STAJ ÖRNEK DEFTER

PRATK ALIMANIN GNLERE GRE DAILIM CETVELTarih01.07.09 02.07.09 03.07.09 04.07.09-06.07.09 07.07.09-08.07.09 09.07.09 10.07.09 11.07.09 13.07.09 14.07.09 15.07.09 16.07.09 17.07.09 18.07.09 20.07.09 21.07.09 22.07.09 23.07.09 24.07.09 25.07.09 27.07.09-28.07.09 29.07.09 30.07.09 31.07.09 01.08.09-03.08.09 04.08.09

rencinin alitii KonularStaj yaplan irketin tantlmas lme ve kontrol aletlerini tanma Tornalama ve torna tezgh ksmlar Torna tezghnn kullanm Frezeleme ve freze tezghnn ksmlar Freze tezghnn yardmc aygtlar Freze eitleri Yaplarna gre freze tezghlar Freze tezghnda yaplan iler Freze tezghnda yaplan iler ve alma prensibi Vargel ve planyalama Matkaplama ve tezghnn ksmlar Matkabn ksmlar Matkap tezghnda takm ve i balama Matkapla delme ilemi Matkabn krlma sebebi ve bakmlar Tesviyecilik.Eeleme ve raspalama Raybalama ve klavuz ekme Kaynak. Kaynak makine eitleri Kaynak makinesi eitleri Kaynak makinesi eitleri Plazma sac kesim makinesi CNC tezghlarn avantajlar ve dezavantajlar Sabit tambur imalat Fayans silme kpr pabucu Ayak mil somunu

Sayfa No1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26

Toplam Gn

Yeri Amirinin Onayi

renci mzasi

30

Ek 3

NDEKLER

Staj Raporu D Kapak Sayfas.Ek 1

Staj Raporu Kapak Sayfas ...Ek 2

Pratik almann Gnlere Gre DalmEk 3

Staj Gizli Sicil Belgesi...Ek 4

Stajda Yaplan almalar.Ek 5

Sonu.Ek 6

Ekler...Ek 7

Yaplan : Staj yaplan irketin tantlmas

Tarih: 01.07.2009

DEMMAK DEMRELLLER MAKNA SANAY VE TC. A.. Mermer makinalar konusunda sektrn nde gelen byk firmalarndan birisi olan DEMMAK Demireller Mak. San. Ve Tic. A.. Afyon ili scehisar ilesinde 1944 ylnda kk bir atlyede imalatlarna balamtr. Ankara Anttepede ulu nder Mustafa Kemal ATATRK iin yapmna karar verilen ant mezar inaatnda gerekli grlen Trk mermerinin ilenmesinde kullanlan klnk, mur, manivela, ivi, balyoz vb. gibi mermer ocaklar iin gerekli el aletlerinin imalat yaplmtr. Daha sonra rn yelpazesini gelitirerek mekanik krikolar, araba imalat, tamir-bakm, ziraat aletleri imalat ile faaliyetlerini devam ettirmilerdir. 1979 ylnda uayp DEMREL Teknik Hidrolik Makine Sanayi ad ile imal ettii 300 tonluk Hidrolik Kriko (Titano) mermer ocaklar sektrnde bir r am olup bu evk ve heyecanla 1982 ylnda 2 ayakl ST imalat yaplmtr. uayp Demirel Mermer Fabrikasnda devreye alnan ST mermer sektrne girilmesi iin gzel bir neden olmutur. Devamnda mermer ocaklarnda retimi arttrmak kaliteli blok retmek iin Elmas Tel Kesme Makinalar imalatna balanmtr. 1987 ylnda DEMMAK Demireller Mak. San. Ve Tic. A.. ad altnda faaliyetlere devam edilmitir. Bu yldan itibaren imalat eitlerini sektrn ihtiyalar dorultusunda arttran ve gelitiren DEMMAK Demireller Mak. San. Ve Tic. A.. nin son dnemde yapm olduu imalatlar unlardr: ift kollu 70 lamal katrak, Plaka kesim hatlar, Plaka silim hatlar, 4 ayakl ve iki ayakl ST, Fayans hatt, Fayans ebatlama hatt, Yatay yarma makinas, Kenar ileme (pah) makinas, Cila makinalar, Blok evirme, Dolgu makinas, Kollu zincirli kesme makinas ve tm ocak ekipmanlar ve makinalardr. Mermer ocak makinalar olarak Elmas Tel Kesme, Sayalama, Haval Delik Delme, Hidrolik Kriko gibi retimlerimiz dnyann her blgesinde almakta, mermer sektrnn vazgeilmez makinalar olarak byk talep grmektedir. Kadro : Demmak Demireller Makina Sanayi ve Ticaret A..; 3 Makina Mhendisi, 1 Elektrik Elektronik Mhendisi, 1Kalite Kontrol Uzman 3 Makina Konstruksiyon Teknik Ressam 3 Tekniker ve 52 usta olmak zere toplam 62 personeli ile imalatlarnda yeni proje ve makine eidi kazandrmak iin byk gayret gstermektedir. [1]

KONTROL: Mustafa BATRK Sayfa No : 1Ek 5

Yaplan : lme ve kontrol aletlerini tanma

Tarih: 02.07.2009

Makine mhendisleri, teknikerleri ve ustalarnn olmazsa olmaz lme ve kontrol aletleridir. Gnmz yksek teknolojisinde retilen ok hassas ve pahal lme ve kontrol aletleri mevcuttur. 1.lme Aletleri : a. Metre: zerinde metrik ve withword cinsinden blntler olan l aletidir. b. elik cetvel: Ksa i paralarnn lmnde kullanlan paslanmaz elikten yaplm milimetrik lme aletidir. c. Kumpas: Genellikle makine sanayinde kullanlan lme aletidir. Milimetrenin onda biri byklndeki uzunluklar lebilen hassas lm aletidir. d. Mikrometre : Genellikle ap lmnde kullanlan milimetrenin yzde biri uzunluu lebilen ok hassas lm aletidir. 2. Kontrol Aletleri : a. Mastarlar :l ve kontrol aletleriyle birlikte kullanlan yardmc aletlerdir. Prizmatik, silindirik, vida kalem, profil, konik eitleri vardr. b. Komparatr : zerinde lm saati bulunur. Paralarn yzey hassasiyet kontrolnde ve tablalara balanan paralarn eksenleri ile ilemeyi yapan kesici takm ekseninin kontrolnde kullanlr. c. Sentil: Montajlanan paralarn arasndaki ok kk mesafeleri lmeye yarayan alettir. akya benzeyen alette eitli uzunluklara sahip paralar mevcuttur d. Gnye: Yzey dzlemselliinin ve yzeyler arasndaki alarn kontrolnde kullanlr.Farkl alarda gnyeler mevcuttur.


