Embed Size (px)
Citation preview
SVETO PISMONA STARIOT I NA NOVIOT ZAVET
REVIDIRANO IZDANIE
SO BLAGOSLOV NASVETIOT ARHIEREJSKI SINOD
NA MAKEDONSKATA PRAVOSLAVNA CRKVA
2006
MACEDONIAN BIBLE 073DCUBS-EPS 2006 – 4 K
© 2006 UNITED BIBLE SOCIETIESISBN 9989-839-10-7
BIBLISKO ZDRU@ENIENA REPUBLIKA MAKEDONIJA
SKOPJE
STARIOT ZAVET
SODR@INA
Bitie (Prva kniga Mojseeva) .................................................................................. 9Ishod (Vtora kniga Mojseeva) ............................................................................. 66Levit (Treta kniga Mojseeva) ............................................................................ 115Broevi (^etvrta kniga Mojseeva) ...................................................................... 151Vtorozakonie (Petta kniga Mojseeva) ............................................................. 201Isus Navin ............................................................................................................. 243Sudii Izrailevi ................................................................................................... 273Ruta .......................................................................................................................... 301Prva kniga Carstva .............................................................................................. 305 Vtora kniga Carstva ............................................................................................ 342Treta kniga Carstva ............................................................................................. 373^etvrta kniga Carstva ........................................................................................ 411Prva kniga Letopisi ............................................................................................ 446Vtora kniga Letopisi .......................................................................................... 479Prva kniga Ezdra .................................................................................................. 518Vtora kniga Ezdra ................................................................................................. 530Treta kniga Ezdra ................................................................................................. 548Neemija .................................................................................................................... 579Tovit ....................................................................................................................... 595Judita ...................................................................................................................... 607Estira ...................................................................................................................... 623Prva kniga Makavejska ......................................................................................... 636Vtora kniga Makavejska ....................................................................................... 672 Treta kniga Makavejska ....................................................................................... 698Psalmi .................................................................................................................... 710Jov ............................................................................................................................ 784Izreki ..................................................................................................................... 814Propovednik .......................................................................................................... 841Pesna nad pesnite ................................................................................................. 850Mudrost Solomonova ............................................................................................ 855Mudrost Sirahova ................................................................................................. 873Isaija ...................................................................................................................... 919Eremija .................................................................................................................... 974Pla~ot na Eremija .............................................................................................. 1035 Poslanie na Eremija .......................................................................................... 1041Varuh ...................................................................................................................... 1044 Ezekil ................................................................................................................... 1050Daniil ................................................................................................................... 1105
Osija ...................................................................................................................... 1128 Joil ........................................................................................................................ 1137Amos ...................................................................................................................... 1141Avdij ...................................................................................................................... 1148Jona ........................................................................................................................ 1150Mihej ..................................................................................................................... 1153Naum ...................................................................................................................... 1159Avakum .................................................................................................................. 1162Sofonija ............................................................................................................... 1165 Agej ........................................................................................................................ 1168Zaharija ................................................................................................................. 1171 Malahija ................................................................................................................ 1181
KRATENKI
Bitie (Prva kniga Mojseeva) 1 MojsIshod (Vtora kniga Mojseeva) 2 MojsLevit (Treta kniga Mojseeva) 3 MojsBroevi (^etvrta kniga Mojseeva) 4 MojsVtorozakonie (Petta kniga Mojseeva) 5 MojsIsus Navin Is.N.Sudii Izrailevi SudRuta RutaPrva kniga Carstva 1 CarVtora kniga Carstva 2 CarTreta kniga Carstva 3 Car^etvrta kniga Carstva 4 CarPrva kniga Letopisi 1 LetVtora kniga Letopisi 2 LetPrva kniga Ezdra 1 EzdVtora kniga Ezdra 2 EzdTreta kniga Ezdra 3 EzdNeemija NeemTovit TovJudita JuditaEstira EstPrva kniga Makavejska 1 MakVtora kniga Makavejska 2 MakTreta kniga Makavejska 3 MakPsalmi PsJov JovIzreki IzrekiPropovednik PropPesna nad pesnite PesnaMudrost Solomonova MudrMudrost Sirahova SirIsaija IsEremija ErPla~ot na Eremija Pla~Poslanie na Eremija PoslVaruh VaruhEzekil Ez
Daniil DanOsija OsJoil JoilAmos AmosAvdij AvdJona JonaMihej MihNaum NaumAvakum AvakSofonija SofAgej AgejZaharija ZahMalahija Mal
7 I sozdade Bog svod; i ja odvoi voda-ta {to e pod svodot od vodata {to e nadsvodot. Taka i stana.
8 I svodot Bog go nare~e nebo. (I videBog deka toa e dobro). I nastapi ve~eri nastapi utro – vtor den.
9 I Bog re~e: „Neka se sobere vodata,{to e pod neboto na edno mesto, i nekase pojavi kopno!” I stana taka. (Vodata{to e pod neboto se sobra na svoitemesta i se pojavi kopno).
10 Kopnoto Bog go nare~e zemja, asobranite vodi gi nare~e – moriwa; ivide Bog deka toa e dobro.
11 I Bog re~e: „Neka izraste od zemja-ta zelenilo – treva, {to dava seme, plo-donosni drvja koi vo sebe imaat seme
7 Ez 1,22-25 Ps 148,4
9 Is 51,10 Jov 26,8-10 38,8
11 Ps 64,9-13
1,1 2,4-25
Is 42,5 Er 10,11-12
Ps 8 32,6-9
73,15-17 88,11 89,2
101,25 103
Jov 38 Izreki8,22-31 Jn 1,1-3
Dela 17,24 Kol1,15-17
2 Er 4,23
3 Is 45,7
60,19 2 Kor 4,6 Otkr 22,5
Bog go sozdava svetot i ~ovekot
1 Vo po~etokot Bog gi sozdade nebotoi zemjata.
2 Zemjata be{e neoformena i pusta;ima{e temnina nad bezdnata i Bo`jiotDuh lebde{e nad vodata.
3 I Bog re~e: „Neka bide svetlina!”I nastana svetlina.
4 I Bog vide deka svetlinata e ne{todobro; i ja oddeli Bog svetlinata odtemninata.
5 Bog svetlinata ja nare~e den, a tem-ninata ja nare~e no}. I nastapi ve~er,i nastapi utro – prv den.
6 Potoa Bog re~e: „Neka ima svodsrede vodata i toj da razdeluva voda odvoda!” (I taka stana).
BITIE(PRVA KNIGA MOJSEEVA)
Voved
Naslovot na prvata bibliska kniga Bitie ja navestuva nejzininatasodr`ina. Taa zboruva za sozdavaweto na svetot, na prvite lu|e, i za istori-jata na evrejskiot narod.
Bitie: sozdavaweto na ma`ot i `enata (1-2); nivnoto progonuvawe od rajot(3); Kain i Avel (4); Noe i golemiot potop (6-9); Vavilonskata kula (11).Nastanite za koi se raska`uva vo ovie tekstovi, ne mo`at precizno da sesmestat vo kalendarot na ~ovekovata istorija. Vo ponatamo{niot tekst od12-50 se raska`uva kako Bog mu nosi spas na ~ove{tvoto, povikuvaj}i gi voSvoja slu`ba starozavetnite patrijarsi. Prviot e Avraam (12,1-25,18), poznatpo svojata vera i poslu{nost kon Boga, koja i do denes im slu`i kako obrazecna vernite. Potoa sledat Isak, Avraamoviot sin i sinot na Isak, Jakov(25,19-37,1), koj go dobiva imeto Izrail. Ponatamu, Josif (37,2-50,26), eden odsinovite na Jakov, rodona~alnik na dve izrailski plemiwa, e vo centarot nanastanite {to }e gi odvedat Jakov i ostanatite negovi sinovi, zaedno sonivnite semejstva vo Egipet.
Knigata Bitie, pred s#, pretstavuva zapoznavawe so Bo`jite dela. Taazapo~nuva so tvrdeweto deka Bog go sozdal svetot, koj e ogromen, no sepak Mue celosno pot~inet na Boga. Knigata zavr{uva so vetuvaweto deka Bog }eprodol`i da se gri`i za Svojot narod. Od po~etokot pa do krajot na knigataglavna li~nost e Bog: Toj im se otkriva na lu|eto. Toj gi sudi, Toj gi vodi i gopomaga Svojot narod. Kone~no, Toj ja sozdava negovata istorija.
Vo zamena za toa Bog bara od Svojot narod da veruva vo Nego i vo Negovitevetuvawa, da se pot~inuva na Negovite naredbi i zakoni.
Vo knigava e pretstavena drevnata evrejska tradicija, koja mu pomognala naovoj narod da ja osoznae svojata vera i da ja za~uva, a preku nea i samiot daopstane.
(spored svojot rod i vid)!” I stanataka.
12 Zemjata pu{ti od sebe zelenilo:treva {to dava seme spored svojot rod(i vid), a i (plodonosni) drvja {tora|aat plod, ~ie seme e spored nivniotrod. I Bog vide deka toa e dobro.
13 I nastapi ve~er, i nastapi utro –tret den.
14 Potoa Bog re~e: „Neka se pojavatsvetila na nebeskiot svod (za da ja os-vetluvaat zemjata), za da go delat denotod no}ta i da bidat znaci, i za vremi-wata, i za denovite, i za godinite;
15 i neka bidat tie svetilnici na ne-beskiot svod, za da ja osvetluvaat zemja-ta!” I stana taka.
16 Bog sozdade dve golemi svetila:pogolemo svetilo da upravuva so denot,i pomalo svetilo da upravuva so no}ta;gi sozdade i yvezdite;
17 i gi postavi Bog na nebeskiot svodda ja osvetluvaat zemjata,
18 i da upravuvaat so denot i no}ta, ida ja oddeluvaat svetlinata od temnina-ta. I Bog vide deka toa e dobro.
19 I nastapi ve~er, i nastapi utro –~etvrti den.
20 Potoa re~e Bog: „Vodata neka seispolni so `ivi su{testva, a niz ne-beskiot svod nad zemjata neka poletaatptici!” (I taka stana).
21 I Bog sozdade golemi ribi i seka-kov vid `ivotni vleka~i, {to `iveatvo vodata, spored nivniot rod, kako isekakov vid krilati ptici, sporednivniot rod. I vide Bog deka toa edobro.
22 I gi blagoslovi Bog, velej}i:„Plodete se i mno`ete se, i napolneteja vodata vo moriwata, i pticite nekase namno`at na zemjata!”
23 I nastapi ve~er, i nastapi utro –petti den.
24 Pak re~e Bog: „Neka izvede zemjataod sebe razni su{testva spored rodotnivni: dobitok, laza~i i yverovi zemnispored nivniot rod!” I stana taka.
25 I Bog sozdade yverovi zemni, spo-red rodot nivni, i dobitok spored ro-dot negov, i sekakvi gadinki zemni,spored rodot nivni. I Bog vide dekatoa e dobro.
26 Potoa Bog re~e: „Da sozdademe~ovek spored Na{iot obraz (i) sporedNa{eto podobie kako {to sme Nie, koj}e bide gospodar nad morskite ribi,nad nebeskite ptici, (nad yverovite) inad dobitokot – nad celata zemja i nadsite gadinki {to lazat po zemjata!”
27 I Bog go sozdade ~ovekot sporedobrazot Svoj, spored obrazot Bo`ji gosozdade; ma{ko i `ensko gi sozdade.
28 I gi blagoslovi Bog, i im re~e:„Plodete se, i mno`ete se, i napolneteja zemjata, i gospodarete nad nea, i ov-ladajte gi morskite ribi (i yverovite),i nebeskite ptici (i sekakov dobitok,celata zemja), i site `ivotni {tolazat po zemjata!”
29 I Bog re~e: „Eve, vi dadov sekakvibilki {to davaat seme po celata zemja,i sekakvi drvja {to vo sebe imaat semespored svojot rod i vid; toa da vi bideza hrana!
30 A na site zemni yverovi, i na sitenebeski ptici, i na s# {to se dvi`i (ilazi) po zemjata, vo koe ima `iva du{a,im gi dadov site trevni rastenija zahrana.” Taka i stana.
31 I Bog vide deka seto ona {to gosozdade e mnogu dobro. I nastapi ve~er,i nastapi utro – {esti den.
2 Taka se dovr{ija neboto i zemjata iseto nivno voinstvo.
2 Sedmiot den Bog gi zavr{i delataSvoi, {to gi napravi; i si otpo~ina vosedmiot den od site dela Svoi, {to gisozdade.
3 I Bog go blagoslovi sedmiot den, igo osveti, za{to vo toj den si otpo~inaod site dela Svoi, {to gi napravi isozdade.
4 Ete taka nastanaa neboto i zemjata,vo ona vreme koga Gospod Bog gi sozdadezemjata i neboto.
5 A u{te ne bea niknale polski gr-mu{ki i zemni trevki, za{to GospodBog u{te ne pra}a{e do`d na zemjata,nitu, pak, ima{e ~ovek koj }e ja obrabo-tuva zemjata,
6 no se kreva{e para od zemjata i jaorosuva{e povr{inata na celata zemja.
7 I Gospod Bog go sozdade ~ovekot odzemen prav i mu duvna vo liceto duh`ivoten; i ~ovekot stana `iva du{a.
26 9,6 Mudr 2,23 Sir 17,1-4
27 Mt 19,5 Mk 10,6 1 Kor 11,7 Jk 3,9
28 8,17 9,1.7 Ps 8,6-8
29-30 9,2-4
31 Ps 103,24 Sir 39,33-35 1 Tim 4,4
2,2 2 Mojs20,11 31,12-17 Evr 4,4-5.10
7 Ps 103,20-30 Jov 34,14-15 Prop 3,20 12,7 Mudr 15,8-11 1 Kor15,45-49
14 Er 31,35 Varuh 3,
33-35
16 Ps 135,7-9
Sir 43,1-10
21 Jona 2,1
Jov 40
22 Mt 6,26 Lk 12,6
25 Er 27,5
Ps 49,10-12
10
BITIE
Gradinata vo Edem 8 I Gospod Bog nasadi rajska gradina
na istok; i tamu go naseli ~ovekot {togo sozdade.
9 I Gospod Bog napravi da izrastat odzemjata sekakvi drvja, ubavi za gledawei dobri za jadewe, i drvoto na `ivototsrede rajot, i drvoto za poznavawe nadobroto i zloto.
10 Od Edem izvira{e reka za da gonavodnuva rajot, a potoa taa se razdvo-juva{e na drugi ~etiri reki.
11 Imeto na ednata e Pi{on; taa te~eokolu celata Hevilska zemja, kade imazlato.
12 Zlatoto na taa zemja e dobro; tamuima i bdelium i kamen oniks.
13 A na vtorata reka imeto $ e Gion;taa te~e okolu celata zemja Ku{.
14 Imeto, pak, na tretata reka e Hide-kel1; taa te~e na istok od Asirija.^etvrtata reka e Eufrat.
15 I go zede Gospod Bog ~ovekot (kogogo sozdade), go naseli vo Edemskatagradina, za da ja obrabotuva i da ja ~uva.
16 I mu zapoveda Gospod Bog na~ovekot, velej}i: „Od sekoe drvo vo gra-dinata mo`e{ da jade{,
17 osven od drvoto za poznavawe nadobroto i na zloto; od nego ne jadi;za{to vo onoj den koga }e vkusi{ odnego, }e umre{.”
18 I Gospod Bog re~e: „Ne e dobro za~ovekot da bide sam; da mu sozdademepomo{nik, sli~en na nego!”
19 Toga{ Gospod Bog gi sozdade odzemjata site polski `ivotni, i sitenebeski ptici, i gi dovede kaj ~ovekotza da vidi kako }e gi nare~e toj, pa,kako {to ~ovekot }e go nare~e sekoe`ivo su{testvo, taka da mu bide iimeto.
20 I im dade ~ovekot imiwa na siotdobitok, i na nebeskite ptici, i nasite polski yverovi; no za ~ovekot ne senajde pomo{nik, sli~en na nego.
21 Zatoa Gospod mu prati na ~ovekotdlabok son; pa koga zaspa, mu izvadiedno rebro, i mestoto go popolni someso.
22 Od rebroto, {to go zede od ~ovekot,Gospod Bog sozdade `ena i ja dovede kaj~ovekot.
23 A ~ovekot re~e: „Eve toa e koska odmoite koski, i plot od mojata plot.Neka $ bide imeto `ena, za{to e zeme-na od ma`ot (svoj)!”
24 Zatoa ~ovekot }e gi ostavi tatko sii majka si i }e se prilepi kon `enatasvoja; i (obata) }e bidat edno telo.
25 I bea obajcata goli, Adam i `enatanegova, i ne se sramea.
Proteruvawe na ma`oti `enata od rajot
3 No zmijata be{e polukava od siteyverovi polski, {to gi sozdade Gos-
pod Bog; pa $ re~e na `enata: „Vistinali e deka Bog rekol da ne jadete odniedno drvo vo rajot?”
2 A `enata $ re~e na zmijata: „Niejademe rod od sekoe drvo vo rajot;
3 – samo od rodot na ona drvo srederajot, – re~e Bog, – ne jadete od nego ine dopirajte se do nego, za da neumrete!”
4 Toga{ zmijata $ re~e na `enata:„Ne, nema da umrete!
5 No Bog znae deka onoj den koga }evkusite od nego, }e vi se otvorat o~ite,pa }e stanete kako bogovi i }e znaete{to e dobro, a {to zlo.”
6 Koga `enata, vide deka rodot nadrvoto e dobar za jadewe, i ubav na iz-gled, i deka drvoto e po`elno poraditoa {to dava znaewe, nabra rod od negoi go izede, pa mu dade i na ma`ot svoj,ta i toj jade{e.
7 Toga{ im se otvorija o~ite na obaj-cata, i razbraa deka se goli; pa isple-toa lisja od smokvi i si napravijaopa{ala.
8 Toga{ go ~uja glasot na Gospod Bog,koga Toj ode{e niz rajot vo vremeto nadnevniot vetrec; i se sokrija Adam inegovata `ena me|u rajskite drvja.
9 No Gospod Bog go povika Adam i mure~e: „(Adame) kade si?”
10 A toj odgovori: „Go ~uv odewetoTvoe niz rajot, pa se upla{iv, bidej}isum gol, i se sokriv.”
22 1 Kor 11,8-9 1 Tim 2,13
23 Pesna 2,16 6,3
24 Mal 2,15 Mt 19,5 1 Kor 6,16 Efes 5,31
3,1 Mudr 2,24 Jn 8,44 Otkr 12,9 20,2
5 2,17 3,22
6 Jk 1,13-15
8 3 Car19,12
10 Is 20,3 Otkr 3,18 16,15
9 Izreki
3,18 Otkr 2,7
22,14
10 Ez 47,1
Otkr22,1-2
17 Mudr
1,12-15 Rim 6,23
18 24,67
Izreki18,23
21 15,12
11
BITIE
1 2,14. Tigar.
11 I (Bog) re~e: „Koj ti ka`a deka sigol? Da ne si jal od ona drvo, od koe tizabraniv da jade{?”
12 Adam, pak, re~e: „@enata, koja mija dade Ti, taa mi dade plod od drvoto,i jas jadev.”
13 Toga{ Gospod Bog $ re~e na `ena-ta: „Zo{to go napravi toa?” @enataodgovori: „Zmijata me izmami, i jasjadev.”
14 Na zmijata, pak, $ re~e Gospod Bog:„Zatoa {to si go napravila toa, pro-kleta da si me|u site `ivotni i sitepolski yverovi; pome{e~ki }e se vle-~e{ i prav }e jade{ s# do krajot na svo-jot `ivot!
15 I stavam neprijatelstvo me|u tebei `enata i me|u rodot tvoj i porodotnejzin. Toj }e ti ja sma~kuva glavata, ati }e go kasnuva{ vo petata.”
16 A na `enata $ re~e: „Koga }ebide{ bremena, }e ti gi umno`am ipreumno`am makite; so bolki }e ra|a{deca, i }e se prikloni{ kon ma`otsvoj, i toj }e ti bide gospodar!”
17 Pa potoa mu re~e na Adam: „Bidej-}i ja poslu{a `enata tvoja i vkusi oddrvoto, od koe ti zabraniv i rekov: – nejadi od nego – zatoa zemjata neka bideprokleta za tebe; so maka }e se hrani{od nea s# do krajot na svojot `ivot;
18 trwe i bodliki }e ti ra|a; i ti }ejade{ treva polska.
19 So pot na liceto svoe }e jade{ leb,s# duri ne se vrati{ vo zemjata, od kojasi zemen; za{to si zemja, i vo zemja }ese vrati{!”
20 Adam ja nare~e svojata `ena Eva,bidej}i taa stana majka na site `ivi.
21 A Gospod Bog im napravi na Adami na negovata `ena obleki od ko`a, i gioble~e vo niv.
22 I Gospod Bog re~e: „Ete, Adamstana kako eden od Nas, znaej}i {to edobro i {to e zlo; no sega, da ne ja is-pru`i rakata svoja i da zeme pak od dr-voto na `ivotot, i da vkusi, pa daza`ivee ve~no!”
23 Toga{ Gospod Bog go izgoni odEdemskata gradina, za da ja obrabotuvazemjata, od koja be{e zemen.
24 Otkako, pak, go izgoni Adam, posta-vi na istok pred gradinata Edem heru-vim i ognen me~, koj se vrte{e i nata-mu i navamu, za da go pazat patot kondrvoto na `ivotot.
Kain i Avel
4 Potoa Adam legna so `enata svojaEva, koja za~na i go rodi Kain, i
re~e: „Pridobiv ~ovek od Gospod!” 2 Go rodi u{te i bratot negov Avel.
I Avel stana ov~ar, a Kain be{e zemjo-delec.
3 Po nekoe vreme Kain Mu prinese naGospod dar od zemnite plodovi;
4 a i Avel isto taka prinese od prvi-nata na stadoto svoe i od nivnata mast.I Gospod pogledna blagonaklono naAvel i na negovite darovi;
5 a na Kain i na negovite darovi nepogledna blagonaklono. Zatoa Kainmnogu se razluti, i liceto mu se na-mr{ti.
6 Toga{ Gospod mu re~e na Kain:„Zo{to se luti{? Zo{to se pomra~iliceto tvoe?
7 Zarem, koga pravi{ dobro, ne sivedar vo liceto? A ako ne pravi{dobro, toga{ grevot e pred vratata: tojte vle~e kon sebe, no ti nadvladaj go!”
8 I mu re~e Kain na svojot brat Avel:„Da pojdeme v pole!” A koga bea vopoleto, Kain skokna na svojot bratAvel, i go ubi.
9 Toga{ Gospod (Bog) mu re~e naKain: „Kade e bratot tvoj, Avel?” A tojodgovori: „Ne znam; zarem jas sum ~uvarna brat mi?”
10 A (Gospod) re~e: „[to napravi?^uj! Krvta na bratot tvoj vika od zem-jata kon Mene.
11 Zatoa da si proklet na zemjata, {toja otvori ustata svoja da ja primi krvtana bratot od rakata tvoja.
12 Koga }e ja obrabotuva{ zemjata, taanema pove}e da ti dava izobilen rod; ti}e bide{ izgnanik i skitnik po zemja-ta!”
13 A Kain mu re~e na Gospod: „Kazna-ta moja e tolku golema, {to ne mo`e dase nosi.
24 2 Mojs25,18-22
4,4 Evr 11,4
6 Jona 4,4
8 Mudr 10,3 1 Jn 3,12
10 Mt 23,35 Evr 12,24
13 2 Kor 11,3
14 Is 65,25
15 Otkr 12,17
16 35,16-18
Mih 4,10 Jn 16,21
Otkr 12,2
17 Os 4,3
Rim 8,20
19 Ps 89,3 103,29
Jov 3,1-26 7,1-21 34,15
Prop2,22-23
3,20 Rim 5,12
20 Dela 17,26
22 2,17
Otkr22,2.14
12
BITIE
14 Ete, denes me isteruva{ od plodna-ta zemja, i od liceto Tvoe }e se krijami }e bidam progonet i skitnik po zem-jata: zna~i, sekoj {to }e me sretne,mo`e da me ubie.”
15 A Gospod mu re~e: „Toa nema da seslu~i; za{to, koj }e go ubie Kaina,sedumpati }e se kazni!” I mu stavi Gos-pod znak na Kain, za da ne go ubie nikoj,koj }e go sretne.
16 I si otide Kain od pred liceto naGospod, i se naseli kako progonet vozemjata Nod, isto~no od Edem.
Potomcite na Kain 17 I legna Kain so `enata svoja, i taa
zabremeni i go rodi Enoh. Potoa soyi-da grad i go nare~e spored imeto na svo-jot sin – Enoh.
18 Na Enoh mu se rodi Irad; a Irad gorodi Mehujael; Mehujael, pak, go rodiMatusal, a Matusal go rodi Lameh.
19 Lameh zede dve `eni: na ednata $be{e imeto Ada, a na drugata Cila.
20 Ada go rodi Javal, toj e tatko naonie {to `iveat vo {atori so stada.
21 A na bratot negov imeto mu be{eJuval; toj be{e tatko na site {tosvirea na gusli i {upelki.
22 Cila, pak, go rodi Tuval-Kain, kojbe{e kova~ na sekakvi raboti od bakari `elezo; a sestra na Tuval-Kain mube{e Noema.
23 I im re~e Lameh na `enite svoi,Ada i Cila: „^ujte go glasot moj, `eniLamehovi; poslu{ajte gi zborovitemoi: ubiv ~ovek poradi rana i mladi~zaradi modrica.
24 Ako za Kain treba da se odmazdisedumpati, za Lameh }e se odmazdisedumdeset i sedumpati!”
25 Adam pak legna so `enata svoja, itaa mu rodi sin, i mu dade ime Sit.Za{to (taa) re~e: „Gospod mi dade sinmesto Avel, kogo go ubi Kain.”
26 I na Sit mu se rodi sin, kogo gonare~e Enoh. Toga{ po~na da se pri-zovuva imeto Gospodovo.
Rodoslovot na patrijarsiteod Adam do Noe
5 Ova e rodoslov na Adam: Koga Boggo sozdade ~ovekot, go sozdade
spored obrazot Bo`ji. 2 Ma` i `ena gi sozdade, i gi blago-
slovi, i gi nare~e – ~ove~ki su{testva– vo denot koga bea sozdadeni.
3 Adam po`ivea dvesta i triesetgodini, koga mu se rodi (sin) spored po-dobieto negovo i spored obrazot negov,i mu dade ime Sit.
4 A otkako go rodi Sit, Adam po`i-vea u{te sedumstotini godini, ra|aj}isinovi i }erki.
5 I site denovi, {to gi po`iveaAdam, iznesuvaa devetstotini i trie-set godini; potoa toj umre.
6 Sit, pak, po`ivea dvesta i pet godi-ni i mu se rodi Enoh.
7 Po ra|aweto na Enoh, Sit `ivee{eu{te osumstotini i sedum godini,ra|aj}i sinovi i }erki;
8 taka po`ivea Sit vkupno devetsto-tini i dvanaeset godini i potoa umre.
9 Enoh, pak, ima{e sto i devedesetgodini, koga mu se rodi Kainan.
10 A otkako go rodi Kainan, Enoh `i-vee{e u{te sedumstotini i petnaesetgodini, ra|aj}i sinovi i }erki;
11 i taka site denovi na Enoh iznesu-vaa devetstotini i pet godini; potoatoj umre.
12 Kainan, pak, po`ivea sto i sedum-deset godini i go rodi Mahalaleil;
13 a po ra|aweto na Mahalaleil Ka-inan `ivee{e u{te sedumstotini i~etirieset godini, ra|aj}i sinovi i}erki.
14 I taka Kainan po`ivea vkupnodevetstotini i deset godini; i umre.
15 A Mahalaleil po`ivea sto {eeseti pet godini, i go rodi Jared.
16 Po Jaredovoto ra|awe Mahalaleil`ivee{e u{te osumstotini i triesetgodini, ra|aj}i sinovi i }erki.
17 A site denovi od `ivotot naMahalaleil bea osumstotini devedeseti pet godini; potoa toj umre.
18 Jared, pak, po`ivea sto {eeset idve godini i go rodi Enoh;
5,1 1,26
14 Jov 15,
20-25 Izreki
28,17
15 Ez 9,4-6
Mt 18,22
16 Dela 7,3
23 2 Mojs
21,23-25
24 Mt 18,22
26 2 Mojs 3,14
Lk 3,38
13
BITIE
19 a otkako go rodi Enoh, Jared `i-vee{e u{te osumstotini godini, ra|aj-}i sinovi i }erki.
20 Site denovi, pak, od `ivotot naJared iznesuvaa devetstotini {eeset idve godini; i umre.
21 Enoh, otkako po`ivea sto {eeset ipet godini, go rodi Metu{elah;
22 a po ra|aweto na Metu{elah, Enoh`ivee{e spored voljata Bo`ja tristagodini, ra|aj}i sinovi i }erki.
23 A site denovi na Enoh iznesuvaatrista {eeset i pet godini.
24 I Enoh, `iveej}i spored voljataBo`ja, is~ezna, bidej}i Bog go zede.
25 Metu{elah, pak, po`ivea sto osum-deset i osum godini, i go rodi Lameh;
26 pa, otkako go rodi Lameh, Metu-{elah `ivee{e u{te sedumstotiniosumdeset i dve godini, ra|aj}i sinovii }erki;
27 a site denovi od `ivotot na Metu-{elah bea devetstotini {eeset i devetgodini; potoa umre.
28 Lameh, pak, otkako po`ivea stoosumdeset i osum godini, dobi sin.
29 i go nare~e Noe, velej}i: „Ovoj }en# ute{i vo rabotite na{i i vo trudotna racete na{i na zemjata, {to Gospodja prokolna.”
30 A otkako se rodi Noe, Lameh po`i-vea u{te petstotini {eeset i pet godi-ni, ra|aj}i sinovi i }erki.
31 Taka po`ivea Lameh vkupno sedum-stotini pedeset i tri godini; i umre.
32 Noe ima{e petstotini godini, kogagi rodi (trite sina): Sim, Ham i Jafet.
Bog re{ava da gi pogubi lu|eto
6 A koga lu|eto po~naa da se mno`atna zemjata, i }erki im se narodija,
2 toga{ sinovite Bo`ji vidoa deka}erkite ~ove~ki se ubavi i gi zemaa,koi gi sakaa, za `eni.
3 I re~e Gospod: „Duhot Moj nemave~no da gi odr`uva vo `ivot lu|eto,za{to tie se plot; denovite nivni nekaim bidat sto i dvaeset godini.”
4 A vo toa vreme ima{e xinovi nazemjata, osobeno koga sinovite Bo`ji
po~naa da vleguvaat pri }erkite ~ove-~ki i tie po~naa da im ra|aat; toa sesilnite lu|e, pro~ueni od starotovreme.
5 I Gospod vide deka lo{otiite me|ulu|eto na zemjata se umno`uvaa, i dekasite misli i pomisli vo srcata nivnibea zli vo sekoe vreme.
6 I se pokaja Gospod {to go be{e soz-dal ~ovekot na zemjata, pa se nata`i vosrceto Svoe.
7 I re~e Gospod: „]e gi istrebam odzemjata lu|eto {to sum gi sozdal – od~ovekot do dobitokot, malite gadinki inebeskite ptici – bidej}i se kaam {togi sozdadov.”
8 No Noe najde milost vo o~ite naGospod.
Bog re{ava da go po{tedi Noe 9 Eve go `ivotot na Noe: Noe be{e
~ovek praveden i neporo~en vo svojotrod; Noe `ivee{e spored Bo`jatavolja.
10 I mu se rodija na Noe tri sina:Sim, Ham i Jafet.
11 A zemjata se izrasipa pred licetona Boga, i se ispolni so nepravda.
12 I pogledna Bog na zemjata, i ete –taa be{e rasipana: bidej}i sekoe su{-testvo be{e se otklonilo od svojot patna zemjata.
13 I mu re~e Bog na Noe: „Krajot nasekoe su{testvo dojde pred o~ite Moi,za{to zemjata se ispolni so nivnitezlodela; i, eve, Jas }e gi istrebam odzemjata.
14 Izgradi si za sebe kov~eg od drvotogofer2, i napravi pregradi vo kov-~egot; potoa nama~kaj go so smola odna-tre i odnadvor.
15 A izgradi go vaka: dol`inata nakov~egot da bide trista lakti, {irina-ta negova pedeset lakti, a vo visina dae trieset lakti.
16 Napravi otvor na kov~egot, i zasvo-di go na eden lakot odozgora; stavi mui vrata na kov~egot otstrana i neka imatri kata vo nego: dolen, sreden i goren.
5 Er 5,1-5 6,28 Ps 13,2-3
6 2 Mojs32,13-15 1 Car15,35 Er 18,8-10 26,3 Jona 4,2
8 18,3 2 Car15,25 Sir 44,17 Lk 1,30 Evr 11,7 3 Ptr 2,5
9 5,22
13 18,20
14 1 Ptr 3,20
22 Sir 44,16
49,14
24 Mudr 4,
10-11 Evr 11,5
29 3,17-19
32 6,10 9,18 10,1
6,1 Mt 24,
37-39
3 2,7
Jn 3,5-6
4 5 Mojs 2,10
Mudr 14,6-7
Sir 16,7 Varuh 3,
26-28 Mt 24,37
14
BITIE
2 6,14. Ova drvo bilo najverojatno od vidot na kedarot ili kiparisot; koi se cvrsti i otporni drva.
17 Jas }e pu{tam potop, voda, na zem-jata, za da go istrebam pod neboto sekoesu{testvo, vo koe ima `ivoten duh; s#,{to e na zemjata, }e izgine.
18 No so tebe Jas }e napravam Svojzavet, a vo kov~egot }e vleze{ ti, i sotebe i sinovite tvoi, i `enata tvoja, i`enite na sinovite tvoi.
19 I vnesi vo nego isto taka (odsekakov dobitok i od site vleka~i i) odsite `ivotni, od sekoe su{testvo daima po dve, za da ostanat so tebe vo`ivot; od ma{ki i od `enski pol dabidat.
20 Od pticite spored rodot nivni, iod dobitokot spored rodot negov, i odsite vleka~i spored nivniot rod – odsite po dve }e vlezat pri tebe, za daostanat `ivi (so tebe od ma{ki i od`enski pol).
21 I zemi so sebe sekakva hrana, sokakva {to se hranat, i ~uvaj ja kaj sebe;toa }e bide hranata za tebe i za niv!”
22 I napravi Noe s# kako {to muzapoveda Bog; taka napravi.
Noe vleguva vo kov~egot
7I mu re~e Gospod na Noe: „Vlezetevo kov~egot ti i celoto tvoe semej-
stvo, bidej}i ti si edinstveniot prave-den pred Mene vo ovoj rod,
2 i zemi so sebe od sekoe ~isto `ivot-no po sedum od ma{ki i `enski pol, aod ne~istite `ivotni – po dve, ma{kipol i `enski pol;
3 isto taka i od nebeskite ptici(~isti) po sedum, od ma{ki i od `enskipol, (i od site ne~isti ptici po dve, odma{ki i od `enski pol) za da im seza~uva rodot nivni po celata zemja.
4 Za{to po sedum dena }e pu{tamdo`d na zemjata, {to }e se izliva ~eti-rieset dena i ~etirieset no}i, i }e goistrebam od zemjata sekoe su{testvo,{to sum go sozdal.”
5 I Noe napravi s# {to mu zapovedaGospod.
Golemiot potop 6 A Noe ima{e {estotini godini ko-
ga se slu~i potopot na zemjata.
7 I vleze Noe vo kov~egot, i sinovitenegovi, i `enata negova, i `enite nasinovite negovi so nego, zaradi vode-niot potop.
8 I od ~istite i od ne~istite `ivot-ni, i od pticite i od s# {to se vle~e{epo zemjata,
9 vlegoa kaj Noe vo kov~egot po dve,ma{ko i `ensko, kako {to Bog mu zapo-veda na Noe.
10 A po sedmiot den dojdoa vodite odpotopot na zemjata.
11 Vo {estotata godina od `ivotot naNoe, vo vtoriot mesec od taa godina,sedumnaesettiot den od mesecot, vo tojden bliknaa site izvori na golematabezdna i se otvorija oknata nebeski;
12 i se lie{e do`d na zemjata ~eti-rieset dena i ~etirieset no}i.
13 Vo istiot den vo kov~egot vlegoaNoe, negovite sinovi Sim, Ham iJafet, i `enata Noeva, i trite `eni nasinovite negovi so niv.
14 Tie, i site yverovi spored rodotnivni, i dobitokot spored negoviotrod, i site gadinki, {to se vle~ea pozemjata, spored nivniot rod, i s# {toleta, spored rodot negov, site ptici is# {to ima krilja,
15 vlegoa vo kov~egot kaj Noe po dveedinki (od ma{ki i `enski pol) od se-koe su{testvo, vo koe ima{e `ivotenduh;
16 i tie {to vlegoa, ma{ki i `enskipol vlegoa od sekoe su{testvo, kako{to mu be{e zapovedal Bog. PotoaGospod go zatvori (kov~egot) odnadvor.
17 Natopuvaweto na zemjata potraja~etirieset dena; vodata nadojde i gopodzede kov~egot; i toj se krena od zem-jata;
18 vodata se zasiluva{e mnogu i seumno`uva{e na zemjata, a kov~egot plo-ve{e po povr{inata na vodata.
19 I narasna vodata na zemjata tolkumnogu, {to gi pokri site visoki plani-ni, kakvi {to ima pod celoto nebo;
20 petnaeset lakti se izdiga{e vodatanad planinite, otkako gi pokri.
21 Toga{ go izgubi `ivotot sekoesu{testvo, {to se dvi`e{e po zemjata:i pticite, i dobitokot, i yverovite, i
11 Is 24,18 Ps 77,15-16 103,6-9 Jov 12,15 3 Ptr 3,6
17 Ps 28,10
92,2-4 3 Ptr 2,5
18 9,9
17,2
7,1 Mudr 10,4 1 Ptr 3,20 3 Ptr 2,5
2 5 Mojs 14
15
BITIE
site laza~i, {to se vle~at po zemjata, isite lu|e;
22 s#, {to na kopnoto ima{e zdiv vonozdrite svoi, izumre.
23 I se istrebi sekoe su{testvo {to`ivee{e na zemjata: od ~ovekot dodobitokot, i laza~ite, i pticite nebes-ki – s# be{e istrebeno od zemjata;ostanaa samo Noe, i onie, koi bea sonego vo kov~egot.
24 A vodata be{e nad zemjata sto ipedeset dena.
Noe izleguva od kov~egot
8 I si spomna Bog za Noe, i za siteyverovi i za siot dobitok (i za site
ptici i za site vleka~i), {to bea sonego vo kov~egot; i navea Bog vetar nazemjata, i vodite zaprea.
2 Izvorite na bezdnata i oknatanebeski se zatvorija, i do`dot od nebo-to prestana.
3 Vodata po~na postepeno da opa|a nazemjata, i po sto i pedeset dena namali.
4 I se zapre kov~egot vo sedmiot me-sec na sedumnaesettiot den na ridoviteod planinata Ararat.
5 Vodata, pak, opa|a{e postepeno dodesettiot mesec; i vo prviot den od de-settiot mesec se poka`aa vrvovite naplaninite.
6 A po ~etirieset dena go otvori Noeprozorecot na kov~egot, {to go be{enapravil;
7 I pu{ti gavran, (za da vidi dalispadnala vodata od zemjata) koj otkakoodleta, poletuva{e i doletuva{e dode-ka ne se isu{i zemjata od vodata.
8 Potoa pu{ti gulab, za da vidi daliis~eznala vodata od povr{inata nazemjata;
9 no gulabot, bidej}i ne najde kade dazastane so svoite noze, se vrati kaj negovo kov~egot, za{to u{te ima{e voda pocelata zemja; i Noe ja spru`i rakata,go fati i go zede kaj sebe vo kov~egot.
10 Po~eka u{te drugi sedum dena, ipovtorno go pu{ti gulabot od kov~egot.
11 Gulabot se vrati kaj nego prik-ve~er; i ete, vo klunot svoj toj ima{esve` maslinov list; i Noe razbra dekase povlekla vodata od zemjata.
12 Potoa po~eka u{te sedum dena, i(odnovo) go pu{ti gulabot, a toj pove}ene mu se vrati.
13 Vo {estotini i prvata godina (od`ivot na Noe), vo prviot den od prviotmesec, ja snema vodata od zemjata; i Noego otvori pokrivot na kov~egot, pog-ledna i vide deka povr{inata na zemja-ta be{e poisu{ena.
14 A na dvaeset i sedmiot den od vto-riot mesec, zemjata be{e suva.
15 Toga{ mu re~e Bog na Noe: 16 „Izlezete od kov~egot, ti, `enata
tvoja, sinovite tvoi, i `enite na sino-vite tvoi;
17 izvedi gi so sebe i site `ivotni,{to se so tebe, od sekoe su{testvo, odpticite, dobitokot i site vleka~i {tolazat po zemjata; neka se rasturat pozemjata, i neka se plodat i mno`at nazemjata!”
18 I izlegoa Noe, sinovite negovi,`enata negova, i `enite na sinovitenegovi;
19 site `ivotni i siot dobitok i sitelaza~i, site ptici – s# {to se dvi`i pozemjata, spored rodot nivni, izlegoa odkov~egot.
20 I Mu napravi Noe `rtvenik naGospod; i zede od sekoj ~ist dobitok iod site ~isti ptici, i gi prinese na`rtvenikot kako `rtvi sepalenici.
21 I Gospod go po~uvstvuva prijat-niot miris, pa re~e vo srceto Svoe:„Nema pove}e da ja prokolnuvam zemja-ta poradi ~ovekot, za{to pomislite nasrceto ~ove~ko se zli u{te od mladinii nema pove}e da gi uni{tuvam `ivitesu{testva, kako {to napraviv.
22 Otsega, pa s# duri postoi zemjata,nema da prestanat seeweto i `neeweto,studot i gore{tinata, letoto i zimata,denovite i no}ite.”
Bo`joto vetuvawe za Noe
9 Toga{ Bog go blagoslovi Noe isinovite negovi, i im re~e: „Plo-
dete se i mno`ete se, i polnete ja zem-jata (i zavladejte so nea)!
2 A site zemni `ivotni (i siot zemendobitok) i site nebeski ptici, i s# {to
8,17 1,22
22 Er 31,35-36 33,20
9,1 1,28
23 Ez 14,14
16
BITIE
lazi po zemjata, i site morski ribi dase pla{at od vas: vo va{i race se pre-dadeni.
3 S# {to se dvi`i i `ivee, }e vi bidehrana; s# vi davam, kako {to vi gi bevdal zelenite bilki.
4 Samo ne smeete da gi jadete `ivitesu{testva dodeka vo niv ima du{a,odnosno krv!
5 A za va{ata krv, vo koja e va{iot`ivot, }e baram smetka; od sekoj yver }eja baram; }e ja baram, isto taka, du{ata~ove~ka od rakata na ~ovek, od rakatana bratot negov;
6 koj }e prolee ~ove~ka krv, i negova-ta krv }e se prolee od ~ove~ka raka;za{to ~ovekot e sozdaden spored obra-zot Bo`ji.
7 Vie, pak, plodete se i mno`ete se;{irete se na zemjata i napolnete ja!”
8 I mu re~e Gospod na Noe i sinovitenegovi so nego, velej}i:
9 „A Jas, eve, go postavuvam zavetotMoj so vas i so va{eto potomstvo povas,
10 i so sekoja `iva du{a, koja e so vas,so pticite, i so dobitokot, i so sitezemni yverovi, {to se so vas, so s# ona{to izleglo od kov~egot, so site zemni`ivotni;
11 go postavuvam zavetot Moj so vasdeka otsega nema ve}e niedna plot dazagine od potop i deka pove}e ne }e imapotop da ja zapustuva zemjata!”
12 I re~e Bog: „Eve go znakot na zave-tot, {to go postavuvam me|u Mene i vasi me|u sekoja `iva du{a, koja e so vas,za site idni pokolenija:
13 bo`ilak Svoj postavuvam vo obla-kot, za da bide znak na ve~niot zavetme|u Mene i zemjata.
14 Pa koga oblak }e naveam na zemjata,}e (Mi) se pojavi bo`ilakot vo obla-kot,
15 i }e si spomnam za zavetot Moj, koje me|u Mene i vas i me|u sekoja du{a,{to `ivee vo plot; i nema ve}e da imapotop za da ja uni{ti sekoja plot.
16 Bo`ilakot }e (Mi) bide vo obla-kot, i Jas }e go vidam i }e si spomnamza ve~niot zavet me|u Boga i me|u seko-ja `iva du{a vo sekoja plot, {to e nazemjata.”
17 I mu re~e Bog na Noe: „Toa e zna-kot na zavetot, {to go postaviv me|uMene i me|u sekoja plot, {to e na zem-jata!”
Trojcata sinovi na Noe 18 Sinovite Noevi, koi izlegoa od
kov~egot, bea: Sim, Ham i Jafet. Ham etatko na Hanan.
19 Toa se trite sina Noevi, i od nivse naseli celata zemja.
20 A Noe po~na da ja obrabotuva zem-jata, i nasadi lozje.
21 I se napi od vinoto, pa se opi, ilegna gol srede {atorot svoj.
22 A Ham, tatkoto na Hanan, ja videgolotijata na tatkoto svoj, i izleze, taim go ka`a toa na obajcata bra}a svoi.
23 No Sim i Jafet zedoa obleka, i,nametnuva}i ja na ramenata svoi, pojdoanazade{kum i ja pokrija so nea goloti-jata na tatkoto svoj; licata im beasvrteni nanazad, i tie ne ja vidoa golo-tijata na svojot tatko.
24 A koga se istrezni Noe od vinoto,dozna {to mu be{e napravil pomladiotnegov sin,
25 pa re~e, „Proklet da e Hanan; toj}e bide sluga na slugite od bra}atasvoi!”
26 I u{te re~e: „Blagosloven da eGospod Bog Simov; a Hanan }e mu bidesluga!
27 Neka go ra{iri Bog Jafet, i tojneka `ivee vo {atorite na Sim; aHanan }e mu bide sluga!”
28 I po`ivea Noe po potopot tristai pedeset godini.
29 A s# na s# po`ivea Noe devetstoti-ni i pedeset godini; potoa umre.
Narodite na zemjata
10 A ova e rodoslovieto na Noevi-te sinovi: Sim, Ham i Jafet, na
koi po potopot im se rodija sinovi. 2 Sinovite na Jafet se: Gomer, Magog,
Madaj, Javan, Tuval, Me{eh i Tiras. 3 A sinovite Gomerovi se: A{kenaz,
Rifat i Togarma. 4 Sinovite, pak, Javanovi se: Eli{a,
Tarsis, Kitim i Rodanim.
18 10,1-6
21 Izreki23,29-35 Judita 13,2 Sir 31,25-27 Efes 5,18
25 5 Mojs27,16
26 Sud 1,28
10,2 Ez 27,13 38,6
3 1,29
5 Mojs12,15-16 Dela 10,
11-16 Rim 14,3
1 Tim 4,3
4 3 Mojs
17,11-14
5 2 Mojs
20,13
6 1,26
2 Mojs21,23
9 6,18
Sir 44,17-18
11 Is 54,9-10
13 Ez 1,28
Otkr 4,3
15 Is 54,9
17
BITIE
5 Od niv se razgranaa oddelni narodivo zemjite nivni, sekoj spored jazikotsvoj, spored rodot svoj, i narodot svoj.
6 Hamovite sinovi se: Ku{, Mic-raim, Put i Hanan.
7 A sinovite Ku{ovi: Seva, Evila,Safta, Rama i Safteha. Sinovite, pak,Ramaovi se: Seva i Dedan.
8 Ku{ go rodi Nimrod; toj zapo~na dastanuva silen na zemjata;
9 toj be{e dobar lovec pred Gospod;zatoa se veli: – dobar lovec pred Gos-pod, kako Nimrod.
10 Vo po~etokot negovi carstva bea:Vavilon, Ereh, Akad i Kalne, site vozemjata Senaar.
11 Od taa zemja izleze A{ur, i gisoyida Ninevija, Revot, Kalah,
12 i Resen me|u Ninevija i Kalah; toje golem grad.
13 Od Micraim proizlegoa potomcitena Lud, Enam, Laav i Naftuh,
14 kako i potomcite na Patru i Kas-luh, od koi vodat poteklo Filistejcitei Kaftorimite.
15 A Hanan go rodi svojot prvenecSidon, i Het,
16 potoa Jevusij, Amorij, Gergesej, 17 Evej, Arkij, Sinij, 18 Arvadij, Camarij i Amatij. A
potoa plemiwata hananski se raselija. 19 Predelite, pak, hananski bea od
Sidon kon Gerar s# do Gaza, i potoa doSodom, Gomora, Adma i Cevoim, pa s#do La{a.
20 Toa se sinovite Hamovi, spored se-mejstvata nivni, spored jazicite nivni,vo nivnite zemji i vo narodite svoi.
21 I na Sim mu se rodija sinovi, napostariot brat Jafetov, tatko na sitesinovi Everovi.
22 A sinovite Simovi bea: Elam, A{-ur, Arfaksad, Lud, Aram (i Kainan).
23 Sinovite, pak, Aramovi se: Uc, Ul,Geter i Ma{.
24 Arfaksad go rodi (Kainan, Kainango rodi) Sala, a Sala go rodi Ever.
25 Na Ever mu se rodija dvajca sinovi:na edniot mu be{e ime Falek, za{to vonegovoto vreme se razdeli zemjata, aimeto na brat mu be{e Joktan.
26 Joktan go rodi Almodad, [alef,Hacarmavet i Jerah,
27 Hadoram, Uzal i Dikla, 28 pa Oval, Avimael i Seva, 29 potoa Ofir, Avila i Jovav – site
tie bea sinovi Joktanovi. 30 @iveali{tata im bea od Me{a do
isto~nata gora Sefar. 31 Toa se Simovite sinovi spored ro-
dovite nivni, spored jazicite nivni, vonivnite zemji i spored nivnite narodi.
32 Toa se rodovite na sinovite Noevispored nivnite rodoslovija, i sporednarodite nivni. Od niv se ra{irijanarodi po zemjata posle potopot.
Vavilonskata kula
11 Po celata zemja ima{e eden ja-zik i isti zborovi.
2 A koga lu|eto se selele od istok,najdoa ramnina vo zemjata Senaar i senaselija tamu.
3 I si rekoa me|u sebe: „Ajde da prav-ime tuli i na ogan da gi pe~eme!” Ikoristea tuli namesto kamen i zemjanasmola namesto var.
4 Potoa rekoa: „Ajde da si soyidamegrad i kula, visoka do neboto; i da sezdobieme so ime, pred da se rasturimepo celata zemja!”
5 Toga{ Gospod se spu{ti da go vidigradot i kulata, {to gi yidaa sinovite~ove~ki.
6 I re~e Gospod: „Ete, eden narod se isite imaat eden jazik; ova e samopo~etok na nivnite nastojuvawa. Nas-koro }e pravat s# {to }e naumat!
7 Ajde da slezeme i da im go zbrkamenivniot jazik za da ne se razbiraat edenso drug {to zboruvaat!”
8 I taka Gospod gi rasturi ottamu pocelata zemja, i prestanaa da go yidaatgradot (i kulata).
9 Zatoa toj se nare~e Vavilon, za{totamu go zbrka Gospod jazikot na celatazemja i ottamu gi rasturi Gospod pocelata zemja.
Rodoslovie na patrijarsiteod Sim do Avraam
10 Ova e rodoslovieto na Sim: Simima{e sto godini koga go rodi Arfak-sad, dve godini po potopot.
32 9,1 5 Mojs 32,9
11,1 Mudr 10,5 Dela 2,1-11 Otkr 7,9-10
4 Sir 40,19
9 Er 51,53 Jn 11,52
10 1 Let 1,17-27 Lk 3,34-36
6 9,18 12,6
7 3 Car 10,
1-3
8 Mih 5,5
11 Naum 1,1
3,19
18
BITIE
`ivea dveste godini, ra|aj}i sinovi i}erki.
24 Nahor, pak, po`ivea sedumdeset idevet godini i go rodi Tara;
25 po ra|aweto na Tara, Nahorpo`ivea sto dvaeset i devet godini,ra|aj}i sinovi i }erki.
26 Tara po`ivea sedumdeset godini igi rodi Avram, Nahor i Aran.
27 A eve go rodoslovieto na Tara:Tara gi rodi Avram, Nahor i Aran; aAran go rodi Lot.
28 Aran umre kaj tatkoto svoj Tara vorodnata zemja, vo Ur Haldejski.
29 A Avram i Nahor se o`enija;imeto na `enata Avramova be{eSaraja, a na `enata Nahorova imeto $be{e Milka, }erka na Aran, tatko naMilka i Iska.
30 Saraja be{e neplodna i nema{eporod.
31 I go zede Tara sinot svoj, i vnukotod sinot svoj, Lot, sin Aranov, iSaraja, snaata svoja, `enata na nego-viot sin Avram; pa izlegoa zaedno odUr Haldejski za da pojdat vo zemjatahananska; i dojdoa do Haran, kade i senaselija.
32 I po`ivea Tara vo haranskata zem-ja dveste i pet godini; i umre Tara voHaran.
11 I otkako go rodi Arfaksad, po`i-vea Sim petstotini godini, ra|aj}i si-novi i }erki.
12 A Arfaksad po`ivea sto trieset i{est godini i go rodi Kainan.
13 Po ra|aweto na Sala, Arfaksad`ivee{e u{te trista i trieset godini,ra|aj}i sinovi i }erki.
14 Sala po`ivea sto i trieset godinii go rodi Ever.
15 A, otkako go rodi Ever, Sala po`i-vea trista i trieset godini, ra|aj}isinovi i }erki.
16 Ever po`ivea sto trieset i ~etirigodini, i go rodi Falek.
17 Po ra|aweto na Falek, Ever po-`ivea ~etiristotini i sedumdeset go-dini, ra|aj}i sinovi i }erki.
18 A Falek po`ivea sto i trieset go-dini i go rodi Ragav.
19 A, otkako go rodi Ragav, Falek po-`ivea dveste i devet godini, ra|aj}isinovi i }erki.
20 Ragav po`ivea sto trieset i dvegodini i go rodi Seruh;
21 a otkako go rodi Seruh, Ragav po-`ivea dveste i sedum godini, ra|aj}isinovi i }erki.
22 Seruh po`ivea sto i trieset godi-ni i go rodi Nahor;
23 Po ra|aweto na Nahor, Seruh po-
29 22,20-23
30 16,1 17,17-21 18,11-12
31 15,7
5 11,31
6 33,18-20
7 13,15 15,18 17,8 26,3-4 5 Mojs 1,7-8 34,4 Dela 7,5
12,1 Is 41,8-9
Mudr 10,5 Sir 44,
19-21 Dela 7,2-4
Evr 11,8-10
2 13,16 15,5 17,4
22,17 26,4
35,11 Is 51,2
Gal 3,16
3 18,18 22,18 26,4
27,29 28,14
4 Mojs 24,9 Er 4,2
Sir 44,21 Gal 3,8-9
19
BITIE
AVRAM
Bog go povikuva Avramda ja napu{ti svojata zemja
12 I mu re~e Gospod na Avram:„Izlezi od svojata zemja, i od
rodot svoj, i od domot na tatko si, (papojdi) vo zemjata {to }e ti ja poka`amJas!
2 A od tebe }e napravam golem narod,i }e te blagoslovam, i imeto tvoe }e goproslavam i ti }e bide{ blagosloven.
3 ]e gi blagoslovam onie, {to tebe }ete blagoslovuvaat, i }e gi prokolnamonie, {to tebe }e te prokolnuvaat ipreku tebe }e bidat blagosloveni sitenarodi na zemjata.”
4 Toga{ trgna Avram, kako {to muka`a Gospod, a so nego pojde i Lot.
Avram ima{e sedumdeset i pet godinikoga izleze od Haran.
5 I gi zede Avram Saraja, `enatasvoja, i Lot, bratanecot svoj, so celiotimot {to go bea spe~alile, i slugite{to gi bea pridobile vo Haran, paizlegoa za da otidat vo zemjata hanan-ska.
Avram vo zemjata Hanan,a potoa vo Egipet
6 I Avram ja pomina taa zemja po nej-zinata dol`ina do mestoto Sihem, kajsvetoto drvo vo More; a toga{ vo taazemja `iveeja Hananci.
7 I mu se javi Gospod na Avram i mure~e: „Ovaa zemja }e mu ja dadam na
tvoeto potomstvo.” I mu podigna tamu(Avram) `rtvenik na Gospod, Koj mu sejavi.
8 Potoa ottamu toj zamina kon plani-nata, na istok od Vetil, i tamu go ras-pna {atorot svoj; i Vetil mu be{e odzapad, a Gaj od istok; i tamu Mu podig-na na Gospod `rtvenik, i go prizvaimeto na Gospod, (Koj mu se be{e javil).
9 A ottamu se krena Avram i se upatikon jug.
10 No ima{e glad vo taa zemja i Av-ram sleze vo Egipet da po`ivee tamu;za{to gladot prodol`i vo ovaa zemja.
11 I koga se dobli`uva{e do Egipet,$ re~e na `enata svoja Saraja: „Eve, jasznam deka si ubava `ena;
12 zatoa, koga }e te vidat Egip}anite,}e re~at – ovaa mu e `ena – pa }e meubijat, a tebe }e te ostavat `iva.
13 Tuku, ka`i deka si mi sestra, za dami bide dobro pokraj tebe i da me osta-vat `iv poradi tebe.”
14 I koga dojde Avram vo Egipet,Egip}anite vidoa deka taa e mnogu uba-va `ena.
15 Ja vidoa i dvorjanite faraonovi, paja pofalija pred faraonot. I `enatabe{e odvedena vo domot faraonov.
16 I poradi nea Avram `ivee{e dob-ro; ima{e siten i krupen dobitok, ma-gariwa, slugi, sluginki, maski i kami-li.
17 No Bog pu{ti golemo zlo na fara-onot i na negoviot dom poradi Saraja,`enata Avramova.
18 Toga{ faraonot go povika Avram imu re~e: „Zo{to mi go napravi toa?Zo{to ne mi ka`a deka ti e `ena?
19 Zo{to re~e‚ sestra mi e’, pa jas sa-kav da ja zemam za `ena!? Sega, pak, eteti ja `enata, zemi si ja i odi si!”
20 I faraonot opredeli lu|e, koi goispratija Avram i `enata negova, so s#{to ima{e.
13 I trgna Avram od Egipet konjug, so s# {to ima{e, toj, `ena-
ta negova, a i Lot so niv.
Avram i Lot se razdeluvaat 2 A Avram be{e mnogu bogat so dobi-
tok, so srebro i so zlato. 3 I gi prodol`i toj patuvawata svoi
od Negev do Vetil, do mestoto, kade po-rano mu be{e postaven {atorot, me|uVetil i Gaj;
4 do mestoto, kade najnapred be{epodignal `rtvenik; i tamu go prizvaAvram imeto Gospodovo.
5 A i Lot, koj ode{e so Avram, ima{esiten i krupen dobitok i {atori.
6 I zemjata be{e tesna, za da `iveatzaedno, bidej}i imotot nivni be{e tol-ku golem, {to ne mo`ea da `iveat zaed-no.
7 I stana karanica me|u pastirite naAvramoviot dobitok i pastirite naLotoviot dobitok. A vo taa zemja `i-veeja toga{ Hananci i Perizijci.
8 Zatoa Avram mu re~e na Lot: „Netreba da se karame jas i ti, ni moitepastiri so tvoite pastiri, za{to smerodnini.
9 Ne e li pred tebe celata zemja? Od-deli se od mene. Ako trgne{ ti na levo,jas }e trgnam na desno; ako ti pojde{ nadesno, jas, pak, na levo.”
10 Toga{ Lot gi krena o~ite svoi i javide celata okolina jordanska, koja,pred Bog da gi uni{ti Sodom i Gomora,celata, s# do Sigor se napojuva{e sovoda, kako rajot Bo`ji i kako zemjataegipetska.
11 I Lot ja izbra za sebe celata oko-lina jordanska; pa pojde Lot kon istok;i se razdelija eden od drug.
12 Avram se naseli vo zemjata hanan-ska, a Lot se nastani vo okolnite gra-dovi, postavuvaj}i gi {atorite svoi du-ri do Sodom.
13 Lu|eto, pak, vo Sodom bea lo{i, imnogu gre{ni pred Gospod.
14 I mu re~e Bog na Avram, otkakoLot se oddeli od nego: „Kreni gi o~itesvoi, pa pogledni od mestoto, kade {tosi sega, na sever i na jug, na istok i nazapad,
15 za{to celata zemja {to ja gleda{,}e ti ja dadam tebe i na potomstvototvoe doveka;
13,2 24,35 Ps 111,1-3 Jov 1,3-10 Izreki3,9-10
3 12,8
6 36,7
7 26,20
10 2,9 19,24-25
12 1 Mojs19,17
15 12,7
8 28,19
10 26,1-11 42,1-2
20
BITIE
16 }e go umno`am potomstvoto tvoe dabide kolku {to e pesokot na zemjata;ako nekoj mo`e da go izbroi pesokot nazemjata, }e mo`e da go izbroi i potom-stvoto tvoe.
17 Stani i izodi ja ovaa zemja vo dol-`ina i vo {iro~ina, za{to }e ti jadadam tebe (i na tvoeto potomstvo zase-koga{).”
18 I Avram gi krena {atorite svoi, iotide da se naseli kaj dabovite voMamre, {to be{e kaj Hevron, i tamuMu podigna `rtvenik na Gospod.
Avram, carevite i Melhisedek
14 Koga Amrafel be{e {inarskicar, elasarski car Arjoh, elam-
ski car Kedorlaomer i goimski carTidal,
2 site tie carevi zapo~naa vojna pro-tiv sodomskiot car Bera, protiv carotna Gomora Bir{a, protiv carot naAdma [inav, cevoimskot car [emeveri so carot na Bela, odnosno Sigor.
3 Site tie se sobraa vo dolinata Si-dim, koja sega e Soleno More.
4 Dvanaeset godini mu slu`ea naKedorlaomer, a vo trinaesettata se po-bunija.
5 Vo ~etirinaesettata dojde Kedor-laomer i carevite, koi bea so nego, pagi porazija Refaimcite vo A{terot-Karnajim, Zuzimcite vo Ham, Emimci-te vo [ave-Kirjataim,
6 Horijcite vo gorata nivna Seir,duri do ramninata Faran, {to e krajpustinata.
7 A koga se vratija ottamu, dojdoa doizvorot Mi{pat, odnosno Kadis, i jaopusto{ija celata oblast amalikiska,kako i Amorejcite, koi `iveeja vo Ha-cacon-Tamar.
8 Toga{ izlegoa carot sodomski i ca-rot na Gomora, carot na Adma, carotcevoimski i carot od Bela, odnosnoSigor, i pojdoa vo borba protiv onie vodolinata Sidim:
9 protiv Kedorlaomer, carot elams-ki, i Tidal, carot goimski, i Amrafel,carot {inarski, i Arjoh, carot elasar-ski; ~etiri cara protiv pet.
10 Vo dolinata Sidim ima{e, pak,mnogu jami, od koi se vade{e asfalt. Ipobegnaa carot sodomski i carot naGomora, i padnaa vo niv; a drugite izbe-gaa vo planinite.
11 Pobednicite go zedoa siot imot naSodom i Gomora i seta hrana nivna, pasi otidoa.
12 Go zedoa i Lot, bratanecot Avra-mov, koj `ivee{e vo Sodom, i imototnegov, i si otidoa.
13 A eden od onie, {to se bea izbavi-le, dojde i mu javi na Evreinot Avram,koj toga{ `ivee{e kaj svetite drvja.Mamre, Amoreecot, so bra}ata E{koli Aner bea Avramovi sojuznici.
14 A koga Avram ~u deka mu e zarobenbratanecot, gi vooru`a slugite svoi,trista i osumnaeset, koi se rodija vonegovata ku}a, i trgnaa vo potera doDan.
15 Tuka gi rasporedi svoite slugi iudri na niv no}e, i gi razbi, i gi gone-{e do Hova, koj e severno od Damask.
16 I go povrati siot imot i Lot, bra-tanecot svoj, so imotot negov, i `enitei narodot.
17 A carot sodomski mu izleze vopresret, koga se vra}a{e, otkako go raz-bi Kedorlaomer i carevite, {to bea sonego, vo dolinata [ave, koja e sega Do-lina na carevite.
18 I Melhisedek, carot {alemski,iznese leb i vino; a toj be{e sve{tenikna Sevi{niot Bog,
19 pa go blagoslovi, velej}i: „Blago-sloven da e Avram od Sevi{niot Bog,Sozdatelot na neboto i zemjata!
20 Blagosloven da e i Sevi{niot Bog,Koj gi predade neprijatelite tvoi voracete tvoi!” I mu dade (Avram) deset-ti del od s#.
21 A sodomskiot car mu re~e na Av-ram: „Daj mi gi mene lu|eto, a imototzemi si go za sebe!”
22 No Avram mu re~e na carot sodom-ski: „Ja krevam rakata svoja kon Sevi{-niot Gospod Bog, Sozdatel na neboto ina zemjata,
23 deka ni konec, nitu, pak, remen odobuvki, nema da zemam od s# ona, {to etvoe, da ne re~e{ – jas go zbogativAvram,
18 Ps 109,4 Evr 7,1
20 28,22
18 23,2
4 Mojs13,23
2 Car 2,1
14,5 2 Mojs 17,8 5 Mojs 2,10
21
BITIE
24 osven, ona {to izedoa momcite, iosven delot na lu|eto {to odea so mene:Aner, E{kol i Mamre; tie neka gozemat svojot del.”
Bog vospostavuva zavet so Avram
15 Po onie nastani be{e upatenoslovo Gospodovo kon Avram vo
videnie: „Ne pla{i se, Avrame! Jas sumti zakrila, i nagradata tvoja }e bidemnogu golema.”
2 A Avram re~e: „Gospodi, zo{to mise Tvoite darovi koga sum bez porod, anaslednik vo mojata ku}a e Eliezer odDamask?”
3 I pak re~e Avram: „Bidej}i, Ti nemi dade potomstvo, ete, zatoa eden odslugite rodeni vo ku}ata moja, }e bidemoj naslednik.”
4 No Gospod pak progovori: „Nema tojda ti bide naslednik, tuku onoj, koj }eproizleze od tebe, toj }e ti bide nas-lednik.”
5 Pa go izvede nadvor i mu re~e: „Po-gledni na neboto i izbroj gi yvezdite,ako mo`e{ da gi izbroi{.” I mu re~e:„Tolkavo }e bide potomstvoto tvoe.”
6 I Mu poveruva Avram na Gospod, itoa mu se zasmeta za pravednost.
7 I mu re~e: „Jas sum Gospod, Koj teizvede od Ur Haldejski za da ti ja da-dam ovaa zemja da ja vladee{.”
8 A toj re~e: „Gospodi, Gospodi, po{to }e poznaam deka }e ja nasledam?”
9 I mu re~e: „Prinesi Mi junica odtri godini, i koza trigodi{na, i ovenod tri godini, a i grlica i mlad gu-lab!”
10 I toj go zede seto toa, i gi prese~ena polovina i gi stavi site poloviniedna sproti druga; samo pticite ne giprepolovi.
11 A ptici grablivki sletuvaa na le-{evite; no Avram gi brka{e.
12 A koga sonceto be{e na zalez, gosovlada Avram dlabok son, i ete, goopfati golem mrak – i go obzede u`as.
13 I Gospod mu re~e na Avram: „Znajdeka potomcite tvoi }e bidat pridoj-deni vo tu|a zemja, }e robuvaat i }e gima~at ~etiristotini godini.
14 No jas }e go sudam narodot kaj kogotie }e bidat vo ropstvo; potoa tie }eizlezat ottamu so golemo bogatstvo.
15 A ti }e otide{ kaj tatkovcite svoivo mir, i }e bide{ pogreban vo sre}nastarost.
16 Tie, pak, vo ~etvrtoto koleno }e sevratat vamu; za{to bezzakonijata naAmorejcite u{te ne go dostignale svo-jot vrv.”
17 A koga sonceto zajde i padna mrak,ete, dim kako od pe~ka i ognen plamen,pomina me|u onie delovi.
18 Vo toj den Gospod napravi zavet soAvram, velej}i: „Na potomstvoto tvoemu ja davam ovaa zemja od rekata voEgipet do golemata reka Eufrat:
19 Kenijcite, Kenizijcite, Kadmonij-cite,
20 Hitijcite, Perizijcite, Refaim-cite,
21 Amorejcite, Hanancite, (Evejcite),Gergesejcite i Jevusijcite!”
Ra|aweto na Ismail
16 No Saraja, `enata na Avram, nemu ra|a{e. A ima{e taa slugin-
ka Egip}anka, po ime Agara. 2 I mu re~e Saraja na Avram: „Ete,
Gospod mi ja zatvori utrobata za da nera|am; tuku vlezi kaj sluginkata moja,mo`ebi }e dobijam deca od nea.” IAvram gi poslu{a zborovite Sarajini.
3 I taka, otkako Avram presede desetgodini vo zemjata hananska, Saraja, `e-nata Avramova, ja zede sluginkata svoja,Egip}ankata Agara, i mu ja dade na ma-`ot svoj Avram za `ena.
4 I toj vleze kaj Agara, i taa za~na; akoga vide deka za~na, ja prezre gospo-darkata svoja.
5 A Saraja mu re~e na Avram: „Navre-data moja e vina tvoja; jas ti ja prepu{-tiv vo pregratki sluginkata moja, a taa,otkako razbra deka za~na, zapo~na da meprezira. Gospod neka sudi me|u mene itebe!”
6 Toga{ Avram $ re~e na Saraja:„Ete, sluginkata tvoja e vo tvoi race,pravi so nea {to saka{!” I Sarajapo~na da ja ugnetuva, i taa izbega odnea.
14 Judita 5,6-10 Dela 7,6-7
18 12,7 17,2
20 2 Mojs3,8.17 34,11 5 Mojs 7,1
16,1 21,9-21 Gal 4,24
15,1 12,2.7
13,14-17 5 Mojs
33,29 Ps 27,7
2 Dela 7,5
5 5 Mojs 1,10
Evr 11,12
6 1 Mak 2,52
Rim 4,3 Gal 3,6 Jk 2,23
7 11,31
10 Er 34,18-20
12 2,21
2 Mojs12,40
Jov 4,12-16
13 Gal 3,17
22
BITIE
7 No angel Gospodov ja najde kaj iz-vorot vo pustinata, kaj izvorot na pa-tot za Sur.
8 I $ re~e (angelot Gospodov): „Aga-ro, sluginko Sarajina, od kade doa|a{ ikade odi{?” A taa re~e: „Begam od Sa-raja, gospodarkata moja.”
9 Angelot Gospodov pak $ re~e: „Vra-ti se kaj gospodarkata tvoja i pokori $se!”
10 I angelot Gospodov u{te re~e: „]ego umno`am mnogu potomstvoto tvoe,taka {to ne }e mo`e da se izbroi.”
11 I pak $ re~e angelot Gospodov:„Ete, ti si bremena i }e rodi{ sin, i}e go nare~e{ so imeto Ismail; bidej-}i Gospod ja ~u makata tvoja.
12 Toj }e bide silen kako divo magare:rakata negova }e se kreva protiv seko-go, i se~ija raka }e se kreva protivnego; i }e `ivee pred liceto na sitebra}a svoi.”
13 Toga{ (Agara) Go nare~e Gospoda,Koj $ zboruva{e: „Ti si El-Roi, Bog{to gleda s#”, za{to re~e: „Pred sebeGo vidov Boga i ostanav `iva!”
14 Zaradi toa toj izvor se nare~e BeerLahaj Roi – „Izvor na `iviot Koj megleda”, a se nao|a me|u Kadis i Bered.
15 I mu rodi Agara na Avram sin; imu stavi (Avram) na sinot svoj, kogo gorodi Agara, ime Ismail.
16 A Avram ima{e osumdeset i {estgodini koga Agara mu go rodi Ismail.
Avram stanuva Avraam
17 Avram ima{e devedeset i devetgodini koga mu se javi Gospod i
mu re~e: „Jas sum El-[adaj – Bog se-mo}en, ~ekori po Mojot pat i bidineporo~en!
2 I }e sklu~am zavet me|u Mene itebe, i mnogu, premnogu }e te raz-mno`am.”
3 Avram padna ni~kum. A Bog prodol-`i da mu govori i mu re~e:
4 „A ova e zavetot Moj so tebe: }estane{ tatko na mnogu narodi.
5 Zatoa pove}e nema da se vika{Avram, tuku imeto }e ti bide Avraam,bidej}i }e te napravam tatko na mnogunarodi;
6 i mnogu, premnogu }e te umno`am, i}e izdignam od tebe mnogu narodi, icarevi }e proizlezat od tebe.
7 I }e go postavam zavetot Moj me|uMene i tebe i me|u tvoite potomci potebe vo nivnite rodovi; }e napravamzavet ve~en, i }e ti bidam Bog tebe i napotomcite tvoi po tebe.
8 I }e ti ja dadam tebe i na potom-stvoto tvoe po tebe zemjata, vo koja segasi doselenik, celata zemja hananska vove~no vladeewe; i }e im bidam Bog.”
9 I mu re~e Bog na Avraam: „Ti, pak,~uvaj go zavetot Moj, ti i potomstvototvoe po tebe vo nivnite rodovi!
10 Ova e zavetot Moj me|u Mene i vasi potomcite tvoi (i po tebe so nivnitepokolenija), {to }e go ~uvate: sekoema{ko od vas neka bide obrezano.
11 A }e obrezuvate kraj~e od telotosvoe; toa }e bide znak na zavetot me|uMene i vas.
12 Sekoe ma{ko dete koga }e napolniosum dena po ra|aweto, niz celoto va{epotomstvo, da bide obrezano: i rob ro-den vo va{iot dom, i onoj {to }e bidekupen od stranec, a ne e od semeto tvoe,so obrezanie }e se obreze robot od tvo-jot dom i kupeniot.
13 Da, i robot roden vo domot tvoj, ikupeniot moraat da bidat obrezani, itaka Mojot zavet na va{eto telo }eostane ve~en.
14 A neobrezanoto ma{ko, na koe ne }emu se obreze kraj~e od teloto negovo (voosmiot den), da se istrebi od rodot svoj;takviot go naru{il zavetot Moj.”
15 I mu re~e u{te Bog na Avraam: „ASaraja, `enata tvoja, ne ja vikaj pove}eSaraja, tuku imeto neka $ bide Sara3.
16 Jas }e ja blagoslovam, i }e ti dadamsin od nea; }e ja blagoslovam, i narodi}e poteknuvaat od nea, i carevi na na-rodi }e izlezat od nea.”
17 Toga{ padna Avraam ni~kum i senasmea, velej}i vo sebe: „Kako mo`e na~ovek od sto godini da mu se rodi sin?Zarem Sara na devedeset godini }erodi?”
18 I Avraam Mu re~e na Boga: „O,barem Ismail da bide `iv pred licetoTvoe!”
8 12,7 48,4
10 2 Mojs12,48 Dela 7,8 Rim 4,11 Kol 2,11
12 2 Mojs12,44 3 Mojs 12,3 Lk 2,21
13 Ez 37,26 Ps 104,8-10 Lk 1,72-73 Rim 9,4
15 18,9-15
17 18,12 21,6-9 Jn 8,56
7 25,18
2 Mojs15,22
9 1 Ptr 2,18
12 25,12-18
17,1 28,3
35,11 2 Mojs 6,3
2 9,9
5 Neem 9,7 Rim 4,17
23
BITIE
3 17,15. Na evrejski Sara zna~i princeza.
19 A Bog mu re~e na Avraam: „Navis-tina, Sara, `enata tvoja, }e ti rodi sini }e go nare~e{ so imeto Isak; i }enapravam zavetot Moj so nego da bidezavet ve~en, i (da mu bidam Bog) napotomstvoto negovo po nego.
20 A i za Ismail te poslu{av; eve, goblagoslovuvam, i }e go napravam plo-den, i mnogu }e go umno`am, mnogu; i }erodi dvanaeset knezovi, i od nego }eproizleze golem narod.
21 A zavetot Moj so Isak }e go na-pravam koga }e ti go rodi Sara, dogo-dina vo ova vreme.”
22 Pa, otkako Bog go izgovori toa, seizdigna Bog od Avraama.
23 Avraam, pak, go zede Ismail, sinotsvoj, i site rodeni vo domot negov, isite kupeni, i site ma{ki doma{ni, imobreza kraj~e od teloto nivno vo istiotden, kako {to mu re~e Bog.
24 Avraam ima{e devedeset i devetgodini koga mu be{e obrezano kraj~e odteloto negovo.
25 A Ismail, sinot negov, ima{e tri-naeset godini koga mu be{e obrezanokraj~e od teloto negovo.
26 Vo istiot den bea obrezani Avraami sin mu Ismail,
27 a so nego zaedno bea obrezani i sitedoma{ni ma{ki, kako robovite, rodenivo negoviot dom, taka i kupenite odtu|inci.
Bog objavuva deka Sara }e ima sin
18 Potoa na Avraam mu se javiGospod kaj svetite drvja vo Mam-
re, koga sede{e pred vratata od {ato-rot svoj, na pladnina.
2 Otkako gi krena o~ite svoi, videTrojca ma`i kako stojat sproti nego.Otkako gi vide, im pritr~a vo presretpred vratata na {atorot (svoj), i im sepokloni dozemi.
3 I re~e: „Gospodi, ako sum na{olmilost pred Tebe, nemoj da go odmine{slugata Svoj!
4 ]e Vi donesat malku voda i }e giizmijat nozete Va{i, pa odmorete semalku pod ova drvo!
5 I }e Vi donesam malku leb za da sepotkrepite {tom ve}e navrativte kaj
slugata Va{, pa toga{ prodol`ete (gosvojot pat).” Tie rekoa: „Napravi, kako{to veli{!”
6 I Avraam otr~a vo {atorot kajSara, i $ re~e: „Zamesi brzo tri meriod najdobroto bra{no i ispe~i poga-~i!”
7 Pa otr~a kaj govedata i fati mladoi zgoeno tele, i mu go dade na momokot,i toj pobrza da go zgotvi.
8 Pa potoa iznese maslo i mleko i te-leto, {to be{e zgotveno, i im prinese;i Tie jadea, a toj samiot stoe{e predniv pod drvoto.
9 Toga{ Tie go pra{aa: „Kade e Sara,`enata tvoja?” A toj odgovori: „Ene javo {atorot.”
10 Eden, pak, od niv mu re~e: „Dogo-dina vo ova vreme, Jas pak }e dojdam kajtebe, i Sara, `enata tvoja }e ima sin.”A Sara slu{a{e na vratata od {ato-rot, zad nego.
11 Avraam i Sara bea stari – vo pood-minati godini, i kaj Sara be{e pres-tanalo redovnoto kaj `enite.
12 Zatoa Sara se nasmea vo sebe, ve-lej}i: „Sega li, koga sum ostarena, }e jaimam ovaa uteha? A i gospodarot mi estar.”
13 Toga{ Gospod mu re~e na Avraam:„Zo{to se nasmea Sara (vo sebe), ve-lej}i – Vistina li e deka }e rodam,koga sum ostarena?
14 Ima li ne{to nemo`no za Gospod?(Dogodina) vo ova vreme Jas pak }e doj-dam kaj tebe, i Sara }e ima sin.”
15 No Sara ne prizna i re~e: „Ne senasmeav”, bidej}i se be{e upla{ila. AToj $ re~e: „Ne, ti se nasmea!”
16 Potoa lu|eto stanaa i trgnaa konSodom (i Gomora), a i Avraam pojde soniv da gi isprati.
17 A Gospod re~e: „]e krijam li odAvraam (Mojot sluga) {to sakam danapravam?
18 Ta od Avraam }e izleze golem isilen narod, i preku nego }e bidatblagosloveni site narodi na zemjata.
19 Zatoa {to go izbrav za da im zapo-veda na sinovite svoi, i na domot svojpo sebe, da odat po patot Gospodov i daizvr{uvaat pravda i sud, i Gospod }e go
9 17,15-21
10 15,2-4 Rim 9,9
14 Mt 19,26 Lk 1,36-37 Evr 11,11-12
16 Er 15,1
17 Amos 3,7
18 12,3 Jn 15,15
19 Er 23,5
20 25,12-16
21 18,14
18,2 Evr 13,2
24
BITIE
ispolni (s#) ona, {to mu go veti naAvraam.”
20 I Gospod re~e: „Golem vikot e pro-tiv Sodom i Gomora, za{to grevovitenivni se prete{ki.
21 Zatoa }e slezam da vidam dali e toatokmu taka, kako {to doa|a vikot doMene, ili ne.”
22 Ottamu lu|eto trgnaa kon Sodom,dodeka Avraam u{te stoe{e pred lice-to na Gospod.
23 Toga{ Avraam se pribli`i i re~e:„Zarem }e go uni{ti{ i pravedniot sonepravedniot?
24 Mo`ebi vo gradot ima pedesetminapravednici; zarem }e go pogubi{ i ne-ma da mu prosti{ na toa mesto zaradionie pedeset pravednici, {to se vonego?
25 Ne e mo`no taka da postapi{ Ti,da pogubi{ pravedni so nepravednizaedno, ta isto da se slu~i so praved-nikot kako i so nepravednikot; nemo`e da bide toa od Tebe; zarem Sudi-jata na celata zemja nema da sudipravo?”
26 I Gospod re~e: „Ako vo gradotSodom najdam pedesetmina pravednici,}e go po{tedam gradot i celoto mestozaradi niv.”
27 A Avraam odgovori i re~e: „Eve, seosmeliv da Mu progovoram na Gospod,iako sum zemja i pepel.
28 Mo`ebi ima pravednici za petpomalku od pedeset; zarem zaradi tiepet }e go sotre{ celiot grad?” Tojodgovori: „Nema toa da go napravam,ako najdam ~etirieset i pet.”
29 I go prodol`i razgovorot so Negoi re~e: „Mo`ebi }e se najdat tamu~etirieset?” Toj, pak, odgovori: „Nemada go napravam ni poradi tie ~etiri-eset.”
30 Potoa re~e: „Neka ne se nalutiGospod, ako re~am – mo`ebi }e se najdattrieset?” – Toj re~e: „Nema da gonapravam, ako najdam trieset.”
31 I pak re~e: „Eve, se osmeluvam od-novo da Mu progovoram na Gospod –mo`ebi }e se najdat dvaeset?” „Nema dago uni{tam – re~e – ni zaradi tie dva-eset.”
32 Najposle re~e: „Neka ne se naluti,Gospod, ako u{te edna{ progovoram –mo`ebi }e se najdat deset?” – Toj re~e:„Nema da go uni{tam ni zaradi oniedeset.”
33 I Gospod zamina, otkako prestanada zboruva so Avraam; a Avraam sevrati vo svoeto mesto.
Lot se izbavuva od Sodom
19 Onie dva angela stignaa ve~ertavo Sodom, koga Lot sede{e kaj
portata sodomska. A koga gi vide Lot,stana da gi presretne, i se poklonidozemi.
2 I re~e: „Gospodari moi, vlezete voku}ata na slugata Va{, da preno}evate,i izmijte si gi nozete Svoi; pa utrerano, koga }e stanete, odete si po Svoj-ot pat.” A tie rekoa: „Ne, tuka }eno}evame, na ulica.”
3 No toj nastojuva{e, i Tie pojdoa ponego i vlegoa vo domot negov. I toj ginagosti, im ispe~e poga~i, i jadea.
4 I u{te ne bea legnale, a gra|anitesodomski se nasobraa okolu ku}ata,stari i mladi, celiot narod od sitekrai{ta na gradot.
5 I go povikaa Lot i mu rekoa: „Kadese lu|eto, koi dojdoa da no}evaat kajtebe? Izvedi gi kaj nas za da gi pozna-eme.”
6 Lot izleze pred niv do vlezot, i jazatvori vratata zad sebe.
7 I im re~e: „Bra}a moi, nemojte dapravite zlo!
8 Eve, imam dve }erki, koi u{te nebile so ma`; }e gi izvedam kaj vas, papravete so niv {to vi e ugodno; samo naovie lu|e ne pravete im ni{to, bidej}ise dojdeni pod pokrivot na mojot dom.”
9 A tie mu rekoa: „Mavni se ottuka!Si do{ol vamu da `ivee{ kako pridoj-den, pa, i }e ni sudi{ li? Sega so tebe}e postapime u{te polo{o otkolku soniv!” Pa navalija silno na ~ovekot, naLot, i se dobli`ija za da ja skr{atvratata.
10 Toga{ onie ma`i gi protegnaaracete svoi nadvor i go vovlekoa Lotkaj sebe, vo ku}ata, i ja zatvorija vrata-ta.
32 Er 5,1 Ez 22,30
19,4 Sud 19,22-24
8 3 Mojs20,13 Rim 1,24.27
21 4,10
22 Ps 105,23
24 4 Mojs
16,22
27 Ps 143,3-4
25
BITIE
11 A lu|eto, koi bea pred ku}nataporta, oslepea, od mal do golem, i nemo`ea da ja najdat vratata.
12 Toga{ onie ma`i mu rekoa na Lot:„Ako ima{ zetovi, sinovi ili }erki,ili koj i da bilo svoj vo ovoj grad siteniv izvedi gi od ova mesto!
13 Za{to nie }e go sotreme ova mesto,bidej}i vikot protiv niv e golem predGospod, pa zatoa n# isprati Gospod dago uni{time.”
14 I izleze Lot, i im ka`a na zeto-vite svoi, koi treba{e da se o`enat za}erkite negovi, i im re~e: „Stanete,odete si od ova mesto, za{to Gospod }ego sotre ovoj grad!” No na zetovitenegovi im se pri~ini deka se {eguva.
15 A koga zorata zazori, navalijaangelite na Lot da pobrza i mu rekoa:„Stani, zemi ja `enata svoja, i dvete}erki tvoi, {to gi ima{, za da nezaginete poradi bezzakonieto na ovojgrad!”
16 No bidej}i toj se dvoume{e, zatoaangelite, poradi milosta Bo`ja konnego, go fatija za raka nego, `enata ne-gova, i dvete }erki negovi, i gi izvedoa,pa gi ostavija nadvor od gradot.
17 A koga gi izvedoa nadvor, eden odniv re~e: „Spasuvaj ja du{ata svoja i neobyrnuvaj se nazad, ne zapiraj nikade voovaa dolina! Pobaraj spas vo planina-ta, za da ne zagine{.”
18 A Lot re~e: „Nemoj, Gospodi! 19 Eve, slugata Tvoj najde milost pred
Tebe, i milosta Tvoja e golema {to janapravi kon mene, za{to mi go spasi`ivotot; no jas ne mo`am da begam voplaninata, bidej}i }e me stigne zloto i}e zaginam.
20 Ene, vo onoj grad; dosta e blizu, dapobegnam tamu, a mestoto e malo; tamu}e pobegnam i }e ostanam `iv, blago-darej}i na Tebe.”
21 A Toj mu re~e: „Eve, za tvoe dobro}e go storam i toa: nema da go uni{tamgradot, za koj mi zboruva{.
22 Begaj pobrzo tamu, bidej}i ne mo-`am da napravam ni{to, dodeka nestigne{ onamu.” Zaradi ova onoj grad senare~e Sigor.
23 I koga sonceto izgrea nad zemjata,Lot pristigna vo Sigor.
24 Toga{ izlea Gospod vrz Sodom ivrz Gomora do`d od sulfur i ogan odneboto.
25 I gi sosipa onie gradovi i celataokolina, i site `iteli vo tie gradovi,i site rastenija.
26 No `enata Lotova, odej}i po nego,pogledna nazad i se pretvori vo solenstolb.
27 A utredenta rano, otkako stana,Avraam otide na mestoto, kade {to be-{e stoel pred Gospod;
28 i pogledna kon Sodom i Gomora ina celata dolina i vide: i, ete, sekreva{e dim od zemjata kako ~ad odsilen ogan.
29 No dodeka Bog gi uni{tuva{e gra-dovite vo onaa oblast, se seti Bog naAvraam, pa go izvede Lot od mestoto napogubuvaweto, koga gi sosipuva{e Gos-pod gradovite, kade {to `ivee{e Lot.
Lot i negovite }erki 30 A Lot izleze od Sigor, i se nastani
vo planinata so dvete }erki svoi;za{to se pla{e{e da `ivee vo Sigor.I `ivee{e vo pe{tera so dvete }erkisvoi.
31 A postarata $ re~e na pomladata:„Na{iot tatko e star, a nema ma` vozemjava za nas, kako {to e obi~aj pocelata zemja.
32 Ajde da mu dademe na tatkoto na{vino, za da se opie; pa da legneme sonego, za da go za~uvame potomstvoto nana{iot tatko!”
33 I mu dadoa vino na tatko si vo onaano}; i vleze postarata i legna so tatko-to svoj; a toj ne seti ni koga legnalataa, ni koga stanala.
34 A utredenta $ re~e postarata napomladata: „Ete, no}eska bev so svojottatko. Da go opieme so vino i ve~erva:pa vlezi i ti legni so nego, i }e so~u-vame potomstvo od tatkoto na{!”
35 I taa no} mu dadoa na tatko sivino; i vleze pomladata i spie{e sonego; a toj ne razbra ni koga taa legna-la, ni koga stanala.
24 5 Mojs29,23-24
26 Mudr 10,7
28 Amos 4,11 Mt 10,15 11,23
32 Avak 2,15
33 3 Mojs18,6-7
11 4 Car 6,18
13 3 Ptr 2,6-8
17 Mt 24,
15-18
26
BITIE
36 I obete }erki Lotovi za~naa odtatkoto nivni.
37 I postarata rodi sin, i go nare~eMoav (velej}i: „Od tatko mi e.” Toj epratatko na Moavcite do denes.
38 A i pomladata isto rodi sin, i gonare~e Ben-Ami (velej}i: „Toj e sin odmojot rod”.) Toj e pratatko na Amon-cite do denes.
Avraam i Avimeleh
20 Avraam ottamu trgna na jug, i senastani me|u Kadis i Sur; i
`ivee{e nekoe vreme vo Gerar. 2 Toga{ vele{e Avraam za `enata
svoja Sara deka mu e sestra. (Za{to sepla{e{e da ka`e deka mu e `ena, da nebi go ubile zaradi nea `itelite na onojgrad). A carot gerarski Avimeleh is-prati, da ja zemat Sara.
3 No Bog dojde kaj Avimeleh no}e voson, i mu re~e: „Ete, }e umre{ zaradi`enata, koja si ja zel, za{to taa imama`.”
4 A Avimeleh ne be{e se doprel donea, pa re~e: „Gospodi, zar }e pogubi{praveden narod?
5 Neli samiot toj mi re~e – ,Sestrami e’– a i taa samata re~e ,Brat mi e’ –a jas toa go napraviv prostosrde~no iso ~isti race.”
6 Toga{ mu re~e Bog vo sonot: „I jasznam deka toa go stori so ~isto srce,zatoa te zadr`av da ne gre{i{ predMene i ne ti dopu{tiv da se dopre{ donea.
7 A sega vrati mu ja na ~ovekot `ena-ta negova, za{to e prorok, i }e se pomo-li za tebe, i }e ostane{ `iv. Ako ne javrati{, znaj deka }e umre{ i ti i sitetvoi.”
8 Utredenta rano stana Avimeleh, igi povika site slugi svoi, i im go ka`aseto toa da go ~ujat. I tie mnogu seupla{ija.
9 Toga{ Avimeleh go povika Avraami mu re~e: „[to napravi ti so nas? [toti zgre{iv, pa saka{e da navle~e{ namene i na carstvoto moe golem grev?Mi go napravi ona, {to nikoj ne gopravi.”
10 I u{te mu re~e Avimeleh naAvraam: „[to ima{e na um, koga gonapravi toa?”
11 A Avraam odgovori: „Si pomislivdeka vo ova mesto nema strav Bo`ji, pa}e me ubijat poradi `enata moja.
12 A vsu{nost i mi e sestra: po tatko,no ne i po majka: i se oma`i za mene.
13 A koga me izvede Gospod od domotna mojot tatko, jas $ rekov: napravi midobro i ka`uvaj za mene vo sekoe mestokade {to }e dojdeme: ,Brat mi e.’”
14 Toga{ Avimeleh zede siten i kru-pen dobitok, i slugi, i sluginki, i mugi dade na Avraam, i mu ja vrati Sara,`enata negova.
15 I mu re~e Avimeleh (na Avraam):„Eve, zemjata moja e pred tebe; i kade{to ti e ugodno, naseli se!”
16 A na Sara $ re~e: „Eve, mu dadov natvojot brat iljada {ekeli srebro: toaneka bide dokaz deka si vinovna, i predsite si opravdana.”
17 Avraam, pak, Mu se pomoli na Boga,i Bog gi isceli Avimeleha, i `enatanegova, i sluginkite negovi, i tie po~-naa da ra|aat;
18 za{to Gospod gi be{e zatvoril si-te utrobi vo domot na Avimeleh poradiSara, `enata Avraamova.
Ra|aweto na Isak
21 I Gospod milostivo poglednana Sara, kako {to be{e rekol, i
postapi Gospod so Sara spored zboro-vite Svoi.
2 Sara za~na i mu rodi na Avraam sinvo starosta negova, vo vremeto {to Gos-pod mu go be{e objavil.
3 I Avraam go nare~e sinot {to mu serodi, {to mu go rodi Sara, so imetoIsak.
4 I go obreza Avraam sinot svoj Isakvo osmiot den, kako {to mu be{e zapo-vedal Gospod.
5 Avraam ima{e sto godini koga mu serodi sinot Isak.
6 Sara, pak, re~e: „Gospod mi nanesesmea; koj }e ~ue za mene, }e mi se smee.”
7 I re~e: „Koj bi rekol deka Sara naAvraam }e mu doi deca? Za{to mu ro-div sin vo starosta negova.”
11 Izreki16,6
17 5 Mojs32,40 4 Car 20,5
21,1 17,15-21 18,9-15
4 Dela 7,8
20,2 12,10-20 26,1-11
3 Mt 2,13
6 1 Car25,26
Juda 1,24
27
BITIE
Avraam gi isteruva Agara i Ismail 8 Deteto porasna i be{e odbieno od
cicawe. A Avraam priredi golema goz-ba vo onoj den koga go odbija Isak,(sinot negov).
9 Vide Sara deka sinot na AgaraEgip}ankata, {to mu go rodi taa naAvraam, se potsmeva (na nejziniot sinIsak),
10 pa mu re~e na Avraam: „Isteraj jaovaa robinka so sinot nejzin, za{tosinot na ovaa robinka ne biva da stanenaslednik so mojot sin Isak!”
11 A toa na Avraam mu pri~ini gole-ma maka, poradi sinot negov.
12 No Bog mu re~e na Avraam: „Nekane ti e krivo zaradi deteto i robinka-ta! S# {to }e ti re~e Sara, poslu{aj goglasot nejzin, za{to po Isak }e pro-izleze potomstvoto tvoe.
13 A i od sinot na robinkata }e izdig-nam (golem) narod, za{to toj e semetvoe.”
14 I Avraam stana utredenta rano,zede leb i mev so voda, i $ dade naAgara, stavaj}i $ go toa na grb, i dete-to, pa ja otpu{ti. I taa trgna i sezaskita po pustinata kaj Virsavija.
15 A koga snema voda vo mevot, taa goostavi deteto pod edna grmu{ka,
16 a samata otide daleku, kolku {toso strela mo`e da se dofrli, i sednasproti nego; za{to vele{e: „Ne mo`amda ja gledam smrtta na moeto dete!” Isedej}i sproti nego, po~na glasno dapla~e.
17 No Bog go ~u glasot na deteto i an-gel Bo`ji $ vikna na Agara od neboto i$ re~e: „[to ti e, Agaro? Ne pla{i se,bidej}i Bog go ~u glasot na deteto otta-mu, kade {to e.
18 Stani, kreni go deteto i fati go zaraka; za{to od nego }e napravam golemnarod.”
19 I Bog $ gi otvori o~ite, i taa videizvor so (`iva) voda; i otide, pa go na-polni mevot so voda, i go napoi deteto.
20 A Bog be{e so deteto, i toa poras-na, i za`ivea vo pustinata, i stanastrelec so lak.
21 Toa `ivee{e vo pustinata Faran.I majka mu negova mu zede `ena od zem-jata egipetska.
Avraam sklu~uva sojuz so Avimeleh 22 Vo toa vreme Avimeleh, vo pri-
dru`ba na (negoviot svat Ohozat i na)Pihol, vojvodata negov, mu re~e na Av-raam: „Bog e so tebe vo s# {to pravi{.
23 A sega zakolni mi se ovde vo Bogadeka nema da mi napakosti{ ni mene,ni na sinot moj, nitu na vnukot moj;tuku deka }e postapuva{ dobro so menei so zemjata, vo koja si gostin, kako {topostapuvav jas so tebe.”
24 I re~e Avraam: „Se zakolnuvam!” 25 Toga{ Avraam go prekori Avime-
leh za izvorot {to go bea prisvoileslugite Avimelehovi.
26 A Avimeleh mu re~e: „Ne znam kojgo napravi toa; nitu ti mi ka`a, nitu,pak, ~uv za toa do denes.”
27 A Avraam zede siten i krupen do-bitok, i mu gi podari na Avimeleh, itie dvajcata sklopija sojuz.
28 Potoa Avraam odvoi sedum jagniwaod stadoto.
29 A Avimeleh mu re~e na Avraam:„Zo{to se ovie sedum jagniwa {to giodvoi?”
30 Avraam, pak, odgovori: „Primi giod moja raka ovie sedum jagniwa, za dami bidat svedo{tvo deka jas sum go is-kopal onoj kladenec.”
31 Zatoa ona mesto se nare~e Vir-savija, bidej}i tuka se zakolnaa obajca-ta.
32 Otkako sklopija sojuz vo Virsavija,Avimeleh (i negoviot svat Ohozat) iPihol, vojvodata negov, se krenaa i sevratija vo zemjata filistejska.
33 I (Avraam) nasadi {umi~ka voVirsavija, i tamu go prizva imeto naGospod, Ve~niot Bog.
34 Avraam `ivee{e vo zemjata filis-tejska kako pridojden dolgo vreme.
Avraam e gotov da go `rtvuva Isak
22 Po tie nastani Bog, isku{u-vaj}i go Avraam, re~e: „Avra-
ame!” A toj odgovori: „Eve me!” 2 Bog prodol`i: „Zemi go sinot tvoj
edinec Isak, kogo {to mnogu go saka{,
22 26,26-33
23 Evr 11,9
27 31,44-45
31 26,33
33 4,26 Is 40,28
22,1 1 Mak 2,52 Sir 44,20 Evr 11,17-19
2 Mih 6,7 Mt 10,37 Jk 2,21-23
8-16 Gal 4,22-31
10 Jn 8,33-35
12 Rim 9,7
Evr 11,18
15 3 Car 19,
3-4
17 16,7-8
18 17,20
28
BITIE
pa odi vo zemjata Morija, i prinesi gotamu kako `rtva sepalenica na ednagori~ka {to }e ti ja poka`am!”
3 I utredenta rano, otkako stana,Avraam go osedla magareto svoe, zede sosebe dvajca od slugite svoi i Isak,sinot svoj; pa, otkako nacepi drva za`rtvata, se krena, i pojde na mestoto,za koe mu re~e Bog.
4 Na tretiot den, krevaj}i gi o~itesvoi, Avraam go zdogleda mestoto od-daleku.
5 I im re~e Avraam na slugite svoi:„Ostanete vie ovde so magareto, a jas ideteto }e odime onamu, pa otkoga }e sepomolime, }e se vratime kaj vas.”
6 I zede Avraam drva za `rtvata, mugi natovari na Isak, sinot svoj, a sami-ot toj zede vo svoi race ogan i no`; paotidoa obajcata zaedno.
7 Toga{ mu re~e Isak na Avraam, tat-koto svoj: „Tatko!” A toj odgovori:„[to e, sinko!” A toj re~e: „Ete ogan idrva, a kade e jagneto za `rtva?”
8 A Avraam odgovori: „Bog }e si pri-bavi, sinko, jagne za `rtva.” I obajcatago prodol`ija patot zaedno.
9 I stignaa do mestoto, za koe mube{e rekol Bog. Tuka Avraam napravi`rtvenik, i klade drva na nego, aotkako go vrza Isak, sinot svoj, go sta-vi na `rtvenikot vrz drvata.
10 Toga{ Avraam ja pru`i rakatasvoja i go zede no`ot da go zakole sinotsvoj,
11 no angel Gospodov vikna od neboto,i re~e: „Avraame! Avraame!” A toj od-govori: „Eve me!”
12 I angelot prodol`i: „Ne krevaj jarakata svoja na deteto, i ne pravi muni{to! Eve, sega znam deka se pla{i{od Boga {tom ne go po`ali ni sinotsvoj edinec zaradi Mene.”
13 I Avraam gi krena o~ite svoi ipogleda: a toa – zad nego oven, koj sebe{e spletkal so rogovite vo gasta-lakot. I Avraam otide, go zede ovenoti go prinese kako `rtva sepalenicamesto sinot svoj (Isak).
14 I go nare~e Avraam ova mesto:„Jahve Jerae”4 Zatoa i denes se veli:„Na gori~kata Gospod se javi.”
15 A angelot Gospodov povtorno govikna od neboto Avraam,
16 i re~e: „Se kolnam vo Sebe – veliGospod – koga taka napravi, i ne go po-`ali sinot svoj edinec, (zaradi Mene),
17 Jas }e te blagoslovam i preblago-slovam, i potomstvoto tvoe }e go umno-`am i preumno`am kako yvezdite na ne-boto i kako pesokot na morskiot breg!A potomcite tvoi }e gi zavladeat gra-dovite na neprijatelite svoi.
18 I }e bidat blagosloveni prekupotomstvoto tvoe site narodi na zemja-ta, za{to go poslu{a Mojot glas.”
19 Toga{ Avraam se vrati kaj slugitesvoi, i se krenaa, pa se vratija zaednovo Virsavija. I `ivee{e Avraam voVirsavija.
20 Po tie nastani mu javija na Av-raam: Ete, i Milka mu rodi sinovi nabratot tvoj Nahor:
21 Uc, negoviot prvenec, brat mu Buz,i ]emuel, tatkoto na Aram,
22 Hazo, Pilda{, Idlaf i Vetuil. 23 Od Vetuil se rodi Reveka. Ovie
(osumte) mu gi rodi Milka na Nahor,bratot na Avraam.
24 A negovata nalo`nica, po imeReuma, gi rodi ovie: Tevah, Gaham,Taha{ i Maaha.
Avraam kupuva grob za Sara
23 Sara po`ivea sto i dvaeset i se-dum godini; toa se godinite na
Sariniot `ivot. 2 I umre Sara vo gradot Kirjat-Arba,
(koj e vo dolinata) a toa e Hevron, vozemjata hananska. I dojde Avraam da jaiz`ali i da ja ispla~e.
3 A koga se oddeli Avraam od pokoj-nicata svoja, im re~e na sinovite He-teovi, velej}i:
4 „Stranec sum i pridojden kaj vas;dajte mi da imam grob kaj vas, za da japogrebam pokojnicata svoja.”
5 A sinovite Heteovi mu odgovorijana Avraam, velej}i:
6 „^uj n#, gospodare na{; ti si knezBo`ji me|u nas; pogrebi ja pokojnicatasvoja vo najdobroto od na{ite mesta zapogreb; nikoj me|u nas nema da ti odbie
16 Evr 6,13
17 12,2 15,5 16,10 32,13
18 12,3
23 24,15 25,20 28,2
23,4 Evr 11,13
9 Jk 2,21
12 2 Mojs
20,20 Jn 3,16
Rim 8,32 Evr 11,17
29
BITIE
4 22,14. Gospod }e predvidi!
pogrebno mesto za da mo`e{ da ja po-grebe{ pokojnicata svoja tamu!”
7 Toga{ stana Avraam i mu se pok-loni na narodot od zemjata na sinoviteHeteovi,
8 i im re~e (Avraam), velej}i: „Akosakate da ja pogrebam pokojnicata svoja,poslu{ajte me – re~ete mu za mene naEfron, sinot Coharov.
9 Neka mi ja dade pe{terata Mahpela,koja e na krajot od nivata negova; za pa-ri neka mi ja dade, kolku {to ~ini, zada imam grobnica me|u vas!”
10 A Efron sede{e me|u sinoviteHeteovi. I mu odgovori Efron Hiti-ecot na Avraam, pred sinovite Hete-ovi, i toa glasno, da ~ujat site, koivleguvaa niz gradskite porti, velej}i:
11 „Ne, gospodare; poslu{aj me: niva-ta, i pe{terata vo nea, ti ja davam; predsinovite na narodot moj ti ja podaru-vam, pogrebi ja pokojnicata tvoja.”
12 A Avraam mu se pokloni na naro-dot od taa zemja,
13 i mu re~e na Efron glasno, predsiot narod, velej}i: „Ako saka{, po~ujme: }e ti dadam kolku {to ~ini nivata,zemi od mene, pa toga{ }e ja pogrebampokojnicata svoja tamu.”
14 A Efron mu odgovori na Avraam ire~e:
15 „Gospodare moj, ~uj me; zemjata ~ini~etiristotini {ekeli srebro; {to etoa za mene i za tebe? Zatoa pogrebi japokojnicata tvoja!”
16 I Avraam, otkako go islu{a Ef-ron, mu go izmeri srebroto, {to go ka-`a toj pred sinovite Heteovi, ~etiri-stotini {ekeli srebro, kako {tovrve{e toga{ me|u trgovcite.
17 I kaj nivata Efronova kaj Mahpelasproti Mamre, nivata i pe{terata {toe vo nea i site drvja vo nivata i vonejzinite predeli naokolu,
18 stanaa sopstvenost na Avraam predsinovite Heteovi, pred site koi vlegu-vaa vo toj grad.
19 Potoa ja pogreba Avraam Sara,`enata svoja, vo pe{terata Mahpela nanivata sproti Mamre; a toa e Hevron,vo zemjata hananska.
20 Taka Avraam ja pridobi od sinovi-te Heteovi nivata i pe{terata vo nea,za da ima sopstvena grobnica.
@enidbata na Isak i Reveka
24 A Avraam be{e ve}e star i vogodini. Gospod go be{e blago-
slovil vo s#. 2 I mu re~e Avraam na slugata svoj,
na najstariot vo domot negov, koj upra-vuva{e so celiot negov imot: „Stavi jarakata svoja pod bedroto moe
3 i zakolni mi se vo Gospod Bog naneboto i Bog na zemjata deka nema dazeme{ `ena za sinot moj (Isak) od}erkite hananski, me|u koi `iveam,
4 tuku }e otide{ vo zemjata moja, kade{to se rodiv, (i vo moeto pleme) i }emu dovede{ `ena na sinot moj Isak(ottamu).”
5 A slugata mu re~e: „Mo`no e devoj-kata da ne saka da pojde so mene vo ovaazemja; da go odvedam li sinot tvoj vozemjata, od koja si se iselil?”
6 A Avraam mu re~e: „Gledaj da ne goodvede{ sinot moj tamu.
7 Gospod, Bog na nebesata, (i Bog nazemjata) Koj me zede od domot na tatko-to moj i od zemjata, kade {to sum roden,i Koj mi re~e i mi se zakolna, velej}i:‚(na tebe i) na potomstvoto tvoe }e muja dadam ovaa zemja’, Toj }e isprati an-gel svoj pred tebe, i ti }e dovede{`ena za sinot moj ottamu.
8 Ako, pak, devojkata ne saka da pojdeso tebe, toga{ neka ti e prostena klet-vata moja; samo sinot moj (Isak) ne vra-}aj go tamu!”
9 I ja stavi slugata rakata svoja podbedroto na Avraam, gospodarot negov, imu se zakolna vo toa.
10 Potoa slugata zede deset kamili odkamilite na gospodarot svoj i trgna; sosebe zede i od dragocenostite na gospo-darot svoj. Toga{ stana i otide vo Me-sopotamija, vo gradot Nahorov.
11 I gi ostavi kamilite nadvor odgradot, pokraj izvorot, prikve~er koga`enite izleguvaat da polnat (voda).
12 I re~e: „Gospodi, Bo`e na gospo-darot moj Avraam, isprati mi ja denesvo presret onaa, koja ja baram, i napra-
24,1 12,2-3 24,35
3 5 Mojs 7,3-4
7 12,7 Neem 1,4-5
8 Is.N. 2,20
11 29,2-10 2 Mojs 2,16
9 2 Car24,24
15 Er 32,9
30
BITIE
vi mu milost na gospodarot moj Av-raam.
13 Eve, jas }e stojam kraj ovoj izvor, i}erkite na gradskite `iteli }e dojdatda naleat voda.
14 I na koja devojka }e $ re~am –‚Navedni ja stomnata svoja da pijam’ – akoja }e re~e – ‚Na, pij, i kamilite tvoi}e gi pojam (dodeka ne prestanat dapijat)’, nea si ja opredelil za slugataTvoj Isak; i po toa }e razberam deka mupravi{ milost na gospodarot moj(Avraam).”
15 I dodeka toj u{te zboruva{e vosebe, a ete Reveka, }erkata na Vetuil,sinot na Milka, `enata na Nahor, ~ijbrat e Avraam, dojde so stomnata naramo.
16 A be{e mnogu ubava devojka, kojama` u{te ne ja be{e poznal. Taa slezepri izvorot, ja napolni stomnata, papojde ugore.
17 Toga{ slugata izleze pred nea ire~e: „Daj mi da se napijam malku vodaod stomnata tvoja!”
18 A taa odgovori: „Eve, pij, gospo-dare.” I brzo ja spu{ti stomnata na ra-kata svoja, i mu dade da pie, ~ekaj}idodeka ne se napie.
19 A koga se napoi, mu re~e: „I na ka-milite tvoi }e im nalevam dodeka ne senapijat (site).”
20 I vedna{ ja isturi stomnata svojavo poiloto, i pak otr~a do izvorot da janapolni, i im nalea na site kamili ne-govi.
21 A ~ovekot ja gleda{e so voshit imolkum, sakaj}i da uznae dali go blago-slovil Gospod patot negov ili ne.
22 A otkako kamilite se napoija, ~o-vekot izvadi zlatna obetka, te{ka ednabeka, i dve grivni za nejzinite race, oddeset {ekeli zlato,
23 (pa ja zapra{a i) re~e: „^ija }erkasi? Ka`i mi: ima li vo ku}ata natatkoto tvoj mesto za preno}evawe?”
24 A taa mu odgovori: „Jas sum }erkana Vetuil, sinot na Milka, koja mu gorodi na Nahor.”
25 I u{te mu re~e: „Ima kaj nas mnoguslama i krma; a i mesto za no}evawe.”
26 Toga{ ~ovekot se navedna i Mu sepokloni na Gospod,
27 pa re~e: „Neka e blagosloven Gos-pod Bog na gospodarot moj Avraam, Kojne go ostavi gospodarot moj bez Svojamilost i Svojata vernost. Gospod medovede po prav pat vo domot na bratotod gospodarot moj.”
28 Devojkata, pak, otr~a doma i setoova go ka`a na svojata majka.
29 A Reveka ima{e brat, po imeLavan. Lavan pobrza kon ~ovekot krajizvorot.
30 Otkako gi vide obetkata i grivnitena racete od sestrata svoja i ~u kogasestra mu Reveka re~e – vaka mi zboru-va{e ~ovekot – toga{ pojde kaj ~ovekot;a toj stoe{e so kamilite kaj izvorot.
31 I (mu) re~e: „Dojdi ti, koj si blago-sloven od Gospod; zo{to da stoi{ nad-vor? Jas ja prigotviv ku}ata; a ima mes-to i za kamilite.”
32 Toga{ ~ovekot dojde vo ku}ata; i girastovari kamilite; i im dadoa slama ikrma na kamilite, a mu donesoa i vodaza nozete negovi i za lu|eto, koi bea sonego, za da gi izmijat.
33 I im postavija hrana da jadat. Notoj re~e: „Nema da jadam dodeka neka`am za {to sum dojden.” I mu rekoa:„Zboruvaj!”
34 Toga{ re~e: „Jas sum sluga Avra-amov.
35 Gospod go blagoslovi gospodarotmoj mnogu, ta stana bogat; i mu dade ov-ci i goveda, srebro i zlato, i slugi isluginki, i kamili i magariwa.
36 A Sara, `enata na gospodarot moj,vo starost mu rodi sin na gospodarotmoj, i toj mu go dade celiot svoj imot.
37 Mene, pak, me zakolna gospodarotmoj, velej}i: ‚Nemoj da mu dovede{ nasinot moj `ena od }erkite na Hanan-cite, vo ~ija zemja `iveam;
38 tuku pojdi vo domot na tatkoto moj,kaj rodninite moi, i ottamu zemi `enaza sinot moj.’
39 A jas mu rekov na gospodarot moj:‚Mo`ebi devojkata ne }e saka da pojdeso mene!?’
40 A toj mi re~e: ‚Gospod, vo ~ie pri-sustvo }e odi{, }e isprati angel Svoj
35 13,2
15 Is 65,24
17 Jn 4,7
22 Ez 16,11-12
31
BITIE
so tebe, i }e ti go poka`e patot tvoj docelta i ti }e zeme{ `ena za sinot mojod rodot moj, od domot na tatkoto moj.
41 Toga{ }e ti bide prostena kletva-ta moja, koga }e otide{ kaj rodninitemoi; a i ako ne ti ja dadat, }e bide{osloboden od kletvata moja.’
42 I koga dojdov denes na izvorot,rekov: Gospodi, Bo`e na gospodarot mojAvraam, ako si me upatil na prav pat,po koj odam,
43 eve, jas }e zastanam kraj izvorot, (i}erkite na `itelite na gradot }edoa|aat da polnat voda) i na devojkata,koja }e dojde da nalee voda, }e $ re~am –Daj mi da se napijam malku voda odstomnata tvoja, –
44 i ako taa mi odgovori – Eve, i tipij, i na kamilite tvoi }e im naleam –taa neka bide `enata, koja Gospod jaopredelil za sinot na gospodarot moj(svojot sluga Isak; po toa i }e doznaamdeka Ti poka`uva{ milost nad mojotgospodar Avraam).
45 Jas u{te ne go izrekov toa vo srce-to svoe, a Reveka dojde so stomnata naramo, i sleguvaj}i na izvorot, nalea; ajas $ rekov – ‚Daj mi da se napijam.’
46 I taa vedna{ ja spu{ti stomnata(od ramoto v raka) i re~e – ,Eve, pij ti;i kamilite tvoi }e gi napojam.’ – Senapiv, i kamilite moi gi napoi.
47 Toga{ ja pra{av i rekov: – ‚^ija}erka si?’ A taa odgovori: – ‚Jas sum}erka na Vetuil, sinot na Nahor, kogomu go rodi Milka’. Toga{ $ gi stavivobetkite i grivnite na racete nejzini.
48 Pa Mu se pokloniv na Gospod; i Goblagosloviv Gospod Bog na gospodarotmoj Avraam, Koj me povede po praviotpat da ja zemam }erkata od bratot nagospodarot moj za negoviot sin.
49 A sega ka`ete mi: ]e mu napraviteli milost i pravda na gospodarot moj,ili ne? Ako, pak, ne sakate, ka`ete mi,i jas }e trgnam nadesno ili nalevo.”
50 A Lavan i Vetuil odgovorija: „OdGospod dojde ova; nie ne mo`eme da tika`eme ni lo{o, ni dobro.
51 Ete, Reveka e pred tebe, zemi ja, paodi, i neka mu bide `ena na sinot od
tvojot gospodar, kako {to rekol Gos-pod.”
52 A koga gi ~u slugata Avraamovzborovite nivni, Mu se pokloni naGospod dozemi.
53 Potoa slugata izvadi zlatni isrebreni raboti, i obleka, i $ gi dadena Reveka; a i na bratot nejzin i na maj-kata nejzina im dade skapi podaroci.
54 Pa jadea i pieja, toj i lu|eto {tobea so nego, i no}evaa. A utredenta kogastanaa, toj re~e: „Pu{tete me da se vra-tam kaj gospodarot moj!”
55 A bratot nejzin i majka $ rekoa:„Neka ostane devojkata kaj nas makaru{te deset dena, pa toga{ odete.”
56 No toj im re~e: „Ne zadr`uvajte me,za{to Gospod go blagoslovi mojot pat;pu{tete me da si odam kaj gospodarotmoj!”
57 A tie rekoa: „Da ja vikneme devoj-kata, i da ja pra{ame, {to }e re~e taa.”
58 I ja povikaa Reveka, pa $ rekoa:„Saka{ li da odi{ so ovoj ~ovek?” Ataa odgovori: „Sakam.”
59 I ja pu{tija Reveka, sestrata svoja,i doilkata nejzina, so slugata Avra-amov i lu|eto negovi.
60 Ja blagoslovija Reveka i $ rekoa:„Sestro na{a, da se narodat od tebe il-jadi i iljadi, i potomstvoto tvoe da gizavladee domovite na neprijatelitetvoi!”
61 I stana Reveka so sluginkite, i seka~ija na kamilite, i trgnaa so ~ove-kot. Taka slugata ja zede Reveka i siotide.
62 A Isak be{e do{ol od Beer LahajRoi, za{to `ivee{e vo ju`niot kraj.
63 Prikve~er izleze Isak vo poletoda se pro{eta, pa gi krena o~ite: a toa– ete, kamilite idat.
64 Reveka, otkako gi podigna o~itesvoi i go vide Isak, sleze od kamilata
65 i go pra{a slugata: „Koj e onoj~ovek, {to preku poleto ni doa|a vopresret?” A slugata odgovori: „Toa egospodarot moj.” – Toga{ taa zede pre-vez, pa se pokri.
66 I mu raska`a slugata na Isak s#{to be{e napravil.
67 Toga{ Isak ja odvede vo {atorot
60 28,3
62 16,14 25,11
44 Izreki
19,14
32
BITIE
na Sara, majkata svoja, i ja zede Revekai taa mu stana `ena, i mu omile. IIsak se ute{i za (Sara), majkata svoja.
Smrtta na Avraam.Drugite negovi potomci
25 A Avraam zede vtora `ena, poime Ketura.
2 I taa mu gi rodi Zimran, Jok{an,Medan, Midjan, Ji{bak i [uah.
3 Jok{an gi rodi Seva, (Teman) iDedan. A Dedanovi sinovi bea (, Nav-deel) A{urim, Letu{im i Leumim.
4 A sinovi Midjanovi: Efa, Efer,Hanoh, Avida i Eldaa. Site tie bea po-tomci Keturini.
5 A Avraam siot svoj imot mu go dadena (svojot sin) Isak.
6 Na sinovite, pak, od svoite nalo`-nici im dade Avraam podaroci, i, u{tedodeka be{e `iv, gi isprati na istok,vo isto~nata zemja – daleku od sinotnegov Isak.
7 A denovite na Avraamoviot `ivot,{to go po`ivea, bea sto sedumdeset ipet godini.
8 I otkako izdivna, umre Avraam vosre}na starost, prestar i sit od `ivo-tot, i se pribra kaj narodot svoj.
9 A go pogrebaa negovite sinovi,Isak i Ismail, vo pe{terata Mahpela,vo nivata na Efron, sinot na Hitiecot
Cohar, {to se nao|a{e sproti Mamre; 10 na nivata (i vo pe{terata), {to ja
be{e kupil Avraam od sinovite Hete-ovi, tamu be{e pogreban Avraam so`ena mu Sara.
11 A po smrtta Avraamova go blago-slovi Bog Isak, sinot negov. Isak `i-vee{e, pak, vo Beer Lahaj Roi.
12 Eve go rodoslovieto na Ismail,sinot Avraamov, kogo mu go rodi naAvraam Agara Egip}ankata, sluginka-ta na Sara.
13 Ova se imiwata na sinovite Isma-ilovi, kako {to gi imenuvaa vorodovite nivni: prvenecot Ismailov eNavajot, pa Kedar, Adbeel i Mivsam,
14 potoa Mi{ma, Duma i Masa, 15 Adad, Tema, Jetur, Nafi{ i Kedma. 16 Toa se sinovite Ismailovi, i toa
se imiwata nivni spored selata i gra-dovite nivni. Toa se plemiwata nivni.
17 A denovite na `ivotot Ismailovse sto trieset i sedum godini. Potoaizdivna i umre, i se pribra pri svojotrod.
18 Tie `iveeja od Havila duri do Sur,{to e pred Egipet, na patot kon Asi-rija. Tie se naselija sproti site bra}asvoi.
10 23
11 24,62
13 16,10 36,3 1 Let 1,29-31
18 16,7.12
26 Os 12,3
28 27,3-10
67 25,20
25,5 24,36
8 15,15
22 38,27-30
23 Mal 1,2-5 Rim 9,12
33
BITIE
JAKOV
Isav i Jakov 19 A ova e rodoslovieto na Isak, si-
not Avraamov: Avraam go rodi Isak. 20 A Isak ima{e ~etirieset godini
koga se o`eni so Reveka, }erkata naArameecot Vetuil od Mesopotamija,sestra na Arameecot Lavan.
21 I Isak Mu se pomoli na Gospod za`enata svoja (Reveka), bidej}i taa be{eneplodna; i Gospod go ~u, pa Reveka,`enata negova, za~na.
22 No decata se udiraa edno so drugovo utrobata nejzina, i taa re~e: „Akobide taka, zo{to mi e ova?” I otide daGo pra{a Gospoda.
23 A Gospod $ re~e: „Dve plemiwaima vo utrobata tvoja, i dva naroda }e
izlezat od tebe; edniot narod }e bideposilen od drugiot i pogolemiot }e muslu`i na pomaliot.”
24 I dojde vremeto da rodi, a ete –bliznaci vo utrobata nejzina.
25 Izleze sinot prvenec crven, celi-ot runtav kako runo; i mu dadoa imeIsav.
26 A potoa izleze brat mu, dr`ej}i goIsav so raka za petata; nemu mu stavijaime Jakov. A Isak ima{e {eeset godi-ni, koga tie se rodija.
27 I decata porasnaa: Isav stanave{t lovec i ~ovek na poleto, a Jakov~ovek krotok koj `ivee{e vo {atori.
28 Isak go saka{e Isav, za{to mu sedopa|a{e dive~ot negov; a Reveka gosaka{e Jakov.
29 Edna{ Jakov zgotvi jadewe, i Isavdojde od poleto umoren.
30 I mu re~e Isav na Jakov: „Daj mi dajadam od crvenoto varivo, za{to sumumoren.” Zatoa mu go dadoa prekarotEdom5
31 No Jakov mu re~e: „Prodaj mi godenes prvorodstvoto tvoe!”
32 A Isav odgovori: „Eve, jas umiram,pa {to }e mi e toa prvorodstvo?”
33 No Jakov mu re~e: „Zakolni mi seu{te sega!” I toj mu se zakolna. I mu goprodade svoeto prvorodstvo na Jakov.
34 I Jakov mu dade na Isav leb i vare-na le}a, i toj jade{e i pie{e, pa stanai si otide. Taka Isav go prezre prvo-rodstvoto svoe.
Isak i Avimeleh
26 No nastana glad vo zemjata po-kraj onoj {to be{e vo Avraamo-
voto vreme; i Isak otide kaj Avimeleh,carot filistejski, vo Gerar.
2 I mu se javi Gospod i re~e: „Ne odivo Egipet, tuku `ivej vo zemjata, {to}e ti ja poka`am.
3 Naseli se vo taa zemja i Jas }e bidamso tebe, i }e te blagoslovam; za{to tebei na potomstvoto tvoe }e vi ja dadamseta taa zemja, i }e ja potvrdam zaklet-vata, so koja mu se zakolnav na Avraam,tatkoto tvoj;
4 i }e go umno`am potomstvoto tvoekako yvezdite na neboto, i }e mu ja da-dam na potomstvoto tvoe seta taa zemjai }e se blagoslovat preku potomstvototvoe site zemni narodi.
5 Bidej}i Avraam go poslu{a glasotMoj i se pokoruva{e na zapovediteMoi, na naredbite Moi i na zakoniteMoi.”
6 I se naseli Isak vo Gerar. 7 A lu|eto vo toa mesto pra{uvaa za
`enata negova (Reveka), a toj vele{e –sestra mi e – za{to se pla{e{e daka`e – `ena mi e – za da ne go ubijatlu|eto od toa mesto zaradi Reveka,bidej}i taa be{e ubava.
8 No otkako mina mnogu vreme, Avi-meleh, carot filistejski, pogledna niz
prozorec, i vide kako Isak se zabavuvaso Reveka, `enata svoja.
9 I go vikna Avimeleh Isak i mu re-~e: „Pa, taa ti bila `ena; a zo{to re~e– sestra mi e?” – A Isak mu odgovori:„Za{to pomisliv deka }e zaginam pora-di nea.”
10 Avimeleh toga{ mu re~e: „[to ninapravi? Lesno mo`e{e da se slu~inekoj od nadvor da legne so tvojata `e-na, i }e n# vovede{e vo grev.”
11 I mu zapoveda Avimeleh na siotnarod svoj, velej}i: „Koj }e se dopre doovoj ~ovek ili do `enata negova, }ezagine!”
12 I Isak po~na da see vo taa zemja, itaa godina dobi stopati pove}e ja~men.Gospod go blagoslovi.
13 I ~ovekot se izdigna i stanuva{es# pogolem, dodeka ne stana mnogu bo-gat.
14 I se zdobi so stada siten i krupendobitok i so mnogu slugi, taka {toFilistejcite po~naa da mu zaviduvaat.
Isak sklu~uva sojuz so Avimeleh 15 Pa site izvori {to gi bea iskopale
tatkovite mu slugi pri `ivotot nanegoviot tatko Avraam, Filistejcitegi zatrupaa so zemja.
16 I Avimeleh mu re~e na Isak: „Odisi otkaj nas, za{to stana mnogu posilenod nas!”
17 Toga{ Isak si otide ottamu, i giraspna {atorite svoi vo Gerarskatadolina, i se naseli tamu.
18 I odnovo gi otkopa izvorite {tobea iskopani vo vremeto na Avraam,tatkoto negov, a koi gi bea zatrupaleFilistejcite po smrtta na Avraam; igi nare~e so istite imiwa, {to im gibe{e dal negoviot tatko.
19 I, kopaj}i vo dolinata (Gerarska),slugite Isakovi najdoa izvor so `ivavoda.
20 Pa se skaraa pastirite gerarski sopastirite na Isak, velej}i: „Vodata ena{a.” I mu klade ime na toj izvorEsek6.
12 12,2
16 2 Mojs 1,9
31 5 Mojs
21,17
34 Evr 12,16
26,1 12,10-20
2 46,3
3 Sir 44,22 Evr 11,9
4 12,3.7
15,5
5 22,18
8 Prop 9,9
34
BITIE
5 25,30. Na evrejski crven.6 26,20. Na evrejski spor, karanica.
21 (Koga se krena Isak ottamu) isko-paa drug izvor, i okolu nego se skaraa.Zatoa nego go nare~e Sitna7.
22 Toga{ se krena ottamu, i iskopanov izvor, a okolu nego nema{e karani-ca; zatoa go nare~e Rehovot8, velej}i:„Za{to Gospod ni dade prostori za dase razmno`ime vo ovaa zemja.”
23 A ottamu toj zamina vo Virsavija. 24 I istata no} mu se javi Bog, i mu
re~e: „Jas sum Bog na Avraam, tatkototvoj. Ne pla{i se, za{to Jas sum sotebe; }e te blagoslovam i }e go umno-`am potomstvoto tvoe zaradi Avraamslugata moj.”
25 I napravi toj tamu `rtvenik, i Goprizva imeto Gospodovo. I tamu goraspna {atorot svoj, a slugite na Isakiskopaa izvor tamu (vo Gerarskatadolina).
26 Toga{ dojde kaj nego Avimeleh odGerar, so Ahuzat, prijatelot svoj, i soPihol, vojskovodecot svoj.
27 A Isak im re~e: „Zo{to dojdovtekaj mene koga me mrazite i me isteravteotkaj vas?”
28 A tie odgovorija: „Vidovme dekaGospod e navistina so tebe, pa rekovme– da polo`ime me|u tebe i nas kletva ida sklu~ime so tebe sojuz –
29 da ne ni pravi{ zlo, bidej}i i nietebe ne te doprevme i ti pravevme samodobro, i te pu{tivme da zamine{ spo-kojno; i ete, sega si blagosloven od Gos-pod.”
30 Toga{ toj im priredi gozba; pajadea i pieja.
31 A utredenta, otkako stanaa rano, sezakolnaa eden na drug, i gi otpu{tiIsak, i tie otidoa od nego so mir.
32 Istiot den dojdoa slugite na Isaki mu ka`aa za izvorot, {to go iskopaa,i mu rekoa: „Najdovme voda.”
33 I toj go nare~e [iva. Poradi ova ise vika onoj grad Virsavija9 i do dendene{en.
@enidbata na Isav 34 A koga Isav ima{e ~etirieset go-
dini, se o`eni so Judita, }erka na Hi-tiecot Beeri, i so Basemata, }erka naHitiecot Elon.
35 A tie stanaa tegoba za Isak iReveka.
Jakov go prisvojuva blagoslovotveten na Isav
27 Koga Isak ostare i mu oslabevidot na o~ite, go povika posta-
riot svoj sin Isav, i mu re~e: „Sinemoj!” A toj odgovori: „Eve me.”
2 Isak re~e: „Eve ostarev i ne go znamdenot na mojata smrt.
3 Zemi go sega oru`jeto svoe, lakot istrelite, i izlezi v pole, i ulovi midive~!
4 Pa zgotvi mi jadewe kakvo {to sa-kam, i donesi mi da jadam, za da te bla-goslovi du{ata moja, pred da umram.”
5 A Reveka ~u {to mu re~e Isak nasinot svoj Isav; i Isav otide v pole daulovi i donese dive~.
6 Reveka, pak, mu re~e na sinot svojJakov, velej}i: „Ete, go ~uv tatko ti,kako mu vele{e na bratot tvoj Isav:
7 ‚Donesi mi dive~ i zgotvi mi jade-we, da jadam, pa da te blagoslovam predGospod, pred da umram.’
8 Tuku sega, sinko moj, poslu{aj me{to }e ti re~am:
9 Odi pri stadoto i donesi ottamu dvedobri (mladi) jariwa; i jas }e zgotvamza tatkoto tvoj jadewe od niv, kakvo{to saka;
10 a ti }e mu odnese{ na tatko si, itoj }e jade, pa }e te blagoslovi duri eu{te `iv.”
11 A Jakov $ re~e na Reveka, majkatasvoja: „No Isav, bratot moj, e runtav, ajas sum ~ovek gladok.
12 Mo`e tatko mi da me dopre, pa predo~ite negovi }e stanam izmamnik, i
34 24,3 28,1 36,1-5
27,1 25,23-26 26,34-35
6 25,28
11 25,25
24 3 Mojs26,3-4
5 Mojs28,4-8
Ps 143,12-15
25 8,20
26 21,22-23
28 39,3
1 Car18,14
30 31,54
35
BITIE
7 26,21. Na evrejski pre~ka, sopka, sprotivstavuvawe.8 26,22. Na evrejski prostori.9 26,33. Nejasno na evrejski, izvor na sedumte ili izvor na kletvata.
mesto blagoslov }e navle~am vrz sebeprokletstvo.”
13 A majka mu odgovori: „Proklet-stvoto tvoe, sinko, neka padne na mene;samo poslu{aj me, i odi, pa donesi mi!”
14 Toga{ toj otide, zede i $ donese namajka si; a majka mu zgotvi jadewe,kakvo {to saka{e tatko mu.
15 Pa potoa ja zede Reveka najubavataobleka na postariot sin Isav, {to be-{e kaj nea doma, i go oble~e Jakov, po-mladiot nejzin sin,
16 a racete negovi i goliot vrat mu gooblo`i so jare{ki ko`i~ki.
17 I mu go dade na Jakov, sinot svoj, vrace jadeweto i lebot, {to go be{ezgotvila.
18 A toj vleze pri tatko si i mu re~e:„Tatko!” A toj odgovori: „Eve me! Kojsi ti, sinko?”
19 Jakov, pak, mu re~e na tatko si: „Jassum Isav, tvojot prvoroden sin; napra-viv, kako {to mi re~e; stani, sedni ijadi od lovot moj, pa da me blagoslovidu{ata tvoja.”
20 A Isak mu re~e na sinot svoj:„Koga tolku brgu najde, sinko moj?” Atoj odgovori: „Gospod, tvojot Bog, midonese sre}a.”
21 Toga{ mu re~e Isak na Jakov:„Dojdi poblizu, sinko moj, da te doprami da vidam dali si ti, sinot moj Isav,ili ne!”
22 I pristapi Jakov do Isak, tatkotosvoj, a toj go dopre, pa re~e: „Glasot eglas na Jakov, no racete se race Isa-vovi.”
23 I ne go pozna, za{to racete mu beakako racete na Isav, bratot negov, run-tavi. I go blagoslovi.
24 I mu re~e: „Ti li si sinot mojIsav?” A toj odgovori: „Jas sum.”
25 Toga{ re~e: „Daj mi sega, sinko, dajadam od lovot tvoj, pa da te blagoslovidu{ata moja.” I mu dade i toj jade{e; pamu donese i vino, i pie{e.
26 Potoa Isak, tatkoto negov, mure~e: „Pribli`i se do mene i celivajme, sinko!”
27 I toj pristapi i go celiva; Isak gopo~uvstvuva mirisot od oblekata nego-va, i go blagoslovi, velej}i: „Eve, mi-
risot na sinot moj e kako miris odpoleto, {to go blagoslovil Gospod.
28 Bog neka ti dade rosa nebeska irodna zemja: mnogu `ito i vino vo izo-bilie!
29 Narodi da ti sluguvaat i plemiwada ti se poklonuvaat! Da bide{ gospo-dar nad bratot svoj i da ti se poklonu-vaat sinovite na majka ti! Proklet dabide onoj, {to tebe te prokolnuva, ablagosloven – onoj {to tebe }e teblagoslovuva!”
30 Pa otkako Isak go blagosloviJakov, i Jakov otide od Isak, tatkotosvoj; vo toj ~as dojde od lov Isav, bratotnegov.
31 I toj mu zgotvi jadewe i mu odnesena tatko si, i mu re~e: „Stani, tatko, ijadi od ona {to sinot tvoj ulovi, za dame blagoslovi du{ata tvoja!”
32 I Isak, tatkoto negov, mu re~e:„Koj si ti?” A toj re~e: „Jas sum sinottvoj, prvorodeniot Isav.”
33 Toga{ Isak mnogu se vozbudi ire~e: „A koj be{e onoj, koj ulovil lov imi donese od s#, i jas jadev, pred da doj-de{ ti, i go blagosloviv? Toj i }e osta-ne blagosloven.”
34 A koga gi ~u Isav zborovite natatkoto negov, izvika na siot glas imnogu se na`ali, pa mu re~e na tatkosi: „Blagoslovi me i mene, tatko!”
35 A toj mu odgovori: „Dojde bratottvoj so itrina, i go zede tvojot blago-slov” .
36 (Isav), pak, re~e: „Sigurno zatoamu e imeto Jakov, eve ve}e dvapati meistisna. Prvorodstvoto mi go zede, asega i blagoslovot mi go zede” . Potoare~e: „Ne ostavi li blagoslov i zamene?”
37 I Isak odgovori i mu re~e na Isav:„Nego ve}e go postaviv za gospodar nadtebe; i site bra}a negovi gi opredelivda mu bidat slugi; so `ito i vino goobdariv; a {to da napravam sega, sinko,za tebe?”
38 No Isav mu re~e na tatko si: „Zarsamo eden blagoslov ima kaj tebe,tatko? Blagoslovi me i mene, tatko!” I(bidej}i Isak mol~e{e) izvika Isav nasiot glas i zaplaka.
28 5 Mojs33,13 Evr 11,20
29 12,3 25,23 Sir 44,23
35 Er 9,4-5 Os 12,3
36 25,26.29-34
38 Evr 11,20
36
BITIE
39 Toga{ Isak, tatkoto negov, odgo-varaj}i mu, re~e: „Ete, domot tvoj }ebide od plodna zemja i od rosa nebeskaodozgora.
40 Od me~ot svoj }e `ivee{ i na bra-tot tvoj }e mu slu`i{; no edna{, koga}e se pobuni{, }e go otfrli{ jaremotnegov od vratot svoj.”
Jakov bega kaj vujko si Lavan 41 Toga{ Isav go namrazi Jakova po-
radi blagoslovot, so koj go be{e bla-goslovil tatko mu; i si re~e Isav vosrceto svoe: „Se nabli`uvaat denovitena oplakuvaweto za tatkoto moj; toga{}e go ubijam Jakov, bratot moj.”
42 I $ gi ka`aa na Reveka zboroviteod Isav, postariot nejzin sin, a taaisprati, pa go povika Jakov, pomladiotsin nejzin, i mu re~e: „Bratot tvoj Isavse zakanuva deka }e te ubie.
43 Zatoa, sinko, poslu{aj me sega: –Stani i begaj (vo Mesopotamija) kajLavan, bratot moj, vo Haran,
44 i `ivej kaj nego nekoe vreme, dode-ka mu pomine gnevot na bratot tvoj;
45 i dodeka ne se smiri lutinata nabratot tvoj i podzaboravi {to si munapravil. A toga{, jas }e pratam, da tedovedat ottamu. Zo{to da ostanam bezvas dvajcata vo eden den?”
46 A na Isak Reveka mu re~e: „Miomrzna `ivotot poradi }erkite hitis-ki. A ako zeme Jakov `ena od }erkitehitiski, kakvi {to se ovie, od }erkitena ovaa zemja, toga{ zo{to mi e `ivo-tot?”
28 Zatoa Isak go povika Jakov, goblagoslovi, i mu zapoveda, ve-
lej}i: „Nemoj da zeme{ `ena od }erki-te hananski!
2 Stani, pa odi vo ramninata Aram,vo domot na Vetuil, tatkoto na tvojatamajka, i ottamu zemi si `ena, od }erki-te na Lavan, bratot na majka ti.
3 I semo}niot Bog neka te blago-slovi, i neka te izdigne i neka te umno-`i, ta od tebe da nastanat mnogu naro-di.
4 Da ti go dade blagoslovot na Av-raam, mojot tatko, tebe i na potomstvo-
to tvoe po tebe, za da ja nasledi{ zem-jata, vo koja si pridojden, a koja Bog muja dade na Avraam!”
5 Taka Isak go isprati Jakov, i tojotide vo ramninata Aram kaj Lavan, si-not na Vetuil Arameecot, kaj bratot naReveka, majkata na Jakov i Isav.
6 Koga Isav vide kako Isak go bla-goslovi Jakov i go isprati vo ramnina-ta Aram ottamu da si zeme `ena, i kakoblagoslovuvaj}i go, mu zapoveda: „Nezemaj `ena od }erkite hananski”,
7 i deka Jakov go poslu{a tatkoto svoji majka si, i zamina za ramninataAram;
8 Isav razbra deka }erkite hananskine mu se po volja na Isak, tatkotonegov,
9 I otide Isav kaj Ismail, i ja zedeza `ena Mahalata, }erkata na Ismail,sinot Avraamov, sestra Navajotova.
Sonot na Jakov 10 Jakov, pak, ja napu{ti Virsavija i
otide vo Haran, 11 pa najde edno mesto, i tamu preno-
}eva, bidej}i sonceto be{e za{lo. Izede eden kamen od toa mesto, i si goklade pod glavata, pa zaspa na toamesto.
12 I vide son: ete, skala stoi na zem-jata, a so vrvot dopira do neboto, iangeli Bo`ji se ka~uvaa po nea i slegu-vaa.
13 A ete, Gospod stoe{e na nea, Koj mure~e: „Jas sum Gospod Bog na tatkototvoj Avraam i Bog Isakov. Ovaa zemja,na koja le`i{, }e ti ja dadam tebe i napotomstvoto tvoe; (ne pla{i se).
14 A potomstvoto tvoe }e bide kolkupesokot na zemjata; ti }e se ra{iri{na zapad i na istok, i na sever i na jug,i site plemiwa na zemjata }e bidatblagosloveni poradi tebe i poradipotomstvoto tvoe.
15 I eve, Jas sum so tebe, i }e te ~uvamnasekade kade i da pojde{, i }e te vra-tam vo ovaa zemja, i nema da te ostavams# dodeka ne go izvr{am ona {to sum tirekol.”
16 A koga se razbudi Jakov od sonot, sire~e: „Sigurno e Gospod na ova mesto; ajas ne znaev!”
9 25,12
10 Os 12,4 Mudr 10,10
12 Jn 1,51
14 12,3 13,14-15 14,5-6 18,18 22,17-18 26,4
15 26,3 31,3-5
39 Is.N. 24,4
41 28,5
42 Mudr 10,10
43 24,29
28,1 26,35
2 Mojs34,15-16
5 Mojs 7,3-4
Ezd 10 Neem
13,23-30
2 27,41-45
3 17,4-5
37
BITIE
17 Se upla{i i re~e: „Kolku e stra{-no ova mesto! Ova e dom Bo`ji, ova evratata nebeska!”
18 I stana Jakov utredenta rano, gozede kamenot, {to go be{e stavil podglava, i go postavi kako spomen, pa goprelea so maslo.
19 I toa mesto go nare~e Vetil; aporano imeto na ovoj grad mu be{e Luz.
20 I se zare~e Jakov, velej}i: „AkoGospod Bog bide so mene i me za~uva naovoj pat, po koj odam, i ako mi dade lebda jadam i obleka da se oblekuvam,
21 i se vratam mirno vo domot natatkoto moj, i mi bide Gospod moj Bog,
22 toga{ ovoj kamen {to go postavivkako spomenik }e bide (za mene) domBo`ji. I od s#, {to }e mi dade{, Tebe}e Ti davam edna desetina.”
Sredbata na Jakov so Rahila
29 Toga{ se krena Jakov i otide vozemjata na sinovite na istok (kaj
Lavan, sinot na Arameecot Vetuil, kajbratot na Reveka, majkata na Jakov iIsav).
2 Odedna{ vo poleto zabele`a izvor;i ete tri stada ovci le`ea okolu nego,bidej}i na toj izvor se poeja stada. Nogolem kamen ima{e nad otvorot odizvorot.
3 I koga se sobiraa tamu site stada,go istavaa kamenot od otvorot na izvo-rot i gi napojuvaa ovcite, a potoa pakgo stavaa kamenot nad otvorot od izvo-rot na negovoto mesto.
4 Jakov im re~e: „Od kade ste vie,bra}a?” Tie odgovorija: „Od Haransme.”
5 A toj im re~e: „Go poznavate liLavan, sinot Nahorov?” Tie rekoa: „Gopoznavame.”
6 Toj pak gi pra{a: „Zdrav li e?”Rekoa: „Zdrav e, i eve Rahila, }erkatanegova, ide so stadoto.”
7 I Jakov re~e: „Ete, u{te e rano i nee vreme dobitokot da se pribira. Na-pojte gi ovcite, pa odete i pasete gi!”
8 A tie rekoa: „Ne mo`eme, dodeka nese soberat site stada, za da se istavikamenot od otvorot nad izvorot, patoga{ }e gi napoime ovcite.”
9 Dodeka toj u{te zboruva{e so niv,dojde Rahila so sitniot dobitok odtatkoto nejzin, bidej}i taa niv gipase{e.
10 A koga ja vide Jakov Rahila, }erka-ta Lavanova i stadoto na Lavan, bratotna majka si, pristapi Jakov i go istavikamenot od otvorot na izvorot, i gonapoi stadoto na Lavan, bratot na svo-jata majka.
11 I ja bakna Jakov Rahila, pa izvikai zaplaka.
12 Potoa $ ka`a na Rahila deka toj mue rod na tatkoto nejzin i deka e sin naReveka. A taa otr~a, pa go izvestitatkoto svoj.
13 A koga ~u Lavan za Jakov, sinot nanegovata sestra, mu izleze vo presret,go pregrna i bakna, i go vovede vo svo-jot dom. A toj mu raska`a na Lavan s#.
14 Lavan, pak, mu re~e: „Ti si na-vistina moja koska i moja plot!” I tojostana kaj nego cel mesec.
Dvojnata `enidba na Jakov 15 Toga{ mu re~e Lavan na Jakov:
„Zarem besplatno }e mi slu`i{ za{tosi mi rod? Ka`i mi, koja da ti bideplatata?”
16 A Lavan ima{e dve }erki: na po-starata $ be{e imeto Lija, a na pomla-data Rahila.
17 Na Lija o~ite i bea bolnikavi, aRahila ima{e ubava stava i ubavo lice.
18 Jakov ja zasaka Rahila, pa re~e: „]eti slu`am sedum godini za Rahila, tvo-jata pomala }erka.”
19 Toga{ Lavan mu re~e: „Podobrotebe da ti ja dadam, otkolku na drug;ostani kaj mene!”
20 I otslu`i Jakov za Rahila sedumgodini, i tie mu se pri~inija kakonekolku dena, za{to ja saka{e.
21 I mu re~e Jakov na Lavan: „Daj mija `enata, za{to dojde vremeto davlezam kaj nea!”
22 I gi povika Lavan site lu|e od toamesto i napravi svadbena gozba.
23 A ve~erta ja zede (Lavan) Lija, }er-kata svoja, i ja vovede kaj Jakov, i tojvleze kaj nea.
18 Os 12,12
20 Pesna 8,6-7
22 Jn 2,1-2
17 2 Mojs 3,5
19,12
18 35,14
2 Car18,18
19 35,6 48,3
Sud 1,23
20 31,13
22 14,20
Amos 4,4
29,2 24,11
2 Mojs 2,16
4 11,31 27,43
38
BITIE
24 I Lavan $ ja dade Zelfa, sluginka-ta svoja, na Lija, }erkata svoja, za da $bide sluginka.
25 A koga nastana utroto, se vide dekatoa bila Lija, pa mu re~e (Jakov) naLavan: „[to mi napravi? Neli za Ra-hila ti sluguvav? Zo{to me izmami?”
26 A Lavan mu re~e: „Ne biva vo na{e-to mesto da se oma`i pomalata predpostarata.
27 Pomini ovaa sedmica so nea, pa }eti ja dadam i drugata, za koja }e mi slu-guva{ drugi sedum godini.”
28 I Jakov napravi taka, i pomina sonea edna sedmica. Potoa mu ja dade La-van za `ena Rahila, }erkata svoja.
29 I $ ja dade Lavan sluginkata svojaBilha na Rahila, }erkata svoja, za da $bide sluginka.
30 Toga{ (Jakov) vleze kaj Rahila. IRahila pove}e ja zasaka otkolku Lija. Itaka mu slu`e{e na Lavan u{te drugisedum godini.
Decata na Jakov 31 Koga vide Gospod, pak, deka Lija ne
e sakana, $ ja otvori utrobata nejzina, aRahila ostana neplodna.
32 Lija za~na i rodi sin i go nare~eRuvim, velej}i: „Gospod milostivnopogledna na mojata nesre}a (i mi dadesin); sega }e me zasaka ma`ot moj.”
33 I pak za~na, i rodi sin, pa re~e:„Gospod ~u deka ne sum sakana, pa mi godade i ovoj.” I go nare~e Simeon.
34 I odnovo za~na, pak rodi sin ire~e: „Sega ve}e }e mi se nakloni ma-`ot moj, za{to mu rodiv tri sina!”Zatoa mu stavi ime Levij.
35 A koga pak za~na, i rodi sin, re~e:„Sega }e Go slavam Gospoda!” Zatoa gonare~e Juda. I prestana da ra|a.
30 Rahila, gledaj}i deka ne mu ra|adeca na Jakov, $ pozavide na ses-
trata svoja, pa mu re~e na Jakov: „Daj mideca, ako ne – jas }e umram!”
2 A Jakov $ se naluti na Rahila, i $re~e: „Zar jas sum toj, a ne Bog, {to neti dal plod na utrobata?”
3 A taa re~e: „Ene ja sluginkata mojaBilha; vlezi kaj nea; neka mi rodi taa vskut, pa jas }e imam deca od nea.”
4 I mu ja dade Bilha, sluginkata svo-ja, za `ena, i Jakov vleze kaj nea.
5 I Bilha za~na, i mu rodi na Jakovsin.
6 A Rahila re~e: „Bog mi presudi i go~u glasot moj, ta mi dade sin.” Zatoa mustavi ime Dan.
7 I Bilha, sluginkata na Rahila, pakza~na, i mu rodi vtor sin na Jakov.
8 A Rahila re~e: „So Bo`ja pomo{`estoko se borev so sestrata moja, nopobediv.” I mu klade ime Neftalim.
9 A Lija, gledaj}i deka prestana dara|a, ja zede sluginkata svoja Zelfa imu ja dade na Jakov za `ena; (i toj vlezekaj nea).
10 I za~na Zelfa, sluginkata na Lija,i mu rodi na Jakov sin;
11 Toga{ Lija re~e: „Dojde sre}atamoja.” Pa go nare~e Gad.
12 Mu rodi Zelfa, sluginkata na Lija,na Jakov i vtor sin.
13 I Lija re~e: „Blaze mene, za{tobla`ena }e me narekuvaat `enite!”Zatoa mu stavi ime Asir.
14 A koga se `nee{e p~enicata, iz-leze Ruvim vo poleto i najde man-dragori, pa $ gi donese na majka siLija. A Rahila $ re~e na Lija, sestratasvoja: „Daj mi od mandragorite na sinottvoj!”
15 Taa, pak, re~e: „Malku li ti be{e{to mi go zede ma`ot? Saka{ da mizeme{ i od mandragorite na sinot moj?”Rahila $ odgovori: „Toga{ neka legneno}eska so tebe za mandragorite odsinot tvoj.”
16 I ve~erta, koga Jakov se vra}a{e odpoleto, mu izleze Lija vo presret ire~e: „Vlezi kaj mene (denes), za{to teotkupiv za mandragorite od sinot moj!”I legna toj so nea taa no}.
17 A Bog ja slu{na Lija, i taa za~na,pa mu go rodi na Jakov pettiot sin.
18 I Lija re~e: „Bog mi dade nagrada,za{to mu ja dadov sluginkata svoja nama`ot moj.” I mu dade ime Isahar.
19 I pak za~na Lija, i mu go rodi naJakov {estiot sin.
20 I re~e Lija: „Bog me nagradi soubav dar, pa sega }e `ivee so menema`ot moj, bidej}i mu rodiv {est si-novi.” Zatoa go nare~e Zavulon.
13 Izreki31,28 Pesna 6,9 Lk 1,48
14 Pesna 7,12-14
26 27,35-36
30 5 Mojs
21,15
31 Ps 126,3
127,3
30,2 1 Car 1,6
Lk 1,7
3 16,2
39
BITIE
21 Potoa rodi }erka i $ stavi imeDina.
22 No Bog si spomna i za Rahila. I japoslu{a Bog, pa ja otvori utrobatanejzina.
23 Taa za~na i rodi sin, pa re~e: „Boggo otstrani od mene sramot moj.”
24 I mu dade ime Josif, velej}i: „Bog}e mi dade i drug sin.”
Jakov stanuva bogat 25 A koga Rahila go rodi Josif, mu
re~e Jakov na Lavan: „Pu{ti me i }e siodam vo moeto mesto i vo svojata zemja.
26 Daj mi gi `enite, i decata moi, zakoi ti slu`ev, i da si odam; a ti znae{kako ti slu`ev.”
27 Lavan mu re~e: „Nemoj, ako sumna{ol milost pred tebe. Gledam dekaBog me blagoslovi poradi tebe.”
28 I u{te re~e: „Baraj plata, kolku{to saka{, i jas }e ti dadam.”
29 A Jakov mu odgovori: „Ti znae{kako ti slu`ev i kolku mnogu ti sezgolemi dobitokot so mene;
30 bidej}i ona {to go ima{e, be{emalku dodeka ne dojdov jas; no mnogu senamno`i, bidej}i Gospod te blagoslovikoga dojdov jas. Pa koga jas }e rabotamza mojot dom?”
31 I Lavan mu re~e: „[to bara{ da tidadam?” A Jakov odgovori: „Ne trebani{to da mi dade{. No napravi onakakako {to }e ti ka`am, a jas, pak, }e gopazam stadoto tvoe i ponatamu.
32 ]e go obikolam denes celoto stadotvoe i oddeli sekoe dam~esto i {arenojagne i sekoja crna ovca pome|u niv isekoja {arena i dam~esta koza – toa }emi bide nagradata!
33 Taka potoa }e mi posvedo~i spra-vedlivosta moja pred tebe koga }e doj-de{ da ja proveri{ nagradata moja: akose najde toga{ me|u moite kozi koja nee dam~esta ili {arena, i me|u ovcitemoi, koja ne e crna, zna~i kradena e.”
34 Lavan mu re~e: „Neka bide, kako{to re~e!”
35 I gi oddeli Lavan istiot denjarcite rigesti i {areni i site kozidam~esti i {areni; sekoja na koja ima-{e ne{to belo i site crni ovci, pa imgi predade na sinovite svoi.
36 I opredeli rastojanie od tri denaodewe me|u sebe i Jakov. A Jakov gopase{e drugiot siten dobitok naLavan.
37 I zede Jakov zeleni pra~ki topo-lovi, bademovi i javorovi, pa izre`aJakov prugi, otkako ja izvadi korata dobelikata,
38 i gi stavi taka izrezanite pra~kivo koritata od poilata, kade {todoa|a{e dobitokot da pie, a bidej}istokata za~nuva{e, koga doa|a{e navoda,
39 dobitokot se pare{e pred pra~-kite, pa se ra|a{e rigesta i {arenastoka.
40 I Jakov gi oddeluva{e i ovcite, iim gi svrtuva{e glavite kon {arenotoi seto crno stado na Lavana; a svoetostado go oddeluva{e i ne go me{a{e sostadoto Lavanovo.
41 I sekoga{ koga za~nuva{e silniotdobitok, Jakov gi stava{e pra~kite vopoilata pred o~ite na dobitokot, za dase pari gledaj}i vo pra~kite.
42 A koga se pare{e slabiot dobitok,toga{ ne gi stava{e. I ostanuva{eslabiot za Lavan, a silniot, za Jakov.
Jakov pobegnuva otkaj Lavan 43 I taka toj ~ovek se zbogati mnogu,
premnogu, ta ima{e mnogu dobitok,sluginki i slugi, kamili i magariwa.
31 Vo toa vreme ~u Jakov deka sino-vite Lavanovi zboruvaat: „Jakov
zede s# {to be{e na na{iot tatko, i odona {to be{e na na{iot tatko, go dobitoa celo bogatstvo.”
2 I vide Jakov deka liceto na Lavanne e sprema nego kako porano.
3 I Gospod mu re~e na Jakov: „Vratise vo zemjata na tatkoto svoj i vo rodotsvoj; i Jas }e bidam so tebe!”
4 Toga{ isprati Jakov, i gi povikaaRahila i Lija od poleto, kade {to beaso stadoto,
5 i im re~e: „Gledam deka liceto nava{iot tatko sprema mene ne e kakoporano; no Bog na tatkoto moj be{e somene.
31,1 Prop 4,4
3 26,3 28,15
22 1 Car 1,27
24 35,17
25 27,43-45 29,20.30
27 12,2-3
40
BITIE
6 Vie samite znaete deka na va{iottatko mu slu`ev so seta svoja sila,
7 a tatkoto va{ me mame{e i deset-pati mi ja promeni platata, no Bog nemu dozvoli da mi napravi zlo.
8 Koga toj }e re~e{e – sekoja {arenaneka bide tvoja nagrada, – toga{ siotdobitok ra|a{e {areni. A koga }e re-~e{e – sekoja rigesta da ti bide plata– toga{ site se ra|aa rigesti.
9 Taka Bog go odzede dobitokot odva{iot tatko i mi go dade mene.
10 Edna{, koga se pare{e dobitokot,gi krenav o~ite moi i vidov son, a toa:ovnite i jarcite {to skokaa na ovcitei kozite bea rigesti, dam~esti i{areni.
11 I angel Bo`ji mi re~e vo sonot:‚Jakove!’ A jas odgovoriv: ‚Eve me!’
12 A toj re~e: ‚Kreni gi o~ite tvoi ipogledaj, ma{kite {to so sitniotdobitok se parat, se rigesti, so belidamki i {areni; za{to gledam s# {toti pravi Lavan.
13 Jas sum Bog, za Koj vo Vetil gopolea spomenikot so maslo i mi dadevetuvawe; stani sega i odi si od ovaazemja, i vrati se vo rodniot kraj.’”
14 Toga{ odgovorija Rahila i Lija, imu rekoa: „Dali imame u{te nekakovdel nasledstvo vo domot od tatkotona{?
15 Zarem ne n# smeta{e kako tu|inki?Toj n# prodade i go potro{i duri ina{eto srebro.
16 Zatoa (siot imot i) seto ova bogat-stvo, {to mu go zede Bog na tatkotona{, e na{e i na na{ite deca. Zatoasega pravi onaka kako {to ti rekolBog.”
17 I se krena Jakov, pa gi ka~i decatasvoi i `enite svoi na kamili;
18 i go zede so sebe siot svoj dobitok,i celoto svoe bogatstvo, {to go be{epridobil vo ramninata Aram, za dapojde kaj Isak, tatkoto negov, vo zemja-ta hananska.
19 A koga Lavan be{e oti{ol da gostri`e dobitokot svoj, toga{ Rahilamu gi ukrade idolite na tatkoto svoj.
20 I Jakov zatai od Lavan Arameecot,ne javuvaj}i mu deka }e si odi.
21 I si zamina so siot svoj imot, i sekrena, premina preku Rekata, i seupati kon gorata Galaad.
22 Na tretiot den mu javija na Lavandeka Jakov si zaminal.
23 I gi zede so sebe (sinovite i) rod-ninite svoi, pa trgna po nego vo potera,i po sedum dena go stigna vo gorataGalaad.
24 No Bog mu dojde na Lavan Arame-ecot no}e vo son, i mu re~e: „Vnimavaj,ne zboruvaj mu na Jakov ni dobro, nilo{o!”
25 I go stasa Lavan Jakov; a Jakov gibe{e raspnal svoite {atori vo gorata.A i Lavan isto taka gi raspna svoite{atori vo gorata Galaad.
26 I Lavan mu re~e na Jakov: „[tonapravi? Zo{to me izlaga i gi odvede}erkite moi, kako da se zarobenici?
27 Zo{to tajno izbega i skri{umotide od mene? Ako mi ka`e{e, jas }ete ispratev so veselba i so pesni, sotimpani i gusli.
28 Ti ne me udostoi duri ni da gi bak-nam vnucite moi i }erkite moi! Pos-tapi navistina nerazumno.
29 Sega mo`am da postapam lo{o sotebe. No Bog na va{iot tatko mi re~eno}eska, velej}i: ‚Vnimavaj, ne zboruvajmu na Jakov ni dobro, ni lo{o.’
30 Odi si, koga tolku si se za`elel dase najde{ vo domot na tatko si, nozo{to gi ukrade bogovite moi?”
31 A Jakov mu odgovori na Lavan ire~e: „Se pla{ev, bidej}i mislev dekanasila }e mi gi grabne{ }erkite svoiod mene (i s# moe).
32 (I Jakov re~e:) Kaj kogo }e ginajde{ bogovite tvoi, toj nema daostane `iv; me|u na{ite lu|e baraj goona, {to e tvoe kaj mene.” (No tojni{to ne najde kaj nego), a Jakov, pak,ne znae{e deka Rahila gi be{e ukrala.
33 I vleze Lavan vo {atorot na Jakovi vo {atorot Liin i vo {atorot nadvete sluginki, (gi prebara) i ne ginajde. Pa, otkako izleze od {atorot naLija, vleze vo {atorot na Rahila.
34 A Rahila be{e gi zela idolite i gibe{e sokrila pod sedloto na edna odkamilite i be{e sednala na niv. I go
26 5 Mojs21,10-14 1 Car 30,2
30 31,19
34 31,19
6 30,29
7 Ps 104,14
11 16,7
28,12 48,16
13 28,18-22
19 Sud 17,5
1 Car19,13
4 Car23,24
Os 3,4
41
BITIE
prebara Lavan celiot {ator, no ne ginajde idolite.
35 A taa mu re~e na tatkoto svoj:„Nemoj da se naluti{, gospodare moj,{to ne mo`am da stanam pred tebe,bidej}i go imam ona {to e redovno kaj`enite” . I gi bara{e idolite svoi, none gi najde.
36 I Jakov se naluti, pa se skara soLavan i, velej}i, mu re~e: „[to sumnapravil, {to sum zgre{il, pa tolku`estoko me goni{?
37 Gi prebara site raboti moi (vomojata ku}a), i {to najde od ku}atatvoja? Poka`i ovde pred moite i predtvoite lu|e, i tie neka presudat me|unas dvajcata.
38 Eve, dvaeset godini bev kaj tebe:ovcite tvoi i kozite tvoi ne pometnu-vaa; a ovni od tvoeto stado ne jadev.
39 [to }e rastrgnea yverovite, ne tigo nosev, sam go nadomestuvav; od menego bara{e ona, {to }e be{e zagubenodewe ili no}e.
40 Dewe me isto{tuva{e gore{tina-ta, a no}e mrznev; i sonot mi bega{e odo~ite.
41 Takvi mi bea dvaesette godini votvojata ku}a. Ti slu`ev ~etirinaesetgodini za dvete }erki tvoi i {est godi-ni za dobitokot tvoj, i platata mi jaizmeni desetpati.
42 Da ne be{e so mene Bog na mojottatko, Bog Avraamov, i strahopo~ittaIsakova so mene, ti sekako bi me ot-pu{til prazen. No Bog ja vide mojatanevolja i trudot na racete moi, pa teprekori sno{ti.”
43 A Lavan mu odgovori na Jakov ire~e: „]erkite se moi }erki; decata semoi deca, dobitokot e moj dobitok i, s#{to gleda{, s# e moe; pa mo`am line{to da im napravam na }erkite moi ina decata {to gi rodija tie?
44 Tuku ajde da sklu~ime sojuz jas i ti,i toa neka bide svedo{tvo me|u mene itebe!” (Pritoa Jakov mu re~e: ete, kajnas nema nikoj; gleda{, Bog e svedokme|u mene i tebe.)
45 Toga{ Jakov zede kamen i gopostavi za spomen.
46 I im re~e Jakov na svoite lu|e:„Soberete kamewa!” I nasobraa kamewai gi nafrlija na kup, i jadea (i pieja)tamu na kupot. (I Lavan mu re~e: Ovojkup denes e svedok me|u mene i tebe.)
47 Lavan go nare~e kupot Jegar-Saha-duta 10, a Jakov go nare~e Galed.
48 Lavan (mu) re~e: „Denes ovoj kup (naJakov i spomenikot {to go postaviv) esvedok me|u mene i tebe i zatoa senare~e so imeto Galed.”
49 A se nare~e i Micpa, za{to Lavanre~e: „Neka gleda Bog na mene i natebe, otkako }e se razdelime eden oddrug.
50 Ako postapuva{ so }erkite moilo{o ili ako zema{ drugi `eni pokraj}erkite moi, iako nema ~ovek da bideme|u nas da gleda, znaj deka Bog e svedokme|u mene i tebe.”
51 I u{te mu re~e Lavan na Jakov:„Eve go ovoj kup, eve go ovoj spomenik,{to go postaviv me|u tebe i mene;
52 ovoj kup i ovoj spomenik neka bidatsvedoci deka nitu jas nema da minampreku ovoj kup kaj tebe, nitu ti kajmene }e mine{ preku ovoj kup i prekuovoj spomenik za lo{o.
53 Bog Avraamov i Bog Nahorov, Bogna tatkoto niven neka sudi me|u nas!”I Jakov se zakolna vo Boga; straho-po~itta na negoviot tatko Isak.
54 Toga{ Jakov zakla `rtva vo gorata,i gi povika svoite lu|e da jadat; i tiejadea leb (i pieja) i no}evaa vo gorata.
55 A rano nautro stana Lavan, i gibakna vnu~iwata i }erkite svoi, i giblagoslovi; pa trgna Lavan i se vrativo svoeto mesto.
Jakov se podgotvuvaza sredbata so Isav
32 I Jakov trgna po svojot pat i vi-de vojska Bo`ja sproti nego; i go
sretnaa angeli Bo`ji. 2 A koga gi vide, Jakov re~e: „Ova e
Bo`ja vojska.” I zatoa mestoto gonare~e Mahanaim.
50 Sud 11,10 1 Car 12,5
54 26,30
32,1 24,60
35 3 Mojs
15,19-20
39 2 Mojs
22,15
42 31,24-29
44 21,32
42
BITIE
10 Na aramejski kupi{ta na svedo{tvoto. Isto zna~ewe ima i evrejskiot zbor Galed.
3 I prati Jakov pred sebe glasnicikaj Isav, bratot svoj, vo zemjata Seir,vo oblasta Edom.
4 Pa im zapoveda i re~e: „Vaka re~etemu na gospodarot moj Isav: ‚Eve {toveli slugata tvoj Jakov: bev kaj Lavan idosega se zadr`av tamu;
5 a imam volovi, magariwa i sitendobitok, slugi i sluginki; zatoa ispra-tiv da go izvestat gospodarot moj, za dapridobijam milost pred tebe.’”
6 I se vratija glasnicite kaj Jakov imu rekoa: „Otidovme kaj bratot tvojIsav, i ete toj ti doa|a vo presret so~etiristotini du{i.”
7 A Jakov se upla{i mnogu i se zagri-`i; pa gi razdeli vo dve grupi svoitelu|e {to bea so nego, i sitniot, i krup-niot dobitok, i kamilite.
8 I re~e: „Ako Isav udri na ednatagrupa i ja razbie, mo`ebi vtorata }e sespasi.”
9 I pak re~e Jakov: „Bo`e na tatkotomoj Avraam, Bo`e na tatkoto moj Isak,Gospodi, Ti, Koj mi re~e – ‚Vrati se vozemjata kade {to si roden, i Jas }e tibidam dobrotvor!’ –
10 Ne sum dostoen za site milosti idobrini {to mu gi napravi na slugataTvoj; za{to samo so stap go minav ovojJordan, a sega sum gospodar na dva tabo-ra.
11 Spasi me od racete na bratot moj,od racete Isavovi, za{to se pla{am odnego da ne bi, koga }e dojde, da me ubiemene, i majkite i decata.
12 A Ti re~e: ‚Navistina Jas }e tibidam dobrotvor, i }e napravam potom-stvoto tvoe da bide kako pesokot mor-ski, koe od mno`estvo ne }e mo`e da seizbroi.’”
13 I preno}eva tamu taa no}, i zede ods# {to ima{e pri raka, pa mu ispratidarovi na svojot brat Isav:
14 dveste kozi so dvaeset jarci, dvesteovci so dvaeset ovni,
15 trieset kamili molznici so nivni-te kamil~iwa, ~etirieset kravi ideset volovi, dvaeset magarici i desetmagariwa.
16 I im gi predade na slugite svoi,sekoe stado posebno. Pa im re~e na
slugite svoi: „Vrvete pred mene i osta-vajte dovolno rastojanie me|u ednotostado i drugoto!”
17 I mu zapoveda na prviot, velej}i:„Koga }e te sretne Isav, bratot moj, ite pra{a, velej}i – ^ij si? – i – Kadeodi{? – i – ^ie e toa {to go tera{pred tebe?
18 A ti ka`i – Na slugata tvoj Jakov,a ova mu go ispra}a kako dar na gospo-darot svoj Isav, i ete, i samiot doa|apo nas.”
19 Istoto im zapoveda i na vtoriot ina tretiot, i na site {to odea po sta-data, velej}i: „Taka ka`ete mu na Isav,koga }e go sretnete.”
20 I u{te re~ete: „Ete, Jakov slugatatvoj, doa|a po nas.” Za{to si vele{e:„]e go smiram so darovite {to odatpred mene, pa }e mu go vidam toga{liceto; mo`ebi, i }e me primi.”
21 Taka darovite trgnaa pred nego, atoj preno}eva taa no} kaj taborot svoj.
Jakov se bori so Boga 22 I no}ta stana, pa otkako gi zede
obete `eni svoi i obete sluginki iedinaesette sinovi svoi, go preminapotokot Javok na edno plitko mesto.
23 A otkako niv gi zede i gi prevedepreku potokot, prenese i s# drugo {toima{e.
24 A koga ostana Jakov sam, toga{Nekoj se bore{e so nego do zori.
25 I koga vide deka ne mo`e da gosovlada, mu go stegna zglobot na bedro-to negovo, taka {to na Jakov mu seizmesti kolkot od zglobot dodeka sebore{e so Nego.
26 Pa toga{ re~e: „Pu{ti Me ve}e,zora e!” No Jakov odgovori: „ Nema daTe pu{tam, dodeka ne me blagoslovi{!”
27 I mu re~e: „Kako se vika{?” A tojodgovori: „Jakov” .
28 Toga{ mu re~e: „Otsega imeto nemada ti bide Jakov, tuku Izrail; za{to sebore{e so Boga, i so lu|eto i gi pobe-di.”
29 A Jakov pra{a i re~e: „Ka`i mi goimeto Tvoe!” A Toj odgovori: „Zo{topra{uva{ za imeto Moe? (Toa e~udno.)” I go blagoslovi tamu.
22 5 Mojs 3,16
24-26 Os 12,3 -5 2 Kor 12,7-10
28 35,10
9 31,3
11 Ps 30,1-2
58,2-10
12 22,16-17 28,13-14
13 21,29-30
1 Car25,18-19
43
BITIE
30 I Jakov go nare~e ona mesto so ime-to Peniel, za{to re~e: „Boga Go vidovlice v lice, i ostanav `iv.”
31 A sonceto be{e izgrealo koga gopomina Peniel, i nakrivnuva{e pora-di povredeniot kolk.
32 Zatoa sinovite na Izrail ne ja ja-dat `ilata kaj zglobot od bedroto s# dodene{en den, bidej}i Jakov be{e povre-den vo zglobnata `ila od bedroto.
Sredbata na Jakov so Isav
33 I pogleda Jakov so svoite o~i,pa vide, ete Isav, (negoviot
brat), doa|a, i so nego ~etiristotinilu|e. I gi razdeli (Jakov) decata naLija i na Rahila i na dvete sluginki.
2 I gi postavi (dvete) sluginki sonivnite deca napred, a Lija i nejzinitedeca zad niv; dodeka Rahila so Josifbea posledni.
3 A samiot toj izleze prv pred niv isedumpati se pokloni dozemi, dodeka nedojde do bratot svoj.
4 Isav istr~a pred nego i go pregrna,pa mu se obesi okolu vratot i go bakna,i (obajcata) zaplakaa.
5 Isav, pak, krevaj}i gi o~ite, gi vide`enite i decata, pa re~e: „Koi ti seovie?” A Jakov odgovori: „Deca, so koiBog go daruva slugata tvoj.”
6 Toga{ pristapija sluginkite sodecata svoi, i se poklonija.
7 Potoa pristapija Lija i decata nej-zini, i se poklonija; a najposle prista-pija Josif i Rahila, i se poklonija.
8 A Isav re~e: „Zo{to ti se site onielu|e, {to gi sretnav?” Jakov odgovori:„Za da najde (tvojot sluga) milost predo~ite na gospodarot moj.”
9 Isav, pak, re~e: „Ima, brate, kajmene dosta; neka ti ostane tebe ona {toe tvoe.”
10 No Jakov re~e: „Ako najdov milostpred o~ite tvoi, primi go darot odmojata raka, za{to koga go vidov lice-to tvoe deka ubavo me pre~ekuva, kakoda go bev videl Bo`joto lice.
11 Primi go darot moj, {to godonesov; bidej}i izobilno me obdari
Bog, i imam s#.” I nastojuva{e na negoi toj go primi.
12 Potoa Isav re~e: „Ajde da odime,}e pojdam i jas so tebe.”
13 No Jakov mu re~e: „Znae gospodarotmoj deka ovie deca se mali, a imam ovcii kravi doilki, pa, ako gi podgonamsamo eden den pobrzo, }e mi izgine siotdobitok.
14 Tuku neka trgne gospodarot mojpred slugata negov, a jas }e odam pole-ka, kolku {to mo`at decata i dobi-tokot pred mene, i }e dojdam kaj gospo-darot moj vo Seir.”
15 Isav re~e: „]e ti ostavam nekolkulu|e, {to se so mene.” Jakov odgovori:„Zo{to? Dovolno e samo da najdam mi-lost pred gospodarot moj.”
16 I taka Isav go prodol`i istiotden svojot pat kon Seir.
17 A Jakov otide vo Sukot11 i sinapravi dom, a za dobitokot svoj napra-vi trla. Zatoa toa mesto go nare~eSukot.
Jakov se naseluvavo blizina na Sihem
18 Potoa Jakov dojde vo Sihem, vo zem-jata hananska, otkako se vrati od ramn-inata Aram, i se naseli sproti gradot.
19 I kupi par~e zemja, kade {to goraspna {atorot svoj, od sinovite naEmor, tatkoto Sihemov, za sto par~iwasrebro.
20 I tamu podigna `rtvenik, i Goprizva Bog Izrailev.
Simeon i Levij se odmazduvaatza nivnata obes~estena sestra
34 Dina, }erkata na Lija, koja mu jarodi na Jakov, izleze za da gi
vidi devojkite vo toj kraj. 2 No ja vide Sihem, sinot na Emor
Eveecot, knez na taa zemja, ja zede ilegna so nea, i ja osramoti.
3 I mu se privrza du{ata negova konDina, }erkata na Jakov, i toj ja zasakadevojkata, i gleda{e da ja pridobie.
4 I mu re~e Sihem na Emor, tatkotosvoj, velej}i: „O`eni me so onaa devoj-ka!”
16 36,8 5 Mojs 2,5
17 Is.N. 13,27 Sud 8,5-7
18 12,6 Jn 4,5
34,2-3 2 Mojs22,18-19 5 Mojs22,29-30
4 Sud 14,1-2
29 2 Mojs3,13-14
33,20 Sud
13,17-18
30 Is 6,5
33,1 32,7-8
Izreki16,7
4 45,15
Lk 15,20
8 32,5
44
BITIE
11 Na evrejski “sukkot” zna~i kolibi, trla.
5 A Jakov ~u deka (sinot na Emor) jaosramotil Dina, }erkata negova; no,bidej}i sinovite negovi bea v pole sodobitokot negov, Jakov zamol~a dodekane dojdat tie.
6 Toga{ Emor, tatkoto na Sihem,otide kaj Jakov da porazgovara so nego.
7 A koga dojdoa sinovite na Jakov odpoleto i slu{naa {to stanalo, seogor~ija tie ma`i i plamnaa od gnev,za{to toj mu nanel sram na Izrail,prespivaj}i so }erkata na Jakov, {to netreba{e da go napravi.
8 A Emor im re~e, velej}i: „Sinotmoj Sihem od srce ja zasaka va{ata}erka. Dajte mu ja za `ena!
9 I posvatete se so nas; }erkite va{ima`ete gi za nas i so }erkite na{i`enete se.
10 Pa `ivejte so nas, i zemjata e predvas; naseluvajte ja, dvi`ete se slobodnoi sozdavajte svoi imoti.”
11 A Sihem mu re~e na tatkoto nadevojkata i na bra}ata nejzini: „Samoda najdam milost pred o~ite va{i, i }evi dadam s# {to }e mi ka`ete.
12 Pobarajte najgolem otkup i darovi:jas }e vi dadam s#, {to i da mi ka`ete;samo dajte mi ja momata za `ena.”
13 A sinovite na Jakov im odgovorijana Sihem i na Emor, tatkoto negov,neiskreno. A taka odgovorija, bidej}ibe{e ja osramotil Dina, sestratanivna.
14 I (Simeon i Levij, bra}ata na Di-na, sinovi na Lija) im rekoa: „Ne mo`e-me toa da go napravime, da ja dademe ses-trata na{a za ~ovek neobrezan, za{totoa e sramno za nas.
15 Samo pod takov uslov }e se sogla-sime so vas (i }e se preselime kaj vas),samo ako sakate da se izedna~ite so nasi da gi obrezete site va{i ma{ki.
16 Toga{ }e gi ma`ime na{ite }erkiza vas i }e se `enime so va{ite }erki,}e se naselime kaj vas i }e staneme edennarod.
17 A ako ne n# poslu{ate da se obre-zete, nie }e ja zememe na{ata }erka i }esi otideme.”
18 I im se dopadnaa zborovite nivnina Emor i na Sihem, negoviot sin.
19 I mom~eto, ne dvoumej}i se, go na-pravi toa vedna{, bidej}i mnogu jazasaka }erkata na Jakov. A toj be{e naj-po~ituvan me|u svoite vo domot na ne-goviot tatko.
20 I dojdoa Emor i sin mu Sihem predportite od nivniot grad, i im rekoa na`itelite od svojot grad, velej}i:
21 „Ovie lu|e se mirni, neka se nase-luvaat vo ovaa zemja i slobodno da sedvi`at po nea; a eve – zemja ima i zaniv. Pa neka gi zemame nivnite }erkiza `eni, a i na{ite da im gi davamenim.
22 Pritoa se soglasuvaat so nas takada `iveat i da staneme eden narod, samoako site ma{ki me|u nas se obrezat,kako {to se tie obrezani.
23 Nivnite stada i nivniot imot isiot nivni dobitok nema li da bidat ina{i? Samo (za toa) da se soglasime soniv, i tie }e ostanat so nas.”
24 I site {to izleguvaa od portite nagradot nivni gi poslu{aa Emor iSihem, sinot negov; i se obrezaa sitema{ki – site koi pominuvaa niz por-tite na gradot.
25 A na tretiot den, dodeka tie u{tebea vo bolki, dvajcata sinovi Jakovovi,Simeon i Levij, bra}ata na Dina, gozedoa sekoj svojot me~ i nepre~eno vle-goa vo gradot i gi ubija site ma{ki.
26 Go pogubija i Emor, i sinot negovSihem, so ostar me~, i, otkako ja zedoaDina od domot na Sihem, si otidoa.
27 Toga{ dojdoa sinovite na Jakov kajubienite, i go ograbija gradot, za{tovo nego be{e osramotena sestratanivna.
28 I go zedoa nivniot siten i krupendobitok, i nivnite magariwa, s# {tobe{e vo gradot i s# {to ima{e vo pole-to.
29 I seto bogatstvo nivno, i decata i`enite nivni gi plenija, i ograbija s#,{to ima{e (vo gradot, i s# {to ima{e)vo ku}ite.
30 Toga{ Jakov im re~e na Simeon ina Levij: „Mi sozdadovte nepriliki ime omrazivte kaj narodot od ovaa zemja,kaj Hanancite i Perizijcite. Jas imammalku lu|e; tie }e se soberat protiv
23 Izreki1,13-19
25 Is.N. 5,8
27 Rim 12,19
30 Ps 104,12 Izreki11,17 13,7
5 Amos 5,13 Prop 3,7
7 2 Car
13,12-13
13 Izreki
26,25
15 17,10-14
45
BITIE
mene, }e me ubijat, ta }e bidam istrebenjas i domot moj.”
31 A tie rekoa: „Zar so sestrata na{ada postapuvaat kako so bludnica?”
Jakov go napu{ta Sihemi zaminuva za Vetil
35 I mu re~e Bog na Jakov: „Stani,odi gore vo Vetil i `ivej tamu;
i napravi tamu `rtvenik na Boga, Kojti se javi, koga bega{e od liceto naIsav, bratot tvoj” .
2 Toga{ Jakov im re~e na svoitedoma{ni i na site, koi bea so nego:„Isfrlete gi tu|ite bogovi, {to se kajvas, pa is~istete se i preoble~ete se.
3 Da se kreneme i da otideme vo Ve-til; tamu }e napravam `rtvenik na Bo-ga, Koj me ~u vo denot na nevoljata moja,i be{e so mene na patot, po koj odev.”
4 I mu gi dadoa na Jakov site tu|ibogovi, {to bea vo nivni race, i obet-kite, {to gi imaa na u{ite; i gi zakopaJakov pod dabot kaj Sihem.
5 Potoa trgnaa. A strav Bo`ji gibe{e sna{ol okolnite gradovi, ta ne sekrenaa vo potera po sinovite na Jakov.
6 I Jakov dojde vo Luz, vo zemjatahananska, a toa e Vetil, samiot toj ilu|eto {to bea so nego,
7 i podigna tamu `rtvenik, i go na-re~e toa mesto: El-Vetil, za{to tamumu se be{e javil Bog, koga bega{e odliceto na svojot brat.
8 Toga{ umre Devora, doilkata naReveka, i ja pogrebaa podolu od Vetil,pod dabot, kogo Jakov go nare~e Pla~-niot dab.
9 I mu se javi Bog na Jakov (vo Luz),otkako se vrati od ramninata Aram, igo blagoslovi.
10 I Bog mu re~e: „Imeto ti e Jakov,no otsega nema da se imenuva{ Jakov;imeto }e ti bide Izrail.” I go nare~eIzrail.
11 I u{te mu re~e Bog: „Jas sum El-[adaj – Semo}niot Bog; plodi se imno`i se; narod i mnogu narodi }e nas-tanat od tebe i carevi }e izlezat odtvoeto koleno.
12 I ti ja davam zemjata, {to mu jadadov na Avraam i na Isak, tvoja da
bide, a i na potomstvoto tvoe }e mu jadadam ovaa zemja.”
13 Potoa Bog se voznese od mestoto,kade {to mu zboruva{e.
14 A Jakov podigna spomenik na isto-to mesto, kade {to mu zboruva{e Bog;spomenik od kamen, pa izvr{i preliv-awe i go prelea so maslo.
15 I Jakov go nare~e toa mesto, kade{to mu zboruva{e Bog, Vetil.
Ra|aweto na Venijamini smrtta na Rahila
16 Zaminaa od Vetil (i toj go raspna{atorot zad kulata Gader). A koga impreostana u{te malku pat do Efrat,Rahila rodi, i poroduvaweto $ be{ete{ko.
17 A koga taa se ma~e{e pri ra|aweto,babicata $ re~e: „Ne pla{i se, za{to iova }e ti bide sin.”
18 A koga du{ata ja napu{ta{e,bidej}i umira{e, Rahila go nare~eBenoni. No tatkoto mu dade ime Venija-min.
19 I umre Rahila, i ja pogrebaa krajpatot {to vodi kon Efrat, vo Vitleem.
20 I podigna Jakov spomenik nad gro-bot nejzin. Toa e spomenikot na grobotRahilin do dene{en den.
21 A koga zamina ottamu, Izrail goraspna {atorot svoj zad kulata Eder.
22 I koga Izrail `ivee{e vo taazemja, otide Ruvim, ta legna so Bilha,nalo`nicata na negoviot tatko. I toago do~u Izrail (i go prifati so ogor-~enost). A Jakov ima{e dvanaesetsinovi.
23 Sinovite na Lija bea: Ruvim,prvenecot Jakovov, Simeon, Levij, Juda,Isahar i Zavulon.
24 A sinovite na Rahila bea: Josif iVenijamin.
25 Sinovi, pak, na Bilha, sluginkatana Rahila, bea Dan i Neftalim.
26 A sinovi na Zelfa, sluginkata naLija, se: Gad i Asir. Toa se sinovi Ja-kovovi, koi mu se rodija vo ramninataAram.
27 I dojde Jakov kaj Isak, tatkotosvoj, vo Mamre, vo Kirjat-Arba, odnos-no vo Hevron, kade {to Avraam i Isakbea doselenici.
17 30,24
18 1 Car 4,20-21 1 Let 4,9 7,23
19 Mih 5,1 Ruta 1,2 Mt 2,6
22 49,3-4 3 Mojs 18,8
23 29,31-35 30,24
27 13,18
35,1 28,10-22
31,13
2 31,19
2 Mojs19,13 20,3
Is.N.24,15.23
3 28,20
31,3.42 48,15
4 Is.N. 24,26
Sud 9,6
5 34,30
6 12,6
28,19
8 24,59
10 32,29
11 17,1.5-9
12 12,7
46
BITIE
28 A Isak ima{e sto i osumdeset go-dini.
29 I izdivna Isak i umre, se pribrakaj rodot svoj, star i sit od `ivotot. Igo pogrebaa sinovite negovi Isav iJakov.
Isav se naseluva vo Edom
36 A ova e rodoslovieto na Isav,koj se vika i Edom.
2 Isav si zede `eni od }erkite hanan-ski: Ada, }erka na Elon Hitiecot, iOholivama, }erkata na Ana, sinot naCiveon Eveecot.
3. I so Basemata, }erkata Ismailova,sestrata na Navajot.
4 Ada mu go rodi na Isav Elifaz, aBasemata go rodi Raguil.
5 Oholivama, pak gi rodi Jeus, Jalami Korej. Toa se sinovite Isavovi, koimu se rodija vo zemjata hananska.
6 I Isav gi zema `enite svoi, i si-novite svoi, i }erkite svoi i site do-ma{ni svoi, i stadata svoi, i siotdobitok svoj, i siot imot svoj {to gobe{e spe~alil vo zemjata hananska, paotide Isav od zemjata hananska vo drugazemja, daleku od Jakov, bratot svoj.
7 Za{to imotot im be{e mnogu golem,pa ne mo`ea da `iveat zaedno; nituzemjata, vo koja bea doseleni, mo`e{eda gi sobere, poradi mnogute stada.
8 I se naseli Isav, nare~en Edom, nagorata Seir.
9 Ete, toa e rodoslovieto Isavovo,tatko na Edomcite na gorata Seir.
10 Eve gi imiwata na sinovite Isavo-vi: Elifaz, sin na Ada, `ena Isavova,i Raguil, sin na Basemata, `ena Isavo-va.
11 A Elifazovi sinovi bea: Teman,Omar, Cefo, Gatam i Kenaz.
12 Timna be{e nalo`nica na Elifaz,sinot Isavov, i mu go rodi na ElifazAmalik. Toa se sinovite na Ada,`enata Isavova.
13 A ova se sinovite na Raguil: Nahat,Zerah, [ama i Miza. Toa bea vnucitena Basemata, `enata Isavova.
14 Sinovite, pak, na Oholivama, }er-kata na Ana, sinot na Civeon, `enaIsavova se: Jeus, Jalam i Korej.
15 A ova se stare{inite od sinoviteIsavovi: sinovi na Elifaz, prvenecotIsavov: stare{inata Teman, stare{i-nata Omar, stare{inata Cefo, stare-{inata Kenaz,
16 stare{inata Korej, stare{inataGatam, stare{inata Amalik. Toa sestare{inite od Elifaz vo zemjataedomska; toa se sinovi na Ada.
17 Ova se, pak, sinovite na Raguil,sinot Isavov: stare{inata Nahat,stare{inata Zerah, stare{inata [a-ma, i stare{inata Miza. Toa se stare-{inite Raguilovi vo zemjata edomska;tie se vnuci na Basemata, `enataIsavova.
18 A potomci na Oholivama, `enataIsavova se: stare{inata Jeus, stare{i-nata Jalam, stare{inata Korej. Toa sestare{inite od Oholivama, }erkata naAna, `ena Isavova.
19 Toa se sinovite Isavovi i stare-{inite nivni. Toa e Edom.
20 Eve gi sinovite na Horiecot Seir,koi `iveeja vo onaa zemja: Lotan,[oval, Civeon i Ana.
21 Di{on, Ecer i Di{an. Tie se sta-re{ini Horievi, sinovi na Seir vozemjata edomska.
22 A sinovi Lotanovi bea: Horij iEman; sestra, pak, Lotanova be{e Tim-na.
23 Ova se, pak, sinovite na [oval:Alvan, Manahat, Eval, [efro i Onam.
24 Sinovi na Civeon bea: Aja i Ana.Toj e onoj Ana, koj gi pronajde topliteizvori vo pustinata, koga gi pase{emagariwata na Civeon, tatkoto svoj.
25 Deca, pak, na Ana bea: Di{on iOholivama, }erkata na Ana.
26 A ova se sinovite Di{onovi: Hem-dan, E{ban, Jutran i Keran.
27 Ecerovi sinovi bea: Bilhan,Zaavan, (Ukam) i Akan.
28 Sinovi, pak, na Di{an bea: Uc iAran.
29 Eve gi stare{inite na Horijcite:stare{inata Lotan, stare{inata [o-val, stare{inata Civeon, stare{inataAna,
30 stare{inata Di{on, stare{inataEcer, stare{inata Di{an. Toa se sta-
15 36,9-14
28 10,23 Jov 1,1
29 25,8
36,1-3 26,34 28,9
7 13,6
8 32,4
9-11 36,15-19 Sud 5,4
1 Let 1,35-37
47
BITIE
re{inite na Horijcite, spored stare-{instvata nivni vo zemjata Seir.
31 A ova se carevite, koi caruvaa voEdom, pred da stanuvaat carevi sino-vite na Izrail:
32 vo Edom caruva{e Bela, sinot Be-orov, a gradot se vika{e Dinhava.
33 A koga umre Bela, po nego se zacariJovav, sinot na Zerah od Vosor.
34 Po smrtta na Jovav, se zacariHu{am od zemjata Temaniska.
35 A koga umre Hu{am, na negovomesto se zacari Adad, sinot Bedadov,koj gi porazi Midjanite vo poletomoavsko, a gradot se vika{e Avit.
36 Umre i Adad, a na negovo mesto sezacari Samla od Masreka.
37 Po smrtta na Samla se zacari Saulod Rehovot, {to se nao|a kraj rekata.
38 A koga umre Saul, na negovo mestose zacari Vaal-Hanan, sinot Ahborov.
39 Umre i Vaal-Hanan, sinot na Ah-bor, a na negovo mesto se zacari Adar,(sin Varadov), a gradot mu se vika{ePau. Imeto na `enata negova $ be{eMehetavel, }erka na Matred, sin naMezahav.
40 Eve gi imiwata na stare{initeIsavovi, spored plemiwata nivni, pomestata nivni (spored nivnite imiwa ispored nivnite narodi): stare{inataTimna, stare{inata Alva, stare{ina-ta Jetem,
41 stare{inata Oholivama, stare{i-nata Ila, stare{inata Pinon,
42 stare{inata Kenaz, stare{inataTeman, stare{inata Mivcar,
43 stare{inata Magdiel, stare{inataIram. Toa se edomski stare{ini spo-red naselbite vo nivnata zemja. Isav imbe{e tatko na Edomcite.
40-43 1 Let 1,51-54
8 2 Mojs 2,14 1 Car10,27 Lk 19,14
11 42,9 Dan 7,28 Lk 2,19.51
12 35,4
31 4 Mojs
20,14 1 Let 1,43-
50
37,2 35,25-26
3 37,23.31-33
44,20
4 Izreki
18,20
48
BITIE
JOSIF
Sonnovite na Josif
37 Jakov `ivee{e vo zemjata, vo ko-ja be{e doselen negoviot tatko
Isak, vo zemjata hananska. 2 Eve go `ivotot na sinovite na Ja-
kov: koga be{e na sedumnaesetgodi{navozrast Josif go pase{e dobitokot (nasvojot tatko) so bra}ata svoi, so sino-vite na Bilha i so sinovite na Zelfa,`enite na negoviot tatko. Josif munose{e lo{i glasovi na svojot tatko zaniv.
3 A Izrail go saka{e Josif pove}eod site svoi sinovi, za{to mu se rodina stari godini; i mu napravi {arenaobleka.
4 A bra}ata, gledaj}i deka tatkotonivni go saka mnogu pove}e od site svoisinovi, go zamrazija, taka {to ne mo-`ea so nego da zboruvaat qubezno.
5 Pritoa Josif soni son i im go ras-ka`a na svoite bra}a, a tie go zamrazi-ja u{te pove}e.
6 I im re~e: „^ujte go sonot {to gosoniv:
7 vrzuvame snopje vo poleto, i oded-na{ mojot snop se ispravi, i zastana
prav, a va{ite snopovi se rasporedijanaokolu i mu se poklonija na mojotsnop.”
8 Toga{ bra}ata mu rekoa: „Zarem ti}e caruva{ nad nas? Zarem ti }evladee{ nad nas?” Zatoa u{te pove}e gozamrazija, poradi negovite soni{ta iporadi negovite zborovi.
9 Potoa toj soni i vtor son, i im goraska`a i na bra}ata svoi, velej}i:„Soniv u{te eden son, a toa – sonceto imese~inata i edinaeset yvezdi mi sepoklonuvaa.”
10 I mu go raska`a na svojot tatkokako i na bra}ata svoi, no tatko mu goprekori i re~e: „Kakov e toj son {to sigo sonil? Zar jas i majka ti, i bra}atatvoi, }e dojdeme tebe da ti se poklo-nime dozemi?”
11 I mu pozavidoa bra}ata negovi; notatko mu gi zapomni tie zborovi.
Josif e prodaden od svoite bra}a 12 Edna{ negovite bra}a otidoa da go
pasat dobitokot na svojot tatko kajSihem.
13 Toga{ Izrail mu re~e na Josif:„Bra}ata tvoi go pasat dobitokot kaj
Sihem. Ajde da te ispratam kaj niv.” Atoj re~e: „Dobro, odam!”
14 I u{te (Izrail) mu re~e: „Odi ividi kako se bra}ata tvoi i kako edobitokot, pa javi mi.” I go isprati podolinata hevronska; i toj otide voSihem.
15 I eden ~ovek go najde kako skita popoleto, pa go zapra{a, velej}i mu:„[to bara{?”
16 A toj odgovori: „Gi baram bra}atamoi; ka`i mi, te molam, kade go pasatdobitokot?”
17 A ~ovekot re~e: „Tie si zaminaaodovde, za{to ~uv kako velat – ajde daodime vo Dotan.” I otide Josif pobra}ata svoi, i gi najde vo Dotan.
18 A tie go vidoa oddaleku; i, pred daim se pribli`i, po~naa da se dogo-varaat za da go ubijat.
19 I si rekoa pome|u sebe: „Ene godoa|a, onoj {to sonuva!
20 Ajde sega da go ubieme i da go fr-lime vo nekoja od ovie jami, pa }e re-~eme: krvo`eden yver go izede. Toga{}e vidime {to }e stane od negovitesoni{ta!”
21 No, koga go ~u toa Ruvim, posaka dago spasi od racete nivni, pa re~e: „Dane go ubivame!”
22 I u{te im re~e Ruvim: „Krv da neprolevate; frlete go vo edna od jamitevo pustinata, no ne krevajte raka na ne-go.” A toj saka{e da go spasi od racetenivni i da go vrati kaj tatko mu.
23 I koga Josif dojde kaj svoite bra}a,tie mu ja soblekoa {arenata obleka,{to ja ima{e na sebe.
24 I go fatija, pa go frlija vo ednajama; a jamata be{e prazna; nema{e vodavo nea.
25 Potoa sednaa da jadat leb. I kre-vaj}i gi o~ite, vidoa Ismailci kakodoa|aat od Galaad so kamilite svoi,natovareni so mirizlivi smoli, balsami temjan; go prenesuvaa toa vo Egipet.
26 Juda im re~e na svoite bra}a: „Kak-va polza }e imame, ako go ubieme bratotna{ i ja sokrieme krvta negova?
27 Ajde da im go prodademe na ovieIsmailci, pa da ne klavame raka nanego, za{to brat ni e, na{a krv e.” I goposlu{aa bra}ata negovi.
28 Pa koga midjanskite trgovci minu-vaa pokraj niv, tie go izvadija Josif odjamata i im go prodadoa na Ismailciteza dvaeset par~iwa srebro; a ovie goodvedoa Josif vo Egipet.
29 A koga se vrati Ruvim kaj jamata,Josif go nema{e vo nea. Toga{ toj jaraskina12 oblekata svoja.
30 I otide kaj bra}ata svoi i re~e:„Go nema mom~eto: a sega, kade da sedenam jas?”
31 Toga{ ja zedoa Josifovata obleka,i zaklaa jare, pa ja natopija oblekata sokrv.
32 I ja ispratija {arenata obleka dase odnese na nivniot tatko i da se re~e:„Go najdovme ova, pa vidi dali e toaoblekata na sinot tvoj, ili ne?”
33 A toj ja pozna i re~e: „Oblekata ena mojot sin, krvo`eden yver go izel;Josif e, navistina, rastrgnat!”
34 I ja raskina Jakov oblekata svoja,pa se prepa{a so vre}i{te okolu sebe;i go oplakuva{e sinot svoj mnogu de-novi.
35 I se sobraa site negovi sinovi i}erki da go te{at; no toj ne mo`e{e dase ute{i, tuku vele{e: „So taga }e poj-dam po sinot moj vo svetot na mrtvite.”Taka go oplakuva{e.
36 A Midjanite go prodadoa Josif voEgipet na Potifar, dvorjanin nafaraonot, zapovednik na stra`ata.
Juda i Tamara
38 A vo toa vreme Juda se oddeli odbra}ata svoi, i se naseli vo bli-
zina na nekoj ~ovek Adulamiec, po imeHira.
2 Tamu Juda ja vide }erkata na nekojHananec, ~ie ime be{e [ua, i ja zede ilegna so nea.
3 Taa zabremeni, i rodi sin; i toj gonare~e Er.
28 31,15 Zah 11,12 Mt 26,15
35 Er 31,15
38,2-5 46,12 4 Mojs26,19-21 1 Let 2,3-4
18 1 Car 19,1 Mudr 10,13
Dela 7,9
20 Er 38,6 Mt 27,1
21 42,22
25 43,11
26 4,10
Is 26,21 Ez 24,6-7 Jov 16,18
49
BITIE
12 Znak na `alost ili kaewe. Sli~no i vo stih 34.
4 Odnovo za~na, i pak rodi sin, i nemumu stavi ime Onan.
5 I pak rodi sin, i go imenuva [ela.A Juda be{e vo Keziv, koga taa go rodinego.
6 I Juda go o`eni prvorodeniot sinsvoj Er so devojkata po ime Tamara.
7 No Er, prvenecot Judin, be{e lo{pred Gospod, i Gospod go pogubi.
8 Toga{ Juda mu re~e na Onan: „Vlezikaj vdovicata od bratot tvoj, i o`eni seso nea kako dever, za da go zapazi{potomstvoto na bratot tvoj.”
9 A Onan, znaej}i deka porodot nemada bide negov, koga legnuva{e so `ena-ta na bratot svoj, go izleva{e semetonazemi, za da ne mu dade potomstvo nabratot svoj.
10 No toa {to go prave{e, be{e zlopred o~ite na Boga, pa zatoa i nego gopogubi.
11 Toga{ Juda $ re~e na svojata snaaTamara: „@ivej kako vdovica vo ku}atana tatkoto tvoj dodeka porasne [ela,sinot moj.” Za{to, si vele{e, da neumre i toj kako bra}ata negovi. I otideTamara, i `ivee{e vo ku}ata na svojottatko.
12 Izmina mnogu vreme i umre }erka-ta na [ua, `enata na Juda. A koga Judase ute{i, pojde vo Timna kaj lu|eto{to mu go stri`ea stadoto, toj sam inegoviot prijatel Hira, Adulamiecot.
13 I $ javija na Tamara: „Ete, sveko-rot tvoj odi vo Timna da go stri`e sta-doto svoe.”
14 A taa ja soble~e od sebe vdovi~kataobleka, si stavi prevez, pa sedna predportata na Enaim, {to e na patot zaTimna. Taa vide deka [ela be{e poras-nal, a nea u{te ne mu ja davaa za `ena.
15 Koga ja vide Juda, pomisli deka ebludnica, za{to taa go be{e pokrilaliceto svoe (i ne ja prepozna).
16 I toj otide kaj nea i $ re~e:„Dozvoli mi da legnam so tebe!” Za{tone znae{e deka e negovata snaa. A taare~e: „[to }e mi dade{, za da legne{so mene?”
17 A toj odgovori: „]e ti ispratamjare od stadoto.” A taa mu re~e: „]e mi
dade{ li zalog, dodeka ne go ispra-ti{?”
18 A toj re~e: „Kakov zalog da tidadam?” A taa mu odgovori: „Svojotprsten, pojasot i stapot {to ti e vorakata.” I toj $ gi dade, pa legna sonea; i taa za~na od nego.
19 Potoa taa stana i si otide; go sim-na prevezot od sebe i ja oble~e vdovi~-kata obleka.
20 A Juda isprati jare po drugarotsvoj, Adulamiecot, za da si go povratizalogot od `enata, no toj ne ja najde.
21 Pa gi pra{a lu|eto od ona mesto,velej}i: „Kade e bludnicata {to be{ena raspa}eto vo Enaim?” A tie odgov-orija: „Ovde nema{e bludnica.”
22 I toj se vrati kaj Juda i re~e: „Neja najdov. Duri me{tanite mi rekoadeka tamu nemalo bludnica.”
23 A Juda re~e: „Neka si gi zadr`i,samo da ne mi se smeat; jas $ go ispra-tiv i jareto, no ti ne ja najde.”
24 A koga izminaa okolu tri meseci,mu javija na Juda, velej}i: „Tamara,snaata tvoja se oddala na blud i, ete,bremena e od blud.” A Juda re~e: „Izve-dete ja za da se zapali!”
25 A koga ja povedoa, taa prati nasvekorot nejzin da mu ka`at: „Sumza~nala od ~ovek, na koj mu pripa|aatovie ne{ta!” I re~e: „Poznaj, ~ij e prs-tenov, pojasov i stapov!”
26 A Juda gi prepozna, pa re~e: „Taa epopravedna od mene, bidej}i ne ja dadovna sinot svoj [ela.” I pove}e ne legnaso nea.
27 I koga dojde vremeto da rodi, a toa– bliznaci vo utrobata nejzina.
28 I koga se poroduva{e, ednoto deteja poka`a rakata, a babicata zede i muvrza crven konec okolu rakata, velej}i:„Ovoj e prvenec.”
29 No toa ja povle~e rakata, i eteizleze negovoto brat~e, a taa re~e –kako ja probi obvivkata? I mu stavijaime Fares.
30 A potoa izleze negovoto brat~e socrven konec na rakata. Nemu mu stavijaime Zerah.
18 Er 22,24 Agej 2,23 Jn 6,27
26 1 Car24,18
27 25,24
29 Ruta4,12.18-22 Mt 1,3-6
8 5 Mojs 25,5
Ruta 1,11-13
Mt 22,24
50
BITIE
Josif kaj Egip}anecot Potifar
39 A Josif go odvedoa vo Egipet. IPotifar, dvorjaninot fara-
onov, zapovednik na stra`ata, Egip}a-nec, go kupi od Ismailcite, koi go do-vedoa tamu.
2 I Gospod be{e so Josif, ta zatoabe{e sre}en, i `ivee{e vo ku}ata odgospodarot svoj, Egip}anecot.
3 I gospodarot negov vide deka eGospod so nego i deka s# {to rabote{etoj, Gospod prave{e da uspeva vo racetenegovi.
4 I Josif se zdobi so milost kaj nego,i mu slu`e{e. Toj go postavi nad ce-liot svoj dom, i s# {to ima{e, go pre-dade vo racete negovi.
5 A koga go postavi nad domot svoj inad s# {to ima{e, ottoga{ Gospod goblagoslovi domot na Egip}anecot zara-di Josif; i blagoslovot Gospodov be{enad s#, {to ima{e vo domot svoj i vopoleto.
6 I ostavi vo Josifovite race s# {toima{e, i ne se gri`e{e ve}e za drugo,osven za lebot {to go jade{e. A Josifbe{e so strojna stava i so ubavo lice.
7 I se slu~i, po nekoe vreme, `enatana gospodarot negov da se zagleda voJosif, i mu re~e: „Legni so mene!”
8 A toj odbi i $ re~e na `enata odgospodarot svoj: „Ete, gospodarot mojne se gri`i ve}e za ni{to {to ima voku}ata, tuku s# {to ima, mi go predademene vo racete.
9 Ni samiot ne e pogolem od mene vosvojot dom; i toj ni{to ne mi zabranil,osven tebe, za{to si mu `ena; pa kakojas da napravam tolku golemo zlo i dazgre{am pred Boga?”
10 I taka taa mu zboruva{e na Josifza toa sekoj den, no toj ne ja poslu{a dalegne so nea, nitu se zadr`uva{e kajnea.
11 Se slu~i eden den toj da dojde voku}ata po svoja rabota, a tamu doma danema nikoj od doma{nite.
12 Toga{ taa go fati za oblekata i mure~e: „Legni so mene!” No toj, ostavaj}ija oblekata svoja vo racete nejzini,izbega i si otide.
13 A taa, koga vide deka toj ja ostavivo racete nejzini oblekata svoja i izbe-ga,
14 gi vikna svoite doma{ni, pa imre~e, velej}i: „Gledajte, ni dovel ~ovekEvrein za da n# sramoti! Dojde kaj meneza da legne so mene, no jas izvikav nasiot glas.
15 A toj, koga ~u deka go podignav gla-sot i izvikav, ja ostavi oblekata svojakaj mene i izbega, pa si otide.”
16 I taa ja zadr`a oblekata negova kajsebe, dodeka si dojde gospodarot vodomot svoj.
17 A toga{ i nemu mu ja ka`a istatarabota, velej}i: „Slugata, Evreinot,{to go dovede kaj nas, dojde kaj mene dame sramoti (i mi ka`a: }e legnam sotebe).
18 No koga ~u deka podignav glas i iz-vikav, toj ja ostavi oblekata svoja kajmene i izbega.”
19 Koga gi ~u gospodarot negov zbo-rovite na `enata svoja, koja mu re~e:„Ova mi go napravi slugata tvoj” – serazgnevi mnogu.
20 I go fati gospodarot Josif, pa gofrli v zatvor, kade {to le`eacarskite zatvorenici.
Josif vo zatvorot 21 I toj ostana tamu, vo zatvorot. No
Gospod be{e so Josif i ja izlea mi-losta Svoja nad nego i napravi da muomili na upravnikot na zatvorot.
22 I na~alnikot na zatvorot mu gidoveri na Josif site zatvorenici vozatvorot; i nad s# {to tamu se rabote-{e, toj be{e naredbodavec.
23 I stare{inata na zatvorot ne nad-gleduva{e ni{to {to be{e vo Josifo-vite race, za{to Gospod be{e so nego; is# {to rabote{e toj, Gospod prave{e dauspeva.
40 Potoa se slu~i, vinarot na ca-rot egipetski i pekarot da mu
zgre{at na gospodarot svoj, carotegipetski.
2 I faraonot se razgnevi nad tie dva-jca dvorjani, na glavniot vinar i naglavniot pekar,
15 Dan 13,24
21 Ps 104,18-21 105,46
23 39,5-6
40,2 Izreki16,14 19,12
39,1-2 Ps 104,
16-23 Mudr
10,13-14 Dela 7,9
3 26,3
1 Car18,14
Ps 1,3
5 30,27
7 1 Car16,12
Izreki7,10-23
Prop 7,26 1 Kor6,9.13
9 2 Car12,13
Ps 50,5
12 Izreki
5,3-8
51
BITIE
3 pa gi stavi pod stra`a vo ku}ata nazapovednikot na stra`ata, vo zatvorot,vo mestoto kade {to be{e zatvorenJosif.
4 A zapovednikot na stra`ata mu gipredade na Josif, toj da se gri`i zaniv. I tie ostanaa tamu nekoe vreme.
Josif im gi tolkuva soni{tatana dvajca zatvorenici
5 I obajcata sonija son vo ista no},sekoj so osobeno zna~ewe, i vinarot ipekarot na carot egipetski, koi beazatvoreni vo temnicata.
6 A utredenta, koga dojde Josif kajniv, gi vide.
7 Pa gi zapra{a dvorjanite fara-onovi, koi bea pod stra`a zaedno so ne-go vo ku}ata na gospodarot negov, i re-~e: „[to vi se denes licata tolku na-`aleni?”
8 A tie mu odgovorija: „Obajcata so-nivme son, a nema koj da ni go pro-tolkuva.” Josif im re~e: „Zar tolku-vaweto ne e preku Boga? Raska`ete migi!”
9 I glavniot vinar mu go raska`asonot svoj na Josif, velej}i: „Jas sonu-vav edna loza pred mene;
10 na lozata ima{e tri pra~ki; i taazapupi i rascuti, vrza grozje, koe uzrea;
11 a vo rakata mi be{e ~a{ata fara-onova; zedov eden grozd, go istiskav vofaraonovata ~a{a i mu ja dadov ~a{atana faraonot v raka.”
12 Josif mu re~e: „Eve go zna~eweto:trite pra~ki se tri dena.
13 Po tri dena faraonot }e te pomi-luva i pak }e te postavi na porane{-nata slu`ba; i odnovo }e mu ja podava{~a{ata vo rakata negova kako i porano,koga mu be{e vinar.
14 No, koga }e ti bide dobro, seti sena mene i napravi mi dobro; spomni muna faraonot za mene i izvedi me od ovaatvrdina;
15 za{to me ukradoa od zemjata evrej-ska; a i ovde ni{to lo{o ne sum napra-vil, za da bidam frlen vo zatvor.”
16 A koga vide glavniot pekar kolkudobro mu go protolkuva sonot, mu re~e
na Josif: „I jas soniv: i toa – na glava-ta moja tri ko{nici so peciva;
17 vo najgornata ko{nica ima{e s#{to jade faraonot, {to go pravat peka-rite; i ptici kolvaa od ko{nicata nadmojata glava.”
18 A Josif odgovori i re~e: „Eve gozna~eweto: tri ko{nici – toa se tridena.
19 Po tri dena faraonot }e ti ja zemeglavata i }e te obesi na drvo, a pticite}e kolvaat od teloto tvoe.”
20 I koga dojde tretiot den, a toabe{e denot vo koj se rodil faraonot,toj im priredi gozba na svoite slugi, pase seti na glavniot vinar i na glavniotpekar pome|u slugite svoi;
21 I go vrati glavniot vinar na pora-ne{nata slu`ba, za da mu ja podava ~a-{ata na faraonot,
22 dodeka glavniot pekar go obesi (nadrvo), kako {to be{e rekol Josif.
23 No glavniot vinar ne si spomna zaJosif, tuku go zaboravi.
Dvata sona na faraonot
41 A po dve godini soni son fara-onot – kako stoi kraj edna reka.
2 I odedna{ – od rekata izlegoasedum ubavi i debeli kravi, pa po~naada pasat vo mo~uri{teto;
3. a po niv, potoa, od rekata izlegoadrugi sedum kravi, grdi i slabi i za-stanaa kaj drugite kravi na bregot.
4 I grdite i slabi kravi gi izedoaonie sedum ubavi i debeli kravi. Toga{se razbudi faraonot.
5 Potoa pak zaspa i soni vtor son, atoa – sedum klasja izrasnaa od ednosteblo, jadri i ubavi;
6 a po niv izrasnaa sedum prazni, isu-{eni od vetar.
7 Potoa praznite i isu{enite klasjagi izedoa sedumte golemi i jadri klas-ja. Toga{ faraonot se razbudi, no toabe{e son.
8 Utredenta se voznemiri du{atanegova, ta naredi, i bea povikani sitegatalci egipetski i site mudreci. Ifaraonot im raska`a {to sonil, no ni-koj ne se najde da go protolkuva sonotna faraonot.
20 Mk 6,21
23 Zah 3,26 Prop 9,15-18
41,8 2 Mojs7,11.22 Dan 2,1-25,7
4 41,11-13
8 41,15-16
Dan 2,11.28
15 37,28 39,20
52
BITIE
9 Toga{ mu progovori na faraonotglavniot vinar i re~e: „Denes se setivza grevot moj.
10 Koga faraonot se naluti na slugi-te svoi i n# frli v zatvor vo ku}ata nastra`arskiot zapovednik, mene i glav-niot pekar,
11 sonuvavme vo ista no} jas i toj, nosekoj od nas svoj son vidovme so svoezna~ewe.
12 A tamu so nas be{e eden mlad Evre-in, sluga na zapovednikot na stra`ata;nie mu gi raska`avme soni{tata na{i,a toj na sekogo od nas mu go protolkuvasonot.
13 I kako {to ni ka`a, taka i stana:jas bev vraten na mojata slu`ba, a onojdrugiot be{e obesen.”
Josif gi tolkuvasoni{tata na faraonot
14 Toga{ faraonot naredi, ta go povi-kaa Josif, i brzo go izvedoa od zatvo-rot, a toj se potstri`a i se preoble~e,pa izleze pred faraonot.
15 A faraonot mu re~e na Josif:„Soniv son, a nikoj ne mo`e da mi ka`e{to zna~i: a za tebe slu{am deka ume-e{ da tolkuva{ soni{ta.”
16 Josif mu odgovori na faraonot ire~e: „Toa ne e od mene, tuku Bog }e mudade odgovor na faraonot za negovodobro.”
17 I mu re~e faraonot na Josif,velej}i: „Soniv, kako stojam kraj bre-got na rekata13l;
18 i odedna{ – od rekata izlegoasedum debeli i ubavi kravi, pa po~naada pasat vo mo~uri{teto;
19 i ete, po niv drugi sedum kraviizlegoa, mnogu grdi i slabi vo teloto,ne sum videl tolku grdi vo celata zemjaegipetska.
20 I onie kravi, slabi i grdi, gi ize-doa onie sedum debeli.
21 A koga im bea vo stomakot, ne sepoznava{e deka im se vo stomakot, tukupak bea taka grdi kako porano. Toga{se razbudiv.
22 Pa pak soniv, a toa – sedum klasjaizrasnaa od edno steblo, jadri i ubavi;
23 a po niv izrasnaa sedum tenki iprazni klasja, isu{eni od vetar.
24 I praznite klasja gi progoltaa se-dumte ubavi klasja. I sevo ova im goraska`av na gatalcite, no nieden neznae{e da mi objasni.”
25 A Josif mu re~e na faraonot:„Sonot faraonov e eden: Gospod mu ja-vuva na faraonot, {to }e napravi.
26 Sedumte ubavi kravi se sedum godi-ni, i sedumte ubavi klasja se pak sedumgodini; obata sona se eden son.
27 Sedumte slabi i grdi kravi, koiizlegoa po onie, se sedum godini; isedumte klasja prazni i isu{eni odvetar se sedum godini glad.
28 Toa e ona {to ve}e mu go rekov nafaraonot: Bog mu ka`uva na faraonot{to }e pravi.
29 Ete, }e dojdat sedum godini mnogurodni po celata zemja egipetska;
30 a po niv }e nastapat sedum gladnigodini; }e se zaboravi seto ona izobil-stvo vo zemjata egipetska, i glad }enastapi vo zemjata.
31 I nema da se znae deka vo zemjataporano imalo izobilie – poradi gladot– {to }e dojde, za{to }e bide mnogugolem.
32 A toa, {to faraonot sonil dvapatiednopodrugo, zna~i deka Bo`jiot zbor evistinski i deka Bog naskoro }e gonapravi toa.
33 A sega faraonot neka pobara ~ovekmudar i razumen, pa da go postavi nadegipetskata zemja.
34 I neka zapoveda faraonot da bidatpostaveni stare{ini po zemjata, pa dasobiraat petina (od site `etvi) po zem-jata egipetska vo tekot na sedumterodni godini;
35 neka sobiraat tie sekakva zrnenahrana vo sedumte rodni godini {todoa|aat; `itoto da go sobiraat vo gra-dovite so ovlastuvawe od faraonot ihranata vo gradovite da se ~uva.
25 Is 43,9.12 44,7 Amos 3,7 Dan 2,28
27 4 Car 8,1
32 Is 46,10
33 5 Mojs 1,13
9 40,1.23
14 1 Car 2,8
Ps 104,20-21
Izreki16,13
Dan 2,25 Dela 7,10
16 40,8
Dan 2,11.28 Mt 10,20 2 Kor 3,5
53
BITIE
13 Nil.
36 I taa hrana da bide zapazena zasedumte gladni godini {to }e nastapatvo egipetskata zemja, za da ne propadnezemjata od glad.”
Josif – visok slu`benikkaj faraonot
37 Ova mu se dopadna na faraonot i nasite slugi negovi.
38 Pa im re~e faraonot na slugitesvoi: „Zar mo`eme da najdeme ~ovek,kako {to e ovoj, vo kogo ima Bo`jiduh?”
39 I mu re~e faraonot na Josif:„Bidej}i Bog tebe ti go otkri sevo ova,zna~i deka nema ~ovek tolku mudar irazumen kako {to si ti.
40 Ti }e bide{ nad domot moj, iceliot narod moj }e go slu{a tvojotzbor; samo so prestolot }e bidam pogo-lem od tebe.”
41 I u{te mu re~e faraonot na Josif:„Eve, te postavuvam denes tebe nad ce-lata egipetska zemja.”
42 I go izvadi faraonot prstenot odrakata svoja i mu go stavi na Josif naraka, i go oble~e vo obleka od najfinatkaenina, i mu stavi zlatna veri{kaokolu vratot.
43 I zapoveda da go vozat vo negovatavtora kola, a glasnik pred nego daizvikuva: „Avreh!”14 I go postavi nadcelata zemja egipetska.
44 I faraonot mu re~e na Josif: „Jassum faraon, no bez tebe nikoj nema dakrene raka, ni noga vo celata zemjaegipetska” .
45 I go nare~e faraonot Josif Cafe-nat-Paneah; i go o`eni so Asenata,}erkata na Potifera, sve{tenik odOn.
46 A Josif ima{e trieset godini,koga se pretstavi pred faraonot, carotegipetski. I, otkako otide od farao-not, toj ja obikoli celata zemja egipet-ska.
47 I za sedum rodni godini zemjatarodi vo izobilstvo.
48 I sobira{e Josif za tie sedum(plodorodni) godini sekakov vid `ito,
{to go dava{e egipetskata zemja, i gonose{e `itoto vo gradovite; vo sekojgrad go nose{e `itoto od okolnitenivi.
49 Taka nasobra Josif mnogu `ito,kolku {to e pesokot morski, taka {toprestanaa da go merat, za{to nema{ebroj.
50 A pred da nastanat gladnite godi-ni, mu se rodija na Josif dva sina, koimu gi rodi Asenata, }erkata na Poti-fera, sve{tenik od On.
51 I na prvorodeniot Josif mu staviime Manasija, velej}i: „Za{to Bog miovozmo`i da gi zaboravam nesre}itemoi i celiot dom na mojot tatko.”
52 A vtoriot go nare~e Efrem, ve-lej}i: „Bidej}i Bog me napravi plodenvo zemjata na makite moi.”
53 No izminaa sedumte rodni godinivo egipetskata zemja,
54 i nastapija sedumte gladni godini,kako {to be{e rekol Josif. I nastanaglad po site zemji, a vo celata egipet-ska zemja ima{e leb.
55 No, koga po~na da gladuva i egipet-skata zemja, narodot mu bara{e na fa-raonot leb. A faraonot im re~e na siteEgip}ani: „Odete kaj Josif, pa kako{to }e ka`e toj, taka pravete.”
56 A koga gladot se pro{iri vo cela-ta zemja, gi otvori Josif site `itnicii po~na da im prodava na Egip}anite`ito, bidej}i nastana golem glad voegipetskata zemja.
57 I od site zemji doa|aa vo Egipet dakupuvaat `ito od Josif, za{to nastanagolem glad po celata zemja.
Jakov gi ispra}asvoite sinovivo Egipet
42 Koga Jakov ~u deka vo Egipetima `ito, im re~e na svoite
sinovi: „[to ~ekate?” 2 „Ete, slu{am deka vo Egipet ima
`ito; odete tamu i kupete ni `ito, zada ostaneme `ivi i da ne umreme!”
3 I desetminata bra}a Josifovi oti-doa vo Egipet da kupat `ito.
51-52 48,1-22
54 Ps 104,16 Dela 7,11
55 Jn 2,5
42,1 Dela 7,12
38 Dan 13,45
40 Izreki
22,29
42 Est 3,10
8,2.15 Dan 5,7.29
45 46,20
54
BITIE
14 Koleni~ete, na kolena!
4 A Venijamin, bratot Josifov, Jakovne go pu{ti so bra}ata negovi, velej}i:„Za da ne go snajde po patot nekojanesre}a.”
5 I dojdoa sinovite Izrailevi dakupat `ito zaedno so drugite {todoa|aa, bidej}i i vo hananskata zemjavladee{e glad.
Sredbata na Josifso svoite bra}a
6 A Josif be{e upravitel vo zemjata;toj i mu prodava{e `ito na siot narodod taa zemja. I bra}ata Josifovi, kogadojdoa, mu se poklonija so liceto doze-mi.
7 A Josif, {tom gi vide bra}ata svoi,gi pozna; no se prave{e kako da ne gipoznava, i ostro im progovori i re~e:„Od kade ste dojdeni?” A tie odgovori-ja: „Od hananskata zemja, da kupimehrana.”
8 Josif, pak, gi pozna bra}ata svoi,no tie nego ne go poznaa.
9 I se seti Josif za soni{tata {togi be{e sonil za niv, pa im re~e: „Vieste razuznava~i. Ste do{le da gi iz-vidite slabite mesta na ovaa zemja!”
10 A tie mu rekoa: „Ne sme, gospodare,tuku slugi tvoi, {to do{le da kupathrana;
11 site sme sinovi na eden ~ovek, ~es-ni lu|e sme; slugite tvoi nikoga{ nebile razuznava~i.”
12 Toj, pak, im re~e: „Ne, tuku stedo{le da izvidite kade e slabosta naovaa zemja.”
13 A tie rekoa: „Nie slugite tvoi,bevme dvanaeset bra}a, sinovi na eden~ovek vo hananskata zemja; i, ene, naj-maliot denes e so tatkoto na{, a edniotgo nema ve}e.”
14 Toga{ Josif im dofrli: „Vi rekovjas – vie ste razuznava~i.
15 Tuku vaka sakam da se uveram: sekolnam vo `ivotot na faraonot dekavie nema da izlezete odovde, ako nedojde vamu najmaliot va{ brat.
16 Ispratete eden od vas, i toj neka godovede va{iot brat; a vie }e bidetezadr`ani ovde dodeka ne vidam dali evistina toa {to go velite; inaku ste
razuznava~i, `imi `ivotot na fara-onot!”
17 I gi stavi pod stra`a za tri dena. 18 A na tretiot den Josif im re~e:
„Ako sakate da ostanete `ivi, eve {to}e napravite, za{to jas se pla{am odBoga:
19 ako ste ~esni lu|e, eden brat od vasneka ostane ovde pod stra`a, vo domotkade {to ste zatvoreni, a vie osta-natite otidete i odnesete `ito na va-{ite izgladneti semejstva.
20 A potoa dovedete go kaj mene naj-maliot va{ brat, za da se potvrdatzborovite va{i. Ako li ne, }e zagine-te.” I tie postapija taka.
21 I si rekoa eden na drug: „Te{konam! Ova e kaznata poradi bratot na{;ne ja po~uvstvuvavme makata na du{atanegova, koga ni se mole{e, no nie seoglu{ivme. Zatoa i n# snajde ova zlo.”
22 A Ruvim im odgovori, velej}i: „Zarne vi rekov jas – ne gre{ete protiv de-teto? No vie ne me poslu{avte; i, eve,sega od nas se bara krvta negova.”
23 A tie ne znaeja deka Josif girazbira, za{to so nego razgovaraa pre-ku preveduva~.
24 Toga{ Josif se oddeli od niv izaplaka.
Sinovite na Jakovse vra}aat vo Hanan
Potoa pak se vrati kaj niv, i razgova-ra{e so niv, pa zemaj}i go od niv Sime-on, go vrza pred o~ite nivni.
25 I Josif zapoveda da im gi napolnatvre}ite so `ito, a parite, koj kolku{to dal, da im gi vratat sekomu vovre}ata, i da im dadat hrana za po pat.I taka be{e napraveno.
26 Pa, otkako go natovarija `itoto nasvoite magariwa, si zaminaa ottamu.
27 A eden od niv, koga no}evaa, ja otvo-ri vre}ata, za da go nahrani svoeto ma-gare, i gi vide parite svoi odozgora vovre}ata;
28 i im re~e na bra}ata svoi: „Jas gidobiv parite moi nazad, eve gi vo moja-va vre}a.” I zatreperi srceto vo niv.Se upla{ija i si rekoa: „Zo{to ni gonapravi Bog ova?”
18 Izreki15,33
21 37,18-27 4 Mojs32,24 Izreki21,13
24 43,30
5 12,10
6 41,56
9 37,5-11
13 37,30
55
BITIE
29 I, otkako dojdoa kaj Jakov, tatkotonivni, vo zemjata hananska, mu raska-`aa za s#, {to im se slu~i, velej}i:
30 „Ostro zboruva{e so nas ~ovekot,koj zapoveda vo taa zemja, i postapi sonas kako so razuznava~i.
31 A nie mu rekovme deka sme ~esnilu|e, i deka nikoga{ ne sme bile razuz-nava~i.
32 Dvanaeset bra}a sme, sinovi nana{iot tatko; edniot ve}e go nema, anajmaliot e denes so tatkoto na{, vozemjata hananska.
33 No ~ovekot {to zapoveda vo taazemja, ni re~e: ‚Vaka }e doznaam daliste ~esni lu|e. Eden od bra}ata nekaostane ovde kaj mene, a vie `itotozemete go i odete si kaj va{ite gladnisemejstva.
34 A potoa dovedete go kaj meneva{iot najmal brat, za da se doka`edeka ne ste razuznava~i, tuku ~esnilu|e. Toga{ bratot va{ }e vi go pu{-tam, i }e mo`ete da trguvate vo ovaazemja.’”
35 I praznej}i gi vre}ite svoi, za~udo, sekoj si go najde vo vre}ata svoe-to }ese so parite negovi. Koga gi vidoa}esiwata so parite nivni, tie i tatko-to nivni se upla{ija.
36 I im re~e Jakov, nivniot tatko:„Decata mi gi zapustivte; Josif gonema, go nema i Simeon, pa i Venijaminli }e mi go zemete? Seto ova na mene sestrupa!”
37 Toga{ progovori Ruvim i mu re~ena tatkoto svoj: „Dvata moi sina ubijgi, ako ne ti go dovedam; daj go vo moirace, i jas }e ti go vratam.”
38 A toj re~e: „Nema da pojde sin miso vas, za{to brat mu negov umre i tojostana sam; pa, ako se slu~i nekojanesre}a na patot po koj }e odite, star}e me turnete so taga v grob!”
Jakov go pu{ta Venijamin
43 No gladot se zgolemuva{e vo taazemja.
2 A koga go izedoa `itoto, {to go beadonele od Egipet, tatkoto nivni imre~e: „Odete pak i kupete ni malkuhrana.”
3 Juda mu progovori i re~e: „Onoj~ovek jasno ni re~e: ‚Da ne se javuvatepred liceto moe, ako va{iot pomalbrat ne dojde so vas.’
4 Ako go pu{ti{ so nas bratot na{,}e odime i }e ti kupime hrana.
5 Ako, pak, ne go pu{ti{, toga{ nemada odime, za{to onoj ~ovek ni re~e: ‚Dane se pojavuvate pred liceto moe, akova{iot brat ne bide so vas!’”
6 No Izrail re~e: „Zo{to mi napra-vivte takvo zlo i mu rekovte na ~ovekotdeka imate u{te eden brat?”
7 A tie odgovorija: „^ovekot se ras-pra{uva{e za nas i za rodot na{, ve-lej}i: ‚Dali e u{te `iv tatkoto va{?Imate li drug brat?’ I nie mu odgo-vorivme kako {to n# pra{uva{e. Mo-`evme li da znaeme deka }e re~e:‚Dovedete go bratot va{!?’”
8 A Juda mu re~e na Izrail, tatkotosvoj: „Pu{ti go maliot so mene, pa }ese kreneme i }e otideme za da ostaneme`ivi, i da ne izumreme ni nie, nitu ti,ni na{ite deca.
9 Jas }e odgovaram za nego, od moja ra-ka }e go bara{. Ako ne ti go dovedam ine go pretstavam pred tebe, }e bidamvinoven pred tebe do krajot na mojot`ivot.
10 Da ne se bavevme tolku, dosegamo`ebi dvapati }e se vratevme!”
11 Toga{ Izrail, tatkoto nivni, re~e:„Ako e taka, eve {to }e napravite –zemete plodovi od ovaa zemja, pa odne-sete mu gi kako podarok na onoj ~ovek;malku balsam, malku med, mirizlivasmola, temjan, kikiritki i bademi.
12 A pari, so sebe zemete dvojno pove-}e, bidej}i }e treba da gi vratite pari-te, {to gi najdovte pod grlata na va{i-te vre}i; mo`ebi e gre{ka.
13 Zemete go i bratot va{, pa stanetei odete pak kaj onoj ~ovek.
14 A semo}niot Bog El-[adaj da vipomogne da najdete milost kaj onoj ~o-vek, pa da vi go pu{ti i drugiot va{brat, i Venijamin. A jas, pak, ako trebave}e da ostanam bez deca, neka ostanam.”
3 42,15-20
5 44,23
9 42,37
11 37,25 Izreki18,17
14 42,24
37 43,9
38 37,35 42,4
43,1 41,57
56
BITIE
Povtorna sredba nabra}ata so Josif
15 Toga{ tie gi zedoa podarocite idvojno pove}e srebrenici, go zedoa iVenijamin, pa stanaa i otidoa voEgipet i izlegoa pred Josif.
16 A Josif koga go vide so niv iVenijamin, (svojot brat od edna utroba),mu re~e na ~ovekot {to upravuva{e sonegovata ku}a: „Odvedi gi ovie lu|edoma, pa zakoli ne{to od dobitokot izgotvi go, za{to tie na pladne so mene}e ru~aat.”
17 I napravi ~ovekot taka kako {tomu re~e Josif, i gi odvede lu|eto vodomot Josifov.
18 A tie lu|e se upla{ija, koga ~ove-kot gi vode{e vo domot Josifov, irekoa: „Zaradi srebroto, {to se najdeporano vo vre}ite na{i, n# vodat, dode-ka ne smislat ne{to, pa da n# obvinat,za da n# zarobat nas i na{ite magari-wa!”
19 I mu pristapija na ~ovekot, {toupravuva{e so domot Josifov, i muprogovorija pred vratata na ku}ata
20 i rekoa: „^uj n#, gospodare! Nie iporano bevme ovde, za da kupime hrana.
21 No koga bevme na no}evawe, giotvorivme vre}ite, a toa – srebroto nasekogo od nas be{e odozgora vo vre}itena{i; i eve vo ista koli~ina govra}ame so svoi race,
22 a i drugo srebro donesovme, da ku-pime hrana; nie ne znaeme koj ni gostavi srebroto na{e vo vre}ite.”
23 A toj odgovori: „Bidete spokojni,ne pla{ete se, va{iot Bog i Bog natatkoto va{ go stavil toa blago vo vre-}ite va{i; srebroto va{e stigna kajmene.” I im go izvede Simeon.
24 I gi vovede ~ovekot vo domot Josi-fov i im donese voda, za da gi izmijatnozete; a im dade i hrana za nivnitemagariwa.
25 I gi prigotvija podarocite, ~ekaj-}i duri da dojde Josif na pladne, za{to~uja deka tuka }e ru~aat.
26 A koga dojde Josif doma, mu gidadoa podarocite, {to gi imaa v racetesvoi, i mu se poklonija dozemi.
27 Potoa toj gi pra{a za zdravjeto ire~e: „Dobar li e va{iot star tatko, zakogo mi zboruvavte? @iv li e u{te?”
28 A tie odgovorija: „@iv e slugatatvoj, na{iot tatko, i zdrav e.” (Toj re-~e: blagosloven e ovoj ~ovek od Bog). Pase navednaa i mu se poklonija.
29 A koga gi podigna o~ite svoi(Josif), go vide bratot svoj, Venijamin,i re~e: „Ovoj li e najmaliot brat va{,za kogo mi zboruvavte?” I dodade: „Bogneka ti bide blagonaklonet, sinko!”
30 Toga{ Josif pobrza nadvor, za{tosrceto mu se be{e vozbudilo poradibratot negov. Mu dojde da zapla~e, pavleze vo vnatre{nata soba i tamupla~e{e.
31 Potoa se izmi i izleze, i vozdr`u-vaj}i se re~e: „Prinesete jadewe!”
32 I mu donesoa, nemu posebno, nimoddelno, i na Egip}anite {to ru~aa kajnego posebno, za{to Egip}anite nemo`at da jadat so Evreite, bidej}i toabi im bilo neugodno na Egip}anite.
33 I sednaa tie pred nego, postaritespored vozrasta nivna, a pomladitespored mladosta nivna, pa se pogledaa,~udej}i se.
34 I naredi del od jadewata {to beapred nego, da gi nosat pred niv, a delotna Venijamin be{e petpati pogolem oddelot na sekogo od niv. I pieja i senagostija so nego.
Josif gi stava na ispitsvoite bra}a
44 Potoa mu zapoveda Josif naupravitelot na domot, velej}i:
„Napolni im gi na ovie lu|e vre}ite so`ito, kolku {to mo`at da nosat, i nasekogo vo otvorot na vre}ata stavi imgo srebroto nivno;
2 a ~a{ata moja srebrena stavi mu jana najmaliot vo vre}ata, zaedno so sre-broto negovo za kupenoto `ito!” I tojnapravi taka, kako {to mu re~e Josif.
3 A utredenta, na osamnuvawe, giispratija lu|eto so nivnite magariwa.
4 U{te ne bea izminale mnogu pat odgradot, mu re~e Josif na ~ovekot, kojupravuva{e so domot negov: „Stani, odibrzo po onie lu|e, a, koga }e gi sti-
29 35,24 4 Mojs 6,25
30 42,24
32 46,34
44,1 42,25
4 Izreki17,13
21 42,27-28
24 18,4
25 43,11
57
BITIE
gne{, ka`i im: ‚Zo{to vra}ate zlo zadobro? (Zo{to mi ja ukradovte srebre-nata ~a{a?)’
5 Ne e li toa ~a{ata, so koja pie mo-jot gospodar? A toj na nea gi ~ita ipretska`uvawata! Toa {to go napra-vivte e lo{o.”
6 I toj gi stigna, i im gi re~e oviezborovi.
7 A tie mu odgovorija: „Zo{to zboru-va{, gospodare, takvi zborovi? Ne,slugite tvoi takvo ne{to ne bi naprav-ile.
8 Duri i srebroto, {to go najdovmepri otvorot na vre}ite, go vrativme odhananskata zemja, pa kako mo`eme daukrademe od ku}ata na gospodarot tvojsrebro ili zlato?
9 A pri kogo od slugite tvoi }e se naj-de ~a{ata, toj neka zagine; a nie, pak,}e mu bideme robovi na gospodarotna{.”
10 A toj, pak, re~e: „Dobro, neka bidetaka, kako {to rekovte; no vo kogo }e senajde ~a{ata, toj neka mi bide rob, avie drugite nema da bidete vinovni.”
11 I tie brzo gi simnaa vre}ite svoi,i gi odvrzaa sekoj svojata vre}a.
12 A toj po~na da bara, po~nuvaj}i odnajstariot, i zavr{uvaj}i so najmaliot;i se najde ~a{ata vo vre}ata Venijami-nova.
13 Toga{ ja raskinaa oblekata svoja,pa go natovarija sekoj tovarot na svoe-to magare, i se vratija vo gradot.
Juda interveniravo polza na Venijamin
14 I dojdoa Juda i bra}ata negovi vodomot na Josif, koj be{e s# u{te doma,i padnaa pred nego na zemja.
15 A Josif im re~e: „[to napra-vivte? Zar ne znaevte deka ~ovek, kakov{to sum jas, se zanimava so proroku-vawe i sekako }e mo`e da razbere?”
16 Toga{ re~e Juda: „[to da odgovo-rime na gospodarot na{? [to da ka`e-me ili so {to da se opravdame? Bog jaotkri nepravdata na tvoite slugi. Eve,nie sme site robovi tvoi, gospodare, inie i ovoj, vo kogo se najde ~a{ata!”
17 No Josif odgovori: „Ne, jas ne gosakam toa; kaj kogo se najde ~a{ata, tojneka mi bide rob, a vie odete si sozdravje kaj tatkoto va{.”
18 No Juda pristapi do nego i re~e:„Gospodare, dozvoli da progovori slu-gata tvoj pred tebe i gnevot tvoj neka nese isturi na slugata tvoj, za{to ti sikako i faraonot.
19 Gospodarot moj gi pra{a slugitesvoi velej}i: ‚Imate li tatko ilibrat?’
20 A nie mu rekovme na gospodarotna{: ‚Imame star tatko i najmal brat,koj mu se rodi vo starosta; a negoviotbrat umre, i toj ostana sam od majkatasvoja, i tatkoto mnogu go saka!’
21 A ti im re~e na slugite tvoi:‚Dovedete go kaj mene da go vidat moiteo~i.’
22 I nie mu rekovme na gospodarotna{: ‚Ne }e mo`e deteto da go ostavitatkoto svoj; ako go ostavi svojot tatko,toj }e umre.’
23 A ti im re~e na slugite tvoi: ‚Akone dojde so vas najmaliot va{ brat,nema pove}e da go vidite liceto moe.’
24 Pa, koga se vrativme kaj slugatatvoj, tatkoto na{, mu gi ka`avme zboro-vite na gospodarot na{.
25 Potoa ni re~e tatkoto na{: ‚Odetepak, kupete ni malku hrana.’
26 A nie rekovme: ‚Ne mo`eme daodime; no, ako dojde so nas bratot na{najmal, toga{ }e odime, za{to ne mo`e-me da go vidime liceto na onoj ~ovek,ako so nas ne bide na{iot najmal brat.’
27 A slugata tvoj, tatkoto na{, nire~e: ‚Znaete deka `enata moja mi rodidva sina.
28 A eden od niv otide od mene, i jasrekov: Sigurno e rastrgnat, i jas dosegane go vidov.
29 Ako i ovoj go zemete od mene, pa gosnajde nekoja nevolja po patot, }e meturnete vaka star so taga v grob.’
30 I sega, ako otidam kaj slugata tvoj,tatkoto na{, i da ne bide so nas deteto,so ~ija du{a e privrzana negovata du{a
31 i koga }e vidi deka go nema deteto,}e umre; i slugite tvoi }e go turnatstariot sluga tvoj, tatkoto na{, so tagav grob.
23 43,5
28 37,33
8 22,8
10 2 Mojs
20,15
58
BITIE
32 A tvojot sluga ja zede odgovornostaza deteto pred tatkoto na{, velej}i:‚Ako ne ti go dovedam (i ne go pret-stavam pred tebe), neka bidam vinovenpred tatkoto svoj doveka.’
33 Zatoa jas, slugata tvoj, neka osta-nam mesto deteto, da mu bidam rob nagospodarot moj, a deteto neka si odi sobra}ata svoi.
34 Za{to, kako }e se vratam kaj tatko-to svoj, deteto da ne e so mene? Bi go vi-del zloto, {to }e go snajde mojottatko.”
Josif im se otkrivana svoite bra}a
45 Toga{ Josif, ne mo`ej}i pove}eda se vozdr`i pred onie {to
stoeja okolu nego, izvika: „Otstranetegi site od mene.” I taka nikoj ne ostanapri Josif koga im se otkri na bra}atasvoi.
2 Pa zaplaka silno, taka {to ~ujaEgip}anite, a se ~u i vo domot na fa-raonot.
3 I im re~e Josif na bra}ata svoi:„Jas sum Josif! Dali e u{te `iv tatkomi?” No bra}ata ne mo`ea da mu odgov-orat, bidej}i se upla{ija pred nego.
4 No Josif im re~e na bra}ata svoi:„Dojdete poblizu do mene!” I tie pris-tapija; a toj im re~e: „Jas sum Josif,bratot va{, kogo go prodadovte voEgipet.
5 A sega, pak, ne `alostete se, nitu da`alite {to me prodadovte vamu, bidej-}i Bog me prati mene pred vas, za da gozapazi `ivotot va{.
6 Za{to ima ve}e dve godini, otkakonastapi glad na zemjata, a u{te petgodini ostanuvaat, vo koi }e nema niorawe, nitu `etva.
7 Zatoa Bog me prati pred vas, za da veza~uva na zemjata, a i da vi go zapazi`ivotot so golemo izbavuvawe.
8 I taka, ne me prativte vie vamu, tu-ku Bog, Koj me postavi kako tatko nafaraonot i gospodar na celiot domnegov i knez nad celata egipetska zemja.
9 Vratete se brzo kaj tatkoto moj ika`ete mu: ‚Vaka veli sinot tvoj Josif– Bog me postavi za gospodar nad celiotEgipet; dojdi kaj mene, ne odlagaj.
10 ]e `ivee{ vo zemjata Go{en, }ebide{ blizu do mene, ti i sinovitetvoi, i vnucite tvoi, i sitniot i krup-niot tvoj dobitok, i s# {to e tvoe.
11 A jas }e se gri`am vamu za prehra-nata tvoja, za{to glad }e ima u{te petgodini, ta da ne zagine{ ti, i sinovitetvoi, i s#, {to e tvoe.’
12 I ete, gledate so o~ite va{i, i bra-tot moj Venijamin so svoi o~i gledadeka mojata usta ova vi go zboruva.
13 Raska`ete mu na tatkoto moj za setamoja slava vo Egipet i za s# {tovidovte, pa poskoro dovedete go vamutatkoto moj.”
14 Potoa go pregrna bratot svojVenijamin i pla~e{e vo pregratkatanegova. A i Venijamin pla~e{e za bra-tot svoj.
15 I gi baknuva{e site bra}a svoi i,pregrnuvaj}i gi, pla~e{e. Potoanegovite bra}a razgovaraa so nego.
Faraonot pra}a pokana do Jakovda dojde vo Egipet
16 Toga{ se slu{na vo domot na fa-raonot deka pristignale bra}ata naJosif. I se zaraduvaa faraonot i slu-gite negovi.
17 I mu re~e faraonot na Josif:„Ka`i im na bra}ata tvoi – eve {to }enapravite: ‚Natovarete go dobitokotva{, i vratete se vo hananskata zemja.
18 Pa zemete go tatkoto va{ i va{itesemejstva i dojdete kaj mene, i }e vi jadadam najubavata zemja {to ja ima voEgipet, i taka vie }e `iveete vo izo-bilie vo ovaa zemja.’
19 A tebe, pak, ti zapovedam da imka`e{ – Vaka napravete: ‚Zemete sosebe od egipetskata zemja koli za deca-ta va{i i za `enite va{i, i povedetego tatkoto va{, i dojdete vamu.
20 I nemojte da `alite za poku}nina-ta va{a, za{to s# {to e najubavo voegipetskata zemja, }e bide va{e.’”
21 I sinovite Izrailevi taka posta-pija. A Josif im dade koli, po naredbana faraonot; im dade i hrana za po pat.
22 I na site im dade obleka za pre-oblekuvawe, a na Venijamin mu dadetrista srebrenici i pet novi obleki.
10 46,28 47,1-6 2 Mojs 8,19 9,26
16 Izreki16,15
18 47,6 Ps 80,16
22 4 Car 5,5
32 43,9
45,1 Dela 7,13
3 50,15
4 37,28
Ps 104,17
5 50,20
Rim 8,28
8 41,42-43
59
BITIE
23 A i na tatko si mu isprati desetmagariwa, natovareni so najubavi rabo-ti, {to ima{e vo Egipet, i deset maga-rici, natovareni so `ito i hrana natatko mu za po pat.
24 Toga{ gi isprati bra}ata svoi, itie trgnaa; a im pora~a: „Nemojte da sekarate po patot!”
25 I taka tie izlegoa od Egipet, istignaa vo zemjata hananska kaj Jakov,nivniot tatko.
26 I mu raska`aa s#, velej}i: „Josif e`iv, i toj e gospodar nad celata egipet-ska zemja!” A negovoto srce se vozne-miri, za{to ne im veruva{e.
27 No, koga mu raska`aa za s#, {to imbe{e rekol Josif, i koga gi videkolite, {to mu gi be{e ispratil Jo-sif, za da go zemat, toga{ `ivna duhotna Jakov, nivniot tatko.
28 I re~e Izrail: „Dovolno e {tou{te e `iv sinot moj Josif; }e pojdamda go vidam, pred da umram.”
Patuvaweto na Jakov kon Egipet
46 I trgna Izrail so s# {to ima-{e, pa, otkako dojde vo Virsavi-
ja, Mu prinese `rtva na Boga od tatko-to svoj Isak.
2 I mu re~e Bog na Izrail no}e vovidenie: „Jakove! Jakove!” A toj odgo-vori: „Eve me!”
3 Toga{ Toj mu re~e: „Jas sum Bog, Bogna tvojot tatko. Ne pla{i se da sleze{vo Egipet, bidej}i tamu }e napravam odtebe golem narod.
4 Jas }e dojdam so tebe vo Egipet, iJas pak }e te vratam vamu; i Josif }e gizaklopi o~ite tvoi.”
5 I trgna Jakov od Virsavija; i sino-vite na Izrail go smestija Jakov,tatkoto svoj, i decata svoi, i `enitesvoi vo kolite, {to im gi be{e pratilfaraonot, za da go dovedat.
6 I go zedoa dobitokot svoj i imototsvoj, {to go bea spe~alile vo hananska-ta zemja, i dojdoa vo Egipet – Jakov isiot negov rod zaedno so nego.
7 Sinovite negovi i vnucite negovi, i}erkite negovi i vnukite negovi, i ce-loto negovo potomstvo.
Semejstvoto na Jakov 8 A ova se imiwata na decata Izra-
ilevi, koi dojdoa vo Egipet: Jakov isinovite negovi. Prvenecot na Jakov,Ruvim.
9 Sinovite Ruvimovi: Hanoh i Palu,Esrom i Karmi.
10 Sinovite Simeonovi: Jemuel,Jamin, Oad, Jahin, Sigor i Saul, sin naHanankata.
11 Sinovite Levievi: Girson, Keat iMerarij.
12 Sinovite Judini: Er, Onan, [ela,Fares i Zerah; no Er i Onan umrea vohananskata zemja. Sinovi na Fares beaEsrom i Hamul.
13 Sinovi Isaharovi: Tola, Pua, Jov i[imron.
14 Sinovi Zavulonovi: Sered, Elon iJahleel.
15 Toa se sinovite na Lija, {to mu girodi na Jakov vo ramninata Aram, zaed-no so Dina, }erkata negova. Site sino-vi i }erki negovi bea trieset i tridu{i.
16 Sinovi Gadovi: Cifon, Hagij,[unij, Ecbon, Erij, Arodij i Arelij.
17 Sinovi Asirovi: Jimna, Ji{va,Ji{vij i Berija – i sestrata nivnaZara. A sinovi na Berija bea: Hever iMalhiil.
18 Toa se sinovite na Zelfa, koja $ jadade Lavan na Lija, }erkata svoja; taamu rodi na Jakov {esnaeset du{i.
19 Sinovi, pak, na Rahila, `enata naJakov, bea: Josif i Venijamin.
20 A na Josif vo Egipet mu se rodijaod Asenata, }erkata na Potifera,sve{tenikot od On: Manasija i Efrem.
21 A sinovi Venijaminovi bea: Bela,Beher i A{bel; Gera, (sinovi na Belabea:) Naman, Ehij, Ro{, Mupim, Hupimi Ard.
22 Toa se sinovite na Jakov, {to mu girodi Rahila, – vkupno ~etirinaesetdu{i.
23 A sin Danov: Hu{im. 24 Sinovi na Neftalim: Jahceel, Gul,
Jecer i [ilem. 25 Toa bea sinovi na Bilha, koja $ ja
dade Lavan na }erkata svoja Rahila; taamu rodi na Jakov vkupno sedum du{i.
8 2 Mojs 1,1-5 4 Mojs20,15 26 1 Let 2 Dela 7,14-15
12 38,3-10
15 29,31-35 30,17-21
18 30,9-13
20 41,45.50-52
22 30,22-24 35,16-18
25 30,1-8
23 43,11
26 Ps 125,1 Jov 9,16
Lk 24,11
28 46,30
46,1 21,33 28,10
2 15,1
31,24
3 26,23-25 28,13-15
4 50,1
5 45,19-21
60
BITIE
26 Site, koi dojdoa so Jakov vo Egipeti koi bea izlegle od bedrata negovi,osven `enite na sinovite Jakovovi, beavkupno {eeset i {est du{i.
27 I dvajcata sinovi Josifovi, {tomu se rodija vo Egipet; zna~i, site lu|eod domot na Jakov, koi dojdoa (so Jakov)vo Egipet, bea sedumdeset (i pet).
Jakov vo Egipet 28 Toj go prati Juda kaj Josif pred
sebe, za da im go poka`e patot zaGo{en. I dojdoa vo zemjata Go{en.
29 Toga{ Josif ja vpregna kolatasvoja, i mu izleze vo presret na Izrail,tatkoto svoj, vo Go{en; i koga go vide,mu se obesi okolu vratot, i pla~e{edolgo na vratot negov.
30 Potoa Izrail mu re~e na Josif:„Sega, bidej}i so svoi o~i vidov deka si`iv, mo`am da umram.”
31 A Josif im re~e na bra}ata svoi ina celata familija Jakovova – „Odam damu soop{tam na faraonot i }e mure~am: ‚Bra}ata moi i semejstvoto natatkoto moj, koi bea vo hananskata zem-ja, dojdoa kaj mene.
32 Tie se lu|e ov~ari; otsekoga{ sezanimavale so sto~arstvo; i go dovedoaso sebe sitniot i krupniot dobitoksvoj i s# {to imaa.’
33 Ako, pak, faraonot ve povika i vepra{a: ‚Kakva rabota rabotite?’
34 vie ka`ete: ‚Sto~ari se slugitetvoi u{te od mladini pa dosega, i niei tatkovcite na{i’ – za da ostanete vozemjata Go{en. Za{to Egip}anite siteov~ari gi smetaat za ne~isti.”
47 I otide Josif, pa mu javi nafaraonot, velej}i: „Tatkoto moj
i bra}ata moi, so svojot siten i krupendobitok, i so s# {to imaat, dojdoa odhananskata zemja; i, ete, tie se sega vozemjata Go{en.”
2 I zemaj}i od bra}ata svoi pet du{i– gi pretstavi pred faraonot.
3 A faraonot im re~e na bra}atanegovi: „Kakva rabota rabotite?” Tiemu odgovorija na faraonot: „Ov~ari seslugite tvoi, i nie i na{ite tatkovci.”
4 I u{te mu rekoa na faraonot:„Dojdovme da po`iveeme vo ovaa zemja,za{to nema pasi{ta za dobitokot naslugite tvoi, bidej}i golem gladzavladea vo hananskata zemja; zatoadozvoli im na slugite tvoi da se nase-lat vo zemjata Go{en.”
5 A faraonot mu re~e na Josif:„Tatkoto tvoj i bra}ata tvoi dojdoa kajtebe;
6 zemjata egipetska e pod tvoja vlast;naseli gi na najdobro mesto: tatkototvoj i bra}ata tvoi; neka `iveat vozemjata Go{en; i, ako znae{ deka me|univ ima sposobni lu|e, postavi gi zanadglednici nad mojot dobitok.”
7 Potoa go dovede Josif Jakova,tatkoto svoj i go pretstavi pred fa-raonot: Jakov go blagoslovi faraonot.
8 A faraonot go pra{a Jakov: „Kolkugodini ima{?”
9 Mu odgovori Jakov na faraonot:„Denovite na mojot `ivot na zemjata sesto i trieset godini; Malku se, a bea inesre}ni i ne gi dostignaa dnite na ta-tkovcite moi, kolku {to tie `iveeja.”
10 Potoa Jakov go blagoslovi farao-not i si otide od nego.
11 A Josif gi naseli i tatkoto svoj ibra}ata svoi i im dade najdobro mestovo sopstvenost vo zemjata egipetska vooblasta Rameses, kako {to be{e zapove-dal faraonot.
12 I mu dava{e Josif `ito na tatko-to svoj i na bra}ata svoi, i na celiottatkov dom, spored brojot na ~lenovite.
Snaodlivosta na Josifza vreme na gladot
13 No `ito nema{e po celata zemja,za{to gladot stana mnogu golem: seisto{tija egipetskata i hananskatazemja od glad.
14 I go sobra Josif seto srebro {tose nao|a{e vo zemjata egipetska i vozemjata hananska, za `itoto, {to gokupuvaa, i go odnese Josif srebroto vodomot faraonov.
15 I snema srebro vo zemjata egipet-ska i vo zemjata hananska. Toga{ siteEgip}ani po~naa da doa|aat kaj Josif ivikaa: „Daj ni leb! Zo{to da umiramepred tebe? Srebroto ve}e zavr{i.”
47,4 5 Mojs 26,5
7 14,19
9 25,7 35,28 47,28 Ps 89,9-10 Jov 14,1 Efes 5,16
11 2 Mojs 1,11 12,37
14 41,56-57
27 2 Mojs 1,5
5 Mojs10,22
Dela 7,14
30 45,15.28
31 45,10.16-18
61
BITIE
16 A Josif im vele{e: „Dajte godobitokot svoj, pa }e vi dadam hrana zadobitokot, {tom srebroto ste gopotro{ile.”
17 I go doveduvaa dobitokot svoj kajJosif, a Josif im dava{e `ito zakowite, za sitniot i krupniot dobitoki za magariwata. Taka gi ishrani taagodina so `ito vo zamena za siotdobitok nivni.
18 A koga pomina taa godina, po~naapak da doa|aat kaj nego i vtorata godi-na, velej}i: „Nema da krieme od gospo-darot na{ deka srebroto na{e svr{i, ai stadata dobitok se kaj gospodarotna{, pa ne ni ostana ve}e ni{to da mudoneseme na gospodarot na{, osven te-lata na{i i nivite na{i.
19 Za da ne propadneme pred o~itetvoi, kupi n# nas i nivite na{i za`ito, pa nie i zemjata na{a da mu sta-neme robovi na faraonot. A ti daj niseme, da seeme i da ostaneme `ivi i dane umreme, ta i zemjata da ne zapusti.”
20 I taka Josif ja kupi za faraonotseta zemja vo Egipet, bidej}i siteEgip}ani ja prodadoa svojata zemja nafaraonot, za{to gladot gi pritisna. Izemjata stana faraonova.
21 A narodot go porobi od edniot krajna Egipet do drugiot.
22 Samo ne gi kupi imotite na sve{-tenicite, bidej}i faraonot imotite imgi podaril, i tie se hranea od dava~ki,{to im gi opredelil faraonot. Zatoatie ne ja prodadoa svojata zemja.
23 Josif, pak, mu re~e na narodot:„Ete, ve kupiv denes vas i nivite va{iza faraonot. Pa, eve vi seme, i posejtegi nivite.
24 No od rodot edna petina }e mu dava-te na faraonot, a ~etirite dela nekaostanat za vas: za seewe na nivite i zaprehrana va{a i na onie, koi se podomovite va{i, kako i za prehrana nava{ite deca.”
25 A tie rekoa: „Ti ni go zapazi `ivo-tot; neka najdeme milost pred gospo-darot na{ i da mu bideme robovi nafaraonot.”
26 I donese Josif zakon, koj e i denesvo sila vo zemjata egipetska: petina mu
pripa|a na faraonot, osven od zemjatana sve{tenicite, {to ne stana fara-onova.
Poslednata `elba na Jakov 27 A Izrail se naseli vo egipetskata
zemja, vo oblasta Go{en, i ja vladeeja, ise iznarodija i namno`ija mnogu.
28 I po`ivea Jakov vo egipetskatazemja sedumnaeset godini; Jakov `ivee-{e vkupno sto ~etirieset i sedum godi-ni.
29 A koga se nabli`i vremeto Izrailda umre, go povika svojot sin Josif imu re~e: „Ako sum na{ol milost predtebe, stavi ja rakata tvoja pod bedrotomoe, i napravi mi milost i veti mideka nema da me pogrebe{ vo Egipet.
30 No za da po~ivam kaj tatkovcitemoi, }e me prenese{ nadvor od Egipeti }e me pogrebe{ vo grobot nivni.” Atoj re~e: „]e napravam kako {to ve-li{.”
31 I mu re~e: „Zakolni mi se!” I tojmu se zakolna. Toga{ Izrail mu se pok-loni vrz pernicata od svojata postela.
Jakov gi blagoslovuvasinovite na Josif
48 Potoa mu javija na Josif: „Ene,tatko ti e bolen.” A toj gi pove-
de so sebe dvajcata sinovi svoi, Mana-sija i Efrem, (i dojde kaj Jakov).
2 I go izvestija Jakov, velej}i mu:„Ete, sinot tvoj Josif doa|a kaj tebe.”A Izrail sobra sili i sedna na poste-lata svoja.
3 I mu re~e Jakov na Josif:„Sesilniot moj Bog El-[adaj mi se javivo Luz, vo zemjata Hanan, meblagoslovi,
4 i mi re~e: ‚]e te napravam ploden imnogubroen; i }e napravam od tebe daproizlezat mnogu narodi, }e ja dadamovaa zemja i na tvoeto potomstvo potebe vo ve~na sopstvenost.’
5 A sega, dvajcata sinovi tvoi, Efremi Manasija, koi ti se rodija vo egipet-skata zemja, pred da dojdam vo Egipet,neka bidat moi, kako {to mi se Ruvim iSimeon.
27 35,11 5 Mojs 26,5 Ps 104,24
30 49,29-32 50,5-13
31 3 Car 1,47
48,1 Is.N. 14,4
3 17,1 35,6.11-12
5 41,50-52 1 Let 5,1-2
17 Izreki
11,26
19 Pla~ 1,11
5,9 Neem 5,3
24 45,6
26 41,34
Ezd 7,24
62
BITIE
6 Decata, pak, koi ti se rodija po niv,neka ostanat tvoi; a vo nasledstvotosvoe neka se vikaat spored imiwata nabra}ata nivni.
7 A koga se vra}av od ramninataAram, mi umre (majka ti) Rahila vo ha-nanskata zemja, po pat, blizu do Efrat,i jas ja pogrebav tamu na patot za Ef-rat, sega nare~en Vitleem.”
8 A, otkoga gi vide Izrail sinoviteJosifovi, pra{a: „Koi se ovie?”
9 A Josif mu re~e na svojot tatko:„Toa se moite sinovi, koi mi gi dadeBog ovde.” I re~e Jakov: „Dovedi gi kajmene, da gi blagoslovam.”
10 Za{to o~ite na Izrail mu beaoslabele od starosta, pa ne mo`e{edobro da gleda. A koga mu gi dovede, gipregrna i gi bakna.
11 I mu re~e Izrail na Josif: „Ne senadevav deka }e go vidam liceto tvoe;no, ete, Bog mi gi poka`a i tvoitedeca.”
12 Toga{ Josif gi istavi od kolenatanegovi i se pokloni so liceto dozemi.
13 Pa gi zede Josif obajcata, Efremvo svojata desna raka, sproti levata naIzrail, a Manasija vo svojata levaraka, sproti desnata na Izrail, i gipribli`i do nego.
14 A Izrail ja pru`i desnata rakasvoja i ja stavi vrz glavata na Efrem,iako toj be{e pomal, a levata vrz glava-ta na Manasija. Taka gi stavi racetenamerno, makar {to Manasija be{eprvoroden.
15 I go blagoslovi Josifa, velej}i:„Bog, po ~ij pat sekoga{ odea pred negotatkovcite moi Avraam i Isak, Bog,Koj mi be{e Pastir, otkako sum nas-tanal pa s# do dene{en den,
16 angelot, Koj me izbavuva{e od se-koe zlo, neka gi blagoslovi ovie deca;so imeto moe i imeto na tatkovcitemoi, Avraam i Isak, po niv da se spom-nuva, i vo mnogubrojni mno{tva na zem-jata da se namno`at.”
17 A na Josif mu be{e te{ko koga vi-de deka tatko mu svojata desna raka jastavi vrz glavata na Efrem. Pa ja zedetatkovata desna raka za da ja premestiod glavata Efremova na glavata Mana-sieva,
18 i mu re~e Josif na tatko si: „Netaka, tatko, za{to onoj e prvenec; stavija svojata desna raka vrz negovataglava.”
19 No tatkoto negov ne saka{e, tukure~e: „Znam, sinko, znam, i od nego }eizleze narod, i toj }e bide golem; nopomaliot brat }e bide pogolem od nego,i od negovoto seme }e proizlezemnogubroen narod.”
20 I gi blagoslovi vo onoj den i re~e:„Preku vas }e se blagoslovuva Izrail i}e se veli: ‚Bog neka ti napravi, kako{to im napravi na Efrem i naManasija.’” Taka go postavi Efrem nadManasija.
21 A potoa Izrail mu re~e na Josif:„Eve, jas umiram; no Bog }e bide so vasi }e ve vrati vo zemjata na va{itetatkovci.
22 I jas ti davam eden del pove}eotkolku na bra}ata tvoi; ona {to gozedov od Amorejcite, so svojot me~ i sosvojot lak.”
Jakov go dava svojot blagoslovna dvanaesette svoi sinovi
49 Potoa Jakov gi povika svoitesinovi i im re~e: „Soberete se,
za da vi soop{tam odnapred, {to }e seslu~i so vas vo idnite vremiwa.
2 Soberete se i poslu{ajte me, viesinovi na Jakov, poslu{ajte go Izrail,tatkoto va{:
3 Ruvime, sine moj prvoroden, ti sitvrdina moja i po~etok na mojata sila;prv po dostoinstvo i prv po mo}.
4 Ti blika{ kako voda; nema da seizdigne{, za{to se ka~i na tatkovotoleglo, i ja oskverni postelata moja, nakoja se ka~i.
5 Simeon i Levij se vistinski bra}a,oru`je na nasilstvo se me~ovite nivni.
6 Vo dogovarawata nivni da ne u~es-tvuva du{ata moja, nitu vo sobirot niv-ni slavata moja; bidej}i tie vo gnevotsvoj lu|e ubivaa, a za svoe zadovolstvobikovi sakatea.
7 Proklet da e gnevot nivni, za{to e`estok; i lutinata nivna, bidej}i esvirepa; }e gi razdelam po Jakova, i }egi rasturam niz Izrail.
19 25,23
20 12,3
21 15,16 46,4
49,1-33 5 Mojs 33
1 4 Mojs24,14
3 29,32 5 Mojs 33,6 Is.N.13,15-23
4 35,22
5 29,33-34 5 Mojs33,8-11 Is.N. 13,14 19,1-9
6 34,25-31
7 35,16-20
9 Evr 11,21
10 1 Car 4,15
11 37,35
15 49,22-26
Ez 34,15.23 Ps 22,1
80,2-3 Jn 10,1-18
16 5 Mojs
33,17
63
BITIE
8 Judo! Tebe }e te slavat bra}atatvoi, i racete sekoga{ }e ti bidat vrzple}ite na neprijatelite tvoi; i tebe}e ti se poklonuvaat sinovite na tatko-to tvoj.
9 Judo, lav~e moe malo! Od grabe` seizdiga{, sine moj. Se navednuva{ i leg-nuva{ kako lav i lavica. Koj smee da tepredizvikuva?
10 Nema da se odzeme `ezolot od Juda,nitu od bedrata negovi, s# duri ne dojdeMirotvorecot, Komu }e Mu se pokoru-vaat narodite.
11 Toj go vrzuva za loza svoeto magare,a mladoto magare na negovata magarica– za debela pra~ka; vo vino ja pereoblekata svoja, a vo krv od grozje oblek-loto svoe;
12 o~ite mu se potemni od vino, azabite mu se pobeli od mleko.
13 Zavulon }e `ivee pokraj more, domorsko pristani{te, a granicata }e mubide do Sidon;
14 Isahar e kako cvrsto magare, leg-nat me|u ogradite;
15 pa, otkako vide deka po~inkata edobra, zemjata prijatna, gi svi ramewa-ta svoi pod trudot i stana rob na zemja-ta.
16 Dan }e mu sudi na svojot narod,kako edno od plemiwata izrailski.
17 Dan }e bide kako zmija na pat, kakousojnica na pateka, koja go kasnuvakowot za noga, i java~ot negov pa|anazad.
18 Od Gospod o~ekuvam spasenie! 19 A Gad, }e go napadnat razbojnici,
no toj, odej}i im po tragite, }e gisovlada.
20 Kaj Asir }e ima hrana vo izobilie;toj }e im dava hrana na knezovite.
21 Neftalim e kako ko{uta na slobo-da, koja dava ubav podmladok.
22 Josif e plodna granka, plodorodnagranka pokraj izvor, ~ii fidankipominuvaat nad yidot.
23 I go ogor~uvaa, i strelaa po nego, igo progonuvaa silnite strelci,
24 no lakot negov ostana jak, imuskulite na negovite race ostanaacvrsti preku racete na Mo}niot (Bog)Jakovov, na pastirot i tvrdinata Izra-ileva.
25 Od Boga na tatkoto tvoj, Koj }e tipomaga, i od Semo}niot Koj }e te bla-goslovi so blagoslovi odozgora od nebo-to, so blagoslovi od bezdnata podzemna,so blagoslovi od gradite i od utrobite.
26 Blagoslovite na tatkoto tvoj ginadminaa blagoslovite na starite pla-nini i ubavinite na ve~nite ridovi;tie neka se spu{taat i neka bidat nadglavata Josifova, i nad temeto naizbraniot me|u bra}ata svoi.
27 Venijamin e grabliv volk, nautro}e jade lov, a nave~er plenot }e godeli.”
28 Toa se dvanaesette kolena izrail-ski, i toa im go izgovori tatkotonivni; gi blagoslovi: sekogo so posebenblagoslov gi blagoslovi.
29 Potoa im zapoveda, velej}i: „Jas sepribiram kaj svojot rod, pogrebete mepri tatkovcite moi, vo pe{terata {toe vo nivata na Hitiecot Efron.
30 Vo pe{terata, {to e vo nivata mah-pelska, sproti Mamre, vo zemjatahananska, (pe{tera) koja ja be{e kupilAvraam od Hitiecot Efron, za da imasvoja grobnica.
