Stopa cukrzycow a...•Nosić wygodne miękkie obuwie! • Sprawdzać wnętrze butów przed założeniem! • Kupować nowe buty pod koniec dnia! •Nosić wygodne grube skarpety!

Światowy Dzień Walki z Cukrzycą 2005

Stopa cukrzycowa-jak zapobiegać, jak leczyć

dr n. med. Leszek Czupryniak

Klinika Diabetologii i Chorób MetabolicznychUniwersytecki Szpital Kliniczny nr 1 im. N. Barlickiego

Uniwersytet Medyczny w ŁodziTel. 6776 666


STOPY PRZEDE WSZYSTKIM

ZAPOBIEGAJ AMPUTACJOM


Światowy Dzień Walki z Cukrzycą1991 -…

Cukrzyca i ….

• 2000 – styl życia w nowym tysiącleciu• 2001 – choroby układu krążenia• 2002 –oczy

• 2003 –nerki

• 2004 –otyłość• 2005 – stopy

• 2006 –niedostatek

• 2007 –dzieci i m łodzież


FrederickBanting, ur. 14 XI 1891 r.


Cukrzyca na świecie

• Światowa plaga:– 194 miliony chorych w 2003 roku

– 333 miliony chorych w 2025 roku

– ok. 2 mlnchorych w Polsce, ok. 50 000 w regionie łódzkim

• Przyczyny:– dłuższy czas życia– siedzący tryb życia– otyłość

• Największy problem -powikłania


udar mózgu

retinopatia

choroba wieńcowa

nefropatia

neuropatiachoroba tętnic obwodowych

stopa cukrzycowa

G łówne powikłania cukrzycy


Cukrzyca a inne choroby

• Otyłość• Nadciśnienie tętnicze• Zaburzenia lipidowe

• Nowotwory:– rak trzustki

– rak jelita grubego

• Depresja



Stopa cukrzycowa -fakty

• Chorzy na cukrzycę mają 25 razy większą szansę na amputację nogi

• 70% amputacji na świecie – u chorych na cukrzycę

• Co 30 sekund na świecie dochodzi do amputacji nogi u chorego na cukrzycę

• 85% amputacji u chorych na cukrzycę można zapobiec

• 85% amputacji nóg poprzedza owrzodzenie


Stopa cukrzycowa -fakty

• W krajach rozwiniętych 1 osoba na 6 chorych na cukrzycę będzie miała owrzodzenie na stopie lub nodze w ciągu swojego życia

• W ciągu 1 roku 4 miliony ludzi ma owrzodzenie stopy

• Koszty leczenie stopy cukrzycowej w krajach rozwiniętych pochłania do 15% środków wydawanych na lecznictwo


Amputacja – najpoważniejsze powikłanie

cukrzycy

• 40-70% amputacji –u chorych na cukrzycę

• 5-25 / 100 000 osób / rok

• 6-8 / 1000 chorych na cukrzycę• 300 – 400 amputacji rocznie w regionie łódzkim


Zapobieganie amputacjom

• Indywidualna profilaktyka

• Kompleksowe leczenie owrzodzeń• Organizacja opieki nad chorymi z zespołem stopy cukrzycowej

• Edukacja chorych, pielęgniarek i lekarzy

• Skutek: obniżenie częstości amputacji o 50-85%


24. Zespół stopy cukrzycowej• „Wzrokowa ocena stanu stóp podczas każdej wizyty u lekarza, najrzadziej – w przypadku dużego ryzyka rozwoju zespołu – co 3 miesiące

• Personel gabinetu stopy cukrzycowej:– diabetolog, chirurg ogólny, chirurg naczyniowy lub angiolog, ortopeda, pielęgniarka, rehabilitant, pracownik zakładu zaopatrzenia ortopedycznego, podiatra

– Wielospecjalistyczne gabinety: Gdańsk, Warszawa, Kraków


Dlaczego „stopa cukrzycowa”?

• Utrzymujące się wysokie stężenie glukozy we krwi uszkadza naczynia krwionośne i nerwy w skórze stóp

• Stopniowo rozwijają się zaburzenia czucia (neuropatia):– mrowienie, drętwienie, pieczenie –ostatecznie brak czucia

• Chory przestaje odczuwać urazy stopy


Jak dochodzi do amputacji?

cukrzyca

neuropatia

uraz/urazy

owrzodzenie

zakażenie

amputacja

niedo-

krwienie

zniekształcenie stopy


Stopa cukrzycowa-objawy

• Obrzęk stopy lub kostki• Bardzo chłodne stopy lub nogi • Zmiana zabarwienia stóp

– zaczerwienienie

– zasinienie

– sczernienie

• Ból nóg przy chodzeniu lub w spoczynku


Stopa cukrzycowa -objawy

• Otwarte ranki, bez względu na wielkość

• Niegojące się rany• Wrastające paznokcie• Modzelei odciski

• Brak włosów na stopie












Stopa cukrzycowa –jak leczyć• Badanie stóp przez chorego

• Określenie ryzyka rozwoju powikłań• Edukacja chorych i lekarzy

• W łaściwe obuwie• Natychmiastowe leczenie jakichkolwiek zaburzeń w obrębie stóp, w tym przede wszystkim owrzodzeń










Co należy robić?

• Oglądać stopy codziennie!• Nosić wygodne miękkie obuwie!• Sprawdzać wnętrze butów przed założeniem!

• Kupować nowe buty pod koniec dnia!• Nosić wygodne grube skarpety!• Myć stopy wodą z mydłem, starannie wycierać i natłuszczać kremem!

• Obcinać paznokcie prosto bez usuwania skórek!

• Regularnie pokazywać stopy lekarzowi!


Czego nie wolno robić?• Nie nosić butów spiczastych, szpilek, łatwo spadających

• Nie nosić obcisłych skarpetek!• Do mycia nie używać gorącej wody!• Nie ogrzewać stóp grzejnikiem lub termoforem!

• Nie chodzić boso• Nie wycinać samemu skórek! • Nie nosić na stopach biżuterii!• Unikać nadwagi i palenia papierosów!


Leczenie stopy cukrzycowej

• Jak najlepsza kontrola stężenie cukru we krwi i nadciśnienia tętniczego

• Odciążenie• Opatrywanie owrzodzeń przez chirurga

• Leki stosowane miejscowe

• Antybiotyki

• Leki poprawiające krążenie obwodowe


Zapamiętaj!• Nawet jeżeli zmiana na stopie nie boli, nie oznacza to, że jest niegroźna!

• W razie wątpliwości co do stanu stopy należy zawsze poradzić się lekarza!

• W przypadku owrzodzenia należy maksymalnie odciążyć stopę!


Zalecenia klinicznePolskiego Towarzystwa Diabetologicznego

Wzrokowa ocena stanu stóp podczas

każdej wizyty u lekarza, najrzadziej –w przypadku dużego ryzyka rozwoju

zespołu –co 3 miesiące


Documents

Stopa cukrzycow a...•Nosić wygodne miękkie obuwie! • Sprawdzać wnętrze butów przed założeniem! • Kupować nowe buty pod koniec dnia! •Nosić wygodne grube skarpety!