Upload
sog-secretaris
View
229
Download
2
Embed Size (px)
DESCRIPTION
SOG-notitie over een sterkere universitaire gemeenschap
Citation preview
1
SOG notitie over een sterkere universitaire
gemeenschap
SOG-Fractie 2008-2009
SOG-Fractie 2009-2010
November 2009
Studentenorganisatie Groningen
Sint Walburgstraat 22
9712HX Groningen
www.studentenorganisatie.nl
I ♥ RUG
2
Samenvatting en aanbevelingen
In deze notitie vraagt de Studenten Organisatie Groningen (SOG) aandacht voor de
universitaire gemeenschap in Groningen, of eigenlijk het gebrek er aan. Veel
studenten uiten hun trots op de vereniging waar ze lid van zijn, maar doen dit veel
minder bij de universiteit waar ze studeren. Ze voelen zich geen onderdeel van de
gemeenschap, bijvoorbeeld door het gebrek aan persoonlijk contact of
gedemotiveerde docenten. De SOG wil hier verandering in brengen en biedt
daarom het College van Bestuur deze notitie met aanbevelingen en ideeën aan, als
voorloper op de komende notities van het komende fractiejaar van de SOG. De
fractie ’09-’10 zal zich dit jaar storten op het focussen op een bredere academische
gemeenschap.
Een universitaire gemeenschap brengt studenten en docenten dichter bij
elkaar en versterkt te band tussen de student en de instelling in het algemeen. Voor
de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) levert dit verschillende voordelen op, onder
andere op het gebied van studentenparticipatie en studiegedrag. De universitaire
gemeenschap dient op twee manieren versterkt te worden, namelijk door het beter
overbrengen van de identiteit van de RUG en het versterken van de band tussen
student en docent. Door studenten beter voor te lichten over de geschiedenis van
de RUG en de prijzen die onderzoekers winnen met hun onderzoek zullen studenten
zich ook beter kunnen identificeren met de instelling. De band tussen student en
docent kan volgens de SOG versterkt worden door het uitwerken van het principe
van de persoonlijke benadering en door studenten en docenten meer met elkaar in
aanraking te laten komen. Door op deze twee gebieden verbeteringen aan te
brengen zal de academische gemeenschap aan de RUG sterker worden.
Aanbevelingen
Aanbeveling 1: De SOG stelt voor dat de Rector tijdens de KEI-week een college geeft over de RUG en haar geschiedenis.
Aanbeveling 2: Bij de introductie van eerstejaars die op het Zernikecomplex onderwijs genieten moet aandacht worden besteed aan de persoon Frits Zernike
Aanbeveling 3: De SOG stelt voor om bekende alumni meer onder de aandacht van
de universitaire gemeenschap te brengen d.m.v. het benoemen van collegezalen en het plaatsen van portretten op de faculteit.
Aanbeveling 4: De SOG stelt voor om huidige projecten en successen beter onder de aandacht van studenten en medewerkers te brengen.
Aanbeveling 5: De SOG stelt voor dat bij de aankomende bestuurlijke overleggen
het onderwerp ‘verbeteren van motivatie van docenten’ besproken wordt en oplossingen en best practices worden besproken.
Aanbeveling 6: Er dient eens in de twee jaar een 360 graden evaluatie uitgevoerd te
worden (waarin studenten, peers, leidinggevenden en externe deskundigen
betrokken worden), in het tussenjaar dient er een gesprek plaats te vinden tussen de
docent en de leidinggevende om de vorderingen van de docent te bespreken.
3
Aanbeveling 7: Het College van Bestuur dient te kijken naar de mogelijkheden om
docenten te belonen voor goede onderwijsprestaties en consequenties te verbinden
aan onderwijsprestaties die onder de maat zijn.
Aanbeveling 8: De SOG pleit voor meer erkenning voor de studentbestuurders
Aanbeveling 9: De SOG pleit voor het openen van een Universitair Café in de
binnenstad.
4
Inhoudsopgave
Inleiding ...........................................................................................................................................5
Identiteit overbrengen .................................................................................................................6
Bekend met de geschiedenis ................................................................................................6
Bekend met de huidige RUG ..................................................................................................8
Positieve gevolgen voor de RUG ...........................................................................................9
De persoonlijke benadering ..................................................................................................... 10
De persoonlijke benadering en het ‘we care’ principe ................................................ 10
Een goed begin maken met de eerstejaars .................................................................... 10
De docent als motivator ...................................................................................................... 11
De student blijven betrekken bij opleiding en instelling ................................................. 12
Aanmoedigen van bestuurswerkzaamheden 12
Meer contact tussen docenten en studenten ................................................................ 13
Positieve gevolgen voor de RUG ........................................................................................ 14
Conclusie ..................................................................................................................................... 15
5
Inleiding
De aanname waarmee de SOG heeft gewerkt tijdens het opstellen van deze notitie
is ‘onbekend maakt onbemind’. We zien namelijk dat veel studenten trots zijn op de
studentenorganisatie waarbij zij zijn aangesloten, maar de band die ze hebben met
de RUG is veel minder sterk. Het verschil met Angelsaksische universiteiten is enorm,
daar is de band met de universiteit én tussen de studenten onderling veel sterker.