Yaplan : Tornalama ve torna tezgh ksmlar

Tarih: 03.07.2009

TORNALAMA : Tornalama, bir eit tala kaldrma ilemidir. Tornalama ileminde tala kaldrma parann dnmesiyle elde edilir. Genellikle silindirik paralar ilenir. Torna Tezghnn Ksmlar : a) Gvde : Torna tezgahnn ana gvdesidir. lenilecek paralarn byklne gre farkl ebatlarda retilir. Tezghn btn paralarn ve alma esnasnda meydana gelen kuvvetleri tar. b) Fener mili ve norton kutusu : Dili arklar ile dnen fener milini tar. Fener mili norton kutusunun ularnda bulunan iki yatak zerinde dnen bir mildir. Ayarlanabilir fener mili parann torna tezgh ekseninde dzgn ilenmesini salar. c) Tala mili: Otomatik ilerlemelerde kullanlan kama kanall bir mildir. d) Ana mil: Trapez vidal ve vida amaya yarayan mildir. e) Araba: zerinde tabla ve siperi tar. Kaytlar zerinde boydan boya hareket iin kendi kullanr veya hareketin tabla miline vererek tabla ile kalemin enine hareketini salar f) Tabla: Arabann zerine kzaklandrlm olup kalemin fener mili eksenine dik hareketini salar g) Siper: Tabla zerine kzaklandrlm olup, a blntl tablas zerinde yatay dzlemde istenilen ada dndrlebilir. Ayrca boyuna ksa ilerlemeler iin elle hareket verilebilir. h) Kalemlik: Kalemin dorudan doruya veya katerle balanmasna yarayan ksm olup, eitli zelliklerde yaplr. ) Gezer punta : uzun paralarn tala kaldrrken ekseninin kaymamas iin gerekli olan makine elemandr. nsan gcyle hareket ettirilir. i) lerleme hz kutusu: fener milindeki dililerin devir saysnn deitirildii ksm kzak araba ve puntann hareket ettii ksmdr., Torna tezghlar niversal ve nmerik kontroll( NC) olmak zere 2 eittir. niversal tornalarda makinenin ileme yn, kesme ve ilerleme hz insan mdahalesiyle, nmerik kontroll tezghlarda ise bir program mdahalesiyle gerekletirilir.


Yaplan : Torna tezghnn kullanm

Tarih: 04.07.2009 06.07.2009

Yaplan iler : lenilecek para ncelikle torna tezghna balanr. Yaplacak ileme gre uygun kesici takm seilir. Seilen takm katere balanr. Araba ve siper zerindeki l gstergeleriyle makine paras istenilen llere getirilir. Devir hznn dk veya hzl olmas tornalamay gletirir ve yzey kalitesine direkt etki eder. Ayn zamanda kalemin ve makine elemannn zarar grmesine neden olur. Dolaysyla paraya uygun tala kaldrma srasnda ilenen paraya gre uygun soutma svlar, uygun ilerleme hz ve uygun devir seilir. Tornaya i parasn balama: 1) Ayna ile balama :lenecek olan para aynalar ile merkezde veya merkezden kak olarak balanabilir. balamadan nce aynann salgl dnp dnmedii kontrol edilmelidir. Drt ayakl ayna ile balamada para ayaklar arasna yerletirildikten sonra ileme esnasnda herhangi bir oynama olmamas iin dzgnce sklr. 2) ki punta arasna balama : ki punta arasna yerletirilen uzun paralar boyuna torna etmede kullanlan yntemdir. Fener mili ucuna sabit bir punta bir kovanla geirilir. lenilecek paraya alan punta delikleriyle iki punta arasna alnr. Fener mili hareketinin i parasna iletilmesi iin frdnd kullanlr. 3) Ayna ile punta arasna balama : Uzun paralarn aynaya balanarak ilenmesinde, i parasnn eilmesini engellemek iin i parasnn dier ucu gezer punta ile desteklenir. Byle balamalarda, i paras kalem ile srtndnden snp uzayacaktr. Bu nedenle i paras fazla sklmamaldr . 4) Malafa ile tornalama : Baz paralar malafa denilen ubuklar zerine alnarak torna edilirler. Malafalar iki punta arasnda i balamaya yaradklar gibi aynalar ile puntalar arasna balanarak da kullanlabilir. eitli dililer, ortas delik paralar, rondela, kasnak gibi i paralar ortalarndaki deliklerle bu malafalara geirilerek torna edilir.

KONTROL: Mustafa BATRK Sayfa No : 4 Ek 5

Yaplan : Frezeleme ve freze tezghnn ksmlar

Tarih: 07.07.2009 08.07.2009

FREZELEME : Frezelemede tala kaldrma ilemi, freze aksnn kendi etrafnda dnmesi ve ilenilen parann ileri-geri hareketi ile gerekleir. Kesme hareketi takm tarafndan, ilerleme hareketi ise i paras tarafndan yaplr. Freze ile dz yzeyler erisel yzeyler, dili arklar ve kanallar alr. Freze tezghnn ksmlar : a) Gvde : Frezenin yapabilecei iin byklne ve i esnasnda meydana gelebilecek kuvvetlere dayanabilecek yapda tasarlanan paradr. Tezghn en byk ksmn tekil eder. Font dkmden imal edilir. b) Konsol : Arabay ve tablay tayan destekli, dik dorultuda aa ve yukar hareket edebilen ksmdr. Fonttan yaplr. c) Araba : Tezghn enine hareketini salayan elemandr. Yatay ve dey freze tezgahlarnda bulunur. d) Tabla : Konsolun zerine yerletirilmi, saa sola hareket eden, i parasnn zerine baland tabladr. parasn ve eitli aygtlar balayabilmek iin tablann zerine T kanallar almtr. Alt tarafna da hareketini salayabilmesi iin krlang kuyruu kanallar almtr. Fonttan yaplr.


Yaplan : Freze tezghnn yardmc aygtlar

Tarih: 09.07.2009

Yardmc Aygtlar: Balk : zel bir ekilde hazrlanan balklar, gvdenin balk balanan ksmna balanarak tezgahn kapasitesini ykseltir. Ayrca deiik ilere gre gelitirilmi deiik biimli balklar gelitirilmitir.

Dner Tabla : Sonsuz vida ve ark sistemi ile 360 dndrlebilen dner tablalar, tezgahn en nemli ksmlarndan biridir. Byk yapl dner tablalar, hz kutusundan ald hareketi otomatik olarak dndrme imkan vardr. zerine i paras balanabilmesi iin, tablada olduu gibi T kanallar vardr. Dner tabla ile ilerin dndrlerek almas ya da al ilemler ilemek iin elverilidir. Malafalar ve Yataklar : Malafalar, zerine freze aklarnn baland bir mildir. in tabladaki konumuna gre aknn nereye balanacan tespit iin ksa boyda ve ok sayda ii bo silindirik paralardan ibaret olan bileziklerle tespit edilir. Bu bilezikler standart yaplmlardr. Yan yana taklarak freze aks aralarna kamalanrlar. Malafa yataklar, freze tezgah zerinde iki adet bulunur ve tezgahn sarsntsz, dzenli almasn temin ederler. Divizr : parasnn evresine eit blntl kanallar veya yzeyler ilemek iin hem tespite hem de dndrmeye yarayan aygttr. Bunun bir blme bal ve karlk puntas vardr. paras iki punta arasna balanr ve ilem yaplr. bu aygtla bir mil veya cvatann ucuna kare veya altgen ba ilemek, rayba veya klavuz oluklar amak, ayrca her eit dili arklarn dilerini amada kullanlr.

