Upload
kasper-paping
View
240
Download
1
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Stageverslag PSV Media, Kasper Paping, 2008
Citation preview
Stageverslag
Kasper Paping PSV Media
Stagiair:
Kasper Paping (s286560)
06-xxxxxxxx
Xxxxx x, xxxx XX
‘s-Hertogenbosch
Stagebedrijf:
PSV (Media)
Praktijkbegeleider:
Jeroen van den Berk
Begeleidend docent:
Martin Bons
5 november 2008
2
Inhoudsopgave
Bladzijde:
1 Inzicht in het stagebedrijf 3
1.1 Geschiedenis van het medium 4
1.1.1 Print 5
1.1.2 Internet 6
1.1.3 Televisie 7
1.1.4 Mobiel 7
1.1.5 Stadion 7
1.2 Profiel van de lezer, kijker of luisteraar 8
1.3 Oordeel over de onafhankelijkheid van het
medium 9
1.4 Bedrijfsstructuur en (redactionele) organisatie 10
1.5 Oordeel over het medium 10
2 Reflectie 12
2.1 Reflectie op het bereiken van de persoonlijke
leerdoelen 12
2.1.1 Leerdoel 1 12
2.1.2 Leerdoel 2 12
2.1.3 Leerdoel 3 14
2.1.4 Leerdoel 4 14
2.1.5 Leerdoel 5 15
2.2 Begeleiding op de stageplek 16
3 Productie 17
Bijlagen: 15 artikelen
3
1 Inzicht in het stagebedrijf
PSV
De Eindhovense Voetbalvereniging PSV (Philips Sport Vereniging) is opgericht op 31
augustus 1913. Sinds 1 juli 1999 zijn de professionele en jeugdactiviteiten van de
Vereniging PSV ondergebracht in PSV NV. De vereniging is aandeelhouder van deze NV.
De Raad van Commissarissen hebben een adviserende rol, terwijl de dagelijkse leiding in
handen ligt van de directie. Sinds 1 juli 2007 is Jan Reker de Algemeen Directeur. Marcel
van den Bunder is de Commercieel Directeur. In het bestuur zit vier man; Frits
Schuitema is de voorzitter van PSV.
Afdelingen
PSV bestaat uit een aantal afdelingen. Onder de directie komen:
Pers en Communicatie
Technische staf A-selectie
Medische staf A-selectie
Begeleidende staf A-selectie
Jeugdopleidingen
Technisch staf jeugdopleiding
Medische staf jeugdopleiding
Ondersteuning jeugdopleiding
Voetbal
PSV Scouting
Marketing en Media
Commerciële zaken en Relatiebeheer
Wedstrijdorganisatie en veiligheid
Merchandising en Image rights
Stadion
Financiële administratie en Automatisering
Omdat ik een journalistieke stage doe, richt ik me in dit stageverslag enkel op de
‘mediagerelateerde’ onderdelen van PSV te richten. Daarom concentreert het verslag zich
voornamelijk op de afdeling Marketing en Media.
Marketing en Media
De afdeling Marketing en Media (hierna te noemen: Media) bestaat in de huidige vorm
pas een aantal jaar. Voor 2002 vielen de onderdelen Marketing en Phoxy Club onder de
afdeling Stadion. Vanaf dat jaar verandert er, onder aanvoering van de nieuwe manager
Peter Kentie (tevens de huidige chef van Marketing en Media), veel. De onderdelen die
vallen onder de noemer ‘nieuwe media’ en ‘marketing’, worden geïntegreerd tot de
afdeling zoals deze nu nog is. Deze afdeling is verantwoordelijk voor alle marketing en
commerciële communicatie van PSV en het Philips Stadion. De afdeling is tevens uitgever
en producent van vijf soorten media te weten: print, mobiel, internet, stadion en
televisie. Media geeft in eigen beheer een breed, crossmediaal pakket van journalistieke
4
uitgaven uit. Ontwikkelingen en activiteiten op het gebied van nieuwe media,
audiovisuele uitingen en mobiele diensten komen ook voort uit de koker van Media.
De afdeling Marketing en Media bestaat uit twaalf mensen (en momenteel vier
stagiaires), onder wie één fulltime multimediaredacteur (Jeroen van den Berk). Hij is
tevens de hoofdredacteur van alle media, ook van PSV TV en wordt ondersteund door de
rest van de afdeling Marketing en Media, in het bijzonder door de webredacteur. Deze
neemt soms ook journalistieke taken op zich zoals het maken van kleine berichten voor
de website, sms-berichten en foto’s. Daarnaast treedt er iemand van de redactie op als
eindredacteur voor de printmedia. De eindverantwoordelijkheid ligt bij het hoofd van de
afdeling Marketing en Media: Peter Kentie. Hij is tevens de uitgever. De inhoud van de
diverse papieren media (PSV Inside en PSV Inzake) wordt bepaald in een overleg tussen
de multimediaredacteur (hoofdredacteur), de eindredacteur, het hoofd van de afdeling
(uitgever) en vertegenwoordigers van de afdeling Commerciële Zaken en Relatiebeheer.
Over deze inhoud van de print-media wordt in de loop van het proces een aantal keer
vergaderd.
1.1 Geschiedenis van het medium
Over de geschiedenis van de verschillende PSV-media is weinig gedocumenteerd. Er zijn
bijvoorbeeld geen oplagecijfers van de laatste tien jaar bekend. Waarschijnlijk zullen
deze niet veel zijn veranderd, omdat de meeste print-media wordt weggegeven of
verbonden is met bijvoorbeeld een PSV Club Card. Sinds een jaar of tien heeft PSV een
eigen website waarop het publiceert. De print-media bestaan veelal wat langer. Per
medium (print, internet, televisie, mobiel en stadion) zal ik een beschrijving geven,
waarbij de nadruk ligt op print en internet, omdat dit de onderdelen zijn waarbij ik direct
betrokken ben. De speerpunten bij media zijn: een sterk merk en imago, een
omvangrijke en sterk betrokken community, veel eigen content en een groot bereik. De
media zijn daarbij vooral servicegericht en minder gefocust op oplagecijfers. Hieronder
volgt een overzicht van alle media-uitingen van Marketing & Media:
Print Oplage Frequentie
PSV Inside 32.000 5 x per jaar
PSV Inzake 4.000 3 x per jaar
PSV Flits 35.000 Thuiswedstrijden +/- 22 x p.j.
PSV PhoxyNieuws 24.000 6 x per jaar
Jaarverslag n.v.t. 1 x per jaar
Netwerk/ Mediagids n.v.t. 1 x per jaar
Internet
Officiële website Niet van toepassing n.v.t.
E-mail nieuwsbrief 20.000 Om de week
Televisie
PSV TV n.v.t. Ma-za op televisie; altijd op internet
Mobiel
Sms-dienst n.v.t. n.v.t.
Stadion
Video walls n.v.t. Thuiswedstrijden +/- 22 x p.j.
