ဧရာဝတမြ စဝမးဘကစစမခနခမစမကနး

သဘာဝပတဝနးကျငနငလမဝနးကျငစမခနခမအစအစဉ

အပြ းသတတငြပချက

ေညာငဦးနငပခကကေရလမး ေကာငးမနေရးလပငနးများ

Micro Projects

ေရအရငးအမြ စနငမြ စေချာငးဖဖြ းတးတကေရးဦးစးဌာန

ရကစ ။ ၂၀၁၆ ခနစ ၊ ဧပြ (၁)

SFG1843P

ublic

Dis

clos

ure

Aut

horiz

edP

ublic

Dis

clos

ure

Aut

horiz

edP

ublic

Dis

clos

ure

Aut

horiz

edP

ublic

Dis

clos

ure

Aut

horiz

ed

2  

အခနး (၁)

ရငးလငးတငပြ ချကများ

(၁) ရညရယချက၊ ဆကစပမအေခြ အေနများနင စမကနးတငပါဝငေသာအရာများ

မြ နမာနငငသည ဧရာဝတမြ စဝမးဘကစစမခနခမစမကနးအတက ကမဘာဘဏေချးေင

အေမရကနေဒါလာ သနး(၁၀၀)ရရခ ပြ းဖြ စပါသည။ Project ၏ ရညမနးချကမာ မြ နမာနငငရ

ေရအရငး အမြ စ နင ပတသကေသာလအပသည Institutions များ အားေကာငးလာေစေရး၊

ဆးဖြ တချက ချမတနငေရးအတက လအပေသာအကအညများ ေထာကပနငေရး၊ ဧရာဝတမြ စ

ေရလမးေကြ ာငး ေကာငးမနေရးလာေစေရးလပငနးများ၊ မးေလဝသနငဇလေဗဒဆငရာများနင

သကဆငေသာ ကစစရပများတင ရငးနးြမပန ခြ ငးစသညတ ဖြ စကြ ပါသည။ ယခစမကနးတင

သဘာဝေဘးအနတရယကစစရပများနင အေရးေပါေဆာငရကရမညကစစရပများအတကပါ စစဥထားရ

ပါသည။ စမကနးကာလမာ ၂၀၁၅ခနစ မ ၂၀၂၀ခနစထဖြ စပါသည။

စမကနး၏တစစတတစပငးအဖြ စ ပေဆာငေရးဝန ကးဌာန၊ ေရအရငးအမြ စနင မြ စေချာငးများ

ဖဖြ းတးတကေရးဦးစးဌာနသည ဧရာဝတမြ စေပါတင ေကာငးမန၍စတချရေသာ ေရလမးေကြ ာငး

ရရေရးအတက စမကနးအေသးစားများက လပေဆာငရနရညရယထားပါသည။ မြ စေကြ ာငး

ေကာငးမနေရး စမကနးသညမြ စေကြ ာငးအတငး ေရလမးသားလာမအတက ေဘးကငးလခြ စတချမ

က အားေကာငးေစမညဖြ စပါသည။ ေရအရငးအမြ စနင မြ စေချာငးများ ဖဖြ းတးတကေရးဦးစးဌာန

သည လနခေသာဆယနစအတငး နစစဥေသာငတးလပငနးများကေဆာငရကခပါသည။ ယခ

ေဆာငရကေနေသာ ပခကကနင ေညာငဦးေရလမးေကာငးမနေရးစမကနးသည ဧရာဝတဘကစ

စမခနခမစမကနး၏ ပထမဦးဆး ေသာငတးလပငနးဖြ စသကသ ပတဝနးကျငနင စးပားေရးဆငရာ

စညနးများနငအည လပေဆာငမညစမကနးတစခ ဖြ စပါသည။

ယခစမကနးသည ဧရာဝတမြ စ၏အလယပငးဖြ စေသာ ပခကက မြ နင ေညာငဦး မြ အ ကြ ားတင

ပမစတချရပြ းေကာငးမနေသာေရလမးေကြ ာငးများ ဖြ စေပါလာနငေရးအတက ယာယေဖြ ရငးရန

ဖြ စေသာ Micro Project လပငနးများက ေဆာငရကမညဖြ စပါသည။ မြ စေကြ ာငးေကာငးမနေရး

စမကနးတင ေအာကပါအချကများပါဝငပါသည။

(၁) ပခကကမြ ေရလမးတငေသာငတးခြ ငးလပငနး

(၂) ေညာငဦးမြ ေရလမးတငေသာငတးခြ ငးလပငနး

3 

 

(၃) ေညာငဦးမြ ေရလမးတင permeable ေရကာများ (Wooden Pile Groyne)

တညေဆာကခြ ငး များပါဝငသည။

ေသာငတးမညေရလမးေကြ ာငးအတငး ေရစးအားေကာငးမနေစပြ း ေရစးနနးက

ထနးသမးကာ ေရလမးေကြ ာငးဖ ဖြ းေစေရးအတက ေမျာေရကာများေဆာကလပရ ခြ ငးဖြ စပါသည။

(၂) ေရအရငးအမြ စနင မြ စေချာငးများ ဖဖြ းတးတကေရးဦးစးဌာနမ ဧရာဝတမြ စအတငး

ေသာငတးခြ ငးနင လခြ စတချရမ

ေရအရငးအ မြ စနငမြ စေချာငးများဖ ဖြ းတးတကေရးဦးစးဌာနသည ဧရာဝတမြ စအတငး

မြ စေကြ ာငးေကာငးမနေရးများက ဌာန၏လပငနးတာဝန ကး(၈)ရပနငအည ေရးယခငကတညးကပင

လပေဆာငခပါသည။

ဤဦးစးဌာန၏ လပငနးတာဝန ကး(၈) ရပမာေအာကပါအတငးဖြ စပါသည။

၁။မြ စများေရလမးေကြ ာငးေကာငးမနပြ း မြ ဆပကမးများမေြပာငမေရ ရဘ တစဆယနစရာသ

အသးပြ နငေစရန။

၂။ မြ များေရတကစားကမးပြ မမ ကာကယရန။

၃။ မြ များအလက စးရမေရမတများသတမတရာတင မနကနမရေစရနအတက ေပါငးစပ

ေဆာငရကရန။

၄။ မြ စေရအားေသာကသးေရအဖြ စလညးေကာငး၊ စကပျးေရအဖြ စလညးေကာငး တစဆယ

နစရာသအသးချနငေရးအတက ညနငးေဆာငရကရန

၅။ နယစပမြ စများတင မမနငငပငေမြ မဆးရးေစေရးအတက ကမးပြ ကမးစားမများမ

ကာကယ တားဆးရန။

၆။ စမကနးဝငမြ စကးတတားကးများေရရညတညတခငမြ ေရးအတက စစေဆး တငပြ ရန

၇။ ေရထညစညမးမမေပါေပါကေစေရးအတက စညးကမးသတမတကပကရန။

၈။ မြ စေကြ ာငးများ ေရအနကမြ ငမားလာေစေရးနင ေရယာဥများဝနတငအေလးချန တးတက

တငေဆာငသားလာနငရနတဖြ စပါသည။

4 

 

ေရအရငးအမြ စနငမြ စေချာငးများဖ ဖြ းတးတကေရးဦးစးဌာနသည မြ နမာနငငအတငး

မြ စများနင ဆပကမးများတင ေသာငတးလပငနးများလပေဆာငရန တာဝနရပါသည။

၁၉၇၂ခနစမစတင၍ ေသာငတးလပငနးများကလပကငလျက ရပါသည။ ပျမးမျေသာငတးပမာဏ

သည ၂၀၀၇-၂၀၀၈ ခနစတင ၁၅၀,၀၀၀ ကဗမတာရပြ း၊ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ခနစတင ၅,၀၀၀,၀၀၀

ကဗမတာ အထတးမြ ငလပေဆာငနငခသည။ ၁၉၈၉ ခနစမ စ၍ေသာငတးခြ ငးလပငနး

လပေဆာငလာရာ စစေပါငး ကဗမတာ (၂၄) သနးအထရခ ပြ း၊ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ခနစတင ၂,၂၂၅,၀၀၀

ကဗမတာ ထပတးရနရသည။ အေလးထားရမညအချကမာ ဧရာဝတမြ စသညကမဘာေပါတင

ငါးခေမြ ာကအနညနစပချမ ပမာဏအများဆး မြ စတစမြ စ ဖြ စပါသည။

မြ စေကြ ာငးေကာငးမနေရးလပငနးများ လပေဆာငေနေသာလညး ဧရာဝတမြ စအတငးတင

ေရယာဥမေတာတဆမများပမနဖြ စေပါေနဆပငဖြ စသည။ ေရအရငးအမြ စနငမြ စေချာငးများ ဖဖြ း

တးတကေရးဦးစးဌာန၏ မတတမးများအရ ၂၀၁၁ ခနစတင မြ စအတငး ေသာငတငခြ ငးေကြ ာင

ဖြ စေပါေသာမေတာတဆ (၇၈) ခ၊ ေရဆးမတနမကျခြ ငးေကြ ာင ဖြ စေပါလာေသာ မေတာတဆ (၅၂)

ခ၊နင တတားတငများကသေသာေဆာကအဦးများနင ဝငတကခြ ငးများအစရေသာ မေတာတဆ(၁၇)ခ

ရပါသည။ ေသာငတငခြ ငးသည မေတာတဆဖြ စပားမများတင အများဆးဖြ စေသာေကြ ာင မြ စေကြ ာငး

အသးပြ သများအတကလခြ စတချရေသာ ေရလမးေကြ ာငးဖြ စေပါလာေစရန ေသာငတးခြ ငး

လပငနး သည အဓကလပေဆာငရမညလပငနးပငဖြ စပါသည။

(၃) လျာထားစမကနး

ယခစမကနးက မြ နမာနငငအစးရသညလအငအား၊ပစစညးအငအားများဖြ ငတကကစာ

လပေဆာင ေနပါသည။ စမကနးက ပ(၁) တငေဖာ ပြ ထားပါသည။

(က) အခြ ားေသာေဖာပြ ချကများ

ေပြ ာငးလမမရေသာစမကနး

Micro project အား ဆကလကမလပေဆာငသားလျင ေရအရငးအမြ စနင မြ စေချာငးများ

ဖဖြ းတးတကေရးဦးစးဌာမလပေဆာငေသာ ေညာငဦးနင ပခကကဧရယာရေရလမးေကြ ာငး

ကြ ပတညးမကေဖြ ရငးေနမများသည အရာမထငဖြ စမညဖြ စသည။ လကရအနမဆးေရစးမတသည

ေညာငဦးနင ပခကကကြ ားေရယာဥ များစတချစာ သားနငေရး၊ ကနတငယာဥ၊ ခရးသညများနင

5 

 

ခရးသားလပငနးများကြ နကြ ာ မဖြ စေစခြ ငး၊ မြ စကြ မးပြ ငမြ ငတကခြ ငးအစရသည ေရေကြ ာငး

အဆငမေပြ မများဖြ စေစပါသည။

ပခကကအတကအခြ ားနညးလမးများကထညသငးစဥးစားခြ ငး

မလကပငပခကက Micro project တငအေရမအေနာကသ မြ စေကြ ာငးတစေလျာက

ေသာငတးရန ဒဇငးဆခပါသည။ အဆပါလပငနးမာ မြ စေကြ ာငး၏မြ စညာပငးတင

ေရစးေကြ ာငးကပငေစ၍ ေရများချနမာလညးမြ စေခြ ပငးကေရဝငစးမများလာေစပြ း ဝလည

တကစားခြ ငးများဖြ စေပါေစကာ ပမနအတငး မြ စေကြ ာငးဖငစးဆငးရန ဖြ စပါသည။ သဘာဝ

ပတဝနးကျင အကျ းသကေရာကမများက ထညသငးစဥးစားခြ ငး ဖြ င ေသာငတးခြ ငး ပမာဏ

နညးေအာငစစစထားသည။

ေညာငဦးအတကအခြ ားနညးလမးများကထညသငးစဥးစားခြ ငး

စနပစတးစာများကစမခြ ငးသည သဘာဝပတဝနးကျငနင လမပတဝနးကျငတင

သကေရာကမရသကသ စနစတကျ ေဆာငရကေနေသာလပငနးတစခလးေပါတင သကေရာကမ

ရမညဖြ စသည။ တးစာများကစနပစမည စနပစရာေနရာများကသညး လအများနင

သဘာ၀ပတ၀နးကျငေပါတင အကျးသကေရာကမ ေလျာနညးရန အေကာငးဆးဖြ စေသာ

အေနအထားအားသရနငေစရန က းပမး၍ချနဆ ဆးဖြ တရပါသည၊၊ ထသလပငနးေဆာငရကရာတင

အတညပြ ထားေသာစနနးများမာ

စမကနးနညးပညာဆငရာေရရညတညတမ

ကနကျစရတ

သဘာ၀ပတ၀နးကျငအေပါအကျ းသကေရာကမ

လအဖအစညးအေပါအကျးသကေရာကမ တ ပါဝငပါသည။

သတမတထားေသာ တးစာစနပစေနရာတစခခြ ငးစ၏ အချကအလကအပြ ညအစက

ေနာကဆကတ(၁)တငေဖာပြ ထားပြ း တးစာစနပစရာေနရာေရးချယမည နညးလမးများက

ေနာကဆကတ (၆) တငေဖာပြ ထားပါသည။ အဆပြ ထားေသာ တးစာစနပစမညေနရာများသည

ေသာငတးမညေနရာများနင ကပလျကတညးရပါသည။ အဆပါေနရာများတင လများအေခြ ချ

6 

 

ေနထငမမရသညအပြ င ရပြ းေသာသ၊ ေမြ အမျးအစားမာလညး စနပစမညတးစာများနင

အတတပငဖြ စပါသည။

(ခ) ေနာကဆးပစထတခြ ငး

လပငနးတငပါဝငေသာအပငး(၅)ပငးက ဇယား(၁)တငေဖာပြ ထားပါသည။ ေရကာများက

သဘာဝပတဝနးကျငနင စးပားေရးအကျးအမြ တများအေပါ သကေရာကမကေလျာချရနအတက

ေရဖြ တ စးနငေသာ ပစကဒဇငးပြ လပထားပါသည။အဆပါပစသည ေနာကပငးတင မြ စ၏

အဓကေရလမးေကြ ာငးသ ေလများသားလာရနလမးေကြ ာငးက လခြ စတချမဖြ စေပါေစမည

ဖြ စသည။ ေသာငတးရနေရးချယထားသညေနရာများမာလညး အကနအသတရေသာ ေရလမး

ေကြ ာငးေကြ ာငေရယာဥမေတာတဆမများတးပားလာေသာေနရာြဖစပါသည။ တးစာများက စနပစ

မည စနပစရာေနရာများကသညး လအများနငသဘာ၀ပတ၀နးကျငေပါတင အကျ း သကေရာကမ

ေလျာနညးရန အေကာငးဆးဖြ စေသာ အေနအထားအားသရနငေစရန ကးပမး၍ချနဆ

ဆးဖြ တထားပါသည၊၊

အေသးစားစမကနးများက ေအာကပါအတငးအပငး(၅) ပငး ခခြ ားထားပါသည။

လပငနးခများ လပငနးအမျ းအစား လပငနးပမာဏ Dry Weight (@1.6 tonnes/m3)

A ေညာငဦးေရလမးတင ေမျာေရကာ (၂)ခ တညေဆာကခြ ငး

၄၂၀ + ၅၅၀ မတာ

B ေညာငဦးေရလမး (မြ စညာပငး) ေသာငတးလပငနး

၂၈၆,၀၀၀ (ကဗမတာ)

၄၅၇၆၀၀ တန

C ေညာငဦးေရလမး (မြ စေကြ ပငး) ေသာငတးလပငနး

၂၉၀,၀၀၀ (ကဗမတာ)

၄၆၄,၀၀၀ တန

D ပခကကေရလမး (မြ စညာပငး) ေသာငတးလပငနး

၆၃၅,၇၅၆ (ကဗမတာ)

၁၀၁၇၂၁၀ တန

E ပခကကေရလမး (မြ စေကြ ပငး) ေသာငတးလပငနး

၁၇၇,၇၀၀ ကဗမတာ

၂၈၄၃၂၀ တန

ဇယား(၁) အေသးစားစမကနးများက ေယဘယျေလလာခြ ငး

7 

 

ပ(၁) ေညာငဦးနငပခကကရ အေသးစားစမကနးများ၏ တညေနရာြပပ

(ဂ) အကာအကယေပးခြ ငးဆငရာစမခနခ ခြ ငး

အေပြ ာငးအလများေသာ ဧရာဝတမြ စနင ပတသက၍ မြ စနငသကဆငေသာ လအဖ

အစညးများက သတ၏အသကေမးဝမးေကြ ာငးဆငရာများက ေပြ ာငးလေနေသာ မြ စနငလကေလျာ

ညေထဖြ စေအာငပြ လပရပါမည။ ပတ၀နးကျငရနင သကရတအေပါ၌ Micro project

သကေရာကမသည ယာယပငဖြ စသညအပြ ငေပြ ာငးလ၍ရေသာေကြ ာင အေရးပါေသာဆးရးမ

(သမဟတ) ကတငမမျာမနးနငေသာရလဒများ မရနငဟကတငမနးဆထားပါသည။ ထအပြ င

ထခကမသကသာေစမညအတငးအတာများကအဆငသငအသးပြ ပြ း စမကနးဒဇငးအဖြ စရရေအာင

ေပါငးစညးလပေဆာငထားပါသည။ ထေကြ ာင Micro project စမကနးသည ကမဘာဘဏ၏

မဝါဒများအရ က (ခ)နင ကကညပါသည။

သဘာဝပတဝနးကျငနငဆငေသာေသာငတး ခြ ငးနညးစနစများ၊ ပြ ညသကျနးမာေရးနင

လခြ စတချရေသာအစအစဥများ၊ အနတရယဖြ စေစလပငနးများကကာကယခြ ငးနင ထနးချပခြ ငး၊

လကရသားလာေနေသာေရယာဥများ၏သကေရာကမနင စနပစပစစညးများအား စမေဆာငရကခြ ငး

များ ပါဝငေသာသဘာဝပတဝနးကျငစမခနခမအစအမများက သငေလျာေသာ လပငနးစဥ

များဖြ ငေဆာငရကထားပါသည။ ေရအရငးအမြ စနငမြ စေချာငးများဖဖြ းတးတကေရးဦးစးဌာနသည

၂၀၁၆-ခနစ ၊ဇနနဝါရလ ၁၁ မ ၁၃ ရကနင ေဖေဖါဝါရလ ၁၂ မ ၁၄ ရကတတင နစကမအထ

ေဒသခအဖအစညးများ၊ စမကနး၏သကေရာကခြ ငးခရမည သများနငသဘာဝပတဝနးကျငနင

လမစးပားေရးဆငရာများကအေခြ ပြ ၍ ညနငးေဆးခြ ငးများ ပြ လပခပါသည။ Micro project

8 

 

၏အဆပါအကေပးေဆးေနးမမတတမးများကေနာကဆကတ (၆)တငေဖာပြ ထားပါသည။ ေရအရငး

အမြ စနငမြ စေချာငးများ ဖဖြ းတးတကေရးဦးစးဌာနသည ေနာကဆး ESMP က မြ နမာဘာသာသ

ပြ နလျကရ ပါသည။ အဆပါ ဘာသာပြ န တငပြ ချကအား ၂၀၁၆ ခနစ၊ ဧပြ လအေစာပငးတင

ေရအရငးအမြ စနင မြ စေချာငးများဖဖြ းတးတကေရးဦးစးဌာန၏ Web site ေပါတင ေဖာပြ နငမညဟ

ေမျာမနးထားပါသည။

(၄) AIRBMP ၏ေရေကြ ာငးသားလာမအေပါချညးကပခြ ငးဆငရာ ရညရယချကများနင ေဖာပြ ချကများ

(က) မဟာဗျဟာေမြ ာကရညရယချကနင ချကချငးအေကာငအထညေဖာေဆာငရကမည

ရညရယချကများ

ဧရာဝတမြ စဘကစစမခနခမစမကနး၏ Component (3) သည ဧရာဝတမြ စေရလမးေကြ ာငးက

ဖ ဖြ းတးတကလာေစေရးအတက ပပးေပးရနရညရယပါသည၊၊ Component (3)တင မဟာဗျဟာ

ေမြ ာကစမကနးရညရယချက (၄)ခနင ချကချငးအေကာငထညေဖာေဆာငရကရမညရညရယချက

(၁၅)ခပါဝငြပး ထကလာေသာရလဒများကလ ရငးလငးတကျစာေဖာပြ မည ဖြ စသည။ Micro-project

အားမဟာဗျဟာေမြ ာကရညရယချက (၂)နင ချကချငး အေကာငအထညေဖာေဆာငရကမည

ရညရယချကများ (၂.၁)အတငး ဦးတညလပေဆာငမညဖြ စပါသည။

မဟာဗျဟာေမြ ာကရညရယချက (၂)

အထကတငေဖာပြ ထားပြ းဖြ စသညအတငး ေရအရငးအမြ စနငမြ စေချာငးများ ဖဖြ း

တးတကေရးဦးစးဌာနသည ဧရာဝတမြ စေပါတငေသာငတးခြ ငးလပငနးကလပကငလာသညမာ

နစများစာရပြ းဖြ စသည။မနတေလး-ပဂေရလမးအပငး၊ (Pilot 1 Project) ပြ းေမြ ာကလမမညဆလျင

၎ငးသည မြ စေကြ ာငးဖဖြ းမလပငနးများ၏ ကးမားေသာအစတအပငးတစခ ဖြ စလာမညဟ

ရညရယပါသည။ အဆပါအပငး(၁)တင တဆယာဥ 1000 DWT အတကအနမဆးေရဆးမတ ၁.၈

မတာ အနကအထရရရနရညရယပြ း အဆပါလပငနး ပြ းစးေသာ pilot project ကေနာကဆကတ

ဆကလကလပေဆာငမညဖြ စသည။ ေရလမးေကြ ာငးေကာငးမနေအာင လပေဆာငခြ ငးသည

ေရယာဥများအေနဖြ င သားေရးလယကေစသညအပြ ငေခြ ာကေသရာသေရနညးချနတငပင

ဝနပမတငေဆာငနငမညဖြ စေသာေကြ ာင ခရးသညနင ကနပစစညးတငပခြ ငးအတက အကျး

ဖြ စထနးမတးပားလာမညဖြ စသည။ထေကြ ာင အနမဆးသားလာနငသည ေရစးမတ တးမြ ငခြ ငးဖြ င

မြ စကအသးပြ ၍ လအများယကြ ညစတချစာ သားလာနငမညဖြ စပါသည။

9 

 

ချကချငးအေကာငထညေဖာေဆာငရကမညရညရယချက (၂.၁)

Micro Project အားအေကာငအထညေဖာခြ ငး; ေညာငဦးနင ပခကကအနးတင

လပေဆာငေသာေသာငတးခြ ငးလပငနးများနင မြ စေကြ ာငးထနးသမးေရး အေထာကအကပြ

အေခြ ခအေဆာကအဦးများတညေဆာကခြ ငးသည မနတေလး-ပဂကြ ားရ ခရးရညေရလမးေကြ ာငး

တငလမစးပား၊သဘာဝပတဝနးကျငဆငရာ တတင လပငနးလပေဆာငေနစဥအတငး ရပပငးဆငရာ

အတားအဆးဖြ စေစမည ကစစရပများဖြ စေစေသာလညး အဆပါ Micro Project သည ပမာဏ

ေသးငယေသာ၊ ယာယဖြ စေသာ၊ ေပြ ာငးလ၍ရေသာ လပငနး သာလျငဖြ စပါသည။

(ခ) အေပြ ာငးအလများေသာမြ စအားစမခနခမသဘာထားအမြ ငနင AIRBM စမကနး၏

အဆငဆငပြ းစးေအာငမြ ငေစရနကငတယေဖြ ရငးခြ ငး

အထကတင ေဖာပြ ပြ း ဖြ စသညအတငး ဧရာဝတမြ စသည နစစဥေပြ ာငးလေလရေသာ

မြ စဖြ စခြ ငး၊ ေရေကြ ာငး အနညနစပချမနနးအလနများပြ ား ခြ ငး၊ နငလကေတတင မဟာဗျဟာကျ

သည အချေသာေနရာအနညးငယတငသာ အနညနစပချမကထနးချပနင ခြ ငး၊ စသညတ

အေကြ ာငးအချကအားလးတေကြ ာင AIRBMPတင ေရေကြ ာငးသားလာမဆငရာမဝါဒက Dynamic

River Management ဟသတမတသည။ အဆပါစမခနခမ ကလကေတအေကာငအထညေဖာမ

အပငးဆသညမာ ေရလမးေကြ ာငးေမြ ပများက နစစဥပြ ပြ ငထနးသမး ခြ ငး၊ ေရလမးေကြ ာငးပြ

အေထာကအကပြ ပစစညးများ(Navigation Aids) ၊ ဗျဟာကျသညရာသအလကေသာငတးခြ ငးများ၊

ေမျာေရကာကသေသာယာယ မြ စေကြ ာငးထနသမးေရး အေဆာကအဦးများနင အချ ေနရာများ

အတက မြ စေကြ ာငးထနးသမးမည အတညတကျ (Permanent Structures) အေဆာကအဦးများက

စမခြ ငးကဆလသည။

ေရအရငးအမြ စနင မြ စေချာငးများဖဖြ းတးတကေရးဦးစးဌာနသည နစအလကေသာငတးခြ ငးအခနး

က တင ထငရားေသာအေတအကများရပြ း သဘာဝပတဝနးကျငနင လမေရးဆငရာအချကများ

ထညသငးစဥးစားခြ ငးပြ လပနငရန AIRBM Project က အေထာကအပပြ မညဖြ စသည။

ေသာငတးခြ ငးအခနးက က ေအာကပါတကျေသာ အချနကာလများအတငး ေခြ ာကေသ

ေရနညးေသာ ရာသတင လပေဆာငရနလအပသည။

(၁)နစအလကေပြ ာငးလ သားေသာမြ စေကြ ာငး၊ ကျပတညးေသာေနရာများကသရသတမတနငရန

မြ စေကြ ာငးအားတငးတာခြ ငး (နဝငဘာလ မ ဒဇငဘာလအထ )

10 

 

(၂) သဘာဝပတဝနးကျငနင လမစးပားဆငရာခနမနးအကဖြ တမနင အငဂျငနယာဆငရာ

ပစထတခြ ငး(ဇနနဝါရ မ ေဖေဖါဝါရအထ )

(၃) ေရကာေဆာကလပခြ ငးနငေသာငတးခြ ငး ( မတလမ ဧပြ လအထ )

အေပြ ာငးအလများေသာဧရာဝတမြ စ၏ အသငအပြ ငအရ အမြ ေပြ ာငးလေလရ

ေသာေကြ ာင တငးတာခြ ငး၊ ပစထတခြ ငးနင သဘာဝပတဝနးကျငနင လမစးပားဆငရာခနမနး

အကဖြ တမလပငနးများသည ေနာကတစနစ၏ေခြ ာကေသရာသ နင သကဆငခြ ငးမရပါ။

AIRBMစမကနးသညအေပြ ာငးအလများေသာမြ စအား စမခနခမေဆာငရကေနသည

အဆငအားပပးေပးပြ း ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ခနစေခြ ာကေသရာသတင Micro Projects

အေကာငအထညေဖာ ေဆာငရကရနအတက ေရအရငးအမြ စနင မြ စေချာငးများ ဖဖြ းတးတကေရး

ဦးစးဌာနကလညးပပးေပးသည။ ေရအရငးအမြ စနင မြ စေချာငးများဖ ဖြ းတးတကေရး ဦးစးဌာနသည

သဘာဝပတဝနးကျငနငလမေရးဆငရာထညသငးစဥးစားရမည အချကတကေပါငးစပပြ း Micro

project အဖြ စနစအလကေသာငတးခြ ငးကေရေပြ းလပငနးအဖြ စ အေကာငအထညေဖာ

ေဆာငရကသားမညဖြ စပါသည။

ထအပြ ငေရအရငးအမြ စနင မြ စေချာငးများဖဖြ းတးတကေရးဦးစးဌာနသည မနတေလး

ေရလမးအတငး (KM 901- KM 998)အတငးေရ ေပြ းစမကနး-၁ (Pilot Project 1)အား

၂၀၁၇ခနစတငအေကာငအထညေဖာသားရန စစဥလျကရပါသည။ Pilot Project ဟေခါဆရခြ ငးမာ

၎ငးစမကနးသညအနညနစပချမ ပစငယပြ လပစမးသပခြ ငးနင ေရလမးေကြ ာငးေကာငးမနရန

အတက အေခြ ခအေဆာကအဦးများ အခငအမာတညေဆာကခြ ငး အပါအဝင အငဂျငနယာဆငရာ

ေခတမ Models များကအသးပြ တကချကထား ပြ း ပထမဦးဆးေဆာငရကမညေရလမးေကြ ာငး

အဆငမြ ငေရးလပငနးဖြ စေသာေကြ ာင ဖြ စသည။ အငဂျငနယာဆငရာအေသးစတပစထတခြ ငးမာ

ေနာကဆးအေချာသတအဆငသေရာကရပြ းဖြ စပါသည။ အဆပါဒဇငးကအတညပြ ရနအတက

ေရအရငးအမြ စနင မြ စေချာငးများဖ ဖြ းတးတကေရး ဦးစးဌာနသည ၂၀၁၆-ခနစအတငး ESIA က

လပေဆာငမည။ မနတေလးနင ေညာငးဦးကြ ားေရလမး Pilot 1 Project တင

ေရအရငးအမြ စနင မြ စေချာငးများ ဖဖြ းတးတကေရးဦးစးဌာနသည အေပြ ာငးအလများေသာ

Dynamic River Management လပငနးက ၂၀၁၈ခနစတငေရ ေပြ း အေကာငအထညေဖာ

ေဆာငရကမည ဖြ စပါသည။ အဆပါ အပငး(၁) တင Micro projectနင ေရေပြ းစမကနးPilot

Project 1 တကသ အလားသ နတေသာလပငနးများပါဝငသည။

11 

 