31 Tamu gi pogrebaa Avraam i `enatanegova Sara, tamu gi pogrebaa i Isak iReveka, `enata negova, a tamu jas japogrebav i Lija;
32 Ovaa niva i pe{terata, {to e vonea, e kupena od sinovite Heteovi.”
33 I prestana Jakov da im govori nasinovite svoi, gi povle~e nozete vopostelata, pa umre – i se pribra kajpredcite svoi.
Pogrebuvaweto na Jakov
50 Toga{ Josif padna vrz licetona svojot tatko, zaplaka nad
nego, i go bakna. 2 I im zapoveda Josif na lekarite,
koi bea vo negova slu`ba, da go bal-samiraat tatkoto negov; i lekarite gobalsamiraa Izrail.
3 I izminaa ~etirieset dena, za{totolku dni se potrebni za balsamirawe,i go oplakuvaa Egip}anite sedumdesetdena.
4 [tom izminaa denovite na `alosta,im re~e Josif na golemcite faraonovi,
25 17,1-8
27 35,18 Is.N. 18,11 Sud 5,14-21
30 23,19-20
33 48,2
50,2 46,4
8 27,29
5 Mojs 33,7 Is.N. 15
9 4 Mojs
23,24 Otkr 5,5
10 4 Mojs
24,17 Is 9,6-7
11,1-9 Ez 21,31
Mih 5,1-3 Ps 2 110
11 Is 63,1-6
Zah 9,9 Mt 21,2-6
13 5 Mojs
33,18-19 Is.N.
19,10-16
14 30,18
16 30,6
5 Mojs33,22 Is.N.
19,40-48 Sud 5,17
18 Is 25,9
19 30,11-13
Is.N.13,24-28
20 5 Mojs
33,24-25 Sud 5,17
21 30,8
22 30,24
5 Mojs33,13-17
64
BITIE
velej}i: „Ako sum na{ol milost predva{ite o~i, zboruvajte so faraonot ire~ete mu:
5 ‚Tatkoto moj me zakolna, velej}i: –Eve, jas umiram. Vo grobot moj, {to goiskopav vo zemjata hananska, tamu da mepogrebe{.’ – Pa sega bi sakal da odam ida go pogrebam tatkoto moj, a potoa }ese vratam.” (Zborovite na Josif mu giprenesoa na faraonot).
6 A faraonot re~e: „Odi i pogrebi gotatkoto tvoj, kako {to te zakolnal.”
7 Potoa otide Josif da go pogrebetatkoto svoj. A so nego pojdoa i siteslugi faraonovi, stare{inite na do-mot negov i site stare{ini na zemjataegipetska,
8 i celiot dom Josifov i bra}atanegovi, i celiot dom na tatkoto negov.Samo decata svoi i sitniot i krupniotdobitok svoj gi ostavija vo zemjataGo{en.
9 So nego trgnaa, isto taka, koli ikowanici, taka {to pogrebnata povor-ka be{e mnogu golema.
10 A koga dojdoa vo Goren Hatad, koj eod onaa strana na Jordan, zaplakaa tamumnogu silno i `alno. I Josif go opla-kuva{e svojot tatko sedum dena.
11 A lu|eto od onaa zemja, Hanancite,koga slu{naa pla~ewe vo Goren Hatad,rekoa: „Golema `alost imaat Egip}a-nite.” Zatoa toa mesto go narekoa„Avel Micraim”15, {to e otade Jordan.
12 I napravija sinovite negovi onaka,kako {to im be{e zapovedal;
13 go odnesoa sinovite negovi vo zem-jata hananska, i go pogrebaa vo pe{te-rata na nivata Mahpela, {to ja be{ekupil Avraam od Hitiecot Efron,sproti Mamre, za da ima grobnica.
14 A Josif se vrati vo Egipet, – toj ibra}ata negovi, i site, koi bea napogrebot na negoviot tatko.
Po smrtta na Jakov 15 Koga vidoa bra}ata Josifovi deka
nivniot tatko umre, si rekoa eden nadrug: „Da ne bi da si spomne Josif zana{ata omraza, pa da ni se odmazdi zaseto zlo, {to mu go napravivme!”
16 Zatoa rekoa da mu ka`at na Josif:„Tatko ti ostavi kletva pred da umre ire~e –
17 ‚Vaka ka`ete mu na Josif: Prostiim gi na bra}ata tvoi nepravdata igrevot nivni, {to ti gi napravija.’ Iete, sega prosti im go grevot na slugitena tatkoviot ti Bog.” A Josif zaplaka,koga mu go rekoa toa.
18 Potoa dojdoa pred nego i rekoa:„Eve, nie sme slugi tvoi.”
19 Josif im re~e: „Ne pla{ete se, zarsum jas namesto Bog?
20 Vie smislivte zlo za mene, no Bogtoa go svrte na dobro, za da se izvr{iona, {to denes se slu~uva: da se za~uva`ivotot na mnogu lu|e.”
21 I im re~e: „Ne pla{ete se, jas }e veprehranam vas i va{ite deca.” Taka giute{i, zboruvaj}i im od srce.
22 I prodol`i da `ivee Josif voEgipet, toj i bra}ata negovi i celiotdom na tatkoto negov: po`ivea Josifsto i deset godini.
23 I gi vide Josif sinovite Efremo-vi do tretoto koleno; a i sinovite naMahir, sinot Manasiev, se rodija nakolenata Josifovi.
24 Toga{ im re~e na bra}ata svoi,velej}i: „Jas }e umram; no Bog }e ve po-seti i }e ve izvede od ovaa zemja vo zem-jata, za koja im se zakolnal na Avraam,na Isak i na Jakov.”
25 Pa gi zakolna Josif sinovite naIzrail i im re~e: „Koga Bog }e veposeti vas, vie toga{ ponesete gikoskite moi odovde so vas!”
26 Josif umre na sto i deset godini.Go balsamiraa i go polo`ija vo kov~egvo Egipet.
17 Mt 6,12.14 Lk 17,3
18 37,7.9
19 45,5
20 Rim 12,17-21 1 Sol 5,15
24 2 Mojs12,41
25 2 Mojs13,19 Is.N. 24,32 Evr 11,22
5 33,19
Dela 7,16
13 Dela 7,16
65
BITIE
15 Pla~ egipetski.
Izrailcite – robovi vo Egipet
1A ovie se imiwata na sinoviteIzrailevi, koi dojdoa vo Egipet so
Jakov; sekoj so svoeto semejstvo dojde. 2 Ruvim, Simon, Levij i Juda, 3 Isahar, Zavulon i Venijamin, 4 Dan i Neftalim, Gad i Asir. 5 I site, koi proizlegoa od Jakov, bea
sedumdeset (i pet) du{i, a Josif, pak,be{e vo Egipet.
6 Potoa umre Josif i site bra}a nego-vi, i siot nivni rod;
7 a sinovite izrailski se narodija ise namno`ija, stanaa mnogu, i se zasil-ija mnogu, taka {to zemjata se napolniso niv.
8 Toga{ vo Egipet se zacari nov car,koj ne znae{e za Josif,
9 i mu re~e na svojot narod: „Eve, nar-odot na sinovite izrailski e mnogu-broen i posilen od nas.
10 Pa ajde da gi nadmudrime za da ne serazmno`uvaat; i, ako nastane vojna, dane se zdru`at so neprijatelite na{i ida udrat na nas, pa da si otidat od na-{ata zemja.”
11 I postavija nad niv nadzornici nadrabotite za da gi ma~at so te{ka rabo-ta. I tie mu gi izgradija na faraonotPitom, Ramzes (i On, sega nare~enIliopol), gradovi – skladi{ta.
12 No, kolku pove}e gi ma~ea, tolkupove}e se mno`ea i se zasiluvaa taka{to Egip}anite zapo~naa da se pla{atod sinovite na Izrail.
13 Zatoa Egip}anite gi ugnetuvaasinovite na Izrail so `estokost,
9 1,7 1 Mojs26,16
10 Ps 70,10 83,3 105,24-25 Dela 7,17-19
11 2,11 1 Mojs15,13 47,11
13 5 Mojs 26,6
1,1 1 Mojs46,8-27
4 1 Mojs
35,25-26
5 1 Mojs
46,26 5 Mojs
10,22
6 1 Mojs
50,26 Dela 7,15
7 1,9
1 Mojs 12,2 5 Mojs 7,13
26,5 Ps 104,
24-25 Judita5,10-11 Dela 7,
17-19 13,17
ISHOD(VTORA KNIGA MOJSEEVA)
Voved
„Jas sum Gospod, Bog tvoj, Koj te izvede od zemjata egipetska, od domot naropstvoto.” Ovoj centralen stih od knigata Ishod (20,2), ja otkriva smisla-ta na naslovot na vtorata bibliska kniga (Ishod=Izlez), a upatuva i na nej-zinata sodr`ina: Bog e izbavitel na Svojot narod. Istovremeno ovoj stihpretstavuva osnova na Desette Bo`ji zapovedi. Bog Koj od qubov gi spasiIzrailcite, im dava mo`nost i tie da ja poka`at nivnata qubov kon Nego,pridr`uvaj}i se kon Negovite zapovedi.
Izrailcite, koi vo minatoto najdoa spas vo Egipet (1 Mojs. 45,17-20; 47,11),so tekot na vremeto stanaa mnogubroen narod, no i robovi na egipetskitefaraoni. Bog me|utoa, ne ostanuva ramnodu{en kon stradawata naIzrailcite; Toj izbira eden me|u niv, Mojsej, za da im bide voda~ i preku broj-ni kazni i ~uda gi prinuduva Egip}anite da go oslobodat izrailskiot narod ida go ostavat nepre~eno da ja napu{ti zemjata (1,1-15,21). Potoa Bog gi vodi iim pomaga na Izrailcite za vreme na celoto patuvawe niz SinajskataPustina (15,22-18,27), Toj pravi od Izrail Svoj narod, sklu~uvaj}i so nego sojuzna planinata Sinaj i soop{tuvaj}i mu gi istovremeno, Bo`jite zapovedi (19,1-24,18). Mojsej gi dobiva neophodnite upatstva za gradbata na skinijata (25-31).Narodot na Izrail zapa|a vo idolopoklonstvo, pravej}i si bo`estvo vo vid nazlatno tele, po {to sleduva ostrata Bo`ja intervencija (32-34). Knigatazavr{uva so raskazot za gradbata na skinijata, vo koja se manifestira posto-janoto Bo`jo prisustvo (35-40).
Vo imeto na `rtvite od site vidovi ropstvo, vo site vremiwa, ovaa knigapoka`uva {to pretstavuva vistinskata sloboda: toa e slobodata {toSamiot Bog ja dava, za da mu ovozmo`i na ~ovekot da bide vo op{tewe so Negoi so drugite lu|e.
14 i im go zagor~uvaa `ivotot so te{-ki raboti so kal i so pravewe tuli, iso razni polski raboti, i so sekakvadruga rabota, gi izma~uvaa nemilosrd-no.
Nasilieto na faraonot vrzIzrailcite
15 Osven toa, carot egipetski imzapoveda na evrejskite babici, od koina ednata $ be{e imeto [ifra, a nadrugata Pua;
16 i im re~e: „Koga }e babuvate kajEvrejkite, i pri poroduvaweto, ako vi-dite deka e ma{ko, ubijte go, a ako bide`ensko, neka `ivee!”
17 No babicite se pla{ea od Boga i nepravea taka, kako {to im zapoveda egi-petskiot car, tuku gi ostavaa ma{kitedeca `ivi.
18 A egipetskiot car gi povika babi-cite i im re~e: „Zo{to pravite taka igi ostavate ma{kite deca vo `ivot?”
19 A babicite mu odgovorija na fara-onot: „Evrejkite ne se kako egipetskite`eni: za{to tie se jaki i pred da dojdebabicata, ve}e rodile.”
20 Bog be{e dobar kon babicite i na-rodot se mno`e{e i mnogu se zasilu-va{e.
21 I bidej}i babicite se pla{ea odBoga, Bog gi umno`i nivnite semejstva.
22 Toga{ faraonot mu zapoveda naceliot svoj narod, velej}i: „Sekoe ma{-ko koe }e se rodi kaj Evreite, frlajtego v reka: samo `enskite deca ostavajtegi vo `ivot.”
Ra|aweto i detstvoto na Mojsej
2 Eden ~ovek od plemeto Levievootide i si zede `ena od }erkite
Levievi. 2 @enata za~na i rodi ma{ko dete; pa
koga vide deka e mnogu ubavo, go krie{etri meseci.
3 No, koga ne mo`e{e pove}e da gokrie, zede ko{ni~e od trski go oblepiso asfalt i smola; i, otkako go stavideteto vo nego, go odnese vo trskatakraj rekata.
4 A sestrata negova zastana podaleku,za da gleda {to }e stane so nego.
5 ]erkata, pak, faraonova sleze dorekata, za da se kape, a i nejzinite slu-ginki odea pokraj rekata. Taa gozabele`a ko{ni~eto vo trskata, paisprati edna od sluginkite svoi, da godonese.
6 A koga go otvori, vide dete; i toga{deteto zaplaka. Taa se smili nad nego ire~e: „Ova e evrejsko dete.”
7 Toga{ sestrata negova $ re~e nafaraonovata }erka: „Saka{ li da odamda viknam doilka Evrejka, da ti go doideteto?”
8 A faraonovata }erka $ re~e: „Odi!”I devoj~eto otide, i ja vikna majkata nadeteto.
9 Faraonovata }erka $ re~e: „^uvaj goova dete, i doj mi go; a jas }e tiplatam.” I go zede `enata deteto i godoe{e.
10 A koga deteto porasna, go odvede kaj}erkata faraonova, i taa go posini. Imu stavi ime Mojsej, velej}i: „Za{to odvoda go izvadiv.”
Mojsej bega vo midjanskata zemja 11 Po mnogu vreme, koga Mojsej poras-
na, otide me|u bra}ata svoi (sinoviteIzrailevi), i ja vide makata nivna. Izabele`a kako eden Egip}anec bie Ev-rein – eden od bra}ata negovi (sinoviteIzrailevi).
12 Se obyrna na site strani, i, kogavide deka nema nikoj, go ubi Egip}ane-cot i go zakopa vo pesokot.
13 Utredenta izleze pak i vide dvajcama`i Evrei kako se tepaat i mu re~e naonoj, koj be{e vinoven: „Zo{to go bie{bli`niot svoj?”
14 A toj odgovori: „Koj te postavitebe za stare{ina i sudija nad nas? Dane saka{ i mene da me ubie{, kako {togo ubi (v~era) Egip}anecot?” Toga{Mojsej se upla{i i re~e: „Zna~i, serazbralo za ova!”
15 I faraonot ~u za ova, pa saka{e dago pogubi Mojsej. No Mojsej izbega odfaraonot i otide vo midjanskata zemja,i sedna kraj eden izvor.
16 A sve{tenikot midjanski, pak,ima{e sedum }erki (koi gi pasea ov-cite na svojot tatko Jotor). I tie doj-
5 7,15
10 1 Car 1,20 2 Car22,17 Dela 7,21
11 Dela 7,23 Evr 11,24-27
13 1 Mojs 13,8 Dela 7,26
14 Dela7,27.35
15 4,19 Dela 7,29 Evr 11,27
16 3,1 18,1 1 Mojs24,11 30,38
14 5 Mojs 26,6
Is 14,3
16 1,22
17 1,21
1 Car22,17
Izreki16,6
Dan 3,16-18 Dela 5,29
20 1,17
1 Car 2,35 2 Car
7,11.27-29 3 Car11,38
22 1,16
Dela 7,19
2,1 6,20
1 Mojs29,34
4 Mojs26,59
2 1 Mojs 39,6
Dela 7,20-29
Evr 11,23-27
3 1 Mojs 6,14
4 15,20
67
ISHOD
doa i crpea voda i gi napolnija po-ilata, za da go napojat stadoto na svojottatko.
17 No dojdoa ov~ari, i gi isteraa, aMojsej stana i gi odbrani, im naleavoda i im go napoi stadoto.
18 Tie se vratija kaj tatkoto svojRaguil a, a toj gi pra{a: „Zo{to tolkubrgu se vrativte denes?”
19 Tie odgovorija: „Eden Egip}anecn# odbrani od ov~arite, duri ni izvadivoda i ni gi napoi ovcite.”
20 A toj im re~e na svoite }erki: „Pa,kade e toj? Zo{to ste go ostavile takatoj ~ovek? Pokanete go da jade so nas!”
21 I Mojsej re{i da `ivee kaj toj~ovek, a toj mu ja dade na Mojsej za `enasvojata }erka Cipora.
22 I taa (za~na i) rodi sin, i mu staviime Gere{om: „Bidej}i sum – re~e –doselenik vo tu|a zemja.” ( I taa za~nai rodi vtor sin, i mu stavi ime Eli-ezer, velej}i: „Bog na mojot tatko mi ePomo{nik i me izbavi od racetefaraonovi.”)
Bog go opredeluva Mojsejda go vodi izrailskiot narod
23 A po mnogu vreme, umre egipetski-ot car. A sinovite izrailski u{te of-kaa od makite i vikaa; i piskotot niv-ni od te{kite maki dojde do Boga.
24 I Bog go ~u ofkaweto nivno, i seseti Bog na zavetot Svoj so Avraam,Isak i Jakov.
25 I Bog pogledna na sinovite izrail-ski, i se smili nad niv.
3 Mojsej go pase{e stadoto na Jotor,testot svoj, sve{tenikot midjans-
ki. Edna{ go odvede stadoto daleku vopustinata i dojde do Bo`jata planinaHoriv.
2 I mu se javi angel Gospodov vo ognenplamen od sredinata na edna grmu{ka.I vide toj, a toa grmu{kata gori soogan, a ne izgoruva.
3 I Mojsej re~e: „Da pojdam da govidam ova ~udo, zo{to grmu{kata neizgoruva?”
4 A koga Gospod vide deka toj doa|a davidi, izvika Gospod od grmu{kata ire~e: „Mojsej, Mojsej!” A toj odgovori:„Eve me, Gospodi!”
5 A Toj re~e: „Ne prio|aj vamu. Sobujsi gi obuvkite od nozete, za{to ovamesto, na koe stoi{, e sveta zemja.”
6 I mu re~e: „Jas sum Bog na tatkototvoj, Bog Avraamov, Bog Isakov i BogJakovov.” A Mojsej go zakri licetosvoe, za{to se pla{e{e da pogledne voBoga.
7 I Gospod mu re~e (na Mojsej): „Gividov stradawata na narodot Moj voEgipet, i go ~uv piskotot negov od nad-zornicite. Poznata mi e makata negova.
8 Pa slegov da go izbavam od raceteegipetski, i da go izvedam od taa zemjai da go vovedam vo zemja dobra i pros-trana, vo zemja, kade {to te~e med imleko, vo zemjata na Hanancite, Hitij-cite, Amorejcite, Perizijcite, Evejci-te i Jevusijcite.
9 I eve, sega vikotot na izrailskitesinovi stigna do Mene, i Jas go vidovgnetot, so koj gi ma~at Egip}anite.
10 A sega pojdi – Jas te ispra}am kajfaraonot, (egipetskiot car,) za da goizvede{ od Egipet narodot Moj,sinovite izrailski.”
Bog mu go otkrivaSvoeto imena Mojsej
11 Mojsej, pak, Mu progovori na Boga:„Koj sum jas, ta da odam kaj faraonot, ida gi izvedam sinovite na Izrail odzemjata egipetska?”
12 A Toj re~e: „Jas }e bidam so tebe, ieve ti znak deka Jas sum te ispratil:Koga }e go izvede{ narodot od Egipet,}e Mu slu`ite na Boga na ovaa plani-na.”
13 A Mojsej Mu re~e na Boga: „Eve, }epojdam kaj sinovite izrailski i }e imre~am: ‚Bog na tatkovcite va{i me is-pra}a kaj vas.’ I ako tie me pra{aat:‚kako Mu e imeto’, {to }e im re~amtoga{?”
14 Bog mu odgovori na Mojsej, velej}i:„Jas sum Onoj, Koj ve~no postoi!” Pa
4 4,5
5 19,12
Is.N. 5,15 Dela 7,33
6 6,2-13 33,20
Sud 13,22 Is 6,5
Jov 13,11 23,16
Mt 22,32 Mk 12,26 Lk 20,37
Dela 3,13 7,32
7 3,16
1 Mojs16,11
1 Car 9,16 Ps 105,44 Neem 9,9 Dela 7,34
8 3,17 13,5
33,32-3 1 Mojs 12,7
15,18-21 3 Mojs
20,24 4 Mojs
13,28 5 Mojs 6,3
8,7-9 11,9 26,9 27,3
Is.N. 5,6 11,3
Sud 3,3 Er 11,5
32,22 Ez 20,6
9 1,14
10 4,12 6,13
7,1-15 12,41.51
1 Car 12,8 Ps 104,26 Dela 7,34
17 1 Mojs
29,10
18 4 Mojs
10,29
21 4,25 18,2
4 Mojs 12,1
22 18,3
1 Mojs 23,4 Sud 18,30 Evr 11,13
23 1,14 3,7.9
6,5 4 Mojs
20,15-16 5 Mojs 26,7
Sud 2,18 1 Car 12,8
Ps 5,1 Jk 5,4
24 6,7
32,13 1 Mojs 9,1
17,4 22,16-18
26,3 28,13-15
4 Car13,23
Er 14,21 Ps
104,10.42
25 3,7
4,31
3,1 2,16.18
4,27 17,6 18,5 19,2 33,6
5 Mojs 1,6 3 Car 19,8
2 19,18
3 Car19,12
Mk 12,26 Lk 20,37
Dela 5,19 7,30-35 5 Mojs
33,16
3 19,1-6
68
ISHOD
1 2,18. Raguil ponatamu se imenuva kako Jotor.
prodol`i: „Taka }e im ka`e{ na si-novite izrailski: ‚Onoj, Koj ve~no pos-toi, me isprati kaj vas.’”
15 I pak mu re~e Bog na Mojsej: „Vakaka`i im na sinovite izrailski: ‚Gos-pod Bog na tatkovcite na{i, Bog Avra-amov, Bog Isakov i Bog Jakovov meisprati kaj vas. Ete toa e imeto Moeve~no, i toa e spomenot za Mene od ko-leno na koleno.’
16 Odi i soberi gi izrailskite stare-{ini, i ka`i im: Gospod, Bog na tat-kovcite va{i, mi se javi, Bog Avra-amov, (Bog) Isakov i (Bog) Jakovov, i mire~e: ‚Ve posetiv i vidov {to vi sepravi vo Egipet.’
17 I rekov: ‚]e ve izvedam od makiteegipetski vo zemjata na Hanancite,Hitijcite, Amorejcite, Perizijcite,(Gergesejcite,) Evejcite, i Jevusijcite,vo zemja kade {to te~e med i mleko!’
18 I tie }e go poslu{aat glasot tvoj;a }e otide{ ti i izrailskite stare{i-ni kaj (faraonot,) carot egipetski, i}e mu re~ete: ‚Gospod, Bog na Evreite,n# povika da pojdeme na tri dena pat vopustinata, za da Mu prineseme `rtvana Gospod, na{iot Bog.’
19 A Jas znam deka (faraonot,) carotegipetski nema da vi dozvoli da izle-zete, ako ne go natera silna raka.
20 No }e ja pru`am rakata Svoja, i }ego pritisnam Egipet so site Moi~udesa, {to }e gi napravam tamu; potoa}e ve pu{ti.
21 I }e mu dadam milost na ovoj narodkaj Egip}anite, taka {to, koga }epojdete, nema da pojdete so prazni race.
22 Tuku sekoja `ena neka pobara odsosetkata svoja i od onaa {to `ivee vodomot nejzin srebreni i zlatni pred-meti i obleka; i }e gi ukrasite so nivsinovite va{i i }erkite va{i, i taka}e go ograbite Egipet.”
Bog mu ja otkriva Svojata mo} naMojsej
4 Toga{ Mojsej odgovori i re~e: „Aako ne mi poveruvaat i ne go pos-
lu{aat glasot moj, tuku mi re~at – ‚Neti se javil Gospod?’ – {to da imka`am?”
2 A Gospod mu re~e: „[to ti e toa vorakata?” A toj odgovori: „Stap.”
3 I mu re~e: „Frli go na zemja!” I gofrli na zemja, a toj stana zmija. IMojsej izbega od nea.
4 A Gospod mu re~e na Mojsej:„Ispru`i ja rakata svoja, pa fati ja zaopa{kata.” I ja ispru`i rakata i jafati (za opa{kata), i pak stana stap vorakata negova.
5 „Taka }e poveruvaat deka ti se javilGospod, Bog na tatkovcite nivni, BogAvraamov, Bog Isakov i Bog Jakovov.”
6 I pak mu re~e Gospod: „Stavi ja segarakata svoja vo pazuvata svoja!” I toj jastavi rakata svoja vo pazuvata svoja; akoga ja izvadi, a toa rakata mu pobelelaod lepra, kako sneg.
7 I mu re~e: „Stavi ja pak rakatasvoja vo pazuvata svoja!” I pak ja stavirakata svoja vo pazuvata svoja; a koga jaizvadi od pazuvata, taa pak stanala,kako {to mu be{e celoto telo negovo.
8 „Pa, ako ne ti poveruvaat i ne goposlu{aat glasot tvoj pri prviot znak,}e ti poveruvaat pri vtoriot znak.
9 A ako ne poveruvaat ni na dvataznaka i ne go poslu{aat glasot tvoj, ati toga{ zemi voda od rekata, i isturija na kopnoto; i vodata, zemena od reka-ta, }e se pretvori vo krv na zemjata.”
Bog go opredeluva Aron za pomo{nikna Mojsej
10 A Mojsej Mu re~e na Gospod: „O,Gospodi, Te molam, ne sum dobrore~iv~ovek; ni porano sum bil, nitu v~era,ni zav~era, pa ni sega, otkako progo-vori Ti so slugata Tvoj; jas te{kozboruvam i tepkam.”
11 A Gospod re~e: „Koj mu dal usta na~ovekot? Koj go pravi nem, ili gluv, dagleda, ili da e slep? Zar ne sum toa Jas,Gospod?
12 Pa sega, odi, i Jas }e ti ja otvoramustata, i }e te nau~am, {to da zboru-va{.”
13 No toj pak re~e: „Te molam, Gospo-di, izberi drug, {to }e go isprati{.”
14 I se razgnevi Gospod na Mojsej, ire~e: „Neli ti e brat Aron levitot?Znam deka e sposoben da zboruva (name-
19 4,21 11,9 5 Mojs 4,34
20 4,21 6,1.6 11,1.9-10 12,31-33 5 Mojs 3,24 6,22 Er 32,20 51,25 Neem 9,10 Ps 71,18 77,43 134,9
21 11,3 12,35-36
22 11,2 1 Mojs15,14 Ez 39,10 Ps 104,37 Ezd 1,4.6 7,16
4,1 3,18
2 4,17.20 7,19 14,16.21 17,5-6.9 4 Mojs 20,8 Sud 6,21
3 7,8-12
5 3,6 4,31 14,31 19,9
6 3 Mojs13,2.11 4 Mojs12,10 2 Let 26,21
7 Mt 8,3 Lk 17,12-14
8 4,30 3 Car 13,3 Er 44,29
9 7,17-21
11 4,10
6,12.30 Sud 6,15
1 Car 9,21 Is 6,5Er 1,6
12 1 Mojs 26,3
Is.N. 1,5 Is 7,14
Ps 85,17 Dela 7,7 Rim 8,31
13 Sud 13,17
1415,3
Is 42,8 Jn 5,25-58
Jn 8,25-28.58 17,6.26
Evr 13,8 Otkr 1,8
4,8
15 6,2-8
Is 42,8 Er 16,21
33,2 Os 12,4
Joil 3,3 Ps 44,17
82,19 102,13 135,13 145,21
16 4,29
4 Mojs11,16
17 3,8 6,6
5 Mojs 7,1-5
18 4,1.8.23.31
5,1.3 6,11.12
7,16 8,16.23
9,13 10,9.26
69
ISHOD
sto tebe); i eve toj }e te sretne, i, koga}e te vidi, }e se zaraduva vo srcetosvoe.
15 Nemu }e mu govori{ i }e gi stava{zborovite (Moi) vo ustata negova; a Jas}e bidam so ustata tvoja i so ustatanegova i }e vi poka`am {to da pravite.
16 I toj mesto tebe }e mu zboruva nanarodot; i taka toj }e ti bide tebe usta,a ti }e mu bide{ nemu mesto Boga.
17 A toj stap ({to be{e pretvoren vozmija), zemi go vo svojata raka. So nego}e pravi{ ~uda.”
Mojsej se vra}a kaj svojot narod 18 Toga{ otide Mojsej i se vrati kaj
svojot test Jotor i mu re~e: „]e pojdami }e se vratam kaj bra}ata moi vo Egi-pet, da vidam dali se u{te `ivi.” Jotormu re~e na Mojsej: „Odi so zdravje!”(Mnogu vreme po ovie denovi umreegipetskiot car.)
19 I Gospod mu re~e na Mojsej vo (zem-jata) midjanska: „Odi, vrati se vo Egi-pet, za{to izumrea site, {to ja baraadu{ata tvoja.”
20 Toga{ ja zede Mojsej `enata svoja isinovite svoi, i gi ka~i na magariwa, izamina za Egipet. A stapot Bo`ji gozede Mojsej vo rakata svoja.
21 I mu re~e Gospod na Mojsej: „Koga}e otide{ i se vrati{ vo Egipet, gle-daj da gi napravi{ pred faraonot site~uda, za koi ti dadov mo} vo racetetvoi. A Jas, pak, }e go o`esto~am srce-to negovo, da ne go pu{ti narodot.
22 A ti ka`i mu na faraonot: Vakaveli Gospod: Izrail e Mojot prvorodensin.
23 Jas ti velam: pu{ti go sinot Moj daMi slu`i. Ako ne go pu{ti{, Jas }e goubijam tvojot prvoroden sin.”
24 I koga patem no}eva{e, go sretnaGospod i saka{e da go ubie.
25 Toga{ Cipora zede ostar kamen, ija obreza krajnata plot na svojot sin, ifrlaj}i ja pred nozete negovi, re~e:„Ti si mojot krvav mlado`enec.”
26 Toga{ Toj otide od nego; a taa re~e:„Poradi obrezanieto si krvav mlado-`enec.”
27 A Gospod mu re~e na Aron: „Izlezivo pustinata i otidi da go sretne{Mojsej!” I toj otide i go sretna na pla-ninata Bo`ja, i go bakna.
28 Mojsej, pak, mu gi ka`a na Aronsite zborovi Gospodovi: Koj go ispra-ti, i site ~uda, {to mu zapoveda da giizvr{i.
29 I otidoa Mojsej i Aron i gi sobraasite stare{ini na sinovite izrailski.
30 A Aron (im) gi ka`a site zborovi,{to mu gi be{e ka`al Gospod na Moj-sej, a Mojsej gi izvr{i site ~uda predo~ite na narodot.
31 Narodot poveruva. I otkakoslu{naa deka Gospod gi posetil sino-vite izrailski i poglednal na makatanivna, padnaa na kolena i se poklonija.
Mojsej i Aron kaj faraonot
5 A potoa Mojsej i Aron dojdoa kajfaraonot, pa mu rekoa: „Vaka veli
Gospod, Bog Izrailev – ‚Pu{ti go nar-odot Moj, da praznuva praznik vo Moja~est vo pustinata.’”
2 No faraonot re~e: „Koj e tojGospod, za da go poslu{am glasot Ne-gov, i da gi pu{tam sinovite izrails-ki? Ne Go poznavam toj Gospod, nitu }ego pu{tam narodot izrailski.”
3 A tie rekoa: „Bog na Evreite n#povika nas tri dena pat da odime vopustinata, za da Mu prineseme `rtvana Gospod, na{iot Bog, ta da ne niisprati pomor ili ubistvo.”
4 Toga{ carot egipetski im re~e:„Zo{to vie, Mojsej i Aron, go odvleku-vate (mojot) narod od negovata rabota?Odete (si sekoj od vas po svojata rabo-ta)!”
5 I faraonot u{te dodade: „Ete, segakoga narodot se namno`i vo zemjata,vie sakate da go naterate da ne raboti!”
Faraonot im ja nagolemuvarabotata na Evreite
6 I vedna{ im zapoveda faraonot nanadzornicite nad narodot i na nasto-jnicite negovi, i re~e:
7 „Otsega na narodot nema da mu da-vate pleva za pravewe tuli, kako do-sega: tuku sami neka odat da si sobiraatpleva.
22 5 Mojs 14,1 32,6 Is 63,16 Er 3,19 31,9 Os 11,1 Mal 2,10 Rim 9,4 2 Kor 6,18
23 3,18 5,1 7,16 11,5 12,12.29 4 Mojs 8,17 33,4 Ps 77,51 104,36 134,8 135,10
25 2,21 1 Mojs17,14 Is.N. 5,2-3
26 1 Mojs17,10
27 3,1 1 Mojs29,13
28 4,16
29 3,16
30 4,2-9
31 2,25 3,18 14,31
5,13,18 4,23
2 3,19 7,5.17 14,4 Jov 21,15
3 8,23 3 Mojs26,25 5 Mojs28,21
4 1,11
10 Er 1,6-10
11 Ps 93,9 Mt 11,5
Lk 1,20.64 Jn 10,21
12 3,10
4,15-16 4 Mojs 23,5
5 Mojs18,18
Is 50,4 51,16
Er 1,9 Mt 10,
19-20 Mk 13,11 Lk 12,12
13 Is 6,8
Jona 1,1-3
14 4,27 7,1
15 4,30
7,1-2 4 Mojs
23,5.12.16 5 Mojs
18,18 Is 51,16
59,21 Er 1,9
16 7,1-2
Er 15,19
17 4,2.20 7,9-21 8,1.12 17,5.9
19 2,15.23
Mt 2,20
20 2,22
4,2.17 18,3
Dela 7,29
21 3,19.20 7,3.13
8,15.28 9,1.17 10,27 11,10 14,4.8
5 Mojs 2,30 Is.N. 11,20
1 Car 6,6 Is 6,10
63,17 Jn 12,40 Rim 9,18
70
ISHOD
8 A kolku tuli dosega pravele, nasto-juvajte tolku da pravat i otsega: ni{tone namaluvajte; za{to se bez rabota, pazatoa vikaat i velat – ‚Da odime i daMu prineseme `rtva na na{iot Bog.’
9 Neka im se zgolemi rabotata na tielu|e, za da rabotat pove}e i da ne sezanimavaat so prazni zborovi.”
10 I izlegoa nadzornicite i nastoj-nicite, i mu rekoa na narodot: „Vakaveli faraonot: nema da vi davam ve}epleva;
11 odete sami i sobirajte si pleva,kade {to }e najdete; a od rabotata nemani{to da vi se namali.”
12 I se razotide narodot po celatazemja egipetska za da sobira strnikanamesto pleva.
13 A nadzornicite (gi) navaluvaa,velej}i: „Vr{ete gi va{ite (oprede-leni) raboti sekoj den, kako i poranokoga imavte pleva.”
14 A nastojnicite od rodot na sino-vite izrailski, koi gi postavija nadniv nadzornicite na faraonot, bea bi-eni i im se vele{e: „Zo{to ni v~era,ni denes ne izrabotivte tolku tuli,kolku {to vi e opredeleno, kako {topravevte porano?”
15 I otidoa nastojnicite na sinoviteizrailski pred faraonot, pa izvikaa irekoa: „Zo{to postapuva{ taka so slu-gite tvoi?
16 Pleva ne im se dava na slugitetvoi, a pak ni se veli: pravete tuli. Iete, gi bijat slugite tvoi. Go oneprav-duvaat tvojot narod.”
17 No toj im odgovori: „Sedite bezrabota, ne rabotite, pa zatoa velite:‚Da odime da Mu prineseme `rtva naGospod.’
18 Zatoa sega odete, rabotete; plevanema da vi se dava, a vie opredeleniotbroj tuli }e go predavate.”
19 I nastojnicite na sinovite izrail-ski se vidoa vo zlo, bidej}i im be{ere~eno: „Dnevnata koli~ina na tulitene smeete da ja namalite.”
20 A koga izlegoa otkaj faraonot, gisretnaa Mojsej i Aron, koi stoeja i gio~ekuvaa.
21 Pa im rekoa: „Bog neka vidi i nekavi sudi {to n# napravivte omrazeni kajfaraonot i kaj slu`benicite negovi, iim dadovte me~ vo racete, za da n# ubi-vaat!”
22 Toga{ Mojsej se obrna kon Gospod ire~e: „Gospodi, zo{to go vovede vo ne-volja ovoj narod i zo{to me ispratimene?
23 Za{to, otkako izlegov predfaraonot i progovoriv vo Tvoe ime, toju{te polo{o postapuva so ovoj narod?Ti ne go izbavi narodot Svoj!”
6A Gospod mu re~e na Mojsej: „Eve,}e vidi{ {to }e mu napravam sega
na faraonot; pod dejstvo na silna raka}e gi pu{ti; pod dejstvo na cvrsta rakaduri }e gi istera od zemjata svoja.”
Bog mu vetuva na Mojsej deka }e gooslobodi narodot na Izrail
2 I u{te mu zboruva{e Bog na Mojsej,pa mu re~e: „Jas sum Gospod.
3 Jas im se javuvav na Avraam i Isaki Jakov kako El-[adaj2, a so imeto Moe‚Jahve’ ne sum im se otkril.
4 I napraviv zavet Svoj so niv deka }eim ja dadam zemjata hananska: zemja, vokoja bea tie doselenici, i vo koja `i-veeja kako tu|inci.
5 Gi ~uv vozdi{kite na izrailskitesinovi, koi Egip}anite gi izma~uvaat,i se setiv na zavetot Moj.
6 Zatoa, pojdi i ka`i im na sinovitena Izrail, velej}i: ‚Jas sum Gospod, }eve izvedam od egipetskoto ropstvo, }eve izbavam od nasilstvoto nivno, }e vespasam so silna raka i so stroga kazna.
7 ]e ve zemam za svoj narod i }e vibidam Bog, pa }e poznaete deka Jas sumGospod, Bog va{, Koj }e ve izvede odegipetskoto ropstvo.
8 I }e ve vovedam vo onaa zemja, zakoja krenav raka i se zakolnav deka }e
21 14,11 16,3 1 Mojs 16,5 34,30 4 Mojs 14,3
22 4 Mojs11,11 Is.N. 7,7
23 Er 4,10 20,7
6,1 3,20 4,23 11,1 12,31.33.39
2 3,1.13-15 6,6-8.29 10,2 3 Mojs 20,7 Is 43,11 60,16
3 3,14-15 1 Mojs17,1-2 2 Car 7,26 Ps 99,3
4 1 Mojs 6,18 12,7 15,18 17,7-8 Dela 7,5 Rim 4,13 Evr 11,8-10
5 2,23.24-25 1 Mojs 9,15 Dela 7,34
6 3,8.19.20 6,7 20,2 29,46 3 Mojs22,33 26,13 5 Mojs 6,12 7,8 9,26 Er 15,21 31,11 32,21 Os 13,4 Ps 76,15 80,11 1 Let 17,21 Dela 13,17
5 1,9
1 Mojs 12,2
8 5,14.17.18
10 1,11 5,13
11 5,19
14 5,16
Is 10,24
17 5,8
71
ISHOD
2 6,3. Semo}en Bog.
mu ja dadam na Avraam, na Isak i naJakov; i }e vi ja dadam vam vo nasled-stvo. Jas sum Gospod!’”
9 Mojsej im go ka`a toa na sinovitena Izrail, no tie ne go poslu{aaMojsej od malodu{nost, poradi te{-koto ropstvo.
10 Toga{ Gospod pak mu re~e na Moj-sej, velej}i:
11 „Vlezi, ka`i mu na faraonot, ca-rot egipetski, da gi pu{ti izrailskitesinovi od zemjata svoja.”
12 A Mojsej progovori pred Gospod ire~e: „Ete, sinovite na Izrail ne meposlu{aa, a kako }e me poslu{a fa-raonot? A osven toa, jas sum spor vozboruvaweto.”
13 No Gospod im zboruva{e na Mojseji na Aron, i im gi ka`uva{e Svoitezapovedi kon sinovite na Izrail i konfaraonot, carot egipetski, za da gipu{ti sinovite izrailski od zemjataegipetska.
Rodoslovieto na Mojsej i Aron 14 Ova se stare{inite na nivnite
pokolenija: sinovite na Ruvim, prvoro-deniot sin Izrailev: Hanoh i Palu,Esrom i Karmi; toa se semejstvata Ru-vimovi.
15 A sinovite Simeonovi se: Jemuel,Jamin, Oad, Jahin, Sigor i Saul, sin naedna Hananka;
16 A eve gi imiwata na sinovite Le-vievi, spored rodovite nivni: Girson,Kaat i Merarij. A Levij po`ivea stotrieset i sedum godini.
17 Sinovi, pak, Girsonovi bea: Livniji Semej so semejstvata nivni.
18 Sinovi Kaatovi: Amram i Jichar,Hevron i Uziil. A godinite na Kaato-viot `ivot bea sto trieset i tri.
19 A sinovite Merarievi se: Mahlij iMu{ij. Toa se semejstvata na Levij spo-red rodovite nivni.
20 Amram se o`eni so Joheveda, tetka-ta svoja, i taa mu gi rodi Aron i Mojsej(i nivnata sestra Mirjam). Amrampo`ivea sto trieset i sedum godini.
21 Sinovi, pak, Jicharovi bea: Korej,Nefeg i Zihrij.
22 Sinovite Uziilovi se: Misail,Elcafan i Sitrij.
23 A Aron ja zede za `ena Eli{eva,}erkata Aminadavova, sestra Naasono-va; i taa mu gi rodi Nadav i Aviu,Eleazar i Itamar.
24 Sinovi Koreovi bea: Asir, Elkanai Avijasaf. Toa e potomstvoto Koreo-vo.
25 I Eleazar, sinot Aronov, se o`eniso edna od }erkite Putielovi, i taa mugo rodi Fines. Toa se stare{inite naLevievoto pleme, spored nivnite semej-stva.
26 A Aron i Mojsej, toa se onie, nakoi Gospod im re~e da gi izvedatsinovite izrailski od zemjata egipet-ska, podredeni vo dru`ini.
27 Ovie se onie, koi mu zboruvaa nafaraonot, carot egipetski, za da gipu{ti sinovite na Izrail od zemjataegipetska; toa se Mojsej i Aron.
Bog go obnovuvaSvoeto vetuvawe kon Mojsej
28 Vo onoj den, koga Gospod mu govo-re{e na Mojsej vo zemjata egipetska,
29 mu re~e Gospod na Mojsej, velej}i:„Jas sum Gospod. Ka`i mu go nafaraonot, carot egipetski, s# ona {toJas ti go velam!”
30 A Mojsej re~e pred Gospod: „Eve,nedobrore~iv sum, pa kako }e me poslu-{a faraonot?”
7 I Gospod mu re~e na Mojsej: „Ete,Jas te postaviv da mu bide{ Bog na
faraonot; a Aron, bratot tvoj, }e tibide prorok.
2 Ti }e zboruva{ s#, {to }e tizapovedam, a Aron, pak, bratot tvoj, }emu zboruva na faraonot da gi pu{tisinovite na Izrail od zemjata svoja.
3 No Jas }e go o`esto~am srceto nafaraonot, i }e gi umno`am znaciteMoi i ~udata Moi vo egipetskata zemja.
4 faraonot sepak nema da ve poslu{a.No Jas }e ja stavam rakata Svoja nadEgipet i so silata Moja }e go izvedamvoinstvoto Moe, narodot Moj, sinovitena Izrail, od zemjata egipetska sostra{ni osudi.
20 2,1-2 4 Mojs26,59 1 Let 23,13
21 1 Let 6,23
22 3 Mojs 10,4 4 Mojs 3,30 1 Let 15,8 2 Let 29,13
23 24,1 28,1 3 Mojs10,1.6.12.16 4 Mojs 1,7 2,3 3,2.32 17,2.4 26,60 5 Mojs 10,6 Is.N. 14,1 Ruta 4,19-20 1 Let 2,10 5,29 24,1 Mt 1,4
24 6,21 4 Mojs 16,1 1 Let6,6.21
25 4 Mojs25,7.11 31,6 Is.N. 24,33 Ps 105,30 1 Mak2,26.54 Sir 45,23-24
26 3,10 7,4 12,17.41.51
27 5,1 4 Mojs 3,1 Ps 76,20
28 6,2-13
29 6,2
30 3,11 4,10 6,12
7,1 4,16
7 1 Mojs 17,7
Is 43,10 Ez 11,20
8 3,8
1 Mojs 12,7 14,22 24,7
Er 11,5 Ez 20,6 Ps 135,
21-22 Otkr 10,
5-6
9 5,21
11 3,18 6,29
12 3,18
4,1.10
13 3,10
14 1 Mojs
29,32 4 Mojs26,5-14
1 Let 5,1-10
15 1 Mojs
29,33 4 Mojs
26,12-14 1 Let 4,24
16 1 Mojs
29,34 46,11
4 Mojs3,17-20
26,57-61 Is.N. 21,
4-7 1 Let 5,27
6,2-16
17 4 Mojs 3,18
1 Let 6,4
18 4 Mojs3,19.27
1 Let 5,28 6,4
23,12
19 4 Mojs3,20.33 1 Let
6,13.28 23,21
72
ISHOD
5 I }e poznaat site Egip}ani deka Jassum Gospod, koga }e ja protegnam raka-ta Svoja nad Egipet i koga }e gi iz-vedam sinovite na Izrail od nivnatasredina.”
6 I napravija taka Mojsej i Aron: ka-ko {to im zapoveda Gospod, taka napra-vija.
7 Mojsej ima{e osumdeset godini, aAron – osumdeset i tri godini kogazboruvaa so faraonot.
Faraonot odbiva da gi poslu{aMojsej i Aron
8 I Gospod im re~e na Mojsej i naAron, velej}i:
9 „Ako faraonot vi ka`e: ‚Napravetenekakvo ~udo’, toga{ ka`i mu na Aron:‚Zemi go stapot tvoj i frli go na zem-jata pred faraonot (i pred negoviteslugi) i toj }e stane zmija.’”
10 Potoa Mojsej i Aron dojdoa kaj fa-raonot i napravija taka, kako {to imzapoveda Gospod. I go frli Aron sta-pot svoj pred faraonot (i pred slugitenegovi), i toj stana zmija.
11 Toga{ faraonot gi povika mudre-cite (egipetski) i vol{ebnicite; i tiego napravija istoto so svoite vol{eb-ni{tva.
12 I sekoj od niv go frli svojot stapi tie stanaa zmii; me|utoa stapotAronov gi progolta nivnite stapovi.
13 No srceto faraonovo se stvrdna ine gi poslu{a niv, kako {to im be{erekol Gospod.
Prva kazna:vodata se pretvora vo krv
14 I Gospod mu re~e na Mojsej: „Tvrdoe srceto faraonovo; i nema da go pu{tinarodot.
15 Pojdi utre kaj faraonot. I ete, toj}e izleze do vodata, i presretni go nare~niot breg; stapot, pak, {to se pret-vori vo zmija, zemi go vo rakata svoja.
16 I re~i mu: Gospod, Bog na Evreite,me isprati kaj tebe da ti ka`am:‚Pu{ti go narodot Moj za da mi izvr{islu`ba vo pustinata!’ No ti, ete,dosega ne Go poslu{a.
17 Zatoa Gospod veli: ‚Po ova }e poz-nae{ deka Jas sum Gospod.’ Eve, so
stapov, {to mi e vo rakata; }e udram povodata, {to e vo rekata, i taa }e stanekrv.
18 I ribite {to se vo rekata }e izum-rat, i rekata }e se usmrdi, aEgip}anite ne }e mo`at da pijat vodaod rekata.”
19 Mu re~e Gospod na Mojsej – „Ka`imu na Aron: ‚Zemi go stapot svoj i pru-`i ja rakata svoja nad vodite egipets-ki: nad rekite nivni, nad potocitenivni, i nad ezerata nivni, i nad sitenivni sobirali{ta na vodi; i tie }e sepretvorat vo krv. I s# }e stane krv pocelata egipetska zemja, i vo drvenite ivo kamenite sadovi.’”
20 I napravija Mojsej i Aron taka,kako {to zapoveda Gospod. I go zedeAron stapot svoj, pa udri po re~natavoda pred o~ite na faraonot i slugitenegovi. I seta re~na voda se pretvorivo krv.
21 I izumrea ribite, {to bea vo reka-ta, i se usmrdi rekata, taka {to Egip-}anite ne mo`ea da pijat voda od reka-ta; i krv ima{e po celata egipetskazemja.
22 No i vra~evite egipetski go na-pravija istoto so svoeto vra`awe. Isrceto na faraonot se o`esto~i i tojne gi poslu{a niv, kako {to im be{erekol Gospod.
23 Potoa se svrte faraonot i si otidedoma; i ni od toa ne se pou~i toj.
24 A Egip}anite, site, po~naa da ko-paat okolu rekata, baraj}i voda zapiewe; za{to ne mo`ea da pijat voda odrekata.
25 I taka izminaa sedum dena, otkakoGospod ja kazni rekata.
Vtora kazna:stradawe od `abi
8 Potoa Gospod pak mu re~e naMojsej: „Odi kaj faraonot, i re~i
mu – vaka veli Gospod: ‚Pu{ti go naro-dot Moj, da Mi izvr{i slu`ba.’
2 A ako ne se soglasi{ da go pu{ti{,eve, Jas }e ja kaznam celata zemja tvojaso `abi;
3 i rekata }e se ispolni so mnogu`abi, i tie }e izlezat i }e vlezat kajtebe doma, i vo tvojata spalna, i vo
18 7,21.24 Is 19,6 Ps 77,44
19 4,2
20 7,6 17,5 Ps 77,44 105,29 Otkr 8,8-11 16,3-7
22 7,11.13.14 8,15 Ps 104,28 Mt 24,24
24 7,18
26 3,12 4,23 5,1 9,1
27 Ps 77,45 105,30 Otkr 16,13
28 10,16 12,34 Mudr 19,10
8,1 7,9-20
2 Ps 77,45 104,30 Otkr 16,13
3 3,20 4,21 10,1
Ps 134,9 Dela 7,36 Rim 9,18
4 3,20 6,26
7,13.16.22 8,11.15
9,12 11,9
Dela 7,36
5 3,20 6,2
Ps 137,7
6 7,2.10.20
1 Mojs 6,22
7 5 Mojs 31,2
34,7 Dela
7,23,30
9 4,2-5
5 Mojs 6,22 Ps 104,27
135,9
11 7,22
8,3.14 22,17
5 Mojs18,10
4 Car 21,6 Is 2,6 47,12
Er 27,9 Mal 3,5
2 Tim 3,8
13 4,21 7,4
14 7,22
8,11.28 9,7
10,1.20.27
15 8,16
16 3,18 7,4
17 4,9
7,19-21 Ps 77,44
104,29 Mudr 11,
1-14 Otkr 11,6
16,4
73
ISHOD
postelata tvoja, i vo ku}ite na slugitetvoi i narodot tvoj, i vo pe~kite tvoi,i vo no}vite tvoi;
4 Vrz tebe }e skokaat `abi i vrz na-rodot tvoj i vrz slugite tvoi.”
5 I mu re~e Gospod na Mojsej: „Ka`imu na Aron: Pru`i ja rakata tvoja sostapot svoj vrz rekite, vrz potocite ivrz ezerata, i napravi `abi da izlezatpo zemjata egipetska.”
6 I ja pru`i Aron rakata svoja vrzvodite egipetski, i proizlegoa `abi; ija pokrija zemjata egipetska;
7 No i vra~evite go napravija istotoso svoeto vra`awe, pa izvedoa `abi pozemjata egipetska.
8 Toga{ faraonot gi povika Mojsej iAron i im re~e: „Pomolete Mu se naGospod, da gi otstrani `abite od menei od narodot moj, i jas }e go pu{tamnarodot da Mu prinese `rtva naGospod.”
9 A Mojsej mu re~e na faraonot:„Opredeli koga saka{ da Mu se pomo-lam za tebe, za slugite tvoi i za tvojotnarod, za da se otstranat `abite odtebe i od ku}ite va{i, a samo vo reka-ta da ostanat.”
10 I re~e: „Utre”. A Mojsej re~e: „Ne-ka bide kako {to re~e ti, za da poznae{deka nema drug kako Gospod, na{iotBog.
11 ]e otidat `abite od tebe, od ku-}ite tvoi (i od nivnite), od slugitetvoi i od narodot tvoj; samo vo rekata}e ostanat.”
12 Potoa Mojsej i Aron izlegoa otkajfaraonot. I Mojsej Mu se pomoli naGospod za `abite, {to Toj gi be{eispratil vrz faraonot.
13 I Gospod napravi kako {to izmoliMojsej: `abite izginaa po ku}ite, podvorovite i po nivite.
14 I gi sobraa na kupi{ta, taka {tozemjata zasmrde.
15 A koga faraonot vide deka zlotopomina, mu otvrdna srceto, i ne gi pos-lu{a niv, kako {to be{e rekol Gospod.
Treta kazna: stradawa od mu{i~ki 16 Toga{ Gospod mu re~e na Mojsej:
„Ka`i mu na Aron: ‚Pru`i go stapot
svoj, i udri po zemjata’ – i }e se pojavatmu{i~ki po celata zemja egipetska.”
17 Taka i napravija: Aron go pru`i sorakata stapot svoj, i udri po pravot nazemjata, i se pojavija mu{i~ki po lu|e-to i po dobitokot; siot pesok na zemja-ta se pretvori vo mu{i~ki, po celatazemja egipetska.
18 Se obidoa i vra`a~ite so vra`a-weto svoe da proizvedat mu{i~ki, none mo`ea. I ima{e mu{i~ki po lu|etoi po dobitokot.
19 I mu rekoa vra`a~ite na faraonot:„Ova e znak Bo`ji!” No srceto na fa-raonot pak se stvrdna, i ne gi poslu{a,kako {to be{e rekol Gospod.
^etvrta kazna:stradawa od buba~ki
20 I Gospod mu re~e na Mojsej: „Staniutre rano i pojdi kaj faraonot. Toga{toj }e izleze kaj rekata, a ti ka`i mu:‚Vaka veli Gospod: pu{ti go narodotMoj, da Mi izvr{i slu`ba (vo pustina-ta).’
21 A ako ne saka{ da go pu{ti{ na-rodot Moj, eve, Jas }e pu{tam vrz tebei vrz slugite tvoi, i vrz narodot tvoj ivo domovite tvoi buba~ki, i }e seispolnat so buba~ki ku}ite egipetski,i zemjata na koja stojat.
22 A vo onoj den }e ja oddelam zemjataGo{en, kade {to `ivee Mojot narod, itamu nema da ima buba~ki, za da poz-nae{ deka Jas sum Gospod (Bog) na(celata) zemja.
23 I }e napravam razlika me|u naro-dot Moj i narodot tvoj. Utre }e go imatoj znak (na zemjata).”
24 I napravi Gospod taka: i se pojavi-ja mnogu buba~ki vo ku}ata faraonova,vo ku}ite na slugite negovi i vo cela-ta zemja egipetska; zemjata nastrada odbuba~kite.
25 Faraonot gi povika Mojsej i Aron,i im re~e: „Otidete, prinesete Mu`rtva na Gospod, va{iot Bog vo ovaazemja!”
26 No Mojsej re~e: „Ne e mo`no takada bide, za{to prinesuvaweto `rtva naGospod, na{iot Bog, e ne~isto za Egip-}anite; ako nie prineseme ne~ista za
17 Ps 77,45
18 9,4.6.26 10,23 11,7 1 Mojs45,10 47,1-6 Ps 110,9
19 9,4.6 10,23 11,7
20 Ps 77,45 105,31
21 8,4 9,27 10,16 12,31
22 1 Mojs43,32
23 3,18 5,3 1 Mojs30,36
24 8,11 9,30 10,11
26 8,8 9,33 10,18
4 8,21.24
9,28 10,8.17.24
12,31 4 Mojs 21,7
1 Car12,19
Er 42,2 Dela 8,24
5 9,5
6 9,14
11 7,3-4
14 7,11 9,11
Dan 5,8
15 7,4.5.22
31,18 Ps 8,3
Lk 11,20
16 3,18 7,15 9,13
74
ISHOD
Egip}anite `rtva pred nivnite o~i,nema li tie da n# ubijat so kamewa?
27 Tri dena pat }e odime vo pustina-ta, za da Mu prineseme `rtva naGospod, na{iot Bog, kako {to Toj }e n$ka`e.”
28 I faraonot re~e: „]e ve pu{tam daMu prinesete `rtva na Gospod, va{iotBog, vo pustinata; no ne odete poda-leku, i pomolete se i za mene!”
29 A Mojsej re~e: „Eve, jas odam odtebe i }e Mu se pomolam na Gospod, ibuba~kite utre }e is~eznat od tebe i odslugite tvoi, a i od narodot tvoj. Noprestani, faraone, da n# mami{, nepu{taj}i go narodot da Mu prinese`rtva na Gospod!”
30 I otide Mojsej od faraonot, i Muse pomoli na Gospod.
31 I Gospod napravi kako {to izmoliMojsej, i si otidoa buba~kite od fara-onot, i od slugite negovi, i od narodotnegov; ne ostana niedna.
32 No pak se o`esto~i srceto fa-raonovo, i pak ne go pu{ti narodot.
Petta kazna: pomor vrz dobitokot
9 Toga{ Gospod mu re~e na Mojsej:„Pojdi kaj faraonot i ka`i mu:
‚Vaka veli Gospod, Bog na Evreite:pu{ti go narodot Moj, za da mi izvr{islu`ba.’
2 Za{to, ako ne go pu{ti{, pa iponatamu go zadr`uva{,
3 eve, rakata Gospodova }e dojde vrzdobitokot tvoj vo poleto, vrz kowite,vrz magariwata, vrz kamilite, vrz gove-data i vrz sitniot dobitok i mnogugolem pomor }e nastane.
4 I }e go razdeli Gospod izrailskiotod egipetskiot dobitok; i od siotdobitok na sinovite izrailski nemani{to da zagine.”
5 I opredeli Gospod vreme, velej}i:„Utre }e go napravi toa Gospod vo ovaazemja.”
6 I go izvr{i toa Gospod utredenta, isiot dobitok egipetski pcovisa; a oddobitokot na sinovite izrailski ni{-to ne zagina.
7 I vide faraonot deka od dobitokotizrailski ne be{e zaginato nitu edno
grlo. No faraonovoto srce odnovo seo`esto~i, i toj pak ne go pu{ti naro-dot.
[esta kazna: stradawe od strupje 8 Toga{ Gospod im re~e na Mojsej i na
Aron, velej}i: „Zemete polni racepepel od pe~kata, i Mojsej neka ja frlipred faraonot sprema neboto;
9 i }e se digne prav po celata egipet-ska zemja; a od nea }e se pojavat strupjei na lu|eto, i na dobitokot po celataegipetska zemja.”
10 I zedoa pepel od pe~kata, i zas-tanaa pred faraonot; pa ja frli Mojsejsprema neboto, i se pojavija gnojnistrupje po lu|eto i po dobitokot.
11 I vra`a~ite ne mo`ea da stojatpred Mojsej poradi strupjeto, za{tostrupje ima{e i na vra`a~ite i na siteEgip}ani.
12 I go o`esto~i Gospod srceto nafaraonot i toj ne gi poslu{a, kako {tomu be{e rekol Gospod na Mojsej.
Sedma kazna: stradawe od grad 13 Potoa mu re~e Gospod na Mojsej:
„Stani utre rano i izlezi pred fa-raonot i re~i mu: ‚Eve {to veli Gos-pod, Bog na Evreite: pu{ti go narodotMoj, za da Mi izvr{i slu`ba,
14 bidej}i ovoj pat }e gi pu{tam sitemoi zla, protiv tebe, protiv tvoiteslugi i protiv tvojot narod, za da poz-nae{ deka nema drug kakov {to sum Jasna celata zemja.
15 Za{to sega, ako ja pru`am Svojataraka, }e te kaznam tebe i narodot tvojso pomor, taka {to }e se istrebite odzemjata.
16 A te ostaviv dosega samo za da japoka`am nad tebe silata Svoja, za dabide propovedano imeto Moe po celatazemja.
17 U{te li }e se kreva{ protivMojot narod, i u{te li nema da gopu{ta{?
18 Pa, eve, utre, tokmu vo ovoj ~as, Jas}e pratam grad mnogu golem, kakov {tonemalo vo Egipet, otkako nastanal padosega.
9 3 Mojs13,18-19 5 Mojs28,27.35 Otkr 16,2
10 Otkr 16,2
11 8,14
12 4,21 7,4
13 3,18
14 8,6 15,11 2 Car 7,22 Ps 85,8 1 Let 17,20
15 3,20
16 14,17 Ps 67,28 71,18 106,8 Rim 9,17
18 9,23.24 Is.N. 10,11 Ez 38,22 Ps 77,47-48
28 7,12
9,1 7,26
3 Amos 4,10
Ps 77,48
4 8,19 9,26
6 9,19-21
11,5 12,29
Ps 77,48-50
7 7,22 8,15
75
ISHOD
19 Zatoa, sega naredi da se priberedobitokot tvoj, i s# {to ima{ po pole-to; bidej}i vrz site lu|e i vrz siotdobitok {to }e se zate~at vo poleto ine bidat pribrani doma, }e padne gradi }e izginat.’”
20 Onie faraonovi slugi, koi seupla{ija od zborovite Gospodovi, brzogi pribraa slugite svoi i dobitokotsvoj po ku}ite.
21 A onoj, pak, koj ne im poveruva nazborovite Gospodovi, toj gi ostavi slu-gite svoi i dobitokot svoj vo poleto.
22 I mu re~e Gospod na Mojsej: „Pru-`i ja rakata svoja kon neboto, i }e udrigrad po celata egipetska zemja – vrz lu-|eto, vrz dobitokot i vrz trevatazemna.”
23 I Mojsej go krena stapot konneboto i Gospod pu{ti gromovi i grad,i molwite gi sostavi so zemjata. Iprati Gospod grad vrz egipetskatazemja.
24 Pa|a{e grad, a i molwi ima{e me-|u gradot mnogu silni, kakvi {to nema-lo vo egipetskata zemja, otkako bilenaseleni lu|e vo nea.
25 A gradot uni{ti vo celata zemjaegipetska s# {to be{e nadvor – od~ovek do `ivotno; i gradot gi uni{tisite rastenija po poleto, i site drvjavo poleto gi ispokr{i.
26 Samo vo zemjata Go{en, kade {tobea sinovite na Izrail, nema{e grad.
27 Toga{ prati faraonot, i gi povi-kaa Mojsej i Aron, i im re~e: „Segazgre{iv; Gospod e praveden, a jas imojot narod sme vinovni.
28 Pomolete Mu se na Gospod; nekaprestanat gromovite Bo`ji i gradot, pa}e ve pu{tam, i pove}e nikoj nema da vezadr`uva.”
29 A Mojsej mu re~e: „[tom }e izle-zam od gradot, }e gi krenam racete moikon Gospod, i gromovite }e prestanat igrad pove}e nema da ima, za da poznae{deka zemjata e Gospodova.
30 No jas znam deka ti i slugite tvoiu{te nema da se upla{ite od GospodBog.”
31 I taka propadnaa lenot i ja~menot,za{to ja~menot be{e isklasil, a lenot– fa}a{e seme.
32 A p~enicata i r’`ta ne propadnaa,bidej}i bea docni `ita.
33 I Mojsej izleze otkaj faraonotnadvor od gradot, gi izdigna racetesvoi kon Gospod; i prestanaa gromovitei gradot, i ne pa|a{e ve}e do`d na zem-jata.
34 No faraonot, otkako vide dekaprestanaa do`dot, gradot i gromovite,prodol`i pak da gre{i, i zakoravisrceto negovo i na slugite negovi.
35 I se o`esto~i srceto faraonovo, itoj pak ne gi pu{ti sinovite na Iz-rail, kako {to be{e rekol Gospodpreku Mojsej.
Osma kazna: stradawe od skakulci
10 Toga{ Gospod mu re~e na Mojsej:„Odi kaj faraonot, za{to Jas mu
go o`esto~iv srceto negovo i srceto naslugite negovi, za da gi poka`am oviemoi znaci vrz niv;
2 pa da mu raska`uvam na sinot tvoj ina vnukot tvoj {to storiv vo Egipet,kako i za znacite Moi, {to gi poka`avvo nego, za da znaete deka Jas sum Gos-pod.”
3 I otidoa Mojsej i Aron kaj fara-onot i mu rekoa: „Eve {to veli Gospod,Bog na Evreite: ‚Do koga }e odbiva{ daMi se pokori{? Pu{ti go narodot Mojda Mi izvr{i slu`ba!
4 Za{to, ako ne go pu{ti{ narodotMoj, eve, utre Jas }e pratam skakulcivo zemjata tvoja.
5 I tie }e ja pokrijat povr{inata nazemjata, taka {to ne }e se gleda kopno;i }e go izedat ostatokot, {to ne gouni{ti gradot; }e gi izedat i sitedrvja, {to vi rastat po poleto.
6 I }e gi napolnat ku}ite tvoi, ku}i-te na slugite tvoi i ku}ite na siteEgip}ani – takvo ne{to ne videletatkovcite tvoi, ni pradedovcite niv-ni, otkako `iveat na zemjata pa s# dodenes.’” I svrtuvaj}i se, si otideMojsej od faraonot.
7 Toga{ slugite mu rekoa na fa-raonot: „Do koga ovoj }e n# izma~uva?Pu{ti gi lu|eto i neka Mu izvr{atslu`ba na Gospod, nivniot Bog. Negleda{ li deka Egipet propa|a?”
35 4,21
10,1 3,19 4,21 7,3 Neem 9,10
2 12,26 13,8 5 Mojs 4,9 6,7.20-25 32,7 Is.N.4,6.21-24 Joil 1,3 Ps 43,1
3 3 Car21,29 4 Car22,19 2 Let 34,27
4 7,27 9,2 Joil 1,4 Naum 3,15-17 Ps 104,34 Otkr 9,3-11
5 9,23 10,15 Joil 1,4
6 9,18 Joil 2,9
20 Izreki
13,13
21 Ez 33,4-5
23 9,18
20,18 1 Car 7,10
12,17 Ez 38,22 Ps 28,3
77,47 104,32
Otkr 8,7 16,21
24 9,18
25 Ez 13,13 Ps 104,
32-33
26 9,4
10,23 11,7
Is 32,18
27 10,16
1 Car15,24 26,21
2 Car12,13
Ps 10,7 50,5
144,17 Pla~ 1,18
28 8,8
Dela 8,24
29 9,33 19,5
5 Mojs10,14
Ps 23,1 49,12
1 Kor10,26
30 8,25
76
ISHOD
8 I gi vratija Mojsej i Aron predfaraonot, i im re~e faraonot: „Odete,poslu`ete Mu na Gospod, va{iot Bog.A koi se tie {to }e odat?”
9 Mojsej odgovori: „]e odime i mladii stari, so sinovite svoi i so }erkitesvoi, so ovcite svoi i volovite svoi }eodime, za{to toa }e bide praznik vo~est na Gospod.”
10 I im re~e faraonot: „Taka nekabide; neka e Gospod so vas. ]e ve pu{-tam, no zo{to so decata va{i? Ete,lo{a zamisla imate!
11 Ne taka, tuku odete samo ma`ite iizvr{ete Mu slu`ba na Gospod, za{totoa samite go baravte.” I gi isteraaotkaj faraonot.
12 Toga{ Gospod mu re~e na Mojsej:„Protegni ja rakata svoja nad zemjataegipetska i }e izlezat skakulci po zem-jata egipetska, i }e ja izedat seta trevapo zemjata (i site plodovi na drvjata), is# {to ostanalo neudreno od gradot.”
13 I go krena Mojsej stapot svoj nadegipetskata zemja i navede Gospodisto~en vetar, koj duva{e cel den icela no}; a koga se razdeni, isto~niotvetar dovea skakulci.
14 I gi navea niv nad celata egipet-ska zemja, i napadnaa po site krai{taegipetski vo golem broj: takvi skakul-ci nikoga{ nemalo, nitu takvi }e imanekoga{.
15 I ja pokrija povr{inata na zemja-ta, taka {to zemjata ne se gleda{e, i jaizedoa seta treva na zemjata i siot rodpo drvjata, neudren od gradot, a neostana ni{to zeleno nitu po drvjata,nitu po trevata polska vo celataegipetska zemja.
16 Toga{ faraonot brzo gi povikaMojsej i Aron i re~e: „Zgre{iv predGospod, va{iot Bog, i pred vas.
17 No u{te ovojpat prostete mi gogrevot moj, i pomolete Mu se na svojotGospod Bog da ja otstrani od mene samoovaa smrt.”
18 I izleze Mojsej otkaj faraonot iMu se pomoli na Gospod.
19 I svrte Gospod mnogu silen vetarod zapad i toj gi krena skakulcite i gifrli vo Crvenoto More; i ne ostana
nitu eden skakulec vo celata egipetskazemja.
20 No Gospod go o`esto~i srceto nafaraonot i toj ne gi pu{ti sinovite naIzrail.
Devetta kazna: mrak 21 I Gospod mu re~e na Mojsej: „Kreni
ja sega rakata svoja kon neboto, i }e nas-tane temnina po egipetskata zemja,tolku gusta {to ne }e mo`e da se dopi-ra.”
22 I Mojsej ja podigna rakata svojakon neboto, i nastana gusta temnina pocelata egipetska zemja, koja potrajaceli tri dena.
23 Lu|eto ne se gledaa eden so drug inikoj ne se pomestuva{e od mestotosvoe tri dena. No po mestata, kade {to`iveeja sinovite izrailski, ima{evidelina.
24 Toga{ faraonot go povika Mojsej,i mu re~e: „Odete, izvr{ete Mu slu`bana Gospod; samo ovcite va{i i voloviteva{i neka ostanat, a decata va{i nekaodat so vas.”
25 No Mojsej re~e: „Ne, za{to titreba da n# snabdi{ so prinosi i `rt-vi sepalenici, {to }e gi prineseme naGospod, na{iot Bog.
26 Zatoa i dobitokot na{ neka odi sonas, da ne ostane nitu edno grlo; za{tood nego }e zememe `rtva za Gospod,na{iot Bog; no, dodeka ne pristignemetamu, ne znaeme kakva `rtva }e Mu pri-neseme na Gospod.”
27 I Gospod pak go otvrdna srceto nafaraonot i toj ne saka{e da gi pu{ti.
28 I faraonot mu re~e: „Istavi se odpred mene, pove}e da ne mi izleguva{pred o~i! I onoj den koga }e mi dojde{pred o~i, }e zagine{.”
29 A Mojsej re~e: „Kako {to re~e,taka i }e bide; nema pove}e da ti govidam liceto.”
Objavuvawe na poslednata kazna
11 Pak mu re~e Gospod na Mojsej:„U{te edno zlo }e pratam nad
faraonot i nad Egipet, pa toga{ }e vepu{ti ottuka; i koga }e ve pu{ti, pros-to }e ve istera ottuka.
20 4,21
21 5 Mojs28,29 Ps 104,28 Mudr 17,1-7 18,4 Otkr16,10-11
22 Ps 104,28 Otkr 16,10
23 8,18
24 8,4 10,8-10 1 Mojs45,10
25 18,12 1 Mojs 8,20
27 4,21
29 11,8
11,1 3,20 6,1
8 8,4
9 3,18
12 7,19
Ps 77,43-47 104,34
13 4,17
8,1.12 9,23
10,21-22 14,16
Ps 104,34
14 5 Mojs
28,38 Joil 2,1-11
Ps 77,46
15 Amos 7,2
Ps 104,34-35
16 8,21 9,27
17 8,4
1 Car15,25
18 8,26
77
ISHOD
2 A sega ka`i mu na narodot (tajno):sekoj ~ovek neka pobara od sosedot svoji sekoja `ena od sosetkata svoja sre-breni i zlatni predmeti.”
3 I dade Gospod narodot da najde blag-onaklonost kaj Egip}anite (i mudadoa); a i samiot Mojsej be{e mnogugolem ~ovek vo egipetskata zemja, voo~ite (na faraonot i) na slugitefaraonovi i pred narodot.
4 I re~e Mojsej: „Vaka veli Gospod:‚Na polno} }e pominam niz Egipet,
5 i }e umre sekoj prvoroden vo zemjataegipetska, od prvorodeniot sin fara-onov, koj treba da sedne na prestolotnegov, do prvorodeniot sin na slu-ginkata, koja se nao|a vo vodenicata, iprvorodeniot dobitok.
6 I }e nastane golem piskot po cela-ta egipetska zemja, kakov {to doseganemalo, nitu nekoga{ }e go ima.
7 A kaj sinovite na Izrail nigdenema ni ku~e da zalae so svojot jazik,nitu protiv ~ovek, nitu protiv `ivot-no, za da se vidi kakva razlika praviGospod me|u Izrailcite i Egip}ani-te.’
8 Pa }e dojdat site tie slugi tvoi kajmene, i }e mi se poklonat, velej}i:‚Odi si i ti i celiot tvoj narod, {to govodi{ so tebe.’ I toga{ }e izlezam.” Isi izleze Mojsej razgneven.
9 A Gospod mu re~e na Mojsej: „Nemada ve poslu{a faraonot, za da seumno`at ~udata Moi vo zemjata egipet-ska.”
10 Mojsej i Aron gi napravija siteovie ~uda pred faraonot, no Gospod mugo o`esto~i srceto na faraonot, i tojne gi pu{ti sinovite izrailski od svo-jata zemja.
Pasha
12 I Gospod im re~e na Mojsej i naAron vo zemjata egipetska, ve-
lej}i: 2 „Ovoj mesec da vi bide po~etok na
mesecite, da vi bide prv mesec me|umesecite vo godinata.
3 Ka`ete mu na celiot sobor na sino-vite izrailski: ‚Na desettiot den odovoj mesec, sekoj neka zeme jagne {i-
le`e spored brojot na ~eladta: zna~i,po edno na semejstvo.
4 Ako se pomalku vo domot za ednojagne, neka go zeme kaj sebe sosedot, kojmu e najblizok, so onolku du{i, kolu{to treba, za da mo`at da go izedat jag-neto.
5 A jagneto ili jareto da vi bidezdravo, ma{ko, bez nedostatok, od ednagodina; zemete go od ovcite ili odkozite.
6 I ~uvajte go do ~etirinaesettiotden od ovoj mesec, a toga{ op{tiot so-bor izrailski neka go zakole, vo prik-ve~erina.
7 I neka zemat krv od nego i neka gipoprskaat obata dovratnika i gornitepragovi na ku}ata, vo koja }e go jadat.
8 I neka jadat meso istata no}, naogan pe~eno, so presen leb i so gor~li-vi trevki, neka go jadat.
9 Nemojte da jadete od nego surovo,nitu vo voda vareno, tuku samo na oganpe~eno: so glavata, so nozete i so vna-tre{ninata.
10 I ni{to od nego nemojte da osta-vate do utrinata (i koski ne kr{ete odnego); ako, pak, ne{to od nego ostane doutrinata, izgorete go na ogan.
11 A vaka jadete go: opa{ani okolu po-lovinata, obuvkite da vi se na nozete istapovite va{i vo racete va{i, i jade-te brzo: toa e Pasha Gospodova.
12 Za{to }e pominam niz zemjataegipetska taa no}, i }e go ubijam sekojprvoroden vo zemjata egipetska, od~ovek do dobitok, i }e im se odmazdamna site egipetski bogovi, za{to Jas sumGospod.
13 A krvta }e vi bide znak na ku}ite,vo koi }e bidete: i koga }e vidam krv,}e ve odminam, pa nema da ima me|u vaspomor, koga }e ja kaznam egipetskatazemja.
14 I toj den }e vi bide den nase}avawe i praznuvajte go toj praznik,posveten na Gospod; praznuvajte go odkoleno na koleno; kako trajna uredba.
Beskvasnici 15 Sedum denovi jadete lebovi bez
kvas; u{te od prviot den otstranete go
5 3 Mojs22,18-21 4 Mojs 6,14 5 Mojs15,21 17,1 1 Ptr 1,19
6 3 Mojs 23,5 4 Mojs9,3.5.11 5 Mojs 6,6 Is.N. 5,10
7 12,13.22-23
8 16,19 34,25 3 Mojs 7,15 4 Mojs9,11.12 5 Mojs 16,7 1 Let 35,13
10 12,8 29,34 3 Mojs22,30 5 Mojs 16,4
11 12,13.21.27.33.43 3 Mojs 23,5 4 Mojs9,2.4 28,16 5 Mojs16,1.3 Is.N. 5,10 Is 52,12 Lk 12,35 1 Ptr 1,13
12 4,23 12,29 13,15 15,11 18,11 4 Mojs 33,4 Is 19,1 Er 43,12 Ps 96,9 134,5
13 8,19 12,23 Evr 11,28
14 12,17.24
15 13,3-10 23,15 34,18 3 Mojs 23,6 4 Mojs28,17 5 Mojs 16,3 1 Kor 5,7
2 3,21-22
3 3,21-22 5 Mojs
34,11 Dela 7,22
4 12,12
12,23.29 Jov 34,20
5 4,23
13,11-16 Is 47,2
6 12,30
Amos 5,17
7 8,18
8 12,31-33
9 3,20 7,4
10 4,21
12,2 12,18 13,4
23,15 34,18 40,2
3 Mojs23,5-8
4 Mojs28,16-25
5 Mojs16,1-8
Is.N. 5,10 Ez 45,21-24
2 Let 35,1-18
Mt 26,17 Lk 22,15
3 12,21
Mk 14,2
78
ISHOD
kvasot od ku}ite va{i; za{to onoj, koj}e jade ne{to so kvas od prviot do sed-miot den, toj }e bide istreben od naro-dot izrailski.
16 Vo prviot den da se soberete nasvet sobor; a i vo sedmiot den na-pravete go istoto; nikakva rabota da nevr{ite vo tie denovi. Osven za jadewe-to, za kogo kolku {to treba, samo toamo`ete da go pravite.
17 I slavete go praznikot Beskvasni-ci, za{to vo toj den ja izvedov vojskatava{a od zemjata egipetska; praznuvajtego toj den od koleno na koleno kakotrajna uredba.
18 Beskvasni lebovi po~nete da jadeteod prviot mesec vo ~etirinaesettiotden ve~erta, pa s# do dvaeset i prviotden od istiot mesec, do ve~erta.
19 Sedum denovi ne smee da ima kvasvo va{ite ku}i. Bidej}i, ako nekoj jadene{to so kvas, }e bide istrebena taadu{a od narodot izrailski, bilo da estranec ili domorodec.
20 Ni{to so kvas nemojte da jadete:nasekade kade {to prestojuvate, jadetesamo beskvasen leb!’”
Prigotvuvawe na pashalnoto jagne 21 I gi svika Mojsej site stare{ini
izrailski i im re~e: „Odete i pri-gotvete jagne, za semejstvata svoi, izakolete pasha.
22 Potoa zemete kitka isop i natope-te ja vo krvta, {to e vo sadot, i poprs-kajte gi gornite pragovi i obata dov-ratnika so krvta od sadot i nieden odvas da ne izleguva niz vratata ku}na doizutrina.
23 I koga }e pomine Gospod da go kaz-nuva Egipet, {tom }e ja vidi krvta nagorniot prag i na obata dovratnika, }eja odmine Gospod taa vrata, i nema damu dozvoli na istrebitelot da vleze voku}ite va{i i da ubiva.
24 Pazete go ova kako zakon za sebe iza sinovite svoi doveka.
25 I koga, pak, }e vlezete vo zemjata,{to }e vi ja dade Gospod, kako {tore~e, izvr{uvajte ja ovaa slu`ba.
26 I koga }e ve pra{aat sinovite va-{i: ‚Kakva vi e taa slu`ba?’
27 Odgovorete: ‚Toa e Pashalna `rtvana Gospod, Koj gi odmina ku}ite nasinovite izrailski vo Egipet, ubivaj}igi Egip}anite, a domovite na{i giza~uva.’” – Toga{ narodot, se navedna ise pokloni.
28 I otidoa sinovite izrailski inapravija taka: kako {to im zapovedaGospod preku Mojsej i Aron, takanapravija.
Posledna kazna: pogubuvawe na siteprvorodeni vo Egipet
29 A na polno} gi ubi Gospod siteprvorodeni vo zemjata egipetska, odprvorodeniot sin faraonov, koj treba-{e da sedi na prestolot negov, do prvo-rodeniot sin na zatvorenikot vo zat-vorot, i s# {to be{e prvorodeno kajdobitokot.
30 I stana faraonot vo taa no}, toj isite negovi slugi, i site Egip}ani; inastana golem piskot vo celata zemjaegipetska, za{to nema{e ku}a, vo kojanema{e mrtovec.
31 Toga{ gi povika faraonot Mojsej iAron, no}ta, i im re~e: „Stanete, odetesi od narodot moj, kako vie taka isinovite izrailski, i izvr{ete Muslu`ba na Gospod, kako {to velevte.
32 Zemete go va{iot siten i krupendobitok, kako {to velevte, i odete si,pa i mene blagoslovete me!”
33 I Egip}anite navaluvaa na naro-dot, {to pobrzo da si odi od zemjata,za{to velea: „Site }e izgineme!”
34 I narodot si go zede testoto svoe,u{te neiskisnato; no}vite gi zavitkaavo oblekite svoi, i gi stavija na rame-wata svoi.
35 I postapija sinovite izrailskispored zapovedta Mojseeva, i pobaraaod Egip}anite srebreni i zlatni pred-meti, a i obleka.
36 I Gospod napravi, ta narodot najdeblagonaklonost kaj Egip}anite, i tieim dadoa; taka gi obraa Egip}anite.
37 I trgnaa sinovite na Izrail odRamzes za Sukot, okolu {estotini ilja-di pe{aci ma`i, ne smetaj}i gi tukadecata.
27 12,11 13,8-14
28 12,50
29 4,23 9,6 11,4-8 Ps 77,51 104,36 134,8 135,10 Mudr 18,5-19
30 11,6
31 8,8
32 10,9.26
33 6,1 12,11 1 Car 6,6
34 7,28
35 3,21-22 11,2 1 Mojs24,53
36 3,22 11,2-3
37 13,20 33,1-6 38,26 1 Mojs 12,2 47,11 4 Mojs 1,46-2,32 11,21 26,51 33,1-5
17 6,26
12,41 13,3
23,15 34,18
Mt 26,17
18 12,2.6
20 13,6-7
21 12,11
Mk 14,12-16
23 12,7.13
Is 37,36 Er 6,26
48,8 1 Kor10,10
Evr 11,28
24 12,14
26 10,2
5 Mojs 6,20 Is.N. 4,
6-1
79
ISHOD
38 I mnogu drugi pridojdeni otidoaso niv, kako i siten i krupen dobitok;mo{ne golemo stado.
39 A od testoto, {to go iznesoa odEgipet, ispekoa beskvasni lep~iwa,za{to toa u{te ne be{e skisnato kogagi isteraa Egip}anite, i ne mo`ea dase zadr`uvaat, taka {to duri ni hranaza popat ne si prigotvija.
40 Vremeto, pak, {to go pominaasinovite izrailski vo Egipet iznesu-va{e ~etiristotini i trieset godini.
41 A koga se navr{ija ~etiristotinii triesette godini, no}e, vo istiot den,izleze seta Gospodova vojska od zemjataegipetska.
42 Taa no}, koja Gospod ja probdea, zada gi izvede od egipetskata zemja, toa eno} Bdenie vo ~est na Gospod, koe trebada go praznuvaat sinovite izrailski odkoleno na koleno.
Zakon za Pashata 43 I Gospod im re~e na Mojsej i na
Aron: „Zakon za Pashata e: nieden tu-|inec da ne jade od nea!
44 A sekoj va{ rob, kupen za pari,otkako }e go obrezete, toga{ mo`e dajade od nea.
45 Pridojden ili naemnik da ne jadeod nea!
46 Vo edna ku}a treba da ja jadete (neostavajte za izutrina); i ne iznesuvajtemeso nadvor od ku}ata, i koskite od`rtvata da ne gi kr{ite.
47 Celoto izrailsko op{testvo nekapravi taka.
48 Ako se naseli kaj vas nekoj tu|ineci posaka da ja praznuva Pashata Gospo-dova, neka mu se obrezat site od ma{kipol, pa potoa neka po~ne da ja praznuva,i }e bide kako roden vo taa zemja;inaku, nikoj neobrezan da ne jade od nea.
49 Eden zakon neka ima za rodeniot votaa zemja i za pridojdeniot {to do{olme|u vas!”
50 I napravija sinovite na Izrailtaka kako {to im zapoveda Gospod naMojsej i na Aron.
51 I vo toj den gi izvede Gospodsinovite izrailski od zemjata egipet-ska, podeleni na dru`ini.
Drugi zapovedi vo vrska so Pashata
13 Mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Posveti mi go sekoe prvorodeno,koe ja otvora sekoja utroba me|u sinovi-te izrailski: i od lu|eto, i od dobi-tokot. Tie Mene mi pripa|aat!”
3 I Mojsej mu re~e na narodot:„Pomnete go ovoj den, vo koj izlegovteod Egipet, od domot na ropstvoto,za{to so raka silna ve izvede Gospodottamu; i ne jadete ni{to so kvas.
4 Denes izleguvate, vo mesecot aviv. 5 Zatoa, koga Gospod }e te vovede vo
zemjata na Hanancite, Hitijcite, Amo-rejcite, Evejcite i Jevusijcite (Gerge-sejci i Feresejci), za koja im se zakol-nal na tatkovcite tvoi deka }e ti jadade – zemjata vo koja te~e med i mleko– toga{ slu`i ja ovaa slu`ba vo ovojmesec!
6 Sedum dena jadete beskvasen leb, asedmiot den neka bide praznik Gospo-dov.
7 Beskvasen leb da jadete sedum dena, ida ne se najde kaj tebe kvasen leb, nituda se najde ne{to kvasno vo site tvoikraevi.
8 I vo toj den ka`i mu na sinot tvoj,velej}i: Ova e za ona, {to mi go napra-vi Gospod, koga izleguvav od Egipet!
9 I toa neka ti bide znak na rakatatvoja i spomenik pred o~ite tvoi, tazakonot Gospodov da ti bide vo ustata;za{to so silna raka Gospod te izvede odEgipet.
10 Zatoa ovoj zakon zapazuvaj go sekojagodina vo opredeleno vreme!
11 A koga }e te vovede Gospod, vo zem-jata hananska, kako {to ti se zakolnatebe i na tvoite tatkovci, i }e ti japredade;
12 na Gospod }e Mu go oddeluva{sekoe prvorodeno od ma{ki pol, {tootvora utroba i sekoe prvorodeno odstadata ili dobitokot, {to go ima{, ae od ma{ki rod, posveti Mu go naGospod!
13 A sekoe prvorodeno magare zamenigo so jagne; ako, pak, ne go zameni{,otkupi go. I sekoe prvoroden~e od~ovek me|u sinovite tvoi otkupuvaj go!
13,2 13,12.13.15 22,29 3 Mojs27,26 4 Mojs 3,13 8,17 18,15 5 Mojs15,19 Lk 2,23
3 12,2.19 13,14 5 Mojs 5,6
4 12,2
5 3,8 12,25-26 13,11 5 Mojs 7,1-5
6 12,15-20 34,18
8 10,2 12,26 Ps 77,5-6
9 3,20 13,16 5 Mojs 6,8 11,18 Is 44,5 Mt 23,5
10 12,14
11 13,5 1 Mojs 12,7 5 Mojs 1,8
12 1 Mojs22,1-2 Lk 2,22-24
13 13,15 34,20 4 Mojs3,36-47 18,15
38 Is.N. 8,35
Is 14,1
39 3,20 11,1
12,34 5 Mojs 16,3
40 1 Mojs
15,13 Dela 7,6 Gal 3,17
41 3,10 6,26
42 4 Mojs 9,3
5 Mojs 16,6
43 12,48
44 1 Mojs
17,12-13
45 3 Mojs
22,10
46 4 Mojs 9,12
Ps 33,20 Jn 19,36
48 4 Mojs 9,14
Ez 44,7
49 3 Mojs
24,22 4 Mojs
15,15-16.29
50 12,28
51 3,10 6,26
80
ISHOD
14 A koga }e te zapra{a sinot tvojtoga{ i ti re~e: ‚[to e toa?’ Ka`i mu:‚Za{to so silna raka Gospod n# izvedeod Egipet, od domot na ropstvoto.’
15 Za{to, koga uporstvuva{e fara-onot da ne n# pu{ti, go ubi Gospodsekoj prvoroden vo zemjata egipetska,od prvenec ~ove~ki do prvorodeno vodobitokot; zatoa Mu go prinesuvam naGospod kako `rtva sekoe ma{ko, koeotvora utroba, a sekoj prvoroden me|usinovite moi go otkupuvam.
16 I toa neka ti bide znak na rakatatvoja i namesto zavoj nad o~ite tvoi,bidej}i so silna raka Gospod n# izvedeod Egipet.”
Bog go predvodi Svojot narod 17 A koga faraonot go pu{ti narodot,
Bog ne go povede po patot preku filis-tejskata zemja, iako e pokratok; za{toBog re~e: „Za da ne bi da se pokae naro-dot, koga }e vidi vojna, pa da se vrati voEgipet.”
18 Bog go povede narodot po patotpreku pustinata kon Crvenoto More. Asinovite izrailski izlegoa od egipet-skata zemja vooru`eni.
19 I gi zede Mojsej koskite Josifoviso sebe; za{to toj gi be{e zakolnalsinovite na Izrail, velej}i: „Gospodnavistina }e ve poseti, a vie toga{ponesete gi koskite moi odovde sosebe.”
20 I otkako pojdoa od Sukot, se nas-tanija vo Etam, pri krajot na pustina-ta.
21 A Gospod ode{e pred niv, dewekako stolb od oblak, a no}e vo vid naognen stolb, za da im sveti; taka tiemo`ea da odat dewe i no}e.
22 I ne se istava{e pred narodotstolbot oblak – dewe, ni stolbot odogan – no}e.
Faraonot go progonuvanarodot na Izrail
14 I Gospod mu re~e na Mojsej,velej}i:
2 „Ka`i im na sinovite izrailski dasvrtat i da se ulogorat pred Pi-Hahi-rot i me|u Migdol i moreto, pred Vaal-
Cefon. Sproti nego ulogorete se krajmoreto.
3 I taka faraonot }e re~e zasinovite izrailski: ‚Zaskitale vo taazemja, pustinata gi zatvorila.’
4 A Jas }e napravam da se o`esto~isrceto na faraonot, i toj da pojde vopotera po niv. No Jas }e se proslavamnad faraonot i nad seta negova vojska.I site Egip}ani }e poznaat deka Jassum Gospod.” Tie taka i napravija.
5 A koga mu soop{tija na egipetskiotcar deka narodot izbegal, se izmenisrceto na faraonot i slugite negovisprema narodot, pa rekoa: „[to napra-vivme, pa gi pu{tivme sinovite izra-ilski, ta da ne ni rabotat pove}e?”
6 I ja vpregna faraonot kolata svoja,i siot narod go povede so sebe;
7 zede {estotini koli po izbor i kol-ku {to u{te ima{e egipetski koli, sonivnite na~alnici.
8 A Gospod napravi, ta se o`esto~isrceto na faraonot, carot egipetski, itrgna vo potera po sinovite izrailski;no sinovite na Izrail vrvea pod silnaraka.
9 I se vpu{tija po niv Egip}anite, isite kowi faraonovi so kolite, ikowanicite i seta vojska negova, i ginajdoa kraj moreto, vo blizina na Pi-Hahirot, sproti Vaal-Cefon.
10 A koga nabli`i faraonot, se obyr-naa sinovite izrailski, i {to }evidat: ete, Egip}anite idat po niv! Isinovite izrailski se upla{ija mnogu,pa izvikaa kon Gospod,
11 i mu rekoa na Mojsej: „Zar nema{egrobovi vo Egipet, tuku n# izvede ovdeda izgineme vo pustinata? [to ni na-pravi? Zo{to n# izvede od Egipet?
12 Neli ti go ka`avme ova i vo Egi-pet, koga ti rekovme: ,Ostavi n#, da imslu`ime na Egip}anite?’ Za{to po-dobro }e ni be{e da im robuvame naEgip}anite, otkolku da izgineme vopustinava.”
13 A Mojsej mu re~e na narodot: „Nepla{ete se, zastanete i }e vidite kakoGospod }e ve spasi denes: Egip}anite,kako {to gi gledate denes, nema pove}enikoga{ da gi vidite doveka.
4 4,21 9,16 14,8.17.23 Ez 32,15 Rim 9,17
5 Ps 104,25
7 15,4
8 11,10 Dela 13,17
9 14,2.6-7.25 15,9 Is.N. 24,6 Is 43,17
10 Is.N. 24,7 Ps 33,17 49,15 106,28 Neem 9,9
11 5,21 16,3 17,3 4 Mojs11,4-6 14,1-4 20,2.4 21,4-5 Ps 105,7
12 5,21 Ps 105,7
13 14,30 1 Mojs 15,1 1 Car12,16 2 Let 20,17 1 Mak 3,22 4,8
14 10,2 20,2
5 Mojs 7,8
15 12,29 13,2
16 13,9
5 Mojs 6,8
17 14,10-12
4 Mojs14,1-2
18 15,22
Ez 20,10
19 1 Mojs
50,25 Is.N. 24,32
Evr 11,22
20 12,37
4 Mojs33,5-6
21 14,19.24 33,9-10
40,38 4 Mojs 9,16
14,14 5 Mojs 1,33
31,8 Is 4,4-6 Ps 67,7
77,14 104,39 Neem
9,12.19 Mudr 10,17
18,3 Jn 8,12
22 Neem 9,19
14,2 14,9
4 Mojs33,7-8
Ez 29,10
81
ISHOD
14 Gospod }e se bori za vas, a viebidete spokojni.”
Bog pravi pat niz moreto 15 I Gospod mu re~e na Mojsej:
„Zo{to vika{ kon Mene? Ka`i im nasinovite na Izrail neka vrvat.
16 A ti zemi go stapot svoj i protegnija rakata svoja vrz moreto, i razdeli go,i neka minat sinovite izrailski, sredemore po suvo.
17 No, ete, Jas }e go o`esto~am srcetona site Egip}ani, i tie }e trgnat poniv. A Jas }e ja poka`am slavata Svojanad faraonot i nad seta vojska negova,nad kolite negovi i nad kowanicitenegovi.
18 I Egip}anite }e poznaat deka Jassum Gospod, koga }e se proslavam nadfaraonot, nad kolite negovi, i nadkowanicite negovi.”
19 I se krena angel Gospodov, kojode{e pred vojskata izrailska, i zas-tana zad niv; se krena i stolbot odoblak pred niv, i zastana zad niv.
20 A koga vleze me|u vojskata egipet-ska i vojskata izrailska, zastana; naonie im be{e temnina i mrak, a na ovieim be{e svetlina, taka {to preku celano} ne se dobli`ija ednite do drugite.
21 I ja podigna Mojsej rakata svojanad moreto, a Gospod go razbranuva mo-reto so isto~en vetar, koj duva{e silnocela no}, pa se napravi vo moreto suvoi vodata se razdeli.
22 I pojdoa sinovite izrailski sredemore po suvo, a vodata im stoe{e kakoyid od desnata strana i od levata stra-na.
23 A Egip}anite, gonej}i gi, pojdoa poniv srede more, site kowi faraonovi,kolite i kowanicite negovi.
24 A vo utrinskata stra`a poglednaGospod na vojskata egipetska od ogne-niot stolb i od oblakot i ja dovede vozabuna vojskata egipetska,
25 pa im gi vrza trkalata na kolitenivni, ta odvaj gi vle~ea. Toga{Egip}anite rekoa: „Da begame od Izra-ilcite, za{to Gospod se bori za nivprotiv Egip}anite!”
26 Toga{ Gospod mu re~e na Mojsej:„Pru`i ja rakata nad moreto, i neka se
sobere vodata vrz Egip}anite, vrzkolite nivni i vrz kowanicite nivni.”
27 I Mojsej ja ispru`i rakata svojanad moreto, i pred zori vodata pak sepovrati na svoeto mesto, a Egip}anitetrgnaa da begaat nasproti vodata; iGospod gi potopi Egip}anite sredemore.
28 Koga se povrati vodata, gi potopikolite i kowanicite so seta vojskafaraonova, {to be{e trgnala po niv vomoreto; i ne ostana nieden od niv.
29 Sinovite, pak, izrailski minaasrede more po suvo; vodata stoe{e kakoyid od desnata strana i od levatastrana.
30 I gi izbavi Gospod Izrailcite votoj den od racete na Egip}anite. I gividoa sinovite izrailski Egip}anite{to izumrea na morskiot breg.
31 Ja vide Izrail golemata sila, {toGospod ja poka`a nad Egip}anite, inarodot se upla{i od Gospod, i poveru-va vo Boga i na slugata negov Mojsej.
Pesnata na Mojseji sinovite izrailevi
15 Toga{, Mojsej i sinovite izra-ilevi ja zapeaja ovaa pesna na
Gospod, velej}i: „Da Go vospeam Gos-poda, za{to slavno se proslavi: kowoti kowanikot negov gi frli v more.
2 Gospod e moja sila i moja slava; Toje spasenie moe; Toj e Bog moj, i }e Goproslavuvam; Bog na tatkoto moj, i }eGo prevoznesuvam.
3 Gospod e voin; Jahve e imeto Negovo. 4 Kolite faraonovi i vojskata negova
gi frli v more; izbranite vojvodi ne-govi se udavija vo Crveno More.
5 Bezdnite gi pokrija; tie potonaa vodlabo~inite, kako kamewa.
6 Desnicata Tvoja, Gospodi, seproslavi so sila; desnata raka Tvoja,Gospodi, go uni{ti neprijatelot.
7 I so veli~ieto na slavata Tvoja Tigi sobori onie, koi stanaa protiv Tebe;Ti go izlea gnevot Svoj, i toj gi izgorekako slama.
8 Od zdivot na nozdrite Tvoi voditese rascepija, branovite se izdignaakako yid; bezdnite morski stanaa tvrdi.
24 13,21 23,27 Is.N. 10,10
25 14,9.14 1 Car 4,8
26 5 Mojs 11,4
27 Is.N. 4,18
28 14,23 15,5.19 5 Mojs 11,4 Is.N. 24,7 Ps 77,53 105,11 136,5 Neem 9,11 Evr 11,29
30 1 Car14,23 Ps105,8.10.21
31 4,5.31 9,16 Is.N. 4,24 Jn 2,11 11,45
15,1 14,27 4 Mojs21,17 Sud 5,1 2 Car 22,1 Er 51,21 Ps 58,15 105,2.12.43 Mudr10,20-21 Otkr 15,3
2 2 Car22,47 Is 12,2 25,1 Er 17,14 Jona 2,10 Avak 3,18 Ps 17,2.26,1 98,5 117,14
14 14,25 15,3
5 Mojs 1,30 3,22 20,4
Is.N. 10,14 23,3.10
Is 30,15 Ps 36,7
2 Let 20,29 2 Mak11,13
15 Ps 104,
105 113
16 4,2
14,21 Is 10,26
1 Kor 10,1-2
17 4,21 14,4
18 7,5
Ez 32,15
19 13,21 23,20
1 Mojs 16,7
20 Is.N. 24,7
21 15,8
4 Car 2,8 Is
51,15 63,12
Ps 77,17-19
78,13 135,13
22 14,16.29 15,8.19 Is.N.
3,13.16.17 4,22
Is 43,16 51,10
Ps 65,6 105,9
Neem 9,11 Evr 11,29
23 14,7
82
ISHOD
9 Neprijatelot re~e: ‚]e gonam, }estignam, plen }e razdelam, }e se nasitiso niv du{ata Moja, }e go izvadamme~ot Svoj, }e gi uni{ti rakata Moja.’
10 Ti duvna so zdivot Tvoj, i moretogi pokri; i tie potonaa kako olovo vosilnite vodi.
11 Koj e kako Tebe me|u bogovite, Gos-podi? Koj e kako Tebe proslaven vo sve-tosta Svoja, prekrasen vo slavata Svojai Tvorec na ~uda?
12 Ti ja pru`i desnicata Svoja i zem-jata gi goltna.
13 Spored milosta Tvoja go vodi{ ovojnarod, kogo Ti go izbavi, i go sprovedu-va{ so silata Svoja vo `iveali{tetona Svetosta Tvoja.
14 Narodite slu{naa i zatoa trepe-rat: u`as gi opfati `itelite na zemja-ta filistejska.
15 Toga{ se zbunija poglavarite edom-ski, strav i trepet gi obzede knezovitemoavski, se upla{ija site `itelihananski.
16 Neka gi opfati strav i u`as; odsilata na rakata Tvoja neka onemeatkako kamen, dodeka ne pomine narodotTvoj, Gospodi, dodeka ne pomine ovojnarod {to si go pridobil.
17 Odvedi go i smesti go vo planinatana Tvoeto nasledstvo, vo mesto, koe TiGospodi, si go prigotvil za `ivea-li{te Svoe, vo svetili{teto sozdadenoso racete Tvoi, Gospodi!
18 Gospod }e caruva sekoga{ i vove~nost.
19 Koga kowite faraonovi so kolitenegovi i so kowanicite negovi vlegoavo moreto, Gospod gi povrati vrz nivvodite morski: a sinovite na Izrailpominaa po suvo srede more.”
20 I proro~icata Mirjam, sestrataAronova, zede timpan vo rakata svoja, apo nea izlegoa site `eni so timpani iso igra.
21 I zapea Mirjam pred niv: „PejteMu na Gospod, za{to slavno se pros-lavi: kowot i kowanikot v more gifrli.”
114 5 Mojs 2,25 Is.N. 2,9 5,1 Is 13,8 Ez 38,20 Ps 47,4-6
5 4 Mojs 22,3 5 Mojs 2,4
16 1 Mojs 35,5 5 Mojs 2,4 1 Car25,37
17 2 Car 7,10 Amos 9,15 Joil 2,1 Ps 77,54.113,2 131,13-14 Dan 9,16
18 Ps 9,7 28,10 94,3 96,1-6 98,1-3 144,13 Pla~ 5,19
19 14,22.28
20 2,4 1 Mojs31,27 4 Mojs 12,1 20,1 26,59 Sud 11,34
1 Car 18,6 2 Car6,5.14.16 Er 31,5.13 Ps 149,3 150,3-5 Pesna 7,1
21 15,1 1 Car 18,7
22 17,1.3 4 Mojs20,2.5 33,14
23 4 Mojs 33,8 Ruta 1,20
3 3,14
Otkr 19,11
4 14,6-7
5 14,28 15,10
Neem 9,11
6 4 Mojs 24,8
Ps88,13 97,1
137,7 Jov 40,12
7 5 Mojs 9,3
Ps 2,5 77,49-50 Avd 1,18
Evr 12,29
8 14,21
Is.N. 3,13 Ps 17,15
9 14,5-9 Is 9,5
Lk 11,22
10 Is 11,4
40,7 Jov 4,9
Neem 9,11
11 1 Car 2,2
Is 40,5 46,5 Ps
76,14
12 4 Mojs
16,32 26,10
5 Mojs 11,6 Ps 105,17
13 6,6-8 15,17
Is 41,14 43,14
Ps 67,16 76,20 77,54
Tit 2,14
83
ISHOD
PATUVAWETO NA IZRAILSKIOT NAROD NIZ PUSTINATA
Gor~livata voda 22 Potoa gi povede Mojsej sinovite
izrailski od Crvenoto More, i tienavlegoa vo pustinata Sur; i odej}i nizpustinata tri dena, ne najdoa voda zapiewe.
23 Dojdoa vo Mara, no ne mo`ea dapijat voda vo Mara, za{to be{e gor-~liva; zatoa i go narekle toa mestoMara.
24 Toga{ narodot po~na da vika pro-tiv Mojsej, velej}i: „[to }e pieme?”
25 Izvika Mojsej kon Gospod, i Gospodmu poka`a drvo. Toj go frli drvoto vovoda, i vodata stana slatka. Tamu mudade naredbi i zakoni, i tamu go pod-lo`i na proverka.
26 I mu re~e: „Ako go poslu{a{dobro glasot na Gospod tvojot Bog, akopravi{ {to e ugodno pred o~ite Nego-vi, ako gi slu{a{ zapovedite Negovi iako gi pazi{ site naredbi Negovi, nemada ti pratam niedna od bolestite, {to
gi prativ nad Egipet. Za{to Jas sumGospod, tvojot iscelitel.”
27 Potoa stignaa vo Elim; tamu ima-{e dvanaeset izvori i sedumdeset pal-mi; i se ulogorija tamu kraj vodite.
Potpolo{ki i mana
16 Od Elim se krenaa i celata za-ednica na sinovite izrailski
dojde vo pustinata Sin, {to se nao|ame|u Elim i Sinaj, vo petnaesettiotden od vtoriot mesec, otkako izlegoa odegipetskata zemja.
2 I po~na da se buni celata zaednicana sinovite izrailski protiv Mojsej iprotiv Aron vo pustinata.
3 I im rekoa sinovite na Izrail: „O,da bevme umrele od rakata Gospodova vozemjata egipetska, koga sedevme pokrajkotlite so meso i jadevme leb do nasit!N# izvedovte ovde vo ovaa pustina, za dago umrete celovo ova mno`estvo soglad!”
4 A Gospod mu re~e na Mojsej: „Eve, }epu{tam da pa|a leb od neboto, i naro-dot neka izleguva sekoj den i neka sobi-ra kolku {to e potrebno za toj den, zada go proveram }e postapuva li sporedzakonot Moj ili ne;
5 a vo {estiot den neka go zgotvatona, {to go sobrale, i toa }e stane dvoj-no od ona, {to go sobiraat sekoj den.”
6 Toga{ Mojsej i Aron mu rekoa naceliot narod izrailski: „Ve~erva }epoznaete deka Gospod ve izvede od zem-jata egipetska,
7 a utre }e ja vidite slavata Gospodo-va; za{to Toj go ~u negoduvaweto va{eprotiv Gospod. [to sme nie, ta da sebunite protiv nas?”
8 Potoa Mojsej re~e: „Ve~erva Gospod}e vi dade meso da jadete, a utre izut-rina leb do nasitka; za{to go ~u Gos-pod negoduvaweto va{e, {to go storiv-te protiv Nego. Koi sme nie? Va{etonegoduvawe ne e protiv nas, tuku pro-tiv Gospod.”
9 I mu re~e Mojsej na Aron: „Ka`imu na celoto op{testvo na sinoviteizrailski – ‚zastanete pred Gospod,za{to Toj go ~u va{eto nezadovolstvo.”
10 I koga Aron mu zboruva{e na na-rodot, tie poglednaa kon pustinata, iete – slavata Gospodova se pojavi vooblak.
11 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-lej}i:
12 „Go ~uv negoduvaweto na sinoviteizrailski. Ka`i im i re~i: ‚Ve~erva}e jadete meso, a utre }e se nasitite soleb, i }e poznaete deka jas sum Gospod,va{iot Bog.’”
13 Ve~erta doletaa potpolo{ki i goprekrija logorot; a utrinata be{e pad-nala rosa okolu logorot.
14 I, ete, koga se krena rosata, a toa:po pustinata le`i val~est prav, ne{tokako bel siwak po zemjata.
15 I koga vidoa sinovite izrailski,si velea eden na drug: „[to e toa?”Za{to ne znaeja, {to be{e toa. A Moj-sej im re~e: „Toa e lebot, {to vi godade Gospod da go jadete.”
16 Eve kako zapoveda Gospod: „Sobi-rajte od nego, sekoj kolku {to mu treba
za jadewe – po eden omer na lice, sporedbrojot na ~lenovite va{i; sekoj sporedbrojot na doma{nite {to gi ima vo {a-torot, sobirajte.”
17 I napravija taka sinovite izrail-ski: i sobraa, koj pove}e, koj pomalku.
18 Pa merea so omer; i koj be{e sobralpove}e, izli{ok nema{e, a onoj pomal-ku, – nema{e nedostig; sekoj ima{eonolku, kolku {to mo`e{e da izede.
Zapoved vo vrska so manata 19 I im re~e Mojsej: „Nikoj da ne os-
tava od toa za utre!” 20 No tie ne go poslu{aa Mojsej, tuku
nekoi ostavija od toa za utre, a toacrvosa i se usmrde. I se naluti Mojsejna niv.
21 I taka tie go sobiraa sekoe utrorano, sekoj kolku {to mo`e da izede; akoga sonceto }e izgree{e, toa se to-pe{e.
22 A vo {estiot den sobraa od toj lebdvojno pove}e – po dva omera za sekogo.I dojdoa stare{inite narodni, pa mujavija na Mojsej.
23 A toj im re~e: „Eve {to ka`aGospod – utre e sabota, den za odmorposveten na Gospod; {to }e pe~ete –pe~ete, i {to treba da varite – varetedenes; a {to }e preostane, soberete go i~uvajte go za utre!”
24 I ostavija od nego za utre, kako{to zapoveda Mojsej, i toa ne se usmrde,nitu ima{e crvje vo nego.
25 I Mojsej re~e: „Jadete go toa denes,bidej}i denes e sabota Gospodova; denesnema da najdete od nego vo poleto.
26 [est dena }e sobirate, a sedmiotden e sabota, toga{ }e go nema.”
27 I na sedmiot den izlegoa nekoi odnarodot da sobiraat, no ne najdoa.
28 A Gospod mu re~e na Mojsej: „Dokoga }e se protivite na zapovedite Moii na zakonot Moj?
29 Ete, Gospod vi dal denes sabota,zatoa vo {estiot den i vi dava leb zadva dena. Ostanete sekoj vo svojot dom, ivo sedmiot den nikoj da ne go napu{tamestoto svoe.”
30 I se odmara{e narodot sedmiotden.
8 1 Car 8,7 Lk 10,16 Rim 13,2
10 40,34-35 Ez 10,4 2 Let 7,1
13 4 Mojs11,9.31 Ps 77,27-28 105,40
14 5 Mojs8,3.16
15 1 Kor 10,3
18 2 Kor 8,15
19 12,10
20 Jn 6,27
23 20,8 31,15 35,2 1 Mojs 2,2-3 Mojs 23,3 5 Mojs5,13-14
28 Er 32,23
29 20,8-11 34,21
25 1 Mojs 22,1 Is.N. 24,25
Sud 3,4 Is 48,10 Ps 80,7
Sir 38,5
26 19,5-6
20,2-17 23,22.25-26
5 Mojs7,12.15
11,13
28,1.58-60 4 Car 20,5
Er 30,17 Ps
Mt 8,1-17
27 4 Mojs 33,9
16,1 17,1
4 Mojs33,11-12
2 1-15,24 1 Kor10,10
3 14,11 17,3
4 Mojs 14,2 20,3
Ps 77,18 105,13-15
4 1 Mojs 22,1
5 Mojs8,2.3.16
Ps 77,24 Neem 9,15 Jn 6,26-58
6 6,6
Ps 80,10
7 24,16
33,18.22 40,34
3 Mojs 9,6 4 Mojs
14,2.27-28 16,11.19
5 Mojs 5,24 3 Car 8,11
Is 6,3 40,5 60,1
Ez 10,4 43,5
Avak 2,14 Jn 11,4
84
ISHOD
31 I sinovite izrailski toj leb go na-rekoa mana3. Toj be{e bel kako korijan-drovo seme, a po vkus – kako medenokola~e.
32 Toga{ Mojsej im re~e: „Eve {tozapoveda Gospod: ‚Zemete eden omer ma-na, za da se zapazi vo rodovite va{i, zada go vidat lebot {to go jadevte i so kojve hranev vo pustinata, koga ve izvedovod zemjata egipetska.’”
33 I mu re~e Mojsej na Aron: „Zemieden (zlaten) sad i stavi vo nego edenomer mana, i postavi go pred Gospod, zada se ~uva vo va{eto potomstvo.”
34 I go postavi Aron pred kov~egotna zavetot, za da se ~uva, kako {to mube{e zapovedal Gospod na Mojsej.
35 A sinovite na Izrail jadea mana~etirieset godini, dodeka ne dojdoa vonaselena zemja; jadea mana s# dodeka nestignaa do granicata na hananskatazemja.
36 A omerot e desetti del od efa.
Vodata kaj Masa i Meriva
17 I se krena celoto op{testvo nasinovite izrailski, od pustina-
ta Sin, prodol`uvaj}i go svojot pat pozapoved na Gospod, i se zadr`aa vo Re-fidim; a tamu nema{e voda da pie nar-odot.
2 I narodot go ukori Mojsej, velej}i:„Daj ni voda da pieme!” A Mojsej imre~e: „Zo{to me ukoruvate mene? Zo{-to Go isku{uvate Gospoda?”
3 I `eden be{e za voda narodot tamu,pa negoduva{e protiv Mojsej i vele{e:„Zo{to n# izvede od Egipet i nas, i si-novite na{i, i dobitokot na{, za da n#pomori{ so `ed?”
4 A Mojsej vikna kon Gospod i re~e:„[to da pravam so ovoj narod? U{temalku, pa }e me kamenuvaat?”
5 No Gospod mu re~e na Mojsej: „Izle-zi pred narodot, i povedi so sebe nekoiod stare{inite narodni, zemi go vorakata i stapot svoj, so koj go razdvoimoreto, pa pojdi.
6 A Jas }e stojam onamu kaj karpata naHorev pred doa|aweto tvoe; a ti toga{
udri vo karpata, i od nea }e pote~e vodai narodot }e pie.” I napravi Mojsejtaka pred sinovite na Izrail.
7 I toa mesto go nare~e Masa i Meri-va4, poradi kavgata pome|u sinovite iz-railski {to Go isku{uvaa Gospoda, ve-lej}i: „Dali e Gospod me|u nas, ili nee?”
Amalikijcite gi napa|aatIzrailcite
8 No toga{ dojdoa Amalikijcite vovojna protiv Izrailcite vo Refidim.
9 A Mojsej, pak, mu re~e na Isus:„Izberi si (silni) ma`i, pa izlezi ibori se utre protiv Amalikijcite; ajas }e zastanam na vrvot od gorata istapot Bo`ji }e mi bide v raka.”
10 I napravi Isus, kako {to mu re~eMojsej, i izleze protiv Amalikijcite;A Mojsej, Aron i Or se iska~ija navrvot od planinata.
11 I koga Mojsej gi kreva{e racetesvoi – nadvladuvaa Izrailcite, a kogagi spu{ta{e racete – nadvladuvaaAmalikijcite.
12 No racete na Mojsej mu ote`naa;zatoa zedoa kamen i go stavija pod nego,pa sedna na nego: a Aron i Or mu gipotpiraa racete: eden od edna strana, adrugiot – od drugata. Taka stoejaracete Mojseevi krenati do zajdisonce.
13 I go pobedi Isus Amalik i nego-viot narod so se~iloto na me~ot.
14 Potoa Gospod mu re~e na Mojsej:„Zapi{i go toa za spomen vo knigata, iobjasni mu na Isus da pomni deka sose-ma }e go izbri{am spomenot za Amali-kijcite od pod neboto.”
15 Toga{ Mojsej podigna `rtvenik (naGospod), i go nare~e „Jahve Nisi” –Gospod mi e zname!
16 „Bidej}i, re~e toj, raka se krenalana prestolot Gospodov; Gospod }e voju-va protiv Amalik od pokolenie napokolenie.”
Mojsej i negoviot test Jotor
18 A Jotor, sve{tenikot midjan-ski, testot Mojseev, ~u za s# {to
7 20,24 4 Mojs20,13.24 27,14 5 Mojs 6,16 Ps 80,7 94,8
9 4,17 24,13
10 24,14
12 Is.N. 8,26
13 1 Car15,8.32-33
14 24,4 34,27 5 Mojs25,17-19 1 Car 15,3 30,17-18 Is 30,8 Jov 18,17 1 Let 4,43
18,1 2,16.18 3,1
31 4 Mojs 11,7
33 Evr 9,4
34 25,16.21.22
40,20
35 4 Mojs 21,5 5 Mojs 2,7
8,2-4 Is.N. 5,
12-12 Neem 9,21 Jn 6,31.49
17,1 16,1 19,2
4 Mojs20,1-13
33,12-15
2 14,12 15,24
4 Mojs 20,2 5 Mojs 6,16
Mt 4,7 1 Kor 10,9
3 14,11 15,24
4 4 Mojs
14,10 1 Car 30,6
6 3,1
4 Mojs20,8.10-11
5 Mojs 8,15 Is 48,21
Ps 77,15-16 104,41 113,8
Neem 9,15 1 Kor 10,4
85
ISHOD
3 Zborot mana na evrejski zna~i {to e toa.4 Zborovite masa i meriva na evrejski zna~at proverka, isku{enie i kavga.
napravi Bog za Mojsej i za Izrail, na-rodot Svoj, kako go izvede Gospod naro-dot izrailski od Egipet.
2 I ja zede Jotor, testot Mojseev, Ci-pora, `enata Mojseeva, koja pred toa sebe{e vratila,
3 i dvata sina nejzini: na edniot ime-to mu be{e Gere{om, bidej}i Mojsejvele{e: „Doselenik sum vo tu|a zemja”,
4 a na vtoriot imeto mu be{e Elie-zer, bidej}i re~e: „Bog na tatkoto mojmi se najde na pomo{ i me izbavi od me-~ot na faraonot” .
5 I Jotor, testot Mojseev, dojde sosinovite negovi i so `enata negova kajMojsej vo pustinata, kade {to toj se be-{e ulogoril na planinata Bo`ja,
6 pa go izvesti Mojsej, velej}i: „Ete,jas, testot tvoj Jotor, doa|am kaj tebe, i`enata tvoja, i obata sina nejzini sonea.”
7 I Mojsej mu izleze vo presret natestot svoj i mu se pokloni, i go bakna;pa otkako se pozdravija eden so drug,vlegoa vo {atorot.
8 I mu raska`a Mojsej na testot svojza s# {to napravi Gospod so faraonoti so Egip}anite poradi Izrailcite, iza site te{kotii {to gi snajduvaa pa-tem, i kako Gospod gi izbavi (od racetena Egip}anite i od racete na farao-not).
9 I se zaraduva Jotor za site dobrini{to mu gi napravi Gospod na Izrail,spasuvaj}i go od racete na Egip}anite.
10 Toga{ Jotor re~e: „Neka e blago-sloven Gospod, Koj ve izbavi od raceteegipetski i od racete faraonovi i Kojgo izbavi narodot od vlasta na Egip-}anite!
11 Sega znam deka Gospod e pogolem odsite bogovi, bidej}i go izbavi narodotod egipetskoto ropstvo, koga tie posta-puvaa mnogu surovo so nego.”
12 Potoa Jotor, testot Mojseev, Muprinese na Boga sepalenica i drugi`rtvi. Toga{ dojde i Aron, i site sta-re{ini izrailski da jadat leb so tes-tot Mojseev pred Boga.
Mojsej nazna~uva na~alnici 13 A utredenta sedna Mojsej da mu
sudi na narodot; i siot narod stoe{epred Mojsej od utroto do ve~erta.
14 I testot Mojseev, gledaj}i s# {totoj pravi so narodot, re~e: „[to pra-vi{ taka so narodot? Zo{to samo tisedi{, a siot narod stoi pred tebe odutro do ve~er?”
15 A Mojsej mu odgovori na testotsvoj: „Narodot doa|a kaj mene za da barasovet od Boga.
16 Koga }e im se slu~i nekoja rabota,tie doa|aat pri mene, i jas presuduvampome|u niv i im gi ka`uvam naredbiteBo`ji i zakonot Negov.”
17 No testot Mojseev mu re~e: „Ne gopravi{ toa dobro.
18 ]e se izmori{ i ti i siot narod,koj e so tebe; bidej}i taa rabota e mnogute{ka za tebe; ti sam ne mo`e{ da jaizvr{uva{.
19 Tuku poslu{aj me sega i }e te poso-vetuvam, i Bog }e bide so tebe; ti bidiposrednik pred Boga za narodot, i ra-botite nivni soop{tuvaj Mu gi naBoga:
20 U~i gi na naredbite Bo`ji i nazakonot Negov, i poka`uvaj im go patotNegov, po koj treba da odat i delata{to treba da gi vr{at.
21 A ti od siot narod odberi sposobnilu|e, koi imaat strahopo~it kon Boga;lu|e spravedlivi, koi mrazat koristo-qubie, pa postavi gi nad niv kako il-jadnici, stotnici, pedesetnici, dese-tari (i pisari).
22 Tie neka mu sudat na narodot vosekoe vreme i da te izvestuvaat za sekoepote{ko delo; a za site mali rabotitie samite neka presudat. Taka }e tibide polesno i tie tebe }e ti pomagaat.
23 Ako go napravi{ toa, i Bog ti goodobri toa, toga{ }e mo`e{ da istra-e{, i siot toj narod }e si odi mirno vosvoeto mesto.”
24 I go poslu{a Mojsej testot svoj, inapravi s#, kako {to mu re~e.
25 I izbra Mojsej od siot Izrailsposobni lu|e, pa gi postavi za na~al-
15 33,7 1 Mojs25,22
16 24,14 5 Mojs 1,17
18 4 Mojs11,11.14.17 5 Mojs1,9.12
19 4 Mojs 27,5
20 5 Mojs4,1.5 5,1 Ps 118,12.26.68 143,8
21 23,8 1 Mojs 47,6 4 Mojs 1,16 7,2 10,4 5 Mojs 1,9-18 16,18-19 Ez 18,8 Ps 14,5 Ezd 7,25 Dela 6,3
22 4 Mojs11,17 5 Mojs1,9.17-18
25 4 Mojs 1,16 11,16 5 Mojs1,13-15 16,18
2 2,21
3 2,22 4,20
Dela 7,29
4 1 Let 23,15
7 1 Mojs
29,13
10 1 Mojs 9,26
24,27
11 12,12
1 Let 16,25 Lk 1,51
12 10,25
24,5.11 1 Mojs
26,30 31,54
5 Mojs 12,7
86
ISHOD
nici pred narodot: iljadnici, stotni-ci, pedesetnici, desetari (i pisari).
26 I tie mu sudea na narodot vo sekoevreme, a za te{kite dela mu ka`uvaa na
Mojsej; za site mali raboti, pak, sudeasami.
27 Potoa go pu{ti Mojsej testot svoj,i toj si otide vo svojata zemja.
11 19,16 24,16 Neem 9,13
12 19,23 Evr 12,20
13 34,3 1 Let 15,28 Evr 12,20
15 1 Car 21,3-4
16 1 Car 2,10 14,15 Is 29,6 Ps 98,1 Evr 12,18-19.21
17 19,2 5 Mojs 4,11
18 20,18 5 Mojs4,11.33.36 5,2-5.25-31 Sud 5,5 2 Car 22,8 Is 64,3 Er 4,24 Naum 1,5 Avak 3,6.10 Agej 2,6 Ps 17,7 67,7-9 104,32 Evr 12,18 Otkr 9,2
19 19,9 5 Mojs 4,33 Ps 80,7
26 5 Mojs
16,18 Ezd 7,25
2 Let 19,5
27 4 Mojs
10,30
19,1 4 Mojs 1,1
3,14 33,15
2 3,1
17,1 19,17
4 Mojs33,15
5 Mojs 5,2-4
3 3,4
4 5 Mojs 4,34
29,2 32,11
Is.N. 24,7 Is 31,5
40,31 46,5
Otkr 12,14
5 9,29
15,26 34,9
1 Mojs 17,9 5 Mojs 6,3
10,14-15 Er 7,23
1 Kor10,26
6 5 Mojs 7,6
26,19 28,9
Is 61,6 62,12
1 Ptr 2,5.9 Otkr 5,10
7 4,30
3 Mojs 9,1 1 Car 8,10
8 5 Mojs 5,27
Is.N.24,16-24
9 14,31 19,16 20,21
24,15-16 5 Mojs 4,11
Ps 98,7 Sir 45,5
10 19,14.22
1 Mojs 35,2 Evr 10,22
Otkr 22,14
87
ISHOD
Bog mu nudi sojuz na Izrail
19 Vo prviot den od tretiot mesec,otkako izlegoa sinovite izrail-
ski od egipetskata zemja, vo den na mla-da mese~ina, stignaa vo SinajskataPustina.
2 Poa|aj}i od Refidim, dojdoa vo Si-najskata Pustina, i se ulogori Izrailtamu sproti gorata.
3 I Mojsej se iska~i kaj Boga, i mu sejavi Gospod, velej}i: „Ka`i mu na do-mot Jakovov, i izvesti gi sinovite naIzrail:
4 ‚Sami vidovte {to im napraviv naEgip}anite i kako ve iznesov na kriljaorlovi, ve pribrav kaj Sebe.
5 Pa sega, ako go slu{ate glasot Moj igo pazite zavetot Moj, }e Mi bideteizbran narod me|u site narodi, za{toMoja e celata zemja.
6 I vie }e Mi bidete carstvo nasve{tenici i svet narod.’ Toa se zbo-rovite, {to }e im gi ka`e{ na sino-vite izrailski.”
7 Potoa Mojsej dojde i gi povika na-rodnite stare{ini; i im gi izlo`isite ovie zborovi, {to mu gi zapovedaGospod.
8 I siot narod odgovori ednodu{no ire~e: „S# {to rekol Gospod }e napra-vime.” Toga{ Mojsej Mu gi soop{ti naGospod zborovite na narodot.
9 A Gospod mu re~e na Mojsej: „Eve,Jas }e dojdam kaj tebe vo gust oblak, zada ~ue narodot, kako }e zboruvam so te-be, pa da ti poveruva zasekoga{.” Za{toMojsej Mu gi be{e soop{til na Gospodzborovite narodni.
Bog mu se javuva na Mojsej na planinata Sinaj
10 I mu re~e Gospod na Mojsej: „Pojdikaj narodot (izvesti go) i osveti go
denes i utre; i neka gi isperat oble-kite svoi;
11 i neka se prigotvat za tretiot den,za{to vo tretiot den }e sleze Gospodna Sinajskata Gora pred siot narod,
12 a }e postavi{ granici za siot na-rod od site strani i }e im ka`e{:‚Pazete da ne se ka~uvate na planinatai da ne se dopirate do podno`jetonejzino; sekoj, koj }e se dopre do plani-nata, }e zagine.
13 Nikakva raka da ne se dopre donego, tuku so kamewa da bide ubien iliso strela da bide zastrelan; dobitok }ee ili ~ovek, `iv da ne ostane. A kogatrubata }e zatrubi otegnato (koga obla-kot }e se krene od planinata), toga{ }emo`at da se ka~at na planinata.’”
14 I Mojsej sleze od planinata kajnarodot i go osveti narodot; i tie giispraa oblekite svoi.
15 I mu re~e na narodot: „Bidete go-tovi za tretiot den; i ne pribli`uva-jte se do `ena!”
16 A tretiot den, na osamnuvawe, za-grme i molwi zasvetkaa, i nastana gustoblak nad planinata, i zatrubi truba somnogu silen glas, taka {to zatreperisiot narod, koj be{e vo logorot.
17 Toga{ Mojsej go izvede narodot odlogorot, za da Go presretne Boga; i zas-tanaa vo podno`jeto na planinata.
18 A Sinajskata Planina celata be{evo dim, za{to Gospod be{e slegol nanea vo ogan; i dim se kreva{e od nea,kako dim od pe~ka; i celata planinasilno se trese{e;
19 i glasot na trubata stanuva{e s#posilen. Mojsej zboruva{e, a Gospod muodgovara{e glasno.
20 I Gospod sleze na planinata Sinaj,na vrvot od planinata, i go povikaGospod Mojsej na vrvot od planinata.Mojsej se iska~i.
BOG VOSPOSTAVUVA ZAVET SO IZRAIL
21 Toga{ Bog mu re~e na Mojsej: „Sle-zi i ka`i mu na narodot da ne navaluvaza da Go vidi Gospoda, ta da ne izginatmnozina od niv;
22 a sve{tenicite, koi pristapuvaatkon Gospod, neka se osvetat, za da ne gipogubi Gospod.”
23 Toga{ Mojsej Mu re~e na Gospod:„Ne }e mo`e narodot da se ka~i naSinajskata Planina, bidej}i Ti izri~-no n# opomena, velej}i – ome|i ja gora-ta i osveti ja.”
24 No Gospod mu re~e: „Odi, slezi, patoga{ ka~ete se ti i Aron so tebe; asve{tenicite, pak, i narodot neka nenavaluvaat da se ka~at pri Gospod, za dane zaginat.”
25 I sleze Mojsej kaj narodot i muobjasni.
Desette Bo`ji zapovedi
20 Toga{ Bog gi ka`a site oviezborovi, velej}i:
2 „Jas sum Gospod, Bog tvoj, Koj teizvede od zemjata egipetska, od domotna ropstvoto.
3 Nemoj da ima{ drugi bogovi osvenMene!
4 Ne pravi za sebe idol, nitu nekakvaslika na ona, {to e gore na neboto, {toe dolu na zemjata i {to e vo vodata podzemjata;
5 nemoj da im se poklonuva{, nitu daim slu`i{, bidej}i Jas sum Gospod, Bogtvoj; Bog revnitel, Koj za grevovite natatkovcite gi kaznuva decata do treto-to i ~etvrtoto koleno, ako tie Memrazat;
6 Koj poka`uva milost na iljadnicipokolenija, {to Me sakaat i gi ~uvaatMoite zapovedi.
7 Ne izgovaraj go naprazno imeto naGospod, tvojot Bog, bidej}i Gospod nemada go ostavi nekaznet onoj, koj naprazno}e go izgovori Negovoto ime.
8 Pomni go sabotniot den, za da gopraznuva{.
9 [est dena raboti, i vr{i gi vo nivsite svoi raboti;
10 a sedmiot den e sabota Gospodova,den na tvojot Bog; toga{ nemoj da vr-{i{ nikakva rabota, ni ti, ni sinot
tvoj, ni }erkata tvoja, ni slugata tvoj,ni sluginkata tvoja, ni dobitokot tvoj,nitu pridojdeniot, koj se nao|a kaj tebe.
11 za{to za {est dena gi sozdade Gos-pod neboto i zemjata, moreto i s# {to evo niv; a vo sedmiot den si otpo~ina:zaradi toa Gospod go blagoslovi sed-miot den i go osveti.
12 Po~ituvaj gi tatkoto svoj i majkatasvoja, (za da ti bide dobro i) za dapo`ivee{ podolgo na zemjata, {to ti jadava Gospod, tvojot Bog.
13 Ne ubivaj! 14 Ne vr{i prequba! 15 Ne kradi! 16 Ne svedo~i la`no protiv svojot
bli`en! 17 Ne po`eluvaj go domot na bli`-
niot svoj, ne po`eluvaj ja `enata nabli`niot svoj, (nitu negovata niva), nislugata negov, ni sluginkata negova, nivolot negov, ni magareto negovo, nitune{to drugo, {to mu pripa|a nabli`niot tvoj!”
18 I siot narod gi gleda{e molwite iplamenot, i glasot na trubata {to tru-be{e i ja gleda{e gorata {to se dime-{e; i otkako go vide toa, narodot seupla{i i se oddale~i.
19 Pa mu rekoa na Mojsej: „Zboruvaj niti, a nie }e slu{ame; no da ne ni zboru-va nam Bog, za da ne umreme.”
20 A Mojsej mu re~e na narodot: „Nepla{ete se: Bog dojde za da ve ispita istravot Negov da bide vo vas, za da negre{ite.”
21 I narodot stoe{e podaleku, aMojsej pojde kon mrakot, kade {to be{eBog.
Naredba vo vrska so `rtvenikot 22 I Gospod mu re~e na Mojsej: „Vaka
ka`i im na sinovite izrailski: ‚Vievidovte kako Jas zboruvav so vas odneboto.’
23 Ne pravete si sami srebrenibogovi, nitu zlatni bogovi ne pravetesami za sebe.
24 Napravete mi `rtvenik od zemja ina nego prinesuvajte mi `rtvi sepa-lenici i `rtvi spasitelni; ovci ijunci va{i, na sekoe mesto, kade {to }e
6 34,7-10 5 Mojs 7,9 Lk 1,50
7 3 Mojs18,21 19,12 24,11.16 Ez 39,7 Job2,5.9
8 16,23-29 31,13-16 35,3 3 Mojs19,3.30 26,2 Is 56,2 Er 17,21-27 Ez 22,8
9 23,12 31,13-17 34,21 35,2 3 Mojs 19,3 23,3 Lk 13,14
10 1 Mojs 2,3 5 Mojs5,12-15 Is 56,2 Ez 20,12.20 Lk 13,14
11 31,17 1 Mojs 1,3-2,1.2 Evr 4,4
12 3 Mojs 19,3 5 Mojs 5,16 6,2 11,9 25,15 Er 35,7 Mt 15,4 19,18 Mk 7,10 10,19 Lk 18,20 Efes 6,2-3
13 1 Mojs4,8.23 Mt 5,21 19,18 Mk 10,19 Lk 18,20 Rim 13,9 Jk 2,11
21 24,10-11
33,20 4 Mojs 4,20
22 3 Mojs 10,3 2 Let 29,5
24 24,1.9
20,1 34,10-28
5 Mojs 5,6-22
Er 7,9 Os 4,2
Rim 13,9
2 6,6
16,12 1 Mojs 15,7 3 Mojs 19,2
20,7 Is 43,3
Ez 20,6.19
3 34,14
5 Mojs6,4.14 13,13
4 Car17,35
Er 1,16 7,6.9 11,13 19,4 25,6
35,15 Os 13,4
Ps 43,20
4 20,23 32,8
34,17 3 Mojs 19,4
26,1 5 Mojs
4,15-19.23 27,15
3 Car 14,9 4 Car17,12
Is 40,19 42,8
5 23,24
34,7.14 3 Mojs
26,39 4 Mojs
14,18 5 Mojs 4,24
7,9-10 Is.N. 24,19
4 Car17,35
Er 32,18
88
ISHOD
opredelam da se spomnuva imeto Moe,}e dojdam kaj tebe i }e te blagoslovam.
25 Ako mi napravi{ `rtvenik od ka-men, nemoj da go yida{ so delkan kamen;za{to, {tom }e povle~e{ po nego sose~ivo, }e go oskverni{.
26 I da ne se ka~uva{ po skali do`rtvenikot Moj, za da ne se otkriegolotijata tvoja.”
Zakon za robovite Evrei
21 A ova se zakonite, {to }e im giobjavi{:
2 „Ako kupi{ rob Evrein, {est godi-ni neka slu`i, a sedmata neka si odisloboden, bez otkup;
3 ako do{ol sam, sam neka si odi; aako ima `ena, neka odi i `enata sonego;
4 ako, pak, negoviot gospodar mu dal`ena, i taa mu rodila sinovi ili }er-ki, `enata i decata neka ostanat nagospodarot negov, a toj neka si odi sam;
5 no, ako robot odgovaraj}i, re~e: ‚Gosakam gospodarot moj, `enata moja, idecata moi; ne sakam da odam i da bidamsloboden.’
6 toga{ takviot negoviot gospodarneka go dovede pred sudot Bo`ji i nekago postavi pred vratata ili na pragot itamu negoviot gospodar da mu go pro-dup~i uvoto so {ilo, ta da mu ostaneve~en rob.
7 Ako nekoj ja prodade }erkata svojaza robinka, taa da ne si odi kako {to siodat robovite;
8 ako ne mu se svidi na gospodarot nej-zin, koj vetil deka }e ja zeme za `ena,neka ja otpu{ti. No nema pravo da japrodade na tu| narod, koga sam ja ot-frlil;
9 ako, pak, ja svr{il za sinot svoj,neka $ go dade pravoto, {to go imaat}erkite;
10 ako zeme druga za sebe, prvata nesmee da ja li{i od hrana, obleka isopru`ni~ko so`itelstvo.
11 Ne $ gi napravi li ovie tri raboti,toga{ neka si odi od nego slobodno, bezotkup.
Prestapi {to zaslu`uvaat smrtna kazna
12 Koj }e udri ~ovek i toj umre, sosmrt da se kazni.
13 No, ako toa ne go napravil namer-no, a Bog dopu{til da padne pod negovirace, toga{ }e ti opredelam mesto,kade {to mo`e da pobegne (ubiecot).
14 Ako nekoj, pak, namerno go napadnesvojot bli`en, so cel da go ubie naizmama, (i se zasolni pokraj `rtve-nikot Moj), odvle~i go i od `rtvenikotMoj, za da umre.
15 Koj }e go udri tatkoto svoj ilimajkata svoja, da se pogubi.
16 Koj go prokolnuva tatkoto svoj ilimajkata svoja, so smrt da se kazni.
17 Ako nekoj ukrade ~ovek (od Izrai-levite sinovi) i go prodade ili se najdevo negovi race otkako go zarobil, sosmrt da zavr{i.
Udari i rani 18 Koga dvajca ma`i se skaraat, pa
eden od niv udri drug so kamen ili sotupanica, no toj ne umre, tuku legne vopostela,
19 pa, koga }e stane, makar i so stap dase potpira, na onoj {to go udril nekamu e prosto; samo dengubata da mu janadomesti i za lekuvaweto da plati.
20 A koj }e udri rob svoj ili robinkasvoja so stap, i tie umrat od negovataraka, neka bide vinoven pred sudot;
21 no, ako tie pre`iveat den ili dva,da ne e vinoven, bidej}i tie se negovimot.
22 Koga nekoi lu|e se stepaat, pa nekojod niv udri bremena `ena, taka {to taapometne, no ne dojde do smrt, da platigloba, kolku {to }e opredeli ma`ot na`enata; a da $ plati pred sudii;
23 ako, pak, se slu~i povreda, toga{neka se dade `ivot za `ivot;
24 oko za oko, zab za zab, raka za raka,noga za noga,
25 izgoretina za izgoretina, rana zarana, povreda za povreda.
26 Ako nekoj go udri robot svoj vo oko-to, ili robinkata svoja vo okoto, i gi
23 32,4.8.31 34,17 Neem 9,18
24 27,1 40,29 1 Mojs 8,20 22,2.17 3 Mojs 1,1-15 5 Mojs 12,5 16,6 27,5 Is.N. 8,30 3 Car 9,3 4 Car16,14 21,4.7 Ez 43,13 Ezd 3,2 2 Let 4,1 6,6 12,13
25 5 Mojs27,5-6 Is.N. 8,31
26 Ez 43,17
21,1 34,32 3 Mojs25,35-55 5 Mojs 4,14 6,1 15,12-18
2 Er 34,14
5 5 Mojs15,16
10 1 Kor 7,3-5
12 20,13 1 Mojs 4,14 9,6 3 Mojs24,17 4 Mojs35,16 Mt 26,52
13 4 Mojs35,9-34 5 Mojs 4,42 19,2-13 Is.N.20,2.9
14 3 Mojs
18,20 20,10
4 Mojs5,12.13.29
Izreki6,29.32
Mt 5,27 19,18
Mk 10,19 Lk 18,20 Rim 13,9
Jk 2,11
15 3 Mojs
19,11 Mt 19,18 Mk 10,19 Lk18,20
Rim 13,9
16 23,1.7
3 Mojs19,11
5 Mojs 5,20 Mt 19,18 Mk 10,19 Lk 18,20
17 Mih 2,2
Lk 12,15 Rim 7,7
13,9 Evr 13,5
18 19,16-19
5 Mojs 4,36 Evr 12,
18-19
19 5 Mojs5,23-31
18,16 Jov 37,4.5
40,9
20 1 Mojs 15,1
22,1 5 Mojs 4,10
6,2.24 8,2
10,12 Is 8,13
Ps 110,10 Jov 1,8
2,3 Izreki1,
7-3,7 Prop 12,13
21 19,9
5 Mojs 5,22 Ps 17,9
97,2
89
ISHOD
oslepi, da gi pu{ti na sloboda zaradiokoto;
27 ili, ako mu skr{i zab na robot svoj,ili na robinkata svoja, da gi pu{ti nasloboda zaradi zabot.
28 Ako vol ubode ma` ili `ena, paumre, volot da se otepa so kamewa imesoto od nego da ne se jade; no gospo-darot na volot nema da bide vinoven;
29 No, ako volot bil i porano bodliv,a gospodarot negov znael za toa i ne gopazel, pa ubie ma` ili `ena, volot dase ubie so kamewa, a i gospodarot negovda se predade na smrt.
30 Ako, pak, mu se nalo`i otkup za`ivotot svoj, neka plati otkup, kolku{to }e mu se opredeli.
31 Sin li probode ili }erka, so negoda se postapi spored istiot zakon.
32 Probode li, pak, volot rob, ili ro-binka, toga{ na gospodarot nivni da muse platat trieset {ekeli srebro, a vo-lot da se ubie so kamewa.
33 Ako nekoj otkrie jama, ili pakiskopa jama i ne ja pokrie, i padne vonea junec ili magare,
34 sopstvenikot na jamata treba da giplati; na gospodarot }e mu dade srebro,a trupot }e bide negov.
35 Koga ne~ij vol smrtno ubode vol nadrug ~ovek, i toj umre, toga{ da go pro-dadat `iviot vol i parite da gi pode-lat, a isto taka da go podelat i ubi-eniot vol;
36 ako, pak, se znaelo od porano dekavolot bil bodliv, a stopaninot negov,(iako mu bilo javeno za toa,) ne gopazel, da dade vol za vol, a ubieniotneka mu ostane nemu.”
Kra`bi na dobitok
22 „Ako nekoj ukrade vol ili ovcai ja zakole, ili ja prodade, da
dade pet vola za eden vol i ~etiri ovciza edna ovca.”
2 „Ako se fati kradec, kako probivayid i go udrat taka, {to toj umre, toa nese smeta za ubistvo.
3 No, ako sonceto ve}e se pojavilo nadnego, toga{ da se bara krvnina. A kra-decot {tetata mora da ja nadomesti. A,
ako nema ni{to, toga{ toj da bide pro-daden i da se nadomesti ukradenoto.
4 Ako kaj fateniot se najde ona, {togo ukral, `ivo, bilo vol, magare iliovca, da go vrati dvojno.
Prestapi protiv sopstvenosta 5 Ako nekoj uni{ti niva, ili lozje,
pu{taj}i go dobitokot svoj da pase votu|a niva, da nadomesti so najdobrotood svojata niva i najdobroto od svoetolozje.
6 Ako se pojavi ogan, pa toj go zafatitrweto, i se zapalat snopjeto, ili o`-nienoto, ili nivata, onoj, koj go predi-zvikal po`arot, da plati.
7 Koga nekoj mu dade na bli`niot svojsrebro ili predmeti na ~uvawe, i tiebidat ukradeni od negoviot dom, krade-cot, ako se fati, neka plati dvojno;
8 ako, pak, kradecot ne se fati, toga{sopstvenikot na ku}ata neka se javipred Boga, pa neka se zakolne deka tojne posegnal vrz imotot na svojotbli`en.
9 Za sekoj sporen predmet: za vol, ma-gare, ovca, obleka, za sekoj izgubenpredmet, za koj nekoj tvrdi deka e negov,nivniot spor treba da dojde pred Boga:pa kogo }e go osudi Bog, toj neka muplati na bli`niot dvojno.
10 Ako nekoj mu dade na ~uvawe nabli`niot svoj magare, ili vol, ili ov-ca, ili nekoj drug dobitok, i toj dobi-tok pcovisa, ili se povredi, ili, pak,bide otkradnat, a nikoj toa ne go vidi,
11 toga{ me|u niv neka odlu~i kletva-ta pred Gospod deka onoj ne posegnalvrz imotot na svojot bli`en, i ako sop-stvenikot taka go primi, ne se nadomes-tuva;
12 ako, pak, mu bide ukraden, toga{neka mu plati na sopstvenikot negov.
13 A ako e izeden od yverka, da donesedokaz za toa i da ne pla}a ni{to.
14 Ako nekoj od bli`niot svoj dobiena usluga dobitok, pa toj bide povredenili pcovisa, a sopstvenikot ne bil sonego, }e mora da se plati;
15 no, ako sopstvenikot bil so nego, dane se pla}a. Ako, pak, bil zemen podnaem, da se plati samo naemot.
4 1 Car 12,5
6 Sud 9,15
7 3 Mojs 6,1-5
9 5 Mojs 25,1
11 3 Mojs 5,22 3 Car 8,31 2 Let 6,22 Evr 6,16
13 1 Mojs31,39
14 1 Mojs 4,8
4 Mojs35,20
5 Mojs19,11-12
2 Car 3,27 20,10
3 Car 2,28-34
16 20,15
1 Mojs37,28
5 Mojs 24,7
17 3 Mojs 20,9 5 Mojs 5,16
21,18 27,16
Sir 3,16 Mt 15,4 Mk 7,10
23 3 Mojs
24,19 5 Mojs
19,21
24 3 Mojs
24,15-22 5 Mojs
19,21 Avd 1,15 Mt 5,38
28 1 Mojs 9,5
32 1 Mojs
37,28 Zah 11,
12-13 Mt 26,15
27,3.9
33 Lk 14,5
36 21,2922,1
3 Mojs5,20-26
2 Car 12,6 Izreki
6,31 Lk 19,8
22,2 Os 7,1
Jov 24,16
3 Mt 18,25
90
ISHOD
Razni moralni i religiozni zakoni 16 Koj izmamil nesvr{ena devojka, i
bide so nea, da ja daruva i da ja zeme za`ena;
17 a ako tatkoto nejzin odbie da mu jadade, da odmeri srebro na tatko $ kolku{to sleduva za miraz na devojkata.
18 Vra`arka da ne ostavate `iva. 19 Koj }e legne so dobitok, so smrt da
se kazni. 20 Koj prinesuva `rtva na drugi
bogovi, osven na Ediniot Gospod, sosmrt da se istrebi.
21 Doselenik nemoj da pritesnuva{,nitu da go ugnetuva{, za{to i vie bevtedoselenici vo zemjata egipetska.
22 Ne pritesnuvajte, ni vdovici, nisiraci;
23 ako gi pritesni{ i tie povikaatkon Mene, }e go ~ujam nivniot lelek,
24 i }e se raspali gnevot Moj, pa some~ }e ve ubijam, i va{ite `eni }e os-tanat vdovici, a va{ite deca – siraci.
25 Koga na zaem }e dade{ pari nanekoj siroma{en od narodot Moj, neprisiluvaj go i ne nalo`uvaj mu lihva.
26 Ako ja zeme{ vo zalog oblekata odbli`niot tvoj, vrati mu ja do zajdis-once;
27 bidej}i taa mu e edinstvena pokriv-ka, obleka {to go ~uva teloto negovo:so {to }e spie toj? I koga }e povikakon Mene, Jas }e go ~ujam, bidej}i summilostiv.
28 Ne prokolnuvaj Go Gospoda, ni zastare{inata na tvojot narod ne zboru-vaj lo{o.
29 Ne vozdr`uvaj se da gi prinese{prvite plodovi od `etvata i lozjeto;davaj Mi go prvorodeniot od sinovitetvoi.
30 Taka pravi, i so krupniot, i so sit-niot tvoj dobitok; sedum dena nekabidat kaj svojata majka, a vo osmiot dendaj Mi gi Mene.
31 I }e Mi bidete svet narod. Zatoa imeso od rastrgnato `ivotno da nejadete; frlaj im go na ku~iwata.”
Po~it kon slabite
23 „Ne primaj la`ni izjavi; ne me-{aj se so bezbo`nik, ta da bide{
svedok na nasilstvo.
2 Ne poveduvaj se po mnozinstvoto dapravi{ zlo i ne soglasuvaj se so mno-zinstvoto protiv pravdata.
3 Kon siromaviot ne bidi pristrasenkoga vodi spor.
4 Ako sretne{ vol na neprijatelot,ili negovo magare zaskitano, odvedi gokaj nego.
5 Ako vidi{ deka na tvojot neprija-tel mu padnalo magareto pod negoviottovar, nemoj da go odminuva{, no da mupomogne{ da se krene so nego.
6 Nemoj da ja izvrtuva{ pravdata nasiromaviot tvoj koga vodi sudski spor.
7 Begaj od nepravdata i ne ubivajnevin i praveden, bidej}i Jas nema da goopravdam bezzakonikot.
8 Ne primaj mito, za{to mitoto gizaslepuva o~ite na onie {to gledaat igi izvrtuva delata na pravednite.
9 Tu|inec ne pritesnuvaj; vie znaetekakva mu e du{ata na tu|inecot, bidej-}i i samite bevte tu|inci vo zemjataegipetska.
Godina za odmor i den za odmor 10 [est godini sej ja zemjata svoja i
sobiraj gi plodovite nejzini, 11 a sedmata – ostavi ja neka otpo~ine,
za da se hranat siromasite na tvojotnarod; a so ona, {to }e ostane po niv,neka se hranat polskite yverovi; takapravi i so lozjeto tvoe i so masli-narnikot tvoj.
12 [est dena vr{i gi rabotite svoi, avo sedmiot den otpo~ini, za da zdivnevolot tvoj i magareto tvoe, i da seodmori sinot na robinkata tvoja, kakoi pridojdeniot.
13 Pazete go seto ona, {to vi go ka-`av. Ne spomnuvajte gi imiwata na tu-|ite bogovi; ova da ne se ~ue od ustatava{a.
Trite godi{ni praznici 14 Tripati godi{no proslavuvaj Me
so praznik: 15 pazi go praznikot Beskvasnici;
sedum dena jadi beskvasni lebovi, kako{to ti zapovedav, vo opredelenotovreme vo mesecot aviv, za{to vo tojmesec si izlegol od Egipet; da ne sejavuva{ pred Mene prazen;
24 Ps 108,9 Pla~ 5,3
25 3 Mojs25,35-37 5 Mojs15,7-11 23,19-20 Ez 18,8 Ps 14,5 Neem5,7.10
26 5 Mojs24,10-13 Amos 2,8
27 34,6 5 Mojs 4,31 24,13.17 Ez 18,12.16 Joil 2,13 Jona 4,2 Ps 98,8 102,8 145,8 Jov 24,7 31,19-20 Neem 9,17 2 Let 30,9
28 20,7 2 Car16,6.9 3 Car21,10 Prop 10,20 Mt 26,65 Mk 14,64 Dela 23,5
29 13,2.11-15 23,19 34,20.26 3 Mojs23,10 4 Mojs8,16.17 18,13 5 Mojs15,19 18,4 26,1-4.10 Mal 3,10 Izreki 3,9 Lk 2,23
30 34,19 3 Mojs22,27 5 Mojs15,19
16 1 Mojs
34,12 5 Mojs
22,28-29 Os 2,14
18 3 Mojs
19,26.31 20,27
5 Mojs18,9-12
1 Car 28,3 2 Let 33,6
19 3 Mojs
18,23 20,15-16
5 Mojs27,21
20 20,3
34,15 3 Mojs 17,7 4 Mojs 25,2
5 Mojs17,2-5 18,20 32,17
3 Car18,40
21 23,9
3 Mojs19,33
5 Mojs10,19
24,17-18 Er 22,3 Ez 22,7
Zah 7,10 Mal 3,5
Ps 145,9
22 5 Mojs
10,18 24,17
Is 1,17 Er 7,5.6
22,3 Ez 18,5-9.12
Zah 7,9-10 Mal 3,5 Ps 67,5
145,9 Jov 22,6.9
24,3.21 Jk 1,27
23 5 Mojs
10,18 15,9
24,15 Ps 9,34.37
17,6 33,15
Jov 34,28 35,9
Lk 18,7 Jk 5,4
91
ISHOD
16 i praznikot na `etvata od prviteplodovi od tvojot trud, {to si giposeal na nivata tvoja, i praznikot nabereweto plodovi na krajot od sekojagodina koga go sobira{ rodot od tvoitenivi.
17 Tripati godi{no site tvoi odma{ki pol treba da se javuvaat predGospod, tvojot Bog.
18 Krvta od `rtvata Moja da ne seizliva vrz kvasen leb, i od Mojataprazni~na `rtva da ne se ostava doizutrina.
19 Prvite plodovi od zemjata tvojaprinesuvaj gi vo domot na Gospod, tvo-jot Bog. Nemoj da vari{ jare vo mlekood negovata majka.
Vetuvawe i upatstvapred zaminuvaweto
20 Eve, Jas pra}am pred tebe angelMoj, za da te ~uva po patot, i da tevovede vo zemjata {to sum ti ja pri-gotvil.
21 Po~ituvaj go i slu{aj go negoviotglas; i ne protivi mu se, za{to i tojnema da vi go prosti grevot, bidej}iimeto Moe e vo nego.
22 (Ako go slu{a{ Mojot glas i is-polnuva{ s# {to }e ti zapovedam, i akogo ~uva{ Mojot zavet, vie }e mi bideteMoj izbran narod me|u site plemiwa,za{to celata zemja e Moja; vie }e bi-dete carsko sve{tenstvo i svet narod.Ovie zborovi da im gi ka`e{ na Izra-ilevite sinovi.) Ako go poslu{a{ gla-sot negov, i ako go izvr{uva{ s# ona{to }e ti re~am, }e im bidam neprija-tel na neprijatelite tvoi i protivnikna protivnicite tvoi.
23 Koga angelot Moj }e pojde pred tebei te odvede kaj Amorejcite, Hitijcite,Perizijcite, Hanancite, (Gergesejci-te), Evejcite i Jevusijcite, i koga }e giistrebam (od pred va{eto lice):
24 nemoj da im se poklonuva{ nabogovite nivni, ni da im slu`i{, nituda pravi{ {to tie pravat, tuku skr{igi i spomenicite nivni uni{ti gi.
25 Slu`ete Mu na Gospod, va{iotBog, i Toj }e go blagoslovi lebot tvoj,
i vodata tvoja; i }e te ~uvam od sekakvabolest.
26 @eni {to pometnuvaat i `eni bez-detni nema da ima vo zemjata tvoja; i }enapravam brojot na denovite tvoi dabide poln.
27 I }e go pu{tam u`asot Moj predtebe, i }e go upla{am sekoj narod, nakoj }e naide{, i }e gi svrtam kon tebegrbovite na site neprijateli tvoi.
28 ]e pratam pred tebe i str{eni, i}e gi izgonat Amorejcite, Evejcite,Jevusijcite, Hanancite i Hitijcite.
29 Nema da gi isteram pred tebe zaedna godina, za da ne se zapusti zemjatai yverovite polski da ne se razmno`atprotiv tebe.
30 Malku po malku }e gi izgonuvampred tebe, dodeka ne se namno`i{ i nezavladee{ so zemjata.
31 I }e ti ja postavam granicata tvojaod Crvenoto More do FilistejskotoMore, i od pustinata do (golemata rekaEufrat), i }e vi gi predadam vo raceteonie, koi `iveat vo taa zemja, i }e giistera{ pred tebe.
32 Ne me{aj se so niv, i so bogovitenivni da ne svrzuva{ zavet.
33 Da ne ostanat vo zemjata tvoja, za dane te navedat na grev protiv Mene;za{to, ako im slu`i{ na bogovite niv-ni, toa }e bide za tebe stapica.”
Bog vospostavuva zavet so Izrail
24 I Bog mu re~e na Mojsej: „Ka~e-te se kaj Gospod ti i Aron, Na-
dav i Aviu i sedumdeset stare{iniizrailski i poklonete Mu se oddalekuna Gospod;
2 i da pristapi Mojsej sam do Gospod,no tie, da ne pristapuvaat, i narodot soniv da ne se iska~uva.”
3 Dojde Mojsej i mu gi povtori na na-rodot site zborovi Bo`ji i sitezapovedi. I siot narod odgovori voeden glas, i re~e: „Site naredbi {to gika`al Gospod, }e gi izvr{uvame.”
4 I gi napi{a Mojsej site zboroviGospodovi, pa stanuvaj}i utredenta ra-no, podigna `rtvenik pod gorata, idvanaeset stolbovi za dvanaesette izra-ilski kolena,
8 5 Mojs10,17 27,25 1 Car 8,3 Is 1,23 5,23 Mih 3,11 7,3 Ps 14,5 Jov 15,34 36,18 Izreki6,35 15,27
9 22,20 3 Mojs19,33-34
10 3 Mojs25,2-7
11 3 Mojs25,1-7 5 Mojs24,19
12 20,8-9 34,21 Lk 13,14
13 5 Mojs 4,23 12,3 Is.N. 23,7 Ps 15,4
14 34,18-23 5 Mojs16,15 3 Car 9,25 2 Let 8,13
15 12,17 13,4 3 Mojs 23 5 Mojs16,1-16 Mt 26,17 Lk 22,1 Dela 12,3
16 34,22 3 Mojs23,15-21.39 4 Mojs28,26 5 Mojs 16,9 2 Let 8,13
18 12,8 34,25
31 19,6
3 Mojs 7,24 11,44 17,15 19,2 22,8
5 Mojs14,21
Ez 4,14 44,31
23,1 20,16
3 Mojs19,16
5 Mojs 5,20 19,16-21 Ps 26,12
34,11 Izreki
19,5 Mt 19,18
2 3 Mojs
19,15 5 Mojs1,16-17
16,18-20 24,17 27,19
1 Car 8,3
3 5 Mojs 1,17
4 5 Mojs22,1-4
Rim 12,20
5 5 Mojs 22,4
6 5 Mojs 1,17
16,19 Izreki
22,22
7 20,16 34,7
1 Mojs18,23
5 Mojs19,18 25,1
Mt 27,4 Efes 4,25
92
ISHOD
5 i prati mom~iwa od sinovite izra-ilski, i tie prinesoa `rtvi sepaleni-ci i zaklaa teliwa za `rtva za mir naGospod.
6 Potoa Mojsej zede polovina od krvtai ja nalea vo ~a{a, a drugata polovinaod krvta ja izli na `rtvenikot;
7 pa ja zede knigata na zavetot i mu japro~ita glasno na narodot, a tie rekoa:„S#, {to rekol Gospod, }e pravime i }ebideme poslu{ni.”
8 Toga{ Mojsej ja zede krvta, i gopoprska so nea narodot, velej}i: „Ova ekrvta na zavetot, koj go vospostavi Gos-pod so vas za site ovie zborovi.”
9 Potoa Mojsej i Aron, Nadav i Aviu,i sedumdesette stare{ini izrailski seiska~ija gore
10 i go vidoa (mestoto kade {to stoe-{e) Bog; a podno`jeto Negovo kako dabe{e od kamen safir, so sjaj kakosvodot nebeski po ~istota.
11 I Toj ne povredi nikoj od izbra-nite me|u sinovite na Izrail: tie Govidoa (mestoto na) Boga, pa jadea ipieja.
Bog mu se javuva na Mojsejna planinata
12 I Gospod mu re~e na Mojsej: „Ka~ise kaj Mene na planinata i ostani tuka;}e ti dadam kameni plo~i so zakon izapovedi, {to gi napi{av za da imbidat zakon.”
13 Toga{ stana Mojsej so Isus, nego-viot pomo{nik, i se iska~i Mojsej naplaninata Bo`ja,
14 a na stare{inite im re~e: „Po~e-kajte tuka dodeka se vratime kaj vas; a,ete, Aron i Or se so vas, pa, ako imanekoj ne{to za sudewe, neka odi kajniv.”
15 I se iska~i Mojsej na planinata, ioblak ja pokri planinata,
16 i be{e slavata Gospodova naSinajskata Planina; i oblak ja pokri-va{e {est dena; a vo sedmiot den gopovika Mojsej od oblakot.
17 A slavata Gospodova se gleda{ekako ogan {to gori na vrvot od plani-nata pred sinovite izrailski.
18 I Mojsej vleze srede oblakot i seka~i na planinata; i ostana tamuMojsej ~etirieset dena i ~etiriesetno}i.
27 15,14 1 Mojs 35,5 5 Mojs 7,23 2 Car22,41 Ps 17,40 22,12
28 33,2 34,11.24 5 Mojs 4,38 7,20-23 11,23 18,12 Is.N. 3,10 24,11-12 Ps 77,55
29 7,22
30 5 Mojs 7,22 Is.N. 23,5 Sud 2,6
31 5 Mojs 7,24 9,3 11,24 34,2-3 Is.N. 21,44 24,12.18 Ps 78,6
32 34,12 5 Mojs 7,2 Is.N. 9,7 Sud 2,2
33 Sud 2,3 Ps 105,34-40
24,1 6,23 19,24 28,1 4 Mojs11,16
2 19,13-20 4 Mojs12,6-8
3 19,8 21,1 Is.N.24,16-24
4 17,4 34,27-28 1 Mojs 8,20 5 Mojs 27,2 Is.N. 4,3-9.20-24 3 Car18,31
19 22,28 34,26
4 Mojs18,12
5 Mojs14,21
26,1-11
20 14,19 15,17 33,2
1 Mojs 16,7 Mal 3,1
21 3,15
5 Mojs 9,7 18,9
Er 13,15
22 15,26
1 Mojs 12,3 Is 41,11 Er 30,20
23 4 Mojs
13,30 5 Mojs 7,
1-5 Is.N. 3,10
24,8.11 Ezd 9,1
24 20,5.23
34,13 3 Mojs 18,3
26,1 4 Mojs
33,52 5 Mojs 7,5 12,3.30-31
16,22 Sud 2,2
3 Car14,23
4 Car 3,2 17,10 18,4
23,14 Is 27,9
2 Let 14,3
25 15,26
3 Mojs26,3-13 5 Mojs7,12-15 28,1-14
Mt 4,10
26 1 Mojs
15,15 3 Mojs 26,9
5 Mojs4,1.40
7,14 28,1-14
30,9
93
ISHOD
Prilozite na Izrailcite
25 I Gospod mu re~e na Mojsej,velej}i:
2 „Ka`i im na sinovite na Izrail daMi soberat prilozi: zemete prilog kojod drago srce Mi dava.
3 A prilogot {to }e go zemete od nivda bide: zlato, srebro i bakar;
4 volna sina, crvena i svetlocrvena,len i kozina;
5 i crveni ovne{ki ko`i, fini ko`ii drvja od {itim;
6 maslo za svetewe, i mirisi za mas-loto za pomazanie i za mirisno kadilo;
7 kamewa oniks i kamewa za ukrasu-vawe na efodot i nagradnikot.
8 Da Mi napravite svetili{te, odkade {to }e vi se javuvam vam.
9 S#, (napravete) kako {to }e tipoka`am Jas na planinata: i obrazecot
PLANOT ZA SKINIJATA
na skinijata, i obrazecot na site pred-meti vo nea – taka da napravite.
Kov~egot na zavetot 10 Napravete kov~eg od drvoto {itim,
vo dol`ina od dva i pol lakta, a vo{irina eden i pol lakot, i vo visinaeden i pol lakot;
11 i opkovi go so ~isto zlato: opkovigo odnatre i odnadvor; napravi mu zla-ten venec okolu vrvot;
12 i izlij za nego ~etiri alki od zla-to, i postavi gi na ~etirite negovi do-lni agli: dve alki od ednata strana idve alki od drugata strana.
13 Napravi od drvoto {itim lostovi,i opkovi gi so (~isto) zlato,
14 i provle~i gi lostovite niz alkiteod obete strani na kov~egot, za da senosi na niv kov~egot;
15 lostovite vo alkite na kov~egotneka stojat, da ne se vadat od niv.
16 A vo kov~egot polo`i go zavetot,{to }e ti go dadam.
17 Napravi isto taka i ~istili{te:kapak od ~isto zlato, dolgo dva i pollakta, a {iroko eden i pol lakot.
18 I napravi dva heruvima od zlato,kovani napravi gi i postavi gi na dvatakraja od kapakot;
19 napravi heruvimi: eden od ednatastrana, a drug od drugata strana nakapakot; napravi gi heruvimite naobete strani od o~istili{teto.
20 heruvimite da bidat so krilataugore, ta so krilata da go zasolnuvaatkapakot, a so licata svrteni eden spro-ti drug; licata na heruvimite nekabidat svrteni kon o~istili{teto.
21 I stavi go kapakot odozgora vrzkov~egot, a vo kov~egot polo`i go zave-tot, {to }e ti go dadam Jas:
22 i tuka, nad kapakot, me|u dvataheruvima, koi }e bidat nad kov~egot nazavetot, }e ti se javuvam tebe i ottamu}e ti zboruvam tebe i za s# }e im zapo-vedam preku tebe na sinovite izrail-ski.
Masata so prinesenite pred Boga lebovi
23 Napravi i masa od drvoto {itim:dolga dva lakta, a {iroka eden lakot,visinata da $ e lakot i polovina.
24 I opkovi ja so ~isto zlato, a napra-vi i zlaten venec okolu nea;
25 i napravi $ naokolu stranici ednadlanka {iroki so venec naokolu;
26 a napravi za nea i ~etiri alki odzlato, i pricvrsti gi alkite na ~eti-rite agli od nejzinite ~etiri noze;
27 na stranicite neka ima alki, za damo`at vo niv da se stavat lostovi, patrpezata so niv da se podignuva;
28 napravi gi lostovite od drvoto{itim i opkovi gi so (~isto) zlato; iso niv }e se kreva trpezata.
29 Napravi za nea ~inii, kadilnici,~a{i i crpki, so koi }e se vr{i pre-livawe; a }e gi napravi{ od ~istozlato.
30 Na trpezata postavuvaj gi sekoga{lebovite prineseni pred Mene.
Svetilnik so sedum granki 31 I napravi svetilnik od ~isto
zlato; svetilnikot neka bide kovan; ne-goviot stolb, negovite granki i ~a{kiso jabolkca i negovite cvetovi – sitetie od nego da izleguvaat;
32 {est granki neka izleguvaat odstranite: tri granki od ednata stranana svetilnikot, a tri granki od druga-ta strana na svetilnikot;
33 tri ~a{ki vo oblik na bademovcvet, so jabol~e i cvetovi neka imaednata granka, i tri ~a{ki kako bade-mov cvet, so jabol~e i cvetovi na druga-ta granka; i taka neka ima na {estegranki, {to izleguvaat od svetilnikot,
34 a na samiot svetilnik neka ima~etiri ~a{ki vo vid na bademov cvet,so jabolkca i cvetovi;
35 edno jabol~e pod dve granki, od ne-go, i edno jabol~e pod drugite dve gran-ki, od nego, i edno jabol~e pod drugitedve granki – taka pod {este granki {toizleguvaat od svetilnikot (i na svetil-nikot ~etiri ~a{ki vo vid na orevovcvet).
36 Jabol~iwata i grankite nivni odnego treba da izleguvaat; celiot dabide kovan od ~isto zlato.
37 I napravi mu sedum kandila, istavi gi kandilata negovi da svetat odprednata negova strana;
38 a i {tipkite i pepelarkite za nivneka bidat od ~isto zlato napraveni;
39 od eden kikar ~isto zlato danapravi{ sve}nik, so siot negov pri-bor.
40 I gledaj da gi napravi{ sporedobrazecot, {to ti be{e poka`an naplaninata.”
Skinijata
26 „Napravi i skinija od desetplatni{ta: od presukan len, od
sina, crvena i svetlocrvena volna; vrzniv da napravi{ i heruvimi – umet-ni~ka izrabotka.
2 Dol`inata na sekoe platni{te nekae dvaeset i osum lakti, dodeka {irina-ta na sekoe platni{te – ~etiri lakti;taa merka da bide za site platni{ta.
17 15,7 19,18 Evr12,18.29
18 34,28 1 Mojs 7,4 5 Mojs 9,9-11 3 Car 19,8 Sir 45,5 Mt 4,2 17,1-8
25,2 35,4-29 Ezd 2,68 Neem 7,70-72 1 Let29,5.9 2 Kor 9,7
4 28,4-8
5 4 Mojs4,6.10
6 27,20 30,22-32 3 Mojs16,12 4 Mojs 4,16 2 Let 13,11
7 28,4.6-14
8 29,45 3 Mojs26,11-12 5 Mojs12,11 Zah 2,12 Evr 9,1-2
9 25,40 26,30 4 Mojs 8,4 1 Let 28,19 Dela 7,44 Evr 8,5
10 5 Mojs10,3.5 3 Car 6,19 Evr 9,4
14 40,20 1 Let 15,15
15 3 Car 8,8
6 3 Mojs 1,11
3,2.8.13 Mt 26,28 Evr 9,18
7 19,8
4 Car23,2.21
Er 42,6.21 Evr 9,19
8 5 Mojs 5,
2-3 Is.N. 24,25
4 Car11,17
Er 11,4.8 31,32 34,13
Zah 9,11 Mt 26,28 Lk 22,20
Evr 9,18-20 1 Ptr 1,2
10 33,20
1 Mojs16,13
Is 6,1 Ez 1,1.26
10,1 Jn 1,18
Otkr 4,2-3
11 3,6
19,21
12 31,18
32,15-16 34,1.28.29
5 Mojs 4,13 5,22 9,9
10,1-5 2 Kor 3,3
13 3,1
17,9
14 17,10
15 19,9
Mt 17,5
16 16,7
19,9.11 3 Mojs 9,23
4 Mojs14,10
Ez 8,4 11,22
94
ISHOD
3 Pette platni{ta neka se povrzaniedno so drugo, a i pette drugi plat-ni{ta neka se povrzani edno so drugo.
4 I napravi sini kotelci po rabot naprvoto platni{te, od ednata strana zasoedinuvawe; taka napravi i po rabotna poslednoto platni{te: kade {to }ese soedinuvaat dvete polovini;
5 pedeset kotelci napravi na ednoplatni{te, i pedeset kotelci napravipo rabot na drugoto platni{te, kade{to }e se soedinuvaat so slednoto; dabidat eden sproti drug.
6 Napravi i pedeset kuki~ki od zlatoi so kuki~kite soedini go ednoto plat-ni{te so drugoto; i taka skinijata }epretstavuva edna celina.
7 Potoa napravi platni{ta od kozinaza pokrivawe na skinijata; edinaesettakvi platni{ta napravi.
8 Ednoto platni{te da e dolgotrieset lakti, a {iroko – ~etiri lak-ti; taa merka da bide za site edinaesetplatni{ta.
9 I soedini gi pette platni{ta od-delno, i {estte platni{ta oddelno;{estoto platni{te otkaj vlezot voskinijata svitkaj go na dve.
10 Napravi i pedeset kotelci porabot od ednoto krajno platni{te, ipedeset kotelci po rabot od vtorotokrajno platni{te, kade {to }e se so-edinuvaat.
11 I napravi pedeset kuki~ki odbakar i sostavi gi kuki~kite so kotel-cite, pa soedini gi platni{tata, za dabidat edna celina.
12 A ostatokot od platni{tata naskinijata previtkaj go, neka bide taapolovina spu{tena nad skinijata odzadnata strana;
13 ostatokot, pak, od dol`inata naplatni{tata na skinijata – lakot odednata strana i lakot od drugata strana– neka bidat spu{teni od stranite naskinijata – od ednata i od drugata stra-na, za da ja pokrivaat.
14 I napravi pokriv nad skinijata odovne{ki ko`i, crveno oboeni, kako ipokriv od sini ko`i – odozgora.
15 Napravi i {tici za skinijata oddrvoto {itim {to }e stojat ispraveni;
16 deset lakti neka bide dolga edna{tica, a lakot i pol {iroka sekoja{tica;
17 na sekoja {tica neka ima po dvaklina – eden sproti drug; taka napravina sekoja {tica za skinijata.
18 Taka napravi {tici za skinijata:dvaeset {tici od stranata otkaj Negev{to e na jug,
19 a pod dvaesette {tici napravi~etirieset podno`ja od srebro: dvepodno`ja na edna {tica za obata klinanejzini, i dve podno`ja pod drugata{tica za obata klina nejzini;
20 i dvaeset {tici za drugata stranana skinijata, od sever,
21 so ~etirieset podno`ja srebreni:dve podno`ja pod ednata {tica i dvepodno`ja pod drugata {tica.
22 A od zadnata strana na skinijata –{to e otkaj zapad, napravi {est {tici.
23 I napravi dve {tici za aglite naskinijata od zadnata strana;
24 tie da bidat odozdola i odozgorapovrzani so alka; taka neka bide sodvete; tie neka bidat za obata agla;
25 i taka }e ima osum {tici so {es-naeset podno`ja srebreni: po dve pod-no`ja pod edna {tica, i po dve pod-no`ja pod druga {tica – za obata klinanejzini.
26 Ponatamu napravi napre~nici oddrvoto {itim, pet za {ticite od edna-ta strana na skinijata,
27 i pet napre~nici za {ticite oddrugata strana na skinijata, i pet nap-re~nici za {ticite od zadnata stranana skinijata, {to e kon zapad;
28 a vnatre{niot napre~nik da minu-va preku sredinata na {ticite, od ed-niot kraj do drugiot.
29 [ticite opkovi gi so zlato, a ialkite za napre~nicite napravi gi odzlato; napre~nicite isto taka, opkovigi so zlato.
30 Taka }e ja napravi{ skinijata spo-red obrazecot, {to ti be{e poka`an naplaninata.
31 I napravi zavesa od sina, purpurnai crvena volna i presukan len; i na neaneka ima umetni~ki izvezeni heruvimi.
32 I zaka~i ja na ~etiri stolba od{itim, opkovani so zlato, so zlatni
40 25,9 Evr 8,5
26 ,1 4 Mojs4,25-32 2 Car 7,2 Evr 9,1-5 9,11-24
14 4 Mojs 3,25 4,25
19 38,27
30 25,9
31 3 Mojs 16 2 Let 3,14 Mt 27,51 Lk 23,45 Evr 6,19 10,20
16 16,34 24,12
5 Mojs10,1-2
Evr 9,4
17 3 Mojs
16,13
18 26,1.31
36,35 3 Car 6,
23-28 2 Let 3,
10-13 Evr 9,5
20 1 Mojs 3,24
3 Car 8,7 Evr 9,5
21 26,34 40,20
5 Mojs 10,5
22 4 Mojs 7,89
2 Car 6,2 4 Car19,15
Ps 79,1 Is 37,15
23 3 Mojs 24,6 3 Car 7,48
2 Let4,8.19
29 4 Mojs 4,7 3 Car 7,48
30 35,13 39,36
40,4.23 3 Mojs24,5-9
1 Car 21,1-4
31 39,37 40,24
4 Mojs 4,9-10
3 Car 7,49 Zah 4,3
2 Let 4,7
36 4 Mojs 8,4
37 3 Mojs24,2-4
4 Mojs 8,2 2 Let 13,11
95
ISHOD
kuki~ki, a nivnite podno`ja – srebre-ni.
33 Potoa obesi ja zavesata na kuki~-kite, i vnesi go tamu zad zavesata kov-~egot na zavetot; i zavesata }e go od-deluva svetili{teto od Svetiwata nadsvetiwite.
34 I so kapakot – ~istili{te pokrijgo kov~egot na zavetot vo Svetiwatanad svetiwite.
35 Namesti i trpeza pred zavesata isvetilnik sprema trpezata, od ju`natastrana na skinijata, a trpezata postavija na severnata strana.
36 I napravi zavesa za vlezot vo ski-nijata od sina, purpurna i crvena volnai od presukan len – vezena rabota.
37 Za taa zavesa }e napravi{ pet stol-bovi od {itim, opkovani so zlato i sozlatni kuki~ki; pa }e im izlie{ za nivi pet podno`ja od bronza.”
@rtvenikot
27 „Napravi i `rtvenik od drvoto{itim – pet lakti dolg i pet
lakti {irok; ~etiriagolen da bide`rtvenikot i tri lakti visok.
2 A na negovite ~etiri agli napraviim rogovi, taka {to rogovite da iz-leguvaat od nego; i opkovi go so bronza.
3 Potoa napravi za nego kotli zaisipuvawe vo niv na pepelot, i lopat-~iwa, i potiri, i vilu{ki, i kadilni-ci; siot ovoj pribor napravi go odbakar.
4 I napravi mu re{etka od bakar vovid na mre`a, a na re{etkata od ~eti-rite nejzini agli, napravi i ~etirialki od bakar;
5 i stavi gi pod ramkata na `rtveni-kot, dolu, taka {to re{etkata dazafa}a do sredinata na `rtvenikot.
6 Napravi za `rtvenikot lostovi,lostovi od drvoto {itim, i opkovi giso bakar;
7 lostovite da se provle~at niz alki-te, taka {to lostovite da izleguvaat oddvete strani na `rtvenikot, za da senosi.
8 ]e go napravi{ od {tici, odnatreda bide prazen; kako {to ti be{epoka`ano na gorata, taka da se napravi.
Zavesite na dvorot 9 Napravi i dvor na skinijata. Na
ju`nata strana, otkaj Negev, zavesite zadvorot treba da bidat od presukan len,sto lakti vo dol`ina od ednata strana;
10 stolbovi za niv da ima dvaeset, apodno`ja od bakar – dvaeset; kuki~kiteza nivnite stolbovi i obra~ite nivnida bidat srebreni.
11 Isto taka i od severnata stranazavesite da bidat sto lakti dolgi; idvaeset stolbovi za niv so dvaeset pod-no`ja od bakar; kuki~kite nivni i ob-ra~ite na stolbovite da bidat od sreb-ro.
12 A i po {irina na dvorot, otkajzapadnata strana, da ima zavesi, dolgipedeset lakti; so deset stolbovi ideset podno`ja za niv.
13 A i od prednata strana, kon istok,dvorot treba da ima pedeset lakti{irina (so stolbovi od deset lakti ideset podno`ja).
14 Od petnaeset lakti neka bidatzavesite od ednata strana, i za niv tristolba i tri podno`ja pod niv;
15 i od drugata strana zavesi, od pet-naeset lakti, so tri stolba za niv i tripodno`ja pod niv;
16 A za vratata na dvorot zavesata dae dvaeset lakti, od sina, purpurna icrvena volna i so presukan len – umet-ni~ka rabota; i ~etiri stolba za nea, so~etiri podno`ja pod niv.
17 Site stolbovi okolu dvorot trebada bidat povrzani so obra~i od srebro;i kuki~kite nivni da im se srebreni, apodno`jata od bakar.
18 Vo dol`ina dvorot da ima stolakti, vo {irina po pedeset nasekade,dodeka vo visina pet lakti – od pre-sukan len, a podno`jeto od bakar.
19 Siot pribor vo skinijata za op{taupotreba i site nejzini kolovi, i sitekolovi na dvorot da se od bakar.
Maslo za svetilnikot 20 I zapovedaj im na sinovite izrail-
ski da ti nosat ~isto maslo, iscedenood maslinka, za svetewe, za da gorisvetilnikot sekoga{.
9 35,17 40,8.17-49 3 Car 6,36 8,64 Ez 40,17-47 2 Let 4,9 7,7
16 36,37 40,33
33 40,3.21
3 Mojs 16,2 3 Car 8,6 Evr 9,2-3
34 25,21
3 Mojs 16,2 Evr 9,5
35 25,23
Evr 9,2
36 40,5.28
27,1 20,24 40,6
4 Mojs4,13-14
3 Car 9,25 Ez 43,13-17
2 Let 4,1
2 29,12 30,2
3 Mojs 4,7 3 Car 1,
50-51 Ps 117,27
Ez 43,15 Amos 3,14
3 4 Mojs 4,14
3 Car7,40.45
Er 52,18
6 25,13
7 25,14.28
8 25,9
96
ISHOD
21 Vo skinijata na sobranieto predzavesata, koja }e go zakriva kov~egot nazavetot, Aron i negovite sinovi nekago palat, da gori pred Gospod od ve~erdo utrina. Toa neka e ve~en zakon zapokolenijata na sinovite izrailski.”
Sve{teni~kite ode`di
28 „A ti zemi go kaj sebe Aron,bratot tvoj, so sinovite negovi,
za da Mi bidat sve{tenici: Aron,Nadav, Aviu, Eleazar i Itamar, sinoviAronovi.
2 I napravi mu sveti ode`di naAron, bratot tvoj, za ~est i slava.
3 I ka`i im na site nadareni so um,koi sum gi ispolnil so duh na mudrost,da mu napravat na Aron ode`di, zanegovo posvetuvawe, za da Mi bidesve{tenik.
4 A ova se ode`dite {to treba da ginapravat: nagradnik, efod5, nametka,vezen hiton6, kidar7 i pojas. Neka na-pravat sveti ode`di za Aron, i za si-novite negovi, za da Mi bidat sve{-tenici.
5 Zatoa neka zemat zlato i sina, pur-purna i crvena volna i ~ist len.
Efodot 6 Pa neka napravat efod od zlato i od
sina, purpurna i crvena volna i od pre-sukan ~ist len – umetni~ka izrabotka.
7 Na nego dva naramnika neka ima,koi se vrzuvaat na dvata kraja, za da sedr`at zaedno.
8 I pojasot na efodot, {to e odozgo-ra, neka bide ista izrabotka: od (~isto)zlato, od sina, purpurna i crvena volnai od presukan len.
9 I zemi dva kamena oniks, i izre`igi na niv imiwata na sinoviteIzrailevi:
10 {est imiwa nivni – na edniotkamen, a drugite {est imiwa – na vto-riot kamen, spored redosledot na niv-noto ra|awe;
11 so pomo{ na kamenorezec, kako gra-vura vrz pe~at, }e gi izre`e{ na tiedva kamena imiwata na sinovite Izra-ilevi.
12 Tie dva kamena potoa stavi gi nanaramenicite od efodot, kako kamewaza spomen na sinovite Izrailevi: iAron }e gi nosi imiwata na sinovitena Izrail pred Gospod na obete ramewaza nivni spomen.
13 Napravi i dve kop~iwa od (~isto)zlato,
14 potoa (napravi) dve veri{ki od~isto zlato; napravi gi kako usukanivrvci, pa zaka~i gi pletenite veri{kiza kop~iwata.
Gradnikot 15 I gradnik sudiski napravi – umet-
ni~ka rabota; napravi go kako posostavot na efodot: od zlato, od pur-purna, sina i crvena volna i od pre-sukan len napravi go;
16 ~etiriagolen da bide, dvoen, pedadolg i peda {irok;
17 naredi po nego vo ~etiri redaskapoceni kamewa. Vo prviot red:rubin, topaz i smaragd,
18 vo vtoriot red: antraks, safir ielmaz;
19 vo tretiot red: opal, ahat iametist;
20 vo ~etvrtiot red: hrizolit, oniks ijaspis. Tie treba da bidat postaveni vozlatni ramki.
21 Tie kamewa so imiwata na sino-vite Izrailevi treba da bidat dvanae-set, spored imiwata nivni: neka bidatvre`ani kako pe~at, so po edno ime odbrojot na dvanaesette plemiwa.
22 I na nagradnikot stavi vieni ve-ri{ki, ispleteni od ~isto zlato.
23 Napravi i dve zlatni al~iwa zanagradnikot, i dvete al~iwa pricvrstigi za dvata kraja na nagradnikot,
24 pa provle~i gi dvete zlatni ve-ri{ki niz dvete al~iwa za dvata krajaod nagradnikot,
12 30,16 4 Mojs31,54
17 Ez 28,13 Otkr21,19-20
20 Dan 10,6
21 Is.N. 4,8 Agej 2,23 Mudr 18,24 Otkr 21,12
21 16,34 33,7
3 Mojs 1,1 4 Mojs
31,54 1 Car 3,3
28 ,1 6,23 24,9
3 Mojs 8,30 21,1
4 Mojs18,1-7
Sir 45,6-13
Evr 5,1-4
2 29,5.29
30,10 35,19 39,1
4 Mojs20,26-28
3 31,3.6
35,10.25.35 36,1
4 25,7 28,4
5 25,4
8 29,5
97
ISHOD
5 28,4. Gorna kratka obleka. 6 28,4. Dolna dolga obleka. 7 28,4. Ukras za glava.
25 a drugite dva kraja od dvete ve-ri{ki zaka~i gi za dvete kop~iwa istavi gi na naramenicite od efodot, odprednata strana.
26 Napravi i u{te drugi dve al~iwazlatni, pa stavi gi na drugite dva krajaod nagradnikot, od vnatre{nata stranana efodot;
27 a napravi i dve zlatni al~iwa, ipricvrsti gi za dvata naramnika naefodot, odozdola, od negovata prednastrana, kade {to se soedinuva, nad poja-sot.
28 Potoa al~iwata na nagradnikotneka se vrzat za al~iwata na efodot sosina vrvka pletena od volna, ta da ne seoddeluva nagradnikot od efodot, tukuda stoi na pojasot od efodot,
29 A Aron }e gi nosi imiwata nasinovite Izrailevi preku nagradnikotsudiski, nad srceto svoe, koga }e vlegu-va vo svetili{teto, za spomen predBoga (i stavi gi nad sudiite nadgrad-nicite, pletenite veri{ki, stavi gi oddvata kraja na nadgradnikot, i stavi gidvata {tita na dvete ramewa, od nara-menikot otkaj liceto).
30 A vo nagradnikot sudiski stavi giUrim i Tumim; i tie }e bidat nad srce-to Aronovo, koga vleguva (vo svetili{-teto) pred Gospod; a Aron sekoga{ }ego nosi nad srceto svoe sudot nasinovite Izrailevi pred Gospod.
Drugite sve{teni ode`di 31 Napravi i nametka kon efodot,
celata sina; 32 odozgora vo sredinata neka ima
prorez za glavata; i neka bide rabot naprorezot naokolu op{ien so tkaen{irit, kako {to se op{iva otvorot naoklop, taka {to nametkata da ne seresi;
33 i po polite nejzini napravitop~enca od sina, purpurna i crvenavolna, a naokolu, me|u niv, i zlatniyvon~iwa:
34 zlatno yvon~e pa top~e, zlatnoyvon~e pa top~e po polite na nametka-ta nasekade naokolu.
35 Nea }e ja nosi Aron, koga }e slu`i,za da se slu{a glasot od nea koga }e
vleguva vo svetili{teto pred licetona Gospod, a i koga izleguva, ta da neumre.
36 A napravi i plo~ka od ~isto zlato,i na nea izre`i kako na pe~at ‚SvetiwaGospodova’,
37 i da ja vrze{ so sina vrvca zakidarot, taka {to da stoi od prednatastrana na kidarot.
38 I }e bide na ~eloto Aronovo, taAron na sebe da gi prezema grevovitena prinosite, {to gi posvetuvaatsinovite izrailski, i na site darovi,{to mu gi prinesuvaat tie; i taka, taaneka bide sekoga{ na negovoto ~elo, zada bidat tie sekoga{ primeni odGospod.
39 Napravi i hiton od len, i kidar odlen; a pojasot napravi go vezen.
40 I na sinovite Aronovi napravi imhitoni, napravi i pojasi, i previvki zaglavata napravi im, za ~est i slava.
41 Vo toa oble~i go Aron, bratot tvoj,i sinovite negovi so nego; poma`i gi,ispolni im gi racete, i osveti gi, za dami bidat sve{tenici.
42 A napravi im i dolna obleka odlen, da se pokrie golotijata od telotonivno, od krstot do bedrata;
43 i da gi nosi Aron, i sinovite nego-vi, koga vleguvaat vo skinijata, ilikoga pristapuvaat kon `rtvenikot zaslu`ba vo svetili{teto, za da nenavle~at grev (vrz sebe), ta da ne umrat.Toa neka bide ve~en zakon za nego i zapotomstvoto negovo po nego.”
Osvetuvawe na sve{tenicite
29 „A eve {to da napravi{ nadniv, za da gi posveti{ za Moi
sve{tenici: zemi tele od govedata idva ovna zdravi,
2 i beskvasni lebovi, beskvasni po-ga~ki zameseni so maslo, i pitki bes-kvasni nama~kani so maslo; od p~eni~-no belo bra{no napravi gi.
3 Stavi gi vo edna ko{nica, i prine-si gi so ko{nicata, zaedno so teleto idvata ovna.
4 Dovedi go Aron i sinovite negovipred vlezot na skinijata, i izmij gi sovoda.
36 29,6 3 Mojs 8,9 Zah 14,20
38 4 Mojs 18,1 Is53,5.6.11
39 3 Mojs 16,4
40 29,8-9 40,14 3 Mojs 8,13
41 29,7-9 30,30 40,13.15 4 Mojs 3,3 Jn 17,19
42 20,26 3 Mojs 6,4 16,4
43 30,20.21
29,1 40,12-15 Sir 45,15-17 Evr 7,26-28
2 3 Mojs2,1.424 4 Mojs 6,15
4 40,12-15 Evr 10,22
30 3 Mojs 8,8
4 Mojs27,21
5 Mojs 33,8 1 Car 28,6
Ezd 2,63 Neem 7,65
33 4 Mojs
13,25 Pesna 4,3
98
ISHOD
5 A otkako }e gi zeme{ ode`dite,oble~i go Aron, vo hiton i vo nametka,vo efod i vo nagradnik i opa{i gopreku efodot;
6 stavi mu go na glava kidarot, a nakidarot pricvrsti go venecot na sve-tosta.
7 I zemi maslo za pomazanie, izlej naglavata negova i poma`i go.
8 Potoa dovedi gi sinovite negovi ioble~i gi vo hitonite.
9 I opa{i gi so pojasi, Aron i nego-vite sinovi, i stavi im gi previvkitena glavata, pa sve{tenstvoto neka impripa|a ve~no. Taka }e gi posveti{racete na Aron i na negovite sinovi.
10 Potoa dovedi go teleto pred vrata-ta na skinijata, i Aron i sinovitenegovi neka gi polo`at racete svoi vrzglavata na teleto.
11 I zakoli go teleto pred Gospod,pred vlezot vo skinijata,
12 i zemi krv od teleto i so tvojotprst poma`i gi rogovite na `rtveni-kot, a ostatokot od krvta, seta izlij javo podno`jeto na `rtvenikot.
13 Potoa zemi go siot loj {to ja obvi-va vnatre{nosta, ko{ulkata na crniotdrob i obata bubrega so lojot okolu niv,i zapali gi na `rtvenikot.
14 A mesoto od teleto, ko`ata negovai ne~istotiite izgori gi na ogan nad-vor od logorot. Toa e `rtva za grev.
15 Potoa zemi go edniot oven, i Aroni sinovite negovi neka gi polo`at ra-cete svoi vrz glavata na ovenot;
16 pa zakoli go ovenot, zemi krv odnego i so nea polij go `rtvenikot odsite strani;
17 ovenot, pak, ise~i go na delovi,izmij ja vnatre{nosta i nozete negovi,i stavi gi vrz rase~enite delovi soglavata,
18 i izgori go celiot oven na `rtve-nikot. Toa e `rtva sepalenica predGospod, miris blagoprijaten, `rtva naGospod.
19 Zemi go potoa i drugiot oven, taAron i sinovite negovi neka gi polo-`at racete svoi na glavata na ovenot;
20 zakoli go ovenot i zemi od negovatakrv, pa poma`i go so nea kraj~eto oddesnoto uvo na Aron, i kraj~eto od
desnoto uvo na negovite sinovi, a ipalecot na desnata raka nivna, i pale-cot od desnata noga nivna; a so krvta,{to }e preostane, poprskaj go `rtveni-kot od site strani.
21 Potoa zemi od krvta, {to e na`rtvenikot i maslo za pomazanie, ipoprskaj go Aron i ode`dite negovi, isinovite negovi i ode`dite nivni – pa}e bidat osveteni toj i ode`dite ne-govi, i sinovite negovi i ode`dite nasinovite negovi so nego;
22 Osven toa, zemi loj od ovenot iopa{kata negova, i lojot {to ja obvivavnatre{nosta negova, kako i ko{ulkataod crniot drob i obata bubrega i lojot{to e na niv, i desnata ple{ka (toa eoven za posvetuvawe);
23 i eden leb i edna poga~ka so maslo,i edna pitka od ko{nicata so beskvas-ni lebovi, prilo`ena pred Gospod.
24 Seto toa stavi go vrz racete naAron i vrz racete na sinovite negovi,i prinesi go toa so ni{awe predGospod.
25 Potoa zemi im go toa od racetenivni, i izgori go na `rtvenikot, so`rtvata sepalenica, za da bide mirisotblagoprijaten pred Gospod: toa e pri-nos pred Gospod.
26 I zemi gi gradite od ovenot zaAronovoto posvetuvawe i prinesi gi soni{awe pred Gospod – i toa }e bidetvoj del.
27 I osveti gi gradite od prinosot,{to bea ni{ani, i ple{kata na vozne-senieto {to be{e voznesena, od ovenotza posvetuvawe na Aron i na sinovitenegovi;
28 i toa neka bide za Aron i za sino-vite negovi ve~en del od sinovite naIzrail, bidej}i toa e voznesenie; toavoznesenie treba da go pravat (sinovitena Izrail) pri blagodarstvenite`rtvi; nivnoto voznesenie e dar zaGospod.
29 A svetite ode`di Aronovi po negoneka preminat na sinovite negovi, za dabidat vo niv pomazuvani i vo niv da seposvetuvaat za sve{tenici.
30 Sedum dena neka se oblekuva vo nivsve{tenik od sinovite negovi, onoj, koj
21 Evr 9,22
24 3 Mojs 7,30 9,21 10,15 4 Mojs 6,20 8,11.13.15
26 3 Mojs 7,30
27 3 Mojs7,31.34
28 3 Mojs7,30.34 10,15
29 28,2 4 Mojs20,28
30 3 Mojs 6,23 4 Mojs20,28
5 28,8
6 28,36.38
39,30 Zah 3,5
7 30,22-23.30
37,29 1 Car 10,1
8 28,4
9 28,40 40,15
4 Mojs 3,10 5 Mojs 18,5
10 3 Mojs 1,4
4,15 4 Mojs 8,12
11 3 Mojs1,5.11
4,24
12 27,2
3 Mojs 1,5-9 4,7
13 3 Mojs 1,8
9,10
14 3 Mojs4,12.21
15 3 Mojs 3,2
2 Let 29,23
16 24,6
17 3 Mojs1,9.13
18 1 Mojs 8,21 2 Kor 2,15
Efes 5,2 Fil 4,18
19 29,10
20 3 Mojs1,5.11
14,14.25
99
ISHOD
na negovoto mesto }e bide sve{tenik,koj }e vleguva vo skinijata za da slu`ivo svetili{teto.
31 A ovenot za posvetuvawe zemi go imesoto negovo svari go na sveto mesto;
32 i Aron i sinovite negovi neka goizedat mesoto od toj oven so leboviteod ko{nicata pri vlezot vo skinijata.
33 Za{to preku toa e izvr{enoo~istuvawe i poslu`ilo za nivnotoposvetuvawe vo sve{tenstvo; ~ovekdrug da ne jade, za{to toa e sveta rabo-ta;
34 a i ako ostane ne{to od mesoto na`rtvata za posvetuvawe, ili od lebo-vite do izutrina, ostatokot izgori gona ogan; toa ne treba da se jade, za{to esvetiwa.
35 I napravi taka so Aron i sosinovite negovi s# onaka kako {to tizapovedav. Sedum dena posvetuvaj giracete nivni.
36 Tele zaradi grevovite da prinesu-va{ sekoj den za o~istuvawe; i `rtva zagrev da prinesuva{ vrz `rtvenikot zada go o~isti{; i poma`i go za da bideosveten.
37 Sedum dena }e go o~istuva{ `rtve-nikot i }e go osvetuva{, i `rtvenikot}e bide golema svetiwa; sekoj koj }e sedopre do `rtvenikot, }e se osveti.
Sekojdnevnite `rtvi 38 A eve {to }e prinesuva{ na `rtve-
nikot: dve jagniwa (bez nedostatok)stari edna godina, sekoj den bez prekin.
39 Ednoto jagne prinesuvaj go nautro,a drugoto prinesuvaj go nave~er;
40 i u{te po edna desetina efa p~e-ni~no bra{no izme{ano so ~etvrt iniscedeno maslo, a za prelivawe –~etvrt in vino, za edno jagne;
41 a drugoto jagne prinesuvaj gonave~er: so prinos od bra{no kakoutrinskiot i so isto takvo prelivaweprinesuvaj go, kako blagoprijaten mi-ris, `rtva na Gospod.
42 Toa neka bide postojana `rtvasepalenica vo pokolenijata va{i predvratata od skinijata, pred Gospod, kade{to }e ti se javuvam, za da zboruvam sotebe.
43 I tamu }e im se javuvam na sino-vite izrailski, i }e se osveti toa mes-to so slavata Moja.
44 A }e gi osvetam skinijata i `rtve-nikot; i Aron i sinovite negovi }e giosvetam, za da Mi sve{tenodejstvuvaat.
45 ]e prebivam me|u sinovite izrail-ski i }e im bidam Bog,
46 i }e poznaat deka Jas sum Gospod,Bog nivni, Koj gi izvede od zemjataegipetska za da prebiva me|u niv. Jassum Gospod, nivniot Bog.”
Kadilniot `rtvenik
30 „Napravi i `rtvenik za kadewe,od drvoto {itim napravi go:
2 dol`inata neka mu bide lakot, a{irinata lakot, ~etvoroagolen da bi-de, i dva lakta visok; od nego neka izle-guvaat rogovite negovi;
3 pozlati go so ~isto zlato odozgora,od stranite naokolu, i rogovite negovi;napravi mu zlaten venec naokolu;
4 pod venecot na dvata agli negovinapravi i dve alki od (~isto) zlato; oddvete strani napravi gi; niz niv prov-ri lostovi, za da mo`e da se nosi`rtvenikot;
5 lostovite napravi gi od drvoto{itim, i opkovi gi so zlato.
6 Pa stavi go pred zavesata, koja visipred kov~egot na zavetot, sprema ka-pakot {to e vrz kov~egot na zavetot, odkade {to }e ti se javuvam tebe.
7 A Aron neka kadi na nego so kadivoso prijatna mirizba; neka kadi nadnego, sekoe utro, koga gi prigotvuvakandilata;
8 I koga }e gi pali Aron kandilatanave~er, neka kadi nad nego; neka imapostojano kadewe pred Gospod vopokolenijata va{i.
9 Ne prinesuvaj nad nego nikakvodrugo kadivo, ni sepalenici, nitu pri-nos od leb, ni prelivawe ne izlivajtenad nego.
10 Aron edna{ vo godinata neka vr{io~istuvawe nad rogovite negovi; so krvod `rtva za o~istuvawe na grevoviteneka se vr{i o~istuvawe edna{godi{no vo pokolenijata va{i, za{totoa e golema svetiwa pred Gospod.”
43 25,22 40,34 3 Car 8,11 Ez 43,5 Ps 25,8
44 29,1
45 25,8 40,34 1 Mojs 17,7 4 Mojs35,34 2 Kor 6,16
46 6,6 Agej 2,5
30 ,1 40,5.26-27 4 Mojs 4,11 3 Car 6,20-21 2 Let 4,19 Lk 1,11 Otkr 8,3-5
2 27,2
3 25,11
4 25,12
5 25,13
6 25,22 26,34 40,5
7 25,6 40,27 5 Mojs33,10 2 Let 26,18
8 29,42
9 3 Mojs 10,1
10 29,36-37 3 Mojs 6,219,7 16,2.18-19
31 3 Mojs8,31-33
Ez 42,13 2 Let 13,9
33 Mt 12,4
34 12,10
36 40,10
3 Mojs 1,4 Ez 43,18-27 2 Let 29,24
Evr 10,11
37 30,29 40,10
3 Mojs16,18-20
Mt 23,19
38 3 Mojs 6,
4-8 Ez 46,13-15 1 Let 16,40
Sir 45,14
39 4 Mojs28,4.8
Ezd 3,3
40 1 Mojs
35,14 4 Mojs 15,4
28,5 Ez 46,13-15
41 3 Car
18,29.36 Ps 140,2 Dan 9,21 Ezd 9,4.5
42 27,2
33,9.11 4 Mojs 7,89
100
ISHOD
Prinos za skinijata 11 I u{te mu re~e Gospod na Mojsej,
velej}i: 12 „Koga }e gi prebrojuva{ sinovite
na Izrail, pri vr{ewe pregled, sekojneka dade na Gospod otkup za du{atasvoja, pri nivnoto prebrojuvawe, i nemada ima me|u niv pogubno uni{tuvawe zavreme na prebrojuvaweto;
13 onie {to }e doa|aat za prebroju-vawe neka davaat po polovina {ekel,sve{ten {ekel: vo toj {ekel ima dvae-set geri; a polovinata {ekel e prinosna Gospod.
14 Site {to doa|aaat na prebroju-vawe, a imaat po dvaeset godini i nago-re, treba da davaat prinos na Gospod.
15 bogatiot da ne dava pove}e, a siro-maviot da ne dava pomalku od polovina{ekel, koga davate prinos na Gospod zaotkup na du{ite va{i.
16 A, otkako }e go sobere{ otkupeno-to srebro od sinovite na Izrail, upot-rebuvaj go za slu`ewe vo skinijata. Toa}e im bide na sinovite na Izrailspomen pred Gospod, za otkup na du{iteva{i!”
Mijalnikot od bakar 17 I u{te mu re~e Gospod na Mojsej,
velej}i: 18 „Napravi i mijalnik od bakar za
miewe i podno`jeto negovo neka e odbakar; postavi go me|u skinijata i`rtvenikot i nalej voda vo nego;
19 i Aron i sinovite negovi od negoneka gi mijat racete svoi i nozete svoi;
20 koga vleguvaat vo skinijata, neka semijat so voda, za da ne umrat; ili kogapristapuvaat kon `rtvenikot, da Muslu`at i da Mu prinesuvaat na Gospod`rtva;
21 toga{ neka gi mijat racete svoi inozete svoi, za da ne umrat. Toa neka imbide naredba ve~na, nemu i na potom-stvoto negovo po nego.”
Sveto maslo 22 Mu re~e Gospod u{te na Mojsej,
velej}i: 23 „Zemi mirisi najubavi: smirna
~ista – petstotini {ekeli, mirizliv
cimet polovina od toa – dveste i pede-set, i trstika mirizliva – isto takadveste i pedeset,
24 kasija – petstotini {ekeli, sporedsve{teniot {ekel, i maslinovo masloeden in;
25 i od toa napravi maslo – miro zasveto pomazanie; miroto za svetopomazanie da bide napraveno so ume{-nosta na mirovarec; toa neka bide miroza sveto pomazanie.
26 So nego poma`i ja skinijata nasobranieto i kov~egot na zavetot
27 i trpezata i siot nejzin pribor, isvetilnikot i site delovi negovi, i`rtvenikot za kadewe;
28 i `rtvenikot, na koj se prinesuva`rtva sepalenica, i siot negov pribor,i mijalnikot i podno`jeto negovo.
29 Taka }e gi osveti{, pa }e stanatgolema svetiwa i s# {to }e se dopre doniv, }e se osveti.
30 Poma`i go i Aron i sinovitenegovi, i posveti gi, za da Mi bidatsve{tenici.
31 A na sinovite izrailski ka`i im:ova maslo za pomazanie neka Mi bidemiro za sveto pomazanie za sitepokolenija va{i.
32 Teloto na obi~en ~ovek neka ne sepoma`uva so nego, i ne pravete za sebetakvo miro kakvo {to e ova. Toa e sve-tiwa i neka ostane svetiwa za vas.
33 Ako nekoj napravi takvo miro, ilipoma`e drug so nego, neka bide istre-ben od narodot svoj.”
Pravewe na sveto kadivo 34 I mu re~e Gospod na Mojsej: „Zemi
blagoprijatni mirisi: stakta, oniks,halvan mirizliv, i ~ist temjan, od siteraboti vo ednakvi delovi,
35 i od niv napravi kadivo, miro va-reno, so ume{nosta na mirovarec,~isto i sveto.
36 Pa, otkako }e go istol~i{ sitno,stavaj od nego vo skinijata pred kov-~egot na zavetot, kade {to }e ti se javu-vam; toa neka vi bide golema svetost.
37 A takvo kadivo, kakvo {to }e gonapravi{, nemojte da pravite za sebe;toa neka vi bide svetost pred Gospod.
25 37,29 1 Let 9,30
26 40,9 3 Mojs 8,10 4 Mojs 7,1
29 29,37 3 Mojs8,10-11
30 28,41 40,15 3 Mojs8,12.30
33 1 Mojs17,14
34 Pesna 3,6
35 25,6 37,29
36 25,22
12 4 Mojs 1
31,50 2 Car 24,
1-9.13
13 38,25-28
3 Mojs27,25
4 Mojs 3,47
14 38,26
4 Mojs1,3.18
26,2
15 Izreki
22,2 1 Ptr 1,
12-19
16 38,25-28
4 Mojs31,54
18 38,8
40,7.30 3 Car 7,38
2 Let 4,6
19 29,4
40,12.31-32 3 Mojs 8,6
Ps 25,6 Evr 10,22
21 27,21
23 1 Mojs
43,11 Er 6,20
Ez 27,19 Izreki
7,17 Pesna 4,14
101
ISHOD
38 A, ako nekoj go napravi toa, za dakadi so nego, neka bide istreben odnarodot svoj.”
Graditelite na skinijata
31 I mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Ete, go opredeliv po ime Veseleil,sin na Urij, sinot na Or, od plemetoJudino;
3 i go ispolniv so Duhot Bo`ji, somudrost, razum, znaewe i sekakva ume{-nost;
4 da raboti so zlato, srebro i bakar;(so sina, purpurna i crvena volna i soispreden vison);
5 da re`e kamewa, da pravi drveniizrabotki, za sekakvi potrebi.
6 I, ete, mu go dadov za pomo{nikOholijav, sinot na Ahisamah, od pleme-to Danovo; i na site sposobni lu|e imdadov razum da se potrudat da napravats# kako {to ti zapovedav:
7 skinijata, i kov~egot na zavetot, io~istili{teto nad nego, i siot priborvo skinijata;
8 i trpezata so site nejzini prinad-le`nosti, i svetilnikot od ~isto zlatoso site delovi negovi, i kadilniot`rtvenik;
9 `rtvenikot za `rtvi sepalenici sosiot negov pribor, i mijalnikot ipodno`jeto negovo;
10 i ode`dite na Aron za slu`ewe iode`dite na sinovite Aronovi, so koi}e mi sve{tenodejstvuvaat;
11 i masloto za pomazanie, i kadivotoblagoprijatno za svetili{teto – s#neka napravat taka, kako {to ti zapove-dav.”
Praznuvawe na sabotata 12 I pak mu re~e Gospod na Mojsej,
velej}i: 13 „Ka`i im na sinovite na Izrail
taka: pazete gi sabotite Moi, za{totoa e znak me|u Mene i vas od koleno dokoleno, za da znaete deka Jas sumGospod, Koj ve osvetuva.
14 Pazete ja sabotata, bidej}i taa esveta za vas: koj }e ja oskverni, da sepogubi. Sekoj, koj }e vr{i nekakva ra-bota vo toj den, taa du{a neka se istre-bi od narodot svoj.
15 [est dena neka se raboti; a sedmi-ot den e sabota, den za odmor, posvetenna Gospod: sekoj, koj }e raboti vosaboten den, neka se predade na smrt.
16 Zatoa sinovite izrailski neka gipazat sabotite, praznuvaj}i gi vorodovite svoi kako ve~en zavet.
17 Toa e znak me|u Mene i sinovite naIzrail doveka; za{to vo {est dena gisozdade Gospod neboto i zemjata, a vosedmiot den si otpo~ina i se odmori.”
18 I koga Bog prestana da zboruva soMojsej na Planinata Sinajska, mu gidade dvete plo~i na zavetot – kameniplo~i, napi{ani so prst Bo`ji.
32,1 13,21 32,23 5 Mojs 9,9-12 Dela 7,40-41
2 Sud 8,24-27
4 20,23 32,8 5 Mojs 9,16 Sud 17,3-4 3 Car12,28 14,9 4 Car10,29 17,16 Is 30,22 42,17 Os 8,6 Ps 105,19-23 Neem 9,18 Dela 7,41
5 4 Car10,20
6 20,24 34,15 4 Mojs 6,14 25,2 Ez 43,27 Neem 8,12 Dela 7,41 1 Kor 10,7
31,2 37,1
38,22 1 Let 2,20 2 Let 1,5
3 28,3
3 Car 7,14
6 28,3
36,1-2 38,23
7 36,8-38 37,1-6
8 37,10-28
3 Mojs 24,4
9 30,18 38,3
10 28,2
11 25,6
30,22-32 37,29
13 20,8-11
3 Mojs 20,8 Ez 20,12
37,28
14 4 Mojs
15,32-36
15 20,8-11
35,2 3 Mojs 23,3
17 20,9.11
1 Mojs 2,2-3 9,9
Is 56,2 58,13
Er 17,21-22 Ez 20,12.20
18 24,12
32,15-16 34,1.28
5 Mojs 4,13 9,10
2 Kor 3,3 Evr 9,4
102
ISHOD
IZRAIL GO NARU[UVA ZAVETOT SO BOGA
Zlatnoto tele
32 A narodot, koga vide deka Mojsejdolgo vreme ne sleguva od plan-
inata, se sobra pred Aron, i mu re~e:„Stani i napravi ni bog {to }e odipred nas, za{to ne znaeme {to se slu~iso onoj ~ovek – so Mojsej, koj n# izvedeod zemjata egipetska.”
2 Aron im re~e: „Izvadete gi zlat-nite obetki od u{ite na va{ite `eni,sinovite va{i i }erkite va{i, i done-sete mi gi!”
3 I siot narod gi izvadi zlatniteobetki, {to im bea na u{ite, i mu gidonesoa na Aron.
4 A toj, otkako gi zede od racetenivni, gi rastopi vo kalapi i od nivizlea tele. I rekoa: „Eve go, Izraile,tvojot bog, koj te izvede od zemjata egi-petska.”
5 A koga go vide toa Aron, napravi`rtvenik sproti nego, i izjavi i re~e:„Utre e praznik na Gospod.”
6 Utredenta, stanuvaj}i rano, prine-soa `rtvi sepalenici i `rtvi za spase-
nie; i isposedna narodot, ta jadea ipieja, i potoa stanaa da igraat.
7 I mu re~e Gospod na Mojsej: „Odiposkoro i slezi dolu, za{to narodottvoj, kogo go izvede od zemjata egipet-ska, pojde po pat na bezzakonie.
8 Brzo se otklonija od patot, {to imgo opredeliv; si napravija tele, i mu sepoklonija, pa mu prinesoa `rtvi, irekoa: ‚Eve go, Izraile, tvojot bog {tote izvede od zemjata egipetska.’”
9 I mu re~e Gospod na Mojsej: „Gledamdeka onoj narod e tvrdoglav,
10 no sega ostavi da se razgori gnevotMoj protiv niv i da gi istrebam, a odtebe }e napravam golem narod.”
11 A Mojsej, se pomoli pred GospodBog, i re~e: „Zo{to se razgoruva,Gospodi, gnevot Tvoj protiv narodotTvoj, kogo go izvede od zemjata egipet-ska so sila golema i raka cvrsta?
12 Zo{to Egip}anite da zboruvaat ida re~at: ‚Za zlo gi izvede, za da gi ubiepo planinite i da gi istrebi od zemja-ta?’ Neka se smiri Tvojot silen gnev inemoj da go pogubuva{ narodot Tvoj.
13 Seti se na Avraam, Isak, Izrail(Jakov), slugite Tvoi, na koi im sekolne{e, velej}i: ‚]e go umno`am ipreumno`am potomstvoto va{e kakoyvezdite na neboto, i seta ovaa zemja, zakoja vi zboruvav, }e mu ja dadam na po-tomstvoto va{e; ve~no }e ja vladeat.’”
14 I Gospod se smiluva i ne munapravi zlo na narodot Svoj, kako {tobe{e rekol.
15 Toga{ se vrati Mojsej, sleguvaj}iod planinite; vo racete mu bea dveteplo~i na zavetot, ispi{ani od dvetestrani: i na ednata strana i na drugatastrana be{e napi{ano.
16 Plo~ite bea Bo`jo delo, i pismoto– Bo`jo pismo, vre`ano na plo~ite.
17 A Isus, koga go ~u glasot na naro-dot {to vika{e, mu re~e na Mojsej:„Borben povik e vo logorot.”
18 No toj odgovori: „Ne e toa vik napobednici, nitu, pak, piskot na pobe-deni; tuku slu{am glas na lu|e koipeat.”
19 A koga se pribli`i do logorot i govide teleto i igrite, se razgnevi Moj-
sej: pa gi frli od racete svoi obeteplo~i, i gi skr{i vo podno`jeto naplaninata.
20 Potoa go zede teleto, {to go beanapravile, i go izgori vo ogan i gopretvori vo prav, a pravta ja isturi vovodata, i im dade od nea da pijat si-novite na Izrail.
21 I mu re~e Mojsej na Aron: „[to tinapravi ovoj narod, ta go navede natolku golem grev?”
22 A Aron mu re~e: „Ne gnevi se,gospodare moj; ti samiot znae{ dekaovoj narod mu e naklonet na zloto.
23 Tie mi rekoa: ‚Napravi ni bog {to}e odi pred nas; bidej}i ne znaeme {tostana so Mojsej, so ~ovekot koj n# izvedeod zemjata egipetska.’
24 A jas im rekov: ‚Koj ima zlato, nekago izvadi od sebe.’ I go izvadija i godonesoa, a jas go frliv vo ogan, i goizleav ova tele.”
Kaznata 25 Koga vide Mojsej deka toj narod
stanal neobuzdan – bidej}i Aron be{edopu{til da padne vo neobuzdanost,pred o~ite na nivnite neprijateli,
26 zastana Mojsej na vratata odlogorot, i re~e: „Koj e Gospodov, nekadojde kaj mene!” I se sobraa kaj negosite sinovi Levievi.
27 I toj im re~e: „Eve {to veliGospod, Bog na Izrail: opa{ete go se-koj svojot me~ na bedroto svoe, i pojdetepo logorot, pa trgnete od vrata navrata i obratno, i sekoj neka go ubiebratot svoj, bli`niot svoj i sosedotsvoj.”
28 I postapija sinovite Levievi spo-red zapovedta Mojseeva: i vo toj denizgina narod do tri iljadi du{i.
29 I Mojsej im re~e: „Denes Mu giposvetivte racete svoi na Gospod zaslu`ba: koj na sinot svoj, koj na bratotsvoj, za da vi dade denes blagoslov.”
Mojsej Go moli Bogada muprosti na Izrail
30 A utredenta Mojsej mu re~e na na-rodot: „Napravivte golem grev; i sega
15 24,12 31,18 34,4.29 5 Mojs 9,15 2 Kor 3,3 Evr 9,4
16 24,12 31,18
19 34,1 5 Mojs9,16.17 Ps118,53.158
20 5 Mojs 7,25 9,21 12,3 4 Car 23,6 Mih 1,7 1 Let 14,12 2 Let 34,7
22 1 Mojs 8,21 5 Mojs 9,24 4 Car21,15 Er 4,4
23 32,1 Dela 7,40
26 5 Mojs33,9-11
27 4 Mojs 25,5 Ez 9,5 Mt 10,37 Lk 14,26
30 3 Mojs 1,4 4,20.26 5,6.10.13.26 1 Car12,20 Ps 24,11 85,2
7 10,5-11
33,1 1 Mojs6,11-12 Ez 20,8
8 20,4
22,19 3 Car12,28
Er 7,26 16,12 31,32
Mal 2,8
9 33,3.5
34,9 5 Mojs 9,
5-7 10,16 31,27
4 Car17,14
Er 7,26 Os 4,16 Ps 77,8
Neem 9,16 2 Let 30,8 Dela 7,51
10 22,23 33,3
4 Mojs14,12-20
1 Car 7,9 Er 7,16
11,14 Neem 1,10
11 5 Mojs
9,18.26-29 1 Car 7,9 Ps 105,23 Neem 1,10
12 4 Mojs
14,13-16 5 Mojs 9,28
13 1 Mojs 12,7
15,5 22,16-17
26,3 28,13
14 5 Mojs 9,19
1 Car15,11
2 Car24,16
Er 18,8 26,3.19
Amos 7,3.6 Jona 3,10 Ps 105,45
1 Let 21,15
103
ISHOD
}e pojdam gore kaj Boga, za da molam davi se prosti va{iot grev.”
31 I se vrati Mojsej kaj Gospod, ire~e: „O, Gospodi, ovoj narod napravigolem grev, bidej}i si napravi bog odzlato.
32 I sega prosti im go grevot nivni;ako li, pak, ne, toga{ izbri{i me imene od knigata Tvoja, vo koja si mezapi{al.”
33 A Gospod mu re~e na Mojsej: „Onoj,{to zgre{il pred Mene, nego }e goizbri{am od knigata Moja.
34 No sega odi, i povedi go toj narodvo mestoto, kade {to ti rekov. Eve,Mojot angel }e odi pred tebe, a koga }egi posetam, na niv }e go navrtam grevotniven.”
35 I go kazni Gospod narodot, zanapravenoto tele {to go izlea Aron.
Bog mu zapoveda na Mojsej da trgnat
33 I Gospod mu re~e na Mojsej:„Kreni se ottuka ti i narodot,
kogo go izvede od zemjata egipetska iodi vo zemjata, za koja im se zakolnav naAvraam, Isak i Jakov, velej}i: napotomstvoto va{e }e mu ja dadam;
2 i }e ispratam pred tebe angel, i }egi izgonam Hanancite, Amorejcite,Hitijcite, Perizijcite, Evejcite,(Gergesejci) i Jevusijcite:
3 i }e te vovedam vo zemjata, kade {tote~e med i mleko; Samiot nema da odamso vas, za da ne ve pogubam po patot,bidej}i vie ste tvrdoglav narod.”
4 A narodot koga go ~u toj stra{enzbor, se rasplaka, i nikoj ne go klade nasebe nakitot svoj.
5 Za{to Gospod mu be{e rekol naMojsej: „Ka`i im na sinovite izrail-ski: vie ste tvrdoglav narod; samo zamig da se simnam pome|u vas, }e veistrebam; a sega simnete go od sebenakitot svoj, a Jas }e vi poka`am {to}e napravam so vas.”
6 I gi izvadija nakitite od sebesinovite izrailski na planinataHorev.
Skinijata na sobranieto 7 A Mojsej go zede {atorot svoj, i go
raspna nadvor od logorot, i se nare~e
skinija na sobranieto; i sekoj {to Gobara{e Gospoda, doa|a{e vo skinijatana sobranieto, {to se nao|a{e nadvorod logorot.
8 I koga Mojsej trgnuva{e kon skini-jata, siot narod stoe{e na vratata odsvojot {ator, i gleda{e po Mojsej,dodeka ne vleze vo skinijata.
9 A koga Mojsej vleguva{e vo skinija-ta, se spu{ta{e stolb od oblak i sezadr`uva{e pred vratata na skinijata,dodeka Gospod zboruva{e so Mojsej.
10 I siot narod go gleda{e stolbot odoblak, koj stoe{e pred vratata naskinijata; i siot narod stanuva{e, isekoj se poklonuva{e pred vlezot nasvojot {ator.
11 I toga{ Gospod zboruva{e soMojsej lice v lice, kako {to ~ovek zbo-ruva so prijatelot svoj. Potoa Mojsej sevra}a{e vo logorot, dodeka negoviotpomo{nik, mladiot Isus, sinot Navi-nov, ne izleguva{e od skinijata.
Gospod razgovara so Mojsej 12 I Mojsej mu re~e na Gospod: „Ete,
Ti mi veli{: ‚vodi go toj narod’, i nemi javi kogo }e prati{ so mene, iakomi re~e: ‚Jas te znam po ime i ti najdemilost pred Mene.’
13 Pa, ako, sum na{ol milost predTebe otkrij mi se da Te razberam, ta iponatamu da najdam milost pred Tebe, ida vidam deka ovie lu|e se Tvoj narod.”
14 I mu re~e Gospod: „Jas Samiot }evrvam pred tebe, i }e te uspokojam.”
15 A Mojsej mu re~e: „Ako Ti Samiotne pojde{ so nas, toga{ ne izveduvaj n#odovde,
16 za{to, po {to }e poznaeme deka jasi narodot Tvoj sme na{le milost predTebe, osven po toa {to Ti odi{ so nas?I po toa }e se razlikuvame i narodotTvoj od site drugi narodi {to se nazemjata.”
17 I Gospod mu re~e na Mojsej: „]e gonapravam i toa, {to go ka`a, za{to tinajde milost pred Mene, i te poznavammnogu dobro.”
18 Pak re~e Mojsej: „Poka`i mi jaslavata Svoja.”
9 19,9 29,42 5 Mojs31,15 Ps 98,7
11 33,20 34,34 4 Mojs 12,8 5 Mojs34,10 Sir 46,1
12 3,10 15,17 Is 43,1 45,3 49,1
13 3,7 5 Mojs26,29 Ps 24,4 51,15 103,7 143,8
14 Is.N. 11,23 21,44 Is 63,9 Er 31,2
15 34,9 Ps79,3.7.19
16 34,10 3 Mojs20,24.26 4 Mojs14,14 23,9 5 Mojs 2,7 4,7.32.34
17 5 Mojs10,10
18 16,7 3 Car 19,9-18 Jn 1,14
31 20,23 34,9
5 Mojs 9,18
32 4 Mojs
14,19 Mal 3,16 Dan 12,1 Lk 10,20 Rim 9,3
33 17,14
Ps 68,28 Dan 12,1 Otkr 3,5
34 14,19 15,17 23,20
5 Mojs32,35
Is 27,1 Er 5,9 11,22
Ps 88,32 98,8
33,1 13,11
1 Mojs 12,7 4 Mojs
10,11-13
2 14,19
23,20.23 5 Mojs 7,1
3 3,8
32,9-10
4 4 Mojs
14,39
5 32,9
6 3,1
7 26,1
1 Mojs25,22 27,21
4 Mojs12,4-8
104
ISHOD
19 Mu odgovori: „]e ja poka`am predtebe seta Moja slava, i }e Go izgovoramimeto Gospodovo pred tebe, i koj e zapomiluvawe, }e go pomiluvam, i koj e zaute{enie – }e go ute{am.”
20 I potoa re~e: „No liceto Moe ne}e mo`e{ da go vidi{, za{to ne mo`e~ovek da Go vidi liceto Moe i daostane `iv.”
21 I pak re~e Gospod: „Ene mesto kajMene, zastani na onaa karpa!
22 A koga }e pomine slavata Moja, }ete stavam vo puknatinata na karpata, i}e te zasolnam so rakata Svoja, dodekane pominam;
23 a koga }e ja krenam rakata Svoja, ti}e me vidi{ otkaj grbot, no liceto Moene }e mo`e{ da go vidi{.”
Novi plo~i na Zakonot
34 I Gospod mu re~e na Mojsej:„Izdelkaj za sebe dve plo~i od
kamen, kako {to bea prvite, (i iska~ise kaj Mene na planinata) a Jas }e ginapi{am na plo~ite zborovite, koi beana prvite plo~i, {to ti gi skr{i.
2 I bidi gotov za utre, i ka~i se gorena planinata Sinaj, i zastani predMene, na vrvot od planinata.
3 No nikoj neka ne se iska~uva so te-be, nitu da se pojavuva po celata plani-na; duri ni dobitok, siten ili krupen,da ne pase blizu planinava.”
4 I Mojsej izdelka dve plo~i od ka-men, kako {to bea prvite, i stana utre-denta rano, pa se iska~i na planinataSinaj, kako {to mu zapoveda Gospod, igi zede so sebe dvete kameni plo~i.
5 A Gospod sleze vo oblak, a Mojsej za-stana pred Nego, i go izvika imetoGospodovo.
6 Potoa Gospod pomina pokraj licetona Mojsej i izvika: „Gospod, Gospod,Bog ~ovekoqubiv i milostiv, dolgotr-peliv, mnogumilostiv i veren!
7 Koj ja ~uva pravdata i poka`uvamilost na iljadnici, Koj pro{tava bez-zakonija, nepravdi i grevovi, no Kojvinovni ne ostava nekazneti, Koj zagrevovite na tatkovcite gi kaznuva de-cata, duri i vnucite do tretoto i ~et-vrtoto koleno.”
8 A Mojsej vedna{ padna nazemi i sepokloni (na Boga);
9 i re~e: „Ako sum na{ol milost predTebe, Gospodi, neka odi Gospod moj sonas, bidej}i ovoj narod e tvrdoglav;prosti ni gi grevovite na{i i bezza-konijata na{i i }e bideme Tvoi.”
Obnovuvawe na zavetot 10 (Bog) odgovori (na Mojsej): „Eve,
vospostavuvam zavet so tebe: pred ce-liot narod tvoj }e izvr{am ~uda kakvi{to ne bile napraveni po celata zemjai kaj nieden narod; i }e gi vidat sitelu|e, me|u koi si i ti, delata Gospo-dovi, bidej}i stra{no }e bide ona {to}e go napravam za tebe.
11 Pazi go s# ona, {to sega ti go zapo-vedam; eve, Jas }e gi izgonam pred lice-to tvoe Amorejcite, i Hanancite, iHitijcite, i Perizijcite, i Evejcite(i Gergesejcite) i Jevusijcite;
12 vnimavaj da ne vleguva{ vo sojuz soonie, koi `iveat vo zemjata, vo koja }evleze{, da ne stanat soblazna za vas,
13 tuku `rtvenicite nivni urnete gi,i spomenicite nivni skr{ete gi; isvetite drvja nivni ise~ete gi (inivnite izleani Bogovi izgorete gi voogan).
14 Za{to ti ne treba da se poklonu-va{ na drugi bogovi osven na Gospod(Bog), bidej}i imeto Negovo e revnivo;Toj e Bog revnitel.
15 Ne stapuvaj vo sojuz so `itelite nataa zemja, ta koga }e se oddavaat na bludza svoite bogovi i im prinesuvaat `rt-va, da ne te pokanat i tebe da jade{ odnivnite `rtvi.
16 I ne zemaj od }erkite nivni `eniza svoite sinovi (i ne davaj gi svoite}erki za nivnite sinovi), ta da ne bi i}erkite nivni, vr{ej}i blud za bogo-vite svoi, da gi nateraat i sinovitetvoi na blud za bogovite nivni.
17 Ne pravi za sebe lieni bogovi! 18 Pazi go praznikot Beskvasnici:
sedum dena jadi beskvasen leb, kako {toti zapovedav, vo opredelenoto vreme vomesecot aviv, za{to vo mesec avivizleze od Egipet.
7 20,5-6 23,7 5 Mojs 5,10 Is.N. 24,19 3 Car 8,30 Is 43,25 Naum 1,3 Ps 85,5 102,3 129,3.7Dan 9,9 Jn 1,14-17 1 Jn 1,9
9 6,7 19,5 32,11-14 33,15-16 4 Mojs14,19 5 Mojs 4,20 7,6 14,2 3 Car8,30.51.53 Er 33,8 Os 14,2 Ps 27,9 2 Let 6,21
10 3,20 20,1-18 23,20-33 33,16 1 Mojs 6,18 9,15 15,18 5 Mojs 5,2-3
11 23,28 5 Mojs 7,1-26
12 Sud 2,2
13 23,24 4 Mojs33,52 5 Mojs 7,5 12,3 Mih 5,12-13 2 Let 15,16 34,3-4
14 20,3.5
15 5 Mojs31,16 Sud 2,17 1 Let 5,25 1 Kor 8,4
19 3,14 6,3
34,6-7 3 Car19,11
Rim 9,15
20 3,6
4 Mojs 4,20 5 Mojs5,24.26
Sud 6,22-23 Is 6,5 Jn 1,18
22 3 Car 19,9
Is 2,21 49,2
Ps 26,5 62,8
91,1.4
34,1 24,12 31,18 32,19
5 Mojs10,2.4
2 19,11
3 19,12-13
4 32,15
5 Mojs 10,3
5 6,3
13,20 19,9
33,19
6 3,14
4 Mojs14,18
5 Mojs 5,9-10
Jona 4,2 Ps 77,38
86,15 102,8 107,4
Joil 2,13 Rim 2,4 Jk 5,11
105
ISHOD
19 S# {to otvora utroba, Moe e, kakoi sekoe prvorodeno od govedata tvoi, isekoe prvorodeno od ovcite.
20 No prvorodenoto od magariwatazameni go so jagne; ako ne go zameni{,toga{ otkupi go; a sekoe prvorodenome|u sinovite tvoi, otkupi go; da ne sepojavuva nikoj pred Mene so praznirace.
21 [est dena raboti, a vo sedmiot denodmori se: duri i ako e vreme na seidbai `etva;
22 praznuvaj go praznikot na sed-micite, praznikot na po~etokot na`etvata na p~enicata i praznikot naberbata na krajot od godinata;
23 tripati vo godinata sekoe ma{kome|u vas da se javuva pred Gospod BogIzrailev,
24 za{to Jas }e gi isteram naroditeod pred tebe, i }e gi pro{iram grani-cite tvoi, i nikoj nema da se polakomipo zemjata tvoja, ako se javuva{ predliceto na Gospod, tvojot Bog, tripativo godinata.
25 Nemoj da ja me{a{ krvta od `rt-vite Moi so kvasen leb, i `rtvata zapraznikot Pasha da ne preno}eva doizutrina.
26 Prvite plodovi od prviot rod nazemjata tvoja prinesuvaj gi vo domot naGospod, tvojot Bog; nemoj da vari{ jarevo mlekoto od negovata majka!”
27 A mu re~e u{te Gospod na Mojsej:„Zapi{i si gi ovie zborovi, za{to sotie zborovi sklu~uvam zavet so tebe iso Izrail.”
28 I ostana Mojsej tamu pred Gospod~etirieset dena i ~etirieset no}i, nejadej}i leb i ne piej}i voda; i ginapi{a (Mojsej) vrz plo~ite zborovitena zavetot, Desette zapovedi.
Vra}awe na Mojsej vo logorot 29 Koga Mojsej se simnuva{e od
Planinata Sinajska, gi dr`e{e voracete svoi dvete plo~i; no sleguvaj}iod planinata, Mojsej ne znae{e dekako`ata na liceto mu zra~i za{to Bograzgovara{e so Nego.
30 I bidej}i Aron i site izrailskisinovi go vidoa Mojsej, kako i toa dekaliceto mu zra~i, se pla{ea da se prib-li`at do nego.
31 No Mojsej gi povika, i tie prista-pija kon nego, Aron i site poglavari nanarodot, i Mojsej govore{e so niv.
32 Potoa dojdoa (kaj nego) site sinoviizrailski, i toj im zapoveda s# {to mure~e Gospod na planinata Sinaj.
33 A koga Mojsej prestana da zboruvaso niv, go pokri liceto svoe so pokri-valo.
34 No koga Mojsej izleguva{e predGospod, za da zboruva so nego, go kre-va{e pokrivaloto, dodeka ne izleze{e;a {tom }e izleze{e, im ka`uva{e nasinovite izrailski s# {to mu be{ezapovedano od Gospod.
35 Toga{ sinovite izrailski gogledaa liceto Mojseevo kako zra~i;Mojsej, pak, go pokriva{e liceto svoeso pokrivalo dodeka pak ne vleze{e dazboruva so Nego.
27 17,14 34,10 1 Mojs 6,18 15,18 17,2
28 24,18 31,18 1 Mojs 7,4 5 Mojs9,9.18 Ezd 10,6 Mt 4,2
29 32,15 Mt 17,2 2 Kor 3,7-18
31 16,22
32 21,1 35,1.4 Jn 1,17-18
33 2 Kor 3,13
35,1 34,32
2 20,8 31,12-17 34,21 1 Mojs 2,3 4 Mojs15,32-36 5 Mojs5,13-14
3 16,23
16 5 Mojs
7,3.4 20,18
Is.N. 23,12 Sud 3,6
3 Car 11,1-2.4 16,31
Mal 2,11 Ps 105,
34-41 Ezd 9,2.12
10,3 Neem 10,30
13,25-26
17 20,4
18 12,17 13,4
23,14-15 3 Mojs 23,6
Mt 26,17 Lk 22,1
Dela 12,3
19 13,1-16
20 13,2.13
22,29 23,15
5 Mojs16,16
21 20,8
1 Mojs 2,2-3
Is 56,2 58,13
Neem 13,15
22 23,16.19 3 Mojs2,12.14
23,10.17 4 Mojs
28,26
23 23,14
24 23,28
5 Mojs 19,8
25 12,8
23,18
26 22,28
23,18-19 4 Mojs
18,12
106
ISHOD
GRADEWE NA SKINIJATA
Sabotata – den za odmor
35 Potoa go sobra Mojsej celotoop{testvo na sinovite izrail-
ski, i im re~e: „Eve {to zapoveda Gos-pod da pravite:
2 {est dena da se raboti, a sedmiotden da vi bide odmor, za{to e sveta sa-bota, po~inka na Gospod; sekoj {to }eraboti vo toj den, so smrt da se kazni;
3 vo saboten den da ne palite ogannigde vo `iveali{tata va{i.”
Izrailcite gi prilo`uvaat svoite prinosi
4 I u{te mu re~e Mojsej na celotoop{testvo na narodot izrailski: „Eve{to zapoveda Gospod:
5 soberete pome|u vas prinos naGospod, sekoj {to od srce dava, nekadonese prinos, dobrovolno neka pri-nese prinos na Gospod: zlato, srebro ibakar,
6 sina, purpurna i crvena volna, len(ispreden) i kozina;
7 i ovne{ki ko`i, crveni, sini ko`ii drvo {itim;
8 maslo za svetilnikot, i mirisi zamasloto za pomazanie i mirisnotokadivo;
9 i kamewa od oniks, i kamewa zaukrasuvawe na efodot i za nagradnikot.
10 I site, koi se me|u vas mudri porazum, neka dojdat da napravat s# {tozapovedal Gospod:
11 Skinijata, platni{tata i pokri-vot nejzin, kuki~kite nejzini i {ti-cite, napre~nicite nejzini, stolbovitenejzini i podno`jata nejzini;
12 i kov~egot na zavetot, so svoitelostovi, i o~istili{teto, i zavesata zapregrada (i zavesata na dvorot sonegovite stolbovi i smaragdni kamewai temjan i mirizliv elej).
13 Trpezata i lostovite nejzini, isiot pribor nejzin i lebovite za pri-nos;
14 svetilnikot za osvetlenie so pri-borot negov i kadilata negovi, i maslo-to za osvetlenie;
15 i kadilniot `rtvenik, i lostovitenegovi, i masloto za pomazanie, i mi-rizbite za kadewe, i zavesata na vrata-ta od skinijata;
16 `rtvenikot za sepalenici, i nego-vite bakarni re{etki, lostovite nego-vi i siot negov pribor, i mijalnikot ipodno`jeto negovo.
17 Zavesite za dvorot, stolbovite ne-govi i podno`jata nivni, i zavesata odvratata na dvorot;
18 kolovite za skinijata, i koloviteza dvorot so ja`iwata nivni;
19 ode`dite slu`beni za slu`ba vosvetili{teto, i svetite ode`di nasve{tenikot Aron, i ode`dite nasinovite negovi za sve{teni~ka slu`-ba.”
20 Potoa celoto op{testvo na sino-vite izrailski se povle~e od Mojsej.
21 I doa|aa site koi srceto givle~e{e i du{ata gi pottiknuva{e;doa|aa, nosej}i prinos na Gospod – pri-nosi za ureduvawe na skinijata, za sitenejzini potrebi i za svetite ode`di;
22 doa|aa ma`i i `eni; site, {tosrceto gi vle~e{e, i prinesuvaa ve-ri{ki, obetki, prsteni i grivni i se-kakvi zlatni raboti; sekoj, koj saka{e,prinesuva{e zlato na Gospod;
23 i sekoj, koj ima{e sina, purpurna icrvena volna i len, ovne{ki ko`i, cr-veni, i sini ko`i, gi prinesuvaa;
24 i sekoj, koj donesuva{e srebro ilibakar, Mu Go prinesuva{e kako dar naGospod; i koj ima{e drvo {itim, goprinesuva{e za sekoja potreba.
25 A sekoja `ena, mudra i ve{ta, pre-de{e so svoite race i prinesuva{e s#{to }e isprede – pre|a sina, purpurnai crvena i len;
26 sekoja pak, `ena, {to saka{e, a imo`e{e da prede, prede{e kozina.
27 A stare{inite prinesuvaa kamenoniks i kamewa za ukrasuvawe na efo-dot i na nagradnikot;
28 isto taka i aromati, maslo zaosvetlenie i maslo za masloto za poma-zanie i mirizbi za kadewe!
29 I taka sinovite izrailski – sitema`i i site `eni, koi sakaa da prine-sat {to i da e za deloto, {to zapovedaGospod preku Mojsej da se napravi, pri-nesoa dobrovolen dar na Gospod.
Veseleil i Oholijavzapo~nuvaat so rabota
30 Toga{ im re~e Mojsej na sinoviteizrailski: „Ete, Bog go povika po imeVeseleil, sin na Urij, sinot Orov, odplemeto Judino.”
31 I go ispolni so Bo`ji Duh, somudrost i so razum, so znaewe i so seko-ja ume{nost;
32 da izrabotuva planovi, i da praviraboti od zlato, srebro i bakar;
33 da re`e kamewa, da re`e i obrabo-tuva drvo, i da pravi sekakvi umet-ni~ki raboti;
34 a vlo`i vo negovoto srce i vo srce-to na Oholijav, sinot Ahisamahov, odplemeto Danovo, i sposobnost da mo`atda u~at i drugi.
35 Gi obdari so ume{nost da vr{atsekakva rabota (za svetili{teto, rabo-ta), na kova~, umetnik i veza~ na sina,purpurna i crvena i lenena tkaenina i
23 39,1
25 28,3
27 25,2 1 Let29,6.8
28 25,6 29 25,1-7 36,3
31 2 Let2,8.15
34 31,6
8 25,6
10 31,6
38,43
11 26,1-37 36,8-38
12 25,10-22
26,33 37,1-9
13 25,23-30 37,10-16
14 25,31
15 26,36
30,1-6.25.34-38
37,25-28
16 27,1-8 30,18
38,1-7
17 27,9
38,9-20
18 27,19 38,20
19 28,2
107
ISHOD
tkaja~i, koi pravat sekakvi raboti iizrabotuvaat umetni~ki planovi.
36 I zapo~naa da rabotat Veseleili Oholijav i site sposobni lu|e,
na koi Gospod im be{e dal mudrost iznaewe da razbiraat i da rabotatsekakvi raboti, potrebni za svetili{-teto, s# kako {to be{e zapovedalGospod.
2 I gi povika Mojsej Veseleil iOholijav i site mudri lu|e, na koi Bogim dal razum vo srceto, i site, koi odsrce sakaa da se zafatat za dela {totreba da se svr{at.
3 I tie gi zedoa od Mojsej site darovi{to gi bea prinele sinovite izrailskiza potrebite na svetili{teto za da seraboti. A tie gi primaa u{te i prine-suvanite darovi od onie {to noseasekoe utro.
4 Toga{ dojdoa site ve{ti lu|e, {tovr{ea raboti za svetili{teto, sekojspored svojata rabota, koj kakva {to ra-botel,
5 pa mu rekoa na Mojsej: „Narodotprinesuva pove}e otkolku {to e pot-rebno za da se napravi, ona {to zapove-da Gospod.”
6 I Mojsej razglasi vo taborot, ve-lej}i: „Ni ma` ni `ena da ne prinesu-va ni{to pove}e kako dar za svetili{-teto.” I narodot prestana da prinesu-va,
7 za{to ima{e dosta prineseno zasekakvi raboti {to treba{e da senapravat, duri i preostanuva{e.
Skinijata 8 Toga{ site ve{ti lu|e, koi se ob-
vrzaa da ja napravat skinijata, prigot-vija deset platni{ta od presukan len iod sina, purpurna i crvena volna i naniv napravija umetni~ki izvezeniheruvimi.
9 Dol`inata na sekoe platni{te iz-nesuva{e dvaeset i osum lakti, a {iri-nata ~etiri lakti; site platni{ta beaso ista merka.
10 I Veseleil gi sostavi pette plat-ni{ta edno so drugo, i drugite petplatni{ta gi sostavi edno so drugo.
11 I napravi sini petlici po rabo-vite na ednoto platni{te, kade {to }ese soedinuva so drugoto; takvi napravitoj i na rabot od poslednoto platni{-te, za da go soedini so drugoto.
12 Pedeset petlici napravi na ednotoplatni{te, kade {to se soedinuva sodrugoto; petlicite bea edna spremadruga.
13 I napravi pedeset zlatni kuki~kii so kuki~kite sostavi edno platni{teso drugo. Taka skinijata stana ednacelina.
14 Potoa napravi platni{ta od kozi-na za pokrivawe na skinijata; edinae-set takvi platni{ta napravi:
15 edno platni{te be{e dolgo triesetlakti, a {iroko ~etiri lakti; ednamerka bea site edinaeset platni{ta.
16 Pa gi sostavi pette platni{taoddelno, a {este platni{ta oddelno.
17 I napravi pedeset petlici porabot od krajnoto platni{te, kade {tose soedinuva so drugoto, i pedesetpetlici napravi po rabot na drugotoplatni{te, za da se soedinuva so drugo-to;
18 a napravi i pedeset kuki~ki odbakar, za da se sostavi pokrivot, ta dastane celina.
19 Potoa napravi pokriv za skinijataod ovne{ki ko`i, crveni, a nad neadruga – od sini ko`i.
20 I napravi {tici za skinijata oddrvoto {itim, {to }e stojat ispra-veni;
21 sekoja {tica od po deset lakti dol-ga, a lakot i polovina {iroka;
22 sekoja {tica ima{e po dva klina,eden sproti drug; taka napravi toj nasekoja {tica od skinijata.
23 A vakvi {tici za skinijata na-pravi dvaeset za ju`nata strana:
24 i napravi ~etirieset podno`jasrebreni za pod dvaesette {tici, po dvepodno`ja pod sekoja {tica za dvataklina nejzini, i po dve podno`ja poddrugata {tica za dvata nejzini klina.
25 I za drugata strana na skinijata,sprema sever, napravi dvaeset {tici,
26 i ~etirieset srebreni podno`ja:dve podno`ja pod ednata {tica i dvepodno`ja pod drugata {tica.
13 36,18
18 36,13
36,1 25,8 28,3
2 25,2
31,2.6
3 35,29
4 1 Let
29,14-18
5 2 Let 24,14 2 Kor 8,2-3
108
ISHOD
27 A za zadnata strana na skinijata,kon zapad, napravi {est direci;
28 napravi u{te dve {tici za aglitena skinijata od zadnata strana;
29 tie bea sostaveni odozdola i odoz-gora so edna alka; taka napravi toj soobete strani na dvata agla;
30 i taka ima{e osum {tici i {esnae-set podno`ja srebreni, po dve podno`japod sekoja {tica.
31 Potoa napravi napre~nici od drvo-to {itim: pet za {ticite od ednatastrana na skinijata,
32 i pet napre~nici za {ticite oddrugata strana na skinijata, i petnapre~nici za {ticite od zadnatastrana na skinijata.
33 A napravi i vnatre{na napre~nica{to }e ide preku sredinata na {ticiteod edniot do drugiot kraj;
34 direcite gi opkova so zlato, a ialkite, niz koi bea provle~eni napre~-nicite, gi napravi od zlato, pa i na-pre~nicite gi opkova so zlato.
35 Potoa napravi zavesa od sina, pur-purna i crvena volna i od presukan leni na nea napravi heruvimi, umetni~kiizvezeni;
36 za nea napravi i ~etiri stolba oddrvoto {itim, i gi opkova so zlato; izlatni kuki~ki za stolbovite i im iz-lea ~etiri podno`ja od srebro.
37 Napravi potoa zavesa za vlezot voskinijata od sina, purpurna i crvenavolna i od presukan len, umetni~kaizrabotka,
38 i pet stolbovi za nea so kuki~kitenivni; vrvovite na stolbovite i niv-nite prsteni gi oblo`i so zlato, i na-pravi pet podno`ja od bakar.
Kov~egot na zavetot
37 I napravi Veseleil od drvoto{itim kov~eg, dva i pol lakti
dolg, eden i pol lakot {irok i lakot ipol visok;
2 go opkova odnatre i odnadvor so~isto zlato i mu napravi zlaten venecnaokolu;
3 izlea za nego ~etiri alki od zlatoza ~etirite negovi agli: dve alki zaednata negova strana, i dve za drugata;
4 napravi lostovi od drvoto {itim igi opkova so zlato;
5 i gi sprovre lostovite niz alkiteod obete strani na kov~egot, za da mo`ekov~egot da se nosi.
6 Potoa napravi kapak od ~istozlato: vo dol`ina – dva i pol lakti; vo{irina – lakot i polovina.
7 Napravi i dva heruvima od zlato; ginapravi iskovani na dvata kraja odkapakot;
8 edniot heruvim na edniot kraj, adrugiot heruvim na drugiot kraj; heru-vimite gi napravi da se izdavaat odobata kraja na kapakot.
9 I heruvimite bea so ra{irenikrilja, odozgora, i so kriljata svoi gopokrivaa poklopecot – ~istili{te, aso licata svrteni eden sprema drug, inaso~eni kon o~istili{teto.
Trpezata so prinesenite pred Boga lebovi
10 Napravi i trpeza od drvoto {itim,so dol`ina od dva lakti i {irina odlakot, a lakot i polovina vo viso~ina.
11 I ja opkova so ~isto zlato, i nao-kolu $ napravi zlaten venec;
12 potoa $ napravi stranici naokolu,kolku dlanka {iroki, a po stranicite$ napravi zlaten venec.
13 Izlea za nea ~etiri alki od zlato,i alkite gi pricvrsti na ~etirite aglipri ~etirite noze,
14 na stranicite ima{e alki, niz koibea provreni lostovi, za da mo`e trpe-zata da se nosi.
15 A lostovite gi napravi od drvoto{itim, za nosewe na trpezata, i gipokri so zlato.
16 Potoa napravi sadovi od ~istozlato, opredeleni za trpezata: ~inii,kadilnici, ~a{i i crpki, so koi }e sepreliva.
Svetilnikot so sedum stebla 17 Napravi i svetilnik od ~isto zla-
to, kovan go napravi: steblata i gran-kite, ~a{kite, jabol~iwata i cvetovi-te mu izleguvaa od nego.
18 [est granki mu izleguvaa od stra-nite: tri granki od ednata strana na
6 26,34 31,7 Evr 9,5
7 Ez 41,18
9 Evr 9,5
10 Evr 9,2
11 37,2
14 37,27
17 Evr 9,2 Otkr 1,12
35 39,38
Mt 27,51 Lk 23,45 Evr 9,3
37 27,16
37,1 30,6 31,2
39,35 5 Mojs 10,3
2 37,11.26
109
ISHOD
svetilnikot, a tri granki na drugatastrana od svetilnikot;
19 tri ~a{ki kako bademov cvet so ja-bol~e i cvetovi ima{e na ednata gran-ka, a tri ~a{ki kako bademov cvet sojabol~e i cvetovi na drugata granka; ta-ka be{e na site {est granki {to izle-guvaa od svetilnikot.
20 A na samiot svetilnik ima{e steb-lo so ~etiri ~a{ki kako bademov cvetso jabol~iwa i cvetovi:
21 edno jabol~e be{e pod dvete grankiod nego, i edno jabol~e pod drugite dvegranki od nego; taka i pod tretite dvegranki od {est granki {to izleguvaaod nego.
22 Jabol~iwata nivni i grankite niv-ni izleguvaa od nego; celiot be{e isko-van od ~isto zlato.
23 I mu napravi sedum kandilca, a i{tipki i pepelarki od ~isto zlato;
24 od kikar ~isto zlato go napravi sosiot negov pribor.
@rtvenik za kadewe 25 I napravi `rtvenik za kadewe od
drvoto {itim: lakot dolg i lakot {i-rok, ~etiriagolen, dva lakti visok; iod nego mu izleguvaa rogovite;
26 pa go opkova so ~isto zlato odozgo-ra i stranite naokolu, a i negoviterogovi; mu napravi i zlaten venecnaokolu;
27 i dve alki od zlato mu napravi podvenecot na dvata agli negovi, ginapravi od dvete negovi strani, za da sesprovrat niz niv lostovite, za da mo`eda se nosi.
28 Lostovite gi napravi od drvoto{itim, i gi opkova so zlato.
29 I napravi maslo za sveto pomaza-nie i mirisno kadivo, ~isto, so ve{ti-na na mirovarec.
@rtvenikot i bakarniot mijalnik
38 I napravi od drvoto {itim`rtvenik za `rtvi sepalenici;
pet lakti dolg i pet lakti {irok,~etiriagolen, tri lakti visok;
2 a napravi i rogovi na negovite~etiri agli, taka {to rogovite da
izleguvaat od nego, i go opkova sobakar.
3 I go napravi siot pribor za `rtve-nikot: kotlite, lopat~iwata, potiri-te, vilu{kite i kadilnicite; siot pri-bor go napravi od bakar.
4 a na `rtvenikot mu napravi re{et-ka od bakar kako mre`a, od dnoto pa dosredinata, naokolu;
5 i izlea ~etiri alki za ~etiriteagli na re{etkata od bakar, za da seprovle~at niz niv lostovi za nosewe.
6 A lostovite gi napravi od drvoto{itim i gi opkova so bakar.
7 Pa gi provle~e lostovite niz alki-te od obete strani na `rtvenikot, za damo`e da se nosi; od {tici go napravi,prazen odnatre.
8 Napravi i mijalnik od bakar ipodno`je od bakar so ubavi {arki, koigo krasea vlezot na skinijata.
Zavesite na dvorot 9 I dvor napravi od ju`nata strana, a
zavesite mu bea od presukan len, po stolakti dolgi;
10 dvaeset stolbovi za niv, i dvaesetpodno`ja pod niv od bakar; a kuki~kiteza stolbovite i obra~ite nivni bea odsrebro.
11 Taka i od severnata strana – zavesiod sto lakti; stolbovi za niv dvaeset ipodno`ja pod niv od bakar dvaeset; a ikuki~kite za stolbovite i obra~itenivni od srebro.
12 A od zapadnata strana zavesi odpedeset lakti: deset stolbovi za niv, ipodno`ja – deset; kuki~kite za stol-bovite i obra~ite nivni od srebro;
13 i od isto~nata strana, zavesi odpedeset lakti.
14 Za ednata strana na vratata zavesiod petnaeset lakti, tri stolbovi za nivi tri podno`ja pod niv;
15 i za drugata strana zavesi od pet-naeset lakti, tri stolba za niv, ipodno`ja pod niv – tri.
16 Site zavesi na dvorot naokolu beaod presukan len,
17 a podno`jata na stolbovite – odbakar, kuki~kite za stolbovite i obra-~ite na niv – od srebro; i vrvovite
38,2 2 Let 1,5
3 31,9 3 Car 7,45
8 30,18 40,7 5 Mojs23,17 1 Car 2,22-25 3 Car14,24
22 37,17
4 Mojs 8,4
23 40,4.25
25 27,2
30,34-36 Lk 1,11 Evr 9,4
Otkr 8,3 9,13
27 37,14
28 25,13
29 31,11 39,38
110
ISHOD
nivni bea so srebro oblo`eni; i sitestolbovi na dvorot bea so srebreniobra~i povrzani.
18 A zavesata na vratata od dvorot –vezena – od sina, purpurna i crvenavolna i od presukan len, dolga dvaesetlakti, a vo visina po celata {irinapet lakti, kako i drugite zavesi vodvorot;
19 i ~etiri stolba za nea, i ~etiripodno`ja pod niv od bakar; kuki~kiteim bea od srebro, vrvovite nivni po-srebreni, a i obra~ite nivni bea odsrebro.
20 Site kol~iwa okolu skinijata idvorot bea od bakar.
Izrabotkite za skinijata 21 Ete, toa se izrabotkite za skinija-
ta na sobranieto, napraveni po zapoved-ta na Mojsej od levitite, a pod nadzorna sve{tenikot Itamar, sin na Aron.
22 A s# ona kako {to mu zapovedaGospod na Mojsej, go napravi Veseleil,sin na Urij, sinot Orov, od plemetoJudino.
23 I so nego Oholijav, sinot Ahisama-hov, od plemeto Danovo, rezbar, ve{ttkaja~ i veza~ na sina, purpurna i crve-na i lenena tkaenina.
24 Seto zlato, {to be{e upotrebenoza siot pribor na svetili{teto, zlato,prineseno na dar, be{e dvaeset i devetkikari i sedumstotini i trieset {eke-li, sve{teni {ekeli;
25 a srebroto prebroeno od daro-davcite – sto kikari i iljada sedumsto-tini sedumdeset i pet {ekeli, sve{-teni {ekeli.
26 Po polovina {ekel od ~ovek, pres-metano spored sve{teniot {ekel, odsekoj {to doa|a na prebrojuvawe, oddvaeset godini i nagore, od {estotinii tri iljadi petstotini i pedesetdu{i.
27 Sto kikari srebro bea upotrebeniza liewe na podno`jata za svetili{-teto i podno`jata za zavesite; stopodno`ja od sto kikari, po kikar napodno`je;
28 a od iljada sedumstotini sedumde-set i pette {ekeli toj napravi kuki~-
ki za stolbovite i opkov za vrvovitenivni, a napravi i obra~i za niv.
29 A od prineseniot dar vo bakarima{e sedumdeset kikari, i dve iljadii ~etiristotini {ekeli;
30 i od nego gi napravi toj podno`jataza vlezot vo skinijata, i `rtvenikot odbakar kako i re{etkata od bakar zanego, i siot pribor za `rtvenikot;
31 podno`jata za celiot dvor naokolu,podno`jata za vratata na dvorot, i sitekol~iwa za skinijata i site kol~iwa zadvorot naokolu.
Ode`di za sve{tenicite: efodot
39 A od sina, purpurna i crvenavolna napravija ode`di za
slu`ba vo svetili{teto; mu napravijai sve{teni ode`di na Aron, kako {tomu be{e zapovedal Gospod na Mojsej.
2 Napravija efod od zlato, od sina,purpurna i crvena volna i od presukanlen;
3 iskovaa listovi od zlato, i isekoani{ki, za da gi vtkaat ve{to me|u si-nite, purpurnite, crvenite i vo lene-nite ni{ki;
4 mu napravija i naramenici {to sevrzuvaat: tie se vrzuvaat so nego nadvata negovi kraja.
5 I pojasot na efodot, od negovatagorna strana, be{e ist kako i toj: odzlato, od sina, purpurna i crvena volnai od presukan len, kako {to mu be{ezapovedal Gospod na Mojsej.
6 I izrezaa i kamewa od oniks, i giobrabija so zlato, i gi vpi{aa na nivimiwata na sinovite Izrailevi, kako{to se pravat pe~ati;
7 pa gi stavija na naramenicite odefodot, za spomen na sinovite Izra-ilevi, kako {to mu be{e zapovedalGospod na Mojsej.
Nagradnikot 8 Napravija i nagradnik, ve{to izra-
boten, od ista materija kako i efodot:od zlato, od sina, purpurna i crvenavolna i od presukan len;
9 toj be{e: ~etiriagolen, dvoen, pedadolg, i peda {irok; dvoen go napravijanagradnikot.
39,1 28,2 35,19.23 39,41
7 Is.N. 4,7
8 3 Mojs 8,8
20 35,18
21 4 Mojs1,50.53 4,28.33
Dela 7,44
22 31,2
35,30-35
23 31,6
24 30,13.16
26 12,37
30,12-14 4 Mojs1,45-46
27 26,19
111
ISHOD
10 I naredija na nego ~etiri redakamewa: vo prviot red: rubin, topaz ismaragd;
11 vo vtoriot red: antraks, safir ielmaz;
12 vo tretiot red: opal, ahat i ame-tist;
13 vo ~etvrtiot red: hrizolit, oniks ijaspis; i tie bea opkovani i obvieni vozlato.
14 Kamewata bea spored brojot naimiwata na sinovite Izrailevi: tiebea dvanaeset, spored brojot na nivniteimiwa, i na sekoj od niv be{e izre`anokako na pe~at po edno ime, za dvanae-sette plemiwa.
15 I napravija za nagradnikot veri{-ki vieni, pleteni od ~isto zlato;
16 napravija i dve kop~enca zlatni idve al~iwa zlatni, i gi stavija dveteal~iwa na dvata kraja od nagradnikot;
17 pa gi zaka~ija dvete zlatni veri{-ki za dvete al~iwa na kraevite od na-gradnikot,
18 a drugite dva kraja od dvete ve-ri{ki gi zaka~ija za dvete kop~enca igi pricvrstija na naramenicite odefodot od prednata strana.
19 Napravija u{te dve zlatni al~iwa,i gi stavija na dvata kraja od nagrad-nikot, na vnatre{niot rab, svrtensprema efodot:
20 napravija u{te dve zlatni al~iwa,gi stavija na dvata naramnika odefodot, na negoviot preden kraj odoz-dola, kade {to se sostavuva efodot nadpojasot;
21 i taka go vrzaa nagradnikot soal~iwata negovi za al~iwata od efo-dot so sina vrvka, pletena, za da stoiodozgora nad pojasot od efodot i da nese oddeluva nagradnikot od efodot,kako {to mu be{e zapovedal Gospod naMojsej.
Drugite sve{teni ode`di 22 A za efodot napravija i nametka,
od sina tkaenina, 23 i prorez po sredinata na nametka-
ta, kako otvor na oklop, a okolu prore-zot {irit {ien, za da ne se resi.
24 Po polite na nametkata odozdolanapravija top~enca od sina, purpurna icrvena volna i presukan len.
25 A napravija i yvon~iwa od ~istozlato, i gi zaka~ija yvon~iwata na po-lite od nametkata naokolu, me|u top~i-wata:
26 yvon~e i top~ence, yvon~e i top-~ence naokolu po polite na nametkata,za slu`ba, kako {to mu be{e zapovedalGospod na Mojsej.
27 Potoa napravija hitoni od tkaenlen za Aron i za sinovite negovi;
28 i kidar od len i mitra od len, idolna obleka od presukan len,
29 i pojas od presukan len od sina,purpurna i crvena volna – vezena rabo-ta, kako {to mu be{e zapovedal Gospodna Mojsej.
30 I napravija plo~ka, dijadema nasvetosta, od ~isto zlato, i izdlabija nanea pismo, kako {to se re`e pe~at„Svetiwa Gospodova” .
31 I vrzaa za nea sina vrvka, za da sevrzuva na kidarot odozgora, kako {tomu be{e zapovedal Gospod na Mojsej.
Predavawe na zavr{enite raboti na Mojsej
32 I taka se svr{i celata rabota oko-lu skinijata. I napravija sinoviteizrailski s# kako {to mu be{e zapo-vedal Gospod na Mojsej, taka napravija.
33 I ja donesoa kaj Mojsej skinijata,pokrivkata i siot nejzin pribor: ku-ki~kite, {ticite, lostovite, stol-bovite i podno`jata.
34 I pokrivkata od crveni, ovne{kiko`i, i pokrivkata od sini ko`i izavesata za zasolnuvawe,
35 kov~egot na zavetot so lostovite, io~istili{teto,
36 trpezata so site nejzini prinad-le`nosti, i lebot za prinos,
37 svetilnikot od ~isto zlato so nego-vite kandilca, kandilcata ve}e nare-deni, i siot pribor negov, i maslo zasvetewe,
38 zlatniot `rtvenik, i masloto zapomazanie, kadivo mirisno, i zavesataza vlezot vo skinijata,
27 3 Mojs 6,5
28 28,4 3 Mojs 8,9
30 Zah 14,20
32 25,9
33 25,8-40 36,8-38
35 37,1
36 25,23-30 37,10-16
37 25,6.31-39
38 36,35 37,25-28
14 Otkr 21,12
112
ISHOD
39 `rtvenikot od bakar i re{etkataod bakar za nego, lostovite negovi isite prinadle`nosti negovi, mijal-nikot i podno`jeto negovo,
40 zavesite za dvorot, stolbovite zaniv i podno`jata nivni, i zavesata zavlezot vo dvorot, ja`iwata i kol~iwa-ta, i site raboti potrebni za slu`ba voskinijata.
41 Ode`dite bogoslu`beni za slu`e-we vo svetili{teto, sve{tenite ode`-di za sve{tenikot Aron i ode`dite zasinovite negovi, za sve{teni~ka slu`-ba.
42 Kako {to mu be{e zapovedalGospod na Mojsej, taka gi napravijasinovite na Izrail site tie raboti.
43 I gi pogleda Mojsej site tie ra-boti, i ete, tie gi bea napravile: kako{to be{e zapovedal Gospod, taka gi beanapravile. I gi blagoslovi Mojsej.
Podigawe i osvetuvawe na skinijata
40 I Gospod mu re~e na Mojsej ve-lej}i:
2 „Vo prviot den od prviot mesecpodigni ja skinijata na sobranieto,
3 potoa postavi go tamu kov~egot nazavetot i zasolni go so zavesata;
4 vnesi ja trpezata, i postavi s# {totreba da se namesti na nea; vnesi go isvetilnikot, a stavi gi i kandilcata nanego;
5 postavi go zlatniot `rtvenik za ka-dewe pred kov~egot na zavetot; i zaka~izavesa pred vlezot vo skinijata.
6 Postavi go i `rtvenikot za `rtvisepalenici pred vlezot vo skinijata;
7 stavi go mijalnikot me|u skinijatai `rtvenikot, i nalej voda vo nego;
8 ogradi go dvorot naokolu, i zaka~ija zavesata na vratata od dvorot;
9 pa zemi maslo za pomazanie, ipoma`i ja skinijata i s# {to ima vonea: i osveti ja nea i site prinad-le`nosti nejzini, pa }e bide sveta.
10 Poma`i go i `rtvenikot za `rtvisepalenici i siot pribor negov, paosveti go `rtvenikot, i `rtvenikot }estane presvet.
11 Poma`i go i mijalnikot, i pod-no`jeto negovo, i osveti go.
12 Potoa dovedi go pred vlezot odskinijata Aron i sinovite negovi i iz-mij gi so voda;
13 oble~i go Aron vo svetite ode`dii poma`i go i osveti go, za da Mi bidesve{tenik.
14 Dovedi gi i sinovite negovi, ioble~i gi vo hitoni,
15 i poma`i gi, kako {to go pomazatatkoto nivni, za da Mi bidat sve{te-nici; i pomazanieto nivno }e gi osvetiza ve~no sve{tenstvo vo nivnite poko-lenija.”
Mojsej ja postavuva skinijata 16 I napravi Mojsej s#; kako {to mu
zapoveda Gospod, taka napravi. 17 Vo prviot mesec od vtorata godina,
vo prviot den vo mesecot se podignaskinijata.
18 Mojsej ja podigna skinijata: gi pos-tavi podno`jata nejzini, gi ispravi{ticite, gi postavi napre~nicite, i giispravi stolbovite;
19 pa gi raspna platni{tata nad ski-nijata, a nad niv go stavija pokrivotodozgora, kako {to mu be{e zapovedalGospod na Mojsej.
20 I, otkako go zede otkrovenieto, gostavi vo kov~egot, i stavi nogalki podkov~egot, pa go stavi o~istili{tetoodozgora nad kov~egot.
21 Potoa go vnese kov~egot vo skinija-ta, i ja zaka~i zavesata, ta go zasolnikov~egot na zavetot, kako {to mu be{ezapovedal Gospod na Mojsej.
22 I ja postavi trpezata vo skinijatana sobranieto od severnata strana naskinijata, pred zavesata;
23 potoa postavi na nea lebovi za pri-nos pred Gospod, kako {to mu be{ezapovedal Gospod na Mojsej.
24 Go namesti svetilnikot vo skinija-ta, sprema trpezata, od ju`nata stranana skinijata,
25 a gi postavi i kandilcata predGospod, kako {to mu be{e zapovedalGospod na Mojsej.
26 Go postavi zlatniot `rtvenik voskinijata, pred zavesata,
27 i stavi na nego da gori mirisnokadivo, kako {to mu be{e zapovedalGospod na Mojsej.
12 29,4-8 30,19
13 28,41 3 Mojs 8,12
14 28,40 3 Mojs 10,5
15 29,9
16 1 Mojs 6,22
17 4 Mojs 1,1
18 36,20-34 2 Let 1,3
19 36,19
20 16,34 25,17-22 26,34 31,7 Evr 9,4
21 26,33
22 25,23
23 25,30 3 Mojs24,5-8
24 25,31
25 37,23
26 30,1
39 27,1-8 30,18
38,1-7
40 27,9-19 38,9-20
41 39,1
42 25,9
43 35,10
4 Mojs6,23-27
5 Mojs 21,5 2 Car 6,18
3 Car8,14.55
2 Let 30,27
40,2 12,2
26,30 3 Mojs 1,1 4 Mojs 1,1 Is.N. 18,1
3 26,33
4 25,23.31
5 30,1
6 27,1
4 Car16,14
2 Let 4,1
7 30,18
8 27,9
9 30,26
3 Mojs8,10-13
4 Mojs 7,1
113
ISHOD
28 Ja zaka~i zavesata pred vlezot voskinijata;
29 potoa go postavi i `rtvenikot za`rtvi sepalenici pri vlezot vo skini-jata, i prinese na nego `rtva sepaleni-ca, i leben prinos, kako {to mu be{ezapovedal Gospod na Mojsej.
30 Go namesti i mijalnikot me|uskinijata i `rtvenikot, i nalea vonego voda za miewe;
31 i od nego Mojsej i Aron i sinovitenegovi si gi mieja racete svoi i nozetesvoi;
32 a gi mieja koga vleguvaa vo skinija-ta na sobranieto i koga pristapuvaakon `rtvenikot (da slu`at), kako {tomu be{e zapovedal Gospod na Mojsej.
33 Go ogradi i dvorot okolu skinijatai `rtvenikot, i ja stavi zavesata navleznata vrata od dvorot. Taka jadovr{i Mojsej seta rabota.
Slavata Gospodova ja ispolnuva skinijata
34 Toga{ oblak ja pokri skinijata nasobranieto i se ispolni skinijata soslava Gospodova;
35 i Mojsej ne mo`e{e da vleze voskinijata, za{to oblakot go zasenu-va{e, i slavata Gospodova ja ispolnu-va{e skinijata.
36 I sekoga{ koga se kreva{e oblakotod skinijata, toga{ sinovite izrailskipoa|aa na pat;
37 a koga ne se kreva{e oblakot, toga{ni tie ne poa|aa s# do denot, koga }e sekrene{e,
38 za{to oblakot Gospodov stoe{e nadskinijata dewe, a no}e vo oblakot sepojavuva{e ogan pred o~ite na celiotdom Izrailev, pri site nivni patu-vawa.
