158

Shahrvand Emrouz 01

Embed Size (px)

DESCRIPTION

شهروند امروز - شماره اول - نوروز ۱۳۸۶ ؛ وقتی از هولوکاست حرف می‌زنیم، از چه حرف می‌زنیم؟

Citation preview

Page 1: Shahrvand Emrouz 01
Page 2: Shahrvand Emrouz 01

۲هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ سرمقاله

ست مد غيا يگر شكا ها مو توجه قر گرفته ست عه بيش عا معاصر ير يك منا ميا منا شكا سنت تجد ست. ما ين شكا فرهنگي قالب شكافي جتماعي تجسد يافته كه لت لت. سنت هز ساله شيعه پرهيز : شكا سنت قع مي شو معموال مو غفلت يخ سي ساله جمهو سالمي نيز بي معني نشد ست به يژ كه بدليل فقد قد حتي تاجو گز تجد بو با لت ها هفتا سا گذشته كا لت جمهو سالمي نيز همانند گز تجد تبديل شد يق خو به كا مد نقالبي سنتي به سرعت همه شكا مصا برفسنجاني، ، كبر هاشمي ، ميرحسين موسو گا لت ها مهد با ست ين قاعد ميا . نها سنت نيز كه شكالي جو ند تي سيدمحمد خاتمي حتي محمو حمد نژ تفا

لت نگا كر ست. يد به چو حو با شناخته مي شوند همو با ترــم لتمر مد هرگز منحصربه تجس ــنفكر ش مرنه گفتا غلبه نظريه تجدتوليد ــنفكر با ش يخي عمد ــت بلكه حمايت تا ضاخا نيس يخي ين تئو يعني تايخ كسيستي كافي ست تا كما تاسف تا مرنه نظريه ها سوسياليستي ما نظريه تجدقعيتي نيته يخ تجد خوهي مرنه بخونيم. ين نظريه، مد طه خوهي به تا صدساله مشرــد همچو پر به جر لت باي ، ليل ضعف جامعه مدني ير ــت كه به محتو سمرنه ست همچنا كه نقال سفيد . طرحي برنامه ها توسعه معمولي ترين شكل تجدلت ساال مخر ستبد سيا پد ندشت. ست كمي ضا پهلو عا محمد مو خير نيز لت ها سد صال طلب ترين ست. حتي ير بو يخ معاصر مشتر همه تالتي كر نفت به جا ملي كر لت ساال نظريه حاكم بو ست: محمد مصد با نتي تبديل كر كبر هاشمي محمد خاتمي نيز لت ــتي به لت معيش لت ير ندگي لت صد ــهم هشتا ــتند س لت عمال نتونس جو برنامه كوچك كر با لت ها قتصا جامعه ير ختيا قتصا فرهنگي مر كم كنند. نه تنها عمد نهاها فرهنگي با نيت خيرخوهانه صال طلبانه نحصا هه خير عمد نها ست بلكه ر كه نت خو ناتو لت قر گرفته ست. سوبسيد كاغذ به هما ند فرهنگ ير لتي (كه سانه ها سوبسيد بنزين قتصا ير بد عا بي مق ساخته ست. حجم باال نا قر ــيس شد ند) مكانا بسيا كه ختيا عمدتا صال طلبا تاسسانه ها بو ند كت بين مي بر صال طلبا كه خو موسس ين قابت مشا عمل مكا شگا ها قيب گله گذ كنند. همچنا كه تاسيس فر ست نا به ند فتا مر حق ندير لتي نامه ها ــا نتش ند نها با ملي هد گرفته بو ــهر فا ش نجير ها قتصا فرهنگي سانه ها ملي بنيا متزلز ساخته ست. ين نها همشهر هم . طلب تجد توسعه كا لتي هستند كه قصد تجد توسعه ير گز عمل نيز كاست نمي يد ناپذير ست ما تجربه صد ساله نشا چه ين پر به تي نكا مهم ضر

هما تجد توسعه ست. ير همو ست: مصر مو ثبا مدعا ما جالب نگاهي به يك تجربه كشا شته ست. مو ميو بومي ير نيست خا ير گرچه بخشي شد طبقه متوسط نسبتي با لي هر ليل عد تعلق به قليم گرمسير مساعد بر كشت مو نيست خو كوير ست ما به لت مو كر تا ملت مصر ، شد كر مد سرنه مر ير ثر بهبو بها نفت گا : قع با مو ير منبع هه شاخص ين نظر ست. هه ۷۰ هه ۵۰ كند.مي ميو ها بي مز ضه نفت مو ست لي معا كشت محيط گلخانه كه ضع ضع تجد ير هما . كه با هزينه باال نقاطي جنو شرقي ير توليد مي شوتي عر فغانستا موكرسي . مانند تي ست يا گلخانه مو با ير ست. يا

. تي ير عصر پهلو يا توسعه مرنه لت هم محبو حاميا تجد لت همه جالب تر ست. ضعيتي جايگا چنين ست قتي به نقال سفيد ضا پهلو هم ــت هم محبو پير عدلت مرنه. محمد سست خويش شا سوسياليست فر مي كر ها كه مي خوستند عليه به نقال سر نها باشد (كه كم نيستند) يك تئو تي ميا نند خو سوسياليست مي خوندند هر تفالت موتو توسعه . لت ساال بو شت جو ئتال سر سفيد شتر بسيا يد گرفته مي شد. يا ميز عدلت قلمد مي شد جامعه مدني به خصو جامعه سنتي نا، نقالبي خوهانه بر برپايي حكومت حالي كه همين جامعه مدني يا با فقها تجاند ما فسو كه همه طه خوهي بو قانو برپا كر بو فتو فقها عتصا با بز مشرند. با همين منطق ــر حو بو لتي ك طه كا برچيد با ــر ــا پس مش لت هگل ضا پهلو تا خسر لت گريا ير متعلق به چپ خوند محمد مي تو همه

قعيت ست مي توند كمك كند كه غرقي كه ين توصيف عا عجيبي ست ما سرخي. جا معاصر ما جر نكر قعيت ست كه هيچ كس يابيم. ين يخ معاصر ير بهتر تالت گريي خو تكذيب ــت گر يا سنت گر بخوند ما كمتر كسي چپ گريي س خويش لت ست گريا سنت گريا يرني نيز چنا نها يگر كر حتي گر چپ نباشد. سو ند. فقه شيعه قبل تئو توسعه فاصله گرفته ند كه گويي قصد تد سنت هز ساله لت بو با ملي ير نيز قبل اليت فقيه كمتر به فكر طرحي قانوني بر حاكميت ست سنتي ماند بو ست ير سطح . برنامه ها توسعه به تئو توسعه فكر نكر بوست قد چند طوالني شد كه حتي هنو نيز ين خو گر بيد نشد ست. عتز ه تا ست به قد نرسيد گر ، لت محمو حمد نژ برخال تصو موجو با تشكيل

لت قر گرفته ند. لت گريا يگر مي تو به ــت كه با يش قتصا جتماعي كنوني ير كنو به گونه س. هياهو جريا ها ــنت تاسيس تجد توسعه ملي گر ميد بو حيا ســنتي مد مي تو به جريا جديد فكر كر كه هم صال طلب، س صو گر ــي سياسيخ ير ست. بال شته باشد هم سو توسعه. تفاقي كه كمتر تا پر سنت ير باشد نقال بخش خصوصي ساسي كه مي توند صل ۴۴ قانو سياست ها كلي هد گر با مفاهيمي چو حكومت لت نشا مي كنا تالشي كه نها سنت بر ستقال خو گر يك جنبش جديد فكر جتماعي ير باشد. جنبشي كه غا ميخته شو مي توند قانو ين جنبش يني ير ستو ست. ، طبقه متوسط، حكومت قانو فرهنگ ملي بر قتصا

ست مد ناميد. م تو ليل ــت كه ير مر فاقد نمايند سياسي ست به همين ــت مد جنبشي س سخاستگا بخش خصوص مي توند جايگا مناسبي بر طر « ند مر نشريه چو «شهرير ين جنبش فكر نه حزب يا سياسي باشد. عمد گر ها سياسي كه يدگا ها ــوند يا حتي ليبر ناميد مي شوند متاسفانه فاقد ــناخته مي ش ــت مد ش س به عنو نما شاخص ها ين جنبش هستند. نهضت حالي ليبر خوند مي شو كه نظر برنامه موكرسي به چشم مي خو گه هايي سوسيا قتصا نه تنها ليبر نيست بلكه هي مصلحت گر قع گر ندگي گرچه به ليبر ها جديد معر شد ند گز سا حز كاير قتصا لتي يا بر اليه ها ــبي خو تا حد ــت كه حاكميت نس فن گرس» ناميد موكر يا حدقل «سوسيا ليبر هد سوسيا كت نيز ترجيح مي . حز مشا فزير ست مد بد هرگونه نها سياسي به صو يك مفهو مهجو نكه شو نتيجه ميز مفاهيمي باشد كه معموال ست مد ير مي توند . ما يدئولو شناخته مي شويد مي شو چو يك كل يگر ــتقل هم يدئولو ها سياسي به صو جزيي مســي مي يند. يدئولو ها سياس بز تناقض هند گا به صو ــكيل نمي حد تشهد. يني معنا نمي ــي بد قتصا معنا ند بيا بد سياسيك عمل مي كنند كه حكومت ها يدئولو حكومت ها الئيك هما ند لقا الئيسيته ،ــت كه نفي ها س موكرتيك ند غير يني به هما يك نفي ها يدئولوتمند نيستند. جديي خال خانو موكرسي ها غربي منتهي ليه حكومت ها سعا سياسي. ست نمي تو مطلق سخن گفت به نحو كه شتباهي فاحش سياست جامعه موكرسي گرچه تاكنو بهترين شكل حكومت ست ما . مفهو به ضد خو تبديل شوست مد عترضي ست به ــت همو حق با مر نيست. بهترين كشف حقيقت نيسيد يه » با ين ند مر طلبي.«شهر موكرسي خوهي تجد تي چو مانه. مشهو مشهو عا سياسي جناحي مجالي غا مي كند تا بتوند بد توجه به منا جديد نتشا خو ين جريا نه يك جنبش يا حز سياسي ست. ر گا ف باشد بر طر جرياني كه فاقد عا سياسي عمق كه نهضتي فكر فرهنگي ست ما مي كوشيم به جا به منا

، علم فرهنگ بجوييم. يخ ، نديشه ، قتصا حو هايي مانند تاست ند مر قصد با نتشا نشريه عمومي ما فرهنگي مفاهيمي ين تحريريه شهرند هايي ئه مجموعه پر ــيو كا ما هد. ش - تحليلي ختيا مر قر ــي خبر قالبـ جتماعي قتصا يخ با موضوعا متنو علميـ فرهنگيـ تا ناليست هش پژ

شنفكر نگريسته نشد ند. يد معمو چپ يا يه ست كه : جنبش » نشريه ست بر پر كر جا خالي غايب بز جامعه ير ند مر «شهر

. ست مدمحمد قوچان

Page 3: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ اديانيخهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ يختا تا مين است شناس تهر ۸ گفت گو با محمدعل يتس ۷ هولو شو نديشيد به ۴

يت سينما است به يا عصر مد ۲۰ هولو نيا ۱۸ يهو ير يا ۱۵ يهو

نيم است حر م قت هولونيم؟ چه حر م

. پس شغا ني لهستا به نكر لما با سرعتي با سپتامبر ۱۹۳۹ تحا جماهير شو يا ني ، ليتو يك به ۳۵۰۰۰۰ يهو لهستا به سمت شر نزنها كه باقي ماندند به گتوها يا محله ها جدشد مين ها ضميمه گريختند. سرگا كا نها به عنو بر نساني ند شدند. محله هايي كه شريطي غير شهر جر سياست هايشا يك شو لما ها هر گتو بر حفظ نظم مي كشيدند. بي گا مطالبه ها گا ها مامو تامين مخا كا ند. ين شو يهو منصو كر بوشت، بر مثا جو ند. تركم شديد كه ين گتوها ماليا ها عو نيز بوند همچنين جير ها غذيي شو ۵۰۰۰۰۰ يهو ۱۵۰۰ ساختما تجمع كر بو . من مي كم نر شريط بد بهدشتي به مشكالتي قبيل بيما گرسنگي جتماعي كميته ها فا ها ند تا مسـتقيما به كمك بنيا يا تال مي كر يهو، سالن ها تئاتر هايي فرهنگي همچو مد مسـكن غيرمستقيم به كمك نهانها سعي يند. ين مشكال بر ند پس كتابخانه هايي كه بيشترشـا مخفي بو

يگر تقويت كنند به عا بو شريط تظاهر كنند. حيه ند تا مي كرشا بر ند قبل كا يا به خر مي سـتقامت پشـتكا سـاكنا گتوها مت فيزيكي به شمن مي شدند. مقا ند موجب بيشـتر نا ها مفيد مي فتالما ها بر تالفي هر قدمي صدها ير عنو «قهرما با حمقانه» طر مي شد

يهو بي گنا نتقا مي كشيدند.يا سيع نظا مند يهو ئن ۱۹۴۱ به شو يو بر كشتا لما ماني كه يا ند، يهو بسته بو لما تش يد كه به مو غا شد. جوخه ها مر نها نـد به بد ها برهنه گي جا مي ند، گو ها بز جمـع مي كر Babi Yar ها باقي ماند منطقه ين كشتا ند. معر ترين محلي كه شليك مي كرين نجا ۵۲۰۰۰ يهو ساكن شهر كيف مد كشته شدند. ست كه

ها، نا ها كمك ها ساكنا محلي نيز بي بهر نمي ماندند. جمع ها كشتا» پذيرفته نويه ۱۹۴۲ « حل نهايي مسـاله يهو لما لت همايش سـر Chelmno، Belzec، Sobibor، Tre- گا مر ين طر ساختن چند شد. نايي كشتا يك تو Aushwitz blinka مطر شد بو كه مي بايست نظر تكنولوتا ها گا فيصله به قضيه كو ها سـو فر سـته جمعي ما شد بو به مر گا ها مر كامال ، يل هما سا شـته باشند. خر سپتامبر ۱۹۴۲ تنها ۴۵۰۰۰ » مي شدند. عضايشا «برچيد گتوها با خا شد

يشي ستي نظا نسـه با هم يا فر ند. يهو شـو باقي ماند بو يهو گتو گا ها مر لهستا فرستا شدند. هن به جمع شدند طريق خط

جر گذشته » به سـكا شـر ختفا كامل به بهانه « « حل نهايي» گا ها مر گز ها جع به شـد. هرچند نجا يافتگا شـاهد عيني ين يگر ند فر بسـيا كه گتوها به سر مي بر ما بسـيا تهيه كر ند، لما ما جنگ نند تالشي ضدتوليد ني مي نكر نسل كشي نظا مند با

تلقي مي كنند.ياني كه به خاطر شايستگي كا پا ند تا يهو ها يهو مسئو بو شـوگا ها مر جلوگير مي شـد نها به هنگا مي گرفتند بنابرين تبعيد برهـه فاضال پنها ميني حتي ير يـا مخفي گا ها نتخـا كنند. يهوند كه چه كسـي بايد ند تعيين مي كر لما ها به گتوها هجو مي مي شـدند. شو جوال ييس شـو يهو . هنگامي كه گا مر فرسـتا شو به ست به ست يا گريزناپذير لما ها بر نابو كامل يهو ۱۹۴۲ فهميد كه برنامه

. كشي خوند مت مسلحانه تا هنگامي كه گتوها به شد خالي سكنه نشد بو جنبش مقامت ست پا نگرفت. جنبش مقا نتظا همه يد نبو كه مر حتمي يگر تر، كمونيست ها بانديست ها گرفته تا نا يهو جانب عضا جنبش ها مختلف جوهي مي شد. ما گر صهيونيست تجديدنظرطلبا صهيونيست، سا عضا حز كابر نا ها نبو بلكه به فر يا كسـب پير ها نظامي بر نها نجا جا هد فتخا بو نه چو يل ۱۹۴۳هد «مر همانند نساني پر شو هبر قيا گفته قتي كه نجاميد تا شو سه هفته به طو .» قيا گوسـفند كه سالخي مي شوين قيا ها . پس كش نكر تش نكشيدند فر لما ها كل محله خانه به خانه به

يا نيز شكل گرفت. گا ها تجمع يهو مشابهي گتوها بز تخمين مي شو كه حد شش ميليو يهو هولوكاست كشته شدند؛ چها سته جمعي ها گا ها مر ميليو نفر گتوها كشتا ميليو نفر سـت. يا جها قم چيز بيش يك سـو جمعيت يهو ين . جوخه هـا مرماني كه نستند حتي هد مهم جنگي مي لما ها « حل نهايي» يكي نساني ما ند نير ها متحدين مجبو به عقب نشيني بو ثر پيش نير بر

ند. ين كا كر يا صر

Page 4: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ اديانهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

۴

ست سا فاجعه بر همه يكس مسئله به نا هالوكاست مير ما

قعه ـ ترجمه: صالح نجفي: تاكنو هيچ لكس كالينيكوــم به پرسش نگرفته كسيس ــت تر هالوكاست ما س سر

شنگر حد منتقد تفكر كس، كه ست. ما

نه يت ها جتماعي بلندپر صد بو محد ، ــو ب

ــر به مد قد بنا بش ــاختن همه هاس عصر بر

ما ها ــه ها ما يش ــا بدين منظو عقل برمال س

ــد مي ناميد ــو «نهانخانه» تولي نچه خ ــنگر ش

ما ها بعد بس ، به ين . هما حا جست جو مي كر

نها نگيزشي خالقي سياسي بر ــه تر بخشيد يش

ساختن جها بند همه شكل ها بهر كشي ستمگر

كس ين نگيز به «فرما ساخت- سا ها جوني، ما

بي چو چر»يي تعبير مي كر كه به موجب مي بايد «همه

مي موجو خو بر ــه ــريطي ك ضا ش

اليلي يشه كن ساخت». عموما، به نا خفيف مي شو

ند. موجه، هالوكاست فجيع ترين مصد سر بشر مي شما

مد به شويتس گر ــلطه جو همه نو گونه گو س

ها كولي ها؛ سال ، يا پرستي عليه يهو ميخته ند- نژ هم

فر ؛ ستم حق قتصا نير كا بر ــي بهر كش

گرنديشي ــكنجه، قليت ها ؛ ش نا همچنين خو

». هيچ پديد چو كمونيست ها فرقه مذهبي «شاهد يهو

ــت نمي توند قو تعليلي يگر به قد هالوكاس ــر بش

ستش گفته باشيم، كسيسم به مبا خوند. تبييني ما

يك ظلماني يا تا ــت كه پرتوفكند بر هيچ بعيد نيس

شويتس تو همه نظريه ها جتماعي بير باشد.

مند نسيمن (W.G.Runciman) تمايز سو بليو.جي.

ــت. س جتماعي پيش نها قعه بين تعليل توصيف يك

) علت معلولي ست (ها ــايي ساختكا تعليل پي شناس

ست؛ توصيف، بالعكس، مي خوهد قعه قو كه مسبب

نها عما مو بحث بر عامال ــت به س «بفهمد...

ست»- يعني مي خوهد تجربيا شته چه معنا مفهومي

سا كند. توصيف خيل بو ند با قعه كساني كه يك

هالوكاست به ين معني- نشا معنا مفهو قرباني

- ــر يا ناظر بو ، يا حقيقت معنا مقص ــه بو فاجع

ندگي نامه ها ــا ــاال به نو قس ــن حالت حتم بهتري

ست نوشت به حو هنر تعلق مي گير (گرچه خو

نمايي محل مناقشه ها جد بو ــب بر با مناس

جتماعي مي توند كمك قعيت كه نظريه ين ــت). گو س

، شويتس چگونه مكا پيد كر كند به توضيح ين مهم كه

نيته ثا برجسته شايد برجسته تر همه كتا مد تعد

شت كه عا من، مي باشد. ما بايد يگمونت با هالوكاست

كسيسم فز به غنا ين مجموعه سطه ما ــهم بي س

ــت. كل، نوشته ها ــيا محد بو س ثا تاكنو بس

ــن مصد ــت به عنو فجيع تري ــتي هالوكاس كسيس ما

ست. مصائب شر عا جامعه سرمايه مد يا شد

نست مند (كه جوني تسكيست مشهو بلژيكي، تر

شويتس حمت تبعيد به مت بو به فعاال نهضت مقا

كسيسم كالسيك قلمد گريخت) مي تو نمايند سنت ما

مقاله نتقا ،(Norman Geras) ــر . نرمن ج ــر ك

، صف مي كند: «به نظر ــد بدين قر مهمي، موضع من

ــا مي تو عقال به عنو محصو پ يا ــع قمع يهو قل

ته ، پديد كه في حد سرمايه مپرياليستي توضيح

يگر توحش ها برخاسته ين شكا قابل مقايسه ست با

فرماسيو جتماعي- قتصا مهيب.»

بدين ترتيب، مند ين بحث پيش مي كشد كه «نطفه

ستعما ــتي مفر پرس ــت بايد نژ چركين هالوكاس

پرستي كه بستر جنگ سرسر »، نژ ستكبا پيد كر

ميز عجيب غريب مهلك- بيش ــت با « تعامل س

- عقالنيت «كامل» محلي عقل ستيز مفر پيش، مخر

ــت سرمايه بين لمللي جهاني، معجوني كه معر سرش

ــز مي كند، «مند ست». هما گونه كه جر گوش

(Shoah) ــو يژ بو فاجعه ش ــي تك بو يا چندن

هد بي گما هيچ تالشي هم بر تدقيق ين خو نشا نمي

كسيست هايي كه لي نبايد يا بر كه ما موضو نمي كند».

ند نيز توجه چندني كس) تو ست كيش (= كمتر مند

قعه ندشته ند. گي ين يژ بو به

ــتا پر نو جس كهايمر تئو ماكس هو

» ختصا ستيز سي «عناصر يهو شنگر به بر يالكتيك

يا ساسا جز ــتا يهو ند كه يدئولو نا ها كش

ــمي منطقي سا يق با گريش عمومي به جانب قس مصا

ــا خصلت عم يش ــتر تلقي مي كند كه به عقالنيت گس

چو ــت: طبيعت كه چا س نيته سرشت نما مد

، قالبي يد » سركو منقا گر ــرپا شد «جامعه س

شت، هالوكاست . با ين بر مي گر توحش ميز غيرعقالني با

گسيختگي چيز به جز يكي عاليم نوعي بي ساماني فسا

يتي يك هابزبا كتا عصر نهايت ها، . عا تر نخوهد بو

كسيستي «قر كوتا بيستم» ــيا ستو ما متاخرتر بس

يخ جها ۱۹۱۴ تا ۱۹۹۰) به گونه مشابه قلع قمع (تا

ــقو يك ــاهد مثا س يا صرفا بهترين ش يهو

جع به تاثير پديد : بحث طه توحش بربريت مي شما

فاشيسم بيشتر متمركز ست بر جبهه ها خلقي كه به هديت

كنش به پاگرفتند نه بر فجايعي كه حز كمونيست

. جريا ناسيونا سوسياليسم به با

ين عد تمركز بر خو هالوكاست به عنو پديد خا

ها عجيب ــت ها قد كسيس ــم ما يژ لبته به چش خو

ــت. گريش تناقض ميز به ين كه شتغا خاطر به قلع نيس

ــويم، تر مي ش قو قعي ما ، هرچه يا قمع يهو

خو توجه فرهنگ يژگي ها ، يكي بيشتر بيشتر شو

گي خو به موضو ــتم ست كه به تا غر پايا قر بيس

شتغا ين گر ما ست. يخي بد گشته له تا تفسير مجا

ــت، سكو نسبي مو مند توضيح تحليل س خاطر نيا

هه پس جنگ نيز توضيح مي طلبد، هالوكاست چند

حشت ها ناشي جنايا نا ها هنو ماني كه خاطر

ــو (Enzo Traverso) كه س ــز تر ن ند. ــد بو ن تا

همچو نرمن جر سهم مهمي عرضه پاسخي مشخصا

شته، خير هه كسيستي به مسئله هالوكاست چند ما

ستكم جانب چپ ها، نعكا ، معتقد ست كه ين سكو

: شنگر بو با خو بيني عصر پيديش

پا فزيش تش سر تا قلب يسم، پيشر شكست نا

هايي كه سهم عمد چشمگير حز ها كمونيست كشو

شتند همه [ لما نا مت [ بربر هجو تجا مقا

مينه سا حيا قسمي فلسفه پيشرفت با همه

ــا مجالي بر تفكر ين فض ند. ــس جنگ بو بالفاصله پ

يژگي با ، ــت. بدين قر تعمق عما فاجعه باقي نگذش

نديشيديتس شو به

است ۲۲ ند هولو است پر ند هولو پر

ست لما قد مطلق يخ كه بكني مي بيني ۱۹۳۳ پيشو تا تا حسا تش محكم مي كر شته پايه ها قد هه قبلش موسوليني يتاليا گرفته. تا يك ين حسا قر بيست كه . با ين چه بو جز جمهو ها ناپايد ست حاال مگر قبل يسم ني فاشيسم نا نيته سياسي باشد هما جو قر بو صحنه تحقق كامل مدتفاقا نيمه يا بو تا قت گر ۱۹۴۵ نقطه مبد بگيريم تا پايا قر ما . به با شيما مركز ين سا ها فجايعي چو فاشيسم يا هير قر بيستم تامل كنيم. تما يسم، نسل كشي ، توتاليتا ست: جامعه تو شته جتماعي قر تفكر فلسفي نظريه جتماعي به ين سا ها فلسفه علو خالقي ... تما خالقي عمل غير نظا مند، بحر

ست؟ يتس شعر گفتن ممكن شو يا پس ست: يك مسله فكر كر

Page 5: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ اديانهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

۵شويتس شد. كسيسم همانا سكو مو موضو ما

عم من ، به ــو يك توضيح يا تعليل عا ين نظر، به عن

يك (Peter Novic) تحقيق به كلي شتبا ست. پيتر نا

ياال متحد تا ها هالوكاست جع به با ــانش خش

هد كه هم خال سا ها جنگ جهاني نشا مي

يا به هيچ ، قلع قمع يهو هم بالفاصله بعد پايا

ــد نه بدترين جنايت قعه بي همتا تك تلقي مي ش نه

قعه كه بتو فاجعه ها پيش ــا نه حتي نا ه

ــاخت. گر جماال بخوهم به يا متمايز س مد بر غيريهو

هه ها نوشت حر بزنم، من ندگي نامه ها خو سيا

مد كه تقريبا ــط جتماعي با ۱۹۵۰ ۱۹۶۰ محي

گساالني كه شخصا با يشا ، ما بز يا نبو هيچ ثر يهو

ند- پد شتند همگي جنايا نا ها با خبر بو ــنايي ش

، حالي ندگي مي كر لما ها ــغا ش من يونا تحت

ند ــتاني بو ــت من كه هر لهس س لدين بهترين كه

ند هم ــت نا ها تجربه كر بو بو خويش هم حكوم

ــع به جنگ ج ــي صحبت ها ما قت . ــتاليني س يم

، حسا با مي خونديم به يا مي كتا هايي كه

گاهي نسبت هد- چه بو فاجعه گوهي مي غالبم بر يكپا

حشت هايي بو كه نا ها به سيع تر شويتس جز حس به

ند. يا پديد غيريهو يا يكسا يهو

ــغولي لمش يا ــل جا چو چر فر كه الق

يژ ــا تجربه ــت مق قعه هالوكاس «خا نگرنه»تر با

ــت) س خير قو گرفته هه ها يدگاهي كه يا ( يهو

يك لزما به فهم عميق تر نسل كشي نا ها بينجامد. هم نا

Fin-) تر) نرمن فينكل ستين هم (به گونه بس مسئله

ئه سند مد منافع جغرفيايي- سياسي kelstein) با

ــا ند كه ــخن به مي يني حتي قتصا س غير

فر با هالوكاست عايد بعضي ــخن فزيش گفتا س

سو حق ند گر ها شد ست. ين بد معنا نيست كه تر

بعا خا كسيسم به جهت ناكامي موجهه با ما

يژ هالوكاست توضيح بخوهد. ما تعليل تبيين شايد

جايي غير خو بيني تكامل گر موجبيت گريي بايد جست

سو مسبب ين ناكامي شد ست. عم تر كه به

جنايت ها بز يك مر معموليبتذ شر نت

شليم كه گز محاكمه ــمن يش : كتا عل معظمست، بيش هر چيز به شليم عد ــمن يش لف

مفهومي كه عنو فرعي مطر مي كند مشهو ست؛

ــايد كساني كه عاليق فلسفي ــر. ش بتذ يا عاميانه بو ش

يه بيشتر ند كه كتا همين ست بد ــته باشند ش

قعيت ين ست كه نمي تو هميت جذبيت ببينند، ما

قع چنا كه . ــيا مهم خالصه كر همين مفهو بس

ــت كتا هم توضيح ست، «بتذ نت خو پي نوش

يشمن ترسيمش مي كند، نه شر» كه ين كتا عما

با ماهيت شر كه پيش نها مر يك نظريه پر صر

گا ست، ــت؛ ين كتا مشتمل بر گز يك س قعي

قع با «بتذ شر» گفته مي شو چيز هم كه

» ست. «گز

ــمن يكي مسئوال نسبتًا باال نا بو كه يش

، به بخش ها مربو به حل «مسئله . بتد به

يكا » فرستا شد. صو مسئله نظر هيتلر نز يهو

ــد. ين خالي كر يا باش يش بايد خالي يهو ؛ ــن بو ي

ها . نا ها كولي ها سال يا نبو مين لبته مختص يهو سر

يش شتند « ند به نظر مي يد كه قصد هم قو كشي كر

نت هم جو لهستاني ها هم پا كنند. چنا كه « بز

يا مجبو به پوشيد ستا شا مي كند هما گونه كه يهو

ند، لهستاني ها هم مجبو شدند كه بر متمايز شد بو

) بر لبا خو نصب عالمت(P حر نا مليت شا

. يا تفا فتا كنند. ما فاجعه به تما كما بر يهو

» چند مرحله «حل» شد: بير كر ــكل يهو «مش

يشمن لف . ؛ قتل عا گا ؛ عز به ــا مين هاش سر

يشمن پيش ــد. ــئله ش ين مس غا حل هما

ــو به يك . ش يل ۱۹۳۲ نير ــه ك

عضا بر مطايبه گر ــته بو كه لژ فرماسونر پيوس

ــمن يش ــنايا ش نر، ــم مي مدند ( ۳۲). كالتنبر ه

ــتن به . كه به پيوس ــد ش ند يكي مقاما فر

ين نير تشويق مي كر بريش توضيح كه به عنو يك

نتخا بر . نمي توند يك فرماسو هم باشد. عضو

؛ پس مد ها محفلي يافته بو كه ــمن سا نبو يش

فر سرشنا متشخص همنشين باشد؛ مي تونست با

ضا كند. ــت پا جا طلبي هايش جايي كه مي تونس

مايگي همين جا طلبي تمركز بر پيشرفت شخصي؛ همين فر

نت شخصيت معمو نساني، مضموني ست كه تحليل

مايه كنا . جا طلبي فر ــو يشمن برجسته مي ش فتا

نباله ست شاكله » كه پي مد بالفصل «نينديشيد

يشمن، نت تحليل ند كه قعيتي مي سا ساسي

يا بربر نتخا باقي يشمن ــر ناميد ست؛ بتذ ش

ــيا نقل مي كند ــا بس نمي ماند چنا كه بعدها با شرمس

فتا خال لژ سر مي ند بير مي كنند،

. . مي پيوند «پس» به

يشمن مهم ترين هد كه چگونه حافظه نت نشا مي

ست قم خو مالقا ها، كه ها سرنوشت هز نفر

نگ تر هر » پر گا نوشي با «بز ير مربو به شا تصا

ــمن نقل مي كند كه چگونه يش نت . چيز ضبط كر بو

ماني بو كه شنيد پيشو مر ، ندگي سخت ترين لحظه

يتي يگر مامو .« يگر كسي نبو كه فرما ببر ست: «

. مي پيوند «متخصص يشمن به ندگي ندشت.

ما . بر ين تخصص كه ــو » مي ش ــئله يهو مس

يش بو ست تونايي هايش يا خر يهو معطو به

هي خر بهر مي بر لبته بر ما ــا مديريت مو س

لت يهو تئو ؛ كتا ــم كر بو ين كا «مطالعه» ه

ــو خوند بو «حتي» كتا هرتز به توصيه مافو خ

ــد بو كه نقل لف بوهم هم خون ــخ صهيونيز ي تا

ــي محاكمه جا به جا با محتويا جوي قو هايش با

جين كلمه ييديش . لبته يك كتا هرتز قاطي مي كر

... موخته بو هم

يا كوشيد، ما همين نه تنها با تما تو خر يهو

ــت، بلكه تقا بيش تر ميد بس تقا يافت به ين

ــئله يهو با تما تو شركت جست مرحل بعد «حل» مس

، ها تا ها مر ــت قطا گاهي نكا ناپذير سرنوش با

نت . جايي كه مي تونست مملو كر به قتل گا فرستا

يشمن مرحل پاياني جنگ هد كه چگونه حتي توضيح مي

، به طو مشخص هيملر، . قتي مي بيند كه ها باال

گا ها مر يا مه كشتا يهو مي خوهند به جا

بر سر ها معامله كنند، يكي معد مو تصميم گير

ــن عمل نظر به يك معني ، بر ي ــخصي تمر ش

هستند، تصميم مي گير به بتكا خو قربانيا به قتل گا

ــخصي ين ست كه قد ش نگيز بر ين برند؛ تما

ين بااليي ها كه مانع پيش فتش مي شد ند هيچ گا

حسا كر بو ماني كه ند متنفر بو ــابش نمي كر حس

يد يافت... ين ها پيشو تمر مي كنند، موقعيتي بر شو

يشمن ميانه نت بتذ شر مجسم ــت كه چنين س

خوهي، مهم تر همه نينديشيد ترسيم مي كند. خو

كنش ها تند غا نتشا شليم هما يشمن كتا

ئو پايي» يا برنگيخت. پيش نتشا ين كتا «نابو يهو

يخ نگا نسل كشي يهو ، كه يكي مهم ترين كتا ها تا هيلبر

ها به هيلبر هم نت كتا خو با . ــد بو ــت منتشر ش س

يخ نگا هم هست. نت خو يك نو تا ما كتا شا مي كند،

نبا يشمن فعاليتش ، مرحله به مرحله گا گز

نبا كر تصوير كل ماجر سطه مي كند مي كوشد به

گا نت قتي هد. به عال ست پا هم به يا نسل كشي يهو

يت ــز مي كند، جايي كه كر گ ــمن بر مجله نيويو يش

ــليم منتشر شد، سا ها ش يشمن ــتين كتا نخس

؛ سنا بيشتر منتشر يانيسم مي گذ نوشتن كتا منشا توتاليتا

گا هايي پا ضح تر شد ست. سرسر شد ند «تصوير»

گا ها محاكمه نا ها همدستا شا برگز شد عترفا ين

گا ها هم شني بيش تر بر ماجر ندخته ند؛ يگر سنا

گا هايي ــكيل نشد ند چو متهما بااليي گريخته ند؛ تش

ها شد ند؛ بسيا ــد ند متهما با جرئم ند ــكيل ش تش

نا ها سابق كسو ها ظاهرلصال تجا يا حتي

ند. با بر سر كا ستگا ها حكومتي

نگشت ــا ــيا حس نت بر نكته بس ين ها عال بر

ــا به يژ ي ــي كه گر هايي يهو ؛ يكي نقش مي گذ

شتند؛ يا تسهيل مرحل نخستين برخو نا ها با يهو

گا سرئيل. هر ين ها يگر شكل پر مناقشه برگز

ند. به ين ترتيب تما بر تها يهو ستيز به همر

نت يانيسم» متوجه توجه حترمي كه با نوشتن «توتاليتا

يشمن» به معكو خو تبديل شد. شد بو با نوشتن «

ــتحق به ند مس ــمن گنا كا مي يش نت لبته

خر كتا جايي كه به مختلف . فصو يخته شد

تين ، خصوصًا با نقد كه بر ما يشمن مي پر با حكم

بوبر مي كند يا نقد همدالنه كه بر ياسپر مي كند موضع

شخصي كامًال مشخص ست.

سرئيل لت هد كه چگونه ضو نشا مي نت به ما

گا به يك نمايش شتند ين سعي ــخص بن گو ش

نت تنها پايبند ــي خو تبديل كنند. جهت هد سياس

ند. سي مي ند حرفه قضا گا بد مايه نجا

ستا بر گا موضع نت بر شيو برگز نقدها

ــرئيل بسيا گر مي يد. به عال سو تاكيد بر لت س

ــت به نابو يا مرحل نخس همكا گر هايي يهو

، همو ين پرسش موضع مختلف طر ــا كشاند ش

ــو بربر خ مت ــچ مقا ــد كه چر چگونه هي مي كن

جنايت ها نا ها صو نگرفت؛ ين همه نكته ست كه بر

مد ست. بسيا گر

ها تصر شد با خوسته ها شر نحو برخو كشو

لت نما كه تما ند ست؛ مو مو ــيا نا ها بس

ند گرفته يستا يا ــا تحويل يهو ملت بربر جدس

يا ند يهو نت نا ها مجبو بو ماني كه به قو تا مو

ــت س ــيانه بد به حش ــكا ش ند كه به نجا مي

Page 6: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ اديان۶هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

هنين كشته نشوند طبق بميرند. فاشيست ها گا

ست ست، پر ــيا نت مملو تيزبيني ها بس كتا

ين خالقي كه البه ال ــائل ــفي مس ستدال ها فلس

ــو ــد ند. نهايت تصوير س » گنجاند ش ــز «گ

ستا هد كه گرچه با تصوير مخو ــت مي س ماجر به

ست. تر لهر ما به مرتب ست، سرئيل متفا لت

ستا قصد بنماياند طر مجر يشمن گونه كه

قعًا چنين كشي نيست؛ ــمند شيطاني كل يهو هوش

موقعيتي نبو ست. ما گنا كا ست مقابل نسل كشي

. ما ين مسئوليت قتل عا هز هز نفر، مسئو

يشمن بد ين كه نيا ــت. » بو پذيرفته س عين «عا

شته باشد شيطاني فو لعا باشد، يا فر با شناسي

نت ست به چنين جنايت هايي ست. به عم ستثنايي،

، بيش ين كه تحقق عملي ند چيز كه به ين مسير

. باشد، نكر كا ست؛ هما نينديشيد

لو ست ها يسم حشت خونبا نا هايدگر

يكتاتو نا ــيد س لما به قد : سيا جمايما لت ها سا ۱۹۳۳ هما قد به لطف ناتوني

لماني سا ۱۹۱۸ بركت عجز لت پا ــيس بو كه تاس

ــا ها . فاصله س مه جنگ بو يلهلم مپرتو

لما كه عمدتا باال به پايين موكرسي ۱۹۳۳ ۱۹۱۸

لت ها ئتالفي عما موكر يا لت ها سوسيا توسط

ست نيافت. قريب سو جمعيت ــد به قومي پايد مي ش

كثريت بو نه ــو نه ند، طبقه ب گر بو لما كا

ــو چند كه بايد يي ب ــه نامش جمهو بو لتي ك

لما خو . مهم تر همه بو كه مر پشتيباني مي كر

تي گستر موثر موكرتيك به صو لت ستيافت به بر

ند. ، چند تالشي نكر بو كه بتو نامش قيا ملت نها

يگر يگر بحر ها قتصا ناشي جنگ علل سو

بسته ضعيت معيشت ضعيت جتماعي سياسي مر به

كس كه برخال بو كا ما . عجب نبو كه ــر بو ك

ــما صنعتي ما بيس ــش يعني ــيه مد ها پي س

مدند كه عمد تال خو ــر كا لت هايي بر س ، ــد بو ش

لت ها ند ليكن ين گر كر ندگي كا ــر بهبو مص

هبر لما به نيز حز چپ گر جمله حز كمونيست

موكر ها كثريت منشعب لوكزمبو كه سوسيا

ميز ندشتند. ، جملگي چند گريشي به نقال قهر شد بو

ــه به قتل فجيع گر ك ميز كا ــا قهر ــته ند كه قدم نوش

مش كا ليبكنشت شكست جنبش لوكزمبو يا همر

منجر شد، چيز نبو كه لوكزمبو با موفق بو باشد.

پي ين شكست حز چپ خو خوسته يا ناخوسته

ند نديشمند چپ گر ينه كر لماني نها موكرسي پا نه گر

ند. ين ميا حز ناسيوناليستي به نظريه پر

محافظه كا هرگز بيكا ننشستند. باالخر حز ناسيونا

ــت خو چند با تا شكس ــم پس يك كو سوسياليس

شفتگي ها، ضايي مر شركت نتخابا با بهر گير نا

ــا قبا س يالنه قتصا حذ قلع قمع خامت

ست مر بي فرهنگي، لما يكسر به ۱۹۳۳ سرنوشت

پرست جنگ طلب سپر تا بر هميشه شر ننگ نژ

ــاند كه مهد ــن بربريت ها بر تا ملتي بنش جنو ميزتري

يخ تنها يك برهه . گر تا يخ بو موسيقيدنا فالسفه بز تا

نشيب جمهو شته باشد بهر پيچيد پرفر عبر ميز

شفته همين جمهو بو كه شما يما ست. بستر

، هنرمند فالسفه باليد خا ، مو نشمند ستر ترين

پايي ها لما نيز چو غلب كشو گرفتند. با ين همه

پرستي ناسيوناليسم فرطي (شوينيسم) ، نژ سامي ستيز

يفو فرنسه، پوگر ها . ماجر مر بي پيشينه نبو

يگر به بهانه بهتا ها ــيه كشو س گا به گاهي كه

لو نا فطير با خو كو يا مسيحي به مي فتا

پرستي سامي ستيز نشانه ها بسيا پيشينه نژ

پا حكايت مي كند. مشكل تو گفت كه ها ــو غلب كش

ما . ــك مغز هايي باعث پير هيتلر شد بو چنين خش

ست به كا برنگيختن سيد به قد نير شر به محض

يا بسيا حقو حقه بقايا ين نفر خفته شد. يهو

ستو ها ننگين ضديهو طبق ــاني منع شدند. پالكا نس

ند. همه ننگين تر ــا مزين مي كر ه يو ــو بايد پيش

عا يا تحت فشا . يهو ستو كتا سو بو مرسم

خائو گا ها كا جبا بتد قر گرفتند. نخستين

خن ها تأسيس شدند. لد سپس بوخن

ــت س ما قد به ــا ۱۹۳۳ تا قتي هيتلر س

ــنفكر با جانبد برنديشه ش ، برخي گرفته بو

خويش پر ظلمت كشيدند. ما شايد هيچ يك ينا بيش

ــا ما هجو قر نگرفت. س تين هايدگر بعدها ما

نشگا فريبو ــت ياس قتي به مد يا ما ۱۹۳۳

يغ با هيتلر ــد غلط ميز به عهد گرفت، هيچ م

صيت ــه معر به تين هايدگر مصاحبه ك . ما ــر نك

ــپيگل مو ۳۱ ما ۱۹۷۶ بر ــت مجلسه ش هايدگرس

با قضيه نخستين با مي كوشد سكوتي كه بعد جنگ

ــي خو همچنين محكوميت بي پر هولوكاست سياس

پيش گرفته بو بشكند.

نست يونكر كا ــنفكر جمله ش ــيا لبته بس

يگر هيتلر ، پوند، تمن، سلين، برسيال شميَت، ها

تشه تر هايدگر فر ــتو ين ستايش حسي س

ند، ما جنجا عليه هايدگر ين ميا منحصر به پيمو بو

يس بالنشو بيشگي با نقل سخني مو فر بو ست. ميگل

ــبب متفكر بو هايدگر ــبب حساسيت ين قضيه به س س

ــد: «هايدگر ــو گفت گو بي پايا مي نويس ند. بالنش مي

ــًا نويسند ست به همين سبب نسبت به نوشته كه ساس

شته نگا مسئو ست. ين ــبيل مصلحت به بر س

ست»(۱) ــي ــئوليت سياس عتبا مس حتي يك منا ها

صيت يرتر يعني بنا به ــا يرهنگا هايدگر س مصاحبه

. هايدگر بعد مرگش- پنج بعد مرگش- منتشر مي شو

يسم سا ۱۹۳۳ ــا بعضًا با خو به جنبش نا س

قع شوهد مد چا جز ين بر نكا نمي كند

ــر به ــايعاتي چو منع هوس ، ما ش باقي نمي گذ

نش، بي حرمتي به همسر يهو ــگا به سبب يهو بو نش

ها ضديهو جا ستو چسباند پالكا ، كا ياسپر

فتر شايعه ــو Bücherverbrennung يا كتا س

نشگا ياست مي خوند. مدعي مي شو كه پس ستعفا

با نيچه جاسوسي طر حز كال ها

با ثا جمله « به مرقبت گماشته ند برخي

» ممنو كر ند. كترين حقيقت به نز فالطو حقيقت» «

ــر مضمو ين مقاله ين مجا نمي گنجد، ما لبته ش

همين قد مي تو گفت كه هايدگر ين هر فالطو به

سبب با به مرجعيت يكسويه مطابقت نكوهش مي كند.

هه پيش نتشا ين مصاحبه عليه شنفكرني كه

ند سكو هايدگر مو هولوكاست هايدگر موضع گرفته بو

نستند.(۲) چر چو بسي نكوهيدني تر قضايا يا شد مي

؟ نسل كشي همه به صرحت ين فاجعه عظيم محكو نمي كر

نا ها كه صدها سند مسجل هز شاهد عيني بر گوهي

ند صرفا نفي جمعيتي به سبب عتقا يا فسا يا توطئه مي

يد سامي ستيز به سو . يهو يزها نبو ــتا س ين قبيل

. نشا بو معنا محو يك قو خر تا كال صرفا به گنا بو

ستيا هوسر بو شيز يهو پاكدمني كه شتاين يت

سيد نا ها مسيحيت صومه پيش به قد

نه . نا ها صومعه بير كشيد نيا كر بو تر

ند. كساني چو خوهر فرنتس كافكا همه تا گا كر بو

ند ما نبو نسا ها تر بو خويشا پل سال قربانيا نامد

ند نقش لعنت بد ــد بو گمنا تر كه به جر بو نابو ش

شت؟ ليلي ند. خاموشي هايدگر چه شوئيتس بو بر

شيما ستي صد قربانيا هير يا بطن ين جنجا كه به

نساني ، حسن نيست همد كي گم شد بو ناكا

يا بهر بر صهيونيست ها مر ها قو خو يد؟ نمي

ين ماجر ندشت يگر كه هيچ گناهي ــتا قومي بر كش

يا ــي يهو مان پا ــا غلب قو لماني ه ؟ ــا خبر بو ب

ند پس يهو ها نيز بايد تا ها گا قتل عا كر پوگر ها

يا هايدگر عتر قرباني كنند. كا عر تل ــا كو ه

؟ يخ با خبر بو ين بي بط ترين منطق تا

ين پرسش ها ــت كه به ست نيس هيچ نشانه

ــد مؤمن بايد هرگونه ــد ملح گويد. به فر كه چنين باش

قو كشي به صد بلند محكو كند. ملحد كه به هر

ست نه بربر. مؤمن كه حق هيچ بشر حا ملحد

ند كه با سلب هستي خد قومي خو به جا خد نمي

نجايي محمل عجا لهي ) بيش همه جا ــيند. موسي( نش

ــلب ند فرعو برقو يهو س يد كه بنا بو خد گر

شت؟ كند. پس سكو هايدگر چه سبب

ين پرسشي ست كه مفتوحش مي نهيم. صرفًا بد قطع

يقين ين ظن محتمل مي گيريم كه بنا به سخن خو هايدگر

( ــپر يل ۱۹۵۰ به ياس ــا مو ۷ ما ۸ ( نامه ه

ــي بز بو ــرمندگي حماقت ــكو نوعي ش علت ين س

با سكو هايدگر مي نمايد كه تا حد ست. فز بر ين

فر شد باشد. هايدگر جنجا مي گريخت. سكونش

يخ كو شاگر قديمش تا شكست. ما نه به صد بلند. ما

ــتا قديمش تمنا نويه ۱۹۴۸ كما بيش با لتما س ۲۰

ــه ميليو ها يهو قتل عا يمي ك با مي كند كه «

نچه كه ــاخت هر ينه س ــت پديد هر حش ، كر

، حقيقت همبسته ست، به عناصر به نديشه ها

» سخني بگويد. هايدگر پس تكر نها تبديل كر خونين ضد

نها نمي توند بو كو كه جز به معنا تأييد عين جمال ما

مي نويسد «من صرفًا يك چيز كه ضافه كنم؛ گر به جا

لما شرفي همه ين تهاما يم مر يهو ها نوشته بو

مو ين همدست نيز صد مي كر با ين تفا كه همگا

ند، گاهي ــو ق ــا ۱۹۴۵ ــا پس س ه يد

لما يسم نظر مر حشت خونبا نا ستش ين حالي كه

.» تفكر هايدگر پس جنگ حتي شته شد بو پنها نگه

يز با تا ها گا يضا بلوكه كر تشبيه صنعت تغذيه موتو

ني كه جنجا ها بسيا بر سر ملت ها توليد بمب هيد

نو نيز به فتا شايد حكايت هما چيز كه

يگر. تي : تكر فاجعه به صو لنگرنش بو

Page 7: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ اديانهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۷

شنا بر يرنيا ست؛ ما ها ”هولوكاست“ ين

قريب به يكسا قبل، هنگا كه محمو حمد نژ يكي

، قد به كنفرنس ”جها بد صهيونيسم“ ها پاييز

مد ست تا نكا ــت، شايد كسي گما نمي بر كه گذش

يت سرئيل هولوكاست پيش نيا ضر بر نفي موجو

حمد نژ هولوكاست ”فسانه گر تعريف كند.

هن صهيونيسم“ خوند با يستا ”حريم ممنوعه ساخته

ــاخت، ما لت خو س “، توجهي جهاني متوجه ــر غ

يرنيا بو كه كتا ها ــگرنه خل كشو نگا ها پرسش

يد پرسشي كه هر محفل مجلسي تكر يخ مي كا تا

مي شد: ”هولوكاست چيست؟“

ــاني گفتما سياسي ملتي شد كه س ”هولوكاست“ به

نچه ۶۰ سا ــت نه ش تا پيش ين نه قربتي با ين

؛ ما هتز فته، برگي خوند بو يا لما نا بر يهو قبل

يد ييس جمهو خو مي ستا نكا هولوكاست پرچم

ييس نجمن كليميا ير خطا به محمو مقابل نامه

! هولوكاست ييس جمهو قا ” : خوني مي كر حمد نژ با

ــانه نيست، همانطو كه نسل كشي صد حلبچه فسانه فس

نيست، همانطو كه كشتا مر فلسطين لبنا صبر شتيال

مكشا شا فسانه نيست قتل عا مسلمانا سيله به

، فسانه نچه مر فغانستا عر سو مي گذ بالكا

فتر ييس نجمن كليميا ما به بايگاني ــت.“ نامه نيس

قتي محمو حمد نژ نخستين ياست جمهو پيوست

جي ــم خبرنگا خا ــم چش كنفرنس مطبوعاتي خو چش

قتي كه پاسخ سئوالتم مو هولوكاست خت تا بگويد: ”تا

منه ين سئوال بو كه .“ شايد نگير سئوالتم برنمي گر

شت تا كنفرنس ”هولوكاست، چشم ند جه بر خا

ــي كه ميهماني بو تجمعي جهاني“ برگز كند. كنفرنس

كنندگا هولوكاست جلو گر شد. بر نكا

ــو ــگر ۳۰ كش هش ما بو كه ۶۷ پژ ها پاياني

مدند تا كنفرنس هم ــمالي تهر گر جها نقطه ش

سانند. ــم ند جهاني“ به ساما ”هولوكاست، چش

خلي همر با خو نديد، ــانه ها س كنفرنسي كه گرچه

هبر سانه ها خبر جها نشاند، صد خبا ما ير

نكا ــفت قطعنامه ”محكوميت ش ها بر ــيا كشو بس

ما ــت“ با قاطع مجمع عمومي سا كنندگا هولوكاس

جي ير ــت خا ــبد سياس ملل س

ما ــت. ماحصل كنفرنس تهر گذش

“ بو كه تشكيل ”كميته حقيقت يا

مين، مشا بيركلي به محمدعلي

مين ــيد. س ــد نژ ــو حم محم

ها ــا خبا منتشر كه برس

ــس، به عنو طر يد پس كنفرن

يت نفي هولوكاست شناخته شد، مامو

كميته حقيقت يا ”كشف حقيقت

. ــريت“ خوند بو ــي بش قع

هبر هايي كه ــب ين ترتي به

خبا كنفرنس تهر ، پي گير جها

ــه خو ن ــا ــت برنامه ه لوي

، حمد نژ ــد، محمو ن قر بو

ميهمانا كنفرنس به حضو طلبيد

ــت قعي برگز نشس تا هد

خوني كند: نا با ــر بر ته

”هولوكاست تفا فتا باشد يا نيفتا

، باشد، ين ماجر گستر باشد يا محد

مر بهانه بر يجا پايگا تجا

ئمي بر ملت ها شد جحا تهديد

حمد نژ سخن خو ست.“

با پيش بيني ”نابو سرئيل“ به پايا

بر تا پيش بيني مقاما غربي تاييد

ها پيش نجايي كه كر باشد

ــئو ير س ” ، برگز كنفرنس تهر

ــرئيل“ هد س عيت ــر بر مش

نا همايش ند. سخنر كنفرنس هولوكاست تهر عال كر بو

ــد نژ به خاطر طر ــت ما همگي تقدير حم هولوكاس

ــت، سرلوحه سخنا خو ساختند، همچنانكه بحث هولوكاس

بن فرنسه سخنا خو نشگا سو ستا ــن، يس بر فو

قا حمد نژ بسيا تشكر مي كنم كه ” : غا كر ينچنين

با ين موضو قعه با سخنرني هايشا سي ين فرصت بر

ــا با ين سخنا مقابل قد ها خين ند. يش به مو

ند.“ قعيت ها هولوكاست بيا كر ند بز يستا

كرين نشگا مايپ ــي ستا علو سياس ، يويد

ــخنا خو همايش هبر گر كوكالكس كال ها نيز س

نيا همو ” : غا كر هولوكاست تهر با طر يك سئو

ها بحث كر ست، ما چر ــت كشتا بر هولوكاس

ــو كه بيشتر يك ها ش ــو ها بولش ــتا مو كش

؟“ لبته هولوكاست نيز كشتند چيز گفته نمي شو

ين ها به خاطر : ”تما ئه كر ين سئو خو پاسخي بر

حمايت صهيونيست ها هولوكاست ست.“

ــي ير حال ــس تهر ما ــركت كنندگا كنفرن ش

ير قطعنامه ها خو ــر كشو ند كه مضا س تر كر

ما ملل ــت مجمع عمومي سا نكا هولوكاس محكوميت

ستو ، يسن فرنسو بر فو يدند عد نيز همچو

ــنيدند. گا محاكمه خو ش ــير بر برگز ش

مريكايي ضد صهيونيست گرفته تا ما خاخا ها حاشيه

كرين “ پرست ”كوكال كال هبر گر نژ يويد

يگر محققا شركت كنند كنفرنس همگي به كشو خو

“ متولد شد گشتند بد ميد كه مگر ”كميته حقيقت يا با

ييس هي باشد كه هند مه ، نشست تهر

جمهو ير كنو پرچمد جهاني شد ست. بدين ترتيب

لماني جانب ــر“، نئونا گرچه ميهماناني همچو ”ماهل

ــدند تا ين كنفرنس حضو لما ممنو لخر ش لت

نا ين همايش سخنا خو نيابند ما كثريت قاطع سخنر

ــت يك فسانه خوندند؛ گرچه منوچهر متكي، هولوكاس

سخنا فتتاحيه خو تاكيد كر بو كه: ”هد ين كنفرنس،

“. جهت ثبا نه جهت نفي هولوكاست ست نه

ها ، هنگا كه جمع سر كشو محمو حمد نژ

، نابو سرئيل سخن گفت پيشنها سالمي عربستا

يگر غير ، كانا هر جا لما تشكيل كشو سرئيل

، نگا ها نگر حاضرين مجلس خوند فلسطين

ها سالمي منافعي همرهي با ين كه گويي سر كشو

. ما حمد نژ ين گما نيز نمي بر كه مضا نديشه نبو

ئال- نيز پا نز - يپلماتيك خو يك ترين شريك نز

ما ملل ببيند قطعنامه محكوميت نكا هولوكاست سا

شت قعيت ين ميا با طر بحث هولوكاست ما يك نكته

صفي مقا معا ضا ــا نكته بو كه حميد ، هم

سرئيلي ها يك بو كه : ”نز با جه نيز بر مو خا ير

كنند.“

هولوكاست شناس تهرv U³ r¹d

”—U È—«eÖd³š∫ UN JŽØ œd ÕdD «— ÊUNł “« qOz«dÝ« ·cŠ Y×Ð ¨rO O uON� ÊËbÐ v UNł —UMOLÝ —œ œ«ó ÈbLŠ« œuL×

b œd —«b¹œ œ«ó ÈbLŠ« UÐ Ê«dNð —œ XÝU u u¼ f «dHM ÊU ULNO

است ۳۳ ند هولو است پر ند هولو پر

œuÐ Ê«d¹« tł—Uš —«“Ë v UÐeO tÐ XÝU u u¼ f «dHM —œ d{UŠ VKÞ Õö�« UNMð —uÄ vLA²× d³ « vKŽ

Page 8: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ اديان۸هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

ين يكساله . شما بتديي غا بحث يك سئو قبل سطه طر بحث هولوكاست، مخصوصا محافل خير به طال ما خلي شناخته شديد. جي همچنين محافل خاين ندگي سياسي سابقه شما تا پيش طر چندني تا بگوييد ندگي خو ، مي خوهم كمي جو ند بحث

ين كه كجا چه مسير جا سياست پا گذشتيد.فو خانو بسم هللا لرحمن لرحيم. بند سا ۱۳۳۲

ــا ۱۳۴۷ فعاليت ها مذهبي مد س نيا ــي به مذهب

ــائل سياسي توجه كر ــد سا ۱۳۵۰ نيز به مس ــهر ش ش

نشجويا ــكل هايي بر ، تش نش مو بو حالي كه هنو

فتم . سا ۵۴ تا ۵۶ به سربا همشهر خو تاسيس كر

يس هايي بر سربا با به تد با ــر شي خس مو مركز

ختم. ــغو شد به فعاليت فكر فرهنگي عقيدتي پر مش

شته باشيم، من نما جمعه جماعت همانجا بد ين كه مكاناتي

خر سا ۵۶ هم تحت تعقيب . ها قامه مي كر ــربا بر س

پايي ها فتم. ين مد كشو پا سا قر گرفتم به

نشجويي عليه شا بسيج كنم با هم سعي مي كر كه گر ها

نشجويا يرني يرنيا مقيم خا گفت گو مي كر كه تنها

حد بر مبا با شا ست. ، نجا ملت ير

يد؟ نشجويي مشخص هم بو يا عضو هيچ گر نشجويا يه نجمن ها سالمي هما بتد من عضو تحا

لين هم كه ما خميني مريكا بو پا ــي يرن

يه يگر مسئولين تحا مدند، من به همر نفر يس نجف به پا

ها سيديم. يشا ، خدمت نشجويا سالمي نجمن ها

يم، نگا من تغيير پيد كر گو بو هفته هايي كه خدمت بز

ــه همه يرني ها به ــي كه تا قبل فكر مي كر ك حال

موختم ما خميني ، يستا سانيد تا بربر شا حد بايد

حد فعاليت ما كه كافيست تا ما بر مبنا هويت سالمي خو

شته باشيم ين صو پير بر شا نيز موفق خوهيم

ما به بعد، فعاليت ها سياسي من كامال برسا سال . ين بو

نشگا هايي كه مباني نقالبي ما خميني شكل گرفت من

ختم كه ــد نيز با جا ما به قامه نما جمعه پر مي خون

بعد جا مكتو هم يشا گرفتم. بيشترين فعاليت ها من

، فرهنگي، سياسي تبليغاتي بو كه ين سا ها فعاليت ها فكر

ند محكو لما به يك سا مينه من سا ۱۳۶۱ ين

. ند كر لت جمهو سالمي مر شد

شت شما ليل يا علت با؟ چه بو

گير هايي كه با ليل به

شتيم ... ضد نقال منافقين

تهامي شما نها به چه لي ند؟ شت كر با

ــي گير هاي ... ــاال ح

ــا گير ه ــا م ــتيم. ش

شتيم نقال مختلفي با ضد

ند ، مر به پايي بو لت ها چو ضدنقال تحت حمايت

ــكنجه ها ما به عينه تجربه ــا ش نجا نو قس ندختند

پايي يخ تمد ــم تفاقا هما بو كه من با تا ي كر

يني ختيا ما قر ند كتا ها . ــنا شد ش مريكايي

يخ تمدني غر ــه مطالعه كتا ها تا ند بنابرين من ب نمي

ثه جنگ ما بو كه با خو گفتم چر حا ختم. هما پر

ها جهاني «جهاني» خوند ند حالي كه تنها تعد كشو

. ميا مريكا هم شد بو ند گير شد بو پايي با هم

گير سيا با هم پا ۱۹۰ كشو جها فقط ۱۰ تا ۱۵ كشو

، چنين جنگي جهاني خوند ند ... ند با ين حا شد بو

سيديد كه جنگ ين نتيجه ما بو كه به حتماال هما يد صهيونيستي بو جهاني يك پديد خو ساخته

. يند ئيل سر لتي به نا بر تشكيل مد. جو ــئوالتي بر من به ما به بعد، س باالخر

ــا مي فتد معيا بر تفاقي كه بريش پا غر هر چر

ند جنگ گر جنگي مي ند كل جها مي گيرند مثال

جهاني مي نامند گر صلحي منعقد مي كنند نيز صلح جهاني

مي خونند؟ مقر خو بر قتصا قتصا جهاني مي نامند

ها جهاني مي خونند. به هايي كه تاسيس مي كنند نيز نها نها

لين شا معيا بر جها بدنند؟ ين نها خو ليل بايد چه

پا پس شد مد. من جو سئولي بو كه بر من به

يگر كه همزما با من به ستا ند هم برخال برخي

. مه حتي گستر ند، فعاليت هايم ند فتا

يد؟ شت شد بو يگر با شما به همر چه كسا ــالمي س نجمن ها يه تحا ــجويا نش ــد يك تع

مريكا. پا نشجويا

نها ببريد؟ مي شو نامي

ند كه برخي شدند بعضي حتي خر هم يا بو فر

لت لت ير شدند. ما به نوعي يك معامله بو ميا

لما شدگا مي تونستند ، برخي لما كه مطابق با

هند. مه بمانند به خو

تهامي خصو شما مطر گا چه ين قيقا لي قيق تر توضيح بدهيد؟ يا مي شو ند؟ مي كر

ــما، منيت ملي ما به ــع مي گفتند كه فعاليت ها ش ق

نها سا ۱۳۶۱ نظر عا ين . حاال شما خطر مي ند

لما به من عال كر لت بگيريد بياييد تا سه سا پيش كه

. يعني كه سخنرني ها شما هم منيت ملي ما به خطر مي ند

لت لما به خاطر سخنرني هايم، شايد من تنها يرني باشم كه

هد. مي گويند كه گر ــو نمي مد من به ين كش فت جا

يست بر تفريح يا تجا مي توني به مي خوهي به عنو تو

. سه سا نيم لي بر سخنرني حق ند كشو ما بيايي

لما كه ــي ــكد شر شناس نش ئيس ، من با قبل ين تفا

ست، با حضو ۷۰۰ تا ۸۰۰ ين كشو جه بسته به خا

شتم لماني، مناظر هامبو نفر مسلمانا مسيحيا

، ــه ساعت نيم هم طو كشيد. موضو ين مناظر كه حد س

فسو شتاين با مي خوست قا پر . » بو يند جها هبر »

موكرسي شكل خوهد من ــريت يند بش ثابت كند كه

اليت فقيه» شكل يند بشريت « ــتم ثابت كنم كه مي خوس

ــد جز ين كه بر تامين يگر ن ــريت هيچ هد بش مي

. اليت فقيه بپذير ، سيستم سعا خو

ين نظريه سيستم يا ...، همه به يعني مسـيحيا يهوعتقا پيد كنند؟

يم. من ــه اليت فقي ــير كه ما بله، ما نه با تفس

ــي» موكرس ــتم « مديم سيس ــه ما ــخنرني گفتم ك س

مين گو با محمدعلي گفت

است؟ هولوذيب نم نه ت نه تاييد م

vLOŠ— t² −š U{—

ÊU¹d

DF U{

— ∫U¼

fJŽ

است ۴۴ ند هولو است پر ند هولو پر

نشگا پيا نو حالي كه برفي سنگين ما غا شد، مستاني مين، هفت نيم صبح يك گو با محمدعلي گفت

ئيس جمهو مقا كسي مي شناسند كه طر بحث هولوكاست مين به عنو مشا . محمد علي حاطه كر بو

نت يز خند بر لب، منكر مشا حمد نژ معا گو حاضر با به حمد نژ پيشنها ست. ما گفت

گويي مه بحث منصر شد ما مانديم گفت سيد، مين ما به نيمه كه گو با خو چنين طرحي ست.گفت

، گو تا خا شو . من ما ينكه تونستم با نو گفت ضي بو عه تبديل شد نا . گويي مباحثه به منا نيمه كا

يگر بر مالقا تعيين شد:چها نيم بعد ، قر قتيكه با تما ها بعد غافلگير شد غافلگير فز شد بسيا

مه پيد كر بدين ترتيب ما كله سحر تا گو بحث ها حاشيه ما . ين با تا نه نيم شب، گفت ظهر هما

مين . محمد علي يم. صبح،با يك ليو پذيريي شد شب با جيبي پر با تا خا پاسي شب با هم بو

مي بسيا عجيب بو بر من غريب.

Page 9: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ اديانهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۹

ــديم. شما هم مي تونيد سيستم ما مسيحي نش شما پذيرفتيم

نكه شيعه يا مسلما بشويد. اليت فقيه» ما بپذيريد، بد »

ما گا خو ين سيستم به گونه ست كه ما بهترين نسا

نا مدير هبر برمي گزينيم، يعني نساني كه حكيم به

نيا گريز ست. هد ــجا خيرخو هل ــت، ش مدبر س

لي فقيه يژگي هايي كه ما شخصيت نها مي تونند همين

ــتيم، ما بگيرند برسا اليت قائل هس ــر به عنو ش

شا عملياتي كنند. ها خو معيا

پاييا با گذ تجربه سـد ها يا گمـا مي كنيد كه لي پا طر مسـئله «حكومت طبقه متوسط» حاكميت مياني نها حتما كه ، يل موكرسي ، تعريف متوسطاخصو حكومت پذير شوند؟ يانه يدگاهي نخبه گر مجد

بحث ين نيست كه حكومت حاكما كنو متر با حد

ــت. هيچ جا چنين چيز نمي گويند. همه س متوسط جامعه

نبا كرمت عقال نخبگا هستيم. مي گويند كه ما به

موكرسي، حكومت نخبگا نيست. جو لي فلسفه قعيت ين بحث ها ما كتا هاست با چيز كه ...

ــت. ينها كتا ها بر ، خيلي متفا س جو ــر غ

هند مدعي هستند كه ــند، ما عمل نشا مي ما مي نويس

مناسب ترين بهترين بر جايگا حكومت نتخا مي كنند

هم ست. نمي گويند كه ين متوسط

سـت كه حكومت ين ين نيسـت، مسئله صال مسـئله كثريت مر همين متوسـطا قابل موكرسـي تصميـم عيتي، يانه ما چنين مشر يدگا ها نخبه گر قبو ست

. پذيرفته نمي شوــد ند كه ين نظا چا تعا ش بله، ما مر خو غربي ها

شت، سمت تي كه سطو تصو موكرسي برخال خوسته

جو فالطو به سطو نيز همچو ست. يگر گرفته سويي

شت ما مي گفت كه ين حكيم- حاكم يك حكيم- حاكم عتقا

مر بايد معرفي كنند.

يگر بحثي حكيم- حاكم موكرسي يل بحث مر ما نند. يانه مي يدگا نخبه گر نمي شو ين

سانه ها ترجمه تبليغ مي شو ــت كه ينها چيزهايي س

قع فكا عقب ــوند، ما به يس مي ش ــگا ها نيز تد نش

ــا پيش يدگا هايي متعلق به ۲۰۰ س يم ــت. ما ماند س

يدگا ها بسيا مترقي كنو يس مي كنيم. نشگا ها تد

نها سانه ها ما نو تا غر مطر شد كه متاسفانه

، بسيا صاحبا خر عقيد منتقل نمي كنند. همين ال

قتي موكرسي، سيستم جها ست. يعني ند كه ين عتقا

مريكا، يك گر سي تا نتخابا ميا كنگر كه يك

ال هزينه تبليغا مي كند ين هزينه بر جذ چهل ميليا

ــا نجا نمي شو بلكه بر ست كه هش فضال عقال به گر

شا گا ترين فريب خو ترين ها بيشتر جذ حز خو نا

بكنند. بنابرين هر كسي كه بيشتر هزينه كند، جاهل ترين ها

موكرسي. بيشترجذ مي كند نا ين هم گذشته ند

موكرسي ين بحث شما خصو ما گما نمي كنيد كه ست پا مي كند يدگاهي عيت بر ، مشر حكومت جهاگا بفرسـتد نظر شخصي ند مر جها به كه مي تو

ند؟ خو برتر نگا مر يا هما جها بدعت چيست، ين يك بحث كالمي صال بايد ببينيد كه مشر

خا خو كه نمي شويم.

يي يا ، مجو بر » بو عيت»، «مجو منظو من «مشركثريت مر ... با

. ما ينقد ين بحث ها تكر كر يم جو ... بله، متوجه شد

تا مي فهمم. قتي يك شا هم بكنيد من منظو يم كه شما

ــت كه جامعه غر ثر ين سيستم ــر ين س ما بحث بر س

به بن بست مي سد. كثريت غربي ها ين سيستم خسته شد ند

ند. بحث بر سر ين ست كه غربي ها با حسا همبستگي با ند

، نمي تونند كثريت جامعه ها تبليغاتي شا همه تونايي ها شگر

شا يك خستگي ند. به تعبير خو به پا صند ها بيا

يگر هر با ست. طرفي نها غالب شد فكا عمومي سياسي بر

. با هر نتخابي يك ميد نگيز جديد هم جامعه يجا نمي شو

ــر بو به قا ج ــي، موكرس ــتم مريكايي ها طريق سيس

يشا ما نمي تونيد بپذيرند كه نتخا مي كنند شا هبر خو

شايسته ترين فر جامعه ست ثمر ين گزينش ها، مصيبت هايي

. نها غيرممكن مي سا مي شو كه پيشرفت

خصو گو ما يم، چو موضو صلي گفت ين بحث بگذيند خصو يگر چه بسا نتو «هولوكاست» ست. طر قتي كه ما به كشو همسايه ما . حتي صحبت كر جها به كثريت غم نها به يعني عر هم نگا مي كنيم، مي بينيم كه شـا پايه موكرتيـك كشو ، حكومتـي مسلما شـا، ما تحقق پيش بيني شما، تا حد تفا ين گذشتند سـتا عرقـي ما هم متوجه حقيقت ميد مي كند. گويا نالي ين بحث چيز كه شما مي گوييد، نشد ند. نمي خوهم

يم ... ما بر ست به سر بحث خو بشويم بهتر قعيتي ... نه، تفاقا من مي خوهم جو شما بدهم. من يك

، صحبت مي كنم شما ين ــكل مي گير كه جها غر ش

نه ها مي كنيد بعد مي يد يك كشو شغا شد كه قعيت

هد يك منيت ند حو ها صدها نفر كشته مجر مي

سانه ها سي مي كنيد. ، محد محاصر شد هستند بر علميه

نجا ، ختيا سلطه گر شغالگر ست . مگر مر ين كشو

گا هستند كه بتونند ، كنو پس ۳۵ سا سلطه عر

نيا عال كنند ما چه سيستمي خوشما مي يد ...

نجا توقعي ند صال من مر ها كنيم، چو ين بحث قا حكيم هم لي متاسفانه مر به قو شما نمي فهمند ند يم صد پاسخ به خبرنگا عال كر پس بركنا . شايد ال موكرسـي كشـو پيا خوهيم كر كه ما

ما ... هيم، نجا ين خصو گويي جدگانه باشد گفت يد توضيحي بدهم. يا شما فكر مي كنيد كه قا حكيم نه، بگذ

ــو شغا شد مي بيند قتي مي خوهد بر به عر كش

مريكايي نگليسي كشو سلطنت ند كه سالطين مي

يم سانه ها عال كند كه ما مي خوهيم بر مي كنند، بايد بيايد

قا حكيم اليت فقيه پيا كنيم؟ شما ها ، عر

يشا چيست. مگر مي توند يك قم بخونيد تا ببينيد نظر

عالم شيعي ينگونه حر بزند، ال ين كه شريط يجا كند.

قا قا حكيم تقيه هستند؟ يا همين طو يعني سيستاني؟

منيت حو ها علميه صال بايد تقيه بكنند. صد. صد

خطر ست. سرنوشت مر عر خطر ست.

ست قا سيسـتاني متفا چيز يدگا صال لي كه شما مي گوييد.

قا قتي كه صال ينجو نيست. صال ينجو نيست.

ماني ست، يشا مي فرمايند كه سيستاني مي پرسند كه عيد چه

لي مر بفرمايند ... قت كه هر

ين مسئله به نيد كه مين شما بهتر من مي قا لي .... نچه شما مي گوييد تفا مو جزئيه برمي گر با

لبته برخي مسايل نمي شو ــت. ينجو نيس صال

. نبايد قعيت ها علني كر اليلي نمي تو برخي گفت به

ــر خو فشا كنيم س به گونه ما حر بزنيم كه همه

هيم. شمن قر مو سو ستفا

ندگي شما، خيلي ستا يم به يم ين موضو برگر بگذسه ، چه پر لما ند خالصه بگوييد كه بعد

گشتيد؟ ير با ماني به يد چه سياسي طي كرــا كر كه بايد ، حس ند من بالفاصله پيش

نها يك لحظه هم ما . شي بر موجهه با غربي ها پيد كر

نبا نابو كر نظا جمهو سالمي حت نمي گذشتند به

غين متهم ند. مد نظا جمهو سالمي به تهاماتي بو

با ند ــا مي ــا مدعي لعمو نش ش ند خو مي كر

ين ما من به ند. هما بشريت ما متهم محكو مي كر

شته نها فتا با سيد كه ما هم بايد متقابال همين نتيجه

با بشريت هند كه شا جا مي نها به خو باشيم. يعني گر

با بشريت با جا ندشته باشيم كه ــخن بگويند، چر ما س

ــا باالتر ها نه يا يدئولو بينش ــا حر بزنيم؟ نه

، ما شيعيا ؟ من متوجه شد كه ما مسلمانا جها بيني ما بو

يرني ها هرگز عليه بشريت جنايت نكر يم. ما همين غربي ها

يخ شا عليه بشريت جنايت كر ند حاال همين ها طو تا با

مر مدعي لعمو شد ند ما مد بايد ، جنايتكا ضدبشر

عايت نمي كنيم. سا ۱۳۶۵ ــر متهم باشيم كه حقو بش

يم تا ، تال كر پا شكل يه سالمي» من «تحا

ما هايشا به يك پايي بر پيگير بدين سيله مسلمانا

ــانيم. با همين هد من كتا هايي هم همانجا تحا برس

. نخستين كتابي كه پاسخ به توطئه سلما تاليف ترجمه كر

يه ستانم همين تحا شد غر نوشته شد، به قلم من

هانت به تو ها» كه ــالمي بو با عنو « عقيد يا س

ند. لما ها جا چا ند ــيد چو س تريش به چا

بنابرين من غر ناشناخته نبو نيستم ...

ند ناشناخته باشيد. لطفا بگوييد ير شايد به هما ما ير چه مسير پي گرفتيد؟ ماني برگشتيد به كه چه

ــتم به محض به گش ــا ۱۳۷۳ به ير با من س

خل كشو شد قر هم بو كه ، مسئو بولتن ير

ما مسئوليت جري برعهد بگير ما نپذيرفتم... هما

تي؟ قا بشا كشو ، با سانه ها تصوير بو بله، همزما من معا فرهنگي

نا همكا مي كر يكسا بعد هم طر شو عالي جو

نجاتي- كه مر خا كشو مي شناخت- يجاني پو قا ال

. سا ۱۳۷۵ عو شد ــبكه چها تلويزيو بر تاسيس ش

نشگا ها كر تصميم گرفتم حضو ــا خال كه حس

نشگا ها كشو بيشتر كنم فاصله سا ها ۱۳۷۵ تا

شتم. ۱۳۸۵، من شايد حد ۴۵۰۰ سخنرني سرسر كشو

حتماال هيچ قـا خاتمي هم كه ياسـت جمهو سمتي ندشتيد.

قا هاشمي نه ، نه قا موسو من نه

لتي نپذيرفتم قا خاتمي، هيچ گونه مسئوليت

شا عو به همكا قا هاشمي هم

كشو نپذيرفتم.

يد شو م به جز هما بولتن محرمانه كه يد ... شا كر به

ــئوليتي نپذيرفتم چو ما من مس . ، كا جنبي بو كا

لت ها بو نحرفا شديد ــبت به ين مي منتقد نس

ند كه يد مسئولين مربوطه هم به من پيشنها مي كر نها مي

ست بر تا بتونم مسئوليت بپذير من ين يدگا ها ين

نستم. ما قابل قبو نمي

؟ حمد نژ چطو قا لت لت نهم، . لت هم من هيچ مسئوليتي ند ين

؟ ما چر. ) من عا به خو نشيني حاشيه نشيني كر (با خند

حمد نـژ عهـد قا ال فقـط سـمت مشـا هستيد؟

. نه، ين هم صحت ند

قا سـانه ها شـما بـا عنو مشـا باالخـر برخي حمد نژ معرفي كر ند.

Page 10: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ اديان۱۰هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

سانه ست گرنه نه حكمي يشا ينها حر ها

. من مشا يافت كر نه پو متيا بابت چنين مسئوليتي

، كابينه هفتا ميليوني يشا نيستم. لبته كابينه قا حمد نژ

ست من هم يكي هفتا ميليو عضو ين كابينه هستم.

، مشا باشيد ين هفتا ميليو فقط شايد مثال ميا بقيه پس شما قر بگيرند ...

قا حمد نژ همه يك سطح لت )، نه، (با خند

ند. قر

يگر ستا هولوكاست بشويم، سئو ين كه قبل سـانه ها، شـما به عنو . باالخر بسـيا هم يد هولوكاست مطر كر ند مقا كسي شناخته طر حمد نژ پيشـنها قا يد به ين مي شـويد كه طر يد به ين صال چه شد كه تصميم گرفتيد تا سـت. كر

يشا پيشنها كنيد؟يد به ين . بند جو ستي سئو شما فر نا

نشگاهي، . يشا به عنو يك شخصيت قا حمد نژ ند

نه نساني جامع الطر ــمند فر نش ، هل مطالعه، ير

خو صاحب فكر، صاحب يد مطلع، طالعا گستر

طر برنامه ست ...

يد ، ئيس جمهو گر يك شكالي ند كه ما به نظر من ين، شر ستفا نظر مشا مشا خو هم گرفته باشد،

عقل ست نكوهيد نيست.بحث من ين ست كه نبايد سخني نحرفي به ميا كشيد.

ئيس جمهو چنين حرفي مطر ــا حمد نژ به عنو ق

شا پايي ها خو كر گفته كه گر هولوكاست فسانه نيست

ــطين به ــد ند، پس يهو ها فلس ين جنايت مرتكب ش

نها ين صو ما هم نند ــا برگر ش مين ها خو سر

قا حمد نژ ست كه سخني . ين سخن حمايت خوهيم كر

بسيا حكيمانه، مدبرنه، خيرخوهانه صلح طلبانه ست.

ين حمد نژ قا گويي با يعني شما منكر هر نو گفت شكالي يد متعلق به شما باشد، ين گر يا خصو هستيد؟

عال كنيد؟ كه ئيس جمهو با شما گفت گو ــا قت جايگا مش من هر

ــا مر من . م ــما خوهم ــخ ش ، جايگا پاس كر

نت جايگاهي با شما گفت گو مي كنم كه هيچ پست معا

تي نيستم مقا شخص خو با شما صحبت مي كنم. مشا

ين پيشنها تباطي ميا خو طر پس شما منكر هر نو قا حمد نژ هستيد؟ به

تي ين پرسش چه ضر صال پاسخ ينجاست كه سئو من

تي بر ــش شما حا يك بحث نحرفي ست. ضر . پرس

ــا حمد نژ ين خصو ق بطه ميا من ــد كر پي

. جو ند

حمد نژ هم كه قا تبا شما ما . ضر خاصي نديحه بير سياسي ستا مر پوشـيد نيست، باالخر شما يد. ها بو خير شو نتخابا لت خو خدمت حاميا

كتر محمو حمد نژ قا تمند ــي من صرفا يك

ــيا قبو برجسته ترين مدير ــتم لبته يشا بس هس

نم. جريي نظا جمهو سالمي ير تا مر مي

صال قبو مي كنيم كه شما نه مشا . سـتا ين يم بگذيشـا يد. يد به ين حمد نژ هسـتيد نه قا يم به سـر سـمينا كـه خصو «هولوكاسـت بر» چند پيش تهر توسط مو چشم ند جهاني شتيد جه برگز شد شما حضو مفيد موثر خانتخا ين سمينا بير كميته حقيقت يا نيز به عنو ين كنندگا يا برگز شديد. همه مي خوهم بدنم كه ني عو به سخنر صال چه كساني نستند كه سيمنا مي هبر سابق نستيد كه يا به طو مشخص شما مي كر ند؟

كوكالكس كال ها يا يك ضديهو عضو حز ناسيوناليسـت ست مد عو به عمل ين سمينا ني لما بر سخنر

ند؟ عو كر بو ين حا نها مي شناختند با طالعي ندشتم. ين كنفرنس هيچ من چگونگي برگز

. لتي بو ين كنرنس كامال

قعا شما هيچ طالعي ندشتيد؟ يعني . شما نظر من پرسيديد من جو

قعيت هم مي خوهم بدنم. ما عال بر نظر شما من ــت صرحت. شايد شما س يژگي ها من صدقت يكي

فرضيه شنيد باشيد بخوهيد ين گفت گو ثبا

قعيت چيز كنيد. ين ما موثر نيست.

ــا حمد نژ ق ماني كه ــت. يگر س

ند، ــت مطر كر ــانه هولوكاس بحث فس

من نخستين كسي بو كه گفت گويي

ئيس جمهو ، سخن با خبرگز فا

تي ما ــه ضر نقد كر گفتم كه چ

ستا هولوكاست نفي كنيم حالي كه هيچ طالعي ين

قعيا هند كه كسي يم صهيونيست ها صال جا نمي ند

ــو سنا مد پنها مي كنند. ين خصو مطلع ش

يم، چر طالعا كافي ند قتي ما من مصاحبه گفتم كه

بايد ين موضو تاييد يا تكذيب كنيم بدين ترتيب همانجا

لت ها غربي حتي ئيس جمهو پيشنها كه يشا به

هند همه ما ملل بخوهند تا كميته حقيقت يابي تشكيل سا

عو كنند تا موفق مخالف، صاحب نظر جها به ين كميته

ئه كنند تصميم نهايي كميته سنا مد خو

. ئيس جمهو بو قا . ين، پيشنها من به حقيقت يا بگير

عو صـال يا يـد. لي شـما جو سـئو مـن ندشتيد؟ ها كوكالكس كال ها به سمينا تهر خبر ضديهو

ين نكته متوجه ــما هم. پس ش ــو هم مي ج

حمد نژ صرفا تشكيل كميته قا بشويد كه پيشنها من به

حقيقت يا بو ين پيشنها هم من به صو علني يك

ئيس جمهو قا ــنها ما . پي ين پيش مصاحبه عال كر

ند من هم مصاحبه هايم گفتم كه گر عكس لعملي نشا ند

هم لت ير ين كا نجا ندهد من خو ين كا نجا مي

ــه حقيقت يا لت ها غربي كميت ــنها مي كنم كه پيش

، عضو بشويم. من هما موقع گفتم هند ما هم تشكيل

ند كه گر غربي ها پيشنها من نپذيرند. من به عنو يك شهر

، به ــت ين خصو ــا مي كند يافتن حقيق جهاني كه حس

. صلح جهاني كمك مي كند، خو موضو پيگير خوهم كر

عال كر جه مو خا ما ين صحبت ها بند همزما با

قا توني بلر كه سمينا با موضو هولوكاست برگز مي كند

عو مي كند. تصو من ين بو كه بر شركت ين كنفرنس

لتي سياسي ست من جه، سمينا سمينا مو خا

هشي برگز هايي علمي پژ ، خو سمينا مي تونم پس

قتي ين سيمنا برگز شد من هم به عنو سخنر كنم، ما

يد كه ين سمينا توسط مركز مطالعا مو شم، عو

جه برگز شد يكي سمينا علمي ست. خا

پرست چه هبر يك گر نژ ني ما من نمي فهمم كه سخنر. بطي به يك سمينا علمي

ــخ تا متوجه ، پاس ــو يد صحبت من كامل ش ــر بگذ گ

ند مهماناني مي شويد. ين سمينا ها نفر سخنرني كر

لبته برخي مهما ها ند. عو شد بو حد سي كشو جها

ند بنابر مشكالتي ين سمينا شركت كنند ــته بو هم نتونس

مد بو ... عو به عمل گرنه بيش ۱۰۰ تا ۱۵۰ نفر

سـت ماهلر كه عضو حز قا هو فـر همچو ... بله، ين سمينا ست هم به لما يك ضديهو ناسيوناليسـت

عو شد بو كه موفق به حضو نشدند.. خبرنگا فايننشنا تايمز يگر بو ستا يشا چيز نخير،

يا ين شت مصاحبه من پرسيد كه مصاحبه با من

ست ماهلر» هم جز مدعوين سمينا قا «هو شخص يعني

جه، مو خا كه بند مي خوستم برگز كنم نه سمينا

هست يا نه. مصاحبه من گفتم كه فعال هيچ نامي نمي تونم

، پاسپو يشا لما لت تاييد يا تكذيب كنم. فر

گرفت بر شش ما هم ممنو لخر شا كر تا كنفرنس

حتمالي تهر حضو پيد نكند.

ما خو يشا هم مصاحبه عال كر كه من قصد شركت شـتم كه ممنو لخر كنفرنس هولوكاسـت تهر

. شدشته. حاال شايد يشا قصد

. عو نشد بو كه پيش خو قصد نمي كر گر مو ــمينا لبته من چگونگي برگز س گفتم كه

جه بي طالعم. خا

پرست ما نظر شما خصو حضو چند نژ ، قبو يك سمينا علمي چيست؟

ند. پرست پايي ها غربي ها به نوع گريش به نژ تما

لماني مانند بقيه يعني كوكالكس كال ها يا ناسيوناليست ها غربي ها هستند؟

ــنويد متمركز مي شويد. ــما يك كلمه مي ش ش

نها شا هستند. نيد كه ينها هم نمايندگا ملت ها خو نمي

يخي جامعه شا نمايندگا جريا ها فكر گستر تا

، يك هويت چند نفر شامل ــم فال گر ــتند. فال س هس

مام نئونا ها سعيد يشا گر ما . يشا نشنيد لبته سـخنا مامي، من قا سـعيد خصو ستا نئونا نا شا سخن گفته باشند، با تبا با چنين بحثي مطر كر ، هيچ گا با ين حا ندگي مي كر با لما هه بطي به ما پيد نمي كند. من هم

. نقالبي بو سالمي مذهبي ، چر كه بطه ندشته پرست ها، نئونا ها نژ

يت سر يهويم فـا مي كند مخالفـا يت ريم سـر بـه شـد يهو ل قـا عبديت به عنو هد. ممكن ست كه شما بگوييد، يهو صهيونيستي مو تهاجم قر مي فا مـا گاهي . هل كتا بايد مو حمايت ما باشـد. من با شـما هم عقيد يك

. يم صهيونيستي يكي مي شو فا يت، با يهو

Page 11: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ اديانهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۱۱

يخ ــتند طو تا نها جمعيت هايي ميليوني هس . ــو نمي ش

ــد كنو هم ــد بو ن ــا عه ش حاكميت ها ملي خو

ست، برخال يخ تمد غر پرستي جز تا هستند. نژ

نچه كه شما شر يا نديشه سالمي مي بينيد. بعد هم

ند مد بو جه هفتا نفر سي كشو ــمينا مو خا س

نها فر ست كه شما به شا مي كنيد. يكي

ني ين سمينا يك مخالف هم سخنر يا بهتر نبو كه لي » كه يك عر مسلما ساكن كند؟ چر «خالد محمد كساين نتقا نفي هولوكاست ئيل بو مي خوست سريز ، ير نسـت بر حضو ني كند، نتو سمينا سخنرين، سرنوشت تنها منتقد بو كه مي خوست يافت كند؟ تي حتي برخي ين سمينا حضو پيد كند چنين نتقا

نستند. نمايندگا صولگر مجلس هم مطر با هم تاكيد مي كنم كه من جريا شكل گير جزئيا

نبا ــن به ما م ــتم چر كه ــن كنفرنس نبو نيس ي

برگز كنفرنس خو بو بعد كنفرنس بو كه جريا

بير سياس ستا ما من برخي نتقا قر گرفتم. هما

قعيت ست كه . يحه خو خدمت مشغو نتخابا بو

نها تهر سئو برخي شركت كنندگا كه شما هم حضو

ند بعد مشخص شد كه چه ــناخته شد نبو برنگيز خونديد، ش

ند كه مشخص شد هويت خاصي عو شد بو نها ند. هويتي

ــد بو كه . باالخر عال ش نها نبو يگر مكا پس ند

. همه مي تونند ين كنفر شركت كنند ممانعت، بي معني بو

ين كنفرنس شد ند كه توسط گر يك يا نفر حاال

ند ند چه بسا جز مدعوين هم نبو جه شناسايي نشد بو مو خا

نا . سخنر شا جلوگير كر مدند، نمي شد طلبانه

ند. بعد هم شما بايد با ند ما مدعوين بيشتر بو سمينا مشخص بو

يا سانه ها خو ين ها موجه شويد تا ببينيد كه مطابق تبليغا

ند يا طرفد هيتلرند؟ گر پرست هستند مثال ضدنژ يهو نها نژ

قعيت مطابق چيز كه به شويد مي فهميد كه نها شما با

سانه خصو ين سانه ها مطر مي كنند، نيست. طالعا

سانه ها . كما ينكه همين ، بيشتر تهاما ست تا طالعا فر

پرستيم ند تا عال كنم كه ما نه نژ غربي چندين با مر كر

. حالي كه يك مسلما بديهي ست كه نه طرفد يك نژ خا

پرست يا مخالف يك نژ خا باشد. نمي توند نژ

يد. ، توضيحي ند مو خالد محمد كسايز عا كر كه به ــا ــنيد كه يش بعد كنفرنس ش

هيم. يز نمي ند ند. لبته ما به هيچ كس با پاسپو سرئيلي

ند، مي تونستند با پاسپو فلسطيني ــا گر فلسطيني بو يش

عيت ند يك ــرئيل نظر ما مشر به ير بيايند چر كه س

، مخالفا گرنه سمينا تهر پرست ضدبشر ست. يم نژ

شتند هد نيز، ــت هر حق حضو موفقا هولوكاس

يدگا ها ، غم تبليغا . تفاقا ين كنفرنس به حقيقت يابي بو

مختلفي مطر شد. شش نفر شخصيت ها برجسته يهو

ها مختلف غربي شتند. فر كشو ين كنفرنس حضو

نشگا ند. يكي ساتيد سالمي ين كنفرنس حاضر شد بو

ئه كه حا طر مدعاهايي ، مقاله شير ين سمينا

. همين جا بو كه حتي مناظر ميا تاييد هولوكاست بو

» شكل گرفت. يسو بر فو فسو « ــگا پر نش ستا ين

يسو بحث مي كر ستا قا فو قيقه، يك بيست شايد نز

خصو قتل عا ثبا مدعياتش، يرني مي خوست كه بر

ئه كند نه هز سند. ، فقط يك سند شش ميليو يهو

جه يدگا نافي هولوكاست، به هيچ ين يد كه شا كر شما ما پيشينه هايي پرستانه يا عليه يك نژ خا نيست. نژمامي قا سعيد جو كه شايد طر سئو كند. مثال شـته ند كه طي بحث شـش ني همـد سـخنرند ند گفته ند يخي» خو ميليو يهو «يك جفنگ تا

شا ختيا يشا سـتا نا نئونا سنا كه تبا يل قا سعيد مامي گذشته ند. بدين ترتيب گويي ند. سيد بو ، به نفي هولوكاسـت با گر ها نا نئونايد حمد فر سـت كه با نا ير مطر همچنين جرياني يد ضديهو بو هر حمد فر نيد كه ست مي گر خو ، يك يهو هم به مي بسـت قت به فر فحش مي خير نفي يدگا ها يا . مثال مي گفت: ... ماسوني يهو

؟ يشه چنين پيشينه هايي ند هولوكاست، يشا مامي، من هيچ شناخت ــعيد قا س خصو

نم صرفا ــا تحريف حقيقت م يش صال طر نا ند

. يشا نشنيد هم. من سخنا صر شما توضيح م به

ستا تبا با ــا چنين بحثي مطر كر ما گر يش

بطي به ما پيد ــا سخن گفته باشند، با هم نئونا نا ش

، ــر با ين حا ندگي مي ك لما هه ــد. من نمي كن

، چر كه همو بطه ندشته پرست ها، هيچ گا با نئونا ها نژ

، موضع فرهنگ نشجوي مسلما فعال سياس به عنو

طالعاتي بو مامي يك نير قا . شته سالمي مذهبي

بطي شت ين تبا مي ظايفش بايد با هر جرياني كه بنابر

ها . ما مقابل، من با صدها بلكه هز ــه ها ما ند به نديش

شته كه كا لماني سر خا نفر نخبگا نديشمند مو

سانه ها مطر مي شو با من نچه يدگا هايي برخال

نها صال به هيچ جه گريش نئونا ميا مي گذشتند. بسيا

شا يخ خو ــتند هيتلر هم به عنو يكي مفاسد تا ندش

نها مي گفتند كه هيتلر بر ما تحميل شد ند. ــايي مي كر شناس

ند. ست جنگ جهاني هم صهيونيست ها بر ما تحميل كر

سانه ، يك تصوير چيز كه غر به شما منتقل مي شو

يك موجي ست كه شما سطح مي بينيد عمق ين مو

ــما بايد بگويم كه ما بطن قيانو نمي تونيد ببينيد. به ش

ست كه بسيا ، يك جرياني حا حركت جتماعي غر

. ــد ما هر لحظه مكا طغيا هم خو صيل مي باش

قا سعيد مامي طر بنابرين تاكيد مي كنم كه من ستدال

ما خو . طالعي ند نگيز هايشا يشا ين موضو توسط

بند سا ۱۳۷۴ ۱۳۷۵ شبكه چها سيما، همين بحث ها

. ين خصو هولوكاست جنگ جهاني مطر كر

مامي منتشر مي شو كه ــعيد قا س مر ناگها نو كه

يا يك كا عالمانه خيرخوهانه گفته ند هولوكاست فسانه ست،

قا سعيد مامي تبرئه كنند يا محققا يا مي خوهند ست؟

تخريب كنند؟ شايد هم مي خوهند جلو ين بحث به نا سعيد

نم. نها نمي مامي بگيرند. من غر نگيز

كنو برخي يد. يد صحبت نكر مو يهو ستيز فرلكريم سر ين بحث مطر كر ند كه نكا همچو عبد ، ستيز يشه يهو ، حمد نژ قا هولوكاست توسط لت جديد يكي مباني يد بدين ترتيب نز حمد فر

يد سخن مي گويند. با نديشه ها فرقا سر هم يهو بز خو لبته گفته مي شو كه پد

نم كه ين خصو تحقيقي نكر نمي ست كه من بو

قا سر برسا نگيز هايي . ما ين خبر تا چه حد صحت

فا مي كند مخالفا يت ــم، به شد يهو كه من نمي شناس

هد. يم صهيونيستي به صو ها مختلف مو تهاجم قر مي

يت به عنو يك هل كتا بايد ممكن ست كه شما بگوييد، يهو

. من هم حامي مو حمايت ما باشد. من ينجا با شما هم عقيد

فا يت، با فا يهو حضر عمر قو هستم. ما گاهي

. يم صهيونيستي حتي جنايا يكي مي شو

فا ما گما نمي كنم كه هيچ كس جنايا صهيونيست ها كر باشد.

قا سر عليه شما حتي يك كلمه يك موضع گير

يم صهيونيستي نشنيد يد. سرئيل

لي شما حتي يك كلمه يك موضع گير يشا حمايت يد. نيد بيا يم صهيونيستي هم نمي تو

ــا ش ــا موقعيت خو . به هر حا يش ــو قب

قتي لي ــتقيما سرئيل حمايت كنند. حد نمي بينند كه مس

سرئيلي مي تا به يك فر يا گر يشا به هر مخالف

يشا مو سئو قر فتا پرست منتسب مي كند، بايد نژ

قا ــو موضع گير ها . ما خصو ين كه گفته مي ش

نها يهو يد با فحاشي نسبت به منتقد شا همر بو فر

يخ يهو نهايي كه با تا . ــد، من قضا خاصي ند مي خوند ن

هي ، گر ــه ميا قو يهو لي معتقدند كه هميش ــنايند ش

شته جو ــا فتنه گر عليه بشريت ست، ش فتنه گر كه كا

ــامل قو يهو تا به حا به خاطر ين گر فتنه گر كه كنو ش

جو چنين گر يد ست سيب همين صهيونيست ها ست،

فتنه گر هم تاييد مي كنند.

. يا لقاعد ميا مسلمانا گر مثل گر طالبا بنيا، هر قو يا ــابه گر فتنه گر ميا يهو ست مش ممكن

يگر هم باشد. ما هيچ قومي نمي توند يك گر فتنه گر حمايت

يت سال با يهو ين هم بگويم كه شما ــيب نبيند. س بكند

يت، يك ، فرقه گر نيست حالي كه يهو مقايسه نكنيد چو سال

، كثر يد يم كه با ظهو طالبا ــت. عال بر ين، ما ين قومي س

يا چنين كا نها مي يستند حالي كه يهو مسلمانا بربر

بربر صهيونيست ها نجا ند ند. ين هم بگويم كه گر هايي

شد پيد ين ما، شكل گرفته هايي خا مثل طالبا توسط نير

يد، به عنو كسي كه فلسفه قا فر ــد ند. كر توليد ش

يا ، به ين نتيجه مي سد كه ميا يهو تمد غر مطالعاتي

ــايد يشا تفكيكي قائل جو لبته ش چنا گر فتنه گر

ــد باشند ميا كل يهو ين گر فتنه گر كه من نمي خوهم نش

نچنا كه شما گفتيد بشو چنا ــايد تي بكنم ش ينجا قضا

يد قا فر لي با هم ين بدنيد كه نگا شت. تعبير يشا

ــت كه به يهو به عنو يك قو مد نگا خو غربي هاس هم بر

يخ خو چنين نگاهي پليد نگا مي كنند گرنه مسلمانا طو تا

سيدند، ، مسيحيا به قد قتي قر چها ميال ندشته ند.

ــكنجه كر مولشا به نها ش يا گرفتند هر جا كه يهو

يا كنيسه گي گرفته ند. يهو شا نيز به بر غا بر خو

كشي ست به خو نها ند كه ندند كا كر ــو ــا س معابدش

ــت. همين خصو من نكته پاس يخ هي بزنند، ين تا گر

هن كه گر خوستيد خوهم گفت. بسيا سرنوشت سا هم

هيد؟ تا توضيح مين، نكته سرنوشت سا قا بفرماييد يا ست. ــيحيا يهو بطه مر مس نكته خصو

يدند يا ست يهو غربي ها مسيحي نجا خو

هند ــت خونريز قر حش عب نها يك فضا كه

پا، نها نيز بكشند مابقي تبعيد كنند به خا عد

نها مين ها سالمي، به مكاني به نا فلسطين به سط سر به

نها سانه سياسي پو سلحه بدهند حمايت تبليغاتي

نقد مسلما بكشند كه يك عقد جديد يا بكنند. تا ين يهو

. ين ترفند غربي ها عليه يت جها شكل بگير يخي عليه يهو تا

يا مسلمانا ست. مي بينيد كه غربي ها هيچ كمكي به يجا يهو

حد ميا سرئيل مر منطقه مسلمانا نمي كنند صال

مين ها يا نبايد به سر كشتا حمايت مي كنند. صال چر يهو

ها پايي ميليا مريكايي لت ها ند چر گر شا با خو

ــت نجا بمانند؟ بر همين س يا ال خر مي كنند تا يهو

ند قا حمد نژ تاكيد مي كند كه غربي ها گر صدقت ــه ك

ند. گر ين تفا مين ها خو برگر يا به سر هند تا يهو جا

يت نيفتد، تفا جديد خوهد بو تبديل ختال يهو

ند خوني پر نها عليه مسلمانا مي باشد. با مسيحيت به تحا

نبا جلوگير چنين فتنه ست. هولوكاست به

؟ مي كه مي خوستيد بگوييد چه بو ما نكته

Page 12: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ اديانهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

. مسيحيا هن ، به حلي برمي گر كه من نكته

نها كنا شته ند. حل عو يا هز سا ست كه با هم يهو

يجا يك جنگ جهاني تحا عليه مسلمانا عو ين گذشتن

، مسيحيا عليه سال نيست. حل ين ست كه همه ما مسلمانا

يا معتقديد كه يا به يك شتر نظر برسيم. شما يهو يهو

مسيح كشته يد همين گويي تا هميشه بايد مسيحيا

تحقير كنيد. شما مسيحيا هم گما مي كنيد كه هر يهو قاتل

لت قو نجا كه مي تونيد بر حضر مسيح ست بنابرين بايد تا

يم تا ين مشكل هز گي ما . ما مسلمانا ما يهو فعاليت كر

هيد، ين مشكل حل ساله حل كنيم. شما به قر گر تن

فته ــت كه حضر مسيح به معر . قر ين س ــو مي ش

ين مسيح با پذير هبر كشته نشد ست. بنابرين نه تنها حرمت

يا نيز مي بر مقابله با يهو معر حضر محفو ست بلكه لز

نها موفق به قتل مسيح نشدند ، نيست. چر كه مطابق قر

ست. با ين جنايت حفظ كر يا تبرئه كر ند يهو خد

يگر سيد ، مي تو به يك تحا توحيد پذير ين سال

يت عليه مسلمانا نيست. مي به تحا مسيحيت يهو لز

ين نكته كه شـما گفتيد، نكته مي خوهم بر برئيل به سر لت ين كه مگر سابقه تشكيل . يكي متذكر شو؟ سپس چر قبل هولوكاست جنگ جهاني برنمي گرشما هولوكاست جنگ جهاني يك توطئه صهيونيستي ئيل معرفي مي كنيد؟ گما مي كنم سر لت بر تشـكيل ئيل سر لت ست. مگر فكني ين، سـخن شما نوعي فر كه يت ست كه با نفي هولوكاست، موجو مد هولوكاسـت بريز : شما يك برنامه ما نكته . يرسـئو بر هم توطئه گسـتر جها سـخن مي گوييد كـه نتيجه ين تصو شما، بر من ست. ئيل سـر يا به نتقا يهومه منطقي نيد ست. مي خوهيد بد شبيه فيلم ها تخيلي نم هيچ سد؟ مثا مي هنيت توطئه نديش به كجا مي ين مريكا به يـر عليه قطعنامه پيشـنها كشـو به جز ما ملل محكوميت نافيا هولوكاست موضع نگرفت. سا، عامل صهيونيسـم ير ها جها به جز پس تما كشـوئيلي ها سر هستند. همچنين پس طر بحث هولوكاست، ند بنابرين ير هم عامل مكاني بر مظلو نمايي پيد كرست. نتيجه گير تخيلي يعني همين مي بينيد صهيونيسم

. بط حتي به هم كه همه چيز هم مي تو به يد تا صحبت ها من كه مستند به ست كر ــما معجوني ش

يد تا قعيا بو مخد سا سعي كر يخ منطبق بر تا

هني صحبت ها قابل ثبا من يك تصوير مصنوعي تخيلي

. پيشنها كه من ئه كنيد. مثا شما هم كامال نامتجانس بو

گفتم هم كنو با بسيا نديشمند جها بد مي شو

قتي ند مي پذيرند. بسيا فر هم ين قضيه پذيرفته يا

يا حاضر كنفرنس هولوكاست به عنو مثا من با همين يهو

، صحبت كر تشكيل سرئيل توطئه عليه قو يهو خوند

قعي خوندند گفتند كه ند نگرني مر ني كر نها من قد

هد به قو ستو مي ين نگرني شما مبتني بر تو ماست، تو

ير جمع يهو كه تا ظهو منجي، هيچ گا يك جا جمع نشوند

يا مي گفتند نها باعث نابو قو يهو خوهد شد. يهو شد

ــرئيل مخالف هستيم ــما با س ليل ما هم مثل ش كه به همين

يا نوشته يم صهيونيستي به پا يهو نمي خوهيم كه جنايت ين

. من سخنرني خو كنفرنس هولوكاست هم گفتم كه ــو ش

نها يشه كن كنند، ند قو يهو غربي ها حالي كه نتونسته بو

نقد مسلما كشي كنند كه باالخر به فلسطين فرستا ند تا

مسلمانا عليه قو يهو قيا كنند توطئه غربي ها به نتيجه برسد.

يا پنا ، هما هايي هستند كه به يهو ين مسلمانا حالي كه

يا بيش ، يهو ــخنا مطر كر ين س قتي من ند. مي

ند گفتند كه ين عيني ترين هر كسي من تقدير حمايت كر

پا يخه تصوير حو هفتا ساله گذشته ست. كافيست تا

مطالعه كنيد تا متوجه شويد كه مسلط شد گر مفسد يهو

مينه سا بو تا غربيا ، پايي نگلستا ها كشو

غا ــا بيابند. چگونگي هايش نها كشو هي بر خا كر

قعيا شد. پا بايد مر كر تا متوجه جنگ جهاني

قايع صحبت مي كنيم. خوني ين بر همين هم ما ضر با

يدگا هايي كه شـما ين چنين يخي مويد لي كتا ها تامي گوييد نيستند.

پا قايع نچه شما ير جها حقيقت ست كه

سمي يخ يخ شصت، هفتا ساله گذشته مي خونيد، يك تا تا

ست كه صهيونيست ها نوشته ند.

ين مدعيا چطو مي خوهيد ثبا كنيد؟پا يخي معتبر مربو به كتب تا م سنا ضح ست. به

ــته ند جا خا محققا با نگاهي متفا نوش ــه برخي مو ك

قعي ست، ــا طبع نيافته ند. ين مطالبي كه من مي گويم نتش

، كتا سند هيچ كد فضايي نيستند. بر هر كد ين مدعيا

. مدعيا من، خو ساخته نيستند. سخن ما ين ست كه بايد

ما ملل، شو يرنظر سا نشمند غربي، جا شو تا به

شا مي خوهند، ها حقو بشر يا هر جايي كه خو منيت، نها

خوني كنند حقيقت به كل جامعه جهاني منتقل ــخ با ي تا

يم كه قانوني سطي سر ند يخ، جز قر ند. ما طو تا سا

ــق جلو فكر كر بگيرند. چر غربي ها ضع كنند مطاب

هند؟ يخ شصت سا پيش شا نمي با تا جا سئو كر

هند تا مطالعه شو ببينيم چه كسي هيتلر سركا غربي ها جا

فقا همفكر ست. ببينيم خاند هيتلر چه كساني بو ند؟

ند تا لماني كه حمايت كر يد پر هيتلر، سرمايه

ند خر همر هيتلر بو ين صلي كه تا ، مشا نتخابا پير شو

معشوقه ها چه كساني بو ند؟ بايد تحقيق شو تا مشخص

يم هيتلر چه بو ست. گر جا چنين تحقيقي قعيت گر كه

به مي شويد. يگر قعيت ، شما به يكبا با شو

، نديشـه ناسـيونا سوسياليسـت مباني يعني شـما نهـا با ظهو نديشـه تبا لمانـي مانتيسيسـت ها سـتيز كه مباني فكر پرستي يهو هيتلر نژيد بگير ، مي خوهيد نا جامعه شناختي مشـخصي بوين كه ما هيتلر بچسبيد به يكسر حر ها غريب مثل

ست؟ هم يهو بو ؟ بر ــما مي گوييد نكا كر مگر من ين مباني كه ش

يخي ــا كينه تا ــو گفتم كه حدقل هز س ــز، من خ عزي

. يا مي تو مشاهد كر مستمر نگا مسيحيا به يهو

مو ين حر هـا فر سـيد همه قتي به هيتلر مي لـي مريكايي مي كنيد يكدفعه هيتلر مي شـو يك جاسـو ثبا نگليسـي بر شكل به صهيونيسم. مگر بر كسي صهيونيست ها كه قابل ئيل نژ جنايت ها مسلم سرحتيا هنياتي نكا هم نيسـت، به خلق چنين مضامين

؟ نكا كر ست حتما بايد هولوكاست صال چه كسي گفت كه ما مي خوهيم هولوكاست نكا كنيم.

حمد نژ پيش قا يعني شما منكر هولوكاست نشد يد؟ ندند. فسانه خو هر بحثي همه، هولوكاست ؟ قا حمد نژ مين صحبت مي كنيد يا با شما با

مين. با محمدعلي . ــت نفي نكر ــن هنو يك جا هم تا به حا هولوكاس م

ست كه ــعا من صرفا ين نه تاييد كر نه تكذيب. ش

سي مدعا هولوكاست بدهيد. كل حر من ين ست. جا بر

سي هولوكاست چيست؟ لبته سخن حاال علت مخالفت شما با بر

ستن فضا ــت بر ش اس ئيس جمهو نف ضمن هولو

. م بر جها بو ستبد صهيونيست حا

گر با لي ست. عا ين شـعا تر لبته صحبت شـما فر

ست ليل ين سـي هولوكاست مخالفت مي شـو هم به بربا سـتمايه بر ظهـو ند كه طر مجد مي توپرسـتانه باشـد. با كر چنين بحثي نظر تال ها نژسـت يد كسـاني جد قعيت نها، با كر با ند. تشكيك كشي همر خو كه هنو خاطر نژست چر كه با هولوكاسـت، همين كا غيرخالقي

ست. ند ضدنساني كر يك پرستو شما، بحث كر هم تعطيل مي كنيم. چشم، به

حتياجي به نفي ئيل چه سر من نمي فهمم كه بر مبا با ير نجمن كليميـا ، سـت تا نتيجه هولوكاسـت

نجيد خاطر شوند؟ نمايند كيلميا مجلس هم يا قا يهو عزيز، نها سئو كنم كه من هم مي خوهم

يا ين جنايت ها سرئيل لت سرئيلي نمايند شماست؟ ين

مي تونيم به نا شما بنويسيم؟

لي هولوكاست جنايت هيتلر ست. نها منفي مسلما جو ؟ ئيل سر بطي به جنايا چه

ــرئيل، يا به س ــتا يهو من با هم تاكيد مي كنم كه فرس

مريكا ــلحه پو نگليس . با س يا ــت عليه يهو توطئه س

ــغالگر جنايت عليه ــرئيل به ش نها، س حمايت ها

يا ين مه يابد؟ ــلمانا كر ند. ين با تا كجا مي خوهد مس

ين كه نتيجه ست يا حمايت ها، سر خيرخوهي بر قو يهو

ــناخته شد قو يهو به عنو يك قو نسا كش خوهد ، ش

ــد ست، نهايت به ضر غا ش ند كه ؟ به نظر من، ين بو

نها نسبت به ين يني ماست كه ظيفه يهو تما خوهد شد

نيد؟ ظيفه برعهد ما نمي يا شما چنين گا كنيم. توطئه

چو منافع ملي ظايف چا ، مر بـه نظر من جها . لت- ملت ها بايد تعريف كر

با تعريف لت – ملت ها منافع ملي بايد ــن تعابير ي

شناسي . ين تعابير تلقين شد تحميل شد شما بايد با كر

ها بر شما شد به كنيد. نبايد هر چيز كه سو مر

عنو معيا ثابت بپذيريد. چر كه هما هايي كه ين تعابير

ها لشا بخوهد مر قت كه ــا هر ش به ما لقا كر ند، خو

مين ها شغا مي كنند ند سر لت ها هم مي نو ملت-

ــف مي كنند. ــا تعري ها ش ــا مر ــع ملي ش مناف

ها همسايه ما، به ميانه كشو مريكايي ها خليج فا خا

نبا تامين منافع ند؟ مگر نمي گويند كه ما به نبا چه مي گر

مريكايي ها مي تونند منافع ملي شا ملي ما هستيم؟ چطو

همسايگي ما تعريف كنند ما ما نمي تونيم منافع ملي ما حتي

نبا كنيم؟ ها همسايه ما كشو

، با هم تاكيد مي كنم كه چر هولوكاست ينها به كنا لي همه ؟ تشكيك

. ماجر عجيبي ست ــا برخو مي كنيد با جريا شما س

، حقايق بسيا ند خوني ين پر ند هولوكاست. با با خوني پر با

مكشو بسيا مشكال جامعه بشر نيز حل خوهد شد.

خوني ين ست كه مي تا همه ما كاشف حقيقت با همين

پا، پير يك يخي باشيم. حاصل جنگ جهاني ند تا پر

. فاتحا جنگ سيستمي يجا ها شكست بقيه بو سر كشو

گا ــت خو نها مي شكس ند كه متيا خاصي به كر

ما ملل ست كر سا . مي جنگ تحت كنتر شا

ــتا بو بر كنتر برشكست س ــو منيت همين ش

ــت كه چر بايد ۱۷۰ كشو كه هيچ س ين . سئو گا خو

نقشي جنگ ندشتند، ين ساختا قانو بپذيرند؟

ما ملل خا نمي شويم؟ پس چر ما عضويت سايا ــديم ما ملل ش ــا ماني عضو س لي ببينيد كه ما چه

. ما بو ست خو

نيم ال كه مي تو ست. قت بگيريم منفعت جلو ضر هر خا شويم، پس چر خا نمي شويم؟

۱۲

Page 13: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ اديانهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

ــت كه يا بهتر س ــينيم ين مو فكر كنيم. بايد بنش

ين نظا باطل خا شد بربر يستا يا بهتر ست كه

ــپس نقد كنيم باطل بو ثابت كنيم س

صال كنيم.

يد، چنيـن نظامي تي كه شـما گمـا نمي كنم بـا تصوصال پذير باشد؟

ير كه شريط جهاني به برعكس، به نظر من صال پذير ست.

تو هيچ عنو يك مر ثابت اليتغير نيست. فطر بشر، حق

ها برسا تصميم ۵ ــو صد فرما حمله به كشو چند كش

. كشو نمي پذير

صال ني هولوكاسـت جهت به عنو مثا خو شما باصال ما من مي گويم كـه ما ملل صحبت مي كنيـد. سـايا ال نيست تا ما پيش طر بحث ، ما ملل به كنا سـائال با خو همر نز هولوكاسـت، حدقل يك كشـو مثل مريكايـي عليه نافيا يم تا هنگا طـر قطعنامه سـاما ملل، تنها مخالف نباشيم يكه نمانيم هولوكاست سا

؟ ئال عليه ما موضع نگير نز نماند نجا گما نمي كنم صحبتي كر باشد. ئال نز نمايند

ند لبته عال بر منكر هولوكاست، ، يشا صحبت كر چريا بهتر ند، بنابرين جنايا صهيونيست ها هم تقبيح كرنبـو مـا حدقل يك كشـو با خو همر كنيـم بعد

هولوكاست تشكيك كنيم؟ــت. يس ــتي س ين نكته، نكته ــت مي گوييد س لبته

ها، يگر كشو سانه ما بايد به گونه باشد تا همچو عملكر

مينه سا سياست باشند. سانه ها ما نيز

صل تصميم باشد كه هيچ كشو ما شايد هم مشكل ما حمايت نمي كند.

حدقل ۱۵۰ تا ۱۶۰ كشو جها حامي طر ما هستند.

ينطو بو كه قطعنامه محكوميت نافيا هولوكاست گر ما ملل تصويب نمي شد. سا

هم. صال بر همين بو كه گير بر شما توضيح مي

ــد، ن ــر گير مي كر ند. گ ــا ــد به جم نش

مريكا سرئيل ــاما ملل ختيا . بعد هم، ين س نمي

نگليس ست صهيونيست ها مسلط بر هستند.

يعني جنبش غيرمتعهدها همر با صهيونيست ها هستند؟نها ست كه نه، صهيونيست ها مسلط هستند گرنه مسلم

ند صال هيچ كس به همرهي هيچ كس همر خو نمي سا

نها شو چين ند. مي نمي پذيرند، بلكه همه به تبعيت

صال كساني كه هم همر نمي خوهند، بلكه تابع مي خوهند.

شا نگليسي نيست كساني مريكا حاكمند هم نژ نگليس يا

شته باشند، مريكا نظر نيستند كه منافع جامعه نگليس يا

ند. بلكه منافع يك جريا خا نظر

ها ين كشو نتخا مي كنند؟ مر نها پس چر مر شا هم صهيونيست هستند؟

بحث منحر نكنيد. بحث بر سريك گر ست كه پايگاهي

ــا پيش بر ــت حد ۲۵۰ س س ــرئيل به نا س

مريكا نيز ــتا حاكم شد شكل گير ياال متحد نگلس

ــرئيل نگليس، يك مثلث مريكا س ــث ــهيم بو ند. مثل س

مريكا هم تباطي با مر نگليس يا صهيونيستي ست كه هيچ

قتي كه من ست. نبا سلطه بر كل جها ين گر به . ند

مي گويم ۱۵۰ كشو جها همر با ما طر بحث هولوكاست

گو قعيت با عا مطر نمي كنم، بلكه يك هستند، صرفا يك

صال ملتي جها هست كه مخالف با يا به نظر شما مي كنم.

يك بحث خصو يك موضو قابل مناقشه باشد؟

حتيا به ست كه شن تر بله، چو مسئله هولوكاست شته باشيد. چنين تحقيق گستر

عايي ست كه شما مي كنيد. ين

ين لما هم نسبت به با شد گما نمي كنم كه حتي مر شته باشند. ضايت بحث

لماني كه من مي شناسم با قشرها ــت. صال ينگونه نيس

ــما مي گوييد ينگونه كه ش ، ــته ش تبا ــف مختل

، تحت ند يك عمق. سطح نيست. جومع غربي يك سطح

ست سانه ها هم مطلقا ــت كه ين سانه هاس سلطه مطلقه

صهيونيست ها هستند. ما بطن جامعه غر صال ينگونه نيست.

كنـو حا ها هم يـد يك مثا بزنم. يكـي نها بگذنيد سـت كه بد سـت. جالب ير برگـز سـمينا عو شد قبال ين سمينا جي ها ساتيد خا بسيا ليل كنفرنس هولوكاست حضو ند، به عو پذيرفته بو

تهر منصر شدند.هشگر. ين فيلسو فيلسو نساني ست هل حقيقت پژ

يخي محكو كند قعه تا خوني يك مكا ند كه با

بسته يا شمند، يگر سلب كند. لبته برخي فر نديشه

مند هستند بنابرين تصميم شا منو بر تشخيص ختيا كا

شا نيست. خو

گر شما حامي حقيقت لبته شـايد يكي شـما بپرسـد كه فا هسـتيد برگز سـمينا بر كشـف حقيقت هايي يا حاضر هستيد قبو مي كنيد كه سمينا مي كنيد، خلي تا خصو برخي موضوعا حسا غيرحسا شته باشد تا برخي جا نجا يك نفر هم برگز شـو

؟ نتقا خو بي پر مطر ساهي ينجا خصو مگر مي شو كه مخالف باشيم. هر گر

هر موضوعي مي توند حق كه تحقيق كند سمينا بگذ

ــال . س جو ند ــتن نس بحث كند. هيچ منعي بر

نايي پايه ــت، س سال ساسش بر ــالمي نيز كه س جمهو

ها غربي گر كسي با . كشو ــو تونايي محسو مي ش

ندنيا . لبته شما ين ند مي ند هولوكاست تحقيق كند

ند مقايسه نكنيد. ين ند مي با برخي فر كه كشو ما به

نيا گر چنين جر هايي مرتكب مي شدند به فر هر كجا

ند. ند مي فتا ند، به قانو ساسي عقايد مر توهين مي كر

ست. مر غيرقانوني ها هم، يك ين كشو نفي هولوكاست يك قاضي كه نمي توند بگويد شما به هيچ جه جا فكر كر

يد. جنگ خصو فال موضو ند سخن گفتن نوشتن

، ۵۰ ميليو كشته شد ست، چر فقط بر كشته شدگا جهان

ضع شد ست؟ غيرمنطقي به نظر نمي سد؟ ، قانو يهو

سـت. البد مـد مر ين قانـو هم بر باالخـر نحرفي ين مسئله غيرضر جد عمومي، طر

نسته ست. مي لما با خا يكسا كر مريكا نگليس، ست من،

قتي لت نيز تعيين كر ند. تش خو ين كشو مستقر

لت به تصويب چنين قانوني كر ند، شما چطو نها

« قتي خانم «پتركد نتيجه مر مي خونيد؟ همين ال

لما نر گي بستيا» كه سر موسس حز سبزها قا «

يخي تشكيل ــتند مي يند مي گويند كه فسانه سريي تا هس

شته ست، چر مين فلسطين بر ما تا لت سرئيل سر

ختخو شا كشته مي شوند بعد چهل مي گويند كه

لما سا ۱۹۹۰ عال لما ئيس پا ند؟ كشي كر بو خو

خوني كنيم يخ حو عمد جومع ما با كر كه ما بايد تا

، صحت ندشته باشد. ــا كه برخي نكا مسلم فر شد چه بس

لما بركنا ياست پا ، فشا صهيونيست ها ظر سه

ــد. هيچ كس لما نيز گرفته ش كالت مر ــر حق ك

مد. من ها مثا ينچنيني ند كه نهايت بر سر چه نمي

، ملتي ملت سو لما يا شما گما مي كنيد كه ملت . سر

بو شش ميليو يهو كشته ست كنو هم نمي خوهد

لماني كه با ها جا يا ها ميليو ؟ ند با شو ين پر

ند؟ پس ند، همگي نئونا بو جهاني تيم ير تشويق مي كر

، يك جامعه نئونا ست! لما جامعه

، كميته يـن بحث. متعاقـب كنفرنس تهـر يـم بگذبير حقيقت يا خصو هولوكاست تشكيل شما به لما خوسته يد نتخا شـديد. شنيد كه لهستا يا هيچ همكا يد. ختيا شما بگذ سـنا خو تا

ست؟ با شما شد ، تاسيس هفتا نفر مهمانا كنفرنس هولوكاست تهر

بيركلي ين ــد به ــت تصويب بن ــا جهاني هولوكاس بني

ــكيل كميته ، تش ين بنيا هد ند. يكي ــا كر نتخ بنيا

ست كه نمايندگا ند هولوكاست سي پر حقيقت يا بر بر

نما هم حضو تريش، سوئيس ، ــترليا، كانا س

ــو مركز موقت با من همكا مي كنند ند به عنو ش

سا بر ين ، جمع سنا ساختا نبا جذ نير به

، يك ين بنيا بنيا تشكيل كنفرنس ها بين لمللي هستند.

. تا به حا لت ها ند بستگي به يگر هيچ NGO ست

صدها نفر شخصيت ها معتبر جهاني نيز ميا نويسندگا

ها مختلف به خصو خا كشو شنفكر مولفا مو

عال سنا شته بر جمع مريكا با ما تما پا

، من گي كر ند. بر ين كه تال ما نيز يكسويه نباشد بو ما

لما تريش لهستا صميمانه لت ها غربي به خصو

ثبا هولوكاست اللت بر سنا كه خوست كر كه همه

نها ين بنيا كنا ساير سنا هند تا ما ئه ند به ما

سي ها يك شريط مساعد به طال سي كنيم نتيجه بر بر

جامعه جهاني برسانيم.

ين بنيا كجاست؟ فتر مركز فعال تهر ست. ما من به هيئت موسس پيشنها

پايي ها، مركز بنيا ــط كه به محض تضمين بيا توس

. جهاني هولوكاست، تهر به برلين منتقل شو

پا، فتر شـما به نتقا يا يعني ين يا فكر مي كنيد كه تحقق پيد مي كند؟

يد. ، خوهيد عمر شما باقي با

۱۳

Page 14: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ اديان۱۴هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

طر مباحث مربو هولوكاست برگز يك كنفرنس

ــا ۱۳۸۵ يا س تا ها بين لمللي مينه با ين

يا مجلس يس معتمد نمايند يهو شت. گفت گو با مو

يدگا ها به عنو يك يرني شنايي با شو سالمي

يا به طر يكر جامعه يهو يايي يهو مي توند

لت ير به ما بگشايد. چنين مباحثي سو

ير يا لين سئو بفرماييد نظر جامعه يهو به عنو با هولوكاست چيست؟

گترين فاجعه گترين يا شايد بز هولوكاست يكي بز

يخ بشر ست. طي پنج يا شش سا جنگ جهاني تا

ها، يا يوگسال يم كه نسا ها ــاهد بو ش

ند تعد ها، كولي ها بخش عمد كه يهو بو

نه كو ها سو نها شش ميليو ست تخميني

سيدند. طبيعي ست شدند يا با جوخه ها مر به قتل

يژ ينكه يا باشد به قعه با چنين حساسيت ها

يخي نمي گذ هنو هم ثه تا عمر چندني ين حا

ند موجو ست. . به غم ين نيا شوهد گوشه كنا

ياست محتر جمهو به يديم كه متأسفانه ــوهد ما ش

قعه كه فكر ند. نكا نفي ين تر بز قد كر

نيا بتونيد يك نفر يهو پيد نمي كنم هيچ كجا

كنيد كه متأثر نباشد حساسيت خاصي نسبت به

يخ يهو ثه جز تا ماني كه ين حا ندشته باشد.

يخ يهو هم محسو مد ست قضا بخش سيا تا

ــت محتر جمهو به نفي قد ياس مي شو ناگها

ئيس جمهو هولوكاست نفي ما كه مي كند. هما

يا ير بيانيه صا كر ند طر جامعه يهو كر

، نفي ــئله عتر كر ضمن ينكه به نفي ين مس

لي خو خوشبختانه نستم. توهين به جومع يهو

لتمر ــيا يم بعد ين مسئله بس ــاهد بو ش

ند مصاحبه ها ستي فر كه كا سياست ير

ند كه ختند تأكيد كر ها به تصحيح مسئله پر يد

يسم شدند. خير يا سايرملل قرباني نا ين تر يهو

ير ــت با هولوكاس يكي نمايندگا مجلس هم

ــئو كر يشا هم جلسه علني مجلس جه س خا

يم جريا جنگ جهاني ند كه قبو ــخ پاس

ميليو ها نسا بي گنا كشته شدند جمله ميليو ها

يجاني هم قا ال ند. همچنين ينها بو يهو جز

قو هولوكاست ظلمي كه منيتي مونيخ به كنفرنس

قا شتند. يا گفتا يا شد ست، تأكيد نسبت به يهو

اليتي طي سفرشا به مسكو هم تأييد كنند هولوكاست

لتمر ــو نظرها بياناتي كه س ــن ظها . ي ــو ب

يا نه تنها يد تا جامعه يهو ــد باعث گر يرني عنو ش

ــوند. چر كه لگر ش ــر جها ــر بلكه سرتاس ي

ياني كه خا يژ يهو يا به ــدگا يهو ي همو

من ير مامن موطن مين ندگي مي كنند، سر ير

. هميشه يك تعامل خو بين يا شناخته مي شو يهو

شته جو بدنه صلي جامعه ير قبل بعد سال

يبا قشنگي نسبت به يدگا بسيا قتي چنين .

شته جو يخ طوالني يك مملكت قو هم طي تا

فعه ين فضا ، باعث تاثر ست كه مي بينيم يك

سطه صحبت هايي . هم به يبا شكسته مي شو بسيا

هند نوعي كم لطفي ست. كه نشا

با ضـر يا عد ضـر طر گرنظـر شـما يد؟ بي مي هولوكاست جويا مي شدند چه جو

گر قبل طر ين مسئله بند به عنو يك نمايند

تي مي خوستند طر تجويز يهو مجلس نظر مشو

با چقد ــتم حساسيت ها نس نمي كر چر كه مي

ــانه سطح جها تا چه حد س تا ــت با يا س

. خوهد بو

يكاتو سـمينا با نا بـا برگـز مسـابقه كاسـانه ها يا تا ها هولوكاسـت كه هر با

شت، نظرتا چيست؟ بين لمللي قا ظها ــد ما كوتاهي بع ــفانه به مد متأس

نامه همشهر فرخو هولوكاست هم ، حمد نژ

يا ير . ين بر جامعه يهو يكاتو قالب مسابقه كا

ما خدمت شهر . من هما ــنگين بو غيرمنتظر س

نامه نامه نوشتم ضمن تهر به عنو متولي صلي ين

ين مسابقه به عال كر برگز ــابقه ين مس عتر به

ــت كه به قلب هر يهو تير شليك كر س ين معنا

يخ كه با هم ــع تا گترين فجاي ــي بز ــيد. چر كه يك باش

يا يكي قربانيا بز هستند به تأكيد مي كنم يهو

تبا با كنفرنس هولوكاست ست. تمسخر گرفته شد

جه متولي ــو خا ــر م يم محت ــاهد بو ــم كه ش ه

ــركت كنندگا يم ش ــاهد بو . ش برگز ين كنفرنس بو

ــد. يا نا ها ن ــخصي ها غربي بو تركيب مش

يا نها با يهو ند كه مخالفت ــاني بو ند يا كس لماني بو

عو . مثال ــتا محر بو حتي مسلمانا سياهپوس

؟ مريكا چه معنايي هبركوكالكس كال ها

ير چيست؟ ين بحث به نظر شما علت طر

ــته پيد كنم. ــل خاصي نمي بينم تاكنو نتونس لي

ند گفتند اليلي بيا كر ئيس جمهو قا لبته بعد

، نژ يا مذهبي نيا نسبت به يك طايفه، قو گوشه

نيا يگر ــد ست چر تا گوشه ظلمي ش

ين مسئله مي تونست به صو ها ، . خو پس شو

. يپلماتيك تر بيا شو خيلي بهتر

يگـر هم سـتدال ها حمد نژ قا لبته ست مثال عنو كر كه طر بحث هولوكاست غر با يخي جا تحقيق علمي تا ست به كسي جر گر مدفعين هولوكاسـت نسبت به نمي شـو جا تحقيق ند چر طمينا يخي قعه تا ين صحت ير يا يا شما به عنو نمايند جامعه يهو هند. نمي حمد نژ قا سـتدال ها ين بخش مجلس با

موفق هستيد؟ها غربي طر هولوكاست گر مي گوييم برخي كشو

يجا تشكيك جر محسو مي شد حتما مجا

ها غربي . منتهي برخي كشو جو نيا به شر

ــمه گرفته نجا سرچش ــئله لما كه تمامي مس جمله

شت ــبت به ين مسئله ليل حساسيتي كه نس ــت به س

ست جمله نيز به خاطر حسا ندمت به قدماتي

. لبته با مجا هايي بر منكرين هولوكاست تصويب كر

يسمي ين كشو حتما مي فت كه توجه به گريشا نا

يج برخي فر گر ها نئونا به فكا هولوكاست به تد

لما چنين لت ، ند همين ــر نا ها بپر تطهي

ساند ست. قونيني به تصويب

يـا با حاكميت بطه جامعه يهو ثـه يـا چنين حا؟ تأثيرگذ بو

ــه توجيه بند به عنو يك جه. به خاطر ينك ــه هيچ ب

يدگا نظا نيست. به همين ، يدگا يهو ين ست كه ين

ليلي بر تغيير ليل به خو جا ند ين گونه صحبت ها

يدگا خو نسبت به حكومت بدنم.

يني به لحا عرفي هنجا هم جامعه يا قليت ها ند؟ ني مشكالتي ير

يني تا برگز مرسم جشن ها مذهبي گر منظو

يني خو يم. ما كنو تما عيا ــكلي ند ــت مش س

يتي بر ما كنيسه ها برگز مي كنيم. تا به حا هم محد

پيش نيامد ست.

يني قليت ها يا نماينـدگا سـتا ين يم بگذير قالب يك فركسـيو مسـتقل كا مجلـس

مي كنند؟ــيو ــم تصميم گرفتيم فركس ــد مجلس شش بت

هيم. با تعامل همفكر با ــكيل يني تش قليت ها

يا يكديگر بخش مشكال كه فصل مشتر همه

ستا ين ير به شما مي يد، پيگير كنيم. قليت

شته يم. جمله مجلس فعاليت ها موفقيت هايي هم

يني با مسلمانا تصويب يه قليت ها ششم قانو بربر

ست پيد ــم به ين نتيجه ــد. سا سو مجلس شش ش

ــا ۸۸۱ مكر قانو ــر تجديدنظر م ــم. تال ب ي كر

يني هم نمونه ها با جومع قليت ها مدني

ــت. مجلس هفتم پگير ين مسئله هستيم تا يگر س

يني قليت ها ستخدمي ــكال تصويب كنيم. مش

ــت كه به س يگر ــي هم مو لت ما ــا س

فع شد. ستخدمي ما سيديم پا مشكال نتيجه

يفي جه، ساليانه مجلس ششم تونستيم اليحه بو

يني بگنجانيم خوشبختانه جه قليت ها تحت عنو بو

يني جه به قليت ها ــت كه ين بو ــا سومي س ال س

. ختصا مي شو

هولوكاست ليميا ير

ير ليميا گفت گوي با نمايند

ÈbOALł Ãd¹«

است ۵۵ ند هولو است پر ند هولو پر

Page 15: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ اديانهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۱۵

ستاني فلسطيني ببند گو ني سبش هرگا سو يرمد.“ ۱ مسيحا خوهد

حسن يا باستا نشا ميا يهو ــخن ين س با به

بطي . ــله ها ير باستا بطه ميا ين قو با سلس

ن ل مم ــيا بهترين ش ه به خصو هخامنش

و ه شت شت برخي مفسر قر بر قر

و سياستمد ه نجا لقرنين موعو بدنند. هما

ــعت جغرفيايي تعد فرهنگ س ــطه س باهو بو به

ــلط قر مين ها تحت تس ــر ه س ماني ئين ها مر

ــتند، سياست مد تسامح مذهبي پيشه خو ساخته ش

ــطه س يا نيز به ند يهو ئين خو بو ما ، مر بو

ــم، بريش ــا جا نند خو تج ــش تعيين نق

و با سياست هوشمندنه خو يدند. مضاعفي برخو گر

سمي مپرطو خو ئين ــتي به عنو تش ين هرگز

. ين سياست ۲ تا برنفو موبد تنگ نظرببند ر عال ن

ومت ستگا ح ها مختلف به ميز نفو موبد

. ر هبر يهو تغيير مي يا خوهي ها برخي يا

شا ــتر، همسر خشايا ه به نا س ــتا معر مل س

يشه تا عهد عتيق شر شد ست ه هخامنشي

ه ستاني . ي همين حو ير باستا ي

، يعني عيد ئيني خو گترين عيا ي بز يا ي مر يهو

ي فصل ها نند نا ي ــم به يا بو برگز مي ي پو

نا به خو ختصا ست. همجو يني تا مهم

ين فرهنگ يا با فرهنگ تمد يرني سبب شد تا يهو

نا تونستند ساسي گر ستخو تغييرتي يهو

ين متو ند به تد ست بو ه به مش نسبي ــايه س

ــما قابل توجهي نيم ش ه مي ند. چنان ــي خو بپر ين

ل ــ يرنيا ش ين يهو پس همجو با عتقا صو

مد ، ، فرشتگا ــت. مفاهيمي چو شيطا س گرفته

... به شريعت گا قيامت، ، گذ ــيحا، ناجي يا هما مس

يهو پس ين صو گرفته ست .

شت ني، سلسله هخامنشيا ميا بر ند مقد س

كنش نيم فتو سكند نجا كه مي فاتح ير شد، ما تا

ــت . بعدها ــو بابل برنيانگيخ ــي ميا جامعه يه چندن

يو فا ماندند. يوسفو فال ــلوكي لت س يا به يهو

ــل ــو قب ــد س نتيوخو بز س هد كه گز مي

ــر به ــز خانو يهو بـر يـا كـ ــال ه مي

يا شي بين لنهرين بابل به لو مين ها شو سا سر

يا . ۳ ثاني يهو فريگيا فرستا

ــكا ــا بابل نيز هم ف

گرچه مشخص نيست شتند،

ــت .۴ كه كد جنگ بو س

هد همه ين تصويرها نشا مي

يا ــبا ميا يهو كه مناس

ما ــكند س ــينا جانش

نا سلوكي ير نيكو حكمر

مد ــا كا ــت . ب س بو

ساسانيا ير باستا ،

ــاله صد س مش چها ــو خ

ــرعت مخد يا نيز بس يهو

ين تشتي ين نها ــد. ش

ند بر ر عال ــو ش سمي

ــتيا سخت گرفتند. تش غير

هه ها ــانيا ــا ساس فت

ــا ض يي ــت فرمانر نخس

ــر ، ي يني ــا قليت ه بر

ـــخت يـا ، س ــه يـهـو جمل

. سياست ساسانيا بر پايه ين با ستو بو نگر كنند كر

گا كهن قو ين ير نها تسلط كه مقد ست

ند كه مي تونند نها تا مدتي گما مي كر ــند. بنابرين بخش

هرمز نها به پرستش ند ين خو ييا به نامز

يا لت ساساني پيش هر چيز حق يهو ناهيتا بكشانند.

ين ــد ــمي ش س ير با ها خو ملغي كر كا

ــي قانوني ين تي ميا حكا يگر تفا ــانيا ساس

ين ين همه بايد مطابق با قانوني كه جو ندشت

گا به گو سپر ند. مر ، عمل مي كر تشتي معين كر بو

يين غسل برندخته شد پرستش كنيسه ها نمي شدند،

ــانيا سياست تيا ، ساس يد. برخال پا ممنو عال گر

يا بهر نمي گرفتند. ين شريط جي خو نيز يا يهو خا

قتي كه سموئيل ، مجتهد شت . تا مه ما شاپو يكم تا

يك شد تال كر با تصويب با شاپو يكم نز يهو به

يا بهتر كند. گرچه ضا بر جامعه يهو ــي ، قونين

يا نيز مجبو بو بسيا مو بر ستم هايي كه به يهو

مي فت ، چشم برهم بگذ تا بتوند عتما شا جلب كند.

ين مسيحيت سمي شد يخي پس به گو منابع تا

ــمني ش يرينه ــابقه يا كه س مپرتو ، يهو

ند يكتر كر با ير نز شتند، خو به ــيحي با مس

ــتا خوبي س ، ــيا خت ماليا ها هديا بس با پر

ــتر كه هما شمن مش شتن با يافتند. به عال

با يا يكي ميا يهو ، مهمترين نگيز نز ــيحي بو مس

منستا يا ــاپو يهو نجا كه ش ساسانيا گشت تا

گر يرني تلمو ، يز . منابع ــكونت ير س

ختر ند كه نستند گما مي كر يا مي ــت يهو س

. ني گرفته بو يا بابل به سركر يهو

ست ، جي بعيد حتما چنين گرچه

صفها شهرها يا ساكن يهو

. يگر ير تشويق تقويت مي كر

ــر ــن نكته نبايد نظ ي گرچه

يني حتي گر ين تسامح شت كه يز

نجا كه با مسيحيا نيز عما كر

حانيو ــت قد نفو طبقه مي خوس

، عالميه ــو با شكسته ش ــتي تش

يني منتشر ــامح مذهبي مد تس

ــد چند شهر عالميه باعث ش ين . كر

يا مسيحيا ير جمله صفها ، يهو

نها فتا كنند حتي چند تن تشتي گستاخانه با مغا

يني ها ضا حو با گستر با نند. ين تش بسو

يا مبني بر ظهو مسيح سا (۴۶۸ ) همنو شد. يهو

گر بطه مي گويد: مسالمتي كه يز طبر ين

، بالشك معلو جها ــويا ظها مي كر بط خو با عيس

ــتو كر بنيا صلح ير ير كه با س ، ــي بو سياس

مي تونست مساعي جميله تحكيم قتد سلطنت خويش

لي عال بر ين ضر سياسي مي تو گفت كه . به كا بر

۵ ما برسا يانتي بو گر مايل به مسامحه مو طبعا يز

يا گر فرما تا يهو منابع يهو سا ۴۵۵ . يز

ستو بسته ند سا ها ۴۶۷-۴۶۸ سبت برند

ــد تمامي مد يهو صا كر به تعقيب ش

خت . حتي شاپو نيز يا بابل پر ــركر يهو بي ها س

ياني بفرستد كه منتظر ناگزير شد سپاهي بر كشتا يهو

ند. ظهو مسيحا بو

بطه ــا ب يا كش كر يهو ــج فر ي فتا بتد ين

ند. چنا كه سا ها ۵۰۳ با ير برقر كر مناسبي با

يا - ۵۰۲ ميال ، كه قبا شهر تال محاصر گرفت ، يهو

يا سا ۵۳۱ ميال ند نيز يهو ــتيباني كر پش

ــپا مسيحي ــا سپا با بليسا فرماند س ش

جنگيدند. بهر پنجم مبا با خسر پشتيباني

Mah-) يد همين باعث شد كه مهبد يا برخو گر يهو

مد پير بر بهر ، bod) سر خسر پس كا

يا قتل عا كند. هرمز چها خو به شما بسيا يهو

فتا نمو بر يا بد يك كر نتيجه با يهو مسيحيا نز

يز پر ما خسر نا سخت گرفت ۶ گريش به مسيحيت

ختر مسيحي ــيد چنا كه با س (۶۲۸- ۵۹۰) به خو

ــا ــتانه ب س ــبا مپرتو بيزنس كر مناس

مـسيحي برقر كر ين مر منجر به سخت گير نسبت به

يا ير يخي ، يهو نجا كه به ستنا منابع تا يا شد. تا يهو

شاها ساساني هند كه پا با توجه به شريط سخت

نها گر ند، به گرمي عربي كه نها پديد بو بر

ند۷. نستند ستقبا كر هل كتا مي

پانوشت ها:نشگا كمبريج ، هش يخ ير ، پژ ــندگا ، تا ۱- گر نويس

۳ قسمت ، ۲۸۱

تشتي گر ، ۲۵ -۱۹. نر، طلو غر -۲

3. Josephus,Antiquities XII.147-53,V. Helenistic

Civilization and the Jews (Philadelphia,1959),P.288

۴. مكابيا ، ۸ / ۲۰.

يخ لرسل لملو ، ۱، ۱۰۰. ۵.طبر محمد بن جرير، تا

يخ كليسا قديم ير ، ترجمه علي يليا ، تا ۶. ميلر

نخستين ، ۶۷ -۶۰

نشگا كمبريج ، هش يخ ير ، پژ ــندگا ، تا ۷. گر نويس

۳، قسمت ۳۵۶

ير باستا يا ضعيت يهو نگاهي گذ به

لقرنين ناجي عر حامي تا

uK ö¹« ÊUÖó

است ۶۶ ند هولو است پر ند هولو پر

ÈUšœd ¨ÊU U¼ ∫r¹—uÄ sAł ÁuJ tÐ «— ©VÝ« dÐ —«uÝ®

Á—U~ ¨b UÝ— v v²MDKÝÈœöO ۲۴۰ ¨È—uÝ

dłUN tAIÊ«d¹« tÐ ÊU¹œuN¹

ÂöÝ« “« q³

Page 16: Shahrvand Emrouz 01

۱۶هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ تاريخ اديان

شت ه برهيم پسر به نا سماعيل مد ست يخ تا

ند پسر به نا سحق، سحق سنين پير صاحب فر

فت . به شا نا بو ي ه يعقو هم ي ــد ــر ش پس

ي د منشا ي ه هر ــد ــر ش نجا صاحب پس

يخ گشتند. يا تا قو معر به بني سرئيل شدند پد يهو

، مد بو ه با پد خو بر قرباني شد به حجا سماعيل

نجا ماندگا شد پد عر عدناني ند پس معجز خد

) گشتند. ) ه جد پيامبرسال يد. عربي گر

ــت بد ــر يعقو يهو بو س ي پس گويا نا ي

نا يهو مي خونند يا شايد نا قبيله يا شهر ــبب س

ند ). يعقوبي نقل مي تا لعر ــت (لسا لعر بو س

يا ند يهو ما ظهو پيامبرسال قو پر ه

نا با علت حضو ند. ر ندگي مي منطقه يثر يمن

ــايع ترين ه ش خا حد هايي ند ، مو جزير لعر

نا لت به ه سو ــت س هايي بو فشا

بر ظهو پيامبر جديد نيز نتظا . گر چه مسئله ــد مي ش

ــت. ظاهر عد قبايل اليل س يگر ين ي ي

يا بني قريظه خيبر، يهو خز ثر همزيستي با يهو

ئين يهو ه عر به ند ند. مسعو نيز شا مي شد بو

شا يا جزير لعر بيشتر به شتند. يهو تمايل

، معد سلحه سا شتغا هنگر يثر بيشتر به

شتند.

يا نيز به شد منتظر ــال يهو مقا با ظهو پيامبر س

فته شا يني يهو به ه منابع ند ظهو پيامبر بو

ه با ظهو پيامبرسال هجر خا سالمي معتقدند . مو بو

ــد حتي برخي يگر حجت بر يهو تما ش ــه مدينه ب

يدند ما، گا قو نيز نظير عبدهللا بن سال به سال گر بز

( ) ه پيامبر سال نا لجاجت با ين بهانه تو

سو جعفريا ند. بني سرئيل نبو يما سر با

سو خد مي نويسد: تا سير ين با

ه شا ”شوهد عهد قديم يعني تو موجو ست

مر تو ه لما ين : ــال س به ظهو پيامبر

ه عصر موسي ست ني ست بعد تحريفا فر موجو

ين ي عبا ــت، ي س ــد قع ش نو تو )تا )

فاتش به ه موسي مر خد قبل تي ست ست: ” ين بر

مد سعير بر يشا بني سرعيل گفت: يهو سينا

، مو يد“ سه مو خشا گر ر جبل فا طلو

و سينا ست، مو ظهو ــا به ظهو موسي ش

و فا ــو ظهو پيامبر و سعير مو س ــي عيس

ناني ۲) نظر جغرفي ست. (سفرتثنيه، با ۳۳، فقر ۱

ه جبل فا چو ياقو حمو معجم لبلد مسلم ست

ه ست. شيخ محمد جو بالغي نيز و ها طر م هما

ين لمصطفي“ ين با به تفصيل ــا ”لهد لي ت

۱۰۵-۱۰۳) تو خو محل فا ۲ سخن گفته ست. (

ه به برهيم مي گويد ”برخيز پسر نجا ند، مشخص مي

ه متي عظيم پديد ير ست خو بگير شته به بر

فته يد، پس بي ، چا ر خد چشما با مد، خوهد

ر پسر نوشانيد خد با پسر مي بو مش پر

ــد ن صحر ش ــا ، س ر ــو نم

يد صحر فا تيرند بز گر

ن شد“ (سفر پيديش، با ۲۱، فقر سا

ها ــتين ۱۸.) پيامبر هما نخس

بعثت، نما خو به سو بيت لمقد

ر ما ــ تاييد خوند پيامبر موس

، فتا ــم ين ــر به مدينه عليرغ با هج

ــتند نجا بنا مخالفت گذش يا يهو

ند، تنها ــال سر با س يد به گر

تفا ــتن پيما هايي مبني برعد جنگ خونريز به بس

يا ها يهو با با ــر يا صريح ق ه ــد. تا ن ر

يد. قر شمني ها بلندترگر مزمه مخالفت ها نا گشت

ه برهيم يهو نصرني نبو بل ه ر عال صرحتا

ني با بني سرئيل پيما ش يا ست. مسلما بو

ــلمانا نا يا مرتب بر مس ــو يهو خصوصيا نامطل

ا به ش ه يا ــت صف ميا مسلمانا يهو مي گش

ها نها لها گرفته با ئين خته تحقير مسلمانا پر

ــاخت. بن سحق تر مي س ا ش نستند، ــين خو مي پيش

ه بر نشمند يهو نا مي بر فهرست بلند بااليي

ند پاسخ ر ــو خد پرسش هايي مي س ر و مح

ريم نا شد. ياتي قر نا

(۱۲۶-۱۲۳ ،۲ لنبي، (سير

ه حد ي صد ــت معتقد س

ين گر با يه سو بقر

منافقا خز نا شد

(.۱۷۶-۱۵۲ ست.(هما

ــي مان ــا گير ه ــن ي

ه پيامبرهفد ما يد ا گر ــ ش

پس به مدينه نخستين

ــد تا قبله نما جمعه، مامو ش

هد عبه تغيير بيت لمقد به

يا ــته مشتر با يهو ش خرين

ين تفا عد بگسالند. پس

مد گا يهو به نز پيامبر بز

ه گر يشا قبله مجد گفتند

نها ــد ن گر ــد با ــه بيت لمق ب

ما پيامبر بنا مسلما خوهند شد

ــح قر نجا چنين يه صري به

يه ۱۴۵). ــد (بقر عملي نهي ش

ما به يا نا شد ين متن

به تيرگي ست. يا بط با يهو ه خوبي مي تو پي بر

يا باال گرفت گير ها لفظي ميا مسلمانا يهو

نا ــا فرخوند به يا بني قينق ه پيامبر يهو نجا تا

ند. ست فتنه گر مر با قريش بر ه لتيماتو

گر صنعتگر ه مدينه به شغل تمند ين قبيله قد

شتند ه با پيامبر پيما ند ساني بو ند شما مشغو بو

نا پاسخ ند. ر ما به خاطر مر با قريش نقض مي

مبتال شد به سرنوشتي چو قريشيا ه يشا پيامبر

ــد گير ش ه تو با عد جاهل ــاند، گفتند بد ترس

ه فضا ثي ــتيم. پس حو ما ما خو بني لحر هس

، مد بو يا پيش گير ها لفظي ميا مسلمانا يهو

نا بر نفا پيامبر قلعه يه ۵۸ سو ــد با نا ش

نا قلعه تسلسم شدند ه سا نا ر تا پانز محاصر

نا به فرما پيامبرپس پا مياني عبدهللا بن بي، همگي

فتند “ شا عا ر نا نيز به سمت ” قلعه خر

مولشا ميا مسلمانا تقسيم شد. فاصله ميا جنگ

ه ــاعر يهو حد يا پيامبر چند تن ش ها بد

ند ند پا ر مر بر ضد حضر تحري مي

، شاعرسرشناسي شر بو بن عب نها ه برجسته ترين

يدند ه جيا شتند خز ه فر قبيله

نها نيز ي قيب، عقب ماند ند پيامبر خوستند تا قبيله

ند يگر به نا بن بي لحقيق پا يهو سرشنا

ــا بيع ال س . ما نا ــر چنين جا به پيامب

يا بني م خوستن يهو ه بر چها هجر پيامبر

گا نا بر تر خو فته بو توطئه نا ــر به نز نضي

هسپا نا تسليم شد ، شد قلعه به محاصر

قلعه خيبر سر شا گشتند. مولشا نيز ميا مهاجر

يا سو حشر نا شد به ين يد. ين با ــيم گر تقس

ساني هل ه نخستين با ــت خديي س ه: ” مضمو

ند...“ ند خانه هايشا بير افر بو ه تا

ــپاهيا حز بر جنگ با مسلمانا مد س با فرهم

ــدند تا پيما خو با پيامبر يا نيز تحري ش يگر يهو

نند. به همين جهت لقعد سا پنجم پيامبر با ــ بش

فت بيست پنج سه هز نير به محاصر قلعه بني قريظه

، پيامبر يا . پس تسليم شد يهو ر نجا محاصر

گا ي بز ه ي به پيشنها عد قبيله خوست

ه سعد بن معا ــد ند چنين ش نا با

خمي شد ه جنگ خند

ه م با بني قريظه ح بو

نا ــوند شته ش نشا مر

ندنشا سير گشته مولشا فر

. تقسيم گر

ثه منابع ــن حا ي گر چه

ما يد ر گر ر يخي به تا

تر شهيد خا نظير برخي مو

يد ثه تر صحت چنين حا

ــي نيز ين ن يا قر ــا ــد. م ن

ه نجا ند ــئله تاييد مي مس

ــز ح ــو ۲۶ س ــه ۲۷ ي

ــا ت هل ــم: ” مي خوني

ــا برخاسته يش ه به يا گر

ند قلعه هايشا فر بو

هي ند. گر هايشا بيم ف

هي به سا ــتيد گر ش

مين خانه ها ــد گرفتيد خ

ه بر مين هايي مولشا

گذشت ــما پا ننها يد به ش

ا توناست.“ خد بر هر

يا حجا خرين پايگا يهو م خيبر قلعه ها مستح

ــم هجر مسلمانا قصد فتح مناطق بو سا شش

فتند. جنگ ها سختي نا ند با تما قو به سمت ر

يخ ه ما علي تا شا هايي ــرنجا با گرفت س

يگر يا م فتح شد يهو ها مستح ــد ست، ثبت ش

ي ي هيچ پايگاهي حجا ندشتند. هالي يهو فد نز

يد سرنوشت خيبريا تسليم شد بد خيبر نيز پس

يا پس ه يهو ند. ين گونه بو ر جنگ با پيامبر مصالحه

گير جنگ فت بيشترين ه شا اليلي ــال به س

شتند به تا با مسلمانا يگر پير هل ــبت به نس

جو ريم نا قر بطه با يا بسيا همين جهت

نا با مسلمانا يا چگونگي خيانت شمني ه به شر

با ه خته ست. مسئله نها با پيامبر پر نقض پيما

يخ منابع صد يگر تفا نيفتا لذ تا هيچ گر يا قو

گير ها ميا ه به شر يت هايي ست ــال مملو س

خته ست . يا پر مسلمانا يهو

sO¼U È t U vÝu∫ ÈœuN¹ vÝ—U vDš t ÊuŽd Ê«“UÐdÝ ”dð “« vÝu Êœd ÊUNMÄ

سال يا مسلمانا صد بط يهو نگاهي به uK ö¹« ÊUÖó

به هم پسرعموها است ۷۷ ند هولو است پر ند هولو پر

Page 17: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ تاريخ اديان۱۷

بطه با ــم (۱۸۷۶-۱۹۵۸) ه ــو ــر پا پي عمل

ــئله ؛ يعني مس ما حياتش ــه ــن تفاقي مهمتري

يخي ي مناقشه برنگيزترين بحث ها تا است، همو ي هولو

ــت. يوجنيو پاسيلي ا عمومي جها بو س اتولي ف ميا

ــهر بو ه متولد ۱۸۷۶ ش هم، معر به پا پيو

ا تي سا ۱۹۰۱ شته فلسفه لهيا خوند

لما شد تا سا ينالي ا شد. سا ۱۹۱۷ با سمت

ــا ۱۹۳۳، ه هيتلر س . پس ر ندگي نجا ۱۹۲۹

ينا بو با ا ما ه ــت گرفت.پاسيلي س قد

نا نجا مو ه ر ر با توفق نمايند هيتلر مالقا

ين سياست ه قانو جديي مذهبي خو باشند به شرطي

ــا بعد يعني سا ۱۹۳۹ پاسيلي به ــش س نند. ش عايت

غا يا ه سخت گير عليه يهو عنو پا نتخا شد حالي

اتولي بر حد ۳۰۰۰ ــا ليس . هما ــد بو ش

ه ــر ر به ش يل صا يز به بر پايي يهو

نها غسل تعميد شد مسيحي شوند. حد سو ين

ين گشتند ئين يهو با با به يل گر پس به بر

بي سحق ــا ۱۹۴۰، . بها س ر ني بر پا ثه جنجا فر حا

ــطين نامه پا پيو يا فلس ، خاخا عظم يهو هر

ند لما با گر ه به سپانيا يا خوست تا به حمايت يهو

خالت ه مو سياسي ، ما پا با ستدال ين مي شدند بپر

يگر تقاضا خو بي سحق چند با ، ر و ــ ند، س نمي

. پا همچنا ر يافت ن ا تي ر ما هيچ پاسخي ر ت

ر و با مح ا سا ۱۹۴۱، مري يژ بربر تقاضا سفير

ه ”بيطرفي ما لما ها موضعي مشابه گرفت قسا بي حمي

ه بيش ماني گوست ۱۹۴۲، نيم“ . و ه س ند قتضا مي

رين ــته شدند، سقف عظم ش ريني ۲۰۰ هز يهو

ند. و لما مح يم ه نامه به پا نوشت خوست

ياتي نجيل نوشت به صبر برمصائب پا پاسخ به

. گر ها شخصيت ها ر عو يبايي طمانينه همر با ش

ند، ما و ه خشونت نا ها مح بسيا پا خوستند

سامبر ۱۹۴۲ ي بيانيه صا ه . تا ر همچنا متنا مي

ماني . ر لي خشونت فرطي گر نفي ر به طو

، خوستند. سخنگو و ضحي بر س ليل ه مخالفا

مونيست مي جنگند، مايل ه چو نا ها بر عليه ر عال

. پس باال گرفتن فشا نا برخيز ا به مخالفت با ش ه نيست

ريسمس يويي به مناسبت ا عمومي پا ي سخنرني ف

نست ما حاضر ليل نژ مليت ناخوشايند مسئله خشونت به

لت يا يا خشونت ها ضح نامي يهو ل ــ ه به ش نشد

ا بو ش امال يا تي پا نسبت به يهو . بي تفا لما ببر

سياست ما ست و س

با ه ساسًا حرفي يا مر جها هستند عد

ه به عنو ي است نمي نند؛ نه به معنا ين هالو

ه يخي“ پذيرفته باشند نيز نه به معنا ين ”حقيقت تا

با ه نا شته باشند. ما ميا يدهايي با تر

نند، است حر مي نند مي نويسند تحقيق مي هالو

است حقيقتي قطعي ، هالو ند. عد جو چند گر

ما ها عمد ــا ــو س ه س نند، با همه جزئياتي مي

، ــت. ين جزئيا ــرئيلي عال شد س لت س ــو يه

و ها گا شته شد بيش ۶ ميليو يهو شامل

نجه شد لماني ش يستي لت نا سو منتسب به

ه نا شا عال شد ست. )هايي ست گا نا گتو(

، ــت ين ند عال شد اس يگر، ماجر هالو عد

، چند ــن گر ند. خو ي ــ ــبت به ش ند نس ــا ند ب

قو ماجريي به نا ه ضمن تاييد ــتند سته ند. عد هس

لت سرئيلي نسبت به بعا يا است، معتقدند يهو هالو

نفر ر ند. ين عد بعضًا ۳۰۰هز شيو سو ها غر

است شته شدگا هالو نفر شما صحيح يگر ۶۰ هز بعضي

، است گفته مي شو نو به هالو ه به گا چيز

سي ير ــت مي گويند بيما اس ر هالو ندشته ند.من

ير جسا بسيا الغر شته تصا ما شيو تيفو

، ر گا هم شاهد بر همين ماجرست. به با ين من مر

، شند ير لت بر جلوگير گستر پخش ين

ند ست. گا مي سو جسا مر

ــت اس ه ند هالو نا ــم ــر گر خير، ه ه

فسانه ساسًا ــت اس ه هالو نا نند هم يد مي تر

ــي جومع به ــانه ها غرب س مي خونند، جانب

ــت“ شناخته مي شوند قونيني اس ر هالو عنو ”من

ر ــت ممنو اس ر هالو ر نفي يد ه تر

ــت، شامل حا ين هر س بر مجا نظر گرفته

يخي . به همين خاطر برخي محققا تا ــو گر مي ش

ين مجا ها نشد به چا برخي فعاال سياسي بر

است“ بر تحقيقا نگر هالو گا ها، صطال ”با

نند. ني ها خو ستفا مي سخن

ه به عنو ست سي Paul Rassinier سينيه پا

. است شناخته مي شو نگر هالو است با ا هالو پد ن

، خو ــو ــي صلح طلب فرنس ــند فعا سياس ين نويس

ــو ي ضدنا بو مت فرنس ي مبا جبهه مقا

لد ميتل با سير بو ست. لماني باشن شت گا ها با

ا تي ر مناقشه بر سر عملاست مو هولو

است ۸۸ ند هولو است پر ند هولو ه پر شا فرنسو . سا ۱۹۴۱ پا پاسخ به پرسش ما

ل ه نژ پرستي با قونين ضد يهو پرسيد بو ،گفت

نيم مطر ــت ما ما قونين سرپيچي نمي س و مح

ه لما ها يتاليا به ماني يم. هشتم سپتامبر ۱۹۴۳ نمي شما

ا شريط جديد قر گرفت. پس تي ند، تصر خو

ر به گوشز نمو يد ا با پا مري يژ ثه سفير ين حا

ند. و مي توند به جايگا معنو خدشه ه ين س

يا يتاليا خر خوهند ه به يهو نست پا مي

ه ــت يرها خوس ــئوال صومعه ها ــد مخفيانه مس ش

بطه ــد. همين نن ــي خو پنها ــا يتالياي ي يهو

يرها ا ۴۲۳۸ يهو صومعه ها تي ۴۷۷ يهو

، تبر هما سا فتا ۱۶ پنها شدند. گر چه عليرغم ين

ند و بو ــا نه ثريت ه يتاليايي ــو ۱۰۰۷ يه

ين شويتس فرستا شدند. پا پس ــتگير به س

م موجه شد خوست بر يا تفا با حجم بسيا

م خوستند. نتيجه ، مرتب ها بز شو ــر س

يز ه چند هز ــت ا التين خوس مري لت ها پا

نها ۶ نند. همچنين پا صا يا فو بر مهاجر يهو

گر چه پا ند. ر عز و يهو به فلسطين هز

ه ر ــتا بو يا ه بر عز ين گر فرس ــه نام

ــه صهيونيسم نيست فتا هرگز به معنا پذيرفتن نديش

ومت نا ها به حمايت خرين سا ها ح بدين ترتيب

ــا ها ۱۹۳۳تا فتا طو س ــت. ما خ ــا پر ي يهو

ا تي يخ ي بحث برنگيزترين نقا تا ــو ي ۱۹۴۴هم

ل سه ست. سا ۱۹۹۹ ي گر شش نفر متش بو

ر ، پس مذ اتولي شنا ا ــنا يهو سه ش ا

قعه سنا ا شدند تي ــيو محرمانه ش ، فر

سنا جنجالي ين ند. ر نها منتشر ــا ۲۰۰۰برخي س

ند. خوهي يا جها عذ سما يهو قت باعث شد تا پا

ه نجا ا تي يژ هالي اتولي به ــيحيا گر چه مس

ند نمي تونند قصو يا شتبا به عصمت پا عتقا

ايت حمايت مخفيانه پا ه سنا ح مر بپذيرند، معتقدند

ــته يا نمي تونس هم يهو ــو پي

ند. ا يهو حمايت ش بيش ين

“ ناميد، غر ــه نا ”قائلين ب ه مي تو ــر ين گ نند. مي

ر نا ها ه ستفا نند همچنين به مستندتي شا مي

ساني يگر هم ميا .گر يرسو مي بر لوين بي گا سي

جو ــند ــت حرفي مي نند يا چيز مي نويس اس با هالو ه

ه يهو ها است - به گونه نا ساسًا چيز به نا هالو ند.

يشه، نسته نند - خيا فسانه لت سرئيلي عال مي

ر چنين تفاقي طو جنگ جهاني مي شوند. من

، نست شا ــت“ اس ر هالو ه مي تو ”من ين گر

ــد بر ه عال ش ــو به تا گا ــد تا ها موس مي گوين

يي ، فقط بر شپش ستفا مي شد يا ند يهو سو

ستفا گا سيانو ــتفا مي شد ست. س مو بهدشتي

ــتا مر هم نه تنها مقر به صرفه ش لوين بي) بر (سي

ها تا ها يو ه ساسًا نشانه گا سيانو ، بل نبو

ه نند ــال مي ر ع ــت. ين من ــي گا پيد نشد س صل

ندنيا بيما - چه يهو چه هد سنا موجو نشا مي

غيريهو - مو مد قر گرفته جرحي هم مي شد ند.

ــت، ين اس ــتن به هالو ندش ر بر با يگر من ليل

يت قت بريتانيا، ير ينستو چرچيل، نخست ه ست

تا ها ، ــد ياال متح قت ــو ييس جمه ، يزنها

ــني به جزييا جنگ ش ه ها به خاطر خو

جو تا ها موسو خته ند، هيچ شا به جهاني پر

بو يا نبواست ۹۹ ند هولو است پر ند هولو پر

Page 18: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ اديان۱۸هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

پا كه برتر عقل بربر ــنگر ش ــه ها نديش

ــت يهو ، تاثير پيچيد بر سرنوش عال مي كر ــا نس

يا شنگر ين تفكر كه يهو گذشت. يك سو متفكر

يا به ند يهو يج مي كر يگر ند تر نسا هايي بربر با

ستفا كليسا يشا يني همچنين سو بهانه ها خرفي

يت به خو خو يگر يهو نستند. سو محكو مي

ير يد نفر نگريسته مي شد شنگر با جانب فيلسوفا

ــا تباهي يدند كه فس ــي خرفي كوته بين مي ين

شنگر كه مخالفا مسيحيت . مر خالقي به با مي

ند، تباهي ها بدكر ها كليسا به ميرثي كه كليسا بو

ند. سيد بو نسبت مي يت بد يهو

جتماعي قعيا هه ۱۷۷۰ بر ، ــنگر ش مير

لما تريش تاثير گذشت. پذيرفتن پا مركز سياسي

ستي ــنگر برلين ش ــو حلقه ها موشه مندلس

لما تقا به جايگا مركز فلسفه يك با لزينگ نز

يا غا يهو لين نشانه ها ثا كه منتشر كر نيز هميت

. مندلسو با جلب ستايش هم عصرنش پا بو جامعه

ست لما ستا چير ــبا جتماعي بيا مناس ، با

بو ما با ين حا هنو يك يهو متدين به شما مي فت.

فا به عقل، بايد پير مذهب نمي پذيرفت كه همچو مر

هد شليم پاسخ مي تستانتيز باشد. كتابي به نا پر

يا مختلف تا جايي لت بايد نسبت به پير كه جامعه

ند پيشه يا با «حقو طبيعي» موفقت كه ين

شنگر ست ين با ترين گا يت ين نظر سا كنند يهو

ــر قوعد قونين نه تعصبا ــت پي يني س چو

يت عقل ستيز يماني. ين مندلسو تال مي كر تا يهو

پايي با يكديگر تلفيق كند. به خاطر تعلقي كه شنگر

شت، يعني هما پايي جتما يهو به فرهنگ

يا ــخصه صلي تجربه مد يهو گانه كه مش خصيصه

نسته ند. يا مد ست، پد يهو

صال هايي لت- ــد ــه كه موجب ساخته ش ــال ۱۷۸۹ فرنس نق

لت فرنسه نيز عميقا يا با بط يهو ــد، ملت مد ش

ــر جو «عالميه حقو بش . با گرگوني كر ــت خو س

ند فرنسه به شما نگ شهر يا بي ، يهو ند» نقال شهر

ــو عر حا هايي تهيه نرفتند. پس كه نمايندگا يه

ند موضو عطا حق به ند به مجلس ملي فرنسه فرستا كر

هايي» يا مو توجه قر گرفت بعدتر به نا برنامه « يهو

يهو خوند شد.

يا ملتي ــد كه يهو ن ــتدال مي كر مخالفا ين طر س

مين پد شا ــت به سر گش ــتند كه با بيگانه هس

ــا پير مي كنند ش ــر مي برند قونين خا خو به س

ليل، بايد با يشا نند؛ به همين مي بيگانه مي فرنسويا مر

. فتا كر ند ــاكناني بيگانه نه مانند يك شهر همچو س

ين يهو (به خصو قونين ند كه ــع، مخالفا مدعي بو ق

ــنبه) مانع مي شو نها تعطيلي ش يم غذيي مربو به

ند فرنسو بپذير تا يك يهو مسئوليت ها يك شهر

نها ست. ند بر فسا خالقي يهو مانع كسب فتخا شهر

ين كه ند كه صل هايي يهو ستدال مي كر حاميا

ست؛ ــت خطر س نقال مو حمايت قر گرفته طر

ندگي كر ند مي كه قر ها ست فرنسه ند مر نكا شهر

يني متفا پير ند يش نها « تنها به ين خاطر كه

ــتهز گرفتن عالميه حقو بشر ست. عد مي كنند» به س

ها يا خو يكي نتايج مي گفتند كه فسا خالقي يهو

ند فرنسه پذيرفته يا به شهر ــت گر يهو ــيحيت س مس

ند. كشيد بر مسيح بر مي نتظا ست جديي شوند

سيدند ين هايي يهو به توفق نهايتا نمايندگا بر سر برنامه

برنامه سا ۱۷۹۰ به جر گذشته شد.

ستقبا هايي خو يا تضمين حقو ــتر يهو بيش

نتظا معني گا ــا ين برنامه ب ــا يش ند: برخي كر

ــي. نج يهو تبعيد به نوعي سياس ــد: پايا ن كر

ــم مهمترين ه ــا قر نو هايي تم ــت س ــه ب

ياني كه به . بر يهو يا بو ــي يهو هد برنامه ها سياس

ست مي يافتند يكي ها نجا پيشرفت ها جتماعي

ين بو كه به مسيحيت تغيير كيش مي جه ضعيت

ند. ين ند مندلسو تغيير ــش فر ند ش هند. چها فر

كس هاينريش هاينه كه گفت: «حو پد ما كا ما

ــت» نيز به پايي س ــل تعميد، برگه پذير جامعه غس

يت يا يهو يدند. ما با ين حا غلب يهو ــيحيت گر مس

نها ست نكشيدند. لي ند با تعريف كر بر خو

ها ند با جديت به صف بو يت به كنيسه ها سپر يهو

پا پيوستند. شهر

ند كه سنت خاخا ها سنتي تر، صال طلبا متهم كر

، خاخا قعه معر هايي تاخت ند. يك يهو با

جع به برها گايگر ــا ــاجر ب يا فرنكل پس مش خا

يني يهو كنفرنس مو عيه با عبر هميت

فت. عتر بير ــا ۱۸۳۴ با صال نظا خاخامي س

يخي» بنيا گذشت ــلم تا يت مس فرنكل جنبش «يهو

يني نها ها يت محافظه كا خوند شد. كه بعد يهو

ما يخي ين ها ند ما تطو تا سنتي تاييد مي كر

ما نها با شريط كر گا سميت مي شناخت سا به

ست كيشي نو ، يني يهو نستند. سومين گريش مشر مي

مو ها بستگي متعصبانه به نا گرفت. هو ين گريش

لماني پذير برخي ها سنتي با جذ فرهنگ

ند. يباشناختي» كنيسه ها همر كر صالحا «

پا ضدسامي گر مد يا جامعه يهوــيناني متعلق به طبقه يا به عنو شهرنش ــتر يهو بيش

پايي تال بر متوسط گرفتا مونع قانوني با ليبرليز

ند. هاينريش موكرسي حقو فر حسا همدلي مي كر

هم برجسته ترين ــط قر نو س يگ بوئرنه هاينه لو

نقال ها يا به ند. يهو لما بو سخن گويا ليبرليز

شا سنگرها ند حضو ۱۸۴۸ تعلق خاطر نشا مي

يا مقاما . ظهو يهو حو سياسي كامال قابل توجه بو

ندگي ملت ها» سنگ بنا سياسي بلندمرتبه «بها

يخي مهمي به حسا مي مد. تا

يگر گر ها ــبت به تمند بانك يهو نس ــر ثر قش

تشيلد كه ــه ند. موسس ما عيا تر بو هي كوچك تر يهو گر

ــو ناپل ين، فرنكف يس، ، پا ــط پنج بر لند توس

پا بو ــا بانكد كل ــد يكي موفق ترين موسس مي ش

خت ــا مالي پر عتب پايي ــا لت ه ــيا به بس

يم ها تشيلد ثبا سياسي . مهم ترين منافع موسسه مي كر

ليل بر ما خالصه مي شد به همين لت ها موجو

ختند. لت تريش پر سركو نقال ۱۸۴۸ ها هنگفتي به

كنش ، جتما ــي ــه ها حيات يش يا خنه يهو با

سته، مرتجعانه به شكل ضدسامي گر مد پا گرفت. ين

يا منتسب » يهو جتماعي به «شغا گر مشكال نوعا

سط قر ند. يكي خصايص ضدسامي گر مد مي كر

عا مي كر فسا فرطي بو كه ــت كامال هم، سرش نو

يا يست شناختي ست كه تما يهو خالقي يهو عنصر

سطي، هنگامي كه يك مشتر ست. حالي كه قر

شتني ترين ست يد به عنو « يهو به مسيحيت مي گر

ند مسيح» مو ستقبا قر مي گرفت، ما ضد سامي گر فر

يد به مسيحيت چا «مشكل يت گر ، تر يهو مد

نها، نوكيشا نستند. برعكس، حتي به عتقا » نمي يهو

نها ير ند شا خطرنا ترين تهديد به حسا مي مدند فر

ند. با خصايص يهو شا جامعه فاسد مي كر

هنگ سا يدگا ضدسامي، يكي نخستين مدفعا ين

يت ــر خو به نا «يهو گنر مقاله مع ــا يش لماني

: يخ نوين يهو :تا يخ نوين يهو تااست شنگر تا هولو است شنگر تا هولو

قو ن عصر سرگر

sLAO b¹u¹œ t² u ÊUO U “ ÁU ‰UO «œ tLłdð

يخ نگا يهو ۱۰۱۰ يخ نگا يهوتا تا

Page 19: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ اديانهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۱۹

يا به ــه يهو ــل مي ك لي ــيقي» (۱۸۵۰) موس

هنگ سا مانند فليكس مندلسو هاينريش هاينه جرگه

نتي تز يا تا يا ير يهو لما شد، موجب نحطا فرهنگي

قيقا به صطال ضدسامي گر نيز يبايي هستند. بربرنها

يا يني سرشت يهو يژگي ها نژ غير خاطر تاكيد بر

ــامي گر به يدئولو ها جتماعي - .ضدس ــد بو ضع ش

نل سوسياليست لفونس تو . سياسي متفا نيز سريت كر

ما شهربا فرنسو هشد كه بانك سرمايه

كس جو يهو حاكما حقيقي فرنسه هستند حتي ما

ير نش كر يا سر »، يهو با مسئله يهو هم مقاله «

ست پر يهو بو به گفته شر ها سرمايه مد

، خد حقيقي سرئيل ست.» «برگه بر

مريكا يا مركز يهومريكا كه همي ــر نو تركيب چندقوميتي مهاجر ق

ــاند، نيا جديد مي كش ــوحل پا به س ــر فر سرس

سا » متمايز ــئله يا به مثابه «مس يد گرفتن يهو نا

لماني كه يا ساخت. چند عجيب نيست كه بسيا يهو

يا مريكا ساكن شدند يهو هه ها ۱۸۴۰ ۱۸۶۰

مريكا پا شرقي كه سا ها ميا ۱۸۸۰ تا ۱۹۲۰ به

ستا مهاجر بني سرئيل مدند، مهاجر شا مشابه

گي به ــتند، مهاجر بر نس مصر به كنعا مي

. مين موعو مين بندگي به سر سر

مريكا منحصر يا ــر يهو هب ، تا جنگ جهاني

ــم ــا ه حس ــتند ش ــت س لماني يا يهو

ين ند، چه نسبت به پا نمي كر ــر يا ش چندني با يهو

با عبر به خصو شا چه نسبت نها ــتانه كهنه پرس

ــي خشونت ميزشا كه يا فعاليت هايي به فعاليت ها سياس

ين ــتي. تنش ها ميا سوسياليستي بو يا صهيونيس

ند يهو لين نسل فر قتي كه ما گر فر بو

ين مريكايي سيدند، تركيب مدند به بلو نيا مريكا به

يگر تمايز عمد سيد خر فرهنگ يهو به ظهو

ــم هم تغيير ــته باقي نماند. حتي صهيونيس س ميا ين

هبر ــه خصو هنگامي كه ــد، ب مريكايي ش چهر

ست مريكايي صهيونيست ها سا ۱۹۱۴ به ــيو س فد

. فتا مريكا، گا عالي لين قاضي يهو لوئيس برنديز،

مريكايي بو برنديز ستدال مي كر كه ميا صهيونيسم

ست سي به عدلت . هد هر جو ند مخالفتي

مريكايي كه جانب صالتا ست يعني هايي جتماعي

ميني مترقي ــر پا بر ساختن س يا يهو

ــتي صهيونيسم، ش . چنين بر ــطين پيگير مي شو فلس

مريكا به يا سرئيل بر يهو عه فلسطين موضو منا

ــتانه، سياسي منبعي بر هويت قومي س موضوعي نو

. مايه فتخا يشا تبديل كر

پا ميانه جنگيا ستي كه يهو ست ، قد ضد ساميا ين مد

ــا جنگ جهاني مقصر لم ــرفكندگي به خاطر س

لما جه يهو ير خا ــتند فزيش يافت. تر نس مي

ستي يكي نشانه ها ست هي ست گر سا ۱۹۲۲، به

نبر به ــر لف ــامي . جز ضدس ــن نفر بو ي

لف ــيد تاثير بسيا بر س شكل هايي مختلف به چا

هيتلر حز نا گذشت. كتا «نبر من» هيتلر عال

لما يكي يا » «محو» يهو ــر مي كند كه «پا ك

ــت حز نا بر هه ۱۹۳۰، سياس ــت. س هد صلي

لما كند عمل ــا مجبو به تر ي ين بو كه يهو

ــو ــالها ۱۹۳۳ تا ۱۹۳۹ كش ــو ميا س ۳۰۰۰۰۰ يه

يا قم بيش نيمي كل جمعيت يهو ند كه ين تر كر

مكا مهاجر سو جو ين لما بر مي گرفت. با

يا همر شد. يت ها مريكا با محد لت ها بريتانيا

سا ها پس جنگ (۱۹۴۵-۱۹۵۰)مين يا فلسطين عر سر خلي ميا يهو جنگ

ها نگ پس جنگ باال گرفت بريتانيا با سرعت نير بي

لت سرئيل . مين بير بر ها خو سر نها

لين ين ــر بن گو ــتقال ك ــال س ــي ۱۹۴۸ ع ۱۴ م

سرئيل شناخته ييس جمهو لين يزمن ير ــت نخس

لت جديد، سو همسايگا عر منطقه مو شدند. ين

ــد ۶۵۰۰۰۰ مهاجر غا ش حمله قر گرفت جنگي كه

ند عا سرئيل به مصر مين ها مو عر سر

گا ها مهاجرين جا گرفتند. بيت لمقد به شدند

لت عر فلسطين طرحي شد هما شيو كه بعد بر

ميا سرئيل تقسيم شد.

بربر سه سا پس ين جنگ، جمعيت يهو سرئيل

ير فزيش يافت ــد ۷۵۰۰۰۰ نفر به ۱/۵ ميليو نفر ش

مين ها عربي يا سر يا باقي ماند هولوكاست يهو يهو

ند. چو عر يمن مركش به سرئيِل جديد مهاجر كر

. يكي ين مهاجر تركيب قومي سرئيل به شد تغيير

ــو كنست يا مجلس سرئيل ــتين قونيني كه س نخس

ين قانو حق هر . به موجب گشت بو تصويب شد، قانو با

يهو بر مهاجر به سرئيل كسب تابعيت سرئيلي به

. سميت شناخته شد بو

ــس جنگ يكي مريكايي پ يا ، يهو ــد ــن م ي

من ترين متنفذترين جتماعا پركند يهو بنا گذشته

ــالم يرني ها جنگ س مريكا يا ــا يهو ند. نه تنه بو

ــگا جتماعي جامعه مدند بلكه جاي ــر ــا نديد بي خس

نا يهو كت گستر جو تقا يافت. مشا مريكا يا يهو

شته شد مونع جتماعي ميا مريكا به بر ها مسلح نير

شمني . جنگ بر ضد مريكايي ها بسيا كمك كر يگر نها

شتند، ليل مشخصي بر مبا با يا مشتر كه يهو

ــيد. نها تعميق بخش ــتر ميا گاهي ها مش

مريكا پيد كر پس عتبا بيشتر جامعه ين يهو

مريكا شناخته شد. ين تستا ها كاتوليك ها سومين پر

ــبت به ستقر ضايت خاطر نس مريكا با يا جامعه يهو

مريكا ما نپذيرفتند كه ند ــا كنش نش سرئيل لت

مين مطابق يدئولو كالسيك صهيونيستي به چشم سر

يد لين قتي كه ين «تبعيد» قو يهو بنگرند. بن گو

مريكا يكي سخنرني هايش حتمي نحال خو

يا مريكا پيش بيني كر يهو مريكا جامعه يا يهو

هبر جامعه ــرئيل مهاجر كنند، خشم س خوست تا به

يويد ين ، بن گو ــرنجا ــكا برنگيخت. س مري يا يهو

ند كه به يا مريكايي، توفق كر ييس كميته يهو شتاين، بال

خلي يكديگر پايبند خالت مو جانبه بد بطي

بمانند بنابرين به بربر عملي ميا ين مركز عمد تجمع

يا جها صحه گذشتند. يهو

گا ؛ فيلسوفي لوينا ، ــا لوين : فتخا ميرهوشنگ هل ست. يك ــوفي چندفرهنگي فيلس

. سا ــه يهو ــاكن فرنس ليتوني، س

فت تا ــو ــگا فريب نش ــه ۱۹۲۸ ب

شناسي بخوند. ــر پديد ير نظر هوس

. ــا كر ــر نيز مالق ــا هايوگ نج

يا هايوگر هوسر نند كه توجه ــوفي مي فيلس

ند شت فلسفه به عنو «نخستين فلسفه» مي

، مر يگر » عمق بخشيد نظر يگر مفهو «

ناشناخته يست نمي تو به يژ خو يا نفس تقليل

هد. لوينا طي چنا كه متافيزيك سنتي صو مي

گا ها كا فرستا ــه توسط نا ها به شغا فرنس

گا به كا . لوينا سير بو ــد تا پايا جنگ ش

شو ــد حين شريط خر كر چو گماشته ش

فترچه خو چيزهايي نوشت كه بعدها تحت ، سا

» نقد فلسفه هايدگر چا شد. جو موجو عنو «

، قابل ــن مي كر ــفه كه تبيي خو لونيا فا فلس

ــو پس پنج سا سا ير چگونه مي ش ــت تامل س

ــت به عنو ــخن گف » س يگر ــا « ، ب گا

ست تر موجو تعالي بخش. قاعدتا بايد به نتيجه سا

مي ــت. شريطي كه ، من س يگر مي يافت:

با يكي چگونه مي تو ندگي بيولو غدغه تنها

؟ ينهاست كه لوينا شخصيتي جو موجو فكر كر

. با ين همه گفته ست: «مي تو ــا ــتثنايي مي س س

بسيا لما ها بخشيد ما عد هستند كه بخشيد

«. شو ست هايدگر بخشيد شو ست. نها

Page 20: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ اديان۲۰هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

پايي بعد پايا جنگ جهاني پير متفقين فرهنگ

ه نا ها ميليو ها نفر ين بو بر شد قعيت تلخ با ي

و ها سو شب ند. ر بو پايي قتل عا ند شهر

سته ل پايي به ش ند ند ميليو ها تن شهر ر ا مي

است قعه هولو ند شدند. سا ها بعد ين جمعي نابو سو

ا فلسفي ن ، نظريه پر ما هيچ طبقه بند ناميدند.

