Struinen door de stad!

1daarbuiten

1001 manieren om te stayokayen

Jaargang 3 – nummer 1 – 2012

En natuurlijk de leukste avonturen en de beste aanbiedingen!

✱Locals verklappen de geheimen van Rotterdam✱Amsterdam is cool voor kids✱Culinaire strooptocht: van Haags bakkie tot chique garnalenkroket

Struinendoor de stad!

2 daarbuiten

De auteurs van dit fascinerende boek bezochten alle 618 kilometers die de Noordzeekust telt en vertellen in woord en beeld de verhalen die de

Nederlandse kust te bieden heeft. Lees over de strandjutter in Groet en over de perenveiling in Burgh-Haamstede.

Prijs: € 21,95. Meer info: www.kosmosuitgevers.nl

618 KILOMETER KUST

NEDERLAND MUSEUMLANDNederland telt ruim

1000 musea, oudheids-kamers, kastelen, dieren-

tuinen en hortussen. Deze gids biedt een compleet overzicht van álle musea in Nederland. Dat zoekt sneller dan op internet!


Wie door de vrije natuur trekt, moet goed kunnen navigeren. Oriëntatietrainer Frans Welkamp beschrijft in dit

handige zakboek een driestappen systeem waarmee iedereen in een mum van tijd de eigen positie kan bepalen en zo de juiste route kan uitstippelen. Prijs: € 14,95. Meer info: www.defonteintirion.nl

ZAKBOEK KAART KOMPAS GPS

Onze Noordzeekust heeft heel wat meer te bieden dan uitge-strekte stranden alleen. Wieren, zeesterren, typische kustplanten, zeedieren: het rijke planten- en dierenleven wordt in dit boek uitvoerig beschreven. Zo wordt een strandwandeling interessanter dan ooit… Prijs: € 19,95. Meer info: www.defonteintirion.nl

Van klauwen in de sneeuw tot vraatsporen aan bomen: overal zijn aanwijzingen van dieren

te vinden. Dit mooi geïllustreerde boek daagt kinderen vanaf 7 jaar uit om deze fascinerende sporen te vinden, begrijpen en verzamelen.Prijs: € 14,95. Meer info: www.defonteintirion.nl

DE JONGE SPOREN-ZOEKER IK KAN ALLES

Met dit doe-boek ontdekken kinderen de wereld: wat zit er in de grond en hoe groeit dat? Hoe maak je

een kampvuur of een iglo? En hoe overleef je in de natuur? Een leerzame ontdekkingsreis voor kinderen met pit! Prijs: € 19,95. Meer info: www.defonteintirion.nl

Zin om iets leuks te doen? In deze reisbijbel komen zowel klassieke trekpleisters als ongebruikelijke plaatsen aan bod. Van nepbergen tot museum dorp Orvelte.

Of wat dacht je van de stilte in Nederland écht horen? Prijs: € 15,00. Meer info: www.kosmosuitgevers.nl

1000 DINGEN DOEN IN NEDERLAND

HOE VIND JE JE WEG IN DE PRACHTIGE NATUUR GEBIEDEN, STEDEN EN MUSEA DIE NEDERLAND RIJK IS? MET DEZE TOPTITELS IN JE TAS ONTDEK JE DE MOOISTE PLEKKEN.

DUIN, STRAND EN WAD

op !uitallenz’n erMet

20111206 StayOkay Daarbuiten - advertentie.indd 1 20-12-11 10:47

(advertentie)

3daarbuiten

De auteurs van dit fascinerende boek bezochten alle 618 kilometers die de Noordzeekust telt en vertellen in woord en beeld de verhalen die de

Nederlandse kust te bieden heeft. Lees over de strandjutter in Groet en over de perenveiling in Burgh-Haamstede.


618 KILOMETER KUST

NEDERLAND MUSEUMLANDNederland telt ruim

1000 musea, oudheids-kamers, kastelen, dieren-

tuinen en hortussen. Deze gids biedt een compleet overzicht van álle musea in Nederland. Dat zoekt sneller dan op internet!


Wie door de vrije natuur trekt, moet goed kunnen navigeren. Oriëntatietrainer Frans Welkamp beschrijft in dit

handige zakboek een driestappen systeem waarmee iedereen in een mum van tijd de eigen positie kan bepalen en zo de juiste route kan uitstippelen. Prijs: € 14,95. Meer info: www.defonteintirion.nl

ZAKBOEK KAART KOMPAS GPS

Onze Noordzeekust heeft heel wat meer te bieden dan uitge-strekte stranden alleen. Wieren, zeesterren, typische kustplanten, zeedieren: het rijke planten- en dierenleven wordt in dit boek uitvoerig beschreven. Zo wordt een strandwandeling interessanter dan ooit… Prijs: € 19,95. Meer info: www.defonteintirion.nl

Van klauwen in de sneeuw tot vraatsporen aan bomen: overal zijn aanwijzingen van dieren

te vinden. Dit mooi geïllustreerde boek daagt kinderen vanaf 7 jaar uit om deze fascinerende sporen te vinden, begrijpen en verzamelen.Prijs: € 14,95. Meer info: www.defonteintirion.nl

DE JONGE SPOREN-ZOEKER IK KAN ALLES

Met dit doe-boek ontdekken kinderen de wereld: wat zit er in de grond en hoe groeit dat? Hoe maak je

een kampvuur of een iglo? En hoe overleef je in de natuur? Een leerzame ontdekkingsreis voor kinderen met pit! Prijs: € 19,95. Meer info: www.defonteintirion.nl

Zin om iets leuks te doen? In deze reisbijbel komen zowel klassieke trekpleisters als ongebruikelijke plaatsen aan bod. Van nepbergen tot museum dorp Orvelte.

Of wat dacht je van de stilte in Nederland écht horen? Prijs: € 15,00. Meer info: www.kosmosuitgevers.nl

1000 DINGEN DOEN IN NEDERLAND

HOE VIND JE JE WEG IN DE PRACHTIGE NATUUR GEBIEDEN, STEDEN EN MUSEA DIE NEDERLAND RIJK IS? MET DEZE TOPTITELS IN JE TAS ONTDEK JE DE MOOISTE PLEKKEN.

DUIN, STRAND EN WAD

op !uitallenz’n erMet

20111206 StayOkay Daarbuiten - advertentie.indd 1 20-12-11 10:47

4 daarbuiten4 daarbuiten

Buiten

5daarbuiten 5daarbuiten

Een stad heeft vele gezichten. Op deze koude winterochtend ligt over de betonnen torens een deken van mist en nevel. Met een opkomende zon verandert het stadsgezicht van minuut tot minuut. Zonder je te vervelen, kun je hier uren naar staren. En ’s avonds? Dan transformeren de steden tot kermisattracties. Met een duizelingwekkende hoeveelheid aan lichtjes. Een stad kun je dus ook op vele manieren ontdekken. Hoe? Lees bijvoorbeeld de tips van locals. Zij verklappen de best bewaarde geheimen van hun stad (zie pagina 8).

6 daarbuiten

Winter/lente 201208 Geheimen van Rotterdam14 Laat je betoveren door lichtkunst in hartje Utrecht27 Amsterdam voor kids: boten, bliksems en beesten38 Een culinaire ontdekkingsreis door Den Haag41 Zoevend door Noord-Brabant met de e-bike50 Maak een winterwonderwandeling60 Lezers met hun mooiste vakantiefoto

En verder...13 Cool Stuff24 Passie voor: Urgenda31 Puzzelpagina44 Hostelling International48 Rik Zaal: Eindhoven, leukste stad van Brabant54 Toen en Nu: Stayokay Egmond57 Check in Check out62 In het stapelbed met...64 Kinderpagina66 Agenda van Stayokay

Jochem Uytdehaage:

‘Op de racefiets door Nederland is een feest’ 58

Heel Nederland heeft hette pakken: het schaatsvirus20

daarbuiten

Inhoud

Colofondaarbuiten Jaargang 3 - nummer 1 - 2012. daarbuiten verschijnt drie

keer per jaar in een oplage van 40.000 exemplaren Uitgever Stayokay

Ontwerp, opmaak en redactie Smidswater Redactie (Stayokay)

Marijke Schreiner, Chris Hommes, Merle Koperdraat, Rieke Suurmond,

Marieke van Tijn Eindredactie Marieke Meijer Aan dit num mer

werkten verder mee On Track, Daan Vermeer, Rik Zaal Advertentie-

exploitatie Peper & Zout Media (Hoorn) Drukwerk Quad Winkowski

(daarbuiten is gedrukt op FSC-gecertificeerd papier) Copyright

Niets uit deze uitgave mag vermenigvuldigd worden zonder

toe stemming van Stayokay Adverteren in daarbuiten

[email protected] Contact daarbuiten, Postbus 92076, 1090 AB

Amsterdam, www.stayokay.com/daarbuiten, redactie@daarbuiten.

com Prijswijzigingen, druk- en zetfouten voorbehouden.

Hollandse Biesbosch: in het winterrijk van de zeearend32

7daarbuiten

Winter/lente 201208 Geheimen van Rotterdam14 Laat je betoveren door lichtkunst in hartje Utrecht27 Amsterdam voor kids: boten, bliksems en beesten38 Een culinaire ontdekkingsreis door Den Haag41 Zoevend door Noord-Brabant met de e-bike50 Maak een winterwonderwandeling60 Lezers met hun mooiste vakantiefoto

7daarbuiten

Nergens vind je zo veel fietsenals in Amsterdam, maar liefst 600.000

67.339 Facebookers ‘liken’ Amsterdam, New York heeft 2.366.986 fans!

De grootste stad ter wereld? Dat is zonder twijfel Tokio, met

31,2 miljoen inwoners.

Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllanty-siliogogogoch is de langste plaatsnaam van Europa. De stad ligt in Wales en wordt meestal afgekort tot Llanfair PG of Llanfairpwll.

Amsterdam is de stad met de meeste nationaliteiten ter wereld:

178

Het hoogste gebouw van Nederland staat in Rotterdam. De Maastoren telt 44

verdiepingen en is 165 meter hoog.

Een Nederlander gaat gemiddeld 3 keer per jaar op citytrip.

8 daarbuiten

TEKST MARISE SPERLING FOTOGRAFIE VERBEELDInterview

9daarbuiten

Stel, je gaat op stedentrip in eigen land. Wat wordt het? Amsterdam, Den Haag of Rotterdam? Je kiest voor het laatste. Maar: je kent er niemand. Voor je het weet, zit je in dat zogenaamde unieke restau- rantje, zij aan zij met toeristen die allemaal dezelfde reisgids op tafel hebben liggen. Hoe je dat kan voorkomen? Zoek contact met een local. Die vertelt je de best bewaarde geheimen van zijn of haar stad. Plekken die nog niet zijn overspoeld door hordes toeristen. Spotted by Locals is zo’n reis-weblog waarbij lokale gidsen de ‘grootste geheimen’ van hun stad verklappen (zie kader pagina 11). Deze tips wijzen je bijvoorbeeld naar waanzinnige feestjes of kleine galerietjes. Op de website

houden bloggers uit 40 Europese steden dag en nacht hun ogen open. Neem bijvoorbeeld de Rotterdamse ‘spotters’ Anne-Marie Ros en Rénia Sastrowidjojo. Voor hen geen uitgekauwde attracties. Zij kijken net een stapje verder.

“Deze koffietent, Lokaal Espresso, is echt hip. En nog niet veel mensen kennen hem”, zegt Anne-Marie, nippend aan haar cappuccino. “Let op mijn woor-den: deze plek wordt een begrip in Rotterdam.” Haar vriendin Rénia is het hier volledig mee eens: “Op deze plek was vroeger het treinstation Hofplein, maar staat sinds kort een kleine shoppingmall voor creatieve ondernemers.”

Versnipperd centrumRotterdam staat bij weinig stadstoeristen, uit binnen- én buitenland, hoog op de agenda. Hoe dat komt? “Het is geen open-luchtmuseum zoals Amsterdam”, verklaart Rénia. “Rotterdam geeft zichzelf niet prijs. Ook ik had jaren-lang een haat-liefdeverhouding met deze stad. Je moet je eigen weg hier vinden.” Rénia noemt zichzelf “import”. Ze is geboren in Suriname, maar woont inmiddels al meer dan 30 jaar in de Havenstad en is dus een echte Rotterdamse. Als je het ergens niet leuk vindt, moet je op onderzoek uit, zegt ze. Actief nieuwe plekken ontdekken, anders kom je bedrogen uit in Rotterdam. Het centrum is versnipperd. En dat maakt het

Geheimen van RotterdamLokale reisgidsen weten het veel beter!

Rotterdam. Het is een stad die niet voor iedere toerist even

aantrekkelijk klinkt. Je kan de haven bekijken, of de moderne

architectuur. Maar waar moet je dan precies zijn? Wat is hot,

en wat niet? Schakel de hulp in van locals. Zij verklappen de

best bewaarde geheimen van hun stad.

10 daarbuiten

voor toeristen lastiger om zelf een leuke route uit te stippelen. Je moet niet alleen het centrum bezoeken, maar juist ook de omliggende wijken.

Als Anne-Marie en Rénia een dagje vrij hebben, en dat is meestal op woensdag, gaan ze samen op ontdekkingsreis in hun eigen stad. Ze hebben ergens iets gelezen, gehoord of gezien en gaan er op de fiets naartoe. Even kijken of het leuk is. Wat er te doen is. Ze maken ook altijd een praatje met de ondernemer. Om het verhaal erachter te horen. Die verhalen delen ze dan het liefst met de hele wereld. Waarom? “Omdat ik trots ben op mijn stad”, zegt Anne-Marie stellig. “Daarom zet ik mijn ervaringen online. Er is zo veel te beleven in Rotter-dam. Wij kunnen mensen wakker schudden en hun beeld van de stad vergroten. Maar let op: wij zijn geen VVV waar je kan aan-kloppen voor een stadstoer. Je moet ook zelf actief de stad willen ontdekken.”

Met internetsites als Spotted by Locals breekt ook een nieuwe manier van reizen aan. Het delen van persoonlijke ervaringen wordt steeds belangrijker, denkt Rénia. “De wereld is zo open, maar tege-lijk zo afstandelijk. En dan krijgen mensen steeds meer behoefte aan persoonlijk contact. Wij delen onze ervaringen met gevoel. En dat vinden reizigers fijn. Of onze tips vaak worden gelezen? Dat houd ik niet bij. Wij zien het internet als een podium om onze liefde voor de stad te kunnen delen. Soms krijgen we leuke reacties op onze artikelen. Dat is leuk, zo’n compliment.”

Een rondje bruggen én multicultiWat Rotterdam zo bijzonder maakt, vinden Anne-Marie en Rénia, is de mix tussen nieuw en oud. Historische panden en moderne wolkenkrabbers wisselen elkaar moeiteloos af. Maak bijvoorbeeld een rondje bruggen en je ziet wat de locals bedoelen. En met deze toer

ontdek je meteen de schoonheid van Rotterdam als Havenstad. Vanuit Stayokay Rotterdam, niet te missen in de welbekende Kubuswoningen, loop je over de Willemsbrug naar de Kop van Zuid. Je passeert de jachthaven City Marina, met gezellige winkel-tjes en eettentjes, en loopt naar Hotel New York op de Wilhelmina-pier. Anne-Marie: “Hier ga je lekker lunchen en daarna steek je de loopbrug over naar Katendrecht. Deze wijk heeft bij velen een slechte naam, maar is helemaal in opkomst. Dichtbij het Deliplein zit bijvoorbeeld een buurtsuper waar je boodschappen haalt. Maar je kunt er ook ontbijten of lunchen. Of je gaat naar een voorstelling in het Theater Walhalla. Er is zo veel te beleven in Katend-recht. En dat is ook het leuke aan Rotterdam, de stad blijft altijd in ontwikkeling.”

