Suwnicemateria dydaktyczny dla przygotowujcych si do egzaminu
kwalifikacyjnego opracowa: Grzegorz Cygan CEZ Stalowa Wola, 2010
r.
wykorzystano rysunki: z ksiki: Piotr Lotz, Suwnice (materia
dydaktyczny), Sanbonus, Sandomierz 2008 r. z ksiki: Mieczysaw
Chimiak, Budowa suwnic i wcignikw oraz ich obsuga, Kabe, Krosno
2009 r. ze strony http://www.dzwigopol.pl/
Spis treciElementy konstrukcyjne suwnicy
mostowej.............................................................................................................................................................................................4
Formy dozoru
technicznego......................................................................................................................................................................................................................5
Mechanizmy suwnicy
(zdjcie).................................................................................................................................................................................................................6
Mechanizmy
suwnicy................................................................................................................................................................................................................................7
Mechanizm jazdy
suwnicy........................................................................................................................................................................................................................8
Mechanizm jazdy
wzka...........................................................................................................................................................................................................................9
Mechanizm podnoszenia
........................................................................................................................................................................................................................10
Zdjcie wzka suwnicy mostowej
dwudwigarowej...............................................................................................................................................................................11
Cigniki...................................................................................................................................................................................................................................................12
Silniki
elektryczne...................................................................................................................................................................................................................................13
Hamulce...................................................................................................................................................................................................................................................14
Sprzga...................................................................................................................................................................................................................................................16
Urzdzenia
chwytne................................................................................................................................................................................................................................17
Zblocza
linowe........................................................................................................................................................................................................................................18
Budowa liny szeciosplotkowej z rdzeniem
niemetalowym...................................................................................................................................................................21
Oznaczenia lin wedug starej i nowej
normy...........................................................................................................................................................................................22
Przykadowe oznaczenia
liny..................................................................................................................................................................................................................23
Kryteria zuycia
lin.................................................................................................................................................................................................................................24
Budowa i kryteria zuycia
hakw...........................................................................................................................................................................................................28
Parametry
suwnicy..................................................................................................................................................................................................................................29
Zabezpieczenia
.......................................................................................................................................................................................................................................30
OTC Obsuga Techniczna
Codzienna......................................................................................................................................................................................................31
Suwnica jest dwignic, czyli urzdzeniem sucym do transportu
bliskiego w ruchu przerywanym. Zasig jest ograniczony wysokoci
podnoszenia oraz dugociami torw jazdy suwnicy i wzka.Suwnica suy do
transportu adunkw a nie ludzi! Transport ludzi wymaga specjalnego
zezwolenia UDT (Urzd Dozoru Technicznego).Ze wzgldu na
przeznaczenie suwnice dzielimy na:
oglnego przeznaczenia (badania okresowe co 2 lata) specjalnego
przeznaczenia (badania okresowe co 1 rok)
lejnicze czerpakowe magnesowe wsadowe kuzienne
Ze wzgldu na rozwizanie konstrukcji nonej:
mostowe bramowe pbramowe (z jednej strony jak mostowa, z drugiej
- bramowa)
podwieszone wspornikowe
Elementy konstrukcyjne suwnicy mostowej
W suwnicy bramowej pomidzy dwigarami a czoownicami s
podpory!
Formy dozoru technicznego peny ograniczony badanie okresowe co 2
lata badanie dorane / kontrolne co 2 lata suwnice oglnego
przeznaczenia suwnice oglnego przeznaczenia badanie okresowe co 1
rok z napdem rcznym suwnice specjalnego przeznaczenia
waciciel suwnicy musi mie imienn zgod Urzdu Dozoru Technicznego
na uytkowanie suwnicy, operator musi mie odpowiednie wiadectwo
kwalifikacyjne kat. IS lub IIS wydawane przez UDT, suwnica ma numer
rejestracyjny nadawany przez UDT, ktry skada si z dziesiciu cyfr.
