StriptekenenMeer dan alleen “een poppetje”

Christiaan PeelenZGV25 Deltion COllege

Opdracht Communicatieve vormingAugustus 2009

2

INLEIDING

Waarom striptekenen

Iedereen kent het wel, tijdens een saaie les snel een onschuldig tekeningetje maken in de hoek van je schrift. Niet veel bijzonders zou je zeggen, nou voor sommige is daaruit hun beroep gegroeid. Hoe is dat eigenlijk onstaan, dat striptekenen?

Vroeger was ik altijd meer bij het tekenen in mijn schrift dan bij de les. Als ik er niet bij nadenk maak ik zo een strip portret van een niet bestaand gezin. Ik begon dit verder te ontwikkelen en kwam bij online cursussen, zonder veel succes. Nu 4 jaar later heb ik een beetje een eigen stijl, en wil het steeds blijven verbeteren. Vandaar dat ik graag meer van het striptekenen en haar oorsprong zou willen weten. Vandaar ook mijn onderzoeksvraag:

Hoe is striptekenen ontstaan en hoe is het veranderd tot nu

Om dit te onderzoeken ga ik een aantal belangrijke jaartallen langs. Door deze jaartallen uit te pluizen hoop ik een beter beeld van het striptekenen te krijgen waardoor ik de verandering zowiezo kan uitleggen. met behulp van literatuur, tutorials en hulp van een echte striptekenaar kan ik de conclusie versterken

In Hoofdstuk 1 duik ik in de geschiedenis van de strip. Enkele vragen als waar is het begonnen, en hoe werd het gemaakt komen er in voor maar vooral waarom ze ermee begonnen is belangrijk. Ik ga proberen uit te zoeken om te gaan graven in het verleden, op zoektocht naar de eerste striptekenaars

Tegenwoordig is het striptekenen erg in trek, dit onderzoek ik in Hoofdstuk 2. Hoe worden ze tegenwoordig gemaakt? Tsja, er is echt wel wat veranderd sinds vroeger. Ook hoe deze strip word bedacht, wat erin gebeurt en waar-voor ze worden gebruikt komt aan bod. Welkom in de tegenwoordige tijd

Wie is nou Donald Duck, een pratende eend? Ach, hou toch op! Er zijn niet veel mensen die dit zeggen. In Hoofdstuk 3 ga ik op zoek naar bekende tekenaars en figuren en neem ze flink onder de loep. Onderzoek en vergelijk ze.

Verder vind u een intressante literatuurlijst, een sterke samenvatting en een goed conclusie achterin

3

VOORWOORD/INHOUDSOPGAVE

Beste Lezer

Inhoudsopgave

Beste lezer,

Ik ben Christiaan Peelen en student Grafische Vormgeving op het Deltion College. Ik heb dit werkstruk geschreven vanwege een opdracht om een scriptie te schrijven voor het vak Av/Cv.

Veel leesplezier

H1 Geschiedenis 1.1 Waar is het begonnen 1.2 Waarom werd het gemaakt 1.3 Hoe werd het gemaakt

H2 Tegenwoordig 2.1 Hoe word een strip bedacht 2.2 Hoe worden ze gemaakt 2.3 Wat gebeurt er in een strip 2.4 Waarvoor zijn deze strips

H3 Populair 3.1 Enkele striptekenaars 3.2 Enkele bekende stripfiguren

Samenvatting Conclusie Literatuurlijst

445

6678

1011

141617

4

GESCHIEDENIS

§1 Waar is het begonnen

§2 Waarom gemaakt

Lascaux is een franse plaats in de vallei van de Vézère waar in 1940 in een grot een groot aantal rotswandschilderingen werd ontdekt. Je kan dit zien als 1 van de eerste striptekeningen in de geschiedenis. Dit is geschilderd in het begin van de mensheid. Net na Christus kwamen de Egyptenaren met hieroglyven. In het begin van deze oeroude schrijf methode waren het vooral kleine tekeningen dus misschien zie je dit wel als het begin. In 1068 werd een tapijt gemaakt, dat de slag bij Hastings in 1066 uitbeelde.

