Suu tam thuoc dy

Lương y – Nhà thơ Ngô Công Tình

1

Thuèc ®«ng y viÖt nam

Mét sè bµi thuèc quý ®Ó ch÷a bÖnh

cøu ngêi

Ngêi su tÇm vµ phæ Th¬: l¬ng y, nhµ th¬: ng« c«ng

t×nh

*

* *

Môc ®Ých: Nh»m phæ biÕn réng r·i trong nh©n d©n, cïng

®«ng ®¶o çc ®éc gi¶ trong vµ ngoµi níc ®Ó nghiªn cøu, ¸p

dông mét sè bµi thuèc §«ng y ch÷a bÖnh, cøu ngêi.

Nh÷ng bµi thuèc n»y, ®· ®îc nh©n d©n ta nèi tiÕp nhau,

truyÒn tông tõ ngµn n¨m cho ®Õn nay.

§©y lµ nh÷ng bµi thuèc sÏ kh¸c nh÷ng bµi thuèc theo Cæ

ph¬ng, cã trong “TËp th¬ §«ng y ViÖt Nam - §Ó häc vµ ch÷a

bÖnh” cña L¬ng y.

T liÖu nµy ®îc giíi thiÖu trªn Website:

www.ngocongtinh.nghesi.vn - Tõ th¸ng 6 n¨m 2013.


2

B¶o dìng søc khoÎ.

Thùc hiÖn ph¬ng ch©m “ Phßng bÖnh h¬n ch÷a

bÖnh”, mçi ngêi h·y tù ®Æt ®Þnh kú cho m×nh, cho çc thµnh

viªn trong gia ®×nh m×nh: Cø 6 th¸ng ®Õn 1 n¨m lµ mét lÇn tiÕn

hµnh “B¶o dìng søc khoÎ” cho çc thµnh viªn (riªng phô n÷

cã thai, ngêi ®ang èm nÆng kh«ng ®îc thùc hiÖn ph¬ng

ph¸p nµy).

Khi tiÕn hµnh “ B¶o dìng søc khoÎ”, cÇn thùc hiÖn

theo hai bíc sau:

- Bíc thø nhÊt lµ “ Tæng vÖ sinh søc khoÎ”.

- Bíc thø hai lµ “ Båi bæ søc khoÎ”.

1- Bíc thø nhÊt: “ Tæng vÖ sinh søc khoÎ”:

Thùc hiÖn bíc nµy lµ nh»m tèng th¶i nh÷ng tÝch trÖ ë

trong ngêi l©u ngµy ra ngoµi, nh: KhÝ trÖ, HuyÕt ø, ThÊp,

§µm, KhÝ h b»ng ®êng må h«i; ®êng ®¹i tiÖn, tiÓu tiÖn vµ

kinh nguyÖt cña phô n÷. Lµm cho c¬ thÓ ®îc “trong s¹ch”;

KhÝ, HuyÕt ®îc lu th«ng; ¢m, D¬ng, lôc Phñ, ngò T¹ng

®îc ®iÒu hoµ; tinh thÇn thªm s¶ng kho¸i

Dïng çc nhãm thuèc sau:

Khu Phong, t¸n Hµn (mïa hÌ th× bá t¸n Hµn mµ dïng

thuèc thanh NhiÖt gi¶i ®éc), trõ ThÊp, ho¸ §µm, lý KhÝ, hµnh

HuyÕt, th«ng Kinh, ho¹t l¹c, tiªu tÝch, lîi niÖu…


3

Mçi nhãm thuèc dïng tõ 1 ~ 3 vÞ thuèc (mçi vÞ tõ 8 g ~

12g); dïng tõ 3 ~ 5 thang, thuèc s¾c ®Ó uèng.

2- Bíc thø hai: “ Båi bæ søc khoÎ”.

Sau khi uèng thuèc cña bíc 1 hÕt, tõ 15 ®Õn 30 ngµy

sau, tiÕn hµnh thùc hiÖn bíc 2 lµ “ Båi bæ søc khoÎ”.

Thùc hiÖn bíc nµy nh»m ®Ó kÝch thÝch tiªu ho¸, lµm ¨n

uèng ngon miÖng, thøc ¨n nhanh tiªu, bæ sung T©n dÞch, sinh

tuû, sinh Tinh, sinh HuyÕt, lµm m¹nh g©n x¬ng, t¨ng cêng

søc khoÎ, gi¶m bít bÖnh tËt, ng¨n ngõa ung biÕu vµ x¬, t¾c

®éng m¹ch.

