42
Stem Cell คือ เซลล์ตัวอ่อนของเลือดซึ่งอาศัยในไขกระดูก และเจริญเติบโตไปเป็นเม็ดเลือด, เม็ดเลือด ขาว และเกล็ดเลือด ภาษาไทยใช้คาว่า เซลล์ต้นกาเนิดStem แปลว่าลาต้น ซึ่ง Stem Cell นี ้ย ้อนไปถึงการกาเนิด ชีวิตนั่นเอง กระบวนการกาเนิดชีวิตมนุษย์หรือสัตว์นั้น สเปิร์มของผู ้ชาย จะมาผสมกับไข่ของผู ้หญิงกลายเป็น 1 เซลล์ จากนั้นหนึ่งเซลล์จะทาการแบ่งตัวเป็นทวีคูณ กลายเป็นอวัยวะต่างๆ ขึ้นมา ดังนั้น Stem Cell ก็เหมือนเซลล์ที่กลายเป็น อะไรก็ได้ เช่นถ้าไปอยู ่ที่สมองก็กลายเป็นเซลล์สมอง ไปอยู ่ที่เซลล์ตับก็กลายเป็นเซลล์ตับ

Stem Cell คืออะไร

  • Upload
    -

  • View
    125

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Stem Cell คือ เซลล์ตัวอ่อนของเลือดซึ่งอาศัยในไขกระดูก และเจริญเติบโตไปเป็นเม็ดเลือด, เม็ดเลือดขาว และเกล็ดเลือด ภาษาไทยใช้คำว่า “เซลล์ต้นกำเนิด” Stem แปลว่าลำต้น ซึ่ง Stem Cell นี้ย้อนไปถึงการกำเนิดชีวิตนั่นเอง กระบวนการกำเนิดชีวิตมนุษย์หรือสัตว์นั้น สเปิร์มของผู้ชาย จะมาผสมกับไข่ของผู้หญิงกลายเป็น 1 เซลล์ จากนั้นหนึ่งเซลล์จะทำการแบ่งตัวเป็นทวีคูณ กลายเป็นอวัยวะต่างๆ ขึ้นมา ดังนั้น Stem Cell ก็เหมือนเซลล์ที่กลายเป็นอะไรก็ได้ เช่นถ้าไปอยู่ที่สมองก็กลายเป็นเซลล์สมอง ไปอ stem cell, stemcell, stem cell คือ, stem cell คืออะไร, สเต็มเซลล์, cell therapy, stemcell คือ, mesenchymal stem cell, บริจาค stem cell, stem cell cream

Citation preview

Page 1: Stem Cell คืออะไร

Stem Cell คอ เซลลตวออนของเลอดซงอาศยในไขกระดก และเจรญเตบโตไปเปนเมดเลอด, เมดเลอด

ขาว และเกลดเลอด ภาษาไทยใชค าวา “เซลลตนก าเนด” Stem แปลวาล าตน ซง Stem Cell นยอนไปถงการก าเนด

ชวตนนเอง กระบวนการก าเนดชวตมนษยหรอสตวนน สเปรมของผชาย จะมาผสมกบไขของผหญงกลายเปน 1 เซลล

จากนนหนงเซลลจะท าการแบงตวเปนทวคณ กลายเปนอวยวะตางๆ ขนมา ดงนน Stem Cell กเหมอนเซลลทกลายเปน

อะไรกได เชนถาไปอยทสมองกกลายเปนเซลลสมอง ไปอยทเซลลตบกกลายเปนเซลลตบ

Page 2: Stem Cell คืออะไร

Stem Cells จดเปนเซลลออนทไมไดท าหนาทเฉพาะเจาะจง สามารถแบงตว เจรญเตบโตแบงเซลลเพมได

จ านวนมาก และหลายประเภท ตลอดชวตของสงมชวตนน ๆ เปลยนแปลงเพอไปท าหนาทอยางใดอยางหนงในละเซลลใน

รางกายของมนษยโดยไมยอนกลบมา ซงเซลลทพฒนาไปจนสดทางจนเปนเซลลทท าหนาทเฉพาะเจาะจง ตวอยางเชน

เซลลกลามเนอหวใจ หรอเซลลสมอง เซลลเหลานเมอตายไปแลว จะไมมเซลลใหมมาทดแทน ในขณะเดยวกนรางกายของ

คนเรากยงมเซลลอกกลมหนงทสามารถเตบโตไดอกนนคอ Stem Cell

รางกายของเราถอก าเนดขนมาจากเซลลโดยเรมจากการปฏสนธ ในตอนแรกเรมเซลลกมลกษณะเหมอนกน แตตอมา

กมการพฒนาไปเปนเซลลรปแบบจ าเพาะ จากเอมบรโอเซลลไดแบงตวเพมจ านวนและพฒนาตอไปเปนบลาสโตซสต

ภายในเซลลบลาสโตซสตนมบรเวณกระจกตวของเซลลเรยกวามวลเซลลชนใน ซงมวลเซลลนเองทนกวทยาศาสตรถอวา

เปน Stem Cell Stem Cell ยงคงความสามารถในการเปลยนแปลงไปเปนเซลลไดแทบทกประเภทไมวาจะเปน เซลล

กระดก เซลลเมดเลอด หรอแมแตเซลลสมอง รวมทง Stem Cell ยงคงความสามารถในการเพมจ านวนตวเองไดอยางไม

จ ากด ซงเปนตนตอของการคดน า Stem Cell ไปใช

Stem Cell พบไดในสายสะดอ เลอด และไขกระดก เปนททราบในทางการแพทยวามความส าคญตอการสรางระบบเลอด

รวมถงระบบภมคมกนในรางกาย ซงในผใหญจะเปน Stem Cell จากไขกระดกทมหนาทสราง เมดเลอดชนดตาง ๆ ซง

รวมถงเซลลทเกยวกบระบบภมคมกน

เดกจะมการสรางเมดเลอดในกระดกทกชนของรางกาย

ผใหญ จะมการสรางเมดเลอดในกระดกบางชนของรางกาย เชน กระดกเชงกราน, กระดกซโครงสวน

หวของกระดกตนขา เปนตน

ความสนใจเรอง Stem Cell มมานานแลว เมอ 150 ปกอน รดอลฟ เวอรโช ไดเสนอวา เซลลทงหลายตางก าเนดมาจาก

เซลล ในวงการแพทยสมยใหมเองกมการใช Stem Cell ในการรกษาผ ปวยมานบสบปแลว แตกยงไมมใครทสามารถพบ

หรอแยก Stem Cell ในไขกระดกออกมาได จนกระทงปลายป 1998 คณะนกวจยทน าโดย เจมส ทอมสน จงสามารถแยก

Stem Cell ออกมาได และตพมพผลงานของเขาในวารสาร Science ฉบบวนท 6 พฤศจกายน 2541 งานวจยของทอมสน

ยงแสดงใหเหนวา Stem Cell ของมนษยทเขาเตรยมไดนนสามารถพฒนาไปเปนเซลลชนดอนได หมายถง แนวคดทจะ

น า Stem Cell ไปทดแทนเซลลหรออวยวะบางอยางทเสยหายไปอาจเปนไปไดจรง

ลกษณะของ Stem Cell ในรางกายคนเรามความพเศษหลายประการ ในหลกการทวไปถอวา Stem Cell

แตกตางจากเซลลชนดอนๆ ในรางกาย ไมวาจะเปน Stem Cell ทมาจากแหลงใด อาจจะเปน Stem Cell จากตวออน

Stem Cell จากรางกาย หรอ Stem Cell ทไดมาจากการสรางเซลลใหเขาคกบสารพนธกรรมของคนไขได โดยไมตองผาน

กระบวนการปฎสนธ

Page 3: Stem Cell คืออะไร

Stem Cell ทกชนดจะมลกษณะพเศษทส าคญ 3 ประการ

Stem Cell สามารถแบงตวเองขนมาใหมไดเปนเวลานาน

Stem Cell เปนเซลลทไมไดท าหนาทเฉพาะเจาะจง

Stem Cell มความสามารถในการเปลยนไปเปนเซลลทท าหนาทเฉพาะเจาะจงได

การ รกษาดวย Stem Cell เปนการสรางเซลล ใหมเขาไปในเนอเยอทเสยหายเพอทจะรกษาโรคหรอการบาดเจบ นกวจย

ทางการแพทยหลายคนเชอวาการรกษาดวย Stem Cell มศกยภาพมากพอทจะ เปลยนแนวทางของการเกดโรคในมนษย

และบรรเทาความทกขทรมาน

Stem Cell สามารถใชลดอายตวเอง และปรบรางกายใหสมดล เพมความสามารถการสรางเนอเยอในรางกาย ทอาจจะ

กลายเปน โรคและความบกพรองในรางกาย เพอใหมผลขางเคยงนอยทสด

อตตราการรกษาโรคดวย Stem Cell สวนหนงยงอยในขนตอนการทดลอง ยกเวนจาก Stem Cell ไขกระดก หรอการ

ปลกถายไขกระดก ทนกวจยทางการแพทยคาดวา Stem Cell ไขกระดกจะสามารถรกษาโรคมะเรง, เบาหวานประเภท 1

เบาหวาน, โรคพารกนสน, โรคหวใจ, กลามเนอและความผดปกตทางระบบประสาทและอน ๆ อกมากมาย อยางไรกตาม

กอนทจะใช Stem Cell รกษาโรคจ าเปนตองมการวจยเพมเตมถงพฤตกรรมของ Stem Cell เมอปลกถาย เชนเดยวกบ

กลไกของการปฏสมพนธของ Stem Cell กบโรค

มากกวา 30 ปมาแลวทมการใช ไขกระดกในการรกษาและการใช Stem Cell จากสายสะดอ ถกใชในการรกษา

ผ ปวยโรคมะเรง เชน มะเรงเมดเลอดขาวและมะเรงตอมน าเหลอง การรกษาดวยเคมบ าบด เซลลทเตบโตมากผดปรกตจะ

ท าปฏกรยาอยางรนแรงกบสารเคม ซงสารเคมเหลานไมสามารถแยกแยะระหวางเซลลมะเรงเมดเลอดขาว และเซลลปรกต

ทอยในไขกระดกได มนท าลายทกเซลลทขวางหนา ซงนนเปนผลขางเคยงของการรกษาดวยเคมบ าบด ตรงกนขามกบการ

ปลกถาย Stem Cell ทจะท างานเพอแทนทเซลลทเสยหายในรางกาย

ในชวง 1962–1970 ซงถอวาเปนยคแรกๆ ทนกวทยาศาสตรเรมท าการศกษาวจย Stem Cell จากรางกายโดย

ใชเนอเยอทโตเตมวย และยงไดน าไปทดลองใชรกษาผ ปวยเดกทเปนโรคภมคมกนบกพรองชนดปฐมภม ในป 1968 เปน

ครงแรก จากนนมานกวทยาศาสตรพยายามท าความเขาใจ และศกษาวจยเพออธบายสมบตพนฐานทส าคญของ Stem

Cell ทท าใหมนเปนเซลลทสามารถแบงตวเองขนมาใหมไดตลอดเวลาครงแลวครงเลา และสามารถแบงตวไดอยาง

ตอเนอง อกทงศกษาปจจยตางๆ ทควบคมการแบงตวเองขนมาใหมของ Stem Cell ซงค าตอบทชดเจนเกดขนเมอ

นกวทยาศาสตรเขาใจขบวนการแบงตวของเซลล ทงในเซลลตวออนหรอทเรยกวาเอมบรโอ และการแบงตวทผดปกตของ

Page 4: Stem Cell คืออะไร

เซลลมะเรง ขอมลเหลานชวยใหนกวทยาศาสตรเรมเพาะเลยง Stem Cell ไดอยางมประสทธภาพมากยงขนใน

หองปฏบตการดวยเทคนคทไดพฒนาขนมาตามล าดบ

เมอในรางกายมนษยม Stem Cell ทพรอมท าหนาทอยางใดอยางหนงแตยงมนอยมาก จงจ าเปนตองเพม

จ านวน Stem Cell เหลานนเพอน ามาใชประโยชนทางการแพทย โดยเอาเซลลออนทถกคดเลอกพรอมทงเพมจ านวนแลว

ฉดกลบเขาไปยงอวยวะสวนทตองการรกษา นกวทยาศาสตรเลงเหนความส าคญของการน า Stem Cell มาใชประโยชน

ในทางการแพทย เพอรกษาอาการปวยอนเนองมาจากเซลล เนอเยอ หรออวยวะเสยหายหรอเสอมสภาพไป โดยหวงให

Stem Cell พฒนาไปเปนอวยวะทตองการได

การศกษาวจยเกยวกบ Stem Cell แพรหลายไปทวในหลายหนวยงาน เปนเวลากวา 20 ปทผานมา

นกวทยาศาสตรพยายามแยก Stem Cell จากเอมบรโอหรอตวออนของหน เพอน ามาเลยงในหองทดลองครงแลวครงเลา

จนกระทงนกวจยสามารถแยก Stem Cell ออกมาไดส าเรจ และสามารถแสดงใหเหนวา Stem Cell ของมนษยทแยกมา

ได และเลยงในหองปฏบตการสามารถพฒนาไปเปนเซลลชนดอนไดจรง ในป 1988 นกวทยาศาสตรสามารถเพาะ Stem

Cell จากตวออนมนษยและเซลลสบพนธ และสามารถสรางสายพนธของเซลลขนมาไดส าเรจ ตอมาในป 2001 Stem

Cell ตวออนเหลานถกน าไปเพาะเปนเซลลเมดเลอด นบเปนความกาวหนาของงานวจยเกยวกบ Stem Cell ครงส าคญ

เมอไมนานมานในประเทศไทยไดมการสมมนาระดบชาต เรองทศทางการวจยและพฒนาดาน Stem Cell หรอ Stem

Cell จดโดยศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต ซงในขณะนประเทศไทยไดรางแนวปฏบตและประเดน

พจารณาทางชวจรยธรรมการวจย Stem Cell แลวเสรจ และถอเปนแนวปฏบตฉบบแรกทหนวยงานใหทนวจยและพฒนา

ตองใชเปนแนวทาง ซงจะตองอยในขอบเขตของหลกเกณฑทางดานจรยธรรม

1998 นกวทยาศาสตรสหรฐอเมรกาเพาะ Stem Cell จากตวออนมนษยและเซลลสบพนธ และสรางสายพนธของเซลล

(cell line) ขน ซงขณะนเซลลไลนดงกลาวยงคงอยในสหรฐฯ แตไมไดรบอนญาตใหสรางขนใหม

ขาวใหญทเปนทกลาวถงทวโลกเปนขาวการทดลองและพฒนา "เซลลตนแบบอวยวะ" (Stem Cell) ท

ประธานาธบดจอรจ ดบเบลย. บช แหงสหรฐลงนามใหเงนทนสนบสนนงานท าวจย Stem Cell อยางมเงอนไข แมชวง

กอนหนาการรณรงคหาเสยงเลอกตงประธานาธบดไดใหค ามนทจะคดคานการใหทนสนบสนนการวจยพฒนาเซลล

ตนแบบอวยวะดวยวธการ "ท าลายตวออนมนษย" (Human Embryos)

Page 5: Stem Cell คืออะไร

ความคดเหนตอประเดนการพฒนาเซลลตนแบบอวยวะทก าลงถกหยบยกขนมาถกเถยงกนอยางแพรหลายนแบงออกเปน

2 ฝาย คอ ฝายนกวทยาศาสตร และภาคธรกจทสนบสนนการวจยและพฒนาความกาวหนาทางวทยาศาสตร ทเชอวา

หากการคนควาวจยประสบความส าเรจ มนษยจะสามารถใชการทดลองเพาะเลยง-ปลกถายอวยวะมนษยนมาแกไข

ปญหาการเจบปวยและทพพลภาพของอวยวะตางๆ ของสตวและมนษยได เชน การพฒนาเซลลเนอเยอทดแทนไดอยางไม

