Crna Gora

VLADA CRNE GORE

Broj:07-955Podgorica, 9. mart 2018. godine

CRNA GORA

SKUPSHNA CRNE GOREpniMUENO:

KLASlFIKACtONIBROJ:

VE2A:

ePA:

9.11/ 20 IL

PRILOQ; . -

PREDSJEDNIKU SKUPSTINE CRNE GORE

GOO.

PODGORICA

Vlada Crne Gore, na sjednici od 8. marta 2018. godine, razmotrila jePredlog rezoiucije o uspostavijanju odrzivog i modernog saobracajnogsistema Crne Gore, koji je Skupstini Crne Gore podnijela grupa poslanika, aSkupstina dostaviia Viadi radi davanja misljenja.

S tim u vezi, Vlada daje sljedece

MISLJENJE

U odnosu na dio Rezoiucije kojim su prediozeni drzavni interesi Vladaistice sljedece:

1. Uspostavljanje dinamicnog, usaglasenog i odrzivog saobracajnogsistema

Ministarstvo saobracaja i pomorstva, kao nadlezna institucija za razvoj,unapredenje, upravljanje i odrzavanje saobracajnog sistema u Crnoj Gori,kontinuirano sprovodi i tezi realizaciji potrebnih mjera i uskladivanju saciljevima saobracajne politike Evropske unije. Osnovni ciljevi strateskograzvoja saobracajnog sistema Crne Gore, definisani vazecom Strategijomrazvoja saobracaja Crne Gore, cijoj realizaciji je kontinuirano posvecenoMinistarstvo saobracaja i pomorstva, su:

1. poboljsanje sigurnosti i bezbjednosti, u cilju ocuvanja ljudskih zivota,materijalnih vrljednosti i ocuvanja drzavnih sredstava

2. integracija u Evropsku uniju, kroz povezivanje na TEN-T^ i poboljsanjekonkurentnosti domace saobracajne privrede

3. povecanje kvaliteta saobracajnih usiuga

4. stimulacija ekonomskog rasta kroz efikasniji i jeftiniji saobracaj i

5. minimiziranje negativnog uticaja razvoja saobracaja i saobracajneinfrastrukture na zivotnu sredinu i drustvo ukupno.

Opste stanje saobracajnog sistema Crne Gore moze se ocijeniti kao Josnedovoljno primjereno realnim potrebama i opstim interesima i privrede igradana Crne Gore, iako se ulazu kontinuirani napori, u skladu sa zahtjevima 1preporukama Evropske komisije, 1 evidentno ]e poboljsanje u odnosu naprethodni vremenski period, i pored svih izazova poslovanja pod uticajemglobalnih trendova i uz ogranicene raspolozive resurse. Razvoj sektorasaobracaja treba posmatrati u sklopu opsteg privrednog rasta i razvoja i, u tornsmislu, krovnim razvojnim dokumentom Pravci razvoja Crne Gore2018-2021. godine, za oblast saobracaja, prepoznata je neophodnost:

1. unapredenja prostornog planiranja uz maksimalno uvazavanje zahtjeva zaocuvanjem zastite zivotne sredine, prirodnog i kulturnog nasleda

2. ostvarivanja vece koordinacije prilikom planiranja i izbora investicija zarealizaciju u cilju dostizanja kompaktnog saobracajnog sistemaprimjerenog zahtjevima savremenog korisnika, uz otklanjanje uskih gria,smanjenje potrosnje goriva i cijene saobracajne usluge i uz sve vecepostovanje principa ,just in time" u cilju podizanja nivoa konkurentnosti

3. kontinuiranog sprovodenja aktivnosti u cilju jacanja 1 unapredenjainstitucija i administrativnih kapaciteta, nadzora nad sprovodenjem propisai vrsenja procjene uticaja propisa u okviru procesa pristupanja Evropskojuniji

4. kontinuirane anaiize trzista i rada na iskoriscavanju potencijalageostrateskog polozaja Crne Gore za privlacenje tranzitnih saobracajnihtokova

5. priviacenja I uskiadivanja stranih direktnih investicija sa javnim interesom,cijeneci ekonomsku opravdanost investicija, efikasan transfer znanja itehnologija, uticaj na zivotnu sredinu, ocuvanje fiskalne stabilnosti Drzavei izbjegavanje finansiranja investicija kroz nova kredltna zaduzenja

^Trans-European Transport Networks

6. uvodenja jedinstvene baze podataka, menadzment informacionogsistema i procedura za stratesko upravljanje.

Istim dokumentom se kao razvojni prioriteti za oblast saobracaja zanaredni period definisu:

1. donosenje nove Strategije razvoja saobracaja

2. sprovodenje aktivnosti na implementaciji Ugovora o osnivanjutransportne zajednice Jugoistocne Evrope

3. posveceno koriscenje prednosti Berlinskog procesa

4. sprovodenje aktivnosti, kao dio regionalne inicijative, na implementacijimekih mjera (2016-2020) za glavnu saobracajnu mrezu na ZapadnomBalkanu koje su definisane na Beckom samitu 2015. godine

5. sprovodenje aktivnosti na harmonizaciji sa regulatornim okvirom Evropskeunije za oblast saobracaja

6. kreiranje efikasnog i nezavisnog regulatornog tijeia i tijela za bezbjednostu zeljeznickom saobracaju i

7. sprovodenje odgovarajucih i blagovremenih aktivnosti na pracenjuindikatora odrzivog razvoja definisanih Nacionainom strategijomodrzivog razvoja do 2030. godine.

Navedeno govori u prilog cinjenici da je na bazi sveobuhvatnoganalitickog pristupa ina iskustvenoj osnovi, uzuvazavanje zahtjeva ipreporukaEvropske komisije, prepoznat znacaj sistemskog pristupa u sagledavanjusaobracajnog sistema, koji se kao takav ne moze posmatrati izolovano uodnosu na ukupni privredni sistem, ida su u skladu sa tim definisane smjerniceu pravcu dostizanja dinamicnog, usaglasenog i odrzivog razvoja saobracajnogsistema Crne Gore.