၂၀၁၆-၂၀၁၇ခနစတင အပငး(၁)၏ေရေကြ ာငးသားလာမမြ ငတငေရးအတက တညေနရာ

နင ဒဇငးပစများက အတညပြ နငရနအတက သဘာဝပတဝနးကျငနင လမေရးစပားေရး ဆနးစစခြ ငး

(ESIA)က သးသနေဆာငရကသားရနရသည။ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ခနစအတငး အေကာငအထညေဖာရန

အဆပြ ထားသည ေရေကြ ာငးသားလာမမြ ငတငေရးလပငနးအတက သဘာဝပတဝနးကျငနင

လမေရး ထခကမစမးစစခြ ငး (ESIA) လပငနးများကလညး ေဆာငရကသားမညဖြ စသည။

၄.၃။အေခြ ခအေကြ ာငးအရာအကျဥးနင လပငနးများအားေယဘယျေလလာချက

ေရအရငးအမြ စနငမြ စေချာငးများဖ ဖြ းတးတကေရးဦးစးဌာနသည ပခကကနင ေညာငဦးရ

စမကနးငယ ( Micro Project ) အားနစအလကေသာငတးခြ ငး အေတအကများ၊ ကငးဆငး

တငးတာမ အချကအလကများ၊နညးပညာဆငရာအကေပး၊ ေဒသဆငရာကျမးကျငမနင

ေရလမးေကြ ာငး အသးပြ သများထမသတငးအချကအလကများစသညတက အေခြ ခ၍

အေကာငအထညေဖာ ေဆာငရကရနအဆပြ သည။

ေညာငဦး မြ ေရလမးတင Micro Project ၏ အဓကရညရယချကမာ ေမြ ာကမေတာငသ

စးဆငးေနေသာေညာငဦးမြ ၏ အထကဘကရ အဓကေရလမးေကြ ာငးအတငး ေရစးဝငေစ၍

မြ စေကြ ာငး၏ မြ စေခြ ပငးဘယဘကကမးတငတညရေသာ ေညာငဦးဆပကမးသသားရာ ေရလမးက

ပမေကာငးမနလာေစရနဖြ စပါသည။ အဆပါလပငနးတင ေရကာ(၂)ခတညေဆာကခြ ငးနင

အဓကေရလမးေကြ ာငးေသာငတးခြ ငးလပငနးတပါဝငပါသည။ ေညာငဦးမြ တင လပေဆာငမည

Micro Project တငအပငး(၃)ပငးပါရသည။ ၎ငးတမာ

အပငး(က) ေညာငဦးမြ မြ စညာပငးတင ေရကာနစခတညေဆာကခြ ငး၊

အပငး(ခ) ေမြ ာကဘကေရလမးေကြ ာငးတငေသာငတးခြ ငး၊

အပငး(ဂ) ေတာငဘကေရလမးေကြ ာငးတငေသာငတးခြ ငး တ ဖြ စသည။

ေညာငဦးရ Micro Project က ပ(၂)တငေဖါပြ ထားပါသည။

ပခကက မြ တငလပေဆာငမည Micro Project တင ေသာငတးရမညအပငး(၂)ပငးပါဝငပြ း

၎ငးတသညပခကကတတား၏မြ စေခြ ပငးတငအေရမအေနာကသစးဆငးမညလမးေကြ ာငးအသစကဖြ

စေပါလာေစလာေစမညဖြ စကာ အဆပါေရလမးေကြ ာငးသည ယခလကရအသးပြ ေနေသာ

ေရလမးေကြ ာငး ထကလခြ စတချရ ပြ းပ၍အေရးပါေသာ ေရလမးေကြ ာငးဖြ စလာမည ဖြ စသည။

အဆပါလမးေကြ ာငးအသစသည တတားေအာကသ ေရယာဥများဖြ တသနးသားလာရန အတက

12  

ပမေကာငးမနေသာ အဝငလမးေကြ ာငးဖြ စလာရန အေထာကအပ ဖြ စလာမည။ ယခစမကနး၏

ေသာငတးခြ ငးလပငနးသည ေရလမးေကြ ာငးအသစေပါတင ေရစးသနသညရာသတင

ဝလညခြ ငးတကစားခြ ငးကဖြ စေပါေစ ပြ း ပမနကေသာ ေရလမးေကြ ာငး ပငလာမညဖြ စသည။

အဆပါရညရယထားသညေသာငတး လပငနးများကမလပေဆာငခလျင အထကတငေဖာပြ ထားသည

အကျ းများက ခစားရမညမဟတပါ။

ပခကက မြ ရအေကာငအထညေဖာလပေဆာငမည ( Micro Project )

အပငး(က) အေရဘကေရလမးေကြ ာငးတငေသာငတးခြ ငး၊

အပငး(ခ) အေနာကဘကေရလမးေကြ ာငးတငေသာငတးခြ ငး တ ဖြ စသည။

ပခကကမြ ရ Micro Project ကလညး ပ(၃)တငေဖါပြ ထားပါသည။

ေညာငဉးနင ပခကကရ လပငနးများက ၂၀၁၆ခနစ မတလနငဇနလအေစာပငးအတငး မးရာသ

မစတငမတင ေဆာငရကရန လျာထားတငပြ ထားပါသည၊၊ အဆပါလပငနးများသည

ယခေခြ ာကေသရာသတင ေရလမးပမေကာငးမနရနအတကသာမက ေရကာနငေသာငတးခြ ငးတ၏

သကေရာကမဖြ င ေသာငတးရာလမးေကြ ာငးေပါတင ေရလမးေကြ ာငးြဖစေပါလာေစရနဖြ စပါသည၊၊

ထပြ ငမးရာသတင တကျေသာေရလမးေကြ ာငးပစကဖြ စေပါေစပြ းေနာကနစ ေခြ ာကေသရာသ

များတငပါအကျ းဆကက ခစားရမညဖြ စသည။ ပစေရးဆခြ ငးမပြ လပမတင ေမြ မျကနာသငပြ ငနင

အနညအနစများက ေလလာစမခြ ငး(သမဟတ) ပစငယပြ လပခြ ငးတမရခသညက ဂရပြ

ရမည ဖြ စသည။ လပငနးများသည ေသးငယေသာ ၊ ယာယဖြ စေသာ ၊ ေပြ ာငးလ၍ ရေသာလပငနးများ

ဖြ စခြ ငး နင ဤလပငနးများက ကမဘာဘဏ၏ သဘာဝပတဝနးကျငနင လမလခြ ေရးမဝါဒများ

(World Bank Safeguard Policies) နင၄ငးတက ၁၉၇၂ ခနစကတညးက တာ၀နယေဆာငခေသာ

DWIR ၏အေတအကနငအည ေရေပြ းစမကနးငယအဖြ စ အေကာငအထည ေဖာေဆာငရကသား

မညဖြ စသည။ အကျ းရလဒများကလညး ESMP၏ အစတအပငးများအဖြ စဆကလက ေစာငကြ ည

စစေဆးမညဖြ စသည၊၊

13 

 

ပ(၁)ေညာငဦးမြ တင လပေဆာငရနရညရယထားေသာ လပငနးများ

14 

 

ပ(၂) ပခကကမြ တင လပေဆာငရနရညရယထားေသာ လပငနးများ

15 

 

အခနး (၂)

လပငနးများ၏အေထေထေဖာပြ ချက

(၁)ေရဖြ တစးနငေသာ ေမျာတငတနးေရကာ

ေရကာဆသညမာ မြ စကမးပါးေဘးတစေလျာက ေရတကစား၍ ကမးပြ ခြ ငးက

ကာကယရနနင အနတရယရေသာေနရာများမ ေရစးေကြ ာငးက အေဝးသလနငရနအတက

မြ စအတငးတငရညရယတညေဆာကေသာ အေဆာကအဦ ဖြ စသည။ (Micro Project )မ

ေမျာတငတနးေရကာ၏ အဓကလပငနးများမာ ေရကာ၏အနးပတဝနးကျငတင သကမးပါး

ဖြ စေပါမကအားေပးရနနင လခြ စတချ ရေသာေရလမးအတက ေရအနကတးလာ

ေစရနဖြ စပါသည။ တညေဆာကမညေရကာ၏ပစမာ 0.15 မတာ အချငးရ ေမျာတင

နစတနးသားဖြ စ၍ အလျားလကတစတငနငတစတင 1.5မတာ ကာေဝးကာ နစတနးသား

စကထားေသာ ေမျာတငထပတင ကနလနတနးချပထားမညဖြ စသည။ (ပ ၃တင ေဖာပြ ထား

ပါသည။)

ဤေရကာသည ေရစးေကြ ာငးက ခခတားဆးမတးလာေစမညဖြ စ၍ ေနာကပငး

တင ေရကာ၏ မြ စညာပငး၌ အနညအနစများစပ ခြ ငးက တးလာေစမညဖြ စပါသည။ အထကပါ

အေခြ အေနသည ကမးပြ ခြ ငးမအေရးပါသညလအပေသာ ကာကယမက ရရေစမညဖြ စသည။

ေရကာ၏အဖျားပငးတင ေမျာတင၏အမြ ငသည အနမဆးေရစးမတ၏ အထက 1.5 မ 2.4

မတာ အထရမညဖြ စသည။ ေမျာတငတနးများက ေမြ အဝင(၃)မတာ ထရရေအာင ရကသငး

သားမညဖြ စသည။ တညေဆာကမညေရကာက မြ စေကြ ာငးရ ေရစးေကြ ာငးနင ကနလနခ၍

ချနညတညေဆာကမည ြဖစေသာေကြ ာင အဖျားပငးတငဝလညတကစား ခြ ငးက ဖြ စေပါေစ၍

စတချရသည ေရလမးထနးသမးခြ ငး ကဖြ စေစမညဖြ စသည။ အဆပါေရကာများက

တညေဆာကပြ းေနာက ေရများချနတငေရကာများသည ေရလမးမးမကခရမညဖြ စ ပြ း

ေရနညးချနတငလညး အကျ းသကေရာကမကခရမညြဖစသည။ ေရကာများတညေဆာကရန

လအပေသာ တညေဆာကေရး ပစစညးများ အားလးက ေရလမးေကြ ာငးမ ေလသေ ငဘာများဖြ င

ေထာကပသားမညဖြ စပြ း ဤေနရာတငကနးလမးမ တညေဆာကရနေနရာသ ဝငေရာက၍

ရမညမဟတပါ။

16 

 

ပ(၃) ေဒသသးေမျာတငတနးေရကာ၏နမနာပများ

(၂)စကသး/ဟကဒေရာလစသး ေသာငတးခြ ငး

Cutter suction dredger သည ကယတငေမာငးနငခြ ငးမပြ နငေသာ (သမဟတ)

ကယတငတနးေရနငေသာ ေသာငတးသေ ငဘာအမျးအစားဖြ စသည။ ၎ငးအမျးအစားသည

လညပတနင၍ခတစားနငေသာ အသားပါဝငသညထပပငးက အသးပြ ၍မြ စကြ မးပြ ငမ သ၊

နနးစေသာအရာများက ထးဆေပးသည။ (ခတစားခြ ငး) ခတစားေသာထပပငး၏ အေနာက

တငစပယေသာ အေပါကပါဝင၍ ၎ငးက စပယတငနငေသာစကနင စပပကကအသးပြ ၍

ဆကသယထားသည။ ထစပတငနငေသာစကသည ပကအတငးေလဟာနယက ဖြ စေပါေစ၍

စပယေသာအေပါကမတဆင ထးဖထားေသာ သစေသာအရာများကစပယသည။ စပပက

နငစပထားနငသည ထပပငးတက ေလျာကလမးတစခသတဆကထားသည။ ခတစား

နငသညထပပငးပါဝငေသာ ၎ငးေလျာကလမးသည အဆပါေသာငတးသေ ငဘာ၏ အေရပငး

တငတညရသည။ သေ ငဘာပပငးတငမ ပမနအားဖြ င သတတ ေထာကတင၂လးပါဝငသည။

ပထမေထာကတငက သေ ငဘာ၏ေအာကဘကတင ေထာကထားချနတင အခြ ား

17 

 

ေထာကတငကေထာကတငသယမသည အစတအပငးဖြ ငမတငထားမညဖြ စသည။ ထအခါ

သေ ငဘာသည ေထာကထားသညတငက ဗဟပြ ၍ အလျားလကေရတး

ေရလျားနငမညဖြ စသည။ ေထာကတင၊ ေထာကတငမထားသညအစတအပငးတနငအတ

စတးကးကအသးပြ ၍ ခတစားနငသညထပပငးနင ေလျာကလမးတက ေထာကထားသည

တငကဗဟပြ ၍ စကဝငးပစေရေနာကေရလျားခြ ငးသည Cutter Suction Dredger ၏

ဝေသသပင ဖြ စသည။ ေထာကတငများကမတင၍ ေရလျားနငေစေသာ

သ ငဘာ၏အစတအပငးသည အဆပါေသာငတးသ ငဘာက ေကာငးစာေရလျားေစပါသည။

(ေရလျားြခငး) Cutter Suction Dredger သည တးပြ းေသာသ၊နနးစသညများက

ေရေပါေပါနငေသာ ပကလငးက ဖြ တသနး၍ ကမးေခြ သတကရကစနထတပစခြ ငး

(သမဟတ) တးစာစနပစယာဥေပါသ တငခြ ငးတက ပြ လပနငပါသည။

မြ နမာနငငတငအသးပြ ေသာ Cutter Suction Dredger နမနာပက ပ(၄)တင ေဖာပြ

ထားပါသည။

ပ(၄) ေရေပါေပါနငေသာပကများနင Cutter Suction Dredger

(၃) စကအငအားဖြ ငေသာငတးခြ ငး

Backhoe dredger သညေသာငတးရနအတက တးေဖာသညစက အစတအပငး

ကသေ ငဘာေပါတငတလျက တပဆငထားခြ ငး ဖြ စသည၊၊ ထသေ ငဘာအမျးအစားသည

ကယတငေမာငးနငသားလာခြ ငး မပြ နငေပ၊၊ အဆပါ ေသာငတးသ ငဘာများသည

(ေရအနညးငယသာပါေသာ) သနနးများကသာလျင အလယအလတနနးဖြ ငသာ

ထတေကာယနင သည၊၊ Backhoe များတငအဆစအပငးများဖြ င ဆကထားသညတငေပါတင

အဆစအပငးများဖြ ငပင ပြ လပထားေသာ ေကာယတးေဖာမည ခကကတပဆငထားပြ း

အသးပြ ခြ ငးဖြ စသည၊၊ ၎ငး Backhole က ဟကဒေရာလစစနစဖြ င ေရလျားခြ ငး၊

18 

 

ေနရာယခြ ငးနင သနနးေကာယခြ ငးတက ေဆာငရကသညအပြ င သငေတာေသာေနရာသ

စနပစရနအတကသယေဆာင စနပစေြမစာသယယာဉေပါသတငေဆာငပါသည၊၊

Backhoe dredger၏ နမနာပစက ပ(၅) တငေဖာပြ ထားပါသည၊၊

စနပစေမြ စာသယယာဉနင လပငနးေဆာငရကေနေသာ Backhoe dredger နမနာပစ

ကလညး ပ(၆) တင ေဖာပြ ထားပါသည၊၊

ပ(၅) DWIR မ Backhoe dredge

ပ(၆) DWIR မ တးစာစနပစယာဥ

(၄) DWIR မ ပငဆငေသာ ေသာငတးေရယာဥများနင စမကနး၏လအပချကနင ကကညေသာ

ေရယာဥကေရးချယခြ ငး

ေသာငတးေရယာဉများနင ဆကစပအသးအေဆာငများက DWIR သညပငဆင၍

၎ငးတကထနးချပကာ လပငနးများလပေဆာငေစပါသည၊၊ DWIR တငရပြ းေသာ

ေရယာဉများတင တရတပြ ညသသမမတနငငမ IHC Dredgers များနင ဆကစပ

အသးအေဆာင များပါ၀ငသည၊၊ ထေရယာဉများ၏ေသာငတးေဖာခြ ငးလပငနးနငဆငသည

19 

 

အချကအလကများနင ၎ငးတ၏ ပတ၀နးကျငမ လကခနငစမးက ဇယား (၂) နင ဇယား (၃)

တငေဖာပြ ထားပါသည၊၊

ေရယာဉအမျးအစား

Cutter Section Dredgers

CSD 1700 type dredger

CDS 600 type dredger

Beaver- 1500 type dredger

Beaver- 1200 type dredger

Beaver- 1000 type dredger

Beaver- 500 type dredger

Trailing Suction Grab Dredger

Trailing Suction Dredger

Backhoe Dredgers

ဇယား(၂) DWIR မ ေသာငတးေရယာဥများ

စမကနးအတက ေသာငတးခြ ငးလပငနးအများစက Cutter Suction Dredger (CSD)

ဖြ ငလပေဆာငသားမညဖြ စသည၊၊ ၎ငး Cutter Suction Dredger (CSD)သညပျမးမျ

သဘာ၀ ပတ၀နးကျငအတက သငေတာေသာ စကယနတယားအဖြ စနာမညေကာငး

အသငအတငရရ ထား သည။

ဇယား (၃) ေသာငတးေရယာဉများ၏ စနနးများက သဘာ၀ပတ၀နးကျင ရေထာငဖြ ငသးသပခြ ငး

‘ +’ပျမးမျထကသာလန

‘o’ပျမးမျ

‘ - ’ပျမးမျ၏ေအာက , ေသာငတးေရယာဉအားလး၏ လပေဆာငနငစမးက အခြ ားေရယာဉများနင နငးယဉေဖာပြ ထားခြ ငးဖြ စပါသည၊၊

20 

 

အခနး (၃)

လမစးပားနင သဘာ၀ပတ၀နးကျင စမခနခေရး အစအမ

(၁) ြမနမာနငင ၏ သဘာ၀ပတ၀နးကျငထခကမ ေလလာဆနးစစချက လပငနးစဥများ

ြမနမာနငငစမကနးများအတက အစးရမ ဥပေဒ များ၊ လပထးလပနညးများ ချမတထား

ြပး ြဖစပါသည။ စမကနးများ၏ လမစးပားနင သဘာ၀ပတ၀နးကျင နငသကဆငေသာ

ပတ၀နးကျင ထနးသမးေရး ဥပေဒက ၂၀၁၂ ခနစတင ပြ ဌာနးခပါသည။ ထေနာက

ပတ၀နးကျငထမးသမးေရး နညးဥပေဒက ၂၀၁၄ ခနစတင ပြ ဌာနးခပါသည။ထေနာက

သဘာ၀ပတ၀နးကျငထခကမ ေလလာဆနးစစချက လပငနးစဥများ က သဘာ၀ ပတ၀နးကျင

ထမးသမးေရးနင သစေတာေရးရာ၀နကးဌာန မ ၂၀၁၅ ခနစ ဒဇငဘာလ ၂၉ ရကေနတင

ချမတခပါသည။

အာရ ဖဖြ းတးတကေရးဘဏ၏ စနနးများက အေခြ ခထားေသာ EIA

လပငနးစဥများတင အဆငသတမတချက ၃ ဆင ပါ၀ငပါသည။ ဖဖြ းေရးအတက

ကငးလတခင ရေသာ စမကနးနင လမစးပားနင သဘာ၀ပတ၀နးကျငက ထခကေစမ အဆင

A နင B စမကနးများ ဖြ စကြ ပါသည။ သဘာ၀ပတ၀နးကျင ထမးသမးေရးတင ပတ၀နးကျင

ထခကမ ဆနးစစချက နင သဘာ၀ပတ၀နးကျင ကတငေလလာဆနးစစချကများ

ပါ၀ငပါသည။အမျ းအစား A နင B အတကအဓပပာယ သတမတချကများသည ကမဘာ ဘဏမ

သကမတထားေသာ သဘာ၀ပတ၀နးကျငနင လမပတ၀နးကျငဆငရာ ေဘးအနတရာယ

ကငးရငးေစေရး အစအမများနင အများအားဖြ င တညပါသည။ သဘာပတ၀နးကျင

ထမးသမးေရးနင သစေတာေရးရာ၀နကးဌာန အေနဖြ ငလညး စမကနးေဆာငရကရာတင

ပတ၀နးကျငလမဘ၀ ထခကမများဆနးစစခြ ငးနင ေရေပြ ာငးေရး အစအစဥများအတက

အေသးစတမ၀ါဒ များ ချမတနငရန ေဆာငရကေနပါသည။ ယခလကရအချနတင ကမဘာဘဏ

မ၀ါဒများ သမဟတ အာရဖဖြ းတးတကေရးဘဏ ၏ မ၀ါဒများက လကနာ

ကျငသးရနလအပပါသည။

၂၅ ေဖေဖါ၀ါရ ၂၀၁၆ အစညးအေ၀းမတတမးတင ေဖါပြ ထားသညအတငး

DWIRသည အသစပြ ဌာနးထားေသာ သဘာ၀ပတ၀နးကျင ဆငရာ နညးဥပေဒ များက မညသ

လကနာရမညဆသညက MOECAF ၀နကးဌာနနင ေတဆ ေဆးေနးခပြ း ဖြ စပါသည။

ပေရာဂျကလပေဆာငရာတင ကမဘာ ဘဏ လပထးလပနညးများ က လကနာေဆာငရကရန

21 

 

၀နကးဌာနမ သေဘာတည ခပြ း ဖြ စပါသည။ ယခလပေဆာငမည Micro Project သည

လပငနးပမာဏ ေသးသည အပြ င ေသာငတးခြ ငးလပငနးများသည ေရနညးချန ကာလအတငး

အချနမ ပြ းစး ေအာင ေဆာငရကရမည ဖြ စသည အတက ESMP တငပါ၀ငေသာ အချနဇယား

နင လပငနးစဥများက လကနာ၍ ဆကလကလပေဆာငရန သေဘာတည မရရခပါသည။

ESMP တင လထနငေတဆေဆးေနးမရလာဒများထညသငး၍ MOECAF က

ရငးလငးပြ သမည ဖြ စသည။ ယခ ပြ ငဆငထားေသာ ESMP သည မြ နမာနငင မ

ချမတထားေသာ သဘာ၀ပတ၀နးကျင စညးမျဥးများနင ကကညမ ရသညဟ MOECAF မ

သးသပေပြ ာကြ ားခပါသည။ ပေဆာငေရးဝနကးဌာနသည ပတဝနးကျငထနးသမးေရးနင

သစေတာေရးရာ ဝနကးဌာနသ ပတဝနးကျငထနးသမးေရးနင သစေတာေရးရာ

ဝန ကးဌာနသ Micro Projcts နင ပတသက၍ ပတဝနးကျငထနးသမးေရးဥပေဒ၊

အခနး(၃၆)တင ပြ ဌာနးထားသညအတငး ေနာကဆးအဆင လမပတဝနးကျငထနးသမးမည

အစအစဥအား MOECAF တင မတတမးတငနငေရး တငပြ ခ ပြ းဖြ စပါသည။

(၂) သဘာဝပတဝနးကျင၊ လမစးပားဆငရာ အေခြ ခအချကများ

၂ ၊ ၁ ပခကကမြ ၏ သဘာဝပတဝနးကျငနင လမစးပား အေခြ ခအေခြ အေနများ

ပခကကမြ သည ေသာငတးမညေနရာ၏ အေရေမြ ာကဘကတငရပါသည။

ေရလမး၏ ေတာငဘကခြ မးတင ေသာငခတစခရပါသည။ ထေသာငခေပါတင

သးနစကခငးအနညးငယရပြ း အချ ေနရာများမာရတသမးပြ းဖြ စပါသည။ ေရလမး၏

ေတာငဘကကမးတင သစေတာတစခရပါသည။ ေရနကေကြ ာငးနင ေရနကအးသည

ေမြ ာကဘကပငး၊ ေတာေတာင၏ေအာကေခြ တငတညရပါသည။ ေရလမးလငပြ ငပငးတင

သစေတာများ၊ စကခငးများနင အေခြ ချေနထငမအနညးငယရပါသည။ ေလလာေရး

အဖသားေရာကခစဥကေရယာဥ (၂၀) စးနင ငါးဖမးေလများ၊ ကြ ကတနးကနးေကျးရာ

ဘကကမးတငစကကပထားေကြ ာငးေတခရပါသည။ ေရလယပငးတင ဗျငးနင ေရဘများ

ရပါသည။ ေသာငပြ ငများနင နများေပါတငခရခများေတရသကသ သစပငနင

မြ ကပငရညများလညးေတ ရပါသည။

ေနရာ(၁)တင ယာယငါးဖမးစခနးရပါသည။ ထစခနးတင မသားစ (၃)စ၊ လ(၁၇)

ဦးယာယေနထငပြ း ေရလမးလငပြ င၏ေတာငဘက (၄) ကလမတာအကာတင ထသတ၏

အမြ တမးေနထငေသာအမရပါသည။ ေနရာသအတက ထတေပးထားေသာငါးဖမးလငစငမာ

22  

၂၀၁၆ခနစ၊ မတလ (၃၁) တငသကတမးကနမညဖြ စပြ း မြ စညာဘကသ ငါးများဆနတကသည

မတလတင ငါးရရမအများဆးဖြ စပါသည။ ငါးဖမးသမားများသည နစစဥသကတမးတးရေသာ

ငါးဖမးလငစငကကင၍ အလပလပေနခြ ငးဖြ စပါသည။ လငစငသကတမးကနသားပြ း

ေနာငပငးလညးဆကလက၍ ငါးဖမးေနဆဖြ စေကြ ာငး နင ပကတနးများပြ လပရန ဝါးနင

ပကကနများအသးပြ ေကြ ာငးသရခရပါသည။ ငါးဖမးသမားများ၏ ေပြ ာပြ ချကအရ ဖမးဆး

ရမေသာ ငါးများမာ တလားပးယား၊ ငါးခ၊ ငါးကြ ငး၊ ငါးမြ စချငး တဖြ စေကြ ာငးသရရပါသည။

အမေထာငစ (၃) စတငမသားစငါးဦးပါဝငေသာ အမေထာငစ (ငါးဖမးလငစငရ

အမေထာငဦးစး၊ ဇနးသညနင (၉)နစမ (၁၇)နစအတငးရ ကေလး(၃)ဦး) မသားစဝင

ငါးဦးပါဝငေသာအမေထာငစ (ဖခင၊ မခငနင အသက(၁)နစမ (၈)နစအတငးရကေလး(၃)ဦး )

အမျးဖြ စေသာ ေယာကဖ ၂၃နစ၊ ဇနးသည (၂၅)နစ၊ ညဝမးက (၂၇)နစတသည

လငစငရငါးဖမးသမားအမတငေနထငကြ ပါသည။ ထအဖအစညးတင အသက(၁)နစမ

(၂၄)နစ အတငးရသများပါဝငပြ း အမေထာငစဝင (၁၈)ဦးအတက ဟငးစားငါး (၁၁)

ေကာငခနလအပပါသည။

အေခြ ခအချကများက ကငးဆငးသေတသနပြ စဉလများ အေခြ စကေနထငမက

စတငေမးမြ နးခပါသည။ ထေဒသတင ေနထငေသာလများအား Micro Project

စတငလပကငမက ယငးတ၏ ေနထငမပစအားထခကမရ/မရေမးမြ နးရာတင ယငးတက

ေသာငတးေသာ လပငနး ေကြ ာင ငါးရရမနညးပါးခြ ငးက တင ပြ ပါသည။ အဓကေနရာများမာ

ေသာငတးလပငနးလပကင ေနေသာ မြ စညာနင မြ စေကြ အကြ ား ေဒသများတငငါးရရမ

ခကခေလျာကျေကြ ာငးတငပြ သည။ မညမျေလျာကျနငေြခရသညကမ တတကျကျ

မေဖာပြ နငေပ။အမေထာငဦးစးများက သတ ေနထင ရာအးအမစများသည ယာယ

အေဆာကအအသာဖြ စသဖြ င အခြ ားတစေနရာသ ေရေပြ ာငး ေနထငရန လယကေကြ ာငး

မးဥတအခါ၌လညး ဤသပငဖျကသမးေရေပြ ာငးကြ ေကြ ာငး တငပြ သည။

23 

 

