soru kampi anayasa cözüm · 2017-01-14 · çildiği ve yasama erkinin Baş-kanı düüremediği, Ba n da yasama erkini feshedeme-diği hükûmet sistemidir. Yürütme halk tarafından

1genelyetenekgenelkültür

anayasa

ANAYASA SORU KAMPI YANIT ANAHTARI

adım 1 adım 2 adım 3 adım 4 adım 5 adım 6

1. B 1. C 1. B 1. A 1. B 1. E2. E 2. D 2. D 2. B 2. D 2. B3. E 3. A 3. D 3. C 3. E 3. B4. C 4. B 4. C 4. D 4. A 4. D5. B 5. C 5. E 5. E 5. C 5. A6. E 6. E 6. C 6. D 6. A 6. D7. D 7. C 7. C 7. E 7. A 7. D8. B 8. C 8. A 8. B 8. C 8. C9. C 9. D 9. D 9. C 9. B 9. E

10. C 10. B 10. C 10. B 10. D 10. A11. B 11. E 11. D 11. E 11. E 11. C12. B 12. D 12. E 12. E 12. B 12. E13. D 13. D 13. D 13. B 13. B 13. B14. D 14. C 14. D 14. C 14. D 14. C15. D 15. B 15. C 15. A 15. C 15. C16. A 16. A 16. B 16. E 16. A 16. E17. C 17. C 17. E 17. C 17. D 17. D18. E 18. D 18. A 18. E 18. C 18. D

19. D 19. E 19. C 19. D 19. A 19. D

20. E 20. C 20. D 20. A 20. A 20. C

Tekrar Edilmesi Gereken Konular

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................

genelyetenekgenelkültür2

anayasa

anayasa

adım 1

1.Ceza kanunu ceza sorumluluğu açısından çocukları üç gruba ayı-rır: Fiili işlediği sırada 0-12 yaş

arasındaki çocuk suç işler-se cezai sorumluluğu olmadı-ğı için sorumlu olmaz. Fakat hâkim bu çocuklar hakkında güvenlik tedbirleri uygulanma-sına karar verebilir.

12-15 yaş arasında bulunan bir çocuk suç işlerse bu du-rumda çocuğun davranışlarını yönlendirme yeteneğinin yete-rince gelişip gelişmediği ya da fi ilin hukuki anlam ve sonuçla-rını algılayıp algılayamadığına bakılır, sonuca göre iki tür ay-rım yapılır. Kusur yeteneği ge-lişmemişse ceza sorumluluğu yoktur. Kusur yeteneği geliş-mişse ceza bir miktar indirile-rek verilir.

Fiili işlediği sırada 15-18 yaş arasında bulunan çocuğa ceza bir miktar indirilerek verilir. Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

2.Yönetmelikler, Başbakanlık, Ba-kanlıklar ve Kamu Tüzel Kişileri-nin kendi görev alanlarını ilgilen-diren kanunların ve tüzüklerin uy-gulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla çıkardıkları yazılı hukuk kuralları-dır. Bakanlıkların çıkarmış olduğu yönetmelikler ile kamu kuruluşla-rının ülke çapında uygulanacak

yönetmeliklerinin yargısal deneti-mi ilk derece mahkemesi sıfatıyla Danıştay’da yapılır.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir

3.1982 Anayasası’na göre; TBMM üyeliklerinde boşalma

olması hâlinde, TBMM üye tam sayısının yüz-

de beşinde boşalma olması hâlinde,

Bir ilin veya seçim çevresinin TBMM’de üyesinin kalmama-sı halinde,

“ara seçim” yapılacağı hüküm al-tına alınmıştır.Yukarıdaki açıklamalar çerçeve-sinde soru değerlendirildiğinde 1982 Anayasası’nın 78’inci mad-desine göre ara seçimin uygun ta-nımı “TBMM üyeliklerinde boşal-ma olması hâlinde yapılacak se-çimdir.”

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

4.TBMM; Kanun koyma, değiştirme, kal-

dırma Milletlerarası anlaşmaların

onaylanmasını uygun bulma Bütçeyi kabul etme KHK’leri onaylama ve kaldır-

ma Hizmet bakanlıklarını kurma Bir ilin, ilçenin kurulması, Bü-

yükşehir Belediyesinin kurul-ması

işlemlerini kanunla gerçekleştir-mektedir.Yukarıda sayılan işlemler çerçe-vesinde soru değerlendirildiğinde, TBMM kanunla yapmış olduğu iş-lemlerden KHK’lerin onaylanması “C” seçeneğinde verilmiştir. Diğer seçeneklerde verilmiş olan Kalkınma planlarının onaylan-

ması, Cumhurbaşkanının vatana

ihanetten dolayı suçlandırıl-ması,

Bakanın Yüce Divana sevkine karar verilmesi,

TBMM iç tüzüğünü değiştir-mek,

işlemleri ise TBMM tarafından “Parlamento Kararı” ile gerçek-leştirilir.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.


anayasa

5.1982 Anayasası’na göre milletve-kili seçilebilme yeterliliği; Türk vatandaşı olmak, 25 yaşını doldurmuş olmak, En az ilkokul mezunu olmak, Askerlik hizmetini yapmış ol-

mak, Kısıtlı olmamak, Kamu hizmetlerinden yasaklı

olmamak, Taksirli suçlar hariç toplam bir

yıldan fazla hapis cezasına hüküm giymemiş olmak,

Ağır hapis cezasına hüküm giymiş olmamak,

Yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymemiş olmak

şartlarını taşımaktadır.Yukarıdaki açıklamalar doğrultu-sunda soru değerlendirildiğinde, 33 yaşındaki sınırlı ehliyetsiz “kı-sıtlı olmamak” şartını; hırsızlık su-çundan hüküm giymiş olmak “yüz kızartıcı suçlardan hüküm giyme-miş olmak” şartını; okuma yazma bilmek “en az ilkokul mezunu ol-mak” şartını; askerliği tecilli kişi ise “ askerlik hizmetini yapmış ol-mak” şartını sağlamaktadır. Çifte vatandaşlık sahibi Türk vatanda-şı ise “Türk vatandaşı” olmak şar-tını sağlamamaktadır. Çifte va-tandaşlık milletvekili seçilebilme-yi engelleyen bir şart olarak kar-şımıza çıkmamaktadır.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

6.Avrupa Birliği’ne adaylık için baş-vuruda bulunan ülkelerin tam üyeliğe kabul edilmeden önce karşılaması gereken kriterler Kopenhag’da belirlenmiştir.Kopenhag Kriterleri olarak adlan-dırılan bu kriterler: Hukukun üstünlüğünü kabul

etmek, İnsan haklarına yer vermek, Azınlık haklarını korumak, Piyasa ekonomisini güçlü tut-

maktır.Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

7.Birinci öncülde verilen “HSYK’nin başkanı Adalet Bakanıdır. Ada-let Bakanlığı Müşteşarı kuru-lun tabi üyesidir.” ifadesi 1982 Anayasası’nda yapılan 2010 de-ğişkliğinden önce de mevcutken ikinci, üçüncü ve dördüncü öncül-lerde verilmiş olan “HSYK’nin yir-mi iki asıl ve on iki yedek üyeden oluşması, üç daire hâlinde çalış-ması, Cumhurbaşkanının kurula dört asıl üyeyi yükseköğretim ku-rumlarının hukuk dallarında görev yapan öğretim üyeleri arasından seçmesi ile Yargıtay Genel Kuru-lunun üç asıl üç yedek üyeyi ken-di üyeleri arasından seçmesine” ilişkin düzenlemeler 1982 Anaya-sası’nda yapılan 2010 değişikliği ile getirilen yeniliklerdir.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

8.Hak sahibine tek tarafl ı irade be-yanıyla; Yeni bir hukuki durum yarat-

ma, Mevcut bir hukuki durumu de-ğiştirme,

Var olan hukuki durumu tama-men ortadan kaldırma

yetkisi veren haklara “inşai hak-lar” denir.İnşai haklar, yenilik doğuran hak-lar ismiyle de anılmaktadır.


