SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE Z DZIAŁALNOŚCI KOLEGIUM EUROPY WSCHODNIEJ

IM. JANA NOWAKA-JEZIORAŃSKIEGO ZA ROK 2010

I. INFORMACJE OGÓLNE 1) Informacje wstępne Nazwa fundacji: Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego Adres: pl. Biskupa Nankiera 17, 50-140 Wrocław KRS: 0000013264, wpisana w dniu 19 maja 2001 roku przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia Fabrycznej REGON: 932665258 Zarząd: Jan Andrzej Dąbrowski, zam. we Wrocławiu 51-169, ul. Fortowa 6. Cele statutowe (par. 7 Statutu): Celem Fundacji jest działalność edukacyjna, kulturalna i naukowa w zakresie: 1) zbliżenia między narodami Polski, Rosji, Ukrainy, Białorusi, Litwy i innych krajów dawnego ZSRR; 2) kształcenia w Polsce młodych ludzi z Rosji, Ukrainy, Białorusi, Litwy i innych krajów dawnego ZSRR oraz Europy Środkowo-Wschodniej; 3) działania na rzecz rozwoju społeczeństwa obywatelskiego i myślenia o państwie jako „dobru wspólnym”; 4) rozpowszechniania idei samorządności i samorządu w krajach Europy Środkowej i Wschodniej oraz krajach dawnego ZSRR; 5) sprzyjania rozkwitowi kultury i nauki; 6) upowszechniania sztuk pięknych; 7) działalności naukowo-badawczej; 8) działań na rzecz integracji europejskiej; 9) wspierania międzynarodowej współpracy gospodarczej i rozwoju przedsiębiorczości; 10) upowszechniania i ochrony praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także działań wspomnianych rozwój demokracji; 11) upowszechniania kultury fizycznej i sportu w Europie Środkowej i Wschodniej. 2) zasady, formy i zakres działalności statutowej z podaniem realizacji celów statutowych, a także opis głównych zdarzeń prawnych w jej działalności o skutkach finansowych, Fundacja realizuje swoje cele poprzez: 1) organizowanie i finansowanie: a) międzynarodowej wymiany młodzieży, b) szkoleń i działalności edukacyjnej, c) koncertów, wystaw, festiwali, konferencji, seminariów, spotkań integracyjnych, programów radiowych i telewizyjnych, d) działalności wydawniczej, e) działalności naukowo-badawczej, f) konkursów i stypendiów. 2) współpracę z instytucjami rządowymi oraz organizacjami nierządowymi działającymi w zakresie objętym celami Fundacji, szkołami oraz osobami fizycznymi wskazującymi zainteresowanie celami Fundacji.

2

3) Działalność gospodarcza w roku 2010 nie była prowadzona. 4) Przychody: - sprzedaż płyt, książek i czasopism, warsztaty, seminaria,

przygotowanie wydawnictw książkowych

W tym działalność odpłatna:

- sprzedaż czasopisma NEW - 62 120,93 zł (koszt działalności

odpłatnej 62 424,74 zł)

187 093,06 zł

- darowizny 43 970,88 zł

- dotacje, dofinansowania 2 465 371,42 zł

5) Poniesiono następujące koszty na: a) realizację celów statutowych - 2 631 272,47 zł b) administrację (czynsze, opłaty telefoniczne, pocztowe itp.) - 68 044,28 zł c) działalność gospodarczą, - 0 zł d) pozostałe koszty, - koszty finansowe - 3 958,00 zł, pozostałe koszty - 17 054,02 zł 6) Zatrudnienie W roku 2010 w Kolegium Europy Wschodniej na podstawie umów o pracę zatrudnionych było 6 osób:

Jan Andrzej Dąbrowski – prezes Zarządu; Anna Jakóbczyńska – szef Biura Kolegium; Małgorzata Nocuń – zastępca redaktora naczelnego dwumiesięcznika „Nowa Europa Wschodnia” Andrzej Brzeziecki – redaktor naczelny dwumiesięcznika „Nowa Europa Wschodnia” Lena Prusinowska – specjalista ds. współpracy międzynarodowej Jerzy Rejt – dyrektor programu „Study Tours to Poland”.

c) Wynagrodzenia Zarządu

Wszystkie wynagrodzenia osób wchodzących w skład Zarządu Fundacji wypłacone w 2010 roku wyniosły 73 164,32 zł brutto, w tym premie: 15 878,40 zł brutto.

d) Umowy zlecenia Wydatki na wynagrodzenia z umów zleceń wyniosły 97 082,95 zł brutto. e) Pożyczki Pożyczki nie były udzielane. f) Rachunki bankowe i lokaty – stan na dzień 31 grudnia 2010 roku Środki pieniężne: 535 010,38 zł - w tym: 10 074,89 zł na rachunkach bankowych w Nordea

Bank, 399 815,60 zł na lokatach w Nordea Bank, 125 119,89 na lokacie w AIG Bank Polska.