Wil je nog meer geheimen van de locals? Loop dan een rondje mulitculti. In weinig Nederlandse steden wonen immers zoveel

‘Met internetsites als Spotted by Locals

breekt ook een nieuwe manier van reizen aan. Het delen van persoonlijke ervaringen wordt

steeds belangrijker’

11daarbuiten

culturen naast elkaar als in Rotterdam. En als je deze stad beter wilt leren kennen, moet je beslist op multiculturele veldtocht. Ga bijvoorbeeld naar het Oude Noorden. Daar vind je rond Zwaanshals de meest uiteenlopende plekjes. Van Marokkaanse eethuizen tot Turkse supermarkten. Ook hebben hier veel creatieve ondernemers zich gevestigd, zoals winkels met keramieken pronkstukken en vintage design. Rénia: “De diversiteit van deze wijk spreekt mij erg aan. Ik heb hier ook jarenlang gewoond. In deze buurt vind je bovendien

het bestbewaarde ‘geheim’ van Rotterdam: Rotabs. Dat is een soort warenhuis waar allerlei creatieve ontwerpers een winkel-tje en atelier hebben. Je moet de ingang echt weten, anders loop je er zo voorbij.”

Vijf geheimen van Rotterdam1 Winkels: Rotabs (Zaagmolenkade 46):

een centrum waar creatieve ontwerpers hun spullen maken en verkopen.

2 Eten: Lof der Zoetheid (Noordplein 1): voor ontbijt, lunch en zoete lekkernijen.

3 Drinken: Lokaal Espresso (Raampoortstraat 34b): een espressobar in het winkelcentrum Mini Mall.

4 Kunst: Zic Zerp galerie (Van Speijkstraat 129): fotografen, schilders en beeldend kunstenaars tonen hier hun werk.

5 Boodschappen: Little Italy (Lombardkade 51a): een Italiaanse supermarkt waar je ook terecht kunt voor een stuk pizza of lasagne.

Wat is Spotted by Locals?Op www.spottedbylocals.com wordt geblogd over de geheimen van 40 Europese steden. Voor Nederland kun je tips vinden over Amsterdam en Rotterdam. De reisartikelen worden geschreven door ‘spotters’ die hun ogen en oren altijd openhouden. Over hen staat op de website ook een kort profiel, zoals leeftijd en persoonlijke interesses. Het is de bedoeling dat elke spotter minimaal 20 artikelen met leuke tips online heeft staan die actueel en beschikbaar zijn. Nieuwsgierig geraakt naar de geheimen van Rotterdam? Ga dan ook op avontuur! Op de website van Spotted by Locals kun je kiezen uit 5 lokale reisgidsen uit de Havenstad, waaronder AnneMarie Ros en Rénia Sastrowidjojo.

‘Wat Rotterdam zo bijzonder maakt, vinden AnneMarie en Rénia, is de mix tussen nieuw en oud’

www.fietsenwandelbeurs.nl

zaterdag 11 & zondag 12 februari 2012 10.00 - 17.00 uur

Amsterdam RAI

Fiets en Wandelbeurs

fo

to ©

Na

tu

rp

ar

k a

ltm

ue

hlt

al

fo

to D

eN

Nis

ko

om

eN

De grootste beurs voor fietsers en wandelaars, die alles biedt wat nodig is voor een geslaagde tocht of vakantie. Informatie over routes, kamperen, accommodaties, fietsen, gps en oriëntatie, nieuwe materialen, de mooiste bestemmingen, arrangementen, een groot fietsparcours: het is er allemaal te vinden. Laat je op de beurs adviseren door ervaren reizigers, leer van de fietsen wandel workshops en beleef avontuurlijke reizen in boeiende lezingen.

Duitsland is Themaland op de beurs in

Amsterdam, met extra aandacht voor de

verrassende fietsen wandelmogelijkheden

bij onze oosterburen.

13daarbuiten

Met kleine kinderen kun je toch op citytrip.

De Voyager S2 van LittleLife is de oplossing

voor iedere ouder. De kinderdrager is stabiel

en biedt optimaal comfort door de

verstelbare banden. De Voyager S2 heeft

bovendien een spiegeltje om het kroost in

de gaten te houden, een afritsbaar rugzakje,

een zonnescherm en een regenhoes.

Laat die stadswandeling maar beginnen!

€ 229,95 www.littlelife.co.uk

Prinsheerlijk zitten

Pak de sneeuw-schuiver!

Altijd al eens op safari gewild?

Daarvoor hoef je niet naar Afrika.

Ook in Nederland kun je wild spotten.

In deze wandelgids zijn twaalf

spannende routes uitgestippeld

naar zwijnen, edelherten, vossen,

ring slangen, vleermuizen en adelaars.

Neem je verrekijker mee en ontdek

waar de dieren zich verstoppen!

De gids heeft ook een logboek

om je score bij te houden.

Wildlife wandelingen in Nederland

ISBN 9078641193 € 14,95

www.gegarandeerdonregelmatig.nl

Cool stuff TEKST MARISE SPERLING

De sneakers van Ethletic zijn hip én goed

voor de natuur. Het rubber dat wordt

gebruikt voor de zool heeft het FSC-keur-

merk en komt van een fairtrade rubber-

plantage in Sri Lanka. En het katoen is

gemaakt van biologische Max Havelaar-

stoffen. De stoere stappers zijn dus

100% duurzaam. Ze zijn verkrijgbaar

voor volwassenen en voor kids.

€ 44,95 www.ethletic.nl

100% eco 100% hot

Stadsplattegronden hoeven nooit

meer saai te zijn. Deze A la Carte Maps zijn getekend door een

kunstenaar en maken je citytrip tot

een belevenis. Op de uitklapbare

routekaart staan absolute must sees,

maar ook de best bewaarde stads-

geheimen, zoals de lekkerste

muffinzaak in Londen en het leukste

koffiehuis in Zurich. En als je weer

thuis bent, dan heb je een mooi

souvenir. De stadsgidsen zijn

verkrijgbaar voor zeventien steden.

€ 8,90 www.alacartemaps.com

Valt er buiten een dik pak sneeuw en daalt

het kwik tot een dieptepunt? Geen nood.

Pak dit boekje Enjoy de winter erbij en je

krijgt weer volop energie om eropuit te

trekken. Maak een stevige boswandeling,

ga cocoonen in een blokhut of houd een

winterbarbecue in de tuin. Download ook de

gratis Enjoy-app en ontvang iedere week een

leuke doe-tip. € 10,95 www.momedia.nl

Weg met die winterblues

Daag vrienden en vriendinnen uit met

het spelletje Winter! De wegen zijn

ondergesneeuwd, maar iedere speler

moet toch werken, naar school, sporten

en boodschappen halen. Gelukkig zijn er sneeuwschuivers

en strooiwagens. Kun jij op tijd de weg schoonvegen en je tegen-

standers aftroeven? Winter! is geschikt voor kinderen vanaf 6 jaar.

€ 13,95 www.spellenhuis.nl

Kijk op www.stayokay.com/daarbuiten en maak kans op 1 van de 5 gratis boekjes!

Spot dat edelhert!

Kunstige stadsgids verklapt geheimen

14 daarbuiten

Laat je betoveren doorlichtkunst in hartje Utrecht

TEKST MARISE SPERLING FOTOGRAFIE MERIjN VAN DER VLIEt / RENS VEEN / DAVID FEENStRAReportage

15daarbuiten

et is aardedonker en steenkoud in hartje Utrecht. Sjaals worden strakker omgebonden en mutsen over de oren

getrokken. “Stop, hier is het”, zegt stadsgids Marinka Verburg met brede glimlach. “Aan jullie de vraag: waar staat het kunstwerk?” Zestien mannen en vrouwen, in de leeftijd van 25 tot 65 jaar, speuren met samengeknepen ogen de Bezembrug af. “Wat is hier zo spannend”, vraagt een nieuwsgierige voorbij-ganger. Dan veegt een lichtbundel als een bezem-steel de straat schoon. Marinka: “Kijk maar achter ons. Vanaf dat hoge gebouw wordt de straat verlicht.”

Spectaculaire lichtshowAls het avondlicht invalt en de straatverlichting aan -springt, is Utrecht een attractie rijker. Dan verlichten spectaculaire kunstwerken de binnenstad. De werken zijn ontworpen door lichtkunstenaars uit binnen- en

buitenland en door studenten van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Aan hen de taak de Domstad aantrekkelijker te maken. “Volgens de gemeenteraad vertrekken ’s avonds te veel toeristen naar Amsterdam. En dat moet veranderen”, vertelt Marinka, studente religiewetenschappen. “Met dit project ontdekken ook de inwoners van Utrecht hun stad op een andere manier. Iemand zei laatst tijdens een rondleiding: ik woon hier al jaren, maar heb dat mysterieuze plekje in de gracht nog nooit gezien.” Dit project, Trajectum Lumen genoemd, is 365 avonden per jaar te bewonderen.

De lichtkunstwerken geven de rijke historie van Utrecht een gezicht. De route voert langs kerken, kelders, bruggen, grachten en gebouwen. Op die plekken willen de kunstenaars Utrecht betoveren. Oranje lichtpunten verspreid door de stad geven

Nachtvlinders kunnen hun hart ophalen. Zij maken ’s avonds de spannendste ontdekkingstocht in Utrecht. Prachtige kunstwerken zetten de binnenstad dan in de schijnwerpers. Trajectum Lumen is een project van onverwachte schoonheid: “Ik woon hier al jaren, maar heb dat mysterieuze plekje nog nooit gezien.”

H

16 daarbuiten

de route aan. Zo kun je op eigen houtje Utrecht ontdekken (zie kader). Bij ieder kunstwerk zit ook een blauw lampje in de grond. Het is een oogje dat aangeeft vanuit welke hoek het kunstwerk het best is te bekijken. Wil je liever worden rondgeleid door een gids? Dat kan elke zaterdagavond. De route door Utrecht staat overigens niet vast. Om de zoveel tijd worden nieuwe kunstwerken toegevoegd.

Van hypermodern naar oer-romantischHet spoor van lichtattracties leidt naar de Neudeflat waarop een filmpje wordt getoond. Utrechters haten deze flat, of ze houden van hem. De 57 meter hoge, betonnen kantorenflat vormt een groot contrast middenin de historische binnenstad. Het filmpje, gemaakt door studenten, is al even modern. De ontwerpers hebben Utrechters vragen gesteld als “waar werd je voor het eerst gezoend” en die plek wordt op een plattegrond uitgelicht. Het kunstproject roept gemengde gevoelens op. “Dit is echt cool”, zegt een lange, blonde jongen. “Vind je?”, vraagt zijn vriendin verbaasd. “Dit kan ik zelf ook maken op de computer.”

Dan wanen de stadswandelaars zich voor even tijdreizigers. Van de moderne Neudeflat springen ze honderden jaren terug in de tijd, naar een van de oudste plekjes van Utrecht, op pakweg vijf minuten lopen. “Dit is een tunneltje waar vroeger weinig Utrechters doorheen durfden te lopen”, wijst Marinka. “Het was donker en er hing veel jeugd. Geen fijne plek. Dat is nu wel anders.” De groep tuurt gespannen naar de weg onder de Ganzenmarkt. De klokken van

‘Op de muren schijnt een regenboog aan felle kleuren. De “oh’s” en

“ah’s” vliegen in de rondte. Het is een plek van onverwachte schoonheid. Romantisch bijna’

17daarbuiten

de Domtoren trekken alle registers open. In een ontwerp van kunstenaar Erik Groen is een eng, duister hol omgetoverd tot wellicht het mooiste plekje van de route. Op de muren schijnt een regen-boog aan felle kleuren. De “oh’s” en “ah’s” vliegen in de rondte. Het is een plek van onverwachte schoonheid. Romantisch bijna. Niet gek dus dat een verliefd stelletje zichzelf op de foto probeert te zetten, met een waanzinnig lichtspektakel als decor

Damp op de ramenDe oude binnenstad wordt doorkruist. De bom-volle cafés, met damp op de ramen, lonken. Het is al laat op de avond, maar Utrecht slaapt nog niet. In tegendeel. Het krioelt er van de mensen. Waarom vertrekken ’s avonds dan toch zo veel toeristen naar Amsterdam? Onbegrijpelijk. Even later houdt de groep halt voor de Sint Willibrordkerk. Daar steekt uit het niets, zo lijkt, een vrouwenkoor van wal. Het gezang is door de zware kerkdeuren goed te horen. Het geeft deze ontdekkingstocht iets mysterieus. De kerk zou je overigens zonder lichtkunstwerk straal voorbij lopen. In de rij gevels van de Minrebroeder-straat valt hij nauwelijks op. Het lijkt dus bijna logisch dat deze kerk met twee kunstwerken is uitgelicht. Boven de spitse gevel prijkt een lichtcirkel die verwijst naar de religieuze geheimen van de Domstad. En in het voorportaal wordt een filmpje geprojecteerd. Met de beelden lijkt het net alsof je zelf door de kerk wandelt.

Het lichtspoor eindigt in een oase van rust. Aan de Nieuwegracht dringt het rumoer van de levendige binnenstad nauwelijks door. Met samengeknepen ogen wordt naar de bodem van de gracht getuurd. Daar zijn honderden ledlampjes geplaatst die oplichten door de stroming van het water. De lichtjes zijn als vissen die wegschieten. Of sterren aan de hemel. Of vuurvliegjes in de nacht. De lampjes hebben bijna een hypnotiserend effect, maar Marinka brengt de realiteit terug: “Laatst hebben baggeraars het hele kunstwerk vernield. Zij wisten niet dat er lampjes op de bodem lagen. Er was voor tienduizenden euro’s schade.” De ontdekkingsreis door Utrecht eindigt op het Domplein. En daar schiet je natuurlijk nog even een café in, om na te genieten van dit betoverende lichtspektakel!

Ontdek ook de nachtelijke geheimen van Utrecht!Het hele jaar door zijn ’s avonds de lichtkunstwerken van Trajectum Lumen te bewonderen. Je kan zelf de route lopen door de oranje lichtpunten in de grond te volgen. Het beginpunt is bij het Apollo Hotel aan het Vredenburg waar ook routebeschrijvingen klaar liggen. Wil je liever een gids? Meld je dan aan via www.trajectumlumen.com. Kosten: € 10 per persoon. De tochten zijn altijd op zaterdagavond. Ze duren ongeveer anderhalf uur en beginnen als de straatverlichting is aangesprongen. In de zomer staan om die reden geen rondleidingen op het programma.

‘De oude binnenstad wordt doorkruist. De bomvolle cafés, met damp op de ramen, lonken’

18 daarbuiten

Ontdek de groene schatkamers van Nederland

19daarbuiten

Stayokay heeft prachtige hostels die in of aan de rand van het bos liggen. Het ideale startpunt om de natuur te ontdekken. Ga bevers spotten, kastanjes verzamelen, wandelen met gps of lekker fietsen. Op de website van Stayokay vind je tal van andere leuke suggesties en arrangementen om de groene schatkamers van Nederland te verkennen.

www.stayokay.com

20%

vroegboekkorting op arrange-menten

Meer

weten?

Kijk op

pagina 47.

20 daarbuiten

p de grote parkeer-plaats staan veel auto’s, maar het is

dan ook prachtig weer. Een lekker zonnetje, een droog en vriendelijk briesje uit het oosten en een temperatuur van net boven nul. Ideaal schaatsweer. Maar dan moet er wel ijs liggen. En dat ligt er bij FlevOnice, weer of geen weer. Ik koop een kaartje en voel de schaatskriebels

Op je ijzers door het polderlandschap glijden terwijl de winter kwakkelt? Dat kan bij FlevOnice, de grootste kunstijsbaan ter wereld. Hier vliegen echte cracks in strakke pakken voorbij. Maar ook kleine kinderen die beginnen aan hun eerste serieuze schaatsavontuur. Een persoonlijk verslag van een schaatsliefhebber.

opborrelen. Voor de zekerheid laat ik mijn twintig jaar oude Noren nog even slijpen, ook dat kan hier. Overigens, als je geen schaatsen hebt, kan je die huren bij FlevOnice. Ondertussen bekijk ik de collectie klapschaatsen. Die huur ik de volgende keer.

