Stomatološke intervencije kod pacijenata sa oboljenjem jetre - hemostaza

student: Dragović Sanja 2077/07

mentor: doc. dr Branislav Bajkin

Medicinski fakultet Novi Sad

Stomatologija

Hemostaza

• odbrambena reakcija organizma kojom od spriječava krvarenje iz povređenog krvnog suda i čuva fiziološki sastav krvi unutar krvnog suda

• postoji stalna ravnoteza izmedju dva antagonisticka mehanizma – koagulacije i fibrinolize

neophodni

• krvni sudovi normalne građe • dovoljan broj tomocita• fraktori koagulacije

hemostaza

• vaskularna fazu – vazokonstrikcija • trombocitnu – adhezija Tc pa

slepljivanje novih Tc tj. agregacija, vezivanje za krvni sud

• koagulacija – spoljasnji i unitrasnji put

• fibrinoliza – plazmin razlaze fibrin i uklanja ugrusak

Krvarenje je isticanje krvi iz povrijedjenog krvnog suda. Produzeno moze nastati usljed nekog hemoragijskog sindroma ili usljed lokalnih uzoraka

Klinicka slika zavisi od:

• kolicine izgubljene krvi• brzine krvarenja• trajanja i intenziteta• opšteg zdravstvenog stanja

pacijenta • nekih fizioloških stanja

(menstruacija)• rehidratacija ( da li je

nadoknađivao tecnost)

Subjektivni znaci: opsta slabost, vrtoglavica, muka, iskrenje pred ocima, osjecaj straha..

Objektivni znaci: blijedilo, orosenost znojem, nizak pritisak, ubrzan puls, tahipnea, prosirene zjenice

Prednosti kod OH intervencija

• mala mogucnost povrede magistralnih krvnih sudova

• laka dg• mogucnost primjenje lokalnih

mjera hemostaze

Nedostaci

• ucestalost OH intervencija• bogata mreza krvnih sudova u

ustima

Jetra

• Sintetise faktore protrombin kompleksa II,VII,IX I IX kao I,V

• sintetise antitrobmin III, alfa 1 antitripsin

• produkuje inhibitore koagulacije (proteine c,s,z)

akutne i hronicne infektivne bolesti, medikamentno toksicna oboljena - destrukcija hepatocita

Virusni hepatitis

A,B,C,D i E• tri faze: preiktericnu

(prodromalna), klinicka (iktericna) I postiktericna (oporavak)

• Zute sklere i sluzokoza usta krvarenja iz sluzokoze usta i desni

• INR test (Internacional Normalisation Ratio)

• supstitucija nedostajuceg faktora • dodatna vjestacka hemostaza

• zakazivati na kraju radnog vremena

• adekvatna sterilizaciju i dezinfenkcija

• upotreba zastitnih rukavica, maske i naocara

Ciroza jetre

• Hronicno oboljenje- degeneracija celija parenhima jetre- zamjena fibroznim tkivom - slabljenje metabolickih i ekskretornih funkcija jetre

• uslovi za nastanak trombocitopenije

• izbjegavati lijekove koji se metabolisu putem jetre

(eritromicin – estolat, vece

kolicine tetraciklina date intravenski,sulfonamide)

Prednost se daje penicilinu,

nekim cefelosporinima i aminoglikozidima

• vrijednosti protrombina smanje ispod 30% postoji opasnost od krvarenja

• max vrijednost ovog vremena kada se lokalnim sredstvima moze kontrolisati krvarenje - 25 sekundi (vrijednost INR do 4)

• Teske forme su one sa konc. manjom od 1%, srednje teske od 1-5% i lake od 5-25%

• Supstituciona th transfuzije konc.faktora koji nedostaje ili svjeze smrznute plazme i protrombinskog komleksa

• Parodontologija – uklanjanje supragingivalnog kamenca, subgingivalno – u vise posjeta, parod. hirurgija – veci rizik

• Protetika – mobilne protetske nadoknade nisu kontraindikovane

• Ortodoncija – zastiti aparate voskom

• Restaurativna stomatologija – zastita mekih tkiva

• Endodoncija – oprez od periapikalnog nadrazivanja tkiva

• Sve buklane infiltracije su bezbjedne, intrapapilarna, intraligamentozna anestezija

• Mandibularna, lingvalna i pod usta – rizik

Prevencija pojave krvarenja

anamneza

• sponatana krvarenja iz nosa,usta, zglobovima i drugoim organima

• ranija krvarenja nakon vađenja zuba,operacija, povreda

• krvarenja kod clanova porodice (hemofilija)

• upotreba lijekova za razredjenje krvi ( oralni antikoagulansi, heparin, antiagregaciona th )

• bolesti koje uticu na pojavu krvarenja (leukemija, dijabetes, oboljenja jetre)

• ranije primjene transfuzija ili izracenja u predjelu glave

Klinicki pregled

• Intraoralno uociti petehije, purpure, ekhimoze kao i na koži

Lab testovi• br trc • vrijeme krvarenja• fibrinogen• protrombinsko vrijeme• aPTT

*konsultacija sa nadleznim internistom

Prilikom rada

• Sto bezbjednija lok.anestezija (LA sa vazokonstriktorom), karpule i intraligamentozne anestezije

• Minimalno traumatizovana hiruska tehnika

• Debridman postekstrakcione rane i repozicija

• Povrsna tamponada rane gazom• Izbjegavati preparate sa

acetilsalicilnom kiselinom i NSAIL (uzeti brufen ili paracetamol (febricet)

• Usmene preporuke

Vjestacka hemostaza - Skup mjera koje se primjenjuju za zaustavljanje krvarenja u slucaju kada ono ne prestaje samo od sebe – mehanicko, hemijsko, biolosko, fizicko

Mehanicka

• digitalna kompresija• povrsna tamponada• duboka tamponada jodoform

strajfnom• podvezivanje krvnog suda• suture (dijagonalno prošivamo

ranu)• koštani vosak – stavi se i tako

ostaje doživotno• upotreba akrilatne ploče a danas

‘soft vacuum formed splint’

Hemijska

• Lokalni hemostatici vazokonstriktorna, oksiceluloza, oksiregenerisana celuloza ( surgi cel ), zelatinski preparati (gelatamp,gelaspon), sundjeri zelatina impregnirani AgNO3, ZnO sa eugenolom (peri pack), sorbacel gaza

• Opsti hemostatici: Antifibrinoloticka sredstva – aminokapronska kis(Capramol), tranaksemicna kis (Cyklokapron), PAMBA (paraaminometil benzoeva kis), vitamin K i C

Lokalna biološka sredstva

• fibrinska pjena – sundjeri od humanog fibrina, trobmin, hemofibrin, fibrinski lepak (Tissucol – kit, Beriplast P)

Fizička

• Elektrokoagulacija• Termokoagulacija• Laseri