Self-Regulated Learning strategies of 21 centurybsris.swu.ac.th/jbsd/581/Journal58-copy-2.pdf · 2006) ดังนั้น ครูผูสอนจึงควรสังเกตการสอนในชั้น

ISSN 2228-9453 Journal of Behavioral Science for Development Vol.7 No.1 January 2015 Pag e | 15

วารสารพฤตกรรมศาสตรเพอการพฒนา ปท 7 ฉบบท 1 มกราคม 2558 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

Self-Regulated Learning strategies of 21st century1

Salinee Jongjaisurathum2 Numchai Supparerkchaisakul3

Winai Damsuwan4

Received: April 21, 2014 Accepted: May 20, 2014 Abstract The knowledge base of Self-Regulated Learning behavior is under Social cognitive theory. That is very important for proceeding gradually of internal behavior to control external behavior through self-managing, motivation, social, and moral. The documents and research related to this study revealed that Self-Regulated Learning resulting in higher achievement. Therefore it is important to encourage students to practice to improve continuously. This article aims to provide knowledge about Social cognitive theory, Self-Regulated Learning, and Self-Regulated Learning strategies of 21st century both concepts and related research in the country and abroad. This will enhance their knowledge, including a focus on the teacher as the environmental factors that have a direct influence on students. There is also preparing the information for teachers, those involved, and those who are interested in this study in order to understand Self-Regulated Learning behavior, and promote the development of Self-Regulated Learning behaviors of students better. Keywords: Self-Regulated Learning, Self-Regulated Learning strategies, Social cognitive theory

1 Academic Article 2 Graduate student, Doctoral degree in Applied Behavioral Science Research, Srinakharinwirot University

and Educational supervisor, Phatthalung Primary Educational Service Area Office 1 Tel. 6685-056-8975 E-mail: [email protected].

3 Lecturer in Behavioral Science Research Institute, Srinakharinwirot University 4 Associate Professor in Faculty of Education, Kasetsart University

16 | Page Journal of Behavioral Science for Development Vol.7 No.1 January 2015 ISSN 2228-9453


กลวธการก ากบตนเองในการเรยนรในศตวรรษท 211

สาลน จงใจสรธรรม2

นาชย ศภฤกษชยสกล3

วนย ดาสวรรณ4

บทคดยอ

การกากบตนเองในการเรยนร เปนพฤตกรรมทมฐานความรมาจากแนวคดทฤษฎการเรยนรทางปญญาสงคม (Social cognitive theory) มความสาคญอยางยงทจะทาใหพฤตกรรมภายในเกดขนอยางคอยเปนคอยไปเพอควบคมพฤตกรรมภายนอก ซงเกดขนโดยผานการดาเนนการของตนเองและแหลงอทธพลภายนอก รวมถงกรอบของแรงจงใจ สงคมและคณธรรม จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ พบวา การกากบตนเองในการเรยนรสงผลใหผลสมฤทธทางการเรยนสงขน จงมความสาคญทควรสงเสรมใหนกเรยนไดปฏบตเพอปรบปรงและพฒนาอยางตอเนอง บทความนมวตถประสงคเพอใหความรเกยวกบทฤษฎการเรยนรทางปญญาสงคม การกากบตนเองในการเรยนร และกลวธการกากบตนเองในการเรยนรในศตวรรษท 21 ทงทเปนแนวคดและงานวจยทเกยวของในประเทศและตางประเทศ ซงจะเปนการเพมพนความรเกยวกบการกากบตนเองในการเรยนร รวมทงใหความสาคญในดานครผสอนซงถอเปนปจจยสงแวดลอมทมอทธพลโดยตรงตอนกเร ยน นอกจากนยงเปนขอมลสาหรบคร บคลากรทางการศกษา ผทเกยวของและผทสนใจทจะศกษา เพอใหมความเขาใจในพฤตกรรมการกากบตนเองในการเรยนรและแนวทางการสงเสรมพฒนาพฤตกรรมการกากบตนเองในการเรยนรของนกเรยนใหดยงขน

คาสาคญ: การกากบตนเองในการเรยนร กลวธการกากบตนเองในการเรยนร ทฤษฎการเรยนรทางปญญาสงคม

1 บทความทางวชาการ 2 นสตปรญญาเอกหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาการวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

และศกษานเทศก สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพทลง เขต 1 e-mail: [email protected]. โทร. 6685-056-8975 3 อาจารย ประจาสถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 4 รองศาสตราจารย ประจาคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร



บทน า การเรยนร (Learning) เปนการเปลยนแปลง พฤตกรรมของบคคลทสามารถเกดขนไดตลอดชวต การเรยนรในศตวรรษท 21 จะตองปรบตวใหเขากบยคของการใชเทคโนโลย เครอขายสงคมออนไลน (Social Network) และขอมลขาวสารทวโลกทเปลยนแปลงอยางรวดเรว ในดานการจดการศกษาโดยเฉพาะครผสอน จะตองสามารถใชเทคโนโลยสารสนเทศตาง ๆทมอย างมากในปจจบน มนวตกรรม สอเทคโนโลยในการจดการเรยนรและบรณาการเทคโนโลยโดยใชระบบเครอขายสงคมออนไลนยคใหมเพอพฒนาคณภาพนกเรยนใหมความรและทกษะทเหมาะสมกบยคปจจบน เชน ฝกใหนกเรยนใชเทคโนโลยในการสบคนขอมลในการเรยนร ใหนกเรยนมทกษะชวต ทกษะการคด ฯลฯ ม มมอ งส ว น ใหญ ของน ก จ ต ว ทย ากล มพฤตกรรมนยมเหนวา การเรยนรคอการแสดงออก (Performance) ในพฤตกรรมทเปลยนแปลงไปของบคคล แตกตางจากการเรยนรตามทฤษฎการเรยนรทางปญญาสงคม (Social cognitive theory) ทเนนพฤตกรรมภายในบคคล ความหมายตามทฤษฎนตามแนวคดของแบนดรา (Bandura. 1989) คอ เป นการ ได ส ง เ กตหร อ ได ม าซ ง ค ว ามร ใ หม ๆ (Acquired) ถงแมวาจะยงไมมการแสดงออกถงพฤตกรรมทได เรยนรกตาม และเมอมโอกาสทเหมาะสม บคคลนนกจะแสดงพฤตกรรมทไดเรยนรนนออกมาใหเหน ทฤษฎนแสดงใหเหนวา พฤตกรรมของบคคลทเกดขนและเปลยนแปลงไปขนอยกบปจจยสภาพแวดลอมทไดเรยนรและปจจยสวนบคคล (ปญญา ชวภาพ และสงภายในอนๆ) รวมดวย ทฤษฎการเรยนรทางปญญาสงคมเนนหลกการเรยนรจากการสงเกต (Observational Learning) หรอเรยนรจากตวแบบ (Modeling) ซงเกดจากการท

