52
การสัมมนา เรื่อง สรุปผลการศึกษา แนวทางการพัฒนาระบบโครงข่ายไฟฟ้าอัจฉริยะ (Smart Grid) และ มาตรอัจฉริยะ (Smart Meter)” ภายใต้ โครงการศึกษาทบทวนระบบเชื่อมโยงโครงข่ายไฟฟ้าภายในประเทศและต่างประเทศสานักงานคณะกรรมการกากับกิจการพลังงาน วันจันทร์ที่ ๒๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๗ เวลา ๐๘.๐๐-๑๖.๐๐ น. โรงแรมมารวยการ์เด้น กรุงเทพฯ

Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

การสมมนา เรอง “สรปผลการศกษา แนวทางการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

(Smart Grid) และ มาตรอจฉรยะ (Smart Meter)”

ภายใต “โครงการศกษาทบทวนระบบเชอมโยงโครงขายไฟฟาภายในประเทศและตางประเทศ”

ส านกงานคณะกรรมการก ากบกจการพลงงาน

วนจนทรท ๒๔ กมภาพนธ ๒๕๕๗ เวลา ๐๘.๐๐-๑๖.๐๐ น. โรงแรมมารวยการเดน กรงเทพฯ

Page 2: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

การน าเสนอล าดบท ๑

“แนวทางการก ากบดแลโครงการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ (Smart Grid) และ แนวทางการพฒนาการท างานรวมกน

ได (Interoperability) ของระบบไฟฟาในประเทศไทย”

ดร.สรชย ชยทศนย สถาบนวจยพลงงาน จฬาลงกรณมหาวทยาลย

Email: [email protected] [Last updated: Sunday 24 February 2014]

Page 3: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

“แนวทางการก ากบดแลโครงการพฒนาระบบโครงขายไฟฟา

อจฉรยะ (Smart Grid”

Page 4: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

4

ตวอยางโครงการ Smart grid

การพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

AMI

Power Quality and Planning

Renewable Integration

SMART GRID

Demand Response

Distribution Automation

Outage

Management

Field Data Applications

PHEV

Management

Page 5: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

5

ตวอยางโครงการ Smart grid

การพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

Smart Appliance and Home Area Network (HAN)

Source: AT&T Labs Research

Page 6: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

6

สถานการณพฒนา Smart Grid ในตางประเทศ

การพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

Page 7: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

7

Road map การพฒนา Smart grid ของการไฟฟาทงสามแหง

การพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

กฟภ.

กฟน.

กฟผ.

Page 8: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

8 ทมา: สนพ.

การพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

หนวยงาน/ผทเกยวของกบการพฒนา Smart grid ในประเทศไทย Smart Grid .

TOR Smart Grid

Smart Grid .

(Regulation)

(Finance)

Smart Grid

(Action Plan)

(Area)

(Sector)

Smart Micro Grid-Pilot Project

Smart Grid

1

2

3

4

5

๒๕๕๕

Page 9: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

1. การก ากบระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ (Regulation for Smart Grids) โดย Eurelectric-The Union of The Electricity Industry

2. แนวทางการประเมนระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ (A framework for The Evaluation of Smart Grids) โดย Frontier Economics ส าหรบ Office of Gas and Electricity Markets (OFGEM)

3. โครงการประเมนผลประโยชนและคาใชจายระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ (Methodological Approach for Estimating the Benefits and Costs of Smart Grid Demonstration Projects) โดย Electric Power Research Institute (EPRI)

4. แผนงานโครงขายไฟฟาอจฉรยะเวสทตเวอรจเนย (West Virginia Smart Grid Implementation Plan) โดย กระทรวงพลงงานประเทศสหรฐอเมรกา National Energy Technology Laboratory (NETL)

5. แผนงานโครงขายไฟฟาอจฉรยะแหงเซาเทรนแคลฟอรเนย (Southern California Edison Smart Grid Strategy & Roadmap) โดย Southern California Edison: SCE

6. แผนงานโครงขายไฟฟาอจฉรยะแหงนวยอรก (Smart Grid Roadmap for the State of New York) โดย Department of Energy, U.S.