ပ ၇ ပခကကအေသးစားစမကနး ငါးဖမးစခနးများနင လေနထငမ

၂.၂ ေညာငဦးေဒသ၏ သဘာဝပတဝနးကျငနငလမစးပားေရးဆငရာအေခြ ခအချကများ-

ေညာငဦးမြ ၏ ေမြ ာကဘကတငရေသာ ေရလမးလငပြ ငသည ရာသအလက၀.၅ မ

၁ မတာကြ ားအနညပချမရသည။ ေရလမးေသာေဒသများတင ဓာတသတတ ကယဝမ

များေသာအနညများနငဖစညးေသာ ေမြ သားပချမများရသည။ ထေမြ များေပါတင

သမရးကျစကပျ းေရး၊ ေရလမး ပြ းေနာက ကျနခေသာ နနးေမြ ေပါတင စကပျးခြ ငး

တဖြ စထနးသည။ ေပြ ာငး၊ ပ ၊ ပေထာငရည ၊ ေမြ ပ ၊ စပါး နင ဖရတကစကပျးသည။

ထေနာငးေတာများ နင ကငးေတာများနင မြ စကမး တေလျာကကမးနားသစပင

များဖြ စထနးသည ကေတရသည။ေမးမြ ေရးက တငလညး ဝက ၊ကျ နား နင

ကြ ကများကေမးမြ ကြ သည။ နားစာမြ ကနငထငးတက ေရလမးလငပြ ငမ

ရာေဖရတသမးခတထငကြ သည။ ကမာငယအမျးအစားများကလညး ေသာငတး ေဖာရာမ

ရရေသာနးအတငး၌ ေတရသည။ အတငးပငး ေရလမးလငပြ ငသညအေရဘက၌ ၆

စတရနးကလမတာခနကျယဝနးသည။ဤ ေဒသတငစကပျးေရးနငေမးမြ ေရး လပကင သည။

ေညာငဦး Micro Project တင ၃ ကလမတာပတလညအကျယအဝနးအတငး၌

သစသားေလ (စကတပ) ေရယာဉ (၅၀) မ (၁၀၀)ခန အတငးေတ ရရသည။ ဤေလများ၏

ေလဝမးအတငးမသးစေသာပစစညးကရယာများက ကြ ညခြ ငးဖြ င ထကဝကခနမာ

24 

 

ငါးဖမးေလများဖြ စေကြ ာငး သရသည။ အရယစ ၊ ငါးအမျ းအစားမျ းစကဖမးရနအတက

ဇကာကက အရယအစားအမျးမျးရေသာငါးဖမးပကနငပကတနးများကအသးပြ ရသည။

ဖမးမေသာ ငါးများမာ ငါးကြ ငး ၊ ငါးမြ စချငး ၊တလားပးယား ၊ငါးခ ၊ငါးမြ ငး ၊ ငါးဇငရငး

တဖြ စကြ ပါသည။

တငါရာေလးများက ေတာငကျနး၏အေရေတာငပငး၌ ေတရ၍ စကပျးေရး

လပကငမက သေသာငခ၏ အေနာကဘကနငအေရဘကတတင ေတရသည။ ပငမ

ေရလမးေကြ ာငးမ ခထကေသာ ေချာငးလကတကအတငး၌ဦးကြ ညနငဆသက ထးခြ ားေသာ

ငါးေမးမြ မကလပကငသည။ ထနညးမာ ငါးများကအစာနငများပြ း ေချာငးလကတက

အတငးသ ဝငေစသည။ ထငါးများက လအပေသာအရယအစားေရာကေအာငေမး၍

ေရာငးချမကပြ လပသည။ ေချာငးလကတကတအတငးပငး စကပျးေမြ များသ

သားရနအတကလညးေဒသခများက ဤေချာငးက အသးပြ ကြ သည။

ေမြ ပြ ငအေနအထားသည ေညာငဦးမြ ဘကတငမြ ငတကသားသည။ ေညာငဦးမြ

နငပဂ ေရးေဟာငးမြ တသည အေနာကေတာငဘကတင တညရပါသည။ မြ ပြ လေနမ

ထနးကားရာ ထေဒသတင ေစတပထးများနင သစပငသစေတာများ ရသည။

ေရေကြ ာငး၏ေမြ ာကဘက ေရလမး လငပြ ငတင ရာ(၅)ရာတညရပြ း ေတာငဘက

ကမးတစေလျာကတင ရာ ၃ ရာ တညရပါသည။

အေခြ ခစစတမးေကာကယစဉအတငး လထနငေတဆေမးြမနးမများ ပြ လပခ

ပါသည။ ထေတဆေဆးေနးမတင ေညာငဦးမြ စေအာကဘကပငးရ ငါးဖမးသမားများ၊

ဇးေတာရာမ လယသမားများ၊ ေရလယကျနးနင လကပကျနးမ ရာသားများနင

ပခကကငါးလပငနးဦးစးဌာနမ လငစငရငါးဖမးသမားများပါဝငသည။

မလတငပြ သညေရကာတညေဆာကခြ ငးနင စပလျဉး၍ ေအာကပါအဖများနင

ေဆးေနးခ ပါသည။

(၁) ေချာငးလကတကက သားလာေရးလမးေကြ ာငးအဖြ စ အသးပြ ေနေသာ ဇးေတာ

ေရလယကျနးနင လကပကျနးရာများ၏ ေကျးရာဖ ဖြ းတးတကေရးေကာမတနင ရာသ

ရာသားများ

25 

 

(၂) ေရကာတညေဆာကရာအနးရ မြ စကမးတစေလျာကေနထငေသာ တငါသညများ၊

လယသမားများ

(၃) ခငပြ လငစငနငငါးေမးမြ ေနေသာ ပခကကမြ နယ ေထာကရာပငေကျးရာမ ဦးကြ ညနင

ေတဆမမ သရရေသာအချကများမာ- ေချာငးလကတကအတငး ငါးဝငထကမသည

ေရကာတညေဆာကခြ ငး ေကြ ာင ထခကနငေသာလညး စကပျးေရးလပငနးက

မထခကနငပါ။ ေကာကပသးနများက ေဖေဖာဝါရလကနတင ရပသမးမညဖြ စပါသည။

ေရကာတညေဆာကစဉ ဆညသများေကြ ာင ငါးရရမကျဆငးနငသညဟ ဦးကြ ညနငက

တငပြ ပြ း အခြ ားတငါသညများကမ ထခကလမမညဟ မယဆကြ ပါ။

မြ စေအာကပငးေသာငတးလပငနးနငပတသက၍ ေဒသခများက ၎ငးတ၏

လပငနးများက မထခကနငေကြ ာငး၊ အမများကလညး မတလကနတင ေပြ ာငးေရ

ရမညဖြ စေကြ ာငး ေပြ ာကြ ား ခပါသည။ အချတငါသညများကလညး ေညာငဦး ေရတမ

ေဒသ၌ ၎ငးတ၏လပငနးက လပကငခြ ငး မရပ ေရနကရာေဒသ၌သာလျင ငါးဖမး

ေကြ ာငးတငပြ ကြ ပါသည။ ကျနးေနရာတင ယာယေနထငေသာတငါသညများကလညး

ေသာငတး လပငနး ေကြ ာငမထခကနငေကြ ာငး အခြ ားေနရာသ ေပြ ာငးေရေန

ထငနငေကြ ာငးေပြ ာကြ ားသည။

26 

 

ပ ၈ ေညာငဦး တညေနရာပြ ပ

ပ(၂-၃) Micro Project လပငနးလပကငရာေနရာရ ငါးဖမးလပငနး၏အေခြ အေနများ

ကငးဆငးေလလာခေသာ ငါးမျးစတ များမာ ငါးကြ ငး ၊ ငါးမြ စချငး ၊တလားပးယား

၊ငါးခ ၊ငါးမြ ငး ၊ ငါးဇငရငး တဖြ စကြ ပါသည။ ငါးလပငနးဦးစးဌာ၏ေပြ ာကြ ားချကအရ

အထကပါငါးများမာ လပငနးေနရာတဝကရ ငါးမျးစတများဖြ စပါသည။ တငါသညများ၏

ေဆးေနးချကအရ ေသာငတးရာေနရာသည ငါးဖမးသမားများ အသးပြ ေလမရေကြ ာငး

သရရသညအတက အေရးကးေသာ ငါးဖမးရာ ေနရာမဟတဟ ယဆနငသည။

ဤစာတမးေရးသားချနအထ ေရဧရယာအတငး တငါသညတစဦး၏ ဖမးယရရမပမာဏ

ကမသနငေသးပါ။

၂၀၀၄ခနစ စမစေရးသားခေသာ IUCN အရ ဤေနရာတင မျးတနးေပျာကကယမည အပငနင

သတတဝါ မျးစတများမရေကြ ာငးေတရသည။

ဤေနရာ၌ ဧရာဝတလငးပငများမရပါ။ ၁၉၉၆ နင ၂၀၀၃ ခနစအတငးပြ လပေသာ IUCN ၏

စစတမးေကာကချကအရ လငးပငအေရအတကသည ၆၀ခနရပါသည အများဆး

ကျကစားရာေဒသမာ ကျနးများ၊မြ စကျဥးများ ၊ မြ စဆများရရာအရပဖြ စသည။

အဓကအေနများေသာအရပမာ မငးကနး ေဒသဖြ စသည။ မငးကနးသညလပငနးေနရာ၏

27 

 

မြ စညာဘက၁၅၀ကလမတာ အကာတငရပါသည။ လငးပင များ အများဆးဆနတကသည

ေနရာမာ မနတေလးအထက ၃၈၀ကလမတာ အကာတငရေသာ ဗနးေမာမြ ဖြ စပါသည။

ဗနးေမာအထကပငးတင မြ စအတငး၌ေကျာကေဆာငများထထပေသာေကြ ာင ဖြ စပါသည။

ေဒသခရမးလမျးများကထေနရာက လငးပငေနရာဟေခါပါသည။၂၀၁၄ခနစ စစတမး

ေကာကယ ချကများအရ လငးပငအေကာငေရ ၆၃ေကာင ရပါသည။

(၃) သဘာဝနငလမဝနးကျငထခကမေလျာချခြ ငး

၃.၁ အေထေထ ထခကနငေခြ များ

ေသာငတးခြ ငးသည ေအာကပါေရတ အကျးသကေရာကမများက ဖြ စေစနငသည။

(က)ေသာငတးခြ ငးလပငနးသည ေရကထခကမဖြ စ၍ ေရေအာက တရစဆာနမျ းစတများ

ထခကမ

(ခ) ေသာငတးခြ ငးေကြ ာင ေရအတငးအနညအမများပြ ားလာသဖြ င ေရအရညအေသး

ကျဆငးကာ သစပငနင သကရမျ းစတများက အကျးရေစနငသလ အကျးမ(အကျးမရ)

လညးဖြ စေစနငသည။ ဥပမာ- ေသာငတးသညေနရာရေမြ သားထမ ေအာဂငးနစဒြ ပများ-

နထရယနများနငေရတင ေပျာဝငနင ေသာဓာတသတတ များ ေရထတငပါဝငလာမေကြ ာင

ေရမာကြ ညလငခြ ငးမရပ ေနာကကျလာသည။ ဧရာဝတမြ စသညအမြ တမးလပရားေနကာ -

ပတဝနးကျငမာလညးအမြ ေပြ ာငးလေနသဖြ င ေရတငးအနည ပါမမာ မလကတညး

ကပငမြ ငတကလျကရပါသည။

(ဂ) ထအနညများသည ေမြ ေအာကကြ မးပြ ငမ သကရသကမအသကအမြ များက

ဖးလမးပြ စလက သည။

ထေကြ ာငအေသးစားစမကနးက စတငလပကငရာ၌ (ေသာငတးခြ ငး၊

ေရကာေဆာကခြ ငး) ပတဝနးကျငထခကမနညးေစရန ေအာကပါအချကများက ဂရပြ လကနာ

ေဆာငရကမညဖြ စသည။

(က)ေရစးေနးချနတငေသာငတးခြ ငးလပငနးလပကငခြ ငးဖြ င ြမစေအာကပငးတင အနည

ကျမနနး နညးေစခြ ငး၊

28 

 

(ခ) ေသာငတးရာ၌ ထကလာေသာ စနပစပစစညးများက ေနရာသတမတ၍ စပထားမထက

အကျးရစာအသးပြ နငရန စမးေဆာငမ ( ပးတပါ - ၅ )

(ဂ)ေလငယများဖြ တသနးသားလာ၍ ရနငရန ေရကာများကတညေဆာငခြ ငး၊

(ဃ)ေရလမးလငပြ ငတငေနထငေသာ ငါးဖမးအပစများက သကေမးမလပငနး မေပျာကပျက

ေစရန သငေလျာေသာေနရာသေပြ ာငးေရ ေပးခြ ငး၊

(င)ေရကာများသည ေရလမးတငစမးေဆာငရညမရေကြ ာငး စစေဆးေတရပါက အလယ

တကပြ န၍ပယဖျကပစမညဖြ စသည။ လပငနး၏ပမာဏ ေသးငယမေကြ ာင လပကကပြ ငပ၌

ကးမားေသာ ထခကမ မရေစခြ ငး

ဤအေသးစား စမကနး အေကာငအထညေဖါရာမြ စသည အမြ ေပြ ာငးလ

လပရားေနေသာ မြ စတစငး ဖြ စသညအပြ င လပငနးထခကမများသည ယာယသာဖြ စ၍

ပြ နလည ပြ ပြ ငလကနငေသာ အေခြ အေနရေသာေကြ ာငကးမားေသာဆးရးမ (သမဟတ)

ဆးရးမအသစများထပမမဖြ စေပါနငပါ။အေထေထထခကမများအားကာကယမက Project

၏ဒဇငးတင ထညသငး ေရးဆထားပြ းဖြ စပါသည။ တငါသညများနင အမေထာငစများသည

အမြ တမး ေပြ ာငးလ ေနေသာေရလမးလငပြ င ေဒသများ၌ ေနေနကျဖြ စေသာေကြ ာင

ေရေပြ ာငးေနထငရမကအသားကျေနကြ ပြ းဖြ စသည။ အချ ေသာတငါသညများ၏ အသက

ေမးမကယာယထခကနငေခြ ရေသာလညး ေသာငတးလပငနးလပေနစဥ အခြ ားေသာ

ေနရာများတင ငါးဖမးလပငနးကလပကငနငေကြ ာငးေတရရသည။ ထေကြ ာင တငါသည

များ၏ သကေမးမကဆးဝါးစာမထခကနငပါ။

၃.၂ အေသးစားစမကနး၏ ထခကနငေခြ နင ေဘးအနတရာယေလျာချခြ ငး

ထခကနငေခြ စစစမများက

- ဖြ စနငေခြ များဖြ င ဖြ စခေသာ (rare)၊ဖြ စနငေခြ မရ(Unlikely)၊ ဖြ စနင

(Possible) ၊ ဖြ စနငေခြ ရ(likely) ၊ ေသချာ(Almost certain)

- အကျ းသကေရာကမ (မဆသေလာကအနညးငယ၊ အလယအလတ၊ ဆးဝါး

ပြ ငးထန)

- ထခကမပမာဏ (နညး၊ အလယအလတ၊မြ ငမား၊ပြ ငးထန) စသညဖြ င ခခြ ား

ေကာကယထားပါသည။

29 

 

လပကကတငးအတကအေထေထထခကမက ေလျာချခြ ငး အစအစဥများက သးသပ

တငပြ အပပါသည။ထဖြ စနငေခြ ပမာဏကစမးစစရာ၌ထခကမအနညးဆးသာဖြ စမညဟေတ ရ

ပါသည။

ဇယား(၄)သည ဖြ စနငေချရေသာ သဘာဝပတဝနးကျငနင လမထခကမ ( ဖြ စနငမ

နငအကျးဆက)က လပငနးစအလကခခြ ား၍ ထခကမများက ေရာငရားနငရန( အကျဥးချး

တငပြ )ထားပါသည။

အကျးဆကများ

မဆစေလာက အေသး အလယ အဆးဆး ပြ ငးထန

ေသချာ နညး မြ ငမား ြမငမား အ မြ ငဆး အမြ ငဆး

ဖြ စနငေခြ ရ နညး လတ မြ ငမား မြ ငမား အမြ ငဆး

ဖြ စနင နညး လတ လတ မြ ငမား အမြ ငဆး

ဖြ စနငေခြ မရ နညး လတ လတ မြ ငမား မြ ငမား

ဖြ စခ နညး နညး လတ လတ မြ ငမား

30 

 

အပငး

လပငနးအမျ း

အစား

ထခကနငေချများ ထခကမ

ဖြ စနငေချနင

ဒဂရ

ဆးရးမက ေရာငရားနငရန

နငေလျာချနင ေရး

လပေဆာငချက

သတမတချကအတငး

ေဆာငရကပြ း ဖြ စေပါမည

အေခြ အေန

(က) ေညာငဦး

ေရလမး၌

ေဆာကလပ

မည

သစသားေရ

ကာများ

တညေဆာကမညေရကာသည

မြ စကမးမစ၍ ေချာငးငယက

ဖြ တကာ အေရဘကရ ေသာင

ခေပါမတဆင

ပငမေရစးေကြ ာငးထ

ေဆာကလပမည ဖြ စသည။

ထသ ေဆာကလပ ခြ ငးေကြ ာင

ေချာငးငယ အတငးသ

ေဒသခများ ၀ငေရာက နငခြ ငး

မရေတာပါ။ ထေနရာရ

ေမမြ ေရးသမားက

ထခကနငပါသည။

ဖြ စရနေသချာ

သည။

အဆး၀ါးဆး၊

ပြ ငးထန

ေရကာဒဇငးက

ေပြ ာငးလ၍ ေသာငခမ

ေချာငး၏အေရဘကကသာ

တညေဆာကမည

ဖြ စသည။ ထေကြ ာင ေလ

နင ငါးများ ေချာငးရး

အတငးသ

ဝငထကနငသည။

ဤလပငနးက ARAP

ေရးဆ၍ ထခကမ

ရသများက ေလျာေကြ း

ေပးမည။

ထခကနငေချ

နညးပါးသည။

အကျ းသက ေရာကမနင

ထခကမပမာဏ

နညးပါးသည။

31 

 

(ခ) ေညာငဦး

ေမြ ာကဘက

ေရ

လမးေကြ ာငး

ေသာင

တးခြ ငး

ေမြ စာစနပစမည ေနရာက

ေလလာေရးသားေရာကစဥက

တအမတလး

ေတ ခရေသာလညး

ဒတယအကမတင

မေတရရေတာေပ။

အေကြ ာငးမာ

တငါသညများသည

ေခြ ာကေသရာသတင

ေရလျားသားလာေသာေကြ ာင

ဖြ စသည။

ကျနး၏အေနာကေတာငဘက

တင စကပျးေမြ များက

ေတရသည။

ဖြ စနငသည။

အကျးသက

ေရာကမနင

ထခကမ

ပမာဏမာ

အလယအ

လတသာရ

သည။

ေသာငတးေမြ စာများက

စကခငးများနင ေဝးရာ၌

စနပစမည။ ေဒသခများနင

ေဆးေနးချနတင

ေဆာငရကပက

ရငးလငးပြ ၍

အနးတဝကတင

ယာယတထးေနထငခြ ငးက

ေရာငရားေစမည။

ထခကနငေချ

နညးပါးသည။

အကျ းသက ေရာကမနင

ထခကမပမာဏ

နညးပါးသည။

32  

(ဂ) ေညာငဦး

ေတာငဘက

ေရလမး

ေကြ ာငး

ေသာငတး

ခြ ငး

ေသာငတးေမြ စာများ ေကြ ာင

ငါးရရမများေသာ ေရနကအးက

ထခကနငေချ ရပါသည။

ဖြ စရနေသချာ

သည။

အဆး၀ါးဆး၊

ပြ ငးထန

ငါးခေအာငးရာ

ေရနကအးက

မထခကေစရန အတက

ေသာငတးေမြ စာများက

မြ စေအာကပငးသ

သားေရာကစနပစမည။

ထခကနငေချ

နညးပါးသည။

အကျ းသက ေရာကမနင

ထခကမပမာဏ

နညးပါးသည။

(ဃ) ပခကကအေရ

ေရလမး

ေသာငတး

ခြ ငး( မြ စအ

ထကပငး)

သဘာ၀နင လမ၀နးကျငအေပါ

ထခကမ မရနငပါ။

ထခကနငေချ

နညးပါးသည။

အကျးသက

ေရာကမနင

ထခကမ

ပမာဏ

နညးပါးသည။

33 

 

(င) ပခကကအေနာ

ကေရလမး

ေသာငတး

ခြ ငး

( မြ စေအာက

ပငး)

သဘာ၀ပတ၀နးကျငက

မထခကနငပါ။

ေသာငတးေနရာအစပတင

ေနထငေသာ တငါသည

မသားစ ၃ စ က

ေလျာေကြ းေပးရနငေချ

ရပါသည။

ဖြ စနငသည။

ထခကနငေချ

နင ထခကမ

ပမာဏ

အလယ

အလတ

ဝငေငေလျာကျသားသည

တငါးမသားစ ၃ စက

ေလျာေကြ းေပးမည။

ထခကနငေချ မရပါ။

ဇယား(၄) အစတအပငးအားလးအတကဖြ စနငေခြ ရေသာ ပတဝနးကျငနငလမဝနးကျငထခကနငမအေခြ အေန

34  

(၄) သဘာဝပတဝနးကျငနင လမစမခနခမ စမချက

ဤစမချကတင

(၁) လပငနးသေဘာသဘာဝနင ေဆာငရကသင/မသင

(၂) သဘာဝပတဝနးကျင နင လမဝနးကျင ကထခငနငမ ဆနးစစချက

(၃)ထခကမများက ေလျာချခြ ငး

(၄)ေစာငကြ ညေလလာမစမချက

(၅) မြ နမာနငငပတဝနးကျငနငဆေလျာေအာင လပေဆာငမည ေသာငတးခြ ငးဆငရာ လပထး

လပနညး

(၆)ေဒသခလများကေနရာေပြ ာငးေရ ချထားရာတင လပေဆာငရမညလပငနးလမးညန

(၇) ေဒသခလများနငေဆးေနးတငပငရာ၌ အသးပြ ရနလမးညန(ေနာကဆကတ)

(၈)ေဆးေနးမများကမတတမးပြ စထားခြ ငး(ေနာကဆကတ၅)