2. Razvijanje saobracajnog sistema prema nacellma ekonomskeodrzlvosti i srednjorocnih 1dugorocnih potreba, finansiranje strateskihprojekata, eflkasno koriscenje fondova EU, Transportne zajednice iInvesticionog okvira za Zapadni Balkan ivalorizovanje i angazovanje svihdomacih potencljala i resursa

Cilj fiskalne politike u srednjem roku jeste uspostavljanje odrzlvostijavnih finansija, odnosno smanjenje deficita i postepeno opadanje javnogduga. Utom ciiju su idefinisane mjere fiskalne konsoiidacije u Pianu sanacije

budzetskog deficita i javnog duga i Fiskalnoj strategiji Crne Gore2017-2020, cija implementacija treba da obezbijedi dostizanje definisanihciljeva, i koje su kao takve obavezujuce za sve segmente ekonomskepolitike, ukljucujuci i saobracajnu politiku. Mjere fiskalne konsolidacije sukoncipirane tako da omoguce ostvarivanje suficita tekuce budzetskepotrosnje, cime ce se stvoriti usiovi da se zaduzivanje vrsi iskljucivo zafinansiranje kapitalnih, odnosno razvojnih projekata cijom se realizacijomosigurava ekonomski rast u dugom roku. Srednjorocno i dugorocnoposmatrano prioritet u realizaciji daje se onim projektima koji imaji posebanznacaj u kontekstu regionalnog povezivanja, odnosno povezivanja samrezom Trans-evropskih koridora i koji generisu dodatni rast BDP-aomogucavajuci bolje iskoristavanje razvojnih potencijaia Crne Gore ipovecavajuci bezbjednost u saobracaju.

Jedan od najznacajnijih strateskih ciijeva Crne Gore, izmedu ostalog,predstavija i razvoj infrastrukture. S obzirom na to da su i domaci imedunarodni izvori finansiranja za infrastrukturu ograniceni, vazno je da seraspoioziva finansijska sredstva usmjere na strateskl znacajneinfrastrukturne projekte, odnosno na one projekte koji ce imati najvecidoprinos (uticaj) u ispunjenju ciljeva nacionalnih poiitika u vezi sa procesompristupanja Crne Gore Evropskoj uniji i drustveno-ekonomskim razvojem, paje u torn smislu Viada Crne Gore u decembru 2015. godine usvojiiaJedinstvenu listu prioritetnih infrastrukturnih projekata od nacionalnog iregionalnog znacaja, koja je revidovana u juiu2017. godine, a koja obuhvataprojekte kojima ce se davati prioritet pri definisanju optimalnih usiovarealizacije i finansiranja, uz izbjegavanje modaiiteta koji podrazumljevajudodatna kreditna zaduzivanja. Lista je dostavljana i Evropskoj komlsiji saciljem obezbjedivanja finansijske podrske EU i predstavija osnovu listuprojekata za kandidovanje za finansiranje od strane investicionog okvira zaZapadni Balkan^, od koga su u protekiom periodu obezbijedena bespovratnasredstva u vrijednosti od preko 20 millona eura za pripremu projektnedokumentacije iz oblasti zeljeznicke i putne infrastrukture, a sve u ciljupovecanja stepena zrelosti projekata za realizaclju, kako bl bill spremni zafinansiranje i realizaclju uz pomoc drugih, dostupnih fondova EU momentomuiaska u EU. Od strane investicionog okvira za Zapadni Balkanobezbijedeno je i 40 miiiona eura za sufinansiranje izgradnje projekata izoblasti zeljeznicke infastrukture.

izgradnja, rekonstrukcija i odrzavanje infrastrukturnih projekatapredstavija znacajan potencijal za strane partnere koji bi donijeli ne samo

Western Balkans Investment Framework - WBIF

kapital, vec i nova znanja i tehnologije. Ugovorom o projektovanju i izgradnjiprioritetne dionice autoputa Bar - Boljare uspjeli snno kao Investitor daobavezemo Izvodaca radova da mora angazovati najmanje 30% pravnih lica(podizvodaca) iz Crne Gore za projektovanje i izvodenje radova na terenu ito u odnosu na ugovorenu cijenu radova, obezbjedujuci na taj nacin ne samododatni stimulans za domaci privredni rast, vec i odgovarajuci transferznanja i tehnologija u cilju unapredenja kvaliteta poslovanja domacihkompanija, kao i sticanja odgovarajuceg iskustva i razvijanja odgovarajucihsposobnosti ivjestina, sto je posebno vazno ako se ima u vidu specificnost ikompleksnost pojedinih vrsta projekata. Izvodac radova angazuje i drugapravna lica u svojstvu dobavljaca, pruzaoca usiuga 1dr., take da je brojpravnih lica sa kojima saraduje jos i veci. Realizacija kapitalnihinfrastrukturnih projekata, u saradnji sa inostranim partnerom, cestozahtijeva i neposredno angazovanje domacih strucnjaka kako bi se tokomreaiizacije osigurala primjena relevantnih domacih standarda, propisa iprocedura.

3. Povecanje sigurnosti saobracajnog sistema

Pitanje bezbjednosti u (drumskom) saobracaju je slozeno i treba gaposmatrati u sistemu covjek - put- prevozno sredstvo - okruzenje itretiranoje i nizom sistemskih zakona i podzakonskih akata koji su usaglaseni sazahtjevima i preporukama EU, kao i Strategijom poboljsanja bezbjednosti udrumskom saobracaju 2010-2019 cija realizacija je dala zeljene rezuitatekroz smanjenje broja saobracajnih nezgoda i broja smrtno stradiiih usaobracajnim nezgodama. Intezivno se radi i na izgradnji, rekonstrukciji imodernizaciji citavog niza saobracajnica cime se stvaraju usiovi za brzi,bezbjedniji i nesmetani protok ljudi i robe, i opsti utisak o stanju saobracajneinfrastrukture znatno je popravljen, a potvrda povecanja bezbjednostisaobracaja na putevima jeste smanjenje broja saobracajnih nezgoda sasmrtnim ishodom uzrokovanih neadekvatnim stanjem na putevima. Takode,medu nekim mjerama koje je u okviru Berlinskog procesa i Agendepovezivanja potrebno implementirati u narednom periodu posebno mjestoimaju mjere koje se odnose na povecanje bezbjednosti na putevima.

4. Integrisanje saobracajnih tokova Crne Gore u TEN-T mrezu

Kao podrska evropskoj perspektivi zemljama Zapadnog Balkana, kojesu pokazale znacajan napredak na putu stabilnosti, dobrosusjedskih odnosai modernizaciji drustva i ekonomija, intenzivirana je saradnja sa Evropskomunijom u dijelu nastojanja da se stvore odredeni preduslovi za unapredenjepovezanosti zemaija regiona medusobno, kao i sa Evropskom unijom.

U proteklom periodu Crna Gora je aktivno ucestvovala u raduUpravnog odbora Transportne opservatorije za Jugoistpcnu Evropu^ zasprovodenje Memoranduma o razumijevanju za razvoj osnovne regionalnetransportne mreze (SEETO Memorandum) bd njegovog potpisivanja uLuksemburgu,. 11,. juna 2004. godine, koji je do sada predstavljao kamentemeljac politike djelovanja Evropske unije (EU) prema zemljama ZapadnogBalkana u oblasti saobracaja.