Het tapijt is vernoemd naar de stad Bayeux in Frankrijk. Hierbij viel Willem de Veroveraar vanuit Normandië Engeland binnen en versloeg hij de Angelsaksische koning Harold. Het tapijt van Bayeux is een borduurwerk van 70 meter lang en 50 cm hoog. Dit is één van de eerst stripverhalen. Maar wat in ieder geval een feit is, is dat in 1843 het carricature tekenen begon, en gelijk ook de spotprenten. Dit zorgde voor veel vertakkingen over de hele wereld. Dus als je het over de beginplaats van het striptekenen hebt, kan je meerdere conclusies trekken.

De bedoeling van strips lopen heel erg uiteen. Vroeger, in de oertijd werden er hele “strips” op de muren getekend. Dit was gedaan om verhalen door te geven aan de volgende generaties. In deze beeldverhalen kwamen onderwerpen als jacht en overleven heel erg veel voor. Deze manier bleek heel goed te zijn, want nu na vele duizenden jaren zijn er nog veel van deze tekeningen te bewonderen.

De Egyptenaren gebruikten het tekenen van de hierogliefen als een alfabet. Dit “tekenen” van teksten werd eerst alleen gebruikt voor de Godsdienstige teksten, maar omdat het gewone volk ook wilde leren lezen werd dit schrift vereenvoudigd. Nu was het ook makkelijker te “schrijven” voor de “gewone” mensen. Maar ook zij tekenden

1GESCHIEDENIS

5

§3 hoe gemaakt

De verf die de grotbewoners gebruikten werd op verschillende manieren aangebracht: met de vingers in de rode leem gedoopt, met eenvoudige kwasten, maar ook werd de verf in de mond genomen en op de rotswand gespuwd. Soms werd het pigment in rieten pijpjes verzameld en op een vochtig oppervlak geblazen.

De spotprenten werden gemaakt met verf, houtskool of gewoon potlood. Om er een meervoud van te maken, konden ze ook worden gedrukt. Dit werd gedaan met de oude bekende drukpers. Bij hoogdruk of boekdruk zijn op de drukvorm de delen die de afdruk moeten vormen verhoogd aangebracht. In het begin werd hiervoor hout gebruikt. De delen die niet mochten drukken werden weggesneden zodat alleen het drukbeeld overbleef. De beeldvorm

is onleesbaar (spiegelbeeld), de afdruk ervan wordt leesbaar op het te bedrukken materiaal. Later werd hier ook wel rubber of lood voor gebruikt. Deze techniek is het opstapje geworden tot de moderne druktechniek

hun verhalen op de muren, vooral in de paleizen zijn veel tekeningen te zien van goden en hoe deze worden aanbeden.

In 1066 is was er de slag bij Hastings. Dit verhaal is verteld door middel van een grote striptekening. Door dit 70 meter lange doek krijg je een goed beeld van hoe groot deze slag was. Je kunt wel zien dat het doel van het striptekenen al duizenden jaren hetzelfde is gebleven. Maar in 1843 werd daar een kleine verandering in gebracht. Door het tekenen van spotprenten van mensen werden de carricaturen ingewijd. Hierna zijn er vele verschillende doeleinden tot stand gekomen.

GESCHIEDENIS1GESCHIEDENIS

6

2TEGENWOORDIG

§1 Hoe bedacht

§2 hoe gemaakt

Strips worden soms door één persoon (bijna altijd een man) gemaakt, maar vaak is er ook een schrijver die de verhaallijn bedenkt. Hij krijgt er veel minder geld voor dan de striptekenaar, en dat is raar want een goed verhaal is net zo belangrijk. Bij illustraties van kinderboeken is dat net andersom.

Meestal begint de schrijver met een scenario, hier staan elke keer 2 hokjes naast elkaar. In het linker hokje staat de beschrijving van het beeld, en in het rechtervakje moet het beeld komen. Stripboeken hebben meestal een vast aantal pagina’s: 44 of 46. Dat heeft te maken met de manier waarop het papier in de drukkerij wordt gevouwen. Elk vel wordt gevouwen tot een groep van 16 pagina’s; drie groepen maken de binnenkant van het stripboek. Twee bladzijden zijn nodig voor de titelpagina en de achterkant. Japanse manga’s zijn vaak veel langer en soms zo dik als een woordenboek. Daarom zijn er daar soms hele teams mee bezig in plaats van 2 personen.