Ruim opgezetHet gekke is dat je, ondanks de gevulde parkeerplaats, al die

mensen helemaal niet terugziet. FlevOnice is ruim opgezet. Naast de bekende baan van 5 kilometer is er ook een ‘normale’ baan van 400 meter en, weg bij alle drukte, een krabbelbaan voor de aller-kleinsten. Op de 400-meter-baan wordt druk geoefend. Klasjes glijden balancerend op één schaats voorbij. “Goed je gewicht boven je schaats houden”, roept de leraar die strak op één been

IJspret op z’n Nederlands

O

TEKST EDSCO DE HEUS FOTOGRAFIE FLEVONICE / IStOCKPHOtOReportge

21daarbuiten

voorbij glijdt. Het toonbeeld van balans. Om jaloers op te worden. De ouderwetse schaatsstoel is hier vervangen door metalen exemplaren. Mooi speelgerei voor kinderen, maar ook dankbare steun voor de mensen die het nog echt moeten leren.

Via de 400-meter-baan kom je op de blikvanger van FlevOnice: een kunstijsbaan van maar liefst 5 kilometer. Uniek in de wereld en een fantastische ervaring. Het ijs ligt er strak bij. Hier en daar een richeltje door de buizen van het koelsysteem, maar dat mag de pret niet drukken. Halverwege is er een ‘afsnijdertje’ voor als vijf kilometer iets te hoog is gegrepen. Met de wind in de rug gaat het

heerlijk. Na een half rondje verdwijnt de kramp in mijn scheenbeen. In de polder verwacht je toch een kale vlakte, maar dat is het gelukkig niet. Aangelegde heuveltjes en bosjes zorgen voor een gevarieerd landschap. De bosjes moeten voor echte beschutting nog flink uitgroeien, maar FlevOnice bestaat pas vier jaar. In december 2007 is de baan officieel geopend.

Holland on iceHet leuke is dat je om je heen een prachtig beeld krijgt van schaatsend Nederland. Aan de binnenzijde passeert een treintje met echte cracks. Blote pootjes in klapschaatsen, strakke pakken, diep achter elkaar weggedoken.

De ijsharde feitenWat tref je aan bij FlevOnice?• 3-en5-kilometerlangekunstijsbaan• 400-meterlangekunstijsbaan• 160-meterlangekunstijsbaan• krabbelbaanvoordeallerkleinsten• koekenzopie• café-restaurant• schaatslessen(vanaf6jaar)• schaats-enkluisverhuur• schaatsenslijpen(alleennoren)

OpeningstijdenIn het winterseizoen tot en met 4 maart 2012, dagelijks van 09.00 tot 21.00 uur en op donderdag van 09.00 tot 22.00 uur.

PrijzenVolwassenen € 9,95Kinderen (4 t/m 12 jaar) € 6

22 daarbuiten

Van schaatsbotjes tot klapschaatsenIn de prehistorie staken onze voorouders grote ijsvlakten over op scherp geslepen botten van dieren. Een rib van een rund, paard of ander dier werd met palingvellen of pezen aan de voeten gebonden. Het oudste ‘schaatsbotje’ dateert van 3000 v. Chr. en is gevonden op de bodem van een meer in Zwitserland. Ook in Nederland zijn dergelijke vondsten gedaan. Niet gek, want het schaatsen zit in ons bloed. De oudste ijzeren schaatsen dateren van rond 1225 en komen uit Dordrecht en Amsterdam.

In de 19e eeuw ontstaan drie typen schaatsen: de Hollandse krulschaats, de Zuid-Hollandse baanschaats en de Friese schaats. De eerste twee werden gebruikt voor het bekende zwieren. De Friese schaats was puur voor het hardrijden en had een scherpe punt. Om ze veiliger te maken, werden de schaatsen voorzien van een krul en langer gemaakt. Dat betekende meer stabiliteit, een langere slag en dus: meer snelheid! Dit type schaats werd bekend als de Friese doorloper. Tot 1954 was dat de schaats voor wedstrijden.

In 1954, als ijsvereniging Thialf haar 75ste verjaardag viert met een wedstrijd, maakt de schaatswereld kennis met de hoge, stalen Noren. De Nederlander Gerard Maarse en de Noor Arne Johhansson schaatsen op hun Noren iedereen van de baan. De klapschaats doet zijn intrede in de jaren tachtig van de vorige eeuw. Op de Olympische Winterspelen in Nagano in 1998 rijden alle schaatsers erop.

Ik versnel om even aan te tikken, maar na honderd meter rijden ze al van me weg. Naast de cracks zie je ook gezinnen, vriendenclubjes, oud, jong. Het illustreert prachtig hoe in de winter het schaatsvirus bijna iedereen besmet.

Na een paar rondjes wil ik even uitblazen. Halverwege is een koek en zopie met stoeltjes en tafeltjes. Er brandt een vuurkorf. Lekker om weer even op tempera tuur te komen. Hete chocolade met rum moet me door deze kleine crisis helpen. Als ik besluit verder te schaatsen, ervaar ik weer dat sport en alcohol slecht samen gaan. Mijn benen voelen zwaar en stroef. Het schaatsen wordt worstelen. Na een vol rondje heb

ik de slag pas weer te pakken, maar slaat ook de vermoeidheid toe. Ik besluit dat het voor vandaag welletjes is geweest. Als ik mijn schaatsen droog heb gemaakt en wat onwennig naar mijn auto stap, lijkt het net of ik het Elfsteden kruisje op mijn borst zie prijken.

‘De winter besmet jong en oud met het schaats virus’

23daarbuiten

advertentie

Proef de biologische oogst van Schulp!

- 100% sap van vers fruit

- zonder toevoegingen

- geschikt voor diabetici

- exclusieve smaakvarianten

Gezond genieten

doe je met Schulp!

NL-BIO-01 Skal 001891

Kijk voor meer informatie op www.schulp.nl of bel 0346 - 25 96 30

24 daarbuiten

TEKST EDSCO DE HEUS FOTOGRAFIE tHOMAS DONKER

Dagblad Trouw plaatste haar met stip boven-

aan de lijst van bevlogen voorvechters voor

een duurzame wereld. De Westfriese blijft er

nuchter onder. “De publiciteit is goed voor

Urgenda en daar gaat het om”, zegt Marjan

Minnesma. “Ik geef zo’n 200 lezingen per jaar.

Niet om in de schijnwerpers te staan, maar

voor the call to action.”

We zijn uitgeweken naar een café vlak bij het kantoor van Urgenda. Op de thuisbasis aan de Keizersgracht in Amsterdam was de verwarming uitgevallen en verstramden de kaken van de kou. De hete thee breekt letterlijk het ijs. Marijke wil weten of Marjan verbaasd was over de topnotering in Trouw. Niet helemaal dus. “In het lijstje van Trouw was ik de laatste jaren bezig aan een gestage opmars. Dit keer hebben ze zwaarder mee laten wegen of je echt iets doet voor een duurzamere samenleving in plaats van er alleen maar over praten. En dat heeft mij die plaats opgeleverd. Voor wat het waard is natuurlijk. Er zijn wel meer lijstjes en de jury moet je kennen. Anders ben je niet in beeld.”

Er ontbreken dus namen op de lijst. Wie had Marjan ook een plek op het erepodium gegund, vraagt Marijke. “Peter van Dommele van Sublean zou voor mij een goede kandidaat zijn. Hij heeft een concept bedacht waarmee de oppervlaktes van gebouwen flexibel gebruikt kunnen worden. Ze kunnen worden ingezet om energie te winnen, fijn stof af te vangen, regenwater op te vangen, voedsel te kweken en reclame te maken. De gevel kan dan steeds een

andere functie krijgen. Zo’n oplossing past heel goed in ons speerpunt: de gebouwde omgeving. De komende 15 jaar willen we de bouw verduurzamen. Vooral bestaande bouw is een enorme uitdaging en daar levert dit concept een fantastische bijdrage aan.”

Een groen hartMarijke is nieuwsgierig naar wat Marjan drijft. Heeft ze altijd al een groen hart gehad? “Toen ik jong was wilde ik dierenarts worden. Ik ben zelfs ingeloot voor dier-geneeskunde, maar kwam erachter dat dierproeven een onvermijdelijk onderdeel van de studie vormen. Toen heb ik er vanaf gezien. Ik ben bedrijfskunde gaan studeren, een MBA in Londen en later rechten en filosofie. Voor Novem heb ik daarna vijf jaar allerlei projecten gedaan op het gebied van energiebespa-ring, duurzame energie en milieu. Vooral in Centraal en Oost-Europa. Een enorm leerzame tijd.”

Marjan was ruim drie jaar campagnedirecteur van Greenpeace. Een heel ander leven lijkt het. Hoe kijkt ze daarop terug? Greenpeace staat voor pittige acties zoals het afzinken van betonblokken in de Noordzee om aandacht te vragen voor overbevissing. “Die acties halen het nieuws. Wat je niet ziet, is dat aan zo’n actie altijd een lange periode van discussie en overleg vooraf gaat. Goed onderbouwd met zeer steekhou-dende argumenten. Daar hoor of lees je doorgaans weinig over. Dat is geen nieuws. Een actie is een laatste drukmiddel om bedrijven alsnog tot een verandering te krijgen. Greenpeace laat de misstanden zien.”

Ieder zijn rolMist Marjan die tijd van actie wel eens? Ze tikt tegen haar theeglas en denkt even na. “De opgeheven vinger werkt niet, maar heeft soms juist een averechts effect. Ik zoek met Urgenda veel meer de dialoog.

‘Twee miljoen mensen zijn nodig voor een duurzamer Nederland’

Passie voor: Urgenda

25daarbuiten

Marijke Schreiner (rechts), directeur Stayokay, interviewt Marjan Minnesma, directeur van actie-organisatie voor duurzaamheid Stichting Urgenda. Stayokay heeft het Europees Ecolabel en is nieuwsgierig hoe Urgenda Nederland duurzamer maakt.

26 daarbuiten

Dat ligt mij beter. In het gesprek kom je tot elkaar. Zo ontstaat er sneller begrip voor elkaars standpunten en de bereidheid om samen iets te ondernemen. Ik zet mensen graag vanuit het gesprek in beweging en zoek de samenwerking. Neemt niet weg dat een actie nog steeds heel erg nodig kan zijn, maar dat is niet meer mijn rol.”

Marjan zoekt naar alle mogelijke manieren om Nederland in rap tempo duurzaam te maken. Neem bijvoorbeeld de Dag en Nacht van de Duurzaamheid. Marijke heeft gelezen dat Marjan dit project in 2011 voor de laatste keer heeft georganiseerd. Is dat echt zo? “Het kost acht maanden voorbereiding”, legt Marjan uit. “Met als opening die grandioze nacht in de Heineken Music Hall. We doen bijna alles zelf. Dat is een enorme inspanning voor een clubje als Urgenda. We hebben iets in beweging gebracht. Meer dan 150.000 mensen zijn op de Dag van de Duurzaamheid op allerlei manieren met duurzaam-heid in de weer geweest. De olievlek breidt zich langzaam uit. Volgend jaar organiseren we niet weer de Nacht van de Duurzaamheid. We denken nog na over de opzet van de Dag van de Duurzaamheid.”

Wanneer heeft Marjan haar doel bereikt? Waar moeten die initiatieven toe leiden? “We willen toewerken naar een tipping point van rond de 2 miljoen mensen. Als 2 miljoen mensen aanhaken en wezenlijk anders denken over duurzaamheid, bereik je een kantelpunt in de samenleving. Dan gaan ook de achterblijvers mee en zal de samen-leving anders denken en doen. En dat is heel hard

nodig. Neem bijvoorbeeld de wereldwijde klimaat-verandering. Het zwartste scenario blijkt zich nu te ontrollen. Let wel, de grootste onrust zit bij de beste wetenschappers van de wereld. Misschien is over vier jaar al het Noordpoolijs verdwenen. Een reusachtig ecosysteem is dan vernietigd. Als de aarde gemiddeld zes graden opwarmt, ontstaat er droogte, worden gebieden onbewoonbaar, raken mensen op drift en breken oorlogen uit door schaarste.”

Snelheid gebodenHet klinkt allemaal erg somber. Is Marjan dat ook? “Normaal duurt een transitie twee generaties. Die tijd hebben we niet. Je merkt dat we in een versnel-ling zitten. Die kenmerkt zich door een veelheid aan projecten, initiatieven en een relatieve chaos. De huidige crisis werkt in ons voordeel. Mensen gaan weer nadenken, gaan zichzelf fundamentele vragen stellen. Wat heeft het huidige systeem ons nu gebracht? Maar ik ben een optimistisch mens. Met elkaar kunnen we een heleboel. Veel kleine stapjes met elkaar leiden tot grote veranderingen. Zet apparaten niet op standby, eet drie keer in de week vegetarisch, monteer zonnepanelen, douche korter. Duurzaamheid is hip, het is innovatie en economie in één hand, maar het moet wel allemaal veel sneller.”

Goed bezig!Stayokay draagt ook haar steentje bij aan een duur zamer Nederland en heeft het Europees Eco label. Hét label voor milieuvriendelijke producten en diensten. De hostels scheiden bijvoorbeeld het afval en hebben groene stroom. Blijf je slapen bij Stayokay? Doe dan het licht uit en zet de verwarming lager als je de kamer verlaat. Alle beetjes helpen!

Help ook een handje!Korter douchen, de koelkastdeur goed sluiten en de thermostaat een graadje lager zetten. Ook jij kan Nederland duurzamer maken. Wil je nog meer tips? Bezoek dan deze websites:•www.allesduurzaam.nl•www.duurzamelifestyle.com•www.gewoonlekkergroen.nl•www.milieucentraal.nl•www.eenmiljoendruppels.nl

27daarbuiten

Amsterdam voor kids: boten, bliksems en beestenAmsterdam Oost is cool voor kids! Waarom? Op steenworp afstand van Stayokay Amsterdam Zeeburg vind je drie topattracties op een paar vierkante kilometer: het vernieuwde Scheepvaartmuseum, het NEMO Science Center en natuurlijk de klassieker Artis. daarbuiten duikt deze buurt in en vraagt kinderen naar hun favoriete attractie.

Reportage TEKST DIRK jAN COCK FOTOGRAFIE MIKE BINK / HMB

Kijk op pagina 46 voor een ontdekkings - tocht door Amsterdam Oost

28 daarbuiten

NEMO

Artis

Scheepvaartmuseum

Het IJ

Prins Hendrikkade

IJtunnel

Damra

k

Piet Heinkade

Oostenburgergracht

Plantage Middenlaan

Zeeburgerdijk

Corina Schoorl (7 jaar, Velserbroek)“Dat schip”, en ze wijst naar de imposante replica van de VOC die voor het museum ligt, “vond ik het mooist. En al die kleine ruimtes in het schip waar ze doorheen moesten kruipen en slapen. En ze waren gelukkig lief, die zeemannen, want het waren geen piraten.”

Arjan Schoorl (9 jaar, Velserbroek)Hij komt opgewonden uit De Zeereis.

“Ik vond het mooi dat ik echt mocht roeien. En aan het einde van de toer zag ik mezelf in een echte roeiboot op het grote scherm. Dat was cool. En die oude schepen waren zo mooi geschilderd. Nee, echt eng vond ik het niet, wel waren die ontploffingen erg hard.”