ل سيا جو ندشت ما ها هز تصوير فيلم به ش شناختي

م بعد تما جنگ نجا يافتگا م شت. جو نگي سفيد

، نمايشنامه، مقاله، سرمقاله ها ستا يد به نوشتن شعر، ين

لين سا ها پس جنگ ند. بديت ترتيب ناليستي

عمومي ا ز توجه ف ــت جنگ جهاني مر اس قربانيا هولو

قع پر ها سالن ها سينما بها ۱۹۴۵ پر بو قر گرفتند.

ستا هايي ند ه بر نا هايي نامه ها ير مستند، تصا

لين فيلم ها ساخته شد ۱۹۴۶ ۱۹۴۷ . ين قتل عا ها بو با

مريكايي به نا مير لوين ختند. نويسند است پر به مسئله هولو

لما ند شو به لما بعد جنگ مي گويد هيچ مو فضا

يسم ، نا يا است، مسائل يهو ست به توليد فيلم هايي مو هولو

ه نهايي ضد يهو ستيز نز ست. بعد تما جنگ بسيا

ر ند، فر ــر بو لما تر ــو يش س ومت ح

ه بسيا شا هنرمند، گشتند لما با ند به ند يا تبعيد شد بو بو

لما ند. سينما بعد جنگ نشمند، فيلم سا شاعر بو ، نويسند

نها فيلم ها شا ي . فر بو ين به شد تحت تاثير حضو

لما ، بافت يهو ــال خ ، ــايلي قبيل گنا يا طريق به مس

ختند. فيلم هايي قبيل ” سايه“ (۱۹۴۷) ”شو مي پر

“ ساخته يد ” ، و مائتزي ــاخته ــاخته س “ (۱۹۵۰) س خديا

، شتا لفگانگ ــاخته “ (۱۹۴۹) س نگلس (۱۹۴۸)، ”گر يش

يا ستاني هاينريش ما تجربه يهو ”غال قيصر“ (۱۹۵۱) بر سا

هد. تعد عضا نجمن فيلم برلين لما نا ها نشا مي

ند تصميم ر ندگي مي ه برخي شا جنگ سر برلين

ه قر بو حقايق مربو به به ساخت چنين فيلمي گرفتند فيلمي

شت تا نشا ند . قصد گو لما بعد ۱۹۳۳ با يا تجربه يهو

ير جد شرفت لماني ها غيريهو نسانيت ه چگونه هد

ه ند. جالب ست بدنيد لما فريب يا ــتند يهو پا گذش

يا سينماها خو ه بعد جنگ جهاني تعد لماني

ست بو حد ۱۲ ميليو نفر ين فيلم ظر ۴ سا تماشا

لما يا بعد جنگ قصي نقا جها به ــا ند. فيلمس ر

لمانها مو مدند شر به ساخت فيلم مو جنگ جنايا

ختند ختند فيلم ها شا فقط به موضوعاتي مي پر يا پر يهو

. يش بو نا ه مربو به قو يهو مصائب

بتذ به نمايي حقيقت جا با ۱۹۶۰ هه ها ۱۹۵۰ ه بعد مو ضد يهو ستيز

ل گرفت مو ضد يهو ستيز سطح جهاني صو ــ پا ش

يشمن لف گا يل يا به خاطر تش گرفت ين مر به ميز

. يد بين لمللي تبديل شد بو ه به ي ۱۹۶۱ سرييل بو

نگيز “ هنو موضوعي بحث بر نت ”بتذ شيطا نتقا هانا مقاله

پا بير گذشت ه ضد يهو ستيز پا هه بو ست. ين

مريكا شمالي بافت فرهنگي سياسي جتماعي خا شد به

ها شو ه چه ته قابل توجه ين ست سيد. ن مريكا التين

است همچو ها غربي به مسئله هولو شو ــتي چه مونيس

ختن به ختن به يا پر ه نپر مايه نگريسته مي شد

ــه مي شد سبب سانسو ه منحصر به فر بو خدش به طو

ختن به هه پر ين فتن مي شد. عد پخش به پر

مريكايي شد هاليو است ناگها به موضوعي جهاني بد شد، هولو

، مد لن با فيلم ها ــت. ين عرصه پا به ميد گذش

س با ستا عشقي“، مل بر ، ي شمنا ي با فيلم ” ــ س پل ما

شتند تا قلمر جديد بر طنز همگي سعي

ما نمايي تعريف نمايند، ين است با هولو

مريكا يا ندگي يهو جاعا قومي به ه به بعد بو

مريكا است، نمايي هولو بخشي جديي ناپذير با

يژ بعد جنگ ۱۹۶۷ ــرئيل به س سرئيل شد.

عر لما نا ــه عر برخي فيلم ها به مقايس با

ما قعه ــت ي اس ه هولو ن ختند (حا پر

هه ه يخ مند ست قابل تعميم نيست) حالي تا

پا به نقش يخ ــته تا جا به گذش ۱۹۸۰ با ۱۹۷۰

ر ي ختند. ين ال مهاجر يهو پر مسائل مش

ه توجه به بعد پايي هايي بو ــر ي ــا متفا ت

جو نها جاعا است بطن تمامي يخي قضيه هولو تا

بطه قرباني مجر ، تبعيض، ــت. ضد يهو ستيز ش

يخي چنين فيلم ها ــو متن بعا تا ماندگا هم با

پا بو هست. است يخي هولو تا

پي بر به صدما شناسي لماني ــا ، فيلم ه گا ها قربانيا ــد، ــئله تبعي مس

ــا ختند. فيلم س ــتر به قبل ۱۹۳۹ مي پر ــي بيش تريش

ختند. خانه ها سو مي پر ا گا ها مريكايي معموال به

ند. مر عالقمند بو ندگي فيلم سا يتاليايي به بافت فاشيسم

م ــيد شد ش ر به تصوير لماني موضو ت فيلم ها

ست ــيد تر ش يا به تصوير لماني ها غيريهو به يهو

ند. ما با ظهو تلويزيو به يا طبقه متوسط با موجه بو ه يهو

نمايي تبعيد يا تبديل به با نمايي كشتا يهو هه ۱۹۷۰ با يژ

لما ناپديد هه ۱۹۳۰ خر ه نهايي سرئيل شد گويي

ند!! تلويزيو به عنو ي يو تل ند به ناگا سر شد بو

يا ندگي يهو هه ها شر به تصوير سا ليد ين سانه

لما نا شد. بسيا فيلم ها چه نها لما به يژ سرنوشت

است به مسئله ختن به مسئله هولو قعي بر پر قعي چه غير

نا مي گذشتند. يگر جنبه ها به ختند تبعيد سرئيل مي پر

وچ محو ا جنگ به فيلم ها ختن به مجرمين جنايت پر

نج شيد ه همو به تصوير ا ين ست قع فلسفه ين شد.

شيد مسببين مجرمين محنت قربانيا معرفي به تصوير

جو هم فيلم جعبه حت تر ست. لبته ي ستثنا هم

با ي مجر ه موسيقي ست (۱۹۸۹) ساخته گوستا گا

شتني ست ه به عنو ي فر محتر پد ــت نا س

ه حقايق مو ند تا ين ندگي مي مريكا بعد جنگ ــه جامع

. ا جنگي بو برمال مي شو جنايت

است همچو ت هولو ير حا حر تصات خانو ا ها حا حر م

يخ ه تا ــت ــيندلر نشا س ــپيلبر فهرست ش س

هد. مه مي است به خو يخ يهو سايه هولو مشخصا تا

من بو پيانيست ساخته ــتفا ــاخته س فتا (۱۹۹۹) س فيلم

ه پايا ميد نسانيت ند يژگي برخو ي چنين پوالنس

لما به لهستا هند. مثال فيلم پيانيست فيلم با حمله نويد مي

نو ي يهو لهستاني الصل به پايا مي سد. غا مي شو با ت

ــد بر ي ــتر مي يابن ــمو گس ين محصوال معنايي جهانش

حتماال فرهنگ ه گريانه يهو نحصا يدگا يت ها محد

ند غلبه ه يهو سرئيل مي ؛ فرهنگي ــو ــرئيل يافت مي ش س

ه مو ستقبا عمومي قر گرفته ند مثل مي كنند. تمامي فيلم هايي

“، ”فهرست غگو“، ”شو و ــايه“، ”شب مه“، ” ” س

ير “، ”پيانيست“ همگي تصا فتا يباست“، ” ندگي ــيندلر“، ” ش

ر ه همو ت ــته بر جا گذشته ند ماندگا خاطر گذش

ا بين لمللي نها مقابل ميل به فرموشي فرموش ــوند. مي ش

توليد جه با مر به هيچ است ير هولو نند. تصا مت مي مقا

ه چالش ها هنر نجايي صيل ند نها تنها ه صيل نيست بل

نند. گو ــتا بر نسل جديد با س نند تا بتونند نمايي مي با

نمايي يتي بر با م هيچ محد حا حاضر قر بيست ي

ه جنبه ها جو ند ما ين بدين معنانيست قعه يبايي شناختي

خالتي توليد محتو محتويي عين حا مالي قضيه صال هيچ

ه تعا بين صالت ل همين جاست ــ قع مش ند. فيلم ها ند

ر بينندگا بين ها مر بر سرگر يخي نيا يت تا

يا ستا ها تي ه سا ها ي نيست ــت. ش فته س

است ساخته خوهد شد ما نسل جديد نويسندگا مو هولو

يد. ۴ فيلم سايه، فهرست شيندلر، فيلم سا خوهيم

نها به عنو چها ه مي تو ، پيانيست فيلم هايي هستند فتا

است قعي به شيو نوين هولو نمايي هايي ه با نمونه برجسته

نها سعي نيم. م فرهم ند قلمد بتد قر بيست ي

ــد عو نن تفا ــه هايي چو خو بد ليش ــد تا به ن ند

ند . ا خو برجسته مي سا يت ها شخصي

يا سينما است يهو نماي هولو يا سينمابا است يهو نماي هولو با

امل يا نايخ نگا يهو ۱۱۱۱ يخ نگا يهوتا تا

⁄U³� vKŽ ∫ tLłdð ¨ Êd²Ý« p «d

Page 21: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ نگاه كارشناس۲۱

نيا مر برخي ها،

ــي ، بعض ــو ــا ح پ

ــي جغرفيايي، تعد نوح

ــا ــا ... معي مصنوع

ــتند ــ هس ــنگ مح س

فر جا ــه حافظه معموال به گون

ه موقع ضر به عنو ــد مي گيرن

ا ا مي شوند م ها ف هنما

ميا ــو بر منصفانه ف

ند. طفر نمي مثالي ــا فرهم مي س

صال طلبا ــه نم. گر جلس مي

با موضو مهمي برگز شو تهر

ت شد حو صال طلبي شر جلسه فحو صاحب نظر

ضا خاتمي، قايا خانم ها محمد ما مثال جمع شته باشند،

ــعيد ، س ، مصطفي تا ، محمد نعيمي پو ما ــن مير محس

، سيد صفد مضا عي، عبدهللا واليي، علي مز ، لهه يا حجا

ي هيچ ي ، محمو حجتي، ها خاني حسيني، حمد شير

ت ين جلسه غايب جلسه نباشند خوهند گفت جبهه مشا

امل صال طلبي نيست. بالفاصله نتيجه گير مي شو جلسه نما

ت ت تنها ي نفرشا مشا ر معيا هستند مشا فر سابق لذ

ما مجاهدين ند. ين مهم بر سا ت معنا مي ــا جبهه مش

مين، ، محمد سالمتي، محسن قايا بهز نبو نقال سالمي به

اشوند حمد هاشمي ، بولفضل قدياني، محسن تر صا نو

رباسچي، قايا غالمحسين گز بايد ا ختم مي شو با

ــي، محمد عطريا فر، علي هاشمي، محمد علي ــين مرعش حس

نجفي، سحا جهانگير محمد هاشمي سر گرفت. بنابرين گر

ر جلسه برگز شد صد نفر فر شخصيت ها متنو لف

ت، مجاهدين نا ين صد نفر جبهه مشا هم جمع شدند

ا ، حز سالمي حانيو ندگي، مجمع گز سا ا ، نقال

سين محققين، عتما ملي، همبستگي، مجمع مد گر، ا خانه

، نجمن سالمي ها خط ما ، مجمع نير ا نجمن سالمي پزش

ــگا ها، ملي مذهبي ها نهضت هري تنها نش ــين س مد

ــو مين، عطريا فر، موس ، قايا نعيمي پو تنها ي نفر مثال

، ، فاضل ميبد مالي، جو طاعت، علي صالح با ، حسين ال

، عليرضا ، علي محمد حاضر ، ها خامنه ضا ظفرقند محمد

ــند خوهد شد شته باش ت ــلي شر جايي محمد توس

ــت همه حز گر ها صال طلب حاضر هستند. ه نشس

ــه ر نديش ، ف يگر برخي فر نما معيا ي جريا ــه بيا ب

شا ه حضو نند ــتند علي لقاعد خو مي مجموعه هس

محافل مجامع سياسي، جتماعي فرهنگي شخصِي محض قلمد

بستگي يشا قضا خوهند نمي شو ناظر بر سا

ه چگونه فر به نما معيا تبديل مي شو لبته ناگهاني . ين ر

ها ظها يد ه مجموعه حو خلق لساعه نيست، بل

سي معيا شاند تا ها، جامعه به ين مي فتا نظرها

ها خو ، نما صال طلبا مسا مجموعه بخوند. تابستا

ه قبل هر چيز نشانه نند گر هم نشاندند تا همايشي برگز

ــد ئتال جتما صال طلبا موضوعي غير نتخاباتي باش

طيت، تجا ــا پس مشر صد س ، ي همايش ”ير

ها نش ها، برخو ظها نظرها، . “ بو يند ــم ند گذشته، چش

ل ــ ضعيتي ش مر ها فر پايا همايش تا

طيت، به همايش معيا تبديل ه شايد بتو گفت همايش مشر

شد ست. شايد به نظر برخي ين هنگا نيز ناشي

ه برخوهم شمر اليلي هي“ باشد ما گر به ”خوبينِي جمعي گر

: يغ نگر توجهي شو حتماال همرهي

ه بالفاصله . مي گويم نافذ ۱- همايش مؤثر نافذ بو

ــتر قا بل ه بر بس ير نفو تا يافت. ميز تاثيرگذ با

ه ل مي گير عوملي ست شناسايي تميز سو عمو ش

ند. ثه معيا سنگ مح مي يد يا حا

ا همايش نشا ــت ند س ، عا ناظر بي طر ۲- به

لت هزينه يسه ست خالي نگيز باال مي تو ه با ند

شنا ا مند، پر محتو با مستمعين فعا بر ر همايشي ن

و برگز شو به ر به همين علت گر سمينا پا برگز

يچ سر نوشابه گر سر جا شا ناها چر شيرين، ساند

نندگا با شتيا سالن همايش بر ت گر با هم شر

ب و مين مي نشينند غذ بي جا سمينا مانند نيمر

ير به منظو ند به به مي گويند خانم با شتها تما مي خو

ه شو باشد پولي ــد ست. شايد با ه بر ش مد ند

عد ناها جمعا طيت بابت ا برگز همايش مشر ست ند

سترحت، بر هز ششصد نفر، چا شيريني ساعا

ختند حد جريي پر ستن محل سمينا ساير هزينه ها

گو به شر حفظ نامش ه نيز بز سه ميليو توما شد

وتاهي ه مقد بو ي م نامه شر هر ، لبته ر تأمين

نامه مستقر محل ه بيرخانه همايش ر هزينه ها ن

ا ها ــتر ها چاپي همايش عم پوس ا ليه بو نيز

ئر لمعا بز سالمي ر . مسئوال م ر خت عو پر

تمند تما ــخا اظم بجنو با س تر محمد صد

ها گذ تاال ــر ــر قانوني خويش ب همه حقو مش

ــگا ها جنبي گذشتند به عال مو نيا همايش نمايش

مساعد ها متعد نيز بر برگز مطلو همايش به عمل

حصائي قايا محتر محمد ند. طرحا صاحب نا يعني

فريدند حتي جيب ه ثا هنر ــلو نيز بر غدش يدين

شو نيز با نا همه ين ها ناشر بز خو مايه گذشتند .

صد هم تا با تخفيف بي سابقه سي برگز نمايشگا معتبر

ا همايش ها ست ند ا بر ند نق همايش فز بر

ين ها همه موجب شد با نيا همايش ها ند. ر شو بعد

طيت با خبر شدند، مسئوال قتي جزييا همايش مشر بعد

ر ها بي توقف، ــه يخت پا هزين ــي به جا جري

ت ها معاضد ها سو به سمت قدما مشابه فزيش مشا

هد . هند ين چيز جز لگو معيا شد معنا نمي

سالمي ــو ه مجلس ش يگر ما همايش ۳- هما

ــاختما ند محل س ــالمي بانيا بو يخ نقال س ــا تا بني

ــتا برپا شد بر هل فضل مستمعين س يخي مجلس بها تا

ه مد جو ا به ــ ــي علمي م همايش ها فرهنگي، سياس

نند همه ر طه تف با ۲ همايش به مناسبت سد مشر بتونند

صدها بشنوند .

نندگا جريي ــا گر ــنيد مر ۸۵ تا مر ب ۴- ش

ر بر ه باقي ماند ست مرجعا م طيت س همايش مشر

ها مختلف بد ها شد ست ما ظاهر مرجعين برپايي سمينا

يخ ها با تا يد نند به قو حضر هگل معز نمي

. با توجه به تعطيلي ــا مضح ي ب ــد با تر هن مي

ي ه بخش تر طيت ا همايش مشر نامه شر بعد تما

سي صد برپايي همايش طنز شوخي بو علي لقاعد گر

، شوخي گذشته يد. با ا سمينا ست ند ست بايد سر

ها طيت همين قبا چيز جز معيا شد همايش مشر

هد. عمومي معنا نمي

نشمند ۵- همرهي مساعد نخبگا ساتيد فضال

وتاهتر همايش ها ماني ِ همايش تد توليد مقاال

مترين ه به لحا محتويي لنگي بزند بد مشابه، بد

طيت ست . اليل لگو شد همايش مشر يگر توقع مالي

طيت نقد قصد ا همايش مشر ــت ند س ۶- شنيد

! ها بر هم خو نند مبا معيا يگر برگز ند همايش ند

طه ۱۱ طهسد مشر سد مشر

v U —uÐ bLŠ«

همايش معيامعيا

—UM —œ vLðUš vŠ«dÞ d²ÝuÄ

œU²Ý« jÝuð Áb ¨v¹UBŠ« bL×

∫ fJŽÊU¹dDF U{—

Page 22: Shahrvand Emrouz 01

۲۲هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ تاريخ ايران

، با مد حكومت، فسا ــاهي، ناكا ــتبد شاهنش «س

حانيت مرجع تقليد موجب هبر طيت، يدئولو مشر

ــي ير شد. نظا شاهنشاهي كا نظا سياس تحولي

ــله ها قبيله كا ير همو برسا شمشير سلس

يگر سرنگو مي شد. ــيله شمشير قبيله ها س مي مد به

ئيد شمشير ير ــد بو كه ستبد ند موجب ش ين

، ناتو ــتبد مجر با هوشيا ــه حاكم باشد. ما س هميش

ــت ها پي پي . شكس ــد بو مد تو ش ناكا

، شكست نگليس گي شما ير گذ كر قسمت بز

ــتعما س ها ، قر ــر ي ــر ــذ هر ش گ

ن شاها قاجا كيسه خزنه، نامن ، خوشگذ يتر

ين . عالما نا محلي جا مر به لب ستم حكمر

ند. مرجع غا كر بر نجا گستر عدلت حركت هايي

نجف بر محو ستبد صحنه سياسي شدند يدئولو

يني شنفكر عرضه شد علما طه خوهي توسط مشر

ما خويش ــر ــرنجا م ند س نگي مذهبي به

، ما ير ــو لتقاطي يافتند كه صالتا غربي بو يدئول

ست هم ست به ين عومل . ميخته شد بو سال با

. طه تبديل كر يم مشر يم ستبد ير به سرنجا

ستا . همين چند جمله هم مي شو ــا كوتا س

ــه كر گفت: ير خالص طه خوهي ــر پرپيچ خم مش

ئيس مركز سنا نقال « ــينيا همچنا كه « هللا حس

ــمي س يخ نگا ــا تا صلي ترين موسس ــالمي ( س

ين جمال ــت. حسينيا س سالمي) كر جمهو

ــر ما ۸۵ طيت» كه م ــر مقدمه كتا «تجربه مش

ست گرما گر با نشد بحث گفت گو منتشر شد،

. نقالبي كه گرچه طيت ير صدمين سالگر نقال مشر

ستا هر كسي بنا به نو نگر خو مي توند چند

ما همين «چند ،( ــينيا جمله خالصه كند (چنانكه حس

يت پيش جمله» گونه هايي متفا حتي متضا

ست هما تفاقي ست كه گذ به بحث ها مي نهند ين

، نشا طيت ير نجا شد صد سالگي نقال مشر

طه به مناسبت هد. سا ۸۵ كيك تولد مشر مي

خل مين قر حيا خويش، محافل مختلفي به

نشكد ها هشي خا كشو بريد شد. همايش ها پژ

مريكا تا همايش ها مو پا موسسا تحقيقاتي

قع، مي تو گفت خل كشو ــي جريا صلي سياس

كه به تعد گريش ها موجو نحله ها سياسي فكر

تي قابل تصو ست. ، همايش ها مقاال متفا ميا يرنيا

طه، همايش هايي با ــالگر مشر ين كه يكصدمين س كما

ــنفكر برقر شد لبته ش يند تا نفي يت نفي محو

فا ــه قالب ــكوال ك يني يا س عم ند جرياناتي بو

» نفي طه شد قد نيته عمل، «مشر سنتگريي يا مد

نظا ها ــنت گريي، ين س ناني كه به نا ند، چه مي كر

يز نها كه به نا سكوال ند چه ر فا م رتي مو غير

، ميا ين ــو مرنه پهل ــعه ــه، توس نيت مد

نگ، همايش صلي كه به شكل همزما نگ همايش ها

مو قلب پايتخت نيمه مر ما ۸۵ برپا شد، جالب

توجه تر ست. همايش كه محل مجلس شو ملي

ستا برپا شد طه مجلس شو سالمي مر بها مشر

نشگاهيا شنفكر همايش با ميزباني جامعه مدني كه

ند. عنو نا بو ــخنر ــد عرفي) س يني تع ــب غل )

» نقش مهمي برپايي ــر نامه «ش همايش كه

طيت، تجا گذشته ، يكصد سا پس مشر ير شت،

ين ئه شد به . نگاهي به برخي مقاال يند بو چشم ند

ير يدگا ها جامعه يتي تفا ، همايش مو

طه تاكنو به نمايش كه مباحثه ست مستد مشر

: مي گذ

شنفكر ۱- همايش نقد ــد با ــم محو همايش برپا ش ــايد گر بخوهي ش

: «نقد تند يم، عبا ــما مديريت مجلس هفتم برش

حانيت». ين نكته » «تاسف حذ شنفكر جريا

نا همايش مشهو بو هم بيا ــخنا سخنر هم س

هشگر خوندگا موسسا سخنرناني كه غلب پژ

سمي هستند. ين جمال سخنا «غالمعلي يخ نگا تا

ئيس مجلس ميزبا همايش «يكصدمين سا « عا حد

يگر طه مثل هر نقال طيت» بخونيد: «نقال مشر مشر

هبر فتا با تفاقي نچه . نفجا شت سپس جرقه

علما ممكن شد. گر علما مرجع عظا نجف

ند مي تاييد نمي كر يگر بال حركت مر

ند، تو ها ــق نمي نمو نها موف با تقاضا

عا مر صحنه حاضر نمي شدند ...» حد

سمي شت كه گفتما بحث كوتاهي هم

ــو «نحر غلب به عن ــالمي س جمهو

نتقا ، يعني طه» نا بر مي شو مشر

: «بايد شنفكر حانيت به هبر جريا

گي طيت با گستر نقال مشر ين پرسيد

يا ــد؟ ــه هد خو نائل ش يا ب ــت همي

يا حاكميت ملي سلطنت محد شد؟

ست. ين سوال منفي ــخ به تامين شد؟ پاس

ماني ها خو نائل شد. طيت به نقال مشر

طيت نو بو كه بالفاصله بعد تولد مشر

فتا به ــو ــا خ پد ما خويش

ند. ين نقال سرنجا لسو نبو ــت كساني فتا كه س

۱۴ سالگي سا ۱۲۹۹ يا سن ۱۹ سالگي يعني ۱۳۰۴

ضاخا ين نو جونمر شد متاسفانه ين غا سلطنت

عا طيت.» بر چنين مبنايي بو كه حد بو سرنوشت مشر

گا با هبر طيت «فقد شكست نقال مشر

نست. « ــالمي پير كر نچنا كه نقال س مصمم

طيت : « مشر ــتداللي كر س بر مدعا خو چنين

ند كه يكي طالب تجد تحو جريا با هم كشاكش بو

يگر تجد مي خوستند ين. ما گر ، ما تجد منطبق بر بو

قع، نوعي ين غلبه كند. ين تجد كه بر ــم بر حاك

شت.» هما طو يند ــم يس نظا بين سكوال

عا تد ين كشاكش نتيجه ضعف ــد، حد كه گفته ش

هبر فقيد ــت ند معتقد س طه مي ــر هبر نقال مش

حانيت يو بر ين سنا سالمي نيز نسبت به تكر نقال

: «ما سا ۱۲۸۰ ــد ــا ۱۳۵۷ هم هش پير س

. جوني طه ۵ ساله بو ــر مد نقال مش نيا به

طه نوجوني ما با چها سا بعد پير مشر

طه ما ها مشر ما قرباني شد . يعني منطبق بو

خالت ها بيگانگا مشاهد كر ــتبا كا ها ش مسلخ

لسو كشو ــت. ين ست كه ما همو ملت علما س

ــتند به شد مرقب ش طيت بر حذ مي ــر تكر مش

ستي به ساندند حانيتي كه نقال به پير ند تا بو

مخالفا تقديم نكنند.»

نا ــخنا سخنر ، كم بيش س عا ين ظها حد

غلب هم با صرحتي بيشتر ين همايش هم تكر مي شد

طه» طبق غا مشر ، جمله: « شنفكر لحني تندتر عليه

طه به سمت سو شريعت شنفكرنماها نمي خوستند مشر

يانت پاسخگو ند شنفكرنماها معتقد بو حركت كند. ين

شنفكر ــا خيانت ين جوس ــت. ها جامعه نيس نيا

ــد كر باعث ، جو بي عتما جامعه پركن ــر غ

) يا كه «بايد طيت شد.» (كريم مجتهد ــر نحر مش

طه يك مفهو كلي طيت صال شو ... مشر هنيت ما مشر

، تهديد كنتر ستبد برسا قانو مسامحه ميز

ست. كنتر ستبد مي توند به صو حدقلي حدكثر

، تشكيل عدلتخانه ها مي توند ما باشد؟ صو حدقلي

يسم) گستر لمانتا يست (پا لمانتا باشد مفهو حدكثر پا

طه با ما پيا مي شد. مشر ها غربي ــو بو كه كش

طه جا مه مشر لي عدلتخانه خوهي شر مي شو

بولحسني). گا ين مي گير علل مشخص نيست.» (

، لحني تهاجمي هم مي گرفت: «متاسفانه برخي قلم به سخنا

) مرحو ، شيخ فضل هللا (نو خا محققا ــتا مو س

ستا نائيني سنت گر فرطي قلمد مي كنند. شما قلم به

ــم نمي شناسيد، قلم نزنيد. گر فقه فقاهت يس گر سكوال

نها به عنو سنت گر فرطي تلقي نائيني نمي شناسيد،

. به همين يني بو نكنيد. مير نائيني خوستا جامعه مدني

طه خوها كتا نوشته قتي حسا كر كه مشر ليل

طه غربي سو ستفا مي كنند، به عنو مرجع طرفد مشر

» (شيخ مهد خو پو كتابش خريد جمع كر

نا همايش حكومتي ين هم فرتر مي فتند ). سخنر نصا

نقال جشن بر ي طه ۱۱ طهسد مشر سد مشر

ÕË— œ«uł bL×

ÊU¹dDF U{— ∫fJŽ ¨v öÝ« ·—UFL « Ád¹«œe d g¹UL¼

Page 23: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ تاريخ ايران۲۳ــه كتا «تنبيه المه تنزيه لمله» عالمه نائيني تا جايي ك

يني ير موكرتيك بر جامعه كه عموما به عنو مبنايي

قتي ند: « ، «حكومت فقها» ستخر مي كر شناخته مي شو

قيقا منشو نائيني مو حكومت سالمي حر مي ند،

اليت حكومت سپر حكومت كه پيش بيني مي كند به

اليت فقيه شا مي كند ... منشو نقال ما هما ــت س به

» (نو يد كر بو چيز بو كه نائيني كتا خو بر تا

نائيني)

صال طلبا پرسش ها ناتما ۲- همايش اليل طه، پاسخي به پرسش « سمي مشر گر همايش

ــا «نحر ــد كه همان طيت» مي ش ــر ناكامي نقال مش

، همايش صال طلبا با بافت حانيت» بو اليت طه مشر

ين پرسش نمي كه سخنرنانش، نه تنها پاسخي يكسا به

يگر . نكته مشتر ــت مي س به طر پرسش ها متعد

سمي، شا به پيوند شريط سخنرني ها ين همايش غير

. نكته كه بيشتر طه بو ير با عصر مشر كنوني سياسي

. همو كه نمايي كر » خو يا ــخنرني «سعيد حجا همه س

. طه خوهيم» بر مقاله خويش برگزيد بو عنو «هنو مشر

طه يم» يا بر ين مبنا مدعي بو كه «هنو عصر مشر حجا

طه ير مي گذ ــر : «يك قر جنبش مش توضيح مي

يد يه ــه ين جنبش ــت، نگاهي نتقا ب نچه مهم س

، به عم من، كماكا يكر يل ين ــت. جامعه مر يرني س

طيت به سر مي بريم. به ين عتبا كه مونع تحو عصر مشر

مينه به جامعه يرني، كماكا به قو خو پابرجاست. ين

طه ير با ظهو خو برعهد تكاليفي شا كر كه جنبش مشر

ماند ــت يكصد سا هنو با جو گذش گرفت با

طه ير نظامي پاتريمونيا ظهو يافت ست: «جنبش مشر

طه حاكميت قانو ظيفه مشر لين تكاليفي برعهد گرفت.

يژگي ها شكلي مدني ، بايد ست. قانو فا محتو

طه، قانو ست. شته باشد. يكي معا ها مشر مشخصي

ند طه تفكيك قوست. گرچه ين ــر مين تكليف مش

صل معموال سا ها به طو مي نجامد تكليف سو تثبيت

طه ير برخال تسا مر بربر قانو ست. جنبش مشر

، هيچ گا مسير مستمر پايد به نمونه ها موفق خو

توليد ــت. ين مر، سبب با ــد س يك نش ها خو نز معيا

نظامي پاتريمونيا ستقبا تو مر چكمه پو به نا

نچه طه» با يا «تكاليف مشر ضاخا شد.» قرئت حجا

شكا متفا بو ند، گويندگا همايش حكومتي برمي شمر

طه ناكا ليلي هم كه بر شكست مشر نكه، مهمتر

يگر بو يدگا همايش ، كامال متمايز با ئه كر ــد مان

يا معتقد ست: «مهم ترين ند. حجا » مي كه «نحر

ير طه ، تكاليف مشر ــا ها تال جو س نكه با ليل

گا ست. چنا هنو معو ماند ست، فقد طبقه خو

طه هم طبقه متوسط ندشتيم.» كه مشر

يگر همايش جامعه هايي طه ، با گفتا ــت مشر نشس

ند، نا چهر ها صال طلب بو مدني كه غلب سخنر

تكميل مي شد. جمله «سيدمحمد خاتمي» كه سخنرني

ــد تكليف حكومت به مسئله به نا ــن نش ش خو «

ملت» به عنو عامل همه چالش ها يكصدساله ناكامي ها

. به بيا خاتمي، «گر حكومت جنبش ها شكل گرفته نا بر

ندگي بد نظا مظهر نظم جتماعي ست، بايد بپذيريم كه

جتماعي ميسر نيست. ما پايه سا ين حكومت چيست؟

ــد قد پايد پيد مي كند كه ملت جدي

ــت. با پيديش ملت به عنو پايه سا ــا س پايه س

ست.» موكرسي مساال جتماعي نظا مر نظم، نظا

ئيس جمهو پيشين صال طلب ير كه به عنو سخنر

، طه برگزيد شد بو فتتاحيه همايش غيرحكومتي مشر

سخنا خو طر ين مطلب تال كر

نيامد كه جامعه يرني هنو قالب ملت

ــي، نه به ين ــت، گرچه به عا خاتم س

صرحت، «جامعه ير جومع مسلما

يش خويش هستند. ند نو حا گذ

نچه ــت كه با قعيتي س يش ــن نو ي

، فاصله ــذ ــر نز صاحبنظر مي گ نظ

. هنو به جايي نرسيد يم كه به لحا

يش تبيين كنيم، ما ــك ين نو ي تئو

يش مر طبيعي ست.» خاتمي ين نو

: طه مي بر بحث ين چالش به عصر مشر

ــت خو يش، پديد مل ــو ــن ن « ي

شكا كر متاسفانه ميا صاحب نظر چه سنت گريز

ــتيز چه مصلحا كه ــنت گريا غر س غر گر چه س

نها عين نها بدهيد يني به شنفكر مي تونيد عنو

با نونديشي ــنت به نوسا نيز معتقدند فا به س

تجد كه حا شكل گير ست ظهو پديد به نا

.»چنين بحث هايي جو گي «ملت» ختال نظرها بز

نا ين همايش هم مطر شد، بحث هايي يگر سخنر سو

« ضا جاليي پو كه مي تو خالصه ين گفته «حميد

جتماعي، ــم ــا تغيير عظي غم صد س ــه ــت كه «ب ياف

يژگي ها لگو حكمرني ناصر (كه ــا قتصا پ

( يج بو ــا طه عصر ناصرلدين ش ــر پيش نقال مش

ــه يافت. هر چند م طه هم ــر پير نقال مش پس

يگر، به نظر مي سد مر پس جر يكصد سا ــو س

ــريط جتماعي قتصا به نفع ، ش ــت ها نوسا سياس

حكمرني قانو تغيير كر ست.»

، عد با توجه كسيكا كنش به همين مسئله پا

به يك طر مسئله بدبين هستند مي گويند جامعه سياسي

ــا جا مي ند عد با توجه ير قر جا همچن

ــئله خو بينند معتقدند جامعه سياسي يگر مس به طر

ــمت حكمرني قانوني حركت ست. گر خاتمي ير به س

نا همايش بدنيم كه به گفته جاليي پو ــخنر ــته س س

ئيس بي» ــد كر ــتند، «مه ند موجو خو بين هس به

. گرچه ــته بدبين ها مي تو قر س پيشين مجلس

ها جتماعي ــطح ساختا نگا برخال جاليي پو نه س

موكرسي ــت كه س ست. معتقد ــگر سياسي كه كنش

چا هما شكاال شتباهاتي شدند خوها عصر صالحا

طه: «من فكر مي كنم تحليل هر ــر هبر نقال مش كه

. ين كه ببينيم جنبش حركتي بايد به چند نكته توجه كر

ست چه نها چه پيشگامانش چه كساني هستند؟ پيشينه

ند مي خوهند؟ بعد گر به هد نرسيدند، ببينيم كه يا كلك

نها موضعشا به مر گفتند يا ين كه مي گوييم نه،

ها عو ما بعدها شعا ند، گفتند مر هم همرهي مي كر

مد. همه تقريبا ين جو گرگو شد تفرقه به شد بحث ها

بي نيم.»كر يم تفرقه موجب ناكامي مي نكته قبو

سمي، بحث نقش عا همايش مه همچو حد هم

نها مطر طه سپس حاشيه نشيني علما پير مشر

يني ست مينه محافل طه : «خيلي قبل مشر كر

( قا (فريد حانيو هستند. خب، پيشگامانش هم علما

حانيو عامل ــت مي گويد، ميت موضعش مشخص س

نها نفو موثر صلي هيجا ملي به شما مي فتند قد

فكا عامه طبقه متوسط كسبه تجا بو ... من منظو

شتند حرفشا طه نقش ين ست كه علما جنبش مشر

قعيتش ست. پس ما هر چيز كه بخوهيم هم معلو

سي كنيم، بايد ببينيم كه خوسته ها پيشگامانش چه بر

. ما ــير طي شو قت (بايد) مرقب بو كه مس ؟ بو

ليه طي نشد بين ــير مد مس جو طه نحر به ــر مش

مد. هر حركتي گر بخوهيم مسير هبر ختال پيش

ليه ، بايد به حركت نبا شو ليه ــو هد منحر نش

ها ــعا يگر نبايد جا حر ها ش فا ماند حر ها

لش ــيد، حر س بي به ين جمله كه .» كر ــر بگي

يد؟ همين جنبش صالحا نيز ــت: «چر مي گف

شت. صريحا جو ــد فاصله ليه طي ش هد ميا

ها من مصا شد ــعا قا خاتمي مي گفت كه ش بگويم

. همين ــيا چيزهايي كه مي گويند، من نگفته بس

خر، يا ست نحر سبب تفرقه سرنجا شكست مي شو

«. گي حاكم مي شو سرخو

طه به ــر بي (كه بيش مش پرهيز تفرقه گفتا كر

خت)، موضوعي بو كه سا ۸۵ نه تنها عصر صالحا پر

ها صال طلب قر همايش غيرحكومتي مو توجه نير

گرفت كه با تامل تجربه هشت ساله، تال شد نتخابا

. تالش كه مثمرثمر ها مبنا عمل قر گير سو شو

ها صال طلب بو باعث شد گستر ترين ئتال ميا نير

ــكل گير تا حد ين جريا ــا ۷۶ تاكنو ش س

مينه شد باشد طه، گر . يكصد سالگي مشر نز به

ها تحو طلب ــتگي نير س بر ممانعت همين چند

هبر ، موكرسي خوهي غالب ساختن گفتما ميانه

ــت كم مي تو س چگي، هكا ئتال يكپا صال طلبي

تر نتيجه بخش تر طه، پربا ــت سد عمر مشر ش ميد

طه نگويد: يست سالگي مشر يگر كسي همايش باشد، تا

طه يم»! «هنو عصر مشر

طه هبر سد مشر بخش پيا مقا معظم يگر ــه با نقش طيت، نقش علما قابل مقايس ــر مش

طيت يعني سا ها سلطنت نيست. سا ها پيش مشر

يل مي شد نشست ها مظفرلدين شا نجمن ها پنهاني تش

ه هم علما، هم غير علما حضو يل مي شد گوناگوني تش

س ست؛ منتها چيز طيت منع نها مشر ثا شتند

ه حضو ؛ بل ساند، ين نجمن ها نبو طيت به ثمر ه مشر

. گر ا پذير نبو ه جز با فعاليت تاثير علما م مي بو مر

، نا نبو ني مثا ند خوند فتو شيخ عبدهللا ما فتو

ند. عال بر ت خا تحقق پيد ين حر ــت ا ندش م

ــته جمعي خوصي نه عومي هم س ها ا ه هما ين

طيت ه نجمن ها مشر قتي شته ند. با علما نقش غالب

يل شد، موثرترين فر ــ يعني نجمن ها بعد فرما تش

ند. نجمن تبريز نجمن ، علما بو شو ز مهم ترين مر

، عناصر صلي يگر جاها حسا شت ــهد نجمن مش

ال طيت، حانيت مشر ند.بنابرين، نقش نها، علما بو موثر

رها، شنف يگر ا باشد، ثانيا با نقش ه قابل ن نقشي نيست

لتي قابل مرحله بعد بعضي صاحبا قد منتقد

مقايسه باشد.

fK−

g¹UL

¼ —œ

vU~

¹UáKÖ

ÈbL

× jÝ

uð È

d³¼—

ÂUOÄ

Xz«d

Page 24: Shahrvand Emrouz 01

۲۴هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ تاريخ دفاع مقدس

خر» » به «صلح «جنگ غا پايا جنگغا پايا جنگ ۱۱

نكه ين جنگ خر» ست، خاصه «جنگ به صلح

ستا ــد گريز نيز تصو نگنجد. تحميلي باش

نچنا غا شد جنگ هشت ساله ير عر ين چنين

نتظا مغاني بو كه ــت، گويي گا مي گف كه مهد با

ــهريو ۵۹ ــز مي فت: «حمله نظامي عر ۳۱ ش ني

ــتند بايد به ش مغاني غر كه نتظا به عنو

ستقبالش شتافت، با خونسر سربلند پذيرفته شد.»

(۱۵۵ ،۵)

هن نظر، مطابق نيا گرچه ما پذير جنگ

سطه نتظا قع شد- به نگاهي نيز كه با نتظا بو

ــتقبا مت نقالبي همر به صحنه بر هني- با س

بر شها طلبي نقالبي تبديل شد، ما تفاقي نبو كه

قتي تير بال كشو . همچنا كه قع نتظا بر عالم

با تهر گا مهر تش برفر ــمايل بمب همسايه ش

متش به گفت گو ينچنين با ما خميني يد گرفت، با

مد ست، سنگي ندخته فر كرفته نشست كه: «

هللا ينكه تكر بكند شا يگر قد ... ست سرجايشا

ير سفا مي كنم كه... خونسر ند. من به ملت ند

شا حفظ بكنند بدً توجه به ين معني كه قضيه خو

قعًا نشد ست.» (۵، ۱۵۵) قع شد ست [نكنند]

هن ها خا نتظا قو ــن جنگي ما كه ينچني

قم ، هشت سا به طو نجاميد خاتمه با صلحي نبو

. غا تحميلي بو خو كه بسي بيش

« ــتقبا «جنگ س ناني كه به خر»، بر «صلح

ه ما خمين نجا شت؛ تا يك قعيتي تر ند، فته بو

. بايد مر كر ين ر هر» نيز يا ــو «جا با عن

كبر يرني- جا ها پاياني سالي كه ستا

ضايي- هر يك با كليد فسنجاني تا محسن هاشمي

ند به فرخو حو سند يخ گشو ست، قفل قفل تا

ستا ــت گرفتند؛ س ــنا جنگ هشت ساله س

. خر» » «صلح «جنگ

سه ماهي نقال ير بيشتر نگذشته بو كه «حسن

ما ، پيا تبريكي بر ئيس جمهو عر لبكر» مقا

، جوبي هبر نقال نيز به حتر نقال ير فرستا

ياست جمهو عر . با نتصا صد حسين به به

لت موقت بو كه ئيس ، گا ــز، كنو ين مهد با ني

نه بغد پيامي به منظو تبريك تيرما هما سا

بط ير ساخت. ين تبريك ها متقابل ما يك سكه

بط غا بحرني ــكه، يگر س ــر بو كه ع

. چنا كه حاشيه چنين تبريك هايي، تيرما كشو بو

، مو حمله ستا بايجا غربي كر ۵۸، خا ير

گرفته بو علما تهر قم نيز ــربا عرقي قر س

، مي خوستند كه ئيس جمهو عر تلگرفي خطا به

ست كينه تو بر منيت مر همسايگي

. ، به بحر نسپا كشو

ير مو ــا نيز ــهريو هما س ينچنين بو كه ش

، حالي كه بر حضو كنفرنس ــر ي قت جه خا

، حاشيه جال نا شد بو ها غيرمتعهد، عا ها كشو

تكل عايت پر با صد حسين تكريتي به گفت گو نشست

تكلي كه صد ــد؛ پر ــرحد خوستا ش مربو به س

، با ئيس جمهو عر ماني مقا معا ــين، خو حس

ــين سا ۱۳۵۴ : صد حس ــا ير منعقد كر بو ش

لجزير پك به گرچه به قصد شركت كنفرنس سر

يد محرمانه بو ــفر، فت، ما هد صلي س

. لجزير ترتيب بو ئيس جمهو ير كه ــا با ش

، نتيجه بخش نيز بو به مضا بيانيه مشتركي ميا يد

تهر بغد نجاميد كه قر ۱۹۵۷ يا قر لجزير نا

، تهر پشتيباني خو گرفت؛ قر كه مطابق با

عا حق ها عرقي متوقف مي كر بغد نيز كر

ــط لعر بر خو منحصر به فر كه حاكميت بر ش

ستا ، چشم مي پوشيد بدين ترتيب گر مدع بو

ــو مي شد. ــو گش ختالفا مر ميا كش يرينه

ــد، صرفًا بو كه به گفته مضا ش گر قر

قت عر «بغد بر سر جه ير مو خا ، سعد حما

ست شما ، يا عقد موفقت نامه يا هي بو يك

يخ مصر قر به پايا ». كنو ما گويي تا ــو كش

ند كه ها عرقي سركو شد بو سيد بو كه نه تنها كر

ميانه مبا ير با مپرياليسم مريكا تسخير سفا

، بغد پيما نامه نيز با متحد مريكا مريكا تهر

؛ پيما نامه ۱۹۸۰ كه منطقه يعني عربستا مضا كر بو

ين . يا عليه شو تحا بو ميا بغد ــت س

، ۲۶ شهريو ۱۳۵۹، چنين بو كه پيشو تكريتي عر

بين لما عر بربر يخي پا ــه نطقي تا ميان

، متن قر لجزير كه با شا ير مضا كر خبرنگا

. عه به ير گشو ، پا كر با منا بو

يد غا گر ــد جنگي كه ميا قر كه پا ش

يت هللا ها بو كه . همين ــو ما چند فاصله ب

نقال ما يد ، به منتظر منز شيخ محمد يز

vLOŠ— t² −š U{—

Page 25: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ تاريخ دفاع مقدس۲۵

نيا ــر نقالبي كه ــت: «ه فت با به گفت گو نشس

به پير مي سد، معموًال هيأ ها حسن نيتي بر

نها ها مجا مي فرستد خط مشي خو بر ــو كش

مر نها تفاهم مي كند ين گونه كه هد با توضيح مي

ئمًا عليه ما تبليغا ــد ند يگر تحريك ش ــر ع

مي كنند، خطرنا ست به جاست هيأ ها حسن نيت

ها مجا فرستا شو تا يك مقد ين تشنج ها به كشو

كاهش پيد كند.» (۴، صص ۵۶۷- ۵۶۶)

، جنگ فته بو كه ۳۱ شهريو ما ست ما ما

غا ، تش عر مر مشتر ها كشو با عبو نير

فسنجاني با نشستن غبا شد. جنگ غا شد گرچه هاشمي

ها، كنو معتقد ست كه: «نمي تونم ما برخاطر

(۶۵ ،۲) « بگويم نمي شد جلو جنگ گرفته شو

ستو بو گر صد بر توسعه طلبي حز بعث تجا

) مخابر طالعا ــتگا مخابر ( س گز هايي كه

يا ــا با يهو . گز هايي كه يك مب ــر مي ك

، مبا با يگر عضا فرماسونر بو لبا

؛ مبا كه لبته يرنيا لبا شيعيا حز لدعو

. يدئولو كه جايگا ــتو بر يدئولو كا بو س

يسين حز ، پد صد كه تئو خيرهللا طلفا

ــاخته بو جز به تحرير ــث عر خو س بع

: «سه موجو كه بهتر بو خد نمي فريد؛ يرنيا

نه پرستانه متهو يا مگس ها.» شر ين تئو نژ يهو

نا به ني هستند كه خد : «يرنيا جانو ما چنين بو

ميز كثافت فضوال يا نيز فريد يهو شكل

تي حقيرند كه معلو نيست ما ند مگس ها هم موجو مر

ند بر چه خلقشا كر ست.» خد

لجزير نعقا قر ها عرقي پس با سركو كر

شمن كنو هبر حز كمونيست، فتن به حاشيه

نچنانكه هي بو كه مظنو ست بل يگر نه گر عر

هي بو كه نقال بعثي، خو نتخا ــد مي گفت گر ص

ــا مي كند، ميا ــمنانش نتخ ش ، : «نقال مي كر

ليه ــي ــد صو صل ــي كه مي خوهن م مر

ست همانگونه كه حاميا نقال به عنو منحر كند.

ستا نتخا مي شوند.» (۷، ۴۱)

ستي، لبته گر جنگ ير بو ين پيش غا ، صد

غا جنگ . چند هفته جايگاه جلوتر قر مي

مد مقاما يرني گذشته بو كه تا ياسر عرفا به ير

. گا كر نه صد ليه لبته بلندپر هد

، يك مد بو ير فسنجاني: «عرفا كه به هاشمي تا جنگ صد نقشه جلسه خصوصي به من گفت سـيد به ، نا خيز ] هد يد كه [مطابق ستا بهبها مسجد سليما شر شما شرقي خو

ست.» (۲، ۷۱) جبهه مقابل ما، ير كشو بو كه نقال خو

پشت سر گذشته همچنا نديشه تثبيت نظا بو

تش ناهماهنگ . سپا گير بي نظمي ها معمو

ــي معمو فاع ها هكا ــي، ند يك ــا يكديگر بو ب

فاعي يگر ما به جنگ ها كالسيك تجربه مي كر

نقالبي مبتني بر صل شها مي نديشيد. بدين ترتيب

ير ــز تفكر نظامي كنو صحنه ن صحنه جنگ

تش ــد مقا فرماندهي كل قو، جانب . بني ص نيز بو

مي گرفت جلسه ها خصوصي نتقا سپا گا

نه بنيا گذ جمهو سالم نيز حتي نقدها خو

مي ساخت: «يشا مي گفت صد جر نمي كند به ير

: «حضر ما شما حمله كند.» پاسخ نيز لبته چنين بو

ــه فرماندهي كل قو برگزيد هفت ــفند ۵۸ ب س

ما قبل شر جنگ، شما مسئو مو نظامي جريي

يد چر تقصيرها به يد. ين مد چه كا كر كشو بو

، خطبه ها يت هللا خامنه يد؟» ( گر ين مي ند

جمعه ۶۰/۳/۲۹) نما

ضايي مقا فرماند نظا ظهيرنژ عا محسن منا

يگر ــو تش، جل ميني ــر ــا فرماند ني مق

ــي تش قا ظهيرنژ » : ختال ها مديريت جنگ بو

گا بو ين . پا ــپاهي ها بها نمي بو خيلي به س

يم كه هما جا يم سعي كر ــا كر ختال حس

قا يجا كنيم. تش سر سپا تفاهمي ــر بين س

نها بو شر كر به گريه كر كه ما حاني مانيا كه

عو مي كنند.» (۴، ۵۶۸) ند با هم ينها چه بكنيم،

يدگا ها ــا ختالفا تف ين يگر تي صو

يد جلسه مي تو سر گرفت كه فرماندها جنگ به

ند. ظهيرنژ فته با به گفت گو نشسته بو يت هللا

بز جنگي سخن مي گفت مكانا يد كمبو

هللا ما : « شا ضايي ما سخنش چنين بو بربر، محسن

با نير يما پيشر مي كنيم.» ظهيرنژ نيز مخالفت

ضايي، خطا ــخ به محسن يدگاه پاس با چنين

ــتي بو تش قا، نه پد من » : ــه ما خميني گفته بو ب

ــت پد هم مسلما ست ــلما س ! ما مس نه ما

نم هم مسلما ست ــلما هستم. هللا مس خو هم

ما سي تا تانك مقابلش بچه هايم هم مسلما هستند.

سي تا تانك مي خوهد.» (۴، صص ۵۶۸-۵۶۹)

، با بركنا بولحسن بني صد ساختا سياسي كشو

تش همچنا پابرجا ماند گرچه ختال ميا سپا

ميني ــير به فرماندهي نير نتصا علي صيا ش با

، ما پاياني ندشت با پيشر كش كر تش يك چند فر

شغا شد خا سا بخش هايي ير جنگ

نچنانكه كنو ــل ها ني نيز گرفت. تفا تحلي ــر فز ي

، «به خو نقال فسنجاني نيز پر برمي هاشمي

نقال بتد نچنا كه] شت. [ پير شباهت

ند، ما كم كم بحث مير نقال ها با هم بو ــم همه نير ه

مد گر ها مختلف تشكيل شد». (۳، ۳) پيش

شمن ــختي موجهه با ختالفا كه س ين كنا

ير كمك ها شر غر ــت س ، چند مي كر

، تهر ــخير سفا مريكا . حالي كه تس نيز كوتا بو

يپلماتيك با غر به تهر بسته با گفت گوها

، ند نه ساختن سر به ، برخو با حز تو بو

نيز ير گفت گو همرهي همسايه شمالي بي نصيب

غا جنگ، ــاخت. تسخير سفا مريكا گر پيش س

، برخو با حز تو ما قعيتي ناگزير بو بو كنو

غا جنگ صو عملي به خو گرفت. ما هايي پس

فسنجاني تصميم ين چنين ست كه كنو هاشمي

يپلماتيك مو : «يك كا ضد چنين به مي گذ

شو نجا شد كه شايد هم ال بو برخو با حز

يم، ... گر كا نمي كر ــتگير سر بو س تو

شتيم. من بر ين حر ير نظر . ما حز تو بهتر بو

(۴ ،۳) «. ليلي پيد نكر ند، تا بو نها به فكر كو كه

يم، صلي ترين تفا يدگا ها ما گر بگذ ين تفا

ــد كه غا ش ــا هديت جنگ صبح ــگا ه ن

ها نظامي ير خرمشهر شدند صلي ترين نقطه نير

پس گرفتند: صبح سو ــد خا خو با شغا ش

لت عر گرچه همچنا بخش هايي ند خر ۱۳۶۱.

ــت، ما كنو تر ش ــغا خو خا ير ش

هايش ــخن مي گفت مدعي بو كه نير مخاصمه س

ير فرخوند ست.

فسنجاني: «چند پس فتح خرمشهر... جمعي هاشمي

فرماندها نظامي بر تعيين تكليف بعد خدمت ما

يم. جلسه بر من يت هللا خامنه هم بو فتند. من

. متأسفانه فا بو يكي مهم ترين جلسا شو عالي

ست ما نيست... پايه حر ين بو كه ما تجلسه صو

ست. بايد ين مقطع غلط مي گفتند: تفكر پايا جنگ

هيم.» (۲، ۷۵) مه جنگ

فسنجاني، نظامي ها حاضر يت هاشمي مطابق

گي خو بر به ما جلسه، صرحتًا به جديت

خا عر ضر سخن مي گفتند ما نيز گرچه

ها ير به خا مه جنگ ما مخالف نير معتقد به

ما فرما ، ست. پس شنيد منطق نظاميا عر بو

يت مي كند- چنين صا شد نچنا كه هاشمي نهايي-

سيب نبينند.» (۲، ــت: « نقاطي شويد كه مر س

(۷۵

تش بس مه جنگ پذيرفتن ــي ختال چگونگ

من ــي نيز تش ــپاهي ها س عا ميا نير به منا

ير پس فتح خرمشهر- لين عمليا نكه ، خاصه

ينچنين بو ــت نيز همر شد. - با شكس مضا عمليا

نتخا ــنجاني به فرماندهي جنگ فس كبر هاشمي كه

ــنجاني نه «جنگ، جنگ فس ــد. كنو برنامه هاشمي ش

ــپس » س » كه «جنگ، جنگ تا يك پير ــا پير ت

ــتي بو جر چنين سياس . بر ــو تش بس ب پذير

ــد.پيش ما هي منطقه ش فسنجاني ــمي كه هاش

ــت: «بر خدحافظي ش يد با فرماندهي كل قو

سيد ين نكته عر كر كه تصميم ما خدمت ما

هيم جنگ ختم ين ست كه يك عمليا خو نجا

ند گفتند: ند لبخند كنيم. ما نگاهي مهربانانه كر

(۳ ،۳) «. حاال بر تا ببينم چه مي شو

نديشه كنو ما يرني ها نظامي بسيجيا نير

ين ند عمليا هايي متعد متنا به فتح بصر بو

لفجر يك مضا تا منظو پشت سر گذشتند: عمليا

شته عمليا ها، لفجر هفت. فرجا ين لفجر يك تا ...

لفجر هشت بو كه به فتح فا بيستم ما ۱۳۶۴ نجاميد.

ستي خو جنگ با عر ، ين ير بو كه پيش كنو

به نمايش مي گذشت. ين ما پايا جنگ نبو كه گويي

. فصلي جديد جنگ ير عر گشو شد بو

، «مك ــت يرني ي - كنتر» يا به ــتا «ير س

لين»، چند ماهي پس نمو پيشدستي ير فا

غا شد. ، جنگ با فتح فا

بط ير مريكا، به يكبا بها ۱۳۶۵ تعليق

لين، بر مك فا مين نشست كه هوپيمايي تهر بر

، ليو نو عضو شو منيت يگا ــا منيت ملي مش

ند. ــافر بو ــرئيلي مس ــي مريكا يك مقا س مل

بط ــايش با ــمايل كليد به عالمت گش كيكي ش

ــت ش ميا ير مريكا، يك جلد نجيل مقد با يا

يگا پشت جلد بر ما خميني نالد مضايي

مريكايي به ند كه هيأ يك قبضه طپانچه، هديايي بو

گي مريكا بو بر ما شتند. هديه صلي ما عال همر

، موشك ها ها : تا فر تسليحا مو نيا به ير

. فريد نژ سو سپا پاسد المپ ها

ند كه كتر ها سو مجلس ير مذكر كنندگاني بو

به گفت گو با ميهمانا مريكايي تهر نشستند.

Page 26: Shahrvand Emrouz 01

۲۶هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ تاريخ دفاع مقدس

قت جنگ، چنين تبا ما فرماند ــايش با ين گش

ــت كه لين، نامه س ــر قضيه مك فا يت مي كند: «ش

ــد كه موقع مشا قا كنگرلو مي نويس قا قرباني فر به

قا ] به ال سال بو . قرباني فر [كه ير موسو بو نخست

لما ئيس پا ) « ــه « ــه خان كنگرلو مي گويد: جلس

يگا بو پد هم ) بو كه مريكا سر جمهو خو

ند. جلسه مي گويند كه عر حمايت جلسه بو

. ، سو شو ها خوهند بر ــو مي كنيم گر پير ش

ــت جنگ ستفا به ير كمك كنيم. چو لذ بهتر س

، پس خو ست كه ين پير ــت نمي خو ير شكس

قا قتي كه ين نامه به ــيم... به هر حا شته باش ــهم س

كنگرلو مي سد، به ما مي گويد ما هم جلسه سر قو بحث

مي كنيم.» (۲، ۸۴- ۸۳)

نيا خو به قيمتي ــال ها مو ير بدين ترتيب س

ست مي ُ مقابل ما مريكا ــيا به تر با س

، غا خوبي بو . گا هايش لبنا يا مي گر

گرچه فرجا خوبي به همر ندشت. يك چند نگذشته بو

ين با چا »، مقاله فشا گريانه كه مجله «لشر لبنا

. ما چر؟ ر

ال خو ــو بدهي ۲۱ ميليو ، تنها ۱۴ ميلي ير

ال سلحه ميا ين معامله تسليحاتي تحويل قرباني فر،

شي شي كم فر ، چر كه مدعي گرنفر مريكا ير بو

، بقيه پو نيز عا مي كر . قرباني فر ما كه ين معامله بو

يت هللا ستا با ، خت كر جيب خو به مريكايي ها پر

ــت برمبنا گمانه ها گويي، مهد منتظر ميا گذش

يت هللا مجله لشر صلي بو ميا بيت هاشمي نيز حلقه

فسنجاني تفا كه مي تونست . كنو ما هاشمي لبنا

تحولي مناسبا ير مريكا باشد، ين چنين يا مي كند:

لي عاليم منفي «ممكن ست فرصت خوبي بو باشد،

(۸۶ ،۲) «. يا بو

ــر بيش ي ــپا ــط س فتح فا بهمن ۱۳۶۵ توس

ــتفا گستر س ها عرقي با ــت تا نير يكسا گذش

ين ما ۱۳۶۷ ــيميايي، ۲۷ فر بي سابقه سال ها ش

ــو ند نيز جنگ به س ير فا تصر

ــا ها ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۷ پذير ندند. فاصله س خو برگر

؛ سالي ــو ير ما سالي سخت بر ير بو قطعنامه س

سخت مها بحر ها قتصا به تبع هديت جنگ.

ما برنامه قت سا ئيس نجاني، غني نچنانكه مسعو

تش بس نمي پذيرفتيم، جه معتقد ست: «گر سا ۶۷ بو

ــا حا تهيه برنامه مها ــد. م ضعيت به مرتب بدتر مي ش

يم. ما بحر ها هر لحظه بيشتر شديدتر مي شدند.» بحر بو

ــا ۶۶ قتي س ــا كه مي گويد، « نچن (۱۶۱ ،۱)

مه ) هم شديم، متوجه شديم با ين برنامه (برنامه مها بحر

جنگ مكا پذير نيست.» (۱، ۱۶۹)

جه ما برنامه بو ــا ــت س ياس نجاني مقا غني

ــين موسو نوشته ــا ۱۳۶۵ بر ميرحس نامه س

ا بر تد جنگ ــد ــتدال كر بو كه تامين ت س

عال كر بو كه «يا جنگ ــت. نامه تو ما نيس

هدفي ينكه جنگ با تما كنيم نظا حفظ كنيم يا

پاشي نظا ، فر هيم كه نتيجه مه كه تعريف كر يم

لي معلو نيست كه قهرمانانه هم فتن ست؛ قهرمانانه كنا

باشد». (۱، ۱۶۹)

ــا تجديدنظر ، حفظ نظا ب ــه مدعي بو ــا ك نچن

هي نتخا گرچه ، ــو ممكن بو سياست ها جنگي كش

ــين پيش بگير ما حس : «... يا يگر نيز ممكن بو

ــيد ــته باش كا هم با ماند نماند حكومت نظا ندش

ــا هد صولي هم علنًا عال كنيد بگوييد برس

فتن هيم، حتي به قيمت بين مه مي يم جنگ كه

(۱۸۲ ،۱) «. نظا

فسنجاني ــو ين نامه به هاشمي ميرحسين موس

. جنگ ئه كر يگر مقاما نظا نيز ــا فرماند جنگ مق

جه ما برنامه بو ــا ئيس س ــا همچنا تد بو كه م

يگر به ، ستعفا خو نيز سخن گفت نامه عتر

قا موسو نامه نوشتم ميرحسين موسو نوشت: «من بر

. ما يك چيزهايي ــو كا كر ــريط صًال نمي ش كه ين ش

ــد عما يگر مي گوين ــا نظا چيز قاي ــم. مي گويي

مي كنند.» (۱، ۱۷)

نچه ــه ج ما برنامه بو ــا قت س ئيس ــت ي

قيق تر عز لت مي گذشت، صو ــا هيأ جلس

نگاهي كه جلسه هيأ ، شكا مي سا بر ستعفا

ند سپس حالي لت بر ضر تد جنگ تأكيد مي كر

كه بر سترحت يا تما با خانه نوشيد چا يا كشيد

سيگا به تاقي پشت محل برگز جلسا مي فتند،

نجا به نجو با يكديگر ضر پايا جنگ سخن مي گفتند.

، گرچه متر بيشتر يكديگر فاصله ندشتند ين تا

نها گذ تباطي هر ــو يدگا فر عب ــا م

يگر، به طر ناشناخته با چرخشي بي نظير يك تا به تاقي

نچنا بو كه عد مخالف يگر نه ــد. حا همر مي ش

ــه هر فر خو ــند، ك مه جنگ باش يگر موفق هي گر

. ما «جنگ صلح» بو يتگر تو

: نامه هايي به بو كنو فرماندهي كل قو با پيشنها

ضعيت جه توضيح ما برنامه بو شناسا سا سو كا

نا كه همانا پايا به ــو پيشنها بحرني قتصا كش

ــپا كه حا ضايي، فرماند س ــن ؛ نامه محس ــگ بو جن

هايي مه جنگ با نيا ها نظامي بر فهرستي بو نيا

ند ند هوپيما صدها فر ستگا تانك، صدها فر جمله صدها

ما تم. هليكوپتر، هز قبضه تو ... نهايت نيز بمب

ين نامه نيز گويي ترجماني هما نامه بو همچنا

ضايي نشانه فسنجاني كنو مي گويد: «نامه قا كه هاشمي

ين بو كه با توجه به شريط موجو نمي تونستيم بجنگيم.»

(۹۵ ،۲)

خر كه ــاله؛ صلحي ين، پاياني بو بر جنگي هشت س

قع كه ؛ به پذير به مرتب سخت تر جنگ بو

. خر» بو ، به صلح «جنگ

منابع:نجاني، قتصا سياسي جمهو غني گو با مسعو ۱. گفت

نتشا گا نو، چا ۱۳۸۲ سالمي، ، چا نتشا كيها فسنجاني، ۲. بي پر با هاشـمي

۱۳۸۲يژ نامه هشت ، فسنجاني، همشهر گو با هاشمي ۳. گفت

، ۳ مهر ۱۳۸۵ فا مقد سا ، بي جا، بي نا ۱۳۷۹ يت هللا منتظر ۴. خاطر

سـالمي حركت، بي نا، چا نقال ، گا ۵. مهـد باسو ۱۳۶۳

،( ير عر يژ جنگ گو، شـما ۲۳ ( ۶. فصلنامه گفت بها ۱۳۷۸

حمد تدين، حشـت، ترجمـه لخليل، جمهو ۷. سـمير نتشا طر نو، چا ۱۳۷۰

حمد تدين، ، ترجمـه گر مر . تيمرمن، سـو ۸.كنـت سا، چا ۱۳۷۶ نتشا

ند جنگ ير عر هنو بر بسيا سياستمد پر

گرچه ۱۸ سا پايا ــت، س ير گشو ماند نظاميا

. مهر ما مسا به بهانه هفته جنگ ۸ ساله كشو مي گذ

يگر «جنگ» پايا مو مناقشه قر ، يكبا فا مقد

نامه نگا كبرگنجي، ين سا ها گرفت. پيش

ــئوالتي مو پايا جنگ مطر كر بو يرني س

حل، ند ما تر مرحو سيدحمد خميني، فر سا ها

. خته بو با پايا جنگ پر يدگا ها نظر خو ئه به

يگر مهرها سا ها گذشته « نچه كه ين «مهر ما ما

. فسنجاني منتشر كر فتر هاشمي ، نامه بو كه جد كر

ما خميني نگاشته بو گفته مي شد كه يكي نامه كه

ست. «پايا جنگ» مهم ترين سرفصل ها پايا جنگ بو

تاكنو سه با محل مناقشه قر گرفته ست. يكبا موضو

حانيو كه يگر حانيو عليه برخي ــو بخشي س

نا شتند مطر شد. مخاطب گفته ها جنگ برعهد

. كسي كه جنگ فسنجاني نبو قع كسي جز هاشمي

ئيس جمهو سابق ير ــن بني صد ، بولحس پس عز

نامه نگا هاشمي شت. با ين مناقشه بين برعهد

فسنجاني صو گرفت. ين با هاشمي به علت حضو

ها نتخابا مجلس ششم سا ۱۳۷۸، بهانه جمع نامز

يه «نقد هاشمي» به به برخي منتقد خو بو تا

ند. با سو مناقشه بين سي جنگ چگونگي پايا بپر بر

نظاميا سياستمد سرگرفت. ين تفا مهر ما مسا

، ، برخي نظاميا فا مقد . به بهانه سالگر (۱۳۸۵)

يخ گشو قفل تاغا پايا جنگغا پايا جنگ ۲۲

v³−²M d³ «

Page 27: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ تاريخ دفاع مقدس۲۷

تي بيا خصو پايا جنگ ظها ضايي مشخصا محسن

، مناقشه يخي ما ئه يك نامه تا ند نهايتا هاشمي با كر

. به سو خو پايا

مباحثه نامه ــا ــيدحمد خميني ب ــا ۱۳۷۴، مرحو س س

جمهو سالمي ير به گفت گو نشست. فر ين

خت. ــگ موضو پايا جنگ پر يخي به جن مصاحبه تا

) پس فتح خرمشهر لين با خبر كه ما خميني ( بر

شمن ند حتي مخالف به خا مه جنگ نبو مايل به

نا حانيو كه جنگ برعهد يگر ما برخي ند. بو

ند كه بايستي جنگ ــتند تاكيد مي كر ش يگر ، نظر بو

نگا پس كه هيم مه ــر خا عر تا پيش

مينه ها پايا جنگ فرهم نها گرفتيم، قسمتي خا

ــي مر كنيم. ين گفت گو بالفاصله بين محافل سياس

ما خميني موفق ــد. تصو عمو مر ين بو كه پخش ش

» نيز تخا شعا «جنگ جنگ تا پير ند مه جنگ بو

ست. ما گفته ها مرحو حا سيدحمد بر همين مبنا بو

عايت خال سياست ــا مبني بر خميني تاكيد يش

ها ير عر نمي پذيرفتند، توسط ما كه حضو نير

: مقابل ــر ــر مر نمايا ك يگر جنگ ب ــه ج

ند كه بهتر ست جنگ تما ــايل خرمشهر ما معتقد بو مس

شو ما باالخر مسئوال جنگ گفتند ما بايد تا كنا شط لعر

ما عر بگيريم. يم تا بتونيم غرمت خو ) بر ــد ن )

ند مي گفتند گر بناست شما ما صال با ين كا موفق نبو

ــما ضعي كه ش ين گر جنگ با مه بدهيد بدنيد جنگ

ــر ين جنگ تما يگ ــويد ــما موفق نش مه يابد ش يد،

مه بدهيم. ــدني ست بايد ين جنگ تا نقطه خاصي نش

مد بهترين موقع بر پايا ــهر پيش ال قضيه فتح خرمش

نامه جمهو جنگ ست.» (مصاحبه سيدحمد خميني با

سالمي ۱۳۷۴/۱/۱۴)

فسنجاني به عنو كسي كه نوعا مخاطب ين ما هاشمي

ــتو س مه جنگ صرفا به ، تاكيد كر كه ــو ظها بو ن

نجا شد: «بعد فتح ما خوست

. ــئو جنگ نبو ــهر من مس خرمش

. فا بو نمايند ما شو عالي

مد تنها مسئله كه موقع پيش

ند كه ما موفق ــن بو كه ما فرمو ي

ــا خا ها م ــتيم كه نير نيس

ــگ ما لي صل جن ــوند. عر ش

ند كه كسي با يشا صال جا نمي

ــو يا بحث كند كه جنگ متوقف ش

ما حتي يك لحظه تش بس شو ...

ند كه با يشا بحث به كسي جا ند

كند كه جنگ متوقف شو ... باالخر

گر خا ما پذيرفتند كه (نيز)

نجايي شويد ــويد به عر مي ش

كه مر نباشند.» (جمهو سالمي،

قع ين نو ظها (۱۳۷۸/۱۰/۱

فسنجاني، تاكيد بر ين بو هاشمي

مه جنگ بعد كه هيچ نقشي

فتح خرمشهر ندشته ست. حتي

بيا خاطر خو يا مي شو كه

«ما ضمن ين كه مايل هستند جنگ

نند كه ما تر تما شو صال نمي

(۷۴ ، كوتا بياييم.» (عبو بحر

مباحثه با جنگ نظر به غم كه ظها

ــا ۱۳۷۸ فرصتي ، س حانيو باقي ماند بو ــطح س

فسنجاني ــمي نامه نگا به بهانه حضو هاش مد تا پديد

ــم، نقبي به ماجر نتخابا مجلس شش ها جمع نامز

مه جنگ با علل ــوالت كبر گنجي س جنگ بزنند.

فسنجاني ــنجان به پاسخ خوند. هاشمي فس هاشم

يگر يا شد مد. يك با ين با نيز مقا پاسخگويي بر

.» سپس كه «پس فتح خرمشهر من مسئو جنگ نبو

ين مباحث مطر مي كنند: خت كه نتقا كساني پر به

ــي كه مر «من خطرنا مي بينم ين حركت غلط سياس

. بر ين كه چند تا ين مر يا جو ها ــد پيد ش

يرسئو مي برند. بي طال بگيرند فتخا گذشته نقال

، ين كه ما بنويسيم جنگ ست. گي خيانت بسيا بسيا بز

ــاله به صو يك باليي مطر ــت س ين جها مقد هش

ــا بكنيم، كنيم بر جامعه نقطه ضعفي بر نقال حس

ــت؟ ... به خصو گر باال سرما تابلو ين چه خدمتي س

ــم خدمت مي كنيم؟ ما ي يد. به كه ــط ما هم بگذ خ

ــت؟» (نما جمعه ــؤ بر خدمت مر به جامعه س يرس

(۱۳۷۸/۱۱/۱

مباحثه سويگر، ين موضو مطر ۱۸ ما پس پايا جنگ، يك با

اليلي جنگ بعد فتح خرمشهر پايا شد كه چر بنا به چه

نيافت شش سا به طو نجاميد. ين با ين مناقشه سو

غا شد. ضايي به عنو فرماند سابق سپا پاسد محسن

مه جنگ پس فتح خرمشهر مي گويد: «فتح اليل با

خرمشهر بهترين فرصت بر برقر صلح بو تا كشو به

لت ها ند. ما ين مسئله سو ها بين لمللي برگر مر

سمي سياسي كشو معتقد منطقه پيگير نشد ... مسئوال

ــا جنگ طريق ــب پير پاي مه جنگ بر كس ــه ب

مه جنگ طريق نظامي ند كه با سترتژ ــي بو يپلماس

ــترتژ س گانگي ين . ــقو صد متفا بو بر س

جلسه كه خدمت غا شد. بالفاصله پس خرمشهر

فا محضر ما كه ما تشكيل شد، جلسه شو عالي

بيلي، ، موسو قايا حا حمد خميني، ميرحسين موسو

ند- حضو ئيس جمهو بو - كه هبر اليتي مقا معظم

ها فسنجاني گفتند كه ما بايد مر قا هاشمي شتند،

بين لمللي عبو كنيم كه گر خوستيم جنگ تما كنيم يك

نها شته باشيم كه بتو ميز مذكر ست چيز

، ۶ مهر ۱۳۸۵) تا ستفا كنيم. » (سايت با

مه جنگ پس فتح شكا ، ضايي ين گفتا محسن

« فسنجاني به عنو «سياسيو خرمشهر برعهد هاشمي

مي گذ سخني خو نظر سپاهيا كه جلسه

. حتي عنو مي كند: «ما شتند به ميا نمي حضو

ها بين لمللي عبو شت كه چر مي خوهيم مر يك بها

كنيم ما پس شنيد ستدال ها گفتند من يك هفته فكر

قا تما حمد هم. يك هفته بعد مي كنم سپس پاسخ مي

ند پي عمليا ــر موفق ما عال كر گرفت نظ

ها ما تا كنا ــد هد پيشر نير مضا طرحي ش

«. ند بو تا قسمتي خا عر ختيا ما قر بگير

تا يا مي كند كه ــايت با همين مصاحبه با س

ــترتژ ير ين بو كه فقط يك عمليا نجا ين پس س

قع . ــپس بر عمليا بعد برنامه يز كر هد س

ضايي. معتقد ين نقد ست بر جنگ توسط محسن

ــت كه بايد جنگ چندين عمليا يك سترتژ س

. به همين خاطر يا مي شو كه شر جنگ تعريف كر

تا خرمشهر، جنگ ختيا نظاميا بو تونستند با

ــو كنند ما پس كه چندين طرحي عمليا كش

يگر مسئوليت كا سترتژ نظامي به سياسي تبديل شد

پذيرفتند «پيشرفتي» تا عمليا خيبر حاصل نشد. هاشمي

ــنها ــچ عنو نمي پذير كه (پيش ــنجاني ما به هي فس

ــهر بو ست. برنامه مه جنگ بعد فتح خرمش

خر بهمن ما نجا » كه شبكه سه تلويزيوني «فو لعا

شد)، گفت: «ينها شتبا مي كنند ... جريا قبل فرماندهي

ــه جد ــئله به خا عر يك جلس من بو ... مس

ــا ين بو كه ــد. ما نظرش بين فرماندها ما برگز ش

نشويم. فرماندها مي گفتند ينكه پشت خط بايستيم

شمن خيلي شمن بدند كه ما نمي شويم، جنگ بر

با حمله مي كند ... منطق سا مي كند. خو تقويت

ند جاهايي ستو . منتهي نظامي بو ما قانع كر

ند. من سيب نبينند. جا مشر ــويد كه مر ش

يم. ما نظر فرماندها قبو نجا بو يت هللا خامنه نيز

«. ند. من هم تاييد كر نجا نها لي بحث ــتيم ش

هبر بدين ترتيب هاشمي با شاهد مقا معظم

مه جنگ پس يگر ين كه عامل صلي جلسه، يكبا

، مي كند. فتح خرمشهر بو

سا ۶۷ پايا جنگبهز نبو مي گويد: «بعد پير ها پياپي ما شكست

با تا فتح خرمشهر حالتي عمو يجا كر بو كه حصر

ــيم. گويي مي تونيم به هر هدفي كه مي خوهم جنگ برس

ــتر بو كم كم ين تصو برخي فرماندها نظامي ما بيش

جو صد مكا برقر شريط ين مبحث مطر شد كه با

يج بحث جنگ ــت به تد ش ــب بر صلح نخوهيم مناس

ــد.» (گفت گو با خبرگز ، مطر ش ــقو صد جنگ تا س

ير صنايع ما جنگ ــخنا بهز نبو كه ــنا) س يس

سنگيني همچنين معا لجستيك ستا فرماندهي كل قو

ــت، بيانگر ست كه ير هدفش «سقو ش برعهد

ما ست. ، قر ــو عر ئيس جمهو كش صد حسين»

خل كشو ، تفاقاتي سا ۶۷ به غم تخا ين سترتژ

نچه كه تصو مي فت، تر كه ناگها پايا جنگ

، ضايي فرماند سابق سپا پاسد . به گفته محسن قم

Page 28: Shahrvand Emrouz 01

۲۸هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ تاريخ دفاع مقدس

يد قا هاشمي مي گفت، بر » : فتا بو جنگ به مرگي

فا بگيريد تا جنگ تما كنيم. كربال پنج هم گفتند

يك شويد، ما جنگ تما يد شلمچه بگيريد به بصر نز بر

يم بر پايا مي كنيم. يعني ما هميشه عمليا مي كر

. علت مر شد بو خر به جنگ جنگ عمال پنج سا

مرگي بو كه عمليا ها خدمت سياست قر گرفته

تا ۸۵/۷/۶) .» (گفت گو با سايت با بو

سبق جه ير خا اليتي عبا ملكي، معا علي كبر

ير جلسه محرمانه تهر سخن به ميا گزينه ها

پيش ير بر پايا يافتن جنگ، مي گويد: « ۲۵

، عضا ــر سه قو ــه تهر با حضو س تير ۶۷ جلس

، شو عالي قضايي ــو نگهبا ، ش مجلس خبرگا

ــال ــد طر حضر ما يعني مرحو حجت الس نماين

يت هللا مهد كني يت هللا توسلي ــيدحمد خميني س

ــت. يكي ش جو ما ــد. چها گزينه ــكيل ش تش

ــتا ــنها پاكس يگر پيش . لجزير بو بحث ميانجيگر

ما كنفرنس . بعد هيئت ميانجيگر سا ــطه گر س به

سالمي كه تهر به سر مي بر گزينه چها هم پذير

«. قطعنامه بو

ما ملل ۳۰ ــا ــو كه قطعنامه ۵۹۸ س يا مي ش

ــد بو ما تا سا ۶۷ ير نپذيرفت: تير ۱۳۶۶ صا ش

. پذير ما صد قطعنامه پذيرفته بو «عر هما

قت نامه به ئيس جمهو ، يت هللا خامنه قطعنامه

. ما ملل ۲۶ تير ۱۳۶۷ عال كر قت سا بير كل ، كوئيا

.(۸۲/۷/۱ ، نامه همشهر فا مقد يژ نامه )

با چگونگي پذير قطعنامه يا فسنجاني هاشمي

سيعي ، ممكن بو كشتا مه پيد مي كر : «گر جنگ مي شو

سرسر كشو به سيله سال ها شيميايي نجا شو ... ما

ير مي گفتند كه ما به مر ــكل بو بريشا كه بپذيرند. مش

گفتيم كه گر جنگ ۲۰ سا هم طو بكشد مي يستيم. ... من

. به عنو جانشين فرماند ــنها كر به ما يك حل پيش

تش بس مي كنم ... بعد شما من كل قو، فرماند جنگ، عال

ما . بر نظا هم حفظ مي شو ــئله محاكمه كنيد. مس

قا گفت نمي شو ينجو ناحق ست ... (چند بعد) حمد

) به ــا جنگ ــا مي خوهند (پاي ش ما خو عال كر كه

عهد بگيرند چو فكر مي كنند ممكن ست بين شما ختال

بيفتد.» (گفت گو با شبكه سو سيما، ۸۵/۱۱/۱۸) با ين حا

يخي صا ــا تا ــد ما پي قتي پايا جنگ عال ش

ند ، هنو كساني بو هر» به ميا ــخن «جا كر س

شتند. ضمن كه ، حر ــبت به چگونگي ين پايا كه نس

بهاما ين ــنجاني بعد جلسه بر فس ظها هاشمي

: طي سه گذشته جلسا متعد با فز گفته بو

حضو سر كشو تشكيل شد جمع بند تمامي ين جلسا

سيد ست. ضمنا بعد حضر ما تصميمشا با حضو ما

ند كه حا مطالب مهمي ئه طي پيامي به جلسه سر

نامه ــت صو مصلحت بعد منتشر خوهد شد.» ( س

(۶۷/۴/۲۸ ، طالعا

نستند مرگي به همين علت نظاميا علت پايا جنگ

تخا ــتمد فرموشي قيق سياس ــت ها عد سياس

نستند مرگي سترتژ نظا جنگ عامل صلي ين

شا مكر فرماندها نظامي يگر سياستمد به گز سو

ند. حتي يگر تو جنگيد ند نا ند كه جو شا مي كر

ير ئيس جمهو سابق ير كه مقطع سيدمحمد خاتمي،

شت، ئيس ستا تبليغا جنگ برعهد قت بو شا

حيه قو فسنجاني فرماند جنگ به نبو نامه به هاشمي

، سا ها پس . به غم ين تفاقا نا شا كر بو ميا جو

. عامل پايا جنگ جنگ، هاشمي نقطه ثقل تما نگا ها بو

ند. حتي سا نستند نظاميا حاضر به بخشش نبو مي

، خوستا ۷۸، هنگامي كه كبر گنجي نقد هاشمي قلم مي

فسنجاني نامه محرمانه ما خميني شد بو كه هاشمي

، نامه طالعا به شا كر بو كه قبال گفت گو با

قا هاشمي منتشر شد: «مگر پس پذير قطعنامه ۵۹۸،

ند كه به نامه حضر ما عد ند فسنجاني به مر

گا شوند؟ پس چر تش بس اليل منتشر مي كنند تا مر

هه منتشر نمي شو تا هم «حق نامه پس گذشت يك

قعي تر جنگ ميل ها ــو هم مكا تحليل » ش مر

؟ نتشا نامه ما ... بر شفافيت شن تر شو قا هاشمي نقش

(۱۳۷۸/۱۱/۹ ، گا نامه عصر مي فزيد.» (

فتر ما توسط ــت، نامه خوس ين ــا پس هفت س

فسنجاني منتشر شد. علت نيز ين بو كه سا هاشمي

فا ــت جمهو نيز هفته ياس ــه بهانه نتخابا ۸۵، ۸۴ ب

يگر متوسط نظاميا مطر شد مقد بحث جنگ يك با

خالت يگر هاشمي عامل پايا جنگ معرفي شد: «نظامي

ــمي قا هاش ــتند بحث هايي بو كه تهر بين ندش

ــمي .... به ما قا هاش حل صو مي گرفت. حضر ما

ستا با خو تش عر گفتند گر جنگ تما نكنيم

ضايي .» (گفت گو محسن مت مي كر مي گير ما ما مقا

ملي، ۸۵/۱/۷) نامه عتما با

ند ما بر ) پيش ــمي نامه (فرماندها سپا قا هاش »

قتصا مكانا مي خوهند ين گفتند كه سپا

يم. حقيقت مشكلي كه بايد هم گفته ند ين مكانا ند

ند به ميد ما ندختند ... يك ــيو حل مي كر سياس

قا هاشمي گفتند ما حتي نمي تونيم بند پوتين سربا

(۸۵/۷/۶ ، تا ضايي، با بسيجي ها فرهم كنيم.» (محسن

فسنجاني فتر هاشمي ــد كه ظها باعث ش ين نو

ــل پذير قطعنامه بيا الي ــا نامه ما خميني ناگه

ــئوال كشو كه ۲۵ ــر كند. نامه ما به مس مي كر منتش

» نظاميا حت «عتر ، به ــد بو ــا ش س تير ما ۶۷

ست: «حا كه مد يند سخن به ميا به عد پير

ــپا كه خبرنگا جنگ تش س ــئوال نظامي ما عم مس

ــال به ين تش س ــر مي كنند كه ــند صريحا عت مي باش

مد، نظر به ين كه ــت نخوهد س ها هيچ پير به

لسو نظامي سياسي نظا جمهو سالمي ــئوال مس

نند ... ــو نمي ين پس جنگ به هيچ جه به صال كش

هند فرماند سپا پاسد كه يكي با توجه به نامه تكا

ها گز نظامي سياسي ست كه بعد شكست ها خير

ها سيد به عتر جانشيني فرماند كل نير به ينجانب

ست كه ــپا يكي معد فرماندهاني مسلح، فرماند س

مه جنگ مي باشد ... صو تهيه مايحتا جنگ معتقد به

شن شد تش بس موفقت مي نمايم بر ينجانب با

ــپا كه مو تخا ين تصميم تلخ به نكاتي نامه فرماند س

، فرماند مزبو ــته ست، شا مي شو يخ ۶۷/۴/۲ نگاش تا

يم ...» ين يگر ما هيچ پير ند نوشته ست تا پنج سا

اليل پذير پايا جنگ نامه فرماند ــا ما صرحت نامه،

تش بس مي پذيرند ليل نسته بهمين سپا پاسد

ــا نامه ما مناقشه عال مي كنند. بدين ترتيب با نتش

كش كر هاشمي تونست مد بر سر پايا جنگ فر به جو

ــيد، ــا ها با خو يد مي كش تهامي كه طو ين س

يد. خو بز

مت پايا جنگ غر. بتد بحث يگر نيز موضو «پايا جنگ» فر مهم

يافت غرمت سو ير بو كه حتي قبل پايا جنگ با

قع ين بحث ما ها . ماجر شغا خرمشهر مطر بو

هايي نيز مبني بر ــر شد عمدتا پيشنها ين جنگ، ش غا

جو يافت غرمت پايا جنگ عال كند، ين كه ير با

ها نفتي منطقه خليج فا ــت. گفته مي شد كه كشو ش

ال غرمت جنگي ختن ۶۰ ميليا گي خو بر پر ما

ــك هيئت ميانجي صلح كنفرنس ند. ي ــه ير عال كر ب

مد حتي عال شد كه هيئتي ها سالمي به ير ــو كش

فعا به ير عر سفر ها غيرمتعهد به جنبش كشو

تش بس با مقاما كشو ند طر پيشنها خو بر كر

فسنجاني خاطر خو به ين ميا گذشتند. هاشمي

ير جايي (نخست قا ــا كر ست: «با ش نكته

يم. ــح غيرمتعهدها صحبت كر ــنها صل با پيش قت)

پيشنها يجا منطقه غيرنظامي خا ير همر با خر

قا بني صد مايلند ها عرقي ند. بعضي نظامي ها نير

، ۱۰۶). جا با تعديلي بپذيرند.» (عبو بحر

يگر همين كتا به سفر برخي مقاما منطقه به ير

قا ضيا لرحمن ير با شا مي كند: «قر بو نخست

ئيس جمهو بنگال حبيب شطي مالقا كنيم كه نرفتم.

شته ند ين مالقا ير توقع نها هم نيامد ند. بعد معلو شد

جايي موفقت قا ــا نجا شو هتل يا خانه سفيرش

نها تقاضا كر نها بي عتنايي شد ... نكر ند طر ما به

ــتي مالقا كنند.» قا بهش جايي قا ند كه با من، بو

فسنجاني ۸ سفند سا ــمي ، ۱۰۸) هاش (عبو بحر

۶۰ نگا خاطر خو يا مي شو كه «پس مطالعه

با فتم تا ئيس جمهو فتر گز ها مضا نامه ها به

ما ملل متحد) كه بيركل سا ال پالمه (معا جو به

ئه كر مشو كنيم. با حضو طرحي بر صلح با عر

يم جو جه مشو كر ير مو خا ير نخست

تصميم گرفتيم. نتيجه ين شد كه هنو صلح ست بايد

ــه كا كنيم كه صد كامال موضع ضعف ضرب

لي كلي ميانجيگر هم ــت. باشد معتر به شكس

. ۱- خر صحيح نيست. سه شر خيلي تاكيد كر

بي قيد شر ۲- پرخت خسا ۳- كيفر متجا ... شب

فا شركت كر ... پالمه خر ــو عالي جلسه ش

« ند ها منجمله « با مر عرقي ها پذيرفته. مذكر

ها ها ناظر بين لمللي مر مي خوهد حضو نير

لت ها ــر ــت غريم جنگ به طر ط خ پر

، ۹۶-۴۹۵) همچنين ــر طلب.» (عبو بح

ها عربي به ير ين كتا بحث ۶۰ ميليا غرمت كشو

فضلي ــگ مطر مي كند: «ناخد بر پايا يافتن جن

هه ۶۰ عد شد) يل يايي كه قت نير (فرماند

. طال بي توضيحاتي جع به مين گذ مين مد

ها نفت خيز منطقه بسته نظامي يتاليا گفته كشو كه

ال خسا جنگ طر صد مايلند شصت ميليا

ــر سو كه كيفر صد ست، به ير بدهند ير ش

.» ( ۵۰۰) ما هاشمي معتقد ست كه غرمت منصر شو

ها عربي. مي گويد: «ما ــو عر بايد بدهند نه كش

غرمت حز بعث عر مي خوهيم حاضر نيستيم كه

نها گر بخوهند به حز يگر بگيريم. لبته ها كشو

يم ، ما حرفي ند ــث كمك كنند كه غرمت بپر بع

نامه طالعا ۱۷/ ند.» ( لي غرمت بايد عرقي ها بپر

۱۳۶۱/۸) هاشمي ما چند ما بعد نيز به صرحت مي گويد

خت خسا مشكل حل نخوهد شد. گوي تنها كه با پر

پايا جنگ، سرنگوني صد برقر حكومت سالمي

كشو ست.

Page 29: Shahrvand Emrouz 01

حقوحقو منيت ير قبا NPT ۳۲ قطعنامه شو ۳۱ تعهد ما ملل ۳۲ ما سا

v UÐ r¹d

بر حاكميت صل بر صو منشو ملل متحد صل لين يم شو ست كه به ۵ كشو عضو ين حالي عضاست. ين حق ين كه . با توجه به عطا مي شو تو منيت حق شو يم عضا به يالتا كنفرنس عطا ما با تي نگيز بو ست نظر متفا منيت نيز بحث بر

يابي مي كنيد؟ بر شد شما چگونه تي قع عبا تو منشو به كا نرفته. تو حق صطال ــت س ين ترتيب ــو بند ۳ ما ۲۷ به كا بر به كه منشــائل (مسائل ــاير مس جع به س ــو منيت كه: تصميما شــامل ييني) بايد با مثبت ۹ عضو ۱۵ عضو كه ش غيرقع . تخا شو منيت باشد يم شو عضا مثبت تما مي گر . تو به بند ۳ ما ۲۷ با ماهيت جايگا حقوقي حق ها بند يك ما ۲ يگر با صل بربر حاكميت كشو طر ما ها بين لمللي عضا بايد موجهيم. صوال حقو سابربر حقوقي باشند. بربر حقوقي بربر حقو با يكديگر متفا ست. صوال هر قر معاهد بايد بربر حقوقي . بربر حقوقي ما بربر حقو لي نه لز شته باشد جو ين ما حد شته باشد جو يعني حقو تعهد متقابلي يگر گر صل ــت. به بيا ــو تعهد متقابل متفا س حقما كه معاهد بين لمللي ست تسا عضا ساسنامه يك سا. ما يد گرفته شد قع بربر حقوقي نا ، ــو ــه ش خدشها عضو يك معاهد مانند گر حقو تكاليف عضا يا كشوست خال صل بربر حقوقي ــكا ش همديگر نباشد فاقد ضي ميا بند يك ما ۲ بند يا تعا لي مو ين كه نيست.. جو جو يا نه؟ قطعا يقينا ين تعا ۳ ما ۲۷

خرين كنفرنسي كه منشو كنفرنس سانفرنسيسكو _

ين بند مقر يك معامله ــد_ ملل متحد نهايي شتي ۴۵ كشو ها به عبا سياسي بو يعني يكسو ساير كشوجو ندشته ــا بند ۳ ما ۲۷ ــا بر ين بو كه ساس تاكيدشسيه، نگليس) بر مريكا، فرنسه، يگر ( باشد چها قد سميت شناخته نا به ــتند كه گر چنين حقي بر ش مي ماني نيستند يا شركت شو مايل به شكل گير چنين ساستا حفظ تو) نا ين حق (حق . چر كه نخوهند كر

نستند. صلح منيت بين لمللي مي ند ــي قر ه ــر ها بر س ــو يگر كش صا با ين ما نمي تونستند عد حضو ــا ــكل گير ين س ير بر شيد بگيرند. ما مي گرييد نا قد ها بز كه به ضعف سا

، بحث حاكميت عضا نيز شناخته شد قطعا ــا ين مناقشكسيكا ناقض بربر ما ملل پا ين بند منشو ساغم ين كه منشو به عنو مهم ترين سند حقوقي عضاست.به ــن مقر تعا ي معاهد بين لمللي قلمد مي كنيم ما بين لمللي عيت ساسي ين سا تو مشر ند حق برخو

. يرسئو مي بر هايي كه بيشـترين سهم صنعت برخي معتقدند كشوند تاثيرگذ بااليي سطح جهاني قد جها ها كوچك كه نقش چندني ند مقايسه با كشو برخويفا نمي كنند نبايد يك گونه باشند. مانند عرصه بين لمللي صد صد با يك ين كه يك شركت سهامد ۵۰

يك گونه برخو باشند.ما بين لمللي به طو كلي نظر حقوقي نمي تونيم يك سا با يك شركت تجا قيا كنيم. شركت ها بحث سرمايه منافع مالي ما مطر ست. شركت حتي سها ممتا ما بين لمللي ــا مي تونيم فر كنيم. حالي كه يك سمانند ملل متحد چنين فرضي پذيرفته نيست نمي تو پذيرفت تي برخو باشند كه بتونند ها قد ــو تعد معد كش

جلو تصميما مهم بگيرند.ست؟ النه پس به عقيد شما حق تو غيرعا

عيت النه ست. لبته بحث قانوني با بحث مشر قطعا غيرعامتفا ست. ما با بسيا قونين حتي قطعنامنه ها موجهيم يا ما ــو عايت ش ند. قانو بايد عيت ند ــر كه مباني مشــيا عند.بند ۳ ما ۲۷ به نظر بس ــر قعا همه قونين مش

عيت ست. نا فاقد مشر حقو منيت، عليه برخـي مي گويند غالبـا قطعنامه ها شـو يم كشو عضا تو يكي تخا مي شو با ها كشوين كه صا مي تو گفـت ين مـا با محكو مي يابد.

عيت نمي كند. يجا مشر تو موجه باشد، برخي مو حق

ــو باشد مقطعي تو به س ين كه يك مقطعي حق مي گر ساختا حقوقي به ضر به بندها سياسي بايم شو ها عضا ــت. مثال ين كه ير با كشو خا سنا بسيا بطه صد منيت نظر سياسي چه تو ــا حق ــه قطعنامه ۱۷۳۷ ه ــت.جالب ك مهم سين حق پيش بيني نها ستفا ند حالي كه ستفا نكرگا نها ين حق مقابل ين بو كه نير مي شد.عد ستفا گا بوشهر مستثنا كر قتي قطعنامه ، نير . بوشهر مستثنا شو

قع ها جنبه سياسي مي يابند. سيه مثبت منيت عليه كشو قطعنامه صا چنانچه سو شو جر نگذ ضمانت شو كشو مو نظر، قطعنامه به جر قطعنامه، صد قطعنامه شـديدتر جر عد جر مجد تحريم نهايت توسل سپس صو عد

؟ به خوهد بوقتي با بحر ست كه ينگونه منيت ــو كا شــو مي توند برسا فصل يا ختال بين لمللي موجه مي شتخا كند. يعني توصيه نمايد ششم منشو تدبير توصيه ند ــه مقر بين لمللي جر كنند قدمي به عمل نيا ككه خال صلح منيت بين لمللي باشد. مسئله هسته ير هم با صد ين گونه قطعنامه ها بر طبق فصل ۶ منشو . لبته موجهيم. سپس قطعنامه طبق فصل ۷ صا مي شوند به عنو قاعد نيست. قضيه حمله عر به كويت ين ــغا بالفاصله شو منيت برسا فصل ۷ منشو شماني كه برطبق فصل ۷ منشو قطعنامه . قطعنامه صا كرــت. قد ، قدما غيرنظامي س هله ــو صا ش. لبته كلمه تحريم هما تحريمي ست كه بحث مي شومد ينگونه ست: ”هر گونه نچه منشو قيد شد ست ها مسلح نباشد. شامل گير نير قدمي كه متضمن به كا “... ، سياسي بط قتصا متوقف ساختن تما يا قسمتي ــل ۷ ما ۴۱ چو فص ماني كه قدما چا ــن بنابريــو تحريم يا مي كنيم مي توند نچه ما تحت عن مربو به مينه قدما شته باشد مي توند تنها يك بعا مختلفي شته باشد نيز مي توند تما بر حه عليه كشو مطرين ختيا كه تحريم چه بعا . ــو ــامل ش جنبه ها شست كه تشخيص قع شو ــت. س منيت باشد با شو مد مي تو تهديد عليه صلح هد بحر به جو مي منيت بين لمللي، نقض صلح يا تجا محسو كر يا نه، گر مي تو محسو كر مقابل چه عكس لعملي ال ست. سا نبو تصميم گرفته مي شو كه چه قدمي گر توصيه كا. ين قدما مي توند به طو مرحله يا يكجا ــو گير ص

عد حقو قوستياب به نر هسته

تر ضياي بيگدل گفت گو با

ير ۱۱ ير حقو هسته حقو هسته

ما ملل ند هسته ير به شو منيت سا جا پرنا بسيا متحد به جز سياستمد نقد نظر حقوقدتر نيد ـه م خو نـد سـت. پر نگيخته برضـا ضياي بيگدل مدير گـر حقو بين لملل محمدنشگا عالمه طباطباي د حقو علو سياس نشسـت. خته منيت پر ياب قطعنامه ها شـو به س تا حقو بين لملل عموم به عنو ي منبع ست. نو ۲۶ با چا شد تر بيگدل تا نشگاه ، حقو : حقـو معاهد تند يگـر عبا تا ها ـد به چند ه هر سـال حقـو بين لملل جنگ تر ند با ين پر يگر ست. بخش سيد چا ر يم نيز گستر گفت گو يل پايه ي موالي

نيد. همين با م خو ي تحليل ي گز

ÊU¹d

DF U{

— ∫f

Page 30: Shahrvand Emrouz 01

۳۰هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶يم. ما ۴۲ منشو قدما باشد. قدما غيرنظامي كه بگذنظامي پيش بيني كر كه برسا چنانچه تصميما ــي كافي موثر نبو مي تو چنين قدمي تخا كر ين قبلما قدما (نظامي) بايد توسط نير نظامي خاصي سا. مو هم ــكيل نشد ملل نجا پذير كه هيچ قت تشها چندمليتي قدما نظامي صو گرفته توسط نير كه ها چندمليتي بو ست. به طو مثا مسئله كويت نيرــتفا شد كه ين قد قطعا يقينا خال منشو ست س

. مبنا حقوقي ندما نظامي منشـو قد كميته سـتا نظامـي كه بـر

؟ ضعيتي قر پيش بيني شد چه . به طو نمونه ين ستا تشكيل شد ما فعاليت چندني ندها چندمليتي موظف شد قطعنامه مربو به كويت هم نيرند گز خو به ين ستا كه متشكل قد ها بز بو

لي كنو فاقد قد ست.. ست بفرستند ما نظامي كه بعضا سـو قد جـو ين كميته با چـر

شو منيت پيش بيني مي شو غيرفعا ست؟ها عضو ــتا نظامي هماهنگي ست كشو كا كميته سما ملل منعقد مي كنند برخي هايي كه با سا بايد طبق قرهند. بنابرين ين ما قر ــا ها خو ختيا ين س نيرماني شته باشد تا بطه كميته خيلي نمي توند نقشي ين . چر كه به صرحت ما كه نير نظامي ملل متحد تشكيل شو، فرماندهي نير نظامي كه ختيا شو قر ۴۷ منشوشد تحت نظا ستا نظامي فعاليت مي كند عمدتا تنظيم، برنامه يز هديت عمليا ختيا كميته ستا نظامي ست. بنابرين عمال چنين فعاليتهايي با توجه به عد تشكيل نير

هد. نظامي ملل متحد نمي توند نجا ها نظامي ملل متحد به طو كل چگونه ست تركيب ين نير

؟ چگونه تشكيل مي شو، بايد نير نظامي ملل متحد ما ۴۳ منشو عنو شد. يعني موفقتنامه ها ــكل گير طبق موفقتنامه ها خا شما ملل به عمل مي يد به موجب عضا سا خاصي كه بين يمي ها خو به طو ــي نير ها عضو بخش ــو كش ، هند. طو جنگ سر ما ملل متحد قر مي ختيا سامينه ين موفقتنامه ها فرهم نشد. به نظر مي سيد پس جنگ ــو ما حاصل نشد ــر پايا تنش ها ين توفقا حاصل ش سليه ين موفقتنامه ها با شو منيت ست كه چر كه تنظيم تاكنو چند نظر مساعد نسبت به تنظيم ين موفقتنامه ها

ندشته ست.فقا يـن تو منيت به تنظيم اليل عـد تمايل شـو

چيست؟ــو ــي قد عضا ين ش ــت كه به نوع ليل س ــه ين بــد. بر نمونه فرضا ــته خوهد ش يم كاس به خصو عضا ــت ش جو چنانچه قضيه عر نير نظامي ملل متحد يگر ناتو ، ــتا . همين طو قضيه فغانس ــه متفا بو قضيــال هم ــو عز كند. يوگس ــت نير به كش نمي تونســن كاهش قد . همي ــع تفا مي كر ض ــه همين ترتيب بنا ها بز پيشبر برنامه هايشا ست كه عالقه كشو

به تشكيل نير نظامي ملل متحد مي كاهد.ماني كه قطعنامه عليه كشـو صا مي شو طي هد. به طو مثا كشـو تحت تحريم قر مي هايي مو خطا قر مي گيرند چنين قطعنامه كشوقتصا ... با كشـو بط سياسـي، كه متعهد به قطع ها به تعهد خو ين كشـو محكو مي شوند. چنانچه جر عد بط عمل نكنند ضمانت قبا تحريم يا قطع نا يا عليه ها چيست؟ عما قطعنامه توسط كشوهم قطعنامه صا خوهد شد به همين ترتيب صو

منيت يگر توسط شو ما قد ، جر مجد عد ؟ نا نظر گرفته مي شو بر

ها ين به عنو مر محتو تلقي نمي شو كه عليه كشونها فرهم مينه صد قطعنامه عليه لي هم قطعنامه صا شو كت جر تصميما شو منيت قع عد مشا ست. . لبته ين بد معنا نيست كه ــو ــو مي ش خو تخلف محسحتما ينگونه ست ما علي الصو بايد به ين سمت بر چو با

ما ملل تعا پيد مي كند. چگي قدما سا يكپاشته شو منيت مي توند حتي منشو به صرحت عال ــر تصميما خو نمايد. گي ها غيرعضو به نوعي ــو كشها جها ــو لبته مر با قاطعيت مي تونيم بگوييم تما كشيم كه عضو ــو ند ما ملل متحد هستند كش ــا عضو سست كه ين مد خير پيش نباشد. عال بر تحولي كه شي ، شو منيت گر ها شو بسيا قطعنامه ها حساهد. كساني كه جنبش ها بخش هم خطا قر مي ند. به طو نه ساسا عضو ملل متحدند نه خصوصيا كشو فو سو قطعنامه نه فقط عليه سو بلكه عليه مثا . قضيه فغانستا همچنين جو شي هم گر ها شوما ين تحولي سا ين گر ها مو خطا قر گرفته ند

ملل متحد ست.ير حق برخو NPT سـنا بـه لحا حقوقي طبق ما حلقه مفقو بر ميز هسـته نـر صلح يا . عتما عنو مي شـو جو ين حق عد سـتفا عتما نر بحث عد ين ستيابي به قعي عد علت

؟ خالصه مي شوستيابي به فنا صلح ميز نر هسته حق قطعا يقينا نس بين لمللي مر نه هاست. تصو نمي كنم تمامي كشوجو ما ملل متحد نه هيچ كشو منكر نر تمي، نه سانچه مو بحث ــايرين باشد. لت ير س چنين حقي بر ــريط عما ين حق ست لبته ين ، لو ش ــو قع مي شــته ست نبايد قدماتي حق مقيد به فنا صلح ميز هسصو گير كه به نوعي خال صل ستفا صلح ميز باشد.به نس بين لمللي نر تمي چه نظا طو كلي ساسنامه ــتم طرحي ما به طو كلي بر عما ين حق يك سيس پاها نيز . ين سيستم متضمن يك سلسله حقوقي بر كشو شدما نها جامعه بين لمللي ست. نظا پا متضمن تكاليفي بر ــا يك نظا تكليفي ست. مو ين بحث ”سو ستفا ساســر هم . موضوعي كه حقو بش ــو حق“ مطر مي شــا سو ستفا ساس ، گر پنها كا صو گير نا مي بريم. عايت ست. بنابرين يك سلسله ضوبط شريطي بايد حق لين قد تكليف به . مي گر شو كه به تكاليف تعيين شد بانس حتي حين فعاليت ها صلح ميز هي منظم به گز هسته ست. گر چنين قدمي صو نگرفت صل بر ين ست جو ين سو نيت تعا با حقي . جو ــو نيت كه سما چنين نيست . نظا پا ــد قر مي گير كه شناخته شلت ها بايد سا لزما بايد پي به نحر ببرند بلكه خو كه با ، نحر نحر نبرند. ــا پي به س گر با هند حتي گز مينه هايي ست كه ، بي عتما مو ين چنيني پنها كا

پايه ها ين حق تزلز يجا مي كند.سا بايد قو تر عمل كنند ينكه گفته شو با نتيجه عتما حاصل شناسا تكميل شو تا طالعا با مرجعه كالت نمي كاهد، شانه خالي نمي شو ، با مسئوليت شوسا عمل عتما ستا ظايف خو بايد همچنا به

نمايد.ند يا كوتاهي سا به صلح ميز بو پي نبر ين كه با بله، ند فنا هسته ها كر قابل توجيه نيست، بلكه كشوئه گز ها هستند. ير با توجه به خو موظف به

ئه غا كر بو به طو كامل به ين كه سا ها فعاليت خو بير كل خت گرچه فعاليت صلح ميز بو ست. گز نپرنس بين لمللي نر تمي نيز تصريح كر تما قدماتي كه ير نجا غيرصلح ميز نبو ما هنو عتما كامل جامعه

بين لمللي جلب نشد ست.ها نچه گفته شد عملكر سا عال بر عتما ستا خلي نر هسـته عرصـه كشـو فعا توليد بين لمللي تال جهت حفظ پيشبر صلح منيت

شت؟ جهاني بر جلب عتما تاثير خوهد نس بين لمللي نر تمي فنا شت بحث بايد توجه ــي ند تنها معطو به هسته هيچ صبغه سيا سياسين مسئله ما كنا ــت س يكي بحث ها علمي تكنولوــتقيم مسائل سياسي هم مي توند به صو يك عامل غيرمسخل كشو عليه ــد.موضع گير هايي كه به نوعي موثر باشسا صو مي گير مي توند نس گز ها با تصميما يد بي عتما بيشتر بيشتر نسبت به فعاليت ها مينه سا تر

هسته باشد.تخا مي كنـد به موجب منيت تصميمي كه شـو يا با صد ؟ قطعنامه صـا مي كند چگونه بالثر مي شـوهد؟ ست مي ثر خو يگر، قطعنامه پيشين قطعنامه

قتي قطعنامه صا مي شو ضمانت جريي به طو كلي مقر مي كند ضمانت جر به منصه ظهو مي سد، خو . ما سا ال به خو جر قطعنامه موضوعيت ندهد كه ين قدما نجا ئه بيركل گز به شو ست كه . بر ستو توقف جر قطعنامه صا مي شو شد بنابرين ــت كه شاهديم شو منيت قطعنامه ۱۷۳۷ لين با ســر ۶۰ تعليق پذيرفت، جر ــت گر ير ظ گفته س. ين موضعي به نفع ــو قطعنامه به خو خو متوقف مي شير بو تاكنو سابقه ندشته ست ما علي الصو قضيه ستو الكربي غير مي بينيم موضو نتفا مفا قطعنامه كا شو منيت قر مي گير شو لغو تحريم ها عال

مي كند.نظر شـما نسبت به قطعنامه ها صا شد سو شو

ير چيست؟ منيت مو برنامه هسته خرين قطعنامه كه صا شد بسيا نكا جديد عجيب . بايد گفت ين قطعنامه بسيا پيچيد ست حقوقي خاصي ــله پيچيدگي ها قتصا فني ست. يعني يك سلسغم ين كه تحريم تنها معطو به فعاليت ها هسته به تجهيز هسته كر ست ما في نفسه نظر قتصا قابل يگر سي ست. نكته تجزيه تحليل بعا گستر قابل برجو كه نقض صريح ــه مو تا ين قطعنامه ينكنشجويا يرني ــت بحث محر كر ــر س حقو بشتبا با بحث هسته قر شته هايي ست كه به نوعي نشجوياني كه هيچ نقشي ين برنامه مي گيرند. به ين ترتيب تبا نر هسته شته هايي مانند فيزيك كه با ند ندنجا پيش مي يابد تحصيل محر مي شوند. فنا هسته تا ــكي هسته همه علو ــا پزش مي كه با بحث كش. حتي كسي كه حقو هم مي خوند ــو پايه هم مرتبط مي شتبا مي توند ــائل هسته به نوعي پايا نامه با مس

. مشمو ين ممنوعيت شوــت. كه به موجب يگر ضمايم ين قطعنامه س نكته جالب ، شخا حقيقي كه نا بر شد يرني موسسا ين بسند نمي كند بلكه فعاليت محر مي شوند. نه تنها به ــد كميته كه به منظو نظا بر جر ين قطعنامه مي گويشخا موسسا تشكيل مي شو (كميته تحريم) مي توند ــت بيفزيد . ين جز مو بسيا يگر يرني هم به ين ليس

عجيب قابل تامل ست.

حقوق

Page 31: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

؛ عر جهان ممنوعيت سال هسته مر بين لملل منع گستر سال ها هسته قاعد ه عر جهان شد ست. گرچه قوعد مقر ست چر مر بين لمللي قابل حصا ــز قوعد عرفي بين لمللي نيتبا يژگي مشتر نها، لي قيق نيستند، ر فهرست ست. م بر جامعه بين لمللي مستقيم شا با ها حاضايت عايت قاعد خا ه نچه ه ــن معني بدي ، نها لز مي سا هد بر نها قر مي لتها، بر عهد شتن قاعد ها فعلي جامعه بين لمللي يشه . شد تعالي ما به ه لبته نيز گذ ــت سست نقض مر بين لمللي مر قاعد نچه ــا چه بس، مانند مسئله نبا لت ناقض به تبعا سنگيني بر لت ها حتي توسط ــته به هه گذش حقو بشر چند

نجا مي گرفته ست عترضي هم صو نمي گرفت.

۳۱ست كه ين قطعنامه مو با توجه به بحث ها پيشين

. عيت به شما مي فاقد مشرمينه جر قطعنامه هم فريند تا مشخص بله ــد ست گر ير قدما ال نجا ندهد مرحله شــو نظر گرفته ــاير مجا هايي كه ما ۴۱ منش بعد سيند .تاكنو سابقه ندشته كه مجا ها شد عما مي شومنيت صد قطعنامه بر برنامه ــو . ش پيش بيني شوهسته ير به نظر مي سد سياست گا به گا پيش گرفته ــت نمي خوهد تما بر ها برند خو كند گما سسا ست كا ماني ــا يپلماسي س ــي كه يپلماس ين مي بر ير يج پلكاني عما مي كند. . يعني تحريم به تد خوهد بولت ــو منيت تما بر ها برند خو كند گر شيگر چه قدمي مي توند نها عمل نكند ــر به هيچ يك يــو قع به نوعي به ير مد فرصت مي ش هد. نجا ــئله حل نمايد. بنابرين قطعا يقينا تا طريق مذكر مس

. مجا ها به صو پلكاني نجا خوهد يم شو منيت عال مريكا به عنو عضو كنو سو ير فعاليت ها هسته خو به حالت تعليق مي شـو ير سـت كه ين حالي بـه مذكر بنشـيند. ين كه ست پيش شر مذكر پذيرفته نيست. با معتقد يد صو گرفته ين مر مناقشا طريق جر همه ين مطر ما سئو عال نشد ير سمي به هنو به طو يا نپذيرفتن پيش شر بر مذكر يك پاسخ سـت كه

ست؟ ساسا برخال قوعد مذكر ست يا سياسي يپلماتيك حل فصل ختالفا بحث مذكر ها به شما مي في نفسه جنبه حقوقي ند ما يك صو ست كه به صو ماني مي توند جنبه حقوقي پيد كند شته باشد. به طو مثا جو يد. يعني تعهد به مذكر تعهد قطعنامه شو منيت تاكيد شد ير بايد پا ميز مذكر بنشيند بر ير تعهد يجا مي كند. با توجه به ين قطعنامه . قطعنامه يگر نمي توند پيش شر قايل شو نه ير نه طر تنها بر صل مذكر حكايت طرفين بايد بد پيش شر

پا ميز مذكر بنشينند.ير چه ضعيت برنامه هسته خر، معتقديد بر حل

؟ ئه كر هكا مي تو پيشنها ست مقابل ست چه نا ير چه قت شو كه بايد شته باشيم عرصه جامعه بين لمللي قر گرفته. بايد توجه بط بين لملل مسئله كه مهم ست، تعامل ست بين لمللي ستا يكسر بد بستا ها سياسي نه تقابل. ين تعامل چو منافع مصالح ملي كه ما قيقا چا .يعني نجا مي شونيم بايد با قضيه برخو نماييم. حتي قد ها بز نبا به نچه گما تي مقابل ــه با برخي بحر ها، متيا موجههند. ست مي مي كنند منافع مصالحشا يجا مي كند، غم ين كه يم شو منيت ست به مريكا كه عضو : بر مثاــر حمله كر پس ، به ع ــو منيت به مجو ند شگر منيت با ــو يد كه به ش مدتي چا ين شر پذيرفت كه منيت به شو كمك بخوهد. شو لين قطعنامه كر كند. بنابرين مريكا قطعنامه شغالگر بطه با عر سو شو منيت صا شد قيد كه هد. ين قطعنامه يد كه قد شغالگر بايد عمالي نجا گرمريكا مريكا نيا ما ضمير مرجع خو با مي شناسد. نا قتي عنو ير يد. قع محكو گر ظاهر محكو نشد ما حقو لت شغا گر بايد حقو بين لملل، حقو بشر مي شد عايت كند، محكو كر ستانه ماجر عر بشرسما مو مريكا قع، بد بستا ها سياسي ــت. سجو متيا ــه ير خطا قطعنامه قر نگرفت. چ

شت. يگر كه فر خوهيم ست بر كسب متيا

ــته ير محافل ند هس ــا گير مجد بحر پر بما سياسي جها مجامع بين لمللي جمله شو منيت ساين بحر همر با نگاهي يشه ها سي حقوقي ملل متحد، برنا اليه ها فر سياسي بي طرفانه ضر به نظر مي سد. با ــه صلي به ين سئو يش ــتجو ــطحي بحر جس سلت ير به خو غني سا ــأ تعهد ه منش ــيم مي سخوست صلي قطعنامه ها خير شو ه تعليق نيو - د ي ــت- نس نر تمي س ا ــو ح منيت شــتا ؟ ين نوش ــر يا قوعد حقو بين لملل جا مقلت ير هستيم سپس ــا تعهد وتا بتد پي يافتن منشلتها يم. حقو بين لملل، تعهد به ماهيت ين تعهد مي پر قبا مقر بين لمللي يا تعهد قر ست يا عرفي. لت نسبت به ي قاعد حقو بين لملل، ــه تعهد هر يش قع ــا چند جانبه جهاني ــد بين لمللي - عم ي ــا معاه يد ، هر ــأ مي گير يا عر بين لمللي. ين - نش يا منطقه ه- به لحا ماهيت محتو نه مي تونند حا قوعد باشند شته باشند مثل تي جا متفا - ل ظر قاعد به لحا شختن به ين مقوله ه پر ، مر لي حقو بين لملل قاعد صو ــتا خا ست. پي ستفا سال تمي مجا ين نوشپن ا بر عليه مري پايا جنگ جهاني توسط ياال متحد هه غا جنگ سر شد گرفتن متعاقب پايا جنگ، با ابو ستفا مجد سال هسته بر جها سايه ، ۶۰ ميالما ملل متحد پيش نويس ه سا ــريطي بو ند. چنين ش فما نونسيوني جهت ممنوعيت گستر سال ها هسته لت ها نفرنسي بين لمللي بر گير مضا نمو ما ملل نيويو نفرنسي سا . ين پيش نويس ر ئه سيد. نفرنس ئن ۱۹۶۸ به تصويب به گذ شد ۱۲ يع چهلمين سند تصويب نونسيو بعد تو مطابق ما ۹، ين ا، تحا جماهير شو مري به همر تصويب ياال متحد ه ين مر ۵ ما سا يد ، ال الجر مي گر سابق نگلستا

۱۹۷۰ محقق شد.ــيو نونس ما گير به ين ــر ــت ي ليه ــو ملي، فو ــت نهايتا با تصويب مجلس ش مثبسما قانونا ــا ۱۹۷۰ تصويب نمو بدين ترتيب سه نچه يد. بنابرين مبنا عايت مفا ين معاهد گر ملز به عايت لت ير مي خوهد توقع مر جامعه بين لمللي ــتن به معاهد منع ير پيوس لت ــت ضاي ، ها شاهد گستر سال ها هسته ست. ما ها خير بالت ير به خر معاهد منع گستر سال ها تهديد لي نو عملي نشد ست. ه خوشبختانه تا هسته بو يم يا ين ه هن متبا مي گر ين خصو ين سئو به لت ها متعهد جمله ير بتونند ه جو ا مخو به نحو حقوقي مشر تعهد خو قبا مقر يا حل حقوقي ند؟ به عبا بهتر، ــا معاهد مزبو س

؟ جو بر خاتمه به ين تعهد بر عضو ــئو بايد ماهيت ين مقر تعهد ــخ ين س پاسه بتد گفته شد تعهد . همانطو نها جستجو نمو ناشي نونسيو منع لت ها يا قر ست يا عرفي. خصو غا تعهد قر بو ، تعهد ير ساير گستره عضو هر ست. نتيجه مستقيم تعهد قر ين ست ــريط خر معاهد عايت ش ه بخوهند - لبته با ما

- مي تونند معاهد خا شوند بعد و هر معاهد مذر باشد- يگر مقر ن ه معاهد به نحو تي - صو. پيش بيني نها تعهد ناشي معاهد بر مي گر مه يشه صل ، خر معاهد حقو معاهد

. لت ها پيوستن به معاهد ضايت نها ه مقر لي ين مر خصو معاهدتي صا ست ثر ير گاهي صف قر خو حفظ مي نمايند. هميشه م بر جامعه بين لمللي، تما يا قسمتي ضا حو حا تغيير صف عرفي به خو مي گيرند ، ما مقر برخي معاهد بستر ه به گاهي به لحا ماهيت، چنا هميتي برخو مي شوند لت ها تي ند. چنين صو مر بين لمللي تبديل مي گر قاعد ــر مقر خو ج يگر نمي تونند عضو معاهد ير ها شوند. نند يا نجا تعهد ناشي به نحو مشر - به لحا منطق صر حقوقي- تعهد قر خو گر بر فرــريط معاهد عر نمايند، تعهد ناشي مقر مطابق با شــت يا جامه قاعد مد س يگر به صو عر بين لمللي ــه لت ها عضو جامعه ر ست، بر گر تمامي بين لمللي بر

ــند يا ه عضو معاهد باش ، عم ين ــي قر مي گير بين لمللير ينجا تعهد مزبو تعهد عرفي ست يا تعهد ست نباشند. سته تعهد بين لمللي مر ناشي شد ست ين ه قاعد لز بو خو لت ها خصيصه ضايت با نيت، خوست يا لبته ين خصو بحث ها تخصصي تر هند. ( ست نمي ه خا حوصله ين مختصر ست.) جو ي ستثنائا نده گرچه ما ۱۰ ــو معاهد NPT نيز بايد بگوييم خصلي با توجه به ــريط خر معاهد پيش بيني نمو ست، شپاشي لت ها بعد فر ميت ــو محد صل حا تغيير محسضا شو سابق هد موضو معاهد با عنايت به تغيير ، ين مضا ين معاهد ما تد حو جامعه بين لمللي نسبت به ه تعهد ناشي مقر ين معاهد سيد مي تو به ين نتيجه مد ند به مقر عرفي تبديل شد ند چه حالت قر ه ممنوعيت گستر سال ها بسا مي تو گفت هد معاهد مر بين لمللي ، قاعد هه هز سو ، هسته ست، مر

عايت هستند. ست تما جامعه بين لمللي موظف به هشگر حقو بين لملل * پژ

[email protected]

NPT ير قبا ماهيت تعهد *ÊU¹d² ö ÁbOáÝ

حقوقير ۲۲ ير حقو هسته حقو هسته

Page 32: Shahrvand Emrouz 01

۳۲هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ حقوق

ير يگر عليه مزمه ها صد قطعنامه حا حاضر سو شو منيت به گو مي سد، بحث نر هسته قطعنامه ها ين شو غالب مجالس محافل مر نقل يند يرنيا ندگي، معيشت مي شو چر كه تاثير بسزيي بر يا تهديد بين لمللي ها همه مي پرسند شت. ين خوهد يا قطعنامه ها شو منيت پيامدها عملي جد ست؟ كند ند؟ لذ بايد فا سياست فضا ضمانت جريي چو گي صرفا منظر حقو بين لملل چا سياست

نظا ملل متحد، بدين موضو نگريست.يالكتيك صلح حقو بشر

ــر جهاني شد ــر مي بريم كه حقو بش عصر به سها عايت حقو بشر مر هد. گفتما ها غالب ساما مي شته مي شوند. همه فر نسبت به يكديگر بايد ين حقو بر محتر شمرند توجه جامعه بين لمللي نسبت به نقض . حتر به حقو بشر پيشبر جا جا جها جلب مي شويگر به نا «صلح» ست. ال مينه سا هد خو بطه قع مي تو گفت صلح هد حقو بشر ست ما ين يالكتيكي، فضا بطه ــويه باقي نمي ماند. يك يك س. عالميه ها سنا بين لمللي صلح، حقو بشر بالند تر مي شوــر تاكيد كر ند. يونسكو نيز بطه ميا صلح حقو بش بر نسته بسته موكرسي، توسعه صلح به هم ضال مثلث ماني پايد مي شما كه ما عضو بين لملل نيز صلح سا

حقو بشر بخشي گفت گوها موفقتنامه ها جا باشد.تسليحا هسته

مينت بين لمللي تهديد صلح ــت ــتولي س ــن تهديدتي كه بر صلح مس ــي مهم تري يكنيا مد با ستفا تكنولو ــت كه ــليحاتي س تسپيشرفته همو مجهزتر مخر تر شد ند. برخي سنا كه غدغه جد گرفته ند. جمله خته ند ين به موضو صلح پرست ندگي صلح» عالميه ۱۹۷۸ «تد جومع بر نها كه نسبت به مسابقه تسليحاتي به يژ حو هسته ، به عنو تهديدگر صلح جهاني، بر نگرني شد ــعه توسهم شا كر كه سند جلسه عالميه همچنين ين ست. ــته ند: تال جمعي به ش لت ها بر ــژ مجمع عمومي ي منيت تقويت تهديد جنگ حذ كا خوهند گرفت تا صلح يند ها ين جال تاكيد كر ند، بر فر . همچنين كشو شو، نخست بايد قدما سياست هايي بر تقويت ــال خلع سيگر ين كه تال بر ــح منيت بين لمللي به كا گرفت. صل. نهايت ين عالميه لت ها صو گير ــا ميا س عتمانسته كه يكي مو ساسي حفظ صلح حذ تهديد بطه كنتر ــابقه تسليحاتي نهفته ست بايد ين مس، تسليحا هسته صا . با ين موثر بين لمللي صو پذيرلين مهم ترين خطر حفظ صلح منيت بين لمللي ست كه . منشو ما ملل متحد به شما مي ساسي ترين هد ساما ملل، مقاصد هد ۴ بند برشمر شد كه سه ساها يگر پرتو مقصد بهتر محقق خوهند شد. محو مو ستانه ميا ملل، بط ــعه يگر چنينند: ۱- توس ــه هد س۲- حصو همكا بين لمللي حل مسايل بين لمللي ستي پيشبر ، جتماعي، فرهنگي يا بشر جنبه ها قتصاتشويق حتر به حقو بشر ها ساسي ۳- شكل گرفتن ــر قدماتي كه ملل جهت حصو ــز بر هماهنگ ك مرك

ند.تسليحا هسته ــتر خو معمو مي هد ها مش . يك نو تسليحا ست كه نر هسته حاصل مي شوها فنا هسته مي توند ستا تسليحا هسته يكي . حق بهر مند ستا غيرصلح ميز خوند مي شو باشد كه لت ها سلب نشد بلكه تنها توليد تسليحا نر هسته يم شو منيت حق ها عضو ممنو ست فقط كشوند. پيما گستر تسليحا هسته شتن ختيا لت ها تنها حق (NPT) ۱۹۶۸ ين تصريح نمو ست كه يمي ند ۵ عضو ــته ــتفا صلح ميز نر هس سشتن سيه، چين) حق مريكا، فرنسه، نگليس، شو منيت ( (I.A.E.A) ند. موسسه بين لمللي نر تمي سال هسته ما ملل ست. هد عمد ين ــا مرتبط با سا يكي موسسها نر تمي برقر صلح، بر يج توسعه كا موسسه «ترها ضع ستاند ، طريق ــر جها فا سرس ــت بهدشئه خدما ــا، نه ــت محيطي كنتر يس ، ــته يمني هسمينه ــي له طالعا علمي فن ــته مبا ــن هس فهايي ين موسسه «به كشو ــت.» همچنين س نر هسته گا ها هسته جهت ستفا صلح جويانه كه قصد تاسيس نيرئه مي نمايد بر تي ال ــو ــد، طالعا كمك ها مش نــوخت نر تمي ست، نظا مي كند. خانه هايي كه س كاما تخصصي ست كه مستقيما به مجمع ين موسسه تنها ساكوسو (شو منيت عمومي مو ضر به شو كتر هد.» ( ما ملل متحد) گز مي ، جتماعي سا قتصانش، ضا ضيايي بيگدلي، حقو بين لمللي عمومي، گنج محمد

چا بيستم، ۱۳۸۳، صفحه ۲۲۸)مه صفحه ۱۶۰

منيت قطعنامه ها شو v UÐ r¹d

منيت ب طر نيست شو ما ملل ــا كا س ــو منيت به عنو يكي شمتحد صد قطعنامه ها متعد قضايا مختلف به يژ جنگ سر بعضا بي طرفانه يكسا قضا كش كر ساختا قطبي ننمو ست. لبته پس فريدگا ها ــت خال ، ــر غر ــا نز بلو ش جهــي عضا كمتر نقش يفا كر ما به يكي سياس يدئولويد ست. به طو نمونه، « ماجر طو كلي منتفي نگرگويين شو منيت ترجيح به نقض ها بوسني هر، بلكه با كمك جد حقو بشر بوسني نه با توقف كنش نشا بدهد نتخا ين خط يدگا به مصيبت نج ها مصيبت ها نساني شد. علت مشي موجب تد خالت موثر ــو منيت نسبت به صلي بي ميلي ش، گريش يدگا قد ها بز بوسني بايد ختال يخي ، مذهبي تا اليل نژ ــيه به صر ها به ســه قد ها بز ــت ك نس قعيت نها ين مهم تر منيت پايا فو به جنايا صر ها ــو شستمي به نقل يدند.» (هاجر سيا منافعي بر خو نمي جهانگير كرمي، مفاهيم كليد حقو بشر بين لمللي، ، صفحه ۲۴۵) هر چند ، نشر ميز كر ين مهد تديه گا به گا خو ــو منيت طبق مي تو گفت شمد فو بوسني، قد سرنجا با مالحظه ناكاما نمي تو مستقيم نظامي عليه صر ها تجويز كر

يد گرفت. قدما بعضا سليقه ين شو نا

ما ملل ما سايت يوسف موالي

هايي ست كه پس تشكيل ــو لين كش ير جرگه يخ تاكنو ير . تا ما ملل متحد به ملحق شد ساما يگر عضو سا ــو با يگر ها كش به عنو يكي باملل متحد چه نسبتي با برقر كر ست؟ پاسخ به ين قايع نگا ما يك ــش خو مجالي فر مي طلبد پرسعا كالت كال كه ــا گفت گو با يكي كوتنشگا تهر حو حقو بين لمللي تجربه كر ستا ــت، مهم ترين مو كه بحث مو ير بين لملل سكتر ست مر كر يم. ما بين لمللي باال گرفته ين سايوسف مواليي، كه مشا خدما حقو بين لمللي جمهو ما ملل ند كه سا لين پر سالمي ير نيز بو ست متحد بعد عضويت ير مطر شد ست مربو به قضيه بايجا شغا نست گفت: «سا ۱۹۴۶، بايجا سيه، شو منيت موضع گير نمو تد شغا توسط ما ملل متحد شمر ست.» به صد مغاير با صو ساسه قطعنامه ۱۹۴۶ ين با سو شو منيت شا ــو منيت طر يگر كه پس ين ش ــئله كر . مسجع به جديي بحرين حاكميت ير بر جزير سه گانه شد ست كه با خر بوموسي) بو ، تنب كوچك (تنب بزقو پيوست. نگليسي ها ير پس جنگ جهاني به عا حاكميت نسبت ند عر بر سر جزير سه مناقشه كر: «ين ــي ين با ظها كر كتر موالي ند. نها مي نمو به موضو حد طر مسئله باقي ماند منتهي به صد قطعنامه ــت.» هر حا همچنا حاكميت ير بر جزير ــد س نشسه گانه پذيرفته شد ست. ملي شد صنعت نفت ۱۳۳۲ كتر مصد شركت نفت . تفا فرخند بر يرنيا بوعو نگليس . با طر گر نگليس خا نمو ملي عال ــو الهه به نفع ير صا ي عليه ير نهايتا كا صلي ه بعا جهان يافت ما ن ــئله با . ين مس كركتر مواليي مي گويد: «تا سا ما ملل متحد مطر نشد. ساما ۱۹۷۹ يعني پس نقال سالمي مسئله خاصي سايگر بحث برنگيخت كه ملل طر نشد مگر مسئله نفت كه با يو به يو بين لمللي مرجعه كر ــي نگليس به طلت ها عو شركت ها عليه ليل عد صالحيت طر ما كا سا ير يگر كه مو .» مو نمومريكايي ها تسخير سفا گانگير ملل طر شد ست گر: « ين با ــو ــو ست. يوسف مواليي يا مي ش كشير بر نگرني مي كند منيت قطعنامه صا شو ــو حاضر شو موضع خو عو مي كند تا ين ش . همچنين هما سا عال نمايد ما ير حاضر نمي شوگستر مرجعه مي كند طر يو بين لمللي مريكا به عو مي نمايد كه مجد ير حاضر نمي شو غيا كا گستر بين لمللي (كه يو . ير صا مي شوخوست مي كند ما ملل متحد ست) صلي ساچو ــد خو چا ــد ير به تعه گا ها ش تا گرير عر كنونسيو ها بين لمللي عمل كند.» جنگ . مو بو كه شو منيت نسبت به موضع گير نمولين قطعنامه ين موضو ــا مي كند: « كتر مواليي ظهــر جنگ موضع گير قطعنامه ۴۴۷ بو كه ۶ ما بعد شما مسئله تجا بر نگرني كر مد ضعيت پيش شد

سميت نشاخت.» عر به صو به مه صفحه ۱۶۰

ير ۳۳ ير حقو هسته ۴۴حقو هسته

Page 33: Shahrvand Emrouz 01

جهاجها ل نصر ۳۶ جنگ صلح ۳۷ گفت گو با قليت رس مو بط حما فتح ۴۱ ۳۸

حلت پيامبر ــلمانا به هما غا جديي مس نقطه نجا كه . ــاعد برمي گر جتما سقيفه بني س تشكيل

ند. بوبكر به جانشيني پيامبر نتخا با بيعت كر) كه شيعيا به خالفت بالفصل بعد پيامبر ما علي (ــت به همر سر جتما حضو ندش ند، عتقا ند عتقا . شيعيا بني هاشم به تدفين پيامبر مشغو بوخرين حج خو كه خالفت حق حضر علي بو پيامبر . نتخا كر ست به جانشيني كه به حجه لو معر نند خليفه منصو شيعيا خالفت مر لهي مي ندنش كه هل بيت پيامبر بنابرين معتقدند حضر علي فرــتند ند هس ) خد ــتند منصوبا حضر محمد ( هسمسلمانا نمي تونند ين با تصميمي بگيرند. مقابل هل ، جانشيني ما حيا ين كه پيامبر عتقا به سنت بر خو معرفي نكر ين موضو مسكو گذشت تا خو هل سنت ينجاست كه ين با تصميم بگيرند. مت نند شيعيا طرفد قائل به نظريه نتخا جما مي ــقيفه مهاجر جتما س ين حا لهي. با ــب نظريه نصعتقا خو ــتند نس خالفت حق قريش قبيله پيامبر گي با پيامبر قرشي شتند كه به سبب پيوند خانو بر نها برسد. ين جهت نيز نمي تو هل ، خالفت بايد به بونها نيز به نوعي نست، بلكه سنت طرفد نظريه نتخا عا ير بر غيرقريش حقي ند. عتقا به نظريه نصب عا خالفت جانشيني پيامبر قائل نيستند. به جز موضو خالفت ما سال ــلمانا صد بند چندني ميا مس مر

هفتا ملتv d Ê«dN

ينكه با بوبكر، عمر، عثما علي ) نبو تا شدين ( خلفا سيد علي ين ختالفا تشديد شد قتل عثما به خالفت حضر علي سه جنگ جمل، صفين نهر ناگزير شد با مخالفا خو بجنگد. ما هنو هم تقسيم بند ميا شيعه ، پس شها ما شيعيا تثبيت سني كا نبو» به پير علي طال ــيعه به معني «پير يه، ش خالفت معايت بني ميه قر مي گرفتند. ما قيا ما شد كه مو يي ميا خاند پيامبر يا قعه كربال ين ( حسين (غا هويت بخشي به شيعيا يد كه سر خاند مو شد. جنو نا قر صد سال شد قيا ها متعد ضا اليت عهد ما ما ، عر عجم خرسا تا عر

شت. مه ما خالفت مأمو يد مهم ترين ين قيا ها، شو ها علويا بو كه با قيا منه ها غا شد سپس بن علي بن حسين شها برگرفت. ما ستا خرسا فا مناطقي عر خوبند هويتي، فرهنگي مذهبي مهم ترين سرفصلي كه به مر، به قر هجر ميا تشيع تسنن شكلي جد تر ــي ماني برمي گر كه تثبيت خالفت عباس سالمي نهضت ها علمي يجي تمد كنا شكل گير تدترجمه، نگر ها فقهي بغد مركز جديد خالفت سالمي نيز كوفه مدينه پايه گذ شد. فعاليت ها علمي ما ( ما محمدباقر ما جعفرصا پنجم ششم شيعيا (گانه هل سنت يعني حنفي، سويي شكل گير مذهب چهاــافعي، حنبلي مالكي به همين برمي گر ين ش، فقهي كالمي ميا بند جد فكر ــتين مر ما نخسما هنو ــال پديد مي يد. ين ــاخصه صلي س ش ، جو نيامد بو ختال جديي جد به ، ــيعيا ميا شجز كه ما محمد باقر به سو فعاليت ها علمي يد به قيا مبا مسلحانه به خونخوهي جد بر

خيز شيعه خيز شيعه ۱۱

ما تعد علويا كه ين خت. حسين بن علي پريدبن علي قائل ند به مامت ــه مبا نظامي بو بنها كه خط مشي مبا عقيدتي علمي برگزيد شدند ند ما جعفر ) فر ــر( ــد، خو پير ما محمد باق ن بوــتند. مدتي بعد نيز پس مامت ما نس ) مي ) صاهي كه سته تقسيم شدند. گر ) شيعيا به ) جعفر صاند پس حضر سماعيل بن جعفر ما شيعيا معتقد بومامت موسي بن جعفر شدند يگر كه قائل به هي ست گرگرچه فرقه ها متعد ند. مامي مشهو مر به نها همين سه لي عمد ند ميا شيعيا ظهو بر كرهل ست. ميا مامي ــماعيلي س ، يد مذهب تند مالكي، مد كه عبا سنت نيز چها مذهب فقهي پديد

حنفي، شافعي حنبلي. بند كالمي نيز شكل گرفت بند فقهي، مر كنا مر. يك تقسيم بند كه نيز پيچيدگي ها خا خو ــو طرفد نقل مقابل طرفد عقل قر كه مي ت، عد لهي حسن قبح حو محو مسائلي چو بشرتي مسائلي چو قديم بو حا بو جها عقلي . طرفد مكتب عقلي به معتزله مشهو شدند كه مي نها همچنين به ند. ــه ختيا بو ــر قائل ب مو بشند به ند فعل خد شتند معتقد بو حسن قبح عقلي عتقا . بنابرين مسائلي مو كه عقًال قبيح ست تعلق نمي گيرند كه عد ين جهت كه عقًال چو عد لهي معتقد بوند قر مي گير ظلم نيز تًا حسن ست، مشمو فعل خد. ما مقابل ند به تعلق نمي گير عقًال بد ست فعل خدشتند كه به جبر فاقد ختيا بو بشر ــاعر قر ينها شند كه موكو كر ند همچنين معتقد بو ــل بو قائــن قبح شيا محد كر قد لهي ند به حس فعل خدند به ــاعر عد چيز ست كه خد يد ش ــت. س

Page 34: Shahrvand Emrouz 01

۳۴هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶سيد ند. شاعر همچنين عقل بشر قاصر حكم مي ند كتا ــتند معتقد بو نس ــيا مي به حقيقت كنه شسنت (حديث) كه مجموعاًٌ نقل خوند مي شو بر عقل مقد . ستدالليا تمكين كر ــت نمي تو به پا چوبين سين كشاكش عقل نقل، شيعيا گرچه موضعي ميانه تخا ند مجمو به يك تر بو ند، ما مجمو به معتزله نز كرشيعيا معتزله عدليه مي گفتند. مولو مثنو هرجا نها مقابل سنت سني حقيقي قر معتزله نا بر نسته ند. هرچند كه بايد ، معتزله سني نمي شاعر ظاهرً

. معتزله منظر فقهي هل سنت به حسا ــني به مباحث عقل نقل حسن ــيعه س ختال ش ، ــني (كتا ــيعه س . منابع فقهي ش ــو قبح محد نمي شسنت، جما قيا يا عقل) تقريبًا مشتر ست، ما منظو ست ــنت سنت، سنت نبو قو فعل پيامبر هل سنند. ئمه نيز حجت مي ــيعيا عال بر قو فعل شنكه ، حا ــيعه همچنين به معصوميت ئمه عتقا شــنت عصمت مخصو پيامبر ست. شيعه قيا نظر هل ســت. به بخش ــنت س (تعميم) كه منابع فقهي هل سقيا منصو لعله قيا مستنبط لعله تقسيم مي كند

قياسي مي پذير كه علت ــنت (نص) كتا ســد. مثًال علت ــد باش كر شحر بو شر نگو مسكر ــت بنابرين هر س بو ــربي كه مسكر باشد بنابر شلعله حر ــو قيا منصختالفا ــن ي ــت. همه ســت تا س موجب شد هر يك مذهب شيعه

يند كه مناطق مختلف جها سني فرقه ها متعد پديد ند. ني سال بر خو پير

هل سنت ــس مذهب حنفي بوحنيفه نعما ۱. مذهب حنفي: مؤســهر كوفه سا ۸۰ العظم متولد ش ما بن ثابت ملقب به ــت. پد ثابت بن ــهر س ) ين ش يرنيا هجر مولي (با متولد كابل پايتخت فغانستا مر ست. لغما بن مرگترين تعد پير ميا هل سنت فقه حنفي بزصد هل سنت پير ين مذهب ند كه تركيه، تقريبًا ۴۹ ، هند، ، پاكستا ، فغانستا سيا مركز قفقا ، ، عر بالكا

هند. ، چين كثريت هل سنت تشكيل مي بنگالــو چنا كه به خاطر ــي معر ب نديش بوحنيفه به ، نپذيرفتن پيشنها منصو خليفه عباسي بر منصب قضاــت. مذهب گذش ــكنجه ند فتا همانجا برثر ش به بوحنيفه ــت. گريش س هل معر ــه مذهب حنفي بــت مخالفا ش ختيا با ترجيح عقل بر نقل بو به هل حديث به شما مي فت. بوحنيفه معتقد بو كه مجمو

يث منسو به پيامبر تنها ۱۷ حديث صحيح ست. حاــنت، قو ، س تند قر ــع فقهي مذهب حنفي عبا مناب. مر فقه ــا عر ــا جم ، ستحس صحابه، قيا هل سنت تعامل باتفكر ترين مذهب ــر حنفي پيش

جديد ست.ــن مذهب جها هل مي ــافعي ۲. مذهب شافعي: شصد پير ــت. حد ۲۸ ــنت نظر تعد پير س سند. منابع فقهي شافعي هل سنت به مذهب شافعي عتقا . فقه شافعي ــنت پيامبر، جما قيا ، س تند قر عباــالمي بين مذهب ــنتي س گريش ها محافظه كا ســما مامي به ش ــيعه يك ترين فقه به ش گانه نز چها

صو ــافعي با بهر گير يس ش ما محمد بن . مي شمند فقه خو به كا گرفت كه ــتمي منطقي سيسمد ست. پير مذهب شافعي كتا معر «صو لفقه» ، ستا همچنين به هل لحديث شناخته شد ند. هل سنت كريتاني، تيوپي، ، فيليپين، يالت كرال هند، مو ، مالز نز ند

يه لبنا غلب پير ين مذهبند. فلسطين، سوــس مذهب ما مؤس نس ــك بن ۳. مذهب مالكي: مالمالكي ست كه پير سومين جمعيت بز هل سنت فريقا مصر تا مركش هند شما غر تشكيل مي صد هل سنت پير ين نيجريه گستر ند. حد ۱۵ يژگي فقه مالكي ين ست كه كه خو مدينه مذهبند. شته، كنا منابع شتغا ين فقه ــته به كا تد مي يس، عمل هل مدينه ، سنت پيامبر، جما قيا گانه كتا چها

حكا به حسا مي ــتنبا س نيز منابع فقهي ند پيامبر ست. به عتقا ما مالك عمل مر مدينه سنت نها نجا مهاجر كر با ــو مي شو چر كه پيامبر به محس. يكبا هم به خاطر نقل حلت كر يست همانجا هم با بي عتبا بو طالقي كه به گرفته حديثي پيامبر ير كه منصو ين گونه ستنبا مي كر ، شال شد. شوكه هد مالك نفي عما قو قهريه طر خليفه ست حق

سميت مي شناسد. تمر سياسي به ۴. مذهب حنبلي: ما حمد بن حنبل متولد مر عر ــيبا خرسا مؤسس مذهب حنبلي ست. كه قبيله شــيس نش موختة مكتب بوحنيفه بو مذهبي تأس ــو خــهو ست ــنت مش كر كه به مذهب هل عقيد هل سگانه ست. كمتر ترين، مذهب چها همچنين محافظه كاــنت پير ين مذهبند كه عمدتًا شبه صد هل س ۱۰ــد. معر ترين فقها ين ن ــتقر ــتا س جزير عربس

ست كه تفكر بن تيميه مذهب شيخ السال تقي لدين هد. حنبليه هابيت مر تشكيل مي يكي پايه ها با ست كيشانه سرسختانه هابيت تفكر يژ به عقايد سالمي فرهنگ ها مللي كه سال پذيرفته ند يگر فو هل تسنن نيز به گا كه حتر به قبو مرند. ها همچنين شديدً به ظاهر شريعت پايبندند، شر مي پايبند هستند فر تصو باطني همچو شيعيا خا هل يگر مسلمانا ين تفكر بين مر نند. ين مي ني پيد كر ست به خصو حمايت ها سنت هم طرفدهه ها گذشته لت عربستا ين تفكر مالي معنو هابيت تفكر فرطي جها يكي عومل گستر

مشهو ست. هابيت همچنين مر پيوند با جنبش سلفي گر قر گشت . سلفيه يا عقيد با گرفته ست كه بتد مصر سر برگريي سالمي ــلف صالح كه مي تو با بنيا به سير سيني بو كه عقايد صال ــت يكي جنبش ها نس يكي با شيخ ــد ــيد جما لدين س خو ملهم تفكر سلمسلمين تشكيل خو ــتند بعدً نس محمد عبد مي فتند ــلمين فرتر نها خو لمس ند. ما گر هايي يجًا جنبش ها تكفير جها قصي نقا جها تدنز ند فغانستا چچن لجزير مصر گرفته تا سال ما لقاعد خو مير جنبش ند. مر سا تأسيس كرقع لقاعد ند. ــلفي گر شاخه ها تكفير مي سنست كه كنا هابيت ــلفي گر بايد نتيجه پيوند سنيسم تمد ضديت با تشيع تصو مبا سياسي با مدغربي نيز با مسلماناني كه با غربي ها همكا كنند شيو نها تكفير ــند ستيز ست ندگي غربي پذيرفته باش

مي كند.تشيع

يديه: نخستين فرقه فرقه ها شيعي كه به حكومت .۱يد ها پرچم قيا ها . يد بو ، فرقه ست پيد كرنها نخستين ند. مو بعدً عياسي بو علويا عليه خالفت ( ند گيال يلما (ما حكومت ها شيعي طبرستا ند نخستين حكومت جهاني شيعيا ( بويه) تأسيس كرست نشاند كه پايتخت خالفت عباسي تسخير خلفا صد يد ها مر حد ۴۵ بسته ند. يد ها كر به هند جمعيت ها پركند جمعيت يمن تشكيل مي ... به سر مي برند. ، مصر ، عر نها شبه جزير عربستا يد هند پاكستا مر مذهب مامي ــا سيديا سا ها يمن ند، همچنين برخي ندگي لت ند كه جنگ كنوني يمن ميا مذهب مامي ست ميا شيعيا قع جنگي لحوثي گر عبدلملك يد ها ين لت ين كشو كثريت يد مامي

مينه تاكنو سكو كر ند. يد بن علي بن حسين يديه نظر كالمي قائل به مامت نها حنفي يك ترند. فقه غالب هستند به مكتب معتزلي نزيد ها ميخته شد ست. ست كه با عناصر فقه جعفر ما غايب كه عقيد غالب ــيعه نيز ماما ش به معصوميت ند. همچنين مامت يگر مذهب شيعي ست عتقا ند ند نند معتقدند فر ــين نمي ند ما حس مختص فرما حسن ما حسين هر مي تونستند به مامت برسند. ــتند مينه خالفت نيز به نصب لهي قائل نيس همچنين يكي با هل يديه بيشترين نز قع بين فر شيعي،

. سنت يخ به قد خو سماعيليه نظر تا سماعيليه: .۲ست كه تا مين مذهب شيعي سيد نيز جمعيت خو ما حمله مغو ير همو بر حكومت ها غزنو

شيعه سن ي نگاها جمعيتي، مسلمانا ما برسا تا ترين ند كه ين تعد حد ۱۴۶۰ ميليو نفر جمعيت صد ــر حد ۱۵ ــيعيا با حد ۲۲۰ ميليو نف شــو مابقي يعني ــلمانا شامل مي ش جمعيت مسهل كثريت ۱۲۴۰ ميليو به ند تركيب جمعيتي فا سنت ــيعه سني ــلمانا ش مسغربي مهاجرپذير ها ــو كش، نگليسي، همچو مريكا، كانا... نيز برسا ــه ، فرنس لماهايي ــو كش جمعيت تركيب نا ست كه مسلمانا مبد

ها مهاجرپذيرفته ند. به كشوضع جا ين جهت مهاجر مسلما نيز به تبع هايشا كشو مقصد نيز بط شيعه سني كشوبط خو با يكديگر تنظيم كر ند به نظر مي سد مريكا كه به شد يژ ها مقصد به برخي كشوميانه ست، تنش ــيعه سني خا گير مسائل شميا شيعيا سني ها خو نشا ست. به طو خلي كه تا پيش شغا عر بر نشانه ها جنگ عر غلب مسلمانا موضو فلسطين شغا گر ميانه ــرئيل مهم ترين عامل يجا بحر خا سستگي لي بر ــتند نس سال مي قلب جها ست كه مي توند تنش ميا شيعه سني تنها عاملي ــرئيل كانوني ترين موضو ــه فلسطين- س مناقش

جها سال به حاشيه برند خو برجا بنشيند.

جهان اسالم

Page 35: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۳۵گي به شما مي فتند كه به سر بز سلجوقي ، قرمطميا باطنيا شناخته مي شدند. معر ترين باطنيافريقا ــما ند كه به مد چند قر ش فاطميا مصر بوــت س ــتند با فتح قاهر به ش يي ــا حكمر منطقه شيوبي بسا حكومت فاطميا مصر برچيد شد صال لدين ــت. ندگي مصر ها جا س ــي ثر هنو لفر نند كه گريش مصر ها مر شيعيا معنو مي ند. همچنين ( ــين ( ما حس يژ هل بيت پيامبر به به گا فاطمي ست كه گترين يا هر بز نشگا اليس علو باطني فلسفه علم تأسيس شد بر تد . نشگا جها يا مي شو مر به عنو قديمي ترين گا ها فاطميا مصر فرقه ست كه مر يگر يا . ها شناخته مي شو يه، لبنا فلسطين به نا ــو سند بز تر ما جعفر سماعيليا قائل به مامت سماعيل فر

ــماعيليه س ــتند. صا هســز معر مامي ني ــت به هفــاخه پس ست، ما شند محمد سماعيل فر نند كه مامت ــو مي ما خمه ما حاضر معنو تا سماعيليه نظر فقهي .ــتر ــباهت بيش كالمي شمامي ــيعه با شــتركي ها يشه ها مشهد. شبه به هم پيوند مي بند قا هند پاكستا مرــماعيليه س ــي ميا چندنقيقي ما ماميه نيست لذ ــد نمي تو جمعيت هرك. تاجيكستا ــت س به

ندگي سماعيلي يا شيعيا فغانستا هم جمعيت مي كنند.

ــه ــه ب ــي ك ــيعيا مام مامي: ش ۳. شيعه گترين ثني عشريه، جعفريه ماميه هم شناخته مي شوند بزنيا مذهب شيعي نظر تعد پير نيز تأثيرگذ ۶۰ ، صد مر ير ند كه حد ۹۰ ــعا مي معاصر، به شصد مر بايجا ۷۰ صد مر ۸۰ ، صد مر عر، هند، ، فغانستا هند نيز پاكستا بحرين تشكيل مي گي ، قطر ما قليت ها بز ، كويت، عما ، لبنا عربستاحتسا علو ها به عنو شيعه محسو مي شوند با

يه نيز صد مر سو صد مر تركيه ۱۵ مامي ۲۰ . علو ها بخشي مر به جمعيت ين مذهب فز مي شوميز تصو نا يه هستند كه مذهب ــو تركيه س تشيع ست. علو ها عتقا به ما ها گانه جز ليل كه حضر علي نها با مسجد به ين ند. غال مي شماند كمتر به مناسك مذهبي سيد ميانه ند نجا به شها هند باطن طريقت بر ظاهر شريعت ــا مي پايبند نشنها همچنين پايه گذ تركيه نوين نظا هند. ترجيح مي ند نظر سياسي نيز ــما مي ــو به ش الئيك ين كشيژ حز جمهو خو خلق حز چپگر به ــتر به بيشــيعه چندني ــالمي ش ند. تا قبل نقال س گريش

با سال مي شد، به قرئتي ندشت تحقيقا عمد كه قو . با ــناخته مي شو خت كه به تسنن ش ــال مي پر سنقال سالمي، جنبش ها شيعي نيز به مو خيز ها سال شكل گرفت. حز ها هابيو جها ــلفي ها س، حز هللا سالمي عر نقال عال لدعو مجلس شيعي جر فقه جعفر پاكستا ، نهضت ، حز هللا حجا لبنافغانستا گر ها ملهم حز شيعي ئتال هشت گانه ند كه مر هبر ما خميني بو ــالمي نقال س

جمعيت هل سنت۲۲,۱۴۰,۰۰۰۵۸,۲۰۰,۰۰۰۲۴,۲۷۲,۸۲۰۱۱,۹۹۴,۰۰۰۱,۶۹۰,۰۰۰۲۱۰,۰۰۰۶,۸۸۰,۵۰۰۱۲۷,۶۶۸,۷۳۸۹,۷۷۷,۶۰۰۳,۷۵۳,۶۰۰۶۸,۸۶۴,۴۰۰۱,۵۶۹,۱۲۰۱۴,۰۷۶,۰۰۰۸۵۰,۰۰۰

۱۲۳,۶۰۰,۰۰۰

كشوعربستا سعو

تركيهفغانستا

يمنكويتبحرين

يرپاكستا

عرما

مصربايجايه سو

لبناهند

جمعيت ۲۴,۹۰۰,۰۰۰۷۲,۹۰۰,۰۰۰۲۹,۹۰۰,۰۰۰۲۰,۷۰۰,۰۰۰۲,۶۰۰,۰۰۰۷۰۰,۰۰۰

۶۹,۵۰۰,۰۰۰۱۶۵,۸۰۳,۵۶۰۲۸,۸۰۰,۰۰۰۶۰۰,۰۰۰ ,۴۷۴,۰۰۰,۰۰۰۸,۴۰۰,۰۰۰۱۸,۴۰۰,۰۰۰۳,۸۰۰,۰۰۰

۱,۱۰۳,۰۶۰,۰۰۰

صد مسلما٪۱۰۰٪۹۹٪۹۹٪۹۹٪۹۹٪۹۹٪۹۸٪۹۷٪۹۷٪۹۶٪۹۴٪۹۳٪۹۰٪۵۵٪۱۴

تعد مسلما۲۴,۶۰۰,۰۰۰۷۲,۷۵۰,۰۰۰۲۹,۶۰۱,۰۰۰۲۰,۶۸۰,۰۰۰۶۰۰,۰۰۰ ,۲۷۰۰,۰۰۰

۶۸,۸۰۵,۰۰۰۱۶۰,۸۲۹,۴۵۰۲۷,۹۳۶,۰۰۰۴,۴۱۶,۰۰۰۶۵,۵۶۰,۰۰۰۸,۸۴۵,۰۰۰۱۶,۵۶۰,۰۰۰۲,۱۰۴,۳۱۰۱۵۴,۵۰۰,۰۰۰

صد شيعه٪۱۰٪۲۰٪۱۸٪۴۲٪۳۵٪۷۰٪۸۹٪۲۰٪۶۵٪۱۵٪۱٪۸۰٪۱۵٪۶۰٪۲۰

جمعيت شيعه۲,۴۶۰,۰۰۰۱۴,۵۵۰,۰۰۰۵,۳۲۸,۱۸۰۸,۶۸۵,۶۰۰۹۱۰,۰۰۰۴۹۰,۰۰۰

۶۱,۹۲۴,۵۰۰۳۳,۱۶۰,۷۱۲۱۸,۱۵۸,۴۰۰۶۶۰,۴۰۰۶۹۵,۶۰۰۶,۲۷۶,۴۸۰۲,۴۸۴,۰۰۰۱,۲۰۰,۰۰۰۳۰,۹۰۰,۰۰۰

هل سنت صد ٪۹۰٪۸۰٪۸۲۵۵٪٪۶۵٪۳۰٪۹٪۸۰٪۳۵٪۸۵٪۹۹٪۲۰٪۸۵٪۴۰٪۸۰

ــتا به فغانس ، عر پايه ها نفو معنو ير لبناحسا مي يند.

ــو كه به عنو شيعه ــا پيش تنها كش تا چند سيگر مر كشو لي ير بو ــد، جها شناخته مي شبايجا با جمعيت غالب شيعه حكومت شيعيا عر جو به فز شد ست. شيعيا بحرين هم تونسته ند با جو سهمي قد شا يت هايي كه كشو محدلما تصاحب كنند. كويت لبنا نيز شيعيا بخشي پابط ير ــا مي يد با بهبو ــاختا قد به حس ســته، موقعيت سياسي شيعيا هه گذش ــتا يك عربسيد نيز عربستا كه حد ۴ ميليو شيعه مامي، يا پيد كر ست. همه سماعيلي شامل مي شو بهبو ست هم ند تا خيز شيعي قلب ست به ين شريط ميانه به عنو خطر بر حكومت ها منطقه بحرني خاها عربي به حسا بيايد. شيعيا ــو محافظه كا كششتند يربا عمل بيشتر ــتا هند نيز پاكســيعيا به ــتا نيز به ش پايا حكومت طالبا فغانس

ساختا قد فزيش تعامل شيعه سني منجر شد.ها عربي نگرنند كه قد گرفتن شيعيا به هبر كشو، فزيش نفو ير تال بر نا منه نفو محد شد ست كه ملك غدغه ين . شيعه كر سنيا منجر شو. حسني شا عربستا هم يك با مطر كر عبدهللا پاــا گذشته نظر س ظها ئيس جمهو مصر هم مبا ها عربي بيش نظا سياسي ــيعيا كشو عال كر شتي كه جنگي عليه ير ند صو فا شا به ير كشوها عربي عليه حكومت ها خو ، شيعيا كشو گيرقع مبا مي خوست به بو گوشز . قيا خوهند كرگير مريكا به ير كل منطقه كند كه صو حمله چنين جنگي خوهند شد. ما نكته كه ين مو به نظر ست كه هر كشو شيعيا تونستند نقش ين مي سد سياسي يفا كنند ساختا حكومت قد جايگاهي پيد شا كم نشد، بلكه عمد فا ها به كشو كنند، نه تنها موكرسي كمك سياسي شاياني به نظا برقر منيت گرچه ند. كشو پاكستا شا به عمل سياسي كشوگير ها فرقه بين شيعه سني همو بو ست، ما نجا كه شيعيا منعي بر به ساختا قد ندشته ند، گير ها ين ــت س ــتا تاكنو تونسته حكومت پاكسلت جديد ماني كه مديريت كنتر كند. فغانستا تا هبر جها شيعه حامد كر تثبيت نشد بو جنگ ها ــي ــني، يكي موضوعا مهم برهم ثبا سياس س. ما نظم حكومت جديد ين كشو بو، سهم يابي شيعيا قد به فغانستاين كشو كمك منيت ثبا برپايي ين مو تعلقا ــك كر هيچ يشيعيا به ير تعا با ثبا سياسي

شا قر نگرفته ست. كشوبنابرين به نظر مي سد بخش عمد ها عربي به ين هبر كشو نگرني ها كتي ست كه تاكنو شيعيا مشا ليل شا ندشته ند كه فريند سياسي كشوبا فزيش سهم نقش شيعيا تحوال يجا مسير عا ند تد ميانه ين خاــيعه بط ش خو قر گير نهايت سني به نقطه تعا برسد. هر چند كه تا ــاهد نوسانا فر حتماال ش ما بط تنش لو شيعه ــيب هايي نش

. سني خوهيم بو

مش چالش مناظر ( ) ر ) حسن عس نفجا حر ماما شيعه علي لنقي(سفند ما سا گذشته سامر گير ها بي پايا به موجي ــا گر ها نتقا گير ه عر ــبه لقاعد ش ــته به بس فرطي يگر ــيعه منجر شد كه نظاميا شسال به يژ جها نقاطي جها . بسيا علما عر متاثر كرصد ــني ين ميا شيعه ســو پير خو ع مدند تا با بر، گستر جنگ به خويش هل سنت شيعيا مذهبي ميا جلوگير كنند. ين ميا مناظر ستا سابق ــف قرضا شيخ يوسفسنجاني هر شيخ كبر هاشمي الهبر موثر جمهو سالمي شبكه تلويزيوني لجزير تالشي بو

بط تنش لو شيعه سني. بر تلطيف

جهان اسالم

Page 36: Shahrvand Emrouz 01

۳۶هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

ــر ميا مثلث ــه هم كنو ع ، جنگي ك ــيا بس، شبه نظاميا شيعي سربا شيا هل سنت لقاعد شوخلي محد ، نه جنگي مريكا جريا هبر ئتال به به عر كه جنگي ميا طرفد فرقه صلي سال يعني ، نند. جنگي كه صو تد ــيعيا مي ــنت ش هل ســعله هايش به عر محد نماند سرتاسر بيم مي شيه عر شما گرفته تا يمن ، سو مشر عربي لبنا. ين ــرقي عربستا جنو خليج فا فرگير مناطق ششا هما چيز ست كه سا پيش ملك عبدهللا پابعا ماجر ــت، ش يد كه با جو بو ، پس گرچه شت. با عنو خطر شكل گير هال شيعي پر بريد كه با منابع طالعاتي كشو ملك عبدهللا سپس شت به غير جد بو ين خطر ني نيز سياستمد نچه جو لي مد پي بر صد تصحيح هشد خو بريگر ، به نامش ماند. هرچند كه ــو ــو به تلقين كر ب بند همچو ــر تأثيرگذ جها عر به ين نيفتا هبني- ند ما تحا حسني مبا سياستي محتاطانه تخا كرنجا كه برخي ــت تا ــنگتني ثر خو به جا گذش شــرئيل تد بحر س صاحبنظر جنگ حز هللا لبنا هبر حسن كنوني لبنا ميا جنبش شيعي حز هللا به هل ــنيو كه حمايت لت فؤ س ــرهللا هو نصها هبر عربستا برخو ست نتايج هما هشد سنت نند. ــيعيا سنيا به معنويا هم مي حسا شد شها متقابل سني ها شيعيا بغد فتو تشديد كشتايختن خو شيعيا ــلفي عربستا كه ۳۸ تن علما سند، ين حساسيت ها ميا هل ــمر بو فضي حال شمن ست، ما به ــنت شيعيا جها عر بيشتر سمنه ها هبر منطقه گستر مو هر نجا كه همكا ها ماهه گذشته ير برنگيخته ست. تا يجا مصالحه ميا هو مخالفا عربستا بر ها عربي هبر كشو ير تباطا ميا لت لبنا ــيعه حو خليج فا بر كنتر پيامدها ختال شنست. مصالحه كه صو چو ــني بايد ين چا سشكني ها مريكا خوهد تونست پيشرفت موجه نشد با كا

جنگ صلح

يگر ضا عر لبنا تثبيت كند تشديد بحر هايي كه ختال شيعه سني جد ست؛ چو بحرين كشوهد كه گرچه يمن جلوگير كند. قرئن شوهد نشا مي لت كنوني به ياال متحد عر تثبيت موقعيت خو هبر نو لمالكي پي مي جويد، مركزيت كثريت شيعيا نچه ما ين كه فكا عمومي جها عر عمدتًا سني عليه هبر ير مي خوند، تحريك كند، گستر نفو شيعيا به ضي نيست. سيمو هر كه گز ها تحقيقي نامريكا عتبا شهر جهاني جي مينه ها سياست خاكر سفند ۸۵) مجله نيويو يه ۲۰۰۷ (۶ شما ۲۵ فويا پو كه بخش مهمي لت جو بو مبالغ نوشت: ــتا تأمين كر ست، چشم كنگر بر عربسنجا عمليا محرمانه كه هد جلوگير گستر نفو ير تشكيل هال شيعي ست منطقه جمله ــت.» ين برند جايز پوليتز پس لبنا به كا گرفته سمريكا لت فزيد كه: هد . مي گفت گويي با سي.يرنيا يا حز هللا لبنا ست خو عما فشا بر شيعيا هبر شريط كنوني كشو مستعد بر كه نصرهللا نسته ست؛ «همانقد كه نصرهللا نگر چنين خلي جنگ نچه عر لبنا مريكايي ها] فزيش ضعيتي ست ما [هد سني ها عليه شيعيا تحريك مي كند، سو مي نجا پيش مي مي بريم.» هر گز تحقيقي خو تا لت جو بو هزينه كر كه مي گويد بخشي پولي كه لقاعد مخالف حز هللا ست به سه گر جها مرتبط با

.( لبنا شد ست (سي ــت ير س مريكا گرچه نمي تو منكر عصبانيت ني بربر سرئيل، مت مثا حز هللا لبنا شد كه مقاجنگ ۳۳ تابستا گذشته به معركه شكست سرئيل تبديل كر حتي حمايت گستر فكا عمومي جها عر قعيت ين ست كه ختال ، ما ست هل سنت به مي يخ جامعه شناسي مر ــه تا يش شيعه سني ــاخه سال ــا پيش به عنو ش كه ۱۴۰۰ ســو نما كر حتي با هم جنگيد ند. ــنت ها خو نش ســنت عين هم هل س ــيعيا ــن هر يك ش بنابرييشه ها عقايد شتن ند ها قومي، ــا تنيدگي خويشــد هويت مذهبي ج يني، كالمي مذهبي، ــتر مش

يگر متمايز ــك ــتند كه هر ي يخي خا خو هس تاشناسا ين مذهب بز سالمي مي كند. پا خانها ضع جا تستا تشبيه به مذهب كاتوليك پرــبيه جنگ ها مذهبي ميا مسيحيا سد شنها ختالفا حتي ــي نند. به عتقا برخ ــم مي هفدهــني يكي ضر ها جنگ ها كنوني ميا شيعه ســر تحوال ــه عصر مد پذي ــال ب س يخي تاــت كه سال همچو مسيحيت به صالحا جديد س. لبته نكته كه ين ــو هنمو مي ش ــم يس عصر سكوالــا غفلت مي كنند ين ست كه جنگ ها شناس خايجا مذهب تستا ها كاتوليك ها نتيجه مذهبي ميا پرتستانيسم) عد تساهل مذهبي مسيحيا جديد (پر. حا كه جديي ختال شيعه سني محصو بو جديد نيست كه جنگ ها جا نتيجه باشد. هر فا پيامبر ــكل گير خو به يخ ش يك فريقين تاــالمي ــكل گير خالفت س قايع پس جريا ش ( يژ شها ما علي( ــب مي كنند كه به منتسنگ تر شد. پس بند پر برپايي حكومت بني ميه ين مرهل ) شكل گير قيا ها پير ما حسين ( شها ــم ــد يافت ما شش بيت قيا ها علويا شنگ بو عقيدتي، بند ين مر ( ) شيعيا جعفر صايت كالمي فقهي به خو گرفت. بنابرين شيعه سني هد كه ست مي مو سال مسئله جانشيني پيامبر به يربا بو ست. ين جهت شايد بتو بلحا ظاهر ين كسي كاتوليك مسيحيت تو مشابه مذهب ــرقي غربي پديد شدند مپرتو ش يد كه يد تستانتيسم كه ــتر يافتند نه پر به مو هم گسهابيت كه مذهب حنبلي ــت، همچو س كاتوليسم

. هل سنت سربرــني كنا هم جنگ ــيعه س ــال ش يخ س طو تاندگي ــم لي با ه ــركو كر ند ــر س ــد، همديگ كر نــته ند به جز پا ستثنائا غلب ش ــالمت ميز هم مسيگر ( هل سنت) خاصه (شيعيا فقها كالميو عامه (يختن خو يكديگر مجا نشمر ند. نسته مسلما ــم مي يد همين ستثنائا ست كه برخي نچه به چش ما يختن تد متهم كر يگر به كفر فرقه ها فرطي هابيت جب شمر ند. همچو خو يكديگر مبا بلكه ند يا شاعر كه معتزله ماميه ــر مي ــيعه مش كه شبط شيعه سني نيست. فضي مي خوندند. ما ين همه هر شيخ محمو شلتو با صد فتويي سا ۱۹۵۹ مفتي الگانه هل پير كر فقه جعفر همچو مذهب چهابا ستفتايي . شيخ شلتو پاسخ به سنت جايز شمر، يك مسلما ــت: «۱. سال جو به مذهب ماميه نوش جو ــت به عال ما س ــه پير مذهب خاصي ملز نكر بــلما ين حق يكي مذهبي معتقديم هر فر مسيت سالمي حكا تعاليم ــتي س كه فكر مي كند به ــن مذهب تبعيت ــي كه ي ــد، طاعت كند هركس مي كنجو كند به خاطر ين كا يگر مي كند مي توند به مذهب مرتكب خال نشد ست. ۲. مذهب جعفر كه شيعه ماميه ثني عشريه هم ناميد مي شو مذهبي ست كه پير ــرعًا جايز ست...» فتو ــنت ش يگر مذهب هل س همچو قدما صالحي شيخ شلتو محصو تشكيل مركز به نا هر بو كه علما نشگا ال لتقريب لمذهب السالميه شتند هد كمك به يجا شيعه سني عضويت يخي ميا مذهب صلي سال پلي بر پركر شكا تايخ سال يگر تا ما . شكافي كه مر بيش هر بو

فريقين لبه پرتگا قر ست.

v d Ê«dN

جهان اسالم

خيز شيعه خيز شيعه ۲۲

ÊUM³

È«d

~Ðdž

X˜

ÊUH

U Ë

tK«d

B s

Š bOÝ

Ê«—

«œ«u

¼ «d

¼UEð

Page 37: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ جهان اسالم۳۷

ست؟ قعا چيز جديد عال شد توسط بو تژ ستر يا ها نظر سياسي صوال چيز جديد نيست. ما عز نير

ه بيشتر بر مقابله با نه تنها شو ها بلبا شبه نظاميا شيعه، جنبه نظامي مر يگر پيشنها لي ــما مي يد. تا به شتبا مستقيم با ر مبني بر ميسيو بيها ين . ير صحبتي نمي شو يه سونتظا شديد تر شد تقابل ها قر بايد

شته باشيم.قعا جهت يـا بو حا حاضـر ر عمل ميسيو بي ها س پيشنها ع

ند؟ مي ــن طو به نظر مي يد. ه تقريبا ي فعال

ل عر تنها ه بر مش ر ين بو ميسيو بي يد صلي ــنها جو به همين خاطر پيش ي حل منطقه . ما بو مي خوهد ر يه ير مطر مي گفت گو با سور نها نر شو مه تشديد قدما بر عليه ين با

شاند. ر ب پا ميز مذياال متحد مي خوست با جنگ بر عليه عر پايه گذ ومتي عايت حقو بشر برپايي ح رسي به تبع مو؟ يا نبا مي شو صوال هد ين يا مبتني بر قانو باشد.

