Upload
avel
View
52
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Stamcellen. Stamcel Definitie. Een cel afkomstig uit een embryo, foetus of volwassene met de mogelijkheden : zichzelf te vernieuwen, minstens voor de duur van één levensspan (“self-renewal”) - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Stamcel Definitie
Een cel afkomstig uit een embryo, foetus of volwassene met de mogelijkheden :
• zichzelf te vernieuwen, minstens voor de duur van één levensspan (“self-renewal”)
• zichzelf te laten differentiëren tot de multipele weefsels en organen in een lichaam (“differentiation”)
Stamcellen
Soorten Stamcellen
Totipotent, zygoot Pluripotent, Embryonaal
• mesoderm• endoderm• ectoderm
Multipotent, Foetaal• vroeg (geslachts-cel)• laat (bvb. navelstrengbloed, lever)
Multipotent, Volwassen – “MAPc”• weefsel, beenmerg• bloed
Verfaillie et al,2002
Stamcellen
Stamcel plasticiteit
= de eigenschap, waardoor een volwassen stamcel van het ene weefsel kan differentiëren in een hooggespecialiseerde rijpe cel van een ander weefsel
bvb. Beenmerg zenuwcel
beenmerg spiercel
spiercel beenmergcel, etc
= genetische her-programmering
Hematopoietische -« bloedvormende » stamcellen
1/100.000 beenmerg cellen
In staat tot ± 50 delingen
Eén deling elke 3 to 4 jaar
Dagelijkse productie van 4x1011 cellen
Stamcel Hierarchie
LTRC
CAFC / LTCIC / PA
HPP-CFC / BL- CF / CFU-S
CFU-Mix
BFU-E
GM- CFC
GM- Clusters
CFU-E
MAPC?
0 50 100 150 200
Days
Pop
ulat
ion
Dou
blin
g
105
90
75
15
30
45
60
Multipotent Adult Progenitor Cells (MAPC)
Positieve / Negatieve regulatoren
- inhibitoire groeifactoren
+ stimulerende groeifactoren
P
rolif
erat
ie
Tijd
Klinische toepassingen van stamcellen
Vervanging van defekte/ vernietigde/ verkankerde weefsels of systemen
• Beenmerg
• Immuun systeem
Immunologisch wapen tegen kanker
Vehikels voor gentherapie
Substituten voor dierproeven
Substituten voor studies in menselijke vrijwilligers
Klinische toepassingen van stamcellen
Herstel van aangeboren genetische defekten
Herstel van verworven cellulaire defekten
• Parkinson/ Alzheimer/ MS
• Dwarslesies
• Diabetes
• Cerebrovasculair accident (CVA)
• Kraakbeen (artrose / artritis)
Acuut myocard infarct
Chronisch Hartfalen
Nierfalen
Leverfalen
Stamcellen
Totipotent, zygoot Pluripotent, Embryonaal
• mesoderm• endoderm• ectoderm
Multipotent, Foetaal• vroeg (geslachts-cel)• laat (bvb. navelstrengbloed, lever)
Multipotent, Volwassen – “MAPc”• weefsel, beenmerg• bloed
Klinischetoepassing
Dooierzak foetale lever + milt beenmerg
0 6 12 18 24 30 36 W0 6 12 18 24 30 36 42 48
Navelstrengbloed Stamcellen
Klinische toepassingen van stamcellen
Vervanging van defekte/ vernietigde/ verkankerde weefsels of systemen
• Beenmerg
• Immuun systeem
Immunologisch wapen tegen kanker
Vehikels voor gentherapie
Substituten voor dierproeven
Substituten voor studies in menselijke vrijwilligers
RadiotherapyChemotherapy
harvest
store at -196° Cfreezing
Controled rate
Filtration
Sedimentation
Gradient centrifugation
Purging
AutoloogAllogeen
Chemotherapy
harvest
TBI
filtration
Sedimentation
Gradient centrifugation
T-cell depletion
Infusion
Overleving van transplant-patiënten met Hoog Risiko Chronische lymfatische Leukemie
Pro
bab
ility
, %
100
0
20
40
60
80
0
Years
2 4 6 8 6
P = 0.0001
10
Allogeen (N = 164)
Autoloog(N = 316)
Klassieke chemotherapie
Klinische toepassingen van stamcellen
Herstel van aangeboren genetische defekten
Herstel van verworven cellulaire defekten
• Parkinson/ Alzheimer/ MS
• Dwarslesies
• Diabetes
• Cerebrovasculair accident (CVA)
• Kraakbeen (artrose / artritis)
Acuut myocard infarct
Chronisch Hartfalen Nierfalen
Leverfalen
Spuit met stamcellen
Catheter in de kransslagader
Infarct
Geisoleerde Stamcellen
Totale beenmergcellen
0
5
10
15
20
25
30
CONTROL BMSC
BASELINE4 MONTHS
Infarct volume
(g)
P=0.036
28% treatment effect*
Treatment Effect of Bone Marrow Stem Cell Transplantation (BMSC) on Infarct Volume.
* Expressed as relative difference in infarct volume reduction compared with control (ANCOVA model).
0.0%
10.0%
20.0%
30.0%
40.0%
50.0%
60.0%
70.0%
80.0%
1W 4M0.0%
10.0%
20.0%
30.0%
40.0%
50.0%
60.0%
70.0%
80.0%
1W 4M
Global LVEF at baseline and 4 mo FU
46.9 (8) 48.4 (7)
= 2.2%(7)
51.8 (9)49.1 (11)
CONTROL BMSC
Baseline Baseline
= 3.4%(7)
4 mo 4 mo
PET Metabolic Indices in Large MI’s
0
20
40
60
80
100
CONTROL BMSC
Baseline4 months
MI(% max)
(4.5)
(12.3) (9.9)
(8.4)
Treatment effect
P=0.0012
Autologous “chondrocyte” implantation
Cell Implantation Environment
The “Bioactive Chamber”
Injection of cell suspension
Articular surface
Subchondral bone
Problemen met het klinisch gebruik van stamcellen
Onvoldoende basiskennis (“in vitro is niet in vivo”)
Onvoldoende hoeveelheden (massaproductie/kost )
Onbetrouwbare kwaliteit (commercie versus
wetenschap)
Immunologisch potentiëel (afstoting) onvoldoende
beheersbaar
Ethische aspekten (embryonaal>adult)(commerciëel
vs solidair)
Welke Bronnen vanWelke Bronnen van ST STAAMCELLMCELLENEN ? ?