SİSTEMİK FUNGAL İNFEKSİYONLAR(Endemik mikozlar)Prof Dr Nuri KİRAZProf Dr Nuri KİRAZ

BLASTOMİKOZ (=GİLCHRİST’S HASTALIĞI)

Blastomikoz, dimorfik bir mantar olan Blastomikoz, dimorfik bir mantar olan Blastomyces dermatitidisBlastomyces dermatitidis tarafından oluşturulan tarafından oluşturulan endemik bir mikozdur. endemik bir mikozdur.

Hastalık mantar sporlarının inhale edilmesi sonucu Hastalık mantar sporlarının inhale edilmesi sonucu akçiğerlerde başlar ve sıklıkla subklinik seyreder. akçiğerlerde başlar ve sıklıkla subklinik seyreder.

Hematojen yayılım sonucunda daha çok deri, Hematojen yayılım sonucunda daha çok deri, kemik ve genitoüriner sistemde infeksiyon kemik ve genitoüriner sistemde infeksiyon oluşturur. oluşturur.

EtyolojiEtyoloji Blastomyces dermatitidisBlastomyces dermatitidis, 25-30 ºC de küf , , 25-30 ºC de küf ,

37 ºC de maya şeklinde üreyen dimorfik bir 37 ºC de maya şeklinde üreyen dimorfik bir mantardır. mantardır.

Bu mantar türünün eşeyli şekli Bu mantar türünün eşeyli şekli bulunmaktadır. Eşeyli şekil bulunmaktadır. Eşeyli şekil Ajellomyces Ajellomyces dermatitidisdermatitidis olarak adlandırılmaktadır. olarak adlandırılmaktadır.

35-37 ºC de Brain Heart Infusion(=BHI) 35-37 ºC de Brain Heart Infusion(=BHI) agar’da üretildiğinde 8-15 μm çapında agar’da üretildiğinde 8-15 μm çapında yuvarlağımsı maya hücreleri görülür. yuvarlağımsı maya hücreleri görülür.

Bu hücreler tomurcuklanarak (= blastospor) Bu hücreler tomurcuklanarak (= blastospor) ürerler. Blastosporlar geniş bir boyun ile ürerler. Blastosporlar geniş bir boyun ile ana hücreye tutunmuş olarak görülür. ana hücreye tutunmuş olarak görülür.

Epidemiyoloji

Blastomikoz, coğrafi alan ve yaşa göre Blastomikoz, coğrafi alan ve yaşa göre dağılım göstermektedir. dağılım göstermektedir.

Bu hastalık kuzey Amerika’nın güney ve Bu hastalık kuzey Amerika’nın güney ve güney doğu bölgelerde yaygın olarak , güney doğu bölgelerde yaygın olarak , Afrika, Meksika ve güney Amerika’nın Afrika, Meksika ve güney Amerika’nın orta kısımlarındada daha az sıklıkta orta kısımlarındada daha az sıklıkta görülmektedir. görülmektedir.

Klinik

Blastomikoz tablosu genellikle akçiğerlerde Blastomikoz tablosu genellikle akçiğerlerde başlar. başlar.

İnfeksiyon kendiliğinden iyileşebileceği İnfeksiyon kendiliğinden iyileşebileceği gibi kronik bir seyir de gösterebilir. gibi kronik bir seyir de gösterebilir.

Bazı olgularda infeksiyon akçiğerlerde Bazı olgularda infeksiyon akçiğerlerde sınırlı kalmakla birlikte bazı olgularda deri, sınırlı kalmakla birlikte bazı olgularda deri, kemik, prostat ve diğer organlara yayılım kemik, prostat ve diğer organlara yayılım söz konusudur. söz konusudur.

Teşhis

Blastomikoz tanısında incelenecek klinik Blastomikoz tanısında incelenecek klinik örnekler hastalık tablosuna göre balgam, örnekler hastalık tablosuna göre balgam, püy, idrar ve biyopsi’dir.püy, idrar ve biyopsi’dir.