มทจ ากด อยางเซลลตบออนทชวยผ ปวยโรคเบาหวาน หรอสรางเนอเยอใหมชวยเหลอผ ปวยโรคมะเรง หวใจลมเหลว และ

พารคนสน

Stem Cell ซงถกเรยกวา "เซลลมหศจรรย" นอาจน าไปสการรกษาโรค การสรางอวยวะเทยม หรอแมแตการท าใหอายยน

ยาวขน รวมทงยงอาจเปลยนวธการรกษาในวงการแพทยอยางสนเชงอกดวย

Stem Cell เหลานไดรบการพฒนาในหองทดลองของ Neural Stem Biophamaceuticals ซงม รชารด คารร เปน

หวหนาผบรหาร (CEO) เพอสรางเสนประสาททอาจน าไปสการรกษาโรคพารคนสนและอลไซเมอรได และหากผลการ

ทดลองของคารรและกลมนกวทยาศาสตรออกมาถกตองกอาจกอใหเกดการเปลยนแปลงวธการทางการแพทยในศตวรรษ

21

เหลานกวทยาศาสตรไดกลาวถงวธการเปลยนจากการใชยาตามปกตมาใชวธการแพทยแบบทเรยกวา Regenerative

Medicine นบตงแตมการคนพบ Embryonic Stem Cell เมอป 1998 ฮาโรล วารมส ผอ านวยการสถาบนสขภาพ

แหงชาตในเวลานนกลาววา "การวจยเหลานมแนวโนมน าไปสการปฏวตวงการแพทยรวมทงการปรบปรงคณภาพและ

ความยนยาวของชวต"

ในการประชมดานประสาทวทยาเมอเดอนพฤศจกายนปทแลว มหาวทยาลยหลายแหงระบวา การปลกถาย Stem Cell

ประสาทในสมองของสตวเลยงลกดวยนม อาจน าไปสการซอมแซมเซลลประสาทแอกซน การรกษาโรคอลไซเมอร และ

สมองทไดรบความกระทบกระเทอนอยางรนแรงได ไวซมาน ผ คนพบ Stem Cell เลอดในป 1991 กลาววา "นเปนการ

เปลยนแปลงในวงการแพทยครงยงใหญทสด"

อยางไรกตาม ทางฝายคดคานการท าวจย Stem Cell ซงเปนคนสวนใหญและประเทศมากมายทวโลกรวมทง

ฝรงเศส จน ญป น และไทย ไดยกเหตผลการขดตอความถกตองทางหลกศาสนาและศลธรรม นนเปนเพราะตาม

กระบวนการพฒนา Stem Cell นกวทยาศาสตรจะน า Stem Cell ออกมาจากตวออนมนษยทมาจากการผสมเทยมเซลล

ไขของผหญงและเซลลสเปรมของผชาย และเมอปฏสนธ Stem Cell ออกมาชดหนงกจะพฒนาเปนตวออนมนษย ดงนน

หากน า Stem Cell ออกไป ตวออนมนษยนนกจะตายไปในทสด คลายกบการท าแทงมนษยนนเอง

ตางจากมมมองของฝายสนบสนนทอางวา การน าเอา Stem Cell จากตวออนมนษยไมผดตอหลกศลธรรม นน

เพราะเปนการผสมเทยมและยงมไดมการน าตวออนกลบไปฝงในรงไขเพอเตบโตพฒนาเปนมนษย หรออกนยหนง "ตาย"

กอนทจะเกด

Page 6: Stem Cell คืออะไร

ขณะทนกวทยาศาสตรบางสวนกออกมาเตอนวา การท าโคลนนงมนษยมความซบซอนมากกวาสตว การ

สรางสรรคตวออนมนษยทมสขภาพ แขงแรงอาจมเพยงสวนนอยเมอเทยบกบตวออนมนษยทผดปกตทอาจถกเลอกขนมา

ในสวนของประเดนส าคญนอกเหนอจากการขดตอหลกศาสนาและศลธรรมอนเปนทถกเถยงของนกวทยาศาสตร

และนกธรกจแลวกคอ การทประธานาธบดบชมเงอนไขใหเงนสนบสนนแกโครงการวจยทมการทดลองกบเซลลตนแบบ

อวยวะจากตวออนมนษยทพฒนาไดเพยง 60 ไลน หรอหลงการปฏสนธเพยง 2-3 วนทปจจบนก าลงพฒนาอยแลว

นกวทยาศาสตรเหนวา การจ ากดไลนของ Stem Cell จะท าใหการทดลองด าเนนตอไปไดแคในระยะสน อกทงการเขาถง

การท าวจย Stem Cell ทจ ากดไลนกอาจเปนไปไดยากเชนกน นนเพราะเซลลเหลานไดรบการคมครองทรพยสนทาง

ปญญาโดยบรษทธรกจหรอบรรดามหาวทยาลยตางๆ ทคนพบเปนทเรยบรอยแลว การจะท าการทดลองใดๆ จงกระท าได

ภายใตเงอนไขขอตกลงทางการคาอยางจ ากด หนวยงานหรอบรษทเอกชนทไดรบการสนบสนนจากองคกรเอกชนเทานนท

จะสามารถพฒนาและกาวหนาตอไปไดโดยไมมขอจ ากดใดๆ การยงมไลนของ Stem Cell มากขนเทาใด (หรอ Stem

Cell ทมการเตบโตมากขน) การสรางสรรคงานวจยทจะชวยรกษาโรคตางๆ กจะดมากขนเทานน

แตดเหมอนสงทสหรฐก าลงหวนเกรงทสดขณะนและมความเปนไปไดทจะกอใหเกดการเปลยนแปลงนโยบายน

ตามมาอาจเปน ค าขของบรรดานกวทยาศาสตรทระบวาอาจหนไปท าวจยในยโรปเพราะมการผานกฎหมายทสนบสนน

การวจยดาน Stem Cell แลว หลายฝายเฉพาะอยางยงภาคธรกจจงหวนเกรงวาการวจยในสหรฐอเมรกาจะชะลอตวลงท า

ใหอาจตองสญเสยรายไดไปมหาศาล และนเองทงนกวทยาศาสตรและภาคธรกจทไดประโยชนอาจใชวธการกดดนรฐบาล

สหรฐใหหาทางออกในเรองนอกครง

การวจย Stem Cell และการรกษาก าลงมการปฏบตในระดบคลนกในสาธารณรฐประชาชนจน กระทรวง สาธารณสข

สาธารณรฐประชาชนจนไดอนญาตใหใชการรกษาดวย Stem Cell ดวยเงอนไขทแตกตางไปจากทไดรบการอนมตใน

ประเทศตะวนตก เชน สหรฐอเมรกา สหราชอาณาจกรและออสเตรเลย

Stem Cell ในประเทศจนใชประโยชนจากความหลากหลายของชนด Stem Cell ไดแก Stem Cell จากสาย

สะดอ และ Stem Cell เยอจมก รบ Stem Cell จากธนาคารเลอดสวนกลางกอนทจะถกน ามาใชในบรษทของรฐ ใช

Stem Cell รกษาอาการของโรคตาง ๆ และในโรงพยาบาลทวภาคตะวนออกของจนใข Adult Stem Cell ใหการรกษาแก

ผ ปวยจ านวนมาก บรษทเหลานจะเนนไปทการใช Stem Cell รกษาความผดปกตของระบบประสาทและหลอดเลอด

หวใจ ความส าเรจทยงใหญของการรกษาดวย Adult Stem Cell ในจนคอการใช Adult Stem Cell ในการรกษาสมอง

Stem Cell สงตรงไปยงสมองเพอสงเสรมกลไกการท างานมากใหขน การท างานของสมองในผ ปวยทเปนอมพาตสมอง

เสอมและการบาดเจบทสมอง อยาง ไรกตามจากผลการศกษายอนหลงยงมความบกพรองของการใช Stem Cell อยรวม

ทงภาวะแทรกซอนจากการผาตด และการไมท างานของ Stem Cell ถอเปนขอ บกพรองทรนแรงมากทสด นอกจากน

ขอบเขตของนโยบายการก ากบดแลในการใชการบ าบดรกษาดวย Stem Cell ในประเทศจนยงไมมแนวทางทชดเจน ใน

Page 7: Stem Cell คืออะไร

กรณทมขอผดพลาดจากการใช Stem Cell หรอการทดลองทางการแพทยและอน ๆ การก ากบดแลกฎระเบยบให

ค าแนะน าหนวยงานทางตะวนตกจงตองชใหผ ปวยและแพทยระมดระวงในการเลอกศนยรกษาดวย Stem Cell ในจน

ก าลงมการรกษาดวย Stem Cell ในระดบคลนกในเมกซโก ใบอนญาตใหด าเนนการรกษาดวย Stem Cell มเพยง 3 แหง

ทไดรบอนญาต คอท Tijuana, Guadalajara และกน ใบอนญาต Los Cabos จะชวยใหการใชงานของ Stem Cell ชนด

นอกเหนอจากทไดรบอนมตในประเทศตะวนตกเชนสหรฐอเมรกา, เอเชยหรอยโรป ซงขอจ ากดของการรกษาดวย Stem

Cell ในเมกซโกใชไขมนของผ ปวยถายไขกระดกหรอเลอดทงหมดจะตองน ามาจากรางกายผ ปวยเอง

ใน ธ.ค. 2005 นกวทยาศาสตรชาวเกาหลใตน าทมโดย ดร. Woo Suk Hwang เขารบการรกษาโดยใช Stem Cell ท

ไดรบจากเจาหนาทวจยของเขา เขาอางวาไดสราง Stem Cell ทถกปรบแตงใหตรงกบผ รบ Stem Cell ใหมทถกพฒนา

โดยใชรางกายของเซลลโอนนวเคลยร (SCNT) เทคโนโลย Stem Cell ทมผลลพธตรงกบสารพนธกรรมของผ รบเพอให

ผลขางเคยงจากการเขากนไมไดเกดนอยทสด สามารถโคลนตวออนมนษย 30 ตวและใชเวลาอยไมกวนพฒนาตวออน

เหลาน ตอมาในป พ.ศ. 2006 นกวทยาศาสตรเกาหลทมเดมกสามารถพฒนา Stem Cell และปรบปรงจนกระทง Stem

Cell สามารถเขากบคนไขแตละรายได แตการวจยครงนถกวาเปนการวจยทแยทสด เพราะนกวชาการกลาวหาวางานวจย

ของเขาไดไมใชขอเทจจรงของผลการทดลอง และยงรายงานผลของการวจย Stem Cell เฉพาะในดานดเทานน

ยเครนไดรบอนญาตใหด าเนนการทดลองทางคลนกในการรกษาดวย Stem Cell (สงซอจาก MH ของยเครน № 630

"เกยวกบการด าเนนการทดลองทางคลนกของ Stem Cell ", 2008) และใช Stem Cell ในการรกษาโรค ตบออน, ตบแขง,

โรคตบ, โรคเบาหวาน เปนตน

ในประเทศไทยไดท าการปลกถาย Stem Cell เมดเลอดเปนครงแรก เมอ พ.ศ. 2529 โดยคณะแพทยศาสตรศรราช

พยาบาล โดยใช Stem Cell จากญาตพนองน ามาปลกถายไขกระดก ซงปจจบนท าไดในโรงพยาบาลมหาวทยาลยหลาย

แหง ภายใตการก ากบดแลของแพทยสภา ตามขอบงคบแพทยสภาทประกาศในราชกจจานเบกษา ลงวนท 23 พฤษภาคม

2545 ก าหนดหนาทความรบผดชอบของศนยบรการเลอดแหงชาต สภากาชาดไทย ไวดงน

1. เปนศนยกลางรบลงทะเบยนผบรจาค Stem Cell เมดเลอดทวประเทศ

Page 8: Stem Cell คืออะไร

2. เปนศนยกลางการคดเลอกผบรจาค Stem Cell เมดเลอดใหกบผปวย ทรอรบการปลกถาย Stem Cell เมดเลอด

ตามโรงพยาบาลทวประเทศดวยความเสมอภาค และถกตองตามหลกวชาการ

3. เปนศนยรบตรวจหาชนดของเนอเยอเมดเลอดขาว (HLA typing) ในผบรจาคและผ ปวยทวประเทศ

4. เปนศนยประสานงานระหวางผบรจาค Stem Cell เมดเลอด กบโรงพยาบาลทมผ ปวยรอรบการปลกถาย Stem

Cell เมดเลอด หรอโรงพยาบาลทรบเจาะเกบ Stem Cell เมดเลอด

5. เปนศนยขอมลบรการขาวสาร และการประชาสมพนธเกยวกบการบรจาค Stem Cell เมดเลอด แกวงการแพทย

และสาธารณชนโดยทวไป

6. เปนตวแทนในการตดตอประสานงานกบศนยรบบรจาค Stem Cell เมดเลอด ธนาคารเลอดจากรกใน

ตางประเทศ หากมความจ าเปนตองใช Stem Cell เมดเลอดจากผบรจาคของตางประเทศ

ส าหรบความคบหนาลาสดนน กรมวทยาศาสตรการแพทย ไดรวมกบส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต และม.

มหดล จดท าโครงการวจยและพฒนาหองปฏบตการ Stem Cell ขน เพอน าไปใชในการรกษาผ ปวยโรครายแรงทยงไม

สามารถรกษาใหหายขาดได เชน โรคหวใจขาดเลอด และโรคธาลสซเมยชนดรนแรง ซงเปนปญหาส าคญทางสาธารณสข

ของประเทศ

โดยโครงการนเปนโครงการตอเนอง ใชระยะเวลา 3 ป ด าเนนการในป 2549-2551 ใชงบประมาณกวา 40 ลานบาท

งานวจยระยะแรก จะมงเนนการเพาะเลยง Stem Cell ผวกระจกตา ส าหรบรกษาผ ปวยกลมทมการท าลาย Stem Cell

ผวกระจกตา และ Stem Cell ทใชรกษาผ ปวยโรคหวใจขาดเลอด ซงจะเปนพนฐานส าคญในการประยกตไปสการ

เพาะเลยง Stem Cell ชนดอนๆ เพอเปนประโยชน ในการรกษาโรคตางๆไดมากกวา 70 ชนด

รวมทงพฒนาการจดตงธนาคารเลอดสายสะดอทารกแรกเกดในประเทศไทยทสามารถน าเลอดสายสะดอทารก

มาใชไดทนทเมอมความตองการ

กรมวทยาศาสตรการแพทยจะท าหนาทเปนตวกลาง ในการเชอมตอระหวางนกวจยและผ ปวย ผานทางศนย

ปฏบตการและโรงพยาบาล โดยการน าเทคโนโลย Stem Cell ไปใชในการรกษาผ ปวย ซงจะเปนประโยชนทงคณภาพชวต

และความคมทนทางเศรษฐศาสตรสาธารณสข เพราะการรกษาผปวยใหหายขาดดวยการปลกถาย Stem Cell จะชวยลด

คาใชจายในการรกษาพยาบาลผปวยทยงไมสามารถรกษาใหหายขาดตลอดเวลา 30 ป ไดถง 10 เทา

ถงแมวาการวจยดาน Stem Cell จะกาวหนาไปไกลมาก แตปจจบนยงไมมองคความรเพยงพอ ทจะอธบาย

กระบวนการพฒนาไปเปนเซลลอนๆ ในรางกายของ Stem Cell ซงหากยงไมมการศกษาทชดเจนและสามารถอธบายทาง

วทยาศาสตรได การน าเอาไปใชในการรกษาถอวาอนตรายมากตอผ ปวย

Page 9: Stem Cell คืออะไร

ปจจบนประเทศไทยไดมการวจย Stem Cell ในสวนเซลลเตมวย (Adult stem cell) อยางกวางขวาง โดยเฉพาะ

สวนทไดจากไขกระดกและสายสะดอเดกหลงคลอด ซงสามารถน ามารกษาโรคตางๆ อาท มะเรงเมดเลอด หลอดเลอด

