SUDO Sayı 39

3926.03201 2

Dergi Ekibi:

Ceren ÇALICI

Aysel AKSU

Semetey COŞKUN

Elif SUNĞUR

Çağrı EMER

Ozan ALTINTAŞI

Tasarım Ekibi:

Elif SUNĞUR

Ömer YATĞIN

Ozan GÜLER

Ahmet YATĞIN

Dergi Redaktörü:

Ceren ÇALICI

web:

sudo.ubuntu-tr.net

e-posta:

[email protected]

34KDE-Kontact

Bir masaüstü yöneticisi için gerekli her şey KDE 'de..

12

201 2 LINUX İŞ RAPORULinux geliştiricilerinin, sistem yöneticilerinin ve

diğer açık kaynak uzmanlarınin kariyer geleceği

31LIBREOFFICE -2Writer modülü için temel ayarlar ve elle

biçimlendirme yöntemleri bu sayıda...

1 4

BİLİŞİM PROJESİ OLARAK FATİHPROJESİFırsatları Arttırma Teknolojiyi İyileştirme Hareketi

kelimelerinin baş harflerinden oluşan FATİH Projesi .

Ö n e Ç ı k a n l a r

D i ğ e r B a ş l ı k l a r

E d i t ö r d e nŞimdiye kadarhiçgörmediğim; en sevdiklerifilmin,

dinlediklerimüziklerin, okudukları kitapların ne olduğunubilmediğim

insanlarla birlikte çalışıyorum ben.

Çok farklı yerlerde yaşayan, çok farklı işlerde çalışan, çok

farklı hayatlar süren bireyleriz. Ama bir ortak noktamız var: SUDO.

Her ay, bu gördüğünüz dergiyi hazırlamak için ciddi mesai

harcıyoruz. Rahatsız değiliz bundan, aksine mutluyuz. Çünkü

gönüllülüğün ve sorumluluğun birleştiği yer SUDO.

Her sayıda büyüyoruz; bu sayıda Onur ALTINTAŞI katıldı

aramıza. "Hoş geldin Onur!" diyor, daha çok büyümeyi umut

ediyoruz.

Biz SUDO'yu hazırlarken keyif alıyoruz, dileriz siz de

okurken keyifalırsınız.

Ceren ÇALICI

SUDO Dergisi, GNU/GPL lisansı ile dağıtı lmaktadır.SUDO Dergi Tasarımında Tamamen "Özgür Yazılımlar" Kullanılmaktadır.

Yıl: 3

Sayı3926 MART 201 2

Kullanılan Programlar

Scribus

Gimp

Inkscape

Ubuntu- tr Haberler 3

Mesut YAR ile röportaj 8

Ubuntu Üzerine Değişik Bir Yazı -2 1 7

UCK ile Sadece Gnome Shell İçeren Kişisel Ubuntu Hazırlama 21

i ç i n d ek i l e r

En Güzel Masaüstü Yarışması 39

Dikkatimi Çekenler 28

içindekiler

4

Zeitgeist, sayısız uygulamalar ve arabirimlersağlayan güçlü bir olay günlüğüdür. Dolayısıyla kullanıcı larson kullanı lan uygulamalara, dosyalara ve klasörlere "HızlıSeçke"de Zeitgeist sayesinde erişebiliyorlar.

Nautilus’a , yeni g iriş imkânı sağlayan Zeitgeistgeliştirmeleri eklendi. Yani Nautilus'un "Kopyala" ve "Yenidosya oluştur" özellikleri "H ızlı Seçke"nin içine kaydedilipyerleştiriliyor.

Zeitgeist şimdi, masaüstü dahil, bir Nautilusyerinden diğerine dosyaları kaydediyor, böylece dosyanınartık açı lmasına gerek kalmadan, basit bir kopyalama işlemiile ürünü tutmak yeterli oluyor.

Yeni oluşturulmuş ürünlerin adlandırı lması/yeniden adlandırı lması , g irişi engellemesine rağmen (Eğerkullanıcı , masaüstüne sağ tıklar ve oradan "Yeni BelgeOluştur"> "Boş Belge" yolunu izlerse, kullanıcı özel bir isimvermediği sürece "Adsız Belge" olarak oluşturulur vekaydedilir.) , benzer bir davranış yeni dosyalar ve klasörleroluşturulurken de uygulanabilir.

PrintScreenSysRq/Screen Capture ile ekrangörüntüsü alma ya da Firefox'ta bir resmi "Farklı Kaydet"seçeneği ile kaydetme Zeistgeist tarafından desteklenenözelliklerdendir. Oluşturulan dosyalara kolay erişim içinküçük, fakat kullanışlı bir uygulamadır.

Ubuntu'nun Kazam ile işbirliğ i içinde olan sosyalistemcisi Gwibber, hataları çözmek için “Hata Avcısı Çağrısı”uygulaması başlattı . Gwibber’in amacı daha istikrarlıuygulamalar sağlamaktır.

Hata avcısını çağırma işlemi oldukça basittir.Kullanıcı ların Ubuntu 1 2.04 Precise Pangolin’i Gwibber3.3.90 ve Kazam 1 .0.4 (Kazam, Ubuntu 1 1 .1 0 üzerinde deçalışabilir.) i le birlikte güncellemesi gerekmektedir ( 1 2.04LTS’nin içinde varsayı lan olarak kurulur.) .

Gwibber’i test etmek için adım adım talimatlara şubağlantıdan ulaşabilirsiniz:https://live.gnome.org/Gwibber/Testing

Hataları bild irmek için şu bağlantı ları kullanabilirsiniz:https://bugs.launchpad.net/gwibberhttps://bugs.launchpad.net/kazam

Hata Avcısı i le ilg ilenen kullanıcı lar, daha fazlabilg i almak için irc.freenode.net’teki #Gwibber ve #Kazamforumlarına katı lmaya davetliler.

UyarıYukarıda bahsedilen Gwibber' in test sayfasında

Unity Gwibber arayüzü için birçok test vardır. Yüklemek için:

sudo apt-get install unity-lens-gwibberUbuntu 1 2,04 içinde Kazam 1 .0.4, Ubuntu Yazı lım Merkeziaracı lığ ı i le kurulabilir.

http://iloveubuntu.net/gwibber-and-kazam-call-bug-hunt

Nisan 201 2’de piyasada yerini alacak olan final sürümü ilearasında birkaç farklı özellik bulunan Ubuntu 1 2.04 BETA 1duyruldu.

Ubuntu 1 2.04 BETA 1 ’deki Yenilikler Neler?

Unity, şu noktalarda geliştirild i :

Aktif HUD desteği (Akı llı menüler "Alt" tuşu yardımıylaçağırı labiliyor.)

Unity panelinin yeniden tasarlanan kapatma/simgedurumuna getirme/büyütme butonları

Yeniden düzenlenmiş araç bilg isi ve hızlı listeler

Varsayı lan olarak gelen yeni lens, Unity Video lensi , IP ilefiltrelenen sayısız kaynaktaki çevrim dışı/ çevrim içi klipleritoplar ve gösterir. (Yani, eğer bir ülke x kaynağındaki belirlibir klibi çalıştırmayı desteklemiyorsa, çalıştırı lamayankaynak gösterilmeyecektir.) .

Ubuntu 1 2.04'de Nautilus; Yeni, Güçlü Zeitgeist’in

Yeteneklerini Alıyor

Gwibber and Kazam: Hata Avcısı Çağrısı

Ubuntu 1 2.04 LTS BETA 1 Çıktı!

Cemre K

OCAM

ER/ Si

belDO

ĞAN

U b u n t u - t r H a b e r

Yenilenen görünümü, siyah-beyaz kategorisimgeleri , yeni ses paneli ve gizlilik ilavesi ile güncellenenSistem Ayarları

Nautilus’un "geri al" desteği (Kopyalama, yenidenadlandırma ve gereksiz dosyalar için kullanı labilir.)

Yeni Compiz 0.9.7 versiyonu, genel anlamdagelişmiş bir performansa sahip.

Yeni simgeler ile görsel olarak zenginleştirilmişUnity greeter (Var olan oturumlar “Hızlı Seçke” içindegörüntüleniyor.) .

Ayatana kaydırma çubuğu için yeni fonksiyonlar(Pencereler, bası lı tutularak ve sürüklenerek hem pencereiçinde hem pencere dışında yeniden boyutlandırı labilir.) .

Ubuntu One, GTK+ kullanıcı larından kurtuldu. Şu anda 1 2.04LTS QT- tabanlı yeni bir yükleyici kullanıyor.

Ubuntu 1 2.04'ün Sistem Testleri yeni QT uygulamalarıylauyumludur.

Ubuntu Yazı lım Merkezi yazı lım teklifleri ald ı .

Gwibber, tek renkli simgeleri ve en kullanışlı kaynakları ,özelliklerine kattı .

Tümleşik sanal klavye; eklenen yeni temalar, renkliuygulama göstergeleri ve davranış modellemeleri ile 0.9.7versiyonuna güncellendi.

Temel renklerle yeniden düzenlenmiş renk seçme paneli

Ubuntu 1 2.04 BETA 1 ' i indirmek için:http://releases.ubuntu.com/precise/Pangolin BETA 2, 29 Mart 201 2'de piyasaya çıkacak.

http://iloveubuntu.net/ubuntu-1 204-lts-beta-1 -released


içindekiler

Cemre K

OCAM

ER/ Si

belDO

ĞAN

içindekiler

5

Cemre K

OCAM

ER/ Si

belDO

ĞAN


Şu anda resmî ölçüler olmasa da Ubuntu'nunbir masaüstü işletim sistemi olarak, dünyanın heryerindeki milyonlarca kullanıcısı tarafındanbenimsenmesiyle tutarlı , artan bir büyümeye sahipolduğunu söyleyebiliriz.

Yazı lı ve görsel basında yer alması , Ubuntu'nunfarklı alanlarda benimsenmesinin merak uyandırması ,ISO kalıplarının indirilmesiyle ilg ili istatistikler gibisayamayacağımız birçok etken, bu yükselişikabul edilebilir yapıyor.

Mark Shuttleworth, kendi resmî bloğunda,bu büyümenin sadece masaüstü sistemlerdegerçekleşmediğini , ayrıca Ubuntu'nun "geniş çaplıg irişimler"de de kullanımının yaygınlaştığ ını , RHEL(Red Hat Enterprise Linux) ' in üstün olduğu noktayaulaştığ ını ve yükselişin "Biz, Canonical' ın ve topluluğun

yarattığ ı Ubuntu'ya kaliteyi ekledik."anlayışınadayandığ ını belirtti .