Micro Project နင ဆကနယေသာ တညေဆာကခြ ငးနင လပငနးေဆာငရကခြ ငးတ၏

ပတဝနးကျငနင လမေရးဆငရာ ဆးကျးများက ေလျာချရနနင ထနးချပရန စညးမျဥးများ

လပငနးစဥများ နညးလမးများက ESMP မ သတမတေပးထားသည။ ေသာငတးေရယာဥများ ၊

သေ ငဘာသားများ ၊ လပသားများ က ထခကမများ မဖြ စေစရန နင အေရးေပါအေခြ အေနတင

အသကကယနငေစရန ေဘးအနတရာယကငးရငးေရး စညနးများက လကနာ ေဆာငရက နငေစရန

အတကလညး ESMP တင ေဖါပြ ထားသည။

35  

ပြ ညတငးေရလမးေကြ ာငးလပငနးများအတက သဘာဝပတဝနးကျငနင လမပတဝနး ကျငဆငရာ

လပေဆာငချကက ထနးသမးသည အေန ဖြ င DWIR သည ေအာကပါ အချကများက လကနာရမည။

(၁) ဤလပငနး၌ ပါဝငေသာ သဘာဝပတဝနးကျငနင လမပတဝနးကျငဆငရာ

လအပချကများအတက ဖြ ညဆညးမည။

(၂) သဘာဝပတဝနးကျငနင လမပတဝနးကျငဆငရာ လပငနးများတင စေပါငး တာဝနယစတက

ေဖါထတ ဖြ စထနး ေမးမြ ေစမည။

(၃) ဝနထမးများနင ကနထရကတာများက ပတဝနးကျငက အေလးထားတတေစရန နင

နားလညမက ဖြ စထနးေစမည။

(၄) ေလကျငသငကြ ားမအားဖြ င သဘာဝပတဝနးကျငနင လမပတဝနးကျငစမခနခ မာ

တာဝနဝတတရားများက သတမတခြ ငး ၊ လပငနးလပေဆာငမ နင သဘာဝပတဝနးကျင

အတကလပေဆာငမက ချတဆကေပးမည။

(၅) ေဒသခများ၏ လမေရးနင ယဥေကျးမ ယကြ ညချကများက နားလညရန ၊ လပငနးေကြ ာင

ေဒသခများ၏ ေနထငမ ပစ နင ယဥေကျးမ တက မထခကေစရန

သငတနးပချြခငးနင အသပညာေပးေေးလပငနးများ

သဘာဝပတဝနးကျင စမခနခမ အစအမ

ေသာငတးခြ ငးအတက သဘာဝပတဝနးကျငဆငရာ လပထးလပနညးများ 

လထကျနးမာေရးနင ေဘးကငးေစေရး စမခနခမ 

လပငနးခင အနတရာယ ကာကယခြ ငး

သားလာေနေသာ ေရယာဥများနင ဆကသယခြ ငး 

အညစအေကြးများစမခနခခြငး 

ပေရာဂျကအငဂျင နယာနင ေသာငတး ကျမးကျင ပညာရင 

ေသာငတး ကျမးကျင ပညာရင နင PMU မ ပတဝနကျင ၊ လမ ေရး ကျမးကျင တ ထမ အကရယခြ ငး 

ေသာငတး ကျမးကျင ပညာရင နင PMU မ ပတဝနကျင ၊ လမ ေရး ကျမးကျင 

ပေရာဂျကအငဂျင နယာနင ေသာငတး ကျမးကျင ပညာရင 

ပေရာဂျကအငဂျင နယာနင ေသာငတး ကျမးကျင ပညာရင 

36  

(၆) လပငနးလပေနစဥအတငး သဘာဝပတဝနးကျငနင လမပတဝနးကျငဆငရာ ထခကမ ရ/မရ

ေစာငကြ ညရန ၊ စဥဆကမပြ တ တးတကမ ရေစရန လပငနးစမခနခ မ ပစက လအပသလ

ေပြ ာငးလ လပေဆာငမည။

(၇) ဤလပငနးမ အကျးအမြ တ ရရသညက သရေစရန ေဒသခ အဖအစညးများနင

စတပါဝငစားသများက ေပြ ာကြ ားေပးခြ ငး

(၈) ေဒသတငး စတပါဝငစားသများက သတငးေပးခြ ငး ၊လပငနးတင ပးေပါငးပါဝငေစခြ ငးဖြ င

ယငးတ၏ စဥဆကမပြ တ ပါဝငပကသကေနမက ထနးသမးထားခြ ငး

(၅) လပငနးအေကာငအထညေဖါေဆာငမ အစအစဥများ

ေသာငတးအရာရသည ESMP နင အညလပေဆာငရန တာဝနရသည။ ေသာငတးအရာရသည

DWIR အငဂျငနယာများနင တာဝနခများက သဘာဝပတဝနးကျငဆငရာ လပငနများက

ထေရာကစာလပကငနငရန အကေပးရမည။ လပငနးတာဝနခများက သဘာဝပတဝနးကျငနင

ပကသက၍ သရမတးတကလာေစရန DWIR ေသာငတးအရာရသည PMU မ

သဘာဝပတဝနးကျငပညာရငနင လမပတဝနးကျငဆငရာ ပညာရငတနင အတ သငေလျာေသာ

သငတနးများေပးရမည။ ထခကမေလျာချေရး အစရငခစာက DWIR ေသာငတးအရာရ သမဟတ

သဘာဝပတဝနးကျငနင လမပတဝနးကျငဆငရာ ပညာရငတမ လပငနးစတငချန ၊

လပငနးကာလ၏တဝက ၊ လပငနးပြ းစးချနတတင DWIR ရးသ ေပးပရမည။

သဘာဝပတဝနးကျငဆငရာ လပထးလပနညး ဥပေဒသတင သကဆငရာ သဘာဝပတဝနးကျင

ကစစရပများအတက စမခနခမများ မညကသ ပြ လပရမညက ထညသငးေရးဆ ထားပါသည။

ေရးဆရာတင ေဆာကလပေရးဆငရာ ကစစရပများ၌ လကနာရမညအချကများနင ပကသက၍

လပငနးခငနင ေဆာငရကမဆငရာ အေသးစတဆငရာ အချကများ ပါဝငပါသည။ လပငနးခငနင

ေဆာငရကမဆငရာ အစအစဥနင ညနကြ ားချကများက ေအာကပါနညးလမးများအတငး

ေရးဆရမည။

ESMP လပငနးစဥတင မပါဝငေသာ ဖြ စရပများက မေမျာလငဘ ဖြ စေပါေသာ

ထခကမများေခါငးစဥ ေအာကတင မတတမးတငပြ း အေသးစတအချကများက

မတတမးပြ စထားရမည။ ရပဝတထနင ပတဝနးကျငဆငရာ ထခကမများ ဖြ စေစနငေသာ

ကစစရပများက လပငနးခငကးကြ ပသမ DWIR သ အမြ နဆးသတငးပရမည။ ထခကမများ

37  

ပြ နလညပြ ငဆင ပြ းေကြ ာငး DWIR မ အတညပြ သညအထ ေသာငတးကျမးကျငပညာရငက

အလပကရပဆငးထားရမည။

တညေဆာကေနစဥအတငး လထထမ တငပြ ေသာ စးရမပပနမ အားလးက

မတတမးတငထားရမည။ လထထမ တငပြ ချကများက လကခရရပြ း ၂၄ နာရ အတငး DWIR သ

ေပးပရမည။ ထတငပြ ချကများက စစမးစစေဆးပြ း ထးခြ ားဖြ စစဥ ဖြ စေပါလာနငပါက DWIR မ

သးသပ အကေပးရမည။

ထအပြ င AIRBM ၏ PMU အဖတင ေဒသခပတဝနးကျငနင လေနမဆငရာ ကျမးကျငသ ၂

ေယာကက အချနပြ ည ခနအပထားရ၍ နငငတကာ ေဘးအနတရာယ ကာကယတားဆးေရး အကေပး

၁ ေယာကက အချနပငး ခနအပထားရရမည။ AIRBM ၏ PMU အဖသည လပငနးေဖါေဆာငမနင

ကြ ားဝငေဆာငရကမများက ပတဝနးကျငနင လေနမဆငရာ စမခနခေရး အစအမနင အည

ကးကြ ပရမည။

(၆) သဘာ၀နင လမ၀နးကျင ေစာငကြ ညခြ ငး အစအစဥ

သဘာ၀နင လမ၀နးကျင ေစာငကြ ညခြ ငး အစအစဥတင ေအာကပါစချန စညနး များပါဝငပါသည။

မျကြမငပငး ေစာငကြ ညေလလာခြ ငး

- DWIR သည ပထ၀သငပြ ငပငး ရညရယချကများ ေအာငြမငခြ ငး ရမရက သရနငရန

ေသာငတးခြ ငး လပကငခသည ေနရာက တစနစကြ ာပြ းေနာကတင ေရအနက

ပြ နလညတငးတာစစေဆးမည ြဖစသည။

- DWIR သည ေြမစာများ ေနရာေရေြပာငးခြ ငး ရမရ သရနငရန ေြမစာများ

စပထားခသညေနရာက ေရအနက ပြ နလညတငးတာစစေဆးမည ြဖစသည။

- DWIR သည ေရကာ၏ သကေရာကမက သရနငရန မြ စေကြ ာငးေြမာကဘကပငးတင

ေရအနက တငးတာစစေဆးမ ပြ လပမည ြဖစသည။

- DWIR သည ေသာငတးေနစဥ ေရေနာကကျမ ပမာဏက သရနငရန ေသာငတးယာဥ၏

၁၀၀ မတာ ပတ၀နးကျငအတငး ေနာကကျမက တစေနတစကမ တငးတာမညြဖစပြ း မလ

(ေသာငမတးမ) အေြခအေနများနင တကဆင စစေဆးမည ဖြ စသည။ နဖလမတာကသေသာ

ကရယာများက အသးပြ ၍ စချနစညနးနငအည တငးတာမည ဖြ စသည။

ဇ၀ပငး ေစာငကြ ညေလလာခြ ငး

38  

ေသာငးတးခြ ငးနင ေရကာတညေဆာကြခငး ေဆာငရကရာ ေနရာအနးသ လငးပငများ

ေရာကရလာပါက ယငးတအတက လခြ စတချရေသာ ေနရာသ ေရာကရသားသညတင လပငနးများ

ယာယ ရပဆငးထားမည ြဖစသည။

လမေရးပငး ေစာငကြ ညေလလာခြ ငး

- ARAP သည ငါးဖမးသမားများ၏ စးပားေရးလပငနးမ စနခာမများနင ငါးဖမးစခနးများ

ယာယ ေရ ေြပာငးရမများအတက နစနာေကြ းေပးမည အစအစဥတင

ေစာငကြ ညအကခတမည နညးလမးများအား ေဆာငရကေပးမည ြဖစပါသည။

- DWIR သည လပငနးေကြ ာင ထခကသများ သမဟတ ြမစနငေရသးစသများထမ

တငကြ ားချကများက မတတမးတင၍ ေြဖရငး ေဆာငရကေပးသားမည ဖြ စသည။

- DWIR သည ေရနညးချန ေရကာတညေဆာကေနသည ကာလအတငး အနး၀နးကျငရ

ရာများ သားလာမလယကေစရန ေရလမးေကြ ာငးက ေစာငကြ ည၍ အဆငေပြ ေအာင

ေဆာငရကေပးမည ဖြ စသည။

တငပငေဆးေနးမများ အကျဥးချပ

DWIR သည Micro Project များအတက တငပငေဆးေနမ ၂ ကမပြ လပခပါသည။

ပတဝနးကျငနင လမဝနးကျင ဆငရာအေခြ ခစစတမး ေကာကယခြ ငးအေနဖြ င

ပထမအကမေဆးေနးမက ၂၀၁၆ ခနစ ဇနနဝါရလ ၁၁ မ ၁၃ အထပြ လပခပါပြ း ပေရာဂျကေကြ ာင

နစနာသများက အဓကထား ေဆးေနးခပါသည။ မြ စေကြ ာငးတေလျာက တညရေသာ ေကျးရာများက

အဓကထား ေဆးေနးသည ဒတယအကမေဆးေနးခြ ငးက ေဖေဖါဝါရလ ၁၃ နင ၁၄ တတင

ပြ လပခပါသည။ ေဆးေနးပများ၏ အဓကရညရယချကမာ လျာထားအေသးစား ပေရာဂျကများ

အေကြ ာငးက ပြ ညသလထသ အသေပးရန ၊ တ ပြ နမများက မတတမးတငရန ၊ စးရမမများက

ေဖါထတရနနင လထတန ပြ နမများက ပေရာဂျကဒဇငးတင ထညသငးေဆာငရကရန တ

ဖြ စပါသည။ ေဆးေနးပ ပြ လပခစဥအတငး DWIR အဖသည ပေရာဂျကအေပါလထ၏

ေထာကခအားေပးမက ေတမြ ငခရပါသည။ အချ တကရကသကဆငေသာ သများမ ၄ငးတ၏

လေနမဘဝ အေပါ သကေရာက လာနငေသာ အေသးစားပေရာဂျက၏ ဆးကျးများကလညး

ေထာကပြ ခကြ ပါသည။ ေဆးေနးပများ၏ နညးပညာပငးဆငရာ ရငးလငချကက အပငး ၂ -

39  

ပတဝနးကျငနင လေနမဆငရာ အေခြ ခစညးမျဥးများ အခနးတင ေဖါပြ ထားပြ း

အေသးစားပေရာဂျက ေဆေနးပ များ၏ မတတမးက ေနာကဆကတ ၆ တင ေဖါပြ ထားပါသည။

အခနး (၄)

ခနမနးကနကျစရတ

(၁) ေစျးကကေပါကေစျးနငနငးယဥခြ ငး

40  

ေစျးနနးများသည အမနတကယေစျးကကေပါကေစျးဖြ င တကချကထားခြ ငးဖြ စပါသည။

ေစျးနနးတကချကစဥကာလ(၂-၂-၂၀၁၆) ေစျးနနးများမာ ဒဇယ တစဂါလ ၃၂၀၀/- ကျပ

အငဂျငဝငတစဂါလ ၁၅၀၀၀/- ကျပ၊ ဟကဒေရာလစဆ ၁၄၀၀၀/- ကျပ၊ အမဆ တစေပါငလျင

၂၀၀၀/- ကျပဖြ စပါသည။

ဧရာဝတမြ စေကြ ာငးေကာငးမနေရးအတက Royal Hoskoring မ ပြ စထားေသာ ပဏာမ

ေလလာဆနးစစချကတင ၁ ကဗမတာေသာငတးနနးမာ ၆ ေဒါလာဖြ စပါသည။ ယခ စမကနးတင ၁

ကဗမတာအတက ၁ ေဒါလာေအာကေဈးနနးသာကနကျပါသည။ ယခကသ ေစျးနးနညးရခြ ငးမာ

ဆကသ ပြ နလညဖြ ညတငးသးစ ရမညအရာများအတကသာ ကနကျမညဖြ စပြ း

ပစစညးအရငးအနးတနဘးနင စကပစစညးများ တနဘး ေလျာကျ သားခြ ငးတက ထညသငး

တကချကမထားေသာေကြ ာင ဖြ စသည။

(၂) တညေဆာကခြ ငးနင ေသာငတးခြ ငး ကနကျစရတများ

လပငနးခ လပငနးအမျးအစား လပငနးပမာဏ ခနမနးကနကျစ

ရတ( မြ နမာကျပ)

ခနမနး

ကနကျစရတ

(ေဒါလာ)

၁။က ေညာငဦးေရလမး

သစသားေရကာ

၄၂၀ မတာ ၁၁၂,၈၈၃,၂၂၇ ၈၇,၀၀၀

၁။ခ ေညာငဦးေရလမး

သစသားေရကာ

၅၅၀ မတာ ၁၃၈,၈၂၃,၀၈၇ ၁၀၇,၀၀၀

၂ ေညာငဦး၌ေသာငတးခြ ငး

(ေမြ ာကဘကပငး)

၂၈၆,၀၀၀

ကဗမတာ

၃၁၉,၂၆၃,၁၄၄ ၂၄၆,၀၀၀

၃ ေညာငဦး၌ေသာငတးခြ ငး

(ေတာငဘကပငး)

၂၉၀,၀၀၀

ကဗမတာ

၃၄၂,၃၁၇,၇၁၆ ၂၆၄,၀၀၀

၄ ပခကကအေရေရလမး

ေသာငတးခြ ငး

( မြ စအထကပငး)

၆၃၅,၇၅၆

ကဗမတာ

၄၂၆,၅၃၀,၀၁၀ ၃၅၀,၈၀၀

41  

၅ ပခကကအေနာကေရလမး

ေသာငတးခြ ငး

( မြ စေအာကပငး)

၁၇၇,၇၀၀

ကဗမတာ

၂၃၁,၂၈၇,၁၀၀ ၁၉၀၂၀၀

၁,၅၇၁,၁၀၄,၃၃၄ ၁,၂၄၅,၀၀၀

(၃) ESMP ပြ လပခြ ငးကနကျစရတ

၁။ လပငနးခငေနရာ သားေရာကေလလာခြ ငး

ခရးစဥ ၁ လပငနးစတငစဥ(၂ ရက) PMU သဘာဝပတဝနးကျင ပညာရင

(ေပါငး ၂ ေယာက) ၊ ေလယာဥစရတ ၊ ေနထငစရတ

ေဒါလာ ၈၀၀

ခရးစဥ ၂ လပငနးလပေဆာငေနစဥ(၂ ရက) PMU သဘာဝပတဝနးကျင

ပညာရင (ေပါငး ၂ ေယာက) ၊ ေလယာဥစရတ ၊ ေနထငစရတ

ေဒါလာ ၈၀၀

ခရးစဥ ၃ လပငနးအပြ းသတ(၁ ရက) PMU သဘာဝပတဝနးကျင ပညာရင

(ေပါငး ၂ ေယာက) ၊ ေလယာဥစရတ

ေဒါလာ ၄၀၀

၂။ ေလကျငသငကြ ားခြ ငး

ESMP အတက ေလကျငသငကြ ားခြ ငး ေဒါလာ ၅၀၀ အလပရေဆးေနးပ

၃။ ေစာငကြ ညေလလာခြ ငး

ေရေနာကကျမ ေစာင ကြ ညခြ ငး ေဒါလာ ၅၀၀

ပဏာမ စစေပါငး ေဒါလာ ၃,၀၀၀

မေမျာမနးနငေသာ ကနကျစရတ( ၁၅ % ) ေဒါလာ ၄၅၀

စစေပါငး ကနကျစရတ ေဒါလာ ၃,၄၅၀

အခနး (၅)