บคคลสงเกตการกระทาของผ อนแลวพยายามเลยนแบบพฤตกรรมนน อกสวนหนง คอบคคลเรยนรจากประสบการณตรงของตนเอง (Direct

Experience)

กา ร ก า ก บ ตน เ อ ง ในก า ร เ ร ย น ร ( Self-

regulated learning) เปนพฤตกรรมทมฐานความค ดจ ากทฤษฎ ก า ร เ ร ยนร ปญญาส ง คม ประกอบด วยค า ว า กา รก า ก บตน เอง ( Self-

regulation) และ การเรยนร (Learning) การกากบตนเอง คอ พฤตกรรมการควบคมความคด ความรสก และการกระทาของตนเองดวยความตงใจและฝกฝนกระบวนการกากบตนเอง ซงการกากบตนเองประกอบดวย 3 กระบวนการยอย คอ การสงเกตตนเอง (Self-observation) การตดสนตนเอง (Self-

judgment) และการแสดงปฏกรยาตอตนเอง (Self-

reaction) การดาเนนการของกระบวนการยอยดงกลาวเปนปฏสมพนธซงกนและกน (Bandura.

1986) การกากบตนเองในการเรยนรเปนพฤตกรรมทมความสาคญในการเรยนรของนกเรยนในศตวรรษท 21 เชนเดยวกน เพราะจะชวยกากบ ควบคมใหนกเรยนไดศกษาเรยนรนอกเวลาเรยนปกตของโรงเรยน ไดพฒนาความร ความเขาใจ และทกษะทจาเปนตางๆ รวมทงศกยภาพและผลสมฤทธทางการเรยนของตนในยคของการเขาถงขอมลขาวสารไดสะดวกรวดเรวและใชสอเทคโนโลยโดยไรขอจากดของเวลาและสถานท และจากการทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของพบวา การกากบตนเองในการเรยนรสงผลตอผลสมฤทธทางการเรยนทเพมขน เชน งานวจยทศกษาการใชกลวธการกากบตนเองในการเรยนรของนกเรยนทสมพนธกบผลสมฤทธทางการเรยน (Jenkins. 2009) การศกษาของเมดนา (Medina. 2011) พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนโดยใชการกากบตนเองและ



การตงเปาหมาย เพมขนอยางมนยสาคญทางสถต งานวจยทศกษาตวแปรการกากบตนเองในการเรยนรเปนตวพยากรณผลสมฤทธทางการเรยน (Pintrinch;

& De-Groot. 1990; จราภรณ กณสทธ. 2541) เปนตน นอกจากน ความสามารถในการกากบตนเองในการเรยนรเปนสงจาเปนสาหรบการเรยนรตลอดชวต จงควรสงเสรมการกากบตนเองในการเรยนรทเนนการกากบตนเองและควบคมภายในบคคล ซงตองสงเกต ควบคม และบงคบการกระทาไปสเปาหมายของการรบร ความเชยวชาญ และการปรบปรงตนเอง (Paris; & Paris. 2001: 9) ครผสอนของหองเรยนทมการกากบตนเองในการเรยนรสงจะสงเสรมการเรยนรทนกเรยนเปนศนยกลาง ซงพฒนาความรนอกเหนอจากสงทนกเรยนจาเปนตองรและความสนใจของนกเรยน (Perry; Phillips; & Hutchinson.

2006) ดงนน ครผสอนจงควรสงเกตการสอนในชนเรยนของตนในลกษณะของการพฒนาตนเองและการจดการเรยนรไปพรอมกน ควรสงเสรมใหนกเรยนตระหนกถงความสาคญและเรยนรกลวธการกากบตนเองในการเรยนร ใหนกเรยนตอสกบงาน ถงแมจะตองฝาฟนกบอปสรรคเพอใหบรรลถงการเรยนรภาระงานตามวตถประสงค การนาเสนอในบทความน มวตถประสงคเพอใหความรเกยวกบแนวคดทฤษฏการเรยนรปญญาทางสงคม การกากบตนเองในการเรยนร และกลวธการกากบตนเองในการเรยนรในศตวรรษท 21 ทงทเปนแนวคดและงานวจยทเกยวของในประเทศและตางประเทศ เพอเปนขอมลใหแกครผสอน บคลากรทางการศกษา ผทเกยวของและผทสนใจทจะศกษา ใหมความเขาใจในพฤตกรรมการเรยนและแนวทางสงเสรมพฒนาพฤตกรรมการกากบตนเองในการเรยนร และสงเสรมนโยบายการจดการเรยนรใหสอดคลองกบความจาเปน ส งผลใหผลสมฤทธ

ทางการเรยนของนกเรยนสงขน เปนประโยชนในการพฒนาคณภาพการศกษาในภาพรวมตอไป

แนวคดทฤษฏการเรยนรปญญาทางสงคม

ทฤษฏการเรยนรปญญาทางสงคม เปนแนวคดทฤษฎทพฒนาขนโดยแบนดรา (Bandura.