Ayrıca Ubuntu, "geniş çaplı otomatikleşmiştest süreci , gelişmiş karşıya yükleme işlemleri ,geliştirme sürecinde kaçını lmaz olarak baş gösterensorunlara daha hızlı yanıt verilmesi, geliştirmesürecinde kullanıcı ların ve katkıda bulunanların fazlaolması ve daha iyi anlaşmalar yapı lması" gibi içerdiğ iözelliklerle eksiksiz bir işletim sistemi olma yolundadır.Ve bizlere hep şu üç özelliğ i sunacaktır:"Kalite. Tasarım. Uyum."

1 . Oil Rush (Ücretli)Oil Rush, ekip kontrolüne dayanan, gerçek zamanlı ,deniz savaşları ile ilg ili bir strateji oyunudur. KlasikRTS'nin stratejik mücadelesi ile Tower Defence'nineğlencesini birleştiren Oil Rush'ta, kıyamet sonrasıdünyanın sonsuz sularında düşman ordular arasındaki

deniz savaşları konu alınır.

2. Fluendo DVD Player (Ücretli)Fluendo DVD Player, özellikle Linux/Unixplatformlarında, son kullanıcıya yüksek kalitestandartları sunan, DVD için dizayn edilmiş biryazı lımdır.

3. CoreBreach (Ücretli)CoreBreach, mücadeleye dayanan, yerçekimine karşıgelen bir yarış oyunudur. Gölgeli görünüşü ile ulaştığ ıbenzersiz grafik tarzı ; gemiler, yarış pistleri ve güçlüsilahlar için geniş seçenekleriyle kullanıcıya oldukçagerçeküstü bir atmosfer sunar.

4. Braid (Ücretli)Braid , belirli bir zaman diliminde çözmeniz gerekenyapbozların bulunduğu bir platform oyunudur.Braid 'deki her yapboz benzersizdir; zaman çalmak için"doldurma" yapbozlar değild ir. Braid , zamanınıza bir"kıymetli" g ibi davranır ve ona dikkat eder. Ve bir zihingeliştirme deneyiminden beklediğ iniz her şeyiverebilir.

5. Crossover GamesWorld of Warcraft gibi bir Windows oyununuUbuntu'da oynayabilirsiniz! CrossOver Games (UbuntuSürümü) , World of Warcraft ve bunun gibi birçokWindows oyununun oynanmasını sağlıyor. CrossOverGames, hem CodeWeavers hem de açık kaynak Winetopluluğunun katkı larıyla Wine'nin son sürümü temelalınarak hazırlanmış. CrossOver Games, size Wineteknolojisinin en yeni, en mükemmel, en güzelgelişmelerini ulaştırmayı hedefliyor.


içindekiler

6

Serkan

ÇALIŞ

/ Cere

n ÇAL

ICIMark Shuttleworth: Ubuntu, iş dünyasında büyüyorMark Shuttleworth: Ubuntu, iş dünyasında büyüyor

Şubat 201 2'de En Çok İndirilen Ubuntu Uygulamaları

nin son sürümü temel alınarak hazırlanmış. CrossOverGames, size Wine teknolojisinin en yeni, enmükemmel, en güzel gelişmelerini ulaştırmayıhedefliyor.

6. Full Circle MagazineFull Circle, Linux işletim sistemleri ailesinden olanUbuntu'ya özel, özgür, bedava, aylık dergid ir. Her ay,"Nası l" makalelerine ve okuyucular tarafındangönderilen yazı lara yer verilir. Full Circle, ayrıcadergiyle birlikte konuyla ilg ili farklı haberleri de içerenFull Circle Podcast diye dost bir podcast'a da sahip.

7. TreeSheetsHesap tabloları , haritalar, taslaklar, metindüzenleyiciler ve küçük veritabanları için üst düzey biruygulamadır. Takvim, proje yönetimi, beyin fırtınası ,planlama, sunum vb. gibi her türlü veri düzenlemeyeyardımcı olur.

8. Vendetta OnlineVendetta Online, üç boyutlu uzay mücadelesiMMORPG'tur. Bu MMO, binlerce kullanıcının, uzaygemilerinin pilotu olarak etkileşime girmesine izinverir. Kullanıcı lar, karakterlerini zengin sanayipatronu, ordu kahramanı veya kanun kaçağı olarakyaratabilirler.

9. CrossOver Pro (Deneme Sürümü)CrossOver Linux, Windows uyumlu birçok popüleruygulamayı , eklentiyi ve oyunu Linux'a kurmanızısağlar. Bunun bir öykünücü olduğunu düşünebilirsiniz;

fakat değil. Çünkü burada Windows lisansınagereksiniminiz yok. Uygulamalarınız KDE veya Gnomegibi masaüstü ortamlarınızla sorunsuzca birleştirilir.Linux makinenizde Windows çalıştırmak gibi; amaWindows olmadan.

1 0. Tribal Trouble 2Tribal Trouble 2, Vikingler zamanında geçen tarayıcıtabanlı bir oyundur. Siz bir Viking şefisiniz vefethederek ve yeteneklerinizi kullanarak adınızıduyurmaktan sorumlusunuz.

Daha fazlası için :http://developer.ubuntu.com/2012/03/top-10-ubuntu-app-downloads-for-february-2012/


içindekiler

7

Serkan

ÇALIŞ

/ Cere

n ÇAL

ICI

özgürlüğünsınırlarınıSENbelirle!

Mesut YAR ile RöportajOn

ur ALTI

NTAŞ

I


! Ver Gelsin Ubuntu'yu

Bu ay Sudo dergimize Mesut Yar konuk oldu. Peki Mesut

Yar kimdir?

İstanbul doğumlu olan Mesut Yar, ilk ve orta eğitimini

doğduğu Kurtuluş semtinde tamamladı . İstanbul

Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Protohistorya ve Ön Asya

Arkeolojisi ana bilim dalından mezun olduktan sonra

Müzecilik dalında yüksek lisans yaptı . Doktora çalışmasını

ise Türk İktisat Tarihi üzerine yaptı .

1 985 yı lında Hürriyet Gazetesi 'nde stajyer olarak başladığ ı

gazetecilik hayatı günümüze kadar devam etmiştir. Görsel

ve yazı lı çeşitli medya organlarında sırasıyla muhabirlik,

editörlük, yazı işleri müdürlüğü, yayın yönetmenliğ i ve

genel müdürlük yapmıştır. Mesut Yar hâlen İz TV'de

belgesel programı yapmakta ve Posta Gazetesi 'nde köşe

yazarlığ ı yapmaktadır.

Ölüm Çözdü Uçkurunu, Final Konuşmaları , Ölüler Kitabı ,

Aman Aklınıza Mukayyet Olun, Kurtuluş Aşkta Aşk

Kurtuluş'ta, Sesler Yüzler Sokaklar, Yeni Bir Ayrı lığa

Mecalim Yok, Denizin Günlüğü - EGE, Acı Reçeteyle Tatlı

Son adlı 8 adet yayınlanmış kitabı bulunmaktadır.

Kanal E'de By Night, Number One TV'de Mr. Night, Euro

Show TV'de Pasaport, HBB TV'de On da 1 0, atv'de Uyuma

Türkiye, tv8'de İnsan Sarrafı , Star TV'de Gece Hattı ,

Ayaküstü, Tuhaf Şeyler, Pasaparola, Uyan Türkiye, İz TV'de

Taş Gaste isimli programları sundu.

Şu an CNN TÜRK'te "Burada Laf Çok" programını sunan

Mesut Yar, daha önce Can Dündar'la birlikte Show

Radyo'da "Show'da Günaydın", Best FM'de "Uyan Türkiye",

Radio Contact'ta "Mesut Yar Show", FB FM'de "Günaydın"

adlı radyo programlarını sundu.

////////////////////////////////////////RESİM2\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\

1 - Linux ile ilg ili ne biliyorsunuz?

Vallahi çok şey bild iğ imi söyleyemem. Teknolojiylezayıf bir bağlantım var. Ama oğlum zehir gibi bukonularda...

2- H iç virüs vb. bir sorun yüzünden veri kaybıyaşadınız mı? Ya da şifrenizin çalındığ ı oldu mu?

Birkaç kez oldu. Açıkçası çok geç anladım. Sıkıntı lızamanlardı .

3- Bilg isayarla olan hikâyeniz ne zaman başladı? Bir

Commodore vs. kullandınız mı mesela, yoksa sonradan

sonradan mı girdiniz teknolojinin içine?

Commodore hiç kullanmadım. Kullananlara hepgıptayla baktım. Son an'a kadar daktilocuydum. Yeşilve mavi ekran "Computer"ler gördüm ama...

4- Bilg isayarlarla ilg iniz ne alemde? Çok işlevselolarak kullanıyor musunuz yoksa "son kullanıcı"mısınız? Örneğin kullandığ ınız işletim sistemi sorunçıkardığ ında bilg isayarı iyi bilen bir kuzen mi sizeyardımcı oluyor, yoksa "Hele bir Google yapalım,konuyu irdeleyelim." mi diyorsunuz?

İrdeleme meselesinde yeniyim. İşi bilenlerden yardımalıyorum doğrusu. Son kullanıcı olma terimi dehoşmuş...

5- Bilg isayarlar, işletim sistemleri denince aklınıza tekbir şey mi geliyor? Örneğin; PC (Kişisel bilg isayarlar)ve Windows. iç

indekiler

9



PC geliyor, ama bunun yanında pencerenin de hakkınıyememek gerekir...

6- Apple ile aranız nası l?

F klavye olmayan her şeyle aram kötü. Apple uzun birsüre yadırgadığ ım bir alet oldu. Alışmam için çaba sarfetmem gerek, ama zaman yok kii i ! ! !

7- İşletim sistemleri denince Linux, MacOS gibi sistemleri

duydunuz mu, biliyor musunuz?

İsmen tanırım, yüzlerini görsem hatırlarım her hâlde.:)

8- Sosyal medyayı iyi kullanan ünlülerdensiniz. Bunun için

akı llı bir telefon kullanıyor musunuz?

En akı llı telefonun en akı lsız yanlarını kullanarak ilkelbir şekilde giriyorum. Millet roman döşenirken ben ikikelime için saatlerce uğraşıyorum...

9- Bu telefonu alırken nelere dikkat ettiniz? Herkesin

kullandığ ı mı dediniz, yoksa malzemeye, desteklediğ i

teknolojilere, kullanı lan işletim sistemine dikkat ettiniz

mi?

Açıkçası üreticiden hediye geldi. Ama zaman içindeısındık birbirimize bir sürü özelliğ i var, ama bendehâlâ nato mermer ve kafa ikilisi .. .

