Stentby herfst 2012

Jaargang 7, nummer 3, Herfst 2012

VAN EN VOOR MENSEN MET EEN HART- OF VAATZIEKTE

Regio Utrecht / 't Gooi

- Aneurysma een groeiend probleem

- Feestelijke opening impuls

- Erfelijkheidsonderzoek hartziekten

Inhoudsopgave

3. Van de Voorzitter (Frits Berendes)

5. Beslissingen…. (Henk Te Nuijl)

6. Aneurysma, een groeiend probleem

10. Erfelijkheidsonderzoek St. Antoniusziekenhuis

11. Goed ontbijten

12. Feestelijke opening Impuls (verslag)

14. Sportadressen beweegorganisaties Utrecht/’t Gooi

17. Stop stress

19. Vermoeide ogen

20. One stop shopping UMCU

21. Gezocht: patiënten met hartfalen en hun partners

22. Kookrubriek: Spaanse paella

24. Help! Gezocht vrijwilligers

25. Puzzelrubriek: Sudoku (Wil Berendes-Mulders)

26. Agenda en nieuwe leden

27. Colofon

28. Lid worden van De Hart & Vaatgroep

In deze herfstuitgave van de Stentby zijn een groot deel van de artikelen afkomstig uit onze eigen regio. Zo is er een verslag van de feestelijke opening van Impuls: het permanente interactief informatiecentrum over hart- en vaatziekten in het St. Antoniusziekenhuis te Nieuwegein. Impuls is het resultaat van een intensieve samenwerking tussen het St. Antonius ziekenhuis, de Hartstichting en de Hart & Vaatgroep. Met betrekking tot de beide laatst genoemde partijen is er een samenwerkingsverband tot stand gekomen, waarover Henk Te Nuijl, coördinator patiëntenbegeleiding, in zijn column verder ingaat. De redactie wijst u verder op pagina 24 waarin onze regio, Utrecht en ’t Gooi, een oproep doet voor het werven van vrijwilligers om ons regioteam te komen versterken. Wilt u zich inzetten voor mensen met een hart- en vaatziekte, schroom dan niet en meldt u aan! De redactie

De Hart&Vaatgroep 1 Regio Utrecht / ’t Gooi

Van de voorzitter Regio Utrecht/’t Gooi

Frits Berendes

Van harte hoop ik, dat u genoten heeft van een welverdiende vakantie en dat u zonder noemenswaardige problemen de extreme hitte in augustus bent doorgekomen. Vol goede moed en vertrouwen gaat ons regioteam weer allerlei activiteiten voor u als lid van De Hart & Vaatgroep in het nieuwe seizoen organiseren. Natuurlijk zal in maart 2013 de patiëntenvoorlichtingmiddag in het UMCU op het programma staan en naar wij hopen zal het UMCU in samenwerking met o.a. De Hart & Vaatgroep in de Hartweek weer een sportevenement voor hart- en vaatpatiënten in sportcomplex Olympos te Utrecht organiseren. Op 31 augustus jl. is er nagedacht over het regiowerkplan 2012-2013. Wat daaruit is gekomen zal hopelijk in de volgende Stentby aan u in de vorm van een jaarprogramma kenbaar gemaakt worden. In ieder geval staat in november a.s. weer een kookworkshop op het programma. U zult tijdig hiervoor uitgenodigd worden, maar ik kan mij voorstellen, dat diegenen van u, die zich opgegeven hadden voor de kookworkshop van afgelopen juni (die helaas geen doorgang kon vinden) daarbij op hun verzoek voorrang genieten om een beetje tegemoet te komen aan de teleurstelling.

Tot onze grote spijt heeft ons regioteamlid Peter Stadhouder te kennen gegeven te stoppen met activiteiten voor De Hart & Vaatgroep. Officieel moet nog afscheid van hem worden genomen, maar ons regiobestuur wil hem nu alvast hartelijk dankzeggen voor alle inspanningen, die hij zich heeft getroost om een nuttige bijdrage in ons team te verzorgen. Wij wensen Peter veel goeds toe in de toekomst.

Bovenstaande betekent natuurlijk, dat er binnen ons regiobestuur een vacature is ontstaan. Ik roep dan ook leden binnen onze regio op om in overweging te nemen om een bestuursfunctie binnen ons regioteam te gaan vervullen. Verderop in dit nummer van de Stentby wordt vermeld welke werkzaamheden de nieuwe bestuurder kan verwachten. Natuurlijk zijn in nader overleg aanpassingen mogelijk. Wij hopen van u te vernemen!

Ik wens u, zoals gebruikelijk, veel en nuttig leesplezier toe!


Van de coördinator patiëntenbegeleiding Henk te Nuijl

Beslissingen…

Het mag u bekend zijn dat de Hart & Vaatgroep een samenwerkings-verband is aangegaan met de Hartstichting. Dit is een verheugend feit te noemen, al is het omdat we nu een beetje deel uitmaken van de Hart- stichting. Deze organisatie heeft zulk een naamsbekendheid dat onze patiëntenvereniging hier uitstekend kan meeliften. Een volledige integratie in de toekomst zal onze effectiviteit alleen maar kunnen vergroten. Daar de belangen van de patiëntenorganisaties steeds meer behartigd moeten worden bij ziekenhuizen, zorgverzekeraars en overheid is een krachtige organisatie zonder meer van belang. Nu wij een onderdeel gaan uitmaken van de Hartstichting mogen wij verlangen dat onze belangen door professionele krachten, die kennis hebben van de materie, ons vertegen- woordigen bij die verschillende organisaties. Dit kan mogelijk ook betekenen dat er minder beroep gedaan kan worden op de vrijwilligers, daar zij niet altijd over adequate kennis beschikken. Wel zal op lokaal en regionaalniveau hun inzet niet gemist kunnen worden. Tevens kan nu besloten worden of er in de bestuurslagen van de H&Vgroep gesneden kan worden (dit op persoonlijke titel) Kortom, de intentieverklaring met de Hartstichting kan vele voordelen opleveren, mits dit goed georganiseerd gaat worden! Zolang er nog geen sprake is van een volledige integratie moet gewaakt worden dat de eigen identiteit van de H&Vgroep blijft bestaan. Ten tijde dat dit blad bij u verschijnt hebben de tweede kamer verkiezingen reeds plaatsgevonden. Verwacht mag worden dat er lange coalitie-besprekingen zullen volgen. Voor ons is het van mede belang: wat gaat er met de gezondheidszorg gebeuren. Dat er grote bezuinigingen in de zorg komen is reeds aangekondigd. Geen enkele partij kan, in haar programma, hieraan ontkomen. De zorgkosten reizen de pan uit. Waar moet er bezuinigd worden: artsen, ziekenhuizen, PGB’s, bejaardenzorg of basispakket? U mag het zeggen. Dat u volgend jaar meer gaat betalen voor minder is zeker. Maar ook wij als patiënten hebben onze verantwoordelijk-heid door kritisch gebruik te maken van de gezondheidszorg.