KONTROL: Mustafa Batrk Sayfa No : 6Ek 5

Yaplan : Freze eitleri

Tarih: 10.07.2009

Freze tezghlarnda tala kaldrmak iin kullanlan kesici takmlara freze aks veya ksaca freze denir. Balca freze aklar unlardr: Silindirik, kanal, aln, a frezeleri, parmak frezeler, T frezeler, modl frezeler profil frezeler, testere frezeler. Silindirik freze aklar : Diler aknn evre d yzeyi zerindedir. paralarnn dzlem yzeyleri ilemede kullanlr. Vals frezeleri de denir. Kanal frezeler : Kanal amak veya mevcut kanal geniletmek iin kullanlr.

A frezeleri : Pratik amal kullanlan a frezeleri, al kanallarn veya al kenarlarn ilenmesinde kullanlr. Tek ve ift al trleri vardr. Aln frezeleri: Parann yzeysel iemesinde kullanlr. Hem evre hem de bir aln yzne di almtr. Tek balamada i parasnda birbirine dik iki yzeyi ilemek mmkndr. Parmak frezeler : Matkaba benzeyen silindirik frezelerdir. Kama kanal, eitli kanallar herhangi bir biimdeki delikleri ilemek iin kullanlrlar. Modl frezeler : Standart dili ark profillerinin almasnda kullanlr. Di byklklerine gre normlatrlm olup her normda 8 farkl freze bulunur. Profil frezeler : eitli biimlerdeki profillerin ilenmesinde kullanlr. ok eitli biimlerde olanlar vardr. T frezeler : Sapl frezelerdir. T kanallarn almasnda kullanlr. Kesici diler evre ve iki aln yzeyde bulunur.


Yaplan : Yaplarna gre freze tezghlar

Tarih: 11.07.2009

Freze tezghlar yaplarna gre ayrlrlar ; Stunlu ve Konsollu Tip Freze Tezgahlar a) Yatay Freze Tezgah : Bal tayan kzak ve freze aklarnn takld malafa milli yataya paraleldir. Bunlar tek tek ilenen paralarn yapmnda olduu kadar, seri imalat iin de elverili tezgahlardr. Tezghn tablas el veya otomatik olarak ilerletilir. Tabla aa yukar ve saa sola balk ise ileri geri hareketini yapar. Elektrik motorundan ald hareket, hz kutusu vastas ile malafa miline iletilir ve eitli devir saylarnda ilemler yaplr. byk yapl tezgahlarda tablann rahat hareketi iin ayrca bir elektrik motoru daha vardr. b) Dey Freze Tezgah : Bu tezgahlarda, freze aksnn takld balk ve konumu yataya dik durumdadr. Ayrca bal eitli a altnda dnebilen tezgahlar da al ilemler yapmak mmkn olmaktadr. Baln dnmesiyle yatay ve dey konumdaki btn ilemler yaplabilir. Tezgahn tablas yatay frezede olduu gibi hareket ettirilir. Pirin, bronz olmalar kullanma alann geniletmitir. c) niversal Freze Tezgah : Bu tezgah, yatay ve dey freze tezgahlarnn bir arada dnlm ve gelitirilmi halidir. Bu tezgahlarda tablann saa ve sola 45 dnmesi sa ve sol helis dilerin otomatik bir ekilde almas en nemli zelliklerindendir. Tablann elle veya otomatik olarak hareketi salanabilir. Tablann eiklik konumunun rahatlkla temini iin al blntler yaplmtr. Planya Tipi Freze Tezgahlar: ok byk ve ar paralarn frezelenmesinde kullanlan makinedir. Bu bir dereceye kadar planya tezgahna benzer. Fakat bunun yatay ve yan stunlar zerinde balanm freze tezgah balklar vardr. Byk veya olduka uzun i paralar zerine ayn zamanda birok ilemleri uygulamak iin kullanlr.


Yaplan : Freze tezghnda yaplan iler

Tarih: 13.07.2009

Yaplan ilemler : Parasnn Balanmas : Mengene ile balama : Tabla zerindeki T kanallarna mengeneye uygun cvatalarla mengene sabitlenir. Mengene vidas dndrld zaman hareketli ene kzak zerinde saa ve sola hareket ederek i parasnn balanp, sklmesini salar i parasnn balanmasnda i paras altnda uygun bir altlk konur. parasnn altlk zerine iyi oturmasn salamak iin pirin bir malzemeyle i paras zerine vurulurken i paras kuvvetlice sklr. Cvata ve pabularla balama : Pabu uygun civatalarla mengene olduu gibi tablaya sabitlenir.Altna paraya uygun ykseklikte takoz konur. Cvata i parasnn hareket etmemesi iin mmkn mertebe yakn balanmaldr. Pabu i paras zerine ve takoza olduka geni bir yzeyle ve iyice oturtulmaldr. Takozun ykseklii pabucu i paras yzeyine paralel bastracak bir deerde olmaldr. Basn altnda esneyecek olan i paralar alttan yeterince desteklenmemeden pabula balanmamaldr. Divizre ayakl niversal ayna ile balama : zerinde alara blnm ayakl niversal aynaya sahip makine elemanna divizr denir. Ayna anahtar ile i paras apndan biraz fazla alr. paras ayaklar arasna konur ve ayaklar ile yaklatrlr. paras kuvvetle sklr. ayakl aynalara silindirik, gen, altgen biimli i paralar kolayca balanabilmektedir. Ayna punta arasna balama : Freze tablasnn ortasna gelecek ekilde gezer punta ve divizr yerletirilir. Divizr ve punta yatay konumda deillerse ayarlanrlar. Gezer punta ve divizrn punta ykseklikleri kontrol edilir. Divizre ayakl niversal ayna taklr. paras ayna ayaklar arasna alnr. Gezer punta i parasnn dier ucuna uygun mesafede tespit edilir.


Yapilan : Freze tezghnda yaplan iler ve alma prensibi

Tarih: 14.07.2009

Takmlarn Balanmas : 1) Freze aklarnn malafalara balanmas : Kullanlacak olan freze aksnn ortasndaki delik apna uygun malafa seilir. Malafa fener miline taklr. Malafa yataklarndan fener mili tarafna taklacak olan i yatan yeri tespit edilir. Malafa somunu gevetilerek bilezikler karlr. Malafa temizlenerek freze aks malafa zerine istenilen yere taklr. Bilezikler taklarak malafa somunu yerine vidalanr ve malafann n yata da uygun yere tespit edilir. Malafa somunu sklarak tamamlanr. 2) Sapl aklarn mandren ve kovanlara balanmas : Silindirik sapl parmak frezeler zel bir mandren ile freze miline balanr. Silindirik sapl freze aklarnn balanmas iin pens malafalar ok kullanlmaktadr. Bunlara freze aks sap ksmna uyan pensler taklr. Konik sapl freze aklarn balamak iin zel ekilde yaplm kovanlardan yararlanlr.