1989) นกจตวทยาชาวอเมรกน ซงมความเชอวาพฤตกรรมมนษยเกดจากการเรยนรทงสน และการเรยนรพฤตกรรมใหมเหลานน สามารถเรยนรไดโดยประสบการณตรงหรอโดยการสงเกต ทฤษฎการเรยนรทางปญญาสงคม ประกอบดวยแนวคด 3 ประการ คอ 1) แนวคดของการเรยนรโดยการสงเกต (Observa-

tional Learning) 2) แนวคดของการกากบตนเอง (Self-Regulation) และ 3) แนวคดการรบรความ

สามารถของตนเอง (Self-Efficacy) แนวคดนเชอวา การเรยนรสวนมากเปนการเรยนรจากการสงเกตพฤตกรรมของผอนแลวพยายามเลยนแบบพฤตกรรมนน ยกต วอย างเหตการณ ในปจจบน เชน การเลยนแบบจากการดวดโอทาง Youtube ซงนยมทากนมากในปจจบน เปนตน โดยการเรยนรจากการสงเกต แบงออกเปน 4 กระบวนการ คอ 1) กระบวนการตงใจ เปนความตงใจเรยนรและเปลยนแปลงพฤตกรรมของบคคล 2) กระบวนการเกบจา คอ บคคลจะจดจาลกษณะของตวแบบและแปลงขอมล 3) กระบวนการกระท า เม อจดจ าได แล วบคคลก เร มท จะปรบพฤตกรรมใหใกลตวแบบ และ 4) กระบวนการจงใจ คอ เมอมบคคลอนสงเกตเหนความเปลยนแปลง กจะรสกอยากทาอก แบนดรา กลาวถงพฤตกรรมและการเรยนรของมนษยวาเปนปฏสมพนธทตอเนองกน เปนการกาหนดซงกนและกน (Reciprocal Determinism)

ระหวางปจจยบคคล (Personal) พฤตกรรม (Behavioral) และสภาพแวดลอม (Environmental)

ดงแสดงในภาพประกอบ 1



ภาพประกอบ 1 การกาหนดซงกนและกนของ ปจจยพฤตกรรม (B) ปจจยบคคล (P) และ

ปจจยสภาพแวดลอม (E) (Bandura. 1986: 24)

จากภาพประกอบ 1 การกาหนดซงกนและกนของปจจยทง 3 ปจจย ปจจยพฤตกรรม (B)

ปจจยบคคล (P) และปจจยสภาพแวดลอม (E) อาจมอทธพลในการกาหนดซงกนและกนทไมเทาเทยมกนและไมไดเกดขนพรอมกนกได บางปจจยอาจมอทธพลมากกวาอกปจจย หรอปจจยหนงมผลตอการกาหนดปจจยอนๆ เปนตน (Bandura. 1989)

ส าหร บป จ จ ยบ คคล ประกอบด วย การ ร บ รความสามารถของตน กระบวนการทางอภปญญา กลวธทางความร และการรบรของความรสกและอารมณ ปจจยทางพฤตกรรม ประกอบดวยการกระทาของแตละบคคล การแสดงคาพด และการคดเลอก ปจจยสภาพแวดลอม (Environmental)

ประกอบดวย โครงสรางของสงคมและบรบทการเรยนร และอานาจจากรปแบบของประสบการณ การชกจงทางภาษา และรปแบบสญลกษณทหลากหลายของขอมล (Bandura. 1986; Zimmerman. 1989)

ทงหมดดาเนนการโดยมปฏสมพนธทมอทธพลซงกนและกนสองทศทาง (Bandura. 1991) รายละเอยดของอทธพลแตละดาน มดงตอไปน อทธพลดานบคคล อทธพลดานบคคล (Personal influences)

ประกอบดวยการรบรความสามารถตนเองของนกเรยน (Student’s self-efficacy perceptions)

ซงขนอยกบสวนอนๆของอทธพลดานบคคลอก 4 สวน คอ 1) ความรของนกเรยน (Students’

knowledge) ม 2 ชนด คอ ความรเชงเนอหา (Declarative or Propositional knowledge)

เปนความรทถกจดใหเปนระบบอยในรปของภาษา (Verbal) ลาดบ (Sequential) หรอ โครงสรางตาม

ลาดบขน และความรในการกากบตนเอง (Self-

regulative knowledge) เชน กลวธการเรยนรและมาตรฐาน เปนทงคณภาพดานกระบวนการและดานเงอนไข ซงความรเชงเนอหาและความรในการกากบตนเองมปฏสมพนธซงกนและกน 2) กระบวนการ

อภปญญา (Metacognitive process) แบงเปนระดบแรก คอ การวเคราะหภาระงาน หร อการวางแผน และระดบเฉพาะเจาะจงของการกากบตน เ อง ค อ กร ะบวนการควบค มพฤต ก ร รม (Behavior control processes) นาไปสความสนใจ การจดการ ความคงทน และการส ง เกตการตอบสนองกลวธและทไมใชกลวธ 3) เปาหมาย (Goals) ซงอยบนพนฐานของความจาเพาะเจาะจง ระด บคว ามยาก และระยะ เ วลา เ ช น ก า รตงเปาหมายระยะกลาง (Intermediate goals) หรอเปาหมายระยะยาวของผเรยนดวย (Long term goals)

(Bandura.1982) 4) ความรสก (Affect) การตงเปาหมาย

ระยะยาวของนกเรยนและการใชกระบวนการควบคมทางอภปญญา เป นทฤษฎท ข นอย กบการร บรความสามารถตนและความรสก เหมอนกบความรในการกากบตนเองแบนดรา (Bandura. 1986: 348)

กลาววา นกเรยนทมการรบรความสามารถตนเองสงจะตงเปาหมายททาทายเพอทาใหสาเรจ

อทธพลดานพฤตกรรม อทธพลดานพฤตกรรม (Behavior influences)