BerlinskI proces, kao politicka inicijativa EU za pomoc zemljamaZapadnog Balkana, pokrenut na Samitu 28. avgusta 2014. godine u Berlinu,na Inlcljatlvu njemacke kancelarke Angele Merkel, predstavija novu priliku naputu integraclje cljelog regiona u EU, u okviru koga je jedan od prioritetapoduplranje ekonomskog razvoja kroz unapredenje saobracajnih Ienergetskih veza. Crna Gora Intezlvno saraduje sa Evropskom komisljom uokviru Berlinskog procesa i na takozvanoj Agendi povezlvanja saZapadno-balkanskom sestorkom, kako na nivou sefova vlada, tako i nanivou resornih ministara vanjskih poslova, saobracaja, ekonomije, itd., sto jerezultiralo i indikativnim prosirenjem osnovne regionalne saobracajne mrezeTEN-T-a na prostor Zapadnog Balkana na Samitu premijera zemaijaZapadnog Balkana u Briselu, 21. aprila 2015. godine.

BerlinskI proces i Agenda povezlvanja doprinose stvaranju Glavnesaobracajne mreze u regionu Zapadnog Balkana u skladu s pristupnompolitikom Evropske unije na polju razvoja Trans-evropskih saobracajnih ienergetskih mreza. Definisana Glavna saobracajna mreza na teritoriji CrneGore obuhvata:

1. SEETO putni pravac 4: autoput Bar - Boljare

2. SEETO putni pravac 1: primorska varijanta Jadransko-jonskog autoputa- Brza saobracajnica duz crnogorskog primorja

3. SEETO zeijeznicki pravac 4: pruga Bar - Vrbnica

3 South East Europe Transport Observatory - SEETO

4. SEETO zeljeznicki pravac 2: pruga Podgorica - Tirana

5. Luka Bar

6. Aerodrom Podgorica.

Glavna saobracajna mreza u regionu Zapadnog Balkana sada jeukljucena u prosirenje tri kljucna Trans-evropska koridora na regionZapadnog Balkana: Mediteranski koridor, Bliski Istok - Istocni Mediterankoridor i Rajna - Dunav koridor.

Kroz Beriinski proces i Agendu povezivanja, odnosno kroz processaradnje predsjednika vlada Zapadnog Balkana doslo je i do (ponovnog)aktuelizovanja pitanja Ugovora o osnivanju transpdrtne zajednice, koji jepotpisan u Trstu 12. jula 2017. godine u originalu na engleskom jeziku, i uBriselu 9. oktobra 2017. godine u originalu na crnogorskom jeziku i nasluzbenim jezicima institucija Evropske unije i strana potpisnica iz JugoistoceEvrope (JIE). Ciij primjene Ugovora je razvoj samoodrzivog saobracaja, brzedostizanje standarda i otvaranje trzista kako je to regulisano u Trans-evropskoj transportnoj mrezi (TEN-T), odnosno saobracajnoj mreziEvropske unije. Ugovor o uspostavljanju transportne zajednice jedan je odkijucnih politickih procesa u okviru Berlinskog procesa iAgende povezivanja,kojim se tezi jacanju regionalne saradnje u oblasti saobracaja, all i saradnjesa Evropskom unijom, te kvalitetnijem povezivanju zemaija ZapadnogBalkana saobracajnom i energetskom infrastrukturom, sa svrhomunapredenja ekonomskog razvoja i rasta i podsticanja investicija, uzuskladivanje regulatornih politika u ovim oblastima. Takode, ciij Ugovorajeste i uskladivanje nacionalnog zakonodavstva sa pravnom tekovinom EUu regionu Zapadnog Balkana.

5. Promjena raspodjele transporta putnika u prilog javnom prevozui promjena raspodjele transporta tereta u prilog zeljeznickom prevozu

Promjena raspodjele transporta putnika u prilog javnom prevozu ipromjena raspodjele transporta tereta u prilog zeljeznickom prevozu kao nuznuprethodnu pretpostavku, izmedu ostalog, podrazumijeva dostizanje odredenogstepena razvijenosti saobracajne infrastrukture i u skladu sa tim usmjeravanjeinvesticionih aktivnosti na realizaciju odredenih kapitalnih infrastrukturnihprojekata, medu kojima se po svom znacaju, ali i preduzetim aktivnostima zapodizanjestepena zrelosti projekataza realizaciju, isticu projekti izoblasti putneizeljeznicke infrastrukture, sto je vec prepoznato kao razvojni prioritet od straneMinistarstva saobracaja i pomorstva, 1 nakon cega ce mod pristupiti

intezivnijem razvoju odredenih multimodalnih transportnih rjesenja, sto je kaojedna od neophodnih mjera za realizaciju prepoznato i u Strategiji zaJugoistocnu Evropu do 2020. godine.

Preduzetim mjerama za olaksano uspostavljanje i obavljanje javnogprevoza putnika u drumskom saobracaju stvorene su pretpostavke zaunapredenje ovog vida transporta, kako u unutrasnjem, take i umedunarodnom drumskom saobracaju. Danas u Crnoj Gori imamo 114registrovanih i licenciranih autobuskih prevoznika koji ispunjavaju svestandards utvrdene u propisima EU i na taj nacin omogucavaju pouzdan,odrzivi, bezbjedan, konkurentan i pristupacan javni prevoz putnika. U prilogizrecene konstatacije jeste i cinjenica da znacajan broj jedinica lokalnesamouprave ima ureden javni prevoz putnika, dok se javni prevoz putnika nanivou Drzave obavija kroz 349 registrovanih medugradskih linija, kojeposmatrajuci frekventnost obavljanja prevoza i njihove relacije, omogucavajusvakodnevnu pristupacnost i povezanost svih dijelova drzave. U buducemperiodu planirana je izrada i Studije unapredenja javnog prevoza putnika umedugradskom saobracaju. Takode, znacajno je pomenuti da je krozuspostavljene medunarodne linije u drumskom saobracaju kojih je 220,omogucena kvalitetna povezanost Crne Gore sa drzavama u okruzenju idrzavama EU.

Zakonom o kombinovanom prevozu tereta iz 2014. godine prepoznata jevaznost koriscenja ekoloski prihvatljivih vidova saobracaja. Do sada jerekonstruisano oko 48% javne mreza pruga. Teretni zeljeznicki saobracaj je uporastu. Potrebna je znatno veca privredna aktivnost, jer 1 u uslovimapostojeceg stanja zeljeznicke infrastrukture moguce je prevoziti i tri puta viserobe. Trziste i regulatorne mjere kreiraju ambijent, a ne drzavniintervencionizam. Ocekuje se da privatni kapital i inicijativa, uz manje ulaganjeDrzave u obnovu i modernizaciju javne mreze, daju rezultate na polju vecegprevoza tereta zeijeznicom, sto je u Evropi redovna praksa.