Nadat het scenario is geschreven, worden de tekeningen gemaakt. De schetsen worden vaak gemaakt met een blauw potlood, omdat dat bij het kopiëren onzichtbaar is (ook wel non-repro-blauw genoemd). Soms worden de schetsen overgetrokken op een lichtbak. Deze schetsen worden overgetrokken of nagetekend met een

pen, heel dun penseel of een fineliner. De meeste tekenaars hebben altijd wel Tipp-ex in de buurt om de fouten weg te werken. De teksten worden vaak apart uitgetypt of met de hand getekend, als de strip in meer talen moet verschijnen.

7

§3 wat gebeurt er

Om te kunnen vertellen wat er in een strip gebeurt moet ik eerst wat meer vertellen over de strips in het algemeen. Ten eerste kan je de strips in twee soorten onderscheiden. Er zijn namelijk strips waarin de welbekende tekstwolkjes al in het plaatje staan. Maar ook zijn er strips waar bovenin plaatjes staan en daaronder de tekst staat opgesteld.

Daarnaast zijn er wel honderden verschillende soorten strips. Elk land heeft zijn eigen gebruiken voor strips en ontwikkeld daardoor zijn eigen cultuur qua strips. Als ik hier alle soorten strips wil behandelen, zijn we nog wel even bezig. Daarom vertel ik wat over de bekendste vormen en gebruiken van strips.

Amerika staat toch wel bekend om haar klassieke strips, de comics. Een aantal van de strips die geproduceerd zijn in Amerika zijn uitgegroeid tot wereldhits. Wel kan je nog goed zien dat deze strips uit Amerika komen, er zitten typische Amerikaanse trekjes in zoals de Amerikaanse droom, de superhelden en de manier van leven. Een aantal bekende Amerikaanse strips zijn: Batman, Spiderman, Superman en Storm. Zoals je ziet gaan deze strips bijna allemaal over superhelden.

Ook Japanse strips zijn erg bekend over de hele wereld. Bij Japanse strips denkt men vrijwel meteen aan Manga en dat is ook wel terecht. Manga

Als dat gedaan is wordt de tekening in lichtblauw afgedrukt op het uiteindelijke formaat voor het inkleuren, dat gewoonlijk door vrouwen wordt gedaan met verschillende soorten verf of ecoline. Dit gebeurt tegenwoordig vaak met de computer. Sommige tekenaars doen dit inkleuren helemaal zelf, bijvoorbeeld Don Lawrence, de maker van Storm. Dit is natuurlijk maar een hele korte beschrijving, maar er zijn enorm veel websites over strips en wie graag meer hierover zou willen leren kan goed op het internet aan de slag

2TEGENWOORDIG

8

2TEGENWOORDIG

§4 WAARVOOR gemaakt

is inmiddels meer dan een strip. In Japan staat het woord manga zelfs gelijk aan strip, terwijl Manga in de Westerse wereld bekend staat als een typische Japanse strip. Manga is erg massaal, zo komen er elke week stripboeken uit zo dik als telefoonboeken.

Maar wat gebeurt er dan precies in strips, zoals dus al verteld is gaan veel van oorsprong Amerikaanse strips over superhelden. Nederlandse strips gaan meestal over het gewone leven wat iedereen zou kunnen meemaken, denk maar aan Jan Jans en de kinderen, Donald Duck en de smurfen. Strips hebben vaak een happy ending en willen het ‘feel-good’ effect geven.

Voor 1850 waren er nog geen echte strips, maar wel losse prenten. Rond deze tijd waren de prenten vooral bedoelt om spot te drijven met de huidige situatie in de omgeving, bijvoorbeeld op de heersende politiek. Maar tegenwoordig zijn er dus talloze soorten strips met uiteenlopende bedoelingen.