Freze tezgahnn alma prensibi : Tezgahn altrlmadan nce yaplacak ilemler yle sralanabilir: 1) Freze milinin devir says, tezgahn gvdesi zerindeki kollar uygun konuma getirilmesi sureti ile salanr. 2) parasnn konumu ve tala derinlii, konsolun ykseltilmesi alaltlmas ile dzenlenir. Dey ilerleme iin el tekerinden veya otomatik koldan yararlanlr. 3) Enine hareket iin enine ilerletme el tekerinden yararlanlr. paras bu ayarlamayla frezenin altnda istenilen konma getirilir. 4) Tablann boyuna hareketi iin tabla el tekerinden yararlanlr.Tablann hareketi otomatik olarak da salanr.


Yaplan : Vargel ve planyalama

Tarih: 15.07.2009

VARGEL VE PLANYALAMA Dzgn bir yzey elde etmek amacyla, dorusal bir izgi boyunca kesme hareketi yapan tek noktal bir kesici takm kullanlr. Vargel tezgh, tablasna cvatalarla tutturulmu bir mengeneye balanabilen kk paralarn ilenmesi iindir. Tala kaldrma ilemi kesici takmn hareketiyle gerekleir. Dzlemsel yzeylerin eldesinin yan sra parann balanna gre farkl alarda da ileme yaplr. Planyalar, vargele balanmas mmkn olmayan byk i paralar zerinde yatay ve dey dzlemsel veya erisel formdaki yzeylerin ilenmesi iin kullanlmaktadr. Planyalama ilemlerinin ounluunda hareket ekli vargelin ters istikametindedir. paras bir veya daha fazla saydaki tek noktal kesici takm geerek ekillenir. Ksmlar : 1. Taban : Tezgahn ana gvdesidir. Ar dkm bir paradr. 2. Stun : inde ileten paralarn alt boluklu bir dkm paradr. Ayrca zerinde kumanda kollar ve kaytlar vardr. 3. Balk : Stunun zerinde ve tezgahn en stnde bulunur. ileri geri hareket eden elik dkmden bir paradr. 4. Siper : Baln n ksmnda olup eik yzeyleri ilemek iin her iki ynde dndrlebilir. zerine kalemlik denilen, kalem balamak iin mafsall para balanmtr. 5. Tabla : Konsol zerindedir. Deiik paralar ilemek iin, tabla konsol ile birlikte aar ve yukar doru hareket ettirilebilir. zerine mengene ile i paras balamaya yarar. 6. Kulis ve Dili ark Grubu : Elektrik motorundan ald hareketle dzgn dairesel hareketi, dorusal harekete eviren ksmdr. [2]


Yaplan : Matkaplama ve tezghnn ksmlar

Tarih: 16.07.2009

MATKAPLAMA:

Matkap ucunun kendi ekseni etrafnda dnmesiyle yaplan tala kaldrma ilemidir. Genellikle delik amak iin yaplr.

Matkap tezghnn ksmlar : Tabla : parasnn, mengeneye ve dier balama aralarnn zerine baland blmdr. Taban : Stun ve tablann hareket etmemesi iin gerekli makine elemandr Stun : Baln hareket ettirildii ksmdr. Balk : Matkap ucu, ilerletme mekanizmas ve hz ayar sistemini tayan ksmdr. Hz kutusu : Milin hzn ayarlayan dilerin bulunduu ksmlardr. Hz deitirme kolu : Hz deitiren dili arklar kontrol eder.

Motor : Sisteme hareket verir. Tala verme kolu : Milin dey hareketini salar.


Yaplan : Matkabn ksmlar

Tarih: 17.07.2009

Genel olarak helisel matkaplar, bir silindirik gvde ve zerine alm iki helis oluk ile bir saptan ibarettir. Matkap saplar 10mm. apa kadar silindirik daha byk aplarda ise konik yaplrlar. Belli bal ksmlar unlardr : U : Matkabn konik ksmdr. Talama sonunda elde edilir. Gvde : Matkabn helisel oluk bulunan ksmdr. Sap : Balayc araca giren ksmdr. Helisel Oluk : Oluklar, matkabn boaltlm ksmlardr. Bunlar talalar dar atlmasna ve soutucunun ieri girmesine yarar. Dil : Matkabn konik sapnn dzeltilmi ksmdr. Matkabn karlmasn salar. Azlar : Matkabn kesici ayrtlardr. Zrh : Helisel kanallar boyunca meydana getirilmi dar bir yzeydir. Matkabn apn belirterek merkezlemesini salar. z : ki helisel oluk arasnda kalan dar ksmdr. Omurgadr. Yaplan iler : Delme : Matkabn kendi ekseni etrafnda dnesiyle i parasnda dairesel boluk amasna delme denir ve matkapla yaplr. Raybalama : Alm olan bir deliin yzey kalitesini artrmak iin yaplan ilemdir. ok ince tala kaldrlr. Bu ilem zerinde birden ok kesici az bulunan bir raybalama aleti ile yaplr. Havalama : Hava balkl vidalarn delie tam oturmas iin deliklerin balang ksmlarn geniletme ilemidir. Silindirik, konik ve aln havalama olmak zere 3 eittir. Klavuz ekme : Klavuz denilen aletle dii vida ama ilemidir.


Yaplan : Matkap tezghnda takm ve i balama

Tarih: 18.07.2009

Matkap tezghnda takm ve i balama : Mandrenle balama: Mandren merkezi olarak skan iki veya daha fazla eneli bir balama aracdr. Matkap tezgahnn milindeki konie uygun olan konik bir sap vardr. Kesici aletleri el ile veya bir anahtarla skp taklabilen iki ayr tipi vardr. Mandrenler deiik byklklerde yaplrlar. Bir seri tekil eden veya drt mandren en kk aptan 25 mm. apa kadar olan matkaplar balayabilir. Mors kovanlar ile balama: Matkap tezgahlarnda kullanlan kesici aletler silindirik yahut konik olurlar. Matkap tezgah milinde bykl tezgahn lsne bal olan standart mors konii yuva vardr. Konik sapl matkaplarn bazlar milin bu konik deliine uyarlar. Dierlerinin saplar bu delie gre kk lde olduundan birbiri zerine taklabilen mors konikleri kullanlr. Konik sap,konik delikten,matkab mors kovanndan ve kovanlar birbirinden kartmak iin eimli bir kama kullanlr. Tezgah mengenesine balayarak delme: Bu mengeneler tezgah tablasndaki oluklara sokulan cvatalar yardm ile kuvvetlice tablaya balanmal veya bir desteye dayanmaldr. Delmeye balamadan malzemenin delinecek yerinin merkezlenmesi iin tezgah mengenesi serbest braklr. Matkap ucu merkeze getirilerek sklr. Matkap ucunun mengeneyi ve tezgah tablasn yaralamamas iin gerekli tedbirler alnmaldr. Tezgah tablasna balayarak delme: Mengeneye balanamayacak durumda olan paralar tezgah tablasna balanarak delinirler. Malzemenin balanmasnda eitli takoz ve pabular kullanlr. Boydan boya delinecek deliklerde tezgah tablasnn delinmesini nlemek iin matkap ucunun tablann ortasnda bulunan delie rastlatlarak boa kmas salanmaldr veya para altna uygun kalnlkta takoz konularak da bu sorun halledilebilir. El mengenesine balanarak delme: El ile tutulmayacak kadar kk ve el ile tutulmas mahsurlu olan i paralar el mengenesine balanarak delinir. nce sac paralarn delinmesi ilemi de el mengenesine balanarak yaplabilir.