Naar de mening van de SOG is de universitaire gemeenschap een belangrijk punt
waar de RUG zich op moet richten de komende jaren. Een sterkere universitaire
gemeenschap heeft namelijk voor student, docent, medewerkers en instelling veel
voordelen op onder andere het gebied van verbondenheid en studiesucces. Om dit
te verwezenlijken moeten er volgens de SOG twee belangrijke dingen gebeuren;
studenten, docenten én medewerkers moeten beter bekend raken met de RUG en
we moeten op zoek naar een nieuw soort contact tussen docent en student.
In deze notitie beschrijven we beide verbeterpunten. Het eerste hoofdstuk is gericht
op het overbrengen van de RUG-identiteit. Studenten en medewerkers weten te
weinig over onze geschiedenis, te weinig over onze (bekende) alumni en veel te
weinig over de gebieden waarop de RUG leidend is qua onderwijs en onderzoek. Als
we de aanname ‘onbekend maakt onbemind’ hier op los laten kunnen we stellen
dat een betere informatievoorziening nodig is om mensen überhaupt trots te kunnen
laten zijn op de instelling waar zij werken en/of studeren.
In het tweede hoofdstuk richten we ons op het principe van de persoonlijke
benadering. Hierbij neemt de docent een houding aan, waarbij het duidelijk moet
zijn dat hij begaan is met de student en dat de RUG het belangrijk vindt dat een
student alles uit zijn studie kan halen. De motivatie van de docent speelt ook een
belangrijke rol, die bepaalt namelijk de studiesfeer en daarmee voor een deel het
studiesucces. Vandaar dat de SOG onder andere stelt dat er een principe van
persoonlijke benadering nodig is en de studenten meer betrokken moeten worden bij
de opleiding.
In het proces tot vaststelling en implementatie van een nieuw Strategisch Plan is
genoeg ruimte voor onderwijs, deze notitie ondervangt slechts een deel van de
opinie van de SOG op onderwijsgebied maar heeft wel een duidelijke kern. Een
sterkere universitaire gemeenschap levert voordeel op voor het studiesucces, het
werkplezier, de band met onze alumni en ons imago. Middels deze notitie wordt hier
aandacht voor gevraagd en worden concrete plannen voorgesteld om de RUG te
verbeteren. De SOG ziet een mooie toekomst voor de RUG tegemoet wanneer de
academische gemeenschap versterkt wordt en wil hier graag samen met het
College van Bestuur aan werken.
6
Identiteit overbrengen
Een belangrijke voorwaarde voor de vorming van een gemeenschap is de
aanwezigheid van een gedeelde noemer. Bij een universitaire gemeenschap is dat
vanzelfsprekend de universiteit. Maar het blijkt dat dit niet volstaat om een hechte
gemeenschap te vormen, aangezien deze noemer al bijna 400 jaar bestaat en deze
hechte gemeenschap nog onvoldoende vorm heeft aangenomen. Het bewust
maken van het bestaan van deze gedeelde noemer kan in belangrijke mate
bijdragen aan de verbetering van de academische gemeenschap. Dit kan gedaan
worden door het beter overbrengen van de identiteit van de RUG. De SOG zal in dit
hoofdstuk uiteenzetten wat ze hiermee bedoelt en enkele praktische voorbeelden
aandragen.
Bekend met de geschiedenis
Met een lustrum wordt er altijd teruggekeken. Waar staan we nu in vergelijking met
vijf jaar geleden? Wat is er veranderd en wat is hetzelfde gebleven? Waar komen we
vandaan? Deze vragen worden begrijpelijkerwijs veelal door de medewerkers van
de universiteit gesteld en minder door de student. Werknemers blijven, als het goed is,
langer bij de universiteit dan studenten en zien daarom de ontwikkeling beter. Een
heldere toekomstvisie op de rol en plaats van de universiteit is misschien ook te veel
gevraagd van een student, maar enig gevoel bij de geschiedenis en directe toekomst zal de band wel versterken.
