Upload
smaakmakend
View
234
Download
4
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Smaakmakend 04 15
Citation preview
Topsporters in de kas:Organic Brothers
Bio-biertjes happenmet je beste vrienden
De ultieme risotto volgens Giovanni en Giancarla
Chinese pannenkoekjesmet groentecurry
van uw biologische specialistnº4 | herfst 2015
ZIN IN DE HERFST
2 s m a a k m a k e n d 4 | herfst 2015 Maak de lekkerste gerechten met biologische tofu van ProLaTerre®.
ToFacts: wat is tofu?Tofu is gemaakt van sojabonen
en zeer rijk aan eiwit. Bevat weinig vet, koolhydraten,
calorieën en geen lactose. Het zit ook nog eens boordevol vitaminen en mineralen en is
100% plantaardig.
Tofu in de wereldTofupedia verzamelt alle informatie, artikelen en recepten rondom tofu.
Wereldwijd. Laat je inspireren: duik in de wereld van tofu
op tofupedia.com.
Bereiding: van oven tot stovenRauw, stoven, bakken, wokken, frituren, oven,
barbecue of in de grillpan. Tofu kun je eigenlijk op alle manieren bereiden!
Recepten: in alle vormen en smaken
Salades, quiches, roerbakgerechten, zelfs smoothies. Met tofu kun je alle kanten op.
Op Tofupedia vind je de meest verrassende recepten. Van foodbloggers,
chefs en andere tofufanaten! Zelf een recept? Plaats ‘m dan op Tofupedia!
Ontdek de wereld van tofu!Kijk op tofupedia.com
Bij ProLaTerre houden we van tofu. Daarom begonnen we zo’n vijftig jaar geleden als eerste met de import van tofu naar Nederland. En bereidden we niet veel later zelf tofu. Lekker biologisch en plantaardig. We zijn dan ook trots op onze producten. ProLaTerre is gezonder voor jou, beter voor onze planeet én echt vriendelijk voor de dieren. Lekkerder voor vanavond, beter voor morgen.
ProLaTerre_Adv_Smaakmakend_210x275mm.indd 1 26-07-15 20:09
| herfst 2015 3
inhoud
herfst 2015
recepten in dit nummer
15Vietnamese slarolletjes met tofu | Gemarineerde champignons | Toastjes met tandoorizalm en komkommer-avocadosalade | Pittige lamssateetjes | Courgetteblokjes met gemarineerde tomaatjes
20Baldo risotto met spinazie, citroen en zwarte olijven
30Amandelclafoutis met prei en oude kaas | Chinese pannenkoekjes met groentecurry | Rijstnoedels in een lauwwarme salade met kip
4 Meet the Organic Brothers Aris, Rochus en Dirk Pieter van der Meer schakelden om naar biologisch. ‘We telen nu op kwaliteit. En andere soorten, zoals pruimtomaten en gele tomaten. We zijn echt weer telers geworden.’
10 Bio-bier & borrelhappenPittige lamssateetjes en Vietnamese slarolletjes met tofu. Met aparte snacks happen schuimende bio-biertjes nóg veel beter weg.
20 De beste risottoArborio, baldo of carneroli. Wat is de lekkerste langkorrelrijst voor een smeuïge Italiaanse risotto? Giovanni en Giancarla van riseria Provera weten het wel.
en verder in dit nummer 19 Hoe herken je een biologisch product?26 Bio-drop30 Elke dag lekker35 Winkelwaar39 Een frisse kijk: Lieke Veld, deejay Q-music
10
20
Cove
rfot
ogra
fie
Sve
n B
enja
min
s |
Sty
ling
Ulr
ika
Gu
stav
sson
| C
ulin
aire
real
isat
ie In
gmar
Nie
zen
4
Teks
t D
orie
n D
ijkh
uis
| B
eeld
Han
s va
n d
en H
euve
l
4 s m a a k m a k e n d 4 | herfst 2015
| herfst 2015 5
6 s m a a k m a k e n d 4 | herfst 2015
herinnert zich de geur van vroeger toen zijn vader op deze plek sla, komkommer en tomaten teelde in de volle grond. Maar net als veel andere intensieve glastuinbouw-bedrijven verruilde zijn vader eind jaren tachtig de aarde voor substraat.
ZoektochtEen jaar geleden besloten de zonen Aris, Rochus en Dirk Pieter om te schakelen naar biologisch. Maar biologisch telers mogen geen substraat gebruiken. Volle grond is verplicht. Logisch, vindt Dirk Pieter. ‘De beste producten komen van de beste bodem. Alleen dan komt de plant aan de meest natuurlijke voe-dingstoffen. Dit is zoals telen bedoeld is.’ Dat is echter eenvoudiger gezegd dan gedaan. Dirk Pieter: ‘We moesten de grond echt opnieuw leren kennen. Mijn broers en ik hebben alle drie de HAS (Hogeschool voor Tuinbouw en Akkerbouw, red.) afgerond, dus we wisten er wel wat vanaf. Maar dat is toch vooral theorie. De grond was lange tijd afgesloten geweest. Er lag folie overheen en daarbovenop teelden we op steenwol. We hebben de bodem eerst helemaal laten onderzoeken. Door de afsluiting was de grond nog behoorlijk goed. Hij was niet uitgedroogd door de zon en er zaten ook geen aaltjes in. Daarna begon onze zoektocht: hoe bouw je de bodem zo goed mogelijk op? Welke organische meststoffen gebruik je? Hoe zorg je voor een goede waterhuishouding?’
AfkloppenNu telen ze verschillende soorten tomaten en kom-kommers. Door vruchtwisseling houden ze de bodem gezond. ‘Je ziet meteen wat de bodem doet voor de plant’, zegt Dirk Pieter van der Meer. ‘Er zijn plekken in de kas waar we moeilijker bij kunnen. Op die plek-ken is de grond minder goed bewerkt en dat zie je direct terug in de plant. Daar groeit de plant minder goed en heeft hij een lagere opbrengst. De bodem moet luchtig zijn, anders kunnen de wortels niet goed genoeg water en voedingsstoffen opnemen.’
Met biologische bestrijding hadden ze al veel erva-ring. Dat gebruikten ze ook toen ze nog op steenwol teelden. Witte vlieg, luis en andere ‘vijanden’ gaan ze preventief te lijf met roofinsecten. ‘We scouten nu alleen veel vaker op vijandelijke insecten. Veel col-lega’s hebben last van pissebedden en miljoenpoten. Die hebben wij gelukkig niet. Maar ik zal het afklop-pen, want we zijn pas net begonnen. Ze kunnen enorme schade aanrichten. Dat we ze nu niet heb-ben, betekent niet dat we ze nooit kunnen krijgen.’
TopsportBij Organic Brothers zijn ze heel blij dat ze de stap hebben gezet. ‘We hebben zeventien jaar lang het-zelfde gedaan. Op een gegeven moment weet je exact wat er gebeurt als je iets doet of aanpast in de kas. Telen op substraat was voor ons geen uitdaging meer. Nu we in de grond telen, hebben we met aller-lei risicofactoren te maken die we zo goed mogelijk moeten ondervangen. Vergelijk het met topsport: het gewas kan alleen een topprestatie leveren als de voorziening van de wortels met voedingsstoffen, vocht en zuurstof optimaal is. Aan ons de taak de bodem zo goed mogelijk in conditie te houden.’
Andere tomatensoortenWat Dirk Pieter van der Meer ook prettig vindt aan de biologische manier van telen: de biologisch bewuste consument waarvoor hij het als teler doet. ‘Hij kiest heel specifiek voor een bepaald product. Dat brengt voor ons als teler een verantwoordelijkheid met zich mee. Vroeger dachten we in volle vrachtauto’s met één product. Nu denken we veel meer: hoe telen we de béste tomaten, in plaats van: hoe telen we de meeste tomaten? We telen op kwaliteit. En andere soorten, zoals pruimtomaten en gele tomaten. We zijn echt weer teler geworden.’ Vroeger was alles er steriel. Nu kleeft er weer modder aan hun schoenen. ‘Het ruikt hier weer naar de natuur. En ik kom weer wormen tegen. Ik zou niet anders meer willen. Wat is een teler zonder grond onder zijn nagels?’ V
‘Vroeger dachten we in volle vrachtauto’s met één product.
Nu denken we veel meer: hoe telen we de béste en andere tomaten?’
Dirk Pieter van der Meer
Terug naar de natuur
| herfst 2015 7
8 s m a a k m a k e n d 4 | herfst 2015
Superfood?Dat maken we al sinds 1992!
www.yarrah.nl
Alles wat je nodig hebt voor een gezonde en blije hond of kat. Daar word je toch blij van?
Volledig biologisch
Geen geknutsel met ingrediënten
Wat er niet in hoort, zit er ook niet in
| herfst 2015 9
E SCHAAPSKUDDE staat rustig te grazen als er een snerpend gefluit weerklinkt. De scha-pen kijken tegelijker-
tijd op en kijken wat schichtig om zich heen. Diep in het gras liggen twee zwart-witte border collies te wachten op verdere instruc-ties; Femke aan de ene kant en haar zoon Jelle aan de andere. Weer klinkt een fluitsignaal en – ervaren als ze zijn – drijven de honden de schapen de hei af, het bos in.
Steun aan schaapsherderSinds een aantal jaar ondersteunt Yar-rah Organic Petfood de schaapsherder met biologisch voer. Bas van Tongeren van Yarrah legt uit waarom juist voor een schaapskooi is gekozen als onder-steuningsproject. “Schapen houden de heide op een natuurlijke manier in stand; ze grazen weg wat te veel woe-kert of wat er niet hoort. Er komt geen zwaar materieel aan te pas, en geen bestrijdingsmiddelen. Dit is het aller-
beste voor onze heide. Gewoon zoals de natuur het bedoeld heeft. Toen de schaapsherder een paar jaar geleden op zoek was naar goed en zuiver voer voor zijn honden dat paste bij zijn manier van werken, hadden we elkaar gauw gevonden. ”
Harder werkenOndertussen rennen de honden fana-tiek van links naar rechts en houden de schapen op het bospad in het gareel.
Hun energie lijkt tomeloos. Wilfried Buitenink, de schaapsherder, is blij met het voer. “Ik voer het nu drie jaar en wat me eigenlijk meteen opviel, was dat ze er veel actiever van werden. Ze wilden vaker en langer werken en had-den bij thuiskomst nog energie over. Het voer had ook duidelijk invloed op hun vacht; ik krijg nog steeds compli-menten hoe goed ze er uitzien.” Bas vult aan: “Geef mij een stevig ont-bijt van havermout met fruit en noten en ik ben de hele ochtend fit en scherp. Word ik verleid door het gemak en de snelheid van een kop koffie met een croissant en ik loop na 2 uur achter de feiten aan.”
