H.MI204 Óóðõàéí ìàëòàëò íýâòðýëò áýõýëãýý Ñåìèíàð-12

1.Ус хангамжийн тооцоо

Нэг ээлжинд шаардлагатай нийт усны зарцуулалтыг дараах нөхцлөөр тодорхойлж болно. (1) ,321 QQQQ ++=

Үүний: Q1-өрөмдлөгийн үед шпур угаах усны хэмжээ , л

Q2-чулуулгийг тэслэх үед тоос дарахад зориулсан усны хэмжээ , л Q3-чулуулгийг ачих үед тоос дарахад зориулсан усны хэмжээ, л

Q1=q1*t1*n1, л (2) Үүний:

q1-нэг өрмийн машинд зарцуулах усны хэмжээ, л/мин 3.0-4.8л/мин t1-шпур өрөмдөх хугацаа, мин

n1-ажиллаж байгаа өрмийн машины тоо

Q2= q2* t2*n2, л (3)

Үүний: q2-нэг манан үүсгэгчид (шүршигч) зарцуулах усны хэмжээ, л/мин 3 л/мин-5л/мин t2-манан үүсгэгчийн ажиллах хугацаа, 15-30 мин

n2--манан үүсгэгчийн тоо Q3= q3*S*lц* kс , л (4)

Үүний: q3-нэг манан шүршигчид зарцуулах усны хэмжээ, л/м3, 20л/мин3

S-малталтын хөндлөн огтлолын талбай, м2

lц-нэг цикл дэх малталтын ахилт, м kс-чулуулгийн сийрэгжилтийн коэффициент

Ус хэрэглэгчдийн хэвийн ажиллагааг хангаж байх напорын(На) дараах нөхцлөөр

тодорхойлно. На=Hз-Hв+Нр+Нс (5)

Үүний: Hз-усны напорын сүлжээний судалж буй цэгийн геодезийн тэмдэг-лэгээ (мөргөцөг дэх

малталтын улны түвшин), м Hв-усны хангамжийн эх үүсвэр дэх усны түвшний геодезийн тэмдэг-лэгээ, м НР-усыг шаардлагатай цэгт нь ус хүргэх чөлөөт напорын хэмжээ, Перфоратор

хэрэглэж байвал 30-40м-ээс багагүй байна. Нс-ус шахах насосоос ус шаардлагатай цэгт ус хүргэх явцад напорын алдагдлын

хэмжээ, м Напорын алдагдлын хэмжээг ус дамжуулах хоолойн диаметр, урт, усны зарцуулалтыг мэдэж байвал Ф.А. Шевелевын хүснэгтээр (хүснэгт1) тодорхойлж болно.

1000i-ийн утга (i- ус дамжуулах хоолойн гидравлик налуу), усны урсгалын хурд (V,м/сек)-ыг ган хоолойн дээр тооцон 1-р хүснэгтэнд үзүүлжээ.

- 1 -

H.MI204 Óóðõàéí ìàëòàëò íýâòðýëò áýõýëãýý Ñåìèíàð-12

Жишээ-1:Хэрвээ ээлжинд зарцуулах усны хэмжээ 1114л, ус дамжуулах хоолойн диаметр 20мм, нийт урт нь 500м гэж өгөгдсөн байвал ус дамжуулах хоолойн тооцоо хийж, шаардлагатай усны зарцуулалтыг тодорхойл. Бодолт: Нэг секундэд шаардлагатай усны хэмжээг тодорхойлье

,12.0

120x60720x2.1

t60T2.1

Q max ===θ

ϑ л/с

Үүний: Тэ-ээлжийн үргэлжлэх хуацаа,720мин tө-шпур өрөмдөх хугацаа,120мин

6.4-р хүснэгтээс усны зарцуулалт 0.12 л/сек байх үед 1000i = 29.2 ба усны урсгалын хурд V=0.37м/сек болохыг тодорхойлно.