Dïng çc nhãm thuèc sau:

KiÖn Tú, VÞ; an thÇn ®Þnh chÝ; bæ KhÝ, bæ HuyÕt, bæ D¬ng

hoÆc bæ ¢m (tuú c¬ thÓ do ¢m h hay D¬ng h mµ dïng thuèc

bæ cho hîp lý), bæ ThËn, tr¸ng D¬ng, m¸t Gan, l¬ng HuyÕt …

Mçi nhãm thuèc còng dïng tõ 2 ~ 3 vÞ thuèc (mçi vÞ tõ 8

g ~ 12g), dïng tõ 3 ~ 5 thang, thuèc s¾c ®Ó uèng.

+. MÊy ®iÓm lu ý:

1 - Khi tiÕn hµnh “B¶o dìng søc khoÎ” cÇn gia gi¶m çc vÞ

thuèc cho hîp lý, mçi lÇn dïng kh¸c nhau. Cã thÓ gia thªm mét

sè vÞ thuèc kh¸c ®Ó ch÷a bÖnh nÕu cã, nh: Ch÷a ho, trõ ®êm,


4

®iÒu hoµ kinh nguyÖt, ch÷a ®au x¬ng khíp, tiªu viªm, trõ mñ

môn nhät.

2 - Nh÷ng ®«i vî chång tríc khi muèn sinh con, nªn ¸p

dông ph¬ng ph¸p “B¶o dìng søc khoÎ” nh trªn. Còng thùc

hiÖn theo 2 bíc, nh»m lµm cho c¬ thÓ ®îc “ trong s¹ch”, th©n

thÓ thªm m¹nh khoÎ.

Lµm ®îc nh vËy, ®èi víi phô n÷ sÏ t¹o ra ®îc nhiÒu

trøng mÈy, h¹n chÕ trøng lÐp; cßn nam giíi th× sinh ra ®îc

nhiÒu tinh trïng khoÎ, ho¹t ®éng m¹nh mÏ, kh«ng cã tinh trïng

dÞ d¹ng, yÕu ®uèi....

Tuú t×nh tr¹ng søc khoÎ cña mçi ngêi mµ dïng thuèc cña

mçi ngêi kh¸c nhau. Cã thÓ hai ngêi uèng thuèc cïng mét

thêi gian. Trong thêi gian uèng thuèc ph¶i ®Æc biÖt ph¶i kiªng

kþ (.), kh«ng tiÕp xóc víi nãng nhiÒu, l¹nh l©u; kh«ng uèng

rîu bia; ¨n uèng, sinh ho¹t kh¸c sao cho ®iÒu ®é.

KÕt hîp víi viÖc uèng thuèc, cÇn ¨n çc lo¹i thùc phÈm giÇu

chÊt dinh dìng, cã nhiÒu Vitamin, chÊt ®¹m nh: ThÞt chã, thÞt

chim, thó, cao x¬ng ®éng vËt. (®Æc biÖt kh«ng dïng cao Tr¨n).

Thuèc B¾c ngÊm l©u, tuú t×nh h×nh søc khoÎ cña hai ngêi

®· ®îc c¶i thiÖn mµ quyÕt ®Þnh viÖc (.) sinh con.

3 - §èi víi phô n÷ ®ang cã thai, ®Õn th¸ng thø 3 hoÆc th¸ng

thø 4 khi thai nhi ®· æn ®Þnh, cã thÓ dïng mét ®ît thuèc uèng ®Ó

båi bæ søc khoÎ cho c¶ mÑ lÉn thai nhi.


5

Nªn dïng mét sè nhãm thuèc, nh: KiÖn Tú, VÞ, an thÇn; bæ

KhÝ, bæ HuyÕt, an thai, cã thÓ gia thªm cao A giao… (Kh«ng

dïng theo ph¬ng ph¸p “ B¶o dìng søc khoÎ”, kh«ng dïng

çc vÞ thuèc trôc thuû, lý KhÝ, ho¹t HuyÕt vµ ph¸ HuyÕt) ), dïng

tõ 3 ~ 5 thang, thuèc s¾c ®Ó uèng (mçi vÞ tõ 8 g ~ 12g).

Khi uèng thuèc cÇn thËn träng vµ theo dâi xem c¬ thÓ cã

ph¶n øng g× kh«ng. NÕu thÊy cã nh÷ng biÓu hiÖn bÊt thêng th×

ph¶i ngõng uèng thuèc ngay.