SchouderklopjeAangekomen bij de schaapskooi drij-ven de honden de schapen als makke lammeren naar binnen. De honden krijgen een klopje op de flank en rennen enthousiast naar het huis naast de schaapskooi. Na een dag hard werken, krijgen ze het voer dat ze verdienen. V
Werken voor je voer
[ adve r to r i a l ]
10 s m a a k m a k e n d 4 | herfst 2015
1 VIETNAMESE SLAROLLETJES MET TOFU
TIP! OOK GEZELLIG: ZET DE BLAADJES SLA, GROENTEN EN TOFU APART OP TAFEL, ZODAT IEDEREEN ZELF ZIJN ROLLETJE KAN MAKEN.
| herfst 2015 11
1 VIETNAMESE SLAROLLETJES MET TOFU
2 GEMARINEERDE CHAMPIGNONS
Nu bier een steeds hipper
imago krijgt en er steeds meer bio-
bieren bij komen is het leuk om
vrienden uit te nodigen voor een
uitgebreide bierborrel.
12 s m a a k m a k e n d 4 | herfst 2015
TOASTJES MET 3MASSALAZALM
EN KOMKOMMER-AVOCADOSALADE
4 PITTIGELAMSSATEETJES
| herfst 2015 13
COURGETTEBLOKJES MET GEMARINEERDE
TOMAATJES 5
MEER LEKKERE EN MAKKELIJKE HAPJES!• Blokjes pittige Hollandse kaas met een chutneydip• Bruine amandelen die je met een beetje zout en Indische kruiden hebt gebakken• Klassieke rolletjes van ham met augurk
14 s m a a k m a k e n d 4 | herfst 2015
Met zijn zachte en nootachtige smaak, KAMUT® khorasan tarwe, exclusief biologisch geteeld en nooit genetisch gewijzigd wordt gewaardeerd voor zijn hoge voedingswaarden en zijn lichte verteerbaarheid.
Het oude graan voor een modern leven
Handelsmerk en gegarandeerde kwaliteit. De naam van de tarwe is khorasan. Kamut Enterprises of Europe gebruikt het handelsmerk KAMUT® om de consument 7 kwaliteitscriteria te garanderen en om de originele kenmerken van de oude khorasan tarwe te beschermen. Het woord kamut betekend tarwe in de oude Egyptische taal en is geen naam van een graan.
Voedingswaarde en energie. KAMUT® khorasan levert meer energie dan moderne tarwe en bevat meer eiwitten, lipiden, essentiële aminozuren, vitamine E en mineralen, als zink, magnesium en vooral selenium, een spoorelement dat bekend staat om zijn sterke antioxidante eigenschappen.
Verteerbaarheid en onderzoek. KAMUT® khorasan tarwe werd nooit genetisch gemanipuleerd en bevat minder complexe gluten die gemakkelijker te verteren zijn. Het is een uitstekend alternatief voor
moderne tarwe.
Uit een studie blijkt dat de meeste personen, die niet aan coeliakie leden maar wel gevoelig waren voor moderne tarwe, geen problemen hadden met het eten van KAMUT® khorasan producten.
Uit andere studies is gebleken dat een dieet op basis van KAMUT® khorasan tarwe, in vergelijking met moderne tarwe, onze antioxidatieve capaciteit verhoogt en de ontstekingsremmende activiteit verlaagt.
Daarenboven werd een daling vastgesteld van de cardiovasculaire risicomarkers zoals glycemie en cholesterol.
Een studie gepubliceerd in februari 2014 in de British Journal of Nutrition toonde een verband aan tussen een dieet op basis van KAMUT® khorasan en een daling van de symptomen van het prikkelbaredarmsyndroom. Het volledig onderzoeksprogramma kunt u raadplegen op www.kamut.com
Proef het verschil. Door zijn unieke smaak en gemakkelijke verteerbaarheid is KAMUT® khorasan tarwe de ideale graansoort voor tal van verschillende bereidingen, gaande van een snelle hap tot een volledige maaltijd. De zachte smaak van deze graansoort elimineert daarenboven de behoefte aan extra suiker in de producten.
Naast bloem, het basisingrediënt van brood, pannenkoeken, koekjes en cake, is dit graan ideaal voor snacks, ontbijtgranen en muesli, pasta, boulgour, couscous, pizza, plantaardige dranken, bier, kweekgrassap, enz. Onze recepten zijn beschikbaar op www.kamut.com
Herkomst. De voorouder van de hedendaagse tarwe, khorasan tarwe is afkomstig van Mesopotamië, gelegen in de Vruchtbare Sikkel, een gebied in het Midden-Oosten dat zich uitstrekt van Egypte tot de valleien van de Tigris en de Eufraat.
Waar kopen. KAMUT® khorasan producten zijn verkrijgbaar in de meeste natuurvoedingswinkels en biologische bakkerijen in Europa.
[email protected] - www.kamut.com - Tel : +33 (0)6 64 87 72 92
MERK KHORASAN TARWE MERK KHORASAN TARWE
| herfst 2015 15
Met zijn zachte en nootachtige smaak, KAMUT® khorasan tarwe, exclusief biologisch geteeld en nooit genetisch gewijzigd wordt gewaardeerd voor zijn hoge voedingswaarden en zijn lichte verteerbaarheid.
Het oude graan voor een modern leven
Handelsmerk en gegarandeerde kwaliteit. De naam van de tarwe is khorasan. Kamut Enterprises of Europe gebruikt het handelsmerk KAMUT® om de consument 7 kwaliteitscriteria te garanderen en om de originele kenmerken van de oude khorasan tarwe te beschermen. Het woord kamut betekend tarwe in de oude Egyptische taal en is geen naam van een graan.
Voedingswaarde en energie. KAMUT® khorasan levert meer energie dan moderne tarwe en bevat meer eiwitten, lipiden, essentiële aminozuren, vitamine E en mineralen, als zink, magnesium en vooral selenium, een spoorelement dat bekend staat om zijn sterke antioxidante eigenschappen.
Verteerbaarheid en onderzoek. KAMUT® khorasan tarwe werd nooit genetisch gemanipuleerd en bevat minder complexe gluten die gemakkelijker te verteren zijn. Het is een uitstekend alternatief voor
moderne tarwe.
Uit een studie blijkt dat de meeste personen, die niet aan coeliakie leden maar wel gevoelig waren voor moderne tarwe, geen problemen hadden met het eten van KAMUT® khorasan producten.
Uit andere studies is gebleken dat een dieet op basis van KAMUT® khorasan tarwe, in vergelijking met moderne tarwe, onze antioxidatieve capaciteit verhoogt en de ontstekingsremmende activiteit verlaagt.
Daarenboven werd een daling vastgesteld van de cardiovasculaire risicomarkers zoals glycemie en cholesterol.
Een studie gepubliceerd in februari 2014 in de British Journal of Nutrition toonde een verband aan tussen een dieet op basis van KAMUT® khorasan en een daling van de symptomen van het prikkelbaredarmsyndroom. Het volledig onderzoeksprogramma kunt u raadplegen op www.kamut.com
Proef het verschil. Door zijn unieke smaak en gemakkelijke verteerbaarheid is KAMUT® khorasan tarwe de ideale graansoort voor tal van verschillende bereidingen, gaande van een snelle hap tot een volledige maaltijd. De zachte smaak van deze graansoort elimineert daarenboven de behoefte aan extra suiker in de producten.
Naast bloem, het basisingrediënt van brood, pannenkoeken, koekjes en cake, is dit graan ideaal voor snacks, ontbijtgranen en muesli, pasta, boulgour, couscous, pizza, plantaardige dranken, bier, kweekgrassap, enz. Onze recepten zijn beschikbaar op www.kamut.com
Herkomst. De voorouder van de hedendaagse tarwe, khorasan tarwe is afkomstig van Mesopotamië, gelegen in de Vruchtbare Sikkel, een gebied in het Midden-Oosten dat zich uitstrekt van Egypte tot de valleien van de Tigris en de Eufraat.
Waar kopen. KAMUT® khorasan producten zijn verkrijgbaar in de meeste natuurvoedingswinkels en biologische bakkerijen in Europa.
[email protected] - www.kamut.com - Tel : +33 (0)6 64 87 72 92
MERK KHORASAN TARWE MERK KHORASAN TARWE
Rec
epte
n A
nn
eke
Am
mer
laan
| Fo
togr
afie
Sve
n B
enja
min
s | S
tylin
g U
lrik
a G
ust
afss
on |
Ko
ken
Ingm
ar N
ieze
1 VIETNAMESE SLAROLLETJES MET TOFUvoor 12 hapjes
1 blok naturel tofu | 2 eet-
lepels ketjap manis | mespunt
Chinees vijfkruidenpoeder |
½ theelepel limoensap | 2 thee-
lepels gembersiroop | 4 wortel-
tjes in lange dunne reepjes |
3 bosuitjes, in lange dunne
reepjes | stukje komkommer
in lange dunne reepjes | 2 thee-
lepels sesamolie | ½ theelepel
geraspte limoenschil | 1 thee-
lepel tamari | 2 eetlepels
maïzena | 1 eetlepel zonne-
bloemolie
Snijd het blok tofu in de lengte
in twee lange plakken en snijd
de plakken elk in 12 reepjes.
Kook de tofu op laag vuur 10
minuten in water met zout.
Laat de tofu in een vergiet goed
uitlekken en dep vervolgens
droog met keukenpapier. Klop
een marinade van de ketjap, het
vijfkruidenpoeder, limoensap
en gembersiroop. Bestrijk de
reepjes tofu met de marinade
en marineer minimaal 15 minu-
ten. Bestrijk ze tussendoor een
paar keer met de overgebleven
marinade.
Meng de reepjes groenten
met de sesamolie, de geraspte
limoenschil, tamari en naar
smaak zout en peper.
Dep de stukjes tofu licht droog
en bestuif ze rondom met een
klein beetje maïzena.
Verhit de olie in een koekenpan
en bak de tofureepjes rondom
krokant.
Leg twee reepjes tofu op een
blaadje sla, leg er wat groenten
bij en vouw het slablaadje dicht.
Doop het rolletjes eventueel
voor het eten in wat chilisaus.
2 GEMARINEERDE CHAMPIGNONSca. 25 stuks
250 g champignons, schoon-
gepoetst | 1 teen knoflook, in
plakjes | 3 eetlepels olijfolie |
½-1 rode peper, in ringetjes |
2 eetlepels water | geraspte
schil van ½ sinaasappel |
1 eetlepel citroensap | 1-2 eet-
lepels grof gehakte koriander
of peterselie | cocktailprikkers
Breng in een pan ruim water met
zout aan de kook en kook hierin
de champignons 3 minuten.
Meng intussen in een schaal
of ruime weckpot de knoflook
met olie, peper, water, geraspte
sinaasappelschil, citroensap en
koriander of peterselie.
Laat de champignons in een
zeef goed uitlekken en meng ze
warm door de dressing. Mari-
neer de champignons zo bij
voorkeur een paar uur. Serveer
op kamertemperatuur met cock-
tailprikkers.