7. แผนงานโครงการโครงขายไฟฟาอจฉรยะแหงยโรป (European Electricity Grid Initiative Roadmap and Implementation plan: EEGI) โดย European Network of Transmission System Operators for Electricity (ENTSOE)

8. แผนงานการพฒนาโครงขายไฟฟาอจฉรยะรวมกบการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน (Roadmap for smart grids and electricity systems integrating renewable energy sources) โดย French Environment and Energy Management Agency (ADEME) 9

แนวทางการก ากบดแล Smart grid ในตางประเทศ

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในตางประเทศ

Page 10: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

10

แนวคดพนฐาน (๑): ระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะจะตองถกขบเคลอนดวยความตองการทแทจรง

Source: Regulation for Smart Grid, EURELECTRIC

แนวทางการก ากบดแล Smart Grid ในกลมประเทศยโรป

แรงขบเคลอนส าหรบการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะของกลมประเทศในยโรป

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในตางประเทศ

Page 11: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

11

แนวคดพนฐาน (๒): หนวยงานก ากบ ควรมเปาหมายในการสนบสนนโครงการการพฒนา วาตองการใหประโยชนเกดกบฝายใด และพรอมสนบสนน ณ ตนทนเทาใด ควรระบไดวาประโยชนเกดกบผเกยวของใดบาง พรอมการใหความส าคญกบล าดบของผลประโยชน ซงจะสมพนธกบการสนบสนนตนทนการพฒนาโครงการ

Source: Regulation for Smart Grid, EURELECTRIC

แนวทางการก ากบดแล Smart Grid ในกลมประเทศยโรป

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในตางประเทศ

Page 12: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

12

แนวคดพนฐาน (๓): หนวยงานก ากบ ตองมการพจารณาทรอบดาน

แนวทางการก ากบดแล Smart Grid ในกลมประเทศยโรป

การก ากบดแลจะตองวสยทศนทกวางขวาง ครอบคลมผลประโยชนของผใช ไฟฟาและสงแวดลอม การก ากบดแลจะตองวสยทศนทยาวไกล พรอมทจะรองรบสถานการณตางๆ ใน อนาคตได การก ากบดแลจะตองสามารถแยกโครงการลงทนปกตและโครงการลงทนระบบ โครงขายไฟฟาอจฉรยะได และมการพจารณาเฉพาะส าหรบโครงการลงทน ระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ เชน จะตองเกดผลประโยชนตอผใชไฟฟาและ สงแวดลอม จะตองมระยะเวลาผลตอบแทนการลงทนทสนกวาปกต เปนตน

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในตางประเทศ

Page 13: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

การจดหาไฟฟาเพอการขนสงและความรอน

การเพมแหลงผลตไฟฟาขนาดเลก

การเพมแหลงผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน

การเพมประสทธภาพของระบบไฟฟา

นโยบายทางดานเปาหมาย

ปรมาณคารบอน

นโยบายทางดานความมนคงในการผลตไฟฟา

นโยบายทางดานความ

ยงยนของระบบไฟฟา

กลมกจกรรมการพฒนา

13

แนวคดพนฐาน (๑): ตองค านงถงปจจยขบเคลอนส าหรบการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

แนวทางการก ากบดแล Smart Grid ในประเทศองกฤษ

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในตางประเทศ

Page 14: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

14

แนวคดพนฐาน (๒): Regulator ควรมการศกษาเกยวกบขอบขายการประเมนระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ เพอประเมนถงปจจยทมผลกระทบตอระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

แนวทางการก ากบดแล Smart Grid ในประเทศองกฤษ

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในตางประเทศ

Page 15: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

15

แนวคดพนฐาน (๓): ตองมการก าหนดภาพฉายในอนาคตของการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

แนวทางการก ากบดแล Smart Grid ในประเทศองกฤษ

การวเคราะหภาพฉายอนาคตส าหรบกลมกจกรรมการพฒนา

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในตางประเทศ

Page 16: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

16 Source: Estimating the Costs and Benefits of the Smart Grid, EPRI

แนวคดพนฐาน (๑): Regulator ควรมเปาหมายในการสนบสนนโครงการการพฒนา วาตองการใหประโยชนเกดกบฝายใด และพรอมสนบสนน ณ ตนทนเทาใด การค านวณผลตอบแทนการลงทนและประโยชนอยางถกตองครบถวน และ สามารถแยกไดชดวาผใดไดรบประโยชนบาง

แนวทางการก ากบดแล Smart Grid ในประเทศสหรฐอเมรกา

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในตางประเทศ

Page 17: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

17

แนวทางการก ากบดแล Smart Grid ในตางประเทศ

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในตางประเทศ

สรปสาระส าคญ การก าหนดแรงขบเคลอนและกลมกจกรรมการพฒนา ความแตกตางโครงการลงทนปกตและโครงการลงทนระบบโครงขายไฟฟา อจฉรยะ การพจารณาปจจยความไมแนนอนและภาพฉายอนาคต แนวทางการประเมนผลประโยชนอยางถกตองครบถวน และการพจารณา สดสวนตอผเกยวของ

