Upload
dangtuyen
View
220
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI POWIATOWEGO
CENTRUM POMOCY RODZINIE W WIELICZCE ZA ROK 2009
Wieliczka,25.02.2010 rok
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W WIELICZCE
ZA ROK 2009
Celem działania Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Wieliczce jest realizacja zadań
z zakresu pomocy społecznej o charakterze zadań własnych powiatu jak i zadań
zleconych z zakresu administracji rządowej , do których naleŜą:
Zadania z zakresu pomocy społecznej zawarte w ustawie o pomocy społecznej
z dnia 12 marca 2004 (tekst jednolity: Dz. U. z 2009r. Nr 175, poz. 1362).
Zadania z zakresu rehabilitacji i zatrudnienia osób niepełnosprawnych,
finansowane ze środków PFRON zawarte w ustawie o rehabilitacji zawodowej
i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z dnia 27 sierpnia 1997r. (tekst
jednolity: Dz. U. z 2008 r., Nr 14, poz. 92 z późn. zm.).
Realizacja programów grantowych i imprez plenerowych.
I. VI POWIATOWY DZIEŃ ZASTĘPCZEGO RODZICIELSTWA.
W roku 2009 Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Wieliczce po raz szósty było
organizatorem Powiatowego Dnia Zastępczego Rodzicielstwa, przypadającego na dzień
30 maja. W 2009 roku współorganizatorem imprezy był Dom Dziecka „Moja Rodzina”
w Pawlikowicach, na terenie którego odbyła się impreza plenerowa.
Do wspólnej zabawy zostały zaproszone dzieci z terenu Powiatu Wielickiego: ze
spokrewnionych, niespokrwenionych i zawodowych rodzin zastępczych, Domu Dziecka,
pięciu ponadgminnych świetlic środowiskowych z terenu Powiatu Wielickiego, jak równieŜ
przedstawiciele samorządu terytorialnego, instytucje działające w obszarze pomocy
dziecku i rodzinie, sędziowie Sądu Rejonowego dla Krakowa- Podgórza oraz kuratorzy
sądowi.
Program VI Powiatowego Dnia Zastępczego Rodzicielstwa:
13.00-14.00 Msza Święta Polowa
14.00-14.30 występ Szkolnej Orkiestry Dętej przy Gimnazjum w Podstolicach
14.30-15.30 mecz piłki noŜnej (Dom Dziecka w Pawlikowicach– Świetlice Środowiskowe)
14.30-18.00: panel zabaw i gier integracyjnych, malowanie twarzy, pokaz sprzętu
StraŜy PoŜarnej, pokaz sprzętu Policji Powiatowej, występ iluzjonistów,
kiermasz prac Środowiskowych Domów Samopomocy z Wieliczki ,
Zagórzan, Brzezia i Tomaszkowic oraz Świetlic Środowiskowych
z Niepołomoc i z Zabłocia.
14.30 odbyło się wspólne grillowanie i zabawa przy zespole muzycznym.
Piknik został połączony z Dniem Otwartym Domu Dziecka „Moja Rodzina”
w Pawlikowicach. W organizację VI Powiatowych Dni Zastępczego Rodzicielstwa
zaangaŜowały się rodziny zastępcze, pracownicy Domu Dziecka w Pawlikowicach oraz
pracownicy Placówek Wsparcia Dziennego.
II. W 2009 roku Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Wieliczce przystąpiło
do kontynuacji programu operacyjnego PO KL „Krok w Przyszłość”.
Celem projektu jest: przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu pełnoletnich
wychowanków rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo-wychowawczych, dla których
miejscem pochodzenia jest Powiat Wielicki poprzez stworzenie im niezbędnych warunków
do pełnego usamodzielnienia i wyjścia z systemu pomocy społecznej. Jak równieŜ do tych
pełnoletnich wychowanków, którzy ukończyli juŜ ścieŜkę edukacyjną, ale ze względu na
swoją niezaradność Ŝyciową i brak wsparcia rodziny naturalnej rezygnowali z własnego
rozwoju, kariery i marzeń. Nie umieli samodzielnie wykorzystać swoich zasobów,
zamykając sobie tym samym drogę rozwoju i z tego powodu w dalszym ciągu pozostają
pod opieką PCPR i względem, których prowadzona jest praca socjalna z elementami
interwencji kryzysowej. Ta grupa społeczna w „Narodowej Strategii Integracji Społecznej
dla Polski” zaliczona została do grup ryzyka jako potencjalnie zagroŜona wykluczeniem
społecznym. Grupa naszych beneficjentów, to osoby przede wszystkim w wieku od 18 do
25 roku Ŝycia z niewielkim odsetkiem osób do 30 roku Ŝycia. Osoby w tym przedziale
wiekowym naraŜone są szczególnie na negatywny wpływ środowiska zewnętrznego,
a brak bezpośredniego wsparcia ze strony rodziny biologicznej jeszcze bardziej to
potęguje. Mają oni problemy z brak poczucia i organizacji czasu. Charakteryzują się
brakiem świadomości ekonomicznej, brakiem zdolności antycypowania zdarzeń, często
mają problemy z zadbaniem o własny wizerunek zewnętrzny. Nie umieją wyeksponować
swoich mocnych stron.
Rekrutacja i kwalifikowanie do projektu osób uwzględniała poszanowanie zasady równości
szans dla wszystkich potencjalnych uczestników w projekcie.
W ramach projektu objęto wsparciem 15 osób.
Warsztaty szkoleniowe w ramach projektu prowadzone był z myślą o rozwoju kluczowych
umiejętności interpersonalnych zapewniających rozwój osobisty oraz wykorzystanie go
w interakcjach ze środowiskiem. Warsztaty skupione były wokół instrumentów
stosowanych do aktywnej integracji społecznej obejmujących w swoim zakresie
umiejętności komunikacji interpersonalnej, treningu asertywności, negocjacji, wsparcia
indywidualnego i grupowego w zakresie podniesienia kompetencji Ŝyciowych. Zajęcia
szkoleniowe miały formę wykładów, ćwiczeń, symulacji i dyskusji, które wymagały
aktywnego udziału uczestników zajęć. Ich róŜnorodność i ścisłe powiązanie z realną
sytuacją Ŝyciową zachęcały osoby szkolone do stosowania nowych umiejętności
w praktyce. Z uwagi na zachodzące interakcje grupowe oraz większą zdolność grupy do
spontanicznego radzenia sobie z trudnymi emocjami i obawami wynikającymi
z nowej sytuacji doszło do usprawnienie umiejętności interpersonalnych beneficjentów
w celu budowania głębszych oraz bardziej satysfakcjonujących i realnych relacji z ludźmi
oraz lepszego rozumienia zachowań ludzkich i własnego w nich funkcjonowania.
Na podobnie satysfakcjonującym poziomie uczestnicy szkolenia przeszli etap kursu
związany z diagnozą własnych umiejętności interpersonalnych, lepsze zrozumienie
samego siebie oraz umiejętności zapobiegania konfliktom mającym swe źródło
w niewłaściwej komunikacji. Grupa beneficjentów rozwinęła prospołeczny sposób
myślenia charakteryzujący się zainteresowaniem, wyczuleniem na własne potrzeby oraz
moŜliwości innych. Istotnym czynnikiem nad którym pracowali samodzielnie uczestnicy
były indywidualne predyspozycje osobowościowe, czyli wszystkie te zadania , które
wymagały zaangaŜowania zdolność do odczytywania, rozumienia własnych stanów
emocjonalnych jak teŜ stanów emocjonalnych innych ludzi oraz adekwatne do nich
zachowania i postawy. Przebieg i rezultaty szkolenia oceniono na poziomie dobrym.
Jednym z elementów zrealizowanym w ramach projektu był wyjazd integracyjny całej
grupy i wykładowców na weekend do Szczawnicy.
III. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Wieliczce w roku 2009 zrealizowało projekt
z zakresu organizacji i funkcjonowania sieci oparcia społecznego dla osób z zaburzeniami
psychicznymi w Powiecie Wielickim „Aktywni tak samo”.