TOASTJES MET MASSALAZALM EN AVOCADOSALADE 3voor ca. 12 hapjes
200 g gerookte zalm | 1 eet-
lepel massalapasta | 1 eetlepel
+ 1 theelepel olie | stukje kom-
kommer van 10 cm | 1 eetlepel
Griekse of Turkse yoghurt |
geraspte schil van ½ limoen |
1 theelepel heel fijngehakte
munt | 1 kleine avocado, in
hele kleine blokjes | 12 sneetjes
stokbrood, geroosterd
Verwarm de eetle-
pel olie met de
massalapasta 2-3
minuten op laag
vuur en laat afkoelen.
Bestrijk de plakken gerookte
zalm aan beide kanten met de
marinade, leg ze op een bord en
laat de marinade 20-30 minuten
intrekken.
Halveer de komkommer in de
lengte. Schrap de zaadjes eruit
en snijd de komkommer in hele
kleine blokjes. Bestrooi ze met
een beetje zout en laat 15 minu-
ten staan. Dep de komkommer-
stukjes heel goed droog.
Klop een sausje van de yoghurt,
1 theelepel olie, peper, zout,
geraspte limoenschil en munt.
Meng de avocado samen met
de blokjes komkommer door de
yoghurt.
Drapeer een plakje zalm op een
geroosterd sneetje stokbrood en
schep er wat van de salade op.
4 PITTIGE LAMSSATEETJES voor ca. 18 hapjes
300 g lamsbout zonder been,
blokjes | 1 eetlepel zonne-
bloemolie | 2 eetlepels ketjap
manis | 1 eetlepel zoete chili-
saus | 1 eetlepel Thaise vissaus |
1 limoen, in partjes | 1 eetlepel
korianderblaadjes | 18 tapas-
prikkers
Meng in een kom de olie, ketjap,
chili- en Thaise vissaus. Schep
de blokjes lamsvlees erdoor en
marineer afgedekt 1 uur in de
koelkast. Steek telkens 2 blokjes
vlees op tapasprik-
kers en bewaar
tot gebruik in de
koelkast. Verhit vlak
voor serveren de grill-
pan of een koekenpan met
dikke bodem en gril of rooster de
spiesjes in ca. 8 minuten bruin
van buiten en rosé van binnen.
Keer ze regelmatig.
Leg de spiesjes op een schaal, leg
de partjes limoen erbij en strooi
de koriander erover. Laat ieder-
een naar smaak limoensap op de
sateetjes druppelen.
COURGETTEBLOKJES MET GEMARINEERDE TOMAATJES 5voor ca. 18 hapjes
1 courgette, in dunne reepjes |
zeezout | mespunt Thaise cur-
rypasta | 3 eieren | 75 ml dikke
kokosmelk | 10 kerstomaat-
jes, gehalveerd | ½ eetlepel
Japanse rijstazijn | 1 eetlepel
grof gesneden basilicum |
½ theelepel honing | (mini-
mespuntje matcha-thee) | vier-
kante bakvorm (ca. 15x15 cm),
ingevet | 20 cocktailprikkers
Snijd de courgette in dunne
reepjes, meng met een klein
beetje zout en laat 15 minuten
staan. Druk in een zeef het vrij-
gekomen vocht uit de courgette.
Verwarm de oven voor op 175 °C.
Roer in een kom de currypasta
los en roer er de eieren en de
kokosmelk door. Voeg naar
smaak zout toe. Schenk het
beslag in de vorm en laat het
gerecht in ca. 25 minuten gaar
worden.
Klop in een kom de rijstazijn met
basilicum, honing en eventueel
matcha thee door elkaar en
marineer hierin de tomaatjes.
Laat de courgettekoek eerst iets
afkoelen, haal uit de vorm, snijd
in 20 gelijke blokjes en steek de
tomaatjes met een prikker op
de courgetteblokjes. Serveer op
kamertemperatuur.
16 s m a a k m a k e n d 4 | herfst 2015
Voor biologische brouwers is biologisch bier brouwen een regelrechte uitdaging. Het brouwproces is identiek, het verschil zit in de biologische grondstoffen en het achterwege laten van synthetische of onnodige toevoegingen. Dat gaat niet alleen over genetische manipulatie, bestrijdingsmiddelen, geur-, kleur- en smaakstoffen die uit den boze zijn, maar ook over bijvoorbeeld schuimkraagver-stevigers. Biologisch bier is niet gepas-teuriseerd en niet (of heel voorzichtig) gefilterd. De meeste biobierbrouwers gaan in hun biologische visie ook nog eens een paar stappen verder. Vanuit een duurzame filosofie wordt er kli-maatneutraal bier gebrouwen, gefocust op regionale grondstoffen, zonne-ener-gie, milieuvriendelijke verpakkingen en hergebruik van rest- en afvalstof-fen. Bier is, als het biologisch is, dus een natuurproduct bij uitstek. De ham-vraag is natuurlijk: smaakt dat biolo-gisch biertje dan ook beter dan regulier gebrouwen bier? Dat is een kwestie van smaak. Biologisch bier brouwen vergt passionele toewijding en de brouwers doen vaak hun uiterste best om unieke bieren te ontwikkelen. En dat proef je.
De LeckereIn de moderne brouwerij van De Leckere worden uitsluitend biologische bieren gebrouwen. Premium organic in hartje Nederland: karakteristieke smaken, met hart voor verantwoord ondernemen.
GulpenerGulpener: de biertrots van Zuid-Limburg. De familiebrouwerij sinds 1825 haalt hop uit eigen tuin, gerst, tarwe, rogge en spelt uit de regio en water uit eigen bronnen.
BudelsBudels staat voor ambachtelijke brouwkunst, al vijf generaties lang. Het is een van de kleinere familiebrouwerijen van Nederland, waar het bier geheel klimaatneutraal wordt gebrouwen.
La TrappeLa Trappe wordt gebrouwen in de
rust en reinheid van de Noord-
Brabantse abdij Onze Lieve Vrouw
van Koningshoeven. Integer bier met
respect voor mens en natuur.
BIER?
WAT ISBIOLOGISCH
| herfst 2015 17
18 s m a a k m a k e n d 4 | herfst 2015
Biologisch brood
Biologische ham
Biologische tomaat
Biologische kaas
Biologische krulsla
Biologische mayonaise
Biologische ui
Biologische ketchup
WELK BIOLOGISCH PRODUCT ONTDEK JIJ VANDAAG?
Biologische producten herken je aan het Europees biologisch keurmerk. Dat staat voor: onafhankelijk, beschermd en gecontroleerd. Bij bio kun je er vanuit gaan dat het goed zit. Het woord ‘biologisch’ is namelijk wettelijk beschermd. Biologische boeren telen zonder chemische middelen of kunstmest. Ook bij de verwerking worden geen onnatuurlijke stoffen toegevoegd. Bovendien hebben de dieren lekker veel buitenruimte.
Kijk op OntdekBio.nl
Campagne gefinancierd met steun van de Europese Unie
Biologisch brood
Biologische ham
Biologische tomaat
Biologische kaas
Biologische krulsla
Biologische mayonaise
Biologische ui
Biologische ketchup
WELK BIOLOGISCH PRODUCT ONTDEK JIJ VANDAAG?
Biologische producten herken je aan het Europees biologisch keurmerk. Dat staat voor: onafhankelijk, beschermd en gecontroleerd. Bij bio kun je er vanuit gaan dat het goed zit. Het woord ‘biologisch’ is namelijk wettelijk beschermd. Biologische boeren telen zonder chemische middelen of kunstmest. Ook bij de verwerking worden geen onnatuurlijke stoffen toegevoegd. Bovendien hebben de dieren lekker veel buitenruimte.
Kijk op OntdekBio.nl
Campagne gefinancierd met steun van de Europese Unie
Biologisch brood
Biologische ham
Biologische tomaat
Biologische kaas
Biologische krulsla
Biologische mayonaise
Biologische ui
Biologische ketchup
WELK BIOLOGISCH PRODUCT ONTDEK JIJ VANDAAG?
Biologische producten herken je aan het Europees biologisch keurmerk. Dat staat voor: onafhankelijk, beschermd en gecontroleerd. Bij bio kun je er vanuit gaan dat het goed zit. Het woord ‘biologisch’ is namelijk wettelijk beschermd. Biologische boeren telen zonder chemische middelen of kunstmest. Ook bij de verwerking worden geen onnatuurlijke stoffen toegevoegd. Bovendien hebben de dieren lekker veel buitenruimte.
Kijk op OntdekBio.nl
Campagne gefinancierd met steun van de Europese Unie
Biologisch brood
Biologische ham
Biologische tomaat
Biologische kaas
Biologische krulsla
Biologische mayonaise
Biologische ui
Biologische ketchup
WELK BIOLOGISCH PRODUCT ONTDEK JIJ VANDAAG?
Biologische producten herken je aan het Europees biologisch keurmerk. Dat staat voor: onafhankelijk, beschermd en gecontroleerd. Bij bio kun je er vanuit gaan dat het goed zit. Het woord ‘biologisch’ is namelijk wettelijk beschermd. Biologische boeren telen zonder chemische middelen of kunstmest. Ook bij de verwerking worden geen onnatuurlijke stoffen toegevoegd. Bovendien hebben de dieren lekker veel buitenruimte.
Kijk op OntdekBio.nl
Campagne gefinancierd met steun van de Europese Unie
| herfst 2015 19
Hoe herken je een biologisch product?
Het Nederlandse EKO-keurmerk is − anders
dan het Europese biologische keurmerk −
niet verplicht op een biologisch product.
Biologische ondernemers kunnen zich
aansluiten bij Stichting EKO-keurmerk (eigenaar van
het EKO-keurmerk) als zij nóg duurzamer willen werken
dan de Europese regels voorschrijven. EKO is dus altijd
aanvullend op het Europees biologisch keurmerk.
Het woord 'biologisch' is
wettelijk beschermd. Levensmiddelen
mogen alleen ‘biologisch’, ‘bio’, ‘eko’, ‘eco’
of ‘organic’ heten als ze aan de wet voldoen én
de producenten onder controle staan. De Europese
wetgeving is gebaseerd op het produceren van
zo natuurlijk mogelijke voeding. Check het
zelf op het etiket!
Biologische
producten zijn te herkennen aan
het 'groene blaadje': het Europese
biologische keurmerk dat verplicht
op alle verpakte biologische voeding
uit Europa staat. Het 'groene
blaadje' − dat ook in zwart/ wit
afgedrukt mag worden − betekent
dat het bedrijf voldoet aan de
wettelijke eisen voor biologische
productie, en dat het bedrijf
onder onafhankelijke controle
staat. In Nederland is Skal
Biocontrole de controlerende
instantie, te herkennen aan
kenmerk NL-BIO-01 dat meestal
net onder het biologische
keurmerk op de verpakking.