နဂး

42  

မြ စေကြ ာငးအတငး ေဘးကငးလခြ စာ သားလာနငေရးအတက ေရအရငးအမြ စနင

မြ စေချာငးများဖ ဖြ းတးတကေရးဦးစးဌာနသည ေသာငတးခြ ငးလပငနးများက ေရးယခငကပင

လပေဆာငခပါသည။ ယခ ESMP သည ဆကနယေနေသာ ပတဝနးကျငနင လမစးပားဆငရာ

များက စနစတကျ စစတမးေကာကယ၍ ပြ စထားခြ ငးြဖစပါသည။ ထခကမများ ေပါေပါကလာပါက

စမကနးက ဒဇငးေပြ ာငးလလပကငနငပါသည။ Micro Project ၏ ထခကမများသည အလန

ေသးငယ၍ ယာယသာဖြ စသညအပြ င ပြ ငဆင၍ လညးရနငပါသည။ ထအပြ င ထခကမများက

ေလျာချရန နညးလမးများလညး အဆငသငရေနပါသည။ အေရးကးဆးအချကမာ

ယခလပငနးသည ေသးငယ ခြ ငး၊ ယာယသာဖြ စခြ ငးနင ပြ နလညပြ ငဆငနငေကြ ာငးက သရထားရန

လအပေပ သည။ ယခ ေသာငတးခြ ငးလပငနးသည ေရအရငးအမြ စနင

မြ စေချာငးများဖ ဖြ းတးတကေရး ဦးစးဌာနမ ၁၉၇၂ ခနစမ စတငလပကငခသညနငအည

ေဆာငရကမညဖြ စသညအပြ င ကမဘာဘဏမ ချမတထားေသာ လမစးပားဆနးစစချကစနနးများ

မြ နမာနငငမ ချမတထားေသာ လပထးလပနညးများကပါ ထပမေပါငးထည၍

ေဆာငရကမညဖြ စသည။

လမစးပားဆငရာခနခေရး လျာထားအစအစဥနငအတ ယခ Micro Project သည

သဘာဝပတဝနးကျငနင လမဘဝများက မထခကေစဘ ြမနမာပြ ညသများအတက ေဘးကငးေသာ

ေရေကြ ာငးသားလာေရးက ေဖာေဆာငေပးမညြဖစပါသည။

43  

ေနာကဆကတ(က) သဘာဝနင လမဝနးကျငထခကမက ဆနးစစခြ ငး

ေညာငဦး

သဘာဝနငလမဝနးကျငထခကမများနငေလျာပါးေစေရးနညးလမးများ

တညေဆာကမညေရကာသည ဇးေတာနင ေရလယကျနးေကျးရာမ ေရလမးအဖြ စ

အသးပြ ေနေသာ လမးေကြ ာငးက ဖြ တသားမညဖြ စသည။ အနးပတဝနးကျငတင

ငါးဖမးပကချေသာ ေနရာ (၁၅)ခနင ငါးဖမးကမ ၂ ခ ရပါသည။ ေရဖြ တသနးစးဆငးနငေသာ

ေရကာတညေဆာကမေကြ ာင သပရာပငကနးေကျးရာသ ဝငေရာကမညေလလမးေကြ ာငးက

ခဏတာပတဆေစမညဖြ စပြ း ငါးအေရအတကက ေလျာကျေစနငပါသည။ သေသာ

ထေရလမးေကြ ာငးက ခနးေခြ ာကသားခြ ငးမျ း မဖြ စေစပါ။ ေဒသခများနင ေတဆ ပြ းေနာက

ေရကာ၏ တညေဆာကမည လပငနးအဆငများက စနစတကျေဆးေနးချမတခပါသည။ ေရဝငလမး

ေရဘက (ေသာငခဘက)မ စတင တညေဆာက ပါမည။ ထေကြ ာင ေရလမးအတငးသ အချနတငး

ဝငထကသားလာနငမည ဖြ စပါသည။ တညေဆာကေရး လပငနးခငမ

အသအနညးငယဆညခြ ငးမလ၍ အခြ ားထခကမများမရသေလာက နညးပါးသဖြ င

ငါးဖမးသမားများလညး ပမနအလပလပနငပါသည။

လပငနးခငအနးရ လယကငးများက ဖြ တေဖာကထားေသာေမြ သားလမးများက ထခကမ

မရ ေစရန လပငနးခငသ ပစစညးသယပမက ေရလမးဖြ ငသာ အသးချပါမည။ ပစစညးသယပစဥ

အခြ ားသများသားလာမကလညး ယာယသာေနာငးေနးေစပါမည။ လယေတာများအတငး စခနးတ

များတညေဆာကပါက စကပျးလပကငေနသများ အေနာကအယကဖြ စေစနငသဖြ င လပငနးခငမ

လပသားများေနထငရနအတက ေသာငခအလတေပါတင တအမများ ေဆာကလပပါမည။ လပငနး

တများအတက ေရဆးထတစနစများလညးစစဥထားရပါသည။ လပငနးသးပစစညးများက လပငနးခင

အနးခဏတာသာ စပထားရမညဖြ စပြ း လပငနးပြ းစးပါက အားလးရငးလငး

သမးဆညးမညဖြ စပါသည။

ေပြ ာငးလတတေသာ သေဘာသဘာဝရသည ဧရာဝတမြ စနင သဘာဝမျ းစတများ အေပါတင

လပငနးခငေကြ ာင ဆးကျးမဖြ စေပါနငေစပါ။ တညေဆာကမေကြ ာင အနးပတဝနးကျငရ

ငါးများေပါကဖားရာ ေရအငငယကေလးများထခကနင ေသာလညး ပတဝနးကျငက သသသာသာ

ထခကခြ ငးမျးမရေစနငပါ။ လပငနးေဆာငရကစဥ ငါးဖမးေနရာ ၂ခအတက သားလာခြ ငးက

44  

ခကခေစနငေသာေကြ ာင ေဆာငရကမညအချနဇယားများ က ငါးဖမးသမားများနင ညနငး၍

ေဆာငရကပါမည။ ေရကာတညေဆာကမေကြ ာင ပက ၁၅ခ ေထာငထားေသာ ငါးဖမးသအတက

ထခကေစနငေသာလညး ေရကျသားေသာ အခြ ားငါးဖမးသမားများက နာရပငး ငါးဖမးခငေပး၍ ရရ

ေသာေငက နစနာသမ ရယေသာနညးဖြ င ေဖြ ရငးနငပါသည။ သေသာ ထငါးဖမးခငမာ

ငါးလပငနးမ ချထားေပးေသာ လငစငနငမသကဆငေပ။ အဆပါ ငါးဖမးသမားအတက ထခက

နငေချများက ေဆးေနးညနငးခပြ းဖြ စပါသည။ ထခကမများက ေရာငရားနငရန ေရကာတညေဆာကမည

လပငနးစဥအဆငဆငကလညး ေပြ ာငးလစစဥ ေပးခပြ းဖြ စပါသည။

ေသာငတးလပငနးစဥ

ေသာငတးမညေနရာသည ေရကာ၏ မြ စေချဘကပငးတင တညရပြ း မြ စ၏

အလယပငးနင ဘယဘကကမးတငဖြ စပါသည။ ေသာငတးရခြ ငး၏ ရညရယချကမာ

ေရေကြ ာငးေဘးကငး၍ ေကာငးမနေစေရးအတက လေလာကေသာ ေရအနက

ရရေစရနဖြ စပါသည။ ေသာငတးခြ ငးက ၂ လတာကာလအတငး ေမြ ေကာစက၊

ေမြ သယေရယာဥအတနင Cutter Suction Dredger တနင ေဆာငရကမညဖြ စပါသည။

သဘာဝနင လမဘဝထခကမများနင ေဘးအနတရာယေလျာပါးေစေရးနညးလမးများ

ေသာငတးရာတင စနပစရမညေမြ များက ထညသငးစဥးစားရမည။ ေသာငတးရာမ

ထကလာေသာေမြ များက မြ စေကြ ာငးအတငးလအပေနေသာ အခြ ားေနရာတင စနပစခြ ငးသည

အနညအနစ ဆးရးခြ ငးက ကာကယရာေရာကပါသည။ ယခစမကနးအတက စနပစရနေနရာ ၄ ခ

လျာထားပါသည။ နညးပညာစးပားေရး၊ သဘာဝပတဝနးကျငနင လမဝနးကျင စေသာ

အချကများက နငးယဥစဥးစား၍ စနပစမညေနရာက လျာထားခြ ငးဖြ စပါသည။ DS 1 နင DS 4

ေနရာများသည နညးပညာပငးနင စးပားေရးအရ အသငေလျာဆးဖြ စသညအပြ င လမဝနးကျငနင

သဘာဝဝနးကျင က ထခကမ အနညးဆးဖြ စပါသည။

စနပစေနရာများ

DS 1 ေနရာသည မြ စလယေသာငခတင တညရပြ း ေသာငတးေနရာနင

အနးဆးဖြ စပါသည။ ၂၈၆,၀၀၀ ကဗမတာခန စပနငပါသည။

45  

DS 1 ေနရာတင စနပစခြ ငးဖြ င အကျးေကျးဇးများစာရနငပါသည။ စနပစမညေနရာနင

ေသာငတးမညေနရာသည အလနနးကပသဖြ င ပေဆာငစရတနငအချန သကသာနငပါသည။

ကျယပြ နေသာေမြ ဧရယာရ၍ အေနာကေတာငေထာငတင လယေမြ အနညးငယသာရပါသည။

ငါးဖမးလပငနးနင စကပျးေမြ က မထခကေစနငပါ။ စပထားေသာ ေမြ သားများေကြ ာင ဖြ စေပါ

ေသာ ေပြ ာငးလမသည ၃နစအတငး ပမနအေခြ အေနသ ပြ နေရာကနငပါသည။

DS 1 ေကြ ာင ဆးကျးများလညးရနငပါသည။ စပမညေနရာသည

မြ စညာဘကတငရေသာ ေကြ ာင တးေဖာသညေနရာသ ပြ နေရာကလာနငပါသည။

ေမြ ာကဘကပငးရ ငါးဖမးရာေနရာ တစခက ထခကနငေသာေကြ ာင ARAP ပြ ငဆငထားပါသည။

လယသမားများ အလပအကငမထ ခကေစေရးအတက အေနာက ေတာငေထာငရ

စကပျးေမြ ေပါတင စနပစမညမဟတပါ။

DS-2 ေနရာသည ေသာငတးေနရာ၏ အေနာကေတာငဘကတင တညရပြ း ေရအနက

၂၁ မတာခနရပါသည။ ေရနကအးတင တးေဖာေမြ များ မစနပစသငပါ။ ထေနရာသည

ေရေနသတတဝါများ အတက ေရနညးချနတင စားကျကေမြ ဖြ စသညအပြ င ေရစးေကြ ာငးနင သားစား

သတတဝါများရနမ ကာကယနငပြ း အပဒဏက ေရာငပနးရာ ေနရာလညးဖြ စနငပါသည။ မေခါငမြ စ

တငလညး အဆပါေရနကအးများသည ငါးမျ းစတများ၏ စားကျကေနရာေကာငးများဖြ စပါသည။

ဧရာဝတမြ စအတငး ထေရနကအးများ၏ အေရးပါမ အတမအနကက မသရရေသာငြ ားလညး

သတထားချဥးကပေလလာမပြ လပခပြ း ေမြ စာများ မစနပစရန ဆးဖြ တခပါသည။ သေသာလညး

ေမြ စာကဗမတာ ၈၀,၀၀၀ ခနက DS 2 နင DS 4 ကြ ားေနရာတင ေရနကအးက မထခကေစဘ စပ

နငပါသည။

DS 2 ေနရာက ေရးချယရန အားသာချကများရပါသည။ တညေနရာမာ DS 1ေနရာနင

နငးယဥ လျင ပမကာေဝးပါသည။ ပေဆာငစရတမြ ငမားေသာလညး

ဆးကျးသကေရာကေစမမရပါ။ ေမြ စာ များက ေသာငတးေနရာ၏ မြ စေခြ ဘကတင စပပါမည။

စပ ပြ းေနာကပငးအနညများ၏ အေနအထား မညသေပြ ာငးလပြ မမညက မသရေသး ေသာလညး

အနည၏ ပငကသဘာဝအရ မြ စေခြ ဘက ကသာ ဆကလက ေရလျားမညဖြ စသညအတက

နညးပညာပငးအရ အသငေလျာဆးဖြ စပါသည။

46  

Ds 2 ေနရာက အသးပြ ခြ ငးအားဖြ င ေဂဟစနစက ထခကနငေခြ ရေသာ

အားနညးချကရေနပါသည။ ထေနရာတင လပကငေနေသာ ငါးဖမးသမားများ၏ ေပြ ာပြ ချကအရ

ရရေသာ ငါးအေရအတကမာလညးများပြ ားပါသည။

DS 4 သည အဆပြ ထားသည Project တညေနရာ၏ ြမစေအာကပငး အတနငယ

အလမးကာသည အေနာကေတာငဘကတင တညရပါသည။ ေရအနကမာ ၄ မတာမ ၅

မတာခနအထ ရနငပြ း ၂၀၅၀၀၀ ကဗမတာခနရေသာ ေြမစာများ စပနငမည ဖြ စသည။ DS 4 က

အသးပြ လျင ရရနငမည အကျးေကျးဇးမာ ေြမစာများက မြ စေအာကပငးတင အနညကျမညဖြ စ၍

ရငးနးမြ ပနမအတက နညးပညာအရ ေရရည အဆငေြပမည ဖြ စသည။ ဤနယနမတအတငး

ေရနကအး မရေချ။ DS4 က ေရးချယအသးပြ ခြ ငးအားဖြ င သယယပေဆာငမနင

အချနကြ နကြ ာမတေကြ ာင ကနကျစရတ အများပြ ားဆး ြဖစေသာလညး အသးပြ ရန ဖြ စနငသည

ေရးချယမ တစခ ဖြ စပါသည။

DS 3 သည ေသာငတးမညေနရာ၏ အေရ ေမြ ာကဘက၊ ေရကာ အတက သတမတထားေသာ

ေနရာ၏ မြ စေအာကပငးတင တညရသည။ ငါးဖမးသများေနထင စခနးချရာမ မြ စဘကသ

ထကခာရာတင DS 3 ေနရာ က ဖြ တသနးအသးပြ ရ၍ ယငးတအေပါ သကေရာကမ မရေစရန

ေမြ စာများ စပနငလမမည မဟတပါ။ ေသာငတးလပငနး ေဆာငရကေနစဥ အတငးတငလညး

ဖြ တသနသားလာမ က ကနသတထားရန လအပပါသည။ အနညကျမ အေလအထ မညသ

ရသညက ရငးလငးေသချာစာ မသရေသာလညး ထအနညများသည Project တညေနရာ၏

အေနာကဘကတငရေသာ ေရနကအးတသ ေရာကရသားနငသလ ေသာငတးသည ေနရာ၏

အေရေတာငဘကတငလညး ပြ နလညအနညကျနငပါေသးသည။

DS 1 မ ေမြ စာ ၂၈၆,၀၀၀ ကဗမတာနင DS 4 မေမြ စာ ၂၈၅,၀၀၀ ကဗမတာ တက

စနပစရာတင သဘာ၀ပတ၀နးကျငေပါ သကေရာကနငမ မာ ပမာဏအားဖြ င ေသးငယပြ း

အခြ ားေနရာများသ မထခကနငသည အပြ င ပြ နလညေကာငးမနလာနငသည အေခြ အေနတင

ရပါသည။ လယသမားများ၊ ငါးဖမးသများ အပါအ၀င ၀နးကျင ရပရာနင သဘာ၀ပတ၀နးကျငတ

အေပါ ထခကမများက ေလျာချနငရန DS 1 အတက စကပျးဧရယာ တစခက လညးေကာငး DS 4

အတက ေရနကအး ဧရယာတစခက လညးေကာငး ချနလပထားခပါသည။

47  

စကပျးေရးနင ေရလပငနးများ ။ ။ DS 1 မ ေမြ စာများစနပစရာ ေနရာ တစတတပငးက

စကပျးေရးအတက အသးပြ လျက ရပါသည။ ပေရာဂျက ပြ လပရာတင စကပျးေရးလပငနးက

မထခကေစရန ေမြ စာများက သးသန ေနရာတငသာ စပမညဖြ စသည။ ေမြ စာစနပစသည

ေနရာအနးလညးဖြ စ၊ ေသာငတးလပငနးများနငလညး နးကပစာ ရေနသည ေနရာတင ယာယ

လေနထငရနနင ဖမးယလာသညငါးများ ထားရရန တတစခရပါသည။ ထသများက

သကေရာကမများက နားလညသေဘာေပါကေစရနနင လအပချကအလက နစနာေကြ းေပးနငရန

အစအစဥတစခ စစဥထားပြ းဖြ စပါသည။ ေသာငတးမညေနရာသည ငါးဖမးလပငနးများအေပါ

ကးမားစာ မသကေရာကနငေသာလညး ကမးေြခတစေလျာကရ အေသးစား ငါးဖမးလပငနးများက

အနညးငယသကေရာကနငပါသည။ ဤဧရယာအတငး ြဖတသနး သားလာမများက

ယာယကနသတထားြပး ေသာငတးလပငနးများ ြပးစးသညအချနတင ငါးဖမးလပငနးများက

ြပနလညေဆာင ရကနငကြ မညြဖစသည။

ေရအရညအေသး။ ။ ေသာငတးြခငးနင ေြမစာစပခြ ငးတေကြ ာင ယာယအားြဖင ြမစေရ

ေနာကကျနငပါသည။ ဧရာ၀တ မြ စသည ကမဘာေပါတင ပဥစမေြမာက အနညပချမ

အများဆးြမစြဖစြပး မလကတညးကပင ြမစေရေနာကကျမ ြမငမားပါသည။ ေသာငတး

လပငနးများေကြ ာင အနး၀နးကျငတင ြမစေရေနာကကျမ သသသာသာြမငမားလာမည မဟတပါ။

ငါးအေရအတက။ ။ ေြမစာစပမည ေနရာတင အေရးကးေသာ ေရသတတ၀ါမျ းစတ များအေပါ

ကးမားသည သကေရာက မ မရပါ။ ေဒသခများကလညး ဖမးဆးရရသည ငါးအေရအတက

နညးပါးသညအတက ထေနရာက အေရးကးသညဟ မသတ မတပါ။

ေရေနသတတ၀ါနင အပငများ။ ။ ထခကမများသည ယာယနင အနးပတ၀နးကျငတငသာ

ေပါေပါကမညဖြ စသည။ ေလလာ ဆနးစစမများအရ ေရေနသတတ၀ါနင အပငများသည

လပငနးြပးစး ပြ းမကြ ာမတငပင ပမနအေြခအေနသ ြပနေရာကရသားမည ြဖစသည။ ဆးရးမသည

ေဂဟစနစအေပါတင သသာထငရားမ ရမညမဟတပါ။ ဆးရးမေလျာချမညနညးလမးများ

မလအပပါ။

အနညစေ၀းြဖစေပါမ။ ။ ေြမစာများတင အဓကအားြဖင သပါ၀ငပြ း နနးအနညငယသာ

ပါ၀ငပါသည။ လပငနးခင ေလလာ သညအချနတင ရယလာေသာ နမနာများက

ေလလာဆနးစစမအရ ေကျာကစရစနင ရေစးမပါ၀ငေကြ ာငး သရပါသည။ သ

48  

ေကြ ာင ဖြ စေပါေသာ ေရေနာကကျမသည ယာယသာ ြဖစပါသည။ လပငနးေနရာအနးတင

စကမလပငနးများမရပါ။ အနးဆး စကမလပငနးမာ ပေရာဂျကေနရာ၏ မြ စညာဘက ကလမတာ

၁၀၀ အကာ မနတေလးတင တညရပါသည။ ေရတးေဖါမများ သညလညး တရတနငငနယစပ၊

ြမစညာဘက အလနေ၀းေသာေနရာတင ရပါသည။ လပငနးခင ေလလာသညအချနအတငး

ေရတးေဖာသည ေရယာဥအနညးငယသာ ေတခရပါသည။

မျးသဥးေပျာကကယမည မျ းစတများ။ ။ IUCN အရ လပငနးခငေနရာအနးတင

မျးသဥးေပျာကကယမည အေရးကးေသာ ေရေနသတတ၀ါနင အပငများ မရေကြ ာငး သရပါသည။

အလနအေရကးေသာ ဧရာ၀တလငးပငများ သညလညး မငးကနးနင ဗနးေမာမြ ကြ ား(

မနတေလးမြ ၏ အထကဘက ၃၈၀ ကလမတာ အကာ )တင ေနထငကျကစားပါသည။

လပငနးလပေဆာငမေကြ ာင ထမျ းစတများအေပါ တကရက ထခကနငေခြ နညးပါးေသာလညး

ေရေနာကကျမနင ဆညမေကြ ာင ေရသတတ၀ါများ ယာယ ေရေပြ ာငးကျကစာမများ ဖြ စေပါနငသည။

ေသာငတးေနစဥအတငး အနးပတ၀နးကျငသ လငးပငများ လာေရာကမ ရ မရ ဂရတစက

ေလလာေစာငကြ ညမည ဖြ စပါသည။

ပခကက

ေသာငတးလပငနး

ပခကကလပငနးခသည ပခကကတတားမ မြ စေအာကဘက ၁ ကလမတာ အကာတင

တညရပြ း မြ စေကြ ာငး၏ ၃ ဒဿမ ၅ ကလမတာ အလျားတေလျာက ရညလျားပါသည။

မြ စေကြ ာငး၏ အေရဘကခြ မးတင တးေဖါခြ ငးေကြ ာင မြ စ၏အေရ အေနာက

လမးေကြ ာငးအတငး ေရတကစားေစမည ဒတယေမြ ာကေရစးေကြ ာငး တစခေပါေပါက လာေစရန

ရညရယပါသည။ ေမြ စာပမာဏမာ ၈၁၃,၅၀၀ ကဗမတာရ ပြ း ေသာငတးခြ ငးက မတလ အကနမ

၂၀၁၆ ဇနလအတငး ေဆာငရကပါမည။ ေသာငတးသည ေနရာ၏ေတာငဘကရ ကျနးေပါတင

ေမြ စာစနပစမညဖြ စသည။ စနပစမညေနရာတင စကပျးခငးများ မရပါ။ ေသာငတးရာတင

ေမြ ေကာေသာငတးစကနင ပကများတပဆင ထားသည Cutter Suction ေသာငတးစကများက

အသးပြ ပါမည။ ထေနရာတင ယာယလပငနးလပကငခင ရရထားသည ငါးဖမးလပငနးတစခ

ရပါသည။ထခကမများ အတက နစနာေကြ းေပးရန အစအစဥ ေရးဆပြ းေနာက၊ နစနာေကြ းများ

ေပးအပခပြ း ဖြ စပါသည။

49  

သဘာ၀နင လမ၀နးကျငထခကမ နင ေလျာပါးေစေရး အစအမများ

ငါးလပငနး။ ။လပငနးလပကငမည ေနရာတင ဧရာ၀တမြ စ၏အကျယမာ ၃ ကလမတာ

ခနရ ပြ း ငါးများ၏ကျကစားမက အမျးအစား ခ ခြ ားပြ းဖြ စပါသည။ ထေနရာတင ေရနကအး ၊

ငါးေပါကဖားရာေနရာ သမဟတ အေရးပါေသာ အပငများ ကသေသာ ငါးဖမးလပငနး များအတက

အသး၀ငသည အေနအထားများ မရခြ ငးေကြ ာင ငါးဖမးလပငနးများ ထခကနငမ

လနစာနညးပါးပါသည။

ေရေနသတတ၀ါနင အပငများ။ ။ ထခကမများသည ယာယနင အနးပတ၀နးကျငတငသာ

ေပါေပါကမညဖြ စသည။ ေလလာ ဆနးစစမများအရ ေရေနသတတ၀ါနင အပငများသည

လပငနးြပးစး ပြ းမကြ ာမတငပင ပမနအေြခအေနသ ြပနေရာကရသားမည ြဖစသည။ ဆးရးမသည

ေဂဟစနစအေပါတင သသာထငရားမ ရမညမဟတပါ။ ဆးရးမ ေလျာချမညနညးလမးများ

မလအပပါ။

အနညစေ၀းြဖစေပါမ။ ။ ေြမစာများတင အဓကအားြဖင သပါ၀ငပြ း နနးအနညငယသာ

ပါ၀ငပါသည။ လပငနးခင ေလလာ သညအချနတင ရယလာေသာ နမနာများက

ေလလာဆနးစစမအရ ေကျာကစရစနင ရေစးမပါ၀ငေကြ ာငး သရပါသည။ သ

ေကြ ာင ဖြ စေပါေသာ ေရေနာကကျမသည ယာယသာ ြဖစပါသည။ လပငနးေနရာအနးတင

စကမလပငနးများမရပါ။ အနးဆး စကမလပငနးမာ ပေရာဂျကေနရာ၏ မြ စညာဘက ကလမတာ

၁၀၀ အကာ မနတေလးတင တညရပါသည။ ေရတးေဖါမများ သညလညး တရတနငငနယစပ၊

ြမစညာဘက အလနေ၀းေသာေနရာတင ရပါသည။ လပငနးခင ေလလာသညအချနအတငး

ေရတးေဖာသည ေရယာဥအနညးငယသာ ေတခရပါသည။

မျးသဥးေပျာကကယမည မျ းစတများ။ ။ ေညာငဦး ေလလာမမ ရရေသာ အချကအလက

များအတငးသာ ဖြ စပါသည။

လမဘ၀။ ။ေသာငတးေနရာရ ငါးဖမးလပငနးေနရာတင မသားစ ၃ စ ( ၁၇ ဦး )

ေနထငကြ ပါသည။ ငါးဖမးသ ၏တငဒါလငစငမာ မြ နမာေင ၂၅ သနး ( ေဒါလာ ၂၀၀၀ ခန)

တနေကြ းရေကြ ာငး သရပါသည။အဓက ငါးဖမးလပငနးေဆာငရကမည အချနမာ မတလအတငး

ကျေရာက၍ ေသာငတးလပငနး ေဆာငရကမည အချနနင တကဆင ေနပါသည။

ဤေသာငတးလပငနးငယသည ထေဒသခ မသားစ၏ သကေမး၀မးေကျာငး လပငနးအား

50  

လငစငသကတမး ကနဆးချနအထ ထခကနငသဖြ င နစနာေကြ း ေပးေလျာရန လအပပါသည။

ယငးက ကမဘာဘဏ အပ-၄.၁၂ ၏ မနငအည ေြဖရငးေပးသားမည ြဖစပါသည။ ငါးဖမးလပငနး

လငစငရရထားသနင လပငနးတင ပါ၀ငကြ သ ထလအနညးငယတအေပါ ထခကမများအတက

နစနာေကြ း ေပးေလျာခ ပြ း ဖြ စပါသည။

သဘာ၀နင လမ၀နးကျင ေစာငကြ ညခြ ငး အစအစဥ

မျကြမငပငး ေစာငကြ ညေလလာခြ ငး

ေသာငတးြခငးလပငနး လပကငေနစဥနင လပငနးပြ းစးသည ေနာကပငးတင ေအာကပါ

အချကများက ေလလာမည ဖြ စသည။

- ပထ၀သငပြ ငပငး ရညရယချကများ ေအာငြမငခြ ငး ရမရက သရနငရန ေသာငတးခြ ငး

လပကငခသည ေနရာက တစနစကြ ာပြ းေနာကတင ေရအနက ပြ နလည

တငးတာစစေဆးမည ြဖစသည။

- ေြမစာများ ေနရာေရ ေြပာငးခြ ငး ရမရ သရနငရန ေြမစာများ စပထားခသညေနရာက

ေရအနက ပြ နလညတငးတာစစေဆးမည ြဖစသည။

- ေရကာ၏ သကေရာကမက သရနငရန မြ စေကြ ာငးေြမာကဘကပငးတင ေရအနက

တငးတာစစေဆးမ ပြ လပမည ြဖစသည။

- ေရအရညအေသး - ေသာငတးေနစဥ ေရေနာကကျမ ပမာဏက သရနငရန

ေသာငတးယာဥ၏ ၁၀၀ မတာ ပတ၀နးကျငအတငး ေနာကကျမက တစေနတစကမ

တငးတာမညြဖစပြ း မလ (ေသာငမတးမ) အေြခအေနများနင တကဆင စစေဆးမည

ဖြ စသည။ နဖလမတာကသေသာ ကရယာများက အသးပြ ၍ စချနစညနးနငအည

တငးတာမည ဖြ စသည။

51  

ဇ၀ပငး ေစာငကြ ညေလလာခြ ငး

ေသာငးတးခြ ငးနင ေရကာတညေဆာကြခငး ေဆာငရကရာ ေနရာအနးသ လငးပငများ

ေရာကရလာပါက ယငးတအတက လခြ စတချရေသာ ေနရာသ ေရာကရသားသညတင လပငနးများ

ယာယ ရပဆငးထားမည ြဖစသည။

လမေရးပငး ေစာငကြ ညေလလာခြ ငး

ေသာငတးြခငးလပငနး လပကငေနစဥနင လပငနးပြ းစးသည ေနာကပငးတင ေအာကပါ

အချကများက ေလလာမည ဖြ စသည။

- ARAP သည ငါးဖမးသမားများ၏ စးပားေရးလပငနးမ စနခာမများနင ငါးဖမးစခနးများ

ယာယ ေရ ေြပာငးရမများအတက နစနာေကြ းေပးမည အစအစဥတင ေစာငကြ ည

အကခတမည နညးလမးများအား ေဆာငရကေပးမည ြဖစပါသည။

- လပငနးေကြ ာင ထခကသများ သမဟတ ြမစနငေရသးစသများထမ တငကြ ားချက များက

မတတမးတင၍ ေြဖရငး ေဆာငရကေပးသားမည ဖြ စသည။

- ေရနညးချန ေရကာတညေဆာကေနသည ကာလအတငး အနး၀နးကျငရ ရာများ

သားလာမလယကေစရန ေရလမးေကြ ာငးက ေစာငကြ ည၍ အဆငေပြ ေအာင

ေဆာငရကေပးမည ဖြ စသည။

52  

ေနာကဆကတ (ခ) ေသာငတးရာတင လကနာရမည စနနးများ

ေကာငးမနသည လပငနးခင အေလအထများထတင ေသာငတးသညေနရာနင ေမြ စာစပသည

ေနရာပတ၀နးကျငတ၌ ေပါေပါကလာနငသည ထခကသကေရာကမများက ေလျာချရနလညး

အပါအ၀င ြဖစသည။ ေရေရးက ေမျာြမငေဆာငရက ေသာ ေရအရငးအမြ စနင ြမစေချာငး များ

ဖဖြ းတးတကေရးဦးစးဌာန(DWIR) အေနဖြ င အရညအေသးပငးဆငရာ စမခနခမ များအား လးတင

စဥဆကမပြ တေသာ ြဖစေပါတးတကမများ ရရလာေစရန ခယထားမညဟ ေမျာလငပါသည။

တာ၀နခသည လပငနး ကးကြ ပ သမဟတ ပေရာဂျကအငဂျငနယာ သမဟတ ေသာငတး

ကျမးကျငသ ဖြ စရပါမည။

(က) လထနင ေတဆေဆးေနးမများ

ယခ ESMP ပြ ငဆငေနစဥအတငး ေရအရငးအမြ စဌာန(DWIR)သည

လျာထားေသာငတးလပငနးနငပကသက၍ အနး၀နးကျငရ သကဆငသများအားလးနင

တကနငသမျ ေစာစးစာ ေတဆေဆးေနးရမည ဖြ စပါသည။ DWIR သညတရား၀င

အေကြ ာငးကြ ားစာ ထတြပနေပးရန ေတာငးဆမ ပြ ထားသများဖြ စေစ၊ မပြ သများြဖစေစ၊ ထပြ င /

သမဟတ စမကနးတင တာ၀နရသများမ တငပငနးေနာထားသညသများနင ဖြ စေစ၊ ထခကမ

ရနငသများအားလးက DWIR က ေတဆေဆးေနးမများ ပြ လပထားပြ းြဖစပါသည။

ထေရာကမရေသာ လထနငေတဆေဆးေနးမများြဖစလာေစရန အချနယရစမြ ြဖစပါသည။ ထသ

ေဒသခလအဖအစညးနင ေတဆေဆးေနးမများက ၂၀၁၅ နစကနပငးကတညးကပင ဧရာ၀တ

ြမစ၀မး ဘကစ ဖဖြ းတးတက ေရး AIRBM စမကနးမ ေဆာငရကခပြ းြဖစပါသည။ (

ေဒသခလအဖအစညးနင ဆကဆေရး အပါအ၀င ) အများပြ ညသ ကျနးမာေရးနင လခြ ေရး

စမခနခမတငလညး အေသးစတညနကြ ားချကများက ထညသငးေဖာြပထားပါသည။

(ခ) ေသာငတးြခငးနင ေြမစာများစနပစြခငးအတက လအပချကများက နညးပါးေစခြ ငး

ေသာငတးရန အဆပြ တငြပထားသညပမာဏမာ အတညပြ ေပးပြ းြဖစပါသည။

ေသာငတးရာတင ကနကျစရတများြပားသည နငအမျ DWIR အေနဖြ င ေသာငတးြခငးက

တကနငသမျ အကျဥးရးေဆာငရကနငရန ပ၍လလားမညြဖစပြ း တစချနတညး တင ေဘးကငးစာ

ေရေကြ ာငးသားလာမနင အများြပညသတ၏လခြ မတက အာမခနငရန လအပပါသည။

ေသာငတးရာမ ထကေပါလာသညေြမစာများ စနပစြခငးက လပငနးများ

53  

စတငလပေဆာငြခငးမရမအေြခအေနတညးကပင ဆးဖြ တသတမတ ထားနငမသာ

လကသငခနငစရာြဖစပါလမမည။ ေရ၀ပဧရယာများ၌ တကစားြခငးမာ အနညပချမ ဖြ စေပါေစရန

အဓက အေကြ ာငးအရငးတစရပြဖစ၍ ြမစများအတငး ေရအနညပချမများက ေသာငတးဖယရားရန

အေနးနငအမြ န လအပလာပါ လမမည။ ေရ၀ပဧရယာများတင ြဖစေပါလာသည

အနညပချမများက ထနးချပနငရနမာ ေသာငတးြခငးလပငနးေဆာငရကမ ၏

ပြ ငပတငသာရေကြ ာငး အားလးက လကခထားပြ းဖြ စေသာလညး ထသ အနညပချနငမည

အရငးခများက ေလျာချနငမည နညးလမးများအား တတနငသမျ ေဖာထတရပါမည။

ေရစးေကြ ာငး၏အနကနင အကျယတ တးလာသညက ေဖြ ရငးနငရနလညး

လအပပါသည။ ေသာငတးရမညပမာဏနင ထကေပါလာမည ေြမစာထထညတသည

ေရစးေကြ ာငး အကျယအ၀နးနင စးဆငးမပစတေပါတင တညမပါသည။ ဤအေခြ အေနတငမ

ေလ၊ သေ ငဘာများ သားလာရန ေရေကြ ာငးစနနးသတမတချကအား အမျးအစားခခြ ားသတမတမ

စချနစညနး အတငး သတမတထားပြ း ဖြ စပါသည။ ေရယာဥငယများသားလာရန

ထနးသမးထားရမည ေရလမးေကြ ာငးအနကနင အကျယ အ၀နးတကမ ေဒသခေရယာဥငယများ၏

လအပချကများအလက သတမတေပးရန လအပပါသည။ ေရေကြ ာငး ထနးသမးမပြ လပခြ ငးဖြ င

ေသာငတးရနလအပမက နညးပါးေစမည ေရစးလားရာအေထာကအထားတစရပရပ ေတရရပါက

ယငးက ရာေဖ ေဖာထတရပါမည။

(ဂ) စနပစပစစညးများက နစေကြ ာ ပြ န ကငတယစမမ

စနပစေြမစာများအား ေနာကဆး စပရမညေနရာမေရာကမ ကြ ားတင ယာယစန

ပစရနေနရာတစခတင ထားရခြ ငးက ေရာငကြ ဥသငပါသည။ အေကြ ာငးမာ ဤနညးသည

မြ စကြ မးပြ ငေပါတင စနပစေြမစာများ၏ဆးကျးသကေရာကမက နစဆတးပားနငေသာ

ေကြ ာင ဖြ စသည။ သဘာ၀ပတ၀နးကျငအေရးပါမနညးပါးေသာေနရာများ သမဟတ မကြ ာမ

ေသာငတး ဖယရားမညေနရာမျးက ယာယေြမစာစနပစရနေနရာအဖြ စ သတမတမညဆပါက

လကခဖယရာရပါသည။ ေမြ စာစနပစမည ကနးတငးေနရာသည ပနဖြ ငစပတငရန

မဖြ စနငသညအကာအေ၀းတင ရေနခြ ငး၊ ေနာကဆး ေြမစာ စနပစမည ေနရာမေရာကမ ေမြ စာ

ေြခာကေသသားနငခြ ငး စေသာ အခြ ားေရးချယရန လကေတကျသည နညးလမး မရပါက နစေကျာ

ပြ နကငတယစမမမာ လကခဖယရာြဖစပါသည။

54  

(ဃ) ေမြ စာစနပစမ၏မျကမြ ငပငး အကျ းသကေရာကမများက ေလျာချခြ ငး

ေမြ စာများ စပထားရမညစစေပါငးဧရယာအကျယအ၀နးက အနညးဆးဖြ စေအာင

ေလျာချရမည။ ဤသဖြ စေပါေစရနအတက ေသာငတးခြ ငးနင ေြမစာစနပစြခငးတတင

ဆေလျာသည နညးလမးများ ေရးချယနငရန အဓကကျသည။ ဖြ စပားဖယရသည

ေသာငပမတးယခြ ငး နင ေြမစာပမစပခြ ငးတကပါ ထညသငးတကဆ၍ စပမည ေနရာေပါတင

ေရာကရလာမည ေမြ စာ ထထညက ခနမနးတကချကထားသငပါသည။

(င) စနပစေြမစာများက အကျးရစာ အသးချြခငး

စနပစေမြ စာများက အကျးရေသာ ရငးမြ စများအဖြ စ ဖြ စနငသမျ အသးပြ သငပါသည။

စနပစပစစညးများက အကျးရစာ အသးချနငမည နညးလမးများက ေသာငတးခြ ငး မလပေဆာငမ

ရာနငထားနငပါက ပ၍ သငေလျာပါသည။ ယေနေခတတင လေနထငရာ ေနရာများအတက

ေမြ သားမြ ငတငခြ ငး၊ ေဆာကလပေရးတင သးစနငခြ ငး၊ ဆပကမးဧရယာ တးချ ခြ ငး တကသေသာ

နညးလမးများဖြ ငစနပစေြမစာများက အကျးရစာ အသးချလျက ရကြ ပါသည။ ေယဘယျအားဖြ င

ေမြ စာကြ မးများသည ပ၍အသးတင ကျယေသာလညး ညကေသာေမြ စာမများသညလညး

အထပနမ အေဆာကအဦများ၏ အတမြ စချရာတငအသးပြ နငပါသည။

အဆပအေတာကပါ၀ငေသာ ေမြ စာများကမ အကျးရစာ အသးမချနငေပ။ ေသာငတးရာေနရာနင

အသးပြ မည ေနရာ၏အကာအေ၀း၊ လပငနးေနရာသ သားလာနငမ အေခြ အေန ၊

လအပေသာေသာငတးပစစညးများနင ပေဆာငဆကသယေရး ၊ ပေရာဂျကပမာဏနင

စနပစမညေနရာ ၏ အကျယအ၀နး၊ ေသာငတးပြ းစးရနလအပသည အချနနင စနပစရမည အချန

စေသာ အချကများက နငးယဥစဥးစားရပါမည။ စနပစမညေနရာသည

ေရထကေပါကရရနလအပပြ း ဆားပါ၀ငမ များခြ ငး၊ ေရထကခြ ငးတေကြ ာင

ဆးကျးမဖြ စေပါေစရနလညး ဂရပြ ရေပမည။

(စ) ေသာငတးချနေရးချယခြ ငး

ေသာငတးခြ ငးလပေဆာငရာတင တတနငသမျ သဘာ၀ပတ၀နးကျငထခကနင

ေြခများေသာအချနအခါ မဖြ စေစရပါ။ အချ ရာသများအတငး ေသာငတးခြ ငးေကြ ာင ေရေန

သတတဝါများနင ငါးများအေပါ ထခကနငသညအတက ေသာငတးချနက ေသချာစာ ေရးချယရန

လအပပါသည။

55  

(ဆ) စရတနငရလာဒ တကေြခကကေစေသာ ေသာငတးခြ ငးနင ေြမစာစနပစခြ ငး နညးလမးများ

ေသာငတးခြ ငး လပငနးစဉများတင ေရးချယလကေသာ ေသာငတးခြ ငးနင

ေြမစာစနပစခြ ငး နညးလမးများေကြ ာင သဘာ၀ ပတ၀နးကျငေပါသ ဆးကျး သကေရာကမများ

ဖြ စေပါနငပါသည။ ေရးချယထားသည နညးလမးများေကြ ာင ေအာကပါတ အေပါ သကေရာကမ

ရလာမည ဖြ စသည။

- စနပစေမြ စာ၏ ရပပငးဆငရာ အကျ းသကေရာကမများ (စနပစေြမစာများတင

ေရပါ၀ငမေကြ ာင ေပါေပါကလာ ရသည အေြခအေနများ၊ ေြမစာ စနပစမည ေနရာ၏

တညငြ မမ၊ ေြမစာေကြ ာင အကျ းသကေရာကမရမည ဧရယာ)

- စနပစေြမစာများတင အဆပအေတာကပါ၀ငမ၏ အကျ းသကေရာကမများ

(အဆပအေတာက ပါ၀ငသည စနပစ ေြမစာအား သနစငဖယရားမ ပြ လပခြ ငး၊

အဆပအေတာက ပါ၀ငေသာ စနပစ ေြမစာက ကငတယရာတင အသးပြ ရန လအပသည

ပစစညးများ စသည) နင

- ေရအရညအေသး (ေနာကကျမ၊ အဆပအေတာက စနထတမ)

ေြမစာများသည သနစငမရသညဖြ စေစ အဆပအေတာကများ ပါ၀ငေနသညဖြ စေစ

Micro Project အသးသးတအတက ေသာငတးမလပငနးအမျ းအစားများက အတညပြ မ

ရယသငပါသည။ ကနကျစရတနင သဘာ၀ ပတ၀နးကျငတင ရလဒ ထကေပါမတက

ထညသငးသးသပပါက မညသညနညးအားဖြ င ေသာငတးခြ ငးလပငနး ေဆာငရကမည ဟသည

နညးလမး ေရးချယမသည ပဓာနကျေသာ ဆးဖြ တချကတစခ ဖြ စသည။ သဖြ စ၍ ဂရတစက

ေရးချယမ ပြ လပရန လအပသည။ ကးမားေသာ ေသာငတးလပငနးများတင

နညးလမးေရးချယရာ၌ ေြမစာများက ပငလယရပခြ ားမ သယယရေလရသညအေလျာက

အလကသငေပြ ာငးလနငေြခ ပမကးမားပါသည။ သဘာ၀ပတ၀နးကျငဆငရာ စချနစညနးများ

ရသညအပြ င မညသေသာ ေသာငတးမနညးလမးနင ေြမစာစနပစမ နညးလမးများအား

အသးပြ ရမညက ေသေသချာချာ ေဆးေနးရန လအပသည။

ေြမစာစနပစရန ဆေလျာမအရဆးေနရာဟသညမာ သဘာ၀ ၀နးကျငေပါသ

ဆးကျးသကေရာကနငမနင ကနကျစရတ တအေပါတင မတညလျကရပါသည။ ေြမစာများတင

အဆပအေတာက ပါ၀ငမအတငးအတာသည စနပစမညေနရာ ေရးချယမ အေပါ အဓက

56  

သကေရာကမရသည အေကြ ာငးတစရပ ဖြ စသည။ အေကြ ာငးမာ ေမြ စာ စနပစမည ေနရာသ

ဆးကျးသကေရာကမနင ဆငကဖြ စေပါလာသည အကျးဆကများက ကးမားလာနငေသာေကြ ာင

ြဖစသည။ ကျယပြ နသည အခြ ားနညးလမး သးခရသည။ ယငးတမာ -

- မြ စအတငး ပြ နလညစနပစခြ ငး

- ကမးပါးအနး ပြ နလညစနပစခြ ငးနင

- ကနးတငးသ ပြ နလညစနပစခြ ငးတ ဖြ စကြ သည။

စနပစေြမစာတင ပါ၀ငလျကရေသာ ေရများက ဖယထတနငရနအတက ကမးပါးအနး

ေြမစာစနပစခြ ငးက ကနးတငး၌ ေြမစာ စနပစခြ ငးထက ပ၍ အေရးေပး စဉးစားသငသည။

ေရ၀နးကျငက ဆးကျးသကေရာကမ ပများေစသည အရယအစားအရ နညကေသာ စနပစ

ေြမစာမနများနင အဆပအေတာက များြပားြပငးထနစာ ပါ၀ငသည စနပစေြမစာများအတက

ကနးတငး၌ စနပစခြ ငးက ပမသငေလျာသည။ ေရေနာကကျမနင ဓာတ အညစအေကြ းများသည အ

ေြခခ တငးထာစစေဆးမ စနနးများထက ေကျာလနသည အေြခအေနတင ကနးတငးစနပစမ

အပါအ၀င စနပစမညနညးလမးများအလက ကနကျ စရတနင အကျးေကျးဇးများက ဆနးစစရန

လအပေကာငး လအပပါလမမည။ ေရေနာကကျမနင ဓာတ အညစအေကြ းများသည အမြ ငဆး

တငးထာစစေဆးမ စနနးများထက ေကျာလနသည အေြခအေနတင DWIR သည ကနးတငးစနပစမ

အပါအ၀င စနပစမညနညးလမးများအလက ကနကျစရတနင အကျးေကျးဇးများက ဆနးစစမ

မဖြ စမေန ပြ လပရမည။ Cutter Suction ေသာငတးစကဖြ င ကနးတငးပငး ေြမစာ စနပစမ

ပြ လပရာတင ေအာကပါ သတမတချကများနင ပြ ညစရပါမည။

- ၄ ကလမကာခန အကာအေဝးအတငး ရရမည။

- လကရအေနအထားတင တးေဖာထတယလကသညအတက ကးမားသည သကေရာကမ

မရသည ေြမစာ ဖြ စရမည။

- ရနင နနးများ ပါ၀ငသည သေြမ ဖြ စေစကာမ နညကေသာ သမနသကသကကသပင

ေဘးအနတရာယ ဖြ စေပါနငေြခ နညးပါးရန လအပသည။

- ေရထသ ပြ နလည ေပျာ၀ငနစမြ ပမမရလျင ၁၂ လအတငး မလအတငး မဟတေတာသည

အေနအထားနင လကသငခနငဖယ ရရမည။

57  

- ယငး စနပစေမြ စာများမ ပြ နထတေပးသည ေရများသည မြ စအတငးသ အမနတကယ

ပြ နလညေရာကရနငမည ေနရာတင ထားရရမည။

- (ဆးကျးသကေရာကမ ခရနငသည အစအဖများနင ေတဆေဆးေနးမများ ပြ လပကာ)