De identificatie van studenten met de universiteit hangt af van de bekendheid met
de universiteit. De geschiedenis is een belangrijk onderdeel van haar identiteit,
daarom is het wenselijk dat de student bekend is met de geschiedenis van de RUG.
Nu lijkt het de SOG niet nodig dat elke student een detaillistisch examen af moet
leggen over de geschiedenis van de RUG, maar kan de bekendheid simpel worden
vergroot door een goede informatievoorziening naar de student toe. Hieronder staan een aantal voorbeelden beschreven.
Onze Rector Magnifucus Frans Zwarts heeft enkele malen aangegeven bereid te zijn
om een college te geven over de geschiedenis van de RUG. Dit initiatief juicht de
SOG toe omdat hierdoor de studenten op een actieve manier voorgelicht kunnen
worden. De binding met de RUG is bij nieuwe eerstejaarsstudenten klein en daarom
zou dit college plaats kunnen vinden tijdens de KEI-week. Zo krijgen de
eerstejaarsstudenten in de KEI-week niet alleen een introductie van Groningen en
alles wat het studentenleven te bieden heeft, maar ook een leuke eerste introductie
van de RUG. Door het college op te nemen kan het via internet verder worden
verspreid onder studenten, aangezien het college ook de ouderejaars zal aanspreken.
Aanbeveling 1: De SOG stelt voor dat de Rector tijdens de KEI-week een college geeft over de RUG en haar geschiedenis.
Een grote groep studenten brengt het merendeel van hun studietijd door op het
Zernikecomplex. Helaas weten maar weinig studenten waarom dit terrein de naam
‘Zernike’ heeft gekregen. Frits Zernike is dermate belangrijk geweest voor de RUG dat
bekendheid met de persoon Zernike onder studenten van belang is. Door hier meer
aandacht aan te besteden zullen studenten zich meer identificeren met Zernike als
persoon en daarmee met de RUG zelf. De introductie van eerstejaars lijkt de SOG een uitstekende gelegenheid om de bekendheid van Frits Zernike te vergroten.
7
Aanbeveling 2: Bij de introductie van eerstejaars die op het Zernikecomplex onderwijs genieten moet aandacht worden besteed aan de persoon Frits Zernike
Naast Frits Zernike zijn er natuurlijk ook andere bekende alumni, zoals Wim Duisenberg,
Martin Bril en Job Cohen. De Groningse nuchterheid weerhoudt ons er echter van om
hiermee te pronken. De SOG is van mening dat de RUG trots mag zijn op haar alumni
en dit bijvoorbeeld ook mag gebruiken in voorlichting voor studiekiezers. Weinig
studiekiezers en studenten zoeken uit eigen initiatief informatie over RUG-alumni op
de website van de RUG zelf of algemene websites als Wikipedia. De RUG moet de
trots op alumni beter richting studenten uitdragen, door te laten zien wie ze zijn en ze
betrekken met de instelling en/of opleiding. Hiervoor zijn verschillende manieren te
bedenken, twee ervan staan hieronder beschreven.
De collegezalen dragen nu namen als 5419-0015, 14.0026/23 en geb11-zaal22. Naast
het feit dat dit in de praktijk voor veel verwarring zorgt is het leuk om grote
collegezalen naar bijzondere alumni te vernoemen. Een zaal als 5419-0015 van de
faculteit Economie en Bedrijfskunde kan dan bijvoorbeeld de Duisenbergzaal
genoemd worden. Dit geeft studenten de indruk dat ze niet een cursus volgen in een nieuw gebouw, maar een studie doen die toppers voortbrengt.
Studenten en medewerkers brengen niet de hele dag door in collegezalen, er zijn
meer ruimtes op de verschillende faculteiten waar zij tijd doorbrengen. Hier kan de RUG ook haar identiteit overbrengen door middel van een ‘Wall of Fame’ Nu is het zo
dat gangen en ruimtes vaak bestaan uit grijze muren met hier en daar wat posters.
Met verschillende portretten van bijzondere alumni kunnen de faculteiten een deel
van hun geschiedenis laten zien en raakt de student en werknemer bekend met wat de faculteit allemaal heeft voortgebracht.
Aanbeveling 3: De SOG stelt voor om bekende alumni meer onder de aandacht van
de universitaire gemeenschap te brengen d.m.v. het benoemen van collegezalen en het plaatsen van portretten op de faculteit.
De kantine is een ideale plek om veel studenten te informeren over de
geschiedenis van de RUG
8
Bekend met de huidige RUG
Een ander aspect van het overbrengen van de identiteit is het laten zien wat en wie
de RUG nu is. Want hoe mooi de geschiedenis van de RUG ook mag zijn, de
medewerkers en studenten werken en studeren wel aan de universiteit van nú. Met
meer dan 25.000 studenten, bijna vier en een half duizend fte aan personeel en een
begroting van meer dan een half miljard is er genoeg om te laten zien wat de RUG in
huis heeft.