Het avontuur van Het Scheep-vaartmuseum begint al online. Daar kun je op mijnscheepvaart-museum.nl een eigen maritieme expositie inrichten. Het is een goed voorbeeld van het nieuwe elan van het vernieuwde Scheep-vaartmuseum. Hier kijk je niet naar de geschiedenis van Nederland op de wereldzeeën, maar beleef je het zelf! Het museum heeft na vier jaar zijn deuren weer geopend. Het onderkomen is rigoureus opge knapt. Het monumentale gebouw uit 1656 werd ontworpen door Daniel Stalpaert als pakhuis van de Admiraliteit van Amster-dam. De haven was toen de grootste van de wereld. De enorme binnenplaats is al een attractie op zich. Het geheel is overdekt met een glazen dak en stalen spanten. Het lijkt op een spinnenweb, maar wie beter kijkt, ziet gelijkenis met

een kompasroos die je terugvindt op oude zeekaarten.

Vroeger kwam hier een publiek van liefhebbers. Gezinnen met kinderen waren zeldzaam. De komst van de replica van het VOC-schip zorgde voor een nieuw inzicht: kids vonden het fantastisch om door het schip te kruipen, de rest van het museum vonden ze maar saai. Maar het museum heeft zichzelf opnieuw uitgevonden, de beleving staat nu voorop. Belangrijke boodschap: Nederland kun je niet begrijpen zonder kennis van de scheepvaart, de ontdek-kingsreizen, de Gouden Eeuw.

Op de binnenplaats bepalen bezoekers zelf welk avontuur ze willen beleven. Kies je het spel over de walvisjacht? Of maak je een ontdekkingsreis door de

maritieme geschiedenis? daarbuiten kiest voor De Zeereis. We roeien eerst onder de strenge leiding van tv-presentator Ron Boszhard. De spieren zijn warm, tijd voor de volgende ruimtes. Hier worden we ondergedompeld in de wereld van zeeheld De Ruijter. Immense beeldschermen brengen ons terug naar de Gouden Eeuw. De Ruijter wordt onder meer geschilderd voor een staatsie-portret. Acteur Frank Lammers brengt de zeevaarder tot leven.

Monster zelf ook eens aan in Het Scheepvaartmuseum en ontdek het visuele spektakel!

Kattenburgerplein 1, www.hetscheepvaartmuseum.nl

Het Scheepvaart museumOverwin de wereldzeeën1

29daarbuiten

Demi Weidingen (12 jaar, Tilburg)Ze maakt in hoog tempo foto’s van alle beesten in het Forest House: “Die aapjes zijn schattig, die koppies vind ik zo lief. Ik doe op school dierenverzorging, ik ben gek op beesten. Op school verzorg ik ratten en muizen. Ja, later zou ik hier wel willen werken!”

Artis, de eeuwenoude toeristen-magneet van Amsterdam, mag niet ontbreken in de top-3 van Amsterdam Oost. En net zoals Het Scheepvaartmuseum, verandert ook Artis. Iets minder drastisch, maar toch opvallend. Steeds vaker krijgen bezoekers de kans om de dieren van heel dichtbij te bewonderen. En dat leidt tot verrassende ontmoe-tingen. In de zomer van 2011 is bijvoorbeeld het Forest House

geopend. In een klassiek gebouw waar voorheen de beesten achter stalen hekken waren te bewonde-ren, lopen ze nu voor je voeten. In een omgeving gevuld met metershoge bomen, planten en lianen waant de bezoeker zich in een tropisch woud. En als je goed kijkt, zie je overal beesten. Vleerhonden hangen aan het dak, een leguaan kijkt vanaf een verwarmingsbuis toe en apen klauteren van hot naar her.

NEMO ligt op een kwartiertje wandelen van Amsterdam Centraal Station. Het groene gebouw oogt als een imposant schip dat uit het Amsterdamse IJ tevoorschijn komt. Binnen is het een drukte van jewelste: honder-den kinderen, ouders en opa en oma’s maken zich op voor een ontdekkingstocht door de wereld van de technologie en weten-schap. Met 500.000 bezoekers is het een van Nederlands populair-ste musea. “Verboden af te blijven” is hier het motto. Want juist door techniek en wetenschap te ervaren, is de kans groter dat het belang van techniek doordringt. Of het nu gaat om schoon water of het ontstaan van leven.

Lucas Biesterveld (12 jaar, Soest)Hij is samen met zijn moeder en opa voor het eerst in NEMO. Het eerste uurtje zit erop. “Ik vond het mooi dat ik op een stoel zat, waarbij ik mezelf omhoog moest trekken. Met de tweede stoel kwam ik hoger, maar dat was ook veel zwaarder. Nu weet ik beter hoe een hijskraan werkt.” Lucas is nog lang niet klaar: “Straks ga ik een energiedrankje maken en naar de workshop over vuur.”

Oosterdok 2, www-e-nemo.nl

Plantage Kerklaan 38-40, www.artis.nl

NEMO Science Center

Artis

Verboden af te blijven

Apen voor je voeten

3

2

30 daarbuiten

Speciaal voor kinderen: de speelse WNF-Bamboeclub (3-6 jaar), de avontuurlijke WNF-Rangerclub (6-12 jaar) en WNF-LifeGuard (12-18 jaar) met als thema ‘Watch the World’. Bij een lidmaatschap hoort een eigen clubblad, een leuk welkomstcadeau en een bonnenboekje voor gratis toegang (of korting) bij de leukste dierentuinen en attractieparken. Meer weten? www.wnf.nl/kinderen

TIP: GEEF EEN LIDMAATSCHAP CADEAU!

MET DE KIDS- EN JONGERENCLUBS VAN HET WERELD NATUUR FONDS

Je huis wordt een jungle!

WNF11185-01 adv Jongerenclubs tbv STAYOKE.indd 1 15-12-11 13:49

31daarbuiten

Puzzelpagina1x fiets-

arrangement voor 4 personen bij een Stayokay

naar keuze.*PUZZEL

& WIN!

Vul de oplossing in op www.stayokay.com/daarbuiten!*Het Fietsarrangement is inclusief welkomstdrankje, 2x over nachting, 2x diner, fietshuur gedurende het hele verblijf en een accessoire voor onderweg! Winnaar vorige puzzel: Bentum Bierema uit Terschelling (oplossing: klimaat)

Sudoku

© Sanders puzzelboeken, Vaassen

2 4 8

1 8 2 9

5 4 7 3 1

5 7

8 5 2 6 1 3

1 8

1 9 7 8 2

2 8 5 6

6 8 3

9 3 6 1 2 4 7 5 87 1 8 6 5 3 4 2 95 4 2 9 8 7 6 3 13 2 1 5 7 9 8 4 68 5 7 2 4 6 9 1 34 6 9 3 1 8 2 7 51 9 4 7 6 5 3 8 22 8 3 4 9 1 5 6 76 7 5 8 3 2 1 9 4

OplossingT&O

ZWEEDSE PUZZEL

© Sanders puzzelboeken, Vaassen

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar onderstaande balk. Indien de puzzel correct is opgelost, ontstaat er een oplossing.

geinig

vogel-hok

knoop

ik (Lat.)

kermis-tent

vogel-bek

slacht-offer

klasse

streek

punten-aantal

familie-lid

wimper-zwartsel

groot-moeder

luiaard

filmheld

ontplooi-ing

verlich-tings-middel

gravure

geur

boogbal

derge-lijke

groente

artikel(afk.)

dansgele-genheid

trui-kraag

keuken-gereed-schap

rijgsnoer

in orde

letterlijst

onder-gevel

insect

weldra

dieren-voer

MilitairePolitie(afk.)bezor-ging

pluspunt

euvel

uitingvan pijn

onlangswarmedrank

vogel

kleuren

verkeers-stagnatie

rook-gerei

hinder

paars-blauw

opberg-plaats

papegaai

blijfstaan!hecto-liter

iedere

mengen

etage(afk.)

modegek

halsbont

middel-lijn

luitenant

halt!

rijst-drank

twijgje

afstuiten

4

1

10

11

7

3

2

6

5

9

8

Oplossing Zweedse puzzelL L B M L E

K O O I L A M P A F G I F T EL S C O R E P U I L A N

K L I T E T S R L A A T S TI A I V E T E R T

E G O R D G L H A S B A KP R O O I O K E H O E

K R A A M S W E L H A A S TA M A S C A R A A L K A S

S N E B L O B A A S E L K EG O M A C O L T I N T E N

T&O

bebouwdekom

FOTOGRAFIE NBtC

Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar onderstaande balk. Indien de puzzel correct is opgelost, onstaat er een oplossing.

32 daarbuiten

al naast het Biesboschmuseum zijn het de fotoborden met volop winterse taferelen die mij de natuur inlokken.

Een ijsvogel met een blauw en oranje verenkleed op het ijs van een kreek, een rij bladloze bomen, gehuld in mist en met hun tenen in het water, of die zee-arend die vanaf een dode boomstam de watervlakte afspeurt naar eten. Het wordt mij duidelijk dat de Biesbosch ’s winters allesbehalve tot stilstand komt.

Het huis tussen ergens en nergensOver een grasrijk pad wandel ik de Kleine Noord-waard in. Het valt me direct op dat het bordje, dat normaliter verbiedt van het wandelpad af te gaan, hier niet staat. Dat komt misschien doordat aan mijn rechterhand de Biesbosch ligt zoals ik het me had voorgesteld: een kreek met wat eenden en overhan-gende wilgen. Met zoveel water om me heen kan ik toch niet ver buiten het pad komen. Een luid gekras klinkt vanuit het bos, niet veel later gevolgd door een uitvliegende blauwe reiger. Het is een bekende reigersoort, een stuk zeldzamer is de grote zilverreiger die hier ook schijnt te zitten. Ik houd mijn verrekijker in de aanslag, voor het geval er meer gekras volgt.

Links van mij liggen de overwoekerde restanten van een voormalige oprit. Tot een jaar of vier terug stond er verderop een huis. Er woonde een man op dat eenzame stuk grond, samen met zijn schaapskudde. Hij keek toen nog uit op de omliggende aardappel-

TEKST DAAN VERMEER FOTOGRAFIE DAAN VERMEER / IStOCKPHOtOReportage

In het winterrijk van de zeearend

’s Winters zijn de loofbossen kaal en trekken de vogels er massaal weg.

Een deel gaat overwinteren in de Biesbosch, want daar leeft de

natuur het hele jaar door in kleur. Struinend over het laarzenpad van

de Kleine Noordwaard ontdek je die kleuren en vogels al snel.

Roerdomp

Daan

P

33daarbuiten

en suikerbietvelden. In de afgelopen jaren is er flink ontpolderd en gegraven. Zo is er van zijn huis nog minder over dan van zijn voormalige oprit, heeft een beverfamilie de schaapskudde vervangen en zijn de gewassen vervangen door slikplaten en plassen. Hoe dichter ik bij het voormalige huis kom, hoe opmerkelijker de sporen worden. Er staan rododen-dronstruiken, fruitbomen en zelfs exotische tuin-planten tussen een wirwar aan wilgenscheuten. Klaarblijkelijk loopt het laarzenpad dwars door wat tot voorheen zijn achtertuin was.

Een onsterfelijk vogelparadijs De Kleine Noordwaard is inmiddels een doorstroom-gebied geworden, met als bijkomend voordeel dat het als een magneet op de vogels werkt. Zou ik hier ’s zomers wandelen, dan zou ik ongetwijfeld lepelaars tegenkomen. Zij houden het in de winter voor gezien en vliegen richting Senegal zodra de eerste bladeren hier roodbruin kleuren en komen pas terug als de nachtvorst verdwijnt. Andere vogels komen juist over uit de bladloze loofbossen om hier te over-winteren, zoals de wintertaling. Die komt helemaal vanuit Siberië hierheen gevlogen, elk jaar opnieuw en elk jaar weer precies naar deze plek. Wat dat betreft is het in de Biesbosch het hele jaar door een komen en gaan van vogels.

Misschien kom ik vandaag wel een zeearend tegen, een roofvogelsoort met een spanwijdte van twee

meter. De arend, Europa’s grootste, kwam tot voor kort alleen voor in de Oostvaardersplassen, maar werd afgelopen winters ook hier gezien. Ze hebben het voorzien op de ganzen en eenden die op hun beurt voor het altijd stromende water komen. Want zelfs wanneer het Lauwersmeer dichtgevroren is, stroomt het water hier.

Met mijn verrekijker speur ik het water af naar tekenen van de arend en andere bijzondere vogels. Tegen de waterkant zie ik een groepje roerdompen, schuwe en schaarse broedvogels die qua kleur erg lijken op die van het karamelkleurige riet. Als plots de meeuwen en bergeenden opvliegen, zou dat kunnen zijn omdat er een hongerige roofvogel in de lucht hangt. Maar hoe ik ook zoek, een zeearend kan ik niet ontdekken. Misschien dat ik hem later nog in mijn vizier krijg.

Water voor de onderduikersIk wandel verder, langs de voormalige akkers tot ik aan beide kanten ingesloten word door het water. Het valt me op hoe vrij ik hier rond kan dwalen, want in de meeste stukken van de Biesbosch begin je weinig zonder kano of boot. Het enige bordje dat ik tot dusver ben tegengekomen is een waarschuwing voor de loslopende koeienkudde, niet een bord dat me verbiedt buiten de paden te komen.

En toch staat het Rijnwater erg laag, het laarzenpad is niet eens zompig vandaag. Het schijnt zelfs dat het

Wie is Daan? Daan Vermeer is een jonge reisjournalist. Hij is altijd op pad. Speciaal voor daarbuiten gaat hij op zoek naar het avontuur in Nederland.

Grote Zilverreiger

IJsvogel

34 daarbuiten

Wil jij ook de Biesbosch ontdekken? Kijk op stayokay.com/daarbuiten hoe je het 2e kaartje gratis krijgt voor een vaartocht of vaar-wandeltocht!

water al honderd jaar niet zó laag heeft gestaan. Dat water komt weer wanneer het eerste smeltwater uit de Alpen hier aankomt. Zo stond het water vorig jaar februari bijna twee meter hoger, toen was het laarzenpad in zijn geheel opgeslokt. Ook al zou je willen, zelfs met laarzen kwam je er niet overheen.

Terug in het Biesboschmuseum lees ik verder over het water in de Kleine Noordwaard. Over het getijverschil dat tijdens de Tweede Wereldoorlog wel twee meter per etmaal was. Toen moest je weten waar je tijdens vloed droog bleef. Het was een gebied voor overlopers, toen zuidelijk Nederland al bevrijd was. Met gevaar voor verdrinking, vanwege het wassende water, staken ze hier over. Dat getijverschil mag dan wel bijna verdwenen zijn, de Kleine Noordwaard leeft ook ’s winters als geen ander gebied. Wat dat betreft loopt de tijd hier als water door je vingers.

Praktische informatieDe Kleine Noordwaard begint bij het Biesboschmuseum waar je alles te weten kunt komen over de historie en werking van het gebied. Het museum is ook ’s winters geopend: van dinsdag t/m zondag tussen 12.00 uur en 17.00 uur (gratis parkeren).

Wandelen met de boswachterDeze winter kun je met Thomas van der Es, vogelkenner en de jongste boswachter van Nederland, de winterse Biesbosch ontdekken. Kijk voor data op www.biesbosch.org en www.staatsbosbeheer.nl.

Zelf wandelenIn de Brabantse Biesbosch zijn verschillende wandelknooppunten waartussen je zelf een route kunt uitstippelen (zie routes.routesinbrabant.nl). Ook zijn er wandelroutes, als het laarzenpad door de Kleine Noordwaard. Onderweg kom je soms bordjes tegen met QRcodes, die je met je mobiele telefoon kunt scannen om interessante informatie te krijgen over de vogels en het landschap (zie www.denoordwaard.nl).

OvernachtenStayokay Dordrecht ligt aan de overkant van de Nieuwe Merwede, met een (huur)fiets zit je met 20 minuten in de Kleine Noordwaard. Overnachten met ontbijt kan er vanaf € 16.

