MGA DINASTIYA SA TSINA Lokasyon Lungsod-Estado Pinuno (Larawan at Paglalarawan)

Ambag (Larawan at Paglalarawan)

Dahilan ng Pagbagsak

TATLONG NAGHAHARI AT LIMANG EMPERADORBago ang 2070 BCEDINASTIYANG HSIA/ XIA2100 BCE – 1600 BCE1

Naniniwala ang mga Tsino na sila lamang ang mga sibilisadong tao sa gitna ng mga tribong barbaro kaya tinawag nila ang kanilang lupain na Zhongguo o Middle Kingdom.

Kanlurang bahagi ng Tsina

Emperador Yu the Great dakilang Yu

Yu, ang unang pinuno ng dinastiya.Pinaniniwalaan na siya ang nakagawa ng paran upang makontrol ang pagbahang idinudulot ng Ilog Huang Ho.

Gumawa ng isang kanal upang harangan ang baha at hinati ang kanilang mga nasamsam na lupa. Dahil dito, napigilan ang malaking baha sa Ilog Huang Ho. Gumawa ng mga Kanal upang mapigilan ang baha mula sa dilaw na ilog.

Sinalubong ang kanyang pamumuno ng suliranin sa kapayapaan at kaayusang pulitikal.Sinakop ni Emperador Tang Na korap si Jie (ang naging huling pinuno ng dinastiyang xsia) At pinatalsik ni Tang.

2 DINASTIYANG SHANG1600 BCE-1046BCEpinakamaunlad na kabihasnang gumamiit ng bronse, ang mga naiwang kasulatan na naiwan ng panahong ito ang sinasabing pinakamatanda sa mga panulat ng Tsino na matatagpuan sa mga oracle bones at ang malimit na isinasagawang pagsasakripisyo sa mga tao partikular sa tuwing may namamatay na pinuno na kadalasang isinasama sa mga maranyang libingan ng mga pinuno.

Ang China ay may dalawang ilog na kung saan dito umusbong ang kabihasnang Shang. Una ang Yangtze River (Chiang Jiang) at ang Huang Ho (Yellow River)

Capitals: near present-day Zhengzhou and Anyang

Emperador Ch'eng Tang

AMBAG PA DIN

characterized by its writing system, practice of divination, walled cities, bronze technology, and use of horse-drawn chariots.

Oracle – tumutukoy sa mga bagay o lugar na nagsisilbing instrument upang ipahatid ng mga diyos ang kanilang saloobin (tortoise shell at cattle bone).Kaolin – isang uri ng maputing putik na ginamit upang makagawa ng seramika.Agglunative – paraang ginagamit ng mga Tsino upang pagdikit-dikitin ang mga salita upang makabuo ng ideya.Calligraphy – uri ng panulat ng mga Shang

1. Lumitaw ang pilosopiyang CONFUCIANISM at TAOISM.

2. 6. Hinango sa mga aral ni Kongfuzi o Confucius. Isang guro at pilosopo na

5. Nauwi ito sa panahon ng digmaan ng mga estado o warring states.Tinalo ng Zhou

nanilbihan din sa pamahalaan ng estado ng Lu. Naghain ng solusyon sa kaguluhan ng lipunan.

3. 7. Tahimik at organisadong lipunan. Kagandahang loob. Tamang pag-uugali Pagkamakatuwiran Pagkamagalang Pinahahalagahan din nito ang pamilya at paggalang sa

4. 8. Itinatag ni Laozi o Lao Tzu. Nabuhay noong ikaanim na dantaon B.C.E. Pinaniniwalaan na si Laozi ay hindi tunay na tao at isang

5. 9. Hangad nito ang balanse sa kalikasan at daigdig at ang pakikiayon ng tao sa kalikasan.

MGA DINASTIYA SA TSINA Lokasyon Lungsod-Estado Pinuno (Larawan at Paglalarawan)

Ambag (Larawan at Paglalarawan)

Dahilan ng Pagbagsak

3 DINASTIYANG CHOU/ ZHOU1046 BCE – 221 BCEBinigyang-katuwiran nila ang kanilang ginawa batay sa Mandate of Heaven o Basbas ng Kalangitan. Ang dinastiyang ito ay tumagal ng 9 na siglo at ang pinakamatagal na