Projekt otrzymał dofinansowanie z Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w wysokości
30 tysięcy złotych. Celem projektu było zapobieganie wykluczeniu społecznemu osób
z zaburzeniami psychicznymi poprzez stworzenie systemu wsparcia umoŜliwiającego
osobom i ich rodzinom przezwycięŜanie trudnych sytuacji Ŝyciowych. Program
adresowany był do osób z zaburzeniami psychicznymi i ich rodzin z terenu powiatu
wielickiego, trwał od lipca do grudnia 2009r. W ramach programu zostały uruchomione
Punkty Poradnictwa dla Osób Niepełnosprawnych i ich Rodzin przy Środowiskowych
Domach Samopomocy w Brzeziu (Gmina Kłaj) i Tomaszkowicach (Gmina Biskupice),
gdzie realizowane było poradnictwo indywidualne; doradcy zawodowego, psychologa,
pracownika socjalnego, lekarza psychiatry. Ponadto odbywały się zajęcia warsztatowe w
zakresie treningu kompetencji społecznych oraz szkolenie z obszaru aktywizacji
zawodowej. W Punktach Poradnictwa odbywały się ponadto spotkania grup
samopomocowych dla rodzin z osobą niepełnosprawną. W ramach działań
podejmowanych w projekcie rozwijano i promowano współpracę między organizacjami
i instytucjami pomocowymi działającymi na rzecz osób z zaburzeniami psychicznymi
poprzez wymianę doświadczeń i wskazywanie dobrych praktyk.
IV. Realizacja programu przeciw przemocy w 2009r. „BUDOWANIE LOKALNYCH
KOALICJI- INTERWENCJE W PRZEMOCY DOMOWEJ”
W związku z tworzeniem spójnego i wielopoziomowego systemu pomocy osobom
uwikłanym w przemoc domową oraz wdraŜaniem przez Regionalny Ośrodek Polityki
Społecznej w Krakowie programu „Przeciw przemocy. Budowanie lokalnych koalicji-
interwencje w przemocy domowej”, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
w Wieliczce przystąpiło do realizacji powyŜszego programu w IV 2009 roku.
WdraŜanie programu ”Przeciw przemocy” odbyło się w dwóch etapach:
1. Cykl szkoleń i warsztatów dla pracowników pomocy społecznej, członków gminnych
komisji, policji, wymiaru sprawiedliwości, oświaty, słuŜby zdrowia. Szkolenie
obejmowało 3 moduły szkoleniowe:
- Aspekt psychologiczny przemocy (przemoc i jej rozpoznanie , diagnozowanie sytuacji
ofiary-dynamika interakcji pomiędzy ofiarą a sprawcą, analiza mitów i stereotypów
dotyczących zjawiska przemocy, zasady pierwszego kontaktu z ofiarą przemocy,
formy pierwszej pomocy w sytuacjach kryzysowych, rodzaje przemocy-
fizyczna/seksualna/psychiczna itp., sytuacja dzieci w rodzinie przemocowej),
- Aspekt prawny( przepisy prawne warunkujące działania w zakresie zjawiska przemocy
prawo karne, cywilne, lokalowe, wymiana doświadczeń z wykorzystaniem prawa),
- Aspekt organizacyjny( zasady budowy i funkcjonowania koalicji i tworzenia sieci
współpracy).
2. Etap wdraŜania programu– tworzenie lokalnych koalicji na rzecz przeciwdziałania
przemocy domowej, wypracowanie modelu interwencji oraz jego zastosowanie
w praktyce.
Etap wdraŜania programu rozpoczął się w III Kwartale 2009 roku i obejmował:
1. wyłonienie liderów gminnych koalicji Przeciw Przemocy,
2. budowanie gminnych zespołów interdyscyplinarnych,
3. spotkania liderów gminnych z koordynatorem powiatowym,
4. wypracowanie procedur współpracy pomiędzy partnerami programu,
5. wdroŜenie procedury współpracy i interwencji w przemocy domowej.
W ramach współpracy pomiędzy powiatem a gminami odbyły się 4 spotkania koordynatora
powiatowego z liderami gminnymi (10.06.2209, 15.10.2009, 01.12.2009, 18.12.2009)
oraz 1 spotkanie wszystkich członków zespołów interdyscyplinarnych (11.09.2009),
dotyczących zasad współpracy, omówienia stanu rozwoju i wdraŜania programu
w gminach.
W ramach wdraŜania procedury interwencji w przemocy domowej oraz budowania
lokalnych koalicji podjęto następujące działania:
� współpraca Punktu Interwencji Kryzysowej z Komendą Powiatową Policji
w Wieliczce– wizyty psychologa w rodzinach objętych Niebieską Kartą, udział KPP
w spotkaniach grupy wsparcia dla osób doznających przemocy w rodzinie
� opracowanie powiatowego informatora dla osób doznających przemocy w rodzinie
� działalność Punktu Interwencji Kryzysowej wpisująca się w realizację Programu:
1. zajęcia profilaktyczno- edukacyjne w szkołach gimnazjalnyc i ponadgimnazjalnych:
- zagroŜenia dla młodzieŜy w aspekcie uzaleŜnień od alkoholu, narkotyków oraz innych
środków psychoaktywnych,
- radzenie sobie ze stresem- umiejętność odreagowania,
- przemoc- sposoby jej przeciwdziałania, agresja, zachowania asertywne.
2. warsztaty dla pracowników socjalnych– Interwencja kryzysowa w przypadku sytuacji
przemocy
3. warsztaty dla wychowawców placówek opiekuńczo-wychowawczych– Kontakt
z rodziną i interwencja w sytuacji kryzysu i przemocy
4. grupa rozwojowa (wsparcia) dla osób doznających przemocy w rodzinie.
Zespół samokształceniowy dla pracowników placówek opiekuńczo-
wychowawczych z terenu Powiatu Wielickiego.
Z inicjatywy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Wieliczce w styczniu 2009 roku
powstał Zespół Samokształceniowy, którego uczestnikami są wychowawcy, pedagodzy
i psychologowie pracujący z dziećmi i młodzieŜą w placówkach opiekuńczo-
wychowawczych na terenie powiatu wielickiego.
Comiesięczne spotkanie Zespołu odbywa się na terenie innej placówki opiekuńczo-
wychowawczej. Celem jest zapoznanie się kadry pedagogicznej, a takŜe poznanie
specyfiki działalności poszczególnej placówki. Spotkanie połączone jest z wizytacją
obiektu i zapoznanie się z historią placówki.
Trudno nie zauwaŜyć wartości pracy opiekuńczo-wychowawczej, przecieŜ moralną
powinnością kaŜdego człowieka jest wyjście z pomocą osobom znajdującym się w trudnej
sytuacji losowej, w tym szczególnie dzieciom. Za warunek osiągnięcia konkretnych
rezultatów wychowawczych, uwaŜa się systematyczną pracę z dzieckiem samego
wychowawcy. Praca musi być oparta na umiejętności cierpliwego czekania na zmiany
w osobowości i zachowaniu dziecka. Nie moŜna więc nastawiać się na natychmiastowy
sukces, ale logicznie zdać sobie sprawę z istniejących trudności i ich przyczyn. KaŜde
dobre działanie wnosi ze sobą trudności i spotyka się z ofiarą. Placówki opiekuńczo-
wychowawcze mają słuŜyć dobru dziecka i spełniają one swój załoŜony cel w mniej lub
bardziej korzystny sposób.
Celem spotkań jest:
- udoskonalenie swojego warsztatu pracy,
- poznanie nowych metod i form pracy z dziećmi i młodzieŜą,
- nabycie umiejętności lepszego rozumienia dynamiki funkcjonowania dzieci i młodzieŜy,
- doskonalenie warsztatu pracy z rodzinami biologicznymi podopiecznych,
- poprawie funkcjonowania w środowisku pracy,
- nabycie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach,
- minimalizowanie poczucia osamotnienia w problemach,
- podnoszenie aspektów poczucia własnej wartości.
Celem spotkań Zespołu obok płaszczyzny szkoleniowej, jest takŜe poznanie specyfiki
działalności wszystkich placówek opiekuńczo- wychowawczych funkcjonujących na
terenie powiatu wielickiego (Domu Dziecka w Pawlikowicach i Kłaju, ponadgminnych
placówek typu wsparcia dziennego w: Wieliczce, Niepołomicach, Szarowie, Zagórzanach,
Zabłociu).
Spotkania Zespołu stanowią takŜe dla uczestników swoistą grupę wsparcia.