ထေဒသခ ပြ ညသလထက လကသငခရမည။

(ဇ) ဆညမ ေလျာချခြ ငး

အနး၀နးကျငရ ေဒသခလထသ ဆညသများေကြ ာင အေနာငအယက ဖြ စေပါေစနငမ

မြ ငမားသဖြ င ဆညမဆငရာ ကစစရပများက သတမမေစရနနင ေြဖရငးနငရန စမခနခမများက

အေလးထား ေဆာငရကရပါမည။ ဆညသများ၏ အေနာငအယက ဖြ စပားမသည ဆညမ

ပမာဏနင သဘာ၀တေပါတင မတညလျကရသည။ ကျယေလာငေသာ အသများသည

တးညငး၍ဆးရေသာ အသများထက ပ၍အေနာင အယကဖြ စေစပါသည။

တးညငး၍စးရေသာအသများသည ထနးချပရန မလယကဘ လေနအမများသ

ေရာကရနငပါသည။ ဆညသများသည အလပခငရ ၀နထမးများကေရာ အနး၀နးကျငရ

ေနထငသများကပါ ရပသငပြ ငပငးဆငရာနင စတပငးဆငရာ ဖအားများက ဖြ စေပါေစနငသည။

ဆညသများသည တရစဆာနများကလညး ထခကမ ရပါသည။ သေသာ ဆညသများ၏

ထခကမရနငသည အတငးအတာကမ မနးဆတကချကရန ခကခပါသည။

အဓက ဆညသများတင ေအာကပါတ ပါ၀ငသည။

- အငဂျငစကများ

- မးစကများ

- ဂတအဖငအပတပြ လပခြ ငး

- အသလငစက

- အချကေပး ကရယာများ

ဆညသ ေလျာချခြ ငးများက အလယတကေလျာချနငသည နညးလမးများမာ

- အသေလျာ ကရယာများ တပဆငခြ ငး

- အသဆေသာပစစညးများက လများနငလတကငးေသာေနရာများ၊ သမဟတ အသကာ

ေသာအရာ၀တထများ၏ေနာကတင ထားရခြ ငး

- မးစကများက အလမးေ၀းေသာေနရာတင ထားရခြ ငး

58  

- ၀ငေပါကနင ထကေပါကများက အလပလပရာေနရာများ၏အေဝးတငထားရခြ ငး

- အသအသးပြ ေသာ သတေပးစကများအစား မျကစဖြ င မြ ငနငေသာ သတေပးစကများ

အသးပြ ရန

- လပငနးေကြ ာငဖြ စေပါေသာ အသဆညမက မေလျာချနငခြ ငး ၊ ပတ၀နးကျငမ

တငကြ ားချကများ ရပါက အလပချနက မနက ၇ နာရ မ ညေန ၆ နာရ အတငး ကနသတရန

လထကျနးမာေရးနင ေဘးအနတရာယ ကာကယေရး အစအမများ

ကျနးမာေရးထခကနငေချများသည ေသာငတးခြ ငးေဆာငရကေနစဥ အဓက ဖြ စေပါသည။

ေသာငတးခြ ငးေကြ ာင ဖနမနများ ၊ အနညများ ၊ ဆညသများသည ကျနးမာေရးက

ထခကနငသည အပြ င လပငနးေဆာငရကေနစဥ သားလာေရးကလညး အခကအခ

ဖြ စေပါေစပါသည။ ထေကြ ာင ေအာကပါအချကများက ကတငပြ ငဆင၍

လကနာေဆာငရကရမည။

တာ၀နခများတင ကျနးမာေရး နင ေဘးကငးလခြ ေရး အရာရများ ၊ ေဆးမးများ ၊

ဆကသယေရးအရာရများ ပါ၀ငရပါမည။

(က) လထေတဆေဆးေနးမများနင ပတ၀နးကျငနင ဆကသယေဆာငရကမများ

DWIR သည ေအာကပါအချကများက လကနာေဆာငရကရမည။

(၁) ေဒသခများနင ေဆးေနးမက အမြ တခါးဖငထားရမည။

(၂) ေသာငတးခြ ငးမပြ လပခင ေဆးေနးပများမတဆင ေဒသခ များထသ အသေပး

အေကြ ာငးကြ ားမများ ပြ လပရမည။

(၃) ေဒသခ များက လပငနးစဥနင ပကသက၍ အသေပးခြ ငး ၊ လပငနး

ေနာငေနးနငေချများ နင သားလာေရးလမးေကြ ာငးများက အခါအားေလျာစာ

အသေပးရမည။

(၄) စတပါ၀ငစားသည သကဆငရာ အဖအစညး များက သတငးအချကအလကများ ဖြ န

ေ၀ေပးရပါမည။

(၅) နညးပညာပငးဆငရာ ရာေဖေတရမများက ရးရငးေသာ ဘာသာစကားဖြ င ဖြ န

ေ၀ေပးရမည။

59  

(၆) လပငနးအဆငတငးတင လထ၏ သေဘာထားများက အမြ နားစင၍ အချနနင တေပြ းည

ေဖြ ရငးေပးရမည။

(၇) ညဘကလပငနးေဆာငရကခြ ငးက ကနသတထားရမည။ လပေဆာငရန လအပပါက

အစအစဥများက ေသချာစာ ပြ စ၍အနးရ သကဆငသ များက ပြ ငဆငချနရေစရန

ကတငအေကြ ာငးကြ ားရမည။

(၈) ပကလငးများသယတနးမေကြ ာင အေခြ ခ အေဆာကအဦများ ၊ ရငးမြ စများ ၊ လထနင

သကဆငေသာလပငနးများ ထခကနငပါက အနညးဆး တပတကတင၍

အေကြ ာငးကြ ားရပါမည။ လပငနးပြ းစးပါက အားလးက မလအေနအထားအတငး

ပြ နဖြ စေစရန ပြ လပေပးရပါမည။

(၉) ေသာကသးေရ၊ စကပျးေရ နင ေရေနသတတ၀ါများ စသညတ ေပြ ာငးလသားမည

အေခြ အေနက ေသာငတးခြ ငးမပြ လပမ တပတအလကတညးက သးစသများထ တငပြ ၍

သေဘာထားများ ရယကာ ထအချကများက ေဖြ ရငးနငရန ထညသငးစဥးစားရမည။

(ခ) လထကျနးမာေရး အစအမများ

DWIR သညေအာကပါအချကများက လကနာေဆာငရကရမည။

(၁) ေဆာကလပေရးလပငနးမ လပသားများက ကျနးမာေရးအတက ပမန ေဆးစစေဆးမများ

ပြ လပေပးရမည။ တဘကသေသာ အသကရ လမးေကြ ာငးဆငရာ ကးစကေရာဂါများ ၊ ခခအားကျ

ကးစကေရာဂါများ ကးစကဖြ စပားမ မရေစရနကာကယရမည။

(၂) ပြ ငပလများ ေသာငတးေနရာအနး လာေရာကခြ ငးက တားမြ စရမည။ သတေပး

ဆငးဘတများက လပငနးခငတ၀ က ေထာငထားရမည။

(၃) ေမြ စာစနပစရာ ေနရာကလညး ပြ ငပလများ မလာေစရန တားမြ စထားရမည။

(ဂ) လပသားများကျနးမာေရးနင ေဘးကငးေစေရး အစအမများ

DWIR သည ေအာကပါအချကများက လကနာေဆာငရကရမည

(၁) လပသားများက တကယေရ သနရငးေရးနင ပကသက၍ အသပညာေပးရမည

60  

(၂) ေဆာကလပေရးလပငနးမ လပသားများက ကျနးမာေရးအတက ပမန ေဆးစစေဆးမများ

ပြ လပေပးရမည။ တဘကသေသာ အသကရ လမးေကြ ာငးဆငရာ ကးစကေရာဂါများ ၊ ခခအားကျ

ကးစကေရာဂါများ ကးစကဖြ စပားမ မရေစရန ကာကယရမည။

(၃) လပသားများထခကမ ရပါက အသငပေဆာငနငရန အတကေဆးခနးများက

လပငနးမလပေဆာငမကတညးက ကတင ရာေဖထားသငပါသည။ ဒဏရာရသက

အမြ နပေဆာငနငရန အမြ နေရယာဥက လပငနးခငနင အနးဆးတင အမြ ထားရရမည။

(၄) ဒါဏရာရသများက ေဆးရသ မပေဆာငခင အေရးေပါကသေပးနငရန အသက ကယေဆး

ပစစညးများ ၊အေရးေပါအေခြ အေနများ အတက ကသေပးနငသည ၀နေဆာငမများ၊

ကြ ကေခြ နပစစညးများ အားလးက ပြ ငဆငထားရပါမည။

(၅) သကတမးလနေဆး၀ါးများက အသစနင အမြ လလယထားရမည။

(၆) သနရငးေသာေသာကသးေရများ လေလာကမ ရ/မရက ၂ ရက တစခါ စစေဆးရမည။

(၇) ေသာငတးယာဥေပါရ လများနင ေဆာကလပေရးလပသားများအတက ေကာငးမနေသာ

ေရးချ းရနေနရာများ ၊ အညစအေကြ းစနပစရာတင သးသနေမြ ကျငး နင စနပစသညစနစများ က

ပပးေပးရပါမည။

(၈) လပသားများေနထငရာနင လပငနးခင တ၀ကတင ပးမားအနတရာယ ကငးရငးေစရမည။

(၉) ေရရရာ ေနရာများတင ခြ ငေပါကဖားမ မရေစရန ဂရစကရပါမည။

(ဃ) လပသားအငအားနင အလပစခနး

DWIR သည

(၁) လယကေသာကာလအသးပြ လပငနးများအတကေဒသခများအားဦးစားေပးငားရမးရမည။

(၂) ကေလးလပသားငားရမးခြ ငးမပြ ရ။

၃။စမကနးအငဂျငနယာများနင အလပသမားများယာယေနထငခငအတက

ေဒသဆငရာအာဏာပငများအား အေကြ ာငးကြ ားရမည။

61  

(၄) အနးတဝကရအမများအား တတနငသေလာကငားရမးရမည (သ) သငေလျာေသာ

ေနရာထငခငးများ ေထာကပစစဥေပးရမည။ အလပစခနးသည ရာနငေကျာငးများ၏

အေဝးတငတညေဆာကရမည။

(၅) စခနးဧရယာသညသဘာဝအေလျာကေရစးေရလာေကာငးမနးေသာေနရာဖြ စရမည။

၆။အလပစခနး၊ အလပသမားတနးလျားနင အခြ ားဧရယာများတငစတချရေသာ

ေသာကသးေရသနများ စမထားရရမည။

(၇) ေဆးနင ေရးဦးသနာပြ ပစစညးများအားအလပစခနးတစခစတငးထားရရမည။

(၈) တစကယေရသနရငးေရးအတက

ကျနးမာေရးနငညညတေသာပစစညးများရရနငရနစမထားရမည။

(၉) စခနးပြ ငပရသစပငများအားခတယခငမပြ ရ။

(၁၀) ငါးများခြ ငး၊ ေတာရငးတရစဆာနများအားဖမးဆးခြ ငးမပြ ရ။

(၁၁) ေသနတအသးပြ ခငမပြ ရ (အခငရလခြ ေရးဝနထမးများမလ၍)။

(၁၂) တရားမဝငေဆးဝါးများသးစ ခြ ငးခငမပြ ရ။

(၁၃) ခင ပြ ဧရယာပြ ငပ ကားနငစကကရယာများထနးသမးခြ ငး (ဆနင ဆစစများ လလယခြ ငး)

မပြ လပရ။

(၁၄) ခငပြ ချကမရေသာေနရာတင အမကစနပစခငမပြ ရ။

(၁၅) ေဒသအတငးလမးေပါများတငအနတရယရေမာငးနငခြ ငးမျးခငမပြ ရ။

(၁၆) ေမြ ယာများအားပြ ညသနင ေမြ ပငရငများအားအရငေမြ အသးပြ မအတငး ပြ နလည

လပကငနငရန စမေဆာငရကရမည။ ကနထရကတာသညကရယာများ၊ အေဆာကအဦများ၊

အမကများနင အရအတား အားလးကဖယရားေပးရမည။ ကနထရကတာသညပျကစးမဒများ

ပြ နလညပြ ပြ ငရနတာဝနယရမည။

62  

(င) ဓေလစရကများ ေပါငးစခြ ငးနင လမေရးအရ လကနာေစာငထနးရမည အချကများ

DWIR သည ေအာကပါအချကများက လကနာရပါမည။

(၁) သေ ငဘာသားများေကြ ာင ေဒသခများ အေနာငအယကမဖြ စေစရပါ။

(၂) သေ ငဘာသားများ နင လပသားများက မသငေလျာေသာ ပြ မေပြ ာဆမ များမ

ေရာငကျဥနငေစရန အသပညာေပးမများ လပေဆာငကြ ရမည။

(၃) ကးစကေရာဂါ နင ပကသက၍ ေခတနငအည သသငသညများ က အလပသမားများက

ေပြ ာပြ ရမည။

(၄) ဥပေဒ လကနာေရး ၊ ေဒသခများက ေလးစားမရေစေရး ၊ အရကနင မးယစေဆး၀ါးများ

မသးစရန စသည လမေရးတင အေရးကးေသာ ေဆာငရန ေရာငရန များက သရေစရမည။

(၅) DWIR သည လပငနး၀နးကျငရ သမငးေကြ ာငးအရ အေရးကးေသာေနရာများ ၊ ယဥေကျးမ

အေမအနစ ေနရာများက ေဒသခများထမ စစမး၍ မထခကေစရန ေရာငရားလပကငရမည။

(၆) ေဒသတငးထကကနများက တနဘးသငခြ ငး၊ သးစ ခြ ငးတအတက DWIR သည

ေဒသခအာဏာပငများနင ညနငးဆးဖြ တရမည။

(၇) ဥယာဥပနးခြ များ ၊ လယကငးများ ၊ ေရတငးေရကနများအနး စနပစေမြ စာ စပ ခြ ငးက

ေရာငရားကြ ရမည။

(၈) လပသားများသည ပက ၊ မငး ၊ လျပစစ များ အသးပြ ၍ ငါးဖမးခြ ငး မပြ လပရပါ။

(၉) ေတာရငးတရစဆာန များက စားသးခြ ငး မပြ လပရပါ။

ဖြ စပားနငေသာ အနတရာယများ ကာကယခြ ငးနင ထမးချပခြ ငး

ေသာငတးခြ ငးသည အနတရာယများေသာ လပငနးဖြ စပါသည။ ကာကယေရး ပစစညးများ

၀တဆငမထားခြ ငး၊ ကတငပြ ငဆငထားမ မရ ခြ ငး၊ ေလကျငသငကြ ားေပးမ မရခခြ ငး

စေသာအချကများသည လပသားများအတက အနတရာယက ဖတေခါေနသကသ ဖြ စေစပါသည။

ထကစစများအတက ေဘးကငးလခြ ေရး အရာရနင ေသာငတးအရာရတမ ကးကြ ပရပါမည။

(က) လပသားများနင တကရကသကဆငေသာ အချကများ

63  

DWIR သည ေအာကပါအချကများက လကနာရပါမည။

(၁) ေဘးကငးလခြ ေစေရး အရာရနင လကေထာကများသည လပငနးခငတင မချနပြ ည

ရေနရပါမည။

(၂) ေဘးကငးလခြ ေစေရး အရာရသည လပငနးခငအတငးေဘးကငးေစရန ေနစဥ ကးကြ ပရမည။

(၃) မေတာတဆထခကနငေချရေသာ အချကများနငပကသက၍ DWIR သည လပသားများက

သငပြ ေပြ ာကြ ားရမည။

(၄) သေ ငဘာေပါတင တရားမ၀င ေဆး၀ါးများ မသးစရပါ။

(၅) ပြ ဿနာတစစတစရာေပါေပါကပါက ေဘးကငးလခြ ေစေရး အရာရမ မတတမး

တငထားရပါမည။

(၆) ကျနးမာေရးနင ေဘးကငးေစေရးအတက ကာကယေရးဦးထပ ၊ လကအတ ၊ မျကမန ၊

ကာကယေရးဖနပ၊ လျပစစကာဖနပ၊ ဓာတေငကာ/ဖနကာ မျကနာဖး၊ ေဆာကလပေရး

လပသားများအတက အသကရကရယာ ထားရေပးပြ း အသးပြ ေစရန ညနကြ ားရမည။

လပသားများက ကာကယေရးပစစညး သးစနညးများက ပြ သေပးပြ း ၊ အသးပြ ေစရမည။

ေဘးကငးစာလပေဆာငနငရန အထးဂရပြ ရမည။

(၇) ေဘးကငးေစေရးလကနာရန စညးကမးများက မြ ငသာေသာေနရာတင ေရးသားထားပြ း၊

လပသားများက ရငးလငးေပြ ာကြ ားရမည။ သငကြ ားပချမများက ပမနပြ လပေပးရမည။

(၈) လပငနးခငအတငးရ စကပစစညးများအားလးက မတတမးပြ စထားရ၍ လပေဆာင ချကများက

သတမတထားရမည။ စကပစစညးများက ေကာငးမနစာ လပငနးလညပတေနေစပြ း

ပြ ငဆငထမးသမးခြ ငးများက ပမနလပေဆာင ရမည။

(၉) လပငနးခငသး လျပစစ ပလပေပါကများသည ေရစဒဏက ကာကယနငေစရမည။

(၁၀) မးရာသနးချန၊ အလငးလေလာကစာ မရချန နင အခြ ားအေရးေပါ အေခြ အေန ဖြ စေပါသည

အချနများတင လပငနးေဆာငရကမက ေရဆငးထားရမည။

(၁၁) ညဘကလပေဆာငရနလအပပါက အလငးေရာင ေကာငးမနစာရရရန ပပးေပးရမည။

(၁၂) ေအာကပါကစစရပများအတက အာမခချကရရမည။

64  

(က) ေဆာကလပေရး ေဘးအနတရယ အာမခ

(ခ) အလပသမား အာမခ

(ဂ) အခြ ားအဖအစညးများ၏ တာ၀နယမများနင ပကသကသည အာမခချကများ

(ဃ) ယာဥများ ၊ လပငနးသးပစစညးများအတက အာမခများ

(ခ) ယာဥများ ၊ လပငနးသးပစစညး များနင သကဆငေသာ အချကများ

DWIR သည ေအာကပါအချကများက လကနာရမည။

(၁)စကပစစညးများကပမန ပြ ငဆငခြ ငး လပငနးလပေဆာငချန သတမတခြ ငး တက ပြ လပရမည။

(၂) လပငနးခငသး သမဟတ လပငနးခငနင ဆကစပပစစညးများ၏ နညးပညာပငးဆငရာ နင

လပငနးပငးဆငရာ အချကအလကများက အမြ စစေဆးရမည။

(၃) ကရနးကသ ၀နချသည ကရယာများ၏အထငက ေမြ ပြ ငေပါတင ခငမြ စာရေနေစရမည။

သေ ငဘာေပါတင ရေသာ ကရနးများက လညး ဖအားခနငရည နင ဟနချကညမတက

ေသချာစာစစေဆးရမည။

(၄) လပငနးေဆာငရကေနစဥ ပစစညးေရေပြ ာငးခြ ငး၊ ကငတယအသး ပြ ခြ ငး၊ သမးဆညးခြ ငးများက

အထးသတပြ ရမည။ လပေဆာငမည သမဟတ လပေဆာငေနဆ တင အသးပြ သည ပစစညးများ

သည ဖအားအေလးချနက ခနငရည ရ/မရ စစေဆးရမည။

(၅) လပငနးခငအတငးနင ေနထငရာေနရာ များရ ၀ါယာကးများသည သငေလျာသည ေနရာတင

ထားရရနလအပပြ း၊ က းများက ထခကမမရေစရန အထးဂရပြ ရပါမည။ လပငနးခငအတငး

လျပစစသယတနးရာတင မးက းလများ ၊ လျပစစအနတရာယ ဖြ စပားပါက လျပစစစးဆငးမက

အလအေလျာကဖြ တေတာက ေပးနငေသာ ခလတများ တပဆငထားရပါမည။ လျပစစကးများ၏

အရယအစားသည စးဆငးမည လျပစစပမာဏ ကလေလာကစာ ကငတယ ပပးေပးနငရမည။

လျပစစကးများက ဆက၍အသးပြ မည ဆပါက ေသချာစာ ဆက၍ ေရလသည

တပဖြ ငပတရပါမည။ လျပစစပစစညးတငးက သေ ငကတများကပထားခြ ငး၊ မးက းလတပဆငခြ ငး၊

အဖးအကာများ ထားရခြ ငး တ လပေဆာငထားရပါမည။

(၆) အပြ ငတငထားရမည လျပစစပစစညးများသည ေရစခနငရမည။

65  

(၇) ေရယာဥများ ၏ အမျးအစား၊ တနချန၊ ေဆာကလပေရး နင လပငနးသးပစစညးများ

အားလးအတက နငငေတာမ ထတပြ နထားေသာ အသအမတပြ လကမတများ ( ေဘးကငးေသာ

ေဆာကလပေရး၊ ေဘးကငးေသာ အသးအေဆာငများ၊ သယေဆာငရမည လမးေကြ ာငးများ၊

ေရယာဥ ေဘးကငးေစေရး နင လပသား ေဘးကငးေစေရး စသည) ပါရရမည။ လကမတများ

သကတမးမေကျာလနေစရပါ။

(၈) ေရယာဥလပသားများ၏ သကတမးမေကျာလနေသးေသာ အသအမတပြ လကမတများ

ပါရရမည။

(၉) သကကယပစစညးများ( သကကယေဘာ၊ သကကယအကျင စသည) သည ေကာငးမနေသာ

အေခြ အေန တင ရေနရနလပြ း၊ အေရအတကအားဖြ င လေလာကရမည ဖြ စသညအပြ င နငငေတာမ

သတမတထားေသာ စချန စညနးများနင ကကညရမည။

(၁၀) ေသာငတးခြ ငးမပြ လပမ သကကယပစစညးများ အားလးက ပြ ညစမရေစရန စစေဆးရမည။

(၁၁) နငငေတာမ သတမတထားေသာ စချန စညနးများနင ကကညေသာ မးသတပစစညးများ(

အေသတပဆငထားေသာ မးသတစနစများ ၊ သယယရလယကေသာ မးသတေဆးဗးများ ၊

မးသတပကများ ၊ မးသတ ဘဘငေခါငးများ ၊ မးသတ ေသတတာများ ၊ အချကေပး ကရယာများ ၊

ေရစပစကများ ၊အေရးေပါ လစသည လစာရငးများ စသည)သည ေကာငးမနေသာ အေခြ အေန

တင ရေနရနလပြ း ၊ အေရအတကအားဖြ င လေလာကရမည။

(၁၂) ေသာငတးခြ ငးမပြ လပမ မးသတပစစညးများ အားလးက ပြ ညစမရေစရန စစေဆးရမည။

(၁၃) ေဆးလပမေသာကရေသာ ေနရာများတင “ေဆးလပမေသာကရ” ဆငးဘတများ ကမြ ငသာစာ

ထားရပြ း ေသာကခငရေသာ သးသနေနရာများကလညး အသေပးထားရမည။

(၁၄)ကနးပတနင အငဂျငခနးထတင ေချာလနငေသာ ေနရာများ မရေစရ။

(၁၅) ကနးပတနင အငဂျငခနးထတင အနတရာယကငးစာ အလပလပနငေလာကေအာင

အလငးေရာင ရရရမည။

(၁၆) အပေပးခြ ငးနင သကဆငေသာ အလပများ ( ဂေဟတခြ ငး စသည) က

က တငခငပြ ချကေတာငးခ၍ အစအစဥချမတ လပေဆာငရမည။

66  

(၁၇) အလပတ အခနးများအတငး လပေဆာငေသာ အပေပးခြ ငးနင သကဆငေသာ အလပများ က

သကဆငရာ တာ၀နခ များက ဂရတစက ကးကြ ပရမည။

(၁၈) ေလကားများ ၊ လကရနးများ နင ေလျာကလမးများ သည ေကာငးမန ခငခရမည။

(၁၉) လဆငးတကေသာ အေပါကများ၏ အဖးများက မလဖြ င ေသချာစာ ကြ ပထားရမည။

(၂၀) သေ ငဘာတငး ေရဆးအချကေပးေခါငးေလာငးရရမည ဖြ စပြ း ေကာငးမနစာ အလပ

လပရမည။

(၂၁) အငဂျငခနးထတင ေရဆးများပြ ညမေနေစရနနင ဆ၊ အညစအေကြ း ပါ၀ငမ နညးပါး ရမည။

(၂၂) ေရဆးများက သေ ငဘာပြ ငပသ လး၀ (လး၀) မစနပစရပါ။

(၂၃) ဆအေရးေပါလအပပါက ဖြ ညတငးရနေနရာရရမည။

(၂၄) အေရးေပါ ထကေပါကများက ထငရားစာ ညနပြ ထားရမည။

(၂၅) အငဂျငခနးထ တင အချကေပးေခါငးေလာငးရရမည ဖြ စပြ း ေကာငးမနစာ အလပ

လပနငရမည။

(၂၆) အဓက နင အကစကပစစညးများသည ေကာငးမနေသာ အေခြ အေနတင ရရမညဖြ စပြ း

စကေမာငးအငဂျငနင မးစကများ ေကာငးမနစာ အလပလပ ေစရန အမြ စစေဆးေပးရမည။

(၂၇) ပထနး ကရယာများ ေကာငးမနစာ အလပလပရမည။

(၂၈) ေကျာကဆး၀ငရးနင ကမးကပကးများသည ခငခရမည။

(၂၉) အေထေထ အချကေပးေခါငးေလာငး ရရမညဖြ စပြ း ေကာငးမနစာအလပလပ ရမည။

(၃၀) ေရယာဥတင အေရးေပါပထနးကရယာ တပဆငထားရမည ဖြ စပြ း သာမနအေခြ အေန မ

အေရးေပါ ပထနးခြ ငး အေခြ အေနသ ေပြ ာငးေရပ အဆငဆင က ပြ သထားရမည။

(၃၁) အေရးေပါအေခြ အေနများအတက ကတငပြ ငဆငထားရမည။ (သေ ငဘာေပါမ

လပြ တကျခြ ငး၊ မးေလာငခြ ငး၊ ေသာငတငခြ ငး၊ ညစညမးမများ ဖြ စေပါခြ ငး၊ တကမခြ ငး၊

သေ ငဘာစနခာခြ ငး၊ စေသာအေခြ အေနများအတက လစာရငးများပြ စခြ ငး၊ ကတင ေလကျင ခြ ငး

များ ပြ လပခြ ငးနင ကရယာ ပစစညးများ အဆငသင ထားရခြ ငး)

သားလာေနေသာ ေရယာဥများနင အပြ နအလနဆကသယခြ ငး

67  

ေသာငတးခြ ငးပြ လပရာေနရာသည ေရေကြ ာငးသားလာမ များေသာေနရာတင

ရေနပါသည။ ေရယာဥများ သားလာမက အေနာငအယက မဖြ စေစရနနင အနတရာယ

မကျေရာကေစရန လပေဆာငေပးရမည။ထအတက လအပေသာ ပြ ငဆငမများနင အစအစဥများ

ေရးဆ ထားရမည။

တာ၀နရသများမာ Project အငဂျငနယာနင ေသာငတးကျမးကျငပညာရင တဖြ စကြ ပါသည။

DWIR သည ေအာကပါတက လကနာရပါမည။

(၁) ေသာငတးမညေနရာတ၀က တင ေရေကြ ာငးပြ အမတအသားများနင အမြ နနနး ကနသတချက

သတေပးဆငးဘတများ ထားရရမည။

(၂) ေသာငတးလပငနး အမတအသားများ တပဆငထားရမည။

(၃) ေရထ နင ကမးစပရ ေရေပါကရယာများ၊ သေ ငဘာများနင အချကပြ စနစများ

(အနတရယအချကပြ မး၊ သတေပးဆငးဘတများ၊ အချကပြ မးများ ) တ၏ေကျာကချစနစများက

ဂရတစကစစေဆးရမည။

(၄) ေသာငတးလပငနးခင တေလျာကနင လပငနးေဆာငရကေနသည အနးတ၀ ကတင

အခြ ားသေ ငဘာများလာေရာကမဆကကပေစရန ေဆာငရကရမည။

(၅) ေသာငတး လပငနးခင နယနမတ သတမတရမညဖြ စပြ း သငေတာေသာ အချကေပး

ဆငးဘတများ တပဆငထားရမည။မြ စကမးတေလျာကတင ေရေကြ ာငးပြ အမတအသားများက

ထားရရမည။အခြ ားေရယာဥများ လပငနးခငေနရာသ ၀ငေရာကခြ ငး လပငနးခင

ေဆာငရကမများက အေနာငအယကေပးခြ ငး အလပသမားများက အနတရာယ ဖြ စေစခြ ငးများ

မပြ လပနငေစရန အထးသတပြ တားဆးရမည။

(၆) မြ စေကြ ာငးအတငး သကဆငရာေနရာများတင မြ စေကြ ာငးသားလာမ ေဘးကငးေစေရး

အတက ပြ ညတငးေရေကြ ာငးပေဆာငေရး၊ သကဆငရာပြ ညနယ ပေဆာငေရး၀န ကးဌာနများ၊

သကဆငရာ မြ စေကြ ာငးစမခနခေရး ရးများ နင ပးေပါငးေဆာငရကရမည။

(၇) ေရယာဥတကမနငေသာေနရာများ၊ အနတရာယ ရေသာ ေရလမးေနရာများသမားယငးညနပြ

မခြ ငးများ မဖြ စေပါေစရန အထးသတပြ ေဆာငရကရမည။

68  

(၈) သေ ငဘာများ အနတရာယကငးစာ လပငနးေဆာငရကနငရန ေဗာများ၊ အချကပြ မးများ အသးပြ ၍

မြ စေကြ ာငး ကျပတညးမ မဖြ စေစရန လပေဆာငရမည။

(၉) ေကျာကချထားေသာ ေရယာဥများနင အခြ ားကရယာများသည ဖြ တသနသားလာေနေသာ

ေရယာဥများအား အဟနအတားမဖြ စေစရ။

(၁၀) သေ ငဘာများက လကရ စညးမျဥး၊ ညနကြ ားချကများနင အည ေဘးကငးလခြ ေရး

ပစစညးများတပဆင ေနရာချထားရမည။

(၁၁) စနပစေမြ စာများ သယေဆာငလာသည ေရယာဥများ၊ တနးသေ ငဘာများ၊ ေသာငတးခြ ငးနင

သကဆငေသာ အခြ ား သေ ငဘာများ အားလး ေကျာကချရပနားစဥနင

မြ စေကြ ာငးတငးသားလာေနစဥတင စညးမျဥး၊ ညနကြ ားချကများနင အည

အချကပြ မးများတပဆငထားရမည။ (၁၂) လပငနးေဆာငရကဆ ကာလတေလျာကတင

မြ စေကြ ာငးသားလာမ ပမနလညပတေစရန ေရေကြ ာငးထနးသမးေရး အရာရများ ၊ မြ စေကြ ာငးစမ

ခနခေရး ရးများနင ပးေပါငးေဆာငရကရမည။

စနပစပစစညးများ စမခနခမ

သေ ငဘာသားများနင ကမးေပါမ တာ၀နခများသည ညစညမးမဖြ စေပါခြ ငး၏

ေနာကဆကတ ဆးကျးများ၊ ညစညမးမကာကယခြ ငး၏ အေရးပါပများ၊ စနပစပစစညးများက

ကမးေပါတငသာ မဖြ စမေနစနပစရန နင အမျးအစား ခခြ ားစနပစရန လအပပတက သရရမည။

စနပစခြ ငးနငသကဆငေသာ စညးမျဥးများက သေ ငဘာများလကနာခြ ငး ရ/မရ စစေဆးရမည။

သေ ငဘာများရ အငဂျငနင စကခနးများမ ယစမလာေသာ ဆများ၊ အငဂျင ထနးသမးခြ ငးမ

ထကလာေသာဆများသည သေ ငဘာ၀မးဗကေအာကပငးမ ေရဆးများနင ေရာေနာ

သားသည။ဆများ၊ ဓာတဆများနင ေရန ဖြ ခ အသးပြ မမ ထကေပါလာေသာ ေဘးထက

ပစစညးများသည ငါးများ၊ အခြ ားေရေနသတတ၀ါများက၊ အနတရာယေပးနငပြ း လသားများ၏

ကျနးမာေရးက ဆးရားစာ ထခကေစနငသည။ ေရထရ အနညးငယမျေသာ ဆပမာဏသည

ငါးများက ေသေစနငပြ း ေရရညခစားရေသာ ဆးကျးများက ဖြ စေစနငသည။ ေရဆးများတင

ေရ၌မေပျာ၀ငေသာ ပစစညးများ၊ ေရတငးရ ေအာကစဂျင ပမာဏက ေလျာနညးေစေသာ ပစစညးများ၊

ဆ နင အခြ ားဓာတ ပစစညးများ ပါ၀ငေနသည။ စစတမးများအရ ေရယာဥများတင

69  

ေနစဥအသးပြ ေသာ ဒဇယဆ၏ ၁ ရာခငနနး သည စမထကကာ အငဂျငခနးတငးရ ေရဆးများနင

ေပါငးစပကာ နနးနစများ ဖြ စေပါလာသည။

ပေရာဂျကအငဂျငနယာနင ေသာငတးကျမးကျငပညာရင တသည စနပစပစစညးများ၏

စနပစပ နညးလမး အမျးမျးတက ရငးလငးေပြ ာပြ ၍ သေ ငဘာသားများနင ကမးေပါမ

တာ၀နခတက ပးေပါငးပါ၀ငရန လေဆာရမည။

(က) စနပစပစစညး စမခနခမ

DWIR သည ေအာကပါအချကများက လကနာရမည။

(၁) အငဂျငခနးတငးရ ေရဆးများက သေလာငကနများအတငး ထားရ၍ ကနးေပါရ

ေရဆးစနပစရနေနရာသ ပေဆာငရမည။ ပမနအားဖြ င ေရဆးကနတင ေအာကပါတ ပါ၀ငသည။

(က) နနးကန များမ နနးနစများ ေချာဆများနင ေလာငစာဆ သနစငရာမ ထကေပါလာေသာ

အရာများ ( ဆေရာ ေရများ )