Mikroskobik incelemedeMikroskobik incelemede karakteristik büyük karakteristik büyük yuvarlak kalın refraktil duvarları geniş bir tabanla yuvarlak kalın refraktil duvarları geniş bir tabanla tomurcuklanan maya hücrelerinin görülmesi tomurcuklanan maya hücrelerinin görülmesi

Biyopsi örneklerinin patolojik incelemesinde Biyopsi örneklerinin patolojik incelemesinde periodic asid- Schiff(=PAS) kullanılır. Ayrıca periodic asid- Schiff(=PAS) kullanılır. Ayrıca Calcofluor White boyası floresan mikroskobu ile Calcofluor White boyası floresan mikroskobu ile yapılan incelemelerde değerlidir. yapılan incelemelerde değerlidir.

Kültür

Blastomikozun kesin tanısı için gereklidir. Blastomikozun kesin tanısı için gereklidir. Blastomyces dermatidisBlastomyces dermatidis, SDA’da 25-30 ºC , SDA’da 25-30 ºC de 1-3 hafta süre ile inkube edildiğinde tipik de 1-3 hafta süre ile inkube edildiğinde tipik miçelyal üreme gösterir. miçelyal üreme gösterir.

Septalı hiflerden doğan lateral Septalı hiflerden doğan lateral konidioforların ucunda yer alan yuvarlak konidioforların ucunda yer alan yuvarlak yada armut şeklindeki konidiosporların yada armut şeklindeki konidiosporların görülmesi tanıda değerlidir. görülmesi tanıda değerlidir.

Bu üremelerden BHI veya kan glukoz Bu üremelerden BHI veya kan glukoz sistein agara pasaj yapılması ve 37 ºC de sistein agara pasaj yapılması ve 37 ºC de inkube edilirse maya şeklinde ana hücreden inkube edilirse maya şeklinde ana hücreden geniş bir boyunla tomurcuklanmaların geniş bir boyunla tomurcuklanmaların görülmesi tanıda son derece önemlidir.görülmesi tanıda son derece önemlidir.

Ayrıca hızlı tanı amacıyla miçelyel Ayrıca hızlı tanı amacıyla miçelyel üremelere ekzoantijen testi ve özgül DNA üremelere ekzoantijen testi ve özgül DNA probları kullanılmaktadır.probları kullanılmaktadır.

Serolojik testlerinSerolojik testlerin tanı değeri düşüktür. tanı değeri düşüktür. Çünkü, sıklıkla yalancı negatiflik ve Çünkü, sıklıkla yalancı negatiflik ve pozitifliklerle karşılaşılmaktadır. pozitifliklerle karşılaşılmaktadır. Kompleman birleşme deneyinin duyarlılık Kompleman birleşme deneyinin duyarlılık ve özgüllüğü azdır. Immunıdiffuzyon ve özgüllüğü azdır. Immunıdiffuzyon testinin özgüllüğü yüksek ancak duyarlılığı testinin özgüllüğü yüksek ancak duyarlılığı azdırazdır

A antijeni ve WI-1 (120 kDa yüzeyel A antijeni ve WI-1 (120 kDa yüzeyel antijen) antijenlerine karşı gelişen antikorlar antijen) antijenlerine karşı gelişen antikorlar aranmaktadır.aranmaktadır.

Blastomisin deri testiBlastomisin deri testinin duyarlılık ve nin duyarlılık ve özgüllüğü az olduğundan tanı değeri yokturözgüllüğü az olduğundan tanı değeri yoktur ..

TedaviTedavi İntravenöz amfoterisin B hızlı seyreden , İntravenöz amfoterisin B hızlı seyreden ,

menenjitli ve ciddi infeksiyonların menenjitli ve ciddi infeksiyonların tedavisinde seçilmelidir. Genel kullanım tedavisinde seçilmelidir. Genel kullanım dozu 10 hafta süreyle uygulanır.Ya da dozu 10 hafta süreyle uygulanır.Ya da hastalık kontrol altına alındıktan sonra 3-6 hastalık kontrol altına alındıktan sonra 3-6 ay süreyle itrakonazol tedavisi sürdürülür. ay süreyle itrakonazol tedavisi sürdürülür.