Demeter is het kwaliteitskeurmerk
voor biodynamische landbouwbedrijven
en verwerkte producten. Ook dit
keurmerk is aanvullend op het
biologisch keurmerk. Stichting Demeter
is eigenaar van het keurmerk.
Biologische producten
moeten gemaakt worden van
biologische ingrediënten.
Op de ingrediëntendeclaratie
kunt u zien welke ingrediënten
biologisch zijn. Sommige
ingrediënten of technische
hulpstoffen zijn niet biologisch
beschikbaar. Er bestaat een
lijst van toegestane toe-
voegingen in een biologisch
product. Skal Biocontrole ziet
erop toe dat de recepturen van
de producenten deugen. Op de
ingrediënten-declaratie kunt u
zien welke ingrediënten allemaal
biologisch zijn. Vaak staat er ‘*=
van biologische oorsprong’. De
ingrediënten met een * zijn dan
allemaal biologisch.
Op het etiket staat ook de herkomst
van de agrarische grondstoffen. Dat kan zijn het
land, bijvoorbeeld ‘Nederland’. Of ‘EU Landbouw’
als de grondstoffen in de Europese Unie zijn geteeld,
‘niet-EU Landbouw’ voor buiten de EU en als laatste
de combi ‘EU/niet-EU Landbouw’. Ook vermelding
van bedrijfsnaam en vestigingsplaats
is verplicht.
Teks
t M
arik
en d
e B
ruijn
- Sk
al B
ioco
ntr
ole
| Bee
ld s
ham
rock
ing.
com
| herfst 2015 19
Hoe herken je een biologisch product?
Het Nederlandse EKO-keurmerk is − anders
dan het Europese biologische keurmerk −
niet verplicht op een biologisch product.
Biologische ondernemers kunnen zich
aansluiten bij Stichting EKO-keurmerk (eigenaar van
het EKO-keurmerk) als zij nóg duurzamer willen werken
dan de Europese regels voorschrijven. EKO is dus altijd
aanvullend op het Europees biologisch keurmerk.
Het woord 'biologisch' is
wettelijk beschermd. Levensmiddelen
mogen alleen ‘biologisch’, ‘bio’, ‘eko’, ‘eco’
of ‘organic’ heten als ze aan de wet voldoen én
de producenten onder controle staan. De Europese
wetgeving is gebaseerd op het produceren van
zo natuurlijk mogelijke voeding. Check het
zelf op het etiket!
Biologische
producten zijn te herkennen aan
het 'groene blaadje': het Europese
biologische keurmerk dat verplicht
op alle verpakte biologische voeding
uit Europa staat. Het 'groene
blaadje' − dat ook in zwart/ wit
afgedrukt mag worden − betekent
dat het bedrijf voldoet aan de
wettelijke eisen voor biologische
productie, en dat het bedrijf
onder onafhankelijke controle
staat. In Nederland is Skal
Biocontrole de controlerende
instantie, te herkennen aan
kenmerk NL-BIO-01 dat meestal
net onder het biologische
keurmerk op de verpakking.
is het
kwaliteitskeurmerk
voor biodynamische landbouwbedrijven
en verwerkte producten. Ook dit
keurmerk is aanvullend op het
biologisch keurmerk. Stichting Demeter
is eigenaar van het keurmerk.
Biologische producten
moeten gemaakt worden van
biologische ingrediënten.
Op de ingrediëntendeclaratie
kunt u zien welke ingrediënten
biologisch zijn. Sommige
ingrediënten of technische
hulpstoffen zijn niet biologisch
beschikbaar. Er bestaat een
lijst van toegestane toe-
voegingen in een biologisch
product. Skal Biocontrole ziet
erop toe dat de recepturen van
de producenten deugen. Op de
ingrediënten-declaratie kunt u
zien welke ingrediënten allemaal
biologisch zijn. Vaak staat er ‘*=
van biologische oorsprong’. De
ingrediënten met een * zijn dan
allemaal biologisch.
Op het etiket staat ook de herkomst
van de agrarische grondstoffen. Dat kan zijn het
land, bijvoorbeeld ‘Nederland’. Of ‘EU Landbouw’
als de grondstoffen in de Europese Unie zijn geteeld,
‘niet-EU Landbouw’ voor buiten de EU en als laatste
de combi ‘EU/niet-EU Landbouw’. Ook vermelding
van bedrijfsnaam en vestigingsplaats
is verplicht.
Teks
t M
arik
en d
e B
ruijn
- Sk
al B
ioco
ntr
ole
| Bee
ld s
ham
rock
ing.
com
20 s m a a k m a k e n d 4 | herfst 2015 Teks
t N
icol
e W
illem
se |
Rec
ept
An
nek
e A
mm
erla
an |
Bee
ld S
ven
Ben
jam
ins
| Sty
ling
Ulr
ika
Gu
staf
sson
| B
erei
din
g In
gmar
Nie
zen
| herfst 2015 21
Eerst een misverstand over risottorijst uit de wereld helpen: er zijn duizenden soorten rijst, maar niet eentje die
‘risottorijst’ heet. Wel zijn bepaalde soorten rijst zeer geschikt als risottorijst: bijvoorbeeld arborio, carneroli en baldo. Als je het aan Giovanni en Giancarla van riseria
Provera vraagt, dan is risotto baldo de beste.
De risotto van de
familieProvera
RISOTTO BALDO met spinazie, citroen en zwarte olijven
hoofdgerecht 2 personen
3 eetlepels olijfolie | 1 kleine ui gesnipperd | 2 tenen knoflook, fijngehakt | 2 eetlepels verse fijngehakte oregano | 150 g baldo risottorijst | 100 ml droge witte wijn | geraspte schil van 1 grote citroen | 1 fijngehakte rode peper | 400 g groente- of kippenbouillon |400 g spinazie | 100 g ontpitte zwarte olijven | 1 eetlepel citroensap | 50 g geschaafde Parmezaanse kaas
Verhit de olie in een ruime
hapjespan en fruit hierin de ui en
knoflook 3 minuten op laag vuur.
Roer de oregano en rijst erdoor en
bak op middelhoog vuur tot de
rijstkorrels licht opspringen.
Schenk de wijn in de pan en
voeg de helft van de geraspte
citroenschil en naar smaak rode
peper toe. Breng het aan de kook en
laat de rijst de wijn bijna helemaal
opnemen. Voeg nu telkens een
scheut van de bouillon toe en laat
de rijst op vrij laag vuur de bouillon
opnemen. Roer regelmatig.
Zet, als de laatste bouillon is
opgenomen, het vuur middelhoog.
Roer eerst de zwarte olijven door de
risotto, schep dan de spinazie deel
voor deel door de risotto en laat
de groente slinken. Proef en breng
de risotto op smaak met zout en
citroensap. Zet het vuur uit, leg de
deksel op de pan en laat de risotto
nog 3 minuten staan.
Verdeel de risotto over 2 borden,
garneer met de resterende
citroenschil en serveer eventueel
met de Parmezaanse kaas.
22 s m a a k m a k e n d 4 | herfst 2015
LLARD TEN DAM, medeoprichter van
De Nieuwe Band en verantwoordelijk
voor de inkoop van grondstof-
fen, vindt hún risotto baldo de beste. De Nieuwe Band is al dertig jaar een onafhankelijke en zelfstandige coöperatie voor biologische voeding. Het bedrijf vormt een schakel tussen boeren, producenten, winkels en con-sumenten en levert zo’n drieduizend verschillende producten aan winkels, horeca en instellingen. Riseria Provera wordt al vier genera-ties gerund door de familie Provera en is sinds de jaren tachtig biolo-gisch gecertificeerd. Het is een klein bedrijf, maar groot in het verwerken van rijst; het mag zich één van de Europese marktleiders van biologi-sche rijst noemen. Het familiebedrijf ligt in Santhià, aan de voet van de Alpen in Noordwest-Italië: hét rijst-gebied van het land. De omschake-ling naar biologisch is regelrecht ver-bonden met de wil van de Provera’s zich te onderscheiden in kwaliteit en gezondheid.
Van top tot teenEen nobel streven, want bij gangbare rijstteelt worden erg veel bestrij-dingsmiddelen ingezet, bodem en waterleven hebben het hard te ver-duren. Dat diepe respect voor mens en milieu is wat Allard ten Dam meteen aansprak in Provera. ‘Gio-vanni en Giancarla begrijpen onze slogan Biologisch vanuit het hart. Ze willen een goed product verkopen, in
combinatie met een gezonde aarde voor een gezond lichaam. Dat is pure passie. Riseria Provera ademt van top tot teen kwaliteit uit. Giovanni heeft allerlei machines ontworpen om de kwaliteit te bewaken, op gebied van hygiëne, voedselveiligheid, de smaak, het uiterlijk — alles.’
Extra controlesRijst heeft de natuurlijke eigenschap om zware metalen uit de bodem aan te trekken. Daarom wordt alle rijst die binnenkomt bij Provera getest op de aanwezigheid ervan, en ook op die van bestrijdingsmiddelen, genetische modificatie en gluten. Het is een extra veiligheidsgarantie die wordt uitgevoerd bovenop de stan-daardcontroles die biologische land-bouw vereist. Provera kan verder niet bestaan zonder de samenwerking met een (steeds groter wordende) club biologische boeren, verspreid in de provincies Vercelli, Biella, Novara en Pavia. De banden zijn nauw en de samenwerking is hecht. Inhakend op de wensen van de klanten van Provera wordt voorafgaand aan het seizoen met de boeren afgestemd welke rijstsoort er wordt verbouwd en in welke hoeveelheid.
SlijprondesRijst verwerken is meer dan het kaf van het koren scheiden. Na een eerste kwaliteitscheck wordt de ruwe rijst opgeslagen in gekoelde silo’s. Het maalproces start direct vanuit die silo’s. De ruwe rijst wordt tot bruine rijst geslepen, het vlies gaat eraf. Een belangrijke stap, waarbij Provera
‘Wij gebruiken voor onze risotto altijd baldo. Die heeft unieke karakteristieken: de grootte van de korrel, de typische smaak en natuurlijk het absorptievermogen’
RISOTTO BALDO
| herfst 2015 23
24 s m a a k m a k e n d 4 | herfst 2015
Gula Java Matcha voor focus en innerlijke rust. Gula Java Cacao voor uithouding. Heerlijke, natuurlijke energie én antioxidanten.Bruisen van energieDe Gula Java bezorgt je energie uit kokosbloesem. De zoete nectar van de kokosbloesem is een gekoesterde rijkdom, door Javaanse tappers hoog in de kokosbomen geoogst. Boven het houtvuur in de ketel wordt de nectar langzaam roerend zoet en boordevol energie. Om jou op elk moment van de dag energie te geven.