34 16,7.10 19,16 24,15-16 25,8-22 3 Mojs 16,2 4 Mojs9,15-23 3 Car 8,10-13 Is 6,3-4 Ez 10,4 43,1-5 2 Let5,1.13 6,2 Jn 1,14 Otkr 15,8
35 16,10 3 Car 8,11 Is 6,1 2 Let 5,13-14 7,2
36 13,21-22 4 Mojs9,15-23
38 13,21 Ps 77,14 104,39 Neem 9,19 1 Kor 10,1
28 26,36
29 20,24
29,38-42
30 30,18 40,7
31 30,19-21
32 30,20
33 27,9.16 38,9-20
114
ISHOD
@rtva sepalenica
1 I go povika Gospod Mojseja, i mure~e od skinijata na sobranieto,
velej}i: 2 „Soop{ti im na sinovite izrail-
ski, i ka`i im: koga nekoj od vas sakada Mu prinese `rtva na Gospod oddobitokot: od krupniot i od sitniotdobitok prinesuvajte `rtva.
3 Ako prinesuva `rtva sepalenica odkrupen dobitok, neka prinese ma{ko,zdravo; neka ja dovede pred vlezot odskinijata na sobranieto, za da pridobiemilost pred Gospod.
4 I neka ja stavi rakata svoja vrz gla-vata na `rtvata, i }e pridobie milostza o~istuvawe;
5 neka se zakole tele pred Gospod, asinovite Aronovi, sve{tenicite, nekaprinesat krv, i so nea neka go poprs-kaat `rtvenikot, {to e pred vlezot odskinijata na sobranieto, od site stra-ni;
6 potoa `rtvata sepalenica neka seodere i neka se ise~e na delovi.
7 A sinovite Aronovi, sve{tenicite,neka zapalat ogan na `rtvenikot, ineka stavat drva na ognot.
8 Pa potoa sinovite Aronovi, sve{-tenicite, neka gi naredat delovite,glavata i lojot vrz drvata na ognot,{to e na `rtvenikot.
9 A vnatre{ninata i nozete neka seizmijat so voda; sve{tenikot neka goizgori seto toa na `rtvenikot; toa e`rtva sepalenica, `rtva ognena, soblagoprijaten miris pred Gospod.
10 A ako prinesuva `rtva sepalenicaod sitniot dobitok, od ovci ili odkozi, neka prinese ma{ko – zdravo, bezmana (i neka ja polo`i rakata nad nego-vata glava).
11 Da se zakole na severnata strana od`rtvenikot pred Gospod, a sinoviteAronovi, sve{tenicite, neka go po-
6 2 Mojs29,17
7 1 Mojs 22,9
8 2 Mojs29,13
9 2 Mojs29,18
10 1 Mojs 22,7 2 Mojs 12,5
11 2 Mojs29,11.20
1,1-17 6,2-6
1 Mojs25,22
1 2 Mojs 3,4
2 4 Mojs 15,3
3 22,18-20
1 Mojs 8,20 2 Mojs 12,5
Mal 1,8 Ezd 8,35
4 2 Mojs
29,10.15 32,30
Ez 45,15
5 2 Mojs
29,11 Ps 49,9
Ezd 8,35 Dela 15,20 Evr 12,24 1 Ptr 1,2
LEVIT(TRETA KNIGA MOJSEEVA)
Voved
U{te vo prviot stih od knigata Levit bibliskiot pisatel ni soop{tuvakako Bog go povikuva Mojsej od skinijata na sobranieto. I natamu, niz tek-stot na celata kniga, Bog mu soop{tuva na Mojsej golem broj zakoni i nared-bi za narodot na Izrail, so vetuvawe deka sekoj, koj }e gi izvr{uva „`iv }ebide” (3 Mojs. 18,5; Rim. 10,5). So eden zbor, Bog im objasnuva na Evreite kakoda gi nadminat pre~kite vo op{teweto so Nego. Za da bide skinijata nav-istina mesto za „sredbi”, potrebno e onie {to gi prinesuvaat `rtvite, toada go pravat spored zakonite (1–7); sve{tenicite da bidat po~ituvani i daimaat dostoinstveno odnesuvawe (8-10), no isto taka i sekoj ~len naop{testvoto. Kolku {to e toa vozmo`no, da se izbegnuva telesnata ne~isto-ta (11-16), kako i moralnite i religiozni zastranuvawa (17-27). Bog na svetos-ta, Bog na `ivotot, Bog na qubovta, saka Negoviot narod da se dobli`i doNegovata svetost (19,2), za da mo`e i toj samiot da stane nositel na `ivoti qubov. Imeno, vo taa smisla Toj im ja dava na Izrailcite onaa zapoved, ~ijosnoven karakter se potencira i od samiot Spasitel Isus Hristos: „Sakaj gobli`niot svoj kako samiot sebe” (19,18; Mt. 22,39).
Ovie zakoni, koi ~esto mu izgledaat neobi~ni na sovremeniot ~itatel,pretstavuvaat ve~no potsetuvawe za vernite deka op{teweto so Boga e`ivotna potreba za ~ovekot.
ZAKON ZA @RTVITE
prskaat `rtvenikot so krvta od sitestrani.
12 I neka se rase~e na delovi, a sve{-tenikot neka gi stavi, so glavata ilojot, sve{tenikot neka gi stavi vrzdrvata, {to se na ognot vrz `rtveni-kot;
13 a vnatre{ninata i nozete sve{-tenikot neka gi izmie so voda i setotoa neka go donese i neka go izgori na`rtvenikot; toa e `rtva – sepalenica,`rtva ognena so blagoprijaten mirispred Gospod.
14 Ako Mu prinesuva na Gospod `rtvasepalenica od pticite, toga{ neka pri-nese grlica ili mlad gulab;
15 sve{tenikot neka ja prinese na`rtvenikot, i izvivaj}i $ ja glavata,neka ja otkine i neka ja izgori na `rt-venikot, krvta da ja iscedi vo podno-`jeto na `rtvenikot;
16 neka $ gi izvadi gu{ata i perjata ineka gi frli do `rtvenikot od isto~-nata strana, kade {to e pepelta,
17 pa neka ja prekr{i me|u kriljata,no da ne gi razdeluva od nea; i sve{te-nikot potoa neka ja postavi na `rtve-nikot, vrz drvjata {to se na ognot; toae prinos `rtva, `rtva ognena so blago-prijaten miris pred Gospod.”
Leben prinos
2 „Ako nekoj saka da Mu prinese naGospod lebna `rtva, neka prinese
p~eni~no bra{no, i neka go prelie somaslo, pa na nego neka stavi temjan;
2 neka ja donese kaj sinovite Aronovi,sve{tenicite, a sve{tenikot da zemepolna raka od bra{noto sose maslo i sosiot temjan, pa neka ja izgori sve{te-nikot na `rtvenikot za spomen; toa e`rtva so prijaten miris na Gospod,
3 a ona {to }e ostane od lebnata`rtva, neka bide za Aron i za negovitesinovi: toa e najgolema svetiwa me|u`rtvite na Gospod.
4 Ako, pak, se prinesuva kako `rtvaleben prinos pe~en vo pe~ka, toa nekabidat beskvasni lebovi, zameseni somaslo, i beskvasni pitki, nama~kani somaslo.
5 Ako ti e `rtvata dar pe~en vo tava,neka bide od p~eni~no bra{no, zame-seno so maslo, bez kvas;
6 raskr{i ja na par~iwa i polej ja somaslo: toa e leben prinos.
7 Ako ti e lebniot prinos `rtva pe-~ena vo podnica, taa treba da bide na-pravena od p~eni~no bra{no so maslo.
8 I prinesi ja `rtvata, {to si japrigotvil od toa, na Gospod: pretstavija pred sve{tenikot, a toj neka japolo`i na `rtvenikot;
9 i sve{tenikot neka zeme del od taa`rtva za spomen i neka ja izgori na`rtvenikot: toa e `rtva so blagopri-jaten miris pred Gospod;
10 ostatokot, pak, od lebniot prinosneka bide za Aron i sinovite negovi;toa e najgolema svetiwa me|u `rtvitena Gospod.
11 Nieden leben prinos, {to Mu goprinesuvate na Gospod, ne pravete go sokvas, za{to ni kvas nitu med ne trebada se prinesuva kako `rtva na Gospod.
12 Prinesuvajte Mu gi niv na Gospodkako prvini od plodovite; no na`rtvenikot da ne se polagaat kako pri-jaten miris pred Gospod.
13 Sekoj leben prinos so sol zasoligo, i ne ostavaj ja svojata `rtva na zave-tot na tvojot Bog bez sol: pri sekojatvoja `rtva prinesi sol.
14 Ako Mu prinesuva{ na Gospodleben prinos od prvite `itni plodovi,prinesuvaj ja kako dar od svoite prviplodovi vo zrna od is~ukani presniklasja, isu{eni na ogan,
15 polej gi so maslo i stavi vrz nivtemjan: toa e leben prinos,
16 a sve{tenikot da izgori del odzrnata i masloto so siot temjan zaspomen: toa e `rtva na Gospod.”
@rtva za mir
3 „No, koga nekoj prinesuva `rtva zamir, a ja prinesuva od krupniot
dobitok, bilo ma{ko ili `ensko, nekaja prinese pred Gospod bez nedostatok;
2 i neka ja stavi rakata svoja vrz gla-vata na `rtvata, i neka ja zakole privlezot vo skinijata na sobranieto, asve{tenicite, sinovite Aronovi, neka
5 Ez 4,3
9 1 Mojs 8,21
10 Ezd 2,63
11 6,9-10 2 Mojs23,18
12 2 Mojs34,22
13 4 Mojs18,19 Ez 43,24 Mk 9,49-50
14 5 Mojs26,1-10 4 Car 4,42
16 4 Mojs 4,16
3,1-17 7,11-21 19,5-8
1 2 Mojs 12,5 32,6
2 2 Mojs 24,6 29,15.20 40,2
13 2 Mojs
29,17 5 Mojs
12,27
14 1 Mojs 15,9
Lk 2,24
16 4 Mojs 4,13
17 1 Mojs
15,10
2,1 6,7-11
2 Mojs 29,2 4 Mojs15,1-16
28,5 Is 42,23
Neem 13,9
2 4 Mojs 5,26
4 2 Mojs 29,2
116
LEVIT
go poprskaat so krvta `rtvenikot odsite strani.
3 Od `rtvata za mir neka Mu prinesena Gospod prinos – lojot {to ja obvivavnatre{ninata i siot loj po vnatre{-ninata.
4 I obata bubrega i lojot {to e na nivi na slabinite, i ko{ulkata {to e nacrniot drob: neka ja izvadi so bub-rezite;
5 sinovite Aronovi neka go izgorattoa na `rtvenikot zaedno so `rtvatasepalenica, {to e vrz drvata, na ognot.Toa e `rtva so blagoprijaten mirispred Gospod.
6 Ako, pak, Mu prinesuva na Gospod`rtva za mir od sitniot dobitok,ma{ko ili `ensko, neka prinese takva{to e bez nedostatok.
7 Ako jagne prinesuva kako svoja`rtva, neka go privede pred Gospod;
8 i neka ja stavi rakata svoja vrz gla-vata na svojata `rtva, i neka ja zakolepred vratata od skinijata na sobrani-eto, a sinovite Aronovi neka go po-prskaat `rtvenikot so krvta nejzinanaokolu.
9 Potoa od `rtvata za mir neka goprinese kako `rtva na Gospod i lojot,celata opa{ka do grbot, siot loj {to jaobviva vnatre{ninata i seta mast vovnatre{ninata,
10 i obata bubrega i lojot {to e na nivi na slabinite, i ko{ulkata okolucrniot drob: seto toa zaedno so bubre-zite neka go oddeli;
11 sve{tenikot neka go izgori toa na`rtvenikot; toa e hrana na ognot – pri-nos na Gospod.
12 Ako, pak, prinesuva `rtva na Gos-pod od kozite, neka ja pretstavi predGospod,
13 i neka ja stavi rakata svoja vrz gla-vata nejzina, pa neka ja zakole pred ski-nijata na sobranieto, a sinovite Aro-novi neka go poprskaat so krvta `rtve-nikot od site strani.
14 Od nea neka Mu go prinese na Gos-pod kako prinos i lojot, {to ja obvivautrobata i siot loj vo nea,
15 i obata bubrega, i siot loj {to eokolu niv, {to e po slabinite, i ko-
{ulkata na crniot drob: seto toa zaed-no so bubrezite neka go oddeli.
16 A sve{tenikot neka go izgori vrz`rtvenikot; toa e hrana na ognot –blagoprijaten miris na Gospod; siotloj e za Gospod.
17 Toa neka e ve~en zakon za site va{ipokolenija, vo site va{i `iveali{ta:nikakov loj i nikakva krv da ne jadete.”
@rtva za prvosve{tenik
4 I u{te mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Ka`i im na sinovite izrailski:ako nekoj zgre{i pred Gospod ne sa-kaj}i, protiv koja i da bilo zapovedGospodova i izvr{i ne{to, {to ne tre-ba da pravi, –
3 ako pomazaniot sve{tenik zgre{ili go obvinil narodot, toa za grevotsvoj, {to go napravil, neka Mu prinesena Gospod za grevot od krupniot dobi-tok – tele bez nedostatok,
4 pa otkako }e go dovede teleto predvlezot od skinijata na sobranieto predGospod, neka ja polo`i rakata svoja vrzglavata na teleto i da go zakole teletopred Gospod.
5 A pomazaniot sve{tenik koj esovr{eno posveten neka zeme od krvtaod teleto, i neka ja vnese vo skinijatana sobranieto.
6 I sve{tenikot neka go nakvasiprstot svoj vo krvta, i so krvta sedum-pati neka poprska pred Gospod spremazavesata na svetili{teto.
7 A potoa sve{tenikot so taa krvneka gi poma`e rogovite na `rtveni-kot, na koj se kadi so blagoprijatenmiris pred Gospod, Koj e vo skinijatana sobranieto, a ostatokot od krvta nateleto neka go izlee vo podno`jeto na`rtvenikot za `rtvi sepalenici, koj epri vlezot od skinijata na sobranieto.
8 I neka go izvadi siot loj od teletoza grev, lojot {to ja pokriva utrobata isiot loj {to e na utrobata;
9 i obata bubrega, i lojot {to e na nivi na slabinite, i ko{ulkata na crniotdrob so bubrezite neka gi izvadi,
10 onaka kako {to se vadi toa od teleza `rtva za mir; i neka gi izgori
16 1 Mojs 4,4 1 Car 2,16
17 7,26 17,10-14 19,26 1 Mojs 9,4 5 Mojs12,16-23 15,23
4,1-35 6,17-22 4 Mojs15,22-29
2 Is.N.20,3.9 Evr 9,7
3 1 Mojs 12,5 2 Mojs28,41 30,10 Ez 43,19.23 Ps 65,15 Evr 9,13-14
4 4 Mojs 8,12
6 2 Mojs 25,8 26,31-35
7 2 Mojs 27,2 29,12 30,1-10
10 2 Mojs29,13 32,6
3 9,18-21 2 Mojs
29,13
5 4 Mojs28,3-10
6 4 Mojs15,3.8
9 Is 34,6
Ez 39,19
11 4 Mojs 28,2
13 2 Mojs 24,6
117
LEVIT
sve{tenikot na `rtvenikot za `rtvisepalenici.
11 A ko`ata od teleto so seto meso, soglavata i so krajnicite, utrobata i ne-~istotijata,
12 celoto tele neka go iznesat nadvorod logorot na ~isto mesto, kade {to seistura pepelta, i neka go izgorat soogan na drva; na mestoto, kade {to seistura pepelta, neka se izgori.
@rtva za celata zaednica 13 A ako celata zaednica na sinovite
izrailski zgre{i, ne sakaj}i, a toa sesokrie od sobirot, pa napravat ne{to{to Gospod zabranil da se pravi, ibidat vinovni;
14 koga }e se uznae grevot nivni, vo{to zgre{ile, toga{ zaednicata nekaprinese zdravo tele kako `rtva zagrevot, i neka go dovedat pred skinija-ta na sobranieto.
15 A stare{inite na zaednicata nekapolo`at race vrz glavata na teletopred Gospod, i da go zakolat teletopred Gospod.
16 A pomazaniot sve{tenik nekavnese krv od teleto vo skinijata nasobranieto.
17 Potoa neka go natopi sve{tenikotprstot svoj vo krvta, i sedumpati nekapoprska pred Gospod pred zavesata nasvetili{teto,
18 a od taa krv neka stavi i na ro-govite od `rtvenikot za kadewe {to epred Gospod vo skinijata na sobrani-eto, dodeka seta druga krv neka ja izleevo podno`jeto na `rtvenikot za pri-nosi, {to e kaj vlezot od skinijata nasobranieto.
19 Siot, pak, loj, otkako }e go izvadiod nego, neka go izgori na `rtvenikot.
20 I so toa tele da napravi onaka kako{to pravi so teleto za grev – taka nekanapravi so nego; i taka sve{tenikot }egi o~isti, i grevot }e im se prosti.
21 A teleto celo neka go iznesat odlogorot, i neka go izgorat kako i prvo-to tele; toa e `rtva za grevot na celiotnarod.
@rtva za glavatar 22 Ako zgre{i glavatar i napravi, ne
sakaj}i, ne{to {to Gospod Bog zabra-nil da se pravi, vinoven }e bide.
23 A koga }e uznae vo sebesi za grevotsvoj {to go napravil, toga{ neka pri-nese za `rtva kozel, bez nedostatok.
24 I neka ja stavi rakata svoja vrzglavata na kozelot i neka go zakole naona mesto, kade {to se kolat `rtvitesepalenici pred Gospod; toa e `rtva zagrev.
25 I neka zeme sve{tenikot krv od`rtvata za grev i so prstot svoj neka ginama~ka rogovite na `rtvenikot zasepalenici; a seta druga krv negova ne-ka ja izlee vo podno`jeto na `rtveni-kot za sepalenici.
26 A siot loj neka go izgori na `rtve-nikot kako i lojot od `rtvata za mir; itaka }e go o~isti sve{tenikot od gre-vot negov, i }e mu se prosti.
@rtva za obi~en pripadnik na zaednicata
27 I ako nekoj od narodot zgre{i i nesakaj}i napravi ne{to {to Gospodzabranil da se pravi, vinoven e.
28 Koga }e uznae, pak, za grevot svoj{to go napravil, toga{ neka prinesedar svoj – koza od kozite svoi, beznedostatok, poradi grevot {to go na-pravil;
29 i neka ja stavi rakata svoja vrzglavata od `rtvata za grev, i neka sezakole kozata kako `rtva za grev namestoto, kade {to se kolat `rtvitesepalenici.
30 Potoa neka zeme sve{tenikot krvod nea na prstot svoj i neka gi poma`erogovite na `rtvenikot za sepalenici:a seta druga krv neka ja izlee vo pod-no`jeto na `rtvenikot.
31 I siot loj od nea neka go izvadikako {to se vadi lojot od `rtvata zamir, i neka go izgori sve{tenikot na`rtvenikot za prijaten miris predGospod; i taka }e go o~isti sve{teni-kot, pa }e mu bide prosteno.
32 Ako prinesuva `rtva za grev jagne,neka donese `ensko i bez nedostatok.
25 Ez 42,20.22
26 2 Mojs32,30
27 4 Mojs15,27-28
28 Ez 40,39 44,27
29 1 Mojs 8,20
31 1 Mojs 8,21
32 2 Mojs29,38
11 2 Mojs
29,14 4 Mojs 19,5
12 4 Mojs 19,9
Evr 13,11
17 4 Mojs19,4.18
18 2 Let 29,22
20 2 Mojs
29,36 32,30
Rim 3,25 Evr 10,
10-12
21 2 Let 29,21
118
LEVIT
33 I neka ja stavi rakata svoja vrzglavata od `rtvata za grev, pa neka jazakole poradi grevot na ona mesto, kade{to se kolat `rtvite sepalenici.
34 I sve{tenikot neka zeme krv od`rtvata za grev i so prstot svoj so neaneka gi nama~ka rogovite na `rtveni-kot, na koj se gori `rtvata; a seta drugakrv neka ja izlee vo podno`jeto na`rtvenikot za sepalenici.
35 I siot loj neka go izvadi, kako {tose vadi lojot od jagne za `rtva za mir;i neka go izgori sve{tenikot vrz`rtvenikot kako `rtva Gospodova; itaka sve{tenikot }e go o~isti odgrevot negov, {to go napravil, i }e muse prosti.”
Nekoi konkretni primeri
5 „A koga nekoj zgre{i so toa {toslu{nal kletva i taka stanal sve-
dok, ili videl ili znael, pa ne ka`al,toj go nosi svojot grev.
2 Ili, ako nekoj se dopre do ne{tone~isto, ili do trup na ne~isto divo`ivotno, ili do trup na ne~ist dobi-tok, ili do umrena ne~ista vle~uga, bezda znae za toa, toj e ne~ist i vinoven;
3 ili ako se dopre do nekoja ne~is-totija ~ove~ka, koja bilo ne~istotijanegova, so koja se oskvernuva, i ne znaelza toa, no potoa doznae – vinoven e.
4 A ako nekoj nerazumno se zakolne soustata svoja deka }e napravi ne{to lo-{o, ili dobro, a za koja i da bilo rabo-ta, kako {to go pravat toa lu|eto bezrazmisluvawe, a ne e svesen za toa, nopotoa koga doznae, vinoven }e bide.
5 Koga, pak, nekoj e vinoven za nekojaod ovie raboti i }e go priznae grevotsvoj,
6 neka Mu prinese na Gospod za gre-vot, {to go napravil – `ensko od sit-niot dobitok: ovca ili koza od stadotosvoe za grevot; i sve{tenikot }e gooslobodi od grevot negov.
@rtva za siroma{ni 7 Ako ne mo`e da prinese ovca, toga{
neka Mu prinese na Gospod za grevotsvoj: dve grlici ili dve gulap~iwa –
edno kako `rtva za grev, a drugoto kako`rtva sepalenica.
8 Neka mu gi donese na sve{tenikot, atoj neka go pretstavi prvo ona {to e zagrev, i neka mu go prekr{i vratot, noglavata da ne ja otkinuva.
9 I so krvta od `rtvata za grev nekago poprska yidot na `rtvenikot; a krv-ta {to }e ostane, neka ja iscedi vopodno`jeto na `rtvenikot, bidej}i etoa `rtva za grev.
10 A od drugoto neka napravi `rtvasepalenica, kako {to treba; i takasve{tenikot }e go oslobodi od grevotnegov, {to go napravil, i }e mu bideprosteno.
11 A ako ne mo`e da prinese ni dvegrlici ili gulap~iwa poradi toa {tozgre{il, toga{ neka prinese edna dese-tina efa p~eni~no bra{no kako `rtvaza grev, i neka ne dodava kon nea maslo,nitu da stava temjan, za{to `rtvata eza grev.
12 I koga }e go donese kaj sve{te-nikot, sve{tenikot neka zeme polngrst od nego za spomen, i neka go izgorina `rtvenikot kako `rtva na Gospod,bidej}i e `rtva za grev.
13 I taka }e go oslobodi sve{tenikotod grevot negov, so koj zgre{il vone{to od ova, i }e mu bide prosteno; aostatokot }e bide za sve{tenikot kakoprinos od p~eni~no bra{no.”
@rtva za prestap 14 Pak mu re~e Gospod na Mojsej,
velej}i: 15 „Ako nekoj napravi prestap, pa
zgre{i ne sakaj}i vo rabotite posve-teni na Gospod, neka Mu prinese dar naGospod za prestapot svoj oven beznedostatok od stadoto, po tvoja procen-ka, so opredelena vrednost vo srebreni{ekeli, spored sve{teniot {ekel,kako `rtva za prestap.
16 I taka, kolku zgre{il sprema sve-tata rabota, tolku neka nadomesti; i natoa neka dodade u{te edna petina, ineka mu go dade na sve{tenikot; a sve{-tenikot }e se pomoli nad prineseniotoven za prestapot, i }e mu se prosti.
9 2 Mojs 24,6
10 2 Mojs32,30
11 1 Mojs 15,9 2 Mojs16,36
13 2 Mojs32,30
15 7,1-6 2 Mojs 29,3 4 Mojs 5,5-8 1 Car 6,3 Is 53,10 Ezd 10,19
16 4 Car12,16
5,1 Izreki
29,24
2 11,1-47 4 Mojs
19,22 5 Mojs 14,8
Is 6,5 52,11
Ez 36,17 Agej 2,13
3 15,1-15 4 Mojs
19,11-16 Ez 44,25
4 4 Mojs30,6.8
5 4 Mojs 5,7 Is.N. 7,19 3 Car 8,47
6 2 Mojs
32,30
7 1 Mojs 15,9 4 Mojs 6,10
Lk 2,24
119
LEVIT
17 Koj zgre{i i napravi ne{to {toGospod zabranil da se pravi, i ako neznael, sepak e vinoven i go nosi svojotgrev.
18 Neka mu dovede na sve{tenikotkako `rtva za prestap zdrav oven odstadoto, spored tvoja procenka, asve{tenikot neka se pomoli za presta-pot, {to go napravil poradi neznaewe,i }e mu se prosti.
19 Toa e `rtva za prestap: vinoven epred Gospod.”
6 Pak mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Ako nekoj zgre{i i napravi pres-tap protiv zapovedite na Gospod i gootka`e na bli`niot svoj ona, {to mugo dal na ~uvawe, ili od nego ukradeno,ili pak, go izmami svojot blizok,
3 ili na{ol ne{to zagubeno i toa goodre~e, ili la`no se zakolne za koja i
da bilo rabota, kako {to lu|eto obi~nopravat i so toa gre{at,
4 pa koga taka zgre{i i napraviprestap, toj treba da go vrati ona {togo ukral, ili sosila go prisvoil, ilipoverenoto {to mu bilo dadeno na~uvawe, ili {to go na{ol kako za-gubeno.
5 Za sekoja rabota, za koja se zakolnalkrivo, neka go vrati ona istoto, i natoa neka mu dodade u{te edna petina naonoj ~ie e; toa da mu go dade vo onoj denkoga }e ja prinesuva `rtvata za vina.
6 A za svojata vina neka Mu prinesena Gospod kaj sve{tenikot oven od sta-doto svoe, zdrav, spored tvoja procenka;
7 i sve{tenikot }e go napravi ~istpred Gospod, i }e mu se prosti sekojarabota, so koja zgre{il ili napravilprestap.”
14 2,1-16 4 Mojs 6,15 15,4 28,13
16 2 Mojs 27,9 4 Mojs18,10 Ez 44,29
172 Mojs29,28 40,10 4 Mojs 5,9
18 1 Mojs 9,12 2 Mojs30,29 4 Mojs18,9-10
6,2 1 Mojs 31,7
2 Mojs22,7-15
4 Mojs 5,6 Er 9,3-4 Ps 72,27 Dela 5,4 Kol 3,9
3 2 Mojs
22,12 23,4
4 Ez 33,15 Ps 68,4 Lk 19,8
5 5,16
4 Mojs 5,7
6 4 Mojs 5,8
4 Car12,16
7 2 Mojs
32,30
102 Mojs
28,39-43 39,27
11 4,12
12 2 Mojs
29,13 2 Mak 1,18-
36
120
LEVIT
PROPISI ZA SVE[TENICITE
@rtva sepalenica 8 I pak mu re~e Gospod na Mojsej,
velej}i: 9 „Zapovedaj mu na Aron i na sinovite
negovi, i ka`i im: ova e zakonot za`rtvi sepalenici – `rtvata sepaleni-ca neka gori vrz `rtvenikot cela no}do izutrina; i ognot neka gori na`rtvenikot (i da ne se gasne).
10 Sve{tenikot neka ja oble~e lene-nata ode`da, a i lenenata dolna oblekaneka ja oble~e na teloto svoe, pa potoaneka ja sobere pepelta od `rtvata {toognot ja izgorel i neka ja stavi pokraj`rtvenikot.
11A otkako }e gi soble~e ode`ditesvoi i oble~e drugi, neka ja iznesepepelta nadvor od logorot na ~istomesto.
12 A ognot {to e na `rtvenikot, nekagori na nego, da ne se gasne. Sve{te-nikot neka potpaluva vrz nego drvasekoe utro, i neka ja postavuva na nego`rtvata sepalenica, neka go gori nanego lojot od `rtvata za mir.
13 Ognot da gori postojano na`rtvenikot, neka ne se gasne.
Leben prinos 14 Ova e zakonot za lebniot prinos,
{to }e go prinesuvaat sinovite Arono-vi pred Gospod pri `rtvenikot.
15 Sve{tenikot neka zeme grst od leb-niot prinos i od p~eni~noto bra{no iod masloto i siot temjan, {to e vrz`rtvata, i neka go izgori toa na `rtve-nikot kako spomen za blagoprijatenmiris pred Gospod.
16 A ona {to }e preostane od nea, mupripa|a za jadewe na Aron i na sino-vite negovi; neka go jadat presno, nasveto mesto; vo dvorot od skinijata nasobranieto neka go jadat.
17 Da ne se pe~e so kvas: toa e del {toim go davam kako dar od prinositeGospodovi; toa e najgolema svetiwakako `rtvata za grev i `rtvata za vina.
18 Sekoe ma{ko me|u sinovite Arono-vi neka jade od nea. Toa e ve~en del zapotomstvoto nivno od prinosite na
Gospod; sekoj, {to }e se dopre do nego,}e bide osveten.”
19 I u{te mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
20 „Toa e darot od Aron i sinovitenegovi {to }e Mu go prinesuvaat naGospod vo onoj den koga }e bide po-mazan: edna desetina od efa p~eni~nobra{no kako postojana `rtva, polovinaza nautro, a drugata polovina za na-ve~er.
21 @rtvata treba da se prigotvuva votava, so maslo; natopena vo maslo i napar~iwa prinesuvaj ja, onaka kako {tose deli na par~iwa lebniot prinos;prinesuvaj ja kako blagoprijaten mirispred Gospod.
22 I sve{tenikot me|u sinovite ne-govi, {to }e bide pomazan po nego, nekago pravi toa; toa e ve~en zakon naGospod. Seta `rtva treba da se izgori.
23 I sekoj sve{teni~ki leben prinostreba celiot da se gori, i da ne se jade.”
@rtva poradi grev 24 I pak mu re~e Gospod na Mojsej,
velej}i: 25 „Ka`i mu na Aron i na sinovite
negovi, i re~i im: ova e zakon za `rtva-ta poradi grev – na mestoto kade {to sekole `rtvata sepalenica, na toa mestoneka se kole i `rtvata za grev predGospod, bidej}i toa e najgolema sveti-wa.
26 Sve{tenikot {to }e ja prinesuva,neka jade; na sveto mesto neka ja jade, vodvorot od skinijata na sobranieto.
27 S# {to }e se dopre do mesoto nejzi-no }e se osveti; a ako nekoj ja isprskaoblekata svoja so krvta nejzina, onojdel {to }e bide isprskan neka goispere na sveto mesto.
28 I sadot zemjen, vo koj se varela,neka se skr{i; ako e, pak, gotvena vobakaren sad, neka se istrie i so vodaneka se izmie.
29 Sekoe ma{ko od sve{teni~ki rodneka go jade toa; toa e najgolema sveti-wa (Gospodova).
30 A sekoja `rtva za grev, od koja sevnesuva krv vo skinijata na sobranieto,
za da se izvr{i o~istuvawe vo sveti-li{teto, da ne se jade; taa treba da seizgori.”
@rtva za prestap
7 „Ova e zakonot za `rtvata poradivina – toa e najgolema svetiwa.
2 Na ona mesto, na koe se kole `rtva-ta sepalenica, na toa mesto neka sekole i `rtvata za vina; a so krvta da sepoprska `rtvenikot od site strani.
3 A siot loj nejzin da se prinese;opa{kata i lojot {to ja pokriva utro-bata,
4 i dvata bubrega, i lojot {to e na nivi na slabinite, i ko{ulkata na crniotdrob neka gi izvadi zaedno so bubre-zite,
5 neka gi izgori sve{tenikot vrz`rtvenikot kako `rtva za Gospod; toa e`rtva poradi vina.
6 Sekoe ma{ko od sve{teni~kiot rodneka ja jade; na sveto mesto da se jade;toa e najgolema svetiwa.
7 @rtvata za vina e kako `rtvata zaprestap, eden zakon e i za dvete; taa mupripa|a na sve{tenikot, koj osloboduvaod grevot so pomo{ na nea.
Toa {to ostanuva na sve{tenikot 8 A koga sve{tenikot prinesuva ne-
~ija `rtva sepalenica, ko`ata od `rt-vata {to ja prinesuva negova neka bide.
9 I sekoj leben prinos pe~en vo pe~kaili prigotven vo podnica ili vo tava,mu pripa|a na onoj sve{tenik {to goprinesuva.
10 A sekoj leben prinos prigotven somaslo ili bez maslo, im pripa|a nasite Aronovi sinovi, podednakvo.
@rtva za mir 11 Toa e zakon za `rtvata za mir, {to
Mu se prinesuva na Gospod. 12 Koga nekoj ja prinesuva od blago-
darnost, zaedno so `rtvata treba daprinesat i beskvasni lebovi, zameseniso maslo, i beskvasni pitki nama~kaniso maslo, kako i p~eni~no bra{noizme{ano so maslo i lebovi, meseni somaslo.
7,1 5,14-26 Ez 40,39
3 2 Mojs29,13
5 2 Mojs29,13
6 6,22 Ez 42,13 1 Kor10,18
7 2 Mojs30,10 4 Mojs 5,8 1 Kor 9,13
10 Ez 44,29
12 22,29 Er 17,26 33,11 2 Let 29,31
20 8,1-36
2 Mojs28,41 30,10
26 2 Mojs 27,9
27 Agej 2,11-
12
30 4,5.16
121
LEVIT
13 Osven pitki, da prinesuva `rtva ileb mesen so kvas, kako `rtvata za mirod blagodarnost.
14 I od seto ona {to se prinesuva,neka prinesuva edno kako `rtva {to sevoznesuva pred Gospod; toa neka mupripa|a na onoj sve{tenik {to po-prskuva so krvta na `rtvata za mir.
15 A mesoto na `rtvata za mir odblagodarnost neka bide negovo i neka seizede vo onoj den koga se prinesuva;neka ne se ostava ni{to do izutrinata.
16 Ako se prinesuva `rtva poradi za-vet ili od usrdnost, taa neka se jade voistiot den, a ako ostane ne{to, neka seizede drugiot den.
17 Ako ne{to od mesoto na taa `rtvaostane tretiot den, toga{ neka se iz-gori so ogan.
18 Ako nekoj na tretiot den jade odmesoto na `rtvata za mir, taa nema damu bide primena, bidej}i toa e oskver-nuvawe; i sekoj {to }e jade od nea, }ezgre{i.
19 Ako toa meso se dopre do ne{tone~isto, da ne se jade, tuku da se izgoriso ogan; a ~istoto meso mo`e da go jadesekoj {to e ~ist.
20 A ako nekoj ima na sebesi ne~is-totija, pa jade meso od `rtvata za mir{to e na Gospod, toj treba da se istre-bi od svojot narod.
21 I ako nekoj, otkako se dopre done{to ne~isto ili do ne~istotija ~o-ve~ka, ili do ne~ist dobitok, ili donekoja ne~ista gadinka, pa jade meso od`rtvata za mir {to e na Gospod, toj dase istrebi od narodot svoj!”
Propisi za narodot 22 I pak mu re~e Gospod na Mojsej,
velej}i: 23 „Ka`i im na sinovite na Izrail, i
re~i im: ne jadete loj ni od vol, ni odovca, niti od koza.
24 Lojot od dobitok {to pcovisal ilie rastrgnat od yver mo`e da se upotre-buva za sekoja rabota; no toj loj da ne sejade.
25 Onoj, {to }e jade loj od dobitok,{to se prinesuva kako `rtva pred Gos-pod, neka se istrebi od narodot svoj.
26 Nikakva krv da ne jadete vo site`iveali{ta svoi, od niedno `ivotno,nitu, pak, od ptici.
27 A koj }e jade kakva i da bilo krv, }ebide istreben od narodot svoj!”
28 Pak mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
29 „Ka`i im na sinovite izrailski, ire~i im: koj prinesuva `rtva za mirpred Gospod, neka prinesuva del od`rtvata kako prinos na Gospod.
30 So svoi race da prinesuva prinospred Gospod; lojot so gradite neka goprinesuva (i ko{ulkata na crniotdrob), ni{aj}i gi gradite pred licetoGospodovo.
31 A sve{tenikot neka go izgorilojot vrz `rtvenikot, dodeka, pak, gra-dite da mu pripadnat na Aron i sino-vite negovi.
32 A desnata ple{ka od `rtvata zamir, davajte mu ja na sve{tenikot, za damu bide kako del.
33 Na sve{tenikot, pak, od sinoviteAronovi, {to gi prinesuva krvta i lo-jot od `rtvata za mir, neka bide negovadesnata ple{ka.
34 Za{to gradite od `rtvata za mir iple{kite {to se voznesuvaat, gi zemamod sinovite izrailski i mu gi davam nasve{tenikot Aron i na sinovite nego-vi kako ve~no ozakonet del od sinoviteizrailski.
35 Toa }e bide del na Aron i na sino-vite negovi od prinosite pred Gospod,od onoj den koga }e zastanat predGospod kako `rtvoprinositeli,
36 kako {to im zapoveda Gospod nasinovite izrailski da im se dava oddenot koga gi pomaza. Toa e ve~en zakonza pokolenijata nivni.
37 Toa e zakonot za `rtvata sepaleni-ca, za `rtvata za prestap, za `rtvata zavina, za `rtvata za posvetuvawe i `rt-vata za mir,
38 {to mu go dade Gospod na Mojsej voGorata Sinajska, vo denot koga im zapo-veda na sinovite izrailski vo Pusti-nata Sinajska da Mu gi prinesuvaat naGospod svoite `rtvi.”
26 1 Mojs 9,4
30 2 Mojs29,24
31 2 Mojs29,13.27
32 4 Mojs 5,9 6,20 18,18
34 2 Mojs29,22 29,27 4 Mojs 6,20
35 5 Mojs 18,3
37 2 Mojs29,31
38 2 Mojs19,11 4 Mojs36,13 5 Mojs 4,5
13 Amos 4,5
15 2 Mojs
12,10
16 22,18-23
4 Mojs 15,3 5 Mojs
16,10 Ez 46,12 Ps 21,25
50,14 Ezd 1,4
18 19,7
2 Let 33,16 4 Mojs
18,27
20 7,11-15 22,3-7
1 Mojs17,14
23 5 Mojs 14,4
24 22,8
25 17,15
122
LEVIT
Obredot na posvetuvaweto
8 I mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Zemi go Aron i sinovite negovi iode`dite, i maslo za pomazanie, i telekako `rtva za grev, i dva ovna, iko{nica presni lebovi,
3 pa soberi go celiot narod predvratata od skinijata na sobranieto.”
4 I napravi Mojsej kako {to muzapoveda Gospod, i se sobra narodotpred vratata od skinijata na sobrani-eto.
5 Potoa mu re~e Mojsej na narodot:„Eve {to zapoveda Gospod da se na-pravi.”
6 Pa go dovede Mojsej Arona i sino-vite negovi i gi izmi so voda.
7 I mu oble~e hiton, i go opa{a sopojas, go oble~e so gorna ode`da, pa mustavi zgora na toa efod, i go opa{apojasot od efodot naokolu, i go stegnaso nego,
8 a na gradite odozgora mu stavinagradnik, i na nagradnikot postavi i„urim” i „tumim”1
9 Mu stavi u{te na glavata i kidar, ana kapata sproti liceto mu stavi zlat-na plo~ka, znak na svetosta, kako {tomu zapoveda Gospod na Mojsej.
10 I go zede Mojsej masloto za pomaza-nie i ja pomaza skinijata i s# {to e vonea, i ja osveti.
11 I go poprska so nego `rtvenikotsedumpati, i go pomaza `rtvenikot, isite raboti na nego, i mijalnikot, ipodno`jeto negovo, i gi osveti.
12 I izlea od masloto za pomazanievrz glavata Aronova, i go pomaza i goosveti;
13 potoa Mojsej gi dovede sinoviteAronovi, im oble~e hitoni, gi opa{aso pojasi, im stavi kapi na glavite,kako {to mu be{e zapovedal Gospod.
14 Potoa go dovede teleto kako `rtvaza grev, a Aron i sinovite negovi gistavija racete svoi vrz glavata na tele-to za grev.
15 Potoa Mojsej go zakla teleto i zedeod krvta negova i so prstot svoj staviod nea na rogovite od `rtvenikot odsite strani, i go o~isti `rtvenikot, adrugata krv ja izlea vo podno`jeto na`rtvenikot, i go osveti za da seizvr{uva obredot o~istuvawe na gre-vovite pred nego.
16 Potoa go izvadi siot loj {to be{ena utrobata, i ko{ulkata od crniotdrob, kako i dvata bubrega, i lojot oko-lu niv, i seto toa go izgore vrz `rtve-nikot.
17 A teleto, so ko`ata negova i meso-to negovo i ne~istotijata gi izgore soogan nadvor od logorot kako {to mube{e zapovedal Gospod na Mojsej.
18 Potoa go dovede ovenot kako `rtvasepalenica, a Aron i sinovite negovigi stavija racete svoi vrz glavata naovenot;
19 i Mojsej go zakla i go poprska sokrvta negova `rtvenikot od sitestrani,
20 pa go ise~e ovenot na delovi, i giizgori Mojsej glavata, i delovite, ilojot;
21 a utrobata i nozete gi izmi so voda,i go izgore Mojsej celiot oven na`rtvenikot: toa e `rtva sepalenica soprijaten miris; toa e prinos pred Gos-pod, kako {to mu be{e zapovedalGospod na Mojsej.
22 Potoa go dovede vtoriot oven –ovenot za posvetuvawe; i Aron i sino-vite negovi gi stavija racete svoi vrzglavata na ovenot.
23 Pa, otkako go zakla, zede Mojsej odkrvta negova i go pomaza so nea kraj-~eto od desnoto uvo na Aron i palecotna desnata raka negova, i palecot nadesnata noga negova.
24 Gi dovede Mojsej i sinovite Arono-vi, pa i nim im go pomaza so krv krajotod desnoto uvo, palecot na desnata rakai palecot na desnata noga; a so drugatakrv Mojsej go poprska `rtvenikotnaokolu.
15 Ez 43,20-22 Evr 9,21
24 Evr 9,18-22
8,2 2 Mojs 28,2
29,1-37 30,10
40,9-15
3 4 Mojs 8,9
6 2 Mojs
30,19 Dela 22,16
7 2 Mojs28,6.15
8 2 Mojs 25,7
28,30
9 2 Mojs28,2.36
10 2 Mojs 26,1
30,22-33
11 2 Mojs
30,29
12 2 Mojs
30,30
13 2 Mojs28,4.40
39,27
123
LEVIT
POSTAVUVAWE NA SVE[TENICI
1 8,8. Tainstveni predmeti preku koi na poseben na~in bila doznavana Bo`jata volja.
25 Potoa gi zede lojot, opa{kata i lo-jot {to be{e na utrobata, ko{ulkataod crniot drob, kako i dvata bubrega ilojot okolu niv, i desnata ple{ka,
26 a od ko{nicata so beskvasni lebovi{to e pred Gospod zede eden beskvasenleb, eden leb so maslo, kako i ednapitka, pa gi stavi vrz lojot i vrz desna-ta ple{ka.
27 I seto toa mu go predade na Aron vrace i vo racete na sinovite negovi igo prinese kako `rtva pred Gospod.
28 Potoa go zede toa Mojsej od racetenivni i go izgore na `rtvenikot zaednoso `rtvata sepalenica; toa e `rtva zaposvetuvawe so prijaten miris, prinospred Gospod.
29 Pa gi zede Mojsej gradite i gi pri-nese pred Gospod; toa e Mojseev del odovenot za posvetuvawe, kako {to mube{e zapovedal Gospod na Mojsej.
30 Potoa zede Mojsej od masloto zapomazanie i od krvta, {to be{e na`rtvenikot, pa go poprska Aron iode`dite negovi, i sinovite negovi, iode`dite nivni; i taka go osveti Aroni ode`dite negovi, sinovite negovi iode`dite nivni.
31 I mu re~e Mojsej na Aron i nasinovite negovi: „Svarete go ova mesopred vlezot vo skinijata na sobranieto,i jadete go tamu so lebot {to e voko{nicata za posvetuvawe, kako {tomi se zapoveda i re~e, Aron i sinovitenegovi neka go jadat toa.
32 A ona, {to }e ostane od mesoto i odlebot, izgorete go so ogan.
33 I ne oddale~uvajte se od vratata naskinijata na sobranieto sedum dena,dodeka ne se zavr{at denovite na posve-tuvaweto va{e, za{to za sedum dena }ese izvr{i posvetuvaweto va{e.
34 Kako {to se napravi denes, taka dase pravi sekoga{ spored Gospodovatazapoved, za da se o~istite od grevot.
35 Zatoa pred vlezot od skinijata nasobranieto stojte dewe i no}e sedumdena i taka zapazete gi zapovediteGospodovi, za da ne umrete, za{to takami zapoveda (Gospod Bog).”
36 A Aron i sinovite negovi napravi-ja s# onaka, kako {to im be{e zapo-vedal Gospod preku Mojsej.
Stapuvawe na dol`nostna Aron i na negovite sinovi
9 A vo osmiot den gi povika MojsejArona i sinovite negovi i stare-
{inite izrailski, 2 pa mu re~e na Aron: „Zemi od gove-
data svoi tele poradi grev, i oven zasepalenica, obete bez nedostatok, iprinesi gi pred Gospod.
3 I na stare{inite izrailski ka`iim: zemete kozel za `rtva za grev, ioven i tele i jagne, ednogodi{ni, beznedostatok, za `rtva sepalenica,
4 a i tele, i oven za prinesuvawe`rtva za mir pred Gospod, i leben pri-nos izme{an so maslo, bidej}i denes }evi se javi Gospod vam.”
5 Zedoa s# kako {to im zapovedaMojsej, i seto toa go donesoa pred ski-nijata na sobranieto; se sobra celiotnarod, pa zastana pred Gospod.
6 Im re~e Mojsej: „Eve {to zapovedaGospod da napravite, i }e vi se poka`eslavata Gospodova.”
7 Mu re~e Mojsej na Aron: „Pristapido `rtvenikot i prinesi `rtva zagrevot tvoj i tvojata `rtva sepalenica,o~isti se sebesi i narodot i prinesi`rtva za narodot i o~isti gi, kako {tozapoveda Gospod.”
8 Toga{ pristapi Aron do `rtve-nikot i zakla tele za nego, kako `rtvaza grev,
9 i prinesoa sinovite Aronovi krv donego, i toj go natopi prstot svoj vo krv-ta i stavi od nea na rogovite od `rtve-nikot, a ostatokot od krvta go izlea vopodno`jeto na `rtvenikot;
10 lojot i obata bubrega, i ko{ulkatana crniot drob, gi izgore vrz `rtveni-kot, kako {to mu be{e zapovedalGospod na Mojsej;
11 mesoto, pak, i ko`ata gi izgorenadvor od logorot.
12 Potoa zakla `rtva sepalenica, isinovite Aronovi mu podnesoa od krvtanejzina, a toj go poprska `rtvenikot odsite strani;
13 mu ja donesoa i `rtvata sepalenicavo delovi; seto toa, i glavata, gi izgorena `rtvenikot,
9,1 Ez 43,27
4 2 Mojs 32,6
6 2 Mojs 16,7 24,16
7 Evr 5,1 7,27
9 Ez 43,20
27 4 Mojs 5,25
30 2 Mojs 28,1
28,41-46
33 4 Mojs
19,11 Ez 43,25
35 4 Mojs 3,7
9,19 5 Mojs 11,1
3 Car 2,3 Ez 48,11
124
LEVIT
14 a utrobata i nozete gi izmi, i giizgore vrz `rtvenikot zaedno so `rtva-ta sepalenica.
15 Potoa toj prinese dar od narodot;zede kozel poradi grevot na narodot, gozakla, i go prinese kako `rtva za grevkako i prviot.
16 I prinese `rtva sepalenica, i goizvr{i toa spored zapovedite kako {totreba.
17 A prinese i leben prinos i gi na-polni racete so nego, i go izgore na`rtvenikot, vrz utrinskata `rtvasepalenica.
18 Gi zakla i volot i ovenot {to beaod narodot, kako `rtva za mir; i sino-vite Aronovi mu ja prinesoa krvtanivna, i toj go polea so nea `rtvenikotod site strani;
19 mu go dadoa i lojot od volot iopa{kata od ovenot, i lojot {to japokriva utrobata, i obata bubrega, kakoi ko{ulkata od crniot drob,
20 pa go stavija lojot vrz gradite, i tojgo izgore lojot vrz `rtvenikot;
21 gradite, pak, i desnata ple{ka giprinese Aron ni{aj}i gi pred Gospod,kako {to mu zapoveda Gospod na Mojsej.
22 Potoa gi podigna Aron racete konnarodot i go blagoslovi, pa potoa sle-ze, otkako prinese `rtva za grev, `rtvasepalenica i `rtva za mir.
23 A Mojsej i Aron vlegoa vo skinija-ta na sobranieto, pa izlegoa i goblagoslovija narodot i im se javi slava-ta Gospodova na site lu|e:
24 i se javi ogan od Gospod i gi izgorena `rtvenikot `rtvata sepalenica, ilojot; a narodot, koga go vide toa, viknaod radost i padna ni~kum na zemjata.
Propisi vo vrska so `alost
10 Dvajcata sinovi Aronovi, Nadavi Aviu, zemaj}i ja sekoj svojata
kadilnica, stavija ogan vo niv, pastavija vo niv i kadivo, i prinesoapred Gospod tu| ogan, iako toa ne imbe{e zapovedal Gospod.
2 Toga{ izleze ogan od Gospod, i giizgore, i umrea pred Gospod.
3 I mu re~e Mojsej na Aron: „Toa eona {to go re~e Gospod, velej}i, preku
onie {to }e pristapuvaat kon Mene }ese osvetam i pred celiot narod }e seproslavam.” Aron, pak, mol~e{e.
4 Potoa Mojsej gi povika Misail iElcafan, sinovite na Uziil, ~i~kotona Aron, i im re~e: „Pojdete i iznesetegi bra}ata va{i od svetili{tevo nad-vor od logorov.”
5 I tie pristapija i gi iznesoa vohitonite nivni nadvor od logorot, kako{to re~e Mojsej.
6 Pa mu re~e Mojsej na Aron i naEleazar i na Itamar, drugite negovisinovi: „Ne otkrivajte gi va{iteglavi, a i ode`dite va{i da ne gi ras-kinuvate, za da ne umrete i Gospod da nese razgnevi na celiot narod; tukubra}ata va{i, celiot dom Izrailevneka pla~e za izgorenite, koi Gospod giizgore;
7 i ne izleguvajte od dverite na ski-nijata na sobranieto, za da ne zaginete,za{to masloto za pomazanie na vas e odGospod.” I napravija spored zborovitena Mojsej.
Propisi vo vrska so alkoholni pijalaci
8 I Gospod mu re~e na Aron, velej}i: 9 „Vino i drugi alkoholni pijalaci
da ne piete, ti i sinovite tvoi, koga }evleguvate vo skinijata na sobranieto(ili pak }e pristapuvate kon `rtveni-kot), za da ne zaginete, toa neka vi bideve~en zakon vo pokolenijata va{i:
10 za da mo`ete da raspoznavate {to esveto, a {to ne e; i {to e ~isto, a {tone;
11 u~ete gi sinovite Izrailevi nasite zapovedi, {to im gi ka`a Gospodpreku Mojsej.”
Propisi vo vrskaso mesoto od `rtvite
12 Potoa Mojsej mu re~e na Aron, i naEleazar i na Itamar, drugite negovisinovi: „Zemajte od lebniot prinos{to }e preostane od prinosite predGospod i jadete go toa kaj `rtvenikot,za{to toa e najgolema svetiwa.
13 I jadete go toa na sveto mesto,bidej}i toa e zakonski del tvoj i zakon-
4 2 Mojs 6,22 Dela 5,6
6 2 Mojs 6,23 4 Mojs 5,18 Er 41,5 Ez 44,20
7 8,1-36 2 Mojs28,41
9 1 Mojs 9,21 4 Mojs 6,3 15,5 28,7 5 Mojs28,39 Sud 13,4 Is 5,22 22,13 28,7 Er 35,6 Ez 44,21-23 Lk 1,15
10 1 Mojs 7,2 Ez 22,26
11 5 Mojs17,10-11 24,8 25,1 Ezd 7,25 2 Let 15,3
12 2 Mojs29,41
13 10,9-10 Ez 42,13
22 1 Mojs
48,20 2 Mojs
39,43 2 Car 6,18
Lk 24,50
23 2 Mojs
24,16 3 Car 8,
10-11 2 Let 7,1-3
24 2 Mojs
19,18 Sud 6,21
13,20 3 Car18,39
2 Mak 2,10
10,1 2 Mojs 6,23
24,1 30,9
4 Mojs 16,7 17,2-5 Is 6,6
Ez 8,11
2 1 Mojs
19,24 38,7
4 Mojs 11,1 16,35
4 Car 1,10-14
Is 29,6 Ps 105,18
Jov 1,16
3 2 Mojs
19,22 30,29
4 Mojs 16,5 Ez 28,22
125
LEVIT
ski del na sinovite tvoi od prinositepred Gospod; za{to taka mi zapoveda(Gospod).
14 A gradite od `rtvata {to se ni-{aat i ple{kata {to se prinesuva dagi jadete na ~isto mesto, ti i }erkitetvoi, i domot tvoj so tebe, za{to sozakon ti se dade tebe i na sinovite tvoidel od `rtvite za mir, {to gi prinesu-vaat sinovite na Izrail.
15 Ple{kata {to se prinesuva i gra-dite {to se ni{aat da se donesuvaatzaedno so lojot {to se prinesuva,ni{aj}i gi pred Gospod, i toa da bidetvoe, i na sinovite tvoi, (i na }erkitetvoi) so tebe kako ve~en del kako {tomu zapoveda Gospod (na Mojsej).”
16 Potoa Mojsej go pobara kozelot za`rtva poradi grev; no, toj ve}e be{e
izgoren; zatoa toj se razgnevi naEleazar i na Itamar, sinovite Arono-vi i re~e:
17 „Zo{to ne jadevte na sveto mesto?Bidej}i toa e `rtva poradi grev {to enajgolema svetiwa; nea vi ja davaGospod vam da ja jadete, za da go oslobo-di celiot narod od grev i da stane ~istpred Gospod;
18 i ete krvta nejzina ne e vnesena vosvetili{teto; a treba{e da ja jadete nasveto mesto, kako {to vi zapovedav.”
19 Toga{ mu re~e Aron na Mojsej:„Eve, tie denes prinesoa `rtva poradisvojot grev i `rtva sepalenica predGospod; i mi se slu~i ova. Ako jadamdenes od `rtvata za grev, }e Mu bide litoa ugodno na Gospod?”
20 Go ~u toa Mojsej i go odobri.
4 Mt 23,24
7 Is 65,4 66,3
8 Evr 9,10
11 11,43
20 Dela 10,14
21-22 Mt 3,4
14 7,30-34
4 Mojs 5,9
17 6,19
2 Mojs28,38
Ez 42,13
11,2 5 Mojs14,3-20
Mk 7,19 Dela 10,
9-16 Evr 9,10
126
LEVIT
ZA ^ISTOTO I NE^ISTOTO
^isti i ne~isti `ivotni
11 I im re~e Gospod na Mojsej i naAron, velej}i:
2 „Ka`ete im na sinovite na Izraili re~ete im: ova se `ivotnite {to giima na zemjata, koi mo`ete da gi jadete–
3 sekoe `ivotno {to ima razdvoenikopita i dlabok rez me|u kopitata, ikoe pre`iva, toa da go jadete.
4 Od onie {to pre`ivaat ili imaatrazdvoeni kopita, ne jadete gi samoovie: kamilata, bidej}i taa pre`iva, nonema i razdvoeni kopita; taa e za vasne~ista.
5 I pitom zajak, bidej}i pre`iva, nonema razdvoeni kopita, ne~ist e za vas,
6 i div zajak koj pre`iva, a nema raz-dvoeni kopita, ne~ist da bide za vas,
7 i sviwata, bidej}i ima razdvoenikopita i dlabok rez me|u kopitata, none pre`iva – ne~ista e taa za vas.
8 Od mesoto nivno da ne jadete, nitu,pak, mr{ite nivni da gi dopirate – tiese za vas ne~isti.
9 A od s# ona, pak, {to e vo voda ovajadete go: – s# {to ima perki i lu{pivo vodata, vo moriwata i vo rekite,jadete go.
10 Ona, pak, {to nema perki i lu{pivo vodata, vo moriwata i vo rekite,me|u ona {to pliva po voda i `ivee vovoda, odvratno da bide za vas.
11 Tie treba da bidat za vas odvratni:od mesoto nivno da ne jadete i od tru-povite nivni da se gnasite.
12 S# {to nema perki i lu{pi vovodata, toa da vi e ne~isto.
13 A me|u pticite gnasete se od ovie:orelot, grifot, galebot; odvratni dabidat za vas, ne jadete gi;
14 i jastrebot, i sokolot od koj bilovid,
15 i sekakov gavran od koj bilo vid; 16 nojot, lastovicata, kukavicata so
nivnite vidovi; 17 buvot, kormoranot i ibisot; 18 i lebedot, i ~avkata, i pelikanot, 19 i {trkot, i ~apjata i sli~ni na
niv, i pupunecot i liljakot; 20 i site krilesti gadinki {to odat
na ~etiri noze, da vi se odvratni. 21 No od s# ona {to ima krilja i odi
na ~etiri noze, a ima i kolena nanozete svoi, za da skoka po zemjata,jadete.
22 Od niv jadete gi samo ovie: skakul-cite i sli~nite na niv, solamot so site
negovi vidovi, argolata i sli~nite nanea, i agavata od koj bilo vid.
23 S# drugo {to ima krilja i odi na~etiri noze odvratno da vi e; so toa dane se oskvernuvate.
Dopir {to pri~inuva ne~istota24 Od niv }e stanuvate ne~isti: sekoj
koj }e se dopre do nivno pcovisanotelo, ne~ist }e bide do ve~erta.
25 I sekoj koj }e nosi nivno pcovisanotelo da ja ispere svojata obleka ine~ist }e bide do ve~erta.
26 Sekoe `ivotno {to ima neraz-dvoeni kopita, no nema dlabok rez me|ukopitata ili ne pre`iva, ne~isto dabide za vas; sekoj koj }e se dopre dotakvo, ne~ist }e bide (do ve~er).
27 I s# {to odi na lapite svoi, me|usite ~etvorono`ni `ivotni, ne~istoda vi e; koj }e se dopre do trupot nivni,ne~ist }e bide do ve~erta.
28 I koj }e ponese trup nivni pco-visan, neka ja ispere oblekata svoja ine~ist e do ve~erta; tie da vi bidatodvratni.
29 A me|u `ivotnite {to lazat pozemja da vi bidat ne~isti: neves-tulkata, glu{ecot i `elkata so nejzi-nite vidovi
30 i e`ot i krokodilot, i gu{terot, ipol`avot, i krtot.
31 Tie da vi se ne~isti me|u `ivot-nite {to lazat po zemjata, i koj }e sedopre do niv pcovisani, ne~ist da e dove~erta.
32 I sekoj predmet na koj }e padnene{to od niv pcovisano, }e bidene~ist, bilo da e sad drven ili oblekaili ko`a ili vre}a, i sekoj predmet{to e potreben za nekoja upotreba, da sestavi vo voda i }e bide ne~ist dove~erta; potoa }e bide ~ist.
33 A i sekoj sad zemjen, vo koj }e padnene{to od toa, i s# {to }e e vo nego, }ebide ne~isto, a sadot skr{ete go.
34 I sekoe jadewe {to go jadete, ako nanego se izlee voda od takov sad, }e bidene~isto (za vas); i sekoe pitie {to sepie vo sekoj takov sad, }e vi bidene~isto.
35 I s# na {to }e padne ne{to odnivnite pcovisani tela ne~isto }e e; ipe~kata i ogni{teto neka se rasturat,
za{to se ne~isti, i ne~isti }e vibidat.
36 Samo izvorot, bunarot, kade {to sesobira vodata, }e bidat ~isti; no koj sedopre do pcovisan trup, }e bide ne~ist.
37 Ako ne{to, pak, od pcovisan truppadne na seme, {to se see, toa }e vi bide~isto.
38 No ako na semeto se izlee voda, patoga{ padne ne{to od pcovisan trup nasemeto, toa da vi bide ne~isto.
39 I koga }e pcovisa kakov i da edobitok od onoj {to go jadete, ako nekojse dopre do negoviot trup, ne~ist }ebide do ve~erta.
40 A onoj {to }e jade od trupot negov,neka ja ispere oblekata svoja i ne~ist}e bide do ve~erta; i koj }e nosi nivnipcovisan trup, neka ja ispere oblekatasvoja i ne~ist }e bide do ve~erta.
41 I sekakva gadinka {to lazi po zem-jata, da vi e odvratna i da ne se jade.
42 S# {to se vle~e na mev i s# {to odina ~etiri noze ili {to e so mnogu nozeme|u s# ona {to se vle~e po zemjata, toada ne go jadete, bidej}i e ne~isto.
43 Ne poganete gi du{ite va{i soniedno od `ivotnite {to lazat i neoskvernuvajte se od niv, za da ne stanetene~isti preku niv,
44 za{to Jas sum Gospod, va{iot Bog,osvetuvajte se i bidete sveti, bidej}iJas sum svet; i nemojte da gi oskvernu-vate du{ite va{i so kakvo i da e`ivotno {to lazi po zemjata.
45 Bidej}i Jas sum Gospod {to veizvede od zemjata egipetska, za da vibidam Bog; i taka – bidete sveti, za{toJas sum svet.
46 Toa e zakon za dobitokot i zapticite, i za sekoja `iva du{a {to sedvi`i vo voda, i za sekoe `ivotno {tolazi po zemja,
47 za da se raspoznava ne~istoto od~istoto i `ivotnite {to mo`at da sejadat od `ivotnite {to ne treba da sejadat.”
O~istuvawe na `enata po poroduvaweto
12 I mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Ka`i im na sinovite Izrailevi ire~i im: koga `enata }e zabremeni i
39 5 Mojs14,21 Ez 4,14 44,31
40 Ez 44,31 Evr 9,10
43 11,11
44 19,2 20,7 2 Mojs22,31 4 Mojs15,40 5 Mojs 14,2 Is.N. 24,19 1 Car 2,2 Mt 5,48 1 Ptr 1,16
45 26,45 1 Mojs 17,7 2 Mojs 19,6 1 Ptr 1,16
12,2 15,19 Ez 18,6 22,10
24 4 Mojs19,7.19
25 2 Mojs
19,10 4 Mojs 8,7
31,24
29 Is 66,17
32 4 Mojs
19,18 31,20
127
LEVIT
rodi ma{ko dete, ne~ista }e bide sedumdena, kako vo denovite na prirodnotoo~istuvawe svoe, taka }e bide ne~ista.
3 A vo osmiot den neka mu se obrezena deteto krajniot del.
4 A taa neka ostane u{te trieset itri dena ~istej}i se od krvta; do ni{tosveto da ne se dopira i da ne vleguva vosvetili{teto s# dodeka ne izminatdenovite na nejzinoto ~istewe.
5 A ako rodi `ensko dete, toga{ vovremeto na svoeto ~istewe ne~ista }ebide ~etirinaeset dena, i {eeset i{est dena neka ostane, ~istej}i se odkrvta svoja.
6 I koga }e se navr{at denovite na~isteweto nejzino, zaradi sinot ili za-radi }erkata, neka donese pri sve{te-nikot pred skinijata na sobranietoednogodi{no jagne za `rtva sepalenicaili mlad gulab ili grlica kako `rtvaporadi grev.
7 I toj neka ja prinese pred Gospod itaka }e ja o~isti od te~eweto na krvtanejzina. Toa e zakon za `enata koja }erodi ma{ko ili `ensko dete.
8 Ako ne e vo mo`nost da donese jagne,toga{ neka zeme dve grlici ili dvegulap~iwa, ednoto kako `rtva sepa-lenica, a drugoto poradi `rtva za grev;i }e ja o~isti od grevot nejzinsve{tenikot, i taa }e bide ~ista.”
Bolesti na ko`ata kaj lu|eto
13 I im re~e Gospod na Mojsej i naAron, velej}i:
2 „^ovek kaj kogo na ko`ata od telotonegovo se pojavi otok, ili li{aj, ilisvetla damka, ili, pak, po ko`ata nateloto negovo se pojavi znak na lepra,neka se dovede kaj sve{tenikot Aron,ili kaj nekoj od sinovite negovi, sve{-tenicite.
3 I neka ja vidi sve{tenikot ranataod ko`ata na teloto negovo; pa, akovlaknata na ranata pobelele i ranatana pogled e poniska od drugata ko`a nateloto negovo, toga{ toa e lepra; ikoga }e go vidi toa sve{tenikot, }e goproglasi za ne~ist.
4 Ako, pak, damkata na ko`ata odteloto negovo e bela, i ne e vdlabnata
vo ko`ata, a i vlaknata na ko`ata setemni, ne pobelele, toga{ sve{tenikotneka go zatvori ~ovekot so ranata zasedum dena.
5 A vo sedmiot den neka ja vidisve{tenikot ranata; ako zabele`i dekaranata ostanala takva kakva {to bila ine se ra{irila po ko`ata, pak neka goodvoi za sedum dena.
6 Sve{tenikot odnovo neka ja vidiranata vo sedmiot den, pa ako zabele`ideka ranata stanala pomala, a ne sera{irila po ko`ata, toga{ sve{teni-kot neka go proglasi za ~ist; toa eli{aj; neka ja ispere oblekata svoja i}e bide ~ist.
7 Ako, pak, li{aite zapo~nat da se{irat po ko`ata negova, otkakosve{tenikot gi videl i go proglasil za~ist, odnovo neka mu se poka`e nasve{tenikot;
8 i ako sve{tenikot vidi deka li{ai-te se {irat po ko`ata, toga{ neka goproglasi za ne~ist; toa e lepra.
9 Koga ~ovek ima lepra, neka go dove-dat kaj sve{tenikot.
10 I sve{tenikot neka go vidi; akostrupot na ko`ata stanal bel, a i vlak-nata se pobeleni, a i `ivo meso ima vostrupot,
11 toa e zastarena lepra na ko`atanegova; zatoa sve{tenikot neka go pro-glasi za ne~ist, i da go odvoi, bidej}i ene~ist.
12 Koga leprata se }e pojavi na ko-`ata i }e ja prekrie celata ko`a na~ovekot, od glavata do nozete, kolku{to mo`e da vidi sve{tenikot,
13 pa koga }e vidi deka leprata japokrila celata ko`a na nego, }e go pro-glasi ~ovekot deka e ~ist, bidej}i s#pobelelo, pa e ~ist.
14 A koga }e se pojavi na nego `ivomeso, toj e ne~ist.
15 Pa, {tom vidi sve{tenikot `ivomeso, }e go proglasi deka e ne~ist; `i-voto meso e ne~isto, toa e lepra.
16 Ako `ivoto meso se izmeni ipobeli, toga{ neka dojde kaj sve{teni-kot.
17 Koga }e vidi sve{tenikot deka ra-nata pobelela, }e go proglasi za ~ist;~ist e.
6 1 Mt 8,3 Lk 5,12-14
7 Lk 5,14
11 2 Mojs 4,6 4 Mojs12,10 Mt 8,2
3 1 Mojs
17,10 Lk 1,59
2,21 Jn 7,22
Fil 3,5
6 2 Mojs
29,38 4 Mojs6,12.14
Lk 2,22-38
8 5,7-13
1 Mojs 15,9
13,1-54 Mojs
12,10-15 5 Mojs24,8-9 Ps 37 Jov 2
2 2 Mojs 4,6 4 Mojs 5,2
3 4 Mojs 9,6
4 4 Mojs
12,14-15
128
LEVIT
18 Ako kaj nekogo na ko`ata imalo~ir, pa pominal,
19 a potoa na mestoto kade {to bil~irot se pojavi bel otok, bela ili crve-na damka, neka se poka`e pred sve{te-nikot.
20 Ako sve{tenikot zabele`i dekataa e poniska od drugata ko`a i vlak-nata na nea se pobeleni, toga{ }e goproglasi za ne~ist; toa e lepra {toizlegla od ~irot.
21 Ako sve{tenikot zabele`i dekavlaknata na nea ne pobelele nitu e taaponiska od ko`ata, tuku stanala poma-la, toga{ sve{tenikot }e go odvoi zasedum dena.
22 Ako mu se pro{iri po ko`ata,toga{ sve{tenikot }e objavi deka ene~ist; toa e bolest.
23 A ako ~irot ostane na svoeto mestoi ne se pro{iruva, toga{ toa e vospale-na rana; zatoa sve{tenikot }e go pro-glasi za ~ist.
24 Ako nekoj na ko`ata se izgorel soogan, pa otkako mestoto }e zazdravi, sepojavi bela ili crvenikava ili probe-lena damka,
25 i vidi sve{tenikot deka vlaknataod ko`ata na toa mesto pobelele i akona pogled toa mesto e ponisko od ko`a-ta, toa e lepra {to se pojavila od izgo-renoto; zatoa nego sve{tenikot }e goproglasi za ne~ist; toa e rana od lepra.
26 Ako, pak, sve{tenikot zabele`ideka na toa mesto nema beli vlakna ideka toa ne e ponisko od drugata ko`a,i stanalo pomalo, }e go odvoi za sedumdena.
27 Vo sedmiot den }e go pregledasve{tenikot, pa, ako taa po ko`ata sepro{irila, neka go proglasi za ne~ist;toa e rana od lepra.
28 Ako, pak, damkata ostanala na svoe-to mesto i ne se pro{irila po ko`ata,a i temna e, toga{ toa e rana od izgore-tina. Nego sve{tenikot neka go pro-glasi za ~ist; toa e luzna od izgoreno.
29 Koga kaj ma` ili kaj `ena se pojavirana na glavata ili na bradata,
30 a sve{tenikot ja vidi ranata, iutvrdi deka e taa podlaboka od ko`atai deka vlaknata na toa mesto se isten-
~ile i po`oltele, neka gi proglasi zane~isti: toa e }ela; toa e lepra naglavata ili na bradata.
31 No koga sve{tenikot }e ja pregledaranata od }elata i }e utvrdi deka taane e podlaboka od ko`ata i deka vlak-nata na toa mesto ne se crni, toga{bolniot {to ima rana neka go odvoi zasedum dena.
32 Vo sedmiot den sve{tenikot pakneka ja pregleda ranata. I ako }elatane se pro{irila nitu vlaknata po`ol-tele i se vidi deka taa ne navlegla pod-laboko od ko`ata,
33 toj treba da gi istri`e vlaknata nako`ata, no na bolnoto mesto da ne sestri`e i toga{ sve{tenikot povtornoda go oddeli za u{te sedum dena.
34 Vo sedmiot den sve{tenikot odnovoda ja pregleda }elata. Pa, ako uvidideka taa ne se pro{irila po ko`ata ideka ne navlegla podlaboko vo ko`ata,bolniot neka go proglasi za ~ist; a tojneka ja ispere oblekata svoja i }e bide~ist.
35 No, ako }elata se pro{irila poko`ata, otkako e ve}e proglasen za~ist,
36 sve{tenikot pak neka go pregleda iako utvrdi deka taa se pro{irila poko`ata – toga{ neka ne bara `olte-nikavi vlakna, bidej}i toj e ne~ist.
37 Ako, pak, }elata ostane neizmenetai vo nea izniknale crni vlakna, toazna~i deka }elata e izlekuvana: toj e~ist. Sve{tenikot neka go proglasi za~ist.
38 Ako po ko`ata na teloto na ma`ili `ena se pojavat svetli, beli damki,
39 i sve{tenikot vidi i utvrdi dekapo ko`ata imaat beli svetli damki,toga{ toa e li{aj, koj se pojavil nako`ata od nivnoto telo. Toj e ~ist.
40 Ako nekomu mu padnala kosata odglavata, toj e }elav – no ~ist e;
41 ako, pak, nekomu mu padnala kosatasamo od prednata strana na glavata, toje }elav – ~ist e.
42 Ako po }elavoto ili pro}elavotomesto se pojavile beluzlavi ilicrvenikavi damki, toa e lepra na}elavoto, odnosno pro}elavoto mesto.
40 4 Car 2,23 Is 3,23 Ez 27,31 Amos 8,10 Mih 1,16
18 2 Mojs 9,9
129
LEVIT
43 Sve{tenikot da go pregleda, i akovidi deka otokot na ranata e beluzlavili crvenikav po }elavoto ili pro-}elavoto mesto i izgleda kako lepra poko`ata na teloto negovo,
44 toj e leprozen, ne~ist; sve{tenikotda go proglasi za ne~ist: za{to naglavata ima rana.
45 Na leprozniot, koj ima takva rana,oblekata da mu se raskine, i glavata damu bide otkriena, da bide zabradenokolu ustata i da izvikuva: ‚ne~ist,ne~ist!’
46 S# dodeka ja ima ranata treba da sesmeta za ne~ist; toj e ne~ist i treba da`ivee odvoen; negovoto `iveali{te dabide nadvor od naselbata.
Damki vrz oblekite 47 Ako se javi zaraza od lepra i na
oblekata – volnena ili lenena 48 ili vrz osnovata ili jatokot lenen
ili volnen, ili na ko`a, ili na ne{to{to e napraveno od ko`a,
49 i ako damkata e zelenikava ilicrvenikava na oblekata ili na ko`ata,ili na osnovata ili jatokot, ili nakakov i da bilo predmet od ko`a – toae zaraza od lepra; taa treba da mu sepoka`e na sve{tenikot,
50 a sve{tenikot neka ja pregledazarazata i zarazenoto da go oddeli zasedum dena.
51 Na sedmiot den sve{tenikot nekago pregleda zarazenoto: pa, ako zarazatase pro{irila po oblekata, ili po osno-vata, ili po jatokot, ili po ko`ata,ili po kakov i da bilo predmet odko`a, toa e lo{a lepra, ne~ista rana.
52 Toj treba da ja izgori oblekata,bilo osnovata, bilo volneniot ilileneniot jatok, ili kakov i da bilopredmet od ko`a, na koj se pojavilazarazata, bidej}i toa e vistinska lepra– na ogan da se izgori.
53 Ako sve{tenikot vidi deka zaraza-ta ne se pro{irila po oblekata ili poosnovata ili po jatokot, ili po kakov ida bilo predmet od ko`a,
54 neka naredi da se ispere ona na {toima zaraza, i povtorno da go otstraniza u{te sedum dena.
55 A ako po mieweto sve{tenikotvidi deka zarazenoto ne go izmenilosvojot izgled, pa duri i ako ne se ra{i-rilo, toa e ne~isto: treba da se izgorina ogan; toa e izedeno od lepra od opa-~inata ili od prednata strana.
56 Ako, pak, sve{tenikot vidi deka popereweto zarazenoto mesto stanalopomalo, toga{ toj neka go istrgne toamesto od oblekata, ili od ko`ata, iliod osnovata, ili od jatokot.
57 Ako se pojavi pak beleg od zarazata{to se pro{irila na oblekata, ili naosnovata, ili na jatokot, ili na kakov ida bilo predmet od ko`a, toa e zaraza:da se izgori na ogan ona na {to sepojavila zarazata.
58 Ako, pak, otkako }e se ispere oble-kata ili osnovata, ili jatokot ili ka-kov i da bilo predmet od ko`a, zaraza-ta se zagubi od niv, treba povtorno dase isperat, i }e bidat ~isti.
59 Toa e zakonot za zaraza od lepra vrzoblekata volnena ili lenena, vrz osno-va ili jatok, ili vrz kakov i da biloko`en predmet – kako da se proglasuvatoj za ~ist ili za ne~ist.”
^istewe na leprata od lu|eto
14 I mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Eve go zakonot za leprozen, koga seizvr{uva negovoto o~istuvawe: neka godovedat kaj sve{tenikot.
3 Sve{tenikot treba da izleze nadvorod naselbata, pa ako uvidi deka toj seizlekuval od leprata,
4 da naredi za onoj {to se o~istil dase zemat dve ~isti `ivi ptici, kedrovodrvo, crven jatok i isop.
5 Potoa sve{tenikot da zapoveda dase zakole edna od pticite nad glinensad, nad izvorska voda;
6 i da ja zeme `ivata ptica, kedrovo-to drvo, crveniot jatok i isopot, i dagi natopi niv i `ivata ptica vo krvtana pticata zaklana nad `ivata voda,
7 i poprskuvaj}i go sedumpati onoj,koj se o~istil od leprata, da go pro-glasi za ~ist, a `ivata ptica da japu{ti v pole na sloboda.
14,2 Mt 8,4 Lk 17,14
4 4 Mojs19,6.18 Ps 49,8
7 4 Car5,10.14 Ez 36,25
45 Mih 3,7
46 4 Mojs 5,2 4 Car 15,5
Lk 17,12
49 Mk 1,44
50 Ez 44,23
130
LEVIT
8 Onoj, koj se o~istil, da gi ispereali{tata svoi, da ja istri`e seta kosa,da se izmie so voda, i }e bide ~ist;potoa da vleze vo naselbata i daprestoi sedum dena nadvor od domotsvoj.
9 Na sedmiot den da se izbri~at sitevlakna na glavata, na bradata, na ve|ite– site vlakna da gi izbri~i i da giispere ali{tata, potoa da go izmieteloto svoe so voda, i }e bide ~ist;
10 na osmiot den da zeme dve ma{kijagniwa, bez nedostatok, i edna ovcaednogodi{na bez mana kako i tri dese-tini od efa p~eni~no bra{no,pome{ano so maslo, so leben prinos, ieden log maslo.
11 Sve{tenikot, koj }e go vr{i o~is-tuvaweto, da go pretstavi onoj {to seo~istuva zaedno so prinosot predGospod pri vlezot od skinijata nasobranieto.
12 I }e go zeme sve{tenikot ednotojagne i }e go privede kako `rtva zaprestap, i logot so maslo, i neka goprinese toa, ni{aj}i gi pred Gospod;
13 i }e go zakole jagneto na ona mesto,kade {to se kolat `rtvite sepaleniciporadi grev, na sveto mesto, za{to`rtvata za vina kako i `rtvata za grevmu pripa|a na sve{tenikot: toa e gole-ma svetiwa.
14 I sve{tenikot }e zeme od krvta na`rtvata za vina i }e go nama`ekraj~eto od desnoto uvo na onoj koj seo~istuva, i palecot na desnata negovaraka, i palecot na desnata negova noga.
15 Potoa sve{tenikot neka go zemelogot so masloto i neka izlee od maslo-to vo svojata leva dlanka,
16 pa }e go natopi svojot desen pokaza-lec vo masloto {to mu e vo levatadlanka, i so prstot }e poprska od mas-loto sedumpati pred Gospod,
17 a so ostatokot od masloto, {to mu evo dlankata, }e go nama~ka kraj~eto oddesnoto uvo na onoj {to se o~istuva, ipalecot na desnata noga, i palecot nadesnata raka, na onie mesta kade {to ekrvta od `rtvata poradi vina.
18 Preostanatoto, pak, maslo, {to mue vo dlankata na sve{tenikot, toj }e go
izlee vrz glavata na onoj {to se o~istu-va; i }e go o~isti sve{tenikot predGospod.
19 Potoa sve{tenikot }e ja prinese`rtvata za grev i }e go o~isti onoj {tose o~istuva od negovata ne~istota, apotoa }e ja zakole `rtvata sepalenica.
20 I }e gi prinese `rtvata sepaleni-ca i lebniot prinos na `rtvenikot; i}e go o~isti sve{tenikot i toj }e bide~ist.
O~istuvawe na siroma{en ~ovek bolen od lepra
21 Ako e, pak, siromav i ne e vo mo`-nost, toj neka zeme edno jagne kako`rtva za prestap za svoeto o~istuvawe,i eden desetti del od efa p~eni~nobra{no, pome{ano so maslo, kako lebenprinos, kako i eden log maslo,
22 i dve grlici ili dva mladi gulaba,{to }e najde, – ednata od tie ptici da e`rtva za grev, a drugata – `rtva sepa-lenica.
23 Na osmiot den od svoeto o~istuva-we, da mu gi donese toj na sve{tenikotpri vratata od skinijata na sobranieto,pred liceto Gospodovo.
24 Sve{tenikot }e go zeme jagneto{to e `rtva za prestap i logot so mas-lo, i }e go prinese toa, ni{aj}i go predGospod.
25 I, {tom }e go zakole jagneto kako`rtva za prestap, sve{tenikot }e zemeod krvta na `rtvata za vina i }e gonama`e kraj~eto od desnoto uvo na onoj,koj se o~istuva, i palecot na desnataraka, i palecot na desnata noga.
26 A od masloto sve{tenikot }e izleevo svojata leva dlanka;
27 i so desniot pokazalec, od masloto{to mu e vo levata dlanka, da poprskasedumpati pred Gospod.
28 I da go nama`e sve{tenikot somaslo, od ona {to mu e vo dlankata,kraj~eto na desnoto uvo na onoj {to seo~istuva, i palecot na desnata raka, ipalecot na desnata noga, na ona mestokade {to e krvta od `rtvata za vina.
29 Ostatokot, pak, od masloto {to mue vo dlankata, da go izlee vrz glavata naonoj {to se o~istuva, za da go napravi~ist pred Gospod.
21-22 5,7-13 12,8
8 2 Mojs 2,94
4 Mojs19,7-8
2 Let 26,21
9 4 Mojs 6,9
5 Mojs21,12
10 4 Mojs 6,10
15,9 28,20
Mt 8,4
11 4 Mojs6,10.16
12 2 Mojs
29,24
13 2 Mojs
29,11
14 8,23
2 Mojs29,20
131
LEVIT
30 Potoa neka ja prinese sve{tenikotednata grlica, ili edniot mlad gulab,kakov {to }e najde, onoj, koj se o~istu-va;
31 ednata ptica – `rtva za grev, a dru-gata – `rtva sepalenica, zaedno so leb-niot prinos; i sve{tenikot }e gonapravi onoj {to se o~istuva ~ist predGospod.
32 Toa e zakonot za onoj {to dobillepra, a pri ~isteweto nemal dovolnosredstva.”
33 I im re~e Gospod na Mojsej i naAron, velej}i:
Damki po yidovite od ku}ite 34 „Koga }e vlezete vo zemjata hanan-
ska, {to vi ja davam da ja vladeete, i }eispratam lepra vo ku}ite {to }e bidatva{i,
35 toga{ onoj, ~ija e ku}ata, treba daotide kaj sve{tenikot i da ka`e: ‚po s#izgleda vo mojata ku}a se pojavi zaraza.’
36 A sve{tenikot }e naredi ku}ata dase isprazni pred toj da vleze da ja pre-gleda zarazata, za da ne stane ne~isto s#{to e vo ku}ata; potoa sve{tenikot }edojde i }e ja pregleda ku}ata.
37 I toj, koga }e ja pregleda ranata i}e vidi deka zarazata po yidovite naku}ata se sostoi od zelenikavi ilicrvenikavi dlabnatinki i po svojotizgled se vsadila vo yidovite,
38 }e izleze od ku}ata niz vratata, aku}ata }e ja zatvori za sedum dena.
39 A koga vo sedmiot den }e se vrati,i }e vidi deka zarazata se pro{irilapo yidovite na ku}ata,
40 }e naredi da se izvadat kamewatana koi ima zaraza, i da se frlat nadvorod naselbata, na ne~isto mesto;
41 a ku}ata odvnatre celata da jaistru`at i struganicite da gi isfrlatnadvor od gradot, na ne~isto mesto.
42 I da zemat drugi kamewa i da gistavat na mestoto na izvadenite i sodrug malter da ja izma~kaat ku}ata.
43 Ako zarazata pak se pojavi i po~neda se {iri po ku}ata, otkako seizvadeni kamewata i ku}ata e istru-gana i prema~kana,
44 sve{tenikot, {tom }e vleze i vidideka zarazata se ra{irila po ku}ata,vo taa ku}a ima lo{a lepra – ne~ista e.
45 Taa ku}a da se urne, a kamewata idrvata i siot malter od ku}ata da seiznesat nadvor od gradot, na ne~istomesto.
46 Onoj {to }e vleguva vo taa ku}a,dodeka e taa zatvorena, ne~ist }e bidedo ve~erta;
47 a onoj {to }e spie vo taa ku}a, da jaispere oblekata svoja (i ne~ist }e bidedo ve~erta); i koj }e jade vo takva ku}a,i toj treba da ja ispere oblekata svoja(i ne~ist }e bide do ve~erta).
48 Ako, pak, sve{tenikot dojde i vidideka zarazata vo ku}ata ne se ra{irila,otkako e ku}ata prema~kana, neka japroglasi ku}ata za ~ista, bidej}izarazata pominala.
49 A za da ja o~isti ku}ata, }e zemedve `ivi ptici, kedrovo drvo, crvenjatok i isop,
50 i }e ja zakole ednata ptica nad gli-nen sad, nad izvorska voda.
51 Potoa toj }e go zeme kedrovoto drvoi isopot, crveniot jatok i `ivataptica i }e gi natopi vo krvta od zak-lanata ptica i vo izvorskata voda, i }eja poprska ku}ata sedumpati,
52 i }e ja o~isti ku}ata so krvta odpticata i so `ivata voda, so `ivataptica i kedrovoto drvo, so isopot i socrveniot jatok;
53 potoa `ivata ptica da ja pu{ti vopoleto, nadvor od gradot, i }e go o~istidomot i domot }e bide ~ist.
54 Toa e zakonot za sekoja zaraza odlepra i za }elata,
55 i za lepra po oblekata i po ku}ite,i za otok, i za li{ai, i za damki, –
56 za da se znae koga se tie ne~isti, akoga – ~isti: ova e zakonot za leprata.”
Telesna ne~istota kaj ma`ot
15I im re~e Gospod na Mojsej i naAron, velej}i:
2 „Izvestete gi sinovite izrailski ika`ete im: ako nekoj ma` ima te~eweod krajnata svoja plot, ne~ist e poraditoa te~ewe.
15,2 4 Mojs 5,2 2 Car 3,29 Mt 9,20
34 1 Mojs 12,5
17,8 2 Mojs 6,4
4 Mojs 13,3 27,12 32,22
5 Mojs 3,27 7,1
32,49
132
LEVIT
3 A ova e (zakonot) za negovata ne~is-tota: koga te~eweto iste~uva od negov-oto telo, i koga izlivot se zadr`uva vonegovoto telo, toa e negova ne~istotavo nego samiot.
4 Sekoja postela, na koja }e legne onojkoj ima iste~uvawe, ne~ista e; i sekojpredmet, na koj }e sedne (onoj koj imaiste~uvawe), ne~ist e.
5 I koj }e se dopre do negovata pos-tela, da ja ispere oblekata svoja i da goizmie teloto svoe so voda i }e bidene~ist do ve~erta.
6 A i koj }e sedne na nekoj predmet, nakoj sedel onoj koj ima iste~uvawe, da giispere ali{tata svoi i da se izmie sovoda i }e bide ne~ist do ve~erta.
7 I koj se dopre do teloto na onoj kojima iste~uvawe, da ja ispere oblekatasvoja i da se izmie so voda i }e bidene~ist do ve~erta.
8 Ako onoj, koj ima iste~uvawe,plukne na ~ist, toga{ toj da gi ispereali{tata svoi i da se izmie so voda i}e bide ne~ist do ve~erta;
9 i sekoe sedlo, na koe sedel onoj kojima iste~uvawe, ne~isto (}e bide dove~erta);
10 i sekoj koj }e se dopre do {to i dabilo, {to bilo pod nego, ne~ist }e bidedo ve~erta; i onoj koj }e go krene toa, daja ispere oblekata svoja i da se izmie sovoda i }e bide ne~ist do ve~erta.
11 I sekoj, do kogo {to }e se dopreonoj koj ima iste~uvawe, bez da si giizmie racete svoi, da gi ispere ali{-tata svoi i da se izmie so voda i ne~ist}e bide do ve~erta.
12 Glinen, pak, sad do koj }e se dopreonoj koj ima iste~uvawe, da se skr{i; asekoj drven sad da se izmie so voda (i }ebide ~ist).
13 A koga onoj, koj ima iste~uvawe seizlekuva od svoeto te~ewe, neka siopredeli sedum dena za o~istuvawesvoe, da ja ispere oblekata svoja i da goizmie teloto svoe so izvorska voda, pa}e bide ~ist;
14 a na osmiot den da zeme dve grliciili dva mladi gulaba, i da gi donesepred Gospod pri vlezot od skinijata nasobranieto, i da mu gi dade na sve{te-nikot.
15 A sve{tenikot ednata od tie ptici}e ja prinese kako `rtva za grev, a dru-gata – za sepalenica; i }e go o~istisve{tenikot od te~eweto negovo predliceto Gospodovo.
16 Ako na nekoj ma` mu se slu~iiste~uvawe na seme, toga{ toj treba dago izmie so voda celoto svoe telo i }ebide ne~ist do ve~erta;
17 sekoja obleka ili ko`a, na koja }ese izlee seme, treba da se ispere so vodai }e bide ne~ista do ve~erta.
18 Ako `ena legne so ma`, i na ma`otmu se slu~i iste~uvawe na seme, tie iobajcata treba da se izmijat so voda i }ebidat ne~isti do ve~erta.
Telesna ne~istota kaj `enata 19 Koga `ena ima iste~uvawe na krv,
{to te~e od nejzinoto telo, treba dabide oddelena sedum dena dodeka seo~isti, i sekoj {to }e se dopre do nea,}e bide ne~ist do ve~erta.
20 I s#, na {to }e legne taa, dodekatrae o~istuvaweto nejzino, ne~isto e; is#, na {to }e sedne taa, pak e ne~isto.
21 I sekoj {to }e se dopre do postela-ta nejzina, treba da ja ispere oblekatasvoja i da go izmie so voda teloto svoe,i }e bide ne~ist do ve~erta.
22 A i sekoj, {to }e se dopre do kakovi da bilo predmet na koj taa sedela,treba da ja ispere oblekata svoja i da goizmie so voda teloto svoe, i }e bidene~ist do ve~erta.
23 I ako nekoj se dopre do {to i dabilo {to e na postelata nejzina, ili na{to i da e, na {to sedela taa, ne~ist dabide do ve~erta.
24 A ako so nea legne nekoj ma`, ne-~istotata nejzina }e mine na nego: }ebide ne~ist sedum dena, i sekoja poste-la na koja }e legne toj, }e bide ne~ista.
25 Ako nekoja `ena ima iste~uvawe nakrv pove}e denovi, no ne vo vremeto nanejzinoto prirodno o~istuvawe, i akotaa ima iste~uvawe podolgo od nejzino-to obi~no ~istewe, s# dodeka traene~istotata nejzina, ne~ista e kako zavreme na ~isteweto svoe.
26 Sekoja postela, na koja }e legne taavo denovite na te~eweto nejzino, da
16 5 Mojs23,10-11
24 Ez 18,6
25 Mt 9,20 Mk 5,25 Lk 8,43
8 4 Mojs
12,14
10 4 Mojs
19,10
133
LEVIT
bide ne~ista kako i postelata za vremena nejzinoto ~istewe; i s# ona, na {to}e sedne taa, da bide ne~isto, kako {toe ne~isto toa vo vremeto na nejzinoto~istewe.
27 I sekoj koj }e se dopre do nea, dabide ne~ist, da gi ispere ali{tatasvoi i da go izmie teloto svoe i ne~ist}e bide do ve~erta.
28 A koga `ena }e se is~isti od te-~eweto svoe, da izbroi sedum dena ipotoa }e bide ~ista.
29 Vo osmiot den da zeme dve grliciili dva mladi gulaba i da mu gi odnesena sve{tenikot pri vlezot od skinijatana sobranieto;
30 a sve{tenikot da prinese edna odpticite kako `rtva za grev, a drugata –za sepalenica, i }e ja napravi ~istasve{tenikot pred Gospod poradi iste-~uvaweto na ne~istotijata nejzina.
31 Taka pazete gi sinovite na Izrailod nivnata ne~istota, za da ne umrat vone~istotijata svoja, i da go oskvernatMoeto `iveali{te, {to e me|u niv.
32 Toa e zakonot za onoj {to ima te-~ewe, i za onoj {to }e mu se slu~i daima iste~uvawe na seme, bidej}i toa gopravi ne~ist;
33 a i za onaa {to strada poradi ~is-teweto svoe, i za onie koi imaat iste-~uvawe, ma` ili `ena, i za ma` {to }eprespie so ne~ista.”
Golemiot den na o~istuvaweto
16 I mu zboruva{e Gospod naMojsej po smrtta na dvajcata
Aronovi sinovi, koga tie, otkako pri-nesoa (tu| ogan) pred Gospod, umrea;
2 i mu re~e Gospod na Mojsej: „Ka`imu na bratot tvoj Aron da ne vleguva vosvetili{teto zad zavesata vo sekoevreme pred o~istili{teto, {to e vrzkov~egot, za da ne umre, bidej}i Jas }ese javuvam nad o~istili{teto vo oblak.
3 Eve so {to da vleguva Aron vo sve-tili{teto: so tele kako `rtva za grevi so oven – za sepalenica.
4 Toj treba da go oblekuva osveteniotlenen hiton, na dolnata polovina odteloto svoe da ima lenena obleka i dase opa{uva so lenen pojas, i lenen ki-
dar da stava – toa se sveti obleki; prvotreba da go izmie celoto svoe telo sovoda i potoa da gi oblekuva.
5 I od zaednicata na sinovite izrail-ski da zeme Aron dva kozela kako `rtvaza grev i eden oven – za sepalenica.
6 Potoa Aron da privede tele kako`rtva za grev za sebe, i taka }e se na-pravi ~ist – sebesi i domot svoj,
7 pa }e gi zeme dvata kozela i }e gipostavi kaj vratata od skinijata nasobranieto, pred liceto Gospodovo.
8 I toga{ Aron }e frli `drepka zadvata kozela: edna `drepka za Gospod, adrugata za otpu{tawe.
9 I da go dovede Aron kozelot na kojpadnala `drepkata za Gospod, i da goprinese kako `rtva za grev;
10 a kozelot na koj padnala `drepkataza otpu{tawe, da go postavi `iv predGospod, za da izvr{i nad nego obred zao~istuvawe i da go pu{ti vo pustinataza otpu{tawe (i toj }e gi ponese vrzsebe site nivni bezzakonija vo neprood-na zemja).
11 Potoa Aron da go privede teletokako `rtva za grev za sebe, i }e seo~isti samiot i domot negov; i da goprinese kako `rtva poradi grevot svoj.
12 A potoa da zeme kadilnica, polnaso razgoren jaglen od `rtvenikot, {toe pred Gospod, i da gi napolni raceteso isitneto mirizlivo kadivo, i toa dago vnese zad zavesata;
13 i da go stavi kadivoto vrz ognotpred Gospod; i dimot od kadivoto }e gopokrie o~istili{teto, {to e nadkov~egot na zavetot, za da ne umre.
14 I }e zeme od krvta na teleto i soprst }e go poprska odnapred o~isti-li{teto i pred nego; sedumpati da po-prska od krvta so prstot svoj pred o~is-tili{teto.
15 Toga{ da go zakole kozelot kako`rtva poradi grev za narodot, i da vne-se od krvta negova zad zavesata, i so neada napravi isto kako {to napravi sokrvta od teleto, i da poprska vrz o~is-tili{teto i sprema o~istili{teto,
16 i da go o~isti svetili{teto od ne-~istotiite na sinovite izrailski inivnite prestapi vo site nivni gre-
5 Ps 49,9 2 Let 29,23
6 Evr 7,27 9,7.12
8 4 Mojs26,55-56 Is.N. 14,2 18,6 Sud 20,9 Est 3,7
10 14,7 16,21 Is 53,4-10 Rim 3,25
12 Otkr 8,5
13 2 Mojs25,17 28,43 33,20
14 Evr 9,13.25
15 4 Mojs19,19 Ez 36,25 Evr 7,27 9,12
16 2 Mojs29,36 Ez 45,18-20 Rim 3,24-26
30 2 Car 11,4
31 4 Mojs 5,3
2 Car15,25
4 Car 21,7 Ez 23,38 Ps 73,7
16,1-323,32-36
4 Mojs29,7-11 Rim 8,3
Evr 9,7-14
1 10,11
2 2 Mojs
25,22 26,33 30,10 40,34
2 Car22,10
Evr 6,19 9,25
10,19
4 2 Mojs
28,39-43 Ez 9,2
Evr 10,22
134
LEVIT
vovi. Taka treba da postapi toj i soskinijata na sobranieto, koja e me|univ, srede ne~istotiite nivni.
17 Koga }e vleze toj za da go o~istisvetili{teto, i s# dodeka ne izleze,nikoj da nema vo skinijata. I taka }e seo~isti samiot sebe, svojot dom i siotizrailski narod.
18 Potoa }e pristapi pred `rtveni-kot, {to e pred Gospod, i }e go o~istii }e zeme od krvta na teleto i od krvtana kozelot, i }e gi poma`e rogovite na`rtvenikot od site strani,
19 i }e go poprska so prstot svoj odkrvta sedumpati, za da go o~isti i os-veti od ne~istotiite na sinovite izra-ilski.
20 Pa, otkako }e gi o~isti sveti-li{teto, skinijata na sobranieto i`rtvenikot, (i otkako }e gi o~istisve{tenicite) }e go privede `iviotkozel.
21 Potoa da gi polo`i Aron dvetesvoi race vrz glavata na `iviot kozel,da gi ispoveda nad nego site bezzakoni-ja na sinovite izrailski, i site nivniprestapi, i site nivni grevovi, i da gistavi vrz glavata na `iviot kozel, i dago pu{ti preku rakata na opredelen~ovek vo pustinata;
22 i kozelot }e gi ponese vrz sebe sitenivni bezzakonija vo neproodna zemja; ida go pu{ti kozelot vo pustinata.
23 Toga{ Aron da vleze vo skinijatana sobranieto, da gi soble~e leneniteode`di, vo koi be{e oble~en pri vlegu-vaweto vo svetili{teto, i tamu da giostavi,
24 i da go izmie teloto svoe so voda nasveto mesto, da gi oble~e svoite ali{-ta, pa, {tom }e izleze, da prinese ednasepalenica za sebesi i edna za siot na-rod, i }e se o~isti sebesi, (svojot dom),siot narod (i sve{tenicite).
25 Lojot pak od `rtvata za grev da gozapali vrz `rtvenikot.
26 A onoj, koj }e go odvede kozelot zaotpu{tawe, da ja ispere oblekata svoja,da go izmie teloto svoe so voda, i potoamo`e da vleze vo naselbata.
27 A teleto za grev i kozelot za grev,~ija krv se vnesuva vo svetili{teto zao~istuvawe, da gi iznesat nadvor odnaselbata, i da gi izgorat na ogan ko-`ite nivni, mesoto nivno i ne~isto-tiite nivni;
28 onoj, pak, {to }e gi pali, da giispere ali{tata svoi i da go izmieteloto svoe so voda, i toga{ }e mo`e davleze vo naselbata.
29 I toa da vi bide ve~en zakon: vosedmiot mesec, na desetiot (den) odmesecot, smiruvajte gi du{ite va{ib, inikakava rabota da ne vr{ite, ni vie,niti pridojdenite, naseleni me|u vas,
30 za{to vo toj den ve o~istuvaat, zada ve o~istat od site va{i grevovi, i dabidete ~isti pred liceto Gospodovo;
31 toa da bide sabota nad sabotite;smiruvajte gi du{ite va{i – toa }e bi-de ve~en zakon.
32 O~istuvaweto da go izvr{uva onojsve{tenik koj }e bide pomazan i posve-ten da sve{tenodejstvuva mesto tatkosi: neka oblekuva lenena obleka, oble-ka sveta;
33 i da gi o~isti Svetiwata nadsvetiwite i skinijata na sobranieto, i`rtvenikot da go o~isti, i sve{teni-cite, i siot sobran narod.
34 Ova da bide za vas ve~en zakon: da seizvr{uva obredot o~istuvawe nad sino-vite izrailski edna{ godi{no poradisite nivni grevovi.” I toj napravitaka, kako {to mu zapoveda Gospod naMojsej.
17,1-162 Mojs20,24 5 Mojs12,4-28
17 Is 6,5
19 Ez 43,20
21 2 Mojs
29,10 Is 13,21
34,11 Tov 8,3
Lk 11,24
22 2 Mojs
28,38 Is 53,12
23 2 Mojs
28,42 Ez 42,14
44,19
24 2 Mojs
29,14
27 Evr 13,11
28 4 Mojs19,8.10
29 23,26-32
2 Mojs12,14 31,15
4 Mojs 29,7 Is 58,3
30 2 Mojs
30,10 Er 33,8
Ez 36,33 Efes 5,26
31 Is 58,3.5 Dan 10,12 Dela 27,9
32 2 Mojs 28,2
30,30
33 Ez 45,18
34 2 Mojs
27,21 Evr 9,25
135
LEVIT
SVETOSTA NA IZRAIL
Propisi vo vrska so krvta
17 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-lej}i:
2 „Ka`i mu na Aron i na sinovite ne-govi i na site sinovi izrailski i re~iim: eve {to zapoveda Gospod:
2 16,29. Postete!
3 ako nekoj od domot Izrailev (ilinekoj pridojden, prisoedinet kon vas)zakole vol ili ovca, ili koza vo nasel-bata, ili nadvor od naselbata,
4 a ne go dovede pri vlezot od skini-jata na sobranieto, za da Mu prinesedar na Gospod pred `iveali{teto Ne-govo, toga{ toj ~ovek da se obvini zakrv: toj proleal krv, da se istrebi odnarodot negov.
5 Taka da gi prinesuvaat sinovite iz-railski `rtvite svoi, {to gi kolat vpole i da gi donesuvaat pred Gospodpri vlezot od skinijata na sobranieto,kaj sve{tenikot, i da gi kolat predGospod kako `rtvi za mir,
6 i da poprska sve{tenikot so krvokolu `rtvenikot Gospodov pri vlezotod skinijata na sobranieto i da go za-pali lojot za blagoprijaten miris predGospod.
7 I da ne prinesuvaat vo idnina `rt-vi svoi na idoli, vo koi samite blud-stvuvaat. Ova neka bide ve~na naredba iza pokolenijata va{i.
8 Ka`i im u{te: ako nekoj od domotIzrailev ili od pridojdenite, {to`iveat me|u vas, prinesuva sepalenicaili `rtva
9 i ne ja donese kraj vlezot od skini-jata na sobranieto, za da ja prinese predGospod, taa du{a da se istrebi od naro-dot svoj.
10 Ako, pak, nekoj od domot Izrailevili od pridojdenite, {to `iveat me|uvas, jade kakva i da bilo krv, toga{ Jas}e go svrtam liceto Moe protiv du{atana onoj, {to }e jade krv, i }e go istre-bam od narodot,
11 za{to du{ata na sekoe telo e vonegovata krv, i Jas vi ja dadov za `rt-venikot za da gi o~istuvate du{iteva{i, bidej}i taa krv ja o~istuvadu{ata.
12 Poradi toa i im rekov na sinoviteizrailski: niedna du{a me|u vas nesmee da jade krv, pa ni pridojdeniot, koj`ivee me|u vas, ne smee da jade krv.
13 A, ako nekoj od sinovite izrailskii od pridojdenite, koi `iveat me|u vas,fati vo lov divo `ivotno ili ptica,
{to se jade, da ja pu{ti krvta da iste~ei da ja pokrie so zemja,
14 za{to du{ata na sekoe telo e vokrvta negova i zatoa im rekov nasinovite na Izrail: ne jadete krv odnikakvo telo, bidej}i du{ata na sekoetelo e vo krvta negova; sekoj {to }e jajade, }e bide istreben.
15 I sekoj koj jade mr{a ili yveroja-dina, va{ ili pridojden, neka ja ispereoblekata svoja, i da go izmie telotosvoe so voda i }e bide ne~ist do ve-~erta, a potoa }e bide ~ist.
16 Ako, pak, ne gi ispere (ali{tata),i ne go izmie teloto svoe so voda, }e goprimi svoeto bezzakonie vrz sebe.”
Zakon za brakot i bra~nite odnosi
18 I mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Ka`i im na sinovite Izrailevi ire~i im: Jas sum Gospod Bog va{.
3 Ne postapuvajte kako {to se posta-puva vo egipetskata zemja, vo koja `i-veevte, ne postapuvajte ni taka kako{to postapuvaat vo zemjata hananska,vo koja ve vodam, i ne upravuvajte sespored nivnite zakoni.
4 Izvr{uvajte gi site Moi naredbi ipazete gi site Moi zapovedi, postapu-vaj}i spored niv. Jas sum Gospod, Bogva{.
5 Pazete gi site Moi zapovedi i siteMoi zakoni i izvr{uvajte gi, i sekoj{to gi izvr{uva `iv }e bide. Jas sumGospod (Bog va{).
6 Nikoj ne smee da se dobli`uva dosrodnica po telo, za da ja otkrie golo-tijata nejzina. Jas sum Gospod.
7 I golotijata na tatkoto svoj i golo-tijata na majkata svoja da ne ja otkri-va{; taa ti e majka, ne otkrivaj ja golo-tijata nejzina.
8 Golotijata na tatkovata `ena neotkrivaj ja; toa e golotija na tvojottatko.
9 Golotijata na sestrata tvoja, koja eod tatko ti ili od majka ti, rodena voku}ata ili nadvor od ku}ata, da ne jaotkriva{ golotijata nejzina.
14 1 Mojs 9,4
15 2 Mojs22,31 5 Mojs14,21 Ez 4,14
18,1-3020,8-21
3 1 Mojs 18,9 2 Mojs23,23-24 4 Car 16,3 1 Let 5,25
4 1 Mojs 26,5 5 Mojs 4,1 3 Car11,11 Er 44,10.23 Ez 11,12
5 5 Mojs 4,1 5,32 6,24 8,1 Neem 9,29 Rim 10,5 Gal 3,12
7 5 Mojs27,20 Ez 22,10
8 20,11 1 Mojs35,22 5 Mojs22,30 27,20 1 Kor 5,1
9 5 Mojs27,22 2 Car13,13 Ez 22,11
4 1 Mojs
17,14
5 Ez 43,27
7 1 Mojs 9,12
2 Mojs12,14 22,20 34,15
Er 3,6 Ez 23,3
2 Let 11,15
7-9 4 Car 23,8
10 3,17
1 Mojs 9,4 5 Mojs
12,16
11 1,5
Evr 9,22
13 Ez 24,7
33,25 Dela 15,20
136
LEVIT
10 Golotijata od }erkata na sinot tvojili od }erkata na }erkata tvoja, neotkrivaj ja golotijata nivna, za{to tiese tvoja golotija.
11 Golotijata na }erkata od `enata natvojot tatko, ne otkrivaj ja; taa ti esestra (po tatko).
12 Golotijata na tatkovata sestra neja otkrivaj; taa e od ista krv so tatko-to tvoj.
13 Golotijata na majkinata sestra neja otkrivaj; taa e od ista krv so tvojatamajka.
14 Golotijata na tatkoviot brat ne jaotkrivaj i do negovata `ena ne se dob-li`uvaj; taa ti e strina.
15 Golotijata na snaata svoja ne ja ot-krivaj, taa e `ena na tvojot sin – zatoane ja otkrivaj golotijata nejzina.
16 Golotijata na bratovata `ena neotkrivaj ja; toa e golotija na bratottvoj.
17 Golotijata na `ena i na }erka $ neja otkrivaj; }erkata na sinot nejzin i}erkata na }erkata nejzina ne gi zemaj,za da ja otkriva{ golotijata nivna: tiese od ista krv; toa e bezzakonie.
18 Ne zemaj ja za `ena sestrata na tvo-jata `ena za da ja otkrie{ golotijatanejzina pred nea, s# u{te dodeka e `ivataa, za{to }e sozdade{ me|u nivsoperni{tvo.
19 I do `ena, s# dodeka trae ~istewe-to od ne~istotijata nejzina, ne dobli-`uvaj se za da ja otkrie{ golotijatanejzina.
20 I so `enata na bli`niot tvoj nelegnuvaj, za da izlee{ seme i da seoskverni{ so nea.
21 Od decata svoi ne mu prinesuvaj`rtva na Moloh i ne go obes~estuvajimeto na tvojot Bog. Jas sum Gospod.
22 Ne legnuvaj so ma`, kako so `ena:toa e odvratnost.
23 I so niedno ~etvorono`no `ivot-no ne legnuvaj za da izlee{ seme, pa dase oskverni{ so nego; i `ena ne smee dalegnuva pod niedno ~etvorono`no`ivotno, za da se spoi so nego: toa egnasotija.
24 Ne oskvernuvajte se so sevo ova,zatoa {to so seto toa se oskvernile
narodite, koi Jas sakam da gi otfrlamod vas;
25 i zemjata se oskverni, i Jas gikazniv poradi nivnite bezzakonija, itaka zemjata gi isfrli svoite `iteli.
26 A vie pazete gi site Moi zakoni isite Moi povelbi i ne vr{ete niednood site ovie gnasotii, nitu vie ovde{-nite, nitu pridojdenite {to `iveatme|u vas,
27 za{to site tie gnasotii gi pravealu|eto na taa zemja, {to bea pred vas, izemjata se oskverni;
28 za da ne ve isfrli zemjata i vas,koga }e ja oskvernite, kako {to giisfrli narodite {to bea pred vas.
29 Za{to site, {to gi vr{at ovie gna-sotii, }e bidat istrebeni od narodotsvoj.
30 I taka, pazete gi site Moi povelbiza da ne postapuvate spored nieden odnivnite gnasni obi~ai, kako {to pra-vea onie {to bea pred vas, i da ne seoskvernite so niv. Jas sum Gospod, Bogva{.”
Kako treba da Mu se slu`i na Boga
19 I mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Ka`i mu na celoto op{testvo nasinovite na Izrail i re~i im: bidetesveti, zatoa {to sum svet Jas, Gospod,va{iot Bog.
3 Sekoj da gi po~ituva tatkoto svoj imajkata svoja i da gi zapazuva Moitesaboti. Jas sum Gospod, va{iot Bog.
4 Ne odete po idoli, i izleani bogovine pravete si. Jas sum Gospod, va{iotBog.
5 Koga Mu prinesuvate na Gospod`rtva za mir, prinesuvajte ja za da bideprimena.
6 Taa treba da se jade vo denot, koga japrinesuvate, i vtoriot den, a ona {to}e ostane vo tretiot den, da se izgorina ogan.
7 Ako nekoj ja jade vo tretiot den, toae odvratno i `rtvata nema da se primi.
8 Onoj {to }e ja jade, }e navle~e vrzsebe grev, bidej}i go oskvernil ona {toMu e sveto na Gospod; sekoj takov ~ovek}e bide istreben od narodot svoj.
25 5 Mojs21,23 Er 51,34 Jov 20,15
26 1 Mojs 26,5
28 Ezd 9,11
19,2 11,44-45 2 Mojs15,11 4 Mojs 14,5 1 Ptr 1,16
3 2 Mojs20,8.12
4 2 Mojs20,4.23 5 Mojs27,15
5 7,11-18
8 1 Mojs17,14 4 Mojs18,23
11 20,17
14 20,20
15 1 Mojs
11,31 38,16
Ez 22,11
16 Mt 14,4 Mk 6,18
17 20,14
5 Mojs27,23
20 20,14
2 Mojs20,14
Mt 5,27-28 1 Kor 6,9 Evr 13,4
21 20,2-5
5 Mojs12,31
4 Car17,17
Er 7,31 19,5
Ps 105,37-38
22 20,13
1 Mojs 19,5 5 Mojs
23,17 Rim 1,27
1 Kor 6,9
23 20,15-16
2 Mojs22,19
5 Mojs27,21
24 5 Mojs 9,4
18,12
137
LEVIT
9 Koga ja sobirate `etvata od zemjatasvoja, ne ja `nej nivata svoja dokraj, ipadnatite klasja od `etvata svoja nesobiraj gi.
10 A i lozjeto svoe ne sobiraj go dozrno, i padnatite zrna od braweto nesobiraj gi; ostavi go toa za siromavioti pridojdeniot. Jas sum Gospod, va{iotBog.
11 Ne kradete, ne la`ete i ne mametego bli`niot svoj.
12 Ne kolnete se la`no vo Moeto ime,ne oskvernuvajte go imeto na va{iotBog; Jas sum Gospod.
13 Ne pritesnuvaj go i ne ograbuvaj gobli`niot svoj. Nadnicata na naem-nikot tvoj ne smee da ostane kaj tebe doutredenta.
14 Ne navreduvaj gluv ~ovek i predslep ne stavaj ni{to, od koe mo`e da sesopne; imaj strav od tvojot Bog. Jas sumGospod.
15 Ne pravi nepravda koga sudi{: nebidi pristrasen sprema siromaviot ine ugoduvaj mu na golemecot; sudi mu nabli`niot svoj po pravda.
16 Ne {iri laga me|u narodot svoj ine posegnuvaj vrz `ivotot na bli`niotsvoj. Jas sum Gospod.
17 Vo srceto svoe ne mrazi go bratottvoj; izobli~i go bli`niot svoj i nemada ti se primi za grev poradi toa.
18 Da ne se odmazduva rakata tvoja i nebidi im neprijatel na sinovite od nar-odot tvoj, tuku sakaj go bli`niot svojkako samiot sebe. Jas sum Gospod.
19 ^uvajte gi Moite zakoni: ne sparu-vaj go dobitokot svoj so dobitok od drugrod; ne sej na nivata svoja dva vida seme;obleka tkaena od dve razli~ni pre|i neoblekuvaj.
20 Ako nekoj prespie so `ena, a taa erobinka, svr{ena za ma`, no u{teneotkupena, ili u{te ne $ e dadena slo-boda, da se kaznat i obajcata, no ne sosmrt, za{to taa ne e slobodna;
21 toj neka donese pred Gospod privlezot od skinijata na sobranieto `rt-va za prestap: eden oven,
22 i }e go o~isti sve{tenikot predGospod, preku ovenot za vina, za grevot{to go napravil, i izvr{eniot grev }emu bide prosten.
23 Koga }e dojdete vo zemjata, (kojaGospod, va{iot Bog, vi ja dava,) i }eposadite kakvo i da bilo plodno drvo,smetajte gi plodovite negovi za ne~is-ti; tri godini negoviot plod treba da eza vas ne~ist i da ne se jade;
24 a vo ~etvrtata godina sekoj negovplod e svet, posveten na Gospod za bla-godarnost.
25 Vo pettata, pak, godina, mo`ete dagi jadete plodovite negovi i da go sobi-rate celiot negov rod. Jas sum Gospod,va{iot Bog.
26 Ne jadete ni{to so krv; ne vra`ajtei ne gatajte.
27 Ne stri`ete ja glavata svoja nao-kolu i ne rasipuvajte go krajot od bra-data svoja.
28 Zaradi umren ne pravete recki posnagata svoja i ne crtajte bukvi poteloto svoe. Jas sum Gospod.
29 Ne oskvernuvaj ja }erkata svoja, sotoa {to }e $ dozvoli{ da vr{i blud, zada ne se najde zemjata vo bludstvo i dase ispolni so razvrat.
30 Sabotite Moi pazete gi i po~itu-vajte go ona {to Mi e sveto. Jas sumGospod.
31 Ne odete po onie {to povikuvaatduhovi na mrtvi, i do ma|esnici nedobli`uvajte se, i ne dozvoluvajte da veoskvernat. Jas sum Gospod, Bog va{.
32 Pred beli kosi stanuvaj, po~ituvajgo liceto na starec i imaj strav od tvo-jot Bog. Jas sum Gospod.
33 Koga pridojden }e se naseli vo zem-jata va{a, ne pritesnuvajte go;
34 pridojdeniot me|u vas neka vi bideisto kako tuka{en; sakajte go kakosebesi, zatoa {to i vie bevte pridoj-deni vo egipetskata zemja. Jas sumGospod, Bog va{.
35 Ne pravete nepravda koga sudite,koga merite so metar ili so tegovi ikoga izmeruvate zafatnina;
36 merkite va{i da vi bidat to~ni,tegovite to~ni, efata verna i hinotveren. Jas sum Gospod, Bog va{, Koj veizvede od egipetskata zemja.
37 Pazete go celiot Moj zakon i siteMoi povelbi, i izvr{uvajte gi. Jas sumGospod.”
20 5 Mojs22,23-27
26 17,10-14 1 Mojs 9,4 30,27 5 Mojs18,10-12 4 Car17,17 Is 44,25
27 2 Car 10,4-5 Er 41,5 Ez 5,1-5
28 5 Mojs 14,1 3 Car18,28 Er 16,6
29 1 Mojs 34,7 5 Mojs23,17
30 19,3 26,2 2 Mojs 20,8
31 19,26 20,6 5 Mojs18,11 1 Car 28,3-7 4 Car23,24
32 3 Car 12,8 Jov 29,8 32,4
33 2 Mojs22,21 5 Mojs24,17-18
34 2 Mojs12,48 22,21 5 Mojs10,19 Ps 145,9
35 5 Mojs25,13-16
9 5 Mojs
24,19-22 Jov 24,10
Ruta 2,2-3
10 5 Mojs
24,20
11 2 Mojs
20,15.16 Lk 3,14
Efes 4,25
12 2 Mojs 3,13
20,7 5 Mojs
18,19 Is 42,8 Er 5,2
7,9 34,16 44,16
Mal 3,5 Mt 5,33
13 2 Mojs
20,15 22,15
5 Mojs24,14-15 Mal 3,5 Jov 7,2
Mt 20,8
14 2 Mojs 4,11
5 Mojs27,18
15 2 Mojs23,2.8
5 Mojs24,17
Mal 2,9 Jov 13,8
32,21
16 2 Mojs 23,7
Er 9,5 Ez 22,9.12
Ps 14,3
17 Mt 18,15
18 Mt 5,43
19,19 22,39
Rim 12,19 13,9
Gal 5,14 Jk 2,8
138
LEVIT
Zabraneti obredi
20 I mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Ka`i im go na sinovite izrailskiova: ako nekoj od sinovite izrailskiili od pridojdenite, koi `iveat me|uIzrailcite, mu prinese `rtva naMoloh od decata svoi, da umre; narodotod zemjata so kamewa da go ubie.
3 I Jas }e go svrtam liceto Moe pro-tiv toj ~ovek i }e go istrebam od naro-dot negov, zatoa {to mu prinel na Mo-loh `rtva od decata svoi, za da go os-kverni Moeto svetili{te, i da se obes-~esti Moeto sveto ime.
4 I ako narodot od zemjata gi zatvorio~ite pred toj ~ovek, koga }e mu pri-nese na Moloh `rtva od svoite deca, ine go ubie,
5 toga{ Jas }e go svrtam liceto Moeprotiv toj ~ovek i protiv negoviot rod,i }e go istrebam nego i site negoviednomislenici, {to }e go sledat vobludstvoto negovo, odej}i bludno poMoloh.
6 I ako nekoj ~ovek trgne po onie {topovikuvaat mrtvi, i po ma|esnici, za dago sledat nivnoto bludstvo, Jas }e gosvrtam liceto Moe protiv toj ~ovek i}e go istrebam od narodot negov.
7 Osvetuvajte se i bidete sveti, za{toJas sum Gospod, va{iot Bog.
Zabraneti seksualni odnosi 8 Pazete gi Moite povelbi i izvr{u-
vajte gi, za{to Jas sum Gospod, Koj veosvetuva.
9 ^ovek, koj go navreduva tatkoto svojili majkata svoja da bide ubien; toj {togo zloslovuva tatkoto svoj ili majkatasvoja: vinoven e.
10 Ako nekoj izvr{i prequba so ma`e-na `ena ili so `enata na bli`niotsvoj; da bidat ubieni i prequbodeecot iprequbodejkata.
11 Koj }e legne so `enata na tatkotosvoj, toj ja otkril golotijata na tatkosi; obajcata da bidat ubieni; vinovnise.
12 Ako nekoj legne so snaata svoja, iobajcata da bidat ubieni, tie izvr{ilene~isto delo; vinovni se.
13 Ako nekoj legne so ma` kako so `e-na, i obajcata izvr{ile gnasno delo: dabidat ubieni, vinovni se.
14 Ako nekoj se o`eni so }erka i somajkata nejzina, toa e bezzakonie: soogan da bidat izgoreni i toj i tie, za danema bezzakonie me|u vas.
15 A, ako nekoj pristapi kaj nekoe`ivotno, za da se soedini so nego, ubijgo nego i `ivotnoto: tie treba da bidatubieni – vinovni se.
16 I `ena ako pristapi do `ivotno,da se soedini so nego, da gi ubiete i`enata i `ivotnoto – da umrat; vino-vni se.
17 Ako nekoj ja zeme sestrata svoja,ili tatkovata }erka, ili majkinata}erka, i ja vidi golotijata nejzina, itaa ja vidi golotijata negova: toa esram; da bidat istrebeni od svojotnarod: toj ja otkril golotijata na ses-trata svoja – zatoa }e go primi grevotsvoj vrz sebe.
18 Ako nekoj legne so `ena koga e ne-~ista od iste~uvawe na krv, i ja otkriegolotijata nejzina, iste~uvaweto nanejzinata krv, i taa go otkrie iste~uva-weto na svojata krv: i obajcata da bidatistrebeni od narodot svoj.
19 Golotijata od majkinata sestra igolotijata od sestrata na tvojot tatkone otkrivaj ja, za{to takov ~ovek ot-kriva rodninska golotija; tie grevotsvoj }e go nosat vrz sebe.
20 I ako nekoj legne so svojata strina,toj ja otkril golotijata na svojotstriko: grevot svoj neka go primat vrzsebe – neka umrat bez deca.
21 Ako nekoj ja zeme bratovata `ena:toa e gnasno delo; toj ja otkril goloti-jata na bratot svoj, i obajcata }e umratbez deca.
22 Zapazete gi site Moi povelbi i si-te Moi zapovedi i izvr{uvajte gi – inema protiv vas da negoduva zemjata, vokoja ve vodam da `iveete vo nea.
23 Ne postapuvajte spored zakonite naneznabo{cite {to }e gi izgonam predvas; zatoa {to tie seto toa go pravea iJas negoduvav protiv niv,
24 i vi rekov; vie }e ja nasledite zem-jata nivna i vam }e vi ja dadam vo vlade-nie zemjata, kade {to te~e med i mleko.
12 1 Mojs38,16
13 18,22
14 18,17 5 Mojs27,23
15 18,23 2 Mojs22,19
18 Ez 18,6
21 18,16 Mt 14,3-12
22 18,24-30
24 2 Mojs 3,8 33,16 4 Mojs13,28 5 Mojs 6,3
36 5 Mojs
25,13-16 Sud 6,19
1 Car 1,24 Ez 45,11 Os 12,6
Amos 8,5 Jov 31,6 Izreki
11,1 16,11 20,10
Ruta 2,17
37 1 Mojs 26,5
4 Car17,37
Ez 18,9 Ps 118,5
2 Let 7,17
20,2 18,21
5 Mojs12,31
4 Car17,17
Ps 105,37-38
3 Er 7,30 Ez 5,11 Ps 73,7
79,1
5 3 Car 11,7
6 19,26.31
7 11,44
2 Mojs 6,2 20,2 29,1
31,13 Efes 1,4
1 Ptr 1,16
8 1 Mojs 26,5
Ez 20,12
9 2 Mojs
20,12 21,17
5 Mojs21,18-21 Mt 15,4
10 18,20
2 Mojs20,14
11 18,8
139
LEVIT
Jas sum Gospod, Bog va{, Koj ve oddeliod site narodi.
25 Pravete razlika me|u ~ist ine~ist dobitok, i me|u ~ista i ne~istaptica, i ne oskvernuvajte gi du{itesvoi so dobitok i so ptica i so ona {tolazi po zemjata, ona {to vi go odvoivkako ne~isto.
26 Bidete sveti pred Mene, zatoa {toJas sum svet Gospod (Bog va{); Jas veoddeliv od site narodi za da bideteMoi.
27 Ma` ili `ena, ako izvikuva duhovina mrtvi, ili vra`a, da bidat ubieni;so kamewa da gi ubiete, vinovni se.”
11 4 Mojs 5,2 6,6 9,6 19,11
12 10,7 2 Mojs 25,8 28,41
17-23 Is 56,3-5
18 2 Car 4,4 9,3
25 11,2-9
5 Mojs14,3-21
Dela 10,14
26 11,44
2 Mojs33,16
5 Mojs 14,2 Is.N. 24,19
4 Car19,22
Ps 98,3
27 19,26-31
20,6 5 Mojs
18,11
21,1-3 Ez 44,25-27
1 2 Mojs 28,1 4 Mojs 5,2
6,6 19,11 31,19
3 4 Mojs 6,6
5 19,27-28
5 Mojs 14,1 Er 7,29
16,6 Ez 5,1
6 2 Mojs
31,13
7 Ez 44,22
9 1 Mojs
38,24
10 8,7-12
2 Mojs 29,7
140
LEVIT
PROPISI VO VRSKA SO SVE[TENICITE
Za privatniot `ivot na sve{tenicite
21 I pak mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i: „Ka`i im na sve{te-
nicite, sinovite Aronovi, i re~i im dane se dopiraat do mrtovec od narodotsvoj.
2 Samo do svoj blizok rodnina: domajka, do tatko, do sin i do }erka, dobrat,
3 do sestra, koja e moma {to `ivee kajnego, nema`ena, mo`e da se dopira, i sotoa da ne se oskvernuva;
4 inaku, ne smee da se oskverni sodopir do kogo i da bilo od narodot svoj,za da ne stane ne~ist.
5 Ne smeat da ja bri~at glavata svoja,nitu da go potstri`uvaat krajot odbradata svoja, ni da pravat zarezi poteloto svoe.
6 Tie treba da bidat sveti pred svojotBog i da ne go oskvernuvaat imeto nasvojot Bog, bidej}i tie Mu prinesuvaat`rtvi na Boga, leb na svojot Bog, izatoa treba da bidat sveti.
7 Tie ne smeat da zemaat `eni blud-nici i poro~ni, ne smeat da se `enatni so `ena isterana od svojot ma`,zatoa {to se tie sveti pred svojot Bog.
8 I svet neka ti bide, bidej}i toj Muprinesuva hrana na Gospod, va{iot Bog;toj treba da ti bide svet, zatoa {to sumsvet Jas, Gospod Bog va{, Koj ve osvetu-va.
9 Ako sve{teni~ka }erka se oskverniso bludstvo, taa go oskvernila tatkotosvoj: so ogan da bide izgorena.
10 A golemiot sve{tenik me|u bra}a-ta svoi, vrz ~ija glava e izleano masloza pomazanie, i koj e osveten za da se
oblekuva vo sveti ode`di, da ne ja ot-kriva glavata svoja i oblekata svoja dane ja kine;
11 i do nikakov mrtovec da ne prio|a;da ne se oskvernuva so dopir ni do um-reniot tatko svoj, ni do majkata svoja.
12 Toj od svetili{teto da ne se od-dale~uva za da ne go oskverni svetotona svojot Bog, za{to svetoto maslo naBo`joto pomazanie e vrz nego. Jas sumGospod.
13 Za `ena toj treba da zema devica(od svojot narod);
14 ne smee da zema vdovica ili ostave-na ili oskverneta (ili) bludnica, tukusamo devica od rodot svoj toj treba dazema za `ena.
15 I da ne go oskvernuva svoeto po-tomstvo vo narodot svoj: zatoa {to sumJas Gospod, Koj go osvetuva.”
Pre~ki za vr{ewe na sve{teni~ka slu`ba
16 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-lej}i:
17 „Ka`i mu na Aron: nikoj od tvoetoseme vo site rodovi, koj ima telesennedostatok, da ne pristapuva da Muprinesuva dar na svojot Bog.
18 Nikoj, koj ima telesen nedostatok,da ne pristapuva; ni slep ~ovek, nitukuc, nitu, pak, so ~prtav nos, ili so de-formirani krajnici,
19 nitu takov komu mu e rakata skr{e-na ili nogata skr{ena,
20 nitu grbav, nitu slabuwav, nitu soperde na o~ite, ni krastav ili soli{aj, nitu skopec.
21 Nikoj ~ovek od rodot na sve{te-nikot Aron, koj e so telesen nedosta-
tok, ne smee da pristapuva za da Muprinesuva `rtva na Gospod; bidej}iima nedostatok, neka ne pristapuva daprinesuva darovi Bo`ji,
22 no od hranata na svojot Bog, odosvetenite `rtvi, toj mo`e da jade;
23 samo do zavesata da ne se dobli`uvai do `rtvenikot da ne pristapuva,zatoa {to ima nedostatok: da ne go os-kverni svetili{teto Moe, bidej}i Jassum Gospod, Koj gi osvetuva.”
24 I Mojsej im go soop{ti toa naAron i na sinovite negovi i na sitesinovi izrailski.
Koj smee da jadeod svetite `rtveni prinosi
22 I mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Ka`i mu na Aron i na sinovitenegovi da postapuvaat vnimatelno sosvetite prinosi od sinovite izrailskii da ne go oskvernuvaat Moeto svetoime vo toa, {to Mi go posvetuvaat. Jassum Gospod.
3 Ka`i im: ako nekoj vo celoto va{epotomstvo vo va{ite rodovi, imaj}i nasebe nekakava ne~istotija, pristapikon svetite darovi, {to sinoviteIzrailevi Mu gi posvetuvaat na Gos-pod, da se istrebi taa du{a od pred Me-ne. Jas sum Gospod.
4 Onoj ~ovek od semeto Aronovo, koj eleprozen, ili ima gonoreja, da ne jadeod svetite darovi s# dodeka ne se is-~isti, i koj se dopre do ne{to ne~isto:do mrtovec, ili komu mu se slu~iiste~uvawe na seme,
5 ili koj }e se dopre do nekoj gad, pase oskverni, ili do ~ovek od kogo seoskverni od kakva i da bilo ne~istoti-ja,
6 toj {to se doprel do toa da bide ne-~ist do ve~erta i da ne jade od svetiteprinosi, pred da go izmie celoto svoetelo so voda;
7 no, {tom zajde sonceto, i bide ~ist,toga{ da jade od osvetenite darovi,bidej}i toa e negova hrana.
8 Mr{a ili yverojadina toj da ne jade,za da ne se oskverni od niv. Jas sumGospod.
9 Neka gi pazat zapovedite Moi, za dane navle~at poradi niv grev vrz sebe ida ne umrat poradi niv, ako se oskver-nat. Jas sum Gospod, Koj gi osvetuva.
10 Nikoj od drug rod da ne jade odsvetite prinosi: koj se naselil kajsve{tenik, ni naemnikot negov, ne smeeda jade od svetite prinosi.
11 Ako sve{tenikot si kupi ~ovek sopari, toj neka jade od lebovite negovi;isto taka i doma{nite negovi mo`at dajadat od negovite lebovi.
12 Ako sve{teni~ka }erka se oma`iza ~ovek od drug rod, taa ne smee da jadeod prinesenite sveti darovi,
13 a ako taa ostane vdovica ili biderazvedena, a nema deca, i se vrati votatkovata ku}a, kako {to bila na mladigodini, toga{ taa mo`e da jade od lebo-vite na tatko si; no nikoj od drug rodne smee da jade od niv.
14 Koj poradi neznaewe jade ne{to odosvetenite prinosi, toj del treba da mugo vrati na sve{tenikot i da dodadekon nego u{te edna petina od toa.
15 I da ne gi oskvernuvaat svetiwitena sinovite izrailski, prinesuvani naGospod;
16 i da ne navlekuvaat vrz sebe vinaporadi prestap, so toa {to }e jadat odnivnite darovi, za{to Jas sum Gospod,Koj gi osvetuva.”
Propisi za izbor na `rtvenite `ivotni
17 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-lej}i:
18 „Ka`i im na Aron i na sinovitenegovi i na site sinovi izrailski ire~i im: ako nekoj od sinovite izrail-ski, ili od pridojdenite (naseleni)me|u narodot izrailski, bilo poradinekakvo vetuvawe ili od blagodarnostprinesuva `rtvi kakvi {to Mu se pri-nesuvaat na Gospod, za sepalenica,
19 za da mu se primi `rtvata milosti-vo, taa treba da bide od ma{ki pol odstadata volovi, od ovcite, ili od ko-zite, bez nedostatok;
20 a s# {to ima nedostatok, da ne seprinesuva, bidej}i toa }e Mu bide ne-prijatno.
9 2 Mojs28,38.43
10 2 Mojs12,45 29,33
11 1 Mojs17,13
14-16 5,14-16
18 4 Mojs15,16 19,10 Is.N. 8,33 Ps 75,10 115,18
19 4 Mojs28,11
20 5 Mojs15,21 17,1 Ez 43,23 Mal 1,8 Evr 9,14 1 Ptr 1,19
22 1 Kor 9,13
23 2 Mojs 25,8
22,2 2 Mojs 20,7
Ez 44,8 Mt 5,33
3 4 Mojs
19,13 Ezd 8,28
4 22,13-15
6 Agej 2,13
7 4 Mojs
18,11
8 7,24
17,15 2 Mojs
22,31 5 Mojs
14,21 Ez 4,14
141
LEVIT
21 I ako nekoj Mu prinesuva na Gos-pod `rtva za mir, ispolnuvaj}i zavetili po svoja volja, (ili na va{ite praz-nici) toga{ toa treba da bide od krup-niot ili od sitniot dobitok i da bidebez nedostatok, za da mu bide primena;nikakov nedostatok ne treba da ima nanea.
22 @ivotno slepo ili so skr{enikrajnici, ili sakato, ili krastavo, iliso egzema – takvi ne prinesuvajte Mu naGospod i od niv ne davajte na Gospod`rtva na `rtvenikot.
23 @ivotno od krupniot ili od sit-niot dobitok so predolgi ili sopreterano kusi noze mo`e{ da pri-nese{ kako `rtva po svoja volja: no akoe za zavet, nema da se primi.
24 @ivotno so sma~kani, zgme~eni,izvadeni ili ise~eni testisi ne prine-suvaj Mu na Gospod; vo zemjata va{a nepravete go toa.
25 I od racete na tu|inec ne primajtetakvi `ivotni za da gi prinesuvatekako darovi na va{iot Bog, zatoa {to
tie se povreda, imaat nedostatok: tienema da vi se primat.”
26 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-lej}i:
27 „Koga }e se rodi tele, ili jagne,ili kozle, da ostane kaj majka si sedumdena, a od osmiot den i natamu }e mo`eda se prinesuva kako dar na Gospod, –
28 no ne kolete ni krava, nitu ovca,nitu koza vo ist den zaedno so nivnataro`ba.
29 Ako Mu prinesuvate na Gospod`rtva od blagodarnost, so radost pri-nesuvajte ja.
30 Taa da se izede istiot den; neostavajte od mesoto za drugiot den. Jassum Gospod.
31 Pazete gi zapovedite Moi i izvr-{uvajte gi. Jas sum Gospod.
32 Ne oskvernuvajte go Moeto svetoime, za da bidam svet me|u sinovite naIzrail. Jas sum Gospod, Koj ve osvetu-va,
33 Koj ve izvedov od egipetskata zemja,za da bidam va{ Bog. Jas sum Gospod.”
10 2 Mojs34,22 4 Mojs15,2.18 5 Mojs26,1-3 Rim 11,16
11 2 Mojs29,24
12 2 Mojs 12,5
13 4 Mojs15,4.6 28,9
21 3,1
2 Mojs 12,5 Mal 1,14
22 21,18-21
27 2 Mojs
22,30
28 2 Mojs
23,19 5 Mojs22,6-7
29 7,11
30 7,15
31 5 Mojs
42,40 Ps 104,45
33 11,44-45
25,38 26,45
1 Mojs 17,7 2 Mojs 6,6
Er 11,4
23,1-42 Mojs
23,14-19 34,18-23
4 Mojs 28-29
5 Mojs16,1-17
2 Ez 44,24 Kol 2,16
3 2 Mojs20,8-11 4 Mojs
28,26 Evr 4,9-10
5 2 Mojs12,1-5
23,14-17
6 2 Mojs
12,17.19
142
LEVIT
ZA GLAVNITE GOSPODOVI PRAZNICI
Sabotata
23 I mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Ka`i im na sinovite izrailski iobjasni im za praznicite Gospodovi, vokoi treba da se svikuvaat sve{tenisobranija. Ova se praznicite Moi:
3 vo {este denovi da rabotite, a sed-miot den e sabota – den za odmor, svetosobranie; nikakva rabota da ne vr{ite,toa e sabota Gospodova vo site va{i`iveali{ta.
4 A ova se praznicite Gospodovi, zasve{teni sobranija, {to treba da gisvikuvate vo nivnite opredelenivremiwa:
Pasha i Beskvasnici 5 vo prviot mesec, na ~etirinaeset-
tiot den od mesecot ve~erta e PashaGospodova,
6 a na petnaesettiot den od istiotmesec e Gospodoviot praznik Beskvas-nici; sedum dena jadete beskvasen leb;
7 vo prviot den pravete sveto sob-ranie; ne vr{ete nikakva rabota;
8 a vo sedumte dena prinesuvajte Muna Gospod `rtvi ogneni, i vo sedmiotden pak pravete sveto sobranie; nevr{ete nikakva rabota.”
Praznik na Prviot snop 9 I mu re~e Gospod na Mojsej, velej}i: 10 „Javi im na sinovite izrailski i
ka`i im: koga }e dojdete vo zemjata,{to vi ja davam, i po~nete tamu da`neete `etva, prviot snop od `etvatava{a donesete go kaj sve{tenikot;
11 toj }e go prinese toj snop pred Gos-pod, za da dobiete blagonaklonost; navtoriot den od praznikot sve{tenikot}e go prinese;
12 a vo onoj den koga go prinesuvatesnopot, prinesete Mu na Gospod i `rt-va sepalenica – ednogodi{no jagne beznedostatok,
13 a zaedno so nego i leben prinos –dve desetini efa p~eni~no bra{no,
izme{ano so maslo kako `rtva na Gos-pod so blagoprijaten miris i so negopreliv od edna ~etvrtina in vino;
14 nikakov nov leb, nitu pe~eni klas-je, ni surovi zrna ne jadete do denot, vokoj }e prinesete prinos na va{iot Bog:toa neka vi bide ve~na naredba vo rodo-vite va{i po site va{i `iveali{ta.
Praznik na `etvata 15 Izbrojte od prviot den po prazni-
kot, od denot vo koj go prinesuvatesnopot kako voznesuvawe – sedum polnisedmici,
16 do prviot den od poslednata sedmi-ca izbrojte pedeset dena, i toga{ pri-nesete Mu na Gospod nov leben prinos.
17 Od svoite domovi prinesuvajte dvaleba za voznesuvawe, koi treba da bidatmeseni od dve desetini efa p~eni~nobra{no so kvas, ispe~eni i prinesenikako prvini za Gospod.
18 Zaedno so lebovite prinesete isedum jagniwa bez nedostatok, ednogo-di{ni i od krupniot dobitok edno telei dva ovna (bez nedostatok); toa nekabide `rtva sepalenica za Gospod, lebenprinos, i preliv kon nego kako `rtvaza blagoprijaten miris pred Gospod.
19 Prinesete isto taka od kozjitestada eden kozel – `rtva za grev, i dveednogodi{ni jagniwa kako `rtva zamir (zaedno so lebot od prviot plod).
20 I sve{tenikot neka go prinese toaso lebovite od prvoto `ito, voznesu-vaj}i go pred Gospod, zaedno so dvetejagniwa: toa }e bide svetiwa Gospodo-va; toa e za sve{tenikot {to gi prine-suva.
21 I toj den sobirajte go narodot ipravete sveto sobranie; nikakva rabotane vr{ete vo nego – toa neka vi bideve~na zapoved za rodovite va{i po siteva{i `iveali{ta.
22 I koga `neete `etva na va{ataniva, ne do`nevajte ja nivata svoja dokraj, i ona {to }e padne od tvojata `et-va ne sobiraj go: ostavi go za siroma-viot i pridojdeniot. Jas sum Gospod,va{iot Bog.”
Praznik na trubite 23 I mu re~e Gospod na Mojsej, velej-
}i: 24 „Ka`i im na sinovite izrailski i
re~i im: vo sedmiot mesec, vo prviotden od mesecot, odmarajte, za{to ePraznik na trubite; vo toj den pravetei sveto sobranie.
25 Nikakva rabota ne vr{ete vo nego,i prinesuvajte Mu na Gospod `rtva.”
Den na o~istuvaweto 26 I pak mu re~e Gospod na Mojsej, ve-
lej}i: 27 „I desettiot den od sedmiot mesec,
Denot na o~istuvaweto, neka vi bideden za sveto sobranie: smiruvajte gidu{ite va{i i prinesuvajte Mu `rtvana Gospod.
28 Nikakva rabota ne vr{ete vo tojden, za{to toa e den za o~istuvawe va-{e, za da se o~istite pred liceto naGospod, va{iot Bog.
29 A sekoja du{a, {to ne }e gopo~ituva toj den, }e bide istrebena odnarodot svoj.
30 I sekoja du{a {to }e vr{i kakva ida bilo rabota vo toj den, }e ja istrebamod narodot nejzin.
31 Nikakva rabota ne vr{ete: toa vi eve~na naredba i za rodovite va{i po si-te va{i `iveali{ta.
32 Toa e za vas sabota – den za po~inka,pa zatoa smirete gi du{ite va{i odve~erta na devettiot den od mesecot; odednata do drugata ve~er praznuvajte java{ata sabota.”
Praznik na senicite (kolibite) 33 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-
lej}i: 34 „Ka`i im na sinovite izrailski i
re~i im: vo petnaesettiot den od is-tiot mesec, sedmiot mesec, e Praznikotna senicite, Gospodov praznik {totrae sedum dena.
35 Vo prviot den pravete sveto sobra-nie, nikakva rabota ne vr{ete;
36 sedum dena prinesuvajte Mu naGospod `rtva; a vo osmiot den pravetesveto sobranie, i toga{ prinesuvajte
24 4 Mojs29,1-6 4 Car11,14 Ps 97,6 Ezd 3,1 2 Let 13,12
27 4 Mojs29,7-11
29 1 Mojs17,14 4 Mojs 5,2 Dela 3,23
32 Neem 13,19
33 2 Mojs23,14-17
34 3 Car 8,2 Agej 2,1 Jn 7,2
36 Neem 8,18 2 Let 7,9 Jn 7,37
14 4 Mojs 10,8 Is.N. 5,11
1 Car17,17 25,18
2 Car17,28
Er 2,3 Ruta 2,14
16 Dela 2,1
20,16
18 2 Mojs
29,41 30,9
20 2 Mojs
29,24
22 19,9-10 5 Mojs
24,19-21 Ruta 2,2.15
143
LEVIT
Mu na Gospod `rtva; – toa e oddanie napraznikot, i nikakva rabota ne vr{ete.
37 Toa se Gospodovite praznici, vokoi treba da svikuvate sveti sobranija,za da Mu prinesuvate na Gospod `rtvi:sepalenici, krvni i beskrvni `rtvi,kako i prelivi – sekoja vo svojot den,
38 osven vo sabotite Gospodovi, osvendarovite va{i, zavetite va{i, {to }eMu gi davate od blagodarnost naGospod.
39 A na petnaesettiot den od sedmiotmesec, koga gi sobirate plodovite nazemjata, praznuvajte praznik Gospodovsedum dena: prviot i osmiot den nekavi bidat za po~inka.
40 Vo prviot den zemete plodovi odubavi drvja, i granki od palmi, i gran-ki od {irokolisni drvja kako i odvrbi, i veselete se pred Gospod, va{iotBog sedum dena.
41 Praznuvajte go ovoj praznik Gospo-dov sedum denovi vo godinata: toa enaredba za vas i za rodovite va{i. Vosedmiot mesec praznuvajte go.
42 Sedum dena prestojuvajte vo kolibi:sekoj Izrailec po rod treba da presto-juva vo koliba,
43 za da znaat pokolenijata va{i dekaJas vo kolibi gi vseliv sinovite izra-ilski, koga gi izvedov od egipetskatazemja. Jas sum Gospod, va{iot Bog.”
44 I Mojsej im soop{ti na sinoviteizrailski za praznicite Gospodovi.
Svetilata na svetilnikot
24 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-lej}i:
2 „Zapovedaj im na sinovite izrail-ski da zemat ~isto maslinovo maslo,iscedeno za svetewe, ta svetloto dagori sekoga{
3 pred zavesata vo skinijata na sob-ranieto, a }e go pali Aron (i sinovitenegovi) postojano pred Gospod od ve-~erta, duri do utrinata; i toa neka vibide ve~na naredba vo rodovite va{i.
4 Na ~ist svetilnik rasporedete gisvetilata koi }e gorat postojano predGospod;
Lebovi na predlo`enieto 5 i zemete p~eni~no bra{no i izme-
sete od nego dvanaeset lebovi – sekojleb da te`i po dve desetini od efa;
6 postavete gi vo dva reda, po {est vored, na ~istata trpeza pred Gospod.
7 I vo (sekoj) red stavete i ~ist tem-jan (i sol); i toa neka bide krajlebovite kako spomen – `rtva zaGospod.
8 Sekoj saboten den postojano da seprinesuvaat lebovi pred Gospod odsinovite izrailski: toa e ve~en zavet.
9 Tie da mu pripa|aat na Aron i nasinovite negovi za da gi jadat na svetomesto; toa e golema svetiwa za niv od`rtvite Gospodovi, ovekove~ena sozakon.”
Kazna za bogohulnik 10 Toga{ izleze sinot na edna `ena
Izrailka, {to go be{e rodila so Egip-}anec, me|u sinovite Izrailevi i seskara so eden Izrailec vo naselbata;
11 i sinot na Izrailkata pohuli naImeto. I go dovedoa kaj Mojsej; imetona majka mu be{e [elomit, Divrieva}erka od plemeto Danovo;
12 pa go stavija v zatvor dodeka ne sedonese za nego presuda spored zapovedtaGospodova.
13 I mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
14 „Izvedi go onoj {to hule{e nadvorod logorot, a site {to ~uja, neka gi sta-vat racete svoi vrz glavata negova iceliot narod neka go ubie so kamewa,
15 i ka`i im na sinovite izrailski:sekoj {to }e pohuli na svojot Bog, }e goprimi svojot grev;
16 i onoj {to }e go navredi imetoGospodovo, treba da umre, so kamewa dago ubie siot narod; bilo da e toj pridoj-den ili tuka{en, ako pohuli na imetoGospodovo, da umre.
17 Koj }e ubie ~ovek, da bide umrtven. 18 Koj }e udri dobitok i toj umre, da
go plati; dobitok za dobitok. 19 Na onoj, {to }e mu nanese povreda
na bli`en, da mu se napravi i nemu ona{to go napravil toj;
5 2 Mojs25,30 1 Car 21,4-6 Mt 12,4 Evr 9,2
6 2 Mojs25,23-30
8 2 Mojs25,30 4 Mojs 4,7 1 Let 9,32 Mt 12,5
9 Mt 12,4 Mk 2,26 Lk 6,4
11 2 Mojs 3,15 18,22 20,7 22,27 Jov 1,11
12 2 Mojs18,16
14 5 Mojs 13,8 17,5.7 3 Car 21,9-15 Dela 7,58
16 2 Mojs21,12 3 Car21,10.13 Mt 26,66
17 2 Mojs20,13 21,12-14
19 5 Mojs19,16-21 Avd 1,15
39 2 Mojs
23,16 Is 62,9
40 5 Mojs 12,7
14,26 28,47
Is 44,4 Ps 65,6 118,27
Neem 8,14-17
24,2 2 Mojs
25,31-40 27,20-21
4 Mojs 4,16
3 2 Mojs
12,14
4 2 Mojs
25,31
144
LEVIT
20 prelom za prelom, oko za oko, zab zazab; kako {to mu nanel povreda na ~o-vek, taka i nemu da mu se napravi.
21 Koj }e ubie dobitok, neka go plati,no koj udri ~ovek i umre, da bide umrt-ven.
22 Edna pravda da ima kako za pridoj-den taka i za tuka{en, zatoa {to Jassum Gospod, va{iot Bog.”
23 Taka Mojsej im zboruva{e na sino-vite izrailski. I go izvedoa onoj {tobe{e pohulil nadvor od naselbata i goubija so kamewa; sinovite na Izrailnapravija taka, kako {to mu be{ezapovedal Gospod na Mojsej.
Odmor za zemjata
25 I mu re~e u{te Gospod na Moj-sej, na planinata Sinaj, velej}i:
2 „Javi im na sinovite na Izrail ika`i im: koga }e dojdete vo zemjata,{to vi ja davam Jas, zemjata {to vi jadavam neka ja praznuva sabotataGospodova;
3 {est godini zasejuvaj ja nivata svojai {est godini re`i go lozjeto svoe ipribiraj gi plodovite nivni,
4 a vo sedmata godina e sabota za zem-jata – neka ima odmor zemjata; toa e sab-ota Gospodova: ne ja sej nivata svoja ine go re`i lozjeto svoe.
5 Ona {to samo }e izrasne na nivatatvoja, ne go `nej, i grozjeto od nere-`anite lozi tvoi ne sobiraj go: nekabide toa godina za po~inka na zemjata.
6 I za vreme na po~inkata na zemjatatoa neka bide hrana za site vas – za tebei za tvojot rob, za robinkata tvoja, zanaemnikot tvoj i za pridojdeniot, nase-len kaj tebe;
7 a za dobitokot tvoj i za divite`ivotni {to se na zemjata tvoja, tieplodovi neka im bidat hrana.
Pro{talna godina 8 I izbroj sedum sabotni godini, se-
dumpati po sedum, za da ti izlezat vosedumte sabotni godini ~etirieset idevet godini;
9 i zatrubete go so truben glas pocelata zemja va{a sedmiot mesec, vo de-settiot den od mesecot; vo Denot na
o~istuvaweto zatrubete so truba po ce-lata va{a zemja;
10 i osvetete ja pedesettata godina iobjavete sloboda po zemjata za site`iteli; toa da vi bide jubilej; i sekojda se vrati na svojot imot, i sekoj da sevrati pri rodot svoj.
11 Pedesettata godina da vi bidejubilej; vo taa godina ne sejte i ne `nej-te go ona {to }e izrasne samo od zemja-ta, nitu da go sobirate grozjeto odnere`anite lozi,
12 za{to toa e jubilej: svet da bide tojza vas – od nivite jadete go ona {tosamo }e izrasne.
13 Vo taa jubilejna godina sekoj nekase vrati na imotot svoj.
14 Ako mu prodava{ ne{to na bli`-niot svoj, ili ako kupuva{ ne{to odbli`niot svoj, ne nanesuvajte si ne-pravda eden na drug;
15 ti treba da kupuva{ od bli`niotsvoj spored brojot na godinite po jubi-lejot, i spored brojot na godinite naprihodot toj treba da ti prodava;
16 ako ostanuvaat mnogu godini, zgole-mi ja cenata; ako ostanuvaat malkugodini, namali ja cenata; za{to opre-delen broj godi{ni `etvi ti prodavatoj.
17 Ne nanesuvajte si nepravda eden nadrug; imaj strav od tvojot Bog, za{toJas sum Gospod, va{iot Bog.
18 Izvr{uvajte gi zapovedite Moi,pazete i ispolnuvajte gi zakonite Moi,i spokojno }e `iveete na zemjata;
19 i zemjata }e gi dava svoite plodovi,i }e jadete do nasitka i spokojno }e`iveete na nea.
20 Ako ka`ete: {to }e jademe vo sed-mata godina, koga ne sme poseale ni{-to, ne sme sobrale proizvodi na{i,
21 Jas }e ispratam blagoslov Moj vo{estata godina, i taa }e dade plod zatri godini;
22 a vo osmata godina }e seete, no }ejadete od starite proizvodi do devetta-ta godina; i dodeka ne uzreat plodovitenejzini, }e jadete od staroto.
Pravo na otkup na zemji{te 23 Zemjata ne smee da se prodava zase-
koga{, za{to zemjata e Moja; vie ste kajMene pridojdeni i doselenici;
25,1-552 Mojs23,10-12 5 Mojs15,1-11
1 2 Mojs19,11
4 Is 37,30 2 Let 36,21
5 1 Mojs40,10 4 Car19,21 Neem 13,15
9 2 Mojs30,10 4 Mojs 10,8 Is.N. 6,3 Sud 3,27 1 Car 13,3
10 2 Mojs 21,2 5 Mojs15,12 Er 34,8-22
14 1 Car 12,3-4 1 Kor 6,8
17 Er 7,5-6 Jov 31,16 1 Sol 4,6
18 1 Mojs 26,5 5 Mojs12,10 Er 23,6 Ez 28,26 34,25 Jov 5,22
19 5 Mojs28,12 Is 55,10
21 2 Mojs 16,5 5 Mojs 28,8 Ez 44,30 Agej 2,19 Mal 3,10 Ps 133,3
23-27 Er 32,6-9 Ps 38,12 Ruta 4,1-12
20 2 Mojs
21,23-25 Mt 5,38-42
21 2 Mojs
22,14
22 2 Mojs
12,49 4 Mojs 9,14
15,16 Ez 47,22
145
LEVIT
24 po celata zemja na va{ite imotidozvoluvajte zemjata da se otkupuva.
25 Ako brat ti, koj e kaj tebe, osiro-ma{i i go prodade svojot imot, toga{da dojde negoviot najblizok rodnina ineka go otkupi prodadenoto od bratotnegov.
26 No, ako nema svoj, koj da go otkupi,no toj samiot uspee i najde kolku {totreba za otkup,
27 toga{ da gi presmeta godinite odproda`bata svoja i da go vrati drugotona onoj komu mu go prodal, i povtornoda vleze vo vladenieto svoe.
28 Ako, pak, ne najde kolku {to treba,za da vrati, prodadenoto neka ostane voracete na kupuva~ot s# do godinata najubilejot, a vo jubilejnata godina dastane slobodno i povtorno da vleze voimotot svoj.
29 Ako nekoj prodade ku}a za `iveewevo grad ograden, taa mo`e da se otkupis# dodeka ne izmine godinata na pro-da`bata nejzina – vo tekot na godinatataa mo`e da se otkupi.
30 Ako, pak, ne se otkupi dodeka neizmine godinata od proda`bata nejzi-na, ku}ata {to e vo gradot, ograden soyidovi, zasekoga{ }e ostane vo racetena kupuva~ot i rodot negov, i vo godi-nata na jubilejot nema da mu se odzeme.
31 A ku}ite po selata, okolu koi nemayidovi, treba da se smetaat za nivi; tie(sekoga{) mo`at da se otkupuvaat, a vojubilejnata godina }e se vratat.
32 A {to se odnesuva do gradovite nalevitite, ku}ite vo gradovite na vlade-nieto nivno, sekoga{ mo`at da giotkupuvaat levitite;
33 ako nekoj od levitite ne ja otkupi,toga{ prodadenata ku}a vo gradot {toe opredelen za levitite, }e bide vrate-na vo vremeto na jubilejnata godina,za{to ku}ite vo gradovite na levititese nivno vladenie me|u sinovite naIzrail.
34 I zemjata okolu nivnite gradovi nesmee da se prodava, za{to taa e nivnove~no vladenie.
Pozajmuvawe na siromav 35 Ako bratot tvoj osiroma{i i izne-
mogne, potkrepi go, bilo toj da e tu|i-
nec ili preselenik, neka `ivee kajtebe.
36 Ne zemaj mu ni lihva, ni pe~alba, iimaj strav od tvojot Bog; (Jas sum Gos-pod) bratot tvoj neka `ivee kaj tebe.
37 Ne davaj mu pari so kamata, a i hra-nata tvoja ne davaj mu ja so dobivka.
38 Jas sum Gospod, Bog va{, Koj ve iz-vede od egipetskata zemja za da vi jadadam zemjata hananska i da bidam va{Bog.
Pravo na otkup na lica 39 Koga }e osiroma{i kaj tebe bratot
tvoj, i ti se prodade, ne tovari go soropska rabota;
40 toj treba da ti bide kako naemnik,kako preselnik; neka ti raboti dojubilejnata godina,
41 a toga{ neka si otide otkaj tebe,toj samiot i decata negovi so nego, ineka se vrati me|u rodot svoj i pak davleze vo imotot na tatkovcite svoi,
42 bidej}i tie se Moi slugi, koi Jas giizvedov od egipetskata zemja: tie nesmeat da se prodavaat kako {to se pro-davaat robovite.
43 Ne gospodari nad niv so `estokosti imaj strav od tvojot Bog.
44 Ako saka{ da ima{ svoj rob i svojarobinka, kupuvajte si rob i robinka odnarodite {to se okolu vas; od niv da sizemate robovi i robinki.
45 Isto taka i od decata na presel-nicite, naseleni me|u vas, mo`ete dakupuvate; i od nivnite rodnini, rodenivo zemjata va{a, ako gi ima, i tiemo`at da vi bidat sopstvenost.
46 Mo`ete da gi predavate vo nasled-stvo i na sinovite va{i po vas kakove~en imot; a bra}ata va{i, sinoviteizrailski, ne obremenuvajte gi somnogu rabota.
47 Ako tvojot pridojden ili tvojotpreselnik se zbogati, a bratot tvoj prednego osiroma{i i mu se prodade na pri-dojdeniot, naselen kaj tebe, ili na ne-koj drug od rodot na pridojdenite,
48 toga{ po proda`bata toj mo`e dabide otkupen; nekoj od bra}ata negovitreba da go otkupi,
49 ili bratot na negoviot tatko, ilisinot na strikoto negov treba da go
36 2 Mojs22,26 Er 15,10
38 22,33 1 Mojs10,19
39 2 Mojs21,2-11 5 Mojs15,12-18 3 Car 9,22 Er 34,9-22
41 Er 34,8
43 2 Mojs 1,13 Ez 34,4 Kol 4,1
47 Jov 24,9 Neem 5,5
48 Neem 5,8
49 4 Mojs27,8-11
23 1 Mojs 23,4 2 Mojs 19,5 3 Car 21,3
Ez 46,18 Evr 11,13
32-34 4 Mojs35,1-8
Is.N. 21,1-42
Ez 48,13-14
35 5 Mojs15,7-8
24,14-15 Ps 36,21.26
Lk 6,35
146
LEVIT
otkupi, ili koj i da bilo od rodot negovvo plemeto, da go otkupi, ili samiottoj, ako se snajde da se otkupi.
50 I da se rasplati so kupuva~ot svoj,smetaj}i od godinite, koga se prodal, pas# do godinata na jubilejot, i da givrati parite za koi se prodal sporedbrojot na godinite, pri {to da se smetadeka kaj nego bil kako naemnik;
51 i ako ostanuvaat u{te mnogu godi-ni, toga{ srazmerno na niv da go vratisvojot otkup vo pari, za koi bil kupen;
52 ako, pak, ostanuvaat u{te malkugodini do jubilejnata godina, da pres-meta i srazmerno na godinite da platiza sebe otkup.
53 Vo tekot na site godini toj da bidekaj nego kako naemnik, no toj ne trebada bide preoptovaruvan so rabota predtvoite o~i.
54 Ako, pak, ne se otkupi na toj na~in,toga{ vo jubilejnata godina da zaminesamiot toj i decata negovi so nego,
Jas sum Gospod, va{iot Bog 55 zatoa {to sinovite na Izrail se
Moi slugi; tie se Moi slugi, koi giizvedov od egipetskata zemja. Jas sumGospod, va{iot Bog.”
26 „Ne pravete rakotvorni obrazi,ni delkani; i ne izdigajte stolb
i ne postavuvajte vo zemjata kamewa soznaci, za da im se poklonuvate, za{toJas sum Gospod, va{iot Bog.
2 Pazete gi Moite saboti i po~itu-vajte go Moeto svetili{te; Jas sumGospod.
Blagoslovi 3 Ako postapuvate spored Moite po-
velbi i gi zapazuvate Moite naredbi, igi ispolnuvate,
4 }e vi davam do`d navreme, i zemjata}e go dade rodot svoj, i drvjata polski}e go dadat svojot plod,
5 i vr{idbata }e trae kaj vas do groz-doberot, grozdoberot }e trae do seidba-ta, i }e jadete svoj leb do nasitka i }e`iveete bezbedno vo va{ata zemja.
6 ]e $ dadam mir na zemjata; }e spietei nikoj nema da ve obespokojuva; }e gi
istrebam lutite yverovi od zemjata ime~ nema da pomine po celata va{azemja.
7 Pa }e gi gonite neprijatelite va-{i, i tie od me~ }e padnat ubieni predvas;
8 petmina od vas }e progonuvaat stodu{i, i sto od vas }e progonuvaat desetiljadi, i neprijatelite va{i }e padnatod me~ pred vas.
9 ]e poglednam blagonaklono na vas(}e ve blagoslovam) i }e ve napravamplodni, }e ve umno`am i }e go zacvrs-tam zavetot Moj so vas.
10 I }e jadete od staroto – lanskoto istaroto }e go isfrlite poradi novoto.
11 ]e go postavam `iveali{teto Moeme|u vas, i du{ata Moja nema da se gna-si od vas.
12 ]e se dvi`am me|u vas i }e bidamva{ Bog, a vie }e bidete Moj narod.
13 Jas sum Gospod, Bog va{, Koj ve iz-vede od egipetskata zemja, za da ne bi-dete nivni robovi, i gi skr{iv stegitena jaremot va{ i ve izvedov ohrabreni.
Kletvi 14 Ako, pak, ne Me slu{ate i ne gi is-
polnuvate ovie Moi povelbi, 15 i ne im se pokoruvate, i ako du{ata
va{a negoduva od Moite zakoni, taka{to nema da gi ispolnuvate site Moizapovedi, i go naru{ite zavetot Moj, –
16 toga{ i Jas }e postapam so vas vaka– }e vi pratam oftika i vrela treska,od koi }e oslabat o~ite va{i i }e seizma~uva du{ata va{a, i }e seete semezaludo, za{to neprijatelite va{i }e gojadat.
17 ]e go svrtam liceto Moe protivvas i }e padnete pred neprijateliteva{i; nad vas }e vladeat neprijateliteva{i, i }e begate duri i koga nikoj neve goni.
18 Ako i pokraj seto ova ne Me pos-lu{ate, sedumpati }e ja zgolemam kaz-nata za grevovite va{i;
19 }e ja skr{am va{ata tvrdoglavost,}e go napravam neboto va{e kako`elezo, i zemjata va{a kako bakar;
20 pa zaludo }e se isto{tuva silatava{a, i zemjata va{a nema da go dava
7 5 Mojs 28,7
8 Is.N. 23,10 Sud 15,15 Is 30,17 32,30
9 1 Mojs 1,22 17,6 Neem 9,23
10 25,21-23
11 2 Mojs 25,8 1 Car12,22 3 Car 6,13 Ez 37,27 Ps 73,7
12 5 Mojs 4,7-8 Ez 36,28 37,27 Jn 1,14 2 Kor 6,16 Otkr 21,3
13 2 Mojs 6,7 Is 10,27 Er 2,20 27,2 Ez 30,18 Os 11,4
14-39 5 Mojs28,15-68 Amos 4,6-12 Dan 9,11
15 1 Mojs 17,7
16 Sud 6,3-6 1 Car 2,33 Ez 4,17 24,23 Ps 77,33 107,17 Jov 31,8
17 Is.N. 7,4 7,12 Sud 2,15 Is 30,17 Er 19,7 21,7
18 Er 21,14 Amos 3,14 Ps 98,8
50 Jov 7,1
14,6
53 Kol 4,1
55 22,33
26,1 19,4
Ez 8,12
2 19,30
Er 17,19-27 Ez 20,12-13
3 1 Mojs 26,5 2 Mojs 24,8 5 Mojs 6,17
11,13
4 5 Mojs
11,13-15 28,1-14
Ez 34,26-27
5 Is 1,19
Amos 9,13
6 Is 26,3
54,13 Agej 2,9 Ps 28,11
36,11
147
LEVIT
svojot plod, i drvjata zemni nema da gira|aat plodovite svoi.
21 Ako, pak, i potoa trgnete nastranai ne sakate da Me slu{ate, }e vi nane-sam sedumkratni udari poradi grevo-vite va{i;
22 }e ispratam protiv vas divi yvero-vi, koi }e vi gi odzemat decata va{i, }ego uni{tat dobitokot va{ i }e ve nama-lat, taka {to }e se zapustat pati{tatava{i.
23 Ako i potoa ne se popravite i trg-nete protiv Mene,
24 toga{ i Jas }e trgnam protiv vas sojarost i }e ve porazam sedumkratno zagrevovite va{i.
25 I }e ispratam protiv vas odmazdu-va~ki me~ za odmazda poradi zavetot;ako, pak, izbegate po gradovite va{i, }eispratam na vas pomor i }e bidete pre-dadeni vo racete na neprijatelot.
26 ]e oskudevate za leb; deset `eni }ego pe~at lebot va{ vo edna pe~ka i }evi davaat leb so merka; }e jadete i nemada se nasitite.
27 Ako i pokraj sevo ova ne Me pos-lu{ate i trgnete protiv Mene,
28 i Jas }e trgnam protiv vas so gnev isedumkratno }e ve kaznam za grevoviteva{i,
29 i }e gi jadete telata na sinovitesvoi, i telata na }erkite va{i }e gijadete.
30 ]e gi razru{am `rtvenicite va{i,}e gi razru{am rakotvornite stolboviva{i i }e gi frlam trupovite va{i vrzurnatinite od idolite va{i, i du{ataMoja }e se odvrati od vas.
31 Gradovite va{i }e gi pretvoram vopustina i }e gi opusto{am svetili{-tata va{i, i nema da primam blagopri-jaten miris od `rtvite va{i.
32 ]e ja zapustam zemjata va{a, taka{to }e se ~udat nad nea neprijateliteva{i, {to }e `iveat vo nea;
33 vas, pak, }e ve rasturam me|u naro-dite i }e napravam da ve gonat so izva-den me~; zemjata va{a }e bide pusta, igradovite va{i – razru{eni.
34 Toga{ zemjata }e nadomesti zasvoite saboti preku site denovi, dode-ka bide pusta; dodeka vie bidete vo zem-
jata na neprijatelite va{i, zemjata }esi po~iva i }e nadomesti za svoitesaboti;
35 taa }e po~iva za seto vreme dodekabide pusta, {to ne po~iva{e za site sa-boti va{i koga `iveevte vo nea.
36 A na onie od vas {to }e ostanat, }eim vsadam strav vo srcata vo zemjata naneprijatelite nivni, pa i {umot odrazvean list }e gi pla{i; }e begaat ka-ko od me~, i }e pa|aat koga i nikoj ne gigoni.
37 I }e se sopnuvaat eden od drug kakoda begaat od me~, iako nikoj ne gi pro-gonuva; ne }e imate sila da im se pro-tivstavuvate na neprijatelite va{i;
38 }e zaginete me|u narodite, i }e veprogolta zemjata na neprijateliteva{i;
39 a drugite od vas }e istleat poradibezzakonijata svoi vo zemjite na nepri-jatelite va{i i poradi bezzakonijatana tatkovcite va{i }e is~eznat.
Bog }e si spomne za Svojot zavet 40 Toga{ }e gi ispovedaat bezzakoni-
jata svoi i bezzakonijata na tatkovcitesvoi, priznavaj}i deka vr{ea prestapiprotiv Mene i deka se dignaa protivMene;
41 poradi {to i Jas (so jarost) stanavprotiv niv i gi odvedov vo zemjata naneprijatelite nivni; toga{ }e bideponi`eno nivnoto neobrezano srce, itoga{ }e ja iskupat svojata nepraved-nost.
42 I Jas }e si spomnam za zavetot Mojso Jakov, i na zavetot Moj so Isak, i nazavetot Moj so Avraam, i na zemjata }ese setam
43 i zemjata, napu{tena od niv, }enadomesti za svoite saboti, otkako }ebide isprazneta od niv, i tie }e ja dobi-jat svojata kazna za bezzakonijata svoi,za{to gi prezrea zakonite Moi idu{ata nivna se odvrati od naredbiteMoi.
44 No koga tie }e bidat vo zemjata naneprijatelite svoi, – Jas nema da giprezram, i nema da se nalutam na nivtolku, za da gi istrebam i da go raski-
32 3 Car 9,8 Is 5,6 Er 9,1212,11 2 Let 29,8
33 Is 1,7 Er 34,22 Ez 34,6
34 Er 7,34 2 Let 36,21
36 Ez 21,12
38 Is 1,28 Er 16,4 Jov 4,9 Ps 1,6
39 Ez 4,17
41 Er 4,4 Dela 7,51
42 1 Mojs17,1-14 26,3-4 Ez 16,60 Lk 1,72-73
43 Is 40,2
44 5 Mojs4,29-31 Pla~ 3,22-23 3,31-32 5,21-22
19 Is 16,6 Er 13,9
14,1-9 Ez 24,21 Ps 9,24
20 5 Mojs
11,17 Is 17,11 Er 12,13 Agej 1,6 Ps 126,1
21 1 Mojs 4,15
22 1 Mojs
37,20 Er 5,6
42,2 Ez 5,17
14,15
23 Er 2,30
5,3
24 2 Car22,27
25 2 Mojs 5,3 3 Car 8,37
Er 5,17 Ez 21,14-22
26 Er 37,21
Ez 4,16 Os 4,10
Ps 104,16
28 Sud 2,14 Er 17,10 Ps 77,59 Jov 34,11
29 Er 19,9 Ez 5,10
Pla~ 2,20 4,10
30 5 Mojs 12,2 1 Car 9,12
Is 21,9 Er 50,2 Ez 6,1-7
Amos 7,9 2 Let 14,6
34,4
31 Is 1,7
Ez 24,21 Amos 7,9 Neem 1,3
148
LEVIT
nam Mojot zavet so niv, za{to Jas sumGospod, nivniot Bog.
45 ]e se setam, zaradi niv, na zavetotso nivnite predci, koi gi izvedov odegipetskata zemja pred o~ite na naro-dite, za da im bidam Bog. Jas sum Gos-pod.”
46 Toa se naredbite, zapovedite izakonot koi Gospod gi vospostavi me|uSebe i sinovite na Izrail preku Moj-sej na planinata Sinaj.
[to smee da se zavetuvai da se otkupuva
27 I mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Ka`i im na sinovite izrailski ire~i im: ako nekoj se zavetuva da japosveti du{ata svoja na Gospod so cena,
3 cenata za ma` od dvaeset do {eesetgodini da bide pedeset srebreni {eke-li, spored sve{teniot {ekel.
4 Ako e, pak, za `ena, cenata da bidetrieset {ekeli.
5 Za ma{ko od pet do dvaeset godinicenata da bide dvaeset {ekeli, a za`ensko – deset {ekeli.
6 Za ma{ko, pak, od eden mesec do petgodini cenata treba da iznesuva petsrebreni {ekeli, a za `ensko – trisrebreni {ekeli.
7 Za ma` od {eeset godini i nagorecenata }e bide petnaeset srebreni {e-keli, a za `ena – deset {ekeli.
8 Ako e siromav i nema da platispored cenata svoja, toga{ toj neka sepretstavi pred sve{tenikot, i sve{te-nikot neka go proceni: spored sostojba-ta na onoj, {to se zavetuval, taka nekago proceni sve{tenikot.
9 Ako e, pak, dobi~e od onie {to Muse prinesuvaat kako `rtva na Gospod, –s# {to Mu se prinesuva na Gospod, esveto;
10 da ne se zamenuva dobroto so lo{o,ili lo{oto so dobro; ako nekoj zamenidobi~e so dobi~e toga{ i dobi~eto inegovata zamena }e bidat svetiwa.
11 Ako e toa ne~ist dobitok, {to ne seprinesuva kako `rtva na Gospod, tojneka mu bide pretstaven na sve{teni-kot,
12 i sve{tenikot da proceni, dali etoj dobar, ili lo{; kako }e go ocenisve{tenikot, taka i neka bide;
13 ako nekoj saka da go otkupi, nekadodade kon cenata u{te edna petina.
14 Ako nekoj Mu ja posvetuva naGospod ku}ata svoja za svetiwa, sve{-tenikot da ja proceni, dali e taa dobra,ili lo{a; kako {to }e ja oceni sve{-tenikot, taka i da bide.
15 Ako onoj {to ja posvetil, pobara daja otkupi ku}ata svoja, neka prilo`iu{te edna petina vo srebro kon cenatanejzina, i toga{ taa neka bide negova.
16 Ako nekoj Mu posveti na Gospod odimotot svoj niva, procenata treba dabide srazmerno so poseanoto: za edengomer posean ja~men – pedeset srebreni{ekeli.
17 Ako nekoj ja posvetuva nivata svojaod jubilejnata godina, toa treba da bidespored nejzinata procenka.
18 Ako nekoj ja posvetuva nivata svojapo jubilejnata godina, sve{tenikotneka ja opredeli cenata vo srebro spo-red godinite {to ostanuvaat do idnatajubilejna godina, i za tolku da ja nama-li cenata.
19 Ako onoj, {to ja posvetil nivatasvoja, pobara da ja otkupi, neka dodadeu{te edna petina vo srebro kon cenatanejzina, i taa neka bide negova.
20 Ako, pak, toj ne ja otkupi nivatasvoja i nivata bide prodadena na drug~ovek, toj ve}e ne mo`e da ja otkupi;
21 taa niva, otkako }e bide oslobodenavo jubilejnata godina, neka Mu bideposvetena na Gospod kako bogovetenazemja i da bide za sve{tenikot.
22 Ako nekoj Mu posveti na Gospodkupena niva, koja ne e pod nivite naimotot negov,
23 sve{tenikot neka ja opredeli cena-ta nejzina do jubilejnata godina, i tojda ja dade, spored ona kako {to e pres-metano, vo istiot den, kako svetiwaGospodova;
24 a nivata vo jubilejnata godina pakneka mu se vrati na onoj, od kogo bilakupena i koj vladeel so taa zemja.
25 Sekoja procenka da se vr{i sporedsve{teniot {ekel – dvaeset geri daima vo eden {ekel.
21 27,28 4 Mojs18,14 Ez 44,29
25 2 Mojs30,13.15 4 Mojs 3,47 Ez 45,12
45 11,45 22,33 25,38
46 2 Mojs
19,11
27,2 1 Mojs
28,20
3 2 Mojs
30,13
5 1 Mojs
37,28
6 4 Mojs 3,47
8 5,7-11
9 2 Mojs 40,9
5 Mojs15,19
11 4 Mojs
18,15
149
LEVIT
Razni prinosi 26 A sekoe prvorodeno {to }e se rodi
me|u dobitokot tvoj, nikoj ne mo`e dago zavetuva: bilo od krupniot, bilo odsitniot dobitok – tie se Gospodovi.
27 Ako, pak, dobitokot e ne~ist, da seotkupuva spored cenata negova i da sedodade kon nea u{te edna petina; ako nese otkupi, toga{ neka se prodadespored negovata procenka.
28 A s# {to ~ovek Mu vetuva na Gos-pod so kletva od ona {to go ima – od ~o-vek do dobitok ili niva od imotot svoj,da ne se prodava nitu da se otkupuva:sekoj zavet so kletva e najsveta svetiwaGospodova.
29 I sekoe ~ove~ko su{testvo, so he-rem3 prokolnato, ne mo`e da se otkupi:toa treba da se predade na smrt.
30 I sekoja desetina od zemjata: odzemnite semiwa i od plodovite na drv-jata, Mu pripa|aat na Gospod: toa esvetiwa Gospodova;
31 ako nekoj posaka da ja otkupi dese-tinata svoja, da dodade kon cenata nej-zina u{te edna petina.
32 I sekoj desetok od krupniot i odsitniot dobitok – s# desetto {to }epomine pod pastirski stap, treba daMu se posveti na Gospod;
33 i da ne se gleda dali e dobro ililo{o, nitu da se zamenuva; ako nekoj gozameni, toga{ toa samoto i negovatazamena da bidat svetiwa – da ne seotkupuvaat.”
34 Toa se zapovedite, {to Gospod imgi dade na sinovite izrailski prekuMojsej na planinata Sinaj.
30 4 Mojs18,26 5 Mojs14,22 Mal 3,8 2 Let 31,6
34 26,46 2 Mojs19,11 Dela 7,38
26 27,28-29
2 Mojs13,1-2
13,11-16
28 4 Mojs
18,14
29 5 Mojs 7,26
150
LEVIT
3 27,29. Anatema kaj drevnite Evrei. S# {to potpa|alo pod takva anatema, bilo bezmilosnouni{tuvano.
Prvo prebrojuvawe na izrailskite plemiwa
1 I mu re~e Gospod na Mojsej voSinajskata Pustina, vo skinijata
na sobranieto, vo prviot den od vtori-ot mesec, na vtorata godina, otkako beaizlegle od egipetskata zemja, velej}i:
2 „Prebrojte ja celata zaednica na si-novite izrailski spored rodovite niv-ni, spored semejstvata nivni, sporedbrojot na imiwata nivni, site od ma{-ki pol do eden;
3 od dvaeset godini nagore, site spo-sobni za vojna vo Izrail; spored legi-ite nivni prebrojte gi ti i Aron;
4 zaedno so vas treba da ima od sekoekoleno po eden pretstavnik, koj e stare-{ina na rodot svoj.
5 I eve gi imiwata na ma`ite, koi }ebidat so vas: od Ruvim – Elicur, sinotna [edeur;
6 od Simeon – [elumiel, sinot naCuri{adaj;
7 od Juda – Naason, sinot Aminada-vov;
8 od Isahar – Natanail, sinot naCuar;
9 od Zavulon – Elijav, sinot Helonov; 10 od sinovite na Josif: od Efrem –
Eli{ama, sinot Amiudov; od Manasija– Gamaliil, sinot na Pedacur;
11 od Venijamin – Avidan, sinotGidoniev;
12 od Dan – Ahiezer, sinot na Ami-{adaj;
13 od Asir – Pagiil, sinot na Ohran; 14 od Gad – Eljasaf, sinot na Deuel; 15 od Neftalim – Ahira, sinot Ena-
nov. 16 Toa se izbranite ma`i od narodot,
stare{inite na tatkovskite plemiwa,na~alnici na izrailskite legioni.”
17 Toga{ Mojsej i Aron gi zedoa tieimenuvani ma`i
18 i go sobraa siot narod na prviotden od vtoriot mesec; i tie gi objavijasvoite rodoslovija, spored rodovite
7 Lk 3,32-33
14 2,14 7,42
16 2 Mojs18,21-25
18 2 Mojs30,14 Ezd 2,59 Evr 7,3
1,1-54 2 Car 24,
1-9 1 Let 21,
1-6
2 2 Mojs
30,11-16
3 2 Mojs 4,14
30,14 1 Let 5,18
4 2 Mojs
18,21 5 Mojs 1,15 Is.N. 22,14
5 7,30
10,13-28
BROEVI(^ETVRTA KNIGA MOJSEEVA)
Voved
Knigata Broevi go dobila imeto spored eden od nastanite {to se spomnuvavo nea, osnosno spored prebrojuvaweto na Evreite vo Sinajskata Pustina.
Narodot na Izrail, otkako gi dobil preku Mojsej site Bo`ji zakoni, se pod-gotvuva da trgne kon vetenata zemja (1,1–10,10). Patot prvin gi vodi vo Kadis-Barnea, na vlezot od ovaa zemja, no tie ne se re{ile da vlezat vo nea. Osudenida talkaat celi ~etirieset godini niz pustinskite oblasti, tie se otpra-vile na jug i po izvesno vreme do{le vo moavskata zemja, na isto~nata stranaod Mrtvoto More (10,11–21,35). Vo poslednite glavi od knigava se opi{uvaatrazni nastani {to se slu~ile vo Moav. Ottuka podocna narodot na Izrail }evleze vo hananskata zemja (22,1–36,13).
Ishod i Levit ni go pretstavuva Bo`jiot narod vo negovata realna ~ove~kadimenzija, koga po verbata doa|aat somne`i, po energi~nosta – o~ajuvawe, poveli~ieto – pa|awe. Sprotivno na ova, jasno mo`e da se vidi postojanata ver-nost od strana na Boga, koja ne se poni{tuva so Negovata strogost ispravedlivost.
Tuka Mojsej go zazema ~uvstvitelnoto mesto pome|u Gospod i narodot: tojgi prenesuva Negovite zapovedi i istovremeno se zastapuva pred Nego za naro-dot, koga toj sogre{uva pred Boga i ne se pridr`uva kon Negoviot zakon.
NARODOT NA IZRAIL VO SINAJSKATA PUSTINA
svoi, spored semejstvata svoi, sporedbrojot na imiwata, od dvaeset godini inagore, site do eden,
19 kako {to mu be{e zapovedal Gospodna Mojsej. I toj go izvr{i prebroju-vaweto nivno vo Sinajskata Pustina.
20 Od Ruvim, prvorodeniot Izrailevsin, spored rodovite nivni, spored se-mejstvata nivni, spored domovite napredcite nivni, spored brojot na imi-wata, site do eden, od ma{ki pol, oddvaeset godini nagore, sposobni zavojna,
21 se izbroija od plemeto Ruvimovo~etirieset i {est iljadi i petstotini.
22 Od potomcite Simeonovi sporedrodovite nivni, spored semejstvatanivni, spored domovite na predcitenivni, spored brojot na imiwata, sitedo eden, site od ma{ki pol, od dvaesetgodini nagore, site sposobni za vojna,
23 se izbroija od plemeto Simeonovopedeset i devet iljadi i trista.
24 Od potomcite Gadovi spored rodo-vite nivni, spored semejstvata nivni,spored domovite na predcite nivni,spored brojot na imiwata (nivni, edenpo eden, site od ma{ki pol), od dvaesetgodini nagore, site sposobni za vojna,
25 izbroija od plemeto Gadovo ~eti-rieset i pet iljadi {estotini i pe-deset.
26 Od potomcite Judini spored rodo-vite nivni, spored semejstvata nivni,spored domovite na predcite nivni,spored brojot na imiwata (nivni, edenpo eden, site od ma{ki pol), od dvaesetgodini nagore, site sposobni za vojna,
27 izbroija od kolenoto Judino sedum-deset i ~etiri iljadi i {estotini.
28 Od potomcite Isaharovi sporedrodovite nivni, spored semejstvatanivni, spored domovite na predcitenivni, spored brojot na imiwata(nivni, eden po eden, site od ma{kipol), od dvaeset godini nagore, sitesposobni za vojna,
29 se izbroija od plemeto Isaharovopedeset i ~etiri iljadi i ~etiristoti-ni.
30 Od potomcite Zavulonovi sporedrodovite nivni, spored semejstvata
nivni, spored domovite na predcitenivni, spored brojot na imiwata (niv-ni, eden po eden, site od ma{ki pol), oddvaeset godini nagore, site sposobni zavojna,
31 se izbroija od plemeto Zavulonovopedeset i sedum iljadi i ~etiristoti-ni.
32 Od potomcite na Josif, sinoviteEfremovi, spored rodovite nivni,spored semejstvata nivni, spored do-movite na predcite nivni, spored bro-jot na imiwata (nivni, eden po eden,site od ma{ki pol), od dvaeset godininagore, site sposobni za vojna,
33 se izbroija od plemeto Efremovo~etirieset iljadi i petstotini.
34 Od potomcite Manasievi sporedrodovite nivni, spored semejstvatanivni, spored domovite na predcite ni-vni, spored brojot na imiwata (nivni,eden po eden, site od ma{ki pol), oddvaeset godini nagore, site sposobni zavojna,
35 se izbroija od plemeto Manasievotrieset i dve iljadi i dveste.
36 Od potomcite Venijaminovi sporedrodovite nivni, spored semejstvatanivni, spored domovite na predcitenivni, spored brojot na imiwata (niv-ni, eden po eden, site od ma{ki pol), oddvaeset godini nagore, site sposobni zavojna,
37 se izbroija od plemeto Venija-minovo trieset i pet iljadi i ~etiri-stotini.
38 Od potomcite Danovi spored rodo-vite nivni, spored semejstvata nivni,spored domovite na predcite nivni,spored brojot na imiwata (nivni, edenpo eden, site od ma{ki pol), od dvaesetgodini nagore, site sposobni za vojna,
39 se izbroija od plemeto Danovo,{eeset i dve iljadi i sedumstotini.
40 Od potomcite Asirovi spored ro-dovite nivni, spored semejstvata nivni,spored domovite na predcite nivni,spored brojot na imiwata (nivni, edenpo eden, site od ma{ki pol), od dvaesetgodini nagore, site sposobni za vojna,
41 se izbroija od plemeto Asirovo~etirieset i edna iljada i petstotini.
32 1 Mojs41,52 49,26
33 1 Let 7,20
34 1 Mojs41,51 Otkr 7,6
36 1 Mojs35,18 Er 32,44 2 Let 17,17
38 1 Mojs 30,6 5 Mojs33,22
40 30,13
20 1 Mojs
10,15 29,32
Dela 7,4-8
22 1 Mojs
29,33
24 1 Mojs
30,11 Is.N.
13,24-28
25 1 Let 5,11
26 Mt 1,2
28 1 Mojs
30,18
30 1 Mojs
30,20
152
BROEVI
42 Od potomcite na Neftalim sporedrodovite nivni, spored semejstvatanivni, spored domovite na predcitenivni, spored brojot na imiwata (niv-ni, eden po eden, site od ma{ki pol), oddvaeset godini nagore, site sposobni zavojna,
43 se izbroija od plemeto Neftali-movo pedeset i tri iljadi i ~etiristo-tini;
44 toa se onie, {to vlegoa vo prebro-juvaweto i {to gi prebroija Mojsej iAron i na~alnicite izrailski – dva-naesetmina lu|e, po eden ~ovek od sekoepleme.
45 Site, vlezeni vo prebrojuvaweto,potomci Izrailevi, od dvaeset godinii nagore – site od Izrail sposobni zavojna,
46 izbroeni bea {estotini i tri ilja-di petstotini i pedeset.
Posebnata uloga na Levievoto koleno
47 A levitite me|u niv ne bea broenispored tatkovite im plemiwa.
48 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-lej}i:
49 „Samo Levievoto koleno ne prebro-juvajte go i ne me{ajte go so sinovitena Izrail;
50 no na levitite doveri im ja skini-jata na sobranieto, site nejzini pri-nadle`nosti i s# {to e vo nea: tie nekaja nosat skinijata i site nejzini pri-nadle`nosti i da slu`at vo nea, iokolu skinijata da bidat rasporedeni;
51 a koga }e treba da se prenesuvaskinijata, levitite da ja krevaat, ikoga }e treba da se zastane, levitite daja simnat; ako, pak, do nea pristapinekoj od drugo pleme, da bide ubien.
52 Sinovite izrailski treba da bidatrasporedeni sekoj vo svojot logor, sekojkaj svoeto zname, vo svojata ~eta.
53 A levitite da se smestat okoluskinijata na sobranieto, za da ne padnegnev vrz op{testvoto na sinovite iz-railski; levitite da stojat na stra`apri skinijata na sobranieto.”
54 I napravija sinovite na Izrail s#:onaka kako {to mu zapoveda Gospod naMojsej, taka napravija.
Raspored na plemiwata vo logorot
2 I im re~e Gospod na Mojsej i naAron, velej}i:
2 „Sinovite izrailski treba da logo-ruvaat sekoj kaj svoeto zname so ozna-kite na predcite svoi; i da se nastanatokolu skinijata na sobranieto na pris-tojna oddale~enost.
3 Najnapred, na istok, }e se nastanatlegionite Judini so vojnicite svoi, ina~alnikot na Judinite potomci Naa-son, sinot na Aminadav.
4 Silata na negovata vojska iznesuvasedumdeset i ~etiri iljadi i {estoti-ni vojnici.
5 Po nego da se rasporedi plemetoIsaharovo, i na~alnikot na Isaha-rovite potomci Natanail, sinot naCuar,
6 ~ija sila e izbroena na pedeset i ~e-tiri iljadi i ~etiristotini vojnici.
7 (Ponatamu da se smesti) plemeto Za-vulonovo, i na~alnikot na potomciteZavulonovi Elijav, sinot Helonov;
8 brojot na negovata vojska iznesuvapedeset i sedum iljadi i ~etiristotinivojnici.
9 Site izbroeni vo Judiniot tabor sesto osumdeset i {est iljadi i ~etiri-stotini vojnici; tie prvi da trgnat.
10 Kon jug da bidat rasporedeni Ruvi-movite legioni so vojnicite svoi i na-~alnikot na potomcite na RuvimElicur, sinot na [edeur;
11 brojot na negovite vojnici, vlezenivo prebrojuvaweto negovo, e ~etirieseti {est iljadi i petstotini.
12 Do nego da se nastani plemetoSimeonovo, i na~alnikot na potomcitena Simeon [elumiel, sinot naCuri{adaj;
13 a negovite vojnici izbroeni beapedeset i devet iljadi i trista.
14 Potoa da se nastani plemeto Gado-vo, i na~alnikot na potomcite GadoviEljasaf, sinot na Raguil;
15 negovata vojska be{e na broj ~eti-rieset i pet iljadi {estotini i pede-set vojnici.
16 Seta sila vlezena vo prebrojuvawe-to na Ruvimoviot tabor iznesuva stopedeset i edna iljada ~etiristotini ipedeset vojnici; tie vtori da pojdat.
2,1-34 10,11-28
2 Er 4,21 Ps 73,4
9 Sud 1,1
42 1 Mojs 30,8
46 2,32
26,51
49 2,33
50 3,6-8
Ez 48,8-14 Dela 7,44 Otkr 15,5
51 10,17.21
53 2 Mojs
38,21 3 Mojs 10,6 5 Mojs 9,22
153
BROEVI
17 Koga }e se krene skinijata na sob-ranieto, taborot na levitite da bide vosredinata na drugite tabori. Kako {tose razmesteni, taka i da odat, sekoj nasvoeto mesto i kaj svoeto zname.
18 Otkaj zapad da bide vojskata na Ef-removiot tabor, i na~alnikot na po-tomcite Efremovi Eli{ama, sinotAmiudov;
19 vo negovata vojska izbroeni bea~etirieset iljadi i petstotini vojni-ci.
20 Do nego da se smesti plemeto Mana-sievo, i na~alnikot na potomcite Ma-nasievi Gamaliil, sinot na Pedacur.
21 So negovata vojska koja broi trie-set i dve iljadi i dveste vojnici.
22 Potoa da se smesti plemeto Venija-minovo, i na~alnikot na potomciteVenijaminovi Avidan, sinot Gidoniev,
23 zaedno so negovite vojnici, ~ij broje trieset i pet iljadi i ~etiristotini.
24 Site izbroeni vojnici odEfremoviot tabor se sto osum iljadi isto; tie treti da poa|aat.
25 Otkaj sever da bide taborot naDanovata vojska, i na~alnikot na po-tomcite Danovi Ahiezer, sinot naAmi{adaj;
26 negovata vojska, spored prebroju-vaweto iznesuva {eeset i dve iljadi isedumstotini vojnici.
27 A do nego da se smesti plemetoAsirovo, i na~alnikot na potomciteAsirovi Pagiil, sinot Ohranov,
28 zaedno so negovite vojnici na broj,~etirieset i edna iljada i petstotini.
29 (Potamu da se nastani) plemetoNeftalimovo, i na~alnikot na potom-cite Neftalimovi Ahira, sinot Ena-nov,
30 i negovite pedeset i tri iljadi i~etiristotini vojnici.”
31 Site, vlezeni vo prebrojuvaweto naDanoviot tabor, se sto pedeset i sedumiljadi i {estotini; tie posledni da sekrevaat so znamiwata svoi.
32 Toa se izbroenite sinovi izrail-ski spored familiite nivni. Site iz-broeni vo taborite, spored ~etite im,se {estotini i tri iljadi petstotini ipedeset.
33 A levitite ne se broeni so drugitesinovi na Izrail, kako {to mu be{ezapovedal Gospod na Mojsej.
34 I napravija sinovite izrailski s#{to mu be{e zapovedal Gospod naMojsej; taka se rasporeduvaa pri znami-wata svoi, i taka odea sekoj spored ple-meto svoe i spored semejstvata svoi.
Zadol`enijata na Levievoto koleno
3 Ova e rodoslovot Aronov i Moj-seev, vo onoj den koga mu govore{e
Gospod na Mojsej na planinata Sinaj. 2 Eve gi imiwata na sinovite Aro-
novi: prvenecot Nadav, Aviu, Eleazari Itamar.
3 Toa se imiwata na Aronovite sino-vi, pomazani za sve{tenici, koi toj giposveti za da sve{tenodejstvuvaat.
4 No Nadav i Aviu umrea pred Gos-pod, koga donesoa tu| ogan pred Gospodvo Sinajskata Pustina, a nemaa deca;Eleazar, pak, i Itamar ostanaa kakosve{tenici kaj tatko si Aron.
5 I mu re~e Gospod na Mojsej, velej}i: 6 „Dovedi go Levievoto pleme i pos-
tavi go pri sve{tenikot Aron, za da muslu`at;
7 i tie neka mu slu`at na nego i naceloto op{testvo izrailsko pri ski-nijata na sobranieto, izvr{uvaj}i gislu`bite pri skinijata;
8 i da gi pazat site sosudi vo skinija-ta na sobranieto i da bidat na slu`baza sinovite izrailski vo vrska so siteraboti {to se vr{at okolu skinijata.
9 I daj mu gi levitite na Aron, (tvo-jot brat), i na sinovite negovi, (sve{-tenicite); neka im bidat tie dadenikako dar od sinovite izrailski.
10 A Aron i negovite sinovi postavigi (nad skinijata na sobranieto) za da ja~uvaat svojata sve{teni~ka slu`ba (is# {to e pokraj `rtvenikot i pozadizavesata); a ako nekoj nadvore{en sedobli`i, da bide ubien.”
11 I mu re~e Gospod na Mojsej, velej-}i:
12 „Ete, Jas gi zedov levitite me|usinovite izrailski namesto site prvo-rodeni od sinovite na Izrail, {to
3,1 2 Mojs 6,27 19,11
2 26,60 2 Mojs 6,23 28,1
3 2 Mojs30,30 3 Mojs 8-9
4 3 Mojs10,1-7
6 5 Mojs 10,8 31,9 1 Let 15,2 2 Let 29,11
7 3 Mojs 8,35
10 2 Mojs 29,9 30,7
12 2 Mojs13,2.11-14 Mal 2,4 Neem 13,29
17 10,11-28
18 1 Mojs
48,20 Er 31,18-20
31 Is.N. 6,8
32 1,46
2 Mojs12,37
154
BROEVI
otvoraat utroba (}e bidat niven otkup);levitite }e bidat Moi,
13 bidej}i site prvorodeni se Moi; vodenot, koga gi ubiv site prvorodeni voegipetskata zemja, Jas gi osvetiv zaSebe site provorodeni vo Izrail – od~ovek do dobitok: tie treba da bidatMoi. Jas sum Gospod.”
Prvo prebrojuvawe na Levievoto koleno
14 I mu re~e Gospod na Mojsej vo Si-najskata Pustina, velej}i:
15 „Prebroj gi Levievite sinovi spo-red semejstvata nivni i spored rodo-vite nivni; prebroj s# od ma{ki pol odeden mesec, i nagore!”
16 I gi prebroi Mojsej (i Aron) spo-red zborovite Gospodovi, kako {tobe{e zapovedano.
17 Eve gi Levievite sinovi sporedimiwata nivni: Girson, Kaat i Mera-rij.
18 A ova se imiwata na Girsonovitesinovi spored rodovite nivni: Livnij iSemej.
19 I sinovite na Kaat spored rodo-vite nivni: Amram i Jichar, Hevron iUziil.
20 I sinovite na Merarij sporedrodovite nivni: Mahlij i Mu{ij. Toase Levievite rodovi spored semejstvatanivni:
21 Od Girson proizleguva rodotLivniev i rodot Semeiev: toa se Girso-novci.
22 Site, izbroeni od ma{ki pol, odeden mesec i nagore, bea sedum iljadi ipetstotini.
23 Rodovite na Girsonovci bea smes-teni zad skinijata, otkaj zapad.
24 Na~alnik na pokolenieto od Gir-sonovite sinovi be{e Eljasaf, sinLaelov;
25 na Girsonovite potomci pri skini-jata na sobranieto im e dovereno da gipazat: skinijata i pokrivot nejzin, za-vesata pri vlezot vo skinijata na so-branieto,
26 platni{tata okolu dvorot, zavesa-ta od vlezot vo dvorot, {to se okolu
skinijata i `rtvenikot, so ja`iwata idrugite nivni prinadle`nosti.
27 Od Kaat proizleguva rodot Am-ramov i rodot Jicaharov, i rodotHevronov i rodot Uziilov: toa seKaatovcite;
28 Spored prebrojuvaweto site odma{ki pol, od eden mesec i nagore, beaosum iljadi i {estotini, koi go ~uvaasvetili{teto.
29 Rodovite na Kaatovci da se smestatna ju`nata strana od skinijata;
30 a na~alnikot na plemeto Kaatovcibe{e Elicafan, sinot Uziilov;
31 tie go ~uvaa kov~egot, trpezata,svetilnikot, `rtvenicite, sve{tenitesadovi {to se upotrebuvaat pri slu`-bata, i zavesata so site nejzini raboti.
32 Glaven na~alnik na levitite be{eEleazar, sin na sve{tenikot Aron; podnegov nadzor bea onie koi bea zadol-`eni da go ~uvaat svetili{teto.
33 Od Merarij proizleguva rodotMahliev i rodot Mu{iev; toa se rodo-vi Merarievi;
34 site prebroeni od ma{ki pol, odeden mesec i nagore, bea na broj {estiljadi i dveste;
35 na~alnik na potomcite na rodotMerarievci be{e Curiel, sin na Avi-hail; tie da se rasporedat na severnatastrana od skinijata;
36 na Merarievite sinovi im be{e do-vereno da gi ~uvaat {ticite od skini-jata i pre~nicite nivni, stolbovite ipodno`jata nivni, siot pribor, i sitedrugi nejzini prinadle`nosti,
37 stolbovite od dvorot naokolu ipodno`jata nivni, kolcite nivni ija`iwata nivni.
38 A od prednata strana na skinijata,otkaj istok, pred skinijata na sobrani-eto smesteni bea Mojsej i Aron, i sino-vite negovi, koi namesto sinovite Iz-railevi, go pazea svetili{teto; ako,pak, nekoj drug se dobli`e{e, be{eubivan.
39 Site izbroeni leviti, {to gi pre-broija Mojsej i Aron po zapoved naGospod, spored rodovite nivni, site od
28 2 Mojs 25,8 Ps 14,1
30 2 Mojs 6,22
31 2 Mojs25,10-40 26,31-35 27,1-8 30,1-10 Er 3,16 52,19 1 Let 28,15
32 2 Mojs 6,23
37 2 Mojs27,9-19
13 8,16-27 2 Mojs13,1-16 3 Mojs
11,44
14 2 Mojs 19,1
15 26,57-62
17 1 Mojs
46,11
25-26 2 Mojs 26-27
155
BROEVI
ma{ki pol, od eden mesec nagore, beadvaeset i dve iljadi.
Otkupot na prvorodenite 40 I mu re~e Gospod na Mojsej: „Pre-
broj gi site prvorodeni sinovi izrail-ski od ma{ki pol, od eden mesec inagore, i prebroj gi poimeni~no;
41 i zemi gi levitite za Mene, kakozamena za site prvorodeni od sinovitena Izrail, – Jas sum Gospod – a dobi-tokot na levitite mesto siot prvoro-den dobitok na sinovite izrailski.”
42 I gi prebroi Mojsej, site prvoro-deni od sinovite izrailski kako {tomu zapoveda Gospod;
43 i site prvorodeni od ma{ki pol,spored brojot na imiwata, od edenmesec i nagore, bea dvaeset i dve iljadidveste sedumdeset i tri.
44 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-lej}i:
45 „Zemi gi levitite mesto site prvo-rodeni od sinovite na Izrail, i dobi-
tokot na levitite, mesto nivniot dobi-tok; levitite neka bidat Moi. Jas sumGospod.
46 A za otkup na dveste sedumdeset itrite prvorodeni sinovi izrailski, sokoi se nadminuva brojot na levitite,
47 zemi po pet {ekeli za ~ovek, spo-red sve{teniot {ekel zemi; po dvaesetgeri vo {ekel;
48 i daj mu go toa srebro na Aron i nasinovite negovi, za otkup na onie, {togo nadminuvaat nivniot broj.”
49 I go zede Mojsej srebroto od otku-pot za onie, {to go nadminuvaat brojotna zamenetite so leviti.
50 Od prvorodenite izrailski sinovizede srebro iljada trista {eeset i pet{ekeli, spored sve{teniot {ekel;
51 i srebroto od otkupot (za onie koigo nadminuvaa otkupot) Mojsej mu godade na Aron i na sinovite negovispored zborovite na Gospod, kako {tomu be{e zapovedal Gospod na Mojsej.
7 2 Mojs25,23-30 3 Mojs24,5-9
9 2 Mojs25,31-39
11 2 Mojs30,1-6
40-51 2 Mojs 13,1
13,11-16
47 3 Mojs 5,15
27,3
4,2 2 Mojs
30,12
3 Ezd 3,8
1 Let23,3.24
5 2 Mojs
35,12 39,34 40,21
6 2 Mojs 25,5
3 Car 8,7
156
BROEVI
OBVRSKITE NA ODDELNI LEVITSKI RODOVI
Potomcite na Kaat
4 I im re~e Gospod na Mojsej i naAron, velej}i:
2 „Prebrojte gi Kaatovite sinovime|u sinovite Levievi spored rodovitenivni i spored semejstvata nivni,
3 od trieset godini i nagore dopedeset godini, sposobni za slu`ba, zada gi vr{at site raboti vo skinijata nasobranieto.
4 A ova e slu`bata na Kaatovite si-novi (levitite, spored rodovite nivni,spored domovite nivni), vo skinijatana sobranieto: da ja nosat NajsvetataSvetiwa.
5 Koga }e treba da se krene na pat,Aron i sinovite negovi da vlezat i daja simnat pokrivnata zavesa i da gopokrijat so nea kov~egot na zavetot
6 i da go pokrijat so pokrovot odskapoceni ko`i, i nad nego da ja stavatpokrivkata cela od sinkavo lenenoplatno, i da gi postavat nosilata.
7 I trpezata za prinosnite lebovi daja pokrijat so sinkavo leneno platno ida gi naredat odozgora ~iniite, ila`icite, i ~a{ite, i potirite; a nanea sekoga{ da ima lebovi;
8 da stavat vrz niv crvena pokrivka,da ja pokrijat so pokrivalo od skapoce-na ko`a i da $ gi postavat lostovite zanosewe.
9 Da zemat isto taka sina pokrivka, ida go pokrijat sve}nikot za osvetlu-vawe, i kandilcata negovi, i podlo{-kite negovi, i site sadovi za maslo, sokoi se slu`at,
10 da go obvijat nego i site negovipribori so pokrivka od skapoceni ko-`i i da go stavat na negovata nosilka.
11 A na zlatniot `rtvenik da stavatpokrivka od sinkavo platno, da go pok-rijat so pokrivka od skapoceni ko`i, ida gi postavat negovite lostovi zanosewe.
12 Da go zemat siot pribor za slu-`ewe, so koj slu`at vo svetili{teto,
da go obvijat vo sinkavo platno, da gopokrijat so pokrivka od skapoceni ko-`i, i da go postavat na negovata nosil-ka.
13 Da go o~istat `rtvenikot od pe-pelta i da go obvijat so purpurno plat-no;
14 da go stavat odozgora siot pribornegov, so koj se slu`at pri nego – man-galite, viqu{kite, lopatkite i ~a{i-te – siot pribor na `rtvenikot, i da gopokrijat so pokrivka od skapoceniko`i i da go postavat na negovite los-tovi za nosewe. (I da zemat purpurnoplatno i da go pokrijat mijalnikot inegovite podno`ja, da go obvijat vosina ko`ena pokrivka, i da go stavat nanosila).
15 I koga }e napravat taka, Aron isinovite negovi, pokrivaj}i go celotosvetili{te i site negovi raboti, pakoga }e se kreva naselbata, toga{ Kaa-tovite sinovi da vlezat i da nosat; notie ne smeat da se dopiraat do svetiteraboti, za da ne umrat. Tie raboti odskinijata na sobranieto da gi nosatKaatovite sinovi.
16 Na Eleazar, sinot na sve{tenikotAron, mu se doveruva masloto za sve-tilnikot, blagomirizlivata smesa zakadewe, postojaniot leben prinos imasloto za pomazanie – mu se doveruvacelata skinija i s# {to e vo nea, sve-tili{teto i ona {to mu pripa|a nemu.”
17 I im re~e Gospod na Mojsej i naAron, velej}i:
18 „Ne pogubuvajte go rodot na Kaa-tovcite me|u levitite,
19 tuku eve {to }e napravite za niv,za da bidat `ivi i da ne umrat, koga }epristapat kon Svetiwata nad sveti-wite: Aron i sinovite negovi neka doj-dat i neka mu opredelat na sekogo odniv koj {to }e raboti i {to }e nosi:
20 no tie ne smeat da se dobli`uvaat ida ja vidat svetiwata koga ja pokrivaat,za da ne umrat.”
Potomcite na Girson 21 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-
lej}i:
22 „Prebroj gi i Girsonovite sinovispored semejstvata nivni i sporedrodovite nivni,
23 od trieset godini nagore do pedesetgodini, prebrojte gi site sposobni zaslu`ba i za rabota vo skinijata nasobranieto.
24 Eve ja rabotata na Girsonoviot rod,koga }e slu`at i koga }e nosat:
25 da gi nosat platni{tata na skini-jata, i skinijata na sobranieto so pok-rivot nejzin, i pokrivkata od skapo-ceni ko`i, {to e na nea, i zavesata odvlezot vo skinijata na sobranieto,
26 platni{tata okolu dvorot i zavesa-ta od vlezot vo dvorot, {to se okoluskinijata i `rtvenikot, so ja`iwata idrugite nivni prinadle`nosti; i s#okolu ova {to treba da se raboti, nekago rabotat.
27 Site slu`bi na Girsonovitesinovi, koga nosat tovari i koga vr{atrabota, treba da se izvr{uvaat po zapo-ved na Aron i na sinovite negovi; nimdoverete im go i ~uvaweto na ona {to}e go nosat.
28 Toa se slu`bite na rodovite naGirsonovite sinovi vo skinijata nasobranieto i toa e ona {to treba da go~uvaat pod nadzor na Itamar, sinot nasve{tenikot Aron.
Potomcite na Merarij 29 Prebroj gi Merarievite sinovi
spored rodovite nivni i spored semej-stvata nivni;
30 od trieset godini nagore do pedesetgodini, prebroj gi site sposobni zaslu`ba, za da rabotat vo skinijata nasobranieto.
31 Eve {to treba da nosat tie sporedslu`bata svoja vo skinijata na sobrani-eto: {ticite od skinijata i napre~-nite gredi nejzini, stolbovite nejzinii podno`jata nivni,
32 i stolbovite od site strani na dvo-rot i podno`jata nivni, i klinovitenivni i ja`iwata nivni, i siot pribor{to im pripa|a; i imenuvajte girabotite, {to treba da gi nosat.
33 Toa e rabotata na rodovite na Me-rarievite sinovi spored slu`bata niv-
24 3,25-26
25 2 Mojs26,1-13
26 2 Mojs 27,9
28 2 Mojs 6,23
29 2 Mojs30,12
31 3,36-37
33 2 Mojs38,21
13 3 Mojs 1,16
14 2 Mojs 27,3
31,9 38,3
Er 52,18 1 Let 28,17
15 2 Mojs
28,43 2 Car 6,7
16 2 Mojs
27,20 30,22-38
Neem 10,33
20 2 Mojs
19,21
157
BROEVI
na pri skinijata na sobranieto, a podnadzor na Itamar, sinot na sve{-tenikot Aron.”
Popis na levititesposobni za slu`ba
34 I gi prebroija Mojsej i Aron ina~alnicite narodni Kaatovite sinovispored rodovite nivni i spored seme-jstvata nivni,
35 od trieset godini nagore do pedesetgodini, site sposobni za slu`ba, za darabotat vo skinijata na sobranieto.
36 I izlegoa na broj spored rodovitenivni, dve iljadi sedumstotini i pe-deset.
37 Toa se prebroenite od rodoviteKaatovi, site {to }e slu`at pri ski-nijata na sobranieto, i {to gi izbroi-ja Mojsej i Aron po zapoved Gospodova,dadena preku Mojsej.
38 I Girsonovite sinovi bea pre-broeni spored rodovite nivni, i sporedsemejstvata nivni,
39 od trieset godini i nagore do pe-deset godini, site sposobni za slu`ba,za da rabotat vo skinijata na sobrani-eto;
40 i izlegoa na broj, spored rodovitenivni, spored semejstvata nivni, dveiljadi {estotini i trieset.
41 Toa se izbroenite od rodovite naGirsonovite sinovi, site {to }e slu-`at vo skinijata na sobranieto, a koigi izbroija Mojsej i Aron, po zapovedtaGospodova, dadena preku Mojsej.
42 Rodovite na Merarievite sinovibea izbroeni spored rodovite nivni,spored semejstvata nivni,
43 od trieset godini i nagore, do pe-deset godini, site sposobni za slu`ba,da rabotat pri skinijata na sobrani-eto;
44 i izlegoa na broj, spored rodovitenivni, (spored nivnite tatkovski domo-vi), tri iljadi i dveste.
45 Toa se prebroenite od rodovite naMerarievite sinovi, {to gi prebroijaMojsej i Aron po zapovedta Gospodova,dadeni preku Mojsej.
46 I bea izbroeni site leviti, {to giizbroija Mojsej i Aron i na~alnicite
izrailski spored rodovite nivni ispored semejstvata nivni,
47 od trieset godini i nagore do pe-deset godini, site sposobni da rabotati da nosat vo skinijata na sobranieto,
48 i izlegoa na broj osum iljadi pet-stotini i osumdeset.
49 Po zapoved na Gospod gi rasporediMojsej, sekoj na svojata rabota {to }e javr{i, i bea izbroeni, kako {to muzapoveda Gospod na Mojsej.
Otstranuvawe na ne~istite
5 I mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Zapovedaj im na sinovite izrail-ski da gi isteraat nadvor od naselbatasite leprozni, i site {to imaat kapa-vica, i site {to se oskvernile odmrtovec;
3 i ma`ite i `enite isterajte gi,nadvor od naselbata isterajte gi, za dane gi oskvernuvaat domovite svoi, me|ukoi i Jas `iveam.”
4 Taka i napravija sinovite na Iz-rail – gi isteraa nadvor od naselbata:kako {to mu re~e Gospod na Mojsej,taka i napravija sinovite izrailski.
Ot{teta vo slu~aj na prestap 5 I mu re~e Gospod na Mojsej, velej}i: 6 „Ka`i im na sinovite izrailski:
ako ma` ili `ena napravi koj i da bilogrev protiv ~ovek i so toa izvr{iprestap protiv Gospod, vinovna e taadu{a.
7 Neka go ispoveda napraveniot grevi da go vrati ona, za {to e vinoven, i dadodade kon toa u{te edna petina i damu go dade na onoj, protiv kogo zgre-{il.
8 Ako toj ~ovek nema naslednik, komubi trebalo da mu se vrati za vinata, to-ga{ da mu go posveti toa na Gospod:neka bide toa za sve{tenikot, osvenovenot za o~istuvawe, preku koj }e goo~isti.
9 I sekoj prinos od s# {to }e se osve-tuva za sinovite izrailski, a }e go do-nesuvaat za Gospod pri sve{tenikot,nemu mu pripa|a;
5,2 3 Mojs13,45-46 15,3 5 Mojs23,10-15 Mt 9,20
3 2 Mojs29,45 3 Mojs26,12 2 Kor 6,16
6 Lk 19,8
7 3 Mojs5,5.16 Lk 19,8
8 3 Mojs 5,15 6,6-7
9 3 Mojs22,12-16
38 1 Mojs
46,11
158
BROEVI
10 i posvetenoto, od kogo i da e, nemumu pripa|a; i, ako nekoj mu dade ne{tona sve{tenikot, nemu mu pripa|a.”
Zakon za `ena osomni~ena vo neverstvo
11 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-lej}i:
12 „Zboruvaj so sinovite na Izrail ika`i im: ako nekogo go izneveri `ena-ta i ja prezre vernosta kon nego,
13 ili ako nekoj prespie so nea i izleeseme, i toa se prikrie od o~ite na ma-`ot nejzin, ili ako skrie deka se os-kvernila tajno, a protiv nea nema sve-dok, taa nema da bide razobli~ena;
14 a nego go obzeme qubomoren duh, ipo~ne da qubomori na `ena si, koga taae oskverneta, ili go obzeme qubomorenduh, i toj po~ne da qubomori na `enasi, koga taa ne e oskverneta,–
15 toga{ ma`ot neka ja dovede `enatakaj sve{tenikot i da prinese dar za neaedna desetina od efa ja~meno bra{no,no da ne go poliva so maslo i da nestava na nego temjan, za{to toa e `rtvaza qubomora, `rtva za spomen {tonaspomnuva za bezzakonie.
16 A sve{tenikot neka ja dovede `e-nata i neka ja ispravi pred Gospod;
17 i da zeme toj sveta voda vo glinensad i prav od suvata zemja vo skinijata,i da go stavi vo vodata.
18 Potoa sve{tenikot da ja ispravi`enata pred Gospod, i da $ ja otkrieglavata i da go stavi vrz racete nejziniprinosot za spomen, – a toa e prinos zaqubomora, a sve{tenikot da ja dr`i vorakata gor~livata voda, koja nosiprokletstvo.
19 I sve{tenikot da ja zakolne i da $re~e na `enata: ako nikoj ne bil sotebe, i ti ne si se oskvernila i ne si goizneverila svojot ma`, nema da tina{teti ovaa gor~liva voda, koja nosiprokletstvo.
20 No, ako si go izneverila svojotma` i si se oskvernila, i ako nekoj,osven tvojot ma`, spiel so tebe,–
21 toga{ sve{tenikot neka ja zakolne`enata so kletvata za prokletstvo ineka $ re~e: – Da te predade Gospod na
prokletstvoto i na kletva vo tvojotnarod, i da dade Gospod utrobata tvojada se isu{i, i stomakot tvoj da senadue;
22 i da mine vnatre vo tebe taa voda{to nosi prokletstvo, pa stomakot tvojda se nadue i utrobata tvoja da seisu{i. – A `enata da ka`e: Amin,amin.
23 I sve{tenikot da gi napi{e tiekletvi na hartija, a potoa da gi iz-bri{e vo gor~livata voda;
24 i da $ dade na `enata da se napie odgor~livata voda, {to nosi proklet-stvo, i da vleze vo nea vodata, i da ja na-polni so gor~evina.
25 I da go zeme sve{tenikot od racetena `enata lebniot prinos za qubomora,i da go izdigne toj prinos pred Gospod,i da go odnese kaj `rtvenikot.
26 I sve{tenikot da zeme toga{ soraka malku od lebniot prinos za spo-men, da go izgori na `rtvenikot ipotoa da $ dade na `enata da ja ispievodata;
27 i otkoga }e ja napoi so vodata, ako etaa ne~ista i ako napravila prestapsprema svojot ma`, gor~livata voda{to nosi prokletstvo, }e navleze vonea, pravej}i $ {teta i stomakot }e $se nadue, i utrobata nejzina }e seisu{i, i taa `ena }e bide prokletame|u svojot narod.
28 Ako, pak, `enata ne e oskverneta iostanala ~ista, }e ostane bez povreda i}e se oploduva od seme.
29 Toa e zakonot za qubomora: koga`enata }e go izneveri svojot ma` i }ese oskverni,
30 ili koga qubomoren duh }e goobzeme ma`ot, i toj po~ne da qubomorina `ena si, toga{ toj neka ja ispravi`ena si pred Gospod, i neka go izvr{isve{tenikot nad nea s# ona spored ovojzakon,–
31 i ma`ot }e bide ~ist od grev, a `e-nata }e go primi vrz sebe svojot grev.”
Zakon za nazirstvoto
6 I mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Ka`i im na sinovite izrailski ire~i im: ako ma` ili `ena dade zavet
22 5 Mojs27,15 Ps 108,18
23 Er 45,1
25 3 Mojs 8,27
26 3 Mojs 2,2 5,12
27 Is 43,28 Er 26,6 Er 29,18
31 3 Mojs 5,1
6,2 1 Mojs28,20 Sud 13,5 Dela 21,23
10 3 Mojs7,29-34
14 Izreki
6,34 27,4
15 2 Mojs
16,36 3 Mojs 5,11
Ez 29,16
18 3 Mojs 10,6 1 Kor 11,6
21 Is.N. 6,25
1 Car14,24
159
BROEVI
za nazirstvo i Mu se posveti na Gospodkako nazir,
3 toj treba da se vozdr`uva od vino iod sekakov drug alkoholen pijalak, i odvinski ocet, i od ocet od drug alkohol,i ne smee da pie ni{to prigotveno odgrozje, a ne smee da jade ni sve`o, nitusuvo grozje;
4 vo site denovi na svojot zavet toj nesmee da jade (i da pie) ni{to, {to eprigotveno od grozje, – od semkite dolu{pite.
5 Vo site denovi na negoviot zavet zanazirstvo bri~ ne smee da ja dopiraglavata negova; dodeka da minat de-novite, vo koi Mu se posvetil naGospod kako nazir, toj e svet; treba daostavi slobodna da raste kosata nanegovata glava.
6 Vo site denovi, vo koi Mu se pos-vetil na Gospod, toj ne smee da se do-bli`uva do mrtvo telo;
7 toj ne smee da se oskvernuva ni sodopir do tatkoto svoj i majkata svoja, dobratot svoj i sestrata svoja, koga }e um-rat, za{to zavetot na Boga e vrz glava-ta negova;
8 vo site denovi na negoviot zavetneka bide svet pred Gospod.
9 Ako nekoj kaj nego umre nenadejno, iso toa se oskverni negovata posveta vonazirstvo, da ja istri`e glavata svojavo denot na svoeto o~istuvawe, na sed-miot den da ja istri`e,
10 a vo osmiot den da mu odnese nasve{tenikot pri vlezot od skinijata nasobranieto dve grlici ili dva mladigulaba.
11 Sve{tenikot da prinese edna odpticite kako `rtva za grev, a drugataza sepalenica, i }e go o~isti od oskver-nuvaweto so mrtvoto telo, i }e ja os-veti glavata negova vo toj den,
12 i toj odnovo treba da gi po~ne naGospod posvetenite denovi na svoetonazirstvo i da prinese ednogodi{nojagne kako `rtva za vina; porane{nite,pak, denovi da ne se smetaat, za{tonazirstvoto negovo bilo oskverneto.
13 Ova e zakonot za nazirot: vo onojden koga }e zavr{at denovite na nego-
voto nazirstvo, neka go dovedat predvlezot od skinijata na sobranieto,
14 i toj da prinese `rtva na Gospodedno ednogodi{no ma{ko jagne bez ne-dostatok za sepalenica, i edno `enskojagne bez nedostatok kako `rtva za grevi eden oven bez nedostatok kako `rtvaza mir,
15 i ko{nica so lebovi bez kvas odp~eni~no bra{no, i lebovi meseni somaslo, i beskvasni pitki pomazani somaslo i leben prinos so niv i preliv.
16 I sve{tenikot da go donese toapred Gospod i da ja prinese `rtvatanegova za grev i sepalenicata negova;
17 ovenot da Mu go prinese na Gospodkako `rtva za mir zaedno so ko{nicatabeskvasni lebovi; isto taka sve{te-nikot da go prinese lebot i prelivot zanego.
18 A pri vlezot od skinijata na sob-ranieto nazirot da ja istri`e svojataposvetena glava, i da ja stavi kosata odsvojata posvetena glava na ognot, {to epod `rtvata za mir.
19 I da zeme sve{tenikot edna svare-na ple{ka od ovenot, edna beskvasnapitka od ko{nicata i eden leb i da gistavi vo racete na nazirot, otkako toj}e ja istri`e svojata glava;
20 i da go izdigne toa sve{tenikot,ni{aj}i go pred Gospod; toa e svetiwaza sve{tenikot zaedno so ni{kanitegradi i izdignatata ple{ka. Potoanazirot mo`e da pie vino.
21 Toa e zakonot za nazirot, koj Mu seposvetil na Gospod, i `rtvata {to muja prinesuva na Gospod za negoviotzavet, bez da se smeta ona, {to mo`epove}e da dade: spored zavetot svoj {togo dal, taka treba i da napravi, zaednoso ozakonetoto za negovoto nazirstvo.”
Na~inot na blagoslovuvawe 22 I mu re~e Gospod na Mojsej,
velej}i: 23 „Ka`i mu na Aron i na sinovite
negovi: taka da gi blagoslovuvatesinovite izrailski i da im govorite:
24 da te blagoslovi Gospod i da te~uva!
14 2 Mojs 12,5 3 Mojs 4,3 14,10
15 2 Mojs29,2-3 3 Mojs 2,4 7,12
16 3 Mojs 1,3
17 2 Mojs29,41 3 Mojs 3,1
18 Dela 21,24
19 3 Mojs 7,12
20 3 Mojs 7,34 10,14
23 5 Mojs 21,5 1 Let 23,13
24 1 Mojs 28,3 5 Mojs28,3-6 Ps 16,8 28,9 121,7-8
3 3 Mojs 10,9
Lk 1,15
4 Amos 2,
11-12
5 Sud 13,5
16,17 1 Car 1,11
Is 7,20 Ez 5,1
6 3 Mojs21,1-3
9 3 Mojs14,8-22
10 3 Mojs 5,7
14,10.11
11 2 Mojs
29,36
12 3 Mojs 5,15
12,6
13 Dela 21,
23-24
160
BROEVI
25 da pogledne kon tebe Gospod sosvetloto Svoe lice i da te pomiluva;
26 da go svrti Gospod kon tebe licetoSvoe i da ti dade mir!
27 Taka da go povikuvate imeto Moenad sinovite Izrailevi, i Jas }e giblagoslovam.”
Koli nameneti za skinijata
7 Vo onoj den koga Mojsej ja izgradiskinijata i ja pomaza, koga ja osveti
nea i site nejzini delovi, i `rtveni-kot i site negovi pribori, i gi pomazai gi osveti, –
2 toga{ dojdoa kaj nego (dvanaesette)na~alnici izrailski, glavi na domo-vite nivni, stare{ini na plemiwatakoi rakovodea so prebrojuvaweto,
3 i donesoa prinos svoj pred Gospod –{est pokrieni koli i dvanaeset volo-vi, po edna kola od dvajca na~alnici ipo eden vol od sekogo, i go donesoa toapred skinijata.
4 I mu re~e Gospod na Mojsej, velej}i: 5 „Zemi go toa od niv; toa }e poslu`i
za izvr{uvawe na slu`bite vo skinija-ta na sobranieto; i daj im go toa na le-vitite, sekomu spored slu`bata nego-va!”
6 I gi zede Mojsej kolite i volovitei im gi predade na levitite:
7 dve koli i ~etiri vola im dade naGirsonovite sinovi, spored slu`batanivna;
8 i ~etiri koli i osum volovi im dadena Merarievite sinovi, spored slu`-bata nivna, pod nadzor na Itamar, si-not na sve{tenikot Aron;
9 a na Kaatovite sinovi ne im dade,za{to nivnata rabota be{e da go nosatsvetili{teto: na ramo treba da go no-sat.
Prinosi za osvetuvawe na skinijata 10 I donesoa na~alnicite `rtvi za
osvetuvawe na `rtvenikot vo onoj denkoga go pomazaa, i gi prinesoa na~al-nicite darovite svoi pred `rtvenikot.
11 Pa mu re~e Gospod na Mojsej: „Naden po eden na~alnik da donesuva svojprinos za osvetuvawe na `rtvenikot.”
12 Vo prviot den go donese svojot darNaason, Aminadavoviot sin, od pleme-to na Juda;
13 darot negov be{e: edna srebrena~inija, te{ka sto i trieset {ekeli iedna srebrena ~a{a, te{ka sedumdeset{ekeli, spored sve{teniot {ekel, obe-te polni so p~eni~no bra{no, sme{anoso maslo za leben prinos;
14 edna zlatna kadilnica, te{ka deset{ekeli, polna so temjan;
15 eden junec, eden oven, edno ednogo-di{no ma{ko jagne za sepalenica;
16 eden kozel od kozite – `rtva zagrev;
17 i za `rtva za mir, dva vola, petovni, pet kozli, pet ednogodi{ni jagni-wa. Toa be{e dar od Naason, Amina-davoviot sin.
18 Vo vtoriot den dar svoj doneseNatanail, Cuaroviot sin, na~alnik (naplemeto) Isaharovo;
19 toj donese svoj prinos: edna srebre-na ~inija, te{ka sto i trieset {ekeli,edna srebrena ~a{a te{ka – sedumdeset{ekeli, spored sve{teniot {ekel,polni so p~eni~no bra{no, izme{anoso maslo za leben prinos;
20 edna zlatna kadilnica – deset {e-keli, polna so temjan,
21 eden junec, eden oven, edno ednogo-di{no ma{ko jagne za sepalenica,
22 eden kozel kako `rtva za grev, 23 i `rtva za mir – dva vola, pet ovni,
pet kozli, pet ednogodi{ni jagniwa.Toa be{e darot od Natanail, Cuaro-viot sin.
24 Vo tretiot den na~alnikot napotomcite Zavulonovi Elijav, Helono-viot sin;
25 darot mu be{e: edna srebrena~inija, te{ka sto i trieset {ekeli, ed-na srebrena ~a{a – sedumdeset {ekeli,spored sve{teniot {ekel, polni sop~eni~no bra{no, izme{ano so masloza leben prinos;
26 edna zlatna kadilnica – deset {e-keli, polna so temjan,
27 eden junec, eden oven, edno ednogo-di{no ma{ko jagne za sepalenica,
28 eden kozel – `rtva za grev, 29 i za `rtva za mir dva vola, pet
ovni, pet kozli, pet ednogodi{ni jagni-wa. Toa be{e dar od Elijav, Helono-viot sin.
13 2 Mojs30,13 3 Mojs 2,1
15 2 Mojs 24,5 29,3 3 Mojs 1,3
17 3 Mojs 3,1
18 2,5
24 2,7
25 1 Mojs
43,29 Ps 4,6 31,17
Jov 29,24
26 Is 14,7 Er 33,6
Ps 121,6 Jn 14,27
27 5 Mojs
28,10 2 Car 7,23
Er 25,29 Ez 36,23
2 Let 7,14 Sir 50,
20-21
7,1 2 Mojs
40,17-33
2 1,4-15
3 1 Car 6,
7-14 1 Let 13,7
7 3,18-20 4,24-33
9 4,2-15
10 Ez 43,18-26
12 2,3
161
BROEVI
30 Vo ~etvrtiot den na~alnikot na Ru-vimovite potomci Elicur, [edeuro-viot sin;
31 darot negov be{e: edna srebrena~inija, te{ka sto i trieset {ekeli,edna srebrena ~a{a – sedumdeset {eke-li, spored sve{teniot {ekel, polni sop~eni~no bra{no izme{ano so maslo zaleben prinos;
32 edna zlatna kadilnica – deset {e-keli, polna so temjan,
33 eden junec, eden oven, edno ednogo-di{no ma{ko jagne za sepalenica,
34 eden kozel – `rtva za grev, 35 i `rtva za mir dva vola, pet ovni,
pet kozli i pet ednogodi{ni jagniwa.Toa e darot od Elicur, [edeuroviotsin.
36 Vo pettiot den na~alnikot naSimeonovite potomci [elumiel, Cu-ri{adaeviot sin;
37 prinosot negov be{e: edna srebrena~inija, te{ka sto i trieset {ekeli,edna srebrena ~a{a – sedumdeset {eke-li, spored sve{teniot {ekel, obetepolni so p~eni~no bra{no, izme{anoso maslo kako leben prinos;
38 edna zlatna kadilnica – deset{ekeli, polna so temjan,
39 eden junec, eden oven, edno ednogo-di{no ma{ko jagne za sepalenica,
40 eden kozel – `rtva za grev, 41 i `rtva za mir – dva vola, pet ovni,
pet kozli i pet ednogodi{ni jagniwa.Toa e darot od [elumiel, Curi{adae-viot sin.
42 Vo {estiot den na~alnikot naGadovite potomci Elijasaf, Deuelovi-ot sin;
43 prinosot negov be{e: edna srebrena~inija, te{ka sto i trieset {ekeli,edna srebrena ~a{a – sedumdeset {eke-li, spored sve{teniot {ekel, polni sop~eni~no bra{no, izme{ano so maslokako leben prinos;
44 edna zlatna kadilnica – deset {e-keli, polna so temjan,
45 eden junec, eden oven, edno ednogo-di{no ma{ko jagne za sepalenica,
46 eden kozel – `rtva za grev, 47 i `rtva za mir – dva vola, pet ovni,
pet kozli i pet ednogodi{ni jagniwa.
Toa e darot od Elijasaf, Deueloviotsin.
48 Vo sedmiot den na~alnikot naEfremovite potomci Eli{ama, Amiu-doviot sin;
49 prinosot negov be{e: edna srebrena~inija, te{ka sto i trieset {ekeli,edna srebrena ~a{a – sedumdeset {eke-li, spored sve{teniot {ekel, polni sop~eni~no bra{no, izme{ano so maslokako leben prinos;
50 edna zlatna kadilnica – deset {e-keli, polna so temjan,
51 eden junec, eden oven, edno ednogo-di{no ma{ko jagne za sepalenica,
52 eden kozel – `rtva za grev, 53 i `rtva za mir – dva vola, pet ovni,
pet kozli, pet ednogodi{ni jagniwa.Toa e darot od Eli{ama, Amiudoviotsin.
54 Vo osmiot den na~alnikot na Mana-sievite potomci Gamaliil, Pedacuro-viot sin;
55 prinosot negov be{e: edna srebrena~inija, te{ka sto i trieset {ekeli,edna srebrena ~a{a – sedumdeset {eke-li, spored sve{teniot {ekel, polni sop~eni~no bra{no, izme{ano so maslokako leben prinos;
56 edna zlatna kadilnica – deset {e-keli, polna so temjan,
57 eden junec, eden oven, edno ednogo-di{no ma{ko jagne za sepalenica,
58 eden kozel – `rtva za grev, 59 i `rtva za mir, dva vola, pet ovni,
pet kozli, pet ednogodi{ni jagniwa.Toa e darot od Gamaliil, Pedacuroviotsin.
60 Vo devettiot den na~alnikot naVenijaminovite potomci Avidan, Gido-nieviot sin;
61 prinosot negov be{e: edna srebrena~inija, te{ka sto i trieset {ekeli, ed-na srebrena ~a{a – sedumdeset {ekeli,spored sve{teniot {ekel, polni sop~eni~no bra{no izme{ano so maslokako leben prinos;
62 edna zlatna kadilnica – deset{ekeli, polna so temjan,
63 eden junec, eden oven, edno ednogo-di{no ma{ko jagne za sepalenica,
64 eden kozel – `rtva za grev,
48 2,18
54 2,20
60 2,22
30 2,10
36 2,12
42 2,14
162
BROEVI
65 i `rtva za mir – dva vola, pet ovni,pet kozli, pet ednogodi{ni jagniwa.Toa e dar od Avidan, Gidonieviot sin.
66 Vo desettiot den na~alnikot naDanovite potomci Ahiezer, Ami{adae-viot sin;
67 prinosot negov be{e edna srebrena~inija, te{ka sto i trieset {ekeli,edna srebrena ~a{a – sedumdeset {eke-li, spored sve{teniot {ekel, polni sop~eni~no bra{no, izme{ano so maslokako leben prinos;
68 edna zlatna kadilnica – deset {e-keli, polna so temjan,
69 eden junec, eden oven, edno ednogo-di{no ma{ko jagne za sepalenica,
70 eden kozel – `rtva za grev, 71 i `rtva za mir – dva vola, pet ovni,
pet kozli, pet ednogodi{ni jagniwa.Toa e darot na Ahiezer, Ami{adaeviotsin.
72 Vo edinaesettiot den na~alnikotna Asirovite potomci Pagiil, Oh-ranoviot sin;
73 prinosot negov be{e: edna srebrena~inija, te{ka sto i trieset {ekeli, ed-na srebrena ~a{a – sedumdeset {ekeli,spored sve{teniot {ekel, polni sop~eni~no bra{no, izme{ano so maslokako leben prinos;
74 edna zlatna kadilnica – deset {e-keli, polna so temjan,
75 eden junec, eden oven, edno ednogo-di{no ma{ko jagne za sepalenica,
76 eden kozel – `rtva za grev, 77 i `rtva za mir – dva vola, pet ovni,
pet kozli, pet ednogodi{ni jagniwa.Toa e darot od Pagiil, Ohranoviot sin.
78 Vo dvanaesettiot den na~alnikotna Neftalimovite sinovi Ahira,Enanoviot sin;
79 prinosot negov be{e: edna srebrena~inija, te{ka sto i trieset {ekeli,edna srebrena ~a{a – sedumdeset {eke-li, spored sve{teniot {ekel, polni sop~eni~no bra{no, izme{ano so maslokako leben prinos.
80 edna zlatna kadilnica – deset {e-keli, polna so temjan,
81 eden junec, eden oven, edno ednogo-di{no ma{ko jagne za sepalenica,
82 eden kozel – `rtva za grev,
83 i `rtva za mir – dva vola, pet ovni,pet kozli, pet ednogodi{ni jagniwa.Toa e darot od Ahira, Enanoviot sin.
84 Toa bea darovite od na~alniciteIzrailevi pri osvetuvaweto na `rtve-nikot vo denot na pomazuvaweto negovo:dvanaeset srebreni ~inii, dvanaesetsrebreni ~a{i, dvanaeset zlatni kadil-nici.
85 Vo sekoja ~inija ima{e po sto itrieset {ekeli srebro i vo sekoja ~a{apo sedumdeset; i taka seto srebro vo tiesadovi be{e – dve iljadi i ~etiristo-tini {ekeli, spored sve{teniot{ekel;
86 a dvanaesette zlatni kadilnicipolni so temjan, sekoja ima{e po deset{ekeli, spored sve{teniot {ekel:zlato vo kadilnicite s# na s# – sto idvaeset {ekeli.
87 Za sepalenici ima{e vkupno:dvanaeset junci od krupniot dobitok,dvanaeset ovni, dvanaeset ednogodi{nima{ki jagniwa, i so niv leben prinos,kako i `rtvite za grev – dvanaesetkozli;
88 a za `rtvi za mir ima{e s# na s#:dvaeset i ~etiri vola krupen dobitok,{eeset ovni, {eeset kozli, {eeset ed-nogodi{ni ma{ki jagniwa (bez nedos-tatok). Toa bea darovite pri osvetu-vaweto na `rtvenikot otkako be{epomazan.
89 Koga Mojsej vleguva{e vo skinijatana sobranieto da zboruva so Gospod,slu{a{e glas, koj mu govore{e od pok-lopecot, {to e nad kov~egot na zavetotme|u dvata heruvima; i mu govore{e.
Zlatniot svetilnik
8 I mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Javi mu na Aron i ka`i mu: ‚kogagi pali{ kandilcata, otspredi nasvetilnikot treba da gorat sedumkandilca.’”
3 Aron taka i napravi: otspredi nasvetilnikot gi zapali kandilcatanegovi, kako {to mu zapoveda Gospod naMojsej.
4 I eve kako e napraven svetilnikot:iskovan e od zlato – od stebloto negovo
89 2 Mojs16,34 29,42 33,9-11 40,2 Ps 98,1
8,1-4 3 Mojs24,2-4
4 2 Mojs 25,9
66 2,25
72 2,27
78 2,29
163
BROEVI
do cvetovite negovi s# e od kovanozlato; spored obrazecot, {to Gospod mugo be{e poka`al na Mojsej.
Posvetuvawe na levitite 5 I mu re~e Gospod na Mojsej, velej}i: 6 „Zemi gi levitite me|u sinovite
izrailski i o~isti gi. 7 A za da gi o~isti{, postapi so niv
vaka: porosi gi so voda za o~istuvawe, ineka go izbri~at so bri~ celoto telosvoe i da gi isperat ali{tata svoi, pa}e bidat ~isti.
8 I da zemat eden junec i zaedno sonego i leben prinos od p~eni~nobra{no, izme{ano so maslo, i drug ju-nec – `rtva za grev.
9 I dovedi gi levitite pred skinijatana sobranieto i soberi go celoto op-{testvo na sinovite izrailski;
10 dovedi gi levitite nivni pred Gos-pod, a sinovite na Izrail neka gi sta-vat racete svoi vrz levitite.
11 Aron, pak, da go izvr{i nad levi-tite posvetuvaweto nivno pred Gospodvo ime na sinovite izrailski za da Muslu`at na Gospod;
12 a levitite da gi stavaat racetesvoi vrz glavite na juncite, i edniot dago prinesat kako `rtva za grev, a dru-giot za sepalenica na Gospod, za da imse prostat grevovite na levitite.
13 Potoa postavi gi levitite predAron i pred sinovite negovi i izvr{igo nad niv posvetuvaweto vo Gospod;
14 taka oddeli gi levitite od sino-vite izrailski, pa levitite da bidatMoi.
15 Potoa levitite, otkako }e gi o~is-ti{ i }e go izvr{i{ nad niv posvetu-vaweto nivno, da vlezat da slu`at voskinijata na sobranieto; za{to tie Mise dadeni me|u sinovite izrailski;
16 bidej}i mesto site prvorodeni odsinovite izrailski, koi otvoraat utro-ba, Jas gi zedov za Sebe.
17 Za{to Moi se site prvorodeni kajsinovite izrailski, od ~ovek do do-bitok: vo onoj den, koga Jas gi ubiv siteprvorodeni vo egipetskata zemja, Jas giosvetiv za Sebe,
18 i gi zedov levitite mesto siteprvorodeni kaj sinovite na Izrail.
19 Me|u sinovite izrailski levititemu gi predadov na Aron a na sinovitenegovi, za da slu`at mesto sinoviteizrailski pri skinijata na sobranietoi da vnimavaat na sinovite na Izrailda ne im se slu~i zlo, ako se dobli`atdo svetili{teto.”
20 Taka i postapija so levitite Mojseji Aron i celoto op{testvo na sinoviteizrailski; kako {to mu zapoveda Gos-pod na Mojsej za levitite, taka i pos-tapija so niv sinovite na Izrail.
21 I levitite otkako se o~istija i giispraa oblekite svoi, Aron izvr{i nadniv posvetuvawe pred Gospod i gio~isti, i se pomoli za niv za da bidat~isti.
22 Potoa levitite vlegoa da slu`atvo skinijata na sobranieto pred Aron ipred sinovite negovi. Kako {to muzapoveda Gospod na Mojsej za levitite,taka i postapija so niv.
23 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-lej}i:
24 „Eve go zakonot za levitite: oddvaeset i pet godini nagore da stapu-vaat na slu`ba pri skinijata na sob-ranieto,
25 a od pedeset godini natamu da pres-tanat da slu`at i pove}e da ne rabotat;
26 a toga{ tie neka im pomagaat nabra}ata svoi da ~uvaat stra`a priskinijata na sobranieto, no slu`ba dane slu`at. Taka postapuvaj so levitite,{to se odnesuva do slu`bata nivna.”
Denot za proslava na Pashata
9 I mu re~e Gospod na Mojsej vo Si-najskata Pustina vo prviot mesec
od vtorata godina, otkako bea izlegleod egipetskata zemja, velej}i:
2 „Neka napravat sinovite izrailskiPasha vo opredelenoto za nea vreme:
3 na ~etirinaesettiot den od tojmesec ve~erta napravete ja vo oprede-lenoto vreme za nea; spored site pro-pisi propi{ani i so site obredi pro-pi{ani za nea napravete ja!”
4 I im re~e Mojsej na sinoviteizrailski da napravat Pasha.
5 I napravija Pasha vo prviot mesec,na ~etirinaesettiot den od mesecot
19 3,41
21 1 Mojs 35,2
24 2 Mojs38,21 1 Let 23,3
25 4,3
9,1-15 2 Mojs12,1-20
3 3 Mojs 23,5 5 Mojs16,1-8
6 3,5-13
3 Mojs 22,2 Is 1,16
52,11
7 1 Mojs 35,2
3 Mojs14,8-9
5 Mojs21,12
Ez 36,25
8 3 Mojs 2,1
4,3
9 2 Mojs
40,12 3 Mojs 8,3
10 3 Mojs 3,2
Dela 6,6
11 3,6-8
2 Mojs29,24
12 2 Mojs
29,10.36 3 Mojs 4,3
16 3,12-13
17 2 Mojs 4,23
13,2-11 22,29
164
BROEVI
ve~erta, vo Sinajskata Pustina: kako{to mu zapoveda Gospod na Mojsej, takai postapija vo s# sinovite na Izrail.
6 A ima{e lu|e, koi bea ne~isti oddopir do mrtvi ~ove~ki tela, pa nemo`ea da napravat Pasha vo onoj den; idojdoa tie lu|e vo onoj den kaj Mojsej iAron,
7 i mu rekoa na Mojsej: „Nie smene~isti od dopir do mrtvi ~ove~kitela; zo{to ne ni dozvoluvaat i nie damu prineseme prinos na Gospod voopredelenoto vreme me|u sinoviteizrailski?”
8 I im re~e Mojsej: „Po~ekajte da~ujam, kako }e zapoveda Gospod za vas.”
9 I mu re~e Gospod na Mojsej, velej}i: 10 „Ka`i im na sinovite na Izrail:
ako nekoj od vas ili od potomcite va{ibide ne~ist poradi dopir do mrtvotelo, ili bide na dolg pat, i toj nekanapravi Pasha Gospodova.
11 Takvite neka ja napravat vo ~etiri-naesettiot den od vtoriot mesec ve-~erta i neka ja jadat so beskvasen leb iso gor~livi trevki;
12 i da ne ostavaat od nea za utre{ni-ot den i koskite nejzini da ne se kr{at;neka ja napravat spored site propisi zaPasha.
13 A onoj {to e ~ist, a ne bil na(dolg) pat i ne napravi Pasha, – da seistrebi taa du{a od narodot svoj,za{to toj ne Mu prinesol dar naGospod vo opredelenoto vreme: grev }eprimi vrz sebe toj ~ovek.
14 Ako pri vas `ivee pridojden i tojtreba da napravi Pasha Gospodova; spo-red naredbata za Pasha i spored obre-dot za nea toj treba da ja napravi; edenzakon neka postoi za vas – i za pridoj-den, i za tuka{en.”
Oblak vrz svetata skinija 15 Vo onoj den koga be{e postavena
skinijata, oblak ja pokri skinijata nasobranieto, i od ve~erta pa do izutri-na se gleda{e ne{to kako ogan nad ski-nijata.
16 Taka stanuva{e sekoga{: oblak japokriva{e dewe i ne{to kako ogan –no}e.
17 I {tom oblakot }e se krene{e odskinijata, sinovite izrailski trgnuvaa
na pat, i na mestoto, kade {to oblakotzapira{e, tamu se smestuvaa sinoviteizrailski.
18 Po zapoved na Gospod sinovite naIzrail trgnuvaa na pat i po zapoved naGospod zastanuvaa: za seto vreme, dode-ka oblakot stoe{e nad skinijata, stoejai tie;
19 i ako oblakot dolgo vreme ostanu-va{e nad skinijata, sinovite izrailskigo nabquduvaa toj Gospodov znak i netrgnuvaa.
20 Ponekoga{, pak, oblakot malkuvreme ostanuva{e nad skinijata: sporedznakot Gospodov tie se zapiraa ispored znakot Gospodov trgnuvaa napat.
21 Ponekoga{ oblakot stoe{e samo odve~erta do utrinata, i nautro oblakotse kreva{e, toga{ i tie trgnuvaa; ilioblakot stoe{e i dewe i no}e, i koga }ese krene{e, toga{ i tie trgnuvaa;
22 ili ako dva dena, ili cel mesec,ili podolgo vreme oblakot ostanuva{enad skinijata, toga{ i sinovite izra-ilski stoeja i ne trgnuvaa na pat; a ko-ga }e se izdigne{e, toga{ trgnuvaa.
23 Na znakot Gospodov se zapiraa ispored znakot Gospodov trgnuvaa napat; go sledea znakot Gospodov sporedzapovedta na Gospod, dadena prekuMojsej.
Srebrenite trubi
10 I mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Napravi si dve srebreni trubi,kovani napravi gi, za da ti slu`at dago sobira{ narodot i da gi kreva{logorite.
3 A koga }e zatrubat so niv, da se so-bere kaj tebe celoto op{testvo predvlezot od skinijata na sobranieto.
4 Koga }e se zatrubi so ednata truba,da dojdat kaj tebe knezovite i vojvoditeizrailski.
5 Koga }e zatrubite za poa|awe, da sekrenat onie logori, {to se smestenikon istok.
6 Koga }e zatrubite po vtorpat zapoa|awe, toga{ da se krenat logorite,{to se smesteni kon jug; ({tom }e za-trubite po tretpat za poa|awe, neka sekrenat logorite {to se postaveni kon
19 3 Mojs 8,35
10,2 Er 4,5 Os 5,8 Joil 2,1 1 Kor15,52 1 Sol 4,16
4 1,16 2 Mojs18,21
6 5,2
19,11 3 Mojs 5,3
13,3 21,11
8 2 Mojs
18,15 3 Mojs
24,12 Ps 84,7
10 2 Let 30,2
11 2 Let 30,15
12 Jn 19,36
13 1 Mojs
17,14
14 2 Mojs
12,48-49
15-23 2 Mojs
13,21-22 5 Mojs 1,33
15 2 Mojs
38,21
165
BROEVI
moreto; koga po ~etvrti pat }e dadeteznak, da se krenat logorite, {to sepostaveni kon sever) vaka da se trubikoga se trgnuva na pat.
7 Koga, pak, se svikuva sobranieto,trubete, no ne na toj na~in.
8 So trubite da trubat Aronovitesinovi, sve{tenicite: toa da vi bideve~en zakon vo rodovite va{i.
9 I koga }e se krenete da ja branitezemjata va{a od neprijatelot, koj odi
protiv vas, trubete so trubite, i Gos-pod, Bog va{, }e si spomni za vas, i vie}e se izbavite od neprijatelite va{i.
10 I vo denovite koga }e se veselite, ina praznicite va{i, i na novome-se~ijata va{i trubete so trubi kogaprinesuvate sepalenica, ili `rtva zamir; toa }e bide za vas se}avawe predva{iot Bog: Jas sum Gospod, Bog va{.”
29 1 Mojs12,2.7 15,14 2 Mojs2,15-22 3,1 Sud 4,11
30 2 Mojs18,27 Mt 21,29
31 Jov 29,15
7 Er 4,5
6,1 Ez 33,3
1 Kor 14,8
8 1 Mojs 9,12
9 1 Mojs 8,1 2 Mojs 3,9
1 Car10,18
Sud 2,18 Ps 105,4
2 Let 13,12 1 Kor15,52
Otkr 8,6-13
10 3 Mojs
23,24 1 Car
20,5.24 4 Car 4,23
Is 1,13 Ez 45,17
Amos 8,5 2 Let 8,13
29,27-28
11 2 Mojs
38,21 40,17
12 1 Mojs 14,6
13 5 Mojs 1,6
166
BROEVI
OD SINAJ DO GRANICITE NA MOAV
Izrailcite poa|aat na pat 11 Na vtorata godina, vo vtoriot me-
sec, na dvaesettiot den od mesecot,oblakot se krena od skinijata nasobranieto.
12 Toga{ sinovite izrailski pojdoaod Sinajskata Pustina tabor po tabor,i oblakot zastana vo pustinata Faran.
13 I se krenaa tie za prvpat, po zapo-ved na Gospod, dadena preku Mojsej.
14 Prvo be{e krenato znameto, {tobe{e vo logorot na potomcite Judini,spored polkovite nivni; so vojskataJudina rakovode{e Naason, Aminadavo-viot sin;
15 so vojskata od plemeto na potom-cite Isaharovi rakovode{e Natanail,Cuaroviot sin;
16 nad vojskata od plemeto na potom-cite Zavulonovi be{e Elijav, Helono-viot sin;
17 I se krenaa sinovite Girsonovi isinovite Merarievi, koi ja nosea ski-nijata.
18 Potoa be{e krenato znameto vologorot na potomcite Ruvimovi sporedpolkovite nivni; i nad vojskata Ruvi-mova be{e Elicur, [edeuroviot sin;
19 a nad vojskata od plemeto na potom-cite Simeonovi be{e [elumiel, Cu-ri{adaeviot sin;
20 nad vojskata, pak, od plemeto napotomcite Gadovi be{e Elijasaf, De-uelov sin.
21 Potoa trgnaa Kaatovcite, nosej}igo svetili{teto; a skinijata ja posta-vuvaa pred tie da pristignat.
22 I se krena znameto vo logorot napotomcite Efremovi so vojskata nego-
va; i nad vojskata Efremova be{e Eli-{ama, Amiudoviot sin;
23 a nad vojskata od plemeto na potom-cite Manasievi be{e Gamaliil, Peda-curoviot sin;
24 nad vojskata pak, od plemeto na po-tomcite Venijaminovi be{e Avidan,Gidonieviot sin.
25 Posledno me|u site logori be{ekrenato znameto vo taborot na potom-cite Danovi so vojskata nivna; i nadvojskata Danova be{e Ahiezer, Ami{a-daeviot sin;
26 a nad vojskata od plemeto na potom-cite Asirovi be{e Pagiil, Ohrano-viot sin.
27 nad vojskata pak, od plemeto na po-tomcite Neftalimovi be{e Ahira,Enanoviot sin.
28 Toa e redosledot na trgnuvaweto nasinovite izrailski so vojskite nivni.I trgnaa.
Mojsej bara predvodnik za patuvaweto
29 I mu re~e Mojsej na Hovav, sinotna Raguil, Midjanecot, Mojseeviottest: „Nie odime vo ona mesto, za koeGospod re~e: ‚vam }e vi go dadam.’ Dojdiso nas, }e ti napravime dobro, za{toGospod veti mnogu dobrini za Izrail.”
30 No toj mu odgovori: „Nema da doj-dam; }e otidam vo svojata zemja, prirodot svoj.”
31 A Mojsej mu re~e: „Ne ostavaj n#,za{to ti gi znae{ mestata vo pustina-ta, i }e ni bide{ kako predvodnik.
32 Ako pojde{ so nas, onie dobra, {toGospod nam }e ni gi napravi, }e ti ginapravime i nie tebe.”
33 I izminaa od planinata Gospodovatri dena pat, a kov~egot na zavetotGospodov ode{e pred niv na tri denapat, za da im odbere mesto, kade da sesmestat.
34 I oblakot Gospodov gi osenuva{edewe, koga trgnuvaa od logorot.
35 Koga kov~egot se kreva{e za pat,Mojsej vele{e: „Stani, Gospodi, i }e gisnema Tvoite neprijateli, i }e izbe-gaat od Tvoeto lice onie, {to Temrazat!”
36 A koga kov~egot se zapira{e, tojvele{e: „Vrati se, Gospodi, kaj ilja-dite i deseticite iljadi Izrailci!”
Izrailcite vo Tavera
11Narodot po~na glasno da mr-mori protiv Gospod; i Gospod
~u, pa Mu se razgore gnevot, i me|u nivplamna ogan Gospodov i zapo~na da gouni{tuva krajniot del od logorot.
2 I povika narodot kon Mojsej; MojsejMu se pomoli na Gospod i ognotprestana.
3 I go narekoa toa mesto Tavera,za{to me|u niv be{e plamnal oganGospodov.
Narodot bara meso 4 Pridojdenite me|u niv po~naa da
negoduvaat, a zaedno so niv i sinoviteizrailski sednaa, pla~ea i velea: „Koj}e n# nahrani so meso?
5 Ja pomnime ribata {to ja jadevmekako podarok vo egipetskata zemja,krastavicite i diwite, i kromidot, iprazot, i lukot;
6 a sega du{ata na{a se isu{ila:osven mana, ni{to drugo pred o~itena{i.”
7 A manata prilega{e na korijandro-vo seme i izgleda{e kako bdelium.
8 Narodot ode{e da ja sobira i ja me-le{e so ra~ni melnici ili ja tol~e{evo vagani, i ja vare{e vo kotli, paprave{e od nea pitki; po vkus tie li-~ea na pitulici, prigotveni so maslo.
9 Koga no}e pa|a{e rosa vrz logorot,toga{ pa|a{e i mana vrz nego.
10 I ~u Mojsej deka narodot pla~e podomovite svoi, sekoj pred vratata odkolibata svoja; i gnevot Gospodov silnose razgore, i na Mojsej mu stana te{ko.
11 I Mu re~e Mojsej na Gospod:„Zo{to go izma~uva{ Tvojot sluga izo{to ne najdov jas milost pred o~iteTvoi, pa go stavi vrz mene celoto bremena ovoj narod?
12 Zar jas go nosev vo utrobata svojasiot ovoj narod, i zar jas go rodiv, pami veli{: nosi go na race, kako {todoilkata go nosi deteto, do zemjata,{to Ti so kletva im ja veti na pred-cite negovi?
13 Od kade kaj mene meso, pa da imdadam na site ovie lu|e, za{to tiepla~at pred mene i velat: daj ni meso dajademe.
14 Jas sam ne mo`am da go nosam siotovoj narod, za{to toj e prete`ok zamene.
15 [tom taka postapuva{ so mene,podobro ubij me ako sum dobil milostpred Tvoite o~i, pa da ne ja gledam ne-voljata svoja.”
16 I mu re~e Gospod na Mojsej:„Soberi mi sedumdeset ma`i od sta-re{inite izrailski, za koi znae{ dekase negovi glavatari i nadzornici, padovedi gi kaj skinijata na sobranieto,za da zastanat tamu zaedno so tebe.
17 Jas }e slezam i }e zboruvam tamu sotebe, }e zemam od Duhot, Koj e vrz tebe,i }e im naredam nim, da go nosat zaednoso tebe bremeto na narodot, a ne ti samda go nosi{.
18 A na narodot ka`i mu: o~istete seza utre{niot den, i }e jadete meso;za{to pla~ete pred Gospod velej}i: –koj }e ne nahrani so meso; dobro nibe{e vo Egipet, – zatoa Gospod }e vidade meso, i }e jadete meso;
19 }e jadete ne den, ne dva, ne pet, nedeset i ne dvaeset dena,
20 no cel mesec }e jadete, dodeka ne viizleze od nozdrite i ne vi omrzne, za-toa {to Go prezrevte Gospoda, Koj eme|u vas, i pla~ete pred Nego, velej}i:
11 1 Mojs34,30 2 Mojs 5,22 18,18
12 2 Mojs 13,5 Is 40,11
13 Jn 6,5-9
14 2 Mojs18,18 3 Car 3,9
15 2 Mojs32,32 3 Car 19,5 Is 38,12 Jov 6,9
16 2 Mojs 3,16 18,21-26 Is.N. 1,10 Lk 10,1
17 2 Mojs18,18 19,20 1 Car 10,6 4 Car 2,9 Is 32,15 Agej 2,5
18 2 Mojs19,10 Ps 77,20
20 Is.N. 24,27 Sud 8,23 1 Car10,19 Is 59,13 Ps 77,29 Jov 31,28
32 5 Mojs
10,18 Ps 21,26-30
33 5 Mojs 1,33
10,8 Is.N. 3,3 Sud 20,27
2 Car15,24
34 2 Mojs
40,34-38 5 Mojs 1,33
35 5 Mojs 5,9
7,10 Sud 5,31
1 Car 2,1 Is 17,12-14
59,18 Ps 16,13
68,2 2 Let 6,41
36 1 Mojs 15,5
26,4 5 Mojs 1,10 Neem 9,23
11,1 2 Mojs
14,11-12 3 Mojs 10,2 5 Mojs 9,22
Ps 105,23
2 1 Mojs 20,7
2 Mojs32,11-12
5 Mojs 9,20
3 5 Mojs 9,22
Is 10,17 Jov 1,16
4 2 Mojs 16,3 1 Kor 10,6
7 2 Mojs
16,14
167
BROEVI
– {to ni treba{e da izleguvame odEgipet?”
21 I re~e Mojsej: „[estotini iljadipe{aci ima vo toj narod, srede koj sumjas, a Ti veli{: Jas }e im dadam meso, i}e jadat cel mesec!
22 zar treba da se zakolat site ovci ivolovi, pa da im bide dovolno? Ili }ese sobere seta morska riba, pa da gizadovoli?”
23 I mu re~e Gospod na Mojsej: „Zar erakata Gospodova kratka? Sega }evidi{, }e se ostvari li zborot Moj kontebe, ili ne!”
Bog im dava od Svojot Duh nasedumdesette stare{ini
24 Mojsej izleze i mu gi ka`a na naro-dot zborovite Gospodovi, i sobrasedumdeset postari ma`i me|u stare-{inite narodni i gi postavi okoluskinijata.
25 I Gospod sleze vo oblak i govore{eso nego, i zede od Duhot, Koj be{e nadnego, i im dade na sedumdesette ma`istare{ini. I koga sleze nad niv Duhot,tie po~naa da prorokuvaat, no potoaprestanaa.
26 Dvajca od ma`ite bea ostanale vologorot; imeto na edniot mu be{eEldad, a na drugiot – Medad; no i nadniv be{e slegol Duhot (– tie bea me|uzapi{anite, samo {to ne izlegoa krajskinijata – ), i tie prorokuvaa vo logo-rot.
27 Dotr~a edno mom~e i mu javi naMojsej, i re~e: „Eldad i Medad proro-kuvaat vo logorot.”
28 Vo odgovor na toa Isus, sin Navi-nov, slu`itel na Mojsej u{te od nego-vite mladi godini, re~e: „Gospodaremoj, Mojseje, zabrani im!”
29 No Mojsej mu re~e: „Zar zaviduva{poradi mene? O, da bea site od narodotGospodov proroci, i da im go ispra-te{e Gospod Svojot Duh!”
30 Toga{ Mojsej se vrati vo logorot,toj i stare{inite izrailski.
Kivrot-Taava: potpolo{ki 31 Potoa duvna vetar od Gospod, i do-
nese otkaj moreto potpolo{ki i gi
natrupa okolu logorot na eden den patod ednata strana i na eden den pat oddrugata strana okolu logorot, re~isido dva lakta od zemjata.
32 Se krena narodot, i celiot onoj deni cela no} i celiot iden den se sobiraapotpolo{ki; i onoj, koj malku sobi-ra{e, i toj sobra deset gomeri: i ginaredija okolu logorot.
33 Mesoto be{e u{te vo nivnite zabii u{te ne be{e izedeno, koga se razgoregnevot Gospodov protiv narodot, iGospod go porazi narodot so mo{negolem poraz.
34 I go narekoa toa mesto: Kivrot-Taava (grobi{ta na al~nosta), za{totamu go pogrebaa narodot, koj se poka`aal~en.
35 I se krenaa lu|eto od Kivrot-Taava, pa pojdoa za Hacerot, i voHacerot se smestija.
Mirjam e kazneta so bolesta lepra
12 Toga{ Mirjam i Aron go preko-ruvaa Mojsej poradi `enata
Etiopjanka, {to ja be{e zel, za{to tojse be{e o`enil so Etiopjanka;
2 i rekoa: „Samo na Mojsej li muzboruva Gospod? Ne ni govore{e li Toji nam?” I Gospod go ~u toa.
3 A Mojsej be{e najkrotkiot ~ovekme|u site lu|e na zemjata.
4 I im re~e Gospod nenadejno na Moj-sej, na Aron i na Mirjam: „Izlezete vietrojca pred skinijata na sobranieto!”Tie izlegoa i trojcata.
5 I sleze Gospod vo oblakov stolb,zastana pri vlezot od skinijata nasobranieto, pa gi povika Aron i Mir-jam, i tie izlegoa i dvajcata.
6 I re~e: „^ujte gi Moive zborovi:ako me|u vas ima prorok Gospodov, Jasmu se otkrivam vo videnie, na son govo-ram so nego;
7 ne e taka, me|utoa, so Mojot slugaMojsej, – toj e najverniot vo celiot Mojdom:
8 Jas mu govoram nemu direktno, ijavno, a ne preku skrieni zborovi, i tojja gleda slavata Gospodova; a vie kakone se ispla{ivte da go prekoruvateMojot sluga Mojsej?”
33 5 Mojs 9,7 Sud 2,12 4 Car22,17 Is 10,16
34 5 Mojs 9,22
12,1 2 Mojs 2,21 15,20
2 2 Mojs4,15-16
3 2 Mojs 4,10 Mt 11,29
5 2 Mojs13,21
6 1 Mojs 20,3 1 Car 3,7 Mt 27,19 Evr 1,1
7 5 Mojs 34,5 Is.N. 1,1-2 Ps 104,26 Evr 3,2-5 Otkr 15,3
8 2 Mojs33,11-20 Ez 1,28 Jn 9,29 1 Kor13,12 Kol 1,15 Evr 11,27
21 2 Mojs
12,37
22 Mt 15,33 Jn 6,7-9
23 1 Car15,29
Is 50,2 59,1
Ez 12,25 24,14
24 2 Mojs 19,9 1 Car 10,6 2 Let 15,1
25 1 Car 10,
9-13 Dela 2,3-4
19,6
26 Otkr 1,10
28 2 Mojs 17,9
Is.N. 1,1 Mk 9,38-39
29 1 Car 10,5
Er 7,25 Joil 3,1-2
2 Let 24,19 Dela 2
1 Kor 14,5
31 2 Mojs
16,12-13 Ps 77,26-28
168
BROEVI
9 I se razgore gnevot Gospodov pro-tiv niv, i Toj si otide.
10 Se povle~e i oblakot od skinijata,i ete, Mirjam be{e proka`ena solepra, bela kako sneg. Aron ja poglednaMirjam, i, ete, taa be{e leprozna.
11 I mu re~e Aron na Mojsej: „Gos-podare moj, ne ni go smetaj za grev, toa{to postapivme nerazumno i zgre-{ivme,
12 ne ostavaj taa da ostane kako mrt-vorodeno mladen~e, ~ie telo, kogaizleguva od majkinata utroba, do polov-ina ve}e e gnilo.”
13 I se obrati Mojsej kon Gospod,velej}i: „Bo`e, Ti se molam, isceli ja.”
14 I Mu re~e Gospod na Mojsej: „Akotatko $ ja be{e plukal vo lice, ne }etreba{e li taa da se sramuva sedumdena?! I taka, neka bide progonetasedum dena nadvor od naselbata, a potoapak da se vrati.”
15 I prestojuva{e Mirjam nadvor odlogorot sedum dena, i narodot ne trgnana pat, dodeka taa ne se vrati.
Izvidnici vo zemjata hananska
13 Potoa narodot trgna od Hace-rot i se ulogori vo pustinata
Faran. 2 I mu re~e Gospod na Mojsej, velej}i: 3 „Isprati od sebe lu|e da ja raz-
gledaat hananskata zemja, {to Jas im jadavam na sinovite izrailski vo vlade-nie: po eden ~ovek od sekoe koleno napredcite nivni ispratete – prvenciteme|u niv!”
4 Toga{ Mojsej gi isprati od pusti-nata Faran, po zapoved Gospodova, i tiesite bea ma`i, stare{ini na sinoviteizrailski.
5 Eve gi imiwata nivni: od Ruvimo-voto koleno – [amua, Zakuroviot sin;
6 od Simeonovoto – Safat, Horieviotsin;
7 od Judinoto koleno – Halev, Jefu-neoviot sin;
8 od Isaharovoto koleno – Jigal,Josifoviot sin;
9 od Efremovoto koleno – Osija, Na-vinoviot sin;
10 od Venijaminovoto – Paltij, Rafu-oviot sin;
11 od Zavulonovoto koleno – Gadiel,Sodieviot sin;
12 od Josifovoto koleno na sinoviteManasiini – Gadij, Susieviot sin;
13 od Danovoto koleno – Amiel, sinotna Gemalij;
14 od Asirovoto koleno – Setur, Mi-hailoviot sin;
15 od Neftalimovoto koleno – Nah-bij, Vafsieviot sin;
16 od Gadovoto koleno – Geuel, Mahie-viot sin.
17 Toa se imiwata na ma`ite, {to giisprati Mojsej da ja razgledaat zemjata.I go nare~e Mojsej Osija, Navinoviotsin, Isus.
18 Gi isprati Mojsej (od pustinataFaran) da ja razgledaat hananskatazemja i im re~e: „Odete vo onaa pustinai ka~ete se na planinata,
19 i pogledajte ja zemjata kakva e, i na-rodot, {to `ivee tamu: silen li e ilie slab, malubroen li e ili e mnogu-broen;
20 i kakva e zemjata, kade {to `iveetoj, dobra li e ili lo{a; i kakvi segradovite, vo koi `ivee, – ogradeni lise ili ne.
21 Kakva e zemjata, plodna li e ili ne,ima li na nea drvja ili nema? Bidetehrabri, pa zemete od plodovite na zem-jata.” A toa be{e vo vremeto koga zreegrozjeto.
22 Tie otidoa i ja razgledaa zemjata odpustinata Sin duri do Rehov, blizu doEmat;
23 i odej}i po pustinata, tie stignaado Hevron, kade {to `iveeja Ahiman,[e{aj, i Talmaj, od rodot na Anak; aHevron be{e izgraden sedum godiniporano od egipetskiot grad Coan;
24 i dojdoa do dolinata E{kol (i jarazgledaa), i tamu presekoa pra~ka soeden grozd, i obajca ja ponesoa na stap;zedoa i kalinki i smokvi;
25 tie go narekoa toa mesto Lozovadolina (dolina E{kol), poradi grozdot{to go presekoa tamu sinovite izrail-ski.