غا سترتژ خر عر ست؟ ه طر جديد بو ينــ سترتژ خر هم مد نظر بو ست. با ين بد شست. ر لويت ها تغيير ه ست ين صل مسئله حا نا گذشته شد رسي به عنو هد تقريبا مو حا حاضر ماني فعال پيش هر چيز برقر ثبا مو نظر ست. تا مد ا ــتم ــو باثبا برخو ي سيس ش ه عر . حا سياسي نباشد، هيچ نتيجه مثبتي حاصل نمي شو

يدنت بو نيز متوجه ين مسئله شد ست. حاضر پريا بـو طر برقـر نظـم نوين بديـن ترتيـب

ست؟ ر ميانه هم چشم پوشي خاــيعيا ه مر ش ــن پيامد جنگ عر ين بو مهم تريين ديگر قر گرفته ند. امال خصمانه بربر ي ــني ها سبط هر لحظه ستا ، پا ، لبنا ــئله عر مس . ــيعه با عربستا سني مشاهد مي شو ير ش تر لو تنش افي پيچيد ميانه بد ين تنش ها هم به ند موقعيت خاال يگر نمي تو مش ست. تر هم شد ــو ش بو حا . گر ين ر ــه عر سرئيل محد ميانه به مناقش خالت ها عربي جنگ خير لبنا طو مي بو پس بايد همه . بسيا ند ما چنين تفاقي نيفتا ر حز هللا پشتيباني مي گي مسئله ير شيعيا به بز لت ها عربي مسئله ه سو شيعيا مو نند ر مي ــرئيل مي بينند ف س

گرفته به مبا طلبيد مي شوند. تهديد قرفزيش ميانه همين به نظر شـما مهم ترين تحو خا

ست؟ قد شيعيا تو قطعي ه ين فا يد همين ست. لبته من نمي گويم بي ترين منطقه ــناخت مناقشا منحصر به فر بر شــت لبته هما حا تو جديد س ــما مي يد. ما فا به شل هه خير نيز بشناسيم يعني مش ال چند يگر مش بايد

گر مناسبا بد قتد ومتي ل سيستم ها ح فلسطين، مش. مناقشه شيعه سني همين چند پيش شد گرفت قتصا

ند. نند يفا مي ه لبته حا حاضر نقش تعيين ين پيامد مستقيم جنگ ست؟

بند هايي ني سال هميشه مر طبيعتا ين هر شاخه ما جنگ شته ند. شته هويت ها جدگانه ديگر با ي، مناسبا قد ميا شيعه يخ سال لين با تا عر بر شو شيعه لين مر عر ست. سني تغيير

يخ عر به شما مي يد. تاهبر سالمي به نقال مد شيعيا با ا ما مگر غا نشد؟ حانيت شيعه فزيش قد هللا خميني يت

هبر شيعي مطر يت هللا خميني هرگز تنها به عنو .... به ــالمي يا مي شو هبر س ه به عنو ي نبو بله موجب جو ضعيتي به ا به عر مري هر حا حمله يد. شو عربي گر جابجايي قد ميا شيعه سني ي

ست؟ ين مسـئله توجهي نشـا لت بو به يا ين مسئله شـنگتن مي تونست سـي صوال يا

ند؟ پيش بيني حتمالي ه پيامدها ــر ر نمي س غر ف هيچ لت بو هم بها . ضعيت ختم شو حمله به عر به ين ه تعلقا عتقا عرقي ها هميتي خا ر ۲۰۰۶ عتر قابت شيعيا سني ها قر ها پيش جريا لبته .ه عرقي ها هم مثل فرنسو ها ر بو ست. نبايد تصو س با لماني ها ملتي با ي هويت مشتر هستند. هيچ ها جتماعي تو ه هويت ها فرهنگي مهم تر فا ندشت شو ه عر ند سياسي ست. شيعيا عرقي عقيد شو ه عر هميشه ند شيعي ست سني ها عتقا ــني بو بايد همانطو بماند. لبته هر طر بر عرقي سچه هستند. پا شته خوها ي عر ي يد بو خو تا

يند هويت ــه مو ــا ن ش شو يخ ما نه مو تاامل ختيا و ر ها هم س ند مو خو تفا نظر نديد مي شد. امال عد صد ــائل پس ين مس ر ند. امال با ميا ايت ي گسستگي نش ها ين مو حه عرقي ها تا چه ند شت نشا شيعيا هل تسنن

مشتر مو گذشته خو بي بهر ند.ر تو قد ميا شيعيا يدنت بو با نابو يا پرشت، به قو معر غو مه ه قر ها پيش سني ها

شيد ؟ چر بير ــيعيا مقابله مد ش ا ــل به ــن جنگ عم يضعيتي ــني ها با ين مسئله منجر شد. ين حالت موجب ســتيباني عر سو متحدين ه عد پش متناقض مي شو لت ها همگي ير ين ا منطقه به همر مري سنتي ند: ه عر حمايت مي سني هستند. تنها ير شيعه ست ا مري لت جديد مو حمايت ه شو بو لين ير ه لت جديد عر برند نتخاباتي شد سميت شناخت. به ا با مري بطه . ما ا برگز نبو بد پشتيباني ير ما يعني مري ير خصمانه ست. عين حا متحدين سنتي ا عر به مري ، مصر هم سياست عربستا سعونند. ند به همين خاطر پشتيباني نمي شد ناخوشنو

بط خو يدنت بو با سياست هايش بدين ترتيب پرست؟ ها معر خطر قر شو ين سنتي با

صلي ه مسائل ند ر قع غربي ها خيا مي بله. ما ئيس مرئو مناقشه سرئيل بطه رسي، مو ميانه خافزيش ه ر ــتدال س ــت. حا مي تو س فلسطين هد ير يا مي قد شيعيا بر پايه گستر جمعيتي ــت. ما حا حاضر ين تفا به بدترين منطقي هم هس

ن ست. صو مماهـش قـد نخوهند ين بنابرين سـني ها هرگـز

پذيرفت؟ ند چو ــر ــا پي حس نها ليل بپذيرند؟ به چه خلي به جنگي ــتا ا يس مري ــي بربر ــه نظام جنبــعو مصر ــتا س ، عربس ــتيباني ندخته پششيا هيچ تمايلي مر شو ند. به همين خاطر هم برخوخلي بيشتر هند. هر چقد ين جنگ ر نشا نمي به مذ

ضعيت سني ها بهتر خوهد شد. شد به هما ند طو با منطقه يعني عربستا سعو مري يا متحد سنتي

ند؟ ا پشتيباني مي مري شيا سني جنگ با شوــته ست ــما خو بس قعيت چش غر بربر ين متر يه قتصا سو ما تو ير مي بيند. يه تنها سوــيا ش ي شو ــتي ه بتوند نظر مالي لجس ــت ني س ين پو ها سو عربستا سعو ند. عر پشتيباني . ــو ــني مذهب خليج فا تامين مي ش تمندني س ثرير ــتا ــه با باالگرفتن تنش ميا عربس ضعيت منطق. مر تر مي شو ــو ش ميانه به بر هژموني برخايا به ، پو ها ــيعيا مد ش ا بر جلوگير ي . ي خت مي شو فغانستا عر پر ، ستا سني ها پااليز شد هل سنت لبته ي پيامدها ين مسئله هم

ما ها گر هايي چو لقاعد طالبا ست. پيديش سابـا عرقي ها با هم ه ماني ا مي خوهد تا مري يـا

ند؟ بيايند ستقامت ناقعي نمي نماياند. مد مي تو ين مسئله چند شنگتن همچنا به يا ه به ين پرسش پاسخي قطعي . ير ند يا به عر به عنو مهم ترين مسئله خو نگا مي ا مهم تر مري ه ير هميشه بر ــتدال من ين ست س

. خوهد بو NZZ :منبع

جابه جاي قدبط شيعه سن با ل نصر بط شيعه سنگفت گو با با ل نصر گفت گو با

ÈœUЬ “ËdO vKŽbL× ∫tLłdð

فسو پد پسر پرضا نصر پسر سيدحسين نصر لي كتر ئيس بخش ، متولد سا ۱۳۳۹ تهرسه تحصيال تكميلي مو منيت ملي مديايي مونتر كاليفرنياست نير ميانه كه به عنو متخصص سياست خاني ــال همچو پد شهر فر س. سا ۲۰۰۶ ياال متحد بط ميانه شو عهد مو خامريكاست كه تاكنو چندين جي خاــد حيا ــه نا ها تجدي ــا ب كتموكرسي ــالمي، س شيعه، لوياتا ــالمي ، جماعت س با بولعال مو ير كتابي ست. سالمي منتشر شد پاكستا تجديد حيا مينه مسائل ير ــته يكي صاحبنظر برجسبط تشييع تسنن ست كه عتقا جها عر ميانه نقش برجسته تر يند تحوال خا شيعيا

. يفا خوهند كر

Page 38: Shahrvand Emrouz 01

۳۸هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

ــا ــال گر حما پاييز س س ه جنبش هنگامي لماني فلسطين گرفت، ت نتخاباتي پا ۱۳۸۴ تصميم به شرچا شگفتي بسيا ناظر مسائل فلسطين ين تصميم عيت ــي حما نفي مشر يخ، موضع سياس ــدند.تا تا ش، جمله شو قانونگذ مد ها بر پيما سلو نها، حما نخستين نتخابا فلسطين بو همين

. ر بو ت ن لما فلسطين شر پامين ت نتخابا ، تصميم حما بر شر بد شنگ تغيير جهت لماني فلسطين نشانه پر نتخابا پاد سمت سو ــت، ما ين تغيير به ش ــي به همر سياس

؟ بوحد ندشتند. برخي مفسر سياسي ين با نظر تي تلويحي جهت تبديل شد به نها تصميم حما حرند م بر چو قوعد حا ي حز سياسي تما عيا چايگر، ند برخي ر صلح بين سرييل فلسطيني ها قلمد قد حما نوعي لگوبر حز هللا لبنا بر يفا گانه سياسي - نظامي جامعه فلسطين پيشگير نقش

نستند. ستقر صلح منطقه هبر حما بر قعي لت سرييل ما با نيا يل شا بر ين با شت. ي يد ند ت نتخابا تر شرها قانوني فلسطين، ه حما مي خوهد با به نها بو ا مسلحانه ضد سرييلي خو پوشش مناسب تر بر تحرت حما ، به همين جهت، سرييل مخالف شر جو به ، لبته نه ا ما با نظر سرييل موفق نبو مري . نتخابا بوه به ، بل ه نسبت به هد حما خو بين بو به ين علت تمند فلسطيني ه جلوگير حضو ي گر قد ليل ين ه ين نست، بخصو نتخابا مي نتخابا نافي ــت تا نتخابا فلسطين به عنو ش ياال متحد عالقه ميانه معرفي ها خا ــو ش نتخابا به لگويي ي ا به سختي تحت فشا محمو عبا مري ند. فز بر ين، هبر جنبش فتح قر ــر گ لت خو ئيس ( ــا بوم )ت حما نتخابا ــرييل به پذير شر ــت تا س ش

ند. لماني فلسطين متقاعد پاند ــن تصو بو هبر فتح بر ي لي ــو ــا به ط بوم، ين گر ــر گ لت خو ها ــه حما به نهاــاخه نظامي مسئو تر فتا ش منضبط تر مقابل

ند. نتر مها بيشتر مي ا مجمو مند تا ــت هم س ــت س ا فتح مري بدين ترتيب، ني سرييل برگز نتخابا با حضو حما ش ا

مت، مقابل سرئيل نيز پس قد مقا هند. اهش به ا فلسطيني ها تسليم شد مخالفت ها مشتر مري فشا

شت. ست بر خو با حضو حما نتخابا ــنجي ها مختلف ، نظرس ــا ــز نتخاب ــش برگ پيبنگا ها معتبر نظر سنجي فلسطين سرييل نشا مي ــاير گر ها صد س صد، حما ۳۰ ه فتح ۴۰ لما فلسطين به خو رسي ها پا فلسطيني، باقي ماند . با توجه به نظرسنجي ها، فتح مطمئن ختصا خوهند ، هر چند م بر فلسطين خوهد بو ه همچنا حز حا بو شت. هها فلسطيني نيا خوهد ــاير گر ه به ئتال با سه نقش ي قليت قو حما نيز ظاهر پذيرفته بو سيله تصميم ها ند بدين لما فلسطين يفا نقش پا

هد. گر تحت تاثير قر لت خوــا ۱۳۸۴ ما بر بسيا ناظر سياسي، مستا سير نظر ه ــطين لماني فلس نتخابا پا . ــب بو تعجصد ــد ۶۵ ــد، حما ح ما ملل برگز ش ــا ناظر سست فتح رسي ها مجلس قانونگذ فلسطين به

رسي ها نصيبش نشد. صد بيش ۲۵ لزله تما عيا سياسي فلسطين قع ي ين نتيجه ت ملي فت. جنبش فتح به عنو پايه گذ حر به شما مي ه بنا فته بو گر سال گر حما فلسطين به حاشيه نه پيچيد هبر فتح، محصو سياست ها تند به تفسير ، جا هه ۸۰ ميال بو ــرييل س و هبر حز ليلماني .پير چشمگير حما نتخابا پا گرفته بو

شت. فلسطين نيز تفسيرها گوناگوني پي ، پير حما نشانه گستر نفو ين برخي مفسريابي گر عما جامعه فلسطيني طو نتفاضه يگر، قبا مر فلسطين به حما بيشتر ند برخي رنتر فتح لت تحت ــو مديريت فسا نشي به س

نستند. امي جهت گرفتن متيا سرييل ناه ــن بو ين ش مابيش ته ين ميا ما ي نما جريا ين سا ا قديم جديد ليل تقابل فتح به

. قعي خو ظاهر شد بو ، ضعيف تر نتخابا

ه حما فقط ي فهرست نتخاباتي معر حالي بسته به فتح ها ، نير نتخا فلسطيني ها گذشته بوقع، ند. ديگر برخاسته بو قابت با ي بسيا حو ها به ه پس فهرست نتخاباتي فتح غلب به عضا قديمي ين گر گشتند، مين ها فلسطيني با سلو تبعيد به سر پيما ها جو جنبش ا شت سهم قابل توجهي به ختصا قتي ، برخي چهر ها جو فتح . همين نشد بونتخاباتي جنبش نديدند، به خال ه نا خو فهرست ها ، برخي حو ها مقابل نامز يالتي خو تعهد تشطلب به مجلس قانو گذ ــمي فتح، س نتخاباتي سيله هو فتح بعضي حو ها شدند بدين ، حما پير نتخابا شد، ما به خال ستند. به هر حا شغا ند، ين تا ر نچه برخي محافل بتد تصو مي

. ال ين گر بو تا مشم قانو ساسي ند - ه ح طبق قونين پايه فلسطين - يل لماني، بايد مامو به تش ثريت پا ند حما به عنو گي ال بر ما سد حما ــد. به نظر مي لت مي شها جه حاضر به غم ين، به هيج لت ندشت، ما به يل تش

. ، نبو مد بو ه غير منتظر به سرغش ر موقعيتي ت ساير گر ها ــا ر تا با مش حما بتد تال يگر هد، ما فتح يل ــ لت فرگير تش ــطيني، ي فلسهبر حما لت تحت ــا، عالقه به حضو گر ه

ند خو نشا ندــماعيل هنيه يزني، حما س ، پس مدتي به هر حاــه مجمو چهر ــش نو غز ــر ين جنب هب ير ــد به عنو نامز نخست ــو نمي ش تند محسر بوما نيز مامو گر فلسطين معرفي لت خو

. ر لت يل تشابينه خو بين چهر ها به عضا سماعيل هنيه لت حما نسبت شاخص حما برگزيد به ين ترتيب،

قعيت به خو گرفت. مين ها فلسطيني صو سرــطيني لت فلس ــترتژ بحث صلي ما ين ميا سند صلح ــرييل يي با س يا نتر حما تحت

لت لتفتح حما فتح حما ند يل ندحد مل تش يل حد مل تش

ÈœUЬb¹“ bLŠ«

ت قابت تا شر

جهان اسالم

bM² — «bš t Uš —U¹“ tÐ tJ t UMI «uð ¡UC «“« fÄ qFA b Uš Ë ”U³ŽœuL×

Page 39: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۳۹ند صلح، موضع تقريبا هبر حما مو . ميانه بو خابوما با ر ه با مذ ن نها ضمن مبهمي پيش گرفتند. گو مستقيم با سرييل سرييل مخالفتي ندشتند، گفت تش ئه پيشنها ، ضمن ند. سر حما عين حا رشو به ــت گش ــرييل با بس طوالني مد با سيت سميت شناختن موجو ئن ۱۹۶۷ به ها جنگ مرميته چها جانبه بين يدند. ين بين، سرييل خو ما ملل) سيه سا پا، يه تحا ا، مري ب لمللي (مر ، ميانه به عهد ند صلح خا يت پيشبر ه ماموسميت شناختن بين لمللي ماجر شد سه شر بر به

. ر لت حما عال سرييل، تقبيح خشونت پذير ــناختن سميت ش به ( يبخش فلسطين (سا ما پيما ها جانبه بين ساميته چها جانبه بر شناسايي قع سه شر سرييل

. م ها بين لمللي به بو مه لت حما ميته چها جانبه نپذيرفت به همين حما شر نها پا متحد يه ا، تحا مري م ها مستقيم ليل، لت ، گر قطع شد. سرييل نيز به نوبه خو لت خو به مدها حما فهرست سيا خو قر نتقا

. ر گر خو لت خو ي فلسطيني ها به گمرها ا حما نخستين لت تا ين ترتيب، به

به شد. حيا خو با تحريم قتصا بين لمللي

مر فلسطيني ها ندگي تحريم قتصا تاثير عميقي بر مين ها فلسطيني، همو ــر قتصا س قع، ــت. گذشبستگي حتي پس م ها بين لمللي بو ين بسته به گر سا ۲۰۰۳ فزيش نيز يافته لت خو يل ــ تشمند حقو بگير ا گر حد ۱۷۰ هز لت خو ست. ، معيشت حد ي سو جمعيت فلسطين ه ين ميز

ند. رنه باختر تامين مي نو غز ا لت حما م م ها بين لمللي، نتيجه قطع ه برخي ، به طو ست مند ا خت حقو پرلت چندين ما پي پي نتونستند مقر خو مند اميت بي سابقه چا فقر محر ، نند همين يافت

لت حما خلي عيت ا متحدنش لبته مشر شدند. مريند، ما بر ر ، ن ــطين بو مد مر فلس ه بر لمللي بايد ــايي بين لت بر شناس ين ه ند ين با بونها پذير قطعنامه ها ه نظر جي خو به تعهد خاــطين پيما ها ما ملل با فلس منيت سا ــو ش

هد. ، پايبند نشا منعقد بين سا سرييل بولت ــه ــا بين لمللي ب م ه ــب، قطع ــه ين ترتي برنه باختر گر فلسطين توجيه شد نو غز خو

فت. بحرني قتصا فر ه ها منيتي پليس لت بخصو نير ــد من اــدند ضي ش يج نا ند، به تد ــتگا به فتح بو بس غلب ــو قد به برگز ر حقو خ يافت ن ــر به عتند. حما عتر ها عموما قدمي ر هپيمايي عتصا لت سماعيل ر ــو فتح بر ساقط ميز س تحري لت هشد تا“ عليه و نست نسبت به هرگونه ” هنيه شو قتصا هبر فتح نيز موقعيت سد . به نظر مي اهش محبوبيت حما لت هنيه موضو مناسبي بر بين فلسطيني ها يافتند صد بهر بر ين مسئله

مدند. بر تضعيف سياسي حما برــد نماند ــا ما به عتصا تظاهر مح عتر هــاختما مجلس تخانه ها س ــه ــو با حمله ب برخي م ، شيد شد. ين ميا ــونت قانونگذ فلسطين به خش

گر لت خو ه ن ــرييل نيز گر شد. با س جبهه نبر با ند، سيد بو تش بس به توفق فلسطين سرييل مو ند. سرييل مدعي ر يگر به نقض متهم مي هر ي ــلي موش ها قسا نو غز لت حما ش ه بو نجا ه مانع ين ــرييلي نقش يا س به شهر ها مه تجا به ، سرييل به . حما نيز به نوبه خو نمي شو

. ر نو غز تر مبا فلسطيني متهم مي ــد گرفتن پرتا موش ها تها ها متقابل باعث شــيد ي سو گستر ــا بخصو به شهر س قسگا ها شهرها نو خل ــرييل عمليا نظامي س

يگر شد. غز سو

اهش خشونت ها بين سرييل چنين فضايي، مصر بر ا بست، ما بحبوبه يپلماسي فعالي به لت حما بسته به حما يپلماتي مصر، گر ها شبه نظامي تال ، چند سربا با نفو به ي پايگا نظامي سرييلي مر نو غزند سرجوخه گلعا شاليط ر خمي شتند سرييلي

نيز به سا گرفتند.بو ــرييل بربر ير س ــت لمر نخس لت هو خوست گلعا شاليط موضع سرسختانه گرفت ضمن ، حمله نظامي گستر به نو بي قيد شر

. غز صو يا ــما ــاليط، ش ــا مقابل ش حمه ، ما سرييل ر ندنيا فلسطيني بند سرييل طلب ند، ندنيا فلسطيني پيش قر بو تعد

. ر نها به پس شاليط مشر سرييل به نو غز جا حد ه حمله نظامي ن خالصه چها صد غير نظامي شبه نظامي فلسطيني گرفت بستن ــطيني بيش ندگي بر صدها هز فلس ، ها نو غز مرلت تحت . فز بر ين، سرييل با تها ر پيش سخت تر يستي“ شما قابل توجهي لت تر نتر حما به عنو ” نمايندگا حما مجلس قانونگذ فلسطين چند ــتگير س رنه باختر لتي چهر باال لما ــا پا ــد نمايندگا حم ــيله، تع س ر بدين

ثريت ندخت. فلسطين ــر بر يگ ــا با ــي، مصر ه ضاع ــن ــه چني ميانميانجي گر بين سرييل فلسطيني ها فعا شدند ضمن ، ــرييلي پايتخت خو س ميزباني مقا ها فلسطيني هللا غز ــد لمق ــي خو به بيت منيت مقا ها

شتند. گسيل ــت عال اي ــا، خبرها ح ــال مصر ه ــه ت نتيجــرييل بر گر س لت خو ــب لوقو توفق بين قريه شت ندني فلسطيني له ناهمزما شاليط با صدها مبامندگا حز هللا لبنا به ي پايگا ــه ناگها خبر حملشتن شش نظامي سرييلي به سا ــرييل نظامي سنها، مانند نفجا بمب جها صد يگر ــن تن گرفت

. ره با نابو حز هللا جريا ند سرئيلي ها ميد بور حما گرگو ميانه ضا خا ، جنگ با لبناــرييل به س ند. حمله ــا نعطا بربر خو س به به شد، مت سرسختانه حز هللا جنو لبنا ما با مقاه پس مدتي، سرييلي ها ميد خو به نابو به طو ند ــت س ــن گر طريق جنگ ــال ي يا خلع سه خوستا ما ملل منيت سا با قطعنامه ۱۷۰۱ شو ها چند مليتي تحت نظا تش لبنا نير ــتقر سند. پايا بها ر ، موفقت ما ملل جنو لبنا بو ساه هر طر جنگ خو پير ميد ميز جنگ لبنا ــت ند، عمال تاثير بر موضع حما نگذش ر معرفي ما في مين ها فلسطيني بخصو نو غز شريط سر

مه يافت. لسابق مين ها فلسطيني ضا قتصا سر ه ين حالي بو ا بين صط ، ــذ هگ ــد خيم تر مي ش به

هو فتح حما فزيش مي يافت.ــطين به منظو گرفتن ير فلس ــت ــماعيل هنيه نخس سم ها ها سالمي عربي بر جبر قطع شو م ه با نخست ر قد به سفرها بين لمللي، با بسته به فتح گير ها بين شبه نظاميا ــديد به علت تشگشت به ــتن سفر خو با ، مجبو به نيمه تما گذش حما

غز شد.

جهان اسالم

X «œ È—u× gI U¼ vMOD K o «uð —œ ÊU² ÐdŽ ÁU œUÄ tK «b³Ž pK

Page 40: Shahrvand Emrouz 01

۴۰هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ه . هر چند قا هنيه نيز چند مثمر ثمر نبو سفر ند، ما برخي لت م به ، قو ير قطر سوضع قتصا فلسطيني ها تنها ، بر بهبو ها عر شو

نها شدند. ر بر عا حاضر به ه فلسطين عمق يد بر ين قا هنيه به تهر تا سفر سترتژي ير ست، بخصو حساسيت هايي سرييل برخي پايتخت ها عربي برنگيخت. حتماال به همين علت حتما حمل ــد با خبا تاييد نش نيز به علت برخي گر لت خو ال ير به م ۲۵۰ ميليو بخشي لت حما به نو غز با ير قا هنيه، نخست توسط

ا حامل همر شد. تيرند به سمت خلي بين ــا گير ه ــبب گرفتن ين ماجر، سخمي بر جا شته ــد چندين ها فتح حما ش نيرــونت ها يگر به خش ــش هر مر نچه بي ــت. ما گذش

من ــطيني ها ــي بين فلس خلــر برگز ــم بوما ب ، تصميلماني هنگا پا نتخابا همزما ــت جمهو فلسطين ياس صو عد توفق حما فتح بر گر فلسطين لت خو يل ــ تشــريط ه ش ين عال بوما با . ــو بمين ها فلسطيني به نقطه سرعال ست، سيد غير قابل تحملي هها امي گر ه صو نا ر قيب بر پايا به فلسطيني لت يل ختال ها خو بر سر تشحد ملي، چا جز مرجعه به ــق ــطين طري ــر فلس مت نتخابا نا به شر فرخوند

شت. هنگا نخوهد ــگا هن ــا نتخاب ــا حم

ه چنين ر يد نتر خو خوند تا لت تحت تا“ عليه و ”. پس خلي بين فلسطيني ها مي شو قدمي سبب بر جنگ خلي محد قع نيز جگ ين ماجر فلسطيني ها به

ند. ست شتا همديگر بو شدند به تهديد خلي د جنگ هبر فتح حما هيچ ه ــا نج يختن خو ــرعت ــتند، به س نس ــي ــو خو نم ــه س بنستند ست فلسطيني ها خط قرمز خو فلسطيني ها به تش بس ما حد حر فرتر نرفت ند. ر تش بس عال

ند. يگر به جا هم فتا ها طر با نيرهبر تبعيد حما ه ميزبا ، سو ها ين ميامدند تا پس جمله خالد مشعل محسو مي شوند، صد بر، بخت خو بر ميانجي گر بي نتيجه مصر قطر

مايند. شتي فتح حما بياعو بوما بر سفر يه با ئيس جمهو سو بشا سد ه شتي با خالد مشعل مينه ر تا مشق، تال به

ند. ، فرهم چند ما پيش به شد تير شد بومه ــق نسبت به مش يد خو ــعل طي عبا مشحد ملي قطع لت يل ر بين فتح حما بر تش مذسيدند، ما نتونستند بر خلي بين خو به توفق گير امل حد ملي لت ابينه ــب ي ختال ها خو مو ترــق مش ب توفق ، هنو مر نند. ين ا غلبه ــتو سها فتح حما نو گير بين نير ه خش نشد بو ه خيم تر هميشه به طو ين با غا شد يگر غز با

شيد شد. رنه باختر نيز منه به ــطيني ها نگرني عميقي خلي بين فلس بر جنگ ها مختلف شو شت، ما سطح جامعه بين لمللي پي

ــبت به عوقب چنين جنگي بر جامعه ــد نس به جز هشمد. نها برنمي يگر ا فلسطيني منطقه،

مين ها فلسطيني حاال ضا سر ، ــد خيم تر ش با ــي گر بين ه نقش ميانج ــعو بو ــتا س نوبت عربس

. قيب فلسطيني به عهد گير گر ها عو ــا عربستا سر فتح حما مل عبدهللا شه گر ــهر مقد م ر تا بر حل ختال ها خو شعو مل عبدهللا بالفاصله سو بو ما خالد يند. هم نها هيا هايي ــد چند بعد مشعل پذيرفته شستيابي به ه بد ند ر ــدند عال ه ش بلندپايه مر ــد مذ .پس چن ر ــر نخوهند ه ت ــق م توفشد طر حضو هبر ه تقريبا همه ه فشر حد لت يل ــتند، سرنجا فتح حما بر سر تش ش

ند. ر ه مضا سيدند تفاهم نامه م ملي به توفق

لي مختصر بو جزئيا توفق طر ه، تفاهم نامه مسا طر مو ه بر ــيد س ما به نظر مي ، خبر نبوند ها سرييل تنظيم ندنيا سرشنا فتح حما نظر بط فتح حما تير شد، ه ماني قع هما شد ست. ند ها سرييل بخصو مر برغوثيف فرماندها گر ــا به ختال ها طر تهيه ــي به منظو پاي طرح

ندنيا معر شد. ه به عنو سند ند ر منتشر يل ــطيني ها تش صلي فلس ، هد ندنيا ــند طبق سعال ــغالي سا ۱۹۶۷ ش مين ها شو مستقل سر

. جو سرييل بو ه ين به معنا عتر به شد بو ه بحثي شناسايي سرييل به ميا با ين همه، سند م

ه به تما پيما ها ر يد ــد، ما طبق حما تا نيام. “ مي گذ منعقد بين سرييل فلسطيني ها ”حتر

ــد. ــي بحث برنگيز ش ــر بين محافل سياس حتعد نشانه تعهد ضمني حما به جر پيما ها ــرييل سا نتيجه تن به شريط سه گانه بين سسميت شناختن لمللي جمله به ميته چها جانبه بين . ما ند ين نو تلقي بويژ مو نظر فتح بو ر سرييل تقي ــتفا حتر به جا ”تعهد“ نشانه يگر، س عد انه ير ــا حما بر موضع گذشته خو گريز پافششت ند ين بر ر ميته چها جانبه قلمد پذير شريط

. لت سرييل بو بيشتر مو نظر نش قد ها بز جهاني بربر تفاهم ، به هر حاه بر ند ر نها عال ثر ه، تو با حتيا بو ــه م نامحد ملي برنامه لت يل تخا موضع نهايي، منتظر تشين ــد. ــد مان ا خوهنهبر حما لت تحت ميا ستعفا سماعيل هنيه هبر به يگر مامو بوما با حد ملي بر سا لت يل تش، طي مد ــل توفق ها به عم

. ر مد قانوني ه توفق ــا م ــح حم فتــا تخانه حس ه ند ر بوــال فيا يي به س ــا قتصشخصيت ميانه فلسطيني مو يا جه به ا خا مري عالقه نشگاهي بو عمر چهر بي . با ــو ــپر ش ــي طر س ب، بر سر چهر شو تصد مشخصي توفق نشد، ما گفته شد شو بايد طر حما ير ه

. پيشنها طر فتح تاييد شوليل بر عهد شو به مين ها فلسطيني، سرها حافظ نظم، نتر بر نير مين ها منيت سر شتن قيب فلسطيني حساسيت بااليي برخو ست هر گر شا به ين سمت گما مايلند تا شخصيت مو عتما خوها نظامي منيتي فلسطين ه نير ر ست .ال به شولت يل ــتند پس تش فا به فتح هس ــتر فر بيشلت شو ير ــعيد صيا ه س ، بوما جا ند حمانها هبر ــا س نها به عهد گير خو نتر حما

ست گرفت. به يي نظامي با يل نير سعيد صيا نيز مقابل، قد به تشنها به ر ها جريي“ ستعد ۶ هز نفر تحت نا ”نيراليل باال ي ، ي يل همين نير قع تش خدمت گرفت. ها جريي گرفتن ختال بين فتح حما شد. بوما نيرــا غامش نها يا ند خوها نحال ــر قانوني مي غينها صر مي ــطيني ست، ما حما بر حفظ پليس فلسحد ملي، لت يل ــ ه با تش ــت .فتح بر ين با سغا شوند، ما حما ها ــاير نير هايي جريي بايد س نيره ماني ، ست.به هر حا هنو چنين چيز نپذيرفته يزني بر ، سماعيل هنيه حا ين مطلب نوشته مي شو، فتح چهر ها عضا حما ابينه خو ميا يل تشميته ه لتي فرگير يل يا جهت تش بي طر ست. سميت بشناسد سبب لغو تحريم ها چها جانبه به

، موفق خوهد شد؟ بين لمللي عليه فلسطيني ها شو ، ه ين مطلب منتشر شو ماني شايد پاسخ ين پرسش

مشخص شد باشد.

فلسطين جنگ لبناند ر هللا متهم ــز ، ح ا عر محافل محافظه ندنيا ــا ــاليط ب له ش ند مبا ــه بر خال ر ست، فلسطيني، قد به حمله به پايگا سرييلي قعي حز هللا، حمله ين گر ما صر نظر نگيز ند شد به پايگا سرييلي، نه فقط سبب به حاشيه يرنگر ۳۴ تش جنگ ه مسئله سا شاليط شد، بل. طو ر ــعله ــرييل عليه لبنا ش ســرييل حز هللا، حمال نظامي چنگ ۳۴ سمه يافت، ما سايه ــرييل به نو غز همچنا سغر توپخانه ها، موش ها هوپيماها جنو لبنا سانه ها بين لمللي توجه چندني شما سرييل،

ند. ر ضا نا نو غز ن به

جهان اسالم

bœU

²« r

¼ ÊUł t

Ð qOz«

dÝ« Á

œd²

Ö «“

ËU−ð

qL×

ð “« f

Ä vMO

DK

ÈU¼

ÕUMł

Page 41: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ روابط بين الملل۴۱

خلي چه ــه حيطه مريكا چ ــت گذ سياسقلمر بين لمللي، شفافيت عين حا پيچيدگي خا خو برخو ست. فريند سياست گذ به ضر لزما چو مشخص مرحل تصريح شد قانو ساسي چاضو متأثر ست معين بهر مند مي باشد. فريند ين ، بد ــي فد كه بنيانگذ جمهو قانو ساســدند به همين سبب به ماهيت كم ترين بهامي بيانگر شست كه تنها ند. پس لحا قانوني كامًال معلو ينه نهامريكا ست كه مسئو تأمين هزينه ها مالي ست كنگر . فريند جايگا صاحب كيسه پو سيستم فد قر ، سياست گذ ضمن به شد پيچيد ست بر بسياند، مريكا ــاني كه نگا تك بعد به جامعه مخصوصًا كسست نيافتني ست. كيفيت حيا سيع به گونه كشو ين پيچيدگي جتنا ناپذير ساخته ست. گر ها ها متفا فر مختلفي ، ساختا ها گوناگو ، نها متعدند. ين بد معناست كه شكل به سياست ها نقش ــيد به سياست ها جد ينكه چه خصوصي حيا بخشخيل سيعي عناصر ست هميشه همه حا گستر ، سياسي، ، قتصا ، نژ مريكا تنو قو . جامعه مي ساما يند برخو ست. ين تنو فرهنگي جتماعي فزسميت شناخته سيله نخبگا كشو به ستقال ين كشو به ها سياسي، ــاختا ــا همين بو كه س ــد برس شــكل گرفتند. ين ها جتماعي بنيا ها قتصا ش نهاــت قانو ساسي قعيت كه جامعه تنو برخو ســميت شناخته شد ست. ين س تركيبا حقوقي جامعه به لزمي سياسي عين حا حقوقي ست كه حضو گر ها ، طبيعي ها مستقر جامعه فريند سياستگذ نها ، قلمد گر نه تنها هيچ گونه ممانعتي بربر قر نگيرسميت . به بلكه به نحنا گوناگو تشويق، تسهيل هم گرسيله نخبگا جامعه برخاسته قعيت به شناختن قانوني ين تا نا نبو بلكه با ــا ــت پا يا ها متع خصليگر مهم تأثيرپذير يت كياست سياسي سويي . چو شنفكرنه حاكم بر نگلستا فرنسه بو نا فضا ــيله س ــت ها به يدگا ها بيا خوس ــي بر ممانعتضح . پر جو ند چو ها متمايز متعد جامعه چاند سياست گذ شركت ــيعي س مي گر كه گستر

شته باشند. لبته بايد توجه به ين نكته فعا يا نامحسو جلب گر گر هايي كه هر حيطه سياست گذ شركت مي كنند، يكسا نيستند. با توجه به نو موضو مو بحث سته گر يا نها جد ست كه مشخص مي گر چه ــركت مي كنند. مثًال موضوعاتي كه حيطه فريند شضح مي گر كه نقش معلما ــت پر جي س ــت خا سياسگير تشكيال سلحه سا كمرنگ حضو گر ها هي سي، نو گر جي با توجه به موضو مو بر تجا خا. با توجه به منافع ما نها مشخص مي شو ها تعد يا نهاــت كه ضر يا ني با نظر گرفتن حساسيت هاس ين نكته . پس عد ضر شركت فريند شكل مي گيرموكرسي مريكا، موكرسي حسا بايد شو كه ــي مبتني به موكرس ــو ــت، بلكه ين كش كثريت نيسست. فريند سياست گذ با توجه به قليت ها» «ئتال هم مي يند ــت كه مجموعه گر ها گر موضو سين سياست خاصي فعاليت ستا تحقق يا جلوگير تدمريكا برپايه قبو مقبوليت ــي موكرس مي كنند. صالت سته جا تشكيال گوناگو تال بر فعاليت گر ها تأثيرگذ شكل به سياست ها ست. به همين جهت عيت سويي مريكا يك سو بايد تمركز مشر ست كه عيت . مشر عيت صحبت به ميا يگر پركندگي مشر حكومت فد تمركز يافته ست ين به معنا ست كه قانو ساسي فد حاكميت بالمنا جامعه برخو عيت كه سطح فد ست، ست. كنا ين تمركز مشر. نظر قانوني جو عيت هم به طو مو پركندگي مشرهي مختلف قبيل صاحبا جو كه گر جاهت ــن يفا كسب كا كوچك، طرفد محيط يست مدفعا سانه ها، فعاليت كنند تا هايي قبيل نا كنا نها حقو نا متجلي ند كه خوست ين گر سياست ها به نحو تدعيت پركند ست چر كه تمامي كليت ها فر ــر كند. مش ين حق برخو هستند كه به گونه كه قانو مشخص ساخته ست يا به شكلي كه قانو منع نكر ست. بر ها سياست گذ ما خوست ها خو ساختا تحقق سطو محلي، يالتي فد حيطه فعاليت ها تال ها ــيله كليت ها س مريكا ين ئتال ها به هند. خو قر ــت كه نهايت مشخص مي سا چه س متفا مختلف

جي ــه حيطه خا خلي چ ــت هايي چه حو سياســد به جر مي يند. پس هيچگا نبايد به ن ين مي گر تدــت كه يك ش ظها فتا يك» فر طه «بي مايگي تئو، مثًال گر ها يهو يا صاحبا گر يا تشكيال خامريكا ــت ها سلحه سا هستندكه سياس كمپاني ها ني هميت فر ين موضو لبته توجه به ند. بنيا مي گذيد كه تمامي گر ها جو ين به ست كه برخو ها تأثيرگذ يكسا برخو نيستند. يا تشكيال نهااليل عديد جتماعي عتبا ها به بعضي گر ها ساختايند تر برخو هستند كه با توجه به ماهيت تأثيرگذ فزحيا كشو شكل گرفته ست. ما كنا ين نكته ضر يد كه هيچ گر جو گاهي به ين جو كه فر جو ند كه نحصا فعاليت يا لتي ــكيال غير يا تشنفو برخو باشد. بطن تعامال جتما ست كه عتبا . با توجه به ــتيژ ميز تأثيرگذ مشخص مي شو پرسين كه جامعه به شد پويا ست مناسبا جتماعي ها ، گرگوني ها قتصا مًا معر ثر ها مد ــاختا سضح يك نو ها فرهنگي هستند. كامًال تحوال تكنولوها تشكيال به تبع مبرهن ست كه جايگا گر ها نهائمي ثابت نباشد. با نظر جه نا به هيچ تأثيرگذ گرفتن ين نكا ست كه صحبت نگا چند بعد به فريند مريكا بايد كر جز گريي تحليلي ــت گذ سياس. به لحا كيفيت بسيط يك سو تفسير خو كرــي كشو ــت كه حيا سياس مريكا س هي تنو گرين سياست ها ما تد سيع مد قابتي، به گونه ــيا بسسته ها سياسي ــخص نتايج بد بستا ها غيرمشبو پيش بيني قاطع ست. به همين جهت ست كه نبايد ــت به به صر ينكه كنگر حاكميت يك حز خا سنتخابا عضا حز طو نچه سيد كه ين نتيجه نا بيا كر ند تحقق مي يابد يا ين كه سياست هايي كه

ند فرصت تحقق فاقد ست. مخالفت كرنگليسي نظا قو سياست گذ مكتب

ين قانو مريكا هنگا تد ياال متحد بنيا گذ يلي» مبنا ساسي ين كشو سا ۱۷۸۷ نگرشي « ها قد كشو قر چگونگي ماهيت بخشيد به ساختاند. مكتب فرنسو «تفكيك قو» به شد مطلو يافتند مو ها ين چو ند. چا ــا كا خو قر بني، به ساسي هفت ما صل قانو مكتب بو كه سه ند ظايف هر قو معين كر ضع مشخص ــكلي كامالًٌ شند كه چه يخي، بيا كر قعيا تا همه مهم تر، به تأييد نچه مر خالت ست. ما هايي هر قو منع كامريكا ــي موكرتيك بو حيا سياس موجب پويايي گشته ست، موضو تفكيك قو نيست؛ چر كه بسيا عايت ليكن ستقال عمل قو جو جومع ين موضو هن كه ــد با ين تفكر ــي نوشته ش . قانو ساس نمي گرصلي جلوگير غدغه . ــر تمركز قد جلوگير گما به صر تفكيك . ستبد يك بخش ساختا قد بوــو يا بخش به ــلط يك ق ــو نمي تو به طو عملي تس قــد بو پا حا ش ثي كه . حو يگر قو جلوگير كرــاخته بو كه مريكا محر س قعيت بر بنيا گذ ين ــاختن حيا يافتن ستبد تمركز قد به معنا قطعي سيگر سياسي به تبع عقب ماندگي كشو ست. مفهو مريكا ملحو ساخته ين نكته بو كه بايد كه بنيا گذ ين كر جو كه به طو قانوني ممانعت فضايي به ظايف خو كوتاهي ــتقل تفكي شد نجا كه قو مسسانيد بهينه قصو كنند. بر كنند يا ينكه به نجا نا به «مكتب نگليسي» تكيه كر تحقق ين نگر بو كه

—UOA¼œ sO Š d² œ

قليت رس مو ثريت، رس قليتمو رس مو ثريت، رس موb

UÐ UJ¹

d¬ X

ÝuÄ

ÁUOÝ

—uNLł f

Oz— s

OË« b

¼«uš

v U

UÐË« ¯

«—UÐ —

uðUMÝ

Page 42: Shahrvand Emrouz 01

۴۲هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ند. قو سه گانه «نظا قو» متن قانو ساسي قر تي كه قو ــد صو ــتي به يكديگر نظا كنن مي بايســي قد كند جهت خال برخال مصوبا قانو ساس. پس كنا جلوگير ــر ــر ممانعت گ گا بعيت شكل گرفت. قاصر ــر صل تمركز مش ، تمركز قديد ــو قو نا ــو تخطي بو چالش ناتو ب بو قعيت ستيابي به مشر ، ظايف تصريح شد نگاشتن نجا به عيت خو گريزناپذير ساخت بدين قو سه گانه مشرجو ينكه ينه يافتند. پس متوجه مي شويم كه چر با نهااليل ، قانو گذ قضا فد متعد به سياستمدند حتي محاكمه ست خال كا حرمت جتماعي عيت ساختا قد همچنا صالبت ليكن مشر گشتند عتبا خدشه ناپذير برخو بو ست. قانو ساسي كه سيد مر همچنا معتبر ست سا ۱۷۸۹ به تصويب ليل پيا سا نظر مر نخبگا مرجع عالي مي باشد. به ــد گفت كه چر قانو ــت كه باي س يلي بو ين نگر مريكا قديمي ترين قانو ساسي مد حا جر ساسي ظيفه خا خو بدين ست. هر قو جها خالت ــي جو ند كه هرس تي بر نظر قانوني ضريگر قو باشد. عين حا هر قو جهت تسهيل نجا ــعي مي كند كه تي كه مكا پذير بيايد س ظا خو صو. قانو ساسي يگر قو بهر مند شو همكا نگا مثبت مريكا طو طرحي شد ست كه قو سه گانه به شكل يك كيك سه اليه بايد نظر گرفته شوند. ين كيك سه اليه ست شد ست، ما عين ينكه سه قسمت مستقل مجز يد هر سه اليه بر يكديگر جو بر ينكه ين كيك به ينكه هويت ــوند. پس بد ند به هم متصل مي ش قر هيچ اليه خدشه شو تد بقا كيك بستگي به ين كه سه اليه ين كيك سه طبقه به هم گر خو باشند. مريكا بايد جي ــت كه سياست خا با ين نكته س

. سي كر فريند شكل گير تفسير كر بر، حيطه ــر ــر خانه كنگ ــا ه موكر ه ــر پيها ــيا كشو . بس نا قر قانو گذ ختيا ــي ش ــلكي يا ــي، مس اليل متفا سياس ــر كه به يگند. نتايج نتخابا مريكا بو ئيس جمهو مخالف سياست ها ــي قعيا سياس ميا قانو گذ بد توجه به ين جي ــيع سياست خا س گرگوني غا مريكا جامعه ــاختند. بطه با بحر عر قلمد س ــو باالخص كشــت ــكل گير سياس گاهي عناصر تأثيرگذ بر فريند ش ناشي ها توجيها جي يك سو عد توجه به ساختا خاــو كه ــيا به ين سو س ــاكنا كا سفيد، بس سصحبت نهايي شد شكست سياست ها عرقي قو مجريه بط ئيس كميته ، ــد ينكه جو باي ــه به كنند. با توجها ئيس كميته نير مريكا كا سوين، ــنا جي س خاها ــخت حضو نير مريكا مخالفا سرس ــنا مسلح ســند، ين نظر به شد قو گرفت مريكايي عر مي باش. ين كميته ــليم ند بيلو بو گريز جز تس كه جو مريكا هستند ترين كميته ها سنا قو ترين تأثيرگذجي به فعاليت مشغو مي باشند. ــت خا كه حيطه سياســب موكر ها خوها كس ين نكته كه با نظر گرفتن باما جا ، با ــت جمهو هيال كلينو ياس مقا ها تأثيرگذ مي باشند همگي مخالف كر كه سناتوــند، نظريه خر ــت ها كا سفيد عر مي باش سياسينكه صوٌال جو ــر قو گرفت. با مريكايي ع ها نيرــت محلي ين مريكا ماهي ــًا نتخابا كنگر غالبهند جهت غدغه ها يالتي هستند كه شكل معضال موكر ها قا شدندكه به نتخابا ند مي باشند، ما شهر

نا نتخابا ــا ۲۰۰۶ خصلتي ملي بدهند. ميا ســاختند مخالفت با سياست ها كا سفيد تك محو سنتخاباتي تمامي كانديدها ــا فعاليت ها عر مبنصد سي پنج حو نتخاباتي سي سه موكر چهاقع نگ بو ملي پيد كر ــاختند. نتخابا يالت سخصو نظر مريكا به ظها مجريي گشت بر ينكه مر ند. بعد نتخابا عملكر كشو محيط عملياتي عر بپرــا ۱۹۹۴ ين نخستين با بو كه حزبي برسا يك يد سيالتي محلي پا به نتخابا گذشت. موضو همه گير فرــعا قر برپايه يگر تحت لش عر تمامي موضوعا جو ينكه موكر ها موفق شدند با همين سترتژ بو كه تقا مو پر ، كيفيت قتصا مطلو بو شريط

جتماعي مقا مقايسه با شش يافته بو نابهنجا ها ست يابند. ملي نمو سا پيش كاهش يافته بو به پير نتخابا طريق عرقي كر تمامي مباحثا تفسيرها كه موكر ها بو منجر به ين گشت كه ين سترتژ نتخاباتي ست يابد كثريت خو كند. حز به قد كنگر نا به كسب ينكه موضو عر بو كه گشا با توجه به ضح نمو هبر سنا سخنگويي مجلس نمايندگا بو پركه ين نگا قو يابد كه بايد نتظا سياست هايي جانب موكر شت كه تطابق با نظر عضا حز كا سفيد ضح ست كه سا خير نگر حاكم بر كنگر باشد. پرــد بين مريكا عر به ش خصو عملكر ــي منفست با سرمايه گذ بر فزيش يافته مر ين كشو موكر ها تونستند كثريت هر ين ناخشنو بو كه ند. ما ينكه قو مقننه قا باشد ين ست خانه كنگر به هد ست مايه قر سيد، سرمايه كه برپايه به قد

تا كا سفيد مجبو به تغيير سياست كند، مسئله كامًال مريكا ساسي ست. قانو ــًا متمايز ساس متفا قلمر ين گشته ست كه به هر قو ين مكا قانوني به گونه تدــد ست، كه بد توجه به ها سياسي عضا شست ظيفه مشخص شد نچه برحسب قانو يگر قو لبته توجه شو كه هزينه ها . نبا كند پيا ساتي ين پيا سا سياست ها صو مترتب به تال بر تدــا تعا با ترجيحا نا مطلو نيابند ي ــه مر كيگر قو باشد به شد فزيش مي يابد. پس صر ينكه عضا ست يافتند نمي تو مبنا ضر موكر ها به قد نست چر كه تنها ين مهم نيست بر تغيير سياست عر ــرمايه برخاسته خوست هم سو موكر ها س كه نا هستند، بلكه چگونگي مديريت ين سرمايه يك مر با خصو سياست هايش عر ست سو نظركا سفيد هند سياست ها عرقي پس كه بايد مبنا شكل

. سقو جمهو خوها كنگر قلمد شو يافت شبكه سياست گذ عر

مريكا بر ين سا شكل گرفته ظايف قو ــيم تقسظايف مربو به قلمر قانو گذ برعهد ست كه تمامي ، سياست چو ين تقسيم بند كنگر قر گرفته ست. چاگا ها ئيس جمهو ــخص نحصا ش جي قلمر خاــت. برهمين سا كه فرماند كل قو، شخص قو مجريه سست يابي جي ئيس جمهو مي باشد. بر تحقق سياست خاــت كه ستفا شريطي لزمي ضح س به هد پرها نظامي به مي گر با توجه به ين بو ست كه نيرير ختيا ساكن كا سفيد قر گرفته ند. پس بايد به ين نكته ً ختيا جي نحصا شت كه حيطه سياست خا قو كليد ست ين تنها ين بد معناست كه ئيس جمهو مي باشد. مريكايي بر ها ــت كه نير س ين حق برخو كه ستو خر جنگ به خا كشو «گسيل كند يا ينكه مريكا با عضا كنگر تي نمي كند كه نها صا كند. تفاقد بر گسيل يا خر موفق باشند يا به چالش جو ينكه كثريت مريكا با موكر كنگر بگيرند. عضا ند كه به ند چو قانوني ختيا هستند ما هيچگونه چامريكايي عر ها بليو بو بقبوالنند كه نير ــو جينكه جو بايد كا لوين چند نفر ــد خا كند. جــت ها كشو عر بر شها مخالفت با سياسهند، موضو نظر بربر كميته ها مربوطه خو قر ظهائيس جمهو جهت مي يابد. سيله شخص عر نهايت به موكر ها مجلس نمايندگا موفق شدند كه قطعنامه ها عر گشت به تصويب برسانند كه خوها خر نير. ما بيلو بو به شد مو نتقا قر سياست ها جو بطه كمترين تفاقي نيفتا چر كه تمامي قطعنامه هايي كه ند لزمي قانوني ين گر يگر تد ــلح كشو ها مس با نيرها خصو خر نير ــفيد يجا نمي كنند. بر كا سقع مجلس نمايندگا به «سياست گذ مريكايي عر ــمبوليك» متوسل شد قانونًا مجلس نمايندگا نمي توند س . جو بيلو بو به ــي ين خصو بر جو لزممدند كه به مانند همتايا موكر نيز صد بر ها سناتوخو مجلس نمايندگا يك چنين قطعنامه تصويب بطه يه ها به شد متفا جو ما به جهت كنند، نا حتي موفق به تصويب ين سياست با قانو گذ سنا چو ها قانوني، سمبوليك هم نشدند. هرچند كه بر طبق چائيس جمهو ملز به تغيير سياست هايش كنگر نمي توند ئيس جمهو ها مسلح بكند، ما عر طريق خر نيرعضا كنگر نگاشتن خوست يد هم نمي توند كامًال به ناجه تمامي فعاليت هايي كه قو مجريه چه قد كند. بو

ر ها مو حيه بخش پير مريكا به ثه كه ــا ۲۰۰۶ بهترين حا سستگا ــت محققًا جابه جايي قد قو پيوسلين با بعد ۱۹۹۴ كه مقننه بايد مطر ساخت بر ست ۵۲ كرسي مجلس موكر با حز ين حز موفق شد ست كثر نمايندگا ــد ير بكش يكه قد به حز جمهو خو ــا نانسي پلوسي كثريت قاطعت نصيب خو ســخنگو مجلس لين س كاليفرنيا به عنو موكر ها نچه پير نمايندگا معرفي كند. ــيد، به ــس نمايندگا هميت فزيند تر بخش مجلمريكا نا سنا سيله ــت كثريت به سقابتي، نا ــد ــش يالت به ش . با پير ش بومريكا ــي سنا ــدند با كسب ۵۱ كرس موفق ش

ند. كثريت نصيب خو سا

روابط بين الملل

UJ¹d

¬ ÊUÖb

M¹UL

fK−

Ê“ f

Oz— s

OË« v

ÝuK

Ä vU

Page 43: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۴۳هد به ضر جي نجا مي خلي چه حيطه خا حيطه قانوني بايد به تصويب كنگر برسد. ين بد معناست كه هزينه ــو بايد به ــربا ين كش ها س جنگ عر تأمين نيا. يك ، ما قو مقننه مشخص تصويب شو موكر سيله ئيس جمهو بايد بر جر چنين ختيا بد معناست كه جه مرجعه سياست ها عرقي خو به كنگر بر تأمين بوكند. ين يعني حاكميت هميت صل نظا قو كه برخاسته مكتب نگليسي ست. قو مجريه مي توند نظر قو مقننه ، ما بر تأمين هزينه ها جنگ يد بگير خصو عر ناخصو هيافت عر بايد به كنگر مرجعه كند. صوًال جو جي ــت خا بطه كنگر قو مجريه حيطه سياسجي » بر ين با ست كه سياست خا هيافت بيليا » .خلي شكل مي گير كامًال متأثر فضا ال به معاقع همانگونه كه كيفيت تو ها ــد. بين لمللي مي باشنها ضربه نخو هيچ تأثير با ماني كه به ــا تا بيليخلي هم بي تأثير حيا بخشيد به ند، شريط بيليا ند» كامًال هيافت شبكه جي ست. « ــت خا ماهيت سياس

يدگا ست. تعا با ين عتقا هستند كه تنيدگي ين هيافت بر ين طرفد خلي جايگا بين لمللي سيعي بين مالحظا شريط قع شبكه . جو تعهد كشو صحنه جهاني ــو كه بطن ج خلي بين لمللي ــال تعام. با نظر گرفتن ماهيت ــكل مي گير جي ش ــت خا سياسنظرگرفتن مريكا با نيك حيا سياسي جامعه لكترچگونگي تقسيم قو غيرمتمركز بو كيفيت كنا ــو قلمر بين لمللي ين كش فيع با توجه به جايگا ــت كه بر چگونگي شكل گير سياست ضح س پر . ــبكه توجه كر هيافت ش جي ين جامعه بايد به خاــت كه نير به س ئيس جمهو ينكه حق با نظر گرفتن ماني خا نها چه ست كه ــيل كند ين نظر عر گسيابي ها خو ــت كه برسا س شوند به معنا ــخص صحنه بين لمللي تعريفي كه منافع ملي مشچو ست. همين چا ــتي بهينه مي سا كه چه سياسست كه حتي برخال نظر گر فرحزبي بيكر هاميلتو ــت جيم بيكر ياس . گز گر مطالعه عر به قد كرنبا پايا نتخابا ميا نتشا لي هاميلتو كه به ها كه يافت سه محو كليد مطر ساخت. يكي محومريكايي ها بر تأكيد فر شد بو خر تمامي نيرها يجي ين نير . ين گر خوها كاهش تد ــر بو عجو ــاله شد. با ماني يكس نها يك مقطع خر تمامي ــين موكر ها نتايج ين گز مو تحس ينكه تمامي سانه ها تفا كثر قريب به ــيا مر ند بس قر فتا مطلو يافتند، كا سفيد كامًال جهت عكس . كا سفيد عال كر كه تا پايا ما ما سا ۲۰۰۷ كريك به بيست سه هز سربا جهت يجا منيت عر نز . سي هز نفر ضافه خوهد كر ها مستقر يكصد به نيرنبا گريز ئيس مجو شتند كه با ينكه بسيا عتقا ليكن ست ست ين گز فرحزبي بهترين فرصت بر يابي ها خو بد توجه به بيلو بو برسا جو ها قد كنند. ــن گز تصميم گرفت كه به فزيش نير يست. ئيس جمهو جي قلمر ــت خا ينكه سياس ليل به بايد متوجه شد كه مخاطبين متفا مخاطبين كنگر خلي توجه كند به مي باشند. نه تنها بايد به مالحظا ند توجه كند عين خوست ها حتماًال عترضا شهرحا بايد به جايگا جهاني كشو لزما بين لمللي نظر بطه با بحر . ها نگا خو معطو سا ــو يگر كشها منطقه تعهد بين لمللي كه عر پاسخگو كشو

يگر بايد باشد. نه تنها هبر جغرفياها بطه با نها به يند مريكا توجه كند با چر كه سا بايد به نظر مر ند سرنوشت كانديدها حز پا صند ها مي ها هبر كشو مشخص مي كنند، بلكه بايد به نظر ميانه جها توجه كند چر كه جايگا جهاني منطقه خائيس مجد گر مخاطب . لزمي مي سا مريكا ــن بين لمللي. ما كنگر خلي مخاطبي ــن : مخاطبييدگا ها خصو نظر ــيا كمي غدغه بس مريكا مريكا تنها پاسخگو . عضا كنگر يگر ها ــو كشنا مبتني بر كسب سيد مريكا هستند چه به قد مر ند مي باشد. عضا كنگر ــهر ــت ش س به مند مر هستند تا بتونند به كسو قانو گذ نيايند به همين ست كه ضر بسيا كمي بر خو هبر يافتن نظر حسا مي كنند كه خو مشغو عضا كنگر هند. مخاطبين يگر قر ها مر كشونا ضايت نها بايد جهت مريكايي هستند ند شهر

ست بكوشند تا بتونند بر تد حضو قد به ها ند. همين مخاطبا عين ينكه خوها خر نيرضي به ين نيستند كه مريكايي عر هستند به هيچ جه مه جه ال بر ، بو ئيس جمهو جهت فشا به موكر ها شيل . ين موضو پاشنه نا قطع شو فعاليت مريكا مي خوهند ئيس جمهو ست. يك سو مر مخالف ــت كنگر كنتر ــوند ين خوس ها خا ش ــه نير كهد. ما به لحا ماهيت قانو ساسي، تا مي موكر ها باسيله نيست كه ين خوست به كنگر هيچگونه ئيس جمهو كا مي كند ئيس جمهو تحميل كند. سيع هد حالي كه به مخالفت كه صحيح تشخيص مي بيلو بو بعد ينكه جو ــه به . با توج كنگرترقو يگر نمي توند يش ياست جمهو تما چها ساله ــب ين مقا قد كند تحت فشا نتخاباتي قر بر كسست كه عطا كر ين فرصت به . ين فقد فشا ندنچه نظر عر برسا ها عتقا خو ئيس جمهو بايد نجا شو قد كند، تحققًا گر لي بايستي بر كسب مقا بر يش بو مامديابي ها يگر حتماًال با يه تال كند، به موضو

ئيس ند . عد نيا به كسب شهر متفا نگا مي كرستا پيا سا مجد موقعيتي قر ست كه ــيع تر برخو باشد س تش قد مانو ها عتقايا توضيح گر ين نكته باشد كه چر ــايد تا حد ين شجو مخالفت ها فر ــا ــت هايش ب تا ين حد سياسمريكا خوها نبا مي كند. عين ينكه مر ــا همچنجه بر ها هستند، عالقه مند به تد تشخيص بو خر نيرئيس جمهو ها مي باشند تنها سالمي كه كنگر تا نير تحت فشا بگذ فشا بر كه نتوند ها مسلح ست. جه ضر بر نير تحمل كند كنتر بوجه عمليا عر قد كنند، منجر ما گر كنگر به قطع بوــد كه نا خوهد ش ــتا ها كش مي نير به كاهش قد . به همين ست كه مر به هيچ قبو نخوهندكرهبر حزبي هستند موكر هايي كه سلسله مرتب ها هستند نتونسته ند. موفقيت جه بر نير خوها قطع بو

چندني كسب كنند.

ــربا كهنه كا مجلس ــيلونيا كه س پنس تا جا موــت نقش محو مخالفت با سياست ها نمايندگا ســنها خو ــت نتونستند پيش ش ئيس جمهو عر مه عمليا عر فغانستا جه بر خصو قطع بوموكر ها بر تحت فشا قر . به صحن مجلس بياجه كا سفيد به تغيير سياست هايش عر جد قطع بوــتند يگر برخو نيس بر عمليا هيچ بز قانوني ند مكا ند ين نها چه بگويند چه بكنند ينكه جد بيلو ند. جو ها نظامي عر لزمي سا كه خر نيرئيس قو مجر ــو ــو به لحا جايگا خو به عن بست كه همچنا به جنگ ختيا برخو ين نهايت ها عال كند. با هد يا ينكه خر فو نير مه عر ــاكن كا سفيد با نظر توجه به عتقا ها سلت كنوني بر لزما منطقه بين لمللي كه گرفتن خو مشخص نمو ست با نظرگرفتن ينكه ساكن كا غا نشستگي يگر بايد با سفيد تنها كمتر سا ست ــكل بگير كه ين كا سفيد كند، ين پذير بايد شــو عر تصميم مي گير هرچند كه كنگر مخالف م

باشد.

روابط بين الملل

AFP∫ f

Page 44: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶گان تا با نتخابا نجاله ۵۲ مسا ۵۰ جنگ قتصا ال نديا ۴۸ شاخص ها ۴۶ گفت گو با محمد نها

پ گا ۶۳ چشم ند با نفت ۶۴ پاسدشت فريدمن ند قيمت بنزين ۵۸ خط لوله صلح ۶۰ ۵۵ پر

بال سياست ها كلي نظا مو «صل ۴۴» قانو ساسي هبر جمهو نچه مو نظر ــتي جر شو حتما س گر به شت. برخوهد « قتصا ست، يعني «نقال سالمي جو كه ــانه نكته قابل تامل كنه ين بالغيه مهم يك نشساسا ست. ، كمتر به توجه شد خل هم خا هم تفسير جديد صل ۴۴ قانو ساسي نشانه بعد نظا ست قيقا هد. كه عقالنيت، نعطا صال پذير نمايش مي ــالمي كانو توجها س ير نظا جمهو ــه كــر به يك تها جديد متهم ــت ه بين لمللي قر گرفته س، تفسير جديد يكي صو قانو ساسي كه مانع مهمي مي شوگي ير ما ، ميز مد شد مناسبا قتصا كشو بو

هد. بر هماهنگي با نظم قوعد جهاني قتصا نشا مي صل ۴۴ مهم ترين صو قتصا قانو ساسي ست كه

. يد مي شو يل نقال پا نفو تفكر چپ ين صل ضمن كه نظر حقوقي قابل نقد ست، صالت . صل ۴۴ قتصا ير بخش خصوصي به تنهايي قبو ندــيم نمو ست. ني تقس لتي، خصوصي تعا به ۳ بخش لتي خوند پايا تقريبا تما صنايع مهم، ما بز نها» كه نظر حقوقي كامال مجهو « مانند ني فقط يك جمله تعريف قرئت پذير ست. سپس بخش تعاــد ست. بخش خصوصي نيز جايي كه بتوند مكمل ش

. سميت شناخته مي شو يگر باشد به بخش ــا ها خير مصائب حاصل ــيا س ــت بس ضح سند ــت. مد س ــخن به ميا ، س ين صل بر قتصا يرــانه ست كه نه ــت كلي صل ۴۴ هم نش مرحل بال سياســي بلكه كل مجموعه نظا به ين با نتيجه يك طيف سياسگذ تصد گرها سيد كه پويايي قتصا گر ــا قتصا ست. صرحت شفافيت ين بالغيه س مهم تر بالغيه ۵ بند ين هد. ــر نظا خبر مي هم عظم جد ســت. بند ــيا با هميت تر س » بس كه بند «لف» «لت توسعه سرمايه گذ جديد منع مي شو «لف» ، به نا گذ لتي قابل ــركت ها » نيز بنگا ها ش بند «ما سئو ينجاست كه با توجه به گذ ۲۰ ما مشخص شد ند.ــو بالغيه چر نتايج بر فعاال قتصا مر محسجر سياست ها كا ــت ند س نيست؟ تا جايي كه تما ــوند سرعت هبر نظا فرخوند مي ش كلي صل ۴۴ نز كم جر ين سياست ها گاليه مي شو ضمن توصيه به عد يا حاال . پس گذ ها تاكيد مي شو گي، سرعت شتا هبر سر نظا به صر تاكيد صل ۴۴ هم جر كه ، جو شناسي سياسي بر همر هم جما كا؟! هنگامي كه سياست كلي ين صل مانعي بر تحقق مجمع تشخيص مصلحت نظا حا بر بو تا نتايج به لت خاتمي حا سپر كر ، ــو هبر گز شئيس ين فسنجاني، ــمي . همچنين هاش پاياني بوياست جمهو مطر مجمع، به عنو مهم ترين نامز نتخابا ــمي حتما نتخابا قا هاش . تحليل برخي ين بو كه بونبا سند ، به سيد به قد مجد پير مي شو قبل ست ست كه جر سياست ها قتصا با مونع فر

ــمي به قتصا . هاش ــت جمهو برنخو ياس قبلي ياست جمهو لي ۸ ساله . خصوصي سا عتقا ــهو شد با مونع ــت هايش كه به تعديل مش بر جر سياس

. سخت فز نر فز برخو كر شكست خوياست جمهو سو تير پير حمد نژ نتخابا ــت ها صل ۴۴) ين موضو نيز (يك ما پس بال سياســو به ــر كه هويت نظا قتصا كش هن متبا ك ــه بحمد نژ نشا عد ها ــعائر ، ش گا جما بز جا يك قتي هاشمي با گفتما نز ست خوهد گرفت. طبيعي بيا متضا نچه بالغيه صل ۴۴ به ــبيه به شگذ مي كند، جر ــي ، عرصه سياس ــو حمد نژ سين حا ــد. با صل ۴۴ به مخاطر بيافت ــت ها كلي سياسلت نهم، مخالفتي صريح يا ضمني لتمر هيچ جا سو

حدقل عرصه علني ند ست.صل جر سياست ها ند ــي كند لي بايد بخشلت نهم گذشت. قتصا ــت ها ۴۴ به حسا سياسحد بر نظا قتصا كشو پديد ينجاست كه هويت غير، پيا شتبا منتقل مي يد. ين تعا به فعالين عرصه قتصابيا به كا گرفته شد بالغيه صل ۴۴ مي كند. يك سو، بسيا مد جهت حركت به سو قتصا ست لت مجلس با تثبيت قيمت بخشنامه يگر ــو سنه به كاالهايي مصرفي مثل خت يا برخي كاالها تد پر . ــو بنزين، حركتي جهت عكس قتصا نجا مي شــا قيمت ها ــا تعزير به با كااله ب ــه حد كه بلت ها ستو عايت ــو سيستم بانكي مجبو به مي شــت. بنابرين شايد مهم ترين چالش جر سياست ها ستي فتا باشد كه پيا ها متفا كلي صل ۴۴، همين تضا ــا نها سرمايه هايش ــد ه قتصا مي ــاال به فعــب كا .محيط كس مي ير با قتصا حضو جد سا كند تا صاحبا بايد عالئمي ثبا منيت سرمايه فريني سرمايه گذ كشو مشغو شوند. سرمايه به كاــو نظا قتصا كشو به گر ين چالش نر فز حل شهبر نجا فتا متناقض با بالغيه حد برسد يك هويت ، مابقي چالش ها قابل حل ست. همين منظر ست كه نگيرنند. چو بر » مي جر بند «لف» سخت تر بند «يگر نبايد خا مو صد صل ۴۴ لت جر بند لف، جه عمرني نظر سرمايه گذ جديد كند كه ين نكته با بو

. گرفته شد سا ها ۸۶ ۸۵ تعا يگر فع، به نظر مي سد. مر فع ين چالش ها قابل ما هندگا ــكيل هه ۷۰ نظير تش يل ــه ۶۰ ه چپ ها لتي ماند قتصا نيستند. گرچه كت موضع جبهه مشالي عال كنند يسي فكر شا بلند گر نمي خوهند نهايي يگر ميد هم هند. طر ــا مي نها نش عمل ها خط يل ۸۰ نير هه ۷۰ خر بيا چپ كه يگر به تعديل تاختند با ــد منظر ن ــي به بر ماممدند نه مي خوهند نه مي تونند شعا عدلت به مجلس هفتم

هبر باشند. مانعي بر جر بالغيه مه صفحه ۴۷

قتصا نقال هبر هبرمقا معظم مقا معظم

صل ۴۴۴۴ هستند هستند ل ي سياست ها جر صل فع صل مد ل ي سياست ها جر صل فع مدÁœ«“—UHž ÂUÝ

Page 45: Shahrvand Emrouz 01

قتصاقتصاهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

Page 46: Shahrvand Emrouz 01

۴۶هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ اقتصاد كالن

بال صـل ۴۴، پس ۲۳۰ كـه موضو سياسـت ها هبر با گذشـت، بعد نشسـت مهمي كه مقا معظم شتند، لت جريي فعاال بخش خصوصي مدير جر ند هبـر ليل كه ين مرحله جديد شـد. به يابي شـما ند. بر گاليه كر صل ۴۴ سياسـت ها

هبر چيست؟ ها هنمو نشست يابي عملكر ۲۷ گذشته، ــت كه س صلي ين نكته ، كاميابي قابل توجهي ندشته يم كه به عقيد بخش قتصا كشو. طو من، ناكامي ها بيشتر به ساختا قتصا كشو برمي گر، بيش كه با سا ها گذشته متاسفانه ساختا قتصا كشوــكل گرفته باشد، مبتني بر يت تكيه بر بخش خصوصي ش محو

لت محو بو ست. لت گريي ست ــته ــا ها گذش يا طو س ما فرصت ها ــيد، قت گو باش هبر نظا با ــم گر بيانا يــا مو مسايل قتصا شد يد. تحليل غدغه يش متوجه من بالغيه صل ۴۴، چيز جز بال فرما قتصا ير جر سياست ، باعث شد هبر بالغيه مقا معظم نيست. ــا گر ها ، مي ــو قتصا كش ــاختا صالحا س يجا يد. پيش جو چگي عمل، به حد نظر يكپا ــي، سياسسا ــا ــي، مو خصوصي س ين گر ها سياسشتند ما بالغيه صل ۴۴، باعث هم گريي ، ختال نظر قتصا

تفا نظر گر ها شد ست.؟ مينه تفا نظر چه

ها خاصي ين كه گر ها سياسي ممكن ست پيشنهاشته باشند شكي نيست. ين گر ها بر قتصا كشو شته ند مو نديشه ها خو طو سا ها گذشته فرصت ما مر كه به گذشته نگا مي كنيم، مي بينم كه ال بو به بخش خصوصي توجه بيشتر مي شد. بنابرين بالغيه صل ۴۴ مي توند ، توجه مويد ين نكته باشد كه گر ها بايد مو خصوصي سا ، سا قتصا ــتر به بخش خصوصي حركت به سمت بيش

شته باشند. جما تفا نظر بيشتر صـل ۴۴ گاليه جر سياسـت ها ند مـو كند يد؟ يدگاهـي نـد، چه بر كر هبـر صريحـي كه

؟ هبر با چه قو بو حقيقت فكر مي كنيد سخن ــخن، با همه مدير هبر س ظها مقا معظم

ــمت جر ــريط توقع ين بو كه همه به س . ين ش نظا بوهبر ناظر بر ين ست كه يم.گاليه ــريع سياست ها گا بر سهبر جر ، حقوقي فع مونع سياست گذ جو چر با سياست ها صل ۴۴، سرعت شتا ال بر يجا صالحا يشا نشست سفند . جو ند بنيا قتصا كشو شت ها مانع جر ند كه تفا بر ما به ين نكته هم شا كر. هر صو سياست ها يجا صطحال مو جريي نشويجا ــو ، م هبر ــا مقا معظم مجمو موضع گير هيم مجموعه مدير ، جامع كامل بو ميد صالحا قتصاكشو قو سه گانه، تبيين مباني صالحا قتصا مو نظر

هبر به خوبي كر باشند.يگر به موضع گير مقا معظم يه گر موفق باشـيد يا ظها صريح يشا پاياني بر خط تفكر هبر نگا كنيم.

؟ يانه كشو بو قتصا چپ گرــش ين هم به ين ــد. پي به عتقا من بايد همين طو باشــا مي تونند حو ــا كر كه گر ها جريا ه موضو شــته ش ، به هر تفكر گريش ــك مباني فكر خو ي يدئولوهبر نظا شريطي نسبت باشند ما نبايد فرمو كنيم كه نتقا مي كنند كه طو سا ها لت محو قتصا به ــته ند، حجم ند ش ــته همه گر ها با هر تفكر كه گذشــخ بدهم بايد گر بخوهم صريح تر پاس ــت فزيش ند. للت محو قتصا تمركزگر به ــر قتصا بگويم تفكهه ست چر كه گر ها جريا هايي كه سيد پايا لت قتصا ــت خال ، بر هه ــمتي ــال قس نقلت شته ند، كنو پذيرفته ند كه مد قتصا متمركز تاكيد

يگر پاسخگو نيست . ، محوقتصا كشـو بر چه يند ين توصيف فكر مي كنيد مد با

ساسي تنظيم خوهد شد؟ــو بپر هيد پيش ين كه به مد قتصا كش جا مو مشكال صحبت كنم. به عقيد من مشكل صلي ين ست لت ، برسا بينش ير لتي ــي كرس ــتگا بر س كه يين نامه ها محو شكل گرفته ست با همين تفكر، قونين ــو با ــد همس ــت كه به نظر مي س ــد س ين ش ــد تد متع

سياست ها جديد نيست .. تا نگر شو مهندسي با ، با به طو قطع بايد قتصا كشو

ــتم، ين موضو مو تاكيد مقا معظم جا كه جريا هســكل گرفته مينه ش ــر قر كميته هايي هم ين هبگر به تركيب مدير شركت كنند نشست سفند ــت. سهبر نگا كنيد. متوجه ين موضو مي شويد ما با مقا معظم كه خطا يشا به همه بو نها گر قو خاصي شامل نمي شد. بنابرين همه مدير كشو چه بخش خصوصي چه ــريطي لتي حكومتي، بايد پرتو نگا جديد، ش ــش بخ. همين مهندسي شو تعريف با فرهم كنند تا قتصا كشو بامينه تصويب ، ظايف خو ستا، نمايندگا مجلس بايد، حو مينه لت هم بايد يين نامه ها جديد فرهم كنند. قونين هبر ست، نگر سياست ها قونين برسا چه مدنظر باتعريف قونين فرهم كند. نهايت قو قضائيه هم با مطالعه باقتصا منيت يجا سيستم حقوقي قضايي، شريط بر . ين ست كه ما نيا به فرهم كند.به نظر من، چه هميت يم پااليش گستر مجموعه ها حكومت

. چنين سياستي تنها به مسئوليت يك قو محد نمي شو؟ يا نيا به ملي ند پااليش شيو كشو

ــته ش جو ــت. ين همو ــو صلي نيس موضنويسي هكا ها مو نيا ست با ست. موضو صلي، تعريف لت قتصا ملي، توجه به بخش خصوصي، با نقش ــت كه به يك نفر بستگي مديريت قتصا به گونه نيسشناسي ، نيا به با شته باشد چنين تحولي شيو كشو

. ها مد ها به عتقا من قسمت مهمي سياست ها جديد، به طرحي ــتم پيگير . كنا بايد سيس ــا ــت تحو ني مديريما بند هم مو تاكيد قر نبا كر برنامه گز گير ما به شته باشيم كه نبايد ين نكته توجه . ما بايد به گير

ست بدهيم. بهانه طرحي مد مو نيا صلي نشـويم، فكر مي كنيد با توجه ين كه بحث بر جو يند خصوصي سا حتما بر مشكل فر ين كه به

؟ گشت سياست ها شاهد خوهيم بو يا با ،ــا ها ــفانه طو س يد. متاس ــا كر به نكته مهمي شــته به محض پيد شد برخي عو جتماعي يا خطا گذشگشت سياست ها بو يم. سياست گذ مو جريي، شاهد باغم سياست گذ ها جو كه متاسفانه به مو متعد ــت ها جر سياس جتماعي، ــض بر عو صولي، به مح

پشيما شد يم.ها فتا ين نكته خيلي هميت به گونه كه بر يسك سرمايه گذ كشو شد ست. فتن لت، باعث باال فت برگشت ها ــير ، س ــت گذ ها قتصا گاهي سياسمدها، لطما جبر ناپذير فت ين ــت كه س يا شد فت به مجموعه قتصا كشو كر ست.بر جلوگير

گاني صنايع معا ئيس تا با نديا گذشته كه محمد نهاياست مي كند. ــد هم ــت، مركز ملي مطالعا جهاني ش تهر سمشا قتصا مجمع تشخيص مصلحت نظا نيز هست ضمن ين كه ــت ها صل يژ سياس ين گز ها يژ تد همين مركز، نقش قتصا نديا بد شك يكي مدفعين سرسخت ــت.نها س شته ۴۴لت گر محسو بخش خصوصي ست ضمن كه جز منتقدين قتصا . گز ها مقاله ها علمي متعد كه منتشر كر ست، مي شويي فرقو، بر پيش بر هد خصوصي سا همو بر لز تشكيل شو

تاكيد كر ست.

صل ۴۴۴۴ ۲۲ صل با با

ير قتصا فرما Èd¼UÞ bL×

Page 47: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ اقتصاد كالن۴۷گشت سياست ها، يم با برگشت ها فرسايند بر ين كه نگذقتصا منيت يسك سرمايه گذ تزلز فتن موجب باال يم. هر صو بايد ــجا سياست گذ ، نيا به نس شوــي قتصا ملي، همر با يربناي ــم كه يجا صالحا بپذيريــا بايد بپذيريم كه منافع ــت م ضي جتماعي قتصا س عو

. ، برتر ، به منافع كوتا مد بلندمد كشوين نيست. يكي مسايلي كه بخش كتر موضو فقط قا ست، به خصوصي طو سا ها گذشته با موجه بو حتي قر لت به . به ين كه منيت قتصا برمي گر

. گذ شركت ها خصوصي شد پس مي گيرــد ين باش گر مبنا بر . هميت فو لعا ين موضو ، يد بگير نجا يك معامله نا ــت ، عا ترين حقو ل كه لتي بايد . مدير ــا ــو به بخش خصوصي طمين نمي ت، كه به جا لحظه پر پر نوسا تصميم گير ها متزلزــريط بر يجا مي كند، ش قتصا ــي نامني بي طمينانتي كه مو سيگنا ها طمينا بخش فرهم كند. صوحتما ستو شد باشد، ، بر محو مستحكمي خصوصي سا

قو خطا كم تر خوهد شد.، نگا جريي صر توصيه من ين ست كه به خصوصي ساسا ندشته باشيم. خصوصي سا موفق، به طو قطع به ستاندگذ نيا يابي سالمت ، تجديد ــيو ها قيمت گذ شيگر ، نبا شو گذ ها بر پايه تئو ها مشخصي . گر گذ ها بي مو ست. ما نكته بسيا مهم جريا نگرني كا ، به عنو سا ، پذيرفتن مبنا مكانيز با خصوصي ساقابت ست كه بايد مو توجه سياست گذ قر تعديل كنند ، يا كه سياست گذ يگر، ين نكته هميت . سو گيرشد قتصا به توسعه بخش خصوصي، به عنو عامل موثر بر متمركز شو ين گونه سياست گذ هم سو با سياست ها ، تلقي كند.من نگر ين جتماعي منافع عمومي كشو تامين هبر ها مقا معظم هنمو نبا موضو هستم كه برخي به ــت ها صل ۴۴ نقال ، سياس ــخنرني ها پرشو خو س، فرمو كنند كه ما ــت قتصا عنو كنند ما بعد گذشــت گذ برنامه يز ها ، نيا به سياس قو نقال قتصا. من ــتر كه سخنرني ها نمي شو پيد كر گسلت، حسا مي كنم كه مسئوليت مدير كنوني چه جد چه مجلس چه قو قضائيه، تنها فرصتي ست كه مي تو

. شتبا ۸۰ سا گذشته قتصا ير جبر كر، به لـز توجه بـه مكانيـز با ظهـا خـو ميـا قتصا يـا نسـخه شـما توجه صـر بـه يـد. شـا كر

نئوكالسيك هاست؟ ، يد برنامه يز قتصا ــد كر فق نه، مقصو من محست ين قتصا نيست. مقصو من ــو برسا مكاتب مرسهدفي كه بر ــه ــالمي مي توند، با توج س كه نظا جمهو قتصا مو شد ، شيو ها جتماعي تامين عدلت يخ ها، بهر بر كند. مهم ين ست كه بدنيم، تا ــو يگر كشماني سيد ست بنابرين ، به پايا نسخه ها چپ گريانه قتصايگر قالب برنامه ها كه بدنيم مبنا تحقق عدلت جتماعي، هد، مي تونيم بدنيم كه ، جو نمي لت محو قتصا متمركز ساند. بالغيه شي، ما به سمت هد مو نظر خوهد چه شا هايي صل ۴۴، بخش ها مختلف ــت ها كلي سياسجو ،كه كامال مشخص كر ست كه قيمت گذ ها يگر شا قابتي ستفا شو لبته سو بايد مكانيز با ست به ينكه بايد صالحا ال برخي بنگا ها كه قر ست . هي بنگا ها شو گذ شو صو بگير كه تضمين سو، بايد هر ــه طو قطع جر برنامه ها صالحا قتصا ب، پرهيز كنيم. قابت مي شو كنند گونه مدلي كه محدقابتي به نفع عامه مر ست، بايد بپذيريم كه كا با گر سا

ــن ش قابت يجا كنيم. گر به طو مبنايي بر ما ــا فضقت ، فزيش سرمايه گذ ست، شد قتصا مه شد كه اليديم بر ــرمايه گذ كشو فر كند. گر كا نكنيم كه ستي كه ظها يم، بيا ــرمايه گذ ، نيا به س شتغا يجا

هد، جتنا كنيم. يسك سرمايه گذ فزيش مي يگر ــتفا تجا س يك با فزيش علم تئو ــق طريهيم ما گر مو خطا گذ ها فزيش ها، ستاند كشوــا ند خصوصي س گذ ها صو گرفت، كل جريا

متوقف نكنيم.مد؟ جو خوهد ير به فكر مي كنيد چنين فضايي

مد ست بالغيه صل ۴۴ جو ــبختانه ال به خوشــتت قتصا يختگي ها جريي تش مي توند، به هم

منسجم كند.صل ۴۴ بالغيه يـا ؟ جي چطو مو سـرمايه گذ خاجي ها به سرمايه گذ خا ند منجر به با شد مي تو

؟ شوــش جي پي ــرمايه گذ خا ــه س ــو كنيم ك ــد فرم نباي، به ين نكته توجه تصميم گير بر سرمايه گذ يك كشو

فتا شد ست. خلي، چه مي كند كه با سرمايه گذ ــر قانو نگ ــه با ــته تجرب ــا گذش ــو چند س ــا ط مجو عمل، به شته يم با ين جي كشو سرمايه گذ خاجي ست نيافته يم. حقيقت سرمايه گذ خا موفقيت مطلوبي به ين نكته توجه مي كند كه فضا سرمايه گذ كشو چگونه جي، حسا منيت ثبا قتصا ست. سرمايه گذ خاخلي جست جو مي كند. بنابرين، ما نيا به فعاليت سرمايه گذ يم نمي تونيم تعريف ها ستقر منيت سرمايه گذ باــيل سرمايه گذ ، پتانس قتصا منيت ثبا يجا بد

، بهر بر كنيم. شد قتصا جي بر فزيش خاين كـه تنظيم ، بـا توجه بـه خرين سـئو بـه عنـو ، تحقيق گا نظا ستنا بز شناسي مو گز ها كاشته يد. بگوييد صل ۴۴ نقش هبر مو سياست ها جر ، بر گز گير نحو قو كه تشكيل شـو فر

سيد؟ صل ۴۴ به به كجا سياست ها ــت ها صل ۴۴ پيش بيني عوقب تحقيق مو سياس

، حاصل تالش ۸ ساله ست. ثا ين تال ها به تنظيم سه گز عمد منجر شد كه نهايت لتي، بر قتصا ملي، ساند كه تصد ها ين نكته به ثبا ها حقوقي قانوني هكا . ين گز ها، سو به همر ندلت مو مطالعه قر گرفت. گذ تصد ها مو نيا بر

بال شد پس ال بو مو شيو ين كه سياست ها تا .به نظر مي سد توجه به شناسي صو گير جر هم ،تحقيق كاــت ها صل ۴۴ نيا به مديريت تحو بايد بر سياسماني مشخص بر يستگا ها ما بند شد يز برنامه يگر هر سه قو . به عبا تحويل محصو مشخص تعريف شوماني تعريف شو ظايف، مسئو موعد نيا ست تا مجموعه ، ال ست كه ما بند شد هماهنگي پي گير ين برنامه ها يي ، سر . چنين شو نبا شو يي فر قو به طو منظم شو ، ــند جا كه سطح كا شته باش ــه قو حتما بايد حضو سنظا سا قتصا كشو ست گز ها بايد به مقا معظم ، نتقا تصد ها قتصا هبر شو چو طبيعت كالتي به بخش خصوصي ست ،ال ست كه نمايندگا بخش كت كنند. بخش خصوصي هم هماهنگ سا ين نتقا مشا

يه شد ست كه يي فرقو، ، پيشنها تشكيل شو مجمو، هماهنگ كند. جر سياست ها صل ۴۴ مركز خا

، به ــفند ما خو ــم بيانا س هبر ه ــا معظم مقند كه بر مو جريي سياست ها ــا كر هي ش گر ــكيل كا تش

شت. نظا كامل خوهد

نقال قتصامه صفحه ۴۴

ــيو ئيس كميس حتي جر پي گير مي كنند ــته جمعيت ، عضو برجس ــس ليا نا ــل ۴۴ مجل صند تاكيد . لبته ين طيف صر ــر برعهد مي گير گ يثاجر سياست ها كلي صل ۴۴، قتصا ير نظير كنند لتي گذ شركت ها لي با ها غربي نمي كند قتصاشنفكر نخبه ند. جامعه لت مشكلي ند كوچك شد ــت، ينك ما هم كه قر معاصر غالبا ملهم چپ بو سسا هد همچو گذشته به بها بيشتر به مي

. قتصا نمي تا ، لت نهم نه گفتا كه كر ين جما فقط جا لت نهم قعيت ها قتصا خو به خالي ست. حتماال نها هم به همرهي عملي بيشتر به ين تحميل مي كند لت موسو تسيلم تاسيس جما مي ساند. هما طو كه خر نش مو شد جمعيت ــطه س مد غيرنتفاعي به ، ناكا ــت بز ل ــد، ناهنجا ها قتصا هه ۶۰ شصل ۴۴ همر جر ــا مي كه با لت فش پرهزينه به ــخت فز پيش پا ين صالحا ــو معضال س شــك جما ملي قر . گر نكند هم بربر ي ــر ــي ب نقالبيي ها قتصا كه حا مي گير هم پاسخي بر ناكاير جي عليه . متاسفانه تحركا خا ــت ند س گير نظير تحريم ها ين فرصت يجا مي كند تا نقايص به گر ين هوشيا گر جي بيافتد. ستا توطئه گر يا خاــو كه نظا ير سطحي عقالنيت غر پيد شساسي قتصا قانو صل مهم ست كه يك عمل گريي صال مي كند نتايج ــعه شد توس چنين مترقي، بر ، همگريي مر بيشتر با جها حاصل ين صالحاير مي كاهد. پيد مي كند، تهديدها تحديدهايش عليه لت نهم به ين موضو مي توند كمك كند. يپلماتيك گفتا قعيت نظا نها ين طبيعي ست گفتا خشن،

سياسي ير مي كند.لت نهم همرهي بيشتر ، يت عليه ير كاهش محدلتي فشا گذ شركت ها سا قتصا بر فع لت بايد جهت ــكل هد. به ين ش ــتر قر مي بيشمونع سخت فز جر صل ۴۴ حركت مي كنند. مثال قونين ــرمايه گذ مزحم بر ــن جتماعي كه بر س كا تامي، صالحاتي گذ معضالتي پديد ــركت ها مو شگذ طريق سها عدلت يد.يا ين كه نحو به خو خوهد يي يك ال ها گذ ميليا ــكل فعلي كه بر به ششركت متمركز تصميم گير شو تغيير شكل بايد پيد كند.

گذ ها بايد شاهد همچنين با سرمايه به عنو محل صل حضو بيشتر خر سهامد مر عا باشد تا كشش با . همچنين شت ميسر شو قم ها ــها با بر عرضه سلتي، كه به خوست مقاما بربر سرمايه گذ ها عمرني مت صو گير ، مقا ــو يا نمايندگا محلي مطالبه مي شست لت نهم به قتصا كه يكر ...گرچه تما ينها با نر بهر يك تا به جا با تعيين كند يا سفرها شگا بسا يا كاالها مصرفي ــتاني بر مر حما سهايي مثل مسكن كند كه تو به با مصر همچو بالي چو صال نقالبي قتصا ؛ فشا يجا نكند تعا ير به جر صحيح سريع سياست ها كلي صل ۴۴ گر

هد. هي قر مي لت بر سر يك خو هايش تقابل همرهي عقب نشيني شعاهي نتخا مي كند لت چه ؟ينكه يكر صر بر ين ال بين لمللي بر لي بي شك معا شن نيست چند

نتخا موثر ست.

Page 48: Shahrvand Emrouz 01

۴۸هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ نگاه كارشناس

غا «نقال ــس ــر ۱۸ ما پ كمتــا ۱۳۸۵ لت نهم، س « قتصايگر كه مي تو يك كال يك سا يگر كف طي فرصت گرنبها لت . فت، به حسا ير ملت ها مينه تحقق شعا ــا بر نهم، ساسها، ــعا ين ش ــكل گرفت. قتصا شــر بسيا كتر محمو حمد نژ س كه لبته نصافا نه عمل كر ما تنها كانديديي نبو كه شكم مر هد ستاــد كه تحقق عاهايي مطر ش ها ، حو محو قر مي - جتماعي هر تمدني عم ملت ما قتصا ، بز ترين قمي هد. كاهش بايد نر تو به يك لت تشكيل مي شد قتصا ، كاهش نر بيكا فزيش نر تقريبا ۳۵ ساــه كن كر مد يش ــرنجا مبا با فسا حتي سهايي بو كه عال بر حساسيت ملي يرنيا ، محو يكي- ساترين كالسيك ترين تفكر قتصا نها، حتي پيرمو - ــو قتصا لت حو عل ــف ظاي ــي، صلي ترين غرببرمي گيرند. بنابرين، با هم ميدها برنگيخته شد جتماعي

مو كشو سرسر سا ۱۳۸۵ فر گرفت. تو نر بهر

هه غا ، قتصا ير مسئله متعلق به ــئله تو مسشيد به ين سو ست با فزيش ناگهاني چشم گير ۱۳۵۰ خوهه، نر تو پس سا ها كنتر يل ين قيمت نفت خا قمي شد هه ۱۳۴۰، سا ها ۱۳۵۳ به بعد بي نظير قمي سابق ــا ۱۳۶۴ ۱۳۶۹ هرگز به نر يك جز ســا ۱۳۷۴ نيز صد تو س يخي ۵۰ كو تا ــت. نگش باــرنجا هه ۱۳۷۰ س ــت. نيمه متعلق به همين سقتصا پس حد ۲۵ سا شر به ــاختا صالحا ســيد بهر بر س ، با به ثمر ــي كر نر تو ثمربخشهه- كه خو عامل سرمايه گذ ها عظيم نيمه نخست ين - نيز نضبا مالي قتصا صلي تشديد نر تو شد بوــتگي به كاهش گذشت. نر تو كه هس لت خاتمي، به ــه ۲۰ ــا ۱۳۷۸ ب ، س ــد بو ص ــا ۱۳۷۵، ۲۳ سصد كاهش يافت. طبعا، پي تخا ين ــا ۱۳۸۳ به ۱۵ سشد توليد، كاهش سرعت سياست ها قتصا كال جمله يج سا ۱۳۷۹ ، به تد شد نقدينگي پي كاهش توصد گاني خدماتي ۲۵ نر بهر بر فعاليت ها باــا ۱۳۸۴ كاهش يافت. به صد س ــا به حد ۱۶ ين سست كم ين عرضه فو لعا پيچيد ــيد كه نظر مي ســو ما سياستمد سياستگذ صلي به تخصصي، كششد ين سياست ها كالني كه به ــغل صلي خو يعني تد شتوليد كنتر عرضه نقدينگي بينجامد مشغولند مقاما بانكي يج به موقع ها ين عرصه، به تد ــتا س پولي، به مو ند، سا ها چنا جا فتا به نر بهر مي كاهند. ين قمي شد نر تو يند قابل پيش بيني تبديل شد كه تك فربه مثابه بز بر همه، برنامه چها توسعه گنجاند ستانه بو كه پس هد گذ شد، ظاهر، همه چيز

هد. صد نتيجه مي سا ها جا خو قر مي گير بي سرئيس غا شد كه نجا سرها لت نهم ــكل بز مش

تفاقي كه مقدما حتي نتايج سا ها پيش حا ظهو ها ستا ، مركز تبليغا سياسي خو قر كوشيد بولت خاتمي- به نا - حتي قبل ــاليا كشو قتصا ســت ياس ــا پاياني ــو مصا كند. حالي كه ظر چها س خــيدمحمد خاتمي هم نر تو هم نر بهر منظما جمهو ســي يا مطبوعاتي قت حت لت ئيس كاهش مي يافت ، ين تفا عمال حا به مركز كوتا خو مي كرلت نهم تبديل ناگها چنين عال سانه پرهياهو تبليغا لت نهم ۶ ما عمر خو نه تنها تو به شد كنتر شد كه . ، بلكه تا پيش پايا سا ۱۳۸۵ تك نرخي خوهد كر كر

لت نهم مشو نكر حيه كلي ثه، لبته ين حاشته حتي مسئوال پولي بانكي ناشي ين نشمند با ، ما به هر حا بر نتظا مر با هم چنا فز كه مي شويج كنوني نها حتي تحمل نر ها تو ني نظر . حشتنا نيست، هم خلع سال كر كه نصافا هنو چند

سانه تبليغاتي با ين همه، مشكل صلي ين شلو كا ــو علمي عملياتي، به قدما لت ح ، ما ، هم ــو نبها ستا يد كه سا غا ست متناقض بسيا خطرناكي شد توليد به خطر ندخت لت كنتر تو همر با سه : مد گرفتا محاصر كر خو نيز ميا گر پديد قتصا يجا تو صلي شد نقدينگي به عنو عامل نر ير كه سا ۱۳۷۶ كما بيش به شد كنتر شد بين ۱۵ شت، سه ما پاياني سا ۱۳۸۴ يكبا صد نوسا تا ۳۰ ــت سا ۱۳۸۵ با شتابي فز تر هر به فزيش گذششد يافت نهايتا به عد شگفت نگيز هه خير يگر ما ما با سيد. به ين ترتيب، هم صد بر كل سا ۱۳۸۵ ۴۰، ۱۵ ما گذشته عا كنتر قيمت ها كاهش تو طر ) توما به نقدينگي قم فسانه ۴۶ هز ميليا (۴۶ تريليويخ تا پايا ۱۳۸۴ تا به ۶۸/۵ هز ــو كه بتد تا كش

، فز شد. سيد بو ميليا توما ــت ها مالي پولي بسيا ين فزيش، خو معلو سياسشد ۸۵ صد هزينه جا ــد ۵۰ ش لت ــاطي نبســتين با لت (هر بر نخس صد هزينه ها عمرني لت به پوشش ــا ها) بو به نوبه خو ميل پس سها قو ها نتخاباتي ناشي مي شد، بي حسا كتا همه نياين ترتيب، فقد پايه ها نظر علمي سياست ها به ظيفه هر لت به مثابه پيچيد ترين علمي ترين قتصا لت نهم قطر قطر ست « نيا، «كا لت سرسر يق قد خريد جديد به جامعه فزيش بي محابا نقدينگي تز، به ــمت مقابل يعني عرضه كاال خدما بد تامين سلت ها ستا سيل بنيا كن تو تبديل شد همه ها قو ها نتخابا ــعا ــمي خاتمي به همر ش هاشضايتي ضايت به نا ــر لت نهم با خو ب ــي تبليغات، لبته نيمه بز تر ــو به مخالفت تبديل كر هنو هعاهايي . برخال ستا سا ۱۳۸۶ بر ظهو خوهد كرــپس بسيا كم نگ تر مطر شد، كنتر تو كه بتد سجه به سا ۱۳۸۴ چها ما نخست سا ۱۳۸۵ به هيچ ــت تماما محصو تد سياست ها بطي ندش لت نهم . نشانه كه شهريو سا مالي پولي سا ها ماقبل بوــتقر يافت، نر تو س يكه قد لت نهم بر ۱۳۸۴ كه صد كاهش ــه با شهريو سا ماقبل به حد ۱۰ مقايس

. يافته بوغا ــت. ما مه ياف ــا ۱۳۸۵ نيز ــا بها س ند، ت ــن يلت هزينه سياست ها پولي نبساطي بي نضباطي مالي كر بد توجه به منبع تامين موجب شد كه نر تو صد شهريو ۱۳۸۴ صد مهر ۱۳۸۳ به ۱۰ كه ۱۶ ين ۱۳۸۵ كاهش يافته بو بد هيابانگ صد فر ۷

ــانه مصاحبه تبليغا برپايه برنامه يز ها سخت كوش، با ين ــاليا عمال تك قمي شد يك تجربه مي كر سصدها بي نضباطي ها مجد به سرعت به فزيش سرصد صد ــت با سرعتي بي سابقه به بيش ۱۷ گذشسيد به طو ما ۱۳۸۵ ( مقايسه با ما سا ماقبل) كو ، ــا صد مجمو ۱۲ م ــت ۱۲/۵ ــط با ثب متوسصد تو سا ۱۳۸۴ كه كمترين تو ۱۵ سا خير ۱۲/۱هد متوسط نر تو سا ها نشا مي . بر ست، عبو كر- نيز محصو ۱۳۸۵ با توجه به گرني ها ۲ ما پاياني سايق بي حسا بي پايا نقدينگي لت تز بي نضباطي مالي صد نيز عبو خوهد كر نه تنها با به جامعه- حتي ۱۳/۵ ، بلكه ست نيافتني تك نرخي شد فاصله بسيا عجالتا ، صد برنامه چها نيز ست. بدين سا هد ۱۱/۵ ــا كه يگر غلبه كر نش ــر چيز يگر علم بر ه ــا ب، كوتا ترين كم هزينه ترين هد بز ــيد به س بر

شناسي ترين ست. ، هما كا پربا ترين يق ليل تز ، لبته ين همه ماجر نيست. هم به مو نر تونكه شديد نقدينگي سه ما پاياني سا ۱۳۸۵، هم به سبب قتصا ير به طو سنتي بها فصل تو ست هم به سبب تخا جه سا ۱۳۸۴ جمله پيش بيني سياست ها سخت گيرنه بولتي، فصل بها بسيا سختي به فزيش قيمت كاالها خدما مي سپس تو ست. گر چنانكه لحا نشريه نتظا تولتي منظما لت خاتمي هر ساله قيمت ها كاالها خدما ــا ۱۳۸۵ نيز فزيش مي يافت، س صد ــاالنه حد ۱۰ سصد چنين مي شد، نر تو ين سا مي تونست به حد ۱۵ لت پيشين سا ۱۳۸۴ فاصله صد برسد كه عملكر ۱۲ مي ترين سياسي ترين .چنانكه پيدست، مهم ترين، مر بسيا ، عمل مسير كامال مغاير لت نهم كاهش نر تو شعا ضايتي- بيشتر به علت عتر نا هد تحقق يافت چنا با - عمومي برنگيخت كه قعي تو فزيش عد عمل تا تناقض نتايج نتخابا ۲۴ گذشته نيز به شد تحت تاثير قر لت نقش يفا كر ــد ، عصباني تر ش يد . ين عو كرتي ساخت كه شايد بر نخستين كنش ها ظها به ، بيش ۱۵۰ نمايندگا ــر ــاله مجلس ي يخ صد س با تاــامل بسيا متحد پيشين مجلس يعني كثريت مطلق شقت بيشتر لت به نضبا لت، نامه سرگشا كنوني

مسائل قتصا فرخوندند.قتصا كاهش بيكا شد يش فز

قتصا ۶/۵ شد برنامه چها توسعه بر سا ۱۳۸۵ ، با توجه به عملكر صد هد قر ست. ين هدــا صد بر س ــا ۱۳۸۱ ۶/۸ صد بر س ــد ۷/۶ ش، ما به هر حا با توجه به عملكر ستر نبو ۱۳۸۲ــا ها ۱۳۸۳ ۱۳۸۴ ندكي ــا ير س ضعيف تر قتص. به طو كلي، ساختا جتماعي قتصا نه مي نمو بلندپرصد بسيا شد باالتر ۶ ست كه هر نر ير به گونه صد ضعيف ــر ۵ ــد كمت ش ــت هر نر ــو س خيكا ها شكني ها شعا مه ساختا ست. خطرنا نصافا جا خو چنانكه به ــا بز كه عد ه طر ــيا صو علمي بر تحقق قد قاطع صو گير بسقتصا به تبع شد لت نهم موضو ست، خو ظايف قتصا كاهش بيكا به عنو ضلع سه ضلع صد مطر شد قتصا ۷/۵ ، شعا لتي جها هر لت نهم، ئيس فت كه نجا پيش ــن تا ــر ي كلت جه ساالنه خو مجلس عال كر كه سخنرني بوجه عمرني خو تا نيمه سا ۱۳۸۵ تماما هزينه خوهد بوجه بيشتر مجلس كر بر نيمه سا خوستا بوــد. متاسفانه ين جه عمرني خوهد ش ئه اليحه متمم بو

قتصا شد ا ، ب قتصا تو شد ا ، ب توند لو قر ندضعيت مه لو قر ضعيت مه

ير شاخص ها سر“öO bOFÝ

Page 49: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ نگاه كارشناس۴۹

يد گرفتن گريي» بر صالت نتيجه نا عرصه نيز غلبه تفكر «عدقعيت ها نيز فقد هر گونه نضبا مالي ــي لزما علمــمت عد ها شن، موجب شد تا تنها قس جهت گير ئيس جمهو محتر كامال تحقق يابد. قسمت نخست تحقق شد قتصا بيشتر شتغا يافت نتيجه هر قسمت يعني ــد. عمل طي سا ۱۳۸۵ هزينه ها باالتر، صال محقق نشصد فزيش يافت ــبت به سا ۱۳۸۴ تا ۸۵ لت نس عمرني ، بي نضباطي مالي قعا چشمگير ست، ما كنا شد كه ضايتي ها گا بيگا ــا نا لت كنتر ه ــد نگرني علت نيز ۵۰ ــد تا هزينه ها جا پركند مجلس موجب ششد يعني باالترين سرعت فزيش ظر سا ها خير صد يند، جه عمرني ببلعد. ين فر تجربه كند بخش مهمي بولت ، هم بدنه عال بر هد منابع مالي سرمايه گذ كشوشد بخش بر نخستين با با سرعتي بسيا بيش سرعت لتي به بعا تا ــي كرس ، هم بو خصوصي بز كر. همين ساند، هم برلگا گسيختگي نر تو فز خطرنا لت ين ئيس عد ها ست كه مي گوييم قسمت نخست

» تحقق يافت. حو «تا حدلت نصافا سنگ تما گذشت عد ها، ــمت قســا ۱۳۸۵ : س ليه محقق كر عد ــا ۵ بربر ــه ت هميخ ــا كه تا ــه ۵ با طو ۱۰ م ، بلك ــت نه يك با لجه ، بو ير حتي جنگ تحميلي سابقه ند قتصا ئه ۵ متمم به مجلس، حد ۱۰ تا ۱۵ ميليا كم با ال مصو بتد سا «صند ال عال بر ۱۵ ميليا خير ــت كر ين نا با حذ « ش » پو بر خير ــت ين قد » خالي برجا گذش » فقط «صند، گر خير لت مجلس تخليه موجو مشتر شد قتصا يخت پا ها به جو همه ــتي با س به فزيش سرعت جر طر ها عمرني مي نجاميد، چند خاير شت ، گرچه بر غيرقابل تحمل فاجعه با نبوشد ، ــد جمله نهد منابع ملي، فزيش به مفاســد كشو بربر فا ش ــا لگو مصر بي ، فس بيكانوسانا سياسي قتصا بين لمللي خا كنتر نظا

نت خو منجر شد ست. شد فسا ، بي نكه ما متاسفانه همه ين مفاسد پيامدها منفي شد قتصا شتغا كشو به عنو ــرعت حتي ندكي به س. حالي يخت پا فز شو هد صلي ين همه هزينه ــو سا ۱۳۸۴ با هزينه به مرتب قتصا كش شد كه لتي سمي ها سيد، بر صد كمتر صرفه جويانه به ۵/۴ نق ترين شد قتصا سا ۱۳۸۵ به عنو پر حاكي ست كه ، به كمتر عد سا ماقبل مد ير به لحا يخ ــا تا سشد صد محد خوهد ماند. همچنين ــيد حد ۵/۲ سقتصا سه ما نخست سا ۱۳۸۵ به شد كمتر مد مشابه سا ۱۳۸۴ بو سه ما نيز نتونست عقب ماندگي خو يق ستثنايي بي سابقه منابع جبر كند.تجربه سا ۱۳۸۵ تزيگر ، يك با ــيا ضعيف به قتصا ملي گرفتن نتايج بسنشا كه تخا سياست ها «كمي گريانه» «غرقابي» هزينه ها، تا چه حد مي توند خطرنا باشد به جا باال بر شد ثابت ، شد قتصا به تبع كاهش بيكا تو نر فا شد شديد بي ليل ، به ، به تو بيكا نگا من - بيفزيد به فسا قتصا خلي بربر ماند توليد لت بر كه بتوند به منابع ال بر ــا ۱۳۸۵، بزند. سخير شت صند ست يابد، به بر هزينه ها خو ، بر ها نفتي با طريق شبكه بانكي قد كر فر شد بر تقاضا يجا كند، ناچا ها بفر نكه بتوند ين عد پيشين نر موثر تعرفه ها گمركي ۱۶ ــد برخال شــاند تا فزيش يابد، صد برس صد مصو به حد ۱۰

يگر يعني فشا بر توليد عد ساسي فزيش به يك خلف عد ين تقاضا نيز خلف شد نقدينگي بر نجاميد، شتغا يق منابع به هر شد تو موجب شد، فشا بر تز يگر يعني عد نت خو به جا محو كه ممكن به گستر فزيش به خر بيشتر ، ، كمك كر لت بو يگر يگر عد - بهر مند بيشتر بيگانگا منافع مالي ملت ير، بي نكه نجير - پايا سايانت، ... بر ين لت نهم بر محو ــويم، چنا نصا بي غر خا ش ير ــم بخوهي- نماند، مگر عد قيقا هيچ - عد فز كه هيچ مي تو ، چنا كه كه سا ۱۳۸۵ خال باشد، به عالثه بر حو بعد نجير باال پيامدها علت معلو هر حا ــت قتصا يك «علم» ست با گر هر كا ممكن پيدس

» گرفت. ست كم نمي تو به «با باشد، ــا علت معلولي، ه يد ين ــچ يكي جالب كه هيــمت گير كلي هنو لت تغيير س ــه تصحيح عملكر بصلي ترين ــا ۱۳۸۵، مثال حالي كه ست. س نينجاميد شد فزيند نقدينگي به شد مشغو فعاليت عامل تو يعني ) به قد بو حد ۳۷ هز ميليا توما (۳۷ تريليو توماخريد جامعه بي هيچ فزيش چشمگير عرضه كاال خدما مي يل سا با بر نخستين مو تو لت هما فز شد، قيمت سكه، يكسو به قدما مقطعي مانند كنتر قيمت ها ــد بحر ــاير كاالها كه خو به ش ــش طال س فزييگر به متهم كر نويسندگا ، سو ست . مي فزسايي ها يا خت كه نا شناساني پر فعاال سياسي كاقعيت ها تخا تدبير مغاير ــكا ــا ن ند. ين پافش كريه هو حل بحر با سرعتي به هما ند تشكيل تحالت، شما هو كاست متحد به منتقد تبديل خر ــمت سو متهم فتا مجلس تغيير ماهيت س . كرجه سا ۱۳۸۵ بيانگر لت قانو بو ــط ــد توس ئه شيگر به لت نهم نيز ست كه حتي محافظه كا حامي صلي ند سو بر ين خو بي هد كم سرعت جه بنا ند هيچ ين سو ست عو ترمز مدتي پيش به فزيش به ــتكم كا نمي كند، به هر سو كشانيد س جي ند يا جو خاــد گرفتن گرني ها تمركز فزيش بي سابقه ــوند. ش شمسكن كه توجه حتي بي طر ترين يا بي نگيز ترين ناظر نيز لت نيمه كنش عصبي حساسي برنگيخت، جز بر شد ، جهت يشه سي علت سا نيفز موضو به جا برجا شد، ستگا ها منيتي شناسايي برخو با عومل به ند گرني سكه، ــتگا هايي كه ۱۸ ما گذشته، بر پر س ، يگر چو مسكن، گوجه فرنگي، سيب ميني ، پيا ند ها پرنگي ... نيزتشكيل ند، ما هنو عومل مخر بس نا

تمند شناسايي معرفي نكر ند. قدقتصا برخو با فسا

حو فسا برخو با نيز متاسفانه قضا سركنگبين ها برخو با مفاسد عد ها شعا ــت. برخال صفر نمو سلويت قتصا محو فقر مهم ترين شد قتصا كه كن لت نهم تشكيل ست، سا ۱۳۸۵ فشا بر بانك ها ــيا بيشتر خت بس لتي بر كاهش جبا نر بهر پرــم مطالبا معر ــد تا حج ثايق كافي، موجب ش بد خذ ــته بانك ها، با تقريبا سه بربر فزيش سا ها سيد گذش سرــا ۱۳۸۳ قم ۳/۵ هز ميليا توما پايا س ۱۳۸۵ ۱۳۸۴به بيش ۱۱ هز ميليا توما پايا سا ۱۳۸۵ برسد. بر قعي ين ۷ هز ميليا توما طلب معوقه ــم قد ند فهــت يا كنيم ، كافي س «جديد» نظا بانكي مد ۱۸ ماــرمايه بانك مركز پايا سا ۱۳۸۳ تنها ۱۲۰ ميليا كه سصد ين مطالبا معو بو ست گر توما يعني كمتر ۲ ، صو نشو صد ين ماطلبا معو جديد هرگز مثال تنها ۱۰

لبته منافع . لتي ير خوهد بو فرتر مجمو سرمايه بانك ها ، سمي به شو پو عتبا سترسي يك به مقاما قضائي با نزسيد گذشته شبكه بانكي عمدتا يجا مقد مطالبا معوقه سرخير حد ۱۸ هز ميليا توما نيز بر ــد ۱۸ ما شقم نيز مي تو كر ند. ما حتي بد نظر گرفتن ين يخ قتصا ير چنين حجم عظيمي منابع كر كه هرگز تا مدتي چنين كوتا يكبا به كيسه گر هايي كمابيش خا ير نشد ست، گر هايي كه هنو هيچ بر معرفي ــر سلت گمي ها . كنا ين، سر جو ند نها به فكا عمومي يگر مر سو گمركي كاال كه فر تكر بو تغيير في يا سر بي طالعي مسئوال گي نمي تو تصا ــا به سقعا هي نت جديد به گر ــد، به نتقا ها ميليا توما خونستگا ها نجاميد يك به برخي كنندگا نز نگشت شما ستا لت ها قبل عمدتا يا تجلي سابقه ندشت. ست كه ــنگيني بر گوشي تلفن موبايل، برقر تعرفه گمركي سيابي گمركي تعرفه كاهش ها فزيش ها كامال قابل يگر، جمله مو ست نو ميو نيز چندين مو نمونه ها نت خو كه پس سا ها، مكا فسا قتصا

مند پديد ست. پشت مضا ين يا كالت نهم خاستن همچنين، برخي تصميما ، به نوبه خو فرصت لتي تر كر قتصا قتصا بسته تر نت جويي فسا قتصا كشو يجا كر جديد بر ثا مالي جابه جايي پو ها با هنگفت ــت، مثال سلتي كر نر فر سيما يا كاهش غيرقانوني ناشي مي يا سهامد خريد لي به بهر بانكي كه ير شد، نت جويانه حرفه سر يا سپر گذ به جيب به ، نتظا مي سي قر گير هشي مستقل مو بر بايد پژكه همين ماجر با بعا به مرتب گستر تر ملي، مو

هد. طر سهميه بند بنزين سا ۱۳۸۶ ــرمايه گذ ها هنگفت سا ها قبل به حتماال گر سخير گر نر بربر يو سا ها ــت ثمر نمي نشسيا ير تا بدين پايه فزيش نمي يافت، مريكا ال ــر بربشد ــا ۱۳۸۵ يعني يد مثبت قتصا س حتماال يگانه چشمگير صا غيرنفتي نيز با بعا كنوني يعني حد ۴۰ يد . با ين همه، حتي ين صد فزيش تفا نمي فتاپا نفت گرني بي سابقه هم به طو مستقيم مثبت نيز شن هم غيرمستقيم پيدست. مستقيم كه جزئيا شد صا ميعانا شد ۴۰ صا غيرنفتي، ين ــرمايه گذ ها نفتي ــه س يگر نفت- ك ــكل - ش گافزيش صد ، حد ۴۰۰ ــد سا ها گذشته حاصل ششد صا غيرنفتي به خو ــهم يافته صلي ترين سشد بقيه صا نكه هما ــتقيم ، غيرمس ختصا خلي بربر يگا نر ــايه ستفا غيرنفتي نيز س

نر فو لعا گر قيمت بين لمللي ست.ــا ۱۳۸۵ نشا خر س مينه ها ــوهد مجموعه شست ــا ۱۳۸۶ به قتصا ملي س ــم ند بهتر بر چشــا ۱۳۸۶ كه گويي جه بر س ين اليحه بو هند. تد نمي ، تغيير ئه شد بر عملي نشد تخطي مكر به مجلس يل سا ــا توقف ــوخت پس س گزيرناپذير قيمت سختال نظر ، باال گرفتن جتماعي گريزناپذير ثر يند ، يند لت بر سر قتصا كشو سا بين مجلس ، ناممكن ند هسته عه بين لمللي بر سر پر شد گرفتن منابو عما سياست نقباضي سا پيش حتي بو مصر ال بها بر سر سمت لت سطح حدقل ۴۵ ميليا ستر ترين ، فو ترين سو قيمت جهاني نفت خابهاماتي هستند كه سمت سو سا ۱۳۸۶ تحوال

ستانه ين سا فر بر ند ما گفتن. غبا مه، حتي

Page 50: Shahrvand Emrouz 01

۵۰هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ كشاورزى

ــا به ــئله كه طر مي كنم س نگا صو مسنظر مي سد: يك نها بر جا ماند ها سا قبل به سم ــيو ما يك قانو صا بر پايه تصميم كميســي كنجاله گان ــو با ــر ۲۶ ۱۳۸۵، س مي گيــذ كند. معلو صد بو ح ــش ۲۵ ــه پي ــويا ك سقد كميسيو ما ين ، يگر ــت كه مثل هر تصميم ســي متضر مي كند به ه ــك قانو صا گر يهي شد؟ ــو مي ساند. ين تصميم به نفع چه گر هي س گرسطه برندگا بال توليدكنندگا گوشت مر تخم مر سويه لت به حسا مي يند. يكي مسئوال تحا ين تصميم توليدكنندگا مي گويد؛ با حذ تعرفه كنجاله سويا ــد بخشي هزينه ۷۵ ميليا توماني بر ش

. خريد ين محصو كم مي شولت به صو مستقيم صاحبا يدگا ين تصميم يا بير نجمن ــن خليلي ــي ند. بولحس غن كش خانه ها كاــن نباتي بالفاصله پس ين تصميم نامه غ صنفي صنايع ئيس جمهو مي نويسد يز معا سرگشا به پرهد حذ تعرفه كنجاله سويا به تعطيل هشد مي ــي منجر خوهد شد سه هز شاغل غن كش خانه ها كاغن كشي فعاليت ها حدها ــتقيم مستقيم غيرمســكل يد نها تش بير ين ــد. جانبي بيكا خوهند شلت تر گستر ــيل ش ند پاشنه ــا مي غن كشــت به هما نقطه پرتا مي كند. س ــت تير بيكا سهند عليرضا ــخ . پاس ــخي نيز ين حر ها البد پاس ما يه مركز مرغد ست به مختا ست. مديرعامل تحالت تمايل خبرنگا بخش كشا يسنا مي گويد، گر غن كشي حمايت كند كسي مانعي سر خانه ها كاخت ــد جيب مرغد پر ين حمايت نباي ما ، نمي گذ

. شوغن نباتي ما بير نجمن صنايع ــن خليلي بولحسير جها ــتا تهر كه گاني س ــت تا با يك نشســر بو فرصت عو ك ــا به صبحانه خو كشيا نشست غنيمت شمر كه خبرنگا ــر تعرفه كنجاله ير مي گويد: چ ند به ــو حضير جها كشا مي گويد؛ مگر سويا حذ شد ست؟ ــويا به قيمت هر كيلو ۲۶۵ توما به قر نبو كنجاله سسانديد؟ مرغد بدهيد، چر قيمت تا ۳۱۰ توما ــته من جو يد به خوس ــما خال پيما عمل كر شــئله پيگير كر ــخصا ين مس يد من ش مثبت ند . گاني صفر كر تا جلو نحصا بگير سو باشت. يگر نيز بولحسن خليلي نشست پشتيبا ير ــس هيئت مدير نجمن توليدكنندگا قند نيز به ئيــو ناگها تعرفه جها كشا گفت: مگر مي شصد سا ــا ۱۳۸۴ به صفر صد س ــكر صد ش

غن كشي خانه ها ۱۳۸۵ برسد، با ين كا صاحبا كاما متحد عربي خرسند شدند. محمد يوسفي مديرعامل يه مرغد نيز صحنه شد گفت كنجاله سويا كه تحا، هر كيلو ۲۶۰ توما به ما شو به هر كيلو ۳۵۰ قر بو

سيد ست. توما نيز غن نباتي يك تشكل نسبتا خانه ها نجمن صنفي كاما نمايندگا ست به ند پرتحر ست البي مي هش ها . چند بعد مركز پژ مجس قانو گذ مي شوليل حضو حمد توكلي نمايند با نفو تهر مجلس كه به خانه ها يا كا اليل ، يك گز حرفش خوند مي شومد هشي غن كشي منتشر مي كند. گز ين مركز پژنه غن كشي تامين يا لت جهت حمايت صنايع : بوخلي (سويا غن نه توفق كر بو به خريد يك كيلو تي مشمو غن نه غني ست) هر كيلو نيز يك گيا بخشيدگي تعرفه شو همچنين حقو كنجاله سويا ين موضو گرچه فزيش يابد ... صد ــه ۳۰ صد ب ۲۵ جر لي ــا قر گرفت ير جها كش مو توفق كتبي صد معافيت يك كيلو به ــويا ۲۵ نشد تعرفه كنجاله سعال ــو نيز ــو باقي ماند مصوبه به گمر كش ۳ كيلشناسي سي كا كا لت ما بد مقدمه بد بر ــد. شتي كنجاله سويا ۱۳۸۵/۹/۲۸ به غم توفق قبلي، تعرفه صد به صفر كاهش ــا ۱۳۸۶ ۲۵ ين م تا پايا فرــد حذ تعرفه كنجاله عجوالنه بد به نظر مي سشناسي همه جانبه بو بايد ميز تعرفه قيق كا سي بر. ين گز كه حتماال با با مطالعا جامع تعيين شوغن كشي منتشر شد ناگها گمر ير خانه ها البي كا

شت تا يك گز تحليل كنجاله به تحر ــر كند. گز گمر ير يك عد ــويا تهيه منتش سجو كه چشم ها خير مي كند. برسا عال گمر كنجاله سويا تا ۲۶ ما ۱۳۸۵، ۱۰۰ ميليو ال بو ست، ما بر ين محصو تنها ظر ۴ ال ثبت سفا شد ست. ۲۶ تا پايا ما ۲۱ ميليو ها يعني ين كه كساني پشت يستا بو معنا ين عدستو صفر شد ير جها كشا بالفاصله پس ين كه هد شر به ثبت سفا ــويا مي تعرفه كنجاله س

كر ند.ــئله تا جايي كه طالعا ختيا بو با صو مسما يك يم. حذ برخي معلوما كم هميت تر توضيح جو كه حتما بايد ــئله يگر ين مس ــو بز معلكونوميست ۸۵/۸/۱۷ يك ير . سايت خبر فا شوال خو گز مفصل با ۱/۵ ميليا . ــت مخابر كر بو الال س ــو كه نحصا طينظر مدير صنعت ظها : مطابق مد بو ين گز نه ال ــا ــاالنه يك ميلي ، حا حاضر س طيوال بر تهيه خو مر ها سنگين ۵۰۰ ميليو . غني سويا كلز كشو مي شو نه جو، كنجاله سويا، ست ــتا كنندگا خو طيو عد نگشقتصا صنعت طيو نها هستند كه نبض كمترند

ند. ختيا نايي قا پاييز ۱۳۸۵ سو بهمن ين حر ين . نيز مد بو با خانه ها قند ير نيز بر بير نجمن كاــت ۱۳۸۵ كه ناگها تعرفه يبهش فا كر بو

مناقشا مرغدمناقشا مرغدلتمر غن كشي خانه ها لتمركا غن كشي خانه ها كا

XH� ÊUMł ‚œU�bL×

نجاله نجالهجنگ جنگ

ÊU¹d

DF U{

— ∫f

Page 51: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ كشاورزى۵۱

ال شكر توسط سيد، ۵۰۰ ميليو صد به صفر شكر صدير گانا كه كمتر ۱۰ نفرند به با شكر سر هي با گرشد ست. شايد كنو با يك محاسبه سا گر ۱۲۱ ميليو ال كنجاله سويا عد ۹۰۰ توما ضر كنيم به شن تر عد ۱۱۰ ميليا توما برسيم. بعا ين مسئله كمي ــكر نيز عد ال ش . گر عد ۵۰۰ ميليو ــو ش۹۰۰ توما ضر كر به ۴۵۰ ميليا توما برسيم، با هم

. تر شو شكا بعا قضيه با با تعرفه ها نچه معلوما تا ينجا كا سعي كر صو مسئله با

شتم طر كنم. ما مجهوال ين مسئله كدمند؟ گا ــر ۱۰ با ــئله فقط پيد ك ــا مجهوال ين مس يال ــتا ۱/۵ ميليا س ــت كه پشت عمد س. شايد ين يك خو طيو قر گرفته ند خالصه مي شونها بتوند بعضي سرنخ ها مسئله بسيا مهم باشد پيد كر هد. موضو توليد سويا كنجاله سويا نشا نها نيست شايد فرصتي ــته پيد كر ما قصد ين نوش. به نظر مي سد بر ين كه بتو يگر چنين كا نجا شويك با بر هميشه به تقابل ظاهر پايا ناپذير توليد خت يگر پر محصوال كشا پايا بايد به مجهوال

. بعا مسئله كالبدشكافي كرلت موعظه گر

ير جها كشا چگونه م توند ــش ين ست: پرســاند؟ صد به صفر برس ــويا ۲۵ نجاله س تعرفه گاني ــايد پاسخ به ين پرسش مهم تر پيد كر ۱۰ با شباشند كه به نوشته سايت خبر ير كونوميست ساالنه ۱/۵ ال خو جمله كنجاله سويا مي كنند. به ميليا ير جها كشا كه شخصا ين ماجر نظر مي سد كه نديشه ــخصي بو هست نمايند يك فاقد سو نفع شلت سياسي ست كه بايد شناخت. نديشه سياسي كه مينه فتا مي كند هر ــا حمد نژ بر پايه قلت موعظه گر» ــو « تصميم مي گير مي تو معجمو كتر حسين بشيريه كتا « ناميد. برسا تعريف ــت كه مطابق س لتي گر قتد ــت ل ــي» نش سياســر كه به عتقا همه حو ها يدئولو فرگيگر با تضعيف لت قتد خالت مي كند. ندگي فر جامعه ها مدني مي كوشد خوسته ها خو باال بر جامعه نهاتحميل كند. يمانوئل كانت فيلسوفي كه خر عقل نساني ند نيز ستايش مي كند عامل قو جامعه مي ند كه هد محو ست بر لتي مي لت موعظه گر ــتيابي به هد ها خويش قاعد هايي به كا مي گير سلت موعظه گر به نظر كانت . ــش ــه مطالعه نق كنها كنند، با ــر ين كه تو ها م با هرگز ست. عضا كابينه ستپاچه نمي شو فقط نگر نظر گر صولي عال كنند جر نكنند خجالت نمي كشند. ما لت ها لز مه بحث با صرحت مي نويسم كه ين پيش لت حتما لت با نيت ها بد نيست. برعكس چنين يك نها نمي تو ستي شته باشد كه پا عضايي مي توند تبا با موضو يگر مه به برخي نكا . يد كر تر

يم. خير مي پر فر

نها يك صل » بر لت ها موعظه گر كه «هد محوساني خدشه ناپذير ست با مر گر ها گوناگو به قا حمد نژ لت ستد مي كنند تا به هد خو برسند. ني ني فر غا تا همين مر بر طبل كاهش قيمت ها مد نفتي ساالنه ال لت به جا ۵۰ ميليا مي كوبد. گر ال خزنه بو حتما بر محقق كر ــا ۱۰۰ ميليــو نيا مر ــاني همه نو كاال م س عد خويش به

لت چقد ــق عرضه مي كر تا مر بدنند ين طريلت سا ۱۳۸۵ ــت. يا همين تصو بو كه نهاس به فكر ها حاصل صا نفت تونست هر ال ــتفا س با

سربااليي كه قر گرفت هر كر سربااليي.ها متناقض

ــت بر » س گر موعظه گر «هد محو ــت قتد لها حتي گر به تناقض ــه بز ــيد به هد خويش هم س: قا حمد نژ يك هد لت برسد ستفا مي كند.

. بر ين كا ضي نگهد ــا گوناگو جامعه گر هقتي مقد متيا گيرندگا فزيش يافت به هد متيا مي غن عد يل كا لت تناقض مي سد. ، بر ين كه به ين هد برسد ال نباتي قطع خوهد كرغني سو شوند. نه ها بو كشا به سمت توليد عد ــمت حركت كنند ــا به ين س بر ين كه كشغني جمله سويا فزيش نه ها قيمت خريد تضميني غني كشي با خانه ها هد، ما ين كا موجب مي شد كا مي ست شت شد غني نه ها شو موجه شد غن كشي خانه ها ستو كه كا كشا بماند. بنابرين ــا به غني كش نه مي تونند به خريد هر كيلو قد كنند غني خا يا تعرفه پايين نه ۳ كيلو . نها مي پر ــاال به لت نيز ما به لتفا قيمت ها ب لت موجب شد قيمت كنجاله سويا به عنو ما ين قد ليه خو طيو فزيش يابد توليدكنندگا ــي مو يك

لت هند. ــت مر تخم مر قيمت عرضه فزيش گوشعتر موجه قتي با ــتو س ــريط ين ش نها خريد مي كند شد به توليدكنندگا گفت، توليد يت پيد كر بسته به جها كشا مامو ــركت يك شــت مر تخم مر به قيمت تضميني خريد كند، گوشلت . تا ينجا كا يد كه ين ميز پو ند لت مي ما خانه ها ، به صاحبا سهامد كا ــوياكا به كاشو سعد بو به شما ــي به توليدكنندگا طيو غن كشعد ها شد ما بر نجا . همه ين كمك خوهم كرلت » شو تا مر قد ين هد بو كه «گوشت مرعد به ته لت بر تامين مالي ما كف گير قتي بدنند. غن كشي خانه ها يگ خو ميانه نتخا كر كاند سا غن كشي صر خانه ها . كنو كا قرباني كرغني كشت كنند نه ها ــويا ــا كه س يند با كش

قر نخوهد بست.؟ يك ين ست لت چه خوهد كر چنين شريطي ستكم ست بر غن نباتي كفايي عد خو كه بر يك سا به تاخير بيند بپذير كه كشا هند. يك گر نخوستند سويا كشت كنند ين كا نجا عد غن كشي خانه ها يگر به كا يگر ين ست كه با غن كشي با توجه به تجربه خانه ها هد. حتماال كا متيا لت فا به عهد باالتر جه هايي باالتر مسا متيا. مرغد كه نمي نشينند گو به طلب خوهند كرغن كشي چه خانه ها لت با كا نگ هستند تا ببينند گر قتد لت هند. ــا كنش نش قر مي بند تا

موعظه گر شايد بتوند كوتا مد هد ها خو محقق گم ماند ــر ــد س كند، ما ميا مد به تناقض مي ســويي نمي توند كشا تهيدست كه به چه بايد كند؟ سير لت مين ها خو به سليقه لت عد ها ميد يگر بايد جو تهيدستا كشت بر ند پشت كند سو ــت مر خريد س نها گفته هد كه به ــهر ش

. خوهند كركنجاله تنها نيست

ين ست. با كنجاله سويا چنين نكر ما فقط لت لت حالي كه برنامه خو با صرحت نوشته بو توليد ــتا كنجاله سويا بر سر س ، ما خل حمايت خوهد كرلت بر ين كه پرتقا خوها ــت. چغند نيز سستايي شا كند با توليدكنندگا ميو نيز چنين شهر گاني حالي كه با فتخا مي گويد؛ ير ير با كر ست. ــت قر هما ــو نخس توليد پرتقا جز ۱۰ كشــو تا عيد هد تعرفه پرتقا صفر ش ــتو مي س حا

. مر تير نشونقض غر

يل بدنه قا حمد نژ صد تا لت گر بپذيريم نها ۱۵ ما گذشته بر مصد مو سو شد ند كه كثريت ــا خدمت به تهيدستا ست، ند قصدش نيت هايي پا ــد ست ــت كه چنين هدفي محقق نش قعيت ين س ما هيد تمند نفع بيشتر عايدشا شد ست. جا گر ثرستا كنجاله سويا توضيح با به ــت عا با برگش ين ــا عال گمر ير ۴ پاياني ۱۳۸۵ هيم. برسال بر كنجاله با تعرفه صفر قمي معا ۲۱ ميليو لت عال پشيماني ثبت سفا شد ست. گر همين مر صد خوهد شد با ۲۵ هد تعرفه ــتو س كند كنندگا ۲۱ ميليا توما كنجاله سويا سو بر ند چو ــتا س مي تونند با قيمت ها باال عرضه كنند. همين لت عال كند بر ين كه با شكر نيز صد مي كند. گر كشا سويا كا ضر نكنند قيمت تضميني خريد سويا كنندگا ۲۱ ميليا توماني مو فزيش خوهد با هم گر به نا فقر ما لت قتد . ينگونه ست كه قبو خوهد بو

فتا مي كند. تمند به كا تيزهوشا ثرخر ته ن

ند كنجاله سويا خالي لطف نيست ما قبل بستن پرفتا بخش خصوصي ير تعامل كه نگاهي سر شا به يا بخش خصوصي ير ضعيف ــيم. ــته باش ش لت با لت يعني ند بسته شد به نا ــت كه نمي كم هو سلتي ــئو ندگي خويش كف چند مس ين كه ختيا ست. بخش خصوصي ــخ منفي يد پاس گذشتن؟ بد ترلت بر ــت مي كند حالي كه س ير باهو هد بهترين عد ها سياسي خويش ناگزير ست متيا ــن كا مي كند. بخش ــتا همي يس گير متيا نقطه ــت ميد ل عد ها ــد نبايد به ن ــي ير مي خصوصباشد پس نيز چنين مي كند. بخش خصوصي ير كنو ست هما نقطه ــت لت كجاس ند نقطه ضعف مي ير . بخش خصوصي ز مي شو مي شو بر متمرشد نر بيكا حساسيت فر لت به يافته ست مر لت ين موضو بهر بر مي كند. هر تعامل با حدها بز غن كشي صاحبا خانه ها صاحبا كالت فشا ها موضو يا شد ين نقطه به مرغد بايا ين حل نهايي ست؟پاسخي با ند. مي تو پرسيد ــت. بخش خصوصي بايد هر طو شد بند نا هم منفي سلت پا كر حالت جنيني خا شو خو نا

شته باشد. ندگي مستقل

Page 52: Shahrvand Emrouz 01

۵۲هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

يپلما قا تلخ خند ــا كانديدها ــاعت به پايا مهلت ثبت ن كمتر ۲۰ س

گاني باقي ماند ششمين هيئت نمايندگا تا ها باــت. ساعت ۷/۵ شب گذشته ست. طبقه چها تا س ،« نديا تا «محمد نها ــت. س يا مدها فت ، تهرــد ند. يك طر ميز، «يحيي ــتا قديمي جمع ش سير ، ست. سا هايي نه چند » نشسته سحاــنجاني» بو ست. «حسين فس ــمي لت «هاش گاني باــت، ما ها سرپرس ــم » كه ه ــير نقر كا شيگر ــت، طر س گاني بو قائم مقا معا باسخ» «علي كبر جو ــت. «محمد مهد س ميز نشسته » هم، هستند. شير »، همشهريا «حسين نقر كا يد جانديا به يز مد نيامد محمد نها ــو بحث مــت. گاني تهر س ــمين هيئت نمايندگا تا با شش» بر قتصا خوند يپلما ند. شايد « كسي چه مي

ستا قديمي نا مي كند.ــه حر ند. همه ضر حضو گفته ند. همه هم. همه به جز ــركت كر نتخابا ش تاكيد كر ند كه بايد نديا مي توند معني نتخابا بر محمد نها يك نفر. ين ( نديا شته باشد. منتقد مي گويند: (نها يگر مفهو لت مقاما يزني ها سفند ما سا ۱۳۸۴ با فشا

ــت حاال ــد س يا ش ضا بهز ، جايگزين محمد تا يرنديا به ين موضو فكر مي كند كه محبوبيت مقبوليت نهاهد. با ــاال بخش خصوصي قر ــو معر فع خمد يد مو مي ند. هنو بر ، تر ين حا چشما

تصميم قطعي نگرفته ست. نگ نديا ــد نها فتر محم مه ،كه تلفن ــا بحث همي ند. چه كسي پشت خط ست؟ مرسو نيست كه جلسه ، كسي با تلفن صحبت كند. مر حاضر گا تا تهر بزنديا برمي خيز تا به جلسه به هم نگا مي كنند محمد نها

هد. تلفن جو ــبك سيا هميشه، با » به س قتصا خوند يپلما »ــد به خو هد. لحظه بعد قيافه ج ــخ مي لبخند پاسمي گير نهايت مي نشيند مبل سيا چرمي. مر ــكو مي كنند. همه نگا ها ــت ميز نشسته، بي ختيا س پشست. لبخند ــد نديا خير ش به خطو صو محمد نها، پشت خطوطي شكسته، پنها ئيس تا تهر يپلماتيك

ــته طر ميز، نمي تونند ــو كه مر نشس مي شيپلما بايد قا ــد مي نند كه نها ح ما تحليل كنند. نديا جمله سنگيني شنيد باشد. مكالمه تلفني محمد نها. مي نشيند خاتمه مي يابد به سمت مهمانا گا برمي ست. حتماال خبر مهمي پشت ميز. همه به خير شد ند. ــه. مهمانا يپلما ما، چيز نمي گويد. مثل هميش مر ، سر مي خوهد كه ميو صر كنند خو جرعه چا سرصلي ، محو يپلما قا مد نيامد با ــد. مي كش. همه صر مي كنند. همه به ــتا قديمي مي شو س بحث

جز يك نفر.يپلما كهنه كا ، ــير ــين نقر كا ش يك نفر حسبا هم خو مي فهمند. به هم نديا ست. محمد نهابا هم نگا مي كنند گر چه صحبتي بد نمي كنند، ما خو مي فهمند. نقر كا شير كه تما جلسه با سكو قا نديا مي پرسد، «ببخشيد ــت، محمد نها ند س گذنديا با لبخند ؟» محمد نها كتر، چه كسي پشت خط بو

يز نتخابا نتخاباناگفته هاي ناگفته هاي گان تا با گان تا با

شير ا پيز : نقر . جنگ ماني جمهو سالمي قو شكل مطلو خو ند يل نقال ست. هنو هيچ ساها مايحتا مر ضع معشيتي خو هستند. سيلوها گند نبا ــت مر نگر ــد س غا شگاني شو شد ست. همه نگا ها به با خالي شد ند. برنامه يز بر تامين حتياجا مر ها تي غا مايحتا مر گوشه كنا كشو به گو مي سد. فشا خبا متفا . ختم مي شوگاني بايد كا كند. مر كه سرپرستي . كشو شريط حساسي ست. با ــتر مي شو بيشها مريكا نيمه تما . تحصيل » نا ، «حسين نقر كا شير گاني برعهد با، هيچ گا به هند كه محموله ها غذيي خريد شد . به خبر مي كر ست تا به نقالبيو بپيوندضيا شو گر مخالف نقال سالمي، كشتي ها مو غذيي تا مي كنند. ير نمي سد. ناشيا خالي شد ست ضدنقال ها مو غذيي به كشو مسد كر سيلوها توسط شو. كميته هد تا جلو غتشاشا بگير يژ تشكيل مي » بالفاصله كميته ست. «نقر كا شير . نها تقسيم مي شو گاني ميا هند كه بعدها پست ها كليد با يژ جوناني تشكيل مي يد « يد سخ» «علي كبر جو جا »، «محمدمهد نديا قا نها ، نا «محمد نا ميا ين جوهي كه ۲۷ سا بعد، به تفا حسين نقر كا شير تركيب هيئت ئيسه بز ترين تا . گر مي شو

ند. ميانه شكل گاني خا با

Èd¼UÞ bL×

تجارت

vMŠ È

bN ∫ f

Page 53: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۵۳تلخي بر لب، مي گويد: «مهند خاموشي» يشا مي خوستند بدنند چر قصد نتخابا شركت كنم.» به طو قطع «علي نقي نديا معا سا ها خاموشي» محمد نهاست كه ، خوسته ير تا خو نديا قصد نتخابا شركت نكند. شايد نهاقا ــد ين بگويد، ما خطو صو ن، ين با گويا همه چيز هست. يپلماكه بتد جلسه سكو ختيا كر ست ــخن مي گشايد. «مصلحت ين با لب به سنيست كه شركت نكنيم. بايد شركت كنيم.» ستا قديمي صلو مي فرستند نطفه ــي» هما جا گان تا ها با ــا فرين «نو

. گذشته مي شوتفا ، به نديا صبح بعد محمد نهايد سخ علي كبر جو جا محمد مهد ند. نگي، به تا ير مي نتيا مشكي با ، همه هيبت يك ــاختما تا ير سنديا ستقبا مي كنند، ئيس، محمد نهانند كه چند بعد ستانش نمي ما هما كس كه بر ها صندلي مي گذ

ــا بر شركت هد، صالحيت ش ــفا مي چا س. گاني، خوهد كر ششمين نتخابا تا ها با

ستا علي نقي ، ثبت نا مي كنند. ستا قديمي به تفا، بيسكويت به جا نديا خاموشي به ميمنت ثبت نا محمد نهافرين» نند. تبريك ها گفته مي شو «مر نو شيريني مي گر

ند. نتيا مشكي نگ، به تا تهر برمي گر سو بر نبا خاموشي چر قو

، خاموشي يا مي گويد: «مثل چر قو ضا بهز محمدبا مي گويد: . ين مي گويد مي خند تعقيب مي كنم.» .» ين با شنايي، جا خاموشي مي گير «پس سا ها، يسه . كت يتاليايي مي پوشد غش بلندتر مي خند ، ؟ « مي گويند خاموشي بر . «جو جديد شنيد مي . شانه هايش قامت .» با هم مي خند شن مي شو تا . كا كش برمي ند. مد كشيد بلند تكا مي خونامه مالياتي ظها ، شناسنامه، گاني، عكس سه چها بافتر ــي . به منش هر چه كه بر ثبت نا بايد برــم. چند مد عكس، ــته باش ش مي گويد: «هنو بايد عكس نامه مالياتي خالصه هر ــنامه، چند ظها چندكپي شناسشته باشم بهتر ست. مي ترسم به عكس ها ، چند مد مد

گير بدهند.»ــه كت ــد مي خند به مي فتد. مثل هميش مي گويبي. مثل ــيد ست. با پيرهن مه پوش ــلو سو ش. جو خل خو ــيند ست. مي نش ــه خو تيپ هميش. بقيه هم مي خندند. جمشيد مي سا مي گويد مي خندتش باال عدلتيا مثل هميشه سيگا مي كشد مي خند كر، حميد حسيني هم هست . به جز عدلتيا پايين مي شيد ــت. علي ني هم س قاضي. فرها فز مهد پويا ين ها ضا بهز ستا محمد هم به سر مي سد. ، مصاحبه هند. حتماال هر كد ين مر تشكيل مي ستا نها نها چند با مصاحبه مي كنند، ند. برمي گر

ند. نامه نگا يكي ميا نزــو «علي نقي » كاب ــا ي ضا بهز ــا «محمد خيلي هقيبش نند. «خاموشي» هيچ گا فكر نمي كر خاموشي» مي شته باشد. نخستين با نتخابا پنجمين ين قد سماجت شست يا ضر ، بهز تا تهر هيئت نمايندگا يا باخت ضا بهز ناليستي محمد يد. قافيه به طبع

ياست بر نخستين با موفق نشد بر ، تا تهر هيئت نمايندگا ــا بر تا ي ها بهز . ــر بگيشته بو ما به لطف تركيب ير هم خيز برخاموشي پسند تا ها شهرستا ها، با هم

ئيس تا ير شد. علينقي خاموشي، ــا تا حمتي ه ــگ نعمتي ها جنمه پيد كر تا ــه سا بعد گاني تا س باكنش به ــي ــه علي نقي خاموش ين كيا بر ند ضا بهز قدما محمدمريكا»، مسئوال ــتر «ير تا مشــتن ــر تا به كنا گذش ــت قانع ك لين ترتيب ، مثبت بدهند. به يا بهزتا ئيس ــا يا نه تنه ــا بهز ض محمدياست تا مريكا نشد كه مشتر ير

. ست تهر هم ــد ــريط، محم ــن ش ــت همي ســتي ــركت نشس ــر ش ــا ب ندي نهايجاني» ــي ال ــك، به همر «عل يپلماتييا ضا بهز . محمد ــفر كر بو نو س به يد. فته مي ــت س كه تا تهر نديا ميانه قيقه به طو نجاميد، نها مكالمه كه ۴۵ . ين حالي بو كه علينقي ضي كر ياست تا تهر بر ياست تا تهر نديا بهترين گزينه بر خاموشي نيز، نهايا سط حدفاصل بهز ست نست. به ين ترتيب، مي

. نديا ظهو كر خاموشي، محمد نها، مديو خاموشي تا

ــا خو مديو گا حي ــك ير بد ش تا ، «حسين ند. گر ــي مي ــختي ها علينقي خاموش سرس»، «عال مديرمحمد ال ر »، «سدهللا عس نقر كا شيرتا ند، ــت گر نبو س يگر مدير ــد قي» تع صاير ،« لت «ميرحسين موسو ير تانك چپ گر ير مت كر تا نخستين ها يستا مقا مي شد. خاموشي يا ضا بهز ــو محمد هه ۸۰، با تانك تحو خ ــا ها س

. موجه شوميد ساعت ۲۰ نا

همه مي تونستند پيش بيني كنند كه علي نقي خاموشي ضا ــا محمد ــيج خوهد كر ت ــه تو خو بس همقابت ها نتخاباتي هيئت نمايندگا تا تهر يا به بهز ، ير تا ئيس ــر ما هيچ كس فكر نمي ك جلوگير كند

نديا هم فهرست كانديدها نتخابا حذ محمد نهاكند. خبر قد عجيب بو كه خبرنگا به تكاپو تاييد

. ، كر ، توسط يك مقا مسئو نهايي ،برگو ــر نتخابا ــايند نجمن نظا ب خبا خوشــيد. چها عضو نجمن، كه سو علينقي خاموشي نمي ســا ۲۹ نفر ــگفت نگيز، ن ند، قدمي ش ــد بو نتخا شند. نتشا ــنا ترين كانديدها نتخاباتي حذ كر سرشخبر صالحيت گستر كانديدها كه ميا نها نا «محمد ،« ــن مهرعليز »، «محس يا ضا بهز »، «محمد نديا نهاسخ»، «محمو «محسن صفايي فرهاني»، «محمدمهد سانه عليه ها يد مي شد، موجي نتقا « خونساــه ندخت. ۱۳۴ نفر كه ــتا ب س ئيس تا ير ــمين نتخابا تا تهر ثبت نا ــركت شش بر شند يافت كر شنبه، نمابر ند، ساعت ۲۰ چها كر بو، نامه . ين ميا نها خبر بو ضعيت صالحيت كه ،« جنا حائز ــركت كنندگا عنو شد بو ۲۹ نفر ش

شريط نتخا شوندگا نمي باشيد».، نهايي نامه ها پنج شنبه ۱۲ بهمن ما كثر صفحا نامه سمي تنها ين خبر به صو غير ــد بو شــي نفر ــت. به جز يك نعكا ياف ــك خبرگز يقبا صلي علينقي خاموشي ، بقيه، جز ــدگا صالحيت شــنبه جمعه فضايي بها ميز ــو مي شدند. پنج ش محسنامه ها، گذشت شنبه بو كه صفحا قتصا . ــه فتا ــه صالحيت كنندگا ب ــهمگين علي موجي سها عليه فت نتقا نگشت ها به سمت علينقي خاموشي نشانه ست همين شريط بو كه «شجا لدين ني يافت. فزماندني گرفت. گاني موضعي به يا ير با گاني» معا با حالي كه قد ۴ عضو نجمن نظا بر نتخابا مبني بر گاني به شد محكو صالحيت گستر كانديدها تا باها پشت پر ، گفت گو با خبرگز يسنا، فشا مي كر

. ئيس تا ير خبر گفت:« خاموشي فكر مي كند من حقو بگير هستم. ها ــتم تال مي كنم تا نامز من حقو بگير هيچ كس نيســا پيد كنند.» نتخاب ــو ــريطي بربر، حق حض شــا بر ، فض ــس نجمن نظا ئي ــر صريح موضع گينها به حتما تاييد صالحيت صالحيت شدگا تلطيف كر ــد بعد، نجمن نظا بر ــدند. چن ، ميد ش مجد خو، ۱۲ نفر صالحيت شدگا مجد صالحيت نتخابا ، ها، فيلتر نظا ستصوبي تا ير كر ما ۱۵ نفر نامز

ند. جا سالم به بر

گاني كجاست؟ تا با يپز : گاني كجاست؟ ين پرسشي بو كه پيرمر تا باــيد. جو ها منفي بو پيرمر هر عابر پيا مي پرس، ما فكر ــت ناميد مي شد. مي خوست برگر ش كم كم ــر هد. س مه جو ــت كر با هم مي توند به جســا با هم هر ــتا مطهر پيا به فت خيابا سگاني مي گرفت. تقاطع مير تا با هگذ سر فت كه چند - مطهر كر به سمت مر شيرگاني تا با . مر پرسيد يستا بو قد طر تر، شت به پيرمر گفت: كجاست مر كه قامتي كشيد . هنو چند قد بيشتر، چند قد جلوتر. پيرمر به فتا. «پد ــت، صديش كر ــد بو كه مر بلند قام نشمد ست. گاني تعطيل تا با مر جا ببخشيد، كه بدهي؟» پيرمر برگشت به مر بلندقامت نگا

« مد ــا نتخاب . «بله بر كرــي مر بلندقامت گفت: به چه كس؟ پيرمر كه جا ــي پد ه مي ــر بلندقامت ، م ــا مي كر حســت، گفت: به حا يد س جايي گر يشا ــي» «علي نقي خاموشــت جمهو هم ثبت نا ياس بر ــا خوهم كنند با هم به يش. مر بلند قامت خند كر . چند مه پيرمر به خو

با برگشت به قامت مر قد كه مر بلندقامت شد، . يا سته شد بو نگا كر مه كه با كت شلو سوگاني به كسي نبو جز تا با مد. مر كه . » بو يا ضا بهز قيب «حا علي نقي خاموشي» «محمد

تجارت

ÊU¹b

ËUN

bL×

vu

Uš v

I v

Page 54: Shahrvand Emrouz 01

۵۴هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶. چر كه ــته بو ــهمگين تر گذش ها ين با س مو نتقاقبا ــاخص ترين ، جز ش ــد ، ۱۲ صالحيت ش هم چنانها نتخاباتي علي نقي خاموشي محسو مي شدند. ميا »، «محسن صفايي فرهاني»، نديا همچنا نا «محمد نهاضا »، «محمد ــژ ــد تر ن »، «حم ــز ــن مهر علي «محســخ»، س »،« محمدمهد ــا ــعو خونس »،« مس يا بهز « »، «محسن بهرمي » «ها غنيمي فر يد «علي كبر جاــا بر ــه عضا نجمن نظ ــر ك ــد. ف يد مي شند، با ير برگز كر تا ، جلسه مطبوعاتي نتخابا. ين با تنها ها عليه علينقي خاموشي به فتا هم مو نتقاير ، شو عالي نظا بو كه پناهگا صالحيت شدگا

. ياست مي كر گاني، باير قا پاكي

نتخابا بها بر ششمين بر شريطي كه با هم، تا تهر بر ، هيئتي فكند بو گاني سايه تا ها با. محمد يتاليا عزيمت كر ــه » ب ير قتصا ــز « برگمنيت قتصا شو تا تهر معا ئيس ، نديا نهاــد عضو هيئت . چن ــتي مي كر ــن هيئت سرپرس ي ملي، ، به ضافه نمايندگا تا ها ير تهرچند مدير تشكل ها بخش خصوصي، ــد. ما ين ن ــا همرهي كر ندي نهائيسه ميا چند عضو سرشنا هيئت ــر تهر ماندند ي تا ها تهر هبر كنند. نا نتخاباتي تا تبليغا علينقي خاموشي عال ميرمحمد صا

يد نمي شد. فهرست هيئت يرني، يتاليا، هيئت قتصا يرني كه ، به هبر مي كر ، ــا يپلم يك ، سمي ستقبا شد طرفين بر صو ــو نشست ها متعد يزني مشــت همين شريط، س ند. برگز كرنديا صالحيت مجد خو محمدنهاــد. با هم ها، باخبر ش ۱۱ نفر نامزقابت نه گر توسط علي نقي خاموشي، قا ــو تا قايقي كافي ب . ــو ماند ب باسمي خا شو ــت ، نشس يپلماعتر نگرني خو نسبت به مرتب گاني، به عوقب صالحيت ها تا باشد كشو بال كند. سو مدير يا ضا بهز ــتا محمد س ميد نيز، ند. گا كر قايع فتند ــه مالقا با محمد خاتمي بيزني ها سيدحسين نقر كا مينه نامه همين فسنجاني خبر شير يحيي سحا با كبر هاشمي يزني گستر محمد شريعتمد مزمه هايي نهايت

شد نظا شنيد شد. گاني با مقاما ير سابق باــيا قابل ، بس حمد نژ كنش محمو ما ين ميا ــانه عليه صالحيت س . پس ين كه مو ــه بو توجگاني بولتن ها خبر خو مشاهد تا با ها نامز. تاكيد كر كه ــز كر ــه برگ گاني جلس ير با ، با كرــت نظا نظر ــريط كنوني، مصلح گاني ش با . كت حدكثر برگز شو بگير تا نتخابا تا تهر با مشاــت هيچ كس نتظا ين برخو محمو حمد نژ ندشــته ها جمعيت موتلفه يگر، مقابل خوس ما يك با

. ست ها سنتي، يستا۱۴ مظلو

نديا مطلع ، محمد نها ــد ظهر جمعه ۲۷ بهمن ما بعبط عمومي تا گهي ۲۴ كا به سفا ــد كه چند ش

جو تاييد سا شد ست كه با نامه ها ير بر ها، فقط نا ۱۲۰ نفر كانديدها ــت نهايي همه نامز صالحيــالي سو ۴ عضو نجمن س گهي ــد ست. عنو ش، همچنين، تا ير به عنو محل نظا بر نتخابائيس تا تهر بالفاصله . ــد بو برگز نتخابا عال شــد ــا ۱۴ كانديد تاييد صالحيت ش ــبت به حذ ن نس

. گاني عتر كر ، به شجا لدين با طالعيه نجمن نظاگاني، شخصا ير با قيقه بعد معا خستگي ناپذير چند گهي ششمين نتخابا طالعيه تحت عنو «صال ــا س نامه پرتير گاني» صا بر چند تا ها بانبا گاني نها كه خبا تا ها با ، ــر . ف كر، به فهرستي نامه پرتير ند، صفحه چند مي كرــت نها، فهرس ند كه بعدها ۱۴ مظلو نا گرفت. برخونامه ها مشاهد شت صفحه ۱۴ مظلو با فونت يز صفحه ها ــت ۱۲۰ نفر با فونت ند بعد فهرس كريد » با يا يدند. فر «بهز نامه خلي چند ها ؛ «گر فشا » گفته بو نديا نا خو كنا «محمد نهانديا يك فهرست ، هيچ گا من محمد نها خاموشي نبو

جا نمي گرفتيم.»يي گر ها صف

ــا تهر ت ــت نمايندگا نتخابا هيئ ــمين شش، چند ــا ــن نتخاب ــت. ي ش ــا خاصي يژگي هتشكل عمد ،شكل گرفت، نخستين تشكل، طرفد علينقي ــعه تا ند كه تحت عنو «مجمع فعاال توس ــي بو خاموشند. جو كر ، عال گاني» چند ما پيش برگز نتخابا باند. ــكيل بو ــي تش ين گر هم فكر علينقي خاموشقي»، «مسعو »، «عال ميرمحمد صا ال ــگر «سدهللا عس» «مهر كاني»، «منوچهر غر نشمند»، «علي شمس ضا ند. مقابل، محمد »، مطر ترين عضا ين گر بو باقر. به مد » نها بو ، نا گر خو «خوستا تحو يا بهز، نا «محسن صفايي فرهاني»، «محسن مهر پي گير ها » فهرست » «جمشيد عدلتيا »، «مسعو خونسا عليز» شامل فرينا . ما گر «نو خوستا تحو جا گرفته بو « نديا يي هر گر بو كه «محمد نها چهر ها ميانه »، «محمد مهد ــحا . «يحيي س ــم كر بو تنظي»، «عال ــس ئي »، «مهد ــد ي ــخ»، «علي كبر جا سند كه » نا هايي بو ئيس قي» «مهد ميرمحمدصا

ند. نديا جا گرفته بو فهرست محمد نهاتا شيشه نتخابا

ــيد علينقي س ــفند ما س ــه ــش خصوصي ب بخقيب ها ــتر نامز ــي كه با صالحيت ها گس خاموش، نه قم بو مقدما شكل گير چند ئتال عليه خو قابت ها نديا يا نها تنها نتونست مانع شركت بهز، كه فرصت برگز نتخابا تا ير هم نتخاباتي شويت بيركل تا تهر كه چند ما پيش مامو . ست ما كند، نتخابا تا تهر بر يافته بو تا ساختما ، ساختما سمي نتخابا قايق ماند به شر پسين ها پي گير ها بو كه بر نخستين . با فشا تحويل ، به صو مكانيز برگز شد. ساعت تا تهر نتخابا ، باسمي ، به صو ، تا تهر ۸:۳۰ صبح سفند ماــر، بز ترين گا صنعت گ ــد تا صدها تاجر با با ش

يز قتصا كشو شركت كنند.هندگا به ، صف غا گير قايق ــتين نخستا تهر به گونه طر حا ــد. خيابا كشيد شــتا مطهر ، چند با خيابا س يو پيا ــو كه گويند بگاني، . نتخابا ششمين تا ها با پرترفيك عال كرها شيشه برگز مي شد يو برخال ها قبل، پشت

، بر نتخابا هر خل خل حيا يا همه مي تونستند نظا كنند.

ها ــانه ها نظر گرفته شد بو كه نامز س تاقي بر سرشنا مي تونستند با خبرنگا گفت گو كنند. گاني، ير با ، مسعو ميركاظمي، قايق گير نخستين ، به ميا شركت كنندگا يد محل برگز نتخابا بر با. ما حاشيه ها مد بر لز برگز سالم نتخابا تاكيد كرستا علينقي خاموشي بر توبو . نتخابا شنيدني بوبه ست ند چه تبليغاتي كشيد بو طبقه پا

ند. ستا خو پذيريي مي كر ، تا تهريد ين صحنه، بالفاصله گاني با ــجا لدين با كتر ش ، ــو يگر س . ــا كر ــي توبو ص ــتو جابه جاي س، ساختما مجا تا تهر جا كر يا ضا بهز محمدــا جا بر چگونگي برگز نتخابا نظا كند. به بو تگاني، فعاليت ين ستا هم تعطيل شد. ستو شجا لدين باها هر ترفند قابت ها قد فشر بو كه نامز با ين حا

ند تا بتونند بيشتر جمع كنند. ستفا مي كر « ــتا تحو ليه حتما پير «خوس يابي ها يا كه به مد برنامه يز ها ضا بهز شت. محمد ايت حگاني ندگا كا با يا ، موفق شد بو تعد گستر، خو به صف نتخابا بكشاند، پيش ظهر سفند ماست همين شريط، SMSها . پير نتخابا عال كريا ضا بهز متعد به گوشي ها موبايل طرفد محمدشت. ــد كه مضموني عليه علينقي خاموشي ــا مي ش سنگ بز ، : «به شما موبايل خاموش محتو پيا ين بو، ين ست ...۰۹۱۲» يد باختي. گر شما ند بگو،

سيد. يا به ني طرفد بهز ين گونه بو كه جنگ ــم پير ــا ه يابي ها ب ــر، ظه ــاعت ۵ بعد ــا س تــا گر ها فرينا ب ــتر نو ــت مش تحو خوها فهرسشت. ما هر چه به پايا مهلت يا حكايت خاموشي بهزهند ها تغيير ــب ــد، هم ،تركي يك مي ش يز نزــي. خيلي ها ــم، موقعيت گر طرفد خاموش مي كر ه ، ند، با ها طرفد علي نقي خاموشي تا معتقد بوگاني، ساعت ۲۰، گير ميد شد ند ما شجا لدين با

. ، موكو شو متوقف كر تا همه چيز به شما نهايي ، حاكي ــما قيقه پيش ش ــد گمانه ني ها چننگ . حضو پر ــتا بو س ــي پير علينقي خاموشــاعا خرين س ، با ها تهر فعاال جامعه صنا، باعث شد بو تا پيش بيني ها، حو پير «گر گيرستا علينقي خاموشي گاني» يعني تا ها با ــعه توس

. شكل بگيرقيقه بامد كه ــاعت ۲:۳۰ ما چند ساعت بعد، يعني ســز پير ــيد، همه چي س ، به پايا ــما مكانيز شيا موفق شد ستا بهز شت. » حكايت «تحو خوهاند، ۲۳ كرسي مجمو ۴۰ كرسي هيئت نمايندگا تا بوــي با ــر خو كنند. مقابل، همفكر خاموش تهشت، موفق فرينا حتسا فهرست مشتركي كه با گر نوند ــه ين ترتيب پر ــي خو كند. ب ــد، ۱۷ كرس شــمين نتخابا هيئت نمايندگا تا تهر با شش ، نديا ، محمد نها ، يحيي سحا چهر ها مطرحي همچو، محسن بهرمي، علينقي خاموشي، محسن يا ضا بهز محمد، مسعو ئيس ، مهد صفايي فرهاني، محسن مهرعليزسدهللا قي ، عال ميرمحمدصا حمد تر نژ ، ــا خونسگاني ساعت ۲:۳۰ ير با ــد. معا ــته ش ال بس عسگر، نتيجه قطعي عال كر تا قيقه بامد سو سفند ماقابت گر ها بر تعيين عضا هيئت ين پس، نگا ها به

. گاني ير تهر خير شو ئيس تا ها با ئيسه

vUÖ—

“UÐ d¹

“˨ v

LþU

dO—UE

sL−

« fOz—

vUÖ—

“UÐ s

¹b« Ÿ

U−

تجارت

Page 55: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۵۵

خير، به يژ ــا ها موضوعا مرتبط به بنزين سها تنظيم ــاليانه جه س ــي تصويب بو س ماهها بر ، قتصا برنامه ها پنج ساله، به عنو يكي مباحث مهم ــو يكي مهم ترين . بنزين به عن ــو جتماعي مطر مي شــر نمي توند به طو كامل جد مقوله نر حامل ها نچه ــو نيا مصر مديريت يكپا حامل ها مرتبط ح. همچنين بحث مديريت نر يابي گر مجموعه نر بطه بسيا تنگاتنگي با مديريت توسعه مديريت مصر بنزين شته بايد به طو ساسي بعنو يكي همه جانبه هر كشو . بدين لحا ــعه لحا گر مولفه ها مهم قتصا توسجتماعي « فا ــر نظر گرفتن مباني « با توجه به ضــعه كه بر ــت» قتصا مديريت قتصا توس «عدلــر تعيين كنند خو ــو مديريت مصر تقاضا تاثي نحبطه بسيا سنگين «مديريت خوهد گذشت، هميت جايگا » حامل ها با مباني مديريت «توسعه» همه جانبه نر « فا فرهنگي، جتماعي، قتصا سياسي به يژ منظر «. طر ين مقدمه مهم جهت شكا مي گر «عدلت» ها ضر ست كه بيا گر شفافيت تبيين تعيين معياــاخص ها هر كد مقوال به هم پيوسته فو لذكر، شــد ما بند ش ــر ال موثر موفقيت برنامه ها شجريي بهبو مستمر كيفي مديريت مصر ها هكا

. بهينه حامل ها نر به يژ بنزين محسو مي گرفت چالش ها مرتبط به بحث سي نحو بر بر برخته، مشكل ــريح پر ــت بتد به تش بنزين، ضر س

ستي بشناسيم. يشه ها ساسي به كنند فر باشيم قر بو برنامه سو صا

صد ضافه ــو ۵۰ ــا خير توليد بنزين كش ســت، عين حا همين مد فزيش ياف بر برنامه مصو يد. صد ضافه گر ، ميز مصر ۱۰۰ ــا برنامه مصو خها تكميلي ــا ۷۸ پايا يافت، فا تا پايا برنامه كه سسيد هد ين بو عبا به مرحله بهر بر پااليشگا بند، كشو به طو كامل طو برنامه ــگا كه با حد ين پااليش، نظر توليد فر ها ــو بر پايه برنامه پيش بيني مصر سكنند بعضي فر ها هم باشيم. كفا باشد صا نفتي خوصد برنامه شد مصر ساليانه حدكثر ۳ برنامه توسعه . صد پيش بيني شد بو شد مصر ساليانه حدكثر ۵/۴ سو فزيش ظرفيت پااليشگاهي ــعه، همچنين برنامه سو توس، به ــد بو ــا طريق بخش خصوصي نظر گرفته ش صرفشديد تاكيد مي شد هيچ گونه حد پااليشگا جديد فزيش

. يد نشد بو لتي ظرفيت طريق سرمايه گذ يش بنزين برنامه سو فز ۶ ميليو ليتر

، طو برنامه ــا ــه تفاقي فت ــا ببينيم عمل چ حسيد كه گر صد ــد مصر ساليانه به مر بالغ بر ۱۱/۳ شــدها پيش بيني شد برنامه تحقق مي يافت، عمال شپايا برنامه سو فاصله چندني بين توليد مصر ندشتيم نه حد ۵۰ . چر كه پايا برنامه ــو يك ب به هم نزخل كشو توليد ميليو ليتر بنزين خا معمولي سوپر يم كه حد ۸ ميليو ليتر به صو بنزين خا به مي كريد شيمي مي گر شيمي تحويل پتر عنو خو صنايع پترخل عرضه مي شد مجمو به ۴۲ ميليو ليتر صد توليد پااليشگاهي بنزين نحو فو لذكر حد ۲۰ . لبته فزيش توليد بنزين پااليشگا ها تشكيل مي ، صرفا طريق سرمايه گذ ها محد سا ها برنامه سوال ساليانه) بر پر ها صالحا (حدكثر ۲۰۰ ميليو

ــگاهي صو گرفت كه منجر به كاهش نسبي كيفي پااليشفزيش نسبي توليد محصوال ــنگين توليد محصوال سئيل) مجمو فزيش ها بنزين گا ــبك (نظير گا سيد كه ۶ ميليو ليتر به ميز ۱۵ ميليو ليتر گر

فزيش توليد بنزين ست. ما كه برنامه پنجم حذ شد

خو ست ببينيم لويح قونين برنامه سو چها چه پيش بيني تمهيدتي بر مديريت كنتر هديت مصر چا شدند. همانطو كه صو گرفته بو به چه سرنوشتي يج طو گفته شد سا فاصله بين توليد مصر به تدتفا فتا به يژ سا ها ۸۱ تا ۸۴ بد برنامه سو ــا ۷۸ اليحه ــو فزيش يافت. س مديريت مصر كششناسي برنامه سو توسعه پس ۱/۵ سا كا گستر كايد. ما ۵ ين لت، مجلس شو سالمي مطر گراليحه بحث مديريت مصر نر منجمله بنزين مطر شد بر يك سر حل ها قيمتي غيرقيمتي نظير گستر . مو حل ها گا حمل نقل عمومي تاكيد شد بو نالين با اليحه نه ها بر قيمتي، بحث هدفمند كر ياــاليانه قيمت يجي س ــد به طو كه با فزيش تد مطر شنه ها ، يا نر به يژ بنزين پايا برنامه سو حامل ها . ين ما يكي مهم ترين مو اليحه برنامه سو متوقف گريربنايي يا سرمايه گذ ها توسعه بو كه نقش يد شت كه مجلس پنجم، بتد ين ما حذ گر كشو سيد كه همه ساله سپس ما جايگزين نهايي به تصويب . صد فزيش قيمت حامل ها نر مي جا فقط ۱۰ ــي بنيا ساس ين ما تغيير پس تصويب نهايي نسبت به اليحه، كه ناظر بر نديشه متفا ست، صد يم كه فزيش ساليانه ۱۰ عمل شاهد ين مر بوــوخت نه تنها هيچ گونه ثر مصر ندشت چر قيمت سشد ــد لز ساليانه نيز كمتر بو بلكه باعث ش كه ميز يه به يژ مو بنزين شديد لجا گسيخته مصر بي

يد. ئيل گا گر گاشت بنزين خو خو ند

يگر كه طو برنامه سو به يژ سا ها موضو شد ضافه بر پيش بيني توليد خو ، ۸۱ به بعد تفا فتاها همچنا با مصر باال بو ، هم خو خل كشو

ــت حاكم بر نظا خو كشو همچنا سياست سياسضافه تر مصر متوسط ــوخت خو گر با س

يد. نيا گر ها خوجو كه سر موجو بنزين توليد كشو با جر فعاليت ها مرتبط پااليشگا ها حذ ــا ۸۰ با سيد بو بنزين با كتا يكي معمولي با كتا حد ۸۷ گريد يع مي گر ــوپر با كتا حد ۹۵ كشو تو يگر س ــش كه بخش عمد فزي ليل مرتبا نيز به ها فت خو ، كيفيت بنزين به شد باال بنزين سوپر بونيا نيز مي تونستند به مقد با باالترين ستاند طرحي ــوپر خل به يژ بنزين س ــد مو نيا بنرين عرضه شستفا نمايند، ليكن طو برنامه سو شاهد تغيير ساسي يم تا بتونند ها نبو طرحي موتو سيستم سوخت خوهايي جديد ــرجمع مجموعه خو حدقل سطح مصر ستوليد بر متوسط هر خو به سطح متوسط مصر نيا، يعني ۸ ليتر ۱۰۰ كليومتر برسانند جز يك خو ها، ، عمد خو يك به ين مر بو توليد كه مصر نز

شتند. مصرفي بسيا بيش ۸ ليتر ۱۰۰ كيلومتر نگيز كه لطمه خو

ــو تفا فتا مرتبط يگر كه طو برنامه س مطلب به بحث فزيش ظرفيت پااليشگاهي به سيله بخش خصوصي ــد قانو برنامه سو گستر ــت.همانطو كه گفته ش سيد شد ظرفيت ها پااليشگاهي به سيله بخش خصوصي بو اليحه نيز چنين بو ليكن با حذ ما ۵ مرتبط ، با نه ها تا پايا برنامه سو نه ها بقا يا به هدفمند كر ياجو صد بيش ۲۰ موفقت صولي بر حد پااليشگا ليل ماهيت موضو ميز محد توسط بخش خصوصي، به نه بد ــو يا ــا ها برنامه س ــو عمد س ستي كه ، مطلقا مو قبالي به عمل نيامد، صو محصوالجو ما ۵ چنين پيش شد بو كه اليحه برنامه با سيله بخش خصوصي، حد پااليشگا به صو شر نه عرضه نتها برنامه به توليد مي سد محصوالتش غيريالي يد شد بو ، ين حركت نگيز مند . بدين لحا مي گر. لبته سا ها ۸۲ با حد ما ۵ به ين نگيز لطمه خويم كه باعث يج شاهد فزيش قيمت نفت خا بو به بعد به تديد سو سرمايه گذ پااليشگاهي بهبو يابد توجيه فني گرــب تر گر بر ين ــا نظر نفت مناس قتص -ها تكميلي صالحا پااليشگاهي ها طرحي فا ، كا ساــگاهي شتا بيشتر گرفت، ليكن فزيش ظرفيت پااليشلتي شركت ملي نفت ها با سرمايه گذ همچنا ين كاــش پخش صو مي گرفت كه حاصل جر فا پاالي، تبريز ال ، تهر با ــگا ها يك طر توسعه پااليشبو كه مد توليد هم قر گرفت فا يك توسعه ظرفيت غا كه پايا سا ۸۴ عبا پس طرحي پااليشگا بندحد پااليشگا . طر ها توسعه ظرفيت ميانه بوميعانا گا پااليشگا نفت خا سنگين هم برنامه يد، طرحي طر ها توسعه پااليشگا ها غا گر سو جريي تعد نجا شد كا يگر پااليشگا ها صفها نها سا جا فت كه مو بعضي نها به مناقصه

منجر به عقد قر جريي هم شد.صد مصر بنزين شد ۱۲ تثبيت قيمتها باعث

ــا تهيه تنظيم اليحه يگر جري ــيا مهم مطلب بسبرنامه چها سپس تصويب نهايي تفا فتا ين كه نه ها بنزين بتد برنامه چها اليحه برنامه چها يا

نگر كننديانبا

*v¹U ¬ bL×

قيمت بنزين قيمت بنزين ۱۱

انرژى

Page 56: Shahrvand Emrouz 01

۵۶هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶سيد كه حذ شد بو ين مر مجلس ششم به تصويب پس شر كا مجلس هفتم، ين قسمت به كلي تغيير كر به جا موضو قالب مو با محتو قانو تثبيت نر ها جايگزين شد كه فزيش نر ها محد ساليانه هم ثا يد كه مو حامل ها نر بنزين متوقف گرشد ۱۲ يم كه ــا ها ۸۴ ۸۵ به شفافيت مشاهد كر سصد بنزين سا ۸۵ نسبت به سا ۸۴ فزيش بيشتر شد يگر با اليلي ست . كنا به حاصل جو عد فزيش قيمت حامل ها نر سنگين نقدينگي، با

يم. با تو نگر كنند موجه بوــر حاصل ين صال لويح قونين قانونمند ها بنابيد كه شاهد هستيم. يگر گر صفي جنبي منجر به ثا قت عظيمي نير ترفيك فو لعا سنگين نفس گير كه شد مصر سرسا ند خال جامعه هم كنا كا يست محيطي كه حشتنا گي ها لو تلف مي كند با موقعي سا بسيا خطر فرين ست نتايج مشهو سياست تثبيت قيمتها ست به طو كه كا صنعت نفت ين عرصه هد، كند ــد كه توليد كند، توسعه تبديل به ين مر شين «تقاضا»ها يه فقط » سرسا بي مطابق «مصر

ند بيش پيش «عرضه» نمايد. هديت نشد بر سوال ست نه ۶ ميليا ال نه بنزين ۱۵ ميلييا يا

هن ها ئما حتي ــتي با نا س يگر كه به موضو ــت. ليكن ين ــغو مي كند بحث س به خو مشنه بنزين ها مو فقط هزينه ها مرتبط به مو ياــغو مي كند تمامي بعا هن ها به خو مش ئما تي شن كر . بر ــكافته نمي شو نگر كنند قضيه با شنه حد ۱/۶ ميليو ــا كر كه ش ين مطلب بايد بعا ، بر توليد فر ها نفتي ــكه توليد نفت خا كشو بشنه ــو مي گر كه بدين لحا ــگا ها كش تحويل پااليشئيل، حد ۲۲۰ ميليو ليتر پنج فر صلي (بنزين، گا) به ضافه حد ۳۰ ميليو ــفيد نفت كو ، نفت س نفت گاــو خل كش غن قير ... يژ نظير ــر فر ها ليتيگا ين قم تقريبا . نفت خا تحويلي با ــو توليد مي شمد ــل ين كه فرصت ــا مي مد حاص مو به حسخل ــي ۱/۶ ميليو بشكه نفت خا مصر شد ناشجو نمي مد، نتيجتا قتصا كشو به مدها كشو قيمت تما شد توليد پااليشگاهي منجمله بنزين، قيمت نه ست خو نظر گرفته نمي شدكه منشا صلي بحث يا. مو فر ها نه پنها تعبير مي گر بعضا به ياــگاهي هم به همين نحو ست يعني گر به جا توليد پااليش، قيمت فر خل كشو به فر مي لي كه قيمت ناتي نظر منطقه خليج فا كشتي صاــت كه ساسا مد س جو كه فرصت تي بگيريم تفامد نفت خا خو پااليشگا ها يد گرفتن فرصت با نانه پنج فر نفتي هم حدقل . جمع يا ــت مي سال خوهد بو كه حد ۱۵ ــا ۸۵ حد ۳۵ ميليا سخل ال مربو به مجمو بنزين عرضه شد ميليا ست. حد ۶ ميليا خلي) تي توليد عم ــو ( كشال ــد ۹ ميليا تي ح ــو به بنزين ها ال مربخلي ست. كه مربو به بنزين ها معمولي سوپر توليد تي ال بنزين ها نه ۶ ميليا متاسفانه بعضا به بيا ياكتفا مي گر جا خو قتي ست كه خير سا ۸۵ مد نه ها پنها كه ناشي فرصت بيشتر كل ين يا

تي. نه بنزين ست تكيه مي گر نه صرفا ياپاسخي بر بك شبهه

گير بحث مربو به قانو تثبيت فرمو نكنيم لت بنزين نر ها مجلس هفتم، ين بحث مطر شد كه

شد هزينه خلي گر تر قيمت تما شد مي فر توليد يا گر لت به ۸۰۰ يا ست خلي ۳۵۰ توليد شتي ست كه قيمت تما شد. ين هما نحو بر مي فرخلي صفر نظر گرفته شد نفت خا خو پااليشگا ها

قعي مطلقا چنين نيست. تي كه به طو مي شد صوييل نه گا ال يا ۱۸ مييليا

ال نه مجمو ۳۵ ميليا قم يا ئيل باالترين نه گا ياهد.چر كه نه فر ها توليد پااليشگاهي تشكيل مي ياــو توليد خل كش ئيل نه حد ۸۰ ميليو ليتر گانه سا جا به بالغ بر ۹۰ ميليو مي كنيم مصر خير، سا لين با سا ها سيد بر ليتر فزيش گر ئيل هم شديم كه كنند گا جا متاسفانه توليد ناشي طر ها صالحا پااليشگاهي برنامه سو ئيل نبو حد ۱۰ ميليو ليتر برنامه سو به توليد گائيل نه گا . يا قعه تلخ تفا مي فتا تر ين ضافه نمي شد ال مي باشد كه بخش مهمي ــا جا ۱۸ ميليا سئيل بحث هد. موضو گا ال تشكيل مي نه ۳۵ ميليا ياضع نگر كنند جدگانه مي طلبد چر كه مو هم يه تال مصر ست شايد هم بيشتر، چر كه مصر بي

مو به مرتب بيشتر ست.ها فيك برخو مين پشت تر توبو محر

نه ــا تاكيد كر كه ين يا نه بنزين بايد موقت ــو يا ميع شد چر كه خل كشو تو النه ــيا ناعا به شكل بسند بسيا سايل نقليه شخصي سايل نقليه به يژ كساني كه نه ستفا بيشتر كساني كه ين مكا بي بهر ند، ين يايي مد جامعه هك ها مي كنند. به تعبير بيشتر مد هك ها باالتر مدها ثر ملي خو به نفع ــت محيطي يس گي ها لو صر نظر مي كنند عو ند ين ترفيك ترفيك نفس گير ناشي تحويل مي گرسايل نقليه هد همين حد موجو نفس گير حتي جا نمي سايل نقليه كه بيشتر حتي حركت كند، عمومي نيز به

مد ستفا مي كنند. هك ها پايين نجير ۶ ساله حذ ما ۵

ييل موضو يگر بجز بنزين گا مو حامل ها نر . نديشه ها مبتني بر حذ ما ۵ شكل تقريبا مشابهي عال نمو قيمت اليحه برنامه سو نيز قانو تثبيت نر ها نجير به هم پيوسته خلي، ۳۵ توما بر بنزين توليد حه بعضا مبتني بر قتصا عامه پسند بعضي نظر مطرهد كه قتصا توسعه گريانه، ۷-۶ سا خير تشكيل مي يا ــيا فا فاصله بس كنند يجا ــو عدلت محنر يگر حامل ها نديشه، معضل بنزين ين ستمر

هر هفته هر ما هر سا پيچيد تر مي كند.ــت به فرمايش حضر ما ــو س يي كش نفت خا يي ــت. ين يند س ــل ها حا ) مربو به تما نس )، توليد ستفا مي شو كه پس فر ستي موقعي به مد، بخش فز نمايد نه كه حتي بد حصو . كشو ما نفت خا مهمي سوخته به هو شوگا مي توند بايد خو صلي موتو محركه قتصا توسعه يي صرفا بايد جهت توسعه يد . ين ــا ــو به حس كشيي فزيي ــو با فز بيشتر ثر يربنايي كشالنه ستي عا ، به فا گستر ، ــو ستفا شفا يند فزيش خدمت قتصا ملي، منافع ملي نسل ها يع بسيا نه ها سرسا تو عمومي قر گير نه كه با يايي، مد به جا النه تلقي كر به عنو ناعا

هزينه جا مصر كنيم.ستيم ال سرمايه گذ مي خو ۹۰۰ ميليا

ــو حد مدها نهايي كش گر ماليا بر هر يك

صد نظر بگيريم، طبق يك محاسبه سا بر كسب ۲۵، حد ۹۰۰ ــاليانه نفت خا مد س ال معا ۴۵ ميليا ــرمايه گذ مي بايستي نظر گرفت كه ما ال س ميليا مد خد به ، ين بد نجا ين حجم سرمايه گذيي بين نسلي ستي به عنو يك يم ما به ست مي نه مبتني بر ستفا نمي كنيم چه برسد به حجم عظيم يا . مد ستخر ين منابع خد ست يي به ستفا ست كشو مثل كشو ما همه توليد نفت حتي بهتر خا با توسعه كيفي پااليشگاهي به فر ها نفتي تبديل ست كه با فر بين لمللي ين ين مهم يكي . شر كرــته باشد مهم تر ين كه ش خلي توجيه قتصا ال يج ــاله به تد ــي طي يك محد چند س خل فر غدغه بر . ين صو هيچ نه گر ــل بد يا حدقتبديل همه نفت خا توليد به فر ها توليد پااليشگاهي يي فز يي به ــيم چو ــته باش ش نبايد خل ــد ــم ين كه تولي ــتر تبديل كر يم، ع بيشمدها حاصل شيم يا صا كنيم متعاقبا بفر

هيم. صرفا خدمت توسعه كشو قر معضل بنزين حل عامه پسند ند

ئيل به شد گا ، معضل ــابه معضل بنزين مش. حل ، حل قتصا عامه پسند ند نه گا معضل موچه مبتني بر قتصا توسعه گر، «عدلت» همه جانبه، يكپاــت كانا مديريت نر » س فا كنند « محو يجانه ها تقاضا بهينه سا مصر مديريت هدفمندسا يانه ها نيز مي بايستي يك . هدفمندسا يا مي گذ سه ساله كوتا خدمت برنامه يز مديريت مصر به ، . يكي بعا مهم برنامه يز مديريت مصر كا گرفته شويگر نه هاست ليكن بعا گستر مسئله هدفمند كر يانها گستر رين ها غيرقيمتي ست كه برجستهـ ــو كر س ، گا ــتاند س ــل عمومي گا حمل نق ــا نصال جد ، ــو ها فرس ها، خا نمو خو خوها ها جديد با تكيه به صال توليد خو مصر خوصد ــا به فر حدكثر ۲۵ س لز خو خلي نا با بين لمللي خلي حضو توليد خو با ــت به طو كه با كاهش قيمت خو س قابت يجا ــوخت تعديل نمايد. فزيش قيمت س ثا ، مصر ــتي به نحو عمل نماييم كه حدقل به ستا مي بايس ين فزيش عما قانونمند هايي مد چند سا محد با ــيا يه خو چرخه حمل نقل بكاهيم. بس بي سايل حمل نقل فا ناشي ها بر گستر ــو كشستاند ــايل به شكل س ين عمومي، ضمن توسعه ــهرها بز پرترفيك، حلقه گستر مركزيت شيت ها سنگين ترفيكي برقر مي نمايند به طو محدخت عو بسيا سنگيني كه به ين محد ها با پركنيگ نيز عملي ست هزينه يچنيني مثل هزينه ها پامينه سا فو لعا سنگيني نظر گرفته شد ين مر خو ــد ممنوعه مركز ها به مح ــديد خو كاهش شنتظا يد همزما سرعت مناسب مو ــهرها گر شليل كاهش شديد ترفيك سايل نقليه عمومي به بر

. جو مي محد ها به يم، نفت مصر كنيم ؟ پااليشگا بسا

ال طبق ــا ــتي ۱۷ ميلي س ــت گر به نا س چه لت قبلي طو برنامه ــد برنامه ها پيش تعيين شچها صر سرمايه گذ توسعه پااليشگاهي كنيم ليكن نه ها ــر يا ــي مديريت مصر هدفمند ك قدم هيچ ــا برنامه مي تونستيم يك ميليو بشكه به ننماييم .برسضافه كنيم معا ظرفيت نفت ــگاهي ظرفيت پااليش

انرژى

Page 57: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۵۷تي كم كنيم ليكن با عد مديريت مصر هدفمند خا صاــتر يه حامل ها نر گس نه ها مصر بي ــو يا ننمنه ها مرتبا با فزيش كيفيت عرصه حامل ها هيم يا مي مدها صا نفت ــر مي فزييم به تعبير مرتبا نــگاهي بر خا نيز كم مي كنيم. با فزيش ظرفيت ها پااليشخو فزيش يافته پااليشگا ها صا نفت خا قطعا كم . چيز كه معموال به مي شو بايد كامال محاسبه كر

. خيلي جاها توجه نمي شوير لما با مقايسه

سايل نقليه بنزين سو حد لما تعد كشو مثل ۷/۵ بربر كشو ما مي باشد مصر بنزين كشو فقط شن ست. اليل هم ــتر كشو ماست. صد بيش ۲۰سايل نقليه فا ــتفا همر با اليل س يكي مهم ترين ليل كيفيت سايل نقليه شخصي كه نوعا به عمومي ست. ، هم ند، ساسا به ند ها مصر كم ستاند خوگي ستفا شد نه ها تعطيل به طو خانو بيشتر خو مد به نقل هزينه ها جنبي ستفا فت بر كينگ غير بسيا ، هزينه پا ، ماليا ــخصي مثل عو شــو بنزين ــت كنا كه مصر كنندگا كش باالسصد ضافه بر نه ستفا مي كنند تقريبا حد ۷۰ بد ياستي گر كشو به ند. لت مي پر ماليا بنزين به ــت مصر نماييم همين ۴۲ ميليو ليتر بنزين توليد مديريئيل با همين خلي گا خلي بنزين ۸۰ ميليو ليتر توليد خلي مي نمايد بعضا ضافه ها كفا مصر تعد خويم كه مي تونيم صا كنيم. هيچ كشو جها هم مي

. صد ساليانه مصر بنزين ند شد مصر ۱۲ سهميه بند نرخي كر بنزين حل

ست ناقصي قتي صحبت مديريت مصر نر مي كنيم صد لبته يه نر منظو سهميه بند نيست حل مسئله مصر بي خل كشو يك تفاهم فرگير ئيل گا به يژ بنزين گاسا ملي مي طلبد كه طال ساني گستر هد مند كاشفا همه جانبه به بخشي نگر به مر لزما ، صحيح، قتي به طالعا شفا ــي ست.مر ما ساسند قطعا نقش گا گر شن ثرگذ تامين منافع ملي ــابه يگر مو مش يخي خو همچو تعيين كنند تاها چو نيا حل صحيح مسئله مديريت نر چافا عمومي ملي توسعه كشو مبتني بر عدلت، منافع، نر ــر . بر تحقق مديريت مص ــو يفا خوهد نم « فا كشو تعيين شاخص ها «توسعه»، «عدلت»، «، برنامه يز سرمايه گذ ــم ند چو سند چش چا، مديريت نر به ــر ال ــو مرتبط مو نيا ش مطو گستر يك ساختا فربخشي تحت نظر مستقيم ــد جريي كشو ش ئمي باالترين مديريت هديت ــت نتايج پيشرفت س ــر كافي حياتي به ش

ما بند شد مرحله به مرحله ست.، نرخي نمو تثبيت حل هايي نظير سهميه بنديا با ثا نر مانند ها حل هايي ناقص ست كه جد سنگين هر يك، نتيجه محتو يجا تاخير نگر كنند حل مديريت صحيح نر ست. بر يك محد چند ساله حدكثر تا پايا برنامه چها مي بايستي هدفمند نمو نه ها خدمت تحر حل ها متعد غيرقيمتي قر يافع كنند معضل ند. قيمت كنوني بنزين ها كه مو هم خلي تي نه بنزين تي حد ۵۰۰ توما ست ياست.كه تا پايا برنامه بر هر ليتر حد ۴۰۰ توما

. چها يا حدكثر سه مرحله مي تو حذ كرير نفت * معا پيشين

لت مجلس خير مهمترين مسئله بنزين هر سه برنامه، جه بو ست. هر سا چنين جذ ترين تصميم فصل بونامه ها سـايت ها خبر مملو هايي صفحا يـن بي چا با نظرها متنـو مر نگيز ظهاير پوست همه جريا ها جمع بند سـت. ير قتصا سا قيمت مي خز همو هيچ يك جريا ها حاضر يگر حتي ستدال ها علمي خت هزينه نيستند. به پرهل مطبوعا چا جز گفتن مكر هم كهنه شد بر

يند مصر باقي نمي ماند. لهر ترسيم تصوير

ير همانند مصر بقيه حامل ها مصر بنزين شد غيرمتعا حا فزيش نر بسيا باال ست با ست. سا ۱۳۵۴ ميز مصر بنزين ير تركيه تقريبًا مسا ميز مصر بنزين فرنسه حد ۶ بربر ــت. حا حاضر مصر س ير بو مصر بنزين ــر بربر مصر بنزين تركيه ــن ير بالغ ب بنزيحد بربر مصر بنزين فرنسه ست. ال به توضيح كر ها شخصي فرنسه طي ست كه تعد خوير بو ها شخصي ــد بالغ بر ۵ بربر تعد خو شفت ند فزيش مصر غيرمتعا هر ست.متاسفانه ــو عال بر بخش بنزين بقيه حامل ها نر كشــيا نگر كنند ــر كليه بخش ها به صو بس نــه قدما عاجل صال ين تي ك ــه صو م ً يند به بعد صا نفت ناچا هه ــر به جو نيايد مــو تامين نر مو تقاضا با ــد كش متوقف ش

خلي نيز با مشكل جد موجه خوهد شد.مد همچنين حائز باالترين قم نر حائز باالترين ــو ست بنابرين ضر كه مسائل قم هزينه كشنه منطقي توليد مصر نر به خصو مو مربو به

. يژ قر بگير مو توجه قدما ــو فر ۳۱ ميليو نفر جمعيت ۶۸ ميليوني كشهه هند نتيجه طي ــكيل مي ــا تش ير ۲۰ ســد نسبتًا باال ش ــو با حدها نر بر كش يند تعد ــن تعد ي فزيش خوهد يافت. طي ــي يكنوختستگا به ۲۵ ميليو ها شخصي ۷/۵ ميليو خوفزيش خوهد يافت نتيجه ــا ۱۴۰۵ ستگا س ، يگر حامل ها نر ــد غيرمتعا مصر بنزين شمه خوهد يافت ــاكا يند كم هه ــل طي حدقصلي ميز مصر قع بخش ست. جتنا غيرقابل فت يگر حامل ها نر ير مربو به هر بنزين ــر مصر بنزين س يه يا همچنين مصر بي ــت كه باعث تال بالغ بر ۳۰ يگر حامل ها نر س

. ال سا مي شو ميليا فت همچنين به منظو تشخيص گاهي ميز هريگر حامل ها نر كشو مصر غيرمتعا بنزين خاطرنشا مي سا كه مصر بنزين موتو ير با ۶۸ ميليو نفر جمعيت بالغ بر بربر مصر بنزين كشو كر ست كه تركيه با ۷۳ ميليو نفر جمعيت ست. قابل ــا ۱۳۵۴ مصر بنزين كشو تقريبًا مسا س

تكر مال ــن ير بالغ بر ــت. حا حاضر مصر بنزي بو سها بربر مصر بنزين كشو فرنسه تعد خوها شخصي فرنسه شخصي ير حد يك پنجم خوست. سا ۱۳۵۴ مصر بنزين موتو فرنسه شش

بربر مصر بنزين موتو ير بو ست.ــر نر بر قع ميز مص ــه ــد نر ك شحد توليد ناخالص يك معيا قابل قبو بين لمللي بر ير بالغ بر سه ست نر ندما مصر سنجش ــد نر نگلستا نيم بربر تركيه حد نه بربر شــو فت نر كش ــيا باال ميز هر ند بس ــت. سسائل نر بر، عد توجه ليل غيرستاند بو عمدتًا به ــب بر بهينه سا مصر نر به طرحي ها مناسسائل ستگا ها يگر ماشين ها سا صنايع خوقدما عما ست با خانه ها ساختما ها نر بر، كاهر قانو يك برنامه ــتفا س ــد برنامه يز ش

پنج ساله قابل پيشگير ست.ما ها مرتبط ــا قدما س ــر به مو ضــوخت) با هد ما بهينه سا مصر س ــا ( قبيل سفت قانونمند كر لز مرعا ها جلوگير هرنر ستاند ضابطه مند كر مصر ، موضو نرتي كه كليه صنايع سائل نر بر به صو ــتم ها سيســش بدهد طريق ــو پوش مربوطه نظا معما كشلت مجلس شو سالمي تحت عنو «اليحه قانوني يه .مصر بي » پيگير شو ستاند نمو مصر نرستفا هر نر با يگر سر مصر به عبا بطه با ست. هرگونه سياستگذ قيمت قابل كنتر شناسي ــتفا هر قيمت مي بايستي بر مبنا كا س.بر شر لحا كر كليه تبعا جتماعي صو پذيرمناسب ترين تد قيمت ها جا حد مصا منطقي عما نر ها تصاعد بر مصا باالتر ست.