  Ketokonazol (günlük 400-800 mg) Ketokonazol (günlük 400-800 mg) itrakonazol (2 x 200 mg yemeklerle )itrakonazol (2 x 200 mg yemeklerle ) Tedaviye 6-12 ay devam edilmelidir. Tedaviye 6-12 ay devam edilmelidir. Uygun tedavi edilenlerde mortalite hızı Uygun tedavi edilenlerde mortalite hızı

%15 veya daha azdır. %15 veya daha azdır.

HİSTOPLAZMOZ(= DARLİNG HASTALIĞI)

Histoplazmoz, dimorfik üreme özelliği gösteren Histoplazmoz, dimorfik üreme özelliği gösteren Histoplasma capsulatumHistoplasma capsulatum’un neden olduğu ’un neden olduğu endemik bir mikozdur. endemik bir mikozdur.

Bu mantar, sporlarının inhale edilmesi ile normal Bu mantar, sporlarının inhale edilmesi ile normal bireylerde asemptomatik veya grip benzeri hafif bireylerde asemptomatik veya grip benzeri hafif bir solunum sistemi infeksiyonu oluşturur. bir solunum sistemi infeksiyonu oluşturur.

Daha az sıklıkta kronik kaviter akçiğer hastalığı, Daha az sıklıkta kronik kaviter akçiğer hastalığı, multiple organ tutulumlu ilerleyici yaygın multiple organ tutulumlu ilerleyici yaygın hastalığa neden olabilir. hastalığa neden olabilir.

Histoplasma capsulatumHistoplasma capsulatum ,toprakta ve ,toprakta ve laboratuvarda 25-30 ºC de küf formunda , 37 ºC laboratuvarda 25-30 ºC de küf formunda , 37 ºC de üretildiğinde maya şeklinde koloniler oluşturur. de üretildiğinde maya şeklinde koloniler oluşturur.

H.capsulatumH.capsulatum SDA’da miçelyal form da SDA’da miçelyal form da ürediğinde iki tip infeksiyöz spor oluşur. ürediğinde iki tip infeksiyöz spor oluşur.

Bu sporlardan mikrokonidi 2-6 μm, makrokonidi Bu sporlardan mikrokonidi 2-6 μm, makrokonidi ise 8-14 μm büyüklüğündedir. ise 8-14 μm büyüklüğündedir.

Makrokonidilerin yüzeyi pürüzlüdür, görünümü Makrokonidilerin yüzeyi pürüzlüdür, görünümü patlamış mısıra benzetilir. patlamış mısıra benzetilir.

Maya formunda ürediğinde maya hücreleri Maya formunda ürediğinde maya hücreleri 2-3X3-4 μm büyüklüğünde dar bir bağlantı 2-3X3-4 μm büyüklüğünde dar bir bağlantı ile tek hücre halinde tomurcuklanırlar.ile tek hücre halinde tomurcuklanırlar.

Maya hücreleri kapsüllüdür ve canlı Maya hücreleri kapsüllüdür ve canlı dokuda makrofajlar içinde bulunurlar.dokuda makrofajlar içinde bulunurlar.

Variyent bir suş olan Variyent bir suş olan H.capsulatumH.capsulatum var. var. duboissii duboissii orta Afrika’da bulunur daha orta Afrika’da bulunur daha büyük maya formu(7-15 μm) ile büyük maya formu(7-15 μm) ile karekterizedir.karekterizedir.

EpidemiyolojiEpidemiyoloji

HistoplasmaHistoplasma antijeni kullanılarak yapılan antijeni kullanılarak yapılan deri testleri histoplasmozun tüm dünyada deri testleri histoplasmozun tüm dünyada görülüldüğünü ,ancak tropikal ve sıcak görülüldüğünü ,ancak tropikal ve sıcak bölgelerde daha çok sıklıkta olduğunu bölgelerde daha çok sıklıkta olduğunu göstermiştir. göstermiştir.