Yaplan : Matkapla delme ilemi

Tarih: 20.07.2009

Delme lemi in Markalama Delmeden nceki markalama ilemi, delik merkezlerinin kesien dorularla gsterilmeleri demektir. Kesime yeri kk bir nokta ile iaretlenir ve bu nokta merkez olmak zere pergelle matkap apna eit bir apla daire emberi izilir. Markalanan yzey ilenmi ise, nce bu yzeye gzta eriyii (bakr slfat) veya abuk kuruyan eriyikler srlr. Bu yzeye izecekle izilen izgiler aka grlr. Dkmden ilenmi yzeylere tebeir srmek de ayn ii grr. Markalama, bir anlamda kat zerine izilen resmin aynsn para zerine aktarmaktr. Kat zerine resim izme usulleri burada da uygulanr. Delinecek delik merkezleri nokta ile belirlendikten sonra delme ilemine geilir. paras marka edildikten sonra, delinecek yerlere nokta vurulur. Matkap i paras zerine dedirilerek matkabn ucu nokta ile merkezlenir. Delme annda meydana gelebilecek kaklklar nlemek iin marka zerine noktalar vurularak ember izilmelidir. Yumuak malzemelerde ikinci bir ember izilmelidir. Soutma Svsnn Kullanm Metallerin tala kaldrma ilemlerinde font hari, soutucu ve yalayc svlar kullanlrsa, verim artar, kesici aletin mr uzar ve i parasnn yzey kalitesi iyileir. Basit torna, planya ve vargel ilemlerinde soutucu kullanlmayabilir. Fakat matkap ilerinde mutlak surette soutma svs kullanlmaldr. Matkap tezgahlarnda soutucu ve yalayclarn kullanlmas delinen, raybalanan, di alan yzeyin temizlii ve ayn zamanda kesici aletin mrnn uzatlmas iin zorunludur.


Yaplan : Matkabn krlma sebebi ve bakmlar

Tarih: 21.07.2009

Matkabn Krlma Sebepleri; 1. lerleme ve batma byktr. 2. Kesme hz yksektir. 3. Matkap krlenmitir. 4. Matkap zrh anmtr. 5. Tala darya atlamazsa, krlr. 6. Soutma svs yetersiz ise, krlr. 7. Matkap doru bilenmemitir. 8. tablaya salam balanmamtr. 9. ekseni ile matkap ekseni ayn dorultuda olmazsa, krlr.

Matkaplarn Bakmlar Matkap, i parasna batrlrken fazla kuvvetle zorlanmamaldr. Tezgahn kapasitesine gre matkap kullanlmaldr. Fazla dnme says ve ilerleme ile tezgahn sarslmasna meydan verilmemelidir. Hareket eden organlarn yalanmalar gerekir.


Yaplan : Tesviyecilik.Eeleme ve raspalama

Tarih: 22.07.2009

lemi yaplacak makine eleman zerinden, aletler ve makineler yardmyla tala kaldrarak, onlar istenilen ekil ve lye getirmeye TESVYECLK denir.Tesviyecilikte iten iyi sonu alnabilmesi iin, meslei ile ilgili l ve kontrol aletlerinin doru olarak kullanmas gerekir. Tesviye tezgh ykseklii 80 cm genilii 2,5 m ve 70 cm ene sahip, st ksm 6-8 cm kalnlnda grgen, mee, v.b. sert aatan yaplm masadr. zerine mengeneler balanan salam yapl ar bir masadr. alrken tezgahn yerinden oynamamas iin nlem alnmaldr. Her tezghn iki aya arasna raf, ekmece veya dolap konur. Balca tesviyecilik yntemleri eeleme, raspalama, raybalama ve klavuz ekmedir. Eeleme : Eelemede tala kaldrma ilemi yontarak gerekleir. Paralara uygulanacak eeleme ilemleri ile, kaba ilenmi, ince ilenmi, ok ince ilenmi v.b. yzeyler elde edilebilir. Bunu salamak iin kaba, ince veya ok ince bir ee semek gerekir. Dolaysyla eitli eeler mevcuttur. Balcalar ; Sivri ulu yass ee : Hafif bir koniklie sahip ee, dikdrtgen kesitlidir. Uca doru daralan ve incelen yapya sahiptir. Kt ulu yass ee : Bu eenin kenarlar paralel ve yzeyleri hafif dbkeydir. Kalem izlerini yok etmek ve yzeyleri lsne ok yakn getirmek iin gayet iyi bir eedir. Yarm yuvarlak ee : ok kullanlan eelerden biridir. Her boyda ve her di yapsnda olanlar vardr. Yuvarlak ee : Yuvarlak delikleri bytmek ve yuvarlak keleri ilemek iin kullanlr. U tarafa doru konikleir. Drt ke ee : Kk kare veya dikdrtgen delikleri eelemek, dar kanallar ilemek v.b. ileri yapmak iin kullanlr. Yark eesi : nce bir eedir. entik ve yarklarn eelenmesinde, dar kanallarn yanlarnn ilenmesinde kullanlr. Bak srt ee : nce kesitlerde ve srtn dz olmasn gerektirmeyen yerlerde kullanlr. Raspalama : Tornalama, frezeleme, palanyalama ve eeleme ilemi suretiyle elde edilen yzeyler zerinde kesici aletlerin braktklar przler ve tabanda sert ksmda kalan ykseklikler bulunur. Bunlar alarak yzeyleri daha dzgn bir hale getirmek iin yaplan kk ve ince tala kaldrma ilemine raspalama denir. Raspalama, yzey zerindeki kntlar, kabalklar kaldrmak suretiyle bir dzgnlk ve yzey kalitesinde bir stnlk salar. Bu ilem daha ziyade birbiri zerinde kayarak hareket edecek olan paralarn birbirine deen yzeylerinin ilenmesi iin yaplr. Bu yzeyler ne kadar dzgn olursa anmaya kar dayanmalar da o kadar ok olur. [3]


