Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Studiedag antidoping5 maart 2016
Historisch overzicht
• dopingwet (02/04/1965, BS 06/05/1965)• gerechtelijk• Dopingbestrijding wordt bevoegdheid van
de gemeenschappen (BW 08/08/1980)
Huidige Regelgeving
• decreet 27 maart 1991 inzake medisch verantwoorde sportbeoefening, gewijzigd in 1996 en 2004
• basisopties: drie krachtlijnen, nl. integreren, depenaliseren en responsabiliseren
• interne tuchtregeling kan erkend worden• vangnet: “eigen Disciplinaire Organen”• BVR 16 december 2015
Nieuwe ontwikkelingen
• oprichting WADA 1999• Verklaring van Copenhagen 2003• Unesco verdrag tegen doping in sport 2005• Vlaamse Gemeenschap is verplicht de WADA
Code 2003 te implementeren
Gevolgen
1. Interne regelgeving afstemmen op WADA en UNESCO-conventie
2. Sancties niet meer in Decreet worden door Regering bepaald in overeenstemming met de WADA-code
3. onderverdeling: breedtesporter/elitesporter4. breedtesporter zoals voorheen5. Elitesporter
Behandeling door onafhankelijke op basis van het decreet erkende op te richten Disciplinaire Organen
beroepsmogelijkheid bij TAS wordt decretaal verplicht
Huidige RegelgevingDecreet van 25 mei 2012
Implementatie Wereld Antidoping Code 2015
• Nieuwe Code en Internationale Standaarden• Wereld Antidoping Conferentie 2013• Voorafgegaan door 2 jaar werkzaamheden• Wereldwijde inwerkingtreding: 1 januari 2015
Krachtlijnen Wereld Antidoping Code 2015
• langere straffen intentioneel dopinggebruik• toenemend belang doelgerichte testen, onderzoek
en kennisvergaring en nadruk op preventie• toenemende aandacht begeleiders• taakverdeling Internationale Federaties en NADO’s• eenvoudiger, toegankelijker, proportioneler
Besluit
Met dit geactualiseerde decreet neemt de Vlaamse Gemeenschap meer danooit haar verantwoordelijkheid op inde strijd tegen doping en draagt ze bijtot de realisatie van de missie van NADO Vlaanderen.
• Opdrachten van sportverenigingen inzake de eigen organisatie
• Opdrachten van sportverenigingen inzake samenwerking met andere betrokken partijen
• Opdrachten van sportverenigingen t.o.v. de Vlaamse overheid
• optreden van de overheid slechts een vangnet
• Sportverenigingen zijn verplicht minstens veertien dagen vooraf de VR in te lichten
• Optimale medewerking verlenen • Ten laatste tegen 1 april 1993 een
controlecomité ter beteugeling van dopingpraktijken oprichten
• Het decreet had een ambitieus opzet• Het wenste meer dan een louter
repressief optreden tegen dopingovertredingen
• Vanaf 1998 werd op regelmatige basis informatie verspreid
• In 2001 werd dit item structureler aangepakt door de lancering van het project dopinglijn
• In 2003 werd een bijkomende website gelanceerd
• Eind 2002 werd de dopingbus in gebruik genomen
• Op 11 mei 2004 werd een communicatiedag georganiseerd met de sportfederaties
• Op 8 maart 2006 werd dit initiatief herhaald met de sportfederaties
• Op 27 mei 2008 vond een gelijkaardig initiatief plaats in het Huis van de Sport
Inmiddels is er een groot aanbodbeschikbaar aangaande communicatiekanalen en promotiemateriaal.
• Video’s op http://www.dopinglijn.be/dopinglijn/video/
• Stands op SVS apotheose en via de Dag van de Trainer
• Antidopingmodule in trainersopleiding VTS
Lancering van een antidopingcharter voor de arts met volgende inhoud:
Lancering van een antidopingcharter voor de fitnessindustrie 2015-2016 met de volgende inhoud:
• WADA lanceert een programma om sporters te bereiken• Het antidopingbewustzijn vergoten door rechtstreekse
interactie door rechtstreekse interactie met sporters en op sportvenementen
• WADA werkt samen met antidopingpersoneel van over de hele wereld om te helpen ervaring op te doen
• De nieuwe Code 2015 wil nog meer dan vroeger de nadruk leggen op preventie-en educatie initiatieven.
• Op dit moment zijn er 104 contactpunten antidoping aangesteld waar we al 2 vergaderingen mee hadden.