9.1982 Anayasası’nın 89’uncu maddesi uyarınca “Cumhurbaş-kanı tarafından kanunların on beş gün içinde yayımlanacağı, yayım-lanması uygun bulunmayanların ise aynı süre içerisinde TBMM’ye geri gönderileceği “kural olarak belirtilmişse de yine aynı hüküm-de bütçe kanunlarının Cumhur-başkanı tarafından tekrar görü-şülmek üzere geri gönderileme-yeceği, Cumhurbaşkanının ya-yımlamak zorunda olduğu ifade edilmiştir.Yukarıdaki açıklamalar çerçeve-sinde soru değerlendirildiğinde anayasanın değiştirilmesi hakkın-daki kanunlar, KHK onay kanun-ları, af kanunları ve belirli kişiler için çıkarılan kanunlar tekrar gö-rüşülmek üzere geri gönderilebi-lirken merkezî yönetim Bütçe Ka-nunu” tekrar görüşülmek üzere meclise geri gönderilmemektedir.



anayasa

10.Merkezî Yönetim

Taşra Teşkilatı

Yerel Yerinden

Yönetim Teşkilatı

İl Genel İdaresi İl Özel İdaresi

Vali Valilik

İl İdare Kurulu İl Encümeni

İl İdare Şube

Başkanlığı

İl Genel Meclisi

İlçe İdaresi Belediyeler

Kaymakam Belediye

Başkanı

İlçe İdare Kurulu Belediye

Encümeni

İlçe İdare Şube

Başkanlığı

Belediye Meclisi

Bucak Köyler

Bucak Müdürü Muhtar

Bucak Meclisi Köy Derneği

Bucak

Komisyonu

İhtiyar Meclisi

Yukarıdaki şema çerçevesinde soru değerlendirildiğinde, Ankara Valili-ği, Fethiye Kaymakamlığı, Burdur İl İdare Kurulu, Amasra İlçe İdare Şube Başkanlığı, Merkezî Yöneti-min Taşra Teşkilatı içinde yer alır-ken Kayseri İl Özel İdaresi Yerel Ye-rinden Yönetim Teşkilatı içinde yer almaktadır.


11.TUSAŞ (Türk Uçak Sanayi AŞ) tarafından geliştirilen Türkiye’nin ilk insansız hava aracının adı Anka’dır. Anka, 2011’in Ağustos ayında test uçuşlarını gerçekleş-tirmiştir.


12.Türkiye’nin ilk kamu başdenetçi-si TBMM tarafından seçilen Meh-met Nihat Ömeroğlu’dur.


13.Aralarında var olan borç ilişki-si dolayısıyla alacaklının borçlu-dan isteyebileceği, borçlunun da yerine getirmekle yükümlü bulun-duğu davranış biçimine edim de-nir. Edimin yerine getirilmesine de “İfa” denir.


14.Kâğıt üzerinde ve elektronik or-tamda tutulan aile kütükleri ile özel kütüklerden oluşan, daimi saklanması gerekli aile kütükleri ve bunlara dayanak olan belgele-rin yıllar itibarıyla dosyalanmasın-dan meydana gelen resmî belge vasfındaki özel kütüklere nüfus kütüğü denir.Yukarıda verilen tanım çerçeve-sinde soru değerlendirildiğinde, aile kütükleri ile bunlara daya-nak olan belgelerin yıllar itibarıyla saklanmasından meydana gelen kütüğe nüfus kütüğü denir.


15.Başkanlık sistemi: Hem yürütme erkinin başı,

hem de Devlet Başkanı olarak Başkanın halk tarafından se-çildiği ve yasama erkinin Baş-kanı düşüremediği, Başkanın da yasama erkini feshedeme-diği hükûmet sistemidir.

Yürütme halk tarafından seçi-len Başkan tarafından, yasa-ma ise kongre tarafından yeri-ne getirilir.

Başkan hem devletin hem de hükûmetin başıdır. Bakanlar yalnız Başkana karşı sorum-ludur.

Yukarıda verilen bilgiler çerçeve-sinde soru değerlendirildiğinde “Devlet Başkanı hem yürütme er-kinin başı hem de Devlet Başka-nı olarak görev yapar, Devlet Baş-kanı halk tarafından seçilir, Devlet Başkanının yasama organını fes-hetme yetkisi yoktur ve Başkan-lık sisteminde bakanlar Başkana karşı sorumludurlar”.


16.Temel hak ve özgürlükler; Kanunla sınırlanabilir, Sınırlama laik Cumhuriyetin

gereklerine ve demokratik top-lum düzenine aykırı olamaz,

Sınırlama yapılırken hakkın özüne dokunulamaz,

Sınırlama Anayasa’nın sözüne ve özüne aykırı olamaz,

Sınırlama yapılırken ölçülülük ilkesine uygun davranılmalıdır.

Buna bağlı olarak temel hak ve özgürlükler kanun hükmünde ka-rarnameler ile değil sadece ka-nunla sınırlanabilir.

Doğru yanıt “A” seçeneğidir.


anayasa

17.TBMM Başkanı, TBMM Baş-kan adayları arasından milletve-killerinin gizli oyuyla, iki yıllığına TBMM’nin toplandığı günden iti-baren beş gün içinde TBMM tara-fından seçilir.TBMM Başkanı hiçbir şekilde oy kullanamaz.TBMM Başkanlık Divanı için bir yasama döneminde iki seçim ya-pılır. 1982 Anayasası’nda yapılan 2010 değişikliği ile birlikte TBMM Başkanlık Divanına ilk seçilenler iki yıl, ikinci seçilenler ise yasa-ma döneminin sonuna kadar gö-rev yaparlar.


18. TBMM üyelerindeki boşalma-

nın üye tam sayısının %5’ini bulması hâlinde,

Bir ilin veya seçim çevresinin TBMM’de üyesinin kalmaması hâlinde, ara seçime gidilebilir.

Ara seçim kararı TBMM tara-fından parlemento kararı ile alınır. Ayrıca TBMM üye tam sayısının % 5’inin boşalması hâlinde ara eçim kararını YSK değil TBMM verir.Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

19.1982 Anayasası’na göre milletve-kili olabilmek için “Askerlik hizme-tini yapmış olmak, yirmi beş ya-şını doldurmuş olmak, Türk va-tandaşı olmak ve kamu hizmet-lerinden yasaklı olmamak” şart-ları aranmakta ancak “siyasi par-ti üyesi olmak” şartı aranmamak-tadır.


20.Kanun hükmünde kararnameler, TBMM’nin bir kanunla yetki ver-mesi üzerine Bakanlar Kurulu ta-rafından Sosyal Hak ve Ödevler konusu ile sınırlı çıkarılan yazı-lı hukuk kurallarıdır. Yargısal de-netimleri Anayasa Mahkemesi ta-rafından yapılır. Bakanlar Kurulu kanun hükmünde kararname ile bütçede değişiklik yapamaz.


anayasa

adım 2

1.Anayasa Mahkemesi on yedi üye-den oluşur.Anayasa Mahkemesi üyeleri TBMM ve Cumhurbaşka-nı tarafından on iki yıllığına seçi-lir. Yüce Divanda savcılık görevini Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı yapar. Anayasa Mahkemesi Ana-yasa değişikliklerini yalnızca şekil bakımından inceler ve denetler.Anayasa Mahkemesi Yüce Divan sıfatıyla; Cumhurbaşkanını, TBMM Başkanını, Bakanlar Kurulu üyelerini, HSYK üyelerini; Anayasa Mahkemesi,Yargıtay,

Danıştay, Askeri Yargıtay, AYİM Başkan ve üyelerini;

Genel Kurmay Başkanını, Kara, Deniz veHava Kuvvetleri

Komutanları ile Jandarma Ge-nel Komutanını

görevleri ile ilgili suçlardan dola-yı Yüce Divanda yargılama yetki-sine sahiptir.


2.Yönetmeliklerin yargısal denetimi idari yargıda yapılır. Bakanlıkların yönetmelikleri ile kamu kuruluşla-rı ve kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının ülke çapın-da uygulanacak yönetmeliklerinin yargısal denetimi, Danıştay tara-fından, belli bir yörede uygulana-cak olan yönetmeliklerinin yargı-sal denetimi ise o yerde bulunan genel görevli idari yargı yeri olan idare mahkemelerince yapılır.



anayasa

3.Avrupa Birliği Turizm Teşkila-tı Bursa’yı 2013 Arap Turizminin Başkenti kabul etmiştir.


4.Türkiye’nin ilk yerli savaş gemisi-nin adı TCG Heybeliada’dır. Pre-veze Deniz Zaferi’nin 473. yıl dö-nümü olan 27 Eylül 2011 tarihinde denize indirildi.


5.Mevzu Hukuk, bir ülkede belli bir zamanda yürülükte bulunan hu-kuk kurallarından sadece yazılı olanları kapsar. Yetkili makam ta-rafından konulmuş hukuk kuralla-rıdır.III. öncülde verilmiş olan “yazılı ve yürürlükten kalkmış olan kuralla-ra” tarihî hukuk, IV. öncülde yer alan “bağlayıcılığı toplum tarafın-dan kabul edilmiş kurallara” ise örf ve adet denilmektedir.