Speuren naar de winterse Big FiveWil je deze winter ook wandelen in de Biesbosch, vergeet dan vooral je laarzen en verrekijker niet mee te nemen! Probeer tijdens een wandeling deze vijf bijzondere vogelsoorten te spotten:

•Zeearend,eenroofvogelmetspanwijdtevan wel twee meter•IJsvogel,bekendvanwegezijnblauween

oranje verenkleed•Grotezilverreiger,eenspierwittereiger

die tot een meter hoog kan worden•Nonnetje,eenwitteeendmeteenzwart

masker•Roerdomp,eenschuwereiger,zobruinals

basterdsuiker

Zeearend

Nonnetje

35daarbuiten

Stayokay card

Met de Stayokay card ligt de wereld aan je voeten!

Bestel de Stayokay card voor 1 maart 2012 en ontvang een Peruaanse muts t.w.v. € 9,95 gratis!* Deze 100% Fair Trade mutsen zijn exclusief ontworpen voor Stayokay. Maak een winterwandeling of fietstocht en houd je oren warm met deze unieke Peruaanse muts!

*Alleen geldig bij online aanschaf van

je Stayokay card. Keuze uit kinder- of

volwassenmaat.

De voordelen op een rijtje:• €2,50kortingopelkeovernachtingbij

Stayokay.• 10%kortingbijde4.000hostelsvanHostelling

International wereldwijd.• 3xperjaarhetinspirerendereismagazine

daarbuiten.• 2=1en4=2bijovernachtingentijdensde

Stayokay ledenweek in maart en november.• 1001kortingenopreis,verblijf,attractiesen

(reis)artikelen.• Automatischedeelnameaandelotingvoor

de maandelijkse Stayokay ledenprijzen.

Zo kom je aan je Stayokay cardVraag je Stayokay card aan op www.stayokay.com/stayokaycard. Na de betaling ontvang je deze binnen 2 à 3 weken. Heb je de Stayokay card sneller nodig? Koop hem dan direct aan de receptie van een Stayokay hostel!

Met je Stayokay card ontvang je € 2,50 korting op elke overnachting met ontbijt, óók bij een arrangement. Daarnaast profiteer je wereldwijd van vele kortingen.

Gratis Fair Trade Peruaanse muts t.w.v. € 9,95 bij je Stayokay card

€ 17,50 per jaar

Bestel

nu online

36 daarbuiten

Stayokay card

25% korting op een Keela Quantum jacketHet Keela Quantum Jacket is het best verkochte jack in 65 landen!

Dit comfortabele wind- en waterdichte jack is ideaal voor een

wandeling of fietstocht. Het jack heeft een inrolbare capuchon,

onderarm ritsen voor extra ventilatie, 2 heupzakken en 1 borstzak,

en is vochtregulerend. Verkrijgbaar in 3 kleuren in de maten

S t/m XXL. Bestel hem snel!

Wintersporten in Nederland? SnowPlanet is een cool winter-

sportparadijs vlak bij Amsterdam! Er zijn twee indoorpistes met

echte, knisperende sneeuw. Oefen je bocht- en remtechniek

of sjees 230 meter naar beneden op een steile piste. Na de

sneeuwpret kunnen de rode neuzen en koude oren worden

opgewarmd op het Grill & Fondue Square of in restaurant

The Lodge. Op vertoon van een geldige Stayokay card ontvang je voor 4 personen pistetoegang voor de prijs van 2*. *Geldig van 1 februari tot en met 31 augustus 2012.

4 = 2 bij SnowPlanet!

2 = 1 in het Joods Historisch (Kinder)Museum

Met het gezin naar de Plantage AmsterdamStayokay Amsterdam Zeeburg ligt aan de voet van de Plantage.

Een geweldige buurt voor kinderen. Vlinders kijken in de Hortus,

op reis in het Tropenmuseum, schilderen in de Hermitage en nog

veel meer. In het Joods Historisch Kinder museum kun je broodjes

bakken en muziek maken. Stayokay card houders krijgen 2 voor de prijs van 1 in het Joods Historisch Museum! Bovendien kun je de Max de Matzeknuffel met 3 euro korting kopen*. Kijk op www.plantageamsterdam.nl voor alle kindertips in de buurt.*Geldig van 1 februari tot en met 30 juni 2012

van

€ 159,95

voor € 119!

AMSTERDAM

HAARLEM

37daarbuiten

Bloemenpracht, lifestyle en business

komen samen in een uniek evenement.

De 79ste editie van het Holland Flowers

Festival in Bovenkarspel staat dit voorjaar

in het teken van India. Een opkomende

markt met een veelheid aan kleuren en

culturen. Van 22 tot en met 26 februari 2012 presenteren ruim 100 exposanten hun producten voor tuin, huis, interieur en vrije tijd.

€ 2,50 korting op het Holland Flowers Festival

BOVEN-KARSPEL

Een vliegtuig kan vliegen.

Zonder licht is het donker.

En suiker is zoet. Dat weten we

allemaal. Maar waarom is dat zo?

Ontdek het zelf bij Science Center

NEMO. Vijf verdiepingen vol

spannende, leuke doe-dingen

en ontdekkingen. Alles in NEMO

heeft te maken met wetenschap

en technologie. Met je Stayokay card betaal je slechts € 11,50 i.p.v. € 13,50 voor je entreebewijs!**Geldig van 1 februari tot en met 29 april 2012

€ 2 korting op je NEMO entreebewijs

2 = 1 tijdens de Stayokay ledenweekMet je Stayokay card kun je van 4 t/m 10 maart dubbel genieten.

Leden betalen dan voor twee overnachtingen en een heerlijk

ontbijt maar één nacht! En vier overnachtingen kosten ook de

helftvandeprijs.Bovendienisde€2,50ledenkortinggeldig.

Boek online het ledenweek arrangement en krijg 50% korting met kortingscode LWmrt-2012*. *Uitsluitend geldig op vertoon van Stayokay card bij aankomst.

Laat de hectiek achter je en geniet van het bijzondere arrange-

ment bij Stayokay Texel – MindfulFamily Texel. Ouders en kinderen

worden tijdens deze 5-daagse training begeleid door een vakkun-

dige mindfulness-trainer. Tegelijkertijd kun je het prachtige eiland

ontdekken. Op vertoon van je Stayokay card zijn de kosten voor de training voor volwassenen slechts € 95 i.p.v. € 275 en voor kinderen € 45 i.p.v. € 80 (derde kind gratis). Boeken of meer informatie: [email protected], tel +31 (0)222 31 54 41, www.mindfulnesstexel.nl en www.mindfulkidstexel.nl

AMSTERDAM

MindfulFamily Texel: onthaasten in de krokusvakantie

Kijk voor alle partners en voorwaarden op www.stayokay.com/stayokaycard

38 daarbuiten

Een culinaire ontdekkings reis door Den Haag

TEKST MARISE SPERLING FOTOGRAFIE SANDER FOEDERERReportage

bakkieVan

Een stad verkennen kan op veel manieren. Een van de leukste, en beslist de lekkerste, is je te laten leiden door hapjes en drankjes. daarbuiten neemt je mee op een culinaire ontdekkingstocht door Den Haag. Waar drink je een echt Haags bakkie? Wat eet de Haagse chique? En hoe luncht een ambtenaar?

Prinsevinkenpark

Gedempte Burgwal

Piet Heinstraat

Turfmarkt

Denneweg

Buitenhof

Malieveld

Centrum

Javastraat

Den HaagCentraal

Mauritskade

Lange Voorhout

Zeestraat

Noordeinde

A12

Spui

Scheveningen

Haags

tot chique garnalenkroket

1

5

4

6 3

2

39daarbuiten

et enige wat je voor deze speurtocht hoeft te doen: je

neus volgen. Alleen dan ontdek je typisch Haagse fenomenen. Gewapend met Foodprint Stads-gids Den Haag – een boekje waarin Haagse journalisten op zoek gaan naar de culinaire identiteit van hun stad (zie kader) – begint daarbuiten aan de smakelijkste stadswandeling ooit. Loop mee van minuut tot minuut.

07.50 uur Haags bakkieVroeg in de morgen. Het kwik ligt net iets

boven nul. Het is nog donker. Heel Nederland sprint op dit tijdstip naar het werk. Maar wat doet een Hagenees? Precies. Hij drinkt een bakkie pleur. En waar kan dat beter dan in een Haagse koffietent. Hier doen veel Hagenezen een bakkie voordat zij naar het werk gaan. Het is een fenomeen dat je vrijwel alleen in deze omgeving tegenkomt. Neem bijvoorbeeld De Prinsevink aan de Kerkhoflaan, vlak bij Madurodam. Buiten staat een helblauwe cabriolet gepar-keerd naast een wit bestelbusje.

komt je tegemoet. Het is nog rustig deze morgen. Er lopen een paar Chinezen. Met snelle passen doorkruisen zij de buurt. In Den Haag en omgeving wonen ruim tienduizend Chinezen. Ze bezoe-ken Chinatown om te eten, drinken, naar de kapper te gaan en boodschappen te halen. In dit deel van Den Haag vind je geen statige herenhuizen en wappe-rende vlagen aan de gevels. De bebouwing is simpel. Boven de straten hangen rode lampion-nen. Straatbordjes zijn vertaald in het Chinees. En op het trottoir staan tweetalige, wijze spreuken. Fat Kee, met Chinees-Indische keuken, is een bekend restaurant. Vind je het nog te vroeg voor een peking eend? Sla dan wat proviand in voor thuis. Bij Nam Wah Hong Supermarkt vind je honderden soorten mie uit alle windstreken.

12.05 uur AmbtenarenlunchStruinend door Den Haag kun je niet

anders concluderen dat deze stad culinair veel te bieden heeft. En dat voedsel moeiteloos allerlei culturen, mensen en werelden aan elkaar verbindt. In de richting naar Den Haag Centraal Station, op de langgerekte Turfmarkt, loop je hongerige ambtenaren tegen het lijf. De zon schijnt en rond dit middag uur zoeken zij hun heil buiten de deur. Aan de Turfmarkt zetelen geen peperdure restau-rants met wit tafellinnen, maar relatief een voudige broodjeszaken, waarbij de menukaart die van de kantine ontstijgt. Kijk eens bij Greenbean of Lebkov & Sons. De ‘lunchwande laars’ staan zelfs tot buiten in de rij te wachten op hun broodje. Het zijn nette mannen in strakke pakken en deftige dames op hoge hakken. Soms pratend

H

tot chique garnalenkroket

1

2

3

Binnen hangt een ondoordring-bare geur van gebrande koffie. De keet – meer kan je het niet noemen met die vier houten tafeltjes – is al vanaf 06.30 uur geopend. Alleen mannen hier. Geen vrouw te bekennen. Hier komen veel bouwvakkers in gescheurde spijkerbroeken en met cement besmeurde laarzen. Maar ook buurtbewoners die de hond uitlaten. “En die baron van dat grote huis op de hoek”, roept een grijzende man achter zijn kop koffie vandaan. Iedereen zit met elkaar aan tafel. Je voelt je meteen thuis. Het is een clubhuis, maar dan zonder lidmaatschap. Alcohol is hier niet te koop. En patat evenmin. “Want”, zo zegt de eigenaar van De Prinsevink, “we zijn geen snackbar.”

10.30 uur Chinese toko’s

Weg van de koffie-leuten. Het is het tijd

voor Chinatown, op pakweg een kwartier met de tram of twintig minuten lopen. Als je over de Gedempte Burgwal loopt, krijg je direct hoger. Een mix van geuren van pekingeend en dim sum

40 daarbuiten

met elkaar. Of druk bellend, met de krant stevig onder hun armen gedrukt.

13.45 uur Risotto met truffelWe verlaten de ministeriele wandel-

paden en lopen via Plein naar de wijk Voorhout. Het is verbazing-wekkend: je staat in een paar minuten weer in een ander Den Haag. Sommigen noemen het kouwe kak. Anderen Haagse chique. Feit blijft dat er dames lopen met paardrijdlaarzen, nette colberts en dure handtassen. Ze steken Lange Voorhout over waar een rustieke, bijna serene sfeer hangt onder de hoge bomen. Hier vind je overigens het best beveiligde terras van Den Haag. Le Bistroquet zit pal naast het metershoge hekwerk van de Amerikaanse ambassade, met daarachter surveillerende agenten. Even verderop, richting Denneweg, zijn de knusse lunch-tentjes afgeladen. Buiten wijst de thermometer winterse tempera-turen aan. En binnen vliegen in rap tempo gerechtjes zoals huisgemaakte pompoensoep,

risotto met truffel en garnalen-kroketjes over de toonbank.

16.00 uur WereldkeukenDe prachtige, statige herenhuizen met

wapperende vlaggen aan het Lange Voorhout staan in schril contrast met de eenvoudige bebouwing aan de Piet Heinstraat, op pakweg vijftien minuten lopen. Hier is het ‘werelds’ wat de klok slaat. Van kouwe kak is weinig meer over. Rond de multiculturele boulevard wonen veel expats en dat zie je ook aan het straatbeeld. Allerlei culturen lopen kriskras door elkaar. Den Haag is een magneet voor wereldburgers en dat heeft ook gevolgen voor wat er wordt gegeten. Een Colombiaan kan naar een Colombiaan. Een Mongool kan Mongools eten. En een Japanner kan eigenlijk op elke hoek van de straat wel terecht. Aan de Piet Heinstraat vind je bijvoorbeeld het Italiaanse delicatessenzaakje Italy. Of Kelly’s Expatshopping met uitsluitend Britse en Amerikaanse producten. En Matroesjka, met delicatessen uit de Balkan, Rusland en Georgië.

17.30 uur Haring happenAls het avondlicht bijna invalt, is het

tijd voor de laatste maaltijd. En waarmee kan je deze Haagse wandeling beter afsluiten dan met een stukje vis? Slechts een paar kilometer verderop, in Scheveningen, is vanochtend de beste vis ter wereld gevangen. Waarschijnlijk heb je geen grote trek meer, maar een haring kan er altijd nog in. Bezoek dan Haring-kraam Buitenhof. De locatie tussen het bronzen standbeeld van Koning Willem III en het Binnen-hof is uniek. Heb je tijdens deze fikse wandeltocht van iedere cultuur wat mee gesnoept en zit de maag bomvol? Ook dan hoef je niet naar huis. De Haagse prachtstad stikt van de gezellige cafés die je zeker niet wilt missen.

Proef culinair Den Haag!Is je maag gaan rommelen na het lezen van deze culinaire ontdekkingstocht? Proef dan zelf de Haagse koffie, verse haring en chique garnalen kroketjes. Slaap bij Stayokay Den Haag en stop Foodprint Stadsgids Den Haag (ISBN 9789056626976 / € 10) in je rugzak als je op pad gaat. Dit boekje beschrijft de culinaire identiteit van de stad in woord, beeld

en kaart. Het is een uitgave van kunst en architectuurcentrum Stroom Den Haag. Dit centrum wil aandacht geven aan de invloed van voedsel op de stad met het meerjarige programma Foodprint. Stayokay geeft vijf exemplaren weg van de wandelgids. Winnen? Kijken dan op www.stayokay.com/daarbuiten

Win

Foodprint

Stadsgids

Den Haag

45

6

41daarbuiten

TEKST MARISE SPERLING FOTOGRAFIE VERBEELDReportage

Zoevend door Noord-Brabant met de e-bike

De elektrische fiets suf? Vergeet het maar. De ‘e-bike’ is hip en bezig aan

een onstuitbare opmars. En waar kan deze fiets beter worden getest

dan in de heuvels van Noord-Brabant? Hostelmanager Bas van Kesteren

van Stayokay Bergen op Zoom is onze gids.