Hoe kunnen we nu verder voorwaarts gaan op vlak van preventie?
• De rol van de dopingpreventieverantwoordelijke bepalen
• Een eerste aanspreekpunt zijn voor de atleten, hun begeleiders en clubs inzake antidopingbeleid – kwaliteit + preventie
Verdere praktische taken
• Informatie en preventie• Melden van wedstijden• Organisatoren: plichten dopingcontrole• Elitesporters• Informatie ivm dopingpraktijken
aanreiken en meewerken onderzoek naar dopingpraktijken
Een antidopingpreventieplan opstellenafhankelijk van de doelgroep met verschillende gradaties via het ICE-principe(Informatie, communicatie en vorming)
Elitesporter•Weet dat er zowel binnen als buiten competitie getest wordt.•Kent de controleprocedures voor bloed en urine en heeft ervaring met deze procedures (eventueel via gesimuleerde oefeningen)
Recreatieve sporter•De sporter weet dat er dopingcontroles bestaan en dat hij/zij gecontroleerd kan worden.
Ouders•Ouders weten dat dopingcontroles bestaan en dat ze hun kind hierbij mogen begeleiden
Dank u.
Doping bestrijdenin/via/metde fitnesssector
Eric Vandenabeele
• Heeft medische en psychische effecten op gezondheid
• Anderen kunnen eronder lijden (emotioneel en agressiviteit)
• Andere fitnessbeoefenaars kunnen worden verleid
• Het is onnatuurlijk en gevaarlijk
Doping bestrijden in/via/met de fitnessector
Gebruiken 140,000 Vlaamse fitnessbeoefenaars anabolica?Willen clubs doping bestrijden?Vindt men de doelgroep ‘aanbieders en gebruikers’ (h)erkenbaar in fitnessclubs?Is er nood aan een continue brede maatschappelijke aanpak?Wie zijn de gebruikers? Waarom? Waar halen ze hun producten?
Wat kunnen wij doen?
Bedankt voor je aandacht
5 maart 2016
KBWB
Overkoepelende federatie
- vertegenwoordigt wielersport op nationaal & internationaal vlak
Fietsen = economisch, gezond, ecologisch en natuurlijk vervoersmiddel
Antidopingcommissie KBWB 54
WIELERBOND VLAANDEREN
Erkend door Vlaamse overheid
promoot de wielersport in Vlaanderen
→ jeugdwielrennen
→ niet professionele wielrennen
→ recreatieve sportbeoefening
→ Gent, wielerpiste
Antidopingcommissie KBWB 55
KBWB & Antidoping
strijd van decennia = jaren zestig, voor MVS/NADO-Vlaanderen
Anno 2016 = UCI gaat verder dan WADA (oa Biologisch paspoort, “No injection”….)
Eigen controles
Antidopingcommissie KBWB56
KBWB & Antidoping - Cijfers
Antidopingcommissie KBWB57
JAAR IC EPO OOC totale kostprijs
2010 369 70 2 € 131 323,28
2011 443 19 € 131 991,56
2012 441 38 € 133 364,31
2013 523 46 € 170 069,48
2014 527 35 € 179 327,93
KBWB Antidopingcommissie
Oprichting antidopingcommissie in 2008
- organisatie controles ism NADO/CFWB
- preventie
≠ disciplinair orgaan (→separaat orgaan, verschillende samenstelling leden commissie)
Antidopingcommissie KBWB58
KBWB Antidopingcommissie
Preventie
Gezondheidssessies Juniores (16-17 jarigen)
→ ism NADO Vlaanderen
→ ism Wielerbond Vlaanderen
→ korte toelichting voeding, training
→ simulatie antidopingcontrole
→ statement profrenner
≠ aanwezig → ≠ deelname PK / RK / BK
Antidopingcommissie KBWB59
KBWB Antidopingcommissie
Preventie
Antidopingcharter buitenlandse clubs/teams
→ Belgische renners/clubs/teams = licentieaanvraag
→ Verplicht ondertekenen voor deelname
→ “gesloten” circuit
→ publicatie overzichtslijst www.belgiancycling.be
Communicatie naar renners, clubs, organisatoren
Antidopingcommissie KBWB60
KBWB Antidopingcommissie
Opleiding
Antidopingagenten (nationaal en regionaal)
Jaarlijks seminarie ADA
Antidopingcommissie KBWB61
Wielerbond Vlaanderen
“Gezond groeien in de koers”
Antidopingcommissie KBWB62
KBWB
Antidopingcommissie KBWB63
Dopingcontroles in de praktijk door de jaren heen
Dopinganalyses: waar staan we enwat komt er op ons af?