H.capsulatumH.capsulatum , özellikle kuş ve yarasa , özellikle kuş ve yarasa dışkılarından zengin topraklarda ve dışkılarından zengin topraklarda ve özellikle yarasa mağaralarında bulunur. özellikle yarasa mağaralarında bulunur. Ancak, bu hayvanlar yüksek vucut ısıları Ancak, bu hayvanlar yüksek vucut ısıları dolayısıyla infekte olmazlar. Histoplazmoz dolayısıyla infekte olmazlar. Histoplazmoz olgularının büyük bir kısmı subklinik seyir olgularının büyük bir kısmı subklinik seyir gösterir. Bu hastalığın insandan insana gösterir. Bu hastalığın insandan insana geçtiği gösterilmemiştir.geçtiği gösterilmemiştir.

KlinikKlinik H.capsulatumH.capsulatum’un aerosol halindeki mikronodileri ’un aerosol halindeki mikronodileri

inhale edildikten sonra vucut ısısında akçiğerlerde inhale edildikten sonra vucut ısısında akçiğerlerde maya formuna dönüşür. Daha sonra ise maya formuna dönüşür. Daha sonra ise makrofajlar tarafından fagosite edilir. Bağışık makrofajlar tarafından fagosite edilir. Bağışık olmayan bireylerde başlangıçta makrofajlar olmayan bireylerde başlangıçta makrofajlar tarafından mayaların öldürülmesi gerçekleşmez ve tarafından mayaların öldürülmesi gerçekleşmez ve hücre içinde multiple halde bulunurlar. hücre içinde multiple halde bulunurlar.

Teşhis

İnfeksiyon bölgesine uygun olarak balgam, İnfeksiyon bölgesine uygun olarak balgam, biyopsi, beyin omurilik sıvısı, kan ve kemik iliği biyopsi, beyin omurilik sıvısı, kan ve kemik iliği alınır. alınır.

MikroskobiMikroskobi: Klinik örneklerden hazırlanan : Klinik örneklerden hazırlanan preparatlar Wright ve Giemsa ile boyanarak preparatlar Wright ve Giemsa ile boyanarak mononükleer fagositlerin içinde küçük (2-4 μm) mononükleer fagositlerin içinde küçük (2-4 μm) elipsoidal maya hücreleri aranır. AIDS li olgular elipsoidal maya hücreleri aranır. AIDS li olgular açısından periferik kan yayması ve bronşiyal açısından periferik kan yayması ve bronşiyal yıkantı en iyi örneklerdir. yıkantı en iyi örneklerdir.

Kültür

Kesin tanı için etkeninin üretilmesi gerekir. Kesin tanı için etkeninin üretilmesi gerekir. 25-30 ºC de SDA’da 4-6 içinde küf 25-30 ºC de SDA’da 4-6 içinde küf formunda ürer. formunda ürer.

Kültürden yapılan preparatların Kültürden yapılan preparatların mikroskobik incelenmesinde tipik patlamış mikroskobik incelenmesinde tipik patlamış mısır şeklinde makrokonidilerden septalı mısır şeklinde makrokonidilerden septalı hifler görülür. 37 ºC de BHI’da ise maya hifler görülür. 37 ºC de BHI’da ise maya formunda ürer. formunda ürer.

Serolojik testlerSerolojik testler, histoplamozun tanısında , histoplamozun tanısında kullanılır. Bu amaçla kompleman birleşme kullanılır. Bu amaçla kompleman birleşme deneyi(KBD) ve immunodiffuzyon(=ID) deneyi(KBD) ve immunodiffuzyon(=ID) yöntemi kullanılır. ID çok spefik bir yöntem yöntemi kullanılır. ID çok spefik bir yöntem olmasına karşın KBD’den daha az olmasına karşın KBD’den daha az duyarlılığa sahipdir. duyarlılığa sahipdir.

Deri testleriDeri testleri tanı amacıyla kullanılmaz. Ancak tanı amacıyla kullanılmaz. Ancak tarama amacıyla histoplazmozun seroprevalansı tarama amacıyla histoplazmozun seroprevalansı belirlenir. belirlenir.

Biyopsi:Biyopsi: Histopatolojik örneklerin mikroskopik Histopatolojik örneklerin mikroskopik incelenmesinde makrofajlar içerisinde ovoid maya incelenmesinde makrofajlar içerisinde ovoid maya hücrelerinin görünümü karekteristiktir. Bu amaçla hücrelerinin görünümü karekteristiktir. Bu amaçla kullanılan boyalar periodic acid-Schiff(PAS) ve kullanılan boyalar periodic acid-Schiff(PAS) ve Gomori methamine silver(GMS)’dir. Gomori methamine silver(GMS)’dir.