Studenten hebben nu nauwelijks een idee wat de RUG allemaal doet. Hierdoor kan
men ook moeilijk trots zijn op de RUG omdat ze simpelweg niet weten waarop ze trots
moeten zijn. De SOG begrijpt dat het niet mogelijk is om studenten volledig te
informeren over het reilen en zeilen van de universiteit. Maar de bekendheid met de
RUG van nu kan makkelijk verbeterd worden. Dit kan bijvoorbeeld door projecten
zoals de Blue Gene supercomputer, het Kernfysisch Versnellings Instituut, LOFAR en de
koude-warmteopslag methode van de RUG beter aan studenten te laten zien. Dit zijn
allemaal projecten die tot de verbeelding van studenten spreken en laten zien dat
de RUG meer is dan alleen een plek waar een college wordt gegeven en tentamens
worden afgenomen. Daarnaast laat het zien dat de RUG toponderzoek doet met de modernste middelen, de RUG is een universiteit van nú.
Deze projecten kunnen makkelijk getoond worden aan de studenten. Op praktisch
elke faculteit hangen tegenwoordig grote televisies met daarop informatie over
verschillende zaken. Hierop kan aandacht aan de projecten worden besteed,
bijvoorbeeld door middel van een animatie van de koude-warmteopslag. Daarnaast
kan de boodschap met behulp van de screensavers op de universitaire computers ook worden overgebracht, zoals ook al in het kader van het lustrum werd gedaan.
De powerpointpresentaties van docenten kunnen bovendien worden gebruikt voor
communicatie van nieuws of interessante feitjes. Zo zou een ‘wist je dat’-van de
week gebruikt kunnen worden om tijdens de pauze via een slide studenten te
informeren. Hierdoor wordt datgene wat de RUG bereikt (heeft) direct gekoppeld
aan de opleiding en raken de studenten beter bekend met de instelling waar zij aan studeren.
De UK extra is hiernaast een uitgelezen kans om in een artikel uit te wijden over iets
onbekends van de RUG. Bijvoorbeeld uitleg over de brachistochroon, de sterrenwacht of de geschiedenis van het academiegebouw.
Weinig studenten zijn bekend met de Blaauw
Sterrenwacht, vernoemd naar de Groningse
Sterrenkundige Adriaan blaauw.
9
Op dezelfde manieren kunnen naast de huidige projecten ook de successen en
prijzen van de RUG naar studenten en medewerkers gecommuniceerd worden.
Voorbeelden hiervan zijn het binnenhalen van Vici’s, de toekenning van de SIrius
Subsidie van vier miljoen en de Spinozapremie voor Ben Feringa. Wanneer studenten hier niet van op de hoogte zijn, kunnen ze ook niet trots zijn op het bereiken ervan.
Aanbeveling 4: De SOG stelt voor om huidige projecten en successen beter onder de aandacht van studenten en medewerkers te brengen.
Positieve gevolgen voor de RUG
De geschiedenis van de RUG vormt de pijlers waarop zij rust. Door de geschiedenis
beter bekend te laten worden onder studenten zullen zij meer weten van hun
instelling en zich meer onderdeel voelen ervan. Ook de interne profilering van
huidige projecten, successen en prijzen vergroot de bekendheid met de RUG. Er van
uitgaande dat onbekend onbemind maakt zal door de profilering de universiteit een
instelling worden waar studenten zich verbonden mee voelen. Dit zal een eerste stap zijn naar een sterkere academische gemeenschap.
10
De persoonlijke benadering
De RUG kan zich op allerlei vlakken verbeteren door te werken aan een sterkere
universitaire gemeenschap. Kernwoorden hiervoor zijn: bevlogen, bekend en
persoonlijk. Studenten en docenten moeten meer worden betrokken bij elkaar, met
de universiteit als instelling en met het onderwijs en onderzoek. Daarnaast moeten
studenten en docenten elkaar beter kennen door meer persoonlijk contact tijdens en
buiten de colleges. Docenten die meer begaan zijn met hun studenten creëren een
betere studiesfeer en dit is een belangrijke voorwaarde voor een sterke universitaire
gemeenschap. In dit hoofdstuk worden verschillende elementen besproken en
worden de voordelen voor de RUG uiteen gezet.