To comiesięczne spotkania ludzi o podobnych problemach zawodowych, doświadczeniu,
zainteresowaniach. pasjach. Popularność spotkań Zespołu Samokształceniowego wynika
między innymi z tego, Ŝe nie jest ograniczona ani czasem, ani miejscem, ani formą.
WaŜnymi cechami charakterystycznymi dla grupy są: jednorodność (składają się one
z osób z podobnym doświadczeniem zawodowym i podobnymi problemami), dąŜenie do
wspólnego celu (udoskonalania swojego warsztatu pracy) oraz opieranie się na członkach
grupy (na ich wiedzy, umiejętnościach i doświadczeniu).
Efektywność spotkań zaleŜy od zaangaŜowania, umiejętności oraz wiedzy członków, przy
czym działalność jest kontrolowana przez członków grupy. Tajemnica skuteczności
oddziaływań grupy polega między innymi na tym, Ŝe jest ona źródłem, często
niewymiernych, korzyści dla swoich uczestników, umoŜliwia im bowiem:- poszerzenie
wiedzy o wspólnym problemie i uzyskanie pomocy w jego lepszym zrozumieniu poprzez
korzystanie z mądrości zbiorowej;- emocjonalne oraz społeczne oparcie, które ułatwia
opanowanie urazu będącego skutkiem zaistniałego problemu;- zapanowanie nad losem,
dzięki wzajemnemu wspieraniu się i zaspokajaniu zbliŜonych potrzeb oraz wskutek
akceptacji problemu;- rozbudzenie własnych moŜliwości pedagogicznych poprzez
poznanie i przyswojenie sposobów, jakie wykorzystują inni członkowie grupy w radzeniu
sobie z określonym problemem.
Z perspektywy 2009 roku spotkania Zespołu Samokształceniowego stały się
swoistą grupa wsparcia dla wychowawców, pedagogów i psychologów pracujących
z dziećmi i młodzieŜą w placówkach opiekuńczo- wychowawczych na terenie powiatu
wielickiego. Zespół wziął takŜe udział w warsztatach dot. kontaktu z rodziną
i interwencji w sytuacji kryzysu i przemocy.
Organizowanie opieki w rodzinach zastępczych oraz udzielanie pomocy
pienięŜnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania w nich dzieci.
Zawodowe rodziny zastępcze.
W roku 2009 na terenie powiatu wielickiego funkcjonowało 7 zawodowych
niespokrewnionych z dzieckiem rodzin zastępczych, w tym:
� dwa pogotowia rodzinne, przeznaczone dla dzieci poniŜej 7-go roku Ŝycia,
� dwie rodziny specjalistyczne, przeznaczone dla dzieci z problemami
zdrowotnymi wymagającymi szczególnej opieki i troski,
� trzy rodziny wielodzietne, przeznaczone dla licznych rodzeństw.
Ogółem w zawodowych rodzinach zastępczych przebywało 22 dzieci, z czego 8 opuściło
zawodowe zastępcze formy opieki:
� 3 dzieci wróciło pod opiekę rodziny biologicznej,
� 4 dzieci zostało przysposobionych przez rodziny adopcyjne,
� 1 dziecko zmieniło formę opieki zastępczej (rodzina spokrewniona).
Rodziny spokrewnione i niespokrewnione z dziećmi. I. Ilość dzieci w rodzinach zastępczych.
W roku 2009 w rodzinach zastępczych spokrewnionych przebywało 57 dzieci
w 41 rodzinach .
W rodzinach zastępczych niespokrewnionych przebywało 27 dzieci w 20 rodzinach.
W sumie przebywało 84 dzieci w 61 rodzinach.
II. Nowo utworzone rodziny.
Zostało utworzonych 5 rodzin zastępczych spokrewnionych w których umieszczono
6 dzieci w tym dwoje poniŜej 7 r.Ŝ.
Powstały trzy nowe rodziny niespokrewnione dla trójki dzieci (w tym dwie
przekwalifikowane: jedna z rodziny wielodzietnej , druga z rodziny spokrewnionej.)
III. Pełnoletni w rodzinach zastępczych.
W rodzinach spokrewnionych pozostaje 5, a niespokrewnionych 1 pełnoletnich
wychowanków, którzy kontynuują naukę w szkole, którą rozpoczęli przed 18 r.Ŝ.
IV. Rozwiązane rodziny.
2 dzieci z rodzin spokrewnionych i 1 z nie spokrewnionych opuściło rodziny zastępcze
po uzyskaniu 18 r.Ŝ.
Rozwiązano 1 rodzinę niespokrewnioną dla 3 dzieci, i 1 rodzinę spokrewnioną dla
2 dzieci, dzieci wróciły pod opiekę rodziców.
Rozwiązano 1 rodz. niespokrewnioną z której dziecko zostało umieszczone w nowej
rodzinie zastępczej niespokrewnionej.
Rozwiązano jedną rodzinę spokrewnioną z której dziecko umieszczono w rodzinie
specjalistycznej.
W 2009r. rozwiązano 2 rodziny spokrewnione dla 3 dzieci i dwie rodziny niespokrewnione
dla 4 dzieci.
V. Współpraca z powiatami.
W Powiecie Wielickim pozostaje umieszczonych 22 dzieci z innych powiatów.
14 dzieci z Powiatu Wielickiego przebywa w rodzinach zastępczych poza powiatem.
VI. Dzieci niepełnosprawne w RZ.
Dziesięcioro dzieci ma orzeczenie o niepełnosprawności. VII. Wsparcie dla rodzin zastępczych.
8 dzieci z rodzin zastępczych na przestrzeni roku zostało objętych wsparcie w PIK.
3 dzieci pozostawało w kontakcie z psychologiem w innych poradniach.
Rodziny zastępcze uczestniczyły corocznym pikniku z okazji dnia zastępczego
rodzicielstwa.
W okresie świątecznym rodziny zastępcze zostały bonami towarowymi przyznawanymi na
kaŜde dziecko.
Rodzina zastępcza otrzymuje pomoc finansową na częściowe pokrycie kosztów
utrzymania dziecka według zasad określonych w rozporządzeniu w sprawie rodzin
zastępczych.
Pracownicy PCPR utrzymują stały kontakt z rodzinami, na bieŜąco zbierają informacje
o sytuacji dziecka, jego stanie zdrowia postępach w nauce.
PCPR jest równieŜ odpowiedzialne za organizowanie i nadzór spotkań dzieci z ich
rodzicami biologicznymi, które odbywają się na podstawie zgody wydanej przez sąd
rodzinny.
Pełnoletni wychowankowie rodzin zastępczych-i pełnoletni wychowankowie
placówek opiekuńczo- wychowawczych- kontynujący naukę.
Kolejnym realizowanym zadaniem była pomoc kierowana do pełnoletnich wychowanków
zastępczych form opieki. Działania te miały słuŜyć przeciwdziałaniu wykluczeniu
i niedostosowaniu społecznemu naszych klientów. Pracownik Centrum czuwał nad
realizacją indywidualnych planów usamodzielnienia, pozostawał w stałym kontakcie
ze świadczeniobiorcami i ich opiekunami usamodzielnienia, słuŜył radą i pomocą
w załatwianiu spraw.
Osobom pełnoletnim, kontynuującym naukę na przestrzeni roku wypłacana była pomoc
pienięŜna na pokrycie wydatków związanych z utrzymaniem i kontynuacją nauki.
Świadczenie to przysługuje do ukończenia 25 roku Ŝycia. W roku 2009 takich osób
było 46.
• Pełnoletni wychowankowie rodzin zastępczych- kontynuacja nauki, pomoc rzeczowa,
usamodzielnienia.
Kontynuacja nauki- 36 osób
Pomoc rzeczowa- 7 osób
Usamodzielnienie-6 osób
W 2009r. realizację Indywidualnego Programu Usamodzielnienia rozpoczęło
7 pełnoletnich wychowanków rodzin zastępczych, którzy kontynuują, naukę
w szkołach ponadgimnazjalnych.
• Pełnoletni wychowankowie placówek opiekuńczo- wychowawczych- kontynuacja nauki,
pomoc rzeczowa, usamodzielnienia.
Kontynuacja nauki- 10 osób
Pomoc rzeczowa- 3 osoby
Usamodzielnienie- 3 osoby
W 2009r. realizację Indywidualnego Programu Usamodzielnienia rozpoczęło
5 pełnoletnich wychowanków placówek opiekuńczo- wychowawczych, którzy kontynuują,
naukę w szkołach ponadgimnazjalnych.