Stimuleer je concentratie met Gula Java MatchaAlerter zijn in sport, werk, ver-keer? Meer focus in studie en activiteiten. Minder afgeleid, meer geconcentreerd voor betere resul-taten. De natuurlijke combinatie van het eiwit L-theanine met caffe-ine in Gula Java Matcha zorgen voor alertheid, focus en concentra-tie. Geniet tegelijk van
meer innerlijke rust. Matcha wordt in Japan al eeuwen gebruikt als ceremoniële thee. Zenboed-histen drinken matcha om te mediteren, om tot zichzelf te komen, voor innerlijke rust. Voor zen.
▲ Meng Gula Java Cacao of Gula Java Matcha met warme melk, warm water, fruitsap, smoothie of graandrank. Strooi op muesli, yoghurt, salades en afgewerkte gerechten. Het geeft je energie. Gula Java Matcha voor concentratie en Gula Java Cacao voor uithouding. De lekkere en natuurlijke ondersteuning tijdens de winter.
ORAC 35 460FOCUS
+ENERGIE
ORAC 19 152UITHOUDING+ENERGIE
0% JUNK
info www.noble-house.tkSUPER VOEDING AMAN
PRANASERENE LEVENSKRACHT
Gula Java Cacao: de gezonde sportdrank voor kampioenenMichael Phelps, 8-voudig Olympisch zwemkampioen, dronk chocalademelk tijdens de Olympische Spelen. Nieuw onderzoek bevestigt dat je met magere chocoladedrank sneller herstelt van zware fysieke inspanningen en deze ook langer volhoudt dan met sportdrank. De James Madison Universiteit concludeerde dat bij voetballers die magere chocolademelk (Gula Java Cacao) drinken, er minder spierafbraak optreedt dan met traditionele sportdranken. De Indiana Universiteit publiceerde dat wielrensters 50% langer konden fietsen en sneller herstelden met magere chocomelk (Gula Java Cacao) dan met sportdrank.
Jouw dagportie antioxidanten in 1 kopAnti-oxidanten helpen veroudering tegengaan en geven het lichaam de kracht om aanvallen van oxidanten af te slaan. Ze verhogen het immuunsysteem, je gezondheid. ORAC geeft de anti-oxidatieve waarde weer van voeding. 3.000 tot 5.000 ORAC wordt minimaal dagelijks aanbevolen. De anti-oxidatieve kracht van Gula Java Matcha ligt vele malen hoger dan vitamine C of E.
Gula Java Cacao prestatiedrank: ✔ Heerlijke chocoladedrank✔ Ondersteunt langdurige
prestaties✔ Fair trade + fair world✔ De nieuwste generatie sportdrank voor uithouding en energie
Gula Java Matcha prestatiedrank:✔ Focus + energie ✔ Innerlijke rust en zen✔ Chlorofyl-rijk voor detox✔ Kotobuki Matcha kwaliteit
Matcha bevat veel Poly-fenolen, wat goed is voor je lichaam. Het bevat ook natuurlijke cafeïne en veel moleculen EGCG, wat een remmend effect heeft op kanker. Bij matcha krijg je het gehele theeblad bin-nen, waardoor je ook alle gezonde stoffen inneemt. Ik drink het voor sport, na de sport, ik ben echt een groene-thee junkie.”Attila Hildmann, Vegan chef en kookboekauteur, Duitsland
“
Amanprana is voor mij de ideale energieboost tijdens het sporten. Al lange tijd was ik op zoek naar een sportdrank zonder geraffineerde suikers en die geen buikklachten zou veroorzaken. Die heb ik nu gelukkig gevonden. Amanprana geeft mij langdurige energie voor een TOP prestatie.”Sanne Van Paassen, Nederlandse wielrenster, veldrijdster en detoxcoach
“
• Verkrijgbaar in je natuurwinkel of thuisgeleverd via www.amanvida.eu • Tel. 03 653 25 41, www.noble-house.tk
ORAC 35 460FOCUS
+ENERGIE
ORAC 19 152UITHOUDING+ENERGIE
ORAC 168 500
43•Smaakmakend Matcha Cacao sept2015.indd 1 28/07/15 10:15
| herfst 2015 25
‘Rijst eten is gezond. Als je een bord Italiaanse rijst proeft, dan geloof je in de waarden van traditie’
zorgt dat alle voedingsstoffen bewaard blijven. Daarna volgt een tweede, milde slijpronde, die de rijst half-wit maakt (waardoor er iets minder vezels overblijven). Witte rijst wordt verkregen door de korrels langzaam te bleken. Daarna wordt de rijst op kleur geselecteerd en vacuüm opgeslagen, een technologisch vernuftig systeem dat niet schadelijk of vervuilend is voor mens en product.
Water uit eigen bronProvera zet waar mogelijk in op een schoon productieproces. Het bedrijf is uitgerust met meer dan achthonderd zonnepanelen (die een vermogen van 200 kW energie leveren), de rijst wordt gewassen met water uit eigen bron en uiteindelijk vervoerd in recyclebare verpakkingen. Dat is extra koren op de molen van De Nieuwe Band. ‘In onze zoektocht naar producenten kiezen we uiteraard voor biologisch, maar we gaan daarin net als Provera graag een stap verder,’ vertelt Allard ten Dam. ‘Al tien jaar werken we met zelf ontwik-kelde sociaalecologische criteria die de leidraad vormen voor de beste keuzes. Die gaan over vitale landbouw, waarbij zorg voor de natuur hoog in het vaan-del staat, de allerbeste kwaliteit van producten, een eerlijke prijs voor ieder-een, goed werkgeverschap en milieu- en energiebewustzijn: van kilometers en verpakkingen tot omgang met water en stroombesparing. Samen werken we aan een wereld met bewuste productie en consumptie van de lekkerste en mooiste voeding. Je begrijpt dat we met Riseria Proveria twee handen op één buik zijn.’ V
Baldo risotto De ene rijstsoort heeft
een hogere opbrengst per hectare dan de andere. De
soorten die geschikt zijn voor risotto geven een lagere
opbrengst. Daarom zijn ze duurder dan ‘gewone’ rijst.
Lange rijst geeft per hectare minder opbrengst dan
ronde rijst, daarom is lange rijst duurder dan ronde
rijst. Baldo risotto is Italiaanse langkorrelrijst — langer
dan 6 mm — van restaurantkwaliteit. Deze baldo
risotto is na het koken iets smeuïger dan de arborio.
RISOTTO BALDO
26 s m a a k m a k e n d 4 | herfst 2015
Drop it!Wie wil er nou niet onbezorgd drop eten? Biologische drop is schaars, maar hot! TerraSana heeft nu lekkere en verantwoor-de drop zonder chemische toevoegingen. Bereid met passie en met de beste, natuurlijke ingrediënten.
Of je nu zoet, zout, hard of zacht wilt: met deze drop kom je ieder versnapermomentje door. De uitgebalanceerde combi-natie van o.a. biologische zoethoutwortelextract en anijsolie zorgen voor de karakteristieke dropsmaak die zo lekker lang blijft hangen. Hier kun je niet van afblijven!
In de drop van TerraSana vind je geen geraffineerde biet- of rietsuiker, maar wel de bijzondere blackstrap melasse en maïsstroop. Zoetstoffen uit de natuur!
Drop wordt pas echt drop met zoethoutwortel. TerraSana’s hoogwaardige, biologische zoethoutwortelextract komt uit Zuid-Italië en is van de best denkbare kwaliteit.
Om de drop te binden, gebruikt TerraSana in bijna alle drop-soorten biologisch tarwemeel in plaats van gelatine.
TerraSana positive eatingBij TerraSana houden we van goede voeding. Voeding die blij maakt. We bereiden veel zelf en zijn altijd op zoek naar de mooiste en meest verantwoorde ingrediënten. Bij ons is biologisch écht biologisch. Echte voeding voor iedereen. Posi-tive eating voor jezelf én de wereld om je heen!
Verkrijgbaar bij natuurvoedingswinkels bij jou in de buurt.
TERRASANA.NL
ZOET OF ZOUT?NATUURLIJK! DROP.
NIEUW!
DELICIOUS DROP
IN 15
SOORTEN
| herfst 2015 27
Neem een frisse start met de twee gloednieuwe, heerlijke biologische drinks van Provamel: Soja Calcium & Rijst-Kokosnoot 750ml - de eerste plantaardige drinks ooit in het koelschap van je favoriete natuurvoedingswinkel! Verfrissend, verkwikkend, en ... ongelofelijk lekker. De perfecte start. In je leven, je job of gewoon... je dag. Meer fris nieuws op www.provamel.com. Deel jouw ‘frisse start’ met #provamel
Volg ons op
EEN FRISSE START
BIJ ELKE SLOK
NIEUW IN HET KOELSCHAP VAN JE FAVORIETE SHOP
28 s m a a k m a k e n d 4 | herfst 2015
Holland, dropland. Met zo’n twee kilo drop — en dan vooral zoete drop — per jaar is onze con-sumptie de hoogste van Europa. Vaak gaat er een volle zak mee in de koffer als we op reis gaan. Wat is het verschil tussen gewone en biologische drop?’
DE KARAKTERISTIEKE SMAAK VAN DROP wordt gege-ven door het wortelsap van zoethout en verder bestaat het grotendeels uit suiker of een andere zoetstof. Om het dropgoedje bij elkaar te houden, gebruikte men vroeger het peperdure, want schaarse, Arabische gom. Tegenwoordig is dat meestal (gemodificeerd) zetmeel of gelatine (gemaakt van botten, huiden en pezen van dieren). Andere ingrediënten van drop kunnen zijn: salmiak, zout, geur-, kleur- en smaakstoffen.
Uit het Italiaanse CalabriëTot zover het verhaal van reguliere drop. Bij natuurlijke, biologische drop ligt het ietsje anders. Ook bij deze drop is zoethoutwortelextract de specifieke dropsmaakge-ver, maar het gehalte aan glycyrrhizine is lager dan in normale drop. En dat is fijn want glycyrrhizine kan een te hoge bloeddruk en oedeem veroorzaken als je er gevoelig voor bent of als je er veel te veel van eet.
BIO-DROP EEN VERHAAL APART
HOE ZIT HET MET (DUBBEL)ZOUTE DROP?
Daarvoor is salmiak onmisbaar.
Dit is ammoniumchloride en
dat mag weer niet gebruikt
worden in biologische drop.
De oplossing: (zee)zout!
| herfst 2015 29
Bio-producent TerraSana haalt de dropwortel uit het Zuid-Italiaanse Calabrië. Die is van hoge kwaliteit en dus ook prijzig. De smaak is een milde balans tussen zoet en bitter. TerraSana biedt een groot en gevarieerde assortiment van natuurlijke drop: zout, zoet, klein, groot, hard, zacht.
MineraalrijkWanneer je biologische drop koopt, weet je zeker dat er geen geraffineerde biet- of rietsuiker wordt toege-voegd. Als zoetstof wordt veelal melasse en maïsstroop gebruikt. Melasse is een restproduct van de raffinage van rietsuiker, maïsstroop is het restproduct van de raf-finage van maïs tot fructose. In het geval van TerraSana zit er een bijzondere melasse in de drop, de zogeheten blackstrap melasse. Deze natuurlijke zoetstof blijft over na de derde kook van rietsuiker en is zeer mineraalrijk.