Dr. Hans CoomanProf. Dr. Ir. Peter Van Eenoo
GeschiedenisOS Rome 1960: dood Knud Enewald Jensen2 april 1965: Belgische antidopingwet, wet “Custers”
1965: DoCoLab –UGent start met analyses op doping in de paardensport
1967: Nationale antidopingcommissie1967: dood Tom Simpson op Mont VentouxJaren ‘60: controles door gerecht1968: eerste dopingtests op OS
1973: DoCoLab -UGent voert eerste analyse uit in humane doping in opdracht van KBWB
DoCoLab is daarmee het laboratorium dat het langst ononderbroken doping controle uitvoert
Geschiedenis1980: staatshervorming => bevoegdheid naar gemeenschappen1985: Vlaamse antidopingcommissie28.02.1987: eerste controle MVG1991: decreet MVS
1993: DoCoLab verwerft IOC accreditatie
1999: oprichting WADA
2002: WADA neemt IOC accreditatie DoCoLab over
2004: actualisering decreet MVS25.05 2012: huidig antidopingdecreet in Vlaanderen
Geschiedenis
Enkel urine en na de wedstrijd bijna exclusief voor KBWB/UCI
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986
aantal stalen/jaar
Geschiedenis
Enkel urine en na de wedstrijd bijna exclusief voor KBWB/UCI
0
1
2
3
4
5
6
7
8
1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986
% positieve
pemolineritaline
Dopingcontroles 1987 - 2003
Enkel urine en na de wedstrijd
Eerst 60 ml, vervolgens rond jaar 2000 75 ml
Materiaal aanvankelijk nogal artisanaal
Dopingcontroles 1987 - 2003
Dopingcontroles 1987 - 2003
Dopingcontroles 1987 - 2003
Dopingcontroles 1987 - 2003
Dopingcontroles 1987 - 2003
Dopingcontroles 1987 - 2003
Dopingcontroles 1987 - 2003
Verboden Lijst 1987: - Stimulantia- Narcotica- Anabole steroïden- Beta-blokkers- Diuretica- Bloeddoping- Manipulatie- met restricties: alcohol, lokale anesthetica en corticosteroïden
Dopingcontroles 1987 - 2003
Verboden Lijst 2003 (laatste IOC-Lijst-samen met WADA): -Stimulantia-Narcotica-Cannabinoïden-Anabole Steroïden substanties-Peptide hormonen-Beta-2-agonisten-Anti-oestrogenen-Diuretica Maskeermiddelen-Glucocorticosteroïden-Bloeddoping Methodes ter bevordering van het zuurstoftransport- Fysische en chemische Manipulatie- Gendoping-In bepaalde sporten:
- Beta-blokkers- alcohol, lokale anesthetica en corticosteroïden
Dopingcontroles 1987 - 2003
1987 2003
Dopingcontroles 1987 - 2003Klasse/Substantie 1987 2003
Narcotica +++ +++
Stimulantia ++ +++
Anabole steroïden
(exogene)
++ +++
endogene AAS + ++
Peptidehormonen - +
hCG ++ +++
EPO - +
HGH -
Glucocorticosteroïden NVT ++
Bloeddoping - +
Maskeermiddelen ++ +++
Beta-agonisten NVT ++
Cannabinoïden NVT ++
Anti-oestrogenen NVT +
Dopingcontroles na 2003
WADA opgericht in 1999Eerste WADA-code in 2003
Dopingcontroles na 2003
Decreet en besluit aangepast aan WADA-code
Moderner materiaal en nu 90 ml nodig
Dopingcontroles na 2003
Toestemming wegens Therapeutische Noodzaak (TTN)
Sedert 2006Stop doktersbriefje
Elitesporters: proactiefNiet-elite: ook retroactiefMinderjarige niet-elite: wel nog doktersbriefje
TTN-commissie
Dopingcontroles – statistiek DoColab47
1 619
1149
911 1003
916 1013
954
859
929
923
867
945
134
1048
1520
1525 1629 1733
1589
2018
1924 20
3820
97 2263
2240
2202
2374
3649
4268
5325 5472
5395 57
6968
5061
1860
52 6244
5911
5736 60
4460
6156
88
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
1973
1974
1975
1976
1977
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
0
1
2
3
4
5
6
7
8
1973 1975 1977 1979 1981 1983 1985 1987 1989 1991 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 2015
Dopingcontroles – statistiek DoColab
AAF+ATF AAF
Controle buiten wedstrijdverband
Eerste op 5 januari 2005
Aanvankelijk zonder whereabouts
Eerste elitesporters aangeschreven in november 2008
Whereabouts vanaf januari 2009
Elitesporters in verschillende cat. onderverdeeld sedert mei 2012
Chaperons
Sedert eind 2008
Aangekondigd vs. onaangekondigd
bloedcontroles
Bloedtransfusies: eerste in juli 2010Groeihormoon: eerste in juni 2011
Biologisch paspoort (bloedmodule)
Sedert januari 2011
Bij wielrennen, lange afstandslopen, triatlon, duatlon
Sedert 2015 ook bij voetbal
Sedert 2016 ook bij zwemmen
Biologisch paspoort (bloedmodule)
Male volunteer after 5g testim = 50mg testosteron
Samples 1-5 are blanc steroid profiles. Sample 6 and 7 correspond with 15h and24h after application of testim, respectively. Sample 8 is 3 days after application.
