ANATOMI & FISIOLOGIUNIT 2

SISTEM RANGKA

SISTEM RANGKARangka

Memberi bentuk kepada tubuh badanBerfungsi sebagai penyokong dan pelindung kepada organ dalaman badanTerdiri daripada tulang dan struktur sokongan (ligamen, tendon dan kartilej)

Fungsi Sistem RangkaSokonganPerlindunganPergerakanPembentukan sel darahPenstoran mineral

SokonganSebagai penyokong tisu-tisu lembut dan organ tubuh.

cth: perlekatan otot pada tulang

Perlindungan melindungi organ dalaman seperti saraf tunjang, jantung, otak dan lain-lain.

contoh: rusuk melindungi paru-paru.

Pergerakan tulang bertindak sbg tuas bagi menghasilkan pergerakan pada sendi.

Pembentukan sel darahsum-sum merah dalam tulang menghasilkan sel-sel darah merah yang membawa oksigen dan nutrien ke seluruh badan.

sum-sum tulang juga menghasilkan sel darah putih untuk memusnahkan bakteria.

Penstoran mineral tempat simpanan mineral dan fosforus.

lemak disimpan dalam kaviti tulang.

lemak ini akan diserap ke dlm darah oleh tisu-tisu sbg tenaga.

Bahagian KepalaTengkorakMandibel

Bahagian LenganHumerusUlnaRadius

Bahagian TanganFalangesMetakarpalKarpal

Bahagian Hadapan BadanSternumSangkar rusuk (10)Klavikel

Bahagian belakang badanSkapulaTurus vertebra Sangkar rusuk (12)sfenoid

Bahagian PinggulSakrumIleumKoksiks

Bahagian KakiFemurTibiaFibulaPatela (lutut)

Bahagian KakiTarsalMetatarsalFalanges

TulangTerdiri daripada 206 ketul tulang yang berlainan bentuk dan saizTulang mempunyai lapisan luaran yang kuat, keras dan tebal

LigamenLigamen adalah tisu berfiber kenyal yang menghubungkan tulang dengan tulang.Berfungsi:mengekal dan menetapkan tulang pada kedudukannyaMembolehkan pergerakan pada sendi

TendonTisu berfiber tidak kenyal yang sangat kuatBerfungsi:Melekatkan otot pada tulang.tendon

Kartilej

Tisu lembut tetapi kuat, elastik dan tiada saluran darahMenyaluti hujung tulang yang membentuk sendiBerfungsi:Melindungi tulang daripada haus apabila berlaku geseran antara sendiPenyerap hentakan

Klasifikasi TulangTulang terdiri daripada pelbagai bentuk dan saiz.Tulang boleh diklasifikasikan kepada empat bentuk iaitu:Tulang panjangTulang pendekTulang leperTulang tak sama bentuk

Tulang PanjangUkuran panjangnya melebihi daripada ukuran lebar.Tuas dalam memudahkan pergerakan.Kebanyakkan adalah tulang mampat.Contoh:femurfibulatibiahumerusradiusulnafalanges

Tulang PendekBerbentuk tiubUkuran panjang dan lebar tidak banyak perbezaan.contoh: karpaltarsal

Tulang LeperBerbentuk pipih dan melengkung.Berfungsi melindungi organ yang lembut.Contoh:

skapulasternumrusuk

Tulang tak sama bentukTulang yang tidak boleh dikategorikan sebagai tulang panjang, tulang pendek dan tulang leper.Berfungsi sebagai tempat perlekatan otot.Contoh: sfenoidveterbra

Struktur Tulang PanjangMempunyai rangka tuas yang teguh untuk pergerakan.Pertumbuhan tulang adalah secara diameter dan memanjang.Mempunyai dua epifisis dan diafisis.Permukaan tulang dilapisi periosteum kecuali yang berartikulasi dilaputi kartilej.

Struktur Tulang PanjangEpifisisDiafisisEpifisisPlat epifisilalPeriosteumTulang beronggaKartilejTulang mampatKaviti Medulari

Epifisis

Terletak pada kedua-dua hujung tulang panjang.Terdiri daripada lapisan nipis tulang mampat.

Diafisis

Bahagian batang tulang keras yang mampat dan disaluti periosteum.Melingkari kaviti medulari yang mengandungi lemak.

Periosteum

Menyediakan saluran darah dan saraf ke tulang.Bahagian yang menghasilkan sel-sel untuk membesar secara diameter.Berfungsi melindungi diafisis.