Placówki opiekuńczo- wychowawcze całodobowe
• Dzieci, dla których miejscem pochodzenia jest Powiat Wielicki , a które przebywające
w placówkach poza jego terenem:
W 2009r. w placówkach łącznie przebywało 7 wychowanków- 5 w placówkach
socjalizacyjnych, 2 w placówkach interwencyjnych.
Powody opuszczenia placówki socjalizacyjnej:
- 2- powróciło do domu rodzinnego,
- 3- usamodzielniło się.
Powody opuszczenia placówki interwencyjnej:
- 2- powróciło do domu rodzinnego
• Placówka opiekuńczo-wychowawcza typu socjalizacyjnego w Pawlikowicach- Dom Dziecka
„Moja Rodzina”
Dom Dziecka „Moja Rodzina” w Pawlikowicach jest niepubliczną, katolicką placówką
opiekuńczo- wychowawczą typu socjalizacyjnego dla 35 chłopców w wieku od 7 do 18
lat. Siedzibą Domu Dziecka jest budynek Zgromadzenia św. Michała Archanioła
w Pawlikowicach koło Wieliczki. Organem prowadzącym placówkę jest Zgromadzenie.
W Domu Dziecka moŜe przebywać docelowo 35 chłopców, którzy zostali tam umieszczeni
na podstawie orzeczenia sądu rodzinnego.
Atutem placówki jest mała liczba wychowanków, a jej kameralny charakter pozwala
na dokładne poznanie kaŜdego przebywającego tam dziecka. Z tego teŜ powodu cieszy
się ona duŜym zainteresowaniem innych powiatów w kwestii umieszczania w niej swoich
podopiecznych. Dzięki temu Powiat Wielicki uzyskuje częściową refundację środków
finansowych jaką przeznacza z swojego budŜetu na utrzymanie placówki.
W 2009r. Dom Dziecka opuściło łącznie 18 wychowanków:
- 10- powróciło do domu rodzinnego,
- 3- zostało skierowanych do innych placówek,
- 4- usamodzielniło się,
- 1- zamieszkał w mieszkaniu chronionym.
W 2009r. z poza terenu powiatu wielickiego w domu dziecka przebywało
29 wychowanków:
- 7 wychowanków- powiat mielecki,
- 7 wychowanków- powiat tarnowski,
- 4 wychowanków- powiat miechowski,
- 2 wychowanków- Miasto Jaworzno,
- 2 wychowanków- powiat oświęcimski,
- 1 wychowanek- powiat bocheński,
- 1 wychowanek- powiat krakowski,
- 1 wychowanek- powiat myślenicki,
- 1 wychowanek- powiat puławski,
- 1 wychowanek- powiat chrzanowski,
- 1 wychowanek- Miasto Mysłowice,
- 1 wychowanek- Miasto Ruda Śląska.
• Placówka opiekuńczo-wychowawcza typu socjalizacyjnego w Kłaju, zwana MłodzieŜową
Grupą Usamodzielnienia „Delta”
W dniu 28.08.2009r. odbyło się posiedzenie zespołu opiniującego w sprawie
rozstrzygnięcia otwartego konkursu ofert na realizację zadania z zakresu pomocy
społecznej dotyczącego prowadzenia w okresie od 01 października 2009 do 31 grudnia
2010 placówki opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego dla 14 dziewcząt
w przedziale wiekowym 11 – 18 lat.
Na konkurs wpłynęły trzy oferty, które zostały złoŜone przez:
I. Stowarzyszenie „U Siemachy”, ul. Długa 42, Kraków
II. Stowarzyszenie „Dobrej Nadziei” , ul. Batorego 5 Kraków
III. Stowarzyszenie Rodzin Adopcyjnych i Zastępczych „PRO-FAMILIA”, os. Zielone 1,
Kraków
Oferta złoŜona przez Stowarzyszenie „U Siemachy” zawierała wszystkie wymagane
regulaminem konkursu elementy określone w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki
Społecznej z dnia 19 października 2007 w sprawie placówek opiekuńczo -
wychowawczych, z elementami wykraczającymi po za jego zapisy.
Stowarzyszenie „U Siemachy” posiada wieloletnie doświadczenie w dziedzinie
wychowania dzieci i młodzieŜy, stabilnie zorganizowaną sieć specjalistycznych placówek
wsparcia dziennego, prowadzi mieszkanie chronione dla pełnoletnich wychowanków
placówek całodobowych, trzy rodzinne placówki opiekuńczo- wychowawcze oraz placówkę
socjalizacyjną- grupę usamodzielniającą.
Współpracuje z licznymi instytucjami wspierającymi działania Stowarzyszenia (m.in.
Krakowski Instytut Psychoterapii, Klinika Krakowska).
W 2009r. do placówki zostały skierowane 3 małoletnie pochodzące z powiatu wielickiego.
Z poza terenu powiatu wielickiego w placówce umieszczonych było 5 wychowanek:
- 3 wychowanki- powiat tarnowski,
- 1 wychowanka- powiat brzeski,
- 1 wychowanka- powiat myślenicki.
Placówki opiekuńczo- wychowawcze wsparcia dziennego
Ponadgminne Placówki Opiekuńczo- Wychowawcze Typu Wsparcia Dziennego funkcjonują
w: Wieliczce, Niepołomicach, Zabłociu, Szarowie i Zagórzanach.
W 2009r. łącznie do placówek wsparcia dziennego uczęszczało 125 dzieci.
Podopieczni uczestniczą w zajęciach organizowanych w ramach pracy Placówek na mocy
pisemnego oświadczenia rodziców.
Placówki prowadzą działalność w ramach opieki dziennej, tj. wspierają rodzinę dziecka
przez objęcie działaniami wychowawczymi, opiekuńczymi i edukacyjnymi. Działania
placówek ukierunkowane są na wspomaganie rodziny, w realizowaniu przez nią
podstawowych funkcji i zadań. Nadrzędne cele Placówek to łagodzenie niedostatków
wychowawczych w rodzinie, eliminowanie zaburzeń zachowania, dąŜenie do
wszechstronnego rozwoju wychowanków, udzielanie wsparcia psychologicznego,
pedagogicznego dziecku i rodzinie.
Wychowawcy Placówki współpracują z psychologiem i pedagogiem szkolnym, jak równieŜ
wychowawcami klas, do których uczęszczają dzieci, a takŜe pełnomocnikiem do spraw
rozwiązywania problemów alkoholowych, pracownikami socjalnymi ośrodka pomocy
społecznej, kuratorami społecznymi oraz innymi instytucjami funkcjonującymi na terenie
środowiska lokalnego. Prowadzona jest stała, systematyczna współpraca z rodzicami
podopiecznych, omawiany jest całokształt działań i wskazań do pracy z dziećmi,
prowadzone jest wsparcie dla rodzin w bieŜących problemach wychowawczych
i rodzinnych, we współpracy z róŜnymi instytucjami działającymi na rzecz dziecka
i rodziny.
W placówkach prowadzone są zajęcia grupowe oraz indywidualne.
Zajęcia grupowe:
Zajęcia grupowe: socjoterapeutyczne, psychoedukacyjne, profilaktyczne.
Zajęcia socjoterapeutyczne oraz psychoedukacyjne realizowane poprzez zabawy
i ćwiczenia interakcyjne zmierzają do następujących celów:
- integracji grupy oraz wzmocnieniu więzi emocjonalnej poprzez promowanie postaw
prospołecznych i działań zmierzających do zapobiegania agresji;
- eliminowaniu przejawów zachowań społecznie nieakceptowanych;
- budowaniu wzajemnego zaufania i poczucia bezpieczeństwa;
- dostrzeganiu i wyraŜaniu odczuć róŜnego rodzaju (złość, radość itp.)– werbalne oraz
niewerbalne wyraŜanie tych uczuć;
- lepsze zrozumienie siebie samego i innych ludzi– budowanie otwartości, zwiększenie
umiejętności porozumiewania się;
- budowaniu poczucia wartości samego siebie i silnej toŜsamości– akceptacja siebie
samego i innych;
- modelowaniu umiejętności interpersonalnych: pokojowe rozwiązywanie konfliktów.