6.Kurucu yenilik doğuran haklar, irade beyanıyla hukuki bir duru-mun kurulmasına yarayan hak-lardır. Soruda verilen diğer seçe-nekler değerlendirildiğinde, “kul-lanılmaları ile yeni bir hukuki du-rum oluşturmayan haklar”, alela-de haklar, “sahibine en geniş yet-kiler veren ve herkese karşı ileri sürülebilen haklara” mutlak hak-lar, “kişilerin maddi menfaatlerini koruyan haklara” mal varlığı hak-ları denmektedir.


7.Velayet hakkı henüz ergin olma-mış veya ergin olmakla birlikte kı-sıtlanmış olan çocukların üzerin-de Medeni Kanun tarafından ana ve babaya tanınan haktır.Bu tanımdan hareketle, velayet altında bulunmayan küçükler ile kısıtlı kimselere sulh hukuk mah-kemesince atanan kişiye tanınan hakka “vesayet hakkı” denir.


8.Devletin olumlu edimini gerek-tiren haklara pozitif statü hakla-rı yani Sosyal ve Ekonomik Hak-lar denir.Soruda verilen öncüller değer-lendirilidiğinde I’inci ve II’inci ön-cülde verilen “Eğitim ve öğre-nim hakkı ve ödevi” ile “Sendi-ka kurma hakkı”nın pozitif sta-tü hakları arasında yer aldığı gö-rülmektedir.Diğer öncüllerde veri-len “Kamu hizmetine girme hak-kı” siyasi haklar ve ödevler yani Aktif Statü hakları başlığı altında yer almaktayken,”Süreli ve süre-siz yayın hakkı” kişi hak ve ödev-leri yani negatif statü hakları baş-lığı altında yer alır.


9.Kanunlar: TBMM tarafından yazılı şekil-

de hazırlanmış genel, soyut ve sürekli kurallardır.

Kanunlar Cumhurbaşkanı ta-rafından Resmî Gazete’de ya-yımlanır.

Kanunlar, metinlerinde ayrı-ca yürürlük tarihi belirtilmemiş-se Cumhurbaşkanı tarafından Resmî Gazete’de yayımı takip eden kırk beş gün içinde yürür-lüğe girer.

Cumhurbaşkanı tarafından TBMM’ye geri gönderilen ka-nunlar TBMM tarafından ay-nen kabul edilebilir.

Kanun teklif etmeye milletve-killeri (kanun teklifi ) ve Bakan-lar Kurulu (kanun tasarısı) yet-kilidir.Doğru yanıt “D” seçeneğidir.


anayasa

10.Kanun hükmünde kararnameler yürütmenin diğer düzenleyici iş-lemlerinden farklı olarak kanuna eşit hukuki güçte oluşları, yürür-lükteki kanun hükümlerini değiş-tirmeleri veya kaldırabilmeleri se-bebiyle yasama yetkisinin devre-dilmezliği ilkesinin bir istisnasını teşkil ederler.


11.Adalet, Ulaştırma ve İçişleri Ba-kanlarından birinin istifası veya görevinden düşürülmesi hâlinde Cumhurbaşkanı seçimlerin yeni-lenmesi yoluna gidemez.Bir bakanın istifası veya göre-vinden herhangi bir sebeple ay-rılması, düşürülmesi hâlinde bo-şalan bakanlığa on beş gün için-de TBMM üyeleri veya milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olanlar arasından Başbakanca seçilir ve Cumhurbaşkanınca atanır.


12. Bakanlar Kurulu tarafından çı-

karılan tüzüklerin yargısal de-netimi ilk derece mahkemesi sıfatıyla Danıştayca yapılır.

Tüzükler, Bakanlar Kurulunca hazırlanır ve Danıştayın ön in-celemesinden geçtikten son-ra Cumhurbaşkanınca Resmî Gazete’de yayımlanır.

Danıştay incelemesinden geç-meyen tüzükler yok hükmün-dedir.

Tüzüklerin iptali istemiyle Da-nıştayda dava açılır.Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

13.Hâkimler ve Savcılar Yüksek Ku-rulu üyeleri;- Cumhurbaşkanı,- Yargıtay Genel Kurulu- Danıştay Genel Kurulu- Türkiye Adalet Akademisi Genel Kurulu- Adli Yargı Hâkim ve Savcıları- İdari Yargı Hâkim ve Savcılarıtarafından dört yıllığına seçilir. Hâkimler ve Savcılar Yüksek

Kurulu yirmi iki asıl ve on iki yedek üyeden oluşur, üç daire hâlinde çalışır.

HSYK’nin başkanı Adalet Ba-kanıdır. Adalet Bakanlığı Müs-teşarı kurulun tabi üyesidir. Kurul seçimle gelen asıl üye-leri arasından bir başkan veki-li seçer.

HSYK’nin meslekten çıkar-ma cezasına ilşkin olanlar dı-şındaki kararlarına karşı yargı mercilerine başvurulamaz.

Yukarıdaki seçeneklerin tek tek değerlendirilmesinden de anlaşı-lacağı üzere doğru yanıt “HSYK üç daire olarak çalışır.” seçene-ğidir.


14.Devlet Denetleme Kurulu Cum-hurbaşkanının isteği üzerine tüm kamu kurum ve kuruluşların-da;Sermayesinin yarısından fazlası-na bu kurum ve kuruluşların katıl-dığı her türlü kuruluşta,Kamu kurumu niteliğindeki mes-lek kuruluşlarında,

Her düzeydeki işçi ve işveren meslek kuruluşlarında,Kamuya yararlı dernek ve vakıf-larda her türlü inceleme, araştır-ma ve denetlemeyi yapar.


15.Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesi (TANAP) Türkiye Cumhuriyeti ile Azerbaycan ara-sında imzalanmıştır. Azerbaycan adına Azerbaycan Cumhurbaş-kanı İlhan Aliyev, Türkiye Cumhu-riyeti adına da Başbakan Recep Tayyip Erdoğan imzalamıştır.


16.2013 yılını “TÜRK KÜLTÜR YILI” ilan eden ülke Çin’dir.



anayasa

17.Sosyal devletin amaçları; Temel hak ve hürriyetlerin kul-

lanılabilmesi için maddi imkân sağlamak,

Vatandaşların sosyal güven-lik hakkından yararlanmasını sağlamak,

Adaletli bir gelir paylaşımını sağlamak,

Planlama faaliyetlerinde bu-lunmak,

Millî geliri artırmak, Yatırım ve istihdamı geliştir-

mek, Vergi politikalarını adaletli bir şekilde gerçekleştirmektir.

Buna bağlı olarak; “ yönetimin hu-kuka bağlılığı” “idarenin kanunili-ği” ve “devletin mali sorumluluğu” hukuk devletinin gerekleri arasın-da yer alırken, “adil ücretlendirme hakkı” sosyal devletin gereklerin-dendir.


18.Kişisel durumlara ilişkin işlemle-rin yapılıp yürütülmesinde kulla-nılmak üzere ilçe, köy, mahalle ve aile esasına göre nüfus idare-lerince kişilerin hak ve yükümlü-lüklerinin doğumuna esas olmak üzere kimliklerinin, aile bağları-nın, vatandaşlık durumlarının ve şahsi hâllerinin belirlenmesi ama-cıyla tutulan resmî belgelere “aile kütüğü” denir.


19.İMF (Uluslararası Para Fonu): 1944’de kurulan bu örgüte

Türkiye 1947’de üye olmuştur. 188 üyesi vardır. Merkezi Washington’dur. Uluslararası ödemelerini yap-

makta güçlük çeken ülkele-re kredi verir. Bu sayede ulus-lararası para işlerini düzenler, iyileştirmeye çalışır.

Türkiye ile IMF arasındaki ilk Stand-by Antlaşması 1961’de imzalanmıştır.Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

20.Dilekçe, Bilgi Edinme ve Kamu Denetcisine Başvurma Hakkı ile ilgili olarak seçenekleri ayrı ayrı değerlendirmek gerekirse, Karşılıklılık esası gözetilmek

kaydıyla Türkiye’de ikamet eden yabancılar yetkili ma-kamlara yazı ile başvurma hakkına sahiptir.

Başvuruların sonucu, gecik-meksizin başvuru sahiplerine yazılı olarak bildirilir.

Kamu Denetçiliği Kurumu idare erkinin işleyişi ile ilgi-li şikâyetleri inceler ve karara bağlar.