مشخص كر تصميم گير مو حد مصر منطقي سي ها گستر با هد جلوگير تبعا نيز نيا به بر.بر مثا قبل تعيين حد منطقي مصر جتماعي شت كه سهميه بند مناسب بنزين خو ضر خوهد تي مدنظر قر بگير سمي موجو بر تاكسي ها غيرماني كه ها شخصي تا حد مصر منطقي بر خوــد ست مي بايستي به ها كم مصر با نش خو . ــو صو منطقي با توجه به مكانا موجو تعيين بشــي ضر ــا توجه به مالحظا قتصا سياس بــت كه سهم كشو عرضه نفت گا به با به صال س.به يند حتي المكا فزيش شو هه جهاني طي همين منظو مي بايد ضمن حدكثرسا ميز جايگزيني ئيل با گا طبيعي فشر بر فزيش ظرفيت بنزين گاپااليش توليد بنزين فر ها ميا تقطير مايعا تي كه قدما . صو گا به جا نفت خا ستفا بشوفت همچنين ــت جلوگير هر موثر عاجل جهند مصر نر مدنظر قر نگير شر منطقي كر ً قطع يند به بعد نه تنها صا نفت ير ناچا هه ــد، بلكه كشو تامين نر مو تقاضا با خوهد ش

. خلي با مشكل بسيا جد موجه مي شوــريه بي شك مجلس محتر به ــا ين نش ما نتش تا ــا تصميم نهايي خو بر فزيش يا تثبيت قيمت سسيد ست. شايد ضطر ناشي نتخابا مجلس هشتم صد مصرفي كه صا نفت خا ير به عنو منبع ۶۰ به مي كند نمايندگا لت با مخاطر ــه، ج بو

. لت به فكر ند

ÈËbN sO ŠdO « bOÝ

قيمت بنزين قيمت بنزين ۲۲

انرژى

Page 58: Shahrvand Emrouz 01

۵۸هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ انرژى

Èb “ U{—

تخانه ها غا ــنگين بو اليحه ير صنايع س قتي ه صو تصويب شن بو ه ر با ين صنعتي تهيه خر ــا ــد ، ت ــته خوهد ش نا گذش اليحه، خو ،ــد تد فعاليت نجي گزي ــه ها گوش ر . ين ــا فحسينيا پس ــيدمحمد ها نژ تي مي كند. س، هاشمي ــو ني ، مهند موس يت هللا مهد لت ها

ما ملل شد . لت خاتمي سا فسنجاني نمايند ما ملل به نفت برگشت تا ــا ــينيا س حس نژ. يكي فعاليت ها مذكر بين لمللي نفت ير پيش ببرحسينيا پيشبر مذكر صا گا ير به هند مهم نژــا حالي كه مذكر به نقطه . ما به يكب ــتا بو پاكسحمد نژ لت ير نفت ــط ــيد بو توس س ــي حساسنشاند شد) تا مذكر با نشسته شد. (يا به قو خو با باهم ! حكمي كه گرچه طبقه پانز يگر پيش بر نگ بويي

. مد ما ظاهر به همانجا ختم نمي شو نفت پايين يع شو يا خدحافظي كند نكه تو ــينيا بي حس نژيه سكو پيشه كر ــد ــاختما نفت خا ش ســركت ملي نفت ير نفت، مدير مو بين لملل ش تا ين كه هي مذكر خطو لوله صلح نمو تا پس سه، چها سا ، هند ها پاكستاني ها معيت ــب جمعه نيمه شتا مذكر خا شوندكه: حجت هللا غنيمي فر خند با فرمو جديد پيشنها قيمت گا به توفق ”سه كشو

سيدند.“ ير هامانه مستاني ــب هر چند غنيمي فر شــس مقابل صر خبرنگا بر توضيح ــد پ چنــر قر سكو ــد به بهانه ش با فرمو توفق شير نفت هند با عال ين كه ند ما سو مر ختيا كرــت س صد قيمت گا تخفيف ير بيش ۳۰

سانه ها گذشت. فرمو قيمت ختيا ت ــر ــركت ملي نفت ير ش ، ش ــر چه غنيمي فر گير مصاحبه ها يا بيانيه هايي هر گونه ــي صا گا ملند ما حقيقت خو تخفيف قيمت گا تكذيب كرليل ــينيا به حس ينجا ماجر بو كه نژ ــت. ف مي ــديد عملكر هيئت ــد با نتقا ش منافع ملي گو شال : ” با ين فرمو بيش ۸۰ ميليا مذكر كنند عال كر

“. طو قر به منافع ير ضر مي شوحسينيا : خلع سال شديم نژ

معا سابق ــفيد كر بو كه بر همه جا ســئو پيشين مذكر خط لوله بين لملل نفت مس

با نحرفي كه مذكر خط لوله صلح صلح خوستم تا شد ما عال قتي كه مقاما هد: ” حاصل شد توضيح با قيمت شناسي مذكر كنند ند چنانچه گر كا كرشا تصميم نهايي خوهند گرفت گا به تفاهم نرسند خوستا مطمئن ير هند پا ما مذكر خلع سال شديم. ر مقاما باالتر با شريط بهتر مي تونند ند كه مذ بوــئو ــو مس قيمت گا تما كنند. ” چنين عترفي سحسينيا هند ست. گر ين جمله نژ سابق مذكر تكا جه نگليس ير خا كنا نتقا يكي مقاما يرني به ــن تر ش بعا منفي ماجر يم ماجر پيرموني بگذ

خوهد شد.نعطا ناپذير نمايند ــد يرني موضع تن ــا يك مقجه نگليس ير خا ر هسته ، به نگليس جلسا مذكنش به ين نتقا مي گويد: “حتي گر شكايت مي كند. با بحث هسته يرهم بخوهد موضعي توني بلر ، نخست ين ، شنا حاضر مذكر ير بگير تا قبل تاييد كانر كه محمو حمد نژ پس ــايد .“ ش كا نخوهد كرــه ــر بر مذكر كنندگا س يز مش مذكر تلفني با پرگرنه ــند با قيمت به نتيجه برس ما مهلت تعيين كر تا نست كه ها تصميم نهايي خوهند گرفت ، نمي سر كشو

مذكر كنندگا يرني خلع سال مي شوند.

تعامال مشكو مشا حسينيا خرين جلسه سه جانبه كه نژ

يرني بو تفاهم مي شو كه يك ــئو , مس (LNG) مشا بين لمللي قيمت فر گا مايعــا كند تا بر ــي معا س س پن بر به ستا ير پا ير مر سا قيمت گا حسينيا مي گويد: ”ستخد . نژ ــو بر ش. پاكستاني ها هم مشا به تقاضا هند ها بوليلي بر مخالفت ند. ما هم هيچ موفقت كرــه هما جلسه هم تجلس ــتيم. ما صو ندشــر حدقل ي ــه قيمت فر گا قيدكر كهما قيمت فر فعلي گا به تركيه ست. هر سه كشو هم پذيرفتند كه گز مشا تعهد

بر هيچي سه طر يجا نمي كند.“ خر بهمن ــه جانبه كه خرين جلسه س ئه شي مسا تهر برگز شد مشا گزــي جر تعديل س ــه طر با بر كر سقتي سيدند. بالفاصله پس جلسه به تفاهم با نحو عملكر مشا ــم كه شايعاتي غنيمي فر مي پرسجو تاكيد مي كند كه مشا كما صحت سالمت با يگر بعا حسينيا ــت. نژ س نجا كا يو ــا طر فا مي كند: ”گفته مي شو ين مشا مشالهه عليه ير شها ست. شركت ملي صا گا هم بر نگرني كر بو كه پيش سما شي ين گز پيش

شته ند.“ تباطاتي با مشا ، هند ها پاكستاني ها نجا كاين مشا يك . ــا ماجر جالبي نتخا مش قصه . به فتر مريكايي نگليسي ست كه سنگاپو شركت ما مسئوليت حسينيا يا مي كنم كه ين مشا نژفتن يك . همين يا باعث باال ــد بو ــما نتخا ش ش: ”قر بر ين بو كه هند ها پاكستاني ها يگر مي شو پر ت صا گا ير چندشركت مشا معرفي كنند شرا ينطو پيش نرفت. ظاهر يك نفر ين ي تاييد كند. ما يشركت مشا به شركت ملي صا گا معرفي كر ست. يا “. نبا كر ــن بحث ــركت صا گا ي مجمو شسما توسط شركت غنيمي فر تحركا مشكو مشا كه

ملي صا گا عال شد بي خبر بو ست!ير نفت هم قانع شد بو

سما فرمو قديمي كه به كشو ــا تجلس ” صوين پاسخ يم.“ ر كر يم ــنها بو هند پاكستا پيشــينيا به شبهه كساني ست كه مدعي ند گذشته حس نژجو ندشته ست. تشريح فرمو قبلي فرمو قيمتي ال فرمولي بو صد قيمت نفت برنت+ ۱/۲ ــد: ”۱۰ مي گويال يم كه برسا نفت برنت ۶۰ ــنها كر بو كه ما پيش.“ مقابل هند ال تعيين مي كر ــت گا ير ۷/۲ قيمند. فرمولي كه ال پيشنها ستاني ها قيمت ۴/۲ ها پاصد قيمت خير مذكر مو تفاهم قر گرفته ست ۶/۳ ال پن ۶۰ ست كه برسا نفت ال پن + ۱/۱۵ نفت ال بر گا ال )قيمتي حد ۴/۹۳ ــد ۶۴ ( برنت حال كمتر فرمو قبلي ير تعيين مي كند. يعني بيش ۲/۳ پنJCC معموال ــت كه قيمت نفت . ”نكته مهم ين س يرال پايين تر قيمت نفت برنت ست. ضمن ين كه هم چند ني فرمو جديد كاهش يافته ست.“ قم فز ضريب هم ير نفت هند مبني بر ئو ، لي ــخن مو ــت كه س ينجاسحسينيا صد ير معنا مي يابد. نژ گرفتن تخفيف ۳۲ تي ير ــما عال شو كه قيمت گا صا س مي گويد: ”بايد تي به صا نتر قيمت گا صد ستا , چند به هند پاتركيه ست چر ؟“ مرجعه به خاطرتش مي فزيد: ”پيش

ر خط لوله صلح ر خط لوله صلح پشت پر مذ پشت پر مذحسينيا حسينيا گفت گو با سيد محمد ها نژ گفت گو با سيد محمد ها نژ

خلع سال شديم تا صلح كنيم

ضا تا حاج ترخان قا حا جر بطه خا يت لعظمي بر هه سي مذهبي ها ند. هنگامي كه حسينيا به خاطر بز نژ با پدعظم قم ــيعه تصميم به ساخت مسجد مرجع عا شــاهپو مغا ميد ضا ش گرفت حا قا عو كر تا متولي ساخت مهم ترين تهر به قم شاهپو. كاسب معتبر تهر مسجد پايتخت مذهبي ير شوجر به قم هجر كر تا پايا قا بر ــتو س به ساخت مسجد كنا بز ترين مرجع عصر ماند. ،( ن يي كوچكش، حا تق ترخان (تهر يژ بطه هه پنجا چنا بو كه پس ــر نقال هم با سيكي مسجد كه خو موسسانش بو پير نزهك فرقا به شها ست عضا گر (مسجد قبا) به ــيد. جمله تامين كنندگا مالي مبا بو سنقالبيو مز بايد خاطر ــف كه حديث كش

برجسته جست.

vUOÄ

ϚO

∫ fJŽ

Page 59: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ انرژى۵۹ــد بو كه قيمت فر گا به ير فعلي نفت قانع ش ين ، قيمت خوبي ست.“ تركيه بر صا گا به هند پاكستاــت كه قر كه بيش سا پيش نكته جالب ينجاسست بيش مذكر مضا شد با تر ها بر صا گا فعلي ، منافع ير تامين مي كند. قيمت فر گا ير به

ال ست. تركيه باالتر ۷ يند گر تر مي شو چر گا

ــا فرمو جديد ــر مخالفتش ب ــينيا ب حس اليل نژــيا ختيا هند ــنها ير كه گا ير بس پيشنيا ال قيمت گا هد، ينگونه ست: ” پاكستا قر مي ست هم حمل نر تميز ست. چر كه هم شد به ليل نسبت به سا ست به همين نقلش به سيله خط لوله شت. ثانيا قيمت شد قيمت بيشتر خوهد يند نفت ــت تي قيمت نفت هنو كمتر س ــا حر گا برســوخت بايد حدقل مسا يا ليل تميز س تي كه به صوــتر قيمت نفت باشد. بنابرين گا فضا بيشتر بر بيشمريكا بر پا . ثالثا چو منابع گا ــد گر تر شفع نيا ناگزيرند هايشا كافي نيست هر طر بر فع نياجو كنند. ميانه شا ير ها خا به سمت كشوقابت برخوهند ميانه به يند بر سر گا خا شر غر سيا قابت باعث خوهد شد قيمت گا ــت همين خوسپاست. به به قيمت ها كه به طو سنتي پايين تر ليل سط سا ۲۰۰۵ به خر ينكه بين لمللي برسد. نكته شند گا با خريد به با فر كمبو عرضه گا به با با

تبديل شد قيمت ها هم فزيش يافت“ير شي ها مهم، سند فر قر

هايي مهم صا گا كه سا ۲۰۰۵ به سي قر برهد سيد ست نشا مي نيا به مضا ــر ين طر سرسكه مذكر كنندگا يرني با پذير فرمو جديد چه مقد به

نند. منافع ملي ضر مي ۱- قيمت LNG ير برسا فرمو توفق شد حد ۶/۳۴

. بر ميليو بي تي يو مي شوست شلف بر فر ۴ ميليو تن ۲- قيمت قر نو پن منعقد سترليا LNG سا ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۷ كه بين

ال ست. شد ست. بر هر ميليو بي.تي.يو ۷/۹ ۳- قر چوبولكتريك بر صا ۱/۲ ميليو تن قطر پن سا ها ۲۰۰۹ تا ۲۱۶ بر هر ميليو بي.تي.يو به

ال ست. ۱۱ LNG ۴- قر گا قطر بر صا ۱/۲ ميليو تنــركت كوگا كر جنوبي سا ۲۰۰۷ تا ۲۰۲۷ بر هر به ش

ال ست. ميليو بي.تي.يو ۱۰/۴۰ ــو قيمت جا با گا بر هر چنانچه مالحظه مي شال ست. قيمت توفق ميليو بي تي يو LNG حد ۸ تا ۱۱ نتر ست. صد قيمت ها ــد ۶/۳۴ , حد ۴۰ شحتي قيمت قر فعلي صا گا قطر به هند كه سا ال بر هر ميليو بي.تي. مد حد ۳/۱ ۲۰۰۷ به جر ــت به نقل يكي فر شاخص بين لمللي كه قر يو سفزيش خوهد ست پس ۵ سا بد سقف يت كر يا ــد. يند برس ال ــت حتماال به حد ۱۷ تا ۱۸ يافمسئوال مذكر كنند به ختال قيمت فاحش مذكرتشا با

شته ند؟! ها بين لمللي توجه قرمو شد شا كليد كه فر

ها فر LNG با مشا مذكر خط لوله صلح قرئه نمايد. تش بر خط لوله صلح پن تحليل كر تا مشوقتي عال مي شو نژ حسينيا به نكته ظريفي شا مي كند: “پن مبنا محاسبا قر كه متوسط قيمت فر LNG به ني قيمت بيش ۱۰ قر مو گرفته ست يعني متوسط

ها قديمي هستند توجه قر ند كه تعد قر، با مشتر ــد ند كه با گا ماني منعقد ش ــا ها پيش سها يد قر ــر نش س ها كه . هر كد ين قر ــو ب : حسينيا نتيجه مي گير گرنتر جايگزينش خوهد شد. ” نژما به ــا بعد موعد صا گا ”بنابرين هنگامي كه ۴-۵ سپن بسيا بيشتر قيمت ها فعلي هند فر برسد قيمت گا ه ضريب فرمو برسا قيمت ها فعلي حالي خوهد بو ست پن تعيين شد ند كه قيمت ها پايين تر به با ند مترها فرمو بايد هند. حالي كه تعيين پا مي

يند مدنظر قر مي گرفت.“ فزيش قيمت گا ۵ سا ــت. چر كه همين حسينيا صحيح س ــتدال نژ ســلف“ قيمت بتديي قر صا ــت ش س قر ”نو ال بو كه پن سالها قبل ۲/۵ ــترليا به س LNG

سيد ست. ال حا حاضر پس تمديد به ۷/۹ تي تهيه طر بر بهانه ها

ستدال مهم هند پاكستا بر نپذيرفتن فرمو قبلي ين كشو بر قيمت باال گا ير نبو كشش با . هر چند تيم يرني پيش ين عنو كر بو كه حاضر بوست گا مستقيما به مشتريا هند پاكستاني يك ئه كند تا ين بهانه هم بين بر ما هند ها قابتي با يگر حسينيا پيشنها ند نژ ستاني ها مخالف بو پاــه جويي ها هند ها ــر ير بر جلوگير بهان ط

ليه نها سالها .“ مي شو به ر پاكستاني ها مطر تخفيف بعد چندسا مبلغ تخفيف پس گرفت .مثال صد سا سو صد ، سا ۲۰ سا ۳۰صد قيمت گا تخفيف بدهيم سا چها ساالنه ۱۰ــو گا بگيريم تا صد گر تر پ ــس ۱۰، ۲۰ ۳۰ برعكهم ما به ــتا حل شو ــكل كشش با هند پاكس هم مشخوست ين كه برسا شا به منافعما برسيم. ” با سمي بانك جهاني ، هند پاكستا بايد سوبسيدها حذ نها به ين كا خوهند كر تخفيف ها كنند مي گويد:“ با يو خوهذ شد خوهد شد كه به سو

“! لتي هند پاكستا مي نه مر جيب شركت ها يي هيا مدير شركت ملي نفت بند مخالفت

خر ــه جانبه خط لوله صلح تهر شاهنامه تفاهم سخو نيست. كه ين مطالب نگاشته مي شو (نهم سفند ند به طالعا مهمي جلسه چند قبل هيئت مدير ) نگا ماقتي ست يافت. يك منبع مطلع فا كر : ” شركت ملي نفت قا حجت هللا غنيمي فر فرمو قيمتي جديد تفاهم شد بر خط لوله صلح به جلسه هيئت مدير شركت ملي نفت مي بر عضا هيئت مدير با مخالفت مي كنند حافظ منافع قا غنيمي فر يا نند. عضا هيئت مدير به ير نمي با قيمت فر ها همين جلسا ير با قا مي كنند كه شيمي ها تاكيد كر ند كه مبنا قيمت گذ بايد گا به پترــد كه به قيمت فر گا به تركيه برسد.“ به گفته طو باشــركت ملي نفت ضمن ين منبع مطلع ، عضا هيئت مدير شبا ين بحث مخالفت با فرمو تفاهم شد تصميم گير نهايي

ير نفت موكو كر ند. به جلسه با حضو سي كل كشو هم ــو كه با يگر شنيد مي ش سو سي ها ــا شد بر با فرمو جديد پيشنها حس

جد ين با شر كر ست.نشستگي م با مضا ح ليل

ــتا مخالف نيستم ساسا ”با صا گا به هند پاكسسيايي ها گر چر ير منا ــت گا س معتقد بهتر ما ليلي ند كه بر فر گا نها بچرخاند ما صنايع ين ست طر مقابلما هم بو ا گر هيم. چو تخفيف قتي مي گويند ير حدقل ميليو نفر . كا نمي كرنند تخفيف فر ثر ملي ندگي مي ــر ير خط فق

“. هيچ توجيهي ندحسينيا سپس به مسائل سياسي ــيدمحمدها نژ سمنيتي پر صا گا ير شا مي كند: ”گر مسايل منيتي ها عال ــت. تر ها با پا بر ما مهم تر س ــد هم مطر باش، حاضرند گا بيشتر كر ند كه صو جا صا مجدبا شريط خو بخرند. خط لوله هم تا يونا كشيد ند. طرفي نبا متنو كر منابع تامين گا مسيرها پايي ها هم به ستاني ه مقاما هند پا ست نتقالشا هستند.“ ين

سب مجو صا گا هستند. نبا هم به ميد كر ند قر خطو لوله ظها پاكستاني ها ئن ۲۰۰۷) به قطعيت مضا ــد ( ين ــا صلح تا تير ما سگذ به ليل شريط سخت برسد. ما ير گر كساني به نبا با سياسي با منافع بلندمد قتصا مر هستند يا نبا خدشه اليل منافع حزبي شخصي به يگر به عد لت ند تي يا نعقا قر مثال فال كر به منافع

يگر مر كنند. يخ يك با بايد تاــت هم بي مالحظه. حكمش، يخ هم عا س محكمه تا هم نافذ ست هم غير قابل تغيير: “با فرمو فعلي قيمت گا ال ۲۵ سا به منافع ير ضر خط لوله صلح ۸۰ ميليا يگر بر ين نكته تاكيد حسينيا يك با خوهد شد.“ نژ

. نشستگي هويد شو اليل مضا حكم با مي كند تا

بيانيه نافرجامان مدير شركت گيل هند كه مشا نفت ست گفته بو : ”بها گا طبيعي هر خط لوله يافت گا ير حا فزيش ست حتما فتا تفاق ست.“ حاال چه حا حاضر بسيا ضعيف

؟! خته م شو ه گا فر ست مسا بيانيه سياسي خط لوله صلح قر بو تابستا تبه سه كشو مضا شو كه نشد. توسط مسئوال عالي ير نفت) سه كشو ليه بيانيه سر (يا سه متن هلي نو نهايي شو ه قر بو با تهيه شد سال ه با هم نشد. پيش نويس بيانبه نافرجا كه بر حفظ

منافع ملي تاكيد كر بو چنين ست: لت) عال مي كنند كه به ئيس ير (يا سه سه ليل منافع مشتر سه كشو خوست قطعي شا به چگي قتصا توسعه همكا ها منطقه يكپاعال مي مينه نفت گا ها ــو همكا بين كش

كنند كه:ــت پاكستا هند بر خريد گا طبيعي ۱ـ خوس ير به منظو متنو كر منابع تامين گا بر فز به صو به موقع كشو پاسخگويي به نيا

. بر كشوخل پاكستا هند. ۲ـ به منظو مصر

۳ـ قصد سه كشو بر حمايت همكا بر تسهيل . كر نتقا گا ير به هند طريق پاكستا

سا تائيد مي كنند كه قر خريد فر گا ۴ـ . ظر مد سه ما منعقد مي شو

ــد ۵ـ تائيد مي كنند كه پر به صو هماهنگ شما به يد هر سه يك ــو به جر ــه كش س

سد. پايا ۶ـ نبايد ترنزيت گا طريق پاكستا به هند مانعي

. يجا شو۷ـ سه طر پذيرفته ند كه خط لوله به صو قطعه

. به قطعه جر شو

Page 60: Shahrvand Emrouz 01

۶۰هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ انرژى

. عالي ترين مقا ــو يژ ب ير ــا بر نفت مس بهمن سما يد مهمي بر صنعت نفت گا جمهو سالمي پك » : تا ها گستر همر كر ند كه با مطر كر

«. گاــيه، پيشنها س ــو منيت ملي بير ش يگو يونف، مد. ، يك گا جلو ستقبا . پوتين به ــكو بر تهر به مسيه نعل ميخ با ند ين ــيه ما ناهمگو س ير نر كنش قائم مقا سخنگو كرملين به موضع ناتو كامل شد. پك گا يجا سيه بر قد با هر گونه قتي ناتو : «محتو چنين ــپكو تاكيد كر يميتر س ، هشد يجا يك نبا سيه به جو ند كه قدمي به هيچ جه ، معا گا پر هم موسسه گا ست.» لكساند مدها ما كشو با حتما تشكيل سا هفتمين سفند : «مقايسه صنعت يد كر پك بر تر كنند گا همانند صاشو ست به سخت مي تو نظير بر گا با نفت بسيا با ين كه فعاال . گمانه ني پك صنعت گا يجا كرــو ش با گا بتونند قيمت گا بين خو هماهنگ كنند ها توليدكنند گا قد ها خو ست. بنابرين كشوها جهاني گا هماهنگ خوهند كر ما توفقي بر باسانه با بيا تل ! نخوهند شد.» كا تل گا يجا كاتل» ستفا پك همو با پسوند «كا . غربي ها منفي ــركت ــت كه معا بز ترين ش ــد. عجيب ينجاس مي كننما متشكل ــا تل» بر س توليدكنند گا جها «كا

ند. هم نقطه صفر. توليدكنندگا گا ستفا م هو بر يك با

ــكل » صف بند موفق مخالفش ش پك گا يد «ــت. نر قطر لجزير با ين توجيه كه نحو س

چهر

ست بر سر سفر نيامدند قيمت گذ گا با نفت متفا ند. ، شيپو حمايت گي نظير توتا عو شركت ها بزفا موفقت ها مخالفت ها كه تجزيه تحليلش هد ين پك گا مي توند نگا نيست بايد تاكيد كر كه پيگير يد

مسيرها تا بگشايد.ــيه تعامل با ير بر س ين ميا ما نحو برخو مين ــر . حاكما س يت نر ظريف قابل توجه محويشا شطرنج بين لمللي، سترتژيه تز گر بر پيشبر با» پيشه كر ند نبايد نتظا چشما « هو بر يك بايگرني يست يگر باشند كه گر با بسته گو ها گرفته

ند. يگر هم تو بايم. مي گر فتا ها به كمي قبل تر با ــناخت بر شئيس جمهو ــال ــته مي ــا گذش هنگامي كه ميانه ســيس شركت فت بر تاس ــانگها چين حمد نژ به شست پوتين ــت س ــتر بين تهر مسكو گا مشمزگشايي بين قايعي كه گذشت پشت بند ــر ها ــد پس مي تو نيا پ مي خوه

يخت. پك گا صفحه موجهه با صفها نيامد ميلر به

نت ــند معا ــينيا بر مس حس ماني كه محمدها نژفت پس ــكو ــته بو به مس بين لملل نفت نشسبا تشكيل شركت مشتر گفت گو با مقاما گا پر ليه موفقتنامه بريشا گشت كه متن گا به تهر باــركتي با سهم مسا ــا كند. پيشنها ين بو كه ش ستشكيل هر طر يك يا ميد گا بر توسعه فت قر شد ليه به مسكو گذ كنند. متن به ين شركت ئيس گا پر به صفها بيايد موفقتنامه مضا كند. ما فت چر ــينيا هم كه نفت حس ميلر به ير نيامد. نژ

قتي يكي ــتر خامو شد. بعدها تشكيل شركت مشفته بو تا ــكو ــئوال مو بين لملل نفت به مس مســكيل شركت پيگير كند ها قدمي ماجر تشقا پر به هتل محل قامت ــنا گا ش معنا يك كاــا به يد كه پيش ند تا عالقه منديش مديركل فرستانچه جال خوني هند! با ــد بو نشا توفق ششانگها حو پس مي توند نقا چهر ند. به ــك گا باال پ ــا برخو با ــي مقام برخ

يم. شانگها مي همكا يا با خطرنا ها

ــد. محمو ــا مي كن غ ــق خو ــن نط ــر پوتي يمي السا جمهو حاضر جال شانگها حمد نژ كنا سيه مصاحبه ئيس جمهو . جمال پوتين مي شنوير همكا ــتر گا با ــيس شركت مش خو تاســر حمايت مي كند ينچنين مينه ن ــكو ـ مس تهر. با كه به نظر مي سد مي غا با به صد سو يو ها پيش نوشته باشند. مسكو شهر ــنا سست حلقو به كرملين. شايد ها مي خوهند با همين ند تا با ــر خو كنند گا گ ها مهم صا ــو لگو كشپا يه ــد بين مسكو تحا حركتي ظريف، بحر يجا ش، مشكال هند با فرفكني مينه قيمت گا تعميم

ند. پا به شركا خويش بيند يند با ، بيانيه مطبوعاتي گا پر ــانگها پس جال شمد بو : « مذكر بين محمدها مخابر شد كه لكسي حسينيا معا مو بين لملل نفت ير نژسيه طرفين تصميم گرفتند تا پر ئيس شركت گا ميلر، هند.» با سي قر تاسيس شركت مشتر گا مو برقا پوتين ين پيشنها به عنو بتكا ير معرفي ين كه

پ گا با ش مستند پ گاگز با ش مستند گز

Èb “ U{—

Page 61: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۶۱با صحبت نكر ند! ير لي مقاما نفتي كر بو ــكوتايمز» البه ال مطلب مهمي كه ۲۲ نامه «مس چر؟ يو ساند سنا ــت خو به چا ئن ۲۰۰۶ صفحه نخسما حيا صفر يويي كه . سنا حتمالي ها فا كر. به ييس جمهو فقيد تركمنستا نوشته شد بو ، مر نيا

قت كنيد. يو ين سنايو پيچيد مسكو تايمز سنا

ــت پس هفته ها ــا ۲۰۰۹ ميال س ــامبر س س »ه عمر به ئيس جمهو تظاهر تركمنستا نيا [مريكا ] كشو خا شد ست. مسكو، يو قد ند ين سناها يرني كنتر مركز شهر ند. نير تا مي مسئو كوساني يعني عشق با جهت منيت بخشيد به مركز گامريكا هميت ليل كه به مخالفت ها ست گرفته ند. به بايجا به ــو ها خ مريكا نيز نير ، ــو نمي شــت. جلسه ضطر مسكو ما با س حالت لجزير، ليبي، ، ير سيه، كنند گا يعني ها صا كشومد ند. هم نتقامجويي گر بكستا به تالفي قزقستا پا عال ــا گا به ــا موفقت خو جهت توقف ص ن «. ــي همه جا فر مي گير نويه ۲۰۱۰ خاموش ند. مي يويي ست كه «مسكوتايمز» ترسيم مي كند بالفاصله ين سناليكن قعي به نظر مي سد يو غير مي فزيد: «گرچه ين سنالت ها شركت ها نر يويي ست كه قيقا هما سنا

شته نگر هستند.» جها مدنظر ير نيز مناقشه ــكوتايمز» تال مي كند تا «مسهد. ين ــيه قر س پا كر كنا يه ــيه تحا سپا حا گستر يه بط ير تحا حالي ست كه پايي سا گذشته ميال ست. نر پنج كشو ــتر حمايت خو طر نتقا گا ير به بيانيه مش

ند. پا (ناباكو) عال كرچند چر مهم ...

گا با يكديگر گرچه همكا شركت ها توليدكنند نفت لي بايد توجه كر كه سياست صولي ــت طبيعي مفيد سخلي جمهو سالمي ير همو بر عد مدخله مو شد ير همو بر ين نكته ها ستو بو مسئوال كشوضي هيچ كشو ير هيچ گا تماميت تاكيد كر ند كه يگر . سو ــئو نبر تجا نظامي نخوهد كر يرس بط ــتا ئيس جمهو مرحو تركمنس ــر نيا صفرمــا قربت خاصي با يرنيا ــت تركمن ه ش يكي با ير نزند. به گونه كه سفر برخي هنرمند يرني به عشق با سمي ين جمهو عالي ترين تشريفا برگز شد مقاما گا مي شوند. حا ين سئو مطر هي فر ستقبا بر ها يو فرضي نير ــت كه چر «مسكوتايمز» سنا سها شهر عشق با كر نظامي ير كنا نيرنيا ست. خاير گا ندگا مهم ست. تركمنستا يكي ــكو تايمز تال مي كند تا پيوند بين سياست ها چر مسيت ير برقر كند، هم به محو مينه گا با ــيه ســو نظامي ــو حض ، ها س ــر ــر به ف ــكو. گ مسها نظامي ير نند چر نير تركمنستا سر مي پر

ين با خيالي كر ند؟!پا سها با تهديد مقابله به مثل

پك جديد حا شكل گير ست» يا نويسند مطلب «يويي كه كنا هم چيد ست با سنا ــته مه نوش ، قا يا قتي جد مي شو كه يو فو ــنا : «س مي سيه ما مه ۲۰۰۶ كنفرنسي ما يكي عضا نچه محد ليل مينه نر برگز شد به كه برلين ست.» يا خطا پا پر ناميد به شد فعاليت گا. خوند پا به مقابله به مثل تهديد كر ــس كنفرن

ــكوتايمز» ماهيت ــيه «مس س ما ــال نمايند جم ( يو ها بيشتر با مي كند: «يشا (يا پيچيد سناپا، توليدكنندگا گا مقابله به ضافه كر كه با ين تصميم

«. مثل خوهند نموليلي ند كه پر محد مي كند پا فعاليت گا گر ما » به مقابله به مثل برخيزند. عضو همه «توليدكنندگا گاسيه سخنر برلين تال كر همه توليدكنندگا ها هد. «مسكو تايمز» مي فزيد: «كشو پا قر گا بربر ما سيه، مكا يك سا هبر بز توليدكنند گا به هند. ين حركت پك نيز پرنفو تر باشد تشكيل مشتر كه ــاند.» مسكوتايمز به مخالفت پا جا خو خوهند نشنگليس با توقف پر خريد شركت Centrica توسط لت ــد خشم ــد: «ين خبر به ش ــا كر مي نويس پر ش گاپر نيز عال ــركت گا ئيس ش ــت. پر برنگيخته س گابرنخوهد پا نتيجه خوبي سيه، بر كر توقف برنامه ها نامه چا مسكو به صرحت ظها يا يك شت.» ين ما توليدكنندگا يابي مي كند: «تهديد به تشكيل سا تهديد با گا يك خطا سا نبو بلكه پشت حقيقت هايي قا ــت كه ينجاس ــت.» جالب س توليدكنندگا گا نهفته ــيه، سا گذشته هد مسكو س جه ير مو خا ال

. پك گا تكذيب نمو بو تاسيس لمصالحه يا همكا جه

، بز ترين خاير شناخته شد گا صد ــيه با ۲۸ س. ين صد توليد ختيا ــر گا جها ۲۰ خايپا نيز صد سهم گا نتقالي به ــو به تنهايي ۲۶ كشسيه ، ير خاير گا سه كشو صد ۶۰ . ست شناسا با نر معتقدند تا ــت. برخي كا قطر نهفته س . ــو ــا جهاني بر گا بربر مي ش يند تقاض ــا ۲۵ سها ما كشو «مسكو تايمز» نيت مقاما تشكيل ساپر ئيس گا ند: «خطا ينگونه بيا م توليدكنند گا خصو سيه ما پا همچنين ظها نمايند به ما جهاني توليدكنندگا گا به نظر مي سد بر تشكيل ساپا باشد.» همين جا ست كه مقاما نفت گير متياسيه مي خوهد با تجميع ير يا ير بايد به هو باشند. نيا، جهت هماهنگي بيشتر بين ساير توليدكنندگا گا له تجربيا تضمين ستمر ثبا نر گا نها مباجه لمصالحه قر تا ها جها قد بر يا ين كشو

؟ «مسكو تايمز» شايد ناخوسته پا بر خو متيا بگير . ما به شفافيت تما ين سياست پر برمي

يد شانگها ماجر ــژ ــا محمو حمد ن مالقا ب ــن ــر پوتي يمي ال

ــيه جال شانگها گفت: «مسكو ميد ست قر حاشمينه بهر بر منابع سرمايه گذ مشتركي با تهر ــت مذكر ــاند.» با حماي ــو به مضا برس گا كشنم كه شركت ها ما : «مي فز ير ــركت ها با شبر نسجا تال ها بخش نفت گا شامل نعقا قر ، مذكر مي كنند. ما ين بتكا عمل سرمايه گذ مشترئيس جمهو مو شركا يرني خو حمايت مي كنيم.» ه بيش ۶ ما نجا شد به يد با حمد نژ ــيه ستباطا شا مي كند سپس يگر همكا نظير مينه ها مد مي گويد: «ما سر همكا كشو مقوله نر سيه ير يجا سرمايه گذ مو بهر بر منابع مشتر سخن مي گوييم. كنو ين بحث تنها حد يك يد

غا نشد ست.» شناسي هنو مطر ست مباحث كاــا ۲۰۰۰ به سه ــيه ير س س بط تجا حجم بربر فزيش يافته ست. «من بر ين با كه يجا كلو نر ما همكا شانگها موضو نويدبخشي ست كه مي توند ساتباطا موثر مينه حمل نقل تقا سطح همكا سيه بر تامين گي ما باشد.» پوتين با بيا ين مطلب

مالي برخي پر ها هم سخن مي گويد.پا ير به نتقا گا سها بر مت مقا

يلي ستي ــت. نو ــانگها يك سر خط س جال شــته ميال برگز ــا گذش خبر ين جال كه ميانه سيمير پوتين مي نويسد: « حا حاضر ال ــد به نقل شخصو ينكه كد يك منابع بر سرمايه گذ مشتر ئيس جمهو يزني هستيم.» پيشنها كنيم، حا بحث : «تهر ــپس جمع خبرنگا خاطرنشا كر ــيه س سحد خط لوله پر پر كت شركت گا پيشنها مشاقت كنيد كه - هند مطر كر ست.» - پاكستا گا يرپر پر صا گا كت گا با هم پوتين پيشنها مشايند ــا چنانچه هر چه ــو ير معرفي مي كند ت سير باشد. بخش پاياني خبر مسئوليت نخستينش با سيه شانگها به بند ئيس جمهو ــتي سخنا س نوبا همكا گا با يو پيچيد ها ــنا يگر سير شا مي كند: «ين خط لوله (خط صلح) مي توند تا كشو ين خط لوله موجب حد ين مه يابد. عال بر چين هم ــد كه حجم قابل توجهي منابع گا ير به سمت خوهد شها سيله حضو گا ير با شر حركت كند به ين .» گا هما قد كه تحكيم ــا فت پايي به تاخير خوهد پا بط با هميت تعميق ــر ير ش موقعيت كنند ــيه به عنو مهم ترين كشو صا س . هم نقش پا برسد پا نمي خوهد لوله ها گا ير به يه گا به تحاتمند قا سبز بريشا يجا قيب مطمئن قد تا مبا سيه خط كت . شيريني پيشنها پوتين بر مشا ــو شلوله صلح نبايد تلخي پنها سياست ها بر كر . مسئوال مذكر كنند يرني پا يا ببر ير با گا

ند. حتما ين مهما مدنظر بيانيه كه تعبير نشد

حسينيا يد محمد ها نژ پس جال شانگها ئيس شركت به عنو معا بين لملل (سابق ) نفت با سيه : «ير پر بيانيه عال كر سيه، گا پر گاــركت سرمايه گذ مشتر همكا ها با تشكيل يك شمينه ستخر نتقا نفت گا گستر خوهند خو

قعيت به خو نگرفت. پر ما تعبير .» بيانيه گا

انرژى

ني ها تعميم نگر فكني فريو فرضي «مسكو تايمز» تشكيل ــنا نكته مهم ســي توقف ــكو بر نتقا جوي ــه ضطر مس جلسهايي نظير پا ست. هم با حضو كشو صا گا به يو حالي مطر مي شو كه ين سنا لجزير ... ، يرپر بحر قيمت ــو گا ليل قطع گا س پا به سيه بي عتما بدبين شد عز گا كي يف- مسكو به يونويسا ــايد سنا . ش ير كر بو گا ــاند هر مي خوهند ير به جبهه خو كشيند حاصل ختال صا گا سا ها گونه هند. يك يك توفق جمعي بين توليدكنندگا گا جلو يو يگر به جمله كه «مسكوتايمز» پايا سنا با قت كنيد: «ين هما ــته قعي نوش فرضي خو با قلم لت ها شركت ها نر جها يويي ست كه سناشته نگر هستند.» جا ين سئو همين مدنظر لت ها شركت ها نر جا ست كه تعميم نگرني ها توليدكنند پر به ساير كشو جها فعاليت ها گا

گا نظير ير با چه هدفي صو گرفته ست؟

Page 62: Shahrvand Emrouz 01

۶۲هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶شد ناتو با عضو پر سياست گا

يگر گز خو كه به نامه مسكو تايمز بخش ساند ست نظر همر عكس پوتين حمد نژ به چا تل ــر مي كند: «يجا كا ما ناتو ط ــا يكي عضا سنا موقعيت مشابهي ، ها توليدكنند گا ــو كشما سنر» سا قا « . مقايسه با خريد قر خوهد ها ــو ــته كش ــو مركز نر عال نمو كه گذش ناتنر برسا تو قد ملي پايي موضو سياست ند. يابي كر به تنهايي تصميم گير مي كر هر كشو ليل ست پايي به ها ين عد هماهنگي بين كشوجو ندشته پر كه يك سياست مشتر برخو با گاتي ها متفا پايي قر ها مختلف پر نيز با كشو گاهد به صو ــح مي پر ترجي ــت. گا ــاند س س به مضا هايي سته قر جانبه عمل كر ها قرپر سيه ست جر نمايد. گا كه منفعت بيشتر بر كنند ها سياست تفرقه بيند حكومت كن با كشوــنر» ضافه مي كند كه بايستي س قا « هد. گا نجا مي پر تخا شو تا ــت گا حد بربر سياس ــت يك سياس.» تعبير ين ــر پيش بر النه مذك ــو به صو عا بتپر جالب ست: «تفرقه با سياست گا ما ناتو عضو ساست كه چر ين سئو مطر بيند حكومت كن.» حا لي بر سياست مشتر ندشتن، بر خريد بد ست چه شد ؟ چر تخا خريد يك پا ــندگا خو ش فرلي گر ــت س نها ال قابل قبو ــا هماهنگي بين نهتل مي شوند بايد متالشي شندگا ين كا بكنند كا فر

شوند؟صا كر خر حسا ها ممنو

كتفا سنر» ــخنا « نعكا س ــي تنها به س نامه ــكو تايمز ، مس ــا ــس حر ه ــد. بالفاصله پ نمي كنفته قو Wood Meckenzi «ــر ــر «المب سيه ــد: «تحا پا به نقد مي كش ــر ــت ها با ن سياسين مي توند نر تاكيد كر كه سا پا بر سياست هد. ها توليدكنند گا موقعيت ضعيف تر قر كشوــافت ست. پا خوها حذ بند مربو به بعد مس يه تحاتي خو منع با گا ــد فر ين بند خري «پا يه ــي فزيد: « نظر به ين كه عضا تحا مي كند. مسيد ند مكا كه پر ــتركي بربر گا به توفق مشتل پا يك كا يگر عرضه كنندگا گا بربر پر نيز با گاهند. بو منافع متفا بين توليدكنندگا تشكيل ما توليدكنندگا گا تا به حا جد گا باعث شد كه ساتل موفق باعث مي شو كه قيمت يجا يك كا عمل نكنند. تل مي توند همزما عرضه پا فزيش يابد. يك كا گا هد.» طر ماجر ــا فزيش محد كر قيمت هپا هم مي خوهد با سياست تفرقه بيند حكومت كن همكا تحا توليدكنندگا جلوگير كند تا گا مانند نفت به قيمت هر چه تر خريد با بستن ماليا ها مد ناخالص ــه بربر نها، تا س صد به ــا ۳۰۰ ۲۰۰ تــب نمايد مد كس ها توليدكنند نفت گا ــو كشها توليدكنند ــو ند كه كش عين حا بيد بيندند بايد جلو همكا ها كال مي خو ــو نفت گا س!بنابرين تحا بين توليدكنندگا نها گرفته شو هماهنگي يا نها مي توند بر همه مر جها ثمر هماهنگي نها بايد شفا ، همه ــر مهم ما يك ش شته باشد ين كه قصد ستا منافع جمعي حركت كنند نه مثبت نچه مي شته باشند. صا كر خر حسابشا با كسي پر شر ين همكا ــد هد گا توند مو نگرني باش

يگر ست. بر تسويه حسا با

مريكا تش خشم نفت بر با تشكيل سيه ما قا يا عضا سخنا

ما جهاني توليدكنندگا گا كه «مسكوتايمز» به صرحت سايابي كر ظها پا ــا بر گرفتن متيا ظهمن المبر يا تحليل ها «مسكو تايمز» ين نگرني ها پر ين ست كه ير ساير كشو يا نظر گا مي ندكه ــي- قتصا محد يگر توليدكنند گا بايد هزينه سياسپا فزيش قيمت ين محصو بدهند: كر عرضه گا به فزيش حضو خو سيه همچنا مترصد « حالي كه ين كشو يگر تجربه همكا ست سو پا با گا پك نيز بر باال بر قيمت نفت تثبيت با عالمت ــا بپك توليد نفت خو كاهش ــئو موجه ست. هر كجا سسيه، با فزيش توليد پك جمله ها غيرعضو كشوند. تشكيل يك شركت مشتر سهم با تصاحب كرسيه مي توند تاثير بسيا مثبتي بر با هبر گا به پا شته باشد ضمنا ين مر مي توند تاثير بسزيي نيز بر گا ين تشكل سترتژيك شته باشد. موضع پا نيز خا مريكا برنگيخت. سي شد خشم كه جال شانگها برمريكا ين پيما سا گذشته نكه عضويت خصوصا سيايي مركز مريكا نپذيرفته خوها خا شد قو شد ست.» ين گز «مسكو تايمز» ست تفاقاتي كه ئيس جمهو ير كه كشو به عنو عضو » : شانگها فتاست، يخته ين خشم تش ست، نفت بر نتخا شد ناظر

ها نر توسط كشو شت كه تشكيل گر ظها يشا عضو شانگها باعث مي شو كه خطر قد ها مدخله جو قتي مينه نر سيه جلوگير كر همكا ير ــير صلي نتقا ــو كه قيمت گا مس قع مي ش موثر

«. طر كشو معين شوعطا قر نظامي بر گا

يك ــد به لجزير نز ــر عال بر ير تال مي كن پ گا . ــي بربر همكا گا لو با عطا يك قر نظام ــو شپر «مسكو تايمز» به جزئيا ين قر شا مي كند: «گاكنند گا به مين صا لجزير به عنو همكا خو با لجزير سيه . همكا بين ــتر خوهد پا نيز گسيل پر ها عظيم نفت پر لو هد كه گا جا مي كت لجزير مشا لجزير پر ها عظيم نفت گا گا ــو يك قر ۷/۵ ميليا كنند. به مو همكا ها فنجا مضا خوهد شد. پس سيه ــلحه س ال خريد ال ــيه نيز قر ست بدهي ۴/۷ ميليا س ، تعهد فو

لجزير ببخشد.»فشا برگر G8 نيت ها با گا

ــر ــكوتايمز» بد ش نامه «مس بخش پاياني گز ها توليدكنند يك ساختن كشو ضافه نيت مسكو نزسيه بخوهد موضو گا علني مي كند: «به نظر نمي سد ــر ــيه نظ س ليكن تل عملي كند ــكيل كا تشسا جمهو G8 ( كه سا گذشته ميال برگز ــه جلســكيل طر ستفا كر قبل تش ــد ) حدكثر شپا ما توليدكنندگا گا جهت فشا به موضو ساــت به منظو گرفتن متيا بهر بر كند.» همين جا ســد به يك ش ــد گا مو نز ــركت ها توليدكنن كه شسيه، بايد حدكثر حساسيت بر حفظ سياست ها گا هند: « حا حاضر مكا تشكيل منافع ملي شا به خر ليكن ين عمل ــت ــدگا گا موجو س كنن ما صا ــا س. مشكل پايي شو ها مي توند باعث تحا بيشتر بين كشويگر كه بر پيچيدگي مذكر مي فزيد، موضو نعطا پذير سيه مقايسه با با نفت ست. تجا گا كمتر با گا يرساخت ــتر يك موضو محلي منطقه برسا بيشنتقا گا منطقه ست ليكن خصو نفت چنين نامه با تحليل با LNG به نقل يك .» ين عمل نمي شوها جهاني تا سا ۲۰۱۵ بر گي با ما شنا عد كاهد: « حا حاضر مسكو تجا گستر LNG خبر مي كنند گا ها صا هبر كشو جو كه مي خوهد كسي قعيت به ست.» چند عالمت تعجب تحليل باشد ما ين

فتا هاست. كامل ين جمال سي با قا سبز با برند – برند يا عر

با يا سكو مقاما نفتي ير پس گذشت چند ما نكه طبق گفته ، به غم پر ــركت مشتر گا با گا طر شلين يرني يد مسو ــت نشا تر قا پوتين بتكا ير س؟ پاسخ ين سو مي توند نسبت به قصد نيت ها پا طريق ــيا ساسي باشد . نفت فر نفت به بس. مقاما نفتي پيشين ست پيگير خط لوله ناباكو ــو حد ند كه برنامه تر گا كش ير عال كر بوــر صا طريق خط ــو مترمكعب ب ۲۵۰ ميليپا هند ــد ست كه سهم مربو به لوله نظر گرفته شگر نهاست. لذ خوست فعلي ــتا كمتر ميز پاكسيا يگر گا بخوهيم جو هند پاكستا كامل بدهيم پا كا بيشتر بدهد، پايي ها نمي ماند. حا گر مقصد بر . ها نيز گر خوها ــبز شو گا ير بايد عر قا سين هند. با شطرنج گا هستند بايد به با برند تن

ناگزير ست.

انرژى

ير ير پا گا پا قرمز فرمينه سيه ير جا كال ين ست كه همكا ، مي توند بسيا مفيد باشد گا تشكيل شركت مشترپر گر منظو گا ما منافع كشو بيشتر تامين كند، ندختن پا ــويه حسا با كت تس ين مشا تشكيل ــد ما نبايد چنين ــي با بر ير باش بخشپا به شد به ــريطي كه ــويم. هم ش ماجريي شتن شتاين» تين با نبا طر نتقا گا ير ست. «ماپا يه قت تحا ئيس ير قتصا تريش به نمايندگي ين بر حمايت نتقا گا ــا به بيانيه مشتر با ششكا ير مي گويد: «با ين بيانيه مشتر پيا سياسي شني حمايت طر ناباكو نشا شد.» برسا ــاالنه ۳۰ ميليا پا (ناباكو) س طر نتقا گا ير به مترمكعب گا مسير خط لوله سه هز ۳۰۰ كيلومتر . ين پايي منتقل مي شو ها به تريش ساير كشوها مسير ين خط شامل ــو ــيومي كش مينه كنسرسستا تركيه تشكيل شد ست. ماني، بلغا ، ستا مجا

پا تن شتاين ين طر مهم ترين طر تامين نر بايند مي تو تامين گا مسير توصيف كر گفت: « .» تاكيد سا كنند تفكيك كر ها نتقالي كشوسيه بتد سا ۲۰۰۶ سا گا كر كه «كاهش پا بو كه موجب ــه ي تحا ــگ خطر بر ن ميال تن شتاين .» با ــد طر منابع جايگزين تصويب شو شيژ ــو به : «طر ناباكو عليه هيچ كش عين حا فزــت. ما به هر حجم ضافي گا كه مي تونيم به سيه نيسين ــا نيا به گا ير هر س يم. يم، نيا ــت سفزيش مي يابد.» قر ست سا ۲۰۱۱ ميال يه تحالوله ها گا جديد برسا طر ناباكو، ساالنه ۳۰ ميليا ــير تركيه به بايجا مس ير ــب گا مترمكعيا ند سا كند.« پا ها تحا يگر كشو تريش مينه معتقد پا نيز ين يه پيبالگز» كميسر نر تحا

پا ين طر ستقبا مي كند. ست: «كميسيو

Page 63: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ نگاه كارشناس۶۳

پيش بيني قيمت نفت خا به تبع قيمت فر ها نفتي همو غدغه ها مسئولين مر غلب عم توليدكنند ها جها كشوــت، چر كه س مصر كنند بو نها ندگي ــا بع ــر همه مر ب ين . لبته شد تاثير تأثير مستقيم نيا يكسا تغيير قيمت نفت فر ها همه جا نيست. بر كشو ما نيز ين مقوله هميت خاصي برخو ست. هر گونه فزيش يا كاهش قيمت ها مي توند بسرعت . فزيش قيمت نفت ما تأثير بگذ همه بعا قتصا كشوليل تفاقاتي بو كه يم به كه چند سا خير شاهد بويگر همزما قايع با مدند ميد ينكه ين همزما بوجو

به هما شد تكر شوند بسيا بعيد ست.غا شد همه چيز سا ۲۰۰۴

ــا ۲۰۰۴ برمي گر كه تقاضا ــابقه ين فزيش به س ســل فزيش ــي عمدتًا بدلي ــت به طو ناگهان ــي بر نف جهانگترين مريكا كه بز هايي نظير چين همينطو تقاضا كشوشد قابل مالحظه يي پيد كر كه مصر كنند جها مي باشد . يعني تا شد تقاضا تا سا بمرتب باالتر بو ــط متوسشد حد ۱/۲ ــاله ــا تقاضا جهاني بر نفت همه س سشد تقاضا جهاني لي ، ميليو بشكه تجربه مي كريك شد. قم ۳ ميليو بشكه نز نفت سا ۲۰۰۴ به يگر يگر تكر نشد ست با شد تقاضا سا تاكنو ين شد حد يك ميليو بشكه هر سا تجربه كر يم، قم حتي يك ميليو بشكه گرچه سا گذشته ميال ين ند قيمت ها سا . پس بر پيش بيني هم كمتر بوشته باشيم كه شد تقاضا جهاني تي بايد توجه خاصي به

شد قتصا جها مي باشد. ضعيت خو متأثر قتصا جهاني شد ۲۰۰۷ ، سا كاهش

شد قتصا يند پيش بيني ها عمدتًا بر كاهش بر سا كو قتصا كه بعد جها متمركز ست، لبته ين به معنا يم جهش قيمت ها نفت سا ها ۸۰-۱۹۷۹ شاهد بوشد قتصا جها مجمو كندتر نيست، لكن سرعت شد قتصا جها سا ها قبل ست. پيش بيني مي شو ــا ۲۰۰۷ ، س صد بو ــا ۲۰۰۶ معا ۵/۲ كه سصد به مريكا هم ۳/۴ شد قتصا . صد باالتر نر ۴/۶پن ضعيت صد كاهش خوهد يافت. ين حد ۲/۴ . پيش بيني مي شو چين نيز منطقه يو نيز تفا خوهد فتاشد تقاضا جهاني نفت سا ها خير كه عومل صلي صد بجا شد قتصا ۹/۴ ــت سا ۲۰۰۷ بو سين هميت صد سا ۲۰۰۶، تجربه كند. بدليل شد ۱۰/۷ ها صنعتي عضو OECD چين ها يعني كشو گر كشو ، نها بستگي شد تقاضا جهاني نفت به عملكر كه عمد كنندگا عمد نها، صا قتصا شد فعاليت ها كاهش شد تقاتضا جهاني نفت جها مجبو خوهد كر كه

ند. كمتر محاسبا خو منظو يند مكا كاهش تقاضا نفت سا

يگر بر تقاضا جهاني نفت، يكي عومل تأثيرگذ مهم ها عمد مصر كنند جها ست هو كشو ضعيت قيق بر ها كه همانند خو با نفت قابل پيش بيني

ــت. هو ماليم غيرمعمو ما طوالني نيسمين سا متولي، كاهش مصر نفت بر شته ست. سو مستا به همر طو ــيني ، جانش ــد قيمت گا يگر شمه بر سوخت ها مايع تسريع كر ست. ضعيت مي توند كاهش تقاضا بر نفت ين لت بر تغيير سا بعد تشديد كند. چين هم سياست غا سنگ، كه طبيعي به گا ها نفت كو يا گا سوخت نيرخو توليدكنند بز مي باشد متمركز شد ست. ين مر ــد نفت ين كشو خوهد كاست. پس ش ند به مينه لت ، هو، سياست ها شد قتصا كنا ند تقاضا ــيد ها جانشيني نو سوخت، بر ماليا ها، سوبس

شت. تاثير مستقيم خوهد يش مي يابد فر پكي ها پكي ها غير توليد

يگر عوملي كه فزيش قيمت ها سا خير تسريع اليل پك به ها غير ــو ــت كش ، كاهش توليد نف ــر كخليج مكزيك قو طوفا ها سهمگين مختلف جمله يا شما فت طبيعي توليد بعضي مناطق جها مانند پك نيز ها لبته توليد نفت بعضي كشو . ــيه بو س هايي مانند اليل مختلف نظير مسائل خربكا كشو به نيجريه عر نيز كاهش يافت. ين مر موجب شد كه تقاضا ها كه يند پيد كند ين كشو پك فزيش فز بر نفت فزيش ناگهاني ليل ما شو نفتي ۸۰-۱۹۷۹، به پك، با كاهش تقاضا ها غير ــد توليد كشو ش قيمت ها صد تقاضا ــي ۸ ل ند همو حد ۵ ــد بو به ششتند، جهاني به صو ظرفيت ضافي بالستفا ختيا پك، ظرفيت ضافي به علت فزيش تقاضا كاهش عرضه غير، سريعًا به كاهش بگذ مر ين ظرفيت شا ختياــت (بين صد تقاضا جهاني س ــد ۲ ــي چيز ح ضافــو عمدتًا ختيا ــكه) كه گفته مي ش ۱/۶ تا ۲ ميليو بشعربستا سعو ست. لبته ين ظرفيت ضافي توليد، نو حتي نفت خا هايي نيست كه همه پااليشگا ها بتونند به ضعيت مي تونست قيمت ها پااليش نمايند. ستمر ين نفت سطح فعلي حفظ نمايد، لكن همه گز ها حاكي ها كشو پك برخي ها غير ين ست كه توليد كشوپك سا جا ميال نسبت به چند سا قبل ما سابه خوهند بو كه ين مر عمدتًا با فزيش قابل مالحظه سيد طر ها توسعه به خصو ها ناشي به ثمر توليد نفت منابع غيرمرسو (مانند بسيا عميق قيانو ها غشته نفت خا ها خيلي سنگين قير مانند يا شن ها ين طر ها عمدتًا با ها مي باشد. ين كشو ( به نفت كانافزيش قيمت ها نفت شتا گرفته ند. صو تحقق ين پك پاسخ ــد تقاضا جهاني با ين فزيش توليد غير ش مر مه مديريت با بر پك چا يي جز ــد خوهد ش

شت. برقر تو بين عرضه تقاضا نخوهد ۱۲۰ بد قطر نفت

خاير نفت يگر عومل تاثيرگذ بر قيمت ها، سطح خاير چه به صو سترتژيك چه جها مي باشد. حجم ين ــت. سا ها ند قيمت ها موثر بو س ، همو بر تجاها OECD مرتبًا به فزيش خاير سترتژيك كشو خير ــا ۲۰۰۲ به حد ۱/۵ ــكه س بو ۱/۳۵ ميليا بشگترين مريكا به عنو بز سيد ست كه سهم ميليا بشكه يك به ۷۰۰ ميليو بشكه مي باشد. ، نز مصر كنند نفت جهاخاير تجا هم طي ين سا ها علي غم فزيش قيمت ها فته ست كه علت عمدتًا نگرني ناشي فزيش بيشتر باال قيمت ها تضمين منيت عرضه بو ست. ين سا ها ين خاير هم ۲/۵ ميليا بشكه به حد ۲/۷ ميليا بخش

عم تجا سترتژيك) خاير ( سيد ست كه كل بشكه ۳/۸ ميليا بشكه به حد ۴/۲ ميليا بشكه فزيش يافته ها تقسيم كنيم، ــت كه چنانچه بر تقاضا ين كشو سها ين ميز نفت بر تامين ۸۳ نيا ين گر كشوقم سا ، حاليكه ين صنعتي پيشرفته كافي خوهد بوخاير ۴/۲ ميليا لبته به . ۲۰۰۲ ميز ۷۹ بيشتر نبوــتي نفت كه ها OECD مي بايس بشكه كشوــكه هست هم ضافه معموًال چيز حد نهصد ميليو بشخاير نفتي هستند كه ها جها هم يگر كشو كنيم. لي با تخمين مي تو قيق موجو نمي باشد ما به طو ــكه تصو يك ۶ ميليا بش خاير تا نز ين ــو همه مجم. يعني كمبو فيزيكي نفت، حتي صو قطع صا كرــو فلج كنند نمي توند ــي جها به ص نفت خا بخشنس ها عضو ، كشو خرين طالعا . برسا ــو ظاهر شبين لمللي نر (IEA) كه متعهد هستند بر ۹۰ يك به مر قا هستند نز شته باشند، خير كافي خو ضعيت عا خو ــر نفت، به ــد قط ۱۲۰ بــته هند. گرچه قطع به ين صو نه گذش ــه م

يند قابل تصو مي باشد. نه مد ست بوجو ميانه نيافتد قيمت ها تغيير نمي كند تفاقي خا

ــد كه تاثيرگذ بر عرضه تقاضا كنا عومل يا ش صطالحًا به ند قيمت ها نفت مي باشند نفت نتيجه يگر پيچيدگي ها ، نها عومل ساسي با طال مي شوست. مسائل ــي با نفت، تاثيرپذير عومل غيرساســد ين با حسا تحت ــته به ش ئوپلتيك گذشمه خوهد يافت. ضعيت يند نيز ين تاثير قر نها غيرقابل مه ما ــائل عمق قو ين مس نجايي كه ند قيمت ها نفت نيز به ــر ــت، تاثير ب پيش بيني سهيچ جه قابل ند گير نمي باشد. فقط مي تو عنو كر نچه كه هست بدتر ميانه ــريط بحرني خا كه مثًال گر شنشو قيمت ها نفت محد فعلي باقي خوهد ماند، ستخو تغيير ينكه ساير عومل تاثيرگذ هم به شر سرئيل غيرقابل پيش بيني نشوند. تابستا گذشته حمله به لبنا يكي عومل مهم فزيش قيمت نفت بو كه بعد

يم. ، شاهد كاهش قيمت ها بو كش كر ين بحر فرجو مكا عد ثبا قيمت ها

كر شد ين نكته قابل نتيجه گير نچه كه مجمو ــريط با نفت قيمت نفت خا فر ها ــت كه ش سين قيق مي باشند ــنا غيرقابل پيش بيني بسيا شــيا پيچيد قتصا سياسي نتيجه مجموعه عومل بسند. به عال نقش بو با ست كه بر ين با تاثير مي گذــتر ها بو به مرتب بيش نها با كه حجم معامال حجم معامال فيزيكي ست تاثير ين عومل سريعتر نگ شد شديدتر بر قيمت ها تحميل مي كنند، بيش پيش پرجويي ين معامله گر باعث مي شو به محض ست. نگيز سوحسا سو خريد با نفت، منابع عظيمي مالي خو هند قيمت ها بيش سها نتقا ها به ين بو يگر با لي همين يكته مي كنند باالتر ببرند. نچه عومل ساسي حركت چنانچه جهت عكس صو بگير مي تو كاهش شتن با چنين كا شته باشد. سر شديد قيمت ها بدنبا ما كه متاسفانه هايي نظير كشو با پيچيد بر كشو، به شد به ــعه جه برنامه ها توس قتصا بو ضعيت بسته ست، حدقل ين پيا ــطح قيمت ها جهاني نفت سجو شته باشد كه مكا عد ثبا قيمت ها همو بايد همه برنامه يز ها بايد برسا نظر گرفتن گزينه ها

. مختلف قيمت نفت صو بگيرپك نفت مو ييس *

چشم ند با نفت سا چشم ند با نفت سا ۱۳۸۶۱۳۸۶

ب ثبات قيمت نفت*v Uł—U¹ œ«uł

Page 64: Shahrvand Emrouz 01

۶۴هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ اقتصاددان

ترين متوفيا سا گذشته ست، ميلتو فريدمن مشهوشنفكر . يك نشگا نبو فقط يك قتصا ستا ميك كا . هما قد كه حو فعا عرصه عمومي موثر بوــا ۱۹۷۶ خو كند ــق بو كه نوبل قتصا س عمييا لت ها حو عملي هم فعا بو مشا قتصا گا سا مدير شت. همچنين به هما ميز كه به برعهد جريي بها مي هما قد نيز به فكا عمومي توجه مي كر طر مختلف مانند تهيه برنامه ها تلويزيوني عرصه عمومي خو متاثر مي ساخت.يكي فصو مشتر ليبر ها، ضعف نها نا ليبر به تعامل با مر عا ست. ين نقص قتصاهن مر عا قتصا نچه كه . جو لي ــق طريشو ــت، يك سر نمو جد عبا قتصا سيگر مكاتب فكر كمتر نتونستند ــت. ليبر ها نسبت به سيج كنند. ما با عامه فهم تبديل تر ــو به نظريه ها خ

. فريدمن ين نظر ستثنا پديد بوــو فقير ــا ۱۹۱۲ ميال خان ميلتو سها مالي هرگز به ــد. ما فشا كلين نيويو متولد ش برفت تا ــي . بر تحصيل به نيوجرس تفكر چپ جذ نكرخلي نامه يرستا جتر تحصيل كند. همزما نشگا نشگا كتر قتصا ــا ۴۶ ــگاهش شد. س نشــي ماليا ــابقه كا تحقيقات كلمبيا گرفت. با ين كه سفت تا يكي نشگا شيكاگو لي به ــت ش قتصا هد. سي سا ميك معاصر نجا ترين فعاليت ها كا ماندگا، پر نشگا شيكاگو كه مكتب شيكاگو پديد حضو نشگاهي تا . به نحو كه هيچ توليد فكر نظر جديد بوبه حا به ند شيكاگو جايز نوبل قتصا به خو نديد ست. ين جويز هم سا ۱۹۷۶ بو كه ميلتو فريدمن نقطه عطف نشسته شد . سالي كه فريدمن با ختصا به خو هه سط . نشگا ستانفو نقل مكا كر به موسسه هو نشگاهي فريدمن ِقَبل شهرتي كه نوبل بريش ۷۰ حضو غيرثا ين حضو عرصه عمومي ، بيشتر شد. حاصل بوماندگا شد. يكي تهيه برنامه ها تلويزيوني مشهو بو كه ها قتصا بر مر عا هم . ين برنامه ها بعد كتا مشهو ، تبيين مي كر ــر جنگ سفت. «سرمايه »مكتو شد به تما جها « نتخايگر فريدمن بو كه سبب سا » كتا مشهو ثرگذ

. عو هل سياست بر همكا مشا بو، تئو ها پولي بو نامه ما جنجالي ترين نكته كامريكا ها غربي به يژ ــو هه ۷۰ ميال كه كش ــل ي ــت ها مالي خاصي مينا جا ميال كينز به سياسند. نتيجه ــد بو كو تو با تو ش ضعيت چا ند، مريكايي فشا كر بو ند ــهر بي كا گرني به ششت نظا سرمايه كه جنگ سر با بلو شر قر ــتقر بانك مركز تخا لت با س . ــا بحر نمو چــت مالي نبساطي نتونسته بو به طر تقاضا قتصا سياس

هد. ينجا بو كه فريدمن نشا متغيرها پولي تحر شد قتصا باشد تا تو حجم نقدينگي بايد تناسب با نر

كو نينجامد. ما به فزيش هزينه توليد مد ست. به نحو كه فريدمن نشا مصر تابعي مدشا نها سا پيش بيني ند بر فتا مصرفي شهرــر تغيير مقطعي ثر فو ــكل مي ي مد ش يگر ــد فريدمن با . م نها ند فتا مصرفي ــر جد بــا حتس قعي خو مد ، با نظر گرفتن قتصا عرصه مي . به عتقا فريدمن شريط تو تو به تصميم گير مي پرهد. كو نيز فزيش مي نه تنها بي كا كم نمي كند بلكه گا شاخص نديشه فريدمن ين ست كه تو هميشه همه ياشد سريع تر حجم پو نسبت به مقد جا يك عامل ، كاال خدما ست. بنابرين فريدمن، قتصا قعي توليدنست كه بتوند تو مها كند. قابتي مطلو مي با همين يد حو نظر حو عملي شد. لبته مشا لي توصيه هايش غا كر به مقاما جريي نيكسو يگا بيشتر باعث شهرتش شد مقا مشا نالد لت به ــد يد ها پولي خو پيا كند. به يگا موفق ش قتصا هه ها خير مرهو مريكا شد مستمر قتصا نحو كه مريكا جر همين يد هاست كه تو بر هميشه قتصا لت فت. مريكا هم فرتر ــن . ثرگذ فريدم ــا كر خــتا هم سياست ها نگلس ير شهير گا تاچر، نخست ما. ين ين كر قتصا خو متاثر سياست پولي فريدمن تد

. علت مشا ها به هل سياست يكي علل شهر فريدمن بو . شنفكر بو نگ عرصه عمومي يگر حضو پر

يا مي فت. جبهه به مناظر ها جنجالي ها ــت بربر سوسياليست ها بو كه جبهه نخســرمايه به چالش مي كشيدند. جبهه ند نظا س بوهه ۵۰ . تب تفكر كينز نيز مقابل كينز ها بو، صد نا . فريدمن با قد كوتا يا بو ۶۰ ميال خيلي لنشين غالب مناظر ها پير بير مي مد. « لحن . مريكا بد كر شي بنيا جامعه » به عنو نتخا

. ين خدمت فرهنگي فريدمن كمتر خدما علمي نبوبه طو كلي فريدمن پس جنگ جهاني يكي موثرترين . بيشتر مريكا غر بو فر سياست ها قتصا ئه نظريه هايي حو كر شد مي شناسد. يعني سه حو يگا فعاليت ها عرصه لت لت ها نظير پولي، مشا به عمومي مانند حضو مناظر ها، نگا كتا مقاله تهيه يت فريدمن ست. ما برنامه ها تلويزيوني عومل سه گانه مشهويژگي . ين يگر هم يژگي ــر نظر يك ميا هل فكخصو يد ها بر شناسي علم ست. مقاله ، مباحث مربو به ــال هه ۵۰ مي يل ــي ــا ثبات قتصني شناسي جا تا بخشيد. مقاله كه جد ها فرــه چنين به ندخت. خالصه تز ين موضو پرمناقشــت فرهم نظامي ــت: «قتصا تحصيلي عبا س ســت س ئه پيش بيني ها نها بر تصميم ها كه بتو «. ضا حو ستفا نمو با نتايج هر گونه تغيير ) يعني قتصا كتر موسي غني نژ ، (معرفت شناسي علم قتصا

تحصيلي يك علم عيني مانند فيزيك ست.قتصا شي غايي بو كه نظا بر فريدمن ــت. همه نس قابتي تنها محل بر تحقق مي كتر حسين بشيريه قتصا فرهنگي. حو ها سياسي، يخي، ها مدني نظر تا گو مي كند: « يد ينگونه با سياسي تنها شريط برقر قتصا برقر بو ند. به نظر حكومت مهم ترين مانع فر ست بر تامين نجا كه ممكن ست پركند ين بايد قد حكومت تا يع قد قتصا نيز خو مي توند موجب تضعيف . تو ــر كفاهي، تاكيد لت . قتصا سرمايه قد حكومت شوــد به تمركز قد يا فر تما ش بر بربر به ، بربر لبته مقصو بربر ــت. س نجاميد لت ست

حقوقي نز قانو يا بربر فرصت ها نيست.ــت كه گفته مي شو مي بايد مبتني بلكه منظو بربر سنجا كه يكي بايد مال نصا ــد، ما بر عدلت نصا باشــي به چنين ــت تعيين كند نهايتا هم قد سياس عدلست مي ند، نتيجه چيز جز فزيش قد حكومت به كا لت محد . ين فريدمن، هو ــا خوهد بو ي يا حدقل ست كه تنها سرمايه قابل حصو ست، به ضع نظر سرمايه بيش سوسياليسم به بربر بهبو ، نبا بربر مي تهيدستا نجاميد ست. جامعه كه به ست نمي يابد. همين قرباني مي كند به بربر هم لتي ــايي ها ناتونايي ها بخش س مينه به نقد نا

خته ست.» مريكا نيز پر قتصا شد نقدينگي فت كه كشو ما با نيا ماني فريدمن ما به جر سياست ها پولي نيا ــيا باال بيش هر بســا گذشته بربر با ــد س ند. حجم نقدينگي توليد شــو ير تا پايا ــد مطلق حجم نقدينگي بد خلق پ ققتصا كال ــنايا با ش ست. بر ــا ۱۳۸۳ بربر بو سين نقدينگي چه عوقب ست كه ضح نظريه ها پول كامال ، نضبا پولي ست كه نگر كنند پي تنها چا

گا گذشت. فريدمن بر بشريت به يا

گذشت ميلتو فريدمن شت گذشت ميلتو فريدمنپاسد شت پاسد

نتخا نساني حق Áœ«“—UHž ÂUÝ

خطابه ميلتو فريدمنيژگي ها جامعه ين ست كه فر مي تونند يكي شكا يجا تغيير ساسي ساختا جامعه جانبد ماني كه ين جانبد فقط ترغيب باشد شامل كنند تا ، به نفع تبليغ كنند. ين ستفا جبا نشوست كه نشانه ها سياسي جامعه سرمايه فر مي تونند علنا حامي سوسياليسم باشند بر نيل به فعاليت نمايند. به همين ترتيب، سياسي جامعه سوسياليستي مستلز ست كه فر بتونند ما چگونه مي تو برقر نظا سرمايه حمايت كنند. طرفد سرمايه جامعه سوسياليستي نكه فر جامعه بتونند ؟ بر حفظ حمايت كرهله بايد تونايي تامين چيز جانبد كنند، شته باشند. ين مسئله يك جامعه نه خو معا ــكل يجا مي كند، چو همه مشاغل سوسياليستي مش

ند. يرنظا مستقيم مقا ها سياسي قر

Page 65: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

متهم گريخت؟متهم گريخت؟

جامعهجامعه SMS سوسه ها ۶۹ تجا حيثيت ۷۳ مين سر شهر يانا فاالچ ۷۶ با ۷۴

ستگير شد يا نشد؟ير بر ستگير شهر جز ين صفحا بسته مي شد، خبرگز فا خبر خرين ساعاتي كه ستگير ما عربي ير شت كه جز ين عبا س خبر گذشت، خبر فا جزئيا فقط تلين خبر فقط همين ند متهم گريخته به كشو هستند. گر يزني بر با ني سرگر ير شد مامو ستگير ظها بي طالعي صفي سفير ير ما نسبت به ين خبرگز مخابر كر چند ساعت بعد ين كه خبرگز فا . با ين خبر تاييد نكر قو ماجر يك ترين مقا به محل ين حسا نز كر با ين كه ير كشو با ما ، عال خبر قطعي مر خوشحا خوهد كر يگر با عد بو كه تا ساعاتي نها كه . حاضر به تاييد خبر نشد تلويحا با كنايه گفت كه خبر ستقبا كر بو ير ستگير جز ير حاال بايد ستگير ناكا جز لين خبر ستگير كر ند بدهند شيريني بگيرند. با ير جزير به تيتر ثابت نشريا يگر جز قت ير بو شايد تا چند با جز يگر منتظر خبرها بي سا

هند. ست مشتريانشا مي ير كجاست چه مي كند به ين كه جز پيوند كه هر خبر جديد vM Š ÈbN ∫fJŽ

Page 66: Shahrvand Emrouz 01

۶۶هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

ند فر كر گفته مي شو به خا «شهر جزير فته ست.» كشو

كباتا تهر صبح ــاكي شگا پوش لين مشتر فرلين سه شنبه سفند ما مر جوني بو كه با سرعت لباسي ــب ينكه لبا بريش مناس طمينا نتخا كر بعد ــت پس خل نايلوني گذش ــت، لبا ها قديمي ســگا خا شد. چند قد به سمت ش نها فر خت بها پرفت تلفن همگاني با شخصي تما گرفت باال خيابا يافت پو ــت پو مي كر مكا حاليكه خوسقايقي بعد مر جو با سرعت سو يكي . مشخص كرــد. لحظاتي بعد ناپديد ــا حا گذ خيابا ش ه خوسمي فر متهم يك شد... حد ۳۰ ساعت بعد خبر غير بط عمومي مجتمع قضايي قايقي بعد ند ملي خبر پرجع به متو شد ، خصو خبا منتشر مو قتصا، متهم به تحصيل ما به طريق نامشر شهر جزير عر، نامبر عال كر شو خت ستفا سند مجعو پر ــو تحت لحفظ جهت ــه معيت مامو مرقب به ص كشناسا ــتقر كا ، حا عز به محل س ــايي مو شناسيد ، نتيجه غفا مامو متو گر گا بو ــب منتخست. يد قدما ال معمو گر ستگير كه جهت ستا عمومي نقال تهر حكم جلب متهم به سو ــد مامو همه مرجع نظامي نتظامي منيتي صا ش، تحت تعقيب كيفر ــن بر نجا تحقيقا ال مرقبي

قر گرفتند.خرين ، ين خبر حالي منتشر شد كه ۳۷ پيش با ما سا . گا شهر جزير برگز شد بو ــه جلسستگير شد پس محاكمه ــو مرجع قضايي ۸۰ ستها ند محكو شد. به گا به ۲۷ سا جلسا متعد ، يجا تاسيس شركت ها ــو تي كش خال نظا صاصا عم ۵۰ شركت گر كا تسهيال يا به خت مبلغ ۳۸۰ ميليا ــركت ها همچنين پر شــو بخشي به ش ــي به صو فر مختلف كه بخش

خت شد ست. صو كمك ها خيريه پريو عالي كشو نقض سا بعد حكم سو قضا ند شد سر جديد محاكما شهر جزير كه پر

، سر گرفته شد. ند ها ملي محسو مي شو مر پر بطه با تبرئه ــا ــا ۸۵ گمانه ني ه كه بتد س، ما مسا يعني حد عا حيثيتش قو گرفته بوگا فر خوند شد ما ين با به مجتمع ما پيش مجد به غا به ند جزير قضايي مو قتصا كه پس تشكيل پرگا پرسش هايي كه قبل ــكيل چند جلسه .با تش كا كرند خوسته شد بو گا متهم پر ــا برگز جلسشنبه ۲۵ ما مسا قاضي، خاتمه هد، ــخ نها پاس به

. ند عال كر سيدگي به پرپس هر گاهي عال مي شد حكم نهايي صا شد يا نشد يا حا نشا ست ما خبر صد حكم نشد تا

. ند، متهم فر شد خبر نظرها مسئوال قضايي، ظها خبا خرين ــا برس

متهم گريخت؟گا ــا پس خاتمه متهم بيش يك مــد بو ند خا ش ــه همر مامو ببر شناسايي مولش قر بو محلي كه فتر شركتش معلو نيست منزلش بو يا گستر شناسا منتخب نك به كا ميد ــابر ــنا ملكي،۲ حس ش ــامل ۲ كا شما نهايت شنا سها بپيوند يك كاحتي . پس ظها نا خانه سر ند، ند كه همرهي مي كر ــو مامــتر خانه ــد بيش ــت تا م خوس

ند. بگذند تقاضا متهم پذيرفتند مامو شت ين فرصت حاليكه قصد فر مغتنم غفلت مامو به خوبي ستفا كر ــيس عال خبر فر متهم تاس . ــر كر ف

خت مبالغي ــركت ها قما كه متهم ست طريق پر شــت ها كال ياف قد به ، ــخا با نفو ش كال به ، خلي مي كر جي بانك ها خلي شعب خا بانك ها

كنش ها مختلف كشو برنگيخت.ــو به ش خت ــا طر موضو پر م ــي صال طلبانند) نها صال طلبا بو نمايندگا مجلس ششم (كه كثريت ــكو ند برخي نيز تا مد ها س ــو تكذيب مي كر موضند يف پر عاها متهم ند پخش كر طر پرسانه ملي نوعي خدشه كر به چهر صال طلبا گا ها نستند، حاال ين فر مي خوهند نتيجه تشكيل مي ند متعد جزير بدنند. صال طلباني كه شكل گير پرنستند ين پرسش مطر تحت تاثير مسائل سياسي مي ند كه با همه جنجا شر شد، مي كنند كه چگونه پر

؟ منتهي به ين قضايا شدين فرضيه قو ــهر جزير نظر برخي هم فر شستگا قضايي ظاهر چند عتقا به ين كه بخشيد كه

. قعي ست، ند يك مجر ين موضو نگا ها به همر نگشت سئو به سمت نكه ــئله بيش قو قضاييه هديت كر تا جايي كه ين مسند يك با صال طلبا باشد كه شكل گير پر غدغه غدغه ملي فا ــد به ــي مي پندشتند، تبديل ش سياسنها. صولگريا هم بر تعيين تكليف ــي بط سياس خط ند كثريت مجلسيا كه طيف صولگر ين قضيه بيانيه هستند، فر شهر جزير مشكو خوندند حاصل يك ستگا قضايي پاسخ تباني. به طو كه خوستا شدند تا مناسبي ين خصو بدهد.پاسخگو نبو مسئوال قضايي ــاعته خبر فر هم ها حتي تعويق حد ۳۰ س ، تا جايي كه يك پس موضوعي بو كه بر بها مسائل فزها به عال يك طالعيه خصو فر متهم ــا ثه فش حاسمي تاييد ند نجاميد حاليكه طالعيه تنها خبا غير پر

. يه ند ثه قو حا كر جزييا چندني چگونگي سانه ها به طالعا چها پس فر شهر جزير ــتند فقط هر گاهي ين سترسي چندني ندش ــمي س

گا يا مقا مسئو سانه با خبر به نقل منبع سكو . سانه هايي خا گاهي شكسته مي شد، هم سو

ما فشا نمايندگا مجلس هر فركسيو پنجم ئه سيد كه مقاما قضايي با نشست ها خبر نجا به ــل، تا حد به ــم بند نه چند كام ــي هر چند ني طالعات

سوال پاسخ گفتند.هند مسئوال پاسخ مي

ستا تهر صد حكم جلب شهر جزير گفت ، طريق تاكيد كر كه جزير گر هم كشو خا شوند گر ينتر پل (پليس بين لملل) تعقيب شد به كشو با. فرماند نير نتظامي بر عد خر جزير كشو مي شوباني ناجا قابل قبو تر ــت ما عال نظر فرماند مر ش تاكيد ــد تي كه فر قبل برنامه يز ش بو كه مي گفت: صوباشد، متهم كشو خا شد ما گر بد برنامه يز قبلي . ، نمي تونسته ين مد كشو خا شو ــد نجا شند كه شهر جزير حالي كه بسيا مسئوال تاكيد سمي هم خر خبا غير ما ، كشو خا نشد

هد. كشو خبر مي شريطي كه ين ظها نظر مسئوال بر پايه طالعاتي سمي كشو ست نبايد فرمو كر كه متهم قطعا به مبا شته كه بر خر كشو بايد طريق گاهي ين موضو قعي، كه كي غير غير قابل پيش بيني قد كر حتي با مد

بط متهم محتمل ست. ين حتماال با توجه به نو ، پنج نفر عوملي كه مرتضو همچنين خبر كه چهاشت شته ند شناسايي با خالت فر شهر جزير . همچنين مه ــد ند كه تحقيق ين فر موقت شعال كر كه تمامي فر كه فر ين متهم مفاسد مالي شت مي شوند ــته ند، مو تعقيب قر گرفته با ش نقش بطه با ين موضو كه شريط نكه با سهل نگا عال بر ــم. يافتن ند نيز برخو مي كني ــر متهم فرهم كر فــر گفت كه ــه با فر جزير خب بط ــرنخ هايي سستگير شد ند. مرتضو حاليكه ند هم فر عومل ستگير شدگا ــئوال بطه با مس طالعاتي هيچگونه

œ«“¬ tHÞUŽ

قانون

ير يرفر شهر جز فر شهر جز

Page 67: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۶۷

، عال كر كه نمي تونم توضيح بيشتر بدهم. ند ندند با برخو با سهل نگا پر ــتا تهر س حاليكه ما ند، يك مقا مسئو سا فر جزير ظها نظر مي كرند يكي ند ها عال كر بو كه مامو همر متهم پر

. ند بو يگر سربا كا پليس ظيفه سربا پنجم پس فر جزير بو كه يك مقا مطلع برخي ــمي مو خر خانو جزير كشو س خبا غير بي، تاييد كر گفت: خانو شهر جزير مير نشين

ير نظر مامو هستند. تحت كنتر ) پس برگز ند، پد ما خانو جزير (همسر، فرــا مقدما خر ــه محاكمه ۲۵ م خرين جلس، طريق كشو فرهم كر ند پيش فر شهر جزيرفته بر سا گفته ها مجا ــو مر هويي به يكي كشــين ها بي ميرنش ــن مقا مطلع قو قضاييه، هميــتند. ين مقا مطلع ما متحد تحت كنتر مامو هسشت كه شهر جزير هنو كشو خا همچنين تاكيد ست. هما سخنگو قو قضاييه جمع خبر نشد عال مي كند كه ــا لين ب ــمي بر س نگا به صو

ست مامو گريخته ست. شهر جزير منزلش با نحو فر جزييا خاصي بيا نكر ــيد جمشــر كه تحقيقا مامو ــا به ين جمال كتفا ك تنهند به همر همر جزير مشخص شد پس خر گستر با شناسا منتخب فتن به محل كا مامو بر فتن ــته تا پيش حي خو مامو خوس بيا تالما ــو به منز بر يد خان ــه محل ثبت مو بر بخوست جزير با . ين شناسا سپس به محل ستقر كاموفقت مامو نجا مي شو ما مامو پس جزير

به منزلش متوجه فر مي شوند.غفا مامو طريقي خانه خا ين كا پس با

شد فر كر ست.با ــتر ــه توضيحا بيش ــخنگو قو قضايي سسي منز تحقيقا پس فر جزير عال كر كه بايختگي خانه شديم كه مشخص شد، جزير متوجه به هم

طر قبل تعيين شد بر نتقا خانو به نقطه با پيگير ها قضايي مه شته. جمشيد نامعلومي ست مامو مغا گفت: شهر جزير پس فر ينكه كباتا لبا جديد تهيه كر پس ــهر ش، فر ختيا گذشته شد مبلغ يك ميليا توما پو ليه كر ست. همچنين شناسايي مكا ها ختفا : تعد عوملي كه فر كشو خبر عال كر

. مه نها ستگير شد تحقيقا شته ند، نقش ــا مطر مو ــه نتق كه پس برگز جلسگا گا مهم تر همه عال نشد حكم نحو تشكيل مشكو بو موضو شناسايي مو مطلع بو ين مو قتي بخوهد حكمي مو گفت: طبق عر قضايي، قاضي ند صا كند، قبل، حين بعد صد حكم مي توند پريگر قاضي هد. سو شناسي قر مو متهم مو كاند ــي خا شناس ــت بر نجا مو كا ش حق ، متهم تحت لحفظ بفرستد.به هر حا سخنگو حتي منزقعي به تعويق فتا ليل قو قضاييه با گفتن ين جمال شناسي ند عال نكر كا بيش يك ماهه صد حكم پرشناسا مي بايستي تا يك هفته بعد مجد حالي كه كا)گز خو به ند (۲۵ ما ــيدگي به پر س خاتمه

نست. ند، مر عا طبيعي ئه مي كر گا ئيس قو قضاييه مهلت ۱۵

يت هللا ، ند فسا قتصا پنجمين فر متهم پرئيس قو قضاييه حكمي تيم سه نفر ، هاشمي شاهرمد كر به ــيدگي به حو پيش س ــئو قضايي مسيشا گز يند نتايج به نها فرصت تا طي ۱۵

هند. ، ستا نتظامي قضا ئيس قو قضاييه، خلفي، حكم ئيس يي ئيس حفاظت طالعا قو قضاييه ــر جهانگيــتا تهر مامو پي گير فر جزير س ــتر گس كل ند تا با يت پيد كر ــدند. ين حكم هيا سه نفر مامو شهمكا مرجع نتظامي منيتي موضو فر متهم هر گونه ، ند ، مامو قصو يا تقصير سو هر كسي عم قضاشناسا يا ضابطا بطو قاطع، سريع بد غماضي كايند كما عدلت به جوسا حد كثر تا ۱۵ ند هند. ين حكم قاضي پر ئيس قو قضاييه گز به نامه، قدما خو هم خوسته شد تا صد جر غم ظها هد. سخنگو قو قضاييه به ند نجا با پرند ها مامو محافظ شهر جزير يكي مسئوال مطلع ــش ما يد خوند كه هر به مد ش مو مامو ــد ند. به نظر مي س يد بو مو ندنيا قه مرقبت بدستا تهر عال ين مامو جمله فر هستند كه

. نها برخو مي شو كر بو با ما ظها نظر سخنگو قو قضاييه مو علل عومل يافت قع نگيز شهر جزير فر ناميد ، متهم حتما مي ين با پس حكم تبرئه خوند عال كرند قتي متوجه قاطعيت قاضي پر ، ما محاكمه تبرئه شو

. بر صد محكوميتش شد، قد به فر كربا فر جزير ما ظها نظر محمد صا صا قد موكلش متاسف . كه يگر حكايت موضو ظها تعجب كر گفت: پس تحمل پنج سا شد بو ، ين با به ــد حبس حاليكه با حكم به نفع نقض شنظر مي مد صا نسبت به قبلي مساعدتر باشد. ، متو شد تنها ست تشخيص كه قد به فر نا

نست. ند ضعيت پر پيچيد تر كر سمي خبا غير ــهر جزير مطابق با كيل ش تحليل ند مبني بر كاسته شد ست كه برخي منابع عال كر بو

ند تبرئه. مجا جزير بعضا كيل حتي با شا به تغيير عنو تهامي پيش بيني كر كه حكم صا ين با سبك تر گذشته باشد حتي معا

ند ست. ، گذ مد پنج سا حبس كه ند همگي حاكي كيل پر ــئوال قضايي ظها مسگستر طي پنج سا مو متهم سو ست توقيف سمي مرخصي ها طوالني خبا غير ما برخي ــته. گذشبطه با ــي برقر ــهر جزير كه تونايي باالي مد شظها نظر كه ها خو حتي نجا كا فر بر مه فعاليت ها شت، حكايت خرين جلسه محاكمه خو

. قتصا شهر جزير يكي جلسا محاكمه ما مسا ضايت كر بر قتصا ند به مجتمع مفاسد جا پر گا سابق، ليل توقيف سو مديريت مدعي شد كه به ير مو عتبا شركت ها قما مخد به مقايا هزينه نه ۵۰۰ ميليو ــد ست يرنه تبديل شند ست ما شت ــي توقيف با تضييع مولش ناشياست شعبه ۱۱۹۲ ند تحت تصد طي ما خير كه پر

بط مالي مولش تصا پيد شد ست. ، بين بوند جنجالي تعليق ۵ ساله يك پر

ــا ۸۰ با ما س ــاله گا ۲۹ س ، با ــهر جزير ششت شد كه ستگير با ــط مقاما قضايي حالي توسخل خا كشو تاسيس يا ــركت ها متعد شست » نا شركتي فشا . «پديد تجا خريد كر بوئيس هيا مدير كه سا ها پيش تاسيس كر عنو شت. ساير شركت هايي كه به شهر جزير منتسب سطه هستند، شركت هايي ند كه يا توسط خو يا به عضا هيا مدير شركت ها ــد ند جزير تاسيس شقتصا سن ۱۴ نجا فعاليت ها . شهر جزير بوغا كر سا ۶۵ پس نقل ها خر سالگي با نجا كاستگا شربت سا مكا به شما كشو با ستفا تعد شته . سا ۷۲ شر به تحصيل مر معا مي كرــكي كر ما بد پايا بر تحصيال به فعاليت ندنپزشقتصا قالب بسته بند صا خرما كرما ــو طريق ــا ۷۵ فعاليت قتصا خ . س ــي مــهر جزير هما هد. ش مه مي ــركت ها تجا شما با تطميع مالي برخي فر خذ تسهيال كال نظا تل بانكي موسسا مالي مد كمتر ۵ سا تبديل كاقد به تاسيس ۵۰ ين مد .جزير ــو گاني مي ش باقما خدمت ۵ گاني مي كند كه به صو ــركت با شند شهر جزير مطر نامه پر ند. گتر بو شركت بزيافتي طر ين شركت ها، ۸۵ ــهيال ــد كه كل تس ش

يا بو ست. ميليو صلي نها هما ۵ شركت قما كه شركت ها ــا ها جا بانك ها ــت، قد به فتتا حس ش قر ، تسهيالتي موسسا مالي كر طريق گر صو كاند. يافت مي كر نها جي بانك ها كشو شعب خانها تسهيالتي همچنين با غو مدير بانكي جلب عتما ــركت ها صو به نحو غير قانوني، يافت با يجا ش ــهيال مو غير تعهد صر مي كر بخشي تسيافتي ست. جزير متهم ست كه با جابه جايي تسهيال بانك ها شركت ها قما كه همگي متعلق به خو ــر به طو كه كليه ــد، نظا بانكي خال يجا ك ن بويافتي مو خذ يكي تسهيال بعد گر مبالغ يز شد چند بانك، باالخر به حسا شركت ها مو نظر فتتا حسا بانكي ين شركت ها ما پس ست.بعضي ند چو عمليا كا گر يافت تسهيال قد كر به

قانون

vMŠ È

bN ∫f

JŽ °b

OM ÁU

~ g

¹U¼UÄ

tÐ ¨œ

«œ v

L —«

“¬ «—

«d

N eÖ

d¼ ÁU

Öœ«œ

Page 68: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

سيد ست حاليكه خريد يا نها به چندين ميليا حد بو ند. شند مديريت فر

ــركت ند ــيس ۵۰ ش ليل تاس ــهر جزير شــو حاصل ــي عنو كر س ــر بز به نا س پ ، ال قتصا سا ۷۷، سيصد هز فعاليت ها ــا ۷۹، بيش ۲ ميليا ال س ــا ۷۸، پانصد هز سيافتي عال كر يا تسهيال ال مقابل ۲۳۰ ميليو يافت شد سي كل كشو تسهيال ما با حاليكه سا

. يا عال كر توسط جزير بيش ۸۰۰ ميليا ، جلسا ند پس نجا تحقيقا مقدماتي خصو پرتبا با يگر محاكمه شهر جزير حد صد متهم مند بانك ها برخي ــئوال كا ند جزير عم مس پر

غا شد. مدير شركت ها بهمن ما سا ۸۰ لتي جلسه محاكمه به نا چند نفر مسئوال ــا كر ما جلسه ليست طويلي نها ش ــتگا بس يه لتي جمله نمايندگا مجلس ششم ــئوال مسسانه ملي گا ــا علني كر كه با توجه به پخش جلسكنش ها شديد طر هر يك جنا ها سياسي،

لتي مر برنگيخت. مسئوال يا خو بط جزير پيش موفق شد بو طريق با مجلسيا به عنو مشا فني كميسيو قتصا مجلس با صدها جوهي به نمايندگا سر خت نها همكا كند پريا موجب شد كه مي تونست موجب بي عتما مر گا كه طريق .چها جلسه ــبت به مسئوال شو نســتقبا بينندگا تلويزيو ــيما پخش مي شد، با س صد س ۷ ــد بر سا نظرسنجي ها صد سيما، بيش موجه شند كه ست ند به صد بينندگا طالعا خوبي پرنسته حد صد مفسد قتصا ين تعد ۶ نيم

ند. صد هم بي گنا تشخيص كنش ها ليل ــا بعد به ــه پنجم جلس جلسمختلفي كه حاكي غير قانوني بو پخش ظها يك متهم

، متوقف شد. سانه ملي بو نه يك محكو لين محاكما خال تهاما شهر جزير ، يجا تاسيس شركت ها صا ــو تي كش نظا صاــهيال ين ــركت گر كا تس عم ۵۰ شيا به فر خت مبلغ ۳۸۰ ميليا شركت ها، همچنين پرشو بخشي به صو كمك ها مختلف بخشي به صو

. جو به صو صو بو خيريه گر شت كه لين جلسه محاكمه تاكيد ــهر جزير شــته هد قتصا ندش هيچ نيت بد فعاليت ها يسك، فزيش سرعت، يجا ــيس ۵۰ شركت كاهش تاس

. گي فعاليت عنو كر ، سو مناسب گستر شتغاــر خوند ــا خو پر پي پي پ ف شت قر بو ــركت نيا كه بر موفقيت به ۵۰ شيانه مديريت شو تا ــيس، به صو مجتمع پس تاس

هد. ال فزيش بتوند صا فر ۵۰۰ ميليو ، تاكيد ــد بو نامه مطر ش نچه ــر به غم جزيشت كه به جز شركت ها صلي بر هيچ يك شركت ها يافت نكر تسهيال قبل موعد مقر تسهيال بانكي . جزير گفت: ميز تسهيال متعلق به ۵ ــويه مي كر تسيم ال كاال كر . سي ميليا شركت ۴۸ ميليا توما بوال تسهيال به شركت ها تعلق بر سا قانو ۱۲ ميليا ــهيالتي كه مي گرفتم، بر فعاليت ها سالم مي گرفت تسجه هم . يك بانك يرني شعبه شا قتصا هزينه مي كرال تهيه كر كه بايد كشو ما به ين تها ۵۰ ميليو ــيدگي شو عال بر بعد گذشت ۵ سا شامل مر سيگر يا هم تها خت ۳۸۰ ميليا ــد ست.پر ما ش

گا ها جزير موجب شد. با يا بو كه جنجا ند بيست هفتم ــه محاكمه، حكم پر برگز ۲۱ جلسعال ــا ۸۲ صا شد شهر جزير بر سا با ما س ، گا عمومي تهر به ۲۷ سا حبس تعزير ــعبه شــت س مو كه طريق خال قانو به ضبط كليه

تحمل ۵۰ ضربه شال نظا عمومي محكو شد.ند بر تجديد ، پر با تقاضا تجديد نظر سو جزيرسا شد يونعالي كشو ــي مو عتر يه س نظر برــي س يا با طاله ــت جريا كش قو ها نهايند كه يا پر ــيت ها ليل حساس بيش سه سا به گا بد ــم ، حك ند ملي كر بو ــل به پر تبدييونعالي كشو نقض هم بهمن ما سا ۸۴ سو قضا ياجا شد. گا بد هم عر ــيدگي مجد به س بر يونعالي كيل شهر جزير شعبه ۲۰ بر سا گفته ها بطه با تها خال ند ــو محكوميت متهم پر كشند به شعبه هم عر تي كشو ماهيتا نقض پر نظا صاتي بطه با تها خال نظا صا . جزير ــا جشو به سه خت بطه با پر ــا حبس كشو به ۲۰ ســا حبس محكو جهت تخلف خذ كا معافيت سصا .با ين سربا محكو به تحمل ۴ سا حبس شد بوگا تشكيل محكوميت ۲۰ سا حبس جزير معلق ماند تا گاني يونعالي كشو عملكر با هد.بر سا ستدال جلسه ند به هيچ ــهر جزير با توجه به محتويا پر تجا شعنو منطبق با قانو خال نظا قتصا كشو نيست محكوميت ين حيث قانوني نيست بنابرين محكوميت جا گا عمومي كيفر تهر ند به شعبه نقض پر، حكم شهر يونعالي كشو ند. پيش هم شعبه ۲۶

. تي نقض كر بو جزير تها خال نظا صاگا با هم

ند جزير ، پر يونعالي كشو گا با نقض حكم

مو ئيس قو قضاييه به شعبه ۱۱۹۲ مجتمع قضايي سو يژ به قا ملك به طو جا شد تا قاضي كرباليي قتصا سيدگي كند. ين ثنا بو كه شايعه مرخصي ها طوالني . برخي ظها حاكي مد فكا عمومي متوجه خو كر مرخصي ۷۶ شهر جزير بو برخي سفر خا ند كه لبته هيچگا توسط مقاما قضايي كشو خبر مي

تاييد نشد بلكه تكذيب هم شد.ين محبو بو حاليكه ند شهر جزير بند ۶ . شهر جزير ــد بو ين» معر ش ين بند به «نگين ند نجا ــا ــت ين بند برخي هزينه ه ش با، نذ ندنيا ــا مي جمله خريد تخت هندنبانا با هم مسائلي ست يا مذهبي برخو مناسب . ما به گفته ــت جزير همو مطر بو ش كه بائه تسهيال شي ئيس قو قضاييه طي گز گا يك منبع ــتر ــامل مرخصي ها گس ــهر جزير كه ش يژ به ش، مطلع مي شو ند بو خل فاهي قابل توجه مكانا يژ لغو شد.گفته ، تسهيال يت ... شاهر ــتو س با ، مكا ستفا تلفن همر ند مي شو شهر جزير خوست تلفن ، ليل هزينه تلفن همر شت خير هم به ثابتي بو كه قر بو پس تما محكوميت تر هد. ما مسا ندنيا قر ــاير ند ختيا س. چها جلسه گا ها شهر جزير بو موعد برگز لين جلسه محاكمه مشخص شد مو تهامي برگز شد. » به «تحصيل ما طريق ــو «خال نظا صا كشما نامشر غير قانوني » تغيير عنو يافته ست. كه ها بر جلسا تحقيق به لين جلسه با ، تا ند جا پرــد بو حد ۱۲۰ سو پاسخ گفته بو گا حضا شقتصا فا خو فعاليت ها جلسا محاكمه هم ــا خوند كامال ند خو غير قابل ثب ــر پر نامشنست. كه حاال پنج ــر سال حقوقي منطبق عر ش ، ميد تبرئه ظها ــت با شتش مي گذش سا بانست خو منشا يجا شتغا بر ۵۰ هز نفر كشو گترين پر ساخت توبا خصوصي شش باند كه با گرفتن بزال صند توسعه عربستا يمن با عتبا ۵۰۰ ميليو سعو قبا گرفتن جزير يمن، حد ۵۰۰ ميليو جو مي ما به علت يرني به ــكا ال پو بر پيمانــد ... حالي گذ ش ــت شد پر به چين ش بافا مي كر كه گز گا ــا ها قتصا خو حسست كه ــتر حاكي گس سمي ــا شناس ليه كاشركت ها صلي قما متعلق به شهر جزير به تعهد سمي خو قبا تسهيال بانكي به خوبي عمل نكر ند به يكه صو عد تعهد شركتي كه بانك يا تسهيال طوصد صد به ۲۵ ۱۸ يافت مي كند، نر سو توفق شدبه نفع بانك فزيش مي يابد، ما شركت ها قما جزير با ــا تعهد خو قبا بانك ها مختلف، توجه به عد نجند ند كه گر صد به بانك با يافتي با سو ۱۸ مبلغ ، مدير هند صد باقي، بانك ها عتبا ــو ۷ خص

شركت ها جزير بايد پاسخگو باشند.گا ۲۵ ما مسا قاضي خرين جلسه با برگز گستر شناسا منتخب عال كر كه قر ست گز كاكال مدفع ظر يه لويح يه شو با يند تا يك هفته . ما صد ند عال مي شو مد قانوني(يك هفته)، حكم پر . ــفند ما ــد به نيمه س حكم يك هقته بعد، موكو شگا جو با غفا مامو گريخت تا لين سفند ما باستش ندهند فقط طريق خبا ير يا حكمش به هز شايد خا ير متن حكمش مطلع شو تا همه

ند محكو شوند به حبس! بر پر

۶۸

نو بعد مر سهر، سرنجا حكم هفتمين فر شهر جزيرين يك نشست مطبوعاتي عال شد. ند پرهايي بو كه سو سمي ين حكم پي فشا عال بسيا مسئوال نسبت به قو قضاييه، عما شد.

ئيس ــز حكم ــم ني ــد حك ــش ص پيــه فر جزير ــد كه طي ي قو قضاييه صا شند پاسخ گفته ــيت ها موجو مو پر حساســر موضو متهم فر ــه نفر بر پي گي تيم س.بر سا حكم صا سو شعبه ۱۱۹۲ تعيين كر، شهر جزير عر به مجتمع قضايي مو قتصا، عال بر ــر تها تحصيل ما طريق نامشمريكا ، به ال بربر ما ۶۱ ميليو ۴۲۰ هز ۶۰۰ ، ۱۴ سا حبس تعزير محكو شد. ليا محموند مسئو مجتمع قضايي بر عال صد حكم پر، شهر جزير عال كر يك نشست مطبوعاتي سمي به تحمل سه سا حبس سنا تها جعل به ــتفا سند جعلي به سه سا س تها ، به تعزيرحبس تعزير به تها نفو بر خال حق مقر ــر مجا ــا حبس تعزير ب به تحمل يك ستكميلي به سا قامت جبا شهرستا طبس ميت هر گونه خذ تسهيال بانكي، سا محرميت فعاليت ها ، سا محر يالي لتي، ــا گاني، تجا عم صا با حتس با

شت قبلي محكو شد ست. يا با

قانون

Page 69: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۶۹

نيا مطر ست كه موفق مخالف ها مر فرضيه هنگ ها ملو ها سيد كه تما . فر بسيا . كسي جو ند هنگ جديد يگر ــد نيا ساخته شنمي توند چنين فرضيه ثابت يا حتي نقض كند. ما ــتحكم تر مطر ست. ساخته شد ، نظريه مس مو جوــا . جومع، ب ــو ماني متوقف نمي ش جو هيچ مينه ها ــر ــتي م ضعيت معيش تفاقا تغيير ــي هنر ، علم ــي، بين لمللي، قتصا ــي، سياس جتماعجو ها تا بر سا موقعيت ها جديد ساخته منتشر . با پيشرفت علم، مكانا شريط جتماعي، جر نيز مي شو. بيست سا مانند جو هر شكل تا به خو مي گيرما ها مر سا ما نيكي مفهومي ندشت. لكتر قبل، جر ند ها متعد جر ها ينترنتي ها هر با پر قضايي كشوند يا نيز تحت تعقيب يا به هستند مجرما

هستند..

مر گي ــي خانو يع فيلم ها خصوص جر جديد توــه يك تجا كثيف فته تبديل ب ــر فرتر ــد يك ج حين گز كوتا كه تنظيمي مشابه گز ها ست. شد ، فر مشهو ، برگرفته گفت گو با صاحبنظر تلويزيوني همچنين چند قرباني تكثير فيلم ها خصوصي ست كه مايل . محققا ين گز تال كر ند نيستند نا شا شوند كه تاكنو كمتر بعا تجا كثيف حيثيت بپر به

مطر شد ست.ستگا ما ممنوعيت ستفا ــا ها قبل، حتي سگي نيز ، فيلم ها خانو قا منا يدئو تعد سا پخش گي الال فيلم ها خانو ند. جامعه شاهد ظهو با خو مي برقا مي خريدند پس تكثير، بو كه با قيمت باال ساختند. فيلمي كه يك منز شا گر مي فر ست فر به يكا به سرقت مي فت، ممكن بو كپي فيلم جشن يكي نزيد موجه شدند كه شنايا باشد. برخي خانو ها با ين تر يا

، مي توند خطرنا باشد. پس شنايا هديه كر كپي فيلم به ند فيلم ها سانسو كنند يا فقط بر مد تال كرستگا ــتند كه تهيه نس كوتاهي قر بدهند. ها مي يدئو بر كپي فيلم، چند سا نيست. ما با پيديش پخش ــر يك فيلم ــو جديد به نا «CD»، كپي ب تكنول، مر گي مكا پذير شد. با ين حا ــا قيقه به س تنها ۵ حتما به سرقت جويا يا جو سو نمي تونستند به خاطر ــي يا كاست فيلم، گرفتن فيلم عكس فتن يك ســز صر نظر كنند. پس تال يك مجلس مهم خاطر نگيند فيلم مكاني من نگهد كنند تنها بر كرهند. سا ها خير، يك مطمئن نمايش فر بسيا نزگي، تعد كساني پس تكثير شد فيلم مجالس خانوحي يا تعصب شديد شته ند بر ثر فشا كه فيلم ها حضو كشي گي شديد شد يا قد به خو ــر چا فس ، طرفيا ، ستگا قضايي كشو . مه ند همچنا كر ند كه ين يع كنندگا فيلم ها خصوصي مجا برخو قانوني با توــد ــديد كر پليس نيز به خانو ها هش ــد تش به شــي مكاني من حتي ــت كه فيلم ها خصوص س نامه ها به صند نگهد كنند. مقاله نويسا حو گاند كه محافل خصوصي خو فيلم نگيرند ند تذكر شهريا جز پا كر فر مشهو نيز مجالس شركت نكنند.

؟ جو ند صو مسئله، هيچ حل منطقي بين

، بين ها سر M پاناسونيك به ير با نخستين سي تولد هر بر تعد متقاضيا فيلم بر جشن عريديويي جديد، بين ها فز شد. به علت قيمت باال شتند با گرفتن بيشتر فيلم بر مجالس، ختيا ها قابل توجهي جشن ها مرسم حاضر مي شدند. ستمزمشتريا هفته ها پس برگز جشن، نتظا پايا مرحله ها با فيلمبر تما مي گرفتند ند با ين فيلم خو بو تدتر فيلم تحويل بدهد. با پيشرفت ند كه خوهش مي كربين ها به با عرضه شد. يديويي، نسل جديد تكنولو حت تر بو بين ها جديد كوچك تر كا كر با ها قت فيلمبر يگر نيا به تعيين شت. قيمت كمتر شت، بين . كسي كه تر مونتا نبو لتما بر تما ستفا كند بالفاصله ماني ــت هر خو مي تونسبين فيلم تماشا كند. چند سا بعد، بيشتر خانه ها يك شت فر به هر جشن، ميهماني، جو خانگي (هند كم) ــي، تولد حتي مرسم ترحيم غسل س ، عر ــتگا خوسند. تكثير بين همر خو مي بر خاكسپا كه مي فتند، شت. ما جو ما هم غير مجا فيلم ها خصوصي

چند سا بعد تفاقي كه باعث گستر شد.فرهنگ تكنولو

سيع هر يع يا نتشا ها پيشرفته، پيش تو ــو كشبا بهر گير صحيح نو تكنولو يا خدما جديد، شنا ماني كه جامعه با قابليت ها فرهنگ سا مي شو ماني . كشو ما هيچ غا مي شو يع ــا تو شد، نتشبر هيچ چيز فرهنگ سا نشد ست. بد فرهنگ سا بين خانگي، موبايل ها مجهز به ــتفا بر سند غا شد به سرعت گستر يافت. مر تصو كر بين ما ، بين ست، بايد هر مكا چو موبايل شا مجهز به ، ــريطي ستفا كنند. فيلمبر كال شــيا جذ تر فيلمبر خل توبو بس ــل كا محبين . ها مي تونستند با ــم جشن ميهماني ها بو مرسسا خو صحنه هايي ثبت كنند كه خند جالب بو . بلوتو كر ــيا جذ بو »، بس يگر با «بلوتو ــه بــرگرمي تفريح همه گير تبديل شد. يدئو به يك س عكس

ست ، ي حرفه شد ستتكثير فيلم ها خصوص ، ي حرفه شد تكثير فيلم ها خصوص

تجا حيثيتtO «u{— gOð—Ëd

اخالق اجتماعى

Page 70: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

فر تصويرها سايت ها ينترنت به شتر گذشتند ير ند. ها پس مدتي تصا ير جديدتر بدست تصا ۳GP شتند نيز به فايل ها VHS قديمي كه فيلم هاند تا گوشي ها تلفن همر قابل مشاهد باشد. تبديل كربحث كر نفر مر با يك تصا تومبيل يا جر، موبايل عابر به طر ها مي شو به محض پيا ثه مهم شهر، فايل تصوير شبكه حاــب تجربه ها بين با كس . با ــو » مي ش «بلوتوندگي مختلف، برخي متوجه شدند كه مي تونند صحنه ها ــوخي، يگر فيلم بگيرند به عنو يك ش خصوصي

تخريب حتي خا ستفا كنند.ست ين فيلم من

ندگي ختر سي ساله ست كه تلخ ترين خاطر ،« »ــت. مي گويد: «... ما ۸۴ يك س خو تجربه كر ــن خبر به من ختر خاله به خانه ما تلف ــح صبختر . مدتي قبل ميهماني فا لتحصيلي ــكم كه خشخاله شركت كر بو حاال، قسمتي فيلم ميهماني نگ تا به . به تاكسي تلفني ــد بو ينترنت پخش ش، تما ــوهر چيز نگفتم. ميا . به ش خانه خاله بر. يا جزئيا ــر ــب مر ك صحنه ها تفاقا ش

. شو بو ميهماني چها سا قبل، بسيا با ين . گفت با هيچ كس ختر خاله نامرتب بو خانه . خوستم تفا صحبت نكر ست. هيچ سئولي نپرسيدفيلم به من نشا بدهد. صندلي مقابل كامپيوتر نشستم. قت فيلم . با قيقه فيلم به يميلش پست شد بو گفت . فيلم، ساعت . لحظه بعد خوشحا شد تماشا مي كرنجا ير به ميهماني بو من با خاطر كه شب ــد. ناگها مشاهد كر كه صحنه حت ش . خيالم سيدــاال صحنه هايي پايا . ح ــد بو . فيلم، مونتا ش تغيير كرختر نبا . كا فقط به يد ميهماني مانيتو مي يگر توجهي ندشتم ــتم. به ها با پيرهن قرمز مي گشقيقه عا مي كر كه تصوير خو فيلم نباشد. يك ير لب نستم كه خوشحا . نمي ــت خو فيلم نديد گذشنبا كنم. با ضطر شديد، ير باشم يا نگر تر قبل، تصاــت به ــي ثانيه فيلم گذش قيقه س . يك مه . ير سريع تر عو شد فر بيشتر نشا مي بعد، تصاــه . فقط س يد ، خو كنا خاله ناگها ميا، ما من هنو به صفحه . فيلم تما شد بو ثانيه فيلم بويگر يميل ، هيچ فيلم . بعد مانيتو خير ماند بوــي نجا كا بر عهد نگرفت. ما با ين ــد هيچ كس نشندگي مي كنيم كه مبا كسي فيلم ببيند ستر يد باشد ما به ين كه كسي فيلم ــد. تر ما بشناسقتي يم تا هد. بتد فكر مي كر ما مي ما نگفته باشد هم . ندگي ما بر هم نخو ــيم كه ند هستيم بايد نگر باشنمي خوستيم شوهرهايما نيز نگر كنيم. ما بعد مدتي جا ندهيم كه يم يم سعي كر ست حيه ما به با شخص خو نشا . گر ــو ندگي ما نابو شــس جريا خوهيم ــه خانو ما پلي ــد، بالفاصل بدهسا فيلم با خصومت شخصي بو يا نيم كه گذشت. نمي

به قصد تفريح...»مل تحريك كنند جامعه عو

، يك ــي تصويربر مي شو هنگامي كه مخفيانه كســت. فيلم هايي كه عمل غيرخالقي مجرمانه صو گرفته س، به گر تقسيم مي شوند. بد جا فر منتشر مي شوــر بند ــتر به قصد خا يا ش فيلم ها مبتذ كه بيشختن به ستانه گرفته مي شو (كه ين گز پي پر

نيست) گر كه شامل فيلم ها عا ست.

ــا هيجا جامعه، باعث عد توجه برنامه يز به شــو كه فر ها غير متعا قد به تخليه نر مي شنندگا هنگا تر تونل خو كنند. جيغ كشيد برخي يجا ــگر تلويزيو ش ــالت، تجمع عابر پشت گز ســن ها تخليه ، كم خطرتري پرتا ــر مزحمت بر گند نتخا كند. هيجا ست كه ممكن ست يك شهرنند هايي كه پس تصا به بهانه همچنين گفته مي شو هنمايي خيابا مسد مد فسر بر هم نز صحنه، تا مي كنند به تماشا ترفيك مشغو مي شوند نيز به نوعي

حا تخليه هيجا خو هستند.، بر بسيا پخش كر فيلم خصوصي يك فر مشهوير ها ين طريق ، فو لعا هيجا نگيز ست. ند شهر

ــايرين قر نمايي كر مو توجه س قا خوهند بو خويژ نشريه ها گيرند؛ حتي گر ناشنا باقي بمانند. ستقبا يع فيلم ها خصوصي، يكي عومل خبا مربو به توــت. گر ين نشريا تكا جر س تحريك كنند فر بر من نزنند، حساسيت جامعه به به شايعا خبرها خا . پاييز ۸۵ شايعه هايي مبني ين موضوعا كمتر مي شويگر يكي سريا ها پربينند ــا فيلم خصوصي با بر نتشنتظامي طال ساني فرماندهي ــد. مركز تلويزيو مطر شقعي خوند ند با غير ، تال كر تهر بز خبرگزين شايعه، گستر جلوگير كنند. ما پيش موفقيت ــريه ها مطبوعا با جديت ، تعد نش ين قدماجي ختند خبرگز ها خا تما به مطر كر ماجر پربا فيلم نيز به موضو عالقه مند شدند. مر هر بيشتر ، نجا كه به گفته فرماند نير نتظامي كشو مي شنيدند تا عتبا حد چها ، قيقه مد سه ما ين فيلم سي

. ير كر ميليا توما به جيب تكثيركنندگا سرفر مشهو

ند همه چيز جو بين ها مخفي هر جايي فيلم مي گيرند. گر فر كه فيلم حضو مشهو باشد، . فيلمي كه يك فر نتشا تكثير با سرعت نجا مي شوما نبايد حركت بد ثبت كند. ، لز ــهو گرفته مي شو مشــم سا نيز مي توند جنجالي گاهي حضو فر يك مرسيا فيلم يك ــر كه ــه بايد مو توجه ق . ين نكت ــو شسيد به شهر فيلمبر شد يا ــخصيت، پيش شــخ ــت. نتيجه، تا پيش يافتن پاس پس ســش نبايد فر به سو ستفا شهر موقعيت ين پرســيا ما فيلم هايي ثبت . تصوير بس جتماعي متهم كريم. همانطو كه جو ها طال ند ــد ست كه حتي شلبو خو عكسي ، شنايا گاهي كسي ميا بستگا يا

يد. هد كه قبال نديد بو گذشته شما نشا مي عاملي كه يك فيلم سا به يك فاجعه تبديل مي كند، ــايعا تحريك كنند نشريا برخي مطبوعا تيترها شــا فيلمي يك شخصيت هنر ــت نتش ــت. ممكن س ســتقبا مخالفا قر گير حتي ين ــي، مو س ش يا ــد تخريب، ما ها ــه گاهي فر با ه جو ك ــا حتمــت جو فيلمي مخالفا خو باشند. بايد نظر جسبين، بيني ــهو مقابل يك ــت كه گر يك فر مش ش. ين خو نگشت كند نيز مي توند تبديل به يك جنجا شوها، حتي تلويزيو نيز ــاير كشو گونه تصويرها هر سيگر نسبت به حسا نيستند. ــو جومع پخش مي شير، باعث حسا تر شد كشو ما نظا شديد تصاندگي جامعه شد ست. طرفي، مر ما به بسيا مسائل يگر، با نگا تعصبي عتقا شديد نگا مي كنند طرفي قع بيني يد مسئوال نيز منيتي سياسي ست. عد نتيجه، تصميم گير متعصبانه باعث مي شو كه يك سي

. بتوند تبديل به فاجعه شوفر توصيه كر ند كه هر محفلي حاضر مسئوال به بين ها مخفي كه حتي جو نشوند. با نظر گرفتن شت، جو عد صد حسين نيز منيتي مرسم حسا شا خانه ند خو ــهر منطقي به نظر نمي سد كه شبين ها ما باشند. تصميم ها جديد محبو كنند تا نتظامي كشو برخو جد با مجرما ستگا قضايي قع شد تكثير فيلم ها خصوصي مو ستقبا صاحبنظر ــت پس تشديد مجا ها، با شناسا معتقدند بايس ما كاعومل تحريك كنند جامعه، يعني مطبوعا خبرنگا . گر قر باشد كسي كه چند سا قبل فقط بر برخو شوــته حاال فيلم ش ــاعت يك ميهماني شركت نيم س

نوبت فيلم خصوصي ما ، قر نبو مطالبي كه ين گز مطر مي شو ، هد. تاكنو صدها گز جامعه مسئوال تكا ــر فيلم ها خصوصي با تكثي ــه مقاله مصاحبنتشا فيلم ها ما ين مد يا ست. منتشر شد ــت؟! قو قضائيه پي تشديد بيشتر كاهش يافته سست. مجا ها متهما تكثير فيلم ها خصوصي نير نتظامي پليس منيت، تدبير خاصي جهت ستگير برخو با تكثيركنندگا لحا كر ند. ما

مو فعاليت نمي كند؟ مينه ماني چر سامو ــو بهترين عد معتقدند كه تلويزيجو خطو ــت. ما حالي كه با توجه به س مر سيما، ما صد ــا ــديد س ها ش ــو قرمز سانسمو ير گر مو ست. تلويزيو بدترين بر » خوهد شد. مو ، تبديل به «ضد ــو ــو ش سانســا كشو ما نبايد فرمو كر كه صنعت فيلم سنج يوها خو جذ نويسند خال نبو سناشتن . شايد طبق گفته خبرگز ها، ختصا مي برستا نخستين فيلم كشن يرني به موضو فيلم ها » كه ــو ــبكه «بلوت ــا ش نتش خصوصي هد، هوشيا خانو ها مؤثر يبهشت ما مي گا هستند شت كه بيشتر مر باشد. ما بايد نظر ــا فيلم ها خصوصي ــبت به تماش هر كسي نس، عالقه مند نيست. هر حا نمي تو مطمئن يگريند فيلم جديد تكثير شو . شايد فر يا هفته بوما چه شته باشيم. كه يكي ما حضو ــتا س بط قتي كه هيد؟ ــا مي نج قدمي جتماعي شغلي خو خطر شنايا موقعيت هيد، ين ست كه يديد، نخستين كا كه نجا مي با فيلم ها خصوصي ثبا جهت طال ساني بي گناهي كساني كه فيلم هستند، تال مي كنيد.

يكانما ما يا نز ــر خو تفا ب چر حتما بايد ــگير كمك كنيم؟! چر ــپس به پيش بدهد، سندگي مي كنيم، به حشت ــتر حاال كه بد ســاني كه قرباني تجا كثيف فيلم ها خصوصي كسيا شما نمايند شد ند يا خوهد شد، كمك نكنيم؟! نند ــتيد؟ يا معلم هس ــتيد؟ مر مجلس هس؟ هر شغلي مند، چطو ؟ كا تاكسي هستيد؟ مغا ندگي مي كنيد، مي تونيد يد هر جايي كه كه با فيلم ها خصوصي شر طال ساني صحيح كنيد. به همه بگوييد كساني كه ين فيلم ها مي بينند، ــتند. نمي گوييد. چو كساني كه ين بيما هس

قعا بيما هستند. فيلم ها مي بينند،

۷۰ اخالق اجتماعى

Page 71: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

ماني متوقف نخوهد ند هيچ ، ين پخش شد مجا شوجو ير كنو ميليو ها فيلم صدها فر مشهو شد.

. كه هر لحظه ممكن ست منتشر شوشايعه فيلم جديد

حتي قبل ــند گر فيلم، به ش مر يافتن يك فرقتي منطقه ــا قبل ــايد چند س ــت. ش مكا پذير نيســتا يد، ها نفر گوش ــد مي ــهر تهر ق پشت ش...». پس پا سا منطقه ــي مي گفتند: «عكس... سال فيلم ــختي مي تونيد يك سو نير نتظامي، به سبا تكثير ــا شايعه نبا نتش ما ۸۵ به پيد كنيد. يگر، يك گر تحقيقاتي فيلم خصوصي يك هنرپيشه جو غا ين موضو به سفا يك خبرگز پيگير جد ، جدگانه به قد پشت شهر ند. عضا ين گر كرها به ال ها خريد ــد. ال ها برخو كنن ــد تا با ختن پرها يا جاها ند ال شمشا كوچه ها طر ميد مي برند. ند تحويل مي ــي خا مي كر يگر، س مخفي ــق گر ، محق ــه بهانه من نبو ميد ال ها ب ــي يكيك سيكلت خو كر به يك پايانه توبو نز سو بر موتو. عضا گر نجا سي به پشت شهر بر سيدند سي به يكديگر قتي ميد فر يك ساعت بعد، شتند مبلغ ست كه هر كد چند سي هنرپيشه ند. تما سي ها خت كر بو ۵۸ هز توما بر ها پرــد، ما هيچ كد هنرپيشه يك به يك لپ تا گر شحضو ندشت. سرپرست ين گر تحقيقاتي مي گويد: «... ما يم كه هنرپيشه حضو سي ها به شرطي خريد بوند مد يرني بو شته باشد. با ين كه تما سي ها بدست يم، ما بعدها طالعا بي نظير ها كسب كريم ير هنگامي كه تال كر يم. نبا فيلم هنرپيشه بو ما به يگر سريا معر كنتر كنيم، جو فيلم با ــايعه شمن نامه ها خبرگز ها به ماجر نشريه ها سپس ــي سا ها ند هما تفاقي فتا كه تكثيركنندگا سختيا ــش ــتند. گر تما تونايي هاي ش گرفته بو تا فاجعه حتمالي بعد جلوگير كند. ــديم سي مو نظرما ين كه متوجه ش بعد پيد نكر يم، بالفاصله به پشت شهر برگشتيم ما خبر ــش خريد . عال بر محقق ها كه پوش ــا نبو ال ه شتن يك ند، تيم حفاظت نيز با ختيا منطقه قد مي سيكلت، به صو نامحسو منطقه تومبيل يك موتوشتند تا صو هر مشكلي بالفاصله حضو قيقه جست جو، هيچ كد عمل شوند. تقريبا پس سي ها ها، ثابت نبو ــگر يم. يكي ش ال ها پيد نكريم تا ين كه مه . با هم به گشتن ــا بو ش محل ستقريم. تيم ــتگا متر شناسايي كر يك يس ال ها نز يكي ال به ــدند چند ثانيه حفاظت بالفاصله عمل شبتد به ند. ما هما ــيدند حركت كر تومبيل كش خل نبا فيلم يگر به گفتيم كه پليس نيستيم فقط بيشتر قتي فهميد پليس نيستيم، با فريا ــتيم. جديد هس . كر تال كر حو ما پر كند تومبيل پيا شويم كه گر همكا نكند، با تما سي هايي تهديد كريك ترين ــپس نز ــه س كه خريد يم به خانه خانم هنرپيش

يستگا پليس مي بريم...»ــه با فيلم خصوصي هنرپيش ــي ال س ــر عتــو حضو گر تحقيقاتي، يك مجموعه ها طنز تلويزيجو ساعت بعد طريق خبرگز مخابر شد: «چنين فيلمي ــايعه ست ما با فر فيلم ها جو فيلم جديد ش . ندمد چشمگير كسب كر يم. يگر به جا فيلم هنرپيشه، هر بر تعد متقاضيا فيلم فز مي شو به همين علت

گي قد ــايعه با گستر مدتي پيش تال كر يم شجو ند كه نبا چيز مي گر بيشتر منتشر كنيم. مر به نجايي نبا پو هستيم تا ند نديد ند. ما هم به

، تيغ شا مي نيم.» كه بشويابي سرپرست گر تحقيقاتي، نتايج ين تحقيق مثبت ــريه ها توسط ــفانه كليه نش مي كند مي گويد: «متاستهيه كنندگا سينما يا حمايت مي شوند چو پشتونه ــته يم به ها حتي يك هشد بدهيم. ند، تا مر نتونسجو با ــينماگر ممكن ست با نتشا خبا كذ يك سشتن فيلم خصوصي هنرپيشه كه بر مخالفا با . ما گز كاملي نوشته يم مي كند، ها نتقا بگيرئه خوهيم كر كه تما ناگفته ها يند به نير نتظامي قتي فيلم ها خصوصي مطر تشريح شد ست... با ال عتر مي گرفتيم، ميا حر هايش قسم به : «تو به خد عتقا . من عصباني شد پرسيدنبا ال گفت: «تو خو چر ــي؟!» ها مي كن ين كا

ين فيلم هستي؟!... نا بچه من هم ، من مي يد.» ين پاسخ گستاخانه ها، . مقابل چشمانم پد به شد عصبي كرخترها پسرهايي ظاهر شدند كه ها، ماــب گريا ــح صبح تا ش ــب تا صب شست هايشا به سو مين مي نشينند، ، سما مي كنند با چشم ها گرياشا مي خونند مي كنند گا نا پرــي كه كه حتي فقط نا بدنند. نا كسمن مقابل نشسته بو عما كثيفش

«. مظلومانه توجيه مي كرسطه شتن شغلي كه به ، جد نساــو چگونه به ندگي مر نابو مي ش

حتي قبو مي كند؟پليس خانو

فرماند سابق نير نتظامي تهر بز ماني كه گوشي موبايل به مر هشد هند، ــو به مركز تعمير موبايل مي خــا خصوصي خو پا طالع حتما قبال گي ــا خانو كنند جهت چا عكس هنه كسب نيز حتما به مركز كه پرنا نيز كه ختر هستند مرجعه كنند. ند، توجه مجالس ميهماني ها حضو كنند كه كسي مجالس با موبايل ها نيا، ماني كه بر خال تما .تا عكس نگيرــتيد ــي توبا حا حركت هس قت

گر ظاهر مي شو گر با تصا سط بز ناگها يك عابر شت كه ند، نمي تو نتظا ــما مقصر مي كنيد قانو شگي فسر خترني كه شد قانوني نيز بر حمايت ني بستر شد ند يا قطعه ها بهشت هر سايشگا ها

شته باشد. جو ميد ند شته ــي حضو س پليس نمي توند محل برگز عرــا ميهما ها خل موبايل ه ــا ــد عكس فيلم ه باشــس نمي توند ها خانو كه قبل خر كنتر كند. پليستگير ها شته ند ختيا سي كپي فيلم عر

. جويي كند تا فر تكثيركنند فيلم پيد شو با، نتيجه ــي مبتذ فر چها ميليا توماني يك سختن به سانسو ــه پر ــت. هميش ــخت س ها س ــو سانســو بو هست. چو ممكن ست ش با ــتن نوشبا سانسو مي نويسيد يا مي گوييد هم سانسو مطلبي كه . پسر يك خانو جو ند ــانه ها س . سانسو تنها شو

لدين نيز نمي توند هر چيز خانه مطر كند. طرفي، با يا سانسو مي كنند. يك كو پرسش ها خوهن خو ما مي ترسد كه ها با پد خيلي مسائل گتر قتي بز عويش كنند. كو يا ما ميا بگذ ستانش ــش هايش فت، پاسخ پرس سه ــد به مد شــي نگا كن، خو مي فهمي...!» يك : «ين س مي گيرــتند خو لدينش بد هس ــو چيزهايي كه نظر نوجهن تصو مي كند ــخ هايي جست جو كر پاسگاهي به ئه تما ها صحيح هستند. سانسو تفكر عد ختر يا پسر بر ساعتي قتي نا باعث مي شو كه نوجو، تجربه تلخ جبر ناپذير پشت سر خانه تنها مي شوــا به عقب ، پانز س گا بو ــه صو بگذ كمي ندخت. ندشتن تفريح مناسب، عد توجه مو پر ، نا ، بي هد بو نوجو نش مو ها ــف ستعد به كشگاهي خانو ها نحو جو ندشتن لگويي عامه پسند عد يد ، ندنشا باعث مي شو كه كشيد سيگا برخو با فر

يگر بر تومبيل پد گرفتن فيلم مبتذ نمايش به هن نوجو پر كند. نمايي نقا خالي خو

ينترنت قر ــر گ يرني فيلم ها ميهماني خصوصي . چر فيلم جي هيچ جذبيتي ند برها خا ، بر كا بگيرست مي نند پرتقا چند نفر كه صندلي نشسته ند ند، ممكن ست بر يك فر يرني فيلم «ترميناتو مي خو

۴» نيز جذ تر باشد؟!ها تعصبي با چيزهايي كه نمي تو سانسو برخو، پاسخ تما ين تفاقا ست. ــا كر ين گز به ها شــي ير با هد ما بين لملل ــا فتر يك س هنگامي كه نا شي بر نوجو مو پيشگير HIV AIDS جلسه ها عتر ما ــا ين س ، تعد خانو ها با برگز كرند ــف، «چيزها بد» فر ند كه يونيس ند مدعي بو كرــا به هند كه بچه هايش يگر جا نمي هد ها يا مي

نجا مرجعه كنند.

اخالق اجتماعى۷۱

Page 72: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

نگ،لبخند برلب يا چيني بر پيشاني،فشر چند صد فتا ست كه ين ... همه نشانه ها نو ــرعت كليد به س ، فو مشاهد كر ساني همه شهرها مي تو به ها به ما ــو ــا كه پس تكنولو به نا SMS كش فتندگي يا ــت بخشي ضر شيو پيد كر ســا لين با تكنولو SMS به س يد. ــا هر فر به حســبكه GSM تولد يافت به همين علت ــا با ش پ ۱۹۹۱به بو شد چشمگير تباطي ين قا با سيله ين ها نيز يافته يگر كشو ــتفا ما س به مر سيا به يگر قا ها همچو ــت. ين عالقمند سما فيليپين صد فهرست شته بر طبق شد بيشتر ــالي به هر س ها جها نظر تعد پيا ها ــو كشما ستا SMS به كشو مشتر تلفن همر ست. ما تباطي با تاخير چندساله همر بو ــيله ها س يگر مانند ماني كه كثر نقا ــت س ــا ۸۱ خر س نجا كه تا يس كامل جانبي تلفن همر جها SMS به عنو يك سرسيله قد به كشو ما گذشت به نوعي شناخته شد بو ين لي جالب ست كه ين تاخير چند ــيد س به بهر بر تباطي سيله ساله نتونست مانعي بر سر محبوبيت ين يس پيا ما باشد چر كه عالقمند به ستفا سر كشوكوتا كشو به حد ست كه طبق عال شركت مخابر له شد ير مبا تنها سا جا ۸ ميليا پيا كوتا ين شركت ــت كه نتيجه ۱۱۲ ميليا توما بر س

شته ست. مد به همر كو جهاني پيا كوتا

نه ۲۰ ميليو پيا كوتا سو يا ميليو مشتر ما سا مي شو مناسبت ها مختلف ين تلفن همر قي حيد صد نجا كه به گفته ــيرصعو پيد مي كند تا ســتركا تنها عيد ــيا مش تباطا س ــركت مديرعامل شين سا كر ند كه غديرخم بالغ بر ۷۲ ميليو پيا كوتا ما كو به حسا مي يد. نيا يك SMS ــا س تعد ــو ما نيست ــتفا پيا كوتا خا كش س عتيا به ها به گونه فزيش يافته كه گويا مشتركين به بعضي كشوبطه شركت نج ببرند. همين ضه مشتر نوعي يك عاشد ــت كه ــي عال كر س ش Virgin Mobileطي گزيدگي سيب ــتفا SMS نگليسي ها باعث فزيش سنه ــتا مر ين كشو شد ست. مر نگليس نگشسا مي كنند كه ين مر ۹۳/۵ ميليو SMS بر يكديگر ست، مچ نگشت ها شخا سيب ها ما سبب فزيش SMS صد ستفا كنندگا خدما ــد ست. ۳۸ شنگشتا مچ ــته، حا حاضر نو پنج سا گذشليل ــد ۳/۸ ميليو نفر به ــاالنه ح ند س نج مي بر خو حسا نگشتا خو به پزشك مرجعه مي كنند . نه ۲۰ صد ست كه حد ۱۲ ــد عال ش ين گز صد بيش SMS ۱۰۰ به ــد ۱۰ پيا متني ح

سا مي كنند. شنايا خو ستا

گير سانه فر وتا به گيرپيا سانه فر وتا به پيا ست ستتبديل شد تبديل شد

SMS سوسهvM u uMO

سيا يكي مركز مهم توسعه عين حا گفته مي شو خطو تلفن همر جها ست بر طبق تحقيقا موسسه قيقه به طو متوسط تيو گفته مي شو ين قا هر پنج پو. بر ــتركا تلفن همر فز مي شو ۲۲۶۷ نفر بر تعد مشسا ين گز گر چه شركت ها مخابرتي به طو مرتب سا پيا كوتا كاهش ند ما همچنا ين بخش هزينه ــمت ها پرسو فعاليت شركت ها مذكو ست. يكي قس

له پيا كوتا ــو تا سا ۲۰۱۲ حجم مبا پيش بيني مي شمد حاصل ــا برسد جها به ۳/۷ تريليو عد ســا پيا ها كوتا بر شركت ها مخابرتي تا ين سا ســيد. عين حا س ــا خوهد ال س نيز به ۶۷ ميليا پيش بيني ها حاكي ست كه تعد پيا ها كوتا طي ۵ قم بربر ين يند به بيش ۲/۳ تريليو برسد كه سا

تعد پيا ها كنوني ست.ــت كه ميا يگر حاكي س همچنين تحقيقاتي ، نگستا ياال متحد لما ها بر تلفن همر كشو كاــه محبو ترين جمل ــا عكس، ــا پيا كوت س مريكا، نجا . تا فعاليت ها جانبي تلفن ها همر محسو مي شوبر صد كا ــي، ۳۵ ــتركا نگليس صد مش كه ۸۳ يس پيا كوتا لماني سر بر صد كا مريكايي ۷۹ ــس ميا ــهم بد كر عك ــتفا مي كنند س س ، لما مريكا ، بر نگلستا تلفن ها همر بين كل كاــد ست صد عال ش صد ۱۹ صد، ۱۰ به ترتيب ۲۷ ــا پيا كوتا س قا بايد گفت با توجه به ين عد بر جهاني محبوبيت فو لعا برخو ست ميا كا

. ترين فعاليت جانبي گوشي محسو مي شو پرطرفدنجا پيش به هرحا محبوبيت پيا كوتا نز مشتركا تا ــد ست كو جهاني نيز ثبت ش ــت كه بر فته سنگلستا با تايپ گر ــو كا بطه گفته مي ش همين سا كتر ۴۸ ثانيه عنو سريع ترين يك متن ۱۶۰ كا

كنند SMS جها به خو ختصا ست.نگ نگا پيا كوتا تبليغا

ستفا ــت فرگير SMS عمد ها نخس گرچه

نه مي شد ــي معمولي حولپرس خبا صر تبا ين سيستم پيا گير متني جز حريم خصوصي به طو كلي ــگ عال پيا كوتا ن نجا كه هر ــا مي مد تا فر به حسفته فته شنا بو ما ــما فر ،بر مخاطب يا يك شگاني فر به خريد شنا با پيا ها خا با ــما ها نا شعو مي كر به سو ــپر گذ يك بانك يك كاال سير شد. گفته مي شو ــر گو ها مشتركين تلفن همر سلين با ين پيا ها تبليغاتي يكسا شما تلفن ۹۸۵۰۰۵ . شما تلفني كه بر كثر ــد بو سا ش ــتركين بر مش. چر كه حقيقت ين شنا نبو ــتركين همر چند نا مششما متعلق به مركز SMS مخابر كشو بو شما كه پيشتر مركز مخابر طريق به مناسبت ها مختلف بر مشتركين خو پيا هايي با موضاعا مذهبي، تبريك تسليت سا پيا ها تبليغاتي به تلفن ما . هما سا مي كره بعد همر جريا عيد نو بسيا گرفت به طو شت كه ز SMS مخابر بر ــئو مر ، مس تعطياله ــد عال كند ــما ين موضو تايي س طي مصاحبه SMS سا قد به يافت مبلغي شركت مخابر سا SMS تبليغاتي به سيع كر ست . به عقيد سطح ه تلفن همر ا منع قانوني ند چر تلفن ها همر مشترا محسو نمي شو به همين ــتر يت مش مطلقا جز مالسا ا علت مخابر حق پيا ها تبليغاتي بر مشترنظر موجي ظها . ما ين يي بپر مد ند ين به گر شتند عتقا كثريت شت چر كه عترضا پي ل مشابهي ــا SMS حق مخابر باشد بايد بتو ش سا گرفت به ين ــه با تلفن ها ثابت ب ــا نيز تبليغما هايي المه با تلفن ثابت يا ترتيب مي تو حين م

خت. ئه پيا تبليغاتي پر المه قطع به يگر مگي بو نتونست منه عترضا به هرگستر ما سا شد به گوشي ها ين گونه پيا ها تبليغاتي جلو همر بگير چر كه ين گونه تبليغا خا كشو ما نبو ــو به ين صو كه نيا به كا گرفته مي ش ــي تمامپايي عمد SMS ها تبليغاتي توسط برخي ها ــو ش

۷۲ رسانه

Page 73: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

ت ها با . ين شر ــا مي شو س ت ها خا تبليغاتي شرنا تبليغا يابي شغل ــتخر شما تلفن ها فر سستگا تلفن همرهشا نا به ندگي مربو به شغل يا نند. كا تحقيقاتي علمي كه متاسفانه كشو سا مي .به هرحا شركت ما چند تمركز صو نمي گيريس پيا كوتا به ين مخابر هما بتد ند سرتباطي به عنو يك منبع پرسو نگا كر ست تا ــيله سيس پيا كوتا به ــتفا بهينه ين سر نجا كه بر سيس فز به مناقصه يي بيشتر ين سر مد نوعي تيه پر برند ، مگفا هيا ــت طي سه شركت گذشــدند به ين ترتيب ين سه شركت با نهايي مناقصه عال شتباطا سيا تونستند مكا تصا به مركز پيا كوتا شركت ــا تمامي پيا ها تبليغاتي به عهد بگيرند حا سگاني به حاضر ين سه شركت هر ما ۹ تا ۲۰ ميليو پيا باسا مي كنند به ين بر يرني مقصد گوشي ها همر كا

سرشا نصيب مخابر مي كنند. طريق سوقا نجومي پيا كوتا

گاني به ــا پيا ها با س غير سو مخابر سا پيا كوتا مشتركا بيش حد مشتركين به تخانه ضافه كند. به عقيد مد ين نيز تونسته هر به ليل بسيا مر محبوبيت ستفا پيا كوتا به شي سو تحريريه ئه گز بو ست حاليكه طبق

. فنا ين گفته صحت ندمد ست كه يك SMS ظر ۳ تا ۵ ثانيه ين گز سا يك پيا سا مي شو كه به طو ميانگين بايد گفت ــبكه شغا مي كند. حا گر كوتا ۴ ثانيه پهنا باند شيا محاسبه قيقه مكالمه ۴۴۷ قم برسا تعرفه يك ين يا خوهد ۸/۲۹ ،SMS ــر ــا ه س . حدكثر هزينه ــو شهند نيست يس ــر ين تنها هزينه شركت س لبته ــد. شجو كه بايد تعرفه لحا شوند. يگر هم هزينه ها ند با يا نمي ين هزينه ها بيش ۳۰ قم شناسا كاتباطا سيا جو مي تو گفت حدكثر هزينه كه ين يا قم ۶۰ خت مي كند به ــا هر SMS پر س ير بابت تباطي هد كانا ــي نشا مي س نيز نمي سد.نتايج ين برــتركا ئه خدما پيا كوتا به مش كه پرتو بر سا سيگنا ها شبكه بر ستفا مي كند. هما بستر ير بايد سا مخابر ين ست. بر برقر تما صوتي يافت يس SMS مشتركا خو ــر مبلغي كه بابت ستباطي محاسبه كند. مي كند بر مبنا ميز شغالي خطو يس SMS تناسبي پرتو بابت سر ين يالي ما تعرفه ۱۴۰ سيد كه نچه گفته شد، ند بنابر مي تو به ين نتيجه با يس پيا كوتا نبايد به پا مر به ستفا سر

يس گذشت. بو ين سرهند ــا ــوهد نش با تمامي ين قضايا حا حاضر شــه نه تنها مر بلكه ــت كه ب قعيت س ين تباطي فزيش يس ما ها نيز به سو ستفا ين سر ساسيما شاهد هستيم ها كثر برنامه صد يافته ست. ين سا پيا كوتا بر شركت مسابقه يژ به كه يك شما ما ها ــا ــت يا س ــد س يد ش يا برنامه خا تد ند ين كا جو بسيا سر با مختلفي كه به نوعي با ها خو ستفا كر ند. تباطي جهت تسريع كا سيله ــتر گس ــو نمونه عبدلنبي غيبي معا قضايي به عنفا عال كر ست كه به لحا حجم سنگين قضائي ندگي ــاني پر نس مبو نير نامه)، ، حضا ، خطا )وتا يميل حو ها قضائي بال ها خو طريق پيا يافت به مخاطبا نتقا خوهند فر مي تونند پس گستر فا وتا با مرجعه به سايت ينترنتي پيا

نا قر شد عال بر ه قبل ختيا ر گذ ند خو نيز مطلع شوند. عال مشاهد بال ها محتويا پرما ها نيز ين بر ين گونه ستفا ها گفته مي شو برخي ساسا خبا تحت پوشش خو ستفا مي كنند سانه بر فا مقد ثا نشر ها بطه كل حفظ همين صايا شهد سا يس پيا كوتا جهت ستا صفها سرما با طرحي ين سا ين صو كه ــت به س ستفا كر ــا سن مخاطب طرحي شد ست قد نر فز كه برسصيت نامه شهد به مخاطبين كر ست به گفته سا به يس بيش ۵ هز ها ند ين سر مسئولين عيا مدير كل سا شد ست. پيا كوتا بر مخاطبين نظر عنو كر ــط عمومي مخابر ير نيز ظها بست كه طنز،فكاهي،موضوعا جتماعي،سياسي،عشقي،مذهبــي به ترتيب بيشترين موضوعاتي ست كه ش بي ،يد مي شو يرني ها يكي ــتركين ميا SMS ها مش

بر پيا كوتا جها هستند. فعا ترين كابا ما پيا كوتا غربت

ــينه بيش ۱۴۰۰ ساله ــي پيش س با فا خط با خطي كه مايه فتخا هر يرني به حسا مي يد ست، با خط ما ــر ــا حا حاض شناس ما به عتقا كاــيو پديد به نا SMS منحر شد به سمت ما با شست. مظلوميتي كه قع شد نوشتا التين به نوعي مظلو نبا . گر به ــد ــه به با خوه ما فاجع ــه مر بشناسا هستيم، كافيست نگاهي گذ به سي گفتا كا برشته سالي گوشي تلفن همر خو يافتي يا پيا ها قعيتي كه نشا ــويم. به ش قعيت تلخي ــيم تا با باشين پيا ها به صو فينگيليش صد هد حد ۹۰ مي سي) نوشته شد ست. (پيا كوتا با خط التين محتو فاگي ناميد ما مي تو به نوعي شايد ين تفا نتو غر ستي چه ما به نست. با ما بي عتبا كر خط بر قتي كا ند. با نقش كساني بي عتبا كر ين سا پيا كوتا فونت ــئو مي شو كه چر بر عا سقتي سي ستفا نمي كنند ين گونه پاسخ مي شنو كه، فابا بيگانه سا پيا ها تبليغاتي خو مخابرتي ها بر

ستفا مي كنند جا گاليه مر عا باقي نمي ماند. لبته يگر ستفا كنندگا پيا كوتا علت خو عد سي تمامي با التين به نبو فونت فا ستفا بر هند. ما ــي ها تلفن همر سطح كشو نسبت مي گوشيگر باشد جا كه گفته ستي علت جا شايد به سي ۲ بربر تعرفه با فا سا پيا كوتا به مي شو تعرفه بطه يكي . همين با التين حسا مي شو سا پيا به ها موجو شناسا مخابر مي گويد،برسا ستاند كاستگا ــد بين له ش ، طو پيا كوتا مبا تلفن همرــت كه ين كتر س تلفن همر با خط التين حدكثر ۱۶۰ كاخير مي كند، ما نوشتن پيا كتر ۱۴۰ بايت حافظه تعد كاكتر ست سي ۷۰ كا يس پيا كوتا بر خط فا ــر سخير مي كند. حا ما گر بخوهيم هما ۱۴۰ بايت حافظه ــتفا س ند خط التين يك پيا كوتا كتربه ۱۶۰ كاكنيم بايد به ميز بيش ۲ بربر تعرفه به شركت مخابر قامي بهتر مي تو علت ما ــن يم. بنابرين با چني بپرــف با التين كش صد پيا ها كوتا به ــر ۹۰ يكــا پيا س تي بايد گفت ۲ بربر بو هزينه ــر به عبا كسي، خو عامل تشويقي بر ستفا مر با فا كوتا به با نگليسي ست. به هرحا شايد ين سئو بر كثريت يا كسي به نجا ضا حولي ــو كه چنين مطر شبا ما خوهد شتافت كه پاسخ بايد گفت، نيمه ساني طال سي شو عالي با فا گر خط مسا كاسا پيا كوتا فرخوني ــي س با فا بر حل خط با ماني به كمك عال كر بو ما نتيجه ين فرخو چه

مد هنو مشخص نيست. ما خوهد سي نوشتن پيا با فا ستفا نكر به طو كلي ــبت يا به نسل كوتا يا بايد به ۲ بربر بو تعرفه ها نسسي به گونه قديمي گوشي ها تلفن همر كه نها فونت فانظرها تعبيه نشد ست. هر چند مسئولين مخابرتي ظهاخو چند ۲ بربر بو تعرفه ها مطر نمي كنند بيشتر سا هند كه سيستم ها مخابرتي ين مسئله مانو مي با يافت طالعا به سا پيا كوتا نظر فني مكا گر مشكلي هست مربو به نسل قديمي تر ند سي فانظرها بايد ميد گوشي ها تلفن همر ست. با چنين ظهاسي سيستم پيا كوتا به با فا ــت كه گر بدقبالي شسي گشو خوهد شد. تفاقي كه ست گوشي ها با فونت فا

. شايد با توليد گوشي با نشانه ملي خوهد

ما كه تبليغا خو قبل پرتو يرنسل به كشوسا گذ خدماتي چو مكا بر جلب بيشتر مشتر هد (هما مكاناتي فايل موسيقي يا تصا به ينترنت خبر مي يگر كامال گستر پيد كر به ها ــو كه سا ها كشيس ها پيشرفته ستفا مي كنند) حتي مشتركا ين سريس پيا كوتا تباطا سيا طي ين سا ها تنها سر شركت ــي كه بيشتر يس ، هما سر ئه كر بو ــتركين به مشسا چند خط تكست با چندين پيا خطا قا مشتر بر ــت كه ين ختال ها كثر ــد جالب س به مي شتقا سيستم مي گذشت تباطا سيا به پا ــركت موقع شتقا سا پيا كوتا ما مشخص نبو ما چند با سيستم سيد. ماني به پايا خوهد تقا چه پيد مي كند عاقبت ين ما به هرحا گرچه طي ين سا ها تكنولو SMS كشوليه سا شته ما مشتركا همين مكا ني ــد حلز شتخانه ين ــر نجا كه ب ــتقبا كر ند تا س نيز كما مغا ند به نوعي بايد گفت بعد مد ميليا به تخانه به يس پو سا SMS تونسته ين نفت سر

تخانه پو سا مهم كشو تبديل كند. مين

۷۳

يك سو تفاهم تكنولوــال قطع كند، تباطا كام ــد ــو مي تون تكنولــت، SMS تا همين ــن تفا مو SMS فتا س ييد توضيح بر بدهد، بگذ ــت كا س حاال تونسته كا شتبا مي توند كا به SMS ــن تر بدهيم. يك شكمه Send فشا يك بكشاند، كافي ست، جاها باماني بد بير كه با هيد بعد بفهميد هما لحن خوسيد لفبا يكي حر شته يد به خاطر نز ستتا ست شخص بسيا محترمي كه چند بيشتر ست به ــنايي بهم يد. هيچ برگشته نيست ش نيست كه ــما طر بگيريد با هز خوهش لتما بايد شخوهي كنيد. ما ين مو مي تو مطمئن بو كه عذهن گيرند تفاقي ــا مكتو تا مد ها عبــي به س يم كه فا ــئله بگذ خوهد ماند. گر ين مسسرها بدخوني ها نگيسي نوشتن خو مي توند، شته باشد بعضي موقع يك كلمه عا بسيا پي شنا تبديل ــو كه پا به چا ش ــي به چنا خونشيگر ين نمي تو گذشت كه SMS مي توند . شوثبت كد ها نقش عمد با كند خاطر بد . نتيجه ين كه به صو ثابتي جلو چشم گيرند بيا

تبا برقر نمي كنند. تباطي هميشه سايل

رسانه

Page 74: Shahrvand Emrouz 01

۷۴هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

هل چك كتا خو با » نويسند شهير «ميال كوندــد: ” به نامه نگا مد مي نويس با نگي» عنو «جانامه نگا ــما كدمين نويسند مي تو پيشگا گما ش» كه خاطر سخت سيا خو نست همينگو ناميد؟ «ندگي خو كنا » كه سالي ــد؟ «جو مي نويسين كيش» كه به ــا «يگا ــت؟ ي ند س يس گذ گديا پاگر من پاسخي خته ست؟ ( سپيا پر پر ندگي گز يانا فاالچي» شايسته . تنها « بخوهيد) خوهم گفت هيچ كديافت ين عنو ست كه خال سا ها ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۹ لتمر جها نشست تمندترين سياستمد قد. هم شريطي نابربر كه ئل كر نا نه مصاحبه كه با نا چنين ختيا ندشتند.كدمين خو مجا به پرسش بو

؟“ نامه نگا تونايي خلق چنين شريطي ئن ۱۹۳۰ يتاليايي ۲۹ نامه نگا يانا فاالچي» »» نجا مد. پد « نيا نس به يبا فلو ــهر شمت يتاليا كابينت سا بو فعاال سياسي جنبش مقا

يكتاتو «موسوليني» به شما مي مد. مخالفا نامه نگا صاحب قلم يانا» نيز ــي عمو « طرفــي هما ندگي فاالچ ــو بدين ترتيب ــا خو ب منامه نگا مت ــت، مقا كي با مفاهيمي چو سياس كوــگ با بي حمي ــو خو جن ــد به ق ميخته ش

. قسا بربر كر

لين با «هيتلر» ــاله بو كه بر «فاالچي» هشت ســفر كر بو ــهر س نس به ين ش يد فلو كه به قصد باــت ، ش ــر نتر كي س يد. كه هما كو يك نزمتن فعاليت ها نقالبي پد قر گرفت هر لحظه بيش لتمر قعيت سبوعيت جنگ سو ستفا پيش با ــنا مي شد. سا ۱۹۴۳، پي شد گرفتگي ش قد ند لما ها، فاالچي خانو به كليسايي پنا بر حمال غوشش يد پد كه تر ضطر شك مي گرفت گفت :« هرگز مگذ كسي گريستنت ببيند بغضت

پنها كن .»«فاالچي» ين لحظه به عنو يكي كليد ترين تفاقا عا مي كه به بعد هيچ گا ندگي يا مي كند بيرستا تما ــالگي پس شك نريخت. ۱۶ سشته به فت مدتي ين نس ــكي فلو ــكد پزش نش به ها كر ــت كه پزشكي ير نگذش خت. تحصيل پرلين گز خو با نامه محلي مشغو به كا شد يك هه ۵۰ همزما يل ما جنايت» نوشت. موضو «فزيش شد با همكا «فاالچي» با مجال معتبر همچو «پوكا» » (L’Europeo) همين بو (Epoca) «يولين كه توجه معطو به پوشش خبر جنگ ها شد هند شا تكا يتنا جنگ حاضر شد گز ، گا

. مخابر كر

ــو لين تجربه حض ــا ب نچه ــد: «فضا جنگ با يتنا مي نويسين ست. ــيا متفا تصو مي كر بسبا ــر مي يد مر پر مي كند، فنچه مر بيش هر چيز به ــر مي كند پئم ست كه « ند همين «مر جلو مي شهايي كه ــت.» گز س فكر من جا ــر كر خيلي ين جنگ منتش ــگا ضد جنگ نامه ن ــو يك به عننجا ــاند تا س ــهر مريكايي به ش ضدمريكا ــتمد ليبر ــيا سياس بســتاليني متهم س ــتن تفكر ش به ثر خو با عنو ــن لي ند.«فاالچي» كر» سا ۱۹۵۸ منتشر «گناها هاليوــاال ــن بو كه مق ي . كرشنگتن پست»، «نيويو نشرياتي چو «ــا تايمز» «اليفر» به چا مي سيد.سسيد فاالچي بر مصاحبه ۱۹۷۳ Alexandro)«با «لكساند پاناگوليسهي Panagoulis) فعا سياسي يوناني ين كشو شد. «پاناگوليس» به تها تال ستگير بر تر مقاما عالي تبه يوناني . ند سپر كر بو مدتي طوالني مالقا گفت گو فاالچي پاناگوليس نها ــر ندگي ه ــه نقطه عطفي بــقانه ميانشا بطه عاش ــد تبديل شگرفت كه ۳ سا به طو نجاميد عاقبت نندگي ثر يك سانحه « پاناگوليس » بر ــپر تحت تاثير همين مشكو جا ســه «فاالچي» مو بطه عاطفي بو ككي كه ثا خو «نامه به كو ترين مشهوهرگز نشد» - كه ماجر سخن گفتن بط كي شكم ست كه محصو با كوــد پاناگوليس بو سرنجا ثبت نشما مشهو «يك يگر ــد- متولد نشگذشت « پاناگوليس » تحت تاثير ــت كه پس » س مرــخصيت خلق شد كه عنو پرفر ترين ثر «فاالچي» ش

. نيز خو كرغا كر يگر نيز ند مهم ــا ها پر طي ين س. جمله قت بو تمند بو مصاحبه با سياستمد قدنا مصاحبه كر ست مي تو يانا فاالچي با كساني كه - ، ياسر هبر پيشين پاكستا لفقا علي بوتو- ما خميني، هبر ليبي، شا ، معمر قذفي ــطينيا هبر فقيد فلس عرفا ، هنر كيسينجر نا بر كه ، يندير گاند مخلو ير

سيد. يخ به چا مجلد با عنو مصاحبه با تاشي خا منحصر بفر ستفا ين مصاحبه ها ــيا مصاحبه شوندگا كر به همين جهت نه تنها بس. «فاالچي» پس ــيما كر ــيا پش گريز كه بسيگر هيچ» كه مجموعه ــگ ندگي، جن ــا كتا « نتشيتنا ست با گذشت مد شا خاطر حضو گزفت گفت گويي جنجالي ماني به سر هنر كيسينجر نكه . فاالچي كه مصاحبه هايش بيش با ترتيب خت، نشناختي مي پر به گفت گو بنشيند به تحليل ها عتر شخص هد كه به نجا موفق شد گفت گويي با مد. «هنر “ ــا فتض ــينجر» ،“گفت گويي «كيسكيسينجر» ين مصاحبه به نكته مهم شا مي كند كه نها شد. يگر موجب خشم مريكا يكي باعث شر مر

رسانه

ÆœuÐ

Áb v

IDM

dOž Ë

vU³B

Ž dLŽ

ÊU¹U

Ä —œ v

ÇôU

UU¹—

Ë«

يگر هيچ نامه نگا ÁËU œU¼d

ند يگر مصاحبه نم ندفاالچ يگر مصاحبه نم فاالچ

Page 75: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۷۵

يتنا «نبر قسمتي مصاحبه عتر مي كند كه جنگ يگر ــت جايي ــد جنگي بي نتيجه» بو س بي فايمز موفقيت خو چه مي بينيد؟» جو ين پرسش كه «مريكايي ها يكه تا خوششا مي يد، هد: «كه پاسخ مي مثل كابويي كه مثل كابويي كه يكه تنها شهر مي شو هفت تير مي كشد. من هما كابو تنها هستم كه بر تنهايي ليجا ها حركت مي كنم.» ين سو بر سب پيشاپيش كا مريكا برنگيخت ، جنجالي عظيم مطبوعا ــا ظه . لخو كر - قت- نيكسو ئيس جمهو حتي بر مدتي » فاالچي گفت گو تا بدنجا ــيو «تند گزند ين شحتي حتي عصبانيت مصاحبه شوند فت كه گهگا نا پيش شت. هنگامي كه بر مصاحبه با شا مخلو نيز پي فتا شا فضا ير به كشو سفر كر مرتبه پي بدــب نديد ما با گفت گويي مفصل ترتيب كه مناس. شا پي سئوال نا بو بط شا با با نفت بيشتر مد جو ين پرسش كه نه «فاالچي» به خشم ــو جسنا جع به «گر تا به حا شاهي بو كه تما صحبت هايش يد كر كه حتي ، تنها شما بو يد من كنو تر بومد ست يا نه؟» خشمگينانه پاسخ ندگي شما به حسا تي فتا ند، ندگي من تفاقا مهم متفا ــد: «... ه مي نها ها من نبو ند.... ها!......من ما مطمئن باشيد يبايي جذبيتشا نا فقط ... ما ... نها ناچيز نمي شماما لحا لياقت تونايي نه! شما ست ندگي مر مهم نكه مكاني نژ يا با ندشته يد، حتي پس هرگز يك ميكل شته يد يخ ختيا ــپزخانه» به طو يك تا ش به نا «هيد.... يخ تحويل ــپز معر به تا ش ــته يد يك سر نتونســمت ليست سيا ــايد س مه به فاالچي مي گويد: ش هد: «مر مي ترسانيد ــخ مي ــد» «فاالچي» پاس حكومت باشــد:» گر هم ه ــخ مي ــا مي خند پاس ! «ش عليحضرــيا (حكومت) باشيد، من نامتا ليست سينه ليست س

قلبم مي نويسم.»گو گفت

ــي» نه تنها بر عمو ، «فاالچ گفت گوها منحصربه فرــز به جا ــتمد ني ــو كه گهگا سياس ــر جذ ب مــه با ــه «فاالچي» مصاحب ــس ك ــم مي ندخت. پ هلفقا ، ــا نج قت هند ير ــت » نخس «ينديرگاندــر طي نجا مصاحبه ك ــت خوس ــي بوتو علــگا به يا مي نش گفت: ”گاند كال ها شت همين ال عال مي كنم ــت برمي ش كه چگونه ياهم. من تحت تاثير شنفكرنه شكست حاضر بحث ، جمله هما خا سرخي كه بر هيچ چيز قر نمي گيرماني كه هند پاكستا .“ صحبت ها پيشاني مي گذند، جنجالي سياسي ما صلح بو گير ها نظامي، پس

عال كر حاضر به گفت گو ــد برنگيخت تا بدنجا كه گانــفر ــو كه فاالچي س ــت به بعد هر كش با بوتو نيسگا مي مد ند خوهش ، سفير پاكستا به فر مي كرند تا بخش هايي مصاحبه ساختگي عال كند، مي كرما هرگز نپذيرفت. يكي سفير پاكستا مي گويد: ”به ستا شماست“ جو يا مر گفتم جا عد ــتا من كوچك تر ست كه بتوند چنين با س “:ــرنجا گاند نرمش نشا با بوتو .“ س خو بگيرــت. فاالچي نوشت:“بوتو چنا سر شد بو به مذكر نشسيگر “. ــيا سفيد هم قابل مشاهد بو كه تلويزيوني سمصاحبه ها مشهو «فاالچي» مي تو به گفت گو با «گلد . جالب ست بدنيد نو ير سرييل شا كر ــت ماير» نخسيدند چند بعد يو، لين مصاحبه هتل شهر تل پاسخ قذفي به سخنا گلدماير كه نو ضبط شد بو ند! ــد نو كه بو منتشر شد بدين ترتيب مشخص شظها با ضمن ــه به ناچا «گلد» تن به مصاحبنها ندگي كنيم، شت: «ما نمي تونيم كنا فلسطيني ها نگا به يكي هند، شمني با ما مي كانشا به كوسرييل ۵ : شا كر بستاني ها فلسطيني ياضي مسايل يگر بر كشتن يم، ۲ نفرشا مي كشيم، چند سرئيلي ميني ها ــيني سر : ما حاضر به عقب نش مه يم؟ سم شد ماني كه شغالي ۱۹۶۷ تيستيم، به يا نمي

ها شكست خو شريط تعيين كنند؟» باشد كه كشوــا ۱۹۷۹ بعد گذشت ۸ ما پير «فاالچي» س. مصاحبه با ــفر كر ــو س ــالمي ير به كش نقال س

. حضر ما ترتيب طي مصاحبه با ما گله كر جبا ستفا پوشش ند: «چا بر مسلما ها جو هاست، چا كه ما پاسخ يد.» (نقل ، نيا به چا ند شما كه سالمنديد غيرمسلما) «فاالچي» مقدمه هما مصاحبه مي نويسد: به مضمو« تما مدتي كه با يشا مصاحبه مي كر تنها يك با ما جو نفو كر مر به به من نگريست، نگاهي كه تا عما

يا تمثا حضر موسي ساخته ندخت.» چند بعد نژ ميكل مريكا، ــفا پي تسخير س«فاالچي» مقاله بسيا تند ــانيد. س مجله «تايمز» به چا

، چندين كتا نيز منتشر ــهو جد مصاحبه ها مشــه «جنس ضعيف»، «قد تعقل» نها مي تو ب ــر كه ك. «جنس ضعيف» شا ست به » شا كر «خشم غرنها جامعه جهاني. فاالچي بر تهيه ــا به موقعيت هشت جمله: ها مختلف ين كتا چندين سفر به كشوسيايي با جومع ساال بخش جنگلي چندين كشو نا خر سر هم نست. برخو كر كه پيش نمي يانا فاالچي» طو » . ممالك خوشبخت ترين عال كر) به يتنا مريكايي (پس جنگ ين سا ها شخصيتي ضدمريكا مبد شد ين يج به شخصيتي طرفد سرسخت تدقعه ۱۱ سپتامبر نمو سرشا ني باالخص پس تحو ثه،“ فاالچي“ كه تقريبا يا قو حا ــس يافت چر كه پگشت سا سكو سپر كر بو به ناگا به ميد باعر با تاكيد بر مريكا مخالفت شديد با به طرفد ثا خير باالخص «خشم خت. ــال پر نها يعني س ين نامه نگا ــا نگا خصمانه ين ــا نتق » سرش غرليل ست كه ــالمي ست. شايد به همين به مباني تفكر سشت مر ماني طرفد بسيا نامه نگا چو كه گا . مر بسيا بز به هما ند مخالف منتقد يد نامه نگا حتي به صحت حرفه نيز با بيا طني يدها حتي ميا مترجما ــك مي نگرند. ين تر شنامه نه» مصاحبه با جو چنانكه «بهمن فر نيز با علت نفر ني خر شر جو پرسش محمد يزال هم فاالچي طرفد هد:«متاسفانه فاالچي پاسخ مي غگويي، غگو، نويسند يانا فاالچي، يك خبرنگا ،ــت. كثر حر ها، خو با به هر جهت س ، خو ــيا شــت . مثال يك كتا نوش ــا مصاحبه ها ... خو مي سنچنا ماجريي با سياستمد يوناني، « به نا «يك مرــقي بين خو مرحو ساخت كه ما مرحو عشگا ــتا به س ــت فاالچي به خاطر ين مي خوسين مصاحبه مر به يا گفت گويي كه «فاالچي» با بكشد.» نجا كه خبرنگا . ، مي ند » نجا لينگ ستو مجله «ــه با نحو تنظيم مجلشا مي پرسد چنين گز. من هد: «من قاضي پاسخ مي . كسي هستم كه تصميم مي گيرــن يك نقا ــو كن! گر م گــو تو ــم ص ــم بخوه باشيا ين جا ند نقاشي كنم، كه تو همانگونه كه مي خوهم

نقاشي كنم؟»ــا بربر ــت ت ند نيس ، «فاالچي» مر ــا ــه هر ح بهد. ــخ ــو مخالفا منتقدنش پاس تهاما س ۱۵ سپتامبر سا ۲۰۰۴ سن ۷۷ سالگي بر ثر بيما نس گا خو فلو ، سرطاني كه سا ها گريبانگير بويخ» بست. مقدمه كتا «مصاحبه با تا ين جها فر . ــو يخ لحظه به لحظه ثبت مي ش ، تا ــد: «مر مي نويسيو تلويزيو ، سانه ها مكتو كسر ثانيه طريق . ــو به بحث گذ مي شو ، ترجمه مي ش منتشر مي شو . ــق مي نامه نگا عش ــت كه به س ليل به همين ــم. تمامي هستي ــت كه مي ترس ليل س به همين يخ ــت كه بتو بر تكيه تا ــند س كدمين مسست نامه نگا شغلي عجيب ين ــاهد بو كاتب؟ شقتي به فكر مي كنم، ترسي بز . ــتنا حش متيا نچه شنيدني ست نديد ــنيد ، نش مر فر مي گيرند هز تو نكه نتونم همچو موجو يدني. نچه

يخ، ببينم، بشنو بفهمم.» چوبين تا

كتا شناسي۱۹۷۹ « ۱- «يك مر

۱۹۵۸ « ۲- «هفت گنا هاليو۳- «جنس ضعيف» ۱۹۶۱

۴- «پنه لوپه جنگ» ۱۹۶۲۱۹۶۳ « پرستا ۵- «خو

۱۹۶۳ Lime lighter -۶۷- «نشا هللا» ۱۹۸۳

« شيد بمير ۸- «گر خوــامل گفت گوهايي با يخ» ۱۹۷۶ ش ۹- «مصاحبه با تا»، «معمر قذفي»، «هنر كيسينجر»، «يندير گاندضا ــو»، «محمد ــا علي بوت لفق » ،« ــر عرفا «ياسيلي برنت»، »، «گلد ماير»، «ملك حسين»، « پهلو

» ما خميني گا «مهند مهد باكي كه هرگز نشد» ۱۹۷۸ ۱۰- «نامه به كو

۱۱- «فاالچي گفت گو با فاالچي» ۲۰۰۴۲۰۰۱ « ۱۲- «خشم غر۱۳- «قد تعقل» ۲۰۰۴۱

رسانه

vMOL

š ÂU«

UÐ —u

NA t³

ŠUB

ÊUL

¼

Page 76: Shahrvand Emrouz 01

۷۶هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

ستش به گو ــت س يند با صالبت ــر سا ها سقت هد به ستو مي ه فرماند نچه ند هر ي مي نزها همين ي ست سر ي ند. سا ۱۳۵۶ جر مي . گا خا مي شو ، پا ) جهبه نقال ، به فرما ما ( سا

ه ــابق صفهاني الصل تهر ــر س مرتضي طاليي، سها ، ين ر ــي لمس ندگ ــا ۱۳۳۷ تجربه لين سند. سر چند ماهي ما مي يگر بو خو بر نو شي ندشته باشد ر لبا نظامي نپوشد، سر ه عا ست تفا ها نظامي به لبخند گا نير مقابل حتر ها ناخوها مهرما مسا به عنو سر خرين ه تا ند.فرماند ــا پس ، مهر مس يت بو ــا تهر حا نجا مامو بالمن، فرماند نير نتظامي، ا با حمد مقد ــا هم ي س، با خدمت نظامي خدحافظي ، قاليبا شد ــر همچو س ، ا خو با قاليبا ــت شو به هم هي خيابا بهش ر تا ه ين با سر شهر بايد با مقابل هد با ين تفا مه

هم هايش پاسخگو باشد.چهر طاليي بر صفهاني قابل تهرني ها با لبخند بر لب لهجه ئيس پليس پايتخت شا بهتر نا تجسم ست، النتر محلشا مي شناسند، بر همين سا هم ، نتخابا سو ــانه س ــر ه س بو .طاليي با فضا ر تبه خو ها شوــو شهر چند بيگانه نيست، تيرما مسا شمنيت پايتخت ضعيت ــه گز ئ ه بر ، بربر ــد بو ــت حاضر ش ــاختما بهش سه خوستا ــو شهر عضا ش نتقا برخي برخو با بهت تر جد تر پليس با نحو پوشش ند، نا تهرني شد بو نا بدحجابي برخو جوعضا ــر گتر پايتخت ب ال بز ــ مش. لبته سر بعد ستعفا ر گو شو شهر باسمي با ها جلسا غير ، با سو نظامي خو

قاليبا نيز حاضر مي شد. سر هميشه حاضر

گانگير محله شهر «طاليي ۴ ساعت با گرگانگير ۵ ساعته «، «طاليي گر ر صحبت

، فرماندهي عمليا شخصًا ــرنه تهر ــه پس س مدئيس پليس پايتخت، حضو يژگي با ــت.» ش بر عهد . ثه بو گير فرماندهي مستقيم حا صحنه ها محل ها ، بد ش سر تفاقي پايتخت مي فتا هر جا، هر نگ سر طاليي ين چنيني پر لين حضو حاضر مي شد. .سر ــا ۸۲ ما س گير ها حو خر جريا شت ه نيا به حضو پليس تمامي تجمعا جتماعاتي « جر ــخصي به نا «بر ه بر حمايت ش ــمي تا مرسشت.فرماندهي مستقيم توسط مريد برگز مي شد، حضو

، به چپ چپ خبرست ست به v UL¹« t uBF

ــد ثير مري ــد » تع جر ــتگير «بر سه طاليي به شخصه خرين عمليا مهمي بو تابستا مسا

شت. فرماندهي بر عهد سر نظريه پر

ــي نتظامي، مانند ي ــر نير نظام ــي، پس خ طاليه به صو ملمو فضا هشگر جتماعي ــنا پژ جامعه شنتخابا شو ه ــد، صحنه عمل شد. گا باش جامعه سو شهر تهر صد ليست نتخاباتي حاميا قاليبا قر گرفته

، س قاليبا ه برع شت. طاليي ــهر تهر تريني بر ش ، بوــت تونست به هد پيش ش خر موفقي نير نتظامي « ــت يابد، تهر «شهر نساني، نسا ها شهر س تعيين شد نسا جتماعي منيت ، ند. طاليي خصو هويت شهر مي ست ــته تحصيلي علم سياسي ش ه ين جو ماني با ــهر ششد ست، چو ي جامعه شنا شناسي ا نشجو نو هم ه شايعه ها ين غا ند.هرچند سر نظريه پر صحبت مي ليل اليل شخصي فشا ناشي ، با فتا ــتعفايش به سسمي لي جلسا خصوصي غير ، ر شيد عنو مي نا

يت هايي بر ها محد ــا يجا فشئيس پليس ــو ــت به عن مه فعاليشت.بنا به عتر تهر نيز پر بر مي ، طاليي شناخته شد ترين صال طلباــو ــو ش ــا س نتخاب ــر چه

. شهرتهر بو قد به خدمت

ــا ــا عرصه ه ــو نظامي حضخير غيرنظامي سياسي سا ها با قاليبا به طبقه نهم ساختما يگر به خو گرفته ست. نگي بهشت جبي، موضو ــه بعضي ها چو فاطمــو ــي بر حض ــتعفا طالي سي به مر تهر ــو شو شهر شجبي، طاليي ، عم نند بنا به مي ه ين نا ــنگر ــا همس قاليبشا پست ها مديريت ها تعد « م هم نيست، عرصه «قد شهر ــته ند قد به عرصه «خدمت» گذشديگر تقابل تضا ــن عرصه با ي يــتا قاليبا بر ستعفا پرش .ياست جمهو سا ۸۴ هو نتخابا ت نهمين شرم شتا تي ، مو شخص طاليي به حر « «سياسي شدي به ما بو ستعفا ، چه، نز ــو ال پشتي تعبير مي ش. شيد نبو نا سر پايتخت به مشا مي سيد خبر

، سا ر غا مش ــا طاليي تهر با ــر س ســت با حمد مقد مي گذش يش با ا ه چند ماهي هم ۸۴گير ها مترين خر سا با ها ــاند س قتد به پايا . سر هميشه خند پايتخت هرچند هل تش با ها همر بوه ن ه پليس، پيش شت ــامح تساهل بو عتقا تس، مين ــر بگذ با باتو شهر حاضر شو ــد نقابي بر س بپوشند، نندگا قانو شديدً برخو ند ست، بايد با تخطي شهرــت ش ه نيا به برخو جد با متخلفا ــر هنگامي لي سه ميد محسني شب ها عز بر وتا نمي مد.سر ، ر بو ير پاهايش حسا ) طعم «ترقه» نيز ما حسين(سو ي پليس ظاهر ــت قالب نس ه صال مي هنگامي نا ميد هفت تير ي نير نتظامي با مي شد.برخو فيزيشي خصو ست. «گز مسا نمونه مو ما خرگر ما ست، ست من نرسيد ــدگا به ستگيرش ضر شتم مين ند خو مت ــتگير مقا س ــي مقابل سها پليس نيز با ، مطمئنًا نير ــو گير ش ــد يا با پليس بين

«. ر فا خوهند ند، خو ه ختيا فاعي ها بزر ست، سا ۷۰ طاليي تنها پايتخت خدمت نئيس پليس بو گاهش نير نتظامي شد شش سالي ند ــا ۷۷ تا ۸۰ نيز فرماند نير نتظامي ستا ما سسا پس تصد فرماندهي نير نتظامي بو ست. سر يياست پليسي پايتخت سو ب شو توسط قاليبا بر مر ل رسي بر طاليي با توجه به حضو - عنو نشستن بر مي شو، تجمعا ... مناسب نيست- گير مد صحنه ها شو توسط حمد مقد ئيس پليسي ي سا پس تصد ير نشسته ياست به ب ــمت، مر خر قاليبا ين ســا حضو طاليي ين . ما ۶ س ــو شهر مي شو عا ش، چهر طاليي مغا مشخص به همر سمت، بر ي ه سفندما مسا س شناخته شد ست، به حد بر همه ــه مرسم فتتا «طر هميا پليس»، به س نيز مدير مده ند مي گويد با مي ، نا طاليي به يانيا جا سر

«سر طاليي بر شما سخن مي گويد.»