5
1.1.1 Print
PSV Inside
De PSV Inside wordt gemaakt door de eigen redactie van PSV Media. In de praktijk wordt
het blad gevuld met artikelen die gemaakt zijn door de hoofdredacteur (Jeroen van den
Berk) en artikelen van freelancers. Het is een full-color magazine dat zich sterk richt op
voetbal en zich vooral oriënteert op sfeer, reportages en interviews. De Inside heeft een
oplage van 32.000, waarvan het merendeel is bestemd voor de PSV
Seizoenskaarthouders (22.900); zij krijgen het blad gratis thuisgestuurd. Daarnaast
kunnen fans een abonnement nemen op het blad, maar zoals aan de cijfers te zien is,
gaat dit slechts om een kleine tienduizend exemplaren. Het blad wordt dan ook met
name gefinancierd door de advertentieverkopen. Daarnaast geeft het hebben van een
magazine voor de supporters, uitstraling aan de club.
PSV Inzake
De PSV Inzake is net als de PSV Inside ook een magazine dat in eigen beheer wordt
gemaakt door PSV Media. De nadruk ligt op kwaliteit en uitstraling en de Inzake is vooral
bedoeld om te laten zien wat er commercieel gezien zoal leeft binnen de club. Ofwel:
gericht op de zakelijke PSV-markt. Er wordt ook aandacht besteed aan voetbal, zij het in
mindere mate als in de PSV Inside. Ook is de oplage een stuk kleiner: zo’n 4000 stuks.
De Inzake wordt dan ook verdeeld onder de businessrelaties en komt in de regio
Eindhoven op diverse leestafels te liggen. De advertentieverkoop via dit blad verloop
extern en ook dit magazine draagt voornamelijk bij aan de uitstraling van de club. De
inhoud varieert van licht commerciële teksten tot interviews met mensen die zakelijk
betrokken zijn bij de club en interviews met voetballers.
PSV Flits
De PSV Flits wordt bij iedere thuiswedstrijd van PSV verspreid. De oplage is zo’n 35.000
en het moet voornamelijk gezien worden als een programmaboekje van het duel van die
avond. Daarnaast is de Flits een sterk instrument voor promoties, in plaats van
bijvoorbeeld flyers. Zo kunnen eigen producten en diensten worden aangeprezen, maar
daarnaast staat er ook een aantal externe advertenties in het blad. Naast statistieken zijn
er enkele redactionele stukken in de Flits te vinden, zoals een voorbeschouwing op de
wedstrijd en een portret van de tegenstander van die avond.
Overige
Bij de bovengenoemde print-media ben ik tijdens mijn stage direct betrokken geweest.
Daarnaast geeft PSV Media nog enkele andere bladen, folders en brochures uit. Ook is de
afdeling verantwoordelijk voor het publiceren van het Jaarverslag en de Netwerk- en
Mediagidsen. De redactionele inhoud van PSV PhoxyNieuws, het clubblad van de Phoxy
Club, wordt ingevuld door de mensen van de afdeling Phoxy Club. Verder kunnen
afdelingen van PSV de afdeling Marketing en Media de opdracht geven tot bijvoorbeeld
het maken van een folder, brochure of reclametekst. Hierbij lopen commerciële teksten
en journalistiek werk duidelijk door elkaar heen. Een bewuste keuze, omdat op deze
manier wel een grote mate van eenheid kan worden gegarandeerd qua huisstijl, zowel op
het gebied van teksten als op het gebied van vormgeving.
6
1.1.2 Internet
PSV.NL
De site PSV.NL ging in 1998 in de lucht met het idee om PSV meer naamsbekendheid te
geven en om het imago van de club te verbeteren. Doel was om de site – op termijn –
rendabel en winstgevend te maken. Tegenwoordig wordt de website meer gezien als een
onderdeel van PSV waaraan indirect geld wordt verdiend, al levert de site uiteraard ook
reclame-inkomsten op. PSV.NL moet informeren, entertainen en ruimte bieden aan
‘shopping’. Dit gebeurt door informatie te geven over bijvoorbeeld kaartverkoop en
andere commerciële activiteiten, waardoor de website van groot commercieel belang is.
Per maand haalt de website zo’n 13 miljoen pageviews. Sinds de lancering van PSV.NL is
het bezoek aan de website explosief gegroeid; de laatste twee jaar is het aantal
bezoekers echter ongeveer gelijk gebleven. Exacte cijfers over de bezoekersaantallen van
de site ontbreken, omdat er door de jaren heen met verschillende ‘stats’ is gewerkt. Wel
is er een aantal losse cijfers beschikbaar. Zo waren er in 2001 nog 6 miljoen pageviews
en in 2002 al 13 miljoen pageviews over het gehele jaar gezien. Tegenwoordig is het
aantal pageviews al opgelopen tot bijna 100 miljoen per jaar.
De inhoud van de site moet voldoen aan enkele voorwaarden. Zo moeten er per dag
minimaal twee berichten op de site worden geplaatst, al ligt het gemiddelde in de
praktijk een stuk hoger. Verder moet de website de volgende informatie bevatten:
• wedstrijdinformatie (programma, samenvattingen, verslagen, enz.)
• clubinformatie (historie, organisatie, spelers, Business Club, enz.)
• fandesk (kaartverkoop, trainingsinformatie, routebeschrijvingen, enz.)
• funzone (PSV Phoxy Club)
De ‘sleutelwoorden’ voor de site zijn: betrouwbaarheid, snelheid, volledigheid en
servicegerichtheid. Daarbij is het doel om naast het nieuws over PSV veel exclusieve
reportages, zogenaamde unieke content, te bieden. Ook is de website bedoeld om de
buitenlandse fans en geïnteresseerden te bedienen. Daarom zijn enkele van de artikelen
op de site ook in het Engels en in het Spaans te bekijken.
7
1.1.3 Televisie
PSV TV
PSV TV bestaat sinds 2004 en heeft op twee terreinen zijn werkgebied. Op de website
PSV.TV zijn videofilmpjes met reportages en interviews over de club te zien. Het idee is
dat eigen beeldrechten maximaal worden gebruikt, waarbij fans gratis alles te weten
kunnen komen over hun club. Per maand worden er op de website ongeveer 900.000
filmpjes bekeken. PSV TV doet er alles aan om de beleving rondom de club buiten de
wedstrijden om zo goed mogelijk weer te geven. Dit gebeurt door zogenaamde
embedded-journalisten die in dienst zijn van Eyeworks. Zij maken niet alleen filmpjes
voor de website, maar stellen daaruit ook nog eens dagelijks (van maandag tot en met
zaterdag) een programma samen van achttien minuten dat wordt uitgezonden op
Eredivisie Live, het nieuw voetbalkanaal.
1.1.4 Mobiel
Sms-dienst
In 2001 is PSV begonnen met de sms-alerts. Met de sms-diensten van PSV wordt veel
geld verdiend. Supporters kunnen zich aanmelden voor zo’n dienst en ontvangen dan
bijvoorbeeld al het PSV-nieuws, opstellingen, de doelpunten (goal alert) en de uitslagen
op hun mobiel. Deze sms’jes worden verstuurd door de multimediaredacteur/
webmaster. In de toekomst hoopt PSV ook een eigen operator te worden voor mobiele
telefoonverkeer, waarbij PSV-fans dan onderling gratis of goedkoop kunnen bellen.
