Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Öğrenme Stilleri ve Bazı … · 2015-02-13 · Öğrenme stili kavramı, Kolb’un geliştirdiği “Deneyimsel Öğrenme Kuramı- Expe-riential

Özet: Bu araştırma Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölü-münde, 2009–2010 güz döneminde öğrenim gören sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğrenme stillerinin bazı demografik değişkenlere göre incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu ve Kolb Öğrenme Stilleri Envanteri kulla-nılmıştır. Araştırma ile sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ile cinsiyet, yaş ve sınıf seviyesi arasında bir ilişki olup olmadığı analiz edilmiştir. Verilerin analizin-de frekans, yüzde ve ki-kare kullanılmıştır. Araştırma bulguları sosyal bilgiler öğretmen adaylarının büyük bir çoğunluğunun (%76) özümseme (%38) ve ayrıştırma (%38) öğ-renme stillerine sahip olduğunu; öğretmen adaylarının öğrenme stillerinin yaş ve sınıf değişkenine göre farklılaşırken cinsiyete göre belirgin bir farklılık göstermediğini ortaya koymuştur.

Anahtar kelimeler: sosyal bilgiler öğretmen adayları, öğrenme stilleri, Kolb Öğren-me Stilleri Envanteri

The Learning Styles of Prospective Social Studies Teachers’ and the Relationship between Demographic Characteristics

Abstract: This research was conducted to find out learning styles of prospective social studies teachers at the Department of Primary Education in Faculty of Education in Ondokuz Mayıs University in 2009–2010 academic year. In order to collect data “Personal Information Form” and “Kolb’s Learning Styles Inventory” were used. The research focused on whether any difference exists between learning styles of prospective social studies teacher, and their genders, ages and year in college. Frequency tables, percentiles, and chi-square analysis were employed for the data analysis. The results showed that the majority of prospective social studies teachers (% 76) preferred assimilating (% 38) and converging (% 38) learning styles. The results also demonstrated that significant difference exists among prospective teachers learning styles according to their age and year in college; however no difference exists depends on prospective teachers genders.

Keywords: prospective social studies teachers, learning style, Kolb’s Learning Styles Inventory.

Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Öğrenme Stilleri veBazı Demografik Değişkenlerle İlişkisi

*) Yrd.Doç.Dr.,OndokuzMayısÜniversitesiEğitimFakültesiİlköğretimBölümüSosyalBilgilerÖğretmenliğiAnaBilimDalı(e-posta:[email protected])

**) Yrd.Doç.Dr.,OndokuzMayısÜniversitesiEğitimFakültesiİlköğretimBölümüSosyalBilgilerÖğretmenliğiAnaBilimDalı(e-posta:[email protected])

Nevin ÖZDEMİR (*) Alper KESTEN (**)

Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2012 16 (1): 361-377

Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2012 16 (1): 361-377362 / Nevin ÖZDEMİR

Alper KESTEN

GirişÖğrencilerinbelirlibirtüröğretimuygulamasındanyararlanmadüzeyleri,tercihet-

tikleri öğretme-öğrenme yaklaşımları ve her bir öğrencinin belirli bir türdeki öğretimuygulamasınatepkisisahipolduğubireyselözellikleregörefarklılaşmaktadır(KuzgunveDeryakulu,2006).Eğitimcileruzunyıllardanberiheröğrencininfarklıbiçimlerdeöğren-diğinetanıklıketmektedirler.Çeşitlikişiselözellikleriifadeedenbireyselfarklılıklareği-timöğretimortamlarındadikkatealınmasıgerekenunsurlardır.Bireylerinöğrenmesinietkileyenbubireyselfarklılıklarzekâ,yetenektürü,öğrenmestili,öğrenmestratejileri,önbilgidüzeyi,kişilikyapısı,ilgileri,güdülenmetürvedüzeyi,cinsiyet,yaşvb.özelliklerolaraksıralanmaktadır(Boydak,2007).

Öğrenmestilleri,öğrenmeninfarklıdüzeylerdegerçekleşmesindeetkisigözönündebulundurularaköğrenmeöğretmesürecininönemlibileşenlerindenbiriolarakkabuledil-mektedir(Ekici,2003).Giderekartanbirşekildebütünalanlardakieğitimcilerbireylerinnasıl öğrendiğini anlamanınöneminikavrayarak, öğretimprogramları içerisineöğren-me stillerini entegre etmeyebaşlamışlardır (Cassidy, 2004).Öğrenme stili kavramınınkaynağı,öğrencilerarasındakibireyselfarklılıklarüzerineyapılanaraştırmalardır(More,1987).Buaraştırmalargeçenyüzyılınikinciyarısındansonraoldukçailgiçekmişveeği-timdebireyselfarklılıklarveöğrenmestilleriileilgili1970’liyıllardapekçokakademikçalışmayayınlanmıştır(Dunn,1984;Reif,1987).ÖğrenmestilleriyleilgiliilkçalışmalarıyapanaraştırmacılardanbiriolanRitaDunn,öğrenmestilini, “herbiröğrencininyenivezorbilgiyiöğrenmeyehazırlanırken,öğrenirkenvehatırlarkenfarklıvekendilerineözgüyollar”olaraktanımlamıştır(Dunn,1984:12).Keefeiseöğrenmestilini“bireylerinöğrenmedurumlarınınasılalgıladıklarına,onlarlanasılbiretkileşimegirdiklerinevena-sıltepkidebulunduklarınailişkinbilişsel,duyuşsalvefizyolojiközelliklerininörüntüsü”olaraktanımlamıştır(Reif,1987:87).DunnveDunn’a(1993)göreiseöğrenmestili,herbireydefarklılıkgösteren,bireyinyenivezorbirbilgiüzerineyoğunlaşmasıilebaşlayan,bilgiyialmavezihneyerleştirmesüreciiledevamedenbiryoldur.Öğrenmestili,algıla-ma,bilgiyizihneyerleştirme,geçmişyaşantılar,çevreetkisi,kalıtsalözelliklergibiko-nularlailgiliçokboyutlubirkavramdır.Farklıboyutlaraodaklanmaksuretiyleöğrenmestillerineçeşitlibakışaçılarıylayaklaşılmaktadır.

Öğrenmeyi,“bilginin deneyimler yoluyla oluşması süreci”olarak tanımlayanKolb(1984),ilerisürdüğüfikirlerileeğitimbilimcilerietkileyenönemliyazarlardandır.Geliş-tirdiğiyaşantısalöğrenmekuramınınbiruzantısıolarakortayakoyduğuöğrenmestillerisınıflaması,eğitimbilimlerialanyazınındaönemlibiryeresahiptir(Ergür,1998;HealeyveJenkins,2000;Loo,2002).

Kolb’agöreöğrenmesitili,bireyinbilgiyialmaveislemesürecindetercihettiğiyol-lardır.Öğrenmestilikavramı,Kolb’ungeliştirdiği“Deneyimsel Öğrenme Kuramı- Expe-riential Learning Theory” ileoldukçaönemlibiryeredinmiştir(Mainemelis,BoyatzisveKolb,2002).Kolb’unyaşantıyadayalıöğrenmemodeli,1923yılındaJungtarafındanorta-yakonulanPsikolojikTiplerModeli’nedayanır(VeznedaroğluveÖzgür,2005).Jung’un

363Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Öğrenme Stilleri ve Bazı Demografik Değişkenlerle İlişkisi

modelindenetkilenenKolb,1960’lıyıllardanitibarenyaşantıyadayalıöğrenmeüzerindeçalışmış,1970’lerdekişilerinöğrenmestillerinitemelalanyaşantıyadayalıöğrenmemo-deliniortayakoymuştur(Demir,2008).KolbyaşantısalöğrenmekuramınıoluştururkenDewey,LewinvePiaget’inöğrenmemodellerindendeetkilenmiştir.Yaşantısalöğrenmekuramı,öğrenmeninyaşantı,biliş,algıvedavranışınbileşimiolarakgörmektedir.Kolb’agöreyaşantı,öğrenmesürecindemerkezibirrolesahiptir(Kolb,1984).