Kamu Denetçiliği Kurumu TBMM Başkanlığına bağlı ola-rak kurulmuştur. Seçeneklerde doğru yanıt “Herkes, bilgi edin-me ve kamu denetçisine baş-vurma hakkına sahiptir.” olarak verilmiştir.Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

anayasa

adım 3

1.- Milletvekilliği ile bağdaşmayan bir görevi sürdürmek,- Meclis çalışmalarına özürsüz ve izinsiz olarak bir ay içinde beş bir-leşim günü katılmamak,- Cumhurbaşkanı seçilmek,- Türk vatandaşlığını kaybetmek,Milletvekilliğinin düşme sebep-leri arasında yer alırken 1982 Anayasası’nda yapılan 2010 de-ğişikliği ile “Partisinin temelli ka-patılmasına beyan ve eylemle-ri ile sebep olan milletvekillerinin milletvekilliği” artık anılan sebep-le sona ermeyecektir.


2.TBMM’nin çalışma düzeni hak-kında verilen seçenekleri ayrı ayrı değerlendirmek gerekir ise; TBMM her yıl ekim ayının ilk

günü kendiliğinden toplanır. TBMM bir yasama yılında en

çok üç ay tatil yapabilir. TBMM tatil sırasında Bakan-

lar Kurulunun istemi üzeri-ne Cumhurbaşkanı tarafından toplantıya çağrılabilir.

TBMM aldığı kararla, bir yasa-ma döneminde on beş günü geçmemek kaydıyla çalışma-larına ara verebilir.

Seçeneklerde doğru yanıt “TBMM tatil sırasında Cumhurbaşkanı ta-rafından doğrudan toplantıya ça-ğırılabilir.” olarak verilmiştir.



anayasa

3.Milletlerarası anlaşmalar ile ilgi-li verilen seçenekler değerlendi-rildiğinde;Milletlerarası anlaşmaların onay-lanması TBMM tarafından bir ka-nun ile uygun bulunur.Milletlerarası anlaşmalar üzerin-de TBMM’nin değişiklik yapma yetkisi yoktur.Milletlerarası anlaşmalar Cum-hurbaşkanı tarafından tekrar gö-rüşülmek üzere geri gönderile-mez.Milletlerarası anlaşmalar ana-yasa hükmü sayılmazlar, yalnız-ca temel hak ve hürriyetlere iliş-kin milletlerarası anlaşmalar ile kanunların aynı konuda farklı hü-kümler içermesi nedeniyle çıkabi-lecek uyuşmazlıklarda milletlera-rası anlaşma hükümlerinin esas alınacağı hüküm altına alınmıştır. Seçeneklerde doğru yanıt “Millet-lerarası anlaşmalar Bakanlar Ku-rulu tarafından imzalanır ve Cum-hurbaşkanınca onaylanır.” olarak verilmiştir.


4.Soruda verilen öncüller ayrı ayrı değerlendirildiğinde; Yönetmelikler kanun ve tüzük-

lerin uygulanmasını sağlamak ve bunlara aykırı olmamak şartıyla çıkarılır.

Yönetmelikerde suç ve ceza öngörülemez.

Diğer öncüllerde yer alan “Yönet-melikler, Bakanlıklar, Bakanlar Kurulu, Bakanlar ve Kamu Tüzel kişileri tarafından çıkarılır” ifade-si ile Bakanlıkların çıkarmış oldu-ğu yönetmeliklerin yargısal dene-timi ilk derece mahkemesi sıfatıy-la Danıştay tarafından yapılır.” ifa-desi doğrudur.


5.Anayasa Mahkemesi Yüce Divan sıfatıyla; Cumhurbaşkanını, TBMM Başkanını, Bakanlar Kurulu üyelerini, HSYK üyelerini; Anayasa Mahkemesi, Yargı-

tay, Danıştay, Askeri Yargıtay ve AYİM Başkan ve üyelerini;

Genel Kurmay Başkanını, Kara, Deniz ve Hava Kuvvet-

leri Komutanları ile Jandarma Genel Komutanını

görevleriyle ilgili suçlardan dola-yı yargılar.


6.Yerel Yerinden Yönetim Kuruluş-ları - İl Özel idaresi Valilik İl Encümeni İl Genel Meclisi

- Belediyeler Belediye Başkanı Belediye Encümeni Belediye Meclisi

- Köyler Muhtar Köy Derneği İhtiyar Meclisi

Yukarıda verilen tablo çerçeve-sinde soru değerlendirildiğinde “Manisa İl İdare Kurulu, merkezî yönetimin taşra teşkilatı içinde, “Hacettepe Üniversitesi ile Muğ-la Barosu, hizmet yerinden yöne-tim kuruluşları içinde yer almak-tayken, II’nci ve V’inci öncüllerde verilen Ankara İl Genel Meclisi ile Malatya Belediye encümeni yerel yerinden yönetim kuruluşları ara-sında yer almaktadır.


7.Uluslararası Türk Kültürü Teşkila-tı (TÜRKSOY) tarafından Eskişe-hir 2013 yılı Türk dünyasının kül-tür başkenti olarak seçilmiştir.



anayasa

8.2013 yılında düzenlenecek olan Akdeniz Oyunlarına Yunanistan’ın çekilmesi nedeniyle Türkiye’nin Mersin kenti ev sahipliği yapacak-tır.


9.Bir kimsenin malının devlet tara-fından alınarak devlet mülkiyeti-ne geçirilmesine MÜSADERE adı verilir. 5237 sayılı Türk Ceza Ya-sası’nda müsadere bir güvenlik tedbiri olarak düzenlenmiştir. Yeni TCK’nin 5. maddesinde, “Bu Ka-nunun genel hükümleri, özel ceza kanunları ve ceza içeren kanun-lardaki suçlar hakkında da uygu-lanır.” denmek suretiyle müsade-renin artık sadece genel hüküm-lere göre yapılacağı ortaya konul-muştur.


10.Anayasanın 148’inci maddesi ge-reğince, olağanüstü hâllerde, sı-kıyönetim ve savaş hâllerinde çı-karılan kanun hükmünde kararna-melerin şekil ve esas bakımından Anayasa’ya aykırılığı iddiasıyla dava açılamayacağı hükme bağ-lanmıştır.


11.1982 Anayasası’nın 15’inci mad-desinde kabul edilen hükme göre; savaş, seferberlik, sıkıyönetim ya da olağanüstü durumlarda dahi; “kişinin yaşama hakkına, maddi ve manevi varlığının bütünlüğüne dokunulamaz; kimse din, vicdan, düşünce ve kanaatlerini açıkla-maya zorlanamaz ve bunlardan dolayı suçlanamaz; suç ve ce-zalar geçmişe yürütülemez; suç-luluğu mahkeme kararı ile sapta-nıncaya kadar kimse suçlu sayı-lamaz.


12.Kanunlar; genel, soyut ve sürek-li olan düzenlemelerdir. Milletve-killiğinin düşürülmesi kararı kişi-ye özel yapılan bir düzenlemedir ve TBMM bu kararı kanunla de-ğil, parlamento kararı ile gerçek-leştirir.


13. İstifa: İstifanın geçerli olduğu

Meclis Başkanlık Divanınca tespitinden sonra, TBMM Ge-nel Kurulunca adi karar yeter sayısı ile;

Milletvekilliğiyle bağdaşmayan işler: TBMM Genel Kurulunun gizli oylama ile karar verme-siyle

Meclis çalışmalarına katılma-ma: Meclis çalışmalarına izin-

siz ve özürsüz olarak bir ay içinde beş birleşime katılmama durumunda TBMM Genel Ku-rulu üye tam sayısının salt ço-ğunluğuyla karar verir

Kesin hüküm giyme veya kı-sıtlanma hâlinde düşmede ise bu hususlardaki kesin mahke-me kararının Genel Kurula bil-dirilmesiyle olur. Üyeliğin sona ermesi için TBMM kararına ge-rek yoktur. Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

14.Cumhurbaşkanının halk tarafın-dan seçilmesi usulü 2007 Ana-yasa değişikliği ile kabul edilmiş olup görev süresi beş yıl olarak belirlenmiştir.


15.Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev süresi 1982 Anayasası’nda yapılan 2010 referandumu ile on iki yıl olarak belirlenmiş olup bir kimse iki defa üyeliğe seçilemez hükmü getirilmiştir.


16.Yerel yönetim birimleri şunlardır:1-) İl Özel İdaresi - Valilik - İl Encümeni - İl Genel Meclisi2-) Belediyeler - Belediye Başkanı - Belediye Encümeni - Belediye Meclisi


anayasa

3-) Köyler - Muhtar - Köy Derneği - İhtiyar Meclisi


17.1982 Anayasası’nda yapılan 2004 yılı değişikliğine göre; “Ka-dınlar ve erkekler eşit haklara sa-hiptir. Devlet bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlü-dür.” hükmü kabul edilmiştir.2001 yılında A, B, C, D seçenek-lerinin dışında ayrıca; Karşılıklık esası gözetilmek

kaydıyla Türkiye de ikamet eden yabancılar için de dilek-çe hakkı tanınmıştır.