ANEURYSMA – een groeiend gevaar!

Veel mensen weten niet dat zij een aneurysma hebben. Het heeft in het begin zo goed als geen invloed op de doorstroming van het bloed en wordt bij de meeste mensen bij toeval ontdekt. Helaas is het aneurysma dan al vaak ongemerkt tot grote omvang gegroeid. Een gevaarlijke situatie, want een te grote aneurysma kan scheuren, met veelal zeer ernstige gevolgen.

Waar ontwikkelen zich aneurysma’s Het meest voorkomende aneurysma is het aneurysma aorta abdominalis, kortweg AAA genoemd, of wel verwijding van de lichaamsslagader in de buikholte, het hoofdkanaal voor het transport van het bloed van het hart via kleinere slagaders en haarvaten naar alle plaatsen in het hele lichaam. Verreweg de meeste aneurysma’s ontwikkelen zich in de aorta net boven de splitsing ervan naar de benen. Er kan echter ook een abnormale verwijding ontstaan van de aorta in de borst. Dit wordt thoracaal abdominaal aorta aneurysma genoemd, afgekort TAA. Soms loopt deze verwijding door van de borst tot onder de nierslagaders. Als het aneurysma zich verder uitstrekt voorbij de splitsing in de buik wordt gesproken van TAAA. En tenslotte kan zich ook een aneurysma (CVA) ontwikkelen in de hersenen. Deze uitstulping van de wand van een slagader bevindt zich bijna altijd op de splitsing van twee of drie slagaders.

Oorzaken Ruim 60% van de aneurysma’s in de buik worden veroorzaakt door het steeds zwakker worden van de bloedvatwand, al dan niet als gevolg van atherosclerose. Een tweede belangrijke oorzaak (20 tot 30%) is een dissectie van de vaatwand. De binnenste laag van de vaatwand scheurt dan los, waardoor de vaatwand verzwakt en in de loop der tijd gaat uitzetten. Andere oorzaken kunnen zijn een doorgemaakte infectie of vaatontsteking (vasculitis) en erfelijke afwijkingen in de opbouw en stevigheid van de vaatwand, het bindweefsel. Een grote boosdoener is roken. Bij mannen komt de ziekte 6x vaker voor dan bij vrouwen, in de leeftijdsgroep van 60 tot 80 jaar bij 5-8% van de mannelijke bevolking. Een aneurysma in het hoofd heeft andere oorzaken, bijv. aangeboren vaatafwijkingen. Meestal zijn deze niet erfelijk. Er is geen relatie met aneurysma’s in de buik.

Ziekteverloop en behandeling van aneurysma’s in de buik Het verloop is duidelijk: bij voortschrijdende leeftijd wordt de vaatwand slechter en zeker als er een verhoogde bloeddruk is zal het aneurysma met enkele mms per jaar groeien. De kansen dat een aneurysma scheurt worden groter naarmate de doorsnede toeneemt. Regel is dat bij een doorsnede van 5,5 cm en meer de kansen op een scheur groot zijn.


Als het aneurysma zo groot is dat het bijna scheurt is er sprake van pijn in de rug en de buik. Op het moment dat het scheurt is deze pijn heftig, met soms een uitstraling naar de benen en een shock. Een levensgevaarlijke situatie, die onmiddellijk ingrijpen vereist. De overlevingskansen na een operatie van een gescheurd aneurysma zijn slechts 20%. Een tijdige diagnose is dus belangrijk. Een scheuring kan worden voorkomen door tijdig onderzoek met een echo (duplex) onderzoek om via geluidsgolven het bestaan en de grootte van het aneurysma vast te stellen. De CT-scan is de meest geëigende methode om e.e.a. zo helder mogelijk in beeld te brengen, op basis waarvan de chirurg een behandelplan kan vaststellen. Voor de behandeling kan gekozen worden uit twee operatiemethodes. In beide gevallen legt men een kunststof prothese in het bloedvat. De klassieke ingreep is een ingrijpende operatie waarbij de prothese rechtstreeks in het aneurysma wordt gelegd. De operatie duurt ca. zes uren en heeft een hoog risico van sterfte en van blijvende invaliditeit. De andere manier is om via de slagader in de lies een endoprothese met een katheter naar het aneurysma te schuiven en daar open te vouwen. Deze veel lichtere ingreep wordt uitgevoerd door interventieradiologen samen met vaatchirurgen, heeft een laag sterfterisico en vergt meestal geen intensive care behandeling. Deze methode is echter alleen mogelijk als er in de lichaamsslagader voldoende ruimte is om de prothese te bevestigen. Via deze methode kan ook een broekprothese worden ingebracht.