3

g) wartość nabytych obligacji oraz wielkość objętych udziałów lub nabytych akcji w spółkach

prawa handlowego ze wskazaniem tych spółek

brak - 0 zł h) nabyte nieruchomości, ich przeznaczenie oraz wysokość kwot wydatkowanych na to nabycie brak – 0 zł i) Pozostałe środki trwałe brak nabytych środków trwałych w 2010 roku j) wartość aktywów i zobowiązań fundacji ujętych we właściwych sprawozdaniach finansowych sporządzanych dla celów statystycznych Aktywa trwałe: I. Wartości niematerialne i prawne 613,58

II. Rzeczowe aktywa trwałe 13 390,18 Aktywa obrotowe:

I. Zapasy 559 533,01 II. Należności krótkoterminowe 99 493,31 III. Inwestycje krótkoterminowe 537 433,26 IV. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe 122,00

W bilansie występują zobowiązania krótkoterminowe o okresie spłaty do 1 roku:

- z tytułu pożyczki 69 958,34 zł - z tytułu dostaw i usług 3 923,36 zł - z tytułu wynagrodzeń 942,19 zł - z tytułu zwrotu niewykorzystanych dotacji 22 884,41 zł - z tytułu podatków, składek ubezpieczeniowych 4 923,09 zł RAZEM: 102 631,39 zł

4

7) Działalność zlecona fundacji przez podmioty państwowe i samorządowe (usługi, państwowe zadania zlecone i zamówienia publiczne) oraz wynik finansowy tej działalności Projekt Grantodawca Dotacja Kwota dotacji Kwota

wykorzystana

RITA/STP wizyty

studyjne w Polsce 2009-

10

Polsko-

Amerykańska

Fundacja

Wolności

Umowa nr

C29/2009-

10/PLN

1 637 555,34 zł 1 637 555,34 zł

Przygotowanie i

budowa Pomnika

upamiętniającego

profesorów lwowskich

zamordowanych w

1941 roku

Gmina

Wrocław

Umowa nr

D/BWZ/772/1

/2009

186 170,49 zł 171 182,40 zł

Organizacja w roku

2010 przedsięwzięć i

działań zmierzających

do poszerzenia

współpracy z Europą

Wschodnią – Wschodnia

Szkoła Zimowa,

czasopismo Nowa

Europa Wschodnia,

konferencja Polska

Polityka Wschodnia

2010

Gmina

Wrocław

Umowa nr

D/BWZ/866/1

/2010

390 000,00 zł

383 463,16 zł

Jan Nowak Jeziorański

IN MEMORIAM 2005-

2010

Muzeum

Historii Polski

Umowa nr

145/PJ/2010

10 000,00 zł 10 000,00 zł

Wydawanie w wersji

papierowej i

elektronicznej

ogólnopolskiego

czasopisma „Nowa

Europa Wschodnia” w

2010 roku

Ministerstwo

Kultury i

Dziedzictwa

Narodowego

Umowa BAB nr

3472/10/FPK/

IK

109 020,00 zł 109 015,00 zł

Działalność

wspomagająca badania

– Konferencja Naukowa

Ministerstwo

Nauki i

Szkolnictwa

Umowa nr

678/DWB/P/2

30 000,00 zł 30 000,00 zł

5

Jan Nowak-Jeziorański

oraz Wschodnia Szkoła

Zimowa

Wyższego 010

Promocja wiedzy o

Polsce 2010 „Z

Warszawy z miłością –

program wydawniczy”

Ministerstwo

Spraw

Zagranicznych

Umowa nr

165/2010

110 000,00 zł 109 055,52 zł

Promoting Academic

Entrepreneurschip &

Innovation At The

Universities In Western

Ukraine Sharing Best

Practices Of Wroclaw

Academic

Ambasada

Amerykańska

Umowa nr

SPL900-10-

GR087-A001

15 100,00 zł 15 100,00 zł

Koncert: Lwów 1941 IN

MEMORIAM

Ośrodek

Kultury i Sztuki

we Wrocławiu

Umowa o

współpracy z

dnia

15.10.2010

34 940,00 zł 34 899,55 zł

Pozostałe koszty

statutowe (kwesta,

czasopismo NEW,

tablica JNJ, pozostałe)

Środki własne - - 131 001,50 zł

Koszty realizacji zadań statutowych łącznie: 2 631 272,47

8) Rozliczenia fundacji z tytułu ciążących zobowiązań podatkowych

W 2010 roku Fundacja składała deklarację Cit-8 za 2009 rok, deklarację Pit-4R za 2009 rok

oraz za każdy miesiąc deklarację Vat-7.

Pozycja bilansu dotycząca ciążących zobowiązań podatkowych dotyczy bieżącej działalności

Kolegium Europy Wschodniej.

6

II. DZIAŁALNOŚĆ W ROKU 2010 (PROJEKTY REALIZOWANE)

1. Study Tours to Poland

Wizyty studentów koordynowane przez KEW i Fundację Borussia

W roku 2010 odwiedziło Polskę 238 studentów:

Ukraina - 147, Federacja Rosyjska - 48, Białoruś - 38, Mołdowa – 5. Wizyty 12 dniowe

realizowano w 23 grupach każda po 10-11 studentów.

W okresie od kwietnia do końca czerwca 2010 zrealizowano wiosenną turę wizyt w Polsce

studentów z Ukrainy, Białorusi i Federacji Rosyjskiej. Gościliśmy w Polsce 131 studentów, w tym

86 studentów z Ukrainy, 20 z Białorusi, 25 z Federacji Rosyjskiej.

Ilość złożonych aplikacji w konkursie 672: UA–512, BY–96, RU–64

W okresie od października do końca listopada 2010 zrealizowano jesienną turę wizyt w Polsce

studentów z Ukrainy, Białorusi, Rosji i Mołdowy. Gościliśmy w Polsce 107 studentów, w tym 61 z

Ukrainy, 18 z Białorusi, 23 z Rosji, 5 z Mołdowy.