(ခ) ေလာငစာဆသေလာငရာနင ဆအနညထငကနများမ ထကေပါလာေသာအရာများ (ဆေရာ

ေရများ)

(ဂ) ေချာဆနင ေလာငစာဆစစြခငးမ ထကလာေသာအရာများ (ဆများ)

(ဃ) စကပစစညးများ ယစမလာေသာအရာများ

(င) ေလမတစကနင ေလဖအားေပးစနစများမ ထကလာေသာေင ရညများ

(စ) စကပစစညးများနင အငဂျငခနးေဆးရာမ ထကလာေသာအရညများ

အထကပါအရာများအားလး သမဟတ အချ သညေရဆးထတင ပါ၀ငေနတတသည။ စကခနးများရ

စကပစစညးများ ေဆးေကြ ာ ချနတငမ ေပျာ၀ငနငေသာ အရညများ၊ ချတေဆး များနင

ကျပခးများလညး ပါ၀ငေနတတသည။ သေ ငဘာေဟာငးများ(ယစမေန ေသာပကများ၊

သေချးတတေနေသာ စကပစစညးများနင သေ ငဘာကယထညများ) နင ေကာငးမနစာ

မေဆာငရကေသာ ေရဆးစနပစမစနစများတင သေအာကဆဒအမနများနင ဇ၀ပစစညးများ

ေတရတတသည။

70  

(၂) အနတရာယရေသာ ကနပစစညးများ (ဒဇယဆ၊ ဓာတဆ စသည) က ေသချာစာ သမးဆညး၍

သတေပးချကများ ကပထားရမည။

(၃) မြ စအတငးသ အညစအေကြ းများ စနပစခြ ငးမပြ ရန တားမြ စဆငးဘတများ ထားရရမည။

(၄) သေ ငဘာေပါရ သငေတာရာေနရာများတင အမကပးများ ထားရရမည။

(၅) အသးပြ ပြ းေသာ ဆများနင အခြ ားအနတရာယရေသာ အရညများ ကစေဆာငးရနနင

ယစမထကလာေသာ ဆများ၏ ဆးကျးများ အားေလျာပါးေစရန အတက စညပငးများ ထားရရမည။

(၆) ေဘးအနတရာယရေသာ စနပစပစစညးများက ခငပြ ထားေသာေနရာများတငသာ စနပစရမည။

(၇) လပငနးခငမ စနပစပစစညးများက အမကပးများတင စ၍ တပတနစကမ သတမတထားေသာ

ေနရာများတင စနပစရမည။

(၈) တကယေရ အမကများက အလပတ အမကသယယာဥများဖြ ငသယေဆာင၍

သတမတထားေသာေနရာများတင စနပစရမည။

(၉) သတတ စနပစပစစညးများက စာချပချပဆထားေသာ ၀ယယသများက လာေရာက

သမးဆညးရမည။

(၁၀)ဆဖြ ညရနနင ကနပစစညးသေလာငရန ထရပကားမ သေ ငဘာထသ ဆလလယခြ ငးများ ၊

စနပစပစစညး လလယခြ ငးများ အတက သတမတေနရာများတင ဆဖတစငခြ ငးမ ကာကယရန

လအပေသာ အခြ ားအကကရယာ ပစစညးများ ထားရရမည။ ထပစစညးများတင ဆခဗနးများ၊

ဆေပေနေသာ အဝတစများ၊လစာမနများ သမးဆညးရနအဖးပါေသာစညပငးများ၊ ဆပက

ဖြ တ/တပစဥ ဆခဗနးအတငး ကျကျနခေသာ ဓာတဆ၊ ဆ များသေလာငရန စညပငးများ

ပါဝငသည။

(ခ) အနတရာယရေသာ ပစစညးများ သယေဆာငခြ ငးနင ကငတယခြ ငး

DWIR သညေအာကပါအချကများက လကနာရမည။

(၁) အနတရာယရေသာ ကနပစစညးများက သကဆငရာ စမခနခေရးနင လခြ ေရး တာ၀နခများ

အမြ အလယတက စစေဆးနငေသာ ေနရာတင ထားရရမည။

71  

(၂) အနတရာယရေသာ ကနပစစညးများေကြ ာင ေဘးအနတရာယမဖြ စေပါေစရန ယငးကနပစစညးများက

သတမတေနရာများ၌ ခ၍သမးဆညးရမည။ ထေနရာများတင သးခြ ားေလ၀ငေလထက စနစများ၊

ေရထကေပါကများ၊ မးဒဏခ နရများနင အမးများ ပါရရမည။

(၃) အနတရာယရေသာ ကနပစစညးများက သတမတထားရေသာ ေနရာများသည ေသချာစာ

ကနသတေဆာကလပထားေသာေကြ ာင အေရးေပါအေခြ အေနများတင ကငတယရနနင

တ ပြ နေဆာငရကရန တအတက လမးေကြ ာငးများ က ေသချာစစဥထားရရမည။

(၄) အေရးေပါအေခြ အေနတင အသးပြ ရနပစစညးများက လေလာကစာ ထားရရမည။

ထပစစညးများသည ဖြ စေပါနငေသာ ေဘးအနတရာယနင အညလကေလျာညေထမရေသာ

ပစစညးများဖြ စရမည။

(၅) ထခကထားေသာအနတရာယရကနပစစညးများနင အနတရာယရ ပစစညးများပါ၀ငေသာ

အညစအေကြ းများက သမးဆညးရန ေနရာများ သတမတထားရရမည။ ထေနရာများရ

ကြ မးပြ ငများသည ယစမမ မရေစရပါ။ ဆပကမးဧရယာနင ပတဝနးကျင မထခကေစရန

ဘားပါေသာ သးခြ ား ေရထကစနစများ ၊ ေရသကျငးများ ၊ အခခကများ၊ ညစညမးေရများက

အထးသတမတထားေသာ ေနရာများသ စနပစရန နညးလမးများ ထားရရမည။

(၆) ထပပးထားေသာ အနတရာယရ ကနပစစညးများနင ပေဆာငရာတင အသးပြ ေသာ အရာများ

ထားရရာေနရာက ေကာငးမနစာ ကးကြ ပရနနင ထပစစညးများ ယစမမ ထခကမ ရ/မရ အမြ

စစေဆးရန ဆပကမးတာဝနခ က လပေဆာင ရမည။ယစမေနေသာ ပစစညးများက

သကဆငရာတာဝနရသ၏ ကးကြ ပမဖြ င ကငတယရမည။

(၇) အနတရာယရ ကနပစစညးများ ကငတယရာတင အသးပြ ေသာ အရာများက

နငငေတာလအပချကနငအည စစေဆးအတညပြ ပြ း ေကာငမနစာ ထနးသမး ထားရမည။

(၈) အနတရာယရ ကနပစစညးများ ကငတယထားရရာ ေနရာနင အသးပြ သည လမးတေလျာကတင

လေလာကေသာ အလငးေရာငရရမည။

72  

73  

ေနာကဆကတ (ဂ) ေနရာချထားေရး အစအမ(ARAP) တင လကနာရမည လမးညနချကများ

နဒါနး

ပေရာဂျကေကြ ာင လဦးေရ ၂၀၀ ေအာက စးပားေရး လမေရးထခကပါ က AIRBM

ပေရာဂျကသည ကမဘာဘဏမ ချမတထားေသာ လပငနး ဥပေဒ ၄.၁၂ နင ေနရာချထားေရး

ဥပေဒမေဘာင (RPF) များနင အည ေနရာချထားေရး အစအမက ကျငသးရနလအပသည။ ToR

တင ပါဝငေသာ လမးညနချကများသည ပေရာဂျက၏ ေရေကြ ာငးသားလာေရး

အပငးတငအဓကပါဝငေသာ ေရကာများတညေဆာကခြ ငး ၊ မြ စေကြ ာငးထမးသမးေရးနင

ေရတကစားမကာကယေရး တအတက ေဆာကလပထားေသာ အရာများ၊ ေရလမး

အတငးေသာငတးခြ ငး တအတက အထးပြ ဌာနးေပးထားခြ ငးဖြ စသည။ မြ စေကြ ာငး သားလာေရး

အပငးတင ကတငတကဆထားေသာ ဆးကျးများသည လပငနးအနးတဝက တငသာ

ေခတတသကေရာကမည ဖြ စပြ း အချ ကစစရပများတင လအနညးငယကသာ ထခကေစလမမည။

လများ၊ ေနထငရာေနရာများ ၊ စကပျးေမြ များ အားလးက မထခကေစရန ထညသငးစဥးစား

ထားေသာလညး ေရကာတညေဆာကခြ ငး၊ ကမးထနးနရများ တညေဆာကခြ ငး ကသေသာ

ကစစရပများအတက သယယပေဆာငေရး လမးေကြ ာငး တေလျာကနင ယာယလပငနးခငများ

အနးတဝကရ စကပျ းေမြ များကမ အနညးငယ ထခကေစလမမည။ ေသာငတးခြ ငးနင

ေမြ စာစနပစခြ ငးတသည စကပျးေမမြ ေရး နင ေရမြ ပဧရယာများရ ငါးဖမးလပငနးတက

ထခကေစနငသည။

ရညရယချကများ

ARAP သည ပေရာဂျကေကြ ာင လများ၏ အသကအးအမ စညးစမ ထပါးေစေသာ

ကနးတငးပငးနင ေရမြ ပဧရယာများထခကေစမတက ေလျာပါးေစရနနင ကမဘာဘဏ

လပငနးဥပေဒ ၄.၁၂ နင အည အချနမ ထေရာကစာ ေလျာေကြ းေပးနငရန ရညရယသည။ အဓက

ရညရယချကမာလပငနးေရးဆ စဥနင လပေဆာငေနစဥတင ဖြ စေပါနငေသာ ဆးကျးများက

ပေပျာကေစရန သမဟတ တတနငသမျ ေလျာပါးေစရန ဖြ စသည။ သမသာ ထခကမ ရသများက

ေစာစးစာ သရပြ း ေဆးေနး ခြ ငး၊ ေလျာေကြ း ေပးခြ ငးနင ဆးရးသားေသာ ဝငေင သမဟတ

ပငဆငမများအတက အခြ ားလအပေသာ အေထာကအပ ေပးခြ ငးတက လပေဆာငနငမည

ဖြ စသည။

74  

ARAP အတကပြ ငဆငခြ ငးနငပါဝငေသာ အရာများ

ARAP ပြ ငဆငခြ ငးနင လပငနးေဖါေဆာငခြ ငးတတင ေအာကပါအဓက အချကများက

လပေဆာငရမည။၄ငးအချကများက ေအာကတင အေသးစတေဖါပြ ထားသည။

လပငနးစဥ ၁။ ။ သနးေခါငစာရငးေကာကယခြ ငး

(လပငနးစဥ ၅ တင အေသးစတေဖါပြ ထားေသာ) ARAP အဖသည ပေရာဂျကေကြ ာင

ထခကေစနငေသာ လအားလး၏ သနးေခါငစာရငးက ေကာကယထားရမည။ ယငးလများတင

မြ စကမးလပငနးခငတဝကရ ေရလမးဧရယာမျာအတငး စကပျးေနေသာ လများ၊ အနးတဝက

ငါးဖမးဧရယာများတင ယာယအေခြ ချ ငါးဖမးေနသများ၊ အခြ ားသများပါဝငသည။

သနးေခါငစာရငးေကာကယရာတင ထခကသများ၏ အမည၊ အသက ၊ ကျား/မ အမျးအစား၊

အမြ ေနထငရာ ရာအမညနင ဆကသယရန လပစာတ ပါဝငရမည။ ထမသားစများတင ထခကမ

ရလာပါက သနးေခါငစာရငးအရ အမေထာငဦးစးနင ပါဝငေသာ မသားစ အမညတက

ခ ခြ ားေဖါပြ နငရမည။

လပငနးစဥ ၂ ။ ။ ဆးရးသားေသာ ဝငေင သမဟတ ပငဆငမများ၏ တနဘးက တကချကခြ ငး

ARAP သည လများ၏ ဝငေင ထခကေစနငေသာ ဆးကျးများ၏ အမျးအစားနင

အချနကာလ (ယာယ သမဟတ အမြ )တက တကချကေဖါပြ ရမည။လပငနးဧရယာနင လမးေကြ ာငး

တေလျာကရ သးန ပျကစးမများအတက ထသးန၏ ေဈးကကတနဘးနင သးနထကရမ

ပမာဏတအေပါ အေခြ ခ၍ ေလျာေကြ းေပးေဆာငရမည။ ငါးဖမးဧရယာ ဆးရးသားေသာ

ငါးဖမးသမားများအတက ေလအမျးအစားအလက ငါးဖမးရရမ နနးနင ေဈးကက တနဘးတအေပါ

အေခြ ခတကချက၍ ေလျာေကြ း ေပးေဆာငရမည။ သားငါး သးန နင ဝငေငဆရးမ ပမာဏတက

တကချကရာတင မနကနေသာ အချကအလကများ ရရေစရန စကပျးေရးနင

ငါးလပငနးကျမးကျငပညာရငများထမ အကဥာဏရယရမည။

စကပျးေရး၊ငါးလပငနးနင အခြ ားလပငနးများအတက တညေဆာကထားေသာ အေဆာက အဦများ

ပျကစးဆးရးပါက တညေဆာကစဥက ကနကျခေသာ တနဘးအပြ ညအဝက ပြ နလညေပး

ေလျာရမည။ေရ ေပြ ာငး၍ရပါက ေလျာေကြ းအစား အချနနင လပအားခ အေပါအေခြ ခ၍

ေရေပြ ာငးရနလအပေသာ အကအည အားလးကပပးေပးရမည။

75  

လပငနးစဥ ၃ ။ ။ ထခကသများနင ေဆးေနး ခြ ငး

သနးေခါငစာရငးေကာကယရာတင နင ထခကဆးရးမများတကချကရာတင

ထခကသများနင ပငလငး၍ အပြ သေဘာေဆာငေသာ ေဆးေနးမများ ပြ လပရန အေရးကးသည။

ေလျာေကြ းနင အကအညများ ေပးအပရန ဆးဖြ တချကချမတရာတင ထသများ၏ အမြ ငများက

လညး ထညသငးစဥစားရမည။ ထခကသများ၏ အမြ ငသည တခါတရတင ၂ ဦး ၂ ဘက

လကခနငဖယရ ပြ း ပေရာဂျကတင ယာယ အလပေပးခြ ငးသညလညး အကျ းေကျးဇး ရတတသည။

ARAP သည ေဆးေနးေသာ အချနနင ေနရာ ေဆးေနးသညသများနင

အေသးစတအချကများအားလးက မတတမး တငထားရမည။

လပငနးစဥ ၄။ ။ ေပးအပရမည ေလျာေကြ းနင အခြ ားအကအညများက ေဖါပြ ခြ ငး

ARAP သည ဖြ စေပါလာနငေသာ ဆးကျးအမျ းအစားများ ေပးရမည ေလျာေကြ းများ

အခြ ားအကအညများ (ေငေကြ း သမဟတ အခြ ားအမျးအစားများ) တပါဝငသည အညနးဇယားက

ေရးဆရမည။ ထအညနးဇယားက ေရးဆရာတင ေလျာေကြ း တကချကခြ ငးနင အခြ ားအကအညများ

သတမတရာတင အသးပြ သည အချကအလကနင တနဘးများက ထညသငးေဖါပြ ရမည။

လပငနးစဥ ၅။ ။ နစနာမများအတက ပြ နလညဖြ ညဆညးေပးရာတင တာဝနခရမည အရာများနင

လပငနးစဥများ

ARAP လပငနးပြ ငဆငခြ ငးနင ေဖါေဆာငခြ ငးတက ဦးစးလပေဆာငရန

ဝနထမးတေယာကက တာဝန ေပးထားရမည။ ARAP အဖတင အနညးဆး အဖဝင ၂

ေယာကရရမည ဖြ စပြ း အဖ ေခါငးေဆာငမာ ေကျးလက လမေရးနင စးပားေရးဆငရာ ေနာကခ

အေတအကရရမည။ အခြ ားအဖဝငမာ စကပျးေရးနင ငါးလပငနးဆငရာ နညးပညာ

အေတအကရရမည။ အစရငခစာ ေရးသားနငရမည။ အဖ ေခါငးေဆာငသည သကဆငရာ

အစးရတာဝနရသနင ပးေပါငး၍ ၄ငးေဒသရ စကပျးေရး ငါးလပငနးနင ေဈးကကဆငရာ

အချကအလကများက ရယရမည။ ARAP ၏လအပချကနင ကကညပါက ေဒသခ

အစးရမဟတေသာ အဖအစညးများနင လမအဖအစညးများမ အကအညကလညး

ရယနငသည။လပငနးပြ ငဆငခြ ငးနင ေဖါေဆာငဆကာလတင နစနာမနင အခြ ားကစစရပများ

ေပါေပါကလာပါက နစနာသ နင အခြ ားသကဆငသများ သားေရာကဆကသယရမည ေနရာနင

တာဝနရသက ARAP တင ထညသငးေရးဆထားရမည။ ထတာဝနခသည ထသများတငပြ လာေသာ

76  

နစနာမများက မတတမးတင၍ သငေတာေသာ ေဖြ ရငးရန နညးလမးများက ရာေဖရမည။

ကမဘာဘဏလပငနးအဖသ ထနစနာမများက တငပြ ပြ း လအပပါက ကမဘာဘဏလပငနးအဖနင

ARAP အဖတပးေပါငး၍ ေဖြ ရငးရန နညးလမးများက ရာေဖရမည။

လပငနးစဥ ၆။ ။ ေစာငကြ ညေလလာခြ ငးနင လပငနးပြ းဆးချနအတက အစအစဥများ

ပေရာဂျကမတငမ ေလျာေကြ းနင အေထာကအပများ ေပးအပခြ ငးနင

ေပးအပလကေသာ ေလျာေကြ းနင အေထာကအပများသည နစနာသများ၏ လေနမဘဝက

အမနတကယ ေကာငးမနေစခြ ငး ရ/မရက ေသချာေစရန ေနာကဆကတ လပေဆာငချက များနင

ေစာငကြ ညေလလာခြ ငးများ ပြ လပရမည။ ပေရာဂျကေကြ ာင ဖြ စေပါလာေသာ ဆးကျးများနင

ဆကနယသည ထးခြ ားကစစရပများ ၊ ေပးအပထားေသာ အေတာကအပများ အားလးက

ေဖါပြ ထားသည လပငနးအပြ းသတအစရငခစာက လပငနးပြ းဆးပြ း ၆ လ အကြ ာတင ပြ စ၍

ကမဘာဘဏလပငနးအဖသ တငပြ ရမည။

လပငနးစဥ ၇။ ။ အချနဇယားနင လျာထားေငပမာဏ

ARAP သည အထကပါလပငနးစဥများအတက လပငနးေဖါေဆာငမ အချနဇယား နင

လပငနးအတက လျာထားေငပမာဏ က တကချကေဖါပြ ရမည။ လျာထားေငပမာဏတင

ေလျာေကြ းေငများ ၊အခြ ားအက အညများ ၊ ဝနထမးစရတများ ၊ ေထာကပပေဆာငစရတများ

ပါဝငသည။

ေနာကဆကတ (ဃ) လထေဆးေနးခြ ငးများ အတက လမးညနချကများ

စတပါဝငစားသများနင ေဆးေနးခြ ငးများက ေအာကပါလမးညနချကများအတငး

လပေဆာငရမည။

(၁) စတပါဝငစားသများကရာေဖခြ ငးနင ဆနးစစခြ ငး - စတပါဝငစားသများက ရာေဖ၍ ၄ငးတ၏

စတဝငစားမ အပငးများနင စးရမပပနမများက အချနေပး၍ ေဖါထတရမည။

77  

(၂) သတငးအချကအလက ဖလယခြ ငး - ဆးဖြ တချကချမတသည အဆငကတညးက

စတပါဝငစားသများနင ထေရာကေသာ သတငးအချကအလက ဖလယမများ ပြ လပပြ း

ပေရာဂျကကာလ တေလျာကတငလညး ထအေခြ အေနက စဥဆကမပြ တေစရန

ထနးသမးထားရမည။

(၃) စတပါဝငစားသများနင ေဆးေနးခြ ငး - စတပါဝငစားသများနင သးသနေဆးေနးပများ

စစဥပြ လပခြ ငး၊ မတတမးတငခြ ငး၊ နင ေနာကဆကတ လပေဆာငရနများအတက

ဆကသယခြ ငးများ က ပြ လပရမည။

(၄) ညနငးခြ ငးနင ပးေပါငးေဆာငရကခြ ငး - ရပေထးေသာကစစရပများအတက နညးဗျဟာေမြ ာက

ပးေပါငးေဆာငရကမများ လပေဆာငခြ ငးအားဖြ င အဖအားလး၏ လအငများက

ဖြ ညဆညးနငေသာ၊ ထခကမများက ေလျာချေပးနငေသာ ၊ ပေရာဂျကအတက

ရလာဒေကာငးများရရေစေသာ ယကြ ညမတညေဆာကသည ညနငးမများ လပေဆာငရမည။

(၅) နစနာမများ ကငတယေဖြ ရငးခြ ငး - ပေရာဂျကကာလတေလျာက ကေတ ရေသာ

ပြ ဿနာများနင စးရမစရာများက စတပါဝငစားသများမ ချကချငးတငပြ နငေသာနညးလမးများ က

ေဖါေဆာငရမည။

(၆) ပေရာဂျကေစာငကြ ညေလလာခြ ငးတင စတပါဝငစားသများပါဝငမ - တကရကထခက

နစနာသများအား ပေရာဂျကဆးကျ းများ၊ သကေရာကမေလျာပါးသားခြ ငးများ၊ အကျး ရလာဒများ

က ေစာငကြ ည ေလလာေစပြ း၊ ပငလငးမြ ငသာမနင ယကြ ညလကခနငမက တးမြ ငလာေစရန

ပြ ငပမ ေစာငကြ ညေလလာမများ ကလညး ခင ပြ ရမည။

(၇) စတပါဝငစားသများထသ အစရငခ တငပြ ခြ ငး - ေဆးေနးပြ းသများနင ပေရာဂျကအေပါ

ေယဘယျ စတဝငစားသများ အပါအဝင ပတဝနကျင ၊ လေနမနင စးပားေရးဆငရာ

ကစစရပများအေပါ စတပါဝငစားသ အားလးထသ အစရငခ တငပြ ရမည။

(၈) စမခနခေရး အခနးက - စတပါဝငစားသများနင ညနငးခြ ငး၊ ကတ ေပးထားသည အတငး

လပေဆာငနငရနနင တးတကမ အစရငခခြ ငး တအတက ပေရာဂျကအတငး

အရညအေသးပြ ညဝေစရန တညေဆာကရမည။

78  

ေနာကဆကတ ( င ) ေမြ စာစနပစရနေနရာ ေရးချယခြ ငး နညးလမးများ

ေမြ စာစနပစရန ပဏာမေနရာများက သတမတရနအတက နညးပညာ၊ ကနကျစရတ၊

ေဂဟစနစထခကနငေချ စသည ညနးကနးများက ေရးချယရပါသည။ ညနးကနးများက

သတမတေနရာ တစခချငးစအလက ၁ မ ၃ အထ ပမနအမတေပးစနစဖြ င ဦးစာ ခ ခြ ားထားသည။

79  

ညနးကနးများက သကဆငရာအပစ (နညးပညာ၊ ကနကျစရတ၊ ေဂဟစနစထခက နငေချ )