Altijd en nooit meer zweetoksels

in e ed mw

42 daarbuiten

e zit op een eenvoudige stadsfiets en trotseert voor jouw gevoel met redelijk tempo een forse tegenwind. Dan passeert er links een dame die gezien

haar zilveren haardos een stuk ouder moet zijn. Ze zit kaarsrecht, is niet bezweet en aan haar bagagedrager bungelen ook nog eens twee fietstassen. Met fiere trappen op de pedalen scheurt ze over het fietspad. Huh? Toch even goed kijken. Betrapt. Een elektrische fiets. Volgens cijfers wordt deze fiets steeds vaker verkocht. Niet alleen aan ouderen, maar tegenwoordig ook aan jongeren. daarbuiten kan niet achterblijven en neemt de proef op de som. Het glooiende natuurgebied van de Brabantse Wal lijkt een goede plek om de zogenoemde e-bike te testen. Zonder zweetoksels de hoogste heuvels bedwingen, wie wil dat niet? Bas van Kesteren, hostelmanager van Stayokay Bergen op Zoom, en Cees Schoutens, die fietstochten in deze omgeving begeleidt, gaan mee op pad.

Stekkers in het stopcontactVoor het Stayokay hostel staan drie paar e-bikes. Ze lijken op het eerste gezicht doodnormaal, maar wie beter kijkt, ziet wel degelijk verschil met een gewone fiets. Het frame is iets dikker omdat daarin de accu zit verstopt. En om de naaf, het hart van het wiel, zit een glanzende trommel waarin de motor is weggewerkt. Een snoer verbindt de fiets met het stopcontact. “Het opladen duurt ongeveer twintig minuten”, zegt Bas. “En dat gebeurt met zonnepane-len die op het dak liggen. Bij het hostel staan sinds kort permanent elektrische fietsen omdat hier

steeds meer vraag naar is. Ons hostel is het begin-punt van veel fietstochten in de omgeving, dus ik verwacht er veel van.”

“Druk op knop 1”, zegt de handleiding van de elektrische fiets. Er begint iets te knipperen op een klein, digitaal beeldscherm dat is bevestigd op het stuur. Het lijkt op een moderne kilometerteller, maar functioneert als besturingssysteem. “Hoe hard wil je fietsen”, vraagt fietsgids Cees, die al eerder een e-bike heeft bestegen. Hij drukt op de knopjes en stelt onder luid ‘gepiep’ moeiteloos de fiets in. “Je moet hem niet meteen op de powerstand zetten. Dan verbruikt hij veel energie. Als je de heuvel opgaat, schakel je naar de hogere stand. En daarna zet je hem weer terug. Op die manier kun je ongeveer 70 kilometer rijden op een elektrische fiets.” Lachend: “Vergeet niet de stekker uit het stopcontact te halen als je straks wegrijdt.”

Als een speer vooruitDe eerste paar trappen op de e-bike voelen meteen goed. “Dit gaat als een speer”, zegt Bas. Wie trouwens denkt dat je met een elektrische fiets niets meer hoeft te doen, komt bedrogen uit. “Dan moet je een snorfiets nemen”, reageert Cees. Hoe harder je trapt, hoe harder de fiets gaat. De elektrische motor werkt als een aandrijving. Meteen even uit proberen of de fiets ook anders remt of stuurt. Geen verschil met een krakende stadsfiets. Ook maakt de e-bike geen gezoem of ander geluid. Geruisloos koersen we naar het centrum van Bergen op Zoom. Zonder veel inspanning scheuren we over de kleine klinker-

J

‘Het kan niet lang duren voordat heel Nederland, van jong tot oud, op elektrische rijwielen over de fietspaden zoeft’

43

steentjes, passeren we de Grote Markt en rijden door naar Het Markiezenhof, een stadspaleis waar vroeger de hoge heren uit Bergen op Zoom woonden.

Via de oude stadspoort, die in de Middeleeuwen dienst deed als gevangenis, verlaten we het histori-sche centrum. Fietsend langs de Binnen schelde hebben we forse tegenwind. Of we daar last van hebben? Nauwelijks. Waar je op een normale fiets baalt van deze windkracht, maakt het onze tocht alleen maar leuker. Spannender zelfs. Zonder zweet-druppels rijden we met 20 kilometer per uur de glooiende heuvels van de Brabantse Wal tegemoet. Dit gebied is een zand plateau dat zich uitstrekt van de Belgische grens tot aan Steenbergen.

Van de polders in Zeeland tot het centrum van Antwerpen In het uitgestrekte landschap beginnen we aan de eerste klim. Het zijn een paar meters omhoog, maar voor ons gevoel vliegen we eroverheen. We zetten onze e-bike op de powerstand, trappen net iets harder, en gaan nog sneller vooruit. We passeren een groepje fietsers dat in slakkentempo de forse tegenwind trotseert. Bij bezoekerscentrum De Kraaijenberg maken we een korte tussenstop voor de uitkijktoren. Vanaf hier heb je een prachtig uitzicht over de omgeving. In het westen liggen de polders van Zeeland. In het zuiden zie je – met goed weer – Antwerpen. In het noorden ligt het stadshart van Bergen op Zoom. We schieten de laatste kilometers langs de bossen richting Stayokay. Van vermoeidheid is geen sprake. Nog even een

laatste krachtbeproeving. Op de digitale teller verschijnt een snelheid van 23 kilometer per uur en een energieverbruik van 45 procent. Als we willen, kunnen we nog wel even doorgaan. En mocht de batterij leeg zijn, dan rijden we op eigen kracht verder. daarbuiten is overtuigd: deze fiets is een uitkomst. Het kan niet lang duren voordat heel Nederland, van jong tot oud, op elektrische rijwielen over de fietspaden zoeft.

Ga ook op elektrisch fietsavontuur!Enthousiast geraakt over de elektrische fiets? Bezoek Stayokay Bergen op Zoom en huur een ebike. Dit hostel is het beginpunt van veel fietstochten in de omgeving. Fiets bijvoorbeeld de route van Happen en Trappen. Je rijdt door het prachtige natuurgebied van de Brabantse Wal en stopt bij verschillende restaurants voor een gerecht. Liever geen culinair rondje? In het hostel liggen nog tal van andere routes voor je klaar.

daarbuiten

44 daarbuiten

TEKST DIRK jAN COCK FOTOGRAFIE HOStELLING INtERNAtIONALInternationaal

Welkom in de wijde wereld van HI-hostels

Redactie daarbuitenTimorplein 21a 1094 CC Amsterdam

45daarbuiten

Vraag 1 Help me even, wat is ook alweer Hostelling International?De grootste hostelketen ter wereld. De 4000 hostels vind je terug in 90 landen, van Cambodja tot Australië en Portugal.

Vraag 2 Waarom moet ik eigenlijk kiezen voor een HI-hostel?Simpel: kwaliteit. Alle aangesloten HI-hostels staan voor een uitste-kende prijs-kwaliteit verhouding. Net zoals je in Nederland van ons gewend bent, kennen de hostel- medewerkers de omgeving als hun eigen broekzak. Zij helpen je op weg. En wat is kwaliteit zonder een keurmerk? HI heeft daarom het HI Quality™ Manage-ment System. Het zorgt ervoor dat jouw verblijf in het hostel altijd voldoet aan de vastgestelde hostelstandaard. Mystery shoppers, inspectie programma’s en natuur-lijk de beoordeling van de gasten dragen hieraan bij.

Vraag 3 Ik ken Stayokay, zien buitenlandse hostels er net zo uit? Ja en nee. Waar je ook verblijft, je kunt rekenen op een hoog standaardniveau van service en faciliteiten dat is te vergelijken met Stayokay. De hostels zijn altijd schoon, veilig en comfortabel. De aankleding en inrichting van

de hostels zijn wel verschillend van Stayokay hostels. De bekende inrichting van Stayokay is uniek in de wereld.

Vraag 4 Ik heb een Stayokay card, welke voordelen heb ik wereldwijd?Met je Stayokay card ontvang je kortingen bij alle HI-hostels wereldwijd (naast alle voordelen in Nederland). Standaard is het voordeel zo’n 10%. Bovendien biedt de Stayokay card regelmatig speciale aanbieding voor hostels in het buitenland. Ben je met 10 personen of meer? Vraag dan een Stayokay groepscard aan. Op vertoon van de groepscard krijg je met de hele groep korting in de 4.000 HI hostels in het buitenland. In Nederland is de korting al in de prijs verwerkt.

Vraag 5 Ik ben zover, ik wil een reservering maken voor een hostel in het buitenland. Hoe doe ik dat? Eenvoud staat voorop. In een paar minuten is je boeking geregeld. De 5 stappen: 1. Ga naar www.hihostels.com2. Maak een reservering bij het hostel naar keuze 3. Betaal een deposit4. Bij aankomst moet je je Stayokay card laten zien 5. Ontvang tot 10% korting op je overnachting

www.facebook.com/HostellingInternational1

www.twitter.com/#!/Hostelling

HI-hostel Antwerpen: het buitenland dichtbijJe staat in de startblokken om een hostel in het buitenland te bezoeken? daarbuiten maakt het je makkelijk. In Antwerpen staat een van ’s wereld modernste hostels. Hartje stad, schitterend eigentijds design en natuurlijk midden in een heerlijke stad.

Overnacht met 10% kortingVan 1 februari tot 15 maart 2012 ontvang je op vertoon van je Stayokay card 10% korting op een overnachting in het HIhostel in Antwerpen.

Let op: zonder Stayokay/HIcard betaal je €3 toeslag per nacht op de gewone prijs.

De wereld van Stayokay stopt niet bij de lands grenzen. Als onderdeel van Hostelling International kun je met een Stayokay card overnachten in 4000 hostels over de hele wereld. daarbuiten zet alle feiten op een rij.

©VJH (AM)

46 daarbuiten

3-daags openings-arrangement voor € 49

Gratis

fietshuur: code

Lente-2012

Stayokay Egmond gaat in de wintermaanden ingrijpend

verbouwen! Het hostel aan de Noord-Hollandse kust krijgt

een modern interieur en nieuwe faciliteiten. In april worden

de deuren weer geopend. Wil jij het gloednieuwe hostel

bewonderen? Tot eind mei 2012 een zeer voordelig openings-

arrangement. Boek dus snel!

Inclusief bij 3 dagen: verrassingspakket, welkomstdrankje, 2x overnachting met ontbijt, 1x diner, 1 dag fietshuur, fietsroutes en een presentje om mee naar huis te nemen

Volwassenen: € 49* Kinderen: € 39*

* Openingsarrangement is geldig tot 30 mei 2012.

Stayokay Egmond in een nieuw jasje!

Ontdek de eilanden van AmsterdamOntdek de onontdekte kant van Amsterdam: de Oostelijke eilanden! Bij het Actief eropuit-arrangement in Stayokay Amsterdam Zeeburg ontvang je dit voorjaar een interactieve ontdekkings tocht voor het hele gezin. Zet je zintuigen op scherp, beluister verhalen op je gloed nieuwe mp3-speler, voer opdrachten uit en geniet onder-tussen van al het moois om je heen.

Alleen geldig in Stayokay Amsterdam Zeeburg,

zolang de voorraad strekt. Keuze uit de

ontdekkingstocht óf wandelroute en cadeautje.

Worden de bomen groener, beginnen planten te bloeien en wordt het eindelijk weer warmer? Dan zit de lente in de lucht! Het ideale seizoen om lekker te fietsen in eigen land.

Rondom de Kust en water hostels en de hostels in het groen kun

je allerlei mooie routes fietsen: door de bossen, langs het strand

en over landweggetjes.

Extra voordelig op pad? Bij boeking van het fietsarrangement in

deze hostels ontvang je in maart en april één dag fietshuur gratis.

Gratis fietshuur in maart en april

TIP Probeer een e-bike in Bergen op Zoom

Gratis

interactief

avontuur

t.w.v. € 25

Lezersaanbiedingen

47daarbuiten

De zomer staat eerder voor de deur dan je denkt. En wat is er

leuker om daar nu al mee bezig te zijn? Deze zomer hebben veel

hostels weer leuke arrangementen samengesteld. Ga lekker de

natuur in, stap in de boot om een rondje te varen, of ga luieren

in de stadsparken. Er is voor ieder wat wils.

Boek vóór maart 2012 een arrangement met verblijf in juniof juli. Vermeld daarbij de code Vroeg-boek.

Geuren en kleuren met het Kleurrijk Keukhof arrangement

Vele lastminutes in de voorjaarsvakantieNog geen plannen voor de voorjaarsvakantie? Geniet van de natuur in de Hollandse Biesbosch, kom helemaal tot rust in een Noors jachthuis in Gorssel of spring op de mountainbike voor een tocht door de Brabantse Wal. Kijk op www.stayokay.com voor alle last minute-acties, kortingen en leuke cadeaus.

Zomervakantie kriebels? Boek nu en ontvang 20% korting

Kijk voor meer informatie en alle voorwaarden op www.stayokay.com/daarbuiten

Boek op www. stayokay.com

Last-

minute

Breng een bezoek aan de Keuken-hof waar je het voorjaarsgevoel beleeft met meer dan 7 miljoen bloemen in de mooiste kleuren. Stap vervolgens op de fiets en verken de prachtige omgeving. Stayokay Haarlem, Noordwijk en Heemskerk zijn de ideale uitvals-basis voor een kleurrijk verblijf.

Inclusief bij 3 dagen: welkomst-

drankje, 2x overnachting met ontbijt,

2x diner, 1 dag fietshuur, entreekaartje

Keukenhof en een plattegrond

van de omgeving. Te boeken van

22 maart t/m 20 mei 2012.

20% vroeg-

boekkorting

Ontdek de eilanden van Amsterdam

©J. de Bruin

FOTOGRAFIE NBtC / MERLIjN DOOMERNIKColumnRik Zaal

leukste stad van Brabant. Echt waar!

daarbuiten48

49daarbuiten

W anneer ik “Eindhoven” antwoord op de vraag wat ik de leukste stad van Noord- Brabant vind, kijken mensen mij vaak verbaasd en soms verbijsterd aan.

“Echt waar?” hoor ik altijd.“Echt waar”, antwoord ik dan.“Maar Den Bosch en Breda zijn toch veel mooier?”, is vrijwel altijd de vervolgvraag.En het is waar. Den Bosch en Breda zijn mooier, veel mooier. Maar doordat Eindhoven minder burgerlijk is dan Breda en iets stadser dan Den Bosch, vind ik het er aangenamer dan in die twee veel mooiere Brabantse steden. Het is moeilijk te zeggen waarom een bepaalde stad je aanstaat zonder te vervallen in termen als ‘sfeer’ en (nog erger) ‘uitstraling’. Laat ik het met Eindhoven dus anders proberen.

Ik denk dat Eindhoven iets minder provinciaals, iets minder kleinsteeds is dan de andere Brabantse steden door een prettige samenloop van omstandigheden. Vanouds (nou ja, sinds de twintigste eeuw) trok de stad van Philips en DAF mensen van buiten aan, ook mensen van buiten Nederland. Niet dat de stad daar nu meteen kosmopolitisch van werd, maar het hielp wel. Ook de Technische Universiteit Eindhoven, in 1956 op aandrang van Philips en DAF gesticht, heeft met zijn vele studenten en docenten, ook van buiten Brabant, bijgedragen aan de stadscultuur. Die cultuur lijkt minder benepen, minder geborneerd dan in steden waar geen academisch onderwijs bestaat, zoals in Den Bosch, of waar dat academisch onderwijs is beperkt tot militairen, zoals in Breda. Een ander belangrijk instituut is de Design Academy Eindhoven, die als Akademie voor Industriële Vormgeving vanaf de oprichting in 1947 al veel prestige had, maar sinds 1997 onder de nieuwe naam nog meer studenten en docenten van buiten aantrok. Mede door de organisatie van de Dutch Design Week werd de Academy steeds populairder, hipper en invloedrijker in de internationale wereld van de vormgeving.