Kolböğrencileri4farklıöğrenmestilinegöresınıflamaktavebusınıflamayıyaparkenöğrencilerinbilgiyialgılamaveişlemeboyutlarınıgözönündebulundurmaktadır.Kolb’ünmodelinintemelindeinsanyaşantılarınınkavramlaradönüşmesininnasılolduğuveyeniyaşantılarınseçiminderehberolandönüşümlerinnelerolduğuyeralmaktadır(DeBello,1990).Kolb,öğrenmesürecinibirdöngüolarakalgılamışvebudöngü içerisindedörttipöğrenmebiçimitanımlamıştır.Buöğrenmebiçimlerisomutdeneyim-SD(concreteexperience-CE),soyutkavramsallaştırma-SK(abstractconceptualization-AC),aktifde-neyim-AD(activeexperience-AE)veyansıtıcıgözlem-YG(reflectiveobservation-RO)olarakadlandırmaktadır(AşkarveAkkoyunlu,1993).Bireyleriçinbudörtöğrenmebiçi-mindenbiriönceliklidirvebiröğrenmeyaşantısındabudöngüdensayısızkezgeçilmesikaçınılmazdır(Hasırcı,2006).Buöğrenmebiçimlerinintercihettikleriöğrenmeyollarıbirbirindenfarklıdır.Somutyaşantıiçinhissederek,soyutkavramsallaştırmaiçindüşüne-rek,aktifyaşantıiçinyaparak,yansıtıcıgözlemiçiniseizleyereköğrenmetercihedilenöğrenmeyollarıdır(Cassidy,2004).Herbireyinöğrenmestilibudörtöğrenmebiçimininikisininbileşenidir (Şekil1).Somutdeneyim(SD)veyansıtıcıgözlem(YG)öğrenmebiçimlerininbileşeniolanöğrenmestilideğiştirme (diverging);yansıtıcıgözlem(YG)vesoyutkavramsallaştırma(SK)öğrenmebiçimlerininbileşeniolanöğrenmestiliözüm-seme (assimilating); soyutkavramsallaştırma(SK)veaktifdeneyim(AD)öğrenmebi-çimlerininbileşeniolanayrıştırma (converging); aktifdeneyim(AD)vesomutdeneyim(SD)öğrenmebiçimlerininbileşeniolanöğrenmestiliiseyerleştirme (accommodating) olarakadlandırılmaktadır(Gencel,2006;Kolb,2000).

Budörtöğrenmestilininkarakteristiközelliklerişunlardır(KolbveKolb2005a):• Değiştirme öğrenme stiline sahip olan bireyler pek çok farklı açılardan somut

durumlarıgörmedeiyidirler.Buöğrenmestilinedeğiştirmedenilmesininnedeni,beyinfırtınasıgibifikirlerinüretildiğidurumlardaen iyiperformansgösterilme-sindendir.Değiştirmeöğrenmestilinesahipbireylerbilgitoplamaktanhoşlanırlarvegenişbirkültürelilgiyesahiptirler.İnsanlarlailgilenirler;yaratıcıveduygusalyapılarısayesindesanatsalalanlardauzmanlaşmaeğilimindedirler.Örgünöğretim-dekişiselgörüşleriaçıkfikirlibirşekildedinleyebildikleriiçingrupçalışmalarınıtercihederler.

• Özümseme öğrenme stiline sahip olan bireyler çok kapsamlı bilgiyi kavramadavebukapsamlıbilgiyiözümseyerekmantıklıbir şekildeyorumlamada iyidirler.Özümsemestilindeyeralanlar,insanlardandahaçoksoyutkavramlarvefikirlerleilgilenirler.Uygulamalıçalışmalarınyerinemantıksalgeçerliliğiolanbir teoriye

Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2012 16 (1): 361-377364/Nevin ÖZDEMİR

Alper KESTEN

dahaçokönemverirler.Özümsemeöğrenmestili,bilişimsektörüvebilimkari-yerleri içinönemlidir.Örgünöğretimdekapsamlıdüşünmekiçinzamanaihtiyaçduyarlar;analitikmodelleriaçıklamayı,okumayıveuzmangörüşleriniterciheder-ler.

• Ayrıştırma öğrenme stiline sahip olan bireyler fikirler ve teorilerin uygulamadakullanımlarınıbulmadaeniyidirler.Sorularveyasorunlaraçözümbulmayayara-yanproblemçözmevekararvermeyeteneğinesahiptirler.Ayrıştırmastillibireylersosyalvetoplumsalkonulardandahaçokteknikgörevlerveproblemlerleilgilen-meyitercihederler.Buöğrenmebecerileriuzmanlıkgerektirenveteknolojiyleil-giliişlerdeetkinolmakiçinönemlidir.Örgünöğretimdeayrıştırmaöğrenmestilinesahip olanlar yeni fikirlerle ilgili deney yapmayı, benzetimleri (simülasyonları),laboratuargörevlerinivepratikuygulamalarıtercihederler.

• Yerleştirme öğrenmebiçiminesahipolanlaröncelikliolarakaktifuygulamalarla,yaparaköğrenmeyeteneğinesahiptirler.Planlarındışınaçıkmaktan,yeniveilginçdeneyimleryaşamaktanhoşlanırlar.Mantıksalçözümlerdendahaçokiçgüdüleriylehareketedebilirler.Problemleriçözerken,yerleştirenöğrenmestilinesahipbireylerkenditeknikanalizleriyerine,diğerinsanlarınbilgisineoldukçafazlaönemverirler.

Şekil 1: Kolb’ünöğrenmestillerineuygunöğrenme,öğretmevedeğerlendirmeaktivite-leri(Kolb,1984;Healeyvediğ.,2005)


Buöğrenmestilipazarlamaveyasatışgibihareketlilikisteyenişlerdeetkinolmakiçinönemlidir.Örgünöğretimdebirprojeyitamamlamakiçinfarklıyaklaşımlarıdenemek,alançalışmasıyapmak,hedefkoymak,görevlendirmeleriyapmakiçinbaşkalarıylabirlikteçalışmayıtercihederler.

Konuyla ilgili alan yazın incelendiğinde öğrenme stili araştırmalarının başladığı1940’lıyıllardanbuyanaaraştırmacılartarafındanöğrenmestillerinielealanbirçokmo-delgeliştirilmişolduğugörülmektedir.BuöğrenmestilimodelleriarasındaGregorcstilsınıflaması(Açıkgöz,1996),BerniceMcCarthy4MATöğrenmestilimodeli(McCarthy,1997),DunnveDunnöğrenmestilimodeli(DunnveDunn,1986),Myers-BriggsKişilikTiplerimodeli(Myers,1985),Felder-Silvermanöğrenmestilimodeli(FelderveSilver-man,1988),Grasha-Reichmannöğrenmestilimodeli(DiazveRyan,1999)veKolböğ-renmestilimodeli(Kolb,1984)pekçokçalışmadaesasalınanmodellerdir.