Pierwsza oznacza form dozoru (3 peny, 8 - ograniczony) Druga -
rodzaj dwignicy (3 suwnica, 4 cignik) Trzeci i czwarta cyfra to kod
Oddziau UDT, np. 01 Biaystok 12 Krakw Przykadowy numer
rejestracyjny suwnicy z napdem innym ni rczny
3312001234
Mechanizmy suwnicy
Mechanizmy suwnicyMechanizm jazdy suwnicy Z jednym zestawem
napdowym Z dwoma mechanizmami napdowymi Z czterema mechanizmami
napdowymi Mechanizm jazdy wzka Mechanizm podnoszenia W skad
mechanizmu jazdy (jednego zestawu napdowego) wchodzi:1. 2. 3. 4. 5.
6. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Silnik Hamulec Sprzgo Przekadnia Wa napdowy
Koa jezdne Silnik Hamulec Sprzgo Przekadnia Wa napdowy Bben linowy
Lina nona 8.Zblocze z hakiem
W skad mechanizmu podnoszenia (cignika) wchodzi:
Mechanizm jazdy suwnicy1. Silnik 2. Sprzgo 3. Hamulec 4.
Przekadnia 5. Wa napdowy 6. Koa jezdne
Mechanizm jazdy wzka1. Silnik 2. Sprzgo 3. Hamulec 4.Przekadnia
5. Wa napdowy 6.Koa jezdne
Mechanizm podnoszenia1 Silnik, 2 Sprzgo, 3 Hamulec, 4 Wa napdowy
5 Przekadnia, 6 Bben linowy, 7 Lina nona, 8 krki linowe wyrwnawcze,
9 krki linowe zblocza, 10 hak.
Zdjcie wzka suwnicy mostowej dwudwigarowej
Cigniki Wcigarki Ich konstrukcja opiera si na bazie ramy, do
ktrej przymocowane s poszczeglne elementy: silnik, hamulec z
luzownikiem, przekadnia, bben linowy Wcigniki Maj zwart konstrukcj.
W jednym korpusie znajduj si wszystkie elementy: silnik, hamulec z
luzownikiem, przekadnia, bben linowy
Cigniki s czci wzka suwnicy, dlatego wiadectwo kwalifikacyjne
kat. IS i IIS uprawnia do obsugi wcignikw. wiadectwo kwalifikacyjne
kat. IW i IIW nie uprawnia do obsugi suwnic.
Silniki elektryczne Do napdu suwnic stosuje si najczciej
indukcyjne silniki elektryczne (asynchroniczne). Silniki takie
dzielimy na klatkowe i piercieniowe. W starszych konstrukcjach
stosowano silniki piercieniowe ze wzgldu na atwo regulacji prdkoci
zmiana rezystancji w obwodzie wirnika za pomoc nastawnikw. Obecnie
stosuje si silniki klatkowe zasilane z sieci trjfazowej przez
falowniki (elektroniczne przemienniki czstotliwoci). Falowniki
zapewniaj regulacj prdkoci i s sprawniejsze od rezystorw
stosowanych przy silnikach piercieniowych. Na rysunku przedstawiono
silnik klatkowy z hamulcem tarczowym firmy MGM.
Hamulce Kady mechanizm posiada hamulec, ktry normalnie jest
zahamowany. Zapewnia to odpowiednia spryna lub zesp spryn.
Zwolnienie hamulca wymaga dostarczenia energii. Zatem przerwa w
zasilaniu gwarantuje, e zawieszony adunek nie opada, a suwnica i
wzek nie poruszaj si. Do zwalniania hamulca suy luzownik. Rysunek
przedstawia hamulec szczkowy z luzownikiem elektromagnetycznym.
Hamulec zawsze znajduje si przed przekadni! Suwnice lejnicze maj
dwa niezalene hamulce!
Przekrj hamulca tarczowego z luzownikiem elektromagnetycznym
zintegrowanego z silnikiem elektrycznym
Sprzga cz poszczeglne podzespoy poszczeglnych mechanizmw suwnicy
przenoszc moment, np. wa silnika z waem przekadni. Sprzgo z
wkadkami elastycznymi tumi drgania. We wcignikach z napdem rcznym
mog take peni funkcj zabezpieczenia przed przecieniem. Jedna z
tarcz sprzga kowego moe peni funkcj tarczy hamulcowej.