Zajęcia profilaktyczne mają na celu:
- promocję zdrowia oraz zapobieganie pojawienia się problemów związanych z paleniem
papierosów, naduŜywaniem alkoholu i narkotyków jak równieŜ innych uŜywek poprzez:
- informowanie o alkoholu i innych uŜywkach oraz konsekwencjach ich uŜywania;
- wzmacnianie czynników chroniących tj. wzmacnianie więzi z rodzicami i oparcia
w rodzinie, tworzenie przyjaznego środowiska szkolnego, kształtowanie postaw
prozdrowotnych, zagospodarowanie czasu wolnego dzieci;
- wpajanie odpowiedzialnego kierowania własnym ciałem, emocjami i myśleniem; uczenie
asertywnego zachowania i kształtowanie umiejętności mówienia „NIE”;
- kształtowanie wartości tj.: samodzielność, szacunek, przyjaźń, tolerancja, miłość
i pokojowe współŜycie z ludźmi;
- redukcja czynników ryzyka, promowanie podstawowych kompetencji Ŝyciowych.
Zajęcia indywidualne:
W skład zajęć indywidualnych zakwalifikowano- odrabianie zadań domowych- pomoc przy
odrabianiu zadań domowych, kształtowanie postawy samodzielnej pracy, doskonalenie
umiejętności planowania czasu wolnego.
Zajęcia indywidualne realizowane są w kontakcie z dzieckiem. Obejmują rozpoznanie,
diagnozę oraz opracowanie indywidualnego planu pracy z dzieckiem
Mieszkania chronione
Mieszkania chronione przeznaczone jest dla 5 pełnoletnich wychowanków (męŜczyzn),
opuszczających rodzinę zastępczą i całodobowe placówki opiekuńczo - wychowawcze.
Taka forma pomocy jest odpowiedzią na potrzeby dorosłych ludzi znajdujących się
w trudnej sytuacji Ŝyciowej oraz stanowi łagodną formę przejścia wychowanka do
samodzielnego dorosłego Ŝycia. Daje młody ludziom moŜliwość zamieszkania w lokalu,
wyposaŜonym we wszystkie niezbędne sprzęty codziennego uŜytku. Ogromne znaczenie
ma fakt, iŜ przebywający w nim młodzi ludzie, mogą korzystać z fachowej porady
pracownika placówki odpowiedzialnego za pomoc w realizacji indywidualnych programów
usamodzielnienia oraz innych specjalistów, zatrudnionych w strukturach Domu Dziecka
„Moja Rodzina” w Pawlikowicach. Głównym zadaniem mieszkania chronionego jest
wykształcenie w młodych ludziach umiejętności do samodzielnego Ŝycia społecznego
i zawodowego. Celem mieszkań chronionych jest pomoc w usamodzielnieniu oraz
odpowiednie wsparcie w zakresie prawidłowego funkcjonowania w środowisku
społecznym zgodnie z uznanymi i zobowiązującymi normami społecznymi. Mieszkańcy
uzyskują wsparcie w wykonywaniu codziennych obowiązków, połączone z treningiem
umiejętności społecznych, co pozwala im na częściowe lub całkowite usamodzielnienie.
Do mieszkania przyjmowani są wychowankowie rodzin zastępczych i placówek
opiekuńczo- wychowawczych, którzy:
- nie mają moŜliwości powrotu do miejsca zamieszkania sprzed umieszczenia w placówce,
- nie mogą nadal zamieszkiwać w placówce, w której przebywali,
- ich proces usamodzielniania wymaga zamieszkania w mieszkaniu chronionym.
Pobyt w mieszkaniu następuje na wniosek osoby zainteresowanej. Zamieszkanie
następuje na czas określony, zgodnie z terminem uzgodnionym z umową programem
usamodzielnienia.
W mieszkaniu udziela się pomocy poprzez:
- zapewnienie odpowiednich warunków mieszkaniowych,
- wsparcie pedagogiczne, psychologiczne i socjalne,
- pomoc w realizacji Indywidualnych Programów Usamodzielnienia,
- pomoc w rozwiązywaniu problemów związanych z mieszkaniem,
-pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy.
W 2009r. w mieszkaniu chronionym łącznie przebywało 3 pełnoletnich
wychowanków, w tym jeden wychowanek MłodzieŜowego Ośrodka Wychowawczego.
Mieszkańcy domu kontynuują naukę w szkołach:
- technikum uzupełniającym dla dorosłych w Krakowie,
- zasadniczej szkole zawodowej dla dorosłych w Krakowie,
- zasadniczej szkole zawodowej dla dorosłych w Niepołomicach.
W 2009r. jeden wychowanek opuścił mieszkanie chronione powracając do domu
rodzinnego.
ODPŁATNOŚĆ RODZICÓW BIOLOGICZNYCH
Kroki podjęte w kierunku ustalenia odpłatności rodziców biologicznych za pobyt
dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych i placówkach opiekuńczo- wychowawczych
zostały zakończone wydaniem decyzji administracyjnych naliczających odpłatność,
zwalniających z odpłatności lub umarzających postępowanie w związku z płaceniem
alimentów na dziecko w przypadku rodziców dzieci umieszczonych w rodzinach
zastępczych (§ 14 ust. 4 Rozporządzenia z dnia 18 października 2004r. w sprawie rodzin
zastępczych), za wyjątkiem rodziców, wobec których wydanie decyzji było niemoŜliwe ze
względu na brak moŜliwości ustalenia miejsca pobytu, brak moŜliwości rozeznania
sytuacji materialno- bytowej, pobyt za poza granicami kraju. W powyŜszych przypadkach
w miarę moŜliwości podejmowane są na bieŜąco dalsze kroki zmierzające do
umoŜliwienia wydania decyzji administracyjnej.
W 2009 roku w zakresie ustalania odpłatności rodziców biologicznych za pobyt
w rodzinach zastępczych i placówkach opiekuńczo- wychowawczych łącznie wydano 95
decyzji administracyjnych, z czego 60 decyzji wydano dla rodziców dzieci umieszczonych
w rodzinach zastępczych (55 zwalniających z odpłatności, 3 naliczające odpłatność, 2-
umorzenie postępowania ze względu na płacenie alimentów), a 35 decyzji wydano dla
rodziców dzieci umieszczonych w placówkach opiekuńczo- wychowawczych.
DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ
Na terenie Powiatu Wielickiego funkcjonują dwa domy pomocy społecznej: Dom
pomocy Społecznej Caritas Archidiecezji Krakowskiej w Biskupicach oraz Dom Pomocy
Społecznej Fundacji Arka dla osób dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie
w Śledziejowicach.
• DPS Śledziejowice:
W Domu Pomocy Społecznej w Śledziejowicach, w którym jest 12 miejsc
statutowych przebywa 12 mieszkańców umieszczonych przed 01.01.2004r.
W dniu listopadzie 2009r. przeprowadzono kontrolę merytoryczną w Domu
Pomocy Społecznej w Śledziejowicach w oparciu o zastaną dokumentację oraz
wyjaśnienia dyrektora placówki i głównego księgowego. Zakres kontroli obejmował:
warunki lokalowe, stan kadry, działalność wolontariatu, mieszkańców, indywidualne
plany wsparcia mieszkańców, zespoły terapeutyczno- opiekuńcze, realizację potrzeb
bytowych mieszkańców, usługi opiekuńcze, usługi wspomagające, współpracę
z instytucjami, prowadzenie dokumentacji mieszkańców, sposób dokumentowania pracy
personelu, dostęp do usług medycznych, odpłatność mieszkańców. Szczegółowe ustalenia
kontroli oraz zalecenia pokontrolne zostały zawarte w protokole pokontrolnym, który
został podpisany przez stronę kontrolowaną.
• DPS Biskupice:
Caritas Archidiecezji Krakowskiej na mocy decyzji z dnia 28.04.2009r.
nr 21/z/2009 otrzymał zezwolenie Wojewody Małopolskiego na prowadzenie Domu
Pomocy Społecznej o nazwie Dom Pomocy Społecznej Caritas Archidiecezji Krakowskiej,
przeznaczonego dla 75 osób w podeszłym wieku w Biskupicach 5.
Ze względu na specyfikę placówki w Biskupicach rotacja mieszkańców jest częsta.