Without testim samples (samples 6 and 7 are
removed)
Samples 1-5 are blanc steroid profiles. Sample 8 is 3 days after application of 1 sachet testim.
Male volunteer after 5g testim = 50mg testosteron - detail
Nieuwe analysetechnieken
EPO: eerste controles in 2004
IRMS: in Gent vanaf 2009
GHRP: sedert 2014
GC-CI-MS/MSLC-HRMSHGHSAR-PAGEAPMU
NADO - aspect
Achter de schermen in
DoCoLab
1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010
Athlete Biological
Passport
2009
2014
WADA
1999
Medische commissie IOC
1971
Anabolica
Peptide hormonen
Beta-2-Agonisten
Narcotica
Hormoon antagonisten & modulatoren
Corticosteroiden
hCG EPO hGH
endogenousexogenous
Maskeermiddelen
Stimulantia
Cannabinoiden
Bloed doping
Beta -blockers
Gebruik in sport
GHRP
SARMs
Doping Wet
Non-Approved
Xe
VLG
1987
FB
verboden Methode beschikbaar
Dopingcontroles 2016
Dopingcontroles 1987-2016
19871 GC-MS
2 GC-NPD
1 HPLC-UV
+ kleine toestellen
0.8 M €
20033 GC-MS
1 GC-MS/MS
2 GC-NPD
1 HPLC-UV
1 LC-MS
1 klinische analyzer
1 bloed analyzer
+ kleine toestellen
1.2 M €
20085 GC-MS
3 LC-MS/MS
1 klinische analyzer
1 bloed analyzer
EPO-IEF/camera
+ kleine toestellen
2 M €
20155 GC-MS
2 GC-MS/MS
1 GC-IRMS
3 LC-MS/MS
2 LC-HRMS
5 klinische analyzer
3 bloed analyzer
EPO-IEF/SDS/
SAR/camera
+ kleine toestellen
3.6 M €
Dopingcontroles 1987 - 2016Klasse/Substantie 1987 2003 2016
Narcotica +++ +++ ++++
Stimulantia ++ +++ ++++
Anabole steroïden
(exogene)
++ +++ ++++
endogene AAS + ++ +++
Peptidehormonen - + ++
hCG ++ +++ +++
EPO - + ++
HGH - +
Glucocorticosteroïden NVT ++ ++++
Bloeddoping - - +
Maskeermiddelen ++ +++ ++++
Beta-agonisten NVT ++ +++++
Cannabinoïden NVT ++ ++++
Anti-oestrogenen NVT + ++++
Detectie stanozolol 1973- 2016
Jaar Marker LOD Detectietermijn
enkelvoudige dosis
1973 geen Niet opspoorbaar
1980 geen Niet opspoorbaar
1987 3’OH-stanozolol 20-30 ng/ml 3-4 dagen
2003 3’OH-stanozolol 2 ng/ml 8 dagen
2016 3’OH-stanozolol
glucuronide
50-100 pg/ml 28 dagen
Onderzoek gefinancierd door NADOF -hoogtepunten
Resulteerde in 3 doctoraten
Leidde tot de eerste publicatie die de relatie tussen gebruik van geneesmiddelen en sport blootlegde
Leidde tot één van de twee basismethodes op OS Londen
Leidde tot de introductie van LC-HRMS
Leidde tot de nieuwe standaardmethode op GC-MS/MS voor de toekomst
Wat brengt de toekomst en zijn we er op voorbereid
Evolutie aanbod: Internet – wereldwijde verspreiding –snelheid –klinische fase
Gendoping
Boswachter – stroper: de wedrenSARMsHIF stabiliserSR9009 – SR 9011
Matrices
Indirecte methodes – ABP/Modellen
De rol van justitie in de strijd tegen
doping in de sport
WIE IS WIE
• Gebruik van doping is een regionale materie. NADO wil
“clean sport” d.m.v preventie, opleiding, wetenschappelijk
onderzoek en dopingtesting .