Afbeelding van een aneurysma in de buik (AAA) met een uitvergroting van de kunststof prothese in de aorta (Stent-graft)

Ziekteverloop en behandeling van een aneurysma in het hoofd Ook hier gaat het om een aangeboren vaatafwijking, een uitstulping van de wand van een slagader. Door de druk in de slagader kan de uitstulping groter worden en de wand van het aneurysma dunner. Uiteindelijk kan er een lek in het aneurysma ontstaan, waardoor een hersenbloeding optreedt. Soms bloedt het aneurysma niet, maar wordt de uitstulping groter en groter en treden er door druk op de omgevende hersenen en/of hersenzenuwen neurologische verschijnselen op. Een aneurysma kan overigens ook zonder verschijnselen blijven. De kans op een ruptuur (scheur) van een aneurysma in de hersenen is 1% tot 2% per jaar; de meeste aneurysma’s bloeden nooit. (vervolg blz. 9)


(vervolg blz. 7)

Technieken om aneurisma’s op te sporen Er zijn verschillende technieken om afwijkingen van de bloedvaten van de hersenen zichtbaar te maken:

• Angiografie, • 3D-Angiografie, • CT-scan of CT-angiografie en • MRI of MRA.

Soms is een combinatie van verschillende onderzoekstechnieken nodig om voldoende informatie over aard en plaats van de afwijking te krijgen. Het is niet altijd wenselijk of noodzakelijk om tot behandeling over te gaan. Ook hier spelen verschillende factoren een rol, zoals grootte en plaats van het aneurysma, het ingeschatte risico op een (volgende) bloeding. Als besloten wordt tot behandeling bestaat deze uit het volledig uitschakelen van de zwakke plek om een (tweede) bloeding te voorkomen. Ook hiervoor bestaan twee technieken: endovasculaire afsluiting of operatief afsluiten van het aneurysma.

Leefregels Het is van groot belang om leefregels in acht te nemen om de groei van het aneurysma af te remmen of te stoppen. Het is beter om niet angstig af te wachten maar het ziekteproces zelf gunstig te beïnvloeden. Stoppen met roken, hoe moeilijk ook, staat met stip op één. Het behandelen van een verhoogde bloeddruk en alles in het werk stellen om de bloeddruk zo laag mogelijk te houden is een belangrijke tweede Recent onderzoek heeft aangetoond dat de groei van het aneurysma vertraagd wordt als de patiënt veel beweegt, met name veel loopt. Erfelijkheid Voor de zonen en broers van aneurysma-patiënten is het zinvol om zich omstreeks hun 55e jaar te laten screenen op een aneurysma. In mindere mate geldt dit ook voor de neven van een dergelijke patiënt. Als er niets wordt gevonden hoeft hij zich de komende 10 jaar niet ongerust te maken, maar na 10 jaar is het niet onverstandig eenzelfde onderzoek te herhalen.

Tenslotte Meer informatie over dit ziektebeeld kunt u verkrijgen door de desbetreffende brochures op te vragen bij het secretariaat van De Hart&Vaatgroep te Ypenburg (tel. 088.111.600) of via www.hartenvaatgroep.nl. Via deze website zijn de brochures ook te downloaden. Riet Alaverdy-van der Knijff


Nu ook polikliniek Erfelijke Hartziekten in St. Antonius Ziekenhuis

Screenen op erfelijke hartziekten kan levens redden.

Op locatie Nieuwegein van het St. Antonius Ziekenhuis is de polikliniek Erfelijke Hartziekten geopend. Cardiologen kunnen hartpatiënten en eerstegraads familieleden die zij verdenken van een erfelijke hartziekte voor aanvullend genetisch onderzoek naar de polikliniek doorverwijzen. De polikliniek Erfelijke Hartziekten is een samenwerkingsverband tussen het St. Antonius Ziekenhuis en het UMC-Utrecht.

Medische stamboom "Als we kunnen achterhalen wie genetisch drager is van een erfelijke hartziekte, dan kun je die patiënten en hun familie jaarlijks volgen en preventief behandelen", vertelt cardioloog dr. Folkert Asselbergs. Samen met een klinisch geneticus brengt hij de medische stamboom van de bezoekers van de polikliniek nauwkeurig in kaart. Het hoeft niet per se een vader, moeder of broer te zijn die aan een erfelijke vorm van hartfalen lijdt. Het kan ook een oom of neef zijn die de ziekte doorgeeft. Soms is een patiënt alleen drager van een genetische afwijking zonder er zelf ziek van te worden.

Erfelijke hartkwalen Er zijn tal van erfelijke hartaandoeningen waarop gescreend wordt. Soms gaat het om zeldzame ziektebeelden die na DNA-onderzoek pas bekend worden. Erfelijke aandoeningen die regelmatig opgespoord worden, zijn een verwijde hartkamer en een verdikt tussenschot. Ook een hoog cholesterolgehalte, dat een groot deel van de bevolking treft en het risico op hart- en vaatziekten vergroot, is overerfbaar.

Preventief behandelen Als iemand door een acute hartstilstand overlijdt, moeten familieleden van die persoon zich melden voor genetisch onderzoek. Dat kan levens redden. "Als een patiënt lijdt aan een erfelijke vorm van hartritmestoornissen, is het mogelijk om een inwendige defibrillator in te bouwen die met een draad naar de hartkamer loopt. Bij een levensbedreigend hartritme geeft het apparaat een schok af om het ritme direct te herstellen", licht dr. Asselbergs toe. Ook is het mogelijk om al in een vroeg stadium van een hartziekte medicatie voor te schrijven.


One stop shop De polikliniek hanteert het one-stop-shopprincipe. Tijdens een visite krijgt een patiënt niet alleen een gesprek met de cardioloog en klinisch geneticus. Indien nodig wordt er direct een hartecho gemaakt. Ook kan er een fietsproef worden afgenomen of bloed worden geprikt. De resultaten worden teruggekoppeld aan de doorverwijzende cardioloog, die de behandeling voortzet. De patiënt wordt in een aparte brief op de hoogte gesteld van de bevindingen.