Capitals: Hao (near present-day Xi'an) and Luoyang

Wu Wang Spring and Autumn Period – ang katawagang ito ay hango sa aklat na The Spring and Autumn Annals na naglalahad ng lahat ng kaganapan ukol sa paglaganap ng mga bagong kaisipan at pilosopiya sa estado ng Lu. Pinakamahalaga sa mga ito ang Confucianism at

dinastiya ng Tsina. Taoism. Confucius/ Kongfuzi – isang guro at pilosopo na nanilbihan din sa pamahalaan ng estadong Lu. Siya ang sumulat ng Five Classics at Four Books. Confucianism – binibigyang-diin nito ang pagkakaroon ng mga Tsino ng kagandahang-loob, tamang pag-uugali, pagkamakatwiran at pagkamagalang. Pinahahalagahan ang pamilya.Jen – ang kakayahan ng tao na mamuhay sa lipunan ng maayos kasama ng iba pang tao.Lao Tzu/Laozi – ang nagpakilala ng Taoism o Tao Te-ching.Taoism – hangad nito ang balance sa kalikasan at daigdig at ang pikikiayon ng tao sa kalikasan.Mencius – ang may-akda ng Doctrine of The Mean. May karapatan ang mga mamamayang gumamit ng dahas ngunit dapat sikaping panatilihin ang kapayapaan dahil walang mabuting ibubunga ang digmaan.Shang Yang at Han Feizi – ang nagpalaganap ng Legalismo. Legalismo – dapat pamunuan ng isang lider ang kanyang nasasakupan batay sa 3 mahahalagang kaisipan: ang una, ang mga kodigo ng batas ay dapat maayos ang

pagkakasulat at maipaalam sa publiko; ikalawa, mahigpit na pamamahala ang kinakailangan upang mokontrol ang mga tao; ikatlo, ang kapangyarihan ay nakabatay sa posisyon ng isang lider at wala sa mismong pinuno. Nagmula ito sa mga pangunahing akda ng mga Legalista tulad ng The Book of Lord Shang, Han Fei-Tzu at ang Kuan Tzu.Fa – batasShih – awtoridadShu – pamamaraan ng gobyerno lumitaw ang Piyudalismo. Ito ay sistemang pampulitika na nagbigay ng kapangyarihan sa mga aristokrata o pyudal na panginoon sa mga lupang pag-aari ng hari.a. Confucius (551-479 B.C.) - Nagpakilala sa daigdig ng Five Classics at Four Books.Itinuturing na Ginintuang Panahon ng pilosopiyang Tsino ang Chou dahil sa pagsikat ng sumusunod na mga pantas:b. Lao Tzu (604-517 B.C.) - Nagpaliwanag ng Tao Te Ching kung saan nakasulat ang kanyang mga turo.c. Mencius (372-289 B.C.) - May akda ng Doctrine of Mean, naniniwalang may karapatan ang mga mamamayang gumamit ng dahas ngunit dapat sikaping manatili ang kapayapaan dahil walang

mabuting ibubunga ang digmaan.

MGA DINASTIYA SA TSINA Lokasyon Lungsod-Estado Pinuno (Larawan at Paglalarawan)

Ambag (Larawan at Paglalarawan)

Dahilan ng Pagbagsak

4 DINASTIYANG CHI’IN/QIN221 BCE – 206 BCE

Capital: Chang'an, present-day Xi'an · Idiniklara ni Zhen gang sarili

bilang si Shi Huangdi o Shi

Huang Ti, na

nangangahulugang

“Unang Emperador”.

Yin Zheng na di lumain ay kinilalang si Emperador Shih Huang Ti o Shi Huang DiInutos ni Shih Huang Ti na ipatayo ang Great Wall Of China bilang proteksyon sa pag-atake ng mga kalaban.

Great Wall Of ChinaAng salitang China ay hango sa dinastiyang ito. Sa kanyang panahon naitatag ang Great Wall of China.Sistemang Scholarship – ang pagsasanay sa mga hihiranging gobernador at opisyal ng imperyo.

Pagkamatay ni Shih Huang Ti. nang mamatay siya, nagkaroon ng isang pag-aalsang nagpaalis sa kaniyang anak na lalaki mula sa palasyo, kaya't napalitan ng isa pang emperador.

5 DINASTIYAN HAN206 BCE – 220ang kauna-unahang dinastiyang yumakap sa Conficianism. Ito rin ang nagging ideolohiya ng mga rehimeng sumunod dito.

inikilala ang Han bilang isa sa

mga dakilang dinastiya sa

China.

Capital: Chang'anCapital: Luoyang

Liu Pang Wu Ti (The Martial Emperor)Pinalitan ni Wu Ti ang marahas na patakaran ng Ch'in.a. Binawasan ang buwis.b. Tinanggal ang malulupit na batas ng Legalismo at pinairal ang mga aral ng Confucianismo na lumaon ay naging opisyal na pilosopiya ng pamahalaan ng dinastiya.