KolbÖğrenmeStiliEnvanteri,pekçokfarklıalandaveeğitimseviyesindeöğrencile-rinöğrenmestilleriniölçmekiçinkullanılmıştır(Garvey,Bootman,McGhanveMeredith,1984;BibermanveBuchanan,1986;Trayer,1991;Larsen,1992;Matthews,1991).Öğren-meStilleriileilgiliyerliveyabancıalanyazınincelemesinde,Kolb’ünDeneyimselÖğ-renmeKuramınauygunolarakgeliştirdiğiöğrenmestillerienvanterinin,bualandaetkinbirbiçimdekullanıldığıvekabulgördüğübelirlenmiştir(Köseoğlu,2009;Kural,2009).Aşkındaöğrenme stilleriyle ilgili elektronikortamdayayımlananbilimsel çalışmalarıdeğerlendirdiğidoktoratezinde,araştırmasıiçinseçtiği150çalışmaarasındaençokter-cihedilenöğrenmestilimodelininKolbÖğrenmeStiliModeliolduğunubelirtmektedir(Özlem,2006).BuaraştırmadadasosyalbilgileröğretmenadaylarınınöğrenmestillerinibelirlemekamacıylaKolbÖğrenmeStilleriEnvanteri–3(KÖSE–3)kullanılmıştır.

Buçalışmageleceğinöğretmenlerineöğrenmestilinedayalıöğretiminöneminivur-gulamakvecoğrafyaderslerindeDavidKolb’ünDeneyimselÖğrenmeKuramınauygunörnekdersetkinlikleridüzenleyereköğretmenadaylarınınöğrenmestillerinedayalıöğre-timkonusundadeneyimkazanmalarınısağlamakamacıylagerçekleştirilmiştir.Buamaçdoğrultusunda çalışmanın başında öğretmen adaylarının öğrenme stilleri belirlenmiş,çalışmanındevamındasosyalbilgileröğretmenliğiprogramındayeralancoğrafyaders-lerindeöğrenmestillerinedayalıdersetkinlikleridüzenlenmiş,sonolarakdaöğrenmestillerinedayalıöğretimindersekarşıtutumvebaşarıüzerindekietkisianalizedilmiştir.Bumakaledeçalışmanınilkaşamasıileilgilibulgularayerverilmiştir.Eldekiçalışmanıniçeriğindeşusorularacevaparanmıştır:

Kolb’ünÖğrenmeStilleri(KÖSE)envanterindeneldeedilensonuçlaragöre;1. Sosyalbilgileröğretmenadaylarınınbaskın öğrenme stillerinelerdir?2. Sosyalbilgileröğretmenadaylarınınbaskınöğrenmestilleriilecinsiyet değişkeni

arasındaanlamlıbirilişkivarmıdır?3. Sosyalbilgileröğretmenadaylarınınbaskınöğrenmestilleriile yaşdeğişkeniara-

sındaanlamlıbirilişkivarmıdır?


Alper KESTEN

4. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının baskın öğrenme stilleri ile sınıf değişkeniarasındaanlamlıbirilişkivarmıdır?

I. YöntemAraştırma“ilişkiseltarama”modelinegöredesenlenmiştir.Geneltaramamodelleri,

çoksayıdaelemandanoluşanbirevrende,evrenhakkındagenelbiryargıyavarmakamacıileevrenintümüyadaondanalınacakbirgrup,örnekyadaörneklemüzerindeyapılantaramadüzenlemeleridir. İlişkisel tarama ise ikivedahaçoksayıdadeğişkenarasındabirliktedeğişimvarlığınıve/veyaderecesinibelirlemeyiamaçlayanaraştırmamodelleri-dir.İlişkiselçözümleme,korelasyontürüilişkilerveyakarşılaştırmayoluileeldeedilenilişkilerdir(Karasar,2006).

A- Evren ve ÖrneklemAraştırmanınevreniniOndokuzMayısÜniversitesi İlköğretimBölümüSosyalBil-

gilerÖğretmenliği anabilimdalında2009–2010eğitim-öğretimyılındaöğrenimgörenöğretmenadaylarıoluşturmaktadır.Belirlenenevrendentesadüfîolarakseçilen227erkek(%60)ve153bayan(%40)olmaküzere380öğretmenadayıaraştırmanınörnekleminioluşturmuştur.Örneklemealınanöğretmenadaylarının%25’i(N=92)birincisınıfta,%26’sı (N=99) ikinci sınıfta,%22’si (N=83)üçüncüsınıfta,%28’i (106) isedördüncüsınıftaöğrenimgörmektedirler.Örnekleminyaşgruplarınagöredağılımınabakıldığındaiseöğretmenadaylarının%40,5’i(N=154)17–20yaşgrubunda,%39,5’(N=150)21–22yaşgrubunda,%20’si(N=76)ise23yaşveüstüyaşgrubundayeralmaktadır.

B- Veri Toplama Araçları ve Verilerin ÇözümlenmesiAraştırmayakatılanöğretmenadaylarınındemografik(cinsiyet,yaşvesınıfdüzeyi)

özelliklerininbelirlenmesiiçinkişiselbilgiformu,baskınöğrenmestillerininbelirlenme-siiçiniseDavidKolbtarafındangeliştirilmişolanKolbÖğrenmeStilleriEnvanteri’nin(KÖSE-3)üçüncüsürümükullanılmıştır.Kolbtarafındanilkkez1976yılındaalanya-zınakazandırılanenvanterinilksürümündedokuzadetdizindeyeralandörderkelime,bireylerinöğrenmetercihleriniortayakoyacakbiçimdesıralanmaktadır.Ölçektenalınanpuanlar, Kolb’ünDeneyimsel ÖğrenmeKuramına göre somut deneyim- SD, yansıtıcı gözlem- YG, soyut kavramsallaştırma- SK ve aktif deneyim- AD öğrenme tercihlerinebağlıolarak;değiştiren(diverger),özümseyen(assimilator),ayrıştıran(converger)veyerleştiren (accommodator)biçimindegruplanmaktaydı(Kolb,1984).Yapılançalışmalarenvanterin bu ilk sürümüyle ilgili güvenirlilik çalışmalarının sürdürülmesi gerektiğiniortayaçıkarmıştır.Envanteryenibirbiçimvepuanlamasistemioluşturularak1985’deyenilenmiştir(KolbveKolb,2005b).Envanterinbuikincisürümü12adettamamlamalıtipmaddedenoluşmaktadır.Maddelerinanlaşılabilirliğiniartırmakiçinilksürümdeyeralan kelimeler yerine cümleler kullanılmış, ifadelerin somutlaştırılmasına çalışılmıştır.Araştırmalar,envanteringüvenirlikkatsayısınınveiçtutarlığınınöncekiversiyonagöreönemliorandayükseldiğinivebireylerinöğrenmestilinibelirlemedekullanılabileceğini


göstermiştir.Envanterinbuikincisürümü,AşkarveAkkoyunlu(1993)tarafındanTürk-çeyeçevrilmiş,geçerlikvegüvenirlikçalışmalarıyapılmıştır.Buçalışmalarsonucunda,envanterindörtboyutuna(öğrenmebiçimlerine)aitgüvenirlikkatsayılarının(Cronbachα)0,73ile0,83arasındadeğiştiğibulunmuştur.Budurumagöre,güvenirlikkatsayıları-nın tatmin edici düzeydeolduğuveKÖSE’ninTürkiye’deuygulanabileceği sonucunavarılmıştır.