De persoonlijke benadering en het ‘we care’ principe
De nieuwe Collegevoorzitter Sibrand Poppema heeft dit jaar al een aantal keer
gesproken over een zogenaamd ‘we care’ principe, waarbij de studenten meer het
gevoel moeten krijgen dat de RUG zich bekommert om hun studievoortgang. Dit is
een stap in de goede richting en kan bijdragen aan een meer persoonlijke
benadering. Die benadering zorgt dan weer voor het ontstaan van een sterkere
academische gemeenschap, waardoor alle partijen nog meer bij elkaar betrokken
raken. De visie die hieronder beschreven is, met een motiverende rol voor de docent
en de betrokkenheid van de student, is een uitbreiding van het ‘we care’ principe.
Een universiteit met dit principe staat in onze optiek voor een universiteit waarbij
docenten en de instelling als geheel zich betrokken en begaan voelen bij hun
studenten. Dit uit zich onder andere in de houding van docenten en de manier en
frequentie van communicatie naar studenten toe.
Een goed begin maken met de eerstejaars
Studenten moeten vanaf hun eerste dag aan de RUG het gevoel hebben dat zij een
tweede thuis hebben gevonden. Dit positieve gevoel moet zo snel mogelijk
gecreëerd worden, omdat het al snel ‘te laat’ is. In het ideale geval gaan ze de RUG
zien als onderdeel van hun identiteit, op dezelfde manier waarop ze naar hun
studentenorganisatie kijken. Er zijn verschillende manieren waarop dit kan worden
gedaan.
Het begint met de opening van het Academisch jaar of activiteiten van de
studievereniging. Op dit moment wordt de opening van het Academisch jaar en de
festiviteiten daarom heen nog weinig bezocht door de nieuwe studenten. Dit jaar zijn
er flyers verspreid in de KEI-week om de eerstejaars al vroeg uit te nodigen. Dit is naar
onze mening een verbetering en we raden het Comité Opening Academisch Jaar
aan om volgend jaar te kijken naar meer mogelijkheden om promotie te maken in
de KEI-week. Daarnaast moeten faculteiten de Opening meer promoten door het in
de agenda’s voor de nieuwe studenten te zetten.
Een tweede manier is het perfectioneren van het eerste college. Dit college
zal als eerste indruk veel invloed hebben op de motivatie van de jonge student. Door
topdocenten in te zetten in het eerste studiejaar kan deze indruk verbeterd worden.
Maar het gaat volgens de SOG-fractie vooral om de houding van de docent. Een
docent die zijn college opent met de mededeling dat slechts een x percentage
studenten zal slagen, drukt meteen de sfeer en daarmee de motivatie. Een positieve
en enthousiaste houding is levert dus veel meer op. Docenten moeten zich betrokken
voelen bij deze studenten en zich bewust zijn van de invloed die zij hebben. Hierdoor
zal de student zich ook meer verantwoordelijk voelen, richting de docent en zichzelf,
voor zijn inzet en studieresultaten. Dit heeft positieve gevolgen voor hun studiesucces
en daarmee de rendementen van de instelling als geheel.
11
Een derde mogelijkheid is het betrekken van ouderejaarsstudenten. Zij zouden
de studenten een aantal start- of studietips kunnen geven tijdens één van de eerste
colleges, of via internet. Hierdoor raakt de student direct in de zogenaamde ‘studie-
modus’. De faculteit- en studieverenigingen zouden hier een belangrijke rol in kunnen
spelen. Veel van deze verenigingen nemen al (een deel van) de organisatie van de
facultaire introductiedagen op zich maar er is hier nog meer winst te behalen. De
actieve leden van deze verenigingen zijn de aangewezen studenten om
enthousiasmerend te vertellen over het verloop van de studie en zijn vaak goed
bereikbaar voor de nieuwe studenten. Dit zijn ook de studenten die als mentor
kunnen fungeren binnen de mentorsystemen die nu worden ontwikkeld.
De docent als motivator
Een docent heeft heel veel invloed op zijn studenten, hij heeft een voorbeeldfunctie
en is voor sommige studenten zelfs een rolmodel. De houding die de docent
aanneemt tijdens college bepaalt voor een groot deel de houding van de
studenten, waarbij een positieve houding natuurlijk een positief resultaat heeft.
Helaas zijn er nog veel docenten die, om welke reden dan ook, een negatieve
houding aannemen richting de collegezaal. Sommige docenten lijken het zelfs als
corvee te zien en werken liever aan hun onderzoek. Daarom is het belangrijk hier
extra aandacht aan te besteden, bijvoorbeeld bij ontwikkelings- en
functioneringsgesprekken.1 De vraag die dan centraal zou moeten staan is waarom
de docent minder of niet gemotiveerd is en welke oplossingen hiervoor mogelijk zijn.