Naging tanyag ang Silk Road o Silk Route, isang ruta ng kalakalan. Ang pagsusulat ng kasaysayan ng China ang isa sa pinakamalaking ambag nito. Sima Qian – ang mananalaysay ng China ay nabuhay sa panahon ni Emperador Wudi.Silk Road – ang rutang pangkalakalan sa pagitan ng China at Kanluran, bahagi ng ruta nito ay ang kasalukuyang Afghanistan.

naimbento ang papel,

porselana, atwater-powdered

mill.

· Nabuhay sa panahong ito si

Simaqien, ang dakilang

historyador ng China.

DINASTIYANG XIN9-23 sa ilalim nito lumawak ang

nasasakupan ng Tsinang umabot hanggang Korea at Gitnang Asya, kaya't naging isang dakilang imperyo ito.

Wang Mang – isang ordinaryong mamamayan at hindi dugong bughaw na nagpasimula ng panandaliang Dinastiyang Xin.

TATLONG KAHARIAN O THREE KINGDOMS220-265Kanluraning Dinastiyang Jin (265-317) – binubuo ng Kanluran at Silangang Jin

2. Dinastiya sa Hilaga o Northern Dynasty/ Katimugan at hilagang Dinastiya (420-589)3. Dinastiya sa Timog o Southern Dynasty/ Katimugang Dinastiyang Jin (317-420)

MGA DINASTIYA SA TSINA Lokasyon Lungsod-Estado Pinuno (Larawan at Paglalarawan)

Ambag (Larawan at Paglalarawan)

Dahilan ng Pagbagsak

6 DINASTIYANg SUI581 – 618muling nabuklod ang China subalit maikli lamang ang pamumuno nito dahil 2 lamang ang naging emperador dito.

Capital: Chang'an

Itinatag ito ni Yang Jian.

· Itinayo ang Grand Canal.

Nagawa nitong ipaayos ang Great Wall matapos ang mahabang panahong napabayaan ito at ang Grand Canal na nag-uugnay sa mga Ilog Huang Ho at Ilog Yangtze.

dahil sa sapilitang paggawa, ang mga tao ay nagsimulang mag-alsa.

Yang Chien (Sui Wendi) (Yang Ti)

Itinayo ang Grand Canal na nagdurugtong sa mga ilog ng Huang Ho at Yangtze at nabubuklod sa Tientism at Hangchow.

Pag-aalsa ng mga magsasaka.Pagpataw ng malaking buwis.Malawakang gastos sa mga proyekto ni Yang Ti.Labanan sa pagitan ng Koguryo at ng Dinastiya.

MGA DINASTIYA SA TSINA Lokasyon Lungsod-Estado Pinuno (Larawan at Paglalarawan)

Ambag (Larawan at Paglalarawan)

Dahilan ng Pagbagsak

7 DINASTIYANG TANGItinuturing na Dakilang Dinastiya ng China o Ginintuang Panahon ng China.

nasakop nito ang kabuoan ng kontinente ng Asya, mula Korea hanggang India. Naging isang dakilang lungsod ang kabiseraChang’an – ang kabisera ng Tang ay pinaniniwalaang pinakalamaking lungsod sa buong daigdig sa panahong ito. Capitals: Chang'an and Luoyang

ang nagpasimula nito ay si Li Shih-min matapos niyang mag-aklas laban sa Dinastiyang Sui.LI Yuang (Tang Tai Tsung) Pagkilala sa Tsina bilang natatanging bansa sa larangan ng kalakalan.Itinuring na Ginintuang Panahon ng Panitikang Tsino

Nalinang ang panitikan at sining.Naimbento sa panahong ito ang Woodblock Printing at napabilis ang paggawa ng kopya ng anumang sulatin.

Pagpataw ng mabigat na buwis.Pagpasok ng mga Muslim sa Kanluran.Pag-aalsa ng mga Eunuch.

· Labis na nagdusa ang mga

magsasaka dahil ginamit silang

manggagawa sa proyekto ng

Sui.

· Nag-alsa sila na pinamunuan

ni Li Yuan na itinatag ang

dinastiyang Tang.

LIMANG MGA DINASTIYA AT SAMPUNG KAHARIAN907 - 960

Li Po, Po Chu-I at Tu Fu – mahuhusay na makata. Civil Service Examination – naging mahalaga sa pagpili ng mga opisyal ng pamahalaan.Buddhism – nakarating sa China sa pamamagitan ng Silk Road at naging pangunahing relihiyon sa panahong ito na nahinto lamang sa pag-usbong ng relihiyong Islam.