Ilość złożonych aplikacji w konkursie 498: UA-365, RU-77, BY-51, ML-5

Realizatorzy wizyt:

Centrum Kształcenia i Dialogu „Theotokos", Gliwice Dom Pojednania i Spotkań im. Św. Maksymiliana Kolbego, Gdańsk Dom Spotkań im. Angelusa Silesiusa, Wrocław Fundacja Centrum Solidarności, Gdańsk Forum Inicjatyw Międzynarodowych i Obywatelskich„Centrum Europy”, Warszawa Fundacja Działań Edukacyjnych KReAdukacja, Lublin Fundacja „Rozwiń Skrzydła”, Lublin Jagiellońskie Towarzystwo Kulturalno-Oświatowe „Klub Jagielloński”, Kraków Małopolskie Towarzystwo Oświatowe, Nowy Sącz Stowarzyszenie EURO partner Akademicki Klub Integracji Europejskiej, Białystok Stowarzyszenie POLITES, Szczecin Fundacja Borussia, Olsztyn Fundacja Solidarności Polsko-Czesko-Słowackiej , Warszawa Stowarzyszenie Akademicki Klub Integracji Europejskiej, Białystok

7

Wizyty profesjonalistów, realizowane przez biuro KEW w Warszawie

W roku 2010 odwiedziło Polskę 519 profesjonalistów:

Ukraina-289, Federacja Rosyjska-73, Białoruś-71, Mołdowa-36, Gruzja-33, Tadżykistan-4,

Armenia-2, Azerbejdżan-2 . Wizyty 5-10 dniowe realizowano w 52 grupach.

W I kwartale 2010 w wizytach studyjnych wzięło udział 96 osób: Ukraina 42 osób.

Federacja Rosyjska 25, Białoruś 13, Gruzja 9, Mołdowa 7.

W II kwartale 2010 w wizytach studyjnych wzięło udział 110 osób: Ukraina 76, Białoruś 12,

Federacja Rosyjska 11, Tadżykistan 4, Azerbejdżan 2, Mołdowa 2, Armenia 2, Gruzja 1.

W III kwartale 2010 w wizytach studyjnych wzięło udział 176 osób: Ukraina 118, Białoruś 34

Gruzja 11, Federacja Rosyjska 10, Mołdowa 3.

W IV kwartale 2010 w wizytach studyjnych wzięło udział 137 osób: Ukraina 62, Białoruś 12

Gruzja 12, Federacja Rosyjska 27, Mołdowa 24.

Wizyty specjalistów w Polsce były realizowane:

w ramach Umów Dotacji KEW dla organizacji pozarządowych, przez warszawskie biuro STP, w ramach współpracy partnerskiej warszawskiego biura STP: „Wschodnia Szkoła Zimowa 2010”.

Kolegium Europy Wschodniej, dotacja Urzędu Miasta Wrocławia.

„Promowanie zasady dobrego rządzenia oraz wsparcia działań na rzecz integracji

europejskiej na Krymie”.

Helsińska Fundacja Praw Człowieka, w ramach programu MSZ „Polska pomoc”.

„Profesjonalna kadra, przyjazna granica – wzmocnienie ukraińskich służb

celnych i granicznych” II etap.

Fundacja Inicjatyw Menedżerskich, w ramach programu MSZ „Polska pomoc”.

Konferencja we Lwowie

W dniach 6-8 grudnia 2010 J. Rejt i L. Prusinowska wzięli udział w konferencji organizowanej

przez Fundację Inicjatyw Menedżerskich i Kolegium Europy Wschodniej podsumowującej

realizację projektu „Profesjonalna kadra, przyjazna granica – wzmocnienie ukraińskich służb

celnych i granicznych” 2009-2010. Projekt był realizowany w ramach grantu MSZ „Polska

Pomoc” przez Fundację Inicjatyw Menedżerskich we współpracy z programem Study Tours to

Poland. W projekcie zrealizowano 48 zadań z udziałem 252 specjalistów PS Granicznej Ukrainy,

124 PS Celnej Ukrainy, 162 SG RP, 53 S.C. RP oraz 16 przedstawicieli administracji celnej i

granicznej z Niemiec, Słowacji i Węgier.

8

Konferencja przygotowała rekomendacje co do zakresu i tematyki kontynuacji współpracy SG i

SC Polski i Ukrainy w latach 2011-2012 z uwzględnieniem polskiej prezydencji w UE i realizacji

przez Polskę i Ukrainę EURO 2012.

Za realizację w/w projektu przedstawiciele KEW i FIM otrzymali odznaczenia państwowe od

ukraińskich i polskich SG oraz dyplomy uznania od ukraińskiej SC oraz Światowej Organizacji

Administracji Celnych.

Przykłady wizyt studyjnych zrealizowanych przez warszawskie biuro STP

Państwowa Komisja Konstytucyjna Gruzji, prace nad nowelizacją konstytucji Gruzji, miejsce realizacji: Warszawa.

Prokuratura Generalna Ukrainy, miejsce realizacji: Warszawa.

Wizyta studyjna specjalistów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Gruzji, miejsce realizacji: Warszawa, Szczytno.

Nauczyciele akademiccy z Połtawskiej Państwowej Akademii Rolniczej z Ukrainy, Agroturystyka, doradztwo rolnicze i upowszechnianie ekologicznych metod produkcji

miejsce realizacji: Warszawa

Specjaliści Ministerstwa Oświaty i Ministerstwa Finansów Mołdowy Mechanizm finansowania szkolnictwa powszechnego przez samorządy lokalne

miejsce realizacji: Warszawa, Lublin, Świdnik

Wizyta studyjna specjalistów z Rosji, Ukrainy i Gruzji z zakresu neuropsychologii miejsce realizacji: Kraków

Przemyska letnia szkoła języka i kultury polskiej dla studentów z Ukrainy, Białorusi i Mołdowy

miejsce realizacji: Przemyśl

2. Wschodnia Szkoła Zimowa

Wschodnia Szkoła Zimowa odbyła się we Wrocławiu w dniach 1-10 marca 2010 roku.