Urzdzenia chwytne zblocza linowe krtkie dugie zblocza acuchowe
bez koa acuchowego z koem acuchowym chwytaki linowe mechaniczne
chwytniki elektromagnetyczne haki
Zblocza linowe
Rysunek 1: Zblocze krtkie: 1-o krkw i trawersa haka,2-krki,
3-hak, 4nakrtka haka, 5-oysko oporowe, 6-zabezpieczenie nakrtki,
7-osona zblocza, 8-nakadka drewniana
Rysunek 2: Zblocze dugie: 1-o krka, 2-krek linowy, 3-hak, 4-o
trawersy haka, 5-nakrtka haka, 6-oysko oporowe, 7-zabezpieczenie
trawersy haka, 8zabezpieczenie osi krka, 9-nakadka drewniana,
10obudowa zblocza, 11-czniki
Budowa liny szeciosplotkowej z rdzeniem niemetalowym
Budowa splotki
Seale
Warrington
Oznaczenia lin wedug starej i nowej normyPN-68/M-80200 (do
wrzenia 1997) Z -linia prawa S lina lewa z splotka prawa s splotka
lewa Np. Zs lina prawa przeciwzwita Ocynk PN-ISO-3578
Tylko wielkie litery S, Z
Rdze
Np. ZZ lina prawa wspzwita NAT brak g warstwa normalna ZAA
ocynkowana warstw typu A G warstwa gruba ZAB ocynkowana warstw typu
AB ZBB ocynkowana warstw typu B FC wkienny Ao z wkna naturalnego
(organiczny) NF z wkna naturalnego Ap z wkna syntetycznego
(plastyk) SF z wkna syntetycznego Am metalowy IWR lina metalowa At
metalowy z drutw takich samych jak lina IWS splotka metalowa
Przykadowe oznaczenia liny19 ZBB 8(9+9+1) SF 1570 ZS PN-ISO4344
wymiar: rednica stan powierzchni drutw: drut ocynkowany klasy B typ
konstrukcji: 8 splotek po 19 drutw rdze: SF z wkna syntetycznego
klasa wytrzymaoci drutu: 1570 MPa kierunek zwicia: prawa
przeciwzwita numer normy:
Kryteria zuycia linLin naley wymieni, gdy: zmniejszenie rednicy
wskutek zniszczenia rdzenia >3% (dla lin nieodkrtnych) wskutek
starcia drutw >7% korozja deformacja: falisto d1 > 4/3 d
koszyk wycinicie splotki supy lub ptle zgicia wycinicie drutu -
jeli due miejscowe zwikszenie rednicy - jeli due miejscowe
zmniejszenie rednicy - jeli due spaszczenia - jeli due zmniejszenie
sprystoci uszkodzenie spowodowane iskrzeniem elektrycznym 10%
pknitych drutw na dugoci: 30 rednic przy normalnym zuyciu 6 rednic
przy miejscowym uszkodzeniu liny
Prawidowy pomiar rednicy liny
Budowa i kryteria zuycia hakw
Hak naley wymieni, gdy: powikszenie rozwarcia gardzieli y
zwikszy si o wicej ni 5%. Warto pocztkowa y zapisana jest w
dokumentacji haka. Zmniejszenie przekroju czci chwytnej. Wymiar x
zmniejszy si o wicej ni 10% (5% w przypadku transportu metali
pynnych)
Parametry suwnicyUdwig suwnicy to najwiksza masa adunku jak moe
podnie dwignica.
Jest podawany tak, aby by dobrze widoczny z poziomu roboczego.
Podawany w kg (kilogram) do 1000 w Gg (tona) powyej 1000 kg.
Suwnice z dwoma mechanizmami podnoszenia maj dwie wartoci
rozdzielone znakiem + lub / . Ukonik oznacza lub.