Verwijzers De polikliniek Erfelijke Hartziekten is een samenwerkingsverband tussen het St. Antonius Ziekenhuis en het UMC-Utrecht. Cardioloog in het UMCU dr. Folkert Asselbergs houdt iedere maandagochtend in het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein spreekuur op deze nieuwe polikliniek. Zowel huisartsen als medisch specialisten kunnen patiënten verwijzen voor een genetisch consult. Het consult zal altijd in overleg gebeuren met de patiënt. De klinisch geneticus zal de patiënt daarbij uitgebreid voorlichten over eventuele gevolgen die DNA-onderzoek kan hebben.

Goed ontbijten

Veel mensen tussen 40 en 75 jaar vragen zich af hoe ze overgewicht kunnen vermijden. Het (deel)antwoord is de eenvoud zelf. Neem iedere ochtend voldoende tijd voor een gezond ontbijt. Dat is de conclusie van een Brits onderzoek dat werd gepubliceerd in de American Journal of Epidemiology. Een groot aantal mensen ontbijten niet, anderen eten tijdens de ochtenduren te weinig. Weinig eetlust na het ontwaken heeft veel te maken met een teveel aan toxische stoffen in het lichaam en een niet optimale leverwerking. Hoe dan ook, voldoende eten 's morgens, en liefst 10 procent meer dan het klassieke ontbijt voorschrijft, helpt mee om overgewicht te vermijden. De Britse onderzoekers, onder leiding van Dokter Forouhi, zijn verbonden aan het Institute of metobolic science in Cambridge. Ze volgden gedurende een periode van 3 jaar 6800 mensen in de leeftijfscategorie tussen 40 en 75 jaar. De conclusie van de studie was dat hoe meer men 's morgens at, hoe kleiner de kans was om aan overgewicht te lijden. Het oude gezegde, ontbijten als een keizer, lunchen als een koning en dineren als een clochard, krijgt hier weer zijn volle betekenis.

Abc gezondheid augustus 2012


Op dinsdag 3 juli jl. is in het St. Antoniusziekenhuis te Nieuwegein, het interactief informatiecentrum Impuls feestelijk geopend. In dit centrum wordt informatie gegeven over:

• de werking van het hart en de bloedvaten, • een gezond leven, • het opsporen en behandelen van hart-

en vaataandoeningen, • hoe met hart- en vaataandoeningen te leven.

Impuls is een initiatief van en ontwikkeld door: de hartstichting, de Hart&Vaatgroep en het St. Antonius Ziekenhuis. Elke dag overlijden ruim 100 mensen aan een hart- of vaatziekte. Bijna 1 miljoen Nederlanders zijn op dit moment hart- of vaatpatiënt en naar verwachting stijgt dit aantal in 2020 naar 1,3 miljoen patiënten; dat is bijna 10% van de Nederlandse bevolking. Bij vrouwen zijn hart- en vaatziekten zelfs doodsoorzaak nummer één! Deze aantallen en het blijvende leed dat daaruit voortvloeit, zijn onacceptabel. Reden genoeg voor de Hartstichting, de Hart&Vaatgroep en het St. Antonius ziekenhuis, samen Impuls in het leven te roepen.

De hartstichting strijdt tegen hart en vaatziekten door het financieren van wetenschappelijk onderzoek. Daarnaast geeft zij voorlichting over hart- en vaatziekten en het stimuleren van een gezonde leefstijl.

De Hart&Vaatgroep is een patiëntenvereniging voor en door mensen met een hart- of vaatziekte. Zij komt op voor de belangen van patiënten en geeft onder meer leefstijladviezen.

Het St. Antonius is het grootste Hartcentrum van Nederland waar vrijwel alle vormen van hartbehandelingen en hartoperaties worden uitgevoerd.


Het interactief informatiecentrum Impuls bevindt zich op de begane grond van het St. Antonius ziekenhuis, tegenover de ziekenhuisapotheek. Bezoekers kunnen op het gebied van hart- en vaatziekten allerlei informatie vinden.

Aan de wand zijn informatie schermen aangebracht waarmee uitleg wordt gegeven over de getoonde afbeeldingen op het scherm.

In het St. Antonius ziekenhuis vinden jaarlijks duizenden hartoperaties, dotter- en ritmestoornissenbehandelingen en vaatoperaties plaats. Impuls kan worden beschouwd als een verlengstuk van de spreekkamer bij de cardioloog of andere specialist. In alle rust kunnen patiënten het gesprek met de cardioloog of vaatchirurg nog eens nalezen en aanschouwelijk maken met behulp van de interactieve apparatuur die daar aanwezig is. Een bezoek aan Impuls is meer dan de moeite waard.

Door gebruik te maken van de interactieve schermen kan de kennis over hart- en vaataandoeningen worden getest. In de vorm van een quiz worden allerlei vragen gesteld die ofwel tot de feiten worden gerekend, ofwel naar het rijk der fabelen moeten worden verwezen.