Page 18: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

18

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

การประชมคณะอนกรรมการ ฯ

ครงท ๑ ๗ ธนวาคม ๒๕๕๕ น าเสนอแนวทางการก ากบดแลทใชในตางประเทศ เชนสหภาพยโรป, องกฤษ, และ สหรฐอเมรกา

ครงท ๒

๒๐ มถนายน ๒๕๕๖

แนวทางการก ากบดแลจะค านงถง ๓ มต คอ (๑) สามารถเสรมสรางความมนคงของระบบไฟฟา (๒) สามารถประเมนผลประโยชนและสดสวนตอผเกยวของไดอยางเปนธรรม (๓) สามารถสงเสรมการมสวนรวมของผใชไฟฟา

ครงท ๓

๒๐ กนยายน ๒๕๕๖ น าแนวทางการก ากบดแลทง ๓ มต ใหความเหนตอ โครงการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในพนทเมองพทยา จ. ชลบร

การรบความคดเหนจากคณะอนกรรมการฯ

Page 19: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

19

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

แนวทางการก ากบโครงการพฒนาโครงขายไฟฟาอจฉรยะ แนวทางการก ากบ

มตดาน ผลประโยชนและ ความเปนธรรมของผใชไฟฟา

มตดาน ประสทธภาพและ ความมนคงของระบบไฟฟา

มตดาน การมสวนรวมของ ประชาชนและหนวยงานทเกยวของ

ความสอดคลองกบ พรบ. ประกอบกจการพลงงาน พ.ศ. ๒๕๕๐

ความสอดคลองกบแผน PDP, ADEP

ความสอดคลองกบแผนพฒนา SMART GRID

ความสอดคลองและเหมาะสมทางดานเทคนคและมาตรฐาน

ความเปนธรรมตอผใชไฟฟา ความเหมาะสมของแผนการ

ลงทนและผลตอบแทน ผลกระทบตอประชาชนและ

สงแวดลอม

สนนใหประชาชนมสวนรวมในการใชไฟฟา

สนบสนนใหมการผลตไฟฟาจากชมชม

Page 20: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

20

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

การเปรยบเทยบการก ากบโครงการพฒนาโครงขายไฟฟา แนวทางการก ากบดแลการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ แนวทางการก ากบดแลการ

พฒนาระบบ โครงขายไฟฟาปกต

มต ประเดนทพจารณา

ความสอดคลองกบ พระราชบญญตการประกอบกจการพลงงาน พ.ศ. 2550 มความสอดคลอง

ประสทธภาพ และความมนคงของระบบไฟฟา

ความสอดคลองกบภาพรวมของแผนพฒนาพลงงานประเทศ

แผนพฒนาก าลงผลตไฟฟาประเทศ มความสอดคลอง แผนพฒนาพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก มความสอดคลอง

ความสอดคลองกบแผนพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

ความสอดคลองและเหมาะสมทางดานเทคนคและมาตรฐาน

ความพรอมของเทคโนโลยทน ามาใชงาน การท างานรวมกนไดของอปกรณรวมถงระบบในระบบโครงขายไฟฟา (Interoperability)

ผลประโยชน และความเปนธรรมตอผใชไฟฟา

ความเปนธรรมตอผใชไฟฟา มความสอดคลอง ความเหมาะสมของแผนการลงทนและผลตอบแทน มความสอดคลอง ผลกระทบตอประชาชนและสงแวดลอม มความสอดคลอง

การมสวนรวมของประชาชน และหนวยงานทเกยวของ

สนบสนนใหประชาชนมสวนรวมในการใชไฟฟา สนบสนนใหมการผลตไฟฟาจากชมชม

หมายเหต หมายถง ไมมการพจารณาในการก ากบดแลในระบบโครงขายไฟฟาปกต

Page 21: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

21

ตวอยางท ๑ (๑/๔)

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

ในระดบหนวยงานและระหวางหนวยงาน ล าดบการพฒนาสมารทกรดของการไฟฟาทงสามแหงมความเหมาะสมหรอไม