Natuurlijk is de hoofdbedoeling van het lezen van stripboeken, vermaak. Men kan even ontsnappen aan de echte wereld en zich onderdompelen in een fantasiewereld. Stripfiguren maken alles mee, en jij een keer niet. De stripfiguren komen in de meest benarde situaties terecht waarom jij dus weer kan lachen. Een typisch geval van leedvermaak dus!

Daarnaast kan de striptekenaar dus ook zijn mening uiten in een strip. Zo zijn er in de tweede wereldoorlog talloze strips gemaakt waarin de Nazi’s de Joodse mensen compleet de grond in boorden, en ze als dieven uitmaakte. En natuurlijk andersom, werden alle Duitsers compleet de grond in gestampt door de Nederlandse bevolking.

Vrijwel alle strips die zijn uitgebracht zijn science fiction strips, waarin een held of een ander persoon de hoofdrol speelt. Zo kan de striptekenaar zijn of haar eigen fantasie kwijt in de verhalen. Zo maken bijvoorbeeld Donald Duck en zijn familie talloze avonturen mee. Vrijwel elke week zijn ze weer op zoek naar een schat, een verloren eiland of een nieuwe goudader. Dit lijkt natuurlijk weinig op de werkelijke wereld. Daarnaast kan de lezer van deze

9

strip even verdwijnen in een fantasiewereld.

Manga is een verhaal apart, zoals al verteld is de Manga erg populair in Japan maar ook in de rest van de wereld. Het is de laatste jaren een ware hype geweest. Er zijn talloze verschillende Manga’s met allerlei lastige Japanse namen, het aanbod is gigantisch. Maar in Japan is Manga meer dan een strip, het is zelfs een soort van levensstijl. Manga wordt in Japan zelfs gezien als een kunstvorm waar veel geld mee wordt verdient.

Sommige mensen zien Manga ook als een moderne vorm van populaire literatuur. De Manga is dan ook niet zoals de meeste strips bedoelt voor kinderen, maar juist voor volwassenen.

Strips kunnen ook erg leerzaam zijn voor kinderen. Denk maar aan de Donald Duck, vaak staan voorin brieven waarin kinderen vertellen dat ze allerlei dingen wisten op school doordat ze de Donald Duck hadden gelezen. Overal verspreidt over de Donald Duck staan allerlei weetjes over bijvoorbeeld dieren. Achterin staat om de zoveel weken een uitleg over spreekwoorden en ga zo maar door. Ook worden lastige verhalen vaak in stripvorm verteld voor kinderen. Veel Bijbelverhalen worden namelijk ook begrijpbaar gemaakt voor kinderen door ze om te zetten in stripvorm.

2TEGENWOORDIG

10

3Populair

Bekende Stripfiguren

SpongebobSpongebob is bekend van de gelijknamige serie Spongebob squarepants die wordt uit gezonden op Nickelodeon. Hij is bekend door zijn lieve, maar sukkelige karakter. Je vergeet even je eigen problemen als je hem ziet sukkelen.

SuskeBekende van Suske en Wiske. Suske heeft niet echt een kleurrijk karakter. Hij is moedig, trouw en sterk. Eerde woonde hij op het eiland Amoras, maar Tante Sidonia(ook bekend van de strip) adopteerde hem in haar gezin. Nu gaat hij in de strips samen met Wiske de avonturen tegemoet.

Fred FlintstoneFred is in de strips van de Flintstones een gewone man. Hij doet zwaar werk in de steengroeve en is naast zijn werk een heel goede echtgenoot voor zijn vrouw Wilma. Fred en Wilma staan eigenlijk centraal in de Flintstones

11

Bekende Stripfiguren

GarfieldEen dikke oranje kat. Zijn hobby’s zijn slapen, eten en Odie pesten. Hij vindt zichzelf super, gewoon beter dan alles en iedereen. Je hoeft alleen maar te zeggen dat het een dikke oranje kat is die alleen maar lasanga eet, en ze weten over wie je het hebt.

SamsonSamon is bekend van Samon en Gert. Deze serie werd geproduceerd door studio 100 uit belgie en daarvan komt ook nog steeds een strip uit. Samon is het lieve, en wijze hondje van Gert.