• Dopingtesting resulteert in analytische resultaten.
• Dopingtesting is vnl. gericht op de sporter die de boel
belazert (“cheating athlete”), de sleutel om de
aanwezigheid aan te tonen van dopingsubstanties in een
monster van een sporter en derhalve het gebruik.
• Dopingtesting leidt tot een tuchtproces : uitsluiting
deelname aan sportmanifestaties en administratieve
geldboetes (cf. collega Meganck) .
• Publieke autoriteiten ( Law Enforcement Agencies ,hierna
LEA) : politie-douane-geneesmiddelenagentschap –
voedselagentschap via hun verbindingsofficieren verenigd
in de hormonen-en dopingcel - justitie (= PG Gent KB
6.05.1997).
• De opdracht van LEA is ruimer: ‘Clean society’ vnl.
gericht op de netwerken, aanbieders en verdelers van
dopingproducten.
• Via dopingonderzoeken ( incl.gebruik van
dwangmaatregelen in gerechtelijke onderzoeken).
• Niet de sporter maar zijn entourage en de “upstream
perpetrators” worden geviseerd. Leidt tot een strafproces.
WIE IS WIE
• De info uit de onderzoeken van LEA kan dienen voor een
intelligent spreidingsplan ( cf. art. 15 Antidopingdecreet
van 25.5.2012 hierna ADD ) voor dopingtesten van de
NADO en/of de planning van doelgerichte dopingtests.
• De info uit testing kan helpen bij de beeldvorming en om
hogerop te geraken in de dopingketting.
• NADO kan mee profiteren van speciale bevoegdheden
LEA.
• LEA kan baat hebben bij expertise en info van NADO.
• Infodeling nog ontwikkelen: b.v.b.wederzijds getuigen om
bewijzen te bekrachtigen- beter zicht op connecties
sporters en derden / entourage .
Belang om informatie te delen
• Gebaseerd op wederzijds vertrouwen en respect.
• van ‘onbekend is onbemind’ naar samenwerkingsprotocol
( concreet : de analyseverslagen die aanduiden dat er
een inbreuk is op het ADD en federale wetten worden bij
hoogdringendheid aan PG Gent overgemaakt en
bevoegde parket zal onderzoek starten naar herkomst
voor sportbeoefenaar op hoogte is ).
• Wegname juridische hinderpalen voor info-uitwisseling :
artikel 1380 al. 2 Ger.Wb. biedt nodige ruimte. ( = Het
OM oordeelt over de mededeling of de afgifte van een
afschrift van akten van onderzoek en van rechtspleging in
het kader van tuchtzaken of voor administratieve
doeleinden) .
Samenwerking vandaag
• Er bestaat geen ideaal model :multidisciplinaire aanpak
• Humane doping is haalcriminaliteit ! Cijfers van de
laatste jaren tonen belangrijke toename inbeslagnames
en ook steeds meer variatie, research chemicals..
• Actuele inspanningen : acties in en rond fitnesscentra om
dopingleveranciers op te sporen – zelfs anabolenlabs
aangetroffen en gedesactiveerd - regelmatige controles
postzendingen handel via internet/ darknet – onderzoeken
die starten uit andere onderzoeken b.v.b. inzake drugs of
intrafamilaal geweld waar anabolengebruik een rol speelt.
Opsporing en vervolging van zogenaamde
niet-analytische dopingovertredingen
Inbeslagnames
Cijfers inbeslagnames
Cijfers inbeslagnames
De aanpak van dopingproducenten en –
dealers
Tools:
- De hormonen- en dopingcel .
-Stringente federale wetgeving: KB’74 over hormonale
stoffen / drugswet / geneesmiddelenwet : 1 maand tot vijf
jaar gevangenisstraf en/of 3000 tot 100.000 euro
geldboete ( x 6).
Moeilijkheden:
-Internationaal karakter.