ท ส ม พ นธ ก บ การก า ก บ ตน เอ ง ในการ เ ร ยน ร ประกอบดวย 3 กลมยอย คอ การสงเกตตนเอง การ

B

P E



ตดสนตนเอง และการแสดงปฏกรยาตอตนเอง นอกจากนยงมปฏสมพนธของกระบวนการ กลวธการกากบตนเองทง 3 กลม สามารถจาแนกตามทฤษฎการเรยนรปญญาสงคม ดงน 1) การแสดงปฏกรยาตอตนเองดานพฤตกรรม โดยนกเรยนจะแสวงหาการตอบสนองการเรยนรอยางจาเพาะเจาะจงในดานด 2) การแสดงปฏกรยาตอตนเองดานบคคล โดยนกเรยนจะแสวงหาการสงเสรมกระบวนการสวนบคคลระหวางการเรยนร และ 3) การแสดงปฏกรยาตอตนเองดานสงแวดลอม โดยนกเรยนจะแสวงหาการปรบปรงสภาพแวดลอมเพอการเรยนร อทธพลดานสงแวดลอม อทธพลดานส งแวดลอม (Environmental

influences) ประกอบดวย ผลจากการปฏบต (Enactive outcomes) ผลของการใชตวแบบ (Modeling) การพดชกชวน (Verbal persuasion)

และโครงสรางของส งแวดลอมแหงการเรยนร (Structure of the learning context) คอ การ เรยนร จากการสงเกตพฤตกรรมของบคคลและจากผลจากการปฏบต เปนวธทม อทธพลมากทสดสาหรบเปลยนแปลงการรบรความสามารถในตนเองและความคงทนของความรในตวผเรยน สวนผลของการใชตวแบบในการกากบตนเองเปนสงสาคญในทฤษฎปญญาสงคม ตวแบบของกลวธการกากบตนเองทมประสทธภาพจะทาใหผเรยนพฒนาความสามารถในตนเอง ชวยสงเสรมการรบรความสามารถตนและความมนใจในตนเองของนกเรยนแตละคนทผานประสบการณมากมาย สวนการพดชกชวน เปนวธการทนาไปสกลวธการกากบตนเองทไดผลนอยกวาอทธพลตวอน เนองจากขนอยกบระดบความเขาใจภาษาของผเรยน และ โครงสรางของสงแวดลอมแหงการเรยนร เปนอทธพลตวสดทายของการกากบตนเองในการเรยนรของนกเรยน โดยเฉพาะภาระ

งานและสภาพแวดลอม นกเรยนเรยนรกบบรบทของสงแวดลอมในสงคมทเปนอย การเพมระดบความยากของภาระงานหรอเปลยนสภาพแวดลอมทางวชาการจากสถานทๆมเสยงดงเปนเงยบสงบเพอการเรยน จะสงผลตอการกากบตนเองในการเรยนร มขอคนพบวา การพจารณาความสามารถในตนของนกเรยนขนอยกบความยากของภาระงาน (Bandura.

1986)

การกากบตนเองเปนพนฐานของนกเรยนในการปฏบตตามวตถประสงคเพอควบคมความคด ความรสก และปจจยอนทมผลตอการเรยนร รวมทงการจดระบบในการควบคมปจจยภายนอกทมผลตอนกเรยน (Bandura. 1989) การกากบตนเองตามทฤ ษ ฎ ก า ร เ ร ย น ร ท า ง ป ญญ า ส ง ค ม จ ง เ ป นกระบวนการภายในทมอทธพลตอพฤตกรรมทจะแสดงออกมา (Zimmerman. 1989) เมอนกเรยนเรยนรการกากบตนเอง จะเรมจากการควบคมวธการคดและวธการจดการกบพฤตกรรมและสงแวดลอมทมผลตอการเรยนรของพวกเขาดวย (Medina. 2011)

กลาวโดยสรป ตามทฤษฎการเรยนรทางปญญาสงคม การเรยนรของบคคลเปนความสมพนธระหวางปจจย 3 ดาน คอ ปจจยบคคล สงแวดลอม แล ะพฤต ก ร รม ซ ง ม อ ท ธ พลต อ ก น และก น โ ด ย เ ฉ พา ะ ใ น ห อ ง เ ร ย น ค ร เ ป น ป จ จ ย ด า นสภาพแวดลอมทมอทธพลมากทสด การเรยนรโดยการสงเกตและเลยนแบบของนกเรยนจะเกดขนไดเสมอ การกากบตนเองในการเรยนรเปนกระบวนการทนกเรยนใชเพอตองการทกษะในดานวชาการทนกเรยนมความตงใจทามากกวาจะเปนเหตการณบงคบใหนกเรยนกระทา เชน การตงเปาหมาย การเลอกและใชกลวธ การสงเกตตนเอง เปนตน ควรสงเสรมใหนกเรยนเกดการเรยนรทมความหมาย



ล กซ ง และสามารถใช ได อย า งหลากหลายในชวตประจาวนในบรบทของนกเรยนไทย ซงจะมความเปนไปไดทนกเรยนมการปรบเปลยนกลวธการกากบตนเองในการเรยนรตามความกาวหนาทางเทคโนโลยและแหล ง เร ยนร ต างๆท เหมาะสม โดยเฉพาะนกเรยนกล มทมความคาดหวงจากผลสมฤทธทางการเรยนจากครหรอผปกครองส ง นกเรยนกลมทมการตงเปาหมายไวอยางชดเจน นกเรยนทมการเปรยบเทยบผลสมฤทธของตนเองกบบคคลอน รวมถงความตงใจหรอเขาใจในภาระงานของนกเรยนเอง ซงตองอาศยการควบคมตนและกากบตนนอกโรงเรยนมากขน