Бодолт: Нэг секундэд шаардлагатай усны хэмжээг тодорхойлье

- 2 -

H.MI204 Óóðõàéí ìàëòàëò íýâòðýëò áýõýëãýý Ñåìèíàð-12

Нс-ийн утга

Хүснэгт 1 Ус дамжуулах хоолойн диаметр, м

0.02 0.025 0.032 0.040 0.050

Усны

зар-

цуулалт

Qэ

л/сек

V 1000i V 1000i V 1000i V 1000i V 1000i

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 0.065 0.20 9.84 0.070 0.22 11.2 0.075 0.23 12.7 0.08 0.25 14.2 0.09 0.28 17.5 0.095 0.30 19.2 0.10 0.31 21.1 0.11 0.34 25.0 0.12 0.37 29.2 0.22 8.44 0.13 0.41 33.7 0.24 9.72 0.14 0.44 38.5 0.26 11.1 0.15 0.47 43.6 0.28 12.5 0.16 0.50 49.0 0.30 14.0 0.17 0.53 54.6 0.32 15.6 0.18 0.56 60.6 0.34 17.3 0.19 0.59 66.9 0.36 19.1 0.20 4.67 0.20 0.62 73.5 0.37 20.9 0.21 5.11 0.25 0.78 110.6 0.47 31.2 0.26 7.57 0.20 3.91 0.30 0.94 154.9 0.56 43.4 0.31 10.5 0.24 5.39 0.35 1.09 206.4 0.65 57.5 0.37 13.8 0.28 7.08 0.40 1.35 265.6 0.75 7.35 0.42 17.5 0.32 8.98 0.45 1.40 336.1 0.84 91.3 0.47 21.6 0.36 11.1 0.21 3.11 0.50 1.56 414.9 0.93 110.9 0.52 26.2 0.40 13.4 0.24 3.75 0.55 1.72 502.1 1.03 132.5 0.57 31.1 0.44 15.9 0.26 4.44 1.60 1.87 597.5 1.12 155.8 0.63 36.5 0.48 18.6 0.28 5.18 0.65 2.03 701.2 1.21 180.7 0.68 42.2 0.52 21.5 0.31 5.97 0.70 2.18 813.3 1.31 209.6 0.73 48.4 0.56 24.6 0.33 6.81 0.75 2.34 933.6 1.40 240.6 0.78 54.9 0.60 27.9 0.35 7.70 0.80 2.50 1062. 1.5 273.6 0.84 61.9 0.64 31.3 0.38 8.64 0.85 2.65 1199. 1.59 309.1 0.89 69.2 0.68 35.0 0.40 9.64 0.90 2.81 1344. 1.68 346.5 0.94 77.0 0.72 38.9 0.42 10.7 0.95 2.96 1498. 1.78 386.1 099 85.1 0.76 42.9 0.45 11.8 1.00 3.12 1660 1.85 427.8 1.05 93.6 0.80 47.2 0.47 12.9 1.05 1.96 471.6 1.10 102.6 0.84 51.7 0.49 14.1 1.10 2.06 517.6 1.15 111.9 088 56.3 0.52 15.3 1.15 2.15 565.7 1.20 121.3 0.92 61.1 0.54 16.6 1.20 2.24 616.0 1.25 132.0 0.95 66.1 0.57 18.0

- 3 -

H.MI204 Óóðõàéí ìàëòàëò íýâòðýëò áýõýëãýý Ñåìèíàð-12

1.25 2.34 668.4 1.31 143.3 0.99 71.4 0.59 19.4 1.30 2.43 723.0 1.36 155.0 1.03 76.8 0.61 20.8 Одоо 500 м урт ус дамжуулах хоолойн напорын алдагдлыг тооцье. 1000

ì6.145002.29liH ñ =∗=∗=

Перфератор хэрэглэж байгаа тохиолдолд чөлөөт напорын хэмжээг 40м мөнгөн усны баганы даралтаар авна. Малталтын ул, ус агуулахад зориулсан савны түвшингүүдийн ялгаврыг 10м гэж авбал өрмийн машины хэвийн ажиллагааг хангах усны шаардлагатай напорыг хэмжээг тодорхойлье.

ì6.646.144010Hà =++=

- 4 -