1.1.5 Stadion
Video walls
Ook het stadion wordt binnen PSV gezien als een belangrijke mogelijkheid om
boodschappen over te brengen. Via de ‘video walls’ in het stadion worden bijvoorbeeld
reclames getoond en is er regelmatig wedstrijdinformatie te zien. Ook biedt dit medium
een podium voor uitzendingen van PSV TV rondom belangrijke wedstrijden en wordt
hierop bijvoorbeeld over PSV-gerelateerde zaken gecommuniceerd met de fans.
8
1.2 Profiel van de lezer, kijker of luisteraar
PSV heeft ongeveer 1.500.000 latente fans, die dus potentieel bediend kunnen worden
door de diverse media van PSV. PSV.NL heeft het grootste bereik en wordt voornamelijk
bezocht door mannen. Deze hebben doorgaans een middelbare of hogere opleiding en
inkomen. De leeftijd ligt tussen de 18 en de 45 jaar en de meeste bezoekers komen uit
meerpersoonshuishoudens. De gemiddelde sitebezoeker heeft een fulltime baan. Hoe dat
voor de diverse geprinte media is, is niet helemaal duidelijk omdat hier geen onderzoek
naar gedaan is. Aangenomen kan worden dat de resultaten redelijk overeen komen met
die van het publiek van de website.
In principe heeft iedereen met een internetverbinding en een computer toegang tot de
site. Een schatting is dat mobiel en internet samen ongeveer 1.500.000 miljoen (latente)
fans bedienen. De site is dan ook niet voor niets in het Engels en in het Spaans te
bezichtigen. In het verleden was er ook al eens een Chinese versie. Het bereik van de
andere media-uitingen is wisselend. De PSV Flits wordt verspreid onder alle supporters in
het stadion (met een wisselende oplage van rond de dertigduizend); alle
seizoenskaarthouders ontvangen het supportersmagazine: de PSV Inside. Anderen
kunnen zich op dat blad abonneren, waardoor het blad een oplage heeft van 32.000. De
Inzake gaat naar alle partners en sponsoren van de club; in totaal worden er 4000
bladen van gedrukt.
Van concurrentie is voor PSV Media eigenlijk geen sprake, om de simpele reden dat er
clubjournalistiek wordt bedreven. Dat wil zeggen dat PSV Media zich qua uitstraling en
kwaliteit zou moeten spiegelen aan de media-afdelingen van de grote binnenlandse clubs
(PSV, Feyenoord, AZ). Zij bedienen echter een totaal andere doelgroep en kunnen qua
inhoud dan ook moeilijk een concurrenten worden genoemd. Als het om inhoud gaat wil
PSV graag snel nieuws en achtergronden in eigen beheer naar buiten brengen,
voornamelijk via de website. De belangrijkste ‘concurrenten’ op dat vlak zijn het
Eindhovens Dagblad (ED), de grote landelijke dag- en weekbladen en de diverse
voetbalwebsites, die overigens niet altijd even betrouwbaar zijn. PSV Media moet echter
rekening houden met het feit dat het een officieel clubkanaal betreft en daarom soms
zorgvuldigheid moet verkiezen boven snelheid. Ook kunnen de media-uitingen niet al te
scherpe kritiek op het team/ de spelers bevatten. Er wordt met name gekeken naar de
ontwikkelingen bij andere grote Europese voetbalclubs, al missen de meeste van deze
clubs altijd één of meerdere onderdelen op het gebied van Media. Wel wordt er met grote
belangstelling gekeken naar Bayern Munchen, die op het gebied van (nieuwe) media
koploper is.
9
1.3 Oordeel over de onafhankelijkheid van het medium
Een redactiestatuut heeft de media-afdeling niet. Wel zijn er enkele afspraken gemaakt
die een leidraad vormen voor de medewerkers. Het is echter zo dat de media-afdeling
valt onder de afdeling Marketing en Media. De commerciële en journalistieke activiteiten
lopen daarom regelmatig door elkaar. De gedachte hierachter is dat PSV zo veel
effectiever en persoonlijker kan communiceren. Daarnaast zorgt de koppeling voor
consistentie in de teksten (al dan niet journalistiek) die naar buiten worden gebracht,
waardoor de eigen identiteit bewaard blijft.
Zo schrijft de mediaredacteur ook mee aan de teksten voor reclame-uitingen en
(commerciële) folders. Daarnaast komen er van andere afdelingen verzoeken voor het
maken van reclame voor een PSV-activiteit of een PSV-sponsor en is de afdeling Media
een soort intern service bureau geworden. Omdat PSV een bedrijf is en de media-
afdeling dus ook het bedrijfsbelang dient, is het logisch en begrijpelijk dat deze zaken
door elkaar lopen. Clubjournalistiek is per definitie geen objectieve journalistiek.
Onafhankelijk is het ook niet, omdat de afdeling vooral ook dienend werkt voor de andere
afdelingen: samen werk je voor betere resultaten voor het bedrijf/ de voetbalclub PSV.
10
1.4 Bedrijfsstructuur en (redactionele) organisatie
De voetbaltak van PSV (Philips Sport Vereniging) is opgericht op 31 augustus 1913. Dat
gebeurde in navolging van andere sporten die werknemers van Philips konden beoefenen
bij de vereniging. In de loop van de jaren is PSV een zelfstandig bedrijf geworden, met
drie takken: betaald voetbal, jeugdvoetbal en amateur voetbal. Sinds 1 juli 1999 zijn de
professionele en jeugdactiviteiten van de Vereniging PSV ondergebracht in PSV NV. De
vereniging is aandeelhouder van deze NV. De voetbalclub PSV staat onder de dagelijkse
leiding van Algemeen Directeur Jan Reker (sinds 1 juli 2007) en Commercieel Directeur
Marcel van den Bunder. Het dagelijks bestuur ligt in handen van de directie. In het
bestuur zit vier man; Frits Schuitema is de voorzitter van PSV. Ook is er een Raad van
Commissarissen, bestaande uit vijf man, die binnen de PSV NV een adviserende en
toezichthoudende rol heeft.
De afdeling waar ik tijdens mijn stage deel van heb uitgemaakt, Marketing en Media,
bestaat uit twaalf man. Peter Kentie is daarvan de chef, maar tevens ook de uitgever van
de diverse print-media. Op het journalistieke gebied is mijn stagebegeleider Jeroen van
den Berk de hoofdredacteur van alle printmedia (zoals PSV Inside, PSV Inzake, PSV Flits
en nieuwe media (PSV.NL, sms-dienst, PSV TV). Hij is tevens de enige journalist van de
afdeling, maar wordt wel ondersteund door de andere afdelingsleden. Er zijn bijvoorbeeld
eindredacteuren, een webmaster en een archivaris. Daarnaast kan de hoofdredacteur
naar eigen inzicht opdrachten geven aan freelance-journalisten voor met name de
artikelen in de PSV Inside en de PSV Inzake. De afdeling Marketing en Media kent een
crossmediaal beleid. In de praktijk houdt dit in dat er één budget is voor alle media, in
plaats van een vast bedrag.