GelatineIn de meeste biologische drop zul je geen gelatine aan-treffen. Soms is de gelatine vervangen door (plantaar-dige) agaragar. Eerlijk om te weten voor vegetariërs en veganisten: in de zoete confettidrop van TerraSana is biologische gelatine verwerkt en in de jo-jo- en lasso-drop zit bijenwas. Voor de rest van het dropassortiment van TerraSana wordt biologisch tarwemeel gebruikt.Het moge duidelijk zijn dat in biodrop alleen natuur-lijke grondstoffen zitten, zonder dat er bij de teelt kunstmest, landbouwgif of gentech is gebruikt. Je vindt er dus ook geen geur-, kleur- en smaakstoffen in die er niet in horen. Onze drop is pure drop, zeggen ze bij TerraSana, voor alle echte dropliefhebbers. Wij zeggen: probeer en oordeel zelf. V
Teks
t N
icol
e W
illem
se |
Bee
ld S
ven
Ben
jam
ins
| Sty
ling
Ulr
ika
Gu
staf
sson
WARNINGNatuurlijke drop of niet: te veel is nooit goed voor je gezondheid.
In de drop van TerraSana wordt een bijzondere melasse als zoetstof gebruikt, de zogehetenblackstrap melasse. Deze natuurlijke zoetstof blijft over na de derde kook van rietsuiker en is zeer mineraalrijk.
TERRASANA AMANDELMEEL Amandelmeel - of
amandelpoeder - bestaat voor 100 procent uit fijngemalen
witte amandelen. Van oudsher wordt het gebruikt in verfijnde
Frans patisserie, zoals in macarons. Nu is het ontdekt als
glutenvrij en smaakvol alternatief voor bloem met als
voordeel minder koolhydraten en rijk aan vitaminen en
mineralen. Amandelmeel is geschikt voor zoete en hartig
gebak, maar bedenk wel dat het minder rijst dan bloem.
30 s m a a k m a k e n d 4 | herfst 2015
Amandelclafoutismet prei en oude kaashoofdgerecht, 2 personen
4 dunne preien | 50 g amandelmeel |2 eieren | 40 g gesmolten boter | 125 ml koude melk | 1 eetlepel tijmblaadjes | 1 rode peper, fijngehakt | 50 g geraspte oude (geiten)kaas | ruime lage ovenschaal, ingevet
Snijd het groene deel van de preien,
halveer ze in de lengte en spoel ze uit.
Stoom de preien 5 minuten in een
stoompan of kook ze 4 minuten in
water met een beetje zout. Laat ze goed
uitlekken en afkoelen tot ze lauw zijn.
Verwarm de oven voor op 200 °C. Klop in
een schaal de eieren met een vork licht
los. Klop het amandelmeel, de boter, de
melk, de tijm en naar smaak rode peper
en zout erdoor.
Leg de preien naast elkaar in de ingevette
ovenschaal en schenk het amandelbeslag
erover. Bestrooi het gerecht met de kaas
en zet de schaal op het rooster in het
midden van de oven.
Bak de clafoutis 10 minuten, verlaag de
oventemperatuur tot 180 °C en bak het
gerecht nog 25 minuten.
Serveer de clafoutis warm, maar niet
heet en geef er een salade van
kerstomaatjes bij.
| herfst 2015 31
Chinese pannenkoekjes met groentecurryhoofdgerecht, 4 personen
200 g bloem | 125 ml kokend water met snufje zout | ca. 3 eetlepels rode palmolie | 1 ui, gesnipperd | 2 tenen knoflook, fijngehakt | 25 g gember, geraspt | 1-2 eetlepels groene Thaise currypasta | 700 g gemengde groenten, in stukjes | 250 ml dikke kokosmelk | 3 eetlepels korianderblaadjes
Zeef de bloem in een kom en roer het
kokende water met een houten lepel
erdoor. Kneed het deeg, zodra het
genoeg is afgekoeld, 10 minuten door.
Dek het deeg af met een vochtige doek
en laat het 15 minuten rusten. Rol van
het deeg een worst van 3 cm dik. Snijd
de rol in plakjes van 2 cm, druk ze iets
plat en bestrijk ze licht met de palmolie.
Leg 2 plakjes deeg met de oliekant op
elkaar en rol ze flinterdun uit. Verhit een
koekenpan met dikke bodem en bak
de dubbele pannenkoekjes aan beide
kanten tot er bruine blaasjes op komen.
Haal de pannenkoekjes van elkaar en
bewaar ze tot gebruik.
Verhit voor de curry 2 eetlepels palmolie
in een hapjespan en fruit hierin ui, knof-
look en gember zachtjes 3 minuten. Bak
de Thaise kruidenpasta heel even mee.
Schep de groenten erdoor en bak deze
ook nog even mee. Voeg de kokosmelk
toe en stoof de curry in ca. 10 minuten
gaar. Breng eventueel op smaak met
zout. Schep in een schaal en strooi de
koriander erover. Serveer de curry met
de pannenkoekjes.
AMAN PRANA RODE PALMOLIE In Afrika is
rode palmolie hét product voor bakken en braden. Deze olie,
met een heel eigen smaak, is laag in PFA’s (polyunsatured
fatty acids) en heeft een hoog verhittingspunt. De rode
palmolie van Aman Prana is ideaal voor wokken en frituren,
maar ook op brood. Aan rode palmolie worden veel
gezondheidsvoordelen toegekend.
elke dag lekker
32 s m a a k m a k e n d 4 | herfst 2015
AMANPRANA
90%RAW
0% JUNK
100% VEGAN
Wat is 3x gezonder dan extra virgin kokosolie ?
t Bart Maes, oprichter Amanprana: “In 2005 bracht Amanprana als eerste haar legendarische 100% extra vierge kokosolie naar Europa. Vandaag zijn de gezondheidsvoordelen van extra vierge kokosolie algemeen bekend en aanvaard. Amanprana verfi jnde ondertussen haar kennis. 10 jaar later is bekend dat Cocos+Olive+Red Palm extra vierge oliemengeling van Amanprana 3x gezonder is voor bakken en smeren.”
Voor bakken en smeren is Cocos+Olive+Red Palm 3x gezonder dan alleen kokosolie
BESTE KWALITEITVOEDING ALS MEDICIJN
Ingrediënten kokosolie Cocos+Olive+Red Palm
Voordelen kokosolie JA JA van extra virgin kokosolieRijk aan gezonde omega-9 NEE JA van extra virgin olijfolieRijk aan chlorofyl NEE JA van extra virgin olijfolieRijk aan polyfenolen NEE JA van extra virgin olijfolieRijk aan Vitamine E NEE JA van duurzame rode palmolieRijk aan carotenen NEE JA van duurzame rode palmolieKoelkast-smeerbaar NEE JA van Cocos+Olive+Red Palm
www.noble-house.tkSUPER FOOD
Cocos+Olive+Red Palm schenkt jou het beste van 3 werelden: koudgeperste kokosolie uit Sri Lanka, extra vierge olijfolie uit Spanje en ongeraffi neerde duurzame rode palmolie uit Colombia. Deze Amanprana oliemix bevat van nature veel sterolen, polyfenolen, carotenen, vitamine E (7 soorten), squaleen, co-Q10, chlorofyl. In de koelkast bewaard, is Cocos+Olive+Red Palm meteen smeerbaar op je brood. Vergeet bio-margarine. Bak en wok voortaan 3x gezonder dan met kokosolie alleen. Info, recepten en inschrijven op de nieuwsbrief: www.noble-house.tk. Verkrijgbaar in biowinkels of thuisgeleverd via www.amanvida.eu
43•Smaakmakend COP sept2015.indd 1 27/07/15 16:15
| herfst 2015 33
| herfst 2015 33
elke dag lekkerR
ecep
ten
An
nek
e A
mm
erla
an |
Foto
graf
ie S
ven
Ben
jam
ins
| Sty
ling
Ulr
ika
Gu
staf
sson
| K
oke
n In
gmar
Nie
ze
Rijstnoedels in een lauwwarme salade met kiphoofdgerecht, 4 personen
250 g brede rijstnoedels | 4 eetlepels zonnebloemolie | 1-2 eetlepels sesamolie | 2-3 eetlepels Japanse rijstazijn of witte balsamicoazijn | geraspte schil van 1 citroen | 1-2 eetlepels fijngehakte verse munt | sambal | 200 g worteltjes, in dunne plakjes | 200 g snijbonen, in grote ruitjes | 200 g broccoliroosjes | 2 eetlepels oestersaus | 400 g kipfilet, in dunne plakjes
Week de rijstnoedels 30 minuten
in koud water en laat ze in een zeef
goed uitlekken.
Klop in een ruime schaal een sausje
van 3 eetlepels zonnebloemolie,
de sesamolie, de azijn, geraspte
citroenschil en de munt en breng
op smaak met zout en peper.
Stoom de snijbonen en worteltjes
5 minuten in de stoompan. Voeg
de broccoliroosjes toe en stoom de
groenten nog 5 minuten.
Meng intussen de oestersaus met
de resterende eetlepel olie en
bestrijk de plakjes kip ermee. Verhit
een koekenpan zonder vet en bak
de kip op middelhoog vuur bruin
en gaar.
Meng de gestoomde groenten door
de dressing in de schaal en meng
er dan de noedels door. Garneer de
salade met plakjes kip. V
CLEARSPRING BRUINE RIJSTNOEDELS De basis
voor deze op traditionele wijze gemaakte noedels is meel van
ongepelde rijst. Door de neutrale smaak zijn ze veelzijdig inzetbaar.
Op klassieke Japanse manier in soepen, in oosterse wokgerechten,
maar ook als vervanger van westerse pasta. De bruine rijstnoedels
hoeven voor gebruik alleen maar geweekt worden en daardoor
geschikt voor snelle maaltijden. Ze bevatten geen gluten en geen ei.
‘Dit v
errijkt
mijn
leven
...’
Ellem
iek Peek,
natuurvo
edingskundige
kraaybeekerhof.nl
academie gastronomie landgoed
Opleidingen
natuurvoeding
over aarde, voeding
en gezondheid
Voed je inspiratie en verruim je inzicht
BACK TO SCHOOL!
DUURZAME RVS DRINKFLESSEN
EN BROODTROMMELSEN BROODTROMMELS
7,5% KORTING
op Klean Kanteen
en Lunchbots met
code Smaak09
geldig t/m
31-10-2015
Calendula schuimzeepvoor gevoelige kinder-huid. Een mild reinigendezeep in een schuimdispenser,speciaal voor kinderen – maarnatuurlijk ook voor volwasse-nen. Gemaakt met spagyri-sche calendula-essence. Heelzuinig in het gebruik, dankzijde nieuwe schuimdispenser.Sonett – zo goed.