Geçerlilikvegüvenirlilikçalışmalarıenvanterin1993,1996ve2005yıllarındayeni-dengözdengeçirilmesinigerektirmiştir(Kayes,2005;KolbveKolb,2005b).Envanterin1996yılındakiüçüncüsürümünde(KÖSE-3)ifadelerinsomutlaştırılmasıiçindeğişiklikleryapılmıştır.AncakKÖSE-3’ünöncekisürümlerindenenönemlifarklılığıdeğerlendirmevekodlamaişlemlerindedir.Ayrıcaölçeğinsonşeklindestiladlarıdeğiştirme(diverging),özümseme(assimilating),ayrıştırma (converging)ve yerleştirme(accommodating)bi-çimindedeğiştirilmiştir.Kayes,(2005:255)KÖSE-3’üngeçerliliğivegüvenirliliğiileilgiliçalışmasındaölçekboyutlarıylailgilipuanlarınkabuledilebilirseviyedeolduğunubelirtmiştir.Gencel(2006)KÖSE-3’ünTürkiye’deuygulanabilirliğineveölçeğingüve-nirliliğiileilgilibirçalışmayapmıştır.Buçalışmadaenvanterinöğrenmestiliboyutları-nıngüvenilirlikkatsayılarının0,71ile0,80arasındadeğiştiğinibelirtilmiştir.

KÖSE-3’de12adettamamlamalımaddeyeralmaktadır.Herbirmaddedebulunandörtseçenek1ile4arasındapuanlanmaktadır.Ölçektenalınanendüşükpuan12,enyük-sekpuan48’dir.Bupuanlamadansonrabirleştirilmişpuanlarhesaplanmaktadır.Birleşti-rilmişpuanlarSoyutKavramsallaştırma(SK)-SomutDeneyim(SD)veAktifDeneyim(AD) -YansıtıcıGözlem (YG) şeklinde elde edilmektevebu işlem sonucunda alınanpuanlar–36ile+36arasındadeğişmektedir.SK-SDileeldeedilenpozitifpuanöğren-meninsoyut,negatifpuanisesomutolduğunu;benzerşekilde,AD–YGileeldeedilenpuanlar,öğrenmeninaktifyadayansıtıcıolduğunugöstermektedir.Birleştirilmişpuanlar,öğrenmestillerinibelirlemekamacıylageliştirilmişkoordinatsistemiüzerineyerleştiril-mektedir.AD-YGişlemiyleeldeedilensayıxeksenine,SK–SDişlemiyleeldeedilensayıiseyeksenineyerleştirilmektevebuikisayınınkesiştiğialanbireyinöğrenmestilinigöstermektedir.

SosyalbilgileröğretmenadaylarınınKÖSE-3’everdiklericevaplaragöreeldeedilenaraştırmanınaltproblemlerineilişkinverilerinanalizindeSPSSpaketprogramıilefre-kansveikideğişkeniçinkay-karetestiistatistikselişlemikullanılmıştır.Buteknik,ikisınıflamalı(kategorik)değişkenarasındaanlamlıbirilişkiolupolmadığınıtestetmekte-dir.İkideğişkenarasındailişkininolması,birdeğişkenindüzeylerindekicevapların,diğerdeğişkenindüzeylerindefarklılaştığınıgöstermektedir(Büyüköztürk,2002).

III. BulgularA- Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Baskın Öğrenme Stilleri:Araştırmanınbirincialtproblemineaitverilerinanalizisonucundaeldeedilenveriler

tablo1’deverilmiştir.Bu tablo incelendiğinde sosyal bilgiler öğretmen adaylarının%


Alper KESTEN

38,4’ününözümseme,%37,9’ununiseayrıştırmaöğrenmestilinesahipolduğugörül-mektedir.Öğretmenadaylarınınsadece%10’ununbaskınöğrenmestiliyerleştirmeiken%13,7’siisedeğiştirmeöğrenmestilinesahiptir.Bununlabirlikteörneklemealınansos-yalbilgileröğretmenadaylarıarasındaoransalolarakdeğişmeklebirliktedörtöğrenmestilinindeyeraldığıgörülmektedir

Tablo 1.Sosyalbilgileröğretmenadaylarınınöğrenmestilleri

Öğrenme stili N %Yerleştirme(Accomodating) 38 10Değiştirme(Diverging) 52 13,7Özümseme(Assimilating) 146 38,4Ayrıştırma(Converging) 144 37,9Toplam 380 100

B. Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Baskın Öğrenme Stilleri İle Cinsiyet Değişkeni Arasındaki İlişki:

Öğrencilerinsahipolduklarıbaskınöğrenmestilleriilecinsiyetleriarasındaanlamlıbirilişkininolupolmadığınıgösterenbulgulartablo2’deverilmiştir.Budeğerleregöre,öğretmenadaylarınıncinsiyetleriilesahipolduklarıöğrenmestilleriarasındaanlamlıbirilişkiyoktur(p=0,5;p>0,05).Diğerbirifadeyleöğretmenadaylarınıncinsiyetleri,baskınöğrenmestillerinibelirlemedeetkilideğildir.Erkekvebayanöğretmenadaylarınınağır-lıklıolaraközümsemeveayrıştırmaöğrenmestilinesahipolduğugörülmektedir.Bunakarşılıkyerleştirmevedeğiştirmeöğrenmestillerisosyalbilgileröğretmenadaylarıara-sındaoransalolarakdahaazgörülmektedir.

Tablo 2. Sosyalbilgileröğretmenadaylarınınöğrenmestilleriilecinsiyetdeğişkeni içinkay-karetestisonuçları

CinsiyetÖğrenme Stilleri

Yerleştirme Değiştirme Özümseme Ayrıştırma Toplam

ErkekN 22 36 84 85 227% 9,7 15,9 37 37,4 100

KızN 16 16 62 59 153% 10,5 10,5 40,5 38,6 100

ToplamN 38 52 146 144 380% 10 13,7 38,4 37,9 100

χ²=15,3;sd=3;P=0,5;p>0,05


C. Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Baskın Öğrenme Stilleri ile Yaş Değişkeni Arasındaki İlişki:

Sosyalbilgileröğretmenadaylarınınöğrenmestilleriileyaşdeğişkeniarasındaan-lamlıbir ilişkininolduğugözlenmektedir (P=0,02;p<0,05).Tablo3’dekideğerlerdendegörüldüğügibiöğretmenadaylarınınyaşıarttıkçabaskınöğrenmestilleridedeğiş-mektedir.Heryaşgrubundakiöğretmenadaylarınınbüyükbirçoğunluğuözümsemeveayrıştırmaöğrenmestilinesahipolmaklabirlikte,17–20yaşgrubundaözümsemedahaüstyaşgruplarındaiseayrıştırmaöğrenmestiliöğretmenadayları tarafındandahaçoktercihedilenöğrenmestiliolmuştur.

Başkabirİfadeyle17–20yaşgrubundayeralan154öğretmenadayıarasında71ta-nesi(%46)özümsemeöğrenmestilinitercihederken,21–22yaşgrubundaki150öğret-menadayıarasındaise60’ı(%40)ayrıştırmaöğrenmestilini;dahaüstyaşgrubundayeralan76öğretmenadayınınise29’u(%38)ayrıştırmaöğrenmestilinitercihetmektedir.Bununlabirlikte17–20yaşgrubundayerleştirme(N=14,%9)vedeğiştirme(N=14,%9)öğrenmestiliöğretmenadaylarıtarafındandahaaztercihedilirken,21–22yaşgrubundadeğiştirmeöğrenmestiline sahipöğretmenadaylarının sayısının (N=28, %19)birüstyaşgrubunagöreikikatarttığıgörülmektedir.Aynışekilde23veüstüyaşgrubundakiöğretmenadaylarıarasındaiseyerleştirme(N=13,%17)vedeğiştirme(N=10,%13)öğ-renmestilleridiğeryaşgruplarındayeralanöğretmenadaylarınagöredahafazlatercihedilmektedir.