TedaviTedavi Akut pulmoner histoplazmozAkut pulmoner histoplazmozlu hastaların çok lu hastaların çok

azında tedavi gereklidir. Tanı konulmadan önce azında tedavi gereklidir. Tanı konulmadan önce çoğu olguda iyileşme başlamıştır. Progressif ve çoğu olguda iyileşme başlamıştır. Progressif ve büyük hiler lenfadenopatisi olan hastalarda büyük hiler lenfadenopatisi olan hastalarda atelaktazi ve mediastinal fibrozusu önlemek için atelaktazi ve mediastinal fibrozusu önlemek için tedavi edilmelidir. tedavi edilmelidir.

Tedavi gerekli olan çok az hastada ise 2-4 hafta süre Tedavi gerekli olan çok az hastada ise 2-4 hafta süre ile amfoterisin B ve yatak istirhati verilmelidir.ile amfoterisin B ve yatak istirhati verilmelidir.

COCCIDIOIDOMYCOSIS

KOKSİDİYODOMİKOZ

TanımTanım Dimorfik bir mantar olan Dimorfik bir mantar olan Coccidioides Coccidioides

immitisimmitis neden olduğu sistemik bir neden olduğu sistemik bir infeksiyondur. Mantar sporlarının infeksiyondur. Mantar sporlarının inhalasyonunu takiben normal bireylerde iyi inhalasyonunu takiben normal bireylerde iyi huylu ve geçici bir infeksiyon oluşur. huylu ve geçici bir infeksiyon oluşur. Ancak akciğer ve diğer organlara yayılma Ancak akciğer ve diğer organlara yayılma gösterebilir. gösterebilir.

EtyolojiEtyoloji Hif yapıları önce septasyon arkasından da Hif yapıları önce septasyon arkasından da

artropsor oluştururlar. Bunların boyları 2-5 artropsor oluştururlar. Bunların boyları 2-5 mikrometre kadardır. Artrokonidium organizmaya mikrometre kadardır. Artrokonidium organizmaya girdiklerinde büyüyerek 75 μm çapında sferül girdiklerinde büyüyerek 75 μm çapında sferül olarak adlandırılan yuvarlak yapılara dönüşür. olarak adlandırılan yuvarlak yapılara dönüşür.

Bu yapıların içinde endosporlar bulunur. Bu Bu yapıların içinde endosporlar bulunur. Bu yapılar patlarsa endosporlar serbest kalır ve ortam yapılar patlarsa endosporlar serbest kalır ve ortam koşullarına göre sferül yada hifal yapılar koşullarına göre sferül yada hifal yapılar oluştururlar. oluştururlar.

EpidemiyolojiEpidemiyoloji C.immitisC.immitis aşağı Arizona’nın alt çöllük aşağı Arizona’nın alt çöllük

bölgeleri, Kaliforniya vadisi, ayrıca yeni bölgeleri, Kaliforniya vadisi, ayrıca yeni Meksika ve Texas, güney ve orta Meksika ve Texas, güney ve orta Amerika’nın bazı yerlerinde endemiktir. Amerika’nın bazı yerlerinde endemiktir. C.immitisC.immitis toprak yüzeyinin birkaç cm toprak yüzeyinin birkaç cm altında yaşar. Maruz kalma riski, yağmurlu altında yaşar. Maruz kalma riski, yağmurlu havayı takiben kuru aylarda daha sıktır. havayı takiben kuru aylarda daha sıktır.

Klinik.Klinik. Coccidioides immitisCoccidioides immitis artrosporlarını artrosporlarını

inhale edenlerin çoğunda geçici bir inhale edenlerin çoğunda geçici bir akciğer infeksiyonu oluşur. akciğer infeksiyonu oluşur. İmmunosüprese ve diğer infeksiyona İmmunosüprese ve diğer infeksiyona yatkınlığı olan bireylerde fatal seyirli yatkınlığı olan bireylerde fatal seyirli infeksiyonlar oluşabilir. infeksiyonlar oluşabilir.