หวใจตบตน ,เบาหวาน,ธาลสซเมย ปจจบนไดมการรกษาไปแลวประมาณ 1,000 ราย

แตการน า Stem Cell มารกษา คอนขางมขอจ ากดในสวนของหมเลอดเมดเลอดขาว และเนอเยอจะตองตรงกบ

ผ ปวย ในสวนทผ ปวยไมสามารถน า Stem Cell ของตนเองมารกษาได ดงนน สภากาชาดไทยจงไดจดตงธนาคาร Stem

Cell เมดเลอด เพอขอรบบรจาคจากบคคลทวไป หรอตองสละชวตเพอชวต ขณะทการวจยเรอง Stem Cell ก าลงกาวเดน

รดหนาอยางรวดเรว โดยมการฉายใหเหนแตภาพความดงามและคณประโยชนมหาศาลตอชวตมนษย

ในมมกลบกน การไดมาซง Stem Cell ซงเปนมมอกดานกลบถกละเลยทจะกลาวถง ค าถามททาทายคอ เราจะ

นยามความหมายอยางไรของการไดมาซง Stem Cell ในบางประเดนทมปญหาในเชงศลธรรม เชน การได Stem Cell

มาจากตวออนของมนษยหลงการปฏสนธจนถง 14 วนนน สามารถเรยกไดวาเปนชวตแลวหรอยง หากสงนนเปนชวต

เทากบเปนสละชวตเพอชวตหรอไม สงทเปนขอถกเถยงเชงศลธรรม คอ กรณการใช Stem Cell จากตวออนของทารก ซง

ยงเปนทถกเถยงกนอยวา เปนการฆามนษยหรอไม เนองจากเปนการดงตวออนมนษยทเกดจากการปฏสนธของไขกบอสจ

ทมอาย 5-7 วนออกมาไวในจานแกวเพาะเลยงเนอเยอ จากนนจงดดเซลลจากตวออนออกมาเพาะเลยงเปน Stem Cell

ตอไป โดยวธการนจะท าใหตวออนมนษยตองตายไป

ทงน หากการซอขายเซลลไขดงกลาวไมกระเทอนตอภาคบงคบเชน มการซอขายแลวจะมผลกระทบกระเทอนตอ

สงคมหรอไม หากไมกคดวาไมนาจะเปนอะไร โดยในการพจารณานนหากพบวามขอดมากกวาขอเสยกนาจะยอมรบได

อยางไรกตาม การทจะพจารณาวาการซอเซลลไขดงกลาวเปนเรองทผดจรยธรรมหรอไมนน ตองมการพจารณาเปนกรณๆ

ไป เพอหลกเลยงกรณสละชวตเพอชวต จงมค าถามวาทแทจรงแลวชวตเกดขนเมอไร เกดขนทนทหลงปฏสนธ หรอเกดขน

หลงจากการปฏสนธแลวกวน ตวออนทเกดจากการโคลนนงใชชวตหรอไม หากตวออนยงมใชชวต เชนนแลว การใช

ค าศพทเรยกหาวา ตวออน เปนการถกตองหรอไมอยางไร

ในปจจบนโรงพยาบาลบางแหง สามารถใหบรการเกบ Stem Cell ใหกบผคลอดได ซงกคอเพอทารกเกดใหมใน

อนาคตนนเอง โดยการเกบเลอดจากสายสะดอประมาณ 120 ซซทางฝงมารดา วธนมขอจ ากดทตองผาตดคลอดเทานน

สวนธนาคารทเกบ Stem Cell คงใชของตางประเทศในชวงแรกเพราะไดรบการรบรองแลว ท าใหคาใชจายตกอย

ประมาณ 4-5 หมนบาท อยางไรกตามหากธนาคาร Stem Cell ภายในประเทศพฒนาขน ไดรบการรบรอง กคงเปน

ทางเลอกใหมทนาสนใจ

หนงสอ 30 ป แคตตาลอกผลงานเดน กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ไดน าเสนอผลงานวจยพฒนาทเกยวของ

กบ Stem Cell คอ

Page 10: Stem Cell คืออะไร

ไบโอ อเดน... Stem Cell จากฟนน านม - “Bio Eden” Stem Cell form Baby Tooth โดยส านกงานนวตกรรม

แหงชาต (องคการมหาชน) (สนช.) ใหการสนบสนนทางดานวชาการแกบรษท ไบโออเดน เอเชย จ ากด (มหาชน) ใน

โครงการ “ไบโอ อเดน” Stem Cell จากฟนน านม ทมมลคาการลงทนในธรกจเรมตนเพยง 5,642,400 บาท นบเปน

นวตกรรมระดบประเทศดวยกระบวนการคดแยกและการจดเกบ Stem Cell ชนดมเซนไคมอล Stem Cell

(mesenchyme stem cell) จากพนน านมและฟนคด โดยเปนการน าฟนน านมและฟนคดมาท าการคดแยกเนอฟน

(dental pulp) และยอยดวยเอนไซม คอลลาจเนส (collagenase) และท าการคดแยก Stem Cell แลวจงน าไป

เพาะเลยงเพอเพมจ านวนในระยะเวลา 30 วน หลงจากนนจงน า Stem Cell ทเพาะเลยงนไปแชแขงไนโตรเจนเหลว

เพอเตรยมน าไปใชประโยชนตอไปในวงการแพทยและทนตแพทย

อยางไรกตาม ยงตองการการศกษาวจยอกมาก ถงประสทธภาพและความปลอดภย เนองจาก mesenchyme stem

cell ซงจดเปน adult stem cell ชนดหนงซงมขอจ ากดในการเพาะเลยง และการเหนยวน าใหเปนเซลลทมประโยชนอยาง

แทจรงในทางคลนก จงไมแนะน าใหมการเกบโดยทวไป ยกเวนเพอการวจยเทานน

Stem Cell เปนเซลลทมความสามารถแบงตวเองขนมาใหมครงแลวครงเลา การท Stem Cell แบงตวสรางเซลลใหม

ทเหมอนเดมทกประการไดเปนระยะเวลาทนานมาก ถอเปนลกษณะพเศษซงแตกตางจากเซลลกลามเนอ เซลลเมดเลอด

เซลลประสาท เซลลทท าหนาทจ าเพาะเหลานไมสามารถแบงตวขนมาใหมได ในขณะท Stem Cell แบงตวขนมาใหมได

ตลอดเวลา กระบวนการนเรยกวา Proliferation Stem Cell ทแบงตวเองขนมาใหมในหลอดทดลองในหองปฏบตการ

เปนเวลาหลายเดอน จะกอใหเกดเซลลนบเปนลานๆ เซลล และเซลลทแบงตวเองขนมาใหมกยงคงเปนเซลลทไมไดท า

หนาทเฉพาะเจาะจงเหมอนกบเซลลแม

Stem Cell ไมเหมอนเซลลสมอง เซลลเมดเลอด หรอเซลลประสาท ตรงทสามารถส าเนาเซลลเพมจ านวนขนอยางไม

จ ากด ซงเซลลอนๆ จะไมมคณสมบตน เชน เซลลสมองของนกรองชอดงถกท าลายไปเนองจากอบตเหต กไมสามารถสราง

ขนมาทดแทนสวนทเสยไปได เปนตน Stem Cell จากตวออน Stem Cell ทถกแยกไปเลยงในหองปฏบตการระยะหนง

ซงมกจะเปนเวลาหลายเดอน โดยวธทเหมาะสม จะมศกยภาพทจะสรางเซลลไดนบลานเซลล ดวยคณสมบตขอนท าให

นกวทยาศาสตรพยายามทจะศกษาวธเลยง Stem Cell ทเหมาะสมในหองปฏบตการ เพอใหเซลลสามารถเจรญไดอยาง

ไมจ ากด ซงหมายถง ปรมาณของเซลลทมากพอทจะใชประโยชนทางการแพทยได

Page 11: Stem Cell คืออะไร

Stem Cell เปนเซลลทไมไดท าหนาทเฉพาะเจาะจง แตสามารถเปลยนไปเปนเซลลทท าหนาทเฉพาะเจาะจงได

ลกษณะเฉพาะประการหนงของ Stem Cell คอ เปน Stem Cell ทไมไดมโครงสรางพเศษทจะเอออ านวยใหสามารถท า

หนาทอยางเฉพาะเจาะจงได ดงนน Stem Cell จงไมสามารถท าหนาทสบฉดเลอดหลอเลยงรางกายไดเหมอนเซลล

กลามเนอหวใจ Stem Cell ไมสามารถจบโมเลกลของออกซเจนในกระแสเลอดไดเหมอนเซลลเมดเลอดแดง

รวมทง Stem Cell ไมสามารถรบสญญาณจากเซลลหนงสเซลลหนง เพอใหรางกายเคลอนไหวไดเหมอนเซลล

ประสาท แต Stem Cell มศกยภาพเปลยนไปเปนเซลลกลามเนอหวใจ เซลลเมดเลอด หรอแมกระทงเซลลประสาทได ซง

คณสมบตขอนเปนทนาสนใจมากส าหรบนกวทยาศาสตร

เมอไมนานมาน นกวทยาศาสตรเพงเขาใจกลไกของสญญาณภายในและภายนอกเซลลทท าให Stem Cell

เปลยนไปเปนเซลลเฉพาะได โดยผลจากการวจยท าใหทราบวา มทงปจจยภายในและภายนอก Stem Cell ทท าใหเกด

กระบวนการดงกลาว

ปจจยภายในควบคมโดยยนภายในเซลล สวน ปจจยภายนอกควบคมโดยสารเคมทหลงออกมาจากเซลลอน

ลกษณะทางกายภาพระหวาง Stem Cell และเซลลใกลเคยง รวมทงโมเลกลอนรอบๆ Stem Cell กระบวนการท Stem

Cell เปลยนไปเปนเซลลทท าหนาทเฉพาะเจาะจง เรยกวา ดฟเฟอเรนชเอชน (Differentiation) ประสทธภาพในการ

รกษาจาก Stem Cell จงถอเปนการปฏวตแนวทางรกษาโรคเลยทเดยว เนองจากเซลลตวออนนนสามารถพฒนาไปเปน

เนอเยอตางๆ แทนเนอเยอเกาทเสยหายไดเกอบทกชนด โดยปรกตรางกายจะมการซอมแซมสวนทเสยหายอยแลว

ยกตวอยางเชน ผวหนงของคนเรา หากถกมดบาดกจะซอมแซมตวเองจนหายเปนปรกต แตเนองจาก Stem Cell ในผใหญ

จะพฒนาเฉพาะหนาท เนอเยอตรงอวยวะสวนไหนกจะพฒนาไดเฉพาะสวนนน สวน Stem Cell ทไดจากตวออนจะ

สามารถพฒนาไปเปนเนอเยอทกชนดของรางกาย

การบ าบดดวย Stem Cell จะขยายไปสการรกษาโรคอนๆ ดวยคณสมบตทเซลลออนสามารถพฒนาเปนเซลลซงท า

หนาทเปนหลอดเลอด ดงนนเซลลออนจงสามารถน าไปพฒนาเพอใชประโยชนในการรกษาโรคอนๆ ทมสาเหตมาจากการ

อดตนของหลอดเลอดอกเกอบทกโรค ตวอยางเชน

คนทเปนโรคอวนหรอโรคเบาหวาน หลอดเลอดทขาอดตน ตบเลกลง เมอผ ปวยเหลานอาจจะตองตด

ขาเพราะเลอดไมไปเลยง นนอาจท าใหผ ปวยถงตายได แตเมอฉดเซลลออนเขาไปโตเปนหลอดเลอดก

ไมจ าเปนตองตดขา

ความสามารถในการรกษาโรคอนๆ ยงขนอยกบขนตอนการแยก คดเลอกเซลลแลวเพมจ านวนแลวถงจะเปลยนเปนหลอด

เลอดหรอเปลยนไปเปนอยางอนไดอก ซงแนนอนวาไมใชแคเปลยนเปนหลอดเลอด อาจจะเปนกลามเนอ ไขมน ผวหนง

Page 12: Stem Cell คืออะไร

เซลลประสาทหรออนๆ อก ซงตองมการพฒนาวจยโดยจะตองมการทดสอบใหแนใจเสยกอนวาปลอดภย ซงในขณะนการ

ศกษาวจยเปนไปอยางกวางขวาง

อยางไรกตาม ปจจบนกยงมขอสงสยหลายประการเกยวกบกลไกการเปลยนไปท าหนาทเฉพาะของ Stem Cell ซง

ตองอาศยการวจยกนตอไปอกพอสมควร ทนาสนใจมากไดแก ปจจยภายในและภายนอกทสงสญญาณใหเกดดฟเฟอเรนช

เอชนของ Stem Cell เหมอนกบทกชนดหรอไม หรอวาเซลลแตละชนดจะมสญญาณเฉพาะบางอยางควบคมการท าหนาท

ค าตอบทไดมาในอนาคตมความส าคญอยางยงทจะชวยใหนกวทยาศาสตรสามารถควบคม Stem Cell ในหองปฏบตไดด

ยงขน ซงคาดวาจะสงผลใหเกดการปฏวตแนวทางการรกษาโรคดวย Stem Cell เลยทเดยว

Stem Cell จากรางกายทเปนตวอยางทด คอ Stem Cell เมดเลอดทอยภายในไขกระดก ซงโดยปรกตจะเปลยนไป

เปนเซลลเมดเลอดชนดตางๆ เชน เซลลเมดเลอดแดง เซลลเมดเลอดขาว และเกลดเลอด กอนหนานนกวทยาศาสตรเชอ

กนวา Stem Cell เมดเลอดไมสามารถเปลยนไปเปนเซลลชนดอนได เชอวาคงไมสามารถท าให Stem Cell เมดเลอด

เปลยนไปเปนเซลลประสาทได แตจากการทดลองในหองปฏบตการในระยะหลง พบวาสามารถเปลยน Stem Cell ชนด

หนงไปเปนเซลลชนดอนได เรยกวธการนวา พลาสตกซต (Plasticity) ยกตวอยางเชน

ในหองปฏบตการนกวทยาศาสตรสามารถเปลยน Stem Cell เมดเลอดใหเปนเซลลประสาทได

เปลยน Stem Cell ในตบใหสรางอนซลนได

ท าให Stem Cell เมดเลอดเปลยนไปเปนเซลลกลามเนอหวใจได

เมอไดพฒนาเทคนคการน า Stem Cell จากรางกายมาใชไดอยางเตมท ชวยการแกปญหาขอโตแยงเรองจรยธรรมการใช

Stem Cell จากตวออนลงได

Page 13: Stem Cell คืออะไร

Stem Cell ของมนษยสามารถเกบไดหลายระยะ เรมตงแตยงเปนตวออนในระยะบลาสโตซสท (ไขผานการผสม

กบสเปรมมาแลวประมาณ4-5วน) เรยกวา embryonic stem cell แตเนองจากยงมมมมองในแงศลธรรมกนอยมาก

เพราะหลายคนทมความเหนวาการน า embryonic stem cell มาใชนนเปนการฆาตวออน ซงอนนกแลวแตมมมองของ

แตละคน ดงนนจงขอพดถง Stem Cell ทน ามาใชประโยชนตอมนษยในปจจบนและไมขดกบหลกศลธรรม โดยเราจะพด

ถง Adult Stem Cell ซงประโยชนทน ามาใชเรยกไดวาไมดอยไปกวากน และไมขดแยงในเชงศลธรรม

แหลงทพบ Adult Stem Cell ไดแก

เลอด

ไขกระดก

เลอดจากสายรก (สายสะดอ)

ตวสายสะดอ

ไขมน

ฟนน านม

เอมบรโอของมนษย

ระบบประสาท

เรยกไดวา สามารถพบ Stem Cell ไดเกอบทกอวยวะของรางกาย แตแหลงทพบแตละทนนมขอดขอเสยและการน ามาใช

แตกตางกนไป ดงนนจงขอยกเพยงบางทมาท าความเขาใจกน

ในหองปฏบตการนน หากนกวทยาศาสตรอยากได Stem Cell เยอะๆ แตใช Stem Cell จากรางกาย ผลทไดกคอ