MGA DINASTIYA SA TSINA Lokasyon Lungsod-Estado Pinuno (Larawan at Paglalarawan)

Ambag (Larawan at Paglalarawan)

Dahilan ng Pagbagsak

8 DINASTIYANG SONG960 – 1279 . Capital: Bianjing (present-day

Kaifeng)Capital: Lin'an (present-day Hangzhou)

Heneral Zhao KuangyinIkatlo sa mga dakilang dinastiya.

Nakalikha din ng isang paraan ng paglilimbag. Nagkaroon ng kasapatan sa pagkain kaya umunlad ang kalakalan. Nakipagpalitan ng prdukto ang mga Tsino sa mga kalapit-bansa sa Timog-silangang Asia tulad ng Borneo at Pilipinas.Naimbento ang gun powder.Pinag-ibayo ang panitikan, sining, at edukasyon.Umunlad ang kalakalan.Nakipagkalakalan na ang China sa mga kalapit bansa sa Timog-Silangang Asya tulad ng Borneo at Pilipinas.

Sa panahong ito naimbento

sa kabila ng positibong kaganapang ito, nabigo ang dinastiya sa aspetong pulitikal at military kung kaya sila ay nasakop ng mga barbaro.Inagaw ng Mongolia ang China.Subalit mahina ang kakayahang militar ng dinastiyang Song, kaya nasakop ang Tsina ng mga Mongol na galing sa Mongolia.[1]pinamunuan ito ni sung tai tsui

ang nagagalaw na mga

panlimbag kaya't nalathala ang

mga malalaking ensiklopedya

sa Tsina; lumaganap ang

panitikan at mga dibuho ng

mga tanawin; unang ginamit

dito ang pulbos na para sa mga

baril; at ginamit ang

mabatobalaning kompas para

sa paglalakbay sa karagatan.

· Nag patuloy ang pagsalakay

ang pagsalakay ng pangkat-

etniko sa Hilangang Asya.

· Nagsimula ang tradisyon

ng footbinding sa nga babae.· Lumitaw ang Neo-Confucianism na binuo ni Zhuxi

MGA DINASTIYA SA TSINA Lokasyon Lungsod-Estado Pinuno (Larawan at Paglalarawan)

Ambag (Larawan at Paglalarawan)

Dahilan ng Pagbagsak

IMPERYONG MONGOLsinakop ng mga Mongol (Mongolia) ang China itinatag ito ni Genghis Khan.

Kabilang sa mga namuno sa imperyo ay sina Ogedei Khan, Güyük Khan at Möngke Khan.Genghis Khan – ang nagtatag ng Dinastiyang Mongol sa China.Temujin – ang tunay na pangalan ni Genghis Khan. Ang kanyang pangalan ay nangangahulugang Universal Ruler o Pandaigdigang Pinuno.

DINASTIYANG LIAO916 -1125

DINASTIYANG JIN1115 - 12349 DINASTIYANG YUANunang banyagang dinastiya ng China.

Malawak ang naitatag na imperyo ni Kublai Khan kung kaya ito ay nahati sa 4 na khanato (khanate).4 NA KHANATO (KHANATE)1. Ang Dakilang Khanato sa Mongolia at Silangang Asya2. Khanato sa Turkestan o Chagadai3. Khanato sa Persia4. Khanato sa Ginintuang Hordo (Golden Horde) na sumasaklaw sa Siberia at Russia.

Dadu – ang kabisera ng Dinastiyang Yuan na kasalukuyan ay Beijing.The reign of the Mongol empire; Capital: Dadu (present-day Beijing)

itinatag ito niKublai Khan.Kublai Khan – ang nagtatag sa Dinastiyang Yuan at namuno sa Silangang Asia ng mahigit sa 30 taon.

· Ipinairal ng Mongol ang

Confucianism bilang pilosopiya.

· Nagkaroon ng maraming

manglalakbay sa Yuan at isa

na doon si Marco Polo.

sa pagkamatay ni Kublai Khan, humina ang Imperyo ng mga Mongol kung kaya nagkaroon ng pag-aalsa ang mga Tsino

naghimagsik ang mga Intsik laban sa mga Mongol noong 1368, kaya't nailunsad ang dinastiyang Ming.[1]

MGA DINASTIYA SA TSINA Lokasyon Lungsod-Estado Pinuno (Larawan at Paglalarawan)

Ambag (Larawan at Paglalarawan)

Dahilan ng Pagbagsak

10 DINASTIYANG MING1368 - 1644

Capitals: Nanjing and Beijing isa sa numuno ay si Zhu Yuanzhang at nagtatag ng panibagong dinastiya.