Anayasa Mahkemesi, siyasi partileri kapatma ve anayasa değişikliklerinde 3/5 oy çoklu-ğuyla karar verir hükmü getiril-miştir. (2010 Anayasa değişik-liği ile bu oran 2/3 olarak de-ğiştirilmiştir.)

Adil yargılanma hakkı ilk kez Anayasa’ya dâhil edilmiştir.Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

18.Norveç, İzlanda ve İsviçre Avru-pa Birliği’ne üye olmayan ülkeler-dir. Norveç 1972 ve 1994 yılların-da yapılan halk oylamaları sonu-cu topluluğa katılmama kararı al-mıştır.


19.“Demir İpek Yolu” olarak adlan-dırılan Bakü - Tifl is - Kars Demir Yolu Projesi (BTK) Türkiye, Gür-cistan ve Azerbaycan bakanla-rı arasında 2007’de imzalandı. 2013’te yürürlüğe girecek.


20.Sokakta çalışan çocukların eği-tim ihtiyaçlarının sağlanması so-nucunda, kurulacak olan güven ilişkisi sayesinde, bir yandan ço-cuğun okula daha istekli yönlen-mesine, diğer yandan da yerel-de hizmet veren çalışan çocuk-lara yönelik merkezlere gelen ço-cuk sayısının artmasına destek olmak amacıyla “Velim Olur Mu-sun” isimli kurum kurulmuştur.


anayasa

adım 4

1.1982 Anayasası’nda yapılan 2001 yılı değişikliğine göre; kişi-nin yakalandığı veya tutuklandığı, yakınlarına derhal bildirilir.


2.TBMM Genel Kurulu tarafından kabul edilen kanunlar Cumhur-başkanı tarafından her halükar-da on beş gün içerisinde yayım-lanmak zorundadır.


3.TBMM’nin iç yapısına ve çalış-ma düzenine ilişkin olarak veya TBMM’nin yürütme ve yargı or-ganlarıyla ilişkileri çerçevesinde aldığı kararlara “Parlamento Ka-rarları” denir.Parlamento Kararları şunlardır: TBMM iç tüzüğü Savaş ilanına karar vermek TBMM Başkanı seçimi Ara verme ve ara seçim kararı Seçimlerin yenilenmesi kararı Milletvekilliğinin düşürülme-

si ve dokunulmazlığın kaldırıl-ması kararı

Yüce Divana sevk kararları Sıkıyönetim ve olağanüstü

hâl ilanının uzatılmasına karar vermekDoğru yanıt “C” seçeneğidir.

4.Cumhurbaşkanının tek başına yapamadığı, karşı imza kuralı ile yaptığı işlemler şunlardır: TBMM’yi toplantıya çağırmak

(Bakanlar Kurulunun isteğiy-le),

Bakanları atamak ve görevleri-ne son vermek

(Başbakanın teklifi yle), Yabancı devletlere Türk Dev-

letinin temsilcilerini gönder-mek

(Bakanlar Kurulu kararıyla), Milletlerarası antlaşmaları

onaylamak ve yayımlamak (Kanun veya Bakanlar Kurulu

kararıyla), Genelkurmay Başkanını ata-

mak (Bakanlar Kurulunun teklifi

ile),


anayasa

YÖK’ün bazı üyelerini atamak (Üniversitelerarası Kurulun ve

Bakanlar Kurulunun önerece-ği adaylar arasından),

Üniversite rektörlerini seçmek (YÖK’ün önerdiği 3 üye ara-

sından), Yüksek Mahkeme üyelerini ve

HSYK üyelerini seçmek (Kendisine gösterilen adaylar

arasından)Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

5.1982 Anayasası’na göre Cumhur-başkanının tek başına yaptığı iş-lemlere karşı yargı yolu kapalıdır. 12 Eylül 2010 anayasa değişikliği ile HSYK’nin meslekten çıkarma kararları, memurlara verilen uyar-ma ve kınama cezaları ve Yük-sek Askerî Şuranın terfi işlemleri ile kadrosuzluk nedeniyle emekli-ye ayırma işlemleri hariç her türlü ilişik kesme kararlarına karşı yar-gı yolu açıktır.


6.Birleşmiş Milletler Çocuklara Yar-dım Fonu ya da UNICEF 1954 yı-lında Birleşmiş Milletler Genel Ku-rulu tarafından çocuk haklarının korunması adına tanıtım ve savu-nu çalışmaları yapmak, çocukla-rın temel gereksinimlerinin karşı-lanmasına yardımcı olmak ve ço-cukların potansiyellerini eksiksiz biçimde gerçekleştirmek için fır-satlar yaratmak üzere görevlendi-

rilmiş bir kuruluştur. UNICEF (Bir-leşmiş Milletler Çocuklara Yar-dım Fonu) Türkiye’de Haydi Kız-lar Okula kampanyasına destek vermektedir.


7.Hâkimler ve Savcılar Yüksek Ku-rulu üyelerinin görev süreleri dört yıldır ve görev süresi biten üyeler tekrar seçilebilirler.


8.İdari vesayet, merkezî idare ile yerinden yönetim kuruluşları ara-sındaki bütünlüğü sağlamaya yö-nelik bir hukuki araçtır. Vesayet yetkisini elinde bulunduran ma-kam,

Kişiler Üzerinde

Mahalli İdare or-

ganlarının geçici

olarak görevden

uzaklaştırılması

Meslek organları-

nın geçici olarak

görevden uzak-

laştırılması

İşlemler Üzerinde

İptal yetkisi

Onama yetkisi

Erteleme yetkisi

Düzeltme yetkisi

Kararın yeniden

görüşülmesini is-

teme

Yargıya baş-

vurma

Vesayet Yetkisi

şeklinde kullanılır.Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

9.2004 yılı anayasa değişikliği ile; “ölüm cezalarının infazı” ibare-si madde metninden çıkarılmıştır. Bu düzenlemeyle, TBMM’nin gö-revleri arasında sayılan, “mahke-melerce verilip kesinleşen ölüm cezalarının yerine getirilmesine karar vermek” yetkisi, ölüm ceza-sının kaldırılmasıyla anayasadan çıkarılmış, “ölüm cezası ve genel müsadere cezası verilemez” hük-mü getirilmiştir.


10.RTÜK üyeleri dokuz üyeden olu-şur. Üyeleri Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından seçilir.


11.Birleşmiş Milletler Örgüt Yapısı Genel Kurul Güvenlik Konseyi Ekonomik ve Sosyal Konsey Yönetim Konseyi Genel Sekreterlik Uluslararası Adalet Divanı

Uluslararası Çalışma Örgütü Bir-leşmiş Milletlerin idari yapısı için-de yer alan bir örgüt değil, Birleş-miş Milletlere bağlı olarak kurulan bir örgüttür.



anayasa

12.Evrensel hukuk anlayışına göre bir devletin oluşabilmesi için; ege-menlik, toprak ve halk ögelerinin bir arada bulunması gerekir.


13.TBMM seçimlerinin geriye bıra-kılması (ertelenmesi); savaş se-bebiyle yeni seçimlerin yapılma-sına imkân kalmaması durumun-da TBMM tarafından seçimlerin ertelenmesidir. Geri bırakma se-bebi ortadan kalkmamışsa ertele-me kararındaki usule göre bu iş-lem tekrarlanabilir. Geri bırakma kararı, TBMM’nin basit çoğunluk-la alabileceği bir karardır.


14.TBMM Başkanlığı tarafsızlığı ge-rektiren bir makam olduğundan siyasi parti grupları Meclis Baş-kanlığı için aday gösteremezler.


15.Kişisel, öznel, somut durumlara ilişkin kanunlara şeklî kanun adı verilir. (B), (C) ve (D) seçenekle-ri maddi kanunlara örnek olurken, (E) seçeneklerinde verilen ifade Meclisin bir kanuni düzenleme yapmadan parlamento kararı ile yaptığı bir işlemdir. Şeklî kanuna örnek olarak şunlar gösterilebilir:

Bütçe ve kesin hesap kanunla-rını kabul etmek

Para basılmasına karar ver-mek

Genel ve özel af ilan etmek Uluslararası antlaşmaları

onaylamakDoğru yanıt “A” seçeneğidir.

16.2010 Anayasa değişikliği ile va-tandaşlara Anayasa Mahkemesi-ne bireysel başvurma hakkı tanın-mıştır. Hâkimler ve Savcılar Yük-sek Kuruluna üye seçmek Anaya-sa Mahkemesinin yetki ve görev-leri arasında yer almamaktadır.