6. Smanjenje negativnog uticaja saobracajnog sistema na zivotnusredinu

Smanjenje negativnog uticaja saobracajnog sistema na zivotnu sredinujedan je od strateskih zahtjeva EU idio dobre medunarodne prakse, koji je kaotakav obavezujuci i za domace projekte kako bi se osiguraia njihovauskiadenost sa zahtjevima EU i podobnost za flnansiranje od stranemedunarodnih finansijskih institucija. Pitanje uticaja na zivotnu sredinuregulisano je i domacim propisima, a Zakon o procjeni uticaja na zivotnusredinu („SIuzbeni iist RCG", br. 80/05 i „Siuzbeni iist CG", br. 27/13 i 52/16)

sa pratecim podzakonskim aktima, potpuno je usaglasen sa Direktivom2011/92/EU 0 procjeni uticaja na zivotnu sredinu kojom su kodifikovaneDirektiva 85/337/EZ i njene izmjene i dopune Direktivom 97/11/EZ,Direktivom 2003/35/EZ i Direktivom 2009/31/EZ.

U odnosu na dio Rezoiucije kojim se predlaze da Skupstina Crne Gorepoziva nadiezne institucije da u cilju ostvarivanja strateskih ciijeva reaiizujeodredene mjere Vlada istice sijedece:

1. Osnivanje Institute za razvoj, osnivanje Crnogorske razvojne banks iformiranje poslovne grupe za niskogradnju

Definisanje strateskih smjernica za razvoj pojedinihdrustveno-ekonomskih oblasti i preduzimanje aktivnosti na njihovojimpiementaciji vec je obuhvaceno definisanbm nadieznoscu Viade. Pravcidaijeg razvoja Crne Gore, na cijoj realizaciji je neophodno posveceno raditi,definisani su i Nacionainom strategijom odrzivog razvoja do 2030. godine. Uvezi sa navedenim povezano je i pitanjeformiranja Crnogorske razvojne bankesto spada u domen nadieznosti Ministarstva finansija koje ne podrzava ovajkoncept, jer bi zakonsko ustanovijenje drzavne banke biio u suprotnosti saosnovnim opredijeijenjm ekonomske poiitike Vlade Crne Gore da stvoriekonomski sistem zasnovan na konkurentnom trzisnom privredivanju.

impiementacija politika i ciijeva koji bi biii reaiizovani preko Crnogorskerazvojne banke vec se realizuju preko Investiciono-razvojnog fonda kaosubjekta za podrsku realizacije ekonomske poiitike Vlade Crne Gore.Investiciono-razvojni fond Crne Gore A.D. (u daljem tekstu; „Fond") osnovanje kao jednoclano akcionarsko drustvo u skladu sa odredbama Zakona oInvesticiono-razvojnom fondu Crne Gore („SIuzbeni list CG", br. 88/09,40/10i80/17). Zakonom o investiciono-razvojnom fondu definisana je uloga Fondakao razvojne institucije ciji je osnovni cilj sveobuhvatni privredni razvoj CrneGore. Fond je pravno iice koje pdsiuje samostaino i svoju djelatnost obavijapod usiovima i na nacin utvrden Zakonom o investiciono-razvojnom fonduCrne Gore, Statutom I opstim aktima Fonda, odlukama Centraine bankeCrne Gore, rukovodeci se principima opreznog bankarskog poslovanja.imajuci u vidu znacajne promjene u crnogorskoj ekonomiji (u dijelubankarskog sektora, trzista kapitala, prioriteta i potreba privrednog razvoja,sveukupnog ekonomskog okruzenja, pravne regulative) prepoznata jepotreba za priiagodavanjem poslovanja Fonda, njegove misije i ciijeva,daijem privrednom i sveukupnom ekonomskom razvoju.

Fond posluje u cilju podrske ekonomske politike Vlade Crne Gore ipodsticanja: ubrzanog privrednog razvoja Crne Gore, dinamiziranja rastamikro, malih, srednjih i velikih privrednih subjekata, ravnomjernijegregionalnog razvoja, konkurentnosti i likvidnosti privrednih subjekata,proizvodnje 1 usiuga orjentisanih prema Izvozu, proizvodnje kojom sesmanjuje uvozna zavisnost, finansiranja infrastrukturnih projekata, projekatavodosnabdijevanja, tretmana otpadnih voda 1 zastite zivotne sredine,efikasnog sprovodenja 1okoncanja procesa privatizacije prodajom kapitalastecenog u procesu svojinske 1upravljacke transformacije, kao i podsticanjafinansiranja drugih projekata od lokalnog, regionalnog i drzavnog znacaja.

Zakonom je uredena djelatnost Fonda, i to:

1. odobravanje kredita, obavljanje faktoringa 1 drugih obiika otkupapotrazivanja i izdavanje garancija kojima se narocito:

podstice osnivanje, razvoj i odrzivost mikro, malih, srednjih 1velikihprivrednih subjekata I preduzetnika

pruza podrska infrastrukturnim projektima, projektimavodosnabdijevanja i zastite zivotne sredine

finansiraju projekti od lokalnog, regionalnog i drzavnog znacaja

podstice konkurentnost crnogorskih proizvoda i usiuga

podstice zaposljavanje

2. izdavanje garancija za uredno izmirenje obaveza korisnika kredita, cijepokrice cine sredstva Garantnog fonda

3. osiguranje izvoza roba i usiuga iz Crne Gore od netrzisnih rizika

4. kreditiranje u funkciji podrske socijalnom preduzetnistvu,samozaposljavanju, iniciranju novog investicionog ciklusa i razvoju Ijacanju pocetnog biznisa

5. obavljanje poslova vezanih za prodaju kapitala u portfelju Fonda

6. obavljanje ostalih poslova i aktivnosti kojim se obezbjeduje podrskaunaprjedenju preduzetnistva 1ekonomskom razvoju

1. obavljanje i drugih poslova utvrdenih Zakonom.

Fond moze da obavija I druge poslove koje mu povjeri Vlada kadaocijeni da jeto u interesu ekonomskog razvoja Crne Gore. Poslovanje Fondanije na teret budzeta Crne Gore, odnosno nije na teret poreskih obveznikaCrne Gore. Takode, Fond posluje po trzisnim principima na obezbjedivanju

najpovoljnijih usiova za klijente, ukljucujuci i bezkamatne kredite. Fond krozsvoje djelovanje direktno daje podsticaj rastu investicione aktivnosti ikreiranju konkurentnih usiova na trzistu koji motivisu pojedince,preduzetnike, kao i upravijacke strukture preduzeca da osmisljavaju noveideje za osnazivanje svog posiovanja. Osim toga, kreiranjemdiversifikovanog portfolia kreditinih linija, kao i adekvatnog edukativnogprograma dajese direktna podrska kreiranju 1realizaciji novih preduzetnickihideja. Do kraja 2017. godine, Fond jefinansirao razvoj crnogorske ekonomijesa 614,2 miliona eura, dok je za 2018. godinu pianirao da piasira, najmanje140 miliona eura (medutim vec sad je izvjesno da ce taj iznos biti oko 200miliona eura) za pruzanje podrske crnogorskim preduzetnicima, krozsljedece kreditne linije:1. razvoj preduzetnistva, kroz podrsku posebnim ciljnim grupama (mladi,

pocetnici, zene, visokoskoici, tehnoloski viskovi, individualni poljoprivredniproizvodaci, zanatlije, inovativno preduzetnisvo, ICT biznis, kiasterskaproizvodnja, lica sa invaliditetom islicno)