1 0- Elinizdeki akı llı telefonu bir aygıta takıp, evindekibilg isayarından ve televizyondan ortak olarakkullanmak hoşunuza gider miydi? Cevap evet olursa,ileride böyle bir telefon çıkarsa almayı düşünürmüsünüz?

Düşünürüm, ama bunu nası l yapacağımı 3 yaşındaçocuğa anlatır g ibi anlatı lması lazım...

1 1 - Tablet sahibi misiniz? Evetse, hangisini

kullanıyorsunuz?

Hayır!Ipad ise, Android ile gelen aygıtlardaki kadar esneklikolmadığ ını biliyor musunuz, ne düşünüyorsunuz?Alırken nelere dikkat ettiniz?Ha ne?Androidli bir aygıtsa, nası l haberiniz oldu? Andoridhakkında neler düşünüyorsunuz?

Bir film karakteri değil miydi o?

1 2- Ubuntu denince aklınıza ne geliyor?

Oğlum biliyor; ama ben Afrika ülkesi sanıyordum...

a . Afrika kökenli , baharatlı bir yemek.

b. Iggy Pop'un köpeğinin ismi.

c. Norveç Denizi 'nde yaşayan bir kara memelisi .

ç. İşletim sistemi.

1 3. Pardus'u duydunuz mu?

Pardon?

1 4- Sosyal medyayı etkin kullanan ünlülerdensiniz. Hangi

sosyal ağları kullanıyorsunuz?

Twitter ve Facebook severim, bir iki de sözlükteyazarlığ ım var. :)

içindekiler

1 0


ur ALTI

NTAŞ

I



1 5- Sosyal medyanın gücü sizin için ne ifade ediyor?

Kontrolsüz güç güç değild ir, lafını . İnsanlarınbirbirine dokunması iyi de küfretmesi hoş değil. Onuda boş ver, yeni tür sosyal medya tipi türedi. İ lg inç veukala tipler, klavye delikanlı ları filan da var, hadi onuda boş ver. Temel olarak iyi ve kontrol edilirse sağlambir güç...

1 6- Sosyal medyanın geleceği ne sizce? Yakında eskiden

kartvizitlere ICQ numaraları yazı lırd ı . İ leride Facebook ve

Twitter hesapları da ilintilenir mi sizce?

Eklendi bile. Daha görmediniz mi?

1 7- Mehmet Ali Alabora'yı , Vokaliz grubundan Cengiz

Ünal' ı tanıyor musunuz? Linux kullandıklarını biliyor

muydunuz?

İkisini de iyi tanırım. Dostlarımdır. Ama bilmiyordum.:(

1 8- Size ücretsiz, güncel, bilg isayarınızı yormayacak,

sorunsuz ve virüs problemi olmayan bir işletim sistemi var

desek kullanır mıydınız?

Ver gelsin:)

1 9- Mesut Yar, bir marka. Bu marka değerini korumakta

ve/veya değerini yükseltmekte sosyal medya ve teknoloji

ne kadar önemli?

Geleceği reddedemem, teknolojiyi de öyle.Ölümsüzlük yolunda bir adımdır bu sularda dolaşmak.

Dolayısıyla isim kalacaksa geride; her mecradakalsın...

içindekiler

1 1


ur ALTI

NTAŞ

I


201 2 Linux İş RaporuAys

el AKS

U /Öm

er


Kabul edilir ki Bilg i Teknolojileri iş dünyası , istikrarsız

ekonomilerde parlak bir noktadır. ABD'de, teknoloji

alanındaki uzmanlar için işsizlik oranı , 1 2 ay önce yüzde 5.3

iken büyük bir ilerleme göstererek yüzde 3.8'e düşmüştür.

Ulusal işsizlik oranının yüzde 1 'den yüzde 8.3'e düştüğü

düşünülürse bu gerçekten büyük bir farktır. İş alanları

açmanın güçlü bir kanıtı olarak, Linux'un kabul görmesinin

artmasına ve kullanımına bağlı olarak, Dice ve TLF, Linux

uzmanları için 201 2 işe kabul edilme olası lığ ını küresel

düzeyde daha iyi anlamak için bir araya geldi.

Linux kullanıcı ları için talep ne kadar büyük? Ve bu bize

Linux geliştiricilerinin, sistem yöneticilerinin ve diğer açık

kaynak uzmanlarınin kariyer geleceği hakkında neler

söylüyor? Ortak araştırma kesin bir hikâye anlatıyor:

Şirketler her yerde eğitimli bir Linux uzmanına ihtiyaç

duyuyorlar ve onlara şimdi ihtiyaçları var.

Yapı lan kapsamlı araştırma; dünyadaki ticari şirketlerde,

KOBİ' lerde ve devlet dairelerinde çalışan 2000'den fazla işe

alma uzmanının yanıtlarını içeriyor. Dice'nin teknoloji

odaklı işe alım uzmanları ağ ının ve The Linux

Foundation'un Linux'a özel işverenlere ulaşmasının ortak

çalışması olan bu öngörülü rapor, Linux için iş trendlerini

yüzeye çıkarıyor.

2012 Linux İşRaporu'ndan KilitBulgular

• Linux kullanıcı larına talep yükselişte; fakat bu uzmanları

bulmak zor. Araştırmaya cevap verenlerden % 81 ' i , 201 2'de

Linux kullanıcısı olmanın bir ayrıcalık olduğunu söylüyor.

Bu acil sorun, özellikle Linux talebini , işe almada farklı

yetenek alanlarıyla karşı laştırınca ortaya çıkıyor: İnsan

kaynakları uzmanlarının %63'ü farklı yetenek alanlarında

iş görmeyle Linux arasındaki ilişkinin arttığ ını düşünüyor.

Sorun? %85' i Linux uzmanı kişileri bulmanın çok zor

olduğunu düşünüyor, bu da Linux uzmanlarını 201 2'de en

çok arananlar listesine koyuyor.

• Şirketler, Linux bilenleri kendilerine çekmek ve onlarla

çalışmak için önemli yatırımlar yapıyor. Linux uzmanları ,

daha çok tam zamanlı pozisyonlar, daha iyi maaşlar ve

ikramiyeler kazanıyor. Bir teknoloji uzmanına 201 1 'de

%2'lik bir artış yapı lırken Linux uzmanları , maaşlarında her

yı l %5'lik bir artış ve %1 5'lik de ikramiye ödemesi

görüyorlar. Esnek çalışma saatleri (37%) , ek eğitim ve

sertifikalar (30%) ve şirket standardının üstünde maaş

artışı (28%) Linux gurularının bekleyebileceği d iğer

avantajlar.

• Linux geliştiricileri ve sistem yöneticileri en çok talep

gören gruplar. İşverenler en çok %67 ile Linux geliştiricisi ,

%55 ile de sistem yöneticisi arıyorlar. Bu gruplar değişik

deneyim seviyelerinde aranmakla birlikte orta seviye

uzmanların daha çok arandığ ını söyleyebiliriz: Araştırmaye

yanıt verenlerden %75' i 3 ila 5 yı llık iş deneyimi olan Linux

kullanıcı larını aradıklarını söylüyorlar.

Rapora ulaşabilmek için: http://www.linuxfoundation.org/publications/linux-

foundation/201 2-linux-jobs-report

içindekiler

1 3

Fırsatları Arttırma Teknolojiyi İyileştirmeHareketi kelimelerinin baş harflerinden oluşuyorFATİH Projesi . Projeye, bir önceki sayımızda bir eğitimprojesi olarak bakmıştık.

Önceki yazımızı hatırlayacak olursak; FATİH,bir eğitim projesi olarak düşünüldüğünde projenindezavantajları , avantajlarına baskın çıkmaktaydı .

Şimdi, projeyi bir bilişim, bir teknoloji projesiolarak inceleyelim. İsminden de anlaşı ld ığ ı üzereFATİH Projesi teknolojiyi okullara taşımakta.Okullarda yapı lan bu büyük değişiklik, bilişimalanının birçok alt dalında canlanma sağladı .

Proje bileşenlerini incelediğ imizde, bu projeyibir “bilişim projesi” olarak inceleyebileceğimizigörebiliriz.

FATİH Projesi Bileşenleri

Etkileşimli TahtaÇok Fonksiyonlu YazıcıStarBoard Yazı lımıDoküman KameraTablet Bilg isayarlarE-içerik

Yukarıdaki bileşenlere baktığ ımızda, buprojenin ne kadar maliyetli bir proje olduğunugörebiliriz. Eğer bu maliyet, Türkiye ekonomisineyararlı olacak şekilde kullanı lırsa ülkemiz için yararlıolacağı düşüncesindeyim. MEB de bu yönde çalışmalar

yürütüyor.

Etkileşimli Tahta dediğ imiz sistem, üç ayrıtahtanın birleşiminden oluşuyor: LED Ekran, YeşilTahta (tebeşirli tahta) , Beyaz Tahta. Projenintanıtımının ayrıntı lı olarak yapı ld ığ ı resmî siteyebaktığ ımızda etkileşimli tahta bileşeninin VESTELfirması tarafından üretild iğ ini öğreniyoruz. Vestel' inbir Türk firması olduğunu düşündüğümüzde FATİHprojesinin Türkiye ekonomisine büyük bir yararsağlayacağını söyleyebiliriz.

Şimdi gelelim projenin diğer bileşenlerine.

Çok Fonksiyonlu Yazıcı bileşenine baktığ ımızda, karşımıza bir Japon firması geliyor: KonikaMinolta. Yazıcı ların bir Türk firması değil de Japonfirması tarafından üretilmesi ekonomimizi


Bilişim Projesi Olarak FATİH ProjesiAys

el AKS

U


1 5

içindekiler

Uçbirim'de kolaylık sağlayan klavye kısayollarını

öğrenmek için sudo@sudo-dergi:~$'yi takip edin. :)

s u d o @ s u d o - d e r g i : ~ $ !

StarBoard yazı lımını incelediğ imizde dekarşımıza farklı yabancı firmalar çıkıyor. Şöyle biraraştırma yaptığ ımızda bu yazı lımın tanesi 3000 TLcivarındadır. Böylesi bir fiyat üzerinden hesapyapmaya kalktığ ımızda çok çok büyük bir maliyetiolduğunu göreceğiz. Her okulda, her sınıfa bir yazı lımkurulması gerektiğ ini düşünürsek çok ama çok yüksekmiktarda bir fiyat çıkacaktır karşımıza. Bu konudaaçıkça bir bild iri yayımlanmadığ ından kesin bir şeydiyemiyoruz; her okula bir yazı lım mı kurulacak yoksaher sınıfa bir yazı lım mı kurulacak?

Doküman Kamera bileşenine baktığ ımızda ise500-800 TL arasında bir miktar çıkıyor karşımıza.Maalesef yine yabancı firmalar tarafından üretilen birürünle karşı karşıyayız.

Tablet Bilg isayarlara baktığ ımızda isekarşımıza iki farklı firma çıkıyor: Samsung ve GeneralMobile. Donanımsal olarak iki yabancı şirkettenald ığ ımız ürünlerin içerisindeki e-öğrenmemateryallerinin tamamı Türk firmalar tarafındanhazırlanıyor.

E-içerik bileşenine baktığ ımızda farklı Türkfirmaları tarafından yazı lan programların bu projeiçin hazırlık aşamasında olduğunu görüyoruz. Bukonuda içimiz biraz olsun rahatlıyor.

“ FATİH Projesi bir bilişim projesid ir.”dediğ imizde ilk akla gelenler, kullanı lan programlarve yapı lan harcamalar oluyor. Şimdi ileriye dönük birdüşünce yapısına geçelim.

Projenin belirli bir bölümünün Türk firmalartarafından yapı lması gerektiğ i koşulu getirild i projetasarı aşamasında iken. Bu da Türk firmalarının bualana yönelmelerine neden oldu ki bence çok da iyioldu. Karşı lıklı çıkar elde eden iki taraf da memnunolacak bu şekilde. FATİH Projesi 'nin ihtiyaçlarınıdüşündüğümüzde üretilmesi gereken milyonlarcaürün çıkıyor karşımıza. Normalde bu kadar ürünü aynıyı l piyasaya süren bir firma hepsini satamaz değil mi?Ama bu proje sayesinde normalde sattığ ından dahafazla sayıda ürün satan firma, projeyi yürüten grubada toplu alım olduğundan dolayı indirim yapıyorolacak. Bu da bilişim dünyasında canlanmayısağlayacaktır.

Böyle düşüncelere dald ığ ımızda, neden birSAMSUNG da Türkiye'den çıkmasın diyebilir miyiz?

Tabii ki d iyebiliriz. “Ne alaka?” dediğ iniziduyar gibiyim. Samsung, Japonya 'da yapı lan birprojenin ihtiyaçlarını karşı lamak için seri üretimebaşlamış ve bu sayede tüm dünyaya adınıduyurmuştur. Neden bizden de böyle bir firma

çıkmasın ki! , d iye düşünüyorum ben. Bu bilg iyi BölümBaşkanımız Soner YILDIRIM'dan ald ım. Başka birkonuda konuşmaya gittiğ imiz konuşmada söz FATİHProjesi 'ne gelince anlattı Samsung'un yükselişini .

Eğer FATİH Projesi 'ne “bir bilişim, birteknoloji projesi” dersek içimiz çok rahat. :) Umarız kiprojeye sadece “eğitim projesi” olarak bakmakzorunda kalmayız. Teknoloji i le, bilg i ile, kısacasıSUDO ile kalın. Görüşmek üzere...

KAYNAKLAR:

http://fatihprojesi.meb.gov.tr/tr/index.php

http://fatihprojesi.meb.gov.tr/tr/icerikincele.php?id=1


Aysel A

KSU


1 6

içindekiler

Ctrl-a İmleci satırın başına taşır.

Ctrl-e İmleci satırın sonuna taşır.

Ctrl-u İmlecin bulunduğu yerden satırın

başlangıcına kadar siler.

s u d o @ s u d o - d e r g i : ~ $ !Bilişim Projesi Olarak FATİH Projesi

Seri yazı larının özelliğ i , birbirini takip edensayı larda yayımlanmasıd ır. Doğru. Ama bu yazı , uzunuzadıya bir kurulum öyküsü anlattığ ı için biraz genişzamanlarda yazı lması gerekiyordu. Dolayısıyla böylebir gecikme yaşandı , özürlerimizi sunalım.

Nerede kalmıştık? Hmm... Masaüstübilg isayarımda Windows XP'nin yanına Xubuntu 1 1 .1 0kurmaya çalışmış, yine başarısız olmuş, kaderimeyanıp oturup sinirden ağlamıştım. Evet, bu kısmınısizinle paylaşmamış olabilirim. Neyse.

Forumda dikkat etmişsinizdir; bir dağıtım ileilg ili konu açı lır ve hemen ardından yorumlar gelir:"Katya'yı denedim, bayağı güzel." , "Wheezy yükledim,Ubuntu'dan daha hızlı ." , "CrunchBang kurdum,masaüstü özelleştirmeleri pek keyifli ." , "Kubuntu'yudenedim; ama beğenmedim." Sonra da herkesUbuntu'ya geri döner. Ya ne ara kurdun, kullandın,tanıd ın da geri döndün? O bilg isayarbiçimlendirilmekten kafayı yemedi mi daha? Tamam,VirtualBox var, süper de senin bu kadar mı çokzamanın var? İşte bu yorumları okuduğumda böyledüşünüyordum. Sonra baktım bende bir makine var;sanal değil, bild iğ in hayalet. Zaten deliye dönmüş birde sabit diski var, bende de şu sıra biraz boş zamanvar. O zaman teker teker denemeli , dedim. Ubuntu,Xubuntu, Lubuntu, Mint, Debian... Artık hangisitutarsa, o makineye bir Linux dağıtımı kurulacak, şart.(Tanrım, lütfen o dağıtım Ubuntu olsun,1 1 .1 0'undan. :)

Baştan belirteyim; Linux Mint ile Debian' ıdenemedim. 1 ) Sıkı ld ım. 2) O kadar da boş vaktim yok,

abartmayalım.

Heyecanla geçiyorum bilg isayarımın başına.Kural şu: Daha önceki denemelerden farklı bir şeyleryap. Çeşitlendirebild iğ in kadar çeşitlendir kurulumu.Nası l olacaksa artık o da! CD-ROM sürücüdenbaşlıyorum. Şöyle ki belki dahili sürücü artık eskisikadar sağlıklı değild ir, daha seri okuma yapmasıgerekiyordur. Bu yüzden harici CD-ROM sürücüyübilg isayara bağlıyorum. Biraz da gaz veriyorum; hadiya yaparsın sen! :P İlk tercihim Xubuntu 1 1 .1 0. Neden?Çünkü aslında Ubuntu 1 1 .1 0'u kurmak istiyorum. Oyüzden onu sona saklayacağım.

Xubuntu 1 1 .1 0 CD'sini takıp F1 2'ye basıyorumve macera başlıyor... Hazır, d iyorum, bu kadar şeydenemişken, bu sistemler hakkındaki notlarımı daaktarayım size. Ubuntu'nun eski sürümlerinde Bootekranında "Diski hatalara karşı denetle" diye birseçenek var, biliyorsunuz değil mi? İşte o, Xubuntu'dahâlâ var. Nedenini bilmiyorum. İlg inç aslında. Amaben seviyorum o seçeneği. Tamam, ben CD'nin MD5denetimini yapıyorum; ama bir daha denetlesem zararmı gelir? Denetleme işlemi bittikten sonra kurulumfaslına geçiyorum. Ve bana şöyle bir sorusoruluyor:"Bilg isayarınızda Ubuntu 1 1 .1 0 yüklü, neyapmak istersiniz?" Gerçekten mi? Yüklü mü? Benneden ulaşamıyorum kendisine? Neyse. Kuralıhatırlıyorum, değişik bir şey... Ve bütün diskibiçimlendirip tamamını kullanıyorum Xubuntu için.

Bakalım bu kez ne olacak?

Güzel. Xubuntu kuruldu. Şimdi "YenidenBaşlat"ma aşamasındayız. Ama, o da ne? "Out ofRange"? Çözümü biliyorum (ki önceki yazıda daanlatmıştım) , mecbur uygulayacağız. Bilg isayarı CanlıCD'den başlatıyorum. Root olup "boot" dizininden"grub.cfg" dosyasını bulup gerekli değişikliğ iyapmaya çalışıyorum:

“set gfxmode=auto”

satırını

“set gfxmode=640x480set gfxpayload=keep” şeklinde

değiştireceğim. Ama hayır arkadaş. Belge, "SaltOkunabilir" . Değişiklik yapamıyorum. Bu seferXubuntu kurulu bölümü bağlamayı unutmuyorumhâlbuki. Ee, neden olmuyor?

Bu "Out of Range" hatası bende artık"Dann... Mavi ekran..." etkisi yaratıyor. İ lk denemedebaşarız oldum. Ama vazgeçecek miyim? Tabii ki hayır.Bu arada Xubuntu ile ilg ili bir ayrıntı : "UygulamalarMenüsü"nde "Oyunlar" yerine "Oyunalar" yazı lmış.Şaka gibi , burada bile bir yazım yanlışı mı buldum?Buldum. Belirtmekte fayda var; bunu Canlı CD'denbaşlattığ ımda görmüştüm, kurulduktan sonra da varmıdır? Niye olmasın ki?


Ceren

ÇALIC

I


1 8

içindekiler

Ubuntu Üzerine Değişik Bir Yazı- 2

Acaba Lubuntu ne yapar bu bilg isayarda?Geçmişi taaa benim üniversite yı llarıma dayanan("taaa"yı biraz abartmış olabilirim, o kadar da yaşlıdeğilim.) d izüstü bilg isayarımda gayet güzel iş görenLubuntu'yu denemeye karar veriyorum.

Ve... İşte benim kalender, yumuşak huylu,güzel Lubuntu'm. Hiç dert etmez hangi bilg isayardaolduğunu. Nereye istersen kur, yine çalışır, hep çalışır.Ne "Out of Range" çıktı karşıma, ne de "(initramfs)".Mis gibi Lubuntu var karşımda. Lubuntu'dasevmediğim tek bir şey var, o da Dosya Yöneticisi .PCMan, kopyalama yaparken oldukça fazla çalışıpişlemciden %99 RAM tüketmeye başlıyor ve bilg isayardonuyor. Bir de sürekli hangi d izinde olduğumukontrol etme gereksinimi duymama neden oluyor,bild iğ in kayboluyorum. Öyle deli bir şey işte.

Tamam, eğer Ubuntu 1 1 .1 0'u kurmayıbaşaramazsam (yine) tercihim Lubuntu olacak (yine!) .

Gelelim Ubuntu 1 1 .1 0'a . Hani bir ay sonra1 2.04 çıkacak; ama şuna bir 1 1 .1 0 kursam iki yı l falankullanırım herhâlde inadımdan. 201 3 Nisan' ındadesteği bitiyor; ama olsun. Güncellemeye gerekduymam hiç. Takı lırım öyle.

Ubuntu 1 1 .1 0 kurmak için hazırlanıyorum.Kuralı hatırlıyorum: Daha önce denemediğini dene."Ubuntu kurulumu için hazırlanı lıyor" ekranı çıktıkarşıma. Sonra da gözüm, "Güncelleştirmelerikurulum sırasında indir" ve "Bu üçüncü parti yazı lımıkur" maddelerine takı lıyor. Geçen gün Wiki'deUbuntu 1 1 .1 0 Kurulum Rehberi maddesini

düzenledim. Bunun için de decent' in forumdakianlatımını kullandım. (Evet, kopya çektim, neolmuş! :)Sonra dedim ki kendi kendime "decent, bu ikiseçeneği de işaretlemişti . O zaman bunudenemeliyim." Seçenekleri işaretledim, yine tüm diskiUbuntu'ya ayırd ım ve kuruluma başladım. Dahaönceki denemelerimde "Yükleyici çöktü" gibi bir hataalmışlığ ım var. Bunu önceki yazımda belirtmemişolabilirim. Çünkü bir ara her gün Ubuntu kurmayıdeniyordum da ben bu bilg isayara, bu da ozamanlarda ald ığ ım bir hataydı . Ama şimdi kurulumtamamlandı . Bilg isayarı yeniden başlattım. Ve...Dannn... Out of Range. Tamam, sakin olmalıyım.Güzel güzel Canlı CD'den başlatıp bilg isayarı , gereklidüzeltmeyi yapıyorum. Bilg isayar yeniden başlıyor.Bilg isayar manyak oldu yeniden başlamaktan zaten.GRUB geliyor bu kez karşıma. Devam ediyorum. Vekaçını lmaz son:

BusyBox v1 .1 3.3 (Ubuntu1 :1 .1 3.3-1 ubuntu1 1 ) built-inshell (ash)Enter "help" for a list of built-in commands

(initramfs)

Belirtmekte fayda görüyorum. "help"komutunu girdiğ inizde "alias, break, cd..." g ibikomutlar diziliyor arka arkaya. Şayet "exit" dersenizbilg isayar açı lıyor. Yani "Arkadaş ben kullanırım bunuböyle." derseniz buyrun. Çok sağlıklı olmayacağıaşikâr. Benim amacım ise kalıcı bir çözüm bulmak. Busorunun çözümü de "fsck" olduğuna göre bilg isayarıbir kere daha Canlı CD'den başlatıyorum. Önce "sudofdisk -l" komutuyla Ubuntu'yu kurduğum yeri

öğreniyorum ki aslında çok da zor değild i tahminetmek: sda1 . Sonra da Ubuntu kurulu bölümübağlamadan

sudo fsck -f /dev/sda1

komutunu giriyorum. Bu süreçte sürekli kendikendime "Ben bu an' ı daha önce yaşamıştım."diyorum. Cidden yaşamıştım ama.

Bilg isayarı yeniden başlatıyorum. Kaçıncı kez,saydınız mı? Ve heyecanlı bekleyiş sürüyor. GRUB'ugeçtim ve... Dünyanın en güzel morumsu pembesiherhâlde bu renk! Böyle bir renk adı var mı , onu dabilmiyorum. Ama Ubuntu açı lıyor. 1 1 .1 0 karşımda.Saat sabahın dördü. Çığlık atsam olmaz, değil mi?

Eee, ne oldu şimdi? Ne değişti de kurulduUbuntu? Kendimce önceki denemelerimdeWindows'un yanına kurmayı denediğ im için başarı lıolamadığ ımı düşünüyorum. Sabit diskimde bir sorunvardı muhtemelen. Hepsini biçimlendirmek işeyaramış olabilir. Benimki sadece bir tahmin.

Kolay olmadı Ubuntu 1 1 .1 0'a kavuşmak. Amauğraşıp zaman ayırınca, biraz "Nası l yapı lır ki?" diyesorup biraz araştırınca çözüme de ulaşı lıyor pekala.Şimdi bu yazıdan kalkıp da "Ya Ubuntu'nun kurulumubile amma sorunlu, uğraşı lır mı bununla?" gibi bir



1 9

içindekiler

Ctrly Panodaki metinleri yapıştırır.Ctrll Mevcut satırdan itibaren ekranınbaşına kadar tüm ekranı temizler.Ctrlx Ctrlu Son değişiklikleri geri alır.

s u d o @ s u d o - d e r g i : ~ $ !Cer

enÇA

LICI

Ubuntu Üzerine Değişik Bir Yazı- 2Ubuntu Üzerine Değişik Bir Yazı- 2

kaynağı sabit disk (ki bakacağız onun bir çaresine.Kurulum gerçekleşti ; ama kullanımı nası l olurbilemiyorum şimdiden.) . Bununla birlikte yeni ald ığ ımnetbook'a Windows 7'nin yanına kurdum Ubuntu'yu;ne kurarken sorun yaşadım ne de kullanırkenyaşıyorum. İş biraz da donanıma bakıyor yani.

Şimdi 1 2.04'ü merakla bekliyorum. Acaba onukurarken ne maceralar yaşayacağım? Bunu iki yı lkullanırım, dedim de güncelleme olmadan Ubuntu muolur ama? :)



20

içindekiler


enÇA

LICI

Ubuntu Üzerine Değişik Bir Yazı- 2Altr Satırdaki tüm değişiklikleri geri alır.AltCtrle Komut satırını genişletir.

Artık herkes biliyor ki Ubuntu öntanımlıolarak kendisine ait olan Unity isimli masaüstü ilebirlikte geliyor. Ayrıca biliyorsunuz ki Unity'de eskialışkanlıklarınızı devam ettirmeniz zor ve birçok insanUnity'nin kullanım özelliklerini beğenmiyor. Aynızamanda Ubuntu üzerine Gnome Shell kurup Unity'yihayatınızdan çıkarabileceğinizin de farkındasınız. Pekiya eğer her Ubuntu kurulumunuzda Unity ilekarşı laşmak istemiyorsanız ve Gnome Shell kurmanızagerek yoksa?

Eğer bir sistem yöneticisiyseniz ve Ubuntu'yubirkaç bilg isayara kuracaksanız, her seferinde GnomeShell' i ayrıca kurmak size çok uzun zamana malolacaktır. Kald ı ki her bilg isayarda İnternet bağlantısıda olmayabilir. Sadece bu da değil, tümgüncellemeleri kurmak da çok zaman alacaktır.

Bunu çözmek için, varsayı lan olarak GnomeShell yükleyecek olan kendi Ubuntu yükleme diskimizihazırlayabiliriz. Bunu yapmak için UbuntuCustomization Kit isimli aracı kullanacağız. UbuntuÇalışan CD kalıbının nası l özelleştirileceğini , GnomeShell ve içindeki yazı lımların nası l kurulacağını vegüncelleştirileceğini göreceğiz. Ayrıca Ubuntuyükledikten sonra Gnome Shell oturumunun açı lı şta-karşı lama ekranında- nası l varsayı lan olarakayarlanacağını göreceğiz. Hazırlayacağımız bu CDsadece kurulumdan sonra Gnome Shell kabuğunuvarsayı lan olarak ayarlamaktadır, sistem CD'denbaşlatı ld ığ ında etkili değild ir.

Hazırsak başlıyoruz..

Gereksinimler:İnternet bağlantısı olan bir bilg isayarUbuntu live CD kalıbı

Ubuntu Customization Kit Kurulumu:Öncelikle sistemimize UCK paketini yüklüyoruz...

UCK paketini yüklemek için Uçbirim penceresi açın veaşağıdaki komutları yürütün:

sudo apt-add-repository ppa: uck-

team/uck-stable

sudo apt-get update

sudo apt-get install uck

Yapıma geçiyoruz, şimdi ası l çalışmayı başlatalım:Menüden (veya Unity hızlı menüden) UbuntuCustomization Kit uygulamasını çalıştırın.

Açı lı şta “Hoş geldiniz” yazan dostça birkarşı lama ekranı gelecektir. Devam etmek için“Tamam” düğmesine tıklayın.

Şimdi, bize hangi dil paketlerini yüklemeye

ihtiyacımız olduğunu soracak. Bu dil paketleri Ubuntukurulum sihirbazında yer alacak paketler değild ir.Burada seçeceğimiz paketler sisteme yüklenecek olandil paketlerid ir.

Ardından, Çalışan CD içeriğ inde ihtiyaç duyacağımızdil paketlerini seçiyoruz. Bu paketler Ubuntu kurulumsihirbazında yer alacaktır.

Ubuntu kurulum sihirbazında varsayı lan olarakgörmek istediğ imiz dili seçiyoruz. Normalde İngilizceseçilid ir (English – en)



22

içindekiler

UCK ile Sadece Gnome Shell İçeren Kişisel Ubuntu HazırlamaDe

cent

Ardından, CD içeriğ inde yer almasınıistediğ imiz masaüstü ortamını seçiyoruz. Gnome Shellyüklemek istediğ imiz için seçimimiz gnome.

Orij inal Ubuntu CD kalıbını seçiyoruz(Yukarıda “Gereksinimler” kısmında indirmebağlantısını vermiştik.)

Yeni CD için bir isim belirliyoruz.

Sonrasında bize yapım aşamasında CD'deözelleştirme yapmak isteyip istemediğimizi soracaktır.Evet, özelleştirmek istiyoruz. “Tamam” düğmesinetıklayıp devam ediyoruz.

CD'de yer alan Windows ile ilg ili bütündosyaları silip silmeme konusunda karar veriyoruz.Ubuntu'yu Windows'un içerisine bir yazı lım gibiyükleyebilen Wubi uygulamasını hatırlayın, opaketleri CD içeriğ inden çıkarmak için soracak. Eğerihtiyacınız olmayacaksa özgürce “Evet” diyebilirsiniz.“Hayır” seçiminde de herhangi bir kaybımızolmayacaktır.

Hazırlamakta olduğumuz bu Ubuntu kalıbınıaynı zamanda bir USB aygıta yerleştirip USBsürücüden başlangıç yapmak isterseniz bir sonrakiadımda “Evet” seçimi yapıyoruz. Aksi hâlde “Hayır”diyerek devam ediyoruz.

Şimdi, yapım için hazırız.Not: Canlı CD oluşturmak için bu ekranda “Tamam”ıtıklayın.

Bundan sonra, aşağıdaki g ibi bir Uçbirimpenceresi göreceksiniz. İstenild iğ inde şifremizi g iripdevam ediyoruz.

Bir süre sonra sistemi nası lözelleştireceğimizi soracak. “Uçbirim uygulamasınıçalıştır.” d iyoruz, “Tamam” seçimi ile devam ediyoruz.



içindekiler

Decen

t

23

UCK ile Sadece Gnome Shell İçeren Kişisel Ubuntu Hazırlama

Gnome Shell yüklemek için bir Ubuntu CanlıCD'de bulunan depolardan daha fazlasına ihtiyacımızvar. Bu sebeple otomatik olarak açı lan yeni birUçbirim penceresinde aşağıdaki komutu yürütün.

gedit /etc/apt/sources. list

Dosyanın ilk hâli şu şekildedir:deb

http://archive.ubuntu.com/ubuntu/ oneiric

main restricted

deb

http://security.ubuntu.com/ubuntu/ oneiric-

security main restricted

deb

http://archive.ubuntu.com/ubuntu/ oneiric-

updates main restricted

Açı lan dosyanın içeriğ ini tamamen silerekaşağıdaki satırları yapıştırın.

deb

http://archive.ubuntu.com/ubuntu oneiric

main restricted

deb

http://security.ubuntu.com/ubuntu/ oneiric-

security universe main multiverse restricted

deb

http://archive.ubuntu.com/ubuntu oneiric-

updates main restricted

deb

http://archive.ubuntu.com/ubuntu oneiric-

backports universe main multiverse

restricted

deb

http://archive.ubuntu.com/ubuntu/ oneiric

universe

deb


updates universe

deb


updates multiverse

deb

http://archive.canonical.com/ubuntu oneiric

partner

İsterseniz Gnome Shell ve Cinnamon paketleriiçin fazladan PPA kaynağı ekleyebilirsiniz:

sudo add-apt-repository

ppa:nilarimogard/webupd8

sudo add-apt-repository ppa:gwendal-

lebihan-dev/cinnamon-stable


ppa:ferramroberto/gnome3


ppa:webupd8team/gnome3

sudo apt-add-repository ppa:satyaj it-

happy/themes

Gnome Shell paketlerini yüklemek ve Unitypaketlerini kald ırmak için aşağıdaki komutlarıyürütün:

apt-get update

sudo apt-get purge appmenu-gtk3

appmenu-gtk appmenu-qt

sudo apt-get purge indicator-

application indicator-appmenu

apt-get remove unity unity-common

ubuntu-desktop

apt-get install gnome-shell

gnome-session desktop-base gnome-

session-fallback

İsterseniz Synaptic uygulamasını yükleyippaket ekleme/çıkarma işlemlerini Synaptic ile deyapabilirsiniz:

apt-get install synaptic

synaptic



içindekiler

Decen

t

24


Önemli Uyarı lar:* Yapım aşamasında

sudo apt-get upgrade

komutuyla veya başka bir şekilde tam güncellemeişlemini yaparsak, (özellikle çekirdek güncellenirken)hatalarla karşı laşabiliriz.* Tercihe bağlı olarak Banshee uygulamasını vebağımlı lıklarını kald ırarak (Ubuntu 1 2.04 sürümündeolduğu gibi) Rhythmbox yükleyebilirsiniz.

apt-get remove banshee

apt-get install rhythmbox

apt-get autoremove

Gnome Shell' i oturum açma ekranında varsayı lanolarak seçmek için aşağıdaki komutu yürütün:

/usr/lib/lightdm/lightdm-set-defaults

-s gnome

En son çalıştığ ımız Uçbirim'i (hepsini değil)kapatıyoruz.Oluşturmaya devam seçimi yapıyoruz “Tamam”diyerek devam ediyoruz ve işlemin bitmesinibekliyoruz.



içindekiler

Decen

t

25

Ctrlk İmlecin bulunduğu yerden satırınsonuna kadar siler.Ctrlw İmlecin bulunduğu yerden sözcüğünbaşladığı yere kadar siler.

s u d o @ s u d o - d e r g i : ~ $ !UCK ile Sadece Gnome Shell İçeren Kişisel Ubuntu Hazırlama

Son olarak işlemin başarı ile bitirild iğ ine dairözet ekranını okuyup “Tamam” diyoruz.

Oluşturduğumuz ISO dosyası CD boyutundanfazla ise uyarı gelecektir.

Eğer yol/konum değişikliğ i yapmadıysak, yenioluşturulan Ubuntu Canlı CD kalıbımızı/home/kullanıcı_adı/tmp/remaster-new-

files/livecd. iso konumunda bulabiliriz.

Daha fazla ayrıntıya ihtiyaç duyanlar videoanlatıma bakabilirler:http://www.youtube.com/watch?feature=pl

ayer_embedded&v=_qmOfoogyGM

Ubuntu'yu CD/DVD veya USB belleğe yazarakhemen kullanmaya başlayabiliriz. İsterseniz ihtiyaçduyan arkadaşlarınızla paylaşabilirsiniz.

Bu yazı hazırlanırken oluşturulan ISO dosyasıile Virtualbox üzerinde kurulumdan sonraki ilkgörüntüler:



içindekiler

Decen

t

26


Canlı CD olarak çalıştırd ığ ınızda oturum açmaekranına düşerseniz:Kullanıcı Adı : ubuntuŞifre:Şifre yoktur.

Şimdilik bu kadar.. Daha fazla ipucu veözelleştirmeler eklemek kullanıcıya kalıyor. Canlı CDyapımını istediğ iniz zaman geliştirip özgürlüğüntadını çıkarabilirsiniz!



içindekiler

Decen

t

27


! Bu yazıda son dönemde dikkat çeken konularıişlemek istedim. Bu genel toparlamayla sondönemdeki yazı lım dünyası gelişmelerine kısacabakacağız.

Tahmin edild iğ i g ibi ; Tegra ve ARMişlemcilerin ayak seslerini oldukça yüksek duymayabaşladığ ımız bu günlerde; defter bilg isayarların(İngilizce karşı lığ ı Tablet PC) dünyasına girmekte geçkalan Microsoft cephesi , Windows 8 ile “hızlı” bir girişyapma çabasında olduğunu ilan etti . Bunu kayıtdefterinde bulunan “gizlenmiş” anatarlarda bulunanARM için özel sürüm isimlerinden anlamak mümkün.Fakat piyasadaki Apple ve Google liderliğ i işlerin çokzor olacağının sinyalini veriyor. Özellikle, Linuxçekirdeği üzerinde yükselen Android işletim sistemi,Samsung’un yırtıcı model politikası ve Çin’de üretilenucuz defter bilg isayarlar sayesinde çok büyük birpazar payı elde etti . Android için güncelleştirmekonusunda çok büyük eleştiriler var. Bunu bu yazıdairdelemeye kalkarsak eskiden televizyonda yayınlanan“Sabah Şekerleri” programlarındaki faks kâğıtları bileyetmeyecektir bu yazıyı sonlandırmaya. Bu noktadaWindows 8, "OEM satış" yoluyla piyasada bir yeralacak. Yayınlandığ ı ilk günde 1 milyon adetindirilmesi kafaları karıştırsa da görünen şu; eskidenLinux’a öcü gözüyle bakanların Android cihazları satınald ıklarında, işin hiç de öyle olmadığ ını anladıklarınıgörüyoruz. Bunu Microsoft’un bireysel pazardaLinux’u “artık” bir tehdit olarak görmesi gerektiğ iniöneren kendi raporlarından da anlamak mümkün. Bubilg ilerden yola çıkarsak "Artık günümüz UltraBook vedefter bilg isayarların geleceğinin başlangıcı ." demek,

pek de cesur olmayan bir açıklama olacaktır. Unity ilkçıktığ ında çoğu kullanıcı yeni arabirimi özümsemektezorlandı . Ama duruma bu açıdan bakarsak Gnome 3,Unity ve Windows Metro kullanıcı arabirimlerigeleceğe yatırım olarak görülmesi gereken “geçişsüreci” arabirimleri. Tabii dokunmatik ekranı(arabirimi) olmayan kullanıcı ların bolca fare ile dansıolacak. Bu açıdan Gnome 3 ve Unity "daha fareuyumlu" arabirimler.

Aslında tahmin edilen bir açıklama daAdobe'den geldi. "Adobe AIR and Adobe Flash PlayerTeam Blog"'da yapı lan açıklamaya göre Adobe Flash,Linux desteğini sonlandırıyor. Yapı lan ilk açıklamalaragöre Adobe, mevcut sürümün güvenlikgüncellemelerini 5 yı l süresince sunacak. Fakat yeniözellikler eklemeyecek. En son sürümünözelliklerinden faydalanmak isteyen kullanıcı lar iseGoogle Chrome projesi içerisinde yer alacak olanPepper API ile bu imkana kavuşacak. Konu ile ilg ilikesin bir tarih açıklaması yok. Fakat kararuygulanmaya başlanı ld ığ ında Linux için Adobesayfasından indirme iptal edilecek. Mozilla cephesi iseyaptığ ı açıklamada Flash ile ilg ili desteğin kesilmesiile “ilg ilenmediklerini” belirtti . Buradan Mozillacephesinin HTML 5 ile daha çok haşır neşir olacağınıima ettiğ ini çıkarabiliriz.

Apple ise OS X 1 0.8 Mountain Lion ile 3önemli özelliğ i eklediğ ini açıkladı . Bu özellikler; BulutDepolama Alanı , Uyarı Merkezi ve Bulut Alan ileEtkilesimli Not Uygulaması . Bu 3 önemli özelliğ i bizyı llard ır Ubuntu One, The Ubuntu Messaging Menu veTomboy resmi isimleri altında kullanıyoruz.

Hatırlarsınız belki Adobe de Photoshop içinduyurduğu “muazzam” özelliklerinin aslında GIMP'teyı llardır olduğu ortaya çıkmıştı . Linux kullanmanınavantajları ..

LibreOffice yeni sürümü 3.5' i duyuruldu.Ubuntu üzerinde 3.5'e güncelleme için aşağıdakikodları Uçbirim'e girmeniz yeterli . PPA üzerindengüncellediğ iniz için "Global Menu Bar" eklentisini debozmamış olacaksınız.


ppa: libreoffice/ppa

sudo apt-get update

sudo apt-get dist-upgrade

Eğer "Global Menu Bar" eklentisi güncelleme sonrasıçalışmazsa aşağıdaki kodları yürütün.sudo apt-get remove lo-menubar

sudo apt-get install lo-menubar

Canonical ise Ubuntu Business Remix adındabir Ubuntu sürümüne daha kavuştu. Canonicaltarafından yapı lan açıklamada, şu anda sunulansürümün Ubuntu 1 1 .1 0 tabanlı olduğu, işletme vedevlet yönetimleri g ibi alanlara odaklanarakhazırlandığ ı ve içerdiğ i VMware View, Adobe Flash veOpen JDK gibi yazı lımlarda işletmeler için tam birpaket içeriğ ine sahip olduğu vurgulandı . AyrıcaUbuntu Desktop içeriğ inde bulunan fakat işletmeleriçin “gereksiz” olan Gwibber, dosya paylaşımıyazı lımları ve oyunlar gibi yazı lımların da içeriktençıkartı ld ığ ı da belirtild i .



29

içindekiler

Dikkatimi ÇekenlerOn

ur ALTI

NTAŞ

I

Hiç bilmediğiniz hatta hiç duymadığ ınız birdili bir anda konuşmaya başlayacağınızı düşünün!Nası l olurdu? Bu herhalde hem mizahçı ların hem debilim-kurgu piyasasının en çok işlediğ i konulardanbirid ir. Belki hatırlarsınız; Cem Yılmaz, GORA filmindeComodore 64 kasetlerinden dövüş sanatlarıöğreniyordu. Bu kadar "mizahi" olmasa da Microsoftbu alanda çalışmalar yürüten kuruluşlardan biri .Microsoft Research'te çalışan bir ekip, kişinin dilinifarklı d illere çeviren bir sistem üzerinde çalışıyor.Yapı lan ilk denemelerde Craig Mundie'nın yaptığ ıİngilizce konuşma, Mandarin Çince'sine eş zamanlıolarak çevrilebild i . Ayrıca bu yazı lım çeviri yaparkenkonuşması çevrilen kişinin ses tonunu da muhafazaediyor.

Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü, yı llık"İnternet düşmanı ülkeler" raporunu geçtiğ imizgünlerde açıkladı . Rapora göre 1 2 ülke "internetdüşmanı" seçilirken Türkiye'nin de içinde bulunduğu1 4 ülke "izlemeye alındı" . 1 2 Mart Dünya SiberSansürle Mücadele Günü'nde yayımlanan rapor, sosyalmedyanın ifade özgürlüğü konusunda gelişmekaydetmesinde rol ald ığ ını gösteriyor. Fakat bununtam tersini de gösteren açıklamalar da mevcut.Örneğin; önceki yı llarda internet düşmanı ülkelerlistesinde bulunan Libya'nın, Muammer Kaddafi 'nindevrilmesinden sonra her iki listeden de çıkarı ld ığ ıgörülüyor. İnternet düşmanı ülkeler arasındaprotestolar sırasında internete kısıtlamalar koyanBahreyn ve yabancı sitelere erişimi engelleyenBelarus, önceki yı llarda izlemeye alınan, şimdi iseinternet düşmanı seçilen ülkeler arasında. Diğerinternet düşmanı seçilen ülkeler ise Burma, Çin, Küba,

İran, Kuzey Kore, Suudi Arabistan, Suriye,Türkmenistan, Özbekistan ve Vietnam. Türkiye'nin deiçinde bulunduğu 1 4 ülke ise izlemeye alınan ülkelerlistesinde yer ald ı . Rapora göre Fransa, uyguladığ ıfiltreleme yasası ve yasadışı indirme yapanlarıninternet erişimini kesme yetkisi yüzünden, Avustralyaise yine "uygunsuz içeriğ i" filtreleme yasası nedeniyleizlemeye alınan ülkeler listesine alındı .

Bir sonraki yazıda görüşmek üzere.Özgüryazı lımlı günler..



30

içindekiler

Dikkatimi ÇekenlerOn

ur ALTI

NTAŞ

I

Son yazımda size LibreOffice programınınfarklı modüllerini tanıtmıştım. Bu yazımda ise Writermodülü için temel ayarlar ve elle biçimlendirmeyöntemlerinden bahsedeceğim. Writer modülü, metinbelgeleri hazırlamanızı sağlar. Basit bir mektuptankarmaşık bir teze kadar her şeyde Writer' ikullanabilirsiniz.

Öncelikle Writer penceresine bakalım. Enüstten başlayalım: "Menü çubuğu", bir belge üzerindeoynamanızı sağlayacak her türlü aracın bulunduğuçubuktur. Menü çubuğunun altında "standart araççubuğu" yer alır. Bu çubuk; "Aç", "Kaydet" ve "Yazdır"gibi temel komutlara kolayca erişebilmenizi sağlar.Standart araç çubuğunun yanında "arama çubuğu"bulunur, aşağısında ise "biçimlendirme çubuğu" yeralır. Burada sıkça kullanı lan biçimlendirme araçlarıgörünür. Bu çubuğun içeriğe duyarlı olma gibi birözelliğ i vardır. Çalıştığ ınız konuda kullandığ ınızaraçlara göre değişiklik gösterir. Eğer imleci araççubuklarının üstündeki simgelere götürürseniz,karşınıza o simgenin ne işe yaradığ ını anlatan biraçıklama çıkacaktır.

Biçimlendirme çubuğunun altında ve soltarafında yatay ve dikey cetveller vardır. Bu cetveller,belgenizi hazırlamanızda size rehberlik eder. Bucetvellerle ilg ili ayarları yapmak için ya daçalışmalarınızda kullanmayacaksanız cetvelleritamamen kaldırmak için şu yolu izlemelisiniz: Araçlar>Seçenekler> LibreOffice Writer> Görünüm.

Şimdi basit bir belge oluşturacağız. Size birmetnin farklı paragraflarını elle nası lbiçimlendireceğimizi göstereceğim. LibreOffice'deyeni bir metin belgesi açalım. Belgemizin en üstbölümüne tarihi yerleştirelim. Bunu sağa dayalıyazalım. Bunun için Ekle> Alanlar> Tarih yolunuizlemelisiniz. Bu yol size tarihi varsayı lan şekilde(GG/AA/YY) verecektir. Bunu metne eklediğ inizde griile vurgulanmış olduğunu görürsünüz. Bu, metneekleme yoluyla yerleştiğ ini gösterir.

Hadi tarihimizin biçimini değiştirelim. Metiniçinde tarihin üstüne çift tıkladığ ımızda karşımıza birpencere çıkacaktır. Bu pencerede "Biçim"in altında

tarih görünümü ile ilg ili farklı seçenekler yer alır.Bunlardan istediğ iniz bir tanesine seçip "Tamam"diyebilirsiniz.

Tarihimizin sağa dayalı olması gerekiyor; buyüzden de biçimlendirme çubuğunda hizalamasimgelerini bulalım. Bunlardan "Sağa Hizala"yıişaretleyelim. Eklediğ imiz tarih, sağ kenara taşındı .



32

içindekiler

Libre Office-2Cer

enÇA

LICI

Klavyedeki "End" tuşunu kullanarakbulunduğumuz satırın sonuna gelelim, ardından da"Enter"a basalım. Yeni yazacağımız paragrafın sağadayalı yazı lmasını istemeyiz, o yüzden "Sola Hizala"yıseçelim.

Yazacağımız her bir paragrafın ilk satırındaparagraf başı yapmak istiyoruz. Paragraf başı yapmakiçin yatay cetveli kullandığ ınızda girintilerindoğruluğu konusunda endişelenmenize gerek kalmaz.Yatay cetvel üzerinde, sol kenardaki biri yukarıyı ,d iğeri de aşağıyı gösteren iki üçgen dikkatiniziçekecektir.

Yukarıyı gösteren üçgen, bütün paragraf içinsol girintiyi elle ayarlamanızı sağlar. Bundan bir tanede sağ tarafta, sağ girintiyi ayarlamak için bulunur.Üstteki üçgen, aşağıyı gösteren, paragrafların sadecesatır başındaki girintisini ayarlar. Buna tıklayaraksatır başında ne kadar girinti vermek istediğ inizibelirleyebilirsiniz.

Eğer daha hassas girintilere ihtiyacınızoluyorsa yatay cetvel üzerindeki gri alana tıklayarak"Paragraf"a girebilirsiniz. Bunun için aynı zamandaBiçim> Paragraf yolunu da izleyebilirsiniz. Buradanparagrafınızı biçimlendirmek için birçok seçeneğeulaşacaksınız.

Yazımızda satır başlarında kullanacağımızgirintileri de ayarladığ ımıza göre şimdi paragrafımızıyazabiliriz. İ lk paragrafı yazıp "Enter"a basalım.Unutmayın, bir sonraki paragrafın satır başı boşluğu,önceki paragrafınkiyle aynı olacak. Writer, biz farklı

bir şey yapmasını söyleyene kadar bu ayarıkullanmaya devam edecek.

Metnimizi yazdıktan sonra bir imza bölümüeklememiz gerekecek. Bu bölümün, metnin diğerbölümleriyle aynı hizada olmasını istemeyiz. Buyüzden, yine üçgen sürükleme yöntemiyle ya da"Paragraf" ayarlarından istediğ imiz girinti ayarınıyapabiliriz. Metne adımızı eklemek için Ekle> Alanlar>Yazar yolunu kullanabiliriz. Tabii bu, seçeneklerdekiKullanıcı bilg isi bölümünü doldurduysanız işe yarar.

Küçük belgelerde elle biçimlendirme kolaydır;ama daha büyük belgelerde daha fazla kontroleihtiyaç vardır. Daha büyük bir belgede paragraflarıbiçimlendirmede değişiklik yapmaya karar verirseniz,her bir paragraf için ayrı ayrı değişiklik yapmak sıkıcıolur. Büyük belgelerde bir seferde bütün paragraflarüzerinde değişiklik yapmamızı sağlayan bir yolaihtiyacımız var. Bir daha ki yazımızda bununüstesinden gelmek için kullanacağımız stillerikonuşacağız.

Yazan: ElmerPerry(Yukarıdakimetin FullCircleMagazine'nin 47. sayısından alınmıştır.)



33

içindekiler


enÇA

LICI

Libre Office-2 !n Geçmişte girilen n. komutu yürütür.^abc^xyz Son komuttaki "abc"yi "xyz" ile yerdeğiştirir ve komutu yürütür.

Herkese Merhaba.

Daha önce iki KDE yazısı yazmış; ancak sözverdiğ im Kontact yazısını yazamamıştım. Özürdileyerek bu ay Kontact yazısını yazmaya başlayalım.

KDE'de her şey derli toplu olarak sunulur.Sistem ayarları olsun, kişisel bilg ileri yönetme olsun,masaüstü ve pencere yöneticisi olsun her şey tekelden kontrol edilir.

Bir masaüstü yöneticisi için gerekli her şeyKDE tarafından sunulur. E-posta okuyucusu, takvim,pencere yöneticisi , video ve müzik oynatıcısı , ofisaraçları vs. g ibi tüm araçlar KDE tarafındansunulur/desteklenir. Bu durum doğal olarak tekpencereden birçok şeyi ayarlama ve kontrol etmeolanağını sağlar. Bu yapının en büyük etkisi SystemSettings (Sistem Ayarları ) penceresinde görülebilir.Sistem adına neredeyse tüm ayarlar tek penceredenkontrol edilebiliyor. Aynı durum Kontact için degeçerlid ir. Tek pencereden e-posta okuyucusunu,takvimi, olayları , notları , rss okuyucusunu Kontactsayesinde kontrol edebilirsiniz.