Wysoko podnoszenia suwnicy
Podawana na tabliczce znamionowej suwnicy Podawana na tabliczce
znamionowej suwnicy Podawana na tabliczce znamionowej suwnicy Zaley
od klasy obcienie i klasy wykorzystania Podawana na tabliczce
znamionowej suwnicy odlego pomidzy osiami szyn jezdnych
Prdko jazdy suwnicy
Prdko jazdy wzka
Grupa natenia pracy
Rozpito suwnicy
ZabezpieczeniaPrzez niepowoanym uyciem gwny wycznik zasilania
suwnicy poza suwnic z wyranie zaznaczonymi pozycjami zaczony /
wyczony moliwoci zamknicia na klucz w pozycji wyczony zamknicie
drzwi suwnicy i stacyjka (suwnice sterowane z kabiny) stacyjka w
kasecie do sterowania drog radiow. Na czas postoju kaseta sterujca
powinna by przechowywana w szafce zamykanej na klucz. Blokada
zerowa Stosowana w suwnicach sterowanych z kabiny, jeeli nastawniki
nie powracaj samoczynnie do pozycji neutralnej. Uniemoliwia
zaczenie zasilania dopki operator nie ustawi nastawnikw w pozycji
neutralnej. Przycisk STOP Wystajcy czerwony przycisk w ksztacie
grzybka. Znajduje si na pulpicie w kabinie lub na kasecie
sterujcej. W suwnicach bramowych przycisk STOP powinien by na kadej
podporze. Ogranicznik obcienia (udwigu) Wyczniki przy klapach i
barierkach Ograniczniki ruchw roboczych - Wyczniki kracowe Jazdy
suwnicy Jazdy wzka W ukadzie podnoszenia grny wycznik kracowy dolny
wycznik kracowy (obowizkowy, gdy suwnica obsuguje kilka poziomw
roboczych lub gdy wystpuj zagbienia utrudniajce operatorowi
obserwacj miejsca pracy. Czujnik ukosowania Stosowany w suwnicach o
rozpitoci mostu powyej 40m. Zabezpieczenia przeciwwiatrowe Kleszcze
do mocowania suwnicy do toru podsuwnicowego Liny odcigowe
Suwnica nie posiada przycisku hamulca. Hamulec uruchamiany jest
automatycznie wraz z wyczeniem zasilania danego mechanizmu!
OTC Obsuga Techniczna CodziennaPrzeprowadzana jest przez
operatora przed rozpoczciem pracy. Naley sprawdzi: 1.Jezdnie
2.Konstrukcj 3.Zblocze linowe 4.Lin non 5.Instalacj elektryczn
6.Dziaanie przyrzdw sterowniczych 7.Dziaanie ogranicznika udwigu
8.Poziom oleju, cinienie w ogumieniu, wycieki oleju 9.W czasie
jazdy prbnej, sprawdzi 1.czy nie wystpuj drgania, stuki i
szarpania. 2.czy si nie ukosuje
Dziaanie prdu na organizm ludzkiZetknicie jednak tkanek czowieka
z zewntrznymi rdami prdu elektrycznego moe doprowadzi do efektu
poraenia, ktre moe skoczy si poparzeniem lub nawet spaleniem czci
tkanek skurczem mini, utrat przytomnoci, zatrzymaniem pracy serca
Defibrylacja zabieg medyczny, stosowany podczas reanimacji. Polega
na zastosowaniu impulsu elektrycznego prdu staego o okrelonej
energii (do 360 J), zewntrznie poprzez powierzchni klatki
piersiowej w celu wygaszenia najpowaniejszych zaburze rytmu serca -
migotania komr oraz czstoskurczu komorowego bez ttna. Wykonana w
cigu 3 minut od utraty przytomnoci pozwala na przeycie w 75%
przypadkw. Po wyadowaniu naley niezwocznie przystpi do uciskania
mostka przez 2 minuty (5 cykli resuscytacyjnych: 30 ucini/2
oddechy) Przepyw prdu jest niebezpieczny! > 20 mA (0,02A) - dla
zdrowia (jeli trwa duej ni kilkanacie sekund) > 70 mA - dla
yciardo Wikipedia
Prawo Ohma
U I= R
Przyjmujc napicie baterii U = 9V i rezystancj arwki R = 10,
obliczy prd I w obwodzie. Czy taki prd jest bezpieczny dla
czowieka? Dlaczego bateria dziewiciowoltowa raczej nie grozi
poraeniem prdem elektrycznym?
Typowy pilot do sterowania radiowego