• แผนการลงทนของการไฟฟาทงสามแหง • แผนพฒนาของประเทศ

Page 22: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

22

ตวอยางการลดลงของราคา Energy storage และ ตวอยางฟงกชนการท างานของ Smart meter

Source: Estimating the Costs and Benefits of the Smart Grid, EPRI

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

ความพรอมของเทคโนโลยทน ามาใชงาน

• โครงการลงทนของการไฟฟาทงสามแหง • ความพรอมของเทคโนโลยและการน ามาใชงาน

Source: Evolution of smart grid metering requirements, ITRON

ตวอยางท ๒ (๒/๔)

Page 23: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

23 NIST IEEE 2030

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

สมารทกรดมความสามารถท างานรวมกนได (Interoperability) หรอไม

• การเชอมโยงระบบโครงขายไฟฟาของประเทศในปจจบน • แนวทางการพฒนาสมารทกรดของการไฟฟาทงสามแหงในอนาคต (ขอมลยงไมสมบรณ)

สถาปตยกรรมการเชอมโยงระบบไฟฟาตามมาตรฐานของ NIST และ IEEE ๒๐๓๐ แบงเปน ๗ โดเมน

ตวอยางท ๓ (๓/๔)

Page 24: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

24

แนวคดพนฐาน: ความไมเขากนมกเกดกบการพฒนาทเกยวของกบ Sectors อนๆ หรอ ตองอาศยนโยบายระดบประเทศ ในแผนทน าทางของการไฟฟา กลาวถง Full customer choice, Competitive market ตองพจารณาประเดนทเกยวของดวย เชน นโยบายการก ากบคาไฟฟา ความพรอมของเทคโนโลย เปนตน ลกษณะรวมของโครงการการพฒนา

- โครงการทมลกษณะรวม: การพฒนาระบบไฟฟาใหมความอตโนมต เชน Substation/Feeder automation - โครงการทไมมลกษณะรวมกนแตไมสงผลกระทบใดๆ : Microgrid, Renewable energy (RE), LED Public lighting, Building/home energy management เปนตน - โครงการทไมมลกษณะรวมกน: Smart meter, Demand response เปนตน อยางไรกตามในภาคนโยบายและการ ก ากบดแล จะตองมการพจารณาการสงผลตอคาไฟฟา และตองพจารณาวาหลกการเลอกลกคาทตดตง

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

ในระดบหนวยงานและระหวางหนวยงาน ล าดบการพฒนาสมารทกรดของการไฟฟาทงสามแหงมความเหมาะสมหรอไม

• แผนการลงทนของการไฟฟาทงสามแหง • แผนพฒนาของประเทศ

ตวอยางท ๓ (๓/๔)

Page 25: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

25

ความชดเจนของแนวทางการก ากบดแลผไดรบผลประโยชนจากสมารทกรดเปนอยางไร

• เทคโนโลยสมารทกรดทถกบรรจในแผนการพฒนาของการไฟฟา • ขอมลทางการเงน เชน การลงทน ผลประโยชน

แนวคดพนฐาน: Regulator ควรมเปาหมายในการสนบสนนโครงการการพฒนา วาตองการใหประโยชนเกดกบฝายใด และพรอมสนบสนน ณ ตนทนเทาใด

Source: Regulation for Smart Grid, EURELECTRIC

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

ตวอยางท ๔ (๔/๔)

Page 26: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

26

ความชดเจนของแนวทางการก ากบดแลผไดรบผลประโยชนจากสมารทกรดเปนอยางไร

• เทคโนโลยสมารทกรดทถกบรรจในแผนการพฒนาของการไฟฟา • ขอมลทางการเงน เชน การลงทน ผลประโยชน

แนวคดพนฐาน: Regulator ควรมเปาหมายในการสนบสนนโครงการการพฒนา วาตองการใหประโยชนเกดกบฝายใด และพรอมสนบสนน ณ ตนทนเทาใด

แนวทางการก ากบโครงขายไฟฟาอจฉรยะในประเทศไทย

ตวอยางท ๔ (๔/๔)

โครงการ รายการผลประโยชน ผไดรบ

ผลประโยชน U C P

ระบบกกเกบพลงงาน

1. ชะลอการลงทนในการเพม Capacity ใหกบระบบไฟฟา

2. ลดตนทนหนวย อไฟฟา อน

โครงการ รายการผลประโยชน ผไดรบ

ผลประโยชน U C P

ระบบมเตอรอจฉรยะ

1. ยกเลกคาใชจายในจางเหมาจดหนวยมเตอรรายเดอน

2. ลดการสญเสยรายไดจาก Non-technical Loss

3. เพมโอกาสในการขายไฟฟาจากการลดระยะเวลาไฟฟาดบ

4. ลดความเสยหายจากไฟฟาดบทมตอผใชไฟฟา

อน

Page 27: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

27

การนยาม “ระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ” หรอ “Smart Grid”