-Handel via het Internet ( Yahoo Cass. 1.12.2015) en
zogenaamde ‘darknet.’
prioriteitendiscussie
• Kadernota integrale veiligheid: in opbouw: er wordt
vermeld dat het gebruik van doping en handel toeneemt
en een belangrijke inkomstenbron is geworden voor
criminele groeperingen ( komt uit document van PA van
de Raad van Europa Doc 13852” Rethinking the anti-
doping strategy”).
• Handel in humane doping zit niet nominatim bij de top -5
prioritaire fenomenen : terro – cybercrime-
mensenhandel-intrafamilaal geweld –economische en
financiële criminaliteit.
• Bij uitwerking KIV wordt de ondersteuning niet verder
bepaald, capaciteit die gezet wordt tegenover bepaalde
prioriteiten.
prioriteitendiscussie
• KIV is een opportuniteit om verspreide middelen over de
federale staat en de deelstaten beter te coördineren.
Belang van overleg met deelstaten ,geïntegreerde
handhaving.
• Overheid overtuigen zodat ze geïnteresseerd blijft : er is
al een actueel engagement van LEA in de antidopingstrijd
omwille van de vaststellingen van namaak medische
substanties -geneesmiddelengebruik op niet
gecontroleerde basis voor niet therapeutische reden (
prestatie-bevorderend maar ook b.v.b. anti-
aging,versporting van de samenleving).
prioriteitendiscussie
• Georganiseerde misdaad is betrokken bij productie en
distributie via het Internet ( high profit-low risk).
• Gezondheidsrisico’s voor voornamelijk jonge sporters
b.v.b. in fitnesscentra en scholen, steroïdengebruik
imagebuilding – grote beschikbaarheid namaakproducten
met toxische ingrediënten en onvoorspelbare
hoeveelheden actieve substantie.
• Gevolgen buiten de sport : b.v.b. vaststellingen n.a.v
zinloos geweld -intrafamilaal geweld : meer
wetenschappelijk onderzoek nodig !
Strafrecht en/of tuchtrecht
• Artikel 47 ADD : strafuitsluiting voor sporters indien de
strafbare feiten gepleegd zijn ter gelegenheid van de
voorbereiding op een sportmanifestatie of de deelname.
• Ne bis in idem : kan je iemand twee keer berechten voor
dezelfde feiten? Arresten Vandenbroucke.
• Hof van Cassatie 24 juni 2014 : wanneer de beklaagde
disciplinair vervolgd en bestraft werd omdat hij zich
hormonale of anabole stoffen had toegediend kan hij nog
worden strafrechtelijk vervolgd en bestraft wegens bezit
van andere hormonale of anabole stoffen dan degene die
hij zich had toegediend maar …” not even God judges
twice for the same act.. “( kritiek rechtsleer en vanuit
Europa).
Strafrecht en/of tuchtrecht
• Keuze voor voorrang tuchtrecht geen probleem zolang er
maar een consequente en snelle reactie is.
• Tuchtrecht werkt efficiënt en afschrikkend, is dienstig om
vooral sporter zelf aan te pakken ( enige kanttekening :
controle naleving uitsluiting, sommige overtreders blijven
herhaaldelijk hervallen ) .
• Strafrecht is ultimum remedium en is voor de aanpak van
de ‘upstream perpetrators’ en entourage.
Dopingsubstanties worden op grote schaal aangemaakt
en verdeeld door criminele organisaties die buiten het
bereik van de jurisdictie van de antidopinginstanties
vallen en de aanpak vergt ook specifieke competenties en
bevoegdheden .
Investigation manager
• Vraag van WADA : In de internationale standaard voor
dopingtest en onderzoeken ( ISTI) ,van kracht sedert
1.1.2015, vraagt men meer aandacht voor het aspect
investigation i.p.v enkel testing.
• Standaarden voor informatievergaring en onderzoeken.
• Informatie: NADO’s moeten alles doen wat in hun
mogelijkheden ligt om anti-dopinginfo te verkrijgen +
procedures ontwikkelen om de info op veilige en
vertrouwelijke manier te verwerken .
• Ten volle gebruik maken eigen onderzoeksmiddelen :
b.v.b. mogelijkheid periode van uitsluiting opschorten in
ruil voor substantiële hulp cf. Art 42 par. 6 ADD, juncto art
2 .58 ADD).