Sonett voor kinderenÖ K O L O G I S C H K O N S E Q U E N T
Reg. by Vegan Soc. reddot-awardiF-design-awardCertified by Certisys stop-climate-change.decse-label.org www.sonett.eu
De eerste zeepbellenvan bio-kwaliteit! Speel-goed waaraan groot en kleinbuiten plezier hebben. Dezeepbellen kunnen door drieblaasringen van verschillendegrootte geblazen worden. Zezijn volgens de CE-veiligheids-standaard getest. Gemaaktvan de beste grondstoffen,zonder chemie.
Eindelijk. Zeepbellen
zonder chemicaliën!
De Sonett BioBubbles zijn op de Natexpo 2015 in Parijs bekroond met de zilveren bio-innovatieprijs.
nieuw
| herfst 2015 35
Winkelwaar
GEKLAARD IN NLGhee, een zuivere vorm van
geklaarde boter, zien we hier steeds
meer. Dit van oorsprong Indiase
bakvet stimuleert een goede
spijsvertering, heeft een enorm hoge
verbrandingstemperatuur (250 °C!) en
een rijke, nootachtige smaak. Ideaal
om hiermee te wokken, bakken en
braden. Deze ghee is gemaakt van
Hollandse biologische boter.
www.ghee-easy.nl
Adviesprijs vanaf € 2,89 | 100 g
Gezonde boostHet beste lijnzaad en de beste noten
worden door Linwoods gemixt. En
omdat ze fijngemalen zijn, strooit het
makkelijker in smoothies, taarten en
yoghurt. Geef je maaltijden snel een
gezonde oppepper met lijnzaad, noten,
cacao, bosbessen en meer!
www.linwoodshealthfoods.com
Adviesprijs € 4,69 | 200 g
3x Bio-boterEchte boter mag weer. Zuiver Zuivel biedt drie soorten. EKO boter, bereid van room uit het seizoen, waardoor deze in de winterperiode wat harder en witter is dan in de weideperiode. Grasboter, bereid van room uit de weideperiode en daardoor beter smeerbaar, lekker smeuïg en iets geler van kleur. En Deme-ter boter, op traditionele wijze bereid van biodynamische zure room.www.zuiverzuivel.nl
Adviesprijs vanaf € 2,29 | 250 g
Exotische mixTwee nieuwe energiemixen met zonnebloem- en pompoenpitten, blue thompson-rozijnen en cranberries! Cacaonibs & Berries heeft als extra: cacaonibs, sultana-rozijnen, en gojibessen. In Banaan & Kokos wordt de mix aangevuld met sultana-rozijnen, bananenchips, kokosvlokken, cashewnoten en witte amandelen. Heerlijk als tussendoortje of als ontbijt met kwark, yoghurt of (soja)melk.www.nieuweband.nl
Adviesprijs vanaf € 5,60 | 500 g
36 s m a a k m a k e n d 4 | herfst 2015
Verkrijgbaar in natuurvoedingswinkels en bij de partners van
www.organicwineconcept.nl
Blanco
Chardonnay
Rosad
o
Garna
cha
Llavero Crianza
Tinto Joven
Verkrijgbaar bij natuurvoedings- en reformwinkels. Voor meer informatie ga naar WWW.NATRADA.NL
Na t u u r p r o d u c t e n
NIEUW!
BDIH gecertificeerde cosmetica
voor de gevoelige huid
Biologische wijnenDe wijngaarden van Auzolan liggen in de provincie Navarra, in het noorden van Spanje. Het is er voor Spaanse begrippen wat koeler wat een prachtig klimaat is voor de wijnbouw.
van 5,99Nu voor€4.99
van 8,95Nu voor€7.99
van 5,99Nu voor€4.99
van 5,99Nu voor€4.99
Deze heerlijke bloemenhoning is niet alleen biologisch, maar ook nog eens Fairtrade gecertificeerd. De honing voldoet dus aan de strenge eisen van het biologische (EKO) keurmerk en is gebaseerd op de principes van eerlijke handel (Max Havelaar).Zo willen wij een positieve bijdrage leveren aan het milieu en de bestrijding van armoede. Deze honing uit Nicaragua is zacht, mild van smaak en heerlijk in een sladressing, in gebak of op een pannenkoek!
de Traay Verslingerd aan honing www.detraay.com
NIEUW:Biologische Fairtrade bloemenhoning
| herfst 2015 37
Winkelwaar
Pittig soepjeSoep verbroedert. Deze Khao Soi komt uit het grensgebied van Thailand, Birma en Laos. Verdun de currysoep met een halve pot water en garneer met gekookte pasta of noedels, gekookte eieren, limoensap, vers gehakte koriander, mosterd kool en de chilipeper. Kook eventueel ook nog gebakken kippendijen, drumsticks of gekookte garnalen mee. www.kleinstesoepfabriek.nl
Adviesprijs € 5,35 | 400 ml
NazomerenProbeer de verrassend frisse drinks van Provamel eens. Ze zijn er in twee smaken: Soja Calcium en Rijst-Kokosnoot. De Rijst-Kokosnoot Drink is een heerlijke mix van tropische kokosnoot en Europese rijst. De Soja Calcium Drink bevat bio sojabonen en is rijk aan voedzame eiwitten. Drink ze lekker puur of bij ontbijtgranen. www.provamel.com
Adviesprijs vanaf € 1,99 | 750 ml
Me-Time Beetje gestrest? Theetijd! Natufood komt met zes nieuwe theeën met stuk voor stuk een eigen mix van werkzame biologische kruiden. Helemaal nieuw en uniek binnen het zelfzorgassortiment van natuurwinkelspeciaalzaken zijn de Hormoon Balans Thee en de Rustige Spijsvertering Thee. www.natufood.nl
Adviesprijs: € 2,49 / pak (20 zakjes)
Vaker biologisch nieuws ontvangen? Op
www.bionext.nl/nieuwsbrief kun je je opgeven voor verschillende digitale
biologische nieuwsbrieven.
a d v e r t e n t i e s
de beste bio-adresjes
Vers en diepvries biologisch vlees
van rund, varken, kip en lam.
Direct van de boerderij!
Kijk op www.degroenegeer.nl
De Roek Vakantiebungalows in
de bossen bij Otterlo, 1500m van
Hoge Veluwe. Met biologische
winkel, speeltuin, kinderboerderij
en vegetarische maaltijden.
www.deroek.nl
OBILOT NATUURTEXTIEL in
Zutphen. Mode, basics, bio-baby-
uitzet, Demeterwol, hennep,
biokatoen, zijde, kinderwagens,
bed en zo. Groenmarkt 1,
www.obilot.nl
Biologische kleding, puur natuur,
huidvriendelijk ondergoed
www.ecotex.nl
BIO-RON BIO LOGISCH VOOR DIER
EN TUIN, diervoeding, duurzame
bodemverbeteraars en BIO BLIJE
BIJEN BALLEN. www.bio-ron.com
EKO textiel bij PURE COVERZ: bed-
bad-tafel-keuken & stoffen
www.purecoverz.nl 0226-341965
Heerlijke bio/veg. vakantie in Frank-
rijk! Kamer, yurt of tent. Wandelen,
rust, gastvrijheid: lagarnasette.net
WILT U HIER OOK ADVERTEREN?
Dat kan al vanaf € 60 (excl. btw).
Meer info: Bionext, Renáta
Horenová, tel. (06) 186 505 17 en
[email protected] of kijk op:
www.smaakmakend.nl
oer Paco Salcedo is de trotse voorzitter van de coöperatie Almendrera del Sur in Andalusië, Spanje. Sinds 1995 koopt Horizon alle biologische amandelen van deze coöperatie.
Daardoor verbouwen nu al ruim 400 boeren amandelen op biologische wijze. Want wat goed is, groeit natuurlijk.
B
(Advertentie)
TONZON Vloerisolatie • een slim idee
TONZON verbetert meer
dan alleen uw energielabelTONZON Vloerisolatie
Een slim idee!
Meer wooncomfort en een energiezuinig huis
TONZON Thermoskussens hebben een
bijzonder isolerend effect waardoor de vloer
warmer wordt dan bij alle andere soorten
vloerisolatie. Dankzij deze warmere vloer
krijgt u meer wooncomfort en stookt u
minder waardoor ook de energie besparing
hoger is. De gemiddelde besparing
bedraagt 15% tot 20% bij gewone woningen.
Bij woningen met vloerver- warming kan dit
oplopen tot wel 40%. De Thermos kussens
worden gecombineerd met een stevige
Bodemfolie zodat ook vocht uit
de kruipruimte voorgoed verleden tijd is.
Diverse reumapatiënten melden spontaan
dat klachten verminderen door het warmere
en droge klimaat onderin de woning.
TONZON Vloerisolatie: al 35 jaar het beste
resultaat met de modernste technieken.
TONZON vloerisolatie is bovendien heel
betaalbaar
Richtprijs all-in (materiaal, montage, btw)
TONZON vloerisolatie (exclusief eventuele
subsidie):
- 50m2: € 1.850,- - 30 m2: € 1.325,-
Verbeter meer dan alleen uw energielabel
met TONZON Vloerisolatie.
• T: 0900 - 28 66 966 (€ 0,10 p/min)
• E: [email protected]
Wacht niet langer, neem nu actie. www.tonzon.nl
met TONZON Vloerisolatie.
25-15-032_TonZon_Genoeg_230x285.indd 1
10-02-15 11:18
De ultiem
e genoeg-plek: Het tuintje in je hart
105
Zomer 2015
Eenvoudig leven
Praktisch
Geld besparen
Portret 't Natuurlijk huus
Het genoeg van Typhoon
Kopen of laten lopen? Allesreinigers
Huishoudboekje Gelukkig met WAO
Koken met genoeg Boergondisch
Zelf maken Ligstoel van pallets
18e jaargang
105 | € 6,50
genoeg.nl
Zomer 2015
Het tuintje
in je hart
Voorpublicatie
Eten uit de buurt
-De ultieme genoeg-plek
Coverpaginas Genoeg 105.indd 1
01-06-15 21:13
Neem nu een proefabonnement* en ontvang
3 nummers voor de prij s van 2Prij s: € 12,50. * Eindigt automatisch
Bestellen: winkel.genoeg.nl/abonnementen
Actiecode: SMAAKPROEF
Proef GenoegGenoeg biedt inspiratie voor iedereen die meer wil doen met minder. Weinig bezitten uit noodzaak of keuze kan heel rijk voelen. Lees de inspirerende verhalen.
Genoeg is praktisch Elk kwartaal een gids voor huis en tuin met praktische informatie en tips voor een creatiever leven, met zorg voor mens, dier en milieu.
33%
Genoeg
3 nummers voor de prij s van 23 nummers voor de prij s van 23 nummers voor de prij s van 2
Het tuintje
in je hart
-De ultieme genoeg-plek
3 nummers voor de prij s van 2
TONZON Vloerisolatie • een slim idee
TONZON verbetert meer
dan alleen uw energielabelTONZON Vloerisolatie
Een slim idee!