پير، بي ش پير نتخابا چهر معر طاليي سرشناسي ، چه غير طاليي، فر سرشناسي گر ها ــا بو ما مس ۲۴ه ين حمد نژ ساني چو پر شتند، ليست ها نتخاباتي حضو ين ند . حتي پر ئيس جمهو عمل شد بو به عتبا نسبتشا با انديدها ه سر ليست نتخاباتي ئيس جمهو ، خوهر حمد نژه نا مشتر ين شت با حمد نژ قر لت شو شهر حامي ليل چهر نبو شيد، به ئيس جمهو يد مي گي با بر خانو . ، تونست جا هشتم منتخبا سو بدست ين نتخاباها پاياني نتخابا حتي بر ه چهر تا ــن حمد نژ ي پر، نه سابقه سانه، سياسيو مطبوعاتي ها ناشناخته مبهم بو صحا ها عمومي تدعي مي كر نه به طو جتماعي، سياسي خاصي ين حمد نژ سانه نيز همين قد پر صحا شت. عايي مستقل، لتي ست تحصيالتي بيرستا ها ي ه مدير ي نند مي ئيس جمهو ۲۴۳ تبه خوهر .ميز شد شناسي ا سطح ه ۵۳۹ هز بو هز بو ين مقايسه با ميز مرتضي طاليي

، شاخصي گويا ست. چهر سرشنا

مين سر شهرمين سر شهر

شهر

”—U

¨vU«

—UOð

UÝ ∫f

JŽ Æb

M v

L ‘

u«d

«— b

—«œd

Ý

Page 77: Shahrvand Emrouz 01

سينماهنرهنرهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ير ۸۹ مجر ها ستا م شوند ۸۱ ها جشنو فيلم فجر ۸۵ پر فر ها سينما

سپهبد بو عليرضا مين ۱۰۲ يا ير ند بر موسيق ير تيغ ۹۷ پر ند بر ۹۳ پر

ه ۳۰ سا ن ست ه متعلق به خو جايز باشد مربو به عالقه مند ن ، بيش ين لبخند ستاسيز ين و ه س . همه مهم تر ين فتگا سينما پ گرفتند. خيابا ها پايين شهر گرفته تا ست ه با پافشا بر سب سيا هميشگ به صل هاليو جايز نه با با به جريا ه ين ي فيلم گنگستر متعلق به ليل ست ند به ين يگر فر م فتگا با فيلم ها . گر ستا به سينماست مانه بسيا ها خو شد تنها عشق ه مانه ست. غا هز سو

ين جايز متعلق به همه عشا سينماست. ه ست ين . ه باقيماند AFP :س ع

ستا بر ا بر س ستاتعظيم بر ا بر س تعظيم

Page 78: Shahrvand Emrouz 01

سينما۷۸هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

ها ين سا ها، پايا خوبي ــيه ترين سكا يكي كم حاشنتظا مي فت كمتر پيش غلب جويز هماني بو كه شت. . ــنيد نا برگزيدگا حير شو ــي ش مي مد كه كسما كه هنو ــنو فجر خو ــت برعكس ها جش سمه چند صفحه طر تر با حر حديث با خوهيد خوند. صفحه ها سينمايي هفته نامه، مطلبي . ــت چه كد تيه تر ــكا س ما فعال نوبت سسيز بز سن گرفته تا خاطر تماشا كوپوال سكو. ين فهرست نس عربستا تعريف كر يليا موناها لو كه

نهمين مرسم سكا ست. مهم ترين تفا ها هفتاــا نقش يگره : بهترين با قابل پيش بيني ترين جايزيتاكر. مير ين قد جايز بر ــت س ؛ هلن مير فا مريافت جايز قتي بر ــين شد بو كه بو ين قد تحسيتاكر هر چند سكا فت سن، هيچ كس تعجب نكر ، با همه منتظر ين نتخا ــد قابل پيش بيني نبو به ين نــكا ، هايي كه ماجرها مربو به س ند. ين ها به كنا بوني مي عالقه فر كا ها نند كه پي گير مي كنند، مي ند. يگرني كه نقش ها حقيقي ظاهر مي شوند، به با، نقش ملكه نگليس با كر بو ــا هم هلن مير مس

يتاكر نقش يد مين ظاهر شد. ست فاتو نستند كه هز قابت: همه مي غير قابل پيش بيني ترين ــت. با س جي ــب جايز بهترين فيلم خا پن، بخت كسند ــم، به ين مرس ــا لم ، نمايند يگر ــي ندگ ما ، بتد جايز ها غا سكا هر سا . كافي تحسين شد بوبخش ها فني پخش مي كنند مشكل ين جاست كه غلب

شت؟ يم؛ منتظر بوا ۲۰۰۷۲۰۰۷ ۱۱ ا س س

فيلم هايي كه ين بخش ها تحسين مي شوند، قر نيست بخش بهترين فيلم هم تحويل گرفته شوند. نتيجه ين كه هز غا مرسم تحويل گرفته شد، ما بربر تو پن با ين كه

. گذ كر ، كم جايز بهترين فيلم يگر ندگي ــتيم كه قر نس بتد مي بز ترين حسر مرسم: هما ليل . به يك فتگا جايز بگير نيست لئونا كاپريو بر . ما ، هم ين كه صال به خاطر ين فيلم نامز نشد بو ساها بز مسا ستا نقش فريني كاپريو ين فيلم ، . ها، حير نگيز بو ــينما جها بو نبو بين نامز س ، يگر يعني لما خو جالب ين جاست كه بر يك فيلم . شت قابل پيش بيني بو كه جايز نگير مرسم حضو و يند ش ليزبت ، مير گفت: ”حد ۵۰ سا خر ــي فر موهايش حفظ ظيفه شناس ، حس جال الهش بر مين ستو ساخته، ــت. پاهايش به ر سيا يفش بر شانه گذشته توفا ها ، سر نها . ر ست. گر به خاطر نبو مطمئنا من ين جا نبو تحمل .“ مير ه تقديم كر ــما خو مل قايا خانم ها من به ش ، مسا بو سكا كه ختم جويز پرشما با ين پيش گفت: ”ين ما تما جويز ست. ين جا بو تحت عنو بهترين ه چنين تفا ، فو لعا ست. صال نتظا ندشتم هنرپيشه

“. س نگلستا ختر ناحيه س بريم بيفتد. بر ــته ش يافت جايز ، نامز ــا ــا موناه يلي ين: بهترين شت كه يا فتگا بو حتما بهترين فيلمنامه قتباسي بر بر بولت فت، ــن قتي س . گا ين جايز ببر بر: ”فيلمي نس عربستا يا كر بز فيلمنامه بي همتايش بر لوبر بولت “ نس عربستا ، ”لو ــد فيلمنامه نويس شو ه باعث شــاگر ه نهايتا مانندهمه تماش نيا چه تفاقي فتا نم ... نمي بو

تو كه حد نيم قر پيش نقش قا .“ ين تو شد پيتر ين با هم بر تفاقا ، ــد بو يافت جايز ش نس نامز همين لويافت جايز شد بو يگر كانديد نو با با فيلم سالن مرسم حاضر بو به محض ين كه موناها ين جمله گفت، ند كه نشسته بو معلو نبو چه بين ها مرسم شكا كر

قد ين ماجر شا شد ست.ــش ــا پي ــي م : يك ميد بهترين تقدير بز ترين ناــم، عال شد كه جايز سكا فتخا مسا برگز مرسقت هنگسا كه هيچ يكونه تقديم مي كنند. بز به نيو مويكونه ، هو مو يا مهم نبو ــت. جايز ــكا نگرفته س سيك ند كه خو ستا نز ــق ين نشسته بو بيش تر به عشثا ببينند يكي كليپ ها جذ مرسم با ستفا يا خو نبو بر جر . ما كليپ مو ستفا پخش شوجر شد، يو سيله سلين ، جز كه به ند موسيقي فت يكونه سن . مو نديشيد نشد بو يگر تمهيد ، هنو ين همه سا يتاليايي گفت. يعني بعد جمالتي به ؟ كلينت يستو هم كه بر ــي نياموخته بو حتي نگليسني به نظر تر ، مغر فته بو يكونه سن گدشت مو بز

مي سيد كه بتوند گرما مناسبي به ين مرسم ببخشد.شته بهترين ــت نتظا ندش ــي : كس عجيب ترين جايز . كين باشد كه جايز مي گير لن ، ين يگر نقش مر باشت پيش ين كسي به با في شانس بيش تر موشيز سا شاين كوچولو كين لن نه چند چشمگير ــد هم قابل پيش بيني ــكا هر چه ق . ما س ــز ند بو جايستين باشد، با چيز بر متعجب كر مخاطبا ــتر هر چيز تحت تاثير ين تقدير ــن گفت: ”بيش كي .ــد. فيلمي كه وچ ما ش ه فيلم قانه قر گرفتم صاتبا ا معصوميت، بلو مانه پا پا علنا م ــن ييگر بر من هميشه : ”با مه كين سخن مي گويد.“ نم مگر ا ب قت نمي تونم مثل ي با تيمي ست. هيچ كين ت من بيد كند.“ ــا ه ي جو حس مش ين ها هاليو ست كه تماشاگرها قديمي سينما، كهنه كا

ند. خاطر خوبي با ــن تا سا پيش كسي س : جنيفر ها يايي ترين جايزنيا يد به مريكن نمي شناخت. طريق برنامه تلويزيوني ــانه ها معرفي شد. برنامه تلويزيوني بسيا پرطرفد كه ســد، چند عو مي كن ــيقي ــد بر جر موس عالقه منلبو موسيقي لين مرحله برند عال مي كند هزينه توليد نيا ــت ين طريق . جنيفر سيا پوس برند مي پرختر سينما شد باالخر جايز سكا بر با فيلم ــن، يكي س ــت كه خو ها يايي گرفت. جالب ين جاسيا سرنوشت شبيه يايي به حسا مي يد. ختر همين مريكايي پيش گرفتند يا يگرني مي شو كه يگر بايا سا ها بعد سرنوشت نه چند خوشايند يافتند يا ين سن گفت: خد، بايد ين لحظه ــت؟ ها ش مه خوهد ند. ها كه نمي توند ب ا نم. ما نمي تونم. ببينيد خد چه با شت ش ه . ــت جايز من ببر ر قر س ر نمي فه مر گم ين جا بو بز ا ما ” : مه ــو مي يخت ش

“. ببيند. بز ترين منبع لها من بوــي گفته بو بهترين نوشته ها، : چه كس شـيرين ترين خاطرــو عميق ترين با خ ــند ــتند كه نويس هايي هس

AFP

∫U¼ f

È—œU dO « ∫b ËdN Êu¹e¹uKð Ë ULMOÝ ÈU¼ ‘—«eÖe¹ËdÄËd š Ëd š ¨È—œU ó¹ËöÖ ¨ÈbLŠ« b UŠ

Page 79: Shahrvand Emrouz 01

سينماهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۷۹

شيز سا شاين تجربه هايش مي نويسد؟ نويسند فيلم شيرين يجينا گرفت، تعريف قتي جايز بهترين فيلمنامه كوچولو، صلي فيلم يكي خاطر خو خانو كر كه بدنه قتي بچه بو خانو ۶۰۰ مايل با ي بو ست. گفت: ”ند. ر نندگي ، ال خر بو گن كه س ــين فول ماشهايي شد ا ي بامز ترين نهايتا همه ين چيزها تبديل به ييم.“ پس صميميتي كه تما فيلم ــم نجا بو ه با ه

. ، ين جا سرچشمه مي گير جو : گو شايد مي تونست كا سفيد مرسم جد ترين جايزياست جمهو پيش، به تماشا كند، ما نتخابا

موكر ها يخت. هر چند جر بو باخت همه چيز به هم قابت سالم عمل نكر ند. شتند جمهو خو ها ين عتقا ــت جمهو ماند تا فرصت ياس به هر حا گو صندلي پيد كند سا گذشته مستند حقيقت ناخوشايند، با كند. گي هو لو با مد مستند كه كا معر جذبي كا يست محيطي ست. گو تريبو مرسم ستفا مشكال يستي بر يك ميليا تماشاگر مرسم، كر تا يد ها ، ما بايد تهديدها هويي تعريف كند: ”مر سرسرجهانيم. ين ي مسئله سياسي نيست. ي مسئله خالقي حل هد جايز گو صحنه ه بر اپريو هم ست.“

يد سته نچه شما خوبا پيش بيني جايز ها ، هم ، گير ها نظرسنجي هايي نجا مي شو بر فصل سكايگر. فهرستي كه مالحظه ــرگرمي ست ــا هم بر نتخا ها قبلي. يك جو س هما سمي كنيد بر سا يك گير نيويو تايمز تنظيم شد كه خونندگا خوسته بهترين يخ سينما هه تا فيلم ها سكا عمرشا نتخا كنند. با هر كد نتخا ها هم

ند: نظر گرفته. نتايج ين قر: سا ها نظرسنجي

هه ۱۹۲۰ ۱۹۳۰:صد ؛ ۴۲ ۱- يك شب تفا فتا

صد ۲- جبهه غر خبر نيست؛ ۲۷ صد ۳- شو كشتي بونتي؛ ۱۱

هه ۱۹۴۰ ۱۹۵۰:صد بالنكا؛ ۳۲ ۱- كا

صد فته؛ ۲۲ ۲- بر با صد ؛ ۱۲ ند ۳- با

ــينما ين يخ س ــت كه تا محبو ترين فيلم ها تا : جالب س توضيحابالنكا شا سكا بهترين فيلم بر ند، كا ما خو هه قر مي گيرند هر فته هم محبو تر ست، فسو شگفت نگيز ين بالنكا بر با فته. ين كه كا بر با

نر حكايت مي كند. محصو محبو بر هه ۱۹۶۰ ۱۹۷۰

صد ؛ ۲۷ خوند ۱- پدصد ؛ ۱۲ نس عربستا ۲- لو

صد ؛ ۱۰ : بخش خوند ۳- پدهه، ند ين : ين شايد سينمايي ترين نتخا ها باشد. بسيا عقيد توضيحايخ سينما بو سه نتخا خونندگا نيويو تايمز، بيست سا شگفت نگيز تا

. سه گوهر سينما بر تا خو هه ۱۹۸۰ ۱۹۹۰

صد ۱- فهرست شيندلر؛ ۲۴ صد ئو سكو بر ها؛ ۹ ما -۳ ۲

هه۲۰۰۰صد ؛ ۳۵ شا گشت پا با حلقه ها؛ با -۱

صد مريكايي؛ ۳۱ يبايي -۲صد يبا؛ ۱۳ هن ۳- يك

مه گير بخونيد ما گر شما هم يكي عالقه مند جد « ترين ها » هستيد، كه نيويو تايمز مخاطب هايش خوسته ميا فيلم ها برتر تما ين نظرسنجي ها يكي

بالنكا. خوند شد بعد كا نتخا كنند حاصل كا ميا ين پنج فيلم، پدصد ؛ ۳۷ خوند ۱- پدصد بالنكا؛ ۳۱ ۲- كا

صد ۳- فهرست شيندلر؛ ۱۶ صد ؛ ۱۴ شا گشت پا با حلقه ها، با -۴

صد ؛ ۳ ۵- يك شب تفا فتاــو تايمز، با ــنفكر مثل نيوي ش ــريه ــد كه حتي ميا خونندگا يك نش مي بينييخ سينما، بيش ترين كسب كر ند. ين ها فيلم هايي هستند كه عامه پسند ترين فيلم ها تاخوند ستي ين پد ها شكسته ند حد فاصل ميا مخاطب عا خا حل كر ند. ما مر

يخ سينما باشد؟ قر ست تا كي محبو ترين فيلم تا

ــا ۲۰۰۰ بر نتخابا ــوخي با نامز س مد بو ي ش: ”من ر گو ين طو جو ــت جمهو ياسنم با ي ميليا ر مي فقط بر فيلم ينجا هستم.“ گفت: ”فين بهترين فرصت بر گفتن نند، ــا مي ه تماش بينند ايي ، من ين فرصت بر مري فقا حر هايم ست. بنابرين ستر صديش ما نو نم...“ ستفا مي عال نقطه نظرتم ــد بر بر قت مح ــم، . هر برند مرس ر قطع حر هايش هر كس طو بدهد، نو بلند موسيقي، با . حتي گر طر گو باشد صديش فيد خوهد كرين يست محيطي سرسر جها سخن بگويد. غدغه ها تريج خونند ين . مليسا فيلم جايز بهترين هم بره به نم ين ر گفت: ”ساسا بايد گو بر لهاماتش تش ، ر ند م مين جمهو خو من نشا نگرني بر

بي نيست. همه ما سبزيم.“ ين يك ماجر ميا قرمز نتيني، هنگسا ــتا سانتائوالال، : گوس تكر ترين جايزمين متولي ، بر ــف جديد هاليو ست ين با كشسا بر فيلم . پا ــت مي س ــت كه ين جايز به سيگر ين . نكته نگ لي برند ين جايز شد بوــه ئوالال بر فيلمي ين جايز گرفت كه تا كپيش عال نتايج، يكي ميدها صلي كسب ما فقط همين ــا مي مد، جويز صلي به حســد؛ يگر خبر نش ــك جايز گرفت يناكامي به نا بابل. جالب ين جاست كه پيش تيو، يكي ين جشنو كن هم، فيلم يناصلي كسب جايز به حسا مي مد، ميدها ــي به فيلم كن لو ــا جا هم جايز صل مر م ــت. ئوالال گفت ”فيلم بابل به ما باخــتيم چر بر چه ي هس ه بهتر بفهميم

ين جا هستيم.“قت ، هر ــا تو ها پيكس قيب: كا ترين قدــته ند، جايز بهترين نيميشن سا ش حضو ــو نيمو گرفته تا ــت ج بر ند. جس . يبل. ين با ما ماجر فر مي كر خانو ينكرتو ها قبلي ــي كا ــين ها نه تنها به خوب ماشــت كه ش قيب قد ، بلكه ين كمپاني نبو. جر ــا باالخر جايز چنگ پيكس، ما ميلر سترليايي چند سالي فيلم نساخته بوــينما شد جايز به موقع جريا صلي سفت گفت: ” ــن . س ــت كر ياف ، باال چي بايد بگويم؟ ها بچه هايم پرسيده لبا پنگوئن پوشيد ساني گفتند همه

ن!.“ ر ند تش بو: باالخر شتني ترين مهم ترين جايز سا ست سيز سكا جايز گرفت. ين قد تين سكو ماقتي ــتا نامز شد بو جايز نگرفته بو كه س، سپيلبر سم خوندند، به هم نسال نابغه ند سيز لوكا كه باال منتظر بو سكوــال نا برند يگر تو پاكت ع ــت: يك با گفعا كر كه: ستي سيز به و چك كنيد... . سيگر هم شتند.“ جا ”خيلي مر ين جايز بريم ه خوشحا ست پيش ين جايز نگرفته ست چو گفته بو يگر سيز جا سكو . ر شايد مسير فيلمسا تغيير مي حت بنشينم گفته: ”بعد ساختن هونو تصميم گرفتم با خيا ه تا به حا جايز . خو شد ه مي تونم بسا بهترين فيلمي لخوهم تغيير ن بو مسير فيلمسا ه مم ، چو نبر بوشت.“... بله شش شيد. ه ين قد طو ــحالم هم. خوش

شت. ، سيز تين سكو قا ما

œd ‰Ë« gI d~¹“UÐ s¹d²NÐ ¨d U²¹Ë XÝ—U

Ê“ ‰Ë« gI d~¹“UÐ s¹d²NÐ ¨ÊdO sK¼

Page 80: Shahrvand Emrouz 01

سينما۸۰هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

... همه مهم تر هوشمند مسئوال برگز سكا ست سيز تين سكو لين سكا ما نتخا كساني كه قر ست ــپيلبر كاپوال لوكا همر هد كنند. نه كه سهه يش سينما سيز شما نسل بچه ها خو سكوــتند كه گر ين حسن نتخا همين حد هم بو هفتا هسقت كنيد ــت. ما گر عكس ش با هم تبريك گفتن سيز ست يش تنها سكو مي بينيد كه نسل بچه ها يش ، همين ــيد جد قد قو ــش ترش يش كه يگر جه تمايز با سه سطو سينمايي ترشيد ست كه ، حكايت مسير سيز سكو يش ترشيد ين ست. حكايت ستا ــت كه جد هم نسلي هايش طي كر حاال سين حركت مسير ــن سالش نتيجه همكا هم ســريك كر ست. بر توضيح ين حركت مسير متفا شــو يش ــلك بچه ها ــت ندكي مر مس متفا ال سسينما سخن بگوييم. بچه هايي كه به غم چپ گريي چپ قتضائا كلي سيستمي ند كه با پذير شا ترجيح شكاگريانه خو يدگا ها ضدساختا چو هاليو شوند خو سيستم با قتضائا سرمايه محو به پيش برند. . فيلمي كه قر ئل» شر كر سپيلبر با فيلم تلويزيوني «، ما كيفيت ساخت حد بو تلويزيو نمايش شومد نمايش بر پر سينما ند بو كه تهيه كنند حيفش ، همچنا بهترين ئل كه به گما عد ــغ كند. ي ــتو بو كه شايد يد ــپيلبر ست بر مايه ها س فيلم سفا شناسا تكنيكي هاليو باشد. سپليبر با ين فيلم كاهه فا ــن ــا ي تكنيكي خو به هاليو نشساند. هشتا با ساخت فيلم هايي چو ئي تي ها به سپيلبر ين نو يك هم ال بو كه فا يدئولو كنا ميستا به ثبا هه ۹۰ با فهرست شيندلر فا ني جنس گر ني كه شايد تا سا ها نما كا گر ساند. ما كاهاليو بو حاال چند سالي ست كه سا چپ خو . «مونيخ» مي سا كما منظم تر پرصدتر مي نوــو كه سرپنا مي يا مي ش تعجب خيلي ها حقو مر

گرنديشانه موقعيت فلسطيني ها سقف مي خوهند. قرئتي يا ساكن ياال هد كه صال به مذ يهو ئه مي سرئيلي ها متحد خو نمي يد شايد تهيه كنندگا محافظه كا هاليو ين مي شو ين محصولشا ندشته باشند غبتي به هم يشوها هاليو سم بچه يافت. ما ين كر سر مونيخ هم ست. سيستم، ضدسيستم عمل مي كنند مگر ين هما مريكايي شناخته ها به عنو چپ ــت كه ين نو تفكر سنيا، عملگريي پيشه مي كند . چپي كه جغرفيا ينگه مي شو

. ، پيگير تغيير مي شو با پذير كليت ساختاسپيلبر يگر ين عكس هم شبيه يشو سرنوشت غا با پد خوند هايش حيب هاليو پر ــت. كاپوال س، تثبيت. گر متفا پو مي كند خو هم مقا يك كاستفا ين تثبيت موقعيت مي سد به سر « قتي پا ما تش جنگ يت متفا « خرلزما يكي» مي با «ينك تاخوند يا ــت فر پد يتنا به تهيه كنندگا سرمسفا حسابي با نكنند. تقا ين بي فايي مي كند كه صال ، فيلم ها كوچك كم خر لزما . تا سا ها بعد هم مي پريتنا يت متفا جه متوسطي مي سا تا بدهي ها بو. ما كاپوال باكي ند شايد جد بدهي ها ما بايد به بپر

. فتنش هم به فهرست ين هزينه ها فز سايه ــتر ، كم تر هنر بيش ــا موقعيت جو لوكا ــن مي يگا مي سا هه ۷۰ جنگ ستا ــد، گر ما به نظر مي س

تكنولو سينما فضا جديد مي كند؛ فتا ثابت مي كند كه سا ها بعد با يخ سينما مديو يكي تا ين پيشرفت تكنولو . ، جز عشق سبا با جنا لوكا چيز نبوقتي تهيه كنند ست سبا با ين ميليونر ــيس مي كند، ــو «لوكا فيلم» تاس مي ش. «لوكا فيلم» ين ــي ــا هم خال مو م بنر بر ند ــه حد موقعيت كهد ما صاحب ترجيح مي فاكس قدعلم كند ــگ جد ــبا با توليد كند جن ــه س ك

موجو فسانه قصه بگويد. به همين خاطر ست كه به حاشيه ند صعو ــد ين حاشيه بيش كه فته به نظر مي سخته كه خانه چشم كو سها لوكا فيلم پيگير كند به هر با سبا با جديد جا بقيه سبا با ها تنگ مي كند. مد ، خال ــرمايه قر فتا هاليو مبتني بر س چنين عا به نظر مي سد ما شك نكيد كه جر لوكا يك هاليو

. ند چپ بلند مي شو ها صيل ست كه فقط يشو به هيچ جه ما حكايت سرپير معركه گير ين سه يش ترشيد نمي سد كه هما بتد سيز به جوني سكوــتگا نيويو محبوبش فيلمسا كا قيد شهر فرشيس نامه فيلمسا شخصيت جا «تر غا كا شد. گر ها بيش پيش به سرنوشت ين بيكل» پر يس ال باشد. ينكه ندگي تر چا شد ست. شايد مر كوتا ــت كه ــيه به متن بيايد نهايت با قتل س مي خوهد حاشپذير ين حاشيه نشين مي يد خو ستقبا متن به ليل ــاني كه «Departed» پسنديد ند شايد . كس مي شوــتا گر بخوهد ــبك ستا باشد. ينكه س ــا تغيير س عمد شپسند هاليو شو بايد كا قهرماني فقط قصه گو نو موــاخته لحظه قيقه كه س ــه بدهند. فيلم ۱۵۰ بــت. جنس هد هايي كه س قصه گويي هد ند ندگي ها يز ينو مي بينيم: جزئيا فقا خو يا كاندگي شا يت مقطع قصه مي شويم. هر چند كه شايد ين جزئيا حتياجي به چنين جزئياتي نبو باشد. چيد سيز نمايا مي كند. جزئيا سكو ــت كه هنر س كنا هم ــا جد به متن ــي هايي كه همچو خالقش ندگ «Departed» ــد. ما ــتند غلب به با مي مانن هسست كه مي خوهند ست. حكايت هايي به كلي متفا سيز متن نباشند. سايه بايستند خلو گزينند. ستا سكوــت. تكنيك فيلمسا «Departed» كامال متن سيت ــد كه جا طلبي شا بر به هاليو هايي مي كشكي چو شنفكر نيويو ست يك قصه متمركز كر ند ــتا كه نند. ما س ــيز به كل پر مرحله مي س سكو، طي ين سا ها تنها مي خوسته مقابله با سيستم شر كر، بهترين ست ثابت بكند كه گر تصميم بگير سيستم شوــد. ــايد «Departed» ثبا تما عيا ين تصميم باش شنر بر حتي ، همكا با كمپاني سنگيني جايز سكايم. . ما تند نر بله نيميشن «قصه كوسه» حس مي شو بر سر يشو هستند سا چپ شا مي كه عكس تما سه سيد ست كه يا هاليو تثبيت لحظه بلندتر به گو تر ين سن سيز هم شد ند يا سكا گرفته ند. گر سكويشو، سا به سكا مي سيد شايد ال عكس به جا سه ها كه ستا مجسمه طاليي يديم. ين يشو مي چها ــايد هو جوني به سر بهترين جا خانه مي بيند شــد پيرمر ــالگي بخوهد معركه گير كن بزند ۶۶ سيس بيكل بگويد. فقط بدشانسي ستا ين بو كه پير ترست بر ضدسيستم بو سيستم فقط سيد سكا به

. چند صباحي فرصت

يش ترشيد حكايت

مريكا يشوها سينما كو هاليو مريكا كه هه ۱۹۷۰ سينما نسل فيلمسا هه مريكا نق سينما ند ــر به فعاليت حرفه فيلمسا كر شيشو شناخته مي شوند. جمله شتند؛ به نا فيلمسا ۷۰ ۸۰ نقشي موثر ، بريا پالما، فرنسيس فو فيلمسا ين نسل مي تو به ستيو سپيلبر، موقعيت سيز شا كر كه ين ميا تين سكو كاپوال، جو لوكا ماــا نيويو ين فيلمس غا نجا كه ــيز س سكومريكا محسو مد سينما مستقل هاليو فيلم ساخته ست شما سر، متفا به نظر مي سد. مرسم سكا مسا كه سه نفر فيلمسا مي شونها ند، خاطر سيز هد كر ني به سكو گر ين نسل جايز بهترين كا

ند. ند شد. خاطر نسلي كه كنو پايا ميانسالي خو قر ها يا

vâžU¹ sO Š

ا ۲۰۰۶۲۰۰۶ ۲۲ ا س س

bUÐ ≤∞∞∑

—UJÝ

« v²H

~ È

eOÝ

—uJÝ

« Áe¹

Uł Uð

bœu

Ð Áb

¬ tL¼

ôuÄU

¨”Uu

¨¯d³

KOáÝ

«

Page 81: Shahrvand Emrouz 01

سينماهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۸۱

جشـنو فجر، يكي غريب ترين ها . جشنو بو كه معموال قضا هايش با ما گر به بو، كم عال شد ند بعضي نتايج ضي بو ين با تقريبا همه نامو سينمايي سبز كند. ماند تا شا سر صاحب نظر يم به ميد كا حتي به مجلس هم كشيد. ماجريي كه

. شن شو بد تا خيلي چيزها ين ها تب نخو

: مسئله ند؟ ها مگر قبال نكر بو ين

شخا بطي به ــت. ه نيس ــابقا فوتبا شبيه به مسست، پس ه فالني ــو گفت حاال ند. نمي ش پيد نمي ي به تعقل نصا ه ها خيلي نز مي شو حد نيستند. قضيه مسا جشنو فيلم فجر هم همين ست. با قت ي ه هر چند ر ــتر مربو ميشو به ي نو تف بيشيدگا ــم به عنو ، ي نو فيل ــت ي نو نگا سند باقي فيلمسا هم به ــويق ــت مو تائيد تش سقت حر ها ين چند ه مسا هما بفرستد. هفت ا ند، شايد خيلي تقصير ر عتر ها گوناگو تحمل ند ــند. باالخر پنج نفرشا ها پيش هم بو نباشمي پائين نظر هاشا همسو با نظر مي باال، نجا سي حضو مسا سا ها گذشته، . بر عمومي بوهند همين قضيه باشد. جشنو ها گذشته مي توند نشا ــن خيلي همر با جنجا عتر ــا حضو ي ب

ند. ها نصا پيش بيني نبو

، محمدعلي نجفي: محمدعلي نجفي تا پيش ين جشنو. چيز ي عضا هيئت بو پنج يه ست ، تنو فيلم هايي ــم مي خو ه بيش همه به چش « يا عاشقا فا مقدسي « جايز بر ند. ي طر فيلم يگر فيلم هيوال ساخته خسر ــو لو گرفته سمد عليرضا سيد به فيلم سينايي. لو بهترين فيلم نامه هم وتا هم عبا ــا . بخش فيلم ه ــژ به نا جايز ن

. ستمي برند جايز شد ياي ــنو با هم محمدعلي نجفي ي ــو جش س. ين بيشتر جويز به فيلم عاشقانه «گل ها بولين ساخته يدهللا سد جايز بهترين فيلم به » مي . سو نست» هد مي شو يا مي ه صمد يعني «مر ه نسل قبلي با فيلم ني ست گر ا يگر علي حاتمي تنها يگر شته با » جشنو حضو تنها ما لمل »ه جمشيد مشايخي بر با . يعني جايي برند جايز مي شولمل به عنو بهترين ما ــا فيلم گل ه

. ين مي گير يگر جشنو لو باتفا جالبي مي فتد. محمدعلي ــنو ششم جشنجفي هم جز هيئت ست هم فيلمش «پرستا شب» سم بر ين ست قت ها جز فيلم ها بخش مسابقه. خب ينطو شند تا شائبه ه فيلم فستيو قسمت مسابقه بير بجو نيايد؛ ما ين تفا ششم نمي فتد چيز به انديد مي شو شته نهايت فيلم «پرستا شب» چها قتي ه فيلم «شايد . ين حالي ست سيمر هم مي بر

ــاخته بهر بيضايي برند جايز نمي شو با يگر...» سيد مي ماند. جويز بهترين خا سوسن تسليمي ين فيلم نااني وچ خوشبختي» « فيلم سا به فيلم «پرند مي ي ست فيلم لي ي ملو مانگا» مي سد. فيلم

ثر جنگي.يگر ــته جمله با ش خر» ُنه نهم؛ فيلم « پر تما پا ــيمر بهترين فيلم به « جايز مي بر ما نهايت سسب يگر موفق به شته ه هيچ » مي سد شما سيز

. جايز نشده «خيلي ست ين ــو نظر منتقد بيست ســت؛ عقيد س ــنو » بهترين فيلم جش ي ، خيلي نز» سيمر بهترين ي ،خيلي نز . «خيلي همسو با يگر مر شا به نفع فيلم ــو . س فيلم مي گيرــت هم » صند ها مي يزند هيئ ــو ــد مجن «بيهد. جويز ــي به مجيد مجيد مي ن گر ا جايز بهترين ه « ه نا يژ هيئت هم مي سد به فيلم ها «ي تفا ه حيطه فيلم ها ندگي» معناگرست «جايي بر

. مقد قر همين جشنو ضا هنرمند: نو جو طوسيـ محمدضا هنرمند فيلم فجر هم مثل مسا جو طوسي محمده بيانيه ــالي ند. س ــا هم عضو هيئت بو نه ميتو ند شي بهر بيضايي طعنه شا به فيلم سگ يگر به نمايش گذشت ما نهايت سيمر ستا جو ند. باقي جويز مهم جشنو بهترين فيلم نامه به بيضايي

افا قضا م

ÊU¹d

DF U{

— ∫f

JŽ ¨Ê

«—Ë«

œ Ë Ê

«œ«—

ÈU¼

UÄd¹“

⁄dL

فريد فريد ها جشنو فجر جنجا ها جشنو فجر جنجا

Page 82: Shahrvand Emrouz 01

سينما۸۲هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

ني گر ا سيد؛ جايز بهترين « همه به فيلم «باه مر منتقد نتخا «سگ بهترين فيلم. حالي

شتند. ساني شي» به عنو فيلم برتر نظر يي ه نز ئل به عنو فيلمي : ـ علي نصيريا محمد ، شانس بر تما به ي ميليا توما خرجش شد بوها جشنو خرين ما صلي به حسا مي مد. جويز » به جشنو مي پيوند باالخر جايز بهترين «مهما ماما . يگر برند جايز نمي شو شته فيلم مي گير ما هيچ يش سيمر ضا ني مي سد به حمد گر ا جايز بهترين . مول مي بر ــم خاني بر ما بهترين فيلمنامه پيما قاس

. يگر مي شو بهر مثل همين مسا بهترين باين ــر يگ : ني عبدلحميد قديريا شهريا بحرنتخا عضا هيئت لين با به عنو ، بر جشنو

شدند ها پيش ين سمت حضو ندشتند.: مسئله

يخ جشنو فجر لين با بو كه تا ين مگر

تفا ها بر هيئت ين جو ؟ مي فتا

ثه ها جذ ها حاند: قبل ين قر

ــاخته » س ــي خوبا س فيلم «عر» ثر مسعو ــن مخملبا «سر محسيميايي هر بخش مسابقه سينما يگر ــد. جايز بهترين با ن ير حضو يا نونهالي بر نقش مي سد به . محسن مخملبا سي خوبا با عر، سيمر ه ند بعدها عال مي يگر نقش ي فيلم حق فريما فرجامي-با

. - بو سر ، يگر ها جشنو ي يــم مي گيرند جايز ــت تصمي هيئمل يگر نقش م بهترين با

نند. فهرست جويز حذ ــن مخملبا بر فيلم با محسل جويز صلي جشنو مي بر سيبولفضل ــه ــيمر هايش ب ي س يــا با فيلم گا ه س هد جليلي مي شت موفق نشد ــنو حضو جش

. بو جايز ببرريمي ي ــه ني ــه منتظرند هميگر نقش ين بهترين با سيمر بلوما . ــا فيلم پر بگير به خاطر ب

يد اني بر حضو فيلم ــو به مينا ال هد مي ش جايز ه تاال ساني . موقع ه نخستين تجربه جد بونش ند ــد بو ي ــد ير ضبط ش ند يا تصا ــد بو حيگر صحبت عال نا بهترين با ريمي بعد ي منفي ني

ند. ر مي ه جايز بهترين گويا هيئت مبني بر ين بو . ما مخملبا ــد به «گبه» ساخته محسن مخملبا فيلم برسند عال مي ، ــغو تمرين مخالف خوني بو ها مش ه ــتمد جايز نمي گير به جشن ــت سياس س ه هرگز هد نش نشا مي مد. هيئت سريع ختتاميه نخوهد » ساخته مجيد مجيد ين بهترين فيلم به «پد سيمر بلو

ند. هد مي ه عتر همه صحبت ها شايعا مبني بر ين ست ني مي گير گر ا يميايي سيمر بهترين فيلم مسعو . يميايي سن ختتاميه جشنو فيلم فجر مي باالخر ند يميايي چا مي نامه ها مطلب بسيا تند عليه ي ييميايي ه گر هيئت جايز به ــد تلويحا مي نويس . ، شري خوهند بو ــب به بدهند مسائل سياسي منتسيژ خو عال قتي هيئت جايز ــب ختتاميه شست ...» تماشاگر شر به مد سم «مسعو ند، با مي ني»- -» مسعو جعفر جو امل شد نا برند نند ما با مي

. يميايي با برند سيمر نمي شو تشويق ها فر مي نشيند لين حضو سينمايي سن ستي بر ترنه عليديگر نقش مي بر ــيمر بهترين با هفد سالگي سند ر ما عد عتر . يپلم فتخا گوهر خيرنديش

سو هاست. ر پيش ا نوعي بي حرمت ه ين ، منتقدنه به نگا سيا مضامين بيانيه هيئت نند بعضي فيلم ها شا مي شو لحن بيانيه طو ناميد يز ــت منظو نفس عميق فيلم پر س ه معلو ــد تعيين شقت عال جويز، نفس عميق سيمر بهترين شهبا ست. ما

. فيلمنامه مي بر

نش ــد فيلم ها ريمي به عقيد منتق ــي نيئه يونه قفس پريد با ها ضعيف متوسطي پنجم شن همه با خو هانيه توسلي فيلم شب ها نند. ما با ين همه، پيش بيني ها مبني بر ين ست صحبت مي هم ــيز ه بايد س ريمي باالخر جايز ي ه ني . ه چنين هم مي شو . م مي گير مي گرفت بيست يه برند نشدنش حد ــم ختتاميه، هانيه توسلي مرس

حد نرفت. مي به تاال ئل حر مي نند غي همه با فو لعا پژما باــريا ها تلويزيوني فيلم ها يگر س ــطح با ه س ين ه سيد به لِو باالتر. حد ها مبني بر ين ست ، جه ه خر ين بهر ست ست . ما ين مي بر سيمر بلوقتي يش ضا . حمد صحنه مي جايز ميگير، جايز ني سن مي گر ا بر گرفتن سيمر بهترين غي مي باال سيمر غي. با ند به پژما با تقديم مي

! يگر برگزيد مي گير ني به عنو با گر اــو نقد شنبه س ــب، با حميد فر نژ چها خــر با نند ب ــه همه پيش بيني ــد بو نن متقاعديز پرستويي. شايعا ، ما جايز مي سد به پر سيمر مي گيري مسئوال ه ي ايت ين ح حر ها گوشي . ه جايز به حميد فر نژ تعلق نگير سينمايي خوسته قتي مي - شنبه سو گر چها ا - صغر فرهانقد ، ند مي گويد خو بو سن، فر نژ تقدير مي

ه به چشم نمي يد. طبيعي ست : مسئله سو

ين چي گفتند؟ با ها خو سينماگرها قتي انديدها شر شد. ــت عال ليس ما با قيقا هم ست ها خالي» جلسه پرسش ا فيلم « ست ند ه ــخ فيلم شا حاضر شدند تصميم گرفتند بخش عمد پاســر مو نو ــا ختصا بدهند به عت حر ها شبولقاسم طالبي- گر فيلم- ا بتد . ل جشنو ش

مسعو نمكينو نگا به جشنو نسبت به سا ها گذشته

سخا بوجشنو بيست پنجم حوشي يكي مهم ترين . نو نگا به جشنو مسا نسبت قايع سينما ير بوــت ــته متفا بو به طو كه تونس ــا ها گذش به سيگر ــانه ها، س ــا هم به خو جلب كند ــب ع مخاطــنو كانو توجه ستگا ها فرهنگي جش گا ها ئقه تماشاگر ير غيرقابل پيش بيني ست. ند. خو قر تش بس مو ستقبا گي طنز مانند ماني فيلمي خانو» فر قر مي گير گاهي ملو مانند «ميم مثل مايا مي كند.ظاهر تماشاگر سينما به مسايل عاطفي،

ند. جتماعي سياسي بيشتر گريش

محمد نيك بينست فته بيت جشنو بر من بين جذ

لين يم. مسا هر سا جشنو فجر مشكالتي ختيا هي كه هميشه جويز ــالي بو كه بين گر سمد. هميشه فتا جرياناني به جو ختال شتند، شت ما مسا جو جشنو ها فجر چنين مشكالتي ــنو فجر بر من معنا . جش ــتر پيد كر بر بيشــيا نتخا ها ليل ين كه بس ــد به ــابق ن سيگر ــينمايي صو نمي گير مسايل جنبه ستش بس» پرفر ترين فيلم . به طو مثا « خالت ين كه ليل . به ــنو پيد نكر ير به جش سينما منصفانه جشنو تصميم گير نمي شو به همين خاطر فته ست فكر مي كنم جذبيت جشنو بر من بين قا نمكي جشنو حضو ندشت، گر مسا فيلم عتر جنجا هم به جو نمي مد.نمي تو ين همه .فر نوسا فر فيلم ها سينما ير كنتر كرــينما يرني تش بس» با بهترين تفا س ميليا «ــينما . ين فيلم كمك كر كه فر س ــو ــا ۸۵ ب سند كه يگر هم بو ما سا ها مسا باال بر ير ، فر سينما باالتر مسا بو من فيلم هايي مجموتش بس» تهيه كنندگي كر كه فر نصف فر «جو هايي كه . ما به هر حا ين فيلم با تما كمبو ــو بــد گر موضو خش ــت مر جذ كن ــت تونس شسي ها غيرقانوني فيلم به جو نمي مد فر فيلم

. بيش ينها بو

ÊU¹d

DF U{

— ∫f

JŽ ¨⁄

dLOÝ

t Ë

r¼«u

š v ⁄

d t

∫vJL

Áœ

Page 83: Shahrvand Emrouz 01

سينماهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۸۳

عي پي نش عذ خوست بعد مريال ا ر هم ــر ش. ر عوتش مش ه طالبي به نقد ماجر گرفت،

، ما به ــت سيمر بگير لم مي خوس لقاسم طالبي: خيلي بو. ير با خيلي چيزها نمي خاطر گرفتنش

ه چا ر ند انديد ساني ــتا س عي: مريال ! يرشا باعث پرفر شد نشريا مي شو تصا

ــرمانه ترين ي بي ش ــا ي ين گر-: مس نين مفخم-تد نا ها صو گرفته.

با سيمر نيستيم! لقاسم طالبي: ما بوساني ه چه عي: چر بايد هر سا ما بلر مريال

؟ خوهند بوــامي س ــا به نش ا عترضا هم : ( ميا يگا مسعو ستش ــت؛ ــت نيس س انديد ــتفا لفظ انديدها) س

انديدست!ــت، س م ــنو حا ــخصي بر جش قتي نگا ش عي: مريال

ند. يگر سر سريا ها نو قسمتي مي باعي: بر من گرفتن سيمر مهم نيست! مريال

ــت ها خالي» به هر س ــش پاسخ فيلم « ــت پرس نشس. جلسه بعد مربو ــد ما ين پايا ماجر نبو صو تما شي ميا ه مسعو نم خرجي ها. جايي مي شد به فيلم ــخنا نتر جو، تندترين س بهت ناتوني مجر برنامه

. با ن بر ممگر ــايد نم. ش يگرنم عذ خوهي مي ي: با مسعو نمند، مو توجه قر ئه بو يگر ــن با ها فيلم ي

مي گرفتند.قا ! هم به ي: من به عترضي ند مسعو نمت نند فيلم- گفتم فيلم جشنو شر -تهيه اسه سا

ندهيم.يگر فيلم) جايز صلي مر مي گيريم. : ( با بر عبد

لي ها به من ــم ــابقه فيل ي: گر بخش مس ــعو نم مسيگرنم ين جايز نخوهم جايز بدهند، جهت حمايت با

گرفت.بطي ند، به ما چه ل ي مش قا نم : گر با بر عبد

؟جلسه مطبوعاتي خرجي ها ميا عتر ها جنجا ها ــبت به گير ها نس خاتمه يافت، ما هنو طعنه ها يره عوملش نسبت به نظر هيئت ــت. سومين فيلمي ش مه » ساخته و ند، فيلم «پا س نش نشا خو

. يا مير بو ماه فته ست ــفانه جشنو فجر به سمتي : متاس يا مير ما

نند. قابت مي ر با هم ت ن فيلمسا بر شرنند فيلم) من بسيا : (تهيه بر محسن علي ر قيامت ه بايد به ف نم نها عال مي ــي به ض نا

حشتنا ست. ه خيلي باشند نيا ال همه جا يگر فيلم) مش يز پرستويي: (با پر

. متر ير جو ما انديد شد ( و : (فيلمنامه نويس پا س فرها توحيد

ه هيئت بايد به پاسخ بدهند. فيلمنامه سولي ست يگر جشنو فيلم فجر ه هم : من قو مي يا مير ما

نم. ت ن شر: تحت تاثير تبليغا منفي عليه فيلم بر محسن علي

ند. بو . ر جايز نيستم، هم نبو يز پرستويي: من خيلي به ف پر

. يد شو نم ين فيلم خو عا مي فقط ه بر ال معترضا نگا برمي گشت به جايي بيشتر مشانديد عال شد بو يگر نقش تنها سه بخش بهترين با . وثر بو با فيلم خو با سو ي شا با ه ي

، انديد شد بو شته ها ه بيشتر ندگا فيلمي باالخر سامدند. بر برگز نشست مطبوعاتي به سالن مطبوعا - با گر ا ، محمدحسين لطيفي- نشست فيلم سويگر ند به نوعي به مقابل عتر ها ر وثر سعي

نش مطلوبي نشا بدهند. شا خوشت به ترين قسمت خو مي سيد. يگر ــتا سشب ختتاميه هد سيمر ها. تا شب هر چه عتر بو انديدها باالخر جا هنو بر عتر مربو مي شد به ليست قتي بهر ما شب پاياني جشنو . به برندگا بوفت، بتد سيمرغش يگر مر صحنه به عنو بهترين با

رفن قر گرفت. مين گذشت بعد پشت مي ) فيلم فو لعا ساختيم به : (هنگا گرفتن جايز بهر نم پس پايا جشنو »... تقاضا مي ــم «سنتو سيو مهرجويي يگر خلو شا فيلم ببينند... با ي

مند جايز نيست. نياقيقه گذشت تا مد، چند ــن پائين ه س بهر ي برندگا سيمر بهترين فيلم نگا مر عال شو نا ينند اسه سا تهيه ي با تقاضا حبيب هللا مسعو نمقيقا همين جا بو فيلم بر گرفتن جايز بر باال، سن. امال برگشت هر گوشه صد حد ه ناگها جو تاال

ف سو شعا بلند شد.ين جايز حق تما ( ــگا گرفتن جايز ي: (هن مسعو نمنه ند ناجونمر ر ه فيلم خرجي ها با يگرني ست باــريفي نيا معذ ضا ش ــدند... من محمد ــد گرفته ش ي نا، مين حيايي ــو ــر عبد معذ مي خ ب ــم، مي خوهنم ما ــي توهين س معذ مي خوهم... من نمي خوهم به ه شتم قاضي بشو ما با ــت س قتي بچه بو ... من نه قت نمي خوهم قاضي شو يگر هيچ ، يد ــب مش

! مر مي خوهم، نه سيمري ه به نظر مي سيد حر ها تند مسعو نم حالي القل تلويزيو غيرقابل پخش باشد، صد سيما چند بخش خت ما ي پر امل مشر عترضا نم خبر به پخش ه ين .با ر ــا صحبت ها بهر خو نشها عتر ها خو جشنو تما شد بو ما هنو پيامدها بايگر س ه بيش هر شت. بهر مه جنجا ها نش قر گرفته ــر به خاطر صحبت هايش ختتاميه مو سه ر ر سعي ــا ش عترضش اليل ، نامه به بو

ند. سو تفاهما برطر گر ( ــد بعد پايا جشنو ــر ش : ( نامه منتش بهر ــايد به قو برخي ين ، ش ــتي هانت ميز شد ش فتا من بر يگر گفته مي شد... هر كس كه ثر خلق ا بايد جا ن . النه قر گير ــو قضا عا ــت كه ثر م س مي كند، ــر ــر موقع پس ها عد كه جايز نگرفته ند، س كثينكه جايز ند ها نقد مي كنند به عصيا برمي » كانديد ماني كه بر فيلم «سنتو ند... نگرفته ند، شكايت يد ين فيلم فقط ماني كه ! ما ، حقيقتا تعجب نكر شد... گفتم مهرجويي ، شگفت شد يافت جايز شد شته نامز حت شدند! هنو هم بر ــت برخي نا بز بي نيا جايز سند تقاضا مند مهرجويي ست... خد ين با كـه جايز نياقايع ــه سو تفاهم ها به باشـيم خو بينانه به تا هميشطر نگا كنيم به يا هم تعالي فرهنگ ما بكوشيم.

ه مرسم تجلي هايي منتشر شد نامه بهر ــت. ين قو مي پيوس ــت به ش يگر ملي جنجا عي ي، مريال مرسم چند نفر معترضا مثل مسعو نميگر محمدحسين لطيفي شتند سو يا مير حضو ماي ر بو هم ي ه فيلمش بيشترين جويز فجر خو

. مدعوين مرسم بوعي: ( مرسم تجلي ملي) من به عنو معتر مريال ست ها خالي كه جشنو فيلم فجر به نمايندگي گر فيلم يافت يد نشد، جايز فت ست خالي به خانه قع به

. مي كنم ين بخش سپاسگزمحمدحسين لطيفي: من بعد ۲۴ سا فعاليت سينما ۱۱ . گر بعضي لين با جشنو فيلم فجر شد ني گر سا كا

يگر نيستم. .... سا حت هستند، نشا ستا ناقا ــي) من ب ــينمايي فا ــر بنيا س : (مدي ضا عليرضا عتما مي خوهم كه يك سالن نمايش لطيفي خانم بني خت مي كنم، فيلم ها خو با كه هزينه من پرهيد تا تفا با با عي نمايش سو بر خانم مريال

كوثر ين فيلم ببيند.ــم حر ها حديث هايش هم نتونست ين مرس لبته خب ــتا پرماجر بيست پنجمين جشنو فيلم فجر س ختمي بر ــت چند پايا عي پس گذش ــد. مريال هايش باش - ي جشنو جشنو تصميم گرفت به محمدعلي نجفي- يوثر مصاحبه ــد. با ــد سو هايي بپرس نامه بنويس

ئيسيا عليرضا ناني كه مالكيتي بيش حد خو بر گر كا

ند فيلم قائل بومهم ترين تفا سينما ير سا ۸۵ جشنو فجر شتند ين جشنو حضو نا گر . كا حوشي بوــد خو بر فيلم قائل ــد مالكيتي حد ن كه به شها سايي ها مديريت جشنو به نير ند. برخي نا بوــيا قيقه ۹۰ بس ــر ؟؟؟؟ تا مانند پنالتي بيتفاقا بهر بر كنند هنو مديريت سينمايي نتونسته ــينما پس ين جريانا تحت كنتر به نظر سمن هزينه سنگين عو ين عترضا نتظا سينما يا بين جمعيت ميانگين فر ير ست.هنو فاصله ني بين عرضه . بايد تعا تو جو ير ــينما سيا يد فر ــالن ها سينما به جو فيلم ها ير ســل به قاعد ــت كه تبدي ــي فيلم ها تنها جرقه س برخله به ــد ست نمي تو ين معا مناسبي سينما نشنست. جو قتصا سينما همچنا گاهي نفع سينما ير

، گاهي ميد ست. يا

حيديا شها يم ساليق فيلمسا محتر بشما

سا سينما توليد نزيك به ۹۰ فيلم سا ۸۵ شر باقايع سا ۸۵ سينما جشنو فيلم فجر مهم ترين ــا سينما ير جشنو فجر . توليد يك س ير بوليل مي تو با نگا به ين مي يند به همين ــه نمايش ب

شت. جشنو تحليل يك سا سينما ير يافت جايز ها قا نتظامي هد جايز يونسكو به تفاقا يگر يگر توسط بهمن قبا جعفر پناهي هم ــت.بايد با كنيم، سليقه تماشاگر س ير مهم سينما ــمت فيلم ها با هم به سمت فيلم ها ير هم به سحد بر فرهنگي كشيد شد ست نمي تو يك نسخه ــاگر پيچيد. تحو فرهنگ عرصه سينما تمامي تماشفتن سطح تكنيكي ست پيد كر به مضامني بهتر، باال فيلم ها خلق لساعه تفا نمي فتد بهتر ست كه به تحوال يت ها ــا محد يم با يج ــر بگذ ــينما ير حت ســا ببنديم به ساليق مضلت ست فيلمس غيرضر

يم. نا حتر بگذ

Page 84: Shahrvand Emrouz 01

سينما۸۴هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

يز پرستويي برنامه . پر انديد شد حق طبيعي بو ر عال فتا نامناسب بعضي فر ر تلويزيوني صندلي حضو پيد ر گفت : چر بايد نقد جا ــم ختتاميه جشنو گله مرسشد؟ شا پرستويي به ظها ا به مجلس ب ه ــو جنجا بشــه بو ه چند قبل گفت ــدگا مجلس بو ــي نماين ي. به سي شو تفاقا پيرمونش بايد مجلس بر مسا جشنو سيد ند. چو مش نسبي هر صو حاال نگا همه به ي ند يگر سر پر ها گوناگو مي قت نشا تا چند ا باقي همنند يحتمل همه حر ها ا ه با هم هم هيچ بعيد نيست ين پايا هميشگي ماجر لبته نند. شنيد شد فرمو شتبا سو ا م ، ــت ــابقه هس قتي مس . تا نخوهد بوشت عتر هم به قو خو پا برجاست. تما ين جنجا ها برامل به نقد ها شتيم تا به صو م تنها ي نو سينمايي انس هايي فيلم ها مختلف حضو . البد با نشا س بپر

. بد شناخته شد شناساني ا: مسئله چها

عتر شد؟ يا به ها بيش تر به كد ند؟ يگر، گر معترضا چي شاكي بو عبا

يگر بهما ــم فال با ه چر ين فيل يم ــر ين بگذ گــه ها ــيم به مو فيلمبر جايز نگرفتند، ميرسنشا نمي شو گذشت به حسا ست بو ــد نا مشاهد شليل يژ خو س نگا ه سليقه ست هر ينه باعث يجا عتر ها بيشتر يگر. چند مو ترشي ها ه نيم نيم تا ين با ما شما قضا ــد با هم مر مي ش

يگر. ها ها چقد برطبق صو بو چقد حو محو. سو عال ميشو انديد بر بهترين فيلم، تنها سه به ه يعني مسا نقد با فقر فيلم خو معترضا ين ست

؟ ، تنها سم سه فيلم عال شد ه به جا پنج نامز يم بونند هيئت صد فيلم ها اليق جايز گرفتن نمي هند. نجمن لپا مي ضا ما سيمر بهترين صدگذ به محمد

ــه عتر ميز ــر نام صدبند با مضا شانز نفر منتشر ميلپا هم ضا ه محمد عضايش

ي شا ست. يانديدها بهترين فيلم ــو هيئت لي ها عال نمي شــت س ــن بخش ي ي

. ند سر جايز مي

يگر ، تنها نا سه با يگر نقش بخش بهترين باــو معترضا به يگر هما س ــوند. عد با عال مي شيگر؟ يعني انديدها بهترين فيلم مي پرسند. چر فقط سه با

انديد شد ندشت؟ يگر لياقت يگر باه بخش مهما حضو مين» ه خرين مل ــم « فيلتي ست تفا . قر ين برند مي شو ــيمر بلو هم ي سميا فيلم ها بخش مسابقه مهما باشد ما ين فتر

نند. شا مي ا خو به هيچ مي گيرند هللا سم عز نيد، به ير انديدها گر نا تما ختتاميه هيئت ــب . ما ش نتظامي برنخوهيد خوقا نتظامي بدهند. بد تصميم مي گيرند ي سيمر هم به يافت ها ه نامش ليست نامز هيچ عال قبلي، بد ين

جايز باشد.سي ه قتي غا شو ــنو فيلم ه جش قبل ينيا ه نا پو ين مي گفتند ، عد حتمالش نميد حتي ه نها . انديدها خوهد بو ــر بد ش فهرست س پوسر با سطح با پو ند، ر شتند عال مي ين خبر ه قر ست ين ــا به ين بو ــا ش نها ش ند. حرفي نمي يگر سطحش به لطف حضو جمع شانس ها بر جايز با

. انديدها فتا . ين تفا نهايت با عال نا باالتر برــه ــي ب ن گر ا ــن ــز بهتري ــه جاي ــي قت ه ــتند ش ــا ند به ين ش ــين لطيفي ميد محمدحس. معترضين هم گي هايي به چشم ميخو ساخت فيلم شتابزه چر ي فيلم شتابز بايد جايز خب پرسش شا ين بو

؟ ني فيلم بگير گر ا بهترين ين جشنو بيست پنجم، بيست ششمين جشنو بين لمللي فيلم فجر ست. بايد صبر كنيم ببينيم مو خوهند بو ها به كد چه كساني مصد فت خالصه: تا يا كه خوهد ميل به ــمت خوهد س

كه باشد.

ختتاميه شب قتي هيئت جايز عال يژ خو مد ند، با مي “... سم ”مسعوتماشاگر شر به نند ست مي امل شد ما با “ مسعو نا برندني“ جعفر جوتشويق ها فر يميايي مي نشيند با برند سيمر . نمي شو

جهانگير كوثرنا سينما به مو تا با حضو جو

ست مد جو ــا ۸۵ مو ير س ــينما تفا س مهم ترين نا سينما ير به جو تا بو كه با حضو جوست. نا پشتيبا خوبي بر فيلمسا مد حضو

نا حضو ند، جو فيلمسا بز گر كمتر فيلم مي ساــو موضوعي كه ــر مي كنند.تن نا جب ــر كمتشت به تنو سليقه عتر جو جشنو مسا يژگي خوهي به ين جشنو كمك كر سينما قا نمكي به سينما بسيا خو بو .فيلمسا خوبي جشنو مسا سينما ير ــينما مي بينم. چو يند خوبي بر س ــدند. من شيترين تما نمايي سينما ير ست. جشنو فجر

، جو نوساني كه فر فيلم ها سينما ير نگ ميز معمولي فيلم هاست. همه گونه ناشي تنو ، نر مضلت سينمايي جمله جتماعي، كمد فيلم ــينما ير ساخته فا مقد حتي معناگر سمي شو توليد ين فيلم ها كمك مي كند كه ما گونه ها شته باشيم. نتيجه مر مي تونند مختلف سينمايي فيلم ها مو عالقه خو نتخا كنند فرهنگ عامه ــينما ما جا باشد. تجربيا فر فيلم ها ســينما فيلم هايي ــا كه تماشاگر س مسا نشهنشا ــا ند، ببينيد كه هنگا تماش ــت ســت عامه ــو فيلم ها مقبولي ــترحت كند ين ن سيگر ند، ما گر بخوهيم با نگا سينما ير برخونا به فر فيلم ها توجه كنيم، مي بينيم كه مو جوتحصيل كر هم به جمع تماشاگر فيلم ها ضافه شدند ــا مي كند نه نتخ ني گر ــا به خاطر كا كه فيلم هيگر ستا هايش. بنابرين مي تو خو بين باشيم باها ــبي با تما كمبو كه سينما جايگا مناس

مينه تجهيز مكانا به پيشرفت ست.

ÊU¹dDF U{— ∫fJŽ ¨Ê«—Ë«œ tL¼ dЫdÐ —œ Ê«œ«—

Page 85: Shahrvand Emrouz 01

سينماهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۸۵

ستا ها نقر ستا ها نقر ۱۱

شد خند م فرگريه هم؟

قبا عجيب قتي ناگها فيلم مر عوضي با چند سـا پيش، ر نيا تصوير فهرستي منتشر به شد، مجله مخاطبا ه نقال ۲۰۰ فيلم پر مخاطب پر فر سا ها بعد شش جايگاهي بهتر هفدهم ، مر عوضي با تما فر بنديد. ندشـت. تفا پرفر پرمخاطب هـم همين جا مي ي به هفتصد توما تفا بها بليط سا ۸۵ با سا ۷۵ نزيخ سينما تش بس لقب پرفر ترين فيلم تا ه ست حاال ير گرفته، بد نيست تعد تماشاگرنش با فيلم ها ي مر بيشتر ه مخاطبا ستما بيايد خير بسـنجيم تا هه يه ما فر ت ما حاال ما با به هما متر؟ ند يا سينما مي د فيلم هر ه خير هه نيم ي نيـم مر مي مي اليل چه سا تونست صد فيلم ها پرفر قر بگير ليل منطقي پشت قضيه هست يا خير؟ تا ند باشد يا صال مي توشته ه فر ميليا تش بس ا برسيم به همين خر

سته شد محل بحث تحليل نظر. ها ش و

ــو لقب ــا خوهر غريب موفق مي ش ــن س ۱۳۷۵ ييومر ــا بدهد. ــا به خو ختص ــن فيلم س پرفر تريــعر تصميم گرفت ــت تجا فيلم نا ش س حمد بعد ش پوستنر همين طو فيلم يش ــتا جذ س با نگاهي به ه گيشه ــا ا بس ي نگ مو لدين ي ثر خو ــد. چند سا قبل ين فيلم، برسا همين تونست موفق باشيانو عيا نيمه سيب با حا هو ملو ــتا سما خو شد. ه يكي هم جز فيلم ها پرفر ساخته بو ه ه ۱۳۷۶ برفي بعد سه سا توقيف حالي مي سانسو ند، با يد بو يديويي يا نسخه عد ر ند. يا جذ مي ر مي شو تماشاگر نه ه فصل بسيا بد بو ما با تونست با ستفا فيلم با ينن فر خوبي به ستا جذ موقعيت ها تابو ش ا جذ فيلم مي تو به پو شد . ن ــت بيا س

. ر يز پرستويي شا بر عبد ترنه خوني پرنتظا ندشت ــي س ه قتي ــت س ۱۳۷۷

ــا ند پرفر ترين فيلم س ر ــر مي همه فه ، مر عوضي ــه خوهد بو نس شيشــا قبل حضو ندشت با تبليغا جشنو سنند ها فت. تهيه يا مطبوعا پر مضا بدترين ر ما ند كه معموال عتقا ما بر نمايش ي فيلم ست، ما مر عوضي و فر ر شد تونست يا هما مد فيلم كه ند. لحن سينما ير بشــوخي ها تجربه نشد يم، جنس ش كنا بگذ

. مر عوضي فر بااليش بسيا موثر بوگرگوني ۱۳۷۸ همر با تحوال سياسي ه مر بر مدتي جتماعي، قابل حد بو

يگر به فيلم هايي نو لبته عالقه نشا بدهند. مد سا ۷۸ فيلم خاصي نشا ند شد تا قابتش با فيلم ها جنايي لهر سنجيد شو

، قرمز ه سا فيلم پرفر افي بو ما خب همين شتند هر با مر خاتمه ه لحن تلخي ند بوم سر م ند. ستا ها نوظهو سينما ير ر پيد مي

تن. ضا فر له شا پيد شد. هديه تهرني محمد ۱۳۷۹ بسيا صاحب نظر عرصه سينما با توجه به ه شتند نتظا موفقيت فيلم مر عوضي سا پيش، يگر و ضا هنرمند-“موميايي ۳“- ي كمد جديد محمد. ما عمال چنين تفاقي ند صد فيلم ها جا بگير ــ بشخر رنش به نيفتا موميايي۳ با ي فر تقريبا معمولي ه . فيلمي ر پرفر ترين فيلم سا ۷۹ مي شو سيد. شوتمند سر فاصله مي گير تر قد ا هديه تهرني ير گريه. موقع پسين فيلم مي ند انس ها ي س ير به ه شو نا مي مد ئقه مر البد با ستا گريا هم يگر فيلم پرفر ــيد. جالب ين جاست كه س فر خوبي خشا بني عتما هم به ير پوست شهر ــا ۱۳۷۹، يعني س

لحا حا هو، فيلم تلخي به حسا مي مد.ــه خنديد ــا حوصل ــر مر ح يگ ــگا ن ۱۳۸۰ ند. مد خو نشا نمي ه به فيلم ها ندشتند ِ تلخِ خشن موفق ــا پياپي ي فيلم ــومين س بر سه شي ند. سگ ن جذ شد بيشترين مخاطب ممين بهترين فيلم نگا جشنو هم تونسته بو سيمر بلور هم پرفر ترين فيلم ما ، ست بيا مر به ها جو سا بهر شي سوپرستا سا لقب گرفت. سگ جو ما فيلم هم طوالني، ما با ، تلخ ناميد بو نمي برفعه برنگيز بر تماشاگر، با تونست بقيه ين همه عنصر

ست يابد. فيلم ها سا به فر بيشتر

س سينما ير ه ي عر ۱۳۸۱ موقع مي گفتند ال قرمز پسر ر ما نگا سا ۷۳- . نجا . با همه چيز مثل سابق تفاقي نيفتا بو خاله- تا سا ۸۱ ال قرمز ر به يمن نمايش مستا فصل بد ر شد. تال قرمزيو پسر خاله۱ ه نق گرفت بچه هايي نا سرند، ر بو هشت سا پيش تبديل به پرفر ترين فيلم سا ا ها با شيرين فتند تا بر تجديد خاطر به سينماها ه ستا فيلم نيد نند. ش ن س محبو شا تماشا عر، به تاثير ، هر چند كه ين با ال قرمز سي نبو به جز خو ، طر مقابل شريك سم فيلم، عو شريط نا خانمي بو كه كال ، سر پسر خاله گر كلفت بز بها

. قرمز عاشق خو مي كر . ــته بو ــه طبيعي خو برگش ــه چيز ب ۱۳۸۲ همــر مي مدند پرفر ي پ ي ي مد ي ــا فيلم هــمت نيا توجه همه به س ــو فيلم ــدند. بتد ن مي شمد نه چند خند ر تابستا هم خو جلب نيا جلو بزند. نهايت بعد عر خو قد موفق شد يو چين، تو موفقيت عجيب غريب مجموعه تلويزيوني پايگر فرعي مجموعه بد توقف با مهر مدير چند باشي حو حو وتا به فر ــد تونست مدتي ر ش

ند. ست پيد نيم ميليا توما امال قابل ــو مول ي م ــاال ما ــر ب ۱۳۸۳ فحاني تر ا ــ . مضمو فيلم حضو ي ــي بو پيش بينه همه خيلي مطمئن فر افي بو ، مد فيلمي ــيه ها نشد چا حاش گر يايي فيلم حر بزنند. مامول حت ــيد خيلي تر موعد به پايا نمي س رنش بو نگ و ميليا برسد. ما باالخر حوشي پر مي تونست به قم ــي به ه خيل ر فيلم حالي ا خو ــم فيلشته شد ، پر سينما بر سيد بو هفتصد ميليو توما

ستفر ها شد. نه بسا سي هايش به سرعت ، ر ماند ــه سا نوبت س بعد س ۱۳۸۴ مفت. شوخي ها با ي فصل نه چند خو پر ليپ يدئو ــتن چند ش ا بو ي ــي، مو جذ سياس . س پرفر ترين فيلم سا ۸۴ بشو ه م خو باعث شد ، كر هم ــيد يا عز س ليل فر ــريطي كه به ش

سيد. تر موعد مقر به پايا لين سيد تا تبديل به تش بس ۱۳۸۵ ناگها

... فيلم يك ميليا توماني سينماها تهر شو

—«eKÖ U{—bL× —œ —UA « “UMN Ë

fÐ gð¬

pOð

uÐ —œ

È—UJ

L¼ ¨—

«eKÖ

U{—b

L× Ë

vU¼

«d t²

HO q

Ö

Page 86: Shahrvand Emrouz 01

سينما۸۶هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

ه نيا تصوير هما شما مجله يگر مطالبش با گفتيم، قسمت ند ني شا مي يگر ما به با يه بر ته فيلم ها محبو سا ها ۶۳ شتند. فهرست، تا ۷۷ حضو جمشيد هاشم پو با حضو ۱۹ فيلم يگر مر پرمخاطب محبو تريـن بافسـانه بايگا هم با با ست هفت فيلم پرفر ميـا خانم ها

ه نگاهي به افي سـت . حاال فقط تبه يگـر باجا يم تا ببنيم تفا ين سا ها بيند يگر محبو بامر ر ند تماشاگر ئقه چطو تغيير جاسـت تا به يگر محبو ۱۳۸۵ ميا چه چيز طلب مي كند؛ باضا يز پرستويي، محمد ين ها هسـتند: پر مر نظر ما

. فشا ، مين حيايي مهنا گلز

يز پرستويي پرمد جنگي ست سا ه ي فيلم ليلي با من ست . فيلم يز پرستويي نقش ر مي شو كه پر ۷۵

. پرفر ها سا قر مي گيرنس ني، ــه فيلم يز پرستويي با س ــا بعد، پر ســه مر عوضي پر سينماست. هر سه فيلم به شيشنند مر عوضي جد ست پيد مي فر خوبي

. قر مي گيرست ر ش ــه هر ــق شيش با قرمز عش ه موفق مي شو به ي ــت ند.تنها فيلم ”شوخي“س مي خولبته موميايي۳ هم جز فيلم ها فر معقو برسد.

باال فهرست فر ست.تش جو حضو پرستويي نقش نويسند فيلم ، ينجا فيلم ه با قرمز گيشه موفق بو هد. جيرني نمي ماني نه چند خو با حوشي ــد.مو مر ش نمي فره نقشي ر مي سد. پرستويي با ين كنجكا برنگيز به ند، نمي توند نس شيشه با مي اظم ي به حا نز

شاند. يا به سالن سينما ب تماشاگر ــا به يا نيد فر ش ــگا ــط به نا فيلم ها ن فقي مول نز ، ما ي به ششصد ميليو توما ئل نز يد. بياثر مي با پرستويي با ي . فيلم هشتصد ميليو

حاني. . ين با لبا ي ر يگر تجربه مد شد. نش خو مي فر بيد مجنو با توجه به معناگريانه بويز پرستويي نقش فيلم با ــت كه پر ين حالي سها خو حاتمي ا ه جز ر ست. به نا پد هم با ين يد، موفق مي شو بين چند يا-پرستويي به حسا نمي

. فيلم پرفر سا قر بگيرــتويي با بستن قر ماهانه به تلويزيو مي يد پرسي به ۱۵ ستمز نز ند با ير تيغ با مي ــريا س

. ميليو بر هر ما

ضا گلز محمدضا لين حضو محمد ــا نرگس ساخته ير قا سها قا مو قبا عمومي قر ا ثر گلز ست. فيلم مثل مي گير گلز به عنو ستا جديد به سينما ير معرفي

. مي شوــد. چند فيلم گا نه چند خو گلز مي س ست د به فر بااليي ه هيچ ند پشت سر هم با مي ر مانه هر ــهر ــهر، پائين ش نند. باال ش پيد نمي ر نو فر خر ست مي خو عو شا شنگي ه گلز نقش چند پر قم بااليي مي سد. فيلمي به

. ند ما چهر پوسترها فيلم به چشم مي خود به فر معقو متوسطي ــل بوتي هر هر عس ل ني به غم سر ش نند. سيز گربه شير ست پيد مي

ند. متر حد نتظا فر مي هايش بسيا سوپرستا. حيايي-گلز مو ر نو پر مي ما شد. صد-پانصد ميليو مي فر ي به چها توجه قر مي گير فيلم نزيگر گلز فقط مطبوعا محبو نيست. تماشاگر به خاطر

ند. يد پر بليط مي خرند به سينما مي ــر ــد حميد حامي چه ــب مي ند ص ــز ل گلهه هشتا باشد، ما ين نمي نشيند. گلز قر ست گل يخ، فرتماشاگر قيافه شمايل غريب نمي پذير پس مي ند. گل هد. يگر مي نند جايش به فيلم امال ناميد شي يخ با فر

سا ۸۵ بر گلز سا مهمي ست. بتد سو منتقد يگر پذيرفته مي شو تش بس به عنو ي با به خاطر با تش بس- هر به فر بااليي رنش-تله ــد فيلم بعمد ــي تش بس حضو نقش نند. گلز ــت پيد مي سه ــ نپزش تر ند تله نقش ي ــه مي تجربتر سو مخاطبا مو ا . هر گير تفاقا جنايي مي شو . سيد ستمز گلز به باالترين حد خو . ستقبا قر مي گيرند. قم بيست ميليو توما توفق مي بر با فيلم تله

مين حياييتن. مين ا شيد، هتل ، بر ها خو ــفر، پرتگا همسه هيچ ند ــينما با ين فيلم ها تجربه مي حيايي حضو س

د نمي تونند به موفقيت برسانند.لو ست ها مل فيلم سا ۷۹ مين حيايي با نقش م پر سينماست. فيلم مو توجه مخاطبا قر مي گير شنايي ست به سو محبو شد ه بر مر چهر حيايي

ند. ت مي بيشتر حرر ما ــس ــط ماني ند مون ير متوس فيلم ها ته مثبتي ند بر مين حيايي حا ن ست سختي مي خو شيه بر با به ي فر متوسط به باال نيستند. تنها ين ميا تثا سو سعي مي كند تا تما ند. حيايي با ست پيد مي

شته باشد! ، با ير متوسط ساليل مين حيايي بو بهشت ترنه مي خوند ما فيلم به ه نا ين فيلم مزحم . غيرستاند بو پرفر نمي شوــه به ، گيش مل جذ ــن حيايي ي نقش م ميموفقيت مي سد ثير با حضو حيايي نقش صلي به فر

ست پيد مي كند. متوسطي ني ختر ير قت خوشي مين حيايي. عر خو قد مد هستند حيايي تبحر شند. هر فيلم هر خو مي فر

هد. مد نشا مي ر نقش ها خو جذ ال ــ . هرچند ش مه مين حيايي موفقيت ها ه هر ما مهما ماما ست مي خو ما فيلم گيشه ششند حيايي بو نگه افي مي فر مد هستند به ند ه با مين حيايي هر فيلم مو توجه ند. جالب ين مي

. منتقد قر مي گير ستايش مي شو. هر چها فيلم ، عر فر التا ، شا يو و ، يا مد عر فر شند. فيلم مثال حد ند خو مي فرند يگر ند مين حيايي چيز صال جز حضو ه التا شا

. بست گذشت به پا جذبيت حضو مي شو فر شا مين ، سي نبو گر فر عجيب غريب شا عر ــايد شــد. فيلم ها ــت همه جانبه متحمل مي ش س حيايي ي شست ست همه ش شت؟ ستا مير سي سر تولد، چه سي نقش ي مر ميانسا ند. مين حيايي شا عر مي خويگر به بو بو حيايي مد ند. با ي فيلم با مي قيقه ه مين حيايي يگر تله ند. سو م مي

ند. ست پيد مي حضو هم به فر خوبي فشا مهنا

. ر مي شو ه ست فشا لين فيلم مهنا شو عشق ــو قديمي حر خ ــر به ي ــباهت چه با ش همه ين مي گير پرفر ترين فيلم ش مي نند. شو عشق هند يژ نشا مي . نشريا به مهنا فشا توجه سا مي شو

پوسترهايش پيا به فر مي سد. - ختر قفس با تبليغا عجيب شد. نگين نمي فر

ستا ها نقر ستا ها نقر ۲۲

ست ، ستا م شو ست ، ستا م شوستا ستا بو ، ستا

Page 87: Shahrvand Emrouz 01

سينماهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۸۷

ــالن ها سينما - ــا قفس جلو س فش ت حضو ما. فيلم ها ترفيك ــت س نمي توند موقعيت خوبي به ند. ست مي خو ر مي شوند ش ي ي ي كر ماند فشا ي

هر عسل هم متوسط ست. فر ــا خيلي خو فش ما به همر مين حيايي گلز . يگر تاثير مي گذ شد. فيلم موفق تر شد هر سه با مي فروتا مهمي ــاال فصل نقش ــا بعد مهنا فشا س سما فيلم ــد قر مي گير ه مو توجه منتق ند با مي

. ي پرفر ترين ها سا مي شو يو ي و شد. نمي فر سا ۸۵ بر فشا يعني تجربه همه چيز. حضو ي نامه تا مر ا ه تبديل به پرفر ترين فيلم مد نقش ه جز فيلم ها پرفر سا ست . با فيلم تله مي شوه شت؟ مير ــي س همين طو حضو فيلم چه ستا بر مهنا فشا سا . ين ست مي خو ر شمين حضو فيلم شته باشد. مه بعد هم مي توند وتا ر ي نقش ــر قا تهمينه ميالني تجربه ي

. يميايي ئيس مسعو جذ هم فيلم ... يگر محبو يگر با با ته هايي ن

. ــا ي ــن عرصه باال پائين ه ي ــت ــن تر س ش ه طي بيست سا جمشيد هاشم پو نو فيلم هما طو ند جا مي گيرند. يگر ــاني س ر حاال محبو با يگر فسانه بايگا نمي توند عامل فر ي فيلم باشد. حتي حاال ضا . ستا ها مثل محمد ضا با چند سا قبل هم متفا شدبه ست خو تن هديه تهرني گيشه با فيلم ها ش فر

يگر ماجرست. ست ها هم بخش مي شوند. مر ين شقتي ست ني چند ختر ير هديه تهرني بعد فيلم پرفر يگر حضو موفقي سينما ندشته. به جا حضو فيلم ه ه بر فيلم متفا شبانه با ها عامه پسند تصميم گرفت ستيا عبا بين بهمن قبا بر ستمز جلو ند. بد

خرين ساخته سينمايي باشد. ستمي ياند ما ــي بو ش ــر فيلم ها پرفر ها نو ب ــه مجر لبتها فيلم ها هشت پا مالقا نا ين بر تن ضا فر محمدشي ند ه هر سه با فر ر هستگي هم با با طوطي به تن مثل خا سر سيد. فيلم ها جديد فر نمايش شا به پايا توبو شب هم به نظر نمي سد بتونند به فر بااليي برسند.

يگرها مربو مي شو بخش مهمي موفقيت ها تجا باــمعي با نتخا پرفر ست . ش ــا به نتخا هايشــو ــت خ س م نتخا ها ش تي ح ــه، صو گيالن. ي . بر سا بعد هم چند نتخا متفا گيشه

يگر چها نگشتي. ر سو طر سنتو با . چند ميتر حجا تا چند سا پيش چهر قابل توجهي بونامه ا ــي ش ــگ فيلم پرفر مثل متولد ما مهر سفته فيلم هايي ا مري شت. حاال ما خو حجا بر تحصيل به ها هر مستا ست ر هستند. ، ر ه قبال با

ند. ست خو ن گيشه ش ست مم به بدترين شها پيد يگر ين ه محبو ترين با ــر ين بگر فيلم ها پرفر . ل برمي خو تا به مش ا نيد، يگر بيشتر د با نيد، نمي تونيد بفهميد مسا مر ــت. گلشيفته فرهاني با با به نا مو توجه مر سليل حضو ــه ريمي ب ي ــد ميم مثل ما يا ني پ. افه ستا سي يا هانيه توسلي به خاطر با ــا عر شست ، فيلم ش نا فيلم محبو گلشيفته فرهاني . ين ميا شايد شيال نامه ا خو گيس بريد ير حا حاضر يگر سينما خد موفق ترين باه فيلم به سب يرني سوغا فرنگ با ــد باش

با جز فيلم پرفر سا هستند.

ه همه نقد غير مترقبه بو تش بس ــر ميليا فــايد نشو ــتند هنو هم ش اليل فر مي گش نبا ــد ين فيلم امال قطعي بر پرفر ش ليل ي يا چند يم تنها مي توند ــما ه برمي ش . تما ين مو ر ــد پيساني نگيز ر هن ف ــد بر خوند حد هايي باشتش يد فيلم ه طي ما خو بليت خريدند به تش بس فيلمي ست كه بر طبقه فتند. ما به هر حا بس ها گرفته تا منش كو ــد متوسط شهرنشين ساخته شهي كه بر غلبه بر مشكال شا نتخا شخصيت هايش

مي كنند، جلو فرهنگ شهرنشيني مر ماست.ــاگر به ه تماش ــن چيز لي ــوال ؟: معم فشا گلز ضا يگر فيلم هستند. مهنا فشا محمد نند، با توجه مي نا هم شا ه چند با حضو ــتند جي هس گلز هم يرشا تش بس لبته گلز فشا تصا . موفق بوــتر هميشه چشم گير چشم نو جذبيت قر بيشگر ا ه بخش عمد مربو مي شو به سليقه ست

. طر لباــيا تش بس بس ير فيلم ؟: تصا طرحي صحنه؟ طرحي لباه شخصيت ها سي مد ند. خانه لو ا شي جذ يا طبقه نند، مي توند بخشي ندگي مي صلي ها مو يد سوپرستا ه البد با ــد ــط شهر باش متوســو خو بر ضي مي ش ــه چنا فضايي عالقــد. نو لبا ن ــي پي تصو مي ــاعتي محيط ش سفشا هم فيلم، ي نمايش مد تما عيا پوشيد گلز

ست.نر هميشه محبو تماشاگر همه جا مد ؟: مدم نياست. ين چند ساله با توجه به جو تمسفر خا حاشته باشند، ــا ه قصد خندندش ال به چيزهايي مر ست ه تلويزيو هند. بي خو نيست خو نشا مي قت چنين مد برنمي هر تين سر سريا ها جه قو ضعف متفا پخش شد ند به مجموعه هايي با تش بس هم بخش سرعت مو توجه مخاطبا قر گرفته. قتي فيلم مد مي گذ حتي عمد حا هو ليلي بر خنديد نبا هد، تماشاگر با به تغيير لحن مي

. مي گرها تلويزيوني ؟: تش بس تبليغا خاصي ندشت. تيز تبليغاها هم چيز فرتر ند. بيلبو م معمولي بو ماهو ــتند. بيشترين تبليغ مو فيلم شايد به باقي فيلم ها ندش. هر فتا تفا ل سنتي توصيه تماشاگر به هم هما شــا كه چند كه با تبليغ معر فيلم، تصوير گلز فشــگل فانتز نشسته ند، به حالت قهر طر يك مبل خوش

بر هما حا هو مد شهر گهي قد ين شت. اللت فيلم ــه چند ما بعد، تهيه كنند گرفت كيگر هم همين لگو بر معرفي ــتفا كر مين حيايي فيلم ســر كاناپه قلب ــا ناصر ط يكت

، نشاند. مانندتا ها عامه پسند؟: فيلم برسا “ و تا محبو ”شفا ه ــاخته شد تفاقا قسمت هايي س

يا مو توجه ، ــو تا مي ش ــتقيم مربو به به طو مسه ر تما ــو ــاگر قر نگرفت. ما ين نمي ش تماشعد ها شيريني تا ها با توجه به نطو ينطو فيلم ها ند. ــا ش هند، محبوبيت خا خو ه به مخاطب مي ــرفت محبو ترين گزينه ها ــد تغيير تحو پيش عندگي طبقه متوسط مي توند باشد. هم بي شا به فضا اليل ــي طر (كه تا پيش ين، يكي مهم ترين جتماعمشكال گرفتا ها ها فيلم ها محسو مي شد) مهم تر بي هيچ شا به گزينه ها جتماعي، همچو

ختال طبقاتي.نشناسي با عاهايش تش بس با همه مضمو فيلم؟: ستا ند؟ ، چه قصه تعريف مي و شفا سايل گر قيمت شا ه ي خو قيافه پولد نند پو همديگر ل مي ل نند با هم حت مي ش خيلي نا هم به ــا حل مي شو ل ش مي نند نهايت مشست هند. يعني مه مي ــا ندگي ش خوبي خوشي به غدغه ه مي توند مخاطبا فيلم باشد. هما چيز ، تماشاگر ستا جو ند خر كا ها صلي مالي

. مند - مو - نديد بديد سرحا مي متر تش بس شهرستا ها خيلي ؟: فر مر تهرما فر فيلم ها تهر شهرستا ها . به تفا تهر بوئقه ها نيد، متوجه تفا گر توجه سا ها پيش هم سر خوهيم شد. مثال سا ۷۴ تهر سال سينما گا ــتا ها پر ــوند شهرس بي پرفر مي ششش مديو مر تش بس بخش عمد فر . بهشت پنهايد فضاها شي نها بيشتر ه تهر ست. مثل ينــا هم ش ند. البد خو ل قيافه ــ ــا خو هي هيبايي ما جرحي ند ينجو باشند. جريا ست

يم ها غذيي كه هستيد. پالستي بيست سه سا پيش فيلم محبو تهر شهرستا ها . ي فيلم جنگي پر جنگ هويي هوپيما ”عقا ها“ بوما فضا مر قهرمانا وپتر نفجا ينها. هلــر فضا ــد. قبل ت يدن ل مي ــ ــو ش خجتماعي بو ــهر هه ۱۳۵۰، ين مبا ش ــي جتماعندگي قهرماناني كه تا كه مر برمي نگيخت نمايش حسر ها شا با مشت چاقو طبقه باالتر مي گرفتند. حتي ندگي مرفه ه قا يوسف پو حاال ما خانم نيا ! طبقه ! چقد خو مش مي سند. خر به تفاهم ند فع يرني جا پايش مجكم مي كند. بر ــط متوسعقد هايش هم جا مشت شيشه شكستن، به كتا

شفا كو مرجعه مي كند.

خت تش بس فر چر ستا ها نقر ستا ها نقر ۳۳

Page 88: Shahrvand Emrouz 01

سينما۸۸هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

ميز، جذبيت غيرقابل ــا ــر مو چيزه حه بدنند حر ها ا هستند نج . باالخر همه ا ني مهم ترين نكته ها جذ نگفتني چه چيزهايي هستند. يست. همه شا ستمز ــهو يگر ها مش مو باضع شتني شا حا ست يگر ند بدنند با ست ، شد هايشا چطو ست. همين موضو فو جذ قره ند توسط گر سينما ما ستمايه بر پرها عجيب مختص به خو همشهر جو چا شد باضعيت جتماعي ما خيلي شت. گذشته تا مر خو شا ستمز خو شتند ست يگر ماني با . ر تغيير ال بعد نشوند چا مش نند تا پائين تر حد عنو . عد مي خوهند قيمت شا يگرگونه شد ضا حاال نگا ست كه جتماعي تا ها يگز با ين يكي باال ببرند، گر قبل، بحث مربو يژگي هايش چند پا با بعضي ما فعال يم. تش بس، حر ستقبا مر فيلم اليل به بهتر ست ماجر مربو به ين فشاگر چند سا قبل ماني كه هنو تيم سينما ما همشهر جوني گو كنيم. با

جو ندشت خبرها به صو شايعه هو مي چرخيد.ستمز خوست ليل بر عبد به : سا ها پيش تفا غيرمتعا سو مسئوال سينمايي موخذ بر مدتي ر اتو چا ي ا قت ها مجله فيلم ا شد. هما ممنو لليل گر ا مو نظر به ، نوشت ضا عبد با شا به ه بايد ين ليل ــت. موقع عبد به س شي تعطيل فر. هما ر بو ستمز بااليي فيلمي قند ميشد، طلب مسائل مشابه مو فرمر قريبيا جمشيد هاشم پو ستمز باال شا جايي ند ر عنو مي شد. همه سعي مي ه ني ست ستا ما لي پيش نيايد. ــ ند تا مش ن

. سر بو ستا گر بو باعث ــينما سوپرستا يگر س ــد بو گا عو ش : تفا نند به هديه تهرني پيشنها با فيلم ــت. تهيه شــا گلز ض ــم به پر محمد ــد. تهرني ه ه مي ــم منو به حضو گلز ند حضو فيل معرفي مي نند فيلم ند. تهيه ــر باال ميليو عنو مي قنش ا شاند هم ي مي شو قضيه به مطبوعا مي شاو خوست غيرمعقولش باي مي خوهد هديه تهرني بابت

نند.بر عبد محل مناقشه ــتمز س با ميز : تفا سوــما شهر۳ س ير . عبد بر حضو مجموعه ــو مي شند همه ا پيد مي ه مطبوعا نع قر مي بند

نند. ستمز ۹۰ ميليوني صحبت مي ند مبني ي خبرگز مطلبي منتشر مي : ي تفا چهاه مهر مدير بابت هر قسمت مجموعه شب ها بر بر يننند ها مجموعه سريع . تهيه ستمز مي گير ي ميليا ين ستمز مدير پائين تر نند ذيب مي قضيه ت

نند. حر ها مي ندگي به شر خند ي نويسندگا مجموعه تفا پنجم: يليل ند به هم مي ند مصاحبه با خبرگز ها با گر سايگرها نر پائين نويسند ها ستمز باال با ضعف مجموعه قم قر حميد لواليي، ۳۶ ميليو بابت سه ند. عنو مي

شد با ا به بخش خبر ۲۰:۳۰ مي . ما عنو مي شو. ذيب مي شو ر ت خبر

ــهر يگرها مجله همش ــتمز با س ند تفا ششم: پر. چند بعد نتشا مطلب، تلفن ها ــو جو منتشر مي شه نها . نظرها متفا هستند. ــو غا مي ش لخو ها نند ها عال شد پائين مي ستمز قضيه نفع هستند، عال قم ها غلو شد ند ميز مو ه جريا ــاني س

نند. مي تفا هفتم: مجله همشهر جو شما بعد، بعضي . طبق نوشته جديد مجله هد باال مي بر قم ها تغيير مي ــتر ۵ ميليو گرفته يا بر تقاطع بيش ــه معتمد فاطمستمز بهر هم بنا به گفته مدير برنامه هايش، خيلي

قم عنو شد ست. بيشتر ند جنجالي، به نقش حضو تفا هشتم: بخشي ين پره ين شا شد يگرها نتخا با ضا شريفي نيا محمدنند، بر ا مي ه با يگرهايي ــي قر با بخشند ذيب مي ــريفي نيا قضيه ت ند. ش خو برمي ند يد نويسندگا پر ــهر جو ين موضو مجله همش

. خوهي مي شو ا مي يابد شريفي نيا عذ نعيگرها ها با قم قر تفا نهم: مجله همشهر جو تغيير ساني ند توسط تحريريه خو ي شتبا عنو مي

ا غيرحرفه ها ند بابت ين ــتمز س ند ه پرعذ مي خوهد.

، پا مطالب به ند ــد هفته بعد چا پر هم: چن تفا يگرها منتشر ستمز با ينترنت مي سد. همشهر الين . مخاطبا نجا به مطلب لين مي شو ند ينجا مي

بيشتر مطلب مي خونند.يگرها بد قم قر با هم: بخش خبر ۲۰:۳۰ تفا ياند. مسئله به گو فر بيشتر مي سد. ر منبع عال مي نش نشا ــته گريخته ين جس ه تا قبل يگرها با

نند. ند، حاال به صو صنفي بيانيه صا مي بويگر برنامه انو با شيد بيانيه هم: تفا قا ه گويا خو تما ين ۲۰:۳۰ مي خوند. مجر برنامه شيد هم ين ند فا مي ر قضيه شف منتشر

ستي ا ه فشايش ند موضو ي مسئله شخصي مي نمي توند باشد.

يز پرستويي برنامه صندلي مي گويد هم: پر تفا سيزقم نند بر همين نبايد ا مي ــق يگر يرني با عش باتن ضا فر . پيش ين هم محمد ــا عنو شو هايش قرستمز خو ۵۰ هز لين ه برنامه عبو شيشه ينطو ــهر جو ، گفت گو با همش ر بو ر توما

! نسته بو ن با ها خاله اشيد هما مصاحبه با ۲۰:۳۰ خبرنگا هم: تفا چهاست خبر به ه بر به ند مو هايي توصيف مي

شند! خي سر مي هر سونامه همشهر بعد بر عبد مصاحبه با هم: تفا پانزسما شهر۳ ير ستمز خو بر مجموعه چند سا

ند. ۷۵ ميليو توما عنو مي ه مي شو بسته ست ند نقد به مسئله حساسي ين پرــد. پيش يگر هم باش ه تفا ها ر پيش بيني ا مشابه بر مجريا تلويزيو نجا ، مجله نسيم ند ين پرستمز مجريا بعضا توسط قم نجا ه . جالب ست بونيا ه لي عنو شد. ما مثل ين شا بد هيچ مش خونها ي سمت ــت. ها سينما متفا س ــتا سوپرسنند ه هست عال مي ستمز خو پائين تر جاهايي ل غر ميز باال ستمز خو به ش يگر قتي سو جو لي مثل حقيقت ه ين ميا چيز متعا مي برند. مثل ينبتد پيش چا حتي، يگرها ــتمز با س ند . پر ندستمز ي نيم ــائلي بو مثل حذ شد ستخو مسها جمعه مسائل غي بر فيلم سربا ميليو توماني پژما باقم ه . بعدتر هم مربو به قر مهر مدير چا عرفاشيد به ا مي باال پائين شد نهايت هم ها ستمزست نبو ا نجا شد بتد صال ه تلويزيو گفتن ين

. ما هر نبايد مسائل خصوصي مر بر عمو گفته شوــتيم. به هس ، ــد صو حاال همه با ي تفا شد ما بربر ين مسئله، ميز يمني ما نش ها هر

هد! مقابل مسائل بي هميت ما نشا مي

يي ها گذ ــن تفا ها با ــنويد، تما ي ما گر ما مي شبيش نيستند. جامعه به هما سمتي مي كه ستقبا نو تا ست. تش بس، بهترين با ندگي شخصيت ها صلي مدها شفا تر خوهد شد فقرنمايي فقر نو مشتر ها سينما هم نمايش ــت. سوپرستا ش چندني نخوهد حت نخوهند يالها شا نا ها ماشين ها ستمز صفرها شا چشم ــد. مخاطبا هم به شتيا به ها نتيجه كا ش

يم. خت. ببينيد كي گفتيم كي پيش بيني كر خوهند

گا بگه ستا خوستا ها نقر ستا ها نقر ۴۴

Ê«œ«

— ¨s

ðËd

¨v¹UO

Š ∫Á—

U²Ý tÝ

Page 89: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۸۹

محمو شهرياي مجال ه ي ــن چند ما پيش بو همي

ــت مصاحبه با محمو شهريا ش قصد ليه نجا نجا بدهد. پيگير صحبت ها

ــهريا با عنو كر خر ش ما شد ها خيلي سر شلو ه ين ين نكته ستا هم . ر نسل ست، مصاحبه

ــد به پيچاند ها صال مربو نميشقعا ــهريا . ش معر ها مشهو

- گرفتا مضا ي به ما ــا نز ه ها- ه بايد تي ، به صو ــو ــر چندين چند برنامه ب جر بعد ه پنج جر مي ــب بتد برنامه بر شه بين شب ي به نيمه شب جلو ــاعت ها نز سا جهاني جا جم ميرفت. شايد چنين تايم باال

ــد، بر ي مجر بو خيلي چيز عجيبي نباشا شهريا چند نوبت چنانچه خيلي همنند. ما تفا ه برنامه ها گوناگوني جر مي چند شبــن سا يگر مجريا برمي گر به س ــهريا با ش

نند يگر همه مي ه قدمت حضو تلويزيو ــريع ند، س ــه معر مي هما جو قيقا مهم ترين موفقيت ــن ي . يا مي بر

هه هفتا يل ه محمو شهريا ست تش خيلي پله ها شهر طي با جرها متفا

يگر ــيما پذيرفته شد. گا س ــتا ي س ر به عنو يتا هست قضيه ممنوعيت حضو جلو حتما همه يا. ما هم هرچند تلويزيو غيبت چند ساله ته توقف بو با نتونست موجب محو شد م ي س حقيب . مر با ين همه شهريا صفحه تلويزيو بشوجو پر نر خو تيپ قيافه هنو تماشاگر خو ند، گرچه ــر مي يا ج ــي ــو برنامه هاي هنمتر شد تنها برنامه ا ها به طو طبيعي ين مي ه گر ه جا جم. جايي نتن مربو مي شو به شبل قيافه شهريا نيد، متوجه تغييرتي سر ش قت ست نخو ماند ه چند سالي مي شويد. مد موها ر خب ين برمي گر به شيو ها مد بو مر تغيير با ر مد هر چند سا ي جا عو ه اشت مو ــت. چهر قيافه هد! باالخر چيز چند عجيبي نيس مي ــت مجر هميشه بايد بز مجر هاس ي مهمترين ياشت مو يبايي حوسش به ظاهر باشد عمل جرحي

سا هستند. م يگر هم چيزها

فيعي حسين فيعي ــين ه حس ــا حتما ين چند س

ضاعش ، حا مد ه سو ه پنج به شب شبفيعي برنامه محبو . چند سا پيش بهتر شد. برنامه ر ه پنج جر مي مسابقه تلفني شبتر مجر مي گرفت ا ه شخصيت ــت، ش فيعي برنامه غيبت ه ــي مان ــابقه متنا ت مس ــر مخاطبا برنامه شه تهر بو ه بو شب ند. ما هر چه ر مي مرنگ تر. بينندگا محد پايتخت حضو تر ه سه به طو طبيعي مخاطبا پرشما شبفيعي بر جر برنامه محبو ه قتي مد پيشنها بيشتر ــو ه س مهتا به شبسيد. ستش ــن ها مرسم به جر جش بر ا صل با با مجموعه طنز ه ــي فيعل تا جر هر نو ، ش ر ــي نه شر ســر همه هم تقريبا موفق ــه تجربه برنامنيد نا قته مر . برنامه ها ين چند بويد تا متوجه بشويد حضو تنرهايش به يا بيا پا

. جر ــا مختلف جو جاهني جو خياباني ضا جا برنامه با ــيدمحمد ــا همرهي با س ــد ت بگيرينيد ر مي . حاال ف حسيني ميرحسين مدا نظر مو مجر گر فيعي با ين حجم ــائل مالي ست، ه مس ــمت ماجر مهم ترين قس

ه قت پيش مصاحبه گفت چيست؟ چند ه ۵ برنامه بر جر مد ماني بريش پيش حتي خلش با هم نمي خوند شته ما با خر ست بين ه جلو ماني ا قا بي مجبو ست مينه نقاشي نشگاهي ــت تحصيال نيس

. يس ين هنر بپر مايه بگذ به تدي ــو نز ه به عيد ن ــا ه ين ــاال حا بيشتر بيشتر ها مي شويم حتماال پيشنهالين ساعا صبح فيعي بتد خوهد شد، حسين

خرين ساعا ه سه مي بعد ــب بين ش جلو ند. ي ه جا جم جر مي ــب برنامه بر شب شم فيعي ــب صبح نقد فاصله برنامه نيمه ش ماني ما ه سا ه خو به شوخي ميگفت ــد بو ش

قت ند خيلي صد سيما مي خوبد همسر فرنند ببينند. نمي

سيدمحمد حسينير تا مر برسد به جايي قيقا پله پله مرحل طي حسيني

وچ باشد مجا شو خلي بريش ه ها ــب يگر ش ه نجا به ند تا بي مهاجر سيد به موقعيت بهتر به بر ه موسو به نيلي ليه شب يگر پايه ها همر چند هنرمند نند. هرچند ا مد بيشتر بريزند محيط حتماال بهتر با نند گي مي يس قما بز فتن حسيني با خيلي ها ين ينجا حتما ــي يرنيا ب ــفر خا با توجه به جو تمسليل قانع ــا نند بر ثبا حر ش موفقيت پائين مي ه نيلي به ين ــيني شب ند. مخالفا حضو حس نند هم ه ، هنرمند ا شب ثر قريب به تفا هم ه ند شا نها ا بر مسن تقريبا خا هستند شايد ين همشت به نقطه ه تا سي مثل حسيني ــد ما بر خو باشا مي سيد ي شتبا بز ست. سيدمحمد نامه ا بلو يگر ــه گفته ه بر مصاحب ــيني ما همانجو حسست موقعيت ها ــد ــته ش ر خس ا فضايي تبي بريش خالي فتنش به ند. گر چه همين جديد تجربه ه سانه ها پيچيد . خبر همه ــايعه نبو جنجا ش . يگر بو ما حقيقت چيز . نجا پناهند شد فته به قبر ند بر همين ر ندگي مي خانو همسر حسيني قبر ــيني لي حضو خو حس ند فته بو نجا ــد هم به ن فرــيني بعد صال قضيه پناهندگي بيخ بن غلط بو حس ه ها لو ي شب رتش با حميد شب خيز- مدير ي ه مذ ينبي به نا ن نجلس- نتيجه ند به طر ي يرني-عر ساشيد شد با قر بالغ بر چند صد مستعا حبيب نيلي ست تاسيس ه ها مربو به شب ا ال بست تا هز ست ه حسيني خبر نجا بدهد.حاال چند ماهي ست ند م ند ــي بي موسسه گويا بز نيلي حوش ــت. نيسبر تر علي ــد به نها مربو مي ش ــن قصه مربو به خري. حسيني گر ال ير بو البد ماني برنامه ها نر ه لي با نتخابي ــت حاال ش چندين چند برنامه بر جر نتن نرفته. ين ه تصوير جديد ــت قتي س ر چند ــد غا فرمو ش . يا نبو هم حالت پيش خو

. مينه حضو متفا ست يا پيش جو يحيو

ــينما ــنو فيلم فجر، س ــا برگز جش ه مد، جو قت فيلم مطرحي به نمايش مطبوعا هر ي بينندگا پر پا قر يحيو هم به عنو ينيد شت. ين هم البد مي فيلم ها سالن حضو ه سينما صلي يحيو ه برمي گر به عالقه ه تا به حا سه-چها فيلم يگر ست. باال ، سيند سريا جمله شوخي، بچه ها خياباا مجر ، ر با فر ساعت پنج عصر با ــت با جر برنامه ــا هفتا هف گر سه جر . هما برنامه ر غا فتا طعم ه خو يحيو نطو تش باعث شد متفايجاني مستقيما بر مدتي ميگويد علي ال

ند. بين منع مد جلو نگا ند ه گذ يحيو ممنوعيت نگا ي شبه ليه. تا برگشته بو به نقطه ستا شد به نيامد بو بايد پيش . با خو يا تماشاگر مي مي فت فيعي مسابقه تلفني جر ي مدتي جا حسين ند خو مجر ا به ــه مين ه ين ر با ا ر ــت ما سعي ــطح ند ندش سست نجا بدهد لبته شيطنت ها خا

مجر ها ستا م شوندستا ها شيشه ستا ها شيشه ۱۱

، محافظه كا سه سالي مي شو كه صد سيما ما هم مثل باقي نمونه هايش سرسر جهاقته، مسئوال كنا گذشته به مو به گستر ستا سا كشو پيوسته ست. ين چند تلويزيو بر خال گذشته ها ستا كر مجر ها شا نمي ترسند هيچ، بلكه به ين فرصت /ستا ها هند تا بخشي با جذبيت برنامه بر حضو ين مجر ندگا برنامه ها قر مي ختيا سا/ستا ها هميشه ــا ۱۳۸۵ سرعت گستر جايگا ين مجر صفحه تلويزيو بنا كنند. س

. به ين ترتيب ها هم به يكي پديد ها سا تبديل شدند. بيش تر بوترين ها شا شر مي كنيم. جع به چند نفر مشهو با ين مجر ها با تك نگا بحث

ÈbLŠ« b UŠ

تلويزيون

Page 90: Shahrvand Emrouz 01

۹۰هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ــر بعضي خط ــو خجر . مثال م نگذ قرمزها ي همين مسابقا تلفني ند يال معر يه ه چند با ت بو مد سينما قبل تر ا ي افي مو ه به ند نقال . ر ر ممنو ست ت

ــن ما ــر همي يحيو ســر محمو ــا به هم مضــ جديد ــهريا ي شي ند ي يل جر تش بهترين ساعت ها تلويزيو برنامه ند ر جر ه پنج يژ بر شبــت ش ــت خوبي به همر ه موفقيه ــه نقطه ــاند ب س يحيو با ه با يحيو نهايي . چهر هم گير شونش شنا هستند بو با سو بوي مجريا ه ي ــد ين نن صحبت ميمتفا صد سيماست گر صحنه خوبي شته باشد، مي توند برنامه ها ختيا فتا جريا سا مثل هما طعم . لبته خب گر نتن ببر ــيطنت هايش جا بو شه شايد بدهد. شيطنت هايي يا به ي مجريا معر صد سيما ني ها ي ــ مقابل تابوشليل بر ــا جايي تف فتا هر ه نجايي ما ــم نيايد چشر ها يگر نيست، ينطو خط قرمز نش بر جا مجا بو

! ليل شهر سر مي شو تا معموال سبا ي محمد سلو

ــهو باشد، ي معر مش ــلو هر چقد هم محمد س. فقط نگاهي به م مي تر مهد وچ ــل بر مقابس ها مصاحبه هايي با مهد يد. همه جا ع نشريا بيندي ست ين قضيه به خصو بعد سريا نرگس بيشتر سلوي هم بر بر ــلو ــي به سر محمد س س ــد گر هم شخالقي مهد ست. با با خصوصيا پرسيد جو محمد سلوكي با جر مسابقه شبانه ين ــي ــبكه ۵، يك ــر ش بسالي مي شد كه جمع ــتا ها سيما پذيرفته ســيا ــد بو بس شجر مر به لطف ين برنامه پا تماشا ــتند كم هزينه مي نشستباطي كه ند. بو هو يجا سلوكي با شركت كنند ها برنامه ــو خو ، بهترين ها ن مي كري . گر بر محمد سلو صد سيما بوــش مي فت، ــز طبق پي همه چيــت ش مر جايگا خيلي بهتر جمع هايي پذيرفته مي شد حرفش بو ه مهد به ين ها نمي تونست به خبا ه مد ها ــد. هما جو برسي بو گفته نقل مي شد، محمد سلوچي ــر بو نقش فو لعا علي بلو قند. حضو “ با فيلم ”سنتوــت يگر مي تونس ه بر هر باگر همه چيز بر غنيمت باشد

شت فيلم نامه ميخوند ي مهيا مي شد مر البد حضو سلو. ما خب جريا جو ر ي مي ي ي ــنها ي پيشــه بهر ــيد ب س قم خو نقش صلي فيلم يگر ه حضو سرجمع سه يفا پزش ي به ــلو نقش س. حاال ر ، تقليل پيد يالو هم بيشتر ند قيقه ست ي د ه ين تفا چطو فتا يگر خيلي نمي توند مهم باشد ه مي گويند تست گريم نها ست تر ست. يت ين با ه حر ين نهايي ي جو ند يا سنتو صو سلوسيد به پر همه ه مهرجويي تا پيش مي نند يگر “! تفا جو ي مي گفت ”علي سنتو ــلو جا به س. هم بر فيلم ي فتا البد خير هم همين بو بر سلوها همچنا برنامه ه ين ي هم بر هم بر سلوه پنج ي برنامه صبحگاهي صبحگاهي خو شبند. اظم حمد جر مي ه جا جم به همر هم بر شبما خيلي مناسبي ند خل ه بر بينندگا برنامه هايي ها پيش بر . ما يد نمي شو ه بايد شايد نطو يژ عيد نند باشد. جر برنامه ها ي مي توند تعيين سلوبا بو قر گرفتن ــه فرصت خوبي ست بر هميشي چهر بيا تيپ خوبي سيد پيشنها بهتر. سلو نو سب لبا پوشيدنش ميا مجريا تلويزيو تقريبا ند جونانه تر ست، چنين مجر البد فقط با بقيه فر مي

. يد شد . جا مناسبي بر جر م ي چيز نگ) يو فرضيايي(عمو پو

يو فرضيايي بر تشريح موقعيت نا سم همين پرنتز ه تر ا ه همه بشناسند بايد به سم افي ست. بر يننيم. شايد خيلي ها با شنيد شا ند تلويزيو با مي ل نگير ما گفتن نا هنشا ش شنايي سم فرضيايي تصوير ه همه چهر محبو ترين مجر برنامه ــت افي س نگ عمو پوند. بر ميز محبوبيت بهتر ست سر و به خاطر بياند بريش ــتش س ه ــد ببنيد بچه هايي نيا نت بزني ــه بال ندخته ند چطو با عالقه خبرها ــن بال ف ــد چنــد. حاال تا ين با مي نويس ــو به پي مي گيرند مربنگ سايت ختصاصي خو ه عمو پو ــت شريطي سنند هايش باال سي-چهل هز نفر ست. يد ه تعد باند شايد نگا به ا برنامه جر مي و نگ بر عمو پوسا تر ست، ما چو گترها ر بچه ها بز ضي نظر برسد ند تا مناسبا حرفه نجا حقيقت ينطو نيست سعي مي نيد بدهد حوسش به همه جا باشد. همين سايت شر ند موظب ه ي نفر به عنو مدير برنامه هايش فعاليت مي تا ينند. ت ن ند شر ت ب د مجالس مرسم شر ه ين ست ثر ها ــگ هم مثل ن ، عمو پو فتا حرفه ــا با ين همه مند. ــايعه حر ها گوشي فر ست ش معر نتونست ه شامل تقليد قتي ي فايل صوتي ه چند قضيه ين قر ست ست مي چرخيد ست به صد ي خونند معر مي شد ه نگ ست ه ين صد، صد عمو پو همه جا هم پر شد بو نگ ها غيبت چند ماهه عموپو . شايعه سا ر تبحر تقليد ه ممنو ند مي گفتند ر هم به همين فايل صد مرتبط با به صفحه تلويزيو برگشت برنامه عمو . ما لتصوير شدلبته به جز ين مو . ر تا همه شايعه ها منتفي بشو نگ جر پونگ قفه برنامه ها عمو پو يگر هم با فت، ي ر ه فته ه فرضيايي به سفر حج قتي فتا هم مربو مي شو به ه مدينه با مخاطبانش حر بو فقط گه گا به صو تلفني مگي ه چند تا نشريا خانو مي ين خبر سفر نقد مهم بو ت!-حسن ــد شو س بز حاجي ش ــت ع ش با تيتر نگ به ير برگر ينبا با سر - نوشتند تا عمو پو ــير ش پوبين تلويزيو حاضر شو ترشيد ي عرقچين سر جلو

ند. ما ها پر مشغله عيد نو خو بر

. بعضي مجر ها بعضي برنامه ها نمي شو جد كرشته باشندچه نه، به هر حا ها چه هويت مستقلي ، كنا نا فال برنامه ست كه معنا كامل نا شاــا ــتا ها همر با نا برنامه ش پيد مي كند. ين س

طبقه بند كر يم. عبو شيشه

ــر برنامه ــب ج ه نو س ــت خيلي مهم نيسستش حر نند. خب عبو شيشه تقليد مي Un Cut ــتباهي هم نمي نند. ي برنامه به عنو شه با پخش مي شو ــي س ه ها فا ــب ي ش ييسي با هنرمند ختصا به مصاحبه بد ــت برنامه ها ين برنامه هم تقليد س ه تا خو قيقا ــه هم ايي. عبو شيش مري ه ها ــب موفق شــتن نا گذش لف بو ــا همين بي ت عتب. باالخر ــر مي گير نبايدها نه چند ضه پيش ــنيديم يديم ش ليه ين برنامه چيزهايي ما . برنامه بتد هم ا پخش تلويزيو نبو ين منا مصاحبه با هنرمند مضا شر شد با ما . ما خب ا بو ــاني مو خيريه هم م س بهانه يگر مشهو بو سئوال قضيه مهم تر هما حضو باشيدپو مجر برنامه. مثال ي جا خيلي ضا متفا يگر تئاتر ه با عر مي پرسيد بولفضل پو حت عر پولشا ه پو ند ، عتقا ني گر ا خسيس به با ــفيعي جم ضا ش يگر خو يا برنامه شتي هايش با مهر مدير پرسيد. ختالفا قهر ه سر چنين سئوالتي شايد بيشتر بشو يد قبو نامه ها گرفت تا تلويزيو موفقيت عبو مجال شت به سمت ي ه سعي ــه هم ين بو شيشه ند. چهر ها مطرحي ت مجله پا تصوير حرــتند. م نيس ين برنامه قر گرفتند، بين به تن چند ضا فر ــتويي، مين حيايي، محمد يز پرس پره بيايند ــد بو م م پيش ــه تا به حا يگر نفر نند. به جز ين ها، ت ــر ي مصاحبه تلويزيوني شــر هم ين ضا گلز به ه محمد ــر بو قجر شيدپو حين با نند حتي ي ت برنامه شرر ضا گلز صحبت ه با پد محمد برنامه گفت ه بيايد ين ما به محض ير نيست گفته پسر فعال

، خدمت مي سد!ه فت سر مدير شب خرين برنامه شيدپو ر پنج بابت جا جر پخش چنين برنامه تش

محبو ها تلويزيوني

ستا ها شيشه ستا ها شيشه ۲۲

تلويزيون

Page 91: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۹۱

يل ه سر برنامه عد ــاگر ر به تماشر برنامه ها يبهشت شر خوهد شد ين مد ته لبته تا مر . تفاقي نتن مي محبو سر

نيفتا مثل ساخته شد سر پر بها ست.نو

شته نقد حاشيه ين پنج-شش سا برنامه نو طي . مسا ند ه ميشو به تنهايي مو ي پر، مجر تهيه كنند برنامه سي پو قتي عا فر هم با شايعه محبو مخالفا لما برگشت، جا جهاني ما صد سيما، يگر سا ه ين برنامه همه جا پيچيد. ينتند ها گويي ها ين برنامه مجر برنمي تابد گذ شو به ي مجر معتمدتر جر برنامه قر ست با صحبتي سي پو هم ي يعني جو خياباني. خو فرني، مز ضا جا ه ــو حتماال به تعا گفته ب لبته نهايي ند ما يي جو خياباني تونايي جر نو ميرني به سي پو چند برنامه جر جا ه غيبت فره برنامه نو تما عتبا نند ند، حتما تصديق مي يا مي هله ه شخصيت حضو مجر مي گير لسو فوتبا ست بيا نظرتش مصحلت لحا ، هو طالعا باال عا هله ــد، ن نمي غا مجد . ما باالخر هر چه بو با تو بر برنامه ساسي پو ــر گرفته شد فر با ها ليگ، پخش نو سه شت مه خوهد ه برنامه به قو سابقش هم گفت يگر هنو متن ما . نو مثل هر تا مر هم چنين شده با يژگي برنامه ست حاشيه قر ين مهم ترين

ما پخشش هنو طر جوني ــت شش سا گذشــو ر بينندگا ثابت خ ــو حفظ خه شا هنو مخالفا سنتي برنامه نتونستند به خوتوقف پخش نو ست، برسند. شايد بهترين يد بر سر ل به نظر منتقد هما برگز برنامه نقد نو ــ ششنا هم ا ــرمربي نامه نگا س بو تا همه ه نهايت به بنشينند حر هايشا بزنند. برنامه سي پو تما شد؛ چو حاضر جلسه يا نفع نو فرند يا خجالت هم مي مدند. مثل ر برنامه تعريف مي ه سمينا نقد نو بهترين فرصت بر نصير قياسي خرين جنجا نو تا به يدند. ما شا تسويه حسا خوهن ــه قر گرفتن مايلي ــو ب مر مربو مي شامال تفاقي بد ــيد ه به نظر ميرس مير قلعه نوعي ه قلعه نوعي . جايي فتا تفا ــي پو س خوست فرفت برنامه و هن تيم ملي مقابل نتقا مايلي ر خوني مو ميز ر ــد به مرسم تقريبا تبديل شما با حضو تيم ملي موفقيت ها ين مربي ، ر جلو بگومگو بگير سي پو هم هر چقد سعي فره ندند صوال چنين حاشيه ها يست ــت. خب نتونس . ــا ر برنامه نو مي س ــا بخش مهمي تف جنجا هه ــت باالخر عصبانيت قر گرفتن هاسگرنه حالت عا خيلي حقايق نگفته بير مي ند، فاقت ند همه چيز بر مد ست ديگر ه همه ي. نبو چنين برنامه شفافي دلي مي گر ستي ي، جايگا يكه نو قتصا هنر مينه مسائل سياسي به عنو يكي بهترين سرگرمي ها هفته نز تماشاگر

، غير عا نيست. تلويزيوير سال مر

ا بر ه بشو مو ين برنامه به لين شايد شا “ باشد. برنامه ها صبحگاهي فرمو خو لمه ”خا ،ــن پريد مجر ها ــش، باال پائي ــد. نرم ن ه تا خو بيد ساني ــوخي ها مختلف تا بر شجو بيايد به قو مجر ها ” شدند، شو نشاطي به “ ين مشخصا .“. خب ”مر ير سال ــو غا ش خوبي س ها خو هو، برع . برنامه حتي ــد نجر يو فضا بسته ستو باقي برنامه ها صبحگاهي ثر مجر ها ين برنامه مو مسائل مهمي . مي شويتم برنامه هم يست حر مي نند يخ محيط مثل تاسر مخاطبا شد خو ست. ي ند طبيعتا . ها تلفن هايشا به همين شا . ين برنامه هم با ل بيشتر به ــطح ش ه برنامه ين س ــتند شليه شب مي خو صبح حيف مي شو ساعت ها ه يد خوبي با خو سي پايش نمي شيند. برنامه شته هم ا بلد ا ر مجر ها سعي شته باشد. حضو سماعيل تي يتم ها متفا ند جمع ــر ، خس وثر ينانلو، جهانگير ــي، محمدعلي ميرفخريمبد جو به همر مجر ثابت ، تش فر معتضد، جو ند برنامه-شهيد فر- باالخر موقعيت جذبي فرهم مي ي . ي شيل ــنه ه لبته پاش بر برنامه متفا ه گفتيم مربو مي شو به ساعت پخش برنامه هما يد ه بعد با سا بو فر برنامه ست يگر ينند باشد. ليه ند مي توند خسته لو مي لطف ــت مو ، فال مجر قر س ــه بدني فال ينحت مي توند بينند پس مبحث ثابتي حر بزند خيلي

بزند. چنين برنامه نمي توني منتظر تفا خا ــي. همه چيز خيلي شي مرتب تميز جذبي باش . ــيد پيش مي مشخص خو ش تو ــت ما شايد يژگي ها به خو خو خو س چنين ه ي برنامه لين توقعي . شايد جايش شتبا شدنش ست ، غيرقابل پيش بيني بو پخش مستقيم مي ه مثال چند با با نرسيد شهيد فر به برنامه جر ه “ همانطو ــال ير س . ”مر فتا مبد جو ــت ما ين بر “ س مد ، ي برنامه ”خا مطلب ندگانش هر چند ه سا افي نيست؛ مگر ين جذبيتش ند فر سيا برنامه شا با طرحي نو ند قت ي

تغيير بدهند.وله پشتي

گر تلويزيو بين حرفه باشيد، تفا ساعت ها . متوجه ضح خوهد بو شن پخش بريتا خيلي ــد ظهر يعني چي ــاعت چها بع ه س خوهيد بو . به طو طبيعي، طبق ساعت نه شب چه مفهومي ــاعت چها بعد ظهر بينندگا صو برنامه سا سمتر جلو تلويزيو نشسته ند ساعت نه شب بهترين سا حولي وله پشتي تابستا پا ــت. ما پخش سبعد ظهر سيما پخش مي شد لبته بينندگا خا ه هم شت مجر برنامه- فر حسني- خو جريش هم ظاهر خال صو پذيرفته تلويزيو نقد يا برسد. مي تونست به شهر ، مد بوشته مر ــش بر جلد نشريا س ه عيا ــد. موقع هنو نتقا ن ــد ثابت پيد طرفيش شد بر يا به سي . متوجه حسني نبوخوني ترنه ها ا ندشت وچه با لحن . نجلس توسط محل مناقشه نبو ضبط شد لس ه پديد ــد برنامه نگا بر همه گير ش . قت بهتر نيا بو ما ي نيست، به ــا ش نش بووله پشتي ساعت پخش نه شب ه مسا ــد ين شعو مهمانا برنامه تغيير ر گرفت سعي وله پشتي جايي بو يه خو بدهد. گر تا پيش ين وله مي، نا موفق برگزيدگا جشنو خو بر جويز پرستويي لي تبليغ سر صد با پر پشتي جديد با فش هم ر فر موفق نه چند معر مصاحبه مي د ه هر ند ــن تر بو ها جا فتا تر مسند. حسني هم به عنو مينه هنر يا صنعتي به موفق بوشت، تونسته بو ه طرفد مجر برنامه، هما قد ه بيشتر مربو مي شد به نو ند نظر منفي هم جمع ند با تا حد ه بيش ــط جر برنامه توسه هر چه بيشتر مطر مي شد، تي . نتقا بانه بو بي ر بي خيا جريش مي حسني لجو تر نو همه حر ها با سرگر شوخي ها خا خو لحن ما به جا ما- يا ــا نظير ”ُُيومن“- به جا به حسني خرين برنامه . ين بو لماتي نظير ما تي ر با نسبت به نو جر نتقا تا مر جر ه شته، مربو مي شو به برنامه فو لعا به همر سم برنامه به شا به ، با ي نويسندگا مطبوعا ي. بيش همه چيز، “ مجر عنو ”فو ِ لوين شكل جر متظاهرنه حسني ست كه خيلي ها اليل پرطرفد بو لبته شايد يكي

همين باشد.

ÊU¹d

DF U{

— ∫f

تلويزيون

Page 92: Shahrvand Emrouz 01

۹۲هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

ه بخشي حضو مجريا تلويزيو برمي گر به جايي بين ين بند بسا ها نيست. خبر پخش مستقيم هند، با ه خو صفحه تلويزيو نمايش مي مجريا ما سيد پيشنها جر جشن ها مناسبت ها پا ساند با گرفتن مبالغ تقريبا خوبي مجالس مختلف بير مي گذسر جرها مسائل حو حو نند. به ي گر مي ضا ه ــت تا مي يد س تا البد نيم ،خو ــا ه ش

چه قر ست:ــه تلويزيوني ــر هر جر برنام ه ب ــهريا محمو شمضا مبلغي حد ۶۰-۵۰ هز توما ميگرفت، جشن ه توسط ما صد سيما ــن ها خا سا بر جر جشستمز ــو چيز حد بربر يگر برگز مي ش ها نها

. قمي بالغ بر ۶۰۰ هز توما . يعني مي گيرست شا بر ما ــا ــن ها خا س مجريا جشفيعي ست. حتما حسين تر ر حر با ــوخي شه چطو حر يد يد ــن ها ي ين جش يه برسا گفته خو ــن هايي . جش يي مي علي فيعي بابت جريشا بين ۵۰۰ هز توما تا ي ــين حس

. نيم ميليو پو مي گير!- بر ستا ه گر فتيله-مجيد قنا با قر بو يه ين نندگا بر ند. برگز ــهد بر جر برنامه به مش، تبليغا سم عمو ــتر مو توجه قر بگير ــن بيش جشنگ قضيه مي فهمد معتر ند. عمو پو نگ هم مي پوها تبليغاتي جمع شو نندگا سريع بر مي شو برگز

نند. مي ه بو محبو ترين مجرياني قتي سيدمحمد حسيني هم جر جشن ها سر مي مدند. ه بر محسو مي شد ير ماهي ۱۵ ما حضو ه برسا گفته حسيني م ۹۰۰- م شته، بر جر ين جشن ها مد ميليو

۸۰۰ هز توما مي گرفته.ستمز بابت جر ينطو جشن ها تعرفه ها قضيه نندگا برنامه ــه جر ــتر ب ه بيش خا خو ه بر جر ين . مثال جو يحيو جايي گفته برمي گرجه بين ۲۰۰ هز توما تا ي ــته به ميز بو جشن ها بس

ستمز گرفته. ميليو توما ا با ــر ه به طو طبيعي س ما جو خياباني جر برنامه هايش هم مربو ميشو به ــت شي هاس شي شا معر ه تيم ها ــايپا صبا باتر خانه س اد ين برنامه ها به گفته جر هر هستند. خياباني بر

ستمز گرفته. خو بين ي نيم تا ميليو ــم، مجريا ي ه بگذ خانه ها ا ــا ه ما ها نها ــا سعو يگر هم ــا جر برنامه ه ــگا بر تلويزيو گهبا جشن چلچر جر ه ي ــوند. مثل فر حسني مي شيا ه مسلما پو با هم جشن خانه سينما؛ ر ي

. ا نبوليل ُبر پوشش ه ي به ــتا ها مجريا شب شهرسضا قتي ــن ند. بر همي ــر ت يا ــد ــتر، طرف بيشــر جر ، ب ر ــه جر مي ه ي برنام ــب ــيدپو ش شعو مي شد. حاال هم نظا سالمي جشن ها شهرستا ها

ه ي چنين محبوبيت چنا يگر مجريا شب شجاعي مهر ند. عو هايي

تيو سر ــا ــي بر جر برنامه ها ش س ــلما مس. ما خب همه جشن ها اظم حمد نمي مجر نظير ه برنامه ــت ــتند. باالخر جاهايي هم هس ه ينطو نيس. حمد بر سنگين تر ست حا هو مذهبي هم ستمز حو حو ــو با عو مي ش جر برنامه ها . حمد بر جر برنامه تلويزيوني لفبا ۳۰۰ هز توماــبي ۹۰ هز توما مي گرفت. ۹۰ ضربد ۹۰- مهربوني ش

. نيد، ببينيد چقد مي شو تعد برنامه ها- بجا نند . مي ــت، باالخر ــا هس مجريا هم حو شــد به صو مجاني حضو جا باي ــي بايد پو بگيرند ه بر جر برنامه ها خيريه نگ نند. مثل عمو پو پيد يش سا جشنو پولي نمي گير ما همين تابستا پا

ر چند برنامه گرفت. ي به ۲۵ ميليو بر جر نزــيما. ــو به خو صد س ــي هم بايد مربو بش ي بخشمد نجا هم فتن حتما بين مجريا با ين همه جلو ي به ماهي نيم ه نز ي مي گويند ند. مو محمد سلو

. مد ميليو طريق خو تلويزيو . همه ــو مجريا ــا برمي گر به عالقه خ ــي جره برختشه تيم پرسپوليس ه محمو شهريا طرفد نند مي يا عجيب ــن ها ين باشگا ــت. پس حضو جش سقي ــا صا ض ــهريا با ه ش ــت. همين طو مي گويند نيسي ــت بر همين مجر ي فاق خونند معر پا ــتمز س . لبته هر جريي باالخر ــر هايش هم بو نس

متر. مي فاقت ، حاال گيريم بابت خو ي مجال چا شد، قت پيش ي ه چند مقاله ه با خوند ي تيز ــت يو نوش ــند ي مجر نويســت شش يس تومبيل قديمي با ي پژ تلويزيوني

ند. عو مي . ند جر تفاقا سوتي ها حين

، يكي ــا ند فوتب ــابقه ها ــي مس ش برنامه ها ين ست گز گر پرتماشاگرترين برنامه ها تلويزيو ند، ما با توجه به نبو قبيل برنامه ها، گرچه معموال تصوير ندمخاطب ها شا ضريب نفو برنامه، جمله ستا ها سيما امال معمولي شد شگر به حسا مي يند. سوتي ها گزيگر لطف سابق ند بيشتر مايه عصا ه فوتبا ست خر ست جا كه ين قبيل تفا ها تلويزيو ما ــت كر ين قبيل شتبا ها، چند هد، فهرس كم نمي ، ما به عنو نمونه بر مشكال مشابه، عتبا هميتي ندشا به چند تا ين مو بد نيست، نمونه هايي كه غلب شي نتخا كر يم. به ين مو ميا جر گز گر

كه غلب سا گذشته تفا فتا ند توجه كنيد:ي گز ها با ها جا جهاني پيما يوسفي ييبل ميزند، مي گويد: يش به ، نفر نا ي ي با قتي ي

“! يگه صو ميد يبل ن يه ي ”حاال ين باند ــز مي ــپانيا گ يي با تونس-س مز ميرند بعد ي سر نا سپانيا معرفي مي ي مي گويد بتد با

ه همه شا عربي هستند! سم مي خوند

ست نگوال - زي ــغو گز با م عليرضا عليفر مشگاند“ يا نا تيم ” ي ما ها مختلف با ــا چند ب

ه صال جا جهاني حضو ندشت. ند! تيم مي بر يي چند با نا قيقه با گذشته مز مير مين مسابقه ن صال ي ه ين با هو مي حالي

نيست.ني به طر عجيبي سعي ، ي جا جا برنامه ي جهابط بدهد به -هلند ــا پرتقا ــا ب تفاقسيد به پير ه بر پايي ها بي فرهنگي بي تمدني با شناسا ا يگر ند. صحبت ها ير پا مي گذ خال ني فاقه ــم تغيير تز جا ــد بو ينطو تفا ها ه مت

ند. نمي ي برنامه ها مربو به جا شنا ي ا ني فشين پير يل حر مي ند. ــو بر نالدين با نقش ــت جهاني ســبيه به ــت به طر عجيبي ش شناس ــي ــش خيل حر هاي

صحبت ها شب گذشته سيمونز هما برنامه.لبته با توجه به حجم حر ها شتباها ظها نظرها عجيب غريب پيما يوسفي عليرضا عليفر جو خياباني . ي چيز ــه خند ــت ن يگر ينطو چيزها نه لطيفه سما ه جو خياباني ين يا نبريد ر ست. تا ت. گر بو شايد ستا بو با ها جا جهاني تخت بيما

. يگر هم مي فتا تفاقا مفرحي ست مجر حو نيست ند جر قتي

، هر ــت. مجريا سيما يا مهما ها شا ما فقط ين نيســال فرمو مي كنند كه چه ، ما گاهي كام ــد به ند چن ، ــا ين جو مو چوبي حر مي نند سوتي ها ش چا

ند ست. بخشي جذبيت - هر چند نا - برنامه ها يگر -با ، مهما برنامه مهشيد فشا فتا برنامه طعم ند سينما- ست. جو يحيو مجر برنامه ين صحبت مي . يد يگر چند پيش ماهو ه فيلم فسانه ين باند جريا ــعي مي -س حمد اظم يگر برنامه- مجر ــو خبر پخش ين فيلم ه نگا يحي ــو جلو بدهد ج . يد ه خو فيلم ند يد مي جايي خوند ما يحيو تاست، ن نش مم فتا تفا ند ه فقط پخش ين مو ما ه باعث توبيخ جو يحيو هما ي مو بو ي

شد. نصرهللا مهما ي ُجنگ شبانه ست موهايش به - . حمد ــد يش ش في برخال ضوبط صو غيرمتعا

ــا ــت به ش بين نيس قتي مجر برنامه- نا بزند. حسيني تش ه موها پريشا صو ند ميحمد به بر بينندگا ر با شيطنت خاصي تذ

هد. ند، توضيح مي ه جريا نديد بو تلويزيو مضا حضو ي برنامه ها نيمه شب ما بر عبد ي ر شوخي ها غيرمجا نتقا ند به شر مي ه همه ، شر نشست برخاست هايش با محسن مخملباخر حر هايش ند. عبد حيطه چيزها ممنوعه قر لتصوير ه گفتم ي مدتي ممنو مي گويد با ين چيزهايي

! مي شوــتاني مهما برنامه عبو شيشه ست. ــير گرجس سسيد به با شيو ها ــتاني ندخته گرجس بحث گل ر ه با ترهايي ا ي با ي نقش حر مي ند “ سو ل ج قص محشر ماي ” : يد ه ند ين صحبت مي قت شيدپو سريع مي گويد . به بر جر نقش يد لخو مي شو مي گويد هنو برنامه تما شد گرجستاني شيدپو هم مي گويد . ر لي خاطر بر تعريف

! مه خوهيم يگر همين بحث برنامه

ا شد ۲۰۶ پيستا ها شيشه ستا ها شيشه ۳۳

تلويزيون

Page 93: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۹۳

شك نكنيد كه بخش عمد جذبيت ستقبالي كه مجموعه لبته ين . ليه برمي گر يد مركز ير تيغ شد، به طر ليه هر چقد قر محكم ــت هيچ يد همه ماجر نيســتا تلويزيوني س قيقه هز پر جذبه، نمي توند حدنجا بدهد. حتما جر فكر با بسط گستر مي خوهد، سيد. يگر كه ين نوشته به ها خوهم خيلي چيزها ست ــته مركز با ين هس پيش بيش ها، بايد كه هني ؛ يد كه مثل بمب ساعتي مي ماند هر حسابي حر نش سليقه شناخت به كلنجا مي كشاند با هر ميز فيق همكا قديمي، حاال ، ــو ــر مي كند. خان گي ختر يكي به عقد پسر ستانه فاميل شد هستند قر ست سط يك مشاجر ظاهر عا ند. ين حا يگر ــته مي شو فاجعه بدترين مر يكي طر ماجر كش . ندگي مي شو ــكلش با همه قو سر غريب ترين شــتفا بر يك جذبش بيش ترين س ير تيغ ين طر ترين موقعيت مركز بديع بفهمد هد ندهد. ــته قد تونس؟ ين كه ــو توضيح بدهم كه چه طو ميد ين فرصت بشكجاها موفق بو كجاها نه؟ مهم تر ين كه توفيق عد عايت عايت يا عد توفيق سريا جاها مختلف تا چه حد به

. بط مستقيم جذبه قد ين يد مركز متن

علي كبر محلوجيا پيش ين هم نشا كه مقبو ساال هم تماشاگر متوسط تلويزيوني خو مي شناسد؛ هم پدگا جوني – هر كد طريقي - ين تونايي تاييد مي كند. ــناخت ــغ، ين تونايي تجربه مهم تر ش ير تي ــاال حغدغه ها ندگي قتصا نو ــت س نويسند طبقه فرــتر با پر طر بتديي ــي ها بر گس شناس فتاقعگريي گا فرطي نويسند مد ست. سريا حسابي به كا ير تيغ، هم به مجموعه كمك كر هم جاهايي بز ترين ير تيغ هر جا شبيه طبقه هم سطح فت شد ست. ها ست فتا مي كنند، مي شو ترسيم شا حر مي نند خو

نتظا فرجا ير تيغ ۱۱ ند ير تيغ پر ند پر

طه نتقا حر ها يد، هر جا به قيقي ها سريا پيا ها بعضًا جمال قصا نويسند مي فتند، ناهمگوني عجيبي ستا نها پيش مي يد كه شناسي فتا ــخصيت پر شيالو ها . تو تو مي ند نفسش مي گيرضا بيش گاهي. محمو گاهي به ين سمت مي حر ها ــخحصيت خاصش كه بخشي ين يي هم حتي با توجه به شگويي هايش توجيه مي كند، با جاهايي خطابه گويي ها قصاماني كمي فرطي بيش حد توقع ما حر مي ند، چه نظر

چه محتويي!، با غما لبته، جا جد ين جنبه، شخصيت ها سرياشا مهمتر شكل توقع ــتي يستا ند شبيه خو سفتا مي كنند نند ــد حر مي ــا يجا ش ش تصو كه ين شناخت خو هند. ــا مي كنش نش تفا ها نسبت به نويسند نسبت به ها طبقه فرهنگي قتصا شا مي يد. ير تيغ به ما مي گويد – با يد ها شنيد ها نجا كه محلوجيا – تا هني مال فته تصو ين قشر تجربه ها شخصي سر ندگي نوشتن خلق شا نكر ست. فضا سريا نظر محيط پذير گي با بط خانو ند عمر شغل تفريح شكل گذشنا نه ست كه تلويزيو تصوير فعاتي ست جز معد ئه ند فرمو شد تهرني قعي ين شهر ــه غير كليشــي جذبيت سريا بر مخاطب هم طبعًا ست. بخش كر ــيما يگر مجموعه ها س ــه با غربت تفا ين فضا مقايستماني، پشت ميز بد حيا حو پا مي يد كه غلب لنگو چا ست. گر قبو كنيم كه ين شهر كشو هنو هم ندگي هايي ما جمعيت چنين ها صد قابل توجهي ستا نتخا طبقه قشر كه ير تيغ هد، تشكيل مي فتا كر تونسته تا حد ــت هوشمندنه س جلو مي برند ــتالژ قطعي بي چو چر يرني نسبت به ين طر به نوس

خو بدهد. ندگي پاسخ ير تيغ يم. ــريا بايد بيش ين بپر ــتا س س به يك فكر ، تلخ تر ــد ــه با تصميمي پيش گرفته ش گاهان

ــت. صو مولفه ها يك متن تلخ، ند با ــد س ــته ش نوشــريط ند ش عايت كر مي ــك ملو پر تنش يرني يقعي، ين ها خلقيا شا ست كه ملو ها ينجايي لگو ير تيغ ساند. مي ند جلو مي بر به سرنجا مي عايت صولي حرفه كالسيك تر هم – كم بيش – ستا قت كنيم يك كر ست. گر به قتضائا ين لگو ترها فتا يشه خيلي كنش ها يد منظر پي بگيريم، با ين صل بتديي ترين ين نو پر جو مي يد. با منطق ــتا س گير ــت كه طر ها يك ين س ــا تر يت هنمي شو تفاقي كه فتا مقصر قطعي بي چو چر فر ــته با ــاختما ين قصه ها با تفاقي ناخوس گرفت. معموال سحضو شخصيت ها فرعي ست كه قطب شكل مي گيرند يك نمي شو به قع لگو تر ــتند. هم مي يسشنا خير شر يج سته بند يگر ستا ها گي سايگر پيد كر بر همذ پند با يك طر نفر طر غا سپس عضا خانو ها تصميم گرفت. محمو جعفر سته بند ها مرسو گير ين ها به عنو طر شا بي گنا فاجعه پيش نمي گنجند. هر كد منظر خوعو بتديي بي تقصيرند يا همه تقصير به گر شا نيست. ستا كشته شد جعفر شد، مقتو كه منجر به تفا كليد ستش مي ند، بخشي تقصير ليل تها نابه جايي كه به به ليل كنتر نكر خشم متوجه خو مي كند محمو هم به فتن بخشي گنا ين تفا متوجه خو مي كند. كو اليل نگيز ها قابل ثه هم هر كد گير ين حا خانو ها ــوهر طر ند. يك طر ماجر مر پد ش ــي قبولير تيغ. هر گا ــم ثه تب تا حك ــر بر ثر ين حا يگصد صد محق بو ــي ين شريط كنش فتا يك خلق مي كند پيش ضعيت تر ــه تقصيركا ك

. مي بريگر شا كر كه لگو يگر بايد به قطب موثر ــو سست شكل بسته ــيا هايش بس فتا نگيز ها تر به

V vM Š ULOÈe¹d³ð vKŽ ∫fJŽ

تلويزيون

Page 94: Shahrvand Emrouz 01

۹۴هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶گذ نمي كند؛ تهمت ــت هيچ كا فر تر حاضر سند قع . يگر شي تحريك ند سا تا فر جعل پرها شكل فتا ستا با همين تصميم ها كليد شخصيت ها مه پيد مي كند به پايا مي سد. ــياهي تلخي مي گير سشمني چنين شريطي ست كه خباثت مطلق لجوجانه ستا منطق ليل منطق قد جريا كينه ها گا بي يگر بر ظرفيت ها يي قابل قبولي پيد مي كند سو توجيه يگر ضافه مي كند، چو با تحريك ها ــتا هم س يك ترشا نوشت ناشي نمي شو عملكر شخصيت ها به پا خو

نست. شا هن خو طينت باطن ضعيت خت يك ــاخت پر ير تيغ س ، ــا ين جا كا تسيد ست. قعي ملمو به موفقيت يك عين حا ترست سط مي يد كه گر يم، پا جزئيتي ين مرحله كه بگذ، قطعًا با سريالي ــد بو عايت ش خت قيق هنرمندنه پر يم. نكته ين جاست كه نويسند تر بهتر موجه بو بسيا ماندگاست گير ، ما بكا ترسيم شخصيت ها نمر قبولي مي گيرستا به موفقيت مقبولي نمي سد. با ــا طو به موقعشــه ، س جا – قصه فقط ــر – گاهي ــد جلو ب عمند بقيه حتي گاهي چند قسمت فرمو شخصيت بر عهد ين، پا چند ند. غير ــي مي شوند حضو تزئيني بي كنششا خت نشد هم ميا ست كه حضو شخصيت ضعيف پرستا فتن يت گر فكني گر گشايي جلو هيچ كمكي به ختر قد ــو ــا ين م ــخص ترين مث نمي كند. مشخت نشد ترين ها پر يد ضعيف ترين پر هستند كه بي ترستا شما مجموعه هستند. ين شخصيت ها نه تنها كمكي به يجا ختاللي كه شخصيت قد نمي كنند، بلكه با توجه به ند، به كر ند با كه ين شخصيت شر منفي برمي ستا هم ضربه مي نند. شايد نويسند نخوسته لگو كالسيك يك شو يا نتونسته كه با جسا بيش تر به شخصيت قد نز به پير نمونه ها كالسيك ين جو شخصيت ها چند اليل نگيز ها فرمتني عما خباثت هايش نباشد قيد بند

يك شر مطلق تيپيك خلق كند.ــالت چا لكنت گا كس ير تيغ يگر كه متن موضو ستانك ها حوشي ، فقد موقعيت ها جذ فرعي كرستا ها جذ كنا ست كه گرچه مسير صلي تنه يد به جذبيت ماجرهايي لي بي تر ند، نقش جد موثر ندند. كه قر ست چندين هفته تعقيبشا كر كمك ساسي مي كرير تيغ هيچ ماجر فرعي قابل توجهي ند مختصر تال ها ستانك ها ها جزئيا هم ــند بر ضافه كر ين نويسنتيجه خوبي ندشته ست.مثا مشخص ين تفا ها شخصيت ها ندني ها تباطش با ساير ند محمو ــكانس ها س. سو كر ين نها به چشم مي خو سرگذشت يكي، نفر ليل كمبو ستا ها به بر تمركز خانو جتما يي ال كافي، به تكر مكر تعريف شد بز ماتريا ستاني منجر شد ست. طو كه گاهي چندبا يك موقعيت فتا كنش جديد ، تفا تا ــمت هيچ ــه قس طو سحتي منظر تا يك تفا نمي بينيم چيز تغيير نمي كند . سريالي كه پخش هفتگي گرهي فكند يا گشو نمي شو ناچا ست ين فاصله بينند تعليق عالقمند به پيگير

، ين ير قابل غماضي نيست. ستا نگه مه جر

ــر قابليتها متن ــغ – صر نظ ير تي ــل مقبوليت اليني گر ــا شد –بايد كا ــته به نكاتي ش كه ين نوش. يك ــت جو كر ضا هنرمند هم جس خو حرفه محمدني موفق، بتد بايد به گر يك گر گر تعريف صولي كامد كه تونايي هايشا متناسب حا هو شريط كا حرفه نه . هنرمند چه نتخا هوشمندنه جسو كا باشند، شا كر

قتي جه يك سينما ير مرحله بعد توجه يگر با، نمر قبولي ها فني كر كه صر نتخا نظا بر كا نيرــتفا حرفه ها نا ــا س . مثا ين جس مي گيريش قابل ماتو كه تلويزيو قانع ما با توليدها كوچك ــت، بيش همه كا حسين عليز موسيقي موثر توجه س. ما مهم ترين كا يد مي شو ير تيغ بر ــنيدني پر كا شست ، تصويرسا مد كه هنرمند به خوبي عهد نجامش بر

ستا فضاها موقعيت ها خا ست.ير تيغ هايي كه بيش همه به تفاقا مي خوهم يكي يرهند، به عنو يك نقطه قو ساسي كليد توصيف نسبت مي كنم. ضرباهنگ مجموعه با هر متر معيا كند ست ين كند ستا به نظر مي سد. ين كشد تفاقا بهترين نتخا بر ماندگي ستيصا با هيچ حكايت طوالني نتظا تعليق . شخصيت ها ــد به بينند لقا كر يتم نمي ش ترفند بهتر ــت نشسته ند يا تب ير تيغ يا منتظر حكم تعيين سرنوشــد ند هيچ ماند ش تا تعليق يك تصميم جد حياتي ــا برنمي يد. ها غلب بي هيچ ستش كد هم كا چندني ضعيت سرنوشت تلخ ين نقش جد موثر شكل گير ما بر ــد ند چا جز نتظا كشتن يك گرفتا ش ترغلب ير تيغ يتم كند فرسايشي ند. سيد به پايا مجر ندــتيصا موقعيت ها خا هم س ين لحظه ها ما بعضي كنش ها ــت. طو س ــتفا خوبي كر سقعيت ــتاني حتي شكل كند كشد س موقعيت ها قعه حاثه برمي گر ــه ــت. ين موضو ب هم طوالني تر س. به قعي مي شو ما ــينمايي جايگزين ما س هني ما ــيد خبر مر جعفر يا گنا س عنو مثا موقعيت هايي مثل گير ماجر طبعا بيش هن كنش شخصيت ها محمو يج به ند ــد. لحظه هايي كه بنا به صطالحي حد طو مي كشيك عمر به طو مي نجامد هنرمند هم با نماها يستا چهر ست بعضي ــي ميميك گير با كمك با حس ها يتم مر جلو بصر سينمايي يگرهايش تونسته ين باشتگا مثا لين مالقا خانو با محمو با بدهد. سكانس ما سينمايي جا خوبي بر توصيف ين موضو ست؛ جايي كه تفا غريب ين خو تا با عقربه ها ساعت مي نشيند باكنش هر كد به خوبي نه با تامل تك تك چهر ها ناباين موضو هميشه هم ما به سكانسي سينمايي تبديل مي كند. گر ها موقعيت لحظه نيست. گاهي كا ست حاصل نياليل سكانس ها شته، بي ستا متني كه ختيا هم به تبع كشد ضرباهنگ كند كر يا يك موقعيت بر با

فعه تصوير مي كند. يتم سو با هما ير تيغ چند جا قابل ــر بصر گر ج ــي كا تونايكوپا ميزنسن ها سينمايي سكانس شا ست. بدعت شت ، كا با نماها مد عو مر جعفر تاثيرگذ كا ست كنشها پيچيد يگر متوسط با حضو يك باخر ستفا بصر ست يالو خو ست سكو بي كمك جذ چا سيا شخصيت ها تصويرسا سريا مثل صحنه ــايي حضو ها خانو محمو پشت منز جعفر تماش

. يژ قر بگير خل حيا بايد مو توجه شا ير تيغ ، سه قسمت ... موقع نوشته شد ين مطلب هنو باقي ماند ماجر به پايا نرسيد ست. بر سريالي كه تا ين حد ست، شكل پايا بند جمع كر بسته به گر گشايي نهايي ستا سرنوشت شخصيت ها بسيا حياتي تعيين كنند ست. ، سه قسمت نهايي مي توند گذ نهايي سريا همين شته باشد. پس تصميم ــته ــي بيش تر قسمت ها گذش نقشــت س گذ كر منتظر ماند؛ ــريا نهايي بايد به پايا سير تيغ يستا ند نتظا حكم مثل شخصيت ها سريا كه

فرجا هستند.

يد البد شما هم شنيد قيقه ــمت سي ــي قس ــكل س ير تيغ بتد قر بو به ش -۱قتي . مضا توليد شو مناسبتي بر پخش يا ما مبا ند كه كا يدند، به ين فكر فتا ــئوال شبكه متن نهايي مس

. نويسي شو قابليت بيش تر بايد به شكل هفتگي باــابي خبرسا شد. يگر حس ير تيغ مرحله نتخا قر با با -۲ست ضا هنرمند مسئوال شبكه بتد چند نا معتبر ضا محمد

. يا بر ما نها بستن قر ضي كر گذشتند جريا ستمز ماهانه پانز يا با ــتويي فاطمه معتمد يز پرس ۳- پريگر تلويزيو ستمز با كو ، ميليو توما بر شش ما كا

ند. شا ثبت كر به نا خوتن با كند، ما نپذيرفت ضا فر ضا محمد ۴- قر بو نقش يگر هم گزينه ها كو تهامي جايش گرفت. بر نقش ها

. يگر مطر بولين سريا پس هگينش ليل موضو تلخ فضا ند ير تيغ به -۵

نقال ست كه پخشش حتي شب عاشو هم متوقف نشد.ير ــتقبا خو مر سر ــند پي س ــريا عامه پس ۶- نشسترسي ندشتند، صلي يگرها ينبا به با فتند چو تيغ با پايا قصه ــف فر مختل ند. يگر كر ــا ه بتكا

ستا ساختند. خر با تي سيو ها متفا پرسيدند ير تيغ با جويز نفيس ــريا مسابقه پيش بيني پايا ۷- يكي نش

ندخت.

يز پرستويي پرــه ــت. بعد س نتخا هنرمند نگ نقش محمو سستا تلخ يگر يك گر با ، كا همكا سينمايي كمدلنشينش كنا هم قر گرفتند. بغض ها معر پرستويي صد . جزئيا با پرستويي طو هفته ها شك خيلي ها شرفش بر طبقه فرهنگي قتصا محمو شر خوبي بر كا

. قم تلويز يا فاطمه معتمد

ست. جزئيا حير نگيز بي شك بهترين با سريا ، به يك تصوير ماندگا عايت كر ئه ين نقش يا كه معتمدگا گذشته ست. تغيير عالي نا مظلو گرفتا ين طبقه يا ــت صو ستفا س ، كا با حركا خامو لحن بيا

ني ست. يگر مثا چا مشكي باسيا طهمو

ــط تهمو ــكلش توس ير تيغ بهترين ش بدمن تيپيك ، هيچ جا به يا با كر ــت. كه نقش منفي جا گرفته س. شر ها نتد قد نتونسته تنفر تماشاگر به جا بخرني غليظ كانه تركيب با لهجه تهر خباثت ها گا كوخر شب مر ساخته؛ بر بدمن شمايلي بر فحش نفرين

خر موفقيت. ين يعني

نتاگونيست بي چو كالسيك به عنو تنها قطب شر مطلق . چر ماجر معرفي مي شو تنفر محض تماشاگر برمي نگيزكر ير تيغ برسا همين طرحي شد كا شخصيت قد ستا مر كنيم، . گر بتد ستا ست به جايي ــت كه منجر به قتل س گير ــي يكي نگيز ها ساس، حر ها سم پاشي ها تهمت ها قد ست. يكي شا مي شويي خر كا ستانه بي بر هم با تهامش به محمو ــتش س ــبت به هن جعفر نس قر هم با حر هايش گير فاجعه با هني ست كه مكد مي كند. با ين پيش مينه ــي طر ــتا با مر يك س ــير بعد تفا مي فتد مسيت ها با فاجعه كا . قطب شر ين شكل مي گيرتش . هميشه همه جا بر شعله ماند ــو تما نمي ش

تلويزيون

Page 95: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۹۵

ثت محيط خانو گر گذشته سه عامل صلي شكل گير شخصيت مر ــتند، نس تعليم تربيت مي مي تو تلويزيو هم به عنو عامل . سا ها خير نها فز مي بر چهاــد ــريا ها پربينن فيلم ها سمد ند كه برخي تلويزيو به نمايش كر جز سرگرمي ندشته نها كا ير “ ند نبو ند. نمايش سريا مو سا حا هيچ پيا ــتثنائاتي ست ــد جمله س غا ش تيغ“كه چند هفته پيش يا قو ــت فرصت ها س تابند ثا مثبت با ــه كير تيغ يكي ما معنو سريا ها بي فايد گذشته ست.مند پربينند ترين برنامه هايي ست كه جلو ها گوناگوني سوگي، . ين سريا جنبه عاطفي، خانو مي تو بريش برشمر

. مو به جامعه حقوقي حقو بشر حر هايي بر لي عميق ــريا پيچيد نيست، سا عامه فهم با ين سنجا كه ئا هستند. يالو ها حسا شد خيلي ست. ) مالقا با همسر مي گويد: ”حاال كه ندني (محمو فر “ نيز همين سخن تكر مي كند. مي فهمم تو كي بوندگي نت“ ست كه بر ين جمله كوتا سا بيانگر“حجا مقاميا سايه فكند ست. نسا ها بسيا چيزها چو بد هند ــالمتي هنگامي كه كف مي چسبيد ند نمي بينند. س): اليعر ــد مي فهمند جوني نيز (به قو ما علي( قــبابه- نسا ها قد چيز لعافيه لش فضلهما المن فقدهما، ( ست بدهند، سالمتي جوني نها نكه نند مگر نمي ني كه تا هنگامي كه كنا نا مر ــت. يگر خانو س گي پرخاشگر هم مي ييند بر همديگر عا شد ند به ساــد ش صد طال ند حاصل نر ۴۰ ــي مي بدبينحشتنا قتل ها ناموسي همسركشي ست. مر شناسي ــت پر فر ها ــر فهم مو عالي تفحص پش بست ها يا به صطال بديهيا تثبيت شد يا پيش فر ها فينگل معتقد ست كه بر ين ــد ست. گا ئه ش كم ها ها مخالف هنجا فتا ندگي با كا به هم شريط عا شي موثر ست. چنين كا مسلما به غتشا مي نجامد معمو هند يا فر ضح جلو مي ير كه فرضياتي كه مو عا ير سو بر مي شوند. با ينكه غلب غتشاشا ــند يا مي پاش) ممكن ست ــد ين طريق (به هم خو مو عا يجا شــد ما مي تونند ما به پشت پر ــيا بز فاجعه نباش بسهنمايي كنند. مثًال هنگامي كه مهماني به خانه شما مو عا

مي يد شما بر پذيريي جا برمي خيزيد. گر مهما بگويد كه ، بگوييد: ”بفرماييد ين هم من، مر ببينيد“ مد يد شما بر نگا ساكت بنشينيد تصو مي كنيد چه تفاقي مي فتد؟ فر ضح كنش ها متقابل ــله حو ندگي خو يك سلسسا تلقي مي كنند پيچيدگي هايي كه پشت ين مو قر

گاهند. گرفته ند ناندگي گاهي ند هر ير تيغ كمك مي كند كه مر بيامويابند يد بگيرند تا مر خويش عنصر به صو فرضي ناــا چه حقايق ندگي عا م ــر ــت پ ــه خوهد پش چپيچيد نهفته ست. شوهر كه چو ها يكديگر ، لحظه ــو ــم عيبجو شا فعا تر مي ش نمي بينند چشيت كه هم ،گاهي بيناتر مي شوند. نبايد هنگامي مهجو

“ بفهمند. مي شوند ”تو كي بوكا ست ند يگر كه حيث حقوقي بر قضا نكته كال خو ها مدني ند ها به يژ نها قضا مسئوال ــه منجر به قتل ثه ك ــو بر ثر حا ــت ينكه محم توجه سند مي گر ما ين تجربه بر بسيا نه ستش شد ندگي شا نجي غصه قتي نسا ها ست كه نج ،طالع با غصه گرفتا ين پديد مي يد گويي كه ند. همين پي بريشا مصيبت ها مي با سما بو ست پي تجربه، ضر لمثل ”هرچي سنگه ما پا لنگه“ فولكلو ختر ند ست، بيا عامه خلق كر ست. محمو يا ــو حالي كه محمو بخت مي ش ستانه بخت، شو يگر مبني بر جريمه نتظا صد قصا ست حكم يگر ند به جر كالهبر ختال بر محكمه . بي گنا ست ما جز خو شايد خانو ــو صا مي شند ما مر خو يگر هم مي پند ــي با نمي كند. كس. تنها ــت فرصت تجديدنظرخوهي ست. فقط بيسنها با كند، ندگي گم كيل مي توند كال سر جو يك ــد عليه ها حقوقي نجا مضاها م جعلي بو هد. گر محمو تجديدنظر نيز محكو شو محمو نشا ، يك خانو متالشي مي گر ، مجا مي شو يك بي گناكيل با كينه ها پر مي يابند ... ما تونايي ختيا كر ها مدني گر نها . كال ند ــنگين برخي تعرفه ها ســند مو كه ين موقعيت ها بر ــته باش ش جو فعا ندني تبرعي برعهد كالت ــو مي تونند نا محر مي شفا حقو ها مهمي ست كه نجمن گيرند. ين يكي كاهند گز ندنيا نجمن پاسد حق حيا نجا مي

ساالنه منتشر مي كنند.

ير تيغ محو حق حيا ير تيغ محو يژگي ها ثرگذ ها سريا مد ــر ما ســريا ها تلويزيوني ــم تما س ين فيل ــت س حق حيا ند چند ما پيش . نگا ــا نقال ممتا مي س خلي پس نامه ها ــب ــاهر كه غل يت هللا ش ــه (مقاله) به ناميوها بر مر نعكا يافت بر نكته نگشت صال طلب مد ست:“ ميا حكا صا عد : بخشي ين نامه نهانر حكا صا عد مربو به صد يك سا خير تقريبًا ۶۴ ند. كنو كساني ست كه مرتكب قتل شد شاكي خصوصي مقوله توصيه به عفو ها عملياتي كر بر جلوگير . مقصو ــذ مي گذ ــير صعو مجا عد مي گ سًال عد قصا ــت كه: ــتا توضيح ين نكته س صلي نوشعد جعل حكومت ست مي تو نجا كه مقوله جد گانه ند با تعديل قونين تبديل مجا عد به مجا حبس بر طبق ما ناخوشايند عد ير (كه خو به تقويت فرهنگ ين موخشونت مي نجامد) كاست. عد ها سياسي عد ها تعريز ( (مانند محكوميت مر بر قاچا خريد فر مو مخدــل به مجا ــي هيچ بحثي مي تونند تبدي ــع حكومتند ب ضيگر شوند. ثانيًا خصو قصا كه قائم به شاكي خصوصي ــت مي تو مطابق فقها ، صد حكم به هياتي سنشناسا مشر كر به شناسا حقوقي جامعه شناسا كاگونه يا شخصيت يژ كه برخي جنايت ها ناشي شخصيت بيماضع نيز محصو شريط نامناسب ضد جتماعي فر ست كه ين ــت جتماعي ست. چنين س جتماعي قتصا يا مديريت نا ۸۳ ــد يك قرباني ست. مو نكه يك مجر باش فر پيش شنا سي كيفر مصو سا ۱۳۷۸، نظر كا يين ۸۴. نيز حضو . . ما ۱ تحقيقا محلي معاينه شر شديين نامه يگر كنا قاضي شر شد ست. ما ۲۷ شناسا كاجم، صلب، قطع يا نقص عضو نيز حضو ، نحو جر حكا عد . . . ــك به منظو تشخيص جر مفا برخي مو پزش ، نسته ست. بنابرين شر كر هياتي حقوقدنا ضر جه نيست. ثالثًا نشناسا صد حكم بي جامعه شناسا جو بگونه كه ني شر بر حرمت نفس هميت فر“ جا مي شو به ، قاعد ”تد لحد عندلشبها با حدبعًا به . صر بر كمترين شبهه، جر حد منتفي مي گرست عد ال حكا ليل خطاها مكر كه صد ليل . مهمترين حضو هيا منصفه محاكم جنايي لزمي گرما بر ساير حكا ست. شيخ تقد حكومت صل حتيا ــو مي گويد: ”شايسته ست كه جلسه طوسي نيز لمبسقضا قاضي هل علم مذهب شيعه مذهب مخالف هل هر ثه نيا شته باشند كه گر حا مذهبي يك نفر حضو مد جو به جو مد به ــو مو مسئله پيش به سئه كنند. ين فر گر جلسه ليل خو هند قاضي تذكر شتند بايد مو مشو مذكر قر گيرند محاكمه حضو گر حكمي گا فرخوند ــه نها به جلس ند بايد گر نبوــق مذهب حق بو هيچ كس نمي توند با ند كه موف صا كرشناسا بر مخالفت كند“ين نظر شيخ طوسي كه جمعي كاند نقض ستقال قاضي شا ال مي قاضي حاكم كر حضوهم شمر نشد ست. بحث لو قسامه نيز مي تو به عنو

هيا منصفه ۵۰ نفر (قسامه) بهر گرفت.چگونه ست كه قونين ير حضو هيا منصفه برخي جرئم سبك پذيرفته شد ما مو مهمه كه فقها پيوسته ما سخن گفته ند حضو هيا منصفه با عنو حتيا نپذيرفته يم؟ بد شك، تدبيرها تمهيد فو مي تونند كاهند ما مجا مر بو شاكي خصوصي مصر بر نتقا نيز با فكا ــًا همه مهمتر عمومي موجه خوهد بو نه با حكومت.خامس

ير تيغ حق حيا

نگاه كارشناس

*v UÐ s¹b «œULŽ

Page 96: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

ينكه حر قصا منو به ست كه فر با سو نيت برنامه يد باشد. قصد قبلي مرتكب قتل نفس بي گناهي گر

ــريع، محمد كثر فقها مانند محقق حلي ش ــه مالكي ك) تحرير لوسيله مطر حسن نجفي جوهر ما خميني (تكا فعل ۱ـ هم قصد فعل ۲ـ هم كر ند ين ست كه جاني لتي هم كه ستفا شد بايد نوعًا شته باشد. قصد نتيجه كشند باشد. قصا گرچه كيفر صلي ست ما ۱ـ فاقد قطعيت يه يا عفو سقا خرين لحظه مجا قابل تبديل به ست تا ند با بيا ”فقد ــه خد جو هميتي ك ــت ۲ـ با قصا سليا سپر تا جعلنا لوليه سلطانا“ به خو مر يعني نتقا گير ها قتل ها مخفيانه تر جامعه توسعه نيافته لي خويش نيز چنين عال كر ست كه جلوگير كند “ (مائد ”گر كسي قصا ببخشد، كفا گناها خوهد بويگر مي گويد ”كسي كه قصا عفو كند، مر يه (۴۵حمت تخفيفي معر نيكويي تبعيت كر ين حسا يگر كه مستند “(بقر /۱۷۸ ) يه گا ست جانب پر، ين ست كه مقابله به محكم قصا ست مي گويد“ جز بدكا

مثل كنند ما كسي كه عفو كند به صال بينديشد پا نز /۴۰) ”كسي كه جاني نجا بخشد حيا خد ست“ (شو

ماني نجا ست“ (مائد /۳۲) هد گويي كه جا مرند ضايت خد نچه ستا بنابرين حكومت مي توند مينه هايي ين نها ست جامعه به گذشت ترغيب كند مينه حمايت ــو يا نها ها مدني فعا ين ج به كند. همين كه برخي فقها حاكم جر قصا شر مينه بي تفا ين ــئوليت حكومت كر ند نشانگر مســد. بر فر كه ليا مي كنند مي باش نش هر چه نبوليل قتل نفس بي گناهي با سبق تصميم فر عاقل بالغي به ، ليا مي تونند سه گزينه قصا نيت محكو شد سواليلي كه سطو بعد لي بنا به يه عفو يكي برگزينند ِ ، بر جر حكم قصا مد صو تصميم به عد خوهد يه ۳۲ مائد مي گويد: ليا شر ال ست . نفس، يگر بد حق قصا يا بي نكه فسا ــي كه كسساند گويي همه مر مين مرتكب شد باشد به قتل يگر حيا بخشد گويي كه ساند ست هر كه به قتل ينجا ضمن ينكه عمق ــيد ست. همه مر حيا بخشجنايت به خوبي با بهترين تعبير بيا مي كند بخش ــيد نكشتن تاكيد گر بخش بر هميت حيا بخشيه هد بخش يه شريفه فلسفه قصا نشا مي قع فلسفه تاكيد بر عفو بيا مي كند كه جلوگير مر

حتي يك تن (كه به كشتن نسا ها تعبير شد ست) مي باشد. ظيفه بر عهد مر نيست كه بر عهد حكومت ين فقط

نيز هست.ــه ما (۲۰۵، ۲۱۹ ۲۶۵) ــالمي س س : قانو مجا قانوــاخته ست. همچنين لي مر يا حاكم قصا مطر س تكا جر قابل مجا ندنسته ما ۴۱ مجر قصد ــر تحقق قتل قو چنين جرئمي ش ما ۲۰۶ قصد قتل جو ــالمي عليرغم س ند. عين حا قانو مجا عمد مي ستنبا مينه كه فرصت قيق منعطف فقهي ين حكا جتها مناسب تر فرهم مي سا مي توند مقر نساني تر ــيا با هميتي كه به حيا نسا ها ضمانت كند موضو بس، خيلي مربو مي شوند با چند ما مجمل مبهم، خشك كوتانچه گفته شد خصو قصا سريع گذشته ست.تي ست كه قتل نفس بيگناهي توسط فر با قصد برنامه صوصد حالي كه ۲۵ قبلي (قصد فعل قصد نتيجه) باشد حكا قصا مجا مر بر مرتكبا قتل هايي ست كه ، يگر محكوما ــابق لذكر هستند. به عبا يژگي ها س فاقد ــو جنايت هيچ ق ــتند كه تا لحظه ــاني هس كسشنايي قبلي با مقتو ندشته ند يا ينكه هيچ قصد جو ندشته ثر يك تكا قتل برنامه بر تجاًال غافلگيرنه قتلي نز غليا ناگهاني خشم، ست. شخصيت برخي ين محكوما نيز مجرمانه نبو چه بسا تا پيش غليا حساسا حين نز شريط عا تا تو كشتن ــته ند. بنابرين قتل هايي كه پرند هم ندشــبو به قصد برنامه نبو ند منطقًا شرعًا مسلبته بايد بر ــوند شمو حكم خا مي ش . ما نه مجا مر شت مجا شديد ملحو ير تيغ حكايتگر تنها يكي صدها نمونه قتل ها يد ست. تجالي برجسته كر كاير تيغ هز مو مشابه مي تو به با ضر قعي ين فيلم . مخاطبا عمق مسئله بيشتر پي برهند: ۱- قضا ۲- قانو گذ ۳- مر سه گر

. ليا به يژ ــا قانو گذ ــه قض : ب قضا قانو گذقو چنين قتل هايي مي تو مصد قتل يا يا مي شو كه عد حكا ما صد اليل باال بو . يكي عمد به شما ما عد كشو ما كه جز ۴ كشو جها كه باالترين تجالي قتل عمد ست قر ست عد تفكيك قتل ها قو تجالي مي تو با توجه به كيفيت نكه قتل ها حا .همچنين قضا جز قتل ها شبه عمد يا قتل غيرعمد قر لتفا ين نكته ظريف حقوقي فقهي حكا به ــد بايد صند. حالي كه متأسفانه مو عديد نه تنها غفلت ــر هم مشمو قصا قر فا مش ــد كه حتي قتل شگذ مي كنم. يگر ــد كه تفصيل ين بحث به فرصت نير قانو گذ قاضي مجر قانو مي توند حق حيا

. ير عدلت ببر تيغ به قع گريانه ئا ير تيغ، سا خيلي يالو ها سريا : مر ، يي شا ) ما ختر جعفر (مقتو ست. گفت گوها پسر مينه جر قصا بسيا قيقًا بيانگر چالشي ست كه ، ينكه: ”قصا محمو . سخناني قبيل جو خانو ها ، ما ، پد ــا ند“، ”ما تكيه گاهم ــا به ما با نمي گر م پد، خانو ست يم گر محمو كشته شو همه چيزما نها هم مثل ما مي شوند“، ”يك لحظه خو به جا محمو ثه برعكس تفا “، ”گر ين حا . گر تو بو چكا مي كر بگذند قا كشته شد مر پد ما فتا بجا پد ما، محمو

.“ يا با هم همين حر مي بو

ــا نيز حر ها قا كه صر بر قص ــر جعفر ضا پســعي نمي كند خو جا محمو لحظه جد ما ســو تصميم گير ش مد ثه بگذ موقعيت پيش حاشتند ست بر بيا حقيقت نز خانو مقتو كه ضا ند كند. ين حر ها ند بو ستانه خويشا كمتر عقالني ند نش بيشتر با عاطفي ست بو جو با ضا هم يي ها عقالني خوهر ــانه. هرچند گفتا مآ نديشضا به ــبي برخو ست. ما ستدال ها با عاطفي مناسضا كه معتقد به ــت يك س ــه يك فر نتقامجو نز حيصر حتي با بي سرپنا كر ست عايت حقو مر ، بدهي پد با فالكت خانو مقتو فزيش شا خومي ما مر ــل به عمو قد كه ــه مر بپر عم ب. به يك همر مي سا ــت نز ــه گر س سيس خو ناپا ــته با ــته يا ناخوس لي نتقامجو، خوس يگر خو عبا چنا هايي يك صف قر مي گير هر چند كه ماهيت ند شته باشند. ما به قتضا موجهه با پر شخصيتي متفا “ همچنين ندنيا فا حقو ني كه ”نجمن ها فرنها ساما مي يم“ قدماتي بر ”پاسد حق حيا ند ها ضو مشاهد كر يم كه چگونه برخي پر هيم به يچه نتقامجويي هستند. چه بسا فر متشرعي كه كال صرفا بابا فر كه نفس ند شنيد يا خوند ند كه قر خدساند گفته شد بيگناهي عمد باسو نيت به قتل مي ند ، گذشت پيشه كنيد گر عفو كنيد خد ست به جا نتقالي مي گويد تا قاتل باال چوبه هد. ما نر مي ــا پليا . شگفتا كه چند مو ين نبينم نمي گيرتجالي جا حقيقت قتل ندشا ــاني هستند كه فر كس

باخته ست.ست خانو ها بير منظر ير تيغ مي خوهد ين ها خو فتا ــتدال ها ــابه به خو بنگرند س ثه مش حاــت حيه عفو گذش ــر بنهند. همچنين مي خوهد تــريطي كه فرهنگ خشونت جامعه به نقطه يج كند. ش ترما جر شد تصاعد نر تا ــت با س سيد خطرناكي ، تلويزيو ــه كر ــا ها خير مي تو مالحظ جنايت سنا هنرمند مي تونند مها فرهنگ خشونت نقش گر كاير تيغ نمونه ست. عفو، ــريا محو يفا كنند. كه ســت. جنبش جها هنرمند ــر س ما فرهنگ بش سانه ها كافي نيست قانو گذ نيز بايد به ميد نويسندگا ما شر كر ست لبته يك حق خصوصي بيايند. قصا حاكم جر فقه سالمي حاكي ست كه حكومت ست فر مانند قد ــت حق حيا به نمي توند سرنوشيي ير تيغ بسپا يا پشتيباني كند فخر ضا سريا برند. حكومت كيفيت عما ين حق خصوصي مي توند مدخله

كند مجا ها جايگزين ستفا كند.يرينه ست ير تيغ محمو نزعي ناگهاني با ــريا ســاهد ، ش مد فلز ــر به تيز مين خو صابت س . تجالي قر مي گير مر قتل ها ــت . ين قتل س مر ه يو توسط فيلمنامه نويس ينگونه پايا يابد ن ست سنا ما ممه جعفر هنو جا حالي محمو صحنه گريخته ست، ا تما مي يگر ــد با هد س يگر مي ــخص شنشا مي يگر عايد مي شو ينصو نيز نتيجه مهم ند. و گر مه مح تها قتل محا ست فر به ن ه مم هد ــوهد نيز ند تما مد ش قر قانه به قتل خو نيز صايخ ايتي تا ما حقيقتا قاتل نباشد. چنين ح مويد باشد يگر بر ليل فو همين مر نيز ما جنايي به محاما ه شريعت سالمي حتيا ــت همان ر س نگ

. نفو خوند مي شوwww.emadbahi.com

نو حكم حكا صا شد

يو حكا تاييد شد حكا جر شد

جمع كل

عد۴۴۱۲۹۵۱۵۱

قصا۹۱۸۴۵۹۲۳۴

نامعلو

۴۴

كل۱۳۵۹۶۱۵۸۳۸۹

ثه نو حانز

ماليجنسي

قاچا مو مخد

حكا صا شد بر ۳۹۳۴۲۴۷

جر شد حكا بر ۸۳۵۲۸۲۸

۴۱۵۹

همسركشيگي قتل خانو

ساير

۱۵۹۶۷

(منها منـد جد فو مايو كه حكا تاييد شـد ۸۵ياپيش صا شـد سـاه بيانگر حدقل نـد) ۲۹۳ مو

ا ح صد ۵۱/۱۹ هد. حد ست نشا مي جر شد سا ۱۳۸۵ ا صا شد حهند. يل مي تجالي تش صد قتل ها ۳۳ ا قصا حد ح ميا قصا

۹۶ نگاه كارشناس

Page 97: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

v uz— bO−

۹۷

ــا معنا كلما ينج يگر، ــت مثل خيلي چيزها سيا ست ــتن فاصله ــت. بين نخوستن نتونس متفا سلبو ما، ما ينجا، ير به گر ها موسيقي كه نمي تونند سمي برگز كنند، گر ها مجا منتشر كنند يا كنسر ها ميني به ير قع مر بين غيرمجا ميني مي گوييم. يرنيا- طبيعتا يد بگيريم. حالي كه تما حتي مي تونيم ناميني ير ند- گر هايي نا خو هايي كه موسيقي كشولبومي طريق كمپاني ها عظيم ند كه نمي خوهند مي گذيرسئو مي برند. ئه كنند ساسا هنر بر تجا به با ــا ، متعلق به يكي س ــم ين نكته كه ين يد ي بگذــتقبا عد س قتي با نها ــت ين گر هاس فعاليت ها شا مي گويند چر كه نه؟ چر نبايد فر موجه مي شوند، با خوبيشتر موسيقي ما بشنوند بعد كه كمي بيشتر فكر مي كنند، بها. بايد سر مي بينند كه چا نيست مگر حركت مسير ند يا گر پيش ين، تما تما ها يع بر ــك كمپاني تو يهي بر كمپاني ها توليد موسيقي بي جو مي گذشته ند،

ميني ير نها حالت ين ترتيب مذكر مجد پيد كنند. به يگر يك گر موسيقي تجا هستند. به ــوند خا مي شست ميني نباشد، حرفه ير گر يك گر موسيقي، قع يدگا ها تبليغاتي تجا ــد به با تعامال فر باييگر نمي تونند ــر ها يژ كند. گ ــيقي توجه نيا موسير محو مبهم كمرنگ كنسر ها چند صدنفر كه تصاگر بين خانگي فيلمبر شد به عنو يك كا با يك نشا بچرخانند. حاال ست بين طرفد ست به كپي كنند ين مجهز سايل فيلمبر تد بين ها پيشرفته بايد با نيا سانه ها مهم يدئوكليپي بر بخش به فكر ساخت يژ به جزئيا ست ، كيفيت، نو توجه مه شوند كه الست با صر هزينه ها هنگفت. چيز كه قيقا متر كه شنا ميني نمي گنجد. مثا ير به هيچ جه شل موسيقي يژ ين گر ها بر مخاطب يرني، متاليكاست. متاليكا بتد خوني ميني سپر مي كر با با ير هه ۸۰ كلو ها ند گا مي گذ ير ميد ثا قديمي گر هايي همچو

، ما به يكبا با ثا غني خوبي نيز توليد مي كر ين ميا نيا موسيقي، شنايي با پيتر مينش تهيه كنند مشهو ــيا هو جد فضا تجا موسيقي شد بس

. ست ، ما بسيا گر ها چهر ها موسيقي، ينجا يرميني به عنو يك بخش ثابت همو همر نا ير صفت جه ها هنگفت- ــر بو حتي با ص ما به ــد، ن خو ند نچناني مي پر يدئوكليپ ها - به تهيه ير شل با ميني ير ما ين نيست كه ين . منظو كك شا هم نمي گزنها مي شو حاال كه كليپ جاهت بر ــب ، باعث كس بوميني» ير جه عتبا ساقط ند. موضو به صل « ساخته ند، صف، . با ين مي گر ميني با ير تي موسيقي بو معنا ، متر ــر ي ميني ير ــيقي هما طو كه گفتيم، موس. بسيا عالقه مند موسيقي كه ست با موسيقي غيرمجاتي ، شهرتي به هم بزنند يا ثر ند مثل ستا ها با ست ها بسته كسب مجو موجه مي شوند، با قتي با به جيب، هنگ هايشا به صو ينترنتي- عمدتا- خو لبو يا نتشا نيايي كه هر بز ميني ها» مي كنند. ير نيا « نا عالقه مند ــو بعيد نيست همه جو بز تر مي شميني ير ختن به موسيقي موسيقي عضو ين جامعه شوند. پرها هر كس با نجا كه ين ــت. ، كا پيچيد س يرهنگ فو يك نر فز توليد يك كامپيوتر خانگي، يك ميكر ، نيا موسيقي شو لبته طبق تعريف يرني مي توند ميني، ير ــيقي ختن به موس ميني ها، پر ير ــو جز خانــد. ما مي تو با محد كر شعا ــاقي به نظر مي س كا شير قالب ها، ها ميني ير نتخا ها، موسيقي . پا ها متا ها لبته پا ها بد مجو تقسيم بند كرــبكه ها نيمه مجا فو مي تو ش ــه ــد مجو كه ب بنها ين گنجاند. متا ها هم ــو يافت غلب ماهنيا، كش كر تب متا تما كمتر شناخته شد ند با فرــي قليت، كس قعا قليت ير هم منها يك ينجا ــي بر خو مين ير ــيقي نبا نمي كند، ما موسيژ ساخته ند. ينجا سعي مي كنيم نگاهي به ين موقعيت

يم. ميني ير بيند ير شاخه صلي موسيقي خو ها مو تر

، سا گستر قا گونه ستي ست. مسا قيقا حسا ــا ها . برخال س ميني بو ير ــا هيپ ها گر هــر گر ها ، به س نا يجرها جو ــته كه يا تين گذشــا گريانه هنگ ها پا حساس ــته س ــد يا مي فتن ، ــا ند، مس نبا مي كر نه ــند پر گل نوجو پسماتو ــاال خو قالب گر ها ــتا هم سن س سند. بعد شا حر مي با خو يدند كه به ــيقي مي موسشا ، خو شنايي بتديي با موسيقي چند تمرين كوتا ند. ست به كا مي شدند يك گر موسيقي تشكيل مي هم مو ــا ترين گونه ها موسيقي ست كه به يكي سهنگسا بر قطعا . علمي موسيقي حتيا چندني ندليل، ين همه نوجو قعا كا سا ست به همين ،

جو به سمت ساخت قطعا شتافته ند.ند هيچ توجهي برنمي نگيزند، خيلي ها، چند قطعه مي ساــتند كه با توجه به جزئيا كال ــته هم هس س ما خب سانه مهم موثر همچو ينترنت، ــتفا متفا با سپا ست بر خو محد هو ين نو موسيقي، نامي ليل بر مطر كر هنگ ها مهم ترين ــد. كال كننشا صطال «تكست» پرها ميا خو خونندگا ست. به جا ترنه ستفا مي كنند تا حساسيتي هم ميا ترنه سريا يجا نكنند. هر خونند ساسا بايد خو ين تكست ها ، قطعه سم بر ين ست كه هر خونند بنويسد. گر ها هم

نغمه ها نهامين ۱۱ ير مين موسيق ير موسيق

موسيقى

Page 98: Shahrvand Emrouz 01

۹۸هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶نجا كه گفتيم ينجا مربو به خو خو مي نويسد، ما موسيقي ما، خيلي چيزها سرجايشا نيستند ممكن ست حتي تغييركنند، تكست سا جوني بخش ها ساسي كا به ــت مثل س يگر تغذيه مي كنند مد ند كه به صحنه گا موسيقي پا كه فقط مي خونند فريند بسيا بزپرها جو ند، برخي هنگسا هيچ نقشي ند ترنه سريي يگر ماجر هم، ملو هم فقط مجر تكست ها هستند.بخش پرها جو جمله ، قع «بيت» كا ست. بتد كا يا يگر مي فتند. مثال كال يك » به سر ملو ها با »ــي س ــت فا ند تكس ــگ مينم حذ مي كر هنپرها كه سعي مي گذشتند مي خوندند. ما يكي قديمي ترين ها بر خو مافيايي كر بتد خو بيت بسا ين

، «هيچ كس» ست. تشكيل سر لشكر كه عنو «هيچ كس» بر خو نتخا ــاله قتي كه ۱۵ س ــا پيش يعني ــش س ، حد ش ــر كــعرها بتد با ش . نجا بو مينه هايي ، كا بوهنگ ها قديمي هيپ ها مي خوند نگليسي، بر سي بخوند نها ضبط مي كر ما كم كم حسا كر بايد فاست سي خوندنش مي گويد: “ با فا تا هو پيد كند. يرني جتماعي ندگي ما بگويم قعيا خو ــتم شيا يك پسر ين كه .“ خيلي سخت نگيريد. ــعر به شقعيت ها غدغه ها جتماعي حد ۲۰ ساله مي تونست ــگ به خوبي طر كند هن ــو قالب يك جامعه ج

جر كر يا هنگ ها ، ــكر يم. سر لش يا نه مي گذــدگا جديد همكا كر ــا تعد گر ها خونن بــج ين همكا ها طريق ينترنت به گو مخاطبا نتايلبو جديد ، پس مد ها، تصميم گرفت ساند. بالقو ميني فضا ير ــيقي هيپ ها تهيه كند موسيم. جديد كند. هما فضا تجا كه صحبتش كرهد با لبو سعي كر نو هايي موسيقي نجا ين ، عناصر جديد موسيقي ستفا موسيقي سنتي ير ، ــت بسيا قطعا كند. حتي پا فرتر گذش. ، ني، تنبك ستفا كر ، قانو ها يرني نظير عو سا

يگر كه فقط هيچ كس، برخال بسيا خو ها ــعي مي كند كلما فحش بد بيرهش يا گرفته ند، سبانه ست مو ــتفا نكند تا جايي كه ممكن س مستهجن ــنيد مي شو كه لبته ش . چو ها جامعه گا بر چاــر يك مجموعه خو ها هب هيچ كس حا حاضر، نها، باعث مطر ــت. سعي مي كند با همخوني با نوجو س

هد. شدنشا شو لبته مجموعه هم گستر سي ــت فا ــتن تكس يگر گر ها كه با گذش يكي ــو به عنو يك ــا خونندگا غربي، خ هنگ ه ، بتد ير . عضا گر با بو ، گر مطر معرفي كريو ند ستو ند ما بعد به لند كو كر مشغو فعاليت بوند. ها جديدشا ضبط كر ، كا شخصي يكي عضا گرند، ما با خوند نها بايي به كا بر كلما غيرمتعا ندند كه عال كر مريكا، ــا به » خط ما با هنگي به نا «

ما ند جانشا هم بدهند. طن، فا بر ــبتا خو ين ــر Emziper هم، جز خو ها نس گ ، لبومي با موضوعا مرتبط با كنكو نها، جامعه موسيقي ست. غدغه ها جتماعي شا عيا چت، فاصله طبقاتي شبيه نها، ــد ند با عرصه ش ما نها خيلي پر كا نبو ند ند. كرــتركي با پيشر جر كر ند.پيشر هم نسل هنگ مش خو هاست. بتد نا ۳pac بر مبنا نا ۲pac خونند ــا كر عالقه به ــر هيپ ها بر خو نتخ مع . ، نشا ــت هايي بر ملو ها با خوند تكســل يگر ين نس . تهي هم يكي ــد هم چند كليپ ظاهر شهد كه كا خيلي هايش نشا مي ست كه ضبط ضعيف كاگهي تبليغاتي كمپاني فاگو ــت. همچنين بر ماتو س « قاجو هنگ « هنگي جر كر يا محر هم ــپانيا سمير تتلو هم نا ها ست. به شد نا ستقبا جو با لو كه نا عالقه مند به ست. ميرحسين مقصو ــنا جو شهنگ ها پا ، ، بتد كا لقب تتلو بر خو نتخا كر . مي خوند ما نهايتا تصميم گرفت به جرگه خو ها بپيونديگر مي گير كم كم هنگ سا هنگ هايش معموال هم

يتم ندبلو حركت مي كند. به سمت موسيقي ــا ــا يكي موجه ترين مطر ترين خونندگا س مهنگ ــت. با س ــر صلي ياس ــته، يا بو كه نا گذشهنگ جريا سيد. ين «سي بشكن» به شهر ــريا يگر س ــتر فيلم خصوصي با ماجرها پخش گسجر ــا ين فيلم عتر به تماش نرگس ستقبا گستر موجه شد. يا كر كه با لزله نابهنجا بم، ــس ــه پ ، س پيش ــر كه كالمي ــا «بم» ضبط ك هنگي به نشت. يا جريا ــاتي حساس تاثيرگذ ير شت ــا كه قصد شنايي با مستندســد- مخالف با تبليغا ــي به تصوير بكش قعمريكايي به نا ــر نيا- با يك گ ــانه ها ســنا شد كه پسر ش Green house effect، ليد خونند ــا ش مريكايي به نا يرني- لبومش ، شا ست. پي همكا يا صلي گر بد، پي ــركت با ينك طريق ش تكميل كر هم ، لبو ست. به قو يكي هو يافت مجو نتشا ين ــت.عال بر تما ين خو ها پر يرني س ترين مجاند كه معموال جو پر نوجو هم يا ــد ، تع جونچنا كالمشا ها نامناسب بهر مي برند برخي هم،

كه بايد مطر نيستند.بسيا نوجوناني كه به سمت گريش پيد مي كنند به نها همه ظاهرشا حوشي بيشتر متن توجه مي كنند. يا ها بگي با جيب ها ند. شلو مي پرها به شكل ، كابي بسكتبا كه تي شرتي سا پوشيد مي شو يك لم ــد يا كج شد ست كلي ــيد ش كالهي كه پايين كش

يز ست. يمبو كه گر جيب هايشا ست سر به سبك خونندگا هدفوني گو حركا نها لبته بيشتر يژ ين عشق هاست. هم لما ها به قصد جلب توجه به ين پوشش ند عمال خالقيت ترها كه هيچ يك ين ند. برخال با ستعد يژ ند ستعد هند. همين ها هم هستند كه تي بر نمي نشانه ها . جشنو فيلم فجر باعث شد ند سينما هم بشو ، ني ماني تا گر ــا تيتر فيلم «خط ممتد» به كا مس . ــتفا شد بو س جتماعي هنگ با مضمو يك هنگي به صو هيپ ها جر شد. سريا متهم گريخت هم . تفنن! گفتيم كه هر چند ين ستفا ها بيشتر تفنني بو

ينجا، معنا كلما متفا ست.

نشگاه لين حلقه ها تشكيل گر ها مجا مو ــايد ش

مين ند. نشگا تهر يجا كر نشكد هنر نشجوها لبو هايي هم منتشر ، يژ ستانش كه بعدها گر بهنا ، ميتويي پويا ند. بتد كا ــد، هم هل بو ن كرــا ش ، كا ــتند تا حرفه ها ، هم به پيوس نيك پو

غا كنند. تماني شهر غر پا مين يرلبومي با جر مجد نها، ، پيش تما پويا نيك پوــتش ميا ــر كر بو كه نو كاس ثا پينك فلويد منتشــد كپي ها ست مي ش ست به ، ــيقي هو موس

ني شهرها مختلف كشو پخش مي شد. فريكي اليل نز ند يكي مين بو ير قعا نها بتد كا شنا شدنشا با يكديگر، هم فيلم مستند بو كه نها به هم لين جرقه ها ظهو ين گر ها نها ساخت. شهر مكر نشگا بي ــت كه تاال فا مي گش ــا ۷۹ با ــيقي به س موس، لبته نه به عنو ــو ميني ب ير ــر، ميزبا گر ها هنهشي هن پركني همچو پژ ــر بلكه با عنو يك كنس.همانجا بو كه گر هايي مثل پيكولو با حضو ــيقي موسختند. ند پر يو صالح پو به جر ــا مض كا مضا همكا هايش با محمد صفهاني بعدها هم كا

عليرضا عصا بيشتر شنيديم.هبر مهر پاليزبا هم ين مرسم، چند گر به . بعدها، تيتر پاياني فيلم سينمايي «نفس قطع جر كرنيو، به گر ها ما فستيو تهر عميق» بيشتر شناختيم. . قابت جالب ــي فرصت بهتر بر يك مين ير نها، نيو، مسابقه ميا ين گر ها برگز كر تا سايت تهر ، ند شنوندگا قطعا ضبط شد خو بر سايت بگذ

موسيقي برتر مو نظرشا نتخا كنند.نيو با ستقبا گستر گر ها فستيو تهر يند يا چهر ها سا ها ميني برگز شد تعد يرمر ــتيو متولد شدند. ين فس ــيقي پا بطن موســش يكي ها تحت پوش ين ين گر ها بو كه يكي تا

مد ست. مينه موسيقي پا شركت ها فعا ــه قر گرفت. ــتيو مو توج ــر ۱۲۷ هم ين فس گيد. سبحاني پس هي كه سبحاني خو مي گرلبو هايش طريق يك ــا ها به كانا مهاجر كر س

. شركت يرني ثبت شد كانا منتشر كرــت ش ــه هنگ مطر به نا پش گر فر هم فقط يك ــد. فستيو بعد ميني محو ش ير كم كم صحنه ــتند مثل نيو، توجه چندني برنيانگيختند نتونس تهر

ما كنند. ، ميو هايي بر چيد فستيو نشكد علو پزشكي كي كه سا گذشته ما فستيو ــگا تهر تحت عنو همايش يوسف سال برگز شد، نشــو گر ها ــد ه ــس مد ها، باعث جمع ش پميني شد. لبته ين فستيو فقط به ها محد نشد يريك هي تحت هديت نو تعد گر ها متا جمله گرــد. ين برنامه ختن ند پر ــاكيا به جر ميس، گر ها ۱۲۷، يك ــانس برگز شد سانس سختند كه با هو ند پر گر صفهاني به نا پرشين به جر ــد. ، برنامه قطع ش ــاگر خر طر تماش كر گر يك سياكيا به جر سانس گر شير گر نو

ختند. برنامه پرخلي به چشم ــيقي ــي گر ها موس س نچه برست مثل بسكتبا نهاست. نشگاهي ، منشا مي خو

نشگاهي بو معر ست. كه ياال متحد به گر قر ست تفاقي هم مسير حركتي ين گر ها بيفتد،

. نشگاهي خوهد بد شك همين جريا ها

موسيقى

Page 99: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۹۹

لبو نفرين. ؟ بگو. ها تو لو مي ا چر همه فو خيلي معمولي تاقم تو ر لبو نفرين با ي مي من . ر ا شر . حد سا ۸۰ . صال بر نتشا نبو بوها گو ا ه ــتا س . چند تا ــو بر خو همين ج . شا تا مجو بگير ند، گفتند چر ين تو ها نمي فرستي رنم. ضمن هنگسا شتم ست . نبا خوند نبو من به ا ت ما بايد ما . م سن بو ه موقع خيلي هم ينهنگ ها تنظيم نشد . يم بر گرفتن مجو ر ئه مي شا به قيقا، فت ا لو جا نم يم. نمي ه حرفه نبو ند. ما هم بو

. لي خيلي سا ين تفا فتا. نستي بگير مجو هم نتو

ا غيرمجا پخش ا پخش شد، گفتند قتي نه متاسفانه، . ر مجو بي مجو

، تنظيم ي . مو يل ه گر خوبي تش سد به نظر مي شعر، همه با هم هماهنگ ند.