1.5 Oordeel over het medium
Redactioneel beleid
Over het beleid op het gebied van media is weinig vastgelegd op papier. Er is
bijvoorbeeld geen redactiestatuut. Ook zijn er relatief weinig mensen in dienst. PSV heeft
één fulltime schrijvend journalist (mediaredacteur) in dienst, die derhalve veel werk moet
verrichten. Hij wordt weliswaar ondersteund door de afdeling Marketing en Media en
enkele freelance-medewerkers, maar heeft ook veel niet-journalistieke taken. De
clubjournalist schrijft dus niet alleen veel teksten voor de website en de papieren media,
maar hij moet ook andere processen aansturen. Zo is de mediaredacteur betrokken bij
overleg over de inhoud van de gedrukte media, schrijft hij zelf berichten, is hij bij
interviews en fotoshoots van freelancers met spelers aanwezig, onderhoudt hij contact
met de directie over publicaties van clubstandpunten, enzovoorts. De redacteur heeft
kortom veel taken die eigenlijk niet vallen onder ‘journalistiek’. Dit gaat ten koste van
kwaliteit en vooral van creativiteit. Als het noodzakelijke werk gedaan is, blijft er weinig
ruimte over om tijdrovende reportages te maken, nieuwe ideeën te bedenken en uit te
voeren of tijdens het maken van een blad nog veel te veranderen aan de ingezette koers
als het resultaat niet is zoals vooraf gehoopt was.
11
Inhoud
Bij de inhoud valt het me op dat er een heel andere manier van denken wordt gevraagd
van een clubjournalist dan van een ‘normale’ sportjournalist. Doel is niet om
onafhankelijk nieuws en achtergronden te brengen, maar om te schrijven in het belang
van de club PSV en informatie door te spelen aan de supporters van de club. Hierdoor
vallen bepaalde berichten af en zijn berichten die voor een krant wellicht niet interessant
zijn, voor bijvoorbeeld PSV.NL wél nieuws. Ook valt het op dat je je soms moet schikken
naar wat er commercieel van je verlangd wordt. Waar bij een krant de scheiding tussen
redactionele inhoud en de commerciële tak heel erg strikt is, loopt dit bij PSV regelmatig
door elkaar heen. Soms móet er een artikel over een sponsor of partner in een PSV-blad,
omdat dit door derden is beloofd of omdat dit financieel aantrekkelijk is voor de club. Je
kunt dus stellen dat er geen sprake is van volledige journalistieke vrijheid en
onafhankelijkheid. Aan de andere kant moet worden opgemerkt dat dit voor
clubjournalistiek ook niet noodzakelijk is.
Vorm
Zowel de website als de door Scherpontwerp vormgegeven gedrukte media van PSV zijn
mooi en consistent (zakelijk) vormgegeven. De website past qua stijl bij de club PSV en
is daarnaast overzichtelijk en volledig. Er wordt veel gewerkt met beeld (foto’s), die soms
door medewerkers zelf worden gemaakt en soms worden overgenomen van Pics United.
Bij een bericht staat standaard tenminste één foto of plaatje, maar bij de meeste
berichten is dit meer (twee tot vier is geen uitzondering). Berichten op de website zijn
liever niet te lang. Een nieuwtje op de site bevat exclusief intro (die tevens op de
frontpage te zien is) één of twee alinea’s. Een enkele keer kan dit langer zijn, maar het
devies voor internet is: korte berichten, to-the-point schijven en wees vooral snel en
accuraat.
De print-media, zoals PSV Inside, PSV Inzake en de PSV Flits zijn vormgegeven door
Scherpontwerp. De bladen ogen zeer professioneel, strak en zakelijk. Rood, wit en goud
zijn de hoofdkleuren en het papier van met name de PSV Inside en de PSV Inzake zijn
van hoge kwaliteit. Dit zijn dan ook echte magazines, bladen om te bewaren. De
artikelen zijn ruim opgezet en ook hier wordt veel gebruik gemaakt van (grote) foto’s.
12
2 Reflectie
2.1 Reflectie op het bereiken van de persoonlijke leerdoelen
2.1.1 Leerdoel 1
Gerichter voor specifieke doelgroepen leren schrijven en hierin flexibel kunnen
zijn (met het oog op de verschillende bladen van PSV Media, zoals PSV Inside
en PSV Inzake).
Op de werkvloer heb ik voortdurend overlegd met mijn stagebegeleider over de invulling
van de artikelen. Ook spraken we regelmatig over de verschillen tussen de diverse media
en wat daarvoor als journalist van mij gevraagd werd. Door bijvoorbeeld
schaduwartikelen te schrijven voor de PSV Inside en voor de website, kon ik alvast
wennen aan het verschil in medium en doelgroep. Vervolgens hebben we de uitvoering
veelvuldig geëvalueerd, waarbij ik steeds iets meer leerde over welke vorm het beste
geschikt was voor welk medium. Daarna heb ik zelf een redelijk aantal artikelen
geschreven voor de PSV Inside en de PSV Inzake; bij de meeste artikelen had ik direct
de goede toon te pakken, maar soms vroeg het onderwerp of de interviewvorm om een
andere schrijfwijze. Ook heb ik aan diverse PSV Flitsen gewerkt. Hiervoor moesten snel
(en veel tegelijk) enkele kleine artikelen worden geschreven met veel feitjes over de
aanstaande tegenstander en de historie van de wedstrijd. Dit betekende veel informatie
opzoeken en dit in korte tijd verwerken tot een luchtig verhaal. Daarnaast ging het in de
gesprekken op de redactie regelmatig over de inhoudelijke invulling van de PSV Inside en
met name over de invulling van de website. Het was vooral in het begin moeilijk in te
schatten welke berichten wel geschikt waren voor de PSV-site en welke niet. Aan het
eind van de stage had ik hier een vrij helder beeld van en kon ik ook vaker zelf
voorstellen om over een bepaald onderwerp een bericht te maken.
2.1.2 Leerdoel 2
Inbreng in vergaderingen (of werkoverleg) verhogen en opschroeven van het
aantal eigen ideeën voor een medium en meer aanvulling en richting geven aan
de ideeën van anderen.
Er zijn helaas maar enkele grote vergaderingen geweest in mijn stageperiode bij PSV. Er
was geen dagelijkse redactievergadering, simpelweg omdat de dagelijkse journalistieke
gang van zaken door één persoon wordt verzorgd. Wel zorgde ik ervoor dat ik thuis,
voordat ik naar mijn stage vertrok, van al het nieuws rondom PSV op de hoogte was. Op
die manier kon ik zelf vaak al ongeveer zien welk nieuws wél en welk nieuws niet zo
relevant was voor de website of een van de andere media. Zo kon ik als ik op de redactie
aankwam meteen met voorstellen komen voor onderwerpen (een vertrokken speler, een
geblesseerde speler bijvoorbeeld).