เซลลจะพฒนาชา แบงเซลลชา อกทงการพฒนาของเซลลไปเปนเนอเยออนยงมขอจ ากด ไมไดพฒนาเปนเซลลอนไดทก

อยาง ตรงขามกบเซลลของเอมบรโอ ซงแบงตวไดเรว จากเอมบรโอเพยงหนงเซลล สามารถแบงตวเปนมนษยอยาง

สมบรณ และพฒนาไปเปนเซลลของรางกายไดหลายชนด ไมวาหวใจ กระดก ตบ เซลลทกอยางพฒนาไดหมด อยางไรก

ตาม Stem Cell จากรางกายมขอดตรงทไมมขอจ ากดทางชวจรยธรรมเหมอน Stem Cell จากตวออน

Page 14: Stem Cell คืออะไร

1. Totipotent cell คอ เซลลทพฒนาไปไดแบบไมจ ากด เชน เซลลตวออนมนษย Stem Cell ทมศกยภาพสงใน

การสรางเซลลชนดตางๆทงรางกาย พบไดในระยะ Zygote

2. Pluripotent cell คอ เซลลทพฒนาไปไดหลายแบบ ซงสวนใหญเปนเนอเยอตางๆของสงมชวต Stem Cell ม

ศกยภาพในการสรางเซลลชนดตางๆไดนอยกวาระยะ Totipotent แตกยงสามารถสรางเซลลตางๆในรางกาย

ไดมากมาย พบไดในระยะ Blastocyst หรอสามารถเรยกอกอยางวา Embryonic Stem Cell

3. Unipotent cell คอ เซลลทพฒนาไปเปนเซลลจ าเพาะชนดใดชนดหนงเทานน มศกยภาพในการสรางเซลล

ลดลงนอยกวา pluripotent โดยมากมกแบงตวเปนเซลลจ าเพาะ พบไดในเซลลชนดตางๆ หรออาจเรยกวา

Adult Stem Cell

กอนทนกวทยาศาสตรจะสามารถน า Stem Cell ไปใชประโยชนไดนน นกวทยาศาสตรตองท าความเขาใจคณสมบต

ตางๆ ของ Stem Cell และหาทางชกน าให Stem Cell พฒนาไปเปนเซลลทมหนาทจ าเพาะ และเปนอวยวะทตองการ

จากการศกษาวจยจากหลายๆ หนวยงาน ท าใหนกวทยาศาสตรพบวา สามารถกระตนใหเกดการสรางเซลลจ าเพาะขนมา

ในหองปฏบตการได แตการจะน า Stem Cell มาใชกตองศกษาใหรอบคอบ เพราะจากการทดลองพบวา เมอฉด Stem

Cell เขาไปในหนแลว พบผลเสยประการหนงคอ มเนองอกเกดขนดวย ดงนน นกวทยาศาสตรจงตองศกษาผลตรงนอยาง

รอบคอบ จะเหนไดวาการศกษาวจยเพอใหไดมาซงความรทถกตองจงมความจ าเปนอยางมาก ซงหากตอยอดไปเรอยๆ

และมความรมากพอ ความหวงทจะน า Stem Cell ไปทดแทนเซลลหรออวยวะบางอยางทเสยหาย หรอเสอมสภาพไปของ

มนษยเหนทาจะเปนจรงขนมาสกวน และบางทอาจถงขนกลายเปน แนวทางชะลอความแกของมนษยได

ความแตกตางของ Stem Cell และ Progenitor Cell สงทใชจ าแนกลกษณะของเซลล 2 ชนดน คอ การแบงตว โดย

Stem Cell จะแบงตวเปน 2 ลกษณะดงน

Page 15: Stem Cell คืออะไร

1. การแบงตวแบบ Symmetry คอ Stem Cell 1 เซลลจะแบงตวออกออกใหเปน Stem Cell อก 2 เซลล

2. การแบงตวแบบ Asymmetry คอ Stem Cell 1 ตวจะแบงตวออกเปน Stem Cell 1 เซลลและเซลลจ าเพาะอก

1 เซลล

ในขณะท Progenitor Cell จะแบงตวใหเปนเซลลจ าเพาะทง 2 เซลล

ลกษณะพเศษของ Embryonic Stem Cell (ESC)

1. Origin ไดมาจากชวงกอนหรอระหวางการฝงตวของ embryo

2. Self Renewal คอ เซลลสามารถแบงตวเองออกมาไดโดยทยงไมไดเปลยนแปลงไปเปนเซลลชนดอนๆ

3. Pluripotency หมายถง เมอน าเอา ESC ไปเพาะเลยงจะสามารถแบงตวไดทง 3 ชนของ embryonic germ

layer

Page 16: Stem Cell คืออะไร

1. Embryonic Stem Cells เปน Stem Cell ทไดจากตวออนระยะแรก หลงการปฏสนธจนถง 14 วน Stem Cell

ทเกบสวนของ inner cell mass จากตวออนของมนษยหรอสตวทยงอยในครรภในระยะ blastocyst Stem

Cell ในระยะนจะมอายเพยง 3-5 วน หลงการปฎสนธ แมจะมจ านวนเซลลไมมาก เมอเทยบกบ Stem Cell ท

ไดจากเนอเยอทโตเตมวย แตเนองจากมนมความสามารถในการพฒนาไปเปนเซลลอนๆ ของรางกายได จง

นบวาเปน Stem Cell ทมประสทธภาพในการรกษาและวจยอยางสงสด

2. Fetal Germ Stem Cells เปน Stem Cell ทไดมาจากเซลลสบพนธของทารกในครรภระยะแรกกอนทจะกลาย

ไปเปนไข หรออสจ เซลลกลมนไดมาจากเซลลของตวออนทเกดการแทงระหวางการตงครรภระยะแรก

3. Umbilical Cord Blood Stem Cells เปน Stem Cell จากเลอด สายสะดอของทารกหลงคลอด ซงม Stem

Cell ของเมดเลอดทสามารถเกบไวใชประโยชนในการรกษาพยาบาลได

4. Adult Stem Cells เปน Stem Cell จากรางกาย (Somatic Stem Cells) สามารถพบไดในเนอเยอหลายชนด

ทงเนอเยอทมการสรางเซลลทดแทนอยางรวดเรวตลอดเวลา เชน ไขกระดก ผวหนง และเยอบทางเดนอาหาร

เลอด ผวหนง ฟนน านม ตลอดจนอวยวะทแตเดมเชอวาไมม Stem Cell อย เชน สมอง และหวใจ

Page 17: Stem Cell คืออะไร

Stem Cell ทมการศกษากนอยางกวางขวาง คอ Embryonic Stem Cells และ Adult Stem Cells ซงทงสองชนด

แตกตางกนทความสามารถในการเปลยนแปลงไปเปนเซลลชนดตาง ๆ Embryonic Stem Cells สามารถเปลยน แปลง

ไปเปนเซลลไดแทบทกชนดในรางกาย เนองจากเปน Stem Cell จากตวออนโดยตรง ในขณะท Adult Stem Cells ม

ความสามารถในการแบงตวไดนอยกวา แตกนบวาเพยงพอในการน าไปใชประโยชน และทส าคญคอสามารถน าเซลลของ

ผ ปวยมาเพาะเลยง และน ากลบไปรกษาตวผ ปวยเองได จงมความปลอดภยสง และไมมปญหาทางดานชวจรยธรมเขามา

เกยวของ

Page 18: Stem Cell คืออะไร

เมอสเปรมเขาปฏสนธกบไข และตอมากพฒนาไปเปนตวออน หรอทเรยกวา เอมบรโอ (embryo) ชวงเปนตวออน

เซลลจะเรมแบงตวเพมจ านวนจากหนงเปนสอง สองเปนส สเปนแปด และแบงตอไปเรอยๆ จนกระทงไดกลมเซลลตวออน

ระยะ 3 - 5 วน ทมรวมกนประมาณ 150 เซลล เรยกวา ระยะบลาสโตซสต (blastocyst) ภายในเซลลบลาสโตซสตนม

กลมเซลลทเรยกวา มวลเซลลชนใน หรอกลมเซลลทอยชนใน ซงมจ านวนเซลลประมาณ 30 เซลล ซงมวลเซลลนเองท

นกวทยาศาสตรถอวาเปน Stem Cell ซงมความสามารถพฒนาไปเปนเซลลทท าหนาทจ าเพาะ โดยเปลยนแปลงไปเปน

เซลลไดแทบทกประเภทไมวาจะเปนเซลลกระดก เซลลเมดเลอด เซลลสมอง เซลลตบ รวมแลวกวา 220 ชนด ซงพฒนา

ตอไปเปนเนอเยอ และอวยวะตางๆ ในรางกาย และการท Stem Cell ถอก าเนดมาจากชวงการพฒนาไปเปนตวออนจง

เรยกชอเตมๆ วา Stem Cell จากตวออน

Embryonic stem cell อนนตองใหสเปรมไปผสมกบไขเสยกอน จนไดระยะ 4-5 วนในคนทเรยกวา

Blastocyst ซงภายในจะม Inner cell mass ซงนนกคอ Stem cells ซงมอายไมกวน ซงเอมบรโอนนอาจจะมาจากการ

ปฏสนธ คอ ถาไขปฏสนธกบเซลลอสจ ไมวาจะเปนในรางกายหรอนอกรางกาย เมอน าไปยายฝากกจะไดเดกหลอดแกว

หรออาจมาจากการโคลนนงกได ซงในการโคลนนงนน นกวทยาศาสตรจะน านวเคลยสของไขออก จากนนเอาเซลล

รางกายใสเขาไปเหมอนกบทฤษฎการโคลนแกะดอลล แตแทนทจะเอาไปยายฝากในทองของตวแมและรอจนไดลกโคลน

แตนกวทยาศาสตรจะเอาเอมบรโอในระยะบลาสโตซสมาพฒนาเปน Stem Cell ในหองปฏบตการแทน

Stem Cell จากเอมบรโอสวนใหญทใชการวจยไดมาจากเอมบรโอในการท าเดกหลอดแกว แตนกวทยาศาสตร

ก าลงศกษาการแยกเซลลจากเอมบรโอทไดจากการโคลน ซงเปนการน านวเคลยสของเซลลใสเขาไปในไขทถกแยก

นวเคลยสออกเมอครบ 5 วน นกวทยาศาสตรจะถายมวลภายในเอมบรโอพรอมดวย Stem Cell ทตองการประมาณ 40

Page 19: Stem Cell คืออะไร

เซลลใสจานเพาะเลยงทมเซลลใหอาหาร และเปลยนจานเพาะเลยงระหวางทเซลลเตบโต หาก Stem Cell ชดนแบงตว

เปนเซลลทแขงแรงหลายลานเซลลไดโดยไมเปลยนเปนเซลลทมหนาทเฉพาะ กจะเปนสาย Stem Cell จากเอมบรโอซง

สามารถแบงตวไดไมมทสนสด

การเพาะเลยงเซลลในหองปฎบตการ เรยกวา cell culture นกวทยาศาสตรสามารถแยก Stem Cell จากตวออน

โดยการน ากลมมวลเซลลชนใน หรอทเรยกวา inner cell mass จากบลาสโตซสต มาใสในจานเพาะเลยงเซลล ซงเปน

จานพลาสตกทใชในหองปฎบตการ ภายในประกอบดวยอาหารส าหรบเพาะเลยงเซลล เรยกวา culture medium

จากนน Stem Cell จากตวออนจะแบงตวไปทวสวนผวของจานเพาะเลยง สวนผวดานในจะเคลอบดวยเซลลผวหนงจาก

ตวออนของหน ซงไมแบงตวอกแลว เหตทท าเชนนเพอใหมวลเซลลชนในมพนผวส าหรบเกาะยดไดมากพอ และเซลล

ผวหนงจากตวออนของหนยงท าหนาทเปนเซลลพเลยงปลอยสารอาหารออกมาอกดวย เมอไมนานมาน นกวทยาศาสตรได

พฒนาเทคนคการเพาะเลยง Stem Cell จากตวออนโดยไมตองใชเซลลผวหนงจากตวออนของหนมาเปนเซลลพเลยง ถอ

เปนพฒนาการทส าคญ เนองจากเซลลผวหนงจากตวออนของหนอาจมเชอไวรสหรอสารโมเลกลใหญบางชนดตดมาดวย

เซลลจากมวลเซลลดานในทอยในจานเพาะเลยงใชเวลาหลายวน กอนทจะเจรญเตบโตจนเตมจานเพาะเลยง จากนน

สวนหนงจะถกน าไปไวในจานเพาะเลยงอนใหม การยายไปใสในจานเพาะเลยงอนใหม เรยกวา subculture ซงจะท า

เชนนไปเรอยๆ หลายครงหลายหน เปนเวลานานหลายเดอน แตละครงรอบทท าการ subculture จะเรยกวา passage

โดยเฉลยภายในเวลาอยางนอย 6 เดอน จากทเรมตนเพยง 30 เซลลของกลมมวลเซลลชนใน จะกลายเปน Stem Cell

จากตวออนนบลานเซลล ตองท าใหเกดขนโดยเซลลไมมดฟเฟอเรนชเอชนเลย และตองเปน Stem Cell ทสามารถ

เปลยนไปเปนเซลลทท าหนาทเฉพาะไดหลายชนด เราเรยกผลผลตสดทายจากหองปฎบตการนวา embryonic stem

cell line เมอผลต Stem Cell จากตวออนทเปนตนแบบได กจะน าไปแชแขง และพรอมทจะน าไปใชในงานศกษาวจย

ตอไป

การเพาะเลยง Stem Cell จากตวออนทเปนตนแบบ และ subculture เปนเวลาหลายเดอน ชวยใหมนใจวา Stem

Cell จากตวออนเหลานนยงคงคณสมบตในการแบงตวเองขนมาใหมครงแลวครงเลา ระหวางนนการสองกลองจลทรรศน

เพอตรวจรปรางลกษณะของเซลล ยงชวยยนยนยงเปน Stem Cell จากตวออนทยงไมไดดฟเฟอเรนชเอท และชวยใหเหน

ลกษณะทางกายภาพของเซลลเหลานนอยางชดเจน รวมทงตรวจสอบความสมบรณของเซลลไดอกดวย

เทคนคการตรวจโปรตนทผวเซลล ชวยยนยนความเปน Stem Cell จากตวออนทยงไมมดฟเฟอเรนชเอชน ทงนม

เทคนคพเศษหลายอยางทน ามาใชในการทดสอบทางหองปฎบตการได โปรตนทผวเซลลบางชนดมความจ าเพาะเจาะจง

ส าหรบ Stem Cell จากตวออนทยงไมมดฟเฟอเรนชเอชน ทนยมใชกนอยางแพรหลายคอ การตรวจโปรตนทชอ Oct-4 ซง

พบใน Stem Cell จากตวออนทยงไมมดฟเฟอเรนชเอชน โปรตน Oct-4 จดเปน transcription factor ท าหนาทควบคม

การท างานของยน หรอเรยกวาเปนสวชตเปด-ปดยน โปรตนดงกลาวถอเปนสวนส าคญของขบวนการดฟเฟอเรนชเอชน

และยงมสวนส าคญในการพฒนาเปนตวออนหรอเอมบรโอดวยเชนกน

Page 20: Stem Cell คืออะไร

การตรวจโครโมโซมชวยวนจฉยความเสยหายของโครโมโซมทอาจเกดขนไดระหวางทาง ซงจ าเปนตองตรวจดวาม

เกดขนหรอไม และตองตรวจนบจ านวนโครโมโซมใหอยในสภาพทถกตอง อยางไรกตามขอจ ากดของการตรวจโครโมโซม

คอ ไมสามารถตรวจพบมวเตชนทเกดขนได การตรวจโครโมโซมท าไดไมยากและถอเปนการตรวจพนฐานทส าคญส าหรบ

กระบวนการเพาะเลยง Stem Cell จากตวออนวธหนง

นอกจากน การตรวจความสามารถของ Stem Cell ในการเปลยนไปเปนเซลลทท าหนาทเฉพาะเจาะจง ท าไดสามวธ