การก ากบตนเองในการเรยนร การกากบตนเองในการเรยนร เปนการเรยนรโดยใชอภปญญา (Meta-cognition) และแรงจงใจในการเรยนร (Boekaerts; & Corno. 2005) โดยใหความสาคญกบความคดทเกดขนเองโดยบคคล เปนความรสกและการกระทาทไดวางแผนและปรบอยางเปนวงจร เพอใหบรรลเปาหมายของบคคล (Zimmerman. 1995) โดยมกระบวนการทางานใหบรรลเปาหมายโดยเรมจากระยะการคดลวงหนา (Forethought phrase) ผานการเตอนตนเอง (Self-

monitoring) และการควบคมตนเอง (Self-control)

ไ ป ย ง ก า ร ส ะ ท อ น ต น เ อ ง ( Self-reflection)

(Pintrinch. 2004) การกากบตนเองในการเรยนร เกดขนในป 1980 เปนพฤตกรรมทมฐานความรมาจากการกากบตนเอง (Self-regulation) ซมเมอรแมน (Zimmerman. 1989) เปนนกวชาการคนแรกทนาเสนอโครงสรางของการกากบตนเองในการเรยนรในทางจตวทยาการศกษา โดยเชอวาการกากบตนเองในการเรยนรเปนกระบวนการทผเรยนมสวนรวมอยางกระตอรอรนในการเรยนรทางอภปญญา

แรงจงใจ และการปฏบต เปนกระบวนการบงคบตนเอง (Self-directive process) ทนกเรยนเปลยนรปความสามารถดานจตใจไปยงทกษะทางวชาการ นนคอ ผเรยนสรางสงแวดลอมทางการเรยนรของตนเองจากเปาหมายของตนเพอกระบวนการกากบตนเองทมประสทธภาพตอมาพนทรช (Pintrinch.

1999) ไดพฒนาแนวคดการกากบตนเองในการเรยนรจากรปแบบการกากบตนเองของแนวคดการเรยนรทางปญญาสงคมของซมเมอรแมน โดยเชอวาการกากบตนเองในการเรยนรเปนกลวธทนกเรยนใชในการกากบทางปญญา จดการ และควบคมกบสงแวดลอม และมอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยนอยางมนยสาคญทางสถต กจกรรมการกากบตนเองเปนตวกลางระหวางผเรยน บรบทและการเรยนรการปฏบต ซงใหความสาคญกบการศกษาพฤตกรรมการเรยนรของผเรยน โดยศกษาผลของแรงจงใจในการใชปญญาใหเปนผลสาเรจของผเรยน ซงวอลเตอรส (Wolters. 1999) สนบสนนการใหความหมายของพนทรช และชใหเหนวาประเดนทมความสาคญทสดประเดนหนงในการกากบตนเองในการเรยนร คอนกเรยนสามารถเลอก ประสานและใชกลวธทางพทธปญญาไดอยางมประสทธภาพ สวนชงคและเอรทเมอร (Schunk; & Ertmer. 2000) กลาววา การกากบตนเองในการเรยนรเปนการรวมกระบวนการตางๆ เชน การตงเปาหมายสาหรบการเรยนร ความตงใจและความมงมนตอการเรยนร การใชกลวธทมประสทธภาพในการจดการ การตงรหสและฝกจาขอมล การสรางสงแวดลอมทเออตอการทางาน การใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ การสงเกตการปฏบต การจดการเวลาทด การมองหาผชวยทจาเปน มความเชอทางบวกเกยวกบความสามารถตน คานยมแหงการเรยนร องคประกอบทชวยเสรมการ



เรยนรและการคาดเดาผลทเกดขน ความภาคภมใจและพงพอใจในความพยายามของตนเอง จากการศกษาความหมายของการกากบตนเองในการเรยนรและพฤตกรรมทเกยวของกบการกากบตนเองในการเรยนร จะเหนไดวาความหมายของการกากบตนเองในการเรยนรตามแนวคดของ ซมเมอรแมนเหนวา เปนกระบวนการบงคบตนเองของนกเรยนและสรางแรงจงใจเพอการเรยนรตามเปาหมาย สวนความหมายตามแนวคดของพนทรช พฒนาจากแนวคดของซมเมอรแมนโดยมความเหนวาการกากบตนเองในการเรยนรเปนกลวธทเปนตวกลางในการควบคมความคดและแรงจงใจกบบรบทในการเรยนร สวนวอลเตอรสสนบสนนแนวคดของพนทรชและใหความสาคญกบการใชกลวธกากบตนเองในการเรยนรอยางมประสทธภาพ แนวคดของชงคและเอรทเมอรเนนกระบวนการตางๆทสงผลใหการเรยนรประสบผลสาเรจ ซงสามารถกลาวไดวา การกากบตนเองในการเรยนรเปนกระบวนการหรอกลวธตางๆทใชในการจดการ ควบคมแรงจงใจของตนใหเรยนรกบสงแวดลอมไดสาเรจตามเปาหมาย ผเขยนจงสรปวา การกากบตนเองในการเรยนรของนกเรยน หมายถง พฤตกรรมของผเรยนในการตงเปาหมาย ใชกลวธในการสงเกต จดการและควบคมการกระทาของตนเอง เพอใหบรรลเปาหมายและการรคดในการเรยนร ประกอบดวยกลวธทางปญญาและอภปญญา และกลวธการจดการแหลงเรยนร

กลวธการก ากบตนเองในการเรยนร กลวธการกากบตนเองในการเรยนร เปนกลวธทผเขยนไดทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของพบวา สวนใหญประยกตใชกลวธตามแนวคดของพนทรชหรอซมเมอรแมน นนคอ พนทรชและคณะ (Pintrinch; et al. 1991: 5) ไดสรางแบบสอบถาม