Omdat de meeste vergaderingen aan het begin van de stage plaatsvonden en ik toen nog
vooral bezig was alles in mij op te nemen, kan ik moeilijk zeggen dat ik in dit leerdoel
ben geslaagd. Wel heb ik het idee dat ik tijdens werkoverleg mijn ei goed kwijt kon en
dat er, zeker naar het einde toe, ruimte was voor overleg en eigen inbreng. Toch heb ik
qua eigen inbreng door omstandigheden nog te weinig kunnen laten zien. Wel kreeg ik
een redelijke mate van vrijheid om mij binnen de onderwerpen te manoeuvreren, maar
13
het bedenken van eigen onderwerpen bleek toch lastiger dan aanvankelijk gedacht. Dit
kwam ook omdat eerst het ‘gewone’ werk afgerond moest worden en dat kostte meestal
al redelijk veel tijd. Een aantal keer was er wel overleg, bijvoorbeeld over de inhoud en
vorderingen van de PSV Inside en de PSV Inzake. Het is echter moeilijk gebleken om
hierin direct mee te draaien. Veel onderwerpen speelden namelijk al van lange tijd
voordat ik aan mijn stage begon en lopen ook na mijn vertrek nog door. Ook heb ik
weinig kennis over wat er in het verleden is gepubliceerd, wat het ook weer moeilijker
maakt om in te schatten of ‘de tijd rijp is’ voor een bepaald onderwerp. Aan de andere
kant heb ik natuurlijk wel een relatief ‘frisse’ blik op het geheel. Zoals eerder gezegd, is
er weinig tijd om na te denken over nieuwe creatieve ideeën. Daarom heb ik met mijn
stagebegeleider afgesproken om een aantal ideeën op papier te zetten om vervolgens de
haalbaarheid en kwaliteit ervan te bespreken. Die bespreking moet echter nog
plaatsvinden, maar ik heb goede hoop dat er enkele onderwerpen/ rubrieken bij zitten
die het proberen waard zijn om te maken tijdens of eventueel na mijn stageperiode.
14
2.1.3 Leerdoel 3
Scherper zijn op slordigheidfouten, beter nagaan van bronnen en deze op de
juiste wijze toepassen.
De afgelopen periode is op dit gebied een zeer nuttige geweest. Ik ben als het gaat om
slordigheden behoorlijk streng voor mezelf, maar dat geldt zeker ook voor mijn
stagebegeleider. Ik was dan ook niet tevreden met de kwaliteit die ik aan het begin van
mijn stageperiode leverde. In mijn artikelen voor de website en later ook voor de PSV
Inside, PSV Flits en de PSV Inzake bleken na de controle nog veel fouten te zitten zoals
spelfouten, ontbrekende woorden, verkeerd gespelde namen en tikfouten. De basis van
de artikelen was vaak wel goed, maar de slordigheden deden het resultaat eigenlijk
teniet. Om dit probleem op te vangen ben ik mij beter gaan inlezen op de spelling van de
namen en voetbaltermen. Ook ben ik mijn artikelen nog beter gaan nakijken. Bij twijfel
zoek ik sneller een woord of feit op. Dit werpt zijn vruchten af, want in de laatste weken
van mijn stage is het aantal fouten in mijn artikelen flink afgenomen. Echter: iedere fout
blijft er een te veel. Wel positief was, dat we tijdens het nakijken steeds vaker discussies
kregen over taalkundige details en de slordigheden steeds spaarzamer werden. De
correcties kwamen dus steeds meer te liggen op het stijlvlak en daarover hadden mijn
stagebegeleider en ik dan ook nog wel eens een meningsverschil, omdat we soms andere
prioriteiten stellen. Toch denk ik dat ik dit leerdoel positief heb afgesloten, al blijf ik het
jammer vinden dat het begin zo moeizaam verliep.
2.1.4 Leerdoel 4
Redigeren van interne en externe informatie zoals persberichten, televisie-
interviews of artikelen in kranten of van sites. En deze daarna verwerken tot
artikelen of berichten van een journalistiek aanvaardbaar niveau.
Het bleek nog best lastig om informatie bij elkaar te schrapen uit interne en externe
bronnen. Het redigeren houdt namelijk ook in dat je de informatie moet selecteren. Niet
alle beschikbare informatie is even betrouwbaar en soms spreken verschillende bronnen
elkaar tegen. Het komt er dus op neer dat je moet beslissen wat wel en wat niet relevant
is; welke informatie het belangrijkste is en wat dus voorin het artikel moet. Daarnaast
moet je er rekening mee houden dat je clubjournalistiek bedrijft en je sommige
informatie daarom beter niet kan melden. Dat heb ik een aantal keer in de praktijk
meegemaakt, waarbij een iets te uitgesproken kwalificatie in de correctie is verwijderd.
Het redigeren is een heel erg tijdrovende bezigheid, die naar mate de stage vorderde
steeds vlotter verliep. Ook om de zorgvuldigheid te waarborgen (waar het in de
beginweken soms aan ontbrak), heb ik soms nog (iets te) veel tijd nodig gehad. Het is
namelijk ook van belang dat de informatie klopt en dat er geen fouten in de teksten
blijven zitten. Uiteindelijk ging het redigeren vrij soepel en kan ik zeggen dat ik dit nu
goed kan. Wel moet ik opmerken dat het nog altijd sneller kan, maar dit blijft een
kwestie van veel doen, zodat je dat helemaal goed onder de knie te krijgt. Daar is in een
stageperiode van drie maanden eigenlijk niet genoeg tijd voor, al ben ik tevreden met
hoe het de laatste weken is gegaan.
15
2.1.5 Leerdoel 5
Leren schrijven met het bedrijfsbelang (in dit geval die van PSV) als één van de
speerpunten.
Zoals ik eerder in dit stageverslag heb aangegeven, is het soms in het belang van de club
beter om bepaalde zaken niet te schrijven of deze anders te formuleren dan andere
media dat zouden doen. Zo hoorde ik tijdens mijn stage over iemand die bij PSV op de
mediaredactie heeft gewerkt en tijdens een open persconferentie (waar andere
journalisten bij waren) kritische vragen stelde aan de trainer. Dit werd de clubjournalist
in kwestie niet in dank afgenomen. Het zal nu ook niet meer gebeuren, omdat de rol van
de huidige clubjournalist(en) terughoudender is.
De clubjournalist registreert de persconferenties en wedstrijden, maar onthoudt zich
zoveel mogelijk van (scherp) commentaar. Dat houdt in dat je wel de feiten opschrijft,
maar bijvoorbeeld niet meldt dat iemand een slechte wedstrijd speelt. Bij het schrijven
over het team als geheel heeft de clubjournalist iets meer vrijheid, maar ook hier moet
goed bedacht worden waarvoor en voor wie het medium bedoeld is. Je doelgroep is
namelijk de PSV-volger (Inside, PSV.NL, Flits) of de investeerder/ zakenman (Inzake).