17.Bir sözleşmenin meydana gele-bilmesi için zaman bakımından önce açıklanan irade beyanına İCAP denir.


18.Memur olmanın genel şartları; TC vatandaşlığı Mahkûmiyet durumu Sağlık durumu Yaş Askerlik durumu ile ilgilidir.

A,B,C ve D seçenekleri me-mur olmanın genel şartları ara-sındadır ancak en az iki yıllık üniversite mezuniyeti genel bir şart değil; -ki memur olabilmek için ortaokul mezuniyeti yeter-lidir- özel bir şart olabilir.Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

19.2001 yılı değişiklikleri; Genel sınırlama sebepleri kal-

dırıldı. Meclis soruşturması gizli oyla

yapılır hükmü getirildi. Başbakan yardımcıları ve Ada-

let Bakanı Millî Güvenlik Kuru-lunun asıl üyesi oldu.

Karşılıklık esası dikkate alına-rak Türkiye’de ikamet eden ya-bancılara da dilekçe hakkı ta-nındı.

Siyasi partilerin kısmen ya da tamamen devlet yardımından yoksun bırakılması kabul edil-di.

Adil yargılanma hakkı ilk kez Anayasal hüküm hâlini aldı.Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

20.Dünyanın yükseklik bakımından 3. büyük barajı Artvin ilimizin Yu-sufeli ilçesinde 2012 yılında inşa edilmeye başlanmıştır.


anayasa

adım 5

1.“Dış denetim”i tek çatı altına alan Sayıştay Kanunu’nun, 19 Ara-lık 2010 tarihi itibarıyla Resmî Gazete’de yayımlanmasıyla bir-likte Başbakanlık Yüksek Denet-leme Kurulunun tüzel kişiliği sona ermiş olup, kurulun görev, yetki ve personeli Sayıştay bünyesinde toplanmıştır.



anayasa

2.Medeni Kanun’a göre yasal ergin-lik yaşı 18’dir. Ancak bazı özel du-rumlar için farklı erginlik yaşları belirlenmiştir. Evlenme erginliği için 17 Olağanüstü evlenme erginliği

için 16 Mahkeme kararı ile 15 yaşını

dolduran kişiler ergin kılınabi-lir.Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

3.1921 Anayasası’nın da benimse-diği Meclis Hükûmeti sisteminin özellikleri şunlardır: Yasama ve yürütme erki, ya-

samada toplanmıştır. Yürütme yasamadan ayrı de-ğildir.

Yürütme, yasama tarafından tek tek seçilir.

Yürütmenin yasamayı fesih yetkisi yoktur.

Meclis Başkanı, Devlet Başka-nıdır.

Ayrıca bir Başkanlık makamı yoktur.Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

4.2010 değişikliğine göre Anaya-sa Mahkemesinin; “Anayasa de-ğişikliğinde iptale, siyasi partilerin kapatılmasına ya da devlet yar-dımından kısmen veya tamamen yoksun bırakılmasına karar vere-bilmesi için toplantıya katılan üye-lerin üçte iki oy çokluğu ile karar alması gerekir.


5.Olağanüstü hâl; tabi afet, tehlike-li salgın hastalıklar, ağır ekonomik bunalım, şiddet olaylarının yay-gınlaşması ve kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması sebeple-riyle, Cumhurbaşkanının başkan-lığında toplanan Bakanlar Kuru-lu tarafından, Millî Güvenlik Kuru-lunun da görüşü alındıktan sonra yurdun bir veya birden fazla böl-gesinde veya bütününde ilan edi-lir. Olağanüstü hâl usulünün şart-ları şunlardır: İlan etme yetkisi Cumhurbaş-

kanı başkanlığında toplanan Bakanlar Kuruluna aittir.

İlan kararına karşı yargı yolu-na başvurulamaz.

İlan süresi savaş durumu ha-riç dört ayı geçmemek üzere uzatılır.

İlan süresi altı aydır. İlan süresini uzatmaya TBMM

yetkilidir. TBMM’nin onayına sunulan

bu kararlar, parlamento kararı şeklinde ortaya konur.Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

6.Askerî Yüksek İdare Mahkemesi-nin askerî hâkim sınıfından olan üyeleri; mahkemenin bu sınıftan olan başkan ve üyeleri tam sayı-sının salt çoğunluğu ve gizli oy ile birinci sınıf askerî hâkimler ara-sından her boş yer için gösteri-lecek üç aday içinden; hâkim sı-nıfından olmayan üyeleri, rütbe ve nitelikleri kanunda gösterilen subaylar arasından, Genelkur-may Başkanlığınca her boş yer için gösterilecek üç aday içinden Cumhurbaşkanı tarafından seçilir.


7.Hizmet yönünden yerinden yö-netim kuruluşları, teknik bilgi ve uzmanlık isteyen belli bir hizme-tin devlet ve yerinden yönetim kuruluşları dışında örgütlenme-si ve tüzel kişiliğe kavuşturulma-sı sonucu ortaya çıkan kuruluşlar-dır. Örnek olarak; TÜBİTAK, TRT, KİT’ler, PTT, Sosyal Güvenlik Ku-ruluşları, TOBB gösterilebilir.



anayasa

8.1982 Anayasası’nda yapılan 12 Eylül referandumu ile memurların ve diğer kamu görevlilerinin ya-pacakları toplu sözleşme sırasın-da çıkan uyuşmazlıkların çözü-mü için “Kamu Görevlileri Hakem Kurulu” ve idarenin işleyişiyle ilgi-li şikâyetleri incelemek amacıyla “Kamu Denetçiliği Kurumu” oluş-turulmuştur.


9.1982 Anayasası’na göre, “partisi-nin temelli kapatılmasına beyan ve eylemleriyle sebep olduğu be-lirtilen milletvekilinin milletvekilliği, bu kararın Resmî Gazete’de ge-rekçeli olarak yayımlandığı tarih-te sona erer. Türkiye Büyük Mil-let Meclisi Başkanlığı bu kararın gereğini derhal yerine getirip Ge-nel Kurula bilgi sunar.” Bu hüküm 2010 Anayasa değişikliği ile ka-bul edilmemiş aksine anayasal bir hüküm olmaktan çıkarılmıştır.


10.2020 yaz olimpiyatları için adaylığını açıklayan kentimiz İSTANBUL’dur. Olimpiyatlar için İstanbul dışındaki diğer resmî adaylar Tokyo ve Madrid olmuş-tur.


11.Hâkim, önüne gelen somut ola-ya ilk önce yazılı kaynaklarda-ki hükümlere göre çözüm araya-caktır. Yazılı kaynaklar içinde çö-züme ilişkin bir hüküm bulamazsa çözüm için örf ve adet hukukun-dan faydalanacaktır. Eğer bura-da da gerekli çözümü bulamazsa kendisi kanun koyucu olsaydı na-sıl bir düzenleme yapardı düşün-cesi ile kanunla kendisine verilen “hukuk yaratma yetkisini” kullana-caktır. Ancak; Vergi ve Ceza Hu-kukunda bu yetkisini kullanması uygun görülmemiştir. Çünkü bu iki hukuk kuralında da “yasallık il-kesi” geçerli kılınmıştır.


12.Cebri İcra hukuk kurallarının,ayıplama ahlak kurallarının,günahkâr olma din kurallarının,alaya alma görgü kurallarının yaptırımlarıdır. İhkak-ı hak ise Türk Hukuk Sistemince yasakla-nan kişinin kendi hakkını kendi eliyle alması anlamına gelen bir yaptırım türüdür.


13.Temel hak ve hürriyetler ile ilgili 2004 Anayasa değişikliğine göre hangi hâlde olursa olsun; Savaş hukukuna uygun fi iler

sonucu meydana gelen ölüm-ler dışında, kişinin yaşama hakkına, maddi ve manevi var-lığının bütünlüğüne dokunula-mayacağı

Kimsenin din, vicdan, düşün-ce ve kanaatlerini açıklamaya zorlanamayacağı ve bunlar-dan dolayı suçlanamayacağı

Suç ve cezaların geçmişe yü-rütülemeyeceği, suçluluğu mahkeme kararı ile saptanın-caya kadar kimsenin suçlu sa-yılamayacağı (masumiyet ka-rinesi)

Sert çekirdek haklara dokunula-maz denilerek kesinlikle durdu-rulamayacak haklar ve hürriyetler olarak belirlenmiştir.İbadet özgürlüğü ile ilgili olarak ise 14’üncü madde hükümleri-ne aykırı olmamak şartıyla iba-det, dinî ayin ve törenler serbest-tir denmiştir.