အလက၀ မ ၁ အထေပါငးစပတနဘးများဖြ င ပြ နလညချနည၍

ေနာကဆးရမတကတကထတထားသည။ ထေနာက ရမတများက စေပါငး၍ အေကာငး ဆးေနရာက

ေရးချယ သည။

စစေပါငးေနရာ ၄ ခ က ေလလာမပြ ထားပါသည။ ဇယား ၁ တင သကဆငရာ

ေနရာများ၏ နညးပညာ ၊ ကနကျစရတ ၊ ေဂဟစနစထခက နငေချ အေနအထားများက

နငးယဥေဖါပြ ထားသည။ ဤဆနးစစချကအရ DS 1 နင DS 2A တသည ေရးချယရန အေကာငးဆး

အေနအထားတငရသည။ DS 1 ေနရာသည စတဝငစားဖယေကာငးရခြ ငးမာ ၄ငးသည

လပငနးခငနင နးကပစာတညရခြ ငး ေကြ ာင စနပစမအတက ကနကျစရတ နညးပါးပြ း

ငါးဖမးေနရာများကလညး မထခကခြ ငးေကြ ာငဖြ စသည။ ရလာဒများအရ ၄ငးေနရာသည

အေကာငးဆးဖြ စေသာလညး ေမြ စာများစနပစရနအတက ေနရာ မလေလာကပါ။

ဒတယအေကာငးဆးေနရာမာ DS 2A ဖြ စပါသည။ မြ စေအာကပငး အတနငယေဝးေသာ

ေနရာတငရပြ း စနပစသအများစက လကခနငပါသည။ ငါး များနင ငါးဖမးလပငနးက

အနညးငယထခကေစနငေသာလညး အခြ ားေနရာများနင နငးယဥလျင ဆးကျးေလျာနညးပါသည။

မချနညမ ရမတများ

အပစ ညနးကနး ရမတ ေညာငဦး

DS 1

ေညာငဦး

DS 2

ေညာငဦး

DS 3

ေညာငဦး

DS 2 A

80  

နညးပညာ စပယနငစမး ၁(နညး)၊၂(သင)၊၃(များ) ၃ ၃ ၁ ၂

ကနကျစရတ တညေဆာက/သယယ

စရတ

၁(များ)၊၂(သင)၊၃(နညး) ၃ ၂ ၂ ၁

နညးပညာ နညးပညာရေထာင

အရ တာရညခခြ ငး

၁(နညး)၊၂(သင)၊၃(များ) ၁ ၃ ၂ ၃

ေဂဟစနစထ

ခက နငေချ

ငါးဖမးလပငနး

ထခကနငမ

၁(များ)၊၂(သင)၊၃(နညး) ၃ ၁ ၂ ၃

ေဂဟစနစထ

ခက နငေချ

အေရးကးေသာ

မျးစတများက

ထခကေစခြ ငး

၁(များ)၊၂(သင)၊၃(နညး) ၃ ၁ ၂ ၃

လမေရး စကပျးေရးနင

ငါးဖမးရာေနရာများ

က ထခကခြ ငး

၁(များ)၊၂(သင)၊၃(နညး) ၃ ၁ ၂ ၃

လမေရး စကပျးေရးနင

ငါးဖမးရာေနရာများ

သသားလာရန

ခကခေစခြ ငး

၁(များ)၊၂(သင)၊၃(နညး) ၃ ၃ ၁ ၃

ေဂဟစနစထ

ခက နငေချ

ေဂဟစနစထခက

မ ကြ ာချန

၁(များ)၊၂(သင)၊၃(နညး) ၃ ၂ ၂ ၃

၂၂ ၁၆ ၁၄ ၂၁

81  

ချနညပြ းရလာဒများ

အပစ ညနးကနး ရမတ ေညာငဦး

DS 1

ေညာငဦး

DS 2

ေညာငဦး

DS 3

ေညာငဦး

DS 2 A

ချနညကနး

နညးပညာ စပယနငစမး

၁(နညး)၊၂(သင)၊၃(များ) ၁.၅ ၁.၅ ၀.၅ ၁.၀ ၀.၅

ကနကျစရတ တညေဆာက/သယယ

စရတ

၁(များ)၊၂(သင)၊၃(နညး) ၃.၀ ၂.၀ ၂.၀ ၁.၀ ၁.၀

နညးပညာ နညးပညာရေထာင

အရ တာရညခခြ ငး

၁(နညး)၊၂(သင)၊၃(များ) ၀.၅ ၁.၅ ၁.၀ ၁.၅ ၀.၅

ေဂဟစနစထ

ခက နငေချ

ငါးဖမးလပငနး

ထခကနငမ

၁(များ)၊၂(သင)၊၃(နညး) ၁.၀ ၀.၃ ၀.၇ ၁.၀ ၀.၃

ေဂဟစနစထ

ခက နငေချ

အေရးကးေသာ

မျးစတများက

ထခကေစခြ ငး

၁(များ)၊၂(သင)၊၃(နညး) ၁.၀ ၀.၃ ၀.၇ ၁.၀ ၀.၃

လမေရး စကပျးေရးနင

ငါးဖမးရာေနရာများ

က ထခကခြ ငး

၁(များ)၊၂(သင)၊၃(နညး) ၁.၅ ၀.၅ ၁.၀ ၁.၅ ၀.၅

လမေရး စကပျးေရးနင

ငါးဖမးရာေနရာများ

သသားလာရန

ခကခေစခြ ငး

၁(များ)၊၂(သင)၊၃(နညး) ၁.၅ ၁.၅ ၀.၅ ၁.၅ ၀.၅

ေဂဟစနစထ

ခက နငေချ

ေဂဟစနစထခက

မကြ ာချန

၁(များ)၊၂(သင)၊၃(နညး) ၁.၀ ၀.၇ ၀.၇ ၁.၀ ၀.၃

၁၁ ၈

၇ ၉ ၄

82  

အပစ ေညာငဦး

DS 1

ေညာငဦး

DS 2

ေညာငဦး

DS 3

ေညာငဦး

DS 2 A

နညးပညာ ၂ ၃ ၁.၅ ၂.၅

ကနကျစရတ ၃ ၂ ၂ ၁

လမေရး ၃ ၂ ၁.၅ ၃

ေဂဟစနစထခက နငေချ ၃ ၁ ၂ ၃

၁၁ ၈ ၇ ၉

အပစ ေညာငဦး

DS 1

ေညာငဦး

DS 2

ေညာငဦး

DS 3

ေညာငဦး

DS 2 A

ချနညကနး

နညးပညာ ၂ ၃ ၁.၅ ၂.၅ ၁

ကနကျစရတ ၃ ၂ ၂ ၁ ၁

လမေရး ၃ ၂ ၁.၅ ၃ ၁

ေဂဟစနစထခက နငေချ ၃ ၁ ၂ ၂.၉၉၇ ၁

၁၁ ၈ ၇ ၉

83  

ေနာကဆကတ(စ) Micro Project အတကေတဆေဆးေနးခြ ငးမတတမးများ

84  

ပခကကေရလမး မြ စညာပငး

ပခကကေရလမး မြ စေခြ ပငးရေရလပသားများနငေတဆေဆးေနးခြ ငး

85  

ပခကကေရလမး လထနင ေတဆေဆးေနးမဖြ စစဥအကျဥး

-တငဒါလငစငသည ၃၁ မတလတင သကတမးကနမညဖြ စေသာလညး ငါးဖမးလပငနးက

ဆကလကလပကငေနကြ ဦးမညဖြ စပါသည။

-ေသာငတးလပငနးေကြ ာင ေရအငတငးရေရ မေလျာပါးပါက လကခေကြ ာငး

-ေရအငတငးမေရ ေလျာပါးသားပါက နစနာေကြ းေပးရနလအပေကြ ာငး

-နစနာေကြ းသည ဖမးဆးရမေသာ ငါးပမာဏေပါတင မတည၍ ေပးရမညဖြ စပါသည။

-ေဒသခများ၏တကချကမအရ ေငသားပမာဏ ၄သနးခ( ေဒါလာ ၅၀၀) ခနရပါသည။

-ငါးဖမးစခနးက ေရေပြ ာငးခြ ငးမာ ခကခမ မရေကြ ာငး

-တများမာ ၀ါး၊ ထရ ကာထားပြ း ယာယအေဆာကအဦးများသာ ဖြ စပါသည။

-ေဒသခများမာ ညနငရလယကပါသည။

-ထေနရာတင စစေပါငး လ ၁၈ ဦးေနထငပါသည။

ေညာငဦးေရလမး လထနင ေတဆေဆးေနးမဖြ စစဥအကျဥး

( လငစငရ ငါးဖမးသမားများ)

-ေညာငဦးမြ ေအာကဘကေရလမးမ ငါးဖမးသမားများက လပငနးနင ပကသက၍

ေကျနပလကခပါသည။

-တများမာလညး ၃ လစာ ေနထငရနအတကယာယ သာဖြ စပါသည။

-ေကာကရတချန တင လယနငနးေသာ အခြ ားေနရာများသ ေပြ ာငးေရေနထငမည ဖြ စ ပါသည။

-ေလသမား အများစမာ ပခကက တငေနထငေသာ ေဆမျ းများဖြ စပါသည။

-ငါးရေသာေနရာက လက၍ ပကေထာငကြ ပါသည။

-ထေနရာတင လ ၁၂ ဦး ယာယေနထငပါသည။

86  

ေညာငဦးေရလမး မြ စေခြ ပငးရ ယာယတငါတများတငေရလပသားများနငေတဆေဆးေနးခြ ငး

ေညာငဦးေရလမးေကြ ာငးရေဆးေနးညနငးပအနစချပ

(ငါးဖမးလငစငရငါးဖမးသမား)

• ေညာငဦးေရလမးေကြ ာငးေအာကဘကရငါးဖမးသမားများမထခကမမရဟေပြ ာကြ ားခသည။

• ၎ငးတဧ။တများမာယာယသာဖြ စသည။( ၃လခနသာေနထငမညဖြ စသည။)

• ၎ငးတသညရပသမးချနတငလယကငးေမြ များအနးသေပြ ာငးေရကြ မညဖြ စသည။

• ငါးဖမးေလအများအပြ ားမာ ပခကကမြ နယမ ၎ငးတဧ။ေဆမျးများပငဆငသည ေလများ ဖြ စသည။

• ၎ငးတငါးများေတ ရသညေနရာများတငငါးဖမးေလရသည။

• ထေနရာတင ယာယေနထငသစစေပါငး ၁၂ဦးရသည။

ေညာငဦးေရလမးရ ဇးေတာနင လကပကျနးေကျးရာသ/သားများနငေတဆေဆးေနးခြ ငး

87  

ေညာငဦးေရလမး ေကျးရာများတင ေတဆေဆးေနးမဖြ စစဥအကျဥး

-ေရကာတညေဆာကမညလပငနးနင ပကသက၍ ရငးလငးအသေပး ေပြ ာကြ ားခပါသည.

-သေဘာထားအမြ ငများေတာငးခခပါသည။

- ေနစဥသားလာမ အဆငေပြ ေစရနအတက ေရလမးက ဖငေပးထားရန ဇေတာရာသားများမ

ေတာငးဆခပါသည။

-ကမးပြ မက ထမးသမးရန ကမးထမးလပငနးလပေပးေစလကြ ပါသည။

-ေဒသခ အများစသည မြ စအတငးရကျနးေပါတင စကပျးေမြ များ ပငဆငကြ ပါသည။

- မြ စကမးေပါရ လယများသညလညး မတလတင ရတသမးမညဖြ စသညအတက အဆငေပြ ပါသည။

-ေရကာတညေဆာကခြ ငးေကြ ာင ရာများအတကထခကမ မရနငပါ။

88  

ေညာငဦးေရလမးရ လငစငရ ေရလပသားများနငေတဆေဆးေနးခြ ငး

ေညာငဦးမြ ရ လငစငရငါးဖမးသမားနင ေတဆေဆးေနးမ ဖြ စစဥအကျဥး

-ငါးဖမးသမားများသညပခကကမြ ငါးလပငနးဦးစးမ ငါးဖမးလငစင၀ယယ ထားခြ ငးဖြ စပါ သည။

-လငစငသကတမးမာ ဧပြ /ေမ ၂၀၁၅ မ ၃၁ ရက မတလ ၂၀၁၆ အထဖြ စပါသည။

-ေရအငတင ေရကာတညေဆာကပါက ငါး၀ငေရာကမ မရနငေတာပါ။

-ေရကာတညေဆာကေနစဥ နစနာမ ရနငပါသည။

-ေရကာလပငနးေကြ ာင အေနာငအယကဖြ စေပါပါက ငါးဖမးသမားများက နစနာေကြ းေပးရန

စဥးစားသငပါသည။

-ေရကာတညေဆာကေနစဥ ၀ငေင ၁၅,၀၀၀ ကျပခန နစနာမ ရနငပါသည။

-တညေဆာကပြ းစးပါက ငါးများပမနအတငး ပြ နလည ၀ငထကသားလာမညဖြ စသည။

89  

ထခကမေလျာေကြ းေပးခြ ငးနင ပြ နလညေနရချထားေရးေဆာငရကမည အစအစဥ

ဧရာဝတမြ စဝမးဘကစစမခနခမစမကနး (AIRBM)Project

Component 3: Navigation Enhancement between Mandalay and Nyaung U

နဒါနး

၁။ ေရအရငးအမြ စနင မြ စေချာငးများဖ ဖြ းတးတကေရးဦးစးဌာနသည ကမဘာဘဏေချးေင

ဖြ င ဧရာဝတမြ စဝမးဘကစစမခနခမစမကနးအား အေကာငအထညေဖာေဆာငရကလျက ရပါ

သည။ AIRBM Project ၏ Component 3 သည မနတေလးမြ မ ေညာငဦးမြ အထ ေရလမး

ေကာငးမနေရးလပငနးများ ေဆာငရကမညဖြ စပါသည။ နစ စဉကျပတညး ေရလမးများဖြ စသည

ေညာငဦးေရလမးနင ပခကကေရလမးတတင ၂၀၁၅-ခနစ ၊နဝငဘာလတင

တငးတာေရးလပငနးများေဆာငရကပြ းေနာက၊ ေရလမး ေကာငးမနေရး ေဆာငရကသငေသာ

အစအမများအား ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ဘ ာေရးနစတင ေသာငတးလပငနးများနင

နစတနးသားေမျာေရကာ တညေဆာက ခြ ငး လပငနးများေဆာငရကရန လအပလျကရပါသည။

၂။ ေဆာငရကမည ေသာငတးလပငနးနင ေရကာတညေဆာကခြ ငးလပငနးများအား

Technical Design Calculation များ ေဆာငရက၍ ကမဘာဘဏသ တငပြ ခပါသည။ ထေနာက

အေသးစတလပငနးေဖာပြ ချကများ၊ ေဆာငရကမညအစအစဥများ၊ ပတဝနးကျငထနးသမးေရးနင

လမေရးစမခနခမအစအစဥ(ESMP)အား ထညသငးတငပြ ခပါသည။ ကမဘာဘဏ၏ လမးညနချက

(Guidelines)အရ Environmental and Social Management Plan (ESMP)နငအတ

Abbreviation of Resettlement Action Plan (ARAP) ေဆာငရကရန လအပပါသဖြ င AIRBM

PMU Office မ Component 3 Directorဦးေအာငမျးခငနင National Social Officer

စငးေကျာထနးဦးတသည (၁၂.၂.၂၀၁၆ မ ၁၄.၂.၂၀၁၆) တတင တစကမ၊ (၂၇.၂.၂၀၁၆ မ

၂၈.၂.၂၀၁၆) တတင တစကမ စစေပါငး (၂) ကမ တတ ေဒသခလထနင သကေရာကမည Public

Consultation ေဆာငရကခပါသည။ ရရလာေသာ အချကအလကများအရ ေဆာငရကရမည ARAP

အား ေရးဆသားမည ဖြ စပါသည။

90  

ရညရယချက

၃။ (က)ေသာငတးလပငနးများေကြ ာင တကရကထခကနစနာနငေသာ လငစငဖြ င

ေရလပငနးလပကငေနေသာ လများအားစနစတကျ ေလျာေကြ းေပး ရန၊

(ခ)ေသာငတးလပငနးေဆာငရကရနအတက ေရေပြ ာငးရနလအပေသာ မသားစများ

အတက ထကတနေသာ ေထာကပမေပးနငရန၊

(ဂ)ေရကာတညေဆာကခြ ငးလပငနးေကြ ာင သယဝက၍ သကေရာကနငေသာ ဇးေတာ

ေကျးရာ၊ ေရလညေကျးရာနင ဘတာေကျးရာများမ ပြ ညသများ၏ သားလာေရးအဆငေပြ ေစေရး

ညနငးသားရန၊

(ဃ)ေရကာတညေဆာကခြ ငးလပငနးများေကြ ာင ငါးဖမးရရမ ေလျာကျနငေသာ

ေညာငဦးေရလမးရ ေရလပသားအား ထကတနေသာ ေထာကပမေပးနငရန တ ဖြ စပါသည။

ေဆာငရကမညနညးလမးများ

ေသာငတးလပငနးများေကြ ာင ဧရာဝတမြ စလယရအငးအတငးတင တငဒါစနစဖြ င

ငါးဖမးလပငနးေဆာငရကေနေသာ ေရလပသားများ နစနာမများအတက ေလျာေကြ းေပးခြ ငးနင

ြပနလညေနရာချထားေရးလပငနစဥများတင ေအာကပါအချကများပါဝငပါသည။

(က)နစနာမများအတက ေဈးနနးသငခြ ငး၊

(ခ)တကရကနစနာသများနင သယဝကနစနာမများ စမးစစခြ ငး၊

(ဂ)နစနာသများနင ၎ငးတ၏ မသားစဝငများစာရငး စစေဆးခြ ငး၊

(ဃ)သေဘာတညချကရယခြ ငး၊

(င)ေလျာေကြ းေပးခြ ငး၊

(စ)ေနရာေပြ ာငးေရ ေပးခြ ငး တပါဝငပါသည။

91  

ပခကကေရလမးအတငးရ ေရလပသားများအတက ARAP

ပခကကေရလမးအတငး ငါးဖမးတငဒါလငစငဖြ င လပကငေနေသာ ဦးခငမးဝငး (နငငသားစစစေရး ကဒပြ ားအမတ - ၈/ပခက (နင) ၁၇၃၇၉၄ ) (ဖး -

၀၉၄၄၂၀ ၉၃၅၅၉) ပါဝငေသာ မသားစ (၄)စ အတက ေဆာငရကမည ARAP မာ ေအာကပါအတငးဖြ စပါသည။

စဥ အေကြ ာငးအရာ ၂၀၁၆ ခနစ ေဖေဖာဝါရလ ၂၀၁၆ ခနစ မတလ

ပထမ အပတ

ဒတယ အပတ

တတယ အပတ

စတတထ အပတ

ပထမ အပတ

ဒတယ အပတ

တတယ အပတ

စတတထ အပတ

၁ ကငးဆငးစစေဆးခြ ငး (ပအကမ) ၂ ကငးဆငး၍ အသေပးခြ ငး၊ ေဆးေနး ခြ ငး၊ ၃ နစနာမတကချကခြ ငး၊ အေသးစတ စာရငးရယခြ ငး၊

၄ သေဘာတညချကရယခြ ငး ၅ ေသာငတးသေ ငဘာေနရာချထားခြ ငး ၆ ေသာငတးလငးသတမတခြ ငး ၇ ေလျာေကြ းေပးခြ ငး ၈ တများေနရာများေရ ေပြ ာငးေပးခြ ငး

92  

ပခကကေရလမးေကြ ာငးရေရလပသားများအတကေလျာေကြ းေပးအပခြ ငး

ဦးခငမးဝငး (နငငသားမတပတင- ၈/ပခန(နင) ၁၇၃၇၉၄) (ဖနးနပါတ-၀၉-

၄၄၂၀၉၃၅၉)သညပခကကငါးဦးစးမလငစငဖြ ငပခကကေရလမးေကြ ာငး တငငါးဖမး လပငနး

လပကငေနသဖြ စသည။

ေဆးေနးညနငးမများအရ မတလအတငးရရမညငါးအေရအတက အတကေလျာ

ေကြ းေပးရနလအပသည။ေလျာေကြ းအတကခနမနးပမာဏကအလယတကတကယနငပါသည။အင

ထရငါးများအားအစာေကျးပြ းလချငသညအရယစားေရာကေအာငေမးမြ ေလရသည။လတတေလာငါး

ေစျးမာေစျးနမသည။သေသာ ပေတာရာသဖြ စေသာ ဧပြ ၊၂၀၁၆တငမ နစဆထေစျးတကနငသည။ည

ငါးေစျးမာ တပသာ ၃၀၀၀ကျပဖြ စပြ း ပေတာကာလတင ၆၀၀၀ကျပထေစျးရသည။

လငစငရေရလပသားများအားေလျာေကြ းေပးအပခြ ငး (တကချကမသည အငမငါး

ရရမဆးရးမေပါမတညသည။)

၁။ မတလအတငးတင ေနစဉဖမးရရမပမာဏမာ ပသာချန ၂၀ မ ၃၀ ဖြ စသည။

၂။ ပမနငါးေစျးမာတပသာ ၃၀၀၀ကျပ

၃။တေနစစေပါငးဝငေငမာ = ၂၅ x ၃၀၀၀=၇၅၀၀၀ ကျပ

၄။ခနမနးလပငနးစတငမညရက (ကမဘာဘဏ၏ သေဘာတညမေပါမတည)မာ ၂၀.၃.၂၀၁၆

ဖြ စသည။

၅။ခနမနးလပငနးစတငမညရကမာ ၂၀.၃.၂၀၁၆မ ၃၁.၃.၂၀၁၆ (၁၂ရက)

၆။စစေပါငးခန မနးကနကျစရတ = ၁၂ရကx၇၅၀၀၀ကျပ= ၉၀၀ ၀၀၀ ကျပ

ဦးခငမးဝငးအတကေလျာေကြ းပမာဏတကချကမပစဖြ စသည။

ပခကကေရလမးေကြ ာငးေအာကပငးရလငစငရေရလပသားများအားေလျာေကြ းေပးအပရနအတက

တကချကမ

93  

လငစငရေရလပသားမသားစ ၃စယာယေနထငလျကရသည။မသားစများမာ

ဦးခငမးဝငးနင ဇနး၏ေဆမျးများဖြ စကြ သည။ ေမျာပကရညကအသးပြ ပြ း အငထတင

ဖမးေလရကြ သည။ ေသာငတးခြ ငးဖြ င ၎ငးတ၏ေနစဉဝငေငေလျာကျနငသည။

ခနမနးကနကျစရတမာ

၁။ ငါးတကမဖမးအတငး ၄ပသာမ ၆ပသာထရရသည။

၂။တပတလျင ၃ ကမခနငါးဖမးထကသည။=၅x၃= ၁၅ပသာ

၃။ တလလျင ၄ပတလပကငပါက=၄ x ၁၅ =၆၀ ပသာ

၄။တလစစေပါငးဝငေင= ၆၀ ပသာ x ၃၅၀၀ ကျပ =၂၁၀၀၀၀ ကျပ

၅။ေနစဉဝငေင= ၂၁၀၀၀၀ ကျပ/ ၃၀ရက= ရ၀၀၀ကျပ

၆။ပမနအားဖြ င အနးဝနးကျငရရာများတင ေရာငးချမေကြ ာင လငစငဖြ ငလပကငသထက

ေစျးပရသည။ (၅၀၀ကျပခန )

၇။အကယ၍ေသာငတးခြ ငးအား ၂၀.၃.၂၀၁၆တငစတငပါက ၃၁.၃.၂၀၁၆ရကထ ၁၂ရကနင

၈။မသားစ၃စအတက စစေပါငးဝငေငမာ ၁၂ရကx၃x ရ၀၀၀= ၂၅၂၀၀၀ကျပ

တနငငါးဖမးကရယာများေနရာပြ နလညချထားမအတက တကချကမ

ေသာငးတးခြ ငးေကြ ာင မသားစ ၄စမာ တေနရာမတေနရာသေပြ ာငးေရရ မညဖြ စ သည။

PMU မ ပစစညးများေရ ေပြ ာငးခြ ငး အတကကနကျ စရတကကျခမည ဖြ စသည။စစေပါငးလပသား

၁၀ေယာကခနလအပမညဖြ စသည။ ထေကြ ာင စစေပါငးကနကျစရတမာ

၁။ တတစတေနရာေရေပြ ာငးရနလအပေသာအလပသမား = ၁၀ေယာက

၂။တရကအလပသမားခ = ၅၀၀၀ကျပ

၃။ တတစတေနရာေရေပြ ာငးရနကနကျစရတ= ၁၀x ၅၀၀၀= ၅၀၀၀၀ကျပ

၄။ မသားစ ၄စအတက = ၄ x ၅၀၀၀၀ = ၂၀၀၀၀၀ ကျပ

94  

ေညာငဦးေရလမးေကြ ာငးေအာကပငးရလငစငရေရလပသားများအားေလျာေကြ း ေပးအပရနအတက

တကချကမ

ဦးကြ ညနင(နငငသားမတပတင- ၈/ပခန(နင) ၁၂၇၉၇၀) သည ပခကက ငါးဦးစးမ

လငစငဖြ ငပခကကေရလမးေကြ ာငးတငငါးဖမးလပငနးလပကငေနသဖြ စသည။ သ၏ဧရယာမာ

ေညာငဦးေရလမးေကြ ာငးအထက(ကျားကျနးမ ပဂေရလမးေကြ ာငး ေအာကပငး

(နနးပ မြ စေရတငစက) ထကျယဝနးသည။ ပခကကဘကခြ မး တငငါးဖမးခငရရထားသည။

ဦးကြ ညနင သည secondary channel အတငး ငါးများအားအစာေကျးပြ း ပကဖြ ငဖမးေလရသည။

ေရကာများတညေဆာကခြ ငးမ ဆညသေကြ ာငငါးရရမအေပါ သကေရာက နငသညဟ

ဦးကြ ညနငမေပြ ာကြ ားသည။ တညေဆာကေရးလပငနများပြ းသားပါက ငါးများပမနအတငး

နငသညဟလညးေပြ ာကြ ားသည။ ARAP တငပါသညအတငး ဦးကြ ညနင၏ေပြ ာကြ ားချကအတငး

ဆးရးမများအတက ေလျာေကြ းေပး သားမညဖြ စသည။ခန မနးကနကျစရတမာ

၁။ခနမနးဆးရးသားမညငါးပမာဏ = ၅-၁၀ ပသာ (တရက)

၂။ ပမနငါးေစျးမာတပသာ =၂၀၀၀ကျပ (ေညာငဦး)

၃။တေနစစေပါငးဝငေငမာ = ရ.၅ x ၂၀၀၀=၁၅၀၀၀ ကျပ

၄။ ခနမနးလပငနးစတငမညရကမာ ၂၀.၃.၂၀၁၆မ ၃၁.၃.၂၀၁၆ (၁၂ရက)

၅။ စစေပါငးေလျာေကြ းပမာဏ = ၁၂ရကx ၁၅၀၀၀ ကျပ= ၁၈၀၀၀၀ကျပ

ေရကာတညေဆာကခြ ငးေကြ ာင ေနရာေရေပြ ာငးေပးရခြ ငးမရပါ။ Side Channel ပြ ငပရ

ေရလပသားများအားထခကခြ ငးမရပါ။ ေလျာေကြ းေပးအပမညပစများ ကေနာကဆကတအဖြ စ

ေဖာပြ ထားပါသည။ ေလျာေကြ းအား ေငေကြ း (သ) ငါးဖမးပက (သ) ေလ (သ)အခြ ား

အကညများဖြ စေစ World Bank မအတငးေပးအပသားမညဖြ စသည။

95  

96  

97  

စဥ အမည ကျား/မ အသက အလပအကင ပညာ

အရညအချငး ေတာစပပ ေနရပ ဖးနပါတ အကျ းခစား

ခင ၁ ဦးခငမးဝငး ကျား ၃၈ နစ ေရလပသား ၄ တနး တငဒါပငရင ေအးကျနးရာ၊

ပခကက ၀၉၄၄၂၀ ၉၃၅၅၉

အချးကျခေေ

၂ ေဒါသနးကြ ည မ ၄၂ မခ ၄ တနး ဇနး ။ - - ၃ မရမးရမးမး မ ၁၇ ေကျာငးသ ပထမနစ၊ သမး ။ - - ၄ မအအညမး မ ၁၄ မခ ၄ တနး သမး ။ - - ၅ စငးစငးည ကျား ၁၁ ေရလပသား ၃ တန သား ။ - - ၆ ဦးဝငးက ကျား ၂၇ ေရလပသား ၅ တနး ညဝမးက ။ - - ၇ ဦးချစက ကျား ၂၃ ။ ၄ တနး ေယာကဖ သစေထာငရာ၊

ေညာငဦးမြ နယ - -

၈ ေဒါက င မ ၂၅ ။ ၄ တနး ညမ ။ - - ၉ ဦးေမာငေမာင ကျား ၃၈ ။ ေယာကဖဝမးက ။ ၀၉၇၇၇၇

၈၁၆၈၅ ။

၁၀ ေဒါေအးမြ ငကြ ည မ ၃၇ ။ ၃ တနး ဇနး ။ - ။ ၁၁ ေမာငရငးက ကျား ၁၇ ။ ၃ တနး သား ။ - ။ ၁၂ မခငဇငနယ မ ၁၃ ေကျာငးသ ၆ တနး သမး ။ - ။ ၁၃ မခငနငးေဝ မ ၈ ေကျာငးသ ၂ တနး သမး ။ - ။ ၁၄ ေမာငရငးထကေအာင ကျား ၅ ေကျာငးသား ၁ တနး သား ။ - ။ ၁၅ ဦးမြ ငဦး ကျား ၃၅ ေရလပသား ၃ တနး ေယာကဖ ေအးကျနးရာ၊

ပခကကမြ နယ ၀၉၄၄၂၃ ၆၃၀၉၁

။

၁၆ ေဒါမာခင မ ၃၅ ေရလပသား ၅ တနး ဇနး ။ - ။ ၁၇ ေမာငေကျာဇငဝငး ကျား ၄ မခ - သား ။ - ။ ၁၈ မနငးဆခင မ ၂ မခ - သမး ။ - ။ ၁၉ ဦးတငညန ကျား ၃၅ ေရလပသား ၃ တနး ေယာကဖ ။ ၀၉၇၈၉၆

၁၅၅၇၂ ။

၂၀ ေဒါမြ ငမြ ငဝငး မ ၃၃ ။ ၃ တနး ဇနး ။ - ။ ၂၁ ေမာငသနးနငဝငး ကျား ၂၀ ။ ၄ တနး သား ။ - ။ ၂၂ သနးခငဝငး ကျား ၁၈ ။ ၄ တနး သား ။ - ။ ၂၃ ေမာငေဇာေဇာ ကျား ၁၅ ။ ၆ တနး သား - -

98  

၂၄ ေအာငေကျာဖြ း ကျား ၁၀ ေကျာငးသား ၃ တနး သား - - ၂၅ ေကာငးမြ တမငး ကျား ၂ - သား - -

ဦးကြ ညနင၏မသားစစာရငး(လငစငရငါးဖမးလပငနးလပကငသ)

စဥ အမည ကျား/မ အသက အလပအကင ပညာ

အရညအချငး ေတာစပပ ေနရပ ဖးနပါတ အကျ းခစား

ခင ၁ ဦးကြ ညနင ကျား ၄၃ ေရလပသား ၄ တနး တငဒါပငရင ေထာကရာပငေကျး

ရာ၊ ပခကက

၂ တငတငမာ မ ၃၅ မခ ၃ တနး ဇနး ။ ၃ သနးထကဦး ကျား ၂၀ ေရလပသား ၈ တနး သား ။ ၄ မးဝငး ကျား ၁၆ ေကျာငးသား ၁၀ တနး သား ။ ၅ ေအာငဖြ းေဝ ကျား ၁၃ ေရလပသား ၈ တနး သား ။ ၆ မြ ငမြ ငမ မ ၁၁ ေကျာငးသား ၆ တနး သမး ။

99  

100  

101  

102  

103  

104  

105  

106  

107  

108  

109  

110