Hoewel het moeilijk is om te bepalen welke informatie je wel kan doorspelen en welke
informatie je beter kunt achterhouden, heb ik toch het idee dat ik met deze rol redelijk
goed omga. Slechts een enkele keer is er een passage door mijn stagebegeleider
geschrapt, omdat deze het clubbelang kan schaden. Ook maakte ik een artikel over een
wedstrijd van het Nederlands Elftal, waarin ik meldde dat een doelpunt ten onrechte was
afgekeurd. Na overleg op de redactie heb ik “ten onrechte” geschrapt, ook al was het na
het bekijken van de beelden vrij duidelijk dat het onterecht was. Een dergelijke
kwalificatie past meer bij gewone sportjournalistiek dan bij clubjournalistiek. Soms liet ik
bewust een passage waarover ik twijfel staan zodat ik hierover feedback kon ontvangen
en duidelijkheid heb. De laatste weken van mijn stage heb ik de afweging echter steeds
vaker zelf kunnen maken en zijn er dan ook nauwelijks situaties voorgekomen waarin
zaken geschrapt moesten worden.
16
2.2 Begeleiding op de stageplek
Het journalistieke gedeelte van de afdeling Marketing & Media wordt ingevuld door één
persoon, Jeroen van den Berk. Hij is tevens de praktijkbegeleider. Als
multimediaredacteur (en hoofdredacteur) is hij betrokken bij een hoop processen op de
afdeling; een aantal daarvan heeft niet zo veel met journalistiek te maken en valt ook
niet direct onder zijn functieomschrijving. Zo zorgt hij ervoor dat de freelance
journalisten en de spelers elkaar niet mislopen; of draagt er zorg voor dat spelers
aanwezig zijn bij een fotoshoot. Hierdoor was er in de hectische beginperiode niet altijd
even veel tijd om artikelen die ik maakte, te evalueren. Later in mijn stageperiode was
die tijd er vaak wel en hebben we veelvuldig gesproken over de kwaliteit van mijn
artikelen.
Met name in het begin was het soms moeilijk voor hem om mij aan het werk te zetten en
kostte het uitzetten van een opdracht en het feedback geven/ corrigeren daarna, meer
tijd dan wanneer hij het artikel zelf had gemaakt. Dit kwam doordat hij veel dingen al
wist, die ik nog moest opzoeken, zoals welke clubfeiten of de schrijfwijze die PSV van een
bepaald woord hanteert. Ook kon hij veel van mijn teksten aanvullen met zijn specifieke
kennis over PSV en de gang van zaken. In het begon was het voor mij dan ook een
kwestie van goed kijken naar zijn correcties en vooral leren wáárom hij deze
verbeteringen aanbracht. Als extra leermoment pak ik meestal mijn eigen versie en zijn
gecorrigeerde versie bij elkaar en om vervolgens na te gaan waar de verbeterpunten
liggen.
Ik heb veel geleerd van mijn stagebegeleider en ook van het deelnemen aan het proces
van het maken van een magazine. Met name ook interessant is om te zien hoe je als
journalist zaken moet plannen en hoe beslissingen tot stand komen in de aanloop naar
een publicatie. In de tweede helft van mijn stage heb ik iets meer verantwoordelijkheden
gekregen en kon ik bijvoorbeeld zelfstandig een aantal grote artikelen voor de magazines
PSV Inside en PSV Inzake maken. Ook kreeg ik de opdracht om teksten te schrijven voor
de PSV agenda, folders en zelfstandig persconferenties te verslaan. De samenwerking
verloopt derhalve prima. Ik krijg een zekere mate van vrijheid en als dat nodig is kan ik
terugvallen op mijn stagebegeleider. Wel vonden er soms discussies plaats over bepaalde
formuleringen, maar dat heb ik niet als negatief ervaren. Zo kon ik langzaam naar een
hoger niveau groeien en heb ik het idee dat ik nu beter in staat ben als clubjournalist te
functioneren dan voordat ik aan mijn stage begon.
17
3 Productie
Op deze pagina’s volgt een korte uitleg over de geselecteerde artikelen. De vijftien
artikelen die ik hieronder behandel zijn integraal terug te vinden in de bijlage.
Artikel 1:
Reker: “Uitbreiding Philips Stadion technisch haalbaar” (PSV.NL)
18-08-2008
Een artikel dat ik op de eerste dag van mijn stage. Het weekeinde voordat ik begon was
de jaarlijkse persdag van PSV en daar had Reker een aantal uitspraken gedaan tegen
PSV TV. Hiervan moest ook nog een berichtje komen, omdat hij in dat interview nieuws
vertelde dat interessant was voor site. Na zijn teksten integraal te hebben overgetypt
heb ik deze informatie geselecteerd en bewerkt tot dit artikel. Een goed voorbeeld van
hoe PSV TV en PSV.NL elkaar kunnen aanvullen. Er wordt dan ook regelmatig
doorverwezen naar de site van PSV TV.
Artikel 2:
Bondscoach Verbeek blij met oefenwedstrijd tegen Oranje (PSV.NL)
05-09-2008
Na eerder al bij de persconferentie in de Arena (Amsterdam) aanwezig te zijn geweest,
mocht ik tijdens mijn eerste échte persconferentie (tot dat moment had ik verder alleen
informele persbijeenkomsten met Huub Stevens bezocht) meteen aan het werk. Omdat
Australië en Nederland de volgende dag in het Philips Stadion zouden spelen, was daar
ook de persconferentie voor dat duel. Wij gingen er heen om een artikel te schrijven over
de woorden van Pim Verbeek, voor de website. Met pen en papier bij de hand heb ik
keurig meegeschreven met de korte persconferentie, die overigens in het Engels werd
gehouden. Daar heb ik de belangrijkste punten uitgepikt (er werd veel voor ons
overbodige informatie gegeven over bijvoorbeeld blessures) en die tot een artikeltje
verwerkt.
Artikel 3:
Veelal goede resultaten voor PSV-internationals (PSV.NL)
08-09-2008
Op de website van PSV wordt ook het externe nieuws goed in de gaten gehouden en als
het relevant is overgenomen. Zo wordt er na een interlandweek (of weekeinde) altijd een
overzicht gegeven van de internationale prestaties van de PSV’ers. Dit is een kwestie van
informatie verzamelen (via bijvoorbeeld de website van de wereldvoetbalbond FIFA) en
vervolgens wordt gekozen welke informatie relevant is. Hebben de spelers gescoord,
gewonnen of een blessure opgelopen? Waren er andere bijzonderheden bij het duel? Het
kost wel even tijd voordat je alle informatie correct hebt en daarna is het nog wel even
puzzelen om de informatie helder en gestructureerd op te schrijven. Dit artikel is het
resultaat van dat puzzelen. De vorm en inhoudelijke keuzes heb ik gemaakt na
bestudering van oude vergelijkbare berichten op de site van PSV. Op die manier heb ik
overigens voor de meeste artikelen de PSV-stijl ‘afgekeken’.
18
Artikel 4:
Huub Stevens: “Drie punten het allerbelangrijkste” (PSV.NL)
13-09-2008
Als ik bij de wedstrijd aanwezig ben (in ieder geval alle thuiswedstrijden) maak ik, net als
mijn stagebegeleider, een rust- en wedstrijdverslag. Mijn versie komt niet op de site
maar het is wel een goede oefening. Ook maakt PSV.NL van alle persconferenties na de
wedstrijd een apart artikeltje voor op de site. Bij de wedstrijd PSV – Sparta (de eerste
thuiswedstrijd) mocht ik zelf het artikel over de persconferentie schrijven. Mijn
stagebegeleider was er wel bij, zodat hij het stukje kon verbeteren waar dat nodig was.