Bew

eego

rgan

isatie

s reg

io U

trec

ht ‘t

Goo

i

Plaa

ts

Naa

m o

rgan

isatie

T

elef

oon-

num

mer

N

aam

acc

omm

odat

ie

Bew

eeg-

aaan

bod

Am

ersf

oort

Fysi

o A

mer

sfoo

rt 03

3-48

0094

2 Fy

sio

Am

ersf

oort

1

Am

ersf

oort

SRO

spor

tfond

senb

ad

033-

4634

214

Spor

tfond

senb

ad

Bis

scho

psw

eg 1

75

9

Bilt

hove

n N

ordi

c W

alki

ng B

iltho

ven

06 6

4146

6376

La

ndgo

ed B

eers

chot

en D

e B

ilt

5, 7

Bre

ukel

en

Spor

t-en

spel

groe

p B

reuk

elen

03

46-2

5050

73

Spor

thal

Bre

ukel

en

2, 3

, 4, 5

, 6

De

Bilt

H

art-

en v

aatb

ewee

ggro

ep

Spor

tver

enig

ing

Irene

03

0-28

9044

3 Sp

orth

al K

ees B

oeke

laan

18

2, 3

Doo

rn

Prak

tijk

voor

Fys

ioth

erap

ie

Stol

tenk

amp

0343

-415

890

Prak

tijk

voor

Fys

ioth

erap

ie

Stol

tenk

amp

1, 9

, 11,

12

Drie

berg

en-

Rijs

enbu

rg

Spor

tver

enig

ing

Spiri

t Sp

ortv

eren

igin

g Sp

irit

0343

-518

069

0343

-514

789

Hea

lthce

nter

Hoe

nder

daal

W

ande

len

Ber

gse

boss

en

2, 3

6

H

oute

n Fy

siop

rakt

ijk D

e M

olen

03

0-63

7828

3 Fy

siot

hera

piep

rakt

ijk D

e M

olen

1,

2

Hui

zen

Stic

htin

g Lo

kaal

Wel

zijn

03

5-52

6490

3 Sp

orth

al D

e B

aat

2, 4

IJss

elst

ein

Har

ttrim

club

ZW

U "

Har

d(t)

tege

n H

art"

03

0-69

9253

0 D

e B

aanb

reke

r/De

Wen

teltr

ap

2, 3

, 10

Maa

rn

Prak

tijk

voor

Fys

ioth

erap

ie

0343

-441

690

Gez

ondh

eids

-cen

trum

M

aarn

1,

2, 5

, 6

Maa

rsse

n D

e pr

aktij

k 03

46-5

7069

1 D

e pr

aktij

k Em

maw

eg 2

2 1

Nie

uweg

ein

Stic

htin

g A

quar

ijn

030-

6080

022

Zwem

bad

Mer

wes

teijn

9


Nie

uweg

ein

Spor

t en

Spel

groe

p N

ieuw

egei

n 03

43-7

5541

0 D

inth

ersc

hans

32

2

Sche

rpen

zeel

G

ymve

reni

ging

DO

TO

G

ymna

stie

kver

enig

ing

DO

TO

2

Soes

t A

.G.V

. de

Sprin

gbok

ken

035

- 601

2124

Sp

leas

ure

Cen

trum

2,

4

Utre

cht

Har

ttrim

vere

nigi

ng M

HA

M

030-

2439

976

Gym

zaal

Joha

n

Wag

enaa

rkad

e 35

2

Utre

cht

Fysi

othe

rapi

e Ta

mm

inga

/SM

C M

edic

ort

030-

2448

447

Fysi

opra

ktijk

Tam

min

ga

1, 2

Utre

cht,

Ove

rvec

ht

Spel

- Ont

span

ning

en

Bew

egin

g (S

OB

) '87

03

0-65

6392

2 Sp

ortc

entru

m O

verv

echt

B

eiro

etdr

eef 3

2,

3

Utre

cht,

Uith

of

Har

ttrim

groe

p A

ZU-H

IS

030-

2290

626

De

Uith

of, A

ZU

2, 3

, 9

Vin

keve

en,W

ilnis

"De

Ron

de V

enen

" 02

97-2

6100

0 W

illes

tee

2

Vle

uten

-de

Mee

rn

"Har

t Voo

ruit"

03

0-66

2118

6 Sp

orth

al F

letio

mar

e,

Spor

tzaa

l Ten

Vel

dest

raat

2,

3, 8

Wijk

bij

Duu

rste

de

Prak

tijk

voor

Fys

ioth

erap

ie

Weu

stin

k 03

43-5

7185

7 Pr

aktij

k vo

or F

ysio

ther

apie

W

eust

ink

1

Woe

rden

Fy

siot

hera

peut

en M

aats

chap

W

oerd

en

0348

-427

250

Gym

zaal

Hee

msk

erkl

aan

1

Zeis

t Zw

emba

d D

ijnse

lbur

g 03

0-69

9000

6 B

adm

. Sch

enkp

ad

9

Ver

klar

ing

van

het b

ewee

gaan

bod

1= fi

tnes

s; 2

= sp

ort e

n sp

el; 3

= vo

lleyb

al; 4

= be

weg

en o

p m

uzie

k; 5

= sp

ort i

n bu

itenl

ucht

; 6=

spor

tief w

ande

len;

7=

nord

ic w

alki

ng; 8

= fie

tsen

; 9=

zwem

men

; 10=

bad

min

ton;

11

= co

pd-b

egel

eidi

ng; 1

2= h

artre

valid

atie

.


Het hanteren van stress en het ontwikkelen van draagkracht na een hart- of vaatziekte

Heeft u na de medische behandeling voor uw hart- of vaatziekte in uw dagelijks leven nog last van stress of onzekerheid, dan staat u hierin niet alleen. Uit onderzoek komt naar voren dat veel mensen met een hart- of vaatziekte, en hun partners, nog lang na de confrontatie met hun ziekte spanningen ervaren. Daarom heeft De Hart&Vaatgroep een training ontwikkeld, voor patiënten en partners, die gericht is op:

• Het ontwikkelen van een stabiele basis. Het zelf leren regelen van lichamelijke en geestelijke (ont)spanning door middel van ontspanningsoefeningen en aandachttraining Stilstaan bij veranderingen. Wat zijn de veranderingen in uw leven ten gevolge van uw hart- of vaatziekte en hoe kunt u hier het beste mee omgaan Zoeken naar persoonlijke doelen. Aan de hand van technieken uit de positieve psychologie gaat u op zoek naar uw persoonlijke doelen.

• Het realiseren van een persoonlijk doel. Aan de hand van een stappenplan gaat u aan de slag om uw persoonlijke doel te realiseren. De training bestaat uit vijf wekelijkse bijeenkomsten van tweeëneenhalf uur die resulteren in een persoonlijk stappenplan. Hierna is er een traject van twee maanden waarbij u dit stappenplan thuis in de praktijk brengt en hiervan verslag doet op een besloten website. Via deze website wordt krijgt u van de begeleiding een reactie en kunt u ervaringen uitwisselen met andere deelnemers. Hierna vindt nog een afsluitende groepsbijeenkomst plaats.