17 5 Mojs32,44 Is.N. 1,1-5
18 1 Mojs 12,9 Is.N. 14,7
22 Is.N. 15,1 1 Let 13,5
23 1 Mojs13,18 23,19 Is.N. 15,14 Sud 1,10 Ez 30,14
24 1 Mojs 3,7 2 Mojs28,33 5 Mojs1,24-25 8,8 4 Car18,31
10 3 Mojs
13,11 5 Mojs 24,9 2 Let 26,20
13 2 Mojs
15,26 Is 1,6 30,26
Er 17,14 Os 6,1 Ps 6,1
14 3 Mojs
13,4-6.46 Is 50,6 Jov 17,6 30,9-10
15 3 Mojs 13,4
14,8
13,1 1 Mojs
21,21
33 Mojs
14,34 Is.N. 1,3
169
BROEVI
Odgovorot na Mojseevite izvidnici 26 I otkako ja razgledaa zemjata, se
vratija po ~etirieset dena. 27 I koga pristignaa i dojdoa kaj Moj-
sej i Aron i kaj celoto op{testvo nasinovite izrailski vo pustinata Fa-ran, vo Kadis, tie mu donesoa tamu i naceliot narod odgovor, i im gi poka`aaplodovite od onaa zemja;
28 i mu raska`aa i rekoa: „Bevme vozemjata, vo koja n# isprati; vo nea na-vistina te~e med i mleko, i eve giplodovite nejzini;
29 no narodot, koj `ivee vo taa zemja,e silen, i gradovite se ukrepeni i mno-gu golemi; tamu gi vidovme i potom-cite na rodot Anakov.
30 Amalik `ivee vo ju`niot del nazemjata, a Hitijcite, (Evejcite), Jevu-sijcite i Amorejcite `iveat po plani-nata; Hanancite, pak, `iveat kraj mo-reto i po bregot na Jordan.”
31 No Halev go uspokojuva{e narodotpred Mojsej, velej}i: „Da pojdeme i da japrezememe, za{to mo`eme da ja poko-rime!”
32 A onie, {to bea odele zaedno sonego, rekoa: „Ne mo`eme da odime pro-tiv toj narod, za{to e posilen od nas.”
33 I proturija u`asni glasovi me|usinovite izrailski za zemjata, {to jabea razgledale i velea: „Zemjata {to jaizodivme, za da ja razgledame, e zemja,koja gi golta svoite `iteli, i site,{to gi vidovme na nea, se mnogu pogole-mi.
34 I tamu vidovme ogromni lu|e odpotomcite na rodot Anakov; nie izgle-davme pred niv kako skakulci; takvibevme i vo nivnite o~i.”
Narodot odbiva da vleze vo Hanan
14 Toga{ celiot narod po~na davika i pla~e{e (celata) onaa
no}; 2 i site sinovi izrailski negoduvaa
protiv Mojsej i Aron, i celiot narodim vele{e: „O, da bevme umrele voegipetskata zemja, ili da bevme izum-rele vo ovaa pustina!
3 I zo{to Gospod n# vodi vo taa zemja,za da padneme vo borba! @enite na{i i
decata na{i }e stanat plen; ne e lipodobro da se vratime vo Egipet!”
4 Pa si velea edni na drugi: „Da siizbereme stare{ina, i da se vratime voEgipet.”
5 Toga{ Mojsej i Aron padnaa ni~kumpred celoto op{testvo na sinoviteizrailski.
6 Toga{ Isus, sinot Navinov, iHalev, Sinot Jefuneov, koi bea odonie, {to ja bea razgledale zemjata, giraskinaa oblekite svoi
7 i im rekoa na site sobrani sinoviizrailski: „Zemjata, {to ja izodivme,za da ja razgledame, e mnogu, mnogudobra.
8 Ako Gospod n# saka, }e n# vovede vonea i }e ni ja dade – taa zemja, kade {tote~e med i mleko;
9 samo ne buntuvajte se protiv Gospodi ne pla{ete se od narodot na taa zemja:toj e mal zalak za nas; tie nemaat za{-tita, a so nas e Gospod; ne pla{ete seod niv.”
10 I siot narod re~e: „Da gi ubieme sokamewa!” No slavata Gospodova se javi(vo oblak) nad skinijata na sobranietopred site sinovi izrailski.
Mojsej bara pro{ka za narodot 11 I mu re~e Gospod na Mojsej: „Do
koga }e Me ogor~uva ovoj narod, i dokoga nema da Mi veruva i pokraj siteznaci, {to gi izvr{iv Jas me|u nego?
12 ]e go kaznam so smrt, }e gouni{tam, i }e sozdadam od tebe (i oddomot na tvojot tatko) narod pomnogu-broen i posilen od ovoj.”
13 No Mojsej Mu re~e na Gospod: „]e~ujat Egip}anite, od ~ija sredina Ti sosilata Svoja go izvede ovoj narod,
14 i }e im ka`at na `itelite na taazemja, koi slu{nale deka Ti, Gospodi,si me|u ovoj narod, i deka Ti, Gospodi,im se javuva{ kako lice vo lice, iTvojot oblak stoi nad niv, i Ti odi{pred niv dewe vo oblakov stolb, a no}evo ognen stolb;
15 pa, ako Ti go uni{ti{ ovoj naroddo posleden ~ovek, toga{ site onie {toslu{nale za slavata Tvoja, }e re~at:
4 Neem 9,17
5 Is.N. 5,14 2 Car 14,4 Ez 1,28 1 Let 21,16
6 1 Mojs37,29.34 Sud 11,35 2 Car13,31 3 Car 19,1 Ezd 9,3 Mk 14,63
8 5 Mojs 7,8 Ps 17,18
9 5 Mojs 9,7 Er 15,20 Agej 1,13 Ps 117,6 2 Let 32,7
10 2 Mojs 17,4 24,16
11-12 2 Mojs32,7-14
13 5 Mojs9,25-29
14 2 Mojs13,21-22
27 1 Mojs14,6.7
28 2 Mojs 3,8
Er 2,7
29 Is.N. 14,27
301 Mojs
10,15 14,7
2 Mojs 3,17 3 Car 9,20
33 5 Mojs 1,28
Ez 36,13 Amos 2,9
34 1 Mojs 6,4
5 Mojs 1,28 Is.N. 11,22
14,12 Is 40,22
Prop 12,5
14,1-9 5 Mojs1,26-32
1 2 Mojs 33,4 5 Mojs 1,45
Sud 20,23
2 2 Mojs
14,11 15,24 16,3
1 Kor10,10
Evr 3,16
3 1 Mojs
34,29 2 Mojs 5,21 5 Mojs 1,39
Is 33,4 Ez 7,21
Ps 108,11 Dela 7,39
170
BROEVI
16 ‚Gospod, ne mo`ej}i da go vovedeovoj narod vo zemjata, {to so kletva muja veti, go pogubi vo pustinata.’
17 I taka, neka se vozveli~i silataTvoja, Gospodi, kako {to re~e, velej}i:
18 ‚Gospod e dolgotrpeliv i mnogu-milostiv (i vistinit), Koj gi prostuvabezzakonijata i prestapite (i grevovi-te), i ne ostava bez kazna, tuku za bezza-konijata na predcite gi kaznuva potom-cite duri do tretoto i ~etvrtotokoleno.’
19 Prosti im go grevot na ovie lu|eporadi Tvojata pregolema milosrdnost,kako {to si mu prostuval na ovoj narodod Egipet do tuka.”
20 I re~e Gospod: „Prostuvam sporedzborot tvoj;
21 no `iv sum Jas (i sekoga{ }e `iveeimeto Moe), i celata zemja e polna soslavata Gospodova:
22 zatoa site onie, {to ja vidoa slava-ta Moja i delata Moi, {to gi izvr{ivvo Egipet i vo pustinata, i Me isku-{uvaa ve}e desetpati, i ne go poslu{aaglasot Moj,
23 nema da ja vidat zemjata, {to sokletva im ja vetiv na predcite nivni;site onie {to Me ogor~uvaa, nema da javidat; (samo na decata nivni, koi setuka so Mene, koi ne znaat {to e dobro,{to e lo{o, na site maloletni, koini{to ne razbiraat, nim }e im ja dadamzemjata);
24 no Mojot sluga Halev, poradi toa{to vo nego ima{e drug duh, i zatoa{to Mi be{e napolno veren, nego }e govovedam vo zemjata, vo koja toj otide, inegovoto potomstvo }e ja nasledi.
25 Amalikijcite i Hanancite `iveatvo dolinata; zatoa utre vratete se iodete vo pustinata kon CrvenotoMore!”
Gospod go kaznuva Svojot narod 26 I im re~e Gospod na Mojsej i na
Aron, velej}i: 27 „Do koga ovoj lo{ narod }e negodu-
va protiv Mene? Jas go slu{am negodu-vaweto na sinovite izrailski, {to goupatuvaat protiv Mene.
28 Ka`i im: @iv sum Jas, veli Gospod– kako {to vie Mi govorevte vo u{iteMoi, taka }e vi napravam i Jas vam;
29 vo ovaa pustina }e padnat telatava{i, i site vie prebroeni, kolku {toste na broj, od dvaeset godini i nagore,{to se bunite protiv Mene,
30 nema da vlezete vo zemjata, vo kojaJas so krenata raka re{iv da ve nase-lam, osven Halev, Jefuneoviot sin, iIsus, Navinoviot sin;
31 decata va{i, za koi velevte deka }estanat plen, }e gi vovedam tamu, i tie}e ja poznaat zemjata, {to vie ja prez-revte;
32 a va{ite trupovi }e padnat vo ovaapustina;
33 sinovite va{i, pak, }e skitaat popustinata ~etirieset godini i }e stra-daat, nosej}i go va{iot grev s# dodekane zaginat telata va{i vo pustinava;
34 spored brojot na ~etiriesette dena,vo koi ja razgleduvavte zemjata, vie }estradate za grevovite va{i ~etiriesetgodini, godina za den, pa da razberete{to zna~i da bidete napu{teni odMene.
35 Jas, Gospod, vi velam deka taka i }epostapam so siov ovoj narod, vostanatprotiv Mene: vo ovaa pustina site }eizginat i }e izumrat.”
36 I onie, koi Mojsej gi isprati da jarazgledaat zemjata i, koi po vra}awetosvoe, se pobunija pred siov ovoj narodprotiv nego, {irej}i lo{i glasovi zazemjata,
37 onie, {to {irea lo{i glasovi zazemjata, umrea, kazneti pred Gospod;
38 samo Isus, sinot Navinov, i Halev,sinot Jefuneov, ostanaa `ivi od oniema`i, koi bea oti{le da ja razgledaatzemjata.
39 I gi ka`a Mojsej tie zborovi predsite sinovi izrailski, a narodot mnoguse raz`alosti.
Narodot odnovo e neposlu{en 40 I koga stanaa rano utredenta, se
iska~ija na vrvot od planinata, velej-}i: „Ete, }e otideme na ona mesto, zakoe Gospod re~e, bidej}i zgre{ivme.”
29 2 Mojs30,12 1 Kor 10,5 Evr 3,16-19 Juda 1,5
30 2 Mojs 6,8 Ps 105,26 Neem 9,15
33 2 Mojs16,35 Dela 13,18
37 5 Mojs 4,3 1 Kor10,10 Evr 3,17
38 Is.N. 14,6
39 2 Mojs 33,4
40 2 Mojs 927,41 2 Let 24,20
17 2 Mojs34,6-7
18 2 Mojs20,5-6 34,6-7
5 Mojs 5,9-10
21 Ps 71,19
23 2 Mojs 33,1
Ps 94,11 Evr 3,18
24 Is.N.
14,8.14 Ps 24,13
39,9.11
25 3 Car 9,26
27 2 Mojs
16,12
171
BROEVI
41 No Mojsej re~e: „Zo{to ja prene-bregnuvate zapovedta Gospodova? Nemada uspeete:
42 ne odete gore, bidej}i Gospod ne eme|u vas; i }e padnete od neprijateliteva{i,
43 za{to tamu pred nas se Amalikij-cite i Hanancite, i }e padnete od no`,za{to ne Mu se pokorivte na Gospod, iGospod nema da bide so vas.”
44 No tie re{ija i se iska~ija na vr-vot od planinata; a kov~egot na zavetotGospodov i Mojsej ne se oddelija odlogorot.
45 I slegoa Amalikijcite i Hanan-cite, {to `iveeja na onaa planina, girazbija i gi gonea duri do Horma (i sevratija vo logorot).
Prinosite od bra{no, maslo i vino
15 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-lej}i:
2 „Ka`i im na sinovite izrailski ire~i im: koga }e vlezete vo zemjata, vokoja }e `iveete i koja vi ja davam,
3 i po~nete da prinesuvate na Gospod`rtvi sepalenici, ili `rtvi zaklani,poradi zavet, ili od sesrdnost, ili votekot na praznicite va{i, za da na-pravite prijaten miris pred Gospod, odkrupniot ili od sitniot dobitok,
4 toga{ onoj, koj ja prinesuva `rtvatana Gospod, treba da prinese i lebenprinos na Gospod od edna desetina efap~eni~no bra{no, izme{ano so ~etvrtin maslinovo maslo;
5 i vino za preliv prinesuvaj po ~et-vrt in za sepalenica, kako i za druga`rtva, ako taa `rtva e edno jagne (zablagoprijaten miris pred Gospod).
6 I oven koga prinesuvate, prinesu-vajte i leben prinos dve desetini odefa p~eni~no bra{no, izme{ano soedna tretina in maslinovo maslo;
7 i vino za preliv prinesi edna tre-tina in za blagoprijaten miris predGospod.
8 Ako prinesuvate sepalenica od go-vedata, ili kolena `rtva, poradi zavetili kako `rtva za mir,
9 toga{ zaedno so junecot prinesete ileben prinos tri desetini od efa p~e-
ni~no bra{no, izme{ano so polovinain maslinovo maslo,
10 i vino za preliv prinesete polo-vina in kako `rtva, za blagoprijatenmiris pred Gospod.
11 Taka pravi pri sekoj prinos najunec, na oven, i na jagne ili jare;
12 spored brojot na `rtvite, {to giprinesuvate, taka pravete pri sekoja odniv, spored brojot nivni.
13 Sekoj tuka{en taka treba da pravi,koga prinesuva `rtva za blagoprijatenmiris pred Gospod;
14 i koga me|u vas ima pridojden ilikoj i da bilo me|u vas vo pokolenijatava{i, i prinese `rtva za blagoprijatenmiris pred Gospod, i toj treba da pravitaka, kako {to pravite vie;
15 za vas, narodot Gospodov, i za pri-dojdeniot, koj `ivee me|u vas, zakonotda bide eden, ve~niot zakon vo rodoviteva{i: {to ste vie, toa da bide i pridoj-deniot pred Gospod;
16 eden zakon i ednakvi prava da ima,i za vas, i za pridojdeniot, koj `iveeme|u vas.”
Prinos od prvite lebovi 17 Mu re~e u{te Gospod na Mojsej,
velej}i: 18 „Ka`i im na sinovite izrailski i
re~i im: koga }e vlezete vo zemjata, vokoja ve vodam,
19 i }e po~nete da jadete leb od taazemja, ostavete i del za Gospod;
20 od prvinite na testoto prinesete;leb prinesete od gumnoto.
21 Od prvinata na testoto va{e pri-nos prinesuvajte Mu na Gospod vorodovite va{i.”
@rtvi za nevolen grev 22 „Ako pogre{ite poradi neznaewe i
ne gi ispolnite site tie zapovedi, koiGospod mu gi ka`a na Mojsej,
23 s# ona, {to vi zapoveda Gospod Bogpreku Mojsej, od denot, koga Gospod vizapovedal, i za vo idninata vo rodoviteva{i,
24 ako gre{kata e napravena nevolnood narodot, toga{ celoto op{testvoneka prinese eden junec (bez nedosta-
12 Ezd 7,17
13 3 Mojs 1,9
14 2 Mojs12,19 3 Mojs22,18
15 2 Mojs12,48 3 Mojs24,22
16 2 Mojs12,49
17-21 Rim 11,16
18 3 Mojs23,10
19 Is.N. 5,11-12
20 3 Mojs23,14
21 Ez 44,30
22 3 Mojs4,2.27-31
24 3 Mojs4,3.14 5,15
43 1 Mojs
39,34 Is.N. 6,26
Sud 3,13 1 Car 3,19
45 Sud 1,17
1 Car30,30
15,2 3 Mojs
23,10
3 3 Mojs
1,2.9 Ezd 1,4
4 2 Mojs
16,36 29,40
3 Mojs 2,1-10 6,14
5 1 Mojs
35,14 3 Mojs 3,7
10,9
6 3 Mojs 5,15
Ez 46,14
9 3 Mojs 2,1
172
BROEVI
tok) za sepalenica, za blagoprijatenmiris na Gospod, zaedno so leben pri-nos i preliv, spored propisite, i edenkozel – `rtva za grev.
25 I sve{tenikot }e go oslobodi odgrev celoto op{testvo na sinoviteizrailski, i }e im se prosti, za{to toabilo gre{ka, i tie prinele svoj dar naGospod i `rtva za grev pred Gospod,poradi svoeto neznaewe.
26 I }e mu bide prosteno na celotoop{testvo na sinovite izrailski i napridojdeniot, koj `ivee me|u niv,za{to celiot narod go napravil toaporadi neznaewe.
27 Ako nekoj sam zgre{i ne sakaj}i,neka prinese ednogodi{na koza zaradisvojot grev.
28 I sve{tenikot }e ja oslobodi odgrev taa du{a, koja ne sakaj}i napravi-la pred Gospod grev, i taa }e bideo~istena i }e $ bide prosteno.
29 Eden zakon da bide za site vas, kakoza `itelite od sinovite izrailski,taka i za pridojdeniot, koj `ivee me|uvas, koga nekoj }e pogre{i nesakaj}i.
30 Ako nekoj od tuka{nite ili odpridojdenite izvr{i ne{to so drskost,toj Go huli Gospoda; da se istrebi taadu{a od narodot svoj;
31 za{to toj go prezrel zborot naGospod i ja naru{il zapovedta Negova;da bide istrebena taa du{a; grevotnejzin da bide vrz nea.”
Oskvernuvawe na sabotata 32 Koga sinovite izrailski bea vo
pustinata, najdoa eden, kako sobira dr-va vo saboten den;
33 i onie, {to go najdoa, kako sobiradrva, go privedoa kaj Mojsej i Aron ikaj celoto op{testvo;
34 i go zatvorija, bidej}i u{te ne be-{e re{eno, {to da se pravi so nego.
35 I mu re~e Gospod na Mojsej: „Toj~ovek treba da umre; celoto op{testvoda go ubie so kamewa nadvor od nasel-bata.”
36 Toga{ celoto op{testvo go izvedenadvor od naselbata, i go ubija so kame-wa, i toj umre, kako {to mu zapovedaGospod na Mojsej.
Resi na oblekite 37 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-
lej}i: 38 „Objavi im na sinovite izrailski i
ka`i im da si pravat resi po polite nasvoite obleki vo pokolenijata svoi, ivo resite, {to se po polite, da stavaatni{ki od sina pre|a,
39 i tie da vi bidat na resite, pa, kogagi gledate, da se potsetuvate na sitezapovedi Gospodovi i da gi izvr{uvatei da ne se poveduvate po srceto svoe io~ite va{i, koi ve vodat vo zabluda.
40 Da gi pomnite i izvr{uvate siteMoi zapovedi i da bidete sveti predva{iot Bog.
41 Jas sum Gospod, Bog va{, Koj veizvede od egipetskata zemja, za da vibidam Bog. Jas sum Gospod, Bog va{.”
Pobuna na Koreovata dru`ina
16 Korej, sinot na Jichar, sinot naKaat, sinot Leviev, kako i Da-
tan i Aviron, sinovite na Elijav, iToj, sinot na Pelet, potomci Ruvi-movi,
2 vostanaa protiv Mojsej zaedno sodveste i pedeset ma`i od sinovite iz-railski, na~alnici na narodot, pret-stavnici vo sobranieto, ma`i poznati.
3 I se sobraa protiv Mojsej i Aron iim rekoa: „Dosta vi e tolku; celotoop{testvo, site se sveti, i me|u niv eGospod! A vie zo{to se postavuvate po-gore od narodot Gospodov?”
4 Koga go ~u toa, Mojsej padna ni~kum 5 i mu ka`a na Korej i na site negovi
sou~esnici, velej}i: „Utre }e poka`eGospod, koj e Negov, i koj e svet, za da gopribli`i kon Sebesi; i kogo Toj }e goizbere, nego i }e go dobli`i do Sebesi.
6 Eve {to }e napravite: Korej i sitenegovi sou~esnici, zemete si gi kadil-nicite
7 i utre stavete vo niv ogan i sipetevo niv temjan pred Gospod; kogo Gospod}e go izbere, toj i }e bide svet. Dostavi e tolku Levievi sinovi!”
8 I mu re~e Mojsej na Korej: „^ujteLevievi sinovi!
9 Malku li vi e toa, {to Bog Izrai-lev ve oddeli od izrailskoto op{te-
36 Er 17,21
38 5 Mojs22,12 Mt 23,5
39 3 Mojs 17,7 5 Mojs 4,23 Er 3,2 Ez 20,16 Os 4,12 Ps 72,27
40 1 Mojs 26,5 3 Mojs11,44 5 Mojs11,13 Kol 1,22 1 Ptr 1,15
41 2 Mojs 20,2
16,1 2 Mojs 6,24 3 Mojs10,1-3 5 Mojs 11,6 Ps 105,17 Juda 1,11
3 2 Mojs 19,6 Ps 105,16
5 3 Mojs 10,3 Er 30,21 2 Tim 2,19
6 3 Mojs10,1-3 Otkr 8,3
7 2 Mojs 30,9 3 Mojs 10,1
9 8,14-19 5 Mojs 10,8 1 Car 2,11 Ez 44,11 Ps 133,1
25 3 Mojs 4,20
27 3 Mojs4,3.27
29 2 Mojs
12,49
30 Is 37,6.23
31 3 Mojs 5,1
1 Car15,23.26
2 Car11,27
Ez 18,20 Ps 118,126
32-36 2 Mojs 20,8
31,12-17 35,1-3
35 3 Mojs 20,2
Dela 7,58
173
BROEVI
stvo i ve pribli`i kon Sebesi, za daslu`ite pri skinijata Gospodova i dastoite pred narodot, slu`ej}i za Nego?
10 Toj te pribli`i tebe i zaedno sotebe site tvoi bra}a, Levievi sinovi, avie barate u{te i da sve{tenodejstvu-vate.
11 I taka, ti i celata tvoja dru`inaste se sobrale protiv Gospod. [to eAron, pa negoduvate protiv nego?”
12 Mojsej isprati da gi povikaat Da-tan i Aviron, Elijavovite sinovi. Notie rekoa: „Nema da odime!
13 Malku li ti be{e, {to n# izvede odzemjata, kade {to te~e med i mleko, zada n# pogubi{ vo pustinata, a saka{u{te i da gospodari{ nad nas!
14 N# vovede li vo zemjata, kade {tote~e med i mleko, i ni dade li davladeeme nivi i lozja? Ili saka{ da imgi izvadi{ o~ite na tie lu|e? Nema daodime!”
15 Mojsej se jadosa mnogu, i Mu re~e naGospod: „Ne svrtuvaj go pogledot Svojkon nivniot prinos; na nikogo od nivne sum mu zel magare, nikomu od niv nesum mu napravil zlo.”
Kaznata vrz Korej i negovite privrzanici
16 I mu re~e Mojsej na Korej: „Utreti i celiot tvoj narod zastanete predliceto Gospodovo, ti i Aron, i dru-gite,
17 pa sekoj neka ja zeme kadilnicatasvoja, i stavete vo niv temjan, i done-sete ja pred liceto Gospodovo sekoj svo-jata kadilnica – dveste i pedeset kadi-lnici; i ti i Aron, sekoj svojata kadil-nica.”
18 I site gi zedoa svoite kadilnici,stavija vo niv ogan, stavija vo niv tem-jan, i zastanaa pri vlezot od skinijatana sobranieto; isto taka i Mojsej iAron.
19 I Korej go sobra protiv niv celotoop{testvo pri vlezot od skinijata nasobranieto. I slavata Gospodova sejavi pred celoto op{testvo.
20 I im re~e Gospod na Mojsej i naAron, velej}i:
21 „Sekoj od vas neka se istavi od tielu|e, i vo eden mig }e gi istrebam.”
22 A tie padnaa ni~kum i rekoa: „Bo-`e, Bo`e na duhovite vo site tela, Ti{to dava{ `ivot na sekoja plot! Eden~ovek zgre{i, a Ti na celoto op{te-stvo li se gnevi{?”
23 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-lej}i:
24 „Ka`i mu na narodot: ‚otstapetenaokolu od `iveali{tata na Korej,Datan i Aviron!’”
25 I stana Mojsej i otide kaj Datan iAviron, i po nego otidoa i stare{i-nite izrailski.
26 I mu re~e na narodot: „Trgnete seod {atorite na tie lu|e so `estoko sr-ce i ne se dopirajte do ni{to nivno, zada ne zaginete (zaedno so niv) vo sitenivni grevovi!”
27 Tie se trgnaa naokolu od `ivea-li{tata na Korej, Datan i Aviron; aDatan i Aviron izlegoa i zastanaapred vratite na {atorite svoi i `eni-te nivni, i sinovite nivni, i malitedeca nivni!
28 Toga{ Mojsej re~e: „Po ova }e poz-naete deka Gospod me isprati da gi iz-vr{am site ovie dela, a ne go pravamtoa sam od sebesi.
29 Ako umrat tie, kako {to umiraatsite lu|e, i gi stigne takva kazna, kak-va {to gi stignuva site lu|e, toga{Gospod ne me pratil;
30 no, ako Gospod izvr{i ne{to neo-bi~no, i zemjata ja otvori ustata i gigoltne (niv i domovite nivni, i ku}itenivni) so s# {to imaat, i tie slezat`ivi vo adota, toga{ uverete se dekaovie lu|e Go razgnevile Gospoda.”
31 [tom gi izgovori tie zborovi, zem-jata se raspuka pod nivnite noze,
32 i zemjata ja otvori ustata svoja i gigoltna niv i semejstvata nivni, kako isite lu|e na Korej so siot niven imot,
33 i tie slegoa `ivi vo adot so s# {tobe{e nivno, i zemjata gi pokri, i niv gisnema od zaednicata izrailska.
21 1 Mojs19,14 2 Mojs32,10
22 27,16 1 Mojs18,16-33 Jov 12,10 Evr 12,9 Otkr 22,6
25 2 Mojs 19,7
26 1 Mojs19,15 Is 52,11 Er 51,6
27 2 Mojs 33,8 Is.N. 7,24 Is 13,16
28 2 Mojs 3,12 3 Car18,36 Jn 5,30
30 1 Car 2,6 Is 5,14 Ez 26,20 Ps 140,7 Jov 5,26
31 Is 64,1-2
32 2 Mojs15,12 Ps 105,17 Otkr 12,16
33 Otkr 19,20
10 Sud 17,5.12
11 2 Mojs 16,7
13 1 Mojs 13,8
Dela 7,27
14 3 Mojs
20,24 1 Car 11,2
Er 39,7
15 1 Car 12,
3-5
17 Ez 8,11
18 3 Mojs 10,1
19 2 Mojs 16,7
174
BROEVI
1 16,30. Vo originalot stoi „{eol”.
34 Site Izrailci, {to bea okolu niv,se razbegaa od nivnoto vikawe, za{tosi rekoa: „Begajte, za da ne n# goltne inas zemjata.”
35 Ogan izleze od Gospod i gi izgorionie dveste i pedeset ma`i, {to beaprinele temjan.
Kadilnicite na Koreovite privrzanici
36 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-lej}i:
37 „Ka`i mu na Eleazar, sinot nasve{tenikot Aron, da gi sobere (bron-zenite) kadilnici na izgorenite iognot da go isfrli, bidej}i tie seosvetija,
38 kadilnicite na ovie gre{niciporadi nivnata smrt, da se spleskaat nalistovi za okovuvawe na `rtvenikot,za{to tie gi donesoa pred liceto Gos-podovo, i zatoa se osvetija; i tie }e bi-dat opomena za sinovite na Izrail.”
39 Toga{ sve{tenikot Eleazar, gizede bakarnite kadilnici, {to gi beadonele izgorenite, i gi spleskaa nalistovi za okovuvawe na `rtvenikot,
40 za da pomnat sinovite izrailski,pa nikoj nadvore{en, koj ne e od Aro-novoto seme, da ne prinesuva temjanpred Gospod, za da ne stane i so negoona, {to stana so Korej i sou~esnicitenegovi, kako {to mu be{e rekol Gospodpreku Mojsej.
Narodot se buni protiv Mojsej i Aron
41 Na vtoriot den celoto op{testvona sinovite izrailski se pobuni pro-tiv Mojsej i Aron i re~e: „Vie gouni{tivte narodot Gospodov.”
42 I koga se sobra narodot, za da ginapadne Mojsej i Aron, tie se svrteakon skinijata na sobranieto, i ete, japokri oblak i slavata Gospodova sejavi.
43 I se pribli`ija Mojsej i Aron konskinijata na sobranieto.
44 I mu re~e Gospod na Mojsej (i naAron), velej}i:
45 „Otstranete se od tie lu|e i Jas voeden mig }e gi pogubam!” No tie padnaana kolena.
46 I mu re~e Mojsej na Aron: „Zemi jakadilnicata, stavi vo nea ogan od `rt-venikot, sipi temjan i nosi go toa {toposkoro kaj narodot i pomoli se za niv,za{to gnev izleze od liceto na Gospod,i po~na da gi pogubuva lu|eto.”
47 I napravi Aron, kako {to re~eMojsej, i se najde kaj narodot, i ete ve}epo~na pomor me|u narodot. I toj isipatemjan i se pomoli za narodot:
48 zastana me|u mrtvite i `ivite, ipomorot prestana.
49 Izumrea od pomorot ~etirinaesetiljadi i sedumstotini du{i, osvenumrenite po deloto na Korej.
50 Toga{ Aron se vrati kaj Mojsej,pri vlezot od skinijata na sobranieto,otkako prestana pomorot.
Aronoviot `ezol
17 I mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Ka`i im na sinovite izrailski izemi od niv po eden `ezol od koleno, poeden `ezol od sekoj nivni knez, dvanae-set `ezla, i imeto na sekoj napi{i gona `ezolot;
3 Aronovoto ime napi{i go na Levie-viot `ezol, za{to tie treba da dadateden `ezol, spored plemeto na nivniotrod,
4 i stavi gi vo skinijata na sobrani-eto, pred kov~egot na zavetot, kade {tovi se javuvam;
5 i kogo Jas }e go odberam, negoviot`ezol }e rascuti; i taka }e go otstra-nam nezadovolstvoto na sinovite izra-ilski, {to go krevaat protiv vas.”
6 I im re~e Mojsej na sinovite naIzrail, i site na~alnici nivni im da-doa, od sekoj na~alnik po eden `ezol,dvanaeset `ezla, spored kne`estvatasvoi i rodovite nivni; i Aronoviot`ezol be{e me|u `ezlata nivni.
7 Toga{ Mojsej gi postavi `ezlatapred liceto Gospodovo vo skinijata nasobranieto.
8 Na vtoriot den vleze Mojsej (iAron) vo skinijata na sobranieto, iete, Aronoviot `ezol, od Levieviotdom, be{e napupil, rascvetal i rodilbademi.
45 2 Mojs32,10-11 2 Mojs29,36 3 Mojs10,1.6 Ps 105,29 Mudr18,20-25
48Ps 105,30
17,2 2 Mojs 4,2
42 Mojs16,34 25,22
5 2 Mojs 16,7 25,21-22
8Ez 17,24 Evr 9,4
35 3 Mojs10,1-3
37 2 Mojs 6,23
3 Mojs10,1-3
382 Mojs
20,24 3 Mojs 10,1
Er 44,29 Ez 14,8
3 Ptr 2,6
402 Mojs 30,9 2 Let 26,18
722 Mojs 16,7
175
BROEVI
9 I gi iznese Mojsej site `ezla od li-ceto Gospodovo pred site sinovi naIzrail; i tie go vidoa toa i sekoj si gozede svojot `ezol.
10 I mu re~e Gospod na Mojsej:„Postavi go pak Aronoviot `ezol predkov~egot na zavetot da se ~uva, kakoopomena za nepokornite, pa ropototprotiv Mene da prestane i tie da neumiraat.”
11 I Mojsej go napravi toa; kako {tomu zapoveda Gospod, taka napravi.
Slu`bata na sve{tenicite i na levitite
12 I mu rekoa sinovite izrailski naMojsej: „Ete, nie umirame, gineme, site}e izumreme;
13 sekoj, koj se pribli`uva kon skini-jata Gospodova, umira: dali }e izum-reme taka site?”
18 I mu re~e Gospod na Aron: „Tii sinovite tvoi i tatkoviot ti
dom zaedno so tebe, }e go ponesete vrzsebe grevot za nemarnosta vo svetili{-teto; i ti i sinovite tvoi zaedno sotebe }e go ponesete vrz sebe grevot zaneispravnosta na sve{tenodejstvietosvoe.
2 Zemi gi kaj sebe bra}ata tvoi, odplemeto Levievo od rodot na tatkototvoj; neka bidat tie kaj tebe i neka tislu`at, a ti i sinovite tvoi zaedno sotebe bidete pri skinijata na sobrani-eto;
3 i tie neka ti slu`at na tebe i nacelata skinija; samo da ne se dobli`u-vaat do svetite sadovi i do `rtvenikot,za da ne umrete i vie, i tie.
4 Neka bidat tie pri tebe i da slu`atvo skinijata na sobranieto, vr{ej}i jai seta rabota vo skinijata; a ~ovek nad-vore{en da ne pristapuva kon tebe.
5 Taka izvr{uvajte ja slu`bata vosvetili{teto i pri `rtvenikot, za danema vo idnina gnev protiv sinovite naIzrail;
6 za{to va{ite bra}a, levitite, Jasgi zedov od sinovite na Izrail i vi gidadov vam kako dar {to Mu e daden naGospod, za da slu`at pri skinijata nasobranieto;
7 a ti i sinovite tvoi zaedno so tebepazete go sve{tenstvoto svoe so s# {tomu pripa|a na `rtvenikot i {to evnatre zad zavesata, i slu`ete. Jas vipodaruvam slu`ba sve{tena, a nadvore-{en koj }e se dobli`i, da bide ubien.”
Prihodite na sve{tenicite 8 I mu re~e Gospod na Aron: „Ete, Jas
ti gi poveruvam na tebe site osvetenidarovi {to za Mene gi prinesuvaatsinovite izrailski. Tebe ti gi davam ina sinovite tvoi preku ve~na naredba.
9 Eve {to ti pripa|a na tebe od sve{-tenite `rtvi, osven ona {to se izgoru-va: sekoj leben prinos, i sekoja `rtva zagrev, i sekoja `rtva za vina, {to tieMi ja prinesuvaat. Toa e golema sveti-wa za tebe i za sinovite tvoi.
10 Toa da go jadete na najsveto mesto.Sekoj od ma{ki pol mo`e da go jade (tii tvoite sinovi); toa da ti bide sveto.
11 I ova da bide va{e – od prvinite{to se prinesuvaat, od s# {to se vozne-suva od sinovite izrailski preku ve~enzakon ti go dadov tebe, i na sinovitetvoi, i na }erkite tvoi zaedno so tebe;sekoj ~ist vo ku}ata tvoja mo`e da jadeod toa.
12 Najdobroto od masloto, najdobrotood vinoto i od `itoto – site nivni pr-vini, {to tie Mu gi prinesuvaat naGospod, tvoi da se;
13 i site prvini od plodovite na zem-jata nivna, {to Mu gi prinesuvaat naGospod, tvoi neka bidat; sekoj ~ist odku}ata tvoja mo`e da go jade toa.
14 S# {to e staveno pod kletva vo zem-jata izrailska, da bide tvoe.
15 I s# ona, {to ja otvora utrobata vosekoja plot, a se prinesuva na Gospod,od lu|e i od dobitok, da bide tvoe. Samoprvorodenite od lu|eto i od ne~istiotdobitok da bidat otkupuvani.
16 Koga }e bidat na vozrast od edenmesec i nagore, mo`at da bidat otkupu-vani. Zemaj otkup po fiksna cena: pet{ekeli srebreni, spored sve{teniot{ekel, koj ima dvaeset geri;
17 no za prvorodenoto tele, i za prvo-rodenoto od ovcite, i za prvorodenotood kozite ne zemaj otkup: tie se sveti;
7 2 Mojs 29,9 Evr 5,4 9,3.6
8 3 Mojs 7,7-14 7,29-36 Ez 44,28-30
9 3 Mojs6,18-19
11 2 Mojs29,24-26 3 Mojs 7,30
12 1 Mojs 4,3 5 Mojs26,1-4 Neem 10,36
13 2 Mojs29,27
14 2 Mojs13,11-16 3 Mojs27,21 Is.N. 6,16-18
15 2 Mojs13,2.13 34,19-20
16 2 Mojs30,13 3 Mojs 27,6
17 2 Mojs29,13 3 Mojs 1,9
10 2 Mojs
23,21 5 Mojs 9,24
Ps 65,7 Evr 9,4
12 Sud 13,22
Is 15,1
18,1 2 Mojs
28,38 Evr 7,25-28
4 3,10
6 Ezd 2,43-54
176
BROEVI
so krvta nivna poprskaj go `rtvenikot,a lojot izgori go kako `rtva za blago-prijaten miris na Gospod;
18 a mesoto nivno, pak, ti pripa|a te-be, kako {to ti pripa|aat gradite zavozno{enie i desnata ple{ka.”
19 Site voznesuvani sveti darovi koisinovite na Izrail Mu gi prinesuvaatna Gospod, preku ve~no ozakonuvawe tigi davam tebe i na sinovite tvoi i na}erkite tvoi; toa e zavet postojan,ve~en pred Gospod, daden za tebe i zapotomstvoto tvoe zaedno so tebe.
20 I mu re~e Gospod na Aron: „Odzemjata nivna }e nema{ nasledstvo idel nema da ima{ me|u niv, bidej}i Jassum tvojot del i tvoeto nasledstvo me|usinovite na Izrail.”
Prihodite na levitite 21 „A na Levievite sinovi, ete, Jas im
dadov kako del desetok od s#, {to imaIzrail, za slu`bata nivna, {to javr{at vo skinijata na sobranieto.
22 I po sevo ova sinovite izrailskida ne pristapuvaat do skinijata na sob-ranieto, za da ne zgre{at i da ne umrat.
23 Levitite sami neka ja vr{at slu`-bata vo skinijata na sobranieto i da gonosat vrz sebe nivniot grev. Toa e ve~-no ozakonuvawe vo pokolenijata va{i;no me|u sinovite na Izrail tie nema dadobivaat del;
24 bidej}i na levitite im go davamkako del desetokot od sinovite izrail-ski, {to tie go prinesuvaat za vozno-{enie pred Gospod, zatoa i im rekov:me|u sinovite izrailski tie nema danasleduvaat del.”
25 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-lej}i:
26 „Ka`i im na levitite i re~i im:koga go zemate od sinovite izrailskidesetokot, {to vi go dadov od niv kakodel, voznesuvajte Mu od nego vozno-{enie na Gospod: od desetokot – dese-tok.
27 I toa va{e vozno{enie }e vi seprimi kako `ito od gumno i kako sokod grozje;
28 taka i vie voznesuvajte Mu vozno-{enie na Gospod, od site va{i deseto-ci, {to gi zemate od sinovite izrail-ski, i davajte go osveteniot dar od nivza vozno{enie Gospodovo na sve{teni-kot Aron.
29 Od s# {to vi se daruva, prinesuvaj-te Mu vozno{enie na Gospod, od s# {toe najdobro i {to se osvetuva.
30 I ka`i im: koga }e prinesuvatenajdobroto od toa, }e im se smeta nalevitite kako dobivka od gumno i kakodobivka od presa za grozje.
31 Mo`ete da go jadete toa na sekoemesto, vie (va{ite sinovi) i va{ite se-mejstva, za{to toa vi e nagrada za va{a-ta slu`ba vo skinijata na sobranieto;
32 i nema da se ogre{ite ako go pri-nesuvate najdobroto od toa; i nema da gioskvernite svetite prinosi na sinovi-te izrailski, i nema da umrete.”
Za vodata od pepelta na crvenata junica
19 I im re~e Gospod na Mojsej i naAron, velej}i:
2 „Eve ja naredbata na zakonot, {toGospod ja zapoveda, koga re~e: javi im nasinovite izrailski da ti dovedatcrvenikava junica, zdrava, bez nedosta-tok, i koja ne bila vpregnuvana;
3 dajte ja na sve{tenikot Eleazar, ida ja izvedat nadvor od naselbata (na~isto mesto), i da ja zakolat pred nego.
4 I neka zeme sve{tenikot Eleazarod krvta nejzina i neka poprska so nej-zinata krv sedumpati pred skinijata nasobranieto.
5 I potoa da ja izgorat pred o~itenegovi: i ko`ata nejzina, i mesoto nej-zino, i krvta, a i ne~istotiite nejzini– da gi izgorat.
6 I sve{tenikot da zeme kedrovodrvo, i isop, i ni{ka od temnocrvenavolna i da gi frli vo sredinata naognot kade {to gori junicata.
7 A sve{tenikot da ja ispere obleka-ta svoja i da go izmie teloto svoe sovoda, a potoa da vleze vo naselbata, isve{tenikot }e bide ne~ist do ve~erta.
28 Mal 3,8
31 Lk 10,7 1 Kor 9,13
32 3 Mojs 19,8 22,15
19,1-1031,23 Evr 9,13
2 3 Mojs22,19-25 5 Mojs 21,3 1 Car 6,7
3 2 Mojs29,14 3 Mojs 4,12 Evr 13,11-14
4 3 Mojs 4,17
5 2 Mojs29,14
6 3 Mojs14,4-6
18 3 Mojs 7,30
19 3 Mojs 2,13
20 5 Mojs 10,9
12,12 Is.N. 13,33
Ez 44,28
21 1 Mojs
28,22 3 Mojs
27,30-33 5 Mojs
14,22-29 Mal 3,8
Neem 10,36 Evr 7,5
22 2 Mojs
28,43
23 5 Mojs 10,9
Ez 44,10
24 3 Mojs
27,30 5 Mojs
26,12
26 Neem 10,37
27 5 Mojs
15,14 1 Car 23,1 Ruta 3,3.6
177
BROEVI
8 I onoj, koj ja izgorel, da ja ispereoblekata svoja so voda, i da go izmieteloto svoe so voda, i da bide ne~ist dove~erta.
9 A nekoj ~ist da ja sobere pepelta odjunicata i da ja ostavi nadvor od nasel-bata na ~isto mesto, i taa da se ~uva zaop{testvoto na sinovite izrailski, zaprigotvuvawe o~istitelna voda. Toa e`rtva za grev.
10 I onoj, {to ja sobral pepelta odjunicata, da ja ispere oblekata svoja, ida bide ne~ist do ve~erta. Toa nekabide ve~no ozakonuvawe za sinovite naIzrail i za pridojdenite, {to `iveatme|u niv.”
Zakon za o~istuvaweto 11 „Onoj {to }e se dopre do mrtvo
telo na koj i da bilo ~ovek, da bidene~ist sedum dena:
12 toj treba da se o~isti so taa voda natretiot den i na sedmiot den, i }e bide~ist; ako, pak, ne se o~isti na tretioti na sedmiot den, nema da bide ~ist.
13 Sekoj, {to se doprel do mrtvo telona koj i da bilo umren ~ovek i ne seo~istil, }e ja oskverni skinijata Gos-podova; toj ~ovek da se istrebi od naro-dot na Izrail, za{to ne e poprskan sovoda za o~istuvawe; toj e ne~ist:ne~istotata negova e s# u{te na nego.
14 Eve go zakonot: ako ~ovek umre do-ma, toga{ sekoj, {to }e vleze vo domot,i s# {to e vo nego, da bide ne~istosedum dena;
15 sekoj otkrien sad, nezavrzan inepokrien, e ne~ist.
16 Sekoj, {to }e se dopre v pole doubien, ili do umren, ili do ~ove~kakoska, ili do grob, da bide ne~ist sedumdena.
17 Za ne~istiot da zemat pepel odonaa izgorena `rtva za grev i da japoleat so izvorska voda vo sad.
18 I nekoj ~ist neka zeme isop i nekago potopi vo voda i da go poprska domoti site sadovi i lu|e, {to }e se najdattamu, i onoj, {to se doprel do (~ove~ka)koska, ili do ubien, ili do umren, ilido grob;
19 i ~istiot da go poprska ne~istiotna tretiot i na sedmiot den i vo sed-miot den toj }e se o~isti; i da ja ispereoblekata svoja, i da go izmie (telotosvoe so voda), i do ve~erta }e bide ~ist.
20 Ako nekoj se oskverni i ne seo~isti, toj ~ovek da se istrebi od naro-dot, za{to toj go oskvernil sveti-li{teto Gospodovo: toj ne e isprskanso voda za o~istuvawe: ne~ist e.
21 Toa neka vi bide ve~na naredba. Ionoj, koj prska so voda za o~istuvawe daja ispere oblekata svoja; i onoj koj sedoprel do voda za o~istuvawe, da bidene~ist do ve~erta.
22 I s#, do {to }e se dopre ne~istiot,da bide ne~isto; i ~ovek koj se doprel,}e bide ne~ist do ve~erta.”
Vodata Meriva
20 Toga{ sinovite na Izrail,celoto op{testvo, dojdoa vo
pustinata Sin vo prviot mesec, i naro-dot se ulogori vo Kadis; tamu umreMirjam, kade {to be{e i pogrebana.
2 Za narodot nema{e voda, i tie sepobunija protiv Mojsej i Aron;
3 i negoduvaa protiv Mojsej, velej}i:„O, da bevme umrele i nie toga{, kogaumrea na{ite bra}a pred Gospod!
4 Zo{to go dovedovte narodot Gospo-dov vo ovaa pustina, pa da izumremetuka – nie i dobitokot na{?
5 I zo{to n# izvedovte od Egipet, pan# dovedovte na ova lo{o mesto, kade{to ne mo`e da se see, kade {to nemani smokvi, ni lozja, ni kalini, duri nivoda za piewe?”
6 Toga{ Mojsej i Aron se povlekoa odnarodot, kon vlezot od skinijata nasobranieto, i padnaa ni~kum, i im sejavi slavata Gospodova.
7 I mu re~e Gospod na Mojsej, velej}i: 8 „Zemi go `ezolot svoj i soberi go
narodot, ti i bratot tvoj Aron, i predo~ite nivni ka`ete $ na karpata i taa}e pu{ti od sebe voda: i taka, ti }e imdade{ voda od karpata i }e go napoi{narodot i dobitokot negov.”
9 Go zede Mojsej `ezolot {to e predGospod, kako {to mu zapoveda Toj.
19 1 Mojs 35,2 Ez 36,25 Evr 10,22
20 3 Mojs15,31
22 3 Mojs 5,2
20,1 2 Mojs15,20 5 Mojs 1,46 Sud 11,17 Ps 28,8
2-13 2 Mojs17,1-7
2 2 Mojs15,22
3 17,25-28
6 2 Mojs 40,2
7-11 5 Mojs 8,15 Ps 104,41 Neem 9,15 1 Kor 10,4
8 2 Mojs 4,2 Is 41,18 Er 31,9
9 3 Mojs 4,12
10 3 Mojs
14,46 15,10
11 3 Mojs 8,33
21,1 Agej 2,13
13 3 Mojs
15,31 21,11
Agej 2,13 Ps 78,1
2 Let 36,14
18 3 Mojs14,4-5
5 Mojs21,1-9
178
BROEVI
10 I go sobraa Mojsej i Aron narodotkaj karpata i toj im re~e: „^ujte me,nepokornici, zar mo`e od ovaa karpa davi izvadime voda?”
11 I ja krena Mojsej rakata svoja iudri dvapati na karpata so `ezolotsvoj, i pote~e mnogu voda, i narodot senapi, a i dobitokot negov.
12 I im re~e Gospod na Mojsej i naAron: „Poradi toa {to ne Mi poveru-vavte, i ne ja zasvedo~ivte Mojata sve-tost pred o~ite na sinovite izrailski,vie nema da go vovedete toj narod vozemjata, {to Jas mu ja davam.”
13 Toa e vodata Meriva2, kaj kojasinovite izrailski vlegoa vo kavga soGospod, i Toj ja poka`a pred nivSvojata svetost.
Carot na Edom odbiva da im obezbedi premin na Izrailcite
14 I isprati Mojsej pratenici od Ka-dis do edomskiot car (za da mu ka`at):„Vaka veli bratot tvoj Izrail: ti giznae{ site te{kotii, {to n# snajdoa;
15 tatkovcite na{i slegoa vo Egipet,i nie `iveevme vo Egipet dolgo vreme,i Egip}anite lo{o postapuvaa so nas iso predcite na{i;
16 i povikavme kon Gospod, i Toj go ~una{iot glas, pa isprati angel, i n#izvede od Egipet; i ete, nie sme sega voKadis, grad do samite tvoi predeli.
17 Dozvoli ni da mineme preku tvoja-ta zemja: nema da odime preku nivi,nitu preku lozja, i nema da pieme vodaod kladencite (tvoi): tuku }e odime poglavniot pat, i nema da skr{nuvame nidesno, ni levo, dodeka da gi minemetvoite predeli.”
18 No Edom im re~e: „Ne minuvajtepreku mojata zemja, za{to so vojska }eizlezam protiv vas.”
19 I mu rekoa sinovite izrailski:„]e odime po patot, i ako pieme od vo-data tvoja, jas i dobitokot moj, }e pla-time za nea; ni{to drugo ne barame –samo pe{ki da pomineme.”
20 No toj re~e: „Ne minuvajte!” IEdom izleze protiv niv so mnogubroennarod i so golema sila.
21 I taka, Edom ne mu dozvoli na Iz-rail da mine preku negovite predeli.I Izrail se povle~e od nego.
Smrtta na Aron 22 I se krenaa sinovite izrailski od
Kadis, i celiot narod stigna do plani-nata Or.
23 I im re~e Gospod na Mojsej i naAron na planinata Or, blizu do pre-delite na edomskata zemja, velej}i:
24 „Neka umre Aron pri narodot svoj,za{to toj nema da vleze vo zemjata, kojaJas im ja davam na sinovite na Izrail,zatoa {to Me ogor~ivte kaj vodataMeriva.
25 I zemi go Aron i sinot negov Elea-zar, i iska~i gi na planinata Or;
26 i soble~i ja od Aron oblekata nego-va i oble~i go so nea sinot negov Elea-zar, i neka zamine Aron i neka umretamu!”
27 I napravi Mojsej taka, kako {tozapoveda Gospod. Tie se iska~ija naplaninata Or pred o~ite na celotoop{testvo,
28 i ja soble~e Mojsej oblekata odAron i go oble~e so nea sinot negovEleazar. I umre tamu Aron na vrvot odplaninata, a Mojsej i Eleazar slegoa odplaninata.
29 I celoto op{testvo vide dekaAron umre, i celiot izrailski narodgo oplakuva{e Aron trieset denovi.
Pobeda na Izrailcite nad Hanancite
21 Eden od hananskite carevi, –carot na Arad, koj `ivee{e na
jug, koga ~u deka Izrail doa|a po patototkaj Atarim, stapi vo borba protivIzrailcite i zarobi nekolkumina odniv.
2 i se zakolna Izrail pred Gospod, ire~e: „Ako go predade{ ovoj narod voracete moi, }e frlam prokletstvo vrznego i }e gi istrebam gradovite nivni,i }e gi uni{tam.”
3 Gospod go ~u glasot na Izrail i gipredade Hanancite vo racete negovi, ipadna prokletstvo vrz niv, i gradovite
21 5 Mojs 2,8 Sud 11,18
22 33,38-39 5 Mojs 1,46 32,50
24 1 Mojs 25,8 2 Mojs 17,7
26 3 Mojs 16,4 5 Mojs 10,6
28 2 Mojs29,29 5 Mojs 10,6 32,50
29 1 Mojs27,41 5 Mojs 34,8
21,1 33,40 1 Mojs 12,9 5 Mojs 1,7 Sud 1,16
2 3 Mojs 7,16 5 Mojs 2,34 Is.N. 2,10 Er 25,9 50,21
10 Ps 105,
32-33
11 Is 33,21
12 27,14
5 Mojs 1,37 32,51
Is 5,16 Ps 105,
32-33
14 1 Mojs
25,30 36,16
2 Mojs 18,8 Sud 11,
16-26
15 1 Mojs
15,13 46,6
2 Mojs 1,14 5 Mojs26,5-10
16 1 Mojs
16,11 21,17
2 Mojs23,20
5 Mojs 26,8
17 21,22
5 Mojs 2,27
18 Sud 11,17
19 5 Mojs2,6.28
179
BROEVI
2 20,13. Kavga.
negovi gi opusti, a mestoto go nare~e:Horma3.
Bakarnata zmoja 4 Od planinata Or tie trgnaa kon Cr-
veno More, za da ja zaobikolat zemjataEdom. I po patot narodot se obes-hrabri;
5 i zboruvaa lu|eto protiv Boga iprotiv Mojsej: „Zo{to n# izvede odEgipet, pa da umreme vo pustinava:tuka nema ni leb, ni voda, a vo du{atani omrzna taa lo{a hrana?”
6 I isprati Gospod protiv narodototrovni zmii, koi go kasaa narodot, imnogu lu|e izumrea od sinovite izrail-ski.
7 I dojde narodot kaj Mojsej i re~e:„Zgre{ivme koga se pobunivme protivGospod i protiv tebe; pomoli Mu se naGospod da gi otstrani od nas zmiite.”I Mojsej Mu se pomoli na Gospod zanarodot.
8 I mu re~e Gospod na Mojsej: „Na-pravi zmija i zaka~i ja na stap (i akonekogo go kasne zmija), kasnatiot, {tom}e ja pogledne, }e ostane `iv.”
9 I napravi Mojsej bakarna zmija i jazaka~i na stap, i koga nekoja zmija }ekasne{e nekoj ~ovek, toj {tom }e japogledne{e bakarnata zmija, ostanu-va{e `iv.
Logorite na patot kon Fazga 10 I trgnaa sinovite izrailski i se
ulogorija vo Ovot; 11 se krenaa i od Ovot, i zastanaa vo
Ije-Avarim, vo pustinata sproti Moav,koja e na istok.
12 Ottamu trgnaa i dojdoa vo dolinataZered;
13 zaminuvaj}i ottuka, se nastanija oddrugata strana na Arnon, koj te~e nizpustinata, a doa|a od predelite naAmorejcite; bidej}i Arnon e granicatana Moav, me|u Moav i zemjata naAmorejcite.
14 Zatoa e i re~eno vo Knigata za voj-nite Gospodovi: „Vaev vo Sufa i pri-tokite na Arnon,
15 i bazenot na rekite {to se protegakon [evet-Ar i odi po dol`inata nagranicata so Moav.”
16 Ottuka trgnaa kon Beer, a toa eonoj kladenec, za koj Gospod mu re~e naMojsej: „Soberi go narodot i }e imdadam voda.”
17 Toga{ Izrail ja zapea pesnata:„Izviraj, kladen~e! Pejte za kla-denecot!
18 Za kladenecot {to go iskopaa kne-zovite, {to narodnite voda~i go otvo-rija so `ezlata svoi, so patericitesvoi.” I od pustinata trgnaa kon Ma-tana.
19 Od Matana kon Nahaliel, odNahaliel, kon Bamot;
20 a od Bamot za dolinata, {to e vomoavskata zemja, kon vrvot na Fazga kojdominira nad pustinata.
Pobeda nad carevite Sion i Og 21 I prati Izrail pratenici kaj
Sion, carot na Amorejcite, za da muka`at:
22 „Dozvoli ni da mineme preku tvoja-ta zemja; nema da navleguvame vo nivitei vo lozjata, i nema da pieme voda odtvoite kladenci, tuku }e odime poglavniot pat, dodeka da gi mineme pre-delite tvoi.”
23 No Sion ne mu dozvoli na Izrailda mine preku predelite negovi; i gosobra Sion celiot svoj narod i izlezeprotiv Izrail vo pustinata, i stignado Jahca i se sudri so Izrail.
24 I go pobedi Izrail so me~ izavladea so zemjata negova od Arnon doJavok, duri do Amonovite sinovi, bi-dej}i granicata na Amonovite sinovi esilno utvrdena.
25 I gi zazede Izrail site tie gra-dovi, i se naseli Izrail vo site gra-dovi na Amorejcite: vo Esevon i vo si-te nemu pot~ineti;
26 za{to Esevon be{e grad na carot naAmorejcite Sion, koj vojuva{e protivporane{niot moavski car i ja be{eodzel od racete negovi celata zemjanegova duri do Arnon.
16 Sud 9,21 Is 15,8
17 2 Mojs 15,1
20 5 Mojs 3,17 Is.N. 12,3 13,20
21 Is.N. 2,10 12,2 Sud 11,19-20 3 Car 4,19 Er 48,45 Ps 134,11 Neem 9,22
22 20,14-21
23 5 Mojs 2,32 Sud 11,20 Is 15,4
24 1 Mojs19,38 Is.N. 13,10 Sud 11,13
25 Sud 11,26 Is 15,4 Er 48,2.34 Amos 2,10
26 Er 48,45-46 Ps 134,11
4 5 Mojs 2,1
5 2 Mojs
14,11 Ps 77,19
6 5 Mojs 8,15
Er 8,17 1 Kor 10,9
7 2 Mojs 8,9 1 Car 7,8 Er 27,18 Os 5,15
Ps 77,34 Dela 8,24
8 Jn 3,14
9 4 Car 18,4
Jn 3,14
11 5 Mojs 34,8
12 5 Mojs2,13-14
13 Is.N. 12,1 Sud 11,13
3 Car10,33
Is 16,2 Er 48,20
180
BROEVI
3 21,3. Kletva, prokletstvo.
27 Zatoa velat poetite: „Dojdete voEsevon, neka se izgradi i utvrdi gradotna Sion;
28 bidej}i ogan izleze od Esevon, pla-men od gradot Sionov i gi izgoreneprijatelite na Moav, gospodarite naviso~inite arnonski.
29 Te{ko tebe, Moave! Propadna na-rode Hamosov! Sinovite tvoi begalcistanaa, a }erkite – robinki na Sion,carot amorejski.
30 Gi porazivme so streli: se zatre odEsevon duri do Divon, s# uni{tivme doNofah, {to e blizu do Medeva.”
31 I se naseli Izrail vo zemjata naAmorejcite.
32 I isprati Mojsej da go razgledaatJazer, pa gi zazedoa (nego i) naselbite
negovi, i gi izgonija Amorejcite {to`iveeja tamu.
33 Toga{ se povratija i pojdoa konBa{an. I izleze protiv niv ba{an-skiot car Og, samiot toj i celiot narodnegov, za da se sudri so niv kaj Edrei.
34 I mu re~e Gospod na Mojsej: „Nepla{i se od nego, za{to Jas }e ti gopredadam vo racete tvoi – nego iceliot narod negov i celata zemja nego-va, i }e postapi{ so nego, onaka kako{to postapi so amorejskiot car Sion,koj `ivee{e vo Esevon.”
35 I go porazija nego i sinovitenegovi i celiot narod negov, taka {tonieden od niv ne ostana `iv; i ja poko-rija zemjata negova.
9 1 Mojs 20,3
12 1 Mojs 12,2
28 5 Mojs 12,2
Is 15,2 Er 48,45
29 2 Car 8,2 Is 25,10 Er 48,46 Ps 59,6
1 Let 18,2
30 Is.N.
13,9.17 Is 15,2
Er 48,18
32 Is.N. 13,25 2 Car 10,3
24,5 2 Let 19,3
33 Is.N. 2,10
12,4 Ps 134,11 Neem 9,22
35 Is.N. 9,10
22,1 5 Mojs
32,49 Is.N. 2,7
2-6 31,8.16 5 Mojs23,4-5
Is.N. 24,9-10
2 Sud 11,25
Mih 6,5 Otkr 2,14
3 2 Mojs
15,15 Jov 5,25
5 2 Mojs 13,3 Is.N. 13,22
Neem 13,2 3 Ptr 2,15
181
BROEVI
NARODOT NA IZRAIL VO RAMNINITE MOAVSKI
Istorijata na Valaam: povikot na carot Valak
22 Toga{ sinovite izrailski trg-naa i se nastanija vo zapadniot
del na Moav, od drugata strana na Jor-dan, sproti Erihon.
2 I Valak, sinot Ciporov, vide s#{to im be{e napravil Izrail naAmorejcite.
3 I Moavcite mnogu se upla{ija odtoj narod, bidej}i be{e mnogubroen; za-toa tie mnogu se upla{ija od sinovitena Izrail.
4 Toga{ Moavcite im rekoa na mid-janskite stare{ini: „Ovoj narod segaistrebuva s# okolu nas, kako {to volo-vite ja izeduvaat polskata treva.” AValak, sinot Ciporov, be{e moavskicar vo toa vreme.
5 Toj isprati pratenici kaj Valaam,sinot Beorov vo Petor, {to e krajRekata vo zemjata na negovite predci,da go povikaat i da mu ka`at: „Ete, na-rodot {to dojde od Egipet, go pokriliceto zemno, i sega se smesti blizu domene.
6 Zatoa dojdi i prokolni go toj narod,bidej}i se posilni od mene: toga{mo`ebi }e bidam vo sostojba da gi
porazam i da gi izgonam od zemjata moja;bidej}i znam deka kogo }e go blago-slovi{ ti, toj e blagosloven, i kogo }ego prokolne{, toj e prokolnat.”
7 I otidoa moavskite stare{ini istare{inite midjanski so podaroci voracete za vra~uvaweto i dojdoa pri Va-laam i mu gi soop{tija Valakovite zbo-rovi.
8 I toj im re~e: „Prespijte no}eskaovde, i jas }e vi odgovoram {to da pra-vite, onaka kako {to }e mi re~e Gos-pod.” I moavskite stare{ini ostanaakaj Valaam.
9 I dojde Bog kaj Valaam i mu re~e:„Koi se onie lu|e kaj tebe?”
10 Valaam Mu odgovori na Boga:„Moavskiot car Valak, sinot Ciporovgi ispratil kaj mene da ka`at:
11 Ete, narodot {to dojde od Egipet,go pokri zemnoto lice (i se smestiblizu do mene); dojdi, pa, prokolni go;toga{ mo`ebi }e mo`am da go porazami da go izgonam (od zemjata).”
12 I mu re~e Bog na Valaam: „Ne odiso niv, ne prokolnuvaj go toj narod,bidej}i e blagosloven.”
13 I utrinata stana Valaam i im re~ena knezovite Valakovi: „Vratete se vo
svojata zemja, za{to Bog ne mi pozvolu-va da odam so vas.”
14 Toga{ moavskite knezovi stanaa ise vratija pri Valak, i mu rekoa:„Valaam ne saka{e da dojde so nas.”
15 I Valak pak isprati knezovi, po-ve}e i so pogolema ~est od prvite.
16 I tie dojdoa kaj Valaam i mu rekoa:„Vaka veli Valak, sinot Ciporov: ‚temolam, ne otka`uvaj da dojde{ kaj mene;
17 }e ti uka`am golemi po~esti i }enapravam za (tebe s#), {to }e mi ka-`e{; pa dojdi i prokolni go tojnarod.’”
18 Valaam odgovori i im ka`a naslugite Valakovi: „Da mi ja dade{eValak i ku}ata svoja, polna so zlato isrebro, ne mo`am da ja prekr{am zapo-vedta na Gospod Bog, i da izvr{am ne{-to malo ili golemo (po svoja volja);
19 no sepak, ostanete i vie tuka ovaano}, i jas }e razberam, {to u{te }e mika`e Gospod.”
20 I dojde no}ta Bog kaj Valaam i mure~e: „Ako ovie lu|e do{le da te vi-kaat, stani, odi so niv; no pravi go sa-mo ona, {to }e ti go re~am Jas.”
21 Utrinata Valaam stana, ja osedlamagaricata svoja i trgna so moavskiteknezovi.
Magaricata na Valaam 22 I plamna jarosta Bo`ja, zatoa {to
trgna toj, i zastana angel Gospodov napatot, za da mu popre~i. Toj java{e namagaricata svoja, a so nego i dvajcaslugi negovi.
23 I magaricata go vide angelot Gos-podov, zastanat na patot so izvle~enme~ vo rakata, pa skr{na od patot itrgna po poleto; a Valaam po~na da jaudira magaricata, za da se vrati napatot.
24 I zastana angelot Gospodov na edentesen pat me|u lozjata, ogradeni, i odednata, i od drugata strana.
25 Magaricata koga go vide angelotGospodov, se prilepi kon ogradata i japritisna nogata na Valaam; i toj pakpo~na da ja tepa.
26 No angelot Gospodov pak se trgna izastana na tesno mesto, kade {to nema-
{e kade da se skr{ne – nitu nadesno,nitu nalevo.
27 Magaricata, koga go vide angelotGospodov, legna pod Valaam. I se raz-gnevi Valaam i pak po~na da ja tepa ma-garicata so stapot.
28 Toga{ ja odvrza Bog ustata na maga-ricata i taa mu re~e na Valaam: „[toti napraviv, ta me tepa{ eve ve}e tret-pat?”
29 Valaam $ re~e na magaricata: „Za-toa {to se podigra so mene; da imav vorakata me~, sega }e te probodev.”
30 A magaricata mu re~e na Valaam:„Neli sum jas tvojata magarica, koja tija java{ od mladosta tvoja do denes?Sum ti pravela li vaka dosega?” Tojodgovori: „Ne” .
31 I mu gi otvori Gospod o~ite naValaam, i toj go vide angelot Gospodov,zastanat na patot so izvle~en me~ vorakata, se pokloni i padna ni~kum.
32 I mu re~e angelot Gospodov: „Zo{-to ja tepa{ magaricata eve ve}e tri-pati? Jas izlegov da ti go popre~ampatot, za{to patot tvoj ne Mi e povolja!
33 I magaricata, koga }e me vide{e,skr{nuva{e od mene eve ve}e tripati;ako ne skr{nuva{e od mene, }e te ubi-ev, a nea }e ja ostavev `iva.”
34 I mu re~e Valaam na angelot Gos-podov: „Zgre{iv, bidej}i ne znaev dekaTi stoi{ na patot pred mene; i sega,ako toa Ti e neugodno, jas }e se vratam.”
35 I mu re~e angelot Bo`ji na Va-laam: „Odi so ovie lu|e; samo zboruvajgo ona {to Jas }e ti go ka`uvam.” Iotide Valaam so Valakovite knezovi.
Sredba me|u Valaam i Valak 36 Valak, koga ~u deka doa|a Valaam,
izleze da go pre~eka vo moavskiot grad,koj e vo Arnonskite predeli, pri sami-ot kraj.
37 I mu re~e Valak na Valaam: „Neliisprativ jas pri tebe da te vikaat,zo{to ne dojde kaj mene? Ili zar nemo`am da ti uka`am po~esti?”
38 I mu re~e Valaam na Valak: „Ete,jas dojdov kaj tebe, no mo`am li daka`am ne{to od sebesi? Ona {to Bog
28 3 Ptr 2,16
29 Izreki12,10 Mt 15,19
31 1 Mojs21,19
32 2 Kor 1,17
34 1 Mojs 39,9 1 Car15,24.30 Ps 50,3 Jov 33,27
38 Er 1,9
18 3 Car22,14
Er 42,4 Jov 28,
15-19 1 Let 18,13
Mudr 7,8-11
20 1 Mojs 20,3 1 Let 18,13
22 1 Mojs 16,7 2 Mojs 4,14
23 Is.N. 5,13
182
BROEVI
}e go vlo`i vo ustata moja, toa i }e goka`uvam.”
39 I trgna Valaam so Valak, i vlegoavo Kirjat-Hucot.
40 I zakla Valak volovi i ovci i muisprati na Valaam i na knezovite, koibea so nego.
Valaam go blagoslovuva narodot na Izrail
41 A utrinata Valak go zede Valaam igo ka~i na Bamot-Vaal, za da vidi otta-mu eden del od narodot.
23 Toga{ Valaam mu re~e na Valak:„Izgradi mi ovde sedum `rtve-
nici i prigotvi mi sedum teliwa i se-dum ovni.”
2 Valak napravi taka, kako {to re~eValaam; i prinesoa Valak i Valaam poedno tele i po eden oven na sekoj`rtvenik.
3 I mu re~e Valaam na Valak: „Zas-tani pri svojata sepalenica, a jas }epojdam; mo`ebi }e se javi Gospod predmene, i {to }e mi otkrie, }e ti ka-`am.” I zamina na osameno mesto.
4 I mu se javi Bog na Valaam, a Va-laam Mu re~e: „Jas podignav sedum`rtvenici i prinesov po edno tele ipo eden oven na sekoj `rtvenik.”
5 I mu vlo`i Gospod zbor vo ustatana Valaam i re~e: „Vrati se pri Valaki re~i vaka.”
6 I se vrati pri nego, a toj stoe{epri svojata sepalenica, toj i sitemoavski knezovi.
7 I ja izusti ovaa svoja pesna: „OdAram me natera Valak da dojdam, odisto~nite planini carot moavski mepovika: dojdi, prokolni mi go Jakov, idojdi, prokolni mi go Izrail!
8 Kako da prokolnam nekogo koga Bogne go prokolnuva? Kako da proka`amnekogo koga Bog ne proka`uva?!
9 Od vrvot na karpite go gledam, odridovite go nabquduvam: ete narod koj`ivee osamen i ne se vbrojuva me|u na-rodite.
10 Koj }e go izbroi semeto na Jakov ikoj }e go presmeta brojot na narodotizrailski. Da umre du{ata moja, kako
{to umiraat pravednicite, i krajotmoj da bide kako nivniot!”
11 I mu re~e Valak na Valaam: „[tomi napravi? Jas te povikav da gi pro-kolne{ neprijatelite moi, a pak ti,ete, gi blagoslovuva{.”
12 Toj odgovori i re~e: „Ne treba{eli da go ka`am tokmu ona, {to Gospodgo vlo`i vo ustata moja?”
Vtor blagoslov na Valaam 13 I Valak mu re~e: „Dojdi so mene na
drugo mesto, od kade {to }e vidi{, nosamo del od nego }e vidi{, a nemaceliot da go vidi{; i prokolni mi goottamu.”
14 I go odvede na edno stra`arskomesto na vrvot od Fazga, i izgradi tamusedum `rtvenici, i prinese po ednotele i po eden oven na sekoj `rtvenik.
15 I mu re~e Valaam na Valak: „Stojtuka pri sepalenicata svoja, jas, pak, }eodam da Go pra{am Boga.”
16 I go sretna Bog Valaam, i muvlo`i slovo vo ustata negova, pa re~e:„Vrati se kaj Valak i ka`i mu taka.”
17 I se vrati kaj nego, a toj stoe{epri svojata sepalenica, a zaedno so negoi site moavski knezovi. I mu re~eValak: „[to veli Gospod?”
18 Toj go zapo~na svoeto ka`uvawe ire~e: „Stani Valak, slu{aj i vnimavaj,sine Ciporov!
19 Bog ne e ~ovek, ta da se koleba, nitue sin ~ove~ki, pa da se izmenuva. [to}e ka`e, pa da ne go izvr{i, ili {to }ere~e, pa da ne se zbidne?
20 Ete, doveden sum da blagoslovuvam:}e blagoslovuvam, i nikako poinaku.
21 Ne se gleda maka kaj Jakov, i ne segleda nesre}a vo Izrail; Gospod Bog eso nego, i borbeniot carski povik e sonego.
22 Bog go izvede od Egipet: toj e brzkako ednorog:
23 nema magii kaj Jakov, nema vol-{epstva vo Izrail; nekoga{ }e re~atza Jakov i za Izrail: ete, {to napraviBog!
24 Ete, eden narod se podigna kako la-vica i se ispravi kako lav; nema dalegne, dodeka ne go izede plenot svoj i
11 Neem 13,2
16 2 Mojs 4,15
19 1 Car15,29 Mal 3,6 Jov 9,32 Rim 11,29 Evr 6,18
20 1 Mojs22,17
22 24,8-9 5 Mojs33,17 Is.N. 2,10 Ps 21,20
23 1 Mojs30,27
24 1 Mojs 49,9 5 Mojs33,20 Is 49,26 Ez 19,2
40 Ez 45,23
23,5 2 Mojs4,12,15
Is 59,21
7 Is.N. 24,9 Neem 13,2
8 Is 43,13
9 2 Mojs
33,16 5 Mojs 32,8
33,28-29
10 1 Mojs
13,16 15,5
Is 57,1 Ps 15,3
37,37 116,15
183
BROEVI
dodeka ne se napie od krvta na pobede-nite.”
25 I mu re~e Valak na Valaam: „Ni sokletva ne go prokolnuvaj, ni so blago-slov ne go blagoslovuvaj.”
Tret blagoslov na Valaam 26 I odgovori Valaam i mu re~e na
Valak: „Neli ti rekov – {to }e re~eGospod, toa i }e go izvr{am.”
27 I mu re~e Valak na Valaam: „Dojdi,}e te odvedam na drugo mesto; }e Mubide sekako ugodno na Boga, i ottamu }emi go prokolne{.”
28 I go povede Valak Valaama navrvot od Fegor, {to se protega spremapustinata.
29 I mu re~e Valaam na Valak: „Iz-gradi mi ovde sedum `rtvenici i pri-gotvi mi sedum teliwa i sedum ovni.”
30 I Valak napravi, kako {to mu re~eValaam, i prinese po edno tele i poeden oven na sekoj `rtvenik.
24 Valaam vide deka na Gospod Mue prijatno da go blagoslovuva
Izrail i ne go bara{e, kako porano, naBo`joto otkrovenie, tuku samo go svrteliceto kon pustinata,
2 i pogledna Valaam i go vide Izrail,kako se be{e smestil so plemiwatasvoi, a Duhot Bo`ji be{e na nego.
3 I zapo~nuvaj}i ja svojata beseda,re~e: „Govor na Valaam, sinot Beorov,govor na toj {to ja gleda vistinata.
4 Proro{tvo na onoj, koj gi slu{azborovite Bo`ji; onoj koj gi gledavidenijata na Semo}niot, onoj koj pa|avo ekstaza i o~ite mu se otvoraat.
5 Kolku se ubavi domovite tvoi, Jako-ve, i `iveali{tata tvoi, o Izraile!
6 Tie se rasprostiraat kako potoci,kako gradini kraj reka, kako mirizlividrvja nasadeni od Gospod, kako kedrikraj voda;
7 se izleva vodata od vedrata negovi,semeto negovo obilno e natopeno, nego-viot car e pogolem od Agag, carstvotonegovo se vozdiga.
8 Bog go izvede od Egipet; brzinata naednorogot e vo nego, gi progoltuva na-rodite {to se protiv nego, gi kr{i
koskite nivni i so strelite svoi go po-razuva (neprijatelot).
9 Legnal toj kako lav i kako leopard;koj }e go razbudi? Blagosloven da bide,onoj {to te blagoslovuva i proklet –onoj {to te prokolnuva!”
10 Se razgnevi Valak protiv Valaam,i plesna toj so racete svoi, pa mu re~ena Valaam: „Jas te povikav da gi pro-kolne{ neprijatelite moi, a ti gi bla-goslovuva{ eve ve}e po tretpat;
11 begaj, pak, vo zemjata svoja; jas sakavda ti iska`am po~it, no, ete, Gospod teli{uva od po~estite.”
Valaam ja predviduva slavnataidnina na Izrail
12 I mu re~e Valaam na Valak: „Neliim rekov na tvoite pratenici {to migi isprati:
13 ‚Da mi ja dade{e Valak i ku}atasvoja, polna so srebro i zlato, ne bimo`el da ja prekr{am zapovedta Gos-podova, za da napravam ne{to dobro ililo{o po svoja volja: ona {to }e mi re~eGospod, toa i }e go ka`uvam?’
14 I taka, ete, jas si odam vo svoetomesto, no pribli`i se, za da ti ka`ami da te posovetuvam {to }e napravi poizvesno vreme ovoj narod so tvojotnarod.”
15 I go raska`a videnieto svoe,velej}i: „Proro{tvo na Valaam, sinotBeorov, proro{tvo na ~ovekot so otvo-reno oko,
16 proro{tvo na onoj koj gi slu{azborovite Bo`ji, koj gi znae tajnite naSevi{niot, gi gleda videnijata na Se-mo}niot, pa|a vo ekstaza i o~ite mu seotvoraat.
17 Go gledam, no ne e toa sega, go pos-matram, no ne odblisku. Yvezda od Jakovse izdiga i `ezol od Izrail; toj }e giporazuva knezovite moavski i }e gini{ti site Sitovi sinovi.
18 I Edom }e stane negov posed, aSeir – negovo nasledstvo; Izrail }e japoka`e silata svoja.
19 Proizlezeniot od Jakov }e zavladeei }e gi pogubi pre`iveanite odgradot.”
9 1 Mojs 12,3 27,29 49,9
14 1 Mojs 49,1
16 Is 14,14
17 1 Mojs49,10 Er 48,45-46 Mt 2,2 Otkr 22,16
18 1 Mojs 14,6 Is.N. 12,7 Sud 5,4 Is 11,14 Amos 9,12
19 1 Mojs49,10 Mih 5,2
28 5 Mojs 3,29 Is.N. 22,17
Ps 105,28
24,4 1 Mojs 15,1
5 Is 54,2-3
Er 4,20 30,18
Mal 2,12 Ps 83,1
6 Ez 31,5 Ps 1,3
Jov 29,19
7 24,17
1 Mojs49,10
Is 9,6 11,1
8 23,22-24
2 Mojs 15,6 5 Mojs
33,17 2 Car18,14
Er 50,17 Ps 44,4
184
BROEVI
Valaam ja objavuva propasta naneprijatelite na Izrail
20 I pogledna kon Amalik, i go ka`asvoeto proro{tvo, velej}i: „Amalik eprv me|u narodite, no semeto negovo }ese zatre.”
21 I pogledna kon Kenij, i prorokuva,velej}i: „Silno e tvoeto `iveali{te,na kamen si go svil svoeto gnezdo,
22 no toa }e bide izgoreno, Asircite}e te zarobat.”
23 I ({tom go vide Og) pak go zapo~nasvoeto proro{tvo, i re~e: „Te{ko,te{ko, koj }e ostane `iv, koga Bog }e gonapravi toa.
24 ]e dojdat brodovi od bregot naKitim; }e go potisne A{ur, }e go pot-~ini i Ever, no i nego gibel go ~eka.”
25 I stana Valaam i se vrati vo mesto-to svoe, a isto taka i Valak otide popatot svoj.
Izrailcite se oddavaat naidolopoklonstvo
25 Izrail `ivee{e vo Sitim i na-rodot po~na preku blud da se
oskvernuva so }erkite na Moav; 2 i tie go pokanuvaa narodot da pri-
sustvuva na prinesuvaweto `rtvi naidolite nivni, i narodot gi jade{e`rtvite nivni i im se poklonuva{e nabogovite nivni.
3 I mu se prikloni Izrail na Vaal-Fegor. I se razgore gnevot Gospodovprotiv Izrail.
4 I mu re~e Gospod na Mojsej: „Zemigi site na~alnici narodni i obesi gipred Gospod sproti sonceto, i }e seodvrati jarosniot gnev Gospodov odIzrail.”
5 Toga{ Mojsej im re~e na sudiiteizrailski: „Sekoj neka gi ubie svoitelu|e, {to mu slu`at na Vaal-Fegor.”
6 I ete, eden od sinovite na Izraildojde i dovede kaj eden od svoitesobra}a edna Midjanka, pred o~ite naMojsej, i pred o~ite na celoto op{te-stvo na sinovite izrailski, koga tiepla~ea pri vlezot od skinijata na sob-ranieto.
7 Fines, sinot na Eleazar, sin nasve{tenikot Aron, koga go vide toa,
stana srede op{testvoto i zede vo raka-ta kopje,
8 i vleze po Izrailecot vo bludi-li{teto i gi probode i obajcata: Izra-ilecot i `enata vo utrobata nejzina; iprestana pomorot na sinovite izrail-ski.
9 A umrenite od pomor bea dvaeset i~etiri iljadi.
10 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-lej}i:
11 „Fines, sinot na Eleazar, sin nasve{tenikot Aron, ja odvrati jarostaMoja od sinovite izrailski, poka`u-vaj}i me|u niv revnost za Mene, i Jas negi istrebiv sinovite na Izrail vorevnosta Svoja.
12 Taka ka`i im: ete, Jas mu davammiren zavet;
13 i toj }e bide za nego i za potom-stvoto negovo po nego zavet na ve~nosve{tenstvo, zatoa {to poka`a revnostza svojot Bog i Go omilostivi zasinovite izrailski.”
14 Imeto na ubieniot Izrailec, kojbe{e ubien so Midjankata, e Zamvrij,sin na Salu, na~alnik na rodot Sime-onovci;
15 a imeto na ubienata Midjanka eKozbi; taa be{e }erka na Cur, na~al-nik na edno od plemiwata na Midja-nite.
16 Pak mu re~e Gospod na Mojsej, ve-lej}i:
17 „Smetajte gi za neprijateli Midja-nite i porazuvajte gi,
18 za{to tie so podmolnosta svojapostapuvaa neprijatelski sprema vas,soblaznuvaj}i ve so Fegor i so Kozbi,}erkata na midjanskiot na~alnik, niv-na sestra, ubiena vo denot koga ima{epomor poradi Fegor.”
Vtoro prebrojuvawe na izrailskite plemiwa
26 Po toj poraz Gospod mu re~e naMojsej i na sve{tenikot Elea-
zar, sin Aronov, velej}i: 2 „Prebroj go celoto op{testvo na
sinovite izrailski od dvaeset godininagore, spored semejstvata nivni, sitesposobni za vojuvawe vo Izrail.”
8 Ps 105,30
9 1 Kor 10,8
11 2 Mojs 20,5 5 Mojs32,16-21 Ps 77,58
12 Is 11,9 45,10 Mal 2,4-5
13 2 Mojs32,25-29 3 Mojs 1,8 5 Mojs33,8-11
15 Is.N. 13,21 Avak 3,7
17 2 Mojs23,22 1 Car17,9.35 4 Car 9,27 Neem 9,27
26,1-651 Mojs46,8-25
2 2 Mojs30,11-16
20 1 Mojs 14,7
2 Mojs17,14
5 Mojs25,19
1 Car15,20
21 Is 32,18
24 Dan 11,30
25,1-131,16
Ps 105,28-31
1 1 Mojs
19,37 Is.N. 2,1
Er 5,7 1 Kor 10,8 Otkr 2,14
2 2 Mojs 20,5
32,6 5 Mojs
32,38 1 Kor
10,8.20 Otkr 2,14
3 5 Mojs 4,3
4 5 Mojs 4,3
13,17 Is.N. 7,26
4 Car23,26
Er 44,3 Ezd 10,14
5 2 Mojs
32,27
6 Sud 2,4
2 Car15,30
Ps 125,6 Ezd 10,1
7 2 Mojs 6,25
Ps 105,30-31
185
BROEVI
3 I im rekoa Mojsej i sve{tenikotEleazar vo ramninite moavski kaj Jor-dan, sproti Erihon, velej}i:
4 „Prebrojte gi site od dvaeset godi-ni i nagore, kako {to zapoveda Gospodna Mojsej i na sinovite izrailski, kogaizlegoa od egipetskata zemja:
5 Ruvim, prvoroden sin Izrailev.Ruvimovi potomci: od Anoh – rodotAnohovci, od Palu – rodot Paluovci,
6 od Esrom – rodot Esromovci, odKarmi – rodot Karmievci;
7 toa se Ruvimovite rodovi: na brojtie bea ~etirieset i tri iljadi sedum-stotini i trieset.
8 Paluovite potomci: Elijav, 9 i Elijavovite sinovi: Nemuel, Da-
tan i Aviron. Toa se onie Datan i Avi-ron, pretstavnici vo Soborot, koi pre-dizvikaa smut protiv Mojsej i Aronzaedno so grupata na Korej, koga tiepredizvikaa bunt protiv Gospod;
10 pa zemjata ja otvori ustata svoja igi goltna zaedno so Korej: zaedno so nivumrea i sou~esnicite nivni, koga oganizgore dveste i pedeset ~oveka, i tiestanaa za primer;
11 no sinovite na Korej ne umrea. 12 Simeonovite potomci spored poko-
lenijata nivni: od Nemuel –Nemuelo–voto pokolenie, od Jamin –Jaminovoto pokolenie, od Jahin –Jahinovoto pokolenie,
13 od Zerah – Zerahovoto pokolenie,od Saul – Saulovoto pokolenie;
14 toa se Simeonovite rodovi (odnivnoto prebrojuvawe): dvaeset i dveiljadi i dveste.
15 Judinite potomci: Er i Onan, Er iOnan umrea vo hananskata zemja;
16 Judinite sinovi spored pokolenija-ta nivni bea: od Sala – Salaovoto po-kolenie, od Fares – Faresovoto pokole-nie, od Zerah – Zerahovoto pokolenie.
17 Faresovi sinovi bea: od Esrom –Esromovoto pokolenie, od Hamul –Hamulovoto pokolenie;
18 toa se Judinite rodovi spored pre-brojuvaweto nivno: sedumdeset i {estiljadi i petstotini.
19 Isaharovi potomci spored pokole-nijata nivni: od Tola – Tolovoto po-kolenie, od Pua – Puinoto pokolenie,
20 od Ja{uv – Ja{uvovoto pokolenie,od [imron – [imronovoto pokolenie;
21 toa se Isaharovite rodovi, sporedprebrojuvaweto nivno: {eeset i ~etiriiljadi i trista.
22 Zavulonovi potomci spored rodo-vite nivni: od Sered – rodot Serediev,od Elon – rodot Elonov, od Jahleel –rodot Jahleelov.
23 Toa se Zavulonovite rodovi, sporedprebrojuvaweto nivno: {eeset iljadi ipetstotini.
24 Gadovi potomci spored rodovitenivni: od Cefon – rodot Cefonovci,od Hagij – rodot Hagievci, od [unij –rodot [unievci.
25 od Oznij – rodot Oznievci, od Erij– rodot Eriovci,
26 od Arod – rodot Arodovci, odArelij – rodot Arelievci.
27 toa se rodovite na Gadovite potom-ci, spored prebrojuvaweto nivno: ~eti-rieset iljadi i petstotini.
28 Asirovi potomci spored pokoleni-eto nivno: od Jimna – Jimnaovoto poko-lenie, od Ji{vi – Ji{vievoto pokole-nie, od Berija – Berievoto pokolenie.
29 Od Berievite sinovi, od Hever –Heverovoto pokolenie, od Malhiil –Malhiilovoto pokolenie.
30 Imeto na Asirovata }erka be{eZara;
31 Toa se pokolenijata na Asirovitepotomci spored prebrojuvaweto nivno:pedeset i tri iljadi i ~etiristotini.
32 Josifovi potomci spored pokole-nijata nivni: Manasija i Efrem.
33 Manasievi potomci: od Mahir –Mahirovo pokolenie, od Mahir se rodiGalaad, od Galaad – Galaadovo pokole-nie.
34 Eve gi Galaadovite potomci: odIezer – Iezerovoto pokolenie, od He-lek – Helekovoto pokolenie,
35 od Azriil – Azriilovoto pokole-nie, od Sihem – Sihemovoto pokolenie,
36 od [emida – [emidaovoto pokole-nie, od Hefer – Heferovoto pokole-nie.
37 Salpaad, sin Heferov, nema{e si-novi, tuku samo }erki; imiwata na Sal-
20 1 Mojs38,5.29 Is.N. 7,17
23 1 Mojs46,13
26 1 Mojs30,20 Sud 12,11-12
28 1 Mojs41,52
29 1 Mojs50,23 Sud 11,1 1 Let 7,14-19
30 1 Let 7,14 Is.N. 17,3 1 Let 7,15
3 Is.N. 13,32
4 2 Mojs 13,3
5 1 Mojs 46,9
1 Let 5,3
8 16,1
10 2 Mojs
15,12
11 2 Mojs 6,24 5 Mojs 5,9 3 Car 14,6
Ez 18,20 2 Let 25,4
12 1 Mojs
46,10 1 Let 4,24
15 1 Mojs
46,16
19 1 Mojs 38,5
186
BROEVI
paadovite }erki bea: Mahla, Noa, Hog-la, Milka i Tirca.
38 Toa se Manasievite pokolenija; ana broj tie bea pedeset i dve iljadi isedumstotini.
39 Eve gi Efremovite potomci sporedrodovite nivni: od [utelah – [utela-hoviot rod, od Beher – Beheroviot rod,od Tahan – Tahanoviot rod.
40 A eve gi [utelahovite potomci: odEran – Eranoviot rod.
41 Toa se rodovite na Efremovite po-tomci, spored prebrojuvaweto nivno:trieset i dve iljadi i petstotini. Toase Josifovite potomci spored poko-lenijata nivni.
42 Venijaminovite potomci sporedpokolenijata nivni: od Bela – Belao-voto pokolenie, od A{bel – A{belovo-to pokolenie, od Ahiram – Ahiramovo-to pokolenie;
43 od [efufam – [efufamovoto po-kolenie; od Hufam – Hufamovotopokolenie.
44 Sinovi na Bela bea: Ard i Naaman:od Ard – Ardovo pokolenie, od Naaman– Naamanovoto pokolenie;
45 toa se Venijaminovite potomcispored pokolenijata nivni; a na brojtie bea ~etirieset i pet iljadi i{estotini.
46 Eve gi Danovite potomci sporedrodovite nivni: od [uham – [uhamo-viot rod; toa se rodovite Danovi spo-red pokolenijata nivni.
47 A site [uhamovi rodovi sporedprebrojuvaweto nivno bea: {eeset i~etiri iljadi i ~etiristotini.
48 Neftalimovi potomci spored ro-dovite nivni: od Jahceel – Jahcee-loviot rod, od Gunij – Gunieviot rod;
49 od Jecer – Jeceroviot rod, od[ilem – [ilemoviot rod;
50 toa se Neftalimovite rodovi spo-red prebrojuvaweto nivno: a na broj tiebea ~etirieset i pet iljadi i ~etiri-stotini.
51 Toa se vlezenite vo prebrojuvawetosinovi izrailski: {estotini i ednailjada sedumstotini i trieset.”
Upatstva za podelba na zemjata 52 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-
lej}i: 53 „Nim da im se podeli zemjata vo
nasledstvo, spored brojot na imiwata; 54 na pomnogubrojnite daj im pogolem
del, a na pomalubrojnite daj im pomaldel: sekomu treba da mu se dade delsrazmerno so brojot na vlezenite voprebrojuvaweto;
55 zemjata treba da se podeli so `d-repka; tie treba da dobijat nasledstvospored imiwata na nivnite rodovi;
56 so `drepka da im se podelat niv-nite delovi – kako na mnogubrojnite,taka i na malubrojnite.”
Vtoro prebrojuvawe na Levievoto koleno
57 A toa se Levievite rodovi, {tovlegoa vo prebrojuvaweto spored poko-lenijata svoi: od Girson – Girsonovotopokolenie, od Kaat – Kaatovotopokolenie, od Merarij – Merarievotopokolenie.
58 Ova se Levievite rodovi: rodotLivniev, rodot Hevroniev, rodot Mah-liev, rodot Mu{iev, rodot Koreov. OdKaat se rodi Amram.
59 Imeto na Amramovata `ena be{eJoheved, }erka Levieva, koja e rodena odLevievata `ena vo Egipet, a taa mu girodi na Amram Aron, Mojsej i Mirjam,nivnata sestra.
60 Na Aron mu se rodija Nadav iAviu, Eleazar i Itamar;
61 no Nadav i Aviu umrea, koga prine-soa tu| ogan pred Gospod.
62 Site od ma{ki pol, od eden mesec inagore, bea prebroeni dvaeset i triiljadi; tie ne bea prebroeni zaedno sosinovite izrailski, za{to ne im be{edaden del me|u sinovite na Izrail.
Zavr{uvawe na prebrojuvaweto 63 Toa se prebroenite od Mojsej i
sve{tenikot Eleazar, koi gi prebroijasinovite izrailski vo ramninite moav-ski kaj Jordan, sproti Erihon;
64 me|u niv nema{e ni eden od onie,koi Mojsej i sve{tenikot Aron gi pre-
53 Is.N. 11,23 Ez 45,8
54 33,54
55 3 Mojs 16,8 Is.N. 14,1-2
57 1 Mojs46,11
59 2 Mojs 6,20
60 2 Mojs 6,23
61 3 Mojs10,1-2
38 1 Mojs
46,21 1 Let 8,40
48 1 Mojs 30,8
51 2,32
2 Mojs12,37
187
BROEVI
broija, koga gi prebrojuvaa sinoviteizrailski vo Sinajskata Pustina;
65 za{to Gospod im be{e rekol dekatie }e izumrat vo pustinata. I nikoj odniv ne ostana, osven Jefuneoviot sinHalev i Navinoviot sin Isus.
Naslednoto pravo na }erkite
27 I dojdoa }erkite na Salpaad,sin na Hefer, koj be{e sin na
Galaad, a toj – sin na Mahir, od pokole-nieto na Manasija, sin Josifov; i evegi imiwata na }erkite negovi: Mahla,Noa, Hogla, Milka i Tirca;
2 i otkako zastanaa pred Mojsej, predsve{tenikot Eleazar, pred knezovite ipred celoto op{testvo, pri vlezot odskinijata na sobranieto, rekoa:
3 „Tatkoto na{ umre vo pustinata, itoj ne be{e me|u sou~esnicite, {tostanaa protiv Gospod zaedno so lu|etona Korej, tuku umre poradi svoj grev,bez sinovi.
4 Zo{to da se zagubi imeto na tatkotona{ me|u plemeto negovo poradi toa{to nema sin? Dajte ni del me|ubra}ata na tatkoto na{!”
5 I Mojsej go iznese pra{aweto nivnopred Gospod.
6 A Gospod mu re~e na Mojsej: 7 „Pravo velat Salpaadovite }erki;
daj im nasledstven del me|u bra}ata natatkoto nivni i predaj im go nim delotna nivniot tatko,
8 a na sinovite na Izrail javi im ika`i: ako nekoj umre, i ne ostavi sin,predavajte go nasledstvoto negovo na}erkite negovi;
9 ako, pak, toj nema }erki, davajte gonegoviot del na bra}ata negovi;
10 ako nema bra}a, dajte go negoviotdel na strikovcite negovi;
11 ako, pak, nema ni strikovci, dajtemu go negoviot del na najbliskiotnegov rodnina od negoviot rod; i nekabide toa zakon za sinovite izrailski,kako {to mu zapovedal Gospod naMojsej!”
Isus posveten za naslednik na Mojsej 12 I mu re~e Gospod na Mojsej: „Izle-
zi na planinata Avarim i pogledaj jazemjata {to im ja davam na sinoviteizrailski;
13 i otkako }e ja pogleda{, priberi sei ti pri narodot svoj, kako {to sepribra Aron, bratot tvoj na planinataOr;
14 za{to vie ne ja poslu{avte zapo-vedta Moja vo pustinata Sin, koga me|uop{testvoto se pojavi raspravija, da japoka`ete pred o~ite nivni Mojata sve-tost pri vodata. Toa e vodata Merivakaj Kadis, vo pustinata Sin.”
15 I Mu re~e Mojsej na Gospod, ve-lej}i:
16 „Gospod, Bog na duhovite vo sitetela, neka odredi nad ovoj narod ~ovek,
17 koj }e gi upravuva, i koj }e gi pred-vodi vo site mo`ni okolnosti, ta da neostane narodot Gospodov kako stado bezpastir.”
18 I mu re~e Gospod na Mojsej: „Zemigo Isus, Navinoviot sin, ~ovek, vo kogoima Duh, i polo`i ja vrz nego rakatasvoja.
19 Pretstavi go pred sve{tenikotEleazar i pred celoto op{testvo, i dajmu naredbi pred celiot narod,
20 i daj mu od slavata tvoja za da goslu{a siot narod na sinovite izrail-ski;
21 a toj da se obra}a do sve{tenikotEleazar i da se dopra{uva do nego zare{enija preku rim pred Gospod; ispored zborot negov sekoga{ da posta-puvaat: toj i site sinovi na Izrail sonego, i celoto op{testvo.”
22 I napravi Mojsej kako {to muzapoveda Gospod Bog, i go zede Isusa, pago pretstavi pred sve{tenikot Eleazari pred celoto op{testvo;
23 i gi polo`i vrz nego racete svoi imu dade sovet, kako {to zapovedaGospod preku Mojsej.
13 5 Mojs 4,22 32,48-52 3 Car 2,1
14 20,1-13 2 Mojs 17,7
16 16,22
17 3 Car22,17 Ez 34,5 Mt 9,36
18 1 Mojs23,28 5 Mojs 31,7 Dela 6,6
20 Is.N. 1,16-17
21 2 Mojs28,30 1 Car 28,6 Is 8,19 Ps 105,13 Jn 11,51
23 5 Mojs31,23 34,9
65 14,20-38
1 Kor 10,5
27,1 26,29-33
1 Mojs50,23
Is.N. 17,2-3
1 Let 2,21
3 14,29 16,35
5 1 Mojs
25,22 2 Mojs
18,19
7 36,2
Is.N. 17,4 Jov 42,15
12-23 5 Mojs3,23-28 31,1-8
12 3 Mojs
14,34 Er 22,20
188
BROEVI
Sekojdnevni `rtvi
28 I mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Zapovedaj im na sinovite izrail-ski i ka`i im: darovite Moi, lebniteprinosi, `rtvite Moi so blagoprija-ten miris da Mi se prinesuvaat vo svoevreme.
3 I ka`i im: ete ja `rtvata, koja tre-ba da Mu ja prinesuvate na Gospod: jag-niwa bez nedostatok – dve ednogodi{nima{ki jagniwa na den, kako `rt-va–sepalenica;
4 ednoto jagne prinesuvaj go nautro, adrugoto jagne nave~er;
5 i leben prinos da prinesete, ednadesetina od efa p~eni~no bra{no, po-me{ano so ~etvrtina in bieno masli-novo maslo,
6 Toa e postojana `rtva–sepalenica,kakva {to be{e prinesena na planina-ta Sinaj, za blagoprijaten miris –`rtva Gospodova.
7 i kon nea da ima za preliv ~etvrt inza edno jagne; na sveto mesto izvr{uvajgo so vino prelivot na Gospod.
8 Drugoto jagne prinesuvaj go nave~er,so takov leben prinos kako utrinata, sotakov preliv kon nego, prinesuvaj kako`rtva – blagoprijaten miris predGospod.
Sabotni `rtvi 9 A vo saboten den prinesuvajte po
dve ednogodi{ni ma{ki jagniwa beznedostatok, i leben prinos dve deseti-ni od efa p~eni~no bra{no, pome{anoso maslo, i preliv kon nego.
10 Toa e sabotna sepalenica za sekojasabota, osven postojanata sepalenica iprelivot za nea.
@rtvi za prviot den od mesecot 11 i vo prviot den od mesecot prine-
suvajte Mu na Gospod sepalenici: dvajunci, eden oven i sedum ednogodi{nima{ki jagniwa bez nedostatok,
12 i tri desetini od efa p~eni~nobra{no, izme{ano so maslo, kako leben
prinos kon sekoj junec, i dve desetiniod efa p~eni~no bra{no, izme{ano somaslo, kako leben prinos so ovenot,
13 i po edna desetina od efa p~eni~nobra{no, pome{ano so maslo, kako lebenprinos za sekoe jagne, toa e sepalenica,blagoprijaten miris, `rtva na Gospod;
14 a prelivot za niv treba da bidepolovina in vino za junecot, edna tre-tina od in za oven i edna ~etvrtina inza jagne; toa e sepalenica za sekoenovomese~je vo tekot na site meseci nagodinata.
15 Prinesuvajte Mu na Gospod seko-ga{ i po eden kozel kako `rtva za grev;nego treba da go prinesuvate pokrajsekojdnevnata sepalenica, zaedno soprelivot za nego.
@rtvi za praznikot Pasha 16 Vo prviot mesec, na ~etirinaeset-
tiot den od mesecot, e Pasha Gospodova. 17 I na petnaesettiot den od toj mesec
e praznik; sedum dena treba da se jadatbeskvasni lebovi.
18 Vo prviot den da imate svetosobranie; nikakva rabota ne vr{ete;
19 i prinesete sepalenica, `rtva naGospod: dva junci, eden oven i sedumednogodi{ni ma{ki jagniwa; tie da sebez nedostatok;
20 i kon niv leben prinos prinesuvaj-te p~eni~no bra{no, izme{ano somaslo, tri desetini od efa za sekojjunec, i dve desetini od efa za ovenot,
21 i po edna desetina efa prinesuvaj-te za sekoe od sedumte jagniwa,
22 i eden kozel – `rtva za grev, za dase oslobodite od grevot;
23 prinesuvajte go toa, osven utrin-skata sepalenica, koja e postojana`rtva.
24 Taka pravete sekoj den vo sedumtedena; toa e dar, prinos blagoprijaten zaGospod; osven redovnata sepalenica iprelivot kon nea treba da go prinesu-vate toa.
25 I vo sedmiot den treba da imatesveto sobranie; nikakva rabota nevr{ete.
13 3 Mojs 1,9 6,14
14 Ezd 3,5
16 2 Mojs12,1-20 5 Mojs16,1-8 2 Let 30,13
17 2 Mojs12,15.19
18 2 Mojs12,16
19 3 Mojs 1,9
20 3 Mojs14,10
22 3 Mojs 4,3
28,2 2 Mojs
23,14 3 Mojs 3,11
3 2 Mojs 12,5
Amos 4,4
5 3 Mojs 2,1
6 3 Mojs
1,3.9
8 3 Mojs 3,7
10,9
9 2 Mojs
20,10 Ez 46,4-5 Mt 12,5
11 3 Mojs 1,3 Ez 46,6-7
12 15,4-12
189
BROEVI
POVTORNO ZA ZAKONITE PO ODNOS NA @RTVITE
@rtvi za praznikot Pedesetnica 26 I vo denot na Prvite plodovi, koga
Mu prinesuvate na Gospod nov lebenprinos na praznikot na Sedmicite,treba da imate sveto sobranie, nikakvarabota ne vr{ete;
27 i prinesuvajte sepalenici – blago-prijaten miris na Gospod: dva junca,eden oven i sedum ednogodi{ni ma{kijagniwa (bez nedostatok),
28 a zaedno so niv i leben prinos odp~eni~no bra{no, izme{ano so maslo,tri desetini od efa za sekoj junec, dvedesetini od efa za oven,
29 i po edna desetina od efa za sekoeod sedumte jagniwa;
30 i eden kozel – za osloboduvawe odgrev.
31 Prinesuvajte mi gi ovie `rtvi sonivniot preliv, osven postojanite se-palenici so lebniot im prinos; tietreba da bidat bez nadostatok.”
@rtvi za Denot na trubnite znaci
29 „Vo sedmiot mesec, vo prviotden od mesecot, treba da ima sve-
to sobranie; nikakva rabota ne vr{ete;toa da vi bide Den na trubni znaci;
2 i prinesuvajte sepalenica za blago-prijaten miris na Gospod: eden junec,eden oven, sedum ednogodi{ni ma{kijagniwa, bez nadostatok;
3 a zaedno so niv i leben prinos odp~eni~no bra{no, izme{ano so maslo,tri desetini od efa za junecot, dvedesetini od efa za ovenot,
4 i edna desetina od efa za sekoe odsedumte jagniwa,
5 i eden kozel kako `rtva za grev, zada se oslobodite od grevot.
6 Toa da go dodavate kon novomese~-nite sepalenici i lebnite prinosi zaniv, i prelivite nivni, i sekojdnevnitesepalenici so nivnite prinosi i pre-livi, spored naredbite, kako blagopri-jaten miris za Gospod.
@rtvi za Denot na o~istuvaweto 7 I vo desettiot den od toj sedmi me-
sec treba da imate sveto sobranie: smi-ruvajte gi du{ite svoi i nikakva rabo-ta ne vr{ete;
8 i prinesuvajte sepalenici za blago-prijaten miris na Gospod: eden junec,eden oven, sedum ednogodi{ni ma{kijagniwa; tie treba da bidat bez nedosta-tok;
9 i zaedno so niv i leben prinos odp~eni~no bra{no, pome{ano so maslotri desetini od efa za junec, dve dese-tini od efa za oven,
10 i po edna desetina od efa za sekoeod sedumte jagniwa,
11 kako i eden kozel – `rtva za grev,osven `rtvite za grev (za va{e o~istu-vawe), {to se prinesuvaat vo Denot nao~istuvaweto, i osven postojanite se-palenici i lebnite prinosi so niv iprelivite za niv.
@rtvi za praznikot Senici 12 I vo petnaesettiot den od sedmiot
mesec treba da vi bide osobeno svet,nikakva rabota ne vr{ete i praznuvajtego toj praznik Gospodov sedum dena:
13 i prinesuvajte sepalenica, `rtvaza blagoprijaten miris na Gospod: tri-naeset junci, dva ovna, i ~etirinaesetednogodi{ni ma{ki jagniwa; tie trebada bidat bez nedostatok;
14 i kon niv leben prinos od p~eni~nobra{no, izme{ano so maslo, tri dese-tini od efa za sekoe od trinaesette jun-ci, dve desetini od efa za sekoj oven,
15 i po edna desetina od efa za sekoeod ~etirinaesette jagniwa,
16 i eden kozel – `rtva za grev, osvensekojdnevnata sepalenica so nejziniotleben prinos, kako i prelivot za nea.
17 A na vtoriot den prinesuvajte: dva-naeset junci, dva ovna i ~etirinaesetednogodi{ni ma{ki jagniwa, bez nedos-tatok,
18 i so niv u{te leben prinos i pre-liv za juncite, ovnite i jagniwata, spo-red brojot nivni, spored naredbite;
19 isto taka i eden kozel – `rtva zagrev, pokraj postojanata sepalenica soprinosot i prelivot za nea.
20 Na tretiot den, pak, prinesuvajte:edinaeset junci, dva ovna, ~etirinaesetednogodi{ni ma{ki jagniwa, beznedostatok,
11 3 Mojs 16,3
12 2 Mojs23,14-16 5 Mojs16,13-15 3 Car 8,2 Ez 45,25
26 2 Mojs
23,14-16 34,22
5 Mojs16,9-12
29,2 3 Mojs
1,3.9
7 2 Mojs
31,15 3 Mojs
16,29-34 Ez 45,18-20
Dela 27,9
190
BROEVI
21 i so niv leben prinos i preliv zajuncite, ovnite i jagniwata, sporedbrojot nivni, spored propisite;
22 isto taka i eden kozel – `rtva zagrev, pokraj postojanata sepalenica soprinosot i prelivot za nea.
23 Na ~etvrtiot den prinesuvajte:deset junci, dva ovna, ~etirinaesetednogodi{ni ma{ki jagniwa, bez nedos-tatok,
24 so niv i leben prinos i preliv zajuncite, ovnite i jagniwata, sporedbrojot nivni, spored naredbite,
25 i pokraj toa i eden kozel – `rtva zagrev, osven postojanata sepalenica iprinosot i prelivot za nea.
26 I na pettiot den prinesuvajte `rt-va: devet junci, dva ovna, ~etirinaesetednogodi{ni ma{ki jagniwa, bez ne-dostatok,
27 i so niv prinesete u{te i lebenprinos i preliv za juncite, ovnite ijagniwata, spored brojot nivni, sporednaredbite,
28 i eden kozel – `rtva za grev, pokrajpostojanata sepalenica i prinosot iprelivot za nea.
29 Na {estiot den, pak, prinesuvajte:osum junci, dva ovna, ~etirinaesetednogodi{ni ma{ki jagniwa, bez nedos-tatok,
30 a so niv i leben prinos i preliv zajuncite, ovnite i jagniwata, sporedbrojot nivni, spored naredbite;
31 a isto taka i eden kozel – `rtva zagrev, pokraj postojanata sepalenica soprinosot i prelivot za nea.
32 Vo sedmiot den prinesuvajte: sedumjunci, dva ovna, ~etirinaeset ednogo-di{ni ma{ki jagniwa, bez nedostatok,
33 i so niv prinos i preliv za juncite,ovnite i jagniwata, spored brojotnivni, spored naredbite,
34 a i eden kozel kako `rtva za grev,osven postojanata sepalenica so pri-nosot kako i prelivot za nea.
35 Vo osmiot den e kraj na praznikot:nikakva rabota ne vr{ete;
36 i prinesuvajte sepalenica, `rtvaso prijaten miris na Gospod: edenjunec, eden oven, sedum ednogodi{nima{ki jagniwa bez nedostatok,
37 i zaedno so niv leben prinos i pre-liv za junecot, za ovenot i za jagniwata,spored brojot nivni spored propisite;
38 osven toa u{te i eden kozel –`rtva za grev, pokraj postojanata sepa-lenica, prinosot i prelivot za nea.
39 Prinesuvajte go toa na Gospod nava{ite praznici, pokraj onie {to giprinesuvate poradi zavet ili poradigri`a i pokraj sepalenicite va{i, ilebnite prinosi i `rtvite za mir.”
30 I im ka`a Mojsej na sinoviteizrailski s#, {to mu be{e zapo-
vedal Gospod.
Zakon za zavetite 2 I im zboruva{e Mojsej na na~alni-
cite od plemiwata na sinovite izrail-ski, velej}i: „Eve {to zapoveda Gospod:
3 ‚ako nekoj Mu veti ne{to na Gospod,ili se zakolne so kletva, i stavi zarekna du{ata svoja, da ne go oskvernizborot svoj, tuku da izvr{i s#, {toizleglo od ustata negova.
4 Ako `ena dade zavet na Gospod i sezare~e vo tatkovata si ku}a, vo mladigodini,
5 a tatkoto nejzin go ~ue zavetot izarekuvaweto nejzino, {to go nalo`ilana du{ata svoja, pa go premol~i tatko-to nejzin toa, toga{ site nejzini vetu-vawa, i sekoe nejzino zarekuvawe, {tosi go nalo`ila na du{ata svoja, da giispolni;
6 ako tatkoto nejzin, koga }e ~ue, pa $zabrani, toga{ site nejzini zaveti, {tosi gi nalo`ila na du{ata svoja, da nese ispolnuvaat, i Gospod }e $ prosti,bidej}i tatkoto $ gi zabranil.
7 Ako se oma`i, a e obvrzana so zavet,ili se obvrzala so zbor, izlezen odustata nejzina,
8 i ~ue ma`ot nejzin, pa, otkako }e~ue premol~i: zavetite nejzini da seispolnat, i zarecite nejzini, isto takada se ispolnat;
9 ako ma`ot nejzin, koga }e gi ~ue, $zabrani i go otfrli zavetot nejzin,{to go dala, i zborot izlezen od ustatanejzina, so koj taa se obvrzala (tie da nese ispolnat, bidej}i ma`ot $ zabranil),Gospod }e $ prosti.
30,3 3 Mojs27,1-10 Mt 5,33
3 5 Mojs23,20-23 Sud 11,30-40 Ps 49,14 Prop 5,3-4 Mt 5,32-36
7 3 Mojs 5,4
39 3 Mojs 7,16
191
BROEVI
10 A zavetot na vdovica i razvedena,kakov i da bilo zarek da si nalo`ilana du{ata svoja, da se ispolni.
11 Ako `ena se zavetuvala vo ku}atana ma`ot svoj, ili so kletva sinalo`ila na du{ata svoja zarek,
12 i ma`ot nejzin ja ~ul, a premol~ali ne $ go zabranil, toga{ site zavetinejzini da se ispolnat, i sekoe zareku-vawe, {to go nalo`ila na du{ata svoja,da se ispolni;
13 ako, pak, ma`ot nejzin, otkako gi~ul, gi otfrlil, toga{ site zavetinejzini, izlezeni od ustata nejzina, izarekuvawa na du{ata nejzina, da ne seispolnat; ma`ot nejzin gi uni{til, iGospod }e $ prosti.
14 Sekoj nejzin zavet i sekoj kletvenzarek nejzin za smiruvawe na du{atasvoja, ma`ot nejzin mo`e da go potvrdi,i ma`ot nejzin mo`e da go otfrli.
15 Ako ma`ot nejzin mol~el od den naden, toj so toa gi potvrdil site vetu-vawa nejzini i site zarekuvawa nejzini,so koi se obvrzala; gi potvrdil, za{to,otkako gi ~ul, mol~el za toa;
16 ako, pak, ma`ot gi otfrlil, otkakogi ~ul, toj go primil vrz sebe grevotnejzin.’”
17 Toa se naredbite, koi Gospod mu gizapoveda na Mojsej za odnosite me|uma`ot i `enata negova, me|u tatkoto i}erkata negova vo mladi godini, voku}ata na nejziniot tatko.
Sveta vojna protiv Midjanite
31 I mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Odmazdi im se na Midjanite pora-di sinovite na Izrail, i potoa }e sepribere{ pri narodot svoj.”
3 I mu re~e Mojsej na narodot, ve-lej}i: „Vooru`ete me|u vas lu|e zavojna, za da trgnat protiv Midjanite, daizvr{at odmazda Gospodova nad niv;
4 ispratete vo vojna po iljada odkoleno, od site kolena izrailski.”
5 I od iljadnicite izrailski bea od-deleni po iljada od sekoe koleno, vkup-no dvanaeset iljadi vooru`eni za vojna.
6 I gi isprati Mojsej vo vojna, po il-jada od sekoe koleno, a so niv i Fines,
sinot na sve{tenikot Eleazar, sosvetite utvari i so trubi za trevoga vraka.
7 I otidoa vo vojna protiv Midjanite,kako {to mu zapoveda Gospod na Mojsej,i gi ubija site od ma{ki pol;
8 a zaedno so ubienite od niv gi ubijai midjanskite carevi: Evij, Rekem,Cur, Or i Reva – pet midjanski carevi;go ubija so me~ i Valaam, Beoroviotsin.
9 Midjanskite, pak, `eni i decatanivni sinovite izrailski gi zedoa voplen; i siot nivni dobitok, i sitestada nivni, i celiot imot nivni gozagrabija;
10 site gradovi nivni vo nivno vlade-nie i site sela nivni so ogan gi iz-gorea.
11 I go zedoa seto zagrabeno, od ~ovekdo dobitok.
12 I zarobenite, i plenot, i zagra-benoto go donesoa pred Mojsej, predsve{tenikot Eleazar i pred op{tes-tvoto na sinovite izrailski, vo logo-rot na ramninite moavski, kaj Jordan,sproti Erihon.
13 Toga{ Mojsej i sve{tenikot Elea-zar i site knezovi na op{testvoto iz-legoa nadvor od naselbata za da gipre~ekaat.
14 I se razgnevi Mojsej na voenitena~alnici, iljadnicite i stotnicite,{to se bea vratile od vojnata,
15 pa im re~e: „Gi ostavivte `ivisite `eni?
16 Ete tie, po sovetot na Valaam, beastanale pri~ina sinovite izrailski daotstapat i da gi prezrat naredbite odGospod, zaradi Fegor, zatoa i dojde onojporaz vrz narodot Gospodov.
17 A sega, ubijte gi site deca od ma{-ki pol, ubijte gi i site `eni, {to poz-nale ma` na ma{ko leglo;
18 a site deca od `enski pol, koi nepoznale ma{ko leglo, ostavete gi `iviza sebe.
19 I ostanete nadvor od naselbata se-dum dena; site, {to ubile ~ovek i {tose doprele do ubien, da se o~istat natretiot i na sedmiot den, vie i va{itezarobenici;
7 5 Mojs20,13-14 Sud 21,11 3 Car11,15-16
8 Is.N.13,21-22
9 1 Mojs34,29
10 Is.N. 6,22 Sud 18,27
11 5 Mojs20,14 2 Let 28,8
12 1 Mojs49,27
14 2 Mojs18,21 5 Mojs 1,15 2 Car 18,1
16 25,1-9 3 Ptr 2,15 Otkr 2,14
17 5 Mojs 7,2 Sud 21,11
19 19,11-22 3 Mojs 21,1
13 Efes 5,22 Kol 3,18
31,2 25,17
3 Sud 11,36 2 Car 4,8
Is 34,8 Er 11,20 Ez 25,17 Ps 93,1
6 25,6-13
2 Mojs 6,25
192
BROEVI
20 o~istete ja i seta obleka, site ko`-ni predmeti, s# {to e napraveno odkozina, i site drveni sadovi.”
21 Potoa im re~e sve{tenikot Elea-zar na borcite, {to bea oti{le vovojna: „Eve gi naredbite na zakonot, koiGospod mu gi zapoveda na Mojsej:
22 zlato, srebro, bakar, `elezo, kalaji olovo,
23 i s# {to minuva niz ogan, pominetego niz ogan, za da se o~isti, a osven toa,toa treba da se o~isti i so o~istitelnavoda; a s#, {to ne minuva niz ogan,pominete go niz voda;
24 i oblekata isperete ja na sedmiotden, i o~istete se, i potoa vlezete vonaselbata.”
Podelba na plenot 25 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-
lej}i: 26 „Prebroj go zagrabenoto, od ~ovek
do dobitok, ti i sve{tenikot Eleazar ina~alnicite od plemiwata na op{tes-tvoto;
27 i razdeli go ograbenoto po polo-vina, me|u onie {to vojuvaa, {to odeavo borba, i celoto op{testvo.
28 A od borcite, {to bea vo vojna, ze-mi danok za Gospod, po edna du{a napetstotini, od lu|eto i od govedata, iod magariwata, i od sitniot dobitok;
29 zemi go toa od nivnata polovina idaj mu go na sve{tenikot Eleazar zavoznesuvawe pred Gospod.
30 A od polovinata, opredelena zasinovite izrailski, zemi po edno napedeset: od lu|eto, od krupniot dobi-tok, od magariwata, i od sitniot dobi-tok, i daj im go toa na levitite {toslu`at pri skinijata Gospodova.”
31 I napravija Mojsej i sve{tenikotEleazar, kako {to mu zapoveda Gospodna Mojsej.
32 I plenot, {to ostana od grabe`ot,{to go zagrabija onie, koi bea oti{levo vojna, be{e: siten dobitok – {esto-tini sedumdeset i pet iljadi,
33 krupen dobitok – sedumdeset i dveiljadi,
34 magariwa – {eeset i edna iljada,
35 lu|e – `eni, koi ne poznale ma{koleglo, site bea trieset i dve iljadidu{i.
36 Polovinata, delot na onie, {to beaoti{le da se borat, spored prebroju-vaweto, be{e: siten odbitok – tristatrieset i sedum iljadi i petstotiniglavi.
37 Na Gospod od sitniot dobitok Muse dadoa {estotini sedumdeset i petglavi;
38 krupen dobitok – trieset i {estiljadi, i od toa dar za Gospod –sedumdeset i dve glavi;
39 magariwa – trieset iljadi i pet-stotini, a del od niv za Gospod –{eeset i edna glava;
40 lu|e – {esnaeset iljadi, i danok odniv za Gospod be{e trieset i dve du{i.
41 I mu go dade Mojsej darot za vozne-suvawe pred Gospod, na sve{tenikotEleazar, kako {to mu zapoveda Gospodna Mojsej.
42 I od polovinata, opredelena zasinovite izrailski, {to ja oddeliMojsej od onie koi bea oti{le vo vojna-ta,
43 a polovinata kako del na op{tes-tvoto be{e: siten dobitok – tristatrieset i sedum iljadi i petstotini,
44 krupen dobitok – trieset i {estiljadi glavi;
45 magariwa – trieset i pet iljadi ipetstotini glavi;
46 lu|e – {esnaeset iljadi du{i. 47 Od taa polovina, opredelena za
sinovite izrailski, Mojsej zede pede-setti del od lu|eto i od dobitokot i imgo dade toa na levitite, {to slu`eapri skinijata Gospodova, kako {to muzapoveda Gospod.
Dobrovolna `rtva za Gospod 48 I dojdoa kaj Mojsej na~alnicite
nad iljadite od vojskata – iljadnicitei stotnicite,
49 i mu rekoa na Mojsej: „Tvoite slugigi prebroija borcite, {to ni se dov-ereni, i nieden od niv ne zaginal.
50 Eve, Mu donesovme prinos na Gos-pod koj {to na{ol – zlatni predmeti,alki, grivni, prstewa, obetki i veri{-
47 18,26-32
49 Er 23,4
50 2 Mojs30,16 Sud 8,24-27
20 3 Mojs
11,32
22 Is.N. 6,18
22,8
26 1 Car30,24
27 Is.N. 22,8
193
BROEVI
ki, za da gi o~istime svoite du{i predGospod.”
51 I go zedoa od niv Mojsej i sve{-tenikot Eleazar zlatoto na site tieizrabotki.
52 I seto zlato, doneseno od iljad-nicite i stotnicite za voznesuvawepred Gospod, be{e {esnaeset iljadisedumstotini i pedeset {ekeli.
53 Voinite bea grabale sekoj za sebesi. 54 I go zedoa Mojsej i sve{tenikot
Eleazar zlatoto od iljadnicite i stot-nicite i go vnesoa vo skinijata nasobranieto za spomen na sinovite iz-railski pred Gospod.
Tri kolena se naseluvaatisto~no od Jordan
32 Ruvimovite potomci i potom-cite na Gad imaa mnogu dobitok;
i tie vidoa deka zemjata Jazer i zemjataGalaad se pogodni mesta za stada.
2 I Gadovite potomci i Ruvimovitepotomci dojdoa i im ka`aa na Mojsej ina sve{tenikot Eleazar, i na knezovitenarodni, velej}i:
3 „Atarot, Divon, Jazer, Nimra, Ese-von, Elale, Sevam, Nevo i Beon –
4 zemjata, koja Gospod im ja predade nasinovite izrailski, e zemja za odgledu-vawe stada, a tvoite slugi imaat stada.”
5 I rekoa: „Ako sme na{le milost voo~ite tvoi, daj im ja taa zemja na tvoiteslugi vo vladenie; ne n# preveduvajpreku Jordan.”
6 I im re~e Mojsej na potomcite naGad i na Ruvimovite potomci: „Bra}atava{i }e otidat vo vojna, a vie tuka li}e ostanete?
7 Zo{to go odvra}ate srceto nasinovite izrailski da odat vo zemjata{to Gospod im ja dava?
8 Ne napravija li taka tatkovciteva{i, koga gi ispra}av od Kadis-Barnea da ja vidat zemjata?
9 Tie otidoa do dolinata E{kol i javidoa zemjata, i go odvratija srceto nasinovite izrailski, za da ne otidat vozemjata, koja Gospod im ja dava;
10 i vo onoj den se razgori gnevot naGospod i Toj se zakolna, velej}i:
11 ,I tie lu|e, {to izlegoa od Egipet,od dvaeset godini i nagore (koi znaat
{to e dobro i {to e zlo), nema da javidat zemjata, za koja im se bev zakolnalna Avraam, Isak i Jakov, za{to tie neMe poslu{aa,’
12 osven Halev, sinot na Jefune, iIsus, sinot Navinov, za{to tie Mu sepokoruvaa na Gospod.
13 I se razgore gnevot na Gospod pro-tiv Izrail, i Toj gi vode{e po pusti-nata ~etirieset godini; dodeka ne izgi-na celiot rod, koj be{e napravil zlopred Gospod.
14 I ete, namesto tatkovcite va{i,vostanavte vie, izrodi od gre{nici, zada go zgolemite u{te pove}e gnevot najarosta Gospodova protiv Izrail.
15 Ako se odvratite od Nego, Toj pak}e go ostavi Izrail vo pustinata, i vie}e go pogubite siot ovoj narod.”
16 I tie se pribli`ija do nego i re-koa: „]e napravime tuka ko{ari za na-{ite stada i gradovi za na{ite deca;
17 a samite nie prvi }e se vooru`imei }e odime pred sinovite izrailski,dodeka ne gi odvedeme do mestata niv-ni; na{ite deca, pak, neka ostanat voutvrdeni gradovi, za da bidat vo bezo-pasnost od mesnite `iteli;
18 nema da se vratime vo domovite na-{i s# dodeka ne stapat sinovite izra-ilski – sekoj na svojot del;
19 za{to nema da zememe zaedno so nivdel od onaa strana na Jordan i ponata-mu, ako ni se dade del od ovaa strana naJordan, kon istok.”
20 Toga{ Mojsej im re~e: „Ako gonapravite toa, ako otidete vooru`enivo vojna pred Gospod,
21 i sekoj od vas vooru`en go mineJordan pred Gospod, dodeka ne gi istre-bi Toj pred Sebe Svoite neprijateli,
22 i koga zemjata }e bide pokorenapred Gospod, toga{ }e se vratite i ne-ma da bidete vinovni pred Gospod ipred Izrail, i }e ja vladeete ovaa zemjapred Gospod.
23 No ako ne postapite taka, }e zgre-{ite pred Gospod i za grevot svoj }epretrpite kazna, {to }e ve stigne.
24 Izgradete gradovi za decata va{i itrla za dobitokot va{, i izvr{ete goona, {to go ka`avte so ustata svoja!”
13 2 Mojs 4,14
14 5 Mojs 1,34 Ps 77,59
15 5 Mojs30,17-18 2 Let 7,20
16 Ps 49,9 78,70
17 Is.N. 4,12-13
18 Is.N. 22,1-4
19 Is.N. 12,1,22,7
22 3 Mojs14,34 Is.N. 22,4
23 1 Mojs 4,7 5 Mojs28,45 Is 3,9
52 2 Mojs
30,11-26
53 1 Mojs
34,29 5 Mojs
20,14
54 10,10
2 Mojs28,12
32,1-421,24-32
1 1 Mojs
31,21 2 Mojs
12,38 Sud 5,16
4 2 Mojs
12,38
7 13,32-33
Is.N. 14,6-14
9 13,17-33
11 14,26-35
2 Mojs30,14
194
BROEVI
25 Toga{ potomcite na Gad i na Ruvimmu rekoa na Mojsej: „Slugite tvoi }enapravat taka, kako {to zapoveda gos-podarot na{;
26 decata, pak, na{i, `enite na{i,stadata na{i i siot na{ dobitok nekaostanat tuka vo gradovite na Galaad,
27 a slugite tvoi, site vooru`eni ipodgotveni kako vojnici, pred Gospod}e pojdat vo vojna, kako {to velina{iot gospodar.”
28 I Mojsej im zapoveda na sve{teni-kot Eleazar i na Isus, Navinoviot sin,i na na~alnicite nad kolenata od sino-vite izrailski,
29 i im re~e: „Ako potomcite na Gad ina Ruvim go preminat zaedno so vas Jor-dan, site vooru`eni i podgotveni za vo-juvawe pred Gospod, i ja pokorite zem-jata pred vas, dajte im ja da ja vladeatzemjata Galaad.
30 Ako pak ne trgnat zaedno so vasvooru`eni (za vojna pred Gospod, toga{ispratete gi pred vas imotite nivni,nivnite `eni i nivniot dobitok vo ha-nanskata zemja i), neka i tie dobijatdel, zaedno so vas, vo zemjata hananska.”
31 Toga{ potomcite na Gad i na Ruvimodgovorija i rekoa: „Kako {to ni zapo-veda Gospod na slugite tvoi, taka i }enapravime;
32 nie }e trgneme vooru`eni predGospod za hananskata zemja, a dajte ni javo vladenie na{e ovaa strana na Jor-dan.”
33 I im go dade Mojsej – na potomcitena Gad i na Ruvim i na polovinata odkolenoto na Manasija, sinot na Josif,– carstvoto na Sion, amorejski car, icarstvoto na Og, ba{anski car, zemjataso gradovite nejzini i okoliite nivni,– gradovite so zemjata okolu niv.
34 I toga{ potomcite na Gad go iz-gradija Divon, Atarot, Aroer,
35 Atrot-[ofan, Jazer, Jogbeha, 36 Bet-Nimra i Bet-Haran, gradovi
utvrdeni, i ogradi za ovci. 37 A potomcite na Ruvim gi izgradija
Esevon, Elale, Kirjataim, 38 Nevo, Vaal-Meon, ~ii imiwa bea
izmeneti, i Sivma; i im dadoa imiwana gradovite, {to gi izgradija.
39 I otidoa potomcite na Mahir, Ma-nasiev sin, vo Galaad, i go prezedoa igi proteraa Amorejcite, {to `iveejatamu.
40 I im go dade Mojsej Galaad napotomcite na Mahir, sin Manasiev, itie se naselija tamu.
41 Jair, pak, potomok Manasiev, otidei gi prezede selata nivni i gi nare~eJairovi sela.
42 A Novah otide i go zazede Kenat iokolnite mesta, i go nare~e sporedimeto svoe: Novah.
Spisok na mestata, kade {to beasmestuvani logorite po izleguvaweto od Egipet
33 Ete toa se patuvawata na sino-vite izrailski, otkako izlegoa
od egipetskata zemja, grupirani volegioni pod vodstvoto na Mojsej i naAron.
2 Po zapoved na Gospod Mojsej gi opi-{a nivnite patuvawa i prestojuvawatanivni, i eve gi prestoite na nivnotopatuvawe:
3 Od Ramzes tie trgnaa vo prviotmesec, na petnaesettiot den od prviotmesec, – utrinata po Pasha izlegoa si-novite izrailski – slobodno, pred o~i-te na site Egip}ani;
4 a vo toa vreme Egip}anite gi pogre-buvaa site prvorodeni, koi gi poraziGospod me|u niv, izvr{uvaj}i, na tojna~in sud nad nivnite bogovi.
5 Taka trgnaa sinovite izrailski odRamzes i se smestija vo Sukot.
6 Potoa pojdoa od Sukot i se smestijavo Etam, koj e na krajot od pustinata.
7 Se krenaa od Etam, i se upatija konPi-Hahirot, koj e sproti Vaal-Cefon,i se smestija sproti Migdol.
8 Otkako trgnaa od Pi-Hahirot, mi-naa preku moreto vo pustinata, i patu-vaa tri dena po pustinata Etam, i seulogorija vo Mara.
9 I se krenaa od Mara, i pristignaavo Elim; a vo Elim ima{e dvanaesetvodni izvori i sedumdeset palmi; i sesmestija tamu.
10 Potoa pojdoa od Elim i se smestijakraj Crvenoto More.
39 26,29 1 Mojs50,23 5 Mojs 2,36 Is.N. 13,31
40 1 Mojs50,23
41 5 Mojs 3,14 Sud 10,4
42 Sud 18,29
33,1 2 Mojs 4,16 17,1
3 1 Mojs47,11 2 Mojs12,37 14,8
4 2 Mojs 4,23 12,12 Er 15,3 Ez 14,21
5 2 Mojs12,37
6 2 Mojs13,20
7 2 Mojs14,2.9
8 2 Mojs15,22-23
9 2 Mojs15,27
10 2 Mojs 16,1
25 Is.N. 1,16
22,2
26 Is.N. 1,14 2 Car 2,9 1 Let 5,9
28 Is.N. 1,13
32 Is.N. 12,6
33 Is.N. 1,12
12,5.6 13,24-28
1 Car 13,7
195
BROEVI
11 I trgnaa od Crveno More i se smes-tija vo pustinata Sin.
12 Pa se krenaa od pustinata Sin i sesmestija vo Dofka.
13 Od Dofka zaminaa i dojdoa voAlu{.
14 Trgnaa od Alu{ i se smestija voRefidim, a tamu nema{e voda da pienarodot.
15 Pojdoa od Refidim i se smestija voSinajskata Pustina.
16 Zaminaa od Sinajskata Pustina ise smestija kraj Kivrot-Taava.
17 Trgnaa od Kivrot-Taava i se ulo-gorija vo Hacerot.
18 Od Hacerot pojdoa i se smestija voRitma.
19 Potoa se krenaa od Ritma i sesmestija vo Rimon-Perec.
20 Pojdoa od Rimon-Perec i sesmestija vo Livna.
21 Od Livna zaminaa i se smestija voRisa.
22 Trgnaa od Risa i se smestija vo Ke-helata.
23 Se krenaa od Kehelata i se smesti-ja na gorata [efer.
24 Trgnaa od planinata [efer i sesmestija vo Harada.
25 Trgnaa od Harada i se smestija voMakhelot.
26 Od Makhelot se krenaa i se smesti-ja vo Tahat.
27 Trgnaa od Tahat i se smestija voTara.
28 Pojdoa od Tara i se smestija voMitka.
29 Zaminaa od Mitka i se smestija voHa{mona.
30 Od Ha{mona trgnaa i se smestijavo Moserot.
31 Trgnaa od Moserot i se smestija voBene-Jaakan.
32 Zaminaa od Bene-Jaakan i sesmestija vo Hor-Gidgad.
33 Se krenaa od Hor-Gidgad i sesmestija vo Jatevata.
34 Pojdoa od Jatevata i se smestija voAvrona.
35 Trgnaa od Avrona i se smestija voEcjon-Gever.
36 Od Ecjon-Gever trgnaa i se smesti-ja na stan vo pustinata Sin, t.e. vo Ka-dis.
37 Pojdoa od Kadis i se smestija voplaninata Or, blizu do zemjata Edom-ska.
38 Toga{ po zapoved na Gospod sve{-tenikot Aron se iska~i na planinataOr i umre tamu na ~etiriesettata godi-na po izleguvaweto na sinovite iz-railski od egipetskata zemja, vo pet-tiot mesec, na prviot den od mesecot;
39 Aron ima{e sto dvaeset i tri godi-ni koga umre na planinata Or.
40 Toga{ carot na Arad, eden odhananskite carevi, koj `ivee{e na jugvo hananskata zemja, ~u deka idat si-novite na Izrail.
41 I tie trgnaa od Or-Planina i sesmestija vo Salmona.
42 Pojdoa od Salmona i se smestija voPunon.
43 Se krenaa od Punon i se smestija voOvot.
44 Potoa zaminaa od Ovot i se smesti-ja vo Ije-Avarim, od sprotiva na pre-delite moavski.
45 Trgnaa od Ije-Avarim i se smesti-ja vo Divon-Gad.
46 Pojdoa od Divon-Gad i se smestijavo Almon-Divlataim.
47 Se krenaa od Almon-Divlataim ise smestija na planinata Avarim, spro-ti Nevo.
48 Trgnaa od Avarimskata planina ise smestija vo ramninite moavski, krajJordan, sproti Erihon;
49 tie bea smesteni na bregot od Jor-dan, vo Moavskata Ramnina, od Bet-Je{imot do Avel-Sitim.
50 Toga{ mu re~e Gospod na Mojsej voRamninata Moavska, kaj Jordan, sprotiErihon, velej}i:
51 „Ka`i im na sinovite izrailski ire~i im: koga }e minete od onaa stranana Jordan, vo hananskata zemja,
52 proterajte gi od pred sebe site `i-teli na ovaa zemja, razru{ete gi sitenivni kameni idoli i site nivni iz-leani idoli, i site nivni `rtvenicirazorete gi;
37 20,22
38 20,22-29
40 21,1-3
44 21,10
48 22,1
49 Is.N. 12,3 13,20 Ez 25,9
51 Is.N. 3,17
52 23,24 5 Mojs 7,2-5 14,2-3
14 2 Mojs17,1-7
15 2 Mojs 19,2
17 11,34-35
20 Is.N. 10,29 4 Car 8,22
Is 37,8 Er 52,1
30 5 Mojs 10,6
31 5 Mojs10,6-7
33 5 Mojs 10,7
35 5 Mojs 2,8 3 Car 9,26
196
BROEVI
53 i zavladejte ja taa zemja, i naseletese vo nea, za{to Jas vi ja davam vo nas-ledstvo;
54 i podelete ja zemjata so `drepka nadelovi me|u va{ite plemiwa: na mno-gubrojnite dajte im pogolem del, a namalubrojnite dajte im pomal del; kakokomu }e mu se padne `drepkata, tamu damu bide i delot; zemete si delovi spo-red rodovite na predcite va{i.
55 Ako, pak, ne gi proterate od predsebe `itelite na taa zemja, toga{ onie{to }e ostanat, }e bidat trn vo o~iteva{i i bodila vo slabinite va{i i }eve pritesnuvaat vo zemjata kade {to }e`iveete,
56 i toga{, ona {to mislev da im gonapravam nim, }e vi go napravam vam.”
Granicite na zemjata hananska
34 Mu re~e Gospod na Mojsej,velej}i:
2 „Zapovedaj im na sinovite naIzrail i ka`i im: koga }e vlezete vohananskata zemja, taa e zemjata, koja }evi se padne vo del – zemjata hananska sopredelite nejzini:
3 va{ata ju`na granica }e zapo~nuvaod pustinata Sin, pokraj Edom; }ezapo~nuva od krajot na Solenoto Moreotkaj istok;
4 potoa va{ata granica }e svrti najug kon Akravimskite vozvi{enija,minuva niz Sin, }e dojde ju`no odKadis-Barnea, pa potoa }e prodol`ikon Hacar-Adar i Acmon;
5 od Acmon granicata }e odi konegipetskata reka i }e izleguva na more-to.
6 A zapadna granica }e vi bideGolemoto More. Toa }e vi bide granicaotkaj zapad.
7 Otkaj sever, pak, da imate granica:od Golemoto More da odi kon planina-ta Or,
8 od planinata Or da prodol`uva doEmat, i ottuka da svrtuva kon Cedad;
9 ottamu granicata da prodol`i konZifron i da skr{nuva kon Hacar-Enan:toa da vi bide severnata granica.
10 Isto~nata granica ozna~ete ja samiod Hacar-Enan do [efam,
11 od [efam }e prodol`i kon Rivla,potoa, sleguvaj}i u{te nadolu, se dopi-ra do isto~nite bregovi na Genisa-retskoto Ezero; od isto~nata strana naAjin;
12 potoa granicata }e odi po rekataJordan i }e zavr{i kaj Solenoto More.Toa da vi bide zemjata so granicite nej-zini naokolu.”
13 Toga{ im zapoveda Mojsej na sino-vite na Izrail i im re~e: „Eve ja zem-jata {to }e ja podelite so `drepka, kojaGospod zapoveda da im se dade nadevette plemiwa i na polovinata odplemeto (Manasievo),
14 za{to plemeto na Ruvimovitepotomci spored semejstvata nivni, iplemeto na potomcite na Gad sporedsemejstvata nivni, i polovinata od Ma-nasievoto pleme, go dobija svojot del:
15 dvete plemiwa i polovinata plemego dobija svojot del so `drepka od ovaastrana na Jordan, sproti Erihon, naistok.”
Spisok na odgovorniteza podelba na zemjata
16 I mu re~e Gospod na Mojsej, ve-lej}i:
17 „Ova se imiwata na ma`ite, {to }eja podelat taa zemja me|u vas: sve{te-nikot Eleazar, i Isus, Navinoviot sin;
18 a za deleweto na zemjata zemete i poeden knez od sekoe pleme.
19 A eve gi imiwata na tie ma`i: zaJudinoto pleme – Halev, sinot Jefu-neov;
20 za plemeto na Simeonovite potom-ci – Samoil, sinot Amiudov;
21 za Venijaminovoto pleme – Elidad,sinot Kislonov;
22 za plemeto na Danovite potomci –knezot Buki, Joglieviot sin;
23 za Josifovite potomci, za plemetona Manasievite potomci – knezotHaniil, Efodoviot sin;
24 za kolenoto na Efremovite potom-ci – knezot Kemuel, sinot [iftanov;
25 za plemeto na Zavulonovite potom-ci – knezot Elicafan, sinot Parnahov;
26 za plemeto na Isaharovite potom-ci – knezot Paltiel, sinot Azanov;
11 4 Car23,33 Er 39,5
13 26,52-56 3 Mojs 16,8 Is.N. 18,10 Ez 45,1
14 5 Mojs33,21 Is.N. 14,1-5
17 5 Mojs 1,38 Is.N. 19,51
18 Is.N. 14,1
19 1 Mojs29,35 5 Mojs 33,7
20 1 Mojs29,33
21 1 Mojs49,27 Sud 5,14
25 1 Mojs30,20
53 5 Mojs
11,31 17,14
Is.N. 1,11 21,43
54 26,54-56
3 Mojs 16,8 Is.N. 18,10
55 Is.N. 23,13
Sud 2,3 Ez 2,6
Ps 105,36 2 Kor 12,7
34,1-1Ez 47,13-23
2 1 Mojs 17,8
5 Mojs 1,7-8
Is.N. 23,4
3 1 Mojs 14,3
Is.N. 15,1-3
4 Is.N. 15,
3-4
5 1 Mojs
15,18
6 Is.N. 1,4
9,1 15,12
8 Is.N. 13,5
10 Is.N. 15,5
197
BROEVI
27 za plemeto na Asirovite potomci –knezot Ahiud, sinot [elomiev;
28 za plemeto na Neftalimovitepotomci – knezot Pedael, sinot Ami-udov.”
29 Toa se onie, na koi Gospod im zapo-veda da gi podelat delovite me|u sino-vite na Izrail vo hananskata zemja.
Za gradovite na levitite
35 I mu re~e Gospod na Mojsej voRamninata Moavska kaj Jordan,
sproti Erihon, velej}i: 2 „Zapovedaj im na sinovite na Iz-
rail da im dadat na levitite od dobi-enite delovi vo vladenie svoe gradoviza `iveewe; i pole okolu gradovitedajte im na levitite;
3 vo gradovite }e `iveat tie, a pole-to }e bide za dobitokot nivni, i za sitedrugi nivni `ivotni.
4 Poleto okolu gradovite, {to }e imgo dadete na levitite, treba da se pros-tira od gradskiot yid (dve) iljadi lak-ti naokolu.
5 I izmerete nadvor od gradot: otkajistok – dve iljadi lakti, otkaj strana-ta na jug – dve iljadi lakti, i stranataotkaj zapad – dve iljadi lakti, otkajsever – dve iljadi lakti, a vo sredinatada bide gradot; takvo }e im bide poletookolu gradovite.
6 Me|u gradovite {to }e im gi dadetena levitite, {est grada neka ima za za-solni{te, kade {to }e dozvolite da iz-begaat onie {to ubile; i osven niv daj-te im u{te ~etirieset i dva grada:
7 site gradovi, {to }e im gi dadete nalevitite, da bidat ~etirieset i osumgrada so pole okolu niv.
8 I koga gi davate gradovite od vlade-nieto na sinovite izrailski, davajte odpogolemoto – pove}e, od pomaloto – po-malku; spored nasledstvoto svoe, {to}e go dobie, sekoe koleno neka im dadeod svoite gradovi na levitite.”
Gradovi pribe`i{ta 9 I mu re~e Gospod na Mojsej, velej}i: 10 „Ka`i im na sinovite na Izrail i
re~i im: koga }e minete preku Jordanvo hananskata zemja,
11 izberete si gradovi, {to }e vi bi-dat gradovi pribe`i{ta, kade {to bimo`el da izbega ubiec, koj ubil nena-merno.
12 I tie gradovi neka vi bidat zasol-ni{te od odmazdnikot (za krv), ta da nebide poguben onoj, {to go izvr{ilubistvoto, pred da izleze na sud prednarodot.
13 A gradovite, {to }e gi dadete,gradovite za zasolni{ta, treba da bi-dat {est:
14 tri grada dajte od ovaa strana naJordan i tri grada dajte vo hananskatazemja; tie treba da bidat gradovi pri-be`i{ta.
15 Tie {est gradovi da bidat zasol-ni{ta za sinovite na Izrail, za pri-dojdeniot i za preseleniot me|u vas, zada izbega vo niv sekoj, koj ubil ~ovek nesakaj}i.
16 Ako nekoj udri nekogo so `elezenpredmet i toj umre, toj e ubiec: ubiecotda bide ubien;
17 i ako nekoj udri nekogo, frlaj}ikamen so raka, i toj umre od kamenot;toj e ubiec, ubiecot da bide ubien;
18 ili ako udri so drven predmet soraka, pa toj od toa umre, toj e ubiec,ubiecot da bide predaden na smrt.
19 Odmazdnikot za krv sam mo`e da goubie ubiecot: {tom }e go sretne, mo`esam da go umrtvi.
20 Ako nekoj turne nekogo od omraza,ili so umisla frli na nego ne{to, taka{to toj da umre,
21 ili poradi zloba go udri so raka,pa toj umre, toga{ onoj {to udril dabide ubien, toj e ubiec; odmazdnikot zakrv mo`e da go umrtvi ubiecot, {tom}e se sretne so nego.
22 Ako go turne, ne sakaj}i, i bez ne-prijatelstvo, ili frli na nego ne{tobez umisla,
23 ili, bez da vidi, otka~i nekoj kamenodozgora, {to mo`e da predizvikasmrt, taka {to onoj umre, no toj ne mubil neprijatel i ne mu mislel zlo,
24 toga{ narodot da go re{i delotome|u ubiecot i odmazdnikot za krv spo-red ovaa naredba;
11 2 Mojs21,13
12 2 Car14,11
16 2 Mojs21,12
20 2 Mojs21,14
22 2 Mojs21,13
35,1-318,20-24
Is.N. 21,1-42
Ez 48,13
2 3 Mojs
25,32-34 Is.N. 14,
3-4
5 Is.N. 3,4
2 Let 11,14
6 5 Mojs4,41-43
8 26,54
10 5 Mojs 9,1 Is.N. 2,1
198
BROEVI
25 i narodot da go spasi ubiecot odrakata na odmazdnikot za krv, i da govrati vo gradot na negovoto zasolni{-te, kade {to izbegal toj, za da `iveeetamu do smrtta na golemiot sve{tenik,koj e pomazan so sveto maslo.
26 Ako ubiecot izleze nadvor od gra-dot za zasolnuvawe, kade {to izbegal,
27 pa odmazdnikot za krv go sretnenadvor od granicata na gradot pribe-`i{te i go ubie, nema da bide vinovenza krvnina,
28 za{to onoj treba da `ivee vo gra-dot na zasolni{teto svoe do smrtta nagolemiot sve{tenik, a po smrtta na go-lemiot sve{tenik ubiecot }e mo`e dase vrati vo zemjata kade {to `iveel.
29 Toa da vi bide zakonska naredba vopokolenijata va{i, po site va{i`iveali{ta.
30 Sekoj koj }e ubie ~ovek, mo`e da bi-de kaznet so smrt, ako protiv nego sve-do~at svideteli; no eden svedok ne edovolen za osuduvawe na smrt.
31 I ne zemajte otkup za du{ata naubiecot, koj e vinoven za smrtta – negopredavajte go na smrt.
32 I ne zemajte otkup za izbegan vozasolni~ki grad, za da mu dozvolite da`ivee vo zemjata svoja, pred smrtta navelikiot sve{tenik.
33 Ne oskvernuvajte ja zemjata, na koja`iveete; za{to krvta ja oskvernuvazemjata, a zemjata ne se ~isti od pro-leanata krv poinaku, osven so krvta naonoj, koj ja proleal.
34 Da ne ja oskvernuvate zemjata, nakoja `iveete, vo koja pome|u vas se nase-liv i Jas; za{to Jas sum Gospod, Koj`ivee me|u sinovite na Izrail.”
Naredbi vo vrska so ma`eweto na }erkite nasledni~ki
36 Dojdoa stare{inite na semej-stvata od rodovite na sinovite
na Galaad, potomci na Mahir, sin Ma-nasiev, od plemiwata na Josifoviotnarod, i govorea pred Mojsej (i predsve{tenikot Eleazar) i pred knezo-vite, stare{ini od rodovite na sinovi-te izrailski,
2 pa rekoa: „Gospod mu zapoveda nagospodarot na{ da im dademe zemja vodel na sinovite izrailski so `drepka,i na gospodarot na{ mu e zapovedano odGospod, delot na Salpaad, na{ brat, daim go dademe na }erkite negovi;
3 ako, pak, tie se oma`at za sinovi odnekoe drugo izrailsko pleme, toga{nivniot del }e se odzeme od delot natatkovcite na{i i }e se dodade kondelot na ona pleme, vo koe tie }e bidatoma`eni; i taka }e se odzeme nasled-stvoto nivno od delot, koj ni se padnaso `drepka nam;
4 a koga kaj sinovite na Izrail }eima jubilejna godina, delot nivni }e sedodade kon delot na ona pleme, vo koetie }e bidat oma`eni – delot nivni }ese odzeme od delot na tatkovoto nipleme.”
5 Toga{ Mojsej im zapoveda na sino-vite na Izrail, spored povelbata Gos-podova, i re~e: „Pravo govori plemetona Josifovite potomci:
6 eve, kako zapoveda Gospod za Sal-paadovite }erki: tie mo`at da bidat`eni na onie, {to }e im se dopadnat,no mo`at da se oma`at samo so ~ovek odplemeto od tatkoviot im rod,
7 za da ne minuva delot na sinoviteizrailski od edno pleme vo drugo – za-{to sekoj od sinovite na Izrail trebada bide privrzan kon delot od plemetona negovite predci;
8 i sekoja }erka, koja nasleduva del voplemeto na sinovite izrailski, trebada stane `ena na nekogo od plemeto natatkoviot si rod, ta sekoj od sinovitena Izrail da go nasleduva delot nasvoite predci;
9 i da ne minuva delot od edno plemevo drugo; tuku sekoe izrailsko pleme }eostane privrzano kon delot od plemetona negovite predci.”
10 Kako {to mu zapoveda Gospod naMojsej, taka i napravija Salpaadovite}erki.
11 Zatoa Salpaadovite }erki Mahla,Tirca, Hogla, Milka i Noa se oma`ijaso sinovite od svoite strikovci;
3 27,7
4 3 Mojs25,10
7 3 Mojs25,23
8 1 Let 23,22
25 2 Mojs
28,41 3 Mojs
21,10-15
30 5 Mojs 17,6
19,15 Mt 18,16
Jn 7,51
31 Ps 48,7 Jov 6,22 Izreki
13,8
33 1 Mojs 4,10
9,5-6
34 2 Mojs
29,45 3 Mojs
18,24-25
36,1 1 Mojs
50,23
199
BROEVI
12 tie se oma`ija vo plemeto od po-tomcite na Manasija, Josifov sin, inivniot del ostana vo plemeto nanivniot tatko.
13 Toa se zapovedite, {to Gospod imgi dade na sinovite izrailski prekuMojsej vo Ramninite Moavski, kajJordan, sproti Erihon.
13 3 Mojs 7,38 27,34
200
BROEVI
1 Ova se zborovite {to im gi ka`aMojsej na site Izrailci, u{te koga
bea isto~no od Jordan, vo pustinskataramnina sprema Suf, me|u Faran i To-fel, Lavan, Hacerot i Di-Zahav;
2 a od Horev, preku planinata Seir,do Kadis-Barnea ima edinaeset denapat.
3 Na ~etiriesettata godina, na edi-naesettiot mesec, vo prviot den od me-secot, im ka`a Mojsej na sinoviteizrailski s#, {to mu be{e zapovedalGospod za niv.
4 Otkako go porazi amorejskiot carSion, koj `ivee{e vo Esevon, i ba-{anskiot car Og vo Edrei, koj `ivee-{e vo A{tarot,
5 od onaa strana na Jordan, vo zemjatamoavska, Mojsej po~na da go objasnuvatoj zakon i re~e:
Bog mu zapoveda na Izrail da trgne 6 Gospod, Bog na{, ni govore{e na
Horev i re~e: „Dosta `iveevte vo taaplanina;
4 4 Mojs21,21-35
1,1 4,45-49
5,1
VTOROZAKONIE(PETTA KNIGA MOJSEEVA)
Voved
Na krajot od knigata Broevi ni e pretstaveno doa|aweto na izrailskiotnarod vo vetenata zemja; knigata, pak, Vtorozakonie, koja pretstavuva nejzi-no prodol`enie vo sodr`inska smisla, skoro celosno im e posvetena na tritegovora na Mojsej upateni kon Evreite (1,1-4,43; 4,44-28,68; 28,69-30,20 ). Vo nivMojsej n# potsetuva na delata {to Bog vo Svojata beskrajna qubov gi izvr{ilvo polza na Svojot narod: Toj sklu~il so nego sojuz, go vodel ~etirieset godi-ni niz pustinata, go {titel od negovite neprijateli i mu gi soop{tuvalSvoite zapovedi i vetuvawa. Sepak ne stanuva zbor za obi~no povtoruvawe nazakonite i preraska`uvawe na nastanite opi{ani vo prethodnite knigi.Mojsej tuka zboruva kako plamenen propovednik koj revnosno gi povikuva svoiteslu{ateli da si spomnat za vernosta na Boga i da `iveat vo postojanoop{tewe so vistinskiot Bog: Poslu{aj, Izraile: Gospod, na{iot Bog, e edin-stven Gospod, sakaj Go Gospoda, tvojot Bog, od s# srce, so seta du{a tvoja i sosite sili tvoi!” (6,4-5, cit. vo Mt. 22,37).
Poslednite ~etiri glavi od knigata sodr`at dve poetski tvorbi i dvaraskaza: od edna strana „Pesnata Mojseeva” (32) i posledniot „Mojseevblagoslov” upaten kon dvanaesette izrailski kolena (33), i od druga stranaraskazot za postavuvaweto na Isus Navin za naslednik na Mojsej (31) i raska-zot za smrtta na Mojsej (34).
Vo Vtorozakonieto le`i, najverojatno, onaa ,,Kniga na zakonot", koja e naj-dena vo erusalimskiot hram vo vremeto na carot Josija (4 Car. 22) i koja gopottiknala ovoj judejski car da ja izvr{i poznatata religiozna reforma.Pritoa, se zabele`uvaat odglasi od negovata poraka vo pove}e knigi naStariot zavet (Carstvata, Eremija), no i vo Novozavetniot bibliski tekst(na pr. Mt. 4,4,7,10; Mr. 12,32 ).
Vo Vtorozakonie se potsetuvaat ~itatelite deka sre}ata kon koja se stre-mi sekoj ~ovek se nao|a vo vernosta kon Boga – Spasitelot i Izbavitelot, nasekoe mesto i vo site mo`ni okolnosti.
PRV GOVOR NA MOJSEJ
7 svrtete se i trgnete, pa odete voplaninskite predeli na Amorejcite ikaj site nivni sosedi, vo ramninata, poplaninite i po dolinite, i vo ju`nitekrai{ta i vo primorskata zemja hanan-ska, i vo Livan, duri do golemata reka,rekata Eufrat!
8 Ete, vi ja davam taa zemja, odete,zemete ja zemjata vo nasledstvo, kojaGospod so kletva im veti deka }e im jadade na predcite va{i – na Avraam,Isak i Jakov, nim i na potomstvotonivno.”
Mojsej postavuva sudii 9 I jas vi rekov vo ona vreme: „Ne
mo`am sam da ve vodam; 10 Gospod, va{iot Bog, ve umno`i, i
eve, vie ste sega mnogubrojni kakoyvezdite nebeski:
11 Gospod, Bog na predcite va{i, nekadade da se namno`ite i iljadapatipove}e, otkolku {to ste sega i neka veblagoslovi, kako {to vi govore{e!
12 Kako }e gi nosam sam stradawatava{i, te`inite va{i i raspraviiteva{i?
13 Izberete si od va{ite plemiwa lu-|e mudri, razumni i iskusni, a jas }e vigi postavam za na~alnici.”
14 Vie mi odgovorivte toga{ i re-kovte: „Toa {to go veli{ e dobro da gonapravime.”
15 I gi zedov prvencite na va{iteplemiwa, ma`i mudri, (razumni) i is-kusni, i gi postaviv za na~alnici nadvas: iljadana~alnici, stona~alnici,pedesetna~alnici, desetna~alnici i zazapisni~ari vo plemiwata va{i.
16 I im zapovedav na sudiite va{i votoa vreme, i im rekov: „Islu{uvajte gibra}ata svoi i sudete spravedlivo kakobrat sprema brat, a taka postapuvajte iso pridojdeniot kaj nego;
17 Vo sudot ne pravete razlika me|ulu|eto, islu{uvajte go i maliot, i go-lemiot: ne pla{ete se od nikogo, bidej-}i sudot e Bo`ji; a ako imate delo, koee te{ko za vas, obratete se do mene, ijas }e presudam.”
18 I vo toa vreme vi zapovedav za s#{to treba da pravite.
Neposlu{nosta na Izrail na vlezot od vetenata zemja
19 I otkako trgnavme od Horev, odev-me po celata taa golema i stra{napustina, {to ja vidovte, po patot konAmorejskata planina, kako {to be{ezapovedal Gospod, na{iot Bog; i stig-navme vo Kadis-Barnea.
20 Toga{ jas vi rekov: „Vie stignavtena Amorejskata planina, koja Gospod,Bog na{, vi ja dava;
21 ete, Gospod, Bog va{, vi ja predadeovaa zemja; odete i zemete ja vo vlade-nie, kako {to im re~e Gospod Bog nava{ite predci: ne bojte se i ne pla{e-te se!”
22 No vie site dojdovte pri mene irekovte: „Da ispratime pred nas lu|e,da ja razgledaat zemjata i da ni donesatizvestuvawe za patot po koj }e odime, iza gradovite, vo koi }e vlezeme.”
23 Mi se svidoa tie zborovi, a jas ze-dov od vas dvanaeset du{i, po eden~ovek od sekoe pleme.
24 Tie trgnaa, se ka~ija na planinata,dojdoa do dolinata E{kol, i ja razgle-daa;
25 pa zedoa vo racete svoi plodovi odzemjata, ni donesoa, i n# izvestija,velej}i: „Dobra e zemjata, {to Gospod,Bog na{, ni ja dava.”
26 No vie ne sakavte da odite i seoglu{ivte od zapovedta na Gospod,va{iot Bog,
27 i negoduvavte vo {atorite svoi,velej}i: „Gospod, od omraza sprema nas,n# izvede od zemjata egipetska, za da n#predade vo racete na Amorejcite i dan# istrebi;
28 kade }e odime? Na{ite bra}a n#obeshrabrija, velej}i: onoj narod e po-golem (pobroen) i posilen od nas; tamugradovite se pogolemi i ogradeni soyidovi do nebesa, pa i lu|e ispolinividovme tamu.”
29 Toga{ jas vi rekov: „Ne u`asuvajtese i ne pla{ete se od niv;
30 Gospod, Bog va{, odi pred vas; Toj}e se bori za vas, isto onaka, kako {tonapravi so vas vo Egipet, pred o~iteva{i.
21 Is.N. 1,6-9
30 7,19
8 1 Mojs 12,7
28,13
9 4 Mojs
11,11-17
10 10,22
1 Mojs 15,5 22,17
13 16,18-20
16 Jn 7,51
17 10,17
3 Mojs19,15
Izreki24,23-25
202
VTOROZAKONIE
31 I vo ovaa pustina, kako {to vidov-te, Gospod, Bog tvoj, te paze{e, kako{to ~ovek go pazi sinot svoj, po celiotpat po koj minavte, dodeka stignavte naova mesto.”
32 No i pokraj toa vie ne Mu veruvav-te na Gospod, va{iot Bog,
33 Koj ode{e pred vas po patot, za davi odbere mesto, kade da zaprete – no}eso ogan, za da vi go poso~uva patot pokoj odite, a dewe so oblak.
34 I koga Gospod Bog gi ~u zboroviteva{i, se razgnevi, i se zakolna, velej}i:
35 „Nikoj od ovie lu|e, od ovoj zol rod,nema da ja vidi dobrata zemja, za koja imse zakolnav na predcite nivni deka }eim ja dadam;
36 samo Halev, Jefuneoviot sin, toj }eja vidi; nemu }e mu ja dadam zemjata, vokoja vleze, i na sinovite negovi, za{toMu se pokoruva{e na Gospod.”
37 Gospod se razgnevi i na mene zaradivas, velej}i: „I ti nema da vleze{tamu;
38 Isus, sinot Navinov, koj e pri tebe,toj }e vleze tamu; nego potkrepi go,bidej}i toj }e mu ja dade na Izrail vonasledstvo;
39 i decata va{i, za koi govorevtedeka }e stanat plen na neprijatelite, isinovite va{i, koi zasega ne znaat {toe dobro, i {to zlo, tie }e vlezat tamu;nim }e im ja dadam, i tie }e ja nasledat.
40 A vie svrtete i trgnete kon pusti-nata, po patot kon Crvenoto More.”
41 Vie odgovorivte toga{ i mi re-kovte: „Zgre{ivme pred Gospod (na{i-ot Bog); }e odime i }e se borime kako{to ni be{e zapovedal Gospod, Bogna{.” I vie go opa{avte sekoj svoetobojno oru`je, pa se sobravte i seiska~ivte na planinata.
42 No Gospod mi re~e – ka`i im: „Neodete i ne vojuvajte, za{to Jas nema dabidam me|u vas, za da ne bidete razbi-eni od neprijatelite va{i.”
43 I jas vi go ka`av toa, no vie ne meposlu{avte i ja prestapivte Gospo-dovata zapoved i svoevolno se iska-~ivte na planinata.
44 Toga{ izlegoa protiv vas Amorej-cite, koi `iveeja po taa planina, i veprognaa, kako {to pravat p~elite, i verazbivaa od Seir duri do Horma.
45 Vie toga{ se vrativte i po~navteda pla~ete pred Gospod, no Gospod ne go~u pla~ot va{ i ne ve poslu{a.
46 i ostanavte vo Kadis mnogu vreme:kolku {to bevte tamu.
Pominuvawe niz Edom, Moav i Amon
2 Potoa se vrativme i trgnavme popustinata kon Crvenoto More, kako
{to mi be{e rekol Gospod, i mnoguvreme odevme okolu planinata Seir.
2 I Gospod mi re~e, velej}i: 3 „Dosta odevte okolu taa planina,
svrtete se, pak, kon sever. 4 Zapovedaj mu na narodot i ka`i mu:
}e pominete sega niz predelite nava{ite bra}a, potomcite Isavovi, koi`iveat vo Seir; i tie }e se ispla{atod vas, no vie }e bidete vnimatelni:
5 ne zapo~nuvajte so niv vojna. Jas ne-ma da vi dadam od zemjata nivna ni ednastapka, za{to planinata Seir im jadadov na potomcite Isavovi.
6 Hrana kupuvajte od niv so srebro ijadete; i voda kupuvajte od niv so sre-bro i pijte;
7 za{to Gospod, Bog tvoj, te blagoslo-vi vo sekoe tvoe delo; te ~uva{e dodekapatuva{e ti po taa golema (i stra{na)pustina; ete, ~etirieset godini Gos-pod, Bog tvoj, e so tebe; ti od ni{to nese li{uva{e.”
8 I minavme pokraj na{ite bra}a,potomcite Isavovi, koi `iveat voSeir; po patot vo ramninata od Elat iEcjon-Gever, pa svrtevme i go izminav-me patot vo pustinata Moav.
9 I mi re~e Gospod: „Ne se karajte soMoavcite, nitu po~nuvajte so niv vojna;za{to Jas nema da vi dadam ni{to odzemjata nivna, bidej}i Jas im go dadovAr na Lotovite potomci.”
10 Porano tamu `iveeja Emijci, narodgolem, mnogubroen i visok kako Anako-vite potomci,
2,4 4 Mojs20,14-21
6 2,28
7 Neem 9,20-21
9 23,4-7
10 1,28 4 Mojs13,34
32 29,3
Os 11,3-4
33 2 Mojs
13,21
36 4 Mojs
14,24
37 4,21
38 3,21
4 Mojs27,18-23
39 4 Mojs 14,3
42 31,17
44 Ps 117,12
203
VTOROZAKONIE
11 i gi smetaat Refaim1 kako i Ana-kijcite; Moavcite, pak, gi narekuvaaEmijci.
12 A vo Seir `iveeja porano Horij-cite; no potomcite Isavovi gi izgoni-ja i gi istrebija od pred sebe i se nase-lija namesto niv – taka, kako {to na-pravi Izrail so zemjata na svoetonasledstvo, {to mu ja be{e dal Gospod.
13 „I sega, stanete i preminete gopotokot Zered.” I nie go minavme po-tokot Zered.
14 Otkako otidovme vo Kadis-Barneai go minavme potokot Zered, pominaatrieset i osum godini, s# dodeka votaborot ne izginaa site ma`i, pogodniza vojna, spored ona kako {to im sebe{e zakolnal Gospod Bog;
15 pak i rakata Gospodova be{e pro-tiv niv, istrebuvaj}i gi od logorot,dodeka site ne izumrea.
16 I toga{, koga izginaa site ma`i,pogodni za vojna, i is~eznaa pome|unarodot,
17 Gospod mi re~e, velej}i: 18 „Ti minuva{ sega niz predelite
moavski, preku Ar, 19 i im se pribli`i na Amonovite
potomci; ne sudruvaj se so niv, nitupo~nuvaj so niv vojna, za{to Jas nema dati dadam ni{to vo nasledstvo od zemja-ta na Amonovite potomci, bidej}i im jadadov na potomcite na Lot.”
20 Taa se smeta{e za zemja na Refa-imcite: porano `iveeja vo nea Re-faimci; Amoncite, pak, gi narekuvaaZamzumijci;
21 tie bea narod golem, mnogubroen ivisok kako Anakijcite, i Gospod giistrebi pred liceto nivno, i tie giizgonija i se naselija na nivnoto mesto,
22 kako {to napravi za sinoviteIsavovi, koi `iveat vo Seir, istrebu-vaj}i gi pred niv Horijcite, i tie giizgonija, i se naselija na mestoto nivnoi tamu `iveat do den denes.
23 I Avijcite, {to `iveeja vo selatakaj Gaza, Kaftorijcite, koi bea izlegleod Kaftor, gi istrebija i se naselijana nivnoto mesto.
24 „Stanete, trgnete i minete go po-tokot Arnon; ete, go predavam vo raka-ta tvoja Sion, carot he{bonski,Amoreecot, i negovata zemja; po~ni daja pokoruva{ i vojuvaj protiv nego;
25 od denes Jas }e po~nam da seamstrav i u`as pred tebe vrz narodite podceloto nebo; onie, {to }e ~ujat za tebe,}e se rastreperat i }e se upla{at odtebe.”
Prezemawe na carstvoto na Sion 26 I isprativ pratenici od pustinata
Kedemot kaj he{bonskiot car Sion, somirni zborovi, za da ka`at:
27 „Dozvoli mi da minam preku tvoja-ta zemja; }e odam po patot, nema daskr{nuvam, ni desno, ni levo;
28 hrana prodavaj mi za srebro, i jas }ejadam, i voda prodavaj mi za srebro, ijas }e pijam; samo so nozete moi daminam.”
29 Taka, kako {to mi dozvolija potom-cite Isavovi, koi `iveat vo Seir, iMoavcite od Ar, dodeka ne minampreku Jordan vo zemjata, {to Gospod,Bog na{, ni ja dava.
30 No he{bonskiot car Sion ne sesoglasi da mineme preku zemjata nego-va, za{to Gospod, Bog na{, go o`esto~iduhot negov i srceto mu go okoravi, zada go predade vo rakata tvoja, kako {totoa se vide sega.
31 I mi re~e Gospod: „Ete, Jas po~navda ti go predavam Sion, (carot he{bon-ski, Amoreecot) i zemjata negova;po~ni da ja pokoruva{ zemjata negova.”
32 I Sion (carot he{bonski), soceliot narod svoj, izleze protiv nas voboj kaj Jahca;
33 i ni go predade Gospod, Bog na{,(vo racete na{i) i nie go razbivme ne-go, sinovite negovi i celiot narodnegov.
34 Toga{ gi prezedovme site gradovinegovi, gi stavivme pod kletva i gi ra-zorivme, a i site ma`i, `eni i deca giubivme: nikoj ne ostana `iv;
28 2,6
29 2,19
30 2 Mojs 4,21
34 Is.N. 6,16
14 1,35
15 4 Mojs
14,29-30 1 Kor 10,
1-5
19 1 Mojs
19,30-38
21 1,28
204
VTOROZAKONIE
1 2,11. Xinovi, gorostasni lu|e.
35 samo dobitokot im go zedovme iplenot od gradovite, {to gi prezedov-me.
36 Od Aroer, koj e na bregot od po-tokot Arnon, i od toj grad, {to e vodolinata, pa s# do (planinata) Galaad,nema{e grad, nepristapen za nas: s# nipredade Gospod, Bog na{, (vo racetena{i).
37 Samo kon zemjata na potomciteAmonovi ne pristapivme, nitu do mes-tata, bliski do potokot Javok, nitu kongradovite po planinata, nitu do s#, zakoe ne ni zapoveda Gospod, Bog na{.
Zazemawe na carstvoto na Og
3I se svrtevme ottamu i pojdovmekon Ba{an, i ba{anskiot car Og
izleze vo borba protiv nas so celiotsvoj narod, kaj Edrei.
2 I mi re~e Gospod: „Ne pla{i se odnego, za{to Jas }e ti go predadam vorakata tvoja nego, i celiot narod negov,i celata zemja negova; i ti }e napravi{so nego taka, kako {to napravi so amo-rejskiot car Sion, koj `ivee{e vo Ese-von.”
3 I Gospod, Bog na{, ni go predade voracete na{i i Og, carot ba{anski, iceliot narod negov; i go razbivme, taka{to od nego ne ostana nikoj `iv.
4 Toga{ mu gi prezedovme site gra-dovi negovi, pa ne ostana grad, {to nebevme go prezele od niv: {eeset gra-dovi, celata oblast Argov vo carstvotona Og Ba{anski.
5 Site tie gradovi bea utvrdeni sovisoki yidovi, porti i dovratnici, bezda go smetame golemiot broj sela.
6 I nie gi stavivme pod kletva, kako{to napravivme so Sion, carot he{-bonski, uni{tuvaj}i gi site gradovizaedno so ma`ite, `enite i decata;
7 a celiot dobitok i plenot od gra-dovite go razgrabavme.
Podelba na Galaad 8 I vo toa vreme ja prezedovme od ra-
cete na dvajcata carevi amorejski zem-jata od ovaa strana na Jordan, od po-tokot Arnon pa s# do planinata Ermon;
9 Sidon~anite go vikaat Ermon Si-rjon, a Amorejcite go narekuvaat Se-nir.
10 Site gradovi vo ramninata, celiotGalaad i celiot Ba{an do Saleha iEdrei, bea gradovi od carstvoto na OgBa{anski;
11 za{to ba{anskiot car Og be{eedinstven pre`ivean od Refaimcite.Ete, negoviot mrtove~ki sandak s# u{-te mo`e da se vidi vo Rava, glaven gradna Amoncite: `elezen odar – dolg de-vet lakti, a {irok ~etiri lakti, ma{-ki lakti.
12 I toga{ ja dobivme vo nasledstvotaa zemja, po~nuvaj}i od Aroer, koj e kajpotokot Arnon; a polovinata od plani-nata Galaad so nejzinite gradovi mu japredadov na Ruvimovoto i na Gadovotopleme.
13 Ostatokot, pak, od Galaad i celiotBa{an, carstvoto na Og, mu go preda-dovme na polovinata od Manasievotopleme: celata oblast Argov, so celBa{an. Taa zemja se nare~e Refaimska.
14 Jair, Manasieviot potomok, japrezede celata oblast Argov, duri dopredelite Gesuriski, i Maahatski, i ginare~e tie ba{anski mesta Jairovisela, spored svoeto ime, kako {to sevikaat tie i do den denes.
15 Na Mahir mu go dadov Galaad; 16 a na plemeto Ruvimovo i Gadovo im
dadov od Galaad duri do potokot Arnon,zemjata me|u potokot i predelot dopotokot Javok, granica na Amonovitepotomci;
17 zapadnata, pak, granica odi po do-linata na Jordan, pome|u Genisa-retskoto Ezero i Mrtvoto More, doisto~noto podno`je na Fazga.
18 Toga{ i vi zapovedav, velej}i:„Gospod, Bog va{, vi ja dade taa zemja vovladenie; site sposobni za vojna, otka-ko }e se vooru`ite, pojdete pred bra}a-ta va{i, sinovite na Izrail;
19 samo `enite va{i, decata va{i idobitokot va{, (a znam deka imate mno-gu dobitok) neka ostanat vo gradoviteva{i, {to vi gi dadov,
20 dodeka Gospod Bog ne im dade spo-kojstvo na va{ite bra}a, kako i vam, i
12 Is.N.13,15-31
15 1 Mojs50,23
17 3,27 4 Mojs21,20
3,4 3 Car 4,13
6 2,34
8 4 Mojs
21,21-32 Ps 134,11 136,19-20
205
VTOROZAKONIE
dodeka tie ne ja nasledat taa zemja, kojaGospod, Bog va{, im ja dava od onaastrana na Jordan; toga{ vratete sesekoj vo svoeto nasledstvo, {to vi godadov.”
21 A na Isus mu zapovedav vo onavreme, velej}i: „O~ite tvoi vidoa s#,{to Gospod, Bog va{, im napravi na tiedvajca carevi; isto }e napravi Gospod iso site carstva, preku koi }e minuva{.
22 Ne pla{ete se od niv, za{toGospod, Bog na{, Sam se bori za nas.”
Mojsej nema da vleze vo Hanan 23 I Mu se pomoliv na Gospod vo ona
vreme, velej}i: 24 „Gospodi, Bo`e, Ti po~na da go
poka`uva{ na slugata Svoj veli~ietoSvoe i (silata Svoja i cvrstata rakaSvoja i visokata mi{ka Svoja); pa imali nekoj bog na neboto ili na zemjata,koj bi mo`el da pravi takvi dela, kakoTvoite, i so takva mo}, kakva {to eTvojata?
25 Daj mi da minam i da ja vidam onaaprekrasna zemja preku Jordan, tieubavi planinski predeli i Livan.”
26 No Gospod me prezre zaradi vas ine me poslu{a, i mi re~e Gospod: „Dos-ta, vo idnina da ne mi govori{ pove}eza toa;
27 iska~i se na vrvot od Fazga i krenigi o~ite kon moreto i kon sever, kon jugi kon istok; pogledni so o~ite, za{tonema da go mine{ Jordan;
28 daj mu sovet na Isus, potkrepi go iohrabri go; za{to toj }e go predvodiovoj narod i toj }e im go razdeli nas-ledstvoto vo taa zemja, na koja ti }epogledne{.”
29 I ostanavme vo dolinata sprotiBet-Peor.
Prakti~na primena na Bo`jite zakoni
4 I taka, Izraile, poslu{aj gi na-redbite i zakonite, na koi jas ve
u~am (denes) da gi ispolnuvate, za dabidete `ivi (i da se mno`ite) i daotidete i da ja nasledite onaa zemja,koja Gospod, Bog na va{ite predci, vi jadava (vo nasledstvo);
2 ne dodavajte ni zbor pove}e na ona{to vi go zapovedam, nitu da odzemateod nego; ispolnuvajte gi zapovedite naGospod, va{iot Bog, koi jas vi gi pre-davam (denes);
3 o~ite va{i vidoa (s#), {to Gospod,Bog na{, napravi so Vaal-Fegor; za{toGospod, Bog na{, go istrebi od sredi-nata tvoja sekoj, {to go slede{e Vaal-Fegor;
4 a vie, koi ste Mu privrzani na Gos-pod, va{iot Bog, site ste `ivi do den –denes.
5 Ete, vi gi iznesov naredbite i zako-nite, {to mi gi predade Gospod, Bogmoj, za da postapuvate taka vo zemjata,vo koja vleguvate, za da ja zavladeete.
6 I taka, pazete gi i ispolnuvajte gi,za{to vo toa e va{ata mudrost i va-{iot razum pred o~ite na site narodi,koi, otkako }e ~ujat za site tie nared-bi, }e re~at: ovoj golem narod e mudar irazumen narod.
7 Za{to ima li nekoj golem narod,komu negoviot bog mu se pribli`iltolku, kako {to e blizok kon nas Gos-pod, na{iot Bog, koga i da Go povi-kame?
8 I ima li nekoj golem narod so takvipravedni naredbi i zakoni, kako celiotovoj zakon, {to vi go predavam denes?
Otkrovenieto na planinata Horev 9 Samo pazi se i gri`livo ~uvaj ja du-
{ata svoja, za da ne gi zaboravi{ dela-ta, {to gi vidoa tvoite o~i, i tie da neizleguvaat od srceto tvoe, vo site den-ovi na tvojot `ivot, i da prodol`attaka i sinovite tvoi, i sinovite natvoite sinovi.
10 Vo onoj den, koga stoevte pred Gos-pod, va{iot Bog, kaj Horev (vo denot nasobranieto), i koga mi re~e Gospod:„Soberi go pri Mene narodot, za da mugi ka`am Moite zborovi, od koi }enau~at da se pla{at od Mene vo sitedenovi na svojot zemen `ivot i da ginau~at sinovite svoi.”
11 Vie se dobli`ivte i zastanavte vopodno`jeto na planinata, a planinatagore{e vo ogan do samoto nebo; i ima{etemnina, oblaci i mrak.
2 5,22 13,1 Prop 3,14 Otkr22,18-19
3 4 Mojs25,1-9
6 Jov 28,28
7-8 Rim 3,1-2
7 4,32-34
9 29,3
10 29,9-12 2 Mojs19,16-20 Dela 7,38
21 1,38 29,3
23-28 31,1-8
4 Mojs27,12-23
26 1,37
27 4,49 34,1
28 1,38
29 4,46 34,6
4,1 6,4
3 Mojs 18,5
206
VTOROZAKONIE
12 I Gospod vi govore{e na planinataod sredinata na ognot; glasot na zbo-rovite Negovi go ~uvte, no obraz ne vi-dovte, tuku ~uvte samo glas.
13 I Toj vi go objavi Svojot zavet, i vizapoveda da gi ispolnuvate Desette za-povedi i gi napi{a na dve kameni plo-~i.
14 Toga{ Gospod mi zapoveda da ve na-u~am na naredbite i zakonite, za da giispolnuvate vo zemjata vo koja vlegu-vate, da ja zavladeete.
Predupreduvawe protiv idolite 15 Bidete cvrsto ubedeni vo du{ite
svoi deka ne vidovte nikakov lik voonoj den, koga Gospod vi govore{e, naplaninata Horev od sredinata na ognot.
16 Za da ne se ogre{ite, pravej}i sivajan lik, obraz na idol vo vid na ma`ili `ena,
17 lik na nekoe `ivotno {to e na zem-jata, lik na nekoja pernata ptica, kojaleta pod neboto,
18 lik na kakva bilo gadinka {to pol-zi po zemjata, lik na sekakov vid riba,koja e vo vodata pod povr{inata na zem-jata;
19 i da ne se soblazni{ ti, koga }epogledne{ kon neboto i }e go vidi{sonceto, mese~inata i yvezdite i setovoinstvo nebesko, ta da im se pokloni{i da im poslu`i{, za{to Gospod, tvo-jot Bog, gi opredelil za site narodipod neboto.
20 A vas, pak, Gospod Bog ve zede i veizvede od `eleznata pe~ka, od Egipet,ta da bidete narod Negov, kako {to stetoa denes.
21 I se razgnevi Gospod Bog na meneporadi vas i se zakolna deka nema da gominam Jordan i nema da vlezam vo onaaubava zemja, {to Gospod, tvojot Bog, tija dava vo nasledstvo.
22 Jas }e umram vo ovaa zemja, i nemada go minam Jordan, dodeka vie }eminete i }e ja zazemete taa ubava zemja.
23 Gledajte, da ne go zaboravite zave-tot na Gospod, va{iot Bog, {to Toj gosklu~i so vas, i da ne si pravite ni-kakvi idoli – obrazi na {to i da bilo,kako {to ti zapoveda Gospod, tvojotBog;
24 bidej}i Gospod tvojot Bog, e ogan,{to gori, Bog revnitel.
25 Ako, pak, ti se rodat sinovi ivnuci, i, otkako }e po`iveete dolgo nazemjata, }e po~nete da vr{ite bezza-konija i napravite kakov–gode rezanlik, so toa }e napravite zlo pred o~itena Gospod, va{iot Bog, i taka }e Gorazgnevite.
26 Denes, eve, gi povikuvam za svedocineboto i zemjata deka naskoro }e jaizgubite ovaa zemja, vo koja odite da janasledite od onaa strana na Jordan;nema da ostanete vo nea dolgo, ami }ezaginete.
27 I }e ve rasprsne Gospod po sitenarodi, i }e stanete malubrojni me|unarodite, kaj koi }e ve odvede Gospod;
28 i tamu }e im slu`ite na nivnitebogovi, {to raka ~ove~ka gi napravilaod drvo i od kamen, koi ne gledaat i neslu{aat, ne jadat, i ne mirisaat.
29 No tamu koga }e Go pobarateGospoda, va{iot Bog, }e Go najdete, akoGo pobarate od s# srce i so celata svojadu{a (vo va{ata `alost).
30 Koga }e zapadne{ vo taga, i kogaseto toa so vreme }e te snajde, ti }e Muse obrati{ na Gospod, tvojot Bog, i }ego ~ue{ Negoviot glas.
31 Gospod, tvojot Bog, e Bog milosr-den; Toj nema da te ostavi, nema da tepogubi i nema da go zaboravi zavetot sotvoite predci, koj so zakletva im gopotvrdil.
Prednosta na Izrail 32 Za{to, zapra{aj se za porane{nite
vremiwa, {to bea pred tebe, od onojden, koga Bog go sozdade ~ovekot na zem-jata, i od edniot kraj na neboto do dru-giot; imalo li ne{to takvo kako ovagolemo delo, ili se ~ulo li za sli~nona nego?
33 Go ~ul li nekoj narod nekoga{glasot na `iviot Bog, Koj govori odogan, kako {to ti ~u, i ostana `iv?
34 Zar se obidel nekoj bog da si zemenarod od drug narod preku porazi, zna-menija i ~uda, preku vojna, i so silnaispru`ena raka, so golemi u`asi, kako
24 2 Mojs 20,5 Evr 12,29
26 28,15-68 30,19 32,1
28 Is 44,9-20 Ps 114,4-8 Dela 17,29
29 Dela 17,27
31 30,3 2 Mojs33,19 34,6
33 5,24-26
34 7,19 26,8 2 Mojs 7-12 Dela 13,17
12 5,22
2 Mojs19,16 20,21
Jn 5,37 Dela 9,7 Evr 12,
18-19
13 9,9-17 10,1-4
2 Mojs24,12
16 5,8
2 Mojs20,4-5
17 Rim 1,23
19 17,3
4 Car 17,7-18
20 7,6
21 1,37
4 Mojs20,12-13
22 34,1-5
207
VTOROZAKONIE
{to napravi za vas Gospod, va{iot Bog,vo Egipet pred tvoite o~i?
35 Tebe ti e dadeno da go vidi{ toa, zada razbere{ deka samo Gospod, tvojotBog e Bog i deka nema drug osven Nego.
36 Toj ti dozvoli od neboto da go ~ue{glasot Negov, za da te nau~i, a na zemja-ta ti go poka`a Svojot golem ogan, i tigi slu{a{e zborovite Negovi od ognot;
37 bidej}i Toj gi zasaka tvoite predcii ve izbra vas, potomcite nivni po niv,i te izvede Sam so golemata sila Svojaod Egipet,
38 za da gi porazi od pred tebe naro-dite {to bea pogolemi i posilni odtebe, pa da te vovede i da ti ja dade zem-jata nivna vo nasledstvo, koja sega jaima{.
39 I taka, znaj sega i vrazumi se dekaGospod, tvojot Bog, e Bog na neboto gorei na zemjata dolu, i nema drug osvenNego;
40 i pazi gi naredbite Negovi izapovedite Negovi, koi denes ti gidavam, za da bide dobro za tebe i zatvoite potomci po tebe i da ostane{dolgo vo taa zemja, koja Gospod, tvojotBog, ti ja dava zasekoga{.
Tri azilni gradovi voTransjordanija
41 Toga{ Mojsej oddeli tri grada odonaa strana na Jordan, otkaj izgrevotna sonceto,
42 za da izbega tamu ubiec, koj nesakaj}i }e ubie svoj bli`en, a da ne mubil neprijatel ni v~era, nitu zav~era,i, otkako }e izbega vo eden od tie gra-dovi, da ostane `iv.
43 Toa bea Becer vo pustinata, vo ram-ninata naselena od plemeto Ruvimovo,i Ramot vo Galaad, nasledstvo Gadovo, iGolan vo Ba{an, zemja na plemeto Ma-nasievo.
4 1 Mojs32,30 2 Mojs33,11
5 5,23-30
35 6,4
Mk 12,32
36 8,5
37 7,8-13
39 6,4
41-43 19,1-13 4 Mojs35,9-28
Is.N. 20,1-9
42 2 Mojs
21,13
45 1,1-5
46 2,26
49 3,17.27
5,1 6,4
208
VTOROZAKONIE
VTOR GOVOR NA MOJSEJ
44 Ova e zakonot {to Mojsej im gopredlo`i na sinovite izrailski;
45 ova se zapovedite, naredbite i za-konite, koi Mojsej im gi ka`a na sino-vite na Izrail (vo pustinata) otkakobea izlegle od Egipet,
46 od onaa strana na Jordan, vodolinata sproti Bet-Peor, vo zemjatana Amorejskiot car Sion, koj `ivee{evo Esevon, i kogo Mojsej go razbi sosinovite na Izrail, otkako bea iz-lezeni od Egipet.
47 I ja osvoija zemjata negova i zemja-ta na ba{anskiot car Og, obajcata care-vi na zemjata amorejska, koja e od onaastrana na Jordan, otkaj izgrevot na son-ceto:
48 od Aroer, koj e na bregot od poto-kot Arnon, do planinata Sion, t.e, doErmon;
49 i celata ramnina od onaa strana naJordan kon istok, do Mrtvoto More, vopodno`jeto na planinata Fazga.
Desette Bo`ji zapovedi
5 Toga{ Mojsej go svika siot izrail-ski narod i mu re~e: „Slu{aj gi,
izrailski narode, naredbite i zakonite{to ti gi ka`uvam denes vo u{itetvoi, nau~i gi i trudi se da gi ispol-nuva{.
2 Gospod, na{iot Bog, sklu~i so naszavet na Horev.
3 Toj zavet Gospod ne go sklu~i so na-{ite tatkovci, tuku so nas, koi smesega tuka site `ivi.
4 Lice v lice vi govore{e Gospod vamna planinata od ognot:
5 jas, pak, stoev me|u Gospod i me|uvas vo toa vreme, za da vi gi prenesuvamzborovite Gospodovi, bidej}i vie sepla{evte od ognot i ne izlegovte naplaninata. Toj toga{ re~e:
6 ‚Jas sum Gospod, tvojot Bog, Koj teizvedov od egipetskata zemja, od domotna ropstvoto;
7 da nema{ drugi bogovi osven Mene! 8 Ne pravi idoli i nikakvi likovi na
ona, {to e na neboto gore, i {to e nazemjata dolu, i {to e vo vodite pod zem-jata,
9 ne im se poklonuvaj i ne im slu`i;za{to Jas sum Gospod, Bog tvoj, Bog rev-
nitel, koj, za grevot na tatkovcite {toMe mrazat gi kaznuvam decata, do tre-toto i ~etvrtoto koleno,
10 i Koj poka`uva milost do iljadni-ci pokolenija kon onie, koi Me sakaati gi pazat zapovedite Moi.
11 Ne izgovaraj go naprazno imeto naGospod, tvojot Bog; za{to Gospod, tvo-jot Bog, nema da go ostavi nekaznet onoj,koj go upotrebuva Negovoto imenaprazno!
12 Pazi go sabotniot den, za da ti bidesvet, kako {to ti zapovedal Gospod,tvojot Bog;
13 {est dena raboti i vr{i gi siteraboti,
14 a sedmiot den e sabota na Gospod,tvojot Bog: ne vr{i vo nego nikakva ra-bota, ni ti, ni sinot tvoj, ni }erkatatvoja, ni robot tvoj, ni robinkata tvoja,ni volot tvoj, ni magareto tvoe, nitudrug tvoj dobitok, nitu dojdenecot {toe kaj tebe, za da si po~ine robot tvoj irobinkata tvoja, kako i ti.
15 I zapomni deka ti be{e rob vo egi-petskata zemja, no Gospod, tvojot Bog,te izvede ottamu so silna i dolga raka;zatoa i ti zapoveda Gospod, tvojot Bog,da go po~ituva{ sabotniot den (i da tibide svet).
16 Po~ituvaj gi i tvojot tatko i tvoja-ta majka, kako {to ti zapoveda Gospod,tvojot Bog, za da `ivee{ dolgo i da tibide dobro vo onaa zemja, {to ti ja davaGospod, tvojot Bog.
17 Ne ubivaj! 18 Ne vr{i prequba! 19 Ne kradi! 20 Ne svedo~i la`no protiv bli`ni-
ot svoj! 21 Ne ja po`eluvaj `enata na bli`-
niot svoj i ne go po`eluvaj domot nabli`niot svoj, nitu nivata negova,nitu robot negov, nitu robinkata nego-va, nitu volot negov, nitu magaretonegovo, nitu ne{to drugo, koe mu pri-pa|a na bli`niot tvoj!’
22 Tie zborovi gi izre~e Gospod gro-moglasno kon celoto va{e sobranie naplaninata od ognot, oblakot i mrakot,i pove}e ne govore{e, i gi napi{a nadve kameni plo~i i mi gi predade.
Mojsej – glasnik Bo`ji 23 I koga go ~uvte glasot od mrakot, i
planinata gore{e vo ogan, vie se prib-li`ivte do mene, site na~alnici nava{ite plemiwa i stare{inite va{i,
24 govorej}i: ‚Ete, ni ja poka`a Gos-pod, na{iot Bog, slavata Svoja i veli-~inata Svoja, i go ~uvme glasot Negovod ognot; denes vidovme deka Gospod mugovore{e na ~ovek, i toj ostana `iv.
25 A zo{to sega da umreme? Bidej}itoj golem ogan }e ne izgori; ako pak go~ueme glasot na Gospod, na{iot Bog, }eumreme;
26 koe e toa ~ove~ko su{testvo {to go~ulo, kako nie, glasot na `iviot Bog,Koj govore{e od ognot, a da ostanalo`ivo?
27 Pristapi ti i slu{ni s#, {to }eti ka`e Gospod, na{iot Bog, i raska`ini s#, {to }e ti govori Gospod, na{iotBog, a nie }e poslu{ame i taka }e pra-vime.’
28 I Gospod gi ~u va{ite zborovi,kako razgovaravte so mene, i mi re~eGospod: ‚Gi ~uv zborovite na tvojotnarod, koj ti govore{e; s# {to rekoa, edobro.
29 O, da imaa tie takvo srce, ta da sepla{ea od Mene i da gi slu{aa sitezapovedi Moi vo site denovi, toga{ }eim be{e dobro nim i na sinovite nivnivo veki!’
30 Odi i ka`i im: ‚Vratete se vo do-movite va{i!’
31 a ti ostani tuka so Mene, i Jas }eti gi ka`am site zapovedi, naredbi izakoni, na koi treba da gi nau~i{, za dapostapuvaat taka vo onaa zemja, {to imja davam vo nasledstvo.”
32 Gledajte da postapuvate taka, kako{to vi zapoveda Gospod, va{iot Bog, neskr{nuvajte ni desno, ni levo;
33 odete po patot, po koj vi zapovedaGospod, va{iot Bog, za da bidete `ivii da vi bide dobro i da po`iveete dolgovreme vo onaa zemja, {to }e ja dobietevo nasledstvo.
„Sakaj Go Gospoda, tvojot Bog”
6 Ova se zapovedite, naredbite izakonite, na koi zapoveda Gospod,
24 2 Mojs19,16
25 18,16 2 Mojs33,20
27 2 Mojs 24,3
32 17,11.20
33 4,40
10 6,5
12 Mk 2,27
15 6,21
15,15 3 Mojs
19,34
16-21 Mt 19,
18-19 Rim 13,9
Jk 2,11
16 Mt 15,4
Efes 6,2
17 Mt 5,21
18 Mt 5,27
21 Rim 7,7
22 4,11-13
209
VTOROZAKONIE
Bog va{, da ve nau~am, kako da postapu-vate vo onaa zemja, vo koja odite da janasledite:
2 da se pla{i{ od Gospod, tvojot Bog,i site Negovi naredbi i zapovedi Ne-govi, {to (denes) ti gi ka`uvam, da gipazi{ ti i sinovite tvoi i vnucitetvoi vo site denovi na `ivotot tvoj, zada `ivee{ dolgo.
3 I taka, ~uj Izraile, i potrudi se dago ispolnuva{ toa, za da ti bide dobro,i da se namno`ite mnogu mnogu, kako{to Gospod, Bog na tatkovcite va{i,im be{e rekol deka tebe }e ti dadezemja, kade {to te~e med i mleko.
4 (Toa se naredbite i zakonite {to imgi zapoveda Gospod Bog na sinoviteIzrailevi vo pustinata otkako giizvede od egipetskata zemja.) Poslu{aj,Izraile: Gospod, na{iot Bog, e edin-stven Gospod,
5 sakaj Go Gospoda, tvojot Bog, od s#srce, so seta du{a tvoja i so site silitvoi!
6 Ovie zborovi, {to ti gi zapovedamdenes, da bidat vo tvoeto srce i vo tvo-jata du{a;
7 i prenesuvaj im gi na decata svoi izboruvaj za niv, koga sedi{ doma i kogasi na pat, koga si legnuva{ i kogastanuva{;
8 i vrzi gi na rakata svoja kako znak,i neka ti bidat oznaka nad o~ite tvoi,
9 i napi{ete gi vrz nadvratnikot odva{ite ku}i i na va{ite gradskiporti.
Izrail ne treba da Go zaboravisvojot Bog
10 Koga, pak, }e te vovede Gospod, tvo-jot Bog, vo onaa zemja, za koja Toj im sezakolna na predcite tvoi – Avraam,Isak i Jakov, da ti ja dade so golemi iubavi gradovi, {to ti ne si gi gradel,
11 i so ku}i, polni so sekoe dobro, sokoe ti ne si gi napolnil, i so kladenciiskopani, {to ti ne si gi kopal, solozja i maslini, koi ti ne si gi sadel,pa }e jade{ i }e se nasituva{!
12 Toga{ pazi da ne ti se izmami sr-ceto i da ne Go zaboravi{ Gospoda, Koj
te izvede od egipetskata zemja, od domotna ropstvoto.
13 Pla{i se od Gospod, tvojot Bog, isamo Nemu slu`i Mu, (i kon Nego bidiprivrzan) i vo Negovo ime kolni se!
14 Ne odete po drugi bogovi – bogovina onie narodi, {to }e bidat okolu vas;
15 za{to Gospod, tvojot Bog, Koj epome|u vas, e Bog revnitel; za da ne serazgori gnevot na Gospod, tvojot Bog,protiv tebe, i da ne te istrebi Toj odliceto na zemjata.
16 Ne isku{uvajte Go Gospoda, va{iotBog, kako {to Go isku{uvavte vo Masa.
17 Pazete gi cvrsto zapovedite naGospod, va{iot Bog, i zakonite Negovii naredbite, {to Toj ti gi zapoveda;
18 i vr{ete go ona {to e pravo i dob-ro pred o~ite na Gospod, (tvojot Bog,)za da ti bide dobro i da vleze{ i da jaosvoi{ dobrata zemja, koja Gospod sokletva im ja veti na predcite va{i,
19 i da gi izgoni site tvoi nepri-jateli od pred tebe, kako {to vele{eGospod.
20 Ako eden den sinot tvoj te zapra{a,velej}i: „[to zna~at tie zapovedi,naredbi i zakoni, {to vi gi zapovedalGospod, va{iot Bog?”
21 Ka`i mu toga{ na sinot tvoj: „Niebevme robovi na faraonot vo Egipet,no Gospod n# izvede od Egipet so neza-pirliva sila,
22 i poka`a Gospod znamenija i gole-mi ~uda, i porazii protiv Egipet –protiv faraonot i protiv celiot negovdom,
23 i nas n# izvede ottamu, za da n#vovede vo ovaa zemja, za koja im se zakol-nal na na{ite predci deka }e ni jadade.
24 I ni zapoveda Gospod da gi ispol-nuvame site tie naredbi, da se pla{imeod Gospod, na{iot Bog, za da ni bidedobro vo site denovi, i da ostaneme`ivi, kako {to sme denes.
25 I vo toa }e bide na{ata praved-nost, ako se trudime da gi izvr{uvamesite tie zapovedi na zakonot predGospod, na{iot Bog, kako {to nizapoveda Toj.”
13 Mt 4,10
15 5,9 2 Mojs34,14
16 2 Mojs17,1-7 Mt 4,7
18 12,28 30,15
20 2 Mojs12,26 13,14
21 5,15
22 4,34
6,2 2 Mojs
15,26
3 4,1.40
2 Mojs 3,8
4 Mk
12,29.32 1 Kor 8,4
Jk 2,19
5 10,12
Mt 22,37
11 8,7-14
210
VTOROZAKONIE
Izrail – narod posveten na Gospod
7 Koga Gospod, tvojot Bog, }e te vo-vede vo zemjata, vo koja ti odi{, za
da ja osvoi{, i }e gi izgoni od pred te-be mnogubrojnite narodi: Hitijcite,Gergesejcite, Amorejcite, Hanancite,Perizijcite, Evejcite i Jevusijcite, –sedum narodi, koi se pobrojni i posil-ni od vas.
2 I koga }e ti gi predade Gospod, tvo-jot Bog, vo racete tvoi, i ti }e gi raz-bie{, – toga{ predaj gi na prokletstvo:ne pravi so niv sojuz i nemoj da gipo{teduva{;
3 i ne se oroduvaj so niv: }erkatasvoja ne ja davaj na sinot negov, i }erka-ta negova ne zemaj ja za sinot tvoj,
4 za{to tie }e gi odvratat sinovitetvoi od Mene, za da im slu`at na drugibogovi; toga{ }e se razgori vrz vasgnevot na Gospod i Toj }e ve istrebi.
5 No postapete so niv vaka: `rtveni-cite nivni razru{ete im gi, stolbovi-te nivni razbijte gi, A{erite nivniise~ete gi i rezanite likovi (na niv-nite bogovi) so ogan izgorete gi;
6 za{to ti si svet narod na Gospod,tvojot Bog; tebe te izbra Gospod, tvojotBog, za da bide{ negov sopstven narodme|u site narodi, {to se na zemjata.
Vernosta na Gospod kon Svojot zavet
7 Ne zatoa, {to ste pobrojni od sitenarodi, ve primi Gospod i ve izbra, –bidej}i vie ste pomalubrojni od sitenarodi, –
8 tuku zatoa {to Gospod ve zasaka i zada ja odr`i kletvata, so koja Toj sebe{e zakolnal na predcite va{i; i veizvede Gospod so silna raka (i cvrstami{ka) ve oslobodi od domot na rop-stvoto, od rakata na faraonot, egipet-skiot car.
9 I taka, znaj deka Gospod, tvojot Bog,e Bog veren, Koj go pazi Svojot zavet iima milost kon onie {to Go sakaat i giizvr{uvaat zapovedite Negovi do ilja-da pokolenija;
10 a onie, koi Go mrazat, gi kaznuva igi pogubuva; Toj ne zaborava da go kaznitokmu onoj, koj Go mrazi.
11 I taka, pazi gi ovie zapovedi, na-redbi i zakoni, koi denes ti gi ka`u-vam i da gi ispolnuva{.
12 I ako gi slu{ate site ovie zakonii gi pazite i ispolnuvate, Gospod, tvo-jot Bog, }e go pazi zavetot i milostakon tebe, kako {to im se zakolna Toj nava{ite predci;
13 }e te zasaka, }e te blagoslovi, }e tenamno`i i }e go blagoslovi plodot natvojata utroba, i plodot na tvojata zem-ja: p~enicata tvoja, i vinoto tvoe, imasloto tvoe, i stelnite kravi tvoi, iobjagnetite ovci tvoi, vo onaa zemja, zakoja Toj im se zakolna na tatkovcitetvoi deka }e ti ja dade;
14 blagosloven }e bide{ pove}e odsite narodi: nema da ima ni besploden,ni besplodna, kako me|u vas, taka ime|u dobitokot tvoj;
15 i }e ja otstrani od tebe Gospod,sekoja nemo}, i nikakvi luti egipetskibolesti ({to si gi videl i) {to gi zna-e{, nema da isprati vrz tebe, tuku }e giisprati na site {to te mrazat;
16 i }e gi uni{ti{ site narodi, {toGospod, tvojot Bog, ti gi dava: i da nebidat po{tedeni pred okoto tvoe; i neslu`i im na bogovite nivni, bidej}itoa e jamka za tebe.
Gospod – za{titnik na Svojot narod
17 Ako ka`e{ vo svoeto srce: ‚ovienarodi se pobrojni od mene, kako mo-`am da gi porazam?’
18 Ne pla{i se od niv; spomni si, {tonapravi Gospod, tvojot Bog, so farao-not i so celiot Egipet.
19 Seti se za onie golemi isku{enija{to gi vidoa o~ite tvoi, na onie zna-menija, i na golemite ~uda i na neza-pirlivata sila, so koja te izvede Gos-pod, tvojot Bog; toa istoto }e go napra-vi Gospod, tvojot Bog, i so site narodi,od koi se pla{i{;
20 I str{eli }e isprati Gospod, tvo-jot Bog vrz niv, dodeka ne zaginat onie{to ostanale i onie {to se sokrilepred tebe;
21 ne pla{i se od niv, bidej}i Gospod,tvojot Bog, e so tebe; Bog golem i silen.
13 28,4
15 4,34
16 13,9 19,13-21 2 Mojs23,24-33
19 4,34
20 2 Mojs23,28-30
7,1 Dela 13,19
2 2,34
Mt 5,43
4 4,25-27
5 12,3
2 Mojs34,13
6 14,2-21 2 Mojs19,5-6
Tit 2,14
8 4,37 9,5
9 5,10
10 24,16
211
VTOROZAKONIE
22 I Gospod, tvojot Bog, }e gi pro-gonuva od pred tebe tie narodi malkupo malku; ti ne mo`e{ brzo da gi is-trebi{, za da ne (stane zemjata pusta ida) se namno`at protiv tebe divite yve-rovi;
23 no }e ti gi predava Gospod, tvojotBog, vo racete tvoi, i }e gi upla{i itie }e zaginat;
24 i }e gi predade vo tvoite race care-vite nivni, i ti }e go istrebi{ imetonivno od pod neboto: nikoj nema da iz-dr`i pred tebe dodeka ne gi istrebi{.
25 Likovite na bogovite nivni so oganizgorete gi; da ne ti se prisaka da gozeme{ srebroto ili zlatoto, {to e naniv, za da ne bide toa za tebe jamka,bidej}i e toa odvratnost pred Gospod,tvojot Bog;
26 i ne ja vnesuvaj gnasotijata vodomot svoj, za da ne bide{ osuden naprokletstvo, kako niv; odvra}aj se odtoa i gnasi se od nego, bidej}i toa eprokletstvo.
Gospod go pou~uva Izrail vo pustinata
8 Site zapovedi, koi denes vi gika`uvam, nastojuvajte da gi ispol-
nuvate, za da bidete `ivi i da se namno-`ite, i da vlezete i da ja nasledite(dobrata) zemja, koja Gospod Bog so zak-letva im ja veti na va{ite predci.
2 I pomni go celiot pat, po koj tevode{e Gospod, tvojot Bog, po pustina-ta eve ve}e ~etirieset godini, za da teisku{a i da doznae {to e vo srcetotvoe, dali gi po~ituva{ zapovedite Ne-govi, ili, pak, ne.
3 Toj te smiruva{e, te ma~e{e so gladi te hrane{e so mana, {to ti ne jaznae{e, a ne ja znaeja ni tvoite predci,za da ti poka`e deka ~ovekot ne `iveesamo od leb, tuku od sekoj zbor {toizleguva od ustata Gospodova;
4 oblekata tvoja ne izvetve na tebe, inogata tvoja ne ote~e, eve ve}e ~etirie-set godini.
5 I znaj vo srceto svoe deka Gospod,tvojot Bog, te pou~uva kako {to tatko-to go pou~uva sinot svoj.
6 Zatoa po~ituvaj gi zapovedite naGospod, tvojot Bog, odi po pati{tataNegovi i pla{i se od Nego.
Isku{enijata vo vetenata zemja 7 Za{to Gospod, tvojot Bog, te vodi vo
dobra zemja; vo zemja kade {to ima iz-vori i ezera, a od planinite i dolini-te, te~at potoci;
8 vo zemja kade {to ima p~enica,ja~men, lozja, smokvi i kalinki; vozemja, kade {to ima maslinovo maslo imed;
9 vo zemja, kade {to }e go jade{ lebotsvoj bez nedostatok i od ni{to nema daima{ potreba, – vo zemja, kade {to ka-mewata se `elezo, a od planinite }ekopa{ bakar.
10 I koga }e jade{ i }e se nasituva{,blagoslovuvaj Go Gospoda, tvojot Bog, zadobrata zemja, {to ti ja dade.
11 Gledaj da ne Go zaboravi{ Gospoda,tvojot Bog, ne po~ituvaj}i gi zapove-dite Negovi, zakonite Negovi i nared-bite Negovi, koi denes ti gi ka`uvam.
12 Koga }e jade{ i }e bide{ sit, i }eizgradi{ ubavi ku}i i }e se vseli{ voniv,
13 koga }e ti se namno`i krupniot isitniot dobitok, i koga se zbogati{ somnogu srebro i zlato, i od s# }e ima{vo izobilie,
14 gledaj, da ne se vozgordee srcetotvoe, ta da zaboravi{ na Gospod, tvojotBog, Koj te izvede od egipetskata zemja,od domot na ropstvoto;
15 Koj te prevede preku golemata istra{na pustina, kade {to ima otrovnizmii i skorpii, i suvi mesta, vo koinema voda; Koj ti izvadi voda od gra-nitna karpa;
16 te hrane{e vo pustinata so mana,koja (ti ne ja znae{e i) tatkovcite tvoine ja znaeja, za da te smiri i da teisku{a, pa da ti napravi potoa dobro,
17 i za da ne ka`e{ vo srceto svoe:„Mojata sila i cvrstinata na mojataraka go zdobija ova bogatstvo.”
18 No da Go pomni{ Gospoda, tvojotBog, za{to Toj ti dade sila za da se zdo-bie{ so bogatstvo, za da go ispolni,
7 11,10-12
8 4 Mojs 20,5
11 4,23 6,12
14 7,9
15 2 Mojs17,1-7 4 Mojs20,1-13 21,6-9
16 8,2-3
17 Is 10,13-14
18 Ps 126,1-2 Jn 15,5 1 Kor 1,26-31 Efes 2,8-9
22 2 Mojs
23,29 Sud 2,20-23
26 27,15
3 Mojs27,28
8,2 13,4
3 2 Mojs
16,14-35 Mt 4,4
5 4,36
Izreki3,11-12
Evr 12,5-8
212
VTOROZAKONIE
kako denes, Svojot zavet, koj so zaklet-va go be{e potvrdil na tvoite predci.
19 Ako pak Go zaboravi{ Gospoda,tvojot Bog, i trgne{ po drugi bogovi,slu`ej}i im i poklonuvaj}i im se, visvedo~am denes (so neboto i so zemjata)deka }e izginete;
20 onaka kako narodite, koi GospodBog gi uni{ti pred vas: taka }e zagi-nete i vie, zatoa {to ne go poslu{avteglasot na Gospod, va{iot Bog.
Pobedata i spasenieto se od Boga, a ne od ~ovekot
9 ^uj, Izraile: ti denes }e go mine{Jordan da zavladee{ narodi, pogo-
lemi i posilni od vas, gradovi golemi,so tvrdini do nebesa,
2 lu|e golemi, i mnogubrojni, i viso-ki, Anakovite potomci, za koi znae{ isi slu{al: „Koj mo`e da im se protiv-stavi na Anakovite potomci?”
3 No sega znaj deka Gospod, tvojot Bog,}e odi pred tebe kako ogan, koj gori: Toj}e gi istrebi i }e gi kutne pred tebe iti naskoro }e gi izgoni{ i }e gi istre-bi{, kako {to ti re~e Gospod.
4 Koga }e gi izgoni Gospod, tvojotBog, pred tebe, nemoj da re~e{ vo srce-to svoe: „Zaradi mojata pravednost medovede Gospod da ja nasledam taa(dobra) zemja. Zatoa {to poradi bezza-konijata na ovie narodi Gospod gi pro-gonuva od pred tebe.”
5 Ne zaradi pravednosta tvoja i ne za-radi pravinata na srceto tvoe ti odi{da ja nasledi{ zemjata nivna, tuku po-radi bes~estieto na tie narodi Gospod,tvojot Bog, gi izgoni od pred tebe, i zada go odr`i zavetot, so koj im se zakol-na Gospod na predcite tvoi: Avraam,Isak i Jakov;
6 zatoa znaj sega deka ne zaradipravednosta tvoja Gospod, tvojot Bog, tidava da ja nasledi{ taa dobra zemja, –bidej}i si tvrdoglav narod.
Zlatnoto tele:gre{kata na narodot
7 Zapomni i ne zaboravaj, kolku Gorazgnevivte Gospoda, va{iot Bog, vopustinata: od onoj den, koga izlegovte
od egipetskata zemja, pa s# dodeka pris-tignavte na ova mesto, vie ne Mu sepokorivte na Gospod.
8 i kaj Horev vie Go razdraznivteGospoda, i se razgnevi Gospod na vas,taka {to saka{e da ve istrebi.
9 Koga jas se iska~iv na planinata, zada gi primam kamenite plo~i, plo~itena zavetot, {to Gospod go be{e sklu~ilso vas; toga{ ostanav na planinata ~e-tirieset dena i ~etirieset no}i, leb nejadev i voda ne piev;
10 i mi gi dade Gospod dvete kameniplo~i, napi{ani so Bo`ji prst, a naniv bea site zborovi, {to vi gi izre~eGospod na planinata srede ognot vodenot na sobranieto.
11 Otkako izminaa ~etirieset dena i~etirieset no}i, Gospod mi gi dadedvete kameni plo~i, plo~ite na zave-tot,
12 i mi re~e Gospod: „Stani, odi siposkoro ottuka, za{to tvojot narod,{to go izvede od Egipet, se razvrati;mnogu brzo tie otstapija od patot, {toim go zapovedav; tie si napravija leanidol.”
13 I mi re~e Gospod: „Go gledam tojnarod, ete, toa e tvrdoglav narod;
14 ostavi Me da gi uni{tam i da goizbri{am imeto nivno od pod neboto, aod tebe }e napravam narod (pogolem),posilen i pomnogubroen od niv.”
15 Jas se svrtev i slegov od planinata,a planinata gore{e vo ogan; dveteplo~i na zavetot bea vo obete moi race;
16 i vidov deka vie bevte zgre{ileprotiv Gospod, va{iot Bog, bevte sinapravile izleano tele, i naskoro bev-te otstapile od patot, {to vi go be{ezapovedal Gospod da go dr`ite;
17 toga{ gi zedov dvete plo~i, gifrliv od racete svoi, pa gi skr{ivpred vas.
Zlatnoto tele: zastapni{tvoto na Mojsej
18 I Mu se pomoliv na Gospod pak, ka-ko i porano, i pak ~etirieset dena i~etirieset no}i leb ne jadev i voda nepiev, za site va{i grevovi, so koi zgre-
9 4,13 Mt 4,2
14 25,19 4 Car14,27 Ps 68,28
15 5,23
18 9,9
9,1 1,28
2 4 Mojs
13,34
3 4,24
2 Mojs 32,9 Evr 12,29
5 7,7
6 Dela 15,14 Rim 11,32
Tit 3,5
213
VTOROZAKONIE
{ivte, za{to izvr{ivte zlo pred Gos-pod, va{iot Bog, i Go razgnevivte;
19 bidej}i jas se pla{ev od gnevot ijarosta, so koja Gospod se razgnevi navas i saka{e da ve istrebi. No Gospodme poslu{a i toga{.
20 A i na Aron silno se razgnevi Gos-pod i saka{e da go pogubi; no jas toga{se molev i za Aron.
21 A grevot va{, {to go napravivte –teleto, go zedov, go izgorev vo ogan, goskr{iv, i go uni{tiv, otkako go zdro-biv, taka {to stana siten prav, i jas gofrliv toj prav vo potokot {to te~e{eod planinata.
22 I vo Tavera, i vo Masa, i vo Kiv-rot-Taava vie Go razgnevivte Gospoda,va{iot Bog.
23 I koga Gospod ve prati od Kadis-Barnea, so zborovite: „Odete i osvoeteja zemjata, {to vi ja davam,” – vie $ seprotivstavivte na zapovedta na Gospod,va{iot Bog, i ne Mu poveruvavte i nego poslu{avte glasot Negov.
24 Vie Mu bevte nepokorni na Gospodu{te od onoj den, koga ve zapoznav.
25 I Mu se molev na Gospod, Go molev~etirieset dena i ~etirieset no}i,bidej}i Gospod saka{e da ve istrebi;
26 Mu se molev na Gospod i rekov:„Gospodi, Gospodi, (Care na bogovite),ne pogubuvaj go Svojot narod i Svoetonasledstvo, {to go izbavi so golemataTvoja sila, {to go izvede od Egipet sosilna raka;
27 spomni Si za Tvoite slugi Avraam,Isak i Jakov; ne gledaj na `estokostana ovoj narod, nitu na ne~esnosta nego-va, nitu pak na grevovite negovi,
28 za da re~at `itelite na ovaa zemja,od kade {to n# izvede: – Gospod ne mo-`e{e da gi vovede vo zemjata, {to im jabe{e vetil, i od omraza sprema niv giizvede, za da gi istrebi vo pustinata, –
29 a toa e Tvoj narod i Tvoe nasled-stvo, {to Ti go izvede (od egipetskatazemja) so Svojata nezapirliva sila.”
Zlatnoto tele: pro{kata Bo`ja
10 Toga{ Gospod mi re~e: „Ise~idve kameni plo~i, sli~ni na po-
rane{nite, i iska~i se kaj Mene naplaninata, i napravi drven kov~eg.
2 A Jas }e gi napi{am na plo~iteonie zborovi {to bea napi{ani na po-rane{nite plo~i, a koi ti gi skr{i; ipolo`i gi vo kov~egot.”
3 I napraviv kov~eg od drvoto {i-tim2, pa isekov dve kameni plo~i, kakoporane{nite, i otidov na planinata sodvete plo~i vo race.
4 I gi napi{a Toj na plo~ite, kako{to be{e napi{ano porano; onie desetzapovedi, {to vi gi ka`a Gospod naplaninata srede ognot vo denot nasobranieto, i mi gi predade Gospod.
5 Jas se svrtev i slegov od planinatai gi polo`iv plo~ite vo kov~egot, {togo bev napravil, za da bidat tie tamu,kako {to mi zapoveda Gospod.
6 Potoa zaminaa sinovite izrailskiod izvorot na sinovite Jakanovi konMosera; i tamu umre Aron i be{e po-greban, a na mestoto negovo sve{tenikstana sinot negov Eleazar.
7 Ottamu otidoa vo Gudgoda, a od Gud-goda vo Jatevata, vo zemjata so vodnipotoci.
8 Toga{ Gospod go oddeli Levievotopleme, za da go nosi kov~egot na zavetotGospodov, za da stoi pred Gospod i daMu slu`i (i da se moli), i da go veli~aimeto Negovo, kako {to e toa i do dendenes;
9 poradi toa levitite nemaat del inasledstvo so bra}ata svoi: SamiotGospod e nivni del, kako {to im be{egovorel Gospod, tvojot Bog.
10 I prestojuvav na planinata, kako iporano, ~etirieset dena i ~etiriesetno}i; Gospod me poslu{a i ovoj pat, ine posaka Gospod da ve pogubi;
11 i Gospod mi re~e: „Stani, trgni napat pred ovoj narod; neka otidat i nekaja naselat zemjata, za koja im se zakol-nav na predcite nivni deka }e im jadadam.”
Zapovedta za qubov i poslu{nost 12 I sega, Izraile, {to bara od tebe
Gospod, tvojot Bog? Samo da se pla{i{od Gospod, tvojot Bog, da odi{ po site
2 31,26
3 2 Mojs25,10
6 4 Mojs33,30-38
8 31,9.25
12 6,5
19 Evr 12,21
22 6,16
2 Mojs 17,7 4 Mojs11,1-3
24 Ez 23
Ps 77,8 Dela 7,51
27 Rim 2,5
28 32,27
4 Mojs14,16
Ps 114,2
10,1 4,13
214
VTOROZAKONIE
2 10,3. Drvoto {itim e sli~no na bagrem.
Negovi pati{ta, da Go saka{, i da Muslu`i{ na Gospod, tvojot Bog, od s#srce i so seta du{a;
13 da gi pazi{ zapovedite na Gospod,tvojot Bog, i naredbite Negovi, koi de-nes ti gi zapovedam, za da ti bide dobro.
14 Ete, neboto i neboto nad nebesata,zemjata i s# {to e na nea, e na Gospod,tvojot Bog;
15 no samo predcite va{i gi primiGospod i gi zasaka, i ve izbra vas, niv-noto seme po niv, od site narodi, kako{to gleda{ denes.
16 I taka, otstranete ja ne~istotijatana va{eto srce, i nemojte da bidete voidnina tvrdoglavi;
17 za{to Gospod, va{iot Bog, e Bog nabogovite i Gospodar na gospodarite,Bog golem, silen i stra{en, Koj negleda na lice i ne zema darovi,
18 Koj pravo sudi, na sirak i na vdovi-ca, go saka pridojdeniot i mu dava leb iobleka.
19 Sakajte go i vie pridojdeniot, bi-dej}i i vie samite bevte pridojdeni voegipetskata zemja.
20 Pla{i se od Gospod, tvojot Bog, isamo Nemu slu`i Mu, kon Nego pri-vrzi se i vo Negovo ime kolni se;
21 Toj e tvojata pofalba, Toj e tvojotBog, Koj poradi tebe gi napravi oniegolemi i slavni dela, {to gi vidoao~ite tvoi;
22 tvoite predci dojdoa vo Egipetsedumdeset du{i, a sega Gospod, tvojotBog, te napravi mnogubroen kako yvez-dite nebeski.
Potsetuvawe na toa {to Bog napravil za Izrail
11 I taka, sakaj Go Gospoda, tvojotBog, i vnimavaj – ona {to go za-
povedal da go pazi{, i naredbite Ne-govi, i zakonite Negovi, i zapovediteNegovi vo site denovi.
2 Pa pot~inete se sega, – bidej}i jasne zboruvam so sinovite va{i, koi ne giznaat i ne gi videle kaznite od Gospod,va{iot Bog, – Negovoto veli~ie –Negovata nezapirliva sila;
3 ~udata Negovi i delata Negovi, {togi napravi srede Egipet so faraonot,
carot egipetski, i so celata negovazemja,
4 i ona {to go napravi Toj so egipet-skata vojska, so kowite i kolite, {togi potopi Toj vo vodite na CrvenotoMore, koga tie ve gonea, – i Gospod Boggi uni{ti zasekoga{,
5 i {to napravi Toj za vas vo pusti-nata, dodeka ne dojdovte na ova mesto,
6 i {to napravi Toj so Datan i Avi-ron, sinovite na Elijav, sin Ruvimov,koga zemjata ja otvori ustata i predceliot Izrail gi goltna niv i domo-vite nivni, i ku}ite nivni i celiotimot, {to go imaa;
7 za{to va{ite o~i gi vidoa site tiegolemi dela na Gospod, {to Toj gi na-pravi.
8 I taka, pazete gi site Negovi za-povedi, koi vi gi ka`uvam denes, za dabidete hrabri, pa da otidete i da janasledite zemjata, site koi preminu-vate (preku Jordan), za da ja osvoite;
9 i da `iveete dolgo vreme vo onaazemja, za koja Gospod im se zakolna napredcite va{i deka }e im ja dade nim, ina pokolenijata nivni, zemjata, vo kojate~e med i mleko.
Zemjata za koja Gospod se gri`i 10 Za{to zemjata, vo koja odi{ da ja
osvoi{, ne e kako egipetskata zemja, odkoja izlegovte, kade {to ti, otkako }ego posee{e semeto svoe, ja napojuva{eso nozete svoi, kako zelen~ukova gradi-na.
11 Zemjata, pak, vo koja odite za da jaosvoite e zemja so planini i dolini, ise napojuva so voda od nebeskiot do`d,
12 zemja, za koja Gospod, tvojot Bog, segri`i: o~ite na Gospod, tvojot Bog,neprestajno se vrz nea, od po~etokot pas# do krajot na godinata.
13 Ako gi slu{ate zapovedite {to vigi ka`uvam denes, ako Go saka{ Gos-poda, tvojot Bog, i Mu slu`i{ od setosrce tvoe i od seta du{a tvoja,
14 Toj }e $ dade na zemjata tvoja do`dnavreme, ran i docen, i ti }e go sobe-re{ `itoto svoe, vinoto svoe i maslo-to svoe;
6 4 Mojs 16
9 4,40
12 8,7-9 Neem 9,25
13 6,5
14 3 Mojs26,3-13 Er 5,24 Jk 5,7
13 4,40
14 Ps 23,1-2
15 4,37
16 30,6
17 2 Let 19,7 Dela 19,16
Rim 2,11 Gal 2,6
1 Tim 6,15 Otkr 17,14
19,16
19 23,8
2 Mojs12,43 22,20
20 Mt 4,10
1 Kor 6,17
21 Lk 1,49
22 1,10
11,2 4,34-36
3 2 Mojs 7-11
215
VTOROZAKONIE
15 I }e mu dade treva na poleto tvoeza tvojot dobitok i ti }e jade{ i }ebide{ sit.
16 No pazete, da ne se soblazni srcetova{e, pa da pristapite i da im slu`itena drugi bogovi i da im se poklonuvate;
17 za{to toga{ }e se razgori gnevotna Gospod protiv vas, i Toj }e go zat-vori neboto i nema da ima do`d, i zem-jata nema da go dade svojot plod; i viebrzo }e is~eznete od dobrata zemja, kojaGospod vi ja dava.
18 I taka, stavete gi ovie moi zborovivo srceto svoe i vo du{ata svoja, vrzetegi na rakata svoja kako znak, i nekabidat tie vrzulka me|u o~ite va{i;
19 u~ete gi sinovite svoi na niv,ka`uvajte im za niv, koga sedi{ doma ikoga si na pat, koga si legnuva{ i kogastanuva{;
20 i napi{ete gi vrz gredite odvratite na ku}ite va{i i na va{itegradski porti,
21 za da bidat va{ite denovi i denovi-te na va{ite deca vo onaa zemja, za kojaGospod se zakolna deka }e im ja dade napredcite va{i, tolku kolku {toneboto }e bide nad zemjata.
22 Za{to, ako gi pazite site tie za-povedi, {to vi gi ka`uvam i gi ispol-nuvate, ako Go sakate Gospoda, va{iotBog, ako odite po site Negovi pati{tai se privrzete kon Nego,
23 toga{ Gospod }e gi izgoni site tienarodi od pred vas, i vie }e vladeete sonarodi, {to se pogolemi i posilni odvas;
24 sekoe mesto, na koe }e stapi nogatava{a, }e bide va{e: va{ite predeli }ebidat od pustinata i Livan, i od reka-ta Eufrat, duri do moreto, koe e na za-pad.
25 Nikoj nema da vi se protivstavivam: Gospod, va{iot Bog, }e ispratistrav i trepet pred vas vrz sekoja zemja,na koja }e stapnete, kako {to vi govore-{e Toj.
26 Ete, jas vi davam denes blagoslov iprokletstvo;
27 blagoslov – ako gi poslu{ate zapo-vedite na Gospod, va{iot Bog, {to vigi ka`uvam denes,
28 a prokletstvo – ako ne gi poslu-{ate zapovedite na Gospod, va{iotBog, i se otstranite od patot, {to vi goposo~uvam denes, i trgnete po drugibogovi, {to ne gi znaete.
29 Koga }e te vovede Gospod, tvojotBog, vo onaa zemja vo koja odi{ za da jaosvoi{, toga{ iska`i blagoslov odplaninata Garizim, a prokletstvo odplaninata Eval.
30 Tie se od onaa strana na Jordan, popatot kon zajdisonce, vo zemjata na Ha-nancite, koi `iveat vo ramninata,sproti Gilgal, blizu do dabjakot More.
31 Za{to vie go pominuvate Jordan, zada otidete da ja osvoite zemjata, koja vija dava Gospod, va{iot Bog; osvojte ja inaselete se vo nea.
32 I taka, nastojuvajte da gi pazitesite Negovi naredbi i zakoni, {to vigi predavam denes.
3 7,5 2 Mojs34,13
4 12,31
5 Jn 4,20
16 8,19
18 6,7-9
22 6,5
24 Is.N. 1,3-5
25 2,25
26 28,1-68
30,15-20
28 13,7-14
29,25
29 27,11-13
12,2 4 Car 16,4
Er 2,20 Ez 6,13
216
VTOROZAKONIE
ZAKONITE GOSPODOVI
12 Ova se naredbite i zakonite,{to ste dol`ni gri`livo da gi
ispolnuvate vo zemjata, koja Gospod,Bog na predcite va{i, vi ja dava vo nas-ledstvo, za site denovi, vo koi }e `i-veete vo nea.
Samo edno mesto za bogoslu`ba 2 Razru{ete gi site mesta, kade {to
narodite, koi }e gi pokorite, im slu-`ele na bogovite svoi: po visokite
planini i viso~ini i pod sekoe raz-graneto drvo;
3 razurnete gi `rtvenicite nivni iskr{ete gi stolbovite nivni, izgoretegi so ogan A{erite nivni i zdrobete giidolite na bogovite nivni; sotrete go iimeto nivno od toa mesto.
4 Da ne Mu pravite takvo ne{to naGospod, va{iot Bog;
5 no obra}ajte se kon ona mesto, koeGospod, Bog va{, }e go izbere vo prede-
lite na plemiwata va{i, za prebiva-li{te na imeto Negovo; i tamu odete:
6 tamu prinesuvajte gi svoite sepa-lenici, `rtvite va{i i desetinite va-{i, voznesenite darovi na va{ite race,zavetite va{i, dobrovolnite prinosiva{i, i prvorodenite od krupniot i odsitniot va{ dobitok:
7 i tamu jadete pred Gospod, va{iotBog, i veselete se – vie i semejstvatava{i za sekoja dobivka, so koja te blago-slovil Gospod, tvojot Bog.
8 Tamu ne treba da pravite s# onaka,kako {to sega ovde go pravime, – sekoj,kako {to mu se ~ini deka e dobro;
9 za{to sega u{te ne ste vlegle vomestoto na spokojot i vo nasledstvoto,{to Gospod, va{iot Bog, vi go dava.
10 No koga }e go preminete Jordan i}e se naselite vo zemjata, koja Gospod,va{iot Bog, vi ja dava vo nasledstvo, ikoga }e ve uspokoi od site neprijateliva{i, {to ve opkru`uvaat, i za`iveetebazbedno,
11 toga{, vo ona mesto, {to }e goodbere Gospod, va{iot Bog, za prebi-vali{te na imeto Negovo, tamu prine-suvajte s#, {to vi zapovedam denes: se-palenicite va{i, `rtvite va{i, dese-tinite va{i, i voznesenite darovi odracete va{i, i sekoj va{ izbran dar,{to }e Mu go vetite na Gospod, va{iotBog.
12 I veselete se pred Gospod, va{iotBog, vie i sinovite va{i, i }erkite va-{i, i robovite va{i, i robinkite va{ii levitite, koi se vo gradovite va{i,bidej}i tie nemaat del i nasledstvo sovas.
13 Gledaj da ne gi prinesuva{ sepa-lenicite svoi na sekoe mesto, {to }e govidi{,
14 tuku samo na ona mesto prinesuvajgi sepalenicite svoi, koe Gospod, }e goodbere vo edno od tvoite plemiwa, ipravi s# onaka kako {to ti zapovedam.
15 Za{to, koga i da posaka du{atatvoja, mo`e{ da kole{ i da jade{, poblagoslov od Gospod, tvojot Bog, meso,{to ti go dal Toj, vo site tvoi `ivea-li{ta; ne~ist i ~ist mo`e da go jadetoa kako {to se jade srna i elen;
16 samo krv ne jadete; isturajte ja nazemjata kako voda.
17 Ne treba da go jade{ vo tvoeto `i-veali{te desetokot od tvoeto `ito,tvoeto vino i tvoeto maslo, i prvoro-denite od krupniot i sitniot dobitok,i od dobrovolnite prinosi i od vozne-senite darovi na racete va{i,
18 no jadi go pred Gospod, tvojot Bog,na ona mesto {to go odbral Gospod, tvo-jot Bog: ti i sinot tvoj, i }erkata tvoja,i robot tvoj, i robinkata tvoja, (i pri-dojdeniot i levitot), koj e vo gradovitetvoi; i razveseli se pred Gospod, tvojotBog, za sekoja tvoja pridobivka.
19 Vnimavaj da ne go zaboravi{ levi-tot za seto vreme dodeka si `iv na zem-jata.
20 Koga }e gi ra{iri Gospod, tvojotBog, predelite tvoi, kako {to ti be{evetil, i ti }e ka`e{: „Da jadam meso”,za{to du{ata tvoja }e posaka da jademeso, – toga{ jadi meso, kolku {to tisaka du{ata tvoja.
21 Ako bide daleku od tebe mestoto,{to }e go izbere Gospod, tvojot Bog, zaprebivali{te na imeto Negovo, toga{koli od krupniot i od sitniot tvojdobitok, {to ti go dal Gospod, kako{to ti zapovedav, i jadi vo gradovitetvoi, kolku {to ti saka du{ata;
22 no jadi gi taka, kako {to se jadesrna i elen; ne~ist, kako i ~ist mo`atda go jadat toa.
23 Samo pazi dobro, da ne se jade krv-ta, za{to krvta e du{a: ne jadi ja du-{ata zaedno so mesoto;
24 ne jadi ja: isturaj ja na zemjata kakovoda;
25 ne jadi ja! Taka }e ti bide dobro te-be i na sinovite tvoi po tebe (zaseko-ga{), za{to go pravi{ toa {to e (dobroi) ugodno pred o~ite na Gospod.
26 Samo svetite darovi tvoi, kakvi{to }e gi ima{ i zavetite tvoi donesu-vaj gi, i doa|aj na ona mesto, {to }e goodbere Gospod (tvojot Bog za da se pri-ziva tamu imeto Negovo).
27 I prinesuvaj gi sepalenicite tvoi:meso i krv, vrz `rtvenikot na Gospod,tvojot Bog; krvta, pak, od tvoite `rtvi
16 12,23 3 Mojs 3,17
25 4,40 6,18
27 3 Mojs 1,5 17,11
7 26,11
8 Sud 17,6
21,25
11 33,8-11
217
VTOROZAKONIE
treba da bide izlivana pri `rtvenikotna Gospod, tvojot Bog, a mesoto jadi go.
28 Pazi i vnimavaj da gi izvr{uva{site tie naredbi, {to ti gi zapovedam,za da ti bide dobro na tebe i na tvoitesinovi po tebe doveka, ako pravi{dobro i ugodno pred Gospod, tvojot Bog.
Protiv bogovite hananski 29 Koga Gospod, tvojot Bog, }e gi is-
trebi od pred tebe narodite, kaj koiodi{ za da ja nasledi{ nivnata zemja, i,otkako ja primi{ vo nasledstvo i senaseli{ vo nea,
30 vnimavaj da ne vleze{ vo stapica,podra`avaj}i im na niv, otkako }e bi-dat istrebeni pred tebe, i da ne gi ba-ra{ bogovite nivni, velej}i: „Kako{to slu`ele tie narodi na bogovitesvoi, taka }e pravam i jas.”
31 Da ne Mu pravi{ taka na Gospod,tvojot Bog; odvratno Mu e toa na Gospod{to go pravat tie na bogovite svoi,bidej}i tie i sinovite svoi, i }erkitesvoi gi gorat na ogan za svoite bogovi.
32 Pogri`i se da ispolnuva{ s# {toti zapovedam denes; ne dodavaj kon toa ine odzemaj od nego.
Protiv idolopoklonstvoto
13 Ako se pojavi me|u vas prorok,ili ~ovek {to ima snovidenija,
i ti poka`e znamenie ili ~udo, 2 i ako se ostvari toa znamenie ili
~udo, za koe toj ti govorel, pa potoa tire~e: „Da odime da slu`ime na drugibogovi, koi ti ne gi poznava{,”
3 ti ne go slu{aj glasot na takov pro-rok, ili na takov ~ovek {to ima snovi-denija; bidej}i preku toa Gospod, va-{iot Bog, ve isku{uva, za da doznae,dali Go sakate Gospoda, va{iot Bog, soseto svoe srce i so seta svoja du{a.
4 Gospoda, va{iot Bog, sledete Go, ipla{ete se od Nego; izvr{uvajte gi Ne-govite zapovedi i slu{ajte go glasotNegov, i Nemu slu`ete Mu i bideteprivrzani kon Nego.
5 A onoj prorok, ili onoj ~ovek {toima snovidenija da bide osuden na smrt,poradi toa {to te ubeduval da se ot-ka`e{ od Gospod, tvojot Bog, Koj te
izvede od egipetskata zemja i te izbaviod domot na ropstvoto; za{to sakal date odvrati od patot, po koj Gospod, tvo-jot Bog, ti be{e zapovedal da odi{;taka istrebete go zloto od va{ata sre-dina.
6 Ako tajno te nagovoruva bratot tvoj,(sin na tvojot tatko ili) sin na tvojatamajka, ili tvojot sin, ili }erkatatvoja, ili sakanata `ena tvoja, ili pri-jatelot tvoj, koj e za tebe kako du{atatvoja, pa ti re~e: „Da odime i da im slu-`ime na drugite bogovi”, {to ne gipoznava{e ti i tvoite predci,
7 na bogovite na onie narodi, {to seokolu tebe, od edniot kraj na zemjata dodrugiot, –
8 ne se soglasuvaj so nego i ne slu{ajgo; i da ne ti se smili okoto tvoe nadnego, ne `ali go i ne sokrivaj go,
9 tuku ubij go; prvo tvojata raka nekabide vrz nego, za da go ubie, – a potoaracete na celiot narod;
10 ubij go so kamewa, da umre; bidej}itoj sakal da te otstrani od Gospod, tvo-jot Bog, Koj te izvede od egipetskatazemja, od domot na ropstvoto.
11 Celiot Izrail }e go ~ue toa i }e seispla{i, i nema vo idnina da pravisrede vas takvo zlo.
12 Ako ~ue{ za nekoj od tvoite gra-dovi, {to Gospod, tvojot Bog, ti gi davaza da se naseli{ vo niv,
13 deka vo nego se pojavile ne~esni lu-|e od tvojata sredina, koi gi soblaznile`itelite na toj grad, velej}i: „Ajde daim slu`ime na drugi bogovi, koi vie negi poznavavte”, –
14 ti ispitaj i doznaj dobro: i ako etoa ~ista vistina deka e napravenatakva odvratnost me|u vas,
15 pogubi gi `itelite na toj grad sose~iloto na me~ot, prokolni go nego is# {to e vo nego; i dobitokot negov some~ pogubi go,
16 a site dobra od nego soberi gi sredeplo{tadot negov i izgori gi zaedno sogradot kako sepalenica pred Gospod,tvojot Bog; i da bide toj ve~no pust –nikoga{ da ne se obnovi.
17 I do ni{to od prokolnatoto da nese dopre rakata tvoja, za da go skrati
7 6,14
8 7,16
10 17,5 21,21 22,21
15 2,34 Is.N. 6,16
174,31
30 7,25
4 Car17,25-28
31 3 Mojs
18,21-30
32 4,2
13, 1-5 17,2-7
Er 23,11-14 Mt 24,24
Otkr 13,14 16,13-14
3 6,5
1 Kor11,19
5 7,19 17,7
19,13 1 Kor 5,13
218
VTOROZAKONIE
Gospod gnevot na Svojata jarost, pa dati dade milost i da ti prosti, i da tenamno`i, kako {to (ti govore{e tebekoga) se kolne{e na tvoite predci,
18 ako go slu{a{ glasot na Gospod,tvojot Bog, izvr{uvaj}i gi site Negovizapovedi, {to sega ti gi ka`uvam, ipravej}i (dobro i) ugodno pred o~ite naGospod, tvojot Bog.
Zabrana na obi~aitevo vrska so mrtovec
14 Vie ste ~eda na Gospod, va{iotBog; ne pravete zarezi na teloto
svoe i ne ja stri`ete kosata nad o~itesvoi za umreno;
2 za{to vie ste svet narod na Gospod,va{iot Bog, i Gospod vas ve izbra od si-te narodi, {to se na zemjata, za da bide-te Negov narod.
Dozvoleno i zabraneto meso 3 Ne jadi ni{to ne~isto. 4 Eve gi `ivotnite {to mo`ete da gi
jadete: govedo, ovca, koza, 5 elen, srna, bivol, div vol i `irafa. 6 Sekoe `ivotno {to ima razdeleni
kopita i na dvete kopita dlabok zarez,i sekoe `ivotno {to pre`iva, jadetego.
7 Od onie, {to pre`ivaat i imaatrazdeleni kopita so dlabok zarez, nejadete samo: kamila, pitom zajak i divzajak, za{to tie, iako pre`ivaat, niv-nite kopita ne se razdeleni: tie se ne-~isti za vas;
8 i sviwata, bidej}i, iako kopitata $se razdeleni, no taa ne pre`iva: taa ene~ista za vas; mesoto nivno ne jadetego i do trupovite nivni ne se dopiraj-te.
9 Od site vodni `ivotni jadete gi si-te onie, {to imaat perki i lu{pi;
10 a drugite {to nemaa perki i lu{-pi, ne jadete gi: tie se ne~isti za vas.
11 Sekoja ~ista ptica jadete ja; 12 no od niv ne treba da gi jadete ovie:
orelot, grifot, galebot, 13 jastrebot, sokolot, mr{ojadecot i
sli~nite na niv; 14 i sekakov gavran od koj bilo vid; 15 nojot, lastovicata, kukavicata i
sli~nite na niv;
16 buvot, ibisot, lebedot i sli~nitena niv;
17 ~avkata, pelikanot i kormoranot; 18 {trkot, ~apjata, pupunecot i lil-
jakot. 19 Site ~etirino`ni krilesti gadin-
ki se ne~isti za vas, da ne gi jadete. 20 Sekoja ~ista ptica jadete ja. 21 Ne jadete ni{to umreno; daj mu go
na pridojdeniot, {to e vo tvoite gra-dovi; neka go jade toj, ili prodaj mu gona tu|inecot, za{to ti si narod svet zaGospod, tvojot Bog. Ne vari jare vomlekoto na negovata majka.
Naredba vo vrska so desetokot 22 Oddeluvaj desetok od sekoj plod na
semiwata svoi, rod od nivite tvoi seko-ja godina,
23 Pred Gospod, tvojot Bog, vo mesto,{to Toj }e go odbere, za da prestojuvaimeto Negovo; tamu jadi od desetokotod p~enicata tvoja, od vinoto tvoe i odmasloto tvoe, i prvorodenite od krup-niot i od sitniot tvoj dobitok, za da senau~i{ da se pla{i{ od Gospod, tvojotBog, vo site denovi.
24 Ako, pak, patot tvoj e dolg, taka{to ne }e mo`e{ da go prinese{ toa,bidej}i daleku e od tebe mestoto, {to}e go odbere Gospod, tvojot Bog, za pre-bivali{te na imeto Negovo, za da teblagoslovi Gospod, tvojot Bog,
25 toga{ prodaj go toa spored cenata izemi go srebroto vo raka i odi na mes-toto, {to }e go odbere Gospod, tvojotBog;
26 i so toa srebro iznakupi tamu s#,{to du{ata }e ti posaka: volovi, ovci,vino ili drug alkoholen pijalak i s#drugo {to du{ata }e ti posaka; i jaditamu pred Gospod, tvojot Bog, i razvese-li se ti i tvoite doma{ni.
27 I levitot, koj e vo tvojot grad, nego izostavaj, bidej}i toj nema ni del ninasledstvo so tebe.
28 Na krajot od sekoi tri godini odde-li gi desetocite od site tvoi proizvo-di vo tekot na poslednata godina i sta-vi go toa vo gradovite svoi,
29 pa neka dojde levitot, bidej}i tojnema del i nasledstvo so tebe, i pridoj-
21 2 Mojs23,19 34,26 3 Mojs17,15 22,8
22 Mt 23,23
28 26,12
29 4 Mojs18,20 Lk 14,13
14,1 Rim 8,14
9,4
2 7,6
219
VTOROZAKONIE
deniot, i sirakot, i vdovicata, {to sevo tvoite gradovi, i neka jadat i nekase nasitat za da te blagoslovi Gospod,tvojot Bog, vo sekoja rabota, {to }e javr{at racete tvoi.
Za pro{talnata godina
15 Vo sedmata godina pro{tevaj!
2 I ovaa e zapoved za prostuvaweto:sekoj koj dal na zaem na bli`niot svoj,neka mu go prosti; celiot dolg da ne gobara od bli`niot svoj, ili od bratotsvoj, bidej}i toa e prostuvawe zaradiGospod;
3 od tu|inecot baraj go ona {to goima{ kaj nego; a na bratot tvoj prostimu go dolgot,
4 za da nema kaj tebe siromav; za{toGospod }e te blagoslovi vo onaa zemja,koja Gospod, tvojot Bog, ti ja dava kakodel, za da ja dobie{ vo nasledstvo.
5 Dovolno e samo da go slu{a{ glasotna Gospod, tvojot Bog, i da gi pazi{ ida gi ispolnuva{ site ovie zapovedi,koi denes ti gi zapovedam;
6 za{to Gospod, tvojot Bog, }e te bla-goslovi, kako {to ti govorel, i ti }edava{ zaem na mnogu narodi, a samiotnema da zema{ zaem; i }e vladee{ somnogu narodi, a nad tebe nikoj nema davladee.
7 Ako, pak, ima{ nekoj brat siromavvo eden od gradovite tvoi, vo zemjatatvoja, {to Gospod, tvojot Bog, ti ja da-va, ne go odvra}aj srceto svoe i ne jastiskaj rakata svoja pred tvojot brat{to ima potreba,
8 tuku otvori ja rakata svoja i daj muzaem, kolku {to mu treba i kolku {tomu nedostasuva;
9 ~uvaj se, da ne vleze vo srceto tvoelukava pomisla: pa da re~e{ –„Nabli`uva sedmata godina, godinatana prostuvaweto” i da ne stane okototvoe zlobno sprema tvojot siromavbrat, {to ima potreba i da mu otka-`e{; za{to toj }e povika protiv tebepred Gospod, i na tebe (golem) grev }epadne;
10 podaj (dragovolno zaem, kolku {tosaka i kolku {to mu treba), a koga mu
dava{, da ne ti se na`ali srceto tvoe,bidej}i Gospod, tvojot Bog, }e te blago-slovi za toa vo site tvoi raboti i vo s#,{to vr{at racete tvoi;
11 za{to siromasi }e ima sekoga{ vozemjata (tvoja); zatoa i ti zapovedam,velej}i ti: otvoraj ja rakata tvoja zatvojot brat, za siromaviot i za nesre}-niot vo zemjata tvoja;
Osloboduvawe na robovite 12 ako ti se prodade tvoj sonarodnik –
Evrein ili Evrejka, toj treba {est go-dini da ti raboti, a sedmata godinapu{ti go na sloboda;
13 koga, pak, go pu{ta{ na sloboda, neotpu{taj go so prazni race,
14 tuku daruvaj go so ne{to od stadatatvoi, od p~enicata tvoja i od vinototvoe: daj mu od ona, so koe te blagoslo-vil Gospod, tvojot Bog;
15 pomni deka i ti be{e rob vo egi-petskata zemja, i Gospod, tvojot Bog, teoslobodi; ete zatoa i ti go zapovedamdenes ova.
16 Ako, pak, ti ka`e: „Ne sakam da siodam otkaj tebe, za{to te zasakav tebe idomot tvoj, bidej}i mi e dobro kaj tebe,”
17 zemi {ilo i produp~i mu go uvotona kriloto od vratata tvoja; i toj }e tibide rob zasekoga{. Taka postapuvaj iso robinkata tvoja.
18 Za da ne ti bide te{ko, poradi toa{to si dol`en da go pu{ta{ na slobo-da, bidej}i toj ti izrabotil vo tekot na{este godini dvojno pove}e – otkolkuplaten naemnik, zatoa Gospod, tvojotBog, }e te blagoslovi vo s#, {to i dapravi{.
Prvorodenite od `ivotnite 19 Sekoe ma{ko prvorodeno, {to }e se
rodi od krupniot i od sitniot tvojdobitok, posvetuvaj Mu go na Gospod,tvojot Bog: ne raboti so prvorodeniotvol svoj i ne stri`i gi prvorodeniteod sitniot tvoj dobitok;
20 toa jadi go ti i ~eladta tvoja predGospod, tvojot Bog, sekoja godina, namestoto, {to }e go odbere Gospod;
21 ako, pak, toa bide so nedostatok, –kuco, ili slepo, ili so nekoj drug ne-
11 15,4 Mt 26,11 Mk 14,7
12 3 Mojs 25,8 34,14
15 5,15
19 2 Mojs 13,2 13,11-16
15,1 3 Mojs25,1-7
3 23,21
4 Dela 4,34
6 24,10
7-8 2 Mojs
22,22-27 Mt 5,42
1 Jn 3,16-18
10 2 Kor 9,7-8
220
VTOROZAKONIE
dostatok, ne prinesuvaj go kako `rtvana Gospod, tvojot Bog,
22 no vo gradovite tvoi neka se jade;ne~ist i ~ist mo`e da jade od nego kako{to se jade srna i elen;
23 samo krvta ne jadi mu ja: isturaj jana zemjata kako voda.
Praznikot Pasha
16 Vnimavaj na mesecot aviv, za daja praznuva{ Pashata na Gospod,
tvojot Bog, za{to vo toj mesec si izle-gol od Egipet, no}e.
2 I koli Pasha na Gospod, tvojot Bog,od sitniot i od krupniot tvoj dobitok,na mestoto, {to }e go odbere Gospod, zada se proslavuva imeto Negovo tamu.
3 Ne jadi so nea leb so kvas: sedum de-na jadi so nea beskavasni lebovi, lebo-vi na bedata, bidej}i nabrzina izle-govte od Egipet, za da go pomnite denotna va{iot izlez od egipetskata zemja vosite godini na svojot `ivot;
4 ni{to so kvas da nema kaj tebe vosite tvoi predeli vo tekot na sedumtedena, i od mesoto, {to si go prinel ka-ko `rtva ve~erta na prviot den, ni{tone smee da ostane do utrinata.
5 Ne smee{ da kole{ Pasha ni vo edenod gradovite tvoi, {to Gospod, tvojotBog }e ti gi dade:
6 tuku samo na ona mesto, {to }e goodbere Gospod, tvojot Bog, za prebiva-li{te na imeto Negovo, tamu koli Pas-ha nave~er, pri zajdisonce, vo ona istovreme, vo koe si izlegol od egipetskatazemja;
7 pa ispe~i i jadi na ona mesto {to }ego odbere Gospod, tvojot Bog, a na vto-riot den mo`e{ da se vrati{ vo domottvoj.
8 [est dena jadi beskvasni lebovi, asedmiot den e posleden den od prazni-kot na Gospod, tvojot Bog; ne vr{i votoj den nikakva rabota.
Praznikot Pedesetnica 9 Izbroj sedum sedmici; po~ni da gi
broi{ sedumte sedmici, otkoga }e gostavi{ srpot na `etvata;
10 toga{ praznuvaj go praznikot Pede-setnica vo ~est na Gospod, tvojot Bog,
spored ona kolku {to mo`e da daderakata tvoja, vo zavisnost od toa so {tote blagoslovil Gospod, tvojot Bog;
11 i razveseli se pred Gospod, tvojotBog, ti, sinot tvoj i }erkata tvoja, ro-bot tvoj i robinkata tvoja, levitot koje vo gradovite tvoi, i dojdenecot, sira-kot i vdovicata, {to se kaj tebe, na onamesto, {to }e go odbere Gospod, tvojotBog, za prebivali{te na imeto Negovo;
12 pomni deka ti be{e rob vo egipet-skata zemja, i pazi gi i ispolnuvaj giovie naredbi.
Praznikot Senici 13 Sedum dena praznuvaj go praznikot
Senici, otkako }e gi pribere{ plodo-vite od nivite tvoi i vinoto od pre-site tvoi.
14 Pa razveseli se ti na praznikottvoj, sinot tvoj i }erkata tvoja, robottvoj i robinkata tvoja, levitot i doj-denecot, sirakot i vdovicata, koi se vogradovite tvoi;
15 sedum dena proslavuvaj Go Gospoda,tvojot Bog, na ona mesto, {to }e goodbere Gospod, tvojot Bog (za da se pri-ziva tamu imeto Negovo), bidej}i }e teblagoslovuva Gospod, tvojot Bog, vosite plodovi tvoi i vo sekoja rabota naracete tvoi i ti samo }e se veseli{.
16 Tripati vo godinata sekoe ma{kotreba da se javuva pred Gospod, tvojotBog, na mestoto, {to }e go odbere Toj:na praznikot Beskvasnici, na prazni-kot Pedesetnica i na praznikot Seni-ci; i nikoj ne smee da se javuva predGospod so prazni race,
17 no sekoj so dar vo rakata, sporedblagoslovot od Gospod, tvojot Bog, {toToj ti go dal.
Naredba vo vrska so sudstvoto 18 Vo site tvoi gradovi, koi Gospod,
tvojot Bog, }e ti gi dade, postavi sisudii i nadzornici spored plemiwatasvoi, za da mu sudat na narodot so pra-veden sud;
19 ne iskrivuvaj go zakonot, ne gledajna lice i ne zemaj darovi, bidej}i poda-rocite gi zaslepuvaat o~ite na mudrite
12 5,15
18 1,9-18
19 24,17 25,1 2 Mojs23,1-3 23,6-8 Izreki17,23
22 12,15-16
16,1-173 Mojs23,1-44 4 Mojs
28,16-31 29,1-39
3 Lk 22,19
6 Lk 2,41
8 5,14
221
VTOROZAKONIE
i gi izopa~uvaat zborovite na praved-nite;
20 pravdata i samo pravdata baraj ja,za da bide{ `iv i da otide{ da ja nas-ledi{ zemjata, koja Gospod, tvojot Bog,ti ja dava.
Zabraneti religiozni obi~ai 21 Ne posaduvaj {umi~ka od kakvi i
da e drvja pokraj `rtvenikot na Gospod,tvojot Bog, {to }e go podigne{;
22 i ne podignuvaj statua vo tvoitemesta, bidej}i toa go mrazi Gospod, tvo-jot Bog.
17 Ne prinesuvaj `rtva na Gospod,tvojot Bog, vol, ili ovca, koi se
povredeni, ili imaat nekakov nedosta-tok, bidej}i toa e gnasotija predGospod, tvojot Bog.
2 Ako se najde kaj tebe vo eden odgradovite tvoi, {to Gospod, tvojot Bog,ti gi dava, ma` ili `ena, {to }e na-pravi zlo pred Gospod, tvojot Bog, i sotoa go prestapi zavetot Negov,
3 pa trgne i po~ne da im slu`i nadrugi bogovi, i im se poklonuva nim,ili na sonceto, ili na mese~inata, ilina seto voinstvo nebesko, {to e spro-tivno na moite zapovedi,
4 i ti bide soop{teno, i ti proveri{dobro; pa, ako toa e vistina, ako e na-pravena takva gnasotija vo Izrail,
5 izvedete go toj ma`, ili taa `ena,{to go napravile toa zlo, pred vratatai ubijte gi so kamewa, za da umrat.
6 Spored svedo~eweto na dvajca ilitrojca svedoci osudeniot na smrt trebada se pogubi: ne smee da se pogubuva posvedo~eweto na samo eden svedok;
7 prvo rakata na svedocite treba dapadne vrz nego, za da bide ubien, a potoaracete na celiot narod; taka istrebetego zloto od va{ata sredina.
Za te{kite dela da se presuduva vo svetili{teto
8 Ako po nekoe delo bide te{ko za te-be da presudi{ vo vrska so nekoe ubist-vo ili ranuvawe, i nastane nesoglasievo tvojot sud, stani i odi vo mestoto,
{to }e go odbere Gospod, tvojot Bog, (zada se priziva tamu imeto Negovo),
9 i prijdi kaj sve{tenicite – levitii kaj sudijata, koj }e bide vo tie denovi;pra{aj gi, i tie }e ti ka`at, kako dapresudi{.
10 I postapi, onaka kako {to }e tika`at na mestoto {to }e go odbereGospod, i gledaj da izvr{i{ s# {to }eti ka`at tie;
11 spored zakonot i spored presudata{to }e ja ka`at, postapi taka i neotstapuvaj ni desno ni levo od ona, {to}e ti go ka`at tie.
12 A koj }e postapi drsko, i ne }e goposlu{a sve{tenikot, {to e tamu naslu`ba pred Gospod, tvojot Bog, ilisudijata, ({to }e bide vo tie denovi)toj treba da umre. Taka is~istete gozloto od Izrail;
13 pa celiot narod }e ~ue, i }e se up-la{i, i vo idnina nema da postapuvadrsko.
Pravila vo vrska so knezot 14 Koga }e vleze{ vo zemjata, koja Gos-
pod, tvojot Bog, ti ja dava, i ja osvoi{,i se naseli{ vo nea, i re~e{: „]e sipostavam knez, kako drugite sosedninarodi” –
15 postavi si knez, kogo Gospod, tvojotBog, }e go izbere, postavi si knez odbra}ata tvoi; ne smee{ da postavi{ (zaknez) tu|inec, koj ne e tvoj sonarodnik.
16 No toj da ne gi umno`uva kowitesvoi i da ne pra}a lu|e da kupuvaat voEgipet, za da gi umno`i kowite svoi,bidej}i Gospod vi re~e: „Ne obiduvajtese da se vratite ve}e po toj pat”;
17 i da ne gi namno`uva `enite svoi,za da ne se razvrati srceto negovo, i dane natrupuva srebro i zlato prekumer-no.
18 A koga }e sedne so vlast na pres-tolot, neka si napravi prepis na ovojzakon od knigata, {to se nao|a kajsve{tenicite leviti,
19 i neka go dr`i kaj sebe i neka go~ita vo site denovi na negoviot `ivot,za da se nau~i da se pla{i od Gospod,svojot Bog, i da gi pazi i da gi ispol-nuva site ovie zapovedi i naredbi;
9 2 Let 19,8-11
11 5,32
12 18,5-7
13 13,12
14 1 Car 8,5-18
16 3 Car10,26-29 Is 31,1-3
18 31,24
19 4 Car 23,1-3.25
17,1 7,25
3 Mojs22,20-25
4 13,15
5 13,10-11
6 19,15
Evr 10,28
7 Jn 8,7
1 Kor 5,13
222
VTOROZAKONIE
20 za da ne se vozgordee srceto negovopred negovite bra}a, i da ne otstapuvaod zakonite ni desno, ni levo, za da ca-ruva mnogu godini, toj i sinovite ne-govi vo Izrail.
Pravata na potomcite Levievi
18 Da nema del i nasledstvo voIzrail za sve{tenicite leviti,
vo celoto pleme Levievo; tie treba dase hranat od `rtvite za Gospod, i oddelot Negov,
2 za niv nema da ima del me|u bra}atanegovi: Samiot Gospod e negov del, ka-ko {to mu re~e Toj.
3 Eve, {to treba da bide opredelenoza sve{tenicite od narodot, od onie,{to prinesuvaat `rtva vol ili ovcaili koza; na sve{tenikot treba da mu sedava ple{kata, vilicite i utrobata;
4 davaj mu isto taka i prvina od p~e-nicata tvoja, od vinoto tvoe i odmasloto tvoe, i prvinata od strigot naovcite tvoi,
5 bidej}i Gospod, tvojot Bog, nego goizbra od site tvoi plemiwa da pretstoi(pred Gospod, tvojot Bog) i da slu`i (ida blagoslovuva) vo imeto Gospodovo,toj i sinovite negovi vo site denovi.
6 I ako levit nekoj dojde od nekoj odtvoite gradovi, niz celata zemja (na si-novite) na Izrail, kade {to `iveeltoj, i po `elba na du{ata svoja dojde namestoto, {to }e go odbere Gospod,
7 i po~ne da slu`i vo imeto na Gos-pod, svojot Bog, kako i site negovi bra-}a leviti, koi stojat tamu pred Gospod,
8 kako hrana neka dobie ednakov del,osven dobienoto od proda`bata natatkoviot imot.
La`ni i vistinski proroci 9 Koga }e vleze{ vo zemjata, koja Gos-
pod, tvojot Bog, ti ja dava, da ne svik-ne{ da pravi{ gnasotii, kakvi {tovr{ele tie narodi;
10 da ne se najde me|u vas ~ovek koj gotera sinot svoj ili }erkata svoja dapomine preku ogan, zaradi o~istuvawe,ili da pretska`uva, da gata, ili, pak,ma|epsnik,
11 baja~, ili {to povikuva duhovi,nitu, pak, vol{ebnik, ni takov {torazgovara so mrtvi;
12 za{to, sekoj, koj go pravi toa, e gna-sen pred Gospod, i tokmu poradi tiegnasotii Gospod, tvojot Bog, gi izgonu-va od pred tebe.
13 Bidi neporo~en pred Gospod, tvojotBog;
14 za{to tie narodi, {to ti gi pro-gonuva{, gi slu{aat gata~ite i pret-ska`uva~ite, a toa Gospod, tvojot Bog,na tebe ti go zabranil.
15 Gospod, tvojot Bog, }e ti digne pro-rok od bra}ata tvoi, kako mene, – Negoslu{ajte Go, –
16 bidej}i ti Go mole{e Gospoda, tvo-jot Bog, kaj Horev vo denot na sobrani-eto, velej}i: „Da ne go ~ujam vo idninaglasot na Gospod, na{iot Bog, i da nego vidam pove}e toj golem ogan, za da neumram.”
17 I mi re~e Gospod: „Dobro e toa,{to ti go ka`ale;
18 Jas }e im izdignam prorok odbra}ata nivni, kakov {to si ti, }e gistavam zborovite Moi vo ustata Negovai Toj }e im ka`e s#, {to Jas }e muzapovedam;
19 a koj ne }e gi poslu{a zborovite{to }e gi govori (onoj Prorok) od Moeime, Jas }e mu se odmazdam.
20 Koj, pak, prorok }e se osmeli dazboruva od Moe ime, ona {to ne sum muzapovedal da govori i onoj {to }e zbo-ruva od imeto na drugi bogovi, takviotprorok da bide poguben.”
21 No }e si re~e{ vo srceto svoe:„Kako }e razbereme koi zborovi ne gika`al Gospod?”
22 Eve kako }e gi doznaete: ako proro-kot govori od imeto na Gospod, i zbo-rovite ne se zbidnat i ne se ispolnat,toga{ Gospod ne gi ka`al tie zborovi,tuku gi ka`al prorokot poradi svojatadrskost, – ne pla{i se od nego.
Gradovi zasolni{ta
19 Koga Gospod, tvojot Bog, }e giuni{ti narodite, ~ija zemja ti
ja dava Gospod, tvojot Bog, i ja nasle-
11 3 Mojs19,31 Is 8,19
12 7,25
13 Mt 5,48
15 4 Mojs12,6-7 Mt 17,5 Mk 9,4-7 Dela 3,22 7,37
16 5,23-31
18 2 Mojs4,12-15
19 Ez 3,19 33,9
22 Er 28,7-9
19,1-13 4,41-43
1 12,29
20 5,32
18,1 33,9-11
4 Mojs 18 1 Kor 9,13
2 10,8-9
4 26,1-11
9-14 Dela 16,16
19,19
10 4 Car 21,6
23,24
223
VTOROZAKONIE
di{ po niv, i se naseli{ vo gradovitenivni, i so ku}ite nivni,
2 toga{ oddeli tri grada vo zemjatasvoja, {to Gospod, tvojot Bog, ti ja davavo nasledstvo;
3 izgradi si pat i razdeli ja na tridela seta zemja, {to Gospod, tvojot Bog,ti ja dava vo nasledstvo; tie da slu`atza zasolni{te na sekoj ubiec.
4 A eve koj ubiec mo`e da se zasolnitamu i da ostane `iv: onoj {to }e ubiebli`en svoj bez umisla, i da ne mu bilneprijatel porano;
5 onoj {to }e otide so drugarot svojvo {uma da sobira drva, pa ja zamavnesekirata so raka, za da prese~e drvo, iispadne se~iloto od dr{kata, go pogo-di drugarot negov, i toj umre, – takovneka se zasolni vo eden od tie gradovi,za da ostane `iv,
6 za da ne go podgoni odmazdnikot zakrv so razjareno srce ubiecot i da gostigne, pa, ako patot bide dolg, i goubie, iako toj ne smee da se osudi nasmrt, bidej}i ne mu bil neprijatelporano;
7 zatoa i ti zapovedav, velej}i ti:oddeli si tri grada.
8 Koga pak Gospod, tvojot Bog, }e gipro{iri tvoite predeli, kako {to sebe{e zakolnal na predcite tvoi, i ti jadade seta zemja, {to im ja be{e vetil napredcite tvoi,
9 ako se trudi{ da gi ispolnuva{ si-te ovie zapovedi, {to denes ti gi zapo-vedam: da Go saka{ Gospoda, tvojot Bog,i da odi{ po Negovite pati{ta vo sitedenovi, – toga{ kon tie tri grada dodaju{te tri grada,
10 za da ne se proleva nevina krv vozemjata tvoja, {to ti ja dava Gospod,tvojot Bog vo nasledstvo i za da nebide{ obvinet poradi krv.
11 No ako ima (kaj tebe) nekoj ~ovekkoj e neprijatel na bli`niot svoj i gona~eka, pa se nafrli na nego i go is-tepa taka, {to toj umre, i izbega voeden od onie gradovi,
12 stare{inite na toj grad da ispra-tat, da go zemat ottamu i da go predadatvo racete na odmazdnikot za krv i daumre.
13 Da ne go po{tedi okoto tvoe: o~is-ti ja krvta na neviniot od Izrail, i }eti bide dobro.
Granicite na zemji{teto 14 Ne ja premestuvaj me|ata na bli`-
niot svoj, postavena od pradedovcitetvoi vo tvoeto nasledstvo, {to si godobil vo zemjata, koja Gospod, tvojotBog, ti ja dava vo vladenie.
Za svedocite 15 Ne e dovolen eden svedok protiv
~ovek za kakva i da bilo vina, prestapili nekoj grev, so koj zgre{il: prisvedo~eweto na dvajca ili trojca svedo-ci se donesuva (sekoe) re{enie.
16 Ako protiv nekogo izleze neprave-den svedok, obvinuvaj}i go za prestap,
17 i obajcata, koi se sudat, neka zas-tanat pred Gospod, pred sve{tenicitei pred sudiite, {to }e se najdat vo tiedenovi;
18 i sudiite neka gi ispitaat dobro,pa ako onoj svedok e la`liv svedok ila`no svedo~i protiv bratot svoj,
19 napravete mu go ona {to go be{enamislil da mu go napravi na bratotsvoj: taka is~istete go zloto od va{atasredina.
20 I drugite }e ~ujat, pa }e se up-la{at, i nema vo idnina da pravat tak-vo zlo kaj vas.
21 Da ne go po{tedi okoto tvoe: du{aza du{a, oko za oko, zab za zab, raka zaraka, noga za noga. (Kakva {teta nekoj}e mu napravi na bli`niot svoj, takvada mu se vrati).
Zakoni vo vrska so vojnata
20 Koga }e izleze{ vo vojna protivneprijatelite tvoi i }e vidi{
kowi i bojni koli, i mnogu lu|e, pove}eod tebe, ne pla{i se od niv, bidej}iGospod, tvojot Bog, Koj te izvede od egi-petskata zemja, e so tebe.
2 Koga, pak, pretstoi borba, sve{te-nikot neka se pribli`i i neka mu zbo-ruva na narodot,
3 i da mu ka`e: „Slu{aj, Izraile, viedenes vleguvate vo boj protiv va{iteneprijateli: da ne oslabuva srceto va-
13 19,21
14 27,17
15 17,2-7 Mt 18,16 Jn 8,16-18 2 Kor 13,1 1 Tim 5,19 Evr 10,28
17 17,9
20 13,6.12
21 7,16 2 Mojs21,23-25 Mt 5,38
20,1 1,28-29
3-4 Evr 12,3-4
6 4 Mojs
35,19
9 6,5
224
VTOROZAKONIE
{e, ne pla{ete se, ne zbunuvajte se ineka ne ve fati panika od niv,
4 bidej}i Gospod, va{iot Bog, odi sovas, za da se bori za vas protiv va{iteneprijateli i da ve spasi.”
5 Nadzornicite, pak, neka mu re~at nanarodot, i neka mu ka`at: „Koj izgra-dil nova ku}a i ne se vselil vo nea,neka si odi i da se vrati vo domot svoj,za da ne umre vo bojot, pa drug da se vse-li vo nea;
6 i koj nasadil lozje i ne go berel, ne-ka si odi i neka se vrati vo domot svoj,za da ne umre vo bojot, pa drug da soberes#;
7 i koj se svr{il i ne se o`enil, nekasi odi i neka se vrati vo domot svoj, zada ne umre vo bojot, pa drug da ja zemesvr{enicata negova.”
8 Nadzornicite neka mu ka`at u{tena narodot i neka mu re~at: „Koj epla{liv i malodu{en, neka si odi ineka se vrati vo domot svoj, za da ne ginapravi pla{livi srcata na bra}atasvoi, kako negovoto srce.”
9 Otkako nadzornicite }e mu go ka-`at toa na narodot, da izberat voenina~alnici za da go vodat narodot.
10 Koga }e se pribli`i{ do nekojgrad, za da go prezeme{, predlo`i mumir.
11 Ako se soglasi na mir so tebe i tigi otvori portite, celiot narod {to senao|a vo nego, }e ti pla}a danok i }e tiraboti.