Sa ilalim ni emperador Yongle (o Yung Lo)

Malaking bahagi ng Great Wall ay itinayo sa dinastiyang ito at naitayo din ang Forbidden City sa Peking na naging tahanan ng mga emperador. Ang sining ay napagyaman, particular ang paggawa ng porselana. Naglayag at nakarating sa Indian Ocean at silangang bahagi ng Africa ang mga Tsino sa pamumuno ni Admiral Zheng He. Maraming aklat ang nailimbag sa pamamaraang movable type. Kilala ang dinastiyang ito sa pagkakaroon ng isang matatag at sentralisadong pamamahala. Nagbigay-daan ito sa pagbubuklod at pagkontrol sa imperyo subalit ang pagtutol sa mga pagbabago sa lipunan ang nagpahina dito. Sa kalgitnaan ng ika-15 siglo, ipinatigil ang mga paglalayag patungo sa ibang lupain at pagtataguyod ng komersiyo. Ito ang kahulihulihang dinastiyang pinamunuan ng mga Tsino. Nagpatuloy ang ugnayan ng dinastiyang ito sa mga dayuhan sa pamamagitan ng mga Hewita na nagsilbing opisyal na tagapayo sa korte nito

Tuluyang bumagsak ito dahil sa pakikipaglaban nito sa Japan na sumalakay sa Korea. Ang pag-aalsa at kaguluhan ang naging dahilan ng pagbagsak nito.

DINASTIYANG SHUN

164411 DINASTIYANG QING/ CHI’NG o DINASTIYANG MANCHU1644-1912itinatag ng mga Manchu matapos magapi ang Dinastiyang Ming. Sila ay mga semi-nomadic mula sa hilagang Manchuria at itinuturing ng mga Tsino na mga barbarong dayuhan.

Bagaman mga dayuhan sa Tsina mula sa hilaga ng Dakilang Moog ng Tsina, iginalang ng mga Manchu ang kalinangan at mga kaugaliang Tsino; agad silang namuhay ayon sa mga pamamaraan ng mga Intsik.

Capital: BeijingSa ilalim ng mga emperador na Manchu, nagkaroon ng 150 mga taon ng kapayapaan at kasaganahan sa Tsina, at naging mas malaki pa ang nasasakupan ng Tsina. Higit pa sa bantog na kapanahunan ng dinastiyang Tang.[1] Si Puyi ang huling emperador ng imperyong Tsino.

Ang pagkatalo ng China sa mga Digmaang Opium laban sa England (1839-1842) at laban sa England at France (1839-1842) ay malaking dagok para sa imperyo. Sa pagkatalo ng China nagkaroon ng konsesyon ang mga dayuhan, ipinagkaloob ang lupain ng Hong Kong sa British. Nagkaroon ng sphere of influence sa ibang teritoryo ng China ang mga dayuhan at tinamasa ng mga dayuhan ang extraterritoriality. Humina lalo ang dinastiyang ito sa pagkatalo sa Digmaang Sino-French at Digmaang Sino-Japanese. Tuluyang bumagsak ang dinastiya ng magkaroon ng Rebolusyon noong 1911 na nagbigay-daan sa pagkatatag ng Republika ng China.MGA REBELYONG NAGANAP SA IMPERYO1. Rebelyong Taiping – layunin na patalsikin ang mga Manchu sa China. 2. Rebelyong Nien – pabagsakin ang mga Manchu na mahihina at lubhang walang kakayahan na labanan ang mga Kanluranin.3. Rebelyong Boxer – sumuporta sa mga Manchu at ang layunin nito ay palayasin ang mga mapanghimasok na Kanluranin.

2. Qin o Ch’in ( 221-206 B.C.E).

Dinastiyang Qin, Zheng, Great Wall Of China

3. Han (206 B.C.E – 220 C.E.).Dinastiyang Han, Liu Bang, Wudi, Silk Road

4. Sui (589 – 618 C.E).

Dinastiyang Sui, Grand Canal sa China

5. Tang (618-907 C.E.).

Dinastiyang Tang, Li Yuan, Woodblock Printing

6.Song o Sung (960-1278 C.E.).

Dinastiyang Song, Gun Powder, Foot Binding, Heneral Zhao Kuangyin

7. Yuan (1278-1368 C.E.).

Dinastiyang Yuan, Kublai Khan, Marco Polo

8. Ming (1368-1644 C.E.)

.

Ming

·