4 - §èi víi phô n÷ míi sinh con, sau khi søc khoÎ ®îc æn

®Þnh (kho¶ng 30 ngµy sau khi sinh con), còng nªn uèng mét ®ît

thuèc ®Ó th¶i hÕt KhÝ trÖ, HuyÕt h ra ngoµi. Thuèc lµm t¨ng

thªm sù kÝch thÝch tiªu ho¸, ®Ó ¨n ngon miÖng, båi bæ KhÝ,

HuyÕt, t¨ng thªm nhiÒu s÷a míi cho trÎ. §Æc biÖt thuèc cßn cã

t¸c dông chèng viªm nhiÔm nÕu xÈy ra …

Nªn dïng mét sè nhãm thuèc, nh: Thanh nhiÖt gi¶i ®éc; lý

KhÝ, hµnh HuyÕt; KiÖn Tú, VÞ; an thÇn; bæ KhÝ, HuyÕt; lîi

s÷a… dïng tõ 3 ~ 5 thang, thuèc s¾c ®Ó uèng (mçi vÞ tõ 8 g ~

12g).

Tãm l¹i:

- TÊt c¶ çc trêng hîp khi dïng thuèc §«ng y, cÇn ph¶i kÕt

hîp víi viÖc ¨n uèng sao cho hîp lý vµ ®ñ chÊt ®Ó hç trî thªm…

- NhiÒu ngêi thùc hiÖn ®îc nh÷ng ph¬ng ph¸p nh trªn,

tin r»ng sau nµy mäi ngêi sÏ khoÎ m¹nh, gi¶m bít ®îc nhiÒu


6

bÖnh tËt, èm ®au. Khi sinh con th× sÏ sinh ra ®îc nh÷ng líp

ngêi khoÎ m¹nh, th«ng minh.

- Råi nh÷ng thµnh viªn míi ®îc sinh ra, khi lín lªn l¹i ¸p

dông nh÷ng ph¬ng ph¸p “B¶o dìng søc khoÎ” nh trªn Cø

nh vËy, mäi ngêi lµm tuÇn hoµn m·i, sau nµy con ch¸u mçi

ngêi ®îc sinh ra sÏ ph¸t triÓn toµn diÖn c¶ vÒ chiÒu cao, thÓ

lùc, lÉn trÝ tuÖ.

Dïng thuèc ®«ng y ®Ó ®iÒu dìng søc khoÎ

Sau khi xem ch¬ng tr×nh VT1, §µi truyÒn h×nh ViÖt Nam ph¸t

ngµy 05 -5-2013, ®îc trùc tiÕp nghe T¸c gi¶ ®äc bµi th¬ “ MÑ t«i” cho mÑ

®Î nghe, çc Th¹c sü v« cïng xóc ®éng vµ liªn tëng ®Õn c«ng lao trêi biÓn

cña bè mÑ m×nh, ®èi víi çc con. Ngay sau ®ã, çc Th¹c sü ®· ®Õn th¨m vµ

c¶m ¬n T¸c gi¶ ®· cã bµi Th¬ rÊt nh©n v¨n, mang nhiÒu ý nghÜa, khi nãi vÒ

ngêi “ MÑ” cña m×nh. Qua bµi Th¬ trªn, chÝnh T¸c gi¶ ®· nãi hé cho hµng

triÖu ngêi trªn thÕ gian nµy, vÒ nh÷ng c¶m xóc cña m×nh ®èi víi ngêi “

MÑ” th©n yªu, ®· sinh thµnh vµ dìng dôc m×nh

Tõ tr¸i sang ph¶i, çc Th¹c sü chôp ¶nh chung víi L¬ng y ( ¶nh th¸ng 5- 2013):

Th¹c sÜ V¨n ho¸ Hoµng Mai H¬ng, Çn bé C«ng ®oµn trêng §¹i häc S ph¹m Hµ Néi.

Th¹c sÜ M«i trêng Ng« Kim Tó (con g¸i) Gi¶ng viªn, Trëng Bé m«n An toµn lao ®éng, Trêng §¹i häc Lao ®éng – X· héi.

Th¹c sÜ NguyÔn ThÞ Lan H¬ng, Gi¶ng viªn trêng §¹i häc X©y dùng Hµ Néi, hiÖn ®ang lµm Nghiªn cøu sinh TiÕn sü vÒ Ngµnh nghÖ thuËt Héi ho¹ - KiÕn tróc.