Lees verder op

https://www.hartenvaatgroep.nl/leefstijl/risicofactoren/stress/ stressmanagementtraining.html


Vermoeide ogen

Veel mensen klagen er over dat lang werken voor een beeldscherm prikkelende ogen veroorzaakt. Sommigen krijgen zelfs rode ogen wat op extreme vermoeidheid duidt. Toch is het beeldscherm zelf niet de grote schuldige. Men zou hetzelfde ervaren indien je uren aan een stuk een boek zou lezen. Prikkelende ogen heeft alles te maken met vermoeidheid. De oogbewegingen worden gecontroleerd door oogspieren. Indien men zich (te) lang op hetzelfde beeld fixeert worden de spieren moe. Beeldschermwerkers ontdekken dankzij de prikkelende ogen dus veel sneller dan andere mensen dat er een beginnend oogprobleem bestaat.

Meestal beginnen dergelijke klachten tussen het 35ste en 50ste levensjaar. Mensen beginnen problemen te krijgen met het scherp zien van dichtbij, of kunnen moeilijk scherpe beelden vormen als ze ver moeten kijken. Soms ontstaat er ook algemeen onscherp zicht. Zorg er in ieder geval voor dat het beeldscherm minstens 50 centimeter van de ogen verwijderd is. Indien dat het geval is en je hebt nog last van oogklachten, dan is het zeker niet het beeldscherm dat de problemen veroorzaakt.

Neem een kleine pauze en probeer deze oefening. Hou je wijsvinger op enkele centimeter van je gezicht. Fixeer je ogen op je wijsvinger en verwijder hem langzaam tot je arm gestrekt is. De ogen blijven gefixeerd op de wijsvinger. Kijk vervolgens naar een punt dat nog verder weg ligt. Fixeer vervolgens terug op je wijsvinger en breng die langzaam terug tot op enkele centimeter van je gezicht.

Beeldschermwerkers doen er goed aan om deze oefening ieder half uur te herhalen. Sta ook even recht en doe enkele stappen. Zorg teven voor een degelijke verlichting. Rechtshandige mensen moeten er voor zorgen dat het licht van over hun linkerschouder op de werkplek komt. Bij een linkshandige is dat de rechterschouder. Deze lichtinval garandeert om alles zonder schaduwen te zien zodat de ogen minder vermoeid raken. De retina en het oog in het algemeen moet over voldoende vitamine A kunnen beschikken om scherp te kunnen blijven zien. Een tekort aan vitamine A lijdt meestal tot een vorm van nachtblindheid. Mensen zien dan slecht tijdens het vallen van de avond. Knipper tenslotte voldoende met de ogen als je voor een beeldscherm werkt. Knipperen met de ogen voorkomt droge ogen omdat er bij iedere knipperende beweging wat oogvocht wordt aangemaakt.

(ABC Gezondheid 27/7/2012)


“Het is een veilig idee dat mijn hart nu goed in de gaten wordt gehouden”

Ervaring van Marian, patiënt van dr. Cramer in het Universiteits

Medisch Centrum Utrecht.

Als je hoort of merkt dat er iets mis is met je gezondheid, is dat altijd schrikken. En als het om de gezondheid van je hart gaat, wil je helemaal graag dat het snel verholpen wordt. Toen Marian hartklachten kreeg werd ze door haar huisarts doorverwezen naar de One Stop Shop Cardiologie van het UMC Utrecht. In één dag wist ze waar ze aan toe was.

Marian (54) kwam al regelmatig bij de huisarts vanwege een hoge bloeddruk. Maar nu kreeg ze andere klachten. “Ik had regelmatig last van een drukkend gevoel op mijn borst. Een keer werd ik daar zelfs ‘s nachts wakker van en daar maakte ik mij zorgen om. De huisarts verwees me direct door naar het UMC Utrecht omdat hartklachten veel voorkomen in de familie. Hij wilde daardoor geen risico nemen”

Ze kwam terecht bij de One Stop Shop Cardiologie. Dr. Cramer is cardioloog en legt uit wat dit is. “Bij de One Stop Shop doorlopen patiënten in één dag een heel traject aan tests en onderzoeken, op basis waarvan we een diagnose stellen en direct een behandelplan kunnen maken.”

Alles op één dag, dan gebeurt er dus veel. Marian vertelt wat er allemaal bij kwam kijken. “Bloed prikken, foto’s maken, daarna een gesprek met de cardioloog en een lichamelijk onderzoek. Alles ging echt keurig op tijd, ik hoefde nergens te wachten. Verder is er nog een ECG en een echo gemaakt. Daarna volgde nog een inspanningstest op de fiets, met allemaal van die plakkers om mijn hart te controleren. Dat was wel pittig hoor!” Bij het afsluitende gesprek met de cardioloog werden de resultaten van de onderzoeken besproken en het behandelplan voorgesteld.

Volgens Dr. Cramer is het een groot voordeel dat dit traject in een academisch ziekenhuis loopt. “Gelukkig zijn er bij Marian geen ernstige afwijkingen gevonden.


Maar als mensen wel direct specialistische zorg nodig hebben, is dat in het UMC Utrecht direct aanwezig en hoeven ze niet weer eerst naar een ander ziekenhuis toe.” De One Stop Shop is Marian heel goed bevallen. “Het voordeel is dat er geen wachtlijst is zodat ik snel terecht kon en in één dag de diagnose is gesteld. Ik moet nu regelmatig terugkomen voor controle. Het is een veilig idee dat mijn hart nu goed in de gaten wordt gehouden.”

Marian krijgt uitleg over de werking van het hart door dr. Cramer

Gezocht: patiënten met hartfalen en hun partners

Hoe tevreden bent u met uw hartfalenbehandeling? Wij zijn benieuwd naar uw antwoord.

De Hart&Vaatgroep wil, samen met de Hartstichting en het UMC Utrecht, onderzoeken waar patiënten en hun partner verbetermogelijkheden zien in de behandeling van hartfalen. Hoe bevallen uw medicijnen? Waar ziet u mogelijkheden tot verbetering en waar bent u juist blij mee? Ook zijn we benieuwd naar uw mening over behandelmogelijkheden van de toekomst. Hoe denkt u bijvoorbeeld over stamceltherapie?