TarzanTarzan, wie kent hem niet? Tarzan heeft nu al meerdere toneelstukken, films, serie’s en strips op zijn naam staan. Aan een lyaan hangend, en roepend vieligen door de bossen. Door zijn moedige kant, maar tegelijk ook zijn lieve en ‘aah’ opwekkende kant is hij heel erg geliefd bij veel verschillende mensen

3Populair

12

3Populair

Bekende Striptekenaars

Carl Barks :: Donald Duck

De maker van swerelds bekenste stripheld, de Amerikaanse Donald Duck. Carl Barks is geborden in 1901 en overleed 99 jaar later in 2000. Hij is begonnen in 1935 bij Walt Disney maar in 1942 heeft het oorlogspropoganda idee en de airco toch de das om gedaan. HIj is verhuisd naar en rustige boederij en begon kippen te houden. Op dat moment kreeg hij het aanbod van “Western”. Ondanks dat hij het laagstbetaald werd, maakte hem dit niet uit en wilde hij gewoon rust. Hier begon hij de hele Duck familie te bedenken, en het concept van Duckstad. Hij heeft nooit echt de roem gekregen in Amerika voor zijn werk, in tegenstelling tot Nederland

Willy Vandersteen :: Suske en Wiske

Het keigave belgische duo Suske en Wiske, wie kent ze niet. Hun maker, Willy Vandersteen geboren in 1913 was een striptekenaar die vooral bekend was door Suske en Wiske. Hij overleed in 1990. Als etalageontwerper bij het een warenhuis kreeg de jongeman op een dag de opdracht een model uit een Amerikaans modetijdschrift op een paneel over te tekenen. Vandersteen las het magazine eerst even door en stuitte toen per toeval op een artikel over strips. Het stuk boeide

hem zo enorm dat hij besloot striptekenaar te worden.

Met de ervaringen die hij nu had opgedaan trok Vandersteen in 1944 naar de Standaard Uitgeverij met een nieuw stripverhaal rond twee nieuwe figuren; Suske en Wiske. Naar Amerikaans voorbeeld wou hij zijn strips in de krant laten verschijnen opdat ze zo een vast publiek zouden vinden. Het duurde een jaar voordat de uitgever het tijd vond om het verhaal uit te geven. Op 30 maart 1945 was de strip voor het eerst in een krant te zien, al was de naam wel veranderd naar Rikki en Wiske door de uitgever. Rikki en Wiske werden meteen een succes, mede omdat er toen op Vlaamstalig stripgebied amper andere stripverhalen waren.

13

Don Lawrence :: Storm

De Amerikaanse strip Storm, wie kent hem niet. De tekenaar ervan genaamdDonald Southam Lawrence werd geborden in 1928 en overleed velen jaren later in 2003.

Na zijn verplichte militaire dienst ging hij studeren op de Borough Poly technic kunstacademie, waar hij een goede opleiding volgde en ook zijn eerste vrouw ontmoette. In het laatste jaar van dezelfde opleiding ontmoette hij Don Doug Marler, een ex-student die strips tekende voor een kleine uitgeverij. Na deze ontmoeting waren Don Lawrence’s ogen geopend, hij wilde striptekenaar worden. Door deze actie verliet de academie zonder diploma en ging aan de slag bij de Gower Street Studio’s.

Storm is de titel van een reeks stripverhalen, oorspronkelijk getekend door Don Lawrence. Hoofdpersonen uit de strip zijn Storm en Roodhaar. De serie is vooral bekend geworden door de super tekeningen van Lawrence.

Art Spiegelman :: Maus

De 61-jarige Art Spiegelman is vooral bekend geworden door Maus. Tegenwoordig is hij bekend als de auteur van graphic novels en uitgever

van het avant garde stripblad Raw.