Organizowana była we współpracy ze Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu

Warszawskiego. W ramach Szkoły odbyły się wykłady prowadzone przez znanych

specjalistów z Polski, Zachodu, krajów Europy Wschodniej i Środkowej. Poza wykładami

odbyły się cztery seminaria tematyczne:

I. Polityka – Stosunki międzynarodowe – Unia Europejska, II. Dzieje krajów i narodów Europy Środkowo-Wschodniej, III. Kraje b. ZSRR i b. obozu – transformacja polityczna, społeczna, ekonomiczna, IV. Kultura – Literatura – Społeczeństwo

9

Wykładom i seminariom towarzyszyły: wizyta w Bibliotece Zakładu Narodowego im.

Ossolińskich, spotkania z lokalnymi działaczami społecznymi, przedstawicielami świata nauki i

kultury oraz dyskusje na tematy dotyczące współczesnych problemów naszego regionu i

projekcje polskich filmów.

W programie dodatkowym Szkoły znalazło się zwiedzanie Wrocławia z przewodnikiem, wizyty

w muzeach oraz udział w wydarzeniach kulturalnych.

Wykłady otwarte Wschodniej Szkoły Zimowej:

1 marca 2010 roku Andrzej Ananicz, Obecność NATO w Afganistanie z perspektywy jego sąsiadów

2 marca 2010 roku prof. Mikołaj Iwanow, Powstanie Warszawskie widziane z Moskwy

[wykład w języku rosyjskim]

3 marca 2010 roku dr Kazimierz Jurczak, Hermeneutyka podejrzeń . Antyrosyjskość Polaków i Rumunów – studium odmiennych przypadków.

3 marca 2010 roku dr hab. Tomasz Panfil, Zjednoczona Europa: dzieje idei i ideologia działań

4 marca 2010 roku prof. Antoni Mironowicz, Państwo a Cerkiew w Rosji Współczesnej

4 marca 2010 roku Andrzej Brzeziecki, Koniec ery poradzieckiej - społeczne i polityczne przemiany w Europie Wschodniej w latach 1991-2009

5 marca 2010 roku Cornelius Ochmann, Rola Niemiec w kształtowaniu polityki wschodniej Unii Europejskiej

5 marca 2010 roku prof. Mykoła Riabczuk, Trzecia droga w trzeci świat? Ukraina i Unia Europejska – trudne partnerstwo.

6 marca 2010 roku dr Rustis Kamuntavicius, Czym jest Polska dla Litwy? Interpretacja transformacji obrazu w XX wieku

8 marca 2010 roku dr hab. Jan Holzer, Środkowoeuropejskie spojrzenie Rosji (Czesi, Polacy, Słowacy, Węgrzy i Niemcy)

9 marca 2010 roku dr Andrzej Pukszto, Między utopią a rzeczywistością: idea odrodzenia Wielkiego Księstwa Litewskiego na początku XX wieku

10 marca 2010 roku prof. Bohdan Cywiński, Od Finlandii do Kaukazu – rusyfikacja Europy Wschodniej przez imperium carskie i dzieje oporu poszczególnych narodów jako temat potrzebnych badań porównawczych.

Wszystkie wykłady odbywają się w sali konferencyjnej Ossolineum, budynek Starej Plebanii, pl. Biskupa Nankiera 17 we Wrocławiu.

10

3. Konferencja Polska Polityka Wschodnia

Konferencja Polska Polityka Wschodnia 2010 odbyła się we Wrocławiu w dniach 26-27

listopada 2010 roku w Sali Konferencyjnej Ossolineum. Organizatorami Polskiej Polityki

Wschodniej było Kolegium Europy Wschodniej oraz Nowa Europa Wschodnia.

Program konferencji:

26 listopada 2010 roku

Otwarcie konferencji

Jan Andrzej Dąbrowski – prezes Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-

Jeziorańskiego;

Jarosław Obremski – wiceprezydent Wrocławia;

Krzysztof Stanowski – wiceminister spraw zagranicznych RP;

Adolf Juzwenko – dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.

PANEL I Polska Polityka Wschodnia w ocenie publicystów zagranicznych

Prowadzenie : Małgorzata Nocuń, zastępca redaktora naczelnego Nowej Europy Wschodniej

Uczestnicy: Roman Kabaczij (Kijów), Dmitrij Babicz (Moskwa), Andrij Lachowicz (Mińsk),

Cornelius Ochmann (Berlin)

PANEL II Polska polityka wschodnia a polska racja stanu

Prowadzenie: Andrzej Brzeziecki, redaktor naczelny Nowej Europy Wschodniej

Uczestnicy: Konrad Szymański (Warszawa), Zdzisław Najder (Warszawa), Leszek

Szerepka (Warszawa), Przemysław Żurawski vel Grajewski (Łódź)

27 listopada 2010 roku

PANEL III Partnerstwo Wschodnie i Polska Prezydencja w UE. Oczekiwania i

rekomendacje

Prowadzenie: Piotr Kosiewski, Fundacja im. Stefana Batorego

Uczestnicy: Andrzej Szeptycki, Stanisław Górka, Piotr Andrusieczko

PANEL IV Polska – Rosja: czy pojednanie jest możliwe?