กลวธการสรางแรงจงใจสาหรบการเรยนร (The

Motivated Strategies for Learning Question-

naire: MSLQ) ในป 1986 เพอใชเปนเครองมอสาหรบศกษากรอบความคดและสงเกตรปแบบการสรางแรงจงใจและการกากบตนเองในการเรยนรของนกเรยนในวทยาลย ซ งยงคงใชในการวจยทางการศกษามาจนถงปจจบน MSLQ พฒนามาจากทฤษฎการเรยนรปญญาสงคม ในดานแรงจงใจและการกากบตนเองในการเรยนร ซ งแรงจงใจของนกเรยนจะถกเชอมโยงโดยตรงกบความสามารถในการกากบกจกรรมการเรยนรของตวนกเรยนเอง สวนคาถามในสวนของกลวธเรยนร ประกอบดวย 31 ขอ เกยวกบการใชกลวธทางปญญาและกลวธทางอภปญญาทแตกตางกนของนกเรยน และกลวธเรยนรการจดการแหลงเรยนรตางๆของนกเรยน ไดแก กลวธทางปญญาและอภปญญา (Cognitive and

Metacognitive Strategies) การฝกซอม (Rehearsal)

การวางแผนอยางละเอยด (Elaboration) การจดการ (Organization) การคดอยางมวจารณญาณ (Critical Thinking) และกลวธการกากบตนเองทางอภปญญา (Metacognitive Self-Regulation)

สวนกลวธการจดการแหล ง เรยนร ( Resource

Management Strategies) ประกอบดวย สงแวดลอมทางการเรยนและเวลา (Time and

Study Environment), ความพยายามในการกากบตนเอง (Effort Regulation), การเรยนรกบเพอน (Peer Learning) และการหาผชวย (Help Seeking)

ส ว น ซ ม เ ม อ ร แ ม น แ ล ะ ม า ร ต เ น ซ พ อ น ส (Zimmerman; & Martinez-Pons. 1986) ไดพฒนา แบบสมภาษณเพอวดการกากบตนเองในการเรยนรตามแนวทางของการรายงานตนเอง คอ แบบสมภาษณการกากบตนเองในการเรยนร (Self-

Regulated Learning Interview Scale: SRLIS)



โครงสรางของแบบสมภาษณไดถกพฒนาเพอประเมนกลว ธ ก า รก า ก บตน เอง ในการ เ ร ยนร 14 ว ธ ประกอบดวย กลวธการประเมนตนเอง การจดการและการเปลยนแปลง การตงเปาหมายและการวางแผน การสบคนขอมล การจดบนทกและเตอนตนเอง โครงสรางทางสงแวดลอม การจดการผลทเกดขนกบตวเอง การฝกซอมและการจา การหาเพอน คร หรอผใหญใหชวยเหลอ และการทบทวนแบบทดสอบ บนทกหรอตารา และวธอนๆ จากกลวธการกากบตนเองในการเรยนรของนกการศกษาทง 2 กลม คอ พนทรชและคณะ และซมเมอรแมน และมารต เนซ พอนส ทปรากฏอย ในเครองมอดงกลาวเปนการประเมนการกากบตนเองในการเรยนรทสรางขนมามากกวา 20 ปและเปนการประเมนกลวธตามบรบทของตางประเทศ ปจจบนเปนการศกษาในศตวรรษท 21 มการใชสอเทคโนโลย เชน การใชอนเตอรเนตกบเครองมอสอสารหลายชองทาง สามารถเรยนรไดหลากหลาย จงมความเปนไปไดทนกเรยนในปจจบนมกลวธการกากบตนเองโดยใชสอเทคโนโลย เชน การเรยนออนไลน การศกษาวธสอนจาก VDO ออนไลน การสบคนขอมล การดาวโหลดเนอหาทเกยวของกบบทเรยน/แบ บท ดส อบ ฯ ลฯ ซ ง เ ป น ก า รป ร บ ต ว แล ะเปล ยนแปลงธรรมชาตของผ เ ร ยนตามเวลาทเปลยนไป โดยเฉพาะบรบทของนกเรยนไทยซงอาจมกลวธการกากบตนเองในการเรยนรทแตกตางกนเพมขนจากกลวธดงกลาวขางตน บทความน ผเขยน ไดนาเสนอกลวธการกากบตนเองในการเรยนรทแตกตางจากกลวธของนกการศกษาดงกลาวขางตน ซงใชในแวดวงการศกษาทวไป ครผสอนและนกเรยนใชในการกากบตนเองในการเรยนรทงทางตรงและทางออมในปจจบน จงขอยกตวอยางดงตอไปน

การเรยนรออนไลน การเรยนรออนไลน (Online Learning) เปนการเรยนรกบโปรแกรมในอนเตอรเนตซงเปดโอกาสใหครเขาเรยนในชวงเวลาและสถานทใดกไดตามสะดวก กระบวนการเรยนรสวนใหญจะตองสมครเข า ระบบของการอบรม ผ สม ครต องศ กษาวตถประสงคการอบรมและเงอนไขการเรยนใหเขาใจกอน หลงจากนนกเรยนตามโปรแกรมทกาหนด เชน ศกษาบทเรยน ด VDO ใหดาวโหลดเอกสาร/ใบงาน สรปเนอหา ใหสงใบงานตามเวลาทกาหนด ถามตอบเนอหาในบทเรยนในกระท ใหทาแบบทดสอบหลงเรยน (Post-test) โดยจะกาหนดระยะเวลารบสมคร วนเวลาทตองเรยนให เสรจ และสามารถพมพประกาศนยบตรหลงผานการอบรมตามเกณฑทกาหนด ซงการเรยนรออนไลน เปนกลวธการกากบตนเองในการเรยนรอกวธหนงทเปดใหเรยนเปนอยางมากในปจจบน นอกจากการเรยนรออนไลนตามโปรแกรมทใหสมครเรยนจนผานเกณฑการเรยนแลว การเรยนรออนไลนแบบอสระ กเปนวธทใชกนอยางมากในปจจบน คร นกเรยนหรอบคคลทวไปสามารถสบคนขอมลทางอนเตอรเนตไดอยางอสระและสะดวก เชน เวบไซด หองสมดอเลกทรอนกส ฐานขอมลออนไลนตางๆ ไดอยางหลากหลาย ไมวาจะเปนงานวจย วทยานพนธ ขอมลสารสนเทศ แบบทดสอบ แผนท รปภาพ ฯลฯ การนเทศ ตดตามและประเมนผล การนเทศ ตดตามและประเมนผล เปนกลวธการกากบตนเองในการเรยนรในรปแบบของการดาเนนงานทเกยวของกบการปฏบตงานของครผสอนและสถานศกษา ซงการนเทศการศกษา การตดตามและการประเมนผลเปนกระบวนการทางานอยางต อ เ น อ งท จ ะท า ใ ห เ ก ด ก า รปร บป ร ง ก า ร จ ดกระบวนการเรยนการสอนของคร โดยความรวมมอ