Investigation manager
• Verplichting voor sporters om mee te werken zoniet
tuchtmaatregelen ( verstrekken van valse ,misleidende of
onvolledige informatie en /of omdat ze b.v.b. bewijs
vernietigen) en NADO zal procedure tegen hen starten.(
fraude of poging tot fraude cf. art. 3. 5° ADD / ook
onderzoek verstoren cf.art. 15 ADD ).
• Rol van IM = nauwe contacten met LEA/ tips
onderzoeken, zoveel mogelijk info verzamelen en op
gestructureerde manier bijhouden en verwerken
• Profiel / Bevoegdheden/ geheim van het onderzoek/
werkplek/financiering ?
Epiloog
• Blijven investeren in multidisciplinaire aanpak om trends
te kunnen bepalen , de juiste prioriteiten te kunnen stellen
en met beperkte middelen zo gericht mogelijk op te
treden .
• Wetenschappelijk onderzoek stimuleren zodat de
valsspelers kunnen opgevolgd worden door de jagers.
• Verdere uitbouw van de relatie tussen NADO en LEA om
geïntegreerd beleid te optimaliseren . Niet alleen formele
samenwerking telt maar tevens meerdere keren per jaar
‘face to face’- en ‘case by case’- meetings .
Disciplinaire vervolging dopingpraktijken
Bart MeganckVoorzitter disciplinaire commissie breedtesporters
(NADO) en disciplinaire commissie elitesporters en begeleiders (VDT)
Vlaamse antidopingregels
De Vlaamse antidopingregels zijn van toepassing op zo goed als alle sporters, ongeacht hun niveau of het feit ofze al dan niet deelnemen aan wedstrijden.
Elitesporters
Breedtesporters
Vlaamse antidopingregels
Elitesporter
Een elitesporter is een sporter die deelneemt aan wedstrijden op internationaal niveau, zoals bepaald door zijn internationale federatie, of op nationaal niveau, zoals bepaald wordt door de nationale anti -dopingorganisatie (NADO)
Breedtesporter
Sporters die geen elitesporters zijn, worden “breedtesporters” genoemd. Dit omvat iedereen die op een lager niveau in georganiseerd (club- of wedstrijd-) verband aan sport doet.
Vlaamse antidopingregels
Hoewel de Code 2015 in de eerste plaats bedoeld is voorelitesporters, heeft de Vlaamse Gemeenschap (anders dan andere NADO’s) er van oudsher voor geopteerd omdezelfde regels in grote mate ook toe te passen opbreedtesporters.
Past in uitgangspunten antidopingbestrijding:
Oneerlijke concurrentie (“level playing field”)
Schadelijkheid gezondheid (“medisch verantwoorde sportbeoefening”)
Discussie breedtesporterVlaanderen voortrekkersrol
Voordelen:
- gelijkheid voor alle sporters: kunstmatige grens elite/breedte
- duidelijkheid- benadrukking belang gezondheid- grote groep aangesproken op verantwoordelijkheid- weghouden uit strafrechtelijk vervolgingscircuit- level playing field ook belangrijk in breedtesport
Discussie breedtesporterVlaanderen voortrekkersrol
Nadelen (zijn er wel?):
- besteding beschikbare middelen dopingbestrijding?- schrijnende (sociale) situaties: gevolgen uitsluiting,
boetes,…- onbegrip: “waar zijn ze mee bezig?”: de minimis non
curat praetor…?- Straffen disproportioneel in vgl. straffen voor
elitesporters die financiële winsten en roem oogsten? vs. noodzaak internationale uniformisering?
Disciplinaire vervolging
Onderscheid breedtesporter/elitesporter bepaalt welkdisciplinair orgaan bevoegd is voor beoordeling dopingpraktijken:
Elitesporter: federatie: Eerste aanleg: Disciplinaire Commissie Elitesporters enBegeleiders (DCEB-VDT) en D (KBWB)Beroep: TAS-CASBreedtesporter: NADO (Vlaamse overheid)Eerste aanleg: Disciplinaire Commissie voor Breedtesporters Beroep: Disciplinaire Raad voorBreedtesporters
Disciplinaire vervolging breedtesporters: organen
• dopingcontrole
• dossier dopingpraktijk
NADO Vlaanderen
• eerste aanleg
• multidisciplinair: magistraat (vz) –arts - jurist
Disciplinaire Commissie
Breedtesporters • beroepsinstantie
• multidisciplinair: idem
• beroep bij RvSt.