Prowadzenie: Łukasz Adamski

11

Uczestnicy: Sławomir Dębski, Bartosz Cichocki, Jan Malicki, Joachim Diec

4. Pomnik Profesorów Lwowskich

Najważniejsze wydarzenia związane z projektem budowy we Lwowie Pomnika

Pomordowanych przez Niemców w roku 1941 Profesorów Lwowskich:

Uzyskanie zgody MSWiA na prowadzenie zbiórki publicznej;

Podpisanie umowy z Politechniką Lwowską na wykonanie projektu budowlanego

Pomnika;

Przeprowadzenie zbiórki publicznej z głównymi akcentami w październiku i listopadzie

2010 roku (zbiórka na cmentarzach, okolicznościowy koncert przygotowany we

współpracy z Filharmonią Wrocławską)

Prowadzenie kampanii promocyjnej projektu.

5. Dwumiesięcznik Nowa Europa Wschodnia

Rok 2010 był drugim pełnym rokiem wydawniczym dla „NEW”, w którym wydano sześć

numerów w pięciu zeszytach. Tematyka podejmowana na łamach pisma w 2010 r.

dotyczyła zarówno bieżących wydarzeń politycznych (szczególnie w rubrykach Kronika i

Komentarze oraz Publicystyka i Analizy), historycznych, gospodarczych i kulturalnych,

także w recenzjach książkowych, czy recenzjach filmowych lub innych wydarzeń

kulturalnych jak wystawy artystyczne. W każdym numerze pisma publikowane były

reportaże oraz fotoreportaż.

W 2010 roku pismo opisywało zagadnienia polskiej polityki wschodniej, Partnerstwa

Wschodniego, sytuacji wewnętrznej w Rosji, na Ukrainie, na Białorusi, w Mołdawii i w

krajach Kaukazu.

Z „Nową Europą Wschodnią” w 2010 roku współpracowało blisko stu autorów polskich i

zagranicznych. Między innymi: Dmitrij Babicz, Paweł Kowal, Krystyna Kurczab-Redlich,

Roman Kuźniar, Andrzej de Lazari, Grzegorz Motyka, Zdzisław Najder, Olaf Osica,

Sławomir Popowski, Witalij Portnikow, Andrij Portnow, Andriej Riabow, Adam Daniel

Rotfeld, Tomasz Stryjek, Lilia Szewcowa, Paweł Świeboda, Andrew Wilson, Marcin

Wojciechowski, Jewhen Zaharow.

Pismo też opublikowało ekskluzywne rozmowy między innymi z takim postaciami jak:

Sławomir Dębski, Wołodymyr Fesenko, Vlad Filat, Aleksander Gurjanow, Heorhij

Kasjanow, Natalia Morari, Dawid Petrosjan, Radosław Sikorski.

W omawianym okresie pismo utrzymało swoją pozycję jako jeden z ważniejszych

periodyków zajmujących się sprawami międzynarodowymi. Ustabilizowany poziom

sprzedaży, a także gotowość autorów i różnych instytucji do współpracy z „NEW”

pokazują, że pismo stało się ważnym punktem odniesienia – zarówno w Polsce, jak i za

granicą.

Ważnym momentem w historii pisma – jak i w historii Polski – była katastrofa

prezydenckiego samolotu w 2010 r. Redakcja przegotowała w związku z tym szereg

publikacji. Była także inicjatorem listu otwartego do Rosjan „Spasibo” – który został

podpisany przez Fundację Sarmacja, „Tygodnik Powszechny” oraz Onet.pl. List został

12

odczytany w TVN przez Daniela Olbrychskiego, a następnie w Internecie podpisało go

ponad 20 tysięcy Polaków.

Obok wydawania pisma redakcja poczyniła w 2010 r., tak jak w latach poprzednich,

szereg działań mających na celu promocję tytułu. Między innymi powołano Krakowski

Klub Nowej Europy Wschodniej zszarzający studentów i organizujący spotkania z

dziennikarzami, naukowcami, pisarzami, dyplomatami zajmującymi się Europą

Wschodnią. Jeśli chodzi o inne formy to przede wszystkim była to współpraca z

instytucjami polegająca na wzajemnej promocji i obecności redaktorów pisma na

konferencjach. Poniżej w tabeli wymienione są najważniejsze z nich:

Instytut

Europy

Środkowo-

Wschodniej,

Lublin

Patronat

medialny

26.X.201

0

Konferencja

„Wspólnota

Niepodległych

Państw:

fragmegracja

– bezpieczeństwo –

konflikty etniczne”,

Lublin

KEW Patronat

medialny

22.X.201

0

Konferencja

POLSKA POLITYKA

WSCHODNIA

Stowarzyszen

ie Bona Fides,

Katowice

Patronat

medialny

18-

24.X.201

0

Objazdowy

Festiwal Filmów

Dokumentalnych

WATCH DOCS,

Katowice

Fundacja

Otwarty

Dialog

Patronat

medialny

28.IX-

8.X.2010

Wystawa

„Kazakhstan, is it

you?”, Warszawa,

Ogród Saski

Studium

Europy

Wschodniej

oraz KEW

Patronat

medialny

14.IX.201

0

Konferencja „Jerzy

Giedroyc: Polityka-

Kultura-Wschód.