1. เปนการปลอยใหเซลลเกดดฟเฟอเรนชเอชนในจานเพาะเลยง

2. เปนการกระตนใหเซลลเปลยนไปเปนเซลลทท าหนาทเฉพาะเจาะจงดวยวธการและเทคนคตางๆ

3. เปนการฉดเซลลเขาไปในหนทดลองทถกกดภมตานทานไวกอนหนาแลว

จะพบเนองอกชนดเทอราโตมา (Teratoma) ในหนดทดลอง เทอราโตมาเปนสวนผสมของเซลลทดฟเฟอเรนชเอทใน

รปแบบตางๆ กลายเปนเนอเยอชนดตางๆ กน การเกดเทอราโตมาในหนทดลองจงเปนตวบงชทดวาเซลลนนสามารถดฟ

เฟอเรนชเอทไปเปนเซลลไดหลายชนด

แหลงของ Stem Cell อกแหลงหนงไดมาจากเนอเยอและอวยวะในรางกายมนษยหลายชนด Stem Cell ใน

ระบบเลอดเปนวตถดบในการสรางเซลลเมดเลอดขาว เมดเลอดแดง แมกระทงเกลดเลอด เดมนกวทยาศาสตรเชอกนวา

Stem Cell จากรางกาย ไมวาจะเปนอวยวะหรอเนอเยอใดกตามจะไมสามารถเปลยนไปเปนเซลลชนดอนในอวยวะหรอ

เนอเยอตางชนดได เชน Stem Cell ในระบบเลอดมศกยภาพเปลยนไปเปนเซลลเมดลอดแดง เซลลเมดเลอดขาว และ

เกลดเลอด เทานน ไมสามารถเปลยนไปเปนเซลลประสาทในสมองได Stem Cell ในตบกจะสรางเซลลตบ เปนตน

อยางไรกตาม งานวจยในระยะ 2-3 ปทผานมา ไดแสดงใหเหนวา Stem Cell ในเนอเยอชนดหนงสามารถเปลยนไปเปน

เซลลในเนอเยออกชนดหนงได เชน เซลลในระบบเลอดเปลยนไปเปนเซลลประสาทหรอเซลลตบ เซลลในไขกระดกสามารถ

เปลยนไปเปนเซลลกลามเนอหวใจได

Page 21: Stem Cell คืออะไร

ลกษณะพเศษของ Adult Stem Cell

1. Self-Renewal คอ เซลลสามารถแบงตวเองออกมาไดอยางตอเนอง โดยทยงไมไดเปลยนแปลงไปเปนเซลล

ชนดอนๆ

2. Remaining in the undifferentiated state หมายความวา ไมวาจะแบงตวอยางไร Stem Cell จะตองม

สวนทเปน Stem Cell คงเหลอไวอยเชนเดม ยงเปนเซลลทไมไดกลายเปนเซลลจ าเพาะ

3. Differentiation potential to be a specialized cell หมายถง มความสามารถในการกลายเปนเซลล

จ าเพาะชนดตางๆได

Page 22: Stem Cell คืออะไร

แหลงของ Adult Stem Cell

แหลงของ Adult Stem Cell โดยปกตแลว Stem Cell มอยเกอบทกสวนของรางกายทงมนษยและสตว ดงจะเหนไดจาก

การซอมแซมอวยวะตางๆ ในรางกาย เลบทงอกยาวขน ผมทยาวได ลวนเปนผลมาจาก Stem Cell ทงสน แตในแตละ

แหลงของ Stem Cell นนกมความแตกตางในชนดและปรมาณของ Stem Cell โดย Stem Cell ทมาจากเลอดหรอไข

กระดกนน จะพบไดมากในตวออนของเมดเลอดขาวชนด Mononuclear cell แหลงทพบ Stem Cell ไดเปนจ านวนมาก

อาทเชน

Cord blood

Skin

Peripheral blood

Placenta and Umbilical cord

Adipose tissue

Baby teeth

Liver

Page 23: Stem Cell คืออะไร

Stem cells จากฟนน านมอนนกม แตไมใชมทกซ พอเราเลอกซทม ซงมกจะเปนฟนหนา เรากจะสลายกระดก

ออก แลวเอาเซลลทอยในโพรงฟนออกมา จะม stem cells นอยมาก จ าเปนตองน ามาเพมจ านวนกอน

Baby Teeth

เปนแหลงของ MSC เชนกน โดยพบวา มฟนน านมเพยง 6 ซหนา และฟนคด เทานนทม Stem Cell อย การแยก Stem

Cell จากฟนน านมนจะตองแยกภายใน 48-72 ชวโมงหลงจากฟนหลด ในกรณทไมมชดเกบฟนน านม สามารถแชในนม

จด และจดเกบทอณหภม 4 °C เพอท าการสงไปแยกทหองปฏบตการณได หลกการแยกจะใชหลกการคลายกบ Adipose

tissue คอ การสลายสวนทเปน Bone ออก จะพบโพรงรากฟนซงมเซลลประสาท หลงจากนนแยกเซลลประสาทออกและ

น าไปเพาะเลยง Stem Cell ในอาหารเลยง เชอพเศษ เนองจากวา MSC ในฟนนนมปรมาณทนอยมากจงจ าเปนทจะตอง

เพมจ านวนใหมากพอกอนทจะ ท าการเกบรกษา Stem Cell เหลานในถงไนโตรเจนเหลว

• Stem Cell จากแหลงอนๆ

เชน ตบในทารก, ผวหนง, สายรก (Cord),น าคร า และ Wharton’s jelly ลวนเปนเรองทนาสนใจ ตวอยางเชนมการ

น าเอา Stem Cell จากผวหนงไปเลยงใหเปนเซลลกระจกตา หรอการน าไปรกษาผ ปวยทมเสนเสยง (Vocal fold) ท

ผดปกตในคนทเสยงแหบ เปนตน

Stem Cell เมดเลอดเปนเซลลตวออนของเลอดซงอาศยในไขะดก และเจรญเตบโตไปเปนเมดเลอดแดง (ท า

หนาทน าออกซเจนไปหลอเลยงทวรางกาย), เมดเลอดขาว (ตอสกบสงแปลกปลอมหรอเชอโรค) และเกลดเลอด (เปนสวน

ส าคญทชวยใหเลอดแขงตว) เขาสกระแสเลอดในเดกจะมการสรางเมดเลอดในกระดกทกชนของรางกาย แตเมอโตเปน

ผใหญจะมการสรางเมดเลอดในกระดกบางชนของรางกาย เชน กระดกเชงกราน, กระดกซโครงสวนหวของกระดกตนขา

เปนตน

มนษยม Stem Cell แฝงอยในอวยวะและเนอเยอตางๆ เซลลเหลานจะตนตวขนเมอเกดโรคภยหรอการ

บาดเจบ ขณะท Stem Cell จากเอมบรโอสามารถพฒนาเปนเซลลไดทกชนด Stem Cell ของผใหญกบมพฒนาการไป

ตามเนอเยอตนก าเนด เชน Stem Cell จากสมองพฒนาเปนเซลลประสาทได แตไมอาจเปลยนเปนเซลลตบ หรอเซลล

กระดก Stem Cell จากเลอดสายสะดอของทารกแรกเกดกจะสรางเฉพาะเซลลเมดเลอด แตลาสดพบวาเนอเยอสาย

สะดอมเซลลเมเซนไคมาทสรางกระดกไดดวย โดยทวไป Stem Cell ของผใหญทอยในรางกายจะมจ านวนเลกนอยและ

เพาะเลยงยาก แตการบ าบดโรคตองอาศยเซลลประเภทนเปนจ านวนมาก

Page 24: Stem Cell คืออะไร

เลอดทวๆ ไปในรางกายม Stem Cell แตมปรมาณนอยมาก หากเราตองการเรงใหไขกระดกปลดปลอย Stem Cell

ออกมาสระบบเลอดในปรมาณมากขน หมอจะฉดยากระตนการสรางเมดเลอดขาว หรอทเรยกวา G-CSF ( Granulocyte

Colony Stimulating Factor ) เขาไป และท าการเกบ Stem Cell ดวยเครอง Apheresis

ขอดของวธนคอ เราสามารถเกบ Stem Cell ใหไดตามจ านวนทเราตองการน าไปปลกถายในผ ปวย แตขอเสยคอ อาจม

ผลขางเคยงจากการใชยา G-CSF และ Stem Cell ทไดจะม T-Cell ซงเปนเสมอนหนวยความทรงจ าวารางกายเคยเปน

โรคอะไรมาแลวบาง ซง T-Cell นอาจท าใหรางกายไมยอมรบการปลกถาย และยงอายมากขนศกยภาพของ Stem Cell

ในรางกายกลดลงเชนกน

Stem Cell เมดเลอดจากรก (Cord Blood) เปนเลอดสวนทเหลอในสายสะดอของเดกทารกหลงจากทไดรบการตด

สายสะดอ และมกจะถกทงไป Stem Cell เมดเลอดจากรกกเหมอนกบไขกระดก กลาวคอเปนแหลงทอดมดวย Stem

Cell เมดเลอด ซงเปนแมพมพในการสรางเมดเลอด และระบบภมคมกน โดยท Stem Cell เมดเลอดจะเจรญเตบโตไป

เปนเมดเลอดแดง (ท าหนาทน าออกซเจนไปหลอเลยงทวรางกาย) เมดเลอดขาว (ตอสกบสงแปลกปลอมหรอเชอโรค) และ

เกลดเลอด (เปนสวนส าคญทชวยใหเลอดแขงตว) Stem Cell เมดเลอดใน Stem Cell เมดเลอดจากรก (Cord

Blood)ถกน ามาใชหลงจาการรกษาโรคทางเลอด และมะเรงตางๆ การเกบ Stem Cell เมดเลอดจากรกคอ กระบวนการ

เกบ Stem Cell เมดเลอดจากสายสะดอของเดกทารกทนทหลงคลอด และรบน าไปแชแขงทนทจะเกบไวไดนานหลายป

ถาพบวาเดกเจบปวยเปนโรคทจ าเปนตองไดรบการรกษาโดยใชการปลกถาย Stem Cell เมดเลอดเดกคนนกจะม Stem

Cell เมดเลอดของตนเองน ามาใชได

หากเปนการเกบเลอดจากสายรก สายสะดอ กจะเกบตอนคลอด เกบไดทงกอนและหลงรกลอกตว โดยสตแพทย

กจะเปนผ เจาะบรเวณเสนเลอดด าของสายสะดอ ใสในถงพเศษ และน าไปท าการบวนการแยกเซลลทหอง Lab เพอแยกตว

stem cells จรงๆในสวนของสายรกตรงทเปนตว Cord เลยอนนกนาสนใจ รวมถงในสวนของ Wharton’s jelly ก

นาสนใจมาก การเกบเลอดจากสายรก จะท าไดแคชวงทเดกแรกคลอดเทานน ขอด คอ มปรมาณ T-Cell นอยมาก เพราะ

เดกนนยงไมเคยสมผสโรคใดๆ มวธการจดเกบงาย ปลอดภย ไมมความเจบปวดตอทงแมและเดก นกวทยาศาสตร พบวาม

Stem Cell อยหลากหลายชนดในเลอดจากสายรก

Stem Cell ทเกบจากเลอดในสายรกนน ถาน าไปรกษาพอแม มเพยง HLA ตรงกน 3 ต าแหนงกสามารถใชได

แตถาเปน Stem Cell จากแหลงอน ตองตรงกนถง 6 ต าแหนง จงจะสามารถน าไปรกษาได แตเลอดจากสายรกกมขอเสย

คอ ปรมาณทเกบไดมจ านวนนอย จงสามารถน ามาใชไดกบเดกหรอ ผใหญทมน าหนกนอย เพราะจ านวน Stem Cell ท

น ามาใช ตองเหมาะสมกบน าหนกตวของผ ปวย แตนกวทยาศาสตร กไมไดนงนอนใจ ทจะพฒนาการเพมจ านวนของ

Stem Cell ทไดจากสายรกใหมปรมาณเพยงพอส าหรบคนทมน าหนกมากๆ

Page 25: Stem Cell คืออะไร

นอกจากนยงมการทดลองเปลยน Stem Cell ทไดจากเลอดในสายรกนใหเปนเซลลชนดอนๆ นอกจากเซลลเมด

เลอด เชน เซลลประสาท เซลล กระดก เซลลตบ เซลลหลอดเลอด เซลลกระดกออน กลามเนอหวใจ หรอแมกระทงผลต

อนซลน ถงแมจะอยในชวงการทดลอง แตกมความเปนไปไดสงทจะน ามาใชไดจรง

ท าไมตองเกบ Stem Cell เมดเลอดจากรก..?

Stem Cell เมดเลอดจากรก (Cord Blood) เปนเลอดสวนทเหลอในสายสะดอของเดกทารกหลงจากทไดรบการตดสาย

สะดอ และมกจะถกทงไป Stem Cell เมดเลอดจากรกกเหมอนกบไขกระดก กลาวคอเปนแหลงทอดมดวย Stem Cell

เมดเลอด (Stem Cell) ซงเปนแมพมพในการสรางเมดเลอด และระบบภมคมกน โดยท Stem Cell เมดเลอดจะ

เจรญเตบโตไปเปนเมดเลอดแดง (ท าหนาทน าออกซเจนไปหลอเลยงทวรางกาย) เมดเลอดขาว (ตอสกบสงแปลกปลอม

หรอเชอโรค) และ เกลดเลอด (เปนสวนส าคญทชวยใหเลอดแขงตว)

Stem Cell เมดเลอดใน Stem Cell เมดเลอดจากรก (Cord Blood)ถกน ามาใชหลงจาการรกษา โรคทางเลอด และ

มะเรงตางๆ การเกบ Stem Cell เมดเลอดจากรกคอ กระบวนการเกบ Stem Cell เมดเลอดจากสายสะดอของเดกทารก

ทนทหลงคลอด และรบน าไปแชแขงทนทจะเกบไวไดนานหลายป ถาพบวาเดกเจบปวยเปนโรคทจ าเปนตองไดรบการ

รกษา โดยใชการปลกถาย Stem Cell เมดเลอดเดกคนนกจะม Stem Cell เมดเลอดของตนเองน ามาใชได Stem Cell

สรางความนาอศจรรยใจและแสดงใหเหนถงความกาวหนาของวงการแพทย ดวยคณสมบตดงน

1. สามารถแบงตวของตวเองไดตลอด

2. สามารถเปลยนตวเองได เชนเปลยนแปลงตวเองเปนเมดเลอดแดง เมดเลอดขาว หรอเปนเซลลอนๆได

3. ยงเปนตวของตวเอง คอมคางของตวเองเสมอ ยงคงมความเปน Stem Cell อยนนเอง

ดวยคณสมบตสามประการทกลาวมา เมอ Stem Cell เขาสรางกาย กจะวงเขาสวนทรางกายตองการ ภาษาทาง

การแพทยเรยกวาHomingเพราะเมอรางกายมบาดแผลจะมการหลงสารบางอยางออกมา ซงสารตวนเปนตวดงดดใหวง

เขาไปสรางหรอซอมแซม ทกสงทกอยางยอมมทงขอดและขอเสย Stem Cellเองกมขอจ ากดในการรกษาดวยเชนกน

1. ระยะเวลาการรกษาตองใชเวลาพอประมาณ เชนถาคนไขถงจดวกฤตเตมท แตตองปลกถายไขกระดก ซง

รางกายตองใชระยะเวลาสกพก กอาจไมทนการณ

2. ชวงทท าการรกษาโรคอยางหนงอย ตองพยายามรกษารางกายไมใหมโรคแทรกซอน ไมเชนนน Stem Cellก