หลกเกณฑ การใหความเหนตอการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

ระบบโครงขายไฟฟาทมประสทธภาพสงในการผลต สง และ จ าหนายไฟฟา มความสามารถสงในการตรวจวด ประมวลผล และ ควบคมระบบผลตและระบบโครงขายไฟฟา มความสามารถในการท างานรวมกนได (Interoperability) และมความปลอดภยของระบบขอมล (Cyber security)

การใหตวอยางระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ โดยรวมความถงโครงการการพฒนาระบบยอยทเกยวของและ/หรอสนบสนนอน เชน โครงการตดตงอปกรณประกอบยอย, โครงการตดตงโปรแกรมการค านวณ, เปนตน

Page 28: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

28

การจดท าแผนการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะเพอน าเสนอตอ กกพ. วตถประสงคแผนการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ การด าเนนงานตามแผนการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ ก าหนดระยะเวลาการด าเนนงานตามแผนการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ งบประมาณเพอการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

หลกเกณฑ การใหความเหนตอการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

Page 29: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

29

การพจารณาใหความเหนตอแผนการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

ความสอดคลองกบภาพรวมของแผนพฒนาพลงงานของประเทศ ความสอดคลองกบแผนพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ ความเหมาะสมทางดานเทคนคและมาตรฐาน ความเปนธรรมตอผใชไฟฟา ความเหมาะสมของแผนการลงทนและผลตอบแทน ผลกระทบตอประชาชนและสงแวดลอม สนบสนนใหประชาชนมสวนรวมในการใชไฟฟา สนบสนนใหมการผลตไฟฟาจากชมชมและพลงงานหมนเวยน

หลกเกณฑ การใหความเหนตอการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

Page 30: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

“แนวทางการพฒนาการท างานรวมกนได (Interoperability)

ของระบบไฟฟาในประเทศไทย”

Page 31: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

31

ความส าคญของการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

การท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

Page 32: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

การท างานรวมกนไดคอ ? การท างานรวมกนได (Interoperability) คอ ความสามารถในการแลกเปลยนขอมลหรอน าขอมลไปใชระหวางระบบ (System) โครงขาย (Network) หรอองคประกอบ (Component) ตงแต 2 หนวยขนไป โดยการแลกเปลยนหรอน าไปใชตองเปนไปอยางมประสทธภาพและปลอดภย ทมา: IEEE Standard 2030TM-2011: IEEE Guide for Smart Grid Interoperability of Energy Technology and Information Technology Operation with the Electric Power System (EPS), End-Use Applications, and Loads 32

การท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

NIST, Framework and Roadmap for Smart Grid Interoperability Standards, Release 2.0, 2012 IEEE 2030, Guide for Smart Grid Interoperability of Energy Technology and Information Technology Operation with the Electric Power System (EPS), End-Use Applications, and Loads, 2011

ความส าคญของการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

Page 33: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

33 NIST IEEE 2030

สถาปตยกรรมการเชอมโยงระบบไฟฟาตามมาตรฐานของ NIST และ IEEE ๒๐๓๐ แบงเปน ๗ โดเมน

มาตรฐานแนวทางการพฒนาท างานรวมกนได

การท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

Page 34: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

34

ตวอยางการใชงานแผนภาพ

การท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

• ลกษณะพงประสงค การทระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะท าใหระบบจ าหนายไฟฟาสามารถกลบสการท างานในสภาวะปกตดวยตวเอง (Self-restoring) • ขนตอนท 1: เปาหมาย ของระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ ท าใหระบบจ าหนายไฟฟาสสภาวะการท างานปกตใหไดอยางทรวดเรวทสด ลดเหตการณการเกดไฟฟาดบ โดยใชการปรบตงอปกรณปองกนทเหมาะสม

• ขนตอนท 2: วธการ เพอใหบรรลตามเปาหมาย เพมความสามารถในการตรวจสอบ (Monitoring) ใหครอบคลมทงระบบ

จ าหนายไฟฟา รวมถงเพมความสามารถของอปกรณตาง ในระบบใหสามารถท างานไดอยางอตโนมตใหมากทสดเทาทจะเปนไปได