12 Ako, pak, ne se soglasi na mir sotebe, i po~ne da vojuva protiv tebe,opkoli go;
13 i, koga Gospod, tvojot Bog, }e gopredade vo racete tvoi, pogubi so se~i-loto na me~ot s# {to e ma{ko kaj nego;
14 samo `enite i decata, dobitokot is# {to ima vo gradot, zaplenete go zasebe i koristi se so plenot na nepri-jatelite svoi, koi Gospod, tvojot Bog,ti gi predal.
15 Taka postapi so site gradovi, {tose mnogu daleku od tebe, a koi ne se gra-dovi na tie narodi.
16 No vo gradovite na onie narodi,koi Gospod, tvojot Bog, ti dava da janasledi{ zemjata nivna, ne ostavaj niedna `iva du{a,
17 tuku predaj gi na prokletstvo:Hitijcite, Amorejcite, Hanancite,Perizijcite, Evejcite i Jevusijcite (iGergesijcite), kako {to ti be{e zapo-vedal Gospod, tvojot Bog,
18 za da ne ve nau~at da pravite takvignasotii, kakvi {to tie pravele zasvoite bogovi, za da ne gre{ite i viepred Gospod, va{iot Bog.
19 Koga opsaduva{ dolgo vreme nekojgrad, za da go prezeme{ i zavladee{, nese~i gi drvjata negovi, {to se vo{umata, tuku koristi gi plodovitenivni za hrana, i ne opusto{uvaj ja oko-linata, bidej}i drvoto vo poleto ne e~ovek, za da izbega od tebe vo tvrdina-ta;
20 samo onie drvja, za koi znae{ dekane davaat nikakvi plodovi, mo`e{ dagi se~e{ i od niv da pravi{ opsadninapravi za gradot, koj vojuva so tebe, s#dodeka ne go pokori{.
Ubistvo ~ij izvr{itel e nepoznat
21 Ako vo zemjata, {to Gospod, tvo-jot Bog, ti ja dava da ja nasle-
di{, se najde ubien ~ovek vo poleto, ine se znae, koj go ubil,
2 neka izlezat tvoite stare{ini i su-diite i neka go izmerat rastojanieto odubieniot do gradovite naokolu;
3 i stare{inite na gradot, {to enajblisku do ubieniot, neka zematjuni~ka, so koja ne e raboteno i koja nenosela jarem,
4 i stare{inite od toj grad neka jaodvedat taa juni~ka vo pust, neobra-boten i nezasejuvan dol, i tamu – vo do-lot, neka ja zakolat junicata;
5 potoa neka pristapat sve{tenicite,sinovite Levievi, (bidej}i Gospod, tvo-jot Bog, niv gi izbra da Mu slu`at i dablagoslovuvaat od imeto Negovo, ispored zborovite nivni da se presudisekoja raspravija i sekoja pri~inetapovreda),
6 i site stare{ini od toj grad, naj-bliskiot do ubieniot, neka si gi izmi-jat racete nad (glavata na) zaklanatajunica vo dolot,
7 pa da objavat i da ka`at: „Na{iterace ne ja proleaja ovaa krv i na{iteo~i ne vidoa;
17 7,11
18 18,9
21,7 Mt 27,24
5 1,15
6 28,30
1 Mak 3,56
8 1,28
11 Is.N. 16,10 Sud 1,28-35 3 Car 9,21
14 2,35
16 2,34
225
VTOROZAKONIE
8 o~isti go od grev, Gospodi, narodotSvoj izrailski, koj si go oslobodil (odegipetskata zemja) i ne dopu{taj daostane vrz nego nevina krv.” I tie }e seo~istat od krvta.
9 Taka treba da ja otstranuva{ odsebesi krvta na neviniot, ako saka{ dapravi{ (dobro i) pred Gospod, (tvojotBog).
@enidba so zarobena `ena 10 Koga }e izleze{ vo boj protiv ne-
prijatelite svoi, i Gospod, tvojot Bog,ti gi predade vo racete tvoi, i ti gizarobi{,
11 pa vidi{ me|u zarobenite `enaubavica, i ja zasaka{, i }e posaka{ dasi ja zema{ za `ena,
12 odvedi ja vo domot Tvoj, i neka jaistri`e taa glavata svoja i neka giise~e noktite svoi,
13 neka ja soble~e ropskata obleka,neka `ivee vo domot tvoj, i da go opla-kuva tatkoto svoj i majkata svoja celmesec; potoa mo`e{ da vleze{ pri nea,i da $ stane{ ma`, i taa da ti bide`ena.
14 Ako, pak, otposle taa ne ti e povolja, otpu{ti ja, no ne prodavaj ja zasrebro, nitu da ja ima{ za robinka,za{to ti si ja obes~estil.
Pravata na prvorodeniot sin 15 Ako nekoj ima dve `eni – ednata sa-
kana, a vtorata nesakana, pa tie i dvetemu rodat sinovi i ako prvorodeniotsin mu e od nesakanata `ena,
16 toga{, pri podelbata na imototme|u sinovite, toj ne mo`e da dadeprvenstvo na sinot od sakanata `ena,mesto na prvorodeniot od nesakanata,
17 tuku e dol`en da go priznae za svojprvenec sinot od nesakanata `ena inemu da mu dade dvoen del od siot imot,bidej}i toj e po~etok na negovata sila;nemu mu pripa|a pravoto na prvorodst-vo.
Za neposlu{niot sin 18 Ako nekoj ima buen i nepokoren
sin, koj ne go slu{a glasot na svojot
tatko i glasot na svojata majka, pa iakogo kaznuvale, toj pak e neposlu{en;
19 toga{ tatko mu i majka mu neka gozemat i odvedat pri stare{inite nagradot, pri vratite na svoeto mesto-`iveewe,
20 pa neka im ka`at na gradskitestare{ini: „Ovoj na{ sin e buen inepokoren, ne gi slu{a na{ite soveti,rasipnik e i pijanica.”
21 Toga{ site ma`i od gradot negovneka go kamenuvaat do smrt; takais~istete go zloto od samite sebe, idrugite }e ~ujat i }e se upla{at.
Teloto na obeseniot 22 Ako nekoj napravi grev, {to
zaslu`uva smrt, pa bide umrtven, i tigo obesi{ na drvo,
23 teloto negovo da ne preno}eva nadrvoto, tuku pogrebi go istiot den,za{to proklet e od Boga sekoj koj visina drvo, i ne oskvernuvaj ja zemjata, {toGospod, tvojot Bog, ti ja dava vo nasled-stvo.
Da se ceni imotot na bli`niot
22 Ako vidi{ vol od bli`niottvoj ili ovca negova zaskitana
na pat, ne ostavaj gi, tuku poteraj gi kajnego;
2 ako, pak, bli`niot tvoj, ne e blizudo tebe, ili, pak, ne go poznava{, pri-beri gi vo domot tvoj, i neka ostanatkaj tebe, dodeka toj ne gi pobara, i to-ga{ vrati mu gi;
3 taka postapuvaj so magareto negovo,taka postapuvaj so oblekata negova, ta-ka postapuvaj so sekoja zagubena rabotana bli`niot tvoj, {to toj }e ja zagubi,a ti ja najde{: od toa ne smee{ da seotklonuva{.
4 Ako go vidi{ magareto na bli`ni-ot tvoj ili volot negov, padnati napatot, ne ostavaj gi, tuku kreni gi sonego zaedno.
Razni propisi 5 @ena ne treba da nosi ma{ka oble-
ka, i ma` ne treba da se oblekuva vo`enska obleka: sekoj, {to go pravi toa,odvraten e pred Gospod, tvojot Bog.
20 Izreki23,20-22
21 Izreki30,17
22-23 Jn 19,31 Gal 3,13
23 Is.N. 8,29 10,26 Est 9,24-25
22,1 2 Mojs 23,4 Mt 7,12
4 2 Mojs 23,5
9 13,6
16 1 Mojs
27,36 29,30-31
1 Let 5,1-2
18 Is 1,2
Izreki 1,8
226
VTOROZAKONIE
6 Ako najde{ na patot pti~je gnezdona nekoe drvo ili na zemja, so pilciili jajca, i majkata sedi nad piliwataili na jajcata, ne ja zemaj majkata zaed-no so malite:
7 majkata pu{ti ja, a malite zemi gi,za da ti bide dobro, i da ti se prodol-`at denovite tvoi.
8 Ako gradi{ nova ku}a, napravi oko-lu pokrivot nejzin ograda, za da nepadne nekoj od nego, ta da navle~e{ krvna svojata ku}a.
9 Da ne see{ vo lozjeto tvoe semiwaod drugi vidovi rastenija, za da ne seoskvernat plodot i semiwata, so koi }ego posee{ i plodot na lozjeto tvoe.
10 Da ne ora{ so vol i magare zaedno. 11 Da ne oblekuva{ obleka, tkaena me-
{ano od volna i od len zaedno. 12 Napravi si reski na ~etirite
krai{ta od nametkata tvoja, so koja senametnuva{.
Sporni slu~ai vo vrska so `ena 13 Ako nekoj zeme `ena, i vleze pri
nea, pa ja namrazi, 14 i ja obvini za poro~ni dela i pu{-
ti lo{i zborovi za nea, i ka`e: „Ja ze-dov ovaa `ena, vlegov pri nea, i ne janajdov devica”,
15 toga{ tatkoto na devojkata i majka-ta nejzina neka gi zemat i neka gi izne-sat devstvenite belezi na devojkata kajstare{inite pred portata;
16 i tatkoto na devojkata neka imka`e na stare{inite: „Mu ja dadov }er-kata moja za `ena na ovoj ~ovek, a segatoj ja namrazi,
17 i ete, ja obvinuva za poro~ni dela,velej}i: ‚ne ja najdov }erkata tvoja de-vica’; no eve gi devstvenite belezi na}erkata moja.” I da ja rasprostre dol-nata obleka nejzina pred stare{initeod toj grad.
18 Toga{ gradskite stare{ini da gofatat ma`ot i da go kaznat,
19 i da go globat so sto {ekeli sre-bro, i toa da mu go dadat na tatkoto oddevojkata, poradi toa {to nanel zlo naizrailska devica; taa, pak, da si ostanenegova `ena, i toj da ne mo`e da serazvede od nea preku celiot `ivot.
20 Ako, pak, ka`anoto izleze vistina,i taa ne bide najdena kako devica,
21 toga{ neka ja dovedat devojkatapred vratata na tatkovata $ ku}a, igradskite ma`i neka ja kamenuvaat dosmrt, bidej}i izvr{ila sramno delo voIzrail, go oskvernila tatkoviot dom;taka istrebuvajte go zloto od sebe.
22 Ako nekoj bide faten da le`i soma`ena `ena, toga{ i obajcata da bidatpredadeni na smrt: i ma`ot koj le`elso `enata, i `enata: taka istrebuvajtego zloto od Izrail.
23 Ako nekoja devica, svr{ena za ma`,ja sretne nekoj vo gradot i legne so nea,
24 toga{ i obajcata da gi dovedetepred portata na toj grad i da gi pre-tepate so kamewa do smrt: devojkata po-radi toa {to ne vikala vo gradot, a ma-`ot, poradi toa {to ja oskvernil svr-{enicata na bli`niot svoj: taka istre-buvajte go zloto od sebe.
25 Ako, pak, nekoj sretne vo poleto de-vojka svr{ena, pa ja siluva, da bide po-guben samo ma`ot, koj le`el so nea,
26 a na devojkata ne pravete $ ni{to;kaj devojkata nema grev za smrt: toa eisto, kako koga nekoj go napadne bli`-niot svoj i go ubie;
27 bidej}i toj ja sretnal vo poleto, asvr{enata devojka i da vikala, nemalokoj da ja spasi.
28 Ako nekoj sretne devica nesvr{ena,pa ja siluva, i gi zate~at,
29 toga{ onoj, {to le`el so nea, da mudade na tatkoto od devojkata pedeset{ekeli srebro, a taa da bide negova `e-na, bidej}i toj ja osramotil; prekuceliot svoj `ivot toj ne mo`e da serazvede od nea.
30 Nikoj ne smee da ja zeme `enata natatkoto svoj i da go otkriva krajot odpokrivkata tatkova.
Lu|e koi ne se primaat vo zaednicata Gospodova
23 Onoj {to e skopen ili e so ise-~en polov organ ne mo`e da vle-
ze vo op{testvoto Gospodovo: 2 nitu sin na bludnica ne mo`e da se
primi vo Gospodovata zaednica – ni toj,ni negovite potomci do desetto koleno.
21 13,6
22 3 Mojs20,10 Jn 8,5
24 13,11
28 1 Mojs 34 2 Mojs22,16-17 2 Car 13
29 22,19
30 27,20 1 Kor 5,1
23,1 3 Mojs21,17-23 Is 56,3-7 Mt 19,12
6 25,4
3 Mojs22,28
7 4,40
11 3 Mojs
19,19
12 4 Mojs
15,37-41 Mt 23,5
19 22,29
227
VTOROZAKONIE
3 Amonec i Moavec ne smee da vlegu-va vo zaednicata Gospodova; a nivnitepotomci da ne se primaat vo Gospodo-vata zaednica i po desetoto koleno,doveka.
4 zatoa {to tie ne ve presretnaa soleb i voda po patot, koga bevte izlegleod Egipet, i zatoa {to go nagovorijaprotiv tebe Valaam Beoroviot sin, odPetor vo Gorni Aram, za da te pro-kolne.
5 No Gospod, tvojot Bog, ne saka{e dago ~ue Valaam i ja svrte Gospod, tvojotBog, kletvata negova vo blagoslov zatebe, bidej}i Gospod tvojot Bog te zasa-ka;
6 ne po`eluvaj im ni mir, ni dobrinapreku site tvoi denovi doveka.
7 Ne gnasi se od Edomec, bidej}i toj etvoj brat; ne gnasi se od Egip}anin, za-{to ti be{e dojdenec vo zemjata negova;
8 Potomcite nivni, rodeni vo tretokoleno, mo`at da bidat primeni voGospodovata zaednica.
^istotata na logorot 9 Koga odi{ vo boj protiv neprija-
telite svoi, pazi se od s# {to e lo{o. 10 Ako kaj tebe ima nekoj ne~ist pora-
di no}na slu~ka, toj treba da izlezenadvor od logorot i da ne vleguva vonego;
11 a ve~erta da go izmie teloto svoe sovoda, i po zajdisonce neka vleze vo lo-gorot.
12 Ti treba da ima{ mesto nadvor odlogorot, kade {to }e odi{ da gi izvr-{uva{ svoite fiziolo{ki potrebi;
13 pokraj svoeto oru`je, ti treba daima{ i lopatka; pa koga }e odi{ tamunadvor, iskopaj so nea jama i potoa po-krij ja so nea ne~istotijata svoja,
14 bidej}i Gospod, tvojot Bog, presto-juva vo logorot tvoj, za da te izbavuva ida gi predava neprijatelite tvoi votvoi race; zatoa logorot tvoj treba dabide svet, za da ne vidi Toj kaj tebene{to ne~isto i da ne se ottrgne odtebe.
Rob vo begstvo 15 Ne predavaj go robot na negoviot
gospodar, koga }e izbega kaj tebe od gos-podarot negov;
16 neka `ivee so tebe, me|u vas neka`ivee vo sekoe mesto, {to }e mu bideugodno; ne go pritesnuvaj.
Sakralnoto bludstvo 17 Bludnica od izrailskite }erki da
nema, i bludnik da nema od sinovite naIzrail.
18 Vo domot na Gospod, tvojot Bog, neprinesuvaj bludni~ka nagrada, za ni-kakov zavet, toa e odvratnost pred Gos-pod, tvojot Bog.
Za zaemot so lihva 19 Ne mu davaj na bratot svoj so lihva,
nitu srebro, nitu hrana, nitu ne{todrugo, {to se dava vo zaem so lihva;
20 na tu|inec davaj mu so lihva, a nabratot svoj ne mu davaj so lihva; za da teblagoslovi Gospod, tvojot Bog, vo sitetvoi raboti na zemjata, vo koja odi{ daja nasledi{.
Zavetite 21 Ako Mu dade{ zavet na Gospod, tvo-
jot Bog, bezdrugo ispolni go, za{toGospod, tvojot Bog, }e go pobara od tebei vrz tebe }e padne grev;
22 ako, pak, ne si vetil, nema da ima{grev.
23 Ona {to }e izleze od ustata tvoja,zapazuvaj go i ispolnuvaj go, bidej}i soobraz si Mu vetil dar na Gospod, tvojotBog, i dobrovolno si go ka`al so usta-ta svoja.
Pravoto da se skinat nekolku plodovi
24 Koga }e vleze{ vo lozjeto na bli`-niot svoj, grozje mo`e{ da jade{ kolku{to du{ata ti saka, no vo sadot svoj neklavaj.
25 Ako vleze{ vo nivata na bli`niotsvoj, skini klasja vo racete svoi, no sosrp da ne `nie{.”
Za isteranata `ena
24 Ako nekoj zeme `ena i po`iveeso nea, no taa ne dobie milost vo
o~ite negovi, bidej}i na{ol kaj neane{to {to ne mu se dopa|a, pa $ napi{e
17 1 Mojs38,21-22
18 3 Car14,24 15,12 4 Car 23,7 Os 4,14
19 2 Mojs22,25
21-23 4 Mojs 30,3 Izreki20,25 Prop 5,3-5 Mt 5,33 Dela 5,4
25 Mt 12,1
24,1 Is 50,1 Os 3,1-3 Mt 5,31 19,3-9
3 Neem 13,1-
3
8 5,9
10 3 Mojs
15,16-17
14 7,6
15 1 Car
30,11-15
228
VTOROZAKONIE
pismo za razvod, i $ go dade vo racetenejzini, i ja isprati od ku}ata svoja,
2 a taa otkako }e izleze od ku}ata ne-gova, se oma`i za drug,
3 pa, ako i toj ma` ja namrazi i $ na-pi{e pismo za razvod, i $ go dade vo ra-cete nejzini, i ja isprati od ku}atasvoja, ili pak toj, vtoriot ma`, {to jazel za `ena, umre –
4 toga{ prviot nejzin ma`, otkako janapu{til, ne mo`e pak da ja zeme za`ena po nejzinoto oskvernuvawe, za{totoa e odvratno pred Gospod, tvojot Bog:ne oskvernuvaj ja zemjata, {to vi ja davaGospod, va{iot Bog, vo nasledstvo.
Za mlado`enecot 5 Ako nekoj skoro se o`enil, neka ne
odi vo vojska, i da ne mu se nalo`uvanikakva rabota; neka ostane toj slobo-den vo domot svoj cela godina i neka javeseli `enata svoja, {to ja zel.
Zalog 6 Nikoj da ne zema vo zalog vodenica,
ni goren vodeni~ki kamen, bidej}itakviot vo zalog zema du{a.
Grabnuvawe na lica 7 Ako bide faten nekoj deka ukral
nekogo od bra}ata svoi, od sinoviteIzrailevi, i go zarobil i go prodal,takviot zlo~inec da bide predaden nasmrt: taka istrebuvajte go zloto odsamite sebe.
Lepra 8 Pri bolesta lepra gledaj vnimatel-
no da pazi{ i da go ispolnuva{ celiotzakon, {to }e vi go ka`at sve{te-nicite leviti; ispolnuvaj go gri`livo,ona {to sum vi go zapovedal;
9 pomni, {to $ napravi Gospod, tvojotBog, na Mirjam po patot, koga bevteizlegle od Egipet.
Povtorno za zalogot 10 Koga }e dade{ ne{to vo zaem na
bli`niot svoj, ne odi doma kaj nego, zada zema{ od nego zalog,
11 tuku po~ekaj nadvor, a ~ovekot, ko-mu si mu dal zaem, }e ti go iznese zalo-got nadvor;
12 ako e, pak, ~ovekot siromav, da nepreno}eva zalogot negov kaj tebe;
13 vrati mu go zalogot na zajdisonce,za da spie so oblekata svoja i da teblagoslovi; toa }e ti se smeta za mi-lost pred Gospod, tvojot Bog.
Po~it kon bednite 14 Ne ostavaj go bez nagrada bedniot i
siromav naemnik od tvoite bra}a iliod pridojdenite, koi se vo gradovitetvoi;
15 predaj mu ja dnevnicata vo istiotden, pred da zajde sonceto, bidej}i toj ebeden, i na nea se nadeva, za da ne povi-ka protiv tebe kon Gospod, za da nepadne gnev vrz tebe.
Li~na odgovornost 16 Tatkovcite da ne bidat osuduvani
na smrt zaradi decata, i decata da nebidat kaznuvani so smrt poradi tatkov-cite; sekoj da bide kaznet so smrt zasvojot grev.
Postapki vo polza na siromasite 17 Ne osuduvaj nepravedno dojdenec i
sirak i vdovica, i od vdovica ne zemajobleka vo zalog;
18 seti se deka i ti be{e rob voEgipet, i Gospod, tvojot Bog, te oslobo-di ottamu: zatoa i ti zapovedam da giispolnuva{ ovie naredbi.
19 Koga `nee{ na nivata svoja akozaboravi{ snop na nivata, ne vra}aj seda go zeme{: toj neka ostane za siro-ma{niot i pridojdeniot, za sirakot ivdovicata, za da te blagoslovi Gospod,tvojot Bog, vo site raboti na racetetvoi.
20 Koga gi bere{ maslinkite svoi, nevra}aj se da gi dobere{ ostanatite: tieneka ostanat za pridojdeniot, sirakot ivdovicata.
21 Koga go bere{ lozjeto svoe, ne goberi dokraj ona {to }e ostane po tebe:neka ostane toa za dojdenecot, sirakot ivdovicata;
15 3 Mojs19,13 Jk 5,4
17 16,19 27,19 Amos 2,7
19 23,25-26 3 Mojs19,9-10 23,22 Ruta 2,2
5 20,7
7 2 Mojs
21,16
8 3 Mojs
13,14
9 4 Mojs
12,10-15
10 Amos 2,8
13 2 Mojs
22,27
229
VTOROZAKONIE
22 ne zaboravaj deka i ti be{e rob voegipetskata zemja: zatoa i ti zapovedamda go pravi{ ova.
Pravila za pravedno sudewe
25 Koga ima raspravija me|u lu|e,neka gi dovedat vo sud i da gi su-
dat; praviot da go opravdaat, a vinov-niot da go osudat;
2 a ako vinovniot zaslu`uva biewe, dago legnat pred sudiite i da go bijat po-radi vinata negova.
3 Mo`at da mu se udrat ~etiriesetstapa, no ne pove}e, za da ne bide obez-li~en i poni`en bratot tvoj pred tebe.
Za volot 4 Ne vrzuvaj usta na vol koga vr{i.
Vdovica bez porod 5 Koga bra}ata `iveat zaedno, i ed-
niot od niv umre bez porod, `enata naumreniot ne smee da se oma`i za nad-vore{en ~ovek, no deverot nejzin trebada vleze pri nea, da ja zeme za `ena i da`ivee so nea,
6 i prvorodeniot, {to taa }e go rodi,da go nosi imeto na umreniot brat, zada ne se uni{ti imeto negovo voIzrail.
7 Ako, pak, toj ne posaka da ja zeme za`ena snaata svoja, toga{ snaata negovada otide kaj portata pred stare{initei da ka`e: „Bratot na mojot ma` nesaka da go podigne imeto na bratot svojvo Izrail, ne saka da se o`eni somene.”
8 I stare{inite na gradot negov da gopovikaat i da mu zboruvaat, i ako tojstane i ka`e: „Ne sakam da ja zemam”,
9 toga{ snaata negova neka dojde prinego pred o~ite na stare{inite, dasobue eden ~evel od negovata noga, da goplukne v lice i da ka`e: „Taka sepostapuva so ~ovek, koj ne go podigadomot na bratot svoj (vo Izrail)”;
10 i }e mu izvadat ime vo Izrail:„Dom na sobueniot.”
Zabranet udar pri tepa~ka 11 Koga se tepaat me|usebe dvajca
ma`i, i `enata na edniot od niv se
pribli`i za da go otrgne ma`ot svoj odonoj {to go tepa, i, ispru`uvaj}i ja ra-kata svoja, go fati za sramnite deloviod teloto,
12 prese~i $ ja rakata: da ne ja po`aliokoto tvoe.
Ispravna i neispravna merka 13 Vo torbata svoja ne smee{ da ima{
dve merila: golemo i malo; 14 vo ku}ata tvoja da nema{ dvojna
merka: te{ka i lesna; 15 merilo da ima{ verno i pravedno,
i merka da ima{ to~na i pravedna, za dati se prodol`at denovite vo zemjata,koja Gospod, tvojot Bog, ti ja dava (kakodel);
16 bidej}i odvraten e pred Gospod,tvojot Bog, sekoj koj pravi nepravda.
Potomcite na Amalik – ve~ni neprijateli
17 Pomni, kako postapi so tebe Ama-lik, po patot, koga doa|avte od Egipet;
18 kako toj ne se upla{i od Boga ikako gi pogubi po patot site koizaostanaa zad tebe od umor, koga ti be-{e al~en i iznemo{ten, i ne se upla{iod Boga.
19 I taka, koga Gospod, tvojot Bog, }ete uspokoi od site tvoi neprijateli,{to se okolu tebe vo zemjata, koja Gos-pod, tvojot Bog, ti ja dava kako nasled-stvo da ja poseduva{, izbri{i go imetona Amalik pod neboto; da ne zabo-ravi{.
Prvinite od zemjata
26 Koga }e dojde{ vo zemjata {toGospod, tvojot Bog, ti ja dava
kako nasledstvo da ja zaposedne{, 2 zemi gi prvinite od plodovite na
zemjata, koja Gospod, tvojot Bog, ti jadava, stavi gi vo ko{nica, i odi na onamesto, koe Gospod, tvojot Bog, }e go od-bere, za `iveali{te na imeto Negovo;
3 potoa odi kaj sve{tenikot, koj e naslu`ba vo tie denovi i ka`i mu:„Denes izjavuvam pred Gospod, tvojotBog, deka vlegov vo zemjata, za koja Gos-pod im se zakolna na predcite na{ideka }e ni ja dade.”
13 3 Mojs19,35-36 Amos 8,5 Mih 6,10-11 Izreki11,1
17 2 Mojs17,8-16 4 Mojs24,20 1 Car 15,2-3
19 2 Mojs17,14
26,2 18,4 2 Mojs13,12
22 5,15
25,1 16,18-20
Amos 2,6
3 2 Kor11,24
4 22,6-7
1 Kor 9,9 1 Tim 5,18
5 Ruta 4 Mk 12,
18-27
230
VTOROZAKONIE
4 Sve{tenikot da ja zeme ko{nicataod rakata tvoja i da ja stavi pred `rt-venikot na Gospod, tvojot Bog.
5 Ti, pak, odgovori i ka`i pred Gos-pod, tvojot Bog: „Mojot predok be{eArameec skitalec i otide vo Egipet ise naseli tamu so mal broj lu|e, i odnego proizleze tamu golem narod – si-len i mnogubroen.
6 I Egip}anite postapuvaa lo{o sonas, n# pritesnuvaa i ni nalo`uvaate{ka rabota;
7 toga{ nie zavikavme kon Gospod,Bog na na{ite predci, i Gospod go ~una{iot povik, i ja vide bedata na{a,makite na{i i nevoljite na{i;
8 i n# izvede Gospod od Egipet: sosilna raka, so golem u`as, so znameni-ja i ~uda,
9 pa n# dovede na ova mesto i ni jadade ovaa zemja – zemja vo koja te~e medi mleko.
10 I taka, ete, gi donesov prvinite odplodovite na zemjata, koja Ti, Gospodi,mi ja dade, zemjata (kade te~e med imleko).” Stavi go toa pred Gospod, tvo-jot Bog, pokloni se pred Gospod, tvojotBog,
11 pa razveseli se potoa za site dobra,{to Gospod, tvojot Bog, ti gi dade tebei na domot tvoj – ti i levitot i pridoj-deniot, {to e kaj tebe.
Godinata na desetocite 12 Koga }e gi oddeli{ site desetoci
od plodovite (na zemjata tvoja) vo tre-tata godina, godinata na desetocite, iim dade{ na levitot, na dojdenecot, nasirakot i na vdovicata, za da jadat vogradovite tvoi i da se nasituvaat,
13 toga{ ka`i pred Gospod, tvojotBog: „Iznasobravme s#, {to e sveto vodomot (moj), i go dadov na levitot, pri-dojdeniot, sirakot i vdovicata, sporedsite Tvoi zapovedi, kako {to mi zapo-veda: jas ne napraviv prestap spremaTvoite zapovedi i ne gi zaboraviv;
14 vo tagata ne jadev od niv, nitu od-deliv od niv za ne~ista potreba, nitudadov od niv za umreno; go poslu{avglasot na Gospod, mojot Bog – ispolnivs# kako {to mi zapoveda Ti.
15 Pogledni od neboto od Tvojot svethram i blagoslovi go narodot Svoj Iz-rail i zemjata {to ni ja dade, kako {toim se zakolna na pradedovcite na{i,(deka }e ni ja dade{) zemjata, vo kojate~e med i mleko.”
Izrail – narod Bo`ji 16 Denes Gospod, tvojot Bog, ti zapove-
da da gi izvr{uva{ site ovie naredbi izakoni: pazi gi i ispolnuvaj gi so setosvoe srce i so seta svoja du{a.
17 Denes si Mu vetil na Gospod, deka}e bide tvoj Bog deka }e odi{ po Ne-govite pati{ta i }e gi po~ituva{ na-redbite Negovi i }e go slu{a{ glasotNegov;
18 i Gospod ve izbra denes vie da Mubidete Negov izbran narod, kako {to tire~e ako gi po~ituvate site zapovediNegovi,
19 i deka Toj }e te postavi pogore odsite narodi, {to gi sozdal: pro~uen,falen, slaven, i deka vie }e Mu bidetesvet narod na Gospod, va{iot Bog, kako{to be{e vetil.
19 7,6
27,3 Is.N. 8,32
5 10,18.19.22
6 2 Mojs 1,11
8 4,34
12 14,28-29
2 Mojs12,48
231
VTOROZAKONIE
IZRAIL GO PROSLAVUVA ZAVETOT
Kamewata postaveni na planinata Eval
27 Toga{ Mojsej so stare{inite(na sinovite) izrailski mu zapo-
veda na narodot, velej}i: „Pazete gisite zapovedi, {to denes vi gi davam.
2 I koga vo onoj den }e go mineteJordan i dojdete vo zemjata, koja Gospod,tvojot Bog, ti ja dava, kako del, postavisi golemi kamewa i obeli gi so var;
3 i napi{i gi na (tie kamewa) sitezborovi od tvojot zakon, {tom }e gopremine{ (Jordan), za da vleze{ vo zem-jata, koja Gospod, tvojot Bog, ti ja dava,vo zemjata, kade {to te~e med i mleko,kako {to im be{e govorel Gospod, tvo-jot Bog, na tvoite predci.
4 Koga }e go preminete Jordan, pos-tavete gi tie kamewa, kako {to vi zapo-vedam denes, na planinata Eval i obe-lete gi so var;
5 i izgradi tamu `rtvenik na Gospod,tvojot Bog, `rtvenik od kamewa; da nestava{ na niv `elezo;
6 `rtvenikot na Gospod, tvojot Bog,izgradi go od celi kamewa i prinesuvajvrz nego sepalenici na Gospod, tvojotBog;
7 prinesuvaj i `rtvi za mir, i jadi (inasituvaj se) tamu, i veseli se pred Gos-pod, tvojot Bog;
8 i vrz tie kamewa napi{i go mnogujasno celiot ovoj zakon.”
9 Toga{ Mojsej so sve{tenicite levi-ti mu re~e na celiot Izrail, velej}i:„Vnimavaj i slu{aj, Izraile: ti denesstana narod na Gospod, tvojot Bog.
10 I taka, slu{aj go glasot na Gospod,tvojot Bog, i izvr{uvaj gi site Nego-vite zapovedi i naredbi, {to ti gi za-povedam denes.”
11 I vo toj den mu zapoveda Mojsej nanarodot, velej}i:
12 „Koga }e go minete Jordan, ovieplemiwa treba da zastanat na planina-ta Garizim, za da go blagoslovat naro-dot: Simeon, Levij, Juda, Isahar, Josifi Venijamin;
13 a na planinata Eval da zastanat zada iska`at prokletstvo ovie: Ruvim,Gad, Zavulon, Dan i Neftalim.
Dvanaesette prokletstva 14 Levitite da go izvestat narodot i
da im ka`at na site Izrailci so visokglas:
15 ‚proklet da e onoj ~ovek, koj }e na-pravi izrezan ili izlien idol, odvrat-nost pred Gospod, rabota na umetni~kirace, pa go stavi na skri{no mesto!Celiot narod da izvika i da re~e:amin!
16 Proklet da e onoj, {to go navredu-va tatkoto svoj ili majkata svoja! Iceliot narod da ka`e: amin!
17 Proklet da e onoj, koj ja pomestuvame|ata na bli`niot svoj! I celiotnarod neka re~e: amin!
18 Proklet da e onoj, koj otstranuvaslep ~ovek od patot! I celiot narodneka ka`e: amin!
19 Proklet da e onoj, koj krivo sudidojdenec, sirak ili vdovica! I celiotnarod neka re~e: amin!
20 Proklet da e onoj, koj }e legne so`enata na svojot tatko, za{to toj gootkril krajot od pokrivkata na tatko-to svoj! I celiot narod da ka`e: amin!
21 Proklet da e onoj, koj }e legne sokakov i da bilo dobitok! I siot narodneka re~e: amin!
22 Proklet da e onoj, koj }e legne sosestrata svoja, so tatkovata }erka iliso majkinata }erka! I celiot narod daka`e: amin!
23 Proklet da e onoj, koj }e legne sote{tata svoja! I celiot narod nekare~e: amin! (Proklet da e onoj {to }elegne so sestrata na te{tata svoja! Iceliot narod da ka`e: amin!)
24 Proklet da e onoj, koj }e go ubietajno bli`niot svoj! I celiot narod daka`e: amin!
25 Proklet da e onoj, koj zema potkup,za da pogubi du{a i da prolee nevinakrv! I celiot narod neka re~e: amin!
26 Proklet da e sekoj, koj ne }e gi is-polni site naredbi od ovoj zakon i ne}e postapi spored niv! I celiot narodda ka`e: amin!’”
Vetuvawa za blagoslov
28 (Otkako }e go preminete Jordan,vo zemjata koja Gospod, va{iot
Bog vi ja dava,) ako go slu{a{ glasot naGospod, tvojot Bog, gi pazi{ i giizvr{uva{ site Negovi zapovedi, {todenes ti gi zapovedam, toga{ Gospod,tvojot Bog, }e te postavi pogore od sitenarodi na zemjava;
2 i }e se prenesat na tebe site ovieblagoslovi i }e se ispolnat, ako goslu{a{ glasot na Gospod, tvojot Bog.
3 Blagosloven }e bide{ vo gradot iblagosloven vo poleto.
4 Blagosloven }e bide plodot na tvo-jata utroba, i plodot na zemjata tvoja, iplodot na dobitokot tvoj, i plodot navolovite tvoi, i plodot na ovcite tvoi.
5 Blagosloveni }e bidat ko{nicitetvoi i no}vite tvoi.
6 Blagosloven }e bide{, koga vlegu-va{, i blagosloven – koga izleguva{.
7 Gospod }e gi porazi pred tebeneprijatelite tvoi, koi se krevaat pro-tiv tebe; po eden pat }e navlezat tie
20 23,1 3 Mojs 18,8
21 2 Mojs22,18
22 3 Mojs 18,9
23 3 Mojs18,17
25 10,17 Mt 27,4
26 4 Car23,24 Jn 7,49 2 Kor 3,9 Gal 3,10.13
28,1-6811,26-30 30,15-20 2 Mojs23,20-33
3 28,11-16
4 Lk 1,42
5 2 Mojs
20,25
8 1,5
9 6,4
15 7,25
2 Mojs 20,4
16 2 Mojs
21,17 3 Mojs 20,9
17 19,14
19 16,19
232
VTOROZAKONIE
protiv tebe, a po sedum pati{ta }e iz-begaat od pred tebe.
8 Gospod }e ti isprati blagoslovi natvoite `itnici i na sekoja rabota natvoite race; i na zemjata, koja Gospod,tvojot Bog, ti ja dava.
9 Gospod, (tvojot Bog), }e te postaviza Svoj svet narod, kako {to ti se be{ezakolnal na tebe (i na tvoite predci),ako gi izvr{uva{ zapovedite na Gos-pod, tvojot Bog, i odi{ po pati{tataNegovi.
10 I toga{ }e vidat site narodi nazemjata deka imeto na Gospod, tvojotBog, ti e dadeno na tebe, i }e se up-la{at od tebe.
11 I Gospod, tvojot Bog, }e ti dadeizobilstvo vo site blaga, vo plodot natvojata utroba, vo plodot na dobitokottvoj i vo plodot na nivite tvoi na zem-jata, za koja Gospod im se be{e zakolnalna tvoite predci deka }e ti ja dade.
12 I Gospod }e ti go otvori dobrotoSvoe sokrovi{te – neboto, za da davatoa na vreme do`d na zemjata tvoja i dagi blagoslovuva site raboti na racetetvoi: i }e im dava{ na zaem na mnogunarodi, a ti samiot nema da zema{ nazaem. (I }e vladee{ nad mnogu narodi,a tie nad tebe nema da vladeat).
13 Gospod, tvojot Bog, }e te napraviglava, a ne opa{ka, i da bide{ samo navisoko, a ne na nisko, ako gi pazi{zapovedite na Gospod, tvojot Bog, {toti gi zapovedam denes da gi po~ituva{i ispolnuva{,
14 i ako ne otstapuva{ od site zboro-vi, {to ti gi zapovedam denes, ninadesno, ni nalevo, i ako ne trgne{ podrugi bogovi za da im slu`i{.
Zakani so prokletstva 15 Ako, pak, ne go slu{a{ glasot na
Gospod, tvojot Bog, i ne gi pazi{ i negi ispolnuva{ site Negovi zapovedi inaredbi, {to ti gi zapovedam denes, }epadnat vrz tebe i }e se zbidnat siteovie prokletstva.
16 Proklet }e bide{ vo gradot iproklet }e bide{ vo poleto.
17 Prokleti }e bidat tvoite ko{nicii tvoite no}vi.
18 Proklet }e bide plodot na utroba-ta tvoja i plodot na zemjata tvoja, plo-dot na govedata tvoi i plodot na ovcitetvoi.
19 Proklet }e bide{, koga vleguva{,i proklet koga izleguva{.
20 ]e ti isprati toga{ Gospod nevol-ja, u`as i zastra{uvawe vo sekoja rabo-ta na racete tvoi, kakva i da vr{i{,dodeka ne te istrebi i dodeka naskorone te pogubi poradi tvoite lo{i dela,za{to si Me ostavil.
21 Gospod }e isprati toga{ vrz tebe ipomor, dodeka ne te istrebi od zemjata,vo koja odi{ da ja nasledi{.
22 ]e te porazi Gospod so isto{-tuvawe, so treska, vospalenie, `ed i`oltica, i tie }e te gonat dodeka nezagine{.
23 I neboto nad glavata tvoja }e stanebakar, a zemjata pod tebe – `elezo;
24 namesto do`d Gospod }e $ dade nazemjata tvoja pepel, i prav od neboto }epa|a: }e pa|a vrz tebe, dodeka ne te is-trebi.
25 ]e te predade Gospod na nepri-jatelite tvoi, za da te porazat; po edenpat }e izleze{ protiv niv, a po sedumpati{ta }e bega{ od niv; i }e bide{rasean po site zemni carstva.
26 Tvoite trupovi }e stanat hrana nasite ptici nebeski i na yverovite, i ne}e ima koj da gi istera.
27 ]e te porazi Gospod so egipetskalepra, gnoen ~ir, krasta i jade`, od koine }e mo`e{ da se isceli{;
28 ]e te porazi Gospod so ludilo, sle-pilo i vrtoglavica.
29 I }e odi{ dewe so pipawe, kako{to odi slepiot so pipawe vo temnina-ta, i patot tvoj nema da bide prav, itoga{ }e bide{ sekoga{ navreduvan iograbuvan, i ne }e ima koj da ti po-mogne.
30 ]e zeme{ `ena, i drug }e spie sonea; ku}a }e izgradi{, i nema da `i-vee{ vo nea; lozje }e nasadi{ i nema dago bere{.
31 Tvojot vol pred tebe }e go zakolat,i nema da jade{ od nego, magareto }e tigo grabnat, i nema da ti go vratat; ov-cite tvoi }e bidat dadeni na nepri-
22 Amos 4,9
25 28,7 Er 24,9-10
27 28,35 2 Mojs 9,8-11 Otkr 16,2
28-29 Dela 13,11-12
30 Amos 5,11
9 28,1
10 Amos 9,12
15-68 4,25-28
16 28,3-8
233
VTOROZAKONIE
jatelite tvoi i }e nema koj da ti po-mogne.
32 Sinovite tvoi i }erkite tvoi }ebidat predadeni na drug narod; o~itetvoi }e gledaat i }e ~ezneat po niv, inema da ima{ sila vo racete svoi.
33 Plodovite na zemjata tvoja i celi-ot trud tvoj }e go jade narod, kogo ti nego poznava{: i }e bide{ navreduvan iizma~uvan preku site denovi.
34 ]e bide{ izbezumen od toa, {to }ego gledaat o~ite tvoi.
35 I }e te porazi Gospod so lo{a pro-kaza, vo kolenata i vo nozete, od koja ne}e mo`e{ da se izlekuva{, od stapala-ta na nozete tvoi i duri do temeto naglavata tvoja.
36 Gospod }e te odvede tebe i carottvoj, koj si go izbral, kaj narod, kogo nesi go poznaval nitu ti, nitu predcitetvoi, i tamu }e slu`i{ na drugi bogo-vi, napraveni od drvo i od kamen;
37 i }e stane{ tamu predmet na ozbo-ruvawe i ismejuvawe kaj site narodi,kaj koi Gospod }e te odvede.
38 Mnogu seme }e frla{ vo nivata, amalku }e sobira{, za{to }e go jadatskakulci.
39 Lozja }e sadi{ i }e gi raboti{, novino nema da pie{ i nema da go bere{plodot negov, za{to crv }e go jade.
40 Maslini }e ima{ vo site tvoi pre-deli, no so maslo nema da se poma`e{,bidej}i maslinkite tvoi }e opa|aat.
41 Sinovi i }erki }e rodi{, no tienema da ostanat kaj tebe, za{to vo plen}e otidat.
42 Site tvoi drvja i site plodovi nazemjata tvoja glamja }e gi uni{ti.
43 Dojdenecot, koj e kaj tebe, }e seizdiga nad tebe s# povisoko, a ti }epa|a{ s# ponisko;
44 toj }e ti dava na zaem, a ti nema damu dava{ na zaem; toj }e bide glavata, ati }e bide{ opa{kata.
45 ]e dojdat vrz tebe site ovie kletvi,}e te gonat i }e te stignat, dodeka ne teuni{tat, zatoa {to ne go poslu{aglasot na Gospod, tvojot Bog, i ne giposlu{a zapovedite i naredbite Nego-vi, {to ti gi be{e zapovedal;
46 tie }e bidat vrz tebe i vrz tvoetopotomstvo znak i znemenie doveka.
47 Za{to ti ne Mu slu`e{e na Gos-pod, tvojot Bog, so veselo i radosnosrce, poradi izobilstvoto vo s#,
48 ti }e mu slu`i{ na neprijatelotsvoj, {to }e ti go isprati Gospod, voglad i `ed, vo golotija i vo sekakvaskudnost; toj }e ti stava na vratot `e-lezen jarem, dodeka ne te uni{ti.
49 ]e isprati Gospod protiv tebenarod oddaleku, od krajot na zemjata;kako orel }e se spu{ti narodot ~ijjazik ti ne go razbira{.
50 narod bezdu{en, koj ne saka nistaro da po~ituva, nitu mlado da pomi-luva,
51 i }e go jade toj plodot od dobitokottvoj i plodot od zemjata tvoja; nema dati ostavi ni `ito, ni vino, ni maslo,nitu od govedata tvoi, nitu od ovcitetvoi, dodeka ne te pogubi;
52 i }e te pritesnuva vo site tvoigradovi, dodeka ne gi razru{i vo tvoja-ta zemja tvoite visoki i jaki yidovi, nakoi ti se nadeva{; i }e ti nanese zlo vosite tvoi gradovi vo celata tvoja zemja,koja Gospod, tvojot Bog, ti ja dade.
53 I ti }e go jade{ plodot na utroba-ta svoja, plotta na sinovite i }erkitesvoi, koi Gospod, tvojot Bog, ti gi dade,poradi opsadata i tesnotijata, vo koja}e te stavi neprijatelot tvoj.
54 Meku{aviot ma` naviknat da `i-vee vo rasko{, so bezmilosno oko }egleda na bratot svoj, na sakanata `enai na drugite deca svoi {to }e muostanat,
55 i nema da mu dade na nieden od nivplot od decata svoi, koi toj }e gi jade,za{to nema da mu ostane ni{to drugoporadi opsadata i pritesnetosta, vokoi }e te postavat neprijatelite tvoivo site tvoi gradovi.
56 @ena naj~uvstvitelna i najne`name|u vas, koja poradi svojata ne`nostnikoga{ so noga ne stapnala na zemja,so bezmilosno oko }e gleda na sakaniotma` svoj, na sinot svoj, na }erkatasvoja,
57 i nema da im go dade posledokot,{to izleguva me|u bedrata nejzini, ni
49 Er 5,15-17
53 3 Mojs26,29 4 Car 6,28-29 Er 19,9
56 Is 47,1
33 28,29
Amos 4,1
35 28,27
37 28,25
Er 24,9
38 Mih 6,15 Agej 1,6
44 28,12-13
234
VTOROZAKONIE
decata, {to bi gi rodila; za{to, priskudnosta vo s#, taa }e gi jade tajno, vopritesnetosta vo koja }e te stavineprijatelot tvoj vo tvoite gradovi.
58 Ako ne gi pazi{ i ispolnuva{ sitezborovi od zakonot, napi{ani vo ovaakniga, i ne se pla{i{ od slavnoto istra{no ime na Gospod, tvojot Bog,
59 Gospod }e te porazi tebe i tvoetopotomstvo so neobi~ni porazi, so po-razi golemi i trajni, i so bolesti lo-{i i neizle~ivi;
60 i }e gi navle~e vrz tebe site lo{ibolesti egipetski, od koi se pla{e{e,i tie }e se zalepat za tebe;
61 i sekakva bolest i sekakva prokazanezapi{ana (i sekakva zapi{ana), voknigata na ovoj zakon, Gospod }e ispra-ti vrz tebe, dodeka ne te istrebi;
62 i }e ostanete na broj malkumina, ane kako koga bevte mnogubrojni kolku iyvezdite nebeski, bidej}i ne go slu-{avte glasot na Gospod, va{iot Bog.
63 I kako {to Gospod se raduva{e,koga vi prave{e dobro i ve razmno-`uva{e, taka }e se raduva Gospod, koga}e ve pogubuva i istrebuva, i }e bidete
izgoneti od zemjata, vo koja odi{ ti, zada ja nasledi{.
64 I }e te rasee Gospod, tvojot Bog, posite narodi, od krajot na zemjata dokrajot na zemjata, i tamu }e im slu`i{na drugi bogovi, {to ne si gi znael,nitu ti, nitu predcite tvoi; na drvo ina kamen }e slu`i{.
65 No i me|u tie narodi nema da seuspokoi{, nitu }e ima mesto za odmorna nozete tvoi; i tamu Gospod }e go is-pla{i srceto tvoe, }e go ni{ti vidotna o~ite tvoi i }e napravi da stradadu{ata tvoja;
66 `ivotot tvoj }e visi pred tebe, i }ese pla{i{ i dewe i no}e, i nema dabide{ siguren za `ivotot svoj;
67 od stravot vo srceto svoe }e sepla{i{, i od toa {to }e go vidat o~itetvoi, pa nautro }e ka`e{: „O, {to po-skoro da se stemni!”, a nave~er }eveli{: „O, {to poskoro da osamne!”
68 I Gospod }e te vrati vo Egipet nakorabi po onoj pat, za koj ti ka`av: „Tinema pove}e da go vidi{”; i tamu }ebidete prodavani na neprijatelite svoikako robovi i robinki, no }e nema kojda ve kupi.
6 2,24-3,7
8 Is.N. 1,7
59 7,15
62 4,27-28
64 Lk 21,24
66 Er 31,13
67 Jov 7,4-6
68 2 Mojs
14,13
69 1,1-5
29,2 4,34
3 Rim 11,8
4 8,4
235
VTOROZAKONIE
POSLEDEN GOVOR NA MOJSEJ
S# {to Gospod napravi za Izrail
29 Toa se zborovite na zavetot, {toGospod mu zapoveda na Mojsej da
go sklu~i so sinovite na Izrail vomoavskata zemja, pokraj zavetot {toGospod go sklu~i so niv na Horev.
2 Toga{ Mojsej gi povika site sinoviizrailski i im ka`a: „Vie vidovte s#,{to napravi Gospod pred o~ite va{i voegipetskata zemja so faraonot i so sitenegovi slugi i so celata negova zemja;
3 ima{e isku{enija golemi, {to gividoa o~ite tvoi, i golemi znamenija i~uda, (od silnata raka i cvrstata mi{-ka Negova),
4 no i do den denes Gospod ne vi dadesrce za da razberete, o~i da vidite iu{i da ~uete.
5 ^etirieset godini ve vodev po pus-tinata, i oblekata ne izvetve na vas, iobuvkite ne se iskinaa na nozete va{i;
6 leb ne jadevte, vino i drug alkoho-len pijalak ne pievte, za da poznaetedeka Jas sum Gospod, va{iot Bog.
7 I koga dojdovte do ova mesto, izlezevo borba protiv vas he{bonskiot carSion i ba{anskiot car Og, no nie giporazivme
8 i im ja zedovme zemjata nivna i im jadadovme vo del na Ruvimovoto i Gado-voto koleno, i na polovinata od Mana-sievoto pleme.
9 Pazete gi site zborovi na ovoj zaveti ispolnuvajte gi, za da imate uspeh vos#, {to pravite.
Zna~eweto na zavetot so Gospod 10 Site vie stoite denes pred Gospod,
va{iot Bog: na~alnicite na plemiwatava{i, stare{inite va{i, (sudiite va-{i), nadzornicite va{i, site Izra-ilci,
11 decata va{i, `enite va{i i dojden-cite, koi se vo va{ata naselba, od drva-rot va{ do vodonosecot va{,
12 za da vlezete vo zavet so Gospod,va{iot Bog, i vo kletven dogovor soNego, kakov {to Gospod, tvojot Bog,denes sklu~uva so tebe,
13 za da te napravi denes Svoj narod, ida ti bide Bog, kako {to im se zakolnana predcite tvoi Avraam, Isak i Jakov.
14 Ne samo so vas edinstveno go zave-tuvam ovoj zavet i ovoj kletven dogovor,
15 tuku, kako so onie {to denes se sonas, taka i so onie {to denes ne stojatovde so nas pred Gospod, na{iot Bog.
16 Za{to vie znaete, kako `iveevme voegipetskata zemja i kako odevme srednarodite, niz koi minavte,
17 i gi vidovte odvratnostite nivni iidolite nivni, drveni i kameni, sreb-reni i zlatni, {to se kaj niv.
18 Da nema me|u vas ma` ili `ena,rod ili pleme, ~ie srce bi se otstrani-lo od Gospod, va{iot Bog, ta da odi daim slu`i na bogovite na onie narodi;da nema me|u vas koren, {to }e davapelin i otrov;
19 i ako nekoj, koj, otkako }e gi ~uezborovite na ovaa kletva, se pofali vosrceto svoe i ka`e: ‚dobro }e mi bide,iako odam po `elbite na srceto svoe’, iako zavle~e so sebe i drugi vo ido-lopoklonstvo,
20 na takov Gospod nema da mu prosti,no gnevot i revnosta na Gospod }e serazgorat vedna{ protiv toj ~ovek, a vrznego }e padne celata kletva (od ovojzavet), napi{ana vo ovaa kniga (naZakonot), i Gospod }e go izbri{e imetonegovo pod neboto;
21 i }e go oddeli Gospod od siteplemiwa izrailski za pogubuvawe,spored site kletvi na zavetot, napi-{ani vo ovaa kniga na zakonot.
Gospod }e gi izvr{i Svoite zakani 22 Toga{ podocne`noto pokolenie,
decata va{i {to }e nastanat po vas, itu|inecot, {to }e dojde od dale~na zem-ja, otkako }e gi vidat poraziite na taazemja i bolestite {to Gospod gi ispra-til vrz nea, }e re~at:
23 sulfur, sol i po`ari{te e celatazemja; na nea ne mo`e da se see, nitu }erodi, nitu }e nikne na nea nekakva tre-va, kako {to stana vo Sodom, Gomora,Adma i Cevoim, koi Gospod gi uni{tivo gnevot Svoj i jarosta Svoja.
24 Toga{ }e ka`at site narodi:‚Zo{to Gospod postapil taka so taazemja? Kolku e golema jarosta na gnevotNegov!’
25 I }e odgovorat: ‚Zatoa {to goostavija zavetot na Gospod, Bog na pred-cite svoi, {to go vospostavi so niv,koga gi izvede od egipetskata zemja,
26 i otidoa da im slu`at na drugibogovi i da im se poklonuvaat nim, koitie ne gi znaeja, i koi Toj ne im gi be{eopredelil.
27 Poradi toa se razgori gnevot naGospod vrz taa zemja, i Toj gi isprativrz nea site kletvi (na zavetot), napi-{ani vo ovaa kniga (na zakonot);
28 i gi sotre Gospod od zemjata nivnavo gnev, jarost i golema lutina, i giisfrli na druga zemja, kako {to denesgledame.’
29 Ona {to e tajno, Mu pripa|a naGospod, na{iot Bog, a ona {to e javno –nam i na sinovite na{i doveka, za da giizvr{uvame site zborovi na ovojzakon.”
Izrail }e Mu se vrati na Gospod
30 Koga }e se zbidnat vrz tebe sitetie zborovi – blagoslovite i
kletvite, {to ti gi izlo`iv, i ti }e gizeme{ pri srce kaj site narodi, me|ukoi }e te rasee Gospod, tvojot Bog,
2 i od seto srce i od seta du{a svoja}e se obrati{ kon Gospod, tvojot Bog, i}e go poslu{a{ glasot Negov ti isinovite tvoi, kako {to ti zapovedamdenes, –
3 toga{ Gospod, tvojot Bog, }e ti givrati site tvoi izgnanici, }e se smilinad tebe, i pak }e te sobere od site na-rodi, me|u koi te raseal Gospod, tvojotBog.
4 Makar i da bide{ rasturen (od kra-jot na neboto pa) s# do krajot na nebotoi ottamu }e te sobere Gospod, tvojotBog, i ottamu }e te zeme,
25 28,64
30,1 11,26 28,15
3 Amos 9,14
4 4,32 Mt 24,31-32
12 28,9
16 4,28
17 Dela 8,23 Evr 12,15
19 9,14
22 1 Mojs
19,25 Os 11,8
236
VTOROZAKONIE
5 i (ottamu) }e te dovede Gospod, tvo-jot Bog, vo zemjata, {to ja vladeeletvoite predci, i }e ja nasledi{, i }e tinapravi Gospod dobro i }e te umno`ipove}e od pradedovcite tvoi;
6 i }e go o~isti Gospod srceto tvoe isrceto na potomstvoto tvoe, za da Gosaka{ Gospoda, tvojot Bog, od s# srce iso seta du{a svoja, za da `ivee{;
7 toga{, Gospod, tvojot Bog, }e gi pre-frli site ovie kletvi na neprija-telite tvoi i na onie, {to te mrazea i{to te gonea;
8 i ti }e se obrati{ i }e go slu{a{glasot na Gospod, (tvojot Bog) i }e giispolnuva{ site zapovedi Negovi, {toti gi zapovedam denes;
9 i }e te blagoslovi Gospod, (tvojotBog) so izobilstvo vo sekoja rabota naracete tvoi, vo plodot na utrobata tvo-ja, vo plodot na dobitokot tvoj, vo ro-dot na zemjata tvoja; za{to Gospod, od-novo }e se svrti kon tebe i }e ti se ra-duva, pravej}i ti dobro, kako {to seraduva{e na predcite tvoi,
10 samo ako go slu{a{ glasot na Gos-pod, tvojot Bog, i gi izvr{uva{ sitezapovedi i naredbi Negovi, napi{anivo knigata na ovoj zakon, i ako sesvrti{ kon Gospod, tvojot Bog, so setosrce svoe i so seta du{a svoja.
Zapovedta Bo`ja ne e daleku 11 Za{to ovaa zapoved, {to denes ti ja
davam, ne e te{ka za tebe, nitu e dalekuod tebe.
12 Taa ne e na neboto, za da mo`e da seka`e: „Koj od nas bi se vozdignal naneboto i bi ni ja zemal i donel da ja~ueme, ta da ja ispolnime?”;
13 nitu e preku more, za da mo`e da seka`e: „Koj od nas bi oti{ol prekumore i bi ni ja zemal i dal da ja ~ueme,ta da ja ispolnime?”
14 No ovaa zapoved e mnogu blisku dotebe: taa e vo ustata tvoja i vo srcetotvoe, za da ja ispolnuva{.
Da se izbere `ivotot15 Ete, jas denes ti predlo`iv `ivot
i dobro, smrt i zlo. 16 Ako gi slu{a{ zapovedite na Gos-
pod, tvojot Bog, {to denes ti gi davam,– da Go saka{ Gospoda, tvojot Bog, daodi{ po site pati{ta Negovi i da giizvr{uva{ zapovedite i zakoniteNegovi, – toga{ }e `ivee{ i }e se na-mno`i{, i Gospod, tvojot Bog, }e teblagoslovi vo zemjata, vo koja odi{, zada ja nasledi{;
17 ako, pak, se odvrati srceto tvoe, ine poslu{a{, i se zabludi{, pa po~ne{da im se poklonuva{ na drugi bogovi ida im slu`i{,
18 toga{, vi javuvam denes, deka }ezaginete i nema dolgo da ostanete nazemjata, poradi koja }e go mineteJordan, za da ja nasledite.
19 Svedoci mi se neboto i zemjata:`ivot i smrt ti predlo`iv jas, bla-goslov i prokletstvo. Izberi go `ivo-tot, za da `ivee{ ti i potomstvototvoe:
20 da Go saka{ Gospoda, tvojot Bog, dago slu{a{ glasot Negov i da seprivrze{ kon Nego, za{to vo toa e tvo-jot `ivot i dolgove~nost; taka ti }e`ivee{ na zemjata, za koja Gospod Bogim se be{e zakolnal na predcite tvoi –Avraam, Isak i Jakov, deka }e im jadade.
3 1,38 Is.N. 14,11
6 6,5
10,16 Rim 2,29
9 28,63
11 Mt 11,30
1 Jn 5,3
12-14 Jn 3,13
Rim 10,6-8
15 11,26-28
16 6,5
19 4,26
20 6,5
31,1-8 4 Mojs
27,12-23
2 3,27 34,7
237
VTOROZAKONIE
ZBOGUVAWATA I SMRTTA NA MOJSEJ
Isus opredelen za naslednik na Mojsej
31 U{te im ka`a Mojsej na sitesinovi izrailski,
2 velej}i: „Sega sum na sto i dvaesetgodini; ne mo`am ve}e da izleguvam i
da vleguvam, i Gospod mi re~e: ‚ti nemada go mine{ Jordan,
3 Gospod, tvojot Bog, Sam }e trgnepred tebe; Toj }e gi istrebi tie narodipred tebe, i ti }e gi nasledi{; Isus }etrgne pred tebe, kako {to re~e Gospod;’
4 i }e postapi Gospod so niv taka ka-ko {to postapi so Sion i so Og, careviamorejski, (koi bea od ovaa strana naJordan) i so zemjite nivni, koi Toj giuni{ti;
5 i }e vi gi predade Gospod, i vie }epostapite so niv spored zapovedite,{to vi gi dadov.
6 Bidete cvrsti i hrabri, ne pla{etese i ne u`asuvajte se od niv, za{to Gos-pod, tvojot Bog, Samiot }e trgne predvas, i nema da otstapi od tebe i nema date ostavi.”
7 Toga{ Mojsej go povika Isus i predsite Izrailci mu ka`a: „Bidi cvrst ihrabar, za{to ti }e vleze{ so ovoj na-rod vo zemjata, za koja Gospod im se za-kolna na predcite va{i deka }e im jadade; i ti }e im ja razdeli{ na delovi.
8 I Gospod }e trgne Samiot so tebe,Samiot }e bide so tebe, nema da otstapiod tebe i nema da te ostavi: ne pla{i sei ne u`asuvaj se.”
Javno ~itawe na zakonot 9 I gi napi{a Mojsej ovie zapovedi
od zakonot i im gi predade na sve{te-nicite, potomci Levievi, koi go noseakov~egot na zavetot Gospodov, i na sitestare{ini izrailski.
10 I im zave{ta Mojsej, velej}i: „Posedum godini, vo pro{talnata godina,na praznikot Senici,
11 koga celiot Izrail }e dojde da sejavi pred Gospod, tvojot Bog, na mesto{to }e go odbere Gospod, pro~itajte goglasno ovoj zakon pred celiot narod;
12 soberi go narodot – ma`ite, `eni-te, decata i dojdencite, {to se nao|aatvo gradovite va{i, za da ~ujat i da senau~at da se pla{at od Gospod, va{iotBog, i da se trudat da gi ispolnuvaatsite zapovedi od ovoj zakon;
13 i sinovite nivni, koi ne go znaattoa, }e ~ujat i }e se nau~at da se pla-{at od Gospod, va{iot Bog, preku sitedenovi, dodeka `iveete vo zemjata, zakoja }e go minete Jordan, za da ja nas-ledite.”
Izrail – neposlu{en kon Boga 14 I mu re~e Gospod na Mojsej: „Ete,
tvoite denovi se pribli`ija do smrtta;
povikaj go Isus, i dojdete (pred vlezot)vo skinijata na sobranieto, i Jas }e mudadam zapoved!” I dojde Mojsej so Isus,i zastana (pred vlezot) vo skinijata nasobranieto.
15 I se javi vo skinijata Gospod vooblakov stolb, i zastana oblakoviotstolb pri vlezot od skinijata na sobra-nieto.
16 I mu re~e Gospod na Mojsej: „Ete,ti }e se pribere{ kaj predcite svoi, aovoj narod }e po~ne da se zabluduva potu|ite bogovi na onaa zemja, vo koja odi,}e Me ostavi i }e go naru{i zavetotMoj, {to go vospostaviv so niv;
17 i }e se razgori jarosta Moja protivnego vo ovoj den, a Jas }e gi ostavam i }ego sokrijam liceto Svoe od niv, i toj }ebide istreben, i }e go snajdat mnogu ne-sre}i i `alosti, i }e re~at vo toj den:‚bidej}i ne e Gospod Bog me|u nas, n#snajdoa ovie zla.’
18 A Jas }e go sokrijam liceto Moe odnego vo onoj den poradi site negovi bez-zakonija, {to }e gi napravi, bidej}i }ese obrati kon tu|i bogovi.
19 A sega, napi{ete gi zborovite naovaa pesna, nau~ete gi sinovite izrail-ski na nea i stavete im ja vo ustatanivna, za da Mi bide taa pesna sve-do{tvo me|u sinovite na Izrail;
20 za{to Jas }e gi vovedam vo zemja,kade {to te~e med i mleko, kako {toim se zakolnav na predcite; tie }e jadati }e se nasitat, }e se zdebelat i }e seobratat kon tu|i bogovi i }e im slu-`at, a Mene }e me razgnevat i }e go na-ru{at zavetot Moj ({to im go vetiv);
21 i koga }e gi snajdat mnogu nesre}ii `alosti, taa pesna }e bide protivniv kako svedo{tvo, bidej}i taa nema daizleze od ustata na potomstvoto nivno.Jas gi znam mislite nivni, {to giimaat, sega, u{te pred da gi vovedam vozemjata, za koja im se zakolnav.”
22 I vo onoj den ja napi{a Mojsej taapesna i gi nau~i sinovite izrailski nanea.
23 I mu zapoveda Gospod na Isus,sinot Navinov, i mu re~e: „Bidi cvrsti hrabar, za{to ti }e gi vovede{ si-novite na Izriel vo zemjata, za koja imse zakolnav. Jas }e bidam so tebe.”
15 2 Mojs33,9-10
16 2 Mojs34,15-16 Sud 2,17 10,16
18 Sud 6,13 Ps 41,10
20 Jn 5,45
21 31,26
23 3,28
4 2,24-3,7
6 1 Mojs
28,15 Evr 13,5
8 Is.N. 1,5
9 10,8
10 15,1
11 4 Car 23,
1-3
238
VTOROZAKONIE
24 A koga Mojsej gi napi{a vo knigasite zborovi od ovoj zakon s# do krajot,
25 im zapoveda na levitite, koi go no-sea kov~egot na zavetot Gospodov, ve-lej}i:
26 „Zemete ja ovaa kniga na zakonot istavete ja pokraj kov~egot na zavetot naGospod, va{iot Bog; i taa }e bide tamusvedo{tvo protiv tebe;
27 za{to jas ja znam tvojata upornost itvojata tvrdoglavost; ete i sega, koga`iveam so vas, vie ste uporni pred Gos-pod; a kolku pove}e po smrtta moja?
28 Soberete gi kaj mene site va{i na-~alnici na plemiwata, (va{ite sudii)i nadzornicite svoi, i jas }e im gika`am glasno ovie zborovi, a svedoci}e mi bidat neboto i zemjata.
29 Za{to znam deka po smrtta moja vie}e vr{ite bezzakonija i }e otstapiteod patot, {to vi go zapovedav, i podoc-na }e ve snajdat nezgodi, zatoa {to }epravite zlo pred Gospod Bog, razgnevu-vaj}i Go so delata na racete va{i.”
30 I Mojsej gi ka`a glasno pred celo-to izrailsko op{testvo zborovite nataa pesna do kraj.
Pesnata Mojseeva
32 Vnimavaj, nebo, jas }e govoram; ineka gi slu{a zemjata zborovite
od ustata moja. 2 Da se razlee kako do`d poukata mo-
ja, kako rosa da padne govorot moj: kakositen do`d na zelenilo, kako poroendo`d na treva.
3 Imeto Gospodovo }e go proslavuvam;vozdajte Mu slava na na{iot Bog!
4 Toj e tvrdina; sovr{eni se delataNegovi, a pati{tata Negovi – praved-ni; Bog e veren i nema nepravda voNego; Toj e praveden i vistinit;
5 no tie stanaa i zgre{ija pred Nego;toa ne se Negovi ~eda poradi porocitenivni; rod drzok i razvraten.
6 Toa li Mu go vozvra}ate na Gospod,narode glupav i bezumen? Neli e Tojtvoj Otec, Koj te sozdade, te usvoi i teizdigna?
7 Seti se na starite denovi, pomisliza godinite na porane{nite pokoleni-ja; pra{aj go tatko si – i toj }e tika`e, starcite svoi – i tie }e ti re~at.
8 Koga Sevi{niot go razdeluva{enasledstvoto na narodite i gi raselu-va{e sinovite ~ove~ki, toga{ stavigranici me|u narodite spored brojot nasinovite izrailski,
9 za{to delot na Gospod e Negoviotnarod; Jakov e nasledstvoto Negovo do-bieno so `drepka.
10 Toj go najde vo pustinata, vo zemjadiva i pusta, go za{tituva{e, segri`e{e za nego, go ~uva{e kako zeni-cata na okoto svoe;
11 kako {to orelot bdee nad gnezdotosvoe, letaj}i nad svoite orliwa, gira{iruva kriljata svoi, gi zema i ginosi na perjata svoi,
12 taka Gospod Samiot go vode{e, inema{e so Nego tu| bog.
13 Toj go iska~i na viso~inite zemni,go zasituva{e so polski plodovi i gohrane{e so med od kamen i maslo odtvrda karpa;
14 so kravjo maslo i ov~o mleko, i soloj od jagniwa, so ba{anski ovni i koz-li, so najdobro `ito i so najdobro vino.
15 I (jade{e Jakov i) stana debelJe{urun3, debel i tvrdoglav: se zgoi, sezdebeli i pro{iri, Go ostavi Boga, Kojgo sozdade, otstapi od Boga, Spasitelotsvoj.
16 So tu|i bogovi Go razdraznija i soodvratnostite svoi Go razgnevija:
17 im prinesuvaa `rtva na zlite duho-vi, a ne na Boga; na bogovite, {to ne gipoznavaa, na bogovite novi i nepoznati,koi predcite va{i ne gi znaeja.
18 A pokrovitelot, koj te rodil, ti Goostavi, i Boga, Koj te sozdal, Go zabo-ravi.
19 I Gospod vide, (pa se razgnevi) i giotfrli sinovite Svoi i }erkite Svoi,
20 i re~e: „]e go svrtam liceto Svoeod niv i }e go vidam krajot nivni:bidej}i tie se razvraten rod, sinovi, vokoi nema vernost;
7 4,32
8 1 Mojs 10 Dela 17,26
10 Er 2,6 Os 13,5
11 Lk 13,34
12 1 Mojs24,27 2 Mojs13,21 15,13
15 31,20 33,5.26
17 11,26-28 1 Kor10,20 Otkr 9,20
20 31,17
25 10,8
26 31,19
29 4,25
Dela 20,29-30
32,1 4,26
2 Is 55,10 Ps 71,6
4 Ps 144,17 Rim 9,14 1 Jn 1,9
Otkr 15,3-4
16,5
5 32,18
Mt 12,39 17,17
Dela 2,40 Fil 2,15
239
VTOROZAKONIE
3 32,15. Prekar na Izrail.
21 so la`ni bogovi ja predizvikaaMojata revnost, so idoli tie Merazgnevija, i jas }e ja povredam nivnatagordost so bezvredni lu|e, so ni{to inikakov narod Jas }e gi razgnevam;
22 za{to ogan se razgori od jarostaMoja; prodira toj s# do pekolot ve~en,ja jade zemjata i plodovite nejzini,osnovite planinski gi frla vo ogan;
23 }e ispratam vrz niv golemi ne-sre}i, strelite Svoi protiv niv }e ginaso~am:
24 od glad iscrpeni, molwi }e gini{tat i bolesti smrtonosni, protivniv }e ispratam yverski zabi i otrov odvleka~i zemni;
25 nadvor od me~ }e umiraat, a vo do-movite nivni – od u`as. Smrt }e po-razuva mom~e i devojka, pobelen stareci doen~e malo.
26 Jas rekov: vo prav }e gi storam,spomenot za niv me|u lu|eto, Jas }e gozbri{am;
27 samo se pla{ev od zlobata neprija-telska; da ne se izla`at protivnicitenegovi, pa da ka`at: ‚Pobedata e na{a;ne e toa od Gospodovata raka napra-veno!’
28 Za{to se soj bezrasuden, narod bezum.
29 Samo malku um da imaa, lesno }e jasfatea idninata svoja;
30 ‚Kako bi mo`el eden da goni iljadai dvajca – deset iljadi, ako nivniot Bogne bi gi predal, i Gospod ne bi gi dal!
31 Za{to nivnite bogovi ne se kakona{iot Bog; neprijatelite na{i seosudeni.’
32 Za{to lozjeto im e od sodomskaloza, i od poliwata gomorski; grozjetoim e otrovno grozje, grozdovite im segor~livi;
33 otrov zmiski e nivnoto vino, odaspida otrov poguben.
34 Ne e li seto toa sokrieno vo Mene?Ne e li zape~ateno vo Moite sokro-vi{ta?
35 Moja e odmazdata i moja nagradata,koga }e im se zatrese nogata nivna,za{to denot na zaginuvaweto nivno e
blisku, brzo }e nastapi podgotvenotoza niv.
36 No Gospod }e go opravda Svojotnarod, i }e se smili nad slugite Svoi,koga }e gi vidi oslabeni, bespomo{ni iiznemo{teni.
37 I }e re~e toga{ Gospod: ‚Kade sebogovite nivni, kade e karpata zad kojase zasolnuvaa?
38 Kade se onie koi jadea loj od `rt-vite nivni i koi pie javino od preli-vite za niv? Kamo da voskresnat, pa davi pomognat i da vi bidat za{tita?
39 I ete, videte sega (videte) deka toasum Jas; Jas sum i nema drug Bog, osvenMene: Jas uni{tuvam i Jas o`ivuvam,Jas ranuvam i Jas lekuvam, i nema takovkoj mo`e da izbavi od rakata Moja.
40 Ja krenav kon neboto rakata Svoja(i se kolnam vo Mojata desnica) i ve-lam: – `iv sum doveka!
41 Koga }e go naostram Mojot bleskavme~, i rakata Moja go primi sudot, }eim se odmazdam na neprijatelite Moi i}e im platam na onie {to Me mrazat;
42 }e gi napojam strelite Svoi so krv,i me~ot Moj }e se nasiti so meso, sokrvta od ubienite i zarobenite, od gla-vite na neprijatelskite knezovi.’
43 (Veselete se, nebesa, zaedno so Ne-go, i poklonete Mu se site angeliBo`ji). Veli~ajte go, neznabo{ci naro-dot negov! Za{to Toj }e se odmazdi zakrvta na slugite Svoi, }e im se odmaz-di na neprijatelite Svoi, i }e ja o~is-ti zemjata Svoja i narodot Svoj!”
44 (I vo toj den ja napi{a Mojsej onaapesna i gi nau~i sinovite Izrailevina nea). I se pribli`i Mojsej do naro-dot i gi ka`a glasno site zborovi odovaa pesna pred narodot, toj i Osija4,sinot Navinov.
45 Otkako Mojsej gi ka`a site tiezborovi pred celiot Izrail,
46 im re~e: „Vnesete gi vo srceto sitezborovi, {to vi gi ka`av denes, i pora-~ajte im na decata va{i, da gi pazat ida gi ispolnuvaat site zborovi od ovojzakon;
36 Ps 134,14
37 Sud 10,14 3 Car18,27 Er 2,28
38 Ps 49,12-13
39 4,35 Is 43,11 Os 13,4 Jn 5,21 Dela 4,12
40 Otkr 10,5-6
42 Avak 3,11
43 Rim 15,10 Evr 1,6 Otkr 6,10 19,2
46 4,40
21 Rim 10,19
1 Kor10,21-22
23 Ez 5,16-17
26 9,14
27 9,28
Is 10,13-14
28-29 Lk 19,42
30 Is 30,17
2 Let 24,24
32 1 Mojs
13,13 Is 5,2
35 Lk 21,22
Rim 12,19 Evr 10,30
240
VTOROZAKONIE
4 32,44 Prvoto ime na Isus Navin.
47 za{to tie ne se za vas prazni zbo-rovi, tuku va{ `ivot, i preku niv }e`iveete dolgo vreme na zemjata, za kojaodite preku Jordan da ja osvoite.”
Objavuvawe na smrtta na Mojsej 48 I vo istiot toj den mu zboruva{e
Gospod na Mojsej i mu re~e: 49 „Iska~i se na planinata Avarim,
toa e planinata Nevo, vo moavskatazemja, sproti Erihon, i pogledni jahananskata zemja, {to im ja davam nasinovite izrailski vo vladenie;
50 i umri na planinata, na koja }e seiska~i{ i priberi se pri narodot svoj,kako {to umre bratot tvoj Aron, naplaninata Or, i se pribra pri narodotsvoj,
51 zatoa {to zgre{ivte protiv Menepred o~ite na sinovite izrailski kajvodite Meriva vo Kadis, vo pustinataSin, za{to ne ja po~itavte svetostaMoja me|u sinovite na Izrail;
52 ti samo }e ja vidi{ zemjata, nonema da vleze{ tamu, – vo zemjata, {toim ja davam na sinovite izrailski.”
Mojsej gi blagoslovuva dvanaesette izrailski kolena
33 Ova e blagoslovot, so koj Mojsej,~ovekot Bo`ji, gi blagoslovi
sinovite na Izrail pred svojata smrt. 2 I re~e: „Gospod dojde od Sinaj, im
se javi vo Seir, zableska od planinataFaran i pristigna so iljadnici svetii;a vo desnicata Negova ognen zakon zaniv.
3 Sepak, Ti go saka{ Svojot narod isite svetii se vo rakata Tvoja, i tiepadnaa pred Tvoite noze, za da gislu{nat zborovite Tvoi.
4 Zakon ni dade Mojsej, nasledstvo nanarodot od Jakov.
5 I toj be{e car na Je{urun koga sesobiraa narodnite knezovi, zaedno sesoedinija izrailskite plemiwa.
6 Da `ivee Ruvim i da ne umira, pamakar i da e malubroen!” (I Simeon dabide mnogubroen).
7 A za Juda go ka`a ova: „^uj go,Gospodi, glasot na Juda i dovedi go kajnarodot negov; da se za{titi so racete
svoi, a Ti bidi mu pomo{nik protivneprijatelite negovi.”
8 I za Levij re~e: „Tvojot ‚tumim’ iTvojot ‚urim’ se na svetiot ma` Tvoj,kogo {to Ti go isku{uva{e vo Masa,
9 koj re~e za tatko si i za majka si:‚jas ne gi vidov’, i bra}ata svoi ne gipriznava, i sinovite svoi ne gi pozna-va, bidej}i tie, gi po~ituvaat zboro-vite Tvoi i go pazat zavetot Tvoj,
10 go u~at Jakov na zakonite tvoi, iIzrail na Tvoite zapovedi, stavaattemjan pred liceto Tvoe i sepalenicina `rtvenikot Tvoj;
11 blagoslovi ja, Gospodi, silata nego-va i primi gi delata na racete negovi,porazi gi bedrata na neprijatelite ne-govi, {to stanuvaat protiv nego i koigo mrazat, za da ne mo`at da se podig-nat.”
12 Za Venijamin re~e: „Kogo Gospod gosaka, toj `ivee vo Nego so radost, Boggo za{tituva sekoga{, i toj po~iva vrzramenata Negovi.”
13 Za Josif re~e: „Neka ja blagosloviGospod zemjata negova so mnogu sakanidarovi nebeski, so rosa i so darovi odbezdnata, {to le`i dolu,
14 so najdobroto {to doa|a od soncetoi so najdobroto {to go donesuvamese~inata,
15 so darovi od starite planini i sodarovi od ve~nite ridovi,
16 i so najdobroto od toa {to ja ispol-nuva zemjata, i blagoslovot na Onoj {tose javi od kapinata da sleze vrz glavatana Josif, vrz temeto na izbraniot me|ubra}ata;
17 cvrstinata mu e kako na prvorodenotele, i rogovite mu se kako rogovite nabivol; so niv }e gi izbode site narodido krajot na zemjata: toa se deseticiteiljadi Efremovi, toa se iljadniciteManasievi.”
18 Na Zavulon mu re~e: „Veseli se,Zavulone, vo svoite pati{ta, i tiIsahare, pod {atorite tvoi;
19 vie go svikuvate narodot na plani-nata, tamu }e prinesete `rtvi sporedzakonot na pravdata, bidej}i bogatstvo-to na moreto }e ve hrani, i sokrovi{-teto sokrieno vo pesokot.”
8 6,16 2 Mojs17,1-7
9 2 Mojs32,25-29 Mt 10,37 12,46-50
13 1 Mojs49,25-26
15 Avak 3,6
16 2 Mojs 3,1-6
17 Ps 91,10
19 Is 60,5 Ps 4,5
49 4 Mojs
27,12-14
51 4 Mojs
20,13.24
33,1-29
1 Mojs 49
2 2 Mojs19,1-2
Sud 5,4 Avak 3,3 Juda 1,14
5 32,15
241
VTOROZAKONIE
20 Za Gad re~e: „Blagosloven neka ekoj }e go pro{iri Gad; toj po~iva kakolav, gotov da ja raskine `rtvata svojaod peti do glava;
21 toj si gi prisvoi prvinite odosvoenoto, {to mu go dodeli Zakonoda-vecot; toj odi vo prvite redovi na na-rodot, izvr{uvaj}i go svetoto delo Gos-podovo i svojot dolg kon Izrail.”
22 Za Dan re~e: „Dan e mlad lav, kojskokna od Ba{an.”
23 Za Neftalim re~e: „Neftalim eprezasiten so prijatnosti, pa neka sezasiti i so blagoslov od Gospod; Zapa-dot i Jugot }e gi nasledi.”
24 Za Asir re~e: „Blagosloven me|usinovite }e bide Asir, toj }e bide omi-len me|u bra}ata svoi i vo maslo }e janatopi nogata svoja.
25 Od `elezo i od bakar se tvoitereziwa;
26 Nema drug Bog kako tvojot Bog,Je{urune! Koj se pronesuva po neboto,tebe na pomo{, i so velikolepie naoblacite.
27 Ediniot Bog e tvoe pribe`i{te, ave~nite Negovi race se tvoja potkrepa.Toj go progonuva neprijatelot predtebe i ti veli: ‚istrebuvaj!’
28 Izrail `ivee vo spokoj, potomcitena Jakov se smestija vo zasolni{te, vozemja izobilna so `ito i vino, kade ne-boto pra}a rosa.
29 Bla`en si ti, Izraile! Koj e kakotebe, narod pazen od Gospod, Koj ti e{tit – zakrilnik i me~ na slavatatvoja? Tvoite neprijateli }e baraatmilost od tebe, a ti }e ja gazi{ gordos-ta nivna.”
Smrtta Mojseeva
34 Toga{ Mojsej se iska~i odramninite moavski na planina-
ta Nevo, na vrvot Fazga, sproti Eri-hon, i Gospod mu ja poka`a celata zemjaod Galaad s# do Dan,
2 i celata zemja Neftalimova, i cela-ta zemja Efremova i Manasieva, i cela-ta zemja Judina, duri do ZapadnotoMore,
3 i regionot na Negev, i ramninataokolu Erihon, grad na palmi, duri doSigor.
4 I mu re~e Gospod: „Ete ja zemjata, zakoja im se zakolnav na Avraam, na Isak,i na Jakov, velej}i: ‚Na va{eto seme }eim ja dadam’; dadov da ja vidi{ so o~itetvoi, no ti tamu nema da pojde{.”
5 I umre tamu Mojsej, slugata Gospo-dov, vo zemjata Moav, spored zborotGospodov;
6 i go pogrebaa vo dolinata, vo zemja-ta Moav, sproti Bet-Peor, no do denes-ka nikoj to~no ne znae kade e pogreban.
7 Mojsej be{e na sto i dvaeset godinikoga umre; no vidot ne mu be{e oslab-nat, i silata negova ne mu be{e opad-nala.
8 I sinovite na Izrail go oplakuvaaMojsej vo ramninite moavski (kajJordan, blizu do Erihon) trieset dena.A potoa pominaa i denovite za pla~ewei tagata po Mojsej.
9 I Isus, sinot Navinov, se ispolniso duh na mudrost, za{to Mojsej gi be{epolo`il racete svoi vrz nego, i mu sepokoruvaa sinovite na Izrail i praveataka, kako {to mu be{e zapovedalGospod na Mojsej.
10 I ne se pojavi ve}e takov prorok voIzrail, kako Mojsej, kogo Gospod gopoznava{e lice v lice,
11 na kogo Gospod go be{e ispratil dagi izr{i vo egipetskata zemja site tieznamenija i ~uda nad faraonot, nad si-te slugi negovi i nad celata zemja nego-va.
12 ^udesni se i golemi tie dela {toMojsej gi izvr{i so mo}na raka predo~ite na celiot Izrail.
5 Is.N. 1,1-2
7 5 Mojs 31,2
9 4 Mojs27,18-23
10 2 Mojs33,11
12 2 Mojs14,31
20 1 Mojs 49,9 4 Mojs 24,9
21 Is.N. 4,
12-13
26 2 Mojs
15,11
27 Ps 89,1-2
28 4 Mojs 23,9
Er 23,6
29 Ps 32,12 115,9-11
144,15
34,1 4 Mojs 22,1 5 Mojs 3,27
32,48-49
242
VTOROZAKONIE
Isus go nasleduva Mojsej
1 Po smrtta na Mojsej, slugata Gos-podov, Gospod mu re~e na Navino-
viot sin Isus, slu`itel na Mojsej,velej}i:
2 „Mojsej, slugata Moj umre; zatoa se-ga stani, mini preku rekata Jordan, tii siot ovoj narod, vo zemjata, {to Jasim ja davam, na sinovite Izrailevi.
3 Sekoe mesto, na koe }e stapnat sta-palata na va{ite noze, vam vi go davam,kako {to mu rekov na Mojsej:
4 od pustinata i od Livan duri dogolemata reka, rekata Eufrat, celatazemja Hitiska, i do Golemoto More nazapad }e bidat va{i predeli.
5 Nikoj nema da ti se sprotivstavi votekot na site denovi od tvojot `ivot; ikako {to bev so Mojsej, taka }e bidam iso tebe: nema da te ostavam i nitu }e teprezram.
6 Bidi cvrst i hrabar, za{to }e mu jarazdeli{ zemjata na ovoj narod, vonasledstvo za koja im se zakolnav natatkovcite nivni deka }e im ja dadam;
4 5 Mojs 1,7
5 1,9.17 3,7 6,27 1 Mojs28,15 2 Mojs 3,12 5 Mojs 4,31 7,24 31,6-8 Evr 13,5
6 5 Mojs 1,21 3,28 31,23
1,1 2 Mojs 17,9
5 Mojs34,1-9
2 1 Mojs 12,7 5 Mojs 1,25
3 14,9
5 Mojs11,24
ISUS NAVIN
Voved
Knigata Isus Navin go prika`uva osvojuvaweto na hananskata zemja i naselu-vaweto na izrailskite plemiwa vo nea pod vodstvo na Isus Navin, nasled-nikot na Mojsej. Vo ovaa kniga bez pogolemi te{kotii mo`e da se razgrani~attri pozna~ajni celini:
Osvojuvaweto na Hanan (1-12), Podelba na zemjata (13-21), Kraj na Isusoviot `ivot (22-24). Dodeluvaweto na zemjata na Negoviot narod, zna~i istovremeno i ostvaru-
vawe na vetuvawata koi Bog im gi be{e dal na predcite na Izrailcite, a koimu gi povtori i na Mojsej. Niz dolgovekovnata istorija, vo koja se izrazeniodnosite pome|u Bog i Izrail, osvojuvaweto na Hanan pretstavuva edna nejzi-na zna~ajna etapa, koja po svojata va`nost bi mo`ela da se sporedi so onaa naizleguvaweto od Egipet. Tokmu kako i pri zaminuvaweto od egipetskata zemja,periodot na naseluvaweto vo hananskata zemja, go odbele`uvaat brojni posre-duvawa na Boga, Koj se bori na stranata na Svojot narod, obezbeduvaj}i musekoga{ uspeh i pobeda.
Dodeluvaweto i doveruvaweto na predelite koi se ve}e osvoeni, ili pak, koipreostanuva doprva da bidat osvoeni, iscrpno ja poka`uvaat gri`ata na Boga,Koj im veti na site Izrailci deka }e `iveat blagodatno na posedot na ednazemja. I tokmu od takva gledna to~ka bi trebalo da se ~itaat nabrojuvawatana mestata koi se sodr`ani vo odredeni glavi od knigata (na pr. 13,15 i 16).
Isus Navin potsetuva deka vernosta na Boga kon Sopstvenite vetuvawabara za vozvrat i posebno zalagawe na narodot. Naseluvaweto na Izrailcitevo sredina me|u tu|inci, koi ne znaat za Boga predizvikuva novi opasnosti odpojava na neverie. Tokmu poradi toa Isus }e prevzeme eden potfat vo forma nasve~eno obnovuvawe na sojuzot, odnosno zavetot pri sobirot vo Sihem. So tojnastan zavr{uva knigata Isus Navin (24).
Narodot tamu po sopstven izbor odlu~uva da Mu slu`i na Boga. Ottoga{ seotkriva dolgata istorija na Izrailcite i na nivnata zemja, ~ie poseduvawe ivladeewe postojano }e bide doveduvano vo pra{awe, a isto taka }e bidepotrebno izrailskiot narod postojano da se potsetuva i da bide opomenuvanza barawata, koi se nametnuvaat od izborot {to toj samiot go napravil.
7 samo bidi mnogu cvrst i hrabar, igri`livo pazi da go izvr{i{ seto ona{to ti go zapoveda slugata Moj Mojsej;ne se otstranuvaj od seto toa ni nadesnoni nalevo, tuku postapuvaj razumno sos# {to }e prezema{.
8 Da ne se oddeluva od ustata tvojaovaa kniga na zakonot; tuku pou~uvaj seod nea dewe i no}e, za da razbere{ kako}e go izvr{uva{ s# ona, {to e napi-{ano vo nea; za{to toga{ ti }e ima{uspeh vo tvoite pati{ta i umno }epostapuva{.
9 Eve, ova ti zapovedam Jas: bidicvrst i hrabar, ne pla{i se i ne seu`asuvaj, za{to Gospod, tvojot Bog, ezaedno so tebe, kade i da odi{.”
Isus go podgotvuva preminuvaweto preku Jordan
10 Toga{ Isus im zapoveda na narod-nite upraviteli i re~e:
11 „Vlezete me|u narodot i zapovedaj-te im na lu|eto i ka`ete im: ‚prig-otvete si hrana za pat, za{to po tridena }e ja minete rekata Jordan, i }evlezete da ja prezemete zemjata, kojaGospod, Bog na va{ite tatkovci, vi jadava vo nasledstvo.’”
12 A na plemeto Ruvimovo, Gadovo ina polovinata od Manasievoto pleme,Isus im re~e:
13 „Spomnete si, {to vi zapovedaMojsej, slugata Gospodov, velej}i: ‚Gos-pod, va{iot Bog ve uspokoi i vi ja dadeovaa zemja;
14 va{ite `eni, va{ite deca i va{i-ot dobitok neka ostanat vo zemjata, {toMojsej vi ja dade od ovaa strana na Jor-dan1; a vie hrabrite, {to mo`ete davojuvate, trgnete vooru`eni pred bra-}ata va{i i pomagajte im,
15 dodeka Gospod, ne gi uspokoi bra-}ata va{i, kako i vas; dodeka i tie ne janasledat taa zemja, koja Gospod, va{iotBog, im ja dava; toga{ vratete se vonasledstvoto svoe i zemete ja zemjata,koja Mojsej, slugata Gospodov, vi ja dadeod ovaa strana na Jordan, kade izgrevasonceto.’”
16 Tie mu odgovorija na Isus: „S# {toni zapoveda{, }e napravime, i kade i dane pra}a{, }e odime;
17 kako {to go slu{avme Mojsej, taka}e te slu{ame i tebe; samo Gospod, tvo-jot Bog, da bide so tebe, kako {to be{eso Mojsej;
18 sekoj, {to }e se protivi na tvojatazapoved i nema da gi poslu{a tvoitezborovi za s#, {to }e mu zapoveda{, }ebide poguben. Samo bidi cvrst i hra-bar!”
Isus ispra}a dvajca izviduva~i vo Erihon
2 Isus, sinot Navinov, tajno ispratiod Sitim dve mom~iwa i im re~e:
„Odete i tajno razgledajte ja zemjata igradot Erihon!” I dvete mom~iwa oti-doa i vlegoa (vo Erihon) vo ku}ata naedna bludnica, po ime Raav, i ostanaada no}evaat tamu.
2 Toga{ mu javija na erihonskiot car:„Ete, nekoi lu|e od sinovite Izrai-levi dojdoa tuka no}eska, za da ja raz-gledaat zemjata skri{no.”
3 erihonskiot car isprati lu|e da $ka`at na Raav: „Izvedi gi lu|eto, {tovlegoa vo tvojot dom, bidej}i do{leskri{no da ja razgledaat celata zemja.”
4 No `enata gi zede onie dve mom-~iwa, gi sokri i re~e: „Dojdoa, na-vistina, kaj mene lu|e, no jas ne znam odkade bea tie;
5 koga, pak, na stemnuvawe treba{e dase zatvorat portite, tie izlegoa; neznam kade otidoa; trgnete vedna{ poniv, }e gi stignete.”
6 A samata gi odvede na pokrivot i gisokri vo ne~e{lan len, {to be{e spro-stren kaj nea na tavanot.
7 Ispratenite trgnaa potoa po patotkon Jordan s# do samiot premin na re-kata, a portite se zatvorija vedna{ ko-ga trgna poterata.
8 Pred da legnat da spijat, Raav seka~i kaj niv na pokrivot
9 i im re~e: „Znam deka Gospod vi jadal vam ovaa zemja, bidej}i u`as n#
18 5 Mojs17,12
2,1-24 4 Mojs13,2-21 Evr 11,31 Jk 2,25
1 7,2 6,17.25 Sud 16,1 18,2 Mt 1,5
4 6,17
9 9,9-10 1 Mojs47,31
7 5 Mojs 5,32
29,8
8 5 Mojs
28,61 Ps 1,1-3
9 5 Mojs31,6-8 Er 1,8
10 5 Mojs 1,15
16,18
11 4 Mojs
33,53
12 4 Mojs 32
5 Mojs3,18-20
13 2 Mojs
33,14 Is 28,12
32,18
15 22,1-6
244
ISUS NAVIN
1 1,14. Isto~no od Jordan.
opfati od vas, i site `iteli na ovaazemja se ispla{ija od vas;
10 za{to ~uvme deka Gospod ja isu{ipred vas vodata vo Crvenoto More kogaste doa|ale od Egipet, i kako ste posta-pile so dvajca amorejski carevi od onaastrana na Jordan, Sion i Og, koi ste gipogubile.
11 Koga go ~uvme toa, srceto ni sestegna i vo nieden od nas du{a ne osta-na poradi vas; za{to Gospod, va{iotBog, e Bog na neboto i na zemjata dolu;
12 I taka, zakolnete mi se vo Gospod,va{iot Bog, deka, kako {to jas vi poka-`av milost, taka i vie }e bidete mi-lostivi kon domot na mojot tatko, idajte mi veren znak:
13 ostavete gi `ivi vo domot na tatkomi i majka mi, bra}ata moi i sestritemoi, i site {to se vo nego, i spasete gidu{ite na{i od smrt.”
14 A lu|eto $ rekoa: „Na{ata du{a dabide predadena na smrt namesto va{ata,samo sega da ne n# predade{. A kogaGospod ni ja predade ovaa zemja, }epostapime so tebe so milost i dobri-na.”
15 I taa gi spu{ti po ja`e niz pro-zorecot, bidej}i ku}ata $ be{e vo grad-skite yidini i tamu taa `ivee{e;
16 i im re~e: „Odete sega vo planina-ta, za da ne ve sretnat gonitelite, ikrijte se tamu tri dena, dodeka da sevrati poterata {to trgna po vas, apotoa odete si po va{iot pat.”
17 A lu|eto $ rekoa: „Nie }e bidemeoslobodeni od kletvata tvoja, so koja n#zakolna ako ne postapi{ vaka:
18 ete, koga }e dojdeme vo ovoj del odgradot, ova crveno ja`e obesi go na pro-zorecot, niz koj n# spu{ti, i priberigi vo ku}ata kaj sebe tvojot tatko, tvo-jata majka i tvoite bra}a i celiottatkov dom;
19 i ako nekoj izleze nadvor od vrata-ta na tvojata ku}a, samiot neka si bidevinoven, a nie }e bideme oslobodeni odovaa tvoja kletva; a za site {to }ebidat so tebe vo ku}ata tvoja, krvtanivna neka bide vrz glavite na{i, akonekoja raka se dopre do niv;
20 ako, pak, nekoj (n# povredi ili) giotkrie ovie na{i zborovi, nie isto
taka }e bideme oslobodeni od tvojatakletva, so koja n# zakolna.”
21 Taa odgovori: „Neka bide sporedzborovite va{i!” I gi pu{ti, i tie siotidoa, a taa go vrza za prozorecotcrvenoto ja`e.
22 Tie trgnaa i otidoa vo planinata iostanaa tamu tri dena, dodeka se vratipoterata. Gonitelite gi baraa poceliot pat i ne gi najdoa.
23 I se vratija dvete mom~iwa, slegoaod planinata, go minaa Jordan i otidoakaj Isus, sinot Navinov i mu ka`aa s#{to im se slu~i.
24 I mu rekoa na Isus: „Gospod, japredade celata taa zemja vo na{i race,i site `iteli na taa zemja se upla{eniod nas.”
Preminuvaweto na Jordan
3 Toga{ Isus stana rano utredenta,i trgna od Sitim i dojde do Jordan,
toj i site sinovi Izrailevi, i no}evaatamu pred da go preminat.
2 Po tri dena trgnaa upraviteliteniz logorot,
3 i im zapovedaa na lu|eto, velej}i:„Koga }e go vidite kov~egot na zavetotna Gospod, va{iot Bog, i (na{ite)sve{tenici, levitite, kako go nosat,trgnete i vie od va{eto mesto i odetepo niv.
4 No rastojanieto me|u vas i niv dabide okolu dve iljadi lakti; ne sedobli`uvajte do nego; taka }e go znaetepatot, po koj }e odite, za{to vie ne steodele po toj pat nikoga{ porano.”
5 I mu re~e Isus na narodot: „Osve-tete se, bidej}i Gospod }e izvr{i me|uvas ~udni dela.”
6 Na sve{tenicite, pak, im re~eIsus: „Zemete go kov~egot na zavetot iodete pred narodot.” Sve{tenicite gozedoa kov~egot na zavetot i trgnaa prednarodot.
7 Toga{ Gospod mu ka`a na Isus: „Oddenes }e po~nam da te vozvi{uvam predo~ite na site sinovi Izrailevi, za dadoznaat deka, kako {to bev so Mojsej,taka }e bidam i so tebe.
8 A sega zapovedaj im na sve{teni-cite, koi go nosat kov~egot na zavetot,
24 10,8
3,2 1,11
3 4 Mojs10,33 5 Mojs 31,9
5 7,13 2 Mojs19,10.15 3 Mojs11,44 Sud 6,13 Er 10,10 23,36 Ps 41,2 84,3 Dan 6,26 Mt 16,16
10 2 Mojs
14,21-22 4 Mojs
21,32-35
11 5,1 7,5
12 1 Mojs
47,31
13 6,23
14 4 Car10,24
15 1 Car19,12
Dela 9,25 2 Kor11,33
19 3 Mojs 20,9 2 Car 1,16 3 Car 2,32
Mt 27,25
245
ISUS NAVIN
i ka`i im: ‚{tom }e vlezete vo voditena Jordan, zaprete vo Jordan.’”
9 Isus im ka`a na sinovite Izra-ilevi: „Dojdete vamu i ~ujte gi zboro-vite na Gospod, va{iot Bog!”
10 U{te im re~e Isus: „Od toa }e doz-naete deka me|u vas e `iviot Bog, Koj}e gi izgoni od vas Hanancite i Hitij-cite, Evejcite i Perizijcite, Gergesej-cite, Amorejcite i Jevusijcite;
11 ete, kov~egot na zavetot na Gos-podarot nad celiot svet }e trgne predvas preku Jordan;
12 i zemete si dvanaesetmina lu|e odsinovite Izrailevi, po eden ~ovek odsekoe pleme;
13 i {tom nozete na sve{tenicite,koi go nosat kov~egot na Gospodarotnad celiot svet, }e stapnat vo voditena Jordan, vodata jordanska }e se pre-kine, a vodata {to te~e odozgora, }ezapre.”
14 I taka, koga narodot trgna od{atorite svoi za da go mine Jordan, isve{tenicite go ponesoa kov~egot nazavetot pred narodot,
15 toga{, {tom onie, {to go noseakov~egot vlegoa vo Jordan, i nozete nasve{tenicite, koi go nosea kov~egot, senakvasija vo vodite na Jordan; a be{evreme koga Jordan, vo tekot na celiotperiod na `etvata na p~enicata se iz-leva od svoite bregovi,
16 vodata, {to te~e{e odozgora, zaprei se pretvori vo karpa oddale~ena namnogu golemo rastojanie, kaj gradotAdam, koj se nao|a vo predelot Care-tan; a vodata {to te~e{e nadolu, iste-~uva{e kon Arabiskoto, odnosno Sole-noto More, s# dodeka ne iste~e dokraj.
17 A narodot premina sprema Erihon.A, sve{tenicite {to go nosea kov~egotna zavetot Gospodov, zastanaa na suvosrede Jordan. I site sinovi Izrailevipreminuvaa na suvo, dodeka celiot na-rod ne go premina Jordan.
Dvanaeset kamewa za spomen na ~udnoto preminuvawe preku Jordan
4 Koga celiot narod go preminaJordan, Gospod mu re~e na Isus:
2 „Zemi od narodot dvanaeset lu|e, poeden ma` od sekoe pleme
3 i zapovedaj im i ka`i im: ‚Zemeteottuka, srede Jordan, kade {to stoejanepodvi`no nozete na sve{tenicite,dvanaeset kamewa, ponesete gi so sebe istavete gi na mestoto, kade {to }e no-}evate ovaa no}!’”
4 Isus povika dvanaeset lu|e, {to giizbra od sinovite Izrailevi, po edenma` od sekoe pleme
5 i im re~e: „Odete po mene pred li-ceto na Gospod, va{iot Bog, srede Jor-dan i sekoj neka zeme ottamu po eden ka-men, i neka go stavi na ramo sporedbrojot na plemiwata na sinovite Izra-ilevi,
6 za da bidat kaj vas znak; koga }e tepra{a vo podocne`no vreme sinot tvoji }e re~e: ‚zo{to se ovie kamewa kajvas?’
7 a ti }e mu re~e{ na sinot tvoj:‚Vodata vo rekata Jordan prestana date~e pred kov~egot na zavetot na Gospodkoga toj go preminuva{e Jordan, toga{vodata jordanska presu{i’; i taka tiekamewa }e bidat kaj vas kako ve~enspomenik na sinovite Izrailevi.”
8 i sinovite Izrailevi napravijataka, kako {to zapoveda Isus: zedoadvanaeset kamewa od srede Jordan, kako{to mu re~e Gospod na Isus, sporedbrojot na plemiwata na sinovite Izra-ilevi, i gi ponesoa so sebe vo logorot,i gi stavija tamu.
9 I drugi dvanaeset kamewa postaviIsus srede Jordan na mestoto, kade {toim stoeja nozete na sve{tenicite, koigo nosea kov~egot na zavetot. Tie setamu i do den–denes.
10 Sve{tenicite, pak, koi go noseakov~egot, stoeja srede Jordan, dodeka nebe{e svr{eno s# {to Gospod mu be{ezapovedal na Isus – to~no taka, kako{to mu be{e zapovedal Mojsej na Isus;pa potoa narodot brzo preminuva{e.
11 Koga celiot narod go premina Jor-dan, toga{ premina i kov~egot Gospo-dov i kamewata pred niv.
12 I Ruvimovite sinovi i Gadovitesinovi i polovinata od Manasievotopleme pominaa vooru`eni pred sinovi-te Izrailevi, kako {to im be{e zapo-vedal Mojsej.
3 3,17 5 Mojs 27,2
4 3,12
5 3,17
6 4,21-26 2 Mojs12,26 13,14 5 Mojs 6,20
7 2 Mojs28,12
9 1 Mojs35,20
12 4 Mojs32,29
10 2 Mojs 34,9 5 Mojs 7,1
12 4,2.4
13 2 Mojs
14,22 Is 11,15
15 Ps 113,3
1 Let 12,16 Sir 24,24
16 2 Mojs
14,21-22
17 4,3
4,1 5 Mojs 27,2
2 3,13
246
ISUS NAVIN
13 Okolu ~etirieset iljadi vooru-`eni za borba preminaa pred Gospodkon gradot Erihon za da se borat.
14 Vo toj den Gospod go vozveli~iIsus pred celiot Izrail i po~naa dago po~ituvaat kako {to go po~ituvaaMojsej, dodeka be{e `iv.
15 I mu re~e Gospod na Isus, velej}i: 16 „Zapovedaj im na sve{tenicite,
{to go nosat kov~egot na zavetot, da iz-lezat od Jordan.”
17 Isus im zapoveda na sve{tenicitei re~e: „Izlezete od Jordan!”
18 I koga sve{tenicite, {to go noseakov~egot na zavetot Gospodov, izlegoaod Jordan, i {tom nozete nivni stapijana suvo, vodata na Jordan se spu{ti nasvoeto mesto, pote~e, kako porano, poceloto korito.
19 I narodot izleze od Jordan vo de-settiot den na prviot mesec i se smestivo Gilgal, na istok od Erihon.
20 I dvanaesette kamewa, {to gi beazele od Jordan, Isus gi postavi vo Gil-gal
21 i im re~e na sinovite Izrailevi:„Koga }e ve pra{aat va{ite sinovi,velej}i: ,Zo{to se ovie kamewa?’
22 ka`ete im na va{ite sinovi: Izra-il go pomina Jordan po suvo.
23 Za{to Gospod, va{iot Bog, gi is-u{i vodite na Jordan za vas, dodeka dago preminete, isto onaka, kako {toGospod, va{iot Bog, go napravi so Cr-venoto More, koe go isu{i pred nas,dodeka go preminuvavte,
24 za da vidat site narodi na zemjatadeka rakata Gospodova e silna, i da Gopo~ituvate Gospoda, va{iot Bog, seko-ga{.”
5 Koga amorejskite carevi, {to`iveeja od onaa strana na Jordan
kon zapad2, i hananskite carevi, {to sekraj moreto, ~uja deka Gospod gi isu-{il vodite na Jordan pred sinoviteIzrailevi, dodeka tie preminuvale, im
se zaprea mislite, (se u`asija) i du{ave}e ne ostana vo niv poradi sinoviteIzrailevi.
Obrezuvawe na Izrailcite vo Gilgal
2 Vo toa vreme Gospod mu re~e na Is-us: „Napravi si no`evi od ostar kameni obrezaj ja novata generacija na Iz-rail!”
3 Toga{ Isus napravi ostri no`eviod kamen, i gi obreza sinovite Izra-ilevi vo mestoto nare~eno Givat Ara-lot3.
4 I taka gi obreza Isus (sinovite Iz-railevi, koi toga{ se rodija po patot,i koi ne bea obrezani koga izlegoa odEgipet; site gi obreza Isus), za{tosiot narod od ma{ki pol {to be{eizlegol od Egipet, site sposobni zavojna izumrea vo pustinata po patot,otkako bea izlegle od Egipet;
5 i taka site izlezeni bea obrezani, asite, {to se rodija vo pustinata popatot, po izleguvaweto od Egipet, nebea obrezani;
6 za{to sinovite Izrailevi ~etiri-eset (i dve) godini lutaa po pustinata;(zaradi toa mnozina ne bea obrezani),dodeka izumrea site sposobni za vojna,{to bea izlegle od Egipet. Tie {to nego poslu{aa glasot Gospodov i na koiGospod im se zakolna deka nema da javidat zemjata, {to Gospod so zakletvabe{e im ja vetil na tatkovcite nivni,odnosno, deka nam }e ni ja dade zemjata,kade {to te~e med i mleko,
7 a namesto niv gi podigna nivnitesinovi. Niv gi obreza Isus, za{to tiene bea obrezani; bidej}i bea rodeni votekot na patuvaweto.
8 Siot narod, otkako be{e obrezan, siostana na mestoto vo logorot, dodeka neozdravi.
9 Toga{ Gospod mu re~e na Isus:„Sega Jas go simnav4 od vas egipetskiot
2 1 Mojs17,10.23 2 Mojs 4,25
4 5 Mojs 2,14 Evr 3,17
6 2 Mojs 3,8 4 Mojs14,20-34 5 Mojs 2,14 Dela 7,36
14 3,7
20 3,8
23 2 Mojs
14,21
24 2 Mojs
14,31 15,16
Ps 43,2 88,13 97,1
117,15-16
5,1 2,11
247
ISUS NAVIN
2 5,1. Zapadno od Jordan3 5,3. Rid na obrezanieto.4 5,9. Na evrejski strkalav.
sram!” I toa mesto se narekuva duri ido den–denes „Gilgal”.5
Prva Pasha vo Hanan 10 I se zadr`aa sinovite Izrailevi
vo logorot vo Gilgal i ve~erta na ~e-tirinaesettiot den od mesecot naprav-ija Pasha vo ramninite erihonski;
11 i na vtoriot den po Pasha po~naada jadat od p~enicata na taa zemja – bes-kvasni lebovi i pe~eni zrna vo istiottoj den;
12 i manata6 prestana da pa|a vo tojden, otkako po~naa da jadat od `itotona taa zemja; i ve}e nema{e mana kajsinovite Izrailevi: vo taa godina tiejadea od plodovite na hananskata zemja.
Zapovednikot na Bo`jata vojska 13 Koga Isus se nao|a{e blizu do
Erihon, pogledna i vide, i ete, prednego stoi ~ovek, so izvaden me~ vo raka-ta. Isus se pribli`i do nego i mu re~e:„Na{ li si, ili si od na{ite nepri-jateli?”
14 Toj mu odgovori: „Ne; jas sumvoda~ot na vojskata Gospodova, sega doj-dov ovde” . Isus padna ni~kum na zemja,se pokloni i mu re~e: „[to }e muzapoveda{ na svojot sluga?”
15 Voda~ot na vojskata Gospodova mure~e na Isus: „Sobuj gi obuvkite odnozete svoi, bidej}i mestoto, na koestoi{, e sveto” . Isus taka i napravi.
16 A Erihon be{e utvrden i zatvorenporadi strav od sinovite Izrailevi;nikoj ne izleguva{e i ne vleguva{e vonego.
Izrailcite se upatuvaat vo Erihon
6 Toga{ mu re~e Gospod na Isus:„Eve, Jas go predavam Erihon vo
tvoi race i carot negov i silnite lu|evo nego;
2 obikoluvajte go gradot site vie,sposobni za vojna, po edna{ vo denot, itaka pravete {est dena;
3 i sedum sve{tenici neka nosat predkov~egot sedum trubi od rogovi; a sed-
miot den obikolete go gradot sedum-pati i sve{tenicite neka trubat sotrubite od rogovi.
4 I koga trubite od rog }e zatrubatsilno, vedna{ {tom }e go ~uete zvukotod trubite, celiot narod neka vosk-likne, i gradskite yidi{ta }e padnatsami do osnovata svoja pred onie {tovikaat; i toga{ celiot narod da navle-ze vo gradot, trgnuvaj}i sekoj od svoetomesto.”
5 Toga{ dojde Isus, sinot Navinov,kaj sve{tenicite i im re~e: „Zemete gokov~egot na zavetot Gospodov i sedumsve{tenici neka nosat sedum rogovitrubi pred kov~egot Gospodov!”
6 I im re~e, velej}i: „Zapovedajte muna narodot da go obikolat i da go op-kru`at gradot; a vooru`enite nekaodat pred kov~egot Gospodov.”
7 [tom Isus mu go ka`a toa na naro-dot, re~e i sedumte sve{tenici, {to giimaa sedumte sve{teni trubi, da pojdati da zatrubat so trubite, i kov~egot nazavetot Gospodov da odi po niv.
8 Vooru`enite, pak, odea pred sve{-tenicite, koi trubea so trubite; i onie{to odea po niv, po ko~egot na zavetotGospodov, trubea so trubite.
9 Na narodot, pak, Isus mu zapoveda ire~e: „Ne vikajte i da ne se ~ue glas odvas, i da ne izleguva zbor od ustata va-{a do onoj den, dodeka ne vi zapovedam:vikajte! – i toga{ }e viknete.”
10 Taka kov~egot Gospodov trgna oko-lu gradot i edna{ go obikoli; i dojdoavo logorot i no}evaa vo nego.
11 (Na vtoriot den) Isus stana utri-nata rano, i sve{tenicite go ponesoakov~egot Gospodov;
12 i sedumte sve{tenici, {to gi noseasedumte trubi pred kov~egot Gospodov,odea i trubea so trubite; vooru`enite,pak, odea pred niv, a drugite odea pokov~egot Gospodov i sve{tenicite za-trubija so rogovite trubi.
13 I vtoriot den go obikolija gradotedna{ i se vratija vo logorot. Takapravea {est dena.
6,3.6 Otkr 8,2
4 6,20 Is 42,13
10 2 Mojs12,1-14
11 3 Mojs
23,14
13 4 Mojs
22,23.31 1 Let 21,16
122 Mojs 16,4
15 2 Mojs 3,5 Dela 7,33
248
ISUS NAVIN
55,9. Na evrejski strkaluvawe.
14 Na sedmiot den stanaa rano i goobikolija gradot sedumpati; samo tojden go obikolija gradot sedumpati.
15 I pri sedmoto zaobikoluvawesve{tenicite zatrubija vo trubite. To-ga{ Isus mu re~e na narodot: „Vikajte,bidej}i Gospod vi go predade gradot!
16 I gradot, so s# {to e vo nego dapadne vo prokletstvo, vo imeto Gos-podovo; samo bludnicata Raav po{te-dete ja, nea i sekoj {to e vo domot nej-zin; za{to taa gi sokri izvidnicite{to gi prativme.
17 No i vie ~uvajte se od prokolnato-to, za da ne padnete i samite vo pro-kletstvo, ako zemete ne{to od prokol-natoto, i so toa na logorot i na si-novite Izrailevi da im donesete pro-kletstvo, i nas da n# istrebite.
18 Zlatoto, pak, srebroto i bakarot i`elezoto se za Gospod i da se vnesat voriznicata Gospodova!”
19 I zatrubija sve{tenicite so tru-bite. [tom go ~u narodot glasot natrubite, site zaedno izvikaa so visok isilen glas, i site gradski yidi{ta pad-naa, i celiot narod vleze vo gradot,sekoj od svoeto mesto, i go prezedoagradot.
20 I frli vo prokletstvo Isus s#{to be{e vo gradot, – ma`ite i `e-nite, mladite i starite, ovcite i maga-riwata; s# se istrebi so me~.
21 A na dvete mom~iwa {to ja izvidu-vaa tajno zemjata, Isus im re~e:„Vlezete vo domot na `enata bludnicai izvedete ja ottamu nea i site {to sekaj nea, bidej}i vie $ se zakolnavte.”
Isus $ go po{teduva `ivotot na Raav
22 Toga{ vlegoa mom~iwata, {to gorazgleduvaa gradot, vo domot na `enatai ja izvedoa bludnicata Raav i tatkotonejzin, majkata nejzina, bra}ata nejzinii site nejzini rodnini i site {to beakaj nea, gi izvedoa i gi stavija nadvorod logorot na Izrail.
23 A gradot i s# {to be{e vo nego, goizgorea so ogan; samo srebroto i zlato-to, bakarot i `elezoto gi predadoa zada se vnesat vo riznicata Gospodova.
24 Bludnicata, pak, Raav i celotosemejstvo na nejziniot tatko, Isus giostavi `ivi, i taa `ivee me|u sinoviteIzrailevi do denes, za{to gi sokriizvidnicite {to gi isprati Isus za dago razgledaat Erihon.
25 Vo toj den Isus prokolna i re~e:„Proklet da bide pred Gospod onoj {to}e go izdigne i izgradi ovoj grad Eri-hon; vrz prvorodeniot sin svoj toj }e gipolo`i osnovite negovi i vrz naj-maliot sin svoj }e gi postavi portitenegovi! (A toa go napravi Azan, rodumod Vetil. Toj go osnova vrz svojotprvoroden sin Aviron i vrz najmaliot,Spasen, gi postavi negovite porti.)”
26 I Gospod be{e so Isus, i slavataNegova se ra{iri po celata zemja.
Prestapot i kaznuvaweto na Ahan
7 No sinovite Izrailevi napravijagolem grev i zedoa od prokolnatoto.
Ahan, sinot na Karmi, sin na Zavdij,Zerahov sin od Judinoto pleme, zede odprokolnatoto, i gnevot Gospodov serazgori protiv sinovite Izrailevi.
2 Od Erihon Isus isprati lu|e vo Gaj,koj e nasproti Bet-Aven, isto~no odVetil, i im re~e: „Odete, razgledajte jazemjata!” Tie otidoa i go razgledaa Gaj.
3 I otkako se vratija kaj Isus, mu re-koa: „Neka ne odi celiot narod, tukuneka otidat dve do tri iljadi lu|e i }ego razbijat Gaj; ne pra}aj go tamuceliot narod, bidej}i tie se malku nabroj.”
4 I taka, otidoa tamu od narodotokolu tri iljadi du{i, no tie po~naada begaat pred `itelite na Gaj;
5 `itelite na ovoj grad ubija od nivtrieset i {est du{i, gi gonea od por-tite na gradot do [evarim i gi razbi-ja; od toa srcata na lu|eto se rastopijai stanaa kako voda.
6 Isus ja raskina oblekata svoja ipadna ni~kum na zemjata pred kov~egotna Gospod i le`e{e duri do ve~erta,toj i stare{inite Izrailevi, i gi po-sipaa so pepel glavite svoi.
7 I re~e Isus: „Ti se molam, GospodiBo`e, zo{to go prevede Tvojot narodpreku Jordan, za da go predade{ vo
25 3 Car16,34
7,1 2 Mojs 4,14 3 Mojs 10,6
2 8,1
4 3 Mojs26,17 5 Mojs28,25
5 Ps 21,14
7 2 Mojs 5,22 32,11-14 4 Mojs14,13-16
16 3 Mojs
27,28-29 5 Mojs
20,16-17 Is 34,2
17 7,12.25-26
18 4 Mojs
31,54
19 Evr 11,30
20 Sud 1,25
21 2,1-21
22 2,13
22 4 Mojs
31,10.54 5 Mojs
13,15-16
249
ISUS NAVIN
racete na Amorejcite na pogubuvawe?Eh, da si ostanevme da `iveeme od onaastrana na Jordan!
8 O, Gospodi, {to da ka`am, bidej}iIzrail go svrte grbot pred svoite ne-prijateli?
9 Hanancite i site `iteli na zemjata}e ~ujat, }e n# opkolat i }e n# istrebatnas od zemjata. I {to }e napravi{ zaTvoeto golemo ime?”
10 Gospod mu odgovori na Isus:„Stani, zo{to padna ni~kum?
11 Zgre{ija lu|eto i ja prekr{ijaMojata zapoved, {to im ja dadov; uk-radoa od prokolnatoto, i go sokrijame|u svoite predmeti;
12 zatoa sinovite Izrailevi ne mo-`at da izdr`at pred neprijatelitesvoi i im svrtea grb, bidej}i tie pot-padnaa pod kletvata; nema da bidamve}e so vas, ako ne go otstranite od vasprokolnatoto.
13 Stani, osveti go narodot i ka`i:Osvetete se za utre, bidej}i taka veliGospod, Bog Izrailev: Prokolnatoto evo tebe, Izraile; zatoa ti ne }e mo`e{da izdr`i{ pred neprijatelite svoi,dodeka ne go otstrani{ od sebeprokletstvoto.
14 Soberete se utre site sporedplemiwata svoi; plemeto, pak, {to }ego poka`e Gospod, neka mine po rodo-vite; i rodot, {to }e go poka`e Gospod,neka mine po domovite {to }e gipoka`e Gospod, i neka mine ~ovek po~ovek;
15 koj }e bide faten deka ukral odprokolnatoto, so ogan neka se izgoritoj i s# {to e negovo, zatoa {to ja pre-kr{il zapovedta na Gospod i napravilprestap srede Izrail.”
16 Otkako stana utredenta rano, Isusgi prevede lu|eto spored plemiwatasvoi, i be{e poso~eno na Judinoto ple-me;
17 potoa zapoveda da minat rodovitena Juda, i be{e poso~en rodot na Zerah;mu zapoveda na Zerahoviot rod da minespored domovite, i be{e poso~en domotna Zavdij;
18 Mu zapoveda na domot negov da mine~ovek po ~ovek, i be{e poka`an Ahan,sinot na Karmi, sin na Zavdij, Zerahovsin, od Judinoto pleme.
19 Toga{ Isus mu re~e na Ahan:„Sinko, proslavi Go Gospod, Bog Iz-railev, ispovedaj se pred Nego i ka`imi, {to si napravil; ne krij od mene.”
20 Ahan mu odgovori na Isus i re~e:„Navistina, jas zgre{iv pred Gospod,Bog Izrailev, i go napraviv ova:
21 me|u zaplenetite predmeti vidovedna ubava obleka od Senaar i dveste{ekeli srebro i edna zlatna {ipka, sovrednost od pedeset {ekeli; toa mi sedopadna i jas go zedov; i, ete, toa ezakopano vo zemjata srede mojot {ator,a srebroto e sokrieno pod nego.”
22 Isus isprati lu|e, i tie otidoa vonegoviot {ator; i ete, seto toa be{esokrieno vo negoviot {ator, i srebro-to pod nego.
23 Tie go iznesoa toa od {atorot, godonesoa kaj Isus i kaj stare{initeIzrailevi i go stavija pred Gospod.
24 Toga{ Isus i site Izrailci sonego, go zedoa Zerahoviot sin Ahan,srebroto, oblekata, i zlatnata {ipka,negovite sinovi i negovite }erki,negovite volovi i negovite magariwa,ovcite negovi i negoviot {ator, i s#{to be{e negovo, i go odvedoa vodolinata Ahor.
25 I re~e Isus: „Zatoa {to nekoi odnas istrebi, Gospod }e te istrebi denestebe.” I site Izrailci go ubija sokamewa – nego i site negovi bliski, giizgorea ne samo niv, tuku i s# {to imaaso ogan, i nafrlaa vrz niv kamewa.
26 I nafrlaa vrz nego golema gramadakamewa, koja ostana s# do den–denes.Potoa stivna silata od gnevot naGospod. Poradi toa, ona mesto i denesse vika „Dolinata Ahor”.7
Osvojuvaweto na Gaj
8 I mu re~e Gospod na Isus: „Ne pla-{i se i ne se u`asuvaj; zemi gi so
sebe site ma`i, sposobni za vojna i odivo Gaj; ete, Jas }e go predadam vo tvoi
19 1 Car 6,5 Is 42,12 Er 13,16 Ps 95,8 Ezd 10,11 Jn 9,24
25 6,18
8,1 5 Mojs 1,21
9 5 Mojs 9,28
11 4 Car 17,7
Os 10,9
13 2 Mojs
19,10.22 3 Mojs
11,44 4 Mojs
11,18 1 Car 16,5
14 1 Car
14,38-42
250
ISUS NAVIN
6 7,26. Ahor na evrejski zna~i maka, nesre}a.
race gajskiot car i negoviot narod, ne-goviot grad, i negovata zemja.
2 Napravi mu na Gaj i na carot negovisto ona {to mu napravi na Erihon ina carot negov; samo plenot i dobi-tokot negov podelete si go; postavizaseda zad gradot.”
3 Isus i site ma`i, sposobni za vojna,se podgotvija da odat vo Gaj; i odbra Is-us trieset iljadi hrabri ma`i i giisprati vo tekot na no}ta,
4 im dade zapoved, velej}i: „Skrijtese zad gradot; ne se oddale~uvajte odgradot i bidete site gotovi;
5 jas, pak, i site ma`i, {to se somene, }e se dobli`ime do gradot i{tom `itelite na Gaj izlezat protivnas, kako i porano, nie }e izbegame odniv;
6 tie }e jurnat po nas, i taka nie }e giodvle~eme od gradot, za{to tie }ere~at: – begaat od nas, kako i porano;otkoga }e izbegame od niv,
7 vie stanete od zasedata i odete vogradot, i Gospod, va{iot Bog, }e vi gopredade vo racete va{i.
8 Otkoga }e go prezemete gradot,zapalete go gradot so ogan, postapetespored zapovedta moja; toa vi gozapovedam jas.”
9 Taka gi isprati Isus, i tie otidoavo zaseda i zasednaa me|u Vetil i Gaj,na zapad od Gaj; taa no} preno}eva Isussrede narodot.
10 Otkako stana utrinata rano, Isusgo pregleda narodot i trgna – toj istare{inite Izrailevi, pred narodot,za Gaj;
11 i site ma`i, sposobni za vojna, {tobea so nego, trgnaa, se pribli`ija i doj-doa do gradot od sprotiva.
12 I se smestija na sever od Gaj, a me|univ i Gaj ima{e dolina. Potoa Isuszede okolu pet iljadi du{i i gi postavivo zaseda me|u Vetil i Gaj, na zapad odgradot.
13 A narodot se smesti vo logorot, kojbe{e na sever od gradot, dodeka negova-ta zaseda be{e na zapad od gradot. AIsus otide taa no} srede dolinata.
14 [tom carot na Gaj go vide toa,stana rano i izleze vedna{ so `ite-
lite na gradot protiv Izrail vo borbana opredelenoto mesto pred ramninata;no toj ne znae{e deka protiv nego imazaseda pozadi negoviot grad.
15 Isus i celiot Izrail, nebare, serazbieni od niv, izbegaa kon pustinata;
16 a tie go povikaa celiot narod, {tobe{e vo gradot, za da gi gonat, i, go-nej}i go Isus, se oddale~ija od gradot;
17 i ne ostana vo Gaj i vo Vetil nitueden ~ovek, koj ne be{e trgnal poIzrail; a gradot svoj go ostavija otvo-ren, gonej}i go Izrail.
18 Toga{ Gospod mu re~e na Isus:„Spru`i go kopjeto, {to e vo rakatatvoja, kon Gaj, bidej}i Jas }e go pre-dadam vo tvoite race i zasedata vedna{neka stane od svoeto mesto!” Isus gospru`i kon gradot kopjeto, {to be{evo rakata negova.
19 A onie {to bea vo zaseda stanaavedna{ od mestoto svoe i jurnaa, {tomja ispru`i rakata svoja, vlegoa vogradot, go prezedoa i za mig go zapalijaso ogan.
20 Gajskite `iteli, koga poglednaanazad, vidoa deka od gradot se kreva dimkon neboto. Nema{e kade da begaat –nitu natamu, nitu navamu; za{to naro-dot, {to be{e vo pustinata, se svrtekon gonitelite.
21 Isus i celiot Izrail, koga vidoadeka onie {to bea vo zaseda go prezelegradot i deka od gradot se kreva dim, sevratija i po~naa da gi ubivaat `ite-lite na Gaj.
22 A onie od gradot izlegoa protivniv, taka {to tie se najdoa me|u Iz-railcite, od koi edni bea na ednatastrana, a drugite na drugata; taka girazbija, {to ne ostavija od niv nitueden `iv, nitu izbegan;
23 a carot na Gaj go fatija `iv i godovedoa kaj Isus.
24 Otkako Izrailcite gi ubija site`iteli od Gaj vo poleto i vo pustina-ta, kade {to gi gonea, i otkako tie sitedo eden padnaa od se~iloto na me~ot,toga{ site Izrailci se vratija vo Gaj igo porazija so se~iloto na me~ot.
25 Brojot na ma`ite i `enite zagi-nati vo toj den iznesuva{e dvanaesetiljadi. Site bea `iteli na Gaj.
18 8,26 17,9-12
2 4,12
Sud 9,43 20,29
251
ISUS NAVIN
26 Isus ne ja trgna rakata svoja, {toja be{e ispru`il so kopjeto, dodeka negi frli vo prokletstvo site od Gaj;
27 samo dobitokot i plenot od toj gradsinovite Izrailevi go podelija me|usebe, spored Gospodoviot zbor, {toGospod be{e mu go ka`al na Isus.
28 Toga{ Isus go izgore Gaj i gopretvori vo ve~ni urnatini, koi stojatdo den–denes.
29 a gajskiot car go obesi na drvo (i goostavi na drvoto) do ve~erta; po zajdi-sonce Isus pak im zapoveda, i go sim-naa trupot negov od drvoto, go frlijapred gradskite porti vo rov, i natru-paa vrz nego golem kup kamewa, koj pos-toi do den–dene{en.
^itawe na zakonot pod gorata Eval 30 Toga{ Isus Mu izgradi `rtvenik
na Gospod, Bog Izrailev, na gorataEval,
31 kako {to Mojsej, slugata Gospodov,im be{e zapovedal na sinovite Izrai-levi, za koe be{e napi{ano vo knigatana Mojseeviot zakon, – `rtvenik od ce-li kamewa, do koi ne doprelo `elezo; iprinesoa vrz nego sepalenici na Gos-pod i `rtvi za mir.
32 I tamu na kamewata Isus napi{aprepis od zakonot na Mojsej, {to toj gobe{e napi{al za sinovite Izrailevi.
33 Siot Izrail, stare{inite negovii upravitelite negovi i sudiitenegovi, zastanaa od ednata i od drugatastrana na kov~egot sproti sve{teni-cite, – levitite, koi go nosea kov~egotna zavetot Gospodov, – kako prirode-nite, taka isto i pridojdenite `iteli,ednata polovina od niv kaj planinataGarizim, a drugata polovina kaj plani-nata Eval, kako {to porano Mojsej, slu-gata Gospodov, be{e zapovedal da seblagoslovuva narodot Izrailev.
34 Potoa Isus gi pro~ita site zbo-rovi od zakonot, blagoslovuvawata iprokletstvata, kako {to e napi{ano voknigata na zakonot;
35 od s#, {to Mojsej mu be{e zapo-vedal na Isus, nema{e ni zbor {toIsus ne go pro~ita pred celoto izrail-sko sobranie, pred ma`ite i `enite i
decata i pridojdenite {to se najdoame|u niv.
Sojuzni{tvo so Gavaoncite
9 Otkako slu{naa za toa carevite,koi bea od ovaa strana na Jordan, po
planinata i ramninata i po celiotbreg na Golemoto More, pa s# do Livan,– Hitijcite, Amorejcite, (Gergesej-cite), Hanancite, Perizijcite, Evej-cite i Jevusijcite,
2 se sobraa site, za da udrat zaednoprotiv Isus i Izrail.
3 No `itelite Gavaonski, otkako ~u-ja, {to mu napravil Gospod na Erihoni na Gaj,
4 upotrebija i tie itrina; otidoa i sesnabdija so hrana za pat i stavija vetvivre}i na magariwata svoi i vetvi, is-pokinati i zakrpeni mevovi za vino;
5 i obuvkite na nozete im bea stari,zakrpeni, i oblekata nivna – vetva; isiot leb nivni za pat be{e suv i muv-losan.
6 Tie dojdoa kaj Isus vo logorot voGilgal i mu rekoa nemu i na siteIzrailci: „Nie sme dojdeni od mnogudale~na zemja i ve molime da sklu~iteso nas sojuz.”
7 A Izrailcite im odgovorija naEvejcite: „Vie, mo`ebi, `iveete blizudo nas; kako }e sklu~ime sojuz so vas?”
8 Tie mu rekoa na Isus: „Nie sme tvoirobovi.” A Isus gi pra{a: „Koi ste viei od kade ste do{le?”
9 Tie mu odgovorija: „Od mnogu da-le~na zemja se dojdeni tvoite robovi voimeto na Gospod, tvojot Bog, za{to ja~uvme slavata Negova i za s# {to izvr-{il Toj vo Egipet,
10 i za s# ona, {to im napravi na dvaj-cata amorejski carevi, koi bea od onaastrana na Jordan, na he{bonskiot carSion i na ba{anskiot car Og, koj`ivee{e vo A{tarot (i Edgaje).
11 Zatoa stare{inite na{i i site `i-teli na na{ata zemja ni rekoa: zemetevo racete svoi leb za pat, odete im vopresret i ka`ete im: Nie sme va{irobovi; pa, ako sakate, sklu~ete sojuz sonas.
9,1 5 Mojs 7,1 Sud 1,9
3 8,1
6 9,22 1 Mojs26,28
7 2 Mojs23,32 5 Mojs 7,2
8 4 Car 10,5
9 2,10
10 4 Mojs21,24-35 5 Mojs 1,4
28 10,1
4 Mojs31,10
29 7,26
5 Mojs21,22-23 Jn 19,31
30-35 5 Mojs27,1-26
31 2 Mojs
20,25
34 5 Mojs
11,29 28,1-68
35 5 Mojs
31,12
252
ISUS NAVIN
12 Ovoj na{ leb go zedovme od ku}itena{i topol vo denot, koga trgnavme konvas, a sega ete, toj se isu{il i muvlo-sal;
13 i ovie mevovi so vino, koi koga ginapolnivme bea novi, ete se ispokinaa;i ovie na{i obleki i obuvkite izvetveaporadi mnogu dolgiot pat.”
14 I rodona~alnicite go zedoa niv-niot leb, a Gospoda ne Go pra{aa.
15 Toga{ Isus sklu~i so niv mir idade zavet deka }e im go za~uva `ivo-tot; i rodona~alnicite na zaednicataim se zakolnaa.
16 A po tri dena, otkako sklu~ija soniv sojuz, slu{naa deka tie bile nivnisosedi i deka `iveat blizu do niv;
17 za{to sinovite Izrailevi kogatrgnaa na pat, dojdoa do gradovite niv-ni na tretiot den; gradovite nivni,pak, bea: Gavaon, Kefira, Beerot iKirjat-Jarim.
18 (Isus i) sinovite Izrailevi ne gipogubija, za{to site knezovi narodniim se zakolnaa vo Gospod, IzraileviotBog. Zatoa celata zaednica Izrailevanegoduva{e poradi rodona~alnicite.
19 Site rodona~alnici rekoa predcelata zaednica: „Im se zakolnavme voGospod, Izraileviot Bog, i zatoa nesmeeme da gi dopreme niv;
20 a, eve, {to }e napravime so niv: }egi ostavime `ivi, za da ne n# stignegnevot poradi zakletvata, so koja im sezakolnavme.”
21 I na rodona~alnicite u{te imrekoa: „Neka `iveat, no }e se~at drva i}e nosat voda za celata zaednica.” I ce-liot narod go prifati toa {to mu re-koa rodona~alnicite.
22 Isus gi povika i im re~e: „Zo{ton# izmamivte, koga rekovte: ‚nie smemnogu daleku od vas, a vie ste `iveeleblisku do nas?’
23 Otsega da ste prokleti! Ve~no }ebidete robovi, }e se~ete drva i }enosite voda za (mene i za) domot namojot Bog!”
24 Tie mu odgovorija na Isus i rekoa:„Dojde do u{ite na tvoite robovi dekaGospod, tvojot Bog, mu zapovedal na svo-jot sluga Mojsej deka }e vi ja dade cela-
ta zemja, i deka }e n# pogubi nas i site`iteli na ovaa zemja pred va{i o~i;zatoa nie mnogu se upla{ivme da ne nigo zemete `ivotot, pa taka postapivme;
25 sega, ete, nie sme vo tvoi race: kakoti se ~ini deka e podobro i pospraved-livo da postapi{ so nas, taka i na-pravi.”
26 I Isus taka i postapi so niv: giizbavi od racete na sinovite Izrai-levi, i tie ne gi pogubija.
27 I vo toj den Isus naredi tie da se-~at drva i da nosat voda za celata zaed-nica i za `rtvenikot na Gospod; (pora-di toa onie {to `iveeja vo Gavaon os-tanaa drvose~a~i i vodonosci za `rt-venikot Bo`ji) duri i do denes, na onamesto, {to }e go izbere Gospod.
Pobeda nad amorejskite carevi
10 Koga erusalimskiot car Ado-ni-Sedek slu{na deka Isus go
prezel Gaj i go frlil vo prokletstvo, ideka postapil so Gaj i so carot negovtaka, kako {to postapil so Erihon icarot negov, i deka Gavaoncite sklu~i-le mir (so Isus i) so Izrail i `iveejame|u niv,
2 toj mnogu se upla{i, bidej}i Gavaonbe{e golem grad, kako eden od carskitegradovi, i pogolem od Gaj, i site `i-teli negovi bea hrabri lu|e.
3 Poradi toa erusalimskiot carAdoni-Sedek isprati pratenici kajhevronskiot car Homam, i kaj Piram,carot jarmutski, i kaj Jafija, carotlahi{ki, i kaj Davir, carot eglonski,da im ka`at:
4 „Dojdete kaj mene i pomognete mi dago napadneme Gavaon, zatoa {to sklu~imir so Isus i so sinovite Izrailevi.”
5 Tie se sobraa i otidoa petmina amo-rejski carevi: erusalimskiot car, hev-ronskiot car, jarmutskiot car, lahi-{kiot car, eglonskiot car, tie i ce-liot niven narod, i go opsednaa Gavaoni po~naa da vojuvaat protiv nego.
6 Gavaoncite ispratija do Isus vologorot vo Gilgal, da ka`at: „Ne kre-vaj race od tvoite slugi; dojdi poskorokaj nas, izbavi n# i pomogni ni; za{to
27 5 Mojs29,11-12
10,1 9,15
3 Sud 1,5
4 9,15
6 9,3-14
15 10,1.4 11,19
18 2 Mojs
15,24
21 5 Mojs
29,11
253
ISUS NAVIN
protiv nas se sobrani site amorejskicarevi, {to `iveat vo planinite.”
7 Isus trgna od Gilgal, toj i so negosite sposobni za vojna, i site hrabrima`i.
8 Toga{ Gospod mu re~e na Isus: „Nepla{i se od niv, za{to Jas gi predadovvo tvoi race: nikoj od niv nema daostane pred tebe.”
9 I gi napadna Isus nenadejno, otkakocela no} be{e odel od Gilgal.
10 Gospod gi dovede vo zabuna od Iz-railcite, i tie im zadadoa te`ok udarvo Gavaon, gi gonea po patot kon Ve-toron i gi napa|aa s# do Azeka i doMakeda.
11 A koga begaa od Izrailcite po pa-dinite na Vetoronskata planina, Gos-pod frla{e vrz niv od neboto golemikamewa do samiot grad Azeka, i tieginea: brojot na poginatite od kamewa-ta be{e pogolem, otkolku na onie, {tosinovite Izrailevi gi ubija so me~ voborbata.
12 Toga{ Isus Mu re~e na Gospodpred Izrailcite vo onoj den, vo kojGospod gi predade Amorejcite voracete na Izrail: „Zapri se, sonce, nadGavaon, i ti, mese~ino, nad dolinataAjalon!”
13 I sonceto zastana, i mese~inatastoe{e, dodeka Bog im se odmazduva{ena nivnite neprijateli, kako {to e toazapi{ano vo Knigata na Pravedniot:„Sonceto zastana na neboto i ne brza{eda zajde skoro cel den.”
14 Ni porano ni podocna nemalo ta-kov den kako onoj, vo koj Gospod takaposlu{al ~ove~ki glas. Za{to Gospodvojuva{e za Izrail.
15 Potoa Isus i celiot Izrail sonego se vratija vo logorot vo Gilgal.
Isus gi pogubuva pette pobedeni carevi
16 A onie petmina carevi izbegaa i sesokrija vo pe{terata vo Makeda.
17 Koga mu javija na Isus i mu rekoa:„Gi najdovme petminata carevi, tie sekrijat vo pe{terata vo Makeda”,
18 Isus re~e: „Navalete golemi kame-wa pred vlezot na pe{terata ipostavete kaj nea lu|e da gi ~uvaat;
19 a vie ne se zadr`uvajte, tuku gonetegi neprijatelite va{i, dostignete giposlednite redovi od nivnata vojska ine im dozvoluvajte da otidat ponivnite gradovi, bidej}i Gospod, va{i-ot Bog, gi predade vo va{ite race.”
20 Otkako Isus i sinovite Izraileviim zadadoa mnogu te`ok udar, pre`i-veanite od niv izbegaa vo utvrdenitegradovi,
21 celiot narod se vrati mirno vologorot kaj Isus vo Makeda, i nikoj neotvori usta protiv sinovite Izra-ilevi.
22 Toga{ Isus re~e: „Otvorete go vle-zot na pe{terata i dovedete gi kaj meneod pe{terata petminata carevi!”
23 Taka i napravija: gi dovedoa kajnego od pe{terata petminata carevi:erusalimskiot car, hevronskiot car,jarmutskiot car, lahi{kiot car ieglonskiot car.
24 Koga gi izvedoa ovie carevi predIsus, Isus gi povika site Izrailci iim ka`a na voenite na~alnici, {to beaodele so nego: „Pribli`ete se, stap-nete so nozete svoi vrz vratovite natie carevi!”
25 Isus im re~e: „Ne pla{ete se i nese u`asuvajte, bidete cvrsti i hrabri;za{to taka }e postapi Gospod so siteva{i neprijateli, so koi }e vojuvate.”
26 Potoa Isus gi ubi, i gi obesi napet drvja; i visea na drvjata do ve~erta.
27 Na zajdisonce Isus zapoveda, i gisimnaa od drvjata, gi frlija vo pe{te-rata, vo koja se krieja, i na vlezot odpe{terata natrupaa golemi kamewa,koi se i denes tamu.
Isus gi osvojuva gradovite na jug 28 Vo istiot den go prezedoa Makeda i
go uni{tija so se~iloto na me~ot negoi carot negov, i s# `ivo, {to se nao-|a{e vo nego: ne ostavija nikoj, a da nebide pogoden (ili da izbega); i somakedskiot car postapija taka, kako{to postapija so erihonskiot car.
29 Potoa trgna Isus i site Izrailciso nego od Makeda za Livna i vojuva{eprotiv Livna.
20 5 Mojs20,16
24 2 Car22,40 Mal 3,21 Ps 109,1 Varuh 4,25
25 5 Mojs 31,6
27 8,29 5 Mojs21,22
28 5 Mojs20,16
8 1,9
2,24 5 Mojs 7,24
10 2 Mojs
14,24 5 Mojs 7,23
Sud 5,20
11-13 Sir 46,4-6
11 2 Mojs 9,18
Is28,2.17.21
Ez 13,11.13
13 Is 38,8
Avak 3,11
14 10,42
2 Mojs14,14
Is 63,10 Er 21,5
16 Ps 67,12
254
ISUS NAVIN
30 I ja predade Gospod i nea vo racetena Izrail i ja prezedoa nea i carotnejzin, i uni{ti Isus so me~ s# `ivo,{to se nao|a{e vo nea; ne ostavi vo neanekoj da ne bide pogoden (ili da izbega),a so carot postapi taka, kako {to pos-tapi so erihonskiot car.
31 Od Livna trgna Isus i site Izra-ilci so nego za Laki{, postavi logorpred nego i po~na da vojuva protivnego;
32 i go predade Gospod Laki{ vo ra-cete na Izrail, i toj go prezede vo vto-riot den, udri po nego so se~iloto name~ot i po s# `ivo, {to be{e vo nego,i go uni{ti taka, kako {to ja uni{tiLivna.
33 Toga{ na pomo{ na Laki{ mu dojdegezerskiot car Horam; no Isus udri ponego so se~iloto na me~ot i po nego-viot narod taka, {to ne ostavi od na-rodot nekoj, (nepovreden) da izbega.
34 I trgna Isus i site Izrailci sonego od Laki{ za Eglon, postavi logorpred nego i po~na da vojuva protivnego;
35 (go predade Gospod i nego vo racetena Izrail) i go prezedoa vo istiot deni udrija po nego so se~iloto na me~ot,i so s# `ivo, {to se nao|a{e vo nego votoj den, postapi taka, kako {to postapiso Laki{.
36 Potoa pojde Isus i site Izrailciso nego od Eglon za Hevron, go opsed-naa,
37 go prezede i udri po nego sose~iloto na me~ot i po carot negov, posite gradovi negovi i po s# `ivo {tose nao|a{e vo niv; ne ostavi nekoj, {tone be{e ubien; kako {to postapi soEglon, taka go napadna i nego i s# `i-vo, {to se nao|a{e vo nego.
38 Potoa se vrati Isus i celiotIzrail so nego vo Davir i go opsedna;
39 go prezedoa nego, carot negov i sitesela negovi, i go udrija so se~iloto name~ot, i gi istrebija niv i s# `ivo,{to se nao|a{e vo nego: nikogo ne os-tavi `iv; kako {to postapi so Hevroni negoviot car, so Livna i nejziniotcar, taka postapi i so Davir i carotnegov.
40 I ja porazi Isus celata planinskazemja, i ju`nite predeli i ramnicata idolinite i site nivni carevi; neostavi nikogo da pre`ivee, i s# `ivopogubi, kako {to be{e zapovedal Gos-pod, Bog Izrailev.
41 Ja porazi Isus seta zemja od Kadis-Barnea do Gaza i od Go{en duri doGavaon;
42 i site tie carevi i zemjite nivniIsus gi prezede vedna{, bidej}i Gos-pod, Bog Izrailev, mu pomaga{e na Iz-rail.
43 Potoa Isus i site Izrailci so ne-go se vratija vo logorot vo Gilgal.
Borbata kaj Merom
11 Koga go ~u toa hacorskiot carJavin, prati lu|e kaj madonskiot
car Jovav i kaj {imronskiot car, i kajah{afskiot car,
2 i kaj carevite, {to `iveeja na pla-ninata otkaj sever, i vo dolinata ju`nood Genisaretskoto Ezero i vo ramnina-ta i na viso~inite kaj Dor na zapad.
3 I kaj primorskite Hananci, {to`iveeja na istok, i kaj primorskiteAmorejci, i kaj Hitijcite, i kaj Peri-zijcite i Jevusijcite, koi `iveeja voplaninata, i kaj Evejcite, {to `iveejavo podno`jeto na Ermon, vo regionotMicpa.
4 I izlegoa site tie carevi, a so nivi mnogu lu|e, tolku mnogu kolku pe-sokot vo Primorjeto, so kowi i mnogukoli.
5 I slegoa site tie carevi, pa se soe-dinija i se smestija kaj ezeroto Merom,za da vojuvaat protiv Izrail.
6 No Gospod mu re~e na Isus: „Nepla{i se od niv, za{to utre, vo ovavreme, }e im gi predadam niv site nasinovite Izrailevi, za da gi ubijat; ana kowite da im gi prese~at `ilite ikolite so ogan da gi izgorat.”
7 Isus i so nego site sposobni za voj-na izlegoa nenadejno protiv niv kajMeromskoto Ezero i gi napadnaa.
8 I Gospod gi predade vo racete Iz-railevi, i tie gi razbija i gi gonea du-ri do golemiot grad Sidon i do Mis-refot-Maim i do dolinata na Micpa na
40 11,16 5 Mojs20,16-17 Sud 1,9
42 10,14
11,1 Sud 4,2-23 Ps 47,4
4 Sud 5,19 7,12 1 Car 13,5 Otkr 20,8
36 Sud 1,10
255
ISUS NAVIN
istok, i gi ubivaa s# dodeka od niv neostana nikoj `iv.
9 I postapi Isus so niv taka, kako{to mu re~e Gospod: na kowite im giprese~e `ilite, a kolite im gi izgoreso ogan.
Pusto{eweto na Asor 10 Vo isto vreme Isus, otkako se vra-
ti, go prezede Asor i carot negov goubi so me~. Asor, pak, porano be{eglaven grad na site tie carstva;
11 i pogubi so me~ s# `ivo, {to be{evo nego, i ne ostavi vo nego niedna `i-va du{a. A Asor, toj go izgore so ogan.
12 I site gradovi na tie carevi gizazede Isus, i carevite so me~ gi ubi,kako {to be{e zapovedal Mojsej, sluga-ta Gospodov.
13 No, site tie utvrdeni gradovi,Izrail ne gi izgore, osven Asor, koj gozapali Isus.
14 A seto bogatstvo od tie gradovi isiot dobitok go zaplenija sinovite Iz-railevi; site lu|e, pak, gi ubija so me~,taka {to site bea istrebeni; ne ostavi-ja od niv nitu edna `iva du{a.
15 Kako {to mu be{e zapovedal Gos-pod na Svojot sluga Mojsej, taka Mojsejmu zapoveda na Isus, a Isus taka inapravi: ne otstapi nitu od eden zborvo s# {to mu be{e zapovedal Gospod naMojsej.
Isus gi zavr{uvaosvojuvawata na zemjite
16 Taka ja prezede Isus celata onaazemja: planinskata oblast i celatazemja Negev i celata zemja Go{en, kakoi ramninata na zapad, i planinata Iz-raileva, i poliwata (pokraj planina-ta),
17 od planinata Halak, koja se prote-ga kon Seir, i duri do Vaal-Gad, vo do-linata na Livan, pod planinata Ermon,i site carevi nivni gi fati i gi ubi.
18 Dolgo vreme Isus vojuva{e so tiecarevi.
19 I nema{e nieden grad, koj Gospodne mu go predade na Izrail, osven Ga-vaon vo koj `iveeja Evejcite; site tieso borba gi zazedoa;
20 za{to od Gospod be{e toa, tie da goo`esto~at srceto svoe i da zapo~natborba protiv Izrail za da bidat fr-leni vo prokletstvo i za niv da nemamilost, tuku da bidat pogubeni taka,kako {to mu be{e zapovedal Gospod naMojsej.
21 Vo toa vreme pristigna Isus i ginapadna Anakijcite na planinata, voHevron, vo Davir, vo Anav, po celataplanina Izraileva, i po celata plani-na Judina so gradovite nivni i gi frlivo prokletstvo.
22 Od Anakijcite ne ostana nieden vozemjata na sinovite Izrailevi; ostanaasamo vo Gaza, vo Get i vo A{dod.
23 Taka ja prezede Isus celata zemja,kako {to mu be{e zapovedal Gospod naMojsej, i mu ja predade Isus vo nasled-stvo na Izrail, otkako ja razdeli naplemiwata nivni. I zemjata prestanada vojuva.
Spisok na careviteporazeni od Izrailcite
12 Eve gi carevite na onie zemji,koi sinovite Izrailevi gi ubija
i ~ija zemja ja nasledija od onaa stranana Jordan, od kade {to izgreva sonceto,od Arnonskata dolina s# do planinataErmon, i celata ramnina na istok;
2 Sion, amorejskiot car, so prestol-nina vo Esevon, i so vlast {to se pro-tega od Aroer, {to se nao|a kraj bre-govite na potokot Arnon, do sredinatana potokot, i polovinata Galaad, dopotokot Javok, koj e granica so Amono-vite sinovi;
3 potoa ramninata na istok odGenisaretskoto Ezero, s# do oblasta is-to~no od Mrtvoto More, vo nasoka naBet-Je{imot i u{te na jug regionot vopodno`jeto na planinata Fazga;
4 i Og, ba{anskiot car, posledniotod gigantite koj `ivee{e vo A{taroti vo Edrei,
5 i vladee{e vo planinata Ermon iSaleha, i so celiot Ba{an, do Ge-surskata i Maahatskata granica, i sopolovinata od Galaad, do predelite nahe{bonskiot car Sion.
21 5 Mojs2,10-11 Sud 1,10-15
23 21,43-45 5 Mojs 1,38 12,9-10 25,19 Sud 3,11
12,1 5 Mojs2,26-3,17 Ps 135,21
2 4 Mojs21,21 5 Mojs 2,36
4 21,33
11 4 Mojs
31,10 5 Mojs 7,2
20,16-17
12 4 Mojs
33,50-52 5 Mojs 7,2
20,16-17
14 5 Mojs
20,16
15 1,7
17 5 Mojs 7,24
256
ISUS NAVIN
6 Mojsej, slugata Gospodov, i sinoviteIzrailevi gi ubija; i ja dade Mojsej,slugata Gospodov, taa zemja vo nasled-stvo na plemeto Ruvimovo i Gadovo i napolovinata od plemeto Manasievo.
7 A ova se carevite (amorejski), koigi pobedi Isus i sinovite Izraileviod onaa strana na Jordan na zapad, odVaal-Gad vo Livanskata dolina doplaninata Halak, koja se protega konSeir, i ~ija zemja Isus im ja podeli vonasledstvo na plemiwata Izrailevi so`drepka;
8 toa se oblastite po planinata, ponizinite, vo ramninata i vo ridovite,vo pustinata i vo ju`nite oblasti, kade{to `iveat Hitijcite, Amorejcite,Hanancite, Perizijcite, Evejcite iEvusijcite;
9 carot erihonski, eden, i carot naGaj, {to e blizu do Vetil, eden
10 erusalimski car – eden, hevronskicar – eden,
11 jarmutski car – eden, lahi{ki car– eden,
12 eglonski car – eden, gezerski car –eden,
13 devirski car – eden, gederski car –eden,
14 car na Horma – eden, aradski car –eden,
15 car na Livna – eden, adulamski car– eden,
16 makedski car – eden, vetilski car –eden,
17 car na Tapuah – eden, heferski car– eden,
18 afekski car – eden, la{aronskicar – eden,
19 madronski car – eden, hacorski car– eden,
20 car na [imron-Meron – eden, ah-{afski car – eden,
21 taanahski car – eden, megidonskicar – eden,
22 kede{ki car – eden, car na JokneamKarmil – eden,
23 dorski car na visoramninata Dor –eden, goimski car vo Galil – eden,
24 i carot na Tirca – eden. Vkupnotrieset i eden car.
Preostanatite oblasti koi treba da bidat osvoeni
13 Koga Isus ostare i navleze vopoodminata vozrast, Gospod mu
re~e: „Ti ostare i ve}e si vo poodmi-nati godini, a ostanuva u{te mnogu dase zavladee.
2 Ostanuvaat u{te ovie zemji: sitefilistejski predeli i site oblasti naGesurijcite (i Hanancite)_
3 Od [ihor koj e kon Egipet do gra-nicite na Ekron na sever, se smeta kakopodra~je na Hanancite. Toa se pet fi-listejski kne`estva so glavni gradovi:Gaza, A{dod, A{kelon, Get i Ekronkako i teritorijata na Avimcite.
4 Na jug, pak, celata hananska zemja iMeara Sidonska, do Afeka i do amore-jskite predeli.
5 isto taka celata zemja Gevla i is-to~en Livan od Vaal-Gad, vo podno`-jeto na Ermon, do Emat.
6 Site planinski `iteli od Livan doMisrefot-Maim, site sidonci, Jas }egi izbrkam pred sinovite Izrailevi.Pa razdeli mu ja taa zemja so `drepkavo nasledstvo na Izrail, kako {to tizapovedav;
7 razdeli ja ovaa zemja sega kako delod nasledstvoto na devette plemiwa ina polovinata od Manasievoto pleme –(od Jordan do Golemoto More na zapad;nim daj im ja: Golemoto More neka bidegranica).”
Podelba na zemjataisto~no od Jordan
8 A plemeto Ruvimovo i Gadovo, sodrugata polovina od Manasievoto ple-me, go dobija svojot del od Mojsej odonaa strana na Jordan, na istok, kako{to im be{e dal Mojsej, slugata Gospo-dov,
9 od Aroer, koj e do ustieto na poto-kot Arnon, i od gradot, koj e srede do-linata – celata visoramnina Medevaduri do Divon.
10 isto taka site gradovi na amorej-skiot car Sion, koj caruva{e vo Esevonduri do predelite na Amonovitesinovi,
13,1 24,1-2
3 Sud 3,3
6 23,5 4 Mojs33,54 34,13 Ps 79,8
7 11,23
8 12,6
6 4 Mojs
21,21-35 32,28-30
24 Ps 134,11
136,18
257
ISUS NAVIN
11 kako i Galaad i Gesurskata i Maa-hatskata oblast, i celata planina Er-mon i celiot Ba{an do Saleha,
12 celoto carstvo Ogovo vo Ba{an, kojcaruva{e vo A{tarot i vo Edrei. Samotoj ostana od gigantite, za{to Mojsejniv gi pobedi i gi protera.
13 No Izrailevite sinovi ne gi iz-brkaa `itelite na Gesur i Maahat iHanancite koi `iveat me|u Izrail-cite i do den–dene{en.
14 Samo na Levievoto pleme ne mu da-de nasledstvo; Gospod, IzraileviotBog, e negovo nasledstvo, kako {to mube{e rekol Gospod; (a ova se delovite{to im gi opredeli Mojsej na sinoviteIzrailevi spored nivnite plemiwa voMovaskite ramnini od onaa strana naJordan, sproti Erihon).
15 Na plemeto na Ruvimovite potomcispored rodovite nivni Mojsej im dadedel:
16 nivnite predeli bea od Aroer naustieto od rekata Arnon, i gradot, {toe vo dolinata Arnonska, kako i viso-ramninata okolu Medeva,
17 Esevon so site gradovi na viso-ramninata: Divon, Bamot-Vaal i Bet-Vaal-Meon.
18 I Jahca i Kedemot, i Mefaat; 19 i Kirjataim, i Sivma i Ceret-[a-
hor, 20 i Bet-Peor, i padinite na Fazga i
Bet-Je{imot; 21 site gradovi na visoramninata i
celoto carstvo na amorejskiot carSion, koj caruva{e vo Esevon, i kogo gopobedi Mojsej, kako i midjanskitestare{ini Evij, i Rekem, i Cur, Or iReva, vazali na Sion, {to `iveeja votaa zemja;
22 isto taka i vra~ot Valaam, Beo-roviot sin, go ubija so me~ Izra-ilevite sinovi.
23 Granica na predelite na Ruvi-movite sinovi be{e Jordan. Toa be{edelot na Ruvimovite sinovi sporednivnite plemiwa – nivnite gradovi iselata.
24 Mojsej im dade nasledstvo i na Ga-dovite sinovi, spored nivnite plemi-wa:
25 nivni predeli bea Jazer i sitegalaadski gradovi i polovinata od zem-jata na Amonovite sinovi do Aroer, koje nasproti Rava;
26 i zemjite od Esevon do Ramat-Micpa i Betonim i od Mahanaim dogranicata so Davir,
27 a i vo dolinata: Bet-Haram, i Bet-Nimra, i Sukot, i Cafon, ostatok odcarstvoto na he{bonskiot car Sion;negovata teritorija be{e od Jordan doGenisaretskoto Ezero – od onaa stranana Jordan, kon istok.
28 Toa e nasledstvoto na Gadovite si-novi spored nivnite plemiwa, – niv-nite gradovi i nivnite sela.
29 Mojsej mu dade del i na polovinataod Manasievoto pleme, spored rodovitenivni;
30 nivni predeli bea: od Mahanaim, iceloto carstvo Ba{ansko, i celiotBa{an na ba{anskiot car Og i siteJairovi naselbi vo Ba{an – {eeset gra-dovi;
31 a polovinata od Galaad, i A{taroti vo Edrei, gradovi carski na OgBa{anski, tie im bea dadeni na sino-vite od Mahir, Manasiev sin, a toa zna-~i na Mahirovite sinovi, sporedrodovite nivni.
32 Toa e nasledstvoto {to im go dadeMojsej vo Ramninite Moavski od onaastrana na Jordan, sproti Erihon, konistok.
33 A na Levievoto pleme Mojsej ne imdade del: Samiot Gospod, Bog Izrailev,e nivni del, kako {to im be{e rekolToj.
Podelba na hananskata zemja
14 Eve {to nasledija sinoviteIzrailevi vo hananskata zemja,
{to im ja razdeli sve{tenikot Eleazari Isus sinot Navinov, i rodona~alni-cite od plemiwata na Izrailevitesinovi;
2 na devette plemiwa i na polovinataod plemeto (Manasievo), podelba izvr-{ija so `drepka, kako {to be{e zapo-vedal Gospod preku Mojsej,
3 za{to na dvete plemiwa i na polo-vina pleme (Manasievo) Mojsej im dade
33 13,14 18,7 4 Mojs18,20 Ez 44,28
14,1 11,23 4 Mojs26,53
2 4 Mojs26,55
3 13,14 4 Mojs34,14
14 13,33 14,3
5 Mojs 18,1
22 4 Mojs 22,5
31,8
24 4 Mojs
32,34
258
ISUS NAVIN
nasledstvo od onaa strana na Jordan; ana levitite ne im dade del me|u niv,
4 bidej}i od Josifovite sinovi pro-izlegoa dve plemiwa: Manasievoto iEfremovoto; poradi toa ne im se dadena levitite del od zemjata, tuku samogradovi za `iveewe i predgradija zanivniot dobitok i za drugi nivni pot-rebi.
5 Kako {to mu be{e zapovedal Gospodna Mojsej, taka i napravija sinoviteIzrailevi, koga ja razdeluvaa zemjata.
6 Judinite sinovi dojdoa vo Gilgalkaj Isus. I mu re~e Halev, sinotJefuneov, od rodot na Kenaz: „Ti zna-e{, {to mu govore{e Gospod na Mojsej,~ovekot Bo`ji, za mene i za tebe voKadis-Barnea.
7 Jas bev na ~etirieset godini, kogaMojsej, slugata Gospodov, me prati odKadis-Barnea da ja razgledam zemjata imu donesov odgovor, ona {to mi be{e nasrceto;
8 bra}ata moi, koi odea so mene, goobeshrabrija srceto na narodot, no jasto~no Go sledev Gospoda, mojot Bog;
9 i se zakolna Mojsej vo onoj den,velej}i: ‚zemjata, po koja ode{e, }e bidenasledstvo za tebe i za decata tvoi zanavek, bidej}i ti ode{e to~no poGospod, mojot Bog.’
10 I taka, ete, Gospod me zapazi `iv,kako {to govore{e; ~etirieset i petgodini ve}e izminaa, otkoga Gospod mugi be{e ka`al tie zborovi na Mojsej, iIzrail ode{e po pustina; sega, eve, jassum na osumdeset i pet godini;
11 no i sega sum tolku cvrst, kako itoga{, koga me prati Mojsej: kolku {toimav sila toga{, tolku imam i sega, davleguvam, da izleguvam i da vojuvam.
12 Zatoa, daj mi ja taa gora, za koja go-vore{e Gospod vo onoj den; bidej}i ti~u vo toj den deka tamu `iveat Anako-vite sinovi, i tie imaat gradovi gole-mi i utvrdeni; mo`ebi, Gospod }e bideso mene, i jas }e gi isteram, kako {tomi re~e Gospod.”
13 Isus go blagoslovi i mu go dade vonasledstvo Hevron na Jefuneoviot sinHalev, (od rodot Kenazievci).
14 Zatoa Hevron ostana i do denes vonasledstvo na Jefuneoviot sin Halev,
od Kenazieviot rod, bidej}i postojanose pokoruva{e na zapovedite od Gospod,Izraileviot Bog.
15 Imeto na Hevron porano be{e Kir-jat-Arba, ili grad na Arba, kako {to sevika{e eden krupen ~ovek me|usinovite Anakovi. Taka zemjata sesmiri od vojna.
Predelite dodeleni na Juda
15 Plemeto na Judinite sinovi,spored rodovite nivni, go dobi
predelot kon granicata so Edom i pus-tinata Sin i u{te na jug vo nasoka konTeman.
2 Nivnata ju`na granica dopira dokrajniot ju`en del na Mrtvoto More;
3 na jug taa se protega kon ridotAkravim, pominuva niz pustinata Sin,vleguva od jug kon Kadis-Barnea, izle-guva na Esrom i se protega do Adar,(odi na zapad od Kadis) pa potoa svrtu-va kon Karka,
4 izleguvaj}i na Acmon, odi kon Egi-petskiot Potok, taka {to krajot na taagranica e moreto. Toa e nivnata ju`nagranica.
5 Granica na istok be{e SolenotoMore do ustieto na Jordan; a granicatana sever po~nuva od Solenoto More odkrajot na Jordan;
6 ottuka granicata odi kon Bet-Hog-la, minuva na sever kon Bet-Arava iodi ugore do Kamenot na Bohan, Ruvi-moviot sin;
7 potoa granicata odi kon Davir ipominuvaj}i niz dolinata Ahor, svrtu-va na sever kon Gilgal, koj se nao|anasproti ridot Adumim na jug od po-tokot; potoa granicata preminuva konizvorot En-[eme{ i zavr{uva kaj En-Rogel;
8 ottuka granicata odi ugore kondolinata Ben-Hinom, na jug od Jevus,odnosno Erusalim, a potoa prodol`uvapo vrvot na gorata, {to e na zapad oddolinata Ben-Hinom, kon moreto, dokrajot na Refaimskata Dolina, nasever;
9 od vrvot na gorata granicata svrtu-va kon izvorot na vodite Neftoah i odipokraj gradovite kaj gorata Efron; po-
15 1 Mojs 23,2
15,1 1 Mojs49,8-12 5 Mojs 33,7
8 Sud 19,10
4 1 Mojs
41,51-52 4 Mojs35,2-3
5 4 Mojs
34,13
6 4 Mojs 13,8
14,30 5 Mojs 33,1
7 4 Mojs
13,18-27
8 4 Mojs 13-14
9 4 Mojs
14,24 5 Mojs 1,36
11 Sir 46,9
12 4 Mojs
14,24 Sud 1,20
13 13,15
259
ISUS NAVIN
toa granicata svrtuva kon Vaala, a toae Kirjat-Jarim;
10 potoa granicata svrtuva od Vaalakon moreto i odi kon planinata Seir, iizleguva na padinite severno od Jea-rim, odnosno Kesalon, sleguva kon Vet-samis i doa|a do Timna;
11 ottuka granicata odi na sever poza-di Ekron; svrtuva kon [ikeron, minu-va preku gorata Vaala i stignuva doJavnel; i granicata zavr{uva kaj more-to. Zapadna granica e Golemoto More.
12 Toa se granicite na oblastite naJudinite sinovi spored nivnite rodo-vi.
13 A na Jefuneoviot sin Halev,(Isus) mu dade eden del me|u Judinitesinovi, kako {to mu be{e zapovedalGospod na Isus; a (mu go dade Isus) igradot Kirjat-Arba (Arba mu be{etatko na Anak), t.e. gradot Hevron.
14 (Jefuneoviot sin) Halev gi isteraottamu trite sinovi na Anak: [e{aj,Ahiman i Talmaj.
15 Ottamu (Halev) trgna protiv Da-vir~anite; (porano Davir se nareku-va{e Kirjat-Sefer).
16 I re~e Halev: „Koj }e go napadneKirjat-Sefer i }e go pokori, }e mu jadadam }erkata moja Ahsa za `ena.”
17 I go prezede Gotoniil, (pomla-diot) sin na Kenaz, bratot na Halev, itoj mu ja dade }erka si Ahsa za `ena.
18 Koga treba{e taa da zamine, japosovetuvaa da pobara od tatkoto svojzemja, i taa sleze od magareto. Halev jazapra{a: „[to saka{?”
19 Taa odgovori: „Blagoslovi me;bidej}i mi dade ju`na zemja, koja e suva,daj mi i izvori.” I toj $ gi dade gor-nite i dolnite izvori.
20 Ete toa e nasledstvoto na plemetona Judinite sinovi, spored rodovitenivni.
21 A ova se pograni~nite gradovi naJudinite sinovi, dol` granicata soEdom, na jug: Kavceel, Eder i Jagur,
22 Kina, Dimona, Adada, 23 Kedes, Asor i Jitnan, 24 Zif, Telem i Bealot, 25 Asor-Hadata i Keriot-Esrom, na-
rekuvan i Asor,
26 Amam, [ema i Molada, 27 Hacar-Gada, He{mon i Bet-Pelet, 28 Hacar-[ual, Virsavija i okolnite
mesta. 29 Vaala, Ijim i Ecem, 30 Eltolad, Kesil i Horma, 31 Ciklag, Madmana i Sansana, 32 Levaot, [ilhim, En-Rimon; site
gradovi se dvaeset i devet so selatanivni.
33 Vo ramninata: E{taol, Cora,A{na
34 Zanoah, En-Ganim, Tapuah i Enam, 35 Jarimut, Adulam, Soho i Azeka, 36 [aaraim, Aditaim, Gedera so
Gederotaim; ~etirinaeset gradovi soselata nivni.
37 Cenan, Hada{a, Migdal-Gad, 38 Dilan, Micpa, Joktel, 39 Laki{, Bockat i Eglon, 40 Kabon, Lahmas i Kitli{, 41 Gederot, Bet-Dagon, Noema i Ma-
keda; {esnaeset gradovi so selatanivni.
42 Livna, Eter i A{an, 43 Eftaj, A{na i Neciv, 44 Keila, Ahziv i Mare{a: devet
gradovi so selata nivni. 45 Ekron i selata negovi, i pred-
gradijata negovi, 46 i od Ekron, kon zapad i s# {to e do
A{dod, so selata nivni. 47 A{dod, selata negovi i predgradi-
jata negovi, Gaza, so selata nejzini ipredgradijata nejzini, do samiot Egi-petski Potok i do Golemoto More, koee granica;
48 i na planinite: [amir, Jatir iSoho,
49 i Dana i Kirjat-Sana, narekuvan iDavir,
50 Anav, E{temo i Anim, 51 Go{en, Holon i Gilo, edinaeset
gradovi so selata nivni. 52 Arav, Duma i E{an, 53 Janum, Bet-Tapuah i Afeka, 54 Humta i Kirjat-Arba, a toa e
Hevron, i Cior – gradovi devet i sela-ta nivni.
55 Maon, Karmil, Zif i Juta, 56 Jizreel, Jokdeam i Zanoah, 57 Kain, Giva i Timna – gradovi deset
so selata nivni.
14 4 Mojs
13,24 Sud 1,10
16 1 Let 2,49
17 Sud 3,9.11 1 Let 4,13
260
ISUS NAVIN
58 Halhul, Bet-Cur i Gedor, 59 Marat, Bet-Anot i Eltekon – {est
gradovi so selata nivni; (Tekoa, Ef-rata, odnosno Vitleem, Fagor, Etan,Kuloi, Tatami, Soris, Karem, Gadim,Vetir i Manoko: edinaeset gradovi soselata nivni);
60 Kirjat-Vaal, narekuvan i Kirjat-Jarim, i Rava: dva grada so selata ipredgradijata nivni;
61 vo pustinata: Bet-Arava, Midin iSehaha,
62 Niv{an, Ir-Melah i En-Gedi –{est gradovi i selata nivni.
63 No Judinite sinovi ne mo`ea da giizbrkaat Jevusijcite, `itelite naErusalim, i zatoa Jevusijcite `iveatso sinovite na Juda vo Erusalim dodenes.
Predelite dodeleni na Efrem i Manasija
16 Potoa `drepkata padna na Josi-fovite sinovi: od Jordan kaj
Erihon, na istok od Erihonskite izvo-ri, niz pustinata {to po~nuva kaj Eri-hon, preku planinata vo nasoka naVetil;
2 od Vetil granicata odi kon Luz iminuva kon predelot Atarot, naselenod Arkijcite;
Efrem 3 potoa se spu{ta na zapad, kon grani-
cata so Jafletajcite duri do predelotVetoron dolni, pa i do Gezer i izlegu-va kaj moreto.
4 Toa go dobija kako del Josifovitesinovi Efrem i Manasija.
5 Granicata na Efremovite sinovispored rodovite nivni be{e ovaa: otkajistok granicata na nivnoto nasledstvobe{e Atrot-Adar do gorni Vetoron i(Gazara);
6 potoa granicata odi kon zapad, se-verno od Mihmetat, svrtuva na istokkon Taanat-Silom i minuva isto~no odJanoah;
7 a od Janoah, otkako sleguva konAtarot i Naarata, dopira do Erihon, iizleguva na Jordan;
8 od Tapuah granicata odi kon zapad,nakaj potokot Kana, i zavr{uva kajmoreto. Toa e delot na plemeto na si-novite Efremovi, spored rodovitenivni.
9 Ima{e oddelni gradovi za Efre-movite sinovi i srede nasledenata zem-ja na Manasievite sinovi, – i site tiegradovi bea so selata nivni.
10 No Efremovite sinovi ne gi izgo-nija Hanancite, koi `iveeja vo Gezer;zatoa Hanancite `iveat me|u Efre-movcite do denes, i im pla}aat danok.(Najposle dojde egipetskiot car –faraonot, go prezede gradot i so ogango izgore, a Hanancite i Ferezejcite i`itelite na Gezer bea ubieni, afaraonot go dade plenot na }erkatasvoja).
Zapadnoto pleme na Manasija
17 Be{e frlena `drepka za nas-ledstvoto na plemeto na Mana-
sija, koj be{e Josifov prvoroden sin.Na Manasieviot prvoroden sin Mahir,tatko na Galaad, koj be{e hrabar voborba, mu se padna Galaad i Ba{an.
2 Dobija nasledstvo i drugite Mana-sievi sinovi, spored nivnite rodovi; isinovite Aviezerovi, i sinovite Hele-kovi, i sinovite Azriilovi, i sinovite[ehemovi, i sinovite Heferovi, i si-novite [emidaevi. Toa se potomcitena Manasija, sinot na Josif, sporedrodovite nivni.
3 Salpaad, pak, sinot na Hefer, kojbe{e sin na Galaad, a ovoj – sin na Ma-hir, Manasiev sin, nema{e sinovi, tu-ku samo }erki. Eve gi imiwata na }er-kite negovi: Mahla, Noa, Hogla, Milkai Tirca.
4 Tie dojdoa kaj sve{tenikot Eleazari kaj Isus, sinot Navinov, i kaj rodo-na~alnicite, i rekoa: „Bog mu be{ezapovedal na Mojsej da ni dade del me|una{ite bra}a.” I im se dade nasledst-vo, po zapoved na Gospod, me|u bra}atana nivniot tatko.
5 I Manasija dobi vo nasledstvo desetdelovi pokraj zemjata vo Galaad iBa{an od onaa strana na Jordan;
9 Ez 48,5
10 15,63 Sud 1,29
17,1 1 Mojs49,22-26 5 Mojs33,13-17 Sud 5,14
3 4 Mojs26,33 27,1
4 4 Mojs27,1-7
63 Sud 1,8
16,1 1 Mojs
49,22-26 5 Mojs
33,13-17
2 1 Mojs
28,19
261
ISUS NAVIN
6 za{to }erkite (na sinovite) Mana-sievi dobija delovi me|u sinovite ne-govi, a Galaadskata zemja im se padna nadrugite Manasievi sinovi.
7 Granicata (na sinovite) Manasieviodi od Asir kon Mihmetat vo nasoka naSihem; ottuka granicata svrtuva na-desno kon `itelite na En-Tapuah.
8 Zemjata Tapuah mu se padna na Ma-nasija, a samiot grad Tapuah – na Efre-movite sinovi.
9 Ottuka granicata odi po ju`niotbreg na potokot Kana. Gradovite ju`nood potokot mu pripa|aat na Efrem,iako se na teritorijata na Manasija.Manasievata granica prodol`uva nasever od potokot i zavr{uva kaj moreto.
10 Ona {to e na jug, toa e Efremovo, aona {to e na sever, toa e Manasievo; amoreto im e nivna zapadna granica; soAsir se grani~i otkaj sever, a soIsahar otkaj istok.
11 Na Manasija mu pripadnaa me|uIsahar i Asir, Bet-[an so selatanegovi, Jivleam i selata negovi, `ite-lite na Dor i negovite sela, `itelitena En-Dor i negovite sela, `itelite naTaanah i negovite sela, i `itelite naMegido, (i negovite sela), tri viso-ramninih.
12 Manasievite sinovi ne mo`ea da giizgonat `itelite na tie gradovi i Ha-nancite ostanaa da `iveat vo taa zemja.
13 Koga, pak, Izrailevite sinovi sezacvrstija, im nametnaa danok na Ha-nancite, no ne gi izbrkaa.
Efrem i zapadnoto pleme na Manasija baraat pove}e zemja
14 Josifovite sinovi mu se protivsta-vija na Isus i rekoa: „Zo{to ni dadenasledstvo samo so edno frlawe na`drepkata, odnosno samo eden del, kogasme nie mnogubrojni, bidej}i taka n#blagoslovuval Gospod dosega?”
15 Isus im odgovori: „Ako ste mnogu-brojni, odete vo gorata i tamu, vo zem-jata na Perizijcite i Refaimcite, ras-~istete si mesto, {tom Gorata Efre-mova vi e tesna.”
16 Josifovite sinovi rekoa: „GorataEfremova ne ni e dovolna; a site Ha-nanci, {to `iveat vo dolinata, imaat`elezni koli, kako onie, {to se vo zem-jata Bet-[an i vo selata nivni, taka ionie, {to se vo Jizreelskata dolina.”
17 No Isus mu re~e na Josifoviotdom, na Efrem i na Manasija: „Koga simnogubroen i ima{ golema sila, nemada ostane{ samo so edna `drepka;
18 i gorata neka bide tvoja, i nea ti }eja ras~isti{, i taa }e bide tvoja dosamiot kraj; bidej}i ti }e gi istera{Hanancite, iako tie imaat `eleznikoli, iako se silni (ti }e gi nadvie{).”
Frlawe `drepka za preostanatite plemiwa
18 I celata zaednica na Izra-ilevite sinovi se sobraa vo Si-
lom, ja postavija tamu skinijata na sob-ranieto, bidej}i zemjata be{e pokorenaod niv.
2 A od sinovite Izrailevi ostanaau{te sedum plemiwa, koi ne bea dobilesvoe nasledstvo.
3 I im re~e Isus na sinovite Izra-ilevi: „Do koga }e se kolebate da oditeda ja zavladeete zemjata, {to vi ja dadeGospod, Bog na va{ite tatkovci?
4 Izberete si me|u sebe po trojca lu|eod sekoe pleme i jas }e gi pratam, i tie}e stanat, }e ja obikolat zemjata i }e jaopi{at, spored toa kako }e treba da imse razdeli na delovi, i }e dojdat kajmene.
5 I neka ja razdelat na sedum delovi:Juda neka go zadr`i predelot svoj najug, a sinovite Josifovi da ostanat vopredelite svoi na sever.
6 A vie razdelete ja zemjata na sedumdelovi i donesete mi go predlogot ovde.Jas }e vi frlam `drepka pred Gospod,na{iot Bog.
7 A za levitite nema del me|u vas, bi-dej}i sve{tenstvoto Gospodovo e nivnidel; Gad, pak, i Ruvim i ednata polo-vina od plemeto na Manasija dobijanasledstvo od onaa strana na Jordan, na
16 Sud 1,19 4,3.13
18 Ez 48,5
18,1 2 Mojs27,21 Sud 18,31 21,19 Er 7,12 Ps 77,60 Dela 7,45
3 13,1 Sud 18,9
5 15,1
7 13,8.33 13,14
11 Sud 1,27
12 3 Car 9,
20-21
13 Sud 1,28
14 4 Mojs
26,28-37
15 2 Car 18,6
262
ISUS NAVIN
7 17,11. Evrejskiot original e nejasen, poradi {to prevodot e nesiguren.
istok, {to im go dade Mojsej, slugataGospodov.”
8 Tie lu|e stanaa i otidoa. A na lu-|eto, koi otidoa za da ja opi{at zemja-ta, Isus im dade zapoved: „Odete,obikolete ja zemjata, obele`ete ja ivratete se kaj mene; jas, pak, ovde }e vifrlam `drepka pred Gospod, vo Si-lom.”
9 Tie lu|e otidoa, ja obikolija zemja-ta, ja razgledaa i ja obele`ija, sporedgradovite nejzini, na sedum delovi, padojdoa kaj Isus vo logorot, vo Silom.
10 Isus im frli `drepka vo Silompred Gospod, i ja razdeli tamu Isuszemjata me|u sinovite Izrailevi,spored toa kako {to se delea.
Predelite na Venijaminovoto pleme 11 I se frli `drepka za plemeto na
Venijaminovite sinovi, spored rodo-vite nivni. Spored `drepkata granica-ta im minuva me|u sinovite Judini ime|u sinovite Josifovi;
12 granicata nivna na sever po~nuvaod Jordan, minuva zad Erihon od sever,se iska~uva po planinata kon zapad izavr{uva vo pustinata kaj Bet-Aven;
13 ottamu granicata odi kon Luz, najug od Luz, inaku Vetil, i potoa slegu-va kon Atrot-Adar, kon gorata, {to ena jug od Dolni Vetoron;
14 potoa granicata svrtuva i se spu{-ta kon zapad, ju`no od gorata, {to esproti Vetoron i zavr{uva kaj Kirjat-Vaal, inaku Kirjat-Jarim, grad naJudinite sinovi. Toa e zapadnatastrana.
15 Ju`nata, pak, granica odi od Kir-jat-Jarim kon moreto i stignuva do vod-nite izvori na Neftoah;
16 potoa granicata sleguva kon krajotna gorata {to e pred dolinata Ben-Hi-nom, severno od Refaimskata Dolina,odi po dolinata Ben-Hinom do ju`natastrana na Jevus, stignuvaj}i kaj En-Ro-gel;
17 potoa svrtuva kon sever, minuva kajEn-[eme{, odi kon Gelilot, koj esproti ridot Adumim, i sleguva konKamenot na Ruvimoviot sin Bohan;
18 potoa, minuvaj}i severno od ramni-nata, i sleguva kon nea;
19 ottuka taa pominuva od severnatastrana na Bet-Hogla i zavr{uva priseverniot kraj na Mrtvoto More, kajustieto na Jordan. Toa e ju`nata grani-ca. Od istok, pak, za granica slu`iJordan.
20 Toa e nasledstvoto na Venijami-novite sinovi, so okolnite granici ne-govi, spored rodovite nivni.
21 Na plemeto na Venijaminovitesinovi, spored rodovite nivni, im pri-padnaa ovie gradovi: Erihon, Bet-Ho-gla i Emek-Kecic,
22 Bet-Arava, Cemaraim i Vetil, 23 Avim, Para i Ofra, 24 Kefar-Amona, Ofni i Geva: dvana-
eset gradovi so selata nivni; 25 Gavaon, Rama i Beerot, 26 Micpa, Kefira i Moca, 27 Rekem, Jirpeel i Tarala, 28 Cela, Elef i Jevus, inaku Eru-
salim, i Givat i Kirjat: ~etirinaesetgradovi so selata nivni. Toa e delot naVenijaminovite sinovi, spored rodo-vite nivni.
Predelite na Simeon
19 Vtorata `drepka padna za Sime-on, za plemeto na Simeonovite
sinovi, spored rodovite nivni; i nas-ledstvoto nivno be{e me|u delot naJudinite sinovi.
2 Vo delot nivni bea: Virsavija, Sevai Molada,
3 Hacar-[ual, Bala i Ecem, 4 Eltolad, Betul i Horma, 5 Ciklag, Bet-Markavot i Hacar-
Susa, 6 Bet-Levaot i [aruhen: trinaeset
gradovi so selata nivni; 7 En-Rimon, Eter i A{an: ~etiri
grada so selata nivni, 8 i site predgradija okolu tie gra-
dovi duri do Vaalat-Beer i Ramat-Ne-gev. Toa e delot na plemeto na Simo-novite sinovi, spored rodovite nivni.
9 Od delot na Judinite sinovi se od-deli nasledstvo za plemeto na Simono-vite sinovi; bidej}i delot na Judinitesinovi be{e mnogu golem za niv, zatoaSimonovite sinovi dobija nasledstvome|u nivniot del.
28 Sud 19,10 Ez 48,23
19,1 1 Mojs49,5-7 1 Let 4,28-33
9 Ez 48,24
8 Sud 18,31
11 1 Mojs
49,27 5 Mojs
33,12
13 1 Mojs
28,19 Sud 1,22-23
16 Sud 19,10
263
ISUS NAVIN
Predelite na Zavulon 10 Tretiot del im se padna na Zavulo-
novite sinovi, spored rodovite nivni igranicata na nivniot del se prosti-ra{e do Sarid;
11 granicata nivna izleguva kon more-to i Marala i dopira do Dabe{et ipotokot, {to e pred Jokneam;
12 od Sarid odi nazad kon istok, kade{to izgreva sonceto do granicata naKislot-Tavor; ottuka prodol`uva konDaverat i izleguva kaj Jafija;
13 ottamu minuva na istok kon Gat-Hefer i Et-Kacin, i odi kon Rimon,svrtuvaj}i kon Nea;
14 od sever granicata svrtuva konHanaton i zavr{uva vo dolinata naJifta-El;
15 ponatamu taa gi opfa}a: Katat,Nahalal, [imron, Jidala i Vitleem:dvanaeset gradovi so selata nivni.
16 Toa e nasledstvoto na Zavulono-vite sinovi, spored rodovite nivni –gradovite i selata nivni.
Predelot na Isahar 17 ^etvrtata `drepka padna na Isa-
har, za Isaharovite sinovi, spored ro-dovite nivni;
18 nivnata granica be{e: Jizreel,Kesulot i Sunem,
19 Hafaraim, [ion, Anaharat, 20 Rabit, Ki{jon i Evec, 21 Remet, En-Ganim, En-Hada i Bet-
Pacec; 22 granicata dopira do Tavor, [aha-
cima i Vetsamis i zavr{uva kaj Jordan:{esnaeset gradovi so selata nivni.
23 Toa e nasledstvoto na plemeto naIsaharovite sinovi, spored rodovitenivni – gradovite i selata nivni.
Predelot na Asir 24 Pettata `drepka padna za plemeto
na Asirovite sinovi, spored rodovitenivni;
25 nivna granica bea: Helkat, Hali,Beten i Ah{af,
26 Alameleh, Amad i Mi{al; grani-cata se bli`i do Karmil otkaj zapad ido [ihor-Livnat.
27 Potoa odi nazad na istok kon Bet-Dagon, dopira do teritorijata naZavulon i do dolinata Jifta-El, potoaodi na sever (i vleguva vo predelite naAsata) kon Bet-Emek i Neiel i pro-dol`uva kon Kavul,
28 Avdon, Rehov, Hamon i Kana, s# dogolemiot Sidon;
29 potoa granicata se vra}a kon pre-delot na Rama do utvrdeniot grad Tir,svrtuva kon predelot Hosa i zavr{uvakaj moreto, vo grat~eto Ahziv;
30 ponatamu gi opfa}a: Ako, Afek iRehov: dvaeset i dva grada so selatanivni.
31 Toa e delot na plemeto na Asiro-vite sinovi, spored rodovite nivni –gradovite so selata nivni.
Predelot na Neftalim 32 [estata `drepka se frli za Nef-
talim, za sinovite Neftalimovi, spo-red rodovite nivni;
33 Granicata nivna odi od Helef oddabovata gora vo Caananim kon Adami-Nekev i Javnel, duri do Lakum izavr{uva kaj Jordan;
34 ottuka granicata svrtuva na zapadkon Aznot-Tavor i ottamu odi konHukok, i dopira do Zavulon od jug,dopira i do Asir, od zapad, i do Judakaj Jordan, otkaj isto~nata strana.
35 Utvrdeni gradovi bea: Cidim, Cer,Hamat, Rakat i Kineret,
36 Adama, Rama i Asor, 37 Kedes, Edrei i En-Asor, 38 Jiron, Migdal-El, Horem, Bet-
Anat i Vetsamis: devetnaeset gradoviso selata nivni.
39 Toa e nasledstvoto na plemeto naNeftalimovite sinovi, spored rodovi-te nivni – gradovite i selata nivni.
Predelot na Dan 40 Za plemeto na Danovite sinovi,
spored rodovite nivni, se frli sedma-ta `drepka.
41 Granicite na nivniot del bea:Cora, E{taol i Ir-[eme{
42 i gradovite: [aalabin, Ajalon iJitla,
43 Elon, Timnata, Ekron,
31 Ez 48,2
32 1 Mojs49,21 5 Mojs33,23 Sud 1,33
39 Ez 48,3
40 1 Mojs49,16-17 5 Mojs33,22
10 1 Mojs
49,13 5 Mojs
33,18-19 Sud 1,30
16 Ez 48,26
17 1 Mojs
49,14-15 5 Mojs
33,18-19
24 1 Mojs
49,20 5 Mojs
33,24-25 Sud 1,31-32
264
ISUS NAVIN
44 Elteke, Gibeton i Vaalat, 45 Jehud, Bene-Berak i Gat-Rimon, 46 Me-Jarkon i Rakon, so oblasta
okolu Jafa. 47 No delot na Danovite sinovi be{e
mal za niv i tie krenaa vojska protivLe{em, go prezedoa i site gi ubija sose~iloto na me~ot, go zavladea gradot ise naselija vo nego, i Le{em go narekoaDan, spored imeto na predokot svoj Dan.(Amorejcite ostanaa da `iveat voElom i Salamin, no rakata Efremovagi nadvi i tie stanaa negovi podanici).
48 Toa e nasledstvoto na plemeto naDanovite sinovi, spored rodovitenivni – gradovite i selata nivni. (Da-novite sinovi ne gi istrebija Amorej-cite {to gi bea pritisnale vo gorata, itie, na Amorejcite ne im dozvoluvaa daslezat vo dolinata, pa im go odzedoanivniot del).
49 Otkako zavr{i delbata na zemjata,spored granicite nejzini, sinoviteIzrailevi mu dadoa me|u niv nasledst-vo i na Isus, sinot Navinov:
50 po zapoved na Gospod mu go dadoagradot {to go pobara: Timnat-Serah,na Efremovata Gora; i toj go obnovigradot i se vseli vo nego.
51 Toa se nasledstvata {to sve{teni-kot Eleazar, Isus, sinot Navinov, irodona~alnicite na plemiwata im girazdelija na sinovite Izrailevi, so`drepka, vo Silom, pred Gospod, predvlezot vo skinijata na sobranieto. Izavr{ija so podelbata na zemjata.
Gradovite za pribe`i{te
20 I mu re~e Gospod na Isus, ve-lej}i:
2 „Ka`i im na sinovite Izrailevi:odredete si gradovi – pribe`i{ta, zakoi vi govorev preku Mojsej,
3 za da mo`e da izbega tamu ubiec, kojubil ~ovek po gre{ka, od nebre`nost;neka vi bidat pribe`i{te od odmazd-nikot za krv.
4 I koj }e izbega vo eden od tiegradovi, neka zastane pred portite odgradot i glasno neka go raska`e delotosvoe na gradskite stare{ini; tie da goprimat kaj sebe vo gradot i da mu dadatmesto, za da `ivee kaj niv;
5 a ako odmazdnikot za krv }e po~ne dago goni, tie ne treba da go predadatubiecot vo racete negovi, za{to tojubil bli`en svoj od nebre`nost inemal prethodno sprema nego omraza.
6 I neka ostane vo toj grad, s# dodekane izleze na sud pred narodot, ili dode-ka ne umre golemiot sve{tenik, {to }ebide vo tie denovi. A potoa ubiecotneka se vrati i neka si odi vo gradotsvoj i vo domot svoj, od kade {to izbe-gal.”
7 I go odredija Kedes vo Galileja, voNeftalimovata Gora, Sihem vo Efre-movata Gora, i Kirjat-Arba, odnosnoHevron, vo gorata Judina;
8 od onaa strana na Jordan, sprotiErihon, na istok, gi odredija: Becer vopustinata, vo ramninata, od Ruvimo-voto pleme; Ramot vo Galaad, od Gado-voto pleme, i Golan vo Ba{an, od Mana-sievoto pleme.
9 Tie gradovi bea odredeni za siteIzrailevi sinovi i za pridojdenite,koi `iveat me|u niv, za da izbega tamusekoj, koj po gre{ka ubil ~ovek, za da neumre od rakata na odmazdnikot, pred daizleze na sud pred narodot.
Gradovite na levitite
21 Levitskite rodona~alnici doj-doa kaj sve{tenikot Eleazar, kaj
Isus, sinot Navinov, i kaj plemenskitena~alnici na Izrailevite sinovi,
2 i im rekoa vo Silom, vo hananskatazemja, velej}i: „Gospod be{e zapovedalpreku Mojsej da ni dadete gradovi za`iveewe i so nivnite okolni mesta zana{iot dobitok.”
3 I sinovite Izrailevi im gi dadoana levitite od svoite delovi, sporedzapovedta na Gospod, ovie gradovi sonivnite okolni mesta.
4 I se frli `drepka za Kaatoviterodovi i spored `drepkata na sinoviteod sve{tenikot Aron, koi bea leviti,im se padnaa trinaeset gradovi – odJudinoto pleme, od Simeonovoto plemei od Venijaminovoto pleme;
5 a na drugite Kaatovi potomci spo-red `drepkata za rodovite na Efre-movoto pleme, na Danovoto pleme i na
6 4 Mojs35,12
21,1-42
4 Mojs35,2-8
2 14,4
47 Sud 1,34
18,7-16.27 18,29
49 24,30
Sud 2,9
20,1-9 2 Mojs
21,13 5 Mojs4,41-43
3 4 Mojs
35,11-12
265
ISUS NAVIN
polovinata od Manasievoto pleme imse padnaa – deset gradovi;
6 na Girsonovite potomci od plemetoIsaharovo, od Asirovoto pleme, odNeftalimovoto pleme i od polovinataManasievo pleme vo Ba{an so `drepkaim pripadnaa – trinaeset gradovi;
7 na Merarievite potomci, sporedrodovite nivni, od Ruvimovoto pleme,od Gadovoto pleme i od Zavulonovotopleme – dvanaeset gradovi.
8 Sinovite Izrailevi im gi dadoa nalevitite tie gradovi i nivnite okoli-ni so `drepka, kako {to be{e zapo-vedal Gospod preku Mojsej.
9 A na sinovite od plemeto Judino iod plemeto Simonovo (i od plemetoVenijaminovo) im gi dadoa ovie gradovi{to se nabrojuvaat spored imiwatasvoi:
10 na Aronovite potomci, od rodoviteKaatovi, me|u sinovite Levievi, bidej-}i nivnata `drepka be{e prva.
11 Im go dadoa Kirjat-Arba, odnosnogradot na Arba (Arba se vika{e Ana-koviot tatko), inaku gradot Hevron, voJudinata Gora, zaedno so predgradijatanegovi;
12 a poleto na toj grad i selata negovimu gi dadoa vo nasledstvo na Jefune-oviot sin Halev.
13 I taka, na sinovite na sve{tenikotAron im go dadoa gradot Hevron, sopredgradijata negovi, kako grad – pri-be`i{te za ubijcite, i Livna so okoli-nata nejzina,
14 Jatir so okolinata negova, E{te-moa so okolinata negova,
15 Holon so okolinata negova, Davirso okolinata negova,
16 Ajin so okolinata negova, Juta sookolinata nejzina; Vetsamis so okoli-nata negova – devet gradovi od tie dveplemiwa;
17 od Venijaminovoto koleno: Gavaonso okolinata negova, Geva so okolinatanejzina,
18 Anatot so okolinata negova, Al-mon so okolinata negova – ~etiri gra-da.
19 Site gradovi na sinovite Aronovi,sve{tenicite, se trinaeset gradovi sookolinite nivni.
20 I na rodovite od Kaatovite potom-ci, levitite, – {to u{te bea ostanaleod Kaatovite sinovi, spored nivnata`drepka, im se padnaa gradovite odpredelite na plemeto Efremovo:
21 im go dadoa Sihem so okolinatanegova, kako grad–pribe`i{te za ubij-ci, vo Efremovata Gora, i Gezer sookolinata negova.
22 Kivcaim so okolinata negova, Ve-toron so okolinata negova – ~etirigrada;
23 a od Danovoto pleme: Elteke sookolinata negova i Gibeton so okoli-nata negova,
24 Ajalon so okolinata negova i Gat-Rimon so okolinata negova – ~etirigrada;
25 od polovinata na Manasievotopleme: Tanah so okolinata negova, iJivleam9 so okolinata negova – dvagrada.
26 Site gradovi {to im se padnaa nadrugite Kaatovi potomci, se desetgrada so okolinite nivni.
27 A na Girsonovite potomci, srodni-ci na levitite, im gi dadoa: od polo-vinata na Manasievoto pleme Golan voBa{an so okolinata negova, grad–pri-be`i{te za ubijci, i Bee{tera so oko-linata nejzina – dva grada;
28 od Isaharovoto pleme: Ki{jon sookolinata negova, Daverat so okolina-ta negova,
29 Jarmut so okolinata negova, En-Ga-nim so okolinata negova – ~etirigrada;
30 od Asirovoto pleme: Mi{al sookolinata negova, Avdon so okolinatanegova;
12 14,13-14
15,13
266
ISUS NAVIN
8 21,25. Jivleam: spored starata gr~ka verzija; vo evrejskiot original stoi Gat-Rimon, grad koj ve}ee spomnat vo prethodniot stih.
31 Helkat so okolinata negova, Rehovso okolinata negova – ~etiri grada;
32 od Neftalimovoto pleme: Kedes voGalileja so okolinata negova, –grad–pribe`i{te za ubijci, Hamot-Dor so okolinata negova i Kartan sookolinata negova – tri grada.
33 Site gradovi {to im se padnaa naGirsonovite sinovi, spored plemiwatanivni, se trinaeset gradovi so okoli-nite nivni.
34 Na drugite leviti, od rodovite naMerarievite sinovi, im gi dadoa odZavulonovoto pleme: Jokneam so okoli-nata negova, Karta so okolinata nejzi-na.
35 Dimna so okolinata nejzina, Naha-lal so okolinata negova – ~etiri grada;
36 (od onaa strana na Jordan sprotiErihon) od Ruvimovoto pleme im be{edaden gradot–pribe`i{te za ubijciBecer, vo pustinskata ramnina, sookolinata negova, Jahca so okolinatanejzina,
37 Kedemot so okolinata negova,Mefaat so okolinata negova – ~etirigrada) j;
38 od Gadovoto pleme: Ramot so okoli-nata negova – grad–pribe`i{te za ubij-ci, vo Galaad, Mahanaim so okolinatanegova.
39 Esevon so okolinata negova, Jazerso okolinata negova – ~etiri grada.
40 Site gradovi {to im se padnaa so`drepka na drugite levitski rodovi,od Merarievite sinovi, spored domo-vite nivni, se dvanaeset grada.
41 Site levitski gradovi, {to bea vonasledstvata na sinovite Izrailevi,bea ~etirieset i osum grada so okoli-nite nivni.
42 Site tie gradovi im bea dadeni sonivnite okolini.
42a) (Koga Isus ja zavr{i delbata nazemjata spored predelite nejzini,
42b) Izrailevite sinovi mu dadoa delna Isus, po zapoved na Gospod, mu godadoa gradot, koj sam go bara{e, mu godadoa Tamnasahar, vo Efremovata Gora.
42v) Toga{ Isus go izgradi gradot {togo be{e pobaral, i `ivee{e vo nego.
42g) I gi zede Isus kamenite no`evi, –so koi gi be{e obrezal Izrailevitesinovi, rodeni po patot vo pustinata,bidej}i tie ne bea obrezani vo pustina-ta, – i gi postavi vo Tamnasahar).
43 I taka Gospod mu ja predade naIzrail celata zemja, za koja im sezakolna na nivnite takovci deka }e imja dade; tie ja nasledija i se naselija vonea.
44 I Gospod im dade spokojstvootsekade, kako {to im se be{e zakolnalna tatkovcite nivni, i nikoj od nepri-jatelite nivni ne se osmeli da staneprotiv niv; site nivni neprijateliGospod im gi predade vo nivni race.
45 Ne ostana neispolnet nieden zborod site dobri zborovi, koi Gospod mu gibe{e rekol na domot Izrailev: s# seispolni.
Plemiwata isto~no od Jordan
22 Toga{ Isus go povika Ruvimo-voto i Gadovoto pleme i ednata
polovina od Manasievoto pleme i imre~e:
2 „Vie ~uvte s#, {to vi be{ezapovedano od Mojsej, slugata Gospodov,i gi poslu{avte site moi zborovi vo s#,{to vi zapovedav;
3 vie ne gi napu{tavte bra}ata svoivo tekot na mnogu denovi i gi zapazivtezapovedite na Gospod, va{iot Bog.
4 Sega Gospod, va{iot Bog, gi uspokoiva{ite bra}a, kako {to im be{e govo-rel; i taka, vratete se i odete vo do-movite va{i, vo zemjata na va{etonasledstvo, {to vi ja dade Mojsej, slu-gata Gospodov, od onaa strana naJordan;
5 samo pazete gri`livo da gi ispol-nuvate zapovedite i zakonot, {to vi godade Mojsej, slugata Gospodov: da Gosakate Gospoda, va{iot Bog, da oditepo site Negovi pati{ta, da gi pazitezapovedite Negovi, da se privrzuvatekon Nego i da Mu slu`ite so seto srceva{e i so seta du{a va{a.”
43 1 Mojs 12,7 5 Mojs11,31 34,4
44 2 Mojs23,31 5 Mojs 6,19
45 23,14 Is 55,10-11 Neem 9,8 Evr 6,5
22,1 1,12-18 4 Mojs32,6-32 5 Mojs3,18-20
4 1,13-15 Evr 4,8
5 23,11 5 Mojs 5,29 6,5 Mt 22,37
41 4 Mojs 35,7
267
ISUS NAVIN
9 21,37. Stihovite 36 i 37 gi nema vo najstarite evrejski rakopisi. Zasvedo~eni se vo starata gr~kai starata latinska verzija.
6 Potoa Isus gi blagoslovi i gi ot-pu{ti i tie se razotidoa po svoite{atori.
7 Na ednata polovina od Manasievotopleme Mojsej $ dade del vo Ba{an, a nadrugata polovina Isus $ dade del sobra}ata nivni na zapad od Jordan. Ikoga Isus gi otpu{ti vo {atoritenivni i gi blagoslovi,
8 toj im re~e: „Vratete se so golemotobogatstvo vo svoite {atori, so mnogu-broen dobitok, so srebro, so zlato, sobakar i so `elezo, i so mnogu obleka”;i go razdelija plenot, zemen od nepri-jatelite, so bra}ata svoi.
@rtvenik kraj Jordan 9 Toga{ sinovite Ruvimovi i sino-
vite Gadovi i ednata polovina od Ma-nasievoto pleme se vratija i trgnaa odsinovite Izrailevi od Silom, {to e vohananskata zemja, za da si odat vo zemja-ta Galaad, vo zemjata na nasledstvotosvoe {to go dobija po zapoved na Gos-pod, dadena preku Mojsej.
10 Koga dojdoa vo okolinata na Jordan,vo hananskata zemja, sinovite Ruvimovii sinovite Gadovi, i ednata polovinaod Manasievoto pleme izgradija tamu,kraj Jordan, eden `rtvenik, `rtvenikgolem na izgled.
11 I slu{naa Izrailevite sinovi de-ka se zboruva: „Ete, sinovite Ruvimovii sinovite Gadovi i polovina odManasievoto pleme izgradile `rt-venik vo hananskata zemja, kraj Jordan,od stranata na Izrailevite sinovi.”
12 [tom go ~uja toa Izrailevite si-novi, se sobra celata zaednica na si-novite Izrailevi vo Silom za da odatvo vojna protiv niv.
13 Najnapred sinovite Izrailevi goispratija kaj sinovite Ruvimovi i kajsinovite Gadovi i kaj polovinata odManasievoto pleme vo Galaadskata zem-ja Fines, sinot na sve{tenikot Elea-zar,
14 i so nego deset rodona~alnici, poeden od site Izrailevi plemiwa; sekojod niv be{e vojvoda vo iljadniciteIzrailevi.
15 I tie dojdoa kaj sinovite Ruvimovii kaj sinovite Gadovi i kaj polovinataod Manasievoto pleme vo zemjataGalaad i im rekoa, velej}i:
16 „Eve {to veli celata zaednicaGospodova: kakov prestap ste napravilepred Izraileviot Bog, so toa {to Muzavrtevte grb na Gospod, i si podig-navte `rtvenik i otstapivte sega odGospod?
17 Zar mal vi be{e grevot Fegorov, odkogo ne sme se o~istile ni do den–denesi zaradi nego dojde pomor vrz zaednica-ta Gospodova?
18 A vie denes otstapuvate od Gospod!Denes stanuvate protiv Nego, a utreToj }e se razgnevi na celata zaednicaIzraileva.
19 Ako, pak, zemjata na va{eto nasled-stvo vi e mala, pominete site vo zemja-ta Gospodova, vo koja se nao|a skinijataGospodova, zemete del me|u nas, no nestanuvajte protiv Gospod, niti protivnas stanuvajte, gradej}i si drug `rtve-nik, osven `rtvenikot na Gospod, na-{iot Bog;
20 zar Ahan, sinot Zerahov, ne izvr{ili samiot prestap, zemaj}i od prokol-natoto, a gnevot padna vrz celoto op-{testvo Izrailevo? Ne umre samo tojporadi bezzakonieto svoe.”
21 I odgovorija na toa sinovite Ruvi-movi i sinovite Gadovi i polovinataod Manasievoto pleme i im rekoa navojvodite Izrailevi:
22 „Gospod Bog e ve~en, Gospod Bog eve~en, Toj znae, i Izrail neka znae!Ako otstapuvame od Gospod, Gospodneka ne n# po{tedi vo ovoj den!
23 Ako sme izgradile `rtvenik, za daotstapime od Gospod, ili za da prine-suvame na nego sepalenici ili da pri-nesuvame na nego `rtvi za mir, samiotGospod neka sudi!
24 No za dobro go napravivme nie toa,za da ne im re~at utre va{ite sinovi nana{ite sinovi: [to imate vie soGospod, Izraileviot Bog?
25 Gospod go opredeli Jordan za gra-nica me|u nas i vas, sinovi Ruvimovi isinovi Gadovi, vie nemate del vo Gos-pod. Taka sinovite va{i }e gi otu|at
17 4 Mojs25,3-5 5 Mojs 4,3
19 2 Mojs 26,1
20 7,1-5
21 5 Mojs10,17
22 5 Mojs10,17 1 Car 2,3 3 Car 8,39 Er 17,10 Ps 10,4 40,10 44,22 139,4 1 Let 28,9
23 5 Mojs12,11 18,19
11 5 Mojs
13,12-15
268
ISUS NAVIN
na{ite sinovi da ne Mu slu`at naGospod.
26 Zatoa rekovme: da si podigneme`rtvenik ne zaradi prinosi nitu zara-di `rtvi,
27 tuku za da bide toj me|u vas i nas,me|u na{ite rodovi po nas, svedok dekanie mo`eme da Mu slu`ime na Gospodpred niv so na{i prinosi, i so na{isepalenici i `rtvi za mir i za da neim re~at utre va{ite sinovi na na{itesinovi: vie nemate del vo Gospod.
28 Pa si rekovme: ako taka ni ka`atnam i na na{ite rodovi po nas, nie }eim re~eme: Videte ja sli~nosta na`rtvenikot Gospodov, {to go napravi-le na{ite tatkovci, ne zaradi prinosinitu zaradi `rtvi, tuku za da bide sve-dok me|u vas i nas (i me|u sinovitena{i).
29 Daleku sme od mislata, da otsta-pime od Gospod, i da se odvratime odGospod, i da yidame `rtvenik za sepa-lenici, prinosi za `rtvi, osven pred`rtvenikot na Gospod, na{iot Bog, koje pred skinijata Negova.”
30 Sve{tenikot Fines, site na~alni-ci na zaednicata i vojvodite na iljad-nicite Izrailevi, {to bea so niv, kogagi slu{naa zborovite, {to gi rekoaRuvimovite sinovi, Gadovite sinovi iManasievite sinovi, gi odobrija.
31 I Eleazaroviot sin, sve{tenikotFines, im re~e na sinovite Ruvimovi,na sinovite Gadovi, i na polovinata odManasievoto pleme: „Denes poznavmedeka Gospod e me|u nas, deka vie so toane ste izvr{ile pred Gospod prestap,no deka ste gi izbavile sinovite Izra-ilevi od rakata Gospodova.”
32 Toga{ Eleazaroviot sin, sve{te-nikot Fines, i rodona~alnicite se vra-tija otkaj sinovite Ruvimovi i sino-vite Gadovi i (od polovinata na pleme-to Manasievo) vo hananskata zemja kajsinovite Izrailevi i im donesoa od-govor.
33 I na Izrailevite sinovi toa im go-de{e, pa Go blagoslovija sinovite Iz-railevi Boga i rekoa deka nema da voju-
vaat protiv niv, i da ja razorat zemjata,vo koja `iveat sinovite Ruvimovi isinovite Gadovi (i polovina od Mana-sievoto pleme).
34 I Ruvimovite sinovi i Gadovitesinovi go narekoa toj `rtvenik Ed11,za{to, rekoa tie, toj e svedok me|u nasdeka Gospod e Bog.
Poslednite poraki na Isus
23 Po mnogu vreme, otkako GospodBog go uspokoi Izrail od site
okolni neprijateli, Isus ostare, dojdevo poodminata vozrast.
2 I gi svika Isus site sinovi Izra-ilevi, stare{inite nivni, sudiite niv-ni i upravitelite nivni, i im re~e:„Jas ostarev, dojdov vo poodminatavozrast.
3 Vie vidovte s# {to Gospod, va{iotBog, napravi pred liceto va{e so sitetie narodi, bidej}i Gospod, va{iotBog, Samiot se bori za vas.
4 Ete, vi gi podeliv so `drepka tiedrugi narodi vo nasledstvo na plemi-wata va{i, site narodi {to gi pobedivod Jordan do Golemoto More, na zapad.
5 Samiot Gospod, va{iot Bog, }e giprogoni od vas (dodeka ne zaginat; i }eisprati protiv niv divi yverovi, dode-ka ne gi istrebi niv i nivnite carevipred va{ite o~i); }e gi istrebi predvas, za da ja dobiete vo nasledstvo niv-nata zemja, kako {to Gospod, va{iotBog, vi govore{e.
6 Zatoa trudete se revnosno da ~uvatei da ispolnuvate s# {to e napi{ano voknigata na Mojseeviot zakon, ne otsta-puvaj}i od nego nitu nadesno, nitu na-levo.
7 Ne se zbli`uvajte so narodite {toostanaa me|u vas, ne gi spomnuvajteimiwata na nivnite bogovi, ne kolnetese vo niv, ne slu`ete im i ne im sepoklonuvajte,
8 no privrzete se kon Gospod, va{iotBog, kako {to pravevte do denes.
9 Gospod protera pred va{i o~i gole-mi i silni narodi, i nikoj ne se osmelida stane protiv vas do denes;
34 1 Mojs31,47-52
23,1 13,1 21,44 24,29
3 5 Mojs 20,4
4 1,4 Ps 77,55
5 2 Mojs23,30 Er 46,15 Ps 43,5
6 1,7 5 Mojs 5,32 7,1-6 17,20
7 2 Mojs25,13 Er 5,7
8 5 Mojs10,20
27 5 Mojs12,5-17
28 1 Mojs
21,30
269
ISUS NAVIN
10 22,34. Svedok.
10 eden od vas gone{e pred sebe iljada,bidej}i Samiot Gospod, va{iot Bog, sebore{e za vas, kako {to vi govore{e.
11 Zatoa bidete mnogu vnimatelni isakajte Go Gospoda, va{iot Bog.
12 Ako, pak, se vratite i se priklu-~ite kon ostatocite na tie narodi, {toostanaa me|u vas, i se srodite so niv, iodite kaj niv, i tie kaj vas,
13 znajte deka Gospod, va{iot Bog,nema pove}e da gi progonuva od vas tienarodi, tuku }e bidat za vas stapica imre`a, kam{ik za rebrata va{i i trnza va{ite o~i, dodeka ne bidete istre-beni od taa dobra zemja, {to Gospod,va{iot Bog, vi ja dade.
14 Eve, jas sega zaminuvam na pat kade{to celiot svet zaminuva. A vie poz-navte so seto svoe srce i so seta svojadu{a deka ne be{e naprazen niedenzbor od site dobri zborovi, {to gi go-vore{e za vas Gospod, va{iot Bog: s# seizvr{i na vas, ni eden zbor ne ostananeispolnet.
15 No kako {to se izvr{i na vas sekojdobar zbor, {to vi go ka`uva{e Gos-pod, va{iot Bog, taka Gospod }e goispolni nad vas sekoj lo{ zbor, dodekane ve istrebi od ovaa dobra zemja, {tovi ja dade Gospod, va{iot Bog.
16 Ako go prekr{ite zavetot na Gos-pod, va{iot Bog, {to Toj vi go zapove-da, i otidete da im slu`ite na drugibogovi i da im se poklonuvate, toga{gnevot Gospodov }e plamne vrz vas, ibrzo }e is~eznete od ovaa dobra zemja,koja Toj vi ja dade.”
Izrail odlu~uva da Mu slu`ina Boga
24 Toga{ Isus gi sobra site ple-miwa Izrailevi vo Sihem i gi
svika stare{inite na Izrail i kne-zovite negovi, sudiite negovi i upra-vitelite negovi, i tie se pretstavijapred Gospod Bog.
2 I mu re~e Isus na celiot narod:„Vaka veli Gospod, Bog na Izrail:va{ite tatkovci, Tara, tatkoto Avraa-mov i tatkoto Nahorov, vo staro vreme
`iveeja od onaa strana na Rekata12 i imslu`ea na drugi bogovi.
3 No jas go zedov tatkoto va{ Avraamod onaa strana na Rekata, go vodev dozemjata hananska, mu go umno`iv seme-to negovo i mu go dadov Isak.
4 Na Isak mu gi dadov Jakov i Isav.Na Isav mu ja dadov vo nasledstvo gora-ta Seir; a Jakov i sinovite negovi vle-goa vo Egipet (i stanaa tamu golem,silen i mnogubroen narod, i Egip-}anite po~naa da gi pritesnuvaat).
5 Toga{ gi isprativ Mojsej i Aron igo sovladaa Egipet so ona {to go iz-vr{iv tamu, a potoa ve izvedov.
6 Gi izvedov tatkovcite va{i od Egi-pet, i vie dojdovte kaj Crvenoto More.Toga{ Egip}anite se spu{tija po tat-kovcite va{i so koli i kowanici doCrvenoto More;
7 no tie povikaa kon Gospod, i Tojspu{ti gusta magla me|u nas i Egip-}anite i go navede na niv moreto, koe igi pokri. O~ite va{i vidoa {to na-pravi Gospod vo egipetskata zemja i vieostanavte vo pustinata mnogu denovi.
8 I ve vovede vo zemjata naAmorejcite, koi `iveeja od onaa stranana Jordan; tie stanaa protiv vas, noGospod gi predade vo va{i race, i vie jadobivte kako nasledstvo zemjata nivnai gi istrebivte od pred liceto va{e.
9 Se krena Valak, sinot na Cipor,moavskiot car, i otide so vojska protivIzrail, i isprati da go povikaat Beo-roviot sin Valaam, za da ve frli voprokletstvo;
10 no Gospod ne saka{e da go poslu{aValaam, – toj ve blagoslovi, i jas veizbaviv od racete negovi.
11 Vie go preminavte Jordan i doj-dovte vo Erihon. I po~naa da vojuvaatprotiv vas `itelite na Erihon: Amo-rejcite i Perizijcite, Hanancite iHitijcite, Gergesejcite, Evejcite iJevusijcite, no Gospod gi predade vo va-{ite race.
12 I isprati pred vas str{eli, koi giizgonija od pred vas dvajcata amorejskicarevi; bez tvojot me~ i bez tvojot lak.
24,3 1 Mojs12,1-6
4 1 Mojs 19-26
5 2 Mojs 3,10 4,14-16 7,14-12,36 17,1-13 Ps 104,26
8 4 Mojs21,21-35 5 Mojs2,26-3,11
9 4 Mojs 22-24
10 2 Mojs
14,14 3 Mojs 26,8 5 Mojs 3,22
7,1-6 32,30
11 5 Mojs 4,15
12 2 Mojs
34,16 5 Mojs 7,3
13 4 Mojs
33,55
14 21,45
3 Car 2,2
15 24,20
3 Mojs26,17
5 Mojs28,15-17
16 5 Mojs4,25-26
270
ISUS NAVIN
10 24,2. Eufrat.
13 I vi dade zemja, za koja vie ne ste setrudele, i gradovi {to ne ste gi gra-dele, i vie `iveete vo niv; i lozja imaslini, koi ne ste gi sadele, a jadeteplodovi.
14 I taka, imajte strahopo~it konGospod i slu`ete Mu so ~istota iiskrenost; i otfrlete gi bogovite nakoi im slu`ea predcite va{i od onaastrana na Rekata i vo Egipet, islu`ete Mu na Gospod.
15 Ako, pak, ne vi e milo da Mu slu-`ite na Gospod, odberete si sega, komuda mu slu`ite: na bogovite li, na koiim slu`ea predcite va{i, koga bea odonaa strana na Rekata, ili na bogovitena Amorejcite, vo ~ija zemja `iveete, a,pak, jas i domot moj }e mu slu`ime naGospod, (bidej}i Toj e svet).”
16 Odgovori narodot i re~e: „Ne, toanikako! Nema da Go ostavime Gospoda inema da im slu`ime na drugi bogovi!
17 Za{to Gospod e na{ Bog; Toj n# iz-vede nas i takovcite na{i od egipet-skata zemja, od domot na ropstvoto, iprave{e pred o~ite na{i golemi ~udai n# ~uva{e po celiot pat, po koj odev-me, i me|u site narodi, niz koi minu-vavme.
18 Gospod gi izgoni otkaj nas sitenarodi i Amorejcite, {to `iveeja voovaa zemja. Zatoa i nie }e Mu slu`imena Gospod, bidej}i Toj e na{ Bog.”
19 Isus mu re~e na narodot: „Ne }emo`e da Mu slu`ite na Gospod, za{toToj e svet Bog, Bog revnitel; Toj nemada go istrpi bezzakonieto va{e igrevovite va{i.
20 Ako Go ostavite Boga i im slu`itena tu|i bogovi, Toj }e isprati na vaszlo i }e ve istrebi, mesto da vi napravidobro.”
21 I narodot mu odgovori na Isus:„Ne, nie }e Mu slu`ime na Gospod.”
22 Isus mu re~e na narodot: „Svedocili ste vie za sebe deka Go izbravte Gos-poda da Mu slu`ite?” Tie odgovorija:„Svedoci sme.”
23 „A sega, otfrlete gi tu|ite bogovi{to se me|u vas i svrtete go srceto svoekon Gospod, Izraileviot Bog.”
24 Narodot mu re~e na Isus: „Na Gos-poda, na{iot Bog, }e Mu slu`ime iglasot Negov }e go slu{ame.”
25 I toj den Isus napravi so narodotzavet i mu dade naredbi i zakoni voSihem (pred skinijata na Gospod, BogIzrailev).
26 I gi zapi{a Isus tie zborovi voknigata na zakonot Bo`ji, pa zedegolem kamen i go postavi tamu pod da-bot, {to e pred svetili{teto Gospo-dovo.
27 I mu ka`a Isus na celiot narod:„Ete, ovoj kamen }e ni bide svedok,bidej}i toj gi slu{na site zborovi naGospod {to Toj vi gi ka`a denes; tojneka bide svedok protiv vas, ako neko-ga{ la`ete pred Gospod, Va{iot Bog.”
28 I potoa Isus go isprati narodot,sekoj vo mestoto svoe.
Smrtta na Isus 29 I Mu slu`e{e Izrail na Gospod
vo site denovi Isusovi, i vo site deno-vi na stare{inite, koi go pominaa vre-meto so Isus i koi gi vidoa site dela{to mu gi napravi na Izrail.
30 I po seto toa umre Isus, sinot Na-vinov, slugata Gospodov, na sto i desetgodini.
31 I go pogrebaa vo predelite nadelot negov vo Timnat-Serah, vo Ef-removata Gora, na sever od planinataGaa{.
31a) (I go stavija tamu so nego vo gro-bot, vo koj gi pogrebaa kamenite no-`evi so koi Isus gi be{e obrezal Iz-railevite sinovi vo Gilgal, koga gi iz-vede od Egipet, kako {to mu be{e zapo-vedal Gospod; i tie se tamu duri dodenes).
32 I koskite na Josif, koi Izra-ilevite sinovi gi iznesoa od Egipet, gipogrebaa vo Sihem, vo onoj del na pole-to, {to Jakov go be{e kupil od sino-vite Amorejski, koi `iveeja vo Sihem,za sto srebrenici i mu gi dade kako delna Josif.
33 Potoa umre i Aronoviot sin Elea-zar, i go pogrebaa na ridot Fines, kojmu be{e daden na Efremovata Gora.
26 5 Mojs29,12-13 Neem 10,10
27 1 Mojs31,48.52 5 Mojs31,26
28 Sud 2,6
32 1 Mojs47,29-30 50,24-25 2 Mojs13,19 Jn 4,5 Dela 7,16
13 5 Mojs30,15-20 Ps 43,3-7 Neem 9,25
14 5 Mojs10,12 18,13
16 22,29
19 3 Mojs11,44 19,2 20,26 Is 6,3
23 Sud 10,16
271
ISUS NAVIN
34 Vo toj den Izrailevite sinovi,otkako go zedoa kov~egot Bo`ji, go no-sea so sebesi, a Fines be{e sve{tenikmesto tatka si Eleazar, dodeka ne umrei go pogrebaa na negoviot rid.
35 I sinovite Izrailevi otidoa sekojvo svoeto mesto i vo svojot grad.
36 I po~naa Izrailevite sinovi daim slu`at na A{tarta i na A{tarot,bogovi na okolnite narodi; i Gospod gipredade vo racete na moavskiot carEglon, koj vladee{e nad niv osumnaesetgodini.
272
ISUS NAVIN
Izrail se vseluva vo Hanan
1 Po smrtta na Isus, sinovite na Iz-rail Go pra{aa Gospoda, velej}i:
„Koj od nas prv }e trgne protiv Ha-nancite – da vojuva protiv niv?”
2 Gospod odgovori: „Juda }e trgne;ete, Jas ja predavam zemjata vo negovirace.”
3 Juda, pak, mu ka`a na bratot svojSimeon: „Dojdi so mene vo mojot del zada vojuvame protiv Hanancite; a potoajas }e vlezam so tebe vo tvojot del.” ISimeon otide so nego.
4 Toga{ Juda trgna, i gi predadeGospod Hanancite i Perizijcite voracete nivni, i tie ubija od niv voBezek deset iljadi du{i.
5 Vo Bezek naidoa na Adoni-Vezek,zapo~naa bitka so nego i gi razbija Ha-nancite i Perizijcite.
6 Adoni-Vezek izbega, no tie se spu{-tija, trgnaa po nego, go fatija i mu giisekoa palcite na racete negovi i nanozete negovi.
7 Toga{ Adoni-Vezek re~e: „Sedum-deset carevi so prese~eni palci naracete i nozete sobiraa tro{ki podtrpezata moja; kako {to pravev jas, takami vozdade Bog.” I go dovedoa vo Eru-salim, kade {to i umre.
8 I vojuvaa Judinite sinovi protivErusalim, go prezedoa i go porazija some~ i gradot go izgorea so ogan.
9 Potoa Judinite sinovi trgnaa davojuvaat protiv Hanancite, koi `ivee-ja vo planinskata zemja, vo ju`nataoblast i vo ramninata.
10 I trgna Juda protiv Hanancite,koi `iveeja vo Hevron, (porano Hevronse narekuva{e Kirjat-Arba), i gi
7 Is.N. 10,1
8 Is.N. 15,63
9 Is.N. 9,1 10,40 Er 32,44 33,13
10 1 Mojs35,27 Is.N.10,36-39 11,21 14,6-15
1,1 20,18
Is.N. 24,29
5 Is.N. 10,3
SUDII IZRAILEVI
Voved
Sobitijata od knigata Sudii Izrailevi se odnesuvaat na eden period polnso nemiri, koj trae od vseluvaweto na Izrailcite vo Hanan, pa do vospostavu-vaweto na carstvoto i carskata vlast. Centralniot del na ovaa kniga giprika`uva podvizite na eden odreden broj sudii, ili pak samo nakratko giprika`uva nivnite `ivoti. Ottuka proizleguva i samiot naslov na knigata;Sudiite se lu|e, koi pravoto na vladeewe go dobile li~no od Boga, a nivniteovlastuvawa se protegaat ne samo vo oblasta na pravoto, tuku mnogupo{iroko.Takvite lu|e imaat dol`nost da upravuvaat so narodot, ili pak dago izbavat plemeto ili pove}e plemiwa koga tie se vo nevolja. Knigata zaSudiite e sostavena od tri osnovni dela:
Prviot se odnesuva na nastanite koi go odbele`uvaat doseluvaweto naIzrailcite vo Hanan, s# do smrtta na Isus Navin (1,1 do 2,10).
Vtoriot del su{tinski poka`uva kako Bog go osloboduva Svojot narod,odbiraj}i i ispra}aj}i lu|e koi konkretno go ostvaruvaat toa osloboduvawe(2,11-16,31).
Tretiot del donesuva dve epizodi so koi se istaknuva bezzakonieto koevladee me|u izrailskite plemiwa vo preodniot period pred da se postavatcarevi na vlast (17–21).
Spored knigata za Sudiite, ona {to mu se slu~uva na Izrail zavisi odnegoviot odnos kon Boga. S# dodeka toj Mu e neveren, Bog dopu{ta ugnetuvaweod sosedite i od pripadnici na lokalnite plemiwa, no koga Mu se obra}a i Gopovikuva na pomo{, Bog go izbavuva.
razbija [e{aj, Ahiman i Talmaj (odEnakoviot rod).
11 Ottuka trgnaa protiv `itelite naDavir; porano Davir se vika{e Kirjat-Sefer.
12 Toga{ Halev re~e: „Koj }e go na-padne Kirjat-Sefer i }e go prezeme, }emu ja dadam }erkata svoja Ahsa za`ena.”
13 Go prezede Gotoniil, sinot na Ke-naz, pomladiot brat na Halev; i toj muja dade }erkata svoja Ahsa za `ena.
14 Pred da zamine taa, Gotoniil japodu~i da bara od tatko si zemja, i taasleze od magareto. Halev ja pra{a:„[to bara{?”
15 A taa mu re~e: „Daj mi blagoslov;ti mi dade suva zemja, daj mi i vodni iz-vori.” I $ gi dade Halev gornite iz-vori i dolnite izvori.
16 Kenijcite, pak, koi vodat poteklood Mojseeviot test, pojdoa od gradot napalmite1 so Judinite sinovi vo Judi-nata pustina, koja e na jug od Arad. Idojdoa i se naselija me|u narodot.
17 Potoa trgna Juda so svojot brat Si-meon i gi sovladaa Hanancite, koi`iveeja vo Cefat, go prokolnaa gradotso prokletstvo i go narekoa toj gradHorma.
18 Juda isto taka gi prezede Gaza sonejzinata okolina, A{kelon i negovataokolina, i Ekron i negovata okolina (iAzot so negovata okolina),
19 Gospod be{e so Juda, i toj ja dobi vonasledstvo planinata; no ne mo`e{e dagi istera `itelite na dolinata,bidej}i tie imaa `elezni dvokolki.
20 A na Halev mu go predadoa Hevron,kako {to be{e rekol Mojsej, (i tamu tojgi dobi vo nasledstvo trite grada) i giistera ottamu trite sina na Anak.
21 No Venijaminovite sinovi ne giisteraa Jevusijcite, koi `iveeja voErusalim; Jevusijcite `iveat so po-tomcite na Venijamin vo Erusalim i doden–denes.
22 I sinovite Josifovi isto takatrgnaa protiv Vetil, i Gospod be{e soniv.
23 (I se zadr`aa) Josifovite sinovigo razgledaa Vetil, a porano gradot senarekuva{e Luz.
24 I stra`arite vidoa eden ~ovek, kojdoa|a{e od gradot (go fatija) i murekoa: „Poka`i ni go vlezot vo gradot,i }e poka`eme milost kon tebe.”
25 Toj im go poka`a vlezot vo gradot,i tie go sovladaa gradot so se~iloto name~ot, a toj ~ovek i site negovi rodni-ni gi pu{tija.
26 Toj ~ovek otide vo zemjata na Hi-tijcite i izgradi tamu grad i go nare~eso imeto Luz. Toa mu e imeto i doden–denes.
27 I Manasija ne gi izbrka `itelitena Bet-[an (koj e grad na Skitite) inegovite sela, nitu `itelite na Taa-nah i negovite sela, nitu `itelite naDor i negovite sela, nitu `itelite naJivleam i negovite sela, nitu pak naMegido i negovite sela. No, Hanancitei ponatamu ostanaa da `iveat vo ovaazemja.
28 Koga Izrail stana silen, im na-metna danok na Hanancite, no ne giizbrka.
29 I Efrem ne gi istera Hanancitekoi `iveeja vo Gezer; i Hanancite `i-veeja me|u niv vo Gezer (i im pla}aadanok).
30 I Zavulon ne gi izbrka `itelitena Kitron, nitu `itelite na Nahalol,i Hanancite `iveeja me|u niv i impla}aa danok.
31 I Asir ne gi izbrka `itelite naAko, (koi mu pla}aa danok, nitu `i-telite na Dor) i nitu `itelite naSidon i Ahlav, nitu od Ahziv, Helba,Afik nitu, pak, od Rehov.
32 Se naseli Asir me|u Hanancite,`itelite na taa zemja, bidej}i ne mo-`e{e da gi izbrka.
33 I Neftalim ne gi izbrka `ite-lite na Vetsamis kako ni `itelite naBet-Anat i `ivee{e me|u Hanancite,`itelite na taa zemja; a `itelite naVetsamis i na Bet-Anat bea negovipodanici.
25 Is.N. 6,20
27 Is.N. 17,11
28 Is.N. 17,13
29 Is.N. 16,10
30 Is.N. 19,10
31 Is.N. 19,24
33 Is.N. 19,32
13 3,9-10
16 2 Mojs2,16-22 4 Mojs
10,29-32 24,21-22
19 Is.N. 1,19
17,16
20 4 Mojs
14,24 Is.N.
14,12-13
22 1 Mojs
28,17-19 Is.N. 18,13
274
SUDII IZRAILEVI
1 1,16. Erihon.
34 Amorejcite gi potisnaa sinoviteDanovi vo gorite, bidej}i ne im davaada slezat vo dolinata.
35 I Amorejcite ostanaa da `iveat voHar-Heres, vo Ajalon i [aalevim; norakata na Josifoviot dom gi prisili(Amorejcite) i tie im stanaa podanici.
36 Predelite na Amorejcite se prote-gaa od ugorninata Akravim, od Karpatas# ugore.
Gospod go ukoruva Svojot narod
2 Dojde angel Gospodov od Gilgal voBohim (i vo Vetil, vo domot na Iz-
rail) i re~e: „(Vaka veli Gospod:) Jasve izvedov od Egipet i ve vovedov vozemjata, za koja im se zakolnav na tat-kovcite va{i (deka }e vi ja dadam); irekov: – nema da go naru{am Mojot za-vet so vas nikoga{;
2 vie, pak, ne vleguvajte vo sojuz so`itelite na ovaa zemja; (na bogovitenivni ne im se poklonuvajte, idolitenivni skr{ete gi), `rtvenicite nivniurnete gi. No vie ne go poslu{avteglasot Moj. Zo{to postapivte taka?
3 Zatoa velam: (nema pove}e da gi pre-seluvam tie lu|e {to sakav da gi iste-ram), nema da gi isteram od vas, i tie }ebidat trwe za vas, a bogovite nivni }evi bidat soblazna.”
4 Koga angelot Gospodov gi ka`a tiezborovi pred site sinovi Izrailevi,narodot krena golem piskot i zaplaka.
5 Poradi toa i go narekuvaat toa mes-to Bohim. Tamu tie Mu prinesoa `rtvana Gospod.
Smrtta na Isus 6 Otkako Isus go raspu{ti narodot,
sinovite Izrailevi zaminaa, (sekoj vodomot svoj i) sekoj vo svojot del za dadobie vo nasledstvo zemja.
7 Narodot Mu slu`e{e na Gospod votekot na site denovi na Isus i vo tekotna site denovi na stare{inite, koi gonad`iveaja Isus, i koi go bea videle se-to golemo delo na Gospod {to Toj gonapravi za Izrail.
8 A koga umre Isus, sinot Navinov,sluga Gospodov, na sto i deset godini,
9 go pogrebaa vo predelite na nego-viot del {to go nasledi vo Timnat-Heres, vo Efremovata Gora, na sever odplaninata Gaa{;
10 i koga celoto pokolenie im se pri-dru`i na svoite predci, i nastana poniv drug rod, koj ne Go znae{e Gospodai delata Negovi, kakvi {to mu be{enapravil na Izrail, –
Narodot otstapuva od Gospod 11 toga{ Izrailevite sinovi po~naa
da pravat zlo pred Gospod i da muslu`at na Vaal;
12 Go ostavija Gospoda, Bog na tat-kovcite nivni, Koj gi be{e izvel odzemjata egipetska, i se svrtea kon drugibogovi, kon bogovite na tamo{nite mes-ta, i po~naa da im se poklonuvaat, i Gorazgnevija Gospod;
13 Go ostavija Gospoda i po~naa da imslu`at na Vaalovci i na razni As-tarti.
14 Toga{ Gospod silno se razgneviprotiv Izrailcite i gi predade vo ra-cete na graba~i, koi gi ograbuvaa; i gipredade vo racete na okolnite narodi,i ne mo`ea pove}e da odoleat predneprijatelite svoi.
15 Nasekade, kade i da otidea tie, ra-kata Gospodova be{e protiv niv na zlo,kako {to im be{e govorel Gospod ikako {to im se be{e zakolnal Gospod.I tie bea na golema maka.
16 Toga{ Gospod im postavi sudii,koi gi spasuvaa od racete na onie {togi plenea.
17 No tie i niv ne gi slu{aa, tukubludstvuvaa so drugi bogovi i nim im sepoklonuvaa, (pa Go razgnevija Gospoda),a potoa skr{naa od patot, po koj odeanivnite predci, koi im se pokoruvaa nazapovedite od Gospod. Tie ne praveataka.
18 No koga Gospod im postavuva{esudii, Sam Gospod be{e so sudijata i gispasuva{e od neprijatelite nivni votekot na celiot vek na sudijata, za{toGospod gi so`aluva{e, slu{aj}i giofkawata nivni od onie {to gi ugnetu-vaa i potiskaa.
9 Is.N. 19,49
10 Gal 4,8
11 3,7 3,12 4,1 6,1 8,33 10,6 3 Car16,31 22,53-54
12 4 Mojs11,33 5 Mojs 4,25 Ps 77,58 106,40
14 5 Mojs31,17 Neem 9,27
15 5 Mojs28,15-46
16 Ps 105,43 Dela 13,20
17 Os 1,2 Ps 105,36 Neem 10,27
18 1 Car 7,3 4 Car 13,5
34 Is.N.
19,47-48
2,1 3 Mojs
26,42-44
2 2 Mojs
23,32 34,12
5 Mojs 7,2 5 Mojs 12,3
3 2 Mojs
23,33 34,12
5 Mojs 7,16
275
SUDII IZRAILEVI
19 No {tom }e umre{e sudijata, tieodnovo po~nuvaa da `iveat vo u{tepogolem razvrat od svoite predci,odej}i po drugi bogovi, da im slu`at ida im se poklonuvaat. I ne otstapuvaaod delata svoi `estoki i od lo{iotpat svoj.
Gospod go isku{uva Izrail 20 Toga{ Gospod silno se razgnevi
protiv Izrail i re~e: „Poradi toa {toovoj narod otstapi od zavetot Moj {togo postaviv so nivnite predci, i ne goposlu{aa glasot Moj,
21 ni Jas nema pove}e da proteruvampred niv nieden od narodite {to giostavi Isus, koga umira{e,
22 za da go ispitam Izrail; }e po~natli da se dr`at do patot Gospodov i daodat po nego, kako {to se dr`eatatkovcite nivni, ili ne?”
23 I Gospod gi ostavi tie narodi i negi protera vedna{ i ne gi predade voracete na Isus.
3 A ova se narodite, koi Gospod giostavi za da gi isku{uva so niv
sinovite na Izrail, site onie koi neznaeja za site bitki hananski.
2 Samo za da znaat i da se nau~at navojuvawe podocne`nite pokolenija naIzrail, koi porano ne znaeja za vojna:
3 pet filistejski vojvodstva, siteHananci, Sidonci i Evejci, koi `ivee-ja na planinata Livan od planinataVaal-Ermon do Emat.
4 Tie bea ostaveni za da bide prekuniv isku{uvan Izrail, i da se doznae,dali se pokoruvaat na zapovedite Gos-podovi, koi Toj gi be{e zapovedal nanivnite predci preku Mojsej.
5 I `iveeja Izrailevite sinovi me|uHanancite, Hitijcite, Amorejcite,Perizijcite, Evejcite (Gergesejci) iJevusijcite,
6 i gi zemaa }erkite nivni za `eni, iim gi davaa }erkite svoi na sinovitenivni, i im slu`ea na nivnite bogovi.
11 3,30 5,31 8,28 Is.N. 11,23
20 Is.N. 7,11
4 Car17,15
3,1 2,22
3 Is.N. 13,
3-6
6 2 Mojs
34,16 5 Mojs 7,
3-4 7,16
7 2,11.13
8 2,14
Is 50,1
9 1,13
Neem 9,27
10 6,34
11,29 13,25 14,6.9 15,14
1 Car 11,6 16,13
1 Let 12,18 Is 11,2
276
SUDII IZRAILEVI
SUDIITE NA IZRAIL
Gotoniil 7 Sinovite Izrailevi izvr{ija zlo
pred o~ite na Gospod, i Go zaboravijasvojot Gospod Bog, i im slu`ea naVaalovci i na A{eri b.
8 Toga{ Gospod se razgnevi silnoprotiv Izrail, i gi predade vo racetena Ku{an-Ri{ataim, carot na GorniAram, i sinovite Izrailevi mu robu-vaa na Ku{an-Ri{ataim osum godini.
9 Potoa sinovite Izrailevi povikaakon Gospod, i Toj podigna za sinoviteIzrailevi spasitel – Kenazoviot sinGotoniil, pomaliot brat na Halev.
10 Vrz nego be{e Duhot Gospodov, itoj be{e sudija na Izrail. Toj objavivojna protiv Ku{an-Ri{ataim, i Gos-pod go predade vo racete negovi arame-jskiot car Ku{an-Ri{ataim i rakatanegova se zacvrsti nad Ku{an-Ri{a-taim.
11 I zemjata be{e spokojna ~etiriesetgodini, Potoa umre Gotoniil, sinot naKenaz.
Aod 12 Sinovite Izrailevi po~naa pak da
pravat zlo pred Gospod, i Gospod mudade sila na moavskiot car Eglon pro-tiv Izrail, poradi toa {to tie praveazlo pred Gospod.
13 Toj gi sobra kaj sebe sinoviteAmonovi i Amalikovi, pa trgna i gosobori Izrail, i go zavladea gradot napalmitec.
14 I sinovite Izrailevi mu robuvaana moavskiot car Eglon osumnaesetgodini.
15 Toga{ sinovite Izrailevi pakpovikaa kon Gospod, i Gospod im goizbra za spasitel Aod, sinot na Gera,od Venijaminovoto pleme, koj be{e
2 3,7. A{era e hananska bo`ica. 3 3,13. Erihon.
levak. I sinovite Izrailevi ispratijapo nego darovi do moavskiot car Eglon.
16 Aod si napravi me~ so dve se~ila,dolg eden lakot, i go prepa{a pod ob-lekata svoja na desnoto bedro,
17 i odnese darovi na moavskiot carEglon, a Eglon be{e mnogu debel ~ovek.
18 Koga Aod gi prinese site darovi igi isprati lu|eto {to gi donesoadarovite,
19 sam se vrati otkaj idolite {to sevo Gilgal, i re~e: „Care, imam tajnaporaka za tebe.” Toj re~e: „Potivko!” Iizlegoa site {to stoeja pokraj nego.
20 Aod vleze kaj nego: toj sede{e samvo letnata gorna soba. Toga{ Aod re~e:„Imam Bo`ja poraka za tebe.” Eglonstana od prestolot.
21 Koga toj stana, Aod ja podade svoja-ta leva raka, i go zede me~ot od desno-to bedro i go zabi vo negoviot stomak,
22 taka {to se~iloto vleze zaedno sodr{kata, a saloto go pokri se~iloto;bidej}i Aod ne mo`e{e da go izvadime~ot, od negoviot mev izleguva{ene~istotija.
23 Aod potoa izleze od sobata, jazatvori vratata i ja zaklu~i.
24 Otkako izleze, slugite na Eglondojdoa i vidoa: ete, vratata na sobata ezaklu~ena, i si rekoa: sigurno toj eotiden po potreba do letnata soba.
25 ^ekaa dosta dolgo, no otkako vidoadeka nikoj ne ja otvora vratata od soba-ta, zedoa klu~ i otklu~ija, a tamunivniot gospodar le`i na zemjatamrtov.
26 Dodeka se ~udea, Aod izbega, minapokraj idolite i se zasolni vo Seira.
27 A {tom pristigna Aod zatrubi sotruba vo Efremovata Planina, i slegoaso nego sinovite Izrailevi od gorata,i toj trgna pred niv.
28 I im re~e: „Odete po mene, za{toGospod gi predade neprijatelite va{i,Moavcite, vo va{i race.” I trgnaa ponego, gi prezedoa moavskite premini naJordan, i ne pu{tija nikoj da premine.
29 Toga{ ubija okolu deset iljadiMoavci, s# zdravi i silni, i nikoj neizbega.
30 Taka se smirija vo onoj den Moav-cite pred Izrail, i zemjata be{e spo-kojna osumdeset godini. (I Aod be{eniven sudija do svojata smrt).
Samegar 31 Po nego dojde Samegar, sin Anatov,
koj ubi {estotini Filistejci so vo-lovski osten; i toj isto taka go izbaviIzrail.
Devora i Varak
4 Koga umre Aod, Izrailevite sino-vi pak po~naa da pravat zlo pred
Gospod. 2 I Gospod gi predade vo racete na
hananskiot car Javin, koj caruva{e voAsor, i na negoviot vojskovoda~ Sise-ra, koj `ivee{e vo Haro{et-Gojim.
3 I povikaa Izrailevite sinovi konGospod; za{to Javin ima{e devetstoti-ni `elezni koli i gi potiska{e Iz-railevite sinovi dvaeset godini.
4 Vo toa vreme sudija vo Izrail be{eproro~icata Devora, `enata na La-pidot;
5 taa obi~no sede{e pod Devorinatapalma, me|u Rama i Vetil, vo Efre-movata Planina i odea kaj nea Izra-ilevite sinovi za sudewe.
6 Devora isprati da go povikaat Va-rak, sinot na Avinoam od Kedes Nefta-limov, i mu re~e: „Zar ne ti zapovedaGospod, Bog Izrailev – odi, soberi na-rod na gorata Tavor i zemi so sebedeset iljadi ma`i od Neftalimovitesinovi i od Zavulonovite sinovi;
7 Jas, pak, }e go dovedam kaj tebe, kajpotokot Ki{on, Javinoviot vojskovo-da~ Sisera, i kolite negovi i mnoguil-jadnata vojska negova, i }e ti gi preda-dam vo tvoi race.”
8 Varak $ odgovori: „Ako dojde{ somene, }e odam; ako ne dojde{ so mene,nema da odam, (za{to ne go znam denot,vo koj Gospod }e go isprati angelot somene).”
9 Taa mu re~e: „Dobro, }e dojdam sotebe; samo znaj deka nema da bide slava-ta tvoja po patot, po koj }e odi{; za{tovo `enska raka }e go predade GospodSisera.” I Devora stana i trgna soVarak za Kedes.
31 5,6 2 Car23,11-12
4,1 2,19
2 Is.N. 11,1 1 Car 12,9 Ps 82,9
4 5,1.7.12.15
6 5,12 Evr 11,32
7 5,21 Ps 82,9
277
SUDII IZRAILEVI
10 A Varak gi povika potomcite naZavulon i potomcite na Neftalim voKedes, i po nego trgnaa deset iljadidu{i, i Devora pojde so nego.
11 Toga{ Keniecot Hever se oddeliod Kenijcite, odnosno potomcite naHovav, {urata na Mojsej, i go postavi{atorot svoj kaj dabot, blizu do Kedes.
12 I mu javija na Sisera deka Avi-noamoviot sin Varak izlegol na gorataTavor.
13 Sisera gi sobra site koli, devet-stotini `elezni koli, i siot narod{to be{e so nego, i od Haro{et-Gojimzamina kaj potokot Ki{on.
14 I Devora mu re~e na Varak: „Stani,bidej}i denes e denot, vo koj Gospod }ego predade Sisera vo racete tvoi; SamGospod }e trgne pred Tebe.” I Varaksleze od gorata Tavor, i po nego – desetiljadi ma`i.
15 Toga{ Gospod go dovede vo zabunaSisera i site negovi koli i celiot na-rod negov pred Varakoviot me~, i Sise-ra sleze od kolata svoja i izbega pe{.
16 Varak trgna da gi goni negovitekoli i narodot do Haro{et-Gojim icelata vojska na Sisera padna od ostarme~, ta ne ostana nieden.
17 A Sisera pobegna pe{ do {atorotna Jael, `enata na Keniecot Hever, za-{to me|u hacorskiot car Javin i domotna Keniecot Hever ima{e mir.
18 Toga{ izleze Jael i mu re~e naSisera: „Vlezi gospodare moj, vlezi kajmene, ne pla{i se!” Toj vleze kaj nea vo{atorot, i taa go pokri so nametkatasvoja.
19 Sisera $ re~e: „Daj mi malku vodada pijam, `eden sum.” Taa odvrza mev somleko, mu dade da pie i pak go pokri.
20 Sisera povtorno $ re~e: „Stoj predvlezot na {atorot i ako nekoj dojde i tepra{a: ‚ima li nekoj tuka?’ a ti odgo-vori – ‚nema’” .
21 Jael, Heverovata `ena, zede edenkolec od {atorot, zede i ~ekan vo raka-ta svoja, i otide tivko kaj nego, ta mu gozabi kolecot vo slepoo~nicite negovi,taka {to toj dopre do zemjata; a tojumoren spie{e, – i umre.
22 I ete, Varak, tr~a{e po Sisera.Jael go pre~eka i mu re~e: „Vlezi, jas}e ti go poka`am ~ovekot {to gobara{.” Toj vleze kaj nea, i ete, Siserale`i mrtov, so kolecot vo slepoo~ni-cite negovi.
23 Taka go pokori Bog vo toj denhananskiot car Javin pred sinoviteIzrailevi.
24 Rakata na sinovite Izrailevi sezasiluva{e s# pove}e i pove}e nad ha-nanskiot car Javin, dodeka tie naj-posle ne go uni{tija.
Devorinata blagodarstvena pesna
5 Vo toj den zapeaja Devora i Varak,sinot Avinoamov so ovie zborovi:
2 „Blagoslovuvajte Go Gospoda za{tose odmazdi za Izrail, narodot poka`asesrdnost.
3 Slu{ajte, carevi, vnimavajte, kne-zovi; jas }e Mu peam i }e Mu sviram naGospod, na Gospod, Bog Izrailev!
4 Koga izleguva{e Ti, Gospodi, odSeir, koga doa|a{e od poleto Edom,zemjata se trese{e, neboto kape{e ioblacite voda prolevaa;
5 gorite se topea od liceto na Gospod,duri i Sinaj zatreperi pred Gospod,Bog Izrailev.
6 Vo dnite na Samegar, sinot Anatov,vo dnite na Jael, pati{tata opustea ikoi porano odea po pravite pati{ta,toga{ odea po okolnite pateki.
7 Vo Izrail nema{e `itel vo selata,nema{e, dodeka jas, Devora, ne stanav,dodeka ne vostanav jas, majkata Izra-ileva.
8 Izbraa novi bogovi, zatoa vojnatabe{e pred vratata. Se vide li {tit ikopje me|u ~etirieset iljadi odIzrail?
9 Srceto mi e kon vas, na~alnici Iz-railevi, kon revnitelite vo narodot;proslavuvajte Go Gospoda!
10 Vie, koi javate na beli magariwa{to sedite vo sudovite i odite popatot, razglasuvajte!
11 Srede glasovite na onie {to ples-kaat, tamu neka poka`at pravda, Gos-podi, zacvrsti ja pravdata vo Izrail!
22 5,27
23 Ps 46,3 143,2
5,1 2 Mojs 15,1
3 Ps 26,6
4 5 Mojs 33,2 2 Car 22,8 Is 13,13 24,8 Er 10,10 51,29 Joil 4,16 Naum 1,5 Avak 3,6 Ps 17,7 67,7-9 76,16-17
5 2 Mojs19,18 Ps 113,4
6 4,17 Is 33,8 59,8
8 1 Car13,19-22
11 1,16
15 2 Mojs
14,25
16 2 Mojs
14,28 Ps 82,9
19 5,25
21 5,26
278
SUDII IZRAILEVI
Toga{ narodot Gospodov se razotide posvoite gradovi.
12 Razbudi se, razbudi se, Devora, raz-budi se, pa zapej pesna! Stani, Varak ivodi gi svoite platenici, sine Avi-noamov!
13 Toga{ se vozveli~i silata negova;Gospod mene mi gi pot~ini hrabrite.
14 Od Efrem dojdoa onie, koi bea fa-tile koren vo dolinite; po tebe e bra-tot tvoj Venijamin, spored narodottvoj; od Mahir doa|aa na~alnici, a odZavulon onie {to se zanimavaat so pi-{uvawe.
15 I knezovite Isaharovi se so De-vora, i Isahar isto taka kako Varak, sespu{tija pe{ vo dolinata. Vo Ruvi-movite plemiwa – golemo raznoglasie.
16 Zo{to si mi sednal me|u ko{aritei go slu{a{ bleeweto na stadata? VoRuvimovite plemiwa – golemo neso-glasie.
17 Galaad si `ivee spokojno od onaastrana na Jordan, i zo{to Dan da se za-nimava so korabite, a Asir da sedi namorskiot breg i se veseli pri svoitepristani{ta.
18 Zavulon e narod, koj ja dade du{atasvoja na smrtta, i Neftalim – na pol-skite viso~ini.
19 Dojdoa carevi, toga{ se sudrija ca-revite hananski vo Taanah, pri voditeMegidonski, no ni par~e srebro nedobija.
20 Od neboto se vojuva{e, se bieja yvez-dite od svoite pati{ta protiv Sisera.
21 Potokot Ki{on gi odvle~e; staro-drevniot potok – potokot Ki{on. Gazigi, du{o moja, silnite!
22 Toga{ otpa|aa kopitata na kowiteod topotewe, od terawe na java~itenivni.
23 Prokolnete go Meroz, re~e angelotGospodov, prokolnete gi `itelitenegovi, zatoa {to ne dojdoa na pomo{na Gospod so hrabrite.
24 Neka e blagoslovena me|u `eniteJael, `enata na Keniecot Hever, me|u`enite vo {atorite neka e blagoslove-na!
25 Toj pobara voda: taa mleko mu dade,vo vojvodska ~a{a mu donese mrsno mle-ko.
26 Levata raka svoja taa ja protegnakon kolecot, a desnata – kon ~ekanotkova~ki; go udri Sisera, mu ja zdrobiglavata, go probode i mu gi probi sle-poo~nicite negovi.
27 Me|u nozete nejzini padna, isto{-ten se ispru`i i umre, me|u nozete nej-zini padna vedna{.
28 Pogledna niz prozorecot Siserova-ta majka, niz re{etkata i si pomisli:zo{to ne doa|a u{te kolata negova,zo{to se zabavuvaat trkalata na kolitenegovi?
29 Mudrite nejzini dvorjani $ odgo-varaat, a i samata taa si odgovara nazborovite svoi:
30 mo`ebi na{le plen, pa go delat:komu po edna moma, komu po dve navojnik. Plen {aren za Sisera, plen{aren, vezen; {aren i vezen od obetestrani, simnat od ramenicite naplenikot.
31 Taka da zaginat site Tvoi nepri-jateli, Gospodi! A onie, koi Go sakaat,da bidat kako sonce koga izgreva vo setasvoja sila!” – I mirna be{e zemjata~etirieset godini.
Midjanite go ugnetuvaat Izrail
6 A sinovite Izrailevi storija zlopred Gospod, i Gospod gi predade vo
rakata na Midjanite za sedum godini. 2 Rakata na Midjanite nadvladea nad
Izrail, i Izrailevite sinovi poradiMidjanite si pravea pribe`i{ta vope{teri i tvrdini po gorite.
3 I koga }e posee{e ne{to Izrail, }edojde{e Midjanec ili Amalikiec ili`itel od istok, }e napadne{e na nego;
4 i stoe{e kaj niv vo {atorite, i giuni{tuva{e zemnite plodovi duri doGaza, i ne mu ostava{e za ishrana naIzrail ni ovca, ni vol, ni magare.
5 Za{to tie doa|aa so dobitokot svoji so {atorite svoi, doa|aa vo golemomno`estvo – kako skakulci; tie ikamilite nivni broj nemaa, i odea pozemjata na Izrail za da ja opusto{u-vaat.
6 Mnogu osiroma{i toga{ Izrail odMidjanite, i povikaa sinovite Izra-ilevi kon Gospod.
26 4,21
30 Ez 16,10
31 2 Car 23,4 Dan 12,3 Mt 13,43
6,1 2,11
2 Is 2,19 Evr 11,38
5 7,12
6 3,9
12 Is 51,9.17
Ps 43,23 56,8
14 4 Mojs
32,39 Is.N. 17,1
17 4 Mojs 32,1
19 Is.N. 11,5
20 Is.N.
10,10-14 2 Car 5,24
Ps 17,13-14
22 Er 8,16
24 Judita
13,18 Lk 1,42
279
SUDII IZRAILEVI
7 A koga sinovite Izrailevi povikaakon Gospod protiv Midjanite,
8 Gospod isprati prorok kaj Izra-ilevite sinovi i Toj im re~e: „Vakaveli Gospod, Bog Izrailev – Jas veizvedov od Egipet, ve izvedov od domotna ropstvoto;
9 ve izbaviv od rakata na Egip}anitei od rakata na site va{i ugnetuva~i; giisterav od pred vas, i vi ja dadov zemja-ta nivna,
10 i vi rekov: Jas sum Gospod, Bog va{;ne gi po~ituvajte bogovite na Amorej-cite, vo ~ija zemja `iveete.”
Bog go zadol`uva Gedeonda go izbavi Izrail
11 Toga{ dojde angelot Gospodov isedna vo Ofra pod dabot, koj mu pri-pa|a{e na Joas od rodot na Aviezer; asinot negov Gedeon ~uka{e `ito nagumnoto, za da go sokrie od Midjanite.
12 I mu se javi angelot Gospodov i mure~e: „So tebe e Gospod, ma`u silen!”
13 Gedeon mu odgovori: „Gospodaremoj, ako e Gospod so nas, zo{to n# snaj-de seta ovaa maka? I kade se site Ne-govi ~udesa, za koi ni raska`uvaa na-{ite tatkovci, velej}i: ‚Gospod n#izvede od Egipet?’ Sega Gospod n#ostavi i n# predade vo racete naMidjanite.”
14 Toga{ Gospod go pogledna i re~e:„Odi so taa svoja sila i spasi go Iz-rail od rakata na Midjanite. Jas teispra}am.”
15 Gedeon Mu odgovori: „Gospodi,kako }e go spasam Izrail: ete, i pleme-to mi e najbedno vo kolenoto Manasievoi jas sum najmal vo domot na mojottatko?”
16 Gospod mu re~e: „Jas }e bidam sotebe, i ti }e gi porazi{ Midjanitekako eden ~ovek.”
17 Gedeon Mu re~e: „Ako sum se zdobilso milost pred Tebe, daj mi dokaz dekaTi govori{ so mene.
18 Ne odi si ottuka, dodeka ne dojdamkaj Tebe, da ti donesam dar svoj i da Ti
go predadam”. Toj re~e: „Jas }e ostanam,dodeka se vrati{.”
19 Gedeon otide i prigotvi kozle ilebovi presni od edna efa bra{no;mesoto go stavi vo ko{nica, ~orbata janalea vo grne, gi donese kaj Nego poddabot i Mu gi prinese.
20 I angelot Bo`ji mu re~e: „Zemi gomesoto i poga~ata, i stavi gi na onojkamen, a ~orbata isturi ja.” Toj taka inapravi.
21 Angelot Gospodov go protegna kra-jot na `ezolot {to be{e vo rakatanegova, i go dopre mesoto i lebovite; ivivna ogan od kamenot i izgorea mesotoi lebovite. A angelot Gospodov sesokri od o~ite negovi.
22 I vide Gedeon deka toa be{e angelGospodov i re~e Gedeon: „Pomogni,Gospodi Bo`e, za{to vidov lice naangel Gospodov.”
23 Gospod mu re~e: „Mir na tebe, nepla{i se, nema da umre{!”
24 I Gedeon Mu izgradi tamu `rt-venik na Gospod i go nare~e: Jahve[alom 6,24.. Toj stoi i do denes voOfra koja im pripa|a na Aviezercite.
Gedeon go razoruva `rtvenikot na Vaal
25 Vo taa no} Gospod mu re~e: „Zemigo bikot od stadoto na tatko ti i vto-riot bik, sedumgodi{niot i razru{igo `rtvenikot na Vaal {to e kaj tatkoti, i ise~i gi drvata {to se kaj nego,
26 i izgradi Mu kako {to treba `rt-venik na tvojot Gospod Bog, na vrvot odkarpata, pa zemi go vtoriot bik i pri-nesi go kako `rtva sepalenica vrzdrvata {to }e gi ise~e{.”
27 Gedeon zede deset slugi svoi inapravi kako {to mu re~e Gospod; nobidej}i se pla{e{e od doma{nite nasvojot tatko i od gradskite `iteli,namesto dewe, go napravi toa no}e.
28 Koga utredenta gradskite `itelistanaa, ete, `rtvenikot na Vaal be{erazru{en, stolbot do nego ise~en i vto-riot junec prinesen kako `rtva vrznovoizgradeniot `rtvenik.
19 13,15
21 3 Mojs 9,24 3 Car18,38 1 Let 21,26 2 Let 7,1
22 13,22 2 Mojs33,20-23 3 Car19,13 Is 6,5
23 5 Mojs 5,26 Dan 10,19
24 1 Mojs12,7-8 33,20 35,7 2 Mojs17,1-16
25 2 Mojs34,13 43,13 5 Mojs 7,5 12,3
7 3,9.15 10,12
8 2,1
Is.N. 24,17
9 Ps 41,1-2
130,24
10 2 Mojs 20,5
11 1 Mojs 16,7
12 Ruta 2,4 Lk 1,28
13 Ps 43,1
78,3
15 2 Mojs 3,11 1 Car 9,21 3 Car 3,7
Er 1,6
16 2 Mojs 3,12
5 Mojs31,23
Is.N. 1,5 Is 41,10
Er 1,8
17 6,36-40
4 Car 20,8-11
Is 7,10-14
18 13,15
1 Mojs18,3-5
280
SUDII IZRAILEVI
4 6,24. Gospod e mir.
29 I si govorea eden na drug: „Koj gonapravi toa?” Baraa, raspra{uvaa i re-koa: „Joasoviot sin Gedeon go napravitoa.”
30 I gradskite `iteli mu rekoa na Jo-as: „Izvedi go sinot svoj; toj treba daumre, za{to go razru{i Vaaloviot`rtvenik i go ise~e svetiot stolb {tobe{e do nego.”
31 Joas im ka`a na site {to dojdoa kajnego: „Vie li }e se zastapuvate za Vaal,vie li }e go za{tituvate? Koj }e sezastapi za nego, }e bide predaden nasmrt u{te ova utro; ako e toj bog, samneka se odmazdi na toj {to mu go sru-{il `rtvenikot negov.”
32 Zatoa od toj den Gedeon po~naa dago vikaat Jerovaal, bidej}i bilo re~e-no: sam neka se odmazdi Vaal na nego,poradi toa {to mu go sru{il `rt-venikot negov.
Gedeon bara znak za dokaz od Boga 33 I site Midjani i Amalikijci i
`itelite od istok se sobraa zaedno, japreminaa rekata i se smestija vo doli-nata Jizreel.
34 I Duhot Gospodov go potkrepiGedeon; toj zatrubi so truba, i plemetona Aviezer se sobra da odi po nego.
35 I isprati glasnici niz celotopleme Manasievo, i toa se odzva da odipo nego; toj isto taka isprati glasnicido Asir, Zavulon i Neftalim, i tiedojdoa tamu da se sretnat.
36 A Gedeon Mu re~e na Boga: „Ako gospasi{ Izrail preku mojata raka, kako{to govore{e Ti,
37 toga{ eve, }e polo`am ovde na gum-noto edno runo – ako ima rosa samo narunoto, a po celata zemja bide suvo, }eznam deka Ti preku mojata raka }e gospasi{ Izrail, kako {to mi re~e.”
38 Taka i stana: utredenta, otkakostana rano, fati da go cedi runoto iiscedi rosa od runoto cela ~a{a voda.
39 I Gedeon Mu re~e na Boga: „Ne mise gnevi, ako pak ka`am i ako samou{te edna{ se obidam so runoto – nekabide suvo samo na runoto, a po celatazemja da ima rosa.”
40 Taka i napravi Bog vo taa no}: samona runoto be{e suvo, a po celata zemjaima{e rosa.
Trista ma`i za Gedeon
7 Jerovaal, odnosno Gedeon, i siotnarod {to be{e so nego, trgnaa ra-
no utrinata i se smestija kaj En-Harod;midjanskiot, pak, logor be{e na severod nego, kaj ridot More, vo dolinata.
2 I Gospod mu re~e na Gedeon: „Sotebe ima mnogu narod, ne mo`am da gipredadam Midjanite vo negovi race zada ne se vozgordee Izrail pred Mene ida ka`e: ‚mojata raka me spasi’.
3 Zatoa razglasi da ~ue narodot, ika`i: ‚Koj strahuva i e pla{liv, nekase vrati i vedna{ neka odi na gorataGalaad.’” I se vratija od narodot dvae-set i dve iljadi ma`i, a deset iljadiostanaa.
4 I mu re~e Gospod na Gedeon: „Narods# u{te ima mnogu; odvedi gi kaj voda-ta, tamu }e ti gi odberam; za kogo }ere~am: ‚da odi so tebe’, neka odi sotebe; a za kogo }e ti ka`am: ‚ne treba daodi so tebe’, neka ne odi.”
5 Toj go odvede narodot kaj vodata. Imu re~e Gospod na Gedeon: „Koj lokavoda so jazikot svoj, kako {to lokaku~e, nego stavi go nastrana, isto takai site onie {to kleknuvaat za da pijatvoda.”
6 I brojot na onie {to lokaa so ustaod raka, iznesuva{e trista ma`i; asiot drug narod kleknuva{e na koleni-ci, za da pie voda.
7 I mu re~e Gospod na Gedeon: „So tietrista {to lokaa, }e ve spasam i }e vigi predadam Midjanite vo racete va{i,a site drugi neka si odat sekoj vo svoe-to mesto” .
8 I tie ja zedoa hranata od narodot zasebe i trubite nivni, i Gedeon gipu{ti site Izrailci da se vratat do-ma, a zadr`a kaj sebe trista du{i.Midjanskiot logor, pak, be{e podoluod nego – vo dolinata.
Pretska`uvawe pobeda 9 Vo onaa no} Gospod mu re~e: „Stani,
slezi vo logorot, za{to ti go predadovvo tvoi race.
7,1 6,11 6,32
2 5 Mojs8,17-18
3 5 Mojs 20,8 1 Mak 3,56
7 Is.N. 8,7
31 3 Car18,27
34 3,10
39 1 Mojs
18,32
281
SUDII IZRAILEVI
10 Ako, pak, se pla{i{ da sleze{ sam,odi vo logorot so Pura, slugata svoj;
11 i }e slu{ne{ {to zboruvaat, itoga{ }e se zacvrstat racete tvoi, i }esleze{ vo logorot” . I slegoa toj i Pu-ra, slugata negov, do vojnicite, {to beavo logorot.
12 A Midjanite i Amalikijcite i si-te `iteli od istok se bea smestile podolinata vo golemo mno`estvo, kakoskakulci; kamilite nivni bea bezbroj,bea mnogu – kako pesokot na morskiotbreg.
13 Gedeon dojde. I ete, eden mu goraska`uva sonot na drug i veli: „Sonivdeka eden trkalezen ja~menov leb setrkala po midjanskiot logor i otkakose otrkala do {atorot, udri vo negotaka {to toj padna, go sobori, i {ato-rot se rasturi.”
14 Drugiot mu odgovori: „Toa ne eni{to drugo, tuku me~ot na Gedeon, si-not na Joas, Izrailecot; Bog gi predalvo racete negovi Midjanite i celiotlogor.”
15 Otkako go slu{na prika`uvawetoza sonot i tolkuvaweto negovo, Gedeonse pokloni, se vrati vo izrailskiot lo-gor i re~e: „Stanuvajte! Gospod gopredade vo racete va{i midjanskiotlogor.”
Midjanite begaat 16 I gi rasporedi tristote ma`i vo
tri ~eti i na site im dade po ednatruba i prazni stomni i vo stomnitesve}i.
17 I im re~e: „Gledajte me mene ipravete go istoto; ete, }e se dobli`amdo logorot, i {to }e pravam jas, toapravete go i vie.
18 Koga jas i tie {to se so mene }ezatrubime so truba, trubete i vie sova{ite trubi okolu celiot logor ivikajte: ‚Za Gospod i za Gedeon!’”
19 I dojde Gedeon so stote ma`i koibea so nego do krajot od logorot, okolupo~etokot na srednata stra`a, girazbudija stra`arite, zatrubija so tru-bite i gi skr{ija stomnite {to bea voracete nivni.
20 I zatrubija site tri ~eti so trubi,i gi skr{ija stomnite, i gi dr`ea vo
levata raka sve}ite, a vo desnata rakatrubite, trubea i vikaa: „Me~ Gospodovi Gedeonov!”
21 I sekoj stoe{e na mestoto svoeokolu logorot; toga{ vo celiot logorse rastr~aa, razvikaa i po~naa dabegaat.
22 Dodeka tie trista ma`i trubea sotrubi, Gospod go svrte me~ot na sekogoprotiv drugarot negov po celiot logor,i vojskata bega{e do Bet-[ita kajCerera, s# do predelite na Avel-Me-hola, blizu do Tabat.
23 Toga{ Izrailcite od plemetoNeftalimovo, Asirovo i od celotopleme Manasievo bea povikani i sevpu{tija po Midjanite.
24 A Gedeon isprati glasnici pocelata Gora Efremova da ka`at: „Iz-lezete im vo presret na Midjanite izazemete im gi preminite vo vodite naJordan do Bet-Bara.” I bea povikanisite Efremovci, i gi zazedoa premi-nite vo vodite na Jordan do Bet-Bara;
25 i gi fatija dvajcata midjanski kne-zovi: Orev i Zev; Orev go ubija kajKarpata na Orev, a Zev – kaj ZevovaPresa, i gi gonea Midjanite; glavite,pak, na Orev i Zev mu gi odnesoa naGedeon od onaa strana na Jordan.
Narodot od Efremovoto pleme negoduva
8 I mu rekoa Efremovcite: „Zo{tonapravi taka, ta ne n# povika, koga
zamina da vojuva{ protiv Midjanite?”I mnogu se karaa so nego.
2 Gedeon im odgovori: „Pa {to,napraviv taka kako {to vie sega? Nelise pabirkite na Efrem podobri odgrozdoberot na Aviezer?