14.1982 Anayasası’na göre “Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığı-nı koruma ve geliştirme hakkına sahiptir. Tıbbi zorunluluklar ve ka-nunda yazılı hâller dışında, kişinin vücut bütünlüğüne dokunulamaz; rızası olmadan bilimsel ve tıbbi deneylere tabi tutulamaz. Kimse-ye işkence ve eziyet yapılamaz; kimse insan haysiyetiyle bağdaş-


anayasa

mayan bir cezaya veya muame-leye tabi tutulamaz.” 2004 yılın-da yapılan anayasa değişikliği ile idam cezası kaldırıldığından veri-len ifade bu istisnai hâller arasın-da yer almamaktadır.


15. Genel seçimin üzerinden 30

ay (2,5 yıl) geçmedikçe yapı-lamaz.

Genel seçimlerin yapılması-na bir yıl kala ara seçim yapı-lamaz.

Bir ilin ya da seçim çevresinin TBMM’de hiçbir temsilcisi kal-mamışsa (ilk 30 ay içinde de olsa veya genel seçimlerin ya-pılmasına bir yıldan az bir süre de kalmış olsa) ara seçim ya-pılabilir.

Ara seçim her seçim dönemin-de yalnız bir kez yapılabilir.Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

16.Parlamento kararları, TBMM’nin iç yapısına ve çalışma düzenine ilişkin olarak veya TBMM’nin yü-rütme ve yargı organlarıyla ilişki-leri çerçevesinde aldığı kararlar-dır. Bu kararlar, bir Genel Kurul kararıdır. Bu nedenle TBMM Baş-kanlığı veya TBMM Başkanlık Di-vanı kararları “parlamento kararı” niteliği taşımazlar.


17.Sosyal düzen kuralları; hukuk, ahlak, görgü ve din kuralları ola-rak dörde ayrılır. (A) Sosyal dü-zen kuralları arasında maddi yap-tırımlı tek kural hukuk kuralıdır. Diğer sosyal düzen kuralları ma-nevi yaptırımlıdır. Yani din, ahlak ve görgü kurallarına uyulmadığın-da devlet gücüyle, zoruyla karşı-laşılmaz. Bunların yaptırımları, ayıplama, dışlama (ahlak), gör-güsüz, cahil olarak nitelendiril-me (görgü), ahirette cezaya çap-tırılacağını düşünme ve günahkâr olma (din) gibi manevi yaptırım-lardır. (B) Ahlak kuralları, insan ilişkilerinde ve kendi nefsimize karşı nasıl davranmamız gerek-tiğini belirten kurallardır. (C) Din kurallarının bir kısmı uhrevi (Allah ve insanlar arasındaki), bir kısmı dünyevi (insanların birbiriyle olan) ilişkileri düzenler. (E) Görgü kural-ları, bir toplantıda konuşurken ya-hut yemek yerken kısaca belli bir durumda nasıl davranmamız ge-rektiğini belirten kurallardır. Sub-jektif görgü ve objektif görgü ku-ralı diye bir ayrım yoktur. Ahlak kuralları subjektif ahlak ve objek-tif ahlak kuralları olmak üzere iki-ye ayrılır.


18.

AnayasaKanunTüzük

Yönetmelik

Anayasa normlar hiyerarşisin-de en üst normdur. Kanun ve tü-zükler Anayasa’ya aykırı olamaz. (A) Kanun, kanun hükmünde ka-rarnamelerin yargısal denetimini (iptale ilişkin davalarına), Anaya-sa Mahkemesi, tüzük ve ülke ça-pında yayımlanan yönetmeliklerin yargısal denetimini (iptale ilişkin davalarına) Danıştay yapar. (B, D) Milletlerarası anlaşmalar ni-telikleri itibarıyla kanun hükmün-dedir. Milletlerarası ant-laşmaları yapma yetkisi Bakanlar Kurulu-na, onaylama ve yayımlama yet-kisi Cumhurbaşkanı’na, onayla-masını bir kanunla uygun bulma yetkisi TBMM’ye aittir. (E) Yönet-melikler, Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerince, tüzük-ler ise yalnızca Bakanlar Kurulun-ca çıkarılır.


19.Anayasa değişikliği hakkındaki teklifl er Meclis Genel Kurulunda ivedilikle görüşülemez (bir kez gö-rüşme yasağı), 48 saat arayla iki defa görüşülmelidir. (B) Anayasa değişikliği hakkındaki kanun ta-sarıları, TBMM Genel Kurulunda, üye tam sayısının üçte ikisinden az bir oyla kabul edilirse, Cum-hurbaşkanının bu tasarıyı Mecli-


anayasa

se geri göndermesine “güçleştiri-ci veto” denir. (C) Cumhurbaşka-nını en az beşte üç oy çokluğuy-la kabul edilen Anayasa değişik-liklerini (zorunlu referandum); en az üçte iki oy çokluğuyla kabul edilen Anayasa değişikliklerini de (ihtiyari referandum) halk oylama-sına sunabilir. (D) Anayasa’nın ilk üç maddesi, hiçbir şekilde değiş-tirilemez, de-ğiştirilmesi teklif dahi edilemez. (E) 1982 Anayasası’nın değiştirilmesi, TBMM üye tam sa-yısının en az üçte birinin yazılı teklifi ve en az beşte üçünün ka-bul oyuyla mümkündür.


20.1982 Anayasası’na göre si-lah altında bulunan er ve erbaş-lar, askerî öğrenciler, taksirli suç-tan hüküm giyenler hariç ceza in-faz kurumlarında bulunan hü-kümlüler, kısıtlılar oy kullanamaz. Anayasa’nın açık hükmü gere-ği, bir kişinin kaç yıl tutuklu kal-dığı veya taksirli suçtan mahkum olduğu oy kullanılmasına engel olan bir durum değildir.


anayasa

adım 6

1.Medeni hukuk; özel hukukun en geniş ve kapsamlı dalı olup, ki-şiler, aile, miras, eşya, borçlar hukuku olarak bölümlere ayrılır. Borçlar Hukuku, Borçlar Kanu-nu adı altında düzenlenerek, ay-rıca hüküm altına alınmıştır. (A) Kusurlu sorumluluk ilkesi, nispi-lik, üçüncü kişi aleyhine borç ku-rulmaması, ivaz (karşılıklılık), dü-rüstlük, borçlunun ikametgahın-dan ifa, irade özerkliği ilkesi borç-lar hukukunun temel ilkelerinden-dir. (B) Ticaret hukuku: ticari işlet-me, ticari şirketleri, kıymetli ev-rak, deniz ticareti ve sigorta huku-ku olarak beş bölümde incelenir. (C) Ticari işletme hukukunda ta-cir, bir ticari işletmeyi kısmen dahi olsa kendi adına işleten kişidir. Tacir, gerçek veya tüzel kişi ola-bilir. Oysa esnaf, esnaf işletmesi işletir ve esnafl ar yalnızca gerçek kişi olabilir. (D) İcra-İfl as hukuku, iş hukuku ve vergi hukuku kamu hukukunun dallarıdır.


2.Cumhurbaşkanı 40 yaşını doldur-muş ve yükseköğrenim yapmış meclis üyeleri veya bu milletveki-li seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından 5 yıl için ve halk tarafından seçilir. (A)Cumhurbaşkanı seçimi, cumhur-başkanının görev süresinin sona ermesinden önceki 60 gün içinde; makamın herhangi bir sebeple boşalması halinde de boşalmayı takip eden 60 gün içinde tamam-lanır. (C)TBMM seçimlerinin yenilenmesi-ne karar vermek, Cumhurbaşka-nının yasamayla, Anayasa Mah-kemesi üyelerini seçmek, Cum-hurbaşkanının yargıyla ilgili gö-revlerindendir. (D)Cumhurbaşkanı art arda veya ara-lıklı iki kez seçilebilir. Bir kez seçil-me durumu 1982 Anayasa’sının ilk hâlinde vardır. 2007 değişikli-ğiyle bu şart kal-dırılmıştır. (E)Son yapılan milletvekili genel se-çimlerinde aldıkları geçerli oyların toplamı %10’u aşan partiler or-tak Cumhurbaşkanı adayı göste-rebilir.


3.İdari Yargı Kuruluşları idare mah-kemesi, vergi mahkemesi, bölge idare mahkemesi ve Danıştay’dır. Ağır ceza mahkemesi, Adli Yargı Kuruluşudur.



anayasa

4.A, B, C ve E seçenekleri vali ile ilgili doğru ifadelerdir. Ancak vali, bir meslek memuru değil istisnai memurdur.


5.Yalnızca Bakanlar Kurulunca çı-karılabilecek işlemler; kanun hük-münde kararnameler ve tüzükler-dir. Kanun hükmünde kararname çıkarılması için verilen yetki kanu-nu TBMM tarafından çıkarılır.