En dan heb ik ook nog een zwak voor een aantal gebouwen in Eindhoven. Rare gebouwen vooral. Het Evoluon natuurlijk, die vliegende schotel op poten van de architecten Kalff en De Bever, maar ook de prachtige watertoren aan de Anton Coolenlaan van architect W.G. Quist. Drie witte, bolvormige reservoirs zijn het, die de bouwmeester elk op een verschillende hoogte over drie stalen pijpen heeft geschoven. Ook het station, een ontwerp van K. van der Gaast uit de jaren vijftig, waarin velen de vorm van een radio zien, heeft iets raars en leuks. Het zeer sculpturale gebouw met een op palen geplaatste glaswand en een overdekt terras ernaast, is binnen nogal verprutst door de vooruitgang en door de uitbaters van de restauratie, maar van buiten blijft het ontwerp goed overeind.

Het grootste zwak heb ik voor een bouwwerk dat door vrijwel iedereen net zo lelijk wordt gevonden als de stad zelf. Inderdaad, het stadhuis. Het is rond 1970 gebouwd naar een ontwerp van Jan van der Laan, de broer van de beroemde pater-architect Dom van der Laan, in een stijl die aan die van zijn broer en aan die van Hugh Maaskant doet denken. Sterk en stevig is het, zonder verdere pretenties. Binnen is er niet lang geleden wel weer wat nieuwe vertrutting aangebracht, maar de prachtige vliegende stalen platen van beeldhouwer André Volten zijn gelukkig gebleven. Ga er maar eens kijken. Als je durft.

‘En dan heb ik ook nog een zwak voor een aantal gebouwen in Eindhoven. Rare gebouwen vooral’

Rik Zaal (1945) is de vaste columnist van daarbuiten. Zaal heeft onder meer gewerkt voor NRC Handelsblad, VPRO, Het Parool en de Volkskrant. Muziek, reizen en cultuur waren zijn belang-rijkste onderwerpen. In 2009 bracht hij de persoonlijke reisgids Heel Nederland uit. Eind 2011 verscheen zijn roman Verlorenzoon.com.

50 daarbuiten

On Track

Maak een winterwonderwandeling!

Route: De Stayokay Rhijnauwentocht is een afwisselende wandeling van 8 kilometer langs de Kromme Rijn en over Landgoed Amelisweerd, net buiten Utrecht. Je loopt over het jaagpad van de rivier, neemt een kijkje bij het grootste fort van de Hollandse Waterlinie en doorkruist het bos van Amelisweerd.

Start- en eindpunt: Stayokay Utrecht-Bunnik.

Horeca onderweg: Langs de route vind je twee uitspanningen (met een kleine omweg zelfs drie). In het Koetshuis van Stayokay kun je terecht voor goede koffie met taart en broodjes. Vlak bij Fort Rhijnauwen is Theehuis Rhijnauwen beroemd om zijn pannenkoeken. En in het koetshuis van Landhuis Oud-Amelisweerd serveert de Veldkeuken zoete en hartige taarten uit eigen keuken.

Wat ga je zien: De Kromme Rijn is een romantisch ogende rivier met jaagpad en weids uitzicht over de omringende landerijen. De glooiende oevers en eilandjes trekken veel vogels aan. Vlak voor Bunnik steek je de rivier over en wandel je aan de overkant terug. In het bos passeer je Fort Rhijnauwen, het grootste fort van de Hollandse Waterlinie. Het is

bedekt met gras, struiken en bomen en niet altijd zichtbaar vanuit de omgeving. In de winter is het fort gereserveerd voor overwinterende vleermuizen. Maar als het straks voorjaar wordt, kun je vanaf begin april onder leiding van een gids het fort bekijken. Over Landgoed Amelisweerd dwaal je door een prachtig bos terug naar de Kromme Rijn. Net voor de brug kom je langs het statige witte landhuis Oud-Amelisweerd, ooit eigendom van koning Lodewijk Napoleon.

Besneeuwde forten en landhuizen

ROUTE 1

Daalt het kwik tot winterse waarden? trek je handschoenen

aan, doe een muts op een maak een ontdekkingsreis door de

winterse natuur! Stayokay partner On track presenteert in

elke daarbuiten twee unieke wandeltochten. Deze keer:

geniet van stralend winterweer in het Utrechtse landschap

of op de Brabantse Wal.

51daarbuiten

Route: De 7 kilometer lange rondwandeling Zoomland voert over landgoed Zoomland, net buiten Bergen op Zoom. Een afwisseling van statige beuken-lanen en spannende eenmanspaadjes. Ideaal voor een ontspannen ommetje op een mooie winterdag.

Start- en eindpunt: Stayokay Bergen op Zoom.

Horeca onderweg: Er is onderweg geen horeca. Je kunt aan het begin of eind bij Stayokay iets eten of drinken. Zonnige winterdag? Neem drinken mee voor onderweg. Er staan bankjes langs de route.

Wat ga je zien: Landgoed Zoomland ligt op de Brabantse Wal. Hier, op de grens van West-Brabant met Zeeland en Vlaanderen, gaan de hoger gelegen zandgronden van Brabant vrij abrupt over in de lager gelegen zeekleipolders. Landgoed Zoomland is ontstaan door het samenvoegen van enkele kleine 17e-eeuwse landgoederen. Je ziet hier een typisch cultuurlandschap, met statige lanen, beukenhagen, houtwallen en grachten. Bijzonder zijn de vennen van de Zeezuiper. Vroeger lag hier een moeras, maar na afgraving van het veen voor de turfwinning bleef een aantal plassen over. Ze zien er, met de dode bomen in het water, soms wat spookachtig uit.

Online routekaartenDeze twee wandelroutes (beschrijvingen kaart) kun je als daarbuiten lezer gratis downloaden via: www.ontrack.nl/stayokay. Inlogcode: 125178033480. De routes zijn gratis beschikbaar tot en met 31 maart 2012.

Statige lanen en spannende paadjes

Wat is On Track?On Track is een digitale aanbieder van wandel, fietsen kanoroutes in Nederland. Op Ontrack.nl vind je meer dan 2100 uitgestippelde routes. Ook voor liefhebbers van gps, nordic walking en meerdaagse tochten. De routes brengen je door het hele land en voeren zo min mogelijk over de gebaande paden, maar altijd daar waar het mooi en rustig is. Een On Trackabonnement kost € 14,99 per jaar. Kijk voor meer informatie op www.ontrack.nl/abonnement

ROUTE 2

TEKST tINEKE ZWIjGERS FOTOGRAFIE IStOCKPHOtO / NB / jOSIANE DE BRUIN

52 daarbuiten

Verover de stad op jouw manier

53daarbuiten

Wat is er leuker dan met je beste vriendinnen een stad te ontdekken? Vanuit Stayokay sta je meteen in het centrum. Bezoek de hipste winkels, eet appeltaart in de gezelligste cafés, bekijk de nieuwste tentoonstellingen en houd tot de vroege ochtend je voetjes van de vloer. Op de website van Stayokay vind je de leukste arrangementen om volop te genieten van het bruisende stadsleven.

www.stayokay.com

20%

vroegboekkorting op arrange-menten

Meer

weten?

Kijk op

pagina 47.

54 daarbuiten

Duinen, pannenkoeken en Amadeus

Stayokay EgmondToen & Nu TEKST XXX FOTOGRAFIE XXX

54 daarbuiten

TEKST DIRK jAN COCK FOTOGRAFIE NjHC / IStOCKPHOtO

Overnacht

extra voordelig

bij het vernieuwde

Stayokay Egmond!

Kijk op pagina 46.

55daarbuiten

e historie van Stayokay en zijn voor-ganger NJHC staat garant voor de mooiste verhalen. Inmiddels verrijzen

overal in het land nieuwe of verbouwde Stayokay hostels. Zo ook in Egmond. Hier aan de rand van de duinen ligt al decennia het onderkomen van Stayokay. Momenteel zijn de aannemers en timmer-lieden de baas, want Stayokay Egmond wordt getransformeerd tot een modern hostel. Natuurlijk nog altijd op die geweldige locatie. Een plek waar het strandleven voelbaar is, waar je altijd de zeewind voelt en de zee ruikt. Gerard Gerritsen (65) heeft als hostelmanager hier jarenlang gewerkt, vanaf eind jaren tachtig: “Het was een tijd waarin steeds meer gezinnen naar Stayokay Egmond kwamen. Het aantal jongeren nam af. Zij gingen steeds meer naar Spaanse en Griekse oorden. Nederlandse en vooral Duitse families konden bij ons goedkoop verblijven, samen in een familiekamer in een strandomgeving.”

Van chemicus tot jeugdherbergvaderDe loopbaan van Gerard heeft lang in het teken gestaan van zijn gezin. Juist daarom koos hij voor een baan als jeugdherbergvader. “In 1972 was een baby onderweg. Ik werkte als chemisch analist, maar wilde graag overdag bij mijn gezin zijn. Bij toeval zagen we in Vrij Nederland de vacature voor een jeugdherbergbeheerder in Putten. Het leek me allemaal niet zo moeilijk, wat huishoudelijk werk, wat techniek en jongeren ontvangen. En we konden natuurlijk in de dienstwoning naast de herberg wonen. Het was een heerlijke tijd. Na het ontbijt kon ik terug naar het gezin. Werk en privé liepen

helemaal door elkaar heen. Werkoverleg? Heerlijk met een kop koffie in de tuin. Het was allemaal heel relaxed.”

Klassieke deuntjesNa Putten volgde Epe. Het huis werd mooier, het bos groter. Mooie momenten waren er in overvloed. “Dan was ik aan het schoonmaken en tegelijkertijd repeteerde daar het Nederlands Jeugdorkest. Prachtig, die klassieke muziek die live werd gespeeld.” Professionele distantie probeerde hij zoveel als moge -lijk te bewaren in zijn loopbaan: “Ik moest ervoor zorgen dat het gezellig was. Natuurlijk heb ik veel plezier beleefd, maar te persoonlijk liet ik het contact niet worden. Het belangrijkste is dat ik me liet zien. Dat ze wisten dat ik voor ze klaarstond als er iets aan de hand was.”

PannenkoekenFraai slotakkoord aan zijn loopbaan bij Stayokay was de periode Egmond. Ook hier was het weer genieten van de vrijheid en het strandleven. “Stayokay Bakkum was er voor de jeugd en disco. Bij ons kon het gebeuren dat op zondagavond, als de jongsten naar bed waren, de ouders zaten te genieten van de film Amadeus. Jongeren op zoek naar vertier stuurde ik door naar Bakkum. Zo stemden we de boel hier op elkaar af.” Gerard haalde vooral plezier uit de spontane acties: “Altijd was er ruimte om er zelf iets van te maken. Als ik zondagmiddag veertig pannen-koeken voor de kinderen wilde bakken, dan deed ik dat. En er was gelukkig altijd ruimte voor goede gesprekken en schitterende verhalen.”

Stayokay Egmond ondergaat een bijzondere makeover. Aankomend voorjaar staat dit hostel klaar om je gastvrij te ontvangen in de vernieuwde omgeving. Maar ook in het rijke verleden hebben duizenden gasten hier genoten van zon, zee en strand. Oudhostelmanager Gerard Gerritsen vertelt over zijn tijd bij de jeugdherberg in Egmond en andere hostels.

D

56 daarbuiten

Ga naar www.sevendays.nl/daarbuitenom een abonnement op een van beide titels af te sluiten.

Voor kinderen vanaf 7 jaar. Voor jongeren vanaf 12 jaar.

WAAR STAAT JOUW KIND

OVER 10 JAAR?

Nieuwsgierig, positief en ambitieus. Dat is de jonge generatie van nu. De weekkranten Kidsweek en 7Days brengen nieuws dat bij deze kinderen en jongeren past. Met aansprekende onderwerpen en in begrijpelijke taal. Wij geloven in de talenten van kinderen en jongeren. En werken mee om die te ontwikkelen. Door ze tips te geven om hun dromen werkelijkheid te maken. Maar natuurlijk is er ook volop ruimte voor boeken, fi lms, prijsvragen, moppen en games.

Profi teer nu van dit extra voordelige kennismakings-aanbod en ontvang 13 weken Kidsweek of 7Days thuis voor slechts € 15,-. Dit abonnement stopt automatisch.

Nu 13 weken voor € 15!

42% korting t.o.v. losse verkoopprijs

YC_Daarbuiten_210x273.indd 1 16-12-2011 11:23:22

57daarbuiten

Check in: Zaterdag 16.23 uurMarjolijn Gasser (26): “Ik kom al vanaf mijn zestiende elk jaar in Nederland, bij Stayokay Haarlem. Mijn moeder komt oorspronkelijk uit Haarlem, daarom spreek ik ook Nederlands. Destijds vond een andere moeder het niet goed dat we naar het gevaarlijke Amsterdam gingen, vandaar dat het Haarlem werd. Afhankelijk van het weer gaan we een dag fietsen van Castricum naar Egmond aan Zee. Een dagje Utrecht, een dagje Den Haag inclusief een bezoek aan het Paleis Noordeinde. Maar vooral gezelligheid met terrasjes en cafeetjes. En natuurlijk kroketten en saté.”

Stayokay heeft veel fans uit de hele

wereld. Zo checken de Zwitserse

Marjolijn Gasser en haar vriendinnen

jaarlijks in bij Stayokay Haarlem. Vanuit

daar verkennen ze de Randstad. Op zoek

naar Nederlandse gezelligheid!

57daarbuiten

Check uitDinsdag 11.12 uur“Het was heerlijk dit jaar. Het belangrijkste was het weer. Elk dag was het zonnig en strak blauw. Fantastisch. Alle steden hebben we weer bezocht. Utrecht vind ik toch het leukst. Niet zo groot, mooie grachten en fijne terrassen. En je kunt er, net als in Haarlem, goed shoppen. Onze fietstocht naar het strand is niet doorgegaan. Wel zijn we op het strand geweest. Daar hebben we bij een strandtent lekker achter het glas in de zon gezeten. En jazeker, we hebben weer genoten van de Nederland-se specialiteiten, dit keer bitter-ballen en poffertjes. Volgend jaar kom ik weer!”

outCheck➔

Stayokay

HAARLEMinCheck ➔

Gasten: Fabienne Borcard, Marjolijn Gasser en Eliane Suter

TEKST DIRK jAN COCK FOTOGRAFIE CHRIS HOEFSMIt

Zwitserse gezelligheid

Jochem UytdehaageHij is tweevoudig Olympisch schaatskampioen. In 2002, in Salt Lake City, won hij een gouden plak op zowel de vijf als de tien kilometer. Jochem Uytdehaage (1976) heeft inmiddels de schaatsen opgeborgen en traint nu bedrijven om hun prestaties te verbeteren. Als hij een dag vrij heeft, stapt hij het liefst op de fiets. Om te genieten van dat prachtige Hollandse landschap.

58 daarbuiten

Eropuit met...

TEKST MARISE SPERLING FOTOGRAFIE HH / IStOCKPHOtO

daarbuiten

Op de racefiets door Nederland,

dat is een feestHet is een mooie winterse dag. Je hebt vrij, dus wat ga je doen?“Als ik vrij heb, sport ik bijna altijd. Fysieke inspanning betekent voor mij ontspanning. Dan kan ik mijn hoofd helemaal leeg-maken. Op een vrije dag ga ik bijvoorbeeld mountain biken, hardlopen met de hond in het bos, of een wandeling maken op het strand.”

Sneeuw en hagel. Maakt dat nog uit?“Ook dan ga ik eropuit. De buitenlucht geeft mij energie. Slecht weer vind ik juist een uitdaging. Dan wil ik er toch een leuke dag van maken. Ik schaats overigens niet vaak meer. Het kost relatief veel tijd om naar de schaatsbaan te gaan. En voordat ik eindelijk schaats, ben ik een paar uur verder. Ik woon tussen de bossen, dus dan ga ik veel liever daarheen.”

Als het straks voorjaar wordt, wat doe je dan?“Dat is zo’n mooie periode, met het zonnetje op je kop. Daar kan ik echt van genieten. In het voorjaar spring ik vaak op mijn racefiets voor een tocht door Midden-Nederland, waar ik ook woon. Dat is een feest. Ons land is zo druk bevolkt,

maar tussen de snelwegen liggen prachtige stukken natuur. Daar vind je toch nog rust. Pure rijkdom vind ik dat.”