Het is de kunst om de relevante zaken mee te nemen in het verslag. Op die manier moet
de rode draad van de persconferentie duidelijk zijn na het lezen van het artikel. Dat is bij
dit artikel, denk ik, goed gelukt.
Artikel 5:
PSV vol vertrouwen in eerste thuiswedstrijd (PSV Flits)
13-09-2008
Bij alle thuiswedstrijden wordt door PSV Media een PSV Flits gemaakt. Hierin staat de
belangrijkste informatie over de wedstrijd en kan de club communiceren met de
supporters. Mijn opdracht was om een soort voorbeschouwing te geven van de wedstrijd
PSV – Sparta. Omdat de Flits een klein formaat heeft, zijn de artikelen ook erg kort. Er
moest dus bondig geschreven worden. Aan de hand van voorkennis, de informatie over
de laatste wedstrijden en bijvoorbeeld de PSV-site heb ik de benodigde input verzameld
voor mijn artikeltje. Vervolgens heb ik dit artikel geschreven.
Artikel 6:
Huub Stevens: “Lering trekken uit deze wedstrijd” (PSV.NL)
16-09-2008
Opnieuw een persconferentie na afloop van een wedstrijd. Deze dinsdagavond stond het
duel met Atlético Madrid op het programma. Nadat ik eerder al bij de persconferentie
vooraf (een dag eerder) was geweest, mocht ik opnieuw het verslag van deze
persconferentie voor de site maken. De beide coaches kwamen na elkaar uitleg geven
over de wedstrijd waarna journalisten vragen mochten stellen. Het is echter gebruikelijk
dat PSV.NL slechts verslag doet van de persconferentie. Het eerste deel was met
Atlético-coach Aguirre. Wat hij zei (en wat Spaanse journalisten hem vroegen) werd
vertaald in het Nederlands en zodoende was het goed te volgen. Daarna was PSV-coach
Huub Stevens aan het woord (gewoon in het Nederlands). Omdat het publiek van de site
voornamelijk in PSV is geïnteresseerd richt ik me bij dit soort verslagen vooral tot de
woorden van Stevens. De teksten van de andere trainer neem ik uiteraard ook kort mee.
Hoelang dat stuk wordt hangt weer af van de mate van interessantheid van de
uitspraken. Nadat mijn stagebegeleider het artikel snel na had gekeken, stond het binnen
tien minuten na de persconferentie al op de site.
19
Artikel 7:
PSV start twaalfde campagne in UEFA Champions League (PSV Flits)
16-09-2008
Voor de wedstrijd van Atlético heb ik ook weer twee artikelen geschreven voor de Flits.
De insteek van dit artikel is een overzicht geven van de prestaties van beide clubs; een
soort voorbeschouwing. Met name Atlético komt aan bod, omdat dit natuurlijk de
‘onbekende’ is. Uit verschillende bronnen heb ik informatie gehaald en op een rijtje
gezet. Een deel van de informatie had ik al, omdat ik al eerder research had gedaan over
de Champions League-tegenstanders voor de PSV Inzake (zie artikel 13). Dan is het
natuurlijk de kunst om alles kort en toch compleet op te kunnen schrijven in de beperkte
ruimte die je hebt. Omdat het een Flits is voor een Champions League-duel moest er
rekening gehouden worden met het schrijven van clubnamen. Die moeten van de UEFA
namelijk allemaal voluit geschreven worden zoals de clubs bekend staan. Daarom staat
er bijvoorbeeld in de eerste zin ‘Club Atlético de Madrid’.
Artikel 8:
Vier goals Nijland voor Jong PSV in Waalwijk: 1-6 (PSV.NL)
30-09-2008
Als Jong PSV heeft gespeeld, zet PSV Media de ochtend daarop een bericht over de
wedstrijd online. PSV Media krijgt van de mensen rondom het team altijd de opstelling
doorgefaxt en via de website van de tegenstander en/ of via de website van PSV Jeugd is
verder informatie te vinden over de wedstrijd. Naar de wedstrijden zelf gaan we niet.
Soms wordt informatie overgenomen van PSV TV, maar meestal komen zij pas later met
beelden van de wedstrijd. Ik probeer daar dan, met beperkte middelen, een zo compleet
mogelijk verslag van te schrijven. Soms is dit erg moeilijk omdat je nauwelijks informatie
over de wedstrijd hebt. Het is dan ook zaak om zo min mogelijk waardeoordelen te
geven. Vaak kan je je in zo’n verslag richten op spelers van het eerste elftal die hun
eerste speelminuten maken, of zoals in dit geval, veel weten te scoren.
20
Artikel 9:
PSV goed vertegenwoordigd op Eredivisie Live (PSV Inside)
Editie september/ oktober 2008
Dit was mijn eerste artikel voor één van de magazines. Op het oog een niet al te moeilijk
artikel om mee te beginnen, maar het vergt nogal wat werk om over iets statisch als de
zender Eredivisie Live een goed leesbaar artikel te schrijven. Insteek was om de PSV-
supporter, de lezer van het blad PSV Inside dus, te informeren over de nieuwe zender.
Ook was het de bedoeling dat de interesse van de lezers zou worden gewekt, zodat
misschien meer mensen een abonnement op de zender zouden nemen. Hier is goed te
zien dat commercie en journalistiek bij PSV Media soms dicht bij elkaar liggen. PSV heeft
er namelijk belang bij dat mensen de zender aanschaffen, want dit levert de club geld
op. Het is de kunst om het artikel, dat eigenlijk een beetje een reclamepraatje is, zo min
mogelijk op reclame te laten lijken. De insteek was hier om met name PSV TV aan bod te
laten komen en daarnaast in een kader te informeren over de abonnementen zelf. In die
opzet is het artikel denk ik wel geslaagd. Daarnaast is het een goed leesbaar artikel
geworden met veel informatie. Voor de PSV Inzake en daarvoor heb ik een vergelijkbaar
artikel geschreven (zie artikel 12). Het onderwerp is hetzelfde, de insteek van dat artikel
heel anders. Daarin staat meer het opzetten van de zender en de voordelen voor de club
centraal. Met min of meer dezelfde informatie heb ik dus twee totaal verschillende
artikelen (want totaal anders van opzet en inhoud) geschreven. Erg interessant om te
zien en te leren hoe het is om voor verschillende doelgroepen te schrijven over hetzelfde
onderwerp.
Artikel 10:
‘Koef’ naar gedeelde tweede plek in topscorerklassement (PSV.NL)
23-10-2008
Een voorbeeld van eigen inbreng bij een artikel voor de website. Ik kwam met het idee
om de hoge notering van Koevermans op de topscorerranglijst aan te grijpen voor een
artikel over doelpunten en topscorers. Een dag eerder had ik al geopperd om iets te doen
met het record van Ruud van Nistelrooy (60 treffers in de Champions League), maar toen
was het te laat op de dag om nog iets met het nieuws te kunnen doen. In combinatie
met de klassering van Koevermans en de doelpuntenregen, leek het ons wel genoeg
aanleiding voor een artikel, de dag erna. Daar is dit artikel uit voortgekomen. Naar
aanleiding van research op verschillende voetbalpagina’s en de website van de UEFA ben
ik tot de feiten gekomen die nu in het artikel verwerkt zijn.