Hier is ook een belangrijke rol weggelegd voor faculteitsbesturen, het is een
bepaalde manier van managen en in zekere zin een cultuuromslag. Het begin moet
gemaakt worden door het College van Bestuur maar de faculteitsbesturen spelen
een sleutelrol. Het bestuurlijk overleg is een goed moment om hierover te spreken en
beleid te maken. Na het bespreken van het onderwerp is het zaak per faculteit een
plan op te stellen hoe deze motivatie verbeterd kan worden. Dit vergt ook een
onderzoek onder docenten naar hun motivatie en werkplezier. Er moet serieus
worden nagedacht over de vraag of ongemotiveerde docenten wel voor de
collegezaal moeten gaan staan. De SOG is van mening dat dit voor beide partijen
onwenselijk is, de studenten krijgen minder goed onderwijs en de docent blijft werk
doen waarin hij op dat moment weinig of geen plezier heeft. Daarom moet er voor
zover mogelijk eerst met de docent worden gekeken naar oplossingen om zijn
motivatie te verbeteren, voordat hij weer het betreffende college gaat geven.
Aanbeveling 5: De SOG stelt voor dat bij de aankomende bestuurlijke overleggen het
onderwerp ‘verbeteren van motivatie van docenten’ besproken wordt en
oplossingen en best practices worden besproken.
Aanbeveling 6: Er dient eens in de twee jaar een 360 graden evaluatie uitgevoerd te
worden (waarin studenten, peers, leidinggevenden en externe deskundigen
betrokken worden), in het tussenjaar dient er een gesprek plaats te vinden tussen de
docent en de leidinggevende om de vorderingen van de docent te bespreken.2
Aanbeveling 7: Het College van Bestuur dient te kijken naar de mogelijkheden om
docenten te belonen voor goede onderwijsprestaties en consequenties te verbinden
aan onderwijsprestaties die onder de maat zijn.3
Wanneer de docent op een gemotiveerde en enthousiaste manier les geeft zal dit,
zoals eerder gezegd, direct de motivatie van de student bevorderen. Dit leidt ertoe
1 SOG notitie Evalueren kun je leren, januari 2008 2 Aanbeveling uit SOG notitie Evalueren kun je leren, januari 2008 3 Idem
12
dat de student vaker uit interesse en ‘vrije wil’ naar college komt. Door deze
verhoogde intrinsieke motivatie verbetert het studiegedrag en wordt de sfeer in het
college positiever. Studenten zullen de docent ook sneller benaderen met
problemen waardoor de docent meer inzicht en controle krijgt over hun
studiegedrag. De docent kan een managerrol aannemen wanneer de student en
docent dit wenselijk achten. De docent neemt een zekere verantwoordelijkheid op
zich richting de student, waardoor de student wat meer sturing kan krijgen. Hierdoor
voelt de student zich ook meer verantwoordelijk voor zijn studiegedrag omdat er een
zekere sociale druk uitgeoefend wordt. Het is niet de bedoeling dat de student
slechts voor de docent gaat werken, er zou een situatie moeten ontstaan waar er
meer loyaliteit bestaat tussen de docent en student. Het is belangrijk dat de docent
bewust wordt (gemaakt) van de balans tussen de zelfstandigheid van een student
en de invloed die de docent kan hebben op deze student. Daarnaast kunnen
studenten elkaar ook meer motiveren in een ‘positieve’ les. Deze vorm van sociale
druk zorgt kan ervoor zorgen dat studenten hun colleges beter voorbereiden, elkaar
sneller ondersteunen en elkaar aanspreken op studiegedrag. Door in colleges
studenten elkaar te laten beoordelen en helpen kan een docent de studenten
dichter bij elkaar brengen. Hierdoor wordt het groepsgevoel versterkt, wat het
college zelf prettiger maakt en waardoor studenten zich meer verantwoordelijk ten
opzichte van elkaar zullen voelen. Dit alles vergt leiding en sturing vanuit het
faculteitsbestuur, waarbij de nadruk ook gelegd moet worden op het voordeel voor
de docenten. Voor de docent is het natuurlijk veel prettiger wanneer hij plezier
ondervindt aan het college geven en het contact met ‘zijn’ studenten. Dit leidt tot
een werknemer die met plezier naar zijn werk gaat, een situatie die wenselijk is voor
elke organisatie.