จะวงไปรกษาทอนดวยเชนกน

3. Stem Cell มหลายแหลง แตละแหลงกมชนดของ Stem Cellทแตกตางกนออกไป การน าไปใชกขนอยกบ

ชนดของ Stem Cellทใชรกษาโรคนนๆ

4. ถาเปนการขอรบบรจาคจากบคคลอนทมใชญาต มโอกาสทรางกายจะรบแค1ตอ50,000ถาเปนพอ แม ลก

มโอกาส1ตอ2 ถาเปนพนองทองเดยวกน มโอกาส1 ตอ 4

Page 26: Stem Cell คืออะไร

5. ผทน ามารกษาตองเปนผ เชยวชาญ โดยเฉพาะ

จดวาเปนแหลงของ Hematopoietic Stem Cell ทส าคญเพราะมปรมาณทสง และม T Cells คอนขางนอย จงมโอกาส

เกด GvHD (Graft versus Host Disease) คอนขางต า แตขอเสยคอ มปรมาณ Stem Cell ทจ ากด กรณในคนการเกบ

เลอดจากสายสะดอนจะท าการเกบขณะคลอดทารก โดยสามารถเกบไดทงกอนและหลงรกลอกตว ปรมาณทเกบไดจะ

ประมาณ 80-200 ml ทงนขนอยกบน าหนกทารก อายครรภ เทคนคการเจาะ และปจจยเสยงอนๆ เชน รกเกาะตดมดลก

ต า เปนตน

ขอดของการน าเลอดจากสายสะดอไปปลกถายกคอ หากเปนการปลกถายแบบ Allogeneic จะสามาถ miss match

ของ HLA ได 2 ต าแหนง แตในกรณจ าเปนการ miss match 3 ต าแหนงกอาจท าได โดยขนอยกบดลพนจของแพทย

นอกจากนเลอดจากสายสะดอนนไมไดมแค Hematopoietic Stem Cell เทานน ยงม Stem Cell ชนดอนๆ อกดวย

เชน Mesenchymal Stem Cell แตมปรมาณทนอยและประสทธผลในการ isolate คอนขางต า

แมควรมอายมากกวา 17 ป

• อายครรภมากกวา 36 สปดาห

• ไมมประวตการตดเชอไวรส และโรคทตดตอทางพนธกรรม

• เนอเยอของผนงมดลกไมมการฉกขาด หรอฉกขาดไมเกน 24 ชวโมง

• ไมมปญหา, โรคแทรกซอนระหวางการตงครรภ

• มสญญาณชพ (Vital Sign) ทด

• ปากมดลกขยายมากกวา หรอเทากบ 7 เซนตเมตรเปนอยางนอย

• Peripheral Blood Stem Cell

เปนการเกบ Stem Cell จากเสนเลอดทวๆไป โดยฉดยากระตนใหเกดการหลงของ Stem Cell ออกมาจากไขกระดกกอน

ทเรยกวา G-CSF (Granulocyte Colony Stimulating Factor) ซงใหประสทธภาพทดกวาการฉด GM-CSF

(Granulocyte Macrophage Colony Stimulating Factor) โดยแพทยจะฉดใหใตผวหนง (Subcutaneous) การ

แบงฉด G-CSF เปน 2 ครงตอวนจะชวยท าใหการหลงของ Stem Cell มมากขน โดยจะฉดเปนเวลา 4 วนกอนท าการเกบ

ดวยเครอง Apheresis โดยปกตทวไปอาจตองท าการเกบ 2-3 วนเพอใหไดปรมาณ Stem Cell ทเพยงพอในการน าไป

ปลกถาย

ขอดของการเกบ Peripheral Blood Stem Cell นนคอ จะสามารถเกบปรมาณ Stem Cell ไดเทาทแพทยตองการ แตก

อาจพบวาม T cell ทมปรมาณมากกวา Cord Blood นอกจากนแลวการน าไปปลกถายจะตองม HLA ทตรงกนทง 6

Page 27: Stem Cell คืออะไร

ต าแหนง แตการฉด G-CSF นนกมขอควรระวง คอ หากพบวาเมดเลอดขาว (WBC) เพมสงมากกวา 35 × 10 9L. ให

พจารณาลดขนาดยาลง แตหากสงมากกวา 50 × 109L. แนะน าใหหยดฉด

การปลกถายไขกระดก ในกระดกม Stem Cell มากเพยงพอทจะน ามาใช แตวธการน ามาใชยงยากและคอนขางเจบมาก

คอ ผใหจะตองวางยาสลบและท าในหองศลยกรรมของโรงพยาบาล โดยแพทยจะเจาะเขาไปบรเวณกระดกเชงกรานใหถง

ไขกระดก แลวดด Stem Cell ทอยในโพรงไขกระดกใหเพยงพอกบจ านวนทตองใช และทแนๆ เจาะแครเดยวคงไมเพยงพอ

และตองนอนรกษาตวในโรงพยาบาล 1 วน และกลบไปพกฟนอกอยางนอย 5 วน

ปจจบนมโรคกวา 70 ชนดทสามารถน าเลอดจากสายรกไปใชรกษา ซงจะเหนไดวาจรงๆแลว Stem cells กมอย

แทบทกอวยวะของรางกาย แตการจะน ามาใชนนกจ าเปนทตองเลอกแหลงใหเหมาะสม เลอกการใชชนดของ Stem cell

เลอกอายเซลลทพอเหมาะดวย เปนตน

Stem Cell ไมไดมมากมายเหมอนเซลลทวไป เราอาจพบ Stem Cell เพยง 1 เซลลใน 100,000 เซลลทวไป ดงนน

นกวทยาศาสตรจงจ าเปนตองหาวธการในการจบ Stem Cell นนกคอการใช Marker โดย Marker นจะไปท าการเคลอบ

ผวของเซลลทมลกษณะโปรตนทจ าเพาะ หรอทเราเรยกวา Receptor ซงจะมความสามารถในการเลอกจบหรอยด

เกาะตดกบโมเลกลเซลลทปลอย สญญานทจ าเพาะออกมา ดงนนหากเราเลอก Marker ทจ าเพาะตอเซลลชนดทเรา

ตองการกยอมทจะแยกความแตกตางในสวนของ สญญานทแตกตางกน จงท าใหเราแยกชนดของเซลลไดนนเอง แต

โดยมากแลวไมจ าเปนวา เซลลชนดนจะตองจบกบ Marker ตวนตวเดยวเทานน ตวอยางเชน เราใช CD34+ เปน

Marker ของ HSC แตแททจรงนน ในสวนของกลม CD34+ ทเราจบไดนนมหมายถงวาในนนม HSC ปรากฎรวมอยดวย

ไมใชวา CD34+ ทงหมดนนเปน HSC

ชนดของ Marker

1. Fluorescent การใช Fluorescent tags ซงจะไปจบกบ Cell receptor ทผนงของ Stem Cell ทจ าเพาะตอ

Marker ชนดน ซงจะพบการเรองแสงของ Tag หรอไมกได หากเกดการเรองแสงเรากจะใชสญลกษณ “+” แต

หากไมพบการเรองแสงกจะใชสญลกษณ “-”

Page 28: Stem Cell คืออะไร

2. Fluorescent-activated cell sorting (FACS) เปนการใชเครอง Flow Cytometry ชวยในการจ าแนก โดยใช

หลกการของ Cell size และ Granularity ทมความแตกตางกน สามารถตรวจนบหรอวดลกษณะจ าเพาะของ particle

และ เซลลได นอกจากนยงสามารถใสสารเรองแสง เชน Fluorescence or immuno-fluorescence เพอเปน Surface

marker และ Intracellular markers

* Fluidic system มหนาทในการสรางกระแสการไหลของ Fluid หรอ Isotonic buffer saline solution ทมเซลล หรอ

Particles ทตองการตรวจนบเปนแขวนลอยอย และมตวบงคบใหเซลลไหลเรยงเดยว ดวยความเรวทเทาๆ กนใหผาน

Flow chamber ซงมตวปลอยแสง Laser สองมากระทบเซลลทไหลผาน

* Optical system ท าหนาทสรางล าแสง ซงสวนมากเปนแสง Laser เนองจากเปน monochromatic และ high

intensity เมอล าแสงสองกระทบเซลลทตกลงใน Flow chamber กจะเกดการหกเหของแสง 2 แบบ คอ Forward

scatter (low angle) ซงจะแปรผนตามขนาดของเซลล และเกดการหกเหแบบ Side scatter (high angle) ซงจะแปร

ผนตาม granularity ของเซลลนนๆ นอกจากนหากท าการยอมสกจะพบการเรองแสงตามชนดของ dye นนๆออกมาทาง

side scatter อกดวย

* Detector system มหนาทตรวจรบสญญาณแสงทง 2 ชนดทออกมารวมทง Fluorescent signal โดยม photo-

multiplier tube หรอ light detectors ท าหนาทรบสญญาณแสงแลวแปลงเปนสญญาณไฟฟา โดยจะมตว detector

Page 29: Stem Cell คืออะไร

อยางนอย 4 ตว (4 Channels) โดยมส าหรบ forward scatter และside scatter อยางละ1 ตว อก 2 ตวทเหลอส าหรบ

fluorescent สเขยว (ท 525 nm ของ fluorescein isothiocyanate,FITC) และสแดง (ท 575 nm ของ rhodamine

phycorrythrin,RPE) อยางละ 1 ตว แตส าหรบเครองทมประสทธภาพสงจะม Detector เพมขนอก 2 ตวส าหรบความ

ยาวคลนแสงท 620 nm และ 675 nm รวมแลวสามารถรบสญญาณ Fluorescence ไดทงหมด 4 channels

* Data process system มหนาทรวบรวมสญญาณไฟฟาทไดรบมาจาก detector system แลวน าไปประมวลผล เรยบ

เรยงใหเปน histogram ซงทงหมดนจะเปนการท างานของระบบคอมพวเตอรแลวแสดงออกมาทหนาจอหรอ พมพออกมา

ในกระดาษได

3. Microscopic Image of Fluorescent-Label Stem cell

คอ การใส Reporter gene ทเรยกวา Green fluorescent protein or GFP เขาไปใน Stem Cell โดยเซลลทยงไมม

การเปลยนแปลง (differentiate) จะตดสและเรองแสงออกมา ในขณะท Stem Cell ทมเปลยนแปลงไปเปนเซลล

จ าเพาะอนๆแลวจะไมแสดง signal หรอเรองแสงใหเหน

Page 30: Stem Cell คืออะไร

หนาท 4 - หนาทของ Regenerative Cell

1. Homing หมายถง Stem Cell จะมการวงไปยงต าแหนงทมความเสยหาย หรอมการอกเสบเกดขนไดเองโดย

ทนท

2. Differentiation หมายถง Stem Cell สามารถเปลยนแปลงตวเองใหเปนเซลลทจ าเพาะตอบรเวณทม

ความเสยหายเกดขนได

3. Trophic support หมายถง เซลลจะท าการหลงสารจ าพวก Cytokine และ Growth factor ชนดตางๆ

ออกมาเพอใหเกด tissue regenerative

4. Anti-inflammation หมายถง เซลลทเขาไปจะตองสามารถลดการเกดการอกเสบทเกดขนได

5. Neo-vascularization หมายถง เซลลจะตองหลง Growth factor ทส าคญออกมาเพอชวยใหเกดการสรง

หลอดเลอดใหมขน และแกไขปญหาในเรองของ Scar tissue ได

6. Anti-apoptosis หมายถง เซลลจะตองลดการตายของเซลลบรเวณทเกดปญหาขนได

Page 31: Stem Cell คืออะไร

Stem Cell จากเอมบรโอสามารถพฒนาเปนเซลลชนดใดกได นกวทยาศาสตรจงตองพยายามไมใหเซลลท

เพาะไวเจรญเตมท กอนจะน าไปเปลยนเปนเซลลตามทผ ปวยตองการ อะไรคอความลบของธรรมชาตทสงให Stem Cell

หนงๆ พฒนาไปเปนเลอด ผวหนง หรอ เนอเยอตบ การท างานรวมกนอยางซบซอนของสารทจ าเปนตอการเตบโต

องคประกอบทางเคมและรหสพนธกรรมเปนตวผลกดน ใหเกดกระบวนการทนกวทยาศาสตรเพงจะเรมเขาใจ ดงนนการ

บ าบดโรคดวย Stem Cell จากเอมบรโอจะยงไมใชกบมนษยจนกวาพวกเขาจะเขาใจกระบวนการดงกลาวไดอยางถองแท

การรกษาโดยใชเซลลอาศยคณสมบตส าคญในการท Stem Cell จากอวยวะหนง สามารถพฒนาไปเปนเซลล

หรอเนอเยอของ อวยวะอนทไมใชเซลลของอวยวะดงเดม เมออยในสภาพแวดลอมและสงกระตนทเหมาะสม เชน เซลล

จากไขกระดกเจรญไปเปนเซลลตบ, กลามเนอหวใจ และเซลลประสาท ดงนนแพทย และทมงานจงสามารถเกบ Stem

Cell จากแหลงทเกบไดงาย เชน จากไขกระดก และกระแสเลอด น ามาจดเตรยม และตรวจสอบในหองทดลอง กอนทจะ

น าไปทดแทนเซลลทผดปกตหรอเสอมสภาพตามกระบวนการรกษาผ ปวยทเหมาะสมตอไป

นบเปนประโยชนอยางยง ในการรกษาโรคทยงไมสามารถรกษาใหหายขาดได เชน โรคมะเรงชนดตาง ๆ เชน มะเรงเมด

เลอดขาว, มะเรง รงไข, มะเรงตบออน และ Multiple Myeloma โรคเลอดจางชนดตาง ๆ เชน Thalassemia และ

Sickle Cell Anemia โรคหวใจ โรคทมการท าลายผวกระจกตา เชน Steven-Johnson Syndrome และการไดรบ

อนตรายจากสารเคม โรคขออกเสบรมาตอยด โรคพารกนสน โรคเกยวกบกระดกและขอ โรคเบาหวาน

จากการศกษาในระยะเวลาหลายปทผานมาท าใหนกวจยทราบวา Stem Cell จากหลายแหง เชน กระแสเลอด,

ไขกระดก, กลามเนอ, เนอเยอไขมน และเซลลจากตวออนของมนษยสามารถน ามาใชเปนแหลงของ Stem Cell ในการ

Page 32: Stem Cell คืออะไร

รกษาผ ปวยโรคหวใจได Stem Cell จากไขกระดกสามารถน ามาแยกและฉดเขาสหวใจของผ ปวยไดโดยตรง ในขณะท

Stem Cell ทมปรมาณนอย ๆ เชน จากกระแสเลอดจะตองน ามาแยกและเพาะเลยงในสภาวะทเหมาะสมในหองทดลอง

ระยะหนงกอน จงจะน าไปใชรกษาผ ปวยได วธนมรายงานวา สามารถใชในการรกษาผ ปวย Acute Myocardial

Infarction และ Chronic Coronary Heart Disease ได

แมทกวนนจะม Adult Stem Cell เทานนทถกน าไปทดลองในมนษย แตงานวจย Stem Cell จากเอมบรโอก

รดหนาคกนไปพรอมๆ กบการคนหาวธบ าบดโรค ถงผลทไดจะอยในขนตน แตกอาจน าไปสจดเปลยนทางการแพทย

ความคบหนาในการรกษาโรคบางโรค ไดแก

ปจจบนนกวทาสตรสามารถคนควาทดลองและน ามารกษาไดมากกวา 70 โรค ซงยงมการพฒนาและทดลองอยางไมหยด

ในอนาคตคาดวาจะมอกหลายโรคท Stem Cell จะเขาไปรกษาไดแทนตวยาทมอยในปจจบน โรคท Stem Cell สามารถ

รกษาไดแลวในปจจบน เชน โรคมะเรงเมดเลอด, มะเรงชนดตางๆ, ภมคมกนบกพรองแตก าเนด ,โรคระบบพนธกรรม

ผดปกต ,โรคเลอดจางธาลสซเมย ฯลฯ

Stem Cell ทน ามาใชรกษาโรคไดผลมแคโรค leukemia เทานน ซงโรคอนยงไมมการน ามาใชในทางคลนกอยางชดเจน

และยงไมมหลกฐานสนบสนนเพยงพอ ดงนนอยาหลงเชอวาการเกบ Stem Cell ของตน จะชวยในการรกษาโรคของตนได