Page 35: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

35

ตวอยางการใชงานแผนภาพ

การท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

• ขนตอนท 3: โดเมนและองคประกอบเฉพาะ ทเกยวของ เปนการก าหนดวาส าหรบลกษณะพงประสงคดงกลาวนนมมมมองดานระบบไฟฟาก าลงมโดเมนและองคประกอบเฉพาะอะไรบางทเกยวของ

• ขนตอนท 4: การประสานกน ทเกยวของ เปนการก าหนดวาส าหรบโดเมนและองคประกอบเฉพาะทก าหนดในขนตอนท 3 นนมการประสานกนแบบใดบางทเกยวของ

• ขนตอนท 5: ขอมลและมาตรฐาน ทจ าเปน เปนการก าหนดวาในแตละการประสานกนนนมขอมลและมาตรฐานใดบางทจ าเปน และลกษณะของขอมลเปนแบบใด

Page 36: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

36

IEEE Standard 2030TM-2011 มมมองดานระบบไฟฟาก าลง (PS-IAP)

ภาพรวมการพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟา

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

Page 37: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

37

การด าเนนงานการศกษาการเชอมโยงโครงขายไฟฟาภายในประเทศ

Generation

O & C

Transmission

O & C

Distribution

O & C

Generation

Substation

Bulk

Storage & Gen

Transmission

Substation

Transmission

Sensors, Measurement,

Protection,

Control Device

Distribution

Substation

Distribution

Sensor,

Measurement,

Protection,

Control Device

Customer Point

of Interface,DER

Customer

Substation

PS 56

PS 53

PS 55, 54

PS 46

PS 45

PS 22

PS 37

PS 40, 43

PS 30, 39

PS 1

PS 2

PS 3, 4

PS 13

PS 18

PS 26

PS 33, 38

PS 35, 36

PS 28,27

PS 29

PS 34

PS 6

PS 20

PS 21

PS 9

Control and

Operation

GenerationTransmission Distribution Customer

แผนภาพการเชอมโยงดานระบบไฟฟาก าลงของประเทศไทยในปจจบน (กอนการปรบปรง)

แผนภาพการเชอมโยงระบบไฟฟา ณ ปจจบน (กอนการปรบปรง)

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

Page 38: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

38

การด าเนนงานการศกษาการเชอมโยงโครงขายไฟฟาภายในประเทศ

Entity1 Entity2 Interface

การแลกเปลยนขอมล ระบบการสอสาร มาตรฐานทเกยวของ

ขอมล ทศทาง ตวกลาง Data Link

Layer Network

ดานการ สง/รบ ขอมล

ดานระบบการสอสาร

Distribution Substation

Transmission Substation

PS1

1) relay information

1) optic-fiber

1) Ethernet

1) IP 1) ... 1) IEEE802.3 , IPv6

2) ... 2) ... 2) ... 2) ... 2) ... 2) ...

3) ... 3) ... 3) ... 3) ... 3) ... 3) ...

1) ... 1) ... 1) ... 1) ... 1) ... 1) ...

2) ... 2) ... 2) ... 2) ... 2) ... 2) ...

3) ... 3) ... 3) ... 3) ... 3) ... 3) ...

แบบฟอรมการขอรบขอมลส าหรบการพฒนาการท างานรวมกนได

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

Page 39: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

39

การด าเนนงานการศกษาการเชอมโยงโครงขายไฟฟาภายในประเทศ

ในการด าเนนงานในศกษาและรวบรวมขอมลไดมการจดตงคณะกรรมการศกษาการเชอมโยงโครงขายไฟฟา ส าหรบรายชอหนวยงานทมผแทนเขารวมเปนคณะกรรมการศกษา ไดแก 1. ส านกงานคณะกรรมการก ากบกจการพลงงาน 2. ส านกงานนโยบายและแผนพลงงาน 3. การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย 4. การไฟฟานครหลวง 5. การไฟฟาสวนภมภาค 6. ส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม 7. จฬาลงกรณมหาวทยาลย

คณะกรรมการศกษาการเชอมโยงโครงขายไฟฟา

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

Page 40: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

40

ขนตอนการจดท าขอมลการเชอมโยงโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