De student blijven betrekken bij opleiding en instelling
Niet alleen docenten moeten een actieve rol spelen, deze rol is ook weggelegd voor
studenten. Door studenten zo actief mogelijk bij de opleiding te betrekken ontstaat er
een verantwoordelijkheidsgevoel. Het ‘wij-zij’ gevoel wordt hierdoor verminderd
waardoor iedereen zich meer in zal zetten voor kwaliteitsverbetering. Op de RUG
wordt hier al veel aandacht aan besteedt: studenten hebben de mogelijkheid om in
een Opleidingscommissie zitting te nemen of op een andere manier actief te worden
in de medezeggenschap. Het is van belang dat deze organen elk jaar gevuld
worden omdat de leden ervan veel nuttige input kunnen leveren en ambassadeurs
zijn richting hun medestudenten. Studenten die actief zijn binnen de RUG betrekken
vaak hun vrienden, kennissen en studiegenoten bij hun werkzaamheden. Hierdoor
fungeren zij als ambassadeur binnen de RUG en zijn ze onder andere belangrijk bij
het creëren van draagvlak onder studenten. Door er zorg voor te dragen dat
studenten betrokken blijven bij hun opleiding en de instelling in zijn geheel, wordt de
academische gemeenschap sterker doordat onder andere kennis en belangen
uitgewisseld worden. Het versterken van deze gemeenschap zorgt er ook weer voor
dat studenten zich meer betrokken voelen en gemotiveerd zijn om zitting te nemen in
opleidingscommissies en medezeggenschapsorganen. De RUG staat bekend om
een toegankelijke universiteit waar de mening van studenten serieus wordt genomen
door de bestuurders en studenten ook graag eigen ideeën willen en kunnen
aandragen.
De SOG ziet dit als één van de belangrijkste karakteristieken van de RUG en als de
basis voor een sterkere academische gemeenschap. Wanneer studenten niet meer
betrokken worden en niet meer meedenken en meebeslissen over de toekomst van
de RUG, zullen zij zich ook niet loyaal opstellen tegenover de RUG. Hierdoor zal de
academische gemeenschap nog verder verzwakken, waardoor de afstand tussen
de student en docent en student en instelling zal groter worden. Om dit te
voorkomen is het dus belangrijk om de studenten te blijven betrekken, dit is een
voorwaarde voor het ontstaan van een sterkere academische gemeenschap.
13
Aanmoedigen van bestuurswerkzaamheden
Uniek aan Groningen is het actieve studentenleven waarin studenten de
mogelijkheid wordt geboden een studie- sport- of gezelligheidsvereniging te
besturen. De RuG zou dit kunnen stimuleren door haar trots en waardering voor deze
studentbestuurders uit te spreken en ze meer bij de RuG te betrekken. De SOG pleit
daarom voor meer erkenning van dit bestuurswerk. De studentbestuurders leveren
immers een belangrijke bijdrage aan de Groningse studentengemeenschap en
zorgen voor een bijdrage aan de ontwikkeling van de studenten.
Aanbeveling 8: De SOG pleit voor meer erkenning voor de studentbestuurders
Meer contact tussen docenten en studenten
Op dit moment denken we bij contact tussen docent en student aan het college,
het tentamen en eventueel de werkkamer van de docent wanneer de student wat
actiever is. Om de band tussen docent en student te versterken is het echter ook van
belang dat zij elkaar buiten deze situaties tegen komen. De kantines die gedeeld
worden bieden hier wat mogelijkheden voor, de mogelijkheden kunnen echter
uitgebreid worden met bijvoorbeeld een Universitair Café. Angelsaksische
universiteiten maken meer gebruik van dit soort faciliteiten dan Nederlandse
universiteiten. In Oxford is er bijvoorbeeld een kroeg in één van de oudste
universitaire gebouwen, dit is een mooie ouderwetse kroeg met een bruin tintje en
referenties naar de University of Oxford. Studenten en docenten maken hier gebruik
van en vinden elkaar ook in deze kroegen. Dit is heel wat aantrekkelijker dan een
kantine zoals in het Academiegebouw, een faciliteit die we ook delen maar waar
veel minder interactie plaatsvindt. Het soort café dat wij voor ogen hebben heeft
een universitair karakter, dus onder andere met referenties naar de rijke 395-jarige
geschiedenis van de RUG. Daarnaast is het café toegankelijk voor alle studenten en
docenten, ook de internationale. In dit café zijn ook mogelijkheden om lezingen te
organiseren, bijvoorbeeld door Studium Generale. Het café is geen exclusieve club,
waardoor iedereen de mogelijkheid heeft er een kijkje te nemen. Dit soort initiatieven
zorgen ervoor dat docenten en studenten zich meer als één academische groep
voelen waardoor de interactie makkelijker plaatsvindt. Studenten voelen zich
hierdoor persoonlijker benaderd en er zal minder sprake zijn van het ‘slechts een
studentnummer’ zijn. Docenten zullen beter zicht krijgen op hun studenten en hun
werk plezieriger ervaren dan wanneer zij de studenten niet kennen en de studenten
met tegenzin in college lijken te zitten.