Meer wooncomfort en een energiezuinig huis
TONZON Thermoskussens hebben een
bijzonder isolerend effect waardoor de vloer
warmer wordt dan bij alle andere soorten
vloerisolatie. Dankzij deze warmere vloer
krijgt u meer wooncomfort en stookt u
minder waardoor ook de energie besparing
hoger is. De gemiddelde besparing
bedraagt 15% tot 20% bij gewone woningen.
Bij woningen met vloerver- warming kan dit
oplopen tot wel 40%. De Thermos kussens
worden gecombineerd met een stevige
Bodemfolie zodat ook vocht uit
de kruipruimte voorgoed verleden tijd is.
Diverse reumapatiënten melden spontaan
dat klachten verminderen door het warmere
en droge klimaat onderin de woning.
TONZON Vloerisolatie: al 35 jaar het beste
resultaat met de modernste technieken.
TONZON vloerisolatie is bovendien heel
betaalbaar
Richtprijs all-in (materiaal, montage, btw)
TONZON vloerisolatie (exclusief eventuele
subsidie):
- 50m2: € 1.850,- - 30 m2: € 1.325,-
Verbeter meer dan alleen uw energielabel
met TONZON Vloerisolatie.
• T: 0900 - 28 66 966 (€ 0,10 p/min)
• E: [email protected]
Wacht niet langer, neem nu actie. www.tonzon.nl
met TONZON Vloerisolatie.
25-15-032_TonZon_Genoeg_230x285.indd 1
10-02-15 11:18
Them
a: Schoon schip in huis & leven
104
Lente 2015
(Advertentie)
Eenvoudig leven
Praktisch
Geld besparen
Portret Zeilende handelsvaarder Jorne Langelaan
Het genoeg van Janine Abbring (Vroege Vogels)
Cashwijzer Besparen zonder zorgen
Huishoudboekje 1500 euro over per maand
Koken met Genoeg Het voedselbos rukt op
Zelf maken Zaaipapier
18e jaargang
104 | € 6,50
genoeg.nl
Lente 2015
Schoon schip
in huis & leven
Met moestuinkalender tot 21 juni
Thema: Ontspullen(Advertentie)
Coverpaginas Genoeg 104.indd 1
02-03-15 23:38
abonnementen
Actiecode: SMAAK Actiecode: SMAAK
Schoon schip
in huis & levenhema: Ontspullen
Praktisch
Kopen of laten lopen?
Kopen of laten lopen?
Geld besparen Kopen of laten lopen?
Geld besparenGeld besparen Kopen of laten lopen?
Geld besparen
Huishoudboekje
Koken met genoeg
Koken met genoeg
Praktisch Koken met genoeg
Praktisch
Zelf maken
Het genoeg van
Kopen of laten lopen?
Geld besparen Kopen of laten lopen?
Geld besparen
Eenvoudig levenEenvoudig levenEenvoudig leven Portret
Eenvoudig leven
Praktisch
Kopen of laten lopen?
Geld besparen Kopen of laten lopen?
Geld besparenGeld besparen Kopen of laten lopen?
Geld besparen
Huishoudboekje Gelukkig met WAO
Koken met genoeg
Koken met genoeg
Praktisch Koken met genoeg
Praktisch
Boergondisch
Zelf maken Ligstoel van pallets Voorpublicatie Voorpublicatie Voorpublicatie
Eten uit de buurt
Eten uit de buurt
Eten uit de buurt
Eten uit de buurt
Eten uit de buurt
Eten uit de buurt
Eten uit de buurt
Eten uit de buurt
Eten uit de buurt
Eten uit de buurt
Eten uit de buurt
Eten uit de buurt
Eten uit de buurt
Eten uit de buurt
Eten uit de buurt
Het genoeg van Typhoon
Kopen of laten lopen?
Kopen of laten lopen?
Geld besparen Kopen of laten lopen?
Geld besparenGeld besparen Kopen of laten lopen?
Geld besparen
Allesreinigers
Huishoudboekje Gelukkig met WAO
Boergondisch
Eenvoudig levenEenvoudig leven Portret
Portret
Eenvoudig leven Portret
Eenvoudig leven't Natuurlijk huus
105 | € 6,50
Eenvoudig levenEenvoudig leven
Praktisch
Portret
Portret
Eenvoudig leven Portret
Eenvoudig levenZeilende handelsvaarder Jorne Langelaan
Het genoeg van Janine Abbring (Vroege Vogels)
Cashwijzer
Cashwijzer
Geld besparen Cashwijzer
Geld besparenGeld besparen Cashwijzer
Geld besparen Besparen zonder zorgen
Huishoudboekje 1500 euro over per maand
Koken met Genoeg
Koken met Genoeg
Praktisch Koken met Genoeg
Praktisch
Het voedselbos rukt op
Zelf maken Zaaipapier
18e jaargang
104 | € 6,50
Met moestuinkalender tot 21 juni
Genoeg in Amaakmakend herfst 2015.indd 1 16-08-15 23:08
SMAAKMAKEND 4• herfst 2015Smaakmakend is een uitgave van Bionext. Het blad verschijnt vijf keer per jaar en wordt u aangeboden door uw biologische specialist. In Smaak makend vindt u recepten met biologische producten en verhalen over de herkomst van ons voedsel. Vragen of opmerkingen? Mail of schrijf Bionext.
UitgeverBionext | Laan van Vollenhove 3221 | 3706 AR Zeist | tel (030) 233 99 70 | fax (030) 230 44 23 | [email protected]
RedactieAnneke Ammerlaan (hoofdredacteur) | Andre Brouwer (redactieraad) | Casper Kromkamp (redactieraad)
VormgevingMarc van Meurs | Yullan Oosterhof
Fotografie & IllustratieSven Benjamins | Hans van den Heuvel | RVDA | shamrocking.com | Shutterstock.com
Aan dit nummer werkten meeBianca Daniels | Dorien Dijkhuis | Ulrika Gustafsson | Femke Mosch | Ingmar Niezen | Nicole Willemse
LithografieGrafimedia Amsterdam
DrukwerkbegeleidingMachiel Oudheusden, Sumis Printmanagement
DrukRoto Smeets
AcquisitieRenáta Horenová | Advertenties kunnen zonder op gaaf van redenen worden geweigerd.
ISSN: 1385-9625© Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever en foto graaf. Deze uitgave is met zorg gemaakt. Voor eventuele onjuistheden is Bionext niet aansprakelijk. Smaakmakend wordt gedrukt op chloorvrij en gerecycled papier.
colofon
een frisse kijkTe
kst
Nic
ole
Will
emse
| Fo
togr
afie
RV
DA
Biologisch? ‘Voor mij moet eten in de
eerste plaats lekker zijn. En wat ik eet,
moet ertoe doen voor mijn lichaam.
Een Twix eet ik niet. Ik ben niet bezig
met afvallen en ik heb ook geen eet-
verslavingen, ik ben er gewoon van
overtuigd dat gif en slecht gefabriceerd
eten niet voor een mensenlichaam
bedoeld zijn.’
Hoe ziet jouw boodschappenmandje
eruit? 'Ik doe veel boodschappen bij
de natuurvoedingswinkel. Vlees en
eieren koop ik altijd biologisch. Vis
haal ik bij de viswinkel in onze straat,
die verkoopt ze duurzaam gevangen.
Ik koop het liefst groenten en fruit uit
Nederland. En ik hou van vers eten.
Ik heb niks met ingeblikt voedsel en
drink nooit uit plastic. Als ik water of
een sapje meeneem voor onderweg,
gebruik ik altijd een glazen fles.’
Lokaal? ‘Ik ga graag op zaterdag naar
de biologische markt, daar probeer ik
zo veel mogelijk producten te kopen
die uit de buurt komen. Maar ik sta ook
vaak voor een dilemma. Wat moet je
doen als een product op een verant-
woorde manier is gemaakt, maar van
ver wordt ingevlogen, dus met dure
voedselkilometers, terwijl je datzelfde
product ook op de fiets kunt halen
maar dan onverantwoord geprodu-
ceerd? Ik kijk altijd waar producten
vandaan komen. Als het niet nodig is
dat ze van ver komen, dan probeer ik
de afstand zo kort mogelijk te houden.
Dat geeft me een beter gevoel. Dat dat
bij incabessen en koffie niet kan, is dan
maar zo.’
Duurzaam? ‘Dat is wat mij betreft een
manier waarop we zo lang mogelijk de
aarde kunnen gebruiken. Heel prak-
tisch; dat we de aarde niet uitputten
en niet te snel of te veel willen pro-
duceren. Volgens mij is er eigenlijk
niet genoeg landbouwgrond om
te produceren wat we nu consu-
meren. Ik denk dat we minder
zouden kunnen kopen en eten.
In mijn ideale wereld wordt
alles op een duurzame manier
verbouwd, volgens een natuur-
lijke cyclus zonder genetische
manipulatie. Maar wel met smaak
en voedingswaarde.’
Wat zou je wensen? ‘Laten we een
voorbeeld nemen aan de chocolade-
letters die alleen nog maar van UTZ
gecertificeerde of fair trade choco-
lade worden gemaakt. Als het op
een faire manier kan, waarom zou
je dat dan niet doen? Als ik mag kie-
zen, dan zou ik willen dat alles alleen
maar biologisch verkrijgbaar is en dat
er geen alternatief meer is.’
Wat zou je zelf willen veranderen?
‘Meer tijd nemen om m’n bood-
schappen te doen. De keren dat ik
niet voor bio of voor verantwoord
kies, zijn altijd uit gemakzucht. Dan
moet ik omfietsen voor verant-
woord of biologisch, en dat doe ik
dan niet. Op zo’n dag koop ik alles in
één supermarkt. Dat biologisch te
duur zou zijn, is denk ik het meest
gebruikte excuus. Maar als je minder
koopt en moeite doet om naar aan-
biedingen op zoek te gaan, dan is
dat geen reden meer.’ V
Lieke VeldLieke Veld is 29 en werkt als deejay bij Q-music. Ze is elke
doordeweekse dag van twaalf tot twee ’s middags te
beluisteren. ‘Ik heb niks met ingeblikt voedsel en drink
nooit uit plastic. Als ik water of een sapje meeneem
voor onderweg, gebruik ik altijd een glazen fles.’
Ontdek alles over biologisch op de Bio 10daagse kijk op de websiteontdekbio.nl
40 s m a a k m a k e n d 4 | herfst 2015
www.zuiverzuivel.bio Zuiver Zuivel Postbus 5 1906 ZG Limmen Tel: 072 5054100 E-mail: [email protected]
Zuiver Zuivel Demeter gaat een stap verder:
niet gehomogeniseerd zuivel van koeien met
gesloten kringloop in de regiohoorns