10 lat po odejściu

Redaktora”,

Warszawa

Fundacja

Centrum

Europy

Patronat

medialny

13-

19.IX.201

0

Seminarium:

„Polacy i Litwini –

braterstwo czy

konfrontacja?”,

13

miejscowość Kukle

Centrum

Stosunków

Międzynarod

owych

Patronat

medialny

7.IX.2010 Seminarium „EU-

Russia

Modernization

Partnership”,

Warszawa

KEW, Mer

Lwowa,

Prezydent

Wrocławia

Patronat

medialny

IX-

X.2010

Zbiórka publiczna:

Pomnik

Pomordowanych

Profesorów

Lwowskich

Reklama w nr:

1/2010, 2/2010,

5/2010, 6/2010

Mazowiecki

Serwis

Gospodarczy

Patronat

medialny

2010

Studenckie

Koło

Naukowe

Młodych

Historyków

Patronat

medialny

10-

11.VI.201

0

Konferencja

Fundacja

współpracy

Niemiecko-

Polskiej

Patronat

medialny

7-

9.VI.2010

Polsko-Niemieckie

dni Mediów w

Dreźnie

Studium

Europy

Wschodniej

Patronat

medialny

27.V.201

0

Partnerstwo

Wschodnie. Mapa

drogowa czy droga

donikąd?

Fundacja

Pułaskiego

Patronat

medialny

plus

nagrody

książkow

e z

Bibliotek

i KEW

Konkurs dla

doktorantów

14

PAUCI Patronat

medialny

16-

17.XII.20

10

Konferencja

UKRAINA 2010+

Zmiana czy

kontynuacja w

stosunkach z

Polską i Niemcami?

Koło

Studentów

Stosunków

Międzynarod

owych UJ

Patronat

medialny

9-

11.XII.20

10

Ogólnopolski Zjazd

Internacjologów

Studentów (edycja

III)

Inicjatywa

Wolna

Białoruś

Patronat

medialny

3.XII.201

0

Debata „Białoruś

2010 - Wybory bez

wyborów?”.

Książki – patronaty medialne

Lp. Autor, tytuł Wydawnictwo

1. Maria Matios, Słodka

Darusia

Wydawnictwo „Andrzej

Bihun”

2. Jacek Hugo-Bader, W

rajskiej wśród dolinie

zielska

Wydawnictwo CZARNE

3. Sana Krasikov, Jeszcze rok Wydawnictwo CZARNE

4. Zachar Prilepin, Patologie Wydawnictwo CZARNE

5. Wojciech Górecki, Toast

za przodków

Wydawnictwo CZARNE

6. Bengt Jangfeldt,

Majakowski, stawką było

życie

Wydawnictwo WAB

7. Wojciech Górecki, Planeta

Kaukaz

Wydawnictwo CZARNE

8. Natalia Kluczariowa,

Wagon Rosja

Wydawnictwo CZARNE

9. Philip Pomper, Brat

Lenina

Wydawnictwo Dolnośląskie

15

10. Swietłana Aleksijewicz,

Wojna nie ma w sobie nic z

kobiety

Wydawnictwo CZARNE

11.

Jurij Drużnikow, Pierwszy

dzień reszty życia

Wydawnictwo WAB

12. Łukasz Jasina,

Zakorzeniony kosmopolita

IESW

Współpraca z redakcjami innych mediów:

Od marca 2009 roku „Gazeta Wyborcza” publikuje zapowiedzi kolejnych numerów

„NEW” w weekendowym wydaniu, w „Gazecie Świątecznej”. Ponadto redaktorzy pisma

występując w innych mediach (jak TVN, TOK FM, RADIO SWOBODA, „GAZETA

WYBORCZA”, „Przekrój”, „Rzeczpospolita”,„Tygodnik Powszechny” itp.) reprezentują

pismo, co sprzyja popularyzacji tytułu. Na ukraińskich i rosyjskich stronach

internetowych (strony mediów, blogów prowadzonych przez publicystów) często

zamieszczane są odwołania do „NEW”.

Strona internetowa:

Równolegle do papierowej wersji „NEW” prowadzona była strona w sieci:

www.new.org.pl. W kwietniu 2010 r. strona zyskała stałego redaktora, który mógł

poświęcić się pracy redakcyjnej tylko dla strony. Już dwa tygodnie później został

opublikowany na niej wywiad z jednym z najbardziej popularnych ukraińskich pisarzy

Serhijem Żadanem. W trakcie roku pojawiły się również inne znane nazwiska, między

innymi ukraiński pisarz Andrij Bondar, pełnomocnik do spraw organizacji Centrum

Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia Sławomir Dębski, komentator „RIA Novosti”,

Dmitrij Babicz, były minister obrony Ukrainy Anatolij Hrycenko, pierwszy prezydent

niepodległej Ukrainy Leonid Krawczuk, znani białoruscy opozycjoniści – Aleksander

Milinkiewicz i Uładzimir Niaklajeu czy były dyrektor Radia Wolna Europa Zdzisław

Najder.

Oprócz tego stale na stronę „NEW” piszą, między innymi publicysta czasopisma

„Ukrajinśkyj Żurnał” Piotr Andrusieczko, dziennikarz Polskiego Radia Tomasz

Kułakowski, komentator w rosyjskiej i ukraińskiej sekcjach Radia Swoboda Witalij

Portnikow, a także adiunkt w Instytucie Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu

Warszawskiego Andrzej Szeptycki. Ogółem w ciągu roku na stronie publikowało ponad

trzydziestu autorów, którzy omawiali aktualne wydarzenia w Europie Wschodniej i Azji

Centralnej – często wyprzedzając media masowe. Na witrynie można było przeczytać

komentarze, na przykład o zmianie ukraińskiej konstytucji, o integracji Rosji z Unią

Europejską, a z brutalnie rozgromionych mińskich demonstracji – poza komentarzami –

można było przeczytać relację uczestnika tych wydarzeń.