Ga je liever alleen eropuit, of met anderen?“Toen ik nog schaatste, heb ik zo veel alleen getraind, dat ik nu het liefst met anderen op pad ga. Ik trek vaak met mijn vriendin eropuit. Zij is ook heel sportief. Dan gaan we samen hardlopen of fietsen. Daar beleef ik echt veel plezier aan.”

Wat is je favoriete vakantiebestemming?“In Nederland vind ik Limburg erg leuk. Dan kan ik fietsen door de heuvels of winkelen in Maastricht. En ik houd van de Waddeneilanden, zoals Vlieland. Daar is alles op loopafstand en kun je echt ontspannen. Voor vakantie buiten Nederland, kies ik Italië. Als ik daaraan denk, word ik helemaal blij. Afgelopen zomer heb ik met mijn vriendin zes weken vakantie gevierd in het noorden van Italië. We hadden onze racefiets bij ons en maakten prachtige tochten. Op de fiets zie je zo veel meer dan met de auto. Dan scheur je overal met 80 kilometer per uur doorheen. We hebben ook veel gewandeld in de Alpen en gezwommen in de meren.”

“Met mijn naamsbekendheid heb ik de plicht om iets terug te doen voor de maatschappij”, zegt Jochem stellig. Sinds 2009 is hij ambassadeur van NCFS. Cystic Fibrosis wordt ook wel taaislijm-ziekte genoemd en is de meest voorko-mende erfelijke ziekte met een beperkte levensverwachting. De aandoening is, vooralsnog, niet te genezen. “Bij mijn nichtje is ook taaislijmziekte ontdekt. Dus ik weet heel goed waarvoor ik mij inzet. Het is nog een onbekende ziekte. Maar met donaties kan er meer onder-zoek worden gedaan en blijven patiën-ten langer leven.” Ook heeft Jochem zelf

een goed doel opgericht, Sporttop. Deze stichting coacht jonge sporters zodat zij eerder de top bereiken. De talenten hebben ieder een eigen mentor. Hij of zij is (oud-)topsporter, maar beoefent een andere tak dan de pupil. “Anders wil de mentor zijn sportcarrière projecteren op de leerling en kan hij niet onafhankelijk blijven. Dat willen we voorkomen. Daarnaast krijgen de talenten mentale training, voedingsadvies en soms financiële hulp.” Kijk voor meer informatie over deze goede doelen op: www.ncfs.nl en www.sporttop.nl

Ambassadeur van de Nederlandse Cystic Fibrosis Stichting (NCFS) en oprichter van de stichting Sporttop

59

60 daarbuiten

En dit zijn de winnaars!

Fotowedstrijd

Lezers van daarbuiten met hun mooiste vakantiefoto

“De beste foto verrast”, zei natuur-

fotograaf Bas Meelker in de vorige

editie van daarbuiten. Hij gaf de

gouden tips voor het beste herfst-

plaatje én hij nodige vijf lezers uit

om een fotografieworkshop van

hem te volgen. Hoe je een plek kon

winnen? Je mooiste vakantieplaatje

opsturen naar Stayokay. En dit zijn

de winnaars.

Karin van Bracht: “Mijn motto: maak zoveel mogelijk foto’s met je digitale camera. Dan zit er altijd wat tussen, zoals ook dit beeld. Ik was met mijn zoon op vakantie en we waren vliegtuigje aan het spelen. Een stralend ventje tegen die strakblauwe lucht, dat vind ik zo mooi aan deze foto. We voelden ons zo vrij als een vogeltje. Een heerlijk gevoel.”

61daarbuiten

Mario van de Luijtgaarden: “Tijdens onze vakantie in Zweden zijn we een dagje gaan treinfietsen. Deze fietsen zijn speciaal gemaakt voor een tocht op ongebruikte treinsporen. Je gaat door prachtige stukken natuur waar auto's niet kunnen komen. En soms moet je de fietsen even van het spoor tillen voor een tegenligger. We hebben ontzettend genoten van deze unieke ervaring.”

Nettie Conijn: “Deze foto is genomen in Alaska. Daar maakten we een groepsreis met dertien anderen. We staan hier op The Northern Highway tussen Skagway en Dawson. Het was een erg leuke vakantie en daarom heb ik deze foto ingestuurd.”

Karin Huijbregts: “Een hele dag regen in Parijs. Daar moet je op een gegeven moment wel de humor van inzien. En zo vaak wordt de Eiffeltoren niet met regen gefotografeerd. Het was nog een kunst om mijn fototoestel droog te houden, maar het is gelukt. En in de metro’s konden we even de paraplu’s inklappen. Het was toch een heel leuke dag in Parijs.”

Quinten Schouten: “Afgelopen zomer was ik met mijn twee dochters op vakantie bij Stayokay Heemskerk in Slot Assumburg. Mijn oudste dochter, Lycka Kamoen, heeft deze foto gemaakt. Het beeld lijkt gefotoshopt, maar is dat niet. Door de foto ondersteboven te uploaden krijg je een surrealistisch effect. Het lijkt alsof ik vlieg onder een grashemel.”

Babs Smith40 jaar, communicatieadviseur GGD

Hart voor Brabant (St. Oedenrode)

TEKST DIRK jAN COCK FOTOGRAFIE tHOMAS DONKER

In het stapel bed met...

62 daarbuiten

Oud en Nieuw bij Stayokay Gorssel.

Babs Smith blikt met plezier terug op die

gezellige dagen met oude én nieuwe vrienden.

Net zoals vorig jaar in Domburg, samen

met haar dochter Luna (12). “Heerlijk met

iedereen gekletst bij de open haard.”

Waarom ben je bij Stayokay Gorssel?“We vieren Oud en Nieuw altijd met vrienden, maar door alle kleine kinderen kunnen we niet meer terecht bij iemand thuis. In Stayokay Gorssel waren we met 14 volwassenen en 12 kinderen. Heerlijk wandelen door de Achterhoekse bossen, ik kende het gebied eigenlijk niet. Prachtig was het.”

Eerder geweest bij Stayokay?“Ja! Vorig jaar hebben we de jaarwisseling gevierd bij Stayokay Domburg. Lekker buffet en borrelen. En natuurlijk uitwaaien op het strand. Dit jaar zaten we dus in de bossen. Ook mooi, maar ik miste het strand wel een beetje.”

Nieuwe vrienden gemaakt?“Ja, dat gaat spontaan, mijn vriendenkring is uitgewaaierd over het hele land. Zij maken daar weer nieuwe vrienden die ze op hun beurt weer uitnodigen. Ik vind het altijd leuk om nieuwe mensen te leren kennen.”

Hoe zien je vakanties eruit?“Soms ga ik met mijn dochter kamperen. Kinderen maken makkelijk contact op de camping, dus die zag ik soms de hele dag niet. En dan heb ik ook de rust om een boek te lezen. Keerzijde is dat je als single maar weinig contact maakt op zo’n camping met andere gezinnen. Op die momenten mis ik soms toch de gezelligheid.”

En verder?“We passen in de vakantietijd regelmatig op huizen van vrienden. We hebben ook de sleutel van een

tenthuisje op de camping van Bakkum, ook van vrienden. Het is heerlijk daar. Een keer in de paar jaar gaan we naar de Verenigde Staten. De vader van mijn dochter woont in Los Angeles.”

Waar was je vorig jaar op vakantie?“Toen ben ik voor het eerst met een groep alleen-staande ouders naar een camping geweest in Italië. Dat beviel eigenlijk erg goed. Natuurlijk klikt het niet met iedereen. Maar je maakt veel makkelijker contact en ik heb er ook nog een goede vriendin aan overgehouden.”

Je had een leuk idee?“Inderdaad, zou het geen goed idee zijn als Stayokay weekenden gaat organiseren voor alleenstaande ouders met kinderen? Als single ouder is het leuk om volwassen gezelschap om je heen te hebben. Stayokay is bovendien aantrekkelijk vanwege de prijs, want financieel is het geen vetpot als alleen-staande ouder. Ik zou intekenen op een dergelijke aanbieding.”

Ten slotte, heb je nog jeugdherinneringen aan een stapelbed?“Ja, ik weet nog goed dat een vriendinnetje van mij een stapelbed had. Daar was ik heel jaloers op. Ik vond het dan ook geweldig om bij haar te slapen. Dat is vast ook de reden dat ik mijn dochter een stapelbed heb gegeven. Maar inmiddels vindt ze het kinderachtig, dus dat stapelbed is weer weggehaald.”

StayokayGORSSEL

63daarbuiten

HOTEL

H

O

S

T

E

L

Beestenboel!In de grote stad krioel

t het

van de beesten. Torenvalken

en kerkuilen bouwen vaak hun

nest in gebouwen.

En als je naar het

park

gaat, zie je kikke

rs,

padden en met veel

geluk

een salamander. Da

n is

er nog de knalgroe

ne

tropische halsband

-

parkiet.

Deze papeg

aai leefde

vroeger

in India e

n Pakistan

. Maar teg

en-

woordig wo

nen ze ook

in Nederl

and,

vooral in

steden. De

n Haag en

Amsterdam

zijn favor

iet bij

deze parki

et.

KINDERPAGINAKINDERPAGINA

De staD is cool voor kiDs! Weet je Waarom? tussen Die hoge gebouWen is zo veel te beleven, Dus houD je ogen en oren goeD open!

een smulketting voor vogels

Dit heb je nodig: sterk draad, naald, appels, brood, gepelde pinda’s en wortels. Wat moet je doen?

Snijd de lekkere hapjes in kleine stukken. Neem de naald, doe de draad er doorheen en rijg het voedsel eraan. Wissel de hapjes af, dan krijg je een vrolijke

ketting. Pas op dat je genoeg draad overhoudt aan de uiteinden. Hang de ketting op, bijvoorbeeld tussen twee

bomen. En dan: smullen!

Winterkost

HOTEL

H

O

S

T

E

L

Hoe ziet jouw droomHuis eruit? Lijkt Het op een kasteeL? of staat er een acHtbaan bovenop Het dak? teken Het Huis waarin jij Later zou wiLLen wonen.

de mooiste tekening wint Het actief eropuit-arrangement in stayokay zeeburg voor Het HeLe gezin. bLijf sLapen in amsterdam en ontdek Hoe cooL deze stad is!

Instappen!Het is spitsuur. Iedereen heeft gewerkt en neemt de tram naar huis. Bij elk perron stappen er reizigers in (groene vakjes), maar er gaan ook mensen uit (blauwe vakjes). Hoe vol zit de tram bij het eindstation? De oplossing staat bovenaan de pagina.

KijK op stayoKay.com/daarbuiten

wat je precies moet doen.

eropuit-arrangementactief

Sommige gebouwen in deze stad hebben gezichtjes. Hoeveel lachebekjes kun jij vinden? De oplossing staat bovenaan de pagina.

Oplossing: ‘Instappen’: 6 mensen / gezichten in gebouwen: 565daarbuiten

66 daarbuiten

daarbuiten

Top 3 Fiets- en Wandelbeurs 2012

Ben je een actieve fietser of wandelaar? Mis dan niets van de drukbezochte Fiets- en Wandelbeurs in de Amsterdam RAI. Volg workshops, doe nieuwe ideeën op voor een sportieve vakantie en ontmoet andere wandelaars en fietsers. Stayokay heeft een mooie stand met veel informatie over alle hostels, activiteiten en de perfecte wandelen fietsgebieden rondom de locaties. Wil je vrijkaarten winnen voor deze beurs? Stuur dan je leukste fiets- of wandelfoto in en maak kans op 2 vrijkaarten t.w.v. € 28. Kijk snel op stayokay.com/daarbuiten.

FloriadeDonderdag 5 april t/m zondag 7 oktober (Stayokay Valkenswaard) www.floriade.nl

Mondiaal spektakel in Zuid-Limburg! Sinds 1960 wordt eens per tien jaar in Nederland de Floriade gehouden. Meer dan honderd deelnemers uit tientallen landen brengen hun ode aan de tuinbouw. Het park bestaat uit vijf unieke werelden waarin je de natuur steeds op een andere manier ziet, voelt en beleeft. Je wordt onder-gedompeld in een smeltkroes van culturen. Ook is er een cultureel programma met muziek en dans en zijn er spectaculaire ontdekkingsreizen voor kinderen. Slaap in Stayokay Valkenswaard en mis niets van de Floriade!

2

MilieujutterMaandag 20 februari t/m vrijdag 24 februari (Stayokay Terschelling en Ameland) www.demilieujutter.nl

Stichting Milieujutter zet zich elk jaar in voor een schoon strand. Bij de Wadden spoelt namelijk veel vuil aan. Stayokay Terschelling en Ameland hebben speciaal voor dit initiatief een arrangement samengesteld. Je viert lekker vakantie, maar tegelijkertijd werk je mee aan de schoonmaakacties. In de ochtend wordt er gewerkt, en in de avonden kun je vrijblijvend meedoen aan leuke activiteiten. Enthousiast? Kijk snel voor arrangementen op www.stayokay.com

3

66 daarbuiten

5 x 2 vrijkaarten t.w.v. € 28

1Zaterdag 11 en zondag 12 februari (Stayokay Amsterdam) www.fietsenwandelbeurs.nl

67daarbuiten

Meer informatieBij vrijwel alle evenementen staat een hostel van Stayokay genoemd. Je kunt voor meer informatie en overnachtings-mogelijkheden contact opnemen met de betreffende Stayokay. Alle contactgegevens vind je op www.stayokay.com

Rotterdams Filmestival 2012 25 januari t/m 5 februari

Holland Dance Festival26 januari t/m 26 februari

67daarbuiten

Rotterdams Filmestival 2012woensdag 25 januari t/m zondag 5 februari

www.filmfestivalrotterdam.com (Stayokay Rotterdam)

Holland Dance Festivaldonderdag 26 januari t/m zondag 26 februari

www.holland-dance.com (Stayokay Den Haag)

Midwintermarathon in Apeldoornzondag 5 februari

www.midwintermarathon.nl (Stayokay Apeldoorn)

Holland Flower Festival woensdag 22 februari t/m zondag 26 februari

www.hollandflowersfestival.nl (Stayokay Bakkum)

WK sprint schaatsen voor Masters in Thialf Heerenveen

zaterdag 25 februari en 26 februariwww.schaatsen.blog.nl (Stayokay Sneek)

Kids Adventure Week in Zandvoortzaterdag 25 februari t/m zondag 4 maart

www.vvvzandvoort.nl (Stayokay Haarlem)

IDFA en Oxfam on tourdonderdag 1 maart t/m donderdag 15 maart

www.idfa.nl/nl/agenda (diverse locaties)

Sterren kijken in Utrechtt/m zaterdag 7 april

www.sonnenborgh.nl (Stayokay Utrecht-Bunnik)

Fjoertoerzaterdag 14 april en zondag 15 aprilwww.fjoertoer.nl (Stayokay Terschelling)

Museumweekendzaterdag 14 april en zondag 15 april

www.museumweekend.nl (diverse locaties)

Stayokay geeft 4 x 5

kaarten weg!

Ga naar stayokay.com/

daarbuiten voor meer

informatie.

1001 voordelige avonturen met je Stayokay card

Het ultieme vakantiegevoel? Dat beleef je bij Stayokay! Met je Stayokay card ontvang je €2,50kortingopelkeovernachting,óókbijeenarrangement.Endatisalleennogmaar in Nederland. Wereldwijd krijg je met de card korting bij maar liefst 4.000 HI-hostels. Bovendien profiteer je van aantrekkelijke aanbiedingen bij meer dan 35 attractieparken, dierentuinen, exposities en op (reis)artikelen.

Bestel je Stayokay card op www.stayokay.com/stayokaycard

Bestel nu online voor € 17,50

en ontvang gratis een

Fair Trade Peruaanse muts

Documents

Struinen door de stad!