7

Çc Th¹c sü ®Òu sinh n¨m 1973, lu«n g¾n bã víi nhau tõ nh÷ng

n¨m häc t¹i Trêng cÊp III - Hµn Thuyªn B¾c Ninh. Th¹c sü nµo còng lu«n

cè g¾ng häc tËp, trau dåi kiÕn thøc ®Ó n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, häc

vÊn.

Theo ®Þnh kú mét n¨m 2 lÇn, çc Th¹c sü ®Òu uèng thuèc §«ng y

do L¬ng y bèc cho, nªn søc khoÎ ®îc æn ®Þnh, trÎ trung, lu«n “giái viÖc

trêng, ®¶m viÖc nhµ”; phÊn ®Êu ®Ó trë thµnh nh÷ng “ngêi vî, ngêi mÑ”

®¶m ®ang vµ lµm ®îc nh÷ng viÖc cã Ých cho x· héi.

Thùc hiÖn theo lý luËn cña §«ng y: KhÝ lµ l·nh ®¹o cña HuyÕt, KhÝ

hµnh th× HuyÕt hµnh; KhÝ thuËn th× HuyÕt thuËn; nªn phô n÷ muèn khoÎ

m¹nh, th× ph¶i lý KhÝ ®Ó ®iÒu hoµ kinh nguyÖt ( lý KhÝ lµ ®iÒu chØnh cho

KhÝ trë l¹i b×nh thêng). Muèn lý KhÝ th× ph¶i dïng thuèc “t©n h¬ng”,

phèi hîp víi lo¹i thuèc “ ®iÒu Can l¬ng HuyÕt” th× c«ng dông míi ®Çy ®ñ.

Tuy nhiªn mçi ®ît dïng thuèc kh¸c nhau, L¬ng y ®Òu gia gi¶m çc vÞ

thuèc míi cho phï hîp víi mçi ngêi.

Bµi thuèc 1:

Xuyªn khung, H¬ng phô, §¬ng quy,

TÇn giao, Thôc ®Þa, §an b×, Hång hoa.

Thanh b×, B¸n h¹ tham gia,

B¹ch thîc, Ých mÉu dïng lµ ®ñ thang.

LiÒu lîng: Mçi vÞ tõ 10 g ~ 12 g, s¾c uèng 1 ~ 2 ngµy mét thang,

dïng 3 ~ 5 thang mét ®ît.

NÕu gÆp chøng KhÝ h: KhÝ, HuyÕt ®Òu h:

Thêng hay kinh nguyÖt trong kú,

Lîng Ýt, kinh lo·ng, mÆt th× tr¾ng da.


8

MÖt mái, ch¼ng muèn nãi ra,

§o¶n h¬i, håi hép, m¾t hoa, cho¸ng ®Çu.

Mãng tay ch©n nh¹t ®· l©u,

Da th× kh« s¸p, ngñ ®©u ®îc nhiÒu.

Lìi nh¹t, l¹i ch¼ng cã rªu,

M¹ch th× tÕ s¸c, phÇn nhiÒu tÕ h.

NÕu kÌm theo c¶ KhÝ h,

G©y nªn KhÝ, HuyÕt cïng h tøc th×.

+. Ph¬ng ph¸p ch÷a: Bæ HuyÕt ®iÒu kinh.

Bµi thuèc 2: ThËp toµn ®¹i bæ gia gi¶m (thiªn vÒ h Hµn).

B¹ch thîc, Cam th¶o, Xuyªn quy,

Xuyªn khung, B¹ch truËt, Hoµng kú, §¶ng s©m.

Phôc linh, Nhôc quÕ cã phÇn,

Thôc ®Þa bæ HuyÕt, nªn cÇn gia thªm.

Mçi vÞ tõ 10 g ~ 12 g; s¾c uèng 1 ~ 2 ngµy mét thang, dïng 3 ~ 5

thang mét ®ît.

Lêi th¬: L¬ng y, Nhµ th¬ Ng« C«ng T×nh. ( th¸ng 5- 2013).


9

Nh÷ng bµi thuèc Ch÷a

Tý chøng - Phong thÊp - ThÊp khíp.