ARTHROCONIDIA

Spherules

SPHERULE

ENDOSPORES

ARTHROCONIDIA

SOIL

ANIMALHUMAN

____________

Teşhis Teşhis Koksidiyoddomikozda incelenecek klinik Koksidiyoddomikozda incelenecek klinik

örnekler, hastalık tablosuna göre balgam, plevral örnekler, hastalık tablosuna göre balgam, plevral effuzyon, püy ve BOS sedimentidir.effuzyon, püy ve BOS sedimentidir.

Mikroskobi:Mikroskobi: Klinik örneklerden yapılan Klinik örneklerden yapılan preparatlarda tipik kalın duvarlı endosporlar içeren preparatlarda tipik kalın duvarlı endosporlar içeren sferül yapıları görülür. Olgunlaşmamış yada sferül yapıları görülür. Olgunlaşmamış yada yırtılmış sferüller diğer etkenlerle karışıklığa yol yırtılmış sferüller diğer etkenlerle karışıklığa yol açabilir. açabilir.

KültürKültür: Hastalık tablosuna uygun olarak alınan : Hastalık tablosuna uygun olarak alınan klinik örneklerin kültürü yapılır. 25- 30 C de klinik örneklerin kültürü yapılır. 25- 30 C de inkübe edildiğinde tipik miçelyal yapılar gözlenir. inkübe edildiğinde tipik miçelyal yapılar gözlenir. Ancak bu kültür asla koklanmamalı ve besiyeri Ancak bu kültür asla koklanmamalı ve besiyeri inhalasyondan uzak tutulmalıdır. Çünkü, etkenin inhalasyondan uzak tutulmalıdır. Çünkü, etkenin artrosporları çok infeksiyözdür. Kültürde üreme artrosporları çok infeksiyözdür. Kültürde üreme yok diyebilmek için en az 3 hafta süre ile yok diyebilmek için en az 3 hafta süre ile inkubasyona devam edilmelidir. Kültürde etken inkubasyona devam edilmelidir. Kültürde etken üretildiğinde, ekzoantijen test ve DNA problarıyla üretildiğinde, ekzoantijen test ve DNA problarıyla doğrulama yapılabilir. doğrulama yapılabilir.

Serolojik testler,Serolojik testler, tanıda yardımcıdır ancak tanıda yardımcıdır ancak blastomikoz tanısı ile karışabileceği blastomikoz tanısı ile karışabileceği unutulmamalıdır. unutulmamalıdır.

TedaviTedavi Çoğu immunokompetan kişide Çoğu immunokompetan kişide

antifungal tedaviye gerek yoktur. İmmun antifungal tedaviye gerek yoktur. İmmun sistemi baskılanmış, yüksek risk altındaki sistemi baskılanmış, yüksek risk altındaki kişilere infeksiyonun yayılmasını önlemek kişilere infeksiyonun yayılmasını önlemek için tedavi yapılmalıdır. Altı haftadan daha için tedavi yapılmalıdır. Altı haftadan daha uzun süren ve semptomları gerilemeyen uzun süren ve semptomları gerilemeyen hastalarda tedaviye gerek vardır. hastalarda tedaviye gerek vardır.

PARAKOKSİDİYOMİKOZ

TanımTanım Parakoksidiyodomikoz, dimorfik bir mantar Parakoksidiyodomikoz, dimorfik bir mantar

olan olan Paracoccidioides brasiliensisParacoccidioides brasiliensis’in ’in neden olduğu kronik granülamatöz neden olduğu kronik granülamatöz endemik bir infeksiyon hastalığıdır. Etken, endemik bir infeksiyon hastalığıdır. Etken, akciğerler, mukoz membranlar, deri, lenf akciğerler, mukoz membranlar, deri, lenf nodları, karaciğer ve dalakta lezyon nodları, karaciğer ve dalakta lezyon oluşturabilir. oluşturabilir.