Tablo 3. Sosyalbilgileröğretmenadaylarınınöğrenmestilleriileyaşdeğişkeniiçin kay-karetestisonuçları

Yaş Öğrenme stilleriYerleştirme Değiştirme Özümseme Ayrıştırma Toplam

17–20N 14 14 71 55 154% 9,1 9,1 46,1 35,7 100

21–22N 11 28 51 60 150% 7,3 18,7 34 40 100

23+N 13 10 24 29 76% 17,1 13,2 31,6 38,2 100

ToplamN 38 52 146 144 380% 10 13,7 38,4 37,9 100

χ²=7,6;sd=6;P=0,02;p<0,05,

D. Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Baskın Öğrenme Stilleri ile Sınıf Değişkeni Arasındaki İlişki

Tablo4’degörüldüğügibi sosyalbilgileröğretmenadaylarınınöğrenmestilleri ilesınıfdeğişkeniarasındaanlamlıbirilişkivardır(P=0,00;p<0,05).


Alper KESTEN

Sınıflaragöreoransalolarakdeğişmeklebirliktebütünsınıflardadörtöğrenmestilinesahipöğretmenadayıbulunmaktadır.Birincisınıftaöğrenimgörenöğretmenadaylarının%80’den fazlasıözümseme(%52,2)veayrıştırma (%31,5)öğrenmestilinesahiptir.Bunakarşılıkyerleştirmevedeğiştirmeöğrenmestilinesahipöğretmenadayısayısıbi-rincisınıflararasındaoldukçaazdır.Özümsemeöğrenmestiliikinciveüçüncüsınıflardaöğrenimgörenöğretmenadaylarıarasındadaenfazlatercihedilenöğrenmestiliolmak-labirliktebirincisınıflakarşılaştırıldığında,diğeröğrenmestillerinegöreoranıdüşmüşolduğugözlenmektedir.Yinebirincisınıflardaolduğugibiikinciveüçüncüsınıflardadadörtöğrenmestiliarasındaikincisırayıdeğiştirmeöğrenmestilialmaklabirlikteyerleş-tirmevedeğiştirmeöğrenmestilleriningörülmesıklığındadaartışgözlenmektedir.

Tablo 4. Sosyalbilgileröğretmenadaylarınınöğrenmestilleriilesınıfdeğişkeni içinkay-karetestisonuçları

SınıfÖğrenme stilleri

Yerleştirme Değiştirme Özümseme Ayrıştırma Toplam

1N 6 9 48 29 92% 6,5 9,8 52,2 31,5 100

2N 7 8 45 39 99% 7,1 8,1 45,5 39,4 100

3N 8 12 33 30 83% 9,6 14,5 39,8 36,1 100

4N 17 23 20 46 106% 16 21,7 18,9 43,4 100

ToplamN 38 52 146 144 380% 10 13,7 38,4 37,9 100

χ²=8,3;sd=9;P=0,00;p<0,0

Sonsınıfagelmişöğretmenadaylarının ise%43,4’üayrıştırma (N=46),%21,7’sideğiştirme(N=23),%18,9’uözümseme(N=20),%16’sıyerleştirme(N=17)öğrenmestilinesahiptir.Sonsınıftaöğretmenadaylarıarasındaöğrenmestillerinindağılımı,diğersınıflaragöredahadengelidir.Örneklemealınandördüncüsınıftaki106öğretmenada-yıarasındabaskınöğrenmestilidiğersınıflardanfarklıolarakayrıştırmadır.Yinediğersınıflardan farklıolaraköğrenmestilleri arasında ikinci sırayıdeğiştirmeöğrenmesti-lialmaktadır.Dikkatiçekenbaşkabirsonuçdabirincisınıflardaöğretmenadaylarınınyarıdanfazlası(%52)özümsemeöğrenmestilinesahipken,dördüncüsınıftaözümsemeöğrenmestilininoranı(%19)oldukçadüşmüşolduğudur.Yerleştirmeöğrenmestilidörtöğrenmestiliarasındasosyalbilgileröğretmenadaylarıarasındaenazgörülenöğrenmestiliolmaklabirlikte,sonsınıföğretmenadaylarıarasındayerleştirmeöğrenmestiliningörülmesıklığıdiğersınıflaragöreikikatdahafazladır


Sonuçlar ve Tartışma Araştırmadaneldeedilensonuçlarşunlardır:• Buçalışmadaörneklemealınansosyalbilgileröğretmenadaylarıarasında,Kolb’un

öğrenmestillerisınıflamasınagöreikiöğrenmestili(özümsemeveayrıştırma)bas-kın durumdadır. Başka bir ifadeyle sosyal bilgiler öğretmen adaylarının%76’sıözümseme(%38,4)veayrıştırma(%37,9)öğrenmestilinesahiptir.Yerleştirme(%10)vedeğiştirme(%13,7)öğrenmestillerisosyalbilgileröğretmenadaylarıarasındadahaaztercihedilenöğrenmestilleriolmaklabirlikteöğretmenadaylarıarasındadörtöğrenmestilidegörülmektedir.

AlanyazınincelendiğindeTürkiye’deKolb’ünenvanterikullanılarak,sadecesosyalbilgileröğretmenadaylarınınöğrenmestillerininaraştırılmasınayönelikbenzerbirçalış-maolmadığıgörülmüştür.BuyüzdenTürkiye’dekisosyalbilgileröğretmenadaylarınınöğrenme stilleriyle ilgili diğer çalışmaları karşılaştırmakmümkün olmamakla birlikteeğitim fakültelerinin ilköğretim ve orta öğretim bölümlerinin farklı anabilim dalların-daöğrenimgörenöğretmenadaylarıylailgilibenzerçalışmalarbulunmaktadır.ÇaycıveÜnal(2007)tarafındanyapılanbirçalışmadasınıföğretmenliğianabilimdalındaöğrenimgörenöğretmenadaylarının%83’ününbaskınöğrenmestilininözümseme(%60)veay-rıştırma(%23)olduğubelirtilmektedir.Hasırcı(2006)tarafındanyapılanbenzerbirça-lışmadadaörneklemealınan202sınıföğretmeniadayının%41’iözümseme,%33’ününiseayrıştırmaöğrenmestilinitercihettiklerisonucunavarılmıştır.Demir(2006)isearaş-tırmasındaGaziÜniversitesiEğitimFakültesiSınıfÖğretmenliğianabilimdalınınbi-rincisınıfındaöğrenimgören301öğretmenadayınaKolbÖğrenmeStiliEnvanteriniuy-gulamıştır.Sonuçtaöğrencilerin%44’ününayrıştırma,%33’ününözümseme,%18’ninyerleştirmeve%5’inindeğiştirmeöğrenmestillerinesahipolduklarıanlaşılmıştır.