Geef uw mening en deel uw ervaring via: www.hartenvaatgroep.nl/geefuwmening<http://www.hartenvaatgroep.nl/

/geefuwmening>


Paella de Mar y Montaña

Paella van de Zee en de Bergen... (voor 4 personen als complete maaltijd)

Door: Arnoud Odink Spaanse Sofrito Ingrediënten. (dit is een apart gerecht dat je nodig hebt als ingrediënt) 300 gram ui (gesnipperd), 3 teentjes knoflook, 300 gram rijpe tomaten (roma) 100 cc olijfolie, Iets suiker Bereiding Sofrito

• Ui, knoflook en tomaat worden in olijfolie gefruit ("sofrito"); • De rijst wordt even met de sofrito meegebakken;

Ingrediënten: 300 gram paella rijst 8 eetlepels Sofrito (zie hierboven) 100 cc olijfolie 400 cc kippenbouillon (of 800 cc alleen kippenbouillon) 400 cc vis bouillon (of 800 ccr alleen visbouillon)Iets saffraan (te vervangen door curcuma of kerriepoeder) 1 eetlepel rozemarijn Bijkomende ingrediënten, ongeveer 600 gram vlees en vis: 200 gram konijn of kippedijtjes 100 gram natriumarme hamblokjes 8 stuks gamba’s. 100 gram calamares (in ringetjes) 200 gram kabeljauw (blokjes) 100 gram sperziebonen

Opmerkingen:*) Voor een succesvolle paella is de verhouding tussen de hoeveelheden rijst en vocht erg belangrijk. Voor de gemiddelde paella rijst hanteren we als vuistregel 1 ons rijst en 2.5 ons vocht (factor 2.5), *) Als u niet aan konijn kunt komen, vervang deze dan door kleine kippenboutjes (bovenarmpjes);


Bereidingswijze

(De bereiding van Spaanse paella is vrij eenvoudig. Het meeste werk zit in de voorbereiding)

• Bereid alle ingrediënten voor en zet ze op een rijtje klaar zodat u ze tijdens de bereiding van de paella voor het grijpen heeft en u - in uw enthousiasme - niets vergeet of over het hoofd ziet;

• Verwarm de oven voor op 220 graden Celsius; (dit paella recept kan ook zonder oven, zie alternatief hier onder)

• Maak de bouillon, (zie www.smakelijketenzonderzout.nl) voeg er de saffraan en rozemarijn aan toe, roer goed door, en houd warm, klaar voor gebruik;

• Verhit de olijfolie in een braadpan (dit kan ook meteen in de paella pan); Bak de stukjes konijn en ander vlees even aan op hoog vuur, bewaar; Doe de Sofrito in de pan op tamelijk hoog vuur, en schep een paar keer goed om;

• Voeg de rijst toe, en schep een goed om zodat de nog droge rijstkorrels even lekker mee fruiten in de sofrito en de kruidenolie; Voeg het vlees en de jus (vleessappen) toe aan de rijst, bak nog even aan op hoog vuur;

• Voeg de groenten toe, en schep goed om; Voeg de gamba's, calamares en vis toe aan de rijst, schep het geheel voorzichtig om;

• Breng intussen de bouillon nog even aan de kook, en voeg toe aan de rijst; • Controleer of de bouillon voldoende op smaak is; • Laat de paella een minuut of 8 koken op hoog vuur; Hierbij wordt niet

meer geroerd (de rijst onder in de pan mag namelijk best een beetje aanbraden aan de bodem); Als u meent dat het vocht te snel verdampt, leg dan een deksel op de pan;

• Plaats de paella zonder deksel in een op 220 graden voorverwarmde oven, en laat hem daar nog een minuut of 8 doorgaren; Alternatief: als u geen oven ter beschikking heeft, of als uw pan niet in de oven past, dek de pan dan af met een deksel of met aluminium folie en laat de paella nog 8 of 10 minuten garen op laag tot middelhoog vuur;

• Haal de paella uit de oven (of haal ze van het vuur) en laat haar nog een paar minuten afgedekt nagaren (In Spanje gebruikt men hier ook wel een paar lagen krant voor, en dat werkt heel goed!);

• Garneer de Paella de Mar y Montaña met een takje rozemarijn of ander fraais, en strooi er wat vers gesnipperde peterselie en rozemarijn over;

• Geef er ruim citroen of limoen bij;


HELP !

Word vrijwilliger De Hart & Vaatgroep regio Utrecht en ’t Gooi onderhoudt contacten met zorgverleners in de regio en organiseert periodiek activiteiten ten behoeve van onze leden. Het Regioteam zoekt versterking van het vrijwilligersteam voor onder meer de navolgende functies en activiteiten:

• Websitebeheerder: het op orde houden van onze regio-website • Coördinator leefstijl: bezoeken van sportverenigingen die zijn

aangesloten bij de Hart & Vaatgroep • Informatie verstrekken over de Hart & Vaatgroep aan bezoekers op

beurzen, zorgmarkten en andere evenementen • Voorlichting geven aan lotgenoten over het belang van een goede

leefstijl vanuit ervaringsdeskundigheid

Wij vragen bij voorkeur leden van de Hart & Vaatgroep M/V met ervaringsdeskundigheid op het gebied van hart- en vaatziekten.

Iets voor u?Wilt u zich inzetten voor mensen met een hart- en/of vaatziekte? Wilt u doen waar u goed in bent, prettig samenwerken en uw kennis verruimen? Dan is werken als vrijwilliger bij De Hart & Vaatgroep iets voor u.

Wat kunt u van De Hart & Vaatgroep verwachten? • een prettig team, met enthousiaste mensen, om mee samen te werken • reiskostenvergoeding • zelfstandige uit te voeren taken, ondersteund door professionals • Periodiek aanbod van opleiding /bijscholing op tal van kennisgebieden.