การขอรบขอมลจาก EGAT

ครงท ๑ ๒๙ มนาคม ๒๕๕๖

ครงท ๒ ๗ สงหาคม ๒๕๕๖

ครงท ๓ ๑๘ พฤศจกายน ๒๕๕๖

การขอรบขอมลจาก PEA

ครงท ๑ ๙ เมษายน ๒๕๕๖

ครงท ๒ ๙ สงหาคม ๒๕๕๖

ครงท ๓ ๒๑ พฤศจกายน ๒๕๕๖

การขอรบขอมลจาก MEA

ครงท ๑ ๑๓ มนาคม ๒๕๕๖

ครงท ๒ ๓ พฤษภาคม ๒๕๕๖

ครงท ๓ ๕ สงหาคม ๒๕๕๖

ครงท ๔ ๒๕ พฤศจกายน ๒๕๕๖

การประชมคณะกรรมการการศกษาการเชอมโยงโครงขายไฟฟาภายในประเทศ

ครงท ๑ ๑๒ กมภาพนธ ๒๕๕๖ จดท าขอมลการเชอมโยงโดยอางองมาตรฐาน IEEE 2030 และ NIST

ครงท ๒ ๒๕ มถนายน ๒๕๕๖ แยก Entity ในโดเมน Distribution และ Transmission ใหชดเจน

ครงท ๓ ๒๕ ตลาคม ๒๕๕๖ เพมหนวยประมวลผลของมเตอรในโดเมน Distribution และ O&C

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

Page 41: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

41

แผนภาพการเชอมโยงระบบไฟฟาของประเทศไทย ณ ปจจบน

Generation

O & C

Transmission

O & C

Transmission &

Distribution

O & C

Generation

Substation

Bulk

Gen & Storage

Transmission

Substation

Transmission

Sensors, Measurement,

Protection,

Control Device

Transmission &

Distribution

Substation

Transmission

&Distribution

Sensor,

Measurement,

Protection,

Control Device

Customer Point(s)

of Interface

Customer & DER

Substation

Control and

Operation

DER Point(s) of

Interface

Meter Data

Management

System(MDMS)

Meter Data

Management

System/AMR

PS 33, 38

PS 27,28

PS 35, 36

PS 26

PS 53

PS 56

PS 45

PS 54, 55PS 22

PS 1

PS 40, 43

PS 30, 39

PS 46

PS 2

PS 6

PS 13

PS 3, 4PS 13A

PS 71

PS 13A

PS 13

PS 21

PS 9

PS 13B

PS 13B

PS 6

PS 9

PS 18

PS 13A

PS 13A

PS 20

CustomerGeneration Transmission Distribution

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

แผนภาพการเชอมโยงดานระบบไฟฟาก าลงของประเทศไทยในปจจบน (หลงการปรบปรง)

Page 42: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

42

การแลกเปลยนขอมลและมาตรฐานทเกยวของ (หลงการปรบปรง)

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

จากการรวบรวมขอมลพบวาม 16 การเชอมโยงทมการแลกเปลยนขอมล ไดแก PS1, PS2, PS3, PS4, PS18, PS20, PS22, PS26, PS28, PS40, PS45, PS46, PS53, PS54, PS13A, PS71 โดยสวนใหญขอมลในการแลกเปลยนของแตละการเชอมโยงมลกษณะใกลเคยงกน

จากการรวบรวมขอมลพบวาม 15 การเชอมโยงทไมมการแลกเปลยนขอมล ไดแก PS6, PS9, PS13, PS21, PS29, PS30, PS33, PS34, PS35, PS36, PS39, PS43, PS46, PS55, PS56

Page 43: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

43

การแลกเปลยนขอมลและมาตรฐานทเกยวของ (หลงการปรบปรง)

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

การเชอมโยงทมการแลกเปลยนขอมลสามารถจดกลมความสอดคลองกนของการแลกเปลยนขอมลได ๔ กลม ขอมลในการแลกเปลยนใกลเคยงกนและมาตรฐานใกลเคยงกน ขอมลในการแลกเปลยนใกลเคยงกนและมาตรฐานเหมอนกนบาง

รายการ ขอมลในการแลกเปลยนใกลเคยงกนแตมาตรฐานแตกตางกน อน (แลกเปลยนเฉพาะหนวยงาน)

Page 44: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

44

การวเคราะหการเชอมโยงทมการแลกเปลยนขอมลใกลเคยงกนแตมาตรฐานแตกตางกน PS3 : เชอมโยงระหวาง Transmission and Distribution Sensors and

Measurement Devices และ Transmission and Distribution Operation and Control

คลายกน ตางกน ตางกน

การแลกเปลยนขอมลและมาตรฐานทเกยวของ (หลงการปรบปรง)

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

Page 45: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

45

การวเคราะหการเชอมโยงทมการแลกเปลยนขอมลใกลเคยงกนแตมาตรฐานแตกตางกน PS4 : เชอมโยงDistribution Protection and Control Devices และ Transmission

and Distribution Operation and Control

คลายกน ตางกน ตางกน

การแลกเปลยนขอมลและมาตรฐานทเกยวของ (หลงการปรบปรง)