6.Amerikan Sinema Sanatları ve Bilimler Akademisi’nin Şubat 2013’te düzenlediği Oscar Tören-lerinde en iyi fi lm ödülünü “Argo” kazanmıştır.


7.Türkiye’nin yüksek çözünürlük-lü ilk millî keşif uydusu olan Gök-türk - II, Çin’deki jinquan fırlatma üssünden 18 Aralık 2012’de uza-ya fırlatıldı.


8.Birleşmiş Milletlerde Suriye tasa-rısını reddeden ülkeler Rusya ve Çin olmuştur.


9.Yasama yetkisinin genelliği, ya-sama organının, her konuyu di-lediği kadar ayrıntılı düzenleye-bilme yetkisidir. Bu yetki içerisin-de TBMM Anayasa’ya aykırı ol-mamak kaydıyla dilediği konuda kanun çıkarabilir, kazuistik ve çer-çeve niteliğinde kanunlar yapabi-lir, parlamento kararı niteliğinde-ki bir kararı kanun şeklinde çıka-rabilir. TBMM’nin Anayasa’ya ay-kırı olmamak kaydıyla bir konuyu, hiçbir makamın talimatına ve izin vermesine ihtiyaç duymadan dü-zenleyebilmesi, yasama yetkisi-nin asliliğin ifadesidir.


10.Milletvekilinin dokunulmazlığı-nın kaldırılması veya partisinden istifa ederek başka partiye geç-mesi, milletvekilliğinin düşmesi-ne neden olmaz. Ancak; millet-vekilliğiyle bağdaşmayan bir gö-rev veya hizmeti sürdürmekte ıs-rar eden milletvekilinin milletvekil-liği TBMM Genel Kurulu’nun ala-cağı kararla sona erer. Kısıtlanan veya kesin hüküm giyen milletve-kilinin milletvekilliği; mahkeme ka-rarının meclis genel kuruluna bil-dirilmesiyle sona erer.


11.Yürütme, Cumhurbaşkanı ve Ba-kanlar Kurulundan oluşur. Ba-kanlar Kurulu; Başbakan ve Ba-kanlardan oluşur. Cumhurbaş-kanı, Bakanlar Kurulunda yer al-maz (A). Bakanlar Meclis içinden veya dışından, Başbakanca se-çilir, Cumhurbaşkanınca atanır (B). Başbakan, Cumhurbaşkanın-ca Meclis üyeleri arasından; se-çim dönemi olan 4 yıl için atanır (D). Milletvekili olmayan bir baka-nın; TBMM başkanlığındaki yasa-ma fonksiyonunun yerine getiril-mesinde (kanun ya da parlamen-to kararında) oy kullanma hakkı yoktur (E). Cumhurbaşkanının tek başına yapabileceği işlemler dı-şındaki tüm kararlar, (karşı – imza kuralı) Başbakan ve ilgili bakan-larca imzalanır ve bu kararlar-dan Başbakan ve ilgili Bakanlar so-rumludur. Tek başına yaptığı iş-lemlerde de yargı mekanizması işlemez. Yani Cumhurbaşkanı va-tana ihanet dışındaki tüm durum-larda sorumsuzdur.


12.Millî Güvenlik Kurulu üyeleri; Cumhurbaşkanı Başkanlığında; Başbakan, Genelkurmay Başka-nı, Başbakan yardımcıları, Ada-let Bakanı, Millî Savunma Baka-nı, İçişleri Bakanı, Dışişleri Baka-nı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetle-ri Komutanları ve Jandarma Ge-


anayasa

nel Komutanından oluşur. 2001 yılı değişikliğiyle Adalet Bakanı ve Başbakan yardımcıları Kurula üye olarak katılmışlardır. Maliye Bakanı, Kurul üyesi değildir.


13.Anayasa Mahkemesi, Uyuşmaz-lık Mahkemesi başkanını seçer, anayasa değişikliği hakkında-ki kanunları şekil açısından de-netler, Yüce Divan sıfatıyla yargı-lama yapar, siyasi partilerin mali denetimini Sayıştaydan yardım alarak yapar. Siyasi partilerin ka-patma davasına bakar, kanun, kanun hükmünde kararname ve Meclis iç tüzüğünün şekil ve esas açısından Anayasaya uygunluğu-nu denetler. Cumhurbaşkanlığına bağlı olan Devlet Denetleme Ku-rulunu denetlemek Anayasa Mah-kemesinin görevleri arasında yer almaz.


14.Yerel yerinden yönetimler (mahallî idareler); il özel idaresi, belediye idaresi ve köy idaresinden oluşur. İstanbul İl Özel İdaresi, Trabzon Belediyesi, Ardıç Köyü, Bursa Bü-yükşehir Belediyesi yerel yerin-den yönetim (mahallî idare) ku-ruluşudur. Odalar ve barolar hiz-metsel kuruluşlar arasında yer alır. Ankara Mimarlar ve Mühen-disler Odası hizmetsel kuruluştur.


15.Borçlar Hukukuna hâkim olan il-keler; Borç ilişkisinin nispi niteliği Sözleşme özgürlüğü Eşitlik Dürüstlük Kusur İvaz Borçlunun ikametgâhında ifa Şekil serbestliği İrade özerkliği Üçüncü kişi aleyhine borç ku-

rulmamasıdır.Yukarda sayılanlar çerçevesin-de soru değerlendirildiğinde, “Borç ilişkisinin devredilmezli-ği”, ”Borç ilişkisinin geçmişe etki-li olmaması”,”Hâkimin borç ilşkisi-ni takdir etmesi” ve “Borç ilşkisi-nin mutlaklığı” Borçlar Hukukuna hâkim olan ilkeler arasında yer al-mamaktadır.


16.Dünyanın en zengin ülkeleri olan G-8 grubu, ABD, Japonya, Al-manya, Fransa, İngiltere, İtalya ve Kanada’dan oluşmaktadır.


17.Anayasa’nın 91’inci maddesi uya-rınca temel haklar, kişi hakları ve ödevleri ile siyasi haklar ve ödev-ler olağan dönem KHK’si ile dü-zenlenemezken sosyal ve ekono-mik haklar olağan dönem KHK’leri düzenlenebilirler.Yukarıdaki açıklamalar çerçeve-sinde soru değerlendirildiğinde ki-şisel, verilerin korunmasına iliş-kin düzenlemeler, yabancı yayın-ların Türkiye’ye girmesi ve dağıtı-mına ilişkin düzenlemeler ile der-nek kurma hürriyetinin kullanı-mında uygulanacak düzenleme-ler “kişi hakları ve ödevleri başlı-ğı; oy hakkının kullanım amacıy-la uygulanabilir tedbirlere ilişkin düzenlemeler ise “siyasi haklar ve ödevler” başlığı altında yer al-maktadır. “Topraksız çiftçinin top-rak sahibi yapılmasına ilişkin dü-zenlemeler” ise sosyal haklar ve ödevler başlığı altında yer almak-ta olup Anayasa’nın 91’inci mad-desine uygun olarak olağan dö-nem KHK’si ile düzenlenebilmek-tedir.



anayasa

18.Hâkim, bakmakta olduğu dava-da hukuki uyuşmazlığı çözerken kanunda uygulanacak bir hüküm bulamazsa, örf ve adet hukuku-na göre karar vermelidir. Orda da hüküm bulmazsa benzer konuda daha önce hüküm verilmiş yargı-sal kararlara başvurmalıdır.


19.Çoğulcu toplum yapısını benim-seyip kanunların Anayasa’ya uy-gunluğunun Anayasa Mahkeme-since denetlenmesini ilk kez geti-ren ve Diyanet İşleri Başkanlığını ilk kez düzenleyen anayasa 1961 Anayasası’dır.


20.Dernek kurma hakkı, toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hak-kı, siyasi parti kurma hakkı, sen-dika kurma hakkı, önceden izin alma esasına tabi olmadan kul-lanılır. Haberleşme hürriyeti ise 1982 Anayasası’na göre; millî gü-venlik, kamu düzeni, suç işlen-

mesinin önlenmesi, genel sağlık ve genel ahlakın korunması veya başkalarının hak ve özgürlükleri-nin korunması sebeplerinden biri veya birkaçına bağlı olarak sa-kınca bulunan hâllerde ve kanun-la yetkili kılınmış mercinin yazı-lı emri bulunmadıkça, haberleş-me engellenemez ve gizliliğe do-kunulamaz.


Documents

soru kampi anayasa cözüm · 2017-01-14 · çildiği ve yasama erkinin Baş-kanı düüremediği, Ba n da yasama erkini feshedeme-diği hükûmet sistemidir. Yürütme halk tarafından