3 Vo va{i race Bog gi predade mid-janskite knezovi Orev i Zev, i kakomo`ev jas da storam takvo ne{to, vosporedba so vas?” Toga{ nivniot gnevsprema nego se smiri {tom toj im gika`a tie zborovi.
Gedeon na istok od Jordan 4 A koga dojde Gedeon kaj Jordan, go
premina toj i tristote ma`i {to beaso nego. Tie bea umorni (i gladni) po-radi goneweto na neprijatelot.
22 1 Car14,20 Is 19,2 Ez 38,21 Agej 2,22
25 8,3 Ps 82,11
8,1 12,1
12 6,5
Er 46,23
13 1 Mojs37,5-11
40,5-41,36
16 9,43
1 Car11,11 13,17
282
SUDII IZRAILEVI
5 I im re~e toj na `itelite na Sukot:„Dajte im leb na ovie ma`i {to se somene, za{to se gladni; jas gi gonam mid-janskite carevi Zeveja i Salmana.”
6 Sukotskite na~alnici rekoa: „Zarrakata na Zeveja i Salmana e ve}e votvoi race, ta da $ davame leb na vojska-ta tvoja?”
7 Gedeon odgovori: „Ne taka, tuku ko-ga Gospod }e gi predade Zeveja iSalmana vo racete moi, jas }e giuni{tam telata va{i so trwe odpustinata i so bocki.”
8 Ottuka otide vo Penuel i im go re-~e istoto na negovite `iteli, i pe-nuelskite `iteli mu odgovorija, kako{to odgovorija `itelite na Sukot.
9 Toj im ka`a i na penuelskite`iteli: „Koga }e se vratam vo mir, }eja rasturam taa kula.”
10 A Zeveja i Salmana bea vo Karkor ivojskite nivni so niv do petnaesetiljadi, s# {to be{e ostanalo od setavojska na `itelite od istok; a padnaasto i dvaeset iljadi ma`i me~onosci.
11 I trgna Gedeon po patot na noma-dite, na istok od Novah i Jogbeha i jarazbi vojskata dodeka taa stoe{e bez-gri`no.
12 Zeveja i Salmana izbegaa; toj sespu{ti po niv i gi fati dvajcata care-vi – Zeveja i Salmana, i go dovede vozbrka celiot logor.
13 Toga{ Gedeon, sinot na Joas, sevrati od vojnata preku preminotHeresd.
14 I fati edno mom~e od `itelite naSukot i go raspra{a; i toj mu gi napi-{a imiwata na na~alnicite i stare-{inite sukotski – sedumdeset i sedumma`i.
15 Potoa dojde kaj `itelite sukotskii re~e: „Eve gi Zeveja i Salmana, za koimi se potsmevavte, velej}i: ‚Zar rakatana Zeveja i Salmana e ve}e vo tvoi race,ta da im davame leb na tvoite izmorenidu|e?’”
16 I gi zede gradskite stare{ini izede trwe od pustinata i bocki, pa gikazni so niv `itelite na Sukot.
17 i ja sru{i kulata na Penuel i giubi `itelite na gradot.
18 I im re~e na Zeveja i na Salmana:„Kakvi bea onie {to gi ubivte naTavor?” Tie odgovorija: „Bea kako tebe– sekoj prilega{e na carski sin.”
19 Gedeon re~e: „Tie bea moi bra}a,sinovi na majka mi! Gospod neka mi esvedok: da bevte gi ostavile `ivi, ne bive ubil ni jas.”
20 I mu re~e na Jeter, svojot prvoro-den sin: „Stani, ubij gi!” No mom~etone go izvadi me~ot svoj; se pla{e{e,bidej}i be{e u{te mlad.
21 Toga{ Zeveja i Salmana rekoa:„Stani sam i ubij n#, za{to spored ~o-vekot e i silata negova.” I stana Ge-deon, i gi ubi Zeveja i Salmana, i gizede veri{kite {to bea okolu vra-tovite na kamilite nivni.
Gedeon umira 22 I mu rekoa Izrailcite na Gedeon:
„Vladej so nas ti i sin ti i vnuk ti,bidej}i ti n# spasi od racete na Mid-janite.”
23 Gedeon im odgovori: „Nitu jas }evladeam so vas, nitu mojot sin }e vladeeso vas; Gospod neka vladee so vas.”
24 I im re~e u{te Gedeon: „Ve molamza edno, dajte mi sekoj po edna obetka odplenot svoj. Za{to neprijatelite,bidej}i bea Ismailci, nosea zlatniobetki.”
25 Tie odgovorija: „]e dademe.” Iposlaa edna obleka i frla{e tamu se-koj po edna obetka od plenot svoj.
26 Zlatnite obetki {to toj gi pobara,te`ea iljada i sedumstotini {ekeli,bez veri{kite, kop~iwata i purpur-nite ode`di {to gi nosea midjanskitecarevi, i bez zlatnite veri{ki {to beana vratovite od kamilite nivni.
27 Od toa Gedeon napravi efod i gostavi vo svojot grad, vo Ofra; i po~naasite Izrailci bludno da odat tamu, poefodot, koj be{e zamka za Gedeon iceliot dom negov.
28 Taka se smirija Midjanite predsinovite Izrailevi i pove}e ne krenaa
18 4,6
19 1 Mojs43,29 4 Mojs14,21 5 Mojs 13,7 Pesna 8,1
21 Is 3,18
23 1 Car 8,7 12,12
24 2 Mojs32,2-3
27 2 Mojs 32,2 Os 3,4
28 3,11
6 1 Car25,11
10 6,3
Is 9,5
283
SUDII IZRAILEVI
5 8,13. Vo nekoi prevodi namesto „preku preminot Heres” stoi: „pred izgrevot na sonceto”.
glava, i zemjata be{e spokojna ~etirie-set godini vo denovite na Gedeon.
29 Toga{ Jerovaal, sinot na Joas,otide da `ivee vo svojot dom.
30 Gedeon ima{e sedumdeset sina,proizlezeni od bedrata negovi, bidej}iima{e mnogu `eni.
31 A i nalo`nicata negova, koja `i-vee{e vo Sihem, mu rodi sin, i nemu mudade ime Avimeleh.
32 I umre Gedeon, sinot Joasov, vodlaboka starost, i be{e pogreban vogrobot na tatkoto svoj, Joas, vo OfraAviezerova.
33 Otkako umre Gedeon, Izrailevitesinovi pak po~naa da `iveat vo bez-bo`ie i da im se poklonuvaat na Vaa-lovci, postavuvaj}i go za svoj bog Vaal-Berit.
34 Izrailevite sinovi ne se setija naGospod, svojot Bog, Koj gi spasuva{e odracete na site okolni neprijateli,
35 i kon domot na Jerovaal, odnosno naGedeon, ne poka`aa blagodarnost zasite dobrini {to mu gi napravi toj naIzrail.
Avimeleh car na Sihem
9 Avimeleh, Jerovaaloviot sin, oti-de vo Sihem kaj vujkovcite svoi, i
im re~e nim i na celoto pleme odmaj~iniot rod:
2 „Ka`ete im na site sihemski`iteli: {to e podobro za vas, da vla-deat so vas site sedumdeset sinoviJerovaalovi ili da vladee so vas eden?I spomnete si deka jas sum va{a koskai va{e telo.”
3 Vujkovcite im gi ka`aa na `ite-lite sihemski site tie zborovi za nego;i srceto na tie `iteli se nakloni konAvimeleh, bidej}i si govorea: „Toj ena{ brat” .
4 I mu dadoa sedumdeset {ekeli sre-bro od svetili{teto na Vaal-Berit, zakoi Avimeleh najde bezdelnici i skit-nici, koi trgnaa po nego.
5 I dojde vo domot na tatkoto svoj voOfra i gi ubi bra}ata svoi, sedumde-sette Jerovaalovi sinovi, vrz edenkamen. Ostana samo Jotam, najmaliotJerovaalov sin, za{to se be{e sokril.
6 Toga{ se sobraa site sihemski `i-teli i site `iteli na Bet-Milo, iotidoa, pa go postavija Avimeleh za carkaj dabot blizu do Sihem.
Jotamovata prikazna 7 Otkako mu raska`aa za toa na Jotam,
toj otide i zastana na vrvot od gorataGarizim i, otkako go krena glasot svoj,pa vikna i im re~e: „^ujte me, `itelisihemski, i Bog }e ve ~ue!
8 Edno vreme trgnale drvjata da poma-zaat car koj }e vladee so niv i $ reklena maslinkata: ‚Stani ni car!’
9 Maslinkata im rekla: ‚Zar da jaostavam masnotijata svoja, so koja seposlu`uva Bog i lu|eto, pa da trgnamda skitam po drvjata?’
10 Toga{ drvjata $ rekle na smokvata:‚Dojdi ti, da ni stane{ car!’
11 Smokvata im odgovorila: ‚Zar da sija ostavam sladosta svoja i ubaviot plodi da trgnam da skitam po drvjata?’
12 & ka`ale drvjata na lozata: ‚Dojditi, da ni stane{ car!’
13 Lozata im rekla: ‚Zar da go ostavamsokot svoj {to gi veseli Boga i lu|eto,i da trgnam da skitam po drvjata?’
14 Najposle site drvja mu rekle natrnot: ‚Dojdi ti, da ni stane{ car!’
15 Trnot im rekol na drvjata: ‚Ako,navistina, me postavite za car nad se-besi, toga{ dojdete da si po~inete podsenkata moja; ako ne, }e izleze ogan odtrnot i }e gi izgori kedrite levanon-ski.’
16 I, ete, gledate, po vistina i popravda li postapile koga go postavileza car Avimeleh? I dobro li postapileso Jerovaal i domot negov, i sporednegovite dobrini li napravile taka?
17 Za vas site vojuva{e tatko mi, ne go`ale{e ni `ivotot svoj i ve spasi odracete na Midjanite;
18 a vie sega se krevate protiv domotna mojot tatko i gi ubivte sedumdesettesinovi na tatko mi vrz eden kamen i gopostavivte za car nad `itelite sihem-ski Avimeleh, sinot na robinkatanegova, za{to e va{ brat.
19 Ako denes ste postapile sporedvistinata i spored pravdata so Jero-
13 Prop 2,3
17 6,33-8,28
18 8,30
30 9,2.5.18.24
33 9,4.46
9,1 6,32 8,31
2 8,30
1 Mojs29,14
4 8,33 11,3
5 8,30
284
SUDII IZRAILEVI
vaal i so domot negov, toga{ odete i ra-duvajte se na Avimeleh, i toj da se radu-va na vas;
20 ako, pak, ne – neka izleze ogan odAvimeleh i neka gi izgori `itelite naSihem i na Bet-Milo, i neka izlezeogan od `itelite na Sihem i na Bet-Milo i da go izgori Avimeleh!”
21 I izbega Jotam, izbega i otide voBeer, i `ivee{e tamu skri{no od bra-tot svoj Avimeleh.
Buntot na Sihem protiv Avimeleh 22 Avimeleh, pak, caruva{e nad
Izrail tri godini. 23 I isprati Bog lo{ duh me|u Avi-
meleh i `itelite na Sihem, i po~naa`itelite sihemski da ne mu se pokoru-vaat na Avimeleh.
24 Za da se odmazdi za sedumdesette si-novi Jerovaalovi, i krvta nivna da sesvrti protiv nivniot brat Avimeleh,koj gi ubi, i protiv `itelite sihem-ski, koi ja poddr`aa rakata negova, zada go ubie bratot svoj,
25 `itelite sihemski postavija pogorskite vrvovi protiv nego zasedi,koi go ograbuvaa sekogo {to minuva{epokraj niv po patot. Za toa mu be{e ja-veno na Avimeleh.
26 Vo Sihem pristigna i Gal, Evedo-viot sin, so bra}ata svoi, i odea vo Si-hem, i `itelite sihemski se potpreavrz nego.
27 I izlegoa vo poleto, i go bereagrozjeto svoe, go gazea i se veselea, paotidoa vo domot na svojot bog, jadea ipieja, i go prokolnuvaa Avimeleh.
28 A Gal, Evedoviot sin, re~e: „Koj eAvimeleh i {to e Sihem, ta da muslu`ime? Ne e li toj Jerovaalov sin, ine e li Zevul negoviot glaven sluga?Podobro slu`ete im na potomcite odEmor, tatko Sihemov, a nemu zo{to damu slu`ime?
29 Ako nekoj mi go dade{e toj narod voracete moi, jas }e go izgonev Avi-meleh.” I mu be{e re~eno na Avimeleh:„Zgolemi ja vojskata svoja i izleguvaj.”
30 Zevul, upravitelot na gradot, gislu{na zborovite na Gal, Evedoviotsin, i silno se razgnevi.
31 Toj isprati tajno pratenici kajAvimeleh da mu ka`at: „Ete, Gal, Eve-doviot sin, i bra}ata negovi dojdoa voSihem, i go buntuvaat gradot protivtebe;
32 zatoa stani no}eska, ti i narodot{to se nao|a so tebe, i postavi zasedavo poleto;
33 a izutrina, po izgrevawe na sonce-to, stani i pristapi kon gradot; i kogatoj i narodot, koj e so nego, }e izlezatprotiv tebe, toga{ pravi go so niv ona{to rakata tvoja mo`e.”
34 Avimeleh stana no}ta, i siot narod{to se nao|a{e so nego, i postavija vozaseda kaj Sihem ~etiri dru`ini.
35 (Utredenta) Gal, Evedoviot sin, iz-leze i zastana kaj gradskite porti; aizleze i Avimeleh i narodot {to be{eso nego, od zasedata.
36 Gal, otkako go vide narodot mu re~ena Zevul: „Eve, narodot sleguva odvrvot na gorata.” Zevul mu odgovori:„Senkite od drvjata ti se pri~inuvaatlu|e.”
37 Gal pak progovori i re~e: „Ene,narodot se spu{ta od viso~inite, iedna dru`ina doa|a otkaj patot nadubravata Meonim.”
38 I mu re~e Zevul: „Kade ti e ustata,koja vele{e: ‚koj e Avimeleh, ta da muslu`ime?’ Ova e narod {to ti go prezi-ra{e; izleguvaj sega i bori se so nego.”
39 I trgna Gal pred `itelite sihem-ski i se sudri so Avimeleh.
40 No Avimeleh se spu{ti po nego, itoj izbega od nego; a padnaa mnogu ubi-eni do samite gradski porti.
41 I Avimeleh ostana vo Aruma, aZevul go izbrka Gal i bra}ata negovi,za da ne `ivee vo Sihem.
42 Na drugiot den narodot izleze vopoleto, i mu javija za toa na Avimeleh.
43 Toj go zede narodot svoj i go raz-deli na tri dru`ini i gi postavi vozaseda po poleto. I, otkako vide dekanarodot izleze od gradot, se krena pro-tiv niv i gi ubi.
44 Dodeka Avimeleh i dru`inite {tobea so nego, pristapija i zastanaa kajgradskite porti, drugite dve dru`ini
23 1 Car
16,14.23 18,10 19,9
3 Car22,22
28 1 Mojs34,2.4
285
SUDII IZRAILEVI
gi napadnaa site {to bea vo poleto, igi ispotepaa.
45 I Avimeleh vode{e borba so gra-dot, celiot toj den; go prezede gradot,gi ubi `itelite {to bea vo nego, gorazru{i gradot i go posipa so sol.
46 Otkako go slu{naa toa site `itelina Migdal-Sihem, vlegoa vo skrivnica-ta na hramot na Vaal-Berit.
47 Mu javija na Avimeleh deka tamu sesobrale site `iteli na Migdal-Sihem.
48 Toga{ Avimeleh otide na gorataSelmon, so seta vojska, koja be{e so ne-go, i zede Avimeleh sekira so sebesi,otse~e granka od drvjata, ja stavi naramoto svoe i $ re~e na vojskata {tobe{e so nego: „Vie vidovte {to napra-viv; poskoro napravete go i vie ona {togo napraviv jas.”
49 I sekoj od vojskata prese~e granka,pa trgnaa po Avimeleh, gi natrupaagrankite okolu skrivnicata i zapalijaogan so niv, i izginaa site `iteli naMigdal-Sihem, okolu iljada du{ima`i i `eni.
Avimeleh umira 50 Potoa Avimeleh otide vo Tevec, go
opsadi i go prezede. 51 Srede gradot ima{e cvrsta kula;
tamu izbegaa site ma`i i `eni i sitegradski `iteli, se zatvorija i se ka-~ija na pokrivot od kulata.
52 Avimeleh dojde do kulata, udri nanea i se pribli`i do vratata od kulataza da ja izgori so ogan.
53 Toga{ edna `ena frli par~e od vo-deni~en kamen vrz glavata na Avimelehi mu go skr{i ~erepot.
54 Avimeleh vedna{ go povika sluga-ta, oru`enosecot svoj, i mu re~e: „Iz-vadi go me~ot svoj i ubij me za da ne sere~e za mene: go ubi `ena.” I slugata goprobode i toj umre.
55 Izrailcite, otkako vidoa dekaAvimeleh umre, se razotidoa sekoj vosvoeto mesto.
56 Taka mu vrati Bog na Avimeleh zazlo~inot {to go napravi protiv svojottatko, ubivaj}i gi sedumdesette svoibra}a.
57 I site zlodela na sihemskite`iteli Bog gi svrte protiv glavite
nivni; i gi stigna kletva od Jotam,sinot na Jerovaal.
Sudiite Tola i Jair
10 Po Avimeleh se krena da gospasi Izrail Tola, sinot na
Pua, sin na Dodo, ma` od Isaharovotopleme. Toj `ivee{e vo [amir, na Ef-removata Planina.
2 Toj be{e sudija nad Izrail dvaeseti tri godini, i umre, i be{e pogrebanvo [amir.
3 Po nego dojde Jair od Galaad, koj be-{e sudija nad Izrail dvaeset i dve go-dini.
4 Toj ima{e trieset sina, koi javaa natrieset magariwa, i imaa trieset gra-da, koi i do denes se narekuvaat Jairoviseli{ta, a se vo Galaadskata zemja.
5 Jair umre i be{e pogreban voKamon.
Amoncite go napa|aat Izrail 6 A Izrailevite sinovi pak po~naa
da pravat zlo pred Gospod i im slu`eana razni Vaali i Astarti, na bogovitearamejski, na bogovite sidonski, nabogovite moavski, na bogovite od sino-vite Amonovi i na bogovite filistej-ski, a Gospoda Go ostavija i ne Mu slu-`ea.
7 I se razgori gnevot na Gospod pro-tiv Izrail, i Toj gi predade vo racetena Amonovite sinovi.
8 Ottoga{ tie gi ugnetuvaa i gi ma-~ea Izrailevite sinovi osumnaesetgodini po red, site Izrailevi sinoviod onaa strana na Jordan vo Amorej-skata zemja, koja e vo Galaad.
9 Najposle Amoncite go preminaaJordan za da vojuvaat protiv Juda iVenijamin i protiv domot Efremov. Isinovite Izrailevi bea na golemimaki.
10 Pa povikaa sinovite Izrailevikon Gospod i rekoa: „Zgre{ivme predTebe, za{to go ostavivme na{iot Bog iim slu`ime na Vaalovci.”
11 I Gospod im re~e na Izrailevitesinovi: „Ne ve ugnetuvaa li Egip-}anite i Amorejcite, Amoncite i Fi-listejcite,
10,1 8,31
3 4 Mojs32,41 3 Car 4,13 2 Let 2,22-24
6 2,11.13 5 Mojs32,15
7 5 Mojs31,17 32,30
10 3,9 5 Mojs 1,41 1 Car12,10 3 Car 8,47 Er 3,25 8,14 14,20 Ps 31,5 105,6 Dan 9,5 Varuh 1,17
45 5 Mojs
29,22 Er 17,6
Ps 106,34
46 8,33
53 2 Car11,21
54 1 Car 31,4
57 9,20
286
SUDII IZRAILEVI
12 Sidoncite, Amalikijcite i Maon-cite i koga povikavte kon Mene, ne vespasiv li od racete nivni?
13 A vie Me ostavivte i po~navte daim slu`ite na drugi bogovi; zatoa nemapove}e da ve spasuvam;
14 odete, povikajte gi bogovite {toste gi izbrale, neka ve spasat tie vo ovaza vas te{ko vreme.”
15 Toga{ sinovite Izrailevi Murekoa na Gospod: „Zgre{ivme; pravi sonas s# {to Ti e milo, samo spasi n#sega.”
16 I gi otfrlija od sebe tu|ite bo-govi i po~naa da Mu slu`at samo naGospod. I ne gi istrpe du{ata Negovastradawata Izrailevi.
17 Amoncite, pak, se sobraa i sesmestija, postavija logor vo Galaad;isto taka se sobraa i Izrailevite si-novi i postavija logor vo Micpa.
18 Narodot i na~alnicite galaadskisi rekoa eden na drug: „Koj }e po~nevojna protiv Amoncite, toj neka bidena~alnik na site galaadski `iteli.”
Eftaj stanuva vojskovoda~na Izrail
11 A Eftaj be{e od Galaad, ~ovekhrabar; Toj be{e sin na edna
bludnica, so koja Galaad go rodi Eftaj. 2 No `enata na Galaad mu rodi si-
novi. Koga porasnaa sinovite od `e-nata, taa go istera Eftaj, velej}i mu:„Ti ne si naslednik na domot na na-{iot tatko, za{to si sin na druga`ena.”
3 I Eftaj izbega od bra}ata svoi vozemjata Tov. Kaj Eftaj se sobraa toga{bezdelnici i odea so nego.
4 Po izvesno vreme Amoncite vlegoavo vojna protiv Izrail.
5 Vo vremeto na vojnata na Amonciteprotiv Izrail otidoa galaadskite sta-re{ini da go dovedat Eftaj od zemjataTov,
6 i mu rekoa na Eftaj: „Dojdi, stanini vojvoda i }e vojuvame protiv Amon-cite.”
7 Eftaj im re~e toga{ na galaadskitestare{ini: „Neli me namrazivte i meisteravte od domot na tatko mi? Zo{to
dojdovte sega kaj mene, koga ste vonevolja?”
8 Galaadskite stare{ini mu odgovo-rija na Eftaj: „Za toa dojdovme kaj tebesega, za da dojde{ so nas i da vojuva{protiv Amoncite i da bide{ kaj nasknez na site `iteli galaadski.”
9 A Eftaj im odgovori na galaadskitestare{ini: „Ako me vratite za da seboram protiv Amoncite, i Gospod migi predade, }e stanam li kaj vas knez?”
10 Galaadskite stare{ini mu rekoa naEftaj: „Gospod neka bide svedok me|unas deka }e postapime spored zborottvoj!”
11 Potoa Eftaj otide so galaadskitestare{ini, i narodot go postavi za svojpoglavar i vojvoda. I Eftaj gi iska`asite svoi zborovi pred Gospod {to gibe{e rekol vo Micpa.
Porakite na Eftaj do Amoncite 12 I Eftaj isprati toga{ glasnici
kaj amonskiot car da ka`e: „[to bara{od mene, ta si do{ol kaj mene da voju-va{ vo zemjata moja?”
13 A amonskiot car im re~e na Ef-taievte glasnici: „Koga Izrail dojdeod Egipet, ja zazede mojata zemja odArnon do Javok i Jordan; zatoa vratimi ja na miren na~in (i jas }e sepovle~am).”
14 (I se vratija pratenicite naEftaj.) No Eftaj pak isprati glasnicikaj amonskiot car
15 za da mu ka`at: „Vaka veli Eftaj:Izrail ne ja zazede zemjata moavska izemjata amonska;
16 za{to, koga doa|a{e od Egipet, Iz-rail otide vo pustinata kaj CrvenotoMore i dojde vo Kadis;
17 ottamu Izrail isprati glasnicikaj edomskiot car za da ka`at: ‚dozvolimi da minam niz zemjata tvoja’. Noedomskiot car ne se soglasi; isprati ikaj moavskiot car, no i toj ne sesoglasi. Zatoa Izrail ostana vo Kadis.
18 I trgna preku pustinata, ja zao-bikoli zemjata edomska i zemjata moav-ska, i dojde do isto~nata granica namoavskata zemja, i se smesti od onaastrana na Arnon; no ne vleze vo pre-
8 10,18
10 1 Mojs31,50
11 1 Mojs31,49
13 4 Mojs21,13.24 5 Mojs2,17-23
17 4 Mojs20,17
18 4 Mojs20,21 21,4 21,13
12 3,13
13 Er 11,10
13,10
14 5 Mojs
32,37-38 Er 2,28
11,12 Avak 2,18
15 1 Car 3,18
2 Car10,12 15,26
16 Is.N. 24,23
11,1 Evr 11,32
2 1 Mojs
21,10
3 9,4
287
SUDII IZRAILEVI
delite moavski, bidej}i Arnon e grani-ca na Moav.
19 No Izrail isprati pratenici i kajSion, carot amorejski, carot od Ese-von, i mu re~e: ‚dozvoli ni da minemepreku tvojata zemja do na{eto mesto.’
20 No Sion ne mu dozvoli na Izrailda mine preku negovite predeli, i gosobra Sion siot narod svoj, pa postavilogor vo Jahca i se sudri so Izrail.
21 I Gospod, Bog Izrailev, go predadeSion i siot negov narod vo racete naIzrail, i toj gi ispotepa; i zavladeaIzrail so celata zemja na Amorejcite,koi `iveeja vo taa zemja,
22 i tie zavladeaja nad site predeliamorejski, od Arnon do Javok i odpustinata do Jordan.
23 I taka, Gospod, Bog Izrailev, giizgoni Amorejcite pred narodot SvojIzrail, a ti saka{ da go zavladee{?
24 Zarem ti ne vladee{e so toa {to tigo dal vo nasledstvo Hamos, tvojot bog?I nie vladeeme so seto ona {to ni godade kako nasledstvo Gospod, na{iotBog.
25 Zar si ti podobar od Valak, sinotna Cipor, carot moavski? Se karal litoj so Izrail ili vojuval li protivnego?
26 Izrail `ivee ve}e trista godinivo Esevon i vo negovite sela, vo Aror ivo negovite sela, i vo site gradovi {tose blisku do Arnon; zo{to za toa vremene gi odzedovte?
27 Jas ne sum vinoven pred tebe, a timi pravi{ zlo, trgnuva{ vo vojna pro-tiv mene. Gospod neka bide sudija me|usinovite Izrailevi i Amoncite.”
28 No amonskiot car ne gi poslu{azborovite na Eftaj, {to toj mu gi is-prati.
Vetuvaweto na Eftaj 29 I sleze vrz Eftaj Duhot Gospodov,
i toj go premina Galaad i teritorijatana Manasija, se vrati vo Micpa voGalaad, i od Micpa otide kaj Amon-cite.
30 I Eftaj dade zavet pred Gospod,velej}i: „Ako gi predade{ Amoncitevo racete moi,
31 toga{, koga }e se vratam so mir odAmoncite, s# {to }e mi izleze vo pres-ret od vratata na domot moj, neka bideza Gospod, i }e go prinesam kako `rtvasepalenica.”
32 Pa otide Eftaj kaj Amoncite da sebori protiv niv, i Gospod mu gipredade vo racete negovi;
33 i im nanese mnogu golem poraz, iosvoi dvaeset gradovi, raspolo`enipome|u Aroer, Minit i Avel-Keramim,i se smirija Amoncite pred sinoviteIzrailevi.
34 Potoa dojde Eftaj vo Micpa, vodomot svoj, i ete, }erka mu izleguva vopresret so timpani i oro: taa mu be{eedinica; osven nea nema{e drug sin ili}erka.
35 [tom ja vide, ja raskina oblekatasvoja i re~e: „Ah, dete moe! Ti me fr-la{ vo golemi jadovi: i ti si me|u onie{to go naru{ija spokojstvoto moe! Jasja otvoriv (za tebe) ustata svoja predGospod i ne mo`am da ja odre~am moja-ta zakletva.”
36 Taa mu odgovori: „Tatko! Ti si jaotvoril ustata svoja pred Gospod – pra-vi go ona so mene {to si go ka`al soustata svoja {tom Gospod se odmazdipreku tebe na tvoite neprijateli,Amoncite” .
37 I mu re~e na svojot tatko: „No do-pu{ti mi go samo u{te ova: pu{ti meza dva meseca da otidam da se iska~amna gorata i da go ispla~am mominstvo-to svoe so drugarkite moi!”
38 Toj $ re~e: „Odi!” I ja pu{ti za dvameseca. Taa otide so drugarkite svoi igo oplakuva{e mominstvoto svoe vogorata.
39 Po dva meseca taa se vrati pri svo-jot tatko, i toj go izvr{i nad nea zave-tot svoj {to go dade, i taa ne poznama`. Ottoga{ stana obi~aj vo Izrail,
40 sekoja godina }erkite Izrailevi daodat i da ja oplakuvaat }erkata nagalaad~aninot Eftaj, po ~etiri dena vogodinata.
Eftaj i Efremovcite
12 Lu|eto od Efremovoto pleme sesobraa, dojdoa vo Cafon i mu
31 1 Mojs22,1-19 4 Car 3,27 Mih 6,7
35 4 Mojs 30,3 5 Mojs23,22 Prop 5,3-5
12,1 8,1-3
19 4 Mojs
21,21-26 5 Mojs2,26-37
24 5 Mojs 2,36
25 4 Mojs22,1-6
Is.N. 24,9
29 3,10
30 1 Car14,24
288
SUDII IZRAILEVI
rekoa na Eftaj: „Zo{to otide da voju-va{ protiv Amoncite, a nas ne n# povi-ka so sebe? Nie }e go izgorime so ogandomot tvoj so tebe.”
2 Eftaj im re~e: „Jas i narodot mojimavme so Amoncite silni karanici;jas ve povikav, no vie ne me spasivte odracete nivni.
3 Otkako uvidov deka vie nema da mespasite, go izlo`iv `ivotot na opas-nost i trgnav protiv Amoncite, iGospod gi predade vo moite race; zo{todojdovte sega da vojuvate protiv mene?”
4 Toga{ Eftaj gi sobra site galaad-ski `iteli i udri na Efremovcite, i`itelite galaadski gi ispotepaa Ef-removcite, velej}i: „Vie ste begalciEfremovi, a Galaad e pome|u Efrem iManasija” .
5 I galaad~anite gi zazedoa jordan-skite premini od Efremovcite, i koganekoj od unesre}enite Efremovci }ere~e{e: „Dozvolete mi da preminam”,`itelite galaadski mu velea: „Neli siti od Efremovoto pleme?” Toj }eodgovore{e: „Ne” .
6 Tie }e mu re~ea: „Ka`i {ibolet”, atoj }e re~e: „Sibolet”, i ne mo`e{enikako pravilno da go izgovori. Toga{tie go zemaa i go zakoluvaa kaj premi-nite na Jordan. I vo toa vreme padnaa~etirieset i dve iljadi lu|e od Efre-movoto pleme.
7 Eftaj be{e sudija nad Izrail {estgodini, i umre Eftaj, i be{e pogrebanvo eden od galaadskite gradovi.
Esevon, Elon i Avdon 8 Po nego sudija nad Izrail be{e
Esevon od Vitleem. 9 Toj ima{e trieset sinovi, a trieset
}erki od domot svoj oma`i, dodeka tri-eset }erki zede odnadvor za sinovitesvoi, i be{e sudija nad Izrail sedumgodini.
10 Esevon umre i be{e pogreban voVitleem.
11 Po nego sudija nad Izrail stanaElon od plemeto Zavulonovo; toj upra-vuva{e so Izrail deset godini.
12 Umre i Zavulonecot Elon i gopogrebaa vo Ajalon, vo zemjata Zavu-lonova.
13 Po nego be{e sudija nad IzrailAvdon, sin na Hilel od Piraton.
14 Toj ima{e ~etirieset sinovi itrieset vnuci, koi javaa na sedumdesetmagariwa; toj mu sude{e na Izrailosum godini.
15 I umre Avdon, sinot na Hilel odPiraton, i be{e pogreban vo rodniotgrad, vo zemjata Efremova, vo gorataAmalikova.
Objavuvawe na Samsonovoto ra|awe
13 Izrailevite sinovi pak praveazlo pred Gospod, i Gospod gi
predade vo racete na Filistejcite zavreme od ~etirieset godini.
2 Vo toa vreme ima{e eden ~ovek odCora, od Danovoto pleme, po ime Ma-noj; `ena mu be{e neplodna i nema{edeca.
3 I angel Gospodov $ se javi na `e-nata i $ re~e: „Ete, ti si neplodna inema{ deca; no }e za~ne{ i }e rodi{sin;
4 zatoa pazi se, ne pij vino i drugalkoholen pijalak i ne jadi ni{tone~isto;
5 za{to, ete, }e za~ne{ i }e rodi{sin, i bri~ nema da ja dopre glavatanegova, za{to od samata maj~ina utrobatoa mladen~e }e bide nazir Bo`ji, i }epo~ne da go spasuva Izrail od racetena Filistejcite.”
6 @enata dojde i mu ka`a na ma`otsvoj, velej}i: „^ovek Bo`ji dojde kajmene, i liceto mu be{e kako lice naangel Bo`ji, mnogu stra{no; jas ne gopra{av od kade e, i toj ne mi go ka`aimeto svoe;
7 toj mi re~e: ‚ete, }e za~ne{ i }erodi{ sin; zatoa ne pij vino i drugalkoholen pijalak i ne jadi ni{to ne-~isto, bidej}i deteto od samata maj~inautroba pa do smrtta svoja }e bideposveteno na Boga.’”
8 I Manoj Mu se pomoli na Gospod ire~e: „Gospodi! Neka dojde pak kaj nas~ovekot Bo`ji {to si go ispratil, ineka n# nau~i kako da postapime sodeteto {to }e se rodi.”
9 Bog ja slu{na molitvata na Manoj, iangelot Bo`ji pak dojde kaj `enata,
14 5,10
13,1 3,7
2 1 Mojs11,30 18,11 1 Car 1,2 Lk 1,7
3 1 Mojs 16,7 18,10 Lk 1,13
4 3 Mojs 10,9 Lk 1,15
5 4 Mojs 6,2 1 Car 1,11 Amos 2,11-12
7 3 Mojs 10,9 Er 35,6
3 9,17
5 3,28 7,24
289
SUDII IZRAILEVI
koga taa be{e vo poleto, a Manoj, ma-`ot nejzin, ne be{e so nea.
10 @enata vo toj moment potr~a i mujavi na ma`ot svoj i mu re~e: „Ete, mise javi ~ovekot, koj porano dojde kajmene.”
11 Manoj stana i trgna so `ena si, idojde kaj onoj ~ovek i mu re~e: „Ti li si~ovekot {to govorel so ovaa `ena?” Iangelot re~e: „Jas.”
12 I re~e Manoj: „I taka, neka se is-polni zborot tvoj, no kako da postapu-vame so toa dete, i {to da pravime sonego?”
13 Angelot Gospodov mu ka`a na Ma-noj: „Neka se ~uva toj od s# ona, za koe$ govorev na `enata;
14 neka ne jade ni{to od ona {to loza-ta go ra|a; neka ne pie vino i drugalkoholen pijalak, da ne jade ni{tone~isto i da vnimava na s# {to $zapovedav.”
15 A Manoj mu re~e na angelot Gos-podov: „Dozvoli mi da te zadr`am, do-deka da zgotvime jare.”
16 Angelot Gospodov mu re~e naManoj: „I da me zadr`i{, jas nema dajadam tvoj leb; ako, pak, saka{ da Muprinese{ `rtva na Gospod, prinesiMu.” Manoj ne znae{e deka e toa angelGospodov.
17 Manoj pak go pra{a angelot Gos-podov: „Kako ti e imeto, za da te pros-lavam, koga }e se ispolni zborot tvoj.”
18 Angelot Gospodov mu odgovori:„Zo{to pra{uva{ za imeto moe? Toa e~udno.”
19 I go zede Manoj jareto i lebniotprinos i Mu gi prinese na Gospod vrzkamen. I Toj izvr{i ~udo, koe go vidoaManoj i negovata `ena.
20 Koga po~na plamenot da se izdigaod `rtvenikot kon neboto, angelotGospodov se izdigna vo `rtveniot pla-men. Otkako go vidoa toa, Manoj i`enata negova padnaa ni~kum na zemja-ta.
21 I angelot Gospodov stana nevidlivza Manoj i `enata negova. Toga{ Manojdozna deka toa be{e angel Gospodov.
22 I $ re~e Manoj na `enata svoja:„Bezdrugo }e umreme, bidej}i Go vidov-me Boga.”
23 @enata mu re~e: „Ako Gospod saka-{e da n# umrtvi, ne bi primil odracete na{i `rtva sepalenica i lebenprinos, i ne bi ni go poka`al seto ona,a sega ne bi ni go otkril ova.”
24 I `enata rodi sin i go nare~e soimeto Samson. I deteto raste{e, iGospod go blagoslovuva{e.
25 I Duhot Gospodov po~na da dejstvu-va vo nego vo Danoviot logor, me|uCora i E{taol.
Prvite juna~ki podvizi na Samson
14 I otide Samson vo Timna i ta-mu vide moma od filistejskite
}erki. (I taa mu se dopadna). 2 Toga{ toj otide i im javi na tatko
si i na majka si i re~e: „Vidov vo Tim-na devojka od filistejskite }erki;zemete mi ja za `ena.”
3 Tatko mu i majka mu rekoa: „Zar ne-ma moma me|u }erkite na bra}ata tvoii vo siot narod, pa odi{ da zeme{ `enaod neobrezanite Filistejci?” A Sam-son mu odgovori na tatko si: „Nea zemimi ja za `ena, bidej}i taa mi se svide.”
4 Tatko mu i majka mu ne znaeja dekatoa e od Gospod, i deka toj bara izgovorda im se odmazdi na Filistejcite; votoa vreme Filistejcite vladeeja nadIzrail.
5 I otide Samson so tatko si i majkasi vo Timna, i koga se pribli`uvaa dolozjata na Timna, ete eden mlad lav,rikaj}i mu doa|a{e vo presret.
6 I Duhot Gospodov sleze vrz nego, itoj go raskina lavot kako jare; a vorakata negova nema{e ni{to. I ne imka`a na tatko si i na majka si {tonapravi.
7 I dojde i porazgovara so devojkata, itaa mu se dopadna na Samson.
8 Po nekolku dena, toj pak otide, za daja zeme, i navrati da go vidi trupot nalavot, i ete, roj p~eli na trupot odlavot i med.
9 Toj zede od medot vo racete svoi,trgna i jade{e po patot; i koga dojde kajtatko si i majka si, im dade i nim, i tiejadea; no ne im ka`a deka toj med go zelod trupot na lavot.
23 6,22-23 1 Mojs32,29 2 Mojs33,20 5 Mojs5,24-26
24 1 Car2,21.26 3,19 Lk 1,80 Evr 11,32
25 18,12
14,2 1 Mojs21,21 34,4
3 1 Mojs24,3-4 28,1-2 5 Mojs 7,3-4 1 Car 14,6 Neem13,23-27
4 13,1
6 3,10 1 Car17,34-37 2 Car23,20
10 1 Mojs29,22
12 1 Mojs45,22 3 Car 10,1-2 4 Car 5,5 Ez 17,2
15 6,19
17 1 Mojs
32,18 2 Mojs3,12-15
Otkr19,12-13
19 6,20
22 6,22
2 Mojs 3,6 5 Mojs 5,26
290
SUDII IZRAILEVI
Samson im postavuva gatanka na Filistejcite
10 Dojde i tatko mu kaj devojkata, itamu Samson priredi (sedumdnevna)gozba, kako {to obi~no pravat mlado-`encite.
11 I {tom go vidoa tamu, izbraa trie-set svadbeni drugari, koi }e bidat kajnego.
12 I im re~e Samson: „]e vi postavamedna gatanka: ako mi ja odgatnete votekot na sedum dena dodeka trae gozbavai ja pogodite to~no, }e vi dadamtrieset ko{uli i trieset promeni;
13 ako, pak, ne mo`ete da ja odgatnete,vie }e mi dadete trieset ko{uli itrieset promeni.” Tie mu rekoa: „Po-stavi ja gatankata, da ja ~ueme.”
14 I im re~e: „Od jada~ot izlezejadewe, i od silniot izleze slatko.” Itri dena ne mo`ea da ja odgatnat ga-tankata.
15 Na sedmiot den tie $ rekoa naSamsonovata `ena: „Premisli goma`ot tvoj, da ni ja odgatne gatankata;inaku }e te izgorime so ogan tebe idomot na tatkoto tvoj; zar n# pokanivteda n# ograbite.”
16 I pla~e{e pred Samson `enatanegova, velej}i: „Ti me mrazi{ i ne mesaka{; ti im zadade gatanka na sino-vite na mojot narod, a mene ne mi jaodgatnuva{.” Toj $ re~e: „Na tatko mii na majka mi jas ne im ja odgatnav, natebe li da ti ja ka`am?”
17 I pla~e{e taa pred nego sedumdena, dodeka trae{e go{tevaweto niv-no. Najposle na sedmiot den toj $ jaodgatna, bidej}i taa uporno go mole{e.A taa im ja ka`a gatankata na sinovitena nejziniot narod.
18 I na sedmiot den pred zajdisoncemu rekoa gra|anite: „[to e poslatko odmed, i {to e posilno od lav?” Toj imre~e: „Da ne bevte orale so mojata ju-ne~ka, nema{e da ja odgatnete gatanka-ta moja.”
19 I Duhot Gospodov sleze vrz nego, itoj otide vo A{kelon, kade {to ubitrieset ma`i, gi soble~e od niv ali{-tata, im gi dade promenite na onie {to
ja bea odgatnale gatankata; i se rasrdimnogu, pa otide vo ku}ata na tatkotosvoj.
20 A `enata na Samson mu ja dadoa nanegoviot svadben drugar, koj mu be{eprijatel.
Samsonovata osveta
15 Po nekolku dena, po `etvata nap~enicata, dojde Samson da se
vidi so `ena si, donesuvaj}i so sebeedno jare; i koga re~e: „]e vlezam kaj`ena mi vo spalnata”, tatko $ ne mudozvoli da vleze.
2 I re~e tatko $: „Jas pomisliv dekati si ja namrazil, pa ja dadov na pri-jatelot tvoj; ete, pomalata sestra epoubava od nea; taa neka bide tvojanamesto nea.”
3 Toga{ Samson re~e: „Sega }e bidamnevin pred Filistejcite, ako imstoram zlo.”
4 I otide Samson i ulovi trista li-sici i, otkako zede fakli, gi vrzaopa{ka za opa{ka i vrza po eden fakelme|u dve opa{ki;
5 gi zapali faklite, i gi pu{ti li-sicite vo posevite filistejski, ta giizgore krsticite od snopje i neo`nea-noto `ito, i lozjata i maslinovite gra-dini.
6 I se pra{uvaa Filistejcite: „Kojgo napravi toa?” I rekoa: „Samson,zetot na timnateecot, bidej}i toj mu jaodzede `enata i ja dade na drugarotnegov.” Toga{ Filistejcite otidoa i jaizgorea so ogan nea i (domot na) tatko$.
7 Samson im re~e: „Iako go storivtetoa, jas pak }e vi se odmazdam i samotoga{ }e se uspokojam.”
8 I toj im gi skr{i kolenata do bed-rata, i otide pa zasedna vo pe{teratakaj karpata Etam.
Samson i magare{kata ~elust 9 Toga{ trgnaa Filistejcite i posta-
vija logor vo Judeja, i se ra{irija durido Lehi.
10 A `itelite na Judeja zapra{aa:„Zo{to izlegovte protiv nas?” Tieodgovorija: „Dojdovme da go vrzeme Sam-
20 15,2.6
15,1 13,24 1 Mojs29,21 30,14
2 14,20
5 2 Mojs 22,7 2 Car14,30-31
6 14,15.20
15 15,6 16,5
Prop 7,26
16 16,15
19 3,10
291
SUDII IZRAILEVI
son za da postapime so nego onaka kako{to toj postapi so nas.”
11 I tri iljadi ma`i Judejci otidoado pe{terata kaj karpata Etam i murekoa na Samson: „Zar ne znae{ dekaFilistejcite vladeat nad nas? [to ninapravi?” Toj im odgovori: „Kako {topostapija tie so mene, taka postapiv ijas so niv.”
12 Tie mu rekoa: „Dojdovme da te vrze-me, za da te predademe vo racete naFilistejcite.” A Samson im re~e:„Zakolnete se deka nema da me ubiete.”
13 Tie mu odgovorija: „Ne, nie samo }ete vrzeme i }e te predademe vo racetenivni, a {to se odnesuva do ubivaweto,nema da te ubieme.” I go vrzaa so dvenovi ja`iwa i go odvedoa od pe{terata.
14 Koga se pribli`i do Lehi, Filis-tejcite go presretnaa so radosno vi-kawe. I Duhot Gospodov sleze vrz nego,i ja`iwata na racete negovi stanaakako izgoren len, i vrskite padnaa odracete negovi.
15 Pa najde s# u{te presna magare{ka~elust, ja protegna rakata, ja zede i ubiso nea iljada ma`i.
16 I re~e Samson: „So magare{ka ~e-lust ubiv kupi{ta, so magare{ka~elust ubiv iljada ma`i.”
17 Otkako go re~e toa, ja frli ~elus-ta od rakata svoja i go nare~e toamesto: „Ramat-Lehi6”.
18 Toga{ po~uvstvuva silna `ed;vikna kon Gospod i re~e: „Ti go izvr{iso rakata na Tvojot sluga ova golemoizbavuvawe; no sega }e umram li od `edili }e padnam vo racete na neobrezani-te.”
19 I Bog ja rascepi karpata vo Lehi, ipote~e voda od nea. Toj se napi, duhotmu se povrati i o`ive; zatoa be{enare~eno toa mesto: „En-Kore”7 {to evo Lehi i do den–denes.
20 I toj be{e dvaeset godini sudijanad Izrail za vreme na vladeeweto naFilistejcite.
Samson i portite na Gaza
16 Potoa Samson dojde vo Gaza;tamu vide edna bludnica i vleze
kaj nea. 2 Im javija na `itelite od Gaza:
„Samson dojde ovde” . I obikoluvaa, go~ekaa cela no} kaj gradskite porti i sekrieja cela no}, velej}i: „Do osamnu-vawe }e ~ekame i }e go ubieme.”
3 A Samson spie{e do polno}; potoana polno} toj stana i gradskite portiso dvata dovratnika, gi krena zaedno sodirecite, gi stavi na grb i gi odnese navrvot od gorata, koja e na patot zaHevron (i gi ostavi tamu).
Dalila go izneveruva Samson 4 Potoa toj zasaka edna `ena, koja `i-
vee{e vo dolinata Sorek; imeto $ be{eDalila.
5 Dojdoa kaj nea filistejskite kne-zovi i $ rekoa: „Zapra{aj go i doznaj vo{to mu e golemata sila, i kako da gonadmudrime za da go vrzeme i da go smi-rime; nie, pak, }e ti dademe za toa sekojpo iljada i sto {ekeli srebro.”
6 Toga{ Dalila go pra{a Samson:„Ka`i mi, vo {to ti e golemata sila, iso {to bi mo`ele da te vrzat, za da tesmirat?”
7 Samson $ odgovori: „Ako me vrzat sosedum surovi `ili, u{te neisu{eni,jas }e stanam bessilen i }e bidam kakodrugite lu|e.”
8 I $ donesoa filistejskite knezovisedum surovi `ili, u{te neisu{eni, itaa go vrza so niv.
9 Vo toa vreme eden od niv sede{esokrien vo spalnata nejzina; i taa re~e:„Samsone, Filistejcite idat protivtebe.” Toj gi raskina `ilite, kako {tose raskinuva konop koga }e go goriogan. I ne se dozna za silata negova.
10 I Dalila mu re~e na Samson: „Ete,ti me izmami i mi ka`a laga; ka`i misega, so {to mo`at da te vrzat?”
16,1 1 Mojs38,15 Is.N. 2,1
2 1 Car19,11
4 1 Mojs24,67 34,3
5 14,15-17
14 3,10
15 3 Mojs 26,8
18 16,28
5 Mojs 20,4
19 2 Mojs 17,6 Ps 77,15-16
20 16,31
292
SUDII IZRAILEVI
6 15,17. Rid na ~elusta.7 15,19 Izvor na onoj {to se moli.
11 Toj $ odgovori: „Koga bi me vrzaleso novi ja`iwa, koi ne bile upotre-beni, jas bi stanal bessilen i }e bidamkako drugite lu|e.”
12 Dalila zede novi ja`iwa, go vrza imu re~e: „Samsone, Filistejcite doa-|aat protiv tebe.” Vo toa vreme eden odniv sede{e sokrien vo spalnata. I tojgi skina ja`iwata od racete svoi kakokonci.
13 I Dalila pak mu re~e na Samson:„Ti s# me mami{ i mi govori{ laga;ka`i mi, so {to mo`at da te vrzat?”Toj odgovori: „Ako privie{ sedumper~iwa od kosata na glavata moja, navratilo i gi zabie{ so kolec na kamenjas }e bidam bessilen kako drugitelu|e.”
14 (I go uspa Dalila na kolenatasvoi.) I koga toj zaspa, Dalila zedesedum per~iwa od kosata na glavatanegova, gi privi na vratiloto i sokolec gi pritegna na kamen i mu re~e:„Filistejcite odat protiv tebe, Sam-sone!” Toj se razbudi od sonot i go iz-vle~e krosnoto spletkano od osnovata ivratiloto, (i pak ne se dozna za silatanegova).
15 I Dalila toga{ mu re~e: „Zo{tozboruva{ ‚te sakam’, a srceto tvoe ne eso mene? Ete, me izmami tripati i nemi ka`a, vo {to e tvojata golema sila.”
16 I bidej}i taa go voznemiruva{e sozborovite svoi sekoj den i go ma~e{e,du{ata negova mu se nata`i do smrt.
17 I toj $ go otkri celoto svoe srce,velej}i $: „Berber ne se doprel do gla-vata moja, za{to jas sum nazir Bo`ji odmaj~inata si utroba: ako me istri`enekoj, }e me napu{ti silata moja; jas }eoslabam i }e bidam kako drugite lu|e.”
18 Dalila, otkako vide deka toj $ gootkri celoto srce svoe, isprati i gipovika filistejskite knezovi, velej}iim: „Dojdete sega; toj mi go otkri celo-to srce svoe.” I tie dojdoa kaj nea i do-nesoa srebro vo racete svoi.
19 I Dalila go uspa na kolenata svoi,pa povika eden ~ovek, ta mu zapoveda dagi istri`e sedumte pletenki na glava-ta negova. I toj po~na da oslabuva, isilata negova go napu{ti.
20 Taa toga{ re~e: „Filistejcite doa-|aat protiv tebe, Samsone!” Toj serazbudi od sonot svoj i re~e: „]e odam,kako i porano, i }e se oslobodam.” None znae{e deka Gospod otstapil odnego.
21 Filistejcite go fatija i mu gi iz-vadija o~ite, go dovedoa vo Gaza, go oko-vaa so dve bakarni verigi i go teraa damele `ito vo zatvorot.
22 Me|utoa, kosata na glavata negova,otkako be{e istri`en, po~na pak daraste.
Samsonoviot posleden podvig i negovata smrt
23 Filistejskite knezovi se sobraa, zada prinesat golema `rtva na Dagon,svojot bog, i da se proveselat, pa rekoa:„Na{iot bog go predade vo racete na{ina{iot neprijatel Samson.”
24 Isto taka i narodot, otkako vide,go proslavuva{e svojot bog, velej}i:„Na{iot bog ni go predade vo racetena{i neprijatelot na{ i pusto{nikotna zemjata na{a, koj porazi mnoguminaod nas.”
25 A koga se razveseli srceto nivno,rekoa: „Povikajte go Samson za da n#razveseli.” I go povikaa Samson odzatvorot, i toj gi vesele{e (i go kam-{ikuvaa) i go stavija me|u dva stolba.
26 I Samson mu re~e na mom~eto {togo vode{e za raka: „Dozvoli mi da ginapipam stolbovite, vrz koi se krepidomot, i da se potpram na niv.” (Mom-~eto taka i napravi).
27 A domot be{e poln so ma`i i `e-ni: tamu bea site filistejski knezovi,i na pokrivot ima{e do tri iljadi ma-`i i `eni, koi gledaa vo Samson kakogi vesele{e.
28 Povika Samson kon Gospod i re~e:„Gospodi Bo`e, spomni si za mene ipoddr`i me samo sega, o Bo`e, za da imse odmazdam vedna{ na Filistejcite zadvete o~i moi.”
29 I gi pomesti Samson od mestotodvata sredni stolba, vrz koi se krepe{edomot, otkako nalegna vrz niv, naedniot so desnata raka, a na drugiot solevata.
20 1 Car16,14 18,12 28,15
21 4 Mojs16,14
23 1 Car 5,2-7
24 1 Let 10,9
28 15,18 Er 15,15
11 15,13
15 14,16
17 13,5
4 Mojs 6,2 Mih 7,5
293
SUDII IZRAILEVI
30 I Samson re~e: „Umri, du{o moja,so Filistejcite!” I pritisna so setasila, i domot se urna vrz knezovite ivrz siot narod {to be{e so nego. Iumrenite {to toj gi ubi pri smrttasvoja, bea pove}e, otkolku {to be{eumrtvil vo tekot na celiot svoj `ivot.
31 I dojdoa bra}ata negovi i celiotnegov tatkov dom, go zedoa, pa otidoa igo pogrebaa me|u Cora i E{taol, vogrobot na tatko mu Manoj. Toj be{esudija nad Izrail dvaeset godini.
Idolopoklonikot Miha
17 Ima{e eden ~ovek od Efremo-vata Gora, po ime Miha.
2 Toj $ re~e na majka si: „Iljada i sto{ekeli {to ti bea ukradeni i za koi tiizre~e pred mene prokletstvo, toasrebro e kaj mene, jas go zedov.” Majkamu re~e: „Blagosloven neka bide sinotmoj pred Gospod!”
3 I toj gi vrati na majka si iljadata isto {ekeli srebro. I majka mu re~e:„Toa srebro go posvetiv od sebe naGospod za mojot sin za da napravi odnego idol i izleana statua, i taka, tigo davam.”
4 No toj $ go vrati srebroto na majkasi. Majka mu zede dvesta {ekeli srebroi gi dade na learot. Toj napravi od nividol i izlea statua, koja stoe{e vodomot na Miha.
5 I taka, Miha ima{e dom Bo`ji. Inapravi toj efod i serafim i posvetieden od sinovite svoi za da mu bidesve{tenik.
6 Vo tie denovi Izrail nema{e car;zatoa sekoj go prave{e ona {to go sme-ta{e za pravo.
7 Toga{ `ivee{e tamu eden mlad~ovek, levit, od Vitleem Judejski, odJudinoto koleno;
8 toj ~ovek izleze od gradot VitleemJudejski, od Judinoto koleno za da senaseli kako pridojden kade {to }enajde pogodno mesto, i, kako {to ode{epo patot, dojde do Efremovata Gora, dodomot na Miha.
9 I Miha go zapra{a: „Od kadedoa|a{?” A toj mu odgovori: „Jas sumlevit od Vitleem Judejski i odam da se
naselam, kade {to }e najdam pogodnomesto.”
10 A Miha mu re~e: „Ostani kaj menei bidi mi otec i sve{tenik; }e tidavam godi{no po deset {ekeli srebro,potrebnata obleka i ishrana.”
11 Levitot se soglasi da ostane kajonoj ~ovek, i toa mom~e mu be{e kakosin.
12 Miha go posveti levitot, i toj mo-mok mu be{e sve{tenik i `ivee{e vodomot na Miha.
13 I Miha si re~e: „Sega znam dekaGospod }e mi pravi dobro, za{to imamlevit sve{tenik.”
Danovoto pleme go osvojuva Lais
18 Vo tie denovi Izrail nema{ecar; i vo toa vreme, pak, Dano-
voto pleme si bara{e del, kade da senaseli, za{to dotoga{ ne mu be{e pad-nal poln del me|u izrailskite plemi-wa.
2 I Danovite sinovi ispratija odplemeto svoe petmina hrabri ma`i, odCora i od E{taol, za da ja pregledaatzemjata i da ja ispitaat, i im rekoa:„Odete, prou~ete ja zemjata!” Tie dojdoavo Efremovata Planina, blizu dodomot na Miha, i tamu no}evaa.
3 Otkako vlegoa vo domot na Miha,tie go poznaa glasot na mladiot levit,vlegoa tamu i go pra{aa: „Koj te dovedeovde? [to pravi{ tuka? Zo{to siovde?”
4 Toj im odgovori: „Taka i taka na-pravi za mene Miha, me najmi, i jas summu sve{tenik.”
5 Tie toga{ mu rekoa: „Pra{aj GoGospod Bog za da znaeme, uspe{en li }ebide patot na{, po koj sme trgnale.”
6 Sve{tenikot im re~e: „Odete somir; pred Gospod e patot va{, po koj stetrgnale.”
7 I petminata ma`i trgnaa, i dojdoavo Lais, i vidoa deka tamo{niot narod`ivee spokojno, spored obi~ajot na si-doncite, deka e tih i bezgri`en, i dekanema vo ovaa zemja, koj da onepravda vone{to, ili da ima vlast: toj narod`ivee{e daleku od sidoncite i so ni-kogo nemaa nikakva rabota.
10 18,19
12 18,4
18,1 1,34 17,6 Is.N. 19,47
2 17,1 4 Mojs 13-14 5 Mojs1,22-25 Is.N. 2,1
3 17,7
4 17,12
5 20,18.23.27 1 Mojs25,22 1 Car 23,9-12 2 Car 5,19 4 Car 1,2 8,8
6 2 Mojs 4,18 1 Car 1,17 Lk 7,50 8,48
31 15,20
17,1 3,27
18,13
2 1 Car13,15 23,21
2 Car 2,5 Ruta 2,20
3,10
3 18,17-18
2 Mojs 20,4 5 Mojs
27,15
4 2 Mojs 32,4
Is 17,8
5 8,27
2 Mojs 29,9
6 18,1 19,1
21,25 5 Mojs 12,8
7 1 Car 16,4
Mih 5,1 Mt 2,1
294
SUDII IZRAILEVI
8 I koga se vratija kaj bra}ata svoi voCora i E{taol, i bra}ata nivni gizapra{aa: „[to napravivte?”
9 Tie odgovorija: „Stanete da odimeprotiv niv; nie ja vidovme zemjata, taae mnogu ubava. [to, vie se dvoumite?Ne zadr`uvajte se i trgnete da ja zavla-deeme taa zemja;
10 a koga }e trgnete, }e dojdete kajeden narod bezgri`en, i taa zemja e{iroka; Bog ja predava vo va{i race;mestoto e takvo {to nema skudnosti vone{to {to dava zemjata.”
11 I trgnaa ottamu, od Cora i odE{taol, {estotini ma`i od Danovotopleme vooru`eni.
12 Tie trgnaa i postavija logor voKirjat-Jarim, vo Judeja. Zatoa i dodenes ona mesto go narekuvaat Danovlogor. Toj e od onaa strana na Kirjat-Jarim.
13 Ottuka tie trgnaa kon EfremovataPlanina i dojdoa kaj domot na Miha.
14 I petminata ma`i {to bea odeleda ja pregledaat zemjata dokaj Lais, imrekoa na bra}ata svoi: „I dali znaetedeka vo eden od tie domovi ima efod,serafim, idol i izleana statua? I ta-ka, pomislete {to da se pravi.”
15 I navratija tamu i vlegoa vo domotna mladiot levit, vo domot na Miha, igo pozdravija.
16 A {estotinite Danovi sinovi,vooru`eni, stoeja kaj vratata.
17 Petminata, pak, ma`i {to beaodele da ja obikolat zemjata, otidoa,vlegoa tamu, go zedoa idolot i efodot,serafimot i izleanata statua. A sve{-tenikot stoe{e kaj vratite so {estoti-nite du{i, vooru`eni.
18 Koga vlegoa vo domot na Miha i gozedoa idolot, efodot, serafimot iizleanata statua, sve{tenikot im re~e:„[to pravite?”
19 Tie mu odgovorija: „Mol~i, stavi jarakata na ustata svoja i odi so nas ibidi ni otec i sve{tenik; podobro liti e da bide{ sve{tenik vo domot naeden ~ovek, otkolku da bide{ sve{te-nik vo Izrailevo pleme i rod?”
20 Sve{tenikot se zaraduva, go zedeefodot, serafimot i idolot (i izleana-ta statua), i trgna so narodot.
21 Tie svrtea i trgnaa, i gi ispratijanapred decata, dobitokot i te{kitepredmeti.
22 Koga se oddale~ija od domot naMiha, (Miha i) `itelite od domovite,sosedi na Mihoviot dom, se sobraa i sevturnaa po Danovite sinovi
23 i vikaa po Danovite sinovi. Dano-vite sinovi se svrtea i mu rekoa naMiha: „[to ti e, {to vika{ tolku?”
24 Miha odgovori: „Mi gi zedovte bo-govite {to bev gi napravil, i sve{te-nikot, i si zaminavte. [to mi ostanau{te, pa velite: {to ti e?”
25 A Danovite sinovi mu rekoa: „Dane se ~ue glasot tvoj pove}e, inaku, ne-koj od nas, ako se naluti, }e te napadne,i ti }e si ja zagubi{ du{ata svoja i~eladta svoja.”
26 I Danovite sinovi trgnaa po pa-tot; a Miha, otkako vide deka se tieposilni od nego, si trgna nazad i sevrati vo domot svoj.
Gradot Dan i negovoto svetili{te 27 A tie otkako go zedoa ona {to go
be{e napravil Miha, i sve{tenikot,koj be{e so nego, otidoa vo Lais protivspokojniot i bezgri`en narod, i goporazija so me~, a gradot go izgorea soogan.
28 Nema{e koj da pomogne, za{to tojbe{e oddale~en od Sidon i so nikogonema{e rabota. Toj grad se nao|a{e vodolinata {to e blizu do Bet-Rehov. Iizgradija odnovo grad i se naselija vonego.
29 Tie go narekoa gradot so imetoDan, spored imeto na nivniot predokDan, Izraileviot sin; a porano tojgrad se vika{e Lais.
30 I Danovite sinovi si postavijaidol; Jonatan, pak, sinot na Ger{om,Manasiev sin, toj i sinovite negovi,bea sve{tenici vo Danovoto pleme s#do denot, koga `itelite na onaa zemjase preselija;
31 i si imaa idol {to be{e napravenod Miha, za seto vreme, dodeka domotBo`ji se nao|a{e vo Silom.
22 1 Mojs31,23
27 Is.N. 19,47
29 Is.N. 19,47
31 21,19 Is.N.18,1.8 1 Car1,3.9.24 Er 7,12
9 Is.N. 18,3
10 5 Mojs 8,9
13 17,1
14 1 Car25,17
17 1 Mojs
31,19 Mih 5,13
19 17,10
295
SUDII IZRAILEVI
Prestapot na Venijamincite od Giva
19 Vo ona vreme, koga Izrail nema-{e car, ima{e eden levit, koj
kako pridojden `ivee{e vo Efremova-ta Planina. Toj si zede nalo`nica odVitleem Judejski.
2 No nalo`nicata negova se skara sonego i si otide vo domot na tatko $, voVitleem Judejski, i ostana tamu ~etirimeseci.
3 Ma`ot $ trgna da odi kaj nea za da jazamoli i da ja vrati nazad. So negobe{e slugata negov i dve magariwa. Taago vovede vo tatkoviot dom.
4 Testot negov, tatkoto na taa mlada`ena, otkako go vide, go presretnaradosno i go zadr`a. I toj prestoju-va{e kaj nego tri dni: jadea, pieja ino}evaa tamu.
5 Na ~etvrtiot den stanaa rano, stanai toj za da si odi. I tatkoto na mlada-ta `ena mu re~e na zetot svoj: „Pot-krepi go srceto svoe so zalak leb, ipotoa }e trgnete.”
6 Tie ostanaa, i dvajcata zaedno jadeai pieja. I tatkoto na taa mlada `enamu re~e na toj ~ovek: „Ostani u{teedna no}, i razveseli se!”
7 ^ovekot be{e stanal za da si odi, notestot go nagovori i toj pak no}eva{etamu.
8 Na pettiot den izutrinata toj stanaza da si odi. A tatkoto na mladata `enare~e: „Potkrepi si go srceto svoe (soleb), i po~ekajte, dodeka da izminedenot.” I jadea dvajcata (i pieja).
9 I stana ~ovekot da si odi, sonalo`nicata negova i negoviot sluga.I testot negov, tatkoto na mladata`ena, mu re~e: „Eve, po~na da se stem-nuva, no}evajte, ve molam, denot e nasvr{uvawe, no}evaj tuka, razveseli se;utre rano }e trgnete na pat, i }e siodi{ vo domot svoj!”
10 No ma`ot ne se soglasi da no}eva,stana i trgna; i nabli`i do Jevus, koj esega Erusalim, so dvete natovareni ma-gariwa i nalo`nicata so nego.
11 Koga bea blizu do Jevus, denot ve}ebe{e izminal. I slugata mu re~e na
gospodarot svoj: „Da navratime vo ovojjevusiski grad i da no}evame vo nego.”
12 Gospodarot mu odgovori: „Ne, nemada odime vo grad na tu|inci, koi ne seod sinovite Izrailevi, a }e pojdeme voGiva.”
13 I mu re~e na slugata svoj: „Odi dastigneme do edno od mestata na Giva i}e no}evame vo Giva ili vo Rama.”
14 Pa trgnaa, i odea, a sonceto zajdeblizu do Giva Venijaminova.
15 I tie navratija tamu, za da odat dano}evaat vo Giva. Otkako vleze, tojsedna na gradskiot plo{tad, no nikojne gi pokani vo domot svoj da no}evaat.
16 I ete, eden starec se vra}a{eve~erta od polska rabota; toj be{erodum od Efremovata Planina i `i-vee{e kako pridojden vo Giva. @iteli-te, pak, od toa mesto bea Venijaminovisinovi.
17 Koga gi krena o~ite, toj vide nagradskiot plo{tad patnik. I starecotzapra{a: „Kade odi{ i od kade doa-|a{?”
18 Toj mu odgovori: „Od Vitleem Ju-dejski odime vo Efremovata Planina,od kade {to sum jas; otidov vo VitleemJudejski, a sega odam kon domot svoj; inikoj ne me pokanuva vo svojot dom;
19 si imame i slama i hrana za svoitemagariwa; isto taka ima i leb i vino zamene i za mojata `ena i za ovoj ~ovek,koj me pridru`uva mene, tvojot sluga;od ni{to nemame potreba.”
20 Starecot mu re~e: „Bidi spokoen;kakva potreba i da ima{, jas }e sepogri`am, samo na ulica ne no}evaj.”
21 I go odvede vo domot svoj i im dadehrana na magariwata negovi, a samitetie si gi izmija nozete, jadea i pieja.
22 Dodeka se veselea, ete, gradskite`iteli, razvratnici, ja opkolija ku-}ata, za~ukaa na vratata i mu govoreana starecot, stopanot na ku}ata: „Izve-di go ~ovekot, koj vleze vo ku}ata tvojaza da imame odnos so nego.”
23 Stopanot na ku}ata izleze pred nivi im re~e: „Ne, bra}a moi, ne pravetezlo, koga toj ~ovek vlegol vo ku}atamoja, ne pravete go toa bezumie;
15 1 Mojs 19,2
16 Os 9,9 10,9
17 1 Mojs 29,4
19 1 Mojs14,18
21 1 Mojs 18,4 19,2 24,32 43,24 Lk 7,44
22 16,25 20,5 1 Mojs19,4-5 5 Mojs13,14 Rim 1,26-27
23 20,6 1 Mojs19,6-8 34,7 3 Mojs19,29
19,1 Ruta 1,1
4 2 Mojs 32,6
5 1 Mojs
24,54-59
6 16,25
10 Is.N. 15,8
18,16.28
296
SUDII IZRAILEVI
24 eve, jas imam }erka devica, a tojima nalo`nica, }e gi izvedam, osra-mete gi i pravete so niv, s# {to vi emilo; a so toj ~ovek ne pravete go toabezumie.”
25 No tie ne sakaa da go slu{aat.Toga{ ma`ot ja zede svojata nalo`nicai ja izvede kaj niv na ulica. Tie ja poz-naa i ja zlostavuvaa cela no} do utri-nata. I ja pu{tija vo zorata.
26 I vo zorata dojde `enata, padnapred ku}nata vrata na ~ovekot, kaj kogobe{e gospodarot nejzin, i le`e{e doosamnuvawe.
27 Gospodarot nejzin stana utrinata,ja otvori ku}nata vrata i izleze za datrgne na pat; i ete, nalo`nicata nego-va le`i pred ku}nata vrata, so racetena pragot.
28 Toj $ re~e: „Stani, }e odime!” Noodgovor nema{e (za{to taa be{emrtva). Toj ja stavi na magareto, stana izamina za mestoto svoe.
29 Koga dojde vo domot svoj, zede no`,ja fati svojata nalo`nica, ja prese~epo delovite na teloto nejzino nadvanaeset delovi i gi isprati po sitekraevi na Izrail.
30 Sekoj {to go vide toa vele{e:„Vakvo ne{to ne se slu~ilo i ne sevidelo od denot, koga Izrailevitesinovi izlegoa od egipetskata zemja dodenes.” (I im re~e na lu|eto {to giisprati: „Taka zboruvajte po siotIzrail: Dali se slu~ilo ili stevidele vakvo ne{to dosega?”) „Zatoarazmislete za toa, posovetuvajte se ika`ete!”
Vo odmazduva~ka vojna protiv Venijamincite
20 Toga{ izlegoa site sinovi Iz-railevi, i se sobra celata zaed-
nica kako eden ~ovek od Dan do Vi-rsavija i od Galaadskata zemja predGospod vo Micpa.
2 Se sobraa stare{inite na siotnarod, site plemiwa Izrailevi, vosobranieto na narodot Bo`ji, – ~etiri-stotini iljadi pe{aci me~onosci.
3 A Venijaminovite sinovi slu{naadeka sinovite Izrailevi do{le vo
Micpa. I Izrailevite sinovi zapra-{aa: „Ka`ete, kako stanalo toa zlo?”
4 Levitot, ma`ot na ubienata `ena,odgovori i re~e: „Dojdov so svojata na-lo`nica da no}evam vo Giva Venija-minova;
5 i se krenaa protiv mene `itelitena Giva i preku no}ta ja opkolija zara-di mene ku}ata; mene sakaa da me ubijat,a mojata nalo`nica ja siluvaa, taka{to taa umre;
6 jas ja zedov nalo`nicata svoja, napar~iwa ja isekov i ja isprativ vo sitekraevi na nasledstvoto Izrailevo,bidej}i tie izvr{ija nezakonito isramno delo vo Izrail;
7 ete, site vie, sinovi Izrailevi,razgledajte go toa delo i re{ete tuka.”
8 I se krena siot narod kako eden~ovek i re~e: „Nikoj nema da otide vo{atorot svoj i nikoj nema da se vrativo domot svoj.
9 A eve {to }e napravime sega so Gi-va: da frlime `drepka
10 i }e izbereme po deset ma`i na stood site Izrailevi plemiwa, po sto nailjada i po iljada na deset iljadi za dadonesat hrana za narodot, koj }e trgneprotiv Giva Venijaminova, za da jakazni za sramot {to go izvr{i protivIzrail.”
11 I site Izrailci se sobraa protivgradot ednodu{no, kako eden ~ovek.
12 I Izrailevite plemiwa ispratijalu|e da mu ka`at po celoto Venijami-novo pleme: „Kakva gnasotija e izvr{e-na kaj vas!
13 A sega, predajte gi tie razvratnici{to se vo Giva; nie }e gi ubieme i }e goiskorenime zloto od Izrail.” No sino-vite Venijaminovi ne sakaa da go pos-lu{aat glasot na bra}ata svoi, sinovi-te Izrailevi.
14 I sinovite Venijaminovi od grado-vite se sobraa vo Giva, za da trgnat vovojna protiv sinovite Izrailevi.
15 A vo onoj den Venijaminovite sino-vi {to se bea sobrale od gradovitesvoi, se izbroija dvaeset i {est iljadima`i me~onosci; osven toa od `ite-lite na Giva ima{e odbrani na brojsedumstotini.
5 19,22
6 19,23.29 5 Mojs22,21
7 19,30
12 5 Mojs13,14 1 Kor 3,15
13 5 Mojs 13,6
24 1 Mojs 19,8
25 20,5
29 20,6
1 Car 11,7
30 20,7
20,1 1 Car 3,20 2 Car 3,10
17,11 24,15
2 Let 30,5
297
SUDII IZRAILEVI
16 Vo siot toj narod ima{e sedumsto-tini me|u odbranite ma`i, koi bealevaci, i site tie frlaa kamewa sopra}i, bez da pogre{at.
17 A Izrailcite, bez Venijaminovitesinovi, broeja ~etiristotini iljadidu{i me~onosci; site tie bea sposobniza vojna.
18 Toga{ Izrailevite sinovi stanaai otidoa vo Bo`jiot dom i Go zapra{aaBoga: „Koj od nas prv }e trgne vo bojprotiv sinovite Venijaminovi?” IGospod odgovori: „Juda prv neka odi.”
19 Utrinata stanaa sinovite Izra-ilevi i se rasporedija na tabori predGiva;
20 i izlegoa Izrailcite za borba pro-tiv Venijamin i se naredija sinoviteIzrailevi vo bojni redovi blizu doGiva.
21 Toga{ izlegoa od Giva i sinoviteVenijaminovi i vo toj den ubija dvaeseti dve iljadi Izrailci.
22 No, narodot izrailski se sozede ipak se naredi za borba na istoto mesto,kade {to be{e prethodniot den.
23 I otidoa sinovite Izrailevi predGospod i pla~ea do ve~erta, pa Gopra{aa Gospoda: „Da vlezeme li pak voborba so sinovite na na{iot brat Ve-nijamin?” Gospod im re~e: „Odete pro-tiv nego!”
24 I vtoriot den Izrailevite sinovipak nastapija protiv sinovite na Veni-jamin.
25 Vo toj den izleze i Venijamin odGiva i bea ubieni od sinovite Izrai-levi u{te osumnaeset iljadi du{ime~onosci.
26 Toga{ site Izrailevi sinovi isiot narod trgnaa i dojdoa vo Bo`jiotdom, pa sedea tamu i pla~ea predGospod, postea celiot den do ve~erta iMu prinesoa na Boga sepalenici i`rtvi za mir.
27 I Go pra{aa sinovite IzraileviGospoda, – vo toa vreme kov~egot nazavetot be{e tamu, –
28 i Fines, sinot Eleazarov, sin Aro-nov, stoe{e pred nego: „Dali da izle-zeme pak protiv na{iot brat Veni-jamin ili ne?” Gospod im re~e: „Odete!Utre }e go predadam vo va{ite race.”
29 Toga{ Izrail postavi zaseda okoluGiva.
30 Na tretiot den izlegoa sinoviteIzrailevi protiv sinovite na Venija-min, pa, kako i porano, se naredija zaborba protiv Giva.
31 Venijaminovite sinovi izlegoaprotiv narodot i se oddale~ija od gra-dot, i po~naa, kako porano, da ubivaatod narodot po pati{tata, od koi edenvodi za Vetil, a drug vo Giva, preku po-leto, i ubija do trieset du{i Izra-ilci.
32 I Venijaminovite sinovi si rekoa:„Tie pa|aat pred nas kako porano.” AIzrailevite sinovi si rekoa: „Dabegame od niv i da gi odvle~eme odgradot na patot.” (Taka i napravija).
33 Toga{ site Izrailci stanaa odmestoto svoe i se naredija vo Vaal-Ta-mar. A Izrailevata zaseda se spu{tiod mestoto svoe od zapadnata strana naGiva.
34 I se sobraa protiv Giva deset ilja-di du{i odbrani od siot Izrail, ipo~na `estoka borba. NoVenijaminovite sinovi ne znaeja deka}e gi snajde zlo,
35 i Gospod go razbi Venijamin predIzrail, i Izrailcite kutnaa vo toj denod sinovite Venijaminovi dvaeset i petiljadi i sto du{i vooru`eni some~evi.
36 Koga Venijaminovite sinovi po-mislija deka se sovladani od Izra-ilcite, koi im napravija mesto, bidej}iIzrailcite se nadevaa na zasedata, {toja bea postavile blizu do Giva,
37 zasedata pobrza i se spu{ti konGiva, – vleze i go porazi so me~ celiotgrad.
38 Izrailcite si bea dogovorile znakso zasedata, da napadnat, koga }e sekrene dim od gradot.
39 I taka, koga Izrailcite otstapijaod mestoto na borbata, i Venijaminpo~na da porazuva i kutna do triesetdu{i Izrailci, velej}i: „Pak pa|aatpred nas, kako i vo porane{nite su-diri”,
40 toga{ po~na da se izdiga od gradotdim kako stolb. Venijamin pogledna
29 8,4
31 Is.N.8,6.16
33 8,19
37 8,19
38 8,20 Is.N. 8,4-8
40 Is.N. 8,20
16 3,15
18 1,1
20,27
23 4 Mojs 11,4
14,1 2,4
21,2 1 Car 11,4
Ezd 10,1
26 1 Car 7,6
2 Car12,16
Is 3,25 47,1
Ps 136,1 Jov 2,13 Ezd 9,3
27 18,5
298
SUDII IZRAILEVI
nazad, i ete, od celiot grad izleguvadim kon neboto.
41 I Izrailcite se vratija, a Veni-jamin se upla{i, bidej}i vide deka gosna{lo zlo.
42 I izbegaa sinovite Venijaminoviod Izrailcite po patot kon pustinata,no bea sledeni so kole`, i onie {toizleguvaa od gradovite, tamu gi ubivaa;
43 go opkolija Venijamin i go goneabez po~ivka i go porazuvaa do samataisto~na strana na Geva.
44 I od sinovite Venijaminovi padnaaosumnaeset iljadi du{i, silni ma`i.
45 A od drugite {to se svrtea i sespu{tija sprema pustinata, kon karpa-ta Rimon, nasobraa pet iljadi i gigonea duri do Gidom, i od niv ubija dveiljadi du{i.
46 Site, pak, Venijaminovi sinovi,padnati toj den, bea dvaeset i pet ilja-di du{i, vooru`eni so me~evi, site beasilni ma`i.
47 Drugite se svrtea i izbegaa vopustinata, nakaj karpata Rimon, {esto-tini du{i i tamu ostanaa ~etiri mese-ci.
48 A Izrailcite se vratija kaj sino-vite Venijaminovi i gi porazija so me~,i lu|eto od gradot, i dobitokot, i s#{to ima{e (vo site gradovi), i so ogangi izgorea site gradovi {to se nao|aapo patot.
Venijaminovoto pleme povtorno se izdiga
21 I se zakolnaa Izrailcite voMicpa, velej}i: „Nikoj od nas da
ne ja dava }erka si na Venijaminovitesinovi za `ena!”
2 I narodot dojde vo Bo`jiot dom,sedea tamu do ve~erta pred Boga, krenaagolem pisok, silno pla~ea
3 i velea: „Gospodi, Bo`e Izrailev,zo{to se slu~i ova vo Izrail, pa segaiz~ezna edno pleme vo Izrail.”
4 Na drugiot den narodot porani, ipodigna tamu `rtvenik i prinesoa`rtvi sepalenici, i `rtvi za mir.
5 I rekoa sinovite Izrailevi: „Koju{te od site Izrailevi plemiwa nedo{ol na sobranieto pred Gospod?”
Za{to golema kletva be{e izre~enapred onie {to ne bea do{le pred Gos-pod vo Micpa, i be{e re~eno, deka tie}e bidat predadeni na smrt.
6 I sinovite Izrailevi se smilijanad bratot svoj Venijamin i rekoa:„Denes se istrebi edno pleme od Iz-rail;
7 {to da napravime za `eni na osta-natite od niv, koga se zakolnavme voGospod deka nema da im gi davame}erkite svoi za `eni?”
8 I rekoa: „Ima li nekoe od plemi-wata Izrailevi, koe ne e dojdeno predGospod vo Micpa?” I se poka`a deka odJave{ Galaadski nikoj ne do{ol nasobranieto pred Gospod.
9 Go pregledaa narodot, i ete, nema{eni eden od `itelite na Jave{Galaadski.
10 I op{testvoto isprati tamu dva-naeset iljadi du{i, i im dadoa zapoved,velej}i: „Odete i porazete gi so me~`itelite na Jave{ Galaadski, i `e-nite i decata;
11 i eve {to }e napravite: ‚Sekoj ma`i sekoja `ena {to poznava ma{koleglo, ubijte gi, (a momite ostavete gi`ivi.’” Taka i napravija.)
12 I najdoa me|u `itelite na Jave{Galaadski ~etiristotini momi {to nepoznale ma{ko leglo, i gi dovedoa vologorot pri Silom, koj e vo hananskatazemja.
13 Toga{ celoto op{testvo ispratilu|e da razgovaraat so sinovite Venija-minovi, koi bea kaj karpata Rimon, iim objavija mir.
14 I taka Venijaminovite sinovi sevratija i im dadoa `eni {to bea os-tanale `ivi od `enite na Jave{Galaadski; no izleze deka tie ne stasu-vaat.
15 A na narodot, pak, mu be{e `al zaVenijamin, poradi toa {to Gospod ne jaza~uva celinata na Izrailevite plemi-wa.
16 I si rekoa stare{inite narodni:„[to da napravime za `eni na drugitesinovi, bidej}i `enite kaj Venijaminse ubieni?”
7 9,18
11 4 Mojs31,17-18 5 Mojs20,10,20 21,1014
13 20,45-47 5 Mojs 2,26
21,1 Is.N. 9,18
2 20,23
4 20,26
299
SUDII IZRAILEVI
17 I rekoa: „Nasledstvoto na Venija-min neka ostane, za da ne se sotre ednopleme od Izrail.
18 No nie ne mo`eme da im dademe`eni od na{ite }erki, za{to sinoviteIzrailevi se zakolnaa, velej}i: ‚Prok-let da bide onoj {to }e mu dade `ena naVenijamin!’”
19 I rekoa: „Ete, sekoja godina epraznik Gospodov vo Silom, na sever odVetol i na istok od patot, koj vodi odVetil za Sihem, i na jug od Levona.”
20 I im zapovedaa na sinovite Veni-jaminovi, velej}i: „Odete i sokrijte sevo lozjata,
21 i gledajte, koga }e izlezat momiteod Silom da igraat oro, izlezete odlozjata i grabnete si sekoj `ena za sebeod tie momi, pa odete si vo zemjataVenijaminova;
22 a koga }e dojdat tatkovcite, ilibra}ata nivni da se popla~at kaj nas,nie }e im re~eme: ‚Prostete ni za niv,bidej}i nie ne zedovme za sekogo od niv`ena vo vreme na vojnata, i vie ne imdadovte; sega vie ste vinovni.’”
23 Taka i napravija sinovite Venija-minovi, i zedoa spored brojot svoj `eniod onie {to bea vo oroto i koi gi odze-doa, pa trgnaa i se vratija vo delot svoj,i izgradija gradovi i za`ivea vo niv.
24 Vo isto vreme Izrailcite se razo-tidoa ottamu. sekoj spored rodot svoj ispored plemeto svoe, otide vo delotsvoj.
25 Vo tie denovi Izrail nema{e car:sekoj go prave{e ona {to mu se ~ine{edeka e dobro.
22 1 Mojs34,5-31 2 Car13,20-29
25 5 Mojs 12,8
18 21,1
19 Is.N. 18,1
300
SUDII IZRAILEVI
Nevolji na semejstvoto na Elimeleh
1 Vo ona vreme, koga upravuvaa su-diite, nastana glad vo zemjata. I
eden ~ovek od Vitleem Judejski otideda `ivee vo Moavskite poliwa, zaednoso `ena si i dvajcata sinovi.
2 Imeto na toj ~ovek mu be{e Eli-meleh, imeto na `ena mu Noemina, advajcata sinovi negovi se vikaa Maloni Kilion: tie bea od rodot na Efrata,od Vitleem Judejski. I dojdoa vomoavskite poliwa i ostanaa tamu.
3 Elimeleh, ma`ot na Noemina, umre,i taa ostana so dvajcata sinovi svoi.
4 Tie si zedoa za `eni Moavki – naednata imeto $ be{e Orpa, a na drugata– Ruta; i `iveeja tamu okolu desetgodini.
5 No podocna i obajcata sinovi nejzi-ni, Malon i Kilion, umrea, i ostanataa `ena bez dvajcata sinovi svoi i bezma`ot svoj.
Ruta ja pridru`uva Noemina vo Vitleem
6 Toga{ taa se krena so snaite svoi zada zamine od moavskite poliwa, bidej}ibe{e ~ula vo moavskite poliwa deka
Bog go posetil Svojot narod i mu dalleb.
7 I taa trgna od ona mesto, kade {to`ivee{e, i dvete snai nejzini so nea.Koga odea po patot, vra}aj}i se vo judej-skata zemja,
8 Noemina im re~e na dvete svoi snai:„Odete i vratete se sekoja vo ku}ata nasvojot tatko; Gospod neka vi napravimilost, spored toa kako postapuvavteso pokojnite i so mene!
9 Neka vi dade Gospod da najdetepribe`i{te sekoja vo ku}ata na svojotma`!” I gi bakna. No tie povikaa, izaplakaa, pa
10 $ rekoa: „Ne, nie }e se vratime sotebe kaj tvojot narod.”
11 A Noemina re~e: „Vratete se, }er-ki moi; zo{to }e doa|ate so mene? Za-rem u{te imam vo utrobata svoja sino-vi, koi bi vi stanale ma`i?
12 Vratete se, }erki moi, odete si,bidej}i sum ve}e stara i ne mo`am da seoma`am; pa i da re~ev: ‚u{te imam na-de`’, i duri ovaa no} da se oma`am ipodocna da rodam sinovi,
13 }e mo`ete li da ~ekate dodeka daporasnat? Mo`ete li da se vozdr`iteda ne se oma`ite? Ne, }erki moi, mnogu
8 1 Mojs24,28.67 31,33 Sud 4,17 Pesna 3,4
9 Sud 2,4 21,2 1 Car 11,4 30,4
13 2 Mojs 9,3 5 Mojs 2,15 Sud 2,15 1 Car12,15 2 Car24,17 Ez 13,9
1,1 2,6 4,3
1 Mojs36,35
4 Mojs21,20
2 Car 21,1 3 Car 17,1
18,1 4 Car 8,1-3
4 5 Mojs 23,4 Ezd 9,12.14
Neem13,23-27
6 1 Mojs
50,24 2 Mojs 4,31
13,19 Lk 1,68.78
RUTA
Voved
Knigata Ruta so svojata sodr`ina n# vra}a vo vremeto koga sudiite upravu-vaa so narodot na Izrail. Sostavena mnogu podocna, iako e mo{ne te{ko pre-cizno da se opredeli koga taa to~no nastanala.
Osnovnata cel na ova delo e da se poka`e kako edna `ena tu|inka vlegla me|uBo`jiot narod. Glavniot akcent e staven na primerot na privrzanosta naMoavkata Ruta kon semejstvoto na nejziniot ma`, no i kon Bog Izrailev ina~inot na koj Bog ja nagraduva taa privrzanost. Nevoljata vo koja zapa|aatdvete `eni, Ruta i nejzinata svekrva Noemina, postepeno se pretvora voblagosostojba. Deloto e napi{ano so mnogu sve`ina i pretstavuva trogate-len primer za iskrenata privrzanost me|u lu|eto, od edna strana, i posto-janosta vo verata kon Boga, od druga.
Ra|aweto na sinot na Ruta e kulminaciska to~ka na deloto; toa dete eidniot dedo na car David. Pripa|aj}i me|u predcite na David, istovremenoRuta se vbrojuva i vo Isusovoto rodoslovie (Mt. 1,5).
mi e `al za vas, za{to rakata Gospodo-va se svrte protiv mene.”
14 Tie povikaa i pak zaplakaa. I Or-pa se prosti so svekrvata svoja, (i sevrati kaj svojot narod), a Ruta ostana sonea.
15 Noemina $ re~e na Ruta: „Ete, tvo-jata jatrva se vrati kaj svojot narod ikaj svoite bogovi; vrati se i ti po jatr-vata svoja.”
16 No Ruta odgovori: „Ne me prinudu-vaj da te ostavam i da se oddelam odtebe; kade {to }e odi{ ti, tamu }e doj-dam i jas, i kade }e `ivee{ ti, tamu }e`iveam i jas; tvojot narod }e bide mojnarod, i tvojot Bog – moj Bog;
17 i kade {to }e umre{ ti, tamu i jas}e umram i }e bidam pogrebana; Gospodneka me kazni i u{te polo{o neka midodade, ako ne{to drugo osven smrttame razdeli od tebe.”
18 Noemina, otkako vide deka taacvrsto e re{ena da odi so nea, prestanada $ zboruva.
19 I odea tie dvete dodeka stignaa doVitleem; celiot grad se vozbudi poradiniv, i pra{uvaa: „Ovaa li e Noemina?”
20 Taa im re~e: „Ne me vikajte Noe-min a, vikajte me Mara b, za{to Semo}-niot me ispolni so premnogu gor~ina.
21 Jas izlegov odovde polna, a Gospodme vrati prazna: zo{to da me vikateNoemina, koga Gospod me prinudi dastradam, Semo}niot mi isprati ne-sre}a?”
22 I Noemina se vrati, a zaedno so neai snaata nejzina, Moavkata Ruta, kojadojde od moavskite poliwa; tie pris-tignaa vo Vitleem, koga be{e po~nala`etvata na ja~menot.
Ruta pabir~i na nivite na Vooz
2 Noemina ima{e rodnina po ma`ot,~ovek mnogu imoten, od rodot na
Elimeleh, po ime Vooz. 2 I Moavkata Ruta $ re~e na Noe-
mina: „]e trgnam po nivjeto i }e sobi-ram klasje po onoj vo ~ii o~i }e najdammilost.” Taa $ odgovori: „Odi, }erko.”
3 Taa otide i po~na da sobira na ednaniva klasje po `etvarite. I se poka`adeka taa niva mu pripa|a na Vooz, kojbe{e od rodot Elimelehov.
4 I ete, Vooz dojde od Vitleem i imre~e na `etvarite: „Gospod so vas.” Tiemu odgovorija: „Neka te blagosloviGospod!”
5 I Vooz go zapra{a slugata svoj, nad-gleduva~ot na `etvarite: „^ija e onaamlada `ena?”
6 Slugata nadzornik nad `etvarite,odgovori i re~e: „Taa mlada `ena e Mo-avka, do{la so Noemina od moavskitepoliwa;
7 taa ni re~e: ‚Ostavete me da beram ida sobiram me|u snopjata po `et-varite’; dojde i ostana tuka od utrinatadosega; taa malku ostanuva doma.”
8 I Vooz $ re~e na Ruta: „Slu{aj,}erko moja, ne odi da sobira{ na druganiva i ne si odi ottuka, tuku ostani somoite sluginki;
9 gledaj na koja niva tie `neat, i odiso niv; ete jas im zapovedav na slugitesvoi da ne ti pre~at; koga }e o`edni{,odi kaj sadovite i pij, od kade {tocrpat slugite moi.”
10 Taa padna ni~kum, se pokloni dozemja i mu re~e: „So {to zaslu`iv tol-kava milost vo tvoite o~i, pa me pri-ma{, iako sum tu|inka?”
11 Vooz $ odgovori i $ re~e: „Mirekoa za s# {to si napravila za svekr-vata svoja po smrtta na ma`ot tvoj dekasi ostavila tatko, majka i tatkovina isi do{la me|u narod koj ne si go poz-navala do v~era i zav~era;
12 Gospod neka ti vozvrati za tvoetodelo, i da dobie{ polna nagrada od Gos-pod, Bog Izrailev, kaj Kogo si do{la zada se zasolni{ pod Negovite krilja!”
13 Taa odgovori: „Mo`ebi }e najdammilost pred o~ite tvoi, gospodare moj!Ti me ute{i i $ zboruva{e od srce narobinkata svoja, makar i da ne vredamni kolku edna sluginka tvoja.”
14 I $ re~e Vooz: „Koga }e pribli`ivremeto za jadewe, dojdi tuka i jadi leb
3 1 Mojs24,12 27,20 1 Car 6,9 2 Car 1,6
4 Sud 6,12 1 Car17,37 20,13 Ps 128,8
10 1 Mojs 17,3 3 Mojs 9,24 2 Car14,4.22
12 5 Mojs32,11 Ps 16,8 35,7 56,1 60,4 62,7 90,4 Mt 23,37 Lk 13,34
13 1 Mojs50,21 Sud 19,3 Is 40,1-2 Os 2,16
14 3 Mojs23,14 1 Car25,18 2 Car17,28
17 1 Car 3,17
14,44 20,13
3 Car 2,23 4 Car 6,31
21 2 Mojs 5,22
4 Mojs11,11
Is.N. 24,20 Is 45,7
Zah 8,14
2,2 3 Mojs
23,22 5 Mojs
24,19
302
RUTA
1 1,20. Prijatna, mila.2 1,20. Gor~liva.
i topi go zalakot svoj vo ocet.” I taasedna pokraj `etvarite. Toj $ dade leb;taa jade{e, se najade, i u{te $ ostana.
15 I stana da sobira klasje. Vooz imzapoveda na slugite i re~e: „Neka sobi-ra i me|u snopjata, i ne ja navreduvajte;
16 duri i od snopjata potfrluvajte iostavajte; neka sobira i nemojte da japrekoruvate.”
17 Taka sobira{e taa na nivata dove~erta i go is~uka sobranoto i toadade blizu edna efa ja~men.
18 Otkako go zede toa, otide vo gradot,i svekrva $ vide, kolku be{e sobralataa. I (go izvadi Ruta od pazuvite svoi)$ go dade ona, {to $ be{e ostanalo,otkako se be{e najala.
19 I $ re~e svekrvata: „Kade bere{edenes i kade rabote{e? Da bide bla-gosloven onoj {to te primil!” Ruta $ka`a na svekrvata svoja, kaj kogo rabo-tela, i re~e: „^ovekot, kaj kogo denesrabotev, se vika Vooz.”
20 I $ re~e Noemina na snaata svoja:„Neka e blagosloven od Gospod, poraditoa {to ne gi li{i od milosta svojanitu `ivite, nitu umrenite!” I $ re~eNoemina: „Toj ~ovek ni e blizok; toj ena{ rodnina.”
21 Moavkata Ruta odgovori: „Toj durimi re~e – ostani kaj moite sluginki,dodeka da ja zavr{at celata `etva.”
22 I $ re~e Noemina na snaata Ruta:„Dobro e, }erko, toa {to si odela sonegovite sluginki, i taka barem nemada te zadevaat na druga niva.”
23 Taka se priklu~i taa kon Voozo-vite sluginki i sobira{e klasje dodekazavr{i ja~menovata `etva i p~eni~-nata `etva, i `ivee{e so svojata svekr-va.
Ruta ja minuva no}ta pokraj nozete na Vooz
3 Noemina, nejzinata svekrva, $ re~e:„]erko moja, ajde da ti pobaram
spokojno mesto za da ti bide podobro. 2 Ete, Vooz, so ~ii sluginki be{e ti,
e na{ rodnina, ovaa no} toj go veeja~menot na gumnoto;
3 zatoa izmij se, nama~kaj se, promenise i odi na gumnoto, no ne mu se poka-
`uvaj dodeka ne zavr{i so jadeweto ipieweto;
4 a koga }e legne da spie, doznaj gomestoto, kade }e legne; toga{ odi, ot-krij go otkaj nozete negovi i legni; toj}e ti ka`e {to da pravi{.”
5 Ruta $ re~e: „]e napravam s#, kako{to mi ka`a.”
6 I otide na gumnoto i napravi s#onaka, kako {to $ pora~a svekrvatanejzina.
7 Vooz se najade i se napi, i go raz-veseli srceto svoe, i otide, pa legna daspie do stogot. I taa otide poleka, gootkri otkaj nozete negovi i legna.
8 Na polno} toj se trgna, se obyrna, ieve pokraj nozete negovi le`i `ena.
9 I toj re~e: „Koja si ti?” Taa odgovo-ri: „Jas sum Ruta, tvoja robinka, ra{i-ri go kriloto od svojata nametka nadsvojata robinka, za{to si mi blizokrodnina.”
10 Vooz $ re~e: „Blagoslovena da si odGospod, }erko! Ovoj tvoj ~in na milosr-die e podobar od prviot, za{to ne oti-de da bara{ momci, bedni ili bogati;
11 zatoa ne pla{i se, }erko! Jas }e na-pravam za tebe s#, {to ka`a ti; za{tona sekoja porta kaj mojot narod znaatdeka ti si ~esna `ena;
12 iako e to~no deka sum ti rodnina,no ima drug rodnina, poblizok od mene.
13 Ostani ovaa no}; a utre, ako toj tezeme, dobro, neka te zeme, ako, pak, ne tezeme, jas }e te zemam; se kolnam vo`iviot Gospod! Spij do utre!”
14 I prespa taa pokraj nozete negovido utrinata i stana, pred da mo`at dase raspoznaat eden so drug, za{to Voozre~e: „Da ne se znae deka doa|ala `enana gumnoto.”
15 I $ re~e: „Daj ja nametkata {to ena tebe, podr`i ja.” Taa ja dr`e{e, itoj $ izmeri {est meri ja~men, ja nato-vari i si otide vo gradot.
16 A Ruta dojde kaj svekrva $. Taa jazapra{a: „[to napravi, }erko?” Taa $raska`a s#, {to be{e napravil onoj~ovek za nea.
17 Taa re~e: „Toj mi gi dade ovie {estmeri ja~men i mi re~e: ‚Ne odi soprazni race kaj svekrvata svoja!’”
3,7 Sud 16,15 18,20 19,6.9 3 Car 21,7 Est 1,10
11 Izreki31,10
13 1 Car14,39.45 20,3 25,26.34 26,10.16 Er 4,2
19 2,10
20 3,9.12
4,1.8.14
303
RUTA
18 Taa $ re~e: „Po~ekaj, }erko, dodekada doznae{, kako }e se svr{i rabotata;za{to toj ~ovek nema da se uspokoi do-deka ne ja svr{i denes taa rabota.”
Vooz se zazema za nasledstvoto na Elimeleh
4 Vooz izleze pred gradskite porti itamu sedna. I ete, minuva onoj rod-
nina, za kogo govore{e toj. I mu re~e:„Dojdi i sedni tuka!” Toj dojde i sedna.
2 Vooz povika deset ma`i od grad-skite stare{ini i re~e: „Sednete tu-ka!” I tie sednaa.
3 I Vooz mu re~e na rodninata: „No-emina, koja se vrati od moavskite poli-wa, go prodava delot od nivata, {to mupripa|a na bratot na{ Elimeleh;
4 jas re{iv da ti javam i da ti ka`am:‚Kupi go pred sednative tuka – sta-re{inite na mojot narod. Ako saka{ dago otkupi{, otkupi go; ako, pak, re{i{da ne go otkupi{, ka`i mi, za da znam,za{to, osven tebe, nema koj da gootkupi, a po tebe sum jas.’” Toj odgovo-ri: „Jas }e go otkupam.”
5 Vooz re~e: „[tom ja otkupuva{nivata od Noemina, treba da ja zeme{ zasopruga i Moavkata Ruta, `ena naumreniot, za da ostane nivata vo nas-ledstvoto na nejziniot po~inat ma`.”
6 A onoj rodnina odgovori: „Jas nemo`am da ja otkupam, za{to }e go ras-turam moeto nasledstvo; prezemi go timoeto pravo na otkupuvawe, bidej}i jasne mo`am da ja zemam.”
7 Porano vo Izrail, koga se otkupu-va{e i razmenuva{e ne{to, zaradipotvrduvawe na razmenata postoe{evakov obi~aj: edniot ja sobuva{e obuv-kata svoja i mu ja dava{e na drugiot, itoa slu`e{e kako svedo{tvo voIzrail.
8 I onoj rodnina mu re~e na Vooz:„Otkupi go ti!” I ja sobu obuvkata svo-ja, i mu ja dade.
9 I Vooz im ka`a na stare{inite ina celiot narod: „Vie ste sega svedocideka jas go kupuvam od Noemina setoElimelehovo i seto Kilionovo i Ma-lonovo nasledstvo;
10 isto taka ja zemam za `ena i Moav-kata Ruta, Malonovata `ena za da govostanovam imeto na umreniot vo ne-govoto nasledstvo za da ne is~ezne ime-to na umreniot me|u bra}ata negovi iod negoviot roden grad; vie ste mi de-nes svedoci za toa.”
11 I siot narod {to be{e pri grad-skite porti, i stare{inite rekoa:„Nie sme svedoci. Neka dade Gospod,`enata, koja vleguva vo ku}ata tvoja, dabide kako Rahila i Lija, koi i obete goizgradija domot Izrailev; zbogatuvaj sevo rodot Efratov, i neka se slaviimeto tvoe vo Vitleem;
12 I so potomstvoto, koe Gospod }e tigo dade od ovaa mlada `ena, neka stanetvojot dom kako domot na Fares, kogoTamara mu go rodi na Juda.”
Vooz se `eni so Ruta; ra|aweto na Ovid
13 I Vooz ja zede Ruta, i taa mu stana`ena. I toj vleze kaj nea, i Gospod $dade, ta za~na i rodi sin.
14 I $ velea `enite na Noemina:„Neka e blagosloven Gospod, za{to nete ostavi denes bez naslednik! I nekabide slavno imeto negovo vo Izrail.
15 Toj }e ti bide obnova na `ivotot iprehrana vo starite denovi tvoi, za{toe ro`ba na snaata tvoja, koja te saka ikoja ti vredi pove}e od sedum sinovi.”
16 I Noemina go zede deteto i go no-se{e vo pregratkite svoi i se gri`e{eza nego.
17 Sosetkite mu dadoa ime, velej}i:„Na Noemina $ se rodi sin”, i go na-rekoa Ovid. Toj e tatko na Jesej, tatko-to Davidov.
Spisok na Davidovite predci 18 A ova se potomcite na Fares: Fares
go rodi Esrom; 19 Esrom go rodi Aram; Aram go rodi
Aminadav; 20 Aminadav go rodi Naason; Naason
go rodi Salmon; 21 Salmon go rodi Vooz; Vooz go rodi
Ovid; 22 Ovid go rodi Jesej; Jesej go rodi
David.
11 1 Mojs35,23-26 2 Car 7,27 3 Car11,38
12 1 Mojs38,1-30
13 1 Mojs29,31 30,22 1 Car 1,20
15 1 Car 1,8 Ps 18,7 Pla~1,11.16.19
16 4 Mojs11,12 2 Car12,3.8 4 Car 10,1 Is 49,23 Est 2,7
18-22 1 Mojs 5,1-32 11,10-26 1 Let 2,5-15 Mt 1,3-6 Lk 3,32-33
4,2 5 Mojs
19,12 21,2-4.19
22,15 25,7-9
3 Car 21,8
4 1 Car 9,15 20,2.12-13 Is 22,14
50,5
5 4,10
5 Mojs25,5-10 2 Car18,18
Mt 22,24
304
RUTA
Ana vo svetili{teto vo Silom
1 Ima{e eden ~ovek od Ramata im-Cofim, od Efremovata Gora, imeto
mu be{e Elkana, sin na Jeroham, sin naElijuj, sin na Tohu, sin na Cuf, efra-tec.
2 Toj ima{e dve `eni: ednata sevika{e Ana, a drugata Penina. Peninaima{e deca, Ana, pak, nema{e deca.
3 I sekoja godina na opredeleni den-ovi toj ~ovek ode{e od gradot svoj za daMu se pokloni i da Mu prinese `rtvana Gospod Savaot vo Silom; tamu beadvajcata sinovi na Ilij: Ofni i Fines,sve{tenici na Gospod.
4 A vo denot, koga Elkana prinesuva-{e `rtva, $ dava{e na `enata svoja Pe-nina i na site nejzini sinovi i }erki,delovi od `rtvata,
5 a na Ana, pak, $ dava{e dvoen del,(za{to taa nema{e deca,) a i ja saka{e
Ana (pove}e od Penina), iako Gospod $ja be{e zatvoril utrobata nejzina.
6 Soperni~kata nejzina mnogu `esto-ko ja razdraznuva{e za da ja nata`i,poradi toa {to Gospod $ ja be{e zatvo-ril utrobata nejzina.
7 Taka stanuva{e sekoja godina, kogaElkana ode{e vo domot Gospodov: onaaja razdraznuva{e, a ovaa pla~e{e (ita`e{e) i ne jade{e.
8 I $ re~e Elkana, ma`ot nejzin:„Ano!” Taa mu odgovori: „Eve, me gos-podare.” I $ re~e: „Zo{to pla~e{ izo{to ne jade{, i poradi {to e na`ale-no srceto tvoe? Ne sum li jas za tebepovreden otkolku deset sinovi?”
9 Otkako jadea i pieja vo Silom, Anastana (i zastana pred Gospod). A sve{-tenikot Ilij sede{e na stol pred vle-zot vo hramot Gospodov.
10 Taa ta`e{e vo du{ata svoja i Muse mole{e na Gospod i gorko pla~e{e,
6 1 Mojs16,4-5
8 Ruta 4,15
1,2 1 Mojs30,1-24
Sud 13,2 Lk 1,7
3 2 Mojs
23,14-17 34,23-24
4 5 Mojs
12,17-18
5 1 Mojs16,1-3
29,18.20.30
PRVA KNIGA CARSTVA1
Voved
Prorokot Samoil e posledniot sudija, od redot na onie koi Bog gi be{epostavil da vladeat so Negoviot narod vo edno vreme polno so opasnosti. Votoj preoden period na vladeewe Samoil izvr{uva dvojna slu`ba, politi~ka iverska (1-7). Izrailskiot narod ne e pove}e zadovolen od povremenite posredu-vawa, odnosno intervencii na sudiite i te`nee kon institucija so mnoguporedovna politi~ka vlast. Makar {to projavuva izvesna vozdr`anost, nabarawe na narodot i po Bo`ja zapoved, Samoil mora da go izvr{i ona {to sebara od nego, da go proglasi Saul za car (8-10). So nego zapo~nuva periodot nacarstvata, spored koi i ovaa, kako i slednite tri knigi go dobile svoeto ime.No ne pominuva mnogu vreme, a Saul se vpu{ta vo bezzakonie i otstapuva odBoga, i Bog mu ja otka`uva poddr{kata (gl. 11-15). Bog go odbira mladiotDavid, koj podocna }e go nasledi Saul. David najnapred stapuva vo slu`ba kajSaul i taka od poblizu se zapoznava so `ivotot na carskiot dvor. No nabrgupotoa e prinuden da bega i da se krie od Saul koj saka da go ubie. Razvojot nasobitijata od 16 do 30 glava go razotkriva postepenoto propa|awe na Saul,nasproti mo}ta na David koja e vo porast. Knigata zavr{uva so smrtta naSaul i negovite sinovi vo tekot na edna bitka protiv Filistejcite (gl.31).
Ovaa kniga opomenuva deka edinstveno Bog mo`e da bide vistinskiot car nadlu|eto. Zakonskata vlast nad narodot mo`e da ja izvr{uva samo onoj, kojnapolno prifatil da bide pot~inet na edinstvenata vlast koja Mu pripa|ana Boga.
1 Spored evrejskata Biblija: Prva kniga Samoilova.
11 i dade zakletva, velej}i: „Gospodi,(semo}ni Bo`e) Savaote! Ako pogled-ne{ milostivo kon poniznosta na slu-ginkata Tvoja i se seti{ za mene, i neja zaboravi{ sluginkata Svoja i $ da-de{ na sluginkata Svoja ma{ko dete,jas }e Mu go posvetam na Gospod do de-not na negovata smrt; (i vino i `estokpijalok nema da pie) i bri~ nema da jadopre negovata glava.”
12 Dodeka taa se mole{e dolgo predGospod, Ilij ja gleda{e vo ustata;
13 i bidej}i Ana govore{e vo srcetosvoe, ustata nejzina samo se mrda{e,glasot nejzin ne se slu{a{e, Ilij po-misli deka e pijana.
14 I $ re~e: „Do koga }e bide{ pijana?Istrezni se od vinoto svoe i istavi seod liceto Gospodovo.”
15 Ana odgovori i re~e: „Ne, gospoda-re moj; jas sum `ena, so dlaboka taga vodu{ata; vino i `estok pijalok ne sumpila, a ja izlivam du{ata svoja predGospod.
16 Ne ja smetaj sluginkata svoja za lo-{a `ena, za{to poradi golemata `a-lost i poradi tagata svoja jas govorevdosega.”
17 Ilij odgovori i re~e: „Odi si somir, i Bog Izrailev neka ja ispolnimolbata tvoja, za {to Go mole{e.”
18 A taa odgovori: „Mo`ebi sluginka-ta tvoja }e najde milost vo tvoite o~i.”I taa trgna po patot svoj, i jade{e, iliceto nejzino ve}e ne be{e ta`no,kako pred toa.
Ra|aweto i detstvoto na Samoil 19 I utredenta tie stanaa rano, se
poklonija pred Gospod i se vratija, paotidoa vo domot svoj vo Rama. I Elkanabe{e blizok so Ana, `enata svoja, aGospod si spomna za nea.
20 Po izvesno vreme Ana za~na, rodisin i mu dade ime Samoil, bidej}i ve-le{e taa: „Od Gospod go pobarav.”
21 I otide ma`ot nejzin Elkana icelata ~elad negova (vo Silom) za daMu ja prinese godi{nata `rtva na Gos-pod i zavetite svoi (i site desetoci odsvojata zemja).
22 No Ana ne otide (so nego), velej}imu na ma`ot svoj: „Koga }e go odbijamdeteto i koga }e porasne, toga{ }e goodvedam, i toj }e se javi pred Gospod i}e ostane tamu zasekoga{.”
23 I $ re~e Elkana, ma`ot nejzin:„Pravi {to misli{ deka e dobro. Os-tani dodeka go odbie{. Samo Gospod ne-ka go pretvori vo vistina zborot ({toizlegol od tvojata usta).” I ostana do-ma `ena mu i go doe{e sinot dodeka nego odbi od gradite.
24 A koga go odbi, otide so nego vo Si-lom, zemaj}i so sebe trigodi{en junec(i lebovi) i edna efa bra{no i mev sovino, pa dojde vo domot Gospodov voSilom, i deteto so niv. A deteto u{tebe{e male~ko.
25 (I go dovedoa pred liceto naGospod; i tatko mu prinese `rtva kakva{to Mu prinesuva{e na Gospod vo op-redeleni denovi i go dovedoa mom~eto)i go zaklaa junecot, a deteto go dovedoakaj Ilij;
26 i re~e: „O, gospodare moj, se kolnamvo tvojata du{a, gospodare moj! Jas sumonaa `ena, koja stoe{e tuka pred tebe iMu se mole{e na Gospod;
27 za ova dete se molev, i Gospod jaslu{na molbata moja, za {to Mu semolev;
28 i jas go predavam sega na Gospod zasite denovi na `ivotot negov – nekaMu slu`i na Gospod.” I taa Mu se pok-loni tamu na Gospod.
Ana Mu blagodari na Gospod
2 I se mole{e Ana i vele{e: „Mi sezaraduva srceto moe vo Gospod; se
vozvi{i silata moja preku mojot Bog;{iroko se otvori ustata moja protivmoite neprijateli, za{to se raduvamporadi spasenieto od Tebe.
2 Nikoj ne e taka svet kako Gospod;za{to nema drug, osven Tebe; i nematvrdina kako na{iot Bog.
3 Ne zboruvajte pove}e tolku gordeli-vo! Zborovi drski neka ne izleguvaatod va{ata usta; za{to Gospod e Bog naznaeweto, i postapkite Negovi seodmereni.
2,1-10 Lk 1,46-55
1 Is 61,10 Ps 5,11 2,10
2 2 Mojs15,11 3 Mojs 19,2 Is 6,3 29,19 2 Car 7,22 Ps 70,22 5 Mojs 32,4 Is 44,8 Ps 17,31
3 Ps 93,4 Ps 16,2 72,11 Izreki16,2 24,12
11 4 Mojs 6,
1-21 Sud 13,5
16,17
19 1 Mojs
30,22
306
PRVA KNIGA CARSTVA
4 Lakot na silnite se prekr{uva, aslabite so sila se zdobivaat.
5 Sitite rabotat za leb, a gladnitepo~ivaat. Duri i neplodnata ra|a se-dumpati, a mnogudetnata iznemo{tuva.
6 Gospod umrtvuva i o`ivuva, odvedu-va vo pekolot, i povtorno ottamu dove-duva nazad.
7 Gospod go pravi ~ovekot siromav ibogat, go poni`uva i go vozdiga.
8 Od prav go podiga bedniot, od kal gokreva siromaviot, stavaj}i go da sedneso golemcite, i im go dava vo nasledst-vo prestolot na slavata; za{to vo Gos-pod se stolbovite na zemjava, i Toj vrzniv ja utvrdi vselenata.
9 Gi usli{uva molitvite na molite-lot i gi blagoslovuva denovite napravedniot, za{to ne e spored silata~ovekot jak.
10 Gospod }e gi iznemo{ti onie {tose prepiraat so Nego. Od nebesata }ezgrmi na niv. (Gospod e svet. Da ne sefali mudriot so mudrosta svoja, da nese fali silniot so silata svoja, da nese fali bogatiot so bogatstvoto svoe,tuku sekoj, koj saka da se fali, neka sefali deka Go razbira i Go znae Gospod).Gospod }e gi sudi krai{tata na zemja-ta, }e mu dade sila na Svojot car i }e javozvi{i mo}ta na pomazanikot Svoj.”
11 (I go ostavija tamu Samoil predGospod). Elkana zamina za Rama vo svo-jot dom, a mom~eto ostana da Mu slu`ina Gospod pokraj sve{tenikot Ilij.
Sinovite na Ilij 12 A sinovite na Ilij bea lo{i lu|e.
Tie ne Go poznavaa Gospoda 13 i dolgot na sve{tenikot kon naro-
dot. Koga nekoj prinesuva{e `rtva,slugata na sve{tenikot doa|a{e so vi-lu{ka vo rakata, dodeka se vare{emesoto,
14 i ja spu{ta{e vo kotelot, ili vokotleto, ili vo tavata, ili vo grneto, i{to }e izvadi vilu{kata, toa go zema-{e za sebe sve{tenikot. Taka postapu-vaa tie so site Izrailci {to doa|aatamu vo Silom.
15 Duri i pred da izgori lojot, sluga-ta na sve{tenikot doa|a{e i mu vele{e
na onoj {to prinesuva{e `rtva: „Dajmeso za pe~ewe na sve{tenikot; toj ne-ma da zeme od tebe vareno meso, ami dajsurovo.”
16 I ako nekoj mu re~e{e: „Prvo nekaizgori lojot, kako {to e redot, i poslezemi si, kolu {to ti saka du{ata”, toj}e re~e{e: „Ne, daj sega, ako ne, nasila}e zemam.”
17 I grevot na tie mladi lu|e be{emnogu golem pred Gospod, za{to tie vr-{ea nepravda protiv `rtvite Gospo-dovi.
18 A mom~eto Samoil slu`e{e predGospod, oble~eno vo lenen efod.
Semejstvoto na Samoil 19 Gornata obleka negova mu ja pra-
ve{e majka mu i mu ja donesuva{e seko-ja godina, koga doa|a{e so ma`ot svoj zada prinese godi{na `rtva.
20 Ilij gi blagoslovi Elkana i `enamu i re~e: „Da ti dade Gospod deca odovaa `ena kako zamena za ona, koe ti Mugo podari na Gospod!” I zaminaa vosvoeto mesto.
21 I ja poseti Gospod Ana, i taa za~nai rodi u{te tri sina i dve }erki. Amom~eto Samoil raste{e pred licetona Gospod.
Ilij gi ukoruva svoite sinovi 22 Ilij , pak, be{e mnogu star i slu-
{a{e s# {to pravea sinovite negovi sosite Izrailci, i deka tie spijat so`enite koi slu`ea pokraj vlezot voskinijata na sobranieto.
23 I im re~e: „Zo{to pravite takviraboti, za{to slu{am lo{i zborovi zavas od siot narod.
24 Ne, deca moi, ne se dobri glasovite{to gi slu{am (za vas. Nemojte da pra-vite taka, bidej}i glasovite {to gislu{am deka vie ne mu slu`ite dobrona narodot Gospodov, ne se dobri).
25 Ako ~ovek zgre{i protiv ~ovek, }ese pomolat na Boga za nego; no ako ~o-vek zgre{i protiv Gospod, koj }e bidetoj {to }e moli za nego?” No tie ne goposlu{aa glasot na tatkoto svoj, bi-dej}i Gospod ve}e be{e re{il da gipogubi.
18 14,3 2 Mojs28,4.6 2 Car 6,14 Sir 45,10
21 1 Mojs21,1-2
25 2 Mojs 4,21 Is.N. 11,20 Is 6,9-10
4 Os 1,5
Ps 36,15 2 Car22,40
Is 40,29 Ps 17,32
5 Is 54,1 Er 15,9
Ps 112,9
6 5 Mojs
32,39 4 Car 5,7
Jona 2,4.6-7 Ps 70,20
85,13 Tov 13,2
Mudr 16,13 Jk 4,12
7 Ps 74,7
Lk 1,52-53
8 Ps 106,41
112,7-8 74,3
103,5 Jov 9,6
38,6
9 Ps 36,20.28
90,11-12 Zah 4,6
Ps 32,16 1 Mak 3,
18-19
10 Ps 17,13-14
95,13 97,9
Ps 88,24 131,17
11 3,1
15 3 Mojs 3,
3-5 3,9-11.14-16
307
PRVA KNIGA CARSTVA
26 A deteto Samoil s# pove}e i po-ve}e raste{e i se zdobiva{e so blago-naklonost pred Gospod i me|u lu|eto.
Kaznata objavena do Ilij i negovoto semejstvo
27 I dojde eden Bo`ji ~ovek kaj Ilij imu re~e: „Vaka veli Gospod: Neli im seotkriv na tvoite predci, koga tie u{tebea robovi vo Egipet, vo domot na fa-raonot?
28 I me|u site plemiwa Izrailevineli gi izbrav niv za sve{tenici, za dapristapuvaat pred Mojot `rtvenik, dakadat temjan, da nosat efod pred Mene?Neli mu doveriv Jas na tatkoviot tidom eden del od `rtvite paleni zaMene od sinovite Izrailevi?
29 A ti zo{to gi prezre palenite`rtvi Moi i gleda{ so nenasitno okona Moite prinosi, koi gi odrediv da seprinesuvaat pred Mene? I zo{to gipretpo~ita{ sinovite svoi pove}e odMene, goej}i gi so najdobrite delovi odsite prinosi od Mojot narod Izrail?
30 Zatoa Gospod Bog Izrailev veli va-ka: Jas bev rekol toga{ – domot tvoj idomot na tatko ti }e odat pred licetoMoe zasekoga{, no sega Gospod veli –Skraja da e od Mene, za{to Jas }e giproslavam onie, koi Mene Me prosla-vuvaat, a onie {to Me preziraat }ebidat prezreni.
31 Ete, nastapuvaat dni, vo koi }e gosotram semeto tvoe i semeto na tatko-viot ti dom, taka {to nikoga{ da nemastarec vo domot tvoj!
32 Pa ti so negoduvawe }e ja vidi{Mojata sila, i pokraj site dobrini {toGospod mu gi napravil na Izrail, i zanavek nema da ima starec vo domot tvoj.
33 Sepak, Jas nema da gi otstranam si-te tvoi od `rtenikot Svoj, no }e osta-vam barem eden za da ti presu{at o~itetvoi i da ti ja ogor~am du{ata, a celo-to potomstvo na domot tvoj }e umira odse~iloto na me~ot.
34 I eve ti znak {to }e stane so dvaj-cata sinovi tvoi Ofni i Fines: i obaj-cata }e umrat vo eden den.
35 I }e Si postavam veren sve{tenik.Toj }e postapuva po srceto Moe i spo-
red du{ata Moja, i negoviot dom }e gonapravam cvrst, i toj }e odi pred Mojotpomazanik zasekoga{.
36 I sekoj {to }e ostane od domottvoj, }e dojde da mu se poklonuva za sre-brena pari~ka i par~e leb i }e re~e:‚Primi me na nekoja sve{teni~ka dol-`nost za da imam par~e leb.’”
Bog go potvrduva Samoil za prorok
3Mom~eto Samoil Mu slu`e{e naGospod pod nadzor na Ilij . Slo-
voto Gospodovo be{e retko vo tie de-novi i nema{e videnija.
2 I se slu~i vo ona vreme, koga Ilijle`e{e na mestoto svoe, a o~ite negovibea po~nale da mu slabeat, i toj nemo`e{e da gleda, –
3 i svetilnikot Bo`ji u{te ne be{eugasnal, a Samoil le`e{e vo hramotGospodov, kade {to be{e kov~egot Bo`-ji;
4 Gospod povika kon Samoil: („Samo-ile! Samoile!”) Toj odgovori: „Eve me!”
5 I dotr~a kaj Ilij i re~e: „Eve me!Zo{to me vika{e?” No toj odgovori:„Jas ne sum te vikal; odi legni si!” Itoj otide i si legna.
6. No Gospod povika po vtorpat konSamoil: („Samoile, Samoile!”) Tojstana i pak otide kaj Ilij i re~e: „Eveme! Ti li me povika?” No toj re~e: „Jasne sum te vikal, sinko; odi legni si!”
7 Samoil dotoga{ ne go poznava{eglasot na Gospod, za{to u{te ne mu sebe{e otkrilo slovoto Gospodovo.
8 Vikna Gospod kon Samoil i tretpat.Toj stana i otide kaj Ilij i re~e: „Eveme! Ti li me povika?” Toga{ Ilijrazbra deka Gospod go vika mom~eto.
9 I mu re~e Ilij na Samoil: „Odilegni si, i koga Onoj {to vika, }e tepovika, ti ka`i: ‚Govori, Gospodi, bi-dej}i Tvojot sluga slu{a.’” I otideSamoil i legna na mestoto svoe.
10 I Gospod dojde, zastana i vikna,kako i prethodno: „Samoile! Samoile!”I Samoil re~e: „Govori, Gospodi,bidej}i Tvojot sluga slu{a.”
11 I mu re~e Gospod na Samoil: „Eve,}e napravam ne{to vo Izrail, taka {to
3,1 2,11 Ez 7,26 Amos 8,11-12 Ps 73,9 Pla~ 2,9
2 4,15
3 2 Mojs25,22 27,20-21 3 Mojs24,2-4
4 1 Mojs22,1.11 27,1.18 2 Mojs 3,4 Is 6,8
11 4 Car21,12 Er 19,3
26 Lk 2,52
27-36 3,11-14
27 9,6-8
3 Car12,22
13,1-32 17,24
4 Car 1,9
28 23,9
30,7-8 Sud 8,27
17,5 18,14
29 Ps 2 28,6 71,3
30 1 Mojs 17,1
2 Car22,26-27 Ps 55,13
116,9 Lk 1,76
31 Zah 11,17
Ps 9,35 37,17
Jov 31,22
34 2 Car 4,11
35 2 Car
7,16.26
308
PRVA KNIGA CARSTVA
na sekoj {to }e slu{ne za toa, }e mu za-yujat i dvete u{i.
12 Vo toj den Jas }e go ispolnam nadIlij s# ona {to sum zboruval za domotnegov, od po~etok do kraj.
13 Jas mu javiv deka }e go kaznam do-mot negov zasekoga{ zaradi onaa vina,{to toj ja znae{e, bidej}i sinovitenegovi hulea na Boga, i toj ne gi zapi-ra{e.
14 I poradi toa se kolnam pred domotna Ilij deka vinata na Ilioviot domnema da se izbri{e doveka nitu so`rtvi, nitu so prinosi.”
15 Samoil spie{e do utrinata. Potoastana rano i ja otvori vratata na domotGospodov. Samoil se pla{e{e da mu so-op{ti na Ilij za toa videnie.
16 No Ilij go povika Samoil i re~e:„Sinko Samoile!” Toj odgovori: „Eveme!”
17 I re~e Ilij: „[to ti be{e re~eno?Ne krij od mene; Lo{o }e ti napraviGospod, i u{te pove}e }e ti dodade, akosokrie{ od mene bilo {to od s# {to tibe{e ka`ano!”
18 I Samoil mu soop{ti s# i ne sokriod nego ni{to. Toga{ Ilij re~e: „Toj eGospod; neka napravi ona {to e dobrovo Negovite o~i!”
19 Dodeka Samoil raste{e, Gospodbe{e postojano so nego, i ne ostana ni-tu eden Negov zbor neispolnet.
20 I siot Izrail od Dan do Virsavijadozna deka Samoil e udostoen da bideprorok Gospodov.
21 I Gospod prodol`uva{e da se javu-va vo Silom, otkako mu se be{e otkrilna Samoil vo Silom preku slovoto Gos-podovo. (I vo celiot Izrail, od edniotkraj na zemjata do drugiot, se veruva{edeka Samoil e prorok Gospodov. Ilijpak mnogu ostare, a negovite sinoviprodol`ija da odat po nivniot lo{ patpred Gospod).
Svetiot kov~egvo racete na neprijatelite
4 Vo toa vreme Filistejcite se sob-raa da vojuvaat protiv Izrail. I
izlegoa vo vojna Izrailcite protiv
Filistejcite i postavija logor kajEven-Ezer, a Filistejcite postavijalogor kaj Afek.
2 I Filistejcite se naredija za borbaprotiv Izrailcite; po~na borbata, iFilistejcite gi razbija Izrailcite, izaginaa od niv na bojnoto pole okolu~etiri iljadi du{i.
3 Toga{ narodot dojde vo logorot; istare{inite Izrailevi rekoa: „Zo{toGospod n# porazi denes pred Filis-tejcite. Da si go zememe od Silom kov-~egot na zavetot Gospodov, i toj }e odisrede nas i }e n# spasi od rakata naneprijatelite na{i.”
4 I narodot isprati lu|e vo Silom,pa go donesoa ottamu kov~egot na zave-tot na Gospod Savaot, Koj sedi na heru-vimi; a pokraj kov~egot na zavetotBo`ji bea dvajcata sinovi na Ilij:Ofni i Fines.
5 I koga pristigna vo logorot kov-~egot na zavetot Gospodov, siot Izrailvosklikna tolku glasno {to zemjatatrepere{e.
6 I Filistejcite gi slu{naa rados-nite izvici i rekoa: „Zo{to li se tieradosni izvici vo logorot na Evrei-te?” I doznaa deka vo logorot pristig-nal kov~egot Gospodov.
7 I se upla{ija Filistejcite, bidej-}i si rekoa: „Bog do{ol kaj niv vo lo-gorot.” I rekoa: „Te{ko nam, za{totakvo ne{to ne se slu~ilo nikoga{ po-rano.
8 Te{ko nam! Koj }e n# spasi od raka-ta na Onoj silen Bog? Toa e Onoj Bog{to udri po Egip}anite so sekakvi ne-volji vo pustinata.
9 Stegnete se, o Filistejci, i bidetehrabri za da ne stanete robovi na Ev-reite, kako {to se tie vo ropstvo podvas! Bidete ma`i i borete se so niv!”
10 I Filistejcite udrija, Izrailcitebea razbieni, i sekoj izbega vo {atorotsvoj. Porazot be{e mnogu golem; odIzrailcite padnaa trieset iljadi pe-{aci.
11 Kov~egot Bo`ji be{e zemen, a obaj-cata Iliovi sinovi, Ofni i Fines,zaginaa.
3 4 Mojs10,35-36 Is.N. 6,5 2 Car11,11
4 2 Car 6,2 4 Car19,15 Is 37,15 Ps 79,1 1 Let 13,6
5 Is.N.6,4.19
6 13,19 14,11 29,3
8 2 Mojs 7-11 14-16
9 Sud 13,1
11 Ps 77,64
12 2,27-36
17 20,13 25,22
2 Car 3,35 19,14
3 Car 2,23 4 Car 6,31
Ruta 1,17
18 Jov 1,21
19 1 Mojs 26,3 2 Mojs 3,12
Is.N. 1,5 21,45
2 Car 5,1 4 Car10,10
Lk 1,28
20 Sud 20,1
4,1 Er 47,4
Amos 9,7
309
PRVA KNIGA CARSTVA
Smrtta na sve{tenikot Iliji na negovata snaa
12 A eden od Venijaminovite potomcipobegna od mestoto na bitkata i dojdevo Silom istiot den. Oblekata mu be{eispokinata i glavata vo prav.
13 Koga toj pristigna, Ilij sede{e nastol do vratata i gleda{e kon patot,bidej}i srceto mu trepere{e za kov~e-got Bo`ji. I koga toj ~ovek pristigna ijavi vo gradot, celiot grad visoko povi-ka.
14 Ilij go slu{na pla~eweto i re~e:„Kakva vreva e toa?” I ~ovekot vedna{se pribli`i i mu soop{ti na Ilij.
15 Ilij toga{ be{e na devedeset iosum godini; i o~ite mu bea oslabele, itoj ne mo`e{e da gleda.
16 I ~ovekot mu re~e na Ilij: „Jas doj-dov od logorot, denes izbegav od mesto-to na bitkata.” I re~e Ilij: „[tostana, sinko?”
17 I izvestitelot odgovori i re~e:„Izrail izbega pred Filistejcite, go-lem poraz pretrpe, i dvajcata tvoi si-novi, Ofni i Fines, zaginaa, a kov~e-got Bo`ji e zaplenet.”
18 Koga toj spomna za kov~egot Bo`ji,Ilij padna od stolot kraj vratata nagrb, si go skr{i vratot i umre; bidej}itoj be{e star i te`ok. Toj be{e sudijana Izrail ~etirieset godini.
19 Snaata negova, `enata na Fines, be-{e bremena, ve}e pred ra|awe. Koga jaslu{na vesta deka kov~egot Bo`ji ezaplenet i deka svekorot nejzin i ma-`ot nejzin umrele, se svitka na kolenai rodi, bidej}i $ dojdoa bolkite.
20 I koga taa umira{e, `enite okolunea $ govorea: „Ne pla{i se, ti rodisin.” No taa ne odgovara{e i ne obrnu-va{e vnimanie.
21 I go nare~e novoroden~eto Ihavod,mislej}i: „Si otide slavata od Izrail”– so zaplenuvaweto na kov~egot Bo`ji,a i so smrtta na svekorot nejzin ima`ot nejzin.
22 Taa zatoa re~e: „Otide slavata odIzrail, bidej}i kov~egot Bo`ji ezaplenet.”
Svetiot kov~eg kaj Filistejcite
5 A Filistejcite go zedoa kov~egotBo`ji i go prenesoa od Even-Ezer
vo A{dod. 2 Go zedoa Filistejcite kov~egot
Bo`ji, go vnesoa vo hramot na Dagon igo postavija do ovoj idol.
3 Na drugiot den, otkako `itelite naA{dod dojdoa rano nautro vo hramot naDagon, ete, Dagon le`i ni~kum na zemjapred kov~egot Gospodov. I go zedoaDagon i go postavija pak na mestoto ne-govo.
4 Na sledniot den, otkako stanaa ut-rinata, ete, Dagon pak le`i ni~kum nazemja pred kov~egot Gospodov; glavatana Dagon, (obete stapala na nozete) iobete dlanki na racete negovi bea pre-se~eni, sekoja oddelno, i le`ea na pra-got; samo trupot na Dagon be{e os-tanal.
5 Poradi toa `recite Dagonovi i si-te drugi, koi doa|aa vo domot na Dagonvo A{dod, ne stapnuvaat na pragot Da-gonov do den – dene{en (tuku go pres-koknuvaat).
6 I rakata Gospodova se protegna vrz`itelite na A{dod, i Bog gi udri i gikazni so gnasni ~irovi vo A{dod iokolnite mesta negovi (a vo zemjata senakotija gluvci i nastana golema voz-nemirenost vo gradot).
7 Otkako go vidoa toa a{dodcite, re-koa: „Da ne ostane kov~egot na Bog Iz-railev kaj nas, za{to te{ka Mu e raka-ta i za nas i za na{iot bog Dagon.”
8 I ispratija, ta gi sobraa kaj sebesite filistejski knezovi i rekoa:„[to da pravime so kov~egot na Bog Iz-railev?” A tie rekoa: „Neka se prenesekov~egot na Bog Izrailev vo Get.” I goispratija kov~egot na Bog Izrailev voGet.
9 Otkako go prenesoa, rakata Gos-podova dojde vrz gradot i napravi u`asmo{ne golem, i gi udri Gospod grad-skite `iteli od mal do golem, i sepojavija na niv izrastoci.
10 Zatoa tie go ispratija kov~egotBo`ji vo Ekron. I koga kov~egot Bo`jidojde vo Ekron, ekroncite izvikaa i
5,1 Is.N. 11,22 13,3
2 31,10 Sud 16,23 1 Let 10,10
3 Is 19,1 46,1 Ps 96,7
5 Sof 1,9
6 2 Mojs 9,3 5 Mojs 2,15 28,27 Sud 2,15 7,13 12,15
9 Is 22,5 Zah 14,13
10 2 Mojs 10,7
12 1 Mojs
37,30 44,13
Sud 11,35 2 Car1,2.11
Ez 27,30 Jov 2,12
Pla~ 2,10
15 3 Car 14,4
18 7,15
Sud 3,11.30 4,4
8,28 10,2-3
12,7-9.11 12,13-14
16,31
21 2 Mojs
16,10 24,16-17 40,34-35 3 Car 8,
10-11 Is 6,3
310
PRVA KNIGA CARSTVA
rekoa: „Go donesoa kaj nas kov~egot naBog Izrailev za da n# pomori nas inarodot na{.”
11 I ispratija, ta gi sobraa site fi-listejski knezovi i rekoa: „Ispratetego kov~egot na Bog Izrailev; neka sevrati na mestoto svoe za da ne n#pomori nas i narodot na{.” Za{to sepojavi smrten strav: po celiot gradrakata Bo`ja silno se protegna vrz niv,(otkako kov~egot na Bog Izrailev dojdetuka).
12 I onie {to ne umrea, bea zarazeniso gnasni ~irovi, taka {to piskotot odgradot se izdiga{e do neboto.
Filistejcite go vra}aat svetiot kov~eg vo Izrail
6 A kov~egot Gospodov ostana vo ob-lasta filistejska sedum meseci.
2 I Filistejcite povikaa `reci – ga-ta~i, pa rekoa: „[to da pravime so kov-~egot Gospodov? Pou~ete n#, kako da goispratime do mestoto negovo?”
3 Tie, pak, rekoa: „Ako sakate da goispratite kov~egot na (zavetot na Gos-pod) Bog Izrailev, ne ispra}ajte go bezni{to, tuku prinesete Mu `rtva za vi-na; toga{ }e se izlekuvate i }e doz-naete, za{to ne otstapuva od vas rakataNegova.”
4 I tie zapra{aa: „Kakva `rtva zavina treba da Mu prineseme?” Tieodgovorija: „Spored brojot na filis-tejskite knezovi – pet zlatni predmetivo forma na izrastoci i pet zlatnigluvci; za{to ednakov e porazot vrzsite vas i vrz knezovite va{i;
5 i taka, oblikuvajte izrastoci istikako va{ite izrastoci i gluvci kakova{ite gluvci {to ja opusto{ija zemja-ta, i vozdajte Mu slava na Bog Izrai-lev; mo`ebi Toj }e ja napravi i polesnarakata Svoja nad vas, nad bogovite va{ii nad zemjata va{a;
6 i zo{to da go o`esto~uvate srcetosvoe, kako {to go o`esto~ija srcetosvoe Egip}anite i faraonot? Neli, ko-ga Gospod ja poka`a silata Svoja nadniv, onie gi pu{tija i ovie zaminaa.
7 Pa taka, zemete, napravete edna novakola i zemete dve kravi doilki na koi
jarem u{te ne e stavan, i vpregnete gikravite vo kolata, i teliwata nivniodvedete gi od niv doma!
8 Potoa zemete go kov~egot Gospodovi stavete go na kolata, a zlatnite ra-boti {to }e Mu gi prinesete kako `rt-va za vina, stavete gi vo kov~e`e ot-strana, pa pu{tete go i neka odi!
9 No gledajte, ako trgne kon prede-lite svoi, kon Vetsamis, Toj ni go na-pravil toa golemo zlo. Ako pak ne, }eznaeme deka ne n# porazila Negovataraka, tuku toa stanalo so nas slu~ajno.”
10 Taka i napravija: zedoa dve kravidoilki, gi vpregnaa vo kola, a teliwa-ta nivni gi zadr`aa doma.
11 I go stavija na kolata kov~egotGospodov, kov~e`eto so zlatnite gluv-ci i zlatnite izrastoci.
12 I trgnaa kravite pravo po patotkon Vetsamis, odea s# po eden pat, odeai mukaa, no ne skr{nuvaa ni desno, nilevo. Filistejskite knezovi odea poniv do predelite na Vetsamis.
13 @itelite na Vetsamis tokmu go`neeja `itoto vo dolinata i, otkakopoglednaa, go vidoa kov~egot Gospodovi se zaraduvaa, poradi toa {to go sret-naa.
14 A kolata dojde vo nivata nabet{eme{anecot Isus i tamu zapre.Ima{e tamu eden golem kamen, i is-cepija drva od kolata, a kravite gi pri-nesoa na Gospod kako `rtva.
15 Levitite go simnaa kov~egot Gos-podov i kov~e`eto {to be{e do nego, vokoe se nao|aa zlatnite raboti, i gistavija na golemiot kamen; a `itelitena Vetsamis Mu prinesoa toj den `rtvisepalenici i `rtvi za blagodarnost naGospod.
16 I pette filistejski knezovi govidoa toa i se vratija istiot den voEkron.
17 Zlatnite izrastoci {to Filis-tejcite Mu gi prinesoa na Gospod kako`rtva za vina, bea: eden za A{dod, edenza Gaza, eden za A{kelon, eden za Get,eden za Ekron;
18 a zlatnite gluvci bea spored brojotna site filistejski gradovi – na petteknezovi, od ukrepenite gradovi i otvo-
14 2 Car24,22 3 Car19,21
15 Is.N. 3,3 2 Car15,24 3 Car 8,4
16 Is.N. 13,3
17 6,4
12 2 Mojs 2,23
6,2 1 Mojs 41,8 2 Mojs 7,11
Is 2,6 Dan 2,2
4,3-4 5,7-8.12
3 2 Mojs
23,15
4 6,17-18
5 5,3-11
Is.N. 7,19 Jn 9,24
Dela 12,23 Otkr 14,7
6 2 Mojs7,13.14 8,11.28 9,7.34
10,1 12,31
7 4 Mojs 19,2 5 Mojs 21,3
2 Car 6,3
311
PRVA KNIGA CARSTVA
renite sela do golemiot kamen, vrz kojgo stavija kov~egot Gospodov i koj i doden – denes se nao|a vo nivata na bet-{eme{anecot Isus.
19 (Me|u `itelite na Vetsamis ne seizraduvaa sinovite na Jehonija {to govidoa kov~egot Gospodov.) Gospod gikazni `itelite na Vetsamis, zatoa {totie go vidoa kov~egot na zavetot. I Bogubi od niv sedumdeset du{i. I narodottaguva{e, bidej}i Gospod gi udri somnogu silen udar.
20 I `itelite na Vetsamis rekoa:„Koj mo`e da stoi pred Gospod, predOvoj svet Bog i kaj kogo od nas }e otideToj?”
21 I ispratija pratenici kaj `ite-lite na Kirjat-Jarim da ka`at: „Fi-listejcite go vratija kov~egot Gospo-dov; dojdete i zemete go kaj vas!”
7 I dojdoa ma`i od Kirjat-Jarim, gozedoa kov~egot na zavetot Gospodov
i go odnesoa vo ku}ata na Avinadav, naridot, a sinot negov Eleazar go pos-vetija da go ~uva kov~egot na zavetotGospodov.
Filistejcite se pobedeni. Samoil, voda~ na Izrail
2 Od onoj den, koga kov~egot ostana voKirjat-Jarim, izmina mnogu vreme, re-~isi dvaeset godini. I siot Izrailevdom gleda{e so po~it kon Gospod.
3 I mu re~e Samoil na siot Izrailevdom, velej}i: „Ako od s# srce Mu se vra-}ate na Gospod, otstranete gi od sredi-nata svoja tu|ite bogovi i statuite naA{tarta, podgotvete gi srcata svoi zaGospod i Nemu edinstveno slu`ete Mu,i Toj }e ve izbavi od filistejskiterace.”
4 I Izrailevite sinovi gi otstrani-ja raznite Vaalovci i A{tarti i po~-naa da Mu slu`at samo na Gospod.
5 I re~e Samoil: „Soberete gi siteIzrailci vo Micpa, i jas }e Mu sepomolam na Gospod za vas.”
6 I se sobraa vo Micpa, i crpea voda,ja isturaa pred Gospod, i postea toj den,velej}i: „Zgre{ivme pred Gospod.” ASamoil im sude{e na sinovite Izrai-levi vo Micpa.
7 Koga Filistejcite slu{naa deka si-novite Izrailevi se sobrale vo Micpa,knezovite nivni izlegoa protiv Izra-il; Izrailcite, otkako go slu{naa toa,se upla{ija od Filistejcite.
8 Toga{ Izrailevite sinovi mu rekoana Samoil: „Ne prestanuvaj da Go mo-li{ Gospoda, na{iot Bog za nas, tanekako da n# spasi od filistejskiterace.” (I Samoil re~e: „Ne mo`e da bi-de toa, jas da otstapam od Gospod, mojotBog, i da ne molam za vas, vo moitemolitvi.”)
9 I Samoil zede edno jagne cical~e igo prinese, (zaedno so siot narod), kako`rtva sepalenica na Gospod; povikaSamoil kon Gospod za Izrail i Gospodgo slu{na.
10 I koga Samoil ja prinesuva{e se-palinicata, Filistejcite dojdoa da seborat protiv Izrail. No toj den Gos-pod zagrme so silen tatne` nad Filis-tejcite i isprati protiv niv silenu`as, i tie taka se zbrkaa {to padnaapred Izrail.
11 Izrailcite izlegoa od Micpa, gigonea Filistejcite i gi razbivaa s# dopod Bet-Kar.
12 I Samoil zede eden kamen i gostavi me|u Micpa i [en, i go nare~eEven-Ezer {to zna~i „Do ovde ni po-mogna Gospod” .
13 Taka bea skroteni Filistejcite ine se osmeluvaa pove}e da dojdat vo pre-delite Izrailevi. I rakata Gospodovabe{e vrz Filistejcite vo tekot na sitedenovi na Samoiloviot `ivot.
14 A mu bea vrateni na Izrail grado-vite {to Filistejcite gi bea prezeleod Izrail, od Ekron duri do Get, iIzrail gi oslobodi predelite nivni odfilistejskite race, i nastana mir me|uIzrail i Amorejcite.
15 I Samoil be{e sudija nad Izrailza site denovi na svojot `ivot.
16 I sekoja godina ode{e i goobikoluva{e Vetil, Gilgal i Micpa, imu sude{e na Izrail po site tie mesta.
17 Potoa se vra}a{e vo Rama, bidej}itamu be{e ku}ata negova, tamu `ivee-{e i tamu mu sude{e na Izrail, a tamuizgradi i `rtvenik na Gospod.
7 17,11
8 2 Mojs 17,4 17,8-13 Ps 98,6 Sir 46,16-18
9 2 Mojs29,38 3 Mojs23,12 Ps 21,5
10 Is.N.10,10-11 Sud 5,20-21 2 Car22,14-15
12 1 Mojs35,14 Is.N. 4,9
13 2 Mojs 9,3 5 Mojs 2,15 Sud 4,23 8,28 11,33 2 Car24,17
15 Sud 4,4 12,7-9.11 12,13-14 16,31
19 4 Mojs 4,5
4,15.20 2 Car 6,6-7
20 2 Car 6,9
Mal 3,2 Ps 75,7
7,1 2 Car 6,3.4
2 Sud 6,6
10,10
3 1 Mojs 35,2
Is.N.24,14.23
Sud 10,13 Mt 4,10
4 Sud 2,13
10,10
5 12,19.23 Ps 98,6
Sir 46,16
6 Sud 20,26 Is 58,2-7 Neem 9,1
312
PRVA KNIGA CARSTVA
Izrailcite baraat car
8 A koga Samoil ostare, gi postavisvoite sinovi za sudii nad Izrail.
2 Imeto na negoviot prvoroden sinbe{e Joil, a imeto na vtoriot sin ne-gov – Avija; tie bea sudii vo Virsavija.
3 No sinovite negovi ne odea ponegovite pati{ta, tuku se vpu{tija vokoristoqubie, zemaa podaroci i sudeakrivo.
4 Toga{ se sobraa site stare{iniIzrailevi, dojdoa kaj Samoil vo Rama
5 i mu rekoa: „Ete, ti ostare, a sino-vite tvoi ne odat po tvoite pati{ta.Zatoa postavi ni car, koj }e ni sudi,kako {to e kaj drugite narodi.”
6 Ovie zborovi ne mu bea prijatni naSamoil, koga rekoa: „Daj ni car, koj }eni sudi.” I Samoil Mu se pomoli naGospod.
7 A Gospod mu re~e na Samoil:„Poslu{aj go glasot na narodot za s#{to ti govorat. Za{to tie ne te otfr-lija tebe, tuku Me otfrlija Mene za dane caruvam nad niv.
8 Kako {to postapuvaa so Mene, odonoj den koga gi izvedov od Egipet, dodenes koga Me ostavija i po~naa da imslu`at na drugi bogovi, taka postapu-vaat i so tebe.
9 Zatoa, sega poslu{aj go glasot niv-ni! Samo sve~eno opomeni gi i objaviim gi pravata na carot {to }e caruvanad niv.”
Pravata na carot 10 I Samoil im gi soop{ti site tie
zborovi Gospodovi na narodot, koj bara-{e od nego car,
11 i re~e: „Eve, kakvi }e bidat prava-ta na carot {to }e caruva nad vas: toj}e gi zema sinovite va{i i }e gi pravisvoi kolari i svoi kowanici i tie }eodat pred kolite negovi;
12 i }e si gi nazna~uva za zapovednicinad iljada, i zapovednici nad pedeset-mina, }e gi postavi da mu gi obrabotu-vaat nivite, da go `neat `itoto i damu pravat vojni~ko oru`je i s# {to epotrebno za kolite negovi.
13 ]e gi zema }erkite va{i za da pra-vat mirizlivi masla, da gotvat jadewa ida pe~at leb.
14 ]e vi gi zema najdobrite va{i ni-vi, lozja i maslinovi gradini i }e imgi dava na slugite svoi.
15 ]e zema desetok od posevite va{i iod lozjata va{i i }e im go dava naevnusite svoi i na slugite svoi.
16 ]e gi zema robovite va{i i robin-kite va{i, najdobrite momci va{i imagariwata va{i i }e gi upotrebuva zasvoja rabota.
17 ]e zema desetok od va{iot sitendobitok, a vie sami }e mu bidete ro-bovi;
18 A eden den koga }e zaofkate od ca-rot svoj {to samite ste si go izbrale,Gospod nema da vi odgovori toga{.”
19 No narodot ne saka{e da go pos-lu{a glasot na Samoil i re~e: „Ne, ne-ka ima car nad nas,
20 i nie }e bideme kako drugite naro-di – }e ni sudi na{iot car i }e odipred nas, i }e gi vodi na{ite vojni.”
21 I Samoil, otkako gi islu{a sitetie zborovi na narodot, Mu gi ka`a naGospod.
22 I Gospod mu re~e na Samoil:„Poslu{aj go glasot nivni i postaviim car.” I Samoil im re~e na Izra-ilcite: „Neka si odi sekoj vo svojotgrad!”
Saul i izgubenite magarici
9 Ima{e eden viden ~ovek od Venija-minovite sinovi, po ime Kis, sin
na Aviel, sin na Ceror, sin na Beho-rat, sin na Afijah, sin na nekojsi Ve-nijaminovec.
2 Toj ima{e sin, po ime Saul, mlad iubav. Nikoj od Izrailcite ne be{epoubav od nego, a i za glava toj be{epovisok od site lu|e.
3 I na Sauloviot tatko Kis mu sezagubija magaricite, pa mu re~e Kis nasinot svoj Saul: „Zemi so sebe eden odslugite i stani, ta odi i pobaraj gimagaricite.”
4 I toj ja mina Efremovata Gora, jaminaa i zemjata [ali{a, no ne gi naj-doa; ja minaa i zemjata [aalim, i tamu
14 3 Car 21,1-24
18 3 Car 12,3-4 Mih 3,4 Izreki1,25-28
9,1 14,51 1 Let 9,36-39
2 10,23
3 Sud 10,4 12,14
8,1 5 Mojs
16,18
3 2,12
2 Mojs 23,8 5 Mojs
16,19 Ps 14,5
Pla~ 3,35
5 5 Mojs
17,14-15
6 15,11
7 10,19
2 Mojs 16,8 Sud 8,22-23
8 Sud 10,13 3 Car 9,9
Ps 77,12-17
11 2 Car 15,1 3 Car 1,5
5,6
12 22,7
313
PRVA KNIGA CARSTVA
gi nema{e; potoa ja minaa i Venijami-novata zemja, no ne gi najdoa.
5 A koga dojdoa vo zemjata Cuf, Saulmu re~e na slugata svoj {to be{e sonego: „Da se vratime, za{to tatko minema ve}e da se gri`i za magariwata,tuku pove}e }e bide zagri`en za nas.”
6 No slugata mu re~e: „Eve, vo ovojgrad ima eden Bo`ji ~ovek. Toj e mnogupo~ituvan ~ovek. S# {to }e ka`e toj, seispolnuva. Da otideme sega tamu; mo-`ebi, }e ni go poka`e na{iot pat, pokoj da odime.”
7 I mu re~e Saul na slugata svoj:„Dobro, da odime, no {to }e mu odne-seme na toj ~ovek? Za{to leb ne ostanavo torbite na{i, a i podaroci nema zada mu odneseme na Bo`jiot ~ovek. [toimame?”
8 Slugata, pak, mu odgovori na Saul ire~e: „Ete, vo rakata moja ima ~etvrt{ekel srebro. ]e mu go dadam naBo`jiot ~ovek, i toj }e ni go poka`epatot na{.”
9 Porano kaj Izrailcite, koga nekojodel da Go pra{a Boga, velel vaka: „Daodime kaj gleda~ot.” Za{to toj, kogodenes go narekuvaat prorok, porano sevikal gleda~.
10 I mu re~e Saul na slugata svoj:„Dobro veli{, da odime!” I otidoa vogradot, kade {to be{e ~ovekot Bo`ji.
11 Koga vleguvaa vo gradot, sretnaadevojki, koi bea izlegle da si napolnatvoda, i gi zapra{aa: „Ima li tuka gle-da~?”
12 Tie im odgovorija i rekoa: „Ima,ete, toj e pred vas; samo pobrzajte; tojdenes dojde vo gradot, bidej}i narodotdenes prinesuva `rtva na ridot.
13 Koga }e dojdete vo gradot, }e gozate~ete, pred da se iska~i na ridon zada ru~a, za{to narodot nema da po~neda jade, dodeka toj ne dojde; bidej}i toj}e ja blagoslovi `rtvata, i potoapokanetite }e po~nat da jadat; i taka,odete, tokmu sega }e go zate~ete.”
Saul go sretnuva Samoil 14 I otidoa vo gradot. A koga dojdoa
srede grad, ete, i Samoil im izleguvavo presret za da odi na ridot.
15 A den pred Saulovoto doa|awe, Gos-pod mu otkri na Samoil i re~e:
16 „Utre vo ova vreme }e ti ispratameden ~ovek od Venijaminovata zemja, iti pomazaj go za vladetel na Mojotnarod Izrail. Toj }e go spasi narodotMoj od filistejskite race; za{to Jaspoglednav milostivo na Mojot narod,bidej}i povikot negov stigna do Mene.”
17 Koga Samoil go vide Saul, Gospodmu re~e: „Ete go ~ovekot, za kogo tigovorev. Toj }e vladee nad Mojot na-rod.”
18 Saul se pribli`i do Samoil kajvratata i go zapra{a: „Ka`i mi, kade eku}ata na gleda~ot?”
19 Samoil mu odgovori na Saul i re-~e: „Jas sum gleda~ot, odi pred mene naridon; i vie }e ru~ate denes so mene; jas}e te pu{tam izutrina, i }e ti ka`ams# {to ima{ na srceto.
20 A za magaricite {to se zagubijapred tri dena, ne gri`i se, tie se naj-deni. Ta za kogo e s# ona {to e naj-sakano vo Izrail? Neli e za tebe i zaceliot dom na tvojot tatko?”
21 Saul odgovori i re~e: „Ne sum lijas sin od Venijaminovoto pleme, ednood najmalite Izrailevi plemiwa? Idomot moj neli e najmal me|u domoviteod Venijaminovoto pleme? Toga{,zo{to mi go govori{ toa?”
22 Samoil go zede Saul i slugata ne-gov, gi vovede vo sobata, i im dade prvomesto me|u pokanetite, koi bea trie-setina du{i.
23 I mu re~e Samoil na gotva~ot:„Donesi go onoj del {to ti go bev dal iza koj ti bev rekol: ‚za~uvaj go kajsebe.’”
24 I gotva~ot ja zede ple{kata i s#{to be{e na nea, i go stavi toa predSaul. I re~e Samoil: „Ete, toa e pri-neseno, stavi go pred sebe i jadi, bi-dej}i toa e za~uvano zaradi tebe koga gosvikav narodot.” I toj den Saul ru~a{eso Samoil.
25 Potoa tie slegoa od ridot vogradot, i Samoil razgovara{e so Saulna pokrivot, (a i poslaa za Saul na pok-rivot i toj spie{e).
16 Sud 13,5 2 Car 3,18
17 16,12
21 18,18 2 Mojs 3,11 4,1 Sud 6,15 Er 1,6
24 3 Mojs7,32-33 4 Mojs18,18
5 10,2
6 2,27
5 Mojs 33,1 Sud 13,6
3 Car 13,1
7 4 Mojs 22,7 3 Car 14,3 4 Car 4,42
5,15 Ez 13,19
Mih 3,11
9 2 Car24,11
1 Let 26,28 Is 30,10
11 1 Mojs
24,15 2 Mojs 2,16
12 5 Mojs 12,2
3 Car 3,4 12,31
13 3 Mojs 3,1
314
PRVA KNIGA CARSTVA
26 Utrinata tie stanaa tokmu kogazazori zorata. Samoil go povika Saulna pokrivot i re~e: „Stani, jas }e teispratam.” Saul stana, i obajcata, toj iSamoil, izlegoa od ku}ata.
27 Koga nabli`uvaa kon krajot nagradot, Samoil mu re~e na Saul: „Ka`imu na slugata da odi pred nas,” – i tojotide napred, – „A ti sega zastani, i jas}e ti otkrijam {to re~e Bog.”
Samoil go posvetuva Saulza car na Izrail
10 I zede Samoil sad so maslo, goizlea vrz glavata negova, go bak-
na i re~e: „Eve, Gospod te pomaza zavladetel na Svoeto nasledstvo (voIzrail i ti }e vladee{ nad narodotGospodov i }e gi izbavi{ od racete naokolnite neprijateli nivni, i ete tiznak deka Gospod te pomazal za vlade-tel na Svoeto nasledstvo).
2 I, koga }e trgne{ sega od mene, }esretne{ dva ~oveka blizu do Rahili-niot grob, vo Venijaminovite predeli,vo Celcah, i tie so radost }e ti ka`at:‚Se najdoa magaricite {to ode{e da gibara{, i ete, tatko ti, zaboravaj}i gimagaricite, se obespokoi za vas, velej-}i: [to stana so sinot moj?’
3 Otkako }e otide{ ponatamu i }edojde{ kaj Tavorskiot dab, i tamu }e tesretnat trojca lu|e, koi odat kaj Bogavo Vetil: edniot nosi tri jariwa, dru-giot nosi tri leba, a tretiot nosi mevso vino.
4 I tie }e te pozdravat i }e ti gidadat dvata leba, i ti }e gi zeme{ odracete nivni.
5 Potoa }e dojde{ na Bo`jiot rid,kade {to e filistejskata stra`a, (tamuse filistejskite na~alnici); i koga }evleze{ tamu vo gradot, }e sretne{ gru-pa proroci, koi sleguvaat od ridot, ipred niv psaltir i timpani, svirki iharfi, i }e prorokuvaat;
6 i Duhot Gospodov }e sleze vrz tebe,i ti }e prorokuva{ zaedno so niv i }estane{ drug ~ovek.
7 Koga }e gi prepoznae{ ovie znaci,toga{ pravi ona {to mo`e rakata tvo-ja, za{to so tebe e Bog.
8 Odi pred mene vo Gilgal, kade {toi jas }e dojdam kaj tebe za da prinesam`rtva sepalenica i `rtvi za blago-darnost. Sedum dena ~ekaj, dodeka dadojdam kaj tebe, i toga{ }e ti ka`am{to da pravi{.”
9 I {tom Saul se svrte za da si odi odSamoil, Bog mu dade drugo srce, i siteonie znaci se zbidnaa vo istiot den.
10 Koga dojde do ridot, ete, go pres-retna grupata proroci, i Duhot Bo`jisleze vrz nego, i toj prorokuva{e me|univ.
11 Site {to go poznavaa do v~era izav~era, otkako vidoa deka toj proroku-va so prorocite, si velea eden na drug:„[to se slu~ilo so Kisoviot sin? Zari Saul e me|u prorocite?”
12 I eden od onie {to bea tamu, odgov-ori i re~e: „Pa koj e nivniot tatko?”Zatoa izleze izreka: „Zar i Saul e me|uprorocite?”
13 I toj prestana da prorokuva iotide na ridot.
14 A Sauloviot ~i~ko go pra{a nego islugata negov: „Kade odevte?” Toj odgo-vori: „Pa gi baravme magaricite, no,otkako vidovme deka gi nema, navra-tivme kaj Samoil.”
15 I Sauloviot ~i~ko re~e: „Raska`imi {to vi re~e Samoil.”
16 I Saul mu ka`a na ~i~ko si: „Tojni javi deka magaricite se najdeni.” Aona {to Samoil mu go ka`a za caru-vaweto, ne mu go ka`a.
Saul izbran za carso frlawe `drepka
17 I Samoil go svika narodot priGospod vo Micpa,
18 i im re~e na sinovite Izrailevi:„Taka govore{e Gospod, Bog Izrailev:‚Jas go izvedov Izrail od Egipet i vespasiv od racete na Egip}anite, od ra-cete na site carstva {to ve pritiskaa.’
19 A vie sega Go otfrlivte va{iotBog, Koj ve spasi od site va{i maki inevolji, i Mu rekovte: postavi ni car.I zatoa zastanete sega pred Gospod,spored va{ite plemiwa i spored svoi-te rodovi!”
8 13,8
9 Sof 3,9
10 19,20-24
11 19,24 Mt 13,54-56 Jn 7,15
18 8,7-8 12,6-8 2 Mojs 20,2 Sud 6,8-9
10,1 26,19
5 Mojs 4,20 9,26.29 2 Car14,16 20,19 21,3
3 Car8,51.53
4 Car 9,1-3 21,14
2 1 Mojs
35,19-20 48,7
3 1 Mojs 35,8
5 4 Car 3,15
6 11,6
19,23-24 4 Mojs
11,25 Sud 3,10
14,6.19
7 1 Mojs 39,2
Is.N. 1,5 Sud 6,12
315
PRVA KNIGA CARSTVA
20 I zapoveda Samoil da minuvaat si-te plemiwa Izrailevi, i so `drepkabe{e poso~eno Venijaminovoto pleme.
21 I mu zapoveda na Venijaminovotopleme da minuva spored domovite niv-ni, i be{e poso~en Matrieviot rod; igo dovedoa Matrieviot rod ~ovek po~ovek, i be{e poso~en Saul, Kisoviotsin; i go baraa, no ne go najdoa.
22 I pak Go zapra{aa Gospoda: „]edojde li toj ~ovek tuka?” I Gospod od-govori: „Ene go, toj se krie me|u zapre-gata.”
23 Go najdoa tamu i go izvadija ottamu;toj zastana srede narodot: a od rame-nicite svoi ugore be{e povisok odsite.
24 I Samoil mu re~e na siot narod:„Gledate li, kogo go izbra Gospod? Ka-ko nego nema me|u siot narod.” Toga{siot narod izvika i re~e: „Da `iveecarot!”
25 I Samoil mu gi izlo`i na narodotpravilata na caruvaweto, gi napi{a vokniga, i ja stavi pred Gospod. I go ras-pu{ti siot narod, sekoj vo domot svoj.
26 Isto taka i Saul si otide doma, voGiva; a so nego otide i grupa lu|e, ~iisrca gi trogna Gospod.
27 A lo{ite lu|e rekoa: „Ta toj li }en# spasi?” I go prezrea i ne mu prine-soa darovi.
Saul izvojuva pobeda nad Amoncite
11I (Po eden mesec) dojde Amone-cot Nahas i go opkoli Jave{
Galaadski. I site `iteli na Jave{ murekoa na Nahas: „Sklu~i so nas sojuz, inie }e ti slu`ime!”
2 No Amonecot Nahas im re~e: „]esklu~am sojuz so vas, no pod uslov, nasekogo od vas da mu go izvadam desnotooko i so toa da nanesam sram vrz celiotIzrail.”
3 Stare{inite na Jave{ mu rekoa:„Daj ni rok od sedum dena da ispratimepratenici po site izrailski oblasti,i, ako nikoj ne ni pomogne, }e ti sepredademe.”
4 I pratenicite dojdoa vo Giva Sau-lova i mu gi raska`aa na narodot glas-
no tie zborovi; i siot narod izvika izaplaka.
5 A ete, Saul doa|a{e od niva povolovite svoi i re~e: „[to stanalo sonarodot, ta pla~e?” I mu gi ka`aa zbo-rovite na `itelite na Jave{.
6 I sleze Duhot Bo`ji vrz Saul, ot-kako gi ~u tie zborovi, i silno se raz-gnevi;
7 pa zede dva vola, gi ise~e na par-~iwa i gi isprati po site izrailskipredeli preku tie pratenici, objavu-vaj}i deka taka }e bide postapeno sovolovite na sekogo {to nema da trgnepo Saul i po Samoil. I strav Gospodovpadna vrz narodot, i trgnaa site kakoeden ~ovek.
8 Saul gi prebroi vo Bezek, i se naj-doa sinovite Izrailevi trista iljadii ma`i Judini – trieset iljadi.
9 I im re~e na dojdenite pratenici:„Vaka ka`ete im na `itelite na Jave{Galaadski: utre }e imate pomo{ {tom}e pripe~e sonceto.” I prateniciteotidoa i im javija na jave{kite `ite-li, i tie se zaraduvaa.
10 I `itelite na Jave{ mu rekoa naNahas: „Utre }e vi se predademe, i pra-vete so nas {to sakate.”
11 Sledniot den Saul go razdeli naro-dot vo tri grupi, i tie se provlekoasrede logorot po utrinskata stra`a ido dnevniot pripek gi porazija Amon-cite; drugite Amonci se rasprsnaataka {to od niv ne ostanaa ni dvajcazaedno.
12 Toga{ narodot mu re~e na Samoil:„Koi bea tie {to rekoa – ‚Ta Saul li}e caruva nad nas?’ – Dajte gi tie lu|e,i nie }e gi ubieme.”
13 No Saul re~e: „Denes ne trebanikoj da se ubie, za{to denes Gospod iz-vr{i spasenie vo Izrail.”
14 I Samoil mu re~e na narodot: „Daodime vo Gilgal i tamu odnovo da goosvetime caruvaweto.”
15 I siot narod otide vo Gilgal i gopostavija tamu Saul za car pred Gospod,vo Gilgal, i prinesoa tamu `rtvi zablagodarnost pred Gospod. I se prove-selija tamu mnogu, Saul i site Iz-railci.
6 Sud 3,10 6,34 11,29 14,6.19 15,14
7 1 Mojs15,10.17 Sud 19,29 21,5.8.10 Er 34,18
8 Sud 20,2
10 11,3
11 2 Mojs14,24 Sud 7,16 9,43 2 Car 18,2
12 10,27 Lk 19,27
13 19,5 2 Car19,21-22
14 10,25
20-21 14,40-41
Is.N. 7,14 7,16-18
24 3 Car
1,25.39 4 Car11,12
25 8,11-18
2 Mojs 24,7 5 Mojs
17,14-20 Is.N. 24,26
26 14,52
27 11,12-13
11,1 Sud 21,8
2 4 Mojs
16,14
4 30,4
1 Mojs21,16
Sud 2,4 2 Car13,36
316
PRVA KNIGA CARSTVA
Govorot na Samoil pred Izrailcite
12 I Samoil mu re~e na siot Iz-rail: „Ete, jas go poslu{av va-
{iot glas vo s# {to mi rekovte, i vipostaviv car,
2 i eve, carot odi pred vas: a jasostarev i pobelev; i sinovite moi se sovas. Jas, pak, odev pred vas od mojata ra-na mladost do denes.
3 Pa eve me, svedo~ete protiv menepred Gospod, i pred Negoviot poma-zanik: komu sum zel vol, komu sum zelmagare, kogo sum izmamil i kogo sumpotiskal, od kogo sum zel dar i sum gizatvoril o~ite pred deloto negovo, jas}e vi go vratam.”
4 I odgovorija: „Ti ne si n# izmamu-val, nitu si n# izma~uval i od nikogoni{to ne si zel.”
5 I toj im re~e: „Svedok protiv vas eGospod, svedok e i pomazanikot Negovvo ovoj den deka ne najdovte ni{to pro-tiv mene.” I tie odgovorija: „Svedoke.”
6 Toga{ Samoil mu re~e na narodot:„Svedok e Gospod, Koj gi postavi Mojseji Aron i Koj gi izvede va{ite predciod egipetskata zemja.
7 A sega zastanete, i jas }e se sudam sovas pred Gospod za site dobri dela {toToj vi gi napravi vam i na predciteva{i.
8 Koga Jakov dojde vo Egipet, i pred-cite va{i po~naa da povikuvaat konGospod, Gospod gi isprati Mojsej iAron, i tie gi izvedoa predcite va{iod Egipet i gi naselija na ova mesto.
9 No tie Go zaboravija Gospoda, svojotBog, i Toj gi predade vo racete na Si-sera, asirskiot vojvoda, i vo racete naFilistejcite i vo racete na moavskiotcar, koi vojuvaa protiv niv.
10 A koga povikaa pak kon Gospod irekoa: ,Zgre{ivme {to Go ostavivmeGospoda i po~navme da im slu`ime naVaalovci i na A{tarti, spasi n# segaod racete na neprijatelite na{i, i nie}e Ti slu`ime Tebe.’
11 Toga{ Gospod gi isprati Jerovaali Bedan, Eftaj i Samoil i ve spasi od
racete na okolnite neprijateli va{i, ivie `iveevte vo mir.
12 No koga vidovte deka amonskiotcar Nahas odi protiv vas, vie mirekovte: Ne, neka vladee car nad nas,iako Gospod, va{iot Bog, e va{ Car.
13 I taka, eve go carot {to go iz-bravte, kogo go sakavte; ete, Gospod vipostavi car.
14 Ako se odnesuvate so po~it konGospod i Mu slu`ite, ako go slu{ateglasot Negov i ne se protivite na zapo-vedite Gospodovi, vie i carot va{, kojvladee nad vas, }e odite po Gospod, va-{iot Bog, (toga{ rakata Gospodovanema da bide protiv vas);
15 ako, pak, ne go slu{ate glasot Gos-podov i po~nete da se protivite na za-povedite Gospodovi, rakata na Gospod}e bide protiv vas, i protiv va{iotcar.
16 A sega stanete i poglednete gogolemoto delo, {to Gospod go izvr{ipred o~ite va{i:
17 neli e sega p~eni~na `etva? No jas}e Go povikam Gospoda, i Toj }e is-prati grom i do`d, i vie }e doznaete i}e vidite, kolku e golemo zloto {to gonapravivte pred o~ite na Gospod,baraj}i za sebe car.”
18 I Samoil Go povika Gospoda, iGospod isprati grom i do`d vo toj den;i siot narod mnogu se ispla{i od Gos-pod i od Samoil.
19 I siot narod mu re~e na Samoil:„Pomoli se za slugite svoi pred Gos-pod, tvojot Bog, za da ne umreme; za{tokon site grevovi na{i dodadovme u{teedno zlo, koga baravme za sebe car.”
20 A Samoil mu odgovori na narodot ire~e: „Ne pla{ete se, vie go napra-vivte, vistina, toa zlo, no samo ne ot-stapuvajte od Gospod, i slu`ete Mu naGospod od s# srce,
21 i ne odete po ni{to`ni bogovi,koi nema da vi donesat korist i nema dave spasat, bidej}i se bespolezni.
22 A Gospod nema da go ostavi narodotSvoj zaradi Svoeto golemo ime, bidej}ina Gospod Mu be{e milo da ve izbere zaSvoj narod;
12 8,6.19 11,1 Sud 8,23
13 8,5 10,24 Os 13,11
14 5 Mojs 9,23 13,5 Is.N. 24,14
15 5 Mojs1,26.43 2,15 28,15 Is.N. 24,20 Sud 2,15
16 2 Mojs14,13.31
17 7,9-10 2 Mojs19,19 Sud 6,36-40
18 2 Mojs14,31 Is.N. 4,14
19 2 Mojs 9,28 Jk 5,15
20 5 Mojs4,29-6,5 11,13 Er 29,13
21 5 Mojs11,16 Is 41,29 44,9-10 Er 2,11 16,19 Avak 2,18
22 5 Mojs26,16-19 27,9-10 Is.N. 7,9 3 Car 6,13 Ez 20,9.14 20,44 Ps 78,9 93,14
12,1 8,7.9.22
10,24 11,14-15
2 8,1.5.20
3 2 Mojs
20,17 4 Mojs
16,15 35,31-32
5 Mojs16,19
Amos 4,1 Dela 20,33
5 Dela 24,20
6 2 Mojs 6,26
7 Sud 5,11 Is 1,18
Mih 6,1-5
8 2 Mojs 1,
8-12 2,23
3,7-10 4,14-16 4,27-30
9 Sud 3,12-14
4,1-2 10,7 13,1
10 Sud
10,10.15
11 Sud 6-8
11,1-12,7
317
PRVA KNIGA CARSTVA
23 isto taka i jas nema da si dozvolamgrev pred Gospod da prestanam da semolam za vas, i }e vi go poka`uvam dob-riot i praviot pat.
24 Samo odnesuvajte se so strahopo~itkon Gospod i slu`ete Mu vistinski odseto svoe srce, za{to vidovte kakvi go-lemi dela izvr{i Toj so vas;
25 ako pak pravite zlo, toga{ i vie icarot va{ }e zaginete.”
Gnevot protiv Filistejcite. Grevot na Saul
13 Saul ima{e trieset godini kogapo~na da caruva; i caruva{e nad
Izrail dve godini2. 2 Saul si odbra tri iljadi Izrailci:
dve iljadi bea zaedno so Saul vo Mih-mas i vo gorata vetilska, i iljada beaso Jonatan vo Giva Venijaminova: a os-tanatiot narod toj go isprati vo niv-nite {atori.
3 Jonatan ja razbi filistejskata stra-`a {to be{e vo Geva; Filistejciteslu{naa za toa, a Saul zatrubi so trubapo celata zemja, vikaj}i: „Neka slu{-nat Evreite!”
4 Koga siot Izrail slu{na deka Saulja razbil filistejskata stra`a i dekaIzrail stanal omrazen za Filistej-cite, – narodot se sobra kaj Saul voGilgal.
5 A Filistejcite se sobraa za vojnaprotiv Izrail: trieset iljadi koli i{est iljadi kowica, i mno{tvo narod,kako pesokot na morskiot breg; i doj-doa, ta postavija logor vo Mihmas, naistok od Bet-Aven.
6 Izrailcite, otkako vidoa deka se voopasnost, bidej}i narodot be{e prites-net, se krieja vo pe{teri i dupki, vokameni mesta, vo puknatini i rovovi;
7 a nekoi od Evreite minaa od onaastrana na Jordan, vo zemjata Gadova iGalaadska; Saul, pak, be{e u{te voGilgal, i siot narod {to be{e so nego,se be{e upla{il.
8 I toj ~eka{e sedum dena do rokot,ozna~en od Samoil, no Samoil ne doa-|a{e vo Gilgal. I narodot po~na da serazbeguva od nego.
9 I Saul re~e: „Donesete go kaj meneodredenoto za sepalenici i za `rtvi zablagodarnost.” I prinese `rtva.
10 A {tom zavr{i so prinesuvawetona `rtvata, ete dojde Samoil, i Saulmu izleze vo presret da go pozdravi.
11 A Samoil zapra{a: „[to si napra-vil?” Saul odgovori: „Vidov deka naro-dot se razbega od mene, a ti ne dojde vozaka`anoto vreme. Filistejcite pak sebea sobrale vo Mihmas,
12 toga{ si pomisliv: ‚Sega }e sespu{tat vrz mene Filistejcite vo Gil-gal, a jas, pak, s# u{te ne sum Go pra-{al Gospoda, pa zatoa re{iv da prine-sam `rtva.’”
13 I Samoil mu re~e na Saul: „Lo{osi postapil {to ne si ja ispolnilzapovedta na Gospod, tvojot Bog, koja tibe{e dadena, za{to denes Gospod saka-{e da go zacvrsti caruvaweto tvoe nadIzrail zasekoga{.
14 A sega tvoeto caruvawe ne }e mo`eda opstane: Gospod }e si najde ma` spo-red srceto Svoe i }e go nazna~i zavladetel nad narodot Negov, za{to tine go ispolni ona {to ti be{e zapo-vedal Gospod.”
15 I stana Samoil, ta otide od Gilgalvo Giva Venijaminova, (drugite, paklu|e otidoa po Saul protiv neprijatel-skite grupi, koi gi napadnaa koga odeaod Gilgal vo Giva Venijaminova); a Sa-ul gi prebroi lu|eto {to bea so nego.Tie bea okolu {estotini ma`i.
16 Saul so sinot svoj Jonatan i lu|eto{to se nao|aa pokraj niv, postavija lo-gor vo Geva Venijaminova (i pla~ea), aFilistejcite bea vo logorot vo Mih-mas.
17 I od filistejskiot logor izlegoatri ~eti za da ja opusto{uvaat zemjata:ednata trgna po patot za Ofra, vo zem-jata [ual,
18 drugata ~eta trgna po patot za Ve-toron, dodeka tretata pojde po patotkon granicata na dolinata Cevoim, konpustinata.
19 Vo seta izrailska zemja nema{e ko-va~i, bidej}i Filistejcite se pla{ea
9 7,9
10 15,13
12 2 Mojs32,11
13 15,11-12 2 Car24,10 2 Let 16,19
14 15,28 2 Car 6,21 3 Car 8,16 Er 3,15
17-18 11,11
19-22 Sud 5,8 4 Car24,14
23 2,30
20,2.9 1 Mojs44,7.17
Is.N. 24,16 3 Car 8,36
Rim 1,9 Kol 1,9
2 Tim 1,3
24 5 Mojs
10,21 Joil 2,21
Ps 125,2-3 Prop 12,13
25 1 Mojs
19,15.17 4 Mojs
16,26 5 Mojs
30,17-18 Is.N. 24,20
13,1 2 Car 2,10
5,4 3 Car14,21
16,23.29 22,52
Dela 13,21
2 10,26
3 10,5
Sud 3,27 6,34
2 Car 20,1
4 27,12
1 Mojs34,30
2 Mojs 5,21 2 Car 10,6
16,21
5 Is.N. 11,4
Sud 7,12 2 Car17,11
6 14,11
Sud 6,2
8 10,8
318
PRVA KNIGA CARSTVA
2 13,1. Smislata vo originalot e nejasna. Vo razli~ni prevodi se preveduva na razli~en na~in.
da ne napravat Evreite me~evi ili kop-ja.
20 I site Izrailci treba{e da odatkaj Filistejcite za da gi naostratsvoite rala, motikite, sekirite i ko-pa~ite,
21 koga }e otape{e se~iloto na rala-ta, motikite, vilite i sekirite, ilipak treba{e da se naostrat ostenite.
22 Zatoa vo tekot na vojnata kaj Mih-mas nema{e nitu me~, nitu kopje vosiot narod {to be{e so Saul i Jonatan,a imaa samo Saul i negoviot sin Jo-natan.
23 I filistejskata stra`a izleze votesnecot kaj Mihmas.
Jonatan napa|a grupa Filistejci
14 Eden den Sauloviot sin Jonatanmu re~e na svojot sluga oru`e-
nosec: „Dojdi da mineme kon filistej-skata stra`a, od onaa strana.” A natatko si toj ne mu ka`a za toa.
2 Saul, pak, se nao|a{e kraj Giva, podkalinkovoto drvo, koe e vo Migron. Sonego bea okolu {estotini ma`i.
3 i Ahija, sinot na Ahituv, bratot naIhavod, sin na Fines, sin Iliov, sve{-tenik Gospodov vo Silom, koj nose{eefod. A narodot ne znae{e deka Jona-tan zaminal.
4 Me|u preminite, niz koi Jonatansaka{e da se probie do filistejskatastra`a, ima{e ostra karpa od ednatastrana i ostra karpa od drugata: ednataja narekuvaa Bocec, a drugata Sene.
5 Ednata karpa se izdiga{e na severkon Mihmas, drugata – na jug kon Geva.
6 I mu re~e Jonatan na svojot slugaoru`enosec: „Dojdi da premineme konstra`ata na neobrezanite; mo`ebi,Gospod }e ni pomogne, bidej}i zaGospod ne e te{ko da spasi bilo mnozi-na ili malkumina.”
7 I oru`enosecot odgovori: „Pravis# {to ti e po srceto; ete, jas sum sotebe, odi, kade {to saka{.”
8 Jonatan re~e: „Eve, }e preminemekaj onie lu|e i }e zastaneme da n#vidat;
9 ako ni re~at: – zastanete, dodeka dadojdeme do vas, – nie }e zastaneme namestata svoi i nema da odime kaj niv;
10 ako, pak, ka`at: – dojdete kaj nas, –nie }e izlezeme, za{to Gospod gipredal vo racete na{i; i toa }e bideznak za nas.”
11 Koga i dvajcata zastanaa za da gividi filistejskata stra`a, Filistej-cite rekoa: „Ete, Evreite izleguvaatod dupkite, vo koi se bea sokrile.”
12 I izvika stra`ata kon Jonatan ioru`enosecot negov, velej}i: „Dojdetekaj nas, i nie }e vi ka`eme ne{to.” To-ga{ Jonatan mu re~e na oru`enosecot:„Odi po mene, za{to Gospod gi predavavo racete na Izrail.”
13 Toga{ Jonatan po~na da se ka~uvaso race i noze, a oru`enosecot negov ponego. I Filistejcite pa|aa pod udaritena Jonatan, a oru`enosecot gi doubi-va{e po nego.
14 I vo toj prv poraz, nanesen od Jona-tan i oru`enosecot negov, padnaa okoludvaeset du{i, na prostor od okolupolovina hektar zemja.
15 Pa nastana u`as vo logorot vopoleto i me|u siot narod: stra`ata ionie {to ja opusto{ija zemjata, mnoguse upla{ija, (i ne sakaa da se borat). Sezatrese celata zemja, i nastana golemu`as od Gospod.
16 I Saulovata stra`a vo Giva Veni-jaminova vide deka narodot se ras-prsnuva i tr~a navamu–natamu.
17 I Saul mu re~e na narodot {tobe{e so nego: „Pogledajte i doznajte,koi od na{ite se izlezeni.” I otkakopregledaa, se otkri deka gi nema Jona-tan i negoviot oru`enosec.
18 I Saul mu re~e na Ahija: „Donesigo kov~egot Bo`ji”, – za{to vo toa vre-me kov~egot Bo`ji be{e so sinoviteIzrailevi.
19 Saul u{te mu govore{e na sve{-tenikot, dodeka zbrkata vo filistej-skiot logor s# pove}e i pove}e (se pro-{iruva{e i) se zgolemuva{e. Toga{Saul mu re~e na sve{tenikot: „Soberigi racete svoi!”
20 Izvika Saul i siot narod {tobe{e so nego, i dojdoa do mestoto nabitkata, i ete, tamu me~ot na sekogobe{e naso~en protiv bli`niot negov,
10 1 Mojs24,14 Sud 6,36-39 Lk 2,12
11 13,6
12 17,44 2 Car 5,19
15 1 Mojs 35,5 4 Car 7,6-7
18 23,2.4.9-13 28,6 30,7-8
20 Sud 7,22 2 Let 20,23
14,1 16,21
Sud 9,54 2 Car23,37
2 13,15 22,6
6 17,47 31,4
Sud 7,2.7 14,3
15,18 2 Car 1,20
2 Let 14,11 1 Mak 3,
18-19
319
PRVA KNIGA CARSTVA
taka {to ima{e mnogu golema brkotni-ca.
21 Toga{ i Evreite, koi do v~era izav~era bea so Filistejcite i koi zaed-no odea so niv vo logorot, se prisoe-dinija kon Izrailcite {to bea so Sauli Jonatan.
22 A site Izrailci {to se krieja voEfremovata Gora, otkako slu{naa dekaFilistejcite se razbegale, i tie seprisoedinija kon svoite vo bitkata.
23 Toj den Gospod go spasi Izrail; abitkata se pro{iri duri do Bet-Aven(Site ma`i so Saul bea do deset iljadii bitkata se raprsna po celiot grad naEfremovata Gora).
Izrailskite vojnici go spasuvaat Jonatana
24 Izrailcite bea izmoreni toj den; aSaul, ne razmisluvaj}i mnogu, go zakol-na narodot, velej}i: „Proklet da e onoj{to }e vkusi leb do ve~erva, dodeka neim se odmazdam na moite neprijateli!”I nikoj od narodot ne vkusi hrana.
25 I siot narod otide vo gorata, a ta-mu na ledinkata ima{e med.
26 I narodot otide tamu, velej}i:„Eve, te~e med.” No nikoj ne ja dobli`irakata kon ustata svoja, bidej}i naro-dot se pla{e{e od kletvata.
27 Jonatan, pak, ne slu{na, koga tatkomu go zakolnuva{e narodot, i otkako goprotegna krajot na stapot {to be{e vorakata negova, ja bucna medenata pita ija svrti so rakata kon ustata svoja io~ite mu svetnaa.
28 A eden od narodot mu re~e, velej}i:„Tatko ti go zakolna narodot, i re~e: –‚Proklet da e onoj {to denes }e vkusihrana; i zatoa lu|eto se iznemo{teni.’”
29 No Jonatan re~e: „Tatko mi ja voz-nemiruva zemjava; gledate, kako misvetnaa o~ite {tom vkusiv malku odmedov;
30 ako, pak, narodot denes si kasne{eod plenot {to go najde kaj neprijate-lite svoi, nema{e li porazot na Fi-listejcite da bide pogolem?”
31 I Izrailcite gi razbija Filis-tejcite onoj den od Mihmas do Ajalon,i narodot mnogu be{e izmoren.
32 Toga{ narodot se nafrli na ple-not, i zemaa ovci, volovi i teliwa, i gikolea nazemi, i narodot jade{e zaednoso krvta.
33 Mu javija na Saul, velej}i: „Ete,narodot gre{i pred Gospod, jade so krv-ta.” I re~e Saul: „Vie zgre{ivte: done-sete sega kaj mene eden golem kamen.”
34 Potoa Saul re~e: „Odete me|u na-rodot i re~ete mu: sekoj neka go doterakaj mene volot svoj i sekoj ovcata svoja,i kolete tuka i jadete, i ne gre{etepred Gospod, ne jadete so krvta.” I siteod narodot doteruvaa, sekoj so svojaraka, volot svoj (i ovcata svoja) vo te-kot na no}ta i gi kolea tamu.
35 Toga{ Saul Mu izgradi `rtvenikna Gospod: toa be{e `rtvenikot naGospod podignat od nego.
36 I Saul re~e: „Da trgneme po Fi-listejcite ovaa no} i da gi ograbime dorazdenuvawe i da ne ostavime nitu edenod niv.” I rekoa: „Pravi s# {to sme-ta{ deka e dobro.” A sve{tenikot re~e:„Da pristapime ovde kon Boga.”
37 Saul Go zapra{a Boga: „Da trgnamli protiv Filistejcite? ]e gi pre-dade{ li vo racete na Izrail?” No Tojne mu odgovori toj den.
38 Toga{ Saul re~e: „Neka se prib-li`at ovde site na~alnici narodni, daraspra{aat i doznaat, vrz kogo e denesgrevot?
39 Za{to, – se kolnam vo Gospod, Kojgo spasi Izrail – ako bide i vrz sinotmoj Jonatan, i toj neka umre bezdrugo.”No nikoj od narodot ne mu odgovori.
40 Toga{ Saul im re~e na site Izra-ilci: „Zastanete vie na ednata strana,a jas i sin mi Jonatan }e zastaneme nadrugata strana.” A narodot mu odgovorina Saul: „Pravi go ona {to misli{deka e dobro.”
41 I re~e Saul: „Gospodi, Bo`e Izra-ilev! (Zo{to sega ne mu odgovori naTvojot sluga? Ako e vo mene vinata zatoa, ili kaj sin mi Jonatan, Gospodi,Bo`e Izrailev), daj Urim. (No, ako evinata kaj tvojot narod Izrail, dajTumim).” Izobli~enite so `drepka beaJonatan i Saul, a narodot izleze prav.
32 1 Mojs 9,4 3 Mojs17,10-14 5 Mojs12,16 12,23-25
35 1 Mojs 8,20 12,7-8 26,25 35,1-7 Sud 6,24
36 30,7-8 4 Mojs27,21 Sud 18,5-6
37 28,6.15
38 Is.N. 7,11-18
39 2 Car 12,5
41 Is.N. 7,14-16 Izreki16,33 Dela1,24.26
23 2 Mojs
14,30 Ps 43,5-7
27 30,12
29 3 Car
18,17-18
320
PRVA KNIGA CARSTVA
42 Toga{ Saul re~e: „Frlete `drepkame|u mene i me|u sinot moj Jonatan (ikogo Gospod }e go poso~i, toj da umre.”I narodot mu re~e na Saul: „Neka nebide taka!” No Saul nastojuva{e. Ifrlija `drepka me|u nego i sinotnegov Jonatan), i `drepkata padna vrzJonatan.
43 I Saul mu re~e na Jonatan: „Ka`imi {to si napravil?” I Jonatan muraska`a, velej}i: „Vkusiv so stapot{to e vo rakata moja, malku med; i ete,jas treba da umram.”
44 I Saul re~e: „Neka Gospod mi is-prati najlo{a kazna i u{te pove}e ne-ka mi dade, ako ti, Jonatane, denes neumre{.”
45 No narodot mu re~e na Saul: „Jona-tan li da umre, koj izvr{i takvo gole-mo spasenie na Izrail? Toa nema dabide! Se kolneme vo Gospod deka nivlakno nema da padne od glavata negovana zemjata, za{to denes toj dejstvuva{eso Boga.” I narodot go oslobodi Jona-tan, i toj ne umre.
46 Toga{ Saul prestana da gi goniFilistejcite; i Filistejcite se vrati-ja vo nivnite mesta.
Pobedite na Saul. Saulovoto semejstvo
47 Saul go zacvrsti caruvaweto svoenad Izrail, i vojuva{e protiv sitesvoi okolni neprijateli, protiv Moav,protiv Amoncite, protiv Edom (i pro-tiv Betor), protiv carevite na Cova,protiv Filistejcite, a protiv kogo ida se svrte{e, po red ima{e uspeh.
48 Toj ja sredi vojskata, go razbi Ama-lik i go oslobodi Izrail od racete naonie {to go grabea.
49 Saulovi sinovi bea: Jonatan, Ji{-vij i Melhisuj, a dvete }erki negovi sevikaa: prvorodenata – Merava, a pomla-data – Mihala.
50 A Saulovata `ena se vika{eAhinoam, }erka na Ahimaac; na~alni-kot na vojskata negova se vika{eAviner, sin na Nir, strikoto Saulov.
51 Kis, Sauloviot tatko, i Nir, Ave-niroviot tatko, bea sinovi Avielovi.
52 I za seto Saulovo vreme se vode{euporna borba protiv Filistejcite. I
koga Saul }e vide{e nekoj ~ovek sileni hrabar, go zema{e kaj sebesi.
Bog go otfrla Saul
15 Potoa Samoil mu re~e na Saul:„Gospod me isprati da te po-
mazam za car nad Negoviot narod, nadIzrail; a sega ~uj go glasot Gospodov.
2 Taka govore{e Gospod Savaot: ‚]ego kaznam Amalik za ona {to mu gonapravi na Izrail, koga mu se ispre~ina patot dodeka ovoj izleguva{e odEgipet.’
3 Odi sega i napadni go Amalik (iIerim) i istrebi s# negovo, no ne zemajza sebe ni{to od niv, tuku uni{ti go iprokolni s# {to e negovo; ne {tedi go,tuku predaj na smrt od ma` do `ena, odmom~e do doen~e, od vol do ovca, odkamila do magare.”
4 Go sobra toga{ Saul narodot i goprebroi vo Telaim. Tie bea dvesteiljadi Izrailci pe{aci i deset iljadiod Judinoto pleme.
5 I dojde Saul do gradot naAmalikijcite i postavi zaseda vo doli-nata.
6 Pa im re~e Saul na Kenijcite:„Odete, oddelete se, izlezete od sredi-nata na Amalikijcite za da ne ve pogu-bam so niv, bidej}i vie poka`avte bla-gonaklonost sprema site Izrailci ko-ga doa|aa od Egipet.” I Kenijcite seoddelija od Amalikijcite.
7 I Saul go razbi Amalik od Havilas# do predelite na Sur, koj se nao|apred Egipet,
8 i go zarobi `iv amalikiskiot carAgag, i siot narod go istrebi so me~ (aIerim go usmrti).
9 No Saul i narodot go po{tedijaAgag i najdobrite ovci, volovi i zgoe-nite jagniwa, i s# {to e vredno, ne gouni{tija, a go uni{tija samo ona {to elo{o i bezvredno.
10 I dojde slovo od Gospod kon Sa-moil:
11 „@alam {to go postaviv Saul zacar, bidej}i toj se odvrati od Mene i nego ispolni zborot Moj.” Se nata`iSamoil mnogu, Go povikuva{e Gospodacela no}.
15,1 9,16 2 Car 12,1 3 Car11,29-39 4 Car2,2.4.6
2 2 Mojs17,8-16 5 Mojs25,17-19
3 22,19 4 Mojs24,20 5 Mojs20,16-18
4 Is.N. 15,24
6 27,10 4 Mojs10,29-32 Sud 1,16
7 1 Mojs25,18
8 4 Mojs 24,7 Est 3,1
10 2 Car 7,4 3 Car12,22 Is 7,3
11 1 Mojs 6,6-7 2 Car24,16 3 Car 9,6-7
43 Is.N. 7,
19-21
44 3,17
45 2 Car14,11
3 Car 1,52 Dela 27,34
47-52 7,13-17
2 Car 2,8-11
8,1-18 20,23-26
48 15,1-9
49 18,17-20.28
31,2 1 Let 8,33
50 2 Car 2,8
51 9,1
52 8,11
321
PRVA KNIGA CARSTVA
12 A izutrinata rano Samoil stana iotide da go presretne Saul. I mu javijana Samoil deka Saul oti{ol na Kar-mil i tamu si podignal spomenik, noottamu se vratil so kolata i slegol voGilgal.
13 Koga Samoil dojde kaj Saul, Saulmu re~e: „Blagosloven da si od Gospod!Jas go ispolniv zborot Gospodov.”
14 No Samoil re~e: „A kakvo e ovableewe na ovci vo u{ite moi i mukawena volovi {to go slu{am?”
15 Saul odgovori: „Gi doteraa odAmalik, za{to narodot gi po{tedi naj-dobrite ovci i volovi za prinesuvawe`rtvi na Gospod, tvojot Bog; a drugotogo istrebivme.”
16 Samoil mu re~e na Saul: „Po~ekajda ti javam {to mi ka`a Gospod no-}eska.” A Saul mu re~e: „Ka`uvaj.”
17 Toga{ Samoil mu re~e na Saul:„Zarem ne be{e ti mal pred Nego i zarne te postavi glava nad Izraileviteplemiwa, i Gospod te pomaza za car nadIzrail?
18 I Gospod te isprati na pat i re~e:‚Odi i napadni gi Amalikijcite i voju-vaj protiv niv, s# dodeka gi istrebi{.’
19 Zo{to toga{ ti ne go poslu{aglasot Gospodov, a se vturna po grabe`i napravi zlo pred o~ite na Gospod?”
20 Saul mu odgovori na Samoil: „Jasgo poslu{av glasot Gospodov i otidovna pat, kade {to me isprati Gospod, igo dovedov amalikiskiot car Agag, aAmalikijcite gi istrebiv,
21 a od plenot: ovcite i volovite, na-rodot go zede najdobroto od ograbenotoza da Mu prinese `rtva na Gospod, tvo-jot Bog, vo Gilgal.”
22 Samoil odgovori: „Zar sepaleni-cite i prinosite pove}e Mu se prijat-ni na Gospod, otkolku poslu{nosta naglasot Gospodov? Poslu{nosta e po-dobra od `rtvata, i pokoruvaweto – po-dobro otkolku ovne{koto meso;
23 za{to nepokornosta e isto takovgrev, kakvo {to e vra`aweto, a tvrdo-glavosta e isto kako i idolopoklon-stvoto. Poradi toa {to go otfrlizborot na Gospod, zatoa i Toj te otfr-li za da ne bide{ car nad Izrail.”
24 I Saul mu ka`a na Samoil: „Zgre-{iv, bidej}i ja prestapiv zapovedta naGospod i tvojot zbor; no jas se ispla{ivod narodot i go poslu{av glasot nivni.
25 A sega simni go od mene mojot grevi vrati se so mene za da Mu se poklonamna Gospod, (tvojot Bog).”
26 A Samoil mu odgovori na Saul:„Nema da se vratam so tebe, za{to ti gootfrli zborot Gospodov, i Gospod tebete otfrli za da ne bide{ car nad Iz-rail.”
27 Samoil se svrti da si odi. No Saulse fati za krajot od oblekata negova ija raskina.
28 Toga{ Samoil re~e: „Denes Gospodgo odzede carstvoto Izrailevo od tebei mu go dade na tvojot bli`en, koj epodobar od tebe.
29 Svetecot Izrailev ne la`e i ne sepredomisluva, bidej}i Toj ne e ~ovek,ta da se predomisli.”
30 I re~e Saul: „Zgre{iv; no napravimi sega ~est pred stare{inite na mojotnarod i pred Izrail, i vrati se so me-ne, i jas }e Mu se poklonam na Gospod,tvojot Bog.”
31 Samoil se vrati po Saul, i SaulMu se pokloni na Gospod.
32 Potoa Samoil re~e: „Dovedete migo amalikiskiot car Agag.” Agag, ras-treperen, se pribli`i do nego, i re~eAgag: „Dali e ova gor~inata na smrt-ta?”
33 No Samoil re~e: „Kako {to me~ottvoj gi li{uva{e `enite od decata,taka i majka ti me|u `enite neka bideli{ena od sin.” I go ise~e SamoilAgag pred Gospod vo Gilgal.
34 Samoil otide vo Rama, a Saul otidevo domot svoj vo Giva Saulova.
35 I Samoil ve}e ne se vide so Sauldo denot na svojata smrt; no Samoilpate{e po Saul. A Gospod za`ali {togo postavi Saul za car nad Izrail.
Bog go izbira David za nov car
16 Mu re~e Gospod na Samoil: „Dokoga }e pati{ po Saul, kogo Jas
go otfrliv da ne bide car na Izrail?Ponesi so sebe maslo i odi; Jas }e teispratam kaj vitleemecot Jesej, za{tome|u negovite sinovi si sogledav car.”
24 Izreki29,25 Is 51,12-13
26 13,14
27 3 Car11,30-31
28 13,14 16,1 28,17
29 4 Mojs23,19 Ez 24,14
30 Jn 12,43
33 1 Mojs 9,6 Sud 1,7
34 7,17 11,4
35 16,1
16,1 15,23.35 4 Car 9,1 Mih 5,1 Dela 13,22
12 Is.N. 15,55
2 Car18,18
13 1 Mojs
14,19 24,31
Sud 17,2 Ruta 3,10 2 Car 2,5
16 2 Car 7,4
17 9,21
18 Er 50,14
Pla~ 4,22
19 Sud 2,11
4,1 13,1
22 Is 1,11-17
Er 6,20 Os 6,6
Amos 5,22 Mih 6,6-8
Mt 9,13 Evr 10,6-9
23 13,14
322
PRVA KNIGA CARSTVA
2 Toga{ Samoil re~e: „Kako da odam?Saul }e ~ue i }e me ubie.” Gospod re~e:„Poteraj od stadoto svoe edna juni~ka ika`i: – dojdov da mu prinesam `rtva naGospod;
3 pokani go i Jesej, (i sinovite nego-vi), na `rtvata; Jas }e ti ka`am {to dapravi{, i ti }e Mi go pomaza{ onoj,kogo }e ti go poso~am.”
4 I Samoil napravi, kako {to muka`a Gospod. Koga dojde vo Vitleem,stare{inite gradski se upla{ija i iz-legoa da go presretnat i zapra{aa: „Somir li doa|a{?”
5 Toj odgovori: „So mir; dojdov da Muprinesam `rtva na Gospod; osvetete sei dojdete so mene na prinesuvawe `rt-va.” I go osveti toj Jesej i sinovitenegovi i gi pokani na `rtvata.
6 I koga dojdoa tie, toj {tom go videElijav, re~e: „Sekako, ovoj e pred Gos-pod pomazanikot Negov!”
7 No Gospod mu re~e na Samoil: „Negledaj na liceto negovo i visokiot ne-gov rast; Jas go otfrliv. Jas ne gledamtaka, kako {to gleda ~ovek, za{to~ovek gleda na liceto, a Gospod gledana srceto.”
8 I go povika Jesej Avinadav i go do-vede kaj Samoil, pa re~e Samoil: „Iovoj Gospod ne go izbral.”
9 Jesej go dovede [ama, i Samoilre~e: „I ovoj ne e izbran od Gospod”
10 Taka Jesej gi dovede pred Samoilsedumte sinovi svoi, no Samoil mure~e na Jesej: „Ni eden od niv Gospod neizbral.”
11 Samoil go zapra{a Jesej: „Sitedeca tvoi li se ovie?” Jesej odgovori:„Ostana u{te najmaliot; toj gi paseovcite.” I mu re~e Samoil na Jesej:„Isprati, i dovedi go, za{to nema dasedneme da jademe, dodeka toj ne dojdeovde.”
12 Toga{ Jesej isprati, i go dovedoa.Toj be{e rus, so ubavi o~i i prijatnolice. I Gospod re~e: „Stani, pomazajgo, za{to toa e toj.”
13 Samoil go zede rogot so maslo i gopomaza srede bra}ata negovi, i DuhotGospodov po~iva{e vrz David od toj deni podocna. Potoa Samoil stana i otidevo Rama.
14 A od Saul otstapi Duhot Gospodov,i zol duh ispraten od Gospod, goma~e{e.
15 I mu rekoa na Saul negovite slugi:„Ete, zol duh od Boga te ma~i.
16 Na{iot gospodar neka zapoveda naslugite svoi {to se pred tebe da po-baraat ~ovek {to znae da sviri na har-fa i koga lo{iot duh od Boga }e dojdevrz tebe, toj, svirej}i so raka, }e teuspokojuva.”
17 Saul im odgovori na slugite svoi:„Najdete mi ~ovek {to ubavo sviri, idovedete mi go.”
18 Toga{ eden od slugite negovi re~e:„Ete, jas vidov kaj vitleemecot Jesejdeka eden od negovite sinovi znae dasviri. Toj e ~ovek hrabar i borben,umno govori i e mo{ne ubav, i Gospod eso nego.”
19 Saul prati izvestitel kaj Jesej ire~e: „Isprati mi go sinot svoj David,koj e so stadoto.”
20 Jesej zede magare natovareno so lebi eden mev vino i edno jare, pa giisprati so sinot svoj David kaj Saul.
21 David dojde kaj Saul, i se pretstavipred nego; toj mnogu mu se dopadna naSaul i mu stana oru`enosec.
22 I Saul isprati da mu ka`at naJesej: „Neka slu`i David kaj mene, bi-dej}i stekna blagonaklonost vo moiteo~i.”
23 I sekoga{, koga zliot duh doa|a{evrz Saul, David ja zema{e harfata,svire{e, i na Saul mu stanuva{e po-dobro i poveselo, i lo{iot duh toga{se istava{e od nego.
David i Golijat
17 Filistejcite gi sobraa vojskitesvoi za vojna, se smestija vo So-
ho, grad judejski, i postavija logor me|uSoho i Azeka, vo Efes-Damim.
2 A Saul i Izrailcite se sobraa i sipostavija logor vo TerevintskataDolina i se podgotvija za vojna protivFilistejcite.
3 I zastanaa Filistejcite od ednatastrana na planinata, i Izrailcite oddrugata strana na planinata, a me|u nivbe{e dolinata.
14 18,10 19,9 Sud 9,23
16 16,23
18 17,37 1 Mojs 26,3 2 Mojs 3,12 Is.N. 1,5 Sud 2,18
20 9,7 10,27 Izreki18,17
21 Izreki22,29
17,1 13,5 28,1 31,1
2 21,10
2 20,29
3 9,16
4 3 Car 2,13 4 Car 9,22
4 2 Mojs
19,10 Is.N. 3,5
7,13
7 3 Car 8,39 1 Let 28,9
Is 55,8 Er 17,10
Ps 7,9 16,2
Izreki15,11
12 9,2
1 Mojs 39,6 2 Mojs 2,2
2 Car14,25
3 Car 1,6
13 10,1.6.10 Sud 3,10 Is 11,2
323
PRVA KNIGA CARSTVA
4 A od Filistejskiot logor izlezeeden junak, po ime Golijat, od Get.Be{e visok {est lakti i peda.
5 Na glavata ima{e bakaren {lem; abe{e oble~en vo lu{pest oklop, i ok-lopot te`e{e pet iljadi {ekeli bakar.
6 Na nozete ima{e bakarni nogavicido nad kolenata i na ple}ite svoi –bakaren {tit.
7 Dr{kata na kopjeto negovo be{ekako tkae~ko krosno, a samoto kopje –be{e od {estotini {ekeli `elezo;pred nego ode{e oru`enosec.
8 I zastana toj i vikna kon izrail-skite vojski, velej}i im: „Zo{to steizlegle da vojuvate? Neli sum jas Fi-listeec, a vie robovi Saulovi? Izbe-rete si eden ~ovek i neka sleze kajmene!
9 Ako toj mo`e da se bie so mene i dame ubie, nie }e vi bideme robovi; ako,pak, jas go pobedam i go ubijam, vie }eni bidete robovi i }e ni slu`ite.”
10 Re~e u{te Filisteecot: „Denes }eja zasramam vojskata Izraileva; dajtemi ~ovek, i nie dvajca }e se bieme.”
11 I Saul i site Izrailci koga gislu{naa tie zborovi od Filisteecot,mnogu se upla{ija i u`asija.
12 David be{e sin na eden ~ovek odrodot na Efrata od Vitleem Judejski,po ime Jesej, koj ima{e osum sinovi; vodnite na Saul toj ~ovek be{e ve}e star– na poodminati godini.
13 Trojcata najstari sinovi na Jesejotidoa so Saul vo vojna. Imiwata natrojcata sinovi {to otidoa vo vojna,bea: najgolemiot se vika{e Elijav, vto-riot po nego – Avinadav, i tretiot –[ama;
14 David, pak, be{e najmal. Trojcatapogolemi otidoa so Saul,
15 a David se be{e vratil od Saul zada gi pase ovcite na tatkoto svoj voVitleem.
16 A onoj Filisteec izleguva{enautro i nave~er i se poka`uva{e taka~etirieset dena po red.
17 I Jesej mu re~e na sinot svoj David:„Zemi za bra}ata svoi efa pe~eno `itoi ovie deset leba i odnesi gi {toposkoro vo logorot kaj bra}ata tvoi.
18 A ovie deset piti sirewe odnesimu gi na iljadana~alnikot i raspra{ajse za zdravjeto na bra}ata tvoi i doznajza potrebite nivni.”
19 Saul i site tie Izrailci se nao|aavo Terevintskata Dolina i se gotvea zaborba so Filistejcite.
20 David izutrinata stana rano, giostavi ovcite na ~uvar, i otkako go zedetovarot, trgna, kako {to mu be{e zapo-vedal Jesej; i dojde vo logorot, kogavojskata be{e naredena i so izvici segotve{e za borba.
21 Toga{ Izrailcite i Filistejcitese rasporedija vojska sproti vojska.
22 David go ostavi tovarot kaj ~uva-rot na logorot i potr~a kon bojniotred, dojde i gi zapra{a bra}ata svoi zazdravje.
23 I ete, dodeka toj razgovara{e soniv, silniot ~ovek, komu mu be{e ime-to Golijat, Filisteec od Get, izlegu-va{e od filistejskite redovi i gika`uva{e istite onie zborovi i Davidgi slu{na.
24 I site Izrailci, otkako }e govidea toj ~ovek, begaa od nego i mnoguse pla{ea.
25 Izrailcite velea: „Go gledate lionoj ~ovek {to izleguva? Toj izleguvaza da go navreduva Izrail; a koga bi goubil nekoj, carot bi go nagradil sogolemo bogatstvo, i bi mu ja dal }erka-ta svoja za `ena, a domot na tatko mu bimu go napravil sloboden vo Izrail.”
26 I David im re~e na onie {to stoe-ja so nego: „[to }e mu napravat na onoj{to }e go ubie onoj Filisteec i }e gosimne sramot od Izrail? Za{to, koj etoj neobrezan Filisteec {to ja navre-duva vojskata na `iviot Bog?”
27 I tie mu gi rekoa istite zborovi,dodavaj}i: „Ete, toa }e mu napravat naonoj ~ovek {to }e go ubie.”
28 Elijav, najgolemiot brat na David,slu{na {to govore{e toj so lu|eto, imu se naluti Elijav na David, pa mure~e: „Zo{to si do{ol tuka i na kogoim gi ostavi onie malku ovci vo pusti-nata? Ja poznavam tvojata drskost itvoeto lo{o srce. Ti si do{ol da jagleda{ borbata.”
18 1 Mojs37,14
25 Is.N. 15,16
26 11,2 17,45 Is.N. 5,9 4 Car19,4.16 Is 37,4.17
28 1 Mojs 37,4
4 Is.N. 11,22
2 Car21,19
1 Let 20,5
10 2 Car 2,14
12 16,18
Ruta 4,2 1 Let 2,
13-15
13 16,6.8.9
15 16,19
324
PRVA KNIGA CARSTVA
29 A David re~e: „Pa {to sum napra-vil? Neli se toa samo zborovi?”
30 Pa se svrte od nego kon drug i gigovore{e istite zborovi, a lu|eto muodgovaraa kako i porano.
31 Se slu{naa zborovite {to Davidgi govore{e, i mu gi soop{tija na Sa-ul, i toj go povika.
32 I mu re~e David na Saul: „Nikojneka ne pa|a so duhot pred ovoj; tvojotrob }e otide i }e se bori protiv tojFilisteec.”
33 A Saul mu re~e na David: „Ne mo-`e{ da odi{ protiv Filisteecot, dase bori{ protiv nego, za{to ti si u{temom~e, a toj e vojnik u{te od ranatamladost.”
34 Toga{ David mu re~e na Saul:„Sekoga{ koga tvojot sluga gi pase{etatkovite si ovci, ako slu~ajno dojde{enekoj lav, ili me~ka, i }e odvle~e{eovca od stadoto,
35 jas se spu{tav po niv, gi napa|av iim ja odzemav od ustata nivna. Ako, pak,tie se nafrlea vrz mene, jas gi fa}av zagrivata, gi udirav i gi ubivav.
36 Lav i me~ka ubival tvojot sluga, a iso ovoj neobrezan Filisteec }e staneistoto kako so niv, bidej}i ja navredu-va vojskata na `iviot Bog. (]e mi doz-voli{ li da odam i da go pobedam za dagi snema navredite kon Izrail? Za{to,koj e toj neobrezan?)”
37 David re~e u{te: „Gospod, Koj mespasuva{e od kanxite na lavot i me~-kata, }e me spasi i od racete na ovojFilisteec.”
38 Saul go oble~e David so oblekatasvoja, mu stavi na glavata bakaren{lem, i mu navle~e `elezen oklop.
39 David go opa{a me~ot negov vrzoblekata i se obide da odi, bidej}inikoga{ ne odel so takvo vooru`uvawe.I David mu re~e na Saul: „Ne mo`amda odam so ova, ne sum naviknat.” I gosimna David seto toa od sebe.
40 Pa go zede v raka stapot svoj, siodbra pet mazni kam~iwa od potokot,gi stavi vo ov~arskata torbi~ka {tobe{e so nego; i so torbi~kata i pra}atav raka izleze protiv Filisteecot.
41 Izleze i Filisteecot, odej}i ipribli`uvaj}i se kon David, i pred ne-go ode{e oru`enosecot.
42 Pogledna Filisteecot, i otkako govide David, so potsmev go izgleda,bidej}i be{e mlad, rus i ubav.
43 Filisteecot mu re~e na David:„Zo{to si trgnal protiv mene so stap(i so kamewa)? Da ne sum ku~e?” (Davidmu odgovori: „Ne, tuku podolen odku~e.” ) Filisteecot go prokolna Da-vid so bogovite svoi.
44 I Filisteecot mu re~e na David:„Pribli`i se do mene, i }e im go dadamteloto tvoe na pticite nebeski i nayverovite polski.”
45 David mu odgovori na Filisteecot:„Ti odi{ protiv mene so me~, kopje i{tit, jas, pak, odam protiv tebe voimeto na Gospod Savaot, Bog na izrail-skata vojska {to ti ja navreduva{.
46 Sega }e te predade Gospod vo raka-ta moja, i jas }e te ubijam, }e ja simnamod tebe glavata tvoja, i }e im go dadam(tvojot trup) i trupovite na filiste-jskata vojska na pticite nebeski i yve-rovite zemni, i celata zemja }e doznaedeka ima Bog vo Izrail;
47 i site ovie lu|e }e razberat dekaGospod ne spasuva so me~ i kopje, za{totoa e vojna na Gospod, i Toj }e ve pre-dade vo racete na{i.”
48 Koga Filisteecot se ispravi ipo~na da pristapuva i da se pribli-`uva kon David, David brzo se str~akon mestoto na borbata protiv Filis-teecot,
49 i brkna so rakata vo torbata, izva-di ottamu eden kamen i frli so pra}a-ta, ta go udri Filisteecot v ~elo, taka{to kamenot se zabi vo ~eloto negovo,i toj padna ni~kum na zemjata.
50 Taka, so pra}a i kamen, go pobediDavid Filisteecot; go udri Filistee-cot i go ubi; a David nema{e me~ voracete.
51 Toga{ David se str~a, i otkakostapna vrz Filisteecot, zede ta goizvle~e me~ot negov od no`nicata, goudri i ja prese~e so nego glavata nego-va. Filistejcite, koga vidoa deka niv-niot junak umre, po~naaa da begaat.
42 16,12
43 2 Car 3,8
44 5 Mojs28,26 Er 19,7
45 Ps 19,7-8 2 Let 32,8 Evr 11,33-34
46 Is.N. 4,24 3 Car18,36-37 20,13.28 4 Car19,19 Is 52,10
47 14,6 1 Mojs 15 4 Car19,34 Os 1,7 Ps 43,5-6
50 13,22 Sud 3,31 15,15
51 21,10 Evr 11,34
32 5 Mojs20,1-4
34-36 Sir 47,3
37 Ps 17,17
2 Tim 4,17
325
PRVA KNIGA CARSTVA
52 I se krenaa ma`ite izrailski ijudejski, viknaa i gi gonea Filistej-cite do vlezot vo dolinata i do portitena Ekron. I ubienite Filistejci pa|aapo patot [aaraim do Get i do Ekron.
53 Otkako gi progonija Filistejcite,Izrailevite sinovi se vratija i go raz-grabija nivniot logor.
54 David ja zede glavata na Filistee-cot i ja odnese vo Erusalim, a oru`jetogo stavi vo {atorot svoj.
Jonatan sklu~uva dogovor za prijatelstvo so David
55 Koga Saul go vide David kako iz-leguva protiv Filisteecot, toga{ gozapra{a Avenir, na~alnikot na vojska-ta: „Avenir, ~ij sin e toa mom~e?”Avenir mu odgovori: „Se kolnam votvojata du{a, care, ne znam.”
56 I carot toga{ re~e: „Ajde pra{aj,~ij sin e toa mom~e?”
57 A koga David se vra}a{e, otkako goubi Filisteecot, Avenir go zede i godovede kaj Saul, i glavata na Filistee-cot be{e vo rakata negova.
58 I Saul go zapra{a: „^ij sin si,mom~e?” David odgovori: „Sin na tvo-jot sluga Jesej od Vitleem.”
18 Koga David go zavr{i razgovo-rot so Saul, du{ata na Jonatan
se privrza do du{ata negova, i Jonatango zasaka kako svoja du{a.
2 I toj den Saul go zadr`a i ne mudozvoli da se vrati vo domot na tatkomu.
3 A Jonatan sklu~i sojuz so David,bidej}i go zasaka kako du{ata svoja.
4 Jonatan ja soble~e gornata oblekasvoja {to be{e na nego, i mu ja dade naDavid, isto taka i drugata obleka svoja,i me~ot svoj, i lakot svoj, i pojasot svoj.
5 A David postapuva{e razumno na-sekade, kade i da go isprate{e Saul, iSaul go napravi na~alnik nad vojskite;i toa mu se dopadna na siot narod i naslugite Saulovi.
Saul se obiduva da go ubie David 6 Koga odea, pri vra}aweto na David
od pobedata nad Filisteecot, `enite
od site izrailski gradovi izleguvaa dago presretnat carot Saul so pesni,igri i radosni izvici, so timpani ikimvali.
7 I `enite {to igraa i peeja, govo-rea: „Saul pobedi iljadi, a David – de-setici iljadi!”
8 Toga{ Saul mnogu se ogor~i, nepri-jatni mu bea tie zborovi, pa re~e: „NaDavid mu dadoa desetici iljadi, a mene– iljadi; mu nedostiga samo carstvo.”
9 I od toj den Saul gleda{e na Davidso zavidlivi o~i.
10 I se slu~i na drugiot den, lo{iotduh {to mu go ispra}a{e Bog, da gonapadne Saul, i toj besnee{e vo ku}atasvoja, a David svire{e so rakata postrunite, kako i vo drugite denovi. ASaul vo rakata dr`e{e kopje.
11 I go frli Saul kopjeto, pomislu-vaj}i si: }e go prikovam David za yidot.No David dvapati se istrgna od nego.
12 I Saul po~na da se pla{i od Da-vid, za{to Gospod be{e so nego, a odSaul otstapi.
13 I Saul go trgna od sebe i go pos-tavi za svoj iljadana~alnik; ottoga{toj ode{e i se vra}a{e na ~elo na svo-jata vojska.
14 Vo site raboti David postapuva{erazumno, i Gospod be{e so nego.
15 I Saul vide deka e toj mnogu razu-men, i se pla{e{e od nego.
16 A celiot Izrail i Juda go zasakaaDavid, za{to toj izleguva{e i vlegu-va{e pred niv.
David se `eni so Mihala, }erkata na Saul
17 Saul mu re~e na David: „Ete, moja-ta pogolema }erka Merava }e ti ja da-dam za `ena, samo bidi mi junak i vodigi vojnite Gospodovi.” Za{to Saul simisle{e: neka ne bide mojata raka vrznego, tuku rakata na Filistejcite nekabide vrz nego.
18 No David mu re~e na Saul: „Koj sumjas, i kakov e `ivotot moj i rodot natatko mi vo Izrail, ta da stanam car-ski zet?”
19 I koga dojde vreme Saulovata }erkaMerava da se oma`i za David, mu jadadoa za `ena na Adriel od Meho.
7 21,12 29,5 2 Mojs15,21
10 16,14.23 19,9.23-24
11 19,10 20,33
12 18,29 1 Mojs 26,3 Is.N. 1,5
16 2 Car 5,2
17 17,25 25,28
18 9,21 2 Car 7,8
18,1 19,1-7
23,16-18 1 Mojs
44,30 2 Car 1,26
4 24,5-6
4 Car 2,13
5 18,22
6 2 Mojs
15,20 Sud 11,34
21,21 Ps 67,25
326
PRVA KNIGA CARSTVA
20 No Davida go be{e zasakala druga-ta Saulova }erka, Mihala, i koga musoop{tija na Saul za toa, mu stana pri-jatno.
21 Saul si misle{e: „]e ja oma`am zanego, i taa }e mu bide stapica, i raka-ta na Filistejcite }e bide vrz nego.” Imu re~e Saul na David: „Denes }e sesrodi{ so mene preku drugata.”
22 Toga{ Saul im zapoveda na slugitesvoi, velej}i: „Ka`ete mu tajno na Da-vid: – ete, carot e blagonaklonet kontebe, i site slugi negovi te sakaat. Za-toa stani mu zet na carot.”
23 I slugite Saulovi mu gi soop{tijana David site tie zborovi. A Davidre~e: „Zar vi se ~ini deka e lesno dabide{ zet na carot? Jas sum ~ovek bedeni mal.”
24 I mu soop{tija na Saul slugitenegovi i rekoa: „Eve {to re~e David.”
25 Toga{ Saul re~e: „Vaka ka`ete muna David: carot ne saka miraz, tuku sa-mo sto filistejski obrezoci za odmazdana carskite neprijateli.” Za{to Saulbe{e na misla da go pogubi David soracete na Filistejcite.
26 Slugite mu gi soop{tija na Davidtie zborovi i na David mu se svide damu stane zet na carot.
27 U{te ne bea izminale opredeleni-te denovi, David stana, trgna toj i lu-|eto so nego, i ubi dveste filistejskima`i; pa gi donese David nivnite obre-zoci, i mu gi predade na carot vo polnbroj za da stane carev zet. I Saul mu jadade za `ena }erka si Mihala.
28 Saul vide i dozna deka Gospod e soDavid (i deka siot Izrail go saka), a ideka Mihala, Saulovata }erka, go sakaDavid.
29 I Saul po~na u{te pove}e da sepla{i od David i stana negov neprija-tel do krajot na `ivotot.
30 A koga filistejskite vojvodi izle-goa vo vojna, David u{te od samoto iz-leguvawe nivno dejstvuva{e porazumnood site Saulovi slugi, i mnogu se pros-lavi imeto negovo.
Jonatan podgotvuvaza{tita za David
19 Saul mu govore{e na sinot svojJonatan i na site slugi svoi da
go ubijat David. No Sauloviot sinJonatan mnogu go saka{e David.
2 Jonatan mu ka`a na David i re~e:„Tatko mi Saul saka da te ubie. Zatoapazi se utre. Sokrij se i bidi na tajnomesto.
3 Jas, pak, }e izlezam i }e zastanam dotatko mi na nivata, kade {to }e bide{ti, i }e mu pozboruvam na tatko mi zatebe; {to }e razberam, }e ti soop-{tam.”
4 Jonatan mu govore{e na tatko siSaul dobro za David, velej}i mu: „Da negre{i carot protiv svojot sluga David,za{to toj vo ni{to ne zgre{il protivtebe, i delata negovi se mnogu korisniza tebe.
5 Toj ja izlo`i du{ata svoja na opas-nost za da go porazi Filisteecot; iGospod izvr{i golemo spasenie za siotIzrail; ti go vide toa i se raduva{e;za{to sega saka{ da zgre{i{ protivnevina krv i da go ubie{ David bezpri~ina?”
6 I Saul go poslu{a glasot na Jona-tan, i se zakolna Saul: „Se kolnam voGospod! David nema da umre.”
7 Toga{ Jonatan go povika David; mugi soop{ti Jonatan site tie zborovi igo dovede Jonatan David kaj Saul, i tojbe{e kaj nego, kako i porano.
Mihala go spasuva David 8 Po~na pak vojna, i izleze David, pak
se bie{e protiv Filistejcite, i imnanese golem poraz, i tie begaa od nego.
9 I lo{ duh od Boga go napadna Saul,i toj sede{e doma so kopje vo rakata, aDavid svire{e so raka po strunite.
10 Saul saka{e da go prikove David sokopjeto za yidot, no David otskokna odSaul, i kopjeto se zabode vo yidot; aDavid izbega i se spasi taa no}.
11 I isprati Saul slugi vo ku}ata naDavid da go pre~ekaat i da go ubijat doizutrinata. Toga{ mu re~e na David`ena mu Mihala: „Ako ne ja spasi{du{ata svoja ovaa no}, utre }e bide{ubien.”
12 Toga{ Mihala go spu{ti David nizprozorecot, i toj otide, izbega i sespasi.
3 20,9.13
4 20,1.8 24,12
5 5 Mojs19,10.13 21,8-9 27,25 4 Car21,16 24,4
9-10 8,10-11
12 Is.N. 2,15 Dela 9,24-25 2 Kor11,32-33
25 1 Mojs
34,12 2 Mojs
22,16
27 2 Car 3,14
19,1 18,1-4 20,17
327
PRVA KNIGA CARSTVA
13 A Mihala zede edna statua, ja stavivo legloto, a na pernicata stavi kozjako`a, i ja pokri so obleka.
14 I Saul isprati slugi da go fatatDavid; no Mihala re~e: „Bolen e.”
15 A Saul isprati slugi da go vidatDavid, velej}i: „Donesete mi go na leg-lo za da go ubijam.”
16 Dojdoa slugite, i ete, vo leglotostatua, a na pernicata kozja ko`a.
17 Toga{ Saul $ re~e na Mihala: „Zo-{to me izlaga taka i dozvoli mojotneprijatel da izbega?” A Mihala muodgovori na Saul: „Toj mi re~e: pu{time, inaku }e te ubijam.”
David i Saul vo Navat 18 David izbega, se spasi; dojde kaj
Samoil vo Rama i mu raska`a s# {topravi so nego Saul. I trgna so Samoil,i se zaprea vo Navat, vo blizina naRama.
19 I mu javija na Saul, velej}i: „Ete,David e vo Navat, kaj Rama.”
20 Toga{ Saul isprati slugi da go fa-tat David, i koga tie vidoa grupa pro-roci, koi prorokuvaa, i Samoil, niv-niot na~alnik, duhot Bo`ji sleze vrzSaulovite slugi, i tie po~naa da pro-rokuvaat.
21 Mu javija za toa na Saul, i toj is-prati drugi slugi, no i tie po~naa daprorokuvaat. Potoa Saul isprati itreti slugi, no i tie po~naa da pro-rokuvaat.
22 Saul (razgneven) otide sam vo Rama,i dojde do golemiot bunar vo Sehu, izapra{a, velej}i: „Kade se Samoil iDavid?” I rekoa: „Ete, vo Navat, kajRama.”
23 Toj otide tamu vo Navat, vo blizinana Rama, i vrz nego sleze Duhot Bo`ji,i toj ode{e i prorokuva{e, dodekastigna do Navat, kaj Rama.
24 Ja soble~e i toj oblekata svoja, iprorokuva{e pred Samoil, i celiot tojden i celata taa no} le`e{e neob-le~en; zatoa velat: „Zarem i Saul sta-nal prorok?”
Jonatan go za{tituva David
20 David izbega od Navat, koj e kajRama, i dojde, pa mu re~e na Jo-
natan: „[to napraviv jas, vo {to sumvinoven, so {to zgre{iv pred tatko ti,ta ja bara du{ata moja?”
2 Mu odgovori Jonatan: „Ne, ti nemada umre{. Ete, tatko mi ne pravi ni-{to, bilo golemo, bilo malo, bez da imjavi na u{ite moi. Zo{to tatko mi }ego krie toa od mene? Toa nema da bide.”
3 David se kolne{e i govore{e: „Tat-ko ti dobro znae deka jas steknav blago-naklonost vo tvoite o~i, zatoa si veli:‚neka ne znae za toa Jonatan za da ne seogor~i.’ No, ti se kolnam vo Gospod ivo tvojata du{a deka samo eden ~ekorima me|u mene i smrtta.”
4 Jonatan mu re~e na David: „[tosaka du{ata tvoja, jas }e go storam toaza tebe.”
5 Toga{ David mu re~e na Jonatan:„Ete, utre e mlada mese~ina, i jas trebada sedam so carot na trpezata; no pu{time, i jas }e se krijam vo poleto dove~erta na tretiot den.
6 Ako tatko ti zapra{a za mene, tika`i: ‚David me zamoli da odi vo svo-jot grad Vitleem, za{to tamu se vr{igodi{no prinesuvawe na `rtva za siotnegov rod.’
7 Ako na toa toj ka`e: ‚dobro’, tvojotsluga }e ima mir; ako, pak, se razgnevi,toga{ znaj deka toj namislil ne{tolo{o.
8 A ti stori mu milost na tvojotsluga, – za{to ti go vovede slugata svojvo zavet Gospodov so tebe, – i ako imanekoja vina vo mene, ubij me ti! Zo{toda me vodi{ kaj tatko ti?”
9 Jonatan odgovori: „Toa nema dastane so tebe; za{to, ako navistina doz-naam deka tatko mi re{il da tinapravi ne{to lo{o, zar nema da tijavam za toa?”
10 Toga{ David mu re~e na Jonatan:„Koj }e mi soop{ti, ako tatko ti od-govori naluteno?”
11 Jonatan mu re~e na David: „Ajde daodime vo poleto.” I obajcata izlegoa vopoleto.
12 Jonatan mu re~e na David: „Se kol-nam vo Gospod, Bog Izrailev! Utre voova vreme, ili drugiot den, }e razberamod tatko mi; i ako e toj balgonaklonet
3 18,1 19,1
5 4 Mojs10,10 28,11 4 Car 4,23 Is 1,13-14 Os 2,12
8 18,3 23,18 2 Car14,32
12-17 2 Car 9,1-13 21,7
13 1 Mojs
31,19 31,34-35 Sud 17,5
4 Car23,24
14 Is.N. 2,5
18 7,17
4 Car 6,1-2
20 10,5-6
4 Mojs11,25
24 10,9-12
20,1 24,12 26,18
328
PRVA KNIGA CARSTVA
kon David, i ako jas u{te toga{ ne is-pratam glasnici kaj tebe i ne im javamna tvoite u{i,
13 neka Gospod mi isprati najgolemakazna i u{te pogolemo zlo da mi do-dade! Ako, pak, tatko mi re{il da tinanese zlo, i toa }e go soop{tam dou{ite tvoi, i }e te pu{tam; toga{ odisi so mir, i Gospod neka bide so tebe,kako {to be{e so tatko mi!
14 No i ti, ako bide{ u{te `iv,napravi mi milost Gospodova.
15 Ako, pak, umram, ne ja odzemaj mi-losta svoja od domot moj nikoga{, durini toga{, koga Gospod }e gi istrebi odliceto na zemjata site neprijateliDavidovi.”
16 Taka sklu~i Jonatan zavet so domotDavidov i re~e: „Gospod neka im vratina neprijatelite Davidovi!”
17 Jonatan mu se zakolna na David voqubovta svoja kon nego, bidej}i go sa-ka{e kako du{ata svoja.
18 I mu re~e Jonatan: „Utre e mladamese~ina, i }e zapra{aat za tebe, bi-dej}i mestoto tvoe nema da bide zafa-teno;
19 zatoa na tretiot den slezi i odi br-zo na mestoto, kade {to se krie{e po-rano, i sedni kaj kamenot Ezel;
20 jas, pak, }e pu{tam kon taa stranatri streli, nebare }e strelam vo cel.
21 Potoa }e ispratam edno mom~e, nakogo }e mu ka`am: ,Odi, najdi gi stre-lite’, i ako mu ka`am na mom~eto: ,Eve,strelite se zad tebe, zemi gi’, dojdi kajmene, toga{ ima mir za tebe, i, se kol-nam vo Gospod, nema ni{to da ti stane.
22 Ako, pak, mu ka`am vaka na mom-~eto: ,Ete, strelite se pred tebe’, to-ga{ odi si, bidej}i Gospod te pu{ta.
23 A za toa, za koe govorevme jas i ti,Gospod e svedok me|u mene i tebezasekoga{.”
24 David se sokri vo poleto. Koga nas-tapi mlada mese~ina, carot sedna natrpezata da jade.
25 Carot sedna na mestoto svoe, kakosekoga{, na sedi{teto do yidot. Jona-tan stana, a Avenir sedna do Saul; mes-toto, pak, na David ostana prazno.
26 Toj den Saul ne ka`a ni{to, za{tosi pomisli deka toa e slu~ajno deka Da-vid e ne~ist, ne se is~istil.
27 Nastapi i vtoriot den po mladatamese~ina, a mestoto na David ostanu-va{e prazno. Toga{ Saul mu re~e nasinot svoj Jonatan: „Zo{to sinot Jeseevne dojde na ru~ek nitu v~era, nitudenes?”
28 Jonatan mu odgovori na Saul: „Da-vid izmoli od mene da otide vo Vit-leem,
29 velej}i: ,Pu{ti me, bidej}i imamevo gradot rodbinsko prinesuvawe `rt-va, i brat mi me pokani; zatoa, ako sumsteknal blagonaklonost vo o~ite tvoi,pu{ti me da odam i da se vidam sobra}ata svoi; zatoa toj i ne dojde nacarskiov ru~ek.’”
30 Toga{ Saul mnogu se razgnevi naJonatan i mu re~e: „Razvraten i nepoko-ren sine! Zar ne znam deka si se zdru-`il so Jeseeviot sin za sram, na sebe iza sram na majka si!
31 Za{to vo site denovi, dodeka Jesee-viot sin `ivee na zemjata, nema da op-stane{ ni ti, ni carstvoto tvoe; a segaisprati i dovedi go kaj mene, bidej}i eosuden na smrt.”
32 Jonatan mu odgovori na tatko siSaul i mu re~e: „Zo{to da se ubiva?[to napravil?”
33 Toga{ Saul frli kopje vrz nego zada go ubie. Toga{ Jonatan razbra dekatatko mu re{il da go ubie Davida.
34 Jonatan stana od trpezata mnogurazgneven i ne ru~a{e na drugiot denpo mladata mese~ina, za{to taguva{eza David, a i zatoa {to tatko mu go na-vredi.
35 Na drugiot den izutrina Jonatanizleze vo poleto, vo vremeto {to mu gobe{e opredelil na David, i edno malomom~e so nego.
36 I toj mu re~e na mom~eto: „Tr~aj,baraj gi strelite {to gi pu{tam.”Mom~eto se zatr~a, a toj gi pu{ta{estrelite taka {to tie letaa podalekuod mom~eto.
37 I mom~eto se zatr~a natamu, nakade {to Jonatan gi pu{ta{e strelite,
26 3 Mojs7,20-21 15,16 5 Mojs23,10
30 5 Mojs21,20
32 19,5 Mt 27,23 Lk 23,22
13 3,17
14,44 Ruta 1,17
15 2 Car 9,1
17 18,1
19 19,2-3
23 1 Mojs
31,49
329
PRVA KNIGA CARSTVA
i Jonatan vikna po mom~eto i re~e:„Gledaj, strelata e pred tebe.”
38 Jonatan, pak, vika{e po mom~eto:„Tr~aj pobrzo, ne se zapiraj.” I mom~e-to gi sobra Jonatanovite streli i dojdekaj gospodarot svoj.
39 A mom~eto ne znae{e ni{to; samoJonatan i David znaeja, kakva e rabota-ta.
40 Toga{ Jonatan mu go dade oru`jetosvoe na mom~eto {to be{e so nego, i mure~e: „Odi i odnesi go vo gradot.”
41 Mom~eto otide, a David se ispraviod jug i padna ni~kum na zemjata i tri-pati se pokloni; i se baknaa tie eden sodrug, i obajcata pla~ea zaedno, no Da-vid pove}e pla~e{e.
42 Jonatan mu re~e na David: „Odi somir; a toa, vo koe se kolnevme dvajcatavo imeto Gospodovo, velej}i: ‚Gospod dabide me|u mene i tvoeto seme’, nekabide zasekoga{.”
43 David stana i zamina, a Jonatan sevrati vo gradot.
21 David dojde vo Nov kaj sve{-tenikot Ahimeleh, i Ahimeleh
se zbuni, koga se sretna so David, pa mure~e: „Zo{to si sam? I zo{to nemanikoj so tebe?”
David vo Nov kaj sve{tenikot Ahimeleh
2 David mu re~e na sve{tenikot Ahi-meleh: „Carot mi dade zapoved, velej}i:‚Nikoj neka ne znae, za {to sum te is-pratil i {to sum ti pora~al’ zatoa giostaviv slugite svoi na opredelenomesto;
3 a sega daj mi {to ima{ pri raka, petleba, ili {to }e se najde.”
4 Sve{tenikot mu odgovori na David,re~e: „Nemam pri raka obi~en leb, tukuimam osveten leb. Samo, ako tvoite lu-|e se vozdr`ale od `eni, neka jadat.”
5 Toga{ David mu odgovori na sve{-tenikot i mu re~e: „@eni kaj nasnema{e kako i sekoga{, koga odime vopohod, i sadovite na mom~iwata se~isti. I ako patot e ne~ist, sepak le-bot }e ostane ~ist vo sadovite.”
6 Sve{tenikot mu dade od osveteniotleb, bidej}i nema{e drug leb osven
lebovite prineseni na `rtvenikot {tobea zemeni pred liceto na Gospod, ta posimnuvaweto nivno da se stavat toplilebovi.
7 Toj den tamu se nao|a{e eden odslugite Saulovi, po ime Doeg, Edomec,na~alnik na Saulovite ov~ari.
8 David mu re~e na Ahimeleh: „Ne-ma{ li tuka pri raka kopje ili me~?Zo{to jas ne zedov so sebe nitu me~,nitu drugo oru`je, bidej}i porakata nacarot be{e itna.”
9 Sve{tenikot odgovori: „Ete gome~ot na Filisteecot Golijat, kogo goubi ti vo Terevintskata Dolina, zavit-kan vo platno, zad efodot; ako saka{,zemi go: osven nego tuka nema drugme~.” (I mu go dade.)
10 David stana i izbega istiot den odSaul, i dojde kaj gatskiot car Anhus.
David kaj Filistejcite od Get 11 Mu rekoa na Anhus slugite negovi:
„Ovoj li e David, carot na onaa zemja?Neli mu peeja nemu lu|eto, velej}i:‚Saul porazi iljadi, a David – deseticiiljadi?’”
12 David gi stavi tie zborovi vo srce-to svoe i mnogu se ispla{i od Anhus,carot na Get.
13 Toga{ go izmeni liceto svoe predniv, i se preprava{e deka e umobolenpred o~ite nivni i udira{e po vratite,se frla{e na racete svoi i pu{ta{eligi po bradata svoja.
14 Anhus im re~e na robovite svoi:„Gledate, ovoj ~ovek e lud; zo{to ste godovele pri mene?
15 Zar malku ludi imam kaj sebe, taste go dovele da luduva pred mene? Zartoj }e vleze vo ku}ata moja?”
David stanuva voda~ na edna dru`ina
22 I David otide ottamu i izbegavo Adulamskata pe{tera, a koga
slu{naa bra}ata negovi i siot tatkovdom negov, dojdoa tamu kaj nego.
2 Se sobraa kaj nego site podjarmeni,site dol`nici i site du{evno ogor-~eni, i toj im stana na~alnik; i so negobea okolu ~etiristotini du{i.
6 22,9 2 Mojs25,30 1 Let 9,32 Mt 12,3-4 Mk 2,25-26
9 17,2.51
11 18,7 29,5
13 Ps 33,1
14 4 Car 9,11 Er 29,26 Os 9,7
22,1 Is.N. 12,15 15,35 2 Car23,13 1 Let 11,15
2 23,13 Sud 11,3
42 1,17
21,1 22,9.11.19 Is 10,32
Neem 11,32
4 2 Mojs
19,15 3 Mojs24,5-9
330
PRVA KNIGA CARSTVA
3 Ottamu David otide vo Micpa, gradmoavski, i mu re~e na moavskiot car:„Tatko mi i majka mi neka ostanat kajvas, dodeka da razberam {to }e napraviBog so mene.”
4 I gi dovede kaj moavskiot car, i tie`iveeja kaj nego za seto vreme dodekaDavid be{e vo ona pribe`i{te.
5 No prorokot Gad mu re~e na David:„Ne ostanuvaj vo ova pribe`i{te, tukuodi, odi vo zemjata Judina.” I Davidzamina i otide vo gorata Heret.
Saul nareduva da se ubijat sve{tenicite vo Nov
6 Saul slu{na deka David se pojavilso lu|eto {to bea so nego. Saul toga{sede{e vo Giva, pod omorikata na ri-dot, so kopje vo rakata, i opkolen odsite svoi slugi.
7 I im re~e Saul na slugite svoi {tobea okolu nego: „^ujte, Venijaminovisinovi! Zarem Jeseeviot sin }e vi dadena site vas nivi i lozja i site vas }e vepostavi za iljadana~alnici i zapoved-nici nad sto vojnici,
8 ta site ste se zdogovorile protivmene, i nikoj ne mi javi, koga sinot mojse sprijatelil so sinot na Jesej, i nikojod vas ne me po`ali i ne mi soop{tideka sin mi go pottiknal protiv menemojot sluga da mi postavuva stapici,kako {to se gleda sega?”
9 Edomecot Doeg, koj stoe{e so Sau-lovite slugi, odgovori i re~e: „Jas vi-dov, koga Jeseeviot sin doa|a{e vo Novkaj Ahimeleh, sinot na Ahituv,
10 i toj Go pra{a za nego Gospod, mudade hrana, mu go dade i me~ot na Fi-listeecot Golijat.”
11 Toga{ isprati carot da gopovikaat sve{tenikot Ahimeleh, sinotAhituvov, i celiot tatkov dom negov,sve{tenicite {to bea vo Nov. I sitetie dojdoa kaj carot.
12 Saul re~e: „Slu{ni, sine Ahitu-vov!” Toj odgovori: „Eve me, gospodare.”
13 A Saul go zapra{a: „Zo{to ste sedogovorile protiv mene, ti i Jeseeviotsin, ta si mu dal lebovi i me~ i si Gopra{al Boga za nego za da stane protivmene i da mi postavuva stapici, kako{to se gleda sega?”
14 Ahimeleh mu odgovori na carot ire~e: „Koj od site tvoi robovi e tolkuveren kako David? Toj e i carev zet, iispolnitel na tvoite zapovedi, i po~i-tuvan vo domot tvoj?
15 Sega za prvpat li Go pra{uvam Bo-ga za nego? No ne obvinuvaj go vo toa,care, slugata svoj i celiot dom na mojottatko, za{to vo celata taa rabota tvo-jot sluga ne znae ni{to, nitu malo,nitu golemo.”
16 No carot mu re~e: „Ahimeleh, titreba da umre{, ti i celiot dom na tvo-jot tatko.”
17 I carot im re~e na telohranite-lite {to stoeja do nego: „Odete, ubijtegi sve{tenicite Gospodovi, za{to inivnata raka e so David, i tie znaejadeka toj izbegal, a ne ni javija.” Nocarskite slugi ne sakaa da krenat raceza da gi ubijat sve{tenicite Gospodo-vi.
18 Toga{ carot mu re~e na Doeg: „Oditi i ubij gi sve{tenicite!” I DoegEdomecot otide, gi napadna sve{te-nicite i vo toj den ubi osumdeset i petma`i {to nosea lenen efod,
19 go napadna so me~ i Nov, sve{te-ni~kiot grad; ubi so me~ ma`i i `eni,mom~iwa i devoj~iwa, volovi, magari-wa i ovci.
20 Se spasi samo eden od sinovite naAhimeleh, Ahituvoviot sin, po imeAvijatar, i izbega kaj David.
21 Avijatar mu raska`a na David dekaSaul gi ubi sve{tenicite Gospodovi.
22 A David mu re~e na Avijatar: „Jasznaev onoj den, koga tamu be{e Edo-mecot Doeg deka toj bezdrugo }e mu javina Saul; jas sum vinoven za site du{iod domot na tvojot tatko.
23 Ostani pri mene, ne pla{i se, za-{to kako {to ja bara du{ata moja, }e jabara i tvojata du{a; ti }e bide{ kajmene pod za{tita.”
23 Go izvestija David i rekoa: „EteFilistejcite go napa|aat Keila
i gi razgrabuvaat gumnata.” 2 A David go zapra{a Gospoda, ve-
lej}i: „Da odam li i da gi napadnam tieFilistejci?” I Gospod mu odgovori na
14 19,4-5
17 4 Car10,25
18 2,18.31 2 Car 6,14 1 Let 15,28
20 2,31-33 3 Car 2,27
23 2 Car20,25 3 Car 2,26-27
23,1 Is.N. 15,44
2 2 Car5,19.23
3 2 Car
15,25-26
4 24,23
2 Car 5,17 23,14
1 Let 11,16
5 2 Car24,11
1 Let 21,9 29,29
2 Let 29,25
7 8,12.14
9-10 21,2-10 Ps 51,1
331
PRVA KNIGA CARSTVA
David: „Odi, ti }e gi napadne{ Filis-tejcite i }e go spasi{ Keila.”
3 No onie {to bea so David, mu rekoa:„Ete, nie se pla{ime tuka vo Judeja, pakako }e odime vo Keila protiv filis-tejskite grupi? (Nie }e padneme voropstvo pod Filistejcite).”
4 Toga{ David pak Go zapra{a Gos-poda, a Gospod mu odgovori i re~e:„Stani i odi vo Keila, za{to Jas }e gipredadam Filistejcite vo tvoi race.”
5 I David otide so lu|eto svoi voKeila, se bie{e so Filistejcite, gootepa nivniot dobitok i im nanesegolem poraz. I taka David gi spasi`itelite na Keila.
6 Koga Avijatar, Ahimelehoviot sin,izbega kaj David i otide so nego vo Kei-la, toj be{e donel so sebesi i efod.
7 Mu javija na Saul deka David do{olvo Keila, i Saul re~e: „Bog go predadevo moi race, za{to toj se zatvori, vle-guvaj}i vo grad koj ima porti i reziwa.”
8 I go svika Saul celiot narod vovojna za da otide protiv Keila da goopkoli David i negovi lu|e.
9 Koga David dozna deka Saul namis-lil lo{o protiv nego, mu re~e nasve{tenikot Avijatar: „Donesi goefodot Gospodov.”
10 Toga{ David re~e: „Gospodi, Bo`eIzrailev! Tvojot sluga slu{na dekaSaul saka da dojde vo Keila, i da gouni{ti gradot poradi mene.
11 ]e me predadat li Keilcite vo ra-cete negovi? I }e dojde li tuka Saul,kako {to ~u tvojot sluga? Gospodi, Bo-`e Izrailev, javi mu na slugata svoj.”I re~e Gospod: „]e dojde.”
12 David pak pra{a: „]e me predadatli Keilcite mene i moite lu|e voSaulovite race?” I Gospod mu re~e:„]e te predadat.”
13 Toga{ stana David i lu|eto negovi,okolu {estotini du{i, izlegoa od Kei-la i otidoa, kade {to mo`ea. A na Saulmu javija deka David izbegal od Keila,i toga{ toj se otka`a od pohodot.
14 A David prestojuva{e vo pustinatavo nepristapni mesta i potoa na rides-tite predeli vo pustinata Zif. Saul go
bara{e sekoj den, no Bog ne go predadeDavid vo racete negovi.
15 I David vide deka Saul izlegol daja bara du{ata negova; David toga{be{e vo pustinata Zif, vo ridestitepredeli.
16 I Sauloviot sin Jonatan stana, doj-de kaj David vo gorata i go potkrepi sonade`ta vo Boga,
17 i mu re~e: „Ne pla{i se, za{torakata na tatko mi Saul nema da tenajde, i ti }e caruva{ nad Izrail, jas,pak, }e bidam vtor po tebe. I Saul, mo-jot tatko, go znae toa.”
18 Toga{ si dadoa me|u sebe zavet predliceto na Gospod. I David ostana vogorata, a Jonatan otide vo domot svoj.
Saul go goni David 19 I dojdoa Zifejci kaj Saul vo Giva
i rekoa: „Ete, David se krie kaj nas ponedostapni mesta, kaj Hore{, vo rido-vite na Hahila, ju`no od pustinata.
20 Zatoa, ako saka du{ata tvoja, care,dojdi. A na{a rabota }e bide da gopredademe vo racete na carot.”
21 I re~e Saul: „Da ve blagosloviGospod {to ste me po`alile!
22 Odete, uverete se u{te edna{, is-pitajte i razgledajte go mestoto negovo,kade {to e nogata negova, i koj go videtamu, bidej}i mi velat deka e mnoguitar.
23 Razgledajte i ispitajte za site pri-be`i{ta, vo koi se krie toj, i vratetese kaj mene so to~no izvestuvawe.Toga{ jas }e otidam so vas; i ako e votaa zemja, }e go baram po site Judinimesta.”
24 I stanaa i otidoa vo Zif predSaul. A David i lu|eto negovi bea voniskiot del na pustinata Maon, ju`nood stepata.
25 Potoa otide Saul so svoite lu|e dago bara. No mu javija na David za toa, itoj sleze kaj karpestite mesta vo pusti-nata Maon. Saul slu{na i se pu{ti poDavid vo pustinata Maon.
26 Saul ode{e na ednata strana odplaninata, a David so lu|eto svoi be{eod drugata strana na planinata. I kogaDavid brza{e da se oddale~i od Saul, a
16 20,12-17 40-42 24,21-2
18 18,3 20,17 2 Car 9,1 21,7
19 26,1 Ps 53,1-1
21 22,8
24 25,2 Is.N. 15,55
4 Is.N. 8,7
Sud 7,7
6 22,20
9 30,7
12 23,20
13 22,2
25,13
14 23,24 26,2
332
PRVA KNIGA CARSTVA
Saul so lu|eto svoi ode{e da go zao-bikoli David i lu|eto negovi za da gifati,
27 toga{ dojde kaj Saul izvestuva~ ire~e: „Pobrzaj i dojdi, bidej}i Filis-tejcite ja napadnaa zemjata.”
28 I se vrati Saul od goneweto naDavid i otide protiv Filistejcite; za-toa i go narekoa toa mesto Sela-Mah-lekot3.
David odbiva da go ubie Saul
24 Potoa David izleze ottamu i`ivee{e po strmnite vrvovi na
En-Gedi. 2 Koga Saul se vrati od Filistejcite,
mu javija, velej}i: „Ete, David e vo pus-tinskite mesta kaj En-Gedi.”
3 Toga{ Saul zede tri iljadi odbranima`i od cel Izrail i otide da go baraDavid i lu|eto negovi po planinite,kade {to `iveat divokozi.
4 I dojde kaj edno ov~o trlo kraj pa-tot. Tamu ima{e pe{tera, i Saul vlezetamu po nu`da; a David i lu|eto negovisedea vo dnoto na pe{terata.
5 I mu rekoa na David lu|eto negovi:„Eve go denot, za koj ti govore{e Gos-pod: ‚ete, Jas }e go predadam tvojotneprijatel vo racete tvoi’ i }e stori{so nego, ona {to ti e ugodno.” Davidstana i poleka ja prese~e polata naSaulovata gorna obleka.
6 No potoa mu stana ma~no na srcetoDavidovo, poradi toa {to ja prese~epolata na Saulovata obleka.
7 I im re~e na lu|eto svoi: „Da ne midade Gospod da mu go napravam toa namojot gospodar, da stavam raka vrz nego,bidej}i toj e pomazanik Gospodov.”
8 So tie zborovi gi zadr`a lu|etosvoi i ne im dozvoli da go napadnatSaul. A Saul stana i izleze od pe{te-rata na patot.
9 Potoa stana i David, izleze od pe{-terata i izvika po Saul, velej}i:„Gospodare moj, care!” Saul poglednanazad, i David padna so liceto na zem-jata, i mu se pokloni.
10 I David mu re~e na Saul: „Zo{togi slu{a{ zborovite na onie lu|e {tovelat, ete, David kroi zlo protiv tebe?
11 Ete, denes vidoa o~ite tvoi dekaGospod te predava{e vo racete moi vope{terata, i mi govorea da te ubijam,no jas te po{tediv i rekov: nema da kre-nam raka na mojot gospodar, bidej}i toje pomazanik na Gospod.
12 Tatko, pogledni ja polata na oble-kata tvoja vo mojata raka, jas ja pre-sekov polata od oblekata tvoja, a tebene te ubiv; znaj i uveri se deka vo raka-ta moja nema zlo, ni neprijatelstvo, ideka jas ne sum zgre{il sprema tebe; ati ja bara{ du{ata moja za da jaodzeme{.
13 Gospod neka presudi me|u mene itebe, i neka ti odmazdi Gospod za mene;no mojata raka nema da bide vrz tebe,
14 kako {to veli starata pogovorka: –od bezzakonici izleguva bezzakonie. –Zatoa rakata moja nema da bide vrz tebe.
15 Protiv kogo izlegol carot izrail-ski? Po kogo si se rastr~al? Po mrtvoku~e, po edna bolva.
16 Gospod neka bide sudija i Toj nekapresudi me|u mene i tebe. Toj }e goispita deloto moe i }e me spasi odrakata tvoja.”
17 Otkako gi izre~e David tie zbo-rovi kon Saul, Saul re~e: „Tvojot glasli e toa, sine moj Davide?” I go krenaSaul glasot svoj, i pla~e{e
18 i mu re~e na David: „Ti si popravod mene, za{to mi vrati so dobro, a jasti vra}av so zlo;
19 ti go poka`a toa denes, postapu-vaj}i so mene milostivo: koga Gospodme predava{e vo racete tvoi, ti ne meubi.
20 Koj, otkako }e go najde neprijate-lot svoj, }e go pu{ti zdrav i cel?Gospod neka ti vrati so dobro za toa{to mi go napravi denes ti.
21 Sega znam deka ti bezdrugo }e sta-ne{ car, i carstvoto izrailsko }e bidesilno vo rakata tvoja.
12 23,14.23 26,20 Ps 34,7
13 1 Mojs31,53 3 Mojs19,18 Sud 11,27 Er 11,20 Rim 12,19
14 Mt 12,35 Lk 6,45
15 26,20 2 Car 3,8 16,9
16 Ps 34,23 42,1 118,154
17 26,17
18 26,21 Mt 5,44
19 26,23
21 23,17
24,3 26,2
4 Sud 3,24
5 23,7.12.14
26,8
6 2 Car24,10
7 26,11
9 26,13-14
333
PRVA KNIGA CARSTVA
3 23,28. Karpa na razdelbite.
22 Zatoa zakolni mi se vo Gospod dekanema da go iskoreni{ potomstvoto moepo mene i nema da go uni{ti{ imetomoe vo domot na mojot tatko.”
23 Mu se zakolna David na Saul. ISaul otide vo svojot dom, a David ilu|eto negovi se iska~ija kon svoetozasolni{te.
Naval odbiva da mu pomognena David
25 I Samoil umre. Toga{ se sobraasite Izrailci, go oplakaa i go
pogrebaa vo ku}ata negova, vo Rama.David stana i sleze kon pustinataFaran.
2 Ima{e vo Maon eden ~ovek mnogubogat, a imotite mu bea na Karmil. Tojima{e tri iljadi ovci i iljada kozi.Toj be{e na stri`ewe kaj ovcite svoina Karmil.
3 Toj ~ovek se vika{e Naval, a `enamu se vika{e Avigeja. Taa `ena be{emnogu umna i ubava, a toj – `estok ilo{ ~ovek; toj be{e od rodot na Halev.
4 David slu{na vo pustinata dekaNaval gi stri`e (na Karmil) ovcitesvoi.
5 I David isprati deset momci, i imre~e David na momcite: „Odete naKarmil, pojdete kaj Naval, pozdravetego od moe ime
6 i ka`ete mu vaka: ‚Mir na tebe, mirna tvojot dom, mir na s# {to e tvoe!
7 Denes slu{nav deka ti gi stri`atovcite; ete, ov~arite tvoi bea so nas, inie ne gi navreduvavme, i ni{to kaj nivne se zagubi za seto toa vreme, dodekastoeja na Karmil.
8 Pra{aj gi slugite svoi, i tie }e tika`at. Zatoa neka najdat momcite bla-gonaklonost vo o~ite tvoi, bidej}i vodobar den dojdovme. Daj im, pak, na slu-gite tvoi i na sinot svoj David ona {toti se nao|a pri raka.’”
9 Davidovite lu|e otidoa i mu gi ka-`aa na Naval od imeto na David sitetie zborovi, i zamol~aa.
10 Naval (skokna i) im odgovori naDavidovite slugi i re~e: „Koj e tojDavid, koj e toj sin Jeseev? Sega ima
mnogu slugi koi begaat od gospodaritesvoi.
11 Zar da gi zemam lebot svoj i vodatasvoja, (i vinoto svoe) i mesoto {to sumgo prigotvil za stri`a~ite na ovcite,i da im dadam na lu|e {to ne gi znam odkade se?”
12 I Davidovite lu|e se vratija posvojot pat, se vratija i dojdoa, ta mu gisoop{tija na David site tie zborovi.
13 Toga{ David im re~e na lu|etosvoi: „Prepa{ete go sekoj me~ot svoj.”I site gi prepa{aa svoite me~evi, goprepa{a i David me~ot svoj, i trgnaapo David okolu ~etiristotini ma`i, adveste ostavija kaj logorot.
Avigeja mu doa|a na pomo{ na David 14 No eden od slugite $ javi na Avi-
geja, `enata Navalova, velej}i: „Ete,David isprati od pustinata izvestu-va~i da go pozdravat na{iot gospodar,no toj se odnese kon niv grubo.
15 A tie lu|e se mnogu dobri kon nas,ne n# navreduvaa, i ni{to ne se izgubikaj nas, za seto vreme dodeka odevme soniv, i dodeka bevme vo poleto;
16 tie bea za nas kako yid i dewe i no-}e za seto vreme, dodeka gi pasevme sta-data blizu do niv;
17 zatoa, pomisli i vidi {to da sepravi, bidej}i neizbe`na nesre}a mu sezakanuva na gospodarot na{ i celiotdom negov; a toj e lo{ ~ovek, ne mo`eda se govori so nego.”
18 Toga{ Avigeja nabrzina zede dvesteleba i dve me{ini so vino, i pet ovcizgotveni, pet meri pr`eno `ito, stovrzopki suvo grozje i dveste nizi smok-vi, i gi natovari na magariwa,
19 pa im re~e na slugite svoi: „Trg-nuvajte pred mene, ete, jas }e odam povas.” A na ma`ot svoj Naval ni{to nemu ka`a.
20 A koga taa, sednata na magare, sespu{ta{e po padinite na planinata,ete, vo presret $ doa|a David i lu|etonegovi, i taa se sretna so niv.
21 I David re~e: „Da, zaludo go pazevvo pustinata celiot imot na toj ~ovek,i ni{to ne se izgubi od toa {to be{enegovo; toj mi pla}a zlo za dobro.
15 25,7
18 2 Car 16,1 1 Let12,39-40
21 Ps 108,5
22 20,14-16
2 Car 21,6-8
23 23,29
25,1 28,3
2 23,24
1 Mojs21,21
Is.N. 15,55 2 Car
13,23-24
3 25,25 Is.N.
15,13-19
6 Lk 10,5
7 25,15.21
10 22,7
Sud 9,28
334
PRVA KNIGA CARSTVA
22 Neka Gospod mu prati na David naj-golema kazna i u{te pove}e da mu do-dade, ako utre do razdenuvawe, od s#{to e Navalovo, ostavam makar ednosu{testvo {to mokri pokraj yid!”
23 [tom Avigeja go vide David, taabrzo sleze od magareto, padna ni~kumpred David i se pokloni do zemja,
24 padna do nozete negovi i re~e: „Vrzmene da e grevot, gospodare moj; dozvoli$ na robinkata tvoja da govori vou{ite tvoi i slu{ni gi zborovite narobinkata tvoja.
25 Neka ne obrnuva vnimanie gospo-darot moj na toj lo{ ~ovek, na Naval4;za{to, kako {to mu e imeto, takov e itoj: Naval mu e imeto, i bezumieto e sonego. A jas, tvojata robinka, ne gi vidovslugite na mojot gospodar {to si giispratil.
26 I sega, gospodare moj, ti se kolnamvo Gospod i vo du{ata tvoja! Gospodnema da dozvoli da proleva{ krv, a }eja zadr`i rakata tvoja da ne se odmazdu-va{; i sega neka bidat kako Navaltvoite neprijateli i ovie, koi mislealo{o protiv mojot gospodar.
27 Eve gi darovite {to robinkata tvo-ja mu gi donese na svojot gospodar za daim se razdelat na momcite, koi mu slu-`at na mojot gospodar.
28 Prosti $ ja vinata na robinkatasvoja; Gospod bezdrugo }e podigne zamojot gospodar cvrst dom, za{to mojotgospodar vodi Gospodovi vojni, i votekot na celiot `ivot tvoj zlo nema dase najde vo tebe.
29 Ako ~ovekot stane da te goni i da jabara du{ata tvoja, toga{ du{ata na mo-jot gospodar }e bide svrzana so jazelotna `ivotot kaj Gospod, tvojot Bog, adu{ata na tvoite neprijateli Toj }e jaotfrli kako od pra}a.
30 I koga Gospod postapi so mojotgospodar spored seto dobro {to go go-vore{e za tebe, i te postavi za voda~ naIzrail,
31 za srceto na mojot gospodar toanema da bide ogor~enost i nespokojstvo,za{to proleal naprazno krv, i za{to
si se spasil. Gospod }e mu napravi dob-ro na mojot gospodar, i ti }e si spom-ne{ za robinkata svoja (i }e $ napra-vi{ dobrina).”
32 A David $ re~e na Avigeja: „Blago-sloven Gospod, Bog Izrailev, Koj teisprati denes vo presret moj,
33 i blagosloven da bide tvojot razumi blagoslovena da bide{ ti, poradi toa{to sega ne me ostavi da prolevam krvi da se odmazdam za sebesi.
34 No, – se kolnam vo Gospod, Bog Iz-railev, koj me zadr`a da ne ti napravamzlo, – ako ne pobrza{e i ako ne midojde{e vo presret, toga{ utre do raz-denuvawe jas nema{e da mu ostavam naNaval nitu edno su{testvo {to mokripokraj yid.”
35 Toga{ David go zede od racetenejzini ona {to mu go be{e donela, i $re~e: „Odi si so mir vo domot svoj; ete,go poslu{av glasot tvoj i go po~itavliceto tvoe.”
Smrtta na Naval.David se `eni so Avigeja
36 Avigeja dojde kaj Naval, i ete, kajnego vo domot negov go{tevawe kakocarska gozba, i srceto na Naval be{eveselo; toj be{e mnogu pijan; zatoa taani{to ne progovori, ni mnogu, ni mal-ku, do izutrinata.
37 A izutrinata, koga Naval se is-trezni, i `enata negova mu raska`a zatoa, srceto negovo zamre, i toj stanakako kamen.
38 Po deset dena Gospod go udriNaval, i toj umre.
39 Koga David slu{na deka Navalumrel, i re~e: „Blagosloven da e Gos-pod, Koj vrati za sramot {to mi go na-nese Naval, i Koj go za~uva Svojotsluga od zlo; Gospod ja svrte zlobata naNaval vrz negovata glava.” I Davidisprati da $ ka`at na Avigeja deka toj}e ja zeme za `ena.
40 I Davidovite slugi dojdoa kajAvigeja na Karmil i $ rekoa vaka: „Da-vid n# isprati kaj tebe za da te zememeda mu bide{ `ena.”
34 25,22 3 Car14,10 4 Car 9,8
35 20,42 1 Mojs19,21 4 Car 5,19
36 2 Car13,23
39 24,16 Sud 9,57 3 Car 2,44
22 3,17
14,44 20,13
3 Car14,10
23 20,41
26 25,31.33
2 Car18,32
Evr 10,30
27 1 Mojs
33,11 4 Car 5,15 2 Kor 9,5
28 2,35
2 Car 7,16 3 Car11,38
30 13,14
335
PRVA KNIGA CARSTVA
4 25,25. Bezumen
41 Taa stana i se pokloni ni~kum dozemjata i re~e: „Ete, robinkata tvoja egotova da bide sluginka za da gi mienozete na slugite na mojot gospodar.”
42 Avigeja se podgotvi nabrzina, sednana magare i, pridru`ena od pet slugin-ki, trgna po izvestuva~ite na David istana negova `ena.
43 A David ja zede i Ahinoam odJizreel, ta i dvete mu bea `eni.
44 Saul, pak, mu ja dade }erka si Mi-hala, Davidovata `ena, na Paltij,sinot na Lais, od Galim.
Vo pustinata Zif. David povtornomu go po{teduva `ivotot na Saul
26 Potoa kaj Saul vo Giva dojdoaZifejcite (od jug) i rekoa: „Ete,
David se krie kaj nas vo ridovite naHahila, vo blizina na pustinskataoblast.”
2 Toga{ Saul stana, se spu{ti vo pus-tinata Zif, i so nego tri iljadi od-brani izrailski ma`i, za da go baraDavid vo pustinata Zif.
3 I Saul postavi logor na ridot Ha-hila, desno od pustinata, pokraj patot;a David, koj se nao|a{e vo pustinata,vide deka Saul odi po nego vo pustina-ta;
4 i David isprati razuznuva~i i doznadeka Saul navistina do{ol.
5 I stana David (i tajno) otide namestoto, kade {to Saul be{e postavillogor, go vide David mestoto, kade {tospie{e Saul i voenona~alnikot negovAvenir, sinot Nirov. Saul spie{e vo{atorot, a narodot se be{e smestilokolu nego.
6 David se svrte i im re~e na Hi-tiecot Ahimeleh i na Avesa, sinot naSaruja, Joavov brat, velej}i: „Koj }edojde so mene kaj Saul vo {atorot?”Avesa odgovori: „Jas }e dojdam so tebe.”
7 David dojde so Avesa kaj lu|eto naSaul no}e; i ete, Saul le`i zaspan vocarskata kola i kopjeto mu e zabodenovo zemjata pokraj pernicata negova; aAvenir i narodot le`ea okolu nego.
8 Avesa mu re~e na David: „Denes Gos-pod go predade tvojot neprijatel vo ra-cete tvoi; zatoa dozvoli, jas }e go pri-
kovam so kopje za zemjata so eden zamavi nema da go povtoram udarot.”
9 No David mu re~e na Avesa: „Neubivaj go, za{to koj krenal raka vrz po-mazanik Gospodov, a ostanal nekaznet?”
10 David u{te re~e: „Da e `iv Gospod.Neka go sobori Gospod, ili }e dojdedenot negov, i toj }e umre, ili }e otidevo vojna i }e zagine; a mene da ne midava Gospod da krenam raka vrz poma-zanik Gospodov;
11 tuku da go zememe kopjeto negovo{to e pokraj pernicata negova, i sadotso voda, pa da si odime.”
12 David go zede kopjeto i sadot so vo-da pokraj zglavjeto na Saul, i si oti-doa; i nikoj ne vide, nikoj ne dozna inikoj ne se rabudi, a site spieja, bidej-}i gi be{e obzel son od Gospod.
13 Premina David od onaa strana izastana na vrvot od ridot daleku, ame|u niv ima{e golemo rastojanie.
14 I vikna David kon narodot i konAvenir, sinot Nirov, velej}i: „Aveni-re, javi se!” Avenir se javi i re~e: „Kojsi ti {to vika{ i go obespokojuva{carot?”
15 David mu re~e na Avenir: „Neli sima`, i koj e ramen na tebe vo Izrail?Zo{to toga{ ne go ~uva{ gospodarotsvoj, carot? Za{to doa|a{e nekoj od na-rodot da go ubie carot, tvojot gospodar.
16 Ti lo{o pravi{; se kolnam voGospod! Vie zaslu`uvate smrt, poraditoa {to ne go ~uvate gospodarot svoj,pomazanikot Gospodov. Vidi, kade ekopjeto na carot i sadot so voda {tobea pokraj zglavjeto negovo?”
17 I Saul go pozna glasot na David ire~e: „Tvojot glas li e toa, sine mojDavide?” I David re~e: „Mojot glas e,gospodare moj, care.”
18 I re~e u{te: „Poradi {to gospo-darot moj go goni svojot sluga? [to sumnapravil? Kakvo zlo najde kaj mene?
19 A sega mojot gospodar i car neka giislu{a zborovite na svojot sluga: AkoGospod te pottiknal protiv mene, to-ga{ neka mu bide blagoprijatna `rtva-ta tvoja; ako, pak toa go pravat sinovi-te ~ove~ki, toga{ prokleti da se odGospod, bidej}i tie sega me izgonija za
9 24,6-7.13 2 Car 1,16
11 24,6.12
13 24,9
17 24,17
18 24,11-14
41 Ruta 2,10
42 1 Mojs
24,61-67
43 27,3 30,5
2 Car 3,2
44 2 Car 3,
13-16
26,1 23,19
24,1-2
2 24,3
5 14,50 17,55
2 Car 2,8
6 2 Car 20,6
1 Let 2,1
8 18,10-11 19,9-10 24,5.19
336
PRVA KNIGA CARSTVA
da ne pripa|am kon nasledstvoto Gospo-dovo; velej}i: – odi i slu`i im na tu|ibogovi.
20 Neka ne se prolee mojata krv nazemjata pred Gospod, za{to carot Iz-railev izleze da bara edna bolva, kakokoga se brka erebica po planinite.”
21 Toga{ Saul re~e: „Jas zgre{iv;vrati se, sine moj Davide, za{to nemapove}e da ti pravam zlo, bidej}i denesdu{ata mi be{e skapa vo tvoite o~i;bezumno postapuvav jas i mnogu, mnoguzgre{iv.”