2. podrsku postojecim mikro, malim, srednjlm i velikim preduzecima, krozpodsticaj njihovog daljeg rasta i razvoja, sa posebnom paznjom naprioritetne sektore crnogorske ekonomije (turizam i ugostiteljstvo,poljoprivreda iproizvodnja hrane, proizvodnja, usluge, ICT islicno)

3. podrsku preduzecima, kroz odrzavanja i/ili poboljsanja likvidnosti(kratkorocna kreditna sredstva, refinansiranje postojecih kreditnihsredstava, faktoring finansiranje, trajna obrtna sredstva islicno)

4. podsticaj konkurentnosti crnogorskih prolzvoda/usluga na drugim trzistima(kreditna sredstva namijenjenja pripremi prolzvodnje iuslugama za izvoz)ukljucujuci i osiguranje izvoza

5. podrska realizaciji greenfield investicija6. podrsku infrastrukturnim projektima, projektima iz oblasti ekologije,

energetike i energetske efikasnosti, projektima od lokalnog i drzavnogznacaja.

U narednom periodu ciljevi Fonda ce biti usmjereni na:

1. otvaranje novih radnih mjesta i povecanje zaposlenosti2. razvoj preduzetnistva sa naglaskom na socijalno preduzetnistvo kroz

podrsku posebnim ciijnim grupama (mladi, zene, tehnoloski viskovi,zanatiije, osobe sa invaliditetom i si.)

3. podrsku regionalnom razvoju

4. otvaranje novih preduzeca, kao i rast i razvoj postojecih preduzeca

5. podrska prioritetnim sektorima razvoja (poljoprivreda, turizam,drvoprerada i si.)

6. podrska konkurentnosti crnogorskih proizvoda na drugim trzistima

7. podrska koriscenju domacih proizvoda i resursa

8. odrzavanje 1poboljsavanje likvidnosti

9. podrska projektlma iz oblasti ICT-a

10. nefinansijska podrska u vidu edukacije 1mentorstva

11. saradnja sa relevantnim partnerima u cilju kreiranja optimainogposiovnog ambijenta

12. obezbjedivanje povoljnih izvora finansiranja na medunarodnom trzistu.

Uvazavajuci navedeno, Vlada smatra se bespotrebnim 1 skupimosnivanje Crnogorske razvojne banke, kao institucije koja bi obavljalaistovjetne aktivnosti kao 1postojeci investiciono-razvojni fond, preuzimajucisva njegova prava, obaveze 1imovinu.

Analiziranje usiova 1mogucnosti poslovanja, promovisanje privrednihpotencijala, sprovodenje aktivnosti na unapredenju konkurentnosti privredeu cjeiini i brojne druge aktivnosti u vezi s podsticanjem razvoja privrednihaktivnosti je u domenu nadleznosti Privredne komore Crne Gore kako jedefinisano Zakonom o Privrednoj komori Crne Gore („Siuzbeni list CG", broj1/18) iStatutom Privredne komore Crne Gore („Sluzbeni iist CG", broj 17/15).Cianovi Privredne komore su sva privredna drustva, banke 1 drugefinansijske organizacije, organizacije za osiguranje i preduzetnici upisani uCentraini registar Privrednog suda, a Privredna komora Crne Gore'svoj radorganizuje kroz poslovanje udruzenja, medu kojima, izmedu ostaiog postojei Udruzenje za gradevinarstvo, Udruzenje za saobracaj i Udruzenje za malai srednja preduzeca, pa se formiranje nove Posiovne grupe za niskogradnju,ne namece kao nuznost. Osim toga, svi privredni subjekti imaju slobodu svogposiovnog udruzivanja, u skiadu sa primjenjivim propisima, na nacin i podusiovima za koje procijenjuju da najbolje odgovaraju njihovim poslovniminteresima, uz izbjegavanje drzavnog intervencionizma stiteci osnovneprincipe trzisne ekonomije, i uz ocuvanje konkurencije, jednakog tretmana inediskriminacije.

2. Usvajanje strateskih dokumenata razvoja saobracajnog sistema,usvajanje kvalitetnih studija i akcionih planova razvoja saobracajaCrne Gore analizirajuci sve hipoteze i usvajajuci optimalna rjesenja iaktivnosti i usvajanje akcionih planova Izgradnje I rekonstrukcijejavnih puteva

Osnovna strateska opredjeljenja saobracajne politike, kao dijelaukupne ekonomske politike, koj! ima za cilj poboljsavanje funkcionisanjatrzista uz obezbjedenje sigurnosti, efikasnosti, dostupnosti 1 kvalitetasaobracajnih usluga, zastitu interesa korisnika I zastitu zivotne sredine,skracujuci vrijeme transporta 1 stvarajuci usiove koji ce sprijeciti pojavu(povecanje) dodatnih operativnih troskova, trenutno su definisana sljedecimstrateskim dokumentima:

1. Strategija razvoja saobracaja (2008.)

2. Strategija poboijsanja bezbjednosti u drumskom saobracaju (2010.)3. Strategija razvoja zeljeznice (2017.)

4. Strategija razvoja i odrzavanja drzavnih puteva (2008.)5. Master plan razvoja aerodroma u Crnoj Gori (2011.).

Kako bi danom pristupanja EU bila spremna za primjenu pravne tekovinekoja se odnosi na Trans-evropske mreze potrebno je da Crna Gora krozstrategijsko pianiranje pripremi zakonodavni okvir i ojaca administrativnekapacitete. Sadasnji prioritet predstavija unapredenje puteva izeljeznickih vezaukijucenih u SEETOGlavnu mrezu, sto je prepoznato kroz Program pristupanjaCrne Gore Evropskoj uniji 2018-2020, koji je od strane Vlade usvojen dana15. 2. 2018. godine, a kojim se predvida izrada:

1. Strategije razvoja saobracajaplanirano usvajanje 2018. godine

2. Nacionaini program zeljeznicke infrastruktureplanirano usvajanje 2018. godine

3. Strategije razvoja i odrzavanja drzavnih putevaplanirano usvajanje 2019. godine

4. Plana redovnog i investicionog odrzavanja, rekonstrukcije i izgradnjedrzavnih puteva za 2018. godinu sa izvjestajem o realizaciji Plana za2017. godinuplanirano usvajanje 2018. godine