I -§¹i c¬ng:

Trong c¬ thÓ con ngêi, Kinh l¹c (Kinh l¹c: Lµ tªn gäi chung

cña Kinh m¹ch vµ L¹c m¹ch trong c¬ thÓ. Kinh lµ ®êng th¼ng, lµ

çi khung cña hÖ Kinh l¹c vµ ë s©u. L¹c m¹ch lµ ®êng ngang, lµ çi

líi, tõ Kinh m¹ch chia ra nh m¹ng líi ®Õn kh¾p n¬i trong c¬ thÓ

vµ ë n«ng), cã nhiÖm vô ®a KhÝ, HuyÕt ®i kh¾p n¬i trªn c¬ thÓ. Khi

bÞ ngo¹i tµ x©m nhËp, lµm bÕ t¾c Kinh l¹c g©y ®au, mái çc khíp.

GÆp trêi l¹nh, ma Èm thÊp ®au cµng t¨ng hoÆc bÞ t¸i ph¸t.

Cho nªn tÊt c¶ çc bÖnh ®au x¬ng khíp ®Òu quy vÒ chøng

Tý. §«ng y gäi lµ chøng Tý, Tý lµ bÕ t¾c kh«ng th«ng, ®îc gäi lµ

bÖnh phong ThÊp.

§«ng y ph©n ra rÊt nhiÒu lo¹i nh: Hµnh Tý ( phong Tý),

thèng Tý, tríc Tý, nhiÖt Tý, HuyÕt Tý.

Trong bµi nµy nãi vÒ: Hµnh Tý, thèng Tý, nhiÖt Tý.

II- §iÒu trÞ:

1- Ch÷a chøng phong Tý ( hµnh Tý).

TriÖu chøng: §au di chuyÓn çc khíp, ®au nhiÒu khíp, sî

giã, rªu lìi tr¾ng, m¹ch phï.

Ph¬ng ph¸p ch÷a: Khu Phong lµ chÝnh; t¸n Hµn, trõ ThÊp lµ

phô; ho¹t HuyÕt, hµnh KhÝ.


10

Bµi thuèc ( Quy ®Þnh: Nh÷ng ch÷ nghiªng lµ çc vÞ thuèc, çc

chø ®øng lµm liªn tõ):

Phßng phong, Cam th¶o, QuÕ chi,

B¹ch linh, Tú gi¶i, §¬ng quy, Ma hoµng.

Kh¬ng hoµng, Y dÜ ®a sang,

B¹ch thîc, Thæ phôc, thªm nµng Hy thiªm.

KÐ ®Çu ngùa, Uy linh tiªn,

Gia thªm B¹ch chØ, tiÕp liÒn TÇn giao.

LiÒu lîng: Mçi vÞ tõ 10g ~ 12 g, s¾c uèng 1 ~ 2 ngµy mét

thang, dïng 3 ~ 5 thang.

2 - Ch÷a hµn Tý hay thèng Tý.

TriÖu chøng:§au d÷ déi ë mét khíp, trêi l¹nh ®au t¨ng,

chêm nãng th× ®ì, tay ch©n l¹nh, sî l¹nh, rªu lìi tr¾ng, m¹ch phï

khÈn.

Ph¬ng ph¸p ch÷a: T¸n Hµn lµ chÝnh; khu Phong lµ phô;

hµnh KhÝ, ho¹t HuyÕt.

Bµi thuèc:

Thiªn niªn kiÖn, Uy linh tiªn,

KÐ ®Çu ngùa, sau tiÕp liÒn QuÕ chi.

Ma hoµng, B¹ch thîc, Hoµng kú,

Can kh¬ng, Y dÜ, sau th× Xuyªn khung.


11

X¬ng truËt, Phô tö phèi cïng,

B¹ch linh, Ngu tÊt cã chung trong bµi.



3- Ch÷a thÊp Tý hay tríc Tý.

TriÖu chøng: Çc khíp nhøc mái, ®au mét chç, tª b×, ®au çc

c¬, vËn ®éng khã kh¨n, rªu lìi tr¾ng, m¹ch nhu ho·n.

Ph¬ng ph¸p ch÷a: Trõ ThÊp lµ chÝnh; t¸n Hµn, khu Phong lµ

phô; hµnh KhÝ, ho¹t HuyÕt.

Bµi thuèc:

Kh¬ng ho¹t, ¤ dîc, §¼ng s©m,

X¬ng truËt, Y dÜ, §an s©m, Hoµng kú.

ChÝch Cam th¶o, Ngò gia b×,

Phßng phong, Ngu tÊt, QuÕ chi, Ma hoµng.

§éc ho¹t, B¹ch chØ chuyÓn sang,

Xuyªn khung gia tiÕp, ThÊp cµng hÕt nhanh.



Documents

Suu tam thuoc dy