ระหวางศกษานเทศก คร ผบรหารสถานศกษาและผมสวนเกยวของดวยวธการและเทคนคการนเทศการศกษาทหลากหลาย เชน ใหคาแนะนาปรกษา ประสานความรวมมอ สรางขวญและกาลงใจ พฒนาบคลากรใหมความรความเขาใจเพมขน เชน การอบรมสมมนา ชวยใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมการทางาน ปรบปรงพฒนาตนเองได ซงผมหนาทน เ ทศ ต ด ต ามแ ละปร ะ เ ม น ผล โ ดยตร ง ค อ ศกษานเทศก และผมสวนเกยวของในการบรหารจดการ นอกจากน สถานศกษาอาจใชการน เทศภายในสถานศกษา ซ ง เปนกระบวนการพฒนาปรบปร งคณภาพการจดการศกษารวมกนของผบรหารสถานศกษา หวหนาฝายวชาการ และครผสอนภายในโรงเรยนพฒนาปรบปรงการจดการศกษาใหมคณภาพและประสทธภาพมากทสด รปแบบการนเทศ ตดตาม และประเมนผลอาจจะเปนระหวางบคคลกบบคคลโดยตรงแลว สามารถใชวธการนเทศแบบออนไลน ซงเปนวธการทใชกนมาก เนองจากสามารถนเทศไดสะดวก รวดเรว ไมเสยเวลาในการเดนทาง และประหยดงบประมาณ ผลทเกดขนจากการนเทศ ตดตามและประเมนผลทาใหครผสอนไดพฒนาและปรบปรงการจดการเรยนรใหเหมาะสมและสะทอนผลไปยงการพฒนานกเรยนและผลสมฤทธทางการเรยนตามเปาหมายทตงไว

บทสรป

จากการทบทวนแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบการกากบตนเองในการเรยนร จะเหนไดวา แนวคดการกากบตนเองในการเรยนรอยบนพนฐานของทฤษฎการเรยนรทางปญญาสงคม ระหวางปจจยบคคล พฤตกรรม และสภาพแวดลอม ผลสาเรจของการกากบตนเองในการเรยนรเกดขนภายหล งการกระทาของบคคล ผ เขยนพบวา

การศกษากลวธการกากบตนเองในการเรยนรสวนใหญเปนการศกษาทสรางตามแนวคดของพนทรช รอซมเมอรแมน ซงพฒนาแบบสอบถามกอนเขาสศตวรรษท 21 แตในบรบทของนกเรยนไทยปจจบน มความเปนไปไดทนกเรยนมการปรบเปลยนกลวธการกากบตนเองในการเรยนรตามความเปลยนแปลงทงดานเทคโนโลยและการเขาถงขอมลขาวสาร การเรยนการสอนในศตวรรษท 21 จงตองเปลยนแปลงไปเปนการเขาถงเทคโนโลยและแหลงเรยนรตางๆอย า ง เป นปกต ว ส ย และด ว ยคว าม เหมาะสม โดยเฉพาะนกเรยนทมความคาดหวงจากผลสมฤทธทา งว ชาการส ง ม ความต ง ใจ เ ร ยนและมการเปรยบเทยบจากผลสมฤทธจากผทเกยวของ รวมถงความตงใจหรอเขาใจในภาระงานซงตองอาศยการกากบตนเองในการเรยนรนอกโรงเรยนมากขน ทงน ผเขยนขอเสนอแนะแนวทางการกากบตนเองในการเรยนร เ พ มเตม โดยแบงเปนกลมครผสอน นกเรยน และนกวจย นกวชาการในการนาไปใชทแตกตางกน คอ ดานครผสอน ควรแนะนากลวธการกากบตนเองในการเรยนรใหแกนกเรยน ซงมกลวธหลากหลาย เพอใหนกเรยนมแนวทางในการนาไปปฏบต ครผสอนควรมพฤตกรรมการกากบตนเองในการเรยนรเชนเดยวกบนกเรยนและปฏบตอยางสมาเสมอพรอมกบนาเสนอใหนกเรยนไดเหนวาครกตองกากบตนเองในการเรยนร เชนเดยวกน เพราะครผสอนเปนตวแบบทเหนไดชดของนกเรยน นกเรยนอาจจะเรยนร โดยการสง เกตครผ สอน เลยนแบบพฤตกรรมของครและเปล ยนแปลงพฤตกรรมไดจากการสงเกต รวมทงเรยนรจากผลลพธทเกดขนจากการกระทาของครผสอน เชน การทาตารางเวลาเรยนของตนเอง การศกษาวธการจดการเรยนรทนาสนใจจาก VDO ตางๆ มาเลาใหนกเรยนฟงหรอสอนใหชนเรยน การดาวโหลด