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาของประเทศไทย

Page 46: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

46

การนยาม “ระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ” หรอ “Smart Grid”

หลกเกณฑ การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

ระบบโครงขายไฟฟาทมประสทธภาพสงในการผลต สง และ จ าหนายไฟฟา มความสามารถสงในการตรวจวด ประมวลผล และ ควบคมระบบผลตและระบบโครงขายไฟฟา มความสามารถในการท างานรวมกนได (Interoperability) และมความปลอดภยของระบบขอมล (Cyber security)

การใหตวอยางระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ โดยรวมความถงโครงการการพฒนาระบบยอยทเกยวของและ/หรอสนบสนนอน เชน โครงการตดตงอปกรณประกอบยอย, โครงการตดตงโปรแกรมการค านวณ, เปนตน

Page 47: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

47

การนยาม “การท างานรวมกนได (Interoperability)”

ความสามารถของ เครอขาย (Network), ระบบ (System), สวนประกอบ (Component), อปกรณ (Device) หรอ การประยกตใช (Application) ตงแตสองสวนขนไป ทสามารถแลกเปลยนขอมลและพรอมทจะใชขอมลทสงผานระหวางกนไดอยางปลอดภย มประสทธภาพ และ ผใชงานสามารถใชงานไดอยางสะดวกและมประสทธภาพ โดยทระบบตาง จะสามารถแลกเปลยนขอมลทเปนประโยชนเพอใชในการตดสนใจรวมกนได ระบบตาง สามารถเขาใจขอมลทไดแลกเปลยนกนในความหมายเดยวกน งน าไปสการตดสนใจในการจดการระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะทไดตกลงกนไวแลววา มความเชอถอได, มคณภาพ, และ มความปลอดภยของขอมลทแลกเปลยนระหวางกน โดยทงนตองเปนไปตามสมรรถนะทตองการ

หลกเกณฑ การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

Page 48: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

48

การแตงตงคณะท างานการพฒนาการท างานรวมกนไดในโครงขายไฟฟาอจฉรยะ การพฒนาการท างานรวมกนไดตองอาศยผเชยวชาญ และระยะเวลาในการ

ประชมหารอและท างาน คณะท างานประกอบดวยผทรงคณวฒจากหนวยงานตาง โดยผแทนจาก

ส านกงาน กกพ. เปนเลขานการและด าเนนการประชมอยางสม าเสมอหรอเมอถกรองขอจากคณะท างาน

ภารกจของคณะท างาน คอ พจารณาและสงเสรมการท างานรวมกนไดในโครงขายไฟฟาอจฉรยะ ไดแก

(๑) การจดท าแผนภาพการเชอมโยงระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ (๒) การก าหนดประเภทขอมลทมการแลกเปลยนในระบบโครงขายไฟฟา อจฉรยะ (๓) การก าหนดระบบการสอสารและมาตรฐานทเกยวของ

หลกเกณฑ การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

Page 49: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

49

รายละเอยดในรายงานการท างานรวมกนได ของผรบใบอนญาตทประสงคในการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ ชอและวตถประสงคของการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ แผนภาพการเชอมโยงระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ ประเภทขอมลทมการแลกเปลยนในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ ระบบการสอสารและมาตรฐานทเกยวของ พรอมดวยการค านงถงความ

ปลอดภยของขอมล (Cyber security)

หลกเกณฑ การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

Page 50: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

50

การพจารณาใหความเหนชอบรายงานการท างานรวมกนได

การพฒนาระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะไมผกขาด ลดการแขงขน หรอจ ากดการแขงขนในการใหบรการพลงงาน

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ ไมสรางภาระแกผรบใบอนญาตเกนความจ าเปน ไมเขมงวดเกนไป และ มความโปรงใส

การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ ไมกระทบตอความมนคง ความปลอดภย และคณภาพของระบบพลงงาน

ไมท าใหผใชพลงงานและสวนรวมเสยประโยชน

หลกเกณฑ การพฒนาการท างานรวมกนไดในระบบโครงขายไฟฟาอจฉรยะ

Page 51: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

จบการน าเสนอ

ขอบคณ

Page 52: Smart Grid และ มาตรอัจฉริยะ Smart Meter)” · ตัวอย่างการลดลงของราคา Energy storage และ ตัวอย่างฟังก์ชันการท

(หนาวาง)