1

SVCN en het Semantische Web SVCN en het Semantische Web een eerste exploratieeen eerste exploratie

Guus Schreiber, VUGuus Schreiber, VUJacco van Ossenbruggen, CWIJacco van Ossenbruggen, CWI

Overzicht

• Zoeken in grote virtuele webcollecties• Principes van het Semantische Web• Welke technieken kunnen helpen?• Web demonstrator:

– Zoeken in een virtuele kunstcollectie– Zoeken in SVCN collecties: RVM en KIT

• NB: werk van een paar dagen

2

Dankbetuiging

• MultimediaN E-Culture Project: – Alia Amin, Mark van Assem, Victor de

Boer, Lynda Hardman, Michiel Hildebrand, Laura Hollink, Zhisheng Huang, Marco de Niet, Borys Omelayenko, Ronny Siebes, Jos Taekema, Anna Tordai, Jan Wielemaker, Bob Wielinga http://e-culture.multimedian.nl

• ICN: Annemiek Teesing, Marie-France van Orsouw

• Rijksmuseum Amsterdam• RMV en KIT medewerkers die ons

geholpen hebben met de SVCN collectiedata en thesaurus

Zoeken in grote virtuele webcollectiesProblemen en wensen

3

Virtueel Cultuur Web

4

Zoeken in virtuele collecties

• Een kind zoekt naar foto’s van een “oranje aap”

• Een collectie dierenfoto's bevat beelden die geannoteerd zijn met “orang-oetang”

• De zoekmachine vindt deze foto’s, ondanks het feit dat “oranje” en “aap” niet in de annotatie voorkomen

5

Principes van het Semantische Web

6

Principe 1: semantisch annoteren

• Beschrijven van webobjecten met behulp van “begrippen” uit gezamenlijk vocabulaire

• Dit is feitelijk al “standaard” in erfgoedcollecties!

Principe 2: semantisch zoeken

• Zoek naar objecten die via begrippen aan elkaar gekoppeld

• Gebruik de begrippen om de zoekresultaten betekenisvol te groeperen

orang-oetang

oranje

aap

mensaap

7

Principe 3: de mythe van een geünificeerde thesaurus

• In grote virtuele collecties heb je altijd te maken met meerdere thesauri– In meerdere talen

• Iedere thesaurus heeft haar eigen invalshoek; je kunt ze niet samenvoegen

• Maar je kunt de thesauri best samen gebruiken door middel van een beperkte verzameling “links”

• Het is verassend wat je met die beperkte verzameling kunt doen!

Additionele bron: geografische thesauri

8

Additionele bron: lexicale thesauri

Voorbeeld“Tokugawa”

AAT stijl/periodeEdo (Japanese period)Tokugawa

SVCN periodeEdo

9

A link tussen twee thesauri

Is hier een webstandaard voor?

• Ja! RDF is een XML-gebaseerde webstandaard voor het beschrijven van begrippen en hun relaties

• Elk begrip en elke relatie hebben een webadres (URI)!

pers05 ISBN...

auteur

10

SKOS: een webstandaard voor de beschrijving van thesauri

• Vereenvoudigt het gezamenlijk gebruik

Meertaligheid is een belangrijke eigenschap

11

Technieken voor het verrijken van thesauri en van annotaties

Leren van “links” tussen thesauri• Voorbeeld: leren van relaties tussen kunstenaars

in ULAN en kunststijlen in AAT met behulp van kunsthistorische teksten

12

DERAIN, AndreThe Turning Road

MATISSE, HenriLe Bonheur de vivre

Extraheren van extra kennis uit “scope notes” in thesauri

13

NWO programma CATCH: Continuous Access to Cultural Heritage

• STITCH subproject richt zich volledig op het vinden van inter-thesauri links

• Voorbeeld: Iconclass ARIA• CHOICE: automatisch genereren van kandidaat-

indexeringstermen uit bijbehorende teksten (Beeld & Geluid)

Ondersteuning van het indexeren van TV programma’s door informatie-extractie

• Handmatige annotatie niet haalbaar voor grootschalige digitale archieven

• “Context documenten” zijn beschikbaar, bijv. Tv-gids informatie

• Doel CHOICE: genereren van kandidaat-indexeringstermen

• Gebruik van andere bronnen naast de eigen GTAA thesaurus

14

Automatisch identificeren van kleur van objecten

Vereist betrouwbaresegmentatie

<Kleur>

<Kleur>

E-Culture: een demonstrator voor virtuele

erfgoedcollecties

15

16 Nov 200616 Nov 2006

Culture Web demonstratorhttp://e-culture.multimedian.nl

16

17

18

Virtuele collecties moeten met grote hoeveelheden data om kunnen gaan

??

Nieuwe zoekparadigma’s: Vinden van betekenisvolle relaties tussen twee objecten/personen/….

19

Take home message

• Thesaurus van zeven musea is een uitstekende basis

• Het nut van SVCN kan nog groter worden door haar te verbinden met andere thesauri– beloning van het monnikenwerk!

• Belang van het gebruik van open webstandaarden– en niets anders dan ….