Etyoloji Etyoloji Paracoccidioides brasiliensisParacoccidioides brasiliensis dimorif bir dimorif bir

mantardır. Etken, BHI’da 37 ºC de üretildiğinde mantardır. Etken, BHI’da 37 ºC de üretildiğinde multiple tomurcuklanan maya hücreleri oluşturur. multiple tomurcuklanan maya hücreleri oluşturur. Bu hücreler karekteristik olarak gemi dümenine Bu hücreler karekteristik olarak gemi dümenine benzer. Kalın duvarlı maya hücreleri 10-40 μm benzer. Kalın duvarlı maya hücreleri 10-40 μm boyutlarında ve dokuda belirlenmesi tanı için boyutlarında ve dokuda belirlenmesi tanı için önemlidir. önemlidir.

Oda ısısında SDA’da ortalama üç haftada küf Oda ısısında SDA’da ortalama üç haftada küf formunda ürer. Hif yapısı septalıdır ve hifler formunda ürer. Hif yapısı septalıdır ve hifler üzerinde veya uç kısımlarında klamidospor üzerinde veya uç kısımlarında klamidospor oluşumları gözlenir. Çok az sayıda hifler üzerinde oluşumları gözlenir. Çok az sayıda hifler üzerinde küçük mikrokonidiler yer alır. küçük mikrokonidiler yer alır. P. brasiliensisP. brasiliensis yavaş ürediğinden atılmadan önce kültürler en yavaş ürediğinden atılmadan önce kültürler en azından 4 hafta bekletilmelidir. azından 4 hafta bekletilmelidir.

  

A. Restrepo

THE CAPTAIN’S WHEEL

EpidemiyolojiEpidemiyoloji Parakoksidiyomikoz Meksika, Orta veya Parakoksidiyomikoz Meksika, Orta veya

Güney Amerikanın bazı bölgelerinde Güney Amerikanın bazı bölgelerinde yaşayan yada daha önce bu bölgelerde yaşayan yada daha önce bu bölgelerde bulunanlarda bu klinik tablo görülür. bulunanlarda bu klinik tablo görülür. Endemik bölgeden ayrılan insanlarda Endemik bölgeden ayrılan insanlarda hastalık tablosu yıllar sonra oluşabilir. hastalık tablosu yıllar sonra oluşabilir.

   İnfeksiyon sporların inhale edilmesi ile oluşur. Ne İnfeksiyon sporların inhale edilmesi ile oluşur. Ne

insandan insana geçiş nede infeksiyon için yaygın insandan insana geçiş nede infeksiyon için yaygın bir kaynak bildirilmemiştir. Hastaların büyük bir bir kaynak bildirilmemiştir. Hastaların büyük bir kısmı genç erkelerdir. Çünkü bu grup tehlikeye daha kısmı genç erkelerdir. Çünkü bu grup tehlikeye daha çok maruz kalmaktadır. Bunun bir başka nedenide çok maruz kalmaktadır. Bunun bir başka nedenide miçelyum fazından maya fazına geçişi östrajen miçelyum fazından maya fazına geçişi östrajen engellemektedir. İmmun sistemi bozulan hastalarda engellemektedir. İmmun sistemi bozulan hastalarda hastalık bildirilmesine karşın parakoksidiyomikoz hastalık bildirilmesine karşın parakoksidiyomikoz primer olarak fırsatçı mikoz etkenleri arasında yer primer olarak fırsatçı mikoz etkenleri arasında yer almaz.almaz.

Klinik Klinik Sporlar inhale edildikten sonra infeksiyon Sporlar inhale edildikten sonra infeksiyon

akciğerlerde sınırlı kalabileceği gibi bir çok akciğerlerde sınırlı kalabileceği gibi bir çok organa lenfohematojen yolla yayılabilir. organa lenfohematojen yolla yayılabilir. Parakoksidiyodomikozda granülom ve Parakoksidiyodomikozda granülom ve supurasyon gelişebilir. Dokuda oluşan patolojik supurasyon gelişebilir. Dokuda oluşan patolojik lezyon tipi ve hastalığın klinik spektrumu, konağın lezyon tipi ve hastalığın klinik spektrumu, konağın hücresel immunitesi ile yakından ilgilidir. hücresel immunitesi ile yakından ilgilidir.