ها ا ه عضا گر همه يا لبته ما گر نيستيم. ما مثل ه حر ــتيم ــتيم. ما ي تيم هس هند، نيس مجموعه نجا جيني حسين همديگر مي فهميم. شنايي من با شاعرهايم مير با بو ي . من مو ــربا من بر مي گر صفا به سست . عليرضا مهد خاني ــنا شد ش باني نجا با بچه ها ه ين ي مير حسين بو من طريق بچه ها شناختم نز. ترنه سرها غلب ستي عميق تبديل شد شنايي، ال به ي

ستم هستند. هنگ ها من ين ين تيم شد؟ ل گير ي باعث ش چه چيزها مشتر

. هنگ ساخته بو ــعرها حميد مصد ي ش من ييژ لبته ترنه سرها بچه ها خيلي شاعر خاصي هستند فته همين ه من سر شعرها متفا يدند هم هستند. فتر چاهي همانجا ي ما به هم شد. ترنه ي ــاله باعث نز مس

حسين گرفتم.نه ها فيلم سنتو هم نشا ي، خو تر ي ين نز ه

هد. مي ا حسين. من به همر بو خم ا مير ست سنگ صبو مير ترنه گفتند. بچه ها فيلمنامه خونديم بچه ها ترنه ها . مثال سنگ ر ر . به خيلي چيزها ف ر ا ــنگ صبو خيلي س

هند. ل مي و بر سنتو هستند فضا ش صبو سو . ر م ا سنتو هم خيلي به

سر ها . چند با سفر به قم ر ا جمع با بدبختي ه پيش ــي بخوهم قا مهرجوي ــيد ش . خجالت مي ــا يه ــتا قم س ي نم. ي ــر ا ش ختي بدهند تا پرا ا تما شد. ر تا م لطف ، خيلي سنتو سنتي مي نوا بايد بزند. ، گفت سنتو قا مهرجويي ه به ين با به من نگفتند. ين چيز . چر قبل ه شد من شو

. شما ي سنتو ير ست. ر ا لي عالي . ر خالت مي ها ا يند ساخت مهرجويي فر

. گر خوستم ها بسا تحويل بد ا نه صال. به من مي گفت .ي با شريفي نيا يگر بسا هنگ گر نه، ي نم ستفا مي ي شنيد / هر ــا همه جا پر شد با بيت ”صد س مد لي با هم ني. لمه بيخو عو “ گفت: بايد خو بيخوــت س ا خو مد گفت هر يم، ما مهرجويي ر ــث بح

. ، نجا بد. نمي ترسي ا به چشـم مي خو يگر هم ته ي نبا ه نه ني. مثل تر نه ها عجيب غريب بخو ه تر ين

. ند ناما خو ، نند من ناما ر مي خيلي ها با شنيد ين ترنه فــايه ما سر نگه ــت خد س ه ين جو نيس تي صوــت ه تو بايد نقش ــينمايي مي ماند . مثل با ي فيلم سنم. ترنه ر خو نقشم با ــعي ني. من س خو با يگر س ند. نه ناما نه و نمي س مح ــم هيچ هست ل من . حتي مي گويد ناما بريم قصه مي خوند. مشه ساني نم. ين ترنه بر تبا برقر ه نمي تونم با ين ترنه نند. ين پيد مي تس ين موقعيت هستند، خوند تا ــن شما من پيد ــته. چند خانم مس ش ماجرها جالبي هم ش. ند سر خا ه بر ند من قطعه ما خوستند ر

م تحمل ني مثال گيتا قطعه وستي صبط مي هايت اوستي ست.

ا بر بيايم. ال فقط با ــد ــه. نمي تونم لحظ مالي عه ننم. ا مي امپيوتر

؟ وستي بر نمي خوهي به سمت

گشت شيم، با ه مي حمتي ه ين همه ــر ين چر. به ششته باشد. مالي هم

؟ لبومها چقد سهم مي گير ينترنتي تو فر ه ها تهديد شد . حتي با ست نيا يا هم به حتي ي لبو نيم. ا به شكل غيرمجا پخش مي گر فال قد ندهي ه مد منزلما ميز مي . نامه ها تهديد ر بو متاسفم تما يفيت خيلي بد پخش مي ا با گر ۳۰ ميليو توما ندهي،

. نبا گرفتن مجو بو . تا موقع به نيم تا نابو شو؟ يگر ني؟ شغل ندگي مي گذ پس چگونه

ــا پو هنگس ــت. من ي س ندگي من مو ا نه. . مي

. ه به فربد مدني هنگي مثل نا هنگ بر ي مسابقه موسيقي ساخته شد بو تا جو . يش بخونند تا بر تيتر سريا حفر ستفا شو عالقه مند هنگ خوند ند، ما يشا يگر هم ين ، شايد ۲۰ نفر غير هنگسا ليپ هم ساخته ند سم من هم به عنو بر هنگ

ر ند. ستفا ه ي ختر فر سـاخته يگر هم به نـا هنگ يـ

ند. يگر مي خو نند خو. بعد خته بو يگر فر س هنگ ساخته بو به من

. ا شنيدحت تر مجو ت موسيقي قر نمي بند تا چر با ي شر

؟ بگيره ا ــم ها باش ــتم سير باشم. مي خوهم حاضر نيست ها مي يند قر چند ساله مي نجا بدهم. شر ، ست . صال بعضي ــي ت م ــر ني به جيب ش ا ب بندند هر نند تا ها غيرقانوني پخش مي ا ه ت ها هم هستند ين شرشا به صو مجا ا ند نتونند ساني مثل من ضربه بخو

ني. ا نند. چو مي گويند بايد بيايي با ما ئه . همه بـر بقيه متر شـنيد مي شـو صيل هنگ قعـا

مي خونند.ست. به هنگ ها من من بر خو مي خونم. . ين ميا تلنگر هم به ين سيد ــب خو سنند. شا ند با خو مي نم. ها تنها تر شد ند مجبو

هنگ ها من مو توجه قر گرفته. بر همين هم شايد ني؟ ي گو مي ي خو چه جو مو

نم. ي گو نمي . خيلي مو شجريا فرهاسي. نمي ترسي؟ يگ مي ني، به ته ي گو ن گر مو

ا جد ه ه به ين تا خيلي عالقه منظو ين ست ه ني، مي بيني نند. صال نو خوند من گر پيا مي يگر هم گو ــتگا ها يرني مي خونم. ما موسيقي ها س . نم، ما لحن شا نمي گير قت مي بند ها ــا نم. به س مي ند به بند ها تغيير مي ــا هم. س نمي تونم خو تغيير ، متوجه ين تغيير مي شويد. لبو بعد مي شو ما لحنم نه.

. سيد ها جديد به سا. ر ضعيتت يجا ن سنتو تغيير

گي مثل ه با بز لي همين . ه نه. تا حاال تفاقي نيفتا هنو ا خيلي خو بلد ست. ، عالي ست. ر ا مهرجويي

ني تو هم سـيمر گرفتن بهـر موثر ر مي ف؟ بو

. ست نم. چه بگويم. بهر خيلي نمي . حتي موقع جايز گرفتن هم تو نا بر

. ين هم ــمي من هم بر ، س ه حدقل بهر ممنونم ــم ترنه سرها س ما گر نا من تيتر نيامد ه ــحالم خوش

. قطعا تيتر بوشتي؟ ست فيلم

ر ين قد فيلم خوبي باشد. ر نمي قعا ف

مين ۲۲ ير مين موسيق ير موسيق صد سا همه جا پر شد

ش بر صحبت با محسن چاو ــ ــز سيام ش به منــش هنگ هاي ــت يس گيتاــد ــم. خو بيد ش فتيــ صحبت ل ــتيم نشسها ي ــن ي يم. رــتا ها مو توجه ترين سما نو ست ير ــيق موسبا ه نچه ندگ با امًال ــنيد يم ــتا ها ش سه ين ــت بر س متفا خو بماند، خيل چيزها

گذشته.

موسيقى

Page 100: Shahrvand Emrouz 01

۱۰۰هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

سا همين موقع ها بو كه ؟ پا ستا بو چه حسي ست ند مشهو لبومت منتشر شد گفتي كه خيلي لي سا گذشته، حدقل بخش موسيقي، سا تو باشي

. بو. بيشتر همه چيز، نه ين كه ست من هنر خيلي لي هيچ قت به فكر ستا شد بد بيايد. ين ست. مد. من بر ين مسئله برنامه يز . ين مسئله پيش نكر. بر ين كه ين جايگا حفظ كنم، هم برنامه يز ــر نكــه . هميش ما خب برنامه هايي موجهه با مر نكر قت ها ين موضو تشديد يم بعضي بر ين مسئله برنامه

قت ها كمرنگ. مي شو بعضي ست؟ ين جايگا چگونه نگاهت به

، ال ــد خيلي خو ــت. مانت ين جايگا يك مانت سشته باشد. فقط يژ مانت برنامه يز ين نيست بر كافي ست كه موظب ين مانت باشد. بايد صند مناسبي ــت بيمه هم مي كنم. ــش پيد كند. حتي من ين مان بريممكن ست ين فر خيلي شاعرنه به نظر برسد، ما محتويش ال نيستند. مر ند ست. خيلي ها ستا بو قع گريانه ــق چشم بر كسي هم ند. عاش ــي هم تعا ند با كسنيستند. گر تو، بر ين جايگا خيلي برنامه يز كر باشي ست ــي، ين مانت ــد باش ــته ش بس به

. بدهي، شكست مي خو. يز حتيا همين مانتد هم به برنامه

. ين جو بيشتر به بستگي هم ند بي برنامه نيستم ما ، گا جه، ناخو ــه مي كنم. توجه بيش حد بر ين ، توج كا. خيلي ستا ها ــيه مي بر ــمت مسايل حاش به سحاشيه سا مي كنند تا ستا بمانند. بعضي ها مي گويند ين

. يد، حرفه ست ما من ين موضو قبو ند

ميل مبهم ستا بوفكر مي كني يك ستا بايد چه كا كند كه ستا بماند؟

بايد هما بخش تونايي ها تقويت كر كه باعث شد ست پا ضافي به نظر بي مو نيا بيايد. يك ستا به

ست. . ، جلد نشـريا مختلف بو ماني بو كـه هر

؟ ين ها بر ستا شد بوــتر س يا مصاحبه نكني خيلي ها مي گفتند گر ــا لي يك كه حس ــر مي فتد. ــي، تفا بهت نباشنند يا به غلط طالعاتي مي كر مر خيلي چيزها نمي ين يد كه بيايم توضيح بدهم. ، ال سيد به گو شا ست قد توضيح بدهم تا حس كنم فضايي كه ممكن ست جايش فته باشد، با طالعا هن مر شتباها شكل تي كه خو هم تكر ين توضيح صال عو كند. صوشت كه مطمئن مي شد جو سانه خوبي . گر ضي نبوكثر جامعه ــت به گو س خبا ، با يك با صحبت كر

. يگر نيا به صحبت با ين همه نشريه نبو مي سد، ينجا ــت. س يگر با جامعه ما متفا ــع ال جوم معاــي توضيح بدهي. بر همين نبايد هم هميشه بايد باش

شته باشيم. مر هم ستا ها نتظا بيش ين حد هما طـو كـه گفتي برخـي سـتا ها، سـعي مي كنند ستر نشا حفظ كنند خيلي فاصله شا با هويك با نباشند برخي هم هستند كه خيلي گر خيلي نزست؟ ين با چگونه نتخا تو نها برخو مي كنند.

. خيلي من خو هيچ قت، هيچ كدمشا نتخا نكرــخصا تركيبي ين حالت ــت. من ش به نتخا ما نيس. مقطعي هست كه خو نيا كه با ست خيلي ، يك خوشي قت بگذ ماني هم هست كه گر مر باشي. ــي هم ، خوش يند نه چند لي ــا ني مي س

. ين نتخا خيلي مهم ست كه مر گرفته هم خوقت بگذ ماني فتا كني. يك ماني، چگونه تو بدني چه ــد، ماني هم كا كه تما ش ــا هو عكس بگير ب

. خوهي كني بر عذست تنها باشي؟ تا گرمي هستي يا خو

، ما مر هم خيلي ــت س خو خيلي تنهايي . مثل ين كه مهما ند تنهايي ين تنهايي ست عو شو يا مهما ، به مهماني ، ما گر يك لذ مي بر

. شته باشي با تما عشقت حاضر مي شو؟ نشگا هم مي هنو

بله، لبته مسا ينقد سر شلو بو كه كمتر تونسته . نشگا بر

ست؟ ستا چطو بطه با بچه ها ها كه قيافه ها خيلي جد ستا ، خيلي خيلي خويك باشند هم نسبت ند صال بهشا نمي يد كه هل مو

هايم ظها لطف مي كنند. به كانايي هايي كه خو سـر با توجه به خالقيت ها توني ستا بماني؟ ، فكر مي كني تا چند سا بعد، مي تو

با ــت. ما گر ، مسئله من نيس ــتا ماند گفتم كه سحت ست. ضمن كه خالقيت مي پرسيد، خيالم تا حد نچه مربو ــعي مي كنم هر خو به كنم. يعني سهم. ما ين مسئله، فقط ست نجا مي به خو ست يگر هم موثرند. پشت صحنه . خيلي عومل من هميت ند

مي يد. نچه به نمايش ست كه يك ضلع مثلث ين ني هم تفاقا بخشـي نگر نه صد تشكيل هنگ، تر موفقي كه ساخت تنظيم

. ، گر جد شد شد بنيامين ستا كر، تنظيم ها فو لعا لبو سته كه بله. نيما . ، خو هم بتد كا نگر بو شت، تيم ما جد شد، فهميد كه ما بعد كه با تنظيم كنند جديد همكا كر. چو من بايد فضا جديد چه خو شد كه ين تفا فتالبو بعد من با فر فضا جديد ــر تجربه مي ك

. تنظيم شد

مين ۳۳ ير مين موسيق ير موسيق

لبو ۸۵، حاال ــا ــا پس نتش ي سه . ستا موسيق ما ي ستا ه خيل ها مرقبش هستند. مهم نيست بعض ها، نو موسيق نم پسندند. ــه خيل ها ــت ــتا س بنيامين سشته باشند. ــتش س ند، ــت سشمند گرنبهاست. ين بر خو ه خيل مرقب صحبت هايش پيدست ــد. ين ــد بمان ــت تا همچنا باش س

هو پرتعد هم م خوهند.

موسيقى

vMŠ È

bN ∫U¼

fJŽ

Page 101: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

لبو سته موفقيت خيلي ها معتقدند كه سـهم نيما قتي يك مثلث موفق تشـكيل سـت. ۸۵ كتما ناپذير

. ، چر بايد خر كر مي شويگر ــا ما م ــر ــي خو كا ك ــا خيل ــا، نيم فضــتيم با هم كا كنيم. نيما نتونست فضايي نمي تونســتم. پا به پا ما نيامد. به نظر مي مد كه شو كه مي خوس

يگر كافي ست.ست، همچنا همكا نه سريت حمد كه تر ما با فريد

مي كني؟بانش ــت. گر ــر ير س به نظر من بهترين ترنه سحمد نيا مي شد. با فريد ، بهترين ترنه سر نگليسي بوجو شنا شد با گا ها ترنه ــا ها پيش كا سست هستيم. ، با هم بسيا صميمي ختال سن ۱۵ سا

نه ها فيلم گر ميش بريت ساخت؟ فريد، تربله، من فقط ترنه ها فريد مي خونم.

؟ ند صال چر گر ميش خومن بيشتر بر كنسر سوئد كه كنسر بسيا سترتژيك ، قبو كر كه بر گر ميش بخونم. چو مهمي بوقيقه بو فضا خالي هنگ ها من حد ۳۰ ــا كل مهنگ پر ــتم با ين سه ــتاند كنسر مي تونس ما س

كنم.سـد كه ند به نظر مي ين فيلم، همه بو نه ها تر

نت بر كنند. نستند نتظا هو نتوما بسيا ند. ترنه ها، متناسب با حا هو فيلم بو

فا مي كنم. كمي، ترنه ها ساختيم من كليت كا ليل سبك هنگ «خاطر ها» تو منتشر شد، به قتي ، يك عطش عظيم بر شـنيد كا جديد تو يـژ ۸۵ . ين عطش پاسـخ مثبت لبو ۸۵ به يجا كر ين ، ين با ما . هنگ ها ترنس مجموعه بو

ند. جو نيا نه، حساسيتي به سه ترلبو ها بسيا هنگ ها ترنس هميشه بتد نتشا ــا ــر مي گيرند ما پس مدتي كه تب ش ــو توجه ق مهند. هنگ ها تر مي ، جايشا به فر كش كرهنگ ها » همه هنگ «من مشب مي مير همين ال هنگ ها ، ، بيشتر شنيد مي شو حالي كه كا لبوند. ضمنا فرمو هني» مو توجه بو «خاطر ها» «

نكنيد كه ترنه ها گر ميش به صو ، فيلم ــيد. ني به گو مر نرس ــو ســد خيلي ها، گر ميش پخش شهنگ با كيفيت بسيا يدند. يك سينما ــد كه برخي ــر ش پايين ينترنت منتشنجا شنيدند بعد هم كه فيلم نها هنگ ضبط يدئو خانگي شد، سه شبكه سيدند. به نظر من، شدند به گو مر

هنگ ها شنيد شدند.لبو گذشـت با صـال تاثير كـه مـا، جو هنگ به ين سـه حساسـيتي كه لبو شايد . ند، قابل مقايسه نبو

ني شنيدند. غلب خانو ها ير ، ــه. ما به هر حا با توجه به فضا كا بل. ضمن ين كه ين ها مي پسند من ين كاهنگ ها مربو به فيلم هستند بايد ثنا نها شنيد تا متوجه تاثيرشا تماشا فيلم هنگ شد. ضمنا نمي شد فضا ين فيلم،

. ترنس جر كرجو نـي به يـن نگر همين مسـئله، ، با مي كه سـتا كه ساخته شد

نتظا بر نكند. يك نتخا شايد نامناسب، هنگ، ــريي تنظيم ين مثلث من به ضلع ترنه ســه بهترين كيفيت با ــا مطمئنم ك طمين كامال ئه مي كنند. بد شكسته نفسي، شا بيشترين نو كاــتم كه نتونم طو ــو يعني خو هس من نگر ضلع سين مد تجربيا بسيا كه بايد كا كنم. هر چند بگويم . ــت سليقه مر هم بهتر شناخته س يا به لبو قبل عبو لبو بعد مر موفقيت ها شك نكنيد كه

مي كند.؟ ين قد نا تو تاكيد شد بو چر تبليغا فيلم،

ها ين مسئله خيلي خوشحالم، حالي كه بيلبو، همه چيز منتهي شد بو به فيلم، هيچ نشاني عومل نبوقيقا به ين علت . خوشحالم كه بخشي فر فيلم، خونندما كه مر بر شنيد صد ، شايد سي سا بوــينمايي مي فتند، گذشته يد يك فيلم س يك خونند به

باشد. ، ما ممكن بو سـت. ال موقع متفا ضـا ، پس ال ما هنگ فيلم هيچ گا حتي صفحه هم نشـو . ينترنت پيد كر هنگ جديد مي شو ، هر چند ما خو نجا هد كه ما كا ــا مي همين مسئله نشــريط، تبليغا فيلم بر نا ين ش جو يم. چو با با مسايل تخصصي سينما . ضمن ين كه خونند ستو بوــا ضعف قو فيلم ب ــن نمي تونم قضا كنم هم م

صحبت كنم.قمش شت ؟ ين مسـئله، منفعت مالي هم بريت حاال،

؟ چقد بو، خد شكر. به همين كتفا كنيد. خيلي خو بو

، با كنسـر هلنـد صحبت كر بين صحبت هايت، جر ئيلي قبل سر نند جر يك خو با شايعاتي

سيد. تو به گو ، ين تفا ــئوال جريي ين فستيو برنامه يز مسيم با ين نها عال كر جب پو من به قا ــا بو كه فتنها برنامه يز ــريط، برنامه جر نمي كنيم تا ين كه ش

ند برنامه جر شد. تغيير شتي؟ ستر . ند تو صحنه بو جر لين ين

؟ شريط چگونه بو

ستر فتن صحنه كمي نه خوشبختانه. قبل حت به فتا كه با خند خيا تفاقي ما ــتم، شــع كر با فتم. كمربند كمي بلند بو من س صحنه هنگ شر كر . بچه ها صحنه، قيچي ببرــت صحنه خوند شر مي كر ند. من بايد پش بو. ما قيچي كمربند نمي بريد. مي فتم جلو تماشاگرمد جو . موقعيت طنز عجيبي به ستم بو فو هم ميكرــت صحنه مي خنديدند. بر همين با خيا بو همه پشفتم خوشبختانه برنامه خيلي عالي حت به صحنه

جر شد.؟ ند بو همه چيز

، تما ند جو نيايد، كامال ــبهه به بله بر ين كه شمد ــد. خيلي ها كه بر تماشا كنسر ها نوخته ش ــا س ، لبو ست مثل جر ند، بعد پايا كا مي گفتند كه بو

يم. كا كر بوبـا تـو، ظهو بـر يگر يـك مسـئله جالـب . هنـو چند ما ها يك شـركت تبليغاتي بو بيلبو

. فتا تفا ين ظهو نگذشته بو كه يگر با فت. هر چند ما همه چيز مطابق برنامه يز پيش

يم. شركت قر ند؟ ين قر چگونه بو

ضبط كه خامو كني، مي گويم.؟ ين موفقيت ها چه بو نه شرقي نقش شركت تر

، كا خيلي خيلي خو بلد ست با جب پو قا حت ست. خيالم همه بابت

يا بر سـد، بنيامين، جا گر موفـق به نظر مي يا كامال فيد شد بنيامين سوگلي نه شرقي گرفته. ترين مسئله باعث تنشي ميا تو بچه ها . شركت شـد

. يا نشدند كسيژ به ينكه ستيم. ضمن نه. ما با هم خيلي ، بر بديهي سيامك كافي بر همه هست. من با علي پهلوين صحبت ها مطر نيست. صال ــتم س خوهاني خيلي . جريا ينم كر نها ضمن ين كه من هم مقابل هنگ ساخته ينكه من هم يك جو هنگ جا جهاني، با نها خيلي خو بو . كا يا كنا كشيد ، ما به نفع بو

ئه نكنم. من ترجيح كا

موسيقى ۱۰۱

Page 102: Shahrvand Emrouz 01

نقاشى۱۰۲هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

نسل پس نقال نا سپهبد نشنيد، يا شايد بهتر ست بگويم ــت ميانشا لفتي فيق شاملوس نستيم ــنيد، تنها مي كم ش، هر ــاملو با هنر شعر سر نچنا كه ش ، عميق برقر، همانطو كه شاملو هم شاعر چه بو سپهبد نقا نسل ما نبوــا خو مي شناختند، هنر ــل ما نشد، ما پد ما يش نسسو كر كه بي گزندگي، هنر نبو هنر همه لتها بو

قت هنرمند شد. تباهي پلشتي، شغل تما شتي بر كتا خو چندين مرتبه تعمد سپهبد ياقعيت همچو كلمه «تعهد» نا مي بر مدعي ست كه «من تعهد پذيرفته كه بي تفا خنثي نمانم، كه نقاشي تنها

«. يو نسا ينت ندگي ثا كه با ينكه چقد متعهد بو صرفا نه با ــتانش طو بيست سا س . به نقل فتا نمايش ستانه پا به مو صر حتر خير فقط يك با هم به هنرها معاصر گذشت تا سخنرني مجابي بشنو بر پس ــد، يا حدقل كسي يد نش لتي هيچ مو گالر

يد نشنيد كه ين ماكن ني باشد، بر بيا منويا نقاشي بهر مي گرفت هر چند ــعا طه ش ثا گا بي گا به ــو ين ند، ما نمي ش فتا ــي گبا نديد نگفت حقيقت ــانه ــه خياال نقاش يش كه ، بر بو ــي ندگان مر مر مي كر ما نقا مر ، (برخال خيلي ها كه با مر ند بو

ما هنرشا بر مر نيست.)ــدگا مان با ــن خري هنرمندني بو كه نقاشي عرصه ــتند، نس مي ــيد كشــي ها سا ها شاملو بر نقاشتي : هنر شها ــته بو ۶۰ نوشقانه/ نو كه فاجعه هست صا

شناسد. هي حشمت موهونش با ترجمه مي كند/ تا ين كه ين تلقي نقاشي تا چه ند هنرمند به پيش مي بر يم، ما ، خو حديث مفصلي ست! بگذ يا به تسلسل مي ندما كه كال ها مزحم قت چه ــپهبد هميشه همه سقت كه صو ها ماسك مانند خبرچينش كشيد چه ، هميشه هنرمند ــتهز مي كر ها توخالي طرفش س، مي خوست چيز توضيح بدهد كه نمي شد با له بو هل مجاثا نباشتگي همين بانشا كسي جر نمي كر به

كر تر كنايه سانسو ست كه شيرين به نظر مي يند.

ــت. س ــت، كابو تير تا ــي مامن نيس نيا نقاشــا تهديد تا خانه ش ــپهبد تعزيبي مدمند، س ها ــند فريا ــند، مي كش ها بلند مي كش نتظا ــوند، مي شني ني كه به گربه مي مانند پد مي كشند منز مي شوند، ماكا مضطربي كه غو كشيد ند كو كي به نه كو كه ماها شد ند، ينها جهاني بو كه جهاني بسيا بلندتر قدشا سپهبد البه اليش نفس مي كشيد.با ين حا تكر فضاها سفيد هيد مي گذشت، شايد بر نه بو كه با نقاشي هايش،

نجا قر گرفت! به ناكجايي كه مي شد مي مي شنو با كنايه قت خبر مر ستي كه هر . مر به جمع بند قتش شد بو طمانينه مي گويد: «ظيفه ما قع ين حقيقتي ست، بعد مر ــاند» مي سصرفا جمع بند ست، نقد نيست، ما نمي شو چيز نوشت ، نجايي كه سپهبد جمع بند كر بي تفا گوشه يستاــد يد ش هه خير) بر ما حياتش (حدقل با ــت، عمال نوشتن ش گا ــر ناسا ثا س يابي غدشلو كا سا نيست! سپهبد به طو حتم همانگونه كه ها ، با شناسي بو با نوشته: تكنيك تونمند بزقت ال شد به بينند كشيد، ما ها ين تونايي هر بامند هم نشد، گر بخوهم خيلي كلي همين سير فزثا جمع بند شت) ين يا فرصت كوتا (بر نوشتن ثا كه به ، ــيم خوهم كر نها به گر صلي تقس كنم ــلو مي خوهد «حر غدش قو » بزند بقيه كه سر ــا حســيد شد ند، تفنن فر با كشــتد گر س لبته من كه

ين نقاشي ها هستم.ــر ــپهبد كه س ــن س مگي خيا كا مي كند بيش ــو ســپهبد كه قصد مي كند تا س . به ــت مي س كا هنر كند ــال هايي ليل برخ همين با)، به سمت كه ( جماعت ند ــو مي ــو س ــر محت هنــلنبه نجايي كه قلنبه س معتقد ــد نمي خوهد جا گويي نمي كن . ــي بگذ ها تو خال ــعا پا شــيا تر مي چرخد، به هنش ســخ صريح تر به طو طبيعي پاســا جامع الطر ما كه مق هد، ما ــش مي حوســيو گر ها يابي كند، حد ثغو ش مي خوهد جها شت مي نويسم . كنو كه ين يا ئاليستي جلوتر نمي سوقتي ما ست، ــته ــاعت خا سپا نگذش هنو ۲۴ سضو ) مر مي كنم به ثا ( كتابي با نا خو مجموعه نم سا ها خير مانه نقاشي مي بينم. نمي نعكا

يا صال مصو كر ست؟ چگونه مصو كر ست ، پالت ين نسل نگ مي با ــل كم كم ــپهبد نس ما س

فته ست. فتر شعر بسته بامد خشك شد ست،

سپهبد مي بايست فقد ند نوستالژيك بخشي ما شكل نمي گرفت . هنر بي مانه جست جو كر ما

يي نيافت. ما يگر تمانش پا گوشه ــتي س مانه ببيند به ينه ــو مي خ ــه ينكينه بو منعكس كر ــم، ما به طو حتم همين نمي فهمستش خاموشش مستا ۸۵ كا خو خو ها باالخر ضح نسبت به جها قيق كنش ها به شد . عوطف كريني مثل ــم مي يد. عنا ثا به چش ين پيرموني حتي عنا ، ، شا سر ــنا ، مصاحبه، ناش ، كابو هرخند، تر ــخ، مس

، ماسك، غريو ... يد مصنو ، مسلخ، هه ۷۰ گويي تامل بيشتر نسبت به جها سط ثا ند، ثا گرفيكي تر لبته شخصي تر شد بو ، پيد كر بوفضاها تركيب بند هايش مبتني بر حو شكل نمي گرفتند لت فريب چشم بينند نمي شناخت نتز نجايي كه ها ند. لكه ها سپهبد بي سبب ــد بو شتني تر ش ست خرين ، لبته تا ــتكي كا مي كر ــد بو هر تا ش نش. شايد نشا چيز شعا مي يد هنو ثا كه من ، ست مي ــي ــند كه كدمين نقاش گر من بپرسمكا ند صو ها بدبين شكا سا ها ۵۵ ۵۶ يا يايي . من سپهبد با پرند كال ها ۵۲ ۵۴ نا ببرقيق ترين بخش ختي به يا مي كه شايد بي فا بر حشت مي بو كه نتونست هيچ قت جهانش خالي

. حش شا ببيند،

سپهبد (۱۳۸۵۱۳۸۵--۱۳۳۰۱۳۳۰)) سپهبد (گا يا عليرضا گا يا عليرضا

تن شوكر كاشف فرÈdE “ËdN

ترجما فاجعهبا نقاش ها سا ها ۶۰ عليرضا سپهبد

صحنه چه مي توند گفتيگر با تهي ست؟ به هنگامي كه با

يبايي به كا نيست ين جا مطلق يبا باشد پو نيز مي بايد يو كه كاغذ

غيا نساجها هويتي نيست،

يخ غيا تاهنر

عشو بي عا ست،ها بسته

فتن ست ... حشت فريبكا لو حمد شاملو

“UÝd¹

uBð Ë

‘UI

¨b³N

áÝ« U{

dOKŽ

۱۳۵۵ ¨b³NáÝ« U{dOKŽ dŁ« V d UÐ vŠ«dÞ

Page 103: Shahrvand Emrouz 01

نقاشىهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۱۰۳

سپهبد بر خيل ها با كال هايش يا ماند. نمايشگاهي كه ۳۱ سا پيش گالر سيحو برگز شد. نقاشي ها جو ند. شا جلب كر ــت ند ساله نظر خيلي ها به خو بيسيل ها سياسي گوناگوني كال هايش شد. تفسيرها تاشت كه ين موجو سيا جو ما هميشه ين سئو بريم ند، چر قت نشستن همه چيز تحت نظر بي چشم كه

، يافته ند؟ مد نقاشي ها سپهبد جا مني بر فر نشجو بو شتيم كه «... سه، چها سالگي همسايه تا ها خالي نستيتو پاستو كا مي كر يكي . گهگاهي نستيتو بريم حيوني هايي ندگي مي كر خانه ما . ين طو شد كه من ، طوطي كال : قرقي، خرگو مي هر صاحب يك با حش كوچك خصوصي شد خوهر ــت، بريشا نا مي گذش قا ما به با با ين حيو يم. بونها هم بعد مدتي با ما نس گرفته يم ست كر بو جا ند. من جوجه كالغم خيلي ــد بو ــد همبا ما ش ن بو، تو گهو چوبي كوچكي كه بريما شتم، ــت س . ساني تن نمي ، كه لبته به ند، مي خوباند هديه بوشتند حيوناتم نها كه بچه تا مهما ها مي مدند، مخصوصا . تا جوجه كالغم عا تو گنجه قايم مي كرفتيم، ــد. يك به مهماني بو كه تو گهو بكشيد جوجه كال ، قتي كه برگشتيم گنجه با كرنش ال محو يد گر ــته تو گهو كه مي خوس

گهو گير كر خفه شد ست. گريه تمامي ندشت، ستم بگيرند، گذشته نمي گذشتم پرند مر

. ضي به تركش نبو حيو بو گرفته بو من ند ــر كر ــر كال مر من گرفتند پ باالخفعه سر يم كه يك به بو . من خوهر نگر با پشت بامدند با چند مد. چند كال حيا ــد كال ها صسما حيا ما سيا كال هايي شد كه با يگر تا ين كه كال ند. مي خوستيم بير كنا حيا ما چر مي غا هياهو غاند، مي ، ما گفت: بچه بير نر ين ها چشمت بر. من خوهر پشت فكر مي كنند جوجه شا تو كشته ند مد بو شيشه كال ها مي پاييديم كه پشت با فر قتي كال ها ين طر طر مي پريدند. قشقر كنا . با خو ــر جوجه كال مر با نبو فتند، ثثه با من ماند خو كابو ند؟ كال حا بر بو

بيد تا سا ها. شر كر به كشيد كال ...»، عتر به خفقا ... مانه خو يت بيانيه ها سياسي، با ين سو سو مي شنيديم، يگر كه شت هز بريت شت. ما نقا خو نقاشي ها سپهبد مي تو يا نقاشي مانيفست ها سياسي نشا مي گير كر ست. سالي؟ به گمانم، نقاشي لما هز يا خاطر خرناپذيرترين مونع ست كه مي توند ضخيم ترين نفو جهي شير محصص ستي با هن ها نفو كند. ــكافد بش. سپهبد جو كه نيا تغيير نگا سپهبد به نقاشي به ميا گرفيك نقاشي نوسا بو با كمك محصص به ست يافت. فعاليت مجله «تماشا» مشتركي ميا ين ميز نقاشي گر نيا باعث شد كه بتوند تصويرسا با ، فتند، به قو خو » سوييس بزند. كال هايش كه به «با

ند. ين كه نقا بماند، ميد پا برجا كرــو مي كند كه ع ــد هايش مي بين ــا كا پاكب ، ضا جو ، محمد عتما نه نمايشگا جمعي با شركت پرلين نمايش ــن ي ــد. ــركت كن ، ش ــد خاكد خو حنلو كه كال ها مي بيند، ــير . فير ش ــپهبد بو ثا س جد مه ، بر ــربا فتن به س ــويق مي كند كه به جا تشــر چند كه موفق به گرفتن . ه ــو بر تحصيل به خا كشيا كالج بو تحصيلي نمي شو ما مي كند به يو مي فتم .«به بريتيش ميو نگلستا مي لبته به خر پدهايي . تو چو موميايي ها مصر توجهم جلب كر بونها همزما بو ين موميايي ها با پاستل مي ساختم، كه نمايش ها ــيد، با كشتا ــي كه ير مي س با خبرها موحشند ها خيابا ها به ين موميايي ها حولي سا ۵۶. كشتگا طنانم ، بر هم ثا يگر مي بخشيد. كفن پيچيد معنايي ند، جنبه شو ها كشو بو جي ها كه جريا بر خاها، هنو شت. لحن سياسي كا ــي تند سياســتم، ش حي خاصي ين موقع حاال . ند مي بريم ــال مي گدخت، غم غربت مر تش نق ــم كه طن يا سر مه لو مر ، تنهايي . مر پد بيشتر مي كرغني بو نگ . نديشه ساختن تابلوها منز كر بو. شر ما تا كوچك ما جا عملي كر ين كا نمي

قيقي نگي كه ساخت سا ها مد ــاختن كا كر به سهايم حكايت مي كند، ين شت عمق نز هايم هستند، فضا عشق مر همسر پد سو كا. موقع بر ندختن يرنشهر كنا شاملو ــا بو نوس. هما طو كه بعدها كتا جمعه به تنظيم مجله مد بو. هيجا سهيم شد سرنوشت ملت مر لند ــاند مي سگا فر . پا ، به سربا حضا شد كند، هفتم مهر ير بو

يك مي شد ...» ها نهايي نز كر حاال نقال به . ــو يد مي ش ضو ثا به بيا ــه نفو لبتثا سيا سپيد حضو ــير محصص نيز ش لبته ند كه سپهبد بالند تر مي كند. ليتوگرفي هايي كه ين تاثير ند مضا هما سا ها يعني ۱۳۵۶ برخو ، مصاحبه، ، تر : عتر يني همچو ثا با عنا نمايا ست. نگ ما بي صد پا پر ، نتظا ... لبته ين ميا كابو. تقسيم بند ها، بافت ها، يد مي شو «فرنسيس بيكن» نيز هد كه سپهبد نگلستا نگي ... نشا مي فضاها تخت

شته ست. هني جست جوگر چشمي تيزبين لم مي خوهد ست قتي جايي مي شو كه شلو ...»لم مي گير ــم ــر گر نتون ــه هر م كــا ش ثا يگر يد مها ها . با ــو بي حوصله مي شمي مثل «ميلتن ها . تاثير كا ــد مي ش خو » تابلوها من نيست ما تربيت هنر من هست يا لگيزتقسيم بند ها قو «گريت» يا «بيكن» من ينها ستايش نها يا گرفته تا بتونم بيا خا خو پيد كنم. ، كر يد ، پس ــنيد نلو ش ــير لين با فير ش نا بيكن قتي گفتم نه، نمايشگا كال هايم گفت بيكن مي شناسي؟ نيا شما خيلي شبيه به هم ست. نگليس كه بو گفت ، مر هم يد يك پا فتم پيد كر غو با ين همه خيلي جذ با ، الليك بو شكسته

، تماشايش كر همين ...» فتا متشخص، با حر نز. مر ئاليسم نقاشي چه جايگاهي نم، قعا نمي ظيفه به تصوير كشيد علمي جانو نيست. يگر نقا قشا قت قبله عا ها نيست كه هر با يگر كاتب نقا . خو نتخا مي كند كه چه بكشد ست بر قلم بر جنبيد، . شن نتخا كر چگونه بكشد. به عقيد سپهبد بهترين

ئاليستي، نقال شتم كه ين تجربه ست «... خيلي . جع به تكنيك فكر كر جنگ ثبت كنم، مد ها هنم ين بو . ته يامي كه ضر پيا ساني فو فوتي بوينه باشد، مي شد كه ين تابلوها شيو بيا شما بايد مثل . ضي نمي كر يد، ما بها فضا پشت شيشه مشجر هم مخصوصا نقاشي ها پا ين به نقال مي پر شتم نقاشي همه چيز پر هيجا خشم خر ست... . ــد ندگي ملتم جذ مي ش مي كر خيلي عميق متن هايي ئاليستي بر كا عد بعد ير گرفتند كه ين شيو ــتفا ــت، بايد تكنيك تا تر س ــن چنيني، كهنه س يقت نديشيد به فن . جد ين موضو كه موقع مي كربا بر ثبت شگر نبو هنو هم فكر مي كنم كه بيا

ثه كشو بهترين شيو بو ست ...» مهم ترين حاگير حو ــه ــو بيا مي كند ك ــپهبد هر چند خ سيتگر ين تفاقا نيست. بلكه جتماعي ست ما فكر مي كنم نش جست جو ين نمونه ها جتماعي باعث مي شدند كه كند. شايد ين حر يك گمانه ني بيش نباشد بر مني كه هرگز

. نبا كر ثا با سپهبد حرفي نز - شاعرني كه پشت جلد كتا هايشا يكي به شاعر نزجل سياسي، تفاقي يكي به ند- نز سياسيو مضا مي كر. به نظر ين تفاقي ست كه سرسر قر بيستم هن نبو

سپهبد سپهبدبر عليرضا بر عليرضا

ختا پر مي كنند نجا كه œ«ó všd¼U U{—bL×

Page 104: Shahrvand Emrouz 01

نقاشى۱۰۴هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

سپانيا فرنسه گرفته لبته هنر. ست. فرگرفته يكي نقا نويسند تجربه مريكا التين. همگي ين نز تا ــي هم پيما يد سياس كر ند همگي موجهه با يك ــد ند. گاهي شاعر بر نقا مي نويسد گاهي يا هم نظر شنچنا فرسو نگين مي كند. لبته ها نقا بر شاعر قلم يگر به كا نمي يند نقا تيزهو تر ست مي شوند كه با ست. ئما حا نو كر كه با بن بست موجه شو ــتا به سا ۱۳۶۹ ــپهبد كه گالر گلس غالي س ها كا. لبته فكر مي كنم نمايش شد نشاني چنين تالشي بوــو ميا كاغذ خط. ــر بر ب با س بهمن محصص - ها بهمن محصص هستند ها سپهبد هما گا مينتوسو بيشتر كشيد شدند. گويي مجسمه ها قت كه با ــت ها خير شد ند، ناگها سر س برنز محصص، كه به

نند ما نگا مي كنند. برمي گر، حاال ــي جانو بو گير جهان ــا من قيق »، علت ين بو ــي ــر به ين جانو نقش مثبت منف چيك بربر ، نيمه تا ــي نسا فكر مي كر نوس كه به چهر ندگي گر بو مقابل ــن طبيعت. يك طر ش نيمه ، با توجه به جهاني معصوميت بي پناهي گويد كه ، مي ــد ــتو ش س كه برپايه تنا بقا قرباني كنند قرباني شوند كنا هم با هم نبو ــا ــب ها بمب ند. ش مفهو سوسه ها ــما نمي تونيد ــا بي گنا ش جسنوسي فا شويد. من با ين جها تناقض ها چهر متالشي شد كه ساختم شا به ين ... ما چيستيم جها پس سبعيت نامني بو، حساسيت ما ، محفوظا ما جز تجربه هامانيا خا كه به صو تصوير تمثيل بربر ، هنيت ما تركيب ها گوناگو مرتبط با شكا مي كنيم. نقا مثل سينماگر نيست كه شته باشد فريم ها فر ممتد ختيا يك فريم يخ نتخا شد بين يك ميليو ــد، خب ين فريم ــم بايد تما حرفش بزن فرينش تجربه مها مجموعه منجمد تمامي ين ــش مي خوند تونايي ها نقا به چالــو كر باشد كه س گا مها بايد ناخوهنگا كا بي ختيا هما بشو كه مي خوستي نها هيچ گا تر ندگي قت جانو بايد باشد... من ند ها ئمي شا كا من، گو حضو نكر حضو يا با حش مي فتم، بيشتر موقع قتي لند بو هنم ست. ندگا پرند ها توجه نجا بو به شكا نها، غذ خو ، خرگو سفيد تو قفسش شتم. موقع غذ ما بو بو، بالفاصله به ــت فر ند نس ند، ما كه مي ها كريد بو ، خرگو كنج قفس كز كر بو مي لر ــه نكر حملحشتناكي بو كه شايد نيم ساعت جلو مي مد، با بطه ها ــيد، فاجعه بو با من به يا چه طو كش ، يگا جذ بو ، يعني تغذيه قعه سا . بشر كه نيفتا. كا هنرمند با با مي توند صدگونه تصوير شو تعبير گر

تا حسي هاست.» ين تصويرها لبه تصاال بصر باسپهبد شر به نوشتن كنم، ــتم به يا ماني كه مي خوسبا مر كنم بعد به ين يگر سعي كر نوشته ها سيد لي به نظر سيد كه حر تا بر گفتن ند نتيجه ــيني سپهبد باعث شد حر هايش كه گويي كنج عزلت نش. به همين علت جسته يگر گم شو يل ها شخصي ميا تاگريخته حر هايش نقل كر تا شايد بهترين كليد باشد بر

مز نقاشي هايش. نيا پر - به يافتن- نه كشف كر

همين چند هفته پاياني سا ۱۳۸۵ » نمايشگاهي بو كه «علي صغر محتايگر يا مرتضي تهر برپا كر كه يك با مميز بيفتيم. هر چند ست تا بگوييم ست ، فته ست. محتا ما ياگا قديم مميز ست، كه هه ۴۰- كه هنو حسرتشيم- با مميز فتر . مي گويند كه با هم همكا بوند. مميز طر شتند كا گرفيك مي كر

ما چيزهايي كشيد كه هنو «كتا هفته» شاملو بو « يم. تاكيد بر «هنو ــا ستش ــت هم بر ما تا سنامه بر ين ست كه تصويرسا مجله، چيز مثل كا ماني به بعد تنها به كا مو يخ مصر ست كه تاست شبا ، هما نامه نگا هنر مي يد. محتاستش ها قديمي مد هما كا مميز، ين سا ۱۳۸۵ . سا قبل تر ، جر بز كر قا كر نمايش ين با، محتا يكي نيا بو بستر بيما كه مميز ين يرين بر هم مضايي ست لينش، بر ها، ين كاير نوشت بر «علي صغر جا پا كا گذشت به طنز » كند » گذشت تا «خا » يك نقطه باال « محتاها مميز ، كا » كند. محتا ير كه كلمه «جا يك نقطه ــما «كتا هفته» نتخا چند البه ال چندين ش

. بربر ند صلي جر كر بوجد همه تفاسير مثبتي كه مي تو بر كا محتا نوشت، . ند كر ست ست يا ــت كه ين نكته قبا توجه سها خانه شا يو حاال چند نفر تهر هستند كه ند. تصويرسا ها ، كه پر خاطر ست، ثر مميز مميز، ... نه! چندتايي تصويرسا ها مميز، تونستند، جاني

نگي. با بگيرند. بر جاها، همه مميز نبو چند نفر خريد ــا كا م. ند مميز همه هنر ما نبو ستد مميز نبو تابلوها، همه

» باشد كه نم «تكر ــت خو يا نمي س ــايد كمي شها خو هنر ما تكثير نمي شوند. حتما شد بپرسيم چر كانا غمگين، پيكاسو، نقاشي فيقي يكي ست كه خانه ــد كه باال مبل ها ستيل خانه ــپانيايي، ببينيد يا ش سئاليست قر هجدهم يا ، تابلويي كپي يك نقا قوها ــيك ببينيد. ما شد كه تا به حا پوستر كا كالس

يگر ببينيد؟ ، مافي يا ، سپهر يسي، محصص، قي پيد شو بخوهد چنين چيز به گر هم صاحب يو خانه نصب كند، حتما موفق نمي شو يا كه بايد ــتش برسد صل كا ين س پولي، نه چند كم، جايي به شتن ثر هنرمند يرني ، يا كه ــتا بخر س ، يد لش بگذ هر گاهي نمايشگاهي بايد بر بكشد.قصد ند بخش خصوصي ترغيب كنم كه چنين كا ــا قبل ميا قفسه ها قديمي يك هد.يكي س نجا غدشلو يدين شي مجموعه پوستر نقاشي ها كتا فرنها مي گذشت هنو هه نتشا يك به پيد كر كه نز. پوسترها ــت.البد ناشر پوسترها ضر كر بو خريد ندشيكي ها نز ند كه صال با صل كا ــم ند ها كوچك بو ه

نگي جاt «“d ÂUÝ

ــت. به نظر صال عقالني نيست كه بخوهيم ــي ندش حساسها مهم نقاشا يرني ناشر نصيحت كنيم كه بيايد كاــتر چا كنيد. ما يك با ــب به صو پوس با كيفيت مناسشته باشيم، ثربخشي حرفما ميد به يگر بد كه بد نيست به مسئوال هنر مملكت يا كنيم كه ين قبيل ــعه ــتند كه مركز توس نها هس ــت نهاس ظايف ها كاهنرها تجسمي، مركز هنرها تجسمي، مو هنرها معاصر، ين قبيل سالمي يا حو هنر بايد ــا ش فرهنگ نيم ند. هر چند مي ستو كا بگذ حركت ها هنر

جه هنر محد ست. نيد كه بو شما هم مي هند هنر به جه به هنر نمي گرفتا باطلي شد يم. بوشناست.همين ميا مر نمي يد مر چشمشا به هنر نامر هستند كه بچه ها هنر تربيت مي كنند همين كيل مديركل شدند، پل ساختما ير بچه ها بعد كه

هند. جه نمي ند ما به هنر بو خو مي سا ناها. شايد با ين جيب ــته شو ين باطل بايد شكستايي پوستر چا جيب كر مدير كنوني، بشو چها. قضيه ين ــش ــب نماي نها جاها مناس كر . ينجاست كه گر هم چا نيست كه پوستر چا نمي شو

ند. شي ند شو جايي جز قفسه كتا فرــت گر بگوييم كه بيايد گا نتظا بيهو س ين هش هيد. گر نه، ين بهترين ثا مد نمايش ــن يــي پشت سر مدير ناظم ــي بچگي نقاش قتي كس . بويد نقاشي عا مي كند. معلم ببيند، حتما كم كم چشمش به عو ، مشهد شير ، صفها هيد شما به شهر تهر جا ها نگا كنيم ببينيم چه يو قت به كنم تا يك با ين با با ــر توني، پس مي بينيم. عكس مو گربه خر ها كامر خو قيافه كه مد شما به خريد تشويق مي كنند، نها هم شما به جي كه ير متحر فوتباليست ها خا يا تصانم تا كي ما بايد سو بصريما خريد تشويق مي كنند. نمي

؟ سه، محل كا معابر تضعيف شو خانه، مدــر مي كنيم ــپهبد فك ها كه مد به عليرضا س ــن يــم كه فرمو مي كنيم. حر مي نيم. مد نگرنينقاشي هايش مي مجموعه ها خصوصي، گر مي شو ــپهبد نقاشي تصويرسا يا تجربه كه س بعد چه؟

؟ شت، به تجربه بصر مر منتقل مي شو، هنرمند يرني ست كه تنها بر ين سرنوشت محتوفرينش هنر نهاست كه ند ند بر قشر خاصي مر ، شايد تا بد، بايد منتظر بماند تا ند. هنرمند يرني گويا هنو

ثر چو پيكاسو با قيمت ها مناسب چا كنند .

۱۳۵۴

¨b³N

áÝ« U{

dOKŽثر

،۵۰Ê

Page 105: Shahrvand Emrouz 01

نجا بو ين مر و قا ۱۰۹ ن ۱۰۷ فتا نويسند تهر ۱۰۶و ي مترجم يا باش ه م نديش ۱۱۲ ۱۱۰ مترجم

ن ير ما ستا ــايد مهم ترين جايز ــالمي ير ش ــا جمهو س كتا س

بيا هد ــه ــه حو ها مختلف جمل ــت ك لتي سسانه چشمگير . مهم ترين جهت، ين كه ُبعد مي شوبيا مي توند باعث ترغيب مخاطباني به خصو حو ند بعد ــانه ها تخصصي تما س ــو كه به ند با شمسا با جايز پنجا سكه بها قتصا كه به خصو ــما ــندگا يك فرصت قتصا خا به ش ــتر نويس بر بيشــكل ــا كه به ش نيم ين كتا س ــت. هما طو كه مي مي ف ، شا سالمي برگز مي شو ــو فرهنگ مستقيم سستا يرني جايز هد نمي كر ــالي بو كه حو چند سهايي فتا همين باعث شد بو تا جنا ها مختلف به نتقا ستا يرني ند. مسا ما قصه حو متوليا ين جايز بپرصلي بخش مو ــا ه عال نامز ــد. با قم ش يگر جو ، ــطرنج با ماشين قيامت» ثر حبيب حمد ما «ش نظر چها «ندكي سايه» ثر حمدبيگدلي، «سپيد يرني» ثر ميرحسين «چهل تن» «شما كه غريبه نيستيد» ثر هوشنگ مر كرماني يافت ين جايز شدند. جايز كه نهايت به «حمد شايسته . نصر ميرحسن چهل سيد. ما ين پايا ماجر نبو بيگدلي» ها حاميا ، نتقا ــه ــن گرفته تا جو مجيد حميد ب تحبيب حمد گرفت تا حاشيه قر گرفتن مر كرماني شنفكر هد جايز به حمد بيگدلي گرفته تعجب محافل ، ين جايز ــند كثر مخاطبا سيستم مسا تا ناخرسختال ها چا ُبعد سياسي شد كه چيز فرتر جريا ها، سي . هما طو كه بر بيا بو ــو هالي گمانه ني ها مرستك تك نويسندگا شا شد ست. ين جايز حساسي يو بي عتما ــد كه ماني هد ش ــا ش حيا فته ــا باالتر ش ــي ها ــا هالي فرهنگ برخ ميما ها، باطل كر بسيا ، توقيف برخي ــت. مير مميز سشا يه ناشر با ــديد ميا تحا ئمي، ختال ش ها مجوــم ين مرس جو بو كه ... فضايي ملتهب به شا متوليا بي با گير جنا ها مختلف برگز شد. ــيد س ين جايز به باالترين حد خو ين موقعيت به بهانه ــه كه چه ن ــانه محافظه كا ــي مصلحت نديش حتي مشــت ، نتونس ــو بو ها چه عال برگزيد محس نتخا نامزــم جلوگير كند. ين مرس گير ها گا تند لفظي بعد سطه لخو شدند متعهدين به شنفكر با نصر چهل تن ضح شفا مقابل ما حبيب حمد به شكلي كنا گذشتن بيا به عنو ُبژ ند نهايت صو گريا قد علم كريگر حمد بيگدلي با سكوتي نسبي فت. سويي موضو محا

سو هر جنا موجه شد، جايز محمو حمد نژ ضح گشت. مر كرمان هم كه گرفت به نجف با صفها بابو قر ست يا كمكي ين جريا باشد، صال خو ماجر شا شنفكر كه نامز ند، جنا ها . ين حاشيه نكركنندگا جايز ــم برخي برگز فا كر بو خش نها صو ــدند ميد به نويسندگاني يا ماجر نش ، برنگيخته بوها فكر به جريا حاكم كر ند كه نظر كا ــذ كر گشا ضي كه مد ها قبل با ند. متعهدين نا يك تر بو نزها خو طرفد ها ــا چانه ني بو كم كم مر حند، با ين نتخا عكس لعمل نشا صريحا ين جد مي كر، خانه ــا ين فش ند. ــي بو متهم كر جايز به سياسشكا عال كند همين كافي بو تا ــامي س ناچا شد گا يد گرفته ند كه . كساني حبيب حمد نا ــو شهقا ها نجمن نه چند كنا حمد ها، ميرخاني ها قلم به سر يك ميز مي نشستند. ( شايد مي نشستيد) ين تصوير، ــيد كه س ــن قر كا به جايي ــل متعهدي مقابند. شاخص پي به يكديگر نتقا كر نظرها پي پاسخ ها ظهائيس نجمن قلم ميرخاني ضا گر منتقد نويسندگا متعهد نويسند پرمخاطب ين جريا بو كه نامه تحت عنو «ما متنفريم» حمله سختي به صو فكر حتي گذشته نو . لبته نامه بي پاسخ نماند فير بسيا ين كرجاللي با لحني بسيا تند به ميرخاني جو ... هر حا ين بي بابت جريا پيچيد ني كه جامعه كليت به همر فشا فرجو شد مميز تحمل مي كند، يك جما غيرعلني به شنفكر متعهدين به شكلي غيرعلني لبته با حفظ ين كه ند. ين جريا كه يخي شا كنا هم يستا ها هميشگي تا مرهد جايز ــاهد بو موقعيتي مانند كمي قبل تر نيز قابل مشيگر برخي منتقد ين نكته ــا فرگير شد. سو كتا ســت بيشتر بر ــا كه قر س ند كه چر ين كتا س مطر كر ، ماني كه پيچيد ، جايز به سليقه عمومي تصميم بگيرما بي شا خوني شو شاعرنه بر مخاطبي كه قبال نهايت يا پير بو ست، بسيا غريب به نظر مي سد. ين تحليل صحه بي بو تصميم هيئت جايز كتا ــو به غير يگر بــالمي ير ين كه قر بو ين جايز بد ــا جمهو س سهايي ، مگر نو نتقا نه جر شو يه محافظه كا سر صد با شته به حدقل برسد. تفاقي كه نه جو كه برگز نشد شا نتخابي ــد تا تنها ند بلكه باعث شــنگين ين نو نتخا خت هزينه س تا همين لحظه حا پرباشند. جالب ين كه كمتر نتقا به حمد بيگدلي شد، بلكه قه كر بستگي با جناحي با سكو بد ليل عد به

ين نگا مصلحت گريانه تال كر فتندكه با ني ــر سشنفكر متعهد تلعق ند تا جايز ما به هيچ كد جنا ها بوــد با تفا ن ين لبته ــر صدها بخوبد. نگير سغا جنا متعهدين با يت چهل تن ــنفكر با محو ش جنا . پايا بايد گفت كه جريا كتا مه ــت حمد ي محوبط هر جنا با فرهنگ تر شد شو سا مسا به بطي كه مدتي بو به تير گي گرييد بو شا سالمي نجاميد.

. مه سيد هنو هم ند به نهايت خو با ين ما ترجمه ستا

عترضاتي پشت سر ، هد جايز كتا سا هر سا بعد ، هم خبرگز ها مو نحو عملكر منتشر مي شونتخا نهايي ، ــا ث عترضاتي مو كيفيت ترجمه ــت كه هيچ نتخابي نهايت . طبيعي س ــا ش چند چو كامترهايي بر ين يا مي شو پا ، ما ضي نگه نمي همه

نتخا ها لحا كر كه عترضا به حدقل برساند؟يك به يك قرني كه جايز نوبل نظر بگيريد. طو نزقت نا عال نشد ست. ين جايز برگز مي شو هيچ ها عال ما هد جايز نوبل فهرستي سامي نا نامز هرگز تا ، نوبل هيچ قت نامز ندشته ست. هميشه هميشه نمي شوــت. س صلي عال كر ين نا هما برند فقط يك نا تما ين سا ها تنها عنوني- مالحظه مي كنيد كه برچسب ير سئو بر ين ست بي نوبل - كه عتبا ستفا نكر بي، يك جايز سياسي ، نوبل بيش يك جايز كه همه جهايگر سياست ــت كه مثل خيلي چيزها نند. طبيعي س مي ثا نويسندگاني كه ، به يژ بيا جد كر هم نمي شو ما بر ندگي مي كنند، هايي با تنش ها عميق سياسي كشوگه ها سياسي، فمينيستي شتن بي، هما طو كه يك ثر ، ندشتن هم مي توند متيا شبيه به متيا محسو مي شوبيا محض باشند. به نبا بيا ؛ جايي كه هل محسو شوليل هم هست كه عنو سياسي جايز نوبل- لبته بيشتر همين نيا بياتي ها سرسر يگر سا ها خير- بيش هر چيز هميشه با ين سئو موجه كر ست كه چر ين جايز ين قد سياسي ست. ما يك صل نتخا تمامي برندگا جايز نوبل ــا ها لحا شد ست: تمامي برند ها نوبل حايز ين س ، شر حياتي مهم بر برند شد چنين جايز هستند: نبو. نمونه همين نبو غيرمتعا ــكل غيرمتعا حتي شيد: لفريد يلينك مي تو نتخا سه سا پيش نوبل تريشي نتخا همين نبو ست كه باعث مي شو به هيئت ــد- حتر گذشت. همين - حاال هرچه كه مي خوهد باشنيا يگر معتبر يگر مي شو جويز كشمكش به شكل

ما متهم مي كنيم۱۱ ۱۳۸۵۱۳۸۵ ند كتا سا ند كتا ساپر پر

U¼ ÈdOB öO ? Âdš v «œe¹ ÈbN

dN ∫ f

Page 106: Shahrvand Emrouz 01

گزارش ادبىهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

، نخستين ــنا ير ش ــند نا ــن چهل تن نويس ميرحسهه پنجا بيا سا ها ميا فعاليت ها خو حو . چهل تن متولد ۱۳۳۵ ست. با چا كتا «صيغه» غا كرــندگا يرني » به جمع نويس ــل به پنجر فوال خي » ثا چند به مر چهل تن ــا ها تا به . س عال كر ما مي شوند. ستا ساند كه به تنا شامل مجموعه چا ــصت خو هيئت نويسند هه ش چهل تن سا ها ــم- ضه قاس ثا مانند . ــر كر ــا جها بيني خا مط ب-۱۳۷۱، مهر ــي صديم نز يگر كس ينه- ۱۳۶۹، ۱۳۶۲- تاال - -۱۳۸۰، عشق بانو ناتما گيا -۱۳۷۷، تهر شهر بي سما

ــند تبديل كر ند كه با حضو ــه نويس ۱۳۸۱ ... بيرني ها مختلف ــد نساني، شخصيت ها به شثا ميرحسن چهل تن مضاميني مانند ــد. يخي مي نديش تاها فتا يقي ين چنين خا ، شكست مصا فاجعه، تريت كشيد مي شوند. جمعي صو فر قهرما ها به نسا ين طو گفت كه چهل تن با محو قر قع مي تو ما هايي شناخته - يد يخ شنفكر يا تا يرني- بيشتر نو

۱۰۶يد. بين نتخا نهايي برندگا جايز بوكر جايز ملي كتا هم نچه كه بوكر ها . جو مريكا هميشه فاصله ها نجومي ند برعكس. ما يك مريكايي قبو ند مي پسندند، صال منتقد شن ست. هر گر هميشه بد چيز سا هاست كه - چه جامعه هيچ شبهه كامال مشخص ند پشت نتخا خونچه ــد چه ندشته باشد- يستا ند. شته باش ــت س ير كامال قيا ضعيت موجو ــريطي، با گفته شد، هر ش، گر قد عتبا ــت. ما جايز كتا سا ير مع لفا سست كم با جايز ــته باشد، ند جايز بين لمللي نوبل ندش به مريكايي يگر بايد تا حد بربر باشد. مثا ها ــو ملي كشيا سپانيا هم نا ستو گر نمي خوهيد، مي شو جايز پرنس . لبته، نهايت، فكر كنم چا نباشد مجبو باشيم جايز بركتا سا با يكي جايز ها شهرستا ها كوچك طر

نيا قيا كنيم.ير بخش ترجمه ما جايز كتا سا

- كه ميد ته : تا جايي كه شنيد سـامي -۱- كتا سا بخش مي خوهم خال ثابت نشويم. سم شا قسم مي خو ساتيد هستند كه همه ما به ترجمه نيم لبته نچه ين نا ها مي مايه مباها ست كه ين ساتيد- يژ مسا كه كتا سا بخش هاله بها ست، به ثا ترجمه - ترجمه به هيچ عنو نخوسته ند نا شا فا شو. ما چر ست كم بر مترجم ها تا كا يابي كنند، ــد ش

؟ كتا سا نخوسته ند نا شا فا شواليل بخش ترجمه تر محكو شد به شايد يكي اليل مختلفي لحا كر كه يك جايز لتي ست. مي شو كا لتي عتبا يك جايز به يا ما نست. عتبا ال لتي فاقد ؟ چه چيز به كا ست ند بو نبو ست يا به عتبا

هد؟ جو تا حد لتي بخش ترجمه بها مي يك جايز شن ست لبته بديهي.

ــش كتا به بخش نهايي جايز ــا ش نتخـا نهايي: مس -۲ــا پيد كر لبته نا هيچ يك كتا ها به عنو كتا ســچ كتابي خو ــد. هي عال نش ين برند نهايي ترين ند. ترجمه مظلو ترين مهجو يافت جايز تشخيص ندلتي عتبا جايز هميت ــت س بخش ها حو فرهنگ ست كه خو ست كم ين بخش- همين جا كتا سا - يگر . ما هيچ جو جايز نگ تر مي شو هد پر ــا مي نشليل شايد بي نصافي باشد كه يم به همين بخش ترجمه ندلخوشي سا هم بخوهيم مترجم ها بگيريم. بله، همه همين ند مترجم ها هم ين قاعد مستثنا نيستند. ما به تشويق نيا

شا بر ها مسئله هم نبايد قلم ندخت.ها ضعيف: نتظا همه ما ين ست كه نتخا ساتيد فن ۳- نامزها بايد جا هيچ گونه خالي هر گونه شكالي باشد. نتخا نامز. پس چه چيز عتبا باقي نگذ شبهه مو ثر باشد كه ها كتا سا سامي نامز باعث مي شو ميا ــا بر ها مشكل ؟ ش ــئو ببر يرس عتبا هيئت . مسايل ترجمه جو همين جا ست كه تو چشم ما مي يگر ممكن نيست. بديهي ترين هم تنيد شد كه تفكيك يكي پايگا هر حو فرهنگي- بخشي كه منظو نظر ما ست- نجمن ــكل ممكن. چه چيز باعث شد ــت، حتي بتديي ترين ش سكه مترجما حاضر نشوند، نخوهند، حوصله ندشته باشند، ــند؟ مي پرسيد ــته باش ش ند كه نجمني خو ير با نرــخ يگر چه كا بر عضا خو نجا ند؟ پاس نجمن ها - به - حتي به صو غيرحرفه ست كم عضا خو ين ست: سي ظيفه نجمن بر ــميت شناخته ند. مسئله ين نيست كه س

ظيفه ثا پيش نتشا ست. ساسي ترين كيفيت چند چو ــو بر ين نجمن لحا كر ين ست كه ممكني كه مي شجو تا حد كم ــفته با ترجمه ش ــمي كه شيس نا ين خير، ست. سا ها ــيا جد مو ترجمه بس كند. بحث نه با كر ند كه كمترين ستعد شا ثا مترجم هايي ــت ين فضا بي ند. طبيعي س بي ند ثا مينه ترجمه نجا كه فكر مي كند ترجمه به هيچ - سيد پيكر هر تا شته فن بدند، خو تخصصي نيا ند بيشتر كه ين هد هر ثر ند- به خو جر مي صاحب نظر ين هنر مي تي كه بخوهد ترجمه مي كند. طر هم كه هيچ نظا. چه كسي مي خوهد كيفيت ترجمه ثر گذ جو ندبا مبد مقصد ند كه به هر ني يرستا يا ناشر كند؟ قتي ند؟ ست بگذ شتباها مترجم كف مسلط باشند ، به خصو ناشر حرفه ــر - سخن با همه ناش ــر ناشست شا سپر مي شو بد هيچ گونه نيست- هر ثر كه به شفته با تي به لحا كيفي منتشر مي كنند، توقع ما ين نظاغدغه ناشر مترجم ها ، طبيعي ست كه ــت؟ به هر حا چيس، فا ليل هم هست ناشر هر ثر يكي نباشد. به همين شفته با يگر منتشر كر ست، چا مي كنند كه ناشر ، بيش مترها با ند. به نظر مي سد پا جو مي يگر به ضي نگه مي ين ميا گرفتن يگر ناشر هر چيز جويز معتبر بين لمللي شتها نويسند ها چيز ست كه چشم ليل سا ها ست كه خونند ها نها مخفي نمي ماند به همين ــم ــل مي چرخند فقط تعد س يرني يك تسلسنيم. نها بهترين مي با ما ست طر ها ست كه هميشه ظاهر بر مر عا كه قضيه فرقي نمي كند، تر ما ين ست

. كه بر هالي فرهنگ هم ين معضال عا شو

هايي مي پر كه خوني تناقض ها تضا يخي به با شد تاند باعث شد كه هد. چنين حركت ها جمعي به فر مي هه هفتا چهل تن به عنو نويسند منتقد نسبت به سير ما . ين جريا با چا ــو ــتي نسا يرني معرفي ش يس» بو كه لمپسينم صد «تهر شهر بي سما پرسرخشا جذ باعث شد تا چهل تن بيشترين نتقا به شكلي ــاني كند كه مد حا تجربه شكست بو نس به ستاني به خصو موتولو با ــت. قد چهل تن سيالو نويسي ها قابل توجه مر نويسند ساخته كه مي تو ما منتشر شد چهل تن ، خرين صاحب سبك ناميد. ثا يعني «سپيد يرني» سا ۱۳۸۴ توسط ناشر كثر يگر ما نيز به جنبه ــتا شد. ين » به با فرس «نگاليل با هم خت به همين يرني پر ــا نس يخي هويت تاشنفكر موجب شد. چهل تن كه بحث هايي چند محافل ــندگا يرني يكي صلي ترين منتقد عضا كانو نويسضعيت مميز سا ها خير بو ست، توسط كتا ستا يرني نامز ما سا جمهو سالمي ير بخش

ند كه ماجرها ــد. يافت جايز بهترين نويسند سا شــا خوهد كر ... ــت كه به ها ش ش خا خو پي ميرحسن چهل تن پنجا ساله شد ست، يكي نويسندگاني . نويسند ــت كه مي تو صفت «تهرني» به منتصب كر س

شت ست. يز ستخو تفا ها يخ تهرني كه تاما نتخا يك حاشيه ها

ما «سپيد يرني» نوشته ميرحسن هما طو كه گفتم ــتاني كتا سا س ها بهترين كتا چهل تن يكي نامزــب خبر محافل نتخا به بم ين ــد. ــالمي ش س جمهو ها ــد ــل صو گريا تبديل ش ــنفكر محاف ششاهد تحليل ها مختلفي با سرفصل هايي مانند، تخريب چهل ، بي توجهي به شنفكر شتي با تن، تال برخي متوليا بر ، خانو نتخا ين قع ين نويسند ... نوشته شد. عقايد لتي كه شت. نسبت به يك جايز كنش شنفكر به بطه ميانه خوشي با نويسندگا موسو به بسيا سا ها ليل ين بحث ها ــته ست. به همين شنفكر ندش، خو بيرخانه ين جايز نصر سا نامه به چهل تن با . نوشت: «خو خالقا مجا نامز ين كتا سا عال كرنم، سرلطف مر ين نامز قابت نمي ــركت ين به شــه مخالفت نتقا همو يد.» ين نامه كه ب ــا بد معكنش مجيد ، با شا شد بو چهل تن با مميز نيز ــالمي ــا س ش ئيس كتا فرهنگ ، حميدفتا ــا نامه به سايت ها س ــد. حميد نيز با به شــند گر مي خوهد . نوشت: «نويس چهل تن عتر كرــركت نكند، بايد كتا ننويسد، ما گر ــا ش كتا سيگر ختيا نويسند خا شد ــد، گا ــته ش كتابي نوشتي جريا صلي يجا كند. ست.» ما ين جو نتونست تفاــمي برند س ــايد تا هفته قبل عال به خصو ين كه شنستند جايز به بيا فرهنگ مي ــتر هالي ين بخش، بيشسيد ست. با ما يعني «ندكي سايه» «حمد بيگدلي» ها خو فتا ميرحسن چهل تن عال نصر با جو ين

ن فتا نويسند تهر۲۲ ۱۳۸۵۱۳۸۵ ند كتا سا ند كتا ساپر پر

ن ير سپييد ميرحسن چهل تن تير : ۴۰۰۰ نسخه چا ـ ۱۳۸۴

نشر نگا ، ۱۸۰۰ توما

Page 107: Shahrvand Emrouz 01

گزارش ادبىهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

ــند ضا ميرخاني، نويس ــت، به طو كه ش خا خو ــا ــس نجمن قلم ير متن كه با كتا س ئي، تلويحا نتخا كتا سانه ها قر بو نوشته ختيا شنفكر چهل تن به عنو يك نو نا قر به جريا ــت: « نا قر ــمتي نامه نوش . قس يا كربيهو به ميرحسن چهل تن چه معنايي تا چنا باعث ؟ جايز كتا سا به هر صو يك جايز سياسي سويي شوست پيش شته شا با چهل تن مذكر ست، كد مسئو ــا با ؟ ...» با ين نگا جريا كتا س ــامي منتخبا عال سفتا خا چهل تن به يكي ترين بحث ها ين يت محوين كلما هم، ــد بحثي كه لحظه نگا ها تبديل شضع مبرهن . ما چيز كه مه هنو به شديدترين شكل ها نه فتا ــت، ين كه حركت ميرحسن چهل تن ميا سشا با نويسندگا يرني به بر برند چند مهربا يا يد كه . حا بايد نشست شنفكر تبديل شد، بر جنا

ند عمومي تبديل خوهد شد يا نه. حركت چهل تن به يك

۱۰۷

ني ير با سپيد ــن چهل تن، يعني «سپيد ميرحس ما ــمين ششيت مسير مه ساختا كه ست يتي يرني» ست. ست يرني به نسا هويت شناسانه نسبت به ما چهل تن با سرهنگي سالخو ست ستا صلي ــد ست. كه كه پنج بعد نقال ۱۳۵۷ ير ششته ست، قرباني جريا يك مشخصي غدغه ها يدئولوــا نيز م ــت. فال بك صلي ــا ها س چپ سبه مي شويم كه ند تفا مي فتد ما با شخصيتي همين يم ند ها هي ليل تها ها ني به سا ها فرند ست. خال ين ستالين به خصو سيبر گذشنا مي شو يگر نيز يت مخاطب با شخصيت ها فرعي ما ضعيت خاصي هستند كه مد تقابل با كه هر يك برما سپيد يرني بايد يكي تلخ ترين ... يت مي شوثا ماني كه مانند بيشتر نست. ــن چهل تن ميرحس ثا يخي، فرهنگي ند گستر تا ين نويسند با توجه به يك قع بايد گفت كه صد ساله خير يرني نوشته شد ست. ماني مانند سپيد يرني. مرثيه ست بد نوستالژ يا ــد برخي ها قهرماني كه هويت تحقير ش حتي فرياــت سي به هه ها بيس ــنا سا ها ش شخصيت ها يك يت كشيد شد ست. فضاها بسته، تفا هايي ترخشا باعث باني كنا لو ، فضاها خالي تاثيرگذگشت ما به ثر تبديل شو كه مي تو با شد ين يك نسل تبا شد به گذشته مر چگونگي ين شكست ما چهل تن بايد به . نكته جالب با ــاهد كر مشنست كه به هيچ جه يخي ند تا ــاختن تسلط سقع . به ها خالقي نمي شو شناسي يا ليز تبديل به تباــخص همو بر چهل تن جذ يخ ها مش تاجه ميزنسن گونه ين ها بو ند، ما مي كوشد فقط بر عمق بخشيد به تر ستفا كند كه حدقل قع ند نويدبخشي تصوير نمي كند. ما هيچ ين ما به خو معطو مي كند، ــه كه چهل تن ين چــئله سياست عتقا ــتي» نسا ير با مس تقابل «هس. تحريف يج تخريب مي شو فكر ست. ين هستي به تدهند ما ند تكا با ين ، مي شو پايا بعد به مي شويم كه شكست پذيرفته ست. با ين با پرتر نست به ما تلخ «سپيد يرني» بايد هجويه كليت يخ ها نسا كه مد حا تجربه ناكافي ست. تا فتاگا ند عين حا نيز بربر با ها با سرسايخي، مسيرهايي نتخا مي كند كه به فر ــه تا س ين پرما سپيد يرني . فتا هر چه بيشتر منجر مي شو

. ما مي شو نست كه بر مر ما شخصيتي بايد

هوشنگ مر كرماني شايد يكي موفق ترين نويسندگا بيا ير باشد. موفقيت ين جهت كه تونست هه خير ميا طبقه ها كتابخانه ها مر عا نيز جا منحصربه فر به نا ست، ما ثا حو نوجو هد. گريش عمد خو ختصا گسا بيا بز ين قضيه باعث نمي شو تا ميا مخاطبيا ما «شما ــته با نتشا ــا گذش ناموفق بدنيم. مر كرماني سيگر به يكي پرفر ترين نويسندگا ــتيد» با كه غريبه نيسگانه كتا سا ها چها ما ميا نامز يرني تبديل شد. ين ــت جايز به خو ــالمي قر گرفت قضا نتونس جمهو سستايي به ــا ۱۳۲۳ هد. مر كرماني متولد س ختصا » توبع ستا كرما ست. نخستين فعاليت ها ــير نا «سغا شهر هوشنگ مر . سر غا كر يو كرما هنر با ــتا ها «قصه ها مجيد» س ليل مجموعه كرماني بايد به ها جها ثا كه نه تنها ير بلكه بسيا كشو نست. ــد تا مر به محبو ترين ها مخاطبا خو تبديل باعث ش. مر جهه هميتي بين لمللي شو ــرعت كرماني به سها تجديد ها با ثا با كرماني نويسند نسبتا پركا ست كثر چا شد ند. عين حا قتبا ها موفق سينمايي تلويزيوني ستا هايش موثر ثا شناخته شد هر چه بيشتر برخي حمد «مهما ــاخته كيومتر پو بو ند. «قصه ها مجيد» سيو مهرجويي جمله موفق ترين ين قتبا ها » ساخته مامايك ــتا ها مر كرماني تركيبي فضاها تر س ــتند. هسمين جمله ــا سر نج ها نس ــتند كه كميك هس، پرهيز ــيد شد ند. نثر پاكيز كا به تصوير كش نا كو نوجوها فطر فتا يك شد به خالقي پندگو نز ها شعاثا اليل عمد ند كه ها سا غلب فقير غريز پرسونا

ين نويسند بسيا هم سلكا متمايز كر ست.ما شما كه غريبه نيستيد با

ما «شما كه غريبه نيستيد» نوشته هوشنگ مر كرماني، كي نوجوني. هما ها كو توبيوگرفي نويسند ست مد نيا » به ستا «سير طو كه شا كر مر كرماني ما نيز حا فضا همين مكا خا حوال ست. به هستيم ما با فصل ها كوتاهي ساخته شد ست. ين گا ين ، ماجرها شيرين تلخ ندگي ضعيت نها كه ما يت شد ند. با ين مر فقير مفاهيمي ين چنيني . نخست ين كه صوال هوشنگ مر مي تو نكاتي چند بيا كركرماني نويسند ست كه با نتخا هايي تيزبين عين يت برعهد موقعيت هايي مي گذ ، حا نه چند پيچيدستا نويسي مر كه ينا بربر ها قر مي گيرند. تجربه ما توبيرگرفيك به خو مي سد، به ين معني كرماني ين ، نويسي، شخصيت پر ها كه مي توند با ستفا يجاها شايد فتا ئاليستي هم چنين ستفا عنصر به نا تقابل كي، ثر بنويسد كه بر قشر نبوهي قيق تر، «جهاني» به نا كوستاني ير جذ ست. مر كرماني با بيا مخاطبا تلفيق خاطر نويسي، با يك مشي شناختي نسبت به ها بيا حركت مي كند كه ــمت گونه ما به س

جو شخصيت ها محو با هم يكي شد بنا بر ين هن شناسي شخصيت ها عا به خاطر گويي حا تبا جو ما با ، نج بر معنايي شناخته شد ــت. ني نيز هس فرعي فر . ــند تبديل مي شو ما به يكي مولفه ها صلي نويس ين تنگي معيشت، هايي بي سرنوشت هم چنين فضا جتماعي ما «شما ما با ها موجه هستيم، ــايند كه كل ناخوشثا مر كرمان تبديل كر ــتيد» به يكي كه غريبه نيسيك ترين كه با هم فاصله ميا خنديد گريستن به نز

سيد ست. ضعيت مر كرماني حاشيه ها هميشگي

ثا بو كه به فينا ما «شما كه غريبه نيستيد» جمله ند كساني جشن كتا سا جمهو سالمي ير پيد كر بوگا ند، حتماال شنايي ضعيت ين نويسند كه با سير كا لتي ين سا ها هستند كه معموال پا ثابت بيشتر جويز ــت. موفقيت ها مد مستمر بين لمللي، س ير بو خير ثا موجب عالقه بيشتر متوليا فرهنگ ير به ين نويسند يك سو بي حاشيه بو قر نگرفتن نويسند يك جنا ضعيت يگر باعث شد كه سياسي فكر مشخص سو ــيا جنا ها متمايز پيد كند. عين حا مقبو بسبي ير ست، ميا جريا ها صو گر نيز ــنفكر شما ليل نتخا . به همين ــژ ي ــخص مقبوليت مشيرسايه جنجا ها «شما كه غريبه نيستيد» نظر ُبعد خبر يگر به خصو ميرحسن چهل تن قر گرفت. نتخا سه كتا ، ما ميا چها ثر يافته به فينا ــايد بتو گفت، ين شتنها كتابي بو كه نه تعجب كسي برنگيخت نه عترضي به ني كه جريا شت. به طو كه ميا خبرهايي فر همر ستا يرني منتشر چا شد، بيا ــا بخش كتا سشت.شايد جو ما كمتر خبر حاشيه جذبي با ين ما بر يجا تركيبي نهايي بو كه بتو گفت كه نتخا ين ، تاييدها مخاطبا ــا مر كرماني مي تونس ن. به همين جهت شايد عا نيز بر هيئت به همر مد كه شايد ير گرفتا مر كرماني خوسته يا نخوسته يي كه معموال نفر به قولي . ــته بو ش كمتر تجربه ، ين با كم خبرترين كم حاشيه ترين ستا چنين تركيب هايي بونويسند فينالي كتا سا جمهو سالمي ير به شما مي مد. گير ها عقيدتي پس جريا تلخي كه جد ها سياسي ساخته شد ين مرحله گريبا ين نويسند محبو هم گرفت جو ين كه به ضربه نز ما باعث شد كه مر كرماني با شا ثا يگر قر بگيرند، كه ما «تحت تاثير» جريا ها ما به شت. لبته ين تحت تاثير قر گرفتن لز ين فينا حضو ، ثا نبو يبايي شناسانه يژگي ها بي يا معنا ها چا ضعيت سياسي فرهنگي با مي گشت كه قيقا به بلكه ند. هر حا هوشنگ مر كرماني نتونست جايز ــد بو شكتا سا ۱۳۸۵ خو كند ما نتخا نشد به هيچ عنو محبوبيت ميا مر عا كه بيشترين مخاطبا ،

نكاست.

و قا۳۳ ۱۳۸۵۱۳۸۵ ند كتا سا ند كتا ساپر پر

ه غريبه نيستيد شما رمان هوشنگ مر تير : ۳۳۰۰ نسخه چا ـ ۱۳۸۴

نشر معين ، ۳۰۰۰ توما

Page 108: Shahrvand Emrouz 01

گزارش ادبى۱۰۸هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

حمد بيگدلي نويسند نمايشنامه نويس قديمي، نويسند صد پرحاشيه كتا سا جمهو بو كه تونست جايز پرسرستا يرني به خو ختصا ما سالمي ير بخش ــيا مخاطبا حتي حرفه هد. نا حمد بيگدلي بر بســت. ما بايد گفت كه يكي ــنا نيس ش بيا يرني چنا گي مشغو چا جد قديمي ترين نويسند هايي ست كه به تا

ثا خو شد ند.كي، نوجوني بيگدلي به سا ۱۳۲۴ هو متولد شد كوكي به نو مهاجر ها. كو ــت س گسالي پر حتي بزين غا ــا ها غاجر ميديه، جوني الهيجا تهر سنشكد نقال به نجف با شهر يز شهر. فا لتحصيل لو» ماتيك ست. نخستين تئاتر يعني نمايشنامه « هنرها ما بخت سا ۱۳۵۶ تبديل به بمب محافل هنر تهر شد. گير شد با مشكال مساعد با بيگدلي يا نبو سا ها بعد معضالتي كه بر مد ها طوالني فضا فرهنگي يرني ستا با نا ها ــايه» مجموعه . قبل «ندكي س كر ۱۳۸۱ -« ــد ير ش ــبي بير خانه»- ۱۳۷۴، «من «شحمد ما چا شد . «ندكي سايه» نخستين ــتا به با فرسمد. بيگدلي ــا ۱۳۸۴ به با ــت كه نيمه س بيگدلي سست چا كه ما نمايشنامه ، ستا چند مجموعه ــا يك به با مي يند ... هما طو كه ش يند نز حتماال ، لبته ين بي ير بو كر حمد بيگدلي سا ها فضا شته، چه چه مقا معلم چه بيشتر جنبه فيزيكي يس ــا توبع به تد ــتا نويس نجف ب س مقا يك برگز جلسا با نويسندگا جو منطقه مشغو بو ست. « ير شد ستا «من نا حمد بيگدلي با چا مجموعه ستا هايي به شد تلخ با مطر شد. ــتا هه هش يل شت كه بيا گر هني ــا ، نش ــا تباهي فر فتا سرشگي فسو ها سا ها نسبتا طوالني ، سرخو نوميد

عمر بو ست. حمد بيگدلي- لبته- با مجموعه با هم چنا مو توجه ما «ندكي سايه» هم نتونست مخاطبا قر نگرفت حتي چا بيا ير به سمت معطو كند. چنين حولي كم حافظه شنفكر به ما كه كمتر جايز خصوصي- ين بو كه ، نامز جايز كتا سا جمهو سالمي ير سيد بو نامز ين خبر حمد بيگدلي با بي كم ماجر ندگي قع شد. تا ها لبته با ــد كه خبا متعاقب مرحله جديد شبي، شت، به هر حا منظر خا خو هم به همر هه شصت بيا ــتاني حمد بيگدلي س نگا جها - كه ، بيژ بيجا ستا نويساني مانند گلشير يك به شكلي نزمد ضا صند ... بير مي متاخرتر ست- محمد ين

. ساختا قابليت طبقه بند ندكي سايه ما با

« ما «خا ــته حمد بيگدلي يك ــايه نوش ما ندكي سبيا هن گر ثا ــي به ماني كه منظر شكل شناس ست.

ما به مفهو كالسيك يك ست. هه شصت نز شنفكر ، ما مي تو به طو خالصه گفت كه ين ــتقيمي ند يت مسستي . سه يت مي شو ست قديمي يد سه ما كوچك گا خو مشغو يا خاطر فرمو كه طي سفر به ــه يت ها ب ــوند. خاطرتي كه محو ــا مي ش شد شــركت نفت كنا ش . عتصا كا ــر ــا ها ۱۳۳۰ برمي گ سهن ين ها به خو ــا ش فقايي كه حاال يا ــته شد كشيي- يژگي ها مشغو كر ست. لبته هر يك ين سه نفر ما معاصر هند، ما حاال شخصيتي خا خو بر مي ــتر شد ند كه چا يا خاطر مش يند ما ما ندكي سايه هد ... كل متن تحت تاثير خو قر مي با شو ست مخاطب حرفه تر طلب مي كند، نسبتا ها كر شاعرنه متن كه تلفيقي ستعا نويسي توسل به كاما . ست پيچيد تر شد نقش مهمي يك نوستوال

- كه يك مي شو ين پيچيدگي- كه لبته گاهي هم به تصنع نزمت بربر يتي ست مقا ــايه ندكي س يم، بايد گفت بگذست كه ــند مد حا ساختن فضايي ، نويس فرمو شدــا به يا كند، به م طي بتوند ها ــد فتا ست ــايه هايي كه بر چهر ها ش كنا ســخصيت ها صلي، خو يا يا ش ــت كه ين حالي سفته ند كمتر مي تو ها تصوير هاله سايه غبا فر

. ست شفافي ــو گونه بيگدلي باعث مي شو تا جزئياتي س جزئي نگر ــف شدند. ين با كش ، حتي طبيعت ، مكا ما مانند . نوعي بيما كه نو جزئي گريي نشاني بيما نيز كر ين يگر مد ست. سويي شكست ها فر فتا ها بير مد سنتي ست ما ندكي سايه بر نكته هم ضر ست كه يبايي . كه نگا تغزلي با شكو عظمت متر نمي شويك شد يز كهنسالي به پايا كا خو نز حا فرخو نا پيچيد با ُكند، ين ست كه اليل عمد

فته تال ست ست. مكث توقف بر لحظه هايي قم ، نوعي ييني تبديل مي شو با به يك مرسم بر ترميم نا مفهومي به نا حافظه كه جا جا متن ستايش مي تونيم با برخو كنيم. با ين مختصا ندكي سايه بايد نساني يستي هويتي ثبا حقانيت صد نست كه ماني ماني با يد ميال كوند يي با ــت. ــد خو س فرمو شيي، ين شايد بهترين مشكلي باشد كه بتو جريي جو ُكندما بيگدلي . ندكي سايه ــت س ما به كليت ين

نتشا «خجسته» به با فرستا ست.

نج ها برند شد۴۴ ۱۳۸۵۱۳۸۵ ند كتا سا ند كتا ساپر پر

پست بلند برند شدگانه كتا سا جمهو سالمي ها چها با عال نامزها قبل ــي يرني حت ــتا س ما بخش شنفكر شنيد مي شد بي هم خبر محافل ــت. با س ين جايز خو كر حمد بيگدلي ين كه، ، نويسند برخي ــو متوليا جو تكذيب ها مكر س، عال نتيجه قطعي ــز ــك به ين جاي ي كا نز ــت ند سكنش هايي بو ــم . نكته مه ــي غافلگير كر كمتر كسهد. ــنفكر خو بر ش كه پيش بيني مي شد جامعه ، بيگدلي هم ــو به ــد نصر چهل تن خبا مرب بعيكي بيشتر شنفكر تعلق نز كه هر حا به جريا نامه نگا ما برخي ــد. ضعيتي خا ش چا ،ــته به ين جريا با ستايش حمد بيگدلي، بس چهر ها نج هايي كه ين سا ها شخصيت شايد ميز ــط يافت كر ين جايز توس ها حتمالي ، نتقا كرصال ير ، ين تما ماجر نبو لبته ــتند. حمد بيگدلي كاسشنايي ندشتند با ما ين بيا با بسيا مخاطبا فتند ثا كم تعد نويسند ــر توجه به ين جايز به سيگر محا كه شايد حق بو جو ــل نيز نا ــا جنا مقاب م يد. ــر بيها خو ــا با با م حمد بيگدلي قع نتقا تند . مختلفي همر بولي چنا هم ــد ما نش فا سرسختانه ــد. خو به نشضا ــو جاللي، ن ــه تجا فير ضييد صد با ميرخاني نامه پرسرما نگا كر ــبتا نتقا به ين نســمتي چنين نوشت: «چر جريا قسسم ين چند ساله به ــيا ضعيف نقد بسثا خو مستعد نقال سالمي با همه بيا نقال مخالفت مي كند؟ چر عرصه ــطرنج با ماشين قيامت مسا ما شقا بيگدلي ستاني مقابل كا نه چند حمد بيگدلي به نتخا ــع عد ق ؟» نمي نتخابي سالمي، ــند برتر كتا سا جمهو عنو نويســر بو هم نند. نتخابي كه ق ــانه» مي «مصلحت نديششنفكر محفو بماند هم جنا متعهدين سهم چنا متضر نشوند. ما ين مصلحت نديشي يك شتبا بز ، كنش ــت ين كه با نامز كر چهل تن بعد ششكا كر بر همين نتخا بعد بسيا سياسي قضيه چا حوشي چند شد. لحظه نگا ها نيز ساير نامزيگر قر ست چند مخالفا ــت تا ساعاتي ش ين ياضا ميرخاني ما جمله چهر مانند ــا ين موفقشته باشند شوهد يويي با هم نو جاللي مناظر هد كه ين نتخا نسبتا مصلحت نديشانه قرئن نشا مي . نكته جالب ين كه مسا به يگر نيز پيد خوهدكر بعا ، ثر پيچيد ماني جايز شد كه برعكس عم برگزيدگاــت همين مر نيز جا پرسش ها با مخاطب پاييني س

ني باقي گذشته ست. فر

ند سايهحمد بيگدل

تير : ۱۵۰۰ نسخه چا ـ ۱۳۸۴

نشر خجسته ، ۱۶۰۰ توما

Page 109: Shahrvand Emrouz 01

گزارش ادبىهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۱۰۹

، ما ها سپر شد حمد نويسند ميا سا حبيب . ير بو بيا ترين چهر ها ــا ــا ۱۳۸۵ يكي خبرس س ، هقا حمد ــد مانند ــندگا متعه مر نويس حمد كه ــو با نتشا ضا ميرخاني ... قر مي ش ضا بايرمي، محمدما «شطرنج با ماشين قيامت» بسيا نگا ها جنگ ها ما به نوعي . نتشا ين بيا ير به خو معطو كر صلي نه ماني جسو ، هقاني سا قبل بو ضعيت حمد تكر . عين ئه مي يگر جنگ جذ كه فضايي نو، شمايلي حا فعاليت ها پرشما حمد حو سينما نيز جشنو ستا ندخت. با نوشتن با ها مسا با هم نا بر فجر حمد « كه فيلم هايي مانند «توبو شب» ساخته كيومر پو . » ساخته معيريا جشنو حضو پيد كر يا مي مد كهنه نيا با به حمد متولد سا ۱۳۴۳ ست. . نخستين ها ۸ سا جنگ ير با عر به شما مي ــربا ســهر جنگي» تاكنو ــتا ها ش س ــتاني يعني « س كتا ما يعني «شطرنج با هفت با تجديد چا شد نخستين بيا هر فرقه ماشين قيامت» تونست ميا خونندگا ما تا جا بو كه «پا گي با كند. قبا ين تفكر جا بزبا ما به مريكايي مشغو ترجمه ين ــتركمن»، مترجم سنگليسي شد كه گويا قر ست مانند كتا «سفر به گر ۲۷۰ . حبيب حمد به مريكا منتشر شو هقا جه» ثر حمد فا مقد مشهو بيا جنگ خاطر نظر حو ــتا هايي خا كه با توجه به نوعي س ما ــد ست شعتر لو سو مزمه ها ئاليسم گزند نوشته شد ند،

شته ست. برخي چهر ها صو گر، به همر ــت كه با صرحت ــندگا متعهد س عين حا نويسفا مقد يا جنگ بيا ــفافيت عملكر فعلي جريا ش، تبديل به ــو ــندگاني چ ــا مي كند. نگا كنا نويس نتقتفا هايي يك ــا ها نز حتماال س ــد كه جرياني ش. نگا حمد به قم خوهد ــا جنگ حو نظر بيئاليسم همر ست كه بسيا ناگفته ها جنگ با نوعي ــي ها به كنا مي ها معاني جديد يا مصلحت نديشــه خوند كمتر ثا ك ــو كه . به ط ــو متولد مي ش. حمد مسا يت ها تهييجي يا غر شد شاهد بو ميا چها نامز صلي كتا سا جمهو سالمي قر گرفت. شنفكر كتا سا منتقد نويسندگا ما جايز صفها تقدير شد بي مطبوعا به فينا يافت، جايز جايز سنتي كتا سا شهيد حبيب غني پو خو كر ــا ين چنيني كنا پا نظر خا موفقيت ه . ــندگا سا ۱۳۸۵ ير كر تبديل به يكي خبر ترين نويس

ثا نتشا «سو مهر» منتشر كر ست.ما شطرنج با ماشين قيامت با

ماني ست كه فضا ــين قيامت» ما شطرنج با ماش »شناسي مفاهيم جنگ تفا مي فتد. ثر كه منظر ساختاحمد ستا ، كنا مجموعه يت ها مطر شد

بيا ثا ين نو هقا «من قاتل پسرتا هستم» بديع ترين ــا مي يد. ين نويسند متعهد عين حا ير به حسيتي جنگ پيش مي كشد كه ما ين منتقد، ، ها عجيب عين حا هنگ سريع، تر ضر ما سربا يت تيپ سا حر نخست مي ند. طبق شمن فو پيشرفته خريد يرني متوجه مي شوند كه گير كر كه بالفاصله بعد شليك توپخانه ير گر . يك تش به سرعت تخريب شو كر باعث مي شو تا محل يند مامو پيد كر محل ين ماشين، كه سربا جو طي فريد باني كند . بايد نامش «ماشين قيامت» گذ ند مي شو . هر چه سريع تر بتوند جلو كا ين پيشرفته بگيريت هايي به ند ما با نو شخصيت ها، تفا ها ُخر ين هني سربا جو تحت تاثير خو قر مي شويم كه جها ــطرنج با ماشين قيامت بايد تال حبيب ما ش هند ... مي نست. هايي يتي ها جنگ حمد ساختن هند قعيت ها تكا ــي ما خا بايد با برخ ــه ين كباني يت كنند. شايد منها ندكي ضعف به شد مونيك ما نسجا ها ــت، ساير جز چا س ما كه « حمد «مر يي خشاني برخو هستند. جها ، تكه ها جسا ست. » فريند پيچيد «كشته شدين منطقه نظامي بر ، خو هايي كه قطع شد بدما «ضدجنگ» ما به نمونه نمر تال مي كنند، تبديل مي كند. ضدجنگ كه تما لحظه ها ثر قم بر ضعيتي ست كه ين نبر خوني تلخ مشغو باما ــم مانيس ــني ش گه ها با همين مي تو ما همر مانيسم» لز . ين « شطرنج با ماشين قيامت كر

حمد ــو ــيا نمايي نب با سكوشيد بر هر يك موقعيت ها شناسانه فتا محو توجيهي ــد ما ُپر ش ند، بيابد. با ين «شخصيت هايي» كه مد حا پرسش هستند. ين ضافه كنيد ، نفس گير هند به صحنه ها تكا ئه كم نظير كه نبر ين فضا ين پرسش ها ست. نا نجا مي گيرند سربا جو ــت بربر ين ما س ــه قهرما كضعيت هايي ــا ــه يد ه هجمــت. س ني گوناگو قر گرفته ما حبيب حمد با ين كليت چوبي جديد نقد بايد چاــر شد ثا منتش كثر فرتر ماني كه . ــه كر ين حو مطالعفته كه با صرحت سر هايي

ناچا به نديشيد شد ند.

سيما كهنه سربا ميا جمعها ــطرنج با ماشين قيامت ميا نامز ما ش قر گرفتن

ستا ما ير بخش صلي كتا سا جمهو سالمي قم كه ــد شايد هما حوشي يرني نتخا نشند. جايز ما چهل تن شاهد بو ــنفكر با ش جنا مقابل، ــكل محسو ني كه به ش ــو هيئت ما س نگرفتن ين ها ميا ــد تا مر ــته هستند، باعث ش بس به جنا صولگريا . تر هم شو نويسندگا متعهد نويسندگا صو گر با هم ، ين تفا كه مدتي مي شد حا شكل گير عيني تر شد بوسمي تر پيد ، جنبه ما حبيب حمد يت حاشيه ها با محوهي نويسندگا شد يم كه ــاهد پيديش گر قع ما ش . كرــنفكر هستند، ش عين ين كه بهترين ها جريا مقابل مقابل برخي همفكر سابق خو نيز موضع ها مشخصي گرفته ند. ، ميرخاني كه هقاني، بايرمي، قيصر ، چهر هايي مانند، حمدند، مهم ترين همرهي ضمني سيدمهد شجاعي هم همر چهر ها ين جريا هستند. با سير كه جريا كتا سا يجا نگ تر شد عتر ها تند صريحي ضعيت بسيا پر كر ين ــي ــبت به حاميا ها صو گرفت. با هم بخش نسهم كه به نوعي نمايند متعهدين ميرخاني معيا قر مي نامه ما شطرنج با ماشين قيامت ين قضيه شد: «چر جريا با ؟ قا بيگدلي نمي ستاني مسا مقابل كا نه چند مد مثا حبيب ــا باال ــت كه ين جري ليلش ين نيس يا ست كه نشستگي خو مي بينيد؟... ين ، با حمدــب خر يابو مي گفت كتابش حذ ــي به س پيش گر كسمي شد، ما حاال هم نبايد طر با بيفتيم. به هر صو يك ، مشتر ست. همه ما شنفكر نقالبي ضدنقال ، نكته ميانفكته تقا متنفريم» ين عال نظر كه ، بر نخستين با ــا ين جايز بو ش حمله به ، بايرمي خو هقا ، حمد شنفكر نويسندگاني مانند ما حمد با توسل قع . ميرخاني كنا يكديگر قر شنفكر مي توند بنويسد ــند به فضايي كه كمتر نويسچا مصلحت نديشي شد كه قبال هم به ، چا مشكل نشو، ين بو كه به ما يگر با ين يم. شتبا شا كر بوعنو نمايند صو گريا تلقي شد، حالي كه ين يك سا ، ، نويسندگاني هم سلك حمد لت مي گذ ند كه تغيير شته ند. ماجر بيشترين عتر ها به متوليا فرهنگ ير ميرحسن چهل تن سو حمد يك سو جنجالي كتا شنفكر متعهدين بربر ساختا يگر باعث تحا موقتي مصلحت گر شد، كه پي همين عتر ها ناچا به نتشا سامي

... مه شدند. ما قصه هم چنا

نجا بو ين مر ۵۵ ۱۳۸۵۱۳۸۵ ند كتا سا ند كتا ساپر پر

شطرنج با ماشين قيامتحمد حبيب

تير : ۲۲۰۰ نسخه چا ـ ۱۳۸۴

نشر سو مهر ، ۲۸۰۰ توما

Page 110: Shahrvand Emrouz 01

گزارش ادبى۱۱۰هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

ها ي مترجم بز۶۶ ۱۳۸۵۱۳۸۵ ند كتا سا ند كتا ساپر پر

. ساكن . بز شد تهر . متولد ۱۳۲۵، همد عبدهللا كوثرنشگا ملي، ۱۳۴۸. . فا لتحصيل نش موخته قتصا مشهد. يا . صاحب تعد برند عنو برترين مترجم سا ــتين ترجمه . نخس يخ قتصا ــم قتصا تا مينه عل ــا كتبيا ئن“، برتولت برشت، ۱۳۵۴. ند بي: ”محاكمه ... ندختن، پر ال، پوست ، يوسا، سانتياگو ئو مريكا التين، .عبدهللا كوثر پس چا هن مي يد: عبدهللا كوثر يك نا به نتو بلويه) گم شد پيد ) “ كتا ”برشت“ ”پل نيزبي ثا ند ترجمه ئو چا مي شو پر . سا ۶۳ ئو مي كند: ؛ يا ستو ، . به چند نا موجو تر مي شو مريكا التين قطو : ــو يگر فز مي ش پانتيه ... يك نا لخو كا خس؛ كز؛ بو ما ، عم كوثر ، به بيا جها ند ترين لو فوئنتس. كم كم كاند سيس پر ِ فما ماشا ير پا مي گير يوسا، لو نوسو خو كا تر مي كند حاال منتظريم تا خوسه قطومريكا التين“ بير بيايند ستا ها كوتا نتي مجموعه ”. ين همه، تما ين سا ها، نا شا مستقًال بر كتابي ظاهر شو

بر عبدهللا كوثر بو ست.ند“ “، ”مر خرلزما “، ”جنگ ــو كاتد ”گفت گ“ چا شد. بيا بز“ خونديم تا كه بها ۸۴ ”چر ــو ”سها قبلي يوسا هيچ نتخابي هوشمندنه كه حجم بربر كاشن گر هم تر ها. مثل نقطه سيا كوچكي بو ، ما بوثا بخشيد. يگر به كه نتها سطر يوسا نشست معنايي ، حتي ”كلبه عمو تم“ ــو ست گرفته تا كيش ــاهكا پر ش . “ گفته بو بيا ــا همه ين ها ” ــتو، يوس هريت بيچر سبا يوسا لين با بيا كه با عشق تمنا چه مي كند. بر قتي ، لر عزيز خوند مي شنيديم كس كه شعا پتر يا بو. يوسا ين كتا ما ، عشق چه معنايي عشق مي يخ كه به با تا ، معلم شيرين شنا كر نچه ئا“ ئو پو با با ”شت مر ثر ست سپانيائي ها شر كامل كشف پر به

عظيم سرتاسر عمر ناتما گذشت؛ ثر كه يوسا بعد مر يخ پر ميا ، تما كر تا ، پشت ميز پوشيد كتا

شناخت. فسانه حقيقت باگو كاتد با گفت

نر يم ند يكي صاحب منصبا ال، فر ــانتياگو سظهر مه لو به يكي نند تاكسي، يك بعد سيو، مبر يا ند. پس مدتي گشت گذ معلو ني ها ليما مي ــگ س “ قو قديمي سانتياگو ست. به ”كاتد ــيو س مبر ، مي شوند، چيز مي نوشند گذشته مي گويند. طي ين گفت گو مي گي كنا ندگي خانو يكي ال سعي مي كند، تكه ها تابا عشق ني ستا ها فر سيو، مبر هم بنشاند به كمك ند مي كند.”گفت گو تمنا، قد فسا خشونت مر هه پنجا يل ماني ست با قد سياست “ كاتد. كتا پر گفت گو غا مي شو . كتا با گفت گو ميال پرــا فرمو مي كنيم حا خوند ــت كه حين خوند ش سنكه كسي ناگها تو حر گويند بد گفت گو هستيم، مگر ست. .ساختا كتا غير طبيعي ين خيا بير بيا ما يد معمولي سبب ست يك يالو عظمي كتا بخش ، چند گفت گو مختلف، بي نكه نشاني تاكيد بر ها مي شوهايي يد ــوند. عال بر ين، ميخته ش ، با يكديگر ــو يد شيت مي شوند يك يالو ها معمولي نيز هستند كه ستا هستند. فرگفت گو معنا مي يابند به نوعي پيش برند ماني ست ــتا مرتب تغيير مي كند ين تغيير س طو هد، لبته مهمي ين تفاقا نتها ــه تفاقي مهم مي كيت ين . به ين ترتيب مي تو به نو ستا مشخص مي شوستا چندين يت . يوسا بر كتا نا ”منقطع“ ال . فرگفت گو بين بي به خدمت مي گير چند تكنيك ، گر فكني يت پيش مي بر سيو تنها عنصر ست كه مبر

يج كامل مي كند. ستا ها به تد مي كند يخ پر “ تالشي جهت شر فهم تا ”گفت گو كاتدهي به بير ند ، كم مايگي نحطا هيچ تو فسا ست. هز

. يوسا بر توصيف پر لحظه به لحظه بيشتر گم مي شوقايع خا يشه ها نتايج قد سياسي تنز نساني فرسو با فته ست نتيجه ثر شد نگ نگا شخصيت ها ــت، تصوير يخي نيس ــو كه به هيچ عنو تا يخ يك كش تاــه بدبينانه تصو شد ست. يوسا خو جامعه پر كه بر هميشماني كه مو ندگي هما گونه كه هست، نمايي مي گويد: ”با

همه چيز شك مي كند.“حاشيه ها ي ترجمه

كتا پيش ين يك با چا شد (بها ۷۰)، ما چا صلي . كوثر ستقبالي يع شد سا ۸۴ بو كه به صو گستر تو“ به ضي ست، ”گفت گو كاتد كه كتا شد بسيا به چا مي سد. كتا سه گفت گو صلي، يك مونولو ــخصيت هايش طيف نبا مي كند ش چند گفت گو فرعي هند. پس يك نكته سيعي طبقا مختلف جامعه تشكيل مي بديهي ست: يافتن لحن مناسب بر هر كد شخصيت ها كه با شي حاكم تا لومپن ها خياباني ها شكل ليگا سيعي مقاما “ بخشي با هند. بتد ”خاطر پس مر بر كوبا مي جو كه بر كوبا بر توصيف “ ــد نا ”به خونننوشته خو كلما ”قلم نشا مركب ماليخوليا“ ستفا مي كند. جد همين نكته ست: قلم ست ترجمه كوثر كتا يوسا، نشا مركب ماليخوليايي ست. كوثر مي گويد: ”يافتن . لحن مناسب بر يك كتا هفت صد صفحه كا مشكلي بوبا يگر به ين ست ندشتم كلما بشكنم، پس بايد يك جو . سعي كر نحو جمال محا كا محا مي سيدبولحسن نجفي لحن كتا قا سيدحسيني نم، ستا كنم. ــا ير با مح ند. ما نمونه خوبي ترجمه ــف كر تعرييم، كه ين كتا مي توند تا حد بر عالقه مند به ترجمه ندــد.“ كوثر قبو ند كتا معيا بر ترجمه ــا باش هگشقا محمدخاني، كه به گفته . با محسو مي شو ين ــت ها فر پربا خانه كتا برگز مي شد، وثر نشسمريكا التين يوسا ختصا بيا يك نشست نيز به مبحث يافت جايز كتا “ كانديد يافت.سا ۸۵ ”گفت گو كاتديافت يگر نيز شايسته لبته نگرفت، كتا سا بو كه ! حا ينكه چر ترجمه ها ”بله“ ”مر قسطي“ ين عنو نبوبيا ير تفاقي تك بي همتا “ كه با با همين كتا ”باند، چيز يافت عنو برترين ترجمه سا نبو هستند، مستحق ست كه تفاقًا نبايد گم نا ين بخش پرسيد، گر ست يگر ست. كوثر خو نيز چند يگر جايي ستي كه شته: ” كتا ها بر كتا سا ترجمه بر عهد عم نهاست“، به شته ها ترجمه بي ــا سخرين نكته كه خو ين بخش همه صالحيت كافي هستند. بطي به يوسا كتا هم قا كوثر بسيا بر صر فما ست. كتابي كه كوثر بسيا يل “ ، خوند ”عتما نديد نشد ست. مي گويد ين ــفانه ، ما متاس ــت س

“ كتا خوبي ست. حتمًا بنويس، ”عتما

ه م نديشد مترجم ۷۷ ۱۳۸۵۱۳۸۵ ند كتا سا ند كتا ساپر پر

ثا سي ــتم با نا ”مقابله بر ش ــي س ، خر كه بو تر “، ستا گرمي با خو پيما بسته بو هر هفته تن ترجمه شدــا ها بو كه ”شا ند. س گو بلر مبا محمد قاضي ؛ چر كه هم فرنسه حد نتخا كر بو كوچولو“ بر ين حت بو هم مترجم شخصي مثل قاضي، مترجم برجسته ميكي فرنگرفته بو به كا نامد كه فرنسه هيچ مكا موخته] (با حالتي كه نگا يَدكت [خو قو ستا محتر تو، پس خو مي تونست ]) بو مي خوهد بگويد ليتر [بي سوست قت حر مهد سحابي مي شد مي گفت، گر بچزند. هر نشگاهي كند تا ببينيم ستا مي گويد بيايد مثل من يك عمر كي به كي ست. هفته ها نشستم صدصفحه ” جست جو قت ، سي مطابقت فته“ با متن فا ــت س ما ين خر ليسانسم مي نشستم خانه گر سا فكر كر

vz«d «dOLÝ

مر قسطينا سلين لوئ فر مترجم : مهد سحاب تير : ۲۲۰۰ نسخه چا ـ ۱۳۸۴

ز ، ۷۹۰۰ توما نشر مر

اتد گفت گو گا يوسا يو با ماوثر هللا مترجم : عبد تير : ۲۲۰۰ نسخه چا ـ ۱۳۸۴

ر ، ۸۰۰۰ توما نشر لو ف

Page 111: Shahrvand Emrouz 01

گزارش ادبىهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۱۱۱

؟ نمايشگا سا ، ال كجا بو كتا با صلش مطابقت مي گذشته كه متن صلي ”مر قسطي“ خريد مقد ين جايي كه ، با شد حتمًا سي مطابقت با ترجمه فا. حكايت مهد سحابي ترجمه هايش چنين ال هستم، نبوشته ست. مهد سحابي سا ۱۳۲۲ متولد شد حكايتي ها ، نيمه تما يبا تحصيل كر نشگا هنرها نقاشي فته تا سينما بخوند. بعد مرجعت به ير نز كر به يتاليا كتر فته بعد ترجمه متني كه نامه كيها كتر فرهمند ــر كر ، هما به صو نيمه قت كا خو ش به

. نامه نگا شش سا سابقه كا ست. سحابي حو ندگي فته“ هم نقطه عطف ست ما ــت جو جس ”ندگي مهد سحابي. ترجمه ست ست، هم نقطه عطف سل پر ماــحابي همت ــت كه گر س ين كتا يكي تفاقاتي س. بسيا بي نكه پرند ها چوبي يا ، شايد هرگز نمي نبوشته باشند، نا نقاشي ها پر ماشين تصا سحابي خبر ست مي شناسند. ما سلين. نوشتن هر چيز به سم كنا نا پرنكه با سلين هم چند خط، محا ست، مگر بيوگرفي با محا نقالبي نكه به جمال سطحي كتفا كنيم، نظير كي جنگ ــلين، خاطر كو ندگي س ــت. س به پاكر ها ، كه جز شاهكا ــه كتا عظيم ــت كه س س چنا ما مقدمه كه سحابي بي محسو مي شوند، تغذيه مي كند. بر ”مر قسطي“ نوشته، يكي كامل ترين مقاله ها چا شد ثا سلين با نقاشي ها بو با سلين ست، مخصوصًا قيا لين جايي ست “ ( حمد) يابي شتابز بسيا جذ ست. ”ــلين به ميا مي يد نخستين كسي كه كه نامي سسلين كتابي ترجمه مي كند مرحو ”فرها غبريي“ ست كه ”سفر به نتها شب“ ترجمه مي كند. غبريي مقدمه كتا ترجمه

شو هم چو يك سفر توصيف مي كند. موني كتا با مر قسط

سلين ين كتا بعد ”سفر به نتها شب“ مي نويسد. “ نا ــد ” مر ، بع مش“ بو ــد نا كتا ” كما بت

. مي گير نهايت با نا ”مر قسطي“ چا مي شونش ها هر پد ينا بين گوشه كنايه ها سر كي فر كو

ــد ست. ما ــيم ش ، تقس ، يي ما خوبي ها لتي كه هر گما شي پد پستي نتل فر مغا يد ها بيهو ينا كي فر ست بدهد. كو مي . كا عجله هايي كه معلو نيست بر چه كا ست، مي گذــنجا كر كه قر لو ماجر س قا گو ــر مغا كشته باشد، ــت طر ساكيا موني (خد خوشبختي) بر خو س ، ــبانه سه ش قامت يك مد ــتا نگلس سفر به شنا گشت مجد به فرنسه، مه تحصيل با ناكامي يونه... كتا ثر بيوگرفيك ست نشمند سيا شد با كوِ ست. ِ حا ما : بخش ــه بخش تقسيم مي شو به سلسو مي كند. چه بسا ــكي حا كه بر مر بدبخت پزشماني كه مشغو ــلين باشد، ينا س ندگي خو فر ين بخش يك به سيصد صفحه ــت. بخش كه نز نگا كتا بو س . ينا “ فر ها ــت با ”پد س برمي گير تامالتي كتا ــتا ها هم جد مي كند، پيش ــفر به نگلس كه ماجر ســر كله يم پس س ــلين مي پر قعي س ــفر به پد س . ، پد ناكامي ها ينا ، پد معنو فر ــو سيا پيد مي ش كوكشي ، مر خانم برنژ خو ينا با همكا گير ها فرها خشونت با هستند كه يد سيا سلسله قا كو

بخش نتهايي كتا تفا مي فتد.نديشيد ما ــتاني سه س ــلين كل ين پر به سكي به ”مر ــت كو “ كه نهاي ــد ــي، جنگ لن ك :“كو بوسيد، خدمت نظا سلين كتا قسطي“ هفت صد صفحه ــد ”Guignol’s band“ مجلد ــت ش ي ــگ“ ”جنها سلين يكي ــتد كا س ما نز ين لند مي گفت. . ”مر قسطي“ تصوير عميق ها به شما مي پيچيد ترين كاخو نج هد، طبيعتي كه ست مي ــا به طبيعت نسندگي ست. ضدقهرما سلين با جست جو يك ند يشه يس قر بيستم، تصوير سمبوليك ستعا نسا پائه مي كند، نساني كه نهايت هر معاصِر پي خو بختي يونگي . ”مر قسطي“ ميانه ست خالي با مي گر پيكا ندگي صرفًا مبد به هند ست كه چگونه سبوعيت نشا

. هني فر مي شو تجربه

۸۸ ۱۳۸۵۱۳۸۵ ند كتا سا ند كتا ساپر پر

ما تلخ حاشيه ها ي بيا فرنسه ست. سا هاست كه عتبا نا سلين يكي تر ير ترجمه شد ند، ما ــندگاني چو كامو سا ثا نويسبيا قر ــگرفي نه تنها بر ين تن، بلكه بر سلين كه تاثير شست بيستم فرنسه گذشته، نامي بر نشد ست. سلين پس پريش شناخته شد ترين نويسند فرنسو جها ست. نيز مانند يد لماني، هر جنگ با چشما خو ، نويسند ما يا ماما ”چپق شكسته“ . سعي كر تجربه خو بر كاغذ بياماني كه به عمد ناتما ماند نمايي ست؛ (جنگ) محصو همين بايژ نامه منتشر كر كه به سلين ست. چند پيش مجله بخا يژ نامه نو خو بي نظير بو مقاال جالبي خت. ين مي پر، مرسمي نيز خانه نتشا شت. پي با ترجمه ها خوبي ضا سيد حسيني هنرمند برگز شد كه مهد سحابي جع به ”مر قسطي“ به ند. سحابي سخنرني سخنرني كر: ”مشخصه صلي سلين صرحت بي نظير نكته ها خوبي شا كرست كه تو همه چه كه مي گويد مي كند مضاعف مي كند ــد. خيلي نويسندگا يي بنيا فكن مي بخش ثا نير به ــتفا كر ند. نويسندگاني كه ناميد گو) س با عاميانه (ما تلخي ناميد عنصر ند. تلخي مي گفتند، نيز كم شما نبوــما مي فت، ما صرحت سلين ــتا ها ها به ش س فرعي بيا مي گنجد، نچه كه ــت كه همه يك عنصر بنيا سيدئولو ير مي كند. يدگا بياني چه نظر حسي چه سلين صرحت ست. موضع گير جها شناختي ست عميقا ماني ست بشو نيست.“ عقيدتي ست. سلين معتقد بو كه قت كه كتا مي خوند هما منتظر بو تا باالخر ما ست شويي مي تميز بشويد. نشد. ينا به قتي فر كند يگر ين جا مي ماند فت، فكر مي كر خب لو ينا نز گو فريگر فت مطمئن بو كه قتي به نگلستا كا مي كند ...، نشد. ــا ”ِهلو بويز“ هم يا ينا هم ، ما فر ــو بر مي ش همه چيز ، مي تونست همه چيز نشمند بو سيا نگرفت. با هم نشد. كو ، جو ند ستگا عو كند، نشد. كتا ها سلين هيچ

يگر خوبي نمي كند. مي به كس هيچ

يپلم ، مد نيا ــه ــا ۱۳۲۴ لنگر ب مهد غبريي سنشگا تهر ــي ــانس علو سياس ــا ۴۸ با ليس بي ســد ست. سا نقال به صو قر فا لتحصيل شها يد عطا كا ند بعد كه مو گذ ــگ فرهننيا شگفت نگيز ترجمه شد لتي بايد به لقا بخشيد ، ست به ستا كوتا پنجا صفحه “ نج كهنه سربا ست.” لين ترجمه غبريي ست. نا كتا به نظر ستافيف. ين يكتو قلم ، ما چند شعر موجو مرحو ”فرها غبريي“ پرطمطر مي مدــاعر مسلكي كشاند كه حاضر نشد كتا غبريي به حالتي شــد، حتما نا ــر ين كتا ال چا مي ش ــو كند . ما گ عكي “ تنها مي گذشت. حاال مي گوييم چر. ”كو ــربا ”كهنه س

ــي تولستو ترجمه بعد غبريي ست. شايد عد لكس نيكيتا“ ثر ــكي نيست كه ــند، ما ش خيلي معد ين كتا ها خوند باشگرنه چر بايد كسي ستا ها ها به شد جذ گير هستند، غا كر ما خوني (نه كتا خوني) ــالگي كه سشته كه تا شبي قصه بر ــانه فس بز ها مهربا مافته باشد؟ غبريي نگويد خوبش نمي بر ، به سر ين كتا ها ــد ۲۰ كتا سرگر طي ــق قصه ست. ۴۶ كتا چا ش عاش، فكر مي كنيد عشق كافي نيست؟ عشقي كه ــت پنج سا بيسسا پريو ، ميانه به غا مي شو ( ست چا يشي گو ( يلكه مي سد سو با من گا جابوال خالد حسيني قا غبريي .سا ۸۳ كتابي با ترجمه كانينگها نايپل مي گير

. همه ما نخستين با بو ــد كه كتا مولف بو چا شفغا تبا كه كه نا خالد حسيني مي شنيديم. نويسند ــگا سانتاكال نش ند بو يس گذ كي نوجوني پا كو. پد خالد حسيني ــته پزشكي فا لتحصيل شد بو ش مريكا ين گونه بو كه خالد فغانستا فرنسه كا مي كر سفا يس ــيني يا سالگي به همر خانو پرجمعيت به پا حسيگر ليل تا خونين كمونيستي تهاجم شو . كو كو كربا ماني كه خانو حسيني مي خوستند بو كه سا ۱۹۸۰ ، ــت خالد حسيني تغيير ند ، سرنوش گر فغانستا با به ــاند تا جا پزشكي بخوند. ما هما ــگا سانتاكال كش نش به با ، با ها طوالني تابستا سه ــا ، تجربه مد يا ســينما پا كابل ين س يد فيلم ها جا ، ــتا مس با ــه قحطي جنگ طالبا كافي كي ب ــا خو كو ه قعي مريكايي ”مير“ ”حسن“ / ــيني فرنسو بو تا خالد حس

فغاني بيافريند.با با با با

، كابل. مير نوجوني ست كه با هه شصت ميال ، فغانستافاقت ها، مو ست پنجه نر مي كند. چالش ها بلو سيد عشق ، پذيرفتن خطاها كسب معرفت چالش ها نه با فاقت بر ندگي خو به همر گسالي ند. به بزكي شيرين ”فرمو ناشدني“ ، كو حسن ، پسر خدمتكا خانه شاقم مي ند. مير مد مي خوهد توجه پد جلب كند. فكر ند به نگا مي كند ــه به چشم يك با مي كند پد هميشهد. نجا نمي شتبا ــن هيچ كا عو به نظر مي سد حسفتخا مير شبكه پيچيد عشق شكست بطه حسن

هنه سربا نج با با با

خالد حسيني مترجم : مهد غبر تير : ۲۰۰۰ نسخه چا ـ ۱۳۸۴

نشر همر

Page 112: Shahrvand Emrouz 01

گزارش ادبى۱۱۲هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

با ــت. حبيبي قريب به شش ماند بابل س ــر حبيبي با سنستن هايي كه خو معرفي كند بگويد ند. هم نه مي ، پر ال گز ينو بوتزتي، ميل هو گر ست. ليا كانتي هسه، ند لغا ين ها شفته پانتيه، خد ، كا ستايوسكي تولستو فئو يت ــتا ها همگي ها بر ما س ما حبيبي ست، ساخته ، سه عالي پست تلگر نش موخته مد ــر حبيبي مي كند. سنشسته ين خانه ست. پس ــت تلگر با مند پس كايامهر (شريف) با سمت نشگا صنعتي نشستگي نتشا بانشگاهي حاصل ين فعاليت يرستا ستخد مي شو چند كتا سر، كتا ”بيابا مي گر بي حبيبي به سا ۴۹ با ست. نخستين كا . بهترين ينو بوتزتي كه توسط نتشا نيل منتشر مي شو ها“ تاتا، خدحافظ گر كوپر، به قلم من گا فرمو ناشدني ترين كا حبيبي ترجمه شد ست، لبته پيش نيز ”سگ سفيد“ چا

ــت جايش به ترجمه ضعيف ، كتابي كه نايا س كر بوپانتيه نيز ترجمه سر لخو كا ست. ”نفجا كليسا جامع“ ثر مريكا التين بيا لين كتا ها ين كتا جز ست، حبيبي ستايوسكي، گا بله بو كه عبدهللا كوثر خوند ست. جن يگر ترجمه ها حبيبي ند. كيفر نينا تولستو ناكا جنگ صلح ستا عجيب عصا خر كن بر تش ليا كانتي هم با ، مخصوصًا جمله ”خوهش مي كنم“ كه خو شاهكا بوستا مد مي گفت باعث شد بو به شد تم طنز حر ، به سر ندگي خو هه پنجا . حبيبي تا ــو كتا حفظ شگا خشاني بز با مي بعد ترجمه ها گير ياهد. چه كسي فكر مي كر ها باال سي ئه مي كشو ما كالسيك كه سا پرمشغله بتونند، بله بخونند. ۱۰۰۰ صفحه يد نسا فسر مي كند، ما ترجمه حبيبي بي غر به شكلي

مين گذشت. ما حتي يك لحظه هم ست كه نمي شو

بله با شا ئاليسم شگفت“ گز ما ”بله“ برسا ” ستايوسك

ــم بسيا عا مي كند كه يد ليس ــد با نامه مي نويســت. بله كتا پيش گويانه ست س نها ئاليسم ئاليست تر ستايوسك بيشتر هر ــت نسا نحطا با سرنوشيگر ين كتا نقش پيامبرگونه خو يفا كر ست. جا شكسته ست كه تما ماند خانو خرين با پرنس ميشكين ند ست. مبتال ما گذ ــوئيس تحت ك خو س كوما يافته سيه تا حد گشتش به به صر ست لبته باين قطا با گو شناي با سيه ست. پس به خا سيه برخو م كند تصوير ”ناستاسيا يباي ــمبل سس نيز تسلط با ند به سيه هيچ نم فيليپونا“ ست. سيه ست ين تشنگ با مشاهد ين ؛ ما تشنه كاف ندسيه ست: بدنا ست، كو ن كه چو يبا فر م نشاند. ست هر يبا ست چونا شن يز هاي ست كه ميا نگشتا صاحب گر سرم خو عاقبت توسط يك جان يك بله كشته سيدفنيك جا خو م كند تا بو م شو ميا شيشه ها ستا شر كنيم به فسا به مشا كس نرسد. گر نتها يد كه همه چيز فقط به سمت نحطاط يم، خوهيم بتد برين گو ستا با مالقا پرنس فته ست، سرسا پيش قطا صحبت ناستاسيا شر م شو با يك باشكو ترين نها خرين مالقا ؛ يعن بيا جها پايا م پذير صحنه ها ــا پرنس كه قر ست نمونه سيد ش بر بالين محبوبه به قتل ستا مشاعر “ مسيح گونه باشد نتها ِ ”پا يك نسام گر تا معالجه ــوئيس با هد با هم به س ــت م س . بيما هما بيما قبل ست، ما ين با علت كامًال شونحطاط كه ست. جتماع گ ها ن حاصل سرخو بيرــك م گفت نحطاط نبو كه سطح جامعه ستايوسند يشه قابل مشاهد باشد؛ نحطاط بو كه عما جامعه ستا بله برسا . حو ب هيچ نشانه حا گستر بوس ها جناي شكل گرفته كه چند جا كتا نيز گز “ سك متسك گو ، جمله ماجر قتل ” نها شا م شو به نامه ها ستايوسكي گز .“ ستايوسك ين ما خانو ”ستفا م كر ــتا ها خو س يك كر بر ترنست. شخصيت پرنس ميشكين به شر حا ئاليسم م لزما يك ست؛ جاي نوشته بو موفقيت ها ــك نز ستايوس ن ــك بسيا مغر كر پايش به مهمان ها ستايوس ب ين مر كوتا قد مو بو با چشم ها كوچك ما ، شر با كرصله ناجو ــل ــتر حالت ها عصب محاف خاكسشته ــت گا ــه م نشس بو كه گا خامو ب كال گوشستايوسك ترسيم ست م گرفت. شايد كال يك تنه به يباي مطلق“ پاك پرنس توفيق چندن نيافته ست برخ ”شخصيت ها نيز چو ”يپوليت“ قابل با نشد ند، ما بعد ۱۳۶ ، هنو جز كالسيك ها ما چا ين كتا م گذ سا كه

قعًا خوندن ست.

۹۹ ۱۳۸۵۱۳۸۵ ند كتا سا ند كتا ساپر پرو ي مترجم يا باش

ر جشن بيــا ۱۳۳۳ توسط مشفق همدن يك بله يك با ســا ۱۳۶۲ توسط منوچهر بيگدل ترجمه شد ست. با سما هز صفحه كه با ين ــر با ب قعًا چر حبيبي ــته، خو جو ين پرسش ست گذش ، ــد هم ترجمه شند، ما ها بلند خيلي بلند هنو هم خونند مي گويد: ”ستايوسكي باشد.“ حبيبي خو ــرطي كه نويسند شا به شست كه هر نسل بايد بر ست معتقد ستايوسكي عاشق شته باشد. تال “ خو يك ”بله“ يك ”جنايت مكافابي بر نسل ما نالشي بسيا ثا ستر حبيبي ترجمه نينا“ كه ترجمه ها پيشين چند نا كا ست. ” ني ستوبي حقيقي خو ، با ترجمه حبيبي قر خوندني نبو“ كه هنو خيلي هاما به ميد ما يافته ست يا ”بر كا بايم. چا ترجمه حبيبي، نخوند يم عجله هم ند. . سيد ست مثل سيد ترجمه ها خو

يم. ست مي فيلم هايي ست كه بسيا

مير، كه همو مي خوهد به پسر تبديل شو كه ــو ست. فسبطه با پد به نتيجه ، سرنوشت ــتن ش پد با با پيوند مي ند. مسابقه سمبوليك كه طي يك مسابقه باــر بزند ها يگ با با به با ــس بايد با با هركماني كه مير تصو مي كند همه چيز مرتب ست ، ــرنگو كند. سثه يكي بر حسن تفا مي فتد،. . . ين كتا بعد حا ثه تر حامريكا به فغانستا چا شد ما با هجو هم سپتامبر هم يابي قر گرفت. ليل بسيا مو توجه نشريا محافل به همين “ هفته ها فهرست كتا ها پرفر نيويو تايمز با با ”بالش مي گويد:“مي خوستم با كتا شت. خالد حسيني قر ــتا پيش شغا ين كشو توسط فغانس ين كتا فضا يخ ــيم كنم؛ چر كه ين فرمو شد تا ــو ترس شمعاصر فغانستا ست. بر بسيا مر غر فغانستا متر ــغا ين كشو توسط شو حكومت طالبا ست. با شــتم به مر يا كنم كه مر فغانستا پيش ين مي خوسيخ ند بخش عظم تا ندگي مي كر مش هه صلح چندين مش بو ست. يخ قر بيستم همر با صلح فغانستا تا، فكر فرهنگي با ند با فضا هنر ما كابل شهر سر نه نا نويسندگا ين ، موسيقي .شاعر پربا بوبيا هنر غر نيز ند فرهنگ ــغو بو به كا فعاليت مشهه ها شصت هفتا حضو چشم گير صحنه فرهنگي بع يم كه ما هيچ يك ما فكر نمي كر شت. فغانستا قر جنگ خو يز نز ها قومي نتظا فغانستا باشد.“

مانيست ما حاشيه ها ي “ با ترجمه مهد غبريي ، ناشر با با ندكي پيش چا ”با. حا ــر بو نه با ك ين كتا ــر يگ معتبر ترجمه شي ها پيد مي شو يگر كتا فر حاضر تنها چا ترجمه يك ها با هر خبر ترجمه غبريي نيست. كتا غبريي نكه سا پيش مجو گرفته، ما ... حتي شا گير فتا با گفته نشد كه مجو چا كتا باطل ست، تنها چا كتا نمايي خبر نيست. بر كتا غبريي هيچ مرسمي برگز نشد ، يافت ، تنها چند پيش نامز كا نبو ــخنرني، هيچ چيز يا س “ ــد كه مانند ”ميعا سپيد بي سا ش عنو برترين ترجمه . غبريي ــر ين جايز نبر “ به ــو قا بيس ”خانه بر مي گويد، جايز نمي خوهد، جايز لطفي ست كه قر بو حق نند. كتابي ، نمي خوهد. تنها نگر كتا هايش ست كه سرگر بشو“ سيا ها ”جويس كا يتم ها ”لنگستو هيو ،“ ”يشي گوست، بيش بقيه “، كه بسيا مو عالقه خو لخو تس“ ؛ ”شوهر “ با با ماني كه ناشر مي خوسته ”با حا خا خو ست. شا بفرستد، غبريي كتا يافت چا مجد به بر ، حك صالحاتي نجا به قو خو قيق خوند با ستي .... مي گويد: ”كتابي كه تا ين حد با بسيا شيرين تر كرين حد جريا سا بو چر بايد بر چا ست تا نسانيت ؟“سرنوشت تعد كتا ها غبريي چا مشكل شو تا ين حد يگر نيز ها با كتا ــا ترجمه كه همزما با چا شِ“ غبريي كه ما چر ”پرند خا ــت. س شد ، سرنوشت غم نگيز سيد حالي هم ساند به چا ــا نيلوفر به چا نتشست كه ست؟ به همين خاطر يگر هم موجو كه ترجمه “ حاال ترجمه مي كر به هما ــربا نج كهنه س گر غبريي ” . فضا چا كتا بر مترجما به “ تنها بسند مي كر ”كهنه سرباشا باشند، نگر نكه نگر چند چو كا گونه شد كه بيش گير“ مسايل پس تحويل كتا به ناشر هستند. ين كتا خو ” تفا خاصي ند جز كه ترجمه غبريي خوندني تر كر يگر هم كتا موجو ست يت ترجمه كه به لطف قانو كپي يگر كه كتا مد ها ست نتظا چا ماند ست. غدغه غبريي بر ين كتا فرتر بو كه كنا گذشته شو به “ با با خته شو كه بر ”با نقي پر جايش به چندين جلسه بي . غبريي مسايل پيچيد فيزيك كونتو نمي گويد، برگز شد بوــت: ”ما كا مي كنيم. كا فرهنگي مي كنيم. پس س حر سا

يت نكنيد، مجو بدهيد. بر گفت گو منطقي با كنيد.“

بلهستايوس فئو

مترجم : سر حبيب تير : ۲۰۰۰ نسخه چا ـ ۱۳۸۴

نشر چشمه ، ۸۵۰۰ توما

Page 113: Shahrvand Emrouz 01

تاتا سين يخ جامع جامعه مد س تا جو ۱۱۷ بر ۱۱۴ گفت گو با نصرهللا پوبا برلين شت ضيا موحد يا برلين ۱۲۲ يا يز ثا ۱۲۰ ترجمه

ند سا ۱۹۳۹ منتشر شد. ين مجموعه مولو نخستين مجلد سر كتا ها كتابخانه فالسفه با فسو پل شيلپ بو كه مي خوست بدفهمي ها مشاجر ستر بي پايا نديشمند فكر پرشا نظر فيلسوفا معاصر با مقاالتي كه فيلسوفا هم مرتبه يشا مي نويسند پاسخ هايي كه خوهند به سرنجامي مفيد برساند. بر يك فيلسو مايه مباها ست كه نامش كنا نا هايي نها مي به ، كا پوپر، لبر نيشتن، كا ياسپر ، نست كاسير سل، يتهد، برترند لفر چو جر سانتايانا، . سيد حسين نصر تنها فيلسو يرني ست كه تي قر گير يچا مر ، هانس گئو گا يكو پل حكايتي ۱۰۰۱ صفحه ين مجموعه به سم خو كر ست. ين كتا كه جلد ۲۸ كتابخانه ندگينامه فكر ، فز بر كتر نصر پاسخ به هركد با ند ست، ۲۹ مقاله نتقا فالسفه فسو هوستو سميت ير بخشي مقاله پر نوشت نيز كتا شناسي منتشر شد ند. نوشته خو

كتر سيد حسين نصر ست. يابي تفكر

مقابل تفكر معاصر

ــر كه تركيب ــا جا خ » ي ــت خالد تركيب «حكمPhilosophia Peren- يشه التيني نگليسي هم

nis گرفته شد به طو كلي نامي ست بر ين مدعا كه نوعي ست. يخ فلسفه تكر شد ما سرسر تا حد، مد معنا ــته ها فلسفي سنت ها يرپا نوش ين حقايق پايد ــخيص ند. گويا يخي قابل تش ــفاهي همه ها تا ششته ست. ين حقيقت ، هم پا كل جها حكمت خالديين ها يگر پايد ماند معر تندبا نسلي به نسل

. فته ند مد ند گذ فلسفي كه سبك ها ست يافتن به چنين كا سميت فيلسوفاني كه مدعي فلسفه بو ند فهرستي بلند باال تهيه كر كه سامي ثبت شد ين فهرست تقريبا تمامي گستر فلسفه مي پوشانند، سي به طو عا گرفته تا سي توماسي فلسفه مد فلسفه مدكل فلسفه كاتوليك؛ فالطونيا عرفا گرفته تا فلسفه غر

؛ حتي شيو طبيعت گريي ثبا گريي فلسفه كل جهاند. مد سته به شما نيز مي تونند جز همين ) به شيو فالسفه تركيب فلسفه جا (يا حكمت خالدصطال مخصو نتايج ين متفا به كا بر ند: برخي نند كه فالسفه به فلسفي بد ها مي سند في مي متعا

صطال هايي فلسفي ين شا به تضا يگر بر برخي ــتفا مي كنند كه هنو حا فو جوشش هستند. سنز كا ياسپر ين سئو ها هما پرسش هايي هستند كه ِ تير تا به جاعا فالسفه همو مطر كر ند. چندبنياني مو متقاعد كند كه گرچه شايد ين صطال كافي ست تا نوحد معنايي ين صطال قابل فهم باشد، ما مي بايد به چنين

مفهومي همچو صطالحي بي فايد نگريست.نبا ــه مر به نجا ك ــتن علم جديد، پيش به پاخاسند تا سرشت نهايي همه چيز ببينند، تمثالي عظيم بوحي ند؛ كتا ها ــا مي كر همگا به مقدسا شند، به سطو ها ماني نياموخته بو ند يا گر مر مر مي كرندگي معني شو ببخشند. كشف ند تا به پيديش پنا مي بر، يعني خصيصه معينه علم جديد، با شد غر تجربه مها. ين بد شناساند مكا ثبا قضايا ين سلو برهم معرفتي علمي پاگرفته نيا گويي، ، بي نيا به مكرــه تبع ــر كر ب ي ــا مجها بيني ما يعني هما بخش ــه كا ما ــه ين جا ب ــر ك ماج

باال شد. ير مي يد نيز ــه ــه ب ــز ك ــتين چي نخســد گويي بلكه به گفته ش مكر، كه هنو هم ــا نيست به شيو گفته شو ال گا كه با شعو متعا مر ساست: مسير كه ين يد، ، شد نسا قر مي گير بربر ــبت به ــي نس ــي علم جها بينِ شديد جها بيني سنتي تنزليل ين كه: ــت؛ س كر ــنت جو ند كه فكر كنيم ين كهنه س ــي مقبولــناختي منطق گريز اليلي ش ــت. تنها به ست تر سمانه يين سم لكس كامفو علم به ــت كه به گفته سست پر نستن تبديل شد همين ما ستايش ــا ــي حكم فرم ست كيش ــي جها بيني علمي، علم يعن

گرگوني ــم قد علم ــت. قد منزلت عل گا ماسگير خو سنجش پذير نيا ما كشف به كاشته باشيم كه قد . ال ست به يا مد كميت پذير بر تي پا گرفته بدين معني ست كه منزلت علم تماما چنين قدست يافته، جها بيني علمي كه كنو به چنين قد عتبا ــت بس. هرچند عقل س ال عد معا پي همه جو سليم به ما مي گويد كه چيزهايي جز عد نيز جها ستن پوشش هايي چند بر ستو فقر ند، ما علم با با نها بر ين نچه ، جها بيني شا هر فربه تر مي كنند. عدنچه ما مستقيما مي كنيم پيكر عد مي فزيند، نگ ها يعني كيفيا عرضي ؛ صدها، بوها سرچشمه مي گيرنها ثبت كند ــفه كه متعا مي توند با فالس . حتي نها پيش خو بسا جو علم نمي توند ما با ين ست نند علمي بسيا محد ست، ــاني كه مي كسنيا جسماني شتن با كا ند كه علم بر سر ند بپندير ما كافي ست؛ ما حتي ين قد هم بر ما مقبو نيست، تي كه گر با نگين بو نا مي بينيم صو ــن جها ينيا به شكل سيا قت سخن بگوييم علم حتي نمي توند نيايي عد پيش خو سفيد به ما عرضه كند؛ عل تنها شي طبيعت، به شيو كه ما . با سويه ها شما

هي نيست. طبيعت تجربه مي كنيم، هيچ ، پي بو ند كه فتن عرضيا علم با با پيشتريگر نيز به جها بيني شا ضافه كنند تا جايي چيزها ــكوفاترين مرحل به كيها شناسي كا ساگا كه شــتفن جي گولد مي سند. مطابق يست شناسي تكاملي سبا با ها، ، خو به ين با ــتدال نصر، علم با ســش ــته ند كه با هر پوش بي لتفا كنا ين مر مهم گذش، چر تر مي شو قتد حقيقي جها بيني علمي نز ضافي فتا شكوفاترين ما قلم قعيت جانب خو ين كه ــو مي يند كه بطي ج ــي نيز با جها بيني ها علم

نصرشناسنصرشناس ۱۱

ÊUO U “ ÁU ‰UO «œ ∫hO Kð Ë tLłdð Ø *XOLÝ« Êu²Ýu¼

`K� È«dÐ ÊU¹œ« Ÿu{u UÐ qK ÊU “UÝ ÈU¼ g¹UL¼ “« vJ¹ —œ © éÇ ® dB sO Š bOÝ

Page 114: Shahrvand Emrouz 01

۱۱۴هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ كتاب دين

بسته مد تجربه چنانكه شايد بايد تنها به محاسبا بر، گر ين ضافا متعا تخا شد يدگا ند. ين سيبي پديد نمي يد، ما سطه ين لغز ها هيچ باشند، به نها چنين نيستند: بيشتر ين مو پيش فر هايي ساخته يگر شد ند كه بر هد علم چا ناپذيرند ما هرگا به نسا به بند خنه مي كنند نسا سپهرها حيا

مي كشند.پير علم بي تمايل به سمت سويي كه قطا فكا بد ــه كه كنو علم با تنگ نظرنه ترين تعريف ، با ين نديش، مخالف ند. شايد ين مر ممكن برنامه علمي به پيش مي شن جو نصر ستدال مي كند كه بر ست باشد، با ين ير شناخت هيچ تعريفي به غبا نديشيد گرين كنو شد كا نمي يد. نز فرهنگي ميا علم ــت بي توفق بر سر نقطه مبنا، هر كد طرفين علم سقعيت تا ين ــد. نقطه مبنا ضر به نفع خو تعريف مي كننبي چو چرست كه علم يعني هما علم جديد كه موضو نچه مر پيش نيا ما فرتر بحث ست چيز ست كه . برنامه گرگوني كر ــت خو س يدند ين به خو مي ــر تعريف علم بحث هايي كه پي ين طر مي يند نصــوند. چه بسا ال ست ينجا غا مي ش منطقا ين نقطه شته فيزيك شناسي يا شويم كه نصر مد كايخ علم شته تا كتر نشگا MIT مد

. نشگا ها كسب كرين ــيو نصر تركيب عناصر متفرقه مختلف به ما شهيم كه چه جاهايي هد تا بتونيم تشخيص مكا مي ــته باشيم. ش ــت ما بخوهد تا به چيز با علم مجا ســماني ــويه ها كميت پذير جها جس علم يك طر سهند ضع مي كند تا ساما كشف مي كند قونيني يگر پوشش هايي بر جها بيني علمي مي فريند طر ختيا ست. نصر ين پوشش ها ــا كامال كه پذيرفتن شگي چنين ــش هايي به سا ير چنين پوش ــما مر مي شين مر بنيا ، ند كه ما ين گونه مي پند فر مي كنند شتقاقي مر ــو گفت هم) گر بش هن (يا ــت سفرعي ست. تبيين جها بر سا نقشه هوشمندنه يا با نديشه هستي غايت مند هايي هستند كه به طو كلي ير هما طو كه مونا گو مي كند چشم فتا ند ــت.» ــنگ يرين علمي نكا نظا مند علل غايي س «سهند ــوند تا نشا ــنگ به كا بر مي ش نقش ها ساليلي طبيعي هو پست تر ِ پيشرفته تر تنها به كه هو؛ نهايت جها بيني علمي هيچ هوشي پيشرفته تر مد برير هنو چنين هوشي كشف نشد ــت ــا نيس هو نســف ــگاهي هم هرگز كش مايش نصر مي فزيد كه با تجا

نخوهد شد.نه ( بربر فرضيا علمي) تا كجا ين فرضيا علم باخنه كر ند؟ نصر من خوهد خوست كه قضا فلسفه گذ كنم، ما جا سر بر ستر باتاكيد به خونندگا شا مي كنند كه ين فرضيا جايي ستو پنا گرفته ند. نبا عو علم گشتند ــختي به منتقد فرهنگي به سند. ين ها مشتي عبا بر پاال ما فتر علم ثبت كر نها بر، » ماكس نيا فسو بستند: عبا هايي چو «نيا بي صالحيت» لوئيس » ، ليو . مين باير» تي. »كو «ستعما ، «نسا تك ساحتي» هربر ما مامفو

. گن هابرما ست علم» يو شي به حو ها فا حكمت خرين نچه سيد حسين نصر به نظر من ــت. شيو نصر گزينه عقالني خالد خوهد گفت همين س

هنِي تفكر معاصر غربي. ست بربر قالب / جوال ۱۹۹۶ نشگا سيركيو *

مر جو ند كتا « جسـت ين بـو كه پر بتـد بنا بر گو به چا برسد با سه تن كساني كه سيد قدسي» سـه گفت نا برجسته ترين شاگر ميا سالي خو حسين نصر ستا ، جو ين حا پا حر ها نصرهللا پو ست. با نسته نشگاهي كه نشستيم، ئيس سابق مركز نشر كنوني فلسـفه . ظاهرً حق مطلب كر مد چيز حر ها كم شو يغ يم. يد بو ين ست؛ با هما جسا صرحتي كه پيش

كتر نصر هميت ! به نظر شـما جو كتـر پو قا نديشه معاصر ير نيز جايگا فضا نديشه معاصر يشا مسير حركت ست؟ نقشي كه خو جها چگونه

؟ شتند چگونه بو نسل شما كتر نصر مدفع فرهنگ تمدني شد كه ببينيد! لبستگا به فرهنگ تمد به نظر من فاعيا بر بن كر . ير كا كه هانر كو شمند بو فو لعا سال بخصو تفكر كساني فا تفكر فلسفي بو (يعني ،( ، بخشي تفكر بن سينا بعدها تفكر مالصد مثل سهرها هميت فلسفه سالمي . ين كا مه پيد كر توسط نصر هم . به ين هميت تفكر سالمي حو فلسفه برجسته كرند كه هيچ ماني به ين تفكر توجه كر ــخاصي ترتيب شهه ۱۹۶۰ . من خو كه ــه ها نبو نديش ين صحبتي با ين ما گر مي خوستيد مريكا. ــجو بو نشيل مريكا، خصوصًا جو مسائل تحقيق كنيد، سرسر ــت كه كمك تا كند. كتا جو ندش هه ۱۹۶۰، يك جا لين با ين » خو من هنگامي كه ــه حكيم مسلما «سين قبل بو كه ــيا گذشت. ، تأثير بس كتا خوند

شنايي من با ين نا قع كتر نصر شناخته باشم. خو » حاصل شد ين طريق مطالعه كتا «سه حكيم مسلما. كا نصر هم به نظر من كتا توجه مر به مسائلي جلب كرفا معرفي فلسفه سالمي بن بو به لحا نباله كا كوكتر نصر قا يدگاهي جديد. ين يك بخش فعاليت ها . عال بر ين بايد شا كنم كه يشا نه فقط مدفع فلسفه بوند. به هر حا قبل نقال سالمي بلكه كًال مدفع سال بوفاعياتي كه شتند، ــال عالئقي س كساني كه نسبت به كتر نصر هم بيا خوبي ند. كتر نصر مي كر ستقبا مي كرفاعيا شت. همين ين ــت، هم به هر حا نفو شــال نا موقع كه تعلق خاطر به س ــه خيلي جو بكتر نصر تا حد شتند، مي نشست. ما خا ير . ير هم سعي مي كر نه گنو بو نبا له تفكر شو نه گنو به پيشنها يشا لين با كتا ينها معرفي كند. » شما مطلبي يد خر . هر شما «جا ترجمه شد بوكتر با جايگا ــو مي بينيد. گر بخوهيم فريتهو شقع تفكر نصر خا ير صحبت كنيم، بايد بگويم كه به نا سنت سنت گريي (Traditionalism) شناخته خل ، بيشتر نمو خا ير بو تا مي شد مي شويخ گذشته ست بع قر تا . آل لبته بيش يك كشوبع سو قر بيستم كه چنين تفاقاتي مي تونيم بگوييم كه ــيا جانانه بو فاعيا بس ، فاعيا ، ين قو بو حا . به جو ها شت. به خيلي ها قو قلب مي ني هم پير. شجاعت ين مي كه بتونند بايستند بگويند نير مي ليل ين ين عقايد ماست، ين گذشته ماست ما سال به

سوبق مي پذيريم مي گوييم كه مسلمانيم.

ما خويشتن با ند فرنصرشناسنصرشناس ۲۲

جو هللا پو گو با نصر يي گفت سنت گر

vHÝu¹ b UŠ

Page 115: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ كتاب دين۱۱۵ميك كا ني خو كتر نصر مي كر به يك با يا كا كه ين كه مي شد حكما مسلما محد مي شد، يا يا فلسفه يگر مر هم به كا بست؟ به عبا ندگي كتر نصر محققي صر بو كه كا نو تما شد بو هد مي كوشد فلسفه تصحيح معرفي متو نجا مي كتر نصر ين كه يخ معرفي كند يا به عنو بخشي تا

؟ مكا تد حيا فلسفه نشا مي كتر نصر »، منظو ين ست كه فا قتي من مي گويم «فاعيه نويس بو ست بر سال تفكر همو بيشتر يك سالمي باشد. تصحيح نديشه ين كه يك محقق سالمي، تا كتر نصر بي هميت نبو ست بر هايي ين متو كافا . ما بيشتر عالقه هايي هم نجا ست. چنين كاكتر نصر مقابل ها تحقيقي . حتي كا تفكر سالمي بويا ين ــت. من ــيا كمرنگ س فاعي كا بس جنبه يگر هم چنين كتر نصر تأكيد نمي كنم، ــا كا جنبه هما كتر نصر بو كه فاعي كا نكر ند. بيشتر جنبه نم يشا كا تحقيق شت. تا جايي كه من مي هميت يخي بو هند تا ئه . بيشتر مه ند تصحيح هم چند يخ توجه كنند به گذشته شت معاصرين به تا كه قصد شته باشيد كه بر ما قضيه فقط هميت بدهند. لبته توجه يم – القل خو من فكر . ما فكر مي كر فتخا به گذشته نبوشته باشيم مي كر – ما مي تونيم گذشته مر هم يگر ندگي كنيم. يعني فكر ين كه ين گذشته با گذشته يگر هستيم، مخيله سيد ما بسر يند ما مي توند گذشته ما باشد. يم كه . ما فكر مي كر ما نبوشت نجاتي بر ما ين قد ين گذشته بر ما هميت يگر. صًال ند تلقي مي شد كه ... صوًال سنت گريا ين طو بونگا شا معطو به گذشته ست، توجه شا به گذشته ست

ميز ست. هر چيز مد معاصر بر شا نتقايا هنو هم هما طو فكر مي كنيد؟ با هما كتر! قـا

نگا تلقي گذشته؟بع قر گذشته جها تفا يا ين ببينيد! حو . سال برمي گر ــال عالم س فتا كه همه يك سرشا به بع ــال عتقا سالمي حو ين نقشي كه جها سيا بو ست. ين حو هم فقط محد قر يفا كر ، خيلي به خو جها سال نبو ، بلكه سرسر جها تحت لشعا قر بع قر گذشته يانت سال حو ــت. تأثير كه سيي حتي با مسيحيت يي يا هند يا بو شته ست، با تأثير يگر به سال ين شريط به نظر من قابل قيا نيست. نا ما مد ست. جو يگر بسر . يعني فا نيا ند نو فاعيا ند به ين كه بابت مسلما بو شا يگر حتياجي نديگر تما شد ست. لبته ممكن هند. يخي نجا تاشته ند كه هنو ست باشند كساني كه قد گا ها كند بريگر سابق مانه لي به طو كلي قافله عقب ند، . آل يي ند يگر كا فاعيا نيست بر مسلما بو ما فاعياتي كه صد خو من به عنو كسي كه صد ، ثا گنو مي خوند لع شتم، با حر ئه مي شد قبو يل ، حتي كتر نصر مي خوند ثا ثا شو مي خوند يا كتر قا نقال من خو كتا «سيطر كميت» گنو قتي مي شنو «سنت گريي» ، خو من مر كا ترجمه كرلين چيز كه به فكر مي كنم ين ست كه ين غو بي شا مد ، كجا ــر مي كه به عنو لقاعد بن ال س ، لقاعد ــؤ مطر ست كه ين ــت؟ مر بر من ين س سفا مي كنند؟ نديشه شا ، ينها چه ، ين بن ال قا ين يا غير ين ست چيست؟ گر شما بخوهيد مقوله بند بكنيد، يم به كه ينها هم مي گويند «ما سنت گرييم، مي خوهيم برگرين تفكر گر ست؟ ين جز نوعي سلفي گر خشن گذشته»؟

ــونتش كم كنيم، ين سلفي گر چند با يك مقد خش. به ــنت گريي شو ساير مدفعا سنت گريي تفا ند سيم هم ــنت گريي كه ما صحبت مي كر نظر من سشت. شايد سنت گريا خوششا يك جو سلفي گر خو يا هما ند، تا حد لي سنتي كه حر مي نيايد، ند. ــت كه هل سنت «سنت» مر مي كر ش معنايي هما طو كه سلفي ها مي گفتند كه «ما هل سنت حديثيم» ند، سيوناليسمي كه سال بو مي يستا مقابل قايا هم عناصر هما سلفي گر ين سنت گريِي جديِد ــته ست. به نظر من خيلي ما به بيرهه نرفته يم گر ش جو بگوييم ين حركت هايي كه به سم لقاعد نظاير تفا ليل به نظر من مسئله مي فتد، نوعي سنت گريي ست. به همين سال يم كه حتيا آل هم ــت. ما س فو لعا حسا يا تحت عنو لي فا كنند. فا كنيم. مسلمانا بايد سال ؟ تحت عنو سلفي گر بايد فا شو سنت گريي بايد سال

؟ فا شو سال چنين شـريطي تكليف چيسـت؟ چه پاسخي بايد به

هما سؤ قديمي بدهيم؟شته باشيم كه به يك ين به نظر من ما بايد شجاعت ــلما يم: ما مي خوهيم چگونه مس با بپر تأمل تعقل يا ين كافي ست كه بگويم ما مي خوهيم مسلما ــيم؟ باشيانت سال سنت گر باشيم؟ ما چگونه مي خوهيم با قر با بي كه ما تجديد عهد كنيم؟ شما گر نگا كنيد به بن سينا فاتا ين حد به ينها فتخا مي كنيم، مي بينيد كه ينها متفكرني ــر ينها . گ ــا ش مانه خو ند ــلما لبته فر ــد مس ن بومي پرسيديد: «شما سنت گرييد؟»، مي گفتند: «سنت گر يعني يگر چه؟». بن سينا مي گفت: «هل حديث سنت كسا ما خو ند ــوفم.» چو فر . فيلس ــتند. من متفكر هسپا ــر ليل مي بيند كتابش سرس ــن . به همي بو . بن سينا بو سطي مشت . چو تفكر قر مي شوبي هم . فا . سهر هم همين طو ما خو بو ند فرند. «متفكر» شا بو ما خو . ينها متفكر بز همين طوشتن فلسفه لي مر كسي كه مي يد مي گويد بر ند. بويم به سهر يم به بن سينا برگر سالمي بايد برگرما خو نيست. صًال به قو ند عينًا نشخو كنيم، فرندگي نمي كند. ما بايد « معر «تو با نيست». «مرشته باشيم. ندگي كنيم. بايد تفكر فلسفي مد « «مرما هما طو كه بن سينا مسلما بو تفكر به شكل يم به گذشته. تفكر ما بايد بر گرفت. ما نمي تونيم برگر؟ ما بياييم طبيعيا ــد. صًال بن سينا چه گفته بو صيل باشما يش خو ما هم به قت خو بن سينا قبو كنيم؟ قتي ــت. مر با منطق هم همين طو س ــم. مي خندييا چيز كه مي خونند منطق ند منطق مي خونند، كساني يا منطق جديد منطق نيست؟ منطق فقط هما ست نيست؟ كه بن سينا گفت؟ يا متافيزيك بن سينا. من نمي گويم ينها نها بايد كنا گذشت. برعكس. معتقد بايد كامًال سعي كنيم ــيم تحليل كنيم. كا كه ما نكر يم متأسفانه. بشناسيم. ما ــينا ند لي محقق بن س يم، ــينا ما آل معلم بن سيم كساني كه مر به بن سينا نگا كنند، تحقيق كنند ندثا تحقيقاتشا بر تفكر با نديشه بعد بتونند شا ستفا كنند. يعني با تجديد عهد نسبت مر خوضع فلسفه ما. ما خو باشند. ين ست به گذشته، متفكر يم جز ين كه مد باشيم، چو حالي كه ما چا ند

ندگي مي كنيم. نيته مدماني كه يل بحـث. جا بدهيـد برگر بـه گـر نديشه ضعيت نديد، نشـجويي مي گذ شـما نا مسيحي ، مثًال جو سنت گريي بين غيرمسلمانا

يكر مثبت به سنت گريي يا ين ؟ لك، چگونه بو مثا يكر به سنت محد به قليتي جنس شما بو يا ين كه

؟ جريا قابل مشاهد تشكيل مي يگر هم ند. ين طو نيست كه نبو باشند. كسا چر. بوشتند سنت گريي سنت ها يگر ند كه عالئق بوبا شرقي ها طالعا ند. من لبته يگر جست جو مي كرــا به هر حا ش ما غربي ها چو خو ، يا ندــيدند، با ند، معاصر مي نديش ندگي مي كر ــر معاصشمند گذشته بگيرند، ند چيزها جو كه سعي مي كربست پذيرفت. ــته بايد لي ين طو نبو كه بگويند گذشنه ستايش كنند. من خو كو ين طو نبو كه گذشته كوماني ين طو فكر مي كر كه هر چه گذشته هست، يك . به نظر من فرهنگ ها غربي، توجه خو ست. «نقد» نبوقع بايد بگويم ين طو نيست . ــنت با نقد همر بو به س. سلفي گر نه ــمند بو ش ــته بو كه هر چه گذش، نه مر چيز خوبي ست. گذشته لبته گذشته چيز خوبي بوجو قتي به هنر . هنو هم من ــا خوبي خيلي چيزهقعًا هنر كه گذشته بو نسا مسحو خو مي كنم، بست هر ين كه ما لي مي كند، نه هنر جديد معاصر. يخ، ، خصوصًا مو عقايد حتي تا ــته بو چه گذشيم گذشته بشناسيم ستي نيست. ما حتيا بپذيريم كا

پذيرفتن ما هم بايد با نقا همر باشد.