22 David mu odgovori i re~e: „Eve gokopjeto na carot; neka dojde eden odmladite i neka go zeme;
23 a Gospod neka mu dade sekomuspored pravdata Negova i spored visti-nata Negova, za{to Gospod te preda-va{e vo racete moi, no jas ne posakav dakrenam raka vrz pomazanikot Gospodov;
24 i, kako {to denes ti be{e skapocen`ivotot tvoj vo moite o~i, taka neka seceni i mojot `ivot vo o~ite na Gospod;(Toj neka me za{tituva) i neka me spasiod sekakva nevolja!”
25 A Saul mu dovikna na David:„Blagosloven da si, sine moj Davide; ti}e go izvr{i{ ona {to si go zapo~nal,i bezdrugo }e pobedi{.” I toga{ Davidotide po svojot pat, a Saul se vrati vomestoto svoe.
David se zasolnuva kaj Filistejcite
27 I David re~e vo srceto svoe:„]e padnam nekoga{ vo racete
na Saul; za mene ni{to podobro, osvenda izbegam vo filistejskata zemja; iSaul }e prestane da me bara ve}e posite izrailski predeli, i jas }e se spa-sam od racete negovi.”
2 Toga{ David stana i otide, toj i{estotini ma`i, koi bea so nego, kajgatskiot car Anhus, sin Moanov.
3 i David `ivee{e kaj Anhus vo Get,toj i lu|eto negovi, sekoj so ~eladtasvoja; David i dvete `eni negovi – jiz-reelkata Ahinoam i karmelitkataAvigeja, porane{nata Navalova `ena.
4 Mu javija na Saul deka David izbe-gal vo Get, i toj ve}e ne go bara{e.
5 I David mu re~e na Anhus: „Ako sumse zdobil so milost vo o~ite tvoi, nekami bide dadeno mesto vo eden mal grad,i jas }e `iveam tamu; zo{to tvojot robda `ivee vo carskiot grad zaedno sotebe?”
6 Toga{ Anhus mu go dade gradotCiklag; zatoa Ciklag i ostana za care-vite judejski do denes.
7 Seto vreme {to David go pomina vofilistejskata zemja, be{e godina i~etiri meseci.
8 I David izleguva{e so lu|eto svoii gi napa|a{e Gesurijcite, i Gezercitei Amalikijcite, koi odamna ja naselu-vaa taa zemja do Sur i s# do egipetska-ta zemja.
9 I David ja opusto{uva{e taa zemjai ne ostava{e `ivi ni ma`i, ni `eni,i zagrabuva{e ovci i volovi, i magari-wa i kamili i obleka i se vra}a{e idoa|a{e kaj Anhus.
10 I Anhus go pra{a David: „Kade na-padnavte denes?” David odgovori: „Konju`nata strana na Judeja, kon jug naJerahmeel i kon ju`nata strana nakeniskata teritorija.”
11 David ne ostava{e `ivi ni ma`i,ni `eni, i ne gi doveduva{e vo Get, ve-lej}i: „Tie mo`at da n# naklevetat, ida ka`at: toa i toa go napravi David, itakvi mu se postapkite za seto vreme,dodeka `ivee{e vo filistejskatazemja.”
12 A Anhus ima{e celosna doverba voDavid, velej}i si: „Toj stana omrazenkaj narodot svoj Izrail i zatoa }e mibide sluga zasekoga{.”
28 Vo toa vreme Filistejcite gisobraa vojskite svoi za vojna za
da vojuvaat protiv Izrail. A Anhus mure~e na David: „Znaj deka i ti }etrgne{ so mene vo borba, ti i tvoitelu|e.”
Saul se sovetuva so gata~kata od En-Dor
2 David mu re~e na Anhus: „Sega }edoznae{ {to }e napravi tvojot sluga.”Anhus, pak mu re~e na David: „Zatoa }e
8 30,1-20 2 Mojs17,8-16 5 Mojs25,17-19 1 Let 12,1
9 15,7 5 Mojs25,19
10 30,14
28,1 29,1
27,2 21,11
3 Car 2,39
3 25,42-43
30,5 2 Car 2,2
3,2-3
337
PRVA KNIGA CARSTVA
te napravam ~uvar na mojata glava zase-koga{.”
3 Samoil be{e umrel, i go oplakuvaasite Izrailci i go pogrebaa vo Rama,vo negoviot grad. A Saul gi be{e izgo-nil povikuva~kite na duhovi i ga-ta~ite od zemjata.
4 Se sobraa Filstejcite i otidoa, tase ulogorija vo Sunem; go sobra i Saulsiot narod izrailski i se ulogorija voGelvuja.
5 Saul go vide filistejskiot logor ise ispla{i, i silno mu zatreperi srce-to.
6 Toga{ Saul Go zapra{a Gospoda; noGospod ne mu odgovara{e ni na son nipreku urim, ni preku prorocite.
7 I im re~e Saul na slugite svoi:„Najdete mi `ena {to povikuva duhovi,i jas }e odam kaj nea i }e ja pra{am.” Imu odgovorija negovite slugi: „Tuka voEn-Dor ima `ena {to povikuva du-hovi.”
8 I gi soble~e Saul ali{tata svoi ioble~e drugi, i trgna toj i dvajca lu|eso nego, i dojdoa kaj `enata no}e. I $re~e Saul: „Te molam, gledaj mi, i po-vikaj mi, kogo {to }e ka`am.”
9 No `enata mu odgovori: „Ti znae{{to napravi Saul, znae{ deka toj giistera od zemjata gata~ite i gleda~ite;zo{to tura{ stapica na du{ata moja zada me pogubi{?”
10 I Saul $ se zakolna vo Gospod, ve-lej}i: „Ti se kolnam vo Gospod, nema dati se slu~i ni{to lo{o za toa.”
11 Toga{ `enata pra{a: „A kogo da tigo povikam?” Toj odgovori: „Povikaj migo Samoil.”
12 I `enata go vide Samoil i – glas-no izvika; `enata se obrna kon Saul ire~e: „Zo{to me izlaga? Ti si Saul.”
13 Carot $ re~e: „Ne pla{i se; ka`i{to gleda{?” @enata odgovori: „Gle-dam kako Gospod izleguva od zemjata.”
14 „Kakov e toj na izgled?” – pra{aSaul. Taa odgovori: „Izleguva od zemja-ta prestar ma`, oble~en vo dolga oble-ka.” Toga{ Saul dozna deka e toa Samo-il, padna ni~kum na zemjata i se pok-loni.
15 I Samoil mu re~e na Saul: „Zo{tome obespokojuva{ da izleguvam?” A Sa-ul odgovori: „Mnogu mi e te{ko; Fi-listejcite vojuvaat protiv mene, a Bogotstapi i pove}e ne mi odgovara ni pre-ku proroci, ni na son, (ni vo videnie);zatoa te povikav za da me pou~i{ {toda pravam.”
16 Samoil odgovori: „A zo{to mepra{uva{ mene, koga Gospod otstapilod tebe i stanal tvoj neprijatel?
17 Gospod }e ti go napravi toa {to gogovore{e preku mene: }e go odzeme Gos-pod carstvoto od racete tvoi i }e mu godade na tvojot blizok, na David.
18 Bidej}i ti ne go poslu{a glasotGospodov i ne go ispolni Negoviot`estok gnev vrz Amalik, zatoa Gospodi go vr{i toa sega nad tebe.
19 Gospod }e go predade Izrail zaednoso tebe vo filistejski race; utre ti itvoite sinovi }e bidete so mene, a logo-rot izrailski Gospod }e go predade vofilistejski race.”
20 Toga{ Saul naedna{ padna so celo-to telo svoe na zemja, bidej}i mnogu seispla{i od zborovite na Samoil; pri-toa i sila nema{e vo nego, za{to nebe{e jadel leb celiot toj den i celano}.
21 Toga{ onaa `ena se pribli`i doSaul i vide deka toj mnogu se upla{il,i re~e: „Ete, sluginkata tvoja goposlu{a glasot tvoj, go izlo`i `ivo-tot svoj na opasnost i ja izvr{i zapo-vedta {to ti mi ja dade;
22 sega, molam, poslu{aj go i ti gla-sot na sluginkata tvoja: jas }e ti izne-sam zal~e leb, kasni si, i }e ima{ sila,koga }e trgne{ na pat.”
23 No toj otka`a, velej}i: „Nema dajadam.” I po~naa da go sovetuvaat ne-govite lu|e, a isto taka i `enata; i tojgo poslu{a nivniot glas, stana od zem-jata i sedna na legloto.
24 A `enata ima{e v ku}i zgoeno te-le, i pobrza ta go zakla, zede bra{no, pazamesi i ispe~e poga~a,
25 i im prinese na Saul i na slugitenegovi, i tie kasnaa, stanaa i zaminaaistata no}.
15 28,5-6
16 Is 63,10 Pla~ 2,5
17 15,28 1 Let 10,14
18 15,9
19 31,6
21 28,9
3 7,17 25,1 28,9
3 Mojs19,31
20,6.27 5 Mojs
18,11 4 Car 21,6
23,24
6 14,37
7 Is 8,19
8 3 Car 14,2
9 1 Let 10,13
338
PRVA KNIGA CARSTVA
Filistejcite go proteruvaat David
29 Filistejcite gi sobraa sitesvoi dobrovolni ~eti vo Afek,
a Izrailcite postavija logor kaj izvo-rot {to e vo Jizreel.
2 Knezovite filistejski vrvea sostotici i iljadi, a David i lu|eto ne-govi odea zad niv so Anhus.
3 I govorea knezovite filistejski:„Kakvi se tie Evrei?” Anhus im odgo-vara{e na knezovite filistejski: „Zarne znaete deka e toa David, slugata naSaul, carot izrailski? Toj e kaj menepove}e od edna godina, i jas ne najdovkaj nego ni{to lo{o, otkako e dojden dodenes.”
4 I po~naa da negoduvaat protiv negoknezovite filistejski i mu rekoa:„Isprati go toj ~ovek; neka si odi namestoto {to si mu go opredelil za dane odi so nas vo vojna i da ne stane na{protivnik vo vojnata. So {to mo`e dago smilostivi gospodarot svoj, ako neso glavite na ovie na{i lu|e?
5 Neli e toa onoj David, na kogo mupeeja horovite, velej}i: ,Saul poraziiljadi, a David – desetici iljadi?’”
6 I Anhus go povika David i mu re~e:„Ti se kolnam vo Gospod! Ti si ~esen, ina o~ite moi bi im bilo milo da odi{i da se vra}a{ so mene pri moite voju-vawa; za{to jas ne sum zabele`al votebe ni{to lo{o, otkako si dojden kajmene s# do denes; no vo o~ite na kne-zovite ti ne si dobar.
7 Zatoa, vrati se sega, odi si so mir ine gi drazni knezovite filistejski.”
8 No David mu re~e na Anhus: „[tosum napravil i {to si na{ol kaj tvojotsluga, otkako sum pred liceto tvoe i dodenes? Zo{to da ne odam i da ne vojuvamprotiv neprijatelite na mojot gospo-dar, carot?”
9 Anhus mu odgovori na David: „Bidiuveren deka vo o~ite moi ti si dobarkako angel Bo`ji; no knezovite filis-tejski rekoa: ‚Neka ne doa|a so nas vovojna.’
10 Zatoa stani utre rano, ti i slugitena gospodarot tvoj {to do{le so tebe (iodete vo mestoto {to vi go opredeliv,
i nemoj da ima{ lo{a misla vo srcetosvoe, za{to pred mene ti si dobar);stanete utre rano i {tom }e se razdeni,odete.”
11 I David stana, toj i lu|eto negoviza da trgnat rano izutrinata i da sevratat vo zemjata filistejska. A Fi-listejcite otidoa da vojuvaat voJizreel.
Ciklag osvoen i izgoren.David gi goni Amalikijcite
30 Na tretiot den, otkako David ilu|eto negovi trgnaa za Ciklag,
Amalikijcite go napadnaa Ciklag odjug, go prezedoa i go izgorea so ogan;
2 `enite, pak, i site {to bea vo nego,od mal do golem, ne gi ubija, tuku giodvedoa vo plen i otidoa po patot svoj.
3 Se pribli`i David i lu|eto negovido gradot, i ete, toj e izgoren so ogan, a`enite nivni, sinovite nivni i }erki-te nivni se zemeni vo plen.
4 David i narodot {to be{e so nego,po~naa da vikaat i da pla~at, dodekaima{e sila vo niv za pla~ewe.
5 Bea zemeni vo plen i dvete `eni Da-vidovi: Ahinoam, jizreelkata, i Avi-geja, porane{nata Navalova `ena, odKarmil.
6 David be{e mnogu zbunet, bidej}inarodot saka{e da go ubie so kamewa;za{to siot narod strada{e vo du{ata,sekoj za sinovite svoi i za }erkitesvoi.
7 No David se zakrepi so nade`ta voGospod, svojot Bog; i mu re~e David nasve{tenikot Avijatar, sinot na Ahi-meleh: „Donesi mi go efodot.” IAvijatar mu go odnese efodot na David.
8 David Go pra{a Gospoda, velej}i:„Da go gonam li toa mno{tvo, i }e gistignam li?” A odgovorot mu be{e:„Goni, }e stigne{ i }e gi izbavi{.”
9 I trgna David, toj i {estotini ma-`i {to bea so nego; i dojdoa do potokotBesor, kade {to izmorenite zastanaa.
10 I gi gone{e David, toj sam so ~e-tiristotini du{i; a dvestete du{iostanaa, za{to nemaa sila da go premi-nat Besorskiot potok.
11 29,1
30,1 27,8 2 Mojs17,8-16 5 Mojs25,17-19
5 25,42-43 27,3 2 Car 2,2-3
7 22,20-23
8 23,9-13
9 30,21
10 22,2 25,13
29,1 4,1-2
2 28,1-2
3 27,6-7
4 14,21
1 Let 12,19
5 18,7
21,12
9 2 Car
14,17.20 19,28
339
PRVA KNIGA CARSTVA
11 Najdoa eden Egip}anin vo poleto,go dovedoa kaj David, mu dadoa leb dajade, i go napoija so voda;
12 i mu dadoa del od niza smokvi i dvagrozda suvo grozje, i toj jade{e i sepotkrepi, za{to ne be{e jadel leb i nebe{e piel voda tri dni i tri no}i.
13 Toga{ David go pra{a: „^ij si ti iod kade si?” Toj odgovori: „Jas summomok Egip}anec, sluga na eden Ama-likiec, i mojot gospodar me ostavi, bi-dej}i se razbolev, ima ve}e tri dni;
14 nie navlegovme vo ju`niot del odteritorijata na Keretijcite i vo ob-lasta Judina i vo ju`niot del od teri-torijata na Halev, a Ciklag go izgo-revme so ogan.”
15 A David go zapra{a: „]e me odve-de{ li do tie lu|e.” Toj odgovori: „Za-kolni mi se vo Boga deka nema da meubie{ i nema da me predade{ vo racetena gospodarot moj, i jas }e te odvedamdo tie lu|e.”
David gi pobeduva Amalikijcite 16 David mu se zakolna, i toj gi po-
vede. I ete, Amalikijcite, rasprsnatipo celata taa zemja, jadea i pieja ipraznuvaa poradi golemiot plen {to gobea zele od zemjata filistejska i odzemjata judejska.
17 I gi napadna i gi ubiva{e David odutrinskite mugri do ve~erta na dru-giot den, i nikoj od niv ne se spasi,osven ~etiristotini mom~iwa {to seka~ija na kamili i izbegaa.
18 I David odzede s# {to bea zeleAmalikijcite, gi zede David i dvete`eni svoi,
19 i ne se izgubi kaj niv ni{to, nimalo, ni golemo, ni sinovi, ni }erki,ni plenot – ni{to od ona {to go beazele od niv Amalikijcite: s# vrati Da-vid.
20 I David go zede siot siten i kru-pen dobitok; i negovite lu|e odea predtoj dobitok i govorea: „Ova e Davidovplen.”
21 David dojde kaj onie dveste du{i,koi nemaa sila da odat po niv, i koi gibe{e ostavil kaj potokot Besor, i tieizlegoa da go pre~ekaat Davida i lu-|eto, koi bea so nego. David se prib-li`i do tie lu|e i gi pozdravi.
22 Toga{ lo{ite i neranimajkovcite{to bea odele so David, po~naa dazboruvaat: „Poradi toa {to tie ne odeaso nas, nema da im dademe od plenot{to go odzedovme; sekoj neka si ja zemesamo `enata i decata i da si odi.”
23 No David re~e: „Ne pravete taka,bra}a moi, otkako Gospod ni go dade toai n# za~uva i ni go predade vo racetemno{tvoto lu|e {to doa|a{e protivnas.
24 I koj }e ve poslu{a vo toa? (Tie nese podolni od nas). Kakva e ~esta naonie {to odea vo vojna, takva ~est tre-ba da ima i za onie {to ostanaa vo lo-gorot; me|u site treba da se podeli.”
25 Taka stana toa, od toa vreme i po-natamu; i toj go postavi toa kako zakoni pravilo za Izrail do denes.
26 I dojde David vo Ciklag i od ple-not im isprati na stare{inite Judini,svoi prijateli, velej}i: „Ete vi po-darok od plenot, zemen od neprija-telite Gospodovi.”
27 Im isprati i na onie {to se voVetil i vo Ramot vo Negev, vo Jatir,
28 vo Aroer, (i vo Amod), vo [ife-mot, i na onie vo E{temoa, (i vo Get),
29 (vo Kinan, vo Safen, vo Timot), naonie vo Rahal i vo gradovite jerah-melitski i keniski,
30 vo Horma, vo Bor-A{an i vo Atah 31 i vo Hevron, i po site mesta, kade
{to David be{e odel, toj i lu|eto ne-govi.
Saul umira
31 A Filistejcite vojuvaa protivIzrailcite, i ma`ite izrail-
ski izbegaa od Filistejcite i padnaapobedeni na planinata Gelvuja.
2 Filistejcite go stignaa Saul i si-novite negovi; Filistejcite gi ubijaJonatan, Avinadav i Melhisuj, Saulovisinovi.
3 Bitkata protiv Saul stana `estoka,i streli od lakovi go pogoduvaa; tojbe{e te{ko ranet od strelite.
4 Toga{ Saul mu re~e na oru`enosec-ot svoj: „Izvadi go me~ot i ubij me sonego da ne dojdat onie neobrezani i dame ubijat i da ne se podigruvaat so me-ne.” No oru`enosecot ne saka{e, bi-
23 14,10
24 4 Mojs31,27 Is.N. 22,8
29 27,10
31,1-13
1 Let 10,1-12
2 14,49 1 Let 8,33
3 2 Car 6,8
4 Sud 9,54 2 Car 1,14 1 Let 10,4
14 27,10
19 30,8
21 30,10
340
PRVA KNIGA CARSTVA
dej}i mnogu se pla{e{e. Toga{ Saul gozede me~ot i se frli vrz nego.
5 Oru`enosecot negov, koga vide dekaSaul umre, i samiot padna vrz me~otsvoj i umre so nego.
6 Taka umrea vo toj den Saul i tritesinovi negovi i oru`enosecot negov, aisto taka i site lu|e negovi zaedno.
7 Izrailcite koi `iveeja kon dolina-ta i od ovaa strana na Jordan, otkakovidoa deka lu|eto izrailski izbegaa ideka Saul umre i sinovite negovi, ginapu{tija gradovite svoi i izbegaa, aFilistejcite dojdoa i se naselija voniv.
8 Na drugiot den Filistejcite dojdoada gi ograbuvaat ubienite i go najdoaSaul i trojcata sinovi {to bea padnalena planinata Gelvuja.
9 Go svrtea i mu ja presekoa glavata,go simnaa od nego oru`jeto i ispratijapo celata filistejska zemja, da go raz-glasat toa po idolskite svetili{ta ina narodot;
10 i go polo`ija oru`jeto negovo voidolskoto svetili{te na A{tarta, ateloto negovo go zaka~ija na yidiniteod gradot Bet-[an.
11 @itelite na Jave{ Galaadskislu{naa za toa {to go napravijaFilistejcite so Saul;
12 se krenaa site silni lu|e, odea ce-la no}, go zedoa teloto na Saul i tela-ta na sinovite negovi od yidot vo Bet-[an, dojdoa vo Jave{ i tamu gi izgorea;
13 gi zedoa koskite nivni i gi pogre-baa pod omorikata vo Jave{, i posteasedum dena.
9 2 Car 1,20 1 Let 10,9
10 2 Car 21,9 1 Let 10,10
11 1 Let 10,11
12 2 Car 2,5-6 1 Let 10,12
13 2 Car 1,12
5 1 Let 10,5
6 1 Let
10,6.13
7 1 Let 10,7
8 1 Let 10,8
341
PRVA KNIGA CARSTVA
David doznava za smrtta na Saul
1 Po Saulovata smrt, koga David sevrati po razbivaweto na Amalikij-
cite i prestojuva{e vo Ciklag dvadena,
2 ete, na tretiot den doa|a ~ovek odSauloviot logor; oblekata mu e ispo-kinata i na glavata ima prav. [tomdojde kaj David, padna na zemja i mu sepokloni.
3 I David go pra{a: „Od kade doa-|a{?” Toj odgovori: „Izbegav od izra-ilskiot logor.”
4 David go pra{a: „[to stana? Ras-ka`i mi.” A toj odgovori: „Narodot serazbega od bitkata, i mnogu narod padna
i izumre; umrea i Saul i sinot negovJonatan.”
5 David go pra{a mom~eto {to muraska`uva{e: „Od kade znae{ dekaSaul i sinot negov Jonatan umrele?”
6 A mom~eto {to mu raska`uva{e,re~e: „Jas slu~ajno otidov na planinataGelvuja, i ete, Saul padna vrz kopjetosvoe, a kolite i kowanicite go stignaa.
7 Toga{ toj se svrte nazad i, otkakome vide, mi vikna.
8 I jas rekov: ‚Eve me.’ Toj me pra{a:‚Koj si ti?’ Jas mu odgovoriv: ‚Jas sumAmalikiec.’
9 Toga{ toj mi re~e: ‚Dojdi kaj mene iubij me, za{to smrtna taga me opfati-la, no du{ata moja s# u{te e vo mene.’
6-10 Sud 9,54 1 Car 31,2-5
1,1 1 Car
30,17.26 31,6
2 1 Car 4,12
VTORA KNIGA CARSTVA1
Voved
Ovaa i prethodnata kniga izvorno so~inuvale edinstveno delo. Vo sega{-nata podelba na dva dela Vtorata kniga Carstva go prika`uva caruvaweto naDavid.
Knigata zapo~nuva so pogrebnoto ta`ewe {to go objavuva David koga dozna-va za smrtta na Saul i na negoviot sin Jonatan, a vedna{ potoa sledi soop-{tenieto za postavuvaweto na David za car nad plemeto na Juda (1–4). Eden odsinovite na Saul, I{bo{et, eden kus period vladee nad plemiwata na sever. Ponegovata smrt, ovie plemiwa se priklonuvaat kon David i go priznavaat zacar. I taka David ottoga{ }e vladee nad site dvanaeset plemiwa (5–20). Voposlednite ~etiri glavi od ovaa kniga (21–24 ) vneseni se nekolku razli~ni epi-zodi, koi se odnesuvaat na caruvaweto na David, no koi ne se spomnuvaat voprethodnite glavi.
Vtorata kniga Carstva ni go poka`uva negovoto veli~ie i mo}, no ne giprikriva ni negovite slabosti, nitu gi premol~uva tragi~nite nastani koigo pomra~uvaat `ivotot na negovoto semejstvo.
David pred nas se pojavuva vo napolno ~ove~ka svetlina, poka`uvaj}i go vocelost vistinskoto veli~ie na onoj, koj znae da gi sogleda svoite prestapi ida pobara pro{ka od Boga.
Podocna, osobeno vo vremeto na ugnetuvaweto, toj }e stane za Izrailsovr{en obrazec za car spasitel, kogo Bog go vetil da mu go isprati na Svojotnarod. Vpro~em, Izrail }e se se}ava na vetuvaweto {to Bog mu go dal na Davidpreku prorokot Natan: „Po tebe }e ima sekoga{ nekoj od tvoite nasledniciza car” (7). Ottuka jasno mo`e da se razbere zo{to Isus, Spasitelot isprat-en od Boga, ponekoga{ vo Noviot zavet se ozna~uva kako „Sin Davidov” (Mt.20,29–34; 21,9).
1 Spored evrejskata Biblija Vtora kniga Samoilova
10 I jas se pribli`iv do nego i goubiv, bidej}i znaev deka toj nema daostane `iv po pa|aweto svoe; i go zedovcarskiot venec {to be{e na glavatanegova, i grivnata {to be{e na rakatanegova, i gi donesov tuka na gospodarotsvoj.”
11 Toga{ David se fati za oblekatasvoja i ja raskina, isto taka i site lu|e{to bea so nego, gi raskinaa ali{tatasvoi,
12 i lipaa, i pla~ea i postea dove~erta za Saul i za sinot negov Jona-tan, i za narodot Gospodov i za domotIzrailev, poradi toa {to bea zaginaleod me~.
13 David, pak, go zapra{a mom~eto{to mu raska`uva{e: „Ti od kade si?”A toj mu odgovori: „Jas sum sin na edenpridojden Amalikiec.”
14 Toga{ David mu re~e: „Kako ne seispla{i da krene{ raka za da ubie{pomazanik Gospodov?”
15 I David povika eden od momcite imu re~e: „Dojdi i ubij go!” I onoj goubi, i toj umre.
16 I David mu re~e: „Tvojata krv nekabide vrz glavata tvoja, bidej}i tvojatausta svedo~e{e protiv tebe, kogavele{e: ‚Go ubiv pomazanikot Gospo-dov.’”
Ta`eweto na David po Saul i Jonatan
17 Potoa David go oplaka Saul i si-not negov Jonatan so ovaa oplakuva~kapesna,
18 zapovedaj}i im na sinovite Judinida ja nau~at, kako {to taa e zapi{anavo Knigata na Pravednikot, i re~e:
19 „Tvojata slava, o Izraile, padnavrz tvoite viso~ini! Kako padnaa iz-railskite junaci!
20 Ne raska`uvajte vo Get, ne raz-glasuvajte po ulicite na A{kelon, dane se raduvaat }erkite filistejski, dane likuvaat }erkite na neobrezanite.
21 Gori Gelvujski, da ne padne na vasni rosa, ni do`d! I va{ite nivi dabidat bez plod, za{to tamu e frlen{titot na Saul, kako da ne be{e tojpomazan so maslo.
22 Bez krv od raneti, bez mrs od silni,lakot Jonatanov ne se vra}a{e nazad,nitu me~ot Saulov se vra}a{e prazen.
23 Saul i Jonatan, sakani i slo`ni vo`ivotot svoj, ne se razdelija ni vosmrtta svoja; tie bea pobrzi od orlite,posilni od lavovite.
24 ]erki Izrailevi, pla~ete za Saul,koj ve oblekuva{e vo purpurna oblekaso ukrasi i gi kite{e so zlatni nakitioblekite va{i!
25 O, kako padnaa silnite vo borbata!Zagina Jonatan na tvoite viso~ini.
26 @alam za tebe, brate Jonatane; timi be{e mnogu mil; tvojata qubov zamene be{e pogolema od `enskataqubov.
27 Kako padnaa silnite, kako zaginabojnoto oru`je!”
2 Potoa David Go pra{a Gospoda, ve-lej}i: „Da odam li vo nekoj od Ju-
dinite gradovi?” I Gospod mu re~e:„Odi.” David pak pra{a: „Kade daodam?” I Toj mu re~e: „Odi vo Hevron.”
2 I David otide tamu so dvete `enisvoi: jizreelkata Ahinoam i karme-litkata Avigeja, biv{ata Navalova`ena.
3 David gi odvede i lu|eto {to bea sonego, sekoj so ~eladta svoja, i se naseli-ja vo gradot Hevron.
4 I dojdoa ma`ite Judini i tamu gopomazaa David za car nad Judiniot dom.Toga{ mu javija na David deka `ite-lite od Jave{ Galaadski go pogrebaleSaul.
5 I David isprati glasnici do`itelite na Jave{ Galaadski da im ka-`at: „Blagosloveni da ste pred Gospod,poradi toa {to ja napravivte taamilost na gospodarot svoj Saul, (poma-zanikot Gospodov), i {to ste go pogre-bale (i sinot negov Jonatan);
6 i Gospod neka ve nagradi so milosti vernost; i jas }e vi napravam dobro,poradi toa {to go napravivte vie ova.
7 A sega neka se zacvrstat raceteva{i i bidete hrabri, za{to gospo-darot va{ Saul umre, i domot Judin mepomaza mene za car.”
22 1 Car 18,4 Is 34,6
25 1,19.27
26 1 Car 18,1-4
27 1,19.25
2,1 1 Car23,2.4 23,9-12
2 3,2-3 1 Car 27,3 30,5
4 5,3-5 1 Car31,11-13 3 Car 5,14
11 3,31
13,31
12 1 Car 3,32-
35 25,1 28,3
31,13
13 1,8
14 1 Car 24,7
26,9
15 4,10.12
16 1,10
3,28-29
17 2 Let 35,25
18 Is.N. 10,13
19 1,25.27
20 1 Car 18,6
31,4.9 Mih 1,10
21 1 Car 31,1
Jov 3,3-9
343
VTORA KNIGA CARSTVA
I{bo{et postaven car na Izrail 8 No Avenir, sin na Nir i na~alnik
nad Saulovata vojska, go zede I{bo{et,Sauloviot sin, go odvede vo Mahanaim,
9 i go postavi za car nad Galaad,A{ur i Jizreel, nad Efrem i Venija-min i nad siot Izrail.
10 A I{bo{et, Sauloviot sin, be{ena ~etirieset godini, koga se zacarinad Izrail, i caruva{e dve godini. Sa-mo Judiniot dom ostana so David.
11 David caruva{e vo Hevron nadJudiniot dom, za vreme od sedum godinii {est meseci.
Bitkata pome|u Judai Izrail vo Gavaon
12 Potoa otide Avenir, Niroviotsin, i slugite na Sauloviot sin I{-bo{et, od Mahanaim vo Gavaon.
13 Izleze i Joav, sinot na Saruja, soDavidovite slugi i se sretnaa kaj Gava-onskiot Potok, i zastanaa eden od edna-ta strana na potokot, a drugiot – oddrugata strana na potokot.
14 A Avenir mu re~e na Joav: „Nekastanat momcite i neka se borat prednas.” I Joav re~e: „Neka stanat.”
15 I stanaa, ta otidoa dvanaeset Ve-nijaminci od stranata na I{bo{et,Sauloviot sin, i dvanaesette Davidovislugi.
16 I tie se fatija eden so drug za gla-vite, si zabija eden na drug me~ voslabinite i padnaa zaedno. I toa mestobe{e nare~eno Helkat-Curim, a senao|a vo Gavaon.
17 I vo onoj den stana mnogu `estokaborba, a Avenir so izrailskite lu|e be-{e pobeden od Davidovite slugi.
18 Tamu bea trojca sinovi na Saruja:Joav, Avesa i Asail. A Asail be{e solesni noze, kako srna vo poleto.
19 Asail po~na da go goni Avenira igo gone{e, bez da skr{ne ni desno, nilevo od stapkite na Avenir.
20 Avenir se svrte nazad i re~e: „Tili si, Asaile?” Toj odgovori: „Jas sum.”
21 I Avenir mu re~e: „Skr{ni desnoili levo, izberi si eden od momcite izemi go negovoto oru`je.” No Asail nesaka{e da go ostavi.
22 I Avenir povtorno mu re~e naAsail: „Ostavi me, da ne te soboram nazemja; so kakvo lice toga{ }e se javampred bratot tvoj Joav?”
23 No onoj ne saka{e da otstapi.Toga{ Avenir go svrte kopjeto i goprobode vo stomakot; kopjeto mina niznego, i toj padna tamu i umre na mesto-to. Site {to minuvaa niz toa mesto,kade {to be{e padnal i umrel Asail,zastanuvaa.
24 Joav i Avesa go gonea Avenir.Sonceto ve}e be{e zajdeno koga stignaado ridot Ama, sproti Gijah, na patot zaGavaonskata pustina.
25 A Venijaminovite sinovi se sobraaokolu Avenir i obrazuvaa ~eta i zas-tanaa na vrvot od eden rid.
26 I Avenir izvika kon Joav i re~e:„Ve~no li me~ }e n# progoltuva? Zaremne znae{, krajot }e bide gor~liv? Ikoga }e im ka`e{ na lu|eto da pres-tanat da gi gonat bra}ata svoi?”
27 A Joav re~e: „Se kolnam vo Boga!Ako ti ne progovore{e, lu|eto bezprestanok }e gi gonea bra}ata svoi s#do izutrinata.”
28 I Joav zatrubi so truba i siot na-rod zastana, i pove}e ne gi gonea Iz-railcite; bitkata prestana.
29 Avenir, pak, i lu|eto negovi vrveapreku poleto celata no}, go preminaaJordan, minaa preku celiot Bitron istignaa vo Mahanaim.
30 Se vrati i Joav od goneweto naAvenir i go sobra siot narod, a odDavidovite slugi, osven Asail, nedos-tigaa devetnaeset du{i.
31 A Davidovite slugi ubija od Veni-jaminovite i Avenirovite lu|e, tristai {eeset du{i.
32 I go zedoa Asail i go pogrebaa voVitleem, vo grobot na tatko mu. A Joavso lu|eto svoi ode{e cela no} i vozorite stigna vo Hevron.
Vo Hevron David e posveten za car na Juda
3 Borbata me|u Sauloviot dom i Da-vidoviot dom trae{e dolgo. David
s# pove}e se zasiluva{e, a Sauloviotdom s# pove}e oslabnuva{e.
22 3,27.30
8 1 Car14,50
10 1 Car 13,1
11 5,5
13 1 Let 2,16
14 1 Car 17,8
18 1 Let 2,16
344
VTORA KNIGA CARSTVA
Sinovite na David rodeni vo Hevron 2 Na David mu se rodija ({est) sinovi
vo Hevron. Prvoroden mu be{e Amnonod jizreelkata Ahinoam,
3 a vtoriot sin mu be{e Kilav od kar-melitkata Avigeja, biv{a Navalova`ena; tretiot – Avesalom, sin od Ma-aha, }erkata na Talmaj, Gesurskiot car;
4 ~etvrtiot – Adonija, sin od Hagita;pettiot – Safatija, sin od Avitala;
5 {estiot – Jitream, od Egla, Davi-dovata `ena. Tie mu se rodija na Davidvo Hevron.
Avenir vo kavga so I{bo{et 6 I dodeka trae{e borbata me|u Sau-
loviot dom i Davidoviot dom, Avenirgo poddr`uva{e Sauloviot dom.
7 Saul ima{e nalo`nica, po imeRicpa, }erka na Aja. (I Avenir vlezekaj nea.) I mu ka`a I{bo{et na Ave-nir: „Zo{to vleze kaj nalo`nicata natatko mi?”
8 Avenir mnogu se naluti od zbo-rovite na I{bo{et i re~e: „Zar sum jaspesja glava? Jas denes napraviv milostkon domot na tatko ti Saul, kon bra-}ata negovi i prijatelite negovi pro-tiv Juda, i ne te predadov vo racete naDavid, a ti sega zaradi edna `enabara{ vo mene grev!
9 Gospod neka mu isprati na Avenirgolema kazna, i u{te pove}e da mu do-dade, ako ne mu go napravam denes naDavid, ona za {to Gospod se zakolna:
10 Da mu se odzeme carstvuvaweto odSauloviot dom i da se postavi David naprestolot nad Izrail i nad Juda, odDan do Virsavija.”
11 I I{bo{et ne mo`e{e ni{topove}e da mu odgovori na Avenir,bidej}i se pla{e{e od nego.
Avenir se pripojuva kon David 12 A Avenir isprati od svoja strana
pratenici do David (vo Hevron, kade{to se nao|a{e), da ka`at: „^ija e ovaazemja?” i da mu ka`at u{te: „Sklu~isojuz so mene, i rakata moja }e bide sotebe da go soberam okolu tebe siotizrailski narod.”
13 David mu odgovori: „Dobro, }esklu~am so tebe sojuz, samo za edno temolam, odnosno – ti nema da go vidi{liceto moe, ako ne ja dovede{ so sebeMihala, Saulovata }erka, koga }edojde{ da se vidi{ so mene.”
14 Toga{ David isprati pratenici doI{bo{et, Sauloviot sin, da mu ka`at:„Vrati ja `ena mi Mihala, koja ja dobivza sto filistejski kraeobrezoci.”
15 Toga{ I{bo{et isprati, ta ja zedeod ma`ot nejzin Paltiel, sinot naLais.
16 So nea trgna i ma`ot nejzin i sopla~ewe ja pridru`i do Bahurim; noAvenir mu re~e: „Vrati se!” I toj sevrati.
17 Avenir se obrna kon stare{initeizrailski, velej}i: „Porano vie poba-ravte David da vi bide car;
18 napravete go toa sega, za{to Gospodrekol za David: ‚Preku rakata na Mojotsluga David }e go spasam Svojot narodIzrail od rakata na Filistejcite i odrakata na site negovi neprijateli.’”
19 Istoto im go govore{e Avenir i naVenijaminovcite. I otide Avenir voHevron, za da mu javi na David s# {tosaka Izrail i celiot Venijaminov dom.
20 Avenir dojde kaj David vo Hevron izaedno so nego dvaeset ma`i, a David ginagosti Avenir i lu|eto {to bea sonego.
21 Avenir mu re~e na David: „]e sta-nam i }e odam da go soberam okolu gos-podarot svoj siot izrailski narod, i }esklu~at sojuz so tebe, i ti }e caruva{nad site, kako {to saka du{ata tvoja.”Toga{ go otpu{ti Avenir, i toj siotide so mir.
22 I ete, Davidovite slugi, zadno soJoav, se vratija od pohodot i donesoa sosebe golem plen; no Avenir go nema{eve}e pri David vo Hevron, za{to Davidgo be{e otpu{til, i toj si be{e oti-{ol so mir.
Joav go ubiva Avenir 23 Koga Joav i seta vojska {to be{e
odela so nego, dojdoa, mu rekoa na Joav:doa|a{e Avenir, Niroviot sin, kaj
13 1 Car14,49
14 1 Car18,20-28
15 1 Car25,44
18 1 Car 9,16
21 3,10.12 5,3 3 Car12,16
3,2-5 1 Car25,43
1 Let 3,1-4
7 21,8-11
8 9,8
1 Car24,15
9-10 1 Car13,14 15,28 24,21
25,28-31
345
VTORA KNIGA CARSTVA
carot, i ovoj go otpu{ti, a toj si zami-na so mir.
24 I Joav dojde kaj carot i re~e: „[tosi napravil? Ete, Avenir doa|al kajtebe, zo{to si go otpu{til i toj si za-minal?
25 Ti go znae{e Avenir, Niroviotsin: toj doa|a da te izla`e, da doznae,kade vleguva{ i kade izleguva{, i daizvidi s# {to pravi{.”
26 Joav se vrati otkaj David i ispratiglasnici po Avenir; i tie go vratija odkladenecot Sira, bez da znae David.
27 Koga Avenir se vrati vo Hevron,Joav go odvede vnatre zad vratata, ne-bare }e zboruva so nego tajno, i tamu goprobode vo stomakot. I Avenir umre zakrvta na Asail, Joavoviot brat.
28 Podocna, koga David slu{na za toa,re~e: „Ne sum vinoven jas nitu carstvo-to moe pred Gospod zasekoga{ za krvtana Avenir, Niroviot sin;
29 neka padne taa vrz glavata na Joav ivrz celiot negov tatkov dom; vo domotna Joav sekoga{ neka ima ~ovek kojstrada od kapavica, ili leprozen, ili{to se potpira na stap, ili koj pa|a odme~, ili koj ima potreba od leb.”
30 A Joav i bratot negov Avesa go ubi-ja Avenir, poradi toa {to toj go ubibratot nivni Asail vo bitkata kajGavaon.
31 I David mu re~e na Joav i na sitelu|e {to bea so nego: „Raskinete giali{tata svoi i oble~ete se vo vre-}i{ta i oplakuvajte go Avenir.” I ca-rot David ode{e po nosilkata negova.
32 Koga go pogrebaa Avenir vo Hev-ron, carot pla~e{e so visok glas nadAveniroviot grob; pla~e{e i siotnarod.
33 I carot go oplaka Avenir, so ovaata`a~ka: „Zar kako bezumnik treba{eda umre Avenir?
34 Racete tvoi ne bea vrzani, nozetetvoi ne bea okovani; i ti padna, kako{to pa|aat od razbojnici.” Toga{celiot narod po~na u{te pove}e da gooplakuva.
35 Toga{ siot narod dojde da go ponu-di David so leb, dodeka u{te ne be{e sestemnilo, no David se zakolna, velej}i:
„Neka mi isprati Gospod golema kaznai u{te pove}e neka mi dodade, ako kas-nam leb ili ne{to drugo do zajdis-once.”
36 I celiot narod dozna za toa, i toamu se dopadna, i s# {to prave{e carot,mu se dopa|a{e na siot narod.
37 Toj den celiot narod i site Izra-ilci doznaa deka ubistvoto na Avenir,Niroviot sin, ne stanalo od carot.
38 Toga{ carot im re~e na slugitesvoi: „Znaete li deka denes eden voda~i golem ma` padna vo Izrail?
39 Jas sum sega u{te slab, iako sumpomazan za car, a tie lu|e, Saruevitesinovi, se posilni od mene; no na onoj,koj pravi zlo, Gospod da mu vrati spo-red zlobata negova.”
Baana i Rihav go ubivaat I{bo{et
4 Sauloviot sin I{bo{et, otkakoslu{na deka Avenir umrel vo He-
vron, mu otpadnaa racete, i celiot Iz-rail se voznemiri.
2 Sauloviot sin ima{e dvajca voenina~alnici: edniot se vika{e Baana, adrugiot – Rihav, sinovi na BeeroteecotRimon, od Venijaminovite potomci, bi-dej}i i Beerot se vbrojuva{e kon Veni-jamin.
3 I Beerotejcite izbegaa vo Gitaim itamu ostanaa da `iveat kako tu|inci dodenes.
4 Jonatan, Sauloviot sin, ima{e kucsin. Sinot be{e na pet godini, koga odIzrail dojde izvestuvawe za Saul i Jo-natan, a doilkata, go zela, i izbegala.Bidej}i taa begala brzo, toj padnal iostanal sakat. Imeto mu be{e Mem-fivostej.
5 I sinovite na Beeroteecot Rimon,Rihav i Baana trgnaa i stignaa po naj-golemata dnevna gore{tina do ku}atana I{bo{et, koj spie{e popladne volegloto svoe.
6 (A vratarot na ku}ata, koj ~iste{ep~enica, be{e zadremal i zaspal); Ri-hav i bratot negov Baana vlegoa vo ku-}ata, nebare da zemat p~enica, go pro-bodoa vo stomakot i izbegaa.
7 Koga tie vlegoa vo ku}ata, toj le`e-{e na legloto svoe, vo svojata spalna;
39 16,12 19,23 3 Car 2,5-6.31-34
4,1 3,27 Is 35,3 Er 6,24 47,3 50,43 Jov 4,3
3 Neem 11,33
4 9,3.6 16,1-4 19,25-31
5 2,8
27 20,8-10
3 Car 2,5
28 14,9
29 1,16
3 Mojs 13-15
3 Car 2,32-33
30 2,18-23.32
31 1,11-12
33-34 1,17-27
35 1,12
2,16-17
346
VTORA KNIGA CARSTVA
tie go udrija i go ubija; ja presekoaglavata negova, ja zedoa so sebe i celano} odea po pustinskiot pat;
8 mu ja donesoa na David vo Hevronglavata na I{bo{et i mu rekoa na ca-rot: „Eve ja glavata na I{bo{et, sinotna Saul, koj ja bara{e du{ata tvoja;sega Gospod se odmazdi za mojot gospo-dar na carot Saul, tvojot neprijatel, ina potomstvoto negovo.”
9 David mu odgovori na Rihav i nabratot negov Baana, sinovi na Beero-teecot Rimon, i im re~e: „Se kolnam voGospod, Koj ja spasi du{ata moja odsekakva `alost,
10 deka ako toga{, koj mi donese izves-tuvawe, velej}i: ‚Ete, umrea Saul i Jo-natan’, i koj se misle{e za radosen iz-vestitel, jas go fativ i go ubiv vo Ci-klag, namesto da mu dadam nagrada,
11 taka i sega, koga nikakveci ubijanevin ~ovek vo ku}ata negova, vo negov-oto leglo, zarem nema da ja pobaramkrvta negova od va{ata raka i nema dave istrebam od zemjata?”
12 I David im zapoveda na slugite, itie gi ubija, im gi presekoa racete inozete nivni i gi obesija kraj bazenotza voda vo Hevron. A glavata naI{bo{et ja zedoa i ja pogrebaa vo gro-bot na Avenir vo Hevron.
David e posveten za car na Izrail
5 Toga{ site izrailski plemiwa doj-doa kaj David vo Hevron i rekoa:
„Ete, nie sme tvoi koski i tvoja plot. 2 Porano, dodeka caruva{e Saul nad
nas, ti go izveduva{e i go voveduva{eIzrail; i Gospod ti re~e: ‚Ti }e go pa-se{ Mojot narod Izrail i ti }e bide{voda~ na Izrail.’”
3 Toga{ site Izrailevi stere{inidojdoa kaj carot vo Hevron, i carot Da-vid napravi so niv zavet pred Gospod voHevron; i go pomazaa David za car nadsiot Izrail.
4 David be{e na trieset godini, kogase zacari; toj caruva{e ~etirieset go-dini.
5 Vo Hevron caruva{e nad Juda sedumgodini i {est meseci, a vo Erusalimcaruva{e trieset i tri godini nadceliot Izrail i nad Juda.
David go osvojuva Erusalim 6 Carot trgna za Erusalim zaedno so
lu|eto svoi protiv Jevusijcite, `iteliod onoj kraj; no tie mu velea na David:„Ti nema da vleze{ tuka; slepite isakatite }e te izbrkaat”, – toazna~e{e: David nema da vleze tuka.
7 No David ja prezede tvrdinataSion: Toa e Davidoviot grad.
8 Toj den David re~e: „Sekoj {to }e ginapadne Jevusijcite, neka udri so me-~ot i po sakatite i slepite, za{to nivgi zamrazi Davidovata du{a.” Zatoa ise veli: „Slep i sakat nema da vleze vodomot Gospodov.”
9 I David se naseli vo tvrdinata, i janare~e Davidov grad, i izgradi naokoluyid od krajot, pa s# do vnatre.
10 I David napreduva{e i se vozdi-ga{e, i Gospod Bog Savaot be{e sonego.
11 Tirskiot car Hiram isprati kajDavid pratenici i kedrovo drvo, drvo-delci i kamenodelci, i tie mu izgradi-ja na David dom.
12 David razbra deka Gospod go opre-delil za car nad Izrail i go vozdignalcarstvoto negovo zaradi Svojot narodIzrail.
Sinovite na David rodeni vo Erusalim
13 David si zede u{te nalo`nici i`eni od Erusalim, otkako dojde odHevron.
14 I mu se rodija na David u{te sino-vi i }erki. Eve gi imiwata na onie{to mu se rodija vo Erusalim: [amua,[ovav, Natan i Solomon,
15 Jivhar, Eli{ua, Nefeg i Jafija, 16 Eli{ama, Elijada, i Elifalet. 16a) Samae, Josuvat, Natan, Glamaan,
Evaar, Teisus, Elifalat, Naged, Na-fek, Janata, Lijasamus, Vaalimat, Eli-falat.
Pobedite na David nad Filistejcite
17 Koga Filistejcite slu{naa dekaDavid e pomazan za car na Izrail, siteFilistejci se krenaa da go baraat
6-10 1 Let 11,4-9
6 Is.N. 15,63 Sud 1,8.21
9 6,12.16 3 Car 2,10 3,1
10 3,1
11-12 3 Car 5,14-25 1 Let 14,1-2
13-16 3,2-5 1 Let 3,1-9 14,3-7
17-25 1 Let 14,8-16
17 23,13-14 1 Car 22,1-5
8 1 Car
19,10-11 23,15 24,12 25,29
9 1 Car26,24
3 Car 1,29
10 1,2-16
11 1 Mojs 9,
5-6
12 1,15 3,32
5,1-3 1 Let 11,
1-3
1 19,13
1 Let 11,1
2 1 Car
16,1.12 18,13.16
25,30
3 3,21
4-5 2,11
3 Car 2,11 1 Let 3,4
29,27
347
VTORA KNIGA CARSTVA
David. David slu{na i otide vo tvrdi-nata.
18 A Filistejcite dojdoa i se smesti-ja vo Refaimskata Dolina.
19 I David Go zapra{a Gospoda,velej}i: „Da odam li protiv Filis-tejcite? ]e gi predade{ li vo racetemoi?” A Gospod mu odgovori na David:„Odi, za{to Jas }e gi predadamFilistejcite vo racete tvoi.”
20 Toga{ David otide vo Vaal-Pe-racim i tamu gi sovlada, i re~e David:„Gospod gi odnese pred mene nepri-jatelite moi, kako voda {to odnesuva.”Poradi toa i ona mesto se nare~e Vaal-Peracim2.
21 Tamu Filistejcite gi ostavija ido-lite svoi, a David so lu|eto svoi gizede i zapoveda da gi izgorat so ogan.
22 Filistejcite pak dojdoa i postavi-ja logor vo Refaimskata Dolina.
23 A David Go pra{a Gospoda: („Daodam li protiv Filistejcite i }e gipredade{ li vo racete moi?” ) i Gospodmu odgovori: „Nemoj da im izleguva{vo presret, tuku opkoli gi odzadi inapadni gi otkaj gori~kata na crnici.
24 Koga }e ~ue{ {um kako koga minu-va nekoj po vrvovite na crnicite, to-ga{ pojdi, za{to toga{ Gospod trgnalpred tebe za da ja porazi filistejskatavojska.”
25 David postapi tokmu taka kako {tomu zapoveda Gospod; i toj gi sobori Fi-listejcite od Geva s# do vlezot naGezer.
David odlu~uva da go odnesekov~egot na Gospod vo Erusalim
6 David pak sobra izbrani lu|e odIzrail, trieset iljadi.
2 Pa stana i trgna David i siot narod{to be{e so nego, od Vaal Judin za dago prenese ottamu Bo`jiot kov~eg, nadkoj se povikuva imeto na Gospod Sava-ot, Koj sedi na heruvimi.
3 I go postavija Bo`jiot kov~eg nanova kola i go iznesoa od Avinadavo-vata ku}a, koja be{e na ridot. A sino-
vite Avinadavovi Oza i Ahio ja vodeanovata kola.
4 Ja povedoa so Bo`jiot kov~eg odAvinadavovata ku}a, koja be{e naridot; i Ahio ode{e pred kov~egotGospodov.
5 A David i site sinovi Izrailevisvirea pred Gospod na razli~ni svirkiod kiparisovo drvo, na gusli, na psal-tiri, na timpani, na citri i na kim-vali.
6 I koga dojdoa do Nahonovoto gumno,Oza posegna so rakata kon Bo`jiotkov~eg (za da go pridr`i), i se fati zanego, bidej}i volovite go bea naved-nale.
7 No Gospod se razgnevi na Oza, i zadrskosta Bog go udri na istoto mesto, itoj umre tamu kraj Bo`jiot kov~eg.
8 David se na`ali poradi toa {toGospod taka go udri Oza. Toa mesto isega se narekuva Fares Oza3
9 Toj den David se ispla{i od Gospodi re~e: „Kako }e dojde kon mene kov-~egot Gospodov?”
10 I David ne saka{e da go prenesekov~egot Gospodov kaj sebe, vo Davi-doviot grad, i go ostavi vo ku}ata naAvedar, koj poteknuva{e od Get.
11 I ostana kov~egot Gospodov vo do-mot na Get~anecot Avedar tri meseci;i Gospod go blagoslovi Avedar i siotnegov dom.
Pristignuvaweto na svetiot kov~eg vo Erusalim
12 Mu javija na car David i mu rekoa:„Gospod go blagoslovi domot na Avedari s# {to e vo nego, poradi Bo`jiotkov~eg”; David otide i sve~eno go pre-nese Bo`jiot kov~eg od ku}ata na Ave-dar vo Davidoviot grad.
13 I {totuku onie {to go nosea kov-~egot Gospodov, izminaa {est ~ekori,toj prinese `rtva edno jun~e i edenoven.
14 David igra{e so seta sila predGospod, a be{e oble~en so lenen efod.
5 Ps 67,25 150,3-5
6-8 4 Mojs 4,15 1 Car 6,19
9 1 Car5,7.10-11
10 1 Car 7,1
12 3 Car 8,1 1 Let 15,25
13 3 Car 8,5
14 1 Car 2,18 Ps 149,3 150,4
18 5,22
23,13 Is.N. 15,8
19 2,1
5,23 1 Car14,10
23,2-4.10-13
20 Is 28,21
1 Let 14,11
21 1 Let 14,12
23 5,19
24 Sud 4,14 Ps 67,7
25 Is.N. 15,57
16,3
6,1-25 1 Let 13,
1-14 15,25-29
16,1-3
2 1 Car 4,4
7,1 3 Car 8,1
3 1 Car 6,7
7,1
348
VTORA KNIGA CARSTVA
2 5,20. Gospodar na probivot.3 6,8. Ozov prodor.
15 Taka David i celiot Izrailev domgo nosea kov~egot Gospodov so izvici izvuci od truba.
16 Koga kov~egot Gospodov vleguva{evo Davidoviot grad, Mihala, Saulovata}erka, gleda{e od prozorecot nejzin i,otkako go vide carot David kako skokai igra pred Gospod, go prezre vo srcetosvoe.
17 Go donesoa kov~egot Gospodov i gopostavija na mestoto negovo srede ski-nijata, koja David ja be{e napravil zanego: i David prinese sepalenici predGospod i `rtvi za pomiruvawe.
18 Koga David zavr{i so prinesu-vaweto sepalenici i `rtvi za pomiru-vawe, toj go blagoslovi narodot vo ime-to na Gospod Savaot;
19 i mu razdade na siot narod, naceloto mno`estvo Izrailci (od Danduri do Virsavija), i na ma`i i na`eni, na sekogo po eden leb, po par~epe~eno meso i po eden kola~ od suvogrozje. Potoa siot narod se razotide,sekoj vo ku}ata svoja.
20 Koga se vrati David za da go blago-slovi domot svoj, Mihala, Saulovata}erka, izleze (da go pre~eka) i mu re~e:„Kolku se proslavi denes carot Iz-railev, razgoluvaj}i se pred o~ite nasluginkite od slugite svoi, kako {tose razgoluva prost ~ovek.”
21 A David $ odgovori na Mihala:„Pred Gospod (}e igram; i blagoslovenda e Gospod), Koj me odbra mene namestotvojot tatko i celiot negov dom, posta-vuvaj}i me za voda~ na narodot Gos-podov – Izrail; pred Gospod }e svirami }e igram;
22 i u{te pove}e }e se ponizam, i u{-te pomal }e stanam vo svoite o~i, i priseto toa, pred sluginkite, za koi govo-ri{, jas }e bidam slaven.”
23 A Mihala, Saulovata }erka, ostanabez ro`ba do denot na svojata smrt.
Vetuvawe od Boga za David inegovite potomci
7 Otkako carot za`ivea vo svojotdom, i Gospod go be{e uspokoil od
site negovi okolni neprijateli,
2 carot mu re~e na prorokot Natan:„Ete, jas `iveam vo kedrov dom, aBo`jiot kov~eg stoi pod {ator.”
3 A Natan mu odgovori na carot:„Odi, pravi s# {to ti e na srce, za{toGospod e so tebe.”
4 No vo istata no} dojde ova slovoGospodovo do Natan:
5 „Odi, ka`i mu na Mojot sluga Da-vid: Vaka govori Gospod: ‚Ti li }e Miizgradi{ dom za da `iveam vo nego,
6 koga Jas ne sum `iveel vo dom, ot-kako gi izvedov sinovite Izrailevi odEgipet i do denes, no prestojuvav vo{atorot i vo skinijata.
7 Kade i da odev so site sinovi Izra-ilevi, mu ka`av li barem eden zbor nanekoe od plemiwata, na koe sum munalo`uval da go pase Mojot narod Iz-rail: zo{to ne mi izgradivte kedrovdom?’
8 A sega, ka`i mu taka na mojot slugaDavid: vaka veli Gospod Savaot: ,Jas tezedov od ov~oto stado za da bide{ voda~na Mojot narod Izrail;
9 i sekoga{ bev so tebe, kade i da ode-{e, gi istrebuvav pred tvoi o~i sitetvoi neprijateli, i }e go vozveli~amtvoeto ime, kako imeto na golemite lu-|e na zemjata.
10 Jas }e odredam mesto za Mojot na-rod, za Izrail, }e go utvrdam, i toj spo-kojno }e `ivee na svoeto mesto i nemapove}e da se obespokojuva, i ne~esnitelu|e nema pove}e da go poni`uvaat, ka-ko porano,
11 od denot koga Jas opredeliv sudiinad Svojot Izrail; i Jas }e te uspoko-jam od site tvoi neprijateli. I Gospodte izvestuva deka Toj }e ti podigne dom.
12 A koga }e zavr{at tvoite dni, i ti}e po~ine{ kaj tatkovcite svoi, Jas }ego vozdignam po tebe tvoeto seme {to}e proizleze od tvoite bedra, i }e gozacvrstam carstvoto negovo.
13 Toj }e izgradi dom na imeto Moe, iJas }e go utvrdam prestolot na carstvo-to negovo zasekoga{.
14 Jas }e mu bidam Tatko, i toj }e Mibide sin; i ako zgre{i, }e go kaznam sostap ~ove~ki i so udari na sinovi ~o-ve~ki;
2 12,1.5.7.13.15 3 Car1,8.10.11 1 Let 29,29
3 5,10 7,9 2 Mojs 3,12 Is.N. 1,5 Sud 6,12 1 Car 10,7
4 Er 1,4 34,1.8 Ez 3,16 6,1 Sof 1,1
5 4 Mojs 12,7 5 Mojs 9,27 Is.N. 24,29 3 Car 8,17-19 Is 42,1 1 Let 22,7 28,2 Dela 7,46
6 3 Car8,16.27 Is 66,1 Dela 7,48
7 2 Mojs40,34-38 3 Mojs26,11-12
8 5,2 6,21 Ps 77,70-72 1 Let 28,4
10 2 Mojs15,17 1 Car 12,8 4 Car 21,8 Er 24,6
11 1 Car25,28 23,5 3 Car11,38 Ps 88,29-37
15 1 Let 15,28
Ps 46,5
17 3 Car
8,5.62-63 1 Let15,1.3
16,1 2 Let 1,4
18 3 Car 8,
14-15
19 1 Let
16,3.43
20 6,14.16
21 1 Car13,14 15,28 25,30
28,16-17
23 21,8
7,1-17 1 Let 17,
1-15
349
VTORA KNIGA CARSTVA
15 no milosta Svoja nema da ja krenamod nego, kako {to ja krenav od Saul, ko-ga Jas go otfrliv pred liceto tvoe.
16 I }e bide nepokolebliv tvojot domi tvoeto carstvo zasekoga{ pred lice-to Moe, i prestolot tvoj }e ostane za-sekoga{.’”
17 Site ovie zborovi i celoto toa vi-denie Natan mu go ka`a na David.
Molitvata na David 18 Toga{ otide car David, zastana
pred liceto na Gospod, i re~e: „Koj sumjas, Gospodi, i {to e domot moj, ta tol-ku me vozveli~i!
19 Pa i toa duri se poka`a sosemamalku vo Tvoite o~i, Gospodi, Bo`emoj; no Ti izvesti u{te za domot naTvojot sluga dale~na idnina, toa gopostavuva{ kako zakon za lu|eto, Gos-podi, Bo`e moj!
20 [to u{te mo`e da ti ka`e David?Ti go poznava{ Tvojot sluga, Gospodimoj, Gospodi!
21 Ti go pravi{ ova zaradi zborotSvoj i po srceto Svoe, otkrivaj}i mu gina slugata Svoj site golemi raboti.
22 Zatoa vo s# si golem Ti, Gospodi,Bo`e moj, za{to nema sli~en na Tebe inema Bog, osven Tebe, po s# {to smeslu{ale so u{ite svoi.
23 I koj drug narod na zemjata e kakoTvojot narod – Izrail; za koj doa|alBog da Si go otkupi za svoj narod, da goproslavi imeto Svoe i da izvr{i gole-mi i stra{ni ~uda pred Svojot narod,koj Ti si go pridobil od Egip}anite,progonuvaj}i gi narodite i bogovitenivni?
24 I Ti go odredi za Sebe Tvojot na-rod Izrail kako Svoj sopstven narodzasekoga{, i Ti, Gospodi, stana negovBog.
25 A sega, Gospodi Bo`e, utvrdi gozasekoga{ zborot {to si go izrekol zaTvojot sluga i za domot negov i ispol-ni go ona {to si go izrekol.
26 Neka se vozveli~i imeto Tvoe za-sekoga{, ta da velat: ‚Gospod Savaot eBog nad Izrail.’ I domot na Tvojotsluga David da bide cvrst pred Tvoetolice.
27 Bidej}i Ti, Gospodi Savaote, Bo`eIzrailev, mu otkri na Tvojot sluga,velej}i: ‚]e ti vozdignam dom’, Tvojotsluga go podgotvi srceto svoe da Ti semoli so taa molitva.
28 I taka, Gospodi, Bo`e moj! Ti siBog, i Tvoite zborovi se neizmenlivi,i Ti mu veti na Tvojot sluga golemodobro.
29 A sega blagovoli i blagoslovi godomot na Tvojot sluga, ta toj da bideve~no pred Tvoeto lice, za{to Ti, Gos-podi, Bo`e moj, go objavi toa, i so Tvo-jot blagoslov domot na Tvojot sluga }estane blagosloven (za da bide predTebe) zasekoga{.”
Pobedite na David nad sosednite plemiwa
8 Potoa David gi napadna Filis-tejcite i gi pokori; i ja odzede Da-
vid prevlasta vo regionot od racete naFilistejcite.
2 Gi porazi i Moavcite i gi izmeriso ja`iwa, otkako gi legna na zemja: iz-meri dve ja`iwa za ubivawe, edno ja`eza ostavawe `ivi. I Moavcite mu sta-naa robje na David i mu pla}aa danok.
3 David go porazi Adraazar, sin naRehov, car na Cova, koga toj ode{e da japro{iri vlasta svoja kaj rekata Euf-rat;
4 i zede David od nego iljada i sedum-stotini kowanici i dvaeset iljadi pe-{aci; i im gi prese~e David `ilite nasite kolski kowi, ostavaj}i od niv sa-mo za sto koli.
5 Dojdoa Aramejci od Damask da mupomognat na cova{kiot car Adraazar;no David ubi dvaeset i dve iljadi Ara-mejci.
6 Toga{ David postavi stra`i voAram kaj Damask, i Aramejcite mu sta-naa na David robovi i mu pla}aa danok.A Gospod go ~uva{e David nasekade,kade }e otide{e toj.
7 Potoa David gi zede zlatnite griv-ni {to gi nosea slugite na Adraazar, igi donese vo Erusalim. (Niv podocna gizede egipetskiot car Susaim koga gonapadna Erusalim vo dnite na Solo-monoviot sin Rovoam).
27 7,13 3 Car 8,24
28 3 Car 8,26
29 Ps 88,28-29
8,1-14 1 Let 18,1-13
4 Is.N. 11,6-9
6 8,14 7,1
7 4 Car11,10 2 Let 23,9
12 3 Car 8,20
Ps 88,4.29.36
132,11-12 Jn 7,42 Dela 2,
29-31 13,32-34 Rim 1,3
2 Tim 2,8
13 3 Car 2,24
5,19 8,19
1 Let 22,10 28,6-7
Lk 1,32
14 1 Let 22,10
28,6 Ps 2,7
89,27-38 Lk 1,32 Evr 1,5
15 1 Car
15,23.28 3 Car
11,13.34
16 1 Car25,28
3 Car 2,45 Ps 88,35-37
Lk 1,33
18-29 1 Let
17,16-27
18 2 Mojs 3,11
Sud 6,15 1 Car 9,21
22 2 Mojs
15,11 3 Car 8,23 Er 10,6-7
Ps 47,1 86,10 104,1
23 5 Mojs
4,7.32-38
24 5 Mojs
26,18-19 29,12
1 Car12,22
350
VTORA KNIGA CARSTVA
8 A od Betah i Berotai, Hadade-zerovite gradovi, car David zede mnogubakar, (od koj Solomon napravi bron-zeno more, stolbovi, mijalnici i sitesadovi).
9 Koga Toi, carot na Hamat, ~u dekaDavid ja porazil celata vojska na Ad-raazar,
10 Toi go isprati sinot svoj Joram kajcarot David da go pozdravi i da mu bla-godari, poradi toa {to vojuval protivAdraazar i go porazil; bidej}i Adraa-zar vojuva{e so Toi. A vo racete Joramima{e srebreni, zlatni i bakarni sa-dovi.
11 Car David gi posveti i niv naGospod, zaedno so srebroto i zlatoto,zapleneto od site narodi, koi gi be{epokoril:
12 od Aram, Moav, sinovite Anonovi,Filistejcite i Amalikijcite, i odplenot na Adraazar, sinot na cova{-kiot car Rehov.
13 I David se proslavi, vra}aj}i se poporazot na osumnaeset iljadi Aramejcivo Solenata Dolina.
14 Toj postavi stra`i vo Edom; posta-vi stra`i po cel Edom; i site Edomcimu stanaa na David robovi. I Gospod go~uva{e David, kade i da otide{e toj.
Spisok na Davidovite slu`benici 15 Taka caruva{e David nad site Iz-
railci, sude{e i dele{e pravda na siotsvoj narod.
16 A Joav, sinot na Saruja, be{e nadvojskata; a Josafat, sinot Ahiludov,be{e letopisec;
17 Sadok, sinot Ahituvov i Ahime-leh, sinot Avijatarov, bea sve{tenici;Seraja be{e pisar;
18 a Benajahu, sinot Jehojadadaev, be-{e zapovednik nad Keretijcite i Pele-tijcite, a Davidovite sinovi bea sve{-tenici.
David go do~ekuva Memfivostej kaj sebe
9 I re~e David: „Ako ostanal u{tenekoj od Sauloviot dom, jas bi mu
napravil milost zaradi Jonatan.” 2 Vo Sauloviot dom ima{e eden sluga,
po ima Siva; go povikaa kaj David, i ca-
rot go pra{a: „Ti li si Siva?” Toj od-govori: „Jas sum tvojot sluga.”
3 I carot prodol`i i re~e: „Nema liu{te nekoj od Sauloviot dom? Bi munapravil milost Bo`ja?” A Siva muodgovori na carot: „Ima eden Jonata-nov sin, koj e kuc.”
4 Carot go pra{a: „Kade e toj?” Sivamu odgovori na carot: „Ete, toj e voku}ata na Mahir, Amieloviot sin, voLo-Devar.”
5 Toga{ car David isprati lu|e, ta gozedoa od ku}ata na Mahir, Amieloviotsin, od Lo-Devar.
6 I Memfivostej, sinot na Jonatan,koj be{e pak Saulov sin, dojde kajDavid, padna ni~kum i mu se poklonina carot. I re~e David: „Memfivos-tej!” Toj odgovori: „Eve, tvoj sluga sumjas.”
7 I David mu re~e: „Ne pla{i se; jas}e ti napravam milost zaradi tatko tiJonatan i }e ti gi vratam site nivi nadedo ti Saul, i ti sekoga{ }e jade{ lebna mojata trpeza.”
8 Se pokloni Memfivostej i re~e:„Koj sum jas, tvojot sluga, ta poglednamilostivo na mene mrtov pes?”
9 A carot go povika Siva, Sauloviotsluga, pa mu re~e: „S# {to mu pripa-|a{e na Saul i na celiot negov dom, mugo davam na sinot na tvojot gospodar;
10 obrabotuvaj ja, vpro~em, za negozemjata, ti, so tvoite sinovi i tvoiteslugi i donesuvaj gi plodovite nejziniza da ima sinot na gospodarot tvoj lebza ishrana; a Memfivostej, sinot nagospodarot tvoj, sekoga{ }e jade na mo-jata trpeza.” Siva ima{e petnaesetsinovi i dvaeset slugi.
11 Toga{ mu re~e Siva na carot: „S#{to mu zapoveda mojot gospodar na svo-jot sluga, toj }e go izvr{i.” Memfivos-tej jade{e na trpezata Davidova kakoeden od carskite sinovi.
12 Memfivostej ima{e maloleten sinpo ima Miha. Site {to `iveeja vo ku-}ata na Siva, bea slugi na Memfi-vostej.
13 A Memfivostej `ivee{e vo Erusa-lim, bidej}i sekoga{ jade{e na carska-ta trpeza. Toj be{e sakat vo obete nozesvoi.
3 4,4 1 Car20,14-16.42
4 17,27
6 21,7 1 Let 8,34 9,40
7 19,29
8 16,9 1 Car24,15
10 9,7 19,18
12 1 Let 8,34
13 4,4 9,3
11 3 Car 7,51
1 Let 26,26
13 4 Car 14,7
14 4 Car 8,20
15-18 20,23-26
3 Car 4,1-6 1 Let
18,14-17
18 23,20-23
3 Car1,38.44
4,4
9,1 1 Car 18,
1-4 19,1
20,14-17.42
2 16,1-4
19,25-31
351
VTORA KNIGA CARSTVA
Slu`benicite na David obes~esteni
10 Po izvesno vreme umre amonski-ot car, i namesto nego stana car
sinot negov Anon. 2 I David re~e: „]e poka`am milost
kon Anon, Nahasoviot sin, za dobrina-ta {to mi ja napravi negoviot tatko.”Pa gi isprati David slugite svoi da goute{at Anon poradi tatko mu. IDavidovite slugi otidoa vo zemjata naAmonievite sinovi.
3 No amonskite knezovi mu rekoa nagospodarot svoj Anon: „Zar misli{ de-ka David od po~it kon tatko ti ispra-til kaj tebe ute{iteli? Da ne gi is-pratil David slugite svoi kaj tebe zada go pregledaat gradot i da vidat vonego s# i se{to, pa da go razurnat?”
4 I Anon gi fati Davidovite slugi ina sekogo od niv mu ja izbri~i polovi-nata od bradata i im gi potse~e ali{-tata na polovina, do krstot i gi pu{ti.
5 Koga mu javija za toa na David, tojisprati lu|e da gi pre~ekaat, bidej}ibea mnogu obes~esteni. I carot zapove-da da im ka`at: „Ostanete vo Erihondodeka da vi porasnat bradite, i toga{vratete se.”
Vojna protiv Amoncite i Aramejcite
6 Vidoa Amoncite deka stanaa namra-zeni kaj David; pa ispratija Amoncitelu|e da najmat Aramejci od Bet-Rehov iAramejci od Cova – dvaeset iljadi pe-{aci, od carot Maaha – iljada du{i iod Tov – dvanaeset iljadi du{i.
7 Koga David slu{na za toa, go ispra-ti Joav so seta hrabra vojska.
8 Izlegoa Amoncite i se rasporedijaza borba kaj portite, a Aramejcite odCova i Rehov, kako i lu|eto na Tov iMaaha se zadr`aa oddelno vo poleto.
9 Koga vide Joav deka neprijatelskatavojska se rasporedila sproti nego i ot-spredi i odzadi, gi odbra najistakna-tite izrailski ma`i, i gi rasporediprotiv Aramejcite;
10 a drugiot del od lu|eto mu gi dove-ri na bratot svoj Avesa, da gi postroiprotiv Amoncite.
11 Toga{ re~e Joav: „Ako Aramejcitepo~nat da me nadvivaat, ti }e mi po-mogne{; ako, pak, Amoncite po~nat date nadvivaat tebe, jas }e ti dojdam napomo{;
12 bidi hrabar, i da stoime cvrsto zana{iot narod i za gradovite na na{iotBog, a Gospod }e go napravi ona {to edobro vo Negovite o~i.”
13 I vleze Joav, i narodot {to be{eso nego, vo borba protiv Aramejcite, itie izbegaa od nego.
14 Amoncite, pak, koga vidoa dekaAramejcite begaat, izbegaa od Avesa ivlegoa vo gradot. I Joav se vrati odAmoncite i dojde vo Erusalim.
15 Aramejcite {tom vidoa deka Izra-ilcite gi razbija, se sobraa site naed-no.
16 I Adraazar isprati glasnici za dagi povika Aramejcite {to bea od onaastrana na Eufrat, i, ete, dojdoa do He-lam; a Sovak, Hadadezerov voen na~al-nik, gi predvode{e.
17 Koga mu javija za toa na David, tojgi svika site Izrailci, go preminaJordan i stigna do Helam. Aramejcitese rasporedija protiv David i se sudri-ja so nego.
18 Aramejcite izbegaa od Izrailcite,a David uni{ti sedumstotini aramej-ski bojni koli i ubi ~etirieset iljadikowanici, udri po vojskovoda~ot So-vak, i toj tamu umre.
19 Koga site pot~ineti carevi na Ad-raazar vidoa deka Izrailcite gi razbi-ja, sklu~ija so Izrailcite mir i im sepokorija. I Aramejcite ve}e se pla{eada im pomagaat na Amoncite.
David i Vitsaveja
11 Po edna godina, vo vremeto kogacarevite izleguvaa vo vojna, Da-
vid go isprati Joav i slugite svoi sonego i site Izrailci; i tie gi napad-naa Amoncite i ja opkolija Rava; a Da-vid ostana vo Erusalim.
2 Edna{ prikve~er, otkako stana odsvoeto leglo, David se {eta{e po po-krivot na svojot carski dom svoj i odpokrivot vide edna `ena, koja sekape{e; a `enata be{e mnogu ubava.
12 Is.N. 1,6 1 Car 4,9 3 Car 2,2 1 Kor16,13
13 3 Car20,13-21
15-19 8,3-8
11,1 12,26-28 1 Let 20,1
10,1-19
1 Let 19,1-19
2 1 Car 11,
1-11 12,12
4 Is 15,2
20,4
6 8,3.5
Sud 18,28
352
VTORA KNIGA CARSTVA
3 David isprati da doznaat, koja e taa`ena? Mu rekoa: „Toa e Vitsaveja, Eli-jamova }erka, `ena na Hitiecot Urija.”
4 David isprati slugi da ja zemat; itaa dojde kaj nego, i toj spie{e so nea.A koga taa se is~isti od svojata ne~is-totija, se vrati vo domot svoj.
5 @enata ostana bremena i ispratiglasnici da mu javat na David i daka`at: „Bremena sum.”
6 Toga{ David isprati glasnici damu ka`at na Joav: „Isprati go kaj meneHitiecot Urija!” I Joav go ispratiUrija kaj David.
7 Urija dojde kaj nego, i David go ras-pra{a za polo`bata na Joav, za po-lo`bata na narodot i za tekot na vojna-ta.
8 David mu re~e na Urija: „Odi vodomot svoj i izmij si gi nozete.” Urijaizleze od carskiot dom, i po nego odne-soa i carsko jadewe.
9 No Urija prespa pred vratata nacarskiot dom zaedno so site slugi nagospodarot svoj i ne otide vo svojotdom.
10 Mu soop{tija na David i rekoa:„Urija ne otide vo domot svoj.” Davidmu re~e na Urija: „Eve, si do{ol odpat; zo{to ne si oti{ol vo domotsvoj?”
11 Urija mu odgovori na David: „Kov-~egot Bo`ji, Izrail i Juda se pod {a-torite, a gospodarot moj Joav i slugitena gospodarot moj prestojuvaat vo pole-to, a jas da vlezam vo ku}ata svoja dajadam, da pijam i da le`am so `enatasvoja! Se kolnam vo `ivotot na tvojatadu{a, toa nema da go napravam.”
12 Toga{ David mu re~e na Urija:„Ostani tuka i denes, a utre }e teotpu{tam.” I Urija ostana toj den voErusalim do izutrinata.
13 I David go pokani, i Urija jade{epred nego i pie{e, i David go opi. Nove~erta Urija otide da spie na leglotosvoe so slugite na svojot gospodar, a vodomot svoj ne otide.
14 Izutrinata David napi{a pismo doJoav i go isprati po Urija.
15 Vo pismoto napi{a vaka: „Posta-vete go Urija tamu, kade {to }e ima
najsilna vojska, i otstapete od nego, zada bide pogoden.”
Smrtta na Urija,ma`ot na Vitsaveja
16 Zatoa, koga Joav go opsednuva{egradot, go postavi Urija na takvo mes-to, za koe znae{e deka tamu ima hrabrima`i.
17 Izlegoa od gradot ma`i, se sudrijaso Joav, i nekolkumina od narodot, odDavidovite slugi, padnaa: ubien be{eisto taka i Hitiecot Urija.
18 Toga{ Joav isprati glasnici da muka`at na David za celiot tek na borba-ta.
19 Toj im zapoveda na glasnicite,velej}i: „Koga }e mu raska`ete nacarot za celiot tek na bitkata
20 i ako vidite deka carot se razgne-vuva i ve pra{uva: ‚Zo{to ste oti{leda se biete tolku blisku do gradot? Neznaete li deka vrz vas }e frlaat streliod yidot?
21 Koj go ubi Avimeleh, sinot naJerube{et? Neli frli `ena vrz negood yidot par~e od vodeni~ki kamen, gopogodi i toj umre vo Tevec? A vie,zo{to se pribli`ivte do yidot?’ –toga{ ti ka`i: ‚I tvojot sluga Hi-tiecot Urija isto taka e pogoden iumre.’”
22 Otide glasnikot, mu raska`a naDavid s# za {to go be{e ispratil Joav,(za celiot tek na bitkata. David se raz-gnevi na Joav, i mu re~e na glasnikot:Zo{to otidovte da se borite tolku bli-zu do gradot? Ne znaevte li deka }e fr-laat vrz vas od karpata? Koj go ubiAvimeleh, sinot na Jeroval? Ne frlili `ena vrz nego od karpata vodeni~kikamen i toj umre vo Tevec? Zo{to sepribli`ivte do yidot?)
23 Toga{ glasnikot mu re~e na David:„Tie lu|e n# nadvivaa i izlegoa protivnas vo poleto, i nie gi gonevme, do vle-zot na portite;
24 vo toa vreme strelcite strelaa odyidot vrz slugite tvoi, i zaginaa nekoiod carskite slugi; umre i tvojot slugaHitiecot Urija.”
17 11,23-24
21 Sud 9,50-54
3 23,34.39
1 Let 3,5
4 3 Mojs
15,19 18,19 20,10
5 Mojs22,22
8 1 Mojs
43,24.34 Sud 19,21
Lk 7,44
13 11,9
14-15 3 Car 12,9
21,8-10 4 Car 10,
1-7
353
VTORA KNIGA CARSTVA
25 Toga{ David mu re~e na glasnikot:„Ka`i mu na Joav vaka: ‚Da ne te bunitaa rabota, za{to no`ot istrebuva ne-koga{ eden, nekoga{ drug; zasili jaborbata protiv gradot i sru{i go’.Taka }e go ohrabri{!”
26 Urievata `ena ~u deka nejziniotma` umre, pa pla~e{e po ma`ot svoj.
27 Koga izmina vremeto za `alewe,David isprati lu|e i ja zede vo domotsvoj, i taa mu stana `ena i mu rodi sin.No deloto {to go izvr{i David, be{ezlo pred o~ite na Gospod.
Natan mu ja objavuva na David kaznata Bo`ja
12 Gospod go isprati Natan pro-rokot kaj David, i toj otide kaj
nego i mu re~e: „Vo eden grad ima{edvajca ma`i – edniot bogat, a drugiotsiromav;
2 bogatiot ima{e mo{ne mnogu siteni krupen dobitok,
3 a siromaviot nema{e ni{to, osvenedna ov~i~ka {to ja be{e kupil mala ija othrani, i taa be{e porasnala kajnego zaedno so negovite deca; taa jade-{e od negoviot leb, pie{e od negovata~a{a, spie{e na negovite gradi i mube{e kako }erka;
4 kaj bogatiot ~ovek dojde eden stra-nec; i nemu ne mu be{e po volja da zemeod ovcite ili od volovite svoi za dazgotvi ru~ek na stranecot, koj be{e do-{ol kaj nego, tuku ja zede ov~i~kata nasiromaviot i mu ja prigotvi nea na~ovekot {to be{e do{ol kaj nego.”
5 David mnogu se razgnevi protiv toj~ovek i mu re~e na Natan: „@imi Gos-pod! Smrt zaslu`uva onoj ~ovek {to gonapravil toa;
6 i za ov~i~kata toj treba da plati~etvorno, za{to go napravil toa i za-toa {to nemal milost.”
7 Toga{ Natan mu ka`a na David: „Tisi onoj ~ovek {to go izvr{i toa. Takagovori Gospod, Bog Izrailev: ‚Jas tepomazav za car nad Izrail, te spasiv odracete Saulovi,
8 ti go dadov domot na tvojot gospodari `enite na gospodarot tvoj vo tvojapregratka, ti go dadov domot Izrailev
i Judin i, ako ti e toa malku, bi ti pri-dal u{te pove}e;
9 a ti zo{to go prezre zborot na Gos-pod, izvr{uvaj}i zlo pred o~ite Ne-govi? Urija Hitiecot go napadna some~, `enata negova ja zede za svoja `e-na, a nego go ubi so me~ot na Amoncite;
10 zatoa me~ot nema nikoga{ da seottrgne od tvojot dom zasekoga{, bidej-}i ti Me prezre i ja zede `enata naHitiecot Urija za da bide tvoja `ena.’
11 Taka govori Gospod: ‚Ete, jas }e po-dignam zlo protiv tvojot dom, }e gizemam tvoite `eni pred o~ite tvoi i}e gi dadam na bli`niot tvoj, i toj }espie so tvoite `eni pod ova sonce;
12 ti go izvr{i toa tajno, Jas, pak, }ego izvr{am pred celiot Izrail sredebel den.’”
13 Toga{ David mu re~e na Natan:„Zgre{iv pred Gospod.” A Natan mu ka-`a na David: „I Gospod go simna odtebe grevot tvoj; ti nema da umre{;
14 no bidej}i so toa im dade povod naneprijatelite Gospodovi da Go hulat,zatoa sinot {to ti se rodi, }e umre.”
15 Natan otide vo domot svoj. I Gos-pod go pogodi deteto {to mu go be{erodila na David Urievata `ena, i toase razbole.
Smrtta na deteto na Vitsaveja 16 David Mu se mole{e na Boga za de-
teto, poste{e David i osamen ja minano}ta, legna na zemja.
17 I vlegoa kaj nego stare{inite nadomot negov, da go krenat od zemjata, notoj ne saka{e i ne jade{e leb so niv.
18 Na sedmiot den deteto umre, i slu-gite Davidovi se pla{ea da mu soop-{tat deka deteto umrelo; za{to si mis-lea tie, koga deteto be{e u{te `ivo, inie mu prozboruvavme, a toj ne go slu-{a{e glasot na{, kako }e mu ka`eme:„Deteto umre.” Toj }e stori ne{tolo{o.
19 Vide David deka slugite negovi sedo{epnuvaat, i razbra deka detetoumrelo, pa gi pra{a slugite: „Umre lideteto?” Tie mu odgovorija: „Umre.”
20 Toga{ David stana od zemjata, seizmi, se pomaza, se preoble~e i otide
9 1 Car15,19
10 13,28-29 15-18 3 Car 2,24-25
11 16,22
12 11,4-15
13 24,10.17 1 Car15,24
14 Is 52,5 Rim 2,24
15 1 Car25,38
16 13,31 3 Car21,27 Dan 9,3 Neem 1,4
17 3,35
26 5 Mojs 34,8
1 Car31,13
27 12,9
2 Mojs20,17
3 Mojs18,20
12,1 Sud 6,8
3 Car21,17
6 2 Mojs
21,37 Lk 19,8
7 7,8-9
1 Car15,17 16,13
354
VTORA KNIGA CARSTVA
vo domot Gospodov i se mole{e. Koga sevrati doma, pobara da mu donesat leb ijade{e.
21 I go zapra{aa slugite negovi:„[to zna~i toa {to postapuva{ taka?Dodeka deteto u{te be{e `ivo, tiposte{e i pla~e{e, i ne spie{e; a ot-kako umre deteto, ti stana i jade{ lebi pie{.”
22 David im odgovori: „Dodeka detetobe{e `ivo, jas postev i pla~ev, bidej}imislev: koj znae, nema li da se smilinad mene Gospod i nema li deteto daostane `ivo?
23 A sega e umreno; zo{to da postam?Zar mo`am da go vratam? Jas }e otidamkaj nego, toa nema da se vrati kaj mene.”
Ra|aweto na Solomon 24 I David ja ute{i svojata `ena Vit-
saveja, i vleze kaj nea i spie{e so nea;taa za~na i rodi sin, komu mu dade imeSolomon. I Gospod go zasaka;
25 i go isprati prorokot Natan, i tojgo nare~e: Jedidija4, spored slovotoGospodovo.
David ja osvojuva Rava 26 Joav vojuva{e protiv Rava Amonska
i tuku–re~i go prezede toj carski grad. 27 Isprati Joav glasnici da mu ka`at
na David: „Jas ja napadnav Rava i ja os-voiv vodata na gradot;
28 sega soberi go drugiot narod i trg-ni kon gradot, i prezemi go; za{to, akogo prezemam jas, }e mu se dade moetoime.”
29 David go sobra siot narod, trgnakon gradot Rava, vojuva{e protiv nego igo prezede.
30 David ja zede krunata na nivniotcar od glavata negova, – a vo nea ima{etalant zlato i skapocen kamen, – i jastavi David na svojata glava, i odneseod gradot mnogu golem plen.
31 A narodot {to be{e vo nego, go iz-vede i mu nalo`i da raboti so pili, so`elezni grebla i so `elezni sekiri,ili pak gi isprati da pe~at tuli. Taka
postapi toj so site amonski gradovi.Potoa David se vrati so siot narod voErusalim.
Amnon i Tamara
13 Potoa se slu~i ova: Davidoviotsin Avesalom ima{e sestra
ubavica, po ime Tamara, i Amnon, Da-vidoviot sin, se vqubi vo nea.
2 I Amnon tolku se ma~e{e {to serazbole po sestra si Tamara za{to taabe{e devica, i na Amnon mu se videdeka }e bide mnogu te{ko da napravine{to so nea.
3 No Amnon ima{e prijatel, po imeJonadav, sin na [ima, Davidov brat; aJonadav be{e mnogu itar ~ovek.
4 I toj mu re~e: „Zo{to tolku sla-bee{ od den na den, carski sine, nemali da mi ka`e{?” Amnon mu odgovori:„Jas ja sakam Tamara, sestrata na bra-tot moj Avesalom.”
5 Jonadav mu re~e: „Legni na leglotosvoe i napravi se bolen; i koga }e dojdetatko ti da te vidi, ka`i mu: Nekadojde sestra mi Tamara i da mi dade dajadam, i da zgotvi pred moi o~i jadewe,da go vidam i da jadam od nejziniterace.”
6 Amnon legna i se napravi bolen, icarot dojde da go vidi; Amnon toga{ mure~e na carot: „Neka dojde sestra miTamara i da prigotvi pred moi o~i dveslatki pitki, ta da kasnam od racetenejzini.”
7 David isprati ~ovek vo ku}ata da $ka`e na Tamara: „Odi vo ku}ata na bra-tot svoj Amnon i zgotvi mu jadewe.”
8 Taa otide vo ku}ata na svojot bratAmnon, a toj le`e{e. Taa zede bra{no,zamesi, prigotvi pitki pred negoviteo~i i gi ispe~e;
9 ja zede tavata i gi stavi pred nego,no toj ne saka{e da jade. Toga{ re~eAmnon: „Neka izlezat site {to sepokraj mene.” I izlegoa site lu|e {tobea pokraj nego.
10 I Amnon $ ka`a na Tamara: „Od-nesi go jadeweto vo vnatre{nata soba, i
13,1 3,2-3 1 Let 3,1-2.9
2 1 Mojs 34,3 Judita12,16
22 Is 38,1.5 Jona 3,9
23 1 Mojs
37,35 Jona 7,8-10
24 1 Mojs 4,25
5,29 38,3
1 Let 22,9 Mt 1,6
26-31 1 Let 20,
1-5
355
VTORA KNIGA CARSTVA
4 12,25. Sakan od Gospod.
jas }e kasnam od tvoite race.” Tamaragi zede pitkite {to gi be{e prigotvi-la, i mu gi odnese na brata si Amnon vovnatre{nata soba.
11 A koga taa mu stavi da jade, toj jafati i $ re~e: „Dojdi legni so mene,sestro.”
12 No taa re~e: „Ne, brate, nemoj da meobes~esti{, za{to taka ne se postapuvavo Izrail; ne pravi go toa bezumstvo.
13 Pa jas kade }e odam so bes~estietosvoe? I ti }e bide{ bezumnik vo Iz-rail; razgovaraj so carot; toj nema daotka`e da me dade za tebe.”
14 No toj ne saka{e da gi slu{a nejzi-nite zborovi; ja sovlada i legna so nea.
15 Potoa Amnon ja zamrazi mnogu, ta-ka {to omrazata negova sprema nea be-{e posilna od qubovta {to ja ima{ekon nea; i Amnon $ re~e: „Stani, odisi!”
16 A Tamara mu re~e: „Ne, brate, da meizbrka{ e pogolemo zlo od prvoto {tomi go napravi.” No toj ne saka{e da jaslu{a.
17 I go povika mom~eto {to mu slugu-va{e, pa mu re~e: „Isteraj ja ovaa nad-vor i zaklu~i ja vratata po nea.”
18 Taa nose{e {arena obleka, bidej}itakvi gorni obleki nosea carskite }er-ki – devici. Slugata ja izvede nadvor ija zaklu~i vratata po nea.
19 Tamara si ja posipa glavata svoja sopepel, ja raskina svojata {arena oble-ka, so koja be{e oble~ena, gi stavi ra-cete svoi na glavata svoja, i taka ode{ei vika{e.
20 A brat $ Avesalom $ re~e: „NeliAmnon, bratot moj, be{e so tebe? Nosega mol~i, sestro; toj ti e brat; ne gokini srceto svoe zaradi taa rabota.” ITamara `ivee{e samotno vo domot nabratot svoj Avesalom.
21 Carot David slu{na za seto toa isilno se razgnevi, (no ne go naskrbi du-hot na sinot svoj Amnon, kogo mnogu gosaka{e, bidej}i mu be{e prvoroden).
22 Avesalom, pak, ne mu re~e na Am-non ni lo{o ni dobro; toj go namraziAmnon, poradi toa {to ja obes~estisestra mu Tamara.
Avesalom nareduva da go ubijat Amnon i pobegnuva
23 Po dve godini ima{e stri`ba naovci kaj Avesalom vo Vaal-Asor, blizudo Efrem i Avesalom gi povika sitecarski sinovi.
24 I dojde Avesalom kaj carot i re~e:„Ete, kaj tvojot sluga denes ima stri`-ba na ovci, neka pojde carot i slugitenegovi so tvojot sluga.”
25 No carot mu re~e na Avesalom:„Ne, sinko, nema da dojdeme site za dane ti dodevame.” I Avesalom go mole{emnogu; no toj ne saka{e da odi i goblagoslovi.
26 Toga{ Avesalom mu re~e: „Nekadojde so nas barem bratot moj Amnon.”A carot mu re~e: „Zo{to da dojde sotebe?”
27 No Avesalom go ubedi i toj go pu{-ti so nego Amnon i site carski sinovi.(I Avesalom priredi carska gozba).
28 Avesalom im zapoveda na momcitesvoi, velej}i im: „Gledajte, koga }e serazveseli srceto na Amnon od vinoto, ikoga jas }e vi ka`am: udrete go Amnon,toga{ ubijte go, ne pla{ete se; toa jasvi zapovedam, bidete smeli i hrabri.”
29 Avesalomovite slugi napravija soAmnon, kako {to im zapoveda Avesa-lom. Toga{ stanaa site carski sinovi,se ka~i sekoj na maskata svoja i izbegaa.
30 Koga tie bea u{te na pat, dojde glasdo David deka Avesalom gi ubil sitecarski sinovi, i deka od niv ne ostanalnieden.
31 Toga{ carot stana, ja raskina ob-lekata svoja, i se frli na zemjata, i si-te slugi negovi {to stoeja kraj nego, giraskinaa svoite obleki.
32 No Jonadav, sinot na [ima, Davi-dov brat, re~e: „Da ne misli gospodarotmoj deka site momci, carski sinovi seubieni: samo Amnon e ubien, za{toAvesalom ja ima{e taa misla od denot,koga Amnon ja obes~esti sestrata nego-va;
33 poradi toa, mojot gospodar, carot,neka ne se obespokojuva od mislata dekasite carski sinovi umrele; umre samoAmnon.”
23 1 Mojs38,12 1 Car 25,2
28 3 Mojs20,17
31 1,11
32 13,3
11 1 Mojs 39,7
12 1 Mojs 34,7
37,8-9 3 Mojs
20,17 5 Mojs
22,21 Sud 19,
23-24
14 1 Mojs34,2-7 35,22
5 Mojs22,25
19 1,2
1 Car 4,12 Is 63,1 Er 2,37
Est 4,1.3
22 3 Mojs
19,17-18
356
VTORA KNIGA CARSTVA
34 A Avesalom izbega. Mom~eto {tostoe{e na stra`a, gi krena o~ite i vi-de: ete, mnogu narod vrvi po patot niznadolninata. (I dojde stra`arot, pa mujavi na carot velej}i: „Vidov lu|e poOronskiot pat po nadolninata.)
35 Toga{ Jonadav mu re~e na carot:„Toa se carskite sinovi, koi doa|aat;kako {to ka`a tvojot sluga, taka na-vistina stanalo.”
36 I {tom go izgovori toa, ete, pris-tignaa carskite sinovi i fatija dapla~at. Pa i carot i site slugi negovipla~ea mnogu silno.
37 Avesalom, pak, izbega i otide kajTalmaj, sinot na Gesurskiot car Ami-hud (vo Hamahadskata zemja). I carotDavid pla~e{e za sinot svoj za setovreme.
38 Avesalom izbega, dojde vo Ge{ur itamu prestojuva{e tri godini.
39 I carot David prestana da go goniAvesalom, za{to se ute{i poradi smrt-ta na Amnon.
Vra}aweto na Avesalom vo Erusalim
14 Joav, sinot na Saruja, zabele`adeka srceto na carot se svrte
kon Avesalom. 2 Joav isprati vo Tekoa i dovede otta-
mu edna umna `ena i re~e: „Prepravi sedeka `ali{; oble~i traurna obleka,nemoj da se pomazuva{ so maslo, i pret-stavi se kako `ena, koja oplakuva mr-tovec;
3 pa odi kaj carot i ka`i mu taka itaka.” I Joav $ gi stavi vo ustata nejzi-na, zborovite {to treba{e da gi ka`e.
4 I `enata Tekoanka vleze kaj carot,padna ni~kum na zemja, se pokloni i mure~e: „Pomogni care, pomogni!”
5 Carot ja pra{a: „[to ti e?” A taaodgovori: „Vdovica sum, umre ma`otmoj;
6 sluginkata tvoja ima{e dvajca si-novi; tie se skaraa vo poleto, nema{ekoj da gi razdeli, i edniot go udri dru-giot i go ubi.
7 I ete, celiot rod stana protiv slu-ginkata tvoja, i re~e: ,Predaj go onoj{to go ubi brata si, nie }e go ubiemezaradi du{ata na brat mu, koja toj ja
pogubi, i so toa }e vi go uni{time ipotomstvoto.’ I taka, tie }e ja zgasnatiskrata, koja u{te mi ostanuva za da neostavat ime i potomstvo na ma`ot mipo liceto na zemjata.”
8 A carot $ re~e na `enata: „Odi sispokojno doma, jas }e dadam zapoved zatebe.”
9 No `enata Tekoanka mu re~e na ca-rot: „Vrz mene, care, gospodare moj,neka bide vinata i vrz tatkoviot midom, a carot i prestolot negov se nevi-ni.”
10 I carot $ re~e: „Dovedi mi go onoj{to }e bide protiv tebe, i toj pove}enema da te gibne.”
11 Taa re~e: „Zakolni se, care, vo Gos-pod, tvojot Bog deka nema da se na-mno`at odmazdnicite za krv i nema dago pogubat sinot moj.” Carot re~e:„@imi Gospod! Ni vlakno od tvojot sinnema da padne na zemjata.”
12 I `enata re~e: „Dozvoli $ na slu-ginkata tvoja da mu ka`e u{te edenzbor na svojot car gospodar.”
13 Toj re~e: „Zboruvaj!” I `enata re-~e: „Zo{to misli{ taka protiv Bo`-jiot narod?” Carot, otkako go ka`a tojzbor, sam se obvini, poradi toa {to nego vra}a svojot progonet.
14 „Nie }e umreme i }e staneme kakorazleana voda na zemjata {to ne mo`eda se sobere; no Bog ne saka da ja pogu-bi du{ata i se gri`i da ne go otfrliod Sebe i otfrleniot.
15 I sega jas dojdov da mu gi ka`am nacarot, mojot gospodar, tie zborovi,za{to narodot me pla{i; i tvojata slu-ginka si veli: ,]e porazgovaram so ca-rot, dali nema da postapi toj sporedzborot na sluginkata svoja.’
16 Carot bezdrugo }e ja islu{a i }e jaspasi sluginkata svoja od rakata naonie koi sakaat da me istrebat, zaednoso sinot moj, od Bo`joto nasledstvo.
17 Zatoa, tvojata sluginka si re~e:‚Zborot na mojot gospodar car neka mibide uteha, za{to mojot gospodar car ekako angel Bo`ji, i mo`e da go slu{a idobroto i lo{oto. I Gospod, Bog tvoj,}e bide so tebe.’”
9 1 Car25,24 3 Car 2,33
11 1 Car14,45 3 Car 1,52
13 12,7 13,37-38
14 4 Mojs35,15.25.28
16 5 Mojs9,26.29
17 14,20 19,28 1 Car 29,9 3 Car 3,28
34 18,24
37 3,3
14,23.32 15,8
1 Let 3,2
39 1 Mojs
24,67 37,35 38,12
14,1 13,39
4 1 Car25,23
4 Car 6,26
7 4 Mojs
35,19-21 5 Mojs
19,11-13
357
VTORA KNIGA CARSTVA
18 Carot odgovori i $ re~e na `enata:„Ne go krij od mene toa {to }e go pra-{am.” I `enata re~e: „Govori, gospo-dare moj, care.”
19 Carot ja pra{a: „Vo seto toa ne eli so tebe rakata na Joav?” @enataodgovori i re~e: „Da ti e `iva du{ata,gospodare moj, care, ne mo`e da imaskr{nuvawe ni desno, ni levo; vistina,tvojot sluga Joav mi zapoveda i toj gistavi vo ustata na sluginkata tvoja si-te tie zborovi.
20 Tvojot sluga Joav go napravi toa zada go izmeni tekot na nastanot. No mo-jot gospodar carot e mudar, kako {to emudar angelot Bo`ji, toj razbira s#{to se slu~uva na zemjata.”
21 I carot mu re~e na Joav: „Ete, jasnapraviv spored zborot tvoj, odi vpro-~em, vrati mi go deteto Avesalom.”
22 Toga{ Joav padna ni~kum na zemja-ta i se pokloni, i go blagoslovi carot,velej}i: „Sega slugata tvoj znae deka do-bil blagonaklonost vo tvoite o~i, gos-podare moj, care, bidej}i carot postapispored zborot na svojot sluga.”
23 Pa stana Joav, ta otide vo Ge{ur igo dovede Avesalom vo Erusalim.
24 I carot re~e: „Neka se vrati vo ku-}ata svoja, no liceto moe da ne go gle-da.” I Avesalom otide vo ku}ata svoja,no carskoto lice ne go vide.
David se pomiruva so Avesalom 25 Me|u site Izrailci nema{e takov
ubavec kako Avesalom, ni tolku pofa-luvan kako nego: od peticite na nozetedo vrvot na glavata negova vo negonema{e nedostatok.
26 Koga }e ja istri`e{e kosata svoja,a toj ja stri`e{e sekoja godina, bidej}imu te`e{e; kosata od glavata negovate`e{e dveste {ekeli spored carskatamera.
27 I na Avesalom mu se rodija tri si-na i edna }erka, po ime Tamara; taabe{e mnogu ubava. (I mu stana `ena naRovoam, Solomonoviot sin, i mu go ro-di Avija).
28 I ostana Avesalom vo Erusalimdve godini, no carevoto lice ne go vide.
29 Toga{ Avesalom isprati po Joav za
da go odvede kaj carot, no toj ne saka{eda dojde kaj nego. Go povika i vtorpat,no toj pak ne saka{e da dojde.
30 Toga{ Avesalom im re~e na svoiteslugi: „Ja gledate li nivata na Joav domojata? Toj tamu ima ja~men; odete iizgorete go so ogan.” I Avesalomoviteslugi ja izgorea so ogan onaa niva. (Idojdoa slugite na Joav kaj nego, gi ras-kinaa oblekite svoi, i rekoa: „Avesa-lomovite slugi ja izgorea nivata tvojaso ogan”).
31 I stana Joav, pa otide kaj Avesalomdoma i mu re~e: „Zo{to slugite tvoi jaizgorea nivata moja so ogan?”
32 A Avesalom mu odgovori na Joav:„Ete, jas ispra}av po tebe i velev:‚Dojdi tuka, i jas }e te pratev kaj carotda ka`e{: zo{to sum do{ol od Ge{ur?Podobro }e be{e da ostanev tamu. Jassakam da go vidam liceto na carot.Ako, pak, sum vinoven, ubij me!’”
33 Joav otide kaj carot i mu go ras-ka`a toa. Carot go povika Avesalom.Toj dojde kaj carot, mu se pokloni ipadna ni~kum na zemja pred carot. Icarot go bakna Avesalom.
Avesalom te`nee da ja dobie mo}ta
15 Potoa Avesalom si nabavi kolii kowi i pedeset brzoodci.
2 Avesalom stanuva{e izutrina rano,se zapira{e kraj patot pokraj portitei, koga nekoj ima{e poplaka i ode{ekaj carot na sud, toj go povikuva{e i gopra{uva{e: „Od koj grad si?” I kogaonoj odgovara{e: „Od toa i toa Izra-ilevo pleme e tvojot sluga”,
3 toga{ Avesalom mu vele{e: „Ete,tvoeto delo e dobro i pravedno, no kajcarot nema koj da te islu{a.”
4 I Avesalom u{te vele{e: „O, da beame postavile mene za sudija vo ovaazemja! Kaj mene bi doa|al sekoj, koj imaspor i poplaka, i jas bi sudel po prav-da.”
5 I koga nekoj }e se dobli`e{e da muse pokloni, toj ja protega{e rakata igo pregrnuva{e i go baknuva{e.
6 Taka postapuva{e Avesalom so sekojIzrailec, koj doa|a{e kaj carot da sesudi, i navleguva{e Avesalom vo srca-ta na Izrailcite.
32 1 Car 20,8 Dela 25,11
33 15,5 19,40 20,9 1 Mojs27,26.27 29,11 48,10 50,1
15,2 19,9 5 Mojs21,19 Ruta 4,1.11
5 3 Car1,16.31.53 2,19
18 1 Car 3,17
19 14,3
1 Car 1,26 17,55
20 Izreki
25,2
23 13,37-38
24 14,28.32
25 1 Car 9,2
Sud 15,4-5
358
VTORA KNIGA CARSTVA
7 Otkako izminaa ~etirieset godiniod caruvaweto na David, Avesalom mure~e na carot: „Da odam i da go ispol-nam mojot zavet {to Mu go bev dal naGospod vo Hevron.
8 Za{to jas, tvojot sluga, koga `iveevvo Ge{ur, vo Aram, vetiv: ako Gospodme vrati vo Erusalim deka }e Mu pri-nesam `rtva na Gospod.”
9 A carot mu re~e: „Odi so mir.” Itoj stana i otide vo Hevron.
10 A Avesalom isprati tajni glasni-ci me|u site izrailski plemiwa, ve-lej}i: „Koga }e ~uete zvuk od truba,velete: ‚Avesalom stana car vo Hev-ron.’”
11 Od Erusalim otidoa so Avesalomdveste du{i {to gi be{e pokanil, itie otidoa prostodu{no, bez da znaat,kakva e rabotata.
12 Avesalom isprati da go povikaatgilonecot Ahitofel, Davidov sovet-nik, od negoviot grad Gilon, dodeka tojprinesuva{e `rtvi. I zapo~na golemzagovor i narodot se sobira{e i seumno`uva{e okolu Avesalom.
David bega od Erusalim 13 I dojde razuznava~ pri David i re-
~e: „Srceto na Izrailcite se svrte konAvesalom.”
14 Toga{ im re~e David na site svoislugi {to bea pri nego vo Erusalim:„Stanuvajte da begame, za{to za nas ne-ma spas od Avesalom; brzajte da izle-zeme da ne n# zate~e i n# fati da ne ninavle~e zlo i da go razori gradot sose~iloto na me~ot.”
15 Carskite slugi mu rekoa na carot:„Za s# {to }e zapoveda na{iot gospo-dar, carot, nie sme tvoi slugi.”
16 Pa izleze carot i po nego siot domnegov pe{ki. Carot ostavi deset svoinalo`nici da ja ~uvaat ku}ata.
17 I izleze carot i siot narod pe{ki,i zastanaa kaj poslednata ku}a.
18 I site slugi negovi vrvea od dvetestrani negovi, i site Keretijci, sitePeletijci i site Get~ani – do {esto-tini du{i {to bea do{le zaedno sonego od Get, odea pred carot.
19 I carot mu re~e na Get~anecotItaj: „Zo{to si trgnal i ti so nas?Vrati se i ostani so onoj car, bidej}iti si tu|inec i si izbegal od svojatazemja.
20 Ti si do{ol v~era, a denes }e teteram da odi{ so nas li? Jas odam, kade{to mo`am; vrati se i vrati gi so sebei bra}ata svoi; Gospod neka ti podarimilost i pravda!”
21 A Itaj mu odgovori na carot ire~e: „@imi Gospod, i `imi mojot gos-podar, carot; kade i da bide mojotgospodar, carot, `iv ili mrtov, tamu}e bide i tvojot sluga.”
22 Toga{ David mu re~e na Itaj: „Doj-di, pak, i odi so mene.” I trgna Get-~anecot Itaj i site lu|e negovi i sitedeca {to bea so nego.
23 I celata zemja pla~e{e na visokglas. I siot narod minuva{e, i carotgo mina potokot Kedron; i trgna siotnarod i carot po patot kon pustinata.
24 Ete, i sve{tenikot Sadok i zaednoso nego site leviti go nosea kov~egotna Bo`jiot zavet, i go ostavija Bo`jiotkov~eg, a Avijatar pak stoe{e na viso-~inata, dodeka siot narod izleze odgradot.
25 I carot mu re~e na Sadok: „Vratigo Bo`jiot kov~eg vo gradot (i nekastoi na mestoto svoe). Ako najdam mi-lost pred o~ite na Gospod, Toj }e mevrati i }e mi dade da Go vidam Nego iNegovoto `iveali{te.
26 Ako, pak, Toj ka`e: ‚Nemam kontebe blagonaklonost’, toga{, ete me;neka pravi so mene ona {to }e Mu sevidi deka e dobro.”
27 I mu ka`a u{te carot na sve{-tenikot Sadok: „Gleda{ li, – vrati sevo gradot so mir zaedno so sin si Ahi-maac i so Avijataroviot sin Jonatan,dvajcata va{i sinovi;
28 gledate li, jas }e se pozabavam poramninata vo pustinata, dodeka mistigne izvestuvawe od vas.”
29 Sadok i Avijatar go vratija Bo`-jiot kov~eg vo Erusalim i ostanaatamu.
30 A David trgna kon EleonskataPlanina, iska~uvaj}i se pla~e{e; gla-
19 18,2
21 Ruta 1,16-17 Lk 22,33
23 3 Car 2,37 Jn 18,1
24 8,17 20,25 1 Car22,20
25 Ps 26,4 42,3 84,1-2
26 1 Car 3,18
27 3 Car 1,42
28 17,16
30 19,5 Er 14,3-4 Est 6,12
7 5 Mojs
23,21
8 13,37-38
1 Mojs28,20-22
9 1 Car 1,17
20,42 4 Car 5,19
Mk 5,34 Lk 7,50
Dela 16,36
11 3 Car
1,41.49
12 15,31
3 Car1,9.19.25
1 Let 27,33 Ps 3,1-8
13 15,6
Sud 9,3
16 16,21-22
20,3
18 8,18
1 Car21,10
359
VTORA KNIGA CARSTVA
vata mu be{e pokriena, i toj ode{e bos;i site lu|e {to bea so nego, ja pokrijasekoj svojata glava, odea i pla~ea.
31 Mu javija na David i rekoa: „IAhitofel e me|u zagovornicite soAvesalom.” I re~e David: „Gospodi,Bo`e moj, osueti go sovetot na Ahito-fel.”
32 Koga David se iska~i na vrvot odgorata, kade {to saka{e da Mu se pok-loni na Gospod, ete vo presret mu doa|aKu{ij, Davidov prv prijatel: oblekatamu be{e raskinata, i na glavata ima{eprav.
33 I David mu re~e: „Ako dojde{ somene, }e mi bide{ tovar:
34 no, ako se vrati{ vo gradot i muka`e{ na Avesalom: ,Care, dosega bevsluga na tatko ti, a otsega natamu }ebidam tvoj sluga’, ti }e mo`e{ da goosueti{ za mene sovetot na Ahitofel.
35 Ete, tamu so tebe }e bidat sve{-tenicite Sadok i Avijatar, i sekoj zbor{to }e go ~ue{ od domot na carot,soop{tuvaj im go na sve{tenicite, naSadok i na Avijatar.
36 Zaedno so niv tamu se i dvajcatanivni sinovi: Ahimaac, sin Sadokov, iJonatan, sin Avijatarov; po niv ispra-}ajte mi ja sekoja vest {to }e ja ~uete.”
37 Taka, Ku{ij, Davidoviot prijatel,otide vo gradot, a vo toa vreme Ave-salom vleguva{e vo Erusalim.
David i Siva
16 Koga David sleze od vrvot nagorata, ete, vo presret mu doa|a
Siva, slugata na Memfivostej, so dvenatovareni magariwa so dveste lebovi,sto meri suvo grozje, sto nizi smokvi ieden mev so vino.
2 Carot go pra{a Siva: „Zo{to ti etoa?” Siva odgovori: „Magariwata se zacarskiot dom, za javawe, lebot i plodo-vite – za hrana na momcite, a vinoto –za iznemo{tenite vo pustinata.”
3 Carot pra{a: „Kade e sinot na gos-podarot tvoj?” Siva mu odgovori nacarot: „Ete, toj ostana vo Erusalim iveli: ,tokmu sega domot Izrailev }e migo vrati tatkovoto mi carstvo.’”
4 I mu ka`a carot na Siva: „Ete, tvoee s# {to ima Memfivostej.” A Siva
odgovori, poklonuvaj}i se: „Mo`ebi }enajdam milost pred o~ite na mojotgospodar – car!”
Semej go prokolnuva David 5 Koga carot David stigna do Bahu-
rim, ete, ottamu izleze eden ~ovek odrodot na Sauloviot dom, po ima Semej,sin na Gera. Toj ode{e i lo{o zboru-va{e,
6 i frla{e kamewa vrz David i vrzsite slugi na carot David; i site lu|ei site hrabri bea desno i levo od carot.
7 Kolnej}i go nego, Semej vele{e:„Istavi se, ubiecu, i zlostorniku!
8 Gospod ja svrte protiv tebe seta krvna Sauloviot dom, na ~ie mesto ti sezacari, i Gospod go predade carstvotovo racete na sinot tvoj Avesalom; i ete,ti si vo nevolja, zatoa {to si krvo-piec.”
9 Toga{ Avesa, sinot na Saruja, mure~e na carot: „Zo{to ovoj mrtov pes gokolne carot, gospodarot moj? ]e odam i}e mu ja simnam glavata.”
10 Carot re~e: „[to vi e vam, sinoviSaruevi? Ostavete go neka kolne, za-{to Gospod mu zapovedal da go kolneDavid. I koj mo`e da mu ka`e: ‚Zo{topravi{ taka?’”
11 I David mu re~e na Avesa i na siteslugi svoi: „Koga sinot moj, koj izlegolod teloto moe, ja bara du{ata moja,dotolku pove}e mo`e i eden Venijami-nov sin! Ostavete go, neka kolne, za{toGospod mu zapovedal;
12 mo`ebi, Gospod }e pogledne milos-tivo kon mojata poniznost, i }e mi voz-dade Gospod dobro za dene{noto kol-newe!”
13 I odea David i lu|eto po patotsvoj, a Semej vrve{e pokraj gorata, ot-kaj negovata strana; vrve{e, kolne{e ifrla{e kamewa i zemja kon nego.
14 I stigna carot i siot narod negov{to be{e so nego, izmoren, i tamu siotpo~inaa.
Ku{ij se zdru`uva so Avesalom 15 Avesalom, pak, i siot izrailski
narod dojdoa vo Erusalim, i so negoAhitofel.
7-8 21,1-9
9 19,22 2 Mojs22,28
10 15,25-26 Rim 9,20 1 Ptr 2,23
15 15,37
31 16,23
17,14.23
32 1,2
Is.N. 7,6 1 Car 4,12
4 Car18,37
1 Let 27,33
33 19,36
34 16,18-19
35 17,15-16
36 15,27 17,17
16,1 4,4
9,1-13 1 Car25,18
2 17,27-29
3 19,27-29
360
VTORA KNIGA CARSTVA
16 Koga Ku{ij, Davidoviot prv prija-tel, dojde kaj Avesalom, mu re~e: „Da`ivee carot!”
17 I Avesalom mu re~e na Ku{ij: „Ka-kva e taa tvoja sesrdnost kon tvojotprijatel! Zo{to ne otide so prijatelotsvoj?”
18 Ku{ij mu odgovori na Avesalom:„Ne, jas }e odam po onoj {to go izbraGospod i onoj narod i celiot Izrail;so nego sum i jas, i so nego }e ostanam.
19 I pritoa komu }e mu slu`am? Nelina sinot negov? Kako {to mu slu`ev ina tatko ti, taka }e ti slu`am i tebe.”
Avesalom i Davidovite nalo`nici 20 I Avesalom mu re~e na Ahitofel:
„Dajte sovet {to da pravime.” 21 Ahitofel mu odgovori na Avesa-
lom: „Vlezi kaj nalo`nicite na tatkoti {to toj gi ostavi da go ~uvaat domotnegov; i }e ~ujat site Izrailci deka sistanal omrazen za tatkoto, i }e im za-cvrstat racete na site {to se so tebe.”
22 I postavija za Avesalom {ator napokrivot, i Avesalom vleze kaj nalo`-nicite na tatko si pred o~ite na siotIzrail.
23 A sovetite {to gi dava{e Ahito-fel, vo ona vreme se smetaa, kako koganekoj bi Go dopra{uval Boga. Takov be-{e sekoj Ahitofelov sovet kako zaDavid, taka i za Avesalom.
Ku{ij mu protivre~i na Ahitofeloviot sovet
17 Toga{ mu ka`a Ahitofel naAvesalom: „]e odberam dvanae-
set iljadi du{i i }e stanam, }e odam dago gonam ovaa no} David;
2 }e go napadnam, koga }e bide izmo-ren i so otpu{teni race, i }e mu vleamstrav; i site lu|e {to se so nego }e serazbegaat; i jas }e go ubijam samo carot;
3 i site lu|e }e gi svrtam nazad kontebe kako {to nevesta se vrti kon svo-jot ma`. Ti ja bara{ du{ata samo naeden ~ovek, a siot narod }e bide smi-ren.”
4 Mu se dopadnaa tie zborovi na Ave-salom i na site izrailski stare{ini.
5 I Avesalom re~e: „Povikajte go Ku-{ij Arkiecot; da ~ueme {to }e re~etoj.”
6 Dojde Ku{ij pri Avesalom, i Avesa-lom mu re~e, velej}i: „Eve {to ka`uvaAhitofel; da postapam li sporedzborovite negovi? Ako, pak, ne, ka`iti.”
7 A Ku{ij mu re~e na Avesalom:„Ovoj pat ne e dobar sovetot {to go dalAhitofel.
8 Ti znae{ deka tvojot tatko i nego-vite lu|e se mnogu silni i razdrazlivivo nivnite du{i, kako me~ka v pole,~ii male~ki se grabnati, i tatko ti ema` voin; toj nema da no}eva so lu|eto.
9 Ete, toj sega se krie vo nekoja pe{-tera ili na drugo mesto, i ako nekojpadne pri prviot napad vrz niv, i ako~ujat i ka`at: ‚razbieni se lu|eto {totrgnaa po Avesalom’
10 toga{ i najhrabriot, ~ie srce e ka-ko lavovsko srce, }e padne so duhot,za{to na siot Izrail mu e poznato,kolku e hrabar tatko ti, i kolku se ju-naci onie {to se so nego.
11 Zatoa jas sovetuvam: neka se soberekaj tebe siot Izrail, od Dan do Vir-savija, vo mno{tvo kako pesok kraj mo-reto, i ti samiot }e trgne{ srede nego;
12 i toga{ }e odime protiv nego, kadei da se nao|a, i }e go napadneme, kako{to rosata pa|a na zemjata; i nema damu ostane ni eden ~ovek od site onie{to se so nego;
13 ako, pak, vleze vo nekoj grad, toga{siot Izrail }e donese vo toj grad ja-`iwa, i nie }e go zavle~eme s# do reka-ta, taka {to kam~e nema da ostanetamu.”
14 Toga{ re~e Avesalom i siot Izra-il: „Sovetot na Ku{ij e podobar odAhitofeloviot sovet.” Taka Gospodpresudi da se osueti „dobriot” Ahito-felov sovet za da navle~e Gospod zlovrz Avesalom.
David go preminuva Jordan 15 I Ku{ij im ka`a na sve{tenicite,
na Sadok i na Avijatar: „Taka i takaAhitofel go sovetuva Avesalom i sta-
5 15,32-34 16,16-19
8 Os 13,8 Izreki17,12
10 23,8-23
11 1 Car 3,20 13,5 Er 33,22
14 15,31.34
15 15,27-28.35-36
16 1 Car10,24
3 Car1,25.31.
34.39
18-19 15,34
20 Sud 20,7
21 15,16
1 Car 13,4
22 12,11-12
17,2 16,14
5 Mojs25,18
361
VTORA KNIGA CARSTVA
re{inite izrailski, jas, pak, posovetu-vav vaka i vaka.
16 I sega ispratete glasnici poskoroi ka`ete mu na David taka: da ne os-tanuva ovaa no} na ramninata vo pusti-nata, i {to poskoro da pomine od onaastrana da ne zagine carot i site lu|e{to se so nego.”
17 Jonatan i Ahimaac ~ekaa kaj En-Rogel. I otide edna sluginka, taa imraska`a, a tie otidoa i mu javija nacarot David; za{to tie ne mo`ea da sepoka`at vo gradot.
18 Gi vide edno mom~e i mu javi naAvesalom; no tie dvajcata brzo zaminaai otidoa vo Bahurim, vo ku}ata na eden~ovek, vo ~ij dvor ima{e bunar; tie sespu{tija vo nego.
19 A `enata zede, ta prostre vrz ot-vorot na bunarot pokrivka i nasipaodozgora prekrupa, taka {to ni{to nese zabele`uva{e.
20 Dojdoa Avesalomovite slugi voku}ata pri `enata i zapra{aa: „Kadese Ahimaac i Jonatan?” A `enata imodgovori: „Otidoa nakaj rekata.” Tie gibaraa i ne gi najdoa, i se vratija voErusalim.
21 Otkako si zaminaa, onie izlegoa odbunarot, otidoa i mu javija na carotDavid, velej}i mu: „Stanuvajte i {toposkoro preminuvajte preku vodata,za{to Ahitofel dade takov i takovsovet za vas.”
22 Toga{ David stana i site lu|e {tobea so nego, i go minaa Jordan; na raz-denuvawe ne ostana ni eden {to ne gopremina Jordan.
23 Ahitofel, koga vide deka negoviotsovet ne go poslu{aa, go osedla magare-to, se podgotvi, otide vo domot svoj, vosvojot grad, otkako gi uredi doma{nitei se obesi, umre, i go pogrebaa vo tatko-viot mu grob.
David vo Mahanaim 24 David stigna vo Mahanaim, a Ave-
salom go premina Jordan, toj i siotIzrail so nego.
25 Namesto Joav, Avesalom go postavinad vojskata Amasa. Amasa be{e sin naeden ~ovek po ime Jitra, od Jizreel, koj
se o`eni za Avigal, }erka na Nahas,sestra na Saruja, Joavova majka.
26 A Izrail se smesti vo logorot soAvesalom vo Galaadskata zemja.
27 Koga David stigna vo Mahanaim,Nahasoviot sin [ovij od Rava Amon-ska, i Mahir, Amieloviot sin, od Lo-Devar, i Galaad~anecot Verzelij odRogelim,
28 donesoa deset posteli, deset ~iniii zemjani sadovi, `ito i ja~men, bra{-no i bulgur, grav i le}a i pe~eni zrna,
29 med i maslo, ov~o i kravjo sirewe,– donesoa hrana na David i na lu|eto{to bea so nego; za{to tie si rekoa:narodot e gladen i umoren i `eduva vopustinata.
Vojskata na Avesalom e sovladana
18 David gi pregleda lu|eto {tobea so nego, i postavi nad niv
iljadana~alnici i stotnici. 2 David gi isprati lu|eto: edna tre-
tina pod vodstvo na Joav, edna tretinapod vodstvo na Avesa, sinot Saruev,brat Joavov, edna tretina pod vodstvona Get~anecot Itaj. Toga{ carot imre~e na lu|eto: „I jas }e dojdam so vas.”
3 No lu|eto mu odgovorija: „Ne doa|aj,za{to, nie i da izbegame, toa nema da sezabele`i; i polovinata od nas da umre,toa isto taka nema da se zabele`i; ti,bidej}i sam ~ini{ kolku deset iljadiod nas, zatoa podobro e za nas da nipomaga{ od gradot.”
4 Carot im re~e: „[to }e najdete zadobro, toa i }e go napravam.” I carotse zadr`a kaj portite, i siot narod iz-leguva{e po stotici i po iljadi.
5 Carot im zapoveda na Joav, Avesa iItaj, velej}i: „Za~uvajte mi go mom~etoAvesalom.” I site slu{naa {to imzapoveda{e carot na site na~alnici zaAvesalom.
6 Izlegoa lu|eto vo poleto protivIzrailcite, i zapo~na bitka vo Efre-movata Gora.
7 I narodot Izrailev be{e pobedenod Davidovite lu|e; toj den tamu ima{egolem poraz, – bea ubieni dvaeset ilja-di du{i.
8 A bitkata se pro{iri po celata
27 9,4 12,26.29 19,32-33 3 Car 2,7
28-29 16,1-2
18,1 1 Car 8,12
2 Sud 7,16 9,43 1 Car11,11 13,17
3 21,17
5 18,12 19,1
8 2,26 11,25
16 15,28
17 15,27.36
3 Car 1,9
18-20 Is.N. 2,3-7
1 Car19,13
21 17,15-16
23 15,12
4 Car 20,1 Mt 27,5
24 2,8
25 19,14
20,9-12 1 Let 2,
13-17
362
VTORA KNIGA CARSTVA
onaa zemja, i gorata progolta pove}elu|e, otkolku {to se istrebi so me~otvo toj den.
Joav go ubiva Avesalom 9 Avesalom se sretna so Davidovite
slugi; toj java{e maska. Koga maskatanavleze pod grankite na eden golem dab,kosata na Avesalom mu se zapletka vogrankite od dabot, i toj po~na da visime|u neboto i zemjata, a maskata {tobe{e pod nego izbega.
10 Nekoj go vide toa i mu javi na Joav,velej}i: „Ete, jas go vidov Avesalomkako visi na dabon.”
11 Joav mu ka`a na ~ovekot {to mu gosoop{ti toa: „Ete, si videl; zo{to nego kutna tamu na zemja? ]e ti dadevdeset {ekeli srebro i eden pojas.”
12 I onoj mu odgovori na Joav: „Dastavea vo racete moi i iljada {ekelisrebro, i toga{ ne bi krenal raka vrzcarskiot sin; za{to nie ~uvme dekacarot ti zapoveda tebe, na Avesa i naItaj, velej}i: ,Za~uvajte mi go mom~etoAvesalom’;
13 i da bev postapil poinaku vo opas-nost po `ivotot svoj, toa ne bi ostana-lo sokrieno od carot, pa i ti bi stanalprotiv mene.”
14 Joav re~e: „Nema zo{to da se zani-mavam so tebe.” I zede vo racete tristreli i gi zabode vo srceto na Ave-salom, koj u{te be{e `iv na dabot.
15 Toga{ go opkolija Avesalom desetmomci, Joavovi oru`enosci, go udiraai go umrtvija.
16 I zatrubi Joav so truba i lu|eto{to go gonea Izrail, se vratija,bidej}i Joav go {tede{e narodot.
17 Go zedoa Avesalom, go frlija vo go-rata, vo dlaboka jama, i natrupaa vrznego golema gramada kamewa. I siteIzrailci se razbegaa, sekoj vo {atorotsvoj.
David razbira za smrtta na Avesalom
18 U{te dodeka be{e `iv, Avesalomsi be{e izgradil spomenik vo Car-
skata Dolina; za{to vele{e: „Jas ne-mam sin za da se za~uva spomenot zaimeto moe.” I do denes toj se narekuvaJad Avesalom5.
19 Ahimaac, sinot Sadokov, mu re~ena Joav: „]e tr~am da mu javam na carotdeka Gospod preku Svojot sud go spasiod racete na neprijatelite negovi.”
20 No Joav mu re~e: „Nema da bide{izvestuva~ na dobra vest denes; drug den}e javi{, a ne denes, za{to careviotsin umre.”
21 Joav mu re~e potoa na Ku{ij: „Odi,javi mu na carot {to si videl.” IKu{ij mu se pokloni na Joav i otr~a.
22 No Ahimaac, Sadokoviot sin, nas-tojuva{e i mu vele{e na Joav: „[to ida bide, i jas }e tr~am po Ku{ij.” aJoav mu odgovori: „[to ti treba datr~a{, sinko? Dobra vest nema daodnese{.”
23 Ahimaac re~e: „Taka neka bide, nojas }e otr~am.” Toga{ Joav mu re~e:„Tr~aj.” I Ahimaac potr~a po napre-~en pat i go prestigna Ku{ij.
24 Vo toa vreme David sede{e me|udvete porti. I stra`arot izleze podvratnata strea otkaj yidot, gi krenao~ite i vide, eden ~ovek tr~a.
25 I stra`arot izvika i mu soop{tina carot. A carot re~e: „Ako e sam,vest nosi vo ustata svoja.” A onoj s#pove}e i pove}e se pribli`uva{e.
26 Stra`arot vide drug ~ovek dekatr~a; i stra`arot mu vikna na vrata-rot: „Ete, u{te eden ~ovek tr~a.” Ca-rot re~e: „I toj e izvestuva~.”
27 Stra`arot re~e: „Go gledam odewe-to na prviot, toa prilega na odeweto naAhimaac, Sadokoviot sin.” A carotre~e: „Toj e dobar ~ovek i doa|a sodobra vest.”
28 Ahimaac izvika i mu re~e na carot:„Mir!” I mu se pokloni na carot soliceto do zemja i re~e: „BlagoslovenGospod, Bog tvoj, Koj gi predade lu|eto{to bea krenale raka protiv mojotgospodar, carot!”
29 A carot pra{a: „Zdravo li emom~eto Avesalom?” Ahimaac odgovo-
19 15,36 18,31
24 19,9 4 Car 9,17-20
27 3 Car 1,42
29 1 Mojs43,27-28 1 Car 4,14 14,16
9 14,26
16 2,28
20,22
17 Is.N. 7,26
8,29 1 Car 4,10
3 Car12,16
18 14,27
363
VTORA KNIGA CARSTVA
5 18,18. Avesalomov spomenik.
ri: „Vidov golema me{anica, koga car-skiot slu`itel Joav go ispra}a{e svo-jot sluga; no ne znam {to stanuva{etamu.”
30 Carot re~e: „Pomesti se i zastanituka.” I toj se pomesti i zastana.
31 Ete, pristigna i Ku{ij po nego. IKu{ij mu re~e na carot: „Dobra vest zagospodarot moj, carot! Gospod ti napra-vi denes pravda, spasuvaj}i te od raka-ta na site {to bea stanale protivtebe.”
32 A carot go pra{a Ku{ij: „Zdravoli e mom~eto Avesalom?” Ku{ij odgov-ori: „Da dade Bog so neprijatelite namojot gospodar, carot, i so site zlomis-lenici protiv tebe da se slu~i istoto{to go snajde mom~eto!”
33 Se voznemiri carot i otide vosobata nad portite i pla~e{e i, koga siode{e, vele{e vaka: „Sine Avesalome!Sine, sine Avesalome! O, da bev umreljas namesto tebe, Avesalome, sine moj,sine!”
Davidovata bolka
19 Mu soop{tija na Joav: „Ete, ca-rot pla~e i taguva za Avesa-
lom.” 2 I pobedata vo onoj den se pretvori
vo pla~ewe za celiot narod: za{to tojden narodot slu{na i vele{e dekacarot `ali za sinot svoj.
3 Toga{ narodot vleguva{e vo gradotskri{no, kako {to se pritajuvaat odsram lu|eto {to izbegale od borba.
4 A carot go pokri liceto i vika{esilno: „Sine Avesalome, Avesalome,sine moj, sine!”
5 Potoa Joav dojde kaj carot doma ire~e: „Ti denes gi posrami site slugisvoi, koi go spasija denes `ivotot tvoj,`ivotot na tvoite sinovi i }erki,`ivotot na tvoite `eni i `ivotot natvoite nalo`nici;
6 ti gi saka{ onie {to te mrazat, a gimrazi{ onie {to te sakaat, bidej}i de-nes poka`a deka za tebe se ni{to i vo-da~ite i slugite; denes razbrav dekatebe }e ti be{e poprijatno ako Avesa-lom ostane{e `iv, a nie site da bevmeizumrele;
7 zatoa stani, izlezi i pozboruvaj impo srce na slugite tvoi; za{to, se kol-nam vo Gospod deka, ako ne izleze{,ovaa no} nieden ~ovek nema da ostane sotebe; toa }e bide za tebe polo{o od sitebedi {to te sna{le od mladosta dodenes.”
8 Stana carot i sedna kraj portite, ana siot narod mu javija deka carot sedikraj portite. I siot narod dojde predcarot kaj portite; a privrzanicite naAvesalom se razbegaa po {atoritesvoi.
David e povikan da se vrati vo Erusalim
9 I siot narod od site plemiwa Iz-railevi se prepira{e i vele{e: „Ca-rot David n# spasi od racete na nepri-jatelite na{i i n# oslobodi od racetena Filistejcite, a sega samiot izbegaod ovaa zemja, od carstvoto svoe, odAvesalom.
10 No Avesalom, kogo go pomazavme zacar nad nas, umre vo borbata; a segazo{to odolgovlekuvate, ta ne govra}ate carot?” (Ovie zborovi na siotIzrail stignaa do carot).
11 Toga{ carot David isprati da imka`at na sve{tenicite, na Sadok i naAvijatar, ka`ete im na Judinite sta-re{ini: „Zo{to sakate da bidete pos-ledni vo vra}aweto na carot vo domotnegov, koga zborovite na siot Izrailstignaa do carot vo domot negov.
12 Vie ste moi bra}a, vie ste moja kos-ka i moja plot, zo{to sakate da bideteposledni za vra}aweto na carot vodomot negov?”
13 A na Amasa ka`ete mu: „Neli si timoja koska i moja plot? Gospod neka miisprati te{ka kazna i u{te pove}e dami dodade, ako ti ne stane{ kaj menezasekoga{ voen na~alnik mesto Joav!”
14 I toj gi pokoleba srcata na siteJudini ma`i kako na eden ~ovek. I tieispratija da mu ka`at na carot: „Vratise ti i site tvoi slugi.”
15 Se vrati carot i stigna do Jordan,a Judeite dojdoa vo Gilgal da gopre~ekaat carot i da go prevedat prekuJordan.
8 18,4
93,18 8,1-14
10 18,17
12 5,1
13 17,25
31 18,19
Sud 5,31
32 1 Car25,26
33 15,30
19,1 1 Mojs
37,34-35
2 Pla~ 5,15
364
VTORA KNIGA CARSTVA
16 I Semej, sinot na Gera, Venija-minovec od Bahurim, pobrza i otide soJudejcite da go pre~eka carot David;
David go po{teduva Semej 17 a zaedno so nego ima{e iljada lu|e
od Venijaminovoto pleme, i Siva, slu-gata na Sauloviot dom, so petnaesettesinovi svoi i so dvaesette slugi svoi;tie go preminaa Jordan pred liceto nacarot (i podgotvija da mine carotpreku Jordan).
18 Koga go dovedoa splavot, za da goprenesat semejstvoto na carot i da muposlu`at, toga{ Semej, sinot na Gera,padna ni~kum pred carot {tom toj gopremina Jordan,
19 i mu re~e na carot: „Gospodare, nemi go smetaj za prestap i ne go spomnu-vaj ona, so koe zgre{i slugata tvoj voonoj den, koga mojot gospodar izlegu-va{e od Erusalim, i ne go stavaj toa,care, na srce;
20 za{to slugata tvoj znae deka zgre-{il; i, ete, od celiot Josifov dom doj-dov denes prv da go pre~ekam gospo-darot svoj, carot.”
21 Avesa, Sarueviot sin, progovori ire~e: „Zarem Semej nema da umre, pora-di toa {to zboruva{e lo{o za poma-zanikot Gospodov?”
22 A David re~e: „[to sakate vie odmene, sinovi Saruevi, ta sega mi stanu-vate klevetnici? Denes li treba dabide ubien nekoj od Izrail? Ne znam lijas deka denes sum car nad Izrail?”
23 Toga{ mu re~e carot na Semej: „Tinema da umre{.” I carot mu se zakolna.
24 Izleze da go pre~eka carot i Mem-fivostej, sinot na Jonatan, Sauloviotsin. Toj ne si gi be{e izmil nozete,(nitu gi isekol noktite), ne be{e segri`el za bradata svoja i ne gi be{eispral ali{tata svoi od onoj den, kogacarot izleze, do denot koga se vrati somir.
David se pomiruva so Memfivostej 25 Koga toj izleze od Erusalim da go
pre~eka carot, carot go pra{a: „Mem-fivosteje, zo{to ne dojde so mene?”
26 Ovoj odgovori: „Gospodare moj,care, mojot sluga me izlaga, za{to jas,slugata tvoj, si velev: ‚}e go osedlammagareto, }e se ka~am na nego i }e oti-dam so carot’, bidej}i slugata tvoj ekuc.
27 A toj go nakleveti slugata tvojpred gospodarot moj, carot. No mojotgospodar, carot, e kako angel Bo`ji:zatoa pravi {to ti se ~ini dobro votvoite o~i.
28 I ako i celiot dom na mojot tatkozaslu`i smrt pred mojot gospodar, tisepak go postavi svojot sluga me|u tvoi-te sotrpeznici; kakvo pravo imam, pak,u{te da se poplakuvam pred carot?”
29 A carot mu re~e: „Zo{to go zboru-va{ seto ova? Jas rekov, ti i Siva da gipodelite me|u sebe nivite.”
30 No Memfivostej mu odgovori nacarot: „Ako saka neka zeme toj s#,otkako mojot gospodar – car se vrati somir vo domot svoj.”
31 Dojde od Rogelim i Galad~anecotVerzelij i go mina so carot Jordan zada go pridru`i od onaa strana naJordan.
David mu se oddol`uva na Verzelij 32 A Verzelij be{e mnogu star, na
osumdeset godini. Toj go hrane{e carotdodeka `ivee{e vo Mahanaim, bidej}ibe{e imoten ~ovek.
33 Carot mu re~e na Verzelij: „Dojdiso mene, i jas }e te hranam vo Eru-salim.”
34 No Verzelij mu odgovori na carot:„Mnogu li mi ostanuva da `iveam, ta daodam so carot vo Erusalim?
35 Sega sum na osumdeset godini; }erazlikuvam li dobro od lo{o? ]e goraspoznae li slugata tvoj vkusot na toa{to }e go jade i }e go pie? I }e mo`amli da go slu{am glasot na peja~ite ipea~kite? Zo{to, pak, slugata tvoj damu bide tovar na svojot car – gospodar?
36 Slugata tvoj }e go pridru`i u{temalku carot od ovaa strana na Jordan:za{to, vpro~em, carot da me nagraduvaso takva milost?
37 Dozvoli mu na slugata tvoj da sevrati i da umre vo svojot grad, kraj gro-
27 14,17.20 16,3
28 9,9-13 21,6-9
31 17,27
32 17,28-29
17 16,1-4
19,27-28
18-20 16,5-13 3 Car
2,8.36-46
21-22 16,9-10 1 Car11,13
23 3 Car 2,8
24 9,3-12
365
VTORA KNIGA CARSTVA
bot na tatko si i na majka si. No, ete,slugata tvoj, sinot moj Kimham, nekaotide so mojot car – gospodar, i ti pos-tapi so nego, kako {to ti e volja.”
38 Carot mu re~e: „Neka dojde Kimhamso mene, i jas }e napravam za nego, ona{to ti e volja; i s# {to bi posakal tiod mene, }e napravam za tebe.”
39 Toga{ siot narod go premina Jor-dan, i carot isto taka. Carot go baknaVerzelij i go blagoslovi i toj se vrativo domot svoj.
40 I carot trgna za Gilgal; trgna sonego i Kimham; i siot judejski narod ipolovinata izrailski narod go pri-dru`ija carot.
Spor pome|u Judejcite i Izrailcite 41 I, ete, site Izrailci dojdoa kaj ca-
rot i mu rekoa: „Zo{to na{ite bra}a,ma`ite Judini, te grabnaa tebe, i goprevedoa preku Jordan carot i ~eladtanegova i zaedno so nego i site Davidovilu|e?”
42 Site Judini ma`i im odgovorija naIzrailcite: „Zatoa {to carot ni e namblizok; i zo{to se lutite poradi toa?Zar sme izele ne{to od carot, ili smedobile od nego darovi? (Ili n# oslo-bodil od danoci?)”
43 A Izrailcite im odgovorija na Ju-dinite ma`i i rekoa: „Nie sme desetdelovi vo carot, isto taka i za David;(nie sme prvenec, a ne vie;) zo{to, pak,n# prezirate? Neli nie prvi proz-borevme da go vratime na{iot car? Nozborot na Judinite ma`i be{e po-`estok od zborot na Izrailcite.”
Seva se rzgnevuva kon David
20 Slu~ajno tamu se nao|a{e edenlo{ ~ovek, po ime Seva, sin na
Bihrij, od Venijaminovoto pleme. Tojzatrubi so truba i re~e: „Za nas nemadel vo David i nema za nas nasledstvokaj Jeseeviot sin; Izrailci, site vo{atorite!”
2 I site Izrailci se oddelija od Da-vid i otidoa po Seva, sinot na Bihrij,a Judejcite ostanaa od stranata na ca-rot svoj, od Jordan do Erusalim.
Joav go ubiva Amasa 3 David dojde vo domot svoj vo Eru-
salim; i gi zede carot desette `eninalo`nici {to be{e gi ostavil da ja~uvaat ku}ata; gi smesti vo oddelna ku-}a pod nadzor; gi hrane{e, no ne ode{ekaj niv. I tie prestojuvaa tamu s# dosmrtta svoja i `iveeja tamu kako vdovi-ci.
4 A mu re~e carot na Amasa: „Svikajgi za tri dni Judejcite kaj mene i tisamiot dojdi tuka!”
5 I Amasa otide da gi svika Judej-cite, no se zadr`a pove}e od oprede-lenoto vreme.
6 Toga{ David mu re~e na Avesa:„Bihrieviot sin Seva sega }e vi donesepove}e zlo, otkolku Avesalom; zemi gislugite na gospodarot svoj i sledi go,da ne bi da najde utvrdeni gradovi i dase sokrie od o~ite na{i.”
7 I izlegoa po nego Joavovite lu|e, iKeretijcite i Peletijcite, i sitehrabri borci trgnaa od Erusalim vopotera po Bihrieviot sin Seva.
8 A koga se dobli`ija do golemiotkamen {to e kaj Gavaon, gi sretna Ama-sa. Joav be{e oble~en vo voenata oble-ka svoja i prepa{an so me~, koj vise{ena kolkot vo no`nica i koj lesno sevade{e od nea i vleguva{e.
9 Joav mu re~e na Amasa: „Zdrav li si,brate?” Joav ja fati so svojata desnaraka bradata na Amasa za da go bakne.
10 Amasa, vnimava{e na me~ot {tobe{e vo rakata na Joav, i toj go probodeso nego vo stomakot, taka {to crevatamu se isturija na zemja, bez da go udripo vtorpat, i toj umre. Joav i bratotnegov Avesa trgnaa vo potera po Seva,Bihrieviot sin.
Seva go prekinuva svojot gnev 11 Eden od Joavovite slugi stoe{e kaj
trupot na Amasa i vele{e: „Koj mu everen na Joav i koj e za David, neka odipo Joav!”
12 A umreniot Amasa le`e{e vokrvta srede patot. I toj ~ovek, gledaj}ideka site lu|e se zapiraat nad nego, goodvle~e Amasa od patot vo poleto i
3 15,16 16,21-22
4 17,25 19,14
7 8,18 15,18 3 Car 1,38
8 2,13 3,30 1 Car17,38-39 18,4
9 Mt 26,49
10 2,23 3,27 1 Car 26,8 3 Car 2,5
38 3 Car 2,7
44 19,10-12
3 Car11,30
Is 9,21 11,13
20,1 19,43-44
3 Car12,16
2 Let 10,16
366
VTORA KNIGA CARSTVA
stavi vrz nego obleka, bidej}i vide dekasekoj {to minuva{e, se zapira{e nadnego.
13 No koga toj be{e oddale~en odpatot, siot narod Izrailev trgna poJoav da go goni Seva, Bihrieviot sin.
14 I toj mina niz site izrailskiplemiwa do Avel-Bet-Maaha i prekuceliot Berim; i site `iteli od grado-vite se sobiraa i odea po nego.
15 I dojdoa i go opsadija Avel-Bet-Maaha; izdignaa nasip pred gradot, sepribli`ija do yidot, i site lu|e {tobea so Joav, napnaa da go soborat yidot.
16 Toga{ edna umna `ena izvika odgradskiot yid: „^ujte, ~ujte, ka`ete muna Joav da dojde vamu, i jas }e porazgo-varam so nego.”
17 Joav se pribli`i do nea, i `enatapra{a: „Ti li si Joav?” I toj odgovori:„Jas sum.” Taa re~e: „^uj gi zborovitena sluginkata tvoja.” A toj odgovori:„Slu{am.”
18 Taa re~e: „Edno vreme velea: koj sa-ka da pra{a, neka pra{a vo Avel; i ta-ka go re{avaa problemot. (Ima li u{tetakvi, koi se re{ile da ostanat verniIzrailci? Neka pra{aat vo Avel: Imali u{te?)
19 Jas sum od mirnite, verni izrail-ski gradovi, a ti saka{ da go urne{gradot, i toa gradot – majka vo Izrail.Zo{to da go razurnuva{ nasledstvotoGospodovo?”
20 Joav odgovori i re~e: „Daleku da eod mene, jas da razurnuvam ili da uni{-tuvam!
21 Toa ne e taka; ne se raboti za toa,tuku eden ~ovek od Efremovata Gora,po ime Seva, sinot Bihriev, krena rakaprotiv carot David; samo nego dajte migo, i jas }e otstapam od gradot.” A `e-nata mu re~e na Joav: „Eve, negovataglava }e ti bide frlena od yidot.”
22 @enata otide pred siot narod soumnite zborovi svoi i mu zboruva{e naceliot grad da mu ja prese~at glavatana Seva, Bihrieviot sin. I mu ja prese-koa glavata na Seva, sinot na Bihrij, imu ja frlija na Joav. Toga{ Joav zatru-bi so truba, i site lu|e se razotidoa od
gradot po {atorite svoi; a Joav sevrati vo Erusalim kaj carot.
Spisok na Davidovite ~inovnici 23 Joav be{e postaven nad seta izra-
ilska vojska, dodeka Vaneja, sinot naJehojada, komanduva{e so Keretijcite inad Peletijcite;
24 Hadoram odgovara{e za danocite;Josafat, Ahiludoviot sin, be{e leto-pisec;
25 Seva – pisar; Sadok i Avijatar –sve{tenici;
26 isto taka i Ira Jairecot be{esve{tenik kaj David.
Gavaoncite i potomcite na Saul
21 Vo dnite na David ima{e pozemjata tri godini glad, godina
po godina. David Go pra{a Gospoda. IGospod re~e: „Toa e poradi Saul i krv-ni~kiot dom negov, poradi toa {to giubiva{e Gavaoncite.”
2 Toga{ carot gi povika Gavaoncitei zboruva{e so niv. Gavaoncite ne beaod Izrailevite sinovi, tuku ostatociod Amorejcite, na koi Izrailcite imse zakolnaa deka }e gi po{tedat, no Sa-ul saka{e da gi uni{ti od revnost konpotomcite na Izrail i na Juda.
3 I David im re~e na Gavaoncite:„[to da napravam za vas i so {to da vezadovolam za da go blagoslovite nasled-stvoto Gospodovo?”
4 Gavaoncite mu odgovorija: „Ne nitreba ni srebro, ni zlato od Saul, nituod negoviot dom, ne ni treba da bideubien nekoj od Izrail.” Toj pra{a: „A{to sakate? Jas }e napravam.”
5 Tie mu odgovorija na carot: „Odonoj ~ovek {to n# pogubuva{e i saka{eda n# istrebi, za da n# nema nikade voizrailskite predeli, –
6 od negovite potomci predaj ni sedumdu{i, i nie }e gi obesime srede bel denpred Gospod vo Giva, gradot na Saul,izbranik Gospodov.” A carot re~e: „]evi predadam.”
7 No carot go po{tedi Memfivostej,sinot na Jonatan, Sauloviot sin, pora-di kletvata vo imeto Gospodovo, koja
23-26 8,16-18 3 Car 4,3-6
21,2 Is.N. 9,1-27
6 4 Mojs 25,4
7 1 Car20,14-17 20,42 23,17-18
15 Er 6,6 Ez 4,2
26,8
16 14,2
17 1 Car25,24
20 1 Car 2,30
12,23
22 2,28
18,16
367
VTORA KNIGA CARSTVA
be{e me|u niv, me|u David i Sauloviotsin Jonatan.
8 I gi zede carot dvajcata sinovi naRicpa, }erkata na Aja, {to taa mu gibe{e rodila na Saul – Armonij i Mem-fivostej, i pette sinovi na Mihala,{to taa mu gi be{e rodila na Adriel,sinot na Verzelij od Mehola.
9 I gi predade vo racete na Gavaon-cite, i tie gi obesija srede bel den nagorata pred Gospod. I zaginaa site tiesedum du{i zaedno; tie bea pogubeni voprvite dni na `etvata, vo po~etokot naja~menovata `etva.
10 Toga{ Ricpa, }erkata na Aja, zedevre}a, si ja posla na karpa, i sede{e odpo~etokot na `etvata, s# dodeka ne seizleaja vrz niv od neboto Bo`jite vodi,i ne ostavi da se doprat do mrtvitetela pticite nebeski dewe, i polskiteyverovi no}e.
11 I mu soop{tija na David {tonapravila Ricpa, }erkata na Aja, Sau-lovata nalo`nica. (I tie istleani gipribra Dan, sinot na Joja, od potomcitena ispolinite).
12 David otide, ta gi pribra koskitena Saul i koskite na sinot negov Jona-tan od `itelite na Jave{ Galaadski,koi gi bea zele tajno od plo{tadot naBet-[an, kade {to gi bea obesile Fi-listejcite, vo denot koga Filistejcitego ubija Saul vo Gelvuja.
13 Toj gi prenese ottamu koskite naSaul i koskite na sinot negov Jonatan;i gi sobra koskite na obesenite.
14 I gi pogreba koskite na Saul i nasinot negov Jonatan, (i koskite na obe-senite) vo zemjata Venijaminova, vo Ce-la, vo grobot na tatko mu Kis. I izvr-{ija s# {to be{e zapovedal carot. Ipotoa Bog se smili nad zemjata.
Bitki protiv Filistejcite 15 I zapo~na pak vojna me|u Filis-
tejcite i Izrailcite. I izleze David islugite negovi so nego i vojuvaa so Fi-listejcite; i David se umori.
16 Toga{ Ji{bi-Benov, eden od po-tomcite na Harafa, ~ie kopje te`e{etrista {ekeli bakar i koj be{e pre-pa{an so nov me~, saka{e da go ubieDavid.
17 No Avesa, sinot na Saruja, mupomogna (i go spasi David) i go udriFilisteecot i go ubi. Toga{ Davido-vite lu|e se zakolnaa i rekoa: „Ti nemapove}e da izleguva{ so nas vo vojna zada ne zgasne svetiloto Izrailevo.”
18 Potoa pak ima{e vojna so Filis-tejcite vo Gov; toga{ Sivhaj od Hu{ago ubi Saf, eden drug potomok na Ha-rafa.
19 Stana i druga bitka vo Get; toga{Elhanan, sinot na Jaare-Oregim vit-leemecot, go ubi Get~anecot Golijat,na kogo dr{kata na kopjeto mu be{ekolku tkae~ko krosno.
20 Nastana u{te edna vojna vo Get; itamu ima{e eden krupen ~ovek, isto ta-ka od potomcite na Harafa, so po {estprsti na racete i na nozete, vkupnodvaeset i ~etiri.
21 Toj gi navreduva{e Izrailcite; noJonatan, sinot na [ima, Davidoviotbrat, go ubi.
22 Tie ~etvoricata bea od rodot naHarafa vo Get, i padnaa od rakata naDavid i na slugite negovi.
David Mu blagodari na Boga po edna pobeda
22 I David ispea pesna za Gospodvo denot, koga Gospod go spasi od
rakata na site neprijateli negovi i odrakata na Saul, velej}i:
2 „Gospod e mojata tvrdina, moja kre-post i moj spasitel.
3 Mojot Bog e moja karpa; na Nego senadevam; moj {tit, rog na moeto spase-nie, moja za{tita i moe pribe`i{te;Spasitele moj, Ti me spasi od nepri-jateli.
4 ]e Go povikam dostojno pofaluvan-iot Gospod, i od neprijatelite moi }ese spasam.
5 Branovi na smrtta me pregrnaa, ipotoci od bezzakonija me ispla{ija;
6 verigite na pekolot me obvitkaa, istapici na smrtta me obmotaa.
7 No vo pritesnuvaweto svoe Go po-vikav Gospoda i viknav kon mojot Bog, iToj go slu{na od Svojot svet dvorecglasot moj, i povikot moj stigna dou{ite Negovi.
17 18,3 3 Car11,36
18-22 1 Let 20,4-8
8 3,7
6,23 1 Car18,19
10 5 Mojs
21,22-23 1 Car
17,44.46
12 1 Car
31,10-13
14 24,25
Is.N. 18,28 1 Car 9,1
368
VTORA KNIGA CARSTVA
8 Se zatrese, se razni{a zemjata, za-treperija i se pomestija osnovite ne-beski, za{to se razgnevi Gospod na niv.
9 Se krena dim od gnevot Negov, iuriva~ki ogan od ustata Negova; `ivjaglen se sipe{e od Nego.
10 Toj gi navedna nebesata i sleze; imrak be{e pod nozete Negovi;
11 sedna na heruvimite, letna i seponese na vetrovi krila;
12 i so mrak se pokri kako so {ator,zgusnuvaj}i gi vodite na oblacite ne-beski;
13 od bolskotot pred Nego se usvitu-vaa ogneni jagleni.
14 Zagrme Gospod od nebesata, i Se-vi{niot go pu{ti Svojot glas;
15 pu{ti streli svoi i gi rasprsna;bolsna so sekavica i gi istrebi.
16 Se otkrija izvorite morski, se po-ka`aa osnovite na vselenata od stra{-niot glas na Gospod, od duvaweto naduhot na Negoviot gnev.
17 Toj podade raka od viso~inite, mefati i me izvle~e od golemite vodi;
18 me spasi od silniot neprijatel moj,od onie {to me mrazea, {to bea posil-ni od mene.
19 Tie stanaa protiv mene vo denot namojata nevolja; no Gospod mi be{e pot-pora,
20 i me izvede na {iroko mesto, mespasi, za{to Toj blagovoli kon mene.
21 Mi vozdade Gospod spored mojatapravda, me nagradi spored ~istotata naracete moi.
22 Za{to jas gi pazev pati{tataGospodovi i ne bev ne~estiv pred mojotBog,
23 bidej}i site zapovedi Negovi sepred mene, i od zapovedite Negovi neotstapuvav,
24 bev neporo~en pred Nego i vni-mavav da ne zgre{am.
25 I Gospod mi vozdade spored mojatapravda, spored ~istotata moja pred Ne-govite o~i.
26 So milostiviot Ti postapuva{milostivo, so iskreniot ma`, – iskre-no,
27 so ~istiot – ~isto, a so lukaviot –spored lukavstvoto negovo.
28 Ti gi spasuva{ ugnetenite i sopogledot Svoj gi uni{tuva{ gordeli-vite.
29 Ti si Gospodi, svetilo moe; Gospodja prosvetluva mojata temnina.
30 So Tebe pobeduvam vojska; so mojotBog preskoknuvam yid.
31 Bog! Neporo~en e Negoviot pat,~isto e slovoto Negovo; Toj e {tit zasite {to se nadevaat na Nego,
32 za{to, Koj e Bog, osven Gospod, iKoj e sila, {to se nadevaat na Nego,
33 Bog me prepa{a so sila, mi pod-gotvuva ~ist pat.
34 Mi gi pravi nozete kako na elen, ime postavuva na visini;
35 gi u~i racete moi na borba, i gi na-pregnuva muskulite moi kako bakarenlak.
36 Ti mi go dade {titot na Tvoetospasenie, i Tvojata milost me vozveli-~uva.
37 Ti gi zgolemuva{ ~ekorite moi podmene, i moite noze ne potkleknuvaat.
38 Jas gi gonev neprijatelite moi i giubivav, i ne se vra}av dodeka ne gidokraj~iv;
39 gi udiram i gi soboruvam, i tie nestanuvaat, a pa|aat pod nozete moi.
40 Ti me prepa{uva{ so sila za boj igi kutnuva{ pred mene onie {tostanale protiv mene;
41 Ti go svrte kon mene grbot namoite neprijateli, i jas gi uni{tivonie {to me mrazea.
42 Tie vikaat, no nema koj da gi spasi,– kon Gospod, no Toj ne gi slu{a.
43 Gi triev kako prav zemen, kakouli~na kal gi razma~kuvav i gazev.
44 Ti me spasi od pobunata na mojotnarod; Ti me za~uva za da bidam glavanad tu|incite; narod {to ne go poz-navav, mi sluguva.
45 Tu|incite mi laskaa; {tom }eslu{nea za mene, mi se pokoruvaa.
46 Tu|incite pobleduvaa i trepereavo svoite tvrdini.
47 Da `ivee Gospod! Blagosloven da emojot za{titnik! Neka se vozvi{i Bog,pribe`i{te na moeto spasenie,
48 Bog, Koj se odmazdi za mene, Koj gipokori pod mene narodite
369
VTORA KNIGA CARSTVA
49 i Koj me spasi od neprijatelitemoi! Nad onie {to stanuvaa protivmene, Ti me vozdigna; Ti me izbavi odnasilnikot.
50 Zatoa }e Te prevoznesuvam Tebe,Gospodi, me|u narodite i }e go vospe-vam imeto Tvoe.
51 Tebe, Koj slavno go spasuva{ Svo-jot car i mu pravi{ milost na po-mazanikot Svoj David i na potomstvotonegovo zasekoga{.”
Poslednite Davidovi poraki
23 Eve gi poslednite Davidovi zbo-rovi: „Slovo na Jeseeviot sin
David, beseda na ma`ot, koj e visokopostaven, na pomazanikot na Boga Ja-kovov i na slatkopevecot Izrailev:
2 ‚Duhot Gospodov govori preku mene,i slovoto Negovo e na jazikot moj.
3 Re~e Bog Izrailev, karpata Izra-ileva mi govori: Onoj {to gospodari solu|eto, neka bide praveden, da gospo-dari so strahopo~it kon Boga.
4 I kako {to izutrina na razdenu-vawe, pri izgrejsonce na bezobla~no ne-bo, od greeweto po do`d izrasnuva odzemjata treva,
5 taka e i so mojot dom vo Boga. Za{toToj napravi so mene zavet ve~en, cvrsti neizmenliv. Taka izleguva od Negoseto moe spasenie i seta moja `elba.
6 A ne~estivite }e bidat kako isfr-leno trwe, koe ne se fa}a so raka;
7 no koj saka da se dopre do nego, sevooru`uva so `elezo ili so drvo odkopje, i na mestoto vo ogan go izgoru-va.’”
Davidovite voini 8 Eve gi imiwata na junacite Da-
vidovi: Tahkemoniecot Jo{ev-Ba{evet,glaven me|u trojcata: toj go krena kop-jeto svoe protiv osumstotini du{i i giporazi naedna{.
9 Po nego be{e Eleazar, sin od bratotna tatko mu, eden od trojcata junaci{to bea so David i koi so prefrluvawagi predizvikuvaa Filistejcite, kogatie se bea sobrale da vojuvaat.
10 Izrailcite izlegoa protiv niv, itoj zastana i gi porazuva{e Filis-
tejcite dotamu, dodeka mu se izmorirakata i se prilepi do me~ot. I vo tojden Gospod dade golema pobeda, i naro-dot trgna po nego, samo za da gi sobiraubienite.
11 Po nego – [ama, sin na Agej odHarar. Koga Filistejcite se sobraa naedno mesto, kade {to ima{e nivazaseana so le}a, narodot izbega odFilistejcite,
12 no toj zastana srede nivata i jaza{titi i gi porazi Filistejcite. Itoga{ Gospod dade golema pobeda.
13 Tie trojca glavni me|u triesettevojvodi trgnaa i na po~etokot na `et-vata vlegoa kaj David vo Adulamskatape{tera, dodeka filistejskite vojnicilogoruvaa vo Refaimskata Dolina.
14 Toga{ David be{e vo ukrepeno mes-to, a filistejskata vojska vo Vitleem.
15 David pobara da pie i re~e: „Koj }emi donese da pijam voda od vitleem-skiot kladenec {to e pokraj portite?”
16 Toga{ tie trojcata junaci seprovrea niz filistejskiot logor, zafa-tija voda od vitleemskiot kladenec{to e pri portite, i zedoa, pa mu done-soa na David. No toj ne saka{e da japie, tuku ja izlea vo slava na Gospod,
17 i re~e: „Da me ~uva Gospod da gonapravam toa! Ne e li toa krv na lu|eto{to odea, so opasnost po `ivotot svoj?”I ne saka{e da pie. Ete {to izvr{ijatie trojca junaci!
18 A Avesa, bratot na Joav, a sin naSaruja be{e na~alnik me|u trojcata;toj ubi so kopjeto svoe trista du{i i seproslavi me|u tie trojca.
19 Me|u trojcata toj be{e mnogu is-taknat i im stana na~alnik, no na onietrojca ne im be{e ramen.
20 Vaneja, sin na hrabriot ma` Jeho-jada, od Kavceel, golem po delata, giporazi dvajcata sinovi na Ariil moav-ski; toj istiot sleze vo eden rov i ubilav po sne`no vreme;
21 toj ubi i eden Egip}anec, viden ~o-vek; Egip}anecot ima{e vo rakatakopje, a toj izleze protiv nego so stap igo grabna kopjeto od rakata na Egip-}anecot i go ubi so negovoto kopje,
13 5,17-18 1 Car 22,1
18-19 10,10.14 21,17
20-23 8,18 20,23 1 Let 27,5
23,1 7,8-9
1 Car16,12-13 Ps 77,70 89,20-38
2 3 Ptr 1,21
3 22,2.32
Ps 77,35 2 Let 19,7
4 Sud 5,31 Izreki
4,18
5 7,16
Is 55,3 Ps 131,
11-12
370
VTORA KNIGA CARSTVA
22 ete, toa go izvr{i Jehojadaeviotsin Vaneja, i be{e slaven me|u trojcatajunaci;
23 toj be{e poviden od triesette, nona onie trojca ne im be{e ramen. IDavid go postavi za najblizok izvr{i-tel na zapovedite svoi.
24 Eve gi imiwata na junacite pri ca-rot David: Asail, bratot na Joav – vobrojot na triesette; Elhanan, sinot naDodo, od Vitleem,
25 [ama od Harod, Elika od Harod, 26 Helec od Pelet, Ira, sinot na
Ike{ od Tekoa, 27 Aviezer od Anatot, Mevunaj od
Hu{a, 28 Selmon od Ahoh, Maharaj od Ne-
tofa, 29 Helev, sin na Baana, od Netofa,
Itaj, sin na Rivaj od sinovite Venija-minovi vo Giva,
30 Vaneja od Piraton, Hidaj od Nah-ale-Gaa{.
31 Avi-Alevon od Arava, AzmavetBarhumiecot,
32 Elijahba od [aalevon; od sinovitena Ja{en – Jonatan,
33 [ama od Harar, Ahijam, sin [a-rarov,
34 Elifelet, sin Ahazbaev, sin naeden ~ovek od Maahat, Elijam, sin naAhitofela – Gilonecot.
35 Hecraj od Karmil, Paaraj od Arav, 36 Jigal, Natanov sin – od Cova, Vanij
od plemeto na Gad, 37 Celek Amonecot, Naharaj Beero-
teecot, oru`enosec na Joav, Saruev sin, 38 Ira Jitriecot, Garev Jitriecot, 39 Urija Hitiecot. S# – trieset i
sedum.
David nareduva da se izvr{i popis na izrailskiot narod
24 Gnevot Gospodov pak se razgoriprotiv Izrailcite i go pottik-
na me|u niv David da re~e: „Odi, pre-broj go Izrail i Juda.”
2 I carot mu ka`a na vojvodata Joav,koj be{e pri nego: „Obikoli gi siteplemiwa Izrailevi i Judini od Dan doVirsavija, i prebrojte go narodot za daznam, kolku narod ima.”
3 Joav mu re~e na carot: „Gospod, Bogtvoj, da go umno`i narodot tolku, kol-ku {to e, i u{te stokratno tolku, io~ite na gospodarot moj carot da govidat toa; no zo{to mojot car – gospo-dar go bara toa sega?”
4 No carskiot zbor kon Joav i voenitena~alnici nadvladea. I Joav zaedno sovoenite na~alnici izleze od carot dago prebrojuva izrailskiot narod.
5 Tie go minaa Jordan i se zdr`aa voAroer, desno od gradot; potoa pominaaniz plemeto na Gad, kaj Jazer,
6 i dojdoa vo Galaad i vo zemjataTahtim – Hod{i; i stignaa vo Dan-Jaani okolinata, a potoa vo Sidon;
7 dojdoa vo utvrdeniot grad Tir i vosite hivijski i hananski gradovi, izle-goa na jug od Judeja, vo Virsavija,
8 ja obikolija celata zemja i stignaavo Erusalim po devet meseci i dvaesetdena.
9 Joav mu go predade na carot spi-sokot za narodnoto prebrojuvawe; i iz-leze deka Izrailci ima{e osumstoti-ni iljadi ma`i, silni, sposobni zavojna, a Judejci – petstotini iljadi.
Bog ja kaznuva gre{kata na David 10 I otkako David go prebroi naro-
dot, srceto mu zatrepka. I mu re~eDavid na Gospod: „Te{ko zgre{iv {topostapiv taka; i sega Ti se molam, Gos-podi, prosti mu go grevot na Tvojotsluga, za{to jas postapiv mnogu nera-zumno.”
11 Koga David stana na drugiot denizutrina, bi slovo Gospodovo kon pro-rokot Gad, Davidov jasnovidec:
12 „Odi i ka`i mu na David: vaka veliGospod: tri kazni ti predlagam; odberisi edna od niv {to }e se ispolni nadtebe.”
13 I dojde Gad pri David, mu soop{tii re~e: „Odberi si, glad li da bide vozemjata tvoja sedum godini, ili trimeseci da bega{ od neprijatelite svoi,i tie da te gonat, ili, pak, tri dni davladee pomor vo tvojata zemja? Segarazmisli i re{i {to da Mu odgovoramna Onoj, Koj me isprati.”
14 David mu odgovori na Gad: „Mnogumi e te{ko; no neka padnam vo racete
3 5 Mojs 1,11
6-7 Is.N. 11,3 19,28-29 Sud 3,3
8 Is.N. 18,9
10 12,13 1 Car 24,6 2 Let 16,9
11 1 Car 22,5 1 Let 29,29 2 Let 29,25
12 7,5 12,11
13 21,1 3 Car 8,37
14 1 Car28,15 Ps102,8.13-14 Neem9,27.31 Evr 10,31
24-26 2,18
1 Let 27,7-8.10
27 21,18
28 23,9
30 1 Let 11,31
27,14
31 1 Let
11,32-33
32 1 Let 11,34
33 23,11
34 11,3
15,12
35 1 Let 11,37
39 11,3.6
24,1-251 Let 21,
1-28
1 1 Let
27,23-24
2 3,10
17,11
371
VTORA KNIGA CARSTVA
na Gospod, za{to golemo e Negovotomilosrdie; samo da ne padnam vo ~ove~-ki race.” (I David izbra pomor vovremeto na p~eni~nata `etva).
15 I isprati Gospod pomor vrz Iz-railcite od utrinata do opredelenotovreme. (I pomor po~na vo narodot) iumrea od narodot, od Dan do Virsavija,sedumdeset iljadi du{i.
16 I angel Bo`ji ja ispru`i rakatasvoja nad Erusalim, za da go opusto{i;no Gospod se pokaja za zloto i mu ka`ana angelot, koj go porazuva{e narodot:„Dosta, sega spu{ti ja rakata svoja.” ABo`jiot angel toga{ be{e pri gumnotona Jevusiecot Orna.
17 Koga David go vide angelot, koj goporazuva{e narodot, Mu re~e naGospod, velej}i: „Ete, jas zgre{iv, jaspastirot postapiv bezzakono; no ovieovci {to napravile? Zatoa Tvojataraka neka se svrti protiv mene i pro-tiv tatkoviot mi dom.”
David gradi `rtvenik na Gospod 18 I vo toj den dojde Gad pri David i
re~e: „Odi izgradi mu `rtvenik naGospod vrz gumnoto na JevusiecotOrna.”
19 Toga{ David otide spored zborotna prorokot Gad, kako {to be{e zapo-vedal Gospod.
20 Orna pogledna i vide deka carot islugite negovi doa|aat pri nego; izlezeOrna i mu se pokloni na carot ni~kumdo zemja.
21 Orna pra{a: „Zo{to do{ol mojotcar gospodar pri svojot sluga?” Davidmu odgovori „Da go kupam od tebe gum-noto za da izgradam `rtvenik naGospod, ta da prestane pomorot vo na-rodot.”
22 Orna mu re~e na David: „Gospo-darot moj, carot, neka zeme i prinese`rtva {to mu e po volja. Ete, voloviteza sepalenica, a kolata i opremata zavpregnuvawe na volovite – za drva.
23 Seto toa, care, Orna mu go dava nacarot.” Orna mu ka`a u{te na carot:„Gospod, tvojot Bog, neka bide milostivkon tebe!”
24 No carot mu re~e na Orna: „Ne, jas}e ti platam, kolku {to ~ini, i nemada mu prinesam na Gospod, mojot Bog,`rtva, zemena kako dar.” I David gokupi gumnoto i volovite za pedeset{ekeli srebro.
25 David izgradi tamu `rtvenik naGospod i prinese sepalenici i `rtviza mir. (Podocna Solomon go pro{iri`rtvenikot bidej}i be{e mal). IGospod se smilostivi nad zemjata i po-morot kaj Izrailcite prestana.
21 1 Mojs23,8-16 4 Mojs17,13.15
22 1 Car 6,14 3 Car19,21
23 Ps 19,3
25 21,14
16 Sud 2,18
1 Car15,11
Jona 3,10-11
2 Let 3,1
17 24,10
4 Mojs16,22
372
VTORA KNIGA CARSTVA
Adonija posakuva da stane car
1 Koga carot David ostare i ispolnigodini, iako go pokrivaa so mnogu
pokrivki, ne mo`e{e da se stopli. 2 Toga{ negovite slugi mu rekoa:
„Neka pobaraat za na{iot car gospo-dar, mlada devica za da prestojuva kajcarot, da go gleda i da le`i do nego, i}e mu bide toplo na na{iot car gospo-dar.”
3 I baraa po site izrailski predeliubava devica, i ja najdoa Avi{aga,Sunamitkata, i ja dovedoa kaj carot.
4 Devicata be{e mnogu ubava; taa gogleda{e carot i mu slu`e{e; carot,me|utoa, ne ja pozna.
5 Adonija, sinot Agitin, se vozgordeai re~e: „Jas }e bidam car.” Pa si nabavikowi i kowanici i pedeset ma`i datr~aat pred nego.
6 No tatko mu negov ne go obespokoju-va{e nikoga{ so pra{aweto: „Zo{togo pravi{ toa?” Toj be{e mnogu ubav, amu se rodi po Avesalom.
7 I toj se dogovori so Joav, sinot naSaruja, i so sve{tenikot Avijatar, itie mu pomagaa na Adonija.
8 No sve{tenikot Sadok i Vaneja,Jehojadaeviot sin, prorokot Natan,Semej, Rei i vojnicite od Davidovatagarda ne ja dr`ea stranata na Adonija.
Natan i Vitsaveja,privrzanici na Solomon
9 I Adonija zakla ovci, volovi i te-liwa kaj kamenot Zohelet {to e pokrajEn-Rogel, i gi pokani site svoi bra}a,carski sinovi, i site Judejci {toslu`ea kaj carot.
7 2 Car20,23.25
8 2 Car 8,17-18
9 2 Car17,17
1,5 2 Car 3,4
15,1
TRETA KNIGA CARSTVA1
Voved
Tretata i ^etvrtata kniga Carstva prvobitno so~inuvale edno edin-stveno delo, koe pretstavuva hronolo{ko prodol`enie na prvite dve knigiCarstva. Vo sega{nata podelba Tretata kniga Carstva go prika`uvavladeeweto na Solomon, sinot na David, i negovite prvi naslednici.
Vo vremeto koga David e premnogu star za da mo`e uspe{no da ja sproveduvacarskata vlast, dvajca od negovite sinovi se slu`at so lukavstvo, so cel da gonasledat carskiot prestol (1,1-2,12). No, kone~no Solomon stanuva car.Poseben pe~at so koj e obele`ano negovoto vladeewe kako car, pretstavuvaizgradbata na hramot i carskata palata. Za `al, Solomon go zavr{uva svojot`ivot vo nevernost i idolopoklonstvo (2,13-11,43). Zatoa Bog ostavacarstvoto da se rascepi na dva dela: plemiwata na sever ne prifa}aat da muse pot~inat na vladeeweto na sinot na Solomon i mu se pokoruvaat na drugcar (12,1-14,20). Ottoga{ pa natamu dvete carstva Judeja i Izrail, }e opsto-juvaat edno pokraj drugo, ponekoga{ zdru`eni kako sojuznici, no ponekoga{ ikako me|usebno sprotistaveni neprijateli (14,21-22,53).
Vo ovaa kniga postojano i so golema revnost se istaknuva golemata neophod-nost carevite da imaat vernost kon Boga. Takvata vernost e izvor na napre-dok na narodot, dodeka idolopoklonstvoto i nepokornosta kon Boga neod-minlivo vodat kon propast. Mnogumina od prorocite se pojavuvaat vo raznimomenti za da gi opomenat i potsetat carevite za barawata na Bog.Najzna~ajniot me|u niv e Ilija (17-19;21).
1 Spored evrejskata Biblija Prva kniga za carevite.
10 A prorokot Natan i Vaneja, gardis-tite i bratot svoj, Solomon ne gi po-kani.
11 Toga{ Natan $ re~e na Vitsaveja,Solomonovata majka, velej}i: „Slu{nali deka Agitiniot sin Adonija se pro-glasi za car, a na{iot gospodar Davidne znae za toa?
12 Sega, ete, jas te sovetuvam: spasuvajgo `ivotot svoj i `ivotot na sinot svojSolomon.
13 Odi i vlezi kaj carot David i ka`imu: ‚Neli $ se kolne{e, gospodare moj,care, na sluginkata svoja, velej}i –sinot tvoj Solomon }e bide car po menei toj }e sedne na prestolot moj? – Zo-{to toga{ se proglasil za carAdonija?’
14 I ete, dodeka u{te govori{ tamuso carot, }e vlezam jas so tebe i }e gipotvrdam tvoite zborovi.”
15 Vitsaveja otide kaj carot vo spal-nata; carot be{e mnogu star, i Suna-mitkata Avi{aga mu slu`e{e.
16 Vitsaveja se navedna i mu se pok-loni na carot; carot pra{a: „[tobara{?”
17 Taa mu odgovori: Ti $ se zakolna nasluginkata svoja vo Gospod, tvojot Bogvelej}i: „Sin ti Solomon }e caruva pomene i toj }e sedne na mojot prestol.
18 A sega, ete, Adonija se proglasil zacar, a ti, gospodare moj, care, ne znae{za toa.
19 Toj zaklal mnogu volovi, teliwa iovci i gi pokanil site carski sinovi,sve{tenikot Avijatar i voeniot na-~alnik Joav; a Solomon, tvojot sluga,ne go pokanil.
20 No ti si car, gospodare moj, i kontebe se svrteni o~ite na site Izrailciza da im soop{ti{, koj }e sedne naprestolot na mojot gospodar car ponego.
21 Inaku koga mojot gospodar, car, }epo~ine kaj tatkovcite svoi, jas i mojotsin Solomon }e bideme vinovni.”
22 Dodeka taa u{te govore{e so ca-rot, dojde i prorokot Natan.
23 Mu soop{tija na carot, velej}i:„Eve go prorokot Natan.” I toj vlezekaj carot i mu se pokloni so liceto dozemja.
24 I Natan re~e: „Gospodare moj,care! Si rekol li ti: ‚Adonija }e caru-va po mene i toj }e sedne na mojotprestol?’
25 Za{to toj sega slegol, zaklal mnoguvolovi, teliwa i ovci, gi pokanil sitecarevi sinovi, voeni na~alnici isve{tenikot Avijatar, i, ete, tie jadati pijat kaj nego, i izvikuvaat: ‚Da`ivee carot Adonija!’
26 A mene, tvojot sluga, sve{tenikotSadok, Jehojadaeviot sin Vaneja i tvo-jot sluga Solomon ne n# pokani.
27 Dali stanalo toa po voljata namojot car gospodar? I zo{to ti ne muotkri na svojot sluga, koj }e sedne naprestolot na mojot car gospodar ponego?”
David go potvrduva Solomon za svoj naslednik
28 Odgovori car David i re~e: „Povi-kajte mi ja Vitsaveja.” Taa vleze i zas-tana pred carot.
29 Carot se kolne{e i vele{e: „Voimeto na `iviot Gospod, koj ja spasu-va{e du{ata moja od sekoja nevolja!
30 Kako {to ti se kolnev vo Gospod,Bog Izrailev, velej}i deka sin ti So-lomon }e caruva po mene i toj }e sednena prestolot moj mesto mene, – taka i}e go napravam toa denes.”
31 Toga{ Vitsaveja se navedna soliceto do zemja, mu se pokloni na caroti re~e: „Da `ivee mojot gospodar, ca-rot David, zasekoga{!”
32 I carot David re~e: „Povikajte migo sve{tenikot Sadok, prorokot Natani Jehojadaeviot sin Vaneja.” I tie vle-goa kaj carot.
33 Toga{ carot im re~e: „Zemete gi sosebe slugite na va{iot gospodar, ka-~ete go Solomon, mojot sin, na maskatamoja i odvedete go vo Gion.
34 I tamu sve{tenikot Sadok i pro-rokot Natan neka go pomazat za car nadIzrail, zatrubete so truba i izvikajte:‚Da `ivee carot Solomon!’
35 Potoa pridru`ete go nazad, i toj }edojde i }e sedne na mojot prestol; toj }ecaruva mesto mene; nemu sum mu vetilda bide voda~ na Izrail i na Juda.”
33 4 Car 11,4-20
34 1 Car 10,1 16,12-13
11 2 Car 11,3
12,24
21 15,29
Sud 9,5 4 Car 10,
1-17 11,1
374
TRETA KNIGA CARSTVA
36 Vaneja, Jehojadaeviot sin, mu odgo-vori na carot i re~e: „Amin! – takaneka ka`e Gospod, Bog na mojot cargospodar:
37 kako {to Gospod be{e so mojot cargospodar, taka da bide Toj i so Solomoni da go vozveli~i prestolot negovpove}e od prestolot na mojot gospodar,carot David!”
Solomon e sve~eno pomazan za car (1 Let 29,21-25)
38 Toga{ sve{tenikot Sadok, proro-kot Natan, Jehojadaeviot sin Vaneja,Keretijcite i Peletijcite otidoa i goka~ija Solomon na maskata od car Da-vid i go povedoa kon Gion.
39 I sve{tenikot Sadok zede rog somaslo od skinijata i go pomaza Solo-mon. I zatrubija so truba, i siot narodizvika: „Da `ivee carot Solomon!”
40 I siot narod go pridru`uva{eSolomon i narodot svire{e so svirki imnogu se raduva{e, taka {to zemjatatrepere{e od vikaweto negovo.
Solomon go po{teduva Adonija 41 Koga slu{na Adonija i site poka-
neti od nego, prestanaa da jadat; a Joav,otkako slu{na zvuk na truba, zapra{a:„Zo{to odeknuva gradot so takov zvuk?”
42 Dodeka u{te govore{e, dojde Jona-tan, sinot na sve{tenikot Avijatar. IAdonija mu re~e: „Vlezi, ti si ~esen~ovek i nosi{ dobra vest.”
43 Jonatan odgovori i mu re~e na Ado-nija: „Na{iot gospodar, carot David,go postavi Solomon za car;
44 i carot gi isprati so nego sve{te-nikot Sadok, prorokot Natan, Jeho-jadaeviot sin Vaneja, Keretijcite i Pe-letijcite, i tie go ka~ija na carskatamaska;
45 i sve{tenikot Sadok i prorokotNatan go pomazaa vo Gion za car, i trg-naa ottamu so radost, i gradot se raz-dvi`i. Ete od {to e zvukot {to go slu-{ate.”
46 I Solomon ve}e sedna na carskiotprestol.
47 A carskite slu`benici doa|aa dago pozdravat na{iot gospodar, carot
David, velej}i: „Tvojot Bog neka go pro-slavi imeto na Solomon pove}e odtvoeto ime i neka go vozveli~i nego-viot prestol pove}e od tvojot prestol!”I carot se pokloni od legloto svoe
48 i go re~e ova: „Neka e blagoslovenGospod, Bog Izrailev, Koj denes dadenaslednik na mojot prestol, i toa govidoa moite o~i!”
49 Toga{ site pokaneti kaj Adonija seupla{ija, stanaa i se razotidoa sekojpo patot svoj.
50 Adonija, pak, poradi strav od So-lomon, stana i otide da se fati za rogo-vite na `rtvenikot.
51 i mu soop{tija na Solomon, ve-lej}i: „Adonija se pla{i od carotSolomon, i, ete, toj se dr`i za rogovitena `rtvenikot i veli: ‚Neka mi sezakolne sega carot Solomon deka nemada go ubie so me~ svojot sluga.’”
52 I Solomon re~e: „Ako toj bide ~e-sen ~ovek, ni edno vlakno od nego nemada padne na zemjata; no, ako se najde vonego lukavstvo, }e umre.”
53 Toga{ Solomon isprati da go sim-nat od `rtvenikot. Toj dojde i mu sepokloni na car Solomon. A Solomonmu re~e: „Odi vo domot svoj!”
Poslednite Davidovi poraki
2Nabli`i vremeto da umre David, itoj mu zapoveda na sinot svoj Solo-
mon, velej}i: 2 „Eve, jas zaminuvam po patot na site
smrtni, a ti bidi hrabar i ~ovek, 3 i ~uvaj go zavetot na Gospod, tvojot
Bog, odej}i po Negovite pati{ta i dagi ~uva{ povelbite Negovi i zapo-vedite Negovi, sudovite Negovi i zako-nite Negovi, kako {to e napi{ano voMojseeviot zakon za da bide{ blago-razumen vo s# {to i da pravi{ i nase-kade, kade i da se svrti{,
4 ta Gospod da go ispolni zborot Svoj{to go be{e ka`al za mene, velej}i:‚Ako tvoite sinovi gi ~uvaat pati{-tata svoi za da odat pred Mene vo vis-tinata od s# srce i od seta du{a, nemada nedostiga ~ovek od tebe na Izra-ileviot prestol.’
52 Lk 21,18
2,2 Is.N. 23,14
3 5 Mojs 8,6
4 2 Car 7,12-16
39 1 Car10,24
4 Car11,12
42 2 Car18,27
375
TRETA KNIGA CARSTVA
5 No ti znae{ {to mi napravi Sarue-viot sin Joav, kako postapi so dvajcatavojvodi na izrailskata vojska, so Ni-roviot sin Avenir i so Jeteroviot sinAmasa, kako gi ubi i vo mirno vremeprolea krv kako vo vojna, i so borbenakrv go iskrvavi pojasot na krstot svoj iobuvkite na nozete svoi;
6 a ti postapuvaj spored svojata mud-rost, i ne ostavaj go da umre spokojno odstarost.
7 A na sinovite od galaad~anecotVerzelij napravi im milost, i nekabidat me|u onie {to se hranat na tvoja-ta trpeza, bidej}i mi izlegoa vo pres-ret, koga begav od bratot tvoj Avesalom.
8 Ete, so tebe e i Semej, sinot naVenijaminecot Gera od Bahurim; toj mekolne{e so te{ki kletvi, vo denot kogaodev vo Mahanaim; no toj mi izleze vopresret kaj Jordan, i jas Mu se zakolnavvo Gospod, velej}i: nema da te pogubamso me~.
9 No ti ne go ostavaj nekaznet, bi-dej}i si mudar ~ovek i znae{ {to trebada napravi{ so nego za da ja simne{negovata seda glava okrvavena vopekolot.”
David umira. Solomon go nasleduva (1 Let 29,26-28)
10 I potoa David po~ina kaj tatkov-cite svoi i be{e pogreban vo Davido-viot grad.
11 A David caruva{e nad Izrail ~e-tirieset godini: vo Hevron caruva{esedum godini i vo Erusalim caruva{etrieset i tri godini.
12 Toga{ Solomon sedna na prestolotna tatko si David, i carstvoto negovose zacvrsti mnogu.
Solomon se osloboduva od Adonija 13 A Adonija, Agitiniot sin, dojde
kaj Vitsaveja, Solomonovata majka (i $se pokloni). Taa go pra{a: „So mir lisi dojden?” Toj odgovori: „So mir.”
14 I toj re~e: „Imam ne{to da tika`am.” Taa mu re~e: „Ka`uvaj.”
15 Toga{ toj prodol`i: „Ti znae{deka carstvoto mi se pa|a{e mene, i
siot Izrail gi svrtuva{e pogleditekon mene, kako kon iden car; no car-stvoto otide od mene i se padna na bra-tot moj, bidej}i toa be{e od Gospod.
16 Sega te molam za edno: ne mi ot-ka`uvaj.” Taa mu re~e: „Govori.”
17 I toj pak prodol`i: „Te molamprogovori mu na carot Solomon, bi-dej}i toj nema da ti otka`e, da mi ja da-de za `ena Sunamitkata Avi{aga.”
18 Vitsaveja odgovori: „Dobro, jas }ezboruvam so carot za tebe.”
19 I Vitsaveja vleze kaj carot So-lomon da mu govori za Adonija. Carotstana pred nea, $ se pokloni i sedna naprestolot svoj. Postavija prestol i zacarevata majka, i taa sedna desno odnego;
20 i re~e: „Imam edna molba kon tebe,ne mi otka`uvaj.” A carot $ odgovori:„Baraj, majko, nema da ti otka`am.”
21 Taa re~e: „Daj mu ja SunamitkataAvi{aga za `ena na bratot tvojAdonija.”
22 Toga{ carot Solomon odgovori i $re~e na majka si: „A zo{to ja bara{Sunamitkata Avi{aga za Adonija? Po-baraj go za nego i carstvoto, bidej}i tojmi e pogolem brat, a otkaj nego se isve{tenikot Avijatar i Sarueviot sinJoav (na~alnik na vojskata i drugar).”
23 I carot Solomon se zakolna vo Gos-pod, velej}i: „Neka mi isprati Gospodgolema kazna i u{te pove}e da mi do-dade, ako Adonija ne gi ka`al tie zbo-rovi po cena na du{ata svoja.
24 A sega – se kolnam vo Gospod, Kojme zacvrsti i postavi na prestolot odmojot tatko David i Koj mi osnova dom,kako {to be{e govorel Toj, – segaAdonija treba da umre.”
25 I carot Solomon go isprati Jeho-jadaeviot sin Vaneja, koj go udri i tojumre.
Solomon go proteruva Avijatar od Erusalim
26 Na sve{tenikot Avijatar carot mure~e: „Odi si vo Anatot na nivatasvoja; ti zaslu`uva{ smrt, no sega nemada te pogubam, bidej}i si go nosel kov-
19 15,13 Er 13,18 Ps 44,9 110,1
25-26 1 Car22,20-23 2 Car15,24-29
7 18,19
2 Car 9,10-13 4 Car
25,29-30
8 2 Car 16,
5-8
9 2 Car
19,17-22
11 2 Car 5,4-5
1 Let 3,4
15 1 Mojs 4,5
25,23 1 Car 16,
6-13 Rim 9,13
376
TRETA KNIGA CARSTVA
~egot na Gospod Bog pred tatko mi Da-vid, i si trpel s# {to trpel i tatkomi.”
27 I Solomon go otstrani Avijatarod Gospodovoto sve{tenstvo, i se is-polni slovoto na Gospod {to go be{eka`al za domot na Ilij vo Silom.
Solomon se osloboduva od Joav 28 Dojde glas za toa do Joav, – bidej}i
Joav ja dr`e{e stranata na Adonija, ane ja dr`e{e stranata na Solomon, – iJoav izbega vo Gospodovata skinija i sefati za rogovite na `rtvenikot.
29 Mu soop{tija na car Solomon dekaJoav izbegal vo Gospodovata skinija ideka e kaj `rtvenikot. Solomon go is-prati Jehojadaeviot sin Vaneja, ve-lej}i: „Odi, ubij go (i pogrebi go).”
30 Vaneja dojde vo Gospodovata skinijai mu re~e na Joav: „Vaka ka`a carot:izleguvaj.” A toj odgovori: „Ne, jas sa-kam tuka da umram.” Vaneja mu go soop-{ti toa na carot, velej}i: „Taka re~eJoav i taka mi odgovori.”
31 Carot mu re~e: „Napravi kako {torekol toj: ubij go i pogrebi go, i pro-leanata nevina krv od Joav }e ja izmi-e{ od mene i od domot na tatko mi;
32 Gospod neka ja svrti krvta negovavrz negovata glava, poradi toa {to ubidvajca nevini ma`i podobri od nego:toj go pogubi so me~, bez znaewe natatko mi David, Niroviot sin Avenir,voen na~alnik izrailski, i Jeteroviotsin Amasa, voen na~alnik judejski;
33 neka se svrti krvta nivna vrz gla-vata na Joav i vrz potomstvoto negovozasekoga{, a na David, i na potomstvo-to negovo, i na domot negov, i na pres-tolot negov neka bide mir od Gospodzasekoga{!”
34 I otide Jehojadaeviot sin Vaneja,go udri Joav i go ubi; i toj be{e pogre-ban na negoviot imot vo ramninata.
35 Toga{ carot Solomon go postaviJehojadaeviot sin Vaneja nad vojskatamesto nego (a upravata na carstvotobe{e vo Erusalim). Sve{tenikot Sa-dok, pak, carot go postavi (za prvo-sve{tenik) mesto Avijatar. a) Gospodmu dade na Solomon razum, mnogu gole-
ma mudrost i {iro~ina vo srceto kakopesokot kraj moreto. b) I Solomon seispolni so mnogu razum, pove}e odrazumnosta na site drevni sinovi i po-ve}e od site razumni Egip}ani. v) Tojsi ja zede za `ena faraonovata }erka ija vovede vo Davidoviot grad, dodeka goizgradi domot svoj i, pred s#, domotGospodov i yidovite okolu Erusalim;po sedum godini toj ja zavr{i gradbata.g) Solomon ima{e sedumdeset iljadima`i {to go prenesuvaa tovarot iosumdeset iljadi kamenodelci vo pla-ninite. d) I Solomon napravi more ipotpirki, golemi bawi i stolbovi,izvor vo dvorecot i bakarno more, |)izgradi kula i tvrdini nejzini i gorazdeli Davidoviot grad. Toga{ farao-novata }erka mina od Davidoviot gradvo svojot dom {to toj $ go izgradi;potoa Solomon izgradi yidovi okolugradot. e) Solomon prinesuva{e tri-pati godi{no sepalenici i `rtvi zapomiruvawe na `rtvenikot, {to Mu goizgradi na Gospod, i kade {to kade{epred Gospod i ja zavr{i gradbata nadomot. `) Glavnite rasporeduva~i naSolomonovite raboti bea tri iljadi i{estotini, i tie upravuvaa so narodot{to gi izvr{uva{e rabotite. z) Toj goizgradi Asur i Magdon, Gaver, GorniVeteron i Valalat; y) no tie gradovitoj gi izgradi, otkako go be{e izgradilGospodoviot dom i yidovite okoluErusalim. i) U{te dodeka be{e `iv,David mu zapoveda na Solomon, velej}i:„Ete, kaj tebe e Semej, sinot na Gera,Jeminiev sin od Hevron; j) toj me kol-ne{e so te{ki kletvi, koga odev voMahanaim; k) no toj mi izleze vo pres-ret kaj Jordan, i jas mu se zakolnav voGospod, velej}i: nema da te pogubam some~; l) no ti ne ostavaj go nekaznet,bidej}i si mudar ~ovek i znae{ {totreba da napravi{ so nego za da jasimne{ negovata seda glava raskrvave-na vo pekolot.”
Solomon se osloboduva od Semej 36 Carot isprati, ta go povika Semej
i mu re~e: „Izgradi si dom vo Erusa-lim i `ivej tuka i nikade ne izleguvajottuka;
32 2 Car 3,
26-27 20,8-10
33 2 Car 3,29
Ps 7,16 Mt 27,25
377
TRETA KNIGA CARSTVA
37 i znaj deka vo onoj den, vo koj }eizleze{ i }e go mine{ potokot Kedron,bezdrugo }e umre{; krvta tvoja }e tibide vrz tvojata glava.”
38 A Semej mu re~e na carot: „Dobro,kako {to zapoveda mojot car gospodar,taka }e napravi tvojot sluga.” I Semej`ivee{e vo Erusalim tie godini.
39 No po tri godini se slu~i, dvajcaod Semeievite slugi izbegaa kaj gat-skiot car Anhus, Maahoviot sin. I mujavija na Semej, velej}i: „Ete, tvoiteslugi se vo Get.”
40 Semej stana, go osedla magareto itrgna za Get kaj Anhus da gi bara slu-gite svoi. Semej se vrati i gi dovedesvoite slugi od Get.
41 I go izvestija Solomon deka Semejodel od Erusalim vo Get i se vratil.
42 Toga{ carot isprati da go po-vikaat Semej i mu re~e: „Neli ti sezakolnav vo Gospod i neli ti soop{tiv,velej}i: znaj deka vo onoj den, vo koj }eizleze{ i }e otide{ nekade, bezdrugo}e umre{? I ti mi odgovori: dobro.
43 Pa zo{to ne ja zapazi zapovedta{to ti ja dadov pred Gospod so kletva?”
44 U{te mu re~e na Semej carot: „Tigo znae{e i go znae srceto tvoe seto zlo{to si mu go napravil na tatko miDavid. Tuku Gospod neka ja svrti zloba-ta tvoja vrz tvojata glava!
45 A car Solomon da bide blagosloveni Davidoviot prestol da stoi cvrstopred Gospod zasekoga{!”
46 I carot mu zapoveda na Jeho-jadaeviot sin Vaneja, i toj otide, ta goudri Semej, i toj umre.
Solomon se `eni so faraonska }erka
3 (Koga se zacvrsti carstvoto voracete na Solomon), toj se srodi so
faraonot, egipetskiot car, i ja zedefaraonovata }erka i ja vovede vo Davi-doviot grad, dodeka da go izgradi domotsvoj, domot Gospodov i yidovite okoluErusalim.
2 Narodot u{te prinesuva{e `rtvipo visokite mesta, bidej}i do ona vremene be{e izgraden dom za imeto Gospo-dovo.
3 Solomon Go vozqubi Gospoda, odej}ipo naredbite na svojot tatko David, noi toj prinesuva{e `rtvi i kade{e povisokite mesta.
Solomon Mu se moli na Boga da mu podari mudrost
(2 Let 1,3-13) 4 Zatoa carot otide vo Gavaon za da
prinese tamu `rtva, bidej}i tamu be{eglavnoto visoko mesto. Iljada sepa-lenici prinese Solomon vrz toj`rtvenik.
5 Vo Gavaon Gospod mu se javi na So-lomon no}e vo son i mu re~e: „Baraj{to saka{ da ti dadam.”
6 Solomon odgovori i re~e: „Ti munapravi golema milost na Tvojot sluga,tatko mi David; i poradi toa {to tojode{e pred Tebe, po vistinata i pra-vednosta i so iskreno srce kon Tebe, Timu ja za~uva taa golema milost i mupodari sin, koj sedi na prestolot negov,kako {to e toa denes;
7 i denes, Gospodi, Bo`e moj, Ti gopostavi za car Tvojot sluga mesto tatkomi David, no jas sum sosema mlad, neznam kako da se odnesuvam.
8 A Tvojot sluga e srede Tvojot narod{to si go izbral, narod tolku mnogu-broen, pa poradi mno{tvoto negovo nemo`e ni da se prebroi, ni da se dogle-da.
9 Podari mu, pak, na Tvojot sluga ra-zumno srce za da mu slu`i na Tvojot na-rod i da razlikuva: {to e dobro i {toe zlo; za{to, koj mo`e da upravuva sotoj mnogubroen Tvoj narod?”
10 Milo Mu be{e na Gospod {toSolomon go pobara toa.
11 Gospod mu re~e: „Zatoa {to go po-bara toa, i ne pobara za sebesi dolg `i-vot, ne pobara bogatstvo, ne gi pobaradu{ite na tvoite neprijateli, tuku sipobara razum za da umee{ da sudi{, –
12 Jas }e napravam spored zborot tvoj:eve, ti davam mudro i razumno srce,taka {to podoben na tebe nemalo predtebe, i po tebe nema da se izdigne sli-~en na tebe;
5-15 2 Let 1,7-13
5 9,1-9 Mudr 8,21-9,12
6 2 Car 7,15
8 5 Mojs 7,7-8
9 Mudr 8,9-9,12
12 4 Car 18,5 23,25 Prop 1,16 Sir 47,14
39 1 Car21,10
27,2-3
3,1 2 Car 5,7
378
TRETA KNIGA CARSTVA
13 i ona {to ne go pobara, Jas ti godavam, – i bogatstvo, i slava, taka {tonema da ima podoben na tebe me|u care-vite vo site tvoi denovi;
14 i ako odi{ po Mojot pat, pazej}i giMoite naredbi i Moite zapovedi, kako{to ode{e tatko ti David, }e gi pro-dol`am i tvoite dni.”
15 Solomon se razbudi, i, ete, toa be-{e son. I otide vo Erusalim, ta zas-tana (pred `rtvenikot) kraj kov~egotna zavetot Gospodov, prinese sepaleni-ci i `rtvi za mir i bogato gi nagostisite svoi slugi.
Edna mudra Solomonova presuda 16 Toga{ dojdoa kaj carot dve `eni
bludnici i se ispravija pred nego. 17 I ednata `ena re~e: „O, gospodare
moj! Jas i ovaa `ena `iveeme vo ednaku}a, i rodiv kaj nea vo taa ku}a;
18 a na tretiot den, otkako rodiv,rodi i taa `ena; nie bevme zaedno, i voku}ata kaj nas nema{e nitu eden ~ovekod nadvor; samo nie dvete bevme vo ku-}ata.
19 Preku no}ta umre sinot na ovaa`ena, za{to be{e legnala vrz nego;
20 a taa preku no}ta stanala, go zelamojot sin od mene, dodeka jas, tvojatasluginka, sum spiela, i go stavila dogradite svoi, a svojot mrtov sin go sta-vila do moite gradi.
21 Utredenta stanav da go nadojam si-not svoj, i ete, toj be{e mrtov; a koga navidelina se zagledav vo nego, toa nebe{e mojot sin {to go bev rodila.”
22 Drugata `ena re~e: „Ne, mojot sin e`iviot, a tvojot sin e umreniot.” A taa$ vele{e: „Ne, tvojot sin e umreniot, amojot e `iviot.” I se prepiraa takapred carot.
23 Carot toga{ re~e: „Ovaa govori:mojot sin e `iviot, a tvojot e umre-niot; a onaa govori: Ne, tvojot sin eumreniot, a mojot sin e `iviot.”
24 Potoa carot re~e: „Dajte mi me~!”I mu donesoa me~.
25 I toga{ carot re~e: „Prese~ete go`ivoto dete na dve polovini i dajte jaednata polovina na ednata, a drugatapolovina na drugata.”
26 I mu odgovori na carot onaa `ena,~ij be{e `iviot sin, za{to celatanejzina utroba se be{e rastreperila od`al sprema nejziniot sin: „O, gospo-dare moj! Dajte $ go toa dete `ivo i nego ubivajte.” A onaa drugata re~e: „Ne-ka ne bide ni moe, ni tvoe, se~ete go!”
27 I carot progovori i re~e: „Dajte $go `ivoto dete na prvata, i ne go ubi-vajte: taa e negovata majka.”
28 I siot Izrail slu{na za sudot, ka-ko presudi carot. I po~naa da se odne-suvaat kon carot so dlaboka po~it,za{to vidoa deka ima mudrost Bo`ja vonego za da izvr{uva sud.
Solomonovite velikodostoin-stvenici i upraviteli
4 Carot Solomon be{e car nad siotIzrail.
2 I eve koi zazemaa kaj nego visokidol`nosti: Azarija, sin na sve{teni-kot Sadok;
3 Elihoref i Ahija, sinovi na Susa-kim – pisari; Josafat, Ahiludov sin –letopisec;
4 Vaneja, Jehojadaeviot sin, – na~al-nik na vojskata, Sadok i Avijatar –sve{tenici;
5 Azarija, Natanoviot sin, – na~al-nik na upravitelite, i Zavud, sin naNatan, – sve{tenik i sovetnik na ca-rot;
6 Ahi{ar, – upravnik na carskiotdom, a Hadoram, – sin Avdin – na dano-cite.
7 Solomon ima{e dvanaeset upravni-ci nad siot Izrail, koi mu dostavuvaahrana na carot i na negoviot dom; sekojbe{e dol`en da dostavuva hrana za poeden mesec vo godinata.
8 Eve gi imiwata nivni: Ben-Huv – naEfremovata Gora;
9 Ben-Deker – vo Makac i vo [aale-vim, vo Vetsamis, vo Elon, vo Bet-Ha-nan;
10 Ben-Hesed – vo Arubot; nemu istotaka mu pripa|a{e Soho i celata zemjaHeferova;
11 Ben-Aminadav – nad celata oblastDor; a Tafat, Solomonovata }erka, be-{e negova `ena;
28 Is 9,6 Ps 71,1-2 Izreki16,12 29,14
4,5 2 Car15,37
379
TRETA KNIGA CARSTVA
12 Baana, Ahiludoviot sin, vo Tanah iMegido, i vo celiot Bet-[an koj eblizu do Caretan pod Jizreel, od Bet-[an do Avel-Mehola, i duri zadJokmeam;
13 Ben-Gever – vo Ramot Galaadski;nemu mu pripa|aa selata na Jair, Mana-siev sin, koi se vo Galaad; nemu mupripa|a{e i oblasta Argov, vo Ba{an,{eeset golemi gradovi so yidovi ibakarni reziwa;
14 Ahinadav, Idov sin, vo Mahanaim; 15 Ahimaac, vo zemjata Neftalimova;
toj si ja be{e zemal za `ena Basemata,Solomonova }erka;
16 Baana, sin na Hu{aj, vo zemjataAsirova i vo Bealot;
17 Josafat, sin na Paruah, vo zemjataIsaharova;
18 Semej, sinot na Ila, vo zemjataVenijaminova;
19 Gever, Uriev sin, vo zemjata Ga-laadska, vo zemjata na amorejskiot carSion, i na ba{anskiot car Og. Toj be{eupravnik na taa zemja.
Uspeh na Solomonovoto vladeewe 20 Judejcite i Izrailcite, bidej}i
mnogubrojni kako pesokot kraj moreto,jadea, pieja i se veselea.
21 Solomon vladee{e so site carstvaod rekata Eufrat do filistejskatazemja i do granicata na Egipet. Tieprinesuvaa darovi i mu slu`ea na So-lomon vo site dni na negoviot `ivot.
5 Potrebite od hrana za Solomon iza negoviot personal za eden den
bea: trieset kori p~eni~no bra{no i{eeset kori drugo bra{no,
2 deset odbrani teliwa i dvaesetzgoeni volovi i sto ovci, a pokraj toaeleni i srni, i divi kozi i ptici;
3 za{to toj gospodare{e nad celatazemja od ovaa strana na Eufrat, odTifsa do Gaza, nad site carevi od ovaastrana na rekata, i ima{e mir so siteokolni zemji.
4 I `iveeja Judejcite i Izrail spo-kojno, sekoj pod lozata svoja i pod smok-vata svoja, od Dan do Virsavija, prekusite Solomonovi dni.
5 Solomon ima{e ~etirieset iljadikowi za koli i dvanaeset iljadi za kow-icata.
6 I upravnicite mu dostavuvaa na carSolomon s# {to treba{e za carskatatrpeza, sekoj vo svojot mesec, i ne doz-voluvaa da ima nedostig od ne{to.
7 Isto taka i ja~men, i slama za ko-wite i za maskite dostavuva{e sekojnavremeno vo mestoto, kade {to senao|a{e carot.
8 A Bog mu dade na Solomon mudrost,mnogu golem razum i {iro~ina na srce-to kako pesokot na morskiot breg.
9 I Solomonovata mudrost be{epogolema od mudrosta na site sinovi naIstok, od seta mudrost na Egip}anite.
10 Toj be{e pomudar od site lu|e, po-mudar i od Etan Ezrahiecot i od He-man, i od Kalkol i od Darda, sinovi naMahol, i imeto negovo se slave{e posite okolni narodi.
11 Toj izre~e tri iljadi mudri izreki,a pesnite negovi bea iljada i pet;
12 toj govore{e i za drvjata, od kedar{to e vo Livan, do isopot {to niknuvapo karpite; toj govore{e i za `ivot-nite, za pticite, za vleka~ite i za ri-bite.
13 I od site narodi doa|aa da ja ~ujatSolomonovata mudrost, i site zemnicarevi {to bea slu{nale za negovatamudrost.
Podgotovka okolu izgradbata na hramot
(2 Let 2,1-18) 14 Hiram, tirskiot car, gi isprati
slugite svoi kaj Solomon, otkako slu{-na deka go pomazale za car na mestotona tatko mu, za{to Hiram be{e Davi-dov prijatel vo tekot na celiot negov`ivot.
15 A i Solomon isprati da mu ka`atna Hiram:
16 „Ti znae{ deka tatko mi David nemo`e{e da izgradi dom za imeto naGospod, svojot Bog, poradi vojnite sookolnite narodi, dodeka Gospod ne gipokori pod nozete negovi;
5,4 Mih 4,4 Zah 3,10 Sir 47,13
8 Prop 1,16
10 1 Let 2,6 Sir 47,16
11 Izreki 1,1 10,1 25,1 Pesna 1,1
14 2 Car 5,11
13 4 Mojs
32,41 5 Mojs 3,14 Is.N. 13,30
20 1 Mojs
22,17
21 1 Mojs
15,18 2 Let 9,26
380
TRETA KNIGA CARSTVA
17 no sega Gospod, mojot Bog, mi dadespokojstvo od site strani: nema pro-tivnik i nema ve}e stapici.
18 I, ete, jas imam namera da izgradamdom za imeto na Gospod, mojot Bog, kako{to mu be{e rekol Gospod na tatko miDavid, velej}i: ‚Tvojot sin, kogo {to }ego postavam na tvojot prestol mestotebe, }e izgradi dom za Moeto ime.’
19 Zatoa, zapovedaj da mi nase~at ked-rovo drvo od Livan; i ete, moite slugi}e bidat zaedno so tvoite slugi, kako ti{to }e opredeli{, za{to znae{ dekakaj nas nema lu|e, koi umeat da se~atdrva taka, kako sidoncite.”
20 Koga Hiram gi slu{na zboroviteod Solomon, mnogu se zaraduva i re~e:„Blagosloven neka e denes Gospod, Kojmu dade na David mudar sin za da upra-vuva so toj mnogubroen narod!”
21 I Hiram isprati kaj Solomon daka`at: „Go soslu{av toa, za koe ti be-{e ispratil poraka do mene; }e ja is-polnam tvojata `elba za kedrovotodrvo i kiparisovoto:
22 slugite moi }e gi dovle~kaat odLivan do moreto, i na splavovi }e gidoteraat po more do mestoto {to }e migo opredeli{; tamu }e gi rastovaram, iti }e gi zeme{; no i ti ispolni ja`elbata moja da dostavuva{ hrana zamojot dom.”
23 I Hiram mu dava{e na Solomonkedrovo drvo i kiparisovo drvo, spored`elbata negova.
24 A Solomon mu dava{e na Hiramdvaeset iljadi kori p~enica za ishranana negoviot dom i dvaeset kori cedenomaslinovo maslo, – tolku Solomon mudava{e na Hiram sekoja godina.
25 Gospod mu dade na Solomonmudrost, kako {to mu be{e vetil. Ime|u Hiram i Solomon ima{e mir, asklu~ija i sojuz me|u sebe.
26 Car Solomon nalo`i prinudnarabota vo siot Izrail, a brojot nama`ite {to rabotea prinudno iznesu-va{e trieset iljadi.
27 Toj gi ispra}a{e vo Livan, po de-set iljadi na mesec, na smeni; eden me-sec prestojuvaa vo Livan, a dva meseci
– po domovite svoi. Hadoram, pak, be{enivni upravnik.
28 Solomon ima{e u{te sedumdesetiljadi ma`i {to go prenesuvaa tova-rot, i osumdeset iljadi kamenodelci voplaninite,
29 osven trite iljadi i trista nastoj-nici {to Solomon gi be{e postavilnad rabotata, da go nadgleduvaat naro-dot {to gi izvr{uva{e rabotite.
30 I carot zapoveda da donesuvaatgolemi kamewa za osnovata na hramot,kamewa delkani.
31 Gi delkaa, pak, Solomonovi rabot-nici i Hiramovi rabotnici i Gevlij-ci, i podgotvuvaa drvja i kamewa zagradewe na hramot tri godini.
Izgradba na hramot (2 Let 3,1-14)
6 Vo ~etiristotini i osumdesettatagodina po izleguvaweto na Izrai-
levite sinovi od egipetskata zemja, vo~etvrtata godina na Solomonovotocaruvawe nad Izrail, vo mesec zif, koje vtor mesec, Solomon po~na da Mugradi hram na Gospod.
2 A hramot {to car Solomon Mu goizgradi na Gospod, be{e dolg {eesetlakti, {irok – dvaeset i visok –trieset lakti;
3 tremot pred hramot be{e dolg dvae-set lakti, spored {irinata na hramot,i {irok – deset lakti pred hramot.
4 Vo hramot toj napravi prozorci,zatvoreni so re{etki.
5 I napravi dogradba okolu yidovitena hramot, okolu svetili{teto i Sve-tiwata nad svetiwite; a napravi istrani~ni sobi naokolu.
6 Dolniot kat na zgradata be{e{irok pet lakti, sredniot {irok –{est lakti, a tretiot – {irok sedumlakti; za{to okolu hramot nadvor beanapraveni rastojanija za dogradba da nedopiraat do yidovite na hramot.
7 Koga se grade{e hramot, za gradewese upotrebuvaa gotovi izdelkani kame-wa, taka {to za vreme na gradeweto nahramot ne se slu{a{e, ni ~ekan, nitesla, nitu nekakvo drugo `eleznoorudie.
6,1 Ezd 3,8-9 5,1-6,15
18 2 Car 7,
12-13 Sir 47,13
19-20 2 Let 2,
8-12
Ezd 3,7
26 9,15
381
TRETA KNIGA CARSTVA
8 Vratata na sredniot kat be{e desnood hramot. Po trkalezni skali seiska~uvaa na vtoriot kat a od vtoriot– na tretiot.
9 Taka go izgradi toj hramot, go izgra-di i go oblo`i so kedrovi {tici.
10 I dogradi do celiot hram stra-ni~ni sobi, visoki pet lakti; tie beaprikrepeni kon hramot so kedrovigredi.
11 Toga{ slovoto Gospodovo dojde konSolomon, i mu be{e re~eno:
12 „Ete, ti gradi{ hram: ako odi{ poMoite zakoni, ako postapuva{ po Moi-te naredbi i ako gi pazi{ site Moizapovedi, upravuvaj}i se spored niv, Jas}e go ispolnam vrz tebe slovoto Svoe{to mu go bev ka`al na tatko ti David;
13 I }e `iveam srede Izrailevite si-novi i nema da go ostavam Mojot narodIzrail.”
Vnatre{no ureduvawe na hramot 14 I taka, Solomon go izgradi hramot
i go zavr{i. 15 Gi oblo`i yidovite na hramot od-
natre so kedrovi {tici; od podot dotavanot gi oblo`i odnatre so drvo, apodot na hramot go pokri so kipariso-vi {tici.
16 A vo zadnata strana na hramot nadvaeset lakti od krajot, izdigna yid igi oblo`i yidovite i podot so kedrovi{tici, i napravi prostor za Svetiwatanad svetiwite.
17 A hramot, samo predniot del nahramot, ima{e ~etirieset lakti.
18 Po kedarot odnatre ima{e rezbi,sli~ni na krastavi~ki i raspuknaticvetovi; s# be{e pokrieno so kedar;kamen ne se gleda{e.
19 A vnatre vo hramot toj ja napraviSvetiwata nad svetiwite za da gopostavi tamu kov~egot na zavetot Gos-podov.
20 Svetiwata nad svetiwite be{edolga dvaeset lakti, {iroka dvaesetlakti, i visoka dvaeset lakti; toj ja op-kova so ~isto zlato; isto taka go opko-va i kedroviot `rtvenik.
21 Odvnatre, Solomon go opkova hra-mot so ~isto zlato, i protegna zlatni
verigi pred Svetiwata nad svetiwite igo opkova so zlato.
22 Celiot hram toj go oblo`i so zla-to, celiot hram dokraj, i celiot `rt-venik {to e pred Svetiwata nad sveti-wite, go opkova so zlato.
23 A vo Svetiwata nad svetiwite na-pravi dva heruvima od maslinovo drvo,visoki po deset lakti.
24 Ednoto krilo na heruvimot be{edolgo pet lakti i drugoto krilo naheruvimot – pet lakti; deset laktiima{e od edniot kraj na kriljata ne-govi do drugiot kraj na kriljata ne-govi.
25 Deset lakti ima{e i drugiot heru-vim; ednakva merka i ednakov oblikimaa dvata heruvima.
26 Viso~inata na edniot heruvimbe{e deset lakti, isto taka i na dru-giot heruvim.
27 Toj gi postavi heruvimite sredeSvetiwata nad svetiwite. A kriljatana heruvimite bea ra{ireni, i krilotona edniot se dopira{e do edniot yid, akriloto na drugiot heruvim dopira{edo drugiot yid; drugite nivni kriljapak se sre}avaa krilo so krilo sredeprostorijata.
28 Toj gi oblo`i heruvimite so zlato. 29 I po site yidovi na hramot naokolu
izdlabi likovi na heruvimi, palmi irascuteni cvetovi, odnatre i odnadvor.
30 I podot na hramot go opkova so zla-to vo vnatre{niot i predniot del.
31 Za vlez vo Svetiwata nad sveti-wite toj napravi vrata od maslinovodrvo so petoagolni spojki.
32 Na dvete polovini na vratata odmaslinovoto drvo toj izdlabi heruvi-mi, palmi i rascuteni cve}iwa i gioblo`i so zlato; gi pokri so zlato iheruvimite i palmite.
33 I pred vlezot na hramot toj napra-vi ~etiriagolni stolbovi od maslino-vo drvo
34 i dve vrati od kiparisovo drvo;dvete polovinki na ednata vrata beapodvi`ni, i dvete polovinki na druga-ta vrata isto taka bea podvi`ni.
35 Izdlabi po niv heruvimi, palmi irascuteni cve}iwa i ja oblo`i rezbataso zlato.
22 2 Mojs30,1-3
23 2 Mojs25,18-22 2 Let 3,10-11
29 Ez 41,18
13 3 Mojs
15,31
19 2 Mojs
26,33-34
382
TRETA KNIGA CARSTVA
36 I vnatre{niot dvor go zagradi odtri reda delkani kamewa i od eden redkedrovi gredi.
37 Na ~etvrtata godina, vo mesecotzif, toj gi be{e polo`il osnovite nahramot Gospodov,
38 a na edinaesettata godina, vo mese-cot bul, toa e osmiot mesec, – toj gozavr{i hramot so site negovi delovi ispored site negovi prednacrti. Solo-mon go grade{e hramot sedum godini.
Solomonoviot dvorec
7 Potoa Solomon izgradi svoj dom, ago grade{e trinaeset godini, i na-
polno go zavr{i. 2 Toj go izgradi domot svoj od leva-
nonsko drvo: dolg sto lakti, {irokpedeset lakti, a visok trieset lakti,na ~etiri reda kedrovi stolbovi; ikedrovi gredi bea polo`eni vrz stol-bovite.
3 Podot be{e poslan so kedar vrz gre-di na ~etirieset i pet stolba, po pet-naeset vo red.
4 Prozorski stolbovi ima{e tri re-da; ima{e i tri reda prozorci, pro-zorec sproti prozorec.
5 Site vrati i sobi bea ~etiriagolni,prozorec sproti prozorec vo tri reda.
6 Toj napravi i trem od stolbovi,pedeset lakti dolg, trieset lakti {i-rok, i pred niv – trem, stolbovi, i pragpred niv.
7 U{te napravi i trem so prestol, odkoj toj sude{e, trem za sudili{te, isite podovi gi pokri so kedar.
8 Vo domot, kade {to `ivee{e, ima{edrug dvor zad tremot, isto taka izgra-den. I vo domot na faraonovata }erka,koja Solomon ja be{e zel, napravi istotaka trem.
9 Seto toa be{e napraveno od skapikamewa – delkani spored razmer, iz-re`ani so trion odnatre i odnadvor, –od osnovata do pokrivot, i odnadvor dogolemiot dvor.
10 Vo osnovata bea polo`eni skapikamewa, kamewa golemi, kamewa od de-set lakti;
11 i odozgora skapi kamewa, delkanispored razmer, i kedar.
12 Golemiot dvor be{e ograden nao-kolu so tri reda delkani kamewa i soeden red kedrovi gredi; isto kako ivnatre{niot dvor na hramot Gospodovi hramoviot trem.
Hiramovata zada~a (2 Let 2,12-13)
13 Car Solomon isprati da go dovedatod Tir Hiram,
14 sin na edna vdovica od Neftali-movoto pleme. Tatko mu tirjanin, be{ebronzolivec; toj be{e sposoben i isku-sen, a umee{e da pravi sekakvi pred-meti od bronza. I toj dojde kaj carSolomon i mu prave{e sekakvi raboti:
Stolbovi od bronza (2 Let 3,15-17)
15 toj izli dva bronzeni stolba, sekojvisok po osumnaeset lakti, i vrvot oddvanaeset lakti go opfa}a{e pre~ni-kot na edniot i na drugiot stolb;
16 toj napravi i dva kapitela, izleaniod bronza za da gi stavi vrz stolbovite;pet lakti visok edniot kapitel i petlakti visok vtoriot kapitel;
17 napravi mre`i pleteni i vrvovikako verigi za kapitelite {to bea vrzstolbovite: sedum za edniot kapitel isedum za drugiot kapitel.
18 Taka gi napravi toj stolbovite idva reda kalinki okolu mre`ata za dagi pokrie kapitelite {to se kaj stol-bovite, istoto go napravi i za drugiotkapitel.
19 A vo tremot kapitelite na stol-bovite bea napraveni sli~no na krin,~etiri lakti;
20 i kapitelite vrz dvata stolba odoz-gora bea tokmu nad ispup~eniot del{to be{e do mre`ata; i vrz drugiotkapitel vo redovi naokolu ima{e podveste kalinki.
21 I gi postavi stolbovite na hramo-viot trem; postavi stolb oddesno i mudade ime Jahin; postavi stolb i odlevoi go nare~e Vooz.
22 A nad stolbovite polo`i venci,napraveni sli~no na krin. Taka zavr{irabotata nad stolbovite.
13 2 Let 2,13-14
15 4 Car25,13 Er 27,19 52,17
7,8 3,1
383
TRETA KNIGA CARSTVA
Bronzeniot bazen nalik na more (2 Let 4,2-5)
23 Napravi i izleano od bronza more –od edniot negov kraj do drugiot ima{edeset lakti, – i sosema kru`no, petlakti visoko; i venec od trieset laktigo opfa}a{e naokolu.
24 Pod krai{tata negovi ima{e odsite strani izdadeni raboti kako jabol-ka po deset na lakot; tie go opkru`uvaamoreto od site strani vo dva reda; izda-denite raboti kako jabolka bea izleanizaedno so nego.
25 Toa stoe{e na dvanaeset vola: trigledaa kon sever, tri gledaa kon zapad,tri gledaa kon jug i tri gledaa konistok; moreto stoe{e vrz niv, a zadnatastrana im be{e svrtena navnatre.
26 Toa be{e debelo edna dlanka, a kra-i{tata negovi, napraveni kako krai-{ta na ~a{a, prilegaa na rascvetankrin. Toa sobira{e dve iljadi meri.
Podno`ja od bronza 27 Toj napravi i deset bronzeni pod-
no`ja; sekoe podno`je be{e dolgo ~eti-ri lakti, {iroko – ~etiri lakti,visoko – tri lakti.
28 Eve ja napravata na podno`jata: tieimaa ramki, a ramkite bea me|u agol-nite prodol`etoci.
29 Vrz ramkite {to bea me|u agolniteprodol`etoci, ima{e oblikuvani la-vovi, volovi i heruvimi; isto taka ivrz agolnite prodol`etoci; a nadlavovite i volovite i pod niv ima{evise~ki venci;
30 sekoe podno`je ima{e po ~etiribronzeni trkala i bronzeni oski. Na~etirite agli ima{e ispup~uvawa kakoramenici, izleani ispup~uvawa, od-dolu pod mijalnikot, do sekoj venec.
31 Otvorot od vnatre{niot venec dogore ima{e eden lakot; otvorot mu be-{e kru`en kako podno`jeto na stol-bovite; lakot i polovina, i kaj otvorotnegov – rezbi; no stranite bea ~etiri-agolni – ne kru`ni.
32 Pod stranite ima{e ~etiri trkalai oski na trkalata vo podno`jata; sekoetrkalo be{e visoko lakot i polovina.
33 Napravata na trkalata be{e istotakva, kako trkalata na kolite; oskitenivni, oplatite nivni, spicite nivni iglavi~kite nivni – s# be{e izleano.
34 Ima{e ~etiri ispaknatini na ~e-tirite agli na sekoe podno`je; odpodno`jata izleguvaa ispaknatinitenegovi.
35 I vrz podno`jata ima{e ispakna-tini, polovina lakot visoki, a nad pod-no`jata dr{kite nivni i yidovite imbea od ista materija.
36 Toj izvaja i vrz {ti~kite nadr{kata nejzina i na yidovite nejziniheruvimi, lavovi i palmi, kolku {todozvoluva{e mestoto, i naokolu – vi-se~ki venci.
37 Taka napravi toj deset podno`ja;site ednakvo izleani, ednakva merka,ednakov izgled.
38 Napravi i deset bronzeni mijalni-ci; sekoj mijalnik sobira{e po ~eti-rieset meri i be{e visok ~etiri lak-ti; sekoj mijalnik stoe{e na edno oddesette podno`ja.
39 Toj gi rasporedi podno`jata – petdesno od hramot i pet levo od hramot, amoreto go postavi desno od hramot, naisto~nata strana kon jug.
Dopolnitelen spisok na metalnite izrabotki
40 Hiram gi napravi mijalnicite, lo-patkite i ma{ite. I ja svr{i Hiramcelata rabota {to ja vr{e{e kaj carSolomon za hramot Gospodov, odnosno:
41 dva stolba i dva pojasa na kapi-telite {to se vrz stolbovite, i dvemre`i za pokrivawe na dvata pojasa nakapitelite {to se vrz stolbovite,
42 i ~etiristotini kalinki na dvetemre`i; dva reda kalinki na sekoja mre-`a za pokrivawe na dvata pojasa nad ka-pitelite {to se vrz stolbovite,
43 i deset podno`ja i deset mijalnicina podno`jata;
44 edno more i dvanaeset vola podmoreto;
45 i kotli, i lopatki, i ~a{i. Siteraboti {to Hiram mu gi napravi nacarot Solomon za hramot Gospodov, beaod izmaznet bakar.
38 2 Mojs30,17-21 4 Car16,17
40 2 Mojs 27,3
23-51 2 Let 4,
2-5,1
384
TRETA KNIGA CARSTVA
46 Carot gi izlea vo glinena zemja, vookolinata na Jordan, me|u Sukot i Ca-retan.
47 Solomon gi postavi site tie rabo-ti na mestata nivni. Poradi nivnotoizvonredno mno`estvo, te`inata nabronzata ne mo`e{e da se izmeri.
48 Solomon gi napravi i site pred-meti {to se vo hramot Gospodov: zlaten`rtvenik i zlatna trpeza, na koja sestavaat lebovite na predlo`enieto:
49 svetilnici – pet oddesno i pet od-levo, pred Svetiwata nad svetiwite, od~isto zlato, cve}iwa, kandilca i{tipki od zlato;
50 i ~inii, i no`evi, i ~a{i, i pod-nosnici i kadilnici od ~isto zlato;reziwa za vratite na vnatre{nosta naSvetiwata nad svetiwite i za vratitevo hramot, isto taka od zlato.
51 Taka be{e svr{ena seta rabota {toja izvr{i car Solomon za hramotGospodov. I go prinese Solomon posve-tenoto od tatko mu David: srebroto,zlatoto i predmetite gi predade voriznicata na hramot Gospodov.
Prenesuvawe na kov~egot na zavetot vo hramot
(2 Let 5,2-6,2)
8 Toga{ Solomon gi povika kaj sebevo Erusalim izrailskite stare{i-
ni i site knezovi na plemiwata, rodo-na~alnicite na sinovite Izrailevi zada go prenesat kov~egot na zavetot Gos-podov od Davidoviot grad, od Sion – vohramot.
2 I se sobraa na praznikot kaj carotSolomon site Izrailci vo mesecotetanim, koj e sedmiot mesec.
3 Dojdoa site stare{ini izrailski; isve{tenicite go krenaa kov~egot
4 i go ponesoa kov~egot Gospodov iskinijata na sobranieto i site sve{te-ni predmeti {to bea vo skinijata; a ginosea sve{tenicite i levitite.
5 A car Solomon i so nego celiotizrailski sobor {to se be{e sobral kajnego, odea pred kov~egot, prinesuvaj}i`rtvi od siten i krupen dobitok, koj ne
be{e mo`no da se izbroi i presmetaporadi mno{tvoto negovo.
6 Sve{tenicite go vnesoa kov~egot nazavetot Gospodov na mestoto negovo, vovnatre{nosta na hramot, vo Svetiwatanad svetiwite, pod kriljata na heru-vimite.
7 Za{to heruvimite gi {irea krilja-ta nad mestoto na kov~egot, i heru-vimite go pokrivaa odozgora kov~egot ilostovite negovi.
8 Lostovite se podavaa taka {tonivnite kraevi se gledaa vo svetili{-teto, no ne mo`ea da se vidat odnadvor;tie se tamu i do denes.
9 Vo kov~egot nema{e ni{to, osvendvete kameni plo~i, koi Mojsej gi be{epolo`il vnatre na Horev, koga Gospodsklu~i zavet so sinovite Izrailevi,otkako tie izlegoa od egipetskatazemja.
10 Koga sve{tenicite izlegoa od sve-tili{teto, oblak go ispolni domotGospodov.
11 I sve{tenicite ne mo`ea da stojatna slu`bata poradi oblakot, bidej}isvetlinata Gospodova go ispolni hra-mot Gospodov.
12 Toga{ Solomon re~e: „Gospod bla-govoli da `ivee vo magla:
13 Ti izgradiv hram Tebe za `ivea-li{te, mesto, kade {to }e prestojuva{zasekoga{.”
Govorot na car Solomonpred narodot (2 Let 6,3-11)
14 I carot se svrte so liceto svoe, igo blagoslovi celiot sobor na Izrail-cite, a celiot sobor na Izrailcitestoe{e.
15 Toga{ re~e: „Neka e blagoslovenGospod, Bog Izrailev, Koj so ustataSvoja mu re~e na tatko mi David, ire~enoto denes go ispolni so rakataSvoja! Toj be{e rekol:
16 ‚Od onoj den, koga go izvedov Mojotnarod Izrail od Egipet, Jas ne odbravgrad me|u plemiwata Izrailevi za dase izgradi dom, kade {to }e ostanezasekoga{ imeto Moe; go izbrav David,toj da bide nad Mojot narod Izrail.’
8 2 Mojs25,13-15
9 2 Mojs25,16 40,20 5 Mojs10,1-5 Evr 9,4
12-53 2 Let 6,1-40
12 Ps 17,11 1 Tim 6,16
13 2 Car 7,13 Ps 131,14
16 1 Car 16
48 2 Mojs
25,23-30
50 3 Mojs 10,1
51 2 Car 8,11
8,1-11 2 Let 5,
2-14
385
TRETA KNIGA CARSTVA
17 Tatko mi David namisli da izgradihram vo imeto na Gospod, Bog Izrailev;
18 no Gospod mu re~e na tatko miDavid: ‚ti si namislil da izgradi{hram na imeto Moe; dobro e {to ti etoa na srceto;
19 me|utoa, ti nema da izgradi{ hram,tuku tvojot sin, koj izlegol od bedratatvoi, – toj }e izgradi hram na imetoMoe.’
20 I Gospod go ispolni slovoto Svoe{to be{e go izrekol; jas se izdignav namestoto na tatkoto moj David, i sednavna prestolot Izrailev, kako {to re~eGospod, i izgradiv hram vo ~est na ime-to Gospodovo, Izraileviot Bog;
21 i podgotviv tamu mesto za kov~egot,vo koj e zavetot na Gospod {to go be{esklu~il so na{ite tatkovci, koga giizvede od egipetskata zemja.”
Solomonovata molitva (2 Let 6,12-40)
22 Toga{ zastana Solomon pred `rt-venikot Gospodov, pred celiot sobor naIzrailcite, gi krena racete konneboto
23 i re~e: „Gospodi, Bo`e Izrailev!Nema Bog kako Tebe nitu na nebotogore, nitu na zemjata dolu; Ti go pazi{zavetot i milosta kon slugite Svoi,koi odat pred Tebe od s# srce.
24 Ti go ispolni na Svojot slugaDavid, mojot tatko, ona {to mu go be{evetil; ona {to go be{e izrekol so usta-ta Svoja, denes go izvr{i so rakataSvoja.
25 I sega, Gospodi, Bo`e Izrailev,ispolni go na Svojot sluga David, mojottatko, ona {to mu go be{e govorel,velej}i: ‚Pred liceto moe nikoga{ ne-ma da nedostasuva ma` od tebe, koj }esedi na Izraileviot prestol; dovolno esamo sinovite tvoi da se dr`at zapatot svoj, odej}i pred Mene taka, kako{to ti ode{e pred Mene.’
26 I sega, Bo`e Izrailev, neka bideverno slovoto Tvoe {to si mu go rekolna Svojot sluga David, mojot tatko!
27 No zar Bog }e saka da `ivee na zem-jata! Neboto i neboto na nebesata ne se
dovolni da Te soberat, a u{te pomalkuovoj hram {to sum go izgradil jas (naTvoeto ime);
28 no pogledni milostivo kon molit-vata na Tvojot sluga i kon molbata ne-gova, Gospodi, Bo`e moj! ^uj go povikoti molitvata so koja Tvojot sluga Temoli denes.
29 Da bidat o~ite Tvoi otvoreni kontoj hram dewe i no}e, kon ova mesto, zakoe si rekol: imeto Moe }e bide tamu;~uj ja molitvata, so koja }e se moliTvojot sluga na toa mesto.
30 Soslu{aj ja molbata na Tvojotsluga i na Tvojot narod Izrail, kogatie }e se molat na ova mesto; ~uj od mes-toto na Tvoeto `iveali{te, od nebesa-ta, soslu{aj i smiluvaj se.
31 Koga nekoj }e zgre{i protiv bli`-niot svoj, i }e pobara od nego so zak-letva za da se zakolne, i zaradi zaklet-vata }e dojdat pred Tvojot `rtvenik voovoj hram,
32 toga{ soslu{aj gi od neboto idejstvuvaj, donesi sud nad Svoite slugi,obvini go vinovniot, stovaruvaj}i mu javrz glavata negova postapkata negova, iopravdaj go praviot, davaj}i mu sporednegovata pravednost.
33 Koga Tvojot narod Izrail }e bideporazen od neprijatelite, poradi toa{to zgre{il pred Tebe, i koga tie }e seobratat kon Tebe i }e go ispovedaatimeto Tvoe i }e Ti se molat i }e dovi-kuvaat so molitvi vo ovoj hram, –
34 soslu{aj go toga{ od neboto i pros-ti mu go grevot na Tvojot narod Izrail,i vrati gi vo zemjata {to si im ja dalna tatkovcite nivni.
35 Koga }e se zaklu~i neboto i }e ne-ma do`d, poradi toa {to }e zgre{atpred Tebe, }e go ispovedaat imeto Tvoei se svrtat od grevot svoj, bidej}i si gismiril, –
36 soslu{aj gi toga{ od neboto iprosti im go grevot na Svoite slugi ina Svojot narod izrailski, poka`u-vaj}i im go dobriot pat, po koj da odat,i isprati do`d vrz Tvojata zemja {tosi mu ja dal na narodot Svoj vo nasled-stvo.
28 Dan 9,17
29 5 Mojs12,11
31 3 Mojs 5,1
33 3 Mojs26,14-17 5 Mojs28,25 Is.N. 7 Sud 2,13-14 17-18
35 3 Mojs26,19 5 Mojs11,17 Er 3,2-3 Otkr 11,6
18 2 Car 7,1-7
19 2 Car 7,
12-13
23 5 Mojs4,35.39
25 2,4
27 Is 66,1 Jn 1,14
Dela 17,24 Otkr 21,3
386
TRETA KNIGA CARSTVA
37 Glad li }e nastane po zemjata, ilipomor, ognen vetar li, glamja, skakul-ci, ili gasenici, neprijatelot li }e gopritisne vo zemjata negova, nekakva ne-volja li }e se pojavi, ili bolest, –
38 pri sekoja molitva, pri sekojamolba {to doa|a od koj i da bilo ~ovekod siot Tvoj narod izrailski, koga }epo~uvstvuvaat bolka vo srceto svoe i }egi podadat racete kon ovoj hram,
39 soslu{aj go od neboto, od mestotona Tvoeto `iveali{te, i smiluvaj se;napravi i vozdaj sekomu spored pati{-tata negovi, kako {to go gleda{ srcetonegovo, bidej}i samo Ti gi poznava{ sr-cata na site ~ove~ki sinovi:
40 za da imaat strahopo~it kon Tebevo site dni, dodeka `iveat na zemjata{to si im ja dal na tatkovcite nivni.
41 Ako i nekoj tu|inec, koj ne e odTvojot narod Izrail, dojde od dale~nazemja zaradi Tvoeto ime, –
42 za{to }e ~ujat za Tvoeto golemoime, za Tvojata silna raka i za Tvojatakrenata mi{ka i }e dojdat da se pomo-lat vo ovoj hram,
43 soslu{aj go od neboto, od mestotona Svoeto `iveali{te, i napravi s#, za{to }e Te povika tu|inecot, ta sitezemni narodi da go znaat Tvoeto ime zada imaat strahopo~it kon Tebe, kakoTvojot narod Izrail, da znaat deka ovojhram {to go izgradiv jas, e nare~en naTvoe ime.
44 Koga Tvojot narod izleze vo vojnaprotiv svojot neprijatel po patot, pokoj }e go isprati{, i }e Mu se pomolina Gospod, svrtuvaj}i se kon gradot {toTi si go izbral i kon hramot {to goizgradiv na Tvoeto ime,
45 toga{ soslu{aj ja od neboto molit-vata nivna i molbata nivna i napravigo ona {to im e potrebno nim.
46 Koga }e zgre{at pred Tebe, – za{tonema ~ovek koj ne gre{i, – i Ti }e imse razgnevi{ i }e gi predade{ naneprijatelite, i tie }e gi zaplenat, i}e gi odvedat kako robovi vo neprija-telska zemja, dale~na ili bliska;
47 i koga vo zemjata, kade {to }e bidatvo plenstvo, dojdat na sebesi i seobratat kon Tebe i Ti se pomolat vo
zemjata na onie {to gi plenile, ve-lej}i: zgre{ivme, izvr{ivme bezza-konie, vinovni sme;
48 i koga }e se obratat kon Tebe od se-to srce svoe i od seta du{a svoja vo zem-jata na neprijatelite {to gi plenile, iti se pomolat, svrtuvaj}i se kon svojatazemja {to si im ja dal na tatkovcitenivni, kon gradot {to si go izbral ikon hramot {to go izgradile na Tvoeime, –
49 toga{ soslu{aj ja od neboto, odmestoto na Tvoeto `iveali{te, molit-vata i molbata nivna, i napravi {to ime nim potrebno;
50 i prosti mu na Tvojot narod, za ona{to zgre{il pred Tebe, i site negoviprestapi {to gi izvr{il pred Tebe ipredizvikaj so~uvstvo kon niv kaj onie{to gi plenile, ta da bidat milostivikon niv;
51 za{to tie se Tvoj narod i Tvoj del{to Ti go izvede od Egipet, od `elez-nata pe~ka.
52 U{ite Tvoi i o~ite Tvoi nekabidat otvoreni za molbata na Tvojotsluga i za molitvata na Tvojot narodizrailski za da gi ~ue{ sekoga{, kogaTe povikuvaat,
53 za{to Ti si gi odbral za Svoj delme|u site zemni narodi, kako {to sirekol preku Mojsej, Tvojot sluga, kogagi izvede tatkovcite na{i od Egipet,Gospodi, Bo`e!”
53a) Toga{ Solomon progovori predhramot otkako zavr{i so gradeweto:„Gospod go poznal sonceto na neboto irekol prebiva vo magla: Izgradi dom zamene, dom blagoli~en za Sebe za da `i-veam vo nov dom, neli taka e zapi{anovo Knigata na pesnite.”
Solomonovata blagodarstvenamolitva
54 Otkako Solomon ja zavr{i konGospod celata ovaa molitva i molba, pakako {to be{e koleni~el, stana odpred `rtvenikot Gospodov, so racetepodignati kon neboto.
55 I, ispraven, go blagoslovi celiotsobor na Izrailcite, velej}i so visokglas:
51 5 Mojs 4,20 9,26-29 Er 11,4
53 5 Mojs 7,6-8
37 3 Mojs
26,16 5 Mojs
28,21-22 28,38.42
41 3 Mojs
19,34 4 Car 5 Is 2,2-4
56,6-7
46 5 Mojs
28,63-64
387
TRETA KNIGA CARSTVA
56 „Neka e blagosloven Bog, Koj mudade spokojstvo na Svojot narod Izra-il, kako {to be{e govorel! Ne ostananeispolnet nieden zbor od site Negovidobri zborovi {to gi be{e izrekolpreku svojot sluga Mojsej;
57 neka bide so nas Gospod, Bog na{,kako {to be{e so tatkovcite na{i; dane n# ostava, i da ne n# napu{ta,
58 priklonuvaj}i gi srcata na{i konSebe za da odime po site pati{ta Nego-vi i da gi ~uvame zapovedite Negovi izakonite Negovi {to im gi zapoveda natatkovcite na{i.
59 I ovie zborovi, so koi se molevpred Gospod denes, neka bidat bliskido Gospod, na{iot Bog, dewe i no}e zada go vr{i Toj ona {to e nu`no za Ne-goviot sluga i za Negoviot narod Iz-rail sekoj den,
60 ta da go poznaat site narodi dekaGospod e Bog, i deka nema drug osvenNego.
61 Srceto va{e neka bide napolnopredadeno na Gospod, na{iot Bog za daodite po naredbite Negovi i da gipazite zapovedite Negovi, kako denes.”
Posvetuvawe na hramot (2 Let 7,4-10)
62 Toga{ carot i site Izrailci sonego, Mu prinesoa `rtvi na Gospod.
63 Solomon zakla kako `rtva zapomiruvawe {to Mu ja prinese na Gos-pod, dvaeset i dve iljadi krupen dobi-tok i sto dvaeset iljadi siten dobitok.Taka carot i site sinovi IzraileviMu Go osvetija hramot na Gospod.
64 Vo istiot den carot go osveti sred-niot del na dvorot, koj e pred hramotGospodov, prinesuvaj}i sepalenici iprinosi i prinesuvaj}i go lojot od`rtvite za pomirenie, bidej}i bronze-niot `rtvenik {to e pred Gospod, be-{e mal da gi sobere sepalenicite, pri-nosite i lojot od `rtvite za pomiru-vawe.
65 Taka Solomon napravi praznik isiot Izrail so nego – sobor golem, kojse be{e sobral od Emat do egipetskiotpotok, pred Gospod, na{iot Bog; praz-
nuvaa i jadea, i pieja i se molea predGospod, na{iot Bog, vo izgradeniothram sedum dena i u{te sedum dena,odnosno ~etirinaeset dena.
66 Vo osmiot den Solomon go ras-pu{ti narodot. Site go blagoslovijacarot i si otidoa po {atorite svoi,raduvaj}i se i veselej}i se vo srcetosvoe za seto dobro {to Gospod mu gonapravi na Svojot sluga David i naSvojot narod Izrail.
Bog mu se javuva na Solomon po vtor pat
(2 Let 7,11-22)
9 Otkako Solomon ja zavr{i gradba-ta na Gospodoviot hram, na carski-
ot dom i s# {to be{e posakal da na-pravi,
2 Gospod povtorno mu se javi naSolomon, kako {to mu se be{e javil voGavaon.
3 I Gospod mu re~e: „Jas ja ~uv tvoja-ta molitva i tvojata molba, za koja Memole{e (i napraviv s# spored tvojatamolitva), go osvetiv toj hram {to goizgradi ti za da bide zasekoga{ imetoMoe tamu doveka, i o~ite Moi, i srce-to Moe }e bidat tamu vo site dni.
4 A ti, ako odi{ pred Moeto lice,kako {to ode{e tatko ti David, so~isto srce i so pravina, ispolnuvaj}is# {to sum ti zapovedal, i ako gi pazi{Moite uredbi i Moite zakoni,
5 Jas }e go postavam tvojot carskitron nad Izrail zasekoga{, kako {tomu rekov na tatko ti David, velej}i:‚Nikoga{ nema da nedostasuva od tebema`, koj sedi na prestolot Izrailev.’
6 Ako vie i sinovite va{i otstapiteod Mene i ne gi pazite Moite zapovedii Moite uredbi {to sum vi gi dal, iako trgnete i po~nete da slu`ite nadrugi bogovi i da im se poklonuvate,
7 Jas }e go istrebam Izrail od lice-to na zemjata {to sum mu ja dal, ihramot {to sum go posvetil na Moetoime, }e go otfrlam od liceto Svoe, iIzrail }e stane za prikaz i za podbi-vawe kaj site narodi.
9,3 8,29
5 2,4
6-7 5 Mojs 6,2 10,13 28,15 Er 26,4-6
56 5 Mojs
12,10 Is.N.
21,44-45 23,14
1 Car 3,19 4 Car10,10
Is 45,5-6
57 5 Mojs 31,6
60 Is 45,6
61 11,4
15,3.14
63 4 Mojs 7
Ezd 6,16-17
388
TRETA KNIGA CARSTVA
8 I za toj visok hram, sekoj {to }emine pokraj nego, }e se vxa{i, }e pot-svirne i }e re~e: ‚zo{to li postapilGospod taka so ovaa zemja i so ovojhram?’
9 I }e re~at: ‚zatoa {to tie Go osta-vija Gospod, svojot Bog, Koj gi izvedetatkovcite nivni od egipetskata zemja,i se privrzaa kon drugi bogovi, im sepoklonuvaa i im slu`ea, – zatoa Gospodim go isprati ova zlo!’”
Solomonovite dela (2 Let 8,1-18)
10 Otkako izminaa dvaeset godini, votekot na koi Solomon izgradi dva doma,– domot Gospodov i carskiot dom, –
11 za koi tirskiot car Hiram mu na-bavuva{e na Solomon kedrovo drvo ikiparisovo drvo i zlato spored `elba-ta negova, – car Solomon mu dade naHiram dvaeset gradovi vo galilejskatazemja.
12 I Hiram izleze od Tir da gi pre-gleda gradovite {to mu gi dade So-lomon, i tie ne mu se dopadnaa.
13 Zatoa toj re~e: „Kakvi se tie gra-dovi {to ti, brate moj, mi gi dade?” Igi nare~e zemja Kavul, kako {to se na-rekuvaat i denes.
14 A Hiram mu be{e ispratil na ca-rot sto i dvaeset kikari zlato.
15 Ottuka i raspredelbata za danokot{to go nalo`i Solomon za da go izgra-di hramot Gospodov i svojot dom, Miloi yidovite erusalimski, Asor i Megidoi Gezer.
16 Faraonot, egipetskiot car, be{edo{ol i go prezel Gezer, i so ogan gobe{e izgorel, a Hanancite {to `ivee-ja vo gradot, gi be{e ubil, i go be{edal kako miraz na }erka si, Solomono-vata `ena.
17 I toga{ Solomon go izgradi Gezeri Dolni Vetoron,
18 Vaalat, Tadmor vo pustinata, 19 i site gradovi `itnici {to gi
ima{e Solomon, i gradovite za kolite,gradovite za kowicata i s# ona {to So-lomon saka{e da izgradi vo Erusalim,
na Livan i po celata zemja na svoetovladenie.
20 Site lu|e, ostanati od Amorejcite,Hitijcite, Perizijcite, Hanancite,Evejcite, Jevusijcite i Gergesejcite,koi ne bea od Izrailevite sinovi,
21 decata nivni, ostanati po niv vozemjata, koi Izrailevite sinovi ne mo-`ea da gi istrebat, – Solomon gi na-pravi podani~ki rabotnici, kakvi {tose i denes.
22 A sinovite Izrailevi Solomon giprave{e rabotnici; tie bea negovi voj-nici, slu`iteli, velikodostojnici,vojskovodci i zapovednici na negovitekoli i na negovite kowanici.
23 Glavnite, pak, rasporednici nadSolomonovite raboti, odnosno uprav-nicite na narodot {to ja izvr{uvaa ra-botata, bea petstotini i pedeset.
24 Faraonovata }erka premina od Da-vidoviot grad vo svojot dom {to go iz-gradi Solomon za nea. Potoa toj go iz-gradi Milo.
25 Solomon prinesuva{e tripati go-di{no sepalenici i `rtvi za mir na`rtvenikot {to Mu go be{e izgradilna Gospod, i kade{e vrz nego pred Gos-pod. Taka zavr{i gradbata na domot.
26 Car Solomon napravi isto taka ikorabi vo Ecjon-Gever, koj e kaj Elat,na bregot na Crvenoto More, vo zemjataEdom.
27 I Hiram isprati na tie korabisvoi podanici – korabari {to go znaatmoreto, zaedno so Solomonovite po-danici;
28 tie otidoa vo Ofir i zedoa ottamu~etiristotini i dvaeset kikari zlatoi mu go donesoa na car Solomon.
Caricata od Sava vo poseta kaj Solomon (2 Let 9,1-12)
10 Savskata carica, otkako slu{naza slavata Solomonova i za ime-
to na Gospod, dojde da go ispita so ga-tanki.
2 Taa dojde vo Erusalim so mnogu go-lemo bogatstvo: kamilite bea nato-vareni so blagoprijatni mirisi, so
20 Sud 3,3-5
21 5 Mojs 2,34 20,16-18
24-25 2 Let 8,11-12
27-28 2 Let 8,17-18
28 10,11 22,49 1 Mojs10,29 Is 13,12 Ps 44,9 Jov 22,24 28,16 1 Let 1,23 29,4 2 Let 8,18 9,10 Tov 13,17 Sir 7,18
10,1 Sud 14,12-18 Mt 12,42
8 5 Mojs
28,37 Er 18,16
24,9 49,17 50,13
16 3,1
389
TRETA KNIGA CARSTVA
mnogu zlato i skapoceni kamewa; taadojde kaj Solomon i govore{e so nego zas# {to $ be{e na srceto.
3 Solomon $ gi objasni site nejzinizborovi, i nema{e ni{to nepoznato zacarot {to ne $ go objasni.
4 Savskata carica ja vide seta mud-rost na Solomon, i domot {to toj gobe{e izgradil,
5 i jadewata na trpezata negova, i `i-veali{tata na slugite negovi, i dr-`eweto na slugite negovi, oblekatanivna i peharnicite negovi, i sepale-nicite negovi {to gi prinesuva{e vohramot Gospodov. I pove}e ne mo`e{eda se vozdr`i,
6 pa mu re~e na carot: „Vistina e ona{to go bev slu{ala vo svojata zemja zatvoite dela i za tvojata mudrost;
7 no ne veruvav na zborovi, dodeka nedojdov, i ne vidoa o~ite moi: i, ete, me-ne ni polovinata ne mi be{e re~eno;mudrost i bogatstvo ti ima{ pove}eotkolku {to sum slu{ala.
8 Bla`eni se tvoite lu|e, bla`eni sei tie tvoi slugi {to stojat pred tebesekoga{ i ja slu{aat tvojata mudrost!
9 Blagosloven da e Gospod, tvojot Bog,Koj blagovoli da te postavi na Izra-ileviot prestol! Gospod, poradi ve~-nata Svoja qubov kon Izrail, te po-stavi za car za da vr{i{ sud i pravda.”
10 I taa mu podari na carot sto i dva-eset kikari zlato i golemo mno`estvoblagoprijatni mirisi i skapocenikamewa; nikoga{ u{te ne bea donesu-vani tolku mnogu blagoprijatni miri-si, kolku {to savskata carica mu poda-ri na carot Solomon.
11 I Hiramovite korabi {to noseazlato od Ofir, donesoa od Ofir gole-mo mno`estvo almugovo drvo i skapoc-eni kamewa.
12 I carot napravi od toa skapocenoalmugovo drvo potpirki za hramot Gos-podov i za carskiot dom, i harfi ipsaltiri za peja~ite. Nikoga{ ne be{edonesuvano tolku almugovo drvo i nebe{e videno do toj den.
13 Toga{ carot Solomon $ dade nasavskata carica s# {to taa po`ela i{to posaka, posebno od ona {to car
Solomon $ go podari so racete svoi. Ise vrati taa vo svojata zemja, taa i sitenejzini slugi.
Bogatstvoto na carot Solomon (2 Let 1,14-17; 9,13-28)
14 Zlatoto {to mu doa|a{e na Solo-mon sekoja godina, te`e{e {estotini{eeset i {est kikari,
15 osven ona {to se dobiva{e od raz-nesuva~ite na stoka i od trguvaweto natrgovcite i od site arapski carevi i odoblasnite upravnici.
16 Carot Solomon napravi dveste go-lemi {tita od kovano zlato, – po {es-totini {ekeli zlato se potro{eni zasekoj {tit;
17 i trista pomali {tita od kovanozlato, – od po tri mini zlato za sekoj{tit; i carot gi postavi vo domot odlevanonsko drvo.
18 Carot napravi i golem prestol odslonova koska i go oblo`i so ~isto zla-to;
19 pred prestolot ima{e {est ska-lila; odzadi vrvot na prestolot be{ekru`en, i od dvete strani na sedi{tetoima{e potpirki, a do potpirkite stoe-ja dva lava;
20 i u{te dvanaeset lava stoeja tamuod dvete strani na {este skalila.Sli~no ne{to nemalo ni vo edno drugocarstvo.
21 Site sadovi za piewe kaj carSolomon bea zlatni, i site sadovi vodomot od levanonsko drvo bea od ~istozlato; ni{to nema{e od srebro, za{tovo dnite na Solomon srebroto ne sesmeta{e za ne{to vredno;
22 carot ima{e na moreto tar{i{kikorabi zaedno so Hiramovite korabi ivo tri godini edna{ doa|aa tar-{i{kite korabi i donesuvaa zlato isrebro, slonova koska, majmuni i pauni.
23 Car Solomon gi nadminuva{e sitezemni carevi po bogatstvoto i mudros-ta.
24 I site zemni carevi sakaa da go vi-dat Solomon za da ja poslu{aat mudros-ta negova, koja Bog ja be{e stavil vosrceto negovo.
21 Sir 47,18
22 22,49 Is 2,16 23,1.14 60,9 Ez 27,25 Ps 47,7 2 Let 9,21 20,36-37
23 Sir 47,16
390
TRETA KNIGA CARSTVA
25 I tie mu prinesuvaa, sekoj od sebe-si, dar: srebreni sadovi, obleka, oru`jei blagoprijatni mirisi, kowi i maskisekoja godina.
26 Solomon taka nasobra kowi i ko-wanici; toj ima{e ~etirieset iljadikoli i dvanaeset iljadi kowanici, koigi rasporedi po gradovite, kade {to mubea kolite i kaj carot vo Erusalim.
26a) Toj vladee{e nad site moriwa – odRekata do filistejskata zemja i do pre-delite na Egipet.
27 Carot napravi vo Erusalim da imasrebro kolku i obi~nite kamewa, a ked-rovo drvo kako divite smokvi {torastea po nizinite.
28 Kowi, pak, donesuvaa za carot So-lomon od Egipet i od Kive; carskitetrgovci gi kupuvaa po opredelena cena.
29 Kupena i donesena do Egipet ednakola ~ine{e {estotini {ekeli srebro,a kow, – sto i pedeset. Na ist na~in tieso svoi race im go dostavuvaa seto toana hitiskite i na aramejskite carevi.
Solomon otstapuva od Gospod
(2 Let 11,18-12,1)
11 Carot Solomon zasaka, osvenfaraonovata }erka, i mnogu `e-
ni tu|inki – Moavki, Amonki, Edomki,Sidonki i Hitijki, –
2 od onie narodi, za koi Gospod imbe{e rekol na Izrailevite sinovi: nevleguvajte kaj niv, i tie da ne vleguvaatkaj vas za da ne go priklonat srcetova{e kon svoite bogovi. Kon niv seprilepi Solomon so qubovta svoja.
3 Toj ima{e sedumstotini `eni itrista nalo`nici; i negovite `eni gorazvratija srceto negovo.
4 Koga Solomon ostare, negovite `e-ni go priklonija srceto negovo kondrugi bogovi, i srceto negovo ne be{enapolno predadeno na negoviot GospodBog, kako srceto na tatko mu David.
5 I Solomon po~na da $ slu`i naA{tarta sidonskata boginka, i naMilkom, odvraten amonski bog.
6 I Solomon go vr{e{e ona {to be{eneugodno pred o~ite na Gospod, i ne go
slede{e napolno Gospod kako tatko muDavid.
7 Toga{ Solomon izgradi mnogu-bo`e~ko svetili{te na Hamos, moavskopagansko bo`estvo, na planinata {to esproti Erusalim, i na Moloh, gnasenbog na Amonievite sinovi.
8 Taka napravi toj za site svoi `enitu|inki, koi kadea i prinesuvaa `rtvina svoite bogovi.
9 I Gospod se razgnevi na Solomonporadi toa {to go otstrani srceto svoeod Gospod, Bog Izrailev, Koj na dva-pati mu se be{e javuval
10 i mu be{e zapovedal da ne odi podrugi bogovi; no toj ne go ispolni toa{to mu go be{e zapovedal Gospod Bog.
11 Toga{ Gospod mu re~e na Solomon:„Zatoa {to toa se vr{i kaj tebe, i ti nego za~uva Mojot zavet i Moite naredbi{to ti gi bev zapovedal, }e go odzemamcarstvoto od tebe i }e go dadam na tvo-jot sluga;
12 no vo tvoite dni Jas nema da gonapravam ova poradi tatko ti David: odracete na sinot tvoj }e go odzemam;
13 no nema celoto carstvo da go odze-mam: edno pleme }e mu dadam na sinottvoj zaradi Mojot sluga David i zaradiErusalim {to sum go izbral.”
Solomonovite neprijateli 14 I Gospod mu podigna na Solomon
protivnik – Edomecot Adad, koj be{eod edomski carski rod.
15 Koga David be{e vo Edom i voj-skovodecot Joav dojde da gi pogrebe ubi-enite, otkako be{e ispotepal s# {to ema{ko vo Edom, –
16 bidej}i Joav i site Izrailciprestojuvaa tamu {est meseci, dodekane istrebija s# `ivo vo Edom, –
17 toga{ Adad izbega vo Egipet i sonego nekolkumina Edomci {to beaslu`ele kaj tatko mu; Adad toga{ be{edete.
18 Koga trgnaa od Midjan, tie dojdoavo Faran i zedoa so sebe lu|e od Farani stignaa vo Egipet kaj faraonot – egi-petskiot car; (Adad vleze kaj fara-onot), i toj mu dade dom, mu odredi pla-ta i mu dade zemja.
9 3,5 9,2
15-16 2 Car 8,13-14
26 5,6
5 Mojs17,16
2 Let 1,14-17
11,2 2 Mojs
23,31-33 34,12-16
5 Mojs 7,1-4
391
TRETA KNIGA CARSTVA
19 Adad se zdobi so golema milost kajfaraonot, taka {to go o`eni so sestra-ta na `ena si, sestra na caricata Tah-penesa.
20 Tahpenesinata sestra mu rodi sinGenuvat. Tahpenesa go vospituva{e vofaraonoviot dom; i Genuvat `ivee{evo faraonoviot dom zaedno so farao-novite sinovi.
21 Koga Adad slu{na deka David po-~inal kaj tatkovcite svoi i deka vojvo-data Joav umrel, mu re~e na faraonot:„Pu{ti me da pojdam vo zemjata svoja?”
22 Faraonot mu re~e: „Zar si nezado-volen od mene, pa saka{ da odi{ vo zem-jata svoja.” Toj odgovori: „Ne, no pu{time.” (I Adad se vrati vo svojata zemja).
23 Gospod krena protiv Solomon idrug protivnik – Rezon, Elijadoviotsin, koj be{e izbegal od svojot gospodarAdraazar, covskiot car,
24 i, otkako sobra okolu sebesi lu|e,stana stare{ina na ~eta, otkako Davidgo be{e pobedil Hadadezera; i tie oti-doa vo Damask, se nastanija tamu i gos-podarea vo Damask.
25 Toj be{e protivnik na Izrail votekot na site dni na Solomon. Osvenzloto, izvr{eno od Adad, toj sekoga{mu prave{e pakost na Izrail i stanaaramejski car.
Buntot na Jerovoam (2 Let 9,29-31)
26 Protiv Solomon krena raka inegoviot sluga Jerovoam, sinot na Na-vat, Efratec od Cereda, ~ija majkabe{e vdovica i se vika{e Sarua.
27 Eve po koj povod toj krena raka pro-tiv carot: Solomon go grade{e Milo,gi poprava{e urnatinite vo gradot natatko si David.
28 Jerovoam be{e silen ~ovek. Solo-mon, otkako zabele`a deka toa mom~e gobiva za rabota, go postavi za nadzorniknad zadol`enite rabotnici od Josi-foviot dom.
29 Vo ona vreme na Jerovoam mu seslu~i da izleze od Erusalim; po patotgo sretna prorokot Ahija Silomec, ob-le~en vo nova obleka. Tie bea samo dvaj-cata vo poleto.
30 I Ahija ja zede novata obleka {tobe{e na nego, ja raskina na dvanaesetdelovi,
31 i mu re~e na Jerovoam: „Zemi sideset delovi, za{to taka veli Gospod,Bog Izrailev: ‚Ete go istrgnuvam car-stvoto od rakata na Solomon i desetplemiwa ti davam tebe,
32 i edno pleme }e mu ostane nemu za-radi Mojot sluga David i zaradi gradotErusalim {to go izbraa od site Iz-railevi plemiwa!
33 Ova e poradi toa {to tie Me osta-vija i po~naa da $ se poklonuvaat naA{tarta, sidonskata boginka, i na Ha-mos, moavskiot bog, i na Milkom, amon-skiot bog, i ne odea po Moite pati{taza da go vr{at ona {to e ugodno predMoite o~i, i da gi pazat Moite nared-bi i Moite zapovedi, kako tatko muDavid.
34 Jas ne go odzemam celoto carstvo odrakata negova, tuku go ostavam da vla-dee do krajot na svojot `ivot zaradiMojot sluga David, kogo go izbrav i kojgi paze{e Moite zapovedi i Moitenaredbi;
35 no }e go odzemam carstvoto od raka-ta na sinot negov i deset plemiwa odnego }e ti gi dadam tebe;
36 a na sinot negov }e mu dadam ednopleme za da ostane svetiloto na Mojotsluga David vo site dni pred licetoMoe vo gradot Erusalim {to go izbravza da ostane zasekoga{ tamu imeto Moe.
37 Tebe te izbiram, i ti }e vladee{ sos# {to }e posaka du{ata tvoja, i ti }ebide{ car nad Izrail;
38 i ako pazi{ na s# {to }e ti za-povedam, ako odi{ po pati{tata Moi iako go vr{i{ ona {to e ugodno predo~ite Moi, pazej}i gi Moite naredbi iMoite zapovedi, kako {to prave{eMojot sluga David, Jas }e bidam so tebei }e ti vozdignam krepok dom, kako {tomu sozdadov na David, i }e ti go dadamIzrail;
39 }e go ponizam Davidoviot rod zatoa, no ne zasekoga{.”
40 A Solomon saka{e da go ubie Jero-voam, no Jerovoam stana, ta izbega voEgipet kaj [i{ak, egipetskiot car, i
31 22,11 Is 20,1-4 Er 19,1-11 27,1-8 Ez 5,1-12
32 11,13
33 11,5-7
36 15,4 2 Car21,27 4 Car 8,19 2 Let 21,7 Sir 47,22
39 Is 11,13-14 Er 3,18 Ez 37,15-24 Os 2,1 Mih 2,12
40 14,25-26
23-24 2 Car 8,3-8
28 5,27-32
392
TRETA KNIGA CARSTVA
`ivee{e vo Egipet do smrtta Solo-monova.
41 Drugite dela na Solomon i s# {tovr{e{e toj, i mudrosta negova, se opi-{ani vo Knigata na delata Solomo-novi.
42 Vremeto, vo koe Solomon caruva{evo Erusalim nad celiot Izrail, be{e~etirieset godini.
43 I Solomon po~ina kaj tatkovcitesvoi i be{e pogreban vo gradot natatko si David; a mesto nego se zacarisinot negov Rovoam.
Sobirot vo Sihem (2 Let 10,1-15)
12 Rovoam otide vo Sihem, bidej}ivo Sihem bea do{le site Izra-
ilci za da go zacarat. 2 Za toa slu{na Navatoviot sin
Jerovoam, koga se nao|a{e u{te voEgipet, kade {to be{e izbegal odcarot Solomon, i se vrati od Egipet;
3 ispratija po nego i go povikaa. To-ga{ Jerovoam i celoto izrailsko sob-ranie dojdoa i mu govorea na carot Ro-voam, velej}i:
4 „Tvojot tatko ni nalo`i te`oktovar, ti, pak, olesni ni go `estokotoropstvo od tatko ti i te{kiot tovar{to toj ni go nalo`i, pa toga{ }e tislu`ime.”
5 Toj im odgovori: „Odete si, po tridena dojdete pak kaj mene.” I narodot serazotide.
6 Carot Rovoam se sovetuva{e sostarcite, koi bea kaj tatko mu Solomon,dodeka be{e `iv, i re~e: „Kako }e meposovetuvate da mu odgovoram na ovojnarod?”
7 Tie mu odgovorija, i rekoa: „Ako tidenes im bide{ sluga na ovie lu|e i imuslu`i{, ako gi zadovoli{ i im govo-ri{ dobri zborovi, tie }e ti bidatslugi vo site dni.”
8 No toj ne go poslu{a sovetot {tomu go bea dale starcite, i se sovetu-va{e so mladite, koi bea porasnalezaedno so nego i koi bea kaj nego,
9 i im re~e: „[to }e me posovetuvateda im odgovoram na onie lu|e {to mi
rekoa i ka`aa: ‚olesni ni go jaremot{to ni go nalo`i tatko ti?’”
10 Mladite, porasnati zaedno so nego,mu odgovorija i rekoa: „Vaka ka`i imna tie lu|e {to ti rekle: ‚tvojot tatkoni nalo`i te`ok jarem, ti, pak, olesnini’, ka`i im: ‚maliot prst mi epodebel od bedrata na tatko mi;
11 i taka, ako tatko mi vi stavilte`ok jarem, jas u{te pove}e }e gonate`nam va{iot jarem; tatko mi vekaznuva{e so kam{ici, jas, pak, }e vekaznuvam so kam{ici so `eleznibocki.’”
12 Jerovoam, i site lu|e, dojdoa kajRovoam na tretiot den, kako {to imbe{e zapovedal carot, velej}i: „Dojdetekaj mene na tretiot den.”
13 I carot grubo mu odgovori na nar-odot i ne go poslu{a sovetot {to mu gobea dale starcite.
14 I govore{e spored sovetot na mla-dite i re~e: „Tatko mi vi nalo`ilte`ok tovar, jas, pak, }e go zgolemamva{iot tovar; tatko mi ve kaznuva{e sokam{ici, jas, pak, }e ve kaznuvam sokam{ici so `elezni bocki.”
15 I carot ne go poslu{a narodot,za{to taka be{e sudeno od Gospod za dase ispolni zborot Negov {to go be{eizrekol Gospod preku Ahija Silomecotna Navatoviot sin Jerovoam.
Razdeleno carstvo (2 Let 10,16-11,4)
16 I site Izrailci vidoa deka carotne gi poslu{a. Toga{ lu|eto mu odgovo-rija na carot i rekoa: „Kakov delimame kaj David? Za nas nema del kajsinot na Jesej; po {atorite svoi, Iz-raile! Gledaj si go svojot dom, Davide!”I Izrail se razotide po {atoritesvoi.
17 Rovoam caruva{e samo nad Izra-ilevite sinovi {to `iveeja vo Ju-dinite gradovi.
18 I carot Rovoam go isprati Hado-ram, upravnikot nad danocite; no siteIzrailci go zatrupaa so kamewa, i tojumre, a carot Rovoam brzo se ka~i vokola za da izbega vo Erusalim.
12,13 Sir 47,23
16 2 Car 20,1
393
TRETA KNIGA CARSTVA
19 I taka Izrail se odmetna od Davi-doviot dom i do denes.
20 Koga site Izrailci slu{naa dekaJerovoam se vratil od Egipet, isprati-ja i go povikaa vo sobranieto i go za-carija nad site Izrailci. So Davi-doviot dom ne ostana nikoj, osven ple-meto Judino (i Venijaminovo).
21 Rovoam, otkako pristigna vo Eru-salim, sobra od celiot Judin dom i odplemeto Venijaminovo sto i osumdesetiljadi odbrani vojnici za da vojuvaatprotiv Izraileviot dom i da mu govozvratat carstvoto na Solomonoviotsin Rovoam.
22 I dojde slovo Bo`jo kon [emaja,~ovek Bo`ji, i be{e re~eno:
23 „Ka`i mu na Solomonoviot sin Ro-voam, carot judejski, i na celiot Judini Venijaminov dom i na drugiot narod:
24 vaka veli Gospod: ‚Ne odete i nepo~nuvajte vojna protiv va{ite bra}a,Izrailevite sinovi; vratete se sekoj vodomot svoj, bidej}i toa be{e od Mene.’”I tie gi poslu{aa Gospodovite zbo-rovi i se vratija doma spored slovotoGospodovo.
25 Jerovoam go izgradi Sihem naEfremovata Gora i se naseli vo nego;ottamu trgna i go izgradi Penuel.
Prestapot na Jerovoam 26 I Jerovoam si govore{e vo srceto
svoe: „Carstvoto mo`e pak da preminekon Davidoviot dom,
27 ako ovoj narod odi vo Erusalim daprinesuva `rtvi vo domot Gospodov,toga{ srceto na toj narod }e se svrtikon svojot gospodar Rovoam, carot judej-ski, }e me ubijat i }e se vratat kaj Ro-voam, carot judejski.”