มากมาย

เชอกนวา การฉด Stem Cell จากไขกระดกเขาสเสนเลอดหวใจของผ ปวยโรคหวใจวายหรอหวใจลมเหลวจะ

ชวยใหหวใจท างานดขน การ ทดลองทางคลนกมากมาย การก าหนดเปาหมายการเกดโรคหวใจไดแสดงใหเหนวา Stem

Cell ผใหญมความปลอดภยทมประสทธภาพและมประสทธภาพเทา เทยมกนในการรกษาแบบเดมและการรกษาใน

ปจจบน ซงการใช Stem Cell เพอการรกษาโรคหวใจมมาตงแตป 2007 แลว

กลไกทเปนไปไดของการกคนรวม

การสรางของเซลลกลามเนอหวใจ

การกระตนการเจรญเตบโตของหลอดเลอดใหมเพอเพมจ านวนประชากรของเนอเยอหวใจทเสยหาย

การหลงของปจจยการเจรญเตบโต

การใหความชวยเหลอผานทางกลไกอน ๆ บาง

ซงมนอาจจะเปนไปไดทจะมเซลลไขกระดกของผใหญแตกตางจากเซลลกลามเนอหวใจ

ผลการศกษาชวา Stem Cell จากไขกระดกและเลอดจากสายสะดอรกษาโรคมะเรงเมดเลอดขาวได และ

ชะลออาการของโรคมะเรงป มน าเหลองชนดนอนฮอดจกน มะเรงตบออน และมะเรงรงไขในผ ปวยบางราย

Page 33: Stem Cell คืออะไร

Stem Cell ของผใหญเรงการซอมแซมการสกกรอนของกระดกออนได ผ ปวยทผานการทดลองรกษาดวย

Stem Cell บางรายมอาการปวดลดลงชวคราวและบางรายตอบสนองดกวาการใชยา

การพฒนากลยทธยนบ าบดในการรกษาเนองอกภายในกะโหลกศรษะมสญญามากและมการ แสดงทจะประสบ

ความส าเรจในการรกษาสนขบาง ถงแมวาการวจยในพนทนยงอยในชวงเรมตน โดยใชเทคนคธรรมดามะเรงสมองจะยาก

ทจะรกษาเพราะมนแพรกระจายไปอยางรวดเรวดงนน นกวจยท Harvard Medical School ปลก Stem Cell ประสาท

ของมนษยเขาไปในสมองของหนท

ไดรบเนองอกในสมอง ภาย ในวน,

เซลลอพยพเขามาในพนทมะเรงและ

ผลต deaminase cytosine,

เอนไซมทแปลงปลอดสารพษ Pro ยา

เสพตดเปนตวแทน

chemotheraputic เปนผลใหสารท

ฉดกสามารถทจะลดมวลเนองอกโดย

รอยละ 81 เซลล ตนก าเนดทตางกน

หรอไมกหนกอเนองอก. [8] นกวจย

บางคนเชอวากญแจส าคญในการ

คนหาการรกษาโรคมะเรงคอการ

ยบยง การงอกของ Stem Cell มะเรง

ดงนนการรกษามะเรงในปจจบนถก

ออกแบบมาเพอฆาเซลลมะเรง อยางไรกตามการรกษาดวยยาเคมบ าบดแบบเดมไมสามารถแยกแยะระหวางเซลลมะเรง

และอน ๆ ตน ก าเนดบ าบดเซลลอาจเปนวธการรกษาศกยภาพในการเปนมะเรง. งานวจยเกยวกบการรกษามะเรงตอม

น าเหลองโดยใช Stem Cell ผใหญ เปนก าลงและไดมการทดลองในมนษย เปน หลกเคมบ าบดจะใชในการท าลายอยาง

สมบรณผ ปวยลมโฟไซตของตวเองและฉด Stem Cell ในทสดแทนทระบบภมคมกนของผ ปวยกบทของผบรจาคม

สขภาพด

Page 34: Stem Cell คืออะไร

25 พฤศจกายน 2003,ทม นกวจยเกาหลรายงาน วาพวกเขาไดยาย Stem Cell จากผใหญ เลอดจากสายสะดอใหแก

ผ ปวยทกขทรมานจากอาการบาดเจบทกระดกสนหลง สายและวาตอไปนขนตอนทเธอสามารถเดนบนของเธอเองโดยไม

ยาก ผ ปวยไมไดรบสามารถทจะยนขนประมาณ 19 ป ส าหรบ การทดสอบทางคลนกประวตการณนกวทยาศาสตรทแยก

Stem Cell ผใหญจาก เลอดสายสะดอแลวฉดลงในสวนทเสยหายของเสนประสาทไขสนหลง.

7 ตลาคม 2005, มหาวทยาลยแหงแคลฟอรเนยเออรไวน นกวจยปลกถาย Stem Cell มนษย ไปยงทารกในครรภ โดย

ทดลองใช Stem Cell ประสาทในหนเปนอมพาต ท าใหหนสามารถเคลอนไหวไดสเดอนตอมา

มกราคม 2005, นกวจยของ University of Wisconsin-Madison วจยเกยวกบความแตกตางของ Stem Cell ระหวาง

Stem Cell ตวออนมนษย และ Stem Cell ประสาทของผใหญ Stem Cell ไขกระดกสนหลง เซลลชนดตางๆ ในรางกาย

มนษย สงสญญาณจากสมองไปยงไขสนหลง และสงการท างานไปยงกลไกในรางกายอนๆ โดยรอบ

การเปลยนแปลงของ Stem Cell ตวออนเขาไปในเซลลประสาทยนตได eluded นกวจยมานานหลายทศวรรษ ในขณะท

ผลการวจยของจางมผลงานทส าคญในเขตความสามารถของเซลลประสาทปลกถายเพอสรางการสอสารกบเซลลเพอน

บานยงไมชดเจน ดงนนการศกษาการใชตวออนไกเปนแบบอนทรยสามารถทดลองพสจนแนวคดทมประสทธภาพ หากการ

ท างาน, การสรางเซลลใหมอาจจะใชในการรกษาโรคเชนโรคไปของกลามเนอและการบาดเจบไขสนหลง. อางอง [จ าเปน]

ความเสยหายทหวใจ

ความจ าเพาะของเซลลภมคมกน คอ สงทชวยใหรางกายมนษยเพอปกปองตวเองจากการเพมขนอยางรวดเรวของสง

แปลกปลอม อยาง ไรกตามระบบภมคมกนความเสยงทจะเสอมสภาพเมอเกดโรคตางๆ เมอภมคมกนไมสามารถท างานได

ตามปรกต อาจเกดโรคแทรกซอนตางๆ ทเปนอนตรายถงชวต การรกษาดวย Stem Cell ตองค านงถงความเขากนไดของ

Stem Cell ระหวางผบรจาคและผ รบ จงจ าเปนตองวเคราะหวจยอยางถถวนเพอการรกษาปลกถาย Stem Cell ให

ประสบความส าเรจ วจยโดยใชทง Stem Cell เมดเลอดผใหญและ Stem Cell ตวออนได ใหขอมลเชงลกในกลไกทม

ความเปนไปไดทจะหาแนวทางการของการรกษาโรคตางๆ ดวย Stem Cell

เมดเลอดแดงอาจถกสราง โดย Stem Cell เมดเลอด (HSCs) ซงเปนสารตงตนของเซลลเมดเลอดแดง ใน ขนตอนน

HSCs มการปลกรวมกบเซลล stromal สรางสภาพแวดลอมทเลยนแบบสภาพของไขกระดก ธรรมชาตของการ

เจรญเตบโตของเซลลเมดเลอดแดง Erythropoietin, ปจจยการเจรญเตบโตจะเพม Stem Cell ซงหลอกลวงใหเสรจ

Page 35: Stem Cell คืออะไร

สมบรณแตก ตางขวเขาไปในเซลลเมดเลอดแดง. วจยเพมเตมในเทคนคนควรมผลประโยชนทอาจเกดกบยนบ าบดการให

เลอด และยารกษาโรคเฉพาะทความโลงเตยน

รขมขนยงม Stem Cell และนกวจยบางคนคาดการณการวจยเกยวกบ Stem Cell เหลานรขมขนอาจน าไปสความส าเรจ

ในการรกษาศรษะลานผานการ กระตนจากStem Cell การรกษานคาดวาจะท างานโดยการกระตน Stem Cell ทมอย

แลวบนหนงศรษะ ไมเพยงแค Stem Cell ท าใหรขมขนท างาน แตยงท าใหเคมกบเซลลรขมขนในบรเวณใกลเคยงอกดวย

ความเสอมชราจะถกกระตนเซลลใหท างานอกครงท าใหผมม สขภาพด

Dr. Aeron Potter ของมหาวทยาลยแคลฟอเนยร ไดอางวาการรกษาดวย Stem Cell น าไปสการปรบปรงทส าคญและ

ปฏบตไดผลจรง การเจรญเตบโตของเสนผม ผลจากการทดลอง Stem Cell ของเขาอยภายใตการตรวจสอบโดยวาระสาร

วทยาศาสตร

ใน ป 2004 นกวทยาศาสตรท King's College London ไดคนพบวธทจะปลกฝงฟนทสมบรณ ในหน และม

ความสามารถทจะเตบโตตอไปในหองปฏบตการ นกวจยมความมนใจวาเทคโนโลยนสามารถใชในสรางฟนในมนษย

เชนกน Stem Cell มาจากคนกลายเปนรากฟนซง เมอฝง Stem Cell ดงกลาวในเหงอก จะกอใหเกดฟน ใหม และคาดวา

จะเตบโตภายในสองเดอน มนจะหลอมรวมกบสารเคมทกระดกขากรรไกรและสงเสรมใหเสนประสาทและหลอดเลอดท

เชอมตอกบ Stem Cell ท างานปรกต กระบวนการนเปนกระบวนการทคลายกบฟนทเกดขนตามธรรมชาต เมอมนษย

เตบโตฟนแทกจะเกดขนทดแทนฟนน านม

ปจจบนมการศกษาวจยเกยวกบ Stem Cell อยางจรงจง เพอทในอนาคต Stem Cell จะเปนทางเลอกหนงทใชส าหรบ

ทดแทนฟนทหายไป

เฮลเลอรไดรายงานความส าเรจในเรองการปลกเซลลขนโคเคลยทมการใช Stem Cell ตวออน

ตงแตป 2003 นกวจยไดประสบความส าเรจในการปลกถาย Stem Cell กระจกตาซอมแซมนยตตาทเสยหายเพอเรยกคน

การมองเหน เมอแผนเหลานถกปลกถายลงในกระจกตาทเสยหาย Stem Cell กระตนการซอมแซมเซลลทเสยหายจนท า

ใหกลบมามองเหนอกครง

Page 36: Stem Cell คืออะไร

มถนายนป 2005 ทมนกวจยทน าโดย ดร. Sheraz Daya โรงพยาบาลสมเดจพระราชนวกตอเรยของซสเซกซ ประเทศ

องกฤษ ประสบความส าเรจในการท าใหตากลบมามองเหนไดอกครง จากสสบผ ปวยทใชเทคนคเดยวกน ในการใช Stem

Cell จากตวเอง ญาต หรอแมกระทงจากเซลลของคนทเสยชวตไปแลว และปจจบนยงมการทดลองใช Stem Cell รกษา

กระจกตาอยอยางตอเนอง

เมษายน 2005 แพทยในองกฤษท าการปลกถาย Stem Cell ทกระจกตาจากผบรจาคอวยวะกบกระจกตาของเดโบราห

แคทลน หญงตาบอดหนงขางจากการสาดกรดใสตาของเธอทไนทคลบ กระจกตาซงเปนหนาตางของดวงตาทโปรงใสเปน

ชองทางทเหมาะสมอยางยงส าหรบการปลกถาย Stem Cell ในความเปนจรงกอนการปลกถาย Stem Cell ของมนษยท

ประสบความส าเรจคอการปลกถายกระจกตา เพมหลอดเลอดภายในกระจกตาท าใหพนทเปาหมายทคอนขางงายส าหรบ

การปลกถาย Stem Cell น

โรง พยาบาลมหาวทยาลยของรายงานทรฐนวเจอรซย รายงานอตราความส าเรจของการ เจรญเตบโตของเซลลใหมจาก

การปลกถาย Stem Cell แตกตางกนจากรอยละ 25 ถงรอยละ 70

ป 2009 นกวจยทมหาวทยาลยศนยการแพทยพตสเบรก แสดงใหเหนวาเซลลตน ก าเนดทไดจากกระจกตาทมนษย

สามารถน ากลบมาใชใหมโดยปราศจากการตอบสนองทกระตนใหเกดการปฏเสธ Stem Cell ของกระจกตา

Page 37: Stem Cell คืออะไร

มกราคม 2012 หนงสอพมพ Lancet โดย Dr. Steven Schwartz ท UCLA ของ UCLA's Jules Stein สถาบนตา เขยน

รายงานเกยวกบหญงสองคนกลายเปนคนตาบอดจากการเสอมสภาพตา หลงจากฉดจอประสาทตาของมนษย Stem

Cell ตว ท าใหการมองเหนของพวกเธอดขนมาก

Stem Cell มผลในการปรบปรงการเคลอนไหวอยางมนยส าคญ ในหนทมโรคเสนเลอดตบ เหมอนดานขาง ใน รปแบบท

หนอยางใกลชดเลยนแบบมนษยของ ALS สตวทถกฉดดวยเชอไวรสทจะฆาเสนประสาทไขสนหลงยนตซงเปนสอ กลางใน

การเคลอนไหว สตวภายหลงทไดรบ Stem Cell ในไขสนหลง เซลลทปลกถายยายไปยงชองทางของการบาดเจบ

สนบสนนการฟนฟของเซลลประสาท ablated และเรยกคนการท างานเคลอนไหว

ผ ปวยโรคเบาหวานสญเสยการท างานของเซลลเบตาอนซลนทผลตภายในตบออน มนษย Stem Cell ตวออนอาจจะ

เตบโตในการเพาะเลยงเซลลและกระตนการสรางเซลลผลตอนซลนทสามารถปลกถายในผ ปวย

อยางไรกตามความส าเรจทางคลนกจะสงขนอยทการพฒนาในขนตอนตอไปน

เซลลทปลกถายควรขยาย

เซลลทปลกถายควรแยกความแตกตางในลกษณะของเวบไซตทเฉพาะเจาะจง

เซลลทปลกถายควรจะอยรอดในผ รบ (การปองกนการปฏเสธการปลกถาย)

เซลลทปลกถายควรรวมภายในเนอเยอเปาหมาย

เซลลทปลกถายควรรวมเปนวงจรโฮสตและเรยกคนการท างาน

รายงานผ ปวยทางคลนกในการรกษาสภาพทางศลยศาสตรไดรบรายงาน ในวนทมงเนนในวรรณคดส าหรบการดแล

กลามเนอและกระดกทดเหมอนจะเปนเกยวกบ Stem Cell mesenchyme Centeno อล et ม การเผยแพรหลกฐาน

MRI ของกระดกออนทเพมขนและปรมาณการวงเดอนในวชามนษยแตละคน. [29] [30] ผลของการทดลองทมจ านวน

มากอาสาสมครจะยงไมถกเผยแพร อยาง ไรกตามจากการศกษาความปลอดภยทเผยแพรการด าเนนการในกลมของ

ผ ปวย มากกวา 227 ป 3-4 แสดงใหเหนถงความปลอดภยเพยงพอและภาวะแทรกซอนทนอยทสดทเกยว ของกบการปลก

ถายเซลล mesenchymal

Wakitani ไดตพมพยงชดกรณเลก ๆ ของเกาหาขอบกพรองในหวเขาทเกยวของกบการปลกถายศลยกรรมจากเซลล ตน

ก าเนด mesenchymal ทมความคมครองจากขอบกพรอง chondral รบการรกษา

Page 38: Stem Cell คืออะไร

Stem Cell สามารถน ามาใชเพอกระตนการเจรญเตบโตของเนอเยอมนษย ใน ผใหญทเนอเยอไดรบบาดเจบถกแทนท