Aanbeveling 8: De SOG pleit voor het openen van een Universitair Café in de
binnenstad.
Ook bij de London School of
Economics and Political
Science bestaat er een
Universitair Café
14
Positieve gevolgen voor de RUG
Er zijn een aantal positieve gevolgen te verwachten voor de RUG als instelling
wanneer er een sterkere universitaire gemeenschap wordt gecreëerd in het licht van
het principe van de persoonlijke benadering. Ten eerste de verbetering van
studierendementen, doordat studenten sneller op hun docent afstappen en
docenten meer zicht krijgen op de studievoortgang van de student. Daarnaast zal
het vak zelf verbeteren omdat de student zich meer betrokken voelt en daardoor
door middel van cursusevaluaties en gesprekken streeft naar het verbeteren van het
vak. De student voelt zich betrokken met de opleiding en instelling, hierdoor voelt hij
zich ook meer verantwoordelijk voor zijn eigen studiegedrag.
Docenten zullen naar de mening van de SOG meer plezier hebben in hun
werk wanneer zij gemotiveerd zijn en hun studenten beter kennen. Wanneer er een
sterkere band ontstaat tussen de docent en zijn studenten en de docent een
positieve houding aanneemt in de colleges, zullen de studenten zich meer inzetten in
het college.
Daarnaast moeten we onze studenten zien als de Alumni van de toekomst,
een sterkere universitaire gemeenschap zal er voor zorgen dat zij na hun studietijd
nog terug willen komen naar de RUG. Dit biedt allerlei kansen, niet alleen financiële
maar ook op het gebied van (gast)onderwijs en onderzoek.
Als laatste ons imago. De RUG maakt zich wel eens zorgen over het feit dat
Groningen vooral gekozen wordt door studiekiezers vanwege de stad en het
studentenleven. De SOG is van mening dat de RUG zich meer kan profileren door
een sterke universitaire gemeenschap, waarin studenten en docenten goed contact
hebben en dat er ondanks het verblijf van meer dan 25.000 studenten er een
persoonlijke benadering mogelijk is. De RUG kan hierdoor een verschil maken ten
opzichte van andere universiteiten, door dé universiteit te worden voor persoonlijk
onderwijs.
15
Conclusie
In deze notitie is het belang van een sterkere universitaire gemeenschap
aangegeven en hoe deze bereikt kan worden aan de RUG.
Ten eerste is het van belang om docenten en studenten goed te informeren
over wat er allemaal gebeurt en gebeurd is aan de RUG. Men kan tenslotte niet trots
zijn op iets waarvan men niets weet. Dit betekent dat (nieuwe) studenten
geënthousiasmeerd moeten worden over de geschiedenis van de RUG en haar
bekende alumni. Dit kan bijvoorbeeld door het langverwachte college van de
Rector te organiseren, het liefst als videocollege zodat het daarna op de RUG-site
gebruikt kan worden. Daarnaast moet er meer aandacht besteed worden aan die
gebieden van onderwijs en onderzoek waar de RUG zich onderscheidt van andere
instellingen. Te weinig studenten weten op dit moment af van de Supercomputer op
Zernike en onze toponderzoekers als Ben Feringa. Studenten zijn goed te bereiken in
de kantine, in bibliotheken en in en rond de collegezalen en dit zijn dus de plekken
om hen meer te gaan informeren.
Ten tweede missen veel studenten op dit moment een persoonlijke
benadering en docenten zijn minder of niet gemotiveerd om op een uitdagende
manier college te geven. Naar onze mening is dit voor een groot deel op te lossen
door de band tussen docent en student te verbeteren, omdat ze daardoor beide
meer gemotiveerd raken om met het vak bezig te zijn. De band kan verbeterd
worden door colleges uitdagender te maken en de student hier in te betrekken, door
elkaar meer tegen te komen buiten de collegezalen en studenten meer te betrekken
bij de instelling als geheel. Hierdoor zullen studierendementen verbeteren, docenten
meer plezier hebben in het geven van hun vak, alumni zich meer betrokken voelen
en zal de RUG zich beter kunnen onderscheiden van andere universiteiten.
Kortom, om de band te versterken tussen student en docent en een universitaire
gemeenschap te kunnen creëren is het van belang de informatievoorziening te
verbeteren en te werken aan motivatie van docenten en studenten binnen het
principe van de persoonlijke benadering. Hierdoor worden studenten weer trots op
de RUG en zullen zij dit uitstralen tijdens èn na hun studententijd.
Nummerplaten van trotse studenten en alumni in Amerika