5. Plana redovnog 1 investicionog odrzavanja, rekonstrukcije i izgradnjedrzavnih puteva za 2019. godinu sa izvjestajem o realizaciji Plana za2018. godinuplanirano usvajanje 2019. godine

6. Plana redovnog i investicionog odrzavanja, rekonstrukcije i izgradnjedrzavnih puteva za 2020. godinu sa izvjestajem o realizaciji Plana za2019. godinuplanirano usvajanje 2020. godine

7. Strategije poboljsanja bezbjednosti u drumskom saobracaju2020-2024 godineplanirano usvajanje 2019. godine

8. Akcionog plana za implementaciju Strategije poboljsanja bezbjednosti udrumskom saobracaju 2010-2019 za 2019. godinuplanirano usvajanje 2018. godine

9. Akcionog plana za implementaciju Strategije poboljsanja bezbjednosti udrumskom saobracaju 2020-2024 za 2020. godinuplanirano usvajanje 2019. godine

10. Izmjena i dopuna Nacionalnog programa za olaksice u vazdusnomsaobracajuplanirano usvajanje 2018. godine

11. Nacionalnog plana bezbjednosti zastite na brodu i luciplanirano usvajanje 2019. godine

Sistemski pristup u sagledavanju pravaca razvoja saobracajnogsistema Crne Gore, uz definisanje polaznih hipoteza i optimalnih rjesanja iaktivnosti je po svojoj prirodi sastavni dio pripremnih aktivnosti, strateskihanaliza zasnovanih na ekspertskom znanju koje se prepoznaju kaoopredjeljujuci faktori prilikom donosenja investicionih odiuka.

3. Usvajanje i implementacija Zakona o potvrdivanju Ugovora oosnivanju Transportne zajednice, napori da EU identifikuje ifinansijski podrzi crnogorske infrastrukturne projekte u tekucipetogodisnji plan rada Transportne zajednice za ZB

U oblasti saobracaja regionalna saradnja funkcionise od 2004. godinepod okriljem Memoranduma o razumijevanju za razvoj osnovne regionalnatransportne mreze u Jugoistocnoj Evropi (SEETO Memorandum), kojl jeujedno predstavljao kamen temeljac politike djelovanja Evropske unijeprema zemljama Zapadnog Balkana, a kojl je potpisan u Luksemburgu,11. juna 2004. godine, od strane vlada Crne Gore, Hrvatske, Bosne iHercegovine, Makedonije, Albanije, Srbije i Kosova, dok je osma potpisnicabila Evropska komisija. Prezentacija rada i progresa zemalja potpisnicaMemoranduma refiektovana je ikroz izradu Petogodisnjih akcionih planova'',koji se azuriraju na godisnjoj osnovi, a sadrze iprioritetnu listu projekata, kojipored nacionalnog imaju i regionaini znacaj. Pomenuti dokument predstavijaregionainu strategiju, te identifikuje znacajan broj regionaino vaznih reformiimjera upravljanja u sektoru saobracaja, a znacajan je isa aspekta procjenefinansijske odrzivosti i ekonomske stabilnosti regiona.

Jos tokom juna 2008. godine, Evropska komisija je prepoznala potrebuzemalja Zapadnog Balkana za efikasnijim djelovanjem u procesutransportne integracije, koja je neodvojivo vezana i sa ukupnim procesomintegracija, te inicirala pocetak pregovora oko buduceg Ugovora o osnivanjutransportne zajednice u regionu Zapadnog Balkana, sto je ponovoaktuelizovano u okviru saradnje kroz Berlinski proces i na Agendipovezivanja. Ugovor o osnivanju transportne zajednice potpisan je u Trstu12. jula 2017. godine u originalu na engleskom jeziku, i u Briselu 9. oktobra2017. godine u originalu na crnogorskom jeziku i na sluzbenim jezicimainstitucija Evropske unije i strana potpisnica iz Jugoistoce Evrope, i Ugovor0 transportnoj zajednici ce zamijeniti SEETO Memorandum. PotpisivanjeUgovora o osnovanju transportne zajednice u regionu Zapadnog Balkana,za Crnu Goru je posebno znacajno i sa aspekta otvorenih pregovarackihpoglavija za oblast saobracaja: 14 - Saobracajna politika i 21- Trans-evropske mreze, jer bi predstavljao dodatnu platfromu za pruzanjepodrske na putu uskladivanja sa pravnom tekovinom EU, a sve u ciljudostizanja nivoa razvoja infrastrukture, tehnickiti standarda, standardasigurnosti i bezbjednosti, te onih koji se primjenjuju za oblast zastite zivotne

^ Multi Annual Plans - MAP

sredine i socijaini aspekt, kao i otvaranja trzista na nacin kako je toregulisano u Trans-evropskoj transportnoj mrezi. U toku su aktivnosti u vezisa pripremom i usvajanjem Zakona o potvrdivanju Ugovora o osnivanjutransportne zajednice, i nakon stupanja na snagu isti ce se implementirati.Cilj Ugovora je stvaranje Transportne zajednice u oblasti drumskog,zeljeznickog, saobracaja unutrasnjim plovnim putevima i pomorskogsaobracaja, kao i razvoja transportne mreze izmedu Evropske unije 1stranaugovornica Jugoistocne Evrope. Transportna zajednica ce se temeljiti napostepenoj integraciji transportnih trzista strana ugovornica JugoistocneEvrope u transportne trziste Evropske unije na osnovu reievantnih pravnihtekovina unije ukljucujuci oblasti tehnickih standarda, interoperabiinosti,sigurnosti, bezbjednosti, upravljanja saobracajem, socijalne polltike, javnihnabavki i zivotne sredine, za sve vrste saobracaja, izuzev vazdusnogsaobracaja.

U skiadu sa zahtjevima u okviru Berlinskog procesa i Agendepovezivanja, i u cilju stvaranja predusiova za osiguranje podrske dostupnihfondova Evropske unije, u prvom redu Investicionog. okvira za ZapadniBalkan®, sastavljena je lista prioritetnih infrastrukturnih projekata odnacionalnog i regionalnog znacaja koje bi trebalo realizovati. Listu je usvojilaVlada Crne Gore u decembru 2015. godine, a zatim inovirala u julu2017. godine i obuhvata 12 projekata iz oblasti saobracaja ukupneprocijenjene vrijednosti realizacije od 3,39 milijardi eura.