Yaplan : Raybalama ve klavuz ekme

Tarih: 23.07.2009

Raybalama : Raybalama, delii hassas bir yzey kalitesi ile istenilen lye getirmek iin yaplan bir ilemdir. Matkapla delinen delik tam lsnde olmad gibi hassas bir i iin yzeyi de gerekli dzgnlkte elde edilemez. Hassas ve dzgn bir yzey elde edilmek istenirse nce delik , lsnden biraz kk olarak delinir sonra tam lsne getirmek zere raybalanr. Rayba eitleri : Silindirik Raybalar : Bu raybalar silindirik deliklerin raybalanmas iin kullanlr. Konik Raybalar : Konik deliklerin raybalanmasnda kullanlan bu raybalar, hem kaba hem de ince ileme iin, btn standart lleri vardr. Ayarl Raybalar : Raybalarn en verimlisi ayarl olanlardr. lsnn stnde ve altnda yeterli bir aralkta istenilen apa gre ayarlanabilir. Bu aranan bir zelliktir. El Raybalar : El raybalar zellikle ince ileme ve bitirme raybas olarak kullanldndan hemen hemen azlarn tam boyunca dz talanr. Raybann delie kolay girebilmesi iin ucu konik yaplmtr. Bir boluk elde etmek iin azlarn srt boaltlmtr. Genilemeli Raybalar : Bu raybalarn gvdesi geniler. Bunun iin i ksm konik delinmi yanlar ayartlmtr. Genileme, bir ucuna vida, dier ucuna da anahtar az alm konik bir para ile yaplr. Bu, bir ayarl rayba olmad gibi ap bytme de sz konusu deildir. Burada ama standart ldeki delikleri ince ilemekte kullanlan bir raybay genilemeli yaparak krlendike bileyerek, onun mrn uzatmaktr. Klavuz ekme : Deliklere di amada kullanlan takm eliinden yaplm ve sertletirilmi, zerinde kesici diler bulunan aletlere klavuz denir. Bir klavuz u ksmlardan meydana gelmitir. Klavuz ekseni : Klavuz boyunca merkezden geen dorudur. Pah : Vidal gvdenin ucundaki konikletirilmi ksmdr. Kesme yz : Srtn n tarafnda, oluun meydana getirdii yzeydir. D merkez : Buna klavuz ucu da denir ve klavuzun koni biimli ucudur. malat amacyla yaplm olup, daha ziyade kk klavuzlarn vidal ucunda bulunur. Oluk : Vida veya dilerin kesici yzeylerini elde etmek, kesilen talalarn kn ve yalamay salamak iin alm helis veya dz kanallardr. merkez : Punta merkezi de denir. malat iin klavuzun alnna alm punta deliidir. U ap : Pah krlm ksmn n ucundaki aptr. Kare : Klavuz sapnn keli ucudur.


Yaplan : Kaynak. Kaynak makine eitleri

Tarih: 24.07.2009

KAYNAK : Montaj yada tamiri yaplacak malzemenin kaynak yaplacak blgesine s ve/veya basn yardmyla ilave malzeme kullanarak veya kullanmadan birletirilmesi ilemine kaynak denir. Kaynakta, kaynak blgesinin yerel zelliklerinin ve birletirilen paralarn tm konstrksiyona etkilerinin nceden belirlenmi koullar salamas gerekir. Kaynak malzemesin kaynak yaplabilmesi iin kaynak kabiliyetinin iyi olmas gerekir. Bunun tespiti iin 3 aama uygulanr. Bunlar; kaynaa uygunluk, kaynak emniyeti ve kaynak yaplabiliriktir. Malzemenin kimyasal bileimi, metalurjik zellii, ve fiziksel zellikleri dikkate alnarak kaynaa uygunluu tespit edilir. Konstrktif ekillendirme ve gerilme durumlarna bal olarak kaynak emniyetine dikkat edilir. Son olarak kaynaa hazrlk, kaynan uygulanmas ve kaynakta sonraki ilemler uygulanr. Farkl trde kaynak makineleri mevcuttur. 1- rtl elektrikli ark kayna: Kaynak iin gerekli snn elektrot ile iparas arasnda oluturulan ark aracyla saland ergitme kaynak trne elektrik ark kayna denir.Doru akm ve alternatif akml olamk zere 2 eittir. a.Doru akm kaynak makineleri: Kaynak jeneratrleri ve kaynak redresrleritarafndan salanr.Kaynak jeneratrleri trifaze ebekeye bal bir elektrik motoru ve kaynak dinamosundan meydana gelir. b.Alternatif akm kaynak makineleri : Bunlar kaynak transformatrleri olarak adlandrlrlar. Kaynak transformatrleri, gerilimi yksek ve akm iddeti dk olan ebeke akmn, gerilimi dk fakat akm iddeti yksek olan kaynak akmna evirirler. Bu kaynak makineleri rtl elektroda sahiptir. Elektrotun ucu, kaynak banyosu, ark ve i parasnn kaynaa yakn blgeleri, atmosferin zararl etkilerinden rt maddesinin yanmas ve ayrmas ile oluan gazlar tarafndan korunur. Ergimi rt maddesinin oluturduu cruf kaynak banyosundaki ergimi kaynak metali iin ek bir koruma salar. lave metal, tkenen elektrotun ekirdek telinden salanr. rtl elektrot ark kayna metallerin birletirilmesinde en ok kullanlan kaynak yntemidir.


Yaplan : Kaynak makinesi eitleri

Tarih: 25.07.2009

Avantajlar: Elektrotun ulaabildii her yerde ve her pozisyonda kaynak yaplabilir. Ak ve kapal alanlarda uygulanabilir. Dar ve snrl alanlarda uygulama yaplabilir. Kaynak makinesinin g kayna ular uzatlabildii iin uzak mesafedeki balantlarda kaynak yaplabilir. Dezavantajlar: rtl elektrot ark kaynann metal yma hz ve verimlilii pek ok ark kaynak ynteminden dktr. Elektrotlar belli boylarda kesik ubuklar eklindedir, bu nedenle her elektrot tkendiinde kayna durdurmak gerekir. Her kaynak pasosu sonrasnda kaynak metali zerinde oluan crufu temizlemek gerekir. Gaz Ergitme kayna : Kaynak iin gerekli s biri yanc dieri yakc 2 gazn yaklmasnda oluan alevden faydalanlarak yaplan kaynak trdr. Oksijen ve asetilen gazlar farkl 2 tpte muhafaza edilir. Kaynak srasnda oksijen tp zerindeki saat 2,5 bar, asetilen zerindeki ise 0,5 bara ayarlanr. Gazalt Kayna : Kaynak iin gerekli snn, tkenen bir elektrod ile i paras arasnda oluan ark sayesinde ortaya kt bir ark kaynak yntemdir. Kaynak blgesine srekli ekilde beslenen, masif haldeki tel elektrod ergiyerek tkendike kaynak metalini oluturur. Elektrod, kaynak banyosu, ark ve i parasnn kaynaa yakn blgeleri, atmosferin zararl etkilerinden kaynak torcundan gelen gaz veya karm gazlar tarafndan korunur. Gaz, kaynak blgesini tam olarak koruyabilmelidir, aksi taktirde ok kk bir hava girii dahi kaynak metalinde hataya neden olur. Tungsten gazalt ve MIG/MAG kayna olmak zere 2 eittir.