Artikel 11:
Huub Stevens: “Aan ons om het goede spel door te zetten” (PSV.NL)
24-10-2008
Omdat mijn stagebegeleider een andere afspraak had, mocht ik het verslag maken van
de persconferentie die die middag op het programma stond op De Herdgang. De gang
van zaken tijdens zo’n persconferentie met de hoofdcoach, Huub Stevens, is als volgt.
Eerst zijn de aanwezige televisiejournalisten aan het woord. Dat is sowieso iedere week
PSV TV en af en toe voegt ook Omroep Brabant zich daarbij. Meestal schrijf ik tijdens
deze interviews gewoon mee, zodat ik het grootste deel van mijn artikel al ingevuld heb
als het gesprek met de schrijvende pers begint. Meestal worden daar nog slechts de
21
details besproken, omdat ook de schrijvende journalisten meeluisteren met de tv- en
radio-interviews. Ik schrijf alleen zaken op waarvan ik vermoed dat ik ze kan gebruiken
voor het artikel of waarover ik twijfel. Tijdens de persconferentie probeer ik dan alvast
structuur aan te brengen in alles wat ik heb opgeschreven. Ondertussen luister ik met
één oor mee met wat er door de coach wordt gezegd en als het een interessant
onderwerp betreft richt ik mijn aandacht op het gesprek. Zo kan ik meestal vrij snel
nadat de persconferentie is afgelopen, het bericht mailen naar de webmaster zodat het
artikel direct na afloop online kan komen te staan. In dit geval heb ik het artikel nog eens
extra nagekeken omdat normaalgesproken mijn stagebegeleider, die deze keer dus
afwezig was, dat doet.
Artikel 12:
PSV prominent op Eredivisie Live (PSV Inzake)
Editie november 2008
Dit artikel heb ik aan mijn portfolio toegevoegd omdat het me interessant leek om te
laten zien hoe je over hetzelfde onderwerp, twee totaal verschillende artikelen kan
schrijven. In principe is dit artikel voor de PSV Inzake hetzelfde artikel als het artikel
‘PSV goed vertegenwoordigd op Eredivisie Live’, dat eerder in de Inside is verschenen.
Qua onderwerp tenminste, want verder heb ik het artikel vanaf het begin totaal opnieuw
opgebouwd. Deze opdracht kreeg ik dan ook pas toen het artikel voor de Inside al was.
Het idee was om met ongeveer dezelfde gegevens een artikel te schrijven voor een heel
andere doelgroep: namelijk de zakelijke relaties van PSV. Om te voorkomen dat de
teksten té veel van elkaar weg zouden hebben, ben ik helemaal opnieuw begonnen en
heb slechts enkele formuleringen hetzelfde gelaten. Het is, denk ik, nu een goed
voorbeeld geworden van hoe PSV omgaat met het schrijven voor verschillende
doelgroepen. Overigens komt het niet zo heel vaak voor dat artikelen (zij het in een
andere vorm) worden gerecycled. De voorkeur gaat bij PSV uit naar unieke content.
Artikel 13:
Oude bekenden in twaalfde zware campagne op rij (PSV Inzake)
Editie november 2008
Ook het schrijven van dit artikel was niet zo gemakkelijk als het misschien lijkt. De
opdracht was om de aanstaande (maar op het moment van verschijnen al begonnen)
Champions League-campagne van PSV voor te beschouwen. Daarbij moest er aandacht
zijn voor zowel de speelsteden (dus wat er zoal te doen is buiten het voetbal) als de club
en hun selecties. Omdat het artikel voor de drie clubs slechts twee pagina’s ruimte heeft,
moest dit alles ook nog eens bondig worden geformuleerd. Daarbij moest dus ook
rekening worden gehouden met het feit dat de Champions League-competitie al is
begonnen op het moment dat het blad uitkwam. Vandaar ook dat Liverpool iets minder
aandacht krijgt (die uitwedstrijd was immers al gespeeld). Al met al dus veel zaken om
rekening mee te houden. Bovendien vergde het redelijk veel research omdat alle
informatie zelf moest worden opgezocht. Daarna heb ik voor de pagina’s van de Flits over
deze wedstrijden en de artikelen voor de website, wel handig gebruik kunnen maken van
de vele feiten die ik al wist. Deze hoefde ik dus niet opnieuw op te zoeken.
22
Artikel 14:
Mobiele defibrillator voor medische staf PSV (PSV Inzake)
Editie november 2008
Leuk aan dit artikel is dat het, in tegenstelling tot de meeste artikelen die ik in mijn
stageperiode heb gemaakt, gebaseerd is op een interview. Tegen het einde van mijn
stage heb ik wel meer interviews gehouden, maar bij het verschijnen van dit
stageverslag waren die nog niet gepubliceerd. Met mijn stagebegeleider en de webmaster
(als fotograaf) gingen we die middag langs bij de doktoren van PSV om hen de
HeartStart (die we voor die tijd zelf bij Philips hebben opgehaald) aan te bieden. Jeroen
stelde in eerste instantie de vragen en ik zou meeschrijven en uiteindelijk het artikel
maken. Omdat er nog wat onduidelijkheden waren van mijn kant heb ik op een gegeven
moment zelf ook wat vragen gesteld. Daarna heb ik, terug op de redactie, onder
redelijke tijdsdruk (ik had ongeveer een anderhalf uur de tijd) het artikel geschreven.
Handicap daarbij was dat de medische apparatuur ingewikkelde materie is, waarin ik mij
nog enigszins moest verdiepen. Uiteindelijk is het ondanks (of juist dankzij) de tijdsdruk
een mooi artikel geworden dat goed te lezen is en (hopelijk) ook een leek inzicht geeft in
de functies van het apparaat en het belang van de club om het apparaat te hebben.
Artikel 15:
Uitgedund PSV traint met beloften in herfstzon (PSV.NL)
09-10-2008
Veel echte trainingsverslagen heb ik niet gemaakt, daar was simpelweg vaak geen tijd
voor buiten de andere werkzaamheden om. We gingen tijdens mijn stageperiode
regelmatig naar De Herdgang om persconferenties te verslaan, omdat er iemand
geïnterviewd moest worden of omdat het simpelweg rustiger werken is daar. Als het zo
uitkwam werd de training dan even meegepikt. Het gaat er bij de trainingsverslagen om,
om sfeer en informatie goed weer te geven. Ook zijn de trainingsverslagen meestal niet
te lang en ontbreken gevoelige details die de tegenstanders op weg kunnen helpen.
Daarnaast is het niet de bedoeling om een oordeel te geven over de prestaties van de
spelers op de training, waardoor je feitelijk een beschrijving overhoudt van wat er
gebeurt. De truc is om daar toch een leuk verhaal van te maken. Dingen die je daarvoor
kan gebruiken zijn de weersomstandigheden, de sfeer, hoeveelheid mensen langs de
kant en fitheid van de spelers (zijn er spelers geblesseerd of komen spelers juist weer
terug in actie).