İlköğretimmatematik,fenbilgisiveTürkçeöğretmenadaylarınınöğrenmestillerininkarşılaştırıldığıbaşkabirçalışmadaiseöğretmenadaylarınınöğrenmestilleribölümde-ğişkeninegörefarklılıkgöstermediğisonucunaulaşılmıştır.BununlabirlikteFenbilgisiöğretmenadaylarının%44’ü

özümseme,%31’i ise ayrıştırmaöğrenme stiline;Türkçeöğretmen adaylarının%53’üözümseme,%26’sıayrıştırmaöğrenmestilinesahipikenmatematiköğretmenaday-larınınçoğunluğundarastlananöğrenmestilleriayrıştırma(%35)veözümseme(%33)öğrenmestilleridir(Küçükkaragözveark.,2003).Kolb’ünöğrenmestilienvanterikul-lanılarakTürkçeöğretmeniadaylarıylayapılanbaşkabirçalışmadadaTürkçeöğretmenadaylarının%56’sıayrıştırma,%23’üözümseme,%16’sıdeğiştirmeve%5’iiseyer-leştirmeöğrenmestilinesahipolduğubelirtilmektedir(Demir,2008).

Güven (2003), fizik eğitimi öğretmen adaylarının öğrenme stillerini araştırdığı ça-lışmasında,Kolb’ün öğrenme stilleri sınıflamasına göre fizik öğretmen adaylarının%43’ününayrıştırma,%34’ününiseyerleştirmeöğrenmestilinitercihettiğinibelirtmiştir.Özümseme(%12)vedeğiştirme(%11)öğrenmestillerinesahipöğretmenadaylarıiseörnekleminsadece%23’ünüoluşturmaktadır(Güven,2003).Köseoğlu(2009)isebi-


Alper KESTEN

yolojiöğretmenadaylarınıörneklemealdığıçalışmasındaöğretmenadaylarınınbaskınöğrenme stillerininözümseme(%56),ayrıştırma(%22),değiştirme(%13),yerleştirme(%9)şeklindesıralandığınıbelirtmiştir.

VerilenörneklerdendegörüldüğügibiKolb’ünöğrenmestillerisınıflamasınagöre,farklı anabilim dallarında öğrenim görmelerine rağmen, öğretmen adaylarının baskınöğrenme stilleri arasında özümseme ve ayrıştırma öğrenme stilleri önde gelmektedir.KolbÖğrenmeStiliEnvanterikullanılarakyapılanbazıçalışmalarda,öğrenimgörülenalan(sosyalbilimler,fenbilimlerigibi)vemeslekleregöreöğrenmestillerininfarklılıkgösterdiğibelirtilmektedir (AşkarveAkkoyunlu,1993;Kolb,1985;Portes,AdamsveSandhu,1996).Konuylailgilidiğerbirçalışmadaisepsikoloji,sosyalhizmetler,sanat,edebiyat,tasarım,gazetecilikgibimesleklerdeçalışanlarındahaçokdeğiştiren;biyoloji,matematik,fizik,eğitim,sosyologvehukukile ilgilimesleklerdeçalışanlarınözümse-yen;mühendislik,bilgisayarbilimleri, tıbbi teknoloji,ekonomi,çiftçilikveormancılıkalanındaçalışanlarınayrıştıran;yönetim,kamufinansmanı,pazarlama,insankaynaklarıileilgilimesleklerdeçalışanlarınyerleştirenöğrenmestilinibaskınolaraktercihettiklerisonucunavarılmıştır(Mainemelis,BoyatzisveKolb,2002).

• Sosyalbilgileröğretmenadaylarınıncinsiyetleriilesahipolduklarıöğrenmestilleriarasındaistatistikselanlamdabirilişkiyoktur.VeritoplamaaracıolarakKolb’ünÖğrenmeStilleriEnvanterininkullanıldığıbenzerçalışmalarincelendiğindecinsi-yetdeğişkeniileöğrenmestilleriarasındaanlamlıbirilişkininolmadığısonucunavaranaraştırmalarolduğugibi(Demir,2006;Foney,1994;Gürsoy,2008;Kaya,ÖzabacıveTezel,2009;Yoon,2000)cinsiyetinöğrenmestiliüzerindeetkilioldu-ğusonucunavaranaraştırmalardabulunmaktadır(ÇaycıveÜnal,2007;FoxveRonkowski,1997;Garvey,Bootman,McGhanveMeredith,1984;White,1994).

• Sosyalbilgileröğretmenadaylarınınöğrenmestilleriileyaşvesınıfdeğişkeniara-sındaistatistikselolarakanlamlıbirfarklılıkvardır.Çoğunluğubirincisınıftaolan20yaşınaltındakisosyalbilgileröğretmenadaylarınınbüyükbirkısmıyansıtıcıgözlemvesoyutkavramsallaştırmaöğrenmebiçimlerinitercihederken;dahaüstsınıflardaöğrenimgören20yaşınüzerindekiöğretmenadaylarısoyutkavramsal-laştırmaveaktifyaşantıöğrenmebiçimlerinitercihetmektedir.Başkabirifadeileöğretmenadaylarınınbilgiyialgılamavekavramalarındabirdeğişmeolmamasınarağmenbilgiyiişlemevedönüştürmelerindeyansıtıcıgözlemöğrenmebiçimindenaktifyaşantıöğrenmebiçiminedoğrubirdeğişimsözkonusudur.Yanibirincisınıf-takiöğretmenadaylarınınçoğu,bilgiyiişlemevedönüştürmedeizleyerek öğren-meyolunutercihederkendahaüstsınıflaradoğruyaparak öğrenmeyolunutercihetmektedirler. Bu durumun ortaya çıkmasında eğitim fakültelerinin öğretmenlikprogramlarındaüstsınıflaradoğruöğrencileriderslerdeaktifhalegetirenuygula-malıderslerinağırlıktaolmasınınetkisiolabilir.Öğretmenadaylarıteorikderslerdeçoğunlukla izleyenveyadinleyendurumunda ikenuygulamalıderslersayesindederslerdeaktifhalegelmektedir.Dolayısıylabudurumöğrenmestillerinineğitimsüresincegeçirilenyaşantılarladeğişmesineyolaçabilir.


BenzerbirsonuçMentkowskiveStrait(1983)tarafındangerçekleştirilenbirçalışma-dadaverilmiştir.Tarihvefelsefebölümlerindeokuyan750üniversiteöğrencisininbiliş-selgelişimdüzeyleriveöğrenmestilleriarasındaki ilişkininaraştırıldığıbuçalışmada,öğrencilerinbilişselgelişimdüzeylerininilkyılvesonyıldaistatistikselolarakanlamlıfarklılık gösterdiği belirlenmiştir.Benzer farklılık öğrenme stillerinde de görülmüştür.Bunagöre,öğrencilerilkyıldahaçoksomutyaşantıöğrenmebiçiminitercihederken,sonyılsoyutkavramsallaştırmaveaktifyaşantıöğrenmebiçimlerinitercihetmişlerdir.Tümöğrencilerin,okulabaşladıklarıilkyıldansonyıladoğru,somutyaşantıveyansıtıcıgöz-lemden(değiştirmeöğrenmestili),soyutkavramsallaştırmaveaktifyaşantıya(ayrıştırmaöğrenmestili)doğrubireğilimgösterdikleribelirlenmiştir.