Yaplan : Kaynak makinesi eitleri

Tarih: 27.07.2009 28.07.2009

Avantajlar : Gazalt kayna rtl elektrot ark kaynana gre daha hzl bir kaynak yntemidir. nk; tel eklindeki kaynak elektrotu kaynak blgesine srekli beslendii iin rtl elektrod ark kaynak ynteminde olduu gibi tkenen elektrotu deitirmek iin kayna durdurmak zorunda deildir. Dezavantajlar : Gazalt kaynak ekipmanlar, rtl elektrot ark kayna ekipmanlarna gre daha karmak, daha pahal ve tanmas daha zordur. Gazalt kaynak torcu i parasna yakn olmas gerektii iin rtl elektrod ark kayna gibi ulalmas zor alanlarda kaynak yapmak kolay deildir. TIG kayna : Kaynak iin gerekli snn, tkenmeyen bir elektrod ile i paras arasnda oluan ark sayesinde ortaya kt bir ark kaynak yntemdir. Elektrod, kaynak banyosu, ark ve i parasnn kaynaa yakn blgeleri, atmosferin zararl etkilerinden kaynak torcundan gelen gaz veya karm gazlar tarafndan korunur. Gaz, kaynak blgesini tam olarak koruyabilmelidir, yoksa ok kk bir hava girii dahi kaynak metalinde hataya neden olur. Avantajlar : Elektrod tkenmedii iin ana metalin ergitilmesiyle veya ilave bir kaynak metali kullanarak kaynak yaplr. Her pozisyonda kaynak yaplabilir ve zellikle ince malzemelerin kaynana ok uygundur. Kk paso kaynaklarnda yksek nfuziyetli ve gzeneksiz kaynaklar verir. Dzgn kaynak dikii verir ve kaynak dikiini temizlemeye gerek yoktur. Dezavantajlar : TIG kaynann metal yma hz dier ark kaynak yntemlerine gre dktr. Kaln kesitli malzemelerin kaynanda ekonomik bir yntem deildir.


Yaplan : Plazma sac kesim makinesi

Tarih: 29.07.2009

Fizikte partikller, iyonlar ve elektronlardan olumu, elektrii ileten, maddenin zel bir gaz hali veya drdnc hali olarak tanmladmz plazma, kaynak teknolojisinde daha zel bir hali tanmlamaktadr. Gaz halindeki bir madde, radyasyon, elektron bombardman veya stmayla iyonize hale getirilebilir. Kaynakta kullanlan plazmada gaz, elektrik ark yardmyla stlarak iyonize olmaktadr. Bu tanma gre ark kayna yntemlerinde elektrik ark bir plazma oluturmaktadr. Isl kesme ve kaynak ilemlerinde plazma olarak adlandrlan ark daha nceden de bahsedildii gibi radyal dorultuda sktrlp, bzlerek enerji younluu arttrlm arktr. Plazma Arknn Oluturulmas : Standard bir plazma ark torcu, ucunda kk bir delii bulunan meme ile bu memenin merkezindeki tungsten bir elektrottan ibarettir. Plazma gaz, bu i ie gemi dairesel meme ile elektrot arasndan geerek delikten dar kar. Elektrot ile meme veya i paras arasnda ark stunu meydana geldikten sonra, basnl plazma jetinin oluturulmas iin iyonize olan gaz delikten dar pskrtlr. Ark stununun d yzeyi soutulduundan stun younlam olur, dolaysyla ie doru bzlr. Bylece, bzlm stun iinde scaklk birden bire 10.000 - 30.000 K arasnda bir dereceye ykselir. Dairesel bir alandan geen gaz, yksek bir iyonlama dzeyine ve greceli olarak yksek bir enerjiye sahip olup bu enerji, kaynak ve dier sl ilemlerde i parasnn tavlanmasnda kullanlr. Uygulamada plazma ark eitli yollarla oluturulabilir. Elektrik devresi tungsten elektrot ile i paras arasnda tamamlanarak, ark akm i paras zerinden akar. Bu transfer olmu ark veya direkt ark olarak adlandrlr. Elektrik devresi meme ve tungsten elektrot arasnda tamamlanrsa, ark elektrotla su ile soutulan bakr meme arasnda yanarak, memeden bir gaz akmyla zorlanarak dar srlr. Transfer olmam ark veya endirekt ark olarak adlandrlan bu dzenlemede i paras ark devresi iinde deildir. Her iki arkn kombinasyonunu kullanan bir dier yntem de mevcut olup, bu daha ok metal tozu pskrtmede kullanlr. Plazma ark, memeden dar ktnda, biraz daha kk parlak bir nveye sahiptir. Nvenin etraf, daha az parlak klfa sarlmtr. Nve uzunluu, 2-3 mm1 den 40-50 mm1 ye kadar deiir. Bu deiim, meme ve tnelin boyutlarna, plazma oluturan gazn bileim ve debisine, akm iddetine, ark uzunluuna baldr. paras zerindeki mekanik ve sl ykn dalm iin uygun ekilde biimlendirilmi memeler kullanlarak, plazma ark ekillendirilebilir. [4]


Yaplan : CNC tezghlarn avantajlar ve dezavantajlar

Tarih: 30.07.2009

Gnmz gelien teknolojisinde insan gcne ihtiya giderek azalmaya balamtr. Bunun bariz rnei CNC tezghlardr. ok karmak paralarn imalatnda hem ucuz hem kaliteli malzeme hem de daha seri imalat iin kullanlan bu tezghlar, her makine fabrikasnn olmazsa olmaz haline gelmilerdir. Bilgisayar program destekli tezghlar, bilgisayarda izilen 3 boyutlu resimleri birebire yakn ileme kabiliyetine de sahiptir. Takm tezghlar ve aynadaki sensrleriyle ok hassas iler karmaktadr. Kendine has kesici takmlar puntas mevcuttur. CNC Takm Tezghlarnn Avantajlar : Konvansiyonel tezgahlarda kullanlan baz balama kalp, mastar vb. elemanlarla kyasland zaman tezgahn ayarlama zaman ok ksadr. nsan faktrnn imalatta fazla etkili olmamasndan dolay seri ve hassas imalat mmkndr. Tezgah operasyonlar yksek bir hassasiyete sahiptir. Tezgahn alma temposu her zaman yksek ve ayndr. Her trl sarfiyat (elektrik, emek, malzeme vb.) asgariye indirgenmitir. malatta operatrden kaynaklanacak her trl kiisel hatalar ortadan kalkmtr. Kalp, mastar, ablon vb. pahal elemanlardan faydalanlmad iin sistem daha ucuzdur.. Para imalatna gei daha sratlidir. CNC Takm Tezgahlarnn dezavantajlar : Detayl bir imalat plan gereklidir ve pahal yatrm gerektirir. Tezgahn saat creti yksektir. Konvensiyonel tezgahlara kyaslandnda daha titiz kullanm ve bakm isterler. Kesme hzlar yksek ve kaliteli kesicilerin kullanlmas gerekir. [5]