Zmiany nastąpiły również pod względem technicznym – strona pod koniec

października została poddana gruntownej modernizacji. Znacząco ożywiono jej layout,

przystosowano do częstych aktualizacji, natomiast zmiana formy newslettera umożliwiła

16

odczytywanie go na telefonach komórkowych, obsługujących pocztę elektroniczną, a do

tego znacznie wygodniejsze stało się przeglądanie numerów archiwalnych. Także – a

może przede wszystkim – uatrakcyjniono prezentację czasopisma, któremu wciąż jest

poświęcone jest dużo miejsca. Na efekty zmiany nie trzeba było czekać – w listopadzie

średnia dzienna ilość wejść na stronę wynosiła 149, a w grudniu już 198. Rok 2010

pokazał, że strona „Nowej Europy Wschodniej” ma potencjał, aby – wzorem wydania

papierowego – stać się ważnym źródłem informacji na temat Europy Wschodniej i Azji

Centralnej, którą odwiedzają dziennikarze, eksperci i zainteresowani tą tematyką.

6. Pozostała działalność wydawnicza

W roku 2010 zostały przygotowane do wydania lub wydane następujące książki:

Czesław Miłosz „Rodzinna Europa” (w j. rosyjskim)

Adam Michnik „Amtysowiecki Rusofil” (w j. rosyjskim)

Kościół, naród, państwo. Arcybiskup Andrzej Szeptycki

7. Szkolenia

W dniu 11 maja 2010 roku w Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka –

Jeziorańskiego we Wrocławiu odbyły się warsztaty, dotyczące programu Kultura 2007-2013.

Warsztaty prowadzili p. Robert Salisz, ekspert Punktu Kontaktowego ds. Kultury (cz. I) oraz

p. Beata Ciężka, prezes Polskiego Towarzystwa Ewaluacyjnego (cz. II) dla 19 osób. Uczestnicy

otrzymali materiały dostarczone przez Punkt Kontaktowy ds. Kultury Ministerstwa Kultury i

Dziedzictwa Narodowego.

8. Nagrody przyznawane przy udziale Kolegium Europy Wschodniej

Nagroda Lwa Sapiehy

Nagroda została wręczona w dniu 8 kwietnia 2010 roku w Sali Senatu Uniwersytetu

Warszawskiego. Otrzymał ją dr Uładzimir Liakhouski z Mińska.

Nagroda Jana Nowaka-Jeziorańskiego

Nagroda została wręczona w dniu 4 czerwca 2010 roku w Zakładzie Narodowym im.

Ossolińskich. Otrzymał ją prof. Leszek Balcerowicz.

9. Jan Nowak-Jeziorański In Memoriam 2005-2010

W roku 2010 obchodzono była piąta rocznica śmierci Jana Nowaka-Jeziorańskiego.

Został z tej okazji powołany Komitet Honorowy Obchodów, na którego czele stanął prof.

Władysław Bartoszewski.

Najważniejsze elementy obchodów to:

Uroczystości warszawskie w dniu 20 stycznia 2010 roku

17

Konferencja naukowa w czerwcu 2010 roku

Odsłonięcie tablicy przed domem Jana Nowaka-jeziorańskiego w dniu 11

listopada 2010 roku

Wydanie książki i płyty DVD

W dniu 20 stycznia 2010 roku minęła piąta rocznica śmierci Jana Nowaka-

Jeziorańskiego. Z tej okazji w Muzeum Powstania Warszawskiego odbyło się spotkanie

przyjaciół Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Udział w nim wzięli: Radosław Sikorski -

minister spraw zagranicznych RP; Hanna Gronkiewicz - Waltz - prezydent Warszawy;

Jan Ołdakowski - dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego; Jerzy Koźmiński - prezes

Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności; Jacek Fedorowicz, Adolf Juzwenko i Mirosław

Chojecki. Spotkanie prowadził Jacek Taylor.

Po spotkaniu odbył się pokaz filmu Jolanty Kessler - Chojeckiej Pseudonim Jan Nowak.

Spotkanie zostało przygotowane we współpracy z Muzeum Powstania Warszawskiego.

Wieczór poprzedziła Msza św. oraz złożenie wieńców na grobie Jana Nowaka-

Jeziorańskiego na warszawskich Powązkach z udziałem Kampanii Reprezentacyjnej

Wojska Polskiego.

Instytut Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego oraz

Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego zorganizowali

konferencję naukową: "Jan Nowak-Jeziorański. Kurier Armii Krajowej, redaktor

Radia Wolna Europa, polityk", która odbyła się w dniu 11 czerwca 2010 roku w

Pałacu Tyszkiewiczów Potockich na Uniwersytecie Warszawskim.