Etkinbiröğretmeveöğrenmeiçinöğretmenlerinveöğrencilerinkendiöğrenmestille-rininfarkındaolmasıgerekmektedir.Nasılöğreniyorsaköyleöğretmeyeeğilimliolduğu-muziçinözellikleöğretmenlerinnasılöğrendiklerinibilmeleriönemlidirÖğretmenlerinkendiöğrenmestillerininyanısıraöğrencilerinindenasılöğrendiklerinibilmeleriönem-lidir.Bununlabirlikteöğretmenlerinnasılöğrettiklerinidüşünmelerigerekir.Öğretmen-lergenelliklenasılöğreniyorlarsaöğrencilerinedeöyleöğretmeeğilimindedirler.Ancaköğretmenlerinkendiöğrenmestilinegöreöğretmeleritümöğrencilerinöğrenmestilleri-neuygunolmayabilir.Buyüzdenöğretmenleröğrencilerininnasılöğrendikleriüzerindeodaklanmalarıvebunagöreöğretimetkinlikleridüzenlemelerigerekir.Öğrenmestilleriniöğrenmeortamındakullanmanınanlamı,aynışeyiöğretmekiçinöğretmeninçokfarklıyollarlahazırlanmasıgerektiğideğildir.Bumantıksızolacaktır,önemliolanöğrenciyeeniyibirşekildeöğrenebilmeleriiçinfırsatvermektir(Sarasin,2006).Heröğrenciiçinayrıbiröğretimtasarımıuygulamakmümkünolmayacağındaniçindefarklıöğrenmestillerinesahipzenginleştirilmişöğretimortamlarıyaratılmalıdır(ErdenveAltun,2006).

Kolb’unyaşantısalöğrenmemodelinegörebireylerbilgiyihissederekveyadüşüne-rek algılar, izleyerek veya yaparak işlerler.Kolb (1984) yaşantısal öğrenme kuramınısomutyaşantı,yansıtıcıgözlem,soyutkavramsallaştırmaveaktifyaşantıyetenekleriniiçerendörtaşamalıbirdöngüolaraktanımlamıştır.Buradabireyinöğrenmesitilinitekbiryetenekbelirlememektedir.Herbirbireyinöğrenmesitili,dörtöğrenmeyeteneğininbileşenidir.Kolb’un tanımladığıdört öğrenme şeklinegöredüzenlenebileceköğrenmeetkinliklerişuşekildeözetlenebilir:

• Somut Yaşantı:Yeniyaşantılar,oyunlar,rolyapma,akrangruplarıarasındatar-tışma, dönütalmavebireyselçalışmabaşlıcaöğrenmeetkinlikleriarasındayeralmaktadır.

• Yansıtıcı Gözlem:Düzanlatımyöntemivebireyinalanbilgisiniölçendeğerlen-dirmeyöntemleribuöğrenmebiçimindekibireyleriçinönerilmektedir

• Soyut Kavramsallaştırma:Buöğrenmeşeklinibenimseyenbireyler;düşünceveolaylarınmantıksalanaliziniyaptıktansonrahareketegeçmeyoluylagerçekleştiri-lendüşünereköğrenmeetkinliğinitercihederler.

• Aktif Yaşantı:Dahaçokuygulamayadönük,küçükgruptartışmaları,bireyselöğ-renmeetkinlikleriveprojelerikapsayaneğitim-öğretimetkinlikleritercihedilme-lidir.


Alper KESTEN

Herbiröğrenmeşeklinisimgeleyenöğrenmeyollarıbirbirindenfarklıdır.Bunlarsı-rasıyla, somut yaşantı için “hissederek”, yansıtıcı gözlem için “izleyerek”, soyut kav-ramsallaştırmaiçin“düşünerek”,aktifyaşantıiçin“yaparak”öğrenmedir.Ancak,bireyinöğrenmesitilinibelirleyentekbiröğrenmeşeklibulunmamaktadır.Herbirbireyinöğ-renmesitilibu4temelöğrenmeşeklininbileşenidir.Yaşantısalöğrenmekuramınagöreöğrenmebirdöngüdürvebireyiçinzamanzamanbudörtöğrenmeşeklindenbiriöncelikkazanırvebiröğrenmeyaşantısındabudöngüdensayısızkezgeçilmesikaçınılmazdır.Herbireyin,öğrenmesitilidebudörttemelöğrenmeşeklininbirbileşenidir.Buyüzdeneğitmenleröğretimortamlarınıdüzenlerkenfarklıöğrenmestilinesahipöğrencilerigözönündebulundurmalıveöğretimstrateji,yöntemveteknikleriniçeşitlendirmelidirler.

Kaynakça

Açıkgöz,K.(1996).Etkiliöğrenmeveöğretme.İzmir:KanyılmazMatbaası.

Aşkar,P.&Akkoyunlu,B.(1993).“KolbÖğrenmeStiliEnvanteri”.EğitimveBilim87,37-47.

Biberman,G.&Buchanan,J.(1986).“LearningStyleandStudySkillsDifferencesacrossBusinessandOtherAcademicMajors”.JournalofEducationforBusiness,61,303-307.

Boydak,A.(2007).ÖğrenmeStilleri.İstanbul:BeyazYayınları.

Büyüköztürk,Ş.(2002).SosyalBilimlerİçinVeriAnaliziElKitabı.İstatistik,AraştırmaDeseni,SPSSUygulamalarıveYorum.Ankara:PegemAYayıncılık

Cassidy,S.(2004).“LearningStyles:AnOverviewofTheories,Models,andMeasures”.EducationalPsychology,24(4),419–445.

Çaycı,B.&Ünal,E. (2007). “SınıfÖğretmeniAdaylarınınSahipOlduklarıÖğrenmeStillerininÇeşitliDeğişkenlereGöreİncelenmesi”,ÜniversiteveToplum7(3),(http://www.universite-toplum.org/text.php3?id=328ErişimTarihi:26.05.2009

DeBello,T.C.(1990).ComparasionofElevenMajorLearningStylesModels:Variables,Appropriate Populations,Validity of Instrumentation and the Research behindThem.(http://www.ldrc.ca/projects/atutor/content/7/debello.htmErişimTarihi:26.05.2009

Demir,K.M.(2006).“SınıfÖğretmeniAdaylarınınÖğrenmeStilleriveSosyalBilgilerÖğretimi”.EğitimAraştırmalarıDergisi,23,28–37.

Demir,T.(2008).“TürkçeEğitimiBölümüÖğrencilerininÖğrenmeStilleriVeBunlarınÇeşitliDeğişkenlerleİlişkisi(GaziÜniversitesiörneği)“.UluslararasıSosyalAraştırmalarDergisi1(4)129–148

Diaz,D.P.&Ryan,B.C.(1999).“StudentsLearningStylesinTwoClasses”.CollegeTeaching,47(4),130–136.


Dunn,R. (1984).“LearningStyle:Stateof theScience”.Theory intoPractice,23(1),10-19.

Dunn,K.;Dunn,R.(1986).“Thelookoflearningstyles”.EarlyYears8,46-52.

Dunn,R.&Dunn,K. (1993).TeachingSecondaryStudentsThroughTheir IndividualLearningStyles.“PracticalApproachesforGrades7-12”.CopyrightbyAilynandBacon,USA.

Ekici,G.(2003).ÖğrenmeStilineDayalıÖğretimveBiyolojiDersiÖğretimineYönelikDersPlanıÖrnekleri.Ankara:GaziKitabevi.

Erden,M.&Altun,S.(2006).ÖğrenmeStilleri.İstanbul:MorpaKültürYayınları.

Ergür,D.O.(1998).HacettepeÜniversitesiDörtYıllıkLisansProgramlarındakiÖğrenciveÖğretimÜyelerininÖğrenmeStillerininKarsılaştırılması.(YayımlanmamışDoktoraTezi).Ankara:H.Ü.SosyalBilimlerEnstitüsü.

Felder, R.M.& Silverman, L. (1988). Learning andTeaching Styles in EngineeringEducation.EngineeringEducation78(7),674–681.

Foney,D. S. (1994).AProfile of StudentAffairMaster Students:Characretistics andLearningStyles.JournalofCollegeStudentDevelopment,(35),337-345.

Fox,R.L.&Ronkowski,S.A. (1997). Learning stylesofpolitical science students.PoliticalScience,30(4),732-738.