Perkembangan TulangSel-sel tulangTerdiri daripada sel tulang berfiber kolagen dan bahan matriks bermineral padat.Sel osteoblas akan merembeskan bahan matriks organik berfiber untuk membentuk tulang.Osteoblas yang matang dikenali sebagai osteosit.Osteoklas ialah sel-sel yang melarutkan mineral dalam tulang.Osteoblas dan osteoklas akan bersama-sama bertindak untuk mengubah ketumpatan dan bentuk tulang.

Osifikasi tulang

Embrio (6 minggu)Tulang-tulang rangka (tulang lembut)Kartilej hialinTulang kerasterbina daripadaProses osifikasi tulangmembentuk

Proses Osifikasi TulangKartilej hialin disaluti dengan bahan matriks bermineral yang dirembeskan oleh osteoblas.Bahan matriks bermineral ini (osteoblas) akan dimendapkan ke bahagian dalam tulang. Osteoblas akan bertukar menjadi osteosit untuk membentuk tulang baru.Kartilej yang terdapat pada bahagian dalam tulang akan menjadi keras.Kartilej hialin di bahagian dalam tulang akan dilarutkan oleh osteoklas untuk membentuk kaviti medulari.

Tumbesaran TulangEpifisisDiafisisEpifisisPlat epifisilalPlat epifisilalTumbesaran Kartilej (secara memanjang)Tumbesaran secara diameter dan tidak melibatkan kartilej

Tumbesaran TulangSemasa proses tumbesaran, sel-sel pada plat epifisial tulang panjang akan membahagi secara mitosis untuk memanjangkan tulang.

Pada usia akil baligh, hormon estrogen dan testosteron akan merencatkan pembahagian sel-sel pada plat epifisial. Plat efipisial akan mengecil.

Pada usia 18 tahun, tumbesaran tulang secara memanjang terhenti dan sel-sel pada plat epifisial juga akan berhenti.

Tetapi, osifikasi tulang akan terus berlaku sehingga lapan tahun berikutnya.

Keperluan Mineral, Vitamin dan HormonMineral Kalsium dan fosfatMembantu pertambahan saiz dan berat tulang

Vitamin Vitamin A dan C :membaiki tisu-tisu tulangVitamin D : merangsang penyerapanMengangkut kalsium dan fosfat ke dalam tulang supaya struktur tulang menjadi lebih kuat.

Hormon - Tiroid, estrogen dan testosteronMerangsang proses tumbesaran tulang

SendiSendi ialah tempat pertemuan antara tulang-tulang atau kartilej dengan tulang.Sendi tanpa gerakSendi gerakan terhadSendi gerakan bebas

Sendi berdasarkan Struktur

SENDISTRUKTURCONTOHFibrousPada sendi fibrous tulang bercantum dengan tisu fibrous secara tetap. Tidak membenarkan sebarang gerakan.Sutur antara tulang kranium.CartilagenousPada sendi cartilagenous tulang disambung dengan kartilej atau ligamen. Membenarkan pergerakan yang terhad.Sendi antara verterbra.SinovialDiselaputi cecair sinovial untuk mengurangkan geseran antara dua tulang. Membenarkan pergerakan secara bebas.Sendi lutut

FibrousCartilagenousSinovial

Jenis sendi-sendi sinovialgelungsurpaksikondilpelanalesungengselRadius/ulnakarpal/tarsalsikumetakarpal/falangbahumetakarpal/karpal

PergerakanTerdapat dua jenis posisi dalam pergerakanKedudukan biasaberdiri lurus/tegak dan tangan rapat ke sisi badan.Kedudukan anatomi Berdiri lurus/tegak dan tapal tangan menghala ke hadapan.Kaki kanan dan kiri pula terbuka menghala ke luar.

Jenis-jenis pergerakanPergerakan linearPergerakan putaranPergerakan bersudutPergerakan khusus

Pergerakan linearPergerakan yang mendatarContoh:menggelungsur

Pergerakan putaranMengikut lengkuk bulatan mengelilingi satu putaranContoh:PronasiSupinasi

Pergerakan bersudutPergerakan lurus tetapi bersudutContoh:FleksiEkstensiAduksiAbduksi Sirkumduksi

Pergerakan khususPergerakan yang tiada hadContoh:InversiEversiDepresiElevasiDorsi-fleksiPlantar-fleksi

Sekian...