نيته خانو نصر: سنت مدــين نصر، نمايند تا تما «سنت گريي» سيدحسيم- نيا ما ختر شيخ فضل هللا نو ست:« ، نو يرحانيو حاضر صحنه - بز ترين شيخ فضل هللا نوگا عد ــا ۱۹۰۶ بو كه هما طه س نقال مشريم عميقا متاثر ساخت. تاثير قعه خانو ما ين ــد. شند. نج مي بر ين خانو عضا ني كه بسيا يگر يند ماندند چند نها همچنا لبته بسيا - پسرعمو لدين كيانو ، نو ئيس حز تو ير جمله ند [ما] سال پشت كر - به ما نو شيخ فضل هللا نومن بيست سالگي هرگز يك حتي يكبا هم نما تر نگفته هيچ گا نشكسته مگر هنگامي يگر ليل ــا به ــكال معد مريض بو ي ثر مش كه بر نعطا مد پذيرندگي .»ين نمي تونستم بگير. خانو كه جمع ــه بر بو نيز، نصر خانو بين تا متدين ، بي ــت تا مسلما ضد بو كمونيسثه شت. ما مهم ترين حا جو ــت س چپ تا مريكا نوجوني ــفر به ندگي سيدحسين نصر س. پس يك با غر بو ــنايي نز ش مه تحصيل بر با ــه پد نيوجرسي تكميل س فا لتحصيلي مدفت (MIT) نگليسي به موسسه تكنولو ماساچوستــفه ما پس چند به مطالعه فلس نجا فيزيك خوند. ــا ها ــا س ثه سرنوشت س . حا علم .تي كه تعيين كند همه . ــجويي نش يتاليايي ــو علم سرشنا : يكي مالقا با فيلس چيز بوسل، فيلسو يد برترند يگر جو سانتي يانا جوسل ميا صحبت هايش گفت قتي سرشنا نگليسي. كا با كشف سرشت چيزها ــر كه فيزيك جديد هيچ سندگي نصر ياضي ست، ها كا با ساختا ند بلكه سر ين به شد فلسفه عرفا پيش گرفت شنا شد: ــومي فيرتهو شو س ، كوما نه گنو ثا با .تي بو كه با پي بر . نشجويي «تقريبا سا سو

مو ها سنتي ين بحر فكر پشت سرگذشتم.» به

Page 116: Shahrvand Emrouz 01

۱۱۶هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ كتاب دين

ــين نصر به همر نويه ۱۹۷۹ كه سيدحس ــم ششپن ختر تنها بر سفر چند به لند همسر ، ير تر با چند چمد حا لبا چيزهايي مانند گفت، نه تنها حضو كمتر نشد بلكه جهاتي حتي مي تو گفت بيشتر هم شد ست. ين سا ها به خصو نصر همو ــا موضو مقاال گز ها گوناگو به بهانه خبرســا كتابش يا پخش سخنرني نتش ست، به بهانه بو ــا يا گفت گويي تلفني ــيما يا چا مصاحبه ب صد ســت به ير گش ــايعه مبني بر با يو يا حتي نقل ش يا نشگا تهر به . شما يس عطا كرسي تديجاني عا علي ال نشجويا نصر همچو غالمعلي حد مسئوال نظا جمهو سالمي هستند شاگر معنو نصر نيز كه محضر نكر يا القل ير به ستگا ها خدمت نرسيد ند، كنو بخش ها مختلف نشگا ها، مشغو فعاليتند ين همه مانع جريي كشو ها فرمو نگ ببا مي شو كه يا خاطر ستا ، نصر مهر ما ينها نيز نبو گر هيچ كد . حتي ــو ش ، ، مصاحبه لو عكسي، خبر كه هر چيز مربو به نش با مي كند به گفته ... به خو ميا هو قضيه، به مهم ترين تفا ما فصل حتي سا بد با ها ندخت كتابي نچه مسا مجد نصر بر سر . مي شوسي» گفت گو طوالني بو با عنو « جست جو مر قدثا ين ندگي ــي س مين جهانبگلو با كه به بر

. متفكر «سنت گر» مي پر حاشيه ها جذ تر متن

مين جهانبگلو، مجموعه گفت گوها ميا كتا ها - چه يرني چه غربي- همه جذ ترند نمونه با متفكرسما ها جها (گفت گو با ير ين نو مصاحبه قبلي ــد. ميا م ــيا خوندني ) بس ــايگا يو ش( كه خال كتا ها نصر نيز گفت گو جهانبگلو با مي فهميم جهانبگلو پسرخاله نصر ست)، همه قابل توجه تر يشن سنت گريي يگر نصر قر نيست با پو ست. چر كه ينجا » بريما بگويد يا «سال نيا متجد «جو مسلما ــت ــي كند، بلكه قر س س » بر نيا متجد تنگناها ــا بريما خاطر بگويد، قصه تعريف كند مثال با بياني سيابيم كه متولد شد خانو چو خانو نصر عجب مد فر همچو فت موهبتي ست، خانو كه محل ، سيدمحمد كاظم عصا شيخ غي، ها حائر محمدعلي فرسالشا معلم سرخانه عبدهللا حائر بو بر كو خر ، ــه متفقين به ير نبا حمل ــه مي گرفتند به با فرنسمريكا ، به ــالش تما نشد ــا كه هنو سيز س ندش فرست. ينها همه مزيا خاطر تعريف كر ــتند. مي فرسيگر ينكه معموال مصاحبه حا ناگفته هايي ست كه نكته ممكن ست سا ها سا مكتو بماند. فر غلب هنگا

عايت سو تر سخن مي گويند نيا به مصاحبه با خيالي نچنا كه نوشتن مقاله - ــيا عبا نظم كال سشن شد بسيا ين خو به به كا مي يد- نمي بينند ست. ين جهت نصر نمونه خوبي مسايل كمك مي كند. هد به بد مالحظه محافظه كا به سئوال پاسخ مي ، هيچ جه خو سانسو نمي كند. خال مطالعه ين كتابا بطه با ندگاني نصر جمله ــيا نقا مبهم بسنيا مشخص مي شو تصوير ير قبل ينگه قامت حانيو نقال سالمي نظر گر ها مختلف علما ست مي يد: نجا به تفاقا حا نشگاهيا نسبت به ــيا ــا ۱۹۷۸ به فتا بس «بر ثر تنش هايي كه سنها خوها بهبو ند ... يند كشو شد بو علما سخت نگر ند، ها سالمي بو عايت بيشتر هنجا ، مبا با فسا ضاــت. س با فيلم ها كتا ها مبتذ چيزهايي ين لت شد مطهر نگر ين بو كه كمونيست ها سابق ند. بسيا سابق جوني شا كمونيست بو ند بوند كه مبا هنو هم چنين يگر نگر بو ــر مطهگير هايي تبريز شته باشند. هنگامي كه گريش هايي ند ــيا محتر بو ــيا علما كه بر من بس ، بس پشتونه ها سنتي سالمي ير به شما مي فتند، به من با هستيد كه مي تونيد يك به گفتند، شما تنها شخص نزهمچو پلي ميا طر عمل كنيد. شما كه تنها شخص معتمد ما بو به نظر ما، شا هم به شما عتما بايد كه

پا پيش نها نقش ميانجي برعهد بگيريد.»نصر مشكله سياست

سيدحسين نصر تابستا ۱۹۵۸ ها به قصد ير ست نشيا فلسفه نشگا تهر به مقا تر كر ، حمت مر يافت. جو بيست پنج ساله كه با تحمل نيا ها كر بو تا به ــاله ها بو تحقيقي سه سضا سنتي مير فكر معنو خويش برسد. بر تغيير ــتي حاكم بر پيكا سختي يتويس ــفه جوپو گر فلسمت . مقا ها نبو ين، همه پيكا ما ــت. ش پيش بربر به سياست هم بر كسي كه پد شخصيت يل شناخته شد به شما مي يد، بسيا سخت ست. هما ، چندين با نخست فته بو گا تهر كه نصر به ما ميني، مقا به پيشنها شد، ير علي نخست شت: « من هيچ ميلي بر ستين همو يك جو .» با ين حا نصر نمي تونست ير به سياست ند. مثال هنگامي كه نقال ــت مقامي نپذير بماند هيچ پسقو ــگا ها به نش ــي ير صالحاتي فرهنگسي مشهد يا نشگا فر ياست پيوست، خوسته شد كه . ما نز سدهللا علم مي با هز نشگا شير بپذيرليل هم خيلي سا . ست ين مر خال مي شو بهانه نجا فعاليت ها بسيا ست: «نمي خوستم تهر كه

شتم، تر كنم.» جمله كا با عالمه طباطبايي، ــر پذيرفته مي شو كه مسئوليت تقاضا نصر به ين شنشگا تهر بيا نشكد ياست يگر بپذير بنابرين يامهر نشگا ياست قتي به پيشنها . برعهد مي گيرتما پا نگ ــريف كنوني) مي شو مي پذير بي (شــيس مي كند چند تن برجسته ترين ــاني تاس علو نسيليا چيتيك به مقا عا ــجويانش جمله حد نشنشگا ــت بر ياس يا منصو مي كند. همزما با ــتا س، نصر به عنو عضو ــال هه هفتا مي يل ــر يامهنتخا مي شو بنا يس ــفه پا ــه بين لملي فلس موسسئيس ين موسسه، تصميم به تاسيس موسسه ــنها به پيشــت نجمن ياس ــر مي گير بدين ترتيب ــلفه ي فسبا طر ين . شاهنشاهي فلسفه ير عهد مي شونها متفق لقو موسسه با فر بسيا مشو مي كند همه ماني مستقل پشتيباني ند كه چنين موسسه بايد سا بومستقيم ملكه برخو باشد.نصر منز قديمي لقما لملك يكي چها پهلو پيد مي كند يكي خانه نزگير معما سنتي مشغو بر نيز مي خر با به كانجا پس پايا يديد : «بايد مي نها مي شو سا تعمير باكا صفهاني ند با . ستا يبا شد بو مرمت چقد يژ نيز بر بي پوشاندند حتي مبلما با طرحي كاشي قعا يرني ين بو كه فضايي يم. خوسته من سفا با هش بحث ــد. فضا صيل يرني كه به پژ باش

«. فلسفه مي پرــيس نجمن فلسفه ير نصربه ــه سالي پس تاس ، سيژ فر منصو شد با ين كه چند تمايلي فتر ــت ياسنستم كه پذير پست بدين كا ندشت پذيرفت :«مي ما كا خطرناكي ست ممكن يژ فر فتر ياست ندگي تما شو .» فعاليت ها جريي نصر ــت به بها سنتقا بسيا بر يم سابق موجب خر گير مه ما نصر طو كتا ــد ست همچنا هم شين سمت ها چگونگي به تفصيل ماجر هر يك ين عناهد به گونه پاسخ مخالفا خو نها شر مي پذير يك با بر هميشه با صرحت بيا مي كند: «حسا مي كر شي ير خدمتي بكنم بسيا مو كه مي تونم قلمر نچه ير نم كه مر هم چنين مي نديشيدند. هنو هم برنشگا ، نشگا تهر بيا مقا معا نشكد يامهر نجمن سلطنتي فلسفه مقا بنيانگذ نجا نديشمند ست كه گذشته تربيت بسيا چيز ست ين خدمتي ير پايد مي ماند، برجسته، تا مد ها شي هم مو كه بايد به كشو مي كر گر همين خدما

، نمي تونستم ير بمانم.» سربا مي غربت غربي

ــت كه ير حضو فيزيكي سيدحسين نصر سا هاسنها . خيابا ها محله هايي كه خال گفت گو ــد نجو ند يا گر هست جز سمي يگر يا مي كند يا يگر سامي قبل نيست. با ين همه نماند حتي سامي هم سي ترجمه لين فرصت ممكن به فا ثا ين كتا ها . شايد گر ست مي گر ست به مي شو ميا يرنيا . طن نمي كر ينچنين تاثيرگذ نبو ير مي ماند جال سي، نيا جمله عربي، فا با ها مختلف نوشته ها به پني، فرنسه، نگليسي ... منتشر شد سخنرني ها تركي، پا ير مي كند. فرصتي كه كمتر نصيب مريكا يا متفكر يرني مي شو شانس مي يابد كه نديشه هايش جهاني كند. با ين حا هنو عاشق ير ست همو هر هد با نچه غر مي يد ترجيح مي چيز سنتي يرني بر چا غم غربت جانكاهي هستم.» لحني غريب مي گويد: «من

مهر ما متفكر سنت گرنصرشناسنصرشناس ۳۳

È—–uÐ ÊULŠ—

Page 117: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ كتاب تاريخ۱۱۷

« ما عزيز، گر بي پر سخن مي گوييم ما ببخش، كا به ... غوغا ني سرسا يم... تو گر سيد مي سو ستخو فته كا خو ناموفق مي كند... برنامه ها كشا هم سـفبا ضع بسـيا يع مايحتا عمومي مر ... تو بـوگاني ... بحر مسكن هم چنا بيد مي كند... نظر بابر ما هر سا ها بر تجا غيرجنگي ما طبق هي مسـئوال گو عملكر گر صا مي باشـد... گفت قتصا كشـو به يد كه فكر مي كنند بايد برنامه ها برمي مد ندشته گونه باشـد كه هيچ كس بيش مقد ال صطال تقسـيم فقر مي كننـد... بخش صنايع باشـد به صطال ملي شـد بسيا مو لتي به خانه كاها مسـئوال باال مو هد... كا يـا مي فكا محد فر ضعيف، كم تجربه يا بي تجربه با متعد تخانه ها نسبت به بسيا متخصصا كوتا ند... نقال نند خدمت مر به سـاتيد كه مي تو پزشكا سـيله كا فتا يا بي عتنايي مي شـو يا كا كنند بدنها گشته، لسر مر باعث ين نا قر نمي گير ختيا طن نمو مي نمايند هي تر عد كنا گير گرهي نشگا ها شريط سخت سنگين گا بهانه جويي ها هي ميت گر جو ند كه موجب محر بـر پذير به نها خانو هايشا به خيل ستعد پيوستن نا با جوند ها بالتكليفي شديد ضع ... مو ضيا مي شو ناسـت كه ضع به قد خر ند نهـا كه بسـيا ند متناسب سالمي تي كه مر حكومت نتظا هرگز با ني مر به صو ضع كاغذبا سرگر نيست... شـو خو ينكه مد همه بدتر ناكي قت بـا يا شـو ها كال نه مو محد كه مو هم قتصا بر فعاليت ها توليد منيت ... حكم فرما شدست نيامد ست. پس تصويب قانو ساسي غيرتوليد به ين طريق تشـكيل مجلس مي بايسـت تما مقر يد جر تي كامل به جو سـالم به تصويب برسد به صوما متأسفانه حسا كنند قشا حاكميت قانو تا همه يرپا گذ ساسي حيانًا قانو نين حتي بسيا مو قو

۲، صص ۳۸۸- ۳۸۳) ) «. مي شوئتال صال طلبا ل نچه خونديد نه نامه بيانيه ليبرترين فقها علما حو هي مشهو هه ۸۰ كه نامه گر هه ۶۰ علميه قم به بنيا گذ جمهو سالمي ست كه لت مو محبوبيت سياسي جتماعي ما خميني يشا كابينه مهند ميرحسين موسو نوشته شد تأييد هي مشهو به محافظه كا كه برگيرند ست. نامه گرنا قتصا ، ، نويسندگا شنفكر مترقي ترين مطالبا ، مالكيت، تساهل ــت: حكومت قانو مدير عصر ماس، تقويت ، حاكميت متخصصا نشگاهيا تسامح نسبت به فا ، ــر تو ، كنت ندنيا عايت حقو ــش خصوصي، بخين نامه ما ها پاياني سا ۱۳۶۳ ... نگا جتماعي ــا ها فقها . همه ين س ــذ ــه مي گ ه ــش بي

تجا سين حو علميه قم به طعنه محافظه كا حتي مدــر نامه مذكو نيز ــد ند به هنگا نگا نش نوخته شيژ سو ــي جتماعي به ــديد سياس معر نتقا شــلما نظا جمهو سالمي (خط ما چپ گريا مسهه ۷۰) قر گرفتند. ما كنو هه ۶۰ صال طلبا يا مطالبا صال طلبا جز موضوعا سا ها پس نامه قانه ــت؟ گر ين عتر صا ــته شد ين نامه س نوشيا نبايد جست جو فرصتي بو تا شناخت بپذيريم با كنيم گر با پذير سوسياليسم نها سنت تأملي مر با پذير يم، بو بو خوهي ليبر ها گو تجد

يد نگيريم؟ گربا تونمند ها سنت نا نيسم مدسين يخچه سنا جامعه مد ــا مجموعه عظيم تا نتشهد تا ين حو علميه قم ين فرصت ختيا ما قر مي يخ معاصر ير بنگيريم. تاكنو يچه سنت گريي به تا با يخ نقال سالمي منتشر شد ست: يت ها بسيا تانيستي. يت ها ليبرلي سوسياليستي يك كال مدئه لتي بر سانه ها ها حكومتي هم ستفا نهاسمي نقال مسالك نكر ند. ما نگا سنتي به نقالبي يخ تايخ نويسي معاصر كه مد محتو سنتي بو تا» ثر غا تاكنو ير غايب ست. مجموعه هشت جلد « حانيت شنفكر مينه ست. ين با نه متفا ين حانيت مي گويد. نه به شيو حانيت ، كه نه حاكما ــي يا خاطر گويي كه به شيو علمي مبتني بر ترجم نويسستاني يي يخ نگا ، مطالعه تطبيقي، تا ، سنا خاطر. ين حانيت قد با حفظ نسبي فاصله ستقال نها حانيت يك ــتقال بدين معناست گه گر گفته مي شو سين ين مجموعه با كنو حز حاكم، ست حز تما حانيت نكته موجه مي شويم كه حتي تشكيالتي ترين نها سين حو علميه قم هم حزبي تما نبو نيز يعني جامعه مد

گرچه همچو شاهر حكومت عمل مي كند گر نماند تا يك تر ست ما هرگز نقد حكومت با به سر قد نزلت يخي نهضت شيعه عصر غيبت عهد تاين نكته مقدمه ــگفت ين ها ش پابرجا بماند. بر سين؛ ين نها محافظه كا ناميد شد بيافزييد كه جامعه مدغا با تجديدنظرطلبي متولد شد. تجديدنظرطلبي مكتب قت حو علميه ئيس جر يت هللا بر سياسي فقهي سين يعني «جمعيت ليه جامعه مد ــكل قم كه بربر شقايا . ين يا تن ( مت مي كر » مقا يا نفر صال حوــي، س ، ميني، قد ، باني، مصبا ، ــكيني، منتظر مشفسنجاني ، هاشمي ، سيد محمد خامنه سيدعلي خامنه ــه» جمع مو ــر تهرني) تد «هيأ علمي حائجر هللا بر يت ند كه گرچه همگي سين بو مدند گرچه تا پايا حاضر مي شدند ما شيفته ما خميني بوشتند حتي صال جر حرمت نگه حيا مرحو برغدغه فقيه بز ترجيح حو متوقف ساختند تا به يت هللا حلت ما با ند ــال حرمت گذ ص حفظ حو بر ــه صال حو پيشتا ــدند كه خو نديش پي مامي شيت هللا . نسل ما نسبت به نسل ــا بو بلكه لها بخش يشــت كه نگرني حفظ حو برهد ش جر ين تمايز برسين ، مد َ شنفكر ــعه باشد. ما همچو به فكر توس. حكومتي ند، حكومت بو لين مانعي كه برخو كر حو با ير خاكستر تش يد ــي مي كه چر حو به خاموشند كه صال حو نپيمو بو ــين هنو س نديد. مدــا تا حو س يدند. با ــد خويش خطر ش مد يج مرجعيت نا كا تر ۱۳۴۲ جا ما تهديد مي كر ما يم پهلو جر ستاند جا ما خميني شدند تا سين همين جا لين تجديدنظرطلبي كا مد مد نيابد. . سين نبو . نتخا مرجع تقليد سنت شيعه كا مد

، قتصا سين حو علميه قم ۲۰ سا پيش جامعه مد بخش خصوصي حكومت قانو سخن مي گفت

سنت گريي همسايه خوهيسين يخ جامع جامعه مد شت تا سينبر يخ جامع جامعه مد شت تا بر

شناسنامه كتاسين حو علميه قم جامعه مد

غا تاكنو : فعاليت ها ۱۳۵۷- ۱۳۴۱ ۶۸۸ صفحه ۵۰۰۰ توما جلد

: فعاليت ها ۱۳۸۴- ۱۳۵۷ ۱۳۰۰ صفحه ۸۸۰۰ توما جلد عضا ۶۰۰ صفحه ۴۶۰۰ توما ندگي نامه : جلد سو

: بيانيه ها ۱۳۵۷- ۱۳۴۱ ۳۲۵ صفحه ۲۸۰۰ توما جلد چهاجلد پنجم: بيانه ها ۱۳۶۱- ۱۳۵۷ ۴۰۰ صفحه ۳۳۰۰ توما

جلد ششم: بيانيه ها ۱۳۶۸- ۱۳۶۲ ۴۰۷ صفحه ۳۳۰۰ توماجلد هفتم: بيانيه ها ۱۳۷۶- ۱۳۶۹ ۳۱۲ صفحه ۲۷۰۰ توما

جلد هشتم: بيانيه ها ۱۳۸۴- ۱۳۷۷ ۳۶۴ صفحه ۳۰۰۰ توماناشر مركز سنا نقال سالمي

يرنظر: سيد محسن صالحتحقيق: عليرضا جو

ضا جميشيد ، محمو همرهي: محمد يز

v UÇu bL×

Page 118: Shahrvand Emrouz 01

۱۱۸هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ كتاب تاريخ

جه قر سين به تعريف همين كتا علما مدتر مرجع. طبيعي شتند يعني فرتر طال فرجو تجا عد طال حاضر جو عو ــو كه بسين قم مي ما ين با شا مد نا مرجع مرجعيت يگر توسط يشا يج معلمين حو حتي ترغيب مرجع ترما خميني مرجعي بالقو كه بدليل عولم خالقي معنو ياست فقيهي ندشت به مرجعي بالفعل تبديل كر خو ميل . حركت نوگريانه ست حكومت عبا ما كوتا شو تا گا حو خالت سياست بو كه سين قم مدطيت . پس هزيمت نهضت مشر ــد بو حانيت خا شيخ ــيخ فضل هللا نو (كه تا بر كر فقهي چو ش) سنت علمايي ــابقه بو حانيت بي س ــبا حكومت مناسچو مرحو حائر مرحو سيدبولحسن صفهاني مرحو لبته همين سياسي ترين ــت بو جر پرهيز سياس برــت با يافت. سياس ــا بو تا حو حياتي كا علم. مرجع ما همه حو مرجعيت بو ــا تا ي حوخوند ند ما چو مير شير ــرگر بو به كا سيدند با ستفا لت ملت شيعه خطر مي ــاني خرس ( ــا ها پيش گاند هر هايي چو مبا منفي (ســت مي شدند. حضو علمايي چو مد كاشاني سياس . ــريعت كه عملي كامًال عرفي بو ــت هم نه ناحيه ش سياســت شدند. گر ــريعت سياس ــين قم ما ناحيه ش س مدمد كاشاني همانند سياستمد عرفي سخن مي گفتند ــم ــم گا عرصه ناسيوناليس يس لمانتا ــا پا گا بغا سال سياسي سخن سين ند مد مايي مي كر طبع ست تر شتند. مي گفتند ميل به تأسيس حكومت سالمي ند. همچو يسيو ير بو حانيا پو لين نا بگوييم: يسيو كه حز عالميه ميتينگ عتصا شنفكر پو نشريه تركت خانه تيمي جلسه مخفي سلحه پنهاني حانيا نيز همه شتند ندگي چريكي نا ها نهاني ند. ستفا مي كر ها مد سياست برند بزسين بر حتي سي نمونه تشكيالتي جامعه مد ين حيث برــك برنگيز ست. سا هاست حز تو به ش شنفكر . ير مد يا مي شو عنو تشكيالتي ترين نها سياست هه هاست كه مي كوشد ماهيت صنفي يا كانو نويسندگا سياسي خو به حكومت بقبوالند نيز نهضت سعي ــي، مد هه فعاليت سياس مي كند حيا خو چند هد شايد مجاهدين خلق خويش نها ــا مستمر نش

ليه نكه به نقطا ميا مجاهدين چهل ساله بخونند بد ــا كنند. ما به جز ين چها تشكل تنها منافقين مر شگتر برخاسته كه ــاله ير هما نها بز نها چهل سسين چهل سا ــت نه حزب جامعه مد س ظاهرً نه مد لت ست كنج حجر خانه حو تا سرسر قد حانيت حكومت برقر ست. بديهي ست حكمرني سي ساله بع قر حيا ًال ــو ما ــر ير حفظ ين نها مؤثر ب بنكه يگر حاني ترين حكومت ير بو ــر ضد عصسين حانيت كه مد چه بسيا سا ها حكومت ها سياسي بو ند. ين مر منتقد گوشه نشين ترين نهاــين جلد مجموعه مو س چهر منتقدنه جامعه مدغا حكومت بحث هويدتر ست. شاگر ما خميني پس مدند. گرچه ير بر هه شصت لت مر ناقد يشا هه شصت سرها با عدلت خوهي سو چپگريي سين ها مدهو كر بو ما ميا ساال پير مدمو ها حافظا حو يا نبر ــنت گريانه حو ستجا ناميد مي شو ند. محافظه كا عصر چپ گريي، بوــم به ليبرليسم ما خوهي بيش سوسياليسسين كه حمايت ها با ملي مبا ــت. مد يك س نزها ند نمي تونستند هجو نها يد بو سياسي عصر پهلو يد بگيرند حتي گر سرمشق جها لتي به قتصا ير نالتي متولد شد . گر نظر بو ــو بو لت شنشجويا مند هه ۵۰، هما كا شد قيمت نفت ثر يدند، ضا پهلو شو ــعه نفتي كه عليه محمد مد توس برلت عدلت نفي مالكيت بو صل بر نفي ثر بو كا . نگا بو شنا عصر بو توسعه عدلت بو سرمايه حانيا شيعي نه يا ملي ، يعني ئتال با ــنتي ير سلتي شر ضر بو صل جامعه لت پهلو كه هر فقط نچه به نا ــرمايه ند ميا س نا معتقد بو . يني بوتمند جي تفا بسيا ست ثر جو خا كاپيتاليسم ــت. ( ــالمي ضر س نه مذمو كه بر حيا جامعه ســين نظر جامعه س ليل يكي مد ۲، ۳۰۰) به همين ــعا تعديل ثر تو چنين بيا مي كند: «چر ين قد شبو مي كنيد. همين تعديل ثر نظر قتصا به ما ضربه ... چر ين قد شعا محد كر سرمايه مشر خوهد . حد سرمايه ــرمايه مشر حد ند هيد حالي كه س مي سين ين ۲، ۳۰۵) مد هما مشر بو ست» (يي جا ليبر ها كالسيك يا محاظه كا ميانه

ــدند كه حتي با توسعه تعريف ماليا خمس ظاهر مي شــمًا س (۳۷۵ ،۲ ند ( نفا مخالف بو كا ند فا مي كر لتي قتصا قتصا بربر قتصا لت با ستا خويش ما حتي بر سر محد حو ختيا قت شو بير ــدند. نامه خميني مباحثه علمي مي شــه ما خميني يت هللا لطف هللا صافي گلپايگاني ب ــا نگبلت مو عامه خدماتي كه ست: « ين با سند مهمي شتن نظاما مختلف منحصر شد ست به عنو شر مقر كه قابل شمو نسبت به تما مو قشا صنا شخا عه- ست موجب ين نگرني شد ست كه نظاما سال مزيج عمًال فسخ بط به تد ــاير - عائله س - تجا جاــخ ما ۲، ۴۰۴) پاس ) « خطر تعويض تغيير قر بگيرلت همه مو بو ما خاتم مباحثا خالت فا گرچه يت هللا خامنه نما جمعه تهر ختيا ــو ين با نب) سرنجا نظريه چو شريعت خوندند (هما چا لت لت سالمي) اليت مطلقه فقيه (به معنا ختيا تا مه همين مباحث سو ما خميني پاسخ به نظر شنفكر ــين قم منتشر شد نه جو تئو ها س مدسو هللا صلي هللا اليت مطلقه : «حكومت كه شعبه تهرله سلم ست... مقد بر تما حكا فرعيه حتي نما عليه

(۴۰۵ ، حج ست.» (هماسين نكته ين بد به متن مباحثه ما مدستا شاگر ست: فاصله علمي ميا مباحث جالب ــو حتي عوطف بد كه به فاصله خالقي منتهي شــن به هم كم كند، پذير حق نقد تفا عقيد طرفيگترين مخالفا نظا بربر سين به عنو بز بر مد . لت مهند موسو كه مو تأييد شديد ما خميني بوبيا كتا ــته كه حتي هم كنو با لحن نه تنها گذشسين نپذيرفته كه نديشه فقهي خو مو بحث جامعه مدفا كند. مقابل يكي ــاال لت س ــر كند تجديدنظين خطا به ــا ها ما خميني س جمال كليد كسيستي لتقاطي ما نها سال ست كه: «نه سين قم مدشت سال مريكايي. بلكه نحو بر ست نه سال شما يخي ــت ها گوناگو سال سابقه تا ش ــت بر عزيز س.» (هما ۴۲۹) پذير قرئت ها مختلف سال به قعيت نابي قلم فقيهي كه پل ميا سنت تجد بو هما

يد گرفته شد ست. ست كه ناــي ظاهرً جامعه ما خمين جتها ــا ما ب ــذ گسين حو علميه قم موضع محافظه كا كالسيك عبو مديگر ، ماليا ضي، قانو كا صالحا ــت. فرجا س كر لت ساال هه شصت نو بانك بيمه هم مسائل ختالفي ــالمي به صال طلبي تبديل كر هم سنت گريي چپ سست سالمي به شكا مد تر محافظه كا هديت كر يخي يك ختال فقهي متولد شد ست. ما ين گذ تاــد ــت. هما ختالفي كه نظر ما خميني تأييد ش سقع سومين محو نوگريي نها سنت ير معاصر ست. سين مي يابيم كه حتي جامعه مد كتا مو بحث جو قتصا با مسائل سياسي ختال نظرها جد يني ين لت ــتقر ــته پس عصر مبا س شختال ها تشديد شد ست. به جز ختال فر مانند شهيد يگر بر سر بهشتي مصبا يز بر سرمرحو شريعتي يا ماني بو كه تنظيم قانو صالحا ليه ختال مجاهدين ــا: منتظر يت هللا ه ــد قم ش ــه فقيه مد ــي به س ضليل مشكيني بهشتي سپر مي شو عتر مد به مين ها نوعي چپ گريي بند ين قانو (تصر تقسيم : «سال يت هللا مشكيني گفته بو . ئر) برنگيخته مي شو بائر ــت... مالكيت محد ست به مالكيت صوًال محد كر س

يگر كتا ۵ نكته ــند صفحا محد ، فرصت كم نويس حجم باال كتامجله مانع ست كه همه يد ها برخاسته خونش كتا ير ست ين تفريظ نوشته شو ما چند نكته مكتو به شر

يگر: يگر مقاالتي تا فرصتي ــريعتمد قا ش ــين س ۱. فصل ها مربو به فاصله مدــت. شاگر ما خميني هرگز مهر خوندني ترين فصل هاس

ند. شريعتمد به نگرفتند گرچه برخي حتي شاگر بوسين گرچه سعي كر همه نتخابا همچو ۲. جامعه مدــي عمل كند ما با نظر ما نيز تنو حزبي سياســت حرفه نتخابا مجلس ــو ترجيح به جز فعالي خخبرگا شركت نتخابا مجلس كنا گير نتخابا خير نتونسته نامز مشخصي ــت جمهو طي ياس

معرفي كند.مي يابيم كه ما خميني يك لين با ۳. كتا شايد بر يگر نگر شت سو ين قانو ساسي صر ــو بر تد سين قانو ساسي بو بنابرين خو شخصًا تغيير جهت مجلس تدها مجلس (خبرگا قانو جلسا تنظيم فهرست نامز

ساسي) حاضر مي شدند تا پاسي شب به قو هل سياست بر ند. بستن ليست ها نظا مي كر

ــتا مخالفت ما خميني با ين كه نتخابا مجلس س .۴ست: «يشا ــد جالب ــت باش هبر فقط يك ليس خبرگا ند كه من نظر ين ست فر شما ليست بدهيد كه فرموشته باشند كه فيتي محل شته باشند معر يك موقعيتي يد بر خالصه نتصا به حسا نيايد شكالي هم ند كه مقد ال مثًال گر پنجا هشت تا ست شما صدنفر معرفي بكنيد كه مر بدهند هركد كه شد كه حالت نتصابي ــفانه حز جمهو سالمي، ۲، ۵۸۷) متأس پيد نكند» (ــين حو علميه قم نظر س حانيت مبا جامعه مد جامعه

ما نپذيرفتند.مد ست: نشگا ها پس نقال فرهنگي گشايي با با .۵ــنجاني صريحًا گفتند غير گر محا فس قا هاشمي »متي ميثمي منافق هركه مي خوهد باشد بپذير حتي قا قا هاشمي تو هم بپذيريد بعد صحبت ها بين همه فر ند كه غير محا يگر موفق بو خامنه بعض

(۷۹۵ ،۲ پذيرفته شوند.» (

Page 119: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

تا گز سـي : سيدمحسن صالح نويسند ين كتا نگيز فريد مدگو مي كند: «با توجه به كهولت تاليف كتا ينگونه با نتشا حلت چند نفر سن فرموشي برخي عضا جامعه همچنين طالعا حسا شد كه چنانچه نسبت به جمع عضا، ، نها قدما ال صو نگير ــن جامعه حفظ نگهد ييخ ين تشكل به فرموشي سپر شد بر نسل ها تما تاــكال ــا به مش ــر فر نيز چيز باقي نماند.» با ش مــنا هد: «برخي س مه مي جمع طالعا ين كتا نها بسيا مد مربو به پيش نقال مفقو شد يافتن ، به عنو مثا پيش نويس قانو ساسي مفقو شد مشكل بو

بو كه با پيگير بسيا پيد شد.»ــو «محمد ين نمونه كه «صالح» يا مي كند، س . شني تشريح مي شو سين به » نائب ئيس جامعه مد يزكتر حبيبي ماني كه پيش نويس قانو ساسي توسط مي گويد: «ند، به قم ما با حاشيه هايي كه به بو ، ــد بو نوشته شقايا يك بحث ند كه: جمعي ند فرمو فرستاكنند نظر خو نسبت به عال كنند. جلسه حضر . شته بند هم حاضر بو ياست برعهد يت هللا مشكيني سين بايد ــنا جامعه مد س ين پيش نويس كه من ــتم ما پيد نشد. يك كه بر نتخابا ، خوس موجو بو، ناطقي به بخشي ميه برگز شد بو ــه خبرگا جلس. به گفتم ــا كر ــيه ها ما ش ين پيش نويس حاشيد، هنمايي كر ؟ گفت شما به ما يد كجا ين پيش نويس مديم كپي گرفتيم كپي ال ختيا ماست. ــين به فكر گر س ــد كه جامعه مد ، نگيز ش ين موظيفه برعهد ين سين ئيس جامعه مد يد نائب سنا برفتر جامعه ئيس » معا جامعه نظا ضا جمشيد «محموسين گذشت. ين پر با هديت نظا جمشيد برعهد مدسين گذشته شد تا سيد معين صالح، مدير سياسي جامعه مدغا كند. صالح جمع سنا تاليف گر سنا ين كتا برخي كتا ها خاطر سو جست. طالعا ــمي يت هللا منتظر هاش ين ميا مي تو كتا خاطر

غا سين . صالح، نويسند كتا جامعه مد فسنجاني نا بريخ نگا هم سخن مي گويد: تبا با برخي مركز تا تاكنو سين عضا، با مركز «به منظو جمع طالعا جامعه مدهش ها متعد همچو مركز سنا نقال سالمي مركز پژيم تبا برقر كر صد سيما همچنين مطبوعا كشو همچنين مصاحبه هايي با ۵۰ نفر عضا نجا پي بيش ندگينامه فعاليت ها جامه ۱۰۰ ساعت مصاحبه ها مو سين تهيه شد، به همين منظو بر جامعيت كا با برخي مدعضا طي ۷ تا ۸ جلسه صحبت شد.» حتي شناسايي عضا جامعه ين عضا يكي مشكال ليل فعاليت ها نهايي سين به مدحانيو يل بيانيه ها . به گونه كه ۲۳۴ مضا تاليف بوعضا ــد كه پي مصاحبه با ــايي ش نقال شناس قبل سين ين تعد مضا به ۸۳ نفر تقليل يافت كه شد جامعه مدسين ــخص شد ين ۸۲ نفر تما برنامه ها جامه مد مششتند. ين كتا نهايت با تال قبل بعد نقال حضو نمايي شد. لبته قر بر ۴ ساله ۲۱ ۸۵ كتابخانه ملي ين بو كه ين كتا يك جلد باشد، ما نويسند به هشت ــين بند كا س . صالح مي گويد: «جامعه مد تقا ــد جل، پي نجا كه فعاليت ها گستر بو يك جلد خوست، ما سيد كه چنانچه مجموعه تحقيقاتي كه نجا شد به ين نتيجه ــد بسيا ، حق مطلب نش ــو يك جلد گر ش

مطالب مسائل ناگفته بماند.سين ها معتقد هستند كه ين مجموعه «مجموعه جامعه مدنگر » ست نتشا ين كتا جهت با منحصر به فرــي- حو تغيير مي كند. تعد حركت ين مجموعه سياسند سند محرمانه منتشر شد ين مجموعه ۱۵۰ سند مي نجا كه غلب سنا ين مجموعه بر نخستين مي گويد: « ــر مي شوند، منحصربه فر بو بسيا حلقه ها با منتششكا مي كند.» ين حلقه ها مفقو ين يخ نقال مفقو تانگر سين منتشر شد ست تا با با توسط عضا جامعه مديخ گذشته شكل گير چر كه گشايي تا ين تشكل با باشنا باشند يخ گر عضا جديد به ين شكل بپيوندند با تا

. نظر عضا قديمي به با فرموشي سپر شو

كتاب تاريخ۱۱۹مين مو يا مصا سيديم به جايي كه ... گر الضر الجربا ست لي محيطي به صو جو ند شد مثا ينها مين ين صد هكتا حد ۹۰ يا ۹۵ مثًال صد هكتا ند بقيه مر هم هركد هكتا يكي نفر ختيا لو مين ضافي ند.. بايد به ند يك هكتا يا نيم هكتا : صص ين كه ملك خالص شخص هم باشد تقسيم كنند» (همايت هللا مشكيني سيد كه ۲۶۴- ۲۶۲) ختال نظر به جايي سين يگر مد سين پاسخ مي يگر مد نما جمعه قم به خوستند ين پس تريبو ها عمومي يا خال نظر جمع . كر صفت شخصي بو نظر خو بپر سخن نگويد يا به فسنجاني هم طلب شد. چر كه خوسته كه بعدً هاشمي سين لت مد ند ختال نظر نه ميا يافته بو ــين س مدلت شو سين ست حتي ــين مد س كه ميا مدقايا مرحو نا فكا ــالمي ــا طالعا س قتصا «سفسنجاني بيلي ، خامنه هاشمي شهيد بهشتي، موسو نا مشاهد شد ــكا ساسي سخنا مايه مي گير كه شسا مالكيت كا ــت... س كه نظر ما غيرسالمي نند... يا ممنو مي كسيستي)... ثر قتصا ما نند ( مي نديشه بريش نماند پو ها به نحو كه بخش خصوصي ــو ــتا صند ها نس س فته يا گو بها به خا خانه ها ضر ــرمايه گذ مي گر كا فر طال س ،۲ تمند» ( مد ثر جو شند تر به حاضر نيستند بفر

صص ۳۱۶- ۳۱۵).ــي ــين خوه س ــه كا مد ــو محافظ همجنشگاهيا كه هم تعريف شد تر شنفكر ( بهتر بگوييم: ) يك نا چپگر ضدليبر شنفكرنند هم كمتر يگر نيز ثابت مي شو تأكيد بر ستقال حو ها فر مين فر مد ين نها سنتي علميه حكومت ست. چهاــع تئال ميا ق ــه حو علميه ــم ك مي يابيــين به عنو علما س مرجع تقليد مد. ما خميني به عنو فقيهي نوگر ما حو شكل مي گيرهند خالت سين خوسته بو طال هم حو مدــوند. ما جالب تر ــو نيز نها مديريت ش تا علما سيت هللا ــو ــتقال حو س ــه تصريح به ضر س همقتي قر شد شو مديريت حو به شو گلپايگاني ست . تمندتر حكومت تبديل شو كت قد سياست گذ با مشاحانيت ــي مفاخر بز ــت: «يك ما نوش مرحو شيعه ستقال حو ها علميه ست كه به هيچ كس هيچ مقامي غير ناحيه مقدسه حضر صاحب المر عجل هللا تعالي بسته نيست كه به حمدهللا ين حو ها تا مر فرجه لشريف ها توطئه ها گوناگو شريط بسيا مخط علي غم فشاختنا ها شديد حكومت ها طاغوتي با تحمل نو مر ها مصائب ستقال خو حفظ كر تحت تأثير نفو هيچ ــل خا حو قر نگرفته ند همچنا تا عصر حاضر عامــت» ــت با علما فقا مرجع تقليد باقي ماند س مديري

(۵۲۰ ، (هماسالمي لي فقيه جمهو مينه موضع هر همين با شو مديريت حو نوشتند: ما خميني ست: مهم هند پس هايي كه مي خوهند نجا ــو مزبو كا «شمت يت هللا گلپايگاني ــي مو مهمه حضر نظرخوهيت هللا خامنه (۴۶۴ ، ــا » (هم ــد اته مانعي ن بربا صال شيو حو گفتند: «من قصد ند مو حو مدخله كنم بلكه من گفته طرحي بر جر. هم نمي خوهم تحميل كنم بلكه هرچه نمايندگا مرجع

(۵۰۵ ، » (هما ند جر شو تشخيص ــت كه نويسندگا كتا برخو با با همين منطق ســين تا حد قابل توجهي نصا ستقال س يخ جامعه مد تا

با عايت كر ند. كثريت مطلق مطالب جلد كتا سين مو مكر نا بر تأسيس تكوين جامعه مديت هللا منتظر ضر بو با نصا يشا سخن گفته ند. مد كا كه سا ها خير بي سابقه ست. بخشي كتا باني شير فعا ترين، قا قا منتظر كنا ست: « ،۱ ند» ( سين بو مؤثرترين محو ترين فر ميا مدــو فصل مربو به ــبب نمي ش ۴۱۵) لبته ين نگا سيت هللا هبر سين با هبر سابقه مخالفت مد قائم مقامي يد گرفته شو ما منتظر قدما جريا مهد هاشمي نايدگا يت هللا منتظر نه حتي ين فصل جايگا علمي نيم گا ست گرچه مي حتر قر گرفته سياسي مو سين بو يدگا ها چپ گريانه يشا مو نقد جامعه مد

ست.ــنتي مهم ترين ــو نها س ــين به عن س جامعه مدقعي ندگينامه خو نوشت خويش تصوير ــنامه هش پژــت هللا يز ي ــت. گرچه ئه كر س ــي خو منطقيين شته حتي بر مقدمه نوشته ين كتا نقش تدها پانوشت ها نمايي كتا شركت كر ست ما كتا باسي ها تطبيقي منابع خاطر سنا به نقد خاطر برنها يخي خته ست شتباها تا يگر پر يت هللا علما يا شد ست. نويسندگا همچنين تال كر ند به جا ــين نگاهي فر س پرتا بر جامعه مد فاعيه يا تنظيم

. مقدمه كه همه مجلد ــش بپر يخ به نق تاماني بو كه ملت بر يت مد ست: «جمهو ــد تكر شتحقق نقال تا سا ۱۳۵۷ به شيو ها مختلفي بر ما صحنه مبا فعاليت سياسي شد ستيابي به ين ما سرنجا جرياني كه به ظاهر كمترين مناسبت به تكاپو يرينه ــت ين شت تونس ــي مو جريي سياس... نظامي كه تبيين حانيت بو تحقق بخشد ين جريا همانا سيعي كال ين تئو مد شد بو توسط مجموعه يني مو تفسير شنفكر ــاگر هوشمند ما شفع نظا سلطنتي توفيقي يل قر گرفت... عال بر توضيح تأ

» ( ۱، صص ۲۴ ۲۱) يژ جمع جمهو سال بوــين حو علميه قم نوشته س يخي كه بر جامعه مد تاهد كه با گذ چپ گريي ها يگر به ما جا مي شد با يابيم نه ــو نش يخوهي ها صر ــنفكرنه شصال طلبي ــنت گريي يخوهي، س كه محافظه كا يو هم هستند. گر قتصا مو نظر يو به همسايه ها ليه سرمايه سنتي فاصله گير ليسم سين فئو مدنشگاهيا هر مر بي خالقي جامعه با مو توجه ــر تأسيس جامعه مدني مذهبي فاصله گير گر بر سمد برسا قانو شريعت توفق صو لتي كوچك كايخ ير شكل خوهد گرفت: ئتال گترين ئتال تا گير بز

. سنت تجد

Page 120: Shahrvand Emrouz 01

۱۲۰هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ كتاب انديشه

گا ليبر ها نديشي گر

» سندها مانتيسم» «مجو شما يشه ها »يگر هستند بر ين كه بايد با برلين مقا يك ليبر فاعش ين مكتب به شد. ليبرلي كه گرنديش يخ جو كند كه تا ست به متفكرني فكر ممكن ــم ليبر ها بو ند. ــي، خصم ليبرليس نديشه سياســو فا پرش ــاير ليبر ها يگر برخال س طر هد. منتقد قر ئه نمي يخي ين مكتب ها تا ستاكس شنگر ست متفكر چو ما هجدهم عصر ــه تفكر هما عصر قلمد مي كند. گرچه نو م فاعش جا ستو ميل، سند ست بر ليبر بو يگر ليبر هم عصر ، ما بايد پرسيد گر با تما عيا ، چه حو ختال يعني كا پوپر، مناظر مي كرين نتخا كا پوپر بر سليقه ها عيا مي شد. شايد ــه با توجه به جميع ــت ك س مناظر خيالي گرنديش ــر ــريط مي تو ميز عيا ب شين پوپر نست. چه ــم گا ليبرليس بو برلين فاعش ليبرليسم به محافظه كا مي سد ست كه فا قطب مخالف مي تو برلين نشاند كه يكا ــد ها مي س ــم به فرتر مر ليبرليسجه فتر ميا ين سطرها مي نمايد. نخستين ــت نجا كه پوپر خو متفكر كهنه پرس يم. ــاال بما ــو فاعي پرش ند متعلق به قر هجدهم مي ين برلين ــنگر به جا مي گذ مقابل، ش عصر گريي عصر تعا با فر ــت كه فر سهمي مي تا مانتيك ها قر نو ــر مي بيند سضعيت فكر عصر با ــتدال خو س حجتي بر شنگر بيابد. ما شايد تعا بنيا تر نو نگا ين كس كس فلسفه بر كند. كا ما متفكر به ماها ــتا س هند ــت بر با س همي پوپر قر نوكسيسم يشه ها ما . حا كه برلين، شنگر عصر ــا قر هجدهمي مي جويد كه پوپر، ين همه همسينه چا ست. ما جا كال هما محافظه كا يكا گريي خالصه شد ست. با پوپر ست كه ليبر ها ــا تاييد يتن ــتم مي فتند. جنگ به فكر حفظ سيسمي كنند. نز هسته با كساني كه عليه «ما» هستند سانه چو تلويزيو ند. خوها كنتر جايز مي شماها تثبيت شد ستا مي شوند. چر كه ممكن ست نچه مدعي هد. يك كال ليبرليسم شا بر با . با ليبرليسم برلين : فر هستند به حاشيه مي ست حفظ نچه مهم . نمي تو ين شوخي ها كر. ممكن ست بر حفظ به فر خالصه مي شوفت بر تشريح ساختا سر نيچه ضدفايد با جا ستو ميل فايد با كمك گرفت. ما تغيير . برلين مدفع هر تفكر صو مسئله حاصل نمي شوگي گربو هر عملي ست كه فلك سقف مي گشايد ند كه تبليغ مي كند. ما به هر حا ليبر ست مي شيسم كمرنگ نا بند با فا ليبرليسم، گا مر مانتيك ها قر . همين جاست كه مسير مي شوگي ضدساختا بو گربو . همي جد مي شو نومانتيك ها سپاسگز ست مد جمعي مي جويد. چو با چپ هايشا فضا قابل تنفس ساخته ند پد تفكر ليبر قر هجدهم نتقا مي كند چو گريي بو ند. جست جو تك نسخه به نا خر» تقديرنامه هايي مانتيسم» «مجو شما يشه ها »هم تقديم هستند كه برلين به متفكر بي تا قر نو

كر ست.

vâžU¹ sO Š

ستان بيا ثا شـاخص وثر با ترجمه نا عبدهللا نتشا ترجمه حو فلسفه سـت گر خو ين با ترجمه ند عجيب به نظر برسد. ست ن ممينجا همين قد ما ، مفسل حر يم وثر تا با ثا وثر حـو ترجمه ه حضو عبـدهللا بگوييـم بـ هم ثا ننـدگا ند طيف خو فلسـف م تو

ند. ين حو عالقه مند به

ستاني، مترجم بيا ين سا ها حو شـما طو سته نويسندگاني بو يد كه متعلق به جريا ها ثا يو ثا ما ست گر ليبر محسو مي شوند. نظير ترجمه مريكا ست گر گا يوسا كه جز معد متفكر باثر برلين (كـه جز متفكر يا ترجمـه سـت. التين مه هما ( ين مكتب فكر قلمد مي شـو شاخص ثر فلسفي يگر بر ترجمه غدغه ها ست يا ند

ست؟ سو شما مدنظر بو مريكا بيا ــتاني »بيشتر به س بيا «حو من ثا چها نويسند ين منطقه به تاكنو خته التين پرتند . ين نويسندگا عبا با معرفي كر سي خونندگا فاماشا فمن يل گا يوسا يوبا لو فوئنتس، ما : كاثا مهمش به غلب ــبختانه لو فوئنتس كه خوش كاــيا مقاالتش نيز مطبوعا بس سي ترجمه شد فا . ــت گر محسو نمي شو س ما خوند يم به هيچ خومريكا شنفكر هم نسل خو فوئنتس مثل بسيا غا كر بعدها، به خصو بعد ختال التين، با گريش چپ مريكا التين عقيد با نظا كاستر جنبش چريكي چپ ست جا نگرفت ين چپ فاصله گرفت، ما هرگز جنا يز ها يكتاتو منتقد سرسخت سياست ها ياال متحد مريكا التين باقي ماند. صوالفوئنتس به نظرمن شت مندنه ست مريكا التين نمونة عتد خر عرصه سياسي يگر يكي بيشتر حسا مي كنم. به عبا نز ين حيث با كز فتا ما مريكا التين بر جد بيد ــا مقا فتست نيز كه پيوسته حا «پالو خو »با فيد كاسترمريكا التين ست بدنا گا يوسا كه تر چپ با فتا با

هم. ئتال مي كند، ترجيح مي نتيني تبا شيليايي كه جوني فمن نويسند يل ست ــا س لند بو به گونه معجز ــالو يكا س نزــا ــنا ترين مب ، مر سرش بر ــه جا پينوشبا ني مقاال فر عرصه بين لمللي ست حقو بشر مريكا التين ياال متحد بطة با نيز مريكا التين يكتاتو پينوشه به عا يكتاتو به طو با همچنين ما طو خص، با ترجمة من ساير مترجما مطبوعا خومه يند هايي ست كه قصد ــد ين كا منتشرشموكر ست. چند كتابي قعي فمن نساني به معنا بدهم.

ختر جو با ترجمة سي منتشر شد (مر هم كه به فانا گمشدگا ( صل با عنو بيو ها) با ــمت كامرني، حشترجمة حمد گلشير عتما با ترجمة من) گريش ها فكر ست گريي فاصله بسيا هد ين گريش ها با ــا مي نشهم ست قالب سيس كه نويسند قر نو ــا . ماشين صطالحا نمي گنجد. نساني بسيا فرهيخته هنرمند ــها همين كتابي كه من ما به ش بو كه هما ترجمه كر (خاطر پس مر بر كوبا مجموعه هم ) بسيا تند ها نامعقو قر نو نكا ستا ها ــوفا «علم گريي» فرطي فيلس ــه ــو بر مر نيچ ( همچ

يافت به با نتقا گرفت . نشمند ــت گريش خوند يد. س ــا كه شما گا يوس يوبا ما ماگا يوسا مريكا التين (با ــنفكر ش هم مثل خيلي كز جو تر ست) چپ ــل فوئنتس ما ــالي نس سما بعدها مثل خيلي ها ، ــر كر نقال كاستر ش ستايش فتا غا ين ختال هم ــد. يگر ش ــر نقال كوبا يگييا) يال (يا پا ستالين كاستر با نويسند كوبايي، پا خشن ــته جمعي ين نويسندگا برنگيخت. س عتر كه بوهة هفتا به مخالفت گا يوسا ــت كه با يد نيس ين ترــيد كه ين س ــته به ين نكته مريكا التين برخاس با چپ نجا هم كه به نتيجه حركا خشونت ميز به نتيجه نمي سد با بر با پيشين ــكال مر با نكر سيد گرهي مشنجا شنفكر ين قبيل . برخال تصو شما تعد فزچند هم محد نيست، به شرطي كه مخالفت با سياست ها مريكا التين لزما نشانه چپ بو ندنيم، ياال متحد ما هايش گا يوسا هم نه مقاالتش نه چو خو باين حر ها من فكر ما جد . سياست ها هو نكر . ستگر نمي شو مي كنم هركس كه بربر چپ يستا لزما ها سياسي موفق نبو فتا من شخصا با برخي حر ها ــت جمهو پر ياس ــتم (به خصو ماجر نتخابا نيســت س ــه خو هم بعدها نتقا كر ئتال با كخيو تر گر ما پينوشه ما ( مهم ترين علل شكست خو شمريا مريكا التين بدنيم ــت س يا نمايند ــتا باتيســانيم ؟ با هيچ نها بنش كنا ــا هم گا يوس مي تونيم بافتا يا يكتاتو ها مصالحه نكر ،با يكتاتو يك ين

ثرنه چند فلسف

ثا برلين ۱۱ ثا برلينمو ترجمه مو ترجمه

Page 121: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ كتاب انديشه۱۲۱باني خيو با يكتاتو هولنا تر ( ــد كات ( گفت گو جو جست بز) (سو يتي بي بديل محكو كر محكم ــنن س فا مريكا التين تا ــونت ــه ها خش يشما تامل نگيز يد تك كا ــتاني ينكا تمد ها باسخشا هم جنبش چپ ند هم سنت باستاني مر حشتناكي كه نيا هم حكومت سركوبگر يجا ما مي بينيم، مقصر شناخته ست. عال بر ينها به نظر بسيا ما عظيم ــت يا چپ با س منتقد هرگونه گريش ــه ها يش ــي س ثا بر ما يكي مهم ترين خر جنگ گا يوسا كه . با مريكا التين پديد ــكال مر مشگا خو برخال غلب ما يخ مريكا التين ست تا هل بربر هر مانعي يا كوشيد ، با حساسيت خو خوندنجا نسا بايستد، به خصو تحقق فكر تخيل . ضمنا توجه سته شد نگ لعا يدئولو نيز كه ين مانع با يك ست نز فتا سياسي كه گا به كنيم كه هر حا ين ــا كر تجلي ش ما ها جز به صو كه ــد شنكر من نوشته ها نساني ترين نوشته ها ين بي ثر ما بر ترجمه جد نم. صوال گزينش مي چيز كه بريم مهم ست ين ست كه نويسند ، به ستا

عايت »كر باشد . ند يا حمد شاملو «نسا گم بزيزيا ــم بايد بگويم مانتيس ــه ها يش مو ترجمه نها كتا ها ــت كه به س برلين متفكرني با نوشته نيز كتا پر متفكر كه مر جامعة ما ــت كه س خوند به نظرمن متفكرني . من خو مترجم فلسفه ــا نيا فر ش ثا به خوند ثا فلسفي نم، سهل ست، متاسفانه خونند خوبي بر نمي بيـ هنر هنيت من، گر بشو گفت، ــتم. محض هم نيسيخ بيا غر خو خوند با تا نجا كه ما ــت. سشنا هستم، بيش پا نيز كم جتماعي ــي تحوال سياسترجمة ين كتا تو خو نيافتم. چو ين كتا ــفي» نيست، بيشتر به تحو فكر هنر ها هم «فلس قدــو بحث ها نتزعي فلسفي كه من بي غر مربو مي ش

. شو نمي كر هليتش ند كا ترجمه ثا مختلفي مانتيسم ميا يشه ها يا نتخا كتا كـه برلين برجا ماند بر مبنـا نكته هد خاصي بو سا تمايلي بو كه نسبت نتخا صرفا بر ين سـت يا ثر چو ست؟ كل شـته جو ثا برلين به ترجمه ها مانتيسـم كه قر بر مبنا گفتا يشه ها ست تا چه حد شناخت جا مايه تفكر برلين تنظيم شد

ساند؟ برلين يا مي » چيست. هد مترجم نم منظو شما «هد خا نمي ــت: لذ يافته چيز س نجا كه كا خو ترجمه تا ست مي طريق ترجمه بهتر بر ترجمة كتابي كه يگر فرهم كر ين مكا قايق برسد مي توند به ــمر كه همزبانانش نيز با ثر كه مفيد لذ بخش مي شست كه ين قر ين كتا هم شنا بشوند. ماجر ترجمة يهيمي چند سا پيش پيشنها ــايا جمند خش ــت سكه همة كتا ها ترجمه نشد برلين ترجمه كنيم. من كرين ين كا قبو كر اليلي كه گفتم سهمي هم به ين قر هنو . نتخا كر يهيمي قا كتا با پيشنها

يند ترجمه كنم. يگر هم برجاست شايد ثر ها سگفتا ما ين كه پرسيد يد ين كتا كه «برمبنا شناخت جا ماية تفكر ــد تا چه مي توند برلين تنظيم شــر ها ــتا كتا هن يرس ــاند؟» چو س ــن يا برليبا ماهيت كتا چنا كه بايست حر حر هايش ما هم. ين مو توضيحي نمي مد يرستا پيشگفتا چه نوشتا هر حا فكر مي كنم متفكر چه گفتا

تي قعي خو بيا مي كند ين حيث تفا عقايد نظر ميا گفتا نوشتا نيست. پس مي تونيم مطمئن باشيم كه ين . مد با حر ها عقايد برلين ست با مسئوليت كامل هم بر ــيو ين ست كه به هنگا تاليف (نوشتن) ين ش تفا كر كند مطلب چند متفكر مي توند شوهد مد بيشتر

هد ... كه مي خوهد بسط شت مي نوشت، ما كا برلين كتابي كه نظر ــته فكر مي كنم ين كتا غنيمت ست. ضمنا ين چو ننوشستا صاحب نظرشنيد ين كتا بي توجه به كه طو

ند بو . مو نكته بر خونندگا جذ ين نظر هستند كه برلين بر خال ساير متفكر برخي بر ليبر كه نديشه هايشا به نوعي جهت حفظ سيستم بنا ين حفظ سيستم پايبند نيست ست ؛ چند به لو شد سته متفكر قر فا عايشا هم شاهد ست كه به نوعي شما متفكر سيستم ۱۸ ۱۹ ميال عليه تفكر ليبر محسـو نـد فرهنگ غربـي برنگ برلين بـر يگر تاكيد پر مي شـد ند. سـو شكنانه فرهنگ غربي فر جمعي نوعي تاكيد ساختاين مبنا شايد برلين جنا چپ تفكر به شما مي بر ين تعبير . به نظر شما تا چه حد مي تو ليبر قر مي گير

يا برلين پذيرفت؟ يز با تفكر صالحيت ــما ــت كه پاسخ به سو ش س ين قعيت ما ين مي تونم بگويم كه با تجربياتي كه هم نم . ــو نمي خندگي كسب كر هو تفكر جتماعي هم خوند ، به خصو نسا ــتم كه بيش پيش هرچيز بر هسجد بيا مي نهد هيچ مانعي (با هر نا ند. ين ها پذيرفتني نمي با هرخاستگا ) تحقق چه نحلة فكر جا مي گير نمايند برلين هم، جد ين كه . ليل هم به خوبي بر ين تفكر ست، به همين شكا با مانتيسم تضا سد تعريف برلين به نظر مي

ين يگر متفكر ليبر يعني كا پوپر تعريف كس ني چو هگل ما . چه ، پوپر متفكر مقوله هد تفكرشا مانتيك ها قر مي گا . حا شنگر متضا با سـنت فلسـفي عصر يشـه ها نكـه فحـو كال برلين كتا كس يافت كه هگل ما مانتيسـم مي تو گريي شنگر خر شما متفكر عصر ين چهر ين تفا تعريف هد. قر مي مانتيسم مي تو با شـاخص مكتب ليبر يگـر هم تعريف فتر يا نقا پذيرفـت؟ ، ئه شـد يف مانتيسـم با سـاير تعا برلين يف مي تو سر گرفت. (به خصو ميا تعا

لي ين مقوله) ليبرمانتيسم ــفانه گر هم تعريف پوپر من متاس. خو برلين ــا ند حا حاضر به ي ــم خوند باش

ــد نمي خوهد تعريفي ــه صرحت مي گوي ــا ين كتا ب غمانع ئة تعريفي جامع هد چر كه ــت س مانتيسم به نچه ــر كتا با توصيف جامع سرس ند. ما ــن مي ناممكــر كاملي قع تصوي ــو جابگير ــد تحت ين عن مي تونكتا سير هد .. ــت مي س مانتيك ها به ــم مانتيسپا تاليف مسعو جعفر مولف صفحا ــم مانتيسنست مانتيك نوشتة هنما جنبش ۲۰-۲۲به نقل كتا ــندگا متفكر غر يفي كه نويس ــتي تعا برنبا فهرس. تنو تفا ين تعريفا مانتيسم كر ند گر با شاهد ست تاييد گفتة برلين. ما نكتة جالب ين ست كه يشه ها ) شما قع توصيفا يف (يا بسيا ين تعايگر به صو پركند مانتيسم مي يابيد، هرچند با كالمي

ــت كه پديد با ــن. هر حا به نظر من طبيعي س متسيع ماني مكاني بسيا جو بسيا متنو با گستر ين كس با جايگا هگل ما ــته باشد. ما حد ندش تعريف كتا يدگا برلين متاسفانه نمي تونم با شما موفق باشم. نگا ، برلين مانتيك ها تند فصل مانتيسم، يشه ها ــم مانتيس مفهو عمد نويا به عنو يكي ــه به پا كيگر نوستالژ ست) هم شا مي كند (مفهو قر نو

۱۷۵چنين مي گويد:ــيا خا تر نيز يگر كه بس نويا گا به صو ها ــن پا «يــت جو نو ــت جلو مي كند. مثاليك صو جس هسيخ ست. مر كم كم به ين فكر مي فتند كه شايد تا توطئه يم » نها ند هايي ست كه ما هيچ تسلطي بر يخ ساختة نير تاــمن ش ــا هما صفحه : «گا ين نته ــرنجا سها ، نير قتصا ها چيز عظيم تر عظيم تر چو نيرگا كس) ست ثا ما توليدكنند يا جنگ طبقاتي (مثال لطبيعي تر مثل نيرنگ عقل يا نيرنگ ما چيز مبهم تر گر بعد هم چنين نتيجه پا ثا هگل).... يخ (مثال تاست ــت » بنا برين مانتيك س : «ين نيز تصو مي گيركس هگل هم نجا كه ين متن بر مي يد برلين ما كم تا

. مانتيك ها مي شما مانتيسـم تا چه حـد با تعريف متد تعريف برلين مانتيسـم مطابقت يا شـايد بايد چو برلين معتقد جو ند ين مقوله فكر باشيم كه تعريف مشخصي

ست؟ خته ئه تعريف پر هر كسي ظن خو به شنا نيستم. مانتيسم شد من با همة تعريف هايي كه ــخ به پرسش چها عر كر برلين ما چنا كه پاسمانتيسم جلو ها ين كتا تا تونسته جنبه ها گوناگو كر كر (مثال با گوناگو چشم بينندگا مختلف يبا صفحا ۴۲تا۴۶) بنا بر ين خونند تصوير جامعي با . ين جنبش بز فكر هنر جتماعي پيش چشم

مر ين صطال بر ما گر منظو شما تعريف متد كاميا ما باشد، فكر مي كنم ين كتا به ما كمك مي كند تا ين چهل پنجا سا خيلي چيزها قيق تر باشيم. ما بر كايژگي ها چيزها مانتيك خوند يم. خو ست حاال با

شنا شويم. يدگا متفكر قابل عتما مانتيك مانتيسم برلين تا چه ميز به كا تحليل يشه ها كتا يد تعريف مانتيك گريي مي بي مشـهو به ثا ند قر گير يا بي هم مي تو يا حو نقد مانتيسـم ين يا ست؟ كل صرفا تعريفي حو فلسفه سياسي

بيا مي يابد يا نه؟ فيا تباطي با جغر كتا . ــي نديد ــفه سياس حو فلس ــا صرفا ين كت من مانتيسم نقالبا بز هرچند كه بخشي پيامدها

Page 122: Shahrvand Emrouz 01

۱۲۲هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ كتاب انديشه

يزيا برلين (۹۷-۱۹۰۹) فيلسو مو نديشه، به خصو نديشه ، ــا ــر جز نديش ــي، ب سياســت ها، لنينيس ــت- كسيس ماتقديرگريا طرفد «ين ست ين نيست» خطرنا ترين جز ــد ن ــت، هما س ــو فيلسيد خاطر خطرنا كه ... بگذــجويي فلسفه نش ــا ها قبل، نقل كنم. س Dana) يناسكا ، خبر شد كه سيتي كالج لند يونيومي سلطنتي فلسفه كا ، نا scot)، بز ترين منطق . بايد كسي سخنر معرفي مي كر سخنرني خوهد كر. پشت ميز خطابه كه يزيا برلين بو لبته نه هر كسي. معر ، هم تند حر مي هم فت ند فربه ميز پر كر بوهنم ماند . ما حرفي كه خاطر مرتب پلك مي : فيلسوفي كه گوشه پشت ميز نشسته ين بوــت كم نگيريد. مي توند خطرنا ترين س ــد، مي نويسيزيا برلين خو چنين موجو ــد. مين باش موجو ، بر طرفد ــمنا ش ما بر . خطرنا بو بويم ها ليسم، بر يخي، بر مخالفا پلو تقديرگريي تا. حافظه توتاليتر، كال ها پرجمعيت ترين كال ها بوقيق معتبر گاهي يخ نديشه، ــر بر تا ستثنايي، شندگي فيلسوفا سياست خال همر با بيا شفا

. تي نافذ بخشيد بو به كال قدثا شته كه يزيا برلين ير ين خو قبالي ساله با به يژ ثر مهم متفكر چها كتر محمدعلي موحد يا بند با ترجمه شايسته نجف چا شد ست عالقه مند مي تونند با صو نديشه ها ينجا مي خوهم به ما من ــوند. ــنا ش ش ثر ين يژگي شخصيت فرهنگي ــا كنم كه مهم ترين نكته شــاله بو كه همر پد ما يزيا برلين س ــت. برلين سخو شو نقال به قصد لند تر كر . نوشته ها كسفو به پايا بر تحصيال عالي خو

نخستين برلين فلسفه محضند. ــه كه لين مقال من خو خوند مو ها حو ما به . (Sense data) بوفت كه سنت فلسفي هي به هر ندشت. ين هما نگليس يگر يژگي ست كه برلين ــو مي خوهم كن متمايز كر

توضيحي با بدهم.يخ فلسفه تحليلي، فلسفه تاغلب مد نيست. مسائل فلسفه ــي، به عنو يخ ــن تا متــائلي قائم به بد توجه مسما مكاني خو طر به ظر نم نجا كه من مي مي شوند. تا نخستين فيلسوفي كه بدين نكته

ــا نتقا كر هنس سلوگا (Hans sluga) بو ش كتا گوتلو فرگه كه ۱۹۸۰ منتشر شد. چند سا ــو معاصر نگليس كتا مت، فيلس پيش مايكل با فرگه مدعي شد بو كه نو ها معر خو فلسفه يخي ند فرگه كشتيباني ست كه ــابقه تا فرگه هيچ سني كند كه قايقي جز قايق ست ند جايي كشتي ــته باشد. ما هنس سلوگا مدعي بو كه فرگه ش جو مت عا ال ــن ــت بنابري س يگر متاثر منطقدني يگر كه بي توجهي فالسفه نگليسي به ست ست نامت كتا . گر چه يخ مسايل فلسفي نتقا كر بو تاعا نخست سلوگا نپذيرفت كر حجيم بعد خو يخ بي تاثير نتقا بي توجهي فيلسوفا تحليلي به تا ما يشه ها يخي مت كتا تا ــيد كه ير طولي نكش نماند. غا شد بر نوشتن ــفه تحليلي منتشر كر ين فلسلبته يخ فلسفه تحليلي. با سوبق تا يگر كتا هايي پا متصل بدين معنا ــفه يخي بو فلس منظو تايخ نديشه ها صرفا تعيين تقد ــت. هد تا محد نيستاخر پيديش نظريه ها فلسفي نمي توند باشد. هد تعيين اليل ظهو فو نديشه ها برحسب ماني مكاني شريط يخي هش ها تا يژگي پژ مقتضيا جومع تمد هاست. سعت چشم ند مطالعا به معنا خير ست. يزيا برلين هشي صالحيتي مي خوهد كه ختن به چنين پژ مه پر ال

شت. برلين به حق برلين مر صاحب نظر فلسفه سياسي بو طالعي ، موسيقي، سياست عملي شر بيا عميق گستر يزيا شت. لماني ــي، نگليسي، فرنسه س با ها بر يسته بو مي شناخت برلين خو به معنايي ست. ما ثر گذشته بو كه كمتر كسي چنين نصيبي شنفكركم نظير با هم پيوند ين نچه همه فعاليت ها ــاني كه ــت. بر كس ــيع س س هد مفهو مي گاهي پيد كنند توصيه ندگي بعا گوناگو بخوهند مين »، مصاحبه ها مي كنم كتا « جست جو

) بخونند. يزيا برلين (نشر گفتا جهانبگلو با

يا برلين: منا يزثا برلين ۲۲ ثا برلينمو ترجمه مو ترجمه

نقال كبير فرنسه) متفكر سياسي نامد (به خصو ــا تا چه حد . ما ين كه ين كت ــاهد كر ــو مش مي تمانتيك گريي به كا مي يد، بايد بي مشهو به ثا تحليل ست مي نند. بي گما هند كه به ين تحليل ها كساني پاسخ ، هرچند مانتيسم يا خوهد كر شناخت ين كتا ما مينه نيست. ضمنا چو مفهو «جغرفيا خر ين حر

مو چيز نمي تونم بگويم . نيافتم « بيايژگي هـا نثر برلين توضيح با مقـا يك مترجم بسته به جريا فلسفي سـد برلين هم هيد. به نظر مي ست كه عالقه مند به سـا نويسي نگلوساكسو ليل ني چو هايدگر به ثا فلسـفي هسـتند به متفكر

پيچيد نويسي نتقا مي كنند.ــت، ش ــي هم ش مو ــة ين كتا بر من جنبة ترجمين مو ــن ــتم خو كنم كه برلي يعني مي خوسچه مي گويد، برستي ترجمه يكي بهترين ها بر فهم هر نجا كه كتا ــد بگويم با نثر كتا باي ــت. ما كتا س، مزيا مشكال خا صو مكتو سخنرني ها برلين بوبا صميمانه بي پيرية ــت. مهم ترين مزيتش ش خو . چنا كه ــتي لذ بخش مي كر برلين بو كه ترجمه برسحت ست كه سا يد برلين متفكر شا كر شما هم يافت معنا كلما ين حر مي ند، بنابر مي نويسد نجا كه صل متن شفاهي يا ندشتم. ما جمال مشكل يژگي حفظ ــعي كر همين ــتا صلي هم س يرس بو شت. جو ين كتا تو كند، جمال طوالني گا تويا عو نكنم، يعني تا حد يژگي متن صلي من كوشيد نجا كه ، مگر مكا شكستن جمال بلند خو كرفرين مي شد. خوشبختانه صطالحا سي مشكل فا برستي يا نبو كه مترجم كتا عبا نتزعي پيچيد هم ، لنشين بو كلي ترجمة ين كتا بر من گيج كند. به طوــد. ينجا ميد خوندنش هم بر خونندگا چنين باشست خوبم هومن پناهند مند ــو ــيا س بايد همكا بسكنم. متن ترجمه با صل مقابله كر همة نظر خو يايم. تا بحث كر .بعد چند جلسه با هم نشستيم شت كر يافچيني نهايي خو ينها يك با هم متن حر بعد همة هايش . صالحا پيشنها خوند. برستي ين كا نمونه بو

شت. هم تاثيرقاطعي بهبو ين ترجمه ثا كه ترجمه كر يد نجا كه سير عاليق فكر شما مي تو پي گرفت پس مي تو پرسيد كه حو فلسفه چه

يد؟ ست ترجمه يا قصد ترجمه شا كتا هايي منة عالئقش كي به كتا بسته به ناچا مي كه كوستاني بيا . من جد ستاني مر فرتر مي بيا نم چر مصاحبه ها يگر هم كا كر ما نمي عرصه ها ــبب ــا نمي كنند. ين تا حد به س نها ش ــه ــتا ب سيگر ها ما من كا ما طبيعي ست ، ــتر جذبيت بيشمينه تر ها يونا كا نم. مثال من كم هميت تر نمي . ــد مي كه لبته هنو منتشرنش تر كر همين طو حد سيز عنو مجموعة نسل قلم ترجمه كر شش ها عنو بنيا گذ فرهنگ مر كه بي هيچ تعا كانها سا نم. متاسفانه پنج عنو خو خو مي ــت محاقي ستمگرنه سير شد كه ميد ين سهايي ــه قتصا هم كا هن ميز بير بيايد. عرص ــا سيك ــتة . جمله كتا خو صنعت مپرتو نوش كر مش به منتشر خوهد شد به همت هابسبا كه چا نشر ماهي. ما همچنا كه عر كر خو مترجم فلسفه مينة فلسفة محض كا بكنم، ما گر نم قصد ند نمي مانتيسم باشد كه به نوعي با يشه ها كتا ها مثل همين

هنر پيوند ترجمة پرهيز نمي كنم. بيا

bŠu ¡UO{

Page 123: Shahrvand Emrouz 01

نديشهنديشه ر ۱۲۶ گفت گو با سيدجو طباطباي شنف ۱۲۴ عبو يت طباطباي ۱۳۲ هگل به

. تما بهانه ها مسا ما بر نا بر سيدجو طباطبايي يگر مقدمه ها تند تيز ۵۰ صفحه خبر نبو مسا با خو بو نه طعنه هايش به ين . صحبت طه كال ها هگل شناسي بو ني كوتا همايش مشر يك سخنرستي هم ، نتشا كتا جديد بو ين سا ها همانقد كه كا يگر موجه شد يم؟ طباطبايي يا ما با طباطبايي . يريش جديد طه مقدمه نويس مكتب تبريز يا طباطبايي سخنر همايش مشر بر سر صو كتب قبلي كشيد ست. ماني محو كا نقد ست، شته ني ير غدغه هند. طباطبايي كه همو تي مي ست؟ شوهد چنين بشا طباطبايي سد ينك به نظر مي ما . سالمي قر بو ير نديشه سياسي پايي سنت ساسي تجد فقد عناصر مفاهيم ست. بخش هايي ين طباطبايي چيز به كل متفا يكي ست. نمي تو گفت كه مكانا سنت فرمايي كر فقط به ميسين ها جد كا شنفكر ين تغيير مسير بسيا ما مد ند. يد ها كه حاشيه بو ند حاال به متن شت هن لگويي نا تجد . تصو كه ستا بو نا هم ني كه طباطبايي تصو تجد با شنفكر . خوهدكرنيته فضا بومي كه به گما به تحريف پايي تقليل مي هيچ گونه- به قو گيدنز- پژ مد به تجربه يرني طه ين تمجيد مشر جوالني حالي كه پيش عناصر تجد منجر مي شو برنمي تابيد. نقد طباطبايي بر سد مسا بسيا تغيير جو طباطبايي گفتند. به نظر مي . ين جديي پشت جلد كتا نقش بسته بو نشا

ما نشانه ها هويدست. ين تغيير كامال توصيف كر تغيير جد تغيير تعبير تجد باشد. هنو نمي تو س: موس هاشم ع

حر ها تاسيدجو طباطباي

Page 124: Shahrvand Emrouz 01

۱۲۴هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ تاريخ انديشه

طه خوها بر با تهر ــر صال طلبا چو خال مشند كه طه پا ــر ــد مش ند تا س مد بو هم با گرسيدجو طباطبايي همر همسر سالن همايش ــخنرني به همر جمع به سالن ــد پس شنيد چند س شــت حالي كه به طنز طعنه مي گفت پذيريي ف پذيريي . صال طلبا هم مانند حمكرني شا ست با نا گفت گو مي كرعو گي بد هر گونه يد سيدجو طباطبايي بدين ساكنندگا همايش به فكر ندخت كه ، برخي برگز برنامه يز بخوهند چند كلمه سخن بگويد. سا ها بو كه سيدجو طباطبايي ير سخن نگفته بو ين مي تونست يك تفا لتي باشد كه با حدقل مكانا با حمايت بر همايشي غير ( نامه مرحو شر چند نها فرهنگي مطبوعاتي (به خصو ما سند همسر سيدجو طباطبايي . گيتي خو برگز شد بو. نگر بو كه بيش خو مخالف سخنرني شوهر بوگشت همسر ين سخنرني چنا جنجالي بيافريند كه مانع باــيد هم (كه طعنه ها كالمي كم ــو خو س مريكا ش به صال طلبا ــه عهد فز ك ( ــي ند كنايه ها قلممي گا معطل مي شد عصر صو گريا ساعت ها فرست گشت به تهر گرفتا نشد. ما همين مطايبه ها كا باعو مينه سا ــيدجو طباطبايي موفقت جمالي ســخنرني شد. نا طباطبايي كه بر شد نه فقط به تريبو سند كنندگا همايش هم نگر بو همسر كه برخي برگزيسم به مشا برسد ما كه مبا سخنانش ناگها بو سكوالشنفكر : موفق تا مخالف، سيدجو همه غافلگير كر

هالي هل سنت تا ، شنفكر سكوال يني تا ــيدجو طباطبايي بو كه ين هما س يا . تجديرني“ طه تجليلش كتا پرهياهو ”مشرــت كتا نقش بسته بو مجله ير نامه بر پشني كه بر فريد جو ينك نه فقط بر ماشا هللا

؟ ميت طعنه مي ــي لبته بر ــيدجو طباطباي چهر جديد سخير فر كه پر فكر پنج سا پا نا تنها پر بر . نبا نمي كنند پنها نبوهمايي ها ين چهر يكي بحث نگيزترين گرند با ــاهد مي كر خير مش ــا ها فرهنگي ســيدجو طباطبايي ــتقبا جانانه س س شنيد خوند خرساني يا با هش ها محسن كديو پژتصريح ين نظر كه برخي علما فقها شيعه بهتر طه مفهو ين جنبش فكر شنفكر عصر مشر

هشگر مي يافتند كه پر سيدجو پژ كر ند، . طباطبايي مطلع سخن خو يك مي شو به نظريه پر نز ينجا شر كر كه قصد سخنو ندشته تنها غيبت يكي بير شر (كه كا پر كر صر سر نا همايش سخنرنامه ست) سبب شد كه سخن بگويد. ما نگيز صفحا . سخنرني صبح يگر بو صلي سيدجو طباطبايي ظاهر چيز محسن كديو همين همايش كه با نديشه ها يخ نگا خير كه تا هش ها ــاني بو با پژ خوند خرس“ به با ير نديشه يرني سالمي قالب مجموعه ”تأملي سيد تقا پيد كر بو متفكر يرني يكي طه عصر مشر

ند. سيد بو حد يگر تجد به نقطه سنت يني سرسا شنفكر سيدجو طباطبايي (كه معموال با فز برخال كساني كه ) محسن كديو تجليل كر ندطه معنا نمي فهميدند معتقدند علما فقها صد مشرند عه طلب مي كر طه، مشر ، عدلت خانه مشر لما پاقتي نستند كه شنفكر مي يگر حتي بهتر هر كسي

طه حر مي نند، چه حر مي نند. مشرميت گذ به ــي با حتر به فريد طباطبايست ميت مي پر ين ها گفت گر مر به نقد كاليل نمي توند ــن ــت به همي س ميت خو مدفع نقد كه ين معنا ثبا ما يدگا تاييد كند. طباطبايي كديو جد بو غر شر مي كر با يا ين نكته طه خوهي سنت فكر نگليسي ست به پيوند گا فكر مشر كه الهيا سياست شا كر فز نظريه حكومت قانو ياني كه شريعت هستند مد ست برهيمي يا طه خوهي حكومت قانو بدنيم ليل گر جوهرمشر به همين مينه نديشه بر پذير حكومت هل شريعت مستعدترين ــيدجو طباطبايي كه همزما مجموعه ند. س ــو قانپا ( سا يخ نديشه سياسي با تا هشي- نظر پژيخ نديشه سياسي ير ( عهد صفو ۱۵۰۰ تا ۱۹۱۴) تاست تهيه مجموعه يك جلد تا بدين سو) مجموعه جلد نتايج مطالعا خو چا كر ست با طه كوشيد نظريه هش مو سد مشر پيوند ميا ين پژثا “ مرحله تا حيا كند. گر ــا ير ”نحط

يخ نديشه سياسي: ۱۳۶۷- مد فلسفي بر تا ليه سيدجو (: ۱۳۷۳) نفي نديشه سياسي نديشه سياسي ير : ير نحطا ثا متاخر خو ( ــو كن ير ميانه برمي مد طه به عهد ۱۳۸۰- مكتب تبريز: ۱۳۸۴) مي كوشد عصر مشرسا فكر سياسي ير يا كند لبته چهر ها مو توجه باخوند طالبف كه ملكم خا فتحعلي ين عهد نه ميرخوند خرساني عالمه نائيني ست. سيدجو طباطبايي سا ها ــه سياسي ير مي خوند پيش با طرحي چه نديشبا يدگا غا ــد. مباحثه ها علمي فلسفي شنحطا ”ير ميانه“ (عصر كه نه متعلق به ير باستا بو

مد كه ) چنا بر متفكر مسلما ير گر نه ير مديكي مركز علمي قم كوشيد با تاليف ها جلد كتا با نديشه سياسي متفكر مسلما عصر صفو ماقبل بعد عمل بطال نظر طباطبايي ثابت كند. كتا هايي ثبا بي خوجه نصيرطوسي مالصد شير نديشه سياسي فاهي مالها سبز محقق حلي عالمه مجلسي ... گرستد هم ضمن كه مش متفكر نامسلما مانند شته شد نظريه ها ــته بر سيدجو طباطبايي برخاسند حلقه مفقو طباطبايي ــعي كر خو مي خوندند سهند سعي كنند بگويند چه ين خويي“ توضيح با نظريه ”ــتبد كه ــاند نه س يخي فر كش ير جا جال تاسال ست. ين نز ميا كفر يما ميا متفكر مسلما نامسلما حر سيدجو طباطبايي كه نه متشرعانه بو نه ست شنيد نشد شايد يكي مهم ترين كتا ها كافرنه يعني ”بن خلد علو جتماعي“ (۱۳۷۴) همين هياهو گم شد. جا كه سيدجو طباطبايي به جامعه شناسي مي پر شنفكر مذهبي ير (به خصو شنفكر معاصر با نقد يخ ير نبايد همچو علي شريعتي) مي كوشد ثابت كند تا. جامعه شناسي به عنو طليعه پا تحليل كر يخ برسا تا، حاكما ما يخ مر خوني تا علو نساني مد به يك معنا باجو تال پاست با ها جتماعي نساني سياسي نهابا نظريه ــتن تحليل هايي كس نوش متفكرني مانند ماسيايي هرگز شر شناسي ير شناسي غربيا ــيو توليد شيدگا هايي يابد. پايي ــي ــت چنير جامعه شناس نتونسسيدجو طباطبايي نقد جامعه شناختي يخ ير نيز معموال بد فهميد شد بر تحليل تاست. نفي جها شمولي جامعه شنا ما سرنجا ــد. ين ــا ۱۳۸۲ به نقد تجد منتهي ش ســيدجو طباطبايي سفر به ير سا ســهر تجد نامه همش گفت گو با ضميمه ند ــال مفاهيمي كه فر ــخن گفت ط يگر سنساني مد يگر علو ــي ها جامعه شناسسالمي يرني ــه نديش يخ نچه تا ــت به سست گمر كنند خوند. تال جريا نابر سكوال كر ير نظر سيدجو طباطبايي شنفكر ست نه يخي خرين خطا تاــت بلكه بد جهت يني س كه مدفع حكومت كه سكوال صوال بر ساخته مد غر ــر (يا بهتر بگويم جها سالمي ــت ش سنسانس قر شنگر يرني) سا ها پيش عصر يني ها چها پنجم هجر مسلمانا به تفكيك ميا نهاناپذير بطه نكا ــن خته ند عي ــي پر ها سياس نهاجو سالمي يرني ــت تمد ين سياس كه ميا ــيعه ــد ند. ماهيت عرفي فقه ش ، عرفي ش ــد بد مد شير پس ــو مدني ين قان نكا تد ــش غيرقابل نقطه جتها صولي فقهايي مانند عالمه نائيني نقال مشرطه به عنو حكومت قانو جوهر نظريه سيدجو ــر فهم مش، سه سا بيش نامه همشهر طباطبايي گفت گو با . طه بو ــخنرني كوتا پرصد همايش سد مشر س

حر ها تا سيدجو طباطبايي حر ها تا سيدجو طباطبايي ۱۱

شنفكر عبو v UÇu bL×

œuÐ Ë« Á“Uð ÈU¼bI “Už¬ tÞËdA ÁbÝ g¹UL¼ —œ v¹U³ÞU³Þ œ«uł bOÝ v UNÖU v «dM Ý

Page 125: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۱۲۵يگر متفكر ــيدجو طباطبايي نظريه كه مر ميا ستشين به كتا هايش هد. مقدمه ها شني نشا مي به ها تند گفت گوهايش سيدجو طباطبايي مر گفتاتنها ساخته ست كه تقريبا هيچ نحله فكر مرسو معمو

جامعه ير نمي گنجد:ست كم نديشه سياسي الئيك ۱- سيدجو طباطبايي ستد مش ين خويي ــت. نقدها صريح بر نظريه نيســو كه سيد ملحد يا كافر بدنيم مقصو مانع مي شــت بلكه حو لحا مقا حو خصوصي نيس ين كفر يگر سبب ين ــال نه هيچ س ــي نه ــه سياس نديشــال ــيدجو طباطبايي نه تنها س ند. س نحطا ير نمي يا برهيمي به سبب ند بلكه معتقد ست عامل نحطا نمي شد نظريه ها حكومت بو شريعت لهي مهم ترين بستر ست تر قانو بو ند كه نظر ترجمه معنا معا ها موكرسي هستند تا چنا كه مرسو ست ين حكومت ها به

. مر ساال ترجمه كرجتها ما ين ۲- توصيه سيدجو طباطبايي به علما ــت. هنر عالما فقيهاني چو نائيني جتها صولي ســو مهم تر ــفه حق ند كه همچو فلس ــو فقه مي صــت. تا ينجا كا ممكن ست پر سيدجو علم حقو سيني جلو كند ما تنها شنفكر طباطبايي مشابه پر ــا علميه قا به ــا علما تحصيل كر حو ه فقهنشگاهياني كه شنفكر ين جتها صولي مي بيند نه سالمي ند يند ناخني به معا غدغه ــر سست. گرچه يني بدگما ــنفكر ش عين حا به عاقبت نديشه سيدجو طباطبايي ــتي كسيس سوبق تحليل ماكسيسم فاصله كنو كيلومترها ما ما جو شنفكر يستي كسيستي سكوال با يا فرجا ها ماهي يني متقد متاخر مي كوشد همچو كسي كه يك با كنش هد. ــد ــافر هش خر طي كر به مس تا يالكتيك، يني ست كه هايي چو ــنفكر ش به ــم ــم سوسياليس يس هرمنوتيك پر هايي مانند سكوالــد عا ــت مي خون ــالمي قد كوچه بن بس سنسا گريي مسلكي مولو گونه فلسفه ستيز غزلي مانتيك هر ناحيه سنت ــر معناگريي تر مش ساشنفكر ــم ناگزير يس تجد نه تنها مرهمي بر سكواليني نمي بيند بلكه ستيز با عقل گريي تمد سالمي

مي خوند.ير سيدجو طباطبايي به متفكر محافظه كا ۳- با ين تصانامه يك مي شو حدقل يك با ( گفت گو با سنت گر نز“ خوند ست. ما ين تنها ) خو ”محافظه كا ليبر ــر شيك تعريف سياسي ست. طباطبايي هرگز سنت گر نيست. نقد سهمگين بر سيدحسين نصر گفت گو با مجله سنت گريانه هد كه سيدجو طباطبايي هنو نامه همشهر نشا مي خر. سيدجو قد تجد نشد كه به گوشه سنت پنا ببرطباطبايي ضمن نقدها گا تند گزند بي نصافانه كه بر سيدحسين نصر كر بر ين با با ند كه سنت يي ليل هجو تجد غربي همين نا ير متصلب بخوند قعي نظريه نحطا يا قع معنا حم سنت ير بدند. نديشه سياسي ير بايد برخاسته نقد سيد بر سنت ، تال بر فهم عو مقا يك كنشگر فكر نست پايي)، پرسش سنت تال بر تجد (همچو پديد يگر يا حيا تجد مر تمد يرني- سالمي تولد تجد ليل نست به همين ( ــد ها چها پنجم هجر ( سطه مي ستايد. ــت كه سيدجو طباطبايي تجربه مشر سبا مفاهيمي طه خو كوشيدند ين عصر بو كه علما مشرند ، مجلس، ترقي ... به پرسش سنت بپر چو قانو

ناگزير پاسخ كنند. تفاقي كه سنت گريا يرني غافلند ئه ــند با توپيايي جلو صد تمد سالمي مي كوش

تابلوها خيا نگيز نحطا ير غفلت كنند.۴- بر ين سا شايد بتو سيدجو طباطبايي متفكر . جو يد جد ــا ين فرضيه نيز تر ليبر خوند. مپا مد جامعه شناسي سياسي ــته كه مفاهيم بر گذش(مانند ليبرليسم) تا چه ند بر متفكر منتقد جامعه شناسي شنفكر معاصر ير صا ست ما بايد گفت برخال كثريت لت“ ست. مشر “ كه ” غدغه سيدجو طباطبايي نه ”ها هم پس سا ها هگلي سيد جو طباطبايي (كه تفاقا ين با فلسفه هگل سرگر ست) يس يس به تد ميت تد محرثا نه كه قد باشد. سبب شد موضو صلي موكرسي به جا هد ينكه سيدجو طباطبايي ترجيح مي ( ) به حكومت قانو (قانو ساال حكومت مر (مر ساالين معناست كه سيدجو طباطبايي نيز مانند ترجمه كند به همه متفكر محافظه كا با حد قد مر نگر ست.

ــوفا همو نگر بو ند كه عهد باستا تاكنو فيلســو حقو كثريت منتهي ش يكتاتو كثريت به حكومت عا هميت تفكر نز فيلسوفا . ــو يد گرفته ش قليت ناــه كثريت مر تفكر بهر چندني نمي برند به ين نكته كبا فريب كا عو فريبي گمر مي شوند يا به علت كا جويي ــت هو مدها جتماعي) به ــر جنو جمعي (تابعي فست مي نند همگي سبب مي شو پا ست نتخا ها نافيلسوفا پس مخالفت با ستبد قليت با ستبد كثريت هم مانتيك موكرتيسيم مخالفت كنند. چنين فضايي ست كه ــو ما پيش حتي موكرتيك جد مي ش ــم ليبرليسمقد بر بايد قانو سخن گفت حكومت قانو بر . به نظر مي سيد سيد جو حكومت برتر عيت غفلت با مفهو مد مشر طباطبايي تاكنو بحث : ”حكومت قانو ين نشر ستانه تد شد ست ما گر ثر شته باشد سيدجو طباطبايي بايد طه خوهي“ نا نظريه مشرعيت حكومت چه نها به ين پرسش پاسخ گويد كه مشرقع ين بحث تقا شگرفي با ؟ مي جويد: مر يا قانوهما پرسشي كه ميا فقها شيعه عصر ما جريا عيت حكومت كجاست: مر يا شريعت؟ ميا ــر كه مشكتر موسي غني نژ نويسندگا متفكر ليبر برخي مانند ند جو كتر سيدجو طباطبايي همشهر شايد همفكر عيت حكومت ها عال كر مشر كه چند پيش طي مقاله

/ شما يژ نامه سياست نامه شر نها برمي خيز ( مد كاــش متفكر تنها مانند سيدجو ) ما پرس لت مد يژ /۲ــئو جايگا جنا بند ها فكر طباطبايي به ين س

شن تر خوهد ساخت. جامعه يرني نچه پاسخ سيدجو طباطبايي به پرسش خير هر چه باشد شنفكر نيست “ يعني ــت ين كه ”پيا ــلم س مسبا ۱۳۸۵) نامه عتما ملي (۲۱ چنانكه خو گفت گو با يد پر شنفكر نيست حتي به تر ــما عال مي كند سست يابي به قد شنگر يرني يعني شنگر به خصو . سيدجو طباطبايي ين گفت گو خو سياسي مي پريخ نديشه سياسي ير معرفي مي كند ــگر تا هش يك پژ

شنگر بسته ست. هشگر بيش ظاهر به پژــتي گما مي بر كه س ــيدجو طباطبايي به همسر سگشت به طه مانع با ــر ــد مش ــخنرني همايش س سين مانع نه سو حكومت كه سو ما ــد. غر خوهد شــكل گرفت. سيدجو طباطبايي سا هاست كه پس خو شمريكا ــه يس فرنس ير تحقيق تد كو جبا ــپر مي كند گا ــاله چند ماهي ير س هر سلش به ــا ما . ين ب ــو هي كنج كتابخانه غر مي ش . . حو سا گذشته تبريز نگر كر بو ــت نبو گش باليل بو كه پس چا كتا مكتب تبريز همه شايد به همين

كتا هايش به ناشر تبريز سپر ست! . كنو طه هم بي بط نبو حضو همايش سد مشرير لمعا هما محل برگز همايش (ساختما مركز ــيدمحمد كاظم موسو بجنو ــالمي) با همت س بز سمه تحقيق تاليف برگزيد ست پس سا ها خلوتي بر نشگا تهر جايي بر گفتن سمي تونسته به صو غيرنديشه يرين ــفه هگل بيابد كه عشق هايي فلس

سياسي غر ست.يني، يني حيا سنت گريا عصر فو نوگريا يسم يني جلو گر توما سكوال شنفكر غير نفو هشگر با تهر سرگر كا فر به تما گريي، پژ بنيانشكد ، نه محفلي نه حتي ، نه مجله معناست. نه حلقه شنفكر عم هشگر كه خويش يس كند. پژ كه تدبا با ين گا به يني نمي خوند ما گا به يني غيرسخن مي گويد گا چنا سخن مي گويد كه هيچ كس يا گي عامال ساختنش فا نيست. تنهايي با تلخ نشگا يا خاطر ها تلخ گزند گذشته

گزند ساخته ست.ستد همزما حمله مي كند به شريعتي سر نصر نصا عبو مي كند. شايد بهتر باشد كه سيدجو گا مر ثا خو طباطبايي به جا نوشتن مقدمه ها مستقل متن هشي خويش به عصر معاصرنش برسد صبر كند تا سير پژــيدجو طباطبايي . پر فر س نا بپر گا به نقد ــد كه نيا به ستد ناسز مي توند چند بحث نگيز باششنفكر يگر ( جمله ــد. گا نگا به ندشته باشهش هايش يابيد حر ها پژ يني) به كمك خوهد كر كه يگر تقا يا چند تك تنها بي سابقه هم نيست با چنا كه نيم تابستاني تهر سيدجو طباطبايي با

محسن كديو همزباني يافت.هي ست. هميشه بر قضا سيد جو طباطبايي يخ ثا ست. كه نگا طرحي ”تا با فرجا ــت س غا كر هنو ميانه ير ميانه “ با ــر ي پايه با ــا همچو قضا ث با ــه قضا هرگونــايد نتها ين پر با چهر ــت. ما ش يكي“ س ”فيل تاكسيسم تا به شويم. مر كه ما يرني “ يك ”شتر

يد پد نو محافظه كا نا گرفت. محافظه كا نو

تاريخ انديشه

Page 126: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ انديشه۱۲۶هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

يا خصـو برخي گو پيش بحث يـن گفت غا قـا طباطبايي، تا بگوييد. من تاكنو نديد ندگي خو نديشه نگا شما، بد نيست گر كمي فقيد گر مو ين خصو نوشته يا صحبت كر باشيد بنابرين كه شما جايي

ني تا بگوييد. ندگي شخصي جو كمي غا كر حدقل شتن شت بر نوجوني، خوند نوشتن كمي هم ياندگي كه با خوند نوشتن همر بو بلند پستي ها بسيا ين ۴۰ سا لين تمايال من . مثل همه يرني ها تي پشت سر گذشته عبو كر شريط متفايني، مد كه نظر نيا يني. خانو به بي عرفاني بو ست لبته نه هم، يني متدين بو هيچگا ندگي شت بنابرين من بر يك جو كامل بيا عرفاني بو كه گريشي به سمت مطالعه غا جوني طريق . تحت فشا نبو. بدين ترتيب بر خال كثر يرني ها كه طريق مناسبا يني پيد كر ين نگا ين بر من يك كشف ين پيد مي كنند، گي تعلق خاطر يا عالقه به عتقا خانوبيا . گما مي كر كه بر فهميد بيا بو مد عالقه به شخصي برهي ين نقش مهمي شكل ين نيز شناخت. هنو هم بر ين گمانم كه ير بايد ــته ست لبته ين مسئله به ير هم ختصا ند ش به فرهنگ تمد يرني ماني كه ــناخت. ين ش ين بايد بيا علو مر ــا هم بر فهميد پ مد عرفا به يج عالقه هم به فلسفه من پديد تحصيال تما كر به تد. شر به مطالعه برخي متو فلسفي كر تبريز فلسفه سالمي گريش پيد كر. يك فقه يك مقد صو هم لبته تهر نيز ساتيد بر خو پيد كر. ما تعلق خاطر بيشتر به سمت فلسفه سالمي كنا ين فلسفه سالمي مطالعه مي كر

حر ها تا سيد جو طباطبايي حر ها تا سيد جو طباطبايي ۲۲

طباطباييت طباطباي به

vLOŠ— t² −š U{—

فت شي ها سا پيش بو كه «جد قديم جديد» سيدجو طباطبايي پيشخو كتابفرسطه ۵۰ صفحه ين فرگير ما به - فرگير شد. كش كر بو تب سيدجو – پس يك چند كه فر. ضميمه، چو چند مرتبط با محتو كتا ــد بو مقدمه بو كه بر ين كتا جديد ضميمه ششت: من متهم مي كنم. «شايگا متوهم ست. سر نقا مثنو ست. ، بنياني مستقل نبو خو، به تنهاي بر يا ينها خو خر.» نشجو جامعه شناسي ست ... لي ين خوست. شريعتي ستد شنفكر مد بو تا تما بت ها ؟ كه گويي پيا عصر گذ بو نشيني سيدجو كافي نبو صد

شنفكر نقالبي بت سنت گريي. ، بت شنفكر سكوال يني، بت شنفكر بشكند: بت ــي با سيدجو كه ــت، گفت گويي چالش هاس يد ين گفت گو، حاصل ، . خصو گذشته پرسيد خالي كر بو سطه چالش هايش ميد بر خو ها به تيك» لنين يال با شت هايي لتوسر» منتشر «يا ني كه «لنين فلسفه خصو ، سكو نتخا كر ست ... سيدجو طباطبايي ني كه كنو بربر . ترجمه كر بويدگا ها تحو شنفكر عصرگذ ست ينچنين ست كه همين سا گذشته، برخي ما يخ شنفكر تا حانيت بر ماني نجا شد كه هنو برتر نيز پيد كر ند. ين گفت گو طه يرني» تبديل به طعن كنايه معاصر ير سخن نگفته تقدير خو نويسند كتا «مشر

. ميت نيز عبو نكر بو نساخته فريد

نشگا نشجو هه ۴۰ يل بيا هم عرفا تر گفتم. بو بنابرين، هم نشگا كانو تحوال بسيا ساسي با ما بحرني، . تهر شد. عالقه من به فلسفه سالمي باعث شد كه نتونم با گريش ها فكر بسيا متنو بونشگا چه جريا ها سالمي چه جريا ها هيچ يك گريش ها سياسي يكي برقر كنم بنابرين بير حو جريا ها مسلط كسيستي، حسا نز ماما كنا مطالعه فلسفه سالمي عالقه جد به مطالعه . ين نشگا باقي ماندهه پنجا به سمت خوند «هگل» سط فلسفه غربي پيد كر هما سا ها ، سه مسئله بريم مهم فتم حاال يس . به سربا سپس به پا گريش پيد كريگر به جريا ها نبا كنم طر . مي خوستم هگل به صو جد بو. منتها هگل بر من يك نها هم عالقه پيد كر بو نبا كر ــر جديد فك . شت بنابرين تما تفاقا بعد بر من حو محو تفكر هگل يت محوگترين به عنو مثا بر ينكه بفهمم هگل چه مي گويد صبح سر كال يكي بز

ظهر هم به حو علميه يسوعي ها مي فتم. ما مي فتم بعد كسيست ها مانديد؟ كسيست مي خو پيش كد ساتيد ما

كسيست گر كلفتي بو تا مر هم ما ما لتوسر. كساني همچو ند ست. هنو كتا ها كسيستي به حسا مي يد كه همچنا فرنسه تنها مايگر فرنسه به جز ــتي كسيس ــو مر كم بيش هيچ ثر ما خوند مي شــر تجديد چا نمي شو بنابرين يكي بهترين فيلسوفا قر بيستم لتوس ثا ظهرها هم به حو لتوسر بو بعد بو ست. همانطو كه گفتم مد ها حلقه هي كاتوليك ها سفت سخت هستند ما مسائل ــوعي ها مي فتم كه گر يسهبي كه يكي بز ترين نجا هم با ند. نظر فلسفي سطح بااليي قر تبا بو بحث ها هگلي خو بدين ترتيب ، متخصصا جهاني هگل بو . كسيستي پيد كر نجا عالقه به تفسير تحليل ما . نبا مي كر نجا هم با هگل مي نوشتم يكي تجربه ها خيلي مهم من ين كتر خو ساله قتي . بعد يك گذشت نبا مي كر كسيستي، هگل يدگا ما بو كه بيشتر كس، هگل نوشت. بنابرين گريش من يدگا نگا ما ما فهميد كه نمي تو شت. ما حو مه يل نقال بر من يگر گرفت. ين بحر تا سمت سويي ــتي خدحافظي كر كسيس يدگا ما ، من به كل فكر قبلي حو نقال. چند سا پس نقال ير كتر ساله با نوشتن بنابرين شر كر به

. فا كر ساله ؟ من ما بو نجا يد هم متعلق به هما ثا «لنين» يـا ترجمه هايي كه ثا لنين كه قت نشنيد بو كه شما يا ترجمه هايتا بكنيد، هيچ ، حاشيه نويسي ها بولتني با هگل بو به يك «بولتن» بيشـتر شـبيه بو

يك لنين بر هگل. يدئولو» يا هما نها به صو « شا يس ــت پا ش ــر حلقه كوچكي لتوسستفا مي كر كه «پرتيك شي لتوسر گاهي، هم جمع مي شدند. كا. شما ، نظر عمل تحليل مي كر . مطابق يك» ناميد بو تئويد. بنابرين ــريح مي كر ــكافتيد تش نها مي ش گا ها بايد با متن مي فتيد كا

Page 127: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ انديشههفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

سيسم عبو سيدجو ما، من به كل فكر قبلي ــال نق حو حو ــتي خدحافظي كر بنابرين شر كسيس يدگا ما. پيش ما كتر ــاله س ــتن با نوش كر به شت لتوسر حلقه كوچكي . لتوسر بو مد ها حلقه گاهي، » يا هما كا نها به صو « شا يس پاستفا مي كر شي لتوسر هم جمع مي شدند. ، . مطابق يك» ناميد بو كه «پرتيك تئوگا ها بايد با . شما كا نظر عمل تحليل مي كريد. نها مي شكافتيد تشريح مي كر متن مي فتيد ند. شي گريش پيد مي كر بنابرين طرفيا به چنين شته ــا حضو ــيه جلس من به صو حاش ، ــا . من جلس يرني حاضر حلقه بو تنها ــت ها لنين ش كا حد خو نجا مي ياثا هگل ترجمه كر كه نا نيز بخش هايي

. يالكتيك» گذشته بو با شت هايي «يا

سيدجو نسخه نهايــيد نسخه هم طبيعتًا من به پاسخ نهايي نرســخه پيچيد نه پيچيد نه خوهم پيچاند. كا هم نسها من مي شو شما هم ــتنبا هايي كا س نيست. ــته يد. ما هنو ش تا ــع نتيجه گير ها خو بالطبما نيست. نه ينكه نسخه ندشته نسخه من حقيقتًا باشم كه بگويم، ما معتقد كه ما هنو مرحله هستيم كه نمي تونيم حر نهايي بزنيم يا به تعبير شما، نسخه نهايي بپيچيم. مسئله شريط كنوني بر من طر

ما ست. يخي خو ضعيت تا پرسش

۱۲۷ــيه ند. من به صو حاش ــي گريش پيد مي كر ش طرفيا به چنين ، كا . من جلسا شته تنها يرني حاضر حلقه بو جلسا حضو ثا هگل ترجمه شت ها لنين بخش هايي نجا مي يا حد خو . ين كتا نوشته يالكتيك» گذشته بو با شت هايي كر كه نا نيز «ياشت ها حاشيه هايي ست كه بر كتا ها هگل مي نوشت. لنين نيست بلكه، يايل كا نيد كه لنين گير مي خوند. مي لنين كتا ها هگل به جهت يالش هم نظر فلسفي كامًال چيز بي هميت عاميانه . كتا فلسفه بسيا عو بوبط پيد مي كند كس گاهي با بحث ها هگل ست. بعدها مي فهمد كه بحث ها ماشت هايي هم به صو . ضمن خوند هگل يا بدين ترتيب به سر هگل مي ، چو مطالب صلي كليد ــيه نوشته ست. من ين ها مدتي كا كر حاشهد كه نتخا نوعي قرئت خو ئه مي هگل بير مي كشد گزيد خصو هگل ــيه ها تعلق ها موضع ــم مي يد. حاش نيز به چشست. من ثر چند متن يك متن ين هد. بدين ترتيب كل، نگا هم نشا مي كس با بط ما ثا هگل نبا چه چيزهايي ست مي خوستم ببينم كه لنين به

. نها ترجمه كر هگل چگونه مي بيند بر همين ما شما كال ها يم، نتشا نيست. بگذ ليلي بر ترجمه ، لبته عالقه پيش با «حاشيه نويسي» ين كتا لنين، بيش لتوسر عال بر با ترجمه يا بر همين هم هست كه شتيد. كا بر شديد با سر « «حاشيه پرتا مخصوصًا مقدمه كتا هايتا (همچو مقدمه شما كنو كتا ها خوجد قديم جديد) به نوعي به هما شـيو لنيني، به حاشـيه پر مشغو لتوسر لنين نسـت كه شما ين نحو برخو بايد ميرثي يا مي شـويد؟

به بر يد؟لي به هرحا من . ) گر شما مي خوهيد ينجو فكر كنيد، شكالي ند (مي خندموختم موختم. قت كر فاصله سطو ، چند سالي كه جريا ها بوــند سخنش فقط سياهي ها صفحا كاغذ نمي گاهي كه هر نويسيد كه شايد ميرثي قا خونند بايد سخن نويسند ميا سطو بخوند. شا كرندگي نز من ماند باشد لبته همين طو ست. ما شما نگا به گه ببينيد. گه نباشيد ين مسئله به صو چند نبا يك تحصيل من، فقط ندگي، من چندين ست نيست. هما ، ــيو برخو تك محو ين ش. لبته طبيعتًا يك نها هم تنيد بو شتم سنت فكر پيش پا خو ين سا ها ما من .( ست (مي خند يگر مي چربد يا چربيد هايي، يكي بر ــبت موجو بوجو يك همچنا حا تحو بو پي بر هم نس

تركيب نسبت جديد.سـيديم به سـا ها پس . يت سـيد جو طباطبايي خو يم به برگر

. نقال. سا ها بيشتر پا بو فتم ۶ يا ۷ سا يك سا قبل نقال ير تبا با مسائل ير شتم به نديشه غربي بي پا مي گذشت، توجه به مسائلي كه تباطي با مسائل سي سا ها نخوند بي هيچ ثر فا ختم. تقريبًا هيچ مي پرستم ــي ير به س قا لبته يك كتا فا . گاهي ندگي مي كر ــو خل كشبطه با مسائل ير مي سيد مي خوند ما تقريبًا مي تونم بگويم ين چند سا ، موخته نچه جوني نوجوني . ندكي قبل نقال بو كه فهميد قطع شد بوهد. ضمن ، جوبي به بحر ها پيش ما ير نمي كس هگل مانند مامر نيز هست. نكه تعلق خاطر من همچنا به هگل بو شايد بتونم بگويم كه تا يخ ير با ير تا ــابقم يج فهميد كه بايد به هما مطالعا قبلي س به تدها موخته بو برسا تجربه نديشه كشو غر نچه . ين با صافي برگرگشتم. سه، چها سا ير با يخ تا بيا نساني، پايي به مطالعه فلسفه علو يگر ــختي گذشت. چو به هر حا نتقا يك فكر به فكر ين تحقيقاتم به سنها سر سر حتي بتو . تحوال ير ساسي تر بو كه به سا نبو. ما به هرحا پس سه، چها سا شر كر به گم پيد كر نخ ين كال سرقع لين تجربه ست » كه يخ نديشه سياسي ير مد بر تا ــتن « نوش. مي خوستم كه مثًال فقط شت هايم مسائل ير ــتن ست بر مر بر نوعي نوش، كتا ها . پس كتا ببينم خوجه نظا لملك كيست به چه ما مي خونيد ۱۵، ۱۶ سالي ست كه به طو منظم يگر هم نوشتم كنو همچنا كه مي

ين مسئله با مي كنم.تا بدنم. گريش به سمت سيد جو حا مي خوهم شناخت شما مخاطبا خوير بحث ها يني شنفكر مد كه سـت حالي به چشـم طباطبايي خت. برخي معتقدند كه بخشي نها مي پر صلي خو مطر كر به تكر مكر

ست كه شما با ليل تعيين تكليفي گريش ها جلب توجه ها به سـو شـما به لكريم سر يني همچو عبد شـنفكر شنفكر گذشته مخصوصًا بر چنين با تند سيد جو طباطبايي بر نتقا شته يد. مجتهد شبستر چهر هايي كه نمونه با كامل هم مي تو مقدمه شـما كتا «جد يا ست؟ ، تا چه حد ين جلب توجه به شما مؤثر بو قديم جديد» مشاهد كرنديشه شما كه به همين طعن فكر نمي كنيد بخشي جلب توجه ها نه به محتو

نگيزتا مرتبط باشد؟ ها جنجا بر نتقاخير تباطاتم چند سا لبته طريق ين بحث ها من شما مي شنو مد هم با چنين . چند با كه به ير گا شد ــبت به خو چنين نگاهي نسشته ليل ساسي تر . ما گما مي كنم كه توجه به سمت من نگاهي موجه شد . نكه حرفي مشكلي حل كر باشم، طر مسئله كر ــد. من بيشتر باشمن گرچه سنم با شما هيچ تناسبي ند بربر شما سن ما همچنا خو نشگا تهر حس مي كنم هرگز نتونسته با كنم كه خيلي سا ست نشجو نشجو با فته ، ــجويي پايا يافته. هربا هم كه خر شد نش يس نرفتم، بلكه بر تحصيل بو فتم ما بر تد ، گرچه به خا . پس خر شد فتم. فكر مي كنم كه نوشته ها من ين حسا منتقل مي شو كه ين نوشته ها، كه

ــنفكر ش ــا يك نفر طبقه تأليفينها ــت. گويي ــمند علما نيس نشنوشته ها فر نيست كه باال نشسته هد. من هيچ يك ست نظر مي نجا كه هم تا طبقه ها خو قر نمي خل هم نخوهم شد بتونم به طبقه ها ندگي نيز خرين ــد كه تا ميچنين باقي بمانم. من گر با يك گر بتونم نشجويا يك بدنم، گر خو نزــه ضربا ــا مي كنم ك ــتند. گم هسنوشته ها من ين حسا حس مي شو ــت س ــجو نش كه جو طباطبايي يك ست. ــمي نشد س تبديل به يك ليل صلي ترين لين ين فكر مي كنم

ثا من بو ست. گريش به خوند نيد كه چه بسا تا هم مي ما شما خوني ير نشجويا ني ير حتي جو بن خلد ند چند عالقه به خوين حا به بي ندشته باشند. با فابن خلد غم عالقه شـما به مطالعه ال بـي، شـما موضـو مجـا فاشـنفكر قر گرفته يـد. من فكر ين جلب توجه مي كنم كه بخشـي نكـه بـه نسـخه هايي كه بيشـتر نجا شـما پيچيد يد مربو باشـد بديا برمي گر كه شـما نسخه ها ين پا پا كر يد. گما مي كنم شنفكر له با كر نسخه ها مجاسـت كه شـما نگا معاصر بو

ينطو نيست؟ ست. شنفكر جذ تبديل كر فر به يك برخي يد به نظر من همين پا كر ستفا كر بله، شما «پا كر نسخه» نسخهـ به تعبير شماـ هم مر بسيا مهمي ست. چو شما تا نسخه پا نكنيد، ــنفكر ش نچه كه عمد نمي تونيد بحث جديد مطر كنيد. به گما من سمي شد فكر گر خو فكر با سمي ما تاكنو گفته نوشته ند به نوعي مي تو قتي مي گويم كه سياسي بحث نمي كنم يد. معموًال من ها سياسي به چشم نهاشت مي كنند. ما يك مسئله ــخن من، محافظه كا ترسيد بر برخي ين س. شما نمي تونيد تجربه فكر كر جو يك معرفتي بسيا مهم ينجا لو متوقتي شما سمي هم تبديل شويد. يگر منتقل بكنيد عين حا به يك فر به شنفكر . سمي» مي شويد، يك جايي ين تجربه كر شما هم متوقف مي شو »يگر به پرسش نمي نديشد. ، كه به عنو مثا عضو ستا نقال فرهنگي ير شونشگا ها مطابق سيد ست كه ما پس ين، به عنو مثا به ين حل قطعي

Page 128: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ انديشه۱۲۸هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

. پس تكليف ين فر لگو جامعه سالمي كه فالني نوشته ست، سالمي خوهيم كرشن ست. چنين فر نمي تونند تحو پيد كنند. تحو پيد كر نتيجه يا فر تجربه ست. شما تجربه بسته يد، يك فرمي گذشته يد مي گوييد كه بايد مطابق يد. من هم بايد بيايم بگويم نشگا بپر يس ين فر پس پر كر به تد ... ، ين كا كر كا نكر ــا به عتقا ند ــه به ين عتق كينجا بر من كه مي خوهم . شما يس بپر نشگا به تد تا بتونم ين، تكليف من نو فكر كر من مشخص ، بسته يد. بعد ستخد شو نشگا ليل بو كه ين خر شد به گر . من جو ند هي بر تجربه مستقل ست نجا ماند ند ين شيو . كساني كه سمي فكر مي كر حتمًا خا ين حو شنفكر بايد با باشد. يك ساما ند، تجربه بسته ند. تجربه ما بر يك شنفكر باشد، تجربه با نگه مي بايد كه شنفكر كه مي خوهد شنفكر نمي توند نبايد به يك سد سا تبديل شو جلو فكر كر . با نگه شنفكر ما نها متوجه شد ند كه قعيت فهميد ند. نا ما مر ين . جو بگيرهه نيا ند هيچ ، هشتا سا گذشته، هيچكد بيشتر يك ين هفتانها تبا برقر كر ند. ، هيچكد نه مسئله فهميد ند نه با مر سمي عضو يك نظا سياسي شد ند. من نمي گويم كه كسي بر تجربه بسته ند، سريعاًً ير يا شنفكر نبايد . بلكه مسئله ين ست كه يك ير شو نبايد نمايند مجلس يا شنفكر بايد با كنيد. گر كسي توجه نمايند مجلس باشد. شما به عنو يك عو سط ، من نيامد تا ، شايد ست كه فهميد عالقه به من پيد كر. من طر سئو نر تعيين كنم بعدً به فر تبديل شو كه تجربه مي بند

. ، نه جوبي نه تجربه بسته كر سـت به قا طباطبايي! يكي نكاتي كه بسـيا مخاطبا شـما با لي سه طر سئو هم، سـت كه سـيد جو طباطبايي همين پر ين گريبا ند، ما خو نسته، يگر مر شنفكر لي طر كر پاسخ همه سـئونها مي گويند . فته گاهي به سو ين سو ، گاهي به پاسخگويي به سؤلي نهايت نمي تو متنا مطر كر كه مثًال سـيد جو طباطبايي بحث يانه هگلي ست يا نگاهي جبرگر متنا متصو هي بر خر فهميد كه نسـته كه نسـخه نهايي شما متوجه شو ؟ من خو نتو ضعيت ين به ير سخن نيته غربي يا نهايت شما لز جستن مد نم كه نمي سالمي هستيد نيـ ير نسانس ني يك ير نيته نبا يك مد مي گوييد به يا حد چنين تحقيقي ممكن ني هستيد ير نيته نبا تحقق يك مد گر به

نيد، يا نه؟ مي طبيعتًا من به پاسخ نهايي نرسيد نسخه هم نه پيچيد نه خوهم پيچاند. ها من مي شو شما هم بالطبع كا هم نسخه پيچيد نيست. ستنبا هايي كاما نيست. نه ينكه شته يد. ما هنو نسخه من حقيقتًا تا نتيجه گير ها خونسخه ندشته باشم كه بگويم، ما معتقد كه ما هنو مرحله هستيم كه نمي تونيم حر نهايي بزنيم يا به تعبير شما، نسخه نهايي بپيچيم. مسئله شريط كنوني بر « ما ست. من سعي مي كنم كه حدقل «سئو يخي خو ضعيت تا من طر پرسش ــر كنم. چيز كه به صو يجابي حر ها من قيقي ط ــه صو منظم ب، هما چيز ست كه با من پرسيديد، يك چيز ست جو شما بطه عقل شر يك : نويسي جديد « نديشه سياسي» نيز باهم كه به چه نجا نشا ست. من سعي كر تا يخ فكر ما به هم خو تا، پنجم ششم هجر عقل، معيا ضابطه همه مو ير ترتيب تا قر چهاست حتي گريش عمد بو كه شر نيز عقلي ، بو سال ين گوشه جها . هرچه بفهمند. ما بعد يو مغوال ين تركيب نظم ميا عقل شر به هم خوغا قاجا جلوتر مي ييم، ين نسبت، بيشتر بيشتر به نفع نظا يخ ما تا ما تا. ينجاست كه من بحث نحطا مطر مي كنم. بدين ترتيب شرعي به هم مي خوشن كنيم ما ست كه ما جايگا عقل مسائل خو صلي به نظر من نكته مو خو بنابر ضابطه عقل بتونيم بسنجيم. معيا عقلي، ين تفا با معيا شرعي ند. بنابرين من به طو ــخص تعريف شد نمي ــخ نهايي پيش مش كه پاسشن ، همه پاسخ ها پيش ، چو بر مبنا شر مبنايي بر ين معيا عقالني تكيه . بر سا يك معيا عقالني ست كه مي تو جو ند ست جايي بر بحث كر نشمند قر چها ما هم چنين خت؛ همانطو كه طر پرسش كر به تحقيق پر

ند. مطابق با همين معيا عقالني ست كه ما بايد سنت ما بشناسيم. كريا مخاطب شـما نبايد بدند كه نگا نهايي سيدجو طباطبايي نسبت ما باالخر « يگر مر متعلق به « يا شما «تجد غربي» » چيست؟ به «سنت» «تجدسالمي بي نيا مي شناسيد؟ يا نيـ ير نيد ما با برخو سنت مي

ين سنت، معتقديد كه گريز جز پذيرفتن تجد غربي نحطا ليل ينكه به نيست؟

ــنت تجد ير به يك گر ظاهرً كو تبديل شد ست. چر كه ين بطه سنيم « سنت» چيست برمبنا ست مطر نشد ست. ما نمي بحث ير صًال نگاهي عقالني با بر «عقل» سنت ما نشناخته يم. نتيجه نمي تونيم بگوييم كه قتي هم كه فر مي گيريم، تجد شناخته يم، مي گوييم «تجد ــت. تجد چيس. مي تو بعا شناسي، غربي». حاليكه تجد هم خو بعا گستر . بخشي ، معرفتي ... به تجد نگا كر سياسي، جامعه شناسي، جتماعي، قتصاموكرتيك يل يك نظا ــما مي تونيد . ش ــنت ند ضي با س ين تجد صًال تعايد. ما برخي حو ها گترها حتر بگذ ، به بز ندگي كنيد ما مطابق سنت تاگا نيستند. مثًال سنت ، سنت با تجد تعا ست با همديگر سا برخي موند؛ مي نيا مي مد، به عقد يكي قومش قتي به ما بو ست كه يك بچه ند. ما مي ــالگي به عقد پسرعمو ۱۵ ساله ختر ۹ س يا ينكه يك . طبيعي ست كه گر مر يل مناسبا جديد نمي تو به چنين سنتي عمل كرما گا نيست. ، سا ين بخش سنت باشد، با مناسبا جديد جها متجد سنت، مين مي نشسته يم تالقي پني ها) ــنت ما كه مطابق ما (يا ين بخش س. نتخا ميا تضا با مناسبا جديد غربي كه مطابق با مبل مي نشينند، ند. بنابرين نها با يكديگر منتهي نمي شو ين به نتخا ميا سنت تجد تالقي سنت مفهو پيچيد تر من هم يكي پر هايم ين بو كه بعا ين سنت يخ ما، چه تغيير تحولي پيد بشناسم نشا بدهم كه سنت به عنو بخشي تاما به تفكر ، به فهميد خو كر ست. ين صو ست كه فهم سنت تحو قتي كه بحث سياسي شو منظر سياسي به سنت نگا كنيم . ما منتهي مي شوين . نتيجه يه سياسي بفهميم، تفكر خو خا مي شو بخوهيم قتي ما تجد «نسخ سنت» صحبت مي كنيم، يكي پيد مي شو كه من مي بينم نامه مي نويسد كه ينها مي خوهند سنت ها ما بين ببرند. حالي مي شو جو موكرسي هم ، جو ندشته باشد، به عنو مثا كه ين طو نيست. گر سنت نها تنظيم مي كنيد شت. چر كه سنت، صو مناسباتي ست كه شما نخوهد

موكرتيك معنايي پيد نمي كند. گر ين صو نباشد، صًال تنظيم ين ثا شما به نظر من قابل تأمل تر ما با هم تناقض نماها ست، ينها همه قيبي گر كلفت تر ما يعني كمونيسم ، هستند. شما جايي مي گوييد كه «غرسد ين ترتيب به نظر مي » به پا شرقي شكست كا غر فر بر گر يگر مي گوييد كه « ما سو نيد. كه تجد غربي نتيجه محتو بر ما مي ين شته باشيم ني مسلما يك ير سالمي ما به عنو يك نيـ ير تمد سد كه به ست بشناسـيم» بدين ترتيب به نظر مي ما سـت كه سنت خو

نبا تجد بومي هستيد.ببينيد سخن من ين ست كه گر ضابطه ما عقل نباشد گر ما تدبير تحليل هايي جو ند كه كشو ساسي توجه نكنيم، هيچ تضميني ين ضابطه ما به خوــد يك غا ش ــوند. نتيجه بي توجهي، غا نش ير فرهنگ غربي مثل مت كر بربر تهاجم فرهنگي . مقا مجموعه جهاني به نا فرهنگ غربي خوهد بومت يعني «عقل» ستفا كنيد. گر تي كه شما بز ين مقا خو ست، ما صوست سخن من ين . بنابرين ترجمه ين بز ندشته باشيد، شكست خوهيد خويد. ست كه شكست مي خو مت ندشته باشيد، طبيعي گر تو مقا ست كه شما هه خير بر ما تفا فتا ست. ما ين ، سه ــت كه به نظر من ين تفاقي سلي ين نشناختن ما مانع بط مناسبا جديد متوجه نشديم. منطق غر شا بر ما تحميل نكنند. كافي ست كه بط مناسبا جديد خو نبو كه ين يد مشاهد خو با مشاهد ۲۰ سا پيش مقايسه ما بر همين تهر خومت بربر مناسبا جديد، نتونسته يم مانع غم مقا كنيد. متوجه مي شويد كه ما به ما بشويم. چر؟ چو كه به كر شعا يم تحليلي فرهنگ غربي به كشو، گفته يم كه غربي ها ما ــت. به عنو مثا ــت بو س س كر يم كه مبنا نامت كنيم. ين تهاجم، مقا مو تهاجم فرهنگي قر ند بنابرين ما بايد بربر ين فرهنگ ست؟ ما خوسته يم كه بر تي مت به چه صو ين مقا ما بط مناسبا نتيجه ين تهاجم، ببنديم. ما چه تفاقي فتا ست؟ چو منطق ين نستيم كه حو فرهنگي كجاها مي شو بست نستيم، چو نمي جديد نمي كجا ها نمي شو بست، نتيجه همانجايي كه بستيم، تهاجم شد. تهاجم يم. من چندبا گفته كه همانجايي صو گرفت كه صًال به توجه نكرنكه ما با يك تهاجم فرهنگي ستي بو ست. به نظر من بيشتر ، تصو نا ين تصوشتيم بر بو يم. گر ما به ين مسئله توجه بر بو باشيم، با يك خال فرهنگي

ÊU²Ý«œ “Už¬ v¹U³ÞU³Þ Á˛ËdÄ ‘Ë— Ë gÝdÄ »U² s¹« t bI U×H� sO Ë« —œ XO¼U ∫b « Áb ÕdÞ Õu{Ë tÐ —œ t vÝUOÝ tA¹b « XFO³Þ Ë v öÝ« Á—Ëœ —œ Ê«d¹« v bLð Á“uŠ r¼ ‘Ë— øX OÇ ¨b s¹Ëbð XÝ« v öð »U² ÆXÝ« vH K tÐ œb−ð t ʬ Êœ«œ ÊUA È«dÐ tA¹b « “« b¹bł Ê«—Ëœ rN Ê«uMŽÆXÝ« V¹Už Ê«d¹« vÝUOÝ

ÊU¹U ¬ Ë U¼ r Ušv¹U³ÞU³Þ d² œ ÆÆÆ t XÝ« È« t¼œ “Už¬ »U² —UA² « v¹U³ÞU³Þ œ«ułbOÝ ÊUÖ˛«Ë ʬ —œ UÐ t ¹UI —œ Æœu v dOÖ tL¼ «— Èdð lOÝË Ád² Ö vK³ »U² È« t UÝ— sL{ —œ Ë œdOÖ v dЗœ Ë “«d »UÐ —œ ełu XÝ« —U³ð v U u¹ vÝUOÝ tA¹b «œËd —œ ‘öð ÁËöŽ tÐ ÂöÝ« ÊUNł —œvÝUOÝ tA¹b « XO¼U rN »UÐ

Page 129: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ انديشههفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۱۲۹

يگر يم، متوجه ين خال فرهنگي مي شديم برنامه سي مي كر عقالني قضيه بريم، ين خال ما نيز عميق تر يم. چو ين كا نكر يگر تخا مي كر غا يا تدبير مر مي بينيم. بنابرين مسئله يم نتيجه همين شد كه من ين خال شد. ما به صلي نو موجهه شما با نوشته ها من ست بستگي كه شما چه منظر به

هيد. ين موضو نگا كنيد بتونيد توضيح ست شر هر صو ين نيست كه غر هر صو غالب بنابرين نظر شما ما شـما جايي گفته يد كه «ما چه بخوهيم چه نخوهيم مقهو غر ؟ مغلو

ين سخن شما نبايد چند جد گرفت؟ يا .« خوهيم بوست ما منظو من هم بايد ين جمله خيلي هم جد بايد گرفت. برعكس هه پيش تجربه ــت كه نتيجه حلي كه ما تا سه بفهيمد. منظو من ين سسيد محكو خوهيم شد به مقهو شد نسبت به غر كر يم به ين نتيجه خوهيم ضعيت تحمل كنيم. همچنين منظو بر سا نتيجه مجبو مي شويم كه ين هم. به نظر من تجد گرچه خاصي هم غر ستو ست كه بايد بيشتر توضيح . ين مشخصا تجد ست. تجد يك با حد صو ند حد ما ست بر همين هم هابرما گفته ست كه تجد يك پر طر ناتما ناپايا ، چو پايا ناپذير ست مشخصا قع يك طر پايا ناپذير ست. ين طر نيز ين ست كه يك صخر يخي كامل نيست حا عناصر متعد متشد متكثر

هند. ست كه ينها يك مجموعه تشكيل مي يني كه شما نقد مي كنيد، نيز مبتني بر ني ير شنفكر مگر نگا بسيا ند عتقا نتخا بر تجد به نها هم بر سـت؟ ين بو يدگاهي غير نبا نها به مي گويند كه تجد يك «بسـته» «همه يا هيچ» نيسـت. بسيا نها يني ما بو ند. ما شما نه تنها مي گوييد كه حقو جديد ما مناسب با فرهنگي لي سخت نيد. يگر نيز غربز مي خو غر نشـناختند كه مقابل عد

يستا يد. ، كجا ين ميا تا ست كه بفهميم خوــت. چركه نها، بر ما مفيد به فايد نبو س ــخه ها نهايي من معتقد كه نســن نزنيم به جايي نمي بريم. مثالي هم ش شن نبو ما تا سخن ــا سخن شين يعني كه يك تغيير سالمي» سخن گفتيم نقال ما «قتصا مي نم. پس قا ير ــت.هما مباحثي كه ما نخست ــبت به قبل حاصل شد س نسما همين ــالمي مي ناميديم، كامًال سوسياليستي فهميد مي شد. س قتصا موسو قا هاشمي، كامًال ليبرلي فهميد شد. هر هم ــالمي قتصا سمي گفتند كه ما كشو سالمي هستيم مد ما جمهو سالمي ست. ما بايد يك جو ــخص كنيم بفهميم كه ين قتصا سالمي گر ما مش جايي ما مباني خوقا خاتمي، ، سوسياليستي ست يا ليبرليستي فرطي يا مثل قتصا بد مبنا مشخص؟ حدقل مي تونيم مدعي شويم كه ين سا ها ما سه گونه، عمل مد ند. يم هر سه نيز ظاهرً قتصا سالمي بو ند با مبنا هماهنگ به نظر كرشا همين نظا هاست، هر سه مد هايي كه كا يگر نها ــو نگهبا يا چو شجو هند ست كه ينجا هيچ مد قتصا ــا تأييد كر ند. ين، نشــو كه ما به لحا ــتيم. نتيجه هم ين مي ش ند ما نظر قتصا فاقد مبنا هسمي قتصا يك كشو جها سومي حا تبديل شد به يك كشو جها چهاهستيم. بنابرين، ين يك مسئله مهم ست. نمي شو كه بگوييم ما چو مجبو شد يم، موكرسي خو ست. نمي تو گفت كه مر ساال خو ست چو مر نمي شو ــاال ضافه كر يم؟ يني» چه چيز به مر س ــوند « . با ين پس نفي كرنامه ها خوند كه پرسيد ، مد بو تي» به ير يچا چند پيش كه «گي . شما كه يك شخصيت بز يني معنايي ند شنفكر ند: «برخي مي گويند بوموكر مريكا نيز برخي فر هم هستيد، چطو فكر مي كنيد؟» هم گفته بو كه موكر بو عين حا متدين هستند هم متدين. ما مگر ما گفته يم كه نمي شو شته باشد. ين شنفكر نمي توند متدين باشد ؟ كسي نگفته ست كه هم بوشته باشد. بلكه مسئله ين ست ين موكر باشد نمي توند ما نگفتيم كه گر ين بد مفهو نيست كه يم. يني» ند شنفكر يني» يا « ــي موكرس كه ما «شنفكر يني» كه به يد كه پسوند « شنفكر نمي توند متدين باشد. بايد يك موكرسي يك سر ــو چه مفهومي به مي فزيد؟ ــي ضافه مي ش موكرس يا فت موكرسي»، سريعًا مكالمه، قتي شما مي گوييد « . صو صو . يا هن متبا مي شو ــغل بحث «حو عمومي حو خصوصي» به مد، فكر، شگر قر يد. يد يا ند عتقا ين مولفه ها ، به موكرسي با قبو يل شما موكرسي نيست. گر كثر يگر ، ين يني محد شو ــد حتي با قيد باشــوند به يگر پس ها بپذيريد خو مقيد به حكومت قانو بدنيد، . قيقًا همين كيفيت يني» هم شنفكر ــي، بي معني ست. « موكرس

شنفكر يعني صالت به عقل عقل ضابطه مو . ماتي شنفكر ملزيند تا . شما مي تونيد ــنگر صل قر ش ــن بيني ش قر . ينكه بگوييد «من يني شنفكر هيد ما نمي تونيد بگوييد كه من با ين تطبيق شني نيست. شما مي تونيد به لزما عقل تن بدهيد، »، حر يني شنفكر ين شا ند ــته ما، «مسكويه» بن سينا هل عقل بو يخ گذش همانطو كه تاچو شريعت مي شد. ين ، چا ين بو شتند. ما مجلسي صرفًا هل هم

ما نتخا كد مسير ست. شن كنيم منظو متفا هم هستند بايد شنفكر بسيا ست كه، شما بسـيا گفته ها ين لي حاال سـئو نها نيد مي گوييد شتباهي مي نديشـه غربي تصر نها نظا تصرفا نيد. نها مي بطا بر فرضيا تصرفا ند بنابرين مهر ست» بلد نبو »يگر نيد حتماًال نو ست مي شنفكر نا » ين نو قتي كه شما « ما ين شته باشيد. هن ستي نيد، حتمًا بايد بديل سـت مي تصر نتها پر نيد ندنستن نتها پر خو نمي ست كه شما حتي حالي نها ينكه ينكه شما همچنا يك سر فرضيا مطر مي كنيد بد يعني . شما هنو خبر يك ستي فرضيا مطمئن بو ند بطا ناپذير خو بتو ست» سخن بگوييد حالي كه نيد يك « هيد. پس چطو مي تو پر مي

ين پر شما مشخص نيست؟ بعا ست مو نيامد به يني» قبل شنفكر » . يژگي ها ين تفاقاً، كامًال عين تجد ست يكي شنفكر به معنا نبا چيست. ما ند به ند قبل مي پايا كا خو مي ، پايا بريش به يك قيق خو قيق يا بهتر بگوييم پرسش علمي به معنا ــت كه ما . تجد هما طو كه گفتم يك طر پايا ناپذير س جو ند معنا يم، يخي، ما همچنا به پيش مي ينكه با توجه به تحوال تا پيش مي بريم. يعني قيق تر ، سئو ضا حو ما با مطر مي كنيم لبته با توجه به سئو ، جايي ــته باشيد، صًال حو تجد ش ــما پيش جو مطر مي كنيم. گر ش

يد. ند ، سه تجد كس تكر مي كنيد كه پر حقيقت شما به نوعي هما سخن ما. پرسش پس نفي نفي ست مي شو به هو مي ستو نچه سخت هر

يالكتيكي؟ بطه تي ققنو يك پس پرسش، به صوــي به نظر من ين ست كه هيچ كد ين ــت. مسئله ساس ين يك تعبير سقع نمي تونند پيش بيني ــا كا ــه جديد، پايا پاي جريا ها نديشــت كه شما طر كلي پيش ــتلز س كنند. چر كه پيش بيني پايا كا مســريت بر مبنا ين طر به ينجا مي سد. كا كه ــته باشيد بگوييد كه بش شتا با تحوال همر ست كه خو ين نديشه جديد مي تونيد بكنيد شما مطابق ند يگر، فر هيد. به تعبير ماني نجا ــش تحوال هربا هر كنيد پرسخر، خر بزنيد. حر تا باشيد. گر ينطو باشد، شما نمي تونيد حر ما خوست كه به نوعي هگل هم ين هما سخني ست. قع، حر لحظه بعد ، يگر گر من مر بمير يخ ست، به عبا مي ند. گويي هر مرحله، خو پايا تايگر تحولي بر من يجا نمي شو يخ بر من همين مر ست، چر كه پايا تاغا ، ، پايا هر ند مانيكه من . تا ، حضو ند يگر من تحو يم، بايد بگويم كه يك گر يني با شنفكر با بخوهيم به بحث جديد ست. گر فته باشيد، ترسيم مي كند. حو يانت، پايا ِبي نكه يني با شنفكر گا نيست. نيم ين با فكر جديد سا ين ما پاسخ بسيا پرسش ها پيش مي . بنابرين گا كر يگر فهيمد باهم سا شنفكر به گونه ين بايد لزما تا كه من بتونم فكر بكنم بنويسم، هر شريطي خو تصحيح بايد بكنم. من يك كتا مي نويسم، تما كه مي شو ناشر، مي خوهد، من ، به خيلي يگر به نمي خو تا مشكلم ست. چركه عتقا ين كتا ، يگر ــو سو گرفته بيشتر نقد ، نقدها ين س جاها ير نويسي مجد مي كنم. چر كه بعضي مسائل خو خو نقد مي كنم. بنابرين باغا خوهد شد كه بتوند، طر قتي شنفكر ير به صو جديدتر مي فهمم.مانه خو بكند، بي نكه بر فكر بعد ببند طر نهايي پرسش ها ــت ها بگوييم كه ين هست جز ين نيست. ما تحوال كسيس بدهد. نبايد مثل مانها نظريه پر ــم. تفاقا بعد بايد تجربه كنيم بر مبنا ني بعد نمي ما يد، چو چند جا مختلف چند كنيم. شما چند مطلبي كه من نقل كرمختلف نقل مي كنيد، طبيعتًا با هم متفا به نظر مي يند. علتش ين ست كه ين ــت فرمو جديد بيا جديد خو پيد مي كند. س فكر حا تحو ، خر خر ست حاليكه هما خر من نتيجه گير بنابرين هميشه بحث

غا يك جديد نيز هست.

ÃË« tDI ـ ۱ v¹U³ÞU³Þ œ«ułbOÝ »U² s¹d²NÐ

“uM¼ t È« t U “ —œ ۷۰ t¼œ —œ vÝUM tF Uł fOÝUð tÝuÝË

Ê«dJH² U¹dE t¹UÄ dÐ v öÝ« œułË ÊËbKš sЫ ÊuÇ v ULK

tÐ ‰bÐ v¹U³ÞU³Þ »U² X «œ Æb U¹Ë— s¹« b{ dÐ v² HO U

ÈU¼ ÊULð—UÄœ —œ “uM¼ »U² Æœu v f¹—bð vÝUM tF Uł

È—U~ pð ÈU¼ Áb¹« j Ð t ʬ eł tÐ »U² Ê«d¹« tA¹b « »UÐ —œ v¹U³ÞU³Þ

v ¹u t U XÝUOÝ Ë ÈdN ÈU¼ gÝdÄ “« vJ¹ tÐ rN v ÝUÄ

r¼ d�UF ÈdJHM Ë— vL¹b “« bFÐ v «d¹« X¹u¼ ÂË«bð ÆœuÐ

Æb d¹cÄ ÊUJ « t u~Ç ÂöÝ« ‰ôb²Ý« »U² s¹« —œ v¹U³ÞU³Þ

ÂË«bð dÞUš tÐ ÂË«bð s¹« bM v ÈdN Ê«d¹« vÝUOÝ tA¹b «

ÆXÝ« Áb d O

Page 130: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ انديشه۱۳۰هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

لي مي پرسند، شما قتي مخاطبا شما شما سئو يد كه قت ها من خيلي گر . يعني شما يند به مي خوهم فكر كنم بپر مي گوييد كه من كتا تا ما شايد خو چه يك سلسـله كتا يك پر پشت سر هم مي نويسيد ، همچنا منتظر حالي كه جلد مي نويسـيد خصو مطالب جلد . بر همين هم گاهي شما جلد مسير جديد گا محتويا باشيد نا

يد. تي جلد مي متفابه يك معنا شايد همين طو باشد. حدقل بعضي مسائل جديدتر كه كا ساسي تر نشجو يد، يك كر همين طو ست. يك جلسه كه فكر كنم خو شما هم بوطه شما ، پانز سا قبل مو فال مسئله مشر قديمي من پرسيد كه من هي. علتش تي مي ، ما كنو جو متفا سئولي پرسيد شما ينگونه پاسخي . طبيعتًا ، من سالي ست كه هما مسئله كا كر ين ست كه پس سا قبل نمي تونستم تما بعا مسئله ببينم. من همچنانكه پيش مي نوشته ها

قيق تر كنم. با مي خونم، تصحيح مي كنم سعي مي كنم سخنم سـت يم. مي خوهم به يكي موضوعاتي بپر كه شـما مدتي ين بحث بگذ ، طر يد نـي مي پر ير شـنفكر نتقا يل به مطر مي كنيد لهيا مسيحي نهاست. شما مي گوييد كه چو » توسط يزسيو بحث «سكواللها مر به نا « مد همين «تجسد» نيز شته بر جو مر به نا «تجسد» » غيرممكن جو «منطقه فر شـر حياني، لها ين شـته، جو حياني» » نتيجه عد يزسيو غر ست. همين نتيجه مي گير كه «سكوال مي ساخته سال چيز بر نيز معتقديد كه چو ست. بر » بو جو «منطقه فر شرجو «منطقه فر ، ما با عد جو ند حياني» لها به نا «تجسد» نتيجه «ست يك مسئله يسم» يك پاسخ بر نبو يم بنابرين «سكوال » هم شـرشنفكر سالمي» نيست. همين جهت هم منتقد نيـ ير مطلو موقعيت «ست ين حالي » بو ند. ير يزسيو نبا «سكوال ني هستيد كه به يرلكريم سر هم نظريه همچو يني ما همچو عبد شنفكر كه بسيا هي بر » هم شايد ين «بسط تجربه نبو » سخن گفته ند كه «بسط تجربه نبوسـال هم ين حياني» ممانعت تصلب باشـد. بدين ترتيب لها بسـط «حياني» سخن گفت به يك معني يك نگا حدكثر لها مي تو به نوعي «يزسـيو تًا سكوال » باقي نخوهد ماند. پس ضر ين هم «منطقه فر شـر بـه جو «تجسد» سطه يا به مسئله نيست كه بر يك مسلما بيگانه باشد. سال تصو كر يكالي ميا مسيحيت مسيحيت، مي تو چنين گسست يسم بر هر قابل فهم كند، صرفنظر ند سكوال نها كه مي تو شباهت ها بسيا

؟ ير سئو بر ين خصو يني شنفكر ؟ سپس تما تال ها كرين لبته سئو پيچيد طوالني ست كه نمي تو ين فرصت ند به همه عتقا به يد، شا كر ما نقطه حركت من، همانطو كه شما هم بعا پاسخ گفت. ين كامًال ــت. سال مسيحيت، ــال مسيحيت س ين س جو تمايز ميا نها بر ند. بنابرين حكا يكي تي متفا هستند نظا لهياتي كامًال متفايزسيو يكي مسائل مهمي ست كه مسيحيت . سكوال يگر نمي تو طال كرــناختي كه ير به يزسيو به معنا جامعه ش ــد به نظر من سكوال ظاهر شنيد كه عمد مباحث ست ست. مي ــتفا طال نا فته، يكي ين مو س كا ــاله گذشته نظر بگيريد ــما گر ۴۰، ۵۰ س ــت. ش ما، مباحث تقليد غر سيد كه ين منحني بسيا منحني بحث ها نظر ير ترسيم كند، خوهيد نجا جها با مختصا منحني بحث ها تحو نظر غر يكي ست. يعني گر كسيستي كسيسم مطر ست، ينجا هم يكي كانو ها بحث ما، مقوال ما ما . ست كشو ما هم بحث جامعه مصرفي، ضديت با ماشين مانند مطر مي شوشنفكر ما، مقوال نظر شا ــته، ــت كه ۴۰، ۵۰ سا گذش تصو من ين سحاليكه به نظر من، ما ين مقوال ــر گرفته ند. ــًا تحوال فكر غ عمدتما به كا بگيريم. همچنانكه مر مي بينيد نمي تونيم به همين صو كشو خويگر هيچ فايد ند هيچ كس هم نمي خوند چيز گي» حمد «غربزكسيستي شريعتي بحث ها ما هم ند كه مر به ما بگويد. همين طو هم بسيا يگر بر ما بي هميت ست. چركه بر مبنا تفكر شما بايد هابيل قابيل معر كسيستي حر يگر مر هيچ جامعه شناسي طبقه به معنا ما طبقه بدنيد، ما يد باعث شد كسيستي توضيح يني با مقوال ما نمي ند. ينكه شما مباحث جه كسيم، خيلي بحث ها هم فتن ما كه شما به هر حو ضربه بزنيد. با . بعد نقال سالمي يزسيو هم، چنين حالتي ــاقط شد. بحث سكوال عتبا س ، ، چو مسئله صلي فهميد نمي شد كسي نفهميد كه چه تفاقي ينجا فتا يرند كه معا ين تفا نديشه غر پيد كنند. معا غر هم، ين فكر كر

، يزسيو تفا فتا شت چو سكوال سطي، مذهب نقش عمد بو كه قر يم كه نقال سالمي مد. ما هم تصو كر جو مذهب محد شد جامعه جديد به ين جامعه ير چو ما مي خوستيم موقعيت خا شويم، به يت يعني محو . يد جد ستي ين نگا تر يزسيو سخن گفتيم. من تبع غربي ها سكواليزسيو يد منحصر ستداللي هم بكنم. همه ما مي بينيم كه ين سكوال بگذيم؟ چو مبنا ستي بر ند . چر معا سي ند با فا ــتي س معا » يا «پيغمبر» هم بر جو ندشته ست. «يما يربنا ين كشو ما يزسيو نمي تونيم به مسيحيا قابل فهم ترجمه ست هم بر ما. ما چر سكوالشن ست، كتا يم؟ حتي ترجمه كنيم هنو بر سر تلفظ هم حر همين ، به صرحت ست كر مقد نامه ها پولس قديس كه سا پايه مسيحيت نيا»، نيا» «تشبه به نيا پيد نكنيد». « مي خونيم كه «برحذ باشيد كه تشبه به ) ست. معني ين ست كه مومن ما نيا » (به معني هما التيني «سكولوحالي ست كه تفاقًا به ما ما خو نباشد. ين ند قعي، كسي ست كه فر مسيحي نيا ما ، ما باشيد»؛ يعني عر ما خو ند تاكيد كر ند كه سال مي گويد: «فرما يني كه صل خو مي گويد: «مخالف عر ين با ــت. ين قبو كر سجو لهيا متفا قتي هم كه شت. لهيا متفا خوهند خو باشيد»، قتي متاخرين شت. لهيا مي تو برخو كامًال متفا ين شته باشد، با يزسيو مطر مي كنند مي خوهند توضيح بدهند كه پولس مسيحي بحث سكوالنيا پيد نكنيد مخالف سكولو باشيد ما شما مقابل قديس مي گفت كه تشبه به يزسيو نا مي نهند. به ين معني ند نيز سكوال بايد موفق سكولو باشيد ين ست سا نيا خو با ين بطه ميا كه مومن مسيحي چگونه مي توند غا به گونه متفا مطر شد ست بر همين هم ، مسائل كند. ما ساليزسيو سال سخن گفت بايد پاسخي متفا من مي گويم كه نمي تو سكوالعا شد باشد كه . ما ين پاسخ متفا چيست؟ ينكه سال به مسئله متفا نيو خالت بكنند مو يم علما هم مي تونند يم هم سياست ما هم قتصا ، همين غا سال عمل، بسيا متأخر ست. شما تنظيم كنند، ين حر ، سلطنت پس سال تجديد شد. حالي كه به هر حا با مباني سالمي جو يرين بو يك به . ين حكومت عر چه بسا بسيا نز نمي مد. سلطنت حكومت عر بو. شما گر بخوهيد سال ين نبو بلكه حكومت عر بو ين نبو حكومت ما خو ند غيرسكوال شد سال هيد، بايد جستجو كنيد كه ين يزسيو نجا سكوال؟ ين تفا يك طر به صفويا ، فتا ماني تفا ير به كجا برمي گر چه ، ــتر حتي به قاجا برمي گر كه علما گفتند منطقه عر برمي گر بيش. قبًال همه علما قبو كر ، حكميت شر بر ــر ست شر جز مطلع شهد. بعد ين ــر هم كا خو نجا مي ند كه عر جا خو ش بوــخن گفتن . به صو كلي س بطه به هم خو بو كه صفويا يا قاجا ين ماني يزسيو كه مشكلي حل نمي كند. بايد بفهميد كه ين تفا چه سكوال

. ست كر فتا ست بعد بينديشيد كه چگونه بايد ين نسبت گو با شما قا صد گفت فتا كه ين توضيحا شـما يا من با . شـما بر مبنا يك تفا گماتيسـم معنايي» بو ند هم « به كا مي برگر شما سـال مسـيحيت قائل مي شويد. يكا ميا كوچك، يك گسسـت ند تا باشـيد» يكـي هم مي تو مانه خو ند سـال گفته ند «فر مي گوييد كه

«... لقيامه لي يو يا كند كه گفته ند «حر محمد حر گر كسي ين حر بزند به ين معنا ست كه يا سال نفهميد يا مسيحيت با با مسيحيت بتديي تر ست كه بتو . به نظر من، طالعا فهم ما ين مسيحيت . من كتا «جد قديم جديد» توضيح كه صحبت كرسي هيچ با فا ساسًا به كل متفا هم هستند. متاسفم كه بگويم سال ماني كه ندنيم مسيحيت جو ند تا طال ثانو با مسيحيت كتا علمي ند يك پيغمبر يا يك خد چيست، نمي تونيم ين بحث با كنيم. ينكه همه جو ند كه ميا سال ، مسئله طبيعي ست. ما هيچ چيز مشخصي يك كتا، خديي ست ست كه هم مسيحيت هم سال ــيحيت مشتر باشد. مســت. ــت ين پيغمبر مطلقًا پيغمبر نيس ، ما ين خد مطلقًا خد نيس جو تي هم يجا مي كنند. ستگا لهياتي كامًال متفا ينها كامًال متفا ند، بنابرين يك ، ناشي عد فهم موضو عد لهيا ست. ير كه هركس بگير ين منظر جامعه شناسي ين حر حتماًال مي ند. بله، جامعه شناسي جومع متدين، ند. ما جامعه شناسا ، شباهت هايي با هم چه مسيحي باشند چه مسلما چه يهو ينطو مسائل به كل عو هستند چيز خصو لهيا ين ظريف مسائل

نند. يني نمي

۲- ÃË« tDI ÈU¼ t² u tF UD “« v¹U³ÞU³Þ tłuð tłu² v öÝ« vÝUOÝ ·d� Ê«d¹« vKLŽ vÝUOÝ tA¹b « t¹dE “« vŠdÞ “« »U² Æœu v vŠdÞ tÐ Ë “Už¬ Ê«d¹« —œ X Ëœ Æœu v r²š ◊UD× « t¹dE “« XLJŠ tÐ ÈdE XLJŠ “« v¹U³ÞU³Þ œUN —œ q Uð øXÝ« —cÖ —œ vLKŽ tA¹b «® dE dÐ q Uð ÈUł ©X Ëœ®ÆXÝ« t² dÖ «— ©»U vÝUOÝ

ÁœdÄ ÊUO vK�« t U dÐ Ëeł »U² s¹« d²AOÐ gM² u Æœu³ v¹U³ÞU³Þ t «—U~ a¹—Uð t öŽ p¹ q�UŠ v¹U³ÞU³Þ ÈuÝ “« »U² ÛUÇ ÆœuÐ ◊uIÝ Æœu³ r¼ jЗ vÐ Ê«bMÇ ◊UD× « vKLŽ vK−ð ÊUNH�« qLŽ —œ X Ð sÐ Ë tA¹b «Æb v ÁœdL vÝUOÝ

Page 131: Shahrvand Emrouz 01

تاريخ انديشههفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۱۳۱

با ما حتي يك لبته شـما چو مي گوييد كه ما مسيحيت نمي شناسـيم گو مي بنديد سـت، عمًال بر گفت ين خصو نوشـته نشـد كتا هم ما يك سـئو . ، ممتنع بي فايد مي شـو ين خصو بحـث چالش كر يزسيو نقد ستفا سكوال ني به خاطر ير شـنفكر گر شـما :ضح ترين مد سـيد مي گوييد « طه مي قتي به مشـر محكو مي كنيد، چر ين يد يا فقط شما حق ست.» طه ، مد مشر ير يزسيو سكوال

ستفا كنيد الغير؟يزسيو لي بر تفا سكوال منظو من ين بو كه گر بخوهيم ير معاشنفكر طه ست. تفاقًا جالب توجه ين ست كه شته باشيم، هما تفا مشريزسيو صحبت با سكوال يني ين تجربه مهم بحث نمي كنند. ما مد طه باشد خصو بايد صحبت تفاقًا مهم بر ما بايد مشر ما مي كنيم، قتي شما مد مفاهيم مسيحيت صحبت كنيد . يزسيو كنيم نه سكوالــخص سال ــت كه نمي خوهيد تجربه مش مباحث كنيد، بد معني س، چيز ــر ير ين قونين جديد بر مبنا حقو ش صحبت كنيد. تجربه تدلت عرفي جديد نها هم يزسيو بو ست. پا، سكوال ست كه مشابه با ين يعني تحو لي به صو حقو جديد. ند بر مبنا حقو شر ست كريني ما، بر سر شنفكر شنفكر ما به خصو لي عمد . جهت تجدما صحبت نمي كند. ينكه «لوتر» مد صحبت كنيم، ــه خو مهم ترين تجربنيم كه لوتر چيست كيست، نتيجه سخن حاليكه نه شما نه من نمي يزسيو مبهم گفتن سخن مبهم شنيد ست. به فر كه فهميديم سكوال؟ من بايد چه كنم؟ من بايد تجربه بطي به مسئله من ند، ين چه لوتر چه بوطه كجا شكست خو شكاال يا نقطه شن كنم بگويم كه مشر خو طه بو كه تونست ؟ مثًال يكي نقطه قو ها مشر قو ها كجا بوها مد بتوند به عمل مجموعه قونيني بنويسد كه يك مجموعه جديد با نهايني بايد بتوند توضيح بدهد كه تجربه جديد كه بر ــنفكر ش كند. ند؟ همه مي گويند كه ما طرفد ، چر تعطيل كر مبنا حقو شر هم بونجايي كه ين حقو جديد ين حقو حقو بربر مانند هستيم. ما چر ــما ، ين حقو با ش نجايي كه به ؟ چر ند، هيچ كس حرفي نز بربر بر هم يد حاال مي گوييد كه مسئله ما ند، شما حرفي نز سكوال غير سكوال مي كر

كر ست؟ سكواليا تي قائل نيستيد؟ يزسيو تفا ين سكوال كر خو يا شـما ميا سكوالين با جدكر كر يگر سكوال ين يا به تعبير نيا كر بز نيايي ميا ؟ چو بخش عمد جو ند تي يزسيو تفا ين سياست يا سكوال نها ين يت هللا نائيني كر هم مطابق فتا كا كه مثًال طه تفاقي كه مشـر . چر كه مي خوست يزسيو ين بو نه سكوال كر تفكيك، چه بسا سكوالين به حو عمومي ين يعني كشيد ين بير بيا طه مشر

. ين به حو عمومي نبو ، متر با كشيد يزسيو غر حالي كه سكوالست كه ستنا مي كنم بابت هم به جا مي گر به نائيني ببينيد من طه يك عيت حكومت مشر ين مشر شنفكر عرفي جهت تد نائيني بيشتر شت. ين نائيني ست كه مخصوصًا همه مكانا صو حكومت عرفي جديد قد برشت. بنابرين فقه خو ستفا مي كند، تا توضيح بدهد كه چگونه قد بايد بر

نم. شنفكر عرفي ير مي طه هم من شكست شكست مشرقا كديو همين مسير گا يت هللا منتظر يا مر هم كساني چو ما مگر نها هم ند فقه پويا سـخن نمي گويند؟ پس چر شـما حتي پـر برنمي

تشويق تقويت نمي كنيد؟ــائلي همچو ــخن مي گويند، ين فقه پويا به مس قا منتظر گر فقه پويا س. ين فقه پويا فقط حو فقه نظا بانكي نظا مالياتي جديد مانند مي پر

خصوصي عمل مي كند.با نظا مالياتي جديد . گرچه همين بحث ... ما فقط به همين جا خالصه نمي شوند بخشي هما نظا جديد قانو گذ جديد بر مبنا شر باشد كه هم مي توقا كديو حو مسائلي شما سخن مي گفتيد. عال بر ين كساني همچو

همچو حقو بشر مانند هم كا كر ند.قا منتظر كه شما گفتيد، تئو سياست هماني لي ين فر مي كند اليت فقيه نوشته ست. بحث مبتني بر نديشه شيعي ست كه چند جلد كتا قا ــنت گرفته شد ست. ما تجربه ــتر سياست هل س به همر مباحثي كه بيشلي ين ست كه فقه بيشتر مينه، بايد مهم باشد. بحث من يگر ين كديو يا بطي به سياست نديشه حو حقو خصوصي قر مي گير حو حقو خصوصي

. سياسي كه من سخن مي گويم متعلق به حقو عمومي ست، ندمر نجا نظر شما ست كه نائيني ين چه كوششي لي من نمي فهمم كه نبا هند. مگر جز بو كه نائيني به نجا نمي نديش ما هم حانيو نو حتي ين هم ين نكته بو كه مي تو مباني حقو سياسـت جديـد ثبا جو سال هم ين ين نكته كه مسا بير كشيد به عنو مثا تأكيد بر نديش ما پيشگا تر نائيني حانيو نو مر هم ست كه ين هما كا .نبا مو شد نيست كه به هند. تجربه نائيني، تجربه فر عا تر نجا مي

حيا مجد باشيم.» نائيني ست كه مهم به نظر مي سد. صد ــته باشيد كه ين «نو ش توجه سا پيش بربر شيخ فضل هللا نو نو كر گرهي گشو ست. مسئله ما ما چه كسي ست؟ ، نائيني ين ست كه ببينيم گر مر ما چيست بر مبنا يد كه مر مسا به چه كسي مر مسلمًا مخالف مسا نيست ما بايد ــت؟ ين بحث نه يك بحث فقهي ست نه يك بحث معرفت شناسي نه يك معناسيگر. من گر يگر هستند با حد ثغو بحث جامعه شناسي. ينها يك حو ها طه با توجه به ما مشر هميت نائيني سخن مي گويم، منظو هميت نائيني

گر ها ست.ماني شـنفكر ما مشكال طه، شـما مي گوييد كه صد سـا پس مشرشـنفكر ، نقدها بسـيا هم بر شـا نفهميدنـد هميـن خوما چر بيشـتر نقدهايي كه شما مطر كر يد، معطو به ني مطر كر يد. يرهند مه نها تا حد سد ست. حالي كه به نظر مي يني بو شنفكر

نائيني باشند؟ ــاخص ها ــما تكليف تا با ش گر ش ــت. مد، نو هم پيش ماس چو كه صد شنفكر عرفي شن كنيد، بالطبع، تكليف تا با بقيه يني شنفكر شنفكر يگر كه شما مد نظرتا هست، شنفكر ثا برخي شن ست. ما شايد من هم بطي نها با بحث من ــم كه ين ير بر من ست. شايد هم بحث ــت نشناس سكتر بشيريه حو جامعه شناسي كا مي كر ند من مطلقًا ندشته باشد. مثًال

ين حو بحث نمي كنم همين نمي تونم يشا نقد كنم.ني ير شنفكر يد نو هم پيش ماست تكليف همه شما گفتيد چو كه صد ين صحبت ها نوشـته هايتا مي گوييد كه ما حتي يد. عال بر يكسـر كريا شما حتي تال هايي لي ثا غربي ندشـته يم. سـت خو يك ترجمه ني خو ني» توسط موسي غني نژ يا با ير مثل نقد «سوسياليسم ناسيوناليسـم هه ها خير ني يا ترجمه هايي كه ين جو هللا ني» توسط ماشا طه ير «مشر... شد هم بي سو ، فالطو ستو ميل، هابز، ، منتسكيو، جا ال

نها هم هيچ جايگا مثبتي قائل نيستيد؟ نيد بر مي يد، نها بر ــد متو كالسيك كه شما هم نا برخي ثا ترجمه ش عمد هد قيقي نجا قيقي نيستند. بنابرين گر كسي بخوهد كا ها نشگاهي كا نظر جع به مسيحيت هم صحبت شد، مثالي همين . چو بايد به متو صلي برگرجو كه به پايي، يك صطال بر خد با ها خصو مي نم. نها صطال «God» هم بر خد به كا مي برند هم بر ــا به كا مي برند. معنسي برنخو به ينكه، كسي ين تمايز ، من ترجمه ها فا عيسي. ما به عنو مثا

ترجمه كند.ستد مو مش قتي يگر هم بپرسم. شما پايا مي خوهم يك سئو لي ست. لزما ناميد خر هيد مي گوييد كه چر خو نيچه نقد قر مي ست». يد عالم همه كر يد كه شما جايي گفته يد: «من گنگ خو من يكا موضع مي گير پر خو هم يگر چنين يا كسي كه خصو ند چنين توصيفي » تعريف مي كند، مي تو ند خو حا «شد كامل نمي

شته باشد؟ خو يگر نقل كر كه خو بحث ) من يك جا خاصي ين يك نفر (خند. يك جايي بو كه من بايد ين چنين پيچيد مشكلي ست. نمي شو ين تعميم . بعد هم، ين جمله ست كه يكي صال طلبا خيلي بز بحثي مطر مي كرساله نوشته ست. معني هم ين ، صد، صد پنجا سا پيش، قديمي يربه حا عمق ضعيت پيچيد ست مر هم به نظر من بحر ير بو كه به پيچيد تر پيچيد تر مي شو ضعيت ما مناسبا جهاني پيد كر ست. مي كه يا به طو كلي حركت ين «پيچيدگي پيچيدگي» ما بنابرين، نچنا ــد ما تغيير جهتي عمد بدهيم يا قافله عقب بمانيم. به نظر مي س خوتحولي كه با ين شتا تحوال متناسب باشد، ير هنو تفا نيفتا ست

شعر ين جهت نشانه بدبيني من ست.

œb−ð oDM X¹«Ë— s¹dð oO œ Ë s¹dð r−ŠdÄ Ë fOÝUð dOÝ “« v «d¹« v ¹—Uð ÈUÄË—« —œ œb−ð tA¹b « s¹Ëbð

œb−ð “« v¹U³ÞU³Þ dO Hð ÆÊ—b Ë« ÈU¼ Áb¹« vÝUÝ« Ë ÊUOMÐ vÐdž dO Hð ·öšdÐ Æb¼œ v qJ «—

vFD X Ö —œ «— œb−ð t Z¹«— v¹U³ÞU³Þ ¨bM v n¹dFð XMÝ UÐ

dE b¹b−ð Ë XMÝ Â«Ëbð —œ «— ʬÆb «œ v ʬ —œ

XMÝ g¹U²Ý —œ Ë U¼ Áb¹« Ê«uð v vD¹«d tÇ —œ

È«dÐ «— v¹UÄË—« tA¹b « »uKÝ« øX dÖ —U tÐ Ê«d¹« qzU rN

‘öð “« È« t UA e¹d³ð V²J tÐ ÊbOÝ— È«dÐ v¹U³ÞU³Þ ÊU «uð tA¹b « t¹UÄ t XÝ« a¹—Uð vŽu È« tMO “ r¼ Ë œdOÖ —«d v ¹—Uð

Ë« ÈU¼ Áb¹« Êœ“ p× È«dÐ tÐd−ð UÐ v¹UÄË—« œb−ð »UÐ —œ

Æv «d¹«

Page 132: Shahrvand Emrouz 01

فلسفه تاريخ۱۳۲هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

ــاختما قديمي ــه بهمن يكي كال ها س نيمنشجويا بر سر كالسي ــي، ــكد حقو علو سياس نش. سيد جو طباطبايي نشگا نبو سمي مي فتند كه ستا عو نشكد خر شد بو حاال به كه ۱۳ سا پيش ين ست ست كه با هگل بگويد. نشجويا برگشته بو تا نجا هگل همو مو عالقه طباطبايي بو طباطبايي ينجا ، ين نوشته بو با ترجمه صطالحا فلسفه فلسفه شنفكر بيشتر با يد هايي ما طباطبايي حو عمومي ، ــي حتي بيشتر ــه سياس با لخطا نديشضا تا ــي- ــنفكر يرن ش با نقدها تند تيز بر . حاال - شناخته شد بو يو شايگا عبدلكريم سر تا شته ست بر سيد جو نوشتن مقدما تند تيز ــق قديمي ست. گرچه گفت گويي با عتما به عشين خو ما نكه فيلوفي هگلي بنامند شد ملي ــي شايد ــد. ما برپايي كال ها هگل شناس به يا شيخ نديشه شت. مجموعه كتا ها تا يگر هم مناسبت يش تا نقال پا، طباطبايي بخش كه نو سياسي ــه بر مي گير چا كر ست قاعدتا مي بايست فرنســتن بخش باشد. بخشي كه بي شك هگل كا نوش. شايد طباطبايي با هگل ــاخص خوهد بو چهر شنگونه كه چيز جديد نگفته باشد ما سخن گفتن هگل-

نامه ست. نشكد حقو گفت- چيز جديد كانيته تأمل فلسف مد

نيته ــفي مد ــا گفتما فلس ــا كت ــن هابرم گ يونيته به سطح م نويسد هگل نخستين كسي ست كه مدتقا مي بخشد. خو هگل نخستين كسي ــئله فلسفي مس- به شناخت. حاصل كا ين مقا بر خو با بو كه ند ــي فلسفه حق- مي شناس خصو پديدپايي به تكامل پيش خو نديشه صو مستتر كه ــته به لحا ــجا كليتي نظر به هم پيوس نسسا شناسي با ئه كر ست. پديد تمند نظر قدــت. طباطبايي هم پا مد س عقالني جنبش فكر لين جلسه هگل شناسي بحث هگل به همين نكته مند يك : «هگل با ين منطق كه جديد نيا ــا كر شــفي ست كه شئو ساحت ها مختف نظريه منضبط فلســا ها مختلف توضيح بدهد فلسفه حيا نسهد بط مي نچه تمامي ين شئو به هم هد. شكل مي

تحولي ست نها عالم».ها سيد جو طباطبايي، نظريا هگل سگفتا محو نديشه . جامعه مدني نخستين با با جامعه مدني بو

نا سياسي قع قتصا شنگر سكاتلند مطر شد. ــه مدني قر ــميت موضو خو جامع س همچو شنفكر جامعه مدني چيز جد ند. ما نديشه ين بولت چيز جد جامعه مدني ــت نبو يا بهتر بگوييم ل لت شمر مي شد . بنابرين جامعه مدني هم گستر با نبوماني كه بر ــنگر كه مر ش ــفه ين معني كه فلس به هم مي مدند تا طي قر حكومت ــكيل حكومت گر تش، جامعه همايي قر ــطه ين گر س ــيس كنند، به تأسند. ما هگل بر نخستين با ميا مدني هم تأسيس مي كرــد. به گما جامعه مدني لت جامعه مدني تمايز قايل شميا نكه چيز باشد كه هرگا يخي بو نه حاصل فريند تاقع تمايز يد. جو هند به لت تشكيل هم مي يند تا گرــت كه هگل لت جامعه مدني، حامل نقد جد س ميا جتماعي مي كند. نديشه قر شنگر بر متفكر كوبن ها حشت ــتقر حكومت س نقال فرنسه شكست شنگر تجلي يعني ما ها هگل كه پيش ين به . چنين تجربه نقال فرنسه بسيا ميد بسته بو ناميد كرنيته شد. مينه بر تأمل تناقضا كاستي ها مدطباطبايي هما نخستين جلسه هگل شناسي بحث جامعه

لت بحث گر نديشه سياسي مد خوند. مدني طباطبايي ين نكته مركز تفسير خو هگل قر نديشه نيته جمع ميا ــائل مد كه تونايي هگل حل مســطويي ست. به گما س ــي جديد نديشه سياسي سياسنديشه سياسي جديد تعا با چوبي كه طباطبايي «چاخال يجا كر بو كه سياست ــنت ماقبل خو سنچه با ماكيا » : لي تفا فتا » ين كا با بدعت ماكيا جد كرــتقل لي تفا فتا ين بو كه قد حو متفا مســت، شناخته ين علمي جديد س مند تد ــباتش نيا كه مناسين تمايز نديشه تجد با شد». با لي بر شد... با ماكياسياست حو عمومي قر گرفت خال چيز مربو به نيته به نقطه نسته شد. چنين تمايز مد مو خصوصي گشت قر محو نقد نديشه سياسي قديم شد: «يكي بي بالت مر ــه سياسي قديم بو كه پايه ها نقد نديشسطو . جديد كه با نقد طبيعي تلقي شمر شد بو. همه چيز جو ند ــد هيچ چيز طبيعي غا شد گفته ش

ساخته بشر ست، حتي مناسبا جا جامعه...شنايي هگل كه«هم به سنت قديم هم به سنت متأخرين ــعي كر سومي با كند با تركيب مباني سنت شت سقديم صو نظريه جديد، نظريه سياسي جديد تأسيس نقالبي بو كه برخال ين نظر ــن جديد هگل ي كند... .» ستفا هگل ــطويي مي پذير س ، مبنا نظريا مدــي نظريا قديم متوجه برطر كر نقايص نظريه سياس

. هگل بحث جامعه مدني نه جديد بومانند سنت نظر جديد مر قر لت ــطويي س ــنت ند نه مانند س مي مدينه مر طبيعي قلمد مي كند. به گما لت ساخته بشر نيست بلكه سير هگل

يخي يجا شد ست. تا فيلسو جامعه مدني

ين ــگل به ــريح ه طباطبايي تشمسئله شا كر كه بحث هگل جامعه نيست، ست. جامعه مدني به گما بلكه جامعه مدني هگل چيز ست ناشي تحوال جديد. ــت «تما تال فكر هگل معطو به سكه مشخص كند جامعه مدني چيست چر لت مستقل ست؟». فلسفه هگل« جامعه . لت خانو قر مي گير مدني حد فاصل حد عد تمايز هستند لت هر مرحله خانو ــت.» حالي كه جامعه مدني ميا ين مرحله تمايز ســت جايي . بنابرين مي بايس جو ند لت تنش خانو يا ، جامعه مدني ــته باشد ين حو ش جو بر بر تنش ها نجا ست كه تا جه نقالبي نظريه هگل ست.» به نظر طباطبايي فع تنش تعا پيش سا تما نظريا سياسي لت حل ضا طريق . سعي مي شد ين تعا جامعه مد بو. ما جامعه مدني كه هگل مي گويد برپايه تنش تعا شوجو بنا شد ست: «تحولي كه هگل نديشه سياسي به بو كه نديشه سياسي پس تنش تعا هم لحا حد حد نيست بكله حد مي كند توجه ساختن تعا ست». تحليل هگل جامعه مدني بسيا تحت تأثير . نتيجه ين تأثير بو كه ــي بو نا سياس مطالعا قتصا

ها قتصا سياسي فلسفه كند». ستا «هگل ــت جز ــگل جامعه مدني چيز نيس ــن تحليل ه بنابريلماني با ) . ــرمايه يي س ــه بو هما جامعــر معنا جامعه bürgerliche Gesells chhaft هــت ) به همين خاطر س يي به كا مي مدني جامعه بونند. لين فيلسو جامعه سرمايه مي كه برخي هگل ــا حركت به نظر هگل جامعه مدني «فر جهت منافعشمي كنند بنابرين جامعه مدني قلمر تنش تعا جايگا ــكا جامعه مدني ضع پي ــت. س فر ئمي ميا پيكا كس به تعا ني ست كه بتو همچو ما پيچيد تر فع نيستند گر ضا قابل . ين تعا طبقه عمد تقليل ضا باشد بتد محكو به فع ين تعا ــه قايل به نديششكست ست». طباطبايي تشريح ين سخن هگل به كيستي ها ما كس شا كر تجربه كشو ــت ما س ناند با بين بر طبقا جتماعي، يا شد كه تصو مي كرضا ضا جامعه خاتمه مي يابد نمي تونستند تعا تما تعا

جامعه خو كنند.مه به تقابلي كه هگل ميا جامعه مدني طباطبايي : «جامعه مدني حو ضر ها ست لت قايل شد شا كرلت حو ست. [ين تقسيم بند حالي كه ست كه] نسا جديد جامعه شا ست. ين نسا يي . يع ثر مناسبا بو حو جامعه مدني با توليد توند محسو لت، شهر يگر حو يجا مي كند سو .» حالي كه جامعه مدني لت ند يك . شهر ــو مي شحد ست. لت حو حو ضر تكثر ست، نجا كه ين حو لحا سرشت كامال متفا بنابرين

ست، هيچ يك ين قابل تقليل به يكديگر نيستند. شه نقل قو ها مستقيم سخنا سيد خل كر * مطالب

جو طباطبايي ست.

جامع سنت قديم سنت متاخرين

حر ها تا سيد جو طباطبايي حر ها تا سيد جو طباطبايي ۳۳

* ها هگل شناس ش گفتا گز

ÊU¹—UHž sO²

Page 133: Shahrvand Emrouz 01

نشنش تا نسا نئاند نو مزگشاي و فضاي هابل ۱۴۱ ۱۳۷ نگاه به سرگذشت هفد ساله تلسنر مينه نولو ها نو ش ت ۱۴۴ گز

نامد گمناند تنها چيز تـي جاند نظريه ها علمي موجونـد منطقي يـك طرفه به كه پيـر نمي كنند ست. نظريه ها بط علي حاكم بر جها سو تبيين يند مكانيكي جانشين نظريه ها ست فر علمي شفتگي كه ست نمي شـوند بلكه يك نامجمو بـا تما پيش هـا، پس ها، خو هـا چسـبناكي ها جهت مشخصي به حقيقت پيش . نظريه ها ما ما شـكل مي گير ، نهايتا علم مي ند تابع تصا پيشـرفت تي جاند علمـي موجوسـت نـه مطلق. گاهي ما نهـا صرفا مفهومي ند ما نابهنگا بدشانسـي مي سـت نظريه ها به فرموشي سپر مي شوند گا نظريه هايي الغر يك با پر مي گيرند پر مي شوند. يدئولو محيطي نظريه ها علمي فا ميز حقيقت نمايي شـا متن ها جتماعي گوناگو بقا شايستگي ها يني تكامل قيقا به شيو ند تي برخو متفامي يابنـد. سـا نظريه ها علمي گا تا سـطو ها عامه تبليغا مبتذلي همچو هماهنگـي با باعما يا صد بوفو مي شنويد كه تنز مي يابد.

گذ مي كند؟ ما يخ همه چيز به گذشت تا

Page 134: Shahrvand Emrouz 01

۱۳۴هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

*nO U œ—Uâ¹—vNK « iO ÁËU ∫tLłdð

تاريخ علم

تا ها طبقه هنمايي يكي ــت!» ينجا بايس «بيا

، ــر ، كا لينه، همر با همس ــهو خانه كه طبيعي مش

ست مو كو ، طوطي يك ند، چندين ميمو پنج فر

، با ين جمله مر به سو خو مي خوند: «حسا ندگي مي كر

؟» يرپا ساييد مي شو مي كني كف ينجا چطو

ــجويانش ينجا گوشه تا نش يس به لينه بر تد

مدگي شومينه نج ستا خيلي عا بر مي يستا

. چنانكه تمامي ــي ــد تكيه م ــته ش يو كا گذش كه

ــوخي طبعي ، ش گا پرجذبه بو مو گز ها برمي يد،

ــگفتي ها جها طبيعت شو مذهبي كيك بربر ش

با نو تن ــخناني كه لينه ينجا بر ــت. س ش ــر س

يايي كتشافي ــفرها هسپا س نش برنگيخت ــاگر ش

» خويش ناميد، يو نها «حو ــوند. مين ش قصي نقا به

نا ستو شاهد مر غريبانه نه» تك تك كشف ها «جا

نها ــو كه به يتي ب ظيفه مامو نجا نها حين ــي نيم

جو به يد ها ــد كه ــته معلو ش . ينها گذش محو كر

ين لز ــفا بعد كاپيتا جيمز كو چا ــط كاش توس

يست شناسا مر ناگزير ست. لبته لينه بنيانگذ گرفته تا

، ند نا علمي بخشي سيستمي ست كه به هر گونه

. بر مثا ــو يگر بر گونه ، مي ش يكي بر جنس

) نامي ست - Homo sapiens (نا علمي گونه نسا مر

ند . مر فر معموال سيستم بديهي مي پند كه لينه بد كر

بعضي نا ها علمي نظير C.elegomce E.coli بخشي

يست شناسا با خو لينه، حتي مر شد ست. ما با

نند. يخ طبيعي نيز عموما هيچ نمي متخصص تا

ند سر كا جها نها كه پيش لينه تال كر بو ما بر

. تير ند، سيستمي كه بد كر مايه شا شعف بو

ــگا كس نانتر پا نش يخ علم ــي (T.Hoquet)، تا هاك

يخ طبيعي ، تا غا كر مي گويد «هنگامي كه لينه كا خويش

ند. ــق هايي بو مند سرمش ــفته بو همه نيا ش يخته به هم

نه عشق تسئو سطو ها يا ستا گرفتا شد يا

يوناني شنيد يد كه سبب شد كالفي نخ به بدهد تا به كمك

خمه هز تو مينوتا بيابد؟ لينه سر گشت با

نجا كه من خو هم ين ست ست.» ــته نخ به ش

با لينه بيشتر بدنم. به نظر ، مي خوستم نبا كر شته

ختن به لينه ، نه صرفا پر سيد يك خو بر نجا ين كا

لوئي ، قيب فرنسو نسبتا قد نشناخته بلكه مقايسه با

يخ طبيعي» ــنامه «تا نش ــت كه س بوفو لكلر كنت

ــد. هر ين مر يكي پرفر ها قر هيجدهم ش

مدند به همين خاطر سيصدمين سالر نبا سا ۱۷۰۷ به

نها با هما پرسش ها تولدشا به فر مي سد. هر

يست شناسا ند كه مر هنو ست پنجه نر مي كر يني بنيا

قيقا چيست؟ كجا يك گونه تما : گونه حمت مي ند به

يستگا ها چگونه بر يكديگر ؟ گونه ها غا مي شو يگر گونه

ند؟ تاثير مي گذ

ــخصيت هايي گا خويش ش ــو ــم بوف ــم لينه ه ه

يگر تحقير مي كر ند عين حا هر يك ــته بو برجس

ند تدهين كر شت. لينه مي پندشت خد نفر

. بوفو كه بسيا جها فرينش به نظم شفتگي تا

ــت ش يد فرينش تر ــو همين يد ــر بو خ نديش ت

ــا كتا مقد ض ــوهد علمي تعيين كنند عليه مفر ش

ــه نر پايا ناپذير . لين مين فرهم بو ــا عمر ب

ــا قالب گر ها نه هي ما ــا صر نامگذ گونه ها س

. بوفو كل يد تحميل نظم بر طبيعت مسخر جدگانه مي كر

فتا گونه ها نحو مي كر عو ترجيح مي به چگونگي

. ند شا با يكديگر بپر خويشا

ين همه لينه بوفو با پرسش هايي كه مطر ساختند با

يخ يعني ــم يكي بز ترين كا ها فكر طو تا ه

ــه ندختند. مين با تما تنو ب ــر ــا ب حي

ــين نا پيش نا كه طبيعي نها به جا فولكلو حيو

ند، پي نمونه ها طبيعي ميا با خو خيالي تكر كر بو

شا نها كا ند. هنگامي كه ــاهد عيني بو گز ها ش

ند، تعد گونه هايي كه علم مي شناخت بيش چند هز غا كر

ــناخته شد به حد ۱/۷ ميليو . مر تعد گونه ها ش نبو

، مرسم سيصدمين ستا ــتر فتخا ين سيد ست. بيش

، به ــا نقا مختلف جها برگز مي شو مس سالگر كه

- كه سيصدمين با بوفو سيد. ما با طالعاتي كه لينه خوهد

ست سالگر تولد عمدتا به فرموشي سپر خوهد شد- به

ــتبا ش فتا نكند ما تولد فته به ين فكر ــه فت ،

جشن مي گيريم؟

ــناختند نه قطب ــر هيجدهم مي ش غا ق ــي كه نياي

برمي گرفت نه بيش نيم نگاهي به ساحل سترليا جنو

مريكا شمالي سيا، فريقا، ــت. ما ظاهر هر كشتي كه ش

ــت، موجو عجيب غريب مي گش مريكا جنوبي به خانه با

يت ها شلو لند ند ــت: پوسومي با ش تا با خو

نا نتو بلژيك يك صد حجر ناتيلو شد، يك يگو

ــا ند؟ جايش ندگي مي كر يس. ين موجو چگونه پا

ما چه با گونه خو يد ها ما ؟ بر فرينش كجا بو نمو

ناني كه ين مو شكا حياتي تاثير مي گذشتند؟ طبيعي

شي بر بحث با يا ند هيچ مد بو نو شگفت نگيز گرفتا

با چگونگي نها با چنين پرسش هايي ندشتند. گفت گو

ما ير ني كه حيا خلو خانه نامگذ گياها جانو

ــا مي يافتند هم توفق ندشتند. چگونه مي تونستند به ش خو

مين ــا كد گونه سو كر ش ــانند منظو يكديگر برس

ست؟

ــد تصو كر كه لينه نامز مناسبي بر فرهم شو مي ش

هاتي بو چها پشت ــد. لينه ــخ ين مسئله باش پاس

ما مشاهد گر ند. ستايي سوئد كشيش لوتر بو نوحي

قت ــش با ــاهد خوي ــا جانو بو مش ــق گياه قي

ــته بسيا جا طلب . ين گذش ــو مانند ثبت مي كر س

ــو چنانكه يك با جايي خو ب ــه طر حير نگيز خو ب

شناسي من بز تر ــنا يا جانو نوشت «تاكنو هيچ گيا ش

كتشافي به ــالگي سفر ــت.» تا سن بيست پنج س س نبو

الپلند (Lapland، منطقه باالتر مد قطبي كه بخش هايي

نجمن ) به هزينه - برمي گير ــيه س سكاندينا

پساال پشت سر گذشت. بعدها سفر خويش سلطنتي علو

حشي همچو ماجرجويي ها مخاطر ميز ميا بوميا

نامد گمناستانه سيصدمين ستانه سيصدمين سالگر تولد لينه بوفوسالگر تولد لينه بوفو

¯d

“« g

OÄ ‰

UÝ tÝ

۱۷۷۵

‰UÝ

—œ ¨t

MO ‰

—U

Page 135: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ تاريخ علم۱۳۵ ،(L.Koerner) نر . ما ليزبت كو ــناخته تصوير كر مناطق ناش

ندگينامه تحت عنو «لينه: ، يخد يمپريا كالج لند تا

طبيعت ملت» كه سا ۱۹۹۹ نوشته، نتيجه مي گير كه

نجا بيش چند هفته ميا قو سامي سپر حتماال

قع طي كر بو نكر ست. عال بر ين مسافتي كه

ليلش حتماال ست كه به حسا هر مايل بربر عال كر كه

جهه ستمز مي گرفت.بعدها معلو شد كه ين مسافت پيمو

ــيا كاشف موفقيت هايش نقشي عمومي به عنو يك س

يس حركتي نمايشي نو ، لند پا مستر . حياتي

خششي . ــامي ها به تن كر پر برقي لبا محلي س

، جا به سا گير ــت همر با شخصيت شا ش كه

. مغا گا بريش به نشمند جمع برجسته ترين

با بند گونه ها كه كتابي با عنو «نظا با يد هايش

ــت هشت سالگي طبيعت» (Systema Naturae) بيس

ستا تا تحت تاثير قر ، به سرعت منتشر ساخته بو

. مي

شت كه هيچ كد ــه نو مهم خو سيستم لينه س

ــا گلد ــت كه لينه گياه ند. نخس ــا كامال صيل نبو نه

گي هر گل كه هما بخش ها نر ــا تعد پرچم ما برس

نست كه ين نو سيستم . مي ما گيا هستند، بند كر

يگر ست ( به گيا شناسا نه مصنوعي جنسي سا نگا

ــيع تر صفا جانشين ساختند). ما ين س تكا به طيف

نگ به هر كسي كه نيا گيا شناسي بي سيستم

. كه نست، گشو مي تونست به گلي نگا كند شمر مي

ضع كر كه با هم ين مو قيقي بر توصيف هر گونه قوعد

نها عمل كنند. سو كه به حتي مبتديا نيز مي تونستند طبق

. گونه كه ناچا بو با نا يج سيستم سمي معرفي كر تد

Arum summis labris degustantes mutos reddens

گي Arum maculatum ناميد شد. ، عو به سا بسا

نگيز ــو ــتم جديد با طعم ش ين سيس يركي ــا لينه ب

. گلبر ها گل همچو ــر ــي عرضه ك كنايه ها جنس

ــد «پر ها گين ش «حجله» توصيف كر كه عطر

ما عر ماني ست كه شا يخته ند نتظا « گرنبها»

.» با بي قيد عر با يك شوهر غو بگير محبوبش

. گي يك پرچم بو بستر سخن مي گفت منظو ما

ــا جذ ــه ت ــيت عاملي بو ك يد جنس ــد تر ب

نها گي سيستم لينه فسو ها گيا شناسي مي كر سا

شناسايي هايشا مطمئن مي ساخت. بعدها فيلسو فرنسو

ــتم لينه به عنو منشا «لذ ها ــو، سيس س

نجا مشاهد يگر محد به فر عا ير ، ــتو » س بسيا

ني تشكر سرتاسر ند. نامه ها قد يگر نبو منفر جد

يد كه جها مي سيد. به سن سي سه سالگي لينه به ين مي نا

نستند. ــمند همه جا هم تر نيوتن گاليله مي نش

نشگاهي پساال، چنانكه مر نيز هست، شهركي ما

تي، كر خريي بو كه طر نگ صو با ساختما هايي به

ند. باغي كه ــا بنا شد بو يبايي به نا فيريس خانه كوچك

نشگا موخت كسو ستا لينه فن گيا شناسي

گي مركز شهر به خو مد، بخش عظم قطعه بز ــاال پس

هد، حالي كه خانه گوشه ين با قر ختصا مي

سته جمعي هميشگي به ينجا بو كه لينه گر ها .

هبر مي كر مناطق طبيعي طر به قصد جمع نمونه

شتند. لينه با عشق خاصي كه كه گا تا ۳۰۰ نفر شركت

نها . هي مي كر ما سته هايي سا نها قالب شت به نظم

ند غنايم خويش همچو ــر بو نه گي ها پر مجهز به تو

ند. صد ، به كال شا سنجا كر به خانه مي نشا فتخا

نها پايا مانه گشت شا تيمپاني شيپو شكا كه خبر با

ند با لينه» همر مي شد. ها « مي با فريا

. گيا شنا لينه بتد منتقدني نيز به سو خو جلب كر

لماني يوها گئو سيگس ب (J.G.Siegesback) عتر

سپي خانه مي كر كه لينه گلستا ها پا معصو به تخت

تبديل كر ست. لينه كه خيلي تحمل نتقا ندشت با گذشتن

ــا Siegesbeckia بر يك علف هر كوچك بدبو، به ن

صد، هر چند كه كا به يگر منتقد صريح پرسر . ــخ پاس

. مسايل جنسي ندشت، طبيعي فرنسو بوفو بو

مر مجتمع محصو با ها يس ــي پا با گيا شناس

خت مو هايي مربو به يف ، خيابا هايي با ــر گل س

لويي ــت. س جها طبيعت

، پسر خانو طبقه لكلر

مرفه شهرستاني، سا ۱۷۳۹

ــي ــي كه بيش س مان

ــا ندشت، به عنو مهم س

ــد. ين با منصو ش مديريت

، ند طي نيم قر پس

ما ــن مجموعه كه ي

با گيا شناسي سلطنتي ناميد

ــش بربر ــه بي ــد، ب مي ش

سعت بيست فزيش به

ساند. شش هكتا كنوني

ــالو ها ــته ش ين گذش

مو پي يز كر كه بعدها

يخ به يكي بهترين مو ها تا

ــا به نا مو ملي طبيعي جه

يخ طبيعي فرنسه تبديل شد. تا

لكلر مدير خو

ــر بو به ــي خب بط سياس

سر همگا بنجامين محر

فرنكلين (B.Franklin ، سفير

( قت ياال متحد فرنسه-

هم تبديل ــي پانز گرفته تا لوي

ــهر صي ش ما علت ــد. ش

ند كه ــته هايش بو نوش

- بعدها به كنت جها به بوفو

- مشهو ساختند. بوفو بوفو

ستا كوچكي نامي بو كه

ــع منطقه ق ــن نا به همي

يك خانه ييالقي برگند نز

مونتبا گرفته شد.

۱۷۴۰ به بعد، بوفو نيمي

ند ــا مونتبا گذ هر س

يس (يك با جايي نوشت «پا

ينجا بو كه ست»). جهنم

ــت ــت به كا فهرس س بوفو

ــيو نمونه ها ــر كلكس ك

شا شد مسئوليت طبيعي پا

ــوقي برعهد گرفت كه سرنجا ــو ش جديد با چنا ش

يخ طبيعي» ــنامه عظيم «تا نش ــي شش جلد به نوشتن س

ــنا به تالشي بر نش (Histoire Naturelle) نجاميد. ين

نيا جانو كاني ها با ما تلفيق تما چيزهايي كه تا

نگ فهرست يخ طبيعي» بي شناخته شد بو بد گشت. «تا

بي سط قر بيستم كه نثر كتا ها پرفر قر گرفت تا

. بيا فرنسه بو كا ، بوفو مد فتا

يژ چيز كه بوفو متماميز مي ساخت نه فقط سبك

. بلكه پرهيز سخت گيرنه تبيين ها مذهبي يا فرطبيعي بو

يگر بوفو گونه گياها ــتر معاصر تعريف لينه بيش

فريد ندگي با بهشت شت كه خد بر ــه يش ني جانو

ست تصو كنيم ــيد مضحك نها بوفو مي نديش . برخال بو

ند «غر ين مسئله باشد كه با ها يك سوسك چگونه خد

هي جانو .» گونه به شيو ها كامال علمي گر بايد تا شو

ما فقط با هم توليدمثل مي كنند. چنين تعريف كر كه طو

بدعت هايي عقايد متعا خشم مرجع مذهبي برنگيخت

شت چها مو «گفته ها خو توبيخ» بوفو نها

نامه مبني بر ظيفه ظها به تسليم كنند. بوفو بر حسب

. ما ين با نوشت يما خويش به متن كتا مقد مضا كر

» تغيير «گفته ها «خو شد بهتر ست بر سر شد

. خو توبيخ» خويش ند

، پيديش علومي چو فتا يستگا عالقه شديد بوفو به

شناسي پيش بيني مي كر كه هنو تا ظهو فتا بو شناسي

ــچ تصو نكه هي . با ــد بو ــا مان يند ۲۰۰ س ــا نه

با چگونگي مكا تغيير شكل گونه ها توسط تكامل ندشت،

قليم ــت. بر مثا معتقد بو كه يستگا شا مطالبي نوش

مريكا شمالي جنوبي سبب مي شو جانو سر مرطو

ما به ــت توما جفرسو كه س كوچك تر شوند. (

، ين خطا با هد پوست يس به سر مي بر عنو سفير پا

عصا طبيعتبوفو كه هرگز با بحث جد بيگانگي ندشت تما عمر قهرما يد ها مخاطر ميز

يز نيوتن شاهد ين تفا بعيد بو كه تما سيا ها منظومه شمسي يك جهت . بو

ند. بوفو محاسبه كر كه حتما شيد مي گر جه نسبت به يكديگر خو يه ۷/۵ با

سيد كه نگا به ين نتيجه شكل گير مستقل هم تما سيا ها يك به ۷/۹۶۲/۶۲۴ ست.

مد ند. ين فرضيه سا جو شيد به نباله با خو سيا ها ثر برخو ستا

يس نشكد الهيا پا . ين يد به مذ يخ طبيعي» مطر كر ۱۷۴۹ نخستين جلد «تا

. نيز ين كا نجا عاهايش پس بگير خو نيامد، پس بوفو تحت فشا قر تا

بتد ــت كه نه نس يخي چرخه مي مين تا ما بوفو قانه. ما نه صا

نبا ين يد گرفتند ما بوفو خو سرنجا نه نتها. جيمز هوتو الما بعدها

نقد هني . گو ها غا كر مايش هه ۱۷۶۰ بوفو يك سر شت. ست بر

ما حر مي تا سفيد شوند، سپس ند مي گرفت ببيند چقد طو مي كشد تا حد

ماسنج ستفا نمي كر صرفا به حس المسه مايش ها طر سر شوند. ما بر ين

قيق هستند. پس مو ست به طر حير . با ين حا نتايجي كه به متكي بو

نگا صبر كر تا سر گوناگوني جمله ماسه سنگ، شيشه سنگ ها مختلف حر

يگر بوفو معتقد شد . كنو مين پي ببر مايش ها بتوند به عمر شوند. ميد بو با ين

ند بيش غا بتد جر مذبي بو كه بر هر موجو قع مين به بو كه

عا كر كه عمر . سا ۱۷۷۸، كتا «عصا طبيعت» منتشر ساخت حد بو

ين كتا مي نويسد ست. بوفو ين ميا نسبتا تا ست مين ۷۴/۸۳۲ سا

تش بو هيچ چيز نمي تونست به «به مد ۳۵ هز سا كر ما فقط تو حر

«. يايي جهاني بو ير . سپس به مد ۱۵ تا ۲۰ هز سا تما سطح يك شو نز

، با هند بو مين تكا خر قر هيجدهم، پيشنها عمر تقريبا ۷۵ هز ساله بر

. نه بو يابي ها خصوصي محرمانه بوفو بسيا محافظه كا ين حا ين عد مقايسه با

يايي نظر ما ال بر ساخت كو هايي گچ بقايا جاند هنگامي كه مقد

ست كم ۱۰ ميليو ما بسيا بسيا كمي ست. به عمر نست كه ها هز سا گرفت،

، نه به علت كه گي پرهيز كر سا بر سيا ما مي نديشيد. بوفو نتشا چنين عد بز

شته تر بو كه ين بابت نگرني ما با نفو توبيخ ها مذهبي مي ترسيد-

قع، يسوعيا فرنسه شته باشد. عا شت شوهد كافي بر ثبا ين يد باشد- بلكه تر

ند. گرچه عد بوفو ند تنها سرناچا گاليه هايي مي كر ها بسيا عالقه مند بو به كا

ست يك به ۴/۶ ميليا سا ست خيلي نيم نز مين كه مر مي قعي مقايسه با عمر

با پيديش ها يا نظريه ها مد يد ما تولي پيشنها بر شتند پايين

شت. طبق مين يك ماجر جالب نيز پي با نگريسته بوفو مين هستند. نظريه با

بتد بايد شمالي ترين نقا ، حيا بتد بسيا بو مين نجا كه سيا فرضيه

ني شت با ست مد باشد. صر كاترين كبير تملق ــيبر پديد قع س

پوست ها گرنبها، مد ها طال يك نفيه لما نشا نثا بوفو كند.

Page 136: Shahrvand Emrouz 01

۱۳۶هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶يك گو مو به با گيا شناسي سلطنتي، با ماليمت تصحيح

با جانو ــاهد خا .) هد بوفو گنجاند مش كر

ــن مر به «پليني ــا عا مربو به طبيعت بو ي نظريه ه

ين ترتيب با نظر گرفتن سطو فرنسه» مشهو ساخت. به

خيل، برخو با «نيوتن گاليله» سوئد ناگزير خوهي ها خو

هه ۱۷۴۰ به سط . بوفو نخستين ضربه بو

. خاطر تحميل نظمي مصنوعي بر طبيعت بي نظم به لينه حمله كر

با خوشحالي به شتباها خند كه گر ها پيشنها

شك ها قعا به گر يا الله ها . ند شا مي كر لينه يافته بو

خت نا به هويج ها؟ لينه به خاطر ين ند؟ يا مثال تعلق

نست گونه ها به شتبا با هم يك گر قر بو كه نمي

ــت گي ها پرچم ها- ممكن س - مثل تعد ما يك صفت خا

ند، مستقل ند با هم ترين خويشا حتي گونه هايي كه

ضا ين هم بدتر شناسي يكديگر تكامل يافته باشد. جانو

ند ها، سر كله نسا به همر . بر مثا برسا ساختا بو

سته نسا شكال پيد شد. ما سپس با ين معيا ميمو ها

هن نگشتي نيز به همين جمع ضافه شد. بوفو نوشت « تنبل

مد باشد كه چنين موجو قعا به تسخير بند بايد

هد» تي با هم يك گر قر متفا

ــب « ستيز» كه ــمن خويش با برچس ش لينه

يبايي نثر مغلق » نجا بيشتر سرگر « «كمتر مشاهد

، كنا مي گذشت. بر ين پيش گويي كه » بو ــو فرنس

تش « » كه «همو عليه لينه قلم ــو بوفو نا «فرنس

ــوخت، كتا مقد شاهد مي (« خشم خد خوهد س

يدگانت محو خوهم ساخت»). شمنانت مقابل من تمامي

ــتين س عتقا ــتم لينه تا حد ها بوفو به سيس ير

جه بند ها ناشناخته برمي خاست. مي نويسد «طبيعت

طي مي كند نتيجه ممكن نيست

شته باشد، چر ست ين تقسيما

يجي كه با تفا ها جزئي تد

يگر غلب جنسي گونه به گونه

«. يگر مي به جنس

يست شناسا بر مسئله تاكيد مي كر كه تا به مر خاطر

شفته ست. سيستم لينه حتي شكل مد به هيچ جه

كامل نيست. به طو عا شوهد جديد تاكسونوميست ها ناچا

سته يگر يا حتي به مي سا گونه ها يك جنس به جنس

نگريسته به كامال متفا منتقل كنند. گاهي گر بند ها با

ــند. نهايي كه بوفو هجو مي كر مضحك به نظر مي س ند

لبخوهي ست نيز ــتم لينه غلب سليقه ين كه سيس

» تاكسونوميك معموال برسا كنند ها . «خر حق با بوفو بو

هند. ــبتا كوچك گونه ها جديد تشخيص مي تفا ها نس

يژگي ها ــا نها برس ــونوميك » تاكس ــا «يكي كنند ه

ــتر با هم گر بند مي كنند. ينجاست كه جنگ ميا مش

. غا مي شو نها

ما گر سيستمي كه لينه بد كر تا ين حد معيو ست، چر

شهرتش تاكنو پايد ماند ست؟ ين تا حد به خاطر ست

سر ست. تا سا بي كه معلو شد شناسايي سمي بسيا

. ست كه لينه فو لعا خو شانس بو حد هم به خاطر

فرينش مي نديشيد، سلسله مرتبي مقدماتي هر چند به خد

ــه ــد با نديش ــد پديد كه يك قر بعد معلو ش بن

گا ست. ين گذشته لينه بهترين ين سا تكاملي نوين

، غنا ست عصر كه كتشا ما بر صحنه ظاهر شد.

ــاخت، سيستم ــكا س ش خا لعا حيا گياهي جانو

. بند منسجمي عرضه كر

ــيني بر مها ين فاصله بوفو هيچ جانش

. با قر نسا مركز نبو گونه ها جديد پيشنها نكر

شتباها ند تما شتباهي شد كه به نيا جانو مرتكب

يخ طبيعي» به گونه هايي كه بر حمقانه بو «تا لينه

ند بيش حد توجه شد. شايد همانطو كه شنا بو مند ما سو

. شايد ــيونر بند بو بوفو مي گفت، لينه فقط يك كلكس

فتا جانو بهر ندشت. ــناخت بوفو بو شناسي ش

ــمند نش نيافت كه تما ليل نكته ــو به هر ما بوف

گاهند: بند نخستين گا ضر ست. پيش مر

، بايد غا كر فتا گونه سخن با چگونگي كه بتو

.حمله به لينه بيشتر به ضر خو نست به كد گونه نگا مي شو

يخد ــلو (P.Sloan) تا س ستنا فيليپ بوفو تما شد. به

يخ طبيعي» به سرعت به بيشتر ، «تا ــگا نوتر نش علم

ما بيست پنج سا پايي ترجمه شد. با ها مهم

، طو كشيد تا نخستين ترجمه نگليس نگلستا

ند، فا بو كه پير طرفد لينه بسيا

نجا . ( حتي قر هيجدهم نيز چا شو

يد» ستو مي شد.) تحت عنو «لينه جا

ست كه فرمو ــز يا بوفو س ما

؟ قر معلو گمنامي نسبي نيز شو

مر ــه عمدتا نگي لين همچو جا

في ست. تصا

ــد نهر قد مت مونتبا

نا به سو ساختما ها سنگي

، ــفالي سر فا يبايي با سقف س

ــتا هم نا س ــر ــت بي س

هنگر گا فتم. ينجا يك كا بوفو

خر عمر قديمي ست كه بوفو

مايش چشمگير نجا يك سر

ــت ــش مي خوس گرن . كا

ــو فلز گو ها ك

ند ها هني مذبي

ــا تركيب ه

ند ــا مختلف بس

قت ــپس با س

نها سر شوند ند مي گرفت. نظريه ماني كه طو مي كشيد

تشين پيد شد مين بتد به شكل گويي بوفو ين بو كه

ميد بو مد. يج كه سر شد به صو جامد نگا به تد

ين سيا عمر ند نها با هني نسبت ــه گو ها با مقايس

ــت ۱۰ ميليو س ــن بر كند. عد كه به مي

هايش . بوفو بر ــا متغير بو ــا تا فقط ۷۵ هز س س

ــرنجا سا ۱۷۷۸ منتشر شد كتا «عصا طبيعت» كه س

ساند ست. به چا

ها سا مين ميليا نند كه عمر ــا كنو مي مين شناس

عتقا كتا مقدسي بو كه غا پايا ين ــت. ما كا بوفو س

. به گفته ستفن مي گر فرينش تنها به ۶ هز سا پيش با كل

ــند جي گولد (S..J.Gould) فقيد، «عصا طبيعت مهم ترين س

يخي يدگاهي كامال تا علمي ست كه تاكنو تشويق گذ به

هنگر كنو يك مو گا به طبيعت نوشته شد ست.» ين كا

نكه شيا نمايشي موجو كوچك ترين ست، ما عجيب

ند. ظاهر مايش هايي كه بوفو ينجا نجا ند شا به

ــت. يد ها هر چند يخ همين س ــت بوفو تا سرنوش

ند، پس به ــر بو ــرفت علم ض گا خويش بر پيش

با بوفو فرموشي سپر شدند. تير هاكي كه خير كتابي

يخ علم به نسبت ــت، فتخا چها يد مهم تا نوشته س

چو ــه چا ــناختي، تعريف گون مين ش ما هد: مي

هي به گونه ين با كه يستگا شكل يست شناسي، نقش

ما تغيير كنند. تما ين يد ها تا به گونه ها مي تونند با گذشت

نها نشد ست. ما ــه به عتبا مر ند خدش

يگر مدفو ها يد ير خر ين يد ها نسبتا پيچيد ند كنو

اليل سياسي نيز لطمه خو ست. شد ند.شهر بوفو به

گذشت. نقالبي سا ۱۷۸۸، يك سا پيش نقال فرنسه

ــت حتر س ــا ين يك ش كه بي هيچ تعجبي بر يا نز

. پسر بوفو گير به تيغ گيوتين سپر چندني قائل نبو

ند كه گا بو نقد ست كم شد. ما نقالبي ها كا بوفو

، مو ملي محل كلكسيو هايي كه عمدتا خو گر بو

شناسا يخ طبيعي فرنسه بنا كنند. ما يكي نخستين جانو تا

يخ طبيعي به يه (G.Cuvier) تال كر تا كو ، ين مو

مه صا كر جا حرفه گر شته علمي تبديل كند. ال

ماتو كه لها نا ــته طبيعي س ندختن بوفو

. باله بو ند، به سطل گرفته بو

يه نيز پذيرفت كه لينه بوفو با هم ما بعدها حتي خو كو

ند: سي علمي طبيعت بو ها ال بر پيشبر سريع بر بز

قت مي شناخت؛ بوفو يك «لينه صفا شاخص جاند به

.» بد هر ــا پي مي بر نه بط ميا ترين ــگا به برخي ن

جو ــيم ــك ين علو طبيعي طو كه مر مي شناس ي

. با گيا شناسي، تنديس برنز بوفو با شكوهي پيد نمي كر

ساند يخ طبيعي با هايي كه خو به عظمت تفاقي، مو ها تا

- عامل گر ــته يك كا ــتا سا گذش . تابس يرنظر

همه جا بي خبر هو لينه- پاشي مستقيما جلو مجسمه

تي نيمتنه ــت طو كه به نظر مي سيد با بي تفا كا گذش

ــا ناگها فت ــپس فش . ما س ــو تف مي ند ال بوف

يس فتا پا ير يگر ــر بر چند لحظه تنديس بوفو با ك

خشيد.

Natural History, Jan.2007

فتا نسا جانو با * R.Conniff تاكنو پنج كتا ها غريز نسا فتا با نها خرين نوشته ست كه

. » (۲۰۰۵) نا محل كا ست «ميمو گوشه

مين كا خير كتابي مو كشف حيا بر

ستا ير « غا كر ست مي كند متن خويش با لينه

.« بالينه شر مي شو

Êu uÐ Èe dÐ f¹bMðvÝUM ÁUOÖ ⁄UÐ —œ

تاريخ علم

Page 137: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۱۳۷

ــا گذشته، تصويرها ــكو فضايي هابل ۱۷ س تلس

نشمند ــت كه هم بر ئه كر س ــمگير جذبي چش

ــكو كه يكي ــت. ين تلس هم بر عامه مر جالب س

مين هايي ست كه بشر مد پيچيد ترين فني ترين بز

هشگر كمك كر تا به كشف ها بسيا قر ست، به پژ

ست يابند. كشف هايي كه با كمك هابل با جها مهمي

گا تا كهكشا ها صو گرفته ست شناخت سيا ها ستا

ــته هابل تصوير ست. گذش ــتر كل كيها گس

ئه كر ست. غا سرنجا جها به خترشناسا سر

ــا ۱۹۹۰ مد ست، ما نديشه هر چند كه هابل س

ها ممكن يك بر سي جامع كا ۱۹۶۶ برگز شد، گر به بر

خت. ين گر سا ۱۹۶۹ مقاله تلسكو فضايي بز پر

» منتشر كر ها علمي تلسكو فضايي بز بر با عنو «كا

مي ملي علو بر ساخت چنين بز متقاعد كا با

سي مد بو كه چنين تلسكوپي بر بر . گز كر

با صو هش ، ند گير فاصله كهكشا ها پژ گا ستا

نشمند كمك مي كند فيزيكي نهفته جها به

نش كيها شناسي ما» نتيجه «نقش بسيا مهمي گستر

، ال قعيت بپيوند ين مفهو به ما بر كه يفا مي كند.