In 1986 maakte hij het eerst stripverhaal. Maus I: My father bleeds history genaamd, waarin hij vertelt hoe zijn Joodse ouders de Holocaust overleefden. Spiegelman doet dit door middel van een allegorie, waarin de Nazi’s als katten weergegeven worden en de Joden als muizen. Vandaar ook de titel Maus. In 1991 schreef hij het vervolg: Maus II: And here my troubles began. Een jaar later kreeg Spiegelman voor al zijn werk een speciale “Pulitzer-prijs”.

3Populair

14

0Samenvatting

Als we in de geschiedenis duiken, zien we al snel dat er al vroeg begonnen werd met striptekenen. Dit was in 1940 in Lascaux het geval. Daar werd een groot aantal rotschilderingen gevonden, wat al een beginnende stripkunst is. Voor dit allemaal ontdekt werd is er in 1068 een tapijt gemaakt, dat de slag bij Hastings in 1066 uitbeelde. Het tapijt van Bayeux is een borduur werk van 70 meter lang en 50 cm hoog. Dit is één van de eerst stripverhalen. Een aantal eeuwen later begonnen de mensen in 1843 carricature te tekenen en gelijk ook de spotprenten. Dus als je het over de beginplaats van het striptekenen hebt, kan je meerdere conclusies trekken.

De bedoeling van strips lopen heel erg uiteen. Je hebt het vertellen van verhalen van de mensen in de Oertijd, de manier van schrijven van de egyptenaren en het spotten met mensen door middel van spotprenten. Maar vooral werd het vroeger gebruikt als communicatie middel, dus om iets uit te beelden en te vertellen.

Er zijn in de loop der tijd vele manieren gebruikt om deze tekeningen te maken. De grotbewoners gebruikte leem en kwasten om de tekeningen op de muur te maken. Soms ook wel met een rietenpijpje op de muur geblazen. Het tapijt van Bayeux is helemaal geborduurd, wat nu nog steeds onbegonnen werk lijkt te zijn. De spotprenten werden gemaakt met verschillende technieken, onder andere verf, houtskool of potlood. Toen de drukpers werd uitgevonden werd een beeldvorm uit hout gesneden en ingesmeerd met inkt waardoor men heel snel kon drukken. Dit was het opstapje naar de moderne druktechniek

Als men tegenwoordig met een strip begint, bestaat het team meestal uit minimaal 2 mensen. De striptekenaar en de schrijver. De schrijver zorgt dat er een goed verhaal bij wordt verzonnen. De schrijver begint met het schrijven van een scenario. In dit scenario zie je elke keer 3 hokjes naast elkaar. In het eerste hokje komt de tekst, in het tweede komt de beschrijving van het beeld en in de derde het beeld.

Nadat het scenario is geschreven, worden de schetsen gemaakt. Deze schetsen worden overgetrokken of nagetekend met een pen, heel dun penseel of een fineliner. Als dat gedaan is wordt de tekening in lichtblauw afgedrukt op het uiteindelijke formaat voor het inkleuren, dat gewoonlijk

15

door vrouwen wordt gedaan met verschillende soorten verf of ecoline. Dit gebeurt tegenwoordig vaak met de computer, maar er zijn nog tekenaars die dit zelf doen

Om te kunnen vertellen wat er in een strip gebeurt moet ik eerst wat meer vertellen over de strips in het algemeen. Ten eerste kan je de strips in twee soorten onderscheiden. Er zijn namelijk strips waarin de welbekende tekstwolkjes al in het plaatje staan. Maar ook zijn er strips waar bovenin plaatjes staan en daaronder de tekst staat opgesteld. Daarnaast zijn er wel honderden verschillende soorten strips.

Elk land heeft zijn eigen gebruiken voor strips en ontwikkeld daardoor zijn eigen cultuur qua strips. Amerika staat toch wel bekend om haar klassieke strips, de comics. Je kan goed zien dat deze strips uit Amerika komen, er zitten typische Amerikaanse trekjes in zoals de Amerikaanse droom, de superhelden en de manier van leven. In Japan staat het woord manga zelfs gelijk aan strip, terwijl Manga in de Westerse wereld bekend staat als een typische Japanse strip. Maar wat gebeurt er dan precies in strips, zoals dus al verteld is gaan veel van oorsprong Amerikaanse strips over superhelden. Nederlandse strips gaan meestal over het gewone leven wat iedereen zou kunnen meemaken.