Bent u geïnteresseerd in vrijwilligerswerk bij de Hart & Vaatgroep regio Utrecht en ’t Gooi, dan kunt u contact opnemen met onze Regiosecretaris:

Paul van der linden tel. 030 2205838.


10 – SUDOKU Door: Wil Berendes- Mulders

Plaats in elk hokje een cijfer van 1 t/m 10. Elke dikomlijnde rechthoek van vijf bij twee hokjes, elke kolom en elke rij moet

de cijfers 1 t/m 10 bevatten. Een aantal cijfers is al geplaatst.

6 9

5 9 4 3 6 7

7 4 5 10

10 8 2

1 2 3

6 10 9

10 2 8

7 10 4 3

2 6 8 7 5 4

3 6

Stuur de oplossing van de puzzel vóór 5 november 2012 op naar:

Redactie Stentby

p/a Nova Zemblakade 21

3446 BR Woerden

Onder de goede inzenders wordt een cadeaubon verloot ter waarde van € 15,-

Als winnaar van de Zomerpuzzel is geloot:

De heer of mevrouw W. Bakkenes te Amersfoort

Gefeliciteerd!


Agenda

Gedetailleerde informatie via www.hartenvaatgroep.nl/agenda

Wij verwelkomen de volgende nieuwe leden

De heer R. May UTRECHT

De heer P. Wijnberger LOPIK

De heer M.J.M. Bokkers LEUSDEN

Mevrouw G.A.M. Tilleman WOUDENBERG

Mevrouw H. De Haan-Stemerding SOEST

De heer L.P.E. Woltermann UTRECHT

De heer B.K. Elzinga DRIEBERGEN-RIJSENBURG

De heer F.G.M. Wiesman NIEUWEGEIN

Mevrouw R.W. Van der Poel DE MEERN

De heer G.J. Zwoferink LOPIKERKAPEL

Mevrouw M.C. Visser HUIZEN

3 oktober Vergadering

regioteam -.-

16 oktober Informatie-

bijeenkomst voor vrouwen met hart-

en vaatziekten (speciaal voor vrouwen in de

overgang) Haga ziekenhuis

Den haag

17 oktober Educatieavond

Familiaire Hyper-cholesterolemie Erasmus MC

Rotterdam -.-

3 november Landelijke dag

themagroep jonge hart- en

vaatpatiënten Soesterberg


Jaargang 7, Nr. 3 Herfst 2012

Colofon

Het blad Stentby is een kwartaaluitgave van

De Hart & Vaatgroep, regio Utrecht/‘t Gooi.

Het blad wordt toegezonden aan leden, relaties, huisartsen, apothekers, trombosediensten en ziekenhuizen in

de provincie Utrecht en ‘t Gooi.

Eindredactie: Wouter Ruberg

Redactie:Paul van der Linden

Rob Jacobs Wouter Ruberg

Redactieadres:P/a Nova Zemblakade 21

3446 BR Woerden

E-mail: [email protected]

Druk: Nolin Uitgevers B.V. Oplage: 2.800 ex.

Kopij winternummer inleveren tot 5 november 2012

De Hart & Vaatgroep, regio Utrecht / ’t Gooi is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de advertenties in het blad

Stentby. Overname van artikelen is slechts toegestaan na toestemming van

de redactie.

De Hart & Vaatgroep vereniging van hart- en

vaatpatiënten, regio Utrecht en ‘t Gooi

Correspondentieadres:Albert Einsteinweg 46

3731 CV De Bilt Telefoon: 030-220 5838

E-mail: [email protected]:

www.utrecht.hartenvaatgroep.nl

Patiëntenbegeleiding/ Lotgenotencontact: Dhr. H.A. Te Nuijl

Cereshof 11, 3951 ER Maarn Telefoon: 030-659 46 54 van

De Hart & Vaatgroep

Medisch adviseur:Dr. M.J.M. Cramer,

Cardioloog UMC Utrecht


De Hart & Vaatgroep is de patiëntenorganisatie van en voor mensen met een hart- en/of vaatziekte. Wij werken op zowel landelijk als regionaal niveau aan informatievoorziening, lotgenotencontact, leefstijlbegeleiding en collectieve belangenbehartiging. De Hart & Vaatgroep is opgezet door mensen die zelf een hart- of vaatziekte hebben of hun naasten.

Wat biedt De Hart & Vaatgroep u? Informatiebrochures over hart- en vaatziekten en daaraan gerelateerde onderwerpen Een internetsite met onder meer een kennisbank met toegankelijke informatie Het leefstijlmagazine ‘VIDA’ met nieuws en achtergronden Regioblad Utrecht/’t Gooi “Stentby” Informatiedagen en themabijeenkomsten over uiteenlopende onderwerpen Contact met mensen met hetzelfde ziektebeeld, zowel één op één als in groepsverband Leefstijlactiviteiten zoals kookworkshops en sport- en beweegaanbod Belangenbehartiging van alle hart- en vaatpatiënten

Lid worden? Door uw steun kunnen wij ons inzetten voor hart- en vaatpatiënten. Kijk voor meer informatie over De Hart & Vaatgroep, het lidmaatschap (€ 20,-) of het donateurschap op onze internetsite www.hartenvaatgroep-utr.nl. U kunt ook een e-mail sturen aan [email protected] of bellen met het secretariaat, telefoon: 088 1111 600 of: 030-2205838 U kunt meer informatie en het aanmeldingsformulier aanvragen door hieronder uw gegevens in te vullen en op te sturen naar:

De Hart & Vaatgroep Postbus 300 2501 CH Den Haag

----------------------------------------------------------------------------------------------- Graag ontvang ik meer informatie over De Hart & Vaatgroep.

Naam: .............................................................................................. Man/Vrouw

Adres: ..............................................................................................

Postcode/woonplaats: .....................................................................

E-mail:……………………………………………….............................


Documents

Stentby herfst 2012