แบบทดสอบหรอเนอหาสาระทนาสนใจจากเวบไซดมาจดการเรยนรใหนกเรยน ครผสอนอาจใหนกเรยนประเมนการสอนหรอครผสอนดวยกนเปนผประเมนเพอใหทราบจดบกพรองทควรแกไข เปนตน ดานนกเรยน เปนบคคลทควรกากบตนเองในการเรยนรอยางเปนกจวตรประจาวน เชน การจดทาตารางอานหนงสอของตนเอง ควรศกษาคนควาความรใหมๆจากอนเตอรเนต เพอไดปรบปรงพฒนาตนเองในการเรยน ควรมกลมเพอนทเรยนดวยกนเพอใหเกดความสนใจมากกวาเรยนคนเดยว ควรศกษาแนวทางการเรยนทดจากเพอนหรอนกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนด อาจเรยกวาการถอดประสบการณของนกเรยนทเรยนเกง นกเรยนอาจจะหาตวแบบทชนชอบเพอเปนแบบอยางของการกากบตนเองและสามารถปรกษาปญหาจากการเรยนได เชน คร อาจารย พอแม ควรตงเปาหมายในการเรยนของตนเองทงในระยะสนและระยะยาว เชน อยากจะศกษาทไหนตอ อยากประกอบอาชพอะไร เพอใหไปสเปาหมายทวางไวได ในดานนกวจย นกวชาการ ควรมการวจยเชงลกเพอศกษากลวธการกากบตนเองในการเรยนรทงในระดบนกเรยนและระดบครผสอน เนองจากครผสอนกเปนบคคลสาคญในการจดการเรยนรใหแกนกเรยน ครจงตองมกลวธการกากบตนเองในการเรยนรและกลวธการจดการเรยนรใหแกนกเรยน เปดใจรบความคดทแตกตาง และสงเสรมการเรยนรของนกเรยนทงในและนอกหองเรยน ครทดจงตองเรยนรฝกฝนตนเองตลอดชวต ดงนนจงควรศกษาการกากบตนเองในการเรยนรการสอนในระดบครผสอนพรอมกบการกากบตนเองในการเรยนรในระดบนกเรยนในลกษณะของการศกษาเชงคณภาพ เชน การสมภาษณ การศกษารายกรณ เพอเกบรวบรวมขอมลกลวธการกากบตนเองในการเรยนรตามบรบท

ของโรงเรยนในประเทศไทยในปจจบนทแตกตางกน เชน หองเรยนปกต หองเรยนพเศษ เพอใหไดองคความรใหมทลกซงและครอบคลมเกยวกบกลวธการกากบตนเองในการเรยนรตามบรบทของประเทศไทย รวมทงแนวทางปฏบตอนๆทเปนประโยชนในการปรบปรงพฒนาสาหรบครและผมสวนเกยวของใชเปนแนวทางในการศกษาพฤตกรรมนกเรยนและพฒนาสงเสรมนโยบายการจดการเรยนรตอไป

อางอง จราภรณ กณสทธ. (2541). การทานายผลสมฤทธ ทางการเรยนวชาคณตศาสตรดวยตวแปร

ดานการกากบตนเองในการเรยน การรบร ความสามารถของตนเองทางคณตศาสตร ทศนคตตอวชาคณตศาสตร และแรงจงใจ

ใฝสมฤทธของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3

ในกรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ค.ม. (จตวทยาการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑต

วทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. Bandura, A. (1986). Social foundations

of thought and action: A social

cognitive Theory. New Jercy:

Prentice-Hall.

Bandura, A. (1989). Social cognitive

theory. In Annals of child

development: Six theories of child

development, V.6. R. Vasta (Ed.).

pp. 1-60. Greenwich, CT: JAI Press.

Boekaerts, M.; & Corno, L. (2005). Self-

regulation in the classroom: A

perspective on assessment and

intervention. Applied Psychology:

An International Review, 54(2), 199-231.



Jenkins, J. S. (2009). The effects if explicit

self-regulated learning strategy

instruction on mathematics

achievement. Dissertation, Ph.d.

(Curriculum and Instruction).

America: Graduated school of

University of North Carolina.

Medina, E. (2011). Improving student

mathematics achievement through

self regulation and goal setting. In

Proceedings of the Tenth Annual

College of Education & GSN Research

Conference. Plakhotnik, M. S.; Nielsen,

S. M.; & Pane, D. M. pp. 147-153.

Miami: Florida International University.

Pintrinch, P. R. (1999). The role of

motivation in promoting and

sustaining self-regulated learning.

International Journal of

Educational Research, 31, 459-470.

Pintrinch, P.R. & DeGroot, E.V. (1990).

Motivational and self-regulated

learning components of classroom

academic performance. Journal of

Educational Psychology, 82(1), 33-40.

Pintrinch, P. R.; et al. (1991). A manual for

the use of The Motivated Strategies

for Learning Questionnaire (MSLQ).

Michigan: National Centre for Research

to Improve Postsecondary Teaching

and Learning, University of Michigan.

Schunk, D. H.; & Ertmer, P. (2000). Self-

regulation and academic learning:

Self-efficacy enhancing interventions.

In Handbook of Self-Regulation. Boekarts, J.;

Pintrich, P. & Zeidner, M. Burlington,

MA: Elsevier Academic Press.

Wolters, A. C. (1999). The relation between

high school students’ motivational

regulation and their use of learning

strategies, afford, and classroom

performance. Learning and Individual

Differences, 3(3), 281-299.

Zimmerman, B. J. (1989). A social

cognitive view of self regulated

academic learning. Journal of

Education Psychology, 81(3), 329-339.

Zimmerman, B.J. (1995). Self-regulation

involves more than meta-cognition

: A social cognitive perspective.

Educational Psychologist, 29, 217-221.

Zimmerman, B. J., & Martinez-Pons, M.

(1986). Development of a

structured interview for assessing

student use of sell-regulated

learning strategies. American

Educational Research Journal, 23,

614-628.

Documents

Self-Regulated Learning strategies of 21 centurybsris.swu.ac.th/jbsd/581/Journal58-copy-2.pdf · 2006) ดังนั้น ครูผูสอนจึงควรสังเกตการสอนในชั้น