ير ناسا ــا ساخت چنين تلسكوپي حمايت كند، بو كه ناس

ما ملي علو ماني بو كه مي تونست پيشنها سا تنها سا

نشمند پيشگا نرفو بر يكي يگر هد. طر نجا

مريكا لما به مينه موشك كه پس جنگ جهاني

ــا به ش ها فضايي ما هه ۱۹۶۰ مركز پر ، فته بو

خت. سي مشكال ساخت تلسكو فضايي پر بر

يگر بر ، مشكل نش علمي فني ال عال بر كسب

لتي ست منابع مالي ساخت تلسكو فضايي هابل به

ــكو بين ۴۰۰ تا ين تلس ــاخت غا كا هزينه س . بو

بتد . يا بو ند كه مبلغ ــر كر ال ب ۵۰۰ ميليو

ند، ما ناسا لتي پذير چنين هزينه سر با مقا ها

خترشناسا نامد همچو سپيتز جا باكا (كه

نشگا پرينستو طرفد ساخت تلسكو هم خترشنا

ما فضايي ختند. سا لتي پر ) به مذكر با مقا ها بو

سما سما مين چشم و فضاي هابل و فضاي هابلتلس تلسيت تعمير مين مأمو ستانه چها يت تعمير مين مأمو ستانه چها

ÊU¹œU¼d ÊULOKÝ

گي مريكا (ناسا) به تا ما فضايي ئيس سا مايكل گريفين

عال كر تلسكو فضايي هابل نوبت تعمير قر گرفته

ــاتل ها فضايي ــن پيش كه ش ــت. به گفته گريفي س

هند كه يت بسيا مهم نجا مي نشسته شوند، يك مامو با

يي تلسكو هابل ساني، تعمير فزيش كا هد به

ست.تلسكو هابل، تاكنو سه با تعمير شد ست، ما با

، عمر مند تعمير ست. گر ين تلسكو تعمير نشو هم نيا

نجا ما تاكنو ناسا ــد. ــا ۲۰۰۸ به پايا مي س س

. جمله ــر تعمير هابل خو مي كر يت ب يك مامو

ــا بر خو تعمير ين تلسكو اليل ناس مهم ترين

يا تعمير نگهد هابل همچنين مي تو به هزينه ها

ــاني بر تعمير يت نس خطرها حتمالي نجا يك مامو

ئه شد بو مبني يگر طرحي . طر ــا كر ش هابل

نجا كه هزينه ين تعمير بسيا باتيك هابل. ما بر تعمير

يت شو ها نجا مامو ( ال باال بو (حد يك ميليا

، باتيك همچنين عقب ماند برنامه ها پيش بيني شد

يگر يت تعمير هابل با ستفا نير نساني مطر شد ست. طر يگر طر مامو ين طر نيز شد ست با

ضعيت هابل مكا نجا تعمير تصميم گير نشستگي قر گرفته ند بايد نسبت به ستانه با شاتل ها فضايي نيز

يت ها شاتل فقط به مقصد يستگا ما سانحه شاتل كلمبيا سا ۲۰۰۳ قر شد مامو مي شد، هم شريطي

سي نتيجه گز يت تعمير هابل بر هي مكا نجا مامو ليل قر شد گر . به همين فضايي بين لمللي نجا شو

نشستگي يك سي ها بسيا نتيجه مثبت عال كر بدين ترتيب قر شد، شاتل ها پيش با كند. گر پس نجا بر

يسكا يبهشت ۱۳۸۷) با ستفا شاتل يت مي ۲۰۰۸ ( يگر به مقصد تلسكو هابل عز شوند. ين مامو با

هنما ، يك طيف سنج فربنفش حسگرها بين قو ، يك سكو ير ، يك يت ۶ باتر . ين مامو نجا مي شو

يد يكي طيف سنج ها نو سيب يت جديد بخش . عال بر ين، مامو جديد به تلسكو فضايي هابل ضافه مي شو

يت، عمر هابل پنج . صو نجا موفقيت ميز ين مامو تعمير يك سامانه خنك كنند جديد هابل نصب مي شو

ين شناسا . به گفته كا مه خوهد عما كيها ين تلسكو تا ۲۰۱۳ به جست جو فزيش يافته يگر سا

يخچه طرحي يم به تا پولو ست. به همين مناسبت نگاهي يت ها يت فضايي پس مامو ترين مامو شو يت مامو

يخ خترشناسي شانز سا گذشته. ها مهم ترين تلسكو تا ستا كر همچنين برترين توليد، ساختا كا

ها لين پيشنها ــاخت سا ها پيش شكل گرفت. س

ــت پس جنگ س ــه نو فضايي صدخان ــاخت بر س

ئه شد. سا ۱۹۶۴، ليمن سپيتز كه ستا جهاني

، گفت: تلسكو ها فضايي نسبت نشگا ييل بو هشگر پژ

ميني مكانا بيشتر ختيا ما قر ــكو ها به تلس

ــناختي خترش هد. مقاله با عنو «مزيت ها مي

خت. ــريح مزيت ها پر ميني» به تش صدخانه ها فر

يس مي كر ــگا پرينستو تد نش سپيتز هنگامي كه

ــتي بخش تلسكو فضايي بز ــتند تا سرپرس خوس

لين نشست كه سا . مي ملي علو برعهد گير كا

اختر شناسى

Page 138: Shahrvand Emrouz 01

۱۳۸هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶شيد كه ــاخت صفحه ها خو ند تا با س عو كر پا نيز

كت كند عو ــا ، ين طر مش ــر بو قيمت ت

. ناسا مي خوست ــكو سهيم شو هش ها تلس صدها پژ

كت ها بين لمللي، هزينه كلي طر بكاهد ــا با كسب مش

. سا ست ــاخت تلسكو به لت س حمايت

ينه عو پذيرفت. كاهش قطر پا ما فضايي ۱۹۷۵ سا

۳ متر به ۲/۴ متر نيز باعث شد كه هزينه ساخت به حد

لت . ليه بو ال كاهش يابد كه نصف مبلغ ــو ۲۰۰ ميلي

ــاخت تلسكو طر پذيرفت نتيجه كا طرحي س

يگر ينه صلي تلسكو غا شد. كا ساخت ــا ۱۹۷۷ س

ها نو به عهد شركت پركين- لمر بو شركت ها بز

سپيس ساخت بدنه فضاپيما سامانه ها حمايتي الكهيد

نر شيد كه ــاخت صفحه ها خو برعهد گرفتند. س

. بر ساخت پايي ها بو تلسكو تامين مي كند به عهد

ستفا شد ــرفته بسيا ين تلسكو فنا ها پيش

يانه شا كر ــامانه نها مي تو به س ــت كه جمله س

صلي تلسكو ينه لمر بر ساخت ــركت پركين- كه ش

. ستفا كر

ين تلسكو سا ۱۹۸۳ شت بتد تصميم ناسا

به شد. ين طر با تاخيرها فر ما هد، مد قر

ما نصب سيد، ــا ۱۹۸۱ به پايا صلي س ينه ــاخت س

ــيد نهايت ــا ۱۹۸۴ طو كش ها نو تا س بز همه

ــاخت توليد كامل ين تلسكو به پايا ــا ۱۹۸۵ س س

سيد. سا ۱۹۸۳ نيز موسسه علو تلسكو فضايي هابل

بنيا گذ شد كه مسئوليت برنامه ها علمي هابل به عهد

ين هابل، يكي ، تلسكو به فتخا . همين سا

گا با ستا شمند هش ها گي كه پژ خترشناسا بز

ثبا كر جها حا گستر نجا ــا ها كهكش

ست، هابل ناميدند.

ين تلسكو به پايا ــامبر ۱۹۸۵ كا توليد نهايي س

ــت تا كتبر ۱۹۸۶ به فضا ش ــا نظر ــيد ناس س

، يك ــه ۱۹۸۶ نوي ثه كه ۲۸ ــتد. ما حا بفرس

. يك صبح بر يند هابل هاله بها فر يگر ــا ب

يد پيش گرفت. ــما فلو س ــاتل چلنجر ، ش ــر س

ها عا ند ين پر هم يكي پر تماشاگر گما مي كر

شت. شاتل قيقه ين تصو فقط يك ما ــت، س شاتل

تش لحظه هايي پس برخاستن سكو پرتا به گلوله

ها بد شد، تما هفت سرنشين جا باختند پر

. معلو نبو كي فرصت شاتل بر مدتي نامعلو به تعويق فتا

ها شاتل سا .برنامه پر ــو پر بر هابل فرهم مي ش

ــد نهايت هابل سو بر شاتل غا ش يگر ۱۹۸۸ يك با

بين ميد يل ۱۹۹۰ به فضا پرتا شد. تالنتيس ۲۴

بين جر ، يا گو ، طيف نگا با تفكيك ــيا - س با

يا كوچك، طيف نگا جر كوچك طيف سنج با سرعت

. ها هابل بو لين بز جمله

يافتند تصويرهايي نشمند پس چند هفته كا كر

نشمند با ــتد كمي تا ست. هر چند كه كه هابل مي فرس

ند سي كيها بپر جو ين نقض هنو هم مي تونستند به بر

جو ين عيب باعث شد ست يابند، ما به كشف ها مهمي

قيق چشمگير نباشد نتيجه برخي بو كه تصويرها چند

هش ها بعد . پژ ــش نبو ضايت بخ يت ها چند مامو

، باعث ينه صلي تلسكو جو نقصي ساخت نشا كه

يت لين مامو ين ترتيب قر شد ست. به تا تصوير شد

. سامانه كه نجا شو تعمير تلسكو هابل سا ۱۹۹۳

شت فع ين عيب طرحي شد كوستا (COSTAR) نا بر

ينه ينه ها كوچك بو مي تونست عيب كه مجموعه

ــي كا خو به ــتگا ها علم س يگر فع كند تا صلي

سا يت، هابل ين مامو نجا هند. پس نجا ــتي س

ضح ، ما ين با تصويرها ــر غا ك يگر ــا يك با تصويره

ند. قيق بو

نجا يت تعمير هابل مين مامو ــا ۱۹۹۷ يه س فو

يك طيف سنج چند كا سر نز بين فر ــد طي ش

(STIS) طيف نگا تصويربر تلسكو فضايي (NICMOS)

شكا ــر جر عما فضا س ــد تا نو فر نصب ش

هد. بخش ئه قيقي عما فضا كند تصويرها

سكو فرسو تعويض ير يت (۳A) هر شش سومين مامو

هنما ــه حسگر يت همچنين يكي س ــد. ين مامو ش

ــد. يانه جديد به مجموعه ضافه ش ــد ــق تعويض ش قي

يت تعمير هابل (۳B) سا ۲۰۰۲ نجا شد خرين مامو

بين پيشرفته جديد نقشه بر طي فضانو كلمبيا

يد يد عميق تر، ميد ند كه (ACS) هابل نصب كر

ــرعت جمع طالعا بيشتر نسبت به ــيع تر س س

يت صفحه ها . ين مامو ــيا ميد با بين س

مدتر به شيد قديمي تعويض كر صفحه ها كا خو

ــد. يت تعمير ش ند. نيكمو نيز ين مامو جا قر

ني هابل. كر يم به ساختا كا كنو نگاهي

هابل يگر، لوله بلند تلسكو هابل نيز مانند هر تلسكو

ين لوله به تلسكو ست نو كه يك سر با

يگر لوله برخو مي كند. نو پس ينه طر مي يد به

ــگرها ــكو مي كه حس ينه به كانو تلس برخو به

ــت. جانو مختلف مي تونند نجا س ــكو گوناگو تلس

ــر نو فربنفش ها گوناگوني ببيند، بر مثا حش نو

ها گوناگوني نسا نو مرئي مي بيند. هابل نيز مي توند نو

ــد، ببيند. ين تجهيز علمي ــماني مي س س كه جر

گوناگو ست كه هابل چنين بز خترشناسي شگفت نگيز

ها علمي ساخته ست. ما هابل تنها يك تلسكو بز

ليل بايد ــت به همين نيست، بلكه فضاپيما هم هس

ــد. بر كه هابل نر تونايي حركت مد باش منبع

ــكو هم به عنو ظيفه خو هم به عنو تلس ــد به بتون

ستگا مختلف يعني ــه نو فضاپيما عمل كند، بايد س

ها علمي سامانه فضاپيما باشد. ، بز ها نو بز

ينه ــكو مي شو به : نو كه لوله تلس ها نو بز . ينه مي ــكو برخو مي كند به سمت صلي تلس

صلي ينه خي مركز ينه سو تابش نو پس با

ينه صلي ست. ــت ــته به كانو مي كه پش گذش

تابند قر - نيمه با ينه ها كوچك تر نيمه شفا كانو

ــي گوناگو هديت مي كند. ها علم ــمت بز كه نو به س

هما گونه كه گفتيم بتد كوستا كا تصحيح كنند نو

، ما هم كنو تجهيز علمي گوناگو ين كا نجا مي

هند. نجا مي

ــه ست كه با اليه هايي ينه ها هابل جنس شيش

لومينيو خالص (به ضخامت هشت ميليونم سانتي متر)

يد (سه ميليونم سانتي متر) ند شد ست تا بتو منيزيم فلو

صلي ينه تا كند. ــر فربنفش با س ها مرئي، فر نو

. ينه ۱۲/۳ كيلوگر جر ۸۲۸ كيلوگر

ــو مو ها مختلف يا ــگا كر به ط ــا ن ها علمي: ب بزــو به ــد مي ت ــماني مي س س جر طيف ها نو كه

ــت يافت. س يژگي ها جر ــا ب ــيا طالعا بس

ــي طو مو ها مختلف س ــا علمي هابل نيز بر ه كا بز

ستفا يافت نو فيلم عكاسي ها بر بز ين ــت. س

ند. نو كه ( بز جفت شد با ) CCD نمي كنند، بلكه

مي يد به CCD مي سد به صو سيگنا ها لكتريكي

. مين فرستا مي شو ــپس به خير س يانه ها هابل

مي يد. يجيتا به صو تصويرها جالبي سپس ها

سي مي كنيم. ها جدگانه بر كنو هر كد ين بز

بين ميد :(WFPC۲) ۲ بين ميد با سيا شما

اختر شناسى

Page 139: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۱۳۹بين صلي هابل با سيا «چشم» يا

CCD بين چها ترشه ست. ين

كه نو جذ مي كند. سه تا ترشه ها

ست، تو ــه CCD ميد با كه ترش

يه به شكل تفكيك كمي

يگر كه ترشه «L» قر گرفته ند. ترشه

بين سيا با تو تفكيك CCD

. يه L شكل قر ــت، يا س

هر چها ترشه CCD همزما معر

ــر مي گيرند تصوير هد نو هد ق

ــه با ــه CCD مو نظر (ترش ترش

، ) متمركز مي شو يا تو تفكيك كم يا

ــي فربنفش ها مرئ ــه نو بز ب ين

بين ميد با مي توند ست. حسا

ــا گوناگو ــي با صافي ه تصويرهاي

بي) تهيه كند تا تصويرهايي (قرمز، سبز

يد. ست نگ طبيعي به با

سنج طيف يك نز سر فر بين ــيا بس :(NICMOS) كا چند ها بين ستا مانع ها گا ، غبا مو

، ما مي تو نو سما مي شو يد نو مرئي جر گوناگو

سر يا گرما حاصل جسا پنها شد گا غبا فر

، بز به نا نيكمو سر يد نو فر يد. هابل بر

بين حسا تشكيل شد ست. نيكمو مي توند كه سه

گا غبا بين ستا كه نو مرئي سد مي كنند،

ــگرها نيكمو نسبت به نجا كه حس ــا ببيند. جس

ما ۷۷ حر بسيا حسا ست، بايد فالسكي

. بتد ) نگه كر جه سانتي گر جه كلوين (۱۹۶-

نيكمو يك قالب ۱۰۴ كيلوگرمي نيتر جامد سر

ستگاهي كه ند، ما هم كنو نيكمو با ستفا مي كر

همانند يخچا كا مي كند، سر مي كنند.

ــر به نو طيف نگا تصوير بر تلسكو فضايي (STIS): گطالعا بسيا مو سما نگا كنيم مي تونيم جسا

يافت كه يك يم، ما چگونه مي تو ست ــا به جس

نگ ها يا طيف سماني چه چيزهايي ساخته شد ست؟ جر

سماني مي يد، ثر نگشت يگر جر نو كه يك ستا يا

سي ين طيف كه نقش ــيميايي جسم ست، يعني با بر ش

. ثرنگشت با مي كند، مي تو به ماهيت جسم پي بر

نگي به ما مي گويد كه جسم چه عنصرها يا مو هر

هند مقد عنصرها يا نگ نيز نشا ــد هر جو ش

ــو كه نو تجزيه مي كند ست مثل يك منش ــت. مو س

ــتيس هم نو كه به ، س ــا نگين كما مي س يك

نگ ها يا طو نگ ها مختلف تجزيه مي كند تا مي سد به

هد. طيف سنج عال بر نشا ــخيص يژ تش مو ها

ما حركت جسم با ، نو مو شيميايي موجو

هد: گر جسم حا حركت به طر نيز طالعاتي به ما مي

گر جسم بي نتها ثرنگشت شيميايي به سمت ما باشد،

نتها قرمز ثرنگشت به سمت حا شد ما باشد،

. طيف جابه جا مي شو

بين بين پيشرفته نقشه بر (ACS): ما ۲۰۰۲ بين جر كوچك شد ست. نقشه بر جانشين

قيق (FGS): ين حسگرها بر نشانه هنما حسگرها ، ميز گا قيق موقعيت ستا ند گير ها تلسكو

. هابل گا به كا مي تايي قطر ستا گا ــتا جديي س

تا بر نشانه قيق كه هنما سه حسگر

شتن هد يعني جست جو تلسكو ثابت نگه

يد هابل ــد ميد يكي ه هنما» نز گا « ــتا س

ــگرها يك ستا ين حس ماني كه هر كد . به كا مي

، قفل مي كند طالعا به سامانه هنما پيد كر

شته يد خو هديت هابل مي فرستد تا ستا ميد

ماني كه حسگر تلسكو هديت مي كنند، حسگر باشد.

سي خترشناختي (همانند بر ند گير ها يگر مي توند

خترشناختي هد. ند گير ها ) نجا ــتا موقعيت س

ير چرخش سيا ها بر تشخيص سيا ها بسيا مهم ست،

مد لر ها كوچك جو ــتا ما باعث به به س

. ستا ما مي شو

سامانه ها فضاپيما ، ، تونايي تامين نر يگر هابل بايد همانند هر فضاپيما

شته ( ضعيت (جهت گير مين تغيير تبا با برقر

باشد.

يانه ها نصب شد هابل به نر ها : همه بز تامين نرشيد ــيله صفحه خو س ند. ين نر به لكتريكي نيا

ــت. ين ــو كه ند هر كد ۱۲/۲ متر س بز فرهم مي ش

ــن ش صفحه ها حد ۲۴۰۰ بر توليد مي كند كه بر

تي كافي ست. هنگامي كه هابل سايه كر ۶۰ المپ ۴۰

نر ال ، شش باتر نيكل- هيد مين قر مي گير

خير خير شد ين باتر ها با نر فرهم مي كند. نر

ــد ۲۰ باتر خو بربر ست. هنگامي كه هابل يك با ش

. ، باتر ها پر مي شو شيد قر مي گير يگر بربر نو خو

صد به ــا حاصل ــكو ه نكه تلس : بر تباطاــد ص ــا ــتد فرم ــن بفرس مي

يافت كند، ــد هد ها بع

بايد بتوند با مركز هديت كه

شته باشد، به تبا ــت، مين س

ــل مجموعه ــن منظو هاب همي

ــي كه تباط ــا ماهو ه

سا يابي سامانه ماهو ها

ين . ــا (TDRSS) نا طالع

تباطي يستگا سامانه شبيه سامانه

ست. بيشتر فضايي بين لمللي

صد مو فرما ها پيش موعد

ــتند، ما هنگا به هابل مي فرس

ها نيز ستو ني ــا س ، ضر

مكا پذير ست.

ــي كه سامانه هديت هابل: هنگام، بايد هابل جسمي تصوير مي گير

ــم بد خير شو به چش

صدگر به بز كه ــته به نو بس

ــت ين كا ، ممكن س كا مي گير

ــد. با نظر ــاعت ها طو بكش س

مين مي ند، قيقه يك با ين كه هابل هر ۹۷ گرفتن

ــه قايقي كه با سرعت، ــت كه عرش ين كا مثل س

ــه باال پايين ــد مو ب ــاحل حركت مي كن مو س

ــاحل خير شويم. بر كه ، به جسم كوچكي س مي بر

، سه سامانه نصب هابل بتوند به يك جسم خير شو

ــكو ها كه حركت ها بز كوچك س ير ــد ست: ش

كنشي كه تلسكو به حركت هند، چر ها تشخيص مي

قيق (FGS) كه حركت ها هنما ند حسگرها مي

سكو ها حركت ها بز ير هد. كوچك تشخيص مي

ند همانند قطب نما حركت هابل حس يرنظر ــل هاب

هد كه هابل هد يانه پر طال مي ــد به مي كنن

شد ست.

يانه پر نيز محاسبه مي كند كه هابل بايد چقد چه

جهتي حركت كند تا همچنا هد ثابت بماند. پس

هد تا تلسكو كنشي فرما مي يانه پر به چر ها

هد. هابل نمي توند بر جهت گير هديت همانند حركت

بيشتر ماهو ها موتو موشك يا پيشرنه ها گا ستفا

يكي تلسكو باقي مي ماند ها خا شد نز ير گا كند،

يد هابل سد مي كند. ميد

ــي كه بر حركت كنش ــو هابل چر ها ع

ــه سمت فضا (X، Y، Z) جهت گير كر ند. چر ها س

كنشي، چر لنگرهايي شبيه به كال خو ست. هنگامي

ــه يك يا چند چر يانه پر ب ، ــت هابل بگر ــه ال س ك

ــرعتي بگر هد كه چه جهتي با چه س لنگر فرما مي

. مطابق نتيجه نير ال بر نجا عمل فرهم مي شو

ــر هر عملي، عكس لعملي ــو نيوتن حركت (ب قانو س

ــا با خال جهت) هابل خال جهت ست مس

ــد. هما گونه كه چر لنگر مي چرخد تا كه به هدفش برس

قيق با خير شد هنما ــگرها پيش ين گفتيم حس

ــه تا س هنما، هدفش ثابت مي ماند. ــتا ها به س

ــتا ها پيرمو هد ميد قيق س هنما حسگر

هنما يد خو پيد مي كند. پس يافتن ستا ها

يانه پر مي فرستد تا ستا ها قفل مي كند طالعاتي به

قيق هنما شته باشد. حسگرها يد خو ميد

سكو ها ير سكو ست، ما با تركيب ير بسيا حسا تر

قيق، به غم حركت مد تلسكو هنما ــگرها حس

شت. مي تو ساعت ها هد ثابت نگه

يانه صلي كه طر لوله تلسكو محاسبه: هابل يانه ها ست. يكي صلي نسب شد ها بز باال بخش

يانه . تبا مين يافت فرما با بر فرستا ها

ها گوناگو مربو به ست كا يگر مسئو هديت هابل

خير نيز يانه هد. هابل نگهد تلسكو نجا مي

ستگاهي ، پيش بيني شد ست. هر ها ضطر كه بر كا

نها ند كه يزپر ست نيز كه هابل نصب شد

بين، يچه هايي چو حركت چر ها، تنظيم بر نجا كا

يانه ها صلي نظر گرفته ند. تبا با جمع ها

ــر نگهد ــكلتي كه ب س ــل ــكو هاب : تلس ساختاها علمي سامانه ها فضاپيما جا ، بز ستگا ها نو

چوبي ستگا ها نو هابل چا . ــب به كا مي مناس

ين پوكسي گرفيت (هما ما كه بر ساخت جنس

چو ) سو شد ست. ين چا كت تنيس گلف به كا مي

چر فضا؟نها شناخت سا كر ند كه بيشتر مين صدخانه ها بسيا به مد تاكنو

صدها نجا ــتر ند. هر چند كه ــيا گس گرگو كر بس ما كيها

. جو يت ها بسيا ما محد ــت، س مين بسيا متد خترشناسي سطح

. مغناطيس مي شو پيچش پرتوها لكتر مين نو جذ مي كند يا باعث عوجا

صد فضاست. ها هايي ين مشكل قر بز يكي ها مناسب بر

پيچش نو ، نه معر مين مي گر هنگامي كه تلسكو بير جو مد

گي نو حاصل منابع نو مصنوعي سطح لو مين نه تي غتشا حر ليل به

(« مين (مانند «تلسكو بسيا بز . لبته برخي تلسكو ها مين قر مي گير

ــا ها تا حد بين ها نو تعديل كنند ين غتش ــتفا بز مي تونند با س

مغناطيس كه محد مو نو ــي پرتوها لكتر ــته ين، بخش . گذش ببر

ما جو ثر مي كند، مين كمتر بر مين مي سد جو يويي باشد، تا حد به يا

مين فركانس ها بير ين محد به شد جذ ضعيف مي كند. بر مثا

ماني كه ماهو ها مين تقريبا غيرممكن ست خترشناسي پرتويكس سطح

صدخانه چاند به فضا پرتا شد ست، گر تلسكو ها پرتويكس همانند مد

مين همچنين مانع ست يابد. جو خترشناسي پرتويكس تونست به جايگا كنوني خو

. مين مي شو ير قرمز فربنفش به سطح سيد پرتوها

اختر شناسى

Page 140: Shahrvand Emrouz 01

۱۴۰هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶. لوله ۵/۳ متر طو ۲/۹ متر عر ۱۱۴ كيلوگر جر

لومينيو ساخته شد ست ها نو علمي ند بز نگهد

سانا سانا پوشيد شد ست. ين اليه ها نا كه با چندين اليه نا

مين يا ماني كه سايه ما تلسكو باعث مي شو تغيير

يا نباشد. ، چند شيد قر مي گير بربر نو خو

ير نو صد كند ــيد ش يت ها: هابل نمي توند خو محدسيب مي ساند. ها حسا شيد، به بز گرما شديد خو

ين هابل شيد نيست. عال بر به خو بنابرين هابل هيچ گا

شيد ير ين سيا ها به خو صد كند، نمي توند تير ناهيد

صد كر گا خاصي نمي تو با هابل يك ند. ستا بسيا نز

خشا هستند. ها بسيا ــتا ها بر برخي بز ير ين س

ــتا يت مو نو س محد

ستگا ها ــاهد به قابل مش

WFPC۲) ــر نظ ــو م

FGS,STIS,NIMOS) بستگي

، خشندگي جر . عال بر

يت مد هابل نيز باعث محد

. گاهي يد مي شو گستر

ــن هنگا مي ــو قا خ

يد ، مانع حركت مد خو

. ين ــو برخي هد ها مي ش

ماني موضو مي توند گستر

جسا محد صد برخي

ــد. عال بر ين هنگامي كه كن

فتا ين كمربند به لن ( ــي هابل كمربند تابش

مين به شيد ميد مغناطيسي ها خو ها با با

ها سا شكا جو مي يد) عبو كند، نو تابش پس مينه

ليل ين ستگا ها علمي تدخل يجا مي كند. به همين

. به غم كه هابل ــو صد نجا نمي ش ماني هيچ

ــيا عالي بو ، كا كر بس يتش معيو بو ــد مامو بت

ئه كر ست. ما هابل يبا ها علمي بسيا تصويرها

مه بدهد. طر هايي بر ساخت نمي توند هميشه به كا

ــت كه «تلسكو ــكو ها فضايي جديد حا جرس تلس

ــكو حتي هابل نيز . ين تلس » نا يند ــل فضايي نس

تر نيز تصويرها بهتر حسا تر ست مي توند جر

غا شد نقالبي يجا كند. تلسكو ها فضايي با هابل

ــد كه حتي نقالبي كه گاليله با ــي پدي خترشناس

. گتر بو تلسكوپش به ندخت بز

ها هابل ستا برترين ها هابل كد هاست؟ حقيقت ست ــتا س برترين

ير هابل سا نيست، پاسخ گفتن به ين پرسش چند هم

يگر، صدخانه ها مد ۱۷ سا فعاليت خو همكا با

پديد ها بسيا كشف كر ست، بر مثا هابل تنها

، كهكشاني عظيم يگر پلوتو سا گذشته تونست قمر

، با جرمي حد بتد شكل گير عالم يك كوتوله قهو

ها ستا گي جر يك ستا كشف كند. با توجه به گستر

ــف ها هابل، نتخا چند مو خا به عنو بز ترين كش

شو ست، با ين همه سعي شد ست ين فهرست مو

ند. نشمند مو تفا نظر نتخا شو كه بيشتر

نشمند ، نكه هابل به فضا پرتا شو : پيش ۱- سن جهايابند نهايت ند تا سن جها يا تال كر سا ها

تونستند مشخص كنند كه سن جها گستر تا بيست

بتد ظايفي كه هما ست. يكي مهم ترين ميليا سا

. بر قعي جها بو ند گير سن بر هابل تعيين شد،

ند گير سن جها نيز، هابل به بر سرعت نبسا جها

ــت عد ۱۳/۷ ميليا سا بر خت نهايت تونس پر

ــت حدكثر خطا ين . گفتني س ست ــن جها به س

يگر ها ند گير ــت با صد س ند گير

مينه كيهاني هماهنگ ست. يز مو پس جمله تابش

ــا ــر تصويره ــي پ لبوم ــو ــل تاكن ها فضا: هاب ۲- مرــيا ين ست. بس بتد جها تهيه كر ــا ها كهكش

هد كه چند صد ميليو تصويرها كهكشا هايي نشا مي

ما حا سن صد ماني كه جها ۵ ــالگي جها (يعني س

شتند. مجموعه ين تصويرها منحصربه فر جو شت)

. «ميد ها هابل» «ميد ها فر هابل» نا

نباله لين قطعه : ۱۶ جوال ۱۹۹۴ نباله ۳- برخو شوميكر- لو ۹ با مشتر برخو كر ستوني گا غبا

ها هسته نفجا سطح مشتر پركند ساخت كه به

. تصويرها ــبيه بو بسيا ش

ثه ين حا قيقي كه هابل

، بسيا كميا تهيه كر بو

، ما ــمند بو ش نتيجه

عال بر تونست تا حد

ــيا غو پيكر نيز بر ما ــيميايي ين س يا ماهيت ش

ــته تصويرها هابل نشا مي كه . گذش شن سا

به گرنشي مشتر نباله يك سا پيش برخو ثر جا

. به چندين قطعه جد هم تبديل شد بو

ــكا ــاني كه بر ش خترشناس : شيد ۴- سيا ها فرخوميني ستفا ــكو ها ــيد تلس ش ــيا ها فرخو س

مي كنند، تاكنو تونسته ند بيش يكصد سيا كشف كنند.

، ند ست فقط شامل ند كم ست طالعاتي كه به ما

نهاست. ما هابل خر مركز مد سيا حد پاييني جر

هد، جمله بر ئه قيقي ين سيا ها تونست طالعا

شيد مشخص لين با تركيب شيميايي يك سيا فرخو

ــيا ها سديم، كربن ــا جو يكي ين س كر نش

صدها ين . ــت هيد به فضا مي س ــيژ كس

يگر مقدمه بر جست جو نشانه ها شيميا حيا

. مكا ها كهكشا ما محسو مي شو

ها هابل ستا : يكي مهم ترين يند جها نبسا فز -۵

يك ست كه نشا شكل مرمو نر با نا نر تا

يك نر تا . حقيقت نبسا شتابد جها مي شو باعث

برخال گرنش (كه باعث مي شو كهكشا ها جذ يكديگر

ــوند هد كه يكديگر ش نها هل مي ــوند) طو ش

. هابل ين ــو نها نيز پيوسته بيشتر مي ش ــرعت شد س

ــتا ها حا نفجا صد س ــتفا طالعا با س

ست تونست طالعا ند، به ست كه بر نو ختر نا

هد. ختيا ما قر يك نر تا بسيا مو ماهيت

هد. يك تشكيل مي صد جها نر تا گفته مي شو ۷۰

ــتر كهكشا ها جسم ۶- سياهچاله ها غو پيكر: مركز بيش، مي بلعد. غو پيكر هست كه هر چيز كه پيرمونش مي گر

صدها هابل نشا ست كه ين جسم غو پيكر سياهچاله

. ــر ــيد ماج ش ها بربر خو ــا ميليا ــت كه ميليو ها ت س

بطه ها ند، بلكه جو همه كهكشا ها سياهچاله ها نه تنها

. بر مثا جو ــا ها مهمي بين ين سياهچاله ها كهكش

ند. ين نكته بيانگر گي ، سياهچاله ها بز كهكشا ها بز

يك مركز كهكشا ها ستا ها نز ست كه سياهچاله ها گا

شد مي كنند. تغذيه مي كنند همر خو كهكشا

ــش ها كوتا خش ــو پرتو گاما، ها عظيم: ف نفجا -۷قيقه طو مد پرتو گاما ست كه چند هز ثانيه تا ها

يا نر به صو نو ــد ين مد مقد مي كش

، ــمند ين فو نش يگر نو تابش مي كند. به گفته

نفجا ست. ( نفجا بز ها جها پس نفجا قو ترين

ــو ج ــت كه جها ما به نفجا س ــز هما ب

ها نفجا ين ــا هايي كه سي كهكش ست.) هابل با بر

پاشي ين فو ها فر ست كه منشا هد، نشا مي

گا پرجر ست. ستا

ــيا عجيب ــا بس ختر ه ختر ها شگفت نگيز: -۸ترين مكا ها جها ميزند. ين جر كوچك كه سر

نر به صو نو ــا ي ند، مي تونند مقد ما قر

ختر ها منظومه ــيل كنند. نو تابش خو گس يگر

شيد ما بز تر نيستند، ما مي تونند به ند كهكشاني خو

ــر كنند. ــتا خو نو منتش ــه چند صد ميليو س ك

ستفا ختر ها هابل « خترشناسا بر يافتن «مكا

ند. يافتند كه مركز كهكشا ها قر ند نهايت كر

شيد گاني همانند خو ــتا : س ۹- مرگي شكوهمندتر حياندگي پرشكو ند، ما مرگشا نيز همانند ندگي پرشكوهي

شيد مانند با پرتا ست. شايد هم شكوهمندتر. ستا ها خو

ني خو به فضايي مي ميرند. ين اليه ها ها بير ــا گا اليه ه

ــبز بي س نگ قرمز، ند به ــخصي نيز هر كد نو مش

» نا ــحابي سيا ، «س خشند ــوند. ين هاله يد مي ش

ميني تصويرها سا ين پديد ــكو ها . تلس

، ما هابل نشا كه شكل ين سحابي ها بسيا ئه كر بو

يم. پيچيد تر چيز ست كه پيش ين فكر مي كر

ــا گا بره ــل : هاب ۱۰- تشكيل منظومه ها سيا تاصد كر نشا كه صفحه جنس كهكشا شير

ــتا ها جو برگرفته ست. ين ــيا س گا غبا بس

يا ند به حتما » نا صفحه ها «صفحه ها پيش ستا

. تصويرها نها تشكيل مي شو منظومه ها سيا تا

ند ال بر تشكيل حدها سا هابل مشخص شد ست كه

. گر م خوهيد سيا ها مو ين صفحه ها فرهم مي شو

به تماشا تصويرها شگفت هابل عما فضا بتد جها

يد، مي تونيد به ين سايت ها هم سر بزنيد: بپر

Http://hubblesite.orghttp://hubblesource.stsci.edu/http://amazing-space.stsci.edu/http://origins.stsci.edu/

مشخصا فني تلسكو فضايي هابل

: ناسا- سا ما سا

- فربنفش- : نو طو مو

يك سر نز فر

: بيضو نو مد

: ۵۸۹ كيلومتر تفا مد

قيقه : ۹۶ تا ۹۷ گر

: ۷۵۰۰ متر بر ثانيه سرعت مد

شتا گرنشي: ۸/۱۶۹ متر بر مجذ ثانيه

يل ۱۹۹۰ ۲۴ : ما پرتا

: حولي ۲۰۲۰ خر مد

: ۱۱ تن جر

Ritchey- Chretein تابي : با نو تلسكو

قطر: ۲/۴ متر

: ۴/۳ مترمربع سطح جمع

طو كانوني: ۵۷/۶ متر

تجهيزسر بين- طيف سنج فر :NICMOS

بين نقشه بر نو :ACS

بين نو ميد با :WFPC2

( بين طيف سنج نو (خر :STIS

قيق هنما FGS: سه حسگر

اختر شناسى

Page 141: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ژنتيك۱۴۱

نيد ين گز مي خو كنو كه نوميك خو مايشگا ها گر جاميزترين سر مريكا به لما مزشكني ها مشغو ند شو طلسم گر خو هستند كه ستخو به سر مويي كه يك تكه فتا ند شكسته خوهد شد. ينك تالي هز ساله پس سرگر نئاندحشي نومي باستاني با چشما پر هايي نتظا ست نگ خو نظا گر ست كه يك ين نخستين با مي كشد. نو هسته منقر شد به طو كامل ... لي مي شو تعيين تو

حضا نو هسته نو هسته تهيه نقشه تهيه نقشه تا تانسا نئاند نسا نئاند

d³− — Ád¼UÞ

Page 142: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

بيشتر ۱۵۰ سا كشف نخستين سنگو نسا ها

ــته نه چند جبل لطا تا تا كه گذش نئاند

شتند، مي گذ تما ين ير پاهايشا سيا ميانه

ند منقر شد ما چهر مد نسبتا طوالني، ين خويشا

حقيقي خو پشت پر بها نظر پنها ساخته

گي به كمك يك تكه كوچك ستخو ند. ما به تا بو

ــاله لبته جا گذشتگي تا ۳۸ هز س يك مر نئاند

ــه ها يافته يم. ــب تا ب كر ها ش

پا «كنو نسا باستاني كه تا ۳۰ هز سا پيش

يج سايه بير مي يد. ستخو ها شت به تد ختيا

ــين جديد تعيين كنند تولي تا به كمك يك ماش نئاند

ــا ستانش ــب تا كا مي كند، DNA كه با نو كر ش

حد نا با مي گويند. تاكنو يك ميليو نتيك ــر ب

ــي ــخه پيش نويس ــد نس تا تحليل ش DNA نئاند

ــتي ــت بايس حد س نو كه طو ۳/۲ ميليا كل

سونت پابو ينها گفته ها «. ما شو يند طي سا

تا ــر پر تعيين تولي DNA نئاند (S.Paabo) مدي

ــتيتو ماكس پالن نس نسا شناسي تكاملي بخش

لما ست. اليپزيگ

ند شناخت يست شناسا نتظا

تا تفا ها ــو نئاند ن ما

ــاخص يژگي ها ش ، ــا نو نس با

نسا ــا كه شكا س ــيا بس

ين گذشته ــاخته ند. ــا س نس

ــه كمك ــد ب ن ميد ــگر هش پژ

ين پر به پرسش هايي مثل نتايج

تا ها يا نئاند هند كه ــخ ين پاس

ــخن ــا س ــتند مانند نس مي تونس

نگ پوست موهايشا چه بگويند،

ــتين با ۴۵ هز سا ــا مد كه نخس يا صال با نس ، بو

نها ظاهر شد، توليدمثل كر ند يا پيش سر پشت خانه

ند بر نتيكي خويش برجا بگذ بد كه هيچ مير

گا حذ شد ند. هميشه صفحه

ــن تعيين تولي نه پابو بر يافت ــش كا متهو ــا پي ت

ــا صرفا به يافته ها نه ــته ها ما نس ، تا DNA نئاند

يرين شناختي متكي بو كا به كند باستا شناختي

تا كتر پابو با يافتن DNA نئاند ما ــت. س پيش مي فته

ست ين نمونه بسيا گرنبها قر بخشي

نو ــتيتو « ــك مدير نيس نتي ،(E.Rubin) ــن بي

نسته ها ما لنا كريك كاليفرنيا، بر حجم « مشتر

بين بيش كتر . تيم تا ها به طر معجز سايي فز نئاند

ــي غير ش تا با حد DNA نئاند ۷۵ هز

هش هايشا ين تيم نتايج پژ ند. ــايي كر تيم پابو شناس

ــاينس منتشر ساختند. ين يعني نا ها نيچر س

ــد كه كنو ــتقل ثابت كر ن ــه هر تيم به طو مس ك

كتر تا عمل مكا پذير شد ست. تيم نو نئاند كشف

مد گز ــت س بين با توجه به هايي كه تاكنو به

نو تا با نو نئاند صد ست كم ۹۹/۵ ــت كه كر س

ــا ست. ها «ند موثر نسا مر يكس

ــا حد ۳ ت ــذ نئاند جمعيت» بنيانگ

ــبه كر ند. ند موثر جمعيت هز نفر محاس

ــو كه فر يك جمعيت گفته مي ش به تعد

ــا به عمال جفت گير مي كنند هايش

ند. بنابرين ين عد يند منتقل مي سا ــل نس

ند جمعيت مشاهد شد يا ــيا كمتر بس

سرشما شد ست. بدين ترتيب ند موثر ۳

هز نفر با جمعيتي معا ۱۰ هز نفر متناظر

يگر ين هر تيم مي گويند ست. با توجه به

بسيا بعيد به نظر مي سد كه نسا ها مد با

ميز كر باشند هر چند كه ين تا ها نئاند

نست. مكا هنو نمي تو به كلي منتفي

يرين نسا شنا ،(R.Klein) يچا كلين

هش ها شركت ستانفو كه ين پژ نشگا

مد ست ندشته مي گويد: «به نظر من نتايج به

نو كامل ستي شگر به يا ماندني ند. به

ــيا يرپا بس ختال نظرها تا نئاند

نسا مد تبا ها با تا ها با نئاند

فتا ــايد ــماني ش جمله تفا ها جس

تا ها كه حتماال به .» نئاند ــل خوهد كر ح

ــا ما نقر ش ــا تا مد ۴۰۰ هز س

ــا ــا پيش، گونه غالب نس حد ۳۰ هز س

حتماال سيا مركز يك، پا، خا نز

ــا ــيبر بو ند، نظر هيكل به نس غر س

تشا بير سط صو شتند ما مد شباهت

مدگي گشا پشت بر جعبه مغز بز

ــت. ش ــخصي مانند مد مو گوجه مش

يي برجسته نها كوتا شيبد با تا بر پيشاني

. بلند قامتشا مد بو فوقاني پيش

ــخص نسا مد كوتا تر ما عضالتشا بسيا به طو مش

خرين عصر نها حتماال به خوبي با شريط سر . مندتر بو نير

يا به نظر نسا ها ند به حتما يخبند سا يافته بو

به شدند بسيا نها مد نا ندمي كه نخستين با با

هايشا به نسبت ند جز ين كه جنگ فز هر نگيز مي نمو

ها سنگي يك تا ها هنو بز ند. نئاند خيلي بتديي تر بو

ند كه نسا مد ۵ هز سا پيش ميليو ساله ستفا مي كر

. باستا شناسا نشا يي، ها كنا گذشته بو يا ين

ينياسي ند كه نخستين نسا ها مد كه به فرهنگ

پا به ند ۴۰ هز سا پيش (Aurignacian) مشهو

تا ها نها، نئاند سمت غر حركت كر به مو پيشرفت

ــش يا حتي قبل ــا پي فته ند. حد ۳۰ هز س پس

تا ها ينياسي ها كامل شد نئاند ست پا به فتح

سپانيا پرتقا كنو خرين پناهگاهايشا مناطقي كه

، ناپديد شدند. ناميد مي شو

تا به مد ۱۰ هز با ــا مد نئاند نس بدين ترتيب

ــايد طي ين مد طوالني با گا بو ند ش ــر هم يكديگ

هشگر معتقدند كه ميز كر باشند. برخي پژ يكديگر

صد DNAشا جمله ها نياكا ما حتماال تا ۲۵

شن پوست حتي مربو نگ نگ مو قرمز، مربو به

تا ها گرفته ند. صحت ين نتايج به ند مغز نئاند

ــد كه تنها جو به نظر مي س ــيا يدها بس تر

ند نو ين خويشا سي ستيابي بر ــخ گويي به پاس

فته ست. ست

تا ــا DNA نئاند نب هه پيش به ــك ــر پابو ي كت

ــت. ــو غلبه كر س ش ــيا ين بر مونع بس بو

با ــيا ــا غر ميز نامعقو بس عاه ــا م

تا من نئاندتا چه مقاله سا ۱۹۹۷ كه نتايج تعيين نو نئاند ــه كا تهيه نقش ــت ند س ست؟ ميخته تا نسا با نئاند يا تا به سيد چه برسا نتايجي كه تاكنو DNA هسته نئاند نا Cell به چا تا يايي نئاند تولي DNA ميتوكند

تا به نسا مد منتقل نتيكي نسا نئاند هند هيچ ما ست ند، همو تاكيد كر ند كه شوهد موجو قويا نشا مي

گير ها تش ند. ين نتيجه گير شعله نشد ست. ها معتقدند DNA ين گونه با هم تفا بسيا

بين پس مكثي نمايشي ين شت. شن نگه خوهد ميك ميا گر ها مخالف تا سا ها كا

ــتناكي مي كند.» ما همه ين حش تا ها ضربه ــا ها نئاند با مي گويد: «ين به نظريه ختال ميا نس

گا با هم سهيم ينه سنگي چيز بيش شكا خر پا تا ها نند كه نسا ها نئاند حتما منتفي نمي

شينگتن مدفع سرسخت نظريه نشگا يك ترينكا (E.Trinkaus)، نسا شنا برجسته باشند.

عا تا ۲۸ هز ساله سي سكلت نئاند تا هاست. سا ۱۹۹۹ به همر تيمش با بر ميا نسا ها نئاند

. گفتني ست كه ين گه نتظا مي قيقا هما هايي ست كه يك جمعيت يختي يژگي ها كر كه

تا منقر شد ند. ماني ست كه تصو مي شو ندكي پيش جمعيت ها خالص نئاند سكلت متعلق به

ير معتقد ست ساختا ند. سي ساختا سكلت كه ترينكا مشهو ست قابل طر نمي بين بر

يد. ترينكا تي نو هايشا بسيا شبيه هم باشد مي توند به شكل ها كامال متفا ستخوني فر حتي گر

تا جمعيت ها كنوني نسا نبا ها نئاند ما ها فقط نتيك مد ست. هد «كنو پاسخ مي

تا ها هد.» مي گويد نئاند نچه ۳۰ هز سا پيش به ما نمي با ند ين هيچ طالعاتي مي گر

نو ها ندني توليد كر باشند كه شايستگي چندني ندشتند. نسا ها ممكن ست با هم جفت شد ما فر

نو نسا تا پا نئاند يويي هيبريد طي نسل ها توسط نتخا طبيعي حذ شد ست. چنين سنا

تا جمعيت كنوني نسا حذ كر بين مي پذير كه گر نتخا طبيعي ها نئاند ناپديد شد ست.

ما با توجه به تفا هايي كه . شو مي شو ست يا خير بسيا ختال ين كه باشد تعيين قطعي

ميز ميا فر چنين ند حاصل هد. عال بر ين معتقد ست فر نو يافته چنين حتمالي نمي ميا

. ترينكا مقاله كه شما نومبر ۲۰۰۶ «نشريه گرئيد به حتما قو نا خوهند بو گر ها

يك ند نز مريكا منتشر شد به گونه هايي پستاند طبيعت شا مي كند كه خويشا « مي ملي علو كا

. مي فزيد نقر ند ماندگا با توليد مي كنند جمعيت هايشا هم مي ميز حتي با هم توليدمثل كر فر يكديگرند به

يا مقد سيد مسئله فقط ين ست كه يگر به پايا يج ست. نظر بحث جانشيني يا تد كنو طريق نحال پديد

تا ها توجه چندني به ليه نئاند نسا ها مد ست كه ست يا قابل توجه. ترينكا معتقد ين گونه جزئي بو ختال

ند ها هما كا مي كنند كه همه ها. نها همه بو تفا ها جسماني ميا خو ندشتند. نظر

sOÐË

— œ—«

Ëœ«

”ËUJ

M¹dð p

¹—«

Page 143: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۱۴۳

. برخي يج بو ــتخر شد ستخو ها كهن DNA س

ستخو ها چند ميليو ند كه عا مي كر ــمند نش

ست ند. ما به معلو ها، DNA به يناسو ساله

ند كه لو به DNA فر بو ــتخو ها غلب ــد ين س ش

عايت حدكثر كتر پابو با ما ند. ــت گرفته بو س نها

ــته بدنامي نجا تا DNA نسا با ش حتيا ين

ــا ۱۹۹۷ موفق به . س ــو ــتبا تحليل نش يگر به ش

تا شد ثابت يايي نئاند تحليل بخشي DNA ميتوكند

ــا مد عميقا متفا يايي نس كر كه با DNA ميتوكند

نر ــك كوچكي كه ندم ين ، ــت. DNA ميتوكند س

نو صلي موجو هسته سلو ، سلو فرهم مي سا

نجا كه DNA هسته ستخو ها كهن ــت. جدس

حد به ميليو ها قطعه كوچك هر يكي به طو تقريبي ۵۰

گي يابي شا ناممكن به نظر مي سد. ما به تا تجزيه مي شو با

يك جو ماشين جديد تعيين كنند تولي DNA ختر شد

ستگا كه توسط مركز علو حياتي ۴۵۴ برنفو ست. ين

مي تا DNA حد يالت كانكتيكا ساخته شد هر

قه نو توليد ــب تا با نزيم لوسيفر كر ش با تحريك

يافت كند. ين جرقه ها توسط هما نو صفحا تصويريابي

گا به م شوند كه تلسكو ها بر به ندختن نو ستا

سيد موقعيت ين جرقه ها، يك ما ند. كا مي

سا مي كند. ين ماشين حدها DNA با كامپيوتر تولي

بهتر همه با نو DNA كا مي كند كه به شكل قطعا

شته ها يافته شد ستخو ها كهن ند كوچكي به

كتر پابو مو ها ستگا بو كه ــند. بعد ساخت ين باش

ير كر تا ستخوني تا پا پي ستخو ها نئاند

ــد. مو عمدتا بيابد كه هنو حا مقد DNA باش

ست ندشتند كه نمونه ها گرنبهايشا ختيا قر

سيا كر ير نجا ين كا ستخو به معني هند.

نها تركيبا شيميايي مو سنگو بي همتا حل كر

سا شد. پابو پيش ين ها پابو كا ــت. ما سرنجا صر س

نيز تونسته بو DNA يك پسربچه موميايي مصر متعلق

ــا پيش DNA جانو تا منقر شد به ۲۴۰۰ س

يلند) گر مانند مو (نوعي مر غو پيكر بي پر ساكن نيو

ــه تاسماني ستخر كند. همچنين ستخر كيس

شته DNA مر يخي متعلق به ۵ هز سا پيش نيز شركت

نشگا كاليفرنيا ــو يلس لن ــگا مايش مدتي

DNA «فريقايي يايي «حو بركلي DNA ميتوكند

. ين هما ــد گياها سنگو كا كر جانو منقر ش

ما پا ، نويسند ست كه مايكل كريشتو مايشگاهي

يد لها گرفت. سيك، ۱۹۹۰

ند كا بسيا بيشتر هفتا ستخو پابو سرنجا پس

ــش يافت كه ماي ــب بر مناس

DNA نها فاقد ــفانه همه متاس

ــس مر ير DNA پ ــد ن بو

. ــرعت ميا مي جاند به س

ستخو ها نيز به شد برخي

ــو ــه DNA م ــو ب ل

ــا ــو كه ه ــمندني ب نش

نجا ــد. ن ــت گرفته بو س

تا ــا نئاند ــا ب ــه DNA نس ك

گي لو ين ــت س تقريبا يكسا

. ــ ــكالتي جد به با م مش

ــد كه فقط يك پايا معلو ش

Vin-) ينديجا ستخو كه غا

مد ست ــي به س dija) كر

گي لو حا DNA نسبتا فاقد

نساني ست. كنفرنسي خبر

ــيد شد كه چر كتر پابو پرس

ضعيت ــتخو چنين س ين

ــت پاسخ ش خاصي قر

ــتخو كوچك بو چو ين س

. يك جلب توجه نمي كر

ستخو ها ظاهر جعبه بز

گر ندخته به نخو مو

ــت نز س ــي به ند كس بو

ينديجا، ــتخو س صاحب . بو

تا نر بو كه ۳۸ هز سا نئاند

ين مو . پيش گذشته بو

ــتخو ها س يگر نيز همچو

باستاني، بيشتر DNA باقي ماند

ند كه ــه باكتر هايي بو متعلق ب

ــتخو هنو تا بو س قتي

ــد. مجمو ن مصر مي كر

ــد DNA ين ص ــر ۶ كمت

ست تا ــتخو DNA نئاند س

چا نوعي تجزيه ين مقد هم

ــو ــيميايي ۴ با DNA موس ش

ين ــيتو ــن، گونين، س ني به

ــت به طو كه ــد س تيمين ش

ين ها به تيمين ــيتو بعضي س

نين تبديل ــا به برخي گونين ه

كتر پابو بر تشخيص شد ند.

تا هايي قعي نئاند DNA

. ــيميايي نيز حل كر ــكل تبديل ها ش بد كر مش

يگر يافت ستخو ها حا DNA قابل با ست ميد

ــت كه گر هيچ ستخو تا ها پيد كند ما معتقد س نئاند

ينديجا به تنهايي بر ،DNA ستخو يگر هم پيد نشو

تا كافي ست. با ين حا هنو نو كامل نئاند تكميل نقشه

هشگر ند. ما پژ مشكال بسيا سر تيمش قر

ــد تحت تاثير پيشرفت ها قر يگر تا همين جا نيز به ش

با پابو مي گويد: « فو لعا باهو كتر كلين گرفته ند.

نجا ين كا گر قر باشد كسي ست فو لعا متفكر

ست.» هد، شخص بد گما خو

نو مي تو به پرسش ها ــه شتن نقش ــت س با

تا همچنين نسا مد پاسخ با تكامل نئاند بسيا

تا مي تونند نو نئاند يست شناسا با . به عنو مثا

محاسبه كنند كد جنبه ها تكامل نسا بين ۶ ميليو تا

ين ۵۰۰ هز سا پيش كد ها متعلق به بعد

ژنتيك

پرسش ها جا سختند ند پرسش هايي كه بيم مي پاسخ شا هرگز ندنيم. كا فيض للهي: چه يخي- يوسا علومي با ماهيت تا صطال سنا يخي» يا به يت ها تا »

يست شناسي تكاملي- همو مي تو يرين شناسي مين شناسي، نظير كيها شناسي،

يخي ند. ما علو تا ، نظريه عتبا ساقط مي سا قو شريطي فر كر كه صو

يگر هرگز به ند. به عبا ثبا پذير يك باشند بطا پذير نز هر قد كه به

قيقا چه تفاقي فتا ست. نست گذشته يقين نخوهيم

(Palaeoanthropology) ــي يرين نسا شناس يخي يخ ۲۰۰ ساله علم تا تا

يو ضعيتي مشهو ست. سنا قيقا چنين سي نسا ها سنگو مي پر كه به بر

ما نسا با پيد شد هر مد جديد پيچ تابي مي خو ند تكامل تبيين كنند

يك مي شو ما هرگز به نمي سد. ين . بسيا نز يك تر مي شو به حقيقت نز

نها ندنيم. شايد پرسش هايي جا سخت باشند كه هرگز پاسخ

تا ها نسا مد با نئاند يو شايد برخو ين سنا پيز نگيزترين ين ميا شو

(Homo sapiens) ــا مد ــد. جهانگير نس ــانه پايا عصر يخبند باش فس

پا شر به غر يك به سو غا خا نز نيا قديم فريقايي پهنه خاستگا

(Homo neanderthalensis) تا مت نئاند ها مقا خرين مه يافت تا با تسخير

. جا سخت ترين عالمت سئو پس نا ين نسا ها شبه جزير يبر ين فتح كامل شو

ست مايه نوشتن ها عنو كتا ختصاصا همين مو شد علت نقر نشين كه غا

ستجا بز تر، مكا ئتال ها پيشرفته تر، يا نياكا ما با جنگ فز نهاست. معماگونه

تا ها تنومندتر ما بد تر ميا گر ها همسايه، هماهنگي ها كالمي غير نئاند

ند كشته ند؟ يا بد كه هيچ بدنند خرين نفر حشت ظر چند هز سا تا فضا

مد يا ضمن چپا هستي پسرعموها نيامانندتر خويش مير شكافي نسانيت پديد

نو خويش تا با خترعموها نيز به يغما بر ند به ين ترتيب عصا نئاند ــي نتيك

شن تر ، تصوير بسيا تا نو هسته نئاند يگر با تكميل نقشه ــاميد ند؟ تا سا ش

خوهد شد. با ين حا ما پاسخ بعضي پرسش ها شايد هرگز ندنيم.

ند ــه بو ــير بيما ها مرگبا چو لري تا ها همو س ــه نئاند گرچ

ثا شكستگي تالي بد ند، گرچه تاكنو كمتر سنگو نئاند نج مي بر سو تغذيه

تا ها خو شانس به ۲۵ سالگي ترميم ستخو يافته شد ست هر چند تنها نئاند

ها نيم كه همين فرصت كوتا هل نقاشي موسيقي بو سا مي سيدند، ما مي

شا ند بر مز گا خويش با حتر به خا مي سپر فلو مانند نيز مي نوختند. مر

ــاختا نحو همچو ما با يكديگر سخن باني س ــاندند. حتماال با گل مي فش

يك به ــت خو تكامل، به مد نز مايش شكس ، ين تا مي گفتند. با ين همه نئاند

. (شوهد چي برتر ين قليم خشن يخ بو ــا شر مخلوقا شكا ۴۰۰ هز س

نها غلب سخت ترين طعمه ها بر شكا ترجيح هند كه مد نشا مي ــت س به

.) نسا يگر بيشتر بو نها هر نسا شكل يم غذيي صد گوشت ند مي

تا بن بست شد. كنو ۴۰ هز سا پيش به ين حريم پا گذشت شاهر تكاملي نئاند

ما نشا خوهد كه ست كه شاهر تكاملي خويش مي تا تنها نسا ين

. پرسش يند يخي ما ين با مه خوهد يافت؛ با هم مسئله تا ين تاخت تا كجا

يگر كسي بر ــايد نباشيم تا پاسخ بدنيم مسئله كه شايد ند كه ش

تحليل نباشد.

Page 144: Shahrvand Emrouz 01

۱۴۴هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

هد تا نسا نشا مي نومي نئاند ــت. مقايسه يخ س تا

ــا ــتركي كه حد ۷۰۶ هز س ــه ها نيا مش ك

گرئيد ند ۳۳۹ هز سا پس به ــته پيش مي يس

گونه جد هم تبديل شد ند. بدين ترتيب ۴۰۰ هز سا

ما تا ما نئاند گريي ــت كه بر يخي س تا

كتر پابو معتقد ست . عال بر ين ــو ــا بر مي ش نس

نا كمك خوهد كر بفهمند كد نتيك تا به نو نئاند

ها باستان ن بر يخ به تصوير كشيد شد ند كه يك گونه بسيا پيشرفته تر يعني ني ماقبل تا هن عمو به شكل جانو تا ها غالبا نئاند

نها يرين شناختي نشا ست كه ند. ما كا ها باستا شناختي ست خو ، فريقا برخاسته بو نسا مد كه

فتن پاهايشا يوهايي نبو ند كه خرنا كنا هنگا نشين» هم نهفته ست برخال تصو عمو كه عبا «نسا غا

هد كه ند نقر يافته نشا مي تي بسيا پيچيد ترند. بقايا ين خويشا تا ها چنين تصو مين مي كشيدند. نئاند

ال مي ساختند، يو ندند، ند يا كه مي سو گانشا با تشريفا به خا مي سپر ند، مر نها بيما خو پرستا مي كر

تني بايد بگوييم كه حجم با ها مختلف سخن مي گفتند حتي با كمي فر حتماال مي خوندند چه بسا كه مانند ما به

با گفتا بو ند ما كشف تا ها فاقد ند كه نئاند نشمند تا مد ها گما مي كر مغزشا نيز ندكي ما بيشتر بو ست.

. ستخو المي ستخو يرسئو بر ستي ين يد كبر سرئيل ۱۹۸۳، يك تكه ستخو المي (hyoid) غا

با كه بر تونايي سخن گفتن با حنجر به متصل مي شوند بدين ترتيب بسيا حركا كوچكي ست كه عضال

تا هر نظر شبيه ستخو المي نسا مد ست. سي ها نشا كه ستخو المي نئاند . بر ضر ند مكا پذير مي شو

نها شنويي هد كه تا كه سپانيا پيد شد ند نشا مي ني مياني نياكا نئاند يخت شناسي گو بير عال بر ين

جو ند كه مانع سخن گفتن ها شد باشد. با ليلي شتند. بنابرين مشابه نسا ها مد بسيا متفا شمپانز ها

يد تا پيش تا فق نو نئاند شت تا ين كه تهيه پيش نويس جو ين حا ختال نظرها ين با همچنا

تا ها به ين پرسش جو به نسخه همتا نساني FOXP2 نئاند يست شناسا بتونند با . ممكن ست هشگر گشو پژ

خرين با نسا مد يكي شته ند يا خير. عقيد بر ست كه ين يجا ستعد با يا ها هند كه پاسخ

ما شمپانز تقريبا ۶ ميليو سا پيش به ما نسا گريي ما FOXP2 .جزيي بو كه تكامل يافته ست

با نحو تا ها تالي ين شبيه به نسخه شمپانز باشد حتما كه نئاند شد تغيير كر ست. گر نسخه نئاند

سي ين پستاند مختلف مو تا مكا شمپانز نشا كه . بر شته ند بسيا كم مي شو مد

چا تغيير بسيا قيقا يكسا ست. ما ين نسا تئيني كه توسط توليد مي شو تما ها مي ست پر بسيا مقا

حد DNA ين ناگها ۲۵۰ هز سا پيش حد تولي ۷۱۵ نشمند كوچكي شد ست. طبق محاسبه

FOXP2 يا ممكن ست تغيير تغيير كر ين تقريبا همزما با نخستين ظهو نسا مد شوهد سنگو ست.

يگر نسا ها باستاني برتر تا يا ممكن ست گفتا به نسا مد بربر نئاند نسا مد قا به تكلم كر باشد؟

يگر محتا ترند مي گويند ين نشمند كتر پابو لي با ناميد ند بخشيد باشد؟ بسيا نشريا ين

في . به هر جهت تغيير ممكن ست كامال تصا ني ست كه قابليت سخن گفتن تاثير مي گذ نيم چند يكي نمي

نشمند معتقدند سخن گفتن خيلي شته باشد. به طو كه برخي تبا با بو يا شايد ين به شكلي غيرمستقيم با

مايش ها ند. به همين خاطر ست كه پيش نسخه كنوني FOXP2 تكامل يافته نسا ها باستاني هم قا به گفتا بو

نبا يك خا باشيم. بعيد ست كه يك مهم ترين عامل تكامل صفتي باشد. پابو هميت مي يابد. مي گويد: «ما نبايد

شن شد شن مي كنند.» بر يا خامو يا نتيكي به يكبا تعد مهم تر تغييرتي هستند كه سوئيچ ها

نبا لگوها فعاليت ين نسا شمپانز ساير گونه ها هستند. نش شو پابو همكا ين مسئله

نتخا نسا ۴۰۰ هز سا گذشته تحت فشا ها

نتيكي يژگي ها طبيعي بو ند. ين مسئله شناسايي

. شاخص نسا مد هميت بسيا برخو خوهد بو

ست نش برسا هايي كه تاكنو به كتر پابو همكا

ــيا تا بس مد حد مي نند كه جمعيت نياكاني نئاند

ــايد به ۱۰ هز نفر هم نمي سيد ست. كوچك بو ش

نجا كه جمعيت نياكاني نسا مد نيز تقريبا به همين

نسا ها ند بو به نظر مي سد كه تما جمعيت ها

ــتين كوچك بو تنها پس پايا عصر يخبند نخس

بين با توجه به كتر كتر پابو تيم گستر يافته ند. تيم

كي قابل توجهي مبني بر مد مد هايي كه تاكنو گر

تا نسا ها مد نيافته ند ما هنو ميا نئاند

نست. نتيكي منتفي نمي تو مكا مقد ندكي تبا

نشگا شيكاگو نتيك ،(B.Lahn) كتر بر ال

يل نومبر ۲۰۰۶ منتشر شد پيشنها كر كه شي كه گز

سفالي نسا كه به تعيين يكي نسخه صلي ميكر

ند مغز كمك مي كند يك جمعيت باستاني كه حتماال

ــا شد ست كه ها نو نس تا ها بو ند نئاند

ين مو مد هيچ يك تيم تاكنو بر ــت س به

پيشنها كافي نبو ست.

New York Times, Nov.16, 2006Smithsonian, Oct. 2006Scientific American, Aug. 2003LiveScience, Nov. 15, 2006wired.com

غا هز سو تاكنو ترين خبا تكنولو همو

مد ند يستي طالعا بر ، نانو، مهندسي چها حو نر

نشگا ها نها سرفصل ها تحقيقاتي معتبرترين پا كه

ــن ميا نر . ي ــاهد كر ــا نيز مي تو مش موسس

ــع حو نر جايي ق ــت. تافته به كلي جد بافته س

ميك محد نمي شو كا قابت به محيط ها ست كه

منه . نبا كر ثا مي تو تمامي سطو جامعه

ــتر يافته كه نيا مر به حد گس ال نر معا

يست محيطي، ها تا مسايل مناسبا سياسي قتصا كشو

هد. جنگ سر هز سو نه بر سر همه تحت تاثير قر مي

، ين بز سترتژيك ــته كه بر سر نر تو نظامي- هس

نيا مد ست.

بحث تكنولو نر همو با عبا هايي مثل نر ها

گي محيط يست لو يع ، تو ــا ، بهينه س نو، تبديل نر

، ــا حو نر مو خط ــت. تحقيق همر بو س

نر ستيابي به نيا علم با ــگاما سا ها پيش كه پيش

هسته خو متصل به منبع بي كر نر مي پندشتند،

تا مر كه نشانه ها نوظهو منابع فسيلي جا جا

ست، حكايت كه جها بيش پيش نمايا شد

uÐUÄ

XuÝ

«

هز نرفتهنر يند تكنولو نر گزينه ها يند تكنولو گزينه ها نشمند سياستمد يدگا نشمند سياستمد يدگا

vNK « iO Ê«uO

ژنتيك

Page 145: Shahrvand Emrouz 01

هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۱۴۵

، تبديل برخال عقايد پيشين، عبا هايي مثل بهينه سا

گي محيط يست هستند كه بايد لو يع يكنوخت ، تو نر

يگر جها هستي نسبت بيشتر مو توجه قر گيرند. به بيا

تمند بو ست. به همه ما به قد كافي سخا

ــته ترين ــت بر برجس مطلبي كه پي مي يد مر س

، سوخت نر با يدگا ها سا گذشته تحقيقا

شيد نر خو ــيلي گرفته تا يستي به جا سوخت فس

( لبا مي شو ست شيد قيمت (مرجعه كنيد به: خو

باتر ها نسل جديد.

لكي ــوخت ــيله نقليه بنزين به س س تبديل كر

ماني كه منبع . ما تا ال خر برنمي ــش چند صد بي

نه ها ياال متحد هايي مثل ــو لكل كش توليد

شت كه ين قد تغيير قابل ــد، نمي تو ميد چندني باش

مر توليد قع يجا كند. مالحظه مصر بنزين

عي مين ني نر ير فر نه ها به مقا ــكل ل

، مو سلولو مثل علف ها كه شناسا . به عقيد كا نيا

ند به لحا كشا تر هستند به منابع كمتر نيا

مي تونند بسيا مناسب تر باشند. سا گذشته محققا

يندها كم هزينه تر توليد لكل ستيابي به فر تال بر

ست گانيسم هايي نتيكي ، به يجا تغيير ين مو

يستي ببلعند. باله ها ــلولو ند كه مي تونند مو س

، قندها ــم ها با گو قندها پيچيد گانيس قع ين

سا نهايت لكل توليد مي كنند. پيشرفت ها پيشين

يند باعث شد ست تا مر بتو بخش ها گوناگو ين فر

خانه ها توليد لكل سلولو به طو جد بر ند كا

. برنامه يز كر

ميانه بو معتقد ست كه علف ها مي تونند جا نفت خا

تي، محققا ياال متحد به نفت بستگي بگيرند.

ست كه به علف ها ساقه ها شته سياست مد بر

ند. طر ــر بيند ــوخت نگاهي ت به عنو منبع س

ــا نر ب يدنت بو ــكا پر بت

عال شد به طر ها كه چند پيش

نها شت كه برسا شا تحقيقاتي

ست ــتي به يس ــوخت ها بتو س

ــلولو باله ها گياهي س ــد م

صد سوخت فسيلي ــين ۳۰ جانش

قع بو . ــر مو مصر فعلي ك

سخنرني پيشنها كر كه تنها

عتيا كشو به نفت مي توند ما

سوخت مشتق شد سوئيچ گر (Switch grass، نوعي

ــد. تحقيقاتي كه مريكا) باش ها ــي چمن ــا بلند بوم گي

هد ، نشا مي يدگا ــد ست تاييد ين تاكنو نجا ش

تمسفر يستي مي تونند بد كه به كربن ساسا مو كه

بيفزيند، نقشي حياتي تامين نر مو نيا حمل نقل

ياال متحد يفا كنند.

هايي قعي ند يا ين ينجاست كه ينها ما پرسش بنيا

يستي به عنو منبع نر نه ؟ لبته ستفا مو بلند پر

لكل يد جديد نيست. ساالنه حد پانز ميليا ليتر

ست مي يد. ما ين تخمير تقطير ياال متحد به

ــو نيا به همين ميز عي م مين توليد به خاطر

يند توليد لكل با پاييني محد شد ست. عال بر ين فر

نر نهفته يند به ين فر نر مو نيا بر قع ،

يك ست. محصو نهايي بسيا نز

ــيا نتيك بس ــي ــر مهندس خي ــرفت ها پيش

شته تا حسا خو بينانه تر نسبت به شناسا بر كا

مين ها شت يستي قابل بر فزيش چشمگير ميز مو

قع ين گفته به معني ها بيشتر شته باشند. عي

ند به كمك ميكر ها تغييرتي نيست، بلكه محققا ميد

ند تا بر توليد سوخت ها مايع جو بر ها ساقه ها به

يند بد هد نها ين فر قابل ستفا باشند. به عتقا

ــد هزينه ها مد باش مين موجو مي توند كا منابع

قابت هد كه با بنزين قابل ند كاهش لكل به توليد

نشگا ها پرينستو خير باشد. پر ها تحقيقاتي

تئيني تمو حكايت كه تا سا ۲۰۵۰ خرمن پر

مريكا مين ها كشا موجو سلولو شد

مي توند هم نيا غذيي كشو تامين هم تانو جانشين

ــت س ماني ، ين پيش بيني ها جذ بنزين كند.تما

. به هر حا ــو قت نجا ش ــد كه همه چيز به مي ين

سطه فرسايش باعث يستي مي توند به تهيه سوخت مو

گي لو . حتي مي تو فزيش ها مرتع شو نابو چمن

بستگي بيشتر به سوخت ها فسيلي نيز متصو شد. هو

يستي ست كه بر مثا تقطير يكي مرحل فر مو

ــي (J.Reilly) يكي يل . به گفته جا ــه حر نيا ب

غا سنگ منبع نر » MIT نشگا مدير تحقيقا

ستفا ما يند به نظر مي سد، ين مرحله فر قيمتي بر

ــتي يس مي توند يكي مهم ترين مزيا طر مو

قع كربن ،( غا پا .» (مرجعه كنيد به: يرسئو ببر

يستي با ميز كربن جذ شد سوختن سوخت ها

شد گياها تعا ست كه نتيجه نتشا يند شد فر

ماني . بنابرين يك به صفر خوهد بو اليند ها كربني نز

يند تقطير ستفا شو غا سنگ بر تامين نر فر كه

يلي « چنين شريطي . به گفته ين تعا به هم مي يز

يگر خير مي طريق صد كربني كه نتظا ۶۸

ئيل ــر خوهد شد.» عال بر ين بنزين يا گا يندها منتش فر

يستي مز پركند ــتفا حمل نقل مو مو س

يگر تاسيسا كشا به مركز فر نيز مي توند عاملي

له كلي كربن باشد. بر بر هم معا

يستي به ستفا مو ــد بر ئه ش تما مد ها

ــمگير مصر سوخت ناشي حمل منظو كاهش چش

سايل نقليه تا حد ــد به كاهش مصر سوخت نقل، به ش

هي قع بد فزيش با بسته ست. نصف ميز فعلي

نتيجه كاهش مصر سوخت فعلي سيستم حمل نقل

جو ند كه بتوند مين ين كشو نقد ، ياال متحد

جي به ــه ميز تقاضا بر نفت خا تغيير قابل مالحظ

يست شناسي . به گفته لي ليند (L.Lynd)، ستا جو

يستي به تمو كه مدعي جانشيني مو نشگا مهندسي

سايل نقليه هي باال جا بنزين تا سا ۲۰۵۰ ست، «با

«. تمامي طر ها حمل نقل عاملي ساسي به شما مي

ــا مرتع مين ها كش ــت طر ليند كه قر س

موجو هر منبع غذيي سوختي تامين كند، بايد ميز

سايل نقليه تا ۲/۵ بربر كاهش يابد. كاهش ــوخت مصر س

ــايل نقليه موضوعي ست كه همو س ــوخت مصر س

نبا بو ند. نيا به سا بز خو

، بهينه سا فريند حتر ميا تال ها گوناگو

يناميك بدنه تومبيل، عايت نكا ير ها گرفته تا موتو

شايد بتو تومبيل هيبريد به عنو طرحي نا بر كه تا

ها با عال طر ها ست يافته باشد. ين حد به ين مهم

، لكتريكي سو جنر موتو تومبيل جديد موسو به

لبا مي شو ست شيد خوشتند. ما سرنجا همر شد غا تاكنو شهر به حقي به خاطر هزينه ها بسيا گزفشا شيد سلو ها خو

نيا با نر ها باال بر به جهش چشمگير با مينه سرسر لتي ين نه ها خت يا كاهش مد نر ها پر

ند مه ين يج نقش عمد پي سلو ها سيليكوني شيد منجر شد. با ين كه پيشرفت ها پي سلو ها خو

ها برخي كمپاني ها تال مي كنند تا با ساخت ند. ين يژ برخو شت، ما تكنولو ها نوظهو هميت خوهد

، سانا نيز توسعه شيو ها سريع توليد نبو سكوپي جنس مو نيمه شيد به كمك اليه ها نا ميكر سلو ها خو

ينه ها لنزها يگر سايرين مي كوشند تا با توسعه شيو ها مشابه قيمت توليد هند. طر قيمت ها كاهش

هند. به كمك ين شيد كاهش شيد، مصر مو بسيا گر قيمت مو نيا سيستم ها خو متمركز كنند نو خو

ميد شد. ما نومبر سا ۲۰۰۶ مد فضا نيز شيد بسيا كا ستفا سلو ها خو متمركزكنند ها مي تو به

كو جديد به جا شيد به لكتريسيته، صد نر تابشي خو يكي توليدكنند ها چنين سلو هايي با تبديل ۴۰/۷

يند فوتوسنتز تقليد ند كه مي توند فر شيد بسيا پيشرفته بسا گذشت. ما ها خير نيز محققا تونستند سلو خو

شيد با مينه تونايي محققا كنتر نانو كريستا ها بر توليد سلو ها خو كند. ما شايد ترين خبر سا ين

يي بسيا باال باشد. كا

تكنولوژى

Page 146: Shahrvand Emrouz 01

۱۴۶هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶نويد مي كه بتو مصر سوخت كاهش (مرجعه

.( ، مي شه ماشينمو بزنم به شا كنيد به: بنزين تمو كر

هيم بايد گفت گر بخوهيم گذشته معيا قضا قر

گرچه ــتند. كه چنين طر هايي فو لعا خو بينانه هس

يي تومبيل ها مد شد ست، تكنولو باعث فزيش كا

نس حفاظت محيط يست)، ) EPA ــا گز ما برس

هه سايل نقليه مر نسبت به ــوخت ميانگين مصر س

جو بهتر عمل كر قع با ــت. ۱۹۸۰ فزيش يافته س

ــوخت، تومبيل ها نيز ــيد نر س ها بير كش موتو

تومبيل ها هيبريد سنگين تر سريع تر شد ند. مو

شيل باشند نيز بايد گفت كه مسئله باتر ها مي تونند پاشنه

ستا ما) عال بر ين (مرجعه كنيد به: ميليو ها بمب

طر خو بينانه ليند فر شد ست كه با تركيب مسيرها

، ــم هايي مثل قا باكتر گانيس ــمي موجو متابوليس

يند تبديل ساقه ها به تانو نسبت به شريط فعلي به هي فر با

نشگا يا فزيش مي يابد. تحقيقا خير ميز بسيا

هد كه حتي ين مسيرها متابوليسمي هم MIT نشا مي

مند بهينه سا ند. ميد ها سيد به با كافي نيا بر

ميانه، به سر نفتي خا پهنا گياهي به جا ميد ها پر

نكه مو ــه فو لعا جذبي ست. ما بر طو يقين نديش

ها مقطعي بر يستي چيز بيشتر سوخت مو نيا كا

تمند جر شو باشد، بايد برنامه تحقيق توسعه بي نهايت قد

تا ين تكنولو به نتيجه برسد.

، ميشه ماشينمو بزنم به شا بنزين تمو كر ، تومبيل ها هيبريد تاكنو ــتين ما توليد نخس

ند باتر ها كمپاني ها نگشت شما بو ند كه سعي كر

قع تومبيل ها بز تر تومبيل هايشا ستفا كنند.

لكتريكي جي ها مستقيم هيبريد بيشتر كه به خر

خلي كا متكي باشند بر پايه تركيبي باتر موتو حتر

تومبيل ها هيبريد كه لكتريكي كر قع مي كنند.

مر لكتريسيته تنها شريط ضطر بسيا كوتا قطع

ستفا جر سوخت يا به عنو كمكي بر موتو بنزيني

هد كه بتونند مسافت ها كوتاهي مي كنند، ين نويد مي

تنها به كمك نير لكتريكي طي كنند. سا گذشته يد

تومبيل ها هيبريد Plug-In (عبا Plug-In مو

ستگا هايي به كا مي كه تنها با تصا شاخه به پريز

لتي محققاني به كا مي فتند) توجه بسيا مقاما

نندگا بتونند به گر ست كه معتقدند به خو جلب كر

نه حد پنجا كيلومتر به كمك لكتريسيته طو متوسط

طي كنند، ميز مصر سوخت به طو چشمگير كاهش

خوهد يافت. محققا منافع بيشتر حفظ منابع بنزين

بر تكنولو نوين تومبيل ها هيبريد متصو مي شوند.

خير ــي مي تونند به عنو ــع ميليو ها تومبيل برق ق

، نقش تثبيت كنند بر شبكه بر با كنند عظيم نر

هند. ما ها شدني ممكن تر جلو يد منابع نر تكر

ين ۲۰۰۷ شاهد حضو فعا جد غا پاياني سا ۲۰۰۶

يم كه ين مينه بو كمپاني ها بز تومبيل سا ين

يك شد ست. ميا كمپاني جنر موتو به توليد نهايي نز

كمپاني جنر موتو پس كه به خاطر توقف خط توليد

نتقا قر گرفت، نمايشگا لكتريكي EV-۱ مو تومبيل

ــا ۲۰۰۶ پر ــمالي س مريكا ش تومبيل بين لمللي

(Volt) لت لت لكتريكي خو موسو به شو مد مفهومي

شت. ين تومبيل مفهومي جديد بر پيمايش ۶۵ كيلومتر بر

، خير مي شو ــر كه يك باتر بر شبكه سرس

نرتو بنزيني ستفا مي كند. مسافت ها بيش ين نيز

ــا باتر به عهد مي گير كه مجمو مي تو ظيفه ش

تومبيل مسافتي ين با باتر كامال شا شد با بنزين پر

. مالك ين تومبيل مي توند بيش هز كيلومتر طي كر

سترحت يا خو شبانه شاخه خال سفرهايش به هنگا

ــش ساعت نيم كامال لت به بر بزند تا ظر ش ــو ش

نرتو بر فرهم كر تو لكتريكي . ميز مصر شا شو

ظها ــت. بنا به ــد ۴/۷ ليتر هر صد كيلومتر س ح

نرتو بنزيني نها بر فز ليل نمايندگا جنر موتو

يت ــر بز ترين محد مد ب ــه مد مفهومي جديد فائق ب

قع . نها بو تومبيل ها لكتريكي قبلي شا يعني بر كوتا

ليه EV-۱ طي كر كمتر بيشترين مسافتي كه مي تو با مد

با بايد EV-۱ هشت ۱۵۰ كيلومتر ست بر حركت

. لت قر ساعت تحت شا با جريا ۲۲۰

لت باتر ها لت ــو عال بر ين مد مفهومي ش

ند يك سو باتر ــو كه به ــتفا مي ش س - ليتيو يو

سيد-سر مو ستفا مد EV-۱ فضا شغا مي كند،

خير نر هر يكسا ست. حالي كه ميز

لت نمونه تومبيل ها هيبريد ست كه به لت شو

ند. نمونه ها هيبريد متد هيبريد سر شهر

مثل تويوتا پريو (Prius)، تومبيل مي توند به كمك موتو

نها حركت كند. ما بنزيني، موتو متكي به باتر يا هر

تبا مستقيمي بين حركت چر ها نو هيبريد سر هيچ

با ين موتو تنها بر شا جو ند موتو بنزيني

ــا به كا مي فتد. يكي بز ترين برتر ها چنين باتر ه

سيستمي ين ست كه هر منبع لكتريسيته مي تو بر

يو يگر پريز بر . به بيا ــا باتر ستفا كر ش

يزلي، بنزيني نرتو گرفته تا لكتريسيته توليد شد توسط

ــد تومبيل، همگي به عنو منبع شا يا لكلي نصب ش

قع مصر بسيا پايين سوخت قابل ستفا هستند.

نرتو كه ثابت كا لت ينجاست كه لت ــو ش

مي كند مقايسه با موتو كه بسته به شريط كم

. يي بسيا بيشتر برخو خوهد بو ، كا يا مي شو

غا پاهايي مثل چين ياال متحد باشد. تنها ــيته به يژ كشو ــنگ بر ساليا مي توند منبع بز لكتريس غا س

غا سنگ حجم عظيمي غا سنگ نسبت به ساير سوخت ها بو ست ما مشكل ينجاست كه سوختن يژگي

گي هايي به شد لو با تكنولو ها نوين بر كاهش چنين كسيدكربن مي كند. حالي كه تحقيقا

، . ما حقيقت ين ست كه تكنولو ها خو موجو ين با مثل تبديل كر به گا يدنت بو حمايت مي شو سو پر

شته باشند. ين غا سنگ كسيژ خالص ها تجزيه كسيدكربن مي تونند ثر چشمگير ند سو

ستا سياست مد قر گرفته ست. نچه به عهد محققا باشد غا سنگ بيش برهه به نظر مي سد پا كر

ستا ما ميليو ها بمب - ليتيو ساخت كمپاني ها سوني شا كه گوشي ها عبا ها يا نكته ها يمني ميليو ها باتر يو

ست همين حو بو كه نو ند، باعث شد مسا باتر ها كانو توجه قر گيرند. كامپيوترها همر به كا مي

، ند. ين باتر ها نو عال بر من تر بو نيا حرفه منابع تغذيه با كر - ليتيو شا به جديد باتر ها يو

جو تر بو نسبت به نو مر مو ستفا كامپيوترها گوشي ها همر بسيا پرقد تر نيز هستند با

يژگي ها برتر باعث شد تا نظر توليدكنندگا نبو تومبيل ها هيبريد ند. تما ين عمر طوالني تر نيز برخو

مينه علم مو سا جا مد ست Plug-In، ين باتر جديد بسيا جذ جلو كند. با ين حا پيشرفت ها به

. خير فزيش طو عمر باتر ها همچنا حكايت بربر كر ظرفيت

تكنولوژى

Page 147: Shahrvand Emrouz 01

فوتبالهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

هان ير ۱۵۰ گفت گو با محسن صفاي فر با تعليق فوتبا ش ۱۴۸ گزي سا ۸۵ ير جا جهان ۱۵۶ عل ۱۵۴ حاشيه ها

ام جا جهان فقط . پس نا ير بو سـا ۸۵ سا سخت بر فوتبا م فر ما حاال شريط ير ناگها به قهقر ببر ه فوتبا اف بو تعليق ا به بهترين يم ميد ند ما هم ا م نتقال ميته ر

نيم. حت تعليق عبو نيم به ه بتو ند ن تما ل مم شضا معطريا س: ع

عبو تعليقعبو تعليق

Page 148: Shahrvand Emrouz 01

فوتبال۱۴۸هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

ياست علي با خيلي ها فكر مي كنند فوتبا ير عه تعليق ما . پيشينه منا عه تعليق شد ما منا بر ساما ئيس سا ه ، نجايي به محسن مهر عليز برمي گرسيو ها ــنامه فد ساس لت محمد خاتمي با تغيير ما ئيس سا ه طي ر ــي تبصر به ضافه شئيس ه بخوهد تو بو مي تونست هر گا ند حق ــن ين محس ند. نا نتخابا بر منتخب مجمع سيو بر ئيس فد ــد بر تغيير ۲۳ بز ش مهر عليز ه حاميا خو ميته ملي لمپي ماندهي نتخابا بز سا

بگما .ــنامه ميته نتقالي تغيير ساس نوني محمد خبير عضو ليل تعليق فوتبا ما مهر عليز مهمترين سيو فدما ما مهرعليز ساسنامه كه ند: ” ير عنو مي ، تغييرتي يجا شد بو فيفا سا شد بو ــمي به فيفا هاشيد يد مغاير با چيز ست كه قبال ــما مي گفت ينكه شــ نبو ــت. صال گر جا جهان مخالف با صو فيفا سشت ير قبل جا جو نم ــا غر بر حذ ير فشجهان محر م شد، ما فيفا نم خوست مطابق با خوسته ها ند بر همين همه چيز به بعد جا جهان ــر عمل غ

“. ر و موا با محمد عه علي منا

ير جمعيت هو ــي ما نظا مهندس عضويت سائيس جمهو محمو حمد نژ نتخابا شو شهر تهر نت عمر شهر تهر تمريني بو بر پس معانت ؛ معا ــت به جا ماند لت نهم. هم تنها پس به كابينه

ما تربيت بدني. ئيس سا ئيس جمهو شكا شد. حضو محمد علي با ين جا بو كه تناقض . با ين با تا كر شي بحث مدير غيرزيت ه مهندساني با گريش صنعت سا ها مر تفا ند ين با مهندسي با گريش عمر ر مديريت مي مد علي با نيز به مانند تما نتصا ها . شد بو. هنو چند مدير سياسي بر با چالش هايي همر بوه ا ماهي حضو نگذشته بو كه محمد شت با طر تغيير ساسنامه يه فيفا جيب برگه خطاميل شي ت ه تنها پيشينه ، محمد علي با فوتبا. ينجا ر بي بو با چالش موجه ساختما باشگا يرنيا ــا ير پس مقدمه عه تعليق فوتب ه فصل منا ــو به طي سيو فوتبا مهر عليز بر حاشيه ساسنامه فد ، يد بو ــر خو محفو خالت مو فوتبا ب ــق حئيس سابق نت ين معا ه پيش شر شد. مهد قدمي با نيز ــي لت عل ــت ش بر عهد ا بر گرفت برگه خوست محمد تما با ا شما قا محمد ا نوشت: ” يه فيفا به محمد خطاه فوتبا ير به صو مجمع لجزئر بايد بدنيد قع پاسخي بو به گفت گو ها ...“ ين پاسخ تند نمي شوند فيفا ه گفته بو انش ي ا نز سانه محمد سيو فوتبا به طو مستقل شو ير خوسته فد

نش لبته بعد خالتي ندشته باشد. لت هيچ سيو ــتقال طلبانه فد س ظها ما به ــا تند سه پوشه برنامه تيم ملي جا ا بو ، ين محمد فوتباير بغل جلسه چند ساعته با علي با جهاني . پايا سي كر سيو جا جهاني بر نينش برنامه فد معاه ا حالي ؛ گا س يا ين جلسه همر بو با ي عت ه ست گرفته بو با علي با پوشه مطالب خو ديگر ــي با ي اس بين ع خو تن به بو به

. ند. ين ما همه ين جلسه نبو ست حمد نژ به تمرين تيم ــو ئيس جمهو محم ه ماني اپشن ها به عنو ” ه سمي مد لبا نيمه ملي شي ن “ معر بو تن بير گرم حمد نژپو پنالتي ر به برهيم مير پوشيد همر تيم ملي تمرين ه ــه گفت ــانيد ب س ئيس جمهو ــو به ا خ ،ما سا ــوئيس بر علي با با سفر تيم ملي به سن ه نيز لبا گرم موفق نيست... حمد نژ ما علي با ا ر بو به ميا جمع نفر خو با ــي به تن شيشا گو ر با لحني عاميانه گفت: ”شما به حر عو ئيس جمهو پاسخ خوست ين ماني به با نيد...“ علي با ما به ي فتا سا ا بعد سر ه گفت ست مايه تي ما ين تا . سيو ستعفا ــاليانه فد مجمع سما شد تا بالفاصله با ين ستعفا موفقت كنند مدير ساا محمد له محمد ه مجلس نز مجا ينجا بو ــا ما با نظر گرفتن ــد. . علي ب با پر بر ش علي ا به جا ر تا تيم محمد مصلحت بر حسا خو غلبه هد: ــي مو توضيح ــي بر تا بعدها گفت گوي جهانيم ر نا مي ه گر قبل جا جهاني بر ”بحث ما ين بو يم بهتر ه گر ما بو گر تيم نتيجه نمي گرفت، مدعي مي شدند

نها ببينند...“ . خوستيم همه نتيجه مديريت بولما ه علي با به نها ما باعث نشد نز سخت ميا ير ي تحوال تيم ند. نز بر نظا بر تيم ملي سفر نا سايه نا مني باال سر خو ببيند... تا با نظر گرفت تا ما پس سو نين سا نگوال كه شو معا يد با ــو س

كا عز كند. پايا با محمد تعليق

ــت. فاصله ش مه كا علي با ما هنو ختال خر پاييز نزعي سخت ميا ها ما لين ــتا تا نيمه تابسبير ه نامه معا ا گرفت تا ين ما محمد ساو ا همه چيز بر چند س ل فيفا به محمد لت فوتبا پس خالت ليل ــيو جهاني به س . فد برما (به ــيو منصو سا س چندين نامه نگا نه با فد) بلكه با محمد سرپرستي كيومر هاشمي معا علي با، باالخر كليه فعاليت ها فوتبا ــا كا مدير معز فوتب

. كشو به حالت تعليق با ماجر شد. ه باالتر محمد علي ينجا بو سي نها ه مسئو با ئيس جمهو محمو حمد نژ بر يزني عو طرفين ماجر مشغو ست با ياست جمهو

. ين سا نه فقط ــا عجيب غريبي بو سا ۸۵ سفوتبا ير جا جهاني فتضا به با ين چنين پا با به فوتبا با شد، بلكه ، يو مصطفو هايي چو سيو فوتبا ير هم همه فعاليت ها بين لمللي فدستقاللي ها ــريطي كه خر سا ش ــد محر شند، ما مي كر سيا شا بر حضو ليگ قهرمانا خوما فوتبا باشگا ئيس سا ناگها با هنرنمايي مديرعامل يخچه فوتبا ير ثبت شد ستقال يگر تا ين بر يكنانش نتونست ليگ سا مد با ليل تاخير به ــبب مي شو نچه س ــيا حضو پيد كند. ما س قهرمانا ، سا ۸۶ سالي متفا بدنيم حضو ميد ــاعا نا ين سياست محسن سيو فوتبا ست كه با كميته فدــد. صفايي فرهاني، متفا بدنه حاكم بر فوتبا مي نديشست كه بيشتر كه متاثر صفايي فرهاني هايي نيا طر خو باشد، مي كوشد جها پيرموني خويش ندگي تغيير بدهد. هايي كه بر لحظه به لحظه صد حركت مسير ند همو مديريتي شا برنامه بيني ساعت به ساعت ــو با با ــت هستند. ين مي ش ســيو فوتبا (۱۳۸۱-۱۳۷۶) فهميد س حضو فدــيد بدنه پوسيد فوتبا كشو يد كه چگونه مي كوش ، تد ستمر مي نديشيد تغيير بدهد، چگونه به برنامه يزهه به جايگاهي ير كژ ــت فوتبا چگونه مي خوساليلي (كه ها مطلو سطح بين لمللي برساند. ما به ند گفت گو ختصاصي با همين شما هفته نامه شهرفت لبته ثرتي مثل نگا قتصا ) فوتبا بيا كرتبا موثر جي، جه يك خا ، ستفا مربيا توسعه ها بين لمللي، سالم سا محيط فوتبا به جا گذشت با نهاــتند، فوتبا ير نس ثا ين ثر قد مي كه گر

سيد، نمي سيد. سا ۸۵ به ينجايي كه ــت چند ماهه به گش قا صفايي ينك با ــا همين مــت. ينك يگر س ــتن ثرتي نبا برجا گذش ــا به فوتبــت كه ــنامه س ين ساس ــتقيم تد ــئو مس مسست ــنامه كه قر ساس . قم مي خو ير يند فوتبا قع لت بگير به صاحبا ــا حاكميت فوتبما هم لبته خو ــگا ها هستند بدهد. خويش كه هما باشساسنامه ين لتي هستند ينك ــگا ها ين باش نيم مي ين با به ، چر كه لت بگير ــا ختيا فوتب نم توند سيو ئيس فد ما به تنهايي ئيس سا جا ين كه تخانه ها صنايع ــا ــا تعيين كند، بايد البي ب فوتبــپا بسيج نير ــا نفت ... فرماند ها س كشلت ئيس همسو با نتظامي (صاحبا باشگا ها يرني) ليل حاكميت فوتبا سيو بنشاند به همين ياست فد به ــت بخش خصوصي نمي فتد. ما ما مي تونيم س حاال حاالها مي جنس صفايي فرهاني نتظا بنشينيم كه به ما تكيه بزند به باشگا ساال ياست سا بر صندلي بينديشد به خصوصي سا به ين معتقد باشد كه فوتبا - كه شايد خيلي بايد ها فوتبا كنند. نباشد- ين ساسنامه كا خو مي كند. ين يعني نبايد يژ باشيم، حاال همين يبهشت ۸۶ منتظر تفا نتخابا

شته شو كافي ست. كه گيوتين تعليق سرما بر

عبو تعليقير ۲۲ ير تعليق فوتبا تعليق فوتبا

فت ير به قهقر چگونه فوتبا v² dÐ vKŽ bL×

ئيس قا گشت باير ۱۱ ير تعليق فوتبا تعليق فوتبا

vÐdŽ dO «

Page 149: Shahrvand Emrouz 01

فوتبالهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۱۴۹

يگر علي با علي فع تعليق فوتبا ير شد. سويي بر ا با تندترين لفا مو ه جلسه خدحافظي سعيدلو ا فتند محمد ئيس جمهو ، نز عنايت قر گرفته بوسمي ند. منابع غير ر مسئو صلي تعليق فوتبا ير معرفي تا تي سو حمد نژ با نش ها متفا خبا خو يد همانطو : ”بر ه به علي با گفته بو ند. جمله ين

نيد...“ نيم، عمل مت مي ند هسته مقا ه پره به علي ه خبرگز فا ليل بو ــايد به همين ش ، ــت سلسله مصاحبه هايي با هالي فوتبا يك س با نزــته مت مقابل خوس ــتا مقا ... خوس نمايندگا مجلس تي پيشنها ما تا ها نامعقو فيفا شد. ما ساير ۳ . فيفا نامه تعليق فوتبا ر جر ن ئيس جمهو ر ئه سيو فوتبا فت به فد ا نيز بر بر ه. بر ير نا بر بو فع تعليق ــه ه به عنو نقشــا بر فت تعليق فوتبا ير ــه تنه طبق ين نقشتي كه تركيب مجمع سيو فوتبا به صو صال ساسنامه فدما به ”كثريت ــا كثريت مطلق به نفع س ــت حالليل مناقشه ه مهمترين . موضعي موكرتيك“ تغيير يابد بو

. لت فوتبا خالت ؛ تعليق فوتبا ير بو . ــد بو يگر نيز مطر ش ــته نا ين موضو ۲ خوس ه ند فوتبا ير ستقر يك كميته تعديل يا عا سا ما برخي نمايندگا كنش تند مسئوال سا ــت گا نخسخالت فيفا به ليل ين موضو به ــالمي به س مجلس شو

شت. مسايل حاكميتي كشو به همر ه به مقر حقوقي فيفا ما تيم مذكر كنند ساسيو فوتبا سفر لت فد خالت فا ــل بر كس برصفي ضا ــد. حميد ، حدقلي ترين گزينه برگزي ــو ر بكيومر هاشمي چانه ني ها خو با مقاما فيفا بر ين نكته لت ست باشگا ها ير متأثر شتند كه فوتبا تأكيد جه كشو يك لتي ند طبق قانو بو حاضر ليگ برتر خو . بخش لتي هزينه مي شو ها مدها نها صد سيو فوتبا كا نتخابا فد ــا حقوقي فيفا ما معتقد بو ستي كه تركيب مجمع شته، به صو موكرتيك ند ير بايد

نمايندگا متشكل كل فوتبا كشو باشد.ما فيفا منتهي به تغيير تفاهم جلسه تيم مذكر كنند سالت نها فوتبا شد. خالت نها ساسنامه حذ بندها ما حفظ بسيا تال مي كر . كيومر بندهايي كه سار ير با فيفا بر نهايي شد توفق هاشمي سرپرست تيم مذ، پس نهايي سل پيمو بو يخ بر - ها مسير تهر باياست محمو شد توفقنامه با فيفا شو عالي به ئيسه سمي طر هيئت ئيس جمهو نامه ، حمد نژسيو فوتبا ير تنظيم كر كه بندها ۱۷-۱ ۲- فد

سيو فوتبا كنا نامه . لبته سرپرست فد ۱۷ تعديل شد بويخ كا نيز با خو به ، متن ستعفا سيو ــمي فد سخالت نها ها گا با ه به گفته منابع ــتعفايي س . بر بوها ها بر توضيح به نها ا با ه ــي حالي منيت

. ، نوشته شد بو ر منيتي مرجعه هاني عاليجنا صفايي فر

حه مذكر با بالتر بن هما به حضو صفايي ند تعليق فوتبا ير منجر شد. گفته مي شد گا به پر ناخوصفي، معا فوتبالي حه با توصيه ــفر يك با صفايي به سصفي پس كه مو جه صو گرفت. مو خايپلماتيك يزني يت يافت به ئيس جمهو مامو جه توسط خاير چو توفقنامه ما چا . صفايي فرهاني با فيفا شوه فت تعليق فوتبا ير با فيفا طبق بند ۲ نقشه بر ميته بي طر ميانه تما مو ه خوسته شد بو ما نتخابا بر عهد گير سو فيفا جريي فوتبا ير تا

ــيد. تركيب ۶ نفر كميته نتقالي يا س ميته ــت ين ياس به عضا طبق تي بو كه ۳ نفر ئيسه موقت به صو هيئت ما معرفي شد ند به ــا توفق صو گرفته طر سما ير نتخا شدند ۳ طو سيستماتيك كانا ساه محسن صفايي يگر با نظر فيفا ميانه گزينه ها يرني نفر ند. حضو صفايي فرهاني، حسن خبير غفا عضا بوليل ين ما موجه شد. ــا ين كميته ما، مخالفت ست جنا شتن صفايي فرهاني جبهه مشا موضو هم قر ما . حسن خبير لت نهم عنو شد بو ــي مخالف سياســي بعا جديد حضو صفايي فرهاني گفت گويشت. ند: فيفا بر خو ستداللي گو مي ميته نتقالي باما نتخابا مشخص نها ين بو كه شما بياييد ــتدال سنتخابا شركت كنيد به صفا فرهاني فرصت بدهيد كه

“. كند صفايي گفت كه من نمي خوهم كانديد بشويومر هاشمي جلسه ه ليل بو ــايد به همين شما با حضو خصوصي مو صفايي فرهاني مخالف ساست : ”به مقاما فيفا گفتيم صفايي فرهاني سياسي گفته بوه شما هم ند نها هم پاسخ شما مخالف حضو سياسيو

يم...“ ميته مي سياسي هستيد، بر باالنس مه به حضو صفايي فرهاني ميته نتقالي ين عضو ــت كه ميته نتقالي مي گويد: ”پس ين فيفا صفايي خوسعضو ين كميته بشو هم به سختي پذيرفت. فيفا هم گفت كه گر صفايي به همر من غفا حضو ين كميته قبو . پيش حضو صفايي نكنيم كميته خا نتخا مي شوشت ها كه بيشتر سياسي بو مخالف حضو بو ــر بر يكسليل نگيز سياسي ندشت. بعد كه قع حضو صفايي كه سيا فيفا سيو فوتبا يكر كنفد ما متوجه شد ين سا

“. ست با حضو صفايي موفقت كرختيا بتد با چالش حد ــا نتقالي ما هم ميته ميته بد ه خو موجه شد. صفايي فرهاني نش نشا يد، بالفاصله به شريط موجو ختيا مي ــو فيفا منصو شد ه س ميته يگر پس عضول بر سر نحو ند. مهمترين مش ر ند، جلسا تحريم بوه ن ــو مصطفو پس ي . ــيو فوتبا بو س فده بر سيا ني با پس چند سا خانه نشيني به ييد عجيب ، ند بو ــايه ف ــو س ش تعليق بر فوتبا ، صلي ترين ــيو فوتبا شد بو س ل فد بير با علي با له . مجا ما بو ــا ــه صفايي فرهاني با س مو مناقش

نتقالي ختيا كميته ــر بر س، با جلسه ــيو فوتبا س فدــن ، مير خا محس علي باــي طبقه چها صفايي فرهانــاختما مقر مديريت ســيد طرفين س باعث به تفاهم ه مصطفو ــد ين ش شد فت . محمد ــيو فوتبا س فدــن مو مي گويد: ي خبير ظايفي ” تفسيرها مختلفي كه فيفا بر عهد كميته گذشته شت. يكي سه بند جو بو . بحث فقط ــيو بو س فد. بحث ين بو كه مصطفو نبوسيو ــش نفر بايد فد ين شجع به بسيا ند. مي كرمسايل جمله مصطفو بحث ما ين بو كه ــا شد. تفسير سكميته بايد تنها بشيند تا

ــكل يم كه ين مش ين بكند. ما هر چه كر ــا نامه تد سست ما خا شد تا ينكه مالقا ، نشد كنتر حل شوها ــتر كا . بيش ــكل حل كر علي با فرهاني ين مش . ــيو بو س بير فد جريي هم بر عهد مصطفو به عنو نتخابا ين بو كه مصطفو مي خوهد ما چو نظرما فتن سيو خال قانو ست نش فد ، بو ــو كانديد شبطي به ختالفا قديمي مصطفو فرهاني سيو فد

فت.“ فتن مشكال بين ندشت. بعد لت با فيفا تركيب مجمع چالش نها

لت خالت ــد ــا بر ينكه ع فتر حقوقي فيف ــا عضعضا مجمع جريي پيد كند، خوستا تغيير تركيب ضمانت نتخا ند ند. مجمعي كه حدقل سيو فوتبا بو فدئيس ماندهي شد ــد نه ينكه كثريت سا موكرتيك باشسيو فوتبا ميته نتقالي فد نتخا كنند. پس حضو ه به گفته ين ساسنامه جديد بو ــي تد س ت، بر لين حريمته ئيس ــيو نايب س ــمي، سرپرست فد كيومر هاشند. چالش ما يب جديد تا ۷۵ نفر فريش پيد مي نتقالي تربطه يين نامه جديد نو ، چه مهمترين قسمت مه هنو

لت با فوتبا ست.ــا ه نش ند ــا مي ته ش خبير ين مو به نجريي فوتبا ــو م خالت ما ــا عالقمند سلتي ست. يگر همه چيز هايي مثل ما تا سا ست: ”كشولتي هستند. با باشگا ها هم كه به مجمع ضافه مي شوند همه ند. من گفتم مسئوال كه صحبت مي كر نگر ين مسئله بوين ها پيشرفته ساسنامه تد ــو كه شما بياييد مثل كشتا بكنيد. كنيد كه خوسته ها فيفا جابت كند، ما كا خونتخابا ها عربي مي يند ــو مثال شما فكر مي كنيد كه كشهند حتي جلسه ساسنامه شكل مي نها ند؟ نه مي گذلت همه كا ست تا ــو ما هم هم برگز نمي كنند. كشصل ۴۴ بخوهد كشو ما جر بشو سالي طو مي كشد. يگر ست. چو ما بر سا يكر ما ساسنامه جديد گي قابليت جر شد نيم ين ساسنامه به ين سا مي لت . هم كنو بايد منتظر باشيم كه نامز مو حمايت ندلت ــد. كسي كه با خوهد نمي توند غير ين باش

هد.“ تعامل ند نمي توند فوتبا كا نجا يگر ميا ه خو مي توند چالش ته ست ين هما نما تربيت بدني هيچ گا ه سا فوتبا ير فيفا باشد، چر

. عالقمند خو به فوتبا تاثيرگذ بر نمي گذ

Page 150: Shahrvand Emrouz 01

فوتبال۱۵۰هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

قايا سـت يا بـا با سـخت تر قا علي تعامـل با مهرعليز هاشمي طبا؟

با خيلي كا ند چو خيلي با تما ــن با علي مماني كا بر قتي كه با سا ست. . كا ما موقت ند. ما ما تما ــا يك برنامه يز بلند مد با سا ســت هيچ گونه برخو يم طبيعي س مر ند چو كا هايي يز كا با برنامه نه ندشته باشيم. بنابرين ــا كنم. لبته هند من نمي تونم قض نها نجا مي ــه كقا هاشمي مو تفاقا گذشته مي تونم ظها نظر كنم. با ــمي ين بو كه هاش ، علتش هم حت تر مهرعليز بوشت مشكال ــتر مديريت سابقه بيش . سيو فوتبا بو نست. نگرني هم فد بهتر مي جو مد من قضيه كمي فر مي كر فضا بهتر به با مد من هم ــز هم كه خا . مهرعلي مد بوليل شناخت مد كمي با كا كر طبيعي ست كه به حت كا كم يشا ما خيلي نمي تونستيم با همديگر

. بكنيم نهايت من كنا گير كر؟ سيو مهرعليز بو ليل كنا گير شما فد يعني

ــتند كه ــتقلي هس ــيو ها جاها مس س نگا من فدسيو فعاليت ها حرفه فني بخش مختص هما فدما مسئوليت سياست گذ بر عهد ست. سايژ ــو به بايد برنامه ها كال مجموعه كشها جها سومي كه بخش خصوصي نمي توند خيلي كشوشتباهي هنيت ير يك لي ين كند. ــد، تد فعا باشما چه قبل نقال چه يجا شد كه ينجا ساــت گز حيا يجا بعد نقال به جا سياسسيو ها ــتر مي يد عموما كا فد فضا بر گسهمين سبب خالت مي كند كه كا فني ختصاصي هست ند مطلوبي پيد كند سيو ها نه مي شو كه مجموعه كا فدبطه سيو يك ما فد نه پاسخ گو باشد عمال بين ساطالعي، ليل كم ما به جو مي يد. يعني سا نامناسب به سيو هم سيو فد خالت فد فكر مي كند كه حق ما ست كه مي خوهد سا كه پي تامين منابع مالي

هد. همين مسئله بگير به بخشي ين خوسته ها تن مي ما گر سا مسئوليت لو مي كند. فكر مي كنم كه شد باشگا ها فرهم مي كر مينه مي مد كمك مي كر شته هايي كه يز ــا با طر برنامه ش باشگا ها خوــريط جغرفيايي ــتيم به لحا فيزيكي ش نها مي تونس ند شا شناسايي مي كر شته باشيم خو ــبي مزيت نس. كا شا پا خو بايستند بهتر بو مي تونستند خو . ستر ما نبو نجا ند، ها يگر كشو كه ما مستقر شد فتم تيم جديد سا هم كه من فوتبا قع نو نو بو من چو مجبو بو بو كه به پنج سا قبل كه شر كر بو برگر ترجيح كنا بكشم يك هما سيكل قبل تكر نكنم. ما نبا يم كه مي تونستيم به سيد بو ما به شريط مطلوبي خر من يم كما ينكه گر شما برنامه سا ــد بر شسه نبا تاسيس ۶ هز مد ببينيد متوجه مي شويد كه من به ــيو س يگر با فيفا كنفد . طر ــر بو ي فوتبا مو مربيا يم كه كال ها سيا توفق كر بو فوتبا ينه كر ين نو فعاليت برگز ــا بر نها ير ســتيم، گش با به پله ما با يديم كه قتي لي كنيم. ليل با ين فريند تكر نكنيم. به همين ترجيح كه ند بهتر يم كه فكر مي كر يگر سپر ستا فوتبا به

ما مي تونند كا كنند.با برگشتيد؟ بن هما شما خوست؟ چه شد

بط ند نه، برگشتن من كامال موقت ست صال به ين خلي فعاليت كنم. ال هم با بخوهم فوتبا كه من نها گفتند شتم ليل مالقاتي كه با بالتر بن هما صرفا به . من مد خل مي يد، ــي قطعا تيمي غير كه گر تو نباشخل بيايند به ين ــاني كه مي تونستد نها، تما كس به شتند كه يا من صر نها نپذيرفتند ما پيشنها نتقالي بر عهد هي خا بيايند مسئوليت كميته يا گر . ــت به كشو س ين كمكي يد بگيرند. من هم نهايت يد به لحا ملي هم جايگا مناسبي نيست كه نكه ضمن هي بير فوتبا ما يا ما محر بشويم يا بپذيريم كه گرليل به صو موقت قبو كر كه هديت كند. به همين تر بتونيم نتخابا ين كمك بكنم ميد كه هر چه ــا نتخابا كا برگز كنيم تيم جديد كه بر س

مد بتوند كا شر كند.بتد با چه مشـكالتي همر شد؟ما شنيديم كه كا شـما با گفته فوتبا سياسـت حمد نژ به علي قا

... ير با حر فيفا نر هسته پيش بگير قا حمد نژ بپرسيد. نم. ين بايد خو من نمي نم نم. تنها مي قايا بو نه مي من نه جريا مذكر ــد بعد كه فيفا من ــا خيلي طوالني ش كه مذكرتششتند كه من نباشم نهايت قايا صر ، پافشا مي كرند تيمي كه طر فيفا مامو نها قبو كر كه فيفا نپذيرفت، نها گذشته شد بيايد كا نجا بدهد.من چيز كه بين

بي طال هستم.ليل بطه شـما با بالتـر بن هما به خيلي ها مي گويند

سـيو نتخابا فيفا كنفد يـن حمايت شـما سياست... فوتبا

گر ــت. ما س ــيو ملي همين س ــه يك فد ظيف صال شته باشيم بايد مي خوهيم يك صحنه بين لمللي حضو ــم ين حضو يعني چي. من بر خال عد كه عتقا ببينيــا يكسر مكانيز ها ناصحيح س بط بر ين ند كه ــت. تجربه ساله ــو معتقد ينگونه نيس برقر مي ش

قتي كه ما به سمت قيقا ــيو نشا كه س فيفا كنفدنها موقع مهمي كشو حمايت يم نها بر بطه تعاملي با ــد. بله، من نتخابا بالتر فعا بو نتخابا مي كننيا بر حمايت بالتر قت سيايي تاثيرگذ بو غم مخالفت نمايند كر جنوبي تونستيم .ما به صر كريگر ــيا پير كنيم. با س چهل يك بر چها بالتر شته باشند سيا سخنرني كنگر فيفا قر بو كه نفر خرين سخنر ند قت ير هند كه نهايت به فا بالتر عملكر مديريتي ــو به ــر ير ب كنگشي كه سو ــخنرني كر با توجه به مستند گز سنمايند ير قرئت مي شد حاضر با قطع كر سخنرني به

ختند بالتر هم سرنجا نتخا شد. تشويق ير پرئيس قبلي ــا جابه جايي ب ــن هما هم ما مو بئيس قبلي يم. سن ، تال گستر نجا سيو كنفد. جلساتي گذشته بو عموما جلسا شركت نمي كرهم كه شركت مي كر صال فعا نبو نتيجه ير پيش يم. سيايي صحبت كر سيو ها ــد با خيلي فد قد ش

فتم به خاطر مهرعليز فوتبا ير ۳۳ ير تعليق فوتبا تعليق فوتبا

ــلو قر ــن صفايي فرهاني يك ش ــا محس بگاني تهر يم. سه نتخابا تا با گذشته بوــت هنو تب تا نتايج ين نتخابا مي گذشلين سئو كه پرسيديم تا فهميد با خبرنگا . بوبه ــي طر ست، تا لحظه فكر مي كر ش

خبرنگا قتصا نشسته ست.ــربر AFC مضا بن ــز نامه با س ميشت كه هر چقد سر كشيديم، چيز جو هما قيقه كه مصاحبه گذشت يم. چند نيا سر يم شريط مر ــعي كر ــديم س بي خيا برگه شبيني ــر گفت گو با صفايي فرهاني با ي فوتبا

كنيم.

لت ند ساسنامه جديد نيا به تصويب هيا : هان صفاي فرUO bL²F s ×

ÊU¹d

DF U{

— ∫U¼

fJŽ

Page 151: Shahrvand Emrouz 01

فوتبالهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۱۵۱

. ــئله جا فتا . كم كم ين مس بتد هيچ كس با نمي كريم ــئله قبو كر ــك ين مس يس صل ما موقع هم ــيو س يم كه بايد كنفد نها متقاعد كر ــرنجا ما ســي بشو مر هم مي بينيم كه ين هم تغيير ساسسيو هم جا فتا ــد ست. ين بر كنفد تغيير شــه ير پيش ينكه بخوهد بر خو جايي با كند كسيا ست. همين تعامل نبا پيشرفت تغيير فوتبا به سيو ، فيفا كنفد ــبب شد كه چنين تعاملي بين ير س. مي تونم به جر بگويم حدقل تا ــو يجا بش سيا فوتبا ستي كه مي خوستيم نجا ماني كه من بو ما هر كا سيو موجه مي شديم. بدهيم حتما با مثبت فيفا كنفدند كما ينكه قو برگز جا جهاني فوتسا به ما بوــد گر مي شد ما قت نش بعد هم مي تونم بگويم كه حتما برگز كنند جا جهاني فوتسا مي شديم. ال ين جا سيا برگز ــو جنو شر ملت ها ۲۰۰۷ كه چها كشسيو قو ، نوبت ير بو هما مقطع كنفد مي شو

ليل ينكه پيگير نشد ين لي به كه ميزباني به ير بدهد ما با فينا جا باشگا ها فت. ست موقعيت سيا، با ها مقدماتي نا سيا به ير شد. فينا جوما كه مي خوستيم مي تونستيم ير برگز كنيم. هر بطه منطقي ليل ، بلكه به فاقتي نبو بطه ليل ــا به ينهجو ــريط خوبي به ــيو با ين نها بو عمال ش س فدخر كه قت كنيد، مي بينيد سا گر ــما هم . ش مد بوــيو بو هشتا كال مربيگر گرفتيم س من فديم كه يك ير ــر حرفه توفق كر بو بگر برگز شد بو با توجه به ينكه برگز بكنيم كه سا ۲۰۰۹ همه مربياني كه ليگ قهرمانا مي خوهند شته باشند ما سا جه حرفه ــوند بايد حاضر بشيم ما ال پيش بيني مي كنم كه ما به مشكلي برنمي خويم، حا ينكه گر يا به مشكل برمي خو سا به حتما ما يم لين برگز مي كر ما سا ۲۰۰۲ يم حدقل بيست نفر يگر نيز برگز مي كر يك ــريط بسيا خوبي ند ش ند بو مربيگر حرفه گذ

فوتبا كشو يجا مي شد.كا مربو يـر چه قد به بركنـا تعليـق فوتبا

مي شد؟ــا كر س ــيو ها س فيفا يك كتا به همه فدــخص كر بو ــت. فيفا ين كتا حدقل هايي مش سسامبر ۲۰۰۶ ين ند كه تا ــيو ها ملي مجبو بو س فدــا ــئله به كنگر چها س عايت كنند ين مس حدقل ها ساند به عنو پيش با مي گشت كه فيفا به تصويب عايت سيوني كه . هر فد عال كر ها مقر به همه كشوسيو هايي ال هم فد لبته شايد كر بو مشكلي ندشت لي چو موضوعي پيش نيامد عايت نكر باشند باشند كه خالتي شته باشند طبيعي ست كه فيفا كه برخو با فيفا ما نكر ست. منتها بعد جا جهاني طالعيه كه سائيس ــر كر گفت كه ــت بدني يرنا منتش تربي ، سيو بركنا كر ئيس فد ، ير ما تربيت بدني ــا سئيس ــر كه عال ك ــد فيفا ــريع فيفا ش كنش س باعث

سيو بركنا بكند هما ئيس فد ما نمي توند ــا سجا مشكال شر شد.

ين بو يجا شد يد بحثي ستعفا ما كه شما كه مهرعليز نمي تونست ستعفا شما بپذير مجمع ما مشكلي بايد ين ستعفا مي پذيرفت. چر فيفا

؟ يجا نكر بر فوتبا ما صال ــر كه من ــتعفا من نپذيرفت چ س مهرعليز . متن ستعفا من موجو ستعفايي به مهرعليز ند بوــتعفا . من به هيچ كس س ــت من عال كنا گير كر سين شريط فوتبا كنا گير عال كر كه با . تنها ندمي كنم. نتيجه بر كسي ستعفايم نفرستا تا منتظر ليل . به همين ــتعفا موفقت بشو بمانم كه با ين سسيو جديد عال كنا گير كر ــاختما فد فتتا سين يك مو . ــيو حضو پيد نكر س يگر فد فتم سيو فيفا با من تما قتي كه كنفد . هم ين بو بولت باعث كنا گير شد من خالت گرفتند پرسيدند كه ، بلكه من خو كنا گير كر ستعفا ند گفتم من

ليلي بر فته ــو كنا ــي كه من عال كر خ مان . ضمن ينكه سه ما بعد ين تفا جو ند لت خالت سيو نتخا شد. طبيعي بو ئيس فد نتخابا برگز شد لت بو خالت ما مي گفتم كه ستعفا من با گر من

. خالت مي كر هما موقع هم فيفا ؟ يند نتخا عضا كميته شش نفر چگونه بو فر

چيز جديد نيست كه ــت ببينيد، ين متد ســد. فيفا هر كشو كه شريط ما ــد باش ير نجا ششته باشد چنين كميته مي گذ تا مو به حالت هد ها مهلت مي ند. فيفا به ين گونه كشو گر بتديي باگر مد تفا خاصي نيفتد ين كميته كا شر ــه ير هم عال كر كه تا مي كند. فيفا ين مهلت بها نجا بدهد چو ير قت ين كا ــر ۲۰۰۶ نومبمد ، فوتبا ير به حالت تعليق ها نجا ند ين كا سپس كميته مامو شد. بتد قر بو ين كميته پنج نفر ياست باشد. سه نفر طر فيفا نفر هم سو ير با يكي نمايند ها فيفا. بعد ير عتر كر كه بايد طر ير هم سه نفر عضو ين كميته باشد، فيفا هم با ين مسئله . هر چند كه بر سا قانو فيفا، گر تعد بربر موفقت كر. بعد ئيس كميته حضو باشد طرفي غالب ست كه سو فيفا با من تما گرفتند نهايت سه نفر طر ير سيو سه نفر سو فيفا عضو ين كميته شدند تا فدشته ، تنظيم ساسنامه برگز نتخابا برعهد فوتباسيو تحويل بدهند باشند پس برگز نتخابا فد

ند. شا بر ندگي خو نبا كا بعد به جو بتد شنيد مي شد كه مشكالتي بين طر به

... مدما ندشتيم ما چو ــكلي با سه نفر سا يل مشسيو ما ين نبو كه بند يك كه هما فد موضع ساشتند كه ين بند به صو توسط كميته بو بپذير صر ين بر ما قابل قبو نبو مشكالتي به صو هست. چو

نها ين مسئله پذيرفتند. مد. نهايت هم جولين تصميم مصطفو كنا گذشتيد... شما هم

ستعفا هم مو قبو ــتعفا س قا مصطفو فتند. قع شد

با قا علي بطي به جلسه شما با سـتعفا ين يعني ندشت؟

چه نظر؟جر شـتيد كه بند يـك صر ين جهت كه شـما

كنيد.ــد جر كنيم. بند يك كه يم كه ين بن ــه ما مصر بو بلسيو مي شد . ين بند مربو به فد فقط مصطفو نبويگر ــيو غير ين كميته هيچ كس س ينكه فدختال فيفا با شتم كه تما صر خالت ندشت. من حق خالت ند ما حق ما تربيت بدني ين ست كه سا ساسيو با ين شش نفر ست جايگا ين شش مسئوليت فدئيسه. پس ــت هم هيا سيو س ــت فد ياس نفر هم ين مقطع سيو كند ين كميته بايد فد نتيجه

خالت كند. سيو يگر نمي توند فد كس كت هستيد.حضو شما يكي عضا بلندپايه جبهه مشاين يك ين كميته سـبب شـد خيلي ها بگويند شـما

... تصميم سياسي بوخالتي ندشت كت نتخا من هيچ ال جبهه مشابطي جه نها نكر چر كه به هيچ تي با صال من هيچ مشوليلي ندشت كه من بر خو كت ندشت به جبهه مشاكت تعيين تكليف بگير كما ينكه من بر حضو جبهه مشاكت جا نگرفتم. گاني جبهه مشا نتخابا تا با

Page 152: Shahrvand Emrouz 01

فوتبال۱۵۲هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

كت جه نه مشا سيو به هيچ ما پنج ساله حضو فدسيو فد كت شت نه هيچ يك عضا مشا خالتي ييد تفكر كساني ست شتند. فكر كنم ين بحث ها حضو نها فكر مي كنند كه هر كس هر ند. شا عيب كه خوجايي كه قصد فعاليت بايد همه چيز با مسائل سياسي ــائل سياسي جايگا خو مسائل غا بكند. مســز كه موقع طر ــي هم جايگا خو . چي جريال فوتبا طر مي كنم هيچ ــه مي كر با چيز كسيو فوتبا مستقل ــت. من عتقا فد فرقي نكر ســت هم كنو هم با كه مطالب بايد ين كميته س

يي كه ما قبو مي كنيم. شش نفر بحث شو هر فر كه تصميم ند ير كم نبو بتد تعليق فوتبا ها غر البي ها صهيونيست نسبت فيفا به فشـاين ندختن ئيس كميته جا ند. بر شما به عنو مي ليل مشكل ساسنامه قبلي ست، با كه مشكل موجو به

؟ شو نبوــت ها خيلي مي تونست موثر باشد ما گر البي صهيونيســريط سياسي فرهم ند. ش جا جهاني محر مي كرــت فضا به طو كامل ش ــئله ين مس گي ما پا ، بونجا گر مي خوستند چنين كا ير بو ما حذ سانه . هر قو تر بو بر ما بهتر بو بدهند جا ما عد ليل مديريت بد خو ــت. ما به ش ــتر هم بيشست چا ين مشكل شديم فرصت ها برنامه يز ما

ني ندشت. ها بير بطي به فشا يم ين تعليق هيچ ين مسـئله بر سـر كشو سخت ندختن جا

؟ نبونستند كه ين شا مي ــئوال كشو هم خو مسنها به . بطي به محافل سياسي صهيونيستي ند مشكل نستند كه مشكل سيستم خو ما ست خوبي مي خل قانع بكنيم بعضي موقع ما بر ينكه فكا عمومي

هيم. چنين صحبت هايي نجا مي لت سر كد حاال فكر مي كنيد مهمترين چالش شما با

بندساسنامه جديد باشد؟چو هنو پيش نيامد نمي تونم به پرسش شما پاسخ بدهم.

ست بر سر تركيب مجمع باشد؟ ين چالش ممكن نبا ين ست كه هيچ گر با تركيب مجمع به فيفا خاصي نتوند مجمع برتر پيد كند بتوند نظر خو

. به تنهايي به پيش ببر؟ ئيس مجمع چه طو با

ئيس مجمع كنند جلسه مجمع بر سا قونين فيفا ست ين به معنا ين نيست كه بتوند كا نجا بدهد. ست نمي توند خيلي نفو ئيس تنها كنند مجمع شته باشد تا بتوند طو سا حر ها خو عملي كند. نبا ئيس جلسه ست پس جلسه هر كس مي تنها ظايف خو طبيعي ست كه گر مجمع مسئله كا ند لعا بگذ به تصويب برسد تنها مي تونند مجمع فو ــتيضا بكنند كه چر ين مسئله به حالت ــيو س س فدهد. يگر نمي توند نجا خالت ئيس يد. جريي نيا

تفاقي مي فتد؟ ساسنامه تاييد نكند، چه لت گر لت نيست. ين مقر ــنامه ببينيد، مرجع تاييد ساسلت ــو لت تاييد مي ش ــو ــت كه س ــي ما س خللتي تاييد يا كند ما غير نمي توند مقر يك سالتي ست ما غير سيو به طو مجمو يك سا چو فد

لت نيست. پس مرجع تصويب ماني غير سـيو به عنو سا پس شما معتقديد كه فد

؟ لت ند لتي نيا به حمايت ها مالي ما ها غير ــت. مر بسيا سا لزما ين گونه نيس

لت ها هستند. همين نيا مو حمايت ها مالي لتي ــد ناخالص ملي ما م صد ــا ۲۵ ــو جامعه م كنــا بخش ها مختلف قر ختي نه ــم به صو يا ي هيم هيم. به طو نمونه قيمت به كشا مي مي يم. نه مي پر ها توما عتبا كشو بر ين يا ميليانها مين ها كشا نمي خريم ما مي بينيد كه ما همه لت تسهيالتي هيم. يعني صر ينكه مو حمايت قر مي هد سبب نمي شو كه لتي قر مي ما غير سا ختياين كه فكر لت با توجه به خالت كند. بتوند بخش ــو منافع ملي ست مو ــد بخش به س ش مي كند نه هد. صر يا ــو قر مي حمايت ما معنو خلت گر يا ــت خال ــه يك صنف يا گر به معنا ب

صنف نيست.سيو نيا به ساسـنامه فد ست كه ين منظو شـما

؟ ير ند تصويب هيا لت بخوهد لي گر ــت يد من نيا به ين كا نيس

. ين كا نجا بدهد، منعي ندسا ساسنامه به فيفا نجا نشـو كميته ين كا گر

مي كند؟ــت كه پس تهيه ساسنامه يك نسخه ظيفه ما ين سسا يگر به فيفا ــخه ما تربيت بدني نس ــا به سما مي گيريم سعي كنيم. سپس نقطه نظر فيفا ساما ساسنامه كنيم. ين نظر ــه مي كنيم جلسما چه مرجعي بايد بر خو تاييديه بگير ينكه سا

شا ست. مسئله ما نيست مسئله خوظيفه شـما نتخابا ها حضو تاييد صالحيت نامز

ما تربيت بدني؟ ست يا سابايد بتد ساسنامه تهيه بشو پس مي تو بر پايه

. ظها نظر كر

؟ ين كميته تصميم خاصي بر تيم ملي كا فني ــت كميته س كا تيم ملي كا بلند مد يا ميا مد ها ميا مد بشو چر كه نتقالي صال نمي توند كا . يند برگز مي شو ين سا بدترين شكلش نتخابا فر . ها بر عهد مي گير ــيو جديد كا س ما فد پس ين ــت نيست كه ين س ــت كه بر يك كوتا بديهي سست به تركيب هيچ مجموعه بزند چر كه پس كميته ئيس جديد مي يد گر جديد نتخا مي كند نتخابا گر تغيير به صو مد نجا شو تنش هايي نيز يجا نبا ين هستيم كه تيم موجو بتوند به بهترين . ما به مي شو

. ها يجا نشو شكل كا كند تا تاثير منفي كاگترين مشـكال پيـش كميتـه، حذ يكـي بزين مسئله به كميته ، سيا بو سـتقال ليگ قهرمانا

؟ مربو بو

ــيو فوتبا س ــو كنفد ــيو فر هايي كه س س فدــگا ها شد پس پر شد تاييد مي كند. سيا به باشبر سپاها هيچ مشكلي پيش نيامد همانطو كه سا ها قابت ها شركت ــكلي ين قبل هم نمايندگا ما بد مشسيو نمي خوسته كه ير تيمي ين ند. گر فد مي كر . يجا مي كر مسابقا حاضر شو بر سپاها هم مشكل ظيفه ــيو س ــت. فد ين گونه نيس پس مي بينيد كه مضا كند ــد مهر ــتي كه سو باشگا تاييد ش فهرسظيفه ــگا مد كه باش ــن نامه هم به صرحت يي ــا كند گر به موقع ين كا نجا س ــامي به موقع سنكه توجه كنيد كه . ضمن سيو مسئوليتي ند ندهد فدسيا قر سيو فوتبا يين نامه هم سايت كنفدين فر ستقال بايد به غير ــت. صرفا تنها يك فر نيسسيو ــپو بر كنفد يگر جمله كپي پاس مد . سيو بو . ستقال تنها يك فر به فد ــا مي كر س

Page 153: Shahrvand Emrouz 01

فوتبالهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۱۵۳

ند كه به همر فر با ما نكر بو يگر نها مد چر سا كنند. نبايد فرمو سيو سيله به كنفد سريع ترين قت ندشتند، سا مد خو يك كر كه تيم ها بر شتند كه پس تكميل مد ما نها حد ما بلكه نها ين ــا كنند. پيش س ــيو س نها بر كنفدند مرسم ها مختلف جمله قرعه كشي شركت كر بوشتند بايد مانند سپاها به موقع گاهي نسبت به قونين ــيو فوتبا نه ال نه گذشته به س ند. فد عمل مي كرجا باشگا نمي نشيند تنها چيز كه بايد تاييد كند ليستي ظيفه سا كر ست. ما به سيو ــت كه باشگا به فد سبا حذ سيو يم هيچ كوتاهي فد ما عمل كر خو

ستقال ليگ قهرمانا نجا نگرفت.ستقال تا گويا پس صحبت ها شما با بن هما مشكل ستقال مالز ما حضو مدير عامل حد حل شد،

گشت سـيو تما ها با مذكر با سـر كنفد... مسد كر

سيو نچه كه فد من صحبتم با هما گفتم كه ما سيو سر نه ين بو كه نه كوتاهي طر فد يديم ليل من هم ست. شتباهي مرتكب شد ستقال باشگا ين بو كه يك قبل موعد مسئوال باشگا ليست به سي ليست با مهر تاييد كر يم. ما ند ما پس برسيد پستي به همر ترجمه به ستقال همچنين باشگا هم نها يك پيش يا هد ند كه نشا مي ما تحويل ــامي به همر مد به مالز پست كر ند. به س يه فوهد ليل به بن هما گفتم كه ين مد نشا مي همين سيو سر نز علي لقاعد كه كوتاهي سو باشگا فدكسي كه خطايي مرتكب نشد نبايد جريمه بر صا ست . بن هما ين ستدال تقريبا پذيرفت گفت ــو شسي كنيم گر ــت شما جا بدهيد كه ما مد بر س

شت ما به طو حتم مد با چيز كه شما گفتيد مطابقت لي ظاهر مسوال باشگا مالقاتي نيم ستقال بر مي گرشتند، غير ين مطالبي كه با بن هما مسئو مسابقا سا مد سيو ند به ينكه فد گفتند ستنا كرــيو هم چو به غير س ــت. سر كنفد كوتاهي كر سيدند متوجه شدند باشگا به عنو مسئو صلي تناقضي كه ين مسئله حسا شتبا شد ــا مد مرتكب سليل مذكر بعد كه من با بن هما ــدند. به همين شسيو قائل بو گفت كه به غم حترمي كه بر فد شتم به ليل ينكه مذكر مستقيم با مسئوال باشگا حر ها ــت كه موضو به كميته ، حساسم ين س ــنيد يگر ش

جا بدهم ين كميته تصميم گير كند. جريي عتبا خر ستقال يد من بر ينكه گفته بو ما مثل

نمي كنم.ند مي شو من پرسيد بو ناصو مشكل حل كنيد كه جو من هميشه يك كلمه ست يك نه ست. من صال نجا بدهم نه بلد كا ناصو هم، ــا مي ــه ين كا نج نظيفه ينكه من بايد ما نجا بدهم حقو يك باشگا

پيگير كنم شكي نيست.ما شما مي گوييد كه نه ستقال نجا شتباهي سيو كا نه فدند ند پس پيگير ين مشكل

. بي نبو كا ناصوكي كه باشگا من بر سا مدــتقال صحبت مي كنم. ســو بطه س ــن ــي ينكه م لطالعا ستفا بكنم بخوهم سيو بدهم ين غلط به كنفد به ستقال كمك كنم، چنين بطه گي ما كا نمي كنم. من . ناصحيح با هيچ كسي ندستقال به جا كا مسئوال ــر بر گر كميته ينكه تقصيــر خو مي ندختند عملك

ند. فا مي كر مالز سيو نتخابا فد شـما شخص خاصي حمايت مي كنيد؟ هيچ كس حمايت نمي كنم.هيد؟ مه مي سيو تباطتا با فد نتخابا به بعد

صال.هيد؟ مه مي به فعاليت ها بين لمللي فوتبا

حتما.سـيد به پسـت ها باال فيفا يا تجا خو بر

سيا ستفا مي كنيد؟ سيو فوتبا كنفدسيو تباطم با كنفد تما هشت، نه سا گذشته تبا ها برقر ست. ين فيفا حفظ كر كماكا هم ين سيو فوتبا ير ند هيچ معرفي بطي به فد تبا ها سيو فوتبا ير نگرفته ميد كه نامه سو فدمه بدهم بتونم بعا بين لمللي موثر باشم تبا فعلي به

. ما ينجا چنين حساسي ندسـيا فكر سـيو فوتبا ياسـت كنفد چه قـد بـه

مي كنيد.؟گي ما ــه ــريطش ن ــن بر ين كا نه ش م

نتخابا ــتند من ينكه قبل هم كه خوس . كما يگر . با سيو شركت كنم قبو نكر نت كنفد معالي ــو با هم پاسخ منفي هم كه خوستند كانديد بشمانم بگير گفتم كمك هايي كه به طو محد ــر كا ب

مي كنم.قابت ها جا ملت ها ير نتقالي بر ميزباني كميته

سا ۲۰۱۱ فعاليتي مي كند؟لي خوست ميزباني يم پيگير مي كنيم ــئوال بعد جو ند مس نتقالي مرحل بعد كميته ميد كه نجا بدهند. سيو بايد پيگير ها ال فدنبا كنند به نظر من نها بتونند با موفقيت ميزباني ير

. ير شانس گرفتن ميزباني گرفتن ميزباني جا ملت ها كمي خو بينانه نيست؟ به نظر

يم؟ انا ال م شما فريقا ينطو نيست. مگر شما فكر مي كنيد كه ال كه جنوبي ميزباني جا جهاني گرفته همه مكانا ختيا ند ما ين مشكال برطر مي كنند. ــكل نها مش .يد فتم من يك سا پيش برگز لمپيك به يونا يدند كه با چه فعاليت گستر حا كا هستند همه ند. هر كشو نها چه قد خو لمپيك برگز كر كه به ــابقا بين لمللي با مشكالتي بتد بر ميزباني مس. ما ال تا سا قت مي گذ نها لي بر حل ــت سيم كه مكانا يجا ما ختيا ــا ۲۰۱۱ چها س

كنيم.يم؟ ختيا مكانا حدقلي يا ما لي

يو ها خوبي مشهد، تبريز، تهر ستا كنو ما هم ين ــي كه ــكال حدقل يم مي تونيم مش ــا صفه ند نهايت با يك سا تال حل كنيم. شما شگا ها يديد كه با يك سا كا كر تونستيم ــگا ش

مشكال حل كنيم. ست ساسنامه جديد باشگا ساال ست؟

ين ساسنامه هيچ كس حمايت نمي كند. ين ساسنامه ــت مطابق با قونين فيفا. نه باشگا ها حكومت مطلق پيد سليلش هم ين ست گر هر يك ينها مي كنند نه سايرين. حكومت مطلق پيد كنند سعي مي كنند كه بقيه ميد ــرفت ــتر بر پيش به كنند. ما بايد با يك تعامل بسمين فوتبا كشو فرهم كنيم. هما فر كه ند. ني هم هميت ند به هما ند فر بير مسئوليت هر كد ين گر برتر كنيد بايد مطمئن باشيد كه ، به سمت هي بپر يس ــر ينكه به س گر برتر به جا

. فاصله گرفتن مي ند لت نمي تو يگر ساسنامه ين ين يعني پس تد

خالت كند؟ فوتبا گر كم كم همه هيا ها فوتبا كشو نتخابي بشوند گر باشگا ها هم نتخابي بشوند فضا عمومي هم بپذير كه حق ــت، طبيعي ست كه كسي به خو ين حقوقش سئيس ــما مي پذيريد كه قتي ش لي هد خالت نمي جا ستو بدهد، هيچ تفاقي نمي فتد. من ما مي توند به شما ساما مي خوست با سرمربي تيم ملي ئيس سا مقطعي كه جه نبايد به صحبت بكند به سرمربي گفتم كه شما به هيچ ما توجه كنيد. مسئوليت تيم با خو ئيس سا حر ها تفاقي بر تيم ملي بيفتد من مسئوليت تيم گر هر ست

تو مي خوهم.شتيد في فتيد جمله معر سيو مي ماني كه فد شما ». فكر يش مي سـپا سـت ناما كـه «من فوتبا به

يش بگيريد؟ نيد فوتبا ناما مي كنيد ين با بتونم. قعا نمي

ÊU¹d

DF U{

— ∫f

Page 154: Shahrvand Emrouz 01

فوتبال۱۵۴هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

ين گز . لما سپر كر ها سـختي تيم ملي ، فتا مي پر تفاقا تلخي كه بر تيم ملي به بخشـي يكنا تيم ملي چقد حاشيه سـا نتيجه ين كه با بـه

ند ... نگرفتن تيم موثر بو

ظهر بيست خر ۸۵، هنگامي كه علي كريمي بعدفته ستو سرمربي سرپيچي كر به جا سترحت به سونا ــبي به يا مي كه نا ستا يچ ش ، برنكو يونكو بو. شب پر تيم ملي به فرنكفو تيمش خط قرمز كشيد بوــميا علي كريمي حيد هاش ــاعاتي قبل، مر كر . س بولما نبر ــتن لبا فر به ميهماني سفا ليل ندش به ، ئيس جمهو ترتيب بو . ساعتي بعد مهماني كه بو . نگ به تن نكر بو كريمي با هم كت شلو خاكستر ظاهر هافبك باير مونيخ يك قبل ين تفاقا همايو ماني كه با - ساعته كر بو خوست مرخصي شاهرخي به شد. تصميم به لجبا گرفت. مخالفت مدير فني تيم ملي ــتانش گفت: «شاهرخي تيم س كه بعدها به يكي ، گا كر بو به من مي گفت بيا تو ــي مثل پا ملكنش يرتر من مي مدند.» ين با با قت خيلي بچه ها ياهايش ستا به شد: مر كه غيرمنتظر برنكو نج تيمش با توجه به حضو يد معموال جز كريمي نمي يكن ميانه ميد مي چيد، لحظا شد خشم ين باجمالتي به كريمي گفت. به طو كه هافبك تيم ملي چمدنش ساطت محمد لي با فت. ستانه تر پيش بست تا فت. يد محمو حمد نژ كا همر عضا تيم ملي به هن مر كر بير نيامد لحظا ين تفاقا ما يم. لما مي ــه گرفت: «ما بد كريمي به ن تصميم نابائيس ــفر كند.» ين جمله به نجا س علي جا ند با ما به ــيو گفت ينچنين ضطر ير فر گرفت. س فدــا يك با كا كه تا مر منضبطي نش محمد - بحرين به خاطر شوخي حبيب كاشاني با قبل مسابقه ير، مهاجم سرعتي تيم ملي تا مر خر خد عزيز سر ناها. لبته برنكو ند كريمي به تكاپو فتا گر پيش بر بو بر باــجا يكي ، تا س ــا ئيس نعطا نش با هم جلو . كريمي يكن بر مربي گلرها كه شاهد ماجر بو به تا ين باشت به نحو به حالي تا تنها بو سجا كه سعي ه به شد. كنش تند ــد، با فتا باش كند موظب پي بر بو برنكو تيم ملي كا نيست ناگها صديش خل هر پيچيد. ين لحظه تعد عضا تيم ملي به با لحظه مي گويد: نها ند. يكي تا كريمي هجو به علي ما مبهو به صندلي ــت س «سجا

. لي نمي شد كريمي كنتر كر . چسبيد بو حرفي نمي ــز مي گفت.»برنكو به ظاهر حتي با صد بلند به برنكو ناس. همچنا كه خاطر تلخ شب پيش كلمه نشنيد بوند ين ، تفكرتش نقشه مي پر خو مر مي كر

. ند بو يشه يي حالي بو كه ختال كهنه كريمي، نيمكت خطرنا

ــت يك بعد س ، ــت خر ما صبح بيس . ــترحت يكنا س ــن باخت تيم ملي برنكو به با ليــد فضا فوتبا ن ــا كه فرصتي يافته بو لحظا ملي پوشنها هيچ فتند. چهر يش شافن بير بيايند، به با فريد. به خصو چهر برخي حتي نگرني نبو عالمتي ناند. برهيم شكا با ين باخت بي تفا نشا مي يكنا كه بائيس حتي . گلر تيم ملي بي نكه به نا پو يكي همانها بو ميرسيو پي ببر كه تمرين هما به يكي خبرنگا فدــو بزند گر تو ــت ش پو بلد نيس : «ين مير گفته بوضي به ، ما ال ...» عملكر خو كامال ست شو كر بونظر مي سيد. شلوغي با لبته صد نيمكت نشينا بلندتر قايقي جلو مكزيك جو ين كه سو خطيبي با . بقيه بوضا عنايتي نج تيم ملي ير مي گرفت. . به فته بو به ميد . مهاجم ضافه مي كر ــي هم با تاييد حر هايش جمالتشت، پس مسابقه ها ستقال كه پر كا فني . ختكن به هم بريز - پرتغا تال بسيا كر تا جو ير، پزشك تيم ملي گفته بو كه عنايتي تو با عصبانيت به خانلرسيدگي نمي كند. ما پيش يدگي كمر ضعيت سيب چر به

ــميا كه خيس عر بو مقا پاسخگو كتر، هاش پاسخ فتا كني. ــگا نيست كه هر طو بخوهي مد: «ينجا باش برعايت كنيد.» بگو مگو خوهش مي كنم شريط تيم ملي ، گرفته بو خير تيم ملي صلي ــم كوتاهي بين مهاجست من ست حيد . عنايتي مي گويد: «حرفي بين ما نبوليل كم لطفي كا فني تيم ملي تيم هم چند سالي به حيد هم گفت . كتر تيم شاكي بو ست . من با نمي كريكن كه بنا به .»ين با قتش نيست. تفا خاصي نيفتا ال يخت. هر ، باالخر نتقا سرمربي تيم ملي گذشته بويچ) ــر كر (برنكو فخرلدين بگو خدحافظي ميكنا هنگامي كه سرمربي تيم ملي بغض كر با تك تك باعم خو ست برنكو به ــت مي عنايتي با پس سها سرمربي تيم ملي گرفت: «برنكو فتا نتقا سختي يد گرفت. . بهترين سا ها با مر نا فوتبا مر نابو كر، تشكر مي كه با من چنين كا كر توقع ندشته باشيد يكنا نيمكت نشين .»با كنم. تا موقع خو كنتر كرــا تيم ملي ــت برنكو با لب قاب خرين ــي ــا جهان ــه ج كند. ستفا مي كر نستند هر فرصتي بر تخريب تيم مي ، سيو عذ مي ئيس فد ضا تنها موضوعي كه ين يكني بو كه به صر . كاظميا يكي با جو كاظميا بوليل لما گرفته بو به همين كا مجو حضو محمد تاقش يكن به ين با خر ها ــيو س ئيس فد: «ين بو مز من. چقد صر كر به ين فرخوند گفته بولما ... حاال ...»كاظميا هيچ برنكو كه تو هم با خو بيا

ميد ساعا ناگفته ناگفته ها تيم ملي لما جا جهاني ۲۰۰۶

v¹ôu œuL×

Page 155: Shahrvand Emrouz 01

فوتبالهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۱۵۵

هد تهامي نمي پذير عين حا حسين فركي توضيح مي يكنا نيمكت نشين بر كه به غير مسعو شجاعي، بقيه باستيا برنكو مي گويد: ند. ست كر حاشيه، كوتاهي نمي كر

«. يكنا بو «كاظميا هم يكي همين باخم عفونت يك

ــفر به فرنكفو يي- كريمي پيش س ــال خت جرقه ــا ها پيش مسابقا جا يكن با س ــد. ين با شمضا كه گيشا برگز مي شد مسابقه با هم لما هم يي- كريمي يز شدند. لبته شايعه كتك كا گاللي حسين كعبي . يكي بحث ها تيم ملي جا جهاني بوگير فيزيكي نها هيچ قت با هم عنو مي كند كه «به خد «. ، پنهاني بو يكن بو ند. گر هم چيز بين ين با پيد نكرفت، كريمي به يي باال قتي صد ــه همين ترتيب بو كه بخت لبا تيم ملي مد، پيش سفر، كاپيتا كه ــم خش BOSS من كمتر ما» : لخو بو هتل لمپيك فريا يي لبته با صر كا فني لبا تيم ملي به تن نمي پوشم.» ــي عليه لي لحظا ين صد كريم ، ــر ك

مهاجم ۱۰۹ گله تيم ملي موضع گرفت.ها بسيا يي كه حضو جا جهاني با نتقا علي ، پس نمايش ضعيف بربر مكزيك تا مر نابو ــر بو همست كا برنكو حاميا هميشگي هم ، فت. ئيس شد خشم، كه به همر . به طو كه بوير سايه با مغا ، شاهرخي ... ، معد شجاعي برهاقيقه ۶۰ ، گفت: «برنكو بايد يش شافن نشسته بو فريد. همه يديد كه نمي تونست بد . يي تعويض مي كرــرعتي مي خوستيم يكن س مي فت. لحظا يك باــتيم يك ــد، مي تونس يي تعويض مي ش مثل خطيبي. گر كا به نحو با كاپيتا حركتي بكنيم.» لحظاتي كه ، مر كر عين ــر خر مي گرفت برنكو گله مي ك : يتر گفته بو نه گرفت. برنكو به نابا تصميم جسويي مي كند نمي توند جلو پرتغا با كمر علي ــو پس ــه كاپيتا بي خبر ين موض ــد.» حالي ك كننعطا لبته . شنيد ماجر خوشي به برنكو نشا ندسر يك مسابقه به جا ماني بو كه پذيرفت بد سو خاطر نيمكت بنشيند. ين يكي مين، فتن يي مهم ترين تفاقاتي بو كه جا جهاني چر كه ليل مسائل ما مربيگر محمد مايلي كهن به خرين با ميت به نيمكت . ينك با بهانه مصد ــو ــي با نكر ب فنيدگي سيب عا مي كند كاپيتا . فركي سنجا شد بوقيقا يا نمي يد. نج مي بر پرها خانلر مي گويد: « مچ پا . هر چند ميت كمر بو لي مطمئن هستم كه حر مصد

به نشد.» يي جا جهاني هيچ قت با مشكل جد يك مر نامحر

برنكو حالي كه شب كذيي به يا مي كاظميا هم تاقي كريمي فاضلي (مدير برنامه ها مهد كيا كه طر ــته بو با صد ) كه البي هتل نشس فيفا ير بوبا هافبك باير مونيخ لحظه نيم خيز شدند. لحظه بعد ــغو مذكر شدند. ظاهر عضو فتند مش حتي ها فر كميته جريي فيفا به كاظميا مهر معدنچي قو بو . فاضلي لبته به قولي كه لما سپانسر بگير نها بر سيد تا ماني كه با توليد «نايكي» به توفق ، ، عمل كر بوبحبوحه جا جهاني به كاظميا معدنچي هر كد پنج ميليو لما ــي همرها تيم ملي .فاضلي يك توما تعلق بگيريكن : «ينها مسائل شخصي با تمايلي به صحبت ين با ندست. من توقع ندشته باشيد مو ين قضايا توضيح بدهم. جو ين، كاظميا شما هم نبايد پيگير ين مسائل باشيد.»با قايقي با فاضلي صحبت كند. ين هر فرصتي ستفا مي كر تا

يكن يش شافن صو گرفت. با نها كمپ فريد با مذكر ، طريق ين فر پرسپوليس كه نيمكت نشيني مطمئن بو. فاضلي كه بيش لما با كر ــا گفت گو بر حضو بلما همكا مي كند، مقدما ۱۰ سا ست با باشگا ها

. كو فرهم كر حضو باير لولمان با گرچه كاظميا بعدها حاضر نشد ين تيم ــت يافته س ــت نچه مي خوس لما به لي فاضلي كند، : ــتي گفته بو ــابق كش . كه به يكي قهرمانا س بوــرنجا با «من نكونا پو نمي بينم. يو مي بينم.» سنيك ند يكني مثل لبته با يكن قر بست. ين بالي بعد ين كه تير به سنگ ، يا هم حسا كر بو تيموــجاعي چنگ شهر ناظمي ــعو ش ــت مس ، تونس خويكن كه تا ين با ــد. ناظمي مدير برنامه ها بير بكشخر نتونست ست ، جه پيش بر بو ــتانه قر با شا س ، مد بو ــجاعي به جو بر صميميتي كه بين فاضلي شيكناني بو كه با يگر با ــين خطيبي يكي كا كند. حسني به ــين كعبي كه تمايل فر ــت حس ين فر قر بسشت باالخر با به توفق نرسيد. فاضلي همكا با فاضلي لبته بز ترين لطف جا جهاني بر محر نويدكيا نجا ميد ميتش تيم . هافبك بوخو كه بعد مصدلما هم موفق ، جش برگر هيچ گا نتونست به ــپاها برگشت كه تيم ملي به جا جهاني ماني به س . نبوــت ما نتونس يكن مو عالقه برنكو . با ــو صعو كر بهن مر كر تدعي كند سفر ــته تمرينا گذشيدگي بي موقع ستا سيب ، جو ماند، به ين لما با به ــافن فرصت حضو جا جهاني به يش ش كمپ فريدهايي كه فيفا مجو جايگزين صا . ــا نويدكيند تا ، شاهرخي فركي ( پا سابق)تال بسيا كر كرلما باشد. خبرها تهر هم خرين مسافر ها شكو ما پا ين موضو حكايت مي كر حالي كه مدفع يش شافن ما به فريد ، ناگها نويدكيا نا چمدنش بسته بوفت. ظاهر حر ها فاضلي به فر منتصب به باشگا پا يزني ــت. مدير برنامه نويدكيا مي گويد: «هيچ ش جحيت بطي ندشت. ضمن ين تهمت . چو موضو به من نكر! من هيچ نقشي ــت به من مي گويد كه كر س

ين ماجر ندشتم.»پرسش يك تصميم

ند به ــرمربي تيم ملي كه تفكرتش نقشه مي پر س . سيد به نيمكت نشيني علي كريمي مقابل پرتغا يك نتيجه قتي مسئله برنكو به نجا ين تصميم به قد مصر بو كه . سيو هيچ حرفي نز ئيس فد كا ميا گذشت، با شت: شاهرخي فركي. عين حا غيبت كريمي مخالفان هم ختال با مدير فني تيم ملي كه به عم كريمي باعث باني . يد بو يكن تد يگر بر نابو ين با ، برنامه برنكو بوند تيم ملي تحت هر شريطي با عضو كا فني معتقد بوگذ مي كند، بنابرين بهتر ست هافبك باير مونيخ به پرتغا هم شكست ير شريك باشد. ين تنها نكته بو كه برنكو ــاهرخي فركي به فكر بر تا بر تنبيه كريمي به ترفند شفت. بي نكه كا .به ين ترتيب، كريمي به ميد حتر بگذــد. تبعا ــي بر تبعا ين تصميم فكر كر باش فنيكن لحظه پس تعويض نشا هما عكس بس كه ين با. لبته شي كنا نيمكت لگد بو ــا هد كه به س مي ، ناسزهايي با ماني كه برنكو شد بو خت كن هم، . به طو كه كا فني به شتبا خو پي سرمربي كر بويم ــن موضو فركي تاييد مي كند: «فكر نمي كر . ي بر بويگر مي گرفتيم.»برنكو گرنه تصميم چنين تفاقي بيفتد قيقه ۶۰ به كريمي جا با مد جبر كند تا خر مسابقه

، هنگامي كه تصميم گرفت به ست خو ند ما با هم به شد. مين بفرستد با پاسخ منفي كريمي

ستگي يك تيم يكنا پس مسابقه با پرتغا بيشتر شد. به شكا بين با

. شكا مشخص بو طو كه ئتال ميا ملي پوشا يي گل محمد بو كه بعد با نقشه قع ئتال ند كريمي به تهر كشيدند. حا هو جلسه گر باند بر خوست كر كا ند سيو ترتيب ئيس فد با ــد جو چنين تصميمي عملي كند. ما با مخالفت شيي تا پايا ــدند، حالي شخص به ش ــيو س ئيس فد . شكا پنها برخي ملي پوشا تحمل كر ها نتقا هاشميا مهد كيا مخالف هميشگي حضو ثابت كاپيتا نها ند. يي عتر مي كر تركيب تيم ملي به طو پنهاني به ند هافبك باير مونيخ ين كه به به نوعي گر كريمي بويكن ثابت ) با اظميا خير (عنايت يكن غير با

. يد، حسا منيت مي كر هم كنا خو مي ، گشت تيم ملي به تهر كريمي لبته خيلي يعني بايد. ين مي شد حركت غيرقابل هوپيما خو تنها يكن هميشه فر هنگا به ميا پيش بيني فهميد. بامد تا خو تفاقا فتا تبرئه كند: ها خبرنگا ليدنم ــو تيم ملي مي ــه خو مدي . هميش «من مقصر نبوها تيم ملي بريش كف ــو كه ليد ــن هما لحظه ب ...» يــه بر ند عين حا حركت كريمي برخال هميش مي . شايد به نوشته مي مانست كه غلب خبرنگا عذ بو شد تلخي خونند مي خندند. چنا كه لبخند خبرنگا

. نمايا بو

نا چه گفتند ي باضايي حما

. يم، تنها من مقصر نبو گلي كه مكزيك خوــت. به نظر ما بايد با مربي ش ــكل فا تيم ملي مش

گتر به جا جهاني مي فتيم. بز

پو برهيم مير، چر كه گلي كه مقابل مكزيك خو مقصر بوما مينيسكم نتونستم تو خو شو كنم. ضعيتم ــد بو حتي پزشكا هم ــكل ش چا مشلما ــيه ــد. مجمو پرحاش ن نگر بو. يگر نديد بو ضعيتي عمر با شتيم. چنين

حسين كعبيشتند؟ لما با هم ختال يكنا چه كسي گفته باند ــق بو في ــا هم مي گفتند مي خنديدند همه ب

جو ندشت. مشكل خاصي هم

علي كريميــد بو ــس ين نمي كر كه مص هيچ ك. حاال به ين بدترين شريط ممكن بر ير با كر . لما با مي كر ــيد كه صال نبايد س نتيجه ــتم. بعضي ها كه قصد ش لبته با برنكو ختالفاتي هم ند كريمي ــه برنكو گفته بو ــتند ب ش نم خر كرــش ها يكان مي خوهد با همكا بعضي نزسرمربي تيم ملي كند، حالي كه من ين مربي هلند . برنكو با شنيد كيلومتر هم نديد بو حتي هزهنيت بد نسبت به من پيد كر بسيا ين موضو هنيت بي تجربه تصميم گرفت. من مشكلي ندشتم ما

. نسبت به من عو شد بو

Page 156: Shahrvand Emrouz 01

فوتبال۱۵۶هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶

يي كه حتي قيد يك ثانيه با با ند ــي نمي هنو كســد كه سر با پرتغا تو ، چطو قانع ش الئو هم نمي ضايت بدهد نيمكت تيم ملي بنشيند. مسابقا جا جهاني، ها عصبي ملت با مكزيك جويد كه پيش به قد تاميت حتي به ير هم پيچيد. هر با با پرتغا شايعه مصديي ست بر فر كر ــتند ين بلو نس چند كه همه مي ــا پرتغا نيمكت . به هر حا با ب ــر ــا م يرفش ير به نگوال كا كند كه مر سركر تا با هم مسابقه با يي خرين با پا گريش پيد كنند. ين يا ــمت مصر س. پس . لبته ين بر پايا ماجر نبو ــن تيم ملي بو پيره مسابقه با مكزيك تو يكي خيابا ها خرمشهر فر پهن يي يست تا جو خرمشهر بر خدحافظي علي ند كرعا شدند. بماند كه فاصله ست به سته جمعي تيم ملي، ) كه تصو سي قم ( سه با تيم جا جهاني هر ين ند. نمي تونيد بكنيد ساختند بر همه فو كرــاختند كه باالخر يكي نقد هنرمندنه مي س )ها )» برند شد. جشنو نها «جشنو طنز هجد كلمه يي شاهكا مسابقا جا بيشتر طنزها برمي گشت به كو هفد خطا سه با يي مي تونست گر لبته جهاني. يد گا ــس ــي ۹۸ تكر كند پ ــو جا جهان خستقبا قت، ، يكن خشن جا لقب بگير مين با

جامعه بيش ين حس مي شد.ند. نبا بو ير همه گشت تيم به به هر حا پس بايي يگر بين همه پيچيد بو كه . يي پيد نكر ما كسي فته هر چند كه مدتي پس مريكا سترحت يك ما به بر يي، پس پايا جا جهاني با چها ــه فهميدند همگشته. نتظا بر بير كشيد پر بر خو به ير باپخش يي حتي با با با ــيه ها جا جهاني جذ حاشسي پو كه شب پس تشين فر نو هم به سر نرسيد. مصاحبه يي ــت تيم ملي با علي قام ــا با مكزيك هتل محل ب» پخش نشد تا كسي يك ما ، هيچ قت «نو گرفته شد بوغا مهلت يي جا جهاني خبر ندشته باشد. پس جهنمي ــر يگر ش يي با ــل نتقاال تيم ها ليگ برتر، نق

، ــا حسابي با مدير صبا به مشكل خو بو س . كه پا كرنبا تيمي مي گشت كه فصل جديد ليگ برتر با پيرهن مين بيايد. ما غير پيشنها لفظي قلعه نويي به بابت نها به سمي مس كرما بر يك عو نامه بي ــيد پيرهن پوشيگر ندشت. ما همين يي پيشنها ، ندگي كرما سا يك مي شد خر خو نز ها كه مهلت نقل نتقاال به يد شد كه پا يك برگه يي هيئت فوتبا تهر يك يي با مضا بر سا هر ، برگه كه مضا كرمين تمرين «ير تاير» جا مخصو كر مي فت تا به يي به سايپا ها كسي كه بر نتقا با سايپا تمرين كند. . ــابق مونيخ ۱۸۶۰ بو ــرمربي س نت س نر لو ، صر مي كرنها باير سا هايي سرمربي مونيخ ۱۸۶۰ بو كه همشهر نت ستخد كر لو يرني مونيخ يك مهاجم سيبيلو » مونيخ با ها يو ــتا ش ها بيكا «لمپيك يي نبا ــو به مد ب قتي به ير نت ــد. لو ي مي يي به ليست نتقاال خر نقل ها بو بر همين خر بر سا باال ۴۰۰ ست . نتقالي كه تيمش ضافه كرنت ست سايپا خر گذشت. همكا لو ميليو توما يي ۵ مسابقه تنها تونست يي تنها ۵ با كه لما نت بر سترحت به يك گل بزند. پس ين ۵ مسابقه لوفت، ما مدتي بعد هم فهميدند ين مسافر بر كا به تركيه ست . كشو كه كايز سپو بر فر قعر بد بو. ين جديي به ضر هر كسي تما شد نت شد بو من لو به تا تونست . يك كو يي بو ــد عو به نفع باشلين با ــرمربيگر تيم برساند خو به صندلي ســرمربي تيم، بختش با شد با گل كا خو قامت س

ضايت بدهد. كر كه پرسپوليس به يك متيا مسابقه هم يي جو گل پا گل كه هم خو ــه بعد بساند هم سايپا صد جد مسابقا به صد جد گلزنا خر سايپا عد نه ليگ برتر بماند كه ين گلزني ها ۵ با جب با ۱۲ گل باالتر بايستند لو متوقف شد تا هم يي ليگ باال گل عد بو «گر بير كه هم سر

هد. مه هم.» بتوند به كا بزند ستعفا مي . به قد كه يي با هم كانو توجه مر بو جو ين با نش ندختند. ما قتي مر بيكا شدند شايعه جديي ند گا خانو باال پايين كر ها هر هر قد خبرنگا نش نشد. يك مرتبه هم خبر تو شهر پيچيد يي خبر ــتا جا به يي تو جا چالو چپ كر س ــين كه ماش. لبته ين يكي به قد جد پيگير شد جا فرين تسليم كر. به هد نير نتظامي ماجر تكذيب كر خر ــت س كه ه نست. سال يي گشت هر حا سا ۸۵ مي تو سا بانشين سايپا خيل خو به پايا خيل بد شر شد ما با صدمين فوتبا به تحميل سيد. لبته غير شكست هايي كه تو يي» كه تا . توليد « مين سفت خو شد، تو تجا هم به ، سا پيرهن هن، سايپا، فجر سپاسي، بومسلم، صباباتر پا ، ، ملو تما تيم ها ملي تما ها توليد مي كر ــگا پمسا با توليد «مجيد» به ين با بيش نيمي با . . ال فقط سايپا هن فجرسپاسي ست جو يي با سايپا سايپا هم به خاطر بند ست كه قر يي ــا توليد ــت پيرهن ه ــايپا مجبو س سگر باشد يي بايد به فكر نا ۷۳ كا ضعيت ستفا كند. با ين

يي كا مي كنند. كه تو توليد

نو هو

—uÄdO « ÈbN

با خشش سايپا ي با عل ست نش به منتقد

گشت سا باه ي عجيب ست. همه ين سا هاي عل هاي ند؛ چه م شناسيم، همو تونسته ما غافلگير ه به عنو ي مهاجم ناشناخته به تيم مل پيوست چه ه نقش مهاجم تيم مل مو نتقا قر هاي ها سخت با گل ها حسا خو م گرفت ست با به همه ما ي ــا ۸۵ . س ر تبرئه م ا ه با نمايش ها ضعيف جا جهان حال .گشت نقش سرمرب سايپا نستيم، با تما شد م

. ر جد سنجا تيمش صد

Page 157: Shahrvand Emrouz 01

فوتبالهفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ ۱۵۷

، تنها يك يا نيك تيمو فاصله نيمكت نشيني تا موفقيت ندنكستر، . با گل يك با جا حذفي مقابل قيقه بو ۹۰فت. فرصت كوتا ما ــيني، بين تما خاطر بد نيمكت نشيس سرمربي بولتو مي گويد: « گل ها ال . ستثنايي بو . نيك، بر طرفد هم لذ بخش بو ند » گل ها لذ بريكن ؛ با با ها فتا ند به سر ظهر نگيز، نا هما بعد ۲۳ ساله كه نيم فصل، طعم تلخ نيمكت نشيني چشيد. يك ـ فوال حالي كه ضربه يد بولتو ــگر ش هفته بعد، گز

ند » : ، فريا مد بو جد يا به ستثنايي تيموــيا خوبي مي ند سانترها ــو ها بس . ش نا ــا خو بو كه به يكبا ــي مي كند.» ين ب يبايها ند مي گويد: « . تما خاطر بد به همر بر. هتل بد پشت سر گذشتم. مخصوصا ما .» ما حاال ــي ــي مي كر تنهايي مر م ندگــت، جز ثابتي بولتو شد بدين ترتيب با تنها نيسختر ۱۸ ساله ــتين . كريس تبا برقر كر همه ــت يك پيش با حسا كه طرفد بولتو سيبا يو ستا سنا جا حذفي، به تيمش بربر ند ماني كه نا . ــر مد تا بليت بخ « « بويكني ست كه تا تا با مي شنو مي گويد: «منظويبايي ــيا ؟ خو با مي كند پا ها بس مدست چند ــتين كه معلو ــت كريس س هد.» مي هد: «من با ها بولتو پيگير نمي كند، پاسخ مي نيك بعد با تونست با ند كه نمي شناسم!» تبا برقر كند با خونگرمي محبوبيت يكنا غلب باهد. كريستين مي گويد: خو بين طرفد فزيش

يك ببينم.» «متاسفانه تا به حا نتونسته نزبطه خوبي ــم ــگا بولتو ه كنا باش ند با كا ، ــنا س يد ين تيم . يك پيش برقر كرماني كه كنفرنس مطبوعاتي حاضر شد، با لهجه ست . «نگليسي نها شوخي مي كر شمالي با غلب يگر ــته حر مي نم. فكر مي كنم تا ۳ ما پا شكســته باشم. سعي كر لهجه ــكلي ين بابت ندش مش

ند نشا خوشم مي يد.» . نو حر بولتوني ها يا بگيربا بلد نيست به خوبي تونسته خو تيم جا به غم ين كه يبايش . فيزيك مناسب، كنا كاشته ها سانترها بينديس هم ال ــا ، چنا كه س ــه يك قطب بد كر بيا يا جا پيشرفت ضي ست: «تيمو با ها بسيا لي مخالف ير ستفا كر . به من مي گويند خيلي نگيز تر شد من ما با ــت ند با گذش ــتم. چو ين هس «. حسا كر نيم فصل مي توند تركيب قر بگيرنكستر يد جا حذفي مقابل يس با شك تر ال لبته نيك بهر گرفت. «خب، طو مسابقا نيم فصل ند ند ــدند فرصت خوبي ختيا يكن ما مصد ش چند باشتبا قر گرفت. بعد با نكته فهميد كه مو شت ...» لپذير . گل لذ بخش بو نمايش نكر يكنا سنا هم با كر يكي بهترين با بعدها مقابل يد تيمش ــا ــتر هم جري ند كمي بيش . ــو بو بولتــد تا با نتخا ش مين يكن مقابل فوال به عنو بهترين باها . ما ين پايا به شو نامه ها نگليسي تمجيد سيع تر يد من يا نيست: «من تا هستم. فق تيموند. موفقيت بر گي سر مي پر ها بز ند ست.» ؛ حضو تركيب ثابت، موفقيت بولتو چند پله يكنا سپس ... «شايد فكر كنيد حرفم خند باشد. ينجا بالي ــتا هستند ند هر يك بر خو س گي حضو بز

، ين من ــو يكن ليگ برتر ش من مي خوهم بهترين بالي.» سته ست نه گلزني مقابل يك تيم

مند بولتو ا » ست. ساعت ۷ صبح مند بولتو ند به قو خو «كا يو بو مي معموال تا ۷ ــتا ــگا بولتو س به باشنجا ست: «تمرينا تيم ۲ ساعت طو مي كشد. باشگا شب . بعد تمرين يك ساعت با كمك ــيا خوبي مكانا بسگر نباشد، مربي بدنسا ــته مي كنم. مربي تمرين كاشمي خوهم كه با هم كا كنيم. باشگا سالن بدنسا هم

متولدششم ما

.» تمرينا كنا ينها معموال به ستخر سونا هم مي يك بر . سر ند تغيير ضعيت بدني ، منظم فشر) مي گويد: ــو ــتقال ب ــر (كه هافبك تيم س گت بزنيك برنامه ند فته.» «عضالني تر شد قد بدني باال ين طريق مي خوهد خو باال ــي غذيي خاصــو نظر بدني . فكر مي كنم هن ــذ مي خو . «خيلي غ ببرشته باشم چو غير . بايد ند بز تر ضعف هايي يس معتقد ال .» با ينهمه ين صو نظر بدني كم مي ، نشا با ست تمرينا با ها بولتو ، يا ند فيزيكي بلد ست. « به غم ين كه سن فيزيك بدني مناسب ست قد بدني خوبي .» ما هميشه ها ين مسئله تمرينا ثابت كر باــت فضا بر . يك لغز ممكن س جو خطر فاعي جديد، نيك محد كند. خريد يك هافبك ند . ترفيك خط مياني ين تيم سنگين تر كربا ها خير بولتو نقش هافبك تخريبي برعهد شته ما ممكن ست با حضو هافبك جديد به پست ؛ پستي كه فوتبالش ــو ست منتقل ش پيستو قابت بولتو ند مو ــت. ــر كر س شمي گويد: «صال به ين موضو فكر نمي كنم. هدفم ين يس) ال ست كه تمرينا بهترين باشم سا (

قابت شو ...» . نمي خوهم ضي نگه ، ند ــر مي كند. يگر فك يكنا ــا عكس با قيق . «شايد فكر كنيد ست تفكر خا خو ندين نيست. مهم تر هر ما حقيقت قابت مي ترسم

چيز نظر سرمربي ست ...» مر خانو

. بعد لچسب شد يا نيك تيمو ند ندگي بر ند ستاني پيد كر كه نمي گذ چند ما تنهايي، يا ست يرني كه : «چند ــر بر حوصله سنبالم مي يند. يكسر مسابقا گل كوچك هم برگز ند «. نجا مي ــتم به ش قت گر مي شو كه قت ها بيشتر مطالعه مي كند طريق ينترنت ــر هم به بولتو نبا مي كند. به همس ير خبا طن يگر ــد. ين حالت ند باش مي تا كنا هم كمتر حسا مي كند. «گر خانو ينجا بيايند، خيلي نه بين ۶ تا ۷ با با بر ما نيك ند «. خو مي شويك مي گويد: «حدقل ۶ با صحبت تهر حر مي ند. سرنگ مي نيم مي گويد حتما بايد مي كنيم! بعد تمرينا كه

«. سترحت كند بعد خو تما مي گيرــد. ند خبا بهتر مي س ها جانب ــت با گذشهفته ها خير بولتو به پيشنها تمديد قر باشگا يال بر جذ هافبك يرني بر ــتر سيتي ستو منچسند ما فعال به پيشنها نمي نديشد. «من تا ند. تمايل كر. كم كم ين تيم جا فتا صال به فكر مد به بولتو ضعيت مثل با ــتم. يك جابه جايي فتن نيسند با سياست عمل مي كند. پايا فصل مي كند.» لبته ــو ين حالت مي توند تصميم بهتر يكن مي ش باال يا شر فصل قر يك ميليو . تيمو بگيرخت بيشتر نيمي به باشگا بومسلم، مضا كر كه با پرفق مر ضا بر بر گر ضايت نامه خو گرفت. حاال يا فصل بعد مي توند قر مالي بهترين پيش بر تيمومضا كند. «لبته فعال به ين چيزها فكر نمي كنم حاال مهم ين هم. نمي خوهم حوسم مه ست كه بتونم به موفقيت هايم

يگر باشد.» به چيزها

ير جا جهاني يكن بهترين باخشد نگلستا مي ينك ليگ برتر

Èd³ « bOFÝ

گترين بزند مي گويد: « هميشه به چيزهايي كه يك بر ــژ سيرنظر ناصر برهيمي .» عقا سيد مي خوسته . مدتي بعد كنا مجتبي جبا به ميدها كا مي كريكن خط ــپس كنا همين با ستقال پيوست سيك ينها كوچك ترين ــلم قر گرفت. سر هافبك بومسشت تيم ند: « هميشه ند مي ــته ها خوســد كه چه با ها ي ــد جا جهاني ملي فيكس باشسيد هايش نيك به بيشتر ند .» حاال خوبي نجا ، ين كه ستا ــد ما بز ترين هنو محقق نش

. ليگ برتر نگلستا شو

Page 158: Shahrvand Emrouz 01

۱۶۰هفته نامه شهروند امروز نوروز۱۳۸۶ حقوق

مه صفحه ۳۲منيت گير شو

ما ملل متحد برسا قد شكل گرفته ست عضا ساــو مي شوند. ين ــو منيت قد ها بز محس يم شين قد نمايي مي كنند. نحو تو ها به موجب حق كشوست جهي منيت تخا تصميم به موجب شو يين كا طر كا شو با مثبت ۹ عضو مو مسايل مربو به جع ييني كه تما تصميما جع به مسايل غير تخا مي شو ما به صلح منيت بين لمللي سو ين شو هر گونه مسئله ، ينگونه تصميما با ــو شامل مي شو يين كا ش غير . (بند يم باشد تخا مي شو مثبت ۹ عضو كه شامل تما عضا هند يم شو منيت بايد مثبت ۲ ۳ ۲۷) يعني ۵ عضو

غير ين صو تصميم تخا نخوهد شد.منيت به علت ــد كه چنانچه «شو ئه ش هكا لبته يم نتوند مقابل نقض صلح يا ــي عضا تو مكر يكــا خطر كه صلح جهاني تهديد مي كند، نه ي عمل تجا كاخوست كثريت تخا تصميم نمايد، مجمع عمومي مي توند به بيركل يا حتي خو شو منيت (با موفق ۹ عضو، عضا، ــيدگي كر به جا س تو) فو به موضو بد حق ، برخي هكا جو ين ما با ، صفحه ۲۱۷) .» (هما تصميم بگيرتو تبعيضي به نفع قد ها بز ست. بر ين عقيد ند، حق لين صل صو ملل متحد منشو ين حالي ست كه صف سيستم ، صل تسا حاكميت كليه عضاست. با ين ما ساگانه ست. عين حا ين ما ملل متحد ين خصو ساماني طال مي شو جو كه بربر حاكميت عضا با نيز اليل عمد شكست جامعه ملل بربر نگاشتن عضا چه ين كه نا با تمند بو چركه لت ها قد ــطه عد لحا س بدين ، بربر برنمي تابيدند با عد توجه به نفو سيطر قد خونا ين نها بين لمللي به ضعف گرييد. فقد ضمانت ــو حضجريي كافي موثر تصميما جامعه ملل ناتوني جلوگير بر خصومت نيز كنا عد جلب قد ها، فو ين نها جهاني يم شو منيت گرچه نقد تو به عضا سرعت بخشيد.حق قعيت ين ست كه سياست بر پايه برنگيز بو ما گفته مي شو ــد گريز نيست تنها مو بو ند كه قد بنا ش

تو بكاهند: تونسته ند تا ند تاثير حق ــو «۱- جر قطعنامه تحا بر صلح ۲- هر گا كشختال باشد، ست طر منيت كه عضو شو ند ممنو ست. شو مو تصميماتي كه جنبه توصيه ها بز ين صو نخوهند تونست حق بنابرين كشوتو ستفا كنند. ۳- غيبت عمد جلسا شو منيت .» (هما صفحه تو محسب نمي شو ، نيز متنا خالت تو جو ين همچنا قد ها با بو حق ۲۲) با يك خو تصميم گير ها خوهند تونست قوعد يدئولو

سيدگي قضايي. بند ما ۳۳ عنو مي كند :شو منيت صو لز طرفين ختال مي خوهد كه ختالفا خو با شيو ها پيش گفته حل فصل نمايند. ، غير ين صو شو منيت چنانچه ختال سا بپندبه توصيه بسند مي كند (بند ۱ ما ۳۶، بند ۲ ما ۳۷ ما ۳۸) ين طر حل ختال فصل ششم منشو تحت عنو يگر قدما ما مد « ختالفا «حل فصل مسالمت ميز شو منيت كه مقابل مسايل مخاطر ميز ست، توصيه ــي فصل هفتم تحت عنو «قد مو فرتر م

. » قر مي گير تهديد عليه صلح، نقض صلح عما تجاــو منيت به موجب ين فصل (فصل ۷) قدماتي كه شقدماتي موقتي ــت. يكم، س گونه مي توند به عمل ها مسلح تنبيهي ست. ين قدما متضمن ستفا نيرعضا ملل منيت مي توند ــو ين مو ش نيست متحد بخوهد به قدماتي مانند متوقف ساختن تما يا قسمتي يايي، هويي، پستي، تباطا هن، ، قتصا بط بط سياسي تبا قطع سايل يويي ساير تلگرفي،

( ند (ما ۴۰ ۴۱ منشو مبا تي كه شو منيت قدما كافي موثر ، صوها هويي، سيله نير ندند مي توند به متوسل شو به ، محاصر ساير ميني قدماتي مشتمل بر تظاهر يايي يا ست بر حفظ صلح منيت به نجا عمليا هايي ين ) برسا منشو ملل متحد، طر ها ساند. (ما ۴۲ منشوها مسلح شو منيت با كمك كميته ستا ستفا نيرهنمايي كمك ــي بايد تنظيم نمايد. ين كميته بر نظاممند ها با كليه مسايل مربو به نيا منيت به شو ها مسلحي كه گير فرماندهي نير ، به كا نظامي شوختيا شو ست نيز تنظيم تسليحا خلع سال حتمالي، يم شو منيت سا ستا عضا نظر گرفته شد هند. (ما ۴۶ نها، كميته مزبو تشكيل مي يا نمايندگا ــت ين كميته چند فعا كر س ) ما ال به ــو ۴۷ منشنيست. گا ممكن ست كشو عضو ملل متحد كه طر شو منيت بر عليه قد حتياطي يا قهر صو گرفته ست سيله ين تعليق به . عما حقو مزيا عضويت معلق شومجمع عمومي بنا به توصيه شو منيت عما مي شو به . (ما فع تعليق شو سيله شو منيت هم مي توند مجد ) همچنين، عضا ملل متحد، موظفند صو منشو ۵ منشو، ضمانت ، صو تخطي عايت نمايند چنانچه عضو « ــد «خر جريي كه طبق (ما ۶) بر نظر گرفته شسيله مجمع عمومي بنا به توصيه شو ست كه ين خر به ما ملل چنا . طبيعي ست خر سا منيت صو مي گيرسيعي عليه كشو عرصه بين لمللي پي خوهد تبعا منفي يو ميا شت كه كشو نز قر خوهد جها پيرمو خوهد كشيد كه به لحا قتصا سياسي ...

. كشو خرجي تنگنا شديد قر خوهد

منيت ماهيت قطعنامه ها شو

ما ملل ما سامه صفحه ۳۲

هد: «پيش قطعنامه ۵۹۸ چند قطعنامه مه مي لي نهايت قطعنامه ۵۹۸ بو ــد يگر ين با صا شما ير يد.» تش بس خاتمه جنگ گر كه خوستا ما ملل متحد صحنه مو به عنو مدعي نظا سامريكا طر گستر عليه يو بين لمللي ــو مي شــت. ين قضيه نها قضيه يربا س عو مي نمايد. كه يكي مريكايي مستقر خليج فا به چنين بو كه نا هوپيمابر

ــافربر يرني يربا سا ۱۳۶۷ حمله يك هوپيما مسمريكا به سكوها يگر مو حمله موشكي مي كند. مو يو ــو ع ــي ير به طر ــت كه پ نفتي بو سخت. يوسف مواليي با شا به ين ــتر پر گس بين لمللي : « قضيه يربا مصالحه صو مي گير مو توضيح مريكا به ثبا .» گويا يو نمي شو منتهي به صد ــدگا يه كشته ش خت خته با پر غيرعمد بو قضيه پرند كتر مواليي مو پر ــيد ست. ند خاتمه بخش به پر: « ين با صا مي شو سكوهايي نفتي نيز ظها كريو مسئوليت قع مي شو ما نش مريكا بخشي سرــو تعريف تعيين نمي كند.» نهايت خاصي بر كش

ما ملل محو ير سا خرين قضيه كه مواليي به سيد كه برنامه كنو با موجهيم ست بحث قر . ين گذ كوتا هسته ير ست هنو نافرجا باقي ماندــا تنها مو مهم ــي به بيش ۶۰ س يخ تاما ملل فضا كلي ترسيم حه ير سا قضايا مطرخوهد كر كه هر يك تاثير خر كالني بر ير نها ــا ۱۹۵۵ بر مد ير س ــت. مي تو يا شد سيم شو منيت بو ست. مواليي، ين ــا عضو غير ۲ سلي طبيعي عنو مي كند كه با مالحظه همكا نتخا هد ــي منيت بين لملل ها حمايت صلح ــو كش

. النه جغرفيايي صو مي پذير ما ملل تقسيم عا سا

حل ختالفا شو منيت برهم بزنند.منيت قطعنامه ها شو

ما ملل متحد منابع حقو بين لملل ــا قطعنامه ها سگستر يو بين لمللي شمر مي شوند. ما ۳۸ ساسنامه كه منابع حقو بين لملل حصا كر ين موضو تصريح كر ــت. ميا قطعنامه ها مجمع عمومي، كوسو شو سكا ييني كه مربو به شيو كا منيت (غير قطعنامه ها ــت) تنها قطعنامه ها صا سو شو منيت لزمي سند. قطعنامه هايي كه مجمع عمومي صا جد خصوصيت لز ين نا بر ما حقو ست مي كند بيشتر توصيه ها صا ند قطعنامه هايي كه به طو مكر با جما غالب كشو با . سطه لز مي شو مي شو جنبه عرفي مي يابند به ين يو منيت ال لرعايه هستند هر حا قطعنامه ها شو ئن ۱۹۷۱ تي ۲۱ گستر هم « نظر مشو بين لمللي ماني منيت حتي شته تصميما شو عال قضيه ناميبيا لز تلقي كه برسا فصل هفتم منشو هم نباشد مي توند ، حقو بين لملل عمومي۱، صفحه ۱۰۷) كتر بيگ ) «. شوطبق منشو چنانچه قطعنامه عليه كشو سو ين شو نجا ست بلكه ــو نه تنها كشو مربوطه موظف به صا شنها نيز لت ها بنهد، يگر ــر قطعنامه تعهد به گعايت قطعنامه صا شد ند.عال بر ما منشو موظف به ملل متحد كه تاكيد مي كند: «كليه عضا بايد تعهد خو به : منصه ظهو برسانند.» ما ۲۵ منشو به طو صريح عال مي ما ملل موفقت مي نمايند تا تصميما شو منيت عضا سايگر برطبق ين منشو قبو جر نمايند. همچنين تاكيد بر ين مدعا مو ۴۸ ۴۹ منشو مي تو جست كه ند «بر جر تصميما شو منيت جهت حفظ صلح منيت بين لمللي، همه يا بعضي عضا ملل متحد به تشخيص شو شت.» «عضا ملل متحد قد ال معمو خوهند منيت كمك متقابل به يكديگر بر جر تصميما متخذ

«. طر شو منيت تشريك مساعي خوهند نمومنيت ما شو قد ند مهم ترين

سا منشو برليه ما ملل مسئوليت طبق منشو ملل متحد عضا ساقدما گذ كر ند تا منيت ــو منيت به ش صلح ماني كه ختالفي . ستا به عمل عاجل موثر گير صلح منيت بين لمللي به مخاطر عرصه بين لمللي ــو بلكه بايد بيش ــو منيت نمي ش فتد بتد شــيو ها سياسي يگر كه به ش هر چيز طريق حل ها ــهو ست ختال فيصله يابد. ما ۳۳ يپلماتيك مش يا نها شا نمو ست. ين حل ها منشو هم به برخي ، ــا ، س ، ميانجي گر ند: مذكر حقو بين لملل ين قرها ترتيبا منطقه يا تحقيق، مساعي جميله، توسل به نها. ما ۳۳ سايل مسالمت ميز به نتخا طرفين ختال ساير تند ــو حل قضايي نيز شا كر ست كه عبا منش