28 I carot, otkako se posovetuva,napravi dve zlatni teliwa, i mu re~ena narodot: „Ne vi treba da odite voErusalim; eve gi tvoite bogovi, Iz-raile, koi te izvedoa od egipetskatazemja.”
29 I edniot go postavi vo Vetil, adrugiot – vo Dan.
30 Toa predizvika grev, za{to naro-dot po~na da odi kaj edniot od niv durivo Dan (i go ostavija hramot Gospodov).
31 I izgradi idolsko svetili{te ipostavi od narodot sve{tenici, koi nebea od Levievite sinovi.
32 Jerovoam vostanovi praznik voosmiot mesec na petnaesettiot den,sli~en na onoj praznik, kakov {to ima-{e vo Judeja, i prinesuva{e `rtvi na`rtvenikot; toa go napravi i vo Vetilza da im se prinesuvaat `rtvi na teli-wata {to gi napravi. I postavi vo Ve-til sve{tenici vo idolskite sveti-li{ta {to gi be{e izgradil,
Osuda na idolopoklonstvoto vo Vetil
33 i prinese `rtvi na `rtvenikot{to be{e go izgradil vo Vetil, vo pet-naesettiot den od osmiot mesec, mesec{to proizvolno go opredeli; i ustano-vi praznik za sinovite Izrailevi ipristapi kon `rtvenikot za da preka-di.
13 I ete, spored slovoto Gospodo-vo, dojde eden Bo`ji ~ovek od
Judeja vo Vetil vo ona vreme, koga Je-rovoam stoe{e pred `rtvenikot za daprekadi.
2 I proiznese kon `rtvenikot slovoGospodovo, velej}i: „@rtveniku, `rt-veniku! Vaka veli Gospod: ‚ete, voDavidoviot dom }e se rodi sin po imeJo{ijahu; toj }e gi prinese vrz tebe vo`rtva idolskite sve{tenici {tokadat vrz tebe, i }e izgori vrz tebe ~o-ve~ki koski.’
3 I vo onoj den toj poka`a znak, ve-lej}i: ‚A, eve, znak deka Gospod gorekol toa: ovoj `rtvenik }e se urne, ipepelta {to e na nego, }e se razvee.’”
4 Koga carot Jerovoam go slu{na slo-voto na Bo`jiot ~ovek, izgovoreno pred`rtvenikot vo Vetil, ja pru`i rakataod `rtvenikot i re~e: „Fatete go!” To-ga{ rakata negova {to ja be{e pru`ilkon nego, se zdrvi i ne mo`e{e da jatrgne kon sebesi.
5 I `rtvenikot se urna, i pepelta od`rtvenikot se razvea, spored znakot,daden od Bo`jiot ~ovek preku slovotoGospodovo.
13,2 4 Car23,15-16
4 Zah 11,17 Mt 12,10
19 Sir 47,21
28 2 Mojs32,4.8
Sir 47,23
29 1 Mojs 12,8
28,19 Amos 5,5
7,13
394
TRETA KNIGA CARSTVA
6 I carot Jerovoam mu re~e na Bo`-jiot ~ovek: „Umilostivi go liceto naGospod, tvojot Bog, i pomoli se za mene,pa da mi se povrati rakata.” ^ovekotBo`ji go umilostivi liceto Gospo-dovo, i rakata se povrati i stana kakoporano.
7 Toga{ carot mu re~e na Bo`jiot ~o-vek: „Dojdi so mene doma da se pot-krepi{; }e ti dadam da jade{, i }e tidonesam podarok.”
8 No Bo`jiot ~ovek mu odgovori nacarot: „Da mi dade{ i polovina oddomot svoj, nema da dojdam so tebe, nemada jadam leb i nema da pijam voda vo toamesto,
9 za{to taka mi e zapovedano prekuslovoto Gospodovo: ‚ne jadi tamu leb, nepij voda i ne se vra}aj po patot, po kojsi odel.’”
10 I toj trgna po drug pat i ne sevrati po onoj pat, po koj be{e do{ol voVetil.
Neposlu{niot prorok 11 Vo Vetil `ivee{e eden prorok –
starec. Sinovite negovi dojdoa i muraska`aa s# {to be{e napravil onojden Bo`jiot ~ovek vo Vetil; tie mu giraska`aa na tatko si i zborovite {totoj mu gi be{e ka`al na carot.
12 I tatko im gi pra{a: „Po koj patsi otide?” A sinovite mu poka`aa, pokoj pat trgna Bo`jiot ~ovek {to do{olod Judeja.
13 Toga{ toj im re~e na sinovitesvoi: „Osedlajte mi go magareto.” Tiemu go osedlaa magareto, i toj se ka~i nanego.
14 I trgna po Bo`jiot ~ovek, i gonajde kako sedi pod eden dab, i go pra-{a: „Ti li si Bo`jiot ~ovek {to dojdeod Judeja?” Toj odgovori: „Jas sum.”
15 Toga{ mu re~e: „Dojdi kaj menedoma i kasni leb.”
16 Toj mu odgovori: „Ne mo`am da sevratam so tebe i da dojdam kaj tebe;nema da jadam leb i nema da pijam vodakaj tebe vo ova mesto,
17 za{to preku slovoto Gospodovo mie re~eno: ‚ne jadi leb i ne pij voda
tamu, i ne se vra}aj po patot, po koj siodel.’”
18 Toj mu re~e: „I jas sum takov pro-rok kako tebe i angelot mi govore{epreku slovoto Gospodovo i re~e: ‚vratigo vo domot svoj; neka kasne leb i nekapie voda.’” No toj go izlaga.
19 I onoj se vrati so nego, kasna lebvo ku}ata negova i se napi voda.
Prorokot e osuden 20 Koga tie u{te sedea na trpezata,
dojde slovoto Gospodovo kon prorokot{to go be{e vratil.
21 I toj izgovori kon Bo`jiot ~ovek{to be{e do{ol od Judeja i re~e: „Vakaveli Gospod: ‚zatoa {to ne se pokori naustata Gospodova i ne ja zapazi zapoved-ta {to ti ja be{e dal Gospod, Bog tvoj,
22 tuku se vrati, jade{e leb i pie{evoda na ova mesto, za koe Toj ti be{erekol – ne jadi leb i ne pij voda, telo-to tvoe nema da vleze vo grobnicata natatkovcite tvoi.’”
23 Otkako toj jade{e leb i se napivoda, toj go osedla magareto za pro-rokot {to go be{e vratil.
24 I toj si zamina. Na patot go sretnalav i go umrtvi. Teloto mu le`e{eispru`eno na patot; magareto, pak,stoe{e do nego, a lavot stoe{e do telo-to.
25 I ete, minuva~ite go vidoa teloto,ispru`eno na patot, i lavot kako stoido teloto; i otidoa, ta raska`aa vogradot, vo koj `ivee{e prorokot –starec.
26 Otkako go slu{na toa prorokot{to go be{e vratil od patot, re~e:„Toa e onoj ~ovek Bo`ji {to ne ja pos-lu{a ustata Gospodova; Gospod go pre-dade na lav {to go napadnal i go usmr-til, spored slovoto Gospodovo {to mube{e ka`ano.”
27 I im re~e na sinovite svoi:„Osedlajte mi go magareto.” I go osed-laa.
28 Toj otide i go najde teloto negovoispru`eno na patot; a magareto i lavotstoeja do teloto; lavot ne be{e go izelteloto i ne be{e go raskinal magareto.
18 Gal 1,8
22 Is 14,19 Er 8,1-2
24 20,36 4 Car 2,24 17,25
8 4 Mojs
22,17-18
395
TRETA KNIGA CARSTVA
29 Toga{ prorokot go krena teloto na~ovekot Bo`ji, go stavi na magareto igo odnese nazad. I prorokot – starectrgna kon svojot grad za da go opla~e ipogrebe.
30 I go polo`i teloto negovo vo svo-jata grobnica i pla~e{e za nego: „Lele,bratu moj!”
31 Otkako go pogreba, toj im re~e nasvoite sinovi: „Koga }e umram, pogre-bete me vo grobnicata, vo koja e pogre-ban Bo`ijot ~ovek, do negovite koskipolo`ete gi moite koski,
32 za{to }e se ispolni slovoto {topo zapoved na Gospod toj go ka`a za`rtvenikot vo Vetil i za site idolskisvetili{ta vo samarjanskite gradovi.”
33 I po ovoj nastan Jerovoam ne se od-vrati od svojot lo{ pat, tuku prodol`ida postavuva idolski sve{tenici odnarodot; kogo saka{e, nego go posvetu-va{e, i toj stanuva{e idolski sve{-tenik.
34 Toa go vode{e Jerovoamoviot domvo grev, kon propast i kon istrebuva-weto negovo od liceto na zemjata.
Vladeeweto na Jerovoam Prvi
14 Vo ona vreme se razbole Jerovoa-moviot sin Avija.
2 I Jerovoam $ re~e na `ena si: „Sta-ni i preoble~i se za da ne te poznaatdeka si Jerovoamova `ena, pa odi voSilom. Tamu e prorokot Ahija {to mipretska`a deka }e bidam car na ovojnarod.
3 Zemi so sebe za Bo`jiot ~ovek desetleba, pitki i grne med, pa odi kaj nego;toj }e ti ka`e {to }e stane so deteto.”
4 Jerovoamovata `ena taka napravi:stana, otide vo Silom i vleze vo ku}atana Ahija. A Ahija ve}e ne mo`e{e dagleda, za{to o~ite mu bea stanalenepodvi`ni od starost.
5 Toga{ Gospod mu re~e na Ahija:„Ete, Jerovoamovata `ena doa|a da tepra{a za svojot sin, bidej}i e bolen;ka`i $ taka i taka; }e ti dojde pre-pravena kako da e nekoja druga.”
6 Ahija {tom go slu{na {umot odnejzinite ~ekori, koga vleze niz vrata-ta, re~e: „Vlezi, Jerovoamova `eno;
zo{to treba{e da se preprava{ vo dru-ga `ena? Jas sum praten da ti ka`amzlo.
7 Odi i ka`i mu na Jerovoam: vakaveli Gospod, Bog Izrailev: ‚Jas te iz-dignav od sredinata na prostiot narodi te postaviv za voda~ na Mojot narodIzrail,
8 go odzedov carstvoto od Davidoviotdom i ti go dadov tebe; no ti ne si ta-kov, kakov {to be{e Mojot sluga David,koj gi paze{e zapovedite Moi i koj Meslede{e od s# srce, vr{ej}i go samo ona{to e ugodno pred o~ite Moi;
9 ti postapuva{ polo{o od site {tobea pred tebe, i otide, ta si napravidrugi bogovi i idoli za da Me drazni{,a Mene me otfrli zad grbot svoj,
10 zatoa Jas }e ispratam zlo vrzJerovoamoviot dom i }e go istrebam kajJerovoam s# {to e ma{ko, i onoj {to erob i onoj {to e sloboden vo Izrail, i}e go is~istam Jerovoamoviot dom sose-ma, kako {to ~istat |ubre;
11 koj od Jerovoamoviot dom }e umrevo grad, nego ku~iwata }e go izedat, akoj }e umre vo poleto, nego pticitenebeski }e go iskolvaat’; taka veliGospod.
12 Stani, pa odi vo domot svoj; i {tomnogata tvoja }e stapne vo gradot, deteto}e umre;
13 site Izrailci }e go opla~at i }ego pogrebat, za{to samo toa od Jero-voamoviot dom }e vleze vo grob, bidej}isamo vo nego, od celiot Jerovoamov dom,se najde ne{to dobro pred Gospod,Izraileviot Bog.
14 I Gospod }e Si izdigne nad Izrailcar, koj }e go istrebi Jerovoamoviotdom vo onoj den; i {to? – eve denes!
15 I Gospod }e go porazi Izrail, i toj}e bide kako trska, koja se lula vo voda-ta, i }e gi isfrli Izrailcite od ovaaubava zemja {to im ja dade na tatkov-cite nivni, i }e gi rasfrli zad Rekata,poradi toa {to si napravija idoli i Gognevea Gospoda;
16 i }e go napu{ti Gospod Izrailporadi grevovite na Jerovoam {to samsi gi napravi, i so koi go navede vo grevIzrail.”
10 15,29 16,3.11 Sud 9,5 4 Car 10,1-17 11,1
11 16,4 21,24
33 12,31
14,2 11,29-39
22,30 1 Car 28,8
396
TRETA KNIGA CARSTVA
17 Jerovoamovata `ena stana, trgna idojde vo Tirca; i {tom stapi naku}niot prag, deteto umre.
18 I site Izrailci go pogrebaa ioplakaa, spored slovoto na Gospod, {toToj go izre~e preku Svojot sluga, pro-rokot Ahija.
19 Drugite dela na Jerovoam – kakovojuval i kako caruval – se opi{ani voletopisite na izrailskite carevi.
20 Vremeto, vo koe caruva{e Jero-voam, be{e dvaeset i dve godini; i po-~ina kaj tatkovcite svoi, a mesto negose zacari sinot negov Nadav.
Vladeeweto na Rovoam,carot na Judeja (2 Let 12,1-16)
21 Solomonoviot sin Rovoam caruva-{e vo Judeja. Rovoam be{e na ~eti-rieset i edna godina koga stana car, icaruva{e sedumnaeset godini vo Eru-salim, vo gradot {to Gospod go izbraod site Izrailevi plemiwa za da osta-ne zasekoga{ tamu imeto Negovo. Ime-to na majka mu be{e Noema, Amonka.
22 I Juda go vr{e{e ona {to ne be{eugodno pred o~ite na Gospod, i Judi-nite sinovi go razgnevuvaa pove}e,otkolku tatkovcite nivni so grevovitesvoi {to bea gi pravele.
23 Tie si bea izdignale idoli i idol-ski svetili{ta na sekoj visok rid ipod sekoe sen~esto drvo.
24 Vo taa zemja ima{e i bludnici {togi vr{ea site gnasotii na onie narodi,koi Gospod gi be{e progonil od licetona Izrailevite sinovi.
25 Na pettata godina od Rovoamovotocaruvawe egipetskiot car [i{ak sekrena protiv Erusalim,
26 i gi ograbi riznicite na domotGospodov i riznicite na carskiot dom(i zlatnite {titovi, koi David gibe{e zel pri zaplenuvaweto na Cov-skiot car Adraazar i gi be{e donel voErusalim). S# zede; gi zede i site zlat-ni {titovi {to gi be{e napravilSolomon.
27 I namesto niv carot Rovoam na-pravi bronzeni {titovi i gi dade vo
racete na stare{inite i telohranite-lite, koi go ~uvaa vlezot vo carskiotdom.
28 Koga carot ode{e vo domot Gospo-dov, telohranitelite gi nosea, a potoagi vra}aa vo stra`arnicata.
29 Drugoto za Rovoam i za s# {to vr-{el, e opi{ano vo letopisite na jude-jskite carevi.
30 Me|u Rovoam i Jerovoam ima{e voj-na za seto vreme dodeka bea `ivi.
31 Rovoam po~ina kaj tatkovcite svoii be{e pogreban kaj niv vo Davidoviotgrad. Imeto na majka mu be{e Noema,Amonka. Namesto nego stana car sinotnegov Avijam.
Avijam, car na Judeja (2 Let 13,1-3; 22-23)
15 Na osumnaesettata godina odcaruvaweto na Navatoviot sin
Jerovoam, nad Judejcite stana car Avi-jam.
2 Toj caruva{e vo Erusalim tri godi-ni; imeto na majka mu be{e Maaha,Avesalomova }erka.
3 Toj ode{e vo site grevovi na tatko-to svoj {to toj gi vr{e{e pred nego, isrceto negovo ne be{e predadeno nanegoviot Gospod Bog, kako srceto nanegoviot pradedo David.
4 No zaradi David, negoviot GospodBog mu be{e dal svetilo vo Erusalim,vozdignuvaj}i go po nego sinot negov igo zakrepi Erusalim,
5 za{to David go prave{e ona {tobe{e pravo pred o~ite na Gospod, i vosite dni na `ivotot svoj vo ni{to neotstapuva{e od ona {to Toj mu be{ezapovedal, osven postapkata so Hitie-cot Urija.
6 Me|u Rovoam i Jerovoam ima{evojna vo site dni na `ivotot nivni.
7 Drugite dela na Avijam, i s# {tovr{el, e opi{ano vo letopisite na ju-dejskite carevi. I ima{e vojna me|uAvijam i Jerovoam.
8 Avijam po~ina kaj tatkovcite svoi igo pogrebaa vo Davidoviot grad. Inamesto nego stana car sinot negovAsa.
15,5 2 Car 11
21-22 2 Let
12,13-14
22 5 Mojs
32,16-17
23 Er 2,20
3,6 17,2
24 15,12
5 Mojs23,17
25-28 2 Let 12,
2-11
26 10,16-17
397
TRETA KNIGA CARSTVA
9 Asa stana car nad Judejcite vo dvae-settata godina od caruvaweto na izra-ilskiot car Jerovoam,
10 i caruva{e vo Erusalim ~eti-rieset i edna godina; imeto na baba mube{e Maaha, Avesalomova }erka.
11 Asa go prave{e ona {to be{e ugod-no pred o~ite na Gospod, kako negoviotpradedo David.
12 Toj gi izgoni bludnicite od zemjatai gi otfrli site idoli {to gi beanapravile tatkovcite negovi,
13 i duri i na baba si Maaha $ ja od-zede vlasta, poradi toa {to be{e na-pravila idol na A{era; i go skr{iAsa i nejziniot idol i go izgore kajpotokot Kedron.
14 Idolskite svetili{ta, navistina,ne bea urnati. No srceto na Asa mube{e predadeno na Gospod vo site ne-govi denovi.
Asa, car na Judeja (2 Let 14,1-2; 15,16-19; 16,1-6; 11-14) 15 I toj gi vnese vo domot na Gospod
predmetite, posveteni na negoviottatko, i predmetite posveteni od nego:srebro, zlato i sadovi.
16 Me|u Asa i izrailskiot car Ba{aima{e vojna vo tekot na celiot nivenvek.
17 Izrailskiot car Ba{a izleze pro-tiv Judeja i po~na da ja gradi Rama, zada ne mo`e nikoj da izleguva, nitu daodi kaj judejskiot car Asa.
18 Toga{ Asa go zede seto srebro izlato {to be{e ostanalo vo riznicatana domot Gospodov i vo riznicata nacarskiot dom, i go dade vo racete naslugite svoi; i carot Asa gi ispratikaj Venadad, sinot na Tavrimon, sinHezionov, car aramejski, koj `ivee{evo Damask, velej}i:
19 „Neka ima sojuz me|u mene i tebe,kako {to ima{e me|u mojot tatko i tvo-jot tatko; ete, ti ispra}am na dar sreb-ro i zlato; raskini go sojuzot svoj soizrailskiot car Ba{a, ta da se ottrgneod mene.”
20 I Venadad go poslu{a carot Asa, igi isprati svoite vojskovodci protiv
izrailskite gradovi i gi porazi Ijon,Dan, Avel-Bet-Maaha, oblasta okoluGenisaretskoto Ezero i drugiot del odNeftalimovata zemja.
21 Koga go slu{na toa, Ba{a prestanada ja gradi Rama i se vrati vo Tirca.
22 A carot Asa gi sobra site Judejcibez isklu~ok, i tie gi iznesoa od Ramakamewata i drvjata, koi Ba{a gi upo-trebuva{e za gradewe. So niv carotAsa gi izgradi Geva Venijaminova iMicpa.
23 Neli site drugi dela na Asa sitenegovi podvizi i s# {to izvr{i, i gra-dovite {to gi izgradi, se opi{ani voletopisite na judejskite carevi? No vostarosta toj se razbole od bolest nanozete.
24 Asa po~ina kaj tatkovcite svoi ibe{e pogreban kaj niv vo gradot na svo-jot predok David. A namesto nego stanacar negoviot sin Josafat.
Nadav, car na Izrail 25 A Jerovoamoviot sin Nadav stana
car nad Izrail vo vtorata godina najudejskiot car Asa i caruva{e nadIzrail dve godini.
26 Toj go vr{e{e ona {to be{e neu-godno pred o~ite na Gospod, ode{e popatot na tatko si i vo grevovite negovi,so koi toj go navede vo grev Izrail.
27 Protiv nego se krena Ba{a, sinotna Ahija, od Isaharoviot dom, i Ba{ago ubi kaj Gibeton filistejski, kogaNadav i site Izrailci go opsednuvaaGibeton;
28 Ba{a go ubi Nadav vo tretata godi-na od caruvaweto na judejskiot car Asa,i stana car mesto nego.
29 Koga stana car, toj go porazi ce-liot Jerovoamov dom i ne ostana nied-na du{a kaj Jerovoam, dodeka ne goistrebi, spored slovoto na Gospod {togo be{e izrekol preku svojot slugaAhija Silomecot,
30 poradi grevovite na Jerovoam, {totoj sam gi napravi i so koi go navede vogrev Izrail, poradi grevovite so koitoj Go razgnevi Gospod, Bog Izrailev.
31 Drugite dela na Nadav, s# {to tojizvr{il, se opi{ani vo letopisite naizrailskite carevi.
29 14,10
11 2 Mojs
15,26
13 4 Car 23,
4-6.12
398
TRETA KNIGA CARSTVA
32 Me|u Asa i izrailskiot car Ba{aima{e vojna vo tekot na site nivni de-novi.
Ba{a, car na Izrail 33 Vo tretata godina na judejskiot car
Asa stana car vo Tirca nad site Izra-ilci Ahieviot sin Ba{a i caruva{edvaeset i ~etiri godini.
34 Toj go vr{e{e ona {to ne be{eugodno pred o~ite na Gospod, i ode{epo patot na Jerovoam i vo grevovitenegovi, so koi toj go navede vo grevIzrail.
16 I dojde slovo Gospodovo kon Juj,sin na Hanani, za Ba{a vo koe se
veli: 2 „Poradi toa {to te izdignav od
pravot i te napraviv voda~ na mojotnarod Izrail, a ti trgna po patot naJerovoam i go navede na grev Mojotnarod Izrail za da Me razgnevuva sogrevovite svoi, –
3 ete, Jas }e go otfrlam domot naBa{a i domot na potomstvoto negovo i}e napravam so tvojot dom taka, kako iso domot na Navatoviot sin Jerovoam:
4 koj od Ba{oviot dom }e umre vograd, nego ku~iwata }e go izedat, a koj}e umre vo poleto, nego ptici nebeski}e go iskolvaat.”
5 Drugite dela na Ba{a, i s# {toizvr{il, i podvizite negovi, opi{anise vo letopisite na izrailskite care-vi.
6 Ba{a po~ina kaj tatkovcite svoi ibe{e pogreban vo Tirca. A mesto negostana car negoviot sin Ila.
7 No preku Ananieviot sin Juj be{eve}e ka`ano slovoto Gospodovo zaBa{a, za domot negov i za seto zlo {togo be{e izvr{il pred o~ite na Gospod,razgnevuvaj}i Go so delata na racetesvoi, postapuvaj}i kako Jerovoamoviotdom, za {to be{e istreben.
Ila, car na Izrail 8 Ba{oviot sin Ila stana car nad
Izrail vo Tirca vo dvaeset i {estatagodina od caruvaweto na judejskiot carAsa i caruva{e dve godini.
9 Protiv nego stana Zamvrij, negovi-ot sluga i stare{ina na polovinata ne-govi bojni koli, koga se be{e napil voTirca, vo domot na Arca, nadzornik nadvorecot vo ovoj grad.
10 Zamvrij vleze, go udri i go ubi Ilavo dvaeset i sedmata godina na judej-skiot car Asa, i stana car mesto nego.
11 Koga stana car i sedna na presto-lot negov, toj go istrebi celiot dom naBa{a, ne ostavaj}i mu od semejstvotonitu edno ma{ko, ni rodninite negovi,ni prijatelite negovi.
12 Zamvrij go istrebi celiot Ba{ovdom, spored slovoto na Gospod {to gobe{e izrekol Toj za Ba{a preku pro-rokot Juj,
13 za site grevovi na Ba{a i za gre-vovite na negoviot sin Ila {to go vr-{ea tie samite i so koi go navedoa vogrev Izrail, draznej}i Go Gospod, BogIzrailev, so svoite idoli.
14 Drugite dela na Ila, i s# {to be{eizvr{il, se opi{ani vo letopisite naizrailskite carevi.
Zamvrij, car na Izrail 15 Zamvrij stana car vo dvaeset i sed-
mata godina na judejskiot car Asa i ca-ruva{e sedum dena vo Tirca, koga naro-dot go opsednuva{e Gibeton filistej-ski.
16 Koga narodot {to go opsednuva{e,dozna deka Zamvrij napravil zagovor igo ubil carot, istiot den vo logorotsite Izrailci go postavija za car nadIzrail voeniot na~alnik Amvrijj.
17 Amvrij i site Izarailci so negootstapija od Gibeton i ja opsednaaTirca.
18 Koga Zamvrij vide deka gradot eprezemen, vleze vo carskiot dom, gopotpali nad sebe carskiot dom i zagi-na,
19 poradi svoite grevovi, so koi be{ezgre{il, vr{ej}i go ona {to be{e lo-{o pred o~ite na Gospod, odej}i po pa-tot na Jerovoam i vo grevovite negovi{to toj gi izvr{i za da go navede vogrev Izrail.
20 Drugite dela na Zamvrij i zagovo-rot negov {to be{e go napravil, se
16,9 20,16 Judita12,20-13,2
399
TRETA KNIGA CARSTVA
opi{ani vo letopisite na izrailskitecarevi.
21 Toga{ izrailskiot narod se raz-deli na dva dela: ednata polovina odnarodot be{e so Ginatoviot sin Tivnijza da go napravi car nego, a drugatastrana – so Amvrij.
22 Nadvladea narodot {to be{e soAmvrij, nad narodot, koj be{e so Gina-toviot sin Tivnij; Tivnij zagina, a carstana Amvrij.
Amvrij, car na Izrail 23 Amvrij stana car nad Izrail vo
trieset i prvata godina od vladeewetona judejskiot car Asa nad Judeja i caru-va{e dvanaeset godini. Toj caruva{e voTirca {est godini.
24 Amvrij go kupi od [emer ridotSamarija, za dva kikara srebro, izgradina ridot grad i go nare~e Samarija –spored imeto na [emer, sopstvenikotna toj rid.
25 I Amvrij prave{e zlo pred o~itena Gospod, i postapuva{e polo{o odsite svoi prethodnici.
26 Toj vo s# ode{e po patot na Navato-viot sin Jerovoam i vo grevovite ne-govi, so koi toj gi navede na grev Izra-ilcite za da Go razgnevat Gospod, BogIzrailev, so svoite idoli.
27 Drugite dela na Amvrij {to gi na-pravil, i juna{tvoto {to go poka`al,se opi{ani vo letopisite na izrail-skite carevi.
28 Amvrij po~ina kaj tatkovcite svoii be{e pogreban vo Samarija, a mestonego stana car sinot negov Ahav.
Ahav, car na Izrail 29 Amvrieviot sin Ahav stana car nad
Izrail vo trieset i osmata godina odvladeeweto na carot Asa nad Judeja, iAmvrieviot sin Ahav caruva{e voSamarija nad Izrail dvaeset i dvegodini.
30 I Amvrieviot sin Ahav prave{ezlo pred o~ite na Gospod pove}e od sitesvoi prethodnici.
31 Ne be{e dovolno toa {to toj zapad-na vo grevovite na Navatoviot sin Je-rovoam, tuku si ja zede za `ena Jezave-
la, }erkata na sidonskiot car Etbaal,i po~na da mu slu`i na Vaal i da mu sepoklonuva;
32 i mu podigna na Vaal `rtvenik voVaalovoto svetili{te {to go be{e iz-gradil vo Samarija.
33 Ahav podigna i A{era, a napravi idrugi zlodela, so koi Go razgnevi Gos-pod, Bog Izrailev, pove}e od site pret-hodni izrailski carevi.
34 Vo negovo vreme Hiel od Vetil goizgradi Erihon: vrz prvorodeniot sinsvoj Aviron, toj gi stavi osnovite nego-vi i vrz najmaliot sin Seguv gi postaviportite negovi, spored slovoto naGospod {to Toj go be{e izrekol prekuNavinoviot sin Isus.
Prorokot Ilija najavuva su{a
17 I prorokot Ilija, ti{beec odgalaadskite `iteli, mu re~e na
Ahav: „Se kolnam vo `iviot Gospod,Bog Izrailev, pred Kogo stojam! Voovie godini nema da ima nitu rosa,nitu do`d, osven spored mojot zbor.”
2 I potoa slovoto Gospodovo dojde doIlija i mu re~e:
3 „Trgni se ottuka, svrti se kon istoki sokrij se kaj potokot Kerit, koj esproti Jordan;
4 od toj potok }e pie{, a na gavranitesum im zapovedal da te hranat tamu.”
5 I toj zamina i postapi spored slo-voto Gospodovo; otide i ostana kaj po-tokot Kerit, koj e sproti Jordan.
6 I gavranite mu nosea leb i mesonautro, leb i meso nave~er; a pie{e odpotokot.
Ilija kaj vdovicata vo Sarepta 7 Po izvesno vreme potokot presu{i,
bidej}i nema{e do`d po celata zemja. 8 Toga{ Gospod mu re~e: 9 „Stani, odi vo Sarepta kaj Sidon i
ostani tamu. Jas $ zapovedav tamu naedna `ena vdovica da te hrani.”
10 I stana toj, pa otide vo Sarepta.Koga dojde kaj gradskite porti, ete, ta-mu edna vdovica `ena sobira drva. Toj$ se obrati i $ re~e: „Donesi mi malkuvoda vo sad da pijam!”
17,1 Mal 3,23 Sir 48,1-11 Mt 11,14 Jk 5,17 Otkr 11,6
6 2 Mojs16,8.12
9 4 Car 4,1-7 Lk 4,25-26
400
TRETA KNIGA CARSTVA
11 Taa otide za da zeme, a toj povika ponea i re~e: „Donesi mi v race i par~eleb!”
12 Taa mu odgovori: „Ti se kolnam vo`iviot Gospod, nema ni{to pe~eno,tuku imam samo grst bra{no vo no}vitei malku maslo vo maslarnikot; i, ete,jas }e soberam dve – tri drvca, }e oti-dam i }e go prigotvam toa za sebesi i zasinot svoj; }e go izedeme toa i }eumreme.”
13 A Ilija $ re~e: „Ne pla{i se; odii napravi go ona {to go re~e; no naj-napred napravi od toa mala presna pit-ka za mene i donesi mi; a za sebe i za si-not svoj }e napravi{ posle;
14 za{to vaka veli Gospod, BogIzrailev: ‚bra{noto vo no}vite nemada svr{i, i masloto vo maslarnikot,nema da se namali do onoj den, vo kojGospod }e dade do`d na zemjata.’”
15 Taa otide i napravi taka, kako {to$ re~e Ilija i taa se hrane{e, i toj isinot nejzin izvesno vreme.
16 Bra{noto vo no}vite ne se svr{u-va{e, i masloto vo maslarnikot ne senamaluva{e, spored slovoto na Gospod{to Toj go izre~e preku Ilija.
Ilija go o`ivuva sinot na vdovicata
17 Potoa se razbole sinot na taa `e-na, na doma}inkata, i bolesta negovabe{e tolku silna {to ne mo`e{e dadi{e.
18 Toga{ taa mu re~e na Ilija: „[toima{ ti so mene, ~oveku Bo`ji? Si do-{ol da mi gi naspomni{ moite grevovii da go umre{ sinot moj.”
19 A toj $ odgovori: „Daj mi go sinottvoj.” I go zede od racete nejzini, go od-nese vo gornata soba, kade {to `ivee{ei go polo`i na legloto svoe;
20 pa povika kon Gospod i re~e:„Gospodi, Bo`e moj! Zar Ti na vdovica-ta, kaj koja `iveam, }e $ napravi{ zlo,pogubuvaj}i $ go sinot nejzin?”
21 I otkako se spru`i tripati nadmom~eto, izvika kon Gospod i re~e:„Gospodi, Bo`e moj! Neka se vratidu{ata na ova mom~e vo nego!”
22 I Gospod go slu{na glasot na Ili-ja, mu ja vrati du{ata na mom~eto vonego, i toa o`ive.
23 Ilija go zede mom~eto, go simna odgornata soba vo domot, $ go predade namajka mu i re~e: „Eve, sin ti e `iv!”
24 Toga{ `enata mu re~e na Ilija:„Sega navistina doznav deka ti siBo`ji ~ovek, i deka slovoto Gospodovovo tvojata usta e vistinsko.”
Ilija zadol`en da najavi kraj na su{ata
18 Otkako izmina mnogu vreme, pakmu re~e Gospod na Ilija vo tre-
tata godina: „Odi i javi mu se na Ahav,i jas }e dadam do`d na zemjata.”
2 Ilija otide da mu se javi na Ahav. Avo Samarija nastapi golem glad.
3 I Ahav go povika Avdija; uprav-nikot na dvorecot. Avdija, pak, be{e~ovek koj dlaboko Go po~ituva{e Gos-poda.
4 Koga Jezavela gi istrebuva{e pro-rocite Gospodovi, Avdija zede sto pro-roci i gi krie{e vo pe{teri, po pe-deset lu|e, i gi hrane{e so leb i voda.
5 I Ahav mu re~e na Avdija: „Trgnipo zemjata, po site vodni izvori i posite potoci vo zemjata, mo`ebi nekade}e najdeme treva za da si gi prehranimekowite i maskite i da ne se li{ime oddobitokot.”
6 I tie ja razdelija me|u sebe zemjataza da ja obikolat: Ahav trgna po edenpat, a Avdija – po drug pat.
7 Koga Avdija vrve{e po patot, ete,vo presret mu doa|a Ilija. Toj go pozna,padna ni~kum i re~e: „Ti li si, gospo-dare moj Ilija?”
8 Ovoj mu odgovori: „Jas sum; odi ika`i mu na gospodarot svoj: ‚Ilija etuka.’”
9 Toj re~e: „[to sum vinoven, pa gopredava{ svojot sluga vo racete naAhav za da me ubie?”
10 „@iv Gospod, tvojot Bog! Nema ni-eden narod i carstvo, kade {to ne is-pra}al gospodarot moj da te bara; i kogamu ka`uvaa deka te nema, toj zema{ekletva od toa carstvo i narod deka nemo`ele da te najdat;
18,1 Er 14,22
4 1 Mojs19,30 Is.N. 10,16 Sud 6,2 1 Car 22,1 Ez 33,27 Otkr 6,15
17 4 Car 4,
8-37
401
TRETA KNIGA CARSTVA
11 a ti sega veli{, odi i ka`i mu nagospodarot: Ilija e tuka.
12 Koga jas }e si otidam od tebe, Du-hot Gospodov }e te odnese, ne znam kade;i ako otidam da mu javam na Ahav, i tojne te najde, }e me ubie; a slugata tvoj ebogobojazliv od mladini.
13 Zarem ne mu e ka`ano na mojotgospodar {to storiv jas, koga Jezavelagi ubiva{e Gospodovite proroci, kakokriev sto Gospodovi proroci, po pe-deset du{i vo pe{tera, i gi hranev soleb i voda?
14 A ti sega veli{: odi i ka`i mu natvojot gospodar: Ilija e tuka; toj }e meubie.”
15 Toga{ Ilija mu re~e: „Ti se kol-nam vo `iviot Gospod Savaot, predKogo stojam, denes }e mu se javam!”
Ilija na sredba so Ahav 16 Avdija otide da go presretne Ahav
i mu javi, i Ahav otide da go presretneIlija.
17 [tom Ahav go vide Ilija, mu re~e:„Ti li si onoj {to mu nosi nevolji naIzrail?”
18 Ilija mu odgovori: „Jas ne mu done-suvam nevolji na Izrail, tuku ti i tat-koviot dom tvoj, bidej}i gi prezrevteGospodovite zapovedi i vrvite po Vaa-lovcite;
19 sega isprati i soberi go pred menesiot Izrail na gorata Karmil, i ~e-tiristotinite i pedeset Vaalovi pro-roci i ~etirite stotini proroci nabo`icata A{era {to se hranat odtrpezata na Jezavela.”
Ilija i prorocite na Vaal na gorata Karmil
20 I Ahav isprati do site Izrailevisinovi i gi sobra site proroci na gora-ta Karmil.
21 Toga{ Ilija pristapi kon siot na-rod i re~e: „U{te li }e kucate na dvetekolena? Ako Gospod e Bog, vrvete poNego; ako pak e Vaal – odete po nego.”A narodot ne mu odgovori ni zbor.
22 I mu re~e Ilija na narodot: „Samojas ostanav prorok Gospodov, a Vaaloviproroci ima ~etiristotini i pedeset.
23 Neka ni dadat dve teliwa i neka siizberat edno tele, i da go rase~at i sta-vat vrz drva, no ogan da ne potpaluvaat;jas, pak, }e go prigotvam drugoto tele i}e go stavam vrz drva, i ogan nema dapotpaluvam;
24 toga{ povikajte go imeto na va-{iot bog, jas, pak, }e go povikam imetona Gospod, mojot Bog. Onoj Bog, Koj }eodgovori preku ogan, Toj e Bog.” I siotnarod odgovori i re~e: „Dobro, nekabide taka!”
25 Potoa im re~e Ilija na Vaaloviteproroci: „Izberete si edno tele i pri-gotvete go vie najnapred, bidej}i stemnogu; i povikajte go imeto na va{iotbog, i ogan ne potpaluvajte.”
26 I ete, go zedoa teleto {to im be{edadeno, go prigotvija i go povikuvaaimeto na Vaal od utrinata do pladne,velej}i: „Vaale, slu{ni n#!” No ne-ma{e ni glas, ni odgovor. I tie skokaapred `rtvenikot {to go bea napravile.
27 Popladneto Ilija po~na da im sepotsmeva i vele{e: „Vikajte posilno,za{to toj e bog; mo`ebi se zamislil,ili e zafaten so ne{to, ili e na pat, amo`ebi i spie, – taka }e se razbudi!”
28 I tie po~naa da vikaat visoko ispored obi~ajot svoj da se bodat so no-`evi i kopja, taka {to krv te~e{e odniv.
29 Mina pladne, a tie s# u{te besnee-ja tokmu do ve~ernoto prinesuvawe na`rtva; no ne se slu{na nikakov glas,nitu odgovor, ili odek. (Toga{ Ilijati{beecot im re~e na Vaalovite pro-roci: „A sega trgnete se vie, ta i jas dago izvr{am svoeto `rtvoprinesuvawe.”Tie se trgnaa i zamolknaa).
30 Toga{ Ilija mu re~e na siot narod:„Pribli`ete se do mene.” I siot narodse pribli`i do nego. Toj, pak, go po-digna urnatiot `rtvenik Gospodov.
31 I zede Ilija dvanaeset kamewa,tokmu kolku {to e brojot na plemiwa-ta na sinovite na Jakov, komu Gospod mube{e rekol vaka: „Izrail }e bide tvoe-to ime.”
32 I izgradi od tie kamewa `rtvenikvo imeto na Gospod, a okolu `rtve-nikot napravi okop {to sobira{e dvesei zrna za da se poseat,
31 1 Mojs32,28 35,10 2 Mojs 24,4 Is.N. 4,3-5 4,20-24
12 4 Car 2,16 Ez 3,12.14 Dela 8,39 2 Kor 12,
2-4
18 16,31-32
19 16,31
402
TRETA KNIGA CARSTVA
33 i postavi drva vrz `rtvenikot, gorase~e teleto, go stavi vrz drvata,
34 i re~e: „Napolnete ~etiri vedravoda i polivajte ja `rtvata sepalenicai drvata!” I napravija taka. Potoare~e: „Povtorete!” I tie povtorija.Toga{ re~e: „Napravete go toa po tret-pat.” I tie go napravija i po tretpat.
35 I vodata se razlea okolu `rtveni-kot, a okopot se napolni so voda.
36 Koga ja prinesuvaa ve~ernata `rt-va, prorokot Ilija se pribli`i, (izvi-ka kon neboto) i re~e: „Gospodi, Bo`eAvraamov, Isakov i Izrailev! ^uj me,Gospodi, ~uj me denes vo ognot! Nekapoznaat denes ovie lu|e deka si Tiedinstven Bog vo Izrail, i deka jas sumTvoj sluga i deka izvr{iv s# sporedTvoeto slovo.
37 ^uj me, Gospodi, ~uj! Neka poznaeovoj narod deka Ti, Gospodi, si Bog iTi }e go svrti{ srceto nivno (konSebesi).”
38 I ogan Gospodov padna i ja izedesepalenicata, i drvata, i kamewata izemjata, i ja goltna vodata {to be{e vookopot.
39 Koga go vide toa, siot narod padnani~kum i re~e: „Gospod e Bog, Gospod eBog!”
40 Toga{ Ilija im re~e: „Fatete giVaalovite proroci, ta nieden od niv dane se sokrie.” Gi fatija, a Ilija giodvede kaj potokot Ki{on i tamu gizakla.
Do`dot povtorno doa|a 41 Ilija mu re~e na Ahav: „Odi, jadi i
pij, za{to se slu{a {um od do`d.” 42 Ahav otide da jade i da pie, a Ilija
se iska~i na vrvot od Karmil, se naved-na kon zemjata, go stavi liceto me|ukolenicite svoi
43 i mu re~e na slugata svoj: „Odi ipogledni kon moreto.” Toj otide, po-gledna i re~e: „Ni{to nema.” Toj pakre~e: „Napravi go toa sedumpati.”
44 Na sedmiot pat slugata re~e: „Eteod moreto se kreva malo obla~e, kolku~ove~ka dlanka.” Toj mu re~e: „Odi, ka-`i mu na Ahav: ‚vpregni ja kolata svojai trgnuvaj za da ne te isprevari do`-dot.’”
45 Vo toa vreme neboto potemne od ob-laci i vior, i po~na da pa|a silendo`d. Ahav toga{ sedna vo kolata,(zaplaka) i trgna za Jizreel.
46 A rakata Gospodova be{e vrzIlija. Toj go prepa{a krstot svoj itr~a{e pred Ahav duri do Jizreel.
Ilija o~ajuva
19 I Ahav $ raska`a na Jezavela s#{to napravi Ilija, i kako toj gi
ubi so me~ site proroci. 2 A Jezavela isprati izvestuva~ kaj
Ilija da mu ka`e: „(Ako si ti Ilija, ajas Jezavela), neka mi ispratat bogo-vite najte{ka kazna i ne{to pove}e ne-ka mi dodadat, ako do utre vo ova vremene napravam so tvojata du{a, ona {tobe{e napraveno so du{ata na sekogo odniv.”
3 Koga go vide toa, Ilija stana i za-mina za da go spasi `ivotot svoj, idojde vo Virsavija, koja e vo Judeja, itamu go ostavi slugata svoj,
4 a samiot toj otide vo pustinata naeden den pat i, otkako dojde, sedna podedno iglolisno drvo i posakuva{e daumre, velej}i: „Dosta e ve}e, Gospodi,priberi ja du{ata moja, bidej}i jas nesum podobar od predcite svoi.”
5 I legna, ta zaspa pod drvoto. I ete,angel go dopre i mu re~e: „Stani, jadi(i pij).”
6 Ilija pogledna, i, ete, do vozglavni-cata negova stoi pe~ena pitka i stomnavoda. Toj kasna, pivna i pak zaspa.
7 Angelot Gospodov se vrati pov-torno, se dopre do nego i re~e: „Stani,jadi (i pij), bidej}i te ~eka dolg pat.”
8 Toj stana, kasna i pivna i, otkako sepotkrepi so taa hrana, ode{e ~etirie-set dena i ~etirieset no}i do Bo`jatagora Horev.
Povtorno obodren od Gospod 9 I vleze tamu vo edna pe{tera i no-
}eva{e vo nea. I, ete, bi kon nego slovoGospodovo, i Gospod mu re~e: „Zo{to siovde Ilija?”
10 Toj odgovori: „Plamnav od revnostza Gospod, Bog Savaot, za{to Izrai-levite sinovi go ostavija Tvojot zavet,
19,1 18,40
4 2 Mojs32,32 4 Mojs11,15 Jona 4,3
10 Rim 11,3
33 3 Mojs 1,
6-8
36 2 Mojs 3,6
3 Mojs26,42
Dan 9,21 Mt 22,32
38 3 Mojs 9,24
Sud 6,21
42 Jk 5,18
403
TRETA KNIGA CARSTVA
gi razurnaa Tvoite `rtvenici i so me~gi ubija Tvoite proroci; samo jasostanav, no i mojata du{a sakaat da jazemat.”
11 Toga{ Bog mu re~e: „Izlezi i zas-tani na gorata pred liceto Gospodovo;i, ete, Gospod }e mine, i golem i silenvetar koj ridovi uriva i soboruva kar-pi pred Gospod; no ne e Gospod vo vet-rot; po veter – zemjotres, no ne eGospod vo zemjotresot;
12 po zemjotresot – ogan, no ne e Gos-pod vo ognot; po ognot – zdiv od tihvetar, i tamu e Gospod.”
13 Koga go ~u toa, Ilija si go sokriliceto so svojot ko`uv, izleze i zas-tana pred vlezot vo pe{terata. I konnego se slu{na glas, koj mu re~e:„Zo{to si tuka, Ilija?”
14 Toj odgovori: „Plamnav od revnostza Gospod, Bog Savaot, za{to Izraile-vite sinovi go ostavija Tvojot zavet, girazurnaa Tvoite `rtvenici i so me~ giubija Tvoite proroci; samo jas ostanav,no i mojata du{a sakaat da ja zemat.”
15 A Gospod mu re~e: „Vrati se po pa-tot svoj preku pustinata vo Damask i,koga }e stigne{, pomazaj go Azail zaaramejski car,
16 a Juj, sinot na Nim{ij, pomazaj goza car nad Izrail; Elisej, pak, sinot na[afat, od Avel-Mehola, pomazaj go zaprorok namesto sebe;
17 za{to koj }e izbega od Azailoviotme~, nego }e go ubie Juj, a koj }e seizbavi od me~ot na Juj, nego }e go ubieElisej.
18 No sepak ostaviv me|u Izrailcitesedum iljadi ma`i; site tie ne gisvitkuvale kolenata pred Vaal, i us-tite nivni ne go baknuvale.”
Ilija go povikuva Elisejza svoj naslednik
19 I toj trgna ottamu i go najde [a-fatoviot sin Elisej, koga ora{e;dvanaeset rala volovi ima{e toj predsebe, a samiot toj ora{e so dvanaeset-toto. Minuvaj}i kraj nego, Ilija gofrli ko`uvot vrz nego.
20 Toga{ Elisej gi ostavi volovite ipo~na da tr~a po Ilija i re~e: „Dozvo-
li mi da gi baknam tatko mi i majka mi,i }e trgnam po tebe.” Toj mu odgovori:„Odi i vrati se, za{to, {to sum tinapravil?”
21 Toj se vrati od nego, zede ralo volo-vi, gi zakla i, otkako go zapali plugotna volovite, go ispe~e mesoto nivno iim go razdeli na lu|eto, i tie jadea. Asamiot toj stana i trgna po Ilija ipo~na da mu slu`i.
Opsadata na Samarija
20 Aramejskiot car Venadad, jasobra seta vojska svoja, i so nego
ima{e trieset i dvajca carevi, i kowii koli, i otide, pa ja opsedna Samarijai vojuva{e protiv nea.
2 I isprati pratenici do izrail-skiot car Ahav vo gradot,
3 i mu re~e: „Vaka veli Venadad: tvoe-to srebro i tvoeto zlato se moi, i tvoi-te `eni i najdobrite tvoi sinovi semoi.”
4 Izrailskiot car odgovori i re~e:„Neka bide spored zborot tvoj, gospo-dare moj, care; jas i s# {to e moe etvoe.”
5 Izvestuva~ite povtorno dojdoa irekoa: „Vaka veli Venadad: isprativ dati ka`at, da mi go dade{ srebroto svoei zlatoto svoe, `enite svoi i sinovitesvoi.
6 Zatoa, utre, vo ova vreme, }e gi is-pratam kaj tebe slugite svoi da ja pre-baraat tvojata ku}a i ku}ite na tvoiteslugi, i da go zemat v race i da go izne-sat s# {to e skapo za o~ite tvoi.”
7 Izrailskiot car gi povika site sta-re{ini vo zemjata i re~e: „Razmisletei gledajte, pa toj kroi zlo; koga ispratikaj mene za `enite i sinovite moi, zasrebroto i zlatoto moe, jas ne muotka`av.”
8 I site stare{ini i siot narod muodgovorija: „Ne slu{aj i ne se soglasu-vaj!”
9 Potoa toj im odgovori na Venada-dovite izvestuva~i: „Ka`ete mu namojot gospodar, carot: s#, za koe ti is-prati prviot pat po tvojot sluga, gotovsum da go napravam, no ova ne mo`am dago napravam.” Toga{ pratenicite siotidoa i mu odnesoa odgovor.
11 2 Mojs
14,21 Is 29,6 Mt 27,
51-54 28,2
Dela 2,2
12 2 Mojs 3,
2-3 Is 33,14 Dela 2,3
13 2 Mojs 3,6
33,20-23 Is 6,2
18 Is 6,13 10,20-22 Rim 11,4
19 4 Car 2,
13-14
20 Lk 9,61
404
TRETA KNIGA CARSTVA
10 I Venadad isprati i mu pora~a:„Neka mi ispratat bogovite najte{kakazna i u{te tolku da mi dodadat, akovo Samarija ima dovolno po eden grstpra{ina za site lu|e {to odat pomene.”
11 Izrailskiot car odgovori i re~e:„Ka`ete mu da ne se fali onoj, koj seopa{uva kako onoj {to se raspa{uva.”
12 Koga gi slu{na tie zborovi Vena-dad, koj pie{e vo {atorite zaedno socarevite, im re~e na slugite svoi: „Op-sednuvajte go gradot!” I go opsednaagradot.
Carot Ahav izvojuva pobeda 13 I ete, eden prorok pristapi do
izrailskiot car Ahav i re~e: „Vaka ve-li Gospod: go gleda{ li ova celo gole-mo mno`estvo? Eve, denes }e go pre-dadam vo tvoi race za da znae{ deka Jassum Gospod.”
14 Ahav zapra{a: „Preku kogo?” Tojodgovori: „Vaka veli Gospod: ‚prekuslugite na gradskite voda~i.’” A Ahavpak pra{a: „Koj }e ja po~ne bitkata?”Toj mu odgovori: „Ti.”
15 Ahav gi prebroi onie {to slu`eakaj oblasnite na~alnici, koi bea nabroj dvesta trieset i dvajca; po niv goprebroi siot narod, site izrailskisinovi, i tie bea sedum iljadi.
16 Tie trgnaa okolu pladne. DodekaVenadad pie{e i se opiva{e vo {ato-rite zaedno so carevite, so trieset idvajcata carevi, koi mu pomagaa.
17 Najnapred trgnaa oblasnite na~al-nici. I mu soop{tija na Venadad dekaizlegle lu|e od Samarija.
18 Toj re~e: „Ako se izlezeni za mir,fatete gi `ivi; ako, pak, se izlezeni davojuvaat, pak fatete gi `ivi!”
19 Onie {to slu`ea kaj oblasnite na-~alnici izlegoa od gradot, a po niv ivojskata.
20 I sekoj go ubiva{e svojot protiv-nik: Aramejcite po~naa da begaat, aIzrailcite gi gonea. Venadad, aramej-skiot car, se spasi na kow so drugikowanici.
21 Izrailskiot car izleze, gi zaplenikowite i kolite i im nanese golemporaz na Aramejcite.
22 Toga{ prorokot pristapi doizrailskiot car i mu re~e: „Odi, pot-krepi se, pa znaj i gledaj {to }e pra-vi{, za{to po edna godina aramejskiotcar pak }e izleze protiv tebe.”
Povtorna pobeda na Ahav 23 I mu ka`aa na aramejskiot car slu-
gite negovi: „Nivniot Bog e Bog na go-rite, (a ne Bog na dolinite), zatoa n#pobedija; no, ako se udrime so niv voramnina, bezdrugo }e gi nadvieme.
24 I taka, eve {to }e napravi{: ot-strani gi carevite sekoj od mestotonegovo i mesto niv postavi gradskivoda~i;
25 i soberi si tolku vojska, kolku {toizgina, i kowi, i koli, kolku {to ima-{e; }e se udrime so niv vo ramnina itoga{ bezdrugo }e gi nadvieme.” Toj goposlu{a glasot nivni i napravi taka.
26 Po edna godina Venadad sobra Ara-mejci i trgna kon Afek za da se udri soIzrail.
27 Sobrani bea i Izrailevite sinovii, otkako si zedoa hrana, trgnaa protivniv. Izrailevite sinovi se smestijapred niv kako dve mali stada kozi, aAramejcite ja ispolnija zemjata.
28 Toga{ Bo`jiot ~ovek se pribli`ii mu re~e na izrailskiot car: „Takaveli Gospod: bidej}i Aramejcite velatdeka Gospod e Bog na gorite, a ne Bog nadolinite, }e go predadam vo racetetvoi celoto toa golemo mno`estvo zada znaete deka Jas sum Gospod.”
29 I tie stoeja vo logorite edni spro-ti drugi sedum dena. Na sedmiot denpo~na borbata, i Izrailevite sinoviubija sto iljadi pe{aci Aramejci voeden den.
30 Drugite izbegaa vo gradot Afek;tamu padna yidot vrz drugite dvaeset isedum iljadi lu|e.
Ahav go po{teduva `ivotot na carot na Aram
Venadad, pak, vleze vo gradot i bega-{e od edna skrivnica vo druga.
31 Toga{ negovite slugi mu rekoa:„Sme slu{ale deka carevite od Izra-
27 Sud 7,1-15
20,11 Er 9,23-24
Ps 19,7
405
TRETA KNIGA CARSTVA
ileviot dom se milostivi carevi;dozvoli ni da go prepa{eme so vre-}i{te krstot svoj, da stavime ja`iwaokolu glavite svoi i da otideme kajizrailskiot car; mo`ebi toj }e go za-pazi `ivotot tvoj.”
32 Tie go prepa{aa krstot svoj sovre}i{te, stavija okolu glavite svoija`iwa i dojdoa kaj izrailskiot car, parekoa: „Tvojot sluga Venadad veli:‚Po{tedi go `ivotot moj.’” Onoj pra-{a: „Zar e toj `iv? Toj mi e brat.”
33 Tie lu|e go primija toa kako dobarznak i brzo go zedoa zborot od ustatanegova i rekoa: „Venadad e tvojot brat.”A toj im re~e: „Odete i dovedete go.”Toga{ Venadad izleze pred nego, a tojgo ka~i do sebe vo kolata.
34 I mu re~e Venadad: „Gradovite {totatkoto moj gi prezede od tvojot tatko,}e gi vratam, i ti mo`e{ da ima{ zasebe pazari{ta vo Damask, kako {toima{e tatko mi vo Samarija.” Ahavodgovori: „So toj zavet }e te pu{tam.”I, otkako napravi sojuz so nego, gopu{ti.
Bog ja osuduva slabosta na Ahav 35 Toga{ eden od prorokovite sinovi
spored slovoto Gospodovo mu re~e naeden od svoite drugari: „Udri me!” Notoj ~ovek ne se soglasi da go udri.
36 Toga{ mu re~e: „Poradi toa {to nego poslu{a Gospodoviot glas, }e teumrtvi lav, koga }e si otide{ od mene.”Toj si otide od nego, i lav go sretna igo umrtvi.
37 Toj najde drug ~ovek i re~e: „Udrime!” ^ovekot go udira{e tolku silno{to mu napravi rani od udarite.
38 Toga{ prorokot trgna i zastanapred carot na patot, a o~ite si gipokri so prevez.
39 Koga carot minuva{e, toj izvikakon carot i re~e: „Tvojot sluga ode{evo borba, i ete, eden ~ovek, se trgna nas-trana i mi dovede eden ma` i re~e:‚Vardi go ovoj ~ovek; ako ne go za~uva{,du{ata tvoja }e odi mesto negovatadu{a, ili }e treba da plati{ kikarsrebro.’
40 Koga slugata tvoj se zafati so ova iona, toj se izgubi.” A izrailskiot carmu re~e: „Takva ti e presudata; ti samsi ja re{il.”
41 Toj toga{ go simna prevezot odo~ite svoi, i carot go pozna deka e odprorocite.
42 I mu re~e: „Vaka veli Gospod: za-toa {to go pu{ti od racete svoi~ovekot {to go bev predal na proklet-stvo, tvojata du{a }e odi mesto negova-ta du{a, i tvojot narod – mestonegoviot narod.”
43 Izrailskiot car si zamina vodomot svoj vozbuden i ogor~en i stignavo Samarija.
Carot Ahav dopu{ta ubistvo za Navutej
21 Po tie nastani eve {to se slu-~i: jizreelecot Navutej ima{e
vo Jizreel lozje do dvorecot na samar-janskiot car Ahav.
2 Ahav mu re~e na Navutej, velej}i:„Daj mi go lozjeto svoe; toa }e mi bideovo{tarnik, bidej}i e blizu do mojotdom, a mesto nego }e ti dadam poubavolozje od toa, ili, ako saka{, }e ti da-dam srebro, kolku {to ~ini toa.”
3 No Navutej mu odgovori na Ahav:„Da ne dade Gospod da ti go dadam nas-ledstvoto od predcite svoi.”
4 Ahav se vrati vo domot svoj vozne-miren i ogor~en od zborovite {to mugi be{e ka`al jizreelecot Navutej,velej}i: „Nema da ti go dadam nasled-stvoto od predcite svoi!” Toj legna nasvojata postela, go pokri liceto i nejade{e leb.
5 Kaj nego vleze `ena mu Jezavela imu re~e: „Zo{to si zbrkan so duhot, pai leb ne jade{?”
6 Toj $ odgovori: „Koga mu spomnav najizreelecot Navutej i mu rekov: ‚daj migo lozjeto za srebro, ili, ako saka{, dati dadam drugo lozje mesto nego’, – tojmi odgovori – ne ti go davam lozjetosvoe, nasledstvo od predcite moi.”
7 Toga{ `ena mu Jezavela mu re~e:„Neli ti si sega car vo Izrail? Stani,jadi leb i bidi spokoen; jas }e go zemamlozjeto od jizreelecot Navutej.”
21,2 1 Car 8,14
3 3 Mojs25,13 4 Mojs 36,7 Ez 46,18
36 13,24
38 2 Car 12,
1-12 14,1-20
406
TRETA KNIGA CARSTVA
8 I taa napi{a pisma od imeto naAhav, gi zape~ati so negoviot pe~at igi isprati do stare{inite i golemcite{to `iveeja so Navutej, vo gradotnegov.
9 Vo pismata taa pi{uva{e vaka:„Objavete post i postavete go Navutejpred narodot;
10 i sproti nego stavete dvajca lo{ilu|e {to }e svedo~at protiv nego i daka`at: ‚Ti hule{e na Boga i na carot.’I potoa izvedete go i ubijte go so kame-wa, ta da umre.”
11 Toga{ ma`ite na negoviot grad,stare{inite i golemcite {to `iveejavo gradot negov, napravija kako {to imzapoveda Jezavela, taka, kako {to be{enapi{ano vo pismata {to go be{e is-pratila do niv.
12 Objavija post i go postavija Navu-tej pred narodot;
13 pa izlegoa dvajca lo{i lu|e, sednaasproti nego i svedo~ea protiv negopred narodot i velea: „Navutej huli naBoga i na carot.” Pa go izvedoa nadvorod gradot, go ubija so kamewa, i tojumre.
14 Ispratija da $ ka`at na Jezavela:„Navutej e ubien so kamewa i umre.”
15 Koga slu{na deka Navutej e ubienso kamewa i umrel, Jezavela mu re~e naAhav: „Stani i zavladej so lozjeto najizreelecot Navutej, koj ne saka{e dati go dade za srebro, bidej}i Navutej gonema me|u `ivite, toj umrel.”
16 Koga slu{na deka jizreelecot Na-vutej bil ubien, Ahav (ja raskina ob-lekata svoja, stavi vre}i{te vrz sebe, apotoa) stana i otide vo lozjeto na jizre-elecot Navutej da go zaposedne.
Bog ja osuduva postapkata na Ahav i Jezavela
17 Toga{ slovoto Gospodovo be{eupateno kon Ilija ti{biecot:
18 „Stani i presretni go izrailskiotcar Ahav, koj e vo Samarija, – ete, segae vo lozjeto na Navutej, kade {to do{olda go zaposedne, –
19 i ka`i mu: vaka veli Gospod: ‚ti siubil, i u{te si grabnal nasledstvo!’ I
ka`i mu: vaka veli Gospod: ‚na onamesto, kade {to ku~iwata ja li`ea krv-ta na Navutej, ku~iwata }e ja li`at itvojata krv.’”
20 Ahav mu re~e na Ilija: „Ti me naj-de, moj neprijatele!” Toj re~e: „Te naj-dov, bidej}i ti se prodade za da pravi{zlodela pred o~ite na Gospod i da Gognevi{.
21 Vaka veli Gospod: ete, }e tiispratam kazna, }e go uni{tam tvoetopotomstvo, istrebuvaj}i otkaj Ahav s#{to e ma{ko – i onoj {to e rob, i onoj{to e sloboden vo Izrail;
22 i }e postapam so tvojot dom taka,kako {to postapiv so domot na Nava-toviot sin Jerovoam i so domot na Ahi-eviot sin Ba{a, za naskrbuvaweto, so{to ti me razdrazni i go navede vo grevIzrail.”
23 I za Jezavela Gospod re~e: „Ku~i-wata }e ja izedat Jezavela zad jizreel-skite yidovi;
24 i koj od Ahavoviot dom }e umre vogradot, nego ku~iwata }e go izedat, akoj }e umre vo poleto, nego pticitenebeski }e go iskolvaat;
25 u{te nemalo takov kako Ahav, kojse prodade za da pravi zlodela predo~ite na Gospod, bidej}i taka go nago-vara{e `ena mu Jezavela;
26 toj postapuva{e mnogu gnasno,sledej}i gi idolite, kako {to praveaAmorejcite, koi Gospod, gi izgoni odpred liceto na Izrailevite sinovi.”
Ahav iska`uva poniznost za svojata postapka
27 Otkako gi islu{a site tie zborovi,Ahav ta`e{e pred Gospod, ode{e pla-~ej}i, ja raskina oblekata svoja, go po-kri teloto svoe so vre}i{te, poste{e ispie{e vo vre}i{te i ode{e na`alen.
28 I dojde slovo Gospodovo kon Ilijaod Ti{be. I Gospod re~e:
29 „Vide li, se poni`i Ahav pred Me-ne? Zatoa {to taka se poni`i predMene, Jas nema da mu ispratam zlo vonegovite dni, tuku vo dnite na sinotnegov }e pratam zlo vrz negoviot dom.”
21 4 Car 10,1-11
23 4 Car9,10.33-36
29 11,12 2 Car12,13-15 4 Car 20,2-5
8-9 Izreki1,10-15
10 Mt 18,16
16 Mih 2,1-2
19 22,35-38
2 Mojs20,13
4 Car 9,25-26
407
TRETA KNIGA CARSTVA
Ahav podgotvuva pohod na gradot Ramot
(2 Let 18,1-3)
22 Izminaa tri godini, bez vojname|u Aram i Izrail.
2 Na tretata godina judejskiot carJosafat dojde kaj izrailskiot car.
3 Izrailskiot car im ka`a na slu-gite svoi: „Znaete li deka Ramot voGalaad e na{? A nie tolku dolgo mol-~ime i ne go zemame od racete na arame-jskiot car.”
4 I mu re~e na Josafat: „]e pojde{li so mene vo vojna protiv Ramot voGalaad?” Josafat mu odgovori na izra-ilskiot car: „Kako {to odi{ ti, takai jas; kako tvojot narod, taka i mojotnarod; kako tvoite kowi, taka i moite.”
La`ni proroci pretska`uvaat uspeh
(2 Let 18,4-11) 5 Josafat u{te mu re~e na izrails-
kiot car: „Pra{aj denes {to }e ka`eGospod.”
6 Izrailskiot car gi sobra toga{prorocite – okolu ~etiristotini du{i– i gi pra{a: „Da odam li vo vojna pro-tiv Ramot Galaadski, ili ne?” Tieodgovorija: „Odi, Gospod }e go predadevo racete na carot.”
7 Josafat pra{a: „Nema li tuka u{tenekoj prorok Gospodov, ta preku nego daGo pra{ame Gospod?”
8 Izrailskiot car mu odgovori naJosafat: „Ima u{te eden ~ovek, prekukogo mo`eme da Go pra{ame Gospoda,no jas ne go sakam nego, za{to ne pro-rokuva za mene dobro, tuku samo zlo, –toj e Mihej, sinot na Jimla.” Josafatre~e: „Care ne govori taka.”
9 Izrailskiot car povika eden dvor-janin i re~e: „Odi poskoro po Jimlae-viot sin Mihej!”
10 Izrailskiot car i Josafat, judej-skiot car, sedea sekoj na svoeto sedi{-te, oble~eni vo carska obleka, na plo{-tadot pred portite na Samarija, i siteproroci prorokuvaa pred niv.
11 ]enaanoviot sin Sedekija si na-pravi `elezni rogovi i re~e: „Vaka
veli Gospod: so ovie }e gi bode{ Ara-mejcite, dodeka da gi istrebi{.”
12 I site proroci go prorokuvaa is-toto, velej}i: „Odi protiv RamotGalaadski; }e ima uspeh; Gospod }e gopredade vo racete na carot.”
Prorokot Mihej pretska`uva poraz (2 Let 18,12-27)
13 Glasnikot, koj be{e oti{ol da gopovika Mihej, mu re~e: „Eve, zborovitena prorocite ednoglasno mu pret-ska`uvaat dobro na carot; i tvojot zborneka bide soglasen so zborot na sekoj odniv; iska`i i ti dobro.”
14 Mihej odgovori: „Se kolnam voGospod! ]e go ka`am ona {to }e mika`e Gospod.”
15 Koga dojde kaj carot, ovoj go pra{a:„Mihej, da odime li vo vojna protivRamot Galaadski, ili ne?” A toj muodgovori: „Odi, }e ima uspeh; Gospod }ego predade vo racete na carot.”
16 Toga{ carot mu re~e: „Pak li da tezakolnuvam da ne govori{ ni{to, osvenvistinata vo imeto na Gospod?”
17 Toj odgovori: „Gi gledam siteIzrailci rasprsnati po gorite kakoovci, koi nemaat pastir, za{to Gospodre~e: ‚gospodar nemaat; sekoj neka sevrati so mir vo domot svoj.’”
18 Izrailskiot car mu re~e na Josa-fat: „Neli ti rekov deka toj ne pro-rokuva dobro za mene, tuku samo lo{o?”
19 A Mihej odogovori i re~e: „Netaka, islu{aj go slovoto Gospodovo; Govidov Gospod kako sedi na Svojot pres-tol, i celata nebesna vojska stoe{e po-kraj Nego desno i levo;
20 i Gospod re~e: ,Koj }e go nagovoriAhav da odi i da padne vo Ramot Gala-adski?’ I eden vele{e vaka, a druginaku;
21 eden duh, pak, istapi, zastana predliceto na Gospod i re~e: ‚jas }e go nago-voram!’ A Gospod go pra{a: ‚Kako?’;
22 Toj odgovori: ‚}e izlezam i }estanam duh {to la`e vo ustata na sitenegovi proroci.’ Gospod re~e: ‚ti }e gonagovori{ i }e go ispolni{ toa’; odi inapravi taka.
13 Is 30,10
14 4 Mojs22,18
17 4 Mojs27,17 Er 10,21 23,1-2 Ez 34,5-6 Mt 9,36
19 Is 6,1 Ps 10,4 Jov 1,6 Otkr 4,2-4
22 Ez 13,7 14,9
22,3 5 Mojs4,41-43
4 4 Car 3,7
5 20,14
Sud 1,1 20,18
1 Car14,37
23,2-4 Er 21,2
7 4 Car 3,11
408
TRETA KNIGA CARSTVA
23 I, ete, Gospod sega dopu{tila`liv duh vo ustata na site tie tvoiproroci; no Gospod iska`a za tebe lo-{o.”
24 A ]enaanoviot sin Sedekija sedobli`i, go udri Mihej po ustata, ire~e: „Kako, zar izleze od mene DuhotGospodov za da govori vo tebe?”
25 Mihej odgovori: „Ete, ti }e go so-gleda{ toa vo onoj den, koga }e bega{ odedna soba vo druga za da se sokrie{.”
26 Toga{ izrailskiot car re~e: „Ze-mete go Mihej i odvedete go kaj zapoved-nikot na gradot Amon i kaj carskiotsin Joas.
27 I ka`ete: vaka veli carot: ‚Zatvo-rete go ovoj vo temnicata i hranete goso malku leb i voda, dodeka ne sevratam so mir.’”
28 A Mihej re~e: „Ako se vrati{ somir, toga{ Gospod ne zboruval prekumene.” I re~e: „^ujte, site lu|e!”
Smrtta na Ahav (2 Let 18,28-34)
29 Potoa izrailskiot car i Josafat,judejskiot car, trgnaa za Ramot voGalaad.
30 Izrailskiot car mu re~e na Josa-fat: „Jas }e se preoble~am i }e vlezamvo borba, a ti oble~i si gi carskiteali{ta.” I izrailskiot car se pre-oble~e i vleze vo borba.
31 A aramejskiot car im zapoveda nazapovednicite nad kolite, na broj beatrieset i dvajca, velej}i: „Ne bijte senitu so mal, nitu so golem, tuku samoso izrailskiot car.”
32 Zapovednicite nad kolite koga govidoa Josafata, pomislija, bezdrugo,toa e izrailskiot car, i se svrtea pro-tiv nego za da se udrat so nego. NoJosafat po~na da vika.
33 I zapovednicite na bojnite koli,koga vidoa deka toj ne e izrailskiotcar, se istavija od nego.
34 A eden ~ovek slu~ajno go zapnalakot i go rani izrailskiot car niz{evovite na oklopot. A carot mu re~ena svojot kolar: „Vrti nazad i izvadime od vojskata, bidej}i sum ranet.”
35 No vo toj den borbata se zasili, icarot stoe{e vo kolata sproti Ara-mejcite, a ve~erta umre; krvta od raka-ta se sleva{e po kolata.
36 I kaj zajdisonce be{e objaveno poceliot logor: sekoj da si odi vo gradotsvoj, sekoj – vo zemjata svoja.
37 Taka umre carot i be{e donesen voSamarija, i go pogrebaa carot vo Sama-rija.
38 Kolata ja izmija na samarjanskiotizvor, kade {to se mieja bludnicite, iku~iwata ja li`ea krvta negova, sporedslovoto na Gospod, {to Toj go izre~e.
39 Drugite dela na Ahav i s# {tobe{e napravil, i ku}ata od slonovakoska {to ja izgradi, i site gradovi{to gi izgradi, se opi{ani vo letopi-site na izrailskite carevi.
40 Ahav po~ina kaj tatkovcite svoi, amesto nego stana car sinot negovOhozija.
Josafat, car na Judeja (2 Let 20,31-21:1)
41 Josafat, sinot na Asa, stana carnad Judeja vo ~etvrtata godina od vla-deeweto na izrailskiot car Ahav.
42 Josafat be{e na trieset i pet godi-ni, koga stana car, i caruva{e vo Eru-salim dvaeset i pet godini. Majka mu sevika{e Azuva, }erka na [ilhij.
43 Vo s# toj vrve{e po patot na svojottatko Asa, ne se otklonuva{e od nego,pravej}i go ona {to e pravilno predo~ite na Gospod.
44 No, ne gi otstrani `rtvenicite naidolite, i narodot s# u{te prinesu-va{e `rtvi i kade{e na tie `rtveni-ci.
45 Josafat sklu~i mir so izrailskiotcar.
46 Drugite dela na Josafat i podvi-zite negovi {to gi izvr{i, i kako voju-val, se opi{ani vo letopisite na judej-skite carevi.
47 I site bludnici {to bea ostanaleod vremeto na tatko mu Asa, toj gi is-trebi od zemjata.
48 Vo Edom toga{ nema{e car; ima{ecarski namesnik.
38 21,19
45 22,4 4 Car 3,7
27 Er 20,1-2
Mt 14,3 Dela 4,3
5,18 16,23
28 5 Mojs
18,22 Er 28,9
30 14,2
409
TRETA KNIGA CARSTVA
49 Carot Josafat izgradi korabi odtar{i{ki tip na moreto za da odi voOfir po zlato; no tie ne stignaa dotamu, bidej}i se razbija vo Ecjon-Gever.
50 Toga{ Ohozija, sinot na Ahav, mure~e na Josafat: „Neka odat moite slu-gi so tvoite slugi na korabite”, noJosafat ne saka{e.
51 Josafat po~ina kaj svoite tatkov-ci, i be{e pogreban kaj svoite predcivo gradot na negoviot tatko David.Nego go nasledi negoviot sin Joram.
52 Ohozija, sinot na Ahav, po~na davladee nad Izrail vo sedumdesettata
godina od caruvaweto na Josafat nadJudeja. Toj caruva{e (vo Samarija) dvegodini nad Izrail.
53 No, toj prave{e zlo pred o~ite naGospod, i ode{e po patot na svojot tat-ko i na svojata majka i po patot na Jero-voam, sinot na Navat, koj go navedeIzrail na grev.
54 Toj mu slu`e{e na Vaal i mu sepoklonuva{e, Go razgnevuva{e Gospod,Bog na Izrail, isto taka, kako {to pos-tapuva{e i negoviot tatko.
410
TRETA KNIGA CARSTVA
Bog gi osuduva postapkitena Ohozija
1 Po smrtta na Ahav, Moav se pobuniprotiv Izrail.
2 A Ohozija padna niz prozorecot nagornata soba od svojot dvorec, vo Sama-rija, i te{ko se povredi. Pa ispratiglasnici i im re~e: „Odete, pra{ajtego Veelzevul, ekronskoto bo`estvo: }eozdravam li od ovaa povreda?” (I tieotidoa da pra{aat).
3 Toga{ angel Gospodov mu ka`a naIlija ti{beecot: „Stani, presretni gipratenicite na samarjanskiot car ika`i im: ‚Zarem vo Izrail nema Bog,ta ste trgnale da go pra{ate Veelzevul,ekronskoto bo`estvo?’
4 Zatoa vaka veli Gospod: ‚Od poste-lata na koja si legnal, nema da stane{,tuku }e umre{.’” I otide Ilija (i imka`a).
5 Se vratija glasnicite kaj Ohozija.I toj gi pra{a: „Zo{to se vrativte?”
6 Tie mu odgovorija: „Ne presretnaeden ~ovek i ni re~e: ,Odete, vratete sekaj carot, koj ve ispratil, i ka`ete mu:
vaka veli Gospod: zar vo Izrail nemaBog, ta ispra}a{ da go pra{a{ Veel-zevul, ekronskoto bo`estvo? Zatoa odpostelata na koja si legnal, nema dastane{, tuku }e umre{.’”
7 Toj gi pra{a: „Kakov be{e na izgledonoj ~ovek {to ve presretna i vi gika`a tie zborovi?”
8 Tie mu odgovorija: „Toj ~ovek ce-liot be{e so vlakna i be{e opa{anpreku polovinata so ko`en pojas.” Tojre~e: „Toa e Ilija ti{beecot.”
Ohozija uporno nastojuva da gozatvori Ilija
9 Toga{ isprati carot kaj nego pe-desetnik so negovite pedesetmina voj-nici. I toj se iska~i kaj nego, kogaIlija sede{e na vrvot od gorata, i mure~e: „^oveku Bo`ji, carot naredi dasleze{.”
10 Odgovori Ilija i mu re~e na pede-setnikot: „Ako sum jas ~ovek Bo`ji,neka padne ogan od neboto i neka teizgori tebe i tvoite pedesetmina voj-nici.” I padna ogan od neboto i go iz-gori nego i negovite pedesetmina.
8 Zah 13,4 Mt 3,4
9 2 Mojs18,21 5 Mojs 1,15 1 Car 8,12 3 Car17,24
10 3 Mojs 10,2 Lk 9,54
1,1 3,4-27
4 Mojs24,17
1 Car14,47
2 Car 8,2 Ps 59,8
2 Mt 10,25
12,24
3 3 Car 17,1
21,17.28 Is 8,9
Er 2,11-13
4 20,1
1 Mojs 2,17 Ez 3,18
18,24
^ETVRTA KNIGA CARSTVA1
Voved
^etvrtata kniga Carstva e prodol`etok na tretata kniga so istiotnaslov: taa go prika`uva vladeeweto na poslednite monarsi od carstvata naJuda i na Izrail.
Prviot del (1-17) n# vodi do raspa|aweto na carstvoto Izrail, so koe lo{oupravuvaat carevite neverni na Boga. Poradi nivnata tvrdokornost Bog mudopu{ta na Salmanasar, car na Asirija, da trgne vo pohod na Samarija,glavniot grad na izrailskoto carstvo na sever. Toa se slu~uva vo 722 godinapred Hristovoto ra|awe, koga carot eden del od naselenieto go odveduva voprogonstvo. Vo pove}eto glavi od ovoj del na knigata najmnogu e istaknatlikot na prorokot Elisej, u~enik na Ilija i negov naslednik (2-13).
Vtoriot del od ovaa kniga (18-25) go opi{uva periodot od 130 godini, vo kojcarstvoto na Juda opstojuva samostojno, s# do vremeto koga carotNavuhodonosor od Vavilon go osvojuva na Erusalim vo 587 god. pred ra|aweto naHristos. Toj go razoril hramot i gi odvel vo progonstvo, odnosno gi depor-tiral vo Vavilonija najuglednite gra|ani na Judeja (25).
1 Spored evrejskata Biblija: Vtora kniga za carevite.
11 Carot isprati drug pedesetnik sonegovite pedesetmina vojnici. I toj muprogovori i re~e: „^oveku Bo`ji, vakaveli carot: ‚Slezi poskoro!’”
12 Ilija odgovori i mu re~e: „Ako sumjas ~ovek Bo`ji, neka padne ogan odneboto i neka te izgori tebe i tvoitepedesetmina.” I padna ogan Bo`ji odneboto i go izgore nego i negovite pe-desetmina vojnici.
13 Carot isprati po tretpat pedeset-nik so negovite pedesetmina vojnici.Tretiot pedesetnik stana, ta dojde, ipadna na kolenici pred Ilija, go mo-le{e i mu zboruva{e: „^oveku Bo`ji,da ne bide prezrena du{ata moja i du-{ata na tvoite slugi – ovie pedesetmi-na – pred tvoite o~i.
14 Ete, padna ogan od neboto i gi iz-gore dvajcata prethodni pedesetnici sonivnite pedesetmina vojnici; no segada ne bide prezrena du{ata moja predtvoite o~i!”
15 Toga{ mu re~e angelot Gospodov naIlija: „Odi so nego i ne pla{i se odnego.” I toj stana, ta otide so nego kajcarot.
16 I mu re~e: „Vaka veli Gospod:‚Poradi toa {to isprati glasnici dago pra{aat Veelzevul, ekronskoto bo-`estvo, kako da nema{e vo Izrail Bogda Go pra{a{ za slovoto Negovo, – tinema da stane{ od legloto, na koe silegnal, tuku }e umre{.’”
17 I toj umre spored slovoto Gospo-dovo {to go izre~e Ilija. I stana carJoram, (bratot na Ohozija), mesto nego,vo vtorata godina na Joram, sinot naJosafat, carot judejski, bidej}i onojnema{e sin.
18 Drugoto za Ohozija, ona {to go iz-vr{il toj, e opi{ano vo letopisite naizrailskite carevi.
18 a) I Joram, sinot na Ahav, caru-va{e nad Izrail vo Samarija,
18 b) i postapuva{e lo{o pred licetona Gospod, no, sepak ne taka, kako ne-govite bra}a, nitu kako negovata majka;
18 v) i gi otstrani stolbovite naVaal, koi gi be{e napravil negoviottatko, i gi uni{ti; sepak se privrzakon grevovite na domot na Jerovoam, kojgo be{e navel Izrail na grevovi i neotstapi od niv;
18 g) i go navle~e gnevot Gospodov vrzdomot na Ahav.
Bog go voznesuva Ilija na neboto.Elisej go nasleduva negovoto mesto
2 Vo ona vreme, koga Gospod saka{eda go voznese Ilija na neboto vo
vior, Ilija so Elisej doa|a{e od Gil-gal.
2 I mu re~e Ilija na Elisej: „Ostanituka, za{to Gospod me ispra}a vo Ve-til.” No Elisej re~e: „Se kolnam vo`iviot Gospod i vo `ivotot na tvojatadu{a! Nema da te ostavam.” I otidoa voVetil.
3 I izlegoa kaj Elisej sinovite pro-ro~ki {to bea vo Vetil, i mu rekoa:„Znae{ li deka denes Gospod }e go voz-nese tvojot gospodar nad glavata tvoja!”Toj odgovori: „I jas znam, mol~ete.”
4 I mu re~e Ilija: „Elisej, ostani tu-ka, za{to Gospod me ispra}a vo Eri-hon.” A toj re~e: „Se kolnam vo `iviotGospod i vo tvojata `iva du{a! Nema date ostavam.” I dojdoa vo Erihon.
5 Toga{ se pribli`ija sinovite pro-ro~ki {to bea vo Erihon, i mu rekoa:„Znae{ li deka denes Gospod go zematvojot gospodar i }e go voznese nad gla-vata tvoja?” Toj odgovori: „I jas znam,mol~ete.”
6 Pak mu re~e Ilija na Elisej: „Osta-ni tuka, za{to Gospod me ispra}a nakajJordan.” A toj re~e: „Se kolnam vo `i-viot Gospod i vo tvojata `iva du{a!Nema da te ostavam.” I trgnaa obajcata.
7 Pedeset du{i od sinovite proro~kitrgnaa i zastanaa podaleku sproti niv,dodeka tie dvajca stoeja pokraj bregotna Jordan.
8 Toga{ go zede Ilija svojot ko`uv,go svitka i udri so nego po vodata, i taase razdeli na dve strani, pa taka i dvaj-cata minaa po suvo.
9 Koga minaa, Ilija mu re~e na Eli-sej: „Baraj, {to saka{ da ti napravam,pred da bidam voznesen pred tebe.” Eli-sej odgovori: „Duhot, koj e vo tebe, dabide dvojno vo mene.”
10 A toj re~e: „Bara{ ne{to mnogute{ko; ako vidi{, kako }e bidam vozne-sen pred tebe, taka }e ti bide; ako, pak,ne vidi{, nema da ti bide.”
2,1 3 Car19,16 19,19-21
2 3 Car12,29
3 1 Mak 2,58
4 2,19-22 4,30 Is.N. 6 1 Car 20,3 25,26 3 Car16,34
8 3 Car19,19
9 Is 42,1 61,1 Ez 2,2 3,12
13 3 Car 8,54
19,18 Is 45,23
Ezd 9,5
412
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
11 Dodeka tie odea i si razgovaraa popatot, naedna{ se pojavi ognena kola iogneni kowi, i gi razdvoija eden oddrug, i Ilija se voznese vo viorot konneboto.
12 A Elisej gleda{e i izvika: „Tatkomoj, tatko moj, kolo Izraileva i negovakowica!” I ve}e ne go vide. Pa ja fatioblekata svoja, i ja raskina na dve par-~iwa.
13 I go krena toj ko`uvot na Ilija{to be{e padnal od nego, pa se vrati ise zapre kraj bregot na Jordan;
14 go zede ko`uvot na Ilija, {to be{epadnal od nego, udri so nego po vodata,i re~e: „Kade e Gospod, Bog Iliev? TojSamiot?” I udri po vodata, a taa serazdeli na dve strani, i Elisej pomina.
15 I go vidoa oddaleku sinovite pro-rokovi {to bea vo Erihon i rekoa:„Ilieviot duh sleze vrz Elisej.” Muizlegoa vo presret i mu se poklonija dozemja.
16 I mu rekoa: „Ete, vo nas, tvoiteslugi, ima pedeset du{i silni ma`i;neka odat tie da go pobaraat gospodarottvoj; mo`ebi, Duhot Gospodov go odneli go frlil na nekoja gora, ili vo nekojdol.” A toj re~e: „Nemojte da ispra-}ate!”
17 No tie nastojuvaa pred nego mnogu,ta mu zdodeaja, pa im re~e: „Ispratete!”I ispratija pedeset du{i, koi baraatri dena, no ne go najdoa,
18 i se vratija kaj nego, dodeka tojbe{e vo Erihon; i toj im re~e: „Nelivi govorev: ne odete!”
Elisej go o~istuva izvorot na Erihon
19 Toga{ `itelite na gradot mu ka-`aa na Elisej: „Ete, kako {to gleda{,gospodare, polo`bata na ovoj grad edobra; no vodata e lo{a i zemjata ebesplodna.”
20 A toj re~e: „Dajte mi nova ~a{a iturete vo nea sol.” I mu dadoa.
21 Toj otide kaj izvorot na vodata, jafrli vo nea solta i re~e: „Vaka veliGospod: ‚Jas ja ozdravuvam ovaa voda; ivo idnina nema da doa|a od nea ni smrt,ni besplodnost.’”
22 I vodata ostana zdrava do denes,spored zborot {to go ka`a Elisej.
Bog gi kaznuva decata {to mu se potsmevaat na Elisej
23 Ottamu toj otide vo Vetil. Kogaode{e po patot, mali deca izlegoa odgradot, mu se potsmevaa i mu velea:„Vrvi, }elavko! Vrvi, }elavko!”
24 Toj se svrte, gi vide i gi prokolnavo imeto Gospodovo. Toga{ izlegoa odgorata dve me~ki i raskinaa od niv~etirieset i dve deca.
25 Ottuka otide na gorata Karmil, aottamu se vrati vo Samarija.
Joram, car na Izrail
3 Joram, sinot na Ahav, stana car nadIzrail vo Samarija vo osumnaeset-
tata godina od vladeeweto na judejskiotcar Josafat i caruva{e dvaeset godini.
2 Toj prave{e zlo pred o~ite na Gos-pod, no ne taka, kako tatko mu i majkamu, za{to ja sobori statuata na Vaal{to ja be{e napravil tatko mu;
3 Sepak, toj se privrza kon grevovitena Jerovoam, Navatoviot sin, koj gonavede Izrail da pravi grevovi, i neotstapuva{e od niv.
Vo voen pohod protiv moavskata zemja
4 Moavskiot car Me{a ima{e mnogudobitok i mu ispra}a{e na izrail-skiot car po sto iljadi jagniwa i posto iljadi neistri`eni ovni.
5 No, {tom umre Ahav, moavskiot carse odmetna od izrailskiot car.
6 Vo ona vreme carot Joram izleze odSamarija i gi prebroi site Izrailci,
7 pa otide i isprati da mu ka`at najudejskiot car Josafat: „Moavskiot carse odmetna od mene. ]e dojde{ li somene vo vojna protiv Moav” Toj odgov-ori: „]e dojdam; Jas sum so tebe. Mojotnarod e i tvoj narod, a moite kowi se itvoi kowi.”
8 I re~e: „Po koj pat da odam?” Tojre~e: „Po patot niz edomskata pusti-na.”
9 I trgnaa izrailskiot car, judej-skiot car i edomskiot car, i odea po
22 2 Mojs15,25
24 3 Mojs26,22
25 3 Car16,24
3,3 10,29 13,11 14,24 15,9.18 24,28 3 Car12,26-32 13,33-34 14,16 15,26.34 16,2.9.29
4 2 Car 8,2 Is 16,1
5 1,1
7 3 Car 22,4
11 6,17
Sir 48,9
15 4 Mojs
11,25 Is 11,2
1 Ptr 4,14
16 3 Car18,12
Ez 3,14 8,3
Dela 8,39
19 2 Mojs
15,22-25
20 3 Mojs 2,13
Ez 43,24
413
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
zaobikolen pat sedum dena, i nema{evoda za vojskata i za dobitokot {toode{e po niv.
10 Toga{ re~e izrailskiot car: „Ah!Gospod gi izvede ovie trojca carevi zada gi predade vo rakata na Moav.”
11 No Josafat re~e: „Nema li tukaprorok Gospodov, pa preku nego da Gopra{ame Gospod?” Odgovori eden odslugite na izrailskiot car i re~e:„Tuka e Elisej, [afatoviot sin, kojpoleva{e voda na Ilievite race.”
12 I re~e Josafat: „Vo nego ima slovoGospodovo.” I otidoa kaj nego izrail-skiot car i Josafat i edomskiot car.
13 I mu re~e Elisej na izrailskiotcar: „[to ima{ ti so mene! Odi kajprorocite na tatkovcite svoi i kajprorocite na svojata majka.” I mu ka`aizrailskiot car: „Ne, za{to Gospod giizvede ovde ovie trojca carevi za da gipredade vo rakata na Moav.”
14 I re~e Elisej: „Se kolnam vo `i-viot Gospod Savaot, pred Kogo stojam!Ako ne go po~ituvav Josafat, judej-skiot car, ne bi te po~ituval i ne bi tepoglednal;
15 tuku povikajte mi svira~.” I kogasvira~ot svire{e, toga{ rakata Gospo-dova se dopre do Elisej,
16 i toj re~e: „Vaka govori Gospod:‚Napravete ja ovaa dolina jama do jama’
17 za{to vaka veli Gospod: ‚nema davidite vetar i nema da vidite do`d, aovaa dolina }e se napolni so voda, odkoja }e piete vie i va{iot siten i kru-pen dobitok;’
18 no toa e malku pred o~ite na Gos-pod: Toj i Moav }e go predade vo raceteva{i,
19 i }e gi porazite site ukrepenigradovi i site glavni gradovi, i }e giise~ete site dobri drvja, i }e gi zap-rete site izvori, i site dobri nivi i }egi zatrupate so kamewa.”
20 Utredenta, dodeka se prinesuva{eprinos, odedna{ pote~e voda po patotod Edom, i zemjata se napolni so voda.
21 Koga slu{naa Moavcite deka care-vite doa|aat da vojuvaat so niv, beasobrani site {to nosat pojas i postari,pa zastanaa na granicata.
22 Izutrinata stanaa rano, koga son-ceto izgrea nad vodata; na Moavcitetaa voda oddaleku im se pri~ini crve-na kako krv.
23 I tie rekoa: „Toa e krv; se stepalecarevite me|u sebe i se istrebile edenso drug. A sega na plen, Moave!”
24 I tie dojdoa do izrailskiot logor.Stanaa Izrailcite i udrija po Moav-cite, koi po~naa da begaat od niv, no,tie i ponatamu tr~aa po niv za da gidotepaat.
25 I gi razru{ija gradovite, i vo se-koja dobra niva sekoj frli po eden ka-men, i ja napolnija, i site vodni izvorigi zatrupaa, i site plodni drvja gi ise-koa. Samo vo Kir-Hare{et gi ostavijakamewata na yidinite. No i nego pra-}arite go opkolija i go razru{ija.
26 Koga moavskiot car vide deka jagubi bitkata, zede so sebe sedumstotinima`i, naoru`ani so me~ za da se pro-bijat kon edomskiot car, no ne mo`ea.
27 I toj go zede svojot prvoroden sin,koj treba{e da caruva po nego, i go pri-nese kako `rtva sepalenica vrz yidot.Toa predizvika golemo gadewe kaj Iz-railcite, i tie se povlekoa od nego i sevratija vo zemjata svoja.
4 Edna od `enite na proro~kite si-novi so pla~ewe mu govore{e na
Elisej: „Tvojot sluga, ma`ot moj, umre;a ti znae{ deka tvojot sluga ima{estrahopo~it kon Gospod; sega dojde zae-modava~ot da gi zeme dvete moi deca zarobje.”
2 Elisej $ re~e: „[to da napravam zatebe? Ka`i mi {to ima{ doma?” Taaodgovori: „Sluginkata tvoja ni{tonema vo domot svoj, osven eden sad somaslo.”
3 A toj re~e „Odi i pobaraj sadoviodnadvor, od site tvoi sosedi, praznisadovi; soberi dovolno,”
Elisej $ pomaga na edna vdovica 4 „Potoa odi i zatvori ja vratata zad
sebe i zad sinovite svoi i nalevaj vosite tie sadovi; polnite stavaj gi nas-trana.”
25 Is 16,7.11 Er 48,31.36
27 Sud 11,30-40 Mih 6,7
4,1 2 Mojs21,2-6 3 Mojs25,39-55 5 Mojs15,12-18 Is 50,1 Er 34,14 Amos 2,6 Ps 33,9 103,17 112,1-2 115,13-14 Neem 5,1-13 Mt 18,25
11 3 Car 22,7
12 5 Mojs
18,18 1 Car 3,19
Er 1,9 27,18
14 3 Car 17,1
18,15
15 3 Car18,46
Ez 1,3 3,14 8,1
33,22 37,1
414
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
5 Taa si otide od nego i ja zatvorivratata zad sebe i zad sinovite svoi.Tie $ podavaa, a taa naleva{e.
6 Koga bea napolneti sadovite, taa mure~e na sinot svoj: „Daj mi u{te edensad.” Toj $ re~e: „Nema pove}e sadovi.”I masloto prestana da te~e.
7 Taa dojde i mu raska`a na Bo`jiot~ovek. Toj $ re~e: „Odi, prodaj go mas-loto i isplati gi dolgovite svoi; a sotoa {to }e ostane, }e `ivee{ sosinovite svoi.”
Elisej vo gradot Sunem 8 Eden den Elisej otide vo Sunem.
Tamu edna bogata `ena go pokani vodomot svoj da jade leb, i toj, sekoga{koga }e mine{e, navratuva{e tamu dajade leb.
9 Taa mu re~e na ma`ot svoj: „Ete, jasznam deka Bo`jiot ~ovek, koj postojanominuva pokraj nas, e svet;
10 da mu napravime mala gorna sobanad yidot i da mu stavime tamu leglo imasa, i stol i svetilnik, ta koga doa|akaj nas, da se povlekuva tamu.”
11 Eden den Elisej otide tamu, se ka~ivo gornata soba svoja i si legna tamu,
12 pa mu ka`a na slugata svoj Giezij:„Povikaj ja Sunamitkata.” Toj ja povi-ka, i taa zastana pred nego.
13 I mu re~e: „Ka`i $: ‚ete, ti tolkuse gri`i{ za nas; {to da napravime zatebe? Ima li potreba da mu progovo-rime za tebe na carot, ili na voeniotna~alnik!’” Taa odgovori: „Ne, jas `i-veam me|u narodot svoj.”
14 Elisej prodol`i i re~e: „Toga{{to da napravime za nea?” I re~eGiezij: „Ete, taa nema sin, a ma`otnejzin e star.”
15 I re~e Elisej: „Povikaj ja.” Toj japovika, i taa zastana na vratata.
16 Elisej $ re~e: „Po edna godina, voova isto vreme, ti }e dr`i{ na racesin.” Taa re~e: „Ne, gospodare moj, ~o-veku Bo`ji, nemoj da ja la`e{ slugin-kata svoja.”
17 I `enata ostana bremena i rodisin na drugata godina, vo ona isto vre-me, kako {to $ ka`a Elisej.
Elisej go vra}a vo `ivot sinot na doma}inkata
18 Deteto porasna i eden den otide kajtatko si, kaj `etvarite.
19 I mu ka`a na tatko si: „Glavata,glavata me boli.” A toj mu re~e na slu-gata svoj: „Odvedi go kaj majka mu!”
20 Go zede i go odvede kaj majka mu. Itoa sede{e vo skutot nejzin do pladne iumre.
21 Taa otide i go polo`i vo leglotona Bo`jiot ~ovek, go zatvori i izleze,
22 pa go povika ma`ot svoj i re~e:„Isprati mi eden od slugite i edna odmagaricite; }e odam kaj Bo`jiot ~oveki }e se vratam.”
23 A toj ja pra{a: „Zo{to }e odi{ kajnego? Denes ne e nov mesec, ne e ni sa-bota.” No taa re~e: „Bidi spokoen.”
24 I ja osedla magaricata i mu ka`ana slugata svoj: „Vodi i vrvi; ne zapirajdodeka ne ti ka`am.”
25 I trgnaa i dojdoa kaj Bo`jiot ~o-vek, na gorata Karmil. A koga Bo`jiot~ovek ja vide oddalku, mu ka`a na slu-gata svoj Giezij: „Eve ja onaa Suna-mitka;
26 tr~aj da ja presretne{ i da ja pra-{a{: ‚zdrava li si, zdrav li e ma`otnejzin, zdravo li e deteto?’” – Taa od-govori: „Zdravi sme.”
27 A koga dojde kaj Bo`jiot ~ovek nagorata, se fati za nozete negovi. I Gie-zij se dobli`i za da ja otstrani; noBo`jiot ~ovek re~e: „Ostavi ja, du{ata$ e ogor~ena, a Gospod ja sokri od menei ne mi javi.”
28 I taa re~e: „Barav li jas od mojotgospodar sin? Ne zboruvav li: nemoj dame la`e{?”
29 Toj toga{ mu re~e na Giezij: „Pre-pa{i se preku polovinata i zemi gostapot moj vo rakata i vrvi; ako sret-ne{ nekogo, ne go pozdravuvaj; a akonekoj te pozdravi, ne mu odgovaraj; istavi go stapot vrz liceto na deteto!”
30 A majkata na deteto re~e: „Se kol-nam vo `iviot Gospod i vo `ivotot natvojata du{a! Nema da te ostavam.”Toga{ i toj stana i trgna po nea.
23 Amos 8,5
29 2 Mojs4,17.20 3 Car18,46
14-16 1 Mojs18,9-11
17 1 Mojs 21,1
Ps 112,9
415
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
31 Giezij otide pred niv i go stavistapot vrz liceto na deteto. No ne se~u ni glas, ni odgovor. I mu izleze vopresret, mu soop{ti i re~e: „Deteto nese razbuduva.”
32 I Elisej vleze vo ku}ata, i ete,umreno dete le`i na legloto negovo.
33 I vleze, ja zatvori vratata zad sebei Mu se pomoli na Gospod;
34 potoa se ka~i, legna vrz deteto, jastavi ustata svoja vrz negovata usta,o~ite svoi vrz negovite o~i, i dlankitesvoi vrz negovite dlanki, i se prostrevrz nego, i teloto na deteto se zagrea.
35 Elisej stana i po~na da odi posobata natamu – navamu; potoa pak seka~i i se prostre vrz nego. I detetokivna sedumpati i gi otvori o~itesvoi.
36 I toj go povika Giezij i mu re~e:„Povikaj ja Sunamitkata!” I toj japovika. Taa dojde kaj nego, i toj re~e:„Zemi si go sinot svoj!”
37 Taa se dobli`i, padna pred nozetenegovi i se pokloni do zemja; potoa gozede sinot svoj i izleze.
^udo so otrovnoto jadewe 38 A Elisej se vrati vo Gilgal. Vo taa
zemja ima{e glad, i sinovite proro~kisedea pred nego. I toj mu ka`a na slu-gata svoj: „Stavi go golemiot kotel isvari le}a za proro~kite sinovi.”
39 I izleze eden od niv vo poleto dasobira trevi. Najde eden koren od divaloza, i nabra od nea poln skut diviplodovi, se vrati i gi stavi vo kotelotso le}a, za{to ne gi poznava{e.
40 Im postavija da jadat. No {tompo~naa da ja jadat le}ata, izvikaa ivelea: „Smrt ima vo kotelot, ~ovekuBo`ji!” I ne mo`ea da jadat.
41 A toj re~e: „Dajte bra{no!” I goisturi vo kotelot i mu re~e na Giezij:„Stavi im na lu|eto, neka jadat.” I vokotelot ne ostana ni{to otrovno.
Elisej nahranuva sto lu|e 42 Dojde eden ~ovek od Vaal-[ali{a i
mu donese na Bo`jiot ~ovek leb odprvite plodovi – dvaeset ja~meni lep-~iwa i mladi zrna vo klasovi. I re~eElisej: „Daj im na lu|eto da jadat.”
43 I re~e slugata negov: „Kako da gopostavam toa pred sto lu|e?” A tojre~e: „Daj im na lu|eto, neka jadat,za{to taka veli Gospod: }e se nasitat,i }e ostane.”
44 Toj im dade, i tie se nasitija, iostana u{te, spored slovoto Gospodovo.
Leprozniot Naaman ozdravuva
5 Naaman, vojskovodecot na aramej-skiot car, be{e golem ~ovek pred
gospodarot svoj i po~ituvan, za{topreku nego Gospod im be{e dal pobedanad Aramejcite; i toj ~ovek be{e od-li~en vojnik, be{e leprozen.
2 Edna{ Aramejcite izlegoa vo ~etii zaplenija od izrailskata zemja ednomalo devoj~e, i toa $ slu`e{e na Naa-manovata `ena.
3 Taa $ re~e na gospodarkata svoja:„O, da otide{e mojot gospodar kaj pro-rokot, koj e vo Samarija, toj }e ja sim-ne{e od nego leprata.”
4 Toga{ Naaman otide i mu go ka`atoa na gospodarot svoj, velej}i: „Taka itaka veli devoj~eto {to e od izrail-skata zemja.”
5 I aramejskiot car mu re~e na Naa-man: „Stani, odi, jas pak, }e ispratampismo do izrailskiot car.” Toj otide,zemaj}i so sebe deset kikari srebro,{est iljadi {ekeli zlato i desetpromeni obleka;
6 i mu go odnese na izrailskiot carpismoto, vo koe se vele{e: „Zaedno soova pismo, ete, go ispra}am kaj tebeNaaman, mojot sluga, da ja simne{ odnego leprata negova.”
7 Izrailskiot car, otkako go pro~itapismoto, ja raskina oblekata svoja i re-~e: „Zar sum jas Bog da umrtvuvam i dao`ivuvam, ta ispra}a kaj mene da jasimnam od ovoj ~ovek leprata negova?Ete, znaete sega i gledate deka toj barapovod za neprijatelstvo protiv mene.”
8 Koga Bo`jiot ~ovek Elisej slu{nadeka izrailskiot car ja raskinal ob-lekata svoja, isprati da mu re~at nacarot: „Zo{to ja raskina oblekata svo-ja? Neka dojde kaj mene i neka poznaedeka ima prorok vo Izrail.”
5,1 3 Mojs 13,2 Lk 4,27
7 2,12 19,1 5 Mojs32,39 1 Car 2,6 Os 6,1 Ps 29,2-3 Jov 5,18
416
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
9 I dojde Naaman so kowite svoi i sokolite svoi i zastana pred vlezot naEliseeviot dom.
10 Toga{ Elisej go isprati kaj negoslugata svoj da mu ka`e: „Odi, iskapise sedumpati vo Jordan, i teloto tvoe}e se obnovi, i }e bide{ ~ist.”
11 Se razgnevi Naaman i si trgna,velej}i: „Ete, jas mislev deka toj }e iz-leze, }e zastane i }e go povika imeto naGospod, svojot Bog, }e ja stavi rakatasvoja na mestoto i }e ja simne leprata;
12 zarem damaskite reki Avana iParpar ne se podobri od site izrail-ski vodi? Ne mo`ev li da se iskapam voniv i da se is~istam?” Pa se svrte i siotide naluten.
13 Mu se dobli`ija slugite negovi imu rekoa, velej}i: „Tatko, da ti ka`e{eprorokot da napravi{ ne{to pote{ko,nema{e li da go napravi{. A kamo lisega, koga ti re~e samo: iskapi se, i }ebide{ ~ist!”
14 Toj otide i se potopi vo Jordan se-dumpati, spored zborovite na Bo`jiot~ovek, i teloto mu se obnovi kako telona malo dete i se is~isti.
15 Toga{ se vrati kaj Bo`jiot ~ovek,toj i site pridru`nici negovi, dojde,zastana pred nego i re~e: „Eve, poznavdeka po celata zemja nema Bog, osven voIzrail; primi, pak sega dar od tvojotsluga.”
16 Elisej odgovori: „Se kolnam vo`iviot Gospod, pred ~ie lice stojam!Nema da go primam.” Onoj go prinudu-va{e da zeme, no toj ne se soglasi.
17 I re~e Naaman: „[tom e taka, nekamu dadat na tvojot sluga zemja, kolku{to mo`at da nosat dve maski, za{tovo idnina slugata tvoj nema da prinesu-va sepalenici i `rtvi na drugi bogovi,osven na Gospod;
18 samo, eve {to da mu prosti Gospodna slugata tvoj: koga mojot gospodar odivo hramot na Rimon za da se poklonitamu i se potpre vrz rakata moja, i jasse poklonam vo domot na Rimon, toga{Gospod da mu prosti na slugata tvoj zapoklonuvaweto moe vo domot na Ri-mon.”
19 A toj mu re~e: „Odi si so mir!” Itoj otide od nego i prili~no se od-dale~i.
Prestapot na Giezij 20 Toga{ Giezij, slugata na Bo`jiot
~ovek Elisej re~e: „Ete, mojot gospodarne saka{e da go zeme od rakata na tojArameec Naaman, ona {to go be{e do-nel. Se kolnam vo Gospod! ]e potr~ampo nego i }e zemam ne{to od nego.”
21 I potr~a Giezij po Naaman. Naa-man vide deka nekoj tr~a po nego, slezeod kolata da go presretne i re~e: „Dalisi so mir?”
22 Toj odgovori: „So mir sum; mojotgospodar me isprati da ka`am: ete, segadojdoa kaj mene od Efremovata Gora dvemom~iwa od proro~kite sinovi; daj mieden kikar srebro i dve promeni oble-ka.”
23 I Naaman re~e: „Zemi, ako saka{,dva kikara.” I mnogu go mole{e. Toga{toj zavrza dva kikara srebro vo dvetorbi i dve promeni obleka i im gidade na dvajcata slugi svoi, ta gi pone-soa pred nego.
24 Koga toj dojde do bregot, gi zede odracete nivni i gi sokri vo domot svoj.I gi otpu{ti lu|eto, i tie si otidoa.
25 Koga dojde i se javi pred gospodarotsvoj, Elisej go pra{a: „Od kade doa|a{,Giezij?” Toj odgovori: „Nikade ne odelslugata tvoj.”
26 Toj mu re~e: „Zarem srceto moe nete pridru`uva{e, koga onoj ~ovek sevrati od kolata svoja da te presretne?Vreme li e da se zeme srebro i da se ze-ma obleka, ili maslinovi drvja i lozja,siten ili krupen dobitok, slugi ilisluginki?
27 Zatoa, Naamanovata lepra neka sezalepi na tebe i na potomstvoto tvoezasekoga{.” I toj izleze od nego belkako sneg od leprata.
^udoto so sekirata
6 Toga{ proro~kite sinovi mu ka-`aa na Elisej: „Ete, prostorot ka-
de `iveeme kaj tebe, e tesen za nas; 2 da odime do Jordan, da zememe otta-
mu sekoj po edna greda i da si napra-
25 17,5 18,27 25,3 3 Car 20,1
27 15,5 2 Mojs 4,6-7
15 3 Car 8,60
17-19 10,18-27 1 Kor 8
417
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
vime tamu `iveali{te.” Toj im re~e:„Odete!”
3 A eden od niv re~e: „Napravi nimilost, dojdi i ti so slugite tvoi.” Tojodgovori: „]e dojdam.”
4 I trgna so niv, dojdoa do Jordan ipo~naa da se~at drvja.
5 I dodeka eden soboruva{e greda,sekirata mu padna vo vodata. Toj izvikai re~e: „Ah, gospodare! A taa be{ezemena na zaem!”
6 Bo`jiot ~ovek zapra{a: „Kadepadna taa?” Toj mu go poka`a mestoto.Toga{ Elisej ise~e par~e drvo, pa gofrli tamu, i sekirata ispliva.
7 Toga{ mu re~e: „Zemi si ja.” Toj japru`i rakata i ja zede.
Elisej zarobuva del od neprijatelskata vojska
8 Koga aramejskiot car trgna vo vojnaprotiv Izrailcite, se posovetuva sosvoite oficeri, velej}i: „Vo toa i toamesto }e go postavime svojot logor.”
9 No, Bo`jiot ~ovek isprati da muka`at na izrailskiot car: „Vnimavajda ne minuva{ preku ona mesto, za{totamu Aramejcite se krijat vo zaseda.”
10 I izrailskiot car isprati lu|e dotoa mesto, za koe mu zboruva{e i goopomenuva{e Bo`jiot ~ovek. Taka seza{titi ottamu pove}e pati.
11 I mu se voznemiri srceto na ara-mejskiot car poradi toa, i toj gi povi-ka svoite oficeri i im re~e: „Ka`etemi, koj od na{ite odr`uva vrska soizrailskiot car?”
12 I re~e eden od slugite negovi:„Nikoj, gospodare moj, care; tuku pro-rokot Elisej, koj e vo Izrail, mu gisoop{tuva na izrailskiot car i oniezborovi {to ti gi govori{ vo svojataspalna soba.”
13 Toga{ toj re~e: „Odete, doznajte,kade e toj, i jas }e ispratam da go fa-tat.” I mu soop{tija i rekoa: „Ete, toje vo Dotan.”
14 I isprati tamu kowi i koli i mno-gu vojska. Dojdoa no}e i go opkolijagradot.
15 Koga izutrinata prislu`nikot naBo`jiot ~ovek stana i izleze, vojskata
so kowi i koli be{e okolu gradot. Pri-slu`nikot mu re~e: „Te{ko, gospodare
27 Toj odgovori: „Ako Gospod ne tipomogne, od kade }e ti pomognam jas?Od gumnoto li, od to~iloto li?”
28 Ja pra{a u{te carot: „[to ti e?”A taa odgovori: „Ovaa `ena mi re~e:‚daj go tvojot sin da go izedeme denes, amojot sin }e go izedeme utre.’
29 I go svarivme mojot sin i go ize-dovme. Na drugiot den jas $ rekov: ‚dajgo i ti sinot svoj, da go izedeme.’ Notaa go sokri sinot svoj.”
30 Carot, otkako gi slu{na zborovitena `enata, ja raskina oblekata svoja; i,odej}i po yidot, narodot vide deka tojnosi na svoeto golo telo vre}i{te.
31 I carot re~e: „Da mi isprati Bognajte{ka kazna i u{te pove}e nekadodade, ako ostane denes glavata naElisej, [afatoviot sin, na nego.”
Elisej navestuva kraj na gladot 32 A Elisej sede{e vo domot svoj, i
starcite sedea kaj nego. I ispraticarot eden od svoite slugi. Pred dadojde glasnikot kaj nego, Elisej im re~ena starcite: „Gledate li deka toj, sinna ubiec, isprati da mi ja zemat glava-ta? Gledajte, koga }e dojde glasnikot,zatvorete ja vratata i pritisnete go sovratata. A ete go i topotot na nozetena gospodarot negov po nego!”
33 Dodeka u{te govore{e so niv, eteglasnikot pristigna kaj nego, i mu re~ena Elisej: „Ete kakvo zlo od Gospod![to da ~ekame vo idnina od Gospod?”
7 Toga{ Elisej re~e: „^ujte go slo-voto Gospodovo: Vaka veli Gospod:
‚utre vo ova vreme edna sea ~isto bra{-no }e ~ini eden {ekel, a dve sei ja~men– eden {ekel, pred portite naSamarija.’”
2 A dvorjaninot, vrz ~ija raka se pot-pira{e carot, mu odgovori na Bo`jiot~ovek i re~e: „Ako Gospod otvore{eduri i prozorci na neboto, i toga{ }emo`e{e li da se slu~i takvo ne{to?”A toj re~e: „Ete, so o~ite svoi }e govidi{ toa, no ne }e jade{ od nego.”
Napu{tawe na aramejskiot logor 3 Pri vlezot na portite ima{e ~et-
vorica leprozni, i tie si govorea eden
na drug: „Zo{to da sedime tuka, o~eku-vaj}i ja smrtta?
4 Ako sakame da odime vo grad, vogradot ima samo glad, i tamu }e umreme;ako, pak, sedime tuka, pak }e umreme.Podobro da odime vo logorot naAramejcite: ako n# ostavat `ivi, }e`iveeme; ako n# ubijat, }e umreme.”
5 I stanaa vo samrak za da odat voaramejskiot logor. I dojdoa do krajotna logorot, i ete, tamu nema nieden~ovek.
6 Za{to Gospod be{e napravil taka{to vo aramejskiot logor se slu{natopot od koli, ‘r`ewe na kowi, {um odgolema vojska. I Aramejcite si bearekle eden na drug: „Navistina, izra-ilskiot car gi najmil protiv nashitiskite i egipetskite carevi za dan# izbrkaat.”
7 Zatoa bea stanale i izbegale vo tem-ninata i gi ostavile {atorite svoi, ikowite svoi, i magariwata svoi – ce-liot logor, kako {to si bil, i bea izbe-gale za da se spasat.
8 I leproznite dojdoa do krajot nalogorot, vlegoa vo eden {ator, jadea ipieja, i zedoa ottamu srebro, i zlato, iobleka, pa otidoa, ta gi sokrija. Vlegoai vo drug {ator, i ottamu zedoa plen,pa otidoa i go sokrija.
Kraj na opsadata i na gladot 9 I si rekoa eden na drug: „Ne pra-
vime dobro. Ovoj den e den za radosnavest; ako se zabavime i ~ekame da se raz-deni, }e bideme vinovni. Zatoa daodime i da soop{time vo carskiotdom.”
10 Dojdoa, gi povikaa carskite vra-tari i im raska`aa, velej}i: „Bevme voaramejskiot logor, i ete, tamu nema ni~ovek, ni glas ~ove~ki, tuku samo vrza-ni kowi, i vrzani magariwa, a {ato-rite, ostaveni kako {to si se.”
11 Vratarite izvikaa i ja soop{tijavesta vo samiot carski dvor.
12 Preku no}ta carot stana i im ka`ana slugite svoi: „]e vi ka`am {tospremaat so nas Aramejcite. Tie znaatdeka stradame od glad, ta izlegle odlogorot da se sokrijat vo nivite, mis-
7,7 Ps 47,4-5 53,6 67,12
11 Is 52,8 62,6 Er 31,6
419
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
lej}i vaka: koga }e izlezat od gradot,`ivi }e gi fatime i }e navlezeme vogradot.”
13 Odgovori eden od slugite negovi imu re~e: „Da zememe pet kowi od osta-natite vo gradot, za{to i onaka i tie}e poginat kako seto mno{tvo Iz-railci {to ostana vo gradot. Da ispra-time i da vidime.”
14 I zedoa dva vpregnati kowa. I ca-rot isprati po aramejskata vojska,velej}i: „Odete i videte!”
15 I odea po niv do Jordan; a toa, ce-liot pat be{e posean so obleki i drugipredmeti {to Aramejcite gi bea is-frlile vo brzoto svoe begawe. Sevratija pratenicite i mu javija nacarot.
16 Toga{ narodot izleze i go razgrabilogorot na Aramejcite, i edna sea~isto bra{no se prodava{e za eden{ekel srebro, a dve sei ja~men – za eden{ekel srebro, spored slovoto Gospo-dovo.
17 I carot go ostavi kaj portite onojdvorjanin, vrz ~ija raka se potpira{e,i narodot go pritisna na portite, i tojumre, kako {to be{e rekol Bo`jiot~ovek, koga carot be{e kaj nego.
18 Koga Bo`jiot ~ovek mu be{e zboru-val na carot vaka: „Dve sei ja~men – za{ekel, i edna sea ~isto bra{no – za{ekel }e se prodava utre vo ova vremepred portite na Samarija,”
19 toga{ toj dvorjanin mu odgovori naBo`jiot ~ovek i re~e: „Ako Gospodduri i prozorci otvore{e na neboto, itoga{ mo`e{e li da bide takvone{to?” A toj mu re~e: „So o~ite svoi}e go vidi{ toa, no nema da jade{ odnego.”
20 Taka i stana so nego: go izgazi na-rodot pred portite, i toj umre.
Vra}awe na `enata od Sunem
8 I $ re~e Elisej na `enata, ~ij singo be{e o`iveal: „Stani i odi, ti
i tvoeto semejstvo i naseli se tamu,kade {to mo`e{ da po`ivee{, za{toGospod povika glad, i toj }e trae voovaa zemja sedum godini.”
2 Stana taa `ena, i postapi sporedzborot na Bo`jiot ~ovek: otide taa i
nejzinoto semejstvo, i `ivee{e vo fi-listejskata zemja sedum godini.
3 Otkako izminaa sedum godini, sevrati taa `ena od filistejskata zemjai dojde da go moli carot za ku}ata svojai nivata svoja.
4 Carot toga{ razgovara{e so Giezij,slugata na Bo`jiot ~ovek, i mu re~e:„Raska`i mi gi site golemi dela {togi izvr{il Elisej.”
5 A vo toa vreme, koga toj mu raska`u-va{e na carot deka Elisej o`ivealeden umren, – `enata, ~ij sin be{eo`ivean, go mole{e carot za ku}atasvoja, i nivata svoja. Toga{ Giezij re~e:„Gospodare moj, care, taa e istata `enai ovoj e istiot sin nejzin, kogo Elisejgo o`ivea.”
6 Carot ja pra{a `enata, i taa muraska`a. I $ dade carot eden dvorjanini re~e: „Da $ se vrati s# {to e nejzinoi site prihodi od nivata, od onoj den,koga ja napu{tila zemjata, dosega.”
Elisej i Azail 7 I dojde Elisej vo Damask, koga
aramejskiot car Venadad be{e bolen.Mu javija na Venadad i rekoa: „Tukadojde Bo`jiot ~ovek.”
8 Toga{ carot mu re~e na Azail:„Zemi dar i odi, pre~ekaj go Bo`jiot~ovek i pra{aj Go preku nego Gospoda,velej}i: ‚}e ozdravam li od ovaabolest?’”
9 Azail otide da go pre~eka i zede dari s# {to e najdobro vo Damask, kolku{to mo`at da nosat ~etirieset kami-li, pa otide i zastana pred liceto ne-govo i mu re~e: „Tvojot pokoren slugaVenadad, aramejskiot car, me ispratikaj tebe da pra{am: ‚}e ozdravam li odovaa bolest?’”
10 Elisej mu odgovori: „Odi i ka`imu: }e ozdravi{. Me|utoa, Gospod mujavi deka toj }e umre.”
11 I Elisej go zadr`a svojot pogled, iuporno gleda{e vo nego, dodeka onoj nese zbuni. I toga{ Bo`jiot ~ovek zapla-ka.
12 I Azail pra{a: „Zo{to pla~egospodarot moj?” A toj odgovori: „Za-toa {to znam, kakvo zlo }e im napra-
4 4,12.25 5,20-27
8 3,11 2 Mojs18,15 1 Car 9,9 3 Car19,15 22,8
12 10,32-33 12,18 13,3-7.22 Er 4,16-20 13,17 14,17 Lk 19,41-44
8,1 1 Mojs
41,27 Ruta 1,1
420
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
vi{ na Izrailevite sinovi: tvrdinitenivni na ogan }e gi predade{, momcitenivni so me~ }e gi pogubi{, doen-~iwata nivni }e gi ubie{ i nivnitebremeni `eni }e gi rase~e{.”
13 I mu re~e Azail: „[to e tvojotsluga? Dali imam nekakva vlast ta damo`am da napravam taka stra{ni ra-boti?” Elisej mu odgovori: „Gospod migo poka`a vo tebe carot na Aram.”
14 Toj si otide od Elisej i dojde kajgospodarot svoj. I toj go pra{a: „[toti zboruva{e Elisej?” Toj odgovori:„Mi ka`a deka }e ozdravi{.”
15 Na drugiot den, me|utoa, Azail jazede pokrivkata, ja natopi vo voda i jastavi vrz liceto negovo, i carot umre.I na negovo mesto stana car Azail.
Joram, car na Juda (2 Let 21,2-20)
16 Po judejskiot car Josafat, stanacar Joram, sinot na Josafat, vo pettatagodina od caruvaweto na Ahavoviot sinJoram, carot izrailski.
17 Toj be{e na trieset i dve godini,koga stana car, i caruva{e osum godinivo Erusalim;
18 i ode{e po patot na izrailskitecarevi, onaka kako {to postapuva{eAhavoviot dom, bidej}i Ahavovata}erka mu be{e `ena. Taa prave{e zlopred o~ite na Gospod.
19 No, Gospod ne saka{e da go pogubiJuda, zaradi svojot sluga David, za{toToj be{e vetil deka }e mu dade svetilo– nemu i na negovite sinovi za sitevremiwa.
20 Vo negovite dni Edom se izmolknaod rakata na Juda i si postavi car.
21 I Joram a otide vo Cair, so sitenegovi bojni koli. Toj se krena vo ednano} i gi napadna Edomcite {to goopkoluvaa, i zapovednicite na kolite,no narodot izbega vo {atorite svoi.
22 Sepak, se spasi Edom od rakata naJuda do den denes. Vo isto vreme dignabunt i Livna.
23 Drugoto za Joram i s# {to iz-vr{il, e opi{ano vo letopisite na ju-dejskite carevi.
24 I po~ina Joram kaj svoite predci,i be{e pogreban kaj svoite predci voDavidoviot grad. A mesto nego stanacar negoviot sin Ohozija.
25 Ohozija, sinot na judejskiot carJoram, stana car vo dvanaesettata godi-na od vladeeweto na Ahavoviot sinJoram, izrailskiot car.
Ohozija, car na Judeja (2 Let 22,1-16)
26 Ohozija be{e na dvaeset i dve godi-ni, koga stana car, i caruva{e edna go-dina vo Erusalim. A majka mu se vi-ka{e Gotolija, }erka na izrailskiotcar Amvrij.
27 Toj ode{e po patot na Ahavoviotdom i go prave{e ona {to ne be{e ugod-no pred o~ite na Gospod, onaka, kako iAhavoviot dom, za{to be{e vo rodnin-stvo so Ahavoviot dom.
28 Toj otide so Ahavoviot sin Joramvo vojna protiv aramejskiot car Azailvo Ramot Galaadski, i Aramejcite goranija Joram.
29 I carot Joram se vrati da se leku-va vo Jizreel od ranite {to mu gi nane-soa Aramejcite vo Ramot, koga vojuva{eprotiv aramejskiot car Azail. IOhozija, sinot na Joram, judejski car,dojde da go poseti Ahavoviot sin Joramvo Jizreel, bidej}i be{e bolen.
Juj pomazan za car na Izrail
9 Prorokot Elisej povika eden odproro~kite sinovi i mu re~e:
„Prepa{aj si ja polovinata, zemi go vraka ovoj sad so maslo, pa odi vo RamotGalaadski.
2 Koga }e dojde{ tamu, najdi go tamuJuj, sinot na Josafat, sin Nim{iev,pristapi i ka`i mu da izleze me|u svo-ite bra}a i vovedi go vo vnatre{natasoba;
3 toga{ zemi go sadot so maslo, izlijgo vrz glavata negova i ka`i: vaka veliGospod: ‚Te pomazuvam za car nadIzrail.’ Potoa otvori ja vratata, pabegaj i ne ~ekaj.”
4 Mom~eto, sluga na prorokot, otidevo Ramot Galaadski.
9,1 3 Car20,35
3 3 Car19,16
13 3 Car19,15
18 3 Car
16,30-33 21,25 22,53
19 3 Car11,32
Ps 17,1 36,1
89,4.21 132,10
20 1 Mojs
27,40
21 3 Car 8,66
12,16
421
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
5 I koga pristigna, ete, zapoved-nicite na vojskite isposednale, a tojre~e: „Imam ne{to da ti ka`am,zapovedniku.” Juj pra{a: „Komu odnas?” Toj odgovori: „Tebe, zapoved-niku.”
6 Juj stana i vleze v ku}i. I mom~etogo izli masloto vrz glavata negova i mure~e: „Vaka veli Gospod, Bog Izrailev:‚Te pomazuvam za car nad narodotGospodov, nad Izrail,’
7 i ti }e go istrebi{ domot na Ahav,tvojot gospodar za da se odmazdam zakrvta na Moite slugi – prorocite, i zakrvta na site slugi Gospodovi, padnatiod rakata na Jezavela;
8 i }e izgine celiot dom na Ahav, i }epogubam vo domot na Ahav s# {to ema{ko, i onie {to se vo ropstvo, ionie {to se na sloboda vo Izrail,
9 i }e postapam kon domot na Ahavkako {to postapiv so domot na Jero-voam, sinot na Navat, i so domot naBa{a, sinot na Ahija.
10 A Jezavela ku~iwa }e ja izedat najizreelskoto pole, i nikoj nema da japogrebe.” Pa ja otvori vratata i izbega.
11 I otide Juj kaj slugite na gospo-darot svoj, i tie mu rekoa: „So mir li?Zo{to dojde toj bezumnik kaj tebe?” Iim ka`a: „Vie go znaete toj ~ovek i {tozboruva{e.”
12 I rekoa: „Ne e vistina, ka`i ni.”A toj re~e: „Toa i toa mi ka`a, velej}i:vaka veli Gospod: ,Te pomazuvam za carnad Izrail.’”
13 Toga{ tie pobrzaa i sekoj si ja zedesvojata nametka, i mu poslaa pred negopo skalite, zatrubija so truba i rekoa:„Juj stana car.”
Juj podgotvuva zavera protiv carot Joram
14 I stana Juj, sinot na Nim{ieviotsin Josafat, protiv Joram, a Joram senao|a{e so site Izrailci vo RamotGalaadski na stra`a protiv aramej-skiot car Azail.
15 Vo toa vreme carot Joram se be{evratil da se lekuva vo Jizreel od rani-te {to mu gi nanesoa Aramejcite, kogavojuva{e protiv carot Azail. I Juj im
re~e: „Ako ste soglasni so mene, nikojneka ne izleguva od gradot za da odi daizvesti vo Jizreel.”
16 Juj se ka~i na svojata kola i trgnaza Jizreel, kade {to le`e{e Joram,carot izrailski za da se lekuva od ra-nite {to mu gi bea nanele Aramejcitevo Ramot, koga vojuva{e protiv silnioti mo}niot aramejski car Azail, i kade{to be{e do{ol judejskiot car Ohozijaza da go poseti Joram.
17 Na kulata vo Jizreel stoe{e stra-`ar, i go zdogleda Jehuevoto mno{tvo,koga doa|a{e, i re~e: „Mnogu lu|e gle-dam.” I Joram mu re~e: „Zemi kowanik,isprati im go vo presret i neka pra{a:‚So mir li doa|ate?’”
18 I izleze kowanikot na kow za da gipresretne i re~e: „Vaka veli carot: –so mir li doa|ate?” I odgovori Juj:„[to ti e tebe – dali so mir doa|am?Trgnuvaj po mene.” I stra`arot javi ire~e: „Stigna do niv, no ne se vra}a.”
19 Ispratija drug kowanik; toj otidekaj niv i re~e: „Vaka veli carot: – somir li doa|a{?” I re~e Juj: „[to ti etebe – so mir li doa|am? Trgnuvaj pomene.”
20 Stra`arot pak javi i re~e: „Stignado niv, no ne se vra}a. A vozeweto, se~ini, kako da e na Nim{ieviot sin Juj,za{to toj vozi taka ludo.”
21 Joram re~e: „Vpregnuvaj.” I javpregnaa kolata negova. Izlegoa izra-ilskiot car Joram i judejskiot carOhozija, sekoj na svojata kola. Izlegoada go presretnat Juj, i se sretnaa sonego vo nivata na jizreelecot Navutej.
Izrailskiot car Joram umira 22 Koga Joram go vide Juj, re~e: „So
mir li, Juj?” Toj odgovori: „Kakov mirpri bludstvoto na majka ti Jezavela ipri mnogute nejzini magii?”
23 Toga{ Joram se svrte i izbega, ve-lej}i mu na Ohozija: „Predavstvo,Ohozija!”
24 A Juj go optegna so rakata lakot igo udri Joram me|u ple{kite negovi, istrelata go probode srceto negovo, itoj padna vo kolata svoja.
17 2 Car13,34 18,24-27 Is 21,6-8 Ez 3,17
7 3 Car 18,4
10 3 Car21,23
11 Er 29,26
Os 9,7
13 Mt 21,7-8
422
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
25 Toga{ Juj mu re~e na svojot zapo-vednik Bidkar: „Zemi, ta frli go vonivata na jizreelecot Navutej, za{toseti se koga nie so tebe odevme dvajcatazad tatko mu Ahav, i kako Gospod iz-re~e vrz nego vakvo proro{tvo:
26 ‚Navistina Jas ja vidov v~era krvtana Navutej i krvta na sinovite negovi,vele{e Gospod, i }e ti se odmazdam votaa niva.’ I taka, zemi, ta frli go vonivata, spored slovoto Gospodovo.”
Ohozija, carot na Juda umira (2 Let 22,7-9)
27 Judejskiot car Ohozija, koga go videtoa, izbega po patot kon ku}ata {tobe{e vo gradinata. I se spu{ti po negoJuj i re~e: „Udrete go i nego vo kolata.”Toa stana na rit~eto Gur, blizu doJivleam. I toj izbega vo Megido, i tamuumre.
28 Slugite negovi go prenesoa voErusalim i go pogrebaa vo grobnicatanegova, kaj negovite predci, vo Davido-viot grad.
29 Be{e edinaesettata godina od vla-deeweto na Joram, sinot na Ahav, kogavo Judeja stana car Ohozija.
Smrtta na Jezavela 30 Juj pristigna vo Jizreel. A Jeza-
vela, otkako slu{na za toa, stavi crvi-lo na liceto svoe, ja nakiti glavatasvoja i gleda{e niz prozorecot.
31 [tom Juj vleze vo portite, taapra{a: „Dali nosi{ mir za Zamvrij,ubiecu na svojot gospodar?”
32 Toj gi krena o~ite kon prozorecoti pra{a: „Koj e so mene, koj?” I go svr-tea pogledot kon nego dvajca-trojcadvorski slugi.
33 Toga{ toj im re~e: „Frlete ja!” Tieja frlija, i krvta $ se razlea po yidoti po kowite, i ja izgazija.
34 I koga dojde Juj, jade{e, pie{e ire~e: „Najdete ja onaa prokletnica ipogrebete ja, bidej}i e carska }erka.”
35 Otidoa da ja pogrebat, no od nea nenajdoa ni{to, tuku samo ~erepot,nozete i {akite od racete.
36 Se vratija i mu soop{tija, a tojre~e: „Takvo be{e slovoto na Gospod
{to go izre~e Toj preku slugata SvojIlija od Ti{be, velej}i: ,Trupot na Je-zavela }e go izedat ku~iwa na Jiz-reelskoto pole.
37 Jezaveliniot trup }e bide naJizreelskoto pole kako |ubre na niva,ta nikoj ne }e mo`e da ka`e: ‚ova eJezavela.’”
Kole` nad potomcite na Ahav
10 Ahav ima{e sedumdeset sinovivo Samarija. Juj napi{a pisma i
gi isprati vo Samarija do upravite-lite na gradot, stare{inite i vospitu-va~ite na Ahavovite deca so vakva so-dr`ina:
2 „Koga }e stigne do vas ova pismo,bidej}i se kaj vas sinovite na gospo-darot va{, a isto taka kaj vas se ikolite i kowite, i utvrdeniot grad ioru`jeto, –
3 izberete go najdobriot i najdostoj-niot od sinovite na gospodarot svoj,postavete go na prestolot na tatko mu ivojuvajte za domot na gospodarot svoj.”
4 Tie se upla{ija mnogu i rekoa:„Ete, dvajca carevi ne izdr`aa prednego, a kako }e izdr`ime nie?”
5 Toga{ upravnikot na carskiotdvorec, voeniot komandant i na upra-vitelot na gradot, stare{inite i vos-pituva~ite ispratija glasnici da muka`at na Juj: „Nie sme tvoi slugi i{to }e ni ka`e{, }e napravime; niko-go nema da postavime za car; pravi {toti e volja.”
6 Toj povtorno im napi{a vakvopismo: „Ako ste moi i ako se pokoru-vate na zborot moj, zemete gi glavite nasinovite na va{iot gospodar i dojdeteutre vo ova vreme kaj mene vo Jizreel.”A carskite sinovi bea sedumdeset nabroj, i gi vospituvaa najvidnite vogradot.
7 Koga stigna do niv pismoto, tie gizedoa carskite sinovi i gi zaklaa –site sedumdeset, gi stavija glavite niv-ni vo ko{nici i mu gi ispratija voJizreel.
8 Dojde glasnikot, go izvesti i re~e:„Gi donesovme glavite na carskite si-novi.” I toj re~e: „Postavete gi vo dvakupa pred vlezot na portite do utre.”
33 Is 14,25 Mih 7,10 Mal 3,21 Ps 17,42
1 Mak 3,45 Lk 21,24
Otkr 11,2
423
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
9 Izutrinata toj izleze, zastana i mure~e na siot narod: „Vie ne ste vinov-ni. Eve, jas vostanav protiv gospodarotsvoj i go ubiv, no site ovie koj gi ubi?
10 A sega znajte deka nema da propadnena zemjata niedno slovo Gospodovo {toToj go izrekol za Ahavoviot dom;Gospod go napravi toa {to go izre~epreku Svojot sluga Ilija.”
11 I Juj gi ubi site drugi od semej-stvoto na Ahav vo Jizreel, i site go-lemci negovi, i bliski negovi, isve{tenicite negovi, taka {to od negone ostana nitu eden.
Kole` nad Ahavovite bra}a 12 Potoa stana, trgna i dojde vo Sama-
rija. Po patot, koga se nao|a{e blizudo Bet-Eked-Roim,
13 Juj gi sretna bra}ata na judejskiotcar Ohozija i gi pra{a: „Koi ste vie?”Tie odgovorija: „Nie sme bra}ata naOhozija, odime da vidime, zdravi li sesinovite na carot i sinovite na cari-cata.”
14 A toj re~e: „Fatete gi `ivi.” Gifatija `ivi i gi zaklaa site ~etirie-set i dvajca, kaj kladenecot na Bet-Eked, i od niv ne ostana nitu eden.
15 Ottamu trgna i se sretna so Riha-voviot sin Jonadav, koj mu doa|a{e vopresret; go pozdravi i mu re~e: „Dali etvoeto srce taka iskreno kon moeto,kako {to e moeto srce kon tvoeto?”Jonadav odgovori: „Da.” Toga{ mu re~e:„Ako e taka, daj ja rakata svoja.” I tojja podade rakata, i toj go ka~i na kola-ta kaj sebe.
16 I re~e: „Trgnuvaj so mene i gledajja mojata revnost kon Gospod.” I gonamestija vo kolata.
17 Koga dojde vo Samarija, toj gi ubisite pre`iveani od rodot na Ahav voSamarija, taka {to sosema go istrebi,spored slovoto na Gospod {to mu gobe{e ka`al na Ilija.
Uni{tuvawe na kultot kon Vaal 18 Toga{ Juj go sobra siot narod i
re~e: „Ahav malku mu slu`e{e na Vaal;Juj }e mu slu`i pove}e.
19 Zatoa, svikajte gi kaj mene siteproroci na Vaal, site negovi slu`i-teli i site negovi sve{tenici, – nikojda ne otsustvuva, za{to }e mu prinesamgolema `rtva na Vaal. A sekoj {to ne-ma da dojde, nema da ostane `iv.” Juj goprave{e toa so lukavstvo za da giistrebi Vaalovite slu`iteli.
20 Toga{ re~e Juj: „Svikajte praz-ni~en sobor za Vaal.” I proglasijasobor.
21 Toga{ Juj isprati glasnici po siotIzrail, i dojdoa site Vaalovi slu`i-teli; ne ostana nieden da ne dojde; ivlegoa vo hramot na Vaal, i Vaaloviotdom se ispolni otkraj dokraj.
22 I mu ka`a na ~uvarot na ode`dite:„Donesi ode`di za site Vaalovi slu`i-teli!” I toj im donese ode`di.
23 Juj vleze so Rihavoviot sin Jonadavvo domot Vaalov i im ka`a na Vaalo-vite slu`iteli: „Ispitajte i razgle-dajte, dali se nao|a nekoj od slu-`itelite na Gospod, za{to tuka trebada bidat samo Vaalovite slu`iteli.”
24 I tie pristapija da prinesuvaat`rtvi sepalenici i prinosi. A Juj pos-tavi nadvor od domot osumdeset ma`i ire~e: „Ako nekoj od vas dopu{ti daizbega makar eden od ovie ma`i {to vigi predavam vo va{i race, so svojatadu{a }e plati za negovata du{a.”
25 Koga `rtvite sepalenici bea pri-neseni, Juj im re~e na telohranitelitei na dvorjanite: „Odete, ubijte gi, tanieden da ne izleze!” Telohranitelitei dvorjanite gi ubija so se~iloto name~ot i gi isfrlija, i navlegoa duri vosamoto svetili{te na Vaaloviot hram.
26 Gi iznesoa idolite od Vaalovotosvetili{te i gi izgorea;
27 potoa go razbija Vaaloviot `rtve-nik, go razru{ija Vaalovoto svetili{-te i go pretvorija vo jama za |ubri{te,do den–denes.
Juj, car na Izrail 28 Taka go istrebi Juj Vaal od izrail-
skata zemja. 29 No od grevovite na Navatoviot sin
Jerovoam {to go be{e navel vo grevIzrail, od niv Juj ne otstapi – od zlat-nite teliwa {to bea vo Vetil i vo Dan.
19 3 Car18,19-40
24 3 Car20,39-42
10,9 9,14-24
11 Os 1,4
18 3 Car
16,31-32
424
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
30 Toga{ Gospod mu re~e na Juj:„Poradi toa {to dobrovolno go izvr{iona {to be{e pravedno pred o~ite Moi– go ispolni nad Ahavoviot dom s# ona{to Mi be{e na srce, tvoite sinovi }esedat do ~etvrtoto koleno na Izrai-leviot prestol.”
31 No Juj ne vnimava{e so seto srce daodi spored zakonot na Gospod, BogIzrailev. Toj ne otstapuva{e od grevo-vite na Jerovoam, koj go be{e navel vogrev Izrail.
32 Vo tie denovi Gospod po~na da ot-kinuva delovi od Izrail i Azail gibie{e po site izrailski predeli:
33 na istok od Jordan, celata zemjaGalaad, plemeto Gadovo, Ruvimovo, Ma-nasievo, od Aroer, koj e na bregot odpotokot Arnon – celiot Galaad iBa{an.
34 Drugoto za Juj i za s# {to toj goizvr{i, i za juna~kite podvizi negovi,e opi{ano vo letopisite na izrail-skite carevi.
35 I po~ina Juj kaj svoite predci, i gopogrebaa vo Samarija. Na negovo mestose zacari negoviot sin Joahaz.
36 Juj caruva{e nad Izrail vo Sama-rija dvaeset i osum godini.
Gotolija ja prevzema vlasta vo Erusalim
(2 Let 22,10-12)
11 Gotolija, majkata na Ohozija,koga vide deka sinot nejzin umre,
stana i go istrebi siot carski rod. 2 No Jeho{eva, }erkata na carot
Joram, sestra na Ohozija, go zede Aha-zieviot sin Joas i go ukrade od ubiva-nite carski sinovi, zaedno so negovatadoilka, i gi sokri od Gotolija vo spal-nata. Taka toj ne be{e ubien.
3 I go krieja so nea vo Gospodoviotdom {est godini, a vo toa vreme Goto-lija caruva{e nad zemjata.
Joas posveten za car (2 Let 23,1-21)
4 Na sedmata godina Jehojada ispratida gi povikaat na~alnicite na carska-ta garda i telohranitelite, gi dovede
kaj sebesi vo domot Gospodov, sklu~i soniv sojuz, gi zakolna vo domot Gospodovi im go poka`a carskiot sin.
5 Toj im zapoveda, velej}i: „Eve {to}e napravite: ednata tretina od vas{to doa|a na slu`ba vo sabota, }e stoina stra`a kaj carskiot dom;
6 drugata tretina – kaj SurskitePorti; i tretata tretina – kaj portitezad telohranitelite, i }e stoite nastra`a vo domot za da ne stane nasilst-vo.
7 I dva odreda od vas, od site {to siodat od slu`ba vo sabota, }e stojat nastra`a kaj domot Gospodov, okolucarot;
8 i opkolete go carot od site strani,sekoj so oru`jeto svoe v raka; sekoj {to}e vleze vo redovite, da bide ubien; ibidete kaj carot, koga izleguva i kogavleguva.”
9 Stotnicite napravija s# {to zapo-veda sve{tenikot Jehojada; sekoj gi zedelu|eto svoi {to doa|aa na slu`ba vosabota i koi se vra}aa od slu`ba vo sa-bota, i dojdoa kaj sve{tenikot Jehojada.
10 I sve{tenikot im gi razdade nastotnicite kopjata i {titovite nacarot David {to se nao|aa vo domot naGospod.
11 I zastanaa telohranitelite, sekojso oru`je v raka, od desnata strana nadomot do levata strana na domot kaj`rtvenikot i kaj domot, okolu carot.
12 Toga{ Jehojada go izvede carskiotsin, mu stavi carski venec i ukrasi, gozacarija, go pomazaa, rakopleskaa i iz-vikuvaa: „Da `ivee carot!”
13 Koga Gotolija go slu{na glasot narastr~aniot narod, otide kaj narodotvo domot Gospodov.
14 A tamu: ete, carot stoi na povisokomesto, spored obi~ajot, i pred carot za-povednicite i svira~ite. Siot narodna zemjata se veseli, i trubat so trubi.Gotolija ja raskina oblekata svoja iizvika: „Predavstvo, predavstvo!”
15 Sve{tenikot Jehojada im zapovedana zapovednicite nad vojskata, i imre~e: „Izvedete ja nadvor od redovite, akoj }e trgne po nea, ubijte go so me~!”Sve{tenikot misle{e da ne ja ubijat vodomot Gospodov.
18 10,26-27
11,1 3 Car14,10
4 2 Mojs
18,21.25
425
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
16 & napravija mesto i taa mina nizkowskiot vlez za carskiot dvor i tamube{e ubiena.
17 I Jehojada napravi zavet me|uGospod, me|u carot i narodot, tie dabidat narod Gospodov.
18 Toga{ siot narod otide vo domotna Vaal, gi sru{ija `rtvenicite ne-govi, i idolite negovi sosema gi uni{-tija, a Vaaloviot `rec Matan go ubijapred `rtvenicite. I sve{tenikot pos-tavi stra`a nad domot Gospodov.
19 I gi zede stotnicite, i telohrani-telite, i brzoodcite, i siot narod odzemjata, i go pridru`ija carot od do-mot Gospodov, i otidoa po patot niztelohranitelskite porti vo carskiotdom; i toj sedna na carskiot prestol.
20 Siot narod na zemjata se vesele{e,i gradot se uspokoi. A Gotolija ja ubijaso me~ vo carskiot dom.
Joas, car na Judeja (2 Let 24,1-3)
21 Joas be{e na sedum godini, kogastana car.
12 Toj stana car vo sedmata godinaod vladeeweto na Juj i caruva{e
vo Erusalim ~etirieset godini. Majkamu se vika{e Civija, od Virsavija.
2 A Joas go prave{e ona {to be{epravilno pred o~ite na Gospod vo sitedenovi dodeka go pou~uva{e sve{te-nikot Jehojada;
3 samo idolskite svetili{ta ne beaurnati; narodot u{te prinesuva{e`rtvi i kade{e po tie svetili{ta.
4 Joas im ka`a na sve{tenicite:„Site pari od posvetenite darovi {tose donesuvaat vo domot Gospodov, pari-te koi nekomu mu se nametnati so pro-cena, i parite {to nekoi po sopstvenavolja gi prinesuvaat vo domot Gospo-dov;”
Joas se zavzema za obnovuvawe na hramot
(2 Let 24,4-14) 5 „Sve{tenicite neka gi priberat,
sekoj od svojot poznat, i so niv neka go
popravat rasipanoto vo hramot, nase-kade, kade {to }e se najde o{teteno.”
6 No bidej}i do dvaeset i tretata go-dina na carot Joas sve{tenicite ne gipopravaa rasipanite raboti vo hramot,
7 carot Joas go povika toga{ sve{-tenikot Jehojada i sve{tenicite i imre~e: „Zo{to ne gi popravate rasipani-te raboti vo hramot? Otsega nema ve}eda pribirate pari od svoite poznati,tuku }e gi ostavate za popravka nahramot.”
8 I sve{tenicite se soglasija da nepribiraat ve}e kaj sebe pari od narodotza popravki vo hramot.
9 Toga{ sve{tenikot Jehojada zede ed-no kov~e`e, mu napravi odozgora otvori go stavi do `rtvenikot desno, kade{to vleguvaa vo domot Gospodov. Isve{tenicite {to stoeja na stra`a kajvratata, gi pu{taa tamu site pari {tose vnesuvaa vo domot Gospodov.
10 I koga }e videa deka ima mnogupari vo kov~e`eto, doa|a{e carskiotpisar i prvosve{tenikot i gi vrzuvaavo torbi i gi prebrojuvaa parite {to senao|aa vo domot Gospodov,
11 a prebroenite pari gi predavaa voracete na opredelenite za nadzornicina domot Gospodov, i tie im pla}aa nadrvodelcite {to rabotea vo domotGospodov,
12 i na yidarite, i na kamenodelcite,i za kupuvawe drva i delkani kamewa,za popravki vo domot Gospodov, i za s#{to se tro{e{e za odr`uvawe nahramot.
13 No za domot Gospodov ne bea na-praveni ni srebreni ~inii, ni {tipki,ni kotliwa za rosewe, ni trubi –nikakvi zlatni sadovi, i srebrenisadovi ne bea napraveni od parite {tose vnesuvaa vo domot Gospodov,
14 tuku gi predavaa na nadzornicite itie go popravaa so niv domot Gospodov.
15 I ne baraa smetka od onie, na koiim gi doveruvaa parite za pla}awe narabotnicite, za{to tie postapuvaa~esno.
16 Parite od `rtvite za vina i pari-te od `rtvite za grev ne se vnesuvaa vodomot Gospodov: toa be{e za sve{te-nicite.
5 22,3-7
15 22,7
19 3 Car
1,46.48
12,3 14,4
15,4.35 3 Car22,44
4 2 Mojs
30,11-16 3 Mojs27,2-8
426
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
17 Toga{ carot na Aram Azail trgnavo pohod, otide da vojuva protiv Get, igo prezede; a potoa Azail namisli daodi protiv Erusalim.
Kraj na Joasovoto vladeewe (2 Let 24,23-27)
18 No judejskiot car Joas go zede seto`rtvuvano {to go bea `rtvuvale nahramot negovite predci, judejskitecarevi Josafat, Joram i Ohozija, i {tosamiot go be{e `rtvuval, i seto zlato,najdeno vo riznicite na domot Gos-podov i na carskiot dom, i mu go ispra-ti na aramejskiot car Azail; toj toga{go napu{ti Erusalim.
19 Drugoto za Joas i za s# {to toj iz-vr{il, e opi{ano vo letopisite na ju-dejskite carevi.
20 I se pobunija slugite negovi, na-pravija zagovor i go ubija Joas vo Bet-Milo, na patot za Sila.
21 Go ubija slugite negovi: Jozavad,sinot na [imat, i Jehozavad, sinot na[omer, i toj umre, i go pogrebaa kaj ne-govite predci vo Davidoviot grad. Nanegovo mesto stana car negoviot sinAmasija.
Joahaz, car na Izrail
13 Vo dvaeset i tretata godina odvladeeweto na Joas, sinot na ju-
dejskiot car Ohozija, stana car nadIzrail vo Samarija, Jehueviot sinJoahaz, i caruva{e sedumnaeset godini.
2 Toj go prave{e ona {to be{e nemi-lo pred o~ite na Gospod i ode{e vo gre-vovite na Navatoviot sin Jerovoam, kojgo be{e navel vo grev Izrail, i neotstapuva{e od niv.
3 I se razgori gnevot na Gospod pro-tiv Izrail, i Toj go predade vo rakatana aramejskiot car Azail i vo rakatana Azailoviot sin Venadad, za seto onavreme.
4 Joahaz se pomoli pred liceto naGospod, i Gospod go slu{na, za{to javide nevoljata na Izrailcite, kako gipritesnuva{e aramejskiot car.
5 I Gospod im dade na Izrailcitespasitel, i tie se ottrgnaa od rakata na
Aramejcite, i `iveeja sinovite Izrai-levi vo {atorite svoi, kako porano.
6 Me|utoa ne otstapuvaa od grevovitena domot na Jerovoam, koj go be{e navelvo grev Izrail; s# u{te odea po niv, ai stolbot na A{era stoe{e vo Sama-rija.
7 Na Joahaz mu ostana vojska samopedeset kowanici, deset koli i desetiljadi pe{aci, za{to carot na Aram gibe{e uni{til i gi zgazi kako prav {tose tapka.
8 Drugoto za Joahaz i za s# {to toj goizvr{il, i za negovite juna~ki pod-vizi, e opi{ano vo letopisite na izra-ilskite carevi.
9 I po~ina Joahaz kaj svoite predci, igo pogrebaa vo Samarija. Na negovomesto se zacari negoviot sin Joas.
Joas, car na Izrail 10 Joahazoviot sin Joas stana car nad
Izrail vo Samarija vo trieset i sedma-ta godina od vladeeweto na judejskiotcar Joas; caruva{e {esnaeset godini.
11 I toj go prave{e ona {to ne be{edobro pred o~ite na Gospod; ne otstapu-va{e vo nieden od grevovite na Nava-toviot sin Jerovoam, koj go be{e navelna grev Izrail, tuku ode{e po niv.
12 Drugoto za Joas i za s# ona {to tojgo izvr{i, i za negovite juna~ki pod-vizi, kako vojuval protiv judejskiotcar Amasija, e opi{ano vo letopisitena izrailskite carevi.
13 I po~ina Joas kaj svoite predci, ana prestolot negov sedna Jerovoam. Joasbe{e pogreban vo Samarija, kaj izrail-skite carevi.
Elisej pretska`uva pobeda nad Aramejcite
14 Elisej se razbole od bolest, od kojapodocna i umre. Dojde kaj nego izrail-skiot car Joas, pla~e{e nad nego, ve-lej}i: „Tatko moj, tatko moj, bojna koloIzraileva i negova kowico!”
15 I mu re~e Elisej: „Zemi lak i stre-li!” I toj zede lak i streli.
16 Toga{ mu re~e: „Stavi ja rakata nalakot!” I toj ja stavi rakata. Toga{
14 1 Mojs45,14 46,29 50,1
15-17 13,18-19 3 Car11,31
17 8,12
18 16,8
18,15 3 Car
15,18-19
13,3 8,12
427
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
Elisej gi stavi racete svoi vrz racetena carot
17 i re~e: „Otvori go prozorecot konistok!” I toj go otvori. A Elisej re~e:„Strelaj!” I toj strela{e. Potoa Eli-sej re~e: „Taa strela za spasenie e odGospod, taa e spasitelnata srela pro-tiv Aram, i ti }e gi porazi{ i uni{-ti{ Aramejcite vo Afek.”
18 I prodol`i Elisej i re~e: „Zemistreli!” I toj zede. Pak mu re~e na iz-railskiot car: „Udri vo zemjata!” I tojudri tripati i zapre.
19 I mu se razgnevi Bo`jiot ~ovek ire~e: „Treba{e da udri{ petpati ili{estpati, toga{ }e gi razbie{ dokrajAramejcite, a sega }e gi porazi{ Ara-mejcite samo tripati.”
20 Elisej umre i go pogrebaa. A nadrugata godina moavskite lu|e navlegoavo zemjata.
21 I ete, dodeka nekoi lu|e pogrebu-vaa eden ~ovek, tamu vidoa razbojnici,pa go frlija mrtovecot vo Eliseeviotgrob, i toj, kako {to padna, se dopre doEliseevite koski, o`ivea i se ispravina nozete svoi.
Pobedata nad Aramejcite 22 Carot na Aram Azail gi ma~e{e
Izrailcite vo site denovi na Joahaz. 23 No Gospod se smili nad niv i gi
pomiluva; se svrte kon niv poradi zave-tot Svoj so Avraam, Isak i Jakov i nesaka{e da gi istrebi, i ne gi otfrli odliceto Svoe do denes.
24 Carot na Aram Azail umre, i na-mesto nego stana car negoviot sinVenadad.
25 Jehoazoviot sin Joas gi povrati odracete na Azailoviot sin Venadad gra-dovite {to toj gi be{e prezel so vojnaod racete na tatko mu Joahaz. Tripatigo razbi Joas, i gi vrati izrailskitegradovi.
Amasija, car na Judeja (2 Let 25,1-4; 11-12; 17-28; 26,1-2)
14 Vo vtorata godina od vladeewe-to na Joas, sinot na izrailskiot
car Joahaz, stana car Amasija, sin najudejskiot car Joas:
2 toj be{e na dvaeset i pet godini,koga stana car, i caruva{e dvaeset idevet godini vo Erusalim. Majka mu sevika{e Joadana, od Erusalim.
3 I go prave{e toj ona {to be{e pra-vilno pred o~ite na Gospod, no ne taka,kako negoviot predok David; toj vo s#postapuva{e kako svojot tatko Joas.
4 Samo idolskite svetili{ta ne beaurnati: narodot u{te prinesuva{e`rtvi i kade{e po tie svetili{ta.
5 Koga se zacvrsti carstvoto vo race-te negovi, toj gi ubi slugite svoi {tobea go ubile carot, negoviot tatko.
6 No decata na ubijcite ne gi ubi,za{to e napi{ano vo knigata na Moj-seeviot zakon, kade Gospod zapoveda,velej}i: „Tatkovcite da ne bidat kaznu-vani so smrt zaradi decata, i decata netreba da bidat kaznuvani so smrt zara-di tatkovcite, tuku sekoj treba da sekaznuva so smrt za svojot prestap.”
7 Toj porazi deset iljadi Edomci voSolenata Dolina, i go zede gradot salaso vojna, i mu dade ime Jokteel, koe siostana i do denes.
8 Toga{ Amasija isprati pratenicido Joas, izrailskiot car, sin na Joahaz,Jehueviot sin, da ka`at: „Izlezi da sevidime lice v lice!”
9 Toga{ izrailskiot car Joasisprati do Amasija, judejskiot car, daka`at: „Trnot levanonski ispratil kajkedarot levanonski da ka`at: ‚daj ja}erkata svoja za `ena na sinot moj. Nominale divi levanonski yverovi i goizgazile toj trn.’
10 Ti gi porazi Edomcite, i srcetotvoe se vozgordea. Bidi zadovolen sosvojata slava i ostani vo domot svoj.[to ti treba da predizvikuva{ raspra-vija za zlo? ]e padne{ ti i Judeja sotebe.”
11 No Amasija ne poslu{a. Toga{Joas, carot izrailski, izleze, i se vi-doa lice v lice, toj i Amasija, carot ju-dejski, vo Vetsamis {to e vo Judeja.
12 Judejcite bea razbieni od Izrail-cite, i se razbegaa po {atorite svoi.
13 Izrailskiot car Joas go fati voVetsamis judejskiot car Amasija, sinot
14,6 Er 31,29-30 Ez 14,12-20,18 33,10-20
22 8,12
23 5 Mojs 1,8
6,10 9,5.27 29,12 34,4
3 Car18,36
428
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
na Joas, Ahazieviot sin, dojde vo Erusa-lim i urna ~etiristotini lakti oderusalimskiot yid – od EfremovataPorta do Agolnata Porta.
14 I go zede seto zlato i srebro i sitesadovi, kakvi {to se najdoa vo domotGospodov i vo sokrovi{tata na car-skiot dom, i zalo`nicite, i se vrati voSamarija.
15 Drugite dela na Joas {to toj giizvr{i, i za negovite juna~ki podvizi,i kako toj vojuva{e protiv judejskiotcar Amasija, se opi{ani vo letopisitena izrailskite carevi.
16 I po~ina Joas kaj svoite predci, ibe{e pogreban vo Samarija, pokraj iz-railskite carevi. Mesto nego stana carnegoviot sin Jerovoam.
17 Amasija, sinot na Joas, judejskiotcar, `ivee{e petnaeset godini posmrtta na Joahazoviot sin Joas, izrail-skiot car.
18 Drugite dela na Amasija se zapi-{ani vo letopisite na judejskite care-vi.
19 I napravija zagovor protiv nego voErusalim, i toj izbega vo Laki{. Is-pratija po nego vo Laki{, i tamu goubija.
20 Go donesoa na kowi, i go pogrebaavo Erusalim kaj negovite predci, voDavidoviot grad.
21 Siot narod judejski go zede Aza-rija, koj be{e na {esnaeset godini, i gopostavija za car mesto negoviot tatkoAmasija.
22 Toj povtorno go izgradi Elat i mugo vrati na Judeja, otkako carot, tatkomu, po~ina kaj svoite predci.
Jerovoam, car na Izrail 23 Izrailskiot car Jerovoam, sinot
na Joas, stana car vo Samarija vo pet-naesettata godina od vladeeweto na ju-dejskiot car Amasija, Joasoviot sin, icaruva{e ~etirieset i edna godina.
24 I go prave{e ona {to ne be{e dob-ro pred o~ite na Gospod: ne otstapu-va{e od nieden grev na Navatoviot sinJerovoam, koj go be{e navel vo grevIzrail.
25 Toj gi ustanovi granicite na Iz-rail od Emat do Mrtvoto More, sporedslovoto na Gospod, Bog Izrailev {toToj go be{e izrekol preku slugata SvojJona, sinot na Amitaj, prorok od Gat-Hefer,
26 za{to Gospod ja vide nevoljata naIzrail, tolku gor~liva, za{to nema{eni robovi, ni slobodni {to bi mu po-mognale na Izrail.
27 I ne saka{e Gospod da go iskoreniimeto na Izrailcite pod neboto, pa gispasi preku rakata na Joasoviot sinJerovoam.
28 Drugoto za Jerovoam i za s# {to iz-vr{il, i za negovite juna~ki podvizi,kako vojuval i kako mu gi vratil naIzrail Damask i Hamat, {to $ pripa-|aa na Judeja, e opi{ano vo letopisitena izrailskite carevi.
29 I po~ina Jerovoam, kaj svoitepredci, kaj izrailskite carevi. A nanegovo mesto stana car sinot negovZaharija.
Azarija, car na Judeja (2 Let 26,3-4; 21-23)
15 Judejskiot car Azarija, sinot naAmasija, stana car vo dvaeset i
sedmata godina od vladeeweto na izra-ilskiot car Jerovoam.
2 Toj be{e na {esnaeset godini kogastana car, i pedeset i dve godini caru-va{e vo Erusalim. Majka mu se vika{eJeholija, od Erusalim.
3 Toj go prave{e ona {to be{e pra-vilno vo o~ite na Gospod, tokmu kako{to postapuva{e tatko mu Amasija.
4 Samo idolskite svetili{ta ne beaurnati: narodot s# u{te prinesuva{e`rtvi i kade{e po tie svetili{ta.
5 Gospod go porazi carot, i toj be{ebolen od lepra do denot na svojata smrti `ivee{e vo poseben dom. A careviotsin Jotam be{e upravnik nad carskiotdvorec i mu sude{e na narodot vo zem-jata.
6 Drugite dela na Azarija i s# {totoj izvr{il, e opi{ano vo letopisitena judejskite carevi.
7 I po~ina Azarija kaj svoite predci,i go pogrebaa kaj negovite predci vo
27 5 Mojs 7,24 9,14 25,19 29,19
28 2 Car 8,5-10
15,5 5,27
7 Is 6,1
14 25,14-15
3 Car14,26
1 Mak 1,21-24
2 Mak 5,15-16
429
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
Davidoviot grad. Na negovo mesto sezacari negoviot sin Jotam.
Zaharija, car na Izrail 8 Zaharija, sinot na Jerovoam, stana
car nad Izrail vo Samarija vo trieseti osmata godina od vladeeweto na judej-skiot car Azarija i caruva{e {estmeseci.
9 Toj go prave{e ona {to ne be{eugodno pred o~ite na Gospod, kako {topravea negovite predci: ne otstapuva-{e od grevovite na Navatoviot sinJerovoam, koj go be{e navel vo grevIzrail.
10 Selum, sinot na Jave{, se pobuniprotiv nego, go udri pred narodot i goubi, pa stana car mesto nego.
11 Drugoto za Zaharija e opi{ano voletopisite na izrailskite carevi.
12 Takvo be{e slovoto na Gospod {toToj mu go be{e ka`al na Juj, velej}i:„Sinovite tvoi }e sedat na izrail-skiot prestol do ~etvrtoto koleno.”Taka i stana.
Selum, car na Izrail 13 Jave{oviot sin Selum stana car vo
trieset i devettata godina od vladee-weto na judejskiot car Azarija i caru-va{e vo Samarija eden mesec.
14 Toga{ Menaim, sinot na Gadij,trgna od Tirca, i dojde vo Samarija, gosobori Jave{oviot sin Selum vo Sama-rija, go usmrti i stana car mesto nego.
15 Drugite raboti na Selum i pobuna-ta negova {to toj ja izvede, opi{ani sevo letopisite na izrailskite carevi.
16 Menaim ja razori Tifsa i site {tobea vo nea i vo nejzinite predeli, po~-nuvaj}i od Tirca, poradi toa {to`itelite na gradot ne mu gi otvorijaportite. Ta go razori, i site bremeni`eni vo nego gi raspori.
Menaim, car na Izrail 17 Menaim, sinot na Gadij, stana car
nad Izrail vo trieset i devettata god-ina od vladeeweto na judejskiot carAzarija i caruva{e deset godini voSamarija;
18 toj go prave{e ona {to ne be{eugodno pred o~ite na Gospod; ne otsta-puva{e od grevovite na Navatoviot sinJerovoam, koj go naveduva{e vo grevIzrail, vo tekot na site negovi denovi.
19 Toga{ asirskiot car Pul ja napad-na zemjata Izraileva. I Menaim mudade na Pul iljada kikari srebro za damu pomogne da go zacvrsti carstvoto vosvoja raka.
20 Menaim go zede toa srebro od Iz-railcite, od site bogati lu|e, po pede-set {ekeli srebro od sekoj ~ovek za dagi dade na asirskiot car. Taka se vratinazad asirskiot car, i ne ostana tamuvo zemjata.
21 Drugite dela na Menaim i s# {totoj be{e izvr{il, opi{ani se voletopisite na izrailskite carevi.
22 I po~ina Menaim kaj svoite pred-ci. Na negovo mesto se zacari negoviotsin Fakija.
Fakija, car na Izrail 23 Fakija, sinot na Menaim, stana car
nad Izrail vo Samarija vo pedesettatagodina od vladeeweto na judejskiot carAzarija i caruva{e dve godini.
24 I toj go prave{e, ona {to ne be{eugodno pred o~ite na Gospod; ne otsta-puva{e od grevovite na Navatoviot sinJerovoam, koj go be{e navel Izrail vogrev.
25 Protiv nego se pobuni Fakij, sinotna Remalija, negov dvorjanin, i go na-padna vo Samarija, blizu carskiot dom,so Argov i Arje. So sebe ima{e i pede-set ma`i od Galaad. Go ubi i se zacarina negovo mesto.
26 Drugite raboti na Fakija i s# {tobe{e izvr{il, opi{ani se vo leto-pisite na izrailskite carevi.
Fakij, car na Izrail 27 Remalieviot sin Fakij stana car
nad Izrail vo Samarija vo pedeset ivtorata godina od vladeeweto na judej-skiot car Azarija i caruva{e dvaesetgodini;
28 Toj go prave{e ona {to ne be{eugodno pred o~ite na Gospod: ne ot-stapuva{e od grevovite na Navatoviot
430
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
sin Jerovoam, koj go be{e navel vo grevIzrail.
29 Vo dnite na izrailskiot car Fakijdojde asirskiot car Tiglat-Pileser, goprezede Ijon, Avel-Bet-Maaha, Janoah,Kedes, Asor, Galaad, Galileja i celataNeftalimova zemja, i gi preseli`itelite nivni vo Asirija.
30 Osija, sinot na Ila, se pobuni pro-tiv Remalieviot sin Fakij, go udri igo ubi, pa stana car mesto nego vo dvae-settata godina od vladeeweto na Jotam,sinot na Ozija.
31 Drugite dela na Fakij i s# {to tojbe{e napravil, opi{ani se vo leto-pisite na izrailskite carevi.
Jotam, car na Judeja (2 Let 27,1-3; 7-9)
32 Jotam, sinot na judejskiot carOzija, stana car vo vtorata godina naRamalieviot sin Fakij, car izrailski.
33 Toj be{e na dvaeset i pet godini,koga stana car, i caruva{e vo Erusalim{esnaeset godini. Majka mu se vika{eJeru{a, }erka na Sadok.
34 Samo toj go prave{e ona {to be{epravilno pred o~ite na Gospod: vo s#postapuva{e taka, kako {to postapu-va{e negoviot tatko Ozija.
35 No idolskite svetili{ta ne beasru{eni: narodot s# u{te prinesuva{e`rtvi i kade{e po tie svetili{ta. Tojgi izgradi gornite porti kaj domotGospodov.
36 Drugite dela na Jotam i s# {to tojbe{e napravil, opi{ani se vo leto-pisite na judejskite carevi.
37 Vo tie denovi Gospod po~na da goispra}a vo Judeja aramejskiot carRecin i Ramalieviot sin Fakij.
38 I po~ina Jotam kaj svoite predci,i be{e pogreban kaj svoite predci vogradot na svojot predok David. A nanegovo mesto se zacari negoviot sinAhaz.
Ahaz, car na Judeja (2 Let 28,1-27)
16 Ahaz, sinot na judejskiot carJotam, stana car vo sedumnaeset-
tata godina na Remalieviot sin Fakij;
2 Ahaz be{e na dvaeset godini, kogastana car; toj caruva{e {esnaesetgodini vo Erusalim, i ne go prave{eona {to be{e pravilno pred o~ite naGospod, svojot Bog, kako negoviot pre-dok David,
3 tuku ode{e po patot na izrailskitecarevi, i duri sinot svoj preku ogan goprenese, sledej}i gi odvratnite dela nanarodite {to Gospod gi be{e ot-stranil od pred liceto na Izrailevitesinovi;
4 prinesuva{e `rtvi i kade{e poidolskite svetili{ta i po mogilite ipod sekoe sen~esto drvo.
5 Toga{ carot na Aram Recin i Re-malieviot sin Fakij, izrailskiot car,trgnaa protiv Erusalim za da go osvo-jat i go dr`ea Ahaz pod opsada, no nemo`ea da pobedat.
6 Vo ona vreme aramejskiot car Recin$ go vrati na Aram Elat i gi isteraJudejcite od Elat; i Edomcite senaselija vo Elat, kade {to `iveat i dodenes.
7 Ahaz isprati glasnici do asirskiotcar Tiglat-Pileser da ka`at: „Jas sumtvoj rob i tvoj sin; dojdi i za{titi meod rakata na aramejskiot car i od raka-ta na izrailskiot car, koi se krenaaprotiv mene.”
8 Ahaz zede srebro i zlato, kolku {tose najde vo domot Gospodov i vo rizni-cata na carskiot dom, i mu go ispratikako dar na asirskiot car.
9 Asirskiot car go poslu{a: i otideasirskiot car vo Damask, go prezede igi preseli `itelite negovi vo Kir, aRecin go ubi.
10 Carot Ahaz otide da go pre~ekaasirskiot car Tiglat-Pileser vo Da-mask i go vide `rtvenikot {to be{e voDamask, i mu go isprati carot Ahaz nasve{tenikot Urija likot na `rtveni-kot i plan na celiot `rtvenik.
11 A sve{tenikot Urija izgradi `rt-venik spored planot {to carot Ahazmu go isprati od Damask; toa go na-pravi sve{tenikot Urija, pred da dojdeod Damask carot Ahaz.
12 Koga dojde carot od Damask, go vide`rtvenikot, se dobli`i toj do `rtve-nikot i prinese na nego `rtva.
16,3 3 Mojs18,21
4 5 Mojs 12,2
5 15,37 Is 7-8
8 12,19
9 15,29
12 1 Car 13,9 3 Car12,32-33
29 16,9
17,6.23-24 18,11.32 24,14-16
25,11
37 16,5
Is 7,1
431
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
13 Zapali svoja `rtva sepalenica,prinese `rtva prinosnica i `rtva le-anica i go porosi `rtvenikot so krvtana negovata `rtva za pomiruvawe.
14 A bronzeniot `rtvenik {to be{epred liceto Gospodovo, go premesti odprednata strana na hramot, od mestotome|u noviot `rtvenik i domot Gospo-dov, i go postavi otstrana na toj `rt-venik kon sever.
15 I mu zapoveda carot Ahaz nasve{tenikot Urija i re~e: „Na golemi-ot `rtvenik pali gi utrinskite sepa-lenici i ve~ernata `rtva prinosnica,sepalenicata od carot i `rtvata pri-nosnica od nego, sepalenicite od sitelu|e na zemjata i `rtvata prinosnica,i `rtvata leanica od niv, i rosi go`rtvenikot so krvta na sekoja sepa-lenica i so krvta na sekoja `rtva, abronzeniot `rtvenik da ostane, dodekajas da razmislam.”
16 Sve{tenikot Urija go izvr{i setotoa, kako {to zapoveda carot Ahaz.
17 I gi izvadi carot Ahaz krai{tatana podno`jata, gi simna od niv mijal-nicite, go simna i bronzenoto more odbronzenite volovi {to bea pod nego igo postavi na pod od kamen.
18 I ja krena sabotnata strea {tobe{e vgradena pred hramot i nadvo-re{niot carski vlez vo domot Gos-podov, zaradi asirskiot car.
19 Drugite dela na Ahaz {to toj giizvr{il, opi{ani se vo letopisite najudejskite carevi.
20 I po~ina Ahaz kaj svoite predci, ibe{e pogreban kaj svoite predci voDavidoviot grad. Na negovo mesto sezacari negoviot sin Ezekija.
Osija, car na Izrail; osvojuvaweto na Samarija
17 Osija, sinot na Ila, stana carvo Samarija nad Izrail vo
dvanaesettata godina od vladeeweto najudejskiot car Ahaz i caruva{e devetgodini,
2 a go vr{e{e ona {to ne be{e pra-vilno pred o~ite na Gospod, no ne taka,kako izrailskite carevi {to bea prednego.
3 Protiv nego se krena asirskiot carSalmanasar, i Osija mu stana pot~inet,ta mu dava{e danok.
4 Asirskiot car zabele`a kaj Osijazagovor, za{to toj be{e ispratil pra-tenici kaj egipetskiot car So i ne mudava{e danok na asirskiot car sekojagodina; toga{ asirskiot car go zedepod stra`a i go zatvori vo temnica.
5 I se krena asirskiot car protivcelata zemja, se pribli`i do Samarijai ja dr`e{e pod opsada tri godini.
6 Vo devettata godina od vladeewetona Osija, asirskiot car ja prezedeSamarija, gi preseli Izrailcite voAsirija i gi naseli vo Halah i pokrajrekata Havor vo Gozan, i vo gradovitemidiski.
Pri~ini za ru{ewe na izrailskoto carstvo
7 No toa dojde, zatoa {to Izrailevi-te sinovi po~naa da gre{at predGospod, svojot Bog, Koj gi izvede odegipetskata zemja, od rakata na egipet-skiot car – faraonot, i po~naa dapo~ituvaat drugi bogovi,
8 i da postapuvaat spored obi~aite nanarodite, koi Gospod gi be{e izbrkalpred liceto na Izrailevite sinovi, ispored obi~aite na izrailskite carevi,kako {to tie postapuvaa.
9 A po~naa Izrailevite sinovi dapravat lo{i raboti pred Gospod, svojotBog, si podignaa idolski svetili{tapo site svoi naselbi, i toa, po~nuvaj}iod stra`arskata kula, pa s# do utvrde-nite gradovi.
10 i si postavija idoli i svetili{tana sekoj povisok rid i pod sekoe zelenodrvo,
11 i kadea tamu po site idolskisvetili{ta, kako narodite {to gibe{e izbrkal od niv Gospod, i pravealo{i raboti {to Go razgnevuvaaGospoda,
12 i im slu`ea na idolite, za koi imbe{e govorel Gospod: „Ne pravete gotoa!”
13 Toga{ Gospod preku site Svoi pro-roci, preku sekoj gleda~ go opomenu-va{e Izrail i Juda, velej}i: „Vratete
17,6 15,29 5 Mojs28,36 Os 9,3 Amos 5,27
7 2 Mojs32,4.8 3 Mojs11,45 5 Mojs 20,1 Is.N.24,14-24 Sud 2,1 6,8 1 Car 8,8 10,18 12,6 2 Car12,28 Er 2,6 11,7 16,14 23,7 Amos 2,10 3,1 8,7 Mih 6,4 Ps 80,10
8 3 Mojs 18,3
10 5 Mojs 12,2
13 Er 18,11 Ez 33,11
15 Ez 46,4-7
20 Is 14,28
432
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
se od lo{ite pati{ta i pazete gi zapo-vedite Moi, naredbite Moi, celiot za-kon {to sum im go nalo`il na tat-kovcite va{i, i {to sum vi go predalpreku slugite Moi, prorocite.”
14 No tie ne poslu{aa i ostanaa tvr-doglavi, kakvi {to bea i nivnite tat-kovci, koi ne veruvaa vo Gospod, svojotBog;
15 tie gi prezrea naredbite Negovi izavetot Negov {to Toj go be{e sklu~ilso nivnite tatkovci, i otkrovenijataNegovi, so koi im be{e posvedo~il, patrgnaa po patot na praznoverieto, – isamite stanaa praznoverni, kako {to iokolnite narodi, za koi Gospod imbe{e zapovedal da ne postapuvaat kakoniv.
16 Tie gi otfrlija site zapovedi naGospod, svojot Bog, si napravija izlea-ni idoli na dve teliwa, si napravija istolbovi na A{era, i se poklonuvaa naseta nebesna vojska, mu slu`ea i naVaal,
17 gi prenesuvaa preku ogan sinovitesvoi i }erkite svoi, se oddadoa na gata-we i magii i pravea zlo pred o~ite naGospod, i Go razgnevuvaa.
18 Zatoa Gospod silno se razgnevi naIzrailcite i gi otfrli od licetoSvoe, taka {to ostana samo edno Judinopleme.
19 No i Juda ne vnimava{e nazapovedite na Gospod, negoviot Bog, ipostapuva{e spored obi~aite na Izra-ilcite, kako {to postapuvaa tie.
20 I Gospod se odvrati od site potom-ci na Izrail, gi ponizi i gi predava{evo racete na ograbuva~ite i, najposle,gi otfrli od liceto Svoe.
21 Izrailcite se bea otcepile od Da-vidoviot dom i go bea zacarile Nava-toviot sin Jerovoam. Jerovoam gi ot-trgna od Gospod i gi navede na golemgrev.
22 I sinovite Izrailevi odea vo sitegrevovi na Jerovoam, kakvi {to toj giprave{e, i ne otstapuvaa od niv,
23 dodeka Gospod ne go otfrli Izrailod liceto Svoe, kako {to be{e govorelpreku site slugi Svoi, prorocite. IIzrail be{e preselen od zemjata svojavo Asirija, kade {to e i do denes.
Potekloto na Samarjanite 24 Asirskiot car dovede lu|e od Vavi-
lon, i od Kuta, i od Ava, i od Hamat iod Sefarvaim i gi naseli vo samarjan-skite gradovi, mesto Izrailevite si-novi. I tie ja zaposednaa Samarija ipo~naa da `iveat vo gradovite nejzini.
25 I bidej}i vo po~etokot, koga senaselija tamu, tie ne Go po~ituvaa Gos-poda, toga{ Gospod im ispra}a{elavovi {to gi davea.
26 Mu javija na asirskiot car i rekoa:„Narodite {to si gi preselil i nase-lil vo samarjanskite gradovi, ne goznaat zakonot na Boga od taa zemja, izatoa Toj im ispra}a lavovi, i ete, tiegi davat, za{to ne go znaat zakonot naBoga od onaa zemja.”
27 I asirskiot car zapoveda i re~e:„Ispratete tamu eden od sve{tenicite{to gi iselivte ottamu; neka odi ineka `ivee tamu, i toj }e gi prosvetivo zakonot na Boga na onaa zemja.”
28 I dojde eden od onie sve{tenici{to bea preseleni od Samarija, i `i-vee{e vo Vetil, i gi u~e{e, kako da Gopo~ituvaat Gospoda.
29 No sekoj narod si napravi i svoibogovi i gi postavi vo idolskite sveti-li{ta po viso~inite, koi si gi napra-vija `itelite od Samarija, sekoj narodvo gradovite svoi, kade {to `ivee{e.
30 Vaviloncite napravija Sukot-Ben-ot, `itelite na Kuta-Nergal, `ite-lite na Hamat-A{ima,
31 Avijcite na Nivhaz i Tartak, a Se-farvaimcite gi izgorea vo ogan sino-vite svoi vo ~est na Adrameleh i Ana-meleh, bogovi na Sefarvaim.
32 Me|utoa, Go po~ituvaa i Gospoda ipostavija od sredinata svoja sve{teni-ci po nivnite svetili{ta, i tie vr{easlu`ba vo niv.
33 Tie Go po~ituvaa Gospoda, no nabogovite svoi im slu`ea spored obi-~ajot na narodite, od ~ija sredina gipreselija.
34 Tie postapuvaat i do denes sporedobi~aite svoi: ne se pla{at od Gospodi ne postapuvaat po odredbite, ni poobi~aite, ni po zakonot i ni po zapo-
24 15,29
34 1 Mojs32,28 35,10 3 Car18,31
15 13,23
5 Mojs29,26
21 3 Car
12,26-33
433
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
vedite {to Gospod im gi dade na sino-vite na Jakov, komu mu go dade imetoIzrail.
35 Gospod sklu~i so niv zavet i imzapoveda, velej}i: „Ne po~ituvajte dru-gi bogovi i ne im se poklonuvajte, ne-mojte da im slu`ite i ne prinesuvajteim `rtvi,
36 a Gospod, Koj ve izvede od egipet-skata zemja so golema sila i cvrstaraka, Nego po~ituvajte Go, Nemu pok-lonuvajte Mu se i Nemu prinesuvajteMu `rtvi;
37 odredbite i naredbite, zakonot izapovedite {to Toj gi napi{a za vas,trudete se da gi ispolnuvate preku sitedni, i ne po~ituvajte drugi bogovi;
38 ne go zaboravajte zavetot {to gosklu~iv so vas, i ne pla{ete se oddrugi bogovi;
39 po~ituvajte Go samo Gospoda, va-{iot Bog, i Toj }e ve spasi od racete nasite va{i neprijateli.”
40 No tie ne poslu{aa, tuku postapu-vaa spored porane{nite svoi obi~ai.
41 A ima{e narodi {to Go po~ituvaaGospoda, no i na svoite idoli im slu-`ea. Pa i decata nivni i vnucite niv-ni do denes postapuvaat taka, kako {topostapuvaa nivnite predci.
Ezekija, car na Judeja (2 Let 29,1-2; 31,1)
18 Vo tretata godina od vladeewe-to na izrailskiot car Osija,
sinot na Ila, stana car Ezekija, sin najudejskiot car Ahaz.
2 Toj be{e na dvaeset i pet godini,koga stana car, i caruva{e dvaeset idevet godini vo Erusalim; majka mu sevika{e Avi, }erka na Zaharija.
3 Toj go prave{e ona {to be{e pra-vilno pred o~ite na Gospod, onaka kako{to prave{e negoviot predok David.
4 Toj gi urna idolskite svetili{ta,gi ise~e stolbovite A{erini i gi skr-{i spomenicite od kamen i bronzenatazmija {to Mojsej ja be{e napravil;za{to duri do onie dni Izrailevitesinovi $ kadea i ja narekuvaa Nehu-{tan.
5 Vo Gospod, Bog Izrailev, toj se na-deva{e; i kako nego nema{e me|u sitejudejski carevi – i po nego, i pred nego.
6 Toj se privrza kon Gospod, ne ot-stapuvaj}i od Nego i gi paze{ezapovedite Negovi, koi Gospod mu gibe{e dal na Mojsej.
7 I Gospod be{e so nego: nasekade,kade i da ode{e, toj postapuva{e blago-razumno. I vostana toj protiv asir-skiot car i prestana da mu slu`i.
8 Toj gi porazi Filistejcite do Gazai nejzinata okolina: od stra`arskatakula do utvrduvaweto na gradot.
Spomnuvawe na osvojuvaweto na Samarija
9 Vo ~etvrtata godina od vladeewetona carot Ezekija, odnosno vo sedmatagodina na Osija, sinot na Ila, car iz-railski, asirskiot car Salmanasartrgna protiv Samarija, ja opsedna,
10 i po tri godini ja prezede, – vo{estata godina na Ezekija, odnosno vodesettata godina od vladeeweto naizrailskiot car Osija, Samarija be{eprezemena.
11 I asirskiot car gi preseli Izra-ilcite vo Asirija, i gi naseli voHalah i pokraj rekata Havor vo Gozan,i vo gradovite na Midija,
12 za{to tie ne go poslu{aa glasot naGospod, svojot Bog, i go prekr{ija zave-tot Negov: s# {to be{e zapovedalMojsej, slugata Gospodov, tie nitu goslu{aa, nitu go ispolnuvaa.
Senahirim ja napa|a Judeja (Is 36,1; 2 Let 32,1)
13 Vo ~etirinaesettata godina odvladeeweto na carot Ezekija asirskiotcar Senahirim trgna protiv site utvr-deni gradovi vo Judeja i gi prezede.
14 Toga{ judejskiot car Ezekijaisprati do asirskiot car vo Laki{ daka`at: „Pogre{iv; odi si od mene; s#{to }e mi nalo`i{, }e podnesam.” Iasirskiot car mu nalo`i na judejskiotcar Ezekija da pla}a trista kikarisrebro i trieset kikari zlato.
18,11 15,29
13 19,20.36 Sir 48,18
36 5 Mojs 9,29
Er 27,5 32,17
434
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
15 I Ezekija go dade seto srebro {tose najde vo domot Gospodov i vo rizni-cata na carskiot dom.
16 Toga{ Ezekija go simna zlatoto odvratata na domot Gospodov i od stol-bovite do vratata, koi toj, judejskiotcar Ezekija, gi be{e pozlatil, i mu gidade na asirskiot car.
Raspravii za pomo{ na logorot na Senahirim
(Is 36,2-22; 2 Let 32,9-16) 17 I asirskiot car gi isprati glav-
niot komandant, {efot na {tabot icarskiot a|utant od Laki{ kaj carotEzekija vo Erusalim so golema vojska.I tie trgnaa i dojdoa do Erusalim. Akoga pristignaa i zaprea kaj vodovodotna gornoto ezero, koj se nao|a na patotkon nivata na valavi~arot,
18 i koga go povikaa carot, pred nivizleze Helkieviot sin Elijakim, up-ravnik na dvorecot, i pisarot Sevna, iletopisecot Joah, Asafoviot sin.
19 I im re~e a|utantot na asirskiotcar: „Ka`ete mu na Ezekija: vaka veligolemiot car, carot na Asirija: ‚Sokakva verba vie se nadevate?’
20 Ti zboruva{: ‚Imam um i sila zavojuvawe.’ No toa se samo prazni zbo-rovi. Vo ~ie ime se krena protiv mene?
21 Ete, ti misli{ da se potpre{ naEgipet, na taa skr{ena trska, na koja,ako nekoj se potpre na nea, }e mu vlezevo rakata i }e mu ja produp~i. Takov efaraonot, egipetskiot car, za site {toimaat doverba vo nego.
22 Ako, pak, mi ka`ete: ‚na Gospod,na{iot Bog, se nadevame,’ ne e li toaOnoj, ^ii svetili{ta i `rtveniciEzekija gi urna, velej}i mu na Juda i naErusalim: samo pred toj `rtvenik pok-lonuvajte se vo Erusalim?
23 I zatoa, sklu~i sojuz so mojot gos-podar, asirskiot car; }e ti dadam dveiljadi kowi; mo`e{ li da najde{ zaniv kowanici?
24 Kako }e odbie{ ti eden voda~ odnajmalite slugi na gospodarot moj? Ase potpira{ vrz Egipet zaradi koli ikowanici?
25 Pritoa, zar jas bez voljata Gospo-dova sum trgnal protiv ova mesto za dago sotram? Gospod mi re~e: ‚odi protivtaa zemja i sotri ja.’”
26 Toga{ Helkieviot sin Elijakim, iSevna, i Joah mu odgovorija na carski-ot a|utant: „Zboruvaj im na slugitesvoi na aramejski, za{to razbirame, anemoj da ni zboruva{ na judejski daslu{a narodot {to e na yidot.”
27 A carskiot a|utant im re~e: „Za-rem samo do tvojot gospodar i do tebeme isprati gospodarot moj da gi ka`amtie zborovi? Ne, a i na lu|eto {tosedat na yidot za da go jadat izmetotsvoj i da ja pijat mo~ta svoja zaedno sovas.”
28 I stana carskiot a|utant, izvikaso silen glas na judejski i zboruva{e,velej}i: „^ujte gi zborovite na golemi-ot car, carot na Asirija!
29 Vaka veli carot: Neka ne ve mamiEzekija, za{to toj ne mo`e da ve spasiod mojata raka;
30 i neka ne vi dava la`ni nade`iEzekija so Gospod, velej}i: ‚Gospod }en# spasi, i nema da bide predaden ovojgrad vo rakata na asirskiot car!’
31 Ne go slu{ajte Ezekija, za{to vakaveli asirskiot car: Sklu~ete mir somene i dojdete kaj mene, i sekoj neka gijade plodovite na lozjeto svoe i nasmokvata svoja, i sekoj neka pie voda odsvojot kladenec,
32 dodeka da dojdam i da ve odvedam voisto takva zemja, kako va{ata zemja, vozemja so leb i vino, vo zemja so plodovii lozja, vo zemja so maslinovi drvja imed za da `iveete, a ne da umrete. Zatoane slu{ajte go Ezekija, koj ve mami iveli: – ‚Gospod }e n# spasi.’
33 Dali nekoj od bogovite na naroditeja spasil svojata zemja od rakata naasirskiot car?
34 Kade se bogovite na Hamat i Ar-pad? Kade se bogovite na Sefarvaim, naHena i na Iva? Ja spasija li tie Sama-rija od rakata moja?
35 Koj od site bogovi na tie zemji jaizbavi zemjata svoja od mojata raka? Tazarem Gospod }e go spasi Erusalim odrakata moja?”
32 20,6 Ps 96,10 Dan 3,15-17 Lk 1,74
15 12,19
21 17,4
3 Car11,14-22.40
Is 30,1-7 31,1-3
Er 42-43 Ez 29,6-7
435
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
36 Narodot mol~e{e i ne mu odgo-vara{e ni zbor, za{to carot be{e za-povedal: „Ne mu odgovarajte!”
37 I dojde Helkieviot sin Elijakim,upravnik na dvorecot, i Sevna, pisa-rot, i Asafoviot sin Joah, letopise-cot, dojdoa kaj Ezekija so raskinataobleka i mu gi prenesoa zborovite naa|utantot na asirskiot car.
Ezekija go pra{uva za sovet prorokot Isaija
(Is 37,1-7)
19 Koga go slu{na toa carot Eze-kija, ja raskina oblekata svoja,
se pokri so vre}i{te i otide vo domotGospodov.
2 I gi isprati Elijakim, upravnikotna dvorecot, pisarot Sevna i postaritesve{tenici, pokrieni so vre}i{ta, kajprorokot Isaija, sinot na Amoc.
3 Tie mu rekoa: „Vaka veli Ezekija:ova e den za `alost, za kazna i za sram;za{to dojde ~asot da se rodat decata, nonema sila za ra|awe.
4 Mo`ebi Gospod, tvojot Bog, }e gi~ue site zborovi na a|utantot, kogo gos-podarot negov, asirskiot car, go ispra-ti da Go navreduva `iviot Bog i da Goukoruva so zborovi, kakvi {to ~u Gos-pod, tvojot Bog. Zatoa pomoli se za dru-gite, koi s# u{te se `ivi.”
5 Otkako pratenicite na carot Eze-kija mu ja prenesoa porakata na carotna Isaija,
6 toj im re~e: „Vaka ka`ete mu nava{iot gospodar: Taka veli Gospod:‚Ne pla{i se od zborovite {to gislu{na, i so koi Me navreduvaa slugitena asirskiot car.’
7 Ete, Jas }e ispratam vo nego duh, itoj }e ~ue vest, i }e se vrati vo zemjatasvoja, i Jas }e go porazam so me~ vonegovata zemja.”
Senahirim povtorno se zakanuva (Is 37,8-13; 2 Let 32,17)
8 Toga{ carskiot a|utant slu{nadeka negoviot gospodar go napu{tilLaki{, pa se vrati i go najde kako voju-va so Livna.
9 Potoa carot slu{na i za etiop-skiot car Tirhaka, za kogo mu rekoa:„Ete, toj izleze da se sudri so tebe,” ipovtorno isprati pratenici kaj Eze-kija da mu ka`at:
10 „Vaka ka`ete mu na judejskiot carEzekija: ‚neka ne te la`e tvojot Bog, naKogo se nadeva{, mislej}i deka Erusa-lim nema da bide predaden vo rakata naasirskiot car.’
11 Zar ne si ~ul {to napravija asir-skite carevi so site zemji, uni{tuvaj-}i gi napolno, – ta ti li }e seizbavi{?
12 Dali bogovite gi spasija ovie naro-di {to gi sotrea moite predci? Gospasija li Gozan, i Haran, i Recef ilu|eto na Eden, koj e vo Talasar?
13 Kade e carot na Hamat, i carot naArpad, i carot na gradot Sefarvaim,na Hena i na Iva?”
Molitvata na Ezekija (Is 37,14-20)
14 Toga{ Ezekija go zede pismoto odracete na pratenicite, go pro~ita, oti-de vo domot Gospodov, i go objavi Eze-kija pred liceto Gospodovo;
15 i se mole{e Ezekija pred licetoGospodovo i vele{e: „Gospodi, Bo`eIzrailev, Koj sedi{ na heruvimi! Tisi edinstven Bog na site zemni carstva.Ti gi sozdade neboto i zemjata.
16 Nakloni go, Gospodi, uvoto Svoe i~uj me; otvori gi, Gospodi, o~ite Svoii pogledni, i ~uj gi zborovite naSenahirim, koj ispratil da Te navredu-vaat Tebe, `iviot Bog!
17 Navistina, o Gospodi, careviteasirski gi sotrea narodite i zemjitenivni,
18 i gi nafrlaa bogovite nivni voogan, no toa ne bea bogovi, tuku izra-botki na ~ove~ki race, – drvo i kamen,zatoa i gi istrebija.
19 I sega, Gospodi, Bo`e na{, spasin# od racete negovi, i site zemni car-stva }e poznaat deka Ti, Gospodi, siedinstven Bog.”
9 2 Let32,16-20 Is 37,9-20
15 1 Mojs 1,1 2,4 2 Mojs31,17 Er 32,17 Ps 114,15 2 Let 2,12 Dela 4,24 14,15
18 5 Mojs 4,28 32,17 Er 2,11 16,20 Os 8,6
19,1 1 Mojs
37,34 2 Car 3,31
Est 4,1
3 Is 37,3
Os 13,13
4 19,22-23.31 5 Mojs 5,23 Is.N. 3,19
1 Car17,26
17,36.45 3 Car19,18
Er 10,10 23,36
Ps 68,9 84,3
Mt 27,44 Dela 23,4
436
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
Isaija go prenesuva odgovorot od Gospod
(Is 37,21-35) 20 Toga{ Isaija, sinot na Amoc, is-
prati da mu ka`at na Ezekija: „Vakaveli Gospod, Bog Izrailev: ‚go ~uv ovaza koe ti Mi se mole{e protivasirskiot car Senahirim.’
21 Eve go slovoto {to Gospod go izre-~e za nego: Te prezira, ti se potsmevadevicata }erka na Sion, zad tvojot grb}e ja zani{a glavata }erkata erusalim-ska.
22 Kogo Go prekoruva{e i navredu-va{e ti? I protiv Kogo krena glas itolku visoko gi krena o~ite? ProtivSvetecot Izrailev?
23 Preku tvoite pratenici ti Go na-vreduva{e Gospoda i vele{e: – ‚so mno-gu koli se ka~iv na gorskite viso~ini,po ridovite na Livan, gi isekov viso-kite kedri negovi i prekrasnite kipa-risi negovi i stignav do najoddaele-~enoto negovo pristani{te, do gasta-lakot na gradinata negova;
24 iskopav i piev tu|a voda, i gi pre-su{iv so stapalata na nozete svoi siteegipetski reki.’
25 Zar ne si ~ul deka Jas odamna sumgo napravil toa, vo drevni vremiwa sumgo prednacrtal, a sega go ispolniv pre-ku toa {to ti opusto{uva{ utvrdenigradovi, pretvoraj}i gi vo kupi{taurnatini?
26 i `itelite nivni iznemo{tea, tre-perat i se sramuvaat. Tie stanaa kakopolska treva i krevka bilka, kakotreva po pokrivite, preplamnata predda uzree.
27 Koga sednuva{, koga izleguva{, ilivleguva{, Jas s# znam; ja znam i drskos-ta tvoja protiv Mene.
28 Tvojot gnev protiv Mene i tvojatadrskost dostigna do Moite u{i, pa za-toa }e ja stavam alkata Svoja vo tvoitenozdri i uzdata Svoja vo tvojata usta, i}e te vratam nazad po istiot pat, po kojsi do{ol.
29 I, eve ti znak: jadete go ovaa godi-na – samoniknatoto, a vo tretata godi-na sejte i `nejte, sadete lozja i jadetegi nivnite plodovi.
30 I spasenieto vo Judiniot dom, pak}e pu{ti koren odozdola i }e dade plodozgora,
31 za{to od Erusalim }e proizlezeostatokot, i spasenoto – od gorataSion. Revnosta na Gospodarot na nebes-nite sili }e go napravi toa.
32 Zatoa vaka govori Gospod za asir-skiot car: toj nema da vleze vo ovojgrad, nema da frli vo nego strela, nemada pristapi so {tit kon nego i nema daiskopa opkop okolu nego.
33 Po istiot pat, po koj do{ol, }e sevrati, i nema da vleze vo toj grad, veliGospod.
34 Jas }e go pazam toj grad za da gozapazam za Sebe i za Mojot slugaDavid.”
Zaminuvawe na Asircite, smrtta na Senahirim
(Is 37,36-38; 2 Let 32,21-22) 35 I ova se slu~i vo taa no}: angel
Gospodov otide i vo asirskiot logorubi sto osumdeset i pet iljadi vojnici.Izutrinata koga pre`iveanite stanaa,tie gi vidoa mrtvite tela.
36 Toga{ carot na Asirija Senahirimtrgna, se vrati vo Ninevija i tamuostana.
37 I dodeka se poklonuva{e vo hramotna svojot bog Nisroh, negovite sinoviAdrameleh i [arecer go ubija so me~ iizbegaa vo zemjata Ararat. Na negovomesto se zacari negoviot sin Esar-Ha-don.
Ezekievata bolest i ozdravuvawe (Is 38,1-8; 2 Let 32,24)
20 Vo tie denovi se razbole Eze-kija do smrt. Toga{ dojde kaj ne-
go prorokot Isaija, sinot na Amoc, imu re~e: „Vaka veli Gospod: ‚sredi girabotite za domot svoj, za{to }e um-re{, nema da ozdravi{.’”
2 Se svrte Ezekija so liceto konyidot i Mu se pomoli na Gospod, ve-lej}i:
3 „O Gospodi, spomni si deka jas odevpred liceto Tvoe verno, so srce pre-dadeno na Tebe, i go pravev ona {to
31 19,4
35 1 Mojs19,13 2 Mojs12,23 2 Car24,16 Is 37,36-38 2 Let 32,21 Sir 48,21
20,3 3 Car 2,4 3,6 8,61 11,4 15,3.14 1 Let 12,27
20-34 Is 37,21-35
23 2 Car 5,11 3 Car 5,19
Is 14,8 Ps 19,7
27 Ps 138,2-3
437
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
be{e pravilno pred o~ite Tvoi.” Izaplaka Ezekija silno.
4 Isaija u{te ne be{e izlegol odsredniot dvor, i dojde slovoto Gospo-dovo kon nego:
5 „Vrati se i ka`i mu na Ezekija, vla-detelot na Mojot narod: vaka veli Gos-pod, Bog na tvojot predok David – Ja ~uvmolitvata tvoja, gi vidov solzite tvoi.Jas }e te izlekuvam; na tretiot den }eotide{ vo domot Gospodov;
6 i }e dodadam kon denovite tvoi pet-naeset godini, i }e te spasam od racetena asirskiot car – tebe i tvojot grad, i}e go za{titam toj grad zaradi Sebe izaradi Mojot sluga David.”
7 Toga{ re~e Isaija: „Zemete suvismokvi.” I zedoa, i gi nalo`ija na ~i-rot; i toj ozdrave.
8 Ezekija mu re~e na Isaija: „Kakov eznakot deka Gospod }e me izlekuva ideka na tretiot den }e odam vo domotGospodov?”
9 Isaija odgovori: „Eve ti znak odGospod deka Gospod }e go ispolni slo-voto {to go ka`al – saka{ li napredda odi senkata deset stepeni ili desetstepeni nazad?”
10 I re~e Ezekija: „Lesno e da se po-mesti senkata deset stepeni napred; ne,neka se vrati senkata deset stepeninazad.”
11 Povika prorokot Isaija kon Gos-pod, i Toj ja vrati senkata nazad desetstepeni spored Ahazovite stepeni, pokoi se spu{ta{e sonceto.
Ezekija gi prima pratenicite od Vavilon
(Is 39,1-8) 12 Vo toa vreme vavilonskiot car
Merodah-Baladan, sin na Baladan odVavilon, mu isprati pismo i podarocina Ezekija, za{to be{e ~ul deka Eze-kija bil bolen.
13 Ezekija, otkako gi slu{na prate-nicite, im gi poka`a riznicite svoi,srebroto i zlatoto, i aromatite, iskapocenite masla, i celiot svoj skladso oru`je i s# {to se nao|a{e vo riz-nicite negovi; i ne ostana ne{to {to
ne im go poka`a Ezekija vo domot svoji vo celoto svoe vladenie.
14 Prorokot Isaija dojde kaj carotEzekija i go pra{a: „[to ka`aa tie lu-|e, i od kade dojdoa kaj tebe?” Ezekijaodgovori: „Od dale~na zemja dojdoa tie,od Vavilon.”
15 Isaija pak pra{a: „[to vidoa tievo domot tvoj?” Ezekija odgovori: „Vi-doa s# {to e vo mojot dom; ne ostanane{to {to ne im go poka`av vo riz-nicite svoi.”
16 Toga{ Isaija mu re~e na Ezekija:„^uj go slovoto Gospodovo:
17 ‚Eve, }e dojdat dni, i s# {to e votvojot dom, i {to go sobrale tvoitepredci do denes, }e bide odneseno voVavilon; ni{to nema da ostane’ – veliGospod.
18 Nekoi od tvoite sinovi, koi }eproizlezat od tebe {to }e gi rodi{, }ebidat odvedeni i tie }e bidat slugi vodvorecot na vavilonskiot car.”
19 A Ezekija mu re~e na Isaija:„Dobro e slovoto Gospodovo {to ti goizre~e.” I prodol`i: „Samo neka imamir i pravda vo moite dni!”
20 Ostanatite dela na Ezekija, za sitenegovi juna~ni podvizi, za toa kakonapravi ezera i vodovod i sprovede vodavo gradot, opi{ano e vo letopisite najudejskite carevi.
21 I po~ina Ezekija kaj svoite pred-ci, a na negovo mesto se zacari nego-viot sin Manasija.
Manasija, car na Judeja (2 Let 33,1-10; 18-20)
21 Manasija be{e na dvanaesetgodini, koga stana car, i caru-
va{e vo Erusalim pedeset i pet godini;majka mu se vika{e Hefci-Vah.
2 No toj prave{e zlo pred o~ite naGospod, podra`avaj}i gi lo{ite rabotina onie narodi, koi Gospod gi be{eizgonil od pred liceto na Izrailevitesinovi.
3 Toj odnovo gi podigna idolskitesvetili{ta {to tatko mu Ezekija gibe{e uni{til, mu podigna `rtvenicina Vaal i napravi idolsko svetili{te,
17 24,13
18 24,15
21,2 Er 15,4
3 18,4
5 Is 25,8
Ps 115,8
6 18,32
8 1 Mojs
24,12-14 Sud 6,17-40
1 Car14,10
Is 7,10-14
12 2 Let 32,31
438
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
kako {to napravi izrailskiot carAhav; i se poklonuva{e na seta nebesnavojska i $ slu`e{e;
4 a izgradi `rtvenici i vo domot Gos-podov, za kogo Gospod be{e rekol: „VoErusalim }e go postavam imeto Svoe.”
5 Toj izgradi i `rtvenici za setanebeska vojska vo dvata dvora na domotGospodov;
6 go prenese preku ogan sinot svoj,gata{e i vra~a{e; si nabavi izviku-va~i na mrtvi i ma|esnici i izvr{imnogu neugodni raboti pred o~ite naGospod za da Go razgnevi.
7 Napravi i statua na bo`icata A{e-ra i ja postavi vo domot, za koj Gospodmu be{e govorel na David i na sinotnegov Solomon: vo ovoj dom i vo Erusa-lim {to Jas go izbrav me|u site iz-railski plemiwa, go stavam imeto Svoezasekoga{:
8 i vo idnina nema da ja ostavam noga-ta na Izrail da izleze od zemjata {tosum im ja dal na predcite nivni, akotie se potrudat da postapuvaat sporeds# ona {to sum zapovedal, i spored ce-liot zakon {to im go dade Mojot slugaMojsej.
9 No tie ne poslu{aa; i Manasija girazvrati dotamu {to tie postapuvaapolo{o i od onie narodi, koi Gospod gibe{e istrebil pred liceto na Izrai-levite sinovi.
10 I govore{e Gospod preku Svoiteslugi – prorocite, i re~e:
11 „Poradi toa {to judejskiot carManasija gi izvr{i tie lo{i dela,polo{i od s# ona {to go vr{eaAmorejcite, koi bea pred nego, i gonavede Juda vo grev so svoite idoli,
12 zatoa Gospod veli vaka: Eve, vrzErusalim i vrz Juda }e ispratam takvozlo {to koj }e ~ue za nego, }e mu pisnati dvete u{i;
13 i }e go optegnam nad Erusalimja`eto mernik na Samarija i merkatana Ahavoviot dom, i }e go izbri{amErusalim taka, kako {to se bri{e sad,– go bri{at i go zatvoraat;
14 }e go ostavam ostatokot od Moetonasledstvo i }e go predadam vo racetena neprijatelite nivni, i tie }e bidat
razgrabeni i pleneti od site svoi ne-prijateli,
15 poradi toa {to go pravea ona {tobe{e neugodno pred o~ite Moi i Merazgnevuvaa od onoj den, vo koj predcitenivni izlegoa od Egipet, duri dodenes.”
16 A pritoa Manasija prolea premno-gu nevina krv, ta go napolni so neaErusalim dokraj, osven svojot grev so{to go vovle~e Juda vo grev da ne praviugodni dela pred o~ite na Gospod.
17 Drugoto za Manasija i za s# {to tojizvr{il, i za grevovite negovi, so koizgre{il, e opi{ano vo letopisite najudejskite carevi.
18 I po~ina Manasija kaj svoite pred-ci, i be{e pogreban vo gradinata nanegoviot dvorec, vo gradinata nareku-vana Oza. Na negovo mesto se zacarinegoviot sin Amon.
Amon, car na Judeja (2 Let 33,21-25)
19 Amon be{e na dvaeset i dve godini,koga stana car, i caruva{e vo Erusalimdve godini; majka mu se vika{e Me{u-lemet, }erka na Haruc, od Jodba.
20 I toj go prave{e, ona {to ne be{eugodno pred o~ite na Gospod, taka, kako{to go prave{e toa tatko mu Manasija;
21 ode{e tokmu po istiot pat, po kojode{e tatko mu; im slu`e{e na idoli-te, na koi im slu`e{e tatko mu, i im sepoklonuva{e.
22 Toj Go ostavi Gospod, Bog na nego-vite predci, i ne ode{e po patot Gos-podov.
23 Amonovite slugi se pobunija pro-tiv nego i go ubija carot vo negoviotdom.
24 No narodot na zemjata gi ubi sitezagovornici protiv carot Amon; i na-rodot na zemjata go postavi za car nanegovo mesto sinot negov Jo{ija.
25 Drugite dela na Amon {to gi iz-vr{il toj, se opi{ani vo letopisite najudejskite carevi.
26 I go pogrebaa vo grobnicata nego-va, vo gradinata nare~ena Oza. Na nego-vo mesto se zacari sin mu Jo{ija.
5 23,12
Er 36,10 2 Let 20,5
6 3 Mojs
18,21
12 1 Car 3,11
14 3 Car19,18
Er 12,7
439
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
Jo{ija, car na Judeja (2 Let 34,8-18)
22 Jo{ija be{e na osum godinikoga stana car, i caruva{e vo
Erusalim trieset i edna godina; majkamu se vika{e Jedida, }erka na Adaja, odBockat.
2 Toj go prave{e ona {to be{e pra-vilno pred o~ite na Gospod, vo s#ode{e po patot na negoviot predokDavid i ne se otklonuva{e ni desno, nilevo.
3 Koga be{e na osumnaeset godini, ca-rot Jo{ija go isprati pisarot Safan,sin na Acalija, Me{ulamoviot sin, vodomot na Gospod, velej}i:
4 „Odi kaj prvosve{tenikot Helkija,neka go zeme srebroto doneseno vo do-mot na Gospod {to go sobraa od ~uva-rite na portite,
5 i neka go dadat vo racete na ras-porednicite, postaveni kaj hramotGospodov, a tie da go potro{at za ra-botnicite vo domot Gospodov za pop-ravka na {tetite vo domot:
6 na drvodelcite, na kamenorescite,na yidarite i za kupuvawe drva i delka-ni kamewa za popravka na hramot;
7 no da ne se bara od niv smetka za sre-broto, predadeno vo racete nivni,bidej}i tie postapuvaat ~esno.”
8 I mu ka`a prvosve{tenikot Hel-kija na pisarot Safan: „Jas ja najdov vodomot Gospodov knigata na zakonot.” IHelkija mu ja podade knigata na Safan,i toj ja ~ita{e.
9 Dojde pisarot Safan kaj carot i mudonese na carot odgovor, velej}i: „Tvo-ite slugi go zedoa srebroto, najdeno vodomot, i go predadoa vo racete na ras-porednicite, postaveni kaj domotGospodov.”
10 Pisarot Safan mu soop{ti u{tena carot i re~e: „Edna kniga mi dadesve{tenikot Helkija.” I Safan ja~ita{e pred carot.
Jo{ija ja pra{uva za sovet proro~icata Hulda
(2 Let 34,19-28) 11 Koga carot gi ~u zborovite od kni-
gata na zakonot, ja raskina oblekatasvoja.
12 Toga{ carot zapoveda na sve{teni-kot Helkija, na Ahikam, Safanov sin,na Ahbor, sin na Mihaja, na pisarotSafan i na carskiot sluga Asaja,velej}i:
13 „Odete, pra{ajte Go Gospoda za me-ne, za narodot i za cela Judeja vo vrskaso zborovite na taa najdena kniga, za-{to golem e gnevot Gospodov {to serazgorel protiv nas, poradi toa {tona{ite tatkovci ne gi poslu{aazborovite na taa kniga za da postapu-vaat spored ona {to ni e zapovedano vonea.”
14 I otide sve{tenikot Helkija soAhikam, Ahbor, Safan i Asaja kaj pro-ro~icata Hulda, `ena na ode`do~uva-rot Selum, sin na Tikva, Harhasov sin– a taa `ivee{e vo Erusalim, vo vtori-ot del, – i zboruvaa so nea.
15 A taa im re~e: „Vaka veli Gospod,Bog Izrailev: ‚ka`ete mu na ~ovekot{to ve isprati kaj Mene:
16 vaka veli Gospod: }e ispratam zlovo toa mesto i vrz `itelite negovi –kako {to e napi{ano vo knigata {to japro~ita judejskiot car.
17 Poradi toa {to Me ostavija ikadat na drugi bogovi za da Me prediz-vikuvaat so site raboti na racete svoi,se razgnevi gnevot Moj protiv toa mes-to, i nema da ugasne.’
18 A na judejskiot car {to ve ispra-til da Go pra{ate Gospod, ka`ete mu: –vaka veli Gospod, Bog Izrailev, zazborovite {to gi ~u:
19 ‚poradi toa {to smekna srcetotvoe, i ti se smiri pred Gospod, otkakogo ~u ova {to Jas go izrekov protiv toamesto i protiv `itelite negovi dekatie }e bidat za u`as i prokletstvo, iti ja raskina oblekata svoja i pla~e{epred Mene, Jas te ~uv – veli Gospod.
20 Poradi toa, eve, Jas }e te priberamkaj tatkovcite tvoi, i }e bide{ stavenvo grobnicata svoja vo mir, i tvoiteo~i nema da gi vidat site tie zla {to}e gi ispratam vo toa mesto.’” I mudonesoa na carot odgovor.
14 1 Car 9,6 3 Car 14,5 22,7-8 Er 21,2
19 3 Car21,29
22,1 3 Car 13,2
Er 3,6
3-7 12,11-16
8 5 Mojs
28,61
11 2,12 19,1
1 Mojs37,29
Sud 11,35 Ezd 9,6
440
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
Jo{ija go obnovuva zavetot so Boga (2 Let 34,29-32)
23 Toga{ carot isprati, ta se so b-raa kaj nego site stare{ini na
Juda i na Erusalim. 2 I otide carot vo domot Gospodov, i
so nego site Judejci i site erusalimski`iteli, i sve{tenicite, i prorocite,i siot narod, od mal do golem, i im gipro~ita glasno site zborovi od kniga-ta, {to be{e najdena vo domot Gospo-dov.
3 Potoa carot zastana na visoko mes-to i pred liceto Gospodovo se zavetuvadeka }e Go sledi Gospoda i deka }e gi~uva zavetite Negovi, otkrovenijataNegovi i naredbite Negovi, od s# srcei du{a i }e gi ispolnuva zborovite natoj zavet, napi{ani vo taa kniga. Isiot narod se zavetuva.
Obnova na verata vo Judeja (2 Let 34,3-5) 4 Toga{ carot mu zapoveda na prvo-
sve{tenikot Helkija i na drugitesve{tenici i na vratarite da gi izne-sat od hramot Gospodov site rabotinapraveni za Vaal i za A{era i za setanebeska vojska, i gi izgore nadvor odErusalim, vo kidronskata dolina, i za-poveda da ja prenesat pepelta nivna voVetil.
5 I gi otstrani mnogubo`e~kite`reci {to gi bea postavile judejskitecarevi da vr{at kadewe po idolskitesvetili{ta vo judejskite gradovi i vookolinata na Erusalim, i onie {to mukadea na Vaal, na sonceto, na mese~ina-ta, na planetite i na seta nebeska voj-ska.
6 I ja iznese toga{ statuata na A{e-ra od domot Gospodov nadvor od Eru-salim, kaj potokot Kedron, i ja izgoretamu, ja pretvori vo pepel i ja frlipepelta nejzina vo op{tonarodnitegrobi{ta;
7 i gi razurna bludni~kite domovi{to bea kaj hramot Gospodov, kade {to`eni {ieja obleka za A{era;
8 i gi izvede site `reci od judejskitegradovi, gi oskverni idolskite sveti-
li{ta, po koi `recite vr{ea kadewa,od Geva do Virsavija, i gi razurna sve-tili{tata pred portite – onie kaj vle-zot kon portite na Isus gradona~alni-kot, i onie odlevo kaj gradskite porti.
9 @recite na idolskite svetili{ta,me|utoa, ne prinesuvaa `rtvi vrz`rtvenikot Gospodov vo Erusalim,tuku jadea beskvasni lebovi zaedno sobra}ata svoi.
10 Toj go oskverni i Tofet {to e vodolinata Ben-Hinom, ta nikoj da ne goprenesuva sinot svoj i }erkata svojapreku ogan vo ~est na Moloh;
11 i gi urna kowite {to judejskitecarevi gi stavaa vo ~est na soncetopred vlezot vo domot Gospodov, blizudo sobite na dvorjaninot Netan-Meleh,vo dodatnata zgrada, a kolesnicite nasonceto gi izgore so ogan.
12 I `rtvenicite vrz pokrivot naAhazovata gorna soba {to gi napravijajudejskite carevi, i `rtvenicite, {toManasija gi be{e napravil vo dvatadvora na domot Gospodov, carot gisobori i gi rasturi ottamu, i pravotnivni go frli vo potokot Kedron.
13 I idolskite svetili{ta pred Eru-salim, desno od Maslinovata Gora, koiSolomon, carot Izrailev, $ gi be{eizgradil na A{tarta, idol sidonski, ina Hamos, gad moavski, i na Milkom,idol amonski, carot gi oskverni;
14 i gi iskr{i spomenicite od kamen,i gi ise~e stolbovite na A{era, i gonapolni mestoto nivno so ~ove~kikoski.
Obnova na verata vo Izrail (2 Let 34,6-7)
15 Isto taka i `rtvenikot {to be{evo Vetil, i idolskoto svetili{te, iz-gradeno od Navatoviot sin Jerovoam,koj be{e go navel Izrail vo grev – i`rtvenikot i svetili{teto gi razurna,i gi izgore, gi pretvori vo prav, i stol-bot na A{era go izgore.
16 Jo{ija pogledna i gi vide grobi{-tata {to bea tamu na gorata, pa ispratii gi zede koskite od grobovite, gi izgo-re vrz `rtvenikot i go oskverni, spo-
10 Is 30,33 Er 7,31-32 19,6-14
12 21,5
13 3 Car 11,7
15 3 Car12,33-13,10
23,1 3 Car 8,1
2 23,21
2 Mojs 24,7
4 3 Car15,13
5 Os 10,5 Sof 1,4
441
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
red slovoto Gospodovo {to go navesti~ovekot Bo`ji, koj gi be{e pretska`altie nastani, (koga Jerovaoam stoe{e napraznikot pred `rtvenikot. Potoa sesvrte i go vide grobot na Bo`jiot~ovek {to gi be{e pretska`al tie nas-tani),
17 i Jo{ija pra{a: „Kakov e tojspomenik {to go gledam?” Mu odgovo-rija gradskite `iteli: „Toa e grobotna Bo`jiot ~ovek, koj dojde od Judeja igo navesti ova {to ti go pravi{ seganad vetilskiot `rtvenik.”
18 Toga{ toj re~e: „Ostavete go na mi-ra, nikoj da ne gi obespokojuva koskitenegovi.” I gi za~uva koskite negovizaedno so koskite na prorokot {tobe{e do{ol od Samarija.
19 I site idolski svetili{ta vo sa-marjanskite gradovi, {to izrailskitecarevi gi bea izgradile, razgnevuvaj}iGo Gospoda, Jo{ija gi razru{i inapravi so niv isto, kako {to napravivo Vetil;
20 gi zakla site `reci kaj svetili{-tata {to bea tamu, kaj `rtvenicite, iizgore vrz niv ~ove~ki koski, pa se vra-ti vo Erusalim.
Narodot na Judeja ja proslavuva Pashata
(2 Let 35,1;18-19) 21 Toga{ carot mu zapoveda na siot
narod i re~e: „Praznuvajte Mu Pashana Gospod, va{iot Bog, kako {to e na-pi{ano vo taa kniga na zavetot.”
22 Za{to takva Pasha ne be{e praznu-vana od dnite na sudiite, koi mu sudeana Izrail, i vo site dni na izrail-skite carevi, i na judejskite carevi;
23 a taa Pasha na Gospod be{e praznu-vana vo Erusalim vo osumnaesettata go-dina na carot Jo{ija.
Zaklu~oci za vladeeweto na Jo{ija (2 Let 35,20-27; 36,1)
24 Jo{ija isto taka gi istrebi i po-vikuva~ite na mrtvi, i ma|epsnicite, ivra`alcite, i idolite, i site paganskibogovi {to se sretnuvaa vo judejskatazemja i vo Erusalim za da gi ispolni
zborovite na zakonot, napi{an vo kni-gata {to sve{tenikot Helkija ja najdevo domot Gospodov.
25 Sli~en na nego nemalo car prednego, koj se svrtel kon Gospod so setosvoe srce, i so seta svoja du{a, i so sitesvoi sili, spored celiot zakon Mojseev;i po nego ne se izdigna sli~en na nego.
26 No Gospod ne ja odlo`i golematajarost na gnevot Svoj, so koja gnevotNegov Mu se razgori protiv Juda zasite navredi, so koi Manasija Go be{erazgnevil.
27 I Gospod re~e: „I Juda }e go otfr-lam od liceto Svoe, kako {to go otfr-liv Izrail, i }e go otfrlam toj gradErusalim {to go izbrav, i domot, za kojbev rekol: ‚Tamu }e bide imeto Moe.’”
28 Drugite raboti za Jo{ija i za s#{to be{e izvr{il toj, e opi{ano voletopisite na judejskite carevi.
29 Vo negovite dni egipetskiot car,faraonot Neho, trgna protiv asirski-ot car kon rekata Eufrat. Carot Jo{i-ja mu izleze vo presret, a onoj, {tom govide, go ubi vo Megido.
30 Slugite negovi go krenaa mrtov odMegido, go prenesoa vo Erusalim i gopogrebaa vo grobnicata negova, i naro-dot na zemjata go zede Jo{ieviot sinJoahaz, go pomazaa i go proglasija zacar namesto negoviot tatko.
Joahaz, car na Judeja (2 Let 36,2-4)
31 Joahaz be{e na dvaeset i tri godi-ni, koga stana car, i caruva{e tri me-seci vo Erusalim; majka mu se vika{eHamutal, }erka na Eremija, od Livna.
32 Toj go vr{e{e ona {to ne be{eugodno pred o~ite na Gospod, vo s# ona-ka, kako {to pravea tatkovcite negovi.
33 Faraonot Neho go zadr`a vo Rivla,vo zemjata Hamat za da ne caruva voErusalim, i nalo`i danok na zemjatasto kikari srebro i eden kikar zlato.
34 I faraonot Neho go napravi carJo{ieviot sin Elijakim, mesto tatkomu Jo{ija, i mu go promeni imeto naJoakim, a Joahaz go zede i go odvede voEgipet, kade {to i umre.
30 9,28
34 Er 22,10-12
21 2 Mojs 12
24 21,6
442
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
35 Joakim mu dava{e na faraonotsrebro i zlato; toj ja oceni zemjata zada go vnesuva srebroto po zapoved nafaraonot; toj bara{e od sekogo od naro-dot na zemjata, spored ocenkata negova,srebro i zlato za da mu dava na fara-onot Neho.
Joakim, car na Judeja
(2 Let 36,5-8) 36 Joakim be{e na dvaeset i pet godi-
ni, koga stana car, i caruva{e edinae-set godini vo Erusalim; majka mu sevika{e Zevuda, }erka na Fedaja, odRuma.
37 I toj go vr{e{e ona {to ne be{eugodno pred o~ite na Gospod, vo s# ona-ka, kako {to go pravea predcite negovi.
24 Vo negovite dni se krena vavi-lonskiot car Navuhodonosor; i
Joakim mu stana pot~inet za tri godi-ni, no podocna se odmetna od nego.
2 I Gospod isprati protiv negomno{tvo Haldejci, i mnogu Aramejci,i mnogu Moavci, i mnogu od sinoviteAmonievi, – gi isprati protiv Juda zada go pogubi, spored slovoto na Gospod{to go be{e rekol preku Svoite slugi– prorocite.
3 Toa stana so Juda po zapoved na Gos-pod za da go otfrli od liceto Svoe zagrevovite na Manasija, za s# ona {totoj go be{e izvr{il;
4 i za nevinata krv {to ja prolea,ispolnuvaj}i go Erusalim so nevinakrv, Gospod ne saka{e da prosti.
5 Drugite raboti za Joakim i za s# ona{to toj go be{e izvr{il, opi{ano e voletopisite na judejskite carevi.
6 I po~ina Joakim kaj predcite svoi,a namesto nego stana car negoviot sinJehojahin.
7 Egipetskiot car ve}e ne izleguva{eod svojata zemja, za{to vavilonskiotcar be{e prezel s#, od egipetskiot po-tok do rekata Eufrat {to mu pripa|a-{e na egipetskiot car.
Jehojahin, car na Judeja; prvo progonstvo (2 Let 36,9-10)
8 Jehojahin be{e na osumnaeset godi-ni koga stana car, i caruva{e tri mese-ci vo Erusalim; majka mu se vika{eNehu{ta, }erka na Elnatan, od Erusa-lim.
9 I toj go prave{e ona {to ne be{eugodno pred o~ite na Gospod, vo s# ona-ka, kako {to toa go prave{e tatko mu.
10 Vo ona vreme slugite na vavilon-skiot car Navuhodonosor nastapija konErusalim, i gradot be{e opkolen.
11 Vavilonskiot car Navuhodonosordojde do gradot {to slugite negovi goopsednaa.
12 Toga{ judejskiot car Jehojahinotide kaj vavilonskiot car – toj, i maj-ka mu, i slugite negovi, knezovite nego-vi, i dvorjanite negovi, – i go zarobivavilonskiot car vo osmata godina odcaruvaweto svoe,
13 i iznese s# od riznicite na domotGospodov i od riznicite na carskiotdom; i gi zdrobi, kako {to be{e rekolGospod, site zlatni sadovi, {to Solo-mon, carot Izrailev, gi be{e napravilza hramot Gospodov;
14 i go iseli celiot Erusalim, i siteknezovi, i seta hrabra vojska – bea pre-seleni deset iljadi, – i site drvodelcii kova~i; nikoj ne ostana, osven siroma-site na taa zemja.
15 Toj go preseli Jehojahin vo Vavi-lon; isto taka i majka mu na carot, i`enite na carot, i golemcite negovi, igolemcite na zemjata gi odvede od Eru-salim za da gi naseli vo Vavilon.
16 I seta vojska, na broj sedum iljadi,i kova~i i bravari – iljada; sitejunaci, sposobni za vojna, gi odvede va-vilonskiot car za da gi naseli voVavilon.
17 I vavilonskiot car go napravi carMatanija, strikoto na Jehojahin, mestonego, i mu go promeni imeto vo Sede-kija.
18 Sedekija be{e na dvaeset i ednagodina, koga stana car, i caruva{e edi-
12 Er 22,24-30
14 15,29
17 Er 37,1 Ez 17,5-6 17,13-14
36 Er 22,18-19
25,1 26,1 35,1 36,1
24,1 Er 24,1
25,1 29,1 32,1 34,1
Dan 1,1-2
443
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
naeset godini vo Erusalim; majka mu sevika{e Hamutal, }erka na Eremija, odLivna.
19 I toj go vr{e{e ona {to ne be{eugodno pred o~ite na Gospod, vo s# ona-ka kako {to go prave{e toa Joakim.
20 Gnevot na Gospod nad Erusalim inad Juda be{e tolku golem {to Toj giotfrli od liceto Svoe. I Sedekija seodmetna od vavilonskiot car.
Navuhodonosor go opsaduva Erusalim (Er 39,1-7; 52,3-11)
25 Vo devettata godina od caru-vaweto svoe, vo desettiot mesec,
na desettiot den od mesecot, vavilon-skiot car Navuhodonosor dojde so setasvoja vojska pred Erusalim, go opsednai napravi okolu nego opkop.
2 I gradot stoe{e vo opsada do edi-naesettata godina od vladeeweto na ca-rot Sedekija.
3 Na devettiot den od ~etvrtiot me-sec gladot se zasili vo gradot, i naro-dot nema{e leb.
4 Gradot be{e prezemen, i site voenilica izbegaa no}e po patot kon por-tite, me|u dvata yida {to se do carska-ta gradina; a Haldejcite stoeja okolugradot, i carot otide po patot konramninata.
5 Haldejskata vojska se spu{ti po ca-rot i go stigna vo Erihonskite ramni-ni, i seta vojska negova se razbega odnego.
6 Toga{ go fatija carot, go odvedoakaj vavilonskiot car vo Rivla i iz-vr{ija nad nego sud;
7 sinovite na Sedekija gi zaklaa predo~ite negovi, a na Sedekija mu gi izbo-doa o~ite, go okovaa vo okovi i go odve-doa vo Vavilon.
Osvojuvawe na Erusalim. Vtoro progonstvo
(Er 39,8-10; 52,12-30; 2 Let 36,17-21) 8 Na pettiot mesec, na sedmiot den od
mesecot, odnosno vo devetnaesettatagodina od vladeeweto na vavilonskiotcar Navuhodonosor, dojde Navuzardan,
zapovednik na telohranitelite, slugana vavilonskiot car, vo Erusalim
9 i go izgore domot Gospodov i car-skiot dom, i site ku}i vo Erusalim, isite golemi ku}i gi izgore so ogan;
10 i yidovite okolu Erusalim bea ur-nati od haldejskata vojska {to be{e sozapovednikot na telohranitelite.
11 A drugiot narod {to be{e ostanalvo gradot, i odmetnicite, koi mu sepredale na vavilonskiot car, a i dru-giot narod gi iseli Navuzardan, zapo-vednikot na telohranitelite.
12 Samo malkumina od siromasite naovaa zemja zapovednikot na telohrani-telite gi ostavi za rabotnici vo lozja-ta i za zemjodelci.
13 I bronzenite stolbovi vo domotGospodov, i podno`jata, i bronzenotomore vo domot Gospodov Haldejcite goispokr{ija i ja odnesoa bronzata nivnavo Vavilon;
14 i kotlite, i lopatkite, i {tipki-te, i la`icite, i site bakarni sadovi{to se upotrebuvaa vo slu`bata, gikrenaa;
15 i kadilnicite, i sadovite, – s# {toima{e zlatno, i s# {to ima{e srebre-no, go zede zapovednikot na telohrani-telite;
16 stolbovi dva, more edno, i podno`-jata {to Solomon gi be{e napravil vodomot Gospodov, – bronzata vo site tieraboti nema{e merka.
17 Edniot stolb be{e visok osumnae-set lakti, glavata mu be{e od bronza, avisinata na glavata – tri lakti, i mre-`ata na narovite okolu glavata – setotoa be{e od bronza. Toa isto go ima{ei drugiot stolb so mre`ata.
18 Zapovednikot na telohranitelitego zede prvosve{tenikot Seraja, zame-nikot-prvosve{tenik Sofonija i troj-ca sve{tenici–vratari.
19 Od gradot toj zede eden dvorski~ovek, koj be{e zapovednik na voenitelica, i pette du{i {to stoeja pred car-skoto lice i se nao|aa vo gradot, iglavniot pisar na vojskata {to go za-pi{uva{e vo vojskata narodot na zemja-
9 3 Car 9,8
11 15,29
20 Ez 17,7-
8.15
25,1-12
Er 39,1-10
1 Er 21,1-10
34,1-5 Ez 4,1-3
24,1-2
7 Ez 12,13
8-21 Er 52,12-27
8 Ez 33,21
444
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
ta, i {eeset du{i od narodot na zemja-ta, koi se nao|aa vo gradot.
20 Gi zede Navuzardan, na~alnikot natelohranitelite, i gi odvede kaj vavi-lonskiot car vo Rivla.
21 I vavilonskiot car gi porazi i gipogubi vo Rivla, vo zemjata Hamat. IJudejcite bea iseleni od zemjata svoja.
Godolija, upravnik na Judinata zemja
(Er 40,7-41,18) 22 A nad narodot, ostaven vo judejska-
ta zemja, vavilonskiot car Navuhodo-nosor go postavi za upravnik Godolija,sinot na Ahikam, Safanov sin.
23 Koga site vojskovodci, tie i lu|etonivni, slu{naa deka vavilonskiot cargo postavil za upravnik Godolija, doj-doa kaj Godolija vo Micpa: Ismail,sinot na Netanija, Johanan, sin na Ka-reah, Seraja, sin na Tanhusmet od Neto-fa, i Jaazanjahu od Maaha, tie i lu|etonivni.
24 I im se zakolna Godolija, nim i nalu|eto nivni, i im re~e: „Ne pla{etese {to }e bidete pot~ineti na Haldej-cite; naseluvajte se vo zemjata, slu`etemu na vavilonskiot car i }e vi bidedobro.”
25 No vo sedmiot mesec dojde Ismail,sinot na Netanija, Eli{amaev sin, odcarski rod, so deset du{i, go poraziGodolija, i toj umre, a i Judejcite, iHaldejcite {to bea vo Micpa.
26 Toga{ se krena siot narod, od malodo golemo, i vojskovodcite, pa otidoavo Egipet, za{to se pla{ea od Hal-dejcite.
Carot na Vavilon mu blagodari na Jehojahin
(Er 52,31-34) 27 Vo trieset i sedmata godina od pre-
seluvaweto na judejskiot car Jehojahin,vo dvanaesettiot mesec, na dvaeset isedmiot den od mesecot, vavilonskiotcar Evil-Merodah, vo godinata nazacaruvaweto svoe, go izvede od zatvorjudejskiot car Jehojahin,
28 govore{e so nego prijatelski i gopostavi prestolot negov pogore odprestolot na carevite {to bea pred ne-go vo Vavilon;
29 i mu ja smeni zatvorskata oblekanegova; i sekoga{ Jehojahin jade{e sonego, vo site dni na `ivotot svoj.
30 Za postojana izdr{ka, mu se dava{ena carot, sekoj den, vo site dni nanegoviot `ivot.
27-30 Er 52,31-34
23-24 Er 40,7-9
24 18,31-32
25 Er 41,1-2
445
^ETVRTA KNIGA CARSTVA
Spisok na praroditelite od Adam do Avraam
(1 Mojs 5,1-32; 10,1-32; 11,10-26)
1Adam, Sit, Enos, 2 Kainan, Mahalaleil, Jared, 3 Enoh, Metu{elah, Lameh, 4 Noe, Sim, Ham i Jafet. 5 Sinovi na Jafet: Gomer, Magog,
Madaj, Javan, (Elisa), Tuval, Me{eh iTiras.
6 Sinovi na Gomer: A{kenaz, Rifat iTogarma.
7 Sinovi na Javan: Eli{a, Tarsis,Kitim i Rodanim.
8 Sinovi na Ham: Ku{, Micraim, Puti Hanan.
9 Sinovi na Ku{: Seva, Havila, Sa-vta, Raama i Savteha. Sinovi na Raama:Seva i Dedan.
10 Ku{ go rodi i Nimrod: toj po~nada stanuva silen na zemjata.
11 Micraim gi rodi: Ludim, Anamim,Lehavim i Naftuhim.
12 Patros, Kasluhim (od koi proizle-goa Filistejcite) i Kaftorim.
13 Hanan go rodi Sidon, svojot prve-nec, i Het,
14 i Jevusijcite, Amorejcite, Gerge-sejcite,
15 Evejcite, Arkijcite, Sinitite, 16 Arvadite, Semarijcite i Hama-
tijcite. 17 Sinovite na Sim: Elam, A{ur, Ar-
faksad, Lud, Aram. (Aramovi sinovi:)Uc, Hul, Geter i Me{eh.
18 Arfaksad (go rodi Kainan, a Kai-nan) go rodi Sala, a Sala, pak, go rodiEver.
19 Na Ever mu se rodija dvajca sinovi:edniot se vika{e Falek, za{to vo ne-
17-23 1 Mojs10,22-29
1,4 1 Mojs 6,10
5-7 1 Mojs10,2-4
8-16 1 Mojs10,6-18
PRVA KNIGA LETOPISI
Voved
Prvata i Vtorata kniga Letopisi kaj Evreite se smetale za edna kniga, kojabila podelena na dva dela, od prosta pri~ina {to tekstot ne mo`el da sesobere na eden svitok. Ovie dve knigi ja opi{uvaat istorijata na Izrail odvremeto na Adam, pa s# do prisilnoto iseluvawe vo Vavilon.
Glavna li~nost vo ovaa kniga e carot David. Toj go pretvoril Erusalim vocentar vo koj se slavel Gospod Bog. Nemu mu se pripi{uva i zaslugata za izgrad-bata na hramot vo Erusalim, iako vsu{nost bil izgraden od negoviot sinSolomon. Carot David mnogu uspe{no go organiziral i politi~kiot i ver-skiot `ivot vo Izrail.
Prvata kniga Letopisi sodr`i imiwa i rodoslovija od Adam, pa s# do carotSaul – prethodnikot na David (1-9). Po smrtta na Saul (10), preostanatiotdel od ovaa kniga (11-29) glavno e posveten na `ivotot i vladeeweto na carotDavid. Opi{ani se detali od negovata mladost, konfliktot so carot Saul,sedumipol godi{noto vladeewe na David vo gradot Hevron, premestuvaweto naprestolninata vo Erusalim, epizodata so Vitsaveja, buntot na negoviot sinAvesalom itn. Vo zavr{niot del na ovaa kniga (21-29) opi{ani se podgo-tovkite na David za izgradbata na hram vo Erusalim i upatstvata {to tojmu gi dal na svojot sin i prestolonaslednik Solomon.
Vo ovaa kniga David e poso~en kako primer na vernost i poslu{nost konGospod. Na krajot od svoeto vladeewe, David Mu oddava javna blagodarnost naGospod i Go proslavuva pred celiot narod (29,10-12).
govite dni se razdeli zemjata; brat muse vika{e Joktan.
20 Joktan go rodi Almodad, [elef,Hacarmavet, Jera,
21 Hadoram, Uzal, Dikla, 22 Eval, Avimael, Seva, 23 Ofir, Havila i Jovav. Site tie bea
Joktanovi sinovi. 24 A sinovi Simovi, Arfaksad, Sala, 25 Ever, Falek, Ragav, 26 Seruh, Nahor, Tara, 27 Avram, odnosno Avraam.
Potomci na Ismail (1 Mojs 25,12-16)
28 Sinovi Avraamovi: Isak i Ismail. 29 Eve go nivniot rodoslov: Navajot,
prvenec na Ismail, po nego Kedar,Adbeel, Mivsam,
30 Mi{ma, Duma, Masa, Adad, Tema, 31 Jetur, Nafi{, i Kedema. Toa se
Ismailovite sinovi. 32 Sinovite na Hetura, Avraamova
prile`nica: taa go rodi Zimran, Jok-{an, Medan, Midjan, I{bak i [uah.Sinovi na Jok{an: Seva i Dedan.(Sinovi Dedanovi: Raguil, Navdeil,Asuriim, Astusiim i Asomin)
33 Sinovi na Midjan: Efa, Efer,Hanoh, Avida i Eldaa. Site tie sesinovi na Hetura.
Potomci na Isav (1 Mojs 36,1-19)
34 I go rodi Avraam Isaka. Sinovina Isak: Isav i Izrail.
35 Sinovi na Isav: Elifaz, Raguil,Jeus, Jalam i Korej.
36 Sinovi na Elifaz: Teman, Omar,Zefi, Gatam, Kenaz, a Timna, carevatanalo`nica go rodi Amalik.
37 Sinovi na Raguil: Nahat, Zerah,[ama i Miza.
Starosedelcite na Edom (1 Mojs 36,20-30)
38 Sinovi na Seir: Lotan, [oval,Ziveon, Ana, Di{on, Ezer i Di{an.
39 Sinovi na Lotan: Hori i Homam, asestra na Lotan: Timna.
40 Sinovi na [oval: Alian, Manahat,Eval, [efi i Onam. Sinovi na Ziveon:Aja i Ana.
41 Sin na Ana: Di{on. Sinovi na Di-{on: Hamran, E{ban, Itran i Keran.
42 Sinovi na Eser: Bilhan, Zaavan iJaakan. Sinovi na Di{on: Uc i Aran.
Edomskite carevi (1 Mojs 36,31-43)
43 Eve gi i carevite {to caruvaa vozemjata Edomova, pred da se zacari carnad sinovite izrailski: Bela, sin Beo-rov, a gradot negov se vika{e Dinhava.
44 Umre Bela, a po nego stana car Jo-vav, sinot na Zerah od Vosor.
45 Umre Jovav, a po nego caruva{e Hu-{am, od zemjata na Temancite.
46 Umre Hu{am, i po nego stana Adad,sin Bedadov, koj gi porazi Midjancitevo moavskoto pole. Negoviot grad sevika{e Avit.
47 Umre Adad, a po nego car stanaSamla, od Masreka.
48 Umre Samla, i po nego car stanaSaul, od Rehovot, {to e kaj Rekata.
49 Umre Saul, a po nego car stanaVaal-Hanan, sin Ahborov.
50 Umre Vaal-Hanan, i po nego carstana Adad, gradot mu se vika{e Pai;imeto na `ena mu be{e Mehetavela,}erka na Matraed od Mezahav.
51 Potoa umre i Adad. Na~alniciteedomski bea: na~alnik Timna, na~alni-kot Alia, na~alnikot Jetet,
52 na~alnikot Oholivama, na~alnikotIla, na~alnikot Pinon,
53 na~alnikot Kenaz, na~alnikotTeman, na~alnikot Mivzar,
54 na~alnikot Magdiel, na~alnikotIram. Toa bea na~alnicite na Edom.
Potomcite na Juda
2 Eve gi sinovite na Izrail: Ruvim,Simeon, Levij, Juda, Isahar, Zavu-
lon, 2 Dan, Josif, Venijamin, Neftalim,
Gad i Asir. 3 Sinovi na Juda: Er, Onan i [ela, –
trojcata mu se rodija od [uevata }erka,
43-54 1 Mojs36,31-43
2,1-2 1 Mojs35,23-26
3-4 1 Mojs38,5.7 38,27-30
3 1 Mojs29,35 4 Mojs26,19
32 1 Mojs 10,7
22,24
34 1 Mojs 17,5
25,19-26 Mt 1,2
Dela 7,8
35-37 1 Mojs
36,10-13 36,15-17
38-42 1 Mojs
36,20-28
447
PRVA KNIGA LETOPISI
Hananejka. Er, prvenecot Judin, be{elo{ vo o~ite na Gospod, i Toj go ubi.
4 Tamara, negova snaa, mu gi rodiFares i Zerah. Site sinovi na Juda beapet.
5 Sinovite na Fares se: Esrom iHamul.
6 Sinovite na Zerah: Zamvrij, Etan,Eman, Kalkol i Dara – s# na s# pet.
7 Sinovi na Karmi: Ahar, koj navle~enevolja vrz Izrail, prekr{uvaj}i jazakletvata.
8 Sin na Etan: Azarija.
Semejnata loza na carot David 9 Sinovi na Esrom {to mu se rodija:
Jerahmeel, Aram i Keluvaj. 10 Aram, pak, go rodi Aminadav: Ami-
nadav go rodi Naason, na~alnik naJudinite sinovi;
11 Naason go rodi Salmon, Salmon gorodi Vooz;
12 Vooz go rodi Ovid, Ovid go rodiJesej;
13 Jesej go rodi svojot prv sin Elijav,vtoriot Aminadav, tretiot [ima,
14 ~etvrtiot – Natanail, pettiot –Radaj,
15 {estiot – Ozem, sedmiot – David. 16 Nivni sestri bea: Saruja i Avigeja.
Sinovi na Saruja: Avesa, Joav i Asail,– trojca.
17 Avigeja go rodi Amasa; a tatko naAmasa be{e Jeter, Ismailec.
18 Halev, sinot Esromov, so `eniteAzuva i Jeriota, i eve gi sinovite ne-govi: Je{er, [ovav i Ardon.
19 Umre Azuva, i Halev ja zede za`ena Efrata, a taa mu go rodi Or.
20 Or go rodi Uri, a Uri go rodiVeseleil.
21 Potoa Esrom vleze pri }erkata naMahir, Galaadov tatko, i ja zede, kogatoj be{e na {eeset godini, a taa mu gorodi Seguv.
22 Seguv go rodi Jair; toj ima{e dvae-set i tri grada vo Galaadskata zemja,
23 bidej}i od Ge{urcite i Aramej-cite gi zede selata Jairovi i Kenat soselata – {eeset gradovi. Site tiegradovi bea na sinovite od Mahir,Galaadoviot tatko.
24 Otkako umre Esrom vo Halev-Ef-rat, Esromovata `ena Avija mu go rodiA{hur, tatko na Tekoa.
Potomcite na Jerahmeel 25 Sinovi na Jerahmeel, Esromoviot
prvenec, bea: prvenecot Aram, po negoBuna, Oren, Ozem i Ahija.
26 Jerahmeel ima{e i druga `ena, poime Atara; taa be{e majka na Onam.
27 Sinovite na Aram, prvenec Jerah-meelov, bea: Maac, Jamin i Eker.
28 Sinovi na Onam bea: [amaj i Jada.Sinovi na [amaj: Nadav i Avi{ur.
29 @enata Avi{urova se vika{e Avi-hajla, taa mu gi rodi Ahvan i Molid.
30 Sinovi na Nadav: Seled i Afaim.Seled umre bezdeten.
31 Afaimoviot sin be{e I{i, I{ie-viot sin – [e{an, [e{anoviot sin –Ahlaj.
32 Sinovi na Jada, [amaeviot brat:Jeter i Jonatan; Jeter umre bezdeten.
33 Sinovi na Jonatan: Pelet i Zaza.Toa se sinovite Jerahmeelovi.
34 [e{an nema{e sinovi, tuku samo}erki. [e{an ima{e eden rob, Egip-}anec, po ime Jarha.
35 [e{an mu ja dade }erkata svoja za`ena na svojot rob Jarha, a taa mu gorodi Ataj.
36 Ataj go rodi Natana, Natan go rodiZavad;
37 Zavad go rodi Eflal, Eflal gorodi Ovid;
38 Ovid go rodi Juj, Juj go rodiAzarija;
39 Azarija go rodi Helec, a Helec gorodi Eleasa;
40 Eleasa go rodi Sismaja, Sismaj gorodi Salum;
41 Selum go rodi Jekamija, Jekamija gorodi Eli{ama.
Drugi potomci na Halev 42 Sinovi na Halev, brat Jerahmeelov,
bea: Me{a, negov prvenec, koj e tatko naZif, a sinovite na Me{a: Hevron.
43 Sinovi na Hevron: Korej i Tapuah,Rekem i [ema.
44 [ema go rodi Raham, Jorkeamovtatko, a Rekem go rodi [amaj.
6 3 Car 5,10
7 Is.N. 6,
17-7,1
9 4 Mojs
26,21
10 2 Mojs 6,23 4 Mojs 1,7
12 Ruta 2,1
4,17
13-15 1 Car 16,
6-13
16 1 Car 26,6
2 Car2,13.18
17 2 Car17,25
23 4 Mojs
32,41 5 Mojs 3,14
448
PRVA KNIGA LETOPISI
45 [amaeviot sin be{e Maon, a Maonbe{e tatko na Bet-Cur.
46 A Efa, prile`nicata na Halev, girodi Haran, Moca i Gazez.
47 Sinovi na Jahdaj: Regem, Jotam,Ge{an, Felet, Efa i Saaf.
48 Maaha, prile`nicata Halevova, gorodi [ever i Tirhan;
49 taa go rodi i [aaf, tatkoto naMadman i Seva, tatkoto na Makvenin itatko na Giva. A }erka Halevova be{eAhsa.
50 Eve gi sinovite Halevovi: sinotOr, prvenec od Efrata; [oval, tatkona Kirjat-Jarim;
51 Salmon, Vitleemov tatko; Haref,Bet-Gaderov tatko.
52 [oval, Kirjat-Jarimoviot tatko,ima{e sin: Haroe, od kogo se polovina-ta `iteli na Menuhot.
53 Od rodovite na Kirjat-Jarim:Itriti, Putiti, [umatiti i Mi{rai-ti. Od niv poteknuvaat plemiwata: So-ratjani i E{taoljani.
54 Sinovi Salminovi: Vitleemcite iNetofatcite, Atrovcite od Joavoviotdom, i polovinata od ManahatieviteSara}ani,
55 plemiwata na pisarite {to `ivee-ja vo Jabec bea: Tira}ani, [imea}ani,Suka}ani, toa se Kenijcite {to dojdoaod Hamat, od tatkoto na Rihavoviotdom.
Sinovite na David
3 Sinovite na David, {to mu se ro-dija vo Hevron, bea: prvenecot Am-
non, od Ahinoama, Jizreelka; vtoriot –Daniil, od Avigeja, Karmilka;
2 tretiot – Avesalom, sin od Maaha,}erka na Gesurskiot car Talmaj; ~etvr-tiot – Adonija, sin na Hagita;
3 pettiot – Safatija, od Avitala;{estiot – Jitream, od `ena mu Egla –
4 {estina {to mu se rodija voHevron; toj caruva{e tamu sedum godi-ni i {est meseci; a trieset i tri godi-ni caruva{e vo Erusalim.
5 Ovie, pak, mu se rodija vo Erusalim:[ima, [ovav, Natan i Solomon –
~etvorica od [uevata }erka, }erkataAmielova;
6 Jivhar, Eli{ua, Elifelet. 7 Nogah, Nefeg, Jafija, 8 Eli{ama, Elijada i Elifelet –
devetmina. 9 Toa se site sinovi Davidovi, osven
sinovite od prile`nicite. Sestra imbe{e Tamara.
Potomstvoto na carot Solomon 10 Solomonov sin be{e Rovoam, negov
sin – Avija, negov sin – Asa, negov sinJosafat,
11 negov sin Joram, negov sin Ohozija,negov sin – Joas,
12 negov sin Amasija, negov sin –Azarija, negov sin – Jotam,
13 negov sin Ahaz, negov sin – Ezekija,negov sin Manasija,
14 negov sin – Amon, negov sin –Jo{ija.
15 Sinovi na Jo{ija: prvenecotJohanan, vtoriot – Joakim, tretiot –Sedekija, ~etvrtiot – Selum.
16 Sinovi na Joakim: Jehonija, sinnegov; Sedekija, negov sin.
Potomci na carot Jehonija 17 Sinovi na Jehonija, zarobenik vo
Vavilon: Salatiil, negov sin; 18 Malkiram, Pedaija, [enacar, Jeka-
mija, Ho{ama i Nevadija. 19 Sinovite na Pedaija: Zorovavel i
Semej. A sinovi na Zorovavel: Me{u-lam, i Ananija, i sestrata nivna [elo-mita
20 i u{te petmina: Ha{uva, Ohel,Varahija, Hasadija i Ju{av-Hesed.
21 Sinovi na Ananija: Pelatija iJi{aija; negov sin Refaja, negov sinArnan, negov sin Avdija, negov sin[ekanija.
22 Sin na [ekanija: [emaja, sinovina [emaja: Hatu{, Jigal, Barijah,Nearija i [afat – {estmina.
23 Sinovi na Nearija: Elioenaj, Hiz-kija i Azrikam – trojca.
24 Sinovi na Elioenaj: Hodavija,Elija{iv, Felaija, Akuv, Johanan,Delaja i Anani – sedummina.
9 2 Car 5,13 13,1
10 3 Car14,21 2 Let 12,16 13,1
12 4 Car 15,1-7 Is 1,1 Mih 1,1 2 Let 27,1
13 Is 7,1 Er 26,19 Os 1,1 2 Let 28,1 29,1
14 4 Car 22,1 Er 1,2 3,6 25,3 2 Let 33,21
15 4 Car23,34
16 4 Car24,6.18
17 Ezd 3,2
18 Ezd 1,8 5,14
22 Ezd 8,2-3
3,1-4 2 Car 3,2-5
1 14,3
4 2 Car 2,11
5,5
5-8 14,4-7
2 Car 5,14-16
449
PRVA KNIGA LETOPISI
Potomci na Juda
4 Sinovi na Juda: Fares, Esrom, Kar-mi, Or i [oval.
2 Reaja, [ovalov sin, go rodi Jahat;Jahat gi rodi Ahumaj i Lahad; od niv serodovite na Corat.
3 A ova se sinovite na Etam: Jizreel,Ji{ma, Jidba{, i sestrata nivna, poime Haselelponija.
4 Penuel, tatko na Gedor, i Ezer, tat-ko na Hu{in. Toa se sinovite na Or,prvenec Efratov, tatko Vitleemov.
5 A{hur, tatkoto na Tekoa, ima{edve `eni: Hela i Naara.
6 Naara mu gi rodi Ahuzam, Hefer,Temeni i Aha{tari, toa se sinovite odNaara.
7 Sinovi od Hela: Zeret, Cohar, iEtnan.
8 Koc gi rodi: Anuv i Hacovev irodovite na Aharhel, sin na Harum.
9 Jabec be{e popro~uen od svoitebra}a. Majka mu go nare~e Jabec,velej}i: go rodiv so bolki.
10 I povika Jabec kon Bog Izrailev,velej}i: „O, da me blagoslove{e so Tvo-jot blagoslov, da gi pro{ire{e grani-cite moi, da be{e rakata Tvoja so menei da me paze{e od zlo, ta da ne tagu-vam!” I Bog mu go dade ona za {tomole{e.
Drugi semejstva 11 A Halev, bratot na [uha, go rodi
Mahira; toj e tatko na E{ton. 12 E{ton go rodi Bet-Raf, Paseah i
Tehina, tatkoto na Irnaha{, bratot naSelom Kenezeecot i na Ahaz; toa se`itelite na Reka.
13 Sinovi na Kenaz: Gotoniil i Se-raja, sinovi na Gotoniil: Hatat iMeonotaj.
14 Meonotaj go rodi Ofra, a Seraja gorodi Joav, tatkoto na Gehara{imcite,nare~eni taka za{to bea zanaet~ii.
15 Sinovi na Halev, Jefuneov sin:Ir, Ila i Naam. Sin na Ila: Kenaz.
16 Sinovi na Jehalelel: Zif, Zifa,Tirija i Asrael.
17 Sinovi na Ezra: Jeter, Mered, Ef-er i Jalon; Jeter, pak, go rodi Mirjam,[amaja i Ji{bah, tatkoto na E{temoa.
18 A `ena mu, Judejkata go rodi Jared,Gedorov tatko, i Hever, tatko na Soho,i Jekutiel, tatko na Zanoah. Toa beasinovi na faraonovata }erka Bitija,{to ja be{e zel Mered.
19 Sinovite na `enata na Odija, ses-tra Nahamova, bea tatkovci na Keila,Germiecot i na E{temoa od Maahat.
20 Sinovi na Simon: Amnon, Rina,Ben-Hanan i Tilon. Sinovi na I{i:Zohet i sinot na Zohet.
Potomci na [ela 21 Sinovi na [ela, sin Judin: Er,
tatko na Leka i Laada, tatko na Mare-{a, i ~eladta na tie, {to obrabotuvaavison, od Bet-A{bea,
22 i Jokim, i `itelite na Hozev, iJoas, i Saraf, koi imaa imoti vo Moav,i Ja{uvi-Lahem; no toa se damne{niraboti.
23 Tie bea grn~ari, `iveej}i i voNetaim i Gedera; `iveeja tamu kajcarot, za da mu rabotat.
Potomci na Simon 24 Sinovi Simonovi: Nemuel, Jamin,
Jariv, Zerah i Saul. 25 Negov sin Selum; negov sin Miv-
sam; negov sin Mi{ma. 26 Sinovite na Mi{ma: Hamuel, sin
negov; negoviot sin Zakur, negoviot sin[imej.
27 [imej ima{e {esnaeset sinovi i{est }erki, no bra}ata negovi nemaamnogu sinovi, i siot nivni rod ne be{etolku mnogubroen, kako rodot nasinovite Judini.
28 Tie `iveeja vo Virsavija, Molada iHacar-[ual,
29 vo Bilha, vo Ecem, vo Tolad, 30 vo Vetuil, vo Horma, vo Ciklag, 31 vo Bet-Markavot, vo Hacar-Susim,
vo Bet-Birij i vo [aaraim. Toa segradovite nivni do caruvaweto naDavid,
32 so selata nivni: Etam, En-Rimon,Token i A{an, – pet gradovi,
33 i site nivni sela, {to bea okolutie gradovi do Vaal; toa se nivnite`iveali{ta i rodoslovija.
34 A Me{ovav, Jamlek i Jo{a, sin naAmasija,
18 Is.N. 15,34
19 5 Mojs 3,14 Is.N. 15,44
21 1 Mojs 38,5
24 1 Mojs29,33 46,10 2 Mojs 6,15 4 Mojs26,12-14
28-33 Is.N. 19,1-8
28 1 Mojs21,14
31 Is.N. 15,36
32 Is.N. 15,42
4,1-23 2,3-55
1 1 Mojs
29,35 4 Mojs
26,21
4 Ruta 1,19
5 2,24
450
PRVA KNIGA LETOPISI
35 Joil i Juj, sin na Jo{ivija, sin naSeraja, sin Asielov,
36 Elioenaj, Jakova, Jeho{aja, Asaja,Adiel, Jesimiel i Vaneja,
37 i Ziza, sin na [ifij, sin na Alon,sin na Jedaja, sin na [imri, sin[emaiev, –
38 site ovie spomenati bea na~alnicinad svoite rodovi, i domot natatkovcite nivni se razgrani mnogu.
39 Tie odea do Gedor i do isto~natastrana na dolinata, za da najdat pa-si{ta za stadata svoi;
40 i najdoa gusti i ubavi pasi{ta i{iroka zemja, mirna i bezopasna, za{toporano `iveeja malkumina od Hamov-cite.
41 Pa pojdoa tie, zapi{ani poimeni~-no, vo dnite na judejskiot car Ezekija,pa gi ubija skitnicite i zasednatite,{to se nao|aa tamu, gi istrebija zaseko-ga{ i se naselija na mestoto nivno,za{to tamu ima{e pasi{ta za stadatanivni.
42 A od niv, od Simonovite sinovi,petstotini du{i otidoa kon gorataSeir; na~alnici im bea: Pelatija, Nea-rija, Refaja i Uziil, sinovi na I{i,
43 i gi ubija izbeganite ostatoci odAmalikijcite, i `iveat tamu i do de-nes.
Potomcite na Ruvim
5 Sinovi na Ruvim, prvoroden Iz-railev; toj be{e prvoroden, no ot-
kako ja oskverni postelata na tatko si,prvenstvoto im be{e dadeno na sino-vite na Josif, sin Izrailev, no poduslov da ne se pi{at prvorodeni.
2 Bidej}i Juda be{e najsilen me|ubra}ata svoi, toa i voda~ot izleguva{eod nego, no prvenstvoto be{e prenesenona Josif, –
3 sinovi na Ruvim, prvorodeniotIzrailev, bea: Enoh, Palu, Esrom iKarmi.
4 Sinovi na Joil: [emaja, negoviotsin Gog, negoviot sin Semej,
5 negov sin Miha, negov sin Reaja,negov sin Vaal,
6 negov sin Beera, kogo {to asirskiotcar Tilgat-Pilneser go odvede vo plen.Toj be{e na~alnik na Ruvimcite.
7 A rodninite negovi, spored rodo-vite nivni, spored nivniot rodoslovenspisok, bea: Jeiel – glaven, potoaZaharija
8 i Bela, sin Azazov, sin na [ema,sin Joilov; toj `ivee{e vo Aroer, doNevo i do Vaal-Meon;
9 potoa `ivee{e toj kon istok s# dovlezot vo pustinata, koj se protega dorekata Eufrat, za{to bea mnogubrojnivo zemjata Galaadska.
10 Vo dnite na Saul, tie vodea vojna soHagrijcite, a tie se naselija vo {a-torite nivni po celata isto~na stranana Galaad.
Potomci na Gad 11 Sinovite Gadovi `iveeja sproti
niv vo zemjata Ba{anska, do Saleha: 12 vo Ba{an glaven be{e Joil, vtor –
Safan, potoa Janaj i [afat. 13 Bra}ata nivni so ~eladta svoja bea
sedum: Mihail, Me{ulam, Seva, Joraj,Jakan, Zija i Ever, sedum.
14 Eve gi sinovite na Avihajl, sin naHuri, sin na Jaroah, sin Galaadov, sinna Mihail, sin Je{i{aev, sin Jahdoev,sin Buzov.
15 Ahi, sin na Avdiel, sin Guniev,be{e na~alnik vo domot na svojot rod.
16 Tie se naselija vo Galaad, vo Ba{ani po selata negovi i vo site pasi{ta naSaron, s# do krajnite predeli nivni.
17 Tie site bea vpi{ani vo rodoslo-vijata vo vremeto na judejskiot car Jo-tam i vo vremeto na izrailskiot carJerovoam.
Voinite na isto~nite plemiwa 18 Me|u potomcite na Ruvim i Gad i
polovinata od plemeto Manasievo ima-{e voinstveni lu|e, ma`i, koi nosea{tit i me~, koi strelaa so lak i opit-ni na borba – ~etirieset i ~etiri ilja-di sedumstotini i {eeset du{i, {toodea vo vojna.
19 Tie vojuvaa so Hagrijcite, so Je-turejcite, Nafi{ejcite, Nodavejcite.
20 I pomo{ im be{e dadena protivniv, i Hagrijcite bea predadeni voracete nivni so s# {to imaa, za{to vovremeto na borbite tie Go povikuvaa
8 4 Mojs32,37-38 Is.N.13,15-23
9 1 Mojs 2,14 4 Mojs32,26
10 27,31
11 1 Mojs30,11 4 Mojs 1,25 5 Mojs 3,10
17 4 Car14,23
18 4 Mojs 1,3
19 1 Mojs25,15
20 3 Car 8,44 Is 26,3 Ps 36,40 54,4 Dan 6,22 2 Let 6,34
39 Is.N. 15,58
40 Sud 18,7-10
41 2 Let 26,7
42 1 Mojs 14,6
43 1 Mojs 14,7
Est 9,16
5,1 26,10
1 Mojs29,32 35,22 49,4
2 11,2
1 Mojs49,10
1 Car 9,16 2 Let 7,18
Mt 2,6
3 1 Mojs
29,32 46,9
2 Mojs 6,14 4 Mojs26,5-6
6 4 Car16,10
2 Let 28,20
451
PRVA KNIGA LETOPISI
Gospoda i Toj gi usli{uva{e, za{to naNego se nadevaa.
21 I gi zedoa stadata nivni: pedesetiljadi kamili, siten dobitok dveste ipedeset iljadi, magariwa dve iljadi isto iljadi lu|e.
22 za{to raneti padnaa mnogu, bidej}iborbata be{e od Boga. I `iveeja nanivnoto mesto s# do progonstvoto.
Potomcite na Manasija 23 Potomcite od plemeto Manasievo
`iveeja vo taa zemja od Ba{an do Vaal-Ermon i Senir i do gorata Ermon; itie se namno`ija.
24 Eve gi nivnite na~alnici: Efer,Ji{i, Eliil, Azriil, Eremija, Hoda-
vija i Jahdiel, ma`i silni, ma`i pro-~ueni, glavi na rodovite svoi.
Preselba na isto~nite plemiwa 25 No tie napravija prestap protiv
Boga na tatkovcite svoi i po~naa da`iveat bludno spored bogovite na na-rodite vo taa zemja, koi Bog gi be{eizgonil od pred liceto nivno,
26 toga{ Bog Izrailev go pottiknaduhot na asirskiot car Pul i duhot naasirskiot car Tilgat-Pilneser, i tiegi preselija Ruvimcite i Gadovcite ipolovinata od plemeto Manasievo i giodvedoa vo Helah, Havor i Hara i narekata Gozan, kade {to se i do dendene{en.
16-194 Mojs3,17-20 26,57-61
16 1 Mojs29,34
18 2 Mojs 6,18
22 5 Mojs 20,4
4 Car15,29
2 Let 32,8
23 7,14
4 Mojs32,39
5 Mojs 3,8-9
25 9,1
10,13 2 Mojs
24,15 3 Mojs 18,3
5 Mojs32,15-18
2 Let 12,2
26 4 Car15,16 17,6
Is 37,7
6,1 1 Mojs
46,11 2 Mojs 6,16
2 2 Mojs 6,18
3 2 Mojs6,20.23
4 2 Mojs 6,25
452
PRVA KNIGA LETOPISI
SEMEJNITE LOZI NA SVE[TENICITE
Drugi potomci od Levij
6 Sinovi na Levij bea: Ger{om, Kaati Merari.
2 Sinovi na Kaat: Amram, Jichar, He-vron i Uziil.
3 Sinovi na Amram: Aron, Mojsej iMirjam. Sinovi na Aron: Nadav, Avi-ud, Eleazar i Itamar.
4 Eleazar go rodi Fines. Fines gorodi Avi{ua.
5 Avi{ua go rodi Buki, Buki go rodiOzij,
6 Ozij go rodi Zaraja, Zaraja go rodiMeriel.
7 Mariel go rodi Amarija, Amarijago rodi Ahituv.
8 Ahituv go rodi Sadok, Sadok gorodi Ahimaa.
9 Ahimaa go rodi Azarija, Azarija gorodi Joanan.
10 Joanan go rodi Azarija, toj be{esve{tenik vo domot vo koj `ivee{eSolomon vo Erusalim.
11 I Azarija go rodi Amarija,Amarija go rodi Ahituv.
12 Ahituv go rodi Sadok, a Sadok gorodi Selum.
13 Selum go rodi Helkija, a Helkijago rodi Azarija.
14 Azarija go rodi Seraja, Seraja gorodi Jocadak.
15 A Jocadak otide vo plenstvo soJuda i Erusalim vo racete na Navuho-donosor.
16 I taka, sinovi Levievi bea: Ger-{om, Kaat i Merari.
17 Eve gi imiwata na Ger{omovitesinovi: Livni i Semej.
18 Sinovi Kaatovi: Amram, Jichar,Hevron i Uziil.
19 Sinovi Merarievi: Mahli i Mu{i.Toa se potomcite Levievi sporedrodovite nivni.
20 Ger{om ima{e: Livni, negov sin;Jahat, sin negov; Zima, negov sin;
21 Joah, negov sin; Ido, negov sin;Zerah, negov sin; Jeatraj, negov sin.
22 Sinovi Kaatovi: Aminadav, negovsin; Korej, negov sin, Asir, negov sin;
23 Elkana, negov sin; Evijasaf, negovsin; Asir, negov sin;
24 Tahat, negov sin; Uriil, negov sin;Ozija negov sin; Saul, negov sin.
25 Sinovi na Elkana: Amasaj iAhimot.
26 Elkana, negov sin; Cofaj, negovsin; Nahat, negov sin;
27 Elijav, negov sin; Jeroham, negovsin; Elkana, negov sin; Samoil, negovsin.
28 Sinovi Samoilovi: prvorodeniotJoil, vtor Avija.
29 Sinovi Merarievi: Mahli, negovi-ot sin Livnij; negoviot sin Semej, sinmu Oza,
30 [ima, negov sin; Hagija, negov sin;Asaja, negov sin.
Peja~ite vo hramot 31 Ete, niv gi postavi David da peat
vo Gospodoviot dom, otkako go vnese vonego kov~egot.
32 Tie slu`ea kako peja~i pred skini-jata na sobranieto, dodeka Solomon goizgradi domot Gospodov vo Erusalim.Tie nastapuvaa vo slu`bata svojaspored redot svoj.
33 Eve gi onie {to nastapuvaa sosinovite svoi: od sinovite Kaatovi –Eman, peja~, sin na Joil, sin na Sa-moil,
34 sin na Elkana, sin na Jeroham, sinna Eliil, sin na Toah,
35 sin na Cuf, sin na Elkana, sin naMaat, sin na Amasaj,
36 Sin na Elkana, sin na Joil, sin naAzarija, sin na Cefanija,
37 sin na Tahat, sin na Asir, sin naEvijasaf, sin na Korej,
38 sin na Jichar, sin na Kaat, sin naIsara, sin Leviin, sin Izrailev.
39 I brat mu Asaf, koj stoe{e oddesnata strana negova, – Asaf, sin naVarahija, sin na [ima,
40 sin na Mihail, sin na Baasej, sinna Malkija,
41 sin Etniev, sin Zerahov, sin Adaev, 42 sin Etanov, sin Zimin, sin Se-
meiev, 43 sin Jahatov, sin Ger{omov, sin
Leviev. 44 A od sinovite na Merari, nivnite
bra}a, na levata strana: Etan, sin Ku-{iev, sin Avdiev, sin Maluhov,
45 sin Ha{aviev, sin Amasiev, sinHelkiev,
46 sin Amasiev, sinot Baniev, sinot[omerov,
47 sinot Mahliev, sinot Mu{iev,sinot Merariev, sin Leviev.
48 Bra}ata nivni, levitite, bea opre-deleni za sekakva slu`ba vo Bo`jiotdom;
49 Aron, pak, i sinovite negovi gigorea prinosite vrz `rtvenikot i vrz
kadilniot `rtvenik izvr{uvaa sekoesve{tenodejstvie vo Najsvetata Sveti-wa i za is~istuvawe na Izrail vo s#,kako {to be{e zapovedal Bo`jiot slugaMojsej.
Potomci od Aron 50 Eve gi sinovite Aronovi: Eleazar,
sin negov; Fines, sin negov; Avi{ua,sin negov;
51 Buki, negov sin; Ozij, negov sin,Zerarija, negov sin;
52 Merajot, negov sin; Amarija, negovsin; Ahituv, negov sin;
53 Sadok, negov sin; Ahimaac, negovsin.
@iveali{tata na levitite 54 Eve gi nivnite `iveali{ta spored
selata nivni vo nivnite predeli: nasinovite Aronovi od rodot Kaatov,spored ona {to im se padna so `drepka;
55 go dadoa Hevron, vo zemjata Judina,i okolinata negova;
56 a nivite na toj grad i selata negovimu gi dadoa na Halev, sinot Jefuneov.
57 Na Aronovite sinovi im gi dadoa ipribe`i{nite gradovi: Hevron iLivna so okoliite nivni, Jatir iE{temoa so okolinata negova,
58 Hilez i okolinata negova, Davir iokolinata negova,
59 A{an so okolinata negova iVetsamis so okolinata negova;
60 a od plemeto Venijaminovo – Geva iokolