Upload
patipan-suteerapinyo
View
221
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
KINGDOM OF SUKHOTHAI.
Citation preview
อาณาจกรสโขทย
KINGDOM OF SUKHOTHAI
อาณาจกรสโขทยอาณาจกรสโขทยเปนอาณาจกร หรเปนอาณาจกร หรอรฐในอดตรฐหนง ตงอยบนทราบลมแมนายม เปนชมชนโบราณมาอรฐในอดตรฐหนง ตงอยบนทราบลมแมนายม เปนชมชนโบราณมา
ตงแตยคเหลกตอนปลาย จนกระทงสถาปนาขนราวพทธศตวรรษท ตงแตยคเหลกตอนปลาย จนกระทงสถาปนาขนราวพทธศตวรรษท
การคาของรฐละโว หลงจากนนราวป การคาของรฐละโว หลงจากนนราวป
รวมกนกระทาการยดอานาจจากขอมสบาดโขลญลาพงรวมกนกระทาการยดอานาจจากขอมสบาดโขลญลาพง
ซงทาการเปนผลสาเรจและไดสถาปนาเอกราชใหสโขทยเปนรฐอสระ และมความซงทาการเปนผลสาเรจและไดสถาปนาเอกราชใหสโขทยเปนรฐอสระ และมความ
เจรญรงเรองตามลาดบและเพมถงขดสดในสมยพอขนรามคาแหงมหาราช กอนจะคอยๆเจรญรงเรองตามลาดบและเพมถงขดสดในสมยพอขนรามคาแหงมหาราช กอนจะคอยๆ
ตกตา และประสบปญหาทงจากปญหาภายนอกและภายใน จนตอมาถกรวมเปนสวนตกตา และประสบปญหาทงจากปญหาภายนอกและภายใน จนตอมาถกรวมเปนสวน
หนงของอาณาจกรอยธยาไปในทสดหนงของอาณาจกรอยธยาไปในทสด
อาณาจกรสโขทยอาณาจกรสโขทย หรอ รฐสโขทย หรอ รฐสโขทย ((องกฤษองกฤษ: : KKiinnggddoomm
อรฐในอดตรฐหนง ตงอยบนทราบลมแมนายม เปนชมชนโบราณมาอรฐในอดตรฐหนง ตงอยบนทราบลมแมนายม เปนชมชนโบราณมา
ตงแตยคเหลกตอนปลาย จนกระทงสถาปนาขนราวพทธศตวรรษท ตงแตยคเหลกตอนปลาย จนกระทงสถาปนาขนราวพทธศตวรรษท 18 18
การคาของรฐละโว หลงจากนนราวป การคาของรฐละโว หลงจากนนราวป 1800 1800 พอขนบางกลางหาวและพอขนผาเมอง ไดพอขนบางกลางหาวและพอขนผาเมอง ได
รวมกนกระทาการยดอานาจจากขอมสบาดโขลญลาพงรวมกนกระทาการยดอานาจจากขอมสบาดโขลญลาพง
ซงทาการเปนผลสาเรจและไดสถาปนาเอกราชใหสโขทยเปนรฐอสระ และมความซงทาการเปนผลสาเรจและไดสถาปนาเอกราชใหสโขทยเปนรฐอสระ และมความ
เจรญรงเรองตามลาดบและเพมถงขดสดในสมยพอขนรามคาแหงมหาราช กอนจะคอยๆเจรญรงเรองตามลาดบและเพมถงขดสดในสมยพอขนรามคาแหงมหาราช กอนจะคอยๆ
ตกตา และประสบปญหาทงจากปญหาภายนอกและภายใน จนตอมาถกรวมเปนสวนตกตา และประสบปญหาทงจากปญหาภายนอกและภายใน จนตอมาถกรวมเปนสวน
หนงของอาณาจกรอยธยาไปในทสดหนงของอาณาจกรอยธยาไปในทสด
mm ooff SSuukkhhootthhaaii))
อรฐในอดตรฐหนง ตงอยบนทราบลมแมนายม เปนชมชนโบราณมาอรฐในอดตรฐหนง ตงอยบนทราบลมแมนายม เปนชมชนโบราณมา
18 18 ในฐานะสถานในฐานะสถาน
พอขนบางกลางหาวและพอขนผาเมอง ไดพอขนบางกลางหาวและพอขนผาเมอง ได
ซงทาการเปนผลสาเรจและไดสถาปนาเอกราชใหสโขทยเปนรฐอสระ และมความซงทาการเปนผลสาเรจและไดสถาปนาเอกราชใหสโขทยเปนรฐอสระ และมความ
เจรญรงเรองตามลาดบและเพมถงขดสดในสมยพอขนรามคาแหงมหาราช กอนจะคอยๆเจรญรงเรองตามลาดบและเพมถงขดสดในสมยพอขนรามคาแหงมหาราช กอนจะคอยๆ
ตกตา และประสบปญหาทงจากปญหาภายนอกและภายใน จนตอมาถกรวมเปนสวนตกตา และประสบปญหาทงจากปญหาภายนอกและภายใน จนตอมาถกรวมเปนสวน
อาณาจกรสโขทย ตงอยบนเสนทางการคาผานคาบสมทรระหวางอาวเมาะตะมะ อาณาจกรสโขทย ตงอยบนเสนทางการคาผานคาบสมทรระหวางอาวเมาะตะมะ
และทราบลมแมนาโขงตอนกลาง มอาณาเขตดงนและทราบลมแมนาโขงตอนกลาง มอาณาเขตดงน
ทศเหนอ มเมองแพร ทศเหนอ มเมองแพร
ทศใต มเมองพระบาง ทศใต มเมองพระบาง
ทศตะวนตก มเมองฉอด ทศตะวนตก มเมองฉอด
ยงอาณาจกรมอญยงอาณาจกรมอญ
ทศตะวนออก ถงเมองสะคาใกลแมนาโขงในเขตภาคอสานตอนเหนอทศตะวนออก ถงเมองสะคาใกลแมนาโขงในเขตภาคอสานตอนเหนอ
ทตงและอาณาเขตทตงและอาณาเขต
อาณาจกรสโขทย ตงอยบนเสนทางการคาผานคาบสมทรระหวางอาวเมาะตะมะ อาณาจกรสโขทย ตงอยบนเสนทางการคาผานคาบสมทรระหวางอาวเมาะตะมะ
และทราบลมแมนาโขงตอนกลาง มอาณาเขตดงนและทราบลมแมนาโขงตอนกลาง มอาณาเขตดงน[[11]]
ทศเหนอ มเมองแพร ทศเหนอ มเมองแพร ((ปจจบนคอเแพรปจจบนคอเแพร) ) เปนเมองปลายแดนดานเหนอสดเปนเมองปลายแดนดานเหนอสด
ทศใต มเมองพระบาง ทศใต มเมองพระบาง ((ปจจบนคอนคปจจบนคอนครสวรรครสวรรค) ) เปนเมองปลายแดนดานใตเปนเมองปลายแดนดานใต
ทศตะวนตก มเมองฉอด ทศตะวนตก มเมองฉอด ((ปจจบนคอแมสอดปจจบนคอแมสอด) ) เปนเมองชายแดนทจะตดตอเขาไปเปนเมองชายแดนทจะตดตอเขาไป
ทศตะวนออก ถงเมองสะคาใกลแมนาโขงในเขตภาคอสานตอนเหนอทศตะวนออก ถงเมองสะคาใกลแมนาโขงในเขตภาคอสานตอนเหนอ
ทตงและอาณาเขตทตงและอาณาเขต
อาณาจกรสโขทย ตงอยบนเสนทางการคาผานคาบสมทรระหวางอาวเมาะตะมะ อาณาจกรสโขทย ตงอยบนเสนทางการคาผานคาบสมทรระหวางอาวเมาะตะมะ
เปนเมองปลายแดนดานเหนอสดเปนเมองปลายแดนดานเหนอสด
เปนเมองปลายแดนดานใตเปนเมองปลายแดนดานใต
เปนเมองชายแดนทจะตดตอเขาไปเปนเมองชายแดนทจะตดตอเขาไป
ทศตะวนออก ถงเมองสะคาใกลแมนาโขงในเขตภาคอสานตอนเหนอทศตะวนออก ถงเมองสะคาใกลแมนาโขงในเขตภาคอสานตอนเหนอ
เมอตอมาเกดความขดแยงบางประการ ทงอาจจะเกดจากขอมสบาดโขลญลาพงเมอตอมาเกดความขดแยงบางประการ ทงอาจจะเกดจากขอมสบาดโขลญลาพง
โดยตรงหรอไมกตาม แตนาจะกระทบกระเทอนตอ ราชวงศนาถม โดยตรงหรอไมกตาม แตนาจะกระทบกระเทอนตอ ราชวงศนาถม
ราชวงศพระรวง จงสงผลใหพอขนบางกลางหาว และพอขนผาเมอง ตองรวมมอกนชงราชวงศพระรวง จงสงผลใหพอขนบางกลางหาว และพอขนผาเมอง ตองรวมมอกนชง
เอาสโขทยคนจากขอมสบาดโขลญลาพง ซงกาเอาสโขทยคนจากขอมสบาดโขลญลาพง ซงกา
1791 1791 จากนน พอขนผาเมองกกลบยกเอาเมองสโขทย พระแสงขรรคชยศร และพระจากนน พอขนผาเมองกกลบยกเอาเมองสโขทย พระแสงขรรคชยศร และพระ
นาม นาม ""กบรเตงอนศรอนทรบดนทราทตยกบรเตงอนศรอนทรบดนทราทตย
เปน ศรอนทราทตย ใหกบพอขนบางกลางหาว และหายไปจากประวตศาสตรจากเปน ศรอนทราทตย ใหกบพอขนบางกลางหาว และหายไปจากประวตศาสตรจาก
เปนตนมา ซงมการสนนษฐานไปตางๆนานา ทงการไปครองเมองทใหญกวา หรอกลบไปเปนตนมา ซงมการสนนษฐานไปตางๆนานา ทงการไปครองเมองทใหญกวา หรอกลบไป
ครองเมองราดตามเดมอยางสงบครองเมองราดตามเดมอยางสงบ
สถาปนาอาณาสถาปนาอาณา
เมอตอมาเกดความขดแยงบางประการ ทงอาจจะเกดจากขอมสบาดโขลญลาพงเมอตอมาเกดความขดแยงบางประการ ทงอาจจะเกดจากขอมสบาดโขลญลาพง
โดยตรงหรอไมกตาม แตนาจะกระทบกระเทอนตอ ราชวงศนาถม โดยตรงหรอไมกตาม แตนาจะกระทบกระเทอนตอ ราชวงศนาถม ((ผาเมองผาเมอง
ราชวงศพระรวง จงสงผลใหพอขนบางกลางหาว และพอขนผาเมอง ตองรวมมอกนชงราชวงศพระรวง จงสงผลใหพอขนบางกลางหาว และพอขนผาเมอง ตองรวมมอกนชง
เอาสโขทยคนจากขอมสบาดโขลญลาพง ซงกาเอาสโขทยคนจากขอมสบาดโขลญลาพง ซงการกระทาดงกลาวเปนผลสาเรจในป พรกระทาดงกลาวเปนผลสาเรจในป พ
จากนน พอขนผาเมองกกลบยกเอาเมองสโขทย พระแสงขรรคชยศร และพระจากนน พอขนผาเมองกกลบยกเอาเมองสโขทย พระแสงขรรคชยศร และพระ
กบรเตงอนศรอนทรบดนทราทตยกบรเตงอนศรอนทรบดนทราทตย" " ซงไดนามาใชเปนพระนาม ภายหลงไดคลายซงไดนามาใชเปนพระนาม ภายหลงไดคลาย
เปน ศรอนทราทตย ใหกบพอขนบางกลางหาว และหายไปจากประวตศาสตรจากเปน ศรอนทราทตย ใหกบพอขนบางกลางหาว และหายไปจากประวตศาสตรจาก
เปนตนมา ซงมการสนนษฐานไปตางๆนานา ทงการไปครองเมองทใหญกวา หรอกลบไปเปนตนมา ซงมการสนนษฐานไปตางๆนานา ทงการไปครองเมองทใหญกวา หรอกลบไป
ครองเมองราดตามเดมอยางสงบครองเมองราดตามเดมอยางสงบ
สถาปนาอาณาสถาปนาอาณาจกรจกร
เมอตอมาเกดความขดแยงบางประการ ทงอาจจะเกดจากขอมสบาดโขลญลาพงเมอตอมาเกดความขดแยงบางประการ ทงอาจจะเกดจากขอมสบาดโขลญลาพง
ผาเมองผาเมอง) ) และและ
ราชวงศพระรวง จงสงผลใหพอขนบางกลางหาว และพอขนผาเมอง ตองรวมมอกนชงราชวงศพระรวง จงสงผลใหพอขนบางกลางหาว และพอขนผาเมอง ตองรวมมอกนชง
รกระทาดงกลาวเปนผลสาเรจในป พรกระทาดงกลาวเปนผลสาเรจในป พ..ศศ. .
จากนน พอขนผาเมองกกลบยกเอาเมองสโขทย พระแสงขรรคชยศร และพระจากนน พอขนผาเมองกกลบยกเอาเมองสโขทย พระแสงขรรคชยศร และพระ
ซงไดนามาใชเปนพระนาม ภายหลงไดคลายซงไดนามาใชเปนพระนาม ภายหลงไดคลาย
เปน ศรอนทราทตย ใหกบพอขนบางกลางหาว และหายไปจากประวตศาสตรจากเปน ศรอนทราทตย ใหกบพอขนบางกลางหาว และหายไปจากประวตศาสตรจากนนนน
เปนตนมา ซงมการสนนษฐานไปตางๆนานา ทงการไปครองเมองทใหญกวา หรอกลบไปเปนตนมา ซงมการสนนษฐานไปตางๆนานา ทงการไปครองเมองทใหญกวา หรอกลบไป
แมพอขนศรอนทราทตย ไดปกครองสโขทยแลว กจการเมองกยงไมสงบเรยบรอยแมพอขนศรอนทราทตย ไดปกครองสโขทยแลว กจการเมองกยงไมสงบเรยบรอย
ดงปรากฏวาม ขนสามชนเจาเมองฉอด ยกทพเขามาตเมองตาก และทายทสดงปรากฏวาม ขนสามชนเจาเมองฉอด ยกทพเขามาตเมองตาก และทายทส
หตถ ระหวางขนสามชน กบ รามราช พระโอรสองคเลกของพอขนศรอนทราทตย ผลคอหตถ ระหวางขนสามชน กบ รามราช พระโอรสองคเลกของพอขนศรอนทราทตย ผลคอ
พระโอรสองคเลกไดรบชยชนะ และไดรบการเฉลมพระนามวารามคาแหง หลงพอขนศรพระโอรสองคเลกไดรบชยชนะ และไดรบการเฉลมพระนามวารามคาแหง หลงพอขนศร
อนทราทตยสวรรคต พอขนบานเมอง พระโอรสองคโต และ พอขนรามคาแหง อนทราทตยสวรรคต พอขนบานเมอง พระโอรสองคโต และ พอขนรามคาแหง
พระโอรสองคเลก กไดปกครองพระโอรสองคเลก กไดปกครอง
มหาราช ทรงไดประกอบพระกรณยกจไวมากมาย ทงการขยายดนแดน ซงเดมเชอวามหาราช ทรงไดประกอบพระกรณยกจไวมากมาย ทงการขยายดนแดน ซงเดมเชอวา
ทรงไดพนทจากพงสาล จรดแหลมมลาย แตปจจบนหลกฐานหลายชนระบอาณาเขตไวทรงไดพนทจากพงสาล จรดแหลมมลาย แตปจจบนหลกฐานหลายชนระบอาณาเขตไว
ใตสดเพยงเมองพระบาง นอกจากนดานศาสนายงมการประดษฐานพระพใตสดเพยงเมองพระบาง นอกจากนดานศาสนายงมการประดษฐานพระพ
ลงกาวงศอกดวยลงกาวงศอกดวย
แมพอขนศรอนทราทตย ไดปกครองสโขทยแลว กจการเมองกยงไมสงบเรยบรอยแมพอขนศรอนทราทตย ไดปกครองสโขทยแลว กจการเมองกยงไมสงบเรยบรอย
ดงปรากฏวาม ขนสามชนเจาเมองฉอด ยกทพเขามาตเมองตาก และทายทสดงปรากฏวาม ขนสามชนเจาเมองฉอด ยกทพเขามาตเมองตาก และทายทส
หตถ ระหวางขนสามชน กบ รามราช พระโอรสองคเลกของพอขนศรอนทราทตย ผลคอหตถ ระหวางขนสามชน กบ รามราช พระโอรสองคเลกของพอขนศรอนทราทตย ผลคอ
พระโอรสองคเลกไดรบชยชนะ และไดรบการเฉลมพระนามวารามคาแหง หลงพอขนศรพระโอรสองคเลกไดรบชยชนะ และไดรบการเฉลมพระนามวารามคาแหง หลงพอขนศร
อนทราทตยสวรรคต พอขนบานเมอง พระโอรสองคโต และ พอขนรามคาแหง อนทราทตยสวรรคต พอขนบานเมอง พระโอรสองคโต และ พอขนรามคาแหง
พระโอรสองคเลก กไดปกครองพระโอรสองคเลก กไดปกครองสโขทยตอตามลาดบ โดยในรชกาลพอขนรามคาแหงสโขทยตอตามลาดบ โดยในรชกาลพอขนรามคาแหง
มหาราช ทรงไดประกอบพระกรณยกจไวมากมาย ทงการขยายดนแดน ซงเดมเชอวามหาราช ทรงไดประกอบพระกรณยกจไวมากมาย ทงการขยายดนแดน ซงเดมเชอวา
ทรงไดพนทจากพงสาล จรดแหลมมลาย แตปจจบนหลกฐานหลายชนระบอาณาเขตไวทรงไดพนทจากพงสาล จรดแหลมมลาย แตปจจบนหลกฐานหลายชนระบอาณาเขตไว
ใตสดเพยงเมองพระบาง นอกจากนดานศาสนายงมการประดษฐานพระพใตสดเพยงเมองพระบาง นอกจากนดานศาสนายงมการประดษฐานพระพ
พอขนศรอนทราทตยพอขนศรอนทราทตย
แมพอขนศรอนทราทตย ไดปกครองสโขทยแลว กจการเมองกยงไมสงบเรยบรอยแมพอขนศรอนทราทตย ไดปกครองสโขทยแลว กจการเมองกยงไมสงบเรยบรอย
ดงปรากฏวาม ขนสามชนเจาเมองฉอด ยกทพเขามาตเมองตาก และทายทสดงปรากฏวาม ขนสามชนเจาเมองฉอด ยกทพเขามาตเมองตาก และทายทสดเกดยทธดเกดยทธ
หตถ ระหวางขนสามชน กบ รามราช พระโอรสองคเลกของพอขนศรอนทราทตย ผลคอหตถ ระหวางขนสามชน กบ รามราช พระโอรสองคเลกของพอขนศรอนทราทตย ผลคอ
พระโอรสองคเลกไดรบชยชนะ และไดรบการเฉลมพระนามวารามคาแหง หลงพอขนศรพระโอรสองคเลกไดรบชยชนะ และไดรบการเฉลมพระนามวารามคาแหง หลงพอขนศร
อนทราทตยสวรรคต พอขนบานเมอง พระโอรสองคโต และ พอขนรามคาแหง อนทราทตยสวรรคต พอขนบานเมอง พระโอรสองคโต และ พอขนรามคาแหง
สโขทยตอตามลาดบ โดยในรชกาลพอขนรามคาแหงสโขทยตอตามลาดบ โดยในรชกาลพอขนรามคาแหง
มหาราช ทรงไดประกอบพระกรณยกจไวมากมาย ทงการขยายดนแดน ซงเดมเชอวามหาราช ทรงไดประกอบพระกรณยกจไวมากมาย ทงการขยายดนแดน ซงเดมเชอวา
ทรงไดพนทจากพงสาล จรดแหลมมลาย แตปจจบนหลกฐานหลายชนระบอาณาเขตไวทรงไดพนทจากพงสาล จรดแหลมมลาย แตปจจบนหลกฐานหลายชนระบอาณาเขตไว
ใตสดเพยงเมองพระบาง นอกจากนดานศาสนายงมการประดษฐานพระพใตสดเพยงเมองพระบาง นอกจากนดานศาสนายงมการประดษฐานพระพทธศาสนาลทธทธศาสนาลทธ
พอขนศรอนทราทตยพอขนศรอนทราทตย
สภาพเศรษฐกจสมยสโขทยเปนระบบเศรษฐกจแบบเสรนยม ดงขอความสภาพเศรษฐกจสมยสโขทยเปนระบบเศรษฐกจแบบเสรนยม ดงขอความ
ปรากฏในหลกศลาจารกหลกท ปรากฏในหลกศลาจารกหลกท
จกใครคาเงนคาทองคา คาถวยชามสงคโลกจกใครคาเงนคาทองคา คาถวยชามสงคโลก
ในนามขาวในนามขาว..." ..." ประชาชนประกอบอาชพเกษตรกรรมดวยระบบการเกษตรแบบประชาชนประกอบอาชพเกษตรกรรมดวยระบบการเกษตรแบบ
พงพาธรรมชาต เชนสงคมไทยสวนใหญในชนบทปจจบนพงพาธรรมชาต เชนสงคมไทยสวนใหญในชนบทปจจบน
ดานเศรษฐกจดานเศรษฐกจ
สภาพเศรษฐกจสมยสโขทยเปนระบบเศรษฐกจแบบเสรนยม ดงขอความสภาพเศรษฐกจสมยสโขทยเปนระบบเศรษฐกจแบบเสรนยม ดงขอความ
ปรากฏในหลกศลาจารกหลกท ปรากฏในหลกศลาจารกหลกท 11 ""……ใครจกใครคาชางคา ใครจกใครคามาคา ใครใครจกใครคาชางคา ใครจกใครคามาคา ใคร
จกใครคาเงนคาทองคา คาถวยชามสงคโลกจกใครคาเงนคาทองคา คาถวยชามสงคโลก" " และ และ "..."...เมองสโขทยนด ในนามปลาเมองสโขทยนด ในนามปลา
ประชาชนประกอบอาชพเกษตรกรรมดวยระบบการเกษตรแบบประชาชนประกอบอาชพเกษตรกรรมดวยระบบการเกษตรแบบ
พงพาธรรมชาต เชนสงคมไทยสวนใหญในชนบทปจจบนพงพาธรรมชาต เชนสงคมไทยสวนใหญในชนบทปจจบน..
ดานเศรษฐกจดานเศรษฐกจ
สภาพเศรษฐกจสมยสโขทยเปนระบบเศรษฐกจแบบเสรนยม ดงขอความสภาพเศรษฐกจสมยสโขทยเปนระบบเศรษฐกจแบบเสรนยม ดงขอความ
ใครจกใครคาชางคา ใครจกใครคามาคา ใครใครจกใครคาชางคา ใครจกใครคามาคา ใคร
เมองสโขทยนด ในนามปลาเมองสโขทยนด ในนามปลา
ประชาชนประกอบอาชพเกษตรกรรมดวยระบบการเกษตรแบบประชาชนประกอบอาชพเกษตรกรรมดวยระบบการเกษตรแบบ
ดานสงคม ความเชอ และศาสนาดานสงคม ความเชอ และศาสนา
การใชชวตของผคนใการใชชวตของผคนในสมยสโขทยมความอสรเสร มเสรภาพอยางมากเนองจากผปกครองนสมยสโขทยมความอสรเสร มเสรภาพอยางมากเนองจากผปกครอง
รฐใหอสระแกไพรฟา และปกครองผใตปกครองแบบพอกบลก ดงปรากฏหลกฐานในศลาจารกวา รฐใหอสระแกไพรฟา และปกครองผใตปกครองแบบพอกบลก ดงปรากฏหลกฐานในศลาจารกวา
""……ดวยเสยงพาทย เสยงพณ เสยงเลอน เสยงขบ ใครจกมกเลน เลน ใครจกมกหว หว ใครจกมกดวยเสยงพาทย เสยงพณ เสยงเลอน เสยงขบ ใครจกมกเลน เลน ใครจกมกหว หว ใครจกมก
เลอน เลอนเลอน เลอน……""
ดานความเชอและศาสนา สงคมยคสโขทยประชาชนมความเชอทงเรองวญญาณนยม ดานความเชอและศาสนา สงคมยคสโขทยประชาชนมความเชอทงเรองวญญาณนยม
((AAnniimmiissmm)) ไสยศาสตร ศาสนาพราหมณฮนด และพทธศาสนา ดงปรากฏหลกฐานในศลาจารกไสยศาสตร ศาสนาพราหมณฮนด และพทธศาสนา ดงปรากฏหลกฐานในศลาจารก
หลกท หลกท 11 ดานท ดานท 33 วา วา ""……เบองหวนอนเมองสโขทยนมกฎวหารปครอย มสรดพงส มปาพราว ปาเบองหวนอนเมองสโขทยนมกฎวหารปครอย มสรดพงส มปาพราว ปา
ลางลาง ปามวง ปาขาม มนาโคก มพระขระพงผ เทพยาดาในเขาอนนนเปนใหญกวาทกผในเมองน ปามวง ปาขาม มนาโคก มพระขระพงผ เทพยาดาในเขาอนนนเปนใหญกวาทกผในเมองน
ขนผใดถอเมองสโขทยนแลว ไหวดพลถก เมองนเทยว เมองนด ผไหวบด พลบถก ผในเขาอนนนบขนผใดถอเมองสโขทยนแลว ไหวดพลถก เมองนเทยว เมองนด ผไหวบด พลบถก ผในเขาอนนนบ
คมบเกรง เมองนหายคมบเกรง เมองนหาย……""
สวนดานศาสนา ไดรบอทธพลจากพทธศาสนาสวนดานศาสนา ไดรบอทธพลจากพทธศาสนา
นครศรธรรมราช ในวนพระ จะมภกษเทศนาสงสอน ณ ลานธรรมในสวนตาล โดยใชพระแทนครศรธรรมราช ในวนพระ จะมภกษเทศนาสงสอน ณ ลานธรรมในสวนตาล โดยใชพระแท
นมนงคศลาอาสน เปนอาสนะสงฆ ในการบรรยายธรรมใหประชาชนฟง ยงผลใหประชาชนในยคนนมนงคศลาอาสน เปนอาสนะสงฆ ในการบรรยายธรรมใหประชาชนฟง ยงผลใหประชาชนในยคน
นยมปฏบตตนอยในศลธรรม มการถอศล โอยทานกนเปนปกตวสย ทาใหสงคมโนยมปฏบตตนอยในศลธรรม มการถอศล โอยทานกนเปนปกตวสย ทาใหสงคมโ
สงบสขรมเยนสงบสขรมเยน
ดานสงคม ความเชอ และศาสนาดานสงคม ความเชอ และศาสนา
นสมยสโขทยมความอสรเสร มเสรภาพอยางมากเนองจากผปกครองนสมยสโขทยมความอสรเสร มเสรภาพอยางมากเนองจากผปกครอง
รฐใหอสระแกไพรฟา และปกครองผใตปกครองแบบพอกบลก ดงปรากฏหลกฐานในศลาจารกวา รฐใหอสระแกไพรฟา และปกครองผใตปกครองแบบพอกบลก ดงปรากฏหลกฐานในศลาจารกวา
ดวยเสยงพาทย เสยงพณ เสยงเลอน เสยงขบ ใครจกมกเลน เลน ใครจกมกหว หว ใครจกมกดวยเสยงพาทย เสยงพณ เสยงเลอน เสยงขบ ใครจกมกเลน เลน ใครจกมกหว หว ใครจกมก
ดานความเชอและศาสนา สงคมยคสโขทยประชาชนมความเชอทงเรองวญญาณนยม ดานความเชอและศาสนา สงคมยคสโขทยประชาชนมความเชอทงเรองวญญาณนยม
ไสยศาสตร ศาสนาพราหมณฮนด และพทธศาสนา ดงปรากฏหลกฐานในศลาจารกไสยศาสตร ศาสนาพราหมณฮนด และพทธศาสนา ดงปรากฏหลกฐานในศลาจารก
เบองหวนอนเมองสโขทยนมกฎวหารปครอย มสรดพงส มปาพราว ปาเบองหวนอนเมองสโขทยนมกฎวหารปครอย มสรดพงส มปาพราว ปา
ปามวง ปาขาม มนาโคก มพระขระพงผ เทพยาดาในเขาอนนนเปนใหญกวาทกผในเมองน ปามวง ปาขาม มนาโคก มพระขระพงผ เทพยาดาในเขาอนนนเปนใหญกวาทกผในเมองน
ขนผใดถอเมองสโขทยนแลว ไหวดพลถก เมองนเทยว เมองนด ผไหวบด พลบถก ผในเขาอนนนบขนผใดถอเมองสโขทยนแลว ไหวดพลถก เมองนเทยว เมองนด ผไหวบด พลบถก ผในเขาอนนนบ
สวนดานศาสนา ไดรบอทธพลจากพทธศาสนาสวนดานศาสนา ไดรบอทธพลจากพทธศาสนานกายเถรวาทแบบลงกาวงศจากนกายเถรวาทแบบลงกาวงศจาก
นครศรธรรมราช ในวนพระ จะมภกษเทศนาสงสอน ณ ลานธรรมในสวนตาล โดยใชพระแทนครศรธรรมราช ในวนพระ จะมภกษเทศนาสงสอน ณ ลานธรรมในสวนตาล โดยใชพระแท
นมนงคศลาอาสน เปนอาสนะสงฆ ในการบรรยายธรรมใหประชาชนฟง ยงผลใหประชาชนในยคนนมนงคศลาอาสน เปนอาสนะสงฆ ในการบรรยายธรรมใหประชาชนฟง ยงผลใหประชาชนในยคน
นยมปฏบตตนอยในศลธรรม มการถอศล โอยทานกนเปนปกตวสย ทาใหสงคมโนยมปฏบตตนอยในศลธรรม มการถอศล โอยทานกนเปนปกตวสย ทาใหสงคมโ
ดานสงคม ความเชอ และศาสนาดานสงคม ความเชอ และศาสนา
นสมยสโขทยมความอสรเสร มเสรภาพอยางมากเนองจากผปกครองนสมยสโขทยมความอสรเสร มเสรภาพอยางมากเนองจากผปกครอง
รฐใหอสระแกไพรฟา และปกครองผใตปกครองแบบพอกบลก ดงปรากฏหลกฐานในศลาจารกวา รฐใหอสระแกไพรฟา และปกครองผใตปกครองแบบพอกบลก ดงปรากฏหลกฐานในศลาจารกวา
ดวยเสยงพาทย เสยงพณ เสยงเลอน เสยงขบ ใครจกมกเลน เลน ใครจกมกหว หว ใครจกมกดวยเสยงพาทย เสยงพณ เสยงเลอน เสยงขบ ใครจกมกเลน เลน ใครจกมกหว หว ใครจกมก
ดานความเชอและศาสนา สงคมยคสโขทยประชาชนมความเชอทงเรองวญญาณนยม ดานความเชอและศาสนา สงคมยคสโขทยประชาชนมความเชอทงเรองวญญาณนยม
ไสยศาสตร ศาสนาพราหมณฮนด และพทธศาสนา ดงปรากฏหลกฐานในศลาจารกไสยศาสตร ศาสนาพราหมณฮนด และพทธศาสนา ดงปรากฏหลกฐานในศลาจารก
เบองหวนอนเมองสโขทยนมกฎวหารปครอย มสรดพงส มปาพราว ปาเบองหวนอนเมองสโขทยนมกฎวหารปครอย มสรดพงส มปาพราว ปา
ปามวง ปาขาม มนาโคก มพระขระพงผ เทพยาดาในเขาอนนนเปนใหญกวาทกผในเมองน ปามวง ปาขาม มนาโคก มพระขระพงผ เทพยาดาในเขาอนนนเปนใหญกวาทกผในเมองน
ขนผใดถอเมองสโขทยนแลว ไหวดพลถก เมองนเทยว เมองนด ผไหวบด พลบถก ผในเขาอนนนบขนผใดถอเมองสโขทยนแลว ไหวดพลถก เมองนเทยว เมองนด ผไหวบด พลบถก ผในเขาอนนนบ
นกายเถรวาทแบบลงกาวงศจากนกายเถรวาทแบบลงกาวงศจาก
นครศรธรรมราช ในวนพระ จะมภกษเทศนาสงสอน ณ ลานธรรมในสวนตาล โดยใชพระแทนครศรธรรมราช ในวนพระ จะมภกษเทศนาสงสอน ณ ลานธรรมในสวนตาล โดยใชพระแท
นมนงคศลาอาสน เปนอาสนะสงฆ ในการบรรยายธรรมใหประชาชนฟง ยงผลใหประชาชนในยคนนมนงคศลาอาสน เปนอาสนะสงฆ ในการบรรยายธรรมใหประชาชนฟง ยงผลใหประชาชนในยคน
นยมปฏบตตนอยในศลธรรม มการถอศล โอยทานกนเปนปกตวสย ทาใหสงคมโนยมปฏบตตนอยในศลธรรม มการถอศล โอยทานกนเปนปกตวสย ทาใหสงคมโดยรวมมความดยรวมมความ
แบงเปน แบงเปน 2 2 แบบ เรยกวา สมบรณาญาสทธราช ดงนแบบ เรยกวา สมบรณาญาสทธราช ดงน
11..แบบพอปกครองลก แบบพอปกครองลก ((ปตลาธปไตยปตลาธปไตย
สโขทยมลกษณะการปกครองแบบพอปกครองลก ผปกครองคอสโขทยมลกษณะการปกครองแบบพอปกครองลก ผปกครองคอ
พอทจะตองดแลคมครองลก ในสมยพอขนรามคาแหงมหาราช พระองคทรงโปรดใหสรางกระดงพอทจะตองดแลคมครองลก ในสมยพอขนรามคาแหงมหาราช พระองคทรงโปรดใหสรางกระดง
แขวนไวทหนาประตพระราชวง เมอประชาชนมเรองเดอดรอนกใหไปสนกระดงรองเรยน พระองคแขวนไวทหนาประตพระราชวง เมอประชาชนมเรองเดอดรอนกใหไปสนกระดงรองเรยน พระองค
กจะเสดจมารบเรองราวรองทกข และโปรดใหสรางพระแทนมกจะเสดจมารบเรองราวรองทกข และโปรดใหสรางพระแทนม
พระจะนมนตพระสงฆมาเทศนสงสอนประชาชน หากเปนวนธรรมดาพระองคจะเสดจออกใหพระจะนมนตพระสงฆมาเทศนสงสอนประชาชน หากเปนวนธรรมดาพระองคจะเสดจออกให
ประชาชนเขาเฝาและตดสนคดความดวยพระองคเอง การปกครองแบบพอปกครองลก ประชาชนเขาเฝาและตดสนคดความดวยพระองคเอง การปกครองแบบพอปกครองลก
ไตยไตย) ) ใชในสมยกรงสโขทยตอนตนใชในสมยกรงสโขทยตอนตน
ดานการปกครองดานการปกครอง
แบบ เรยกวา สมบรณาญาสทธราช ดงนแบบ เรยกวา สมบรณาญาสทธราช ดงน
ปตลาธปไตยปตลาธปไตย))
สโขทยมลกษณะการปกครองแบบพอปกครองลก ผปกครองคอสโขทยมลกษณะการปกครองแบบพอปกครองลก ผปกครองคอ พอขน ซงเปรยบเสมอนพอขน ซงเปรยบเสมอน
พอทจะตองดแลคมครองลก ในสมยพอขนรามคาแหงมหาราช พระองคทรงโปรดใหสรางกระดงพอทจะตองดแลคมครองลก ในสมยพอขนรามคาแหงมหาราช พระองคทรงโปรดใหสรางกระดง
แขวนไวทหนาประตพระราชวง เมอประชาชนมเรองเดอดรอนกใหไปสนกระดงรองเรยน พระองคแขวนไวทหนาประตพระราชวง เมอประชาชนมเรองเดอดรอนกใหไปสนกระดงรองเรยน พระองค
กจะเสดจมารบเรองราวรองทกข และโปรดใหสรางพระแทนมกจะเสดจมารบเรองราวรองทกข และโปรดใหสรางพระแทนมนงคศลาอาสนไดกลางดงตาล ในวนนงคศลาอาสนไดกลางดงตาล ในวน
พระจะนมนตพระสงฆมาเทศนสงสอนประชาชน หากเปนวนธรรมดาพระองคจะเสดจออกใหพระจะนมนตพระสงฆมาเทศนสงสอนประชาชน หากเปนวนธรรมดาพระองคจะเสดจออกให
ประชาชนเขาเฝาและตดสนคดความดวยพระองคเอง การปกครองแบบพอปกครองลก ประชาชนเขาเฝาและตดสนคดความดวยพระองคเอง การปกครองแบบพอปกครองลก
ใชในสมยกรงสโขทยตอนตนใชในสมยกรงสโขทยตอนตน
ดานการปกครองดานการปกครอง
พอขน ซงเปรยบเสมอนพอขน ซงเปรยบเสมอน
พอทจะตองดแลคมครองลก ในสมยพอขนรามคาแหงมหาราช พระองคทรงโปรดใหสรางกระดงพอทจะตองดแลคมครองลก ในสมยพอขนรามคาแหงมหาราช พระองคทรงโปรดใหสรางกระดง
แขวนไวทหนาประตพระราชวง เมอประชาชนมเรองเดอดรอนกใหไปสนกระดงรองเรยน พระองคแขวนไวทหนาประตพระราชวง เมอประชาชนมเรองเดอดรอนกใหไปสนกระดงรองเรยน พระองค
นงคศลาอาสนไดกลางดงตาล ในวนนงคศลาอาสนไดกลางดงตาล ในวน
พระจะนมนตพระสงฆมาเทศนสงสอนประชาชน หากเปนวนธรรมดาพระองคจะเสดจออกใหพระจะนมนตพระสงฆมาเทศนสงสอนประชาชน หากเปนวนธรรมดาพระองคจะเสดจออกให
ประชาชนเขาเฝาและตดสนคดความดวยพระองคเอง การปกครองแบบพอปกครองลก ประชาชนเขาเฝาและตดสนคดความดวยพระองคเอง การปกครองแบบพอปกครองลก ((ปตลาธปปตลาธป
22..แบบธรรมราชาแบบธรรมราชา
การปกครองแบบธรรมราชา หการปกครองแบบธรรมราชา หมายถง พระราชาผปฏบตธรรมหรอ กษตรยผมธรรม ในสมยของมายถง พระราชาผปฏบตธรรมหรอ กษตรยผมธรรม ในสมยของ
พระมหาธรรมราชาท พระมหาธรรมราชาท ๑ ๑ มกาลงทหารทไมเขมแขง ประกอบกบอาณาจกรอยธยาทกอตงขนใหมไดแผมกาลงทหารทไมเขมแขง ประกอบกบอาณาจกรอยธยาทกอตงขนใหมไดแผ
อทธพลมากขน พระองคทรง เกรงภยอนตรายจะบงเกดแกอาณาจกรสโขทย หากใชกาลงทหารเพยงอทธพลมากขน พระองคทรง เกรงภยอนตรายจะบงเกดแกอาณาจกรสโขทย หากใชกาลงทหารเพยง
อยาง เดยว พระอยาง เดยว พระองคจงทรงนาหลกธรรมมาใชในการปกครอง โดยพระองคทรงเปน แบบอยางในดานองคจงทรงนาหลกธรรมมาใชในการปกครอง โดยพระองคทรงเปน แบบอยางในดาน
การปฏบตธรรม ทานบารงพระพทธศาสนา นอกจากนนพระ มหาธรรมราชาท การปฏบตธรรม ทานบารงพระพทธศาสนา นอกจากนนพระ มหาธรรมราชาท ๑ ๑ ทรงพระราชนพนธทรงพระราชนพนธ
วรรณกรรมเรอง ไตรภมพระรวง ทปรากฏแนวคดแบบธรรมราชาไวดวย การปกครองแบบธรรมราชา ใชวรรณกรรมเรอง ไตรภมพระรวง ทปรากฏแนวคดแบบธรรมราชาไวดวย การปกครองแบบธรรมราชา ใช
ในสมยกรงสโขทยในสมยกรงสโขทยตอนปลาย ตงแตพระมหาธรรมราชาท ตอนปลาย ตงแตพระมหาธรรมราชาท ๑ ๑ -- ๔๔
ดานการปกครองสวนยอยสามารถแยกกลาวเปน ดานการปกครองสวนยอยสามารถแยกกลาวเปน 2 2 แนว ดงนแนว ดงน
ในแนวราบในแนวราบ
จดการปกครองแบบพอปกครองลก กลาวคอผปกครองจะมความใกลชดกบประชาชน ใหความเปนจดการปกครองแบบพอปกครองลก กลาวคอผปกครองจะมความใกลชดกบประชาชน ใหความเปน
กนเองและความยตธรรมกบประชาชนเปนอยางมาก เมอประชาชนเกดความเดอดรอนกนเองและความยตธรรมกบประชาชนเปนอยางมาก เมอประชาชนเกดความเดอดรอนไมไดรบความเปนธรรม ไมไดรบความเปนธรรม
สามารถรองเรยนกบพอขนโดยตรงได โดยไปสนกระดงทแขวนไวทหนาประตทประทบ ดงขอความในศลาสามารถรองเรยนกบพอขนโดยตรงได โดยไปสนกระดงทแขวนไวทหนาประตทประทบ ดงขอความในศลา
จารกปรากฏวา จารกปรากฏวา ""……ในปากประตมกระดงอนหนงไวให ไพรฟาหนาใสในปากประตมกระดงอนหนงไวให ไพรฟาหนาใส……"" นนคอเปดโอกาสใหประชาชนสามารถนนคอเปดโอกาสใหประชาชนสามารถ
มาสนกระดงเพอแจงขอรองเรยนไดมาสนกระดงเพอแจงขอรองเรยนได
ในแนวดงในแนวดง
ไดมการจดระบบการปกครองขนเปน ไดมการจดระบบการปกครองขนเปน 4 4 ชนชน คอชนชน คอ
พอขน เปนชนชนผปกครอง อาจเรยกชออยางอน เชน เจาเมอง พระมหาธรรมราชา หากมโอรสกจะพอขน เปนชนชนผปกครอง อาจเรยกชออยางอน เชน เจาเมอง พระมหาธรรมราชา หากมโอรสกจะ
เรยก เรยก ""ลกเจาลกเจา""
ลกขน เปนขาราชบรพาร ขาราชการทมตาแหนงหนาทชวงปกครองเมองหลวง หวเมองใหญนอย และลกขน เปนขาราชบรพาร ขาราชการทมตาแหนงหนาทชวงปกครองเมองหลวง หวเมองใหญนอย และ
ภายในราชสานก เปนกลมคนทใกลชดและไดรบการไววางใจจากเจาเมองใหปฏบตหนาทบาบดทกขบารงสขภายในราชสานก เปนกลมคนทใกลชดและไดรบการไววางใจจากเจาเมองใหปฏบตหนาทบาบดทกขบารงสข
แกไพรฟาแกไพรฟา
ไพรหรอสามญชน ไดแกราษฎรทวไปทอยในราชอาณาจกร ไพรหรอสามญชน ไดแกราษฎรทวไปทอยในราชอาณาจกร ((ไพรฟาไพรฟา))
ทาส ไดแกชนชนทไมมอสระในการดารงชวตอยางสามญชนหรอไพร ทาส ไดแกชนชนทไมมอสระในการดารงชวตอยางสามญชนหรอไพร ((อยางไรกตามปรอยางไรกตามประเดนทาสนะเดนทาสน
ยงคงถกเถยงกนอยวามหรอไมยงคงถกเถยงกนอยวามหรอไม))
พพ..ศศ. . 22112277 หลงจากชนะศกทแมนาสะโตงแลว พระนเรศวรโปรดใหเทครวเมองเหนอทงปวง หลงจากชนะศกทแมนาสะโตงแลว พระนเรศวรโปรดใหเทครวเมองเหนอทงปวง
สโขทย ศรสชนาลย พษณโลก กาแพงเพชร พชย ชยบรสโขทย ศรสชนาลย พษณโลก กาแพงเพชร พชย ชยบร
พษณโลกและหวเมองเหนอทงหมดจงกลายเปนเมองราง หลงจากเทครวไปเมองใต จงสนสดการแบงแยกพษณโลกและหวเมองเหนอทงหมดจงกลายเปนเมองราง หลงจากเทครวไปเมองใต จงสนสดการแบงแยก
ระหวางชาวเมองเหนอ กบชาวเมองใต และถอเปนการสนสดของรฐสโขทยโดยสมบรณ เพราะหลงจากน ระหวางชาวเมองเหนอ กบชาวเมองใต และถอเปนการสนสดของรฐสโขทยโดยสมบรณ เพราะหลงจากน
พษณโลกไดพษณโลกไดถกฟนฟอกครง แตถอเปนเมองเอกในราชอาณาจกร มใชราชธานฝายเหนอถกฟนฟอกครง แตถอเปนเมองเอกในราชอาณาจกร มใชราชธานฝายเหนอ
ในดานวชาการ มนกวชาการหลายทานไดเสนอเพมวา เหตการณอกประการ อนทาใหตองเทครวเมองในดานวชาการ มนกวชาการหลายทานไดเสนอเพมวา เหตการณอกประการ อนทาใหตองเทครวเมอง
เหนอทงปวงโดยเฉพาะพษณโลกนน อยทเหตการณแผนดนไหวครงใหญ บนรอยเลอนวงเจา ในราเหนอทงปวงโดยเฉพาะพษณโลกนน อยทเหตการณแผนดนไหวครงใหญ บนรอยเลอนวงเจา ในรา
พทธศกราช พทธศกราช 22112277 แผนดนไหวครงนสงผลใหตวเมองพษณโลกราพณาสญ แมแตแมนาแควนอย กเปลยนแผนดนไหวครงนสงผลใหตวเมองพษณโลกราพณาสญ แมแตแมนาแควนอย กเปลยน
เสนทางไมผานเมองพษณโลก แตไปบรรจบกบแมนาโพ เสนทางไมผานเมองพษณโลก แตไปบรรจบกบแมนาโพ
และยงสงผลใหพระศรรตนมหาธาตพษณโลก หกพงทลายในลกษณและยงสงผลใหพระศรรตนมหาธาตพษณโลก หกพงทลายในลกษณ
กลายเปนการสรางพระปรางคแบบอยธยาครอบทบลงไปแทน ทงหมดกลายเปนการสรางพระปรางคแบบอยธยาครอบทบลงไปแทน ทงหมด
การสนสดของรฐการสนสดของรฐ
หลงจากชนะศกทแมนาสะโตงแลว พระนเรศวรโปรดใหเทครวเมองเหนอทงปวง หลงจากชนะศกทแมนาสะโตงแลว พระนเรศวรโปรดใหเทครวเมองเหนอทงปวง
สโขทย ศรสชนาลย พษณโลก กาแพงเพชร พชย ชยบรสโขทย ศรสชนาลย พษณโลก กาแพงเพชร พชย ชยบร ศรเทพศรเทพ) ) ลงมาไวทอยธยา เพอเตรยมรบศกใหญ ลงมาไวทอยธยา เพอเตรยมรบศกใหญ
พษณโลกและหวเมองเหนอทงหมดจงกลายเปนเมองราง หลงจากเทครวไปเมองใต จงสนสดการแบงแยกพษณโลกและหวเมองเหนอทงหมดจงกลายเปนเมองราง หลงจากเทครวไปเมองใต จงสนสดการแบงแยก
ระหวางชาวเมองเหนอ กบชาวเมองใต และถอเปนการสนสดของรฐสโขทยโดยสมบรณ เพราะหลงจากน ระหวางชาวเมองเหนอ กบชาวเมองใต และถอเปนการสนสดของรฐสโขทยโดยสมบรณ เพราะหลงจากน
ถกฟนฟอกครง แตถอเปนเมองเอกในราชอาณาจกร มใชราชธานฝายเหนอถกฟนฟอกครง แตถอเปนเมองเอกในราชอาณาจกร มใชราชธานฝายเหนอ
ในดานวชาการ มนกวชาการหลายทานไดเสนอเพมวา เหตการณอกประการ อนทาใหตองเทครวเมองในดานวชาการ มนกวชาการหลายทานไดเสนอเพมวา เหตการณอกประการ อนทาใหตองเทครวเมอง
เหนอทงปวงโดยเฉพาะพษณโลกนน อยทเหตการณแผนดนไหวครงใหญ บนรอยเลอนวงเจา ในราเหนอทงปวงโดยเฉพาะพษณโลกนน อยทเหตการณแผนดนไหวครงใหญ บนรอยเลอนวงเจา ในรา
แผนดนไหวครงนสงผลใหตวเมองพษณโลกราพณาสญ แมแตแมนาแควนอย กเปลยนแผนดนไหวครงนสงผลใหตวเมองพษณโลกราพณาสญ แมแตแมนาแควนอย กเปลยน
เสนทางไมผานเมองพษณโลก แตไปบรรจบกบแมนาโพ เสนทางไมผานเมองพษณโลก แตไปบรรจบกบแมนาโพ ((ปจจบนคอแมนานานปจจบนคอแมนานาน) ) ทเหนอเมองพษณโลกขนไป ทเหนอเมองพษณโลกขนไป
และยงสงผลใหพระศรรตนมหาธาตพษณโลก หกพงทลายในลกษณและยงสงผลใหพระศรรตนมหาธาตพษณโลก หกพงทลายในลกษณะทบรณะคนไดยาก ในการฟนฟจงะทบรณะคนไดยาก ในการฟนฟจง
กลายเปนการสรางพระปรางคแบบอยธยาครอบทบลงไปแทน ทงหมดกลายเปนการสรางพระปรางคแบบอยธยาครอบทบลงไปแทน ทงหมด
การสนสดของรฐการสนสดของรฐ
หลงจากชนะศกทแมนาสะโตงแลว พระนเรศวรโปรดใหเทครวเมองเหนอทงปวง หลงจากชนะศกทแมนาสะโตงแลว พระนเรศวรโปรดใหเทครวเมองเหนอทงปวง ((ตาก ตาก
ลงมาไวทอยธยา เพอเตรยมรบศกใหญ ลงมาไวทอยธยา เพอเตรยมรบศกใหญ
พษณโลกและหวเมองเหนอทงหมดจงกลายเปนเมองราง หลงจากเทครวไปเมองใต จงสนสดการแบงแยกพษณโลกและหวเมองเหนอทงหมดจงกลายเปนเมองราง หลงจากเทครวไปเมองใต จงสนสดการแบงแยก
ระหวางชาวเมองเหนอ กบชาวเมองใต และถอเปนการสนสดของรฐสโขทยโดยสมบรณ เพราะหลงจากน ระหวางชาวเมองเหนอ กบชาวเมองใต และถอเปนการสนสดของรฐสโขทยโดยสมบรณ เพราะหลงจากน 88 ป ป
ในดานวชาการ มนกวชาการหลายทานไดเสนอเพมวา เหตการณอกประการ อนทาใหตองเทครวเมองในดานวชาการ มนกวชาการหลายทานไดเสนอเพมวา เหตการณอกประการ อนทาใหตองเทครวเมอง
เหนอทงปวงโดยเฉพาะพษณโลกนน อยทเหตการณแผนดนไหวครงใหญ บนรอยเลอนวงเจา ในราเหนอทงปวงโดยเฉพาะพษณโลกนน อยทเหตการณแผนดนไหวครงใหญ บนรอยเลอนวงเจา ในราวว
แผนดนไหวครงนสงผลใหตวเมองพษณโลกราพณาสญ แมแตแมนาแควนอย กเปลยนแผนดนไหวครงนสงผลใหตวเมองพษณโลกราพณาสญ แมแตแมนาแควนอย กเปลยน
ทเหนอเมองพษณโลกขนไป ทเหนอเมองพษณโลกขนไป
ะทบรณะคนไดยาก ในการฟนฟจงะทบรณะคนไดยาก ในการฟนฟจง