โดยสวนใหญมกจะเนอเยอแผล เปนซงเปนลกษณะในผวตามโครงสรางคอลลาเจน การสญเสยของรขมขนและโครงสราง

ทผดปกตของหลอดเลอด ในกรณของเนอเยอของทารกในครรภไดรบบาดเจบ แตไดรบบาดเจบเนอเยอจะถกแทนทดวย

เนอเยอปกตผานกจกรรมของ Stem Cell

วธทเปนไปไดส าหรบการสรางเนอเยอในผใหญคอการใส Stem Cell ผใหญ "เมลด" ภายในเนอเยอพนฐาน แผลและ

Stem Cell กระตนความแตกตางในเซลลเนอเยอพนฐาน วธการนการตอบสนองของเซลลจะคลายกบทารกในครรภ เปน

การรกษาบาดแผลทงายกวาการสรางเนอเยอแผลเปนในผใหญ

วฒนธรรม ของมนษย Stem Cell ตวออนในเซลลรงไข (POF) ท าใหเกดความแตกตางลงในเซลลสบพนธ (เซลลตงตน

ของเซลลไขและตวอสจ) เปนหลกฐานโดยการวเคราะหการแสดงออกของยน Stem Cell ตวออนมนษยไดรบการกระตน

เพอสรางเซลลตวอสจเหมอน แตยงคงไดรบความเสยหายเพยงเลกนอยหรอผดรปแบบ มนอาจจะรกษา azoospermiaใน

ป 2012 Stem Cell ทแยกไดจากเซลลผใหญและรงไข แสดงใหเหนถงความสามารถใน การขนรปเซลลไขสกเซลลเหลาน

มศกยภาพในการรกษาภาวะมบตรยาก

การน าเซลลตนก าเนดจากรกมาใชประโยชนในการรกษาสขภาพ ผวพรรณและความงาม ซงประกอบไปดวยสารเปบไทด

ตางๆมากกวา 8,000 ชนด/ เอนไซมกวา 1,400 ชนด ซงสามารถเขากนไดดกบรางกายของคนเรา รางกายจงดดซมได

งาย สงผลใหเซลลตางๆของรางกายท างานอยางมประสทธภาพสงสด

1. ชะลอความแก (Anti-aging) มนษยเมอหลงอาย 40 ปขนไปแลวผวหนงจะเรมมรองรอยของความชราภาพ ซงการใช

Placenta หรอสารสกดจากรกจะท าใหมการกระตนตอมฮอรโมนในรางกายใหท างาน เซลลผวหนง(Fibroblast)ไดรบการ

ซอมแซมจะผลตโปรตนคอลลาเจนและอลาสตนท าใหผวหนงเตงตง ลบรวรอย ดหนมสาวขน

2. ผหญงวยทอง Placenta มผลดตอสภาวะวยทองหรอวยหมดประจ าเดอน และบรรเทาโรคเฉพาะของสตร เชน อาการ

ปวดประจ าเดอน น านมไมมพอเลยงบตร ความเยนชาเวลารวมเพศของสตร การไมมความรสกก าหนด สภาวะเนอเยอ

ลกษณะเหมอนเยอบมดลกแตไมอยในมดลกโดยไปเกดผดทไปอยตามทตางๆนอกโพรงมดลก การใช Placenta ท าใหไม

ตองใชฮอรโมนทดแทนในผหญงวยทอง จงลดความเสยงของการเกดมะเรงจากการใชฮอรโมนสตร

Page 39: Stem Cell คืออะไร

3. วยทองของผชาย เชนเดยวกบผหญง คอ ผหญงอายประมาณ 50 ป จะเปนวยหมดประจ าเดอนทเรยกวา

Menopause สวนผชายกมอาการและลกษณะคลายคลงกนเราเรยกวา Andropause มกเกดชวงอายประมาณ 60 ป ม

อารมณหงดหงดใจนอย อวยวะเพศไมแขงตว ฉนเฉยวงาย นอนไมหลบ กลามเนอเหยว และขลม

Placenta จะชวยรกษาสภาวะความเปนชายหรอโรคสมรรถภาพทางเพศเสอมตามอายทสงขนใหคนกลบมาเปน

หนมยอนหลงไดประมาณ 10 ป โดยพบวาจะกลบมความสมดลของฮอรโมน ท าใหเกดพลงก าลงอวยวะเพศแขงตวเพม

ความตองการทางเพศ นอกจากนตอมลกหมากทโตมกจะเกยวพนกบความไมสมดลของฮอรโมน เปนเหตใหตอมลกหมาก

โตกวาปกตโดยรางกายควบคมไมได การใชการรกษาโดย Placenta จงมความส าคญมาก

4. ระบบไหลเวยนของเลอดดขน (Circulation System) การท าใหรางกายสวนตางๆไดรบโลหต สารอาหาร และ

ออกซเจนเพม ท าใหความแขงแกรงกลบมาเปนปกต ถงแมจะมอายมากและสขภาพเสอมโทรม เมอระบบไหลเวยนของ

เลอดดขนผวจะกลบสดใสและมไออนเพยงในเวลา 3 วนเทานน และผวจะตงขน รวรอยจะเลอนหายใน 4 อาทตย ทงนเปน

ผลจากหลอดเลอดกลบยดหยนขน ปรบสภาพของการแขงตวของหลอดโลหตแดงเนองจากสงอาย และท าใหระบบการ

ไหลเวยนของโลหตด าทเสอมคนสภาพ เมอมเลอดไหลเวยนไปสมองมากขน อาการเสยงดงในหจะหายไป ปวดศรษะขาง

เดยวปวดไมเกรมจะทเลา ลดอาการวงเวยน และยงไดประโยชนกบผ ปวยโรคเบาหวานทมอาการแทรกซอนอกดวย

ผทรกษามะเรงดวยการให Chemo หรอฉายรงส การให Placenta ในล าดบตอมาจาก Chemo จะท าใหอาการ

แทรกซอนทเลาลง ทเหนไดชด คอ ผมเรมขน เมดโลหตแดงและขาวจะเพมขน

5. ปองกนและรกษาโรคแหงความเสอมตางๆ เชน โรคขอและกระดกเสอมของขอเขา สะโพก และบรเวณหลง

6. ปรบระบบภมตานทาน สงคมวทยาศาสตรในปจจบนก าลงพงความสนใจในเรองนมาก เพราะโรคทเกดใหมๆ มกจะ

เกยวพนกบระบบภมตานทาน แต Placenta มคณสมบตในการปรบสมดลของภมตานทาน

โรคหลายชนดตอมาภายหลงจงทราบวาเกดจากภมคมกนตนเองบกพรอง (Autoimmune Diseases) คอระบบ

ภมตานทานของตนเองกลบหนมาโจมตตวเองแทนทจะไปปราบปรามผบกรก เชน โรคปวดขอรมาตอยด โรคลปส(โรคพม

พวง) โรคทเกดเฉพาะภมตานทานต า เชน โรคเรม วณโรค สภาวะอนเกดจากการใชยาสเตยรอยด โรคเอดส ผทรกษา

มะเรงโดยการฉดยา Chemo หรอการฉายรงส ฯลฯ ดงนนการทภมคมกนของรางกายตนตวโดย Placenta จงมความ

เปนไปไดท Placenta อาจชวยปองกนโรคมะเรงได

Page 40: Stem Cell คืออะไร

ไมวาจะคนหรอสตวเราจะพบวาคนทมอายมากขนจะพบวามปรมาณ Stem Cell ลดลง รวมถงเปอรเซนตการประสบ

ความส าเรจในการปลกถายทลดลง ในคนทอายมากกวา 65 ปขนไปกจะไมแนะน าใหท าการเกบ Stem Cell หากไม

จ าเปน นอกจากน ในสตว* เราพบวาสตวทมอายมากแลว เปอรเซนตการรกษาหายจะลดลงเหลอประมาณ 58 % เมอ

เทยบกบสตวทมอายนอยซงจะใหผลการรกษาหายสงถง 91%

*เปนการทดลองรกษาโรคเอนอกเสบในมาของ บรษท Vet-Stem,USA.

ต าแหนงของรอยโรคทมปญหากสามารถทจะใหผลการรกษาทแตกตางกน นอกจากนการเลอกต าแหนงทฉด Stem Cell

กอาจมผลลดอตราการรกษาหายลงได เชนกน ทงนคงตองมการทดลองตอไป

ในคนยงไมมการทดลองจดน แตในสตวพบวาสายพนธใหผลในการรกษาทแตกตางกน เชนในการรกษาเอนอกเสบในมา

พบวา มาสายพนธองกฤษใหผลการรกษา 63% เมอเทบกบมาสายพนธ Western ทใหผลการรกษา 87%

ทงนตองเลอกชนดของ Stem Cell ทจะน ามาปลกถาย เพราะแตละแหลงอาจใชโดสในการปลกถายทแตกตางกน เชน

การใช Cord blood จะใชโดสต ากวาการปลกถายดวยไขกระดก และหากสามารถปลกถาย Stem Cell โดยใหโดสทสง

กวาคาทก าหนด กจะท าใหระยะเวลาในการสรางเซลลมโอกาสทลดลงได นอกจากนชนดของโดสทจะเลอกใชอาจดจาก

จ านวนของ marker ทใชวด หรอดจากจ านวนของ mononuclear cell กไดซงจะใชโดสในการปลกถายทแตกตางกน

เปนสงทส าคญมากเพราะการรกษาดวย Stem Cell นนไมไดรวดเรวเหมอนการ ใชยารกษาโรคทจะเหนผลไดเรวกวา

รวมถงการท Stem Cell มคณสมบตของการ Homing ดงนนหากผ ปวยมปญหา 2 จด อาจสงผลให Stem Cell แยกกน

ออกไปรกษา จงท าใหประสทธภาพการรกษาดอยลงไป นอกจากนหากเปนการใช Stem Cell แบบ Allogeneic จะตอง

ไดรบการดแลอยางใกลชด เพอปองการการ reject ของเซลล และจะตองไดรบยาเพอกดภมคมกน หรออาจตองไดรบยา

ปองกนการตดเชอและ Supportive treatment ตางๆรวมดวย

Page 41: Stem Cell คืออะไร

ไมใชวา Stem Cell จะรกษาหรอสรางเซลลไดทกชนด แตอยทการเลอกชนดของ Stem Cell ในการรกษา เชนหาก

ตองการสรางเมดเลอดกตองใช HSC หากตองการสรางกระดกกตองใช MSC ดงนนใหดวาเซลลทเราจะมาท าการรกษาอย

ท embryonic germ layers ในชนใด โรคทใช Adult Stem Cell ในการรกษา

Cardiovascular diseases

CNS & Spinal cord injury

Organ failures

Blood diseases

Certain genetic disorders

Autoimmune diseases

Osteoartritis, Tendons ,Fracture

การ ใชงานสตวแพทยของการรกษาดวย Stem Cell เปนวธการสรางเนอเยอ ไดรบรปสวนใหญโดยการวจยทเรมตน

ดวยการใชของผใหญทไดมาจาก Stem Cell เพอการรกษา mesenchyme สตวทมการบาดเจบหรอขอบกพรองทมผล

ตอกระดกกระดกออนเอนและ / หรอเสนเอน เนองจาก Stem Cell mesenchyme สามารถแยกความแตกตางเขาสเซลล

ทท าขนกระดกกระดกออนเสนเอนและเสน เอน (เชนเดยวกบกลามเนอไขมนและอาจเนอเยออน ๆ ), พวกเขาไดรบ

ประเภทหลกของ Stem Cell การ ศกษาในการรกษาโรคทมผลตอเนอเยอเหลาน mesenchyme Stem Cell จะไดมา

สวนใหญมาจากเนอเยอไขมนหรอไขกระดก ตงแต การตอบสนองของระบบภมคมกนทยกระดบตอไปนการปลกถายเซลล

อาจท าให เกดการปฏเสธของเซลลภายนอก (ยกเวนในกรณของเซลลทไดมาจากบคคลทเกยวของอยางใกลชดทางพนธ

กรรม) Stem Cell mesenchyme มกจะมาจากผ ปวยกอนทจะฉดในกระบวนการทเรยกวา autologous การ ปลกถาย

ซอมแซมศลยกรรมของกระดกหกในสนขและแกะไดแสดงใหเหนวา engraftment จาก Stem Cell mesenchyme มา

จากผบรจาคทแตกตางกนทางพนธกรรมภายในชนดเดยวกนเรยกวา allogeneic การปลกถายไมไดลวงเอาการ

ตอบสนองของระบบภมคมกนในสตวผ รบและ สามารถไกลเกลย งอก ของเนอเยอกระดกในกระดกหกกระดกและ

ขอบกพรองทส าคญ Stem Cell สามารถเพมความเรวในการซอมแซมกระดกในกระดกหก ขอบกพรองทปกตจะตอง

ครอบคลมการรบสนบนบอกวาตนก าเนดการใช mesenchyme เซลลอาจใหเปนทางเลอกทมประโยชนในการรบสนบน

เทคนคธรรมดา การรกษาอาการบาดเจบทเสนเอนและเสนเอนในมาโดยใช Stem Cell ไม วาจะมาจากเนอเยอไขมนหรอ

ไขกระดก, มการสนบสนนในวรรณคดสตวแพทย ในขณะทการศกษาเพมเตมเปนสงทจ าเปนในการรองรบการแสดง

ลกษณะ การ ใชการบ าบดเซลลทใชในการรกษากระดกหก, Stem Cell มความคดทเปนสอกลางในการซอมแซมผานทาง

กลไก 5 หลก

1. ใหผลตานการอกเสบ

2. กลบบานไปยงเนอเยอทเสยหายและการสรรหาเซลลอน ๆ เชนเซลลบผนงหลอดเลอดรากเหงาทมความ ท

จ าเปนส าหรบการเจรญเตบโตของเนอเยอ

Page 42: Stem Cell คืออะไร

3. สนบสนนการเปลยนแปลงของเนอเยอมากกวาการสรางรอยแผลเปน

4. apoptosis ยบยง

5. ความแตกตางลงในกระดกเนอเยอกระดกออน, เอน

ปจจบน ใช Stem Cell กบมา สนข และแมว สตวเหลานไดรบประโยชนจากการพฒนาวธการรกษาโรคดวย Stem Cell

ของสตวแพทย และสามารถก าหนดเปาหมายท หลากหลายของการบาดเจบและโรคตางๆ เชน กลามเนอหวใจตาย , โรค

หลอดเลอดสมองและเสนเอน, โรคขอเขาเสอม และโรคทเกยวกบกลามเนอ ในสตวใหญ เชนเดยวกบมนษยการวจย

Stem Cell ใหสตวสะทอนใหเหนถงความตองการทางการแพทยของมนษยอยางมาก สถตความถและความรนแรงของ

การบาดเจบจากการรกษาดวย Stem Cell กบสตวสามารถน ามาเปนแบบจ าลองทมความเกยวของอยางใกลชดทาง

พนธกรรมทคลายคลงกบโรคของมนษย

แหลงทมา whollymedical.com, สภากาชาดไทย , วชาการ.คอม ,th.wikipedia.org/wiki/StemCell ,นายแพทยส

รพงศ อ าพนวงษ,dailynews.co.th/col/col.asp?columnid=14015, women.sanook.com/796216/StemCell-

หรอ Stem Cell คออะไร/, rmutphysics.com/charud/specialnews/5/stem-cell/stem-cell11.htm, ส านกขาว

เอเอฟพ เอเชยน วอลลสตรต 13 สงหาคม 2001 นวสวก 20 สงหาคม 2001,Fortune.com,น.สพ.ศภเสกข ศรจตต,

ยทธนา หมนด ประชมวชาการประจ าป 2549 คณะเทคนคการแพทยมหาวทยาลยเชยงใหม 160-162, นายแพทยตรอง

มณวฒนา สตนรแพทยประจ าโรงพยาบาลเอกอดร, ศนยสขภาพกรงเทพ และ โรงพยาบาลเอกอดร