Yaplan : Sabit tambur imalat

Tarih: 31.07.2009

Sabit tambur, fayans silme makinesinin silim talarn dndren milin sabitlendii tamburdur. ok hzl dnen mile sahip olduu iin mili monte ederken hatasz monte etmek gerekmektedir. % 0.5 mil ekseni kakl bile mil dnerken fazla snmasna ve milin mrnn ksalmasna sebep olur. Sabit tambur iin gerekli mil ve tambur dkmden hazr gelmektedir. Yapl : Dkmden hazr gelen mil tornaya baland. Milin tornada esnememesi iin punta delii almas gerekmektedir. Bu yzden nce tek tarafna ince sol kalemle punta delii ald. Sonra para sklr ve dier taraf niversal aynaya baland. Parada 2 adet fatura bulunmaktadr. Bunlardan biri sa dieri ise sol kalemle paso alnarak yani aptan dlerek elde edildi. Tornalama srasnda uygun kesme ve ilerleme hzyla birlikte uygun saoutma svs kullanld. Daha sonra kama kanal amak iin frezeye gtrld. Mil uzun ve silindir yapya sahip olduundan tablaya balamak iin mengeneyle beraber tabla takozlar kullanld. Daha sonra uygun devir seildi ve freze tezghndaki 6lk parmak freze malafaya baland. Milin kama kanal alacak ksmndan l sfrlandktan sonra koordinatlar belirleyip kama kanal ilenilecek yer tayin edildi ve soutma svlar kullanarak kama kanal ald. Daha sonra frezenin am olduu kanal etrafndaki talalar eelendi. Milin u ksmndaki cvata delii iin mil tesviye tezghna alnd. Metrik 12 klavuz seilerek di delii ald. Milin ilemi bittikten sonra plazma kesim makinesinden tamburun iine milin merkezlenmesi iin 2 adet sac kesildi ve uygun kk sac paralarla kaynak iin kaynak blmne alnd. Daha sonra mil ve tambur zerinden ase alnarak elektrikli ark kayna ile kaynak yapld. Son olarak sabit mil tornalanmak iin tornaya baland ve d ksmnda paso alnarak montaja hazr hale getirildi.


Yaplan : Fayans silme kpr pabucu

Tarih: 01.08.2009 03.08.2009

Fayans silme makinesinin kpr pabucu, fayans silme makinesinin kprlerini tayan Sferodan retilmi malzemedir. Dkmden i ksm bo bir ekilde gelir ve imalata alnr.

Yapl: Dkmden gelen malzeme nce frezeye alnd. Tabla zerindeki T yataklarna monte edilmi mengeneye tabla takozlarnn da yardmyla skca baland. Freze tezghna da geni yzey ilenilecei iin uygun ak seildi ve malafaya baland. Devir says ayarlandktan sonra uygun soutma svs kullanlarak st yzeyi tarand. Para montaj edildii yerde baka makine elemanlarna temas edecei iin yzey kalitesinin ok hassas olmasna dikkat edildi. st ksm tarandktan sonra mengeneden skld ve alt ksmn taranmas iin tekrar baland. Ayn balama ilemi alt ksm iin de uyguland ve alt ksm da tarandktan sonra malzeme tesviye tezghna alnd. Para daha sonra deliklerinin delinmesi iin matkabn yanna gtrld. Delikler nce elik cetvelle belirlendikten sonra markalama ilemi yapld. Sonra ileme dahil olcak matkaplar bilendi. Deliklerin aplar geni olduu iin delikler nce metrik 6 ile delindi. Delinirken matkap ince olduu iin yava ilerleme hz seildi. Sonra dier matkaplarla delikler geniletildi ve parka tezgaha alnd. Tezgha alnan parann nce spiral ile kenar ksmlar radyslendi ve klavuz ekilmek iin tezgh zerindeki mengeneye baland. zerindeki 8 ayr delik iin 2 farkl klavuz seildi, metrik 12 ve metrik 16. uygun ya da seilerek klavuzlama ilemi gerekletirildi ve para montaj iin montaj blmne alnd.


Yaplan : Ayak mil somunu

Tarih: 04.08.2009

Dier paralarda olduu gibi ayak mil somunu da dkmden istenilen llere yakn gelmektedir. Bu seri i yapabilmeyi kolaylatrmaktadr. Bu para da bir dizi tala kaldrma ilemine tabi tutulmaktadr. Yapl: Dkmden gelen paradan silindirik yap elde edilmek istenildiinden para tornaya baland. Para uzun olmad iin puntaya balamaya gerek kalmaz. Parann tornalanmas iin sol kalem seildi. Dkmden geldii iin nce yzey paso alma ilemi yapld. Btn tornalama ilemlerinde olduu gibi ilerleme hz kutusundan parann malzemesine uygun ilerleme hz tayin edildi. Parann yzey tornalamas bittikten sonra aln tornalamasna geildi. Bu aamalardan sonra tornalama ilemi bitti ve frezeye gtrld. Frezeye alnan para silindirik olduundan zel takozlarla tabla zerindeki mengeneye baland. Para somun olca iin yani parada anahtar azna gerek olduu iin yan balanan para kompratrle frezenin eksenine dik konuma getirildi ve uygun ak, uygun ilerleme hz ve uygun soutma svs frezeleme ilemi bitirildi. Parann tala kaldrma ilemi sona erdii iin montaj yerine alnd.


Sonu: Toplam 30 i gn boyunca fabrika ierisinde birok kademede grev aldm. Yaptm hemen hemen her i teorikten pratie gei niteliindeydi. Yani uygulamal olarak birok makineyi, tala kaldrma yntemini ve zellikle de mezun olduumda bulunacam konumu renmi oldum. rencilik hayatm bittiinde meslek hayatmda karlaacam sorumluluklarn farkna vardm. Stajmn kriz dnemine denk gelmi olmasndan dolay alanlarn ve i sahiplerinin normalde dikkat edilmesi gereken tasarruf nlemlerine daha fazla nem vermesi dikkatimi ekti. Mesela; ilenilecek bi makine parasnn, tasarm ve tala kaldrma ilemi zerinde dikkatlice duruldu. Bunun yansra kullanlan makinelerin srekli bakma ihtayacnn olduunu grdm. Kesici takmlarn ve ekipmanlarn dzenli bir biimde bulunmasnn i hzna etkisinin ok fazla olduunu rendim.

Documents

STAJ ÖRNEK DEFTER