4. Usvajanje Prostornog plana Crne Gore

Prostorni plan Crne Gore do 2020. vazeci je planski dokument koji jeSkupstina Crne Gore donijela 2008. godine. Imajuci u vidu ciljeve razvojaCrne Gore, kao i ulogu koju ima putna mreza u ostvarenju istlh, a s obziromna tadasnje stanje putne mreze i ocekivane saobracajne tokove do2020. godine, kroz ovaj planski dokument je deflnisan koncept saobracajnemreze Crne Gore, na osnovu kojeg su se u prethodnom periodu donosiiireguiacioni planovi i izradivala tehnicka dokumentacija za izgradnju kapitalnesaobracajne infrastrukture. Osim putne mreze, ovaj planski dokument jestvorio planske mogucnosti za daiji razvoj zeljeznicke mreze, vodnogsaobracaja i vazduhoplovne infrastrukture. Buduci da se priblizavamoplanskom horizontu prethodnog Prostornog plana (2020. godina), uMinistarstvu odrzivog razvoja i turizma u toku je ugovaranje izrade baznih(sektorskih) studija za potrebe novog Prostornog plana Crne Gore, ciji ce

Western Balkan Investment Framework-WBIF

planski horizont biti do 2040. godine. Jedna od sektorskih studija je i Studijasaobracaja i komunikacije koja obuhvata pojedinacne tipove saobracaja(drumski, zeljeznicki, vazdusni, vodni saobracaj i ostale infrastrukturnesisteme) i koja ce dati podatke o:

1. dosadasnjem razvoju saobracajne infrastrukture

2. osvrt na zakonsku regulativu, direktive i dokumenta EU

3. osvrt na prostorno-plansku dokumentaciju

4. analizu i ocjenu stanja

5. raspolozivu infrastrukturu i suprastrukturu

6. projekcije razvoja

7. kljucne indikatore za buduce pracenje razvoja saobracajne mreze.

U okviru analize pojedinacnih tipova saobracaja sektorska studija ceobuhvatiti glavne saobracajne koridore, kao i vezu sa okruzenjem. Kaokrajnje ishodiste bazne studije, dobice se sazeta interpretacija rezuitata,giavni principi, element! 1 preporuke za planiranje prostora, koji ce bitistudijska osnova za izradu novog Prostornog plana Crne Gore, cije seusvajanje planira najkasnije do 2020. godine.

5, Izrada Glavnog projekta za cijelu trasu autoputa Bar- Boljarei izradaIdejnog projekta za Brzu saobracajnicu duz crnogorskog primorja

Detaljnim prostornim planom autoputa Bar - Boljare (2008.) definisana jeetapna realizacija projekta autoputa Bar-Boljare:

I faza: Smokovac - Matesevo

II faza: Matesevo - Andrijevica i Smokovac - Tolosi - Farmaci(obilaznica oko Podgorice)

III faza: Andrijevica - Boljare

IV faza: Podgorica - Durmani.

Sve ostale dionice autoputa Bar-Boljare (osim prioritetne dioniceSmokovac - Matesevo cija izgradnja je pocela 2015. godine), kao iJadransko-jonski autoput (primorska varijanta) - Brza saobracajnica duzcrnogorskog primorja se nalaze na Jedinstvenoj listi prioritetnihinfrastrukturnih projekata od nacionalnog i regionalnog znacaja, usvojenoj

od strane Vlade, i osnovno nastojanje, imajuci u vidu ogranicenostraspolozivih resursa, jeste da se aktivnosti usmjere na izradu projektnedokumentacije za pomenute projekte kako bi se povecao stepen njihovezrelosti za realizaciju.

U okviru XV poziva za dostavljanje projektnih predloga od straneInvesticionog okvira za Zapadni Balkan® obezbijedena su bespovratnasredstva u ukupnom iznosu od 3.100.000 eura za pripremu idejnog projektai prateceg elaborata procjene uticaja na zivotnu sredinu i drustvo za dionicuMatesevo - Andrijevica, a u okviru XVIII poziva obezbijedena subespovratna sredstva od strane investictionog okvira za Zapadni Balkan uukupnom iznosu od 2.390.000 eura za pripremu idejnog projekta i pratecegelaborata procjene uticaja na zivotnu sredinu i drustvo za dionicuSmokovac - Tolosi - Farmaci (obilaznica oko Podgorice), koje zajednopredstavljaju II etapu reallzacije Projekta definisanu Detaljnim prostornimplanom autoputa Bar - Boljare.

Takode, do sada su od strane Investicionog okvira za Zapadni Balkan iEU CONNECTAfonda za tehnicku pomoc obezbijedena bespovratna sredstvau ukupnom iznosu od 4 miliona eura za pripremu tenderske dokumentacije,idejnog projekta i pratece tehnicke dokumentacije za radove na izgradnjiobiiaznice oko Budve, kao prioritetne komponente Brze saobracajnice duzcrnogorskog primorja (primorska varijanta Jadransko-jonskog autoputa uCrnoj Gori).

6. Sacinjavanje studija i analiza ekonomske odrzivosti, uticaja nazivotnu sredinu, socijalne posljedice i mehanizme finansiranjaaerodroma Crne Gore, Montenegroerlajnza, Luke Bar, zeljeznickogprevoza i zeljeznicke infrastrukture

Priprema studija opravdanosti 1 pratecih elaborata procjene uticaja nazivotnu sredinu i drustvo je gotovo obavezna pripremna aktivnost u realizacijiodredenog projekta, kojoj se poklanja sve veca paznja, u skladu sa dobrommedunarodnom praksom 1 dio je uobicajenih zahtjeva medunarodnihfinansijskih institucija, all 1EU fondova, kako bi pojedini projekti bili prihvatljiviza njihovo finansiranje, a sto se uobicajeno sprovodi uz podrsku renomiranogkonsultanta. Kao potvrda prethodno navedenog, izmedu ostalog, govori icinjenica da je Vlada angazovala Medunarodnu finansijsku korporaciju^ kaodio grupacije Svjetske banke sa specificnim iskustvom u iznalazenju

®Western Balkans Investment Framework - WBIF

^International Finance Corporation - IFC

privatnog finansiranja da bude vodeci savjetnik za modele strukturiranja uaerodromima Tivat, Podgorica 1 Berane. PlanskI se radi I na investiranju uzeljeznicku infrastrukturu i vozna sredstva uz podrsku Investicionog okviraza Zapadni Balkan, IPA fondova, kao i uz kreditnu podrsku renomiranihevropskih banaka (EIB, EBRD, CEB 1KfW).

7. Formiranje sa susjedima komisija za lobiranje i realizacijuzajednickih infrastrukturnih projekata

Bilateraina saradnja je segment kome je Viada i u proteklom periodupoklanjala veliku paznju, o cemu izmedu ostaloga svjedoci primjena 20sporazuma o ekonomskoj saradnji 124 sporazuma o uzajamnom podsticanju1zastiti investicija. Prepoznajuci znacaj regionalnog zajednickog nastupa kodrealizacije kapitalnih infrastrukturnih projekata upucena je inicijativa premaMInistarstvu gradevinarstva, saobracaja i Infrastrukture Republike Srbije uvezi sa saradnjom na realizaclji projekta autoputa Bar - Boljare, kao i premaMinistarstvu komunikacija i prometa Bosne i Hercegovine u vezi sasaradnjom na realizaclji magistrainog puta M-18 na potezu Hum (BiH)- Scepan polje (Crna Gora). Oba projekta se nalaze na Jedinstvenoj listiprioritetnih infrastrukturnih projekata od nacionalnog i regionalnog znacajausvojenoj od strane Vlade.