W listopadzie 2009r. przeprowadzono kontrolę merytoryczną w Domu Pomocy
Społecznej w Biskupicach w oparciu o zastaną dokumentację oraz wyjaśnienia kierownika
kadr i administracji oraz specjalisty ds. socjalnych. Zakres kontroli obejmował: warunki
lokalowe, stan kadry, działalność wolontariatu, mieszkańców, indywidualne plany
wsparcia mieszkańców, zespoły terapeutyczno- opiekuńcze, realizację potrzeb bytowych
mieszkańców, usługi opiekuńcze, usługi wspomagające, współpracę z instytucjami,
prowadzenie dokumentacji mieszkańców, sposób dokumentowania pracy personelu,
dostęp do usług medycznych, odpłatność mieszkańców.
ŚRODOWISKOWE DOMY SAMOPOMOCY
Dwie tego typu placówki działające na terenie Powiatu Wielickiego obejmują opieką
50 uczestników Ich głównym zadaniem jest: podnoszenie jakości Ŝycia osób
z zaburzeniami psychicznymi i niepełnosprawnych intelektualnie poprzez integrację
społeczną, kształtowanie umiejętności samodzielnego prowadzenia gospodarstwa
domowego, aktywizowanie uczestników poprzez rozwijanie zainteresowań i uzdolnień,
uczestnictwo w rehabilitacji ruchowej i zajęciowej, podtrzymywanie efektów
terapeutycznych, wydłuŜenie okresu remisji choroby.
• ŚDS Brzezie:
Środowiskowy Dom Samopomocy w Brzeziu typu AB jest przeznaczony dla 35
uczestników. Placówka jest prowadzona na zlecenie Powiatu przez Stowarzyszenie
Rodziców Dzieci Niepełnosprawnych „Dobro Dziecka”.
W grudniu 2009r. przeprowadzono kontrolę merytoryczną w Środowiskowym Domu
Samopomocy w Brzeziu. Kontrolę przeprowadzono w oparciu o zastaną dokumentację
oraz wyjaśnienia kierownika placówki i głównego księgowego. Zakres kontroli obejmował:
warunki lokalowe, stan kadru, działalność wolontariatu, uczestników, plan pracy
Środowiskowego Domu Samopomocy, realizację indywidualnych programów terapii
i rehabilitacji, organizację dnia i rodzaje prowadzonych zajęć z uczestnikami, współprace
z instytucjami, prowadzenie dokumentacji uczestników, sposób dokumentowania pracy
terapeutycznej personelu, usługi transportowe, imprezy kulturalne oraz wyjazdy
turystyczno- rekreacyjne. Kontrola zakończyła się wynikiem pozytywnym.
• ŚDS Śledziejowice:
Dnia 27.10.2009r. na terenie Powiatu Wielickiego rozpoczęła działalność nowa
placówka, jaką jest Ponadgminny Ośrodek Wsparcia- Środowiskowy Dom Samopomocy
w Śledziejowicach. Środowiskowy Dom Samopomocy w Śledziejowicach typu AB jest
przeznaczony dla 15 uczestników. Placówka jest prowadzona na zlecenie Powiatu przez
Fundację Arka.
W grudniu 2009r. przeprowadzono kontrolę merytoryczną w Środowiskowym
Domu Samopomocy w Śledziejowicach w oparciu o zastaną dokumentację oraz
wyjaśnienia kierownika placówki i głównego księgowego. Zakres kontroli podobnie jak
w przypadku ŚDS w Brzeziu obejmował: warunki lokalowe, stan kadru, działalność
wolontariatu, uczestników, plan pracy Środowiskowego Domu Samopomocy, realizację
indywidualnych programów terapii i rehabilitacji, organizację dnia i rodzaje prowadzonych
zajęć z uczestnikami, współprace z instytucjami, prowadzenie dokumentacji uczestników,
sposób dokumentowania pracy terapeutycznej personelu, usługi transportowe, imprezy
kulturalne oraz wyjazdy turystyczno- rekreacyjne.
Obydwie kontrole zakończyły się wynikiem pozytywnym.
REPATRIANCI
W roku 2009 wydano decyzje udzielające pomocy finansowej i dokonano wypłaty
środków pienięŜnych tytułem częściowego pokrycia kosztów poniesionych na remont
i adaptację zajmowanego lokalu dla rodziny repatriantów składających się z 6 osób.
Ponadto dla 3 repatriantów dokonano wypłaty środków pienięŜnych tytułem pokrycia
kosztów przejazdu i na zagospodarowanie i bieŜące utrzymanie osobie, która przybyła
do Polski na podstawie wizy repatriacyjnej.
DZIAŁALNOŚĆ PUNKTU INTERWENCJI KRYZYSOWEJ PRZY POWIATOWYM
CENTRUM POMOCY RODZINIE W WIELICZCE.
Interwencja kryzysowa to zespół interdyscyplinarnych działań podejmowanych na
rzecz osób i rodzin będących w stanie kryzysu. Celem interwencji kryzysowej jest
przywrócenie równowagi psychicznej i umiejętności samodzielnego radzenia sobie,
a dzięki temu zapobieganie przejściu reakcji kryzysowej w stan chronicznej niewydolności
psychospołecznej.
Punkt Interwencji Kryzysowej w Wieliczce istniejący od maja 2004 roku, oferuje
poradnictwo specjalistyczne: prawne, psychologiczne, pedagogiczne i rodzinne.
Celem działalności Punktu jest niesienie pomocy osobom i rodzinom doznającym
przemocy, poszkodowanym w wyniku zdarzeń losowych, znajdujących się w sytuacji
kryzysu.
Konsultacje prawne dotyczą udzielania porad z zakresu prawa rodzinnego
i opiekuńczego, zabezpieczenia społecznego, ochrony praw lokatorów, prawa cywilnego.
Konsultacje pedagogiczne to pomoc w rozwiązywaniu problemów wychowawczych
w rodzinach oraz wspieranie dzieci i młodzieŜy mających trudności w nauce.
Konsultacje psychologiczne polegają na udzielaniu wsparcia, porad indywidualnych
i rodzinnych oraz pomocy w rozwiązywaniu problemów Ŝyciowych.
Zgodnie z zapisem zawartym w Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych
w Powiecie Wielickim na lata 2008-2013, jednym z obszarów działania strategii jest
wykluczenie społeczne, w ramach którego wyszczególniono następujące cele
strategiczne:
� sprawny system zapobiegania kryzysom w rodzinie,
� przeciwdziałanie przemocy w rodzinie,
� sprawny system profilaktyczno- terapeutyczny dla osób uzaleŜnionych
i współuzaleŜnionych.
W zakresie celu strategicznego dotyczącego sprawnego systemu zapobiegania kryzysom
w rodzinie uwzględniono następujące kierunki działań:
� diagnozowanie funkcjonowania rodziny,
� psychoedukacja w zakresie komunikacji wewnątrzrodzinnej,
� zapobieganie utracie kontroli nad procesem wychowawczym dzieci,
� poradnictwo w zakresie rozwiązywania problemów prawno-socjalnych prowadzone
przez pracowników PIK,
� szkolenie kadry jednostek pomocy społecznej w zakresie udzielania wsparcia rodzinom
dotkniętym kryzysem.
W zakresie celu strategicznego dotyczącego przeciwdziałania przemocy w rodzinie
rozpoczęto tworzenie powiatowego systemu wsparcia ofiarom przemocy w rodzinie.
W zakresie celu strategicznego dotyczącego sprawnego systemu profilaktyczno-
terapeutycznego dla osób uzaleŜnionych i współuzaleŜnionych uwzględniono następujące
kierunki działań:
- Profilaktyka wśród młodzieŜy w placówkach oświatowych
- Prowadzenie terapii rodzinnej i indywidualnej w zakresie uzaleŜnień przy wykorzystaniu
zasobów kadrowych PIK-u.
W roku 2009 pomoc w Punkcie Interwencji Kryzysowej w Wieliczce świadczyło
15 specjalistów, w tym:
- 7 psychologów, w tym 1 psycholog dziecięcy,
- 2 terapeutów uzaleŜnień,
- 2 pedagogów resocjalizacyjnych,
- 3 prawników,
- interwent kryzysowy.
Istnieje moŜliwość konsultacji i poradnictwa w siedzibie Punktu Interwencji Kryzysowej,
w miejscu zamieszkania rodziny, w szkołach.
W 2009 roku pomocą zostało objętych 990 osób, odbyło się 27 wizyt domowych oraz 20
wizyt w szkołach.