Kontact uygulaması sistemde kurulu KişiselBilg i Yönetimine ait uygulamaları kontrol eder. Yanieğer sistemde Kmail kurulu değilse Kontactuygulaması penceresinde Kmail'e ait bir ayargörünmez. Bu nedenle hangi araçları Kontact ilegörmek isterseniz o aracı sisteminize kurmalısın ız. Buaraçların başında ise Kmail, Akregator, Kjots, Knotes,Knode, Korganizer gelir. Paket yöneticisinde Kdepimdiye başlayan uygulamalar Kontact ile tümleşik bir

şekilde çalıştırı lan PIM (Personal InformationManager) uygulamalardır.

Bu yazıda bazı uygulamaları tanıtıp bazıuygulamaların da ayarlamalarını anlatmayaçalışacağım. Bu uygulamalar e-posta, takvim vekişileri kapsıyor ve bu alanda da Gmail ürünlerinegöre anlatımı ele almayı düşünüyorum. Bunlarıanlatmadan önce Akonadi aracına da kısacadeğinelim. Akonadi, tüm kişisel bilg ileri bir sunucuyardımıyla saklayan KDE aracıd ır. Bu sayede tümayarlamalara KDE ile tümleşik çalışan herhangi biryerden ulaşmak mümkün olabilir. Ayrıca Akonadisayesinde Google'nin diğer ürünlerini de Kontact ilebirlikte kullanma imkânımız olur. Akonadi'nin sunucuüzerinde çalışması da hem bu bilg ileri tek kaynaktatoplaması hem de güvenliğ i açısından da dahaçekicid ir.

Anlatımlara geçmeden önce Kontact ileGoogle takvim ve kişileri Kontact uygulamasına dahiletmek için paket yöneticinizden Akonadi paketleriniaratıp kurmanız gerekmekte. Archlinux üzerindeGoogle kişi ve takvim bilg ilerini Akonadi üzerindekullanmaya olanak sağlayan paketin adı "akonadi-googledata". Ubuntu üzerinde de benzer paketlervardır. Ayrıca Facebook kişilerine de eklemekisterseniz “akonadi-facebook” paketini kurabilirsiniz.

Tüm paketlerimizi kurduktan sonra şimdiayarlamalarımızı yapabiliriz. Resim – 1 ' degörebileceğiniz gibi tüm araçlarımız birbirinden ayrıbir şekilde Kontact uygulamasına yerleşmiş durumda.Resimde görünmese de Ana Seçkemizde (Ana Menü)

seçilen uygulamaya göre değişmekte.

İ lk yapacağımız iş Kmail ile Google e-postahesabımızı ayarlamak olsun. Burada biz Imapayarlarını kullanacağız. Imap ile Pop3 arasında birkaçfark var; ama en önemlisi ise Kmail ile yaptığ ımız tümhareketlerin Gmail ürününde de etki etmesid ir. Yaniokuduğumuz e-posta bilg ileri sunucuya da gönderilir.Böylece başka bir yerde okuduğumuz e-postaokunmamış olarak görünmeyecektir. Şimdibaşlayalım.

Kmail Ana Seçkeden Araçlar->Hesap Sihirbazınıaçıyoruz.



35

içindekiler

KDE-KontactMe

hmet E

RİBOL

Burada hesabımıza bir isim, e-postaadresimizi ve şifremizi g iriyoruz. Sonraki adımageçelim.

Burada da IMAP sunucusunu seçip sonrakiadıma geçiyoruz.

Burada da e-posta adresimizi ve resimdegösterild iğ i g ibi gelen ve giden sunucularınıyazıyoruz. Burada “Download all messages for offlineuse” seçeneğini seçiyorsanız ve ilk defa Kmailkullanıyorsanız uzunca bir süre sunucudan tüm e-postalarınızı indirecektir. Bu kadarı şimdilik yeterli .Daha sonra Ayarlar->KMail Uygulamasını Yapı landırseçkesini takip ediyoruz.

Buradan eklediğ imiz hesabı seçip “Değiştir”düğmesine tıklıyoruz.

Buradan “Gelişmiş” sekmesine geliyoruz.

Bu ekranda sunucuya üyelik kısmında hangie-postalarınızın görüneceğini ayarlayabilirsiniz.



36

içindekiler

Mehm

et ERİB

OLKDE-Kontact

“Bağlantı Ayarları” kısmında “Şifreleme”olarak SSL/TLS seçip port olarak da 1 43 girebilirsiniz.GGerçi varsayı lan port için de bir sorun yoktur. Ayrıcaport numarası sorun çıkarıyorsa “Otomatik Algı la”seçeneğiyle sunucudan ayarları otomatik almasınısağlayabilirsiniz.

Şimdi tekrar Ayarlar->Kmail UygulamasınıYapı landır penceresinden Hesaplar kısmına geliyoruz.

Buradan “Gönderme” sekmesine geliyoruz.

Hesabı seçip “Değiştir” düğmesine tıklıyoruz.

Buradan SSL için 465 TLS için 587 portunuseçebilirsiniz. Ayrıca “Otomatik Algı la” seçeneğiyle deotomatik ayar yapmasını sağlayabilirsiniz.

Kmail' in genel olarak Gmail yapı landırması bukadar. Elbette siz daha geniş bir ayar seçeneğiniAyarlar->Kmail Uygulamasını Yapı landır seçkesiyleyapabilirsiniz. Olur da Kmail kullanırsanız benim birtürlü bulamadığ ım “Sadece okunmamış iletilerigöster” gibi bir ayar bulursanız lütfen forumbaşlığ ında belirtin. :)

Ancak Akonadi ve Kmail konusundasöylemeliyim ki sinir bozucu ve uzun süredir tamolarak çözümlenmemiş böcekler mevcut. Busorunların çözümünü bu yazıya dahil etmekistemiyorum zira her zaman yaşanmıyor. Olur da busorunları yaşarsanız forumda uygun bir başlık açarakyardım isteyebilirsiniz.

Şimdi de Kişilerimize gidelim. Bu anlatımdanönce “akonadi-googledata” paketini kurdum. BöyleceGoogle Kişilerine ulaşabilme imkânını elde etmişoluyorum. Ancak belirtmem gerekir ki eğer birAndroid kullanıyorsanız telefonunuza kimikaydetmişseniz ve ismi e-postalarınızda yoksa bu bileKişilerinize eklenmiş oluyor. Hatta neredeyse e-postaattığ ınız her kişi , G+ çevresi de dahild ir buna. Bunedenle eğer bu gibi konularda çekinceleriniz varsaönceden bilmenizde fayda var.Kişiler sekmesine gelip boş bir yere sağ tıklayıp AdresDefteri Ekle dediğ inizde gelen ekrandan GoogleKişileri seçmeniz yeterli .

Buradan bu seçeneği seçip “Tamam”düğmesine tıkladığ ınızda küçük bir ekran gelecek. Buekranda Gmail e-posta adresinizi ve şifrenizi g irmenizyeterli olacaktır. Aşağıda görüldüğü gibi tüm herkeseklenmiş olacak.

Tıpkı kişileri eklediğ imiz gibi GoogleTakvimimizi Kmail ile birlikte kullanmak için Takvimsekmesine gelip boş bir yere sağ tıklayıp Takvim Ekleseçeneğini seçip gelen ekrandan Google Takvimseçeneğini seçiyoruz.



37

içindekiler

Mehm

et ERİB

OLKDE-Kontact

“Tamam” dediğimizde yine e-posta adresimizive şifremizi g iriyoruz. Ve bu kadar. Korganizoruygulamamız artık Google Takvim ile tümleşik birşekilde çalışacaktır.

Diğer Kontact uygulamalarında özel biryapı landırma durumu yok. Bu nedenle sadecetanıtmak yeterli sanırım.

Akregator: Bir rss okuyucusudur. Sanırımbunun anlatı lacak pek fazla bir tarafı yok. rssokuyucularınızı ekleyip gruplandırabild iğ iniz ve aynıekranda da görebild iğ iniz bir uygulamadır. Gömülütarayıcısı sayesinde adresleri ayrı bir web tarayıcısıiçerisinde açmanıza gerek yoktur. Aynı ekranda rssbaşlıklarınızın barındırı ld ığ ı adresigörüntüleyebilirsiniz.

Kjots: Basit bir not defterid ir. Yanlış

anlaşı lmasın bir “Tomboy” karşı lığ ı değil. Bir nevidefter gibid ir. Derli toplu bir şekilde yazı laryazabilirsiniz. Çok gelişmiş bir araç değil; ancak çokşirin bir araçtır.

Knode: Bu araç Kontact ile ilişkili tümişlemleri yapar. Kişi ekler, e-posta gönderme, görevoluşturma, haber listelerine e-posta atma, defteroluşturma(kjots) , seyyar not oluşturma gibi tümseçenekleri kendi içerisinde barındırır. Kısacasıkontact ile ilişkili tüm uygulamaların en sık kullanı lanişlemlerini tek pencerede yapma olanağını sunar.

Knotes: Kendim pek fazla Tomboy gibi araçlarkullanmıyorum; ama şunu diyebilirim ki Tomboy'danaşağı kalmayan bir not tutma aracıd ır.

Bu anlatımlardan sonra yapı landırmalarıanlatmak belki gerekebilir; ancak eğer kullandıysanızbir e-posta okuyucusunun ayarları bile başlı başınabüyük bir yazıyı ihtiva eder. Bu yazının amacı her birprogramı tanıtıp ayarları hakkında bilg i vermekolmadığ ından bu konuya girmedim. Ancak zaten buprogramları kullanıyorsanız muhakkak bu programlarıyapı landırmalarının da alternatiflerinden farklıolmadığ ını biliyorsunuzdur. Ayrıca gerçekten Kmail veKorganizor uygulamalarının her birinin ayarlarınıgörünce gözüm korkmuyor değil. :) Umarım bu gibidetaylar bir eksiklik olarak görülmez.



38

içindekiler

Mehm

et ERİB

OLKDE-Kontact

s u d o @ s u d o - d e r g i : ~ $ !

!! Geçmişte girilen son komutu yürütür.!abc Geçmişte girilen, abc ile başlayan sonkomutu yürütür.!n Geçmişte girilen n. komutu yürütür.

EN GÜZEL MASAÜSTÜ /MART / Linux

Ubuntu Türkiye Forumlarında her ay En Güzel Masaüstü 'nü seçiyoruz.

MMAARRTT ayının En Güzel Masaüstüne sahip kullanıcımız; ""LLii nnuuxx"" isimli

kullanıcımız oldu. kendisini tebrik ediyoruz

Documents

SUDO Sayı 39