Prepoznajuci vaznost unapredenja povezanosti u Regionu ZapadnogBalkana za ekonomski prosperitet i evropski put Zapadnog Balkana u cjelini,a naglasavajuci punu posvecenost implementaciji Berlinskog procesa nabazi konstantnog dijaloga i partnerstava svih privrednlh komora, radikreiranja jasnog koncepta zajednickih aktivnosti usmjerenih na jacanjeodrzivog ekonomskog rasta i razvoja Regiona Zapadnog Baikana, formiranje i Komorski investicioni forum^ Sustinski cilj kojem teze komore (potpisniceSporazuma o osnivanju Komorskog investicionog foruma) je da udruzenimkomorskim djeiovanjem, saradnjom i usaglasavanjem aktivnosti stave fokusna razvoj konkurentosti privreda regiona Zapadnog Balkana. Svjesnekomplementarnosti ciljeva za cije se ostvarenje zaiazu i u namjeri dauspostave medusobnu saradnju radi razmjene informacija o tekucim iplaniranim investicionim projektima, definisanim, izmedu ostalog,sveobuhvatnim jedinstvenim listama najvaznijih infrastrukturnih projekataviada zemaija Regiona, predlaganja mjera za podizanje nivoa investicija ipoboijsanje poslovne investicione klime na prostoru Zapadnog Balkana,

^Konstitutivni sastanak Komorskog investicionog forumaodrian je21. oktobra 2016. uBudvi. Tadasuformirane radne grupe, kao1doneSen Poslovnik o radu Foruma. Pored ovog, odrian je sastanak i sa predstavnicima medunarodnih institucija koje pru2ajupodrSku regionalnom razvoju Zapadnog Balkana, a imaju svoje kancelarije u ovim zemljama.

ukljucivanja poslovnih zajednica Zapadnog Balkana u realizacijuinvesticionih projekata, predvidenih Zapadnobalkanskim investicionimokvirom Evropske unije, stvaranja usiova za ubrzani privredni razvoj,davanja inicijative efikasnijem udruzivanju i cvrscem poslovnompovezivanju. Izraden je Akcioni plan „Privredne komore ZB6 u stvaranjulanca vrijednosti na regionalnom nivou", koji odrazava usaglasene interese ipotrebe poslovnih zajednica u svim ovim zemljama na jedinstven nacin.Komorski investicioni forum pored pracenja realizaclje velikih regionalnihinfrastrukturnih projekata koji su odobreni od strane Evropske komisije,posvecen je sagledavanju potreba i davanju prijedloga za projekte manjevelicine, koji se npr. svrstavaju u sekundarne Infrastrukturne projekte, akojima bi se znacajno mogia unaprijediti privredna saradnja u Regionu. Saciljem sto konkretnijih i plodotvornijih aktivnosti, usaglaseno je da Komorskiinvesticioni forum pored Upravnog odbora, cine konkretne tematske radnegrupe, i to za:

saobracajnu i energetsku infrastrukturu 1komunalne djeiatnosti

unapredenje poslovne i investicione klime i

razvoj privatnog sektora.

Poseban akcenat je stavijen na izradu zajednickih projekata odregionalnog znacaja, koji bi se pripremali u skladu sa zahtjevima ipropozicijama koje propisuju razliciti evropski fondovi.

8. Podrska preduzetnickoj inicijativi u izgradnji i odrzavanjeinfrastrukture

Ministarstvo ekonomije je nadlezno za kreiranje politike i definisanjemjera i aktivnosti za razvoj preduzentistva u Crnoj Gori. To ministarstvo jenadlezno i za implementaciju programa podrske razvoju preduzetnisva, i to:

1. subvencije na osnovu Uredbe o podsticanju direktnih investicija

2. oiaksice na osnovu Uredbe o biznis zonama

3. program podrske preradivackoj industriji

4. program podsticanja razvoja klastera u Crnoj Gori

5. program povecanja regionalne i lokalne konkurentnosti krozusaglasavanja sa zahtjevima medunarodnih standarda poslovanja zaperiod 2017-2020

6. program podrske za podsticanje inovativnosti u malim i srednjimpreduzecima

7. mentoring za internacionalizaciju poslovanja

8. podsticanje pocetnika u biznisu (start up).

Uredbom o podsticanju direktnih investicija („Sluzbeni list CG", broj80/15) predvida se dodjela sredstava za podsticanje direknih investicija uiznosu 3.000 - 10.000 eura po novozaposienom iicu na osnovu bodovanjapo unaprijed definisanim kriterijuma. Ako imamo u vidu vrijednostinfrastrukturnih projekata bltno je istaci da za kapitalne investicije vece od10 miiiona eura kojima se obezbjeduje otvaranje novih radnih mjesta zanajmanje 50 novozaposienih lica, sredstva za podsticanja investicija mogubiti dodijeijena u visini od 17% od ukupne vrijednosti investicionog projekta,bez sprovodenja postupka bodovanja. Uredbom je predvidena i mogucnostrefundacije troskova za razvoj infrastrukture neophodne za reaiizacijuinvesjicionog projekta.

U pripremi je i Strategija razvoja mikro, maiih i srednjih preduzeca uCrnoj Gori 2018-2022, kojom se definisu strateski ciijevi, mjere, aktivnostikoje ce se sprovoditi u narednom petogodisnjem periodu u ciiju jacanjapreduzetnistva i konkurentnosti maiog i srednjeg biznisa.

Viada nije sagiasna s Prediogom rezoiucije o uspostavljanju odrzivog imodernog saobracajnog sistema Crne Gore, jer prediozeni drzavni interesi imjere za reaiizaciju vec predstavijaju dio prepoznatih strateskih opredjeijenjacijoj realizaciji je kontinuirano posvecena, aii uvazavajuci strateski znacajsaobracajne poiitike, kao dijela ukupne ekonomske politike Drzave, izrazavaspremnost da kontinuirano razmatra sve konkretne konstruktivne predioge,stavove, misijenja, ocjene i sugestije koji mogu doprinijeti unapredenjusaobracajne poiitike, u svim segmentima, primjereno potrebama i opstiminteresima i privrede i gradana Crne Gore.

Polazeci od navedenog, Viada predlaze Skupstini Crne Gore da neprihvati Prediog rezoiucije o uspostavljanju odrzivog i modernogsaobracajnog sistema Crne Gore.

m

JEDNIK

arkovic