Z pomocy prawnej skorzystało 186 osób,
Z pomocy psychologicznej- 561 osób,
Z pomocy pedagogicznej- 51 osób,
Z pomocy terapeuty uzaleŜnień- 116 osób,
Z pomocy interwenta kryzysowego- 76 osób.
Zrealizowano takŜe następujące programy, szkolenia, warsztaty i spotkania grup
wsparcia:
1. program edukacyjno- wychowawczy realizowany na terenie szkół przez
terapeutów uzaleŜnień.
W ofercie szkoleniowo- warsztatowej znalazły się następujące zagadnienia:
� zagroŜenia dla młodzieŜy w aspekcie uzaleŜnienia od alkoholu, narkotyków i innych
środków psychoaktywnych,
� radzenie sobie ze stresem,
� przemoc oraz sposoby jej przeciwdziałania.
Programem zostało objętych 11 szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z terenu
powiatu wielickiego, w których odbyło się 20 spotkań z młodzieŜą.
2. Warsztaty dla pracowników socjalnych ośrodków pomocy społecznej z terenu
powiatu wielickiego z zakresu pierwszego kontaktu z osobami dotknietymi
przemocą i kryzysem psychologicznym.
Szkolenie prowadzone przez psychologa i interwenta kryzysowego obejmowało 20 godzin
warsztatów i miniwykładów.
Celem szkolenia było:
-przedstawienie specyfiki kryzysu psychologicznego,
-uświadomienie roli wsparcia społecznego dla osób dotkniętych kryzysem,
-przedstawienie zasad i form pomocy w kryzysie,
-nabycie podstawowych umiejętności potrzebnych w rozmowie z ofiarą przemocy, osobą
w kryzysie,
-podejmowanie skutecznych działań pomocowych,
-zdobycie podstawowych umiejętności dokonywania oceny sytuacji i stopnia zagroŜenia
dla osób w sytuacji kryzysu,
-ukazanie emocjonalnego kontekstu pomocy i znaczenia wymiany doświadczeń.
3. Warsztaty dla pracowników placówek opiekuńczo- wychowawczych z terenu
powiatu wielickiego dotyczące kontaktu z rodziną i interwencji w sytuacji
kryzysu i przemocy.
W ramach 12- godzinnego cyklu obejmującego 6 spotkań ze specjalistami Punktu
Interwencji Kryzysowej (interwent kryzysowy, terapeuta uzaleŜnień, pedagog
resocjalizyjny, specjalista FAS) poruszane były następujące tematy: profilaktyka
uzaleŜnień, zagadnienia dotyczące płodowego zespołu alkoholowego, komunikacja
interpersonalna, zawieranie kontraktów, wprowadzenie w tematykę interwencji
kryzysowej, sytuacja rodziny i umiejętność rozmowy z osobami w kryzysie oraz
dotkniętymi przemocą, sposoby pomagania i budowanie siatki wsparcia.
4. Warsztaty WenDo- samoobrona i asertywność dla kobiet, w których wzięli
udział pracownicy socjalni PCPR oraz ośrodków pomocy społecznej z powiatu
wielickiego.
Dwudniowe warsztaty dla pracowników socjalnych, którzy pracują w terenie, prowadzone
były przez trenerki z Fundacji Autonomia w Krakowie.
Treningi WenDo mają nauczyć kobiety:
� jak nie stać się ofiarą przemocy,
� jak umiejętnie uniknąć napaści,
� sztuki samoobrony i asertywności.
5. Grupa wsparcia dla zawodowych rodzin zastępczych.
Spotkania odbywają się jeden raz w miesiącu, prowadzone są przez psychologa.
W bieŜącym roku głównymi tematami spotkań były:
� psychoedukacja w zakresie komunikacji wewnątrzrodzinnej, wzmocnienie kompetencji
komunikacyjnych rodziców i umiejętności budowania dobrych relacji z dziećmi
w rodzinach zastępczych,
� zapobieganie utracie kontroli nad procesem wychowawczym dzieci, kryzysom
w rodzinie,
� rozwój, ze szczególnym naciskiem na odkrywanie wewnętrznych zasobów, zwiększenie
zaufania do siebie, jako rodziców i poczucia własnej skuteczności,
� rozwijanie umiejętności wychowawczych rodziców i nauczenie technik radzenia sobie
w trudnych sytuacjach wychowawczych,
� wymiana doświadczeń między uczestnikami grupy, minimalizowanie poczucia
osamotnienia w problemie, udzielanie wsparcia w rozwiązywaniu trudności,
� wychowanie oraz praca z dzieckiem o specjalnych potrzebach rozwojowych
i edukacyjnych,
� wypalenie zawodowe– kryzys bycia rodzicem zastępczym,
� trudności emocjonalne rodzica zastępczego w sytuacji rozstania z dzieckiem–
przekazania rodzinie,
� dziecko w rodzinie zastępczej– jego historia Ŝycia a sposób funkcjonowania
w rodzinie zastępczej,
� jak pomóc dziecku odnaleźć się w nowej sytuacji Ŝyciowej (rodzinie zastępczej) -
rozwiązywanie problemów leŜących u podstaw dysfunkcjonalności wychowawczej
i zaburzonych relacji, zaspokajanie potrzeby bezpieczeństwa, miłości, więzi rodzinnej.
6. Grupa wsparcia dla osób doznających przemocy w rodzinie.
Uruchomiona w listopadzie 2009 roku grupa wsparcia spotyka się dwa razy w miesiącu.
W spotkaniach uczestniczy psycholog i interwent kryzysowy.
Funkcjonowanie grupy wsparcia wpisuje się w realizowany od kwietnia 2009 roku
program „Przeciw przemocy. Budowanie lokalnych koalicji- interwencje w przemocy
domowej”.
Celem spotkań jest:
� Wsparcie i odreagowanie emocjonalne, wzmocnienie poczucia sprawstwa
i kontroli,
� Zwiększenie kompetencji społecznych (poprawa umiejętności komunikacji
interpersonalnej, trening asertywności),
� Osłabienie poczucia osamotnienia, izolacji społecznej,
� UmoŜliwienie podzielenia się swoimi doświadczeniami i wątpliwościami
z osobami będącymi w podobnej sytuacji Ŝyciowej,
� UmoŜliwienie dostępu do informacji prawnej odnośnie praw jakie posiadają osoby
doznające przemocy w rodzinie.
7. Grupa wsparcia dla samotnych rodziców.
W 2009 roku odbyły się trzy spotkania, w których uczestniczyły matki samotnie
wychowujące dzieci.
Celem spotkań było:
� Zwiększenie samodzielności i niezaleŜności samotnych rodziców,
� Osłabienie poczucia osamotnienia,
� UmoŜliwienie podzielenia się swoimi doświadczeniami i wątpliwościami z osobami
będącymi w podobnej sytuacji,
� Aktywizację zawodową i społeczną,
� UmoŜliwienie dostępu do informacji na temat praw jakie posiadają osoby samotnie
wychowujące dzieci.
Ze względu na zbyt małą liczbę osób chętnych do udziału w grupie wsparcia (2 osoby),
w grudniu 2009 roku zawieszono jej spotkania.
Sprawozdanie z działalności PFRON w 2009r.
Nazwa zadania ZłoŜone wnioski
Wypłacone dofinansowanie (liczba wniosków i kwota)
Wnioski nie dofinansowane
Turnusy rehabilitacyjne 476 243 (247 032 zł.) 211
Likwidacja barier architektonicznych
47 12 (179 806,61 zł.) 34
Likwidacja barier technicznych 24 16 (41534,81 zł.) 8
Likwidacja barier w komunikowaniu się
143 54 (102 221,20 zł.) 89
Sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze
786 716 (419 684 zł.) 70
Sport, kultura, rekreacja i turystyka osób niepełnosprawnych
12 4 (6 862 zł.) 8
W roku 2009 Starostwo Powiatowe w Wieliczce otrzymało ze środków
Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na realizację zadań
z zakresu rehabilitacji społecznej kwotę 1 818 163 zł. W porównaniu z rokiem
poprzednim kwota ta była mniejsza o 601 327 zł., co spowodowało pozostawienie duŜej
ilości wniosków z kaŜdego zadania bez dofinansowania.