Tegenwoordig is vooral vermaak de bedoeling. Men kan even ontsnappen aan de echte wereld en zich onderdompelen in een fantasiewereld. Daarnaast kan de striptekenaar dus ook zijn mening uiten in een strip. Zo zijn er in de tweede wereldoorlog talloze strips gemaakt over de Duiters, Nederlanders en de Joden.

Maar de Manga is een verhaal apart. Het is de laatste jaren een ware hype geweest. Het is zelfs een soort van levensstijl. Manga wordt in Japan zelfs gezien als een kunstvorm waar veel geld mee wordt verdient.

Strips kunnen ook erg leerzaam zijn voor kinderen. Denk maar aan de Donald Duck, vaak staan voorin brieven waarin kinderen vertellen dat ze allerlei dingen wisten op school doordat ze de Donald Duck hadden gelezen. Veel Bijbelverhalen worden namelijk ook begrijpbaar gemaakt voor kinderen door ze om te zetten in stripvorm.

0Samenvatting

16

0Conclusie

‘ Hoe is striptekenen ontstaan en hoe is dit veranderd tot het heden ’

In de loop der tijd is het striptekenen heel erg veranderd. Maar het is lastig te zeggen waar dit nou eigenlijk is begonnen en hoe dit veranderd is. Met deze, best wel brede hoofdvraag wil ik een soort van tijdlijn neerzetten waardoor dit iets duidelijk wordt. De rotstekeningen zijn uiteraard niet te vergelijken met de Donald Duck van tegenwoordig, maar toch zijn er kleine overeenkomsten.

Ik begon met zoeken naar het antwoord op deze vraag door het op te zoeken in het kunstbeschouwing schrift waar ik iets in had staan over striptekenen. Hier in las ik over het tapijt van beyeaux, en de grot tekeningen. Hierop ben ik dus verder gaan zoeken via het internet en in de bibliotheek. Ik begon te zoeken naar de geschiedenis over het striptekenen en hoe het nu wordt gemaakt/bedacht.

Dit wordt al snel duidelijk als je verder op de bedoeling van het striptekenen van vroeger in gaat dat er meerdere functies waren. Je wordt al snel meegenomen in de verschillende verhalen van de oermens tot de egyptenaar. Ook de techniek van de het drukken wat veranderd is, heeft gezorgd voor een verandering in het striptekenen. Daarnaast is de manier van de boekdrukkunst niet alleen kenmerkend geweest voor de start van de strip maar ook voor alle literatuur van over de hele wereld.

Het striptekenen van nu is natuurlijk bij iedereen bekend, je hoeft maar een krant open te slaan of je vindt er al een stuk of vier. Zo gaan veel strips over wat er precies gebeurt in de maatschappij. In de tweede wereldoorlog zijn er erg veel spotprents gemaakt van beide kanten. Terwijl vroeger de hierogliefen alleen bedoeld waren om te leren lezen. Nu leren veel kinderen ook van alles door middel van de strip, denk maar aan de Donald Duck. Achterin staan allerlei leuke weetjes en leermiddelen.

17

Boeken en artikelenJack Keely, Cartoons Tekenen. Kerkdriel: Libero (2003)

Van de redactie“Donald Duck na 75 jaar nog even opvliegend”Telegraaf 2009 :: 9 Juni

Internetbronnen• Klokhuis (uitzenddatum 12-01-2006), Onderwerp: Martin Lodewijk http://www.hetklokhuis.nl/klokhuisstreams/category.cfm?item=1EEDA037-D601-40C2-AD91B9D3A4935096

• Wikipedia, Onderwerp: Stripverhaal http://nl.wikipedia.org/wiki/Stripverhaal

• Wikipedia, Onderwerp: Tapijt van Bayeux http://nl.wikipedia.org/wiki/Tapijt_van_Bayeux

• Donald Duck,Onderwerp: Donald Duckhttp://www.donaldduck.nl

0Literatuurlijst

Striptekenen Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”

Striptekenen

Meer dan alleen “een poppetje”