Disciplinaire Raad Breedtesporters
Disciplinaire vervolging elitesportersVerantwoordelijkheid vervolging en disciplinaire bestraffing bij sportfederatiesMeeste federaties verenigden zich: Vlaams Dopingtribunaal v.z.w. (VDT): opdracht d.m.v. lastgevingVDT richtte binnen zijn schoot een onafhankelijk disciplinair orgaan op: Disciplinaire Commissie voor Elitesporters en Begeleiders (DCEB)Recht op eerlijk proces: hoorrecht – onafhankelijke rechters- procedurele waarborgen - redelijke termijnEnkel KBWB heeft eigen disciplinair orgaan voor zijn elitesporters: Disciplinaire kamer van de commissie inzake dopingpraktijken
Disciplinaire vervolging elitesporters (en begeleiders): organen
• dopingcontrole
• dossier dopingpraktijk
Sportfederatie: lastgeving aan VDT (uitzondering KBWB)
• eerste aanleg
• multidisciplinair: magistraat (vz) –arts - jurist
Disciplinaire Commissie Elitesporters en
Begeleiders (VDT) • beroepsinstantie
TAS/CAS
Disciplinaire afhandeling dopingpraktijken in Vlaanderen
Korte doorlooptijd: oproeping voor disciplinair orgaan enkele weken na samenstelling dossier/kort na dopingpraktijkDopingpraktijken die ook misdrijven zijn: voorrang disciplinair (ook door korte doorlooptijd)Eenheid van rechtspraak: WADA-conform –samenstelling commissies: behoud expertiseOnafhankelijkheid buiten kijf: voorzitters magistraten zetel – multidisciplinair: arts + jurist (meestal ook magistraat)
Wat is een “sterke” antidopingbeslissing?
Niet noodzakelijk pro-NADOEerlijk en onpartijdig: met begrip voor de noodzaak aan een robuust antwoord op doping maar tegelijk ook de noodzaak van een eerlijke en onpartijdige behandeling van een persoon beschuldigd van dopingpraktijken: beide partijen moeten voelen dat ze een eerlijke behandeling kregen ongeacht de uitkomstHeldere geformuleerd, goed gemotiveerd, afgewogen en met kennis van zaken, zo het risico op verdere procedures beperkend (en de/het hiermee gepaard(e) gaande kosten/tijdverlies)
Wat is een “sterke” antidopingbeslissing?
Levert een bijdrage aan de antidopingrechtspraak, wat ten goede komt aan het gehele antidopinggebeuren en de atleten (en hun raadslieden) toelaat de uitkomst van een antidopingzaak in te schatten (rechtszekerheid)Belang aanduiding: welk soort dopingcontrole (out of in competition), welk soort sporter, correcte omschrijving ten laste gelegde dopingpraktijk (conform Antidopingdecreet/Antidopingregels federatie/Code)
Noodzaak opleiding/ervaring
134
Overzicht disciplinaire organen 2015 (DC/DR)
- 122 sporters werden in overtreding
bevonden
- tegen hen werd een tuchtrechtelijke
procedure gestart
2 dossiers worden overgemaakt aan de internationale federatie
19 dossiers werden geklasseerd zonder gevolg omdat de bewijslast te dun was (vnl. ozondossiers): bevoegdheid DC om dossiers te seponeren
14 dossiers betroffen elitesporters
2 dossiers worden overgemaakt aan het VDT2 vrijspraken (ozon)
12 dossiers worden overgemaakt aan de KBWB11 vrijspraken of geklasseerd zonder gevolg wegens bewijslast te dun (ozon) (bevoegdheid procureur KBWB)1 zaak nog lopende
137
90 zaken geagendeerd op hoorzitting
68 sporters kregen tot nu een disciplinaire sanctie opgelegdde overgrote meerderheid krijgt een schorsing van 4 jaren (standaardsanctie)1 sporter krijgt 12 jaren 2 sporters krijgen 6 jaren 1 sporters krijgt 3 jaren8 sporters krijgen 2 jaren2 sporters krijgen 1 jaar2 sporters krijgen 3 maanden2 berispingen
+ administratieve geldboetes (in de orde van 500 tot 4000 euro (wettelijk maximum = 25.000 euro)
2 vrijspraken
18 dossiers lopen nog in eerste aanleg
138
10 Sporters tekenen beroep aan
1 vrijspraak (2 jaar uitsluiting bij commissie3 sancties worden bevestigd1 sanctie wordt verminderd5 dossiers lopen nog
Het betreft dossiers van de DCB aanhangig gemaakt bij de DRB
In 1 dossier tekent NADO
Vlaanderen beroep aan