Kierownik naukowy konferencji: prof. dr hab. Paweł Machcewicz

PROGRAM KONFERENCJI:

Uroczyste otwarcie

prof. Barbara Kudrycka, minister nauki i szkolnictwa wyższego RP, prof. Katarzyna

Chałasińska - Macukow, rektor Uniwersytetu Warszawskiego, prof. Marek Jabłonowski,

dyrektor Instytutu Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego

moderator: prof. dr hab. Marek Jabłonowski

uczestnicy: dr Władysław Bułhak, Jan Nowak-Jeziorański jako kurier, dr Sławomir

Łukasiewicz, Jan Nowak-Jeziorański jako działacz NiD, prof. dr hab. Paweł Machcewicz,

Jan Nowak-Jeziorański jako dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa

Część II

moderator: prof. dr hab. Wiesław Władyka

uczestnicy: prof dr hab. Rafał Habielski, Giedroyc i "Kultura" a Radio Wolna Europa, prof.

dr hab. Andrzej Friszke, Środowisko krajowe wobec Radia Wolna w latach 1956-1975,

prof. dr hab. Roman Kuźniar, Jan Nowak-Jeziorański i dzisiejsze wyzwania polityki

zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej

Dyskusja panelowa

Prowadzenie: prof. dr hab. Paweł Machcewicz

18

Uczestnicy:

prof. Władysław Bartoszewski, Mirosław Chojecki, red. Maciej Morawski, prof. Zdzisław

Najder

W dniu Święta Niepodległości Polski, 11 listopada 2010 roku Prezydent RP Bronisław

Komorowski w towarzystwie prof. Władysława Bartoszewskiego i Prezydenta

Warszawy Hanny Gronkiewicz - Waltz uroczyście odsłonił tablicę poświęconą Janowi

Nowakowi - Jeziorańskiemu.

Tablicę poświęcił ks. Kazimierz kardynał Nycz, arcybiskup metropolita warszawski.

W uroczyści wzięli udział m.in. Radosław Sikorski - minister spraw zagranicznych RP,

Bogdan Klich - minister obrony narodowej RP, Andrzej Wajda, Krystyna Zachwatowicz -

Wajda, Jarosław Kurski, Andrzej Kunert, Jan Lityński.

Po części oficjalnej w Centrum im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego odbyło się spotkanie,

prowadzone przez red. Jarosława Kurskiego. "Kuriera z Warszawy" wspominali: dr hab.

Andrzej Kunert, prof. Andrzej Friszke i mecenas Jacek Taylor.

Uroczystości w Warszawie odbyły się z inicjatywy Hanny Fedorowiczowej i były

zamknięciem piątej rocznicy śmierci Jana Nowaka-Jeziorańskiego Jan Nowak-Jezioranski

In Memoriam.

Istotnym elementem obchodów piątej rocznicy śmierci Jana Nowaka-Jeziorańskiego było

wydanie książki wraz z płytą DVD, w wersji polskiej i angielskiej, zawierającej film

Jolanty Kessler Chojeckiej „Pseudonim Jan Nowak”.

10. Promocja przedsiębiorczości akademickiej

W dniach 14-16 października 2010 roku Kolegium Europy Wschodniej w partnerstwie z

konsulatem USA w Krakowie oraz Organizacją Młodzieżową „Panteon Nauk”

przeprowadził seminarium „Promocja przedsiębiorczości akademickiej oraz

innowacyjności na uczelniach Zachodniej Ukrainy. Doświadczenia Wrocławskiego

Parku Technologicznego oraz Akademickiego Inkubatora Przedsiębiorczości”. Seminarium

odbyło się na Ukraińskim Uniwersytecie Katolickim we Lwowie.

Celem seminarium było zaprezentowanie wrocławskich i polskich doświadczeń w

tworzeniu infrastruktury w zakresie aktywnego wspierania przedsiębiorczości

akademickiej oraz podwyższenie w tej sferze kompetencji młodych przedstawicieli

nauki i administracji Zachodniej Ukrainy.

Program merytoryczny został przygotowany i zrealizowany przez trzech polskich

ekspertów oraz konsultanta ukraińskiego. Podczas warsztatów oraz dyskusji obok

prezentacji polskich doświadczeń z budowania instrumentów wspierania innowacji i

przedsiębiorczości uczestnicy pracowali pod okiem ekspertów nad tworzeniem biznes

planu Inkubatora Przedsiębiorczości w kontekście funkcjonowania ukraińskich uczelni

wyższych. W seminarium udział wzięło 20 przedstawicieli m.in. Ukraińskiej Akademii

Nauk, Politechniki Lwowskiej, Uniwersytetu Iwana Franki we Lwowie, Politechniki

Łuckiej, Lwowskiej Akademii Komercyjnej, Politechniki Odesskiej .

19

11. Członkostwo w organizacjach krajach i międzynarodowych

Kolegium Europy Wschodniej jest członkiem:

Stowarzyszenia Grupa Zagranica (www.zagranica.org.pl), grupującego

najważniejsze polskie organizacje pozarządowe zajmujące się współpracą

międzynarodową.

Dolnośląskiej Federacji Organizacji Pozarządowych (www.dfop.org.pl).

Zachodnia Izba Gospodarcza (www.zig.pl).

12. Strony internetowe

www.kew.org.pl

www.monument.info.pl

www. new.org.pl

www.kolegium.istore.pl

III. PODSUMOWANIE

Rok 2010 to dziewiąty rok działalności Kolegium Europy Wschodniej. Wyraźnie dominowały

trzy programy: Study Tours to Poland, dwumiesięcznik Nowa Europa Wschodnia i budowany

Pomnik Profesorów Lwowskich. Z powodów finansowych nie udało się prowadzić szerszej

działalności wydawniczej w zakresie wydawania książek. Istotnym elementem działalności

Kolegium w roku 2010 było przypomnienie postaci inicjatora fundacji – Jana Nowaka-

Jeziorańskiego. Udało się zrealizować szereg imprez o charakterze ogólnopolskim: wydanie

płyty DVD, konferencję naukową, z której materiały ukażą się w czerwcu 2011 roku, odsłonięcie

tablicy przy domu Jana Nowaka-Jeziorańskiego w Warszawie.