Garvey,M.,Bootman, J.L.,McGhan,W.F.;Meredith,K. (1984).AnAssessment ofLearning Styles Among Pharmacy Students. American Journal of PharmaceuticalEducation,48(2),134-140.

Gencel,İ.E.(2006).ÖğrenmeStilleri,DeneyimselÖğrenmeKuramınaDayalıEğitim,TutumVeSosyalBilgilerProgramHedeflerineErişiDüzeyi.(YayınlanmamışDoktoraTezi).İzmir:DokuzEylülÜniversitesiEğitimBilimleriEnstitüsü.

Gürsoy, T. (2008). Öğretmen Adaylarının Öğrenme Stillerinin Çeşitli DeğişkenlerAçısındanIncelenmesi.(YayımlanmamışYüksekLisansTezi).Aydın:AdnanMenderesÜniversitesiSosyalBilimlerEnstitüsü.

Güven, G. A. (2003). Fizik Eğitiminde Öğretmen Adaylarının Öğrenme StillerininAraştırılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Marmara ÜniversitesiSosyalBilimlerEnstitüsü.

Healey, M. & Jenkins, A. (2000). “Kolb’s Experimental Learning Theory and itsApplicationinGeographyinHigherEducation”.JournalofGeography99(5)185-195.

Hasırcı,Ö.K. (2006).“SınıfÖğretmenliğiÖğrencilerininÖğrenmeStilleri:ÇukurovaÜniversitesiÖrneği”.EğitimdeKuramveUygulama,2(1),15-25.


Alper KESTEN

Karasar,N.(2006).BilimselAraştırmaYöntemleri.Ankara:NobelYayınDağıtım.

Kaya,F.,Özabacı,N.&Tezel,Ö.(2009).“InvestigatingPrimarySchoolSecondGradeStudents’ Learning StylesAccording to theKolb Learning StyleModel İnTermsOfDemographicVariables”.TürkFenEğitimiDergisi,6(1),11–25.

Kayes,C.D.(2005).“InternalValidityAndReliabilityOfKolb’sLearningStyleInventoryVersion3(1999)”,JournalofBusinessandPsychology,20:2,249-257.

Kolb,A.;Kolb,D.(2005a).“LearningStylesandLearningSpaces:EnhancingExperientialLearninginHigherEducation”.AcademyofManagementLearning&Education4(2),193–212.

Kolb,A.; Kolb, D. (2005 b). The Kolb Learning Style Inventory—Version 3.1 2005TechnicalSpecifications,Online:http://www.whitewater-rescue.com/support/pagepics/lsitechmanual.pdf.

Kolb,D.(2000).Facilitator’sGuidetoLearning.Boston:Hay/McBerTrainingResourcesGroup.

Kolb, D. (1984). Experiential learning: Experience as The Source of Learning andDevelopment.EnglewoodCliffs:PrenticeHall.

Köseoğlu, P. (2009). “BiyolojiÖğretmenAdaylarınınÖğrenme Stillerine İle BiyolojiÖğretimineYönelikTutumlarıArasındakiİlişki”.I.UluslarArasıEğitimAraştırmalarıKongresi.(http://oc.eab.org.tr/egtconf/pdfkitap/pdf/552.pdfErişimTarihi:06.05.2010

Kural,H.(2009). ÖğrencilerinÖğrenmeStillerininFenveTeknolojiDersiAkademikBaşarılarına Ve Sosyo-Demografik Özelliklerine Göre İncelenmesi. (YayınlanmamışYüksekLisansTezi).Aydın:AdnanMenderesÜniversitesi,SosyalBilimlerEnstitüsü.

Kuzgun, Y.; Deryakulu, D. (2004). “Bireysel Farklılıklar ve Eğitime Yansımaları”.Eğitimdebireyselfarklılıklar(Edt.YıldızKuzgunveDenizDeryakulu).1-11,Ankara:NobelYayınDağıtım

Küçükkaragöz,H.,Deniş,H.,Ersoy,E.;Karataş,E.(2003).“İlköğretimmatematik,fenbilgisiveTürkçeöğretmenadaylarınınöğrenmestilleriveproblemçözmebecerilerininincelenmesi”.(http://oc.eab.org.tr/egtconf/pdfkitap/pdf/200.pdfadresinden ErişimTarihi:15.07.2009

Larsen,R.E.1992.“RelationshipofLearningStyletotheEffectivenessandAcceptanceofInteractiveVideoInstruction”.JournalofComputerBasedInstruction,19(1),17-21.

Loo,R. (2002). “AMeta-AnalyticExamination ofKolb’sLearningStyle PreferencesAmongBusinessMajor”.JournalofEducationforBusiness77(5),252–256.

Mainemelis, C., Boyatzis, R.E.; Kolb, D.A. (2002). “Learning styles and AdaptiveFlexibility:TestingExperientialLearningTheory”.ManagementLearning,33(1),5-33.


Matthews,D.B.1991.TheEffectsofLearningStyleonGradesofFirst-YearCollegeStudents.ResearchinHigherEducation,32(3),253-67.

McCarthy,B.(1997).“ATaleofFourLearners:4MAT’sLearningStyles”.EducationalLeadership54(6),46–51.

Mentkowski,M.;Strait,M.(1983).ALongitudinalStudyofStudentChangeinCognitiveDevelopment andGenericAbilities in anOutcomeCenteredLiberalArtsCurriculum(http://eric.ed.gov/PDFS/ED239562.pdfadresindenErişimTarihi:15.07.2009

More,A. J. (1987). “Native Indian Learning Styles:A Review for Researchers andTeachers”,JournalofAmericanIndianEducation27(1),17–29.

Myers,I.(1985).Manual:AGuidetotheDevelopmentandUseoftheMyers-briggsTypeIndicator.PaloAlto,California:ConsultingPschologistsPres.

Özlem,A.(2006).ÖğrenmeStilleriileIlgiliElektronikOrtamdaYayımlananÇalışmalarınİncelenmesi.YayımlanmamışYüksekLisansTezi,Ankara:AnkaraÜniversitesiEğitimBilimleriEnstitüsü.

Portes,P.,Adams,D.;Sandhu,D.S.(1996).“ExaminingtheRelationBetweenLearningStylesandVocationalChoiceinCollegeStudents”.JournalofAcceleratedLearningandTeaching,21(1-2),85-103.

Reid,J.M.(1987).“TheLearningStylePreferencesofESLStudents”.TESOLQuarterly,21,(1),87-111.

Sarasin,C.L.(2006).LearningStylesPerspectives:ImpactintheClassroom.Madison:AtwoodPublishing.

Trayer,M.1991.“LearningStylesDifferences:Giftedvs.RegularLanguageStudents”.ForeignLanguageAnnals,24,419-25

Veznedaroğlu,R.L.;Özgür,O.A.(2005).“ÖğrenmeStilleri:Tanımlamalar,İşlevlerveModelleri”,İlköğretimOnline4(2),1–16.

White,J.(1994).“IndividualCharacteristicsandSocialKnowledgeinEthicalReasoning”.PsychologicalReports,(75),627-649.

Yoon,S.H.(2000).“UsingLearningStyleandGoalAccomplishmentStyletoPredictAcademicAchievementinMiddleSchoolGeographyStudentsinKorea”.DissertationAbstractsInternational,61(05),1735,(UM;No:9974495).

Documents

Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Öğrenme Stilleri ve Bazı … · 2015-02-13 · Öğrenme stili kavramı, Kolb’un geliştirdiği “Deneyimsel Öğrenme Kuramı- Expe-riential