PCPR realizowało zadania związane z przyznawaniem dofinansowania do turnusów
rehabilitacyjnych osób do tego uprawnionych. Wnioski na turnus przyjmowane były
w danym roku kalendarzowym i rozpatrywane według kolejności zgłoszeń. W związku ze
znacznie ograniczonymi środkami finansowymi przeznaczonymi na to zadanie środków
wystarczyło na wnioski złoŜone w pierwszych dwóch miesiącach roku. W 2009r. zgodnie
z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 listopada 2007r.
w sprawie turnusów rehabilitacyjnych w pierwszej kolejności rozpatrywano wnioski dzieci
i młodzieŜy niepełnosprawnej oraz osób ze znacznym i umiarkowanym stopniem
niepełnosprawności. W związku z tym w 2009r. Ŝadna z osób z lekkim stopniem
niepełnosprawności nie otrzymała dofinansowania do wyjazdu na turnus rehabilitacyjny.
W ramach likwidacji barier architektonicznych w 2009r. zrealizowano 12 wniosków,
w tym wybudowano łazienkę dla dziecka niepełnosprawnego, wykonano podjazdy dla
osób niepełnosprawnych i dojścia do budynków mieszkalnych zapewniających osobie
niepełnosprawnej samodzielny dostęp do lokalu, dostosowano łazienki i mieszkanie dla
osoby mającej znaczne trudności w poruszaniu się, zakupiono napęd do bramy garaŜowej
dla osoby poruszającej się na wózku inwalidzkim.
W ramach likwidacji barier technicznych zrealizowano 16 wniosków. Dofinansowano
zakup między innymi schodołazu, podnośników transportowo– kąpielowych, kuchenek
mikrofalowych i kuchni elektrycznych dla osób z dysfunkcją narządu wzroku oraz
sprzętów ułatwiających codzienne funkcjonowanie przeznaczonych dla osoby niewidomej.
W ramach likwidacji barier w komunikowaniu się zrealizowano 54 wnioski na zakup
komputerów wraz z programami edukacyjnymi dla dzieci niepełnosprawnych i osób
dorosłych, radiomagnetofonów dla osób niewidomych i telefonów komórkowych oraz
urządzenia zapobiegającego jąkaniu się.
Wszystkie wnioski na likwidację barier funkcjonalnych były rozpatrywane przez komisje
powołane zarządzeniem Starosty Wielickiego. W roku 2009r. odbyło się pięć komisji.
W związku z niewystarczającą ilością środków finansowych nie wszystkie wnioski zostały
zrealizowane. Wnioski rozpatrzone pozytywnie przeszły do realizacji na rok 2010 w miarę
posiadanych środków finansowych.
W roku 2009r. zrealizowano 716 wniosków w ramach dofinansowania zaopatrzenia
w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przyznane
osobom niepełnosprawnym. Najczęściej refundowanymi przedmiotami w ramach tego
zadania były pampersy, aparaty słuchowe, wózki inwalidzkie, protezy. W ramach sprzętu
rehabilitacyjnego były to łóŜka rehabilitacyjne, rowerki rehabilitacyjne i maty
do hydromasaŜu.
Dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych w roku
2009r. W ramach tego zadania zawarto 4 umowy:
1. Stowarzyszenie Emerytów, Rencistów i Osób Niepełnosprawnych w Gdowie
zorganizowało jednodniową wycieczkę krajoznawczo– turystyczno– historyczną
do Sandomierza.
2. Polski Związek Niewidomych Koło w Wieliczce zorganizowało dwa wyjazdy tematyczne
do Zabrza pod nazwą „Górniczy Szlak” oraz do Tarnowskich Gór pod nazwą
„Górnictwo w Polsce”.
3. Stowarzyszenie Rodziców Dzieci Niepełnosprawnych „Dobro Dziecka” zorganizowało
maraton naukowo– sportowy po Puszczy Niepołomickiej.
Pozostałe wnioski nie zostały zrealizowanie z powodu braku środków finansowych i braku
zasadności.
W 2009r. na działalność Warsztatów Terapii Zajęciowej w Powiecie Wielickim
przekazano kwotę w wysokości 817 161 zł. Zgodnie z obowiązującymi przepisami
warsztaty terapii zajęciowej finansowane są z dwóch źródeł: 90% kwoty pochodzi ze
środków PFRON, 10% kwoty ze środków Powiatu Wielickiego. Końcem roku 2009
Warsztat Terapii Zajęciowej w Śledziejowicach został powiększony o pięciu nowych
uczestników z terenu Powiatu Wielickiego. Wniosek o powiększenie Warsztatu
rozpatrzony był komisyjnie przez zespól do oceny wniosku o dofinansowanie ze środków
PFRON kosztów wynikających ze zwiększenie liczby uczestników WTZ. Komisja
poprzedzona była wizją lokalną w budynku Warsztatów Terapii Zajęciowej.
W Powiecie Wielickim funkcjonują dwa warsztaty terapii zajęciowej, w kaŜdym z nich
uczestniczy 30 osób niepełnosprawnych.
Ponadto w roku 2009 PCPR wydało 421 kart parkingowych dla osób niepełnosprawnych.
• Dofinansowanie do wyjazdów osób niepełnosprawnych, dzieci
niepełnosprawnych i ich opiekunów na turnusy rehabilitacyjne na terenie
całej Polski.
W roku 2009 w porównaniu z rokiem 2007 i 2008 kształtowało się to w sposób
następujący:
Liczba wniosków
Środki finansowe
Dofinansowanie do turnusów
rehabilitacyjnych 2007 2008 2009 2007 2008
2009
Liczba osób ubiegających się o dofinansowanie wraz z
opiekunami 682 698 646 x
X
x
W tym liczba opiekunów 186 191 168 x X x
Przyznane dofinansowanie 571 643 394 405.964 427.144,00 283.850
Ogółem wypłacone dofinansowanie
586 603 346 361.892 402.697,00 247.032
Dorośli zatrudnieni w ZPCH 6 16 1 2.868 8.207,00 534,00
Pozostali dorośli 331 329 194 217.398 236.990,00 149.777
Dzieci i młodzieŜ niepełnosprawna 99 93 49 70.552 71.911,00 40.642
Opiekunowie osób dorosłych
niepełnosprawnych 67 83 56 31.755 42.660,00 30.732
Opiekunowie dzieci i młodzieŜy niepełnosprawnej
83 83 46 39.319 42.929,00 25.347
Dofinansowanie dla niepełnosprawnych mieszkańców wsi
158 260 202 98.569 189.302,00 146.510
• Ograniczenia skutków niepełnosprawności poprzez likwidację barier
architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu się.
W roku 2009 w porównaniu z rokiem 2008 kształtowało się to w sposób następujący:
2007 2008 2009 2007 2008 2009
Liczba osób ubiegających się o dofinansowanie 167 246 214 1.053.345 1.323.995 1.189.280
Zawarte umowy ogółem 106 199 83 349.889 804.017 336.482 Ogółem wypłacone dofinansowanie 104 196 84 306.179 747.317 323.612
Dorośli 79 135
53
228.330
535.619 195.267
Dzieci i młodzieŜ niepełnosprawna 25 61 31 77.849 211.698 128.345
• Dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty
ortopedyczne i środki pomocnicze przyznawane osobom niepełnosprawnym.
2008 2009 2008 2009
Liczba osób ubiegających się o dofinansowanie 997 786 x x
Zawarte umowy na zakup sprzętu rehabilitacyjnego
60 83 73.391 117.939
Sprzęt ortopedyczny
932 703 411.640 301.746
Ogółem wypłacone dofinansowanie 992 716 485.031 419.685
Dorośli 862 585 414.907 316.100
Dzieci i młodzieŜ niepełnosprawna
130 131 70.124 103.585
Najczęściej refundowanymi przedmiotami w ramach tego zadania był następujący sprzęt:
maty do hydromasaŜu, rowerki rehabilitacyjne, łóŜka rehabilitacyjne oraz sprzęt
ortopedyczny między innymi: aparaty słuchowe, wózki inwalidzkie, protezy, pampersy.
Zakończenie
Celem pracy zespołu pracowników z Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie jest
wypracowanie powiatowych standardów w zakresie udzielania wsparcia i pomocy
rodzinom w trudnych dla niej okresach bez względu na źródło problemu.
Realizacja poszczególnych zadań jest dostosowana do rzeczywistych potrzeb środowiska
w Powiecie Wielickim, jak równieŜ stanowi waŜny element działalności PCPR
w kontekście zapisu strategii rozwiązywania problemów społecznych powiatu.