  

Pulmoner parakoksidiyodomikoz asemptomatik Pulmoner parakoksidiyodomikoz asemptomatik veya semptomatik, akut veya kronik şekilde veya semptomatik, akut veya kronik şekilde olabilir. Akut form klinik ve radyolojik özellikleri olabilir. Akut form klinik ve radyolojik özellikleri ile grip benzeri hastalık oluştururken, kronik form ile grip benzeri hastalık oluştururken, kronik form ise koksidiyodomikoz ile benzerlik gösterir. ise koksidiyodomikoz ile benzerlik gösterir. Akciğer loblarından hiç birinde tutulum Akciğer loblarından hiç birinde tutulum olmayabilir yada bütün loblar tutulabilir ancak üst olmayabilir yada bütün loblar tutulabilir ancak üst loblar daha sıklıkta tutulur. İlaveten, loblar daha sıklıkta tutulur. İlaveten, mikrokavitasyonlar görülebilir. mikrokavitasyonlar görülebilir.

Kompleman birleşme deneyi daha geç Kompleman birleşme deneyi daha geç pozitifleşir ve tedaviye cevabı pozitifleşir ve tedaviye cevabı değerlendirmede kullanılır. Her iki testin değerlendirmede kullanılır. Her iki testin yüksek özgüllüğü vardır. ELİSA ve kounter yüksek özgüllüğü vardır. ELİSA ve kounter immun elektroforez ile 43kD glikoptoteein immun elektroforez ile 43kD glikoptoteein antijeni yada buna karşı oluşmuş antikor antijeni yada buna karşı oluşmuş antikor aranır. Bu iki test araştırma aşamasındadır. aranır. Bu iki test araştırma aşamasındadır. Deri testlerinin teşhiste önemi yoktur. Deri testlerinin teşhiste önemi yoktur.

TedaviTedavi Geçmişte, oral sülfonamidler temel ilaç olarak Geçmişte, oral sülfonamidler temel ilaç olarak

kullanılmıştır. Başlıca iki sakıncası bulunmuştur. kullanılmıştır. Başlıca iki sakıncası bulunmuştur. İlki relaps oranı yüksektir, ikincisi yan etkilerdir. İlki relaps oranı yüksektir, ikincisi yan etkilerdir. Özellikle deri döküntüleridir. Özellikle deri döküntüleridir. Parakoksidiyodomikozun tedavisinde amfotersin Parakoksidiyodomikozun tedavisinde amfotersin B oldukça etkindir. Bu hastalığın bir çok klinik B oldukça etkindir. Bu hastalığın bir çok klinik formunda başarı ile kullanılır. formunda başarı ile kullanılır.

Itrakonazol 100 mg/gün olarak 6-12 ay Itrakonazol 100 mg/gün olarak 6-12 ay süreyle verilmelidir. Flukonazol ve diğer süreyle verilmelidir. Flukonazol ve diğer oral triazollerin kullanımı bu konuda oral triazollerin kullanımı bu konuda sınırlıdır. sınırlıdır. P.brasiliensisP.brasiliensis adrenal bezlere adrenal bezlere tropizm gösterdiğinden hastalığın seyrinde tropizm gösterdiğinden hastalığın seyrinde veya sonrasında adrenal fonksiyon veya sonrasında adrenal fonksiyon testlerinin periyodik yaptırılması önerilir. testlerinin periyodik yaptırılması önerilir.

Tedavi edilmeyen yaygın Tedavi edilmeyen yaygın parakoksidiyonikoz olguları genellikle fatal parakoksidiyonikoz olguları genellikle fatal seyirlidir. Kural olarak, erişkinlerin sık seyirlidir. Kural olarak, erişkinlerin sık görülen sessiz klinik formunda görülen sessiz klinik formunda parakoksidiyodomikozun reaktivasyonu parakoksidiyodomikozun reaktivasyonu görülür, Tedaviye rağmen anlamlı fibrotik görülür, Tedaviye rağmen anlamlı fibrotik sekeller sıklıkla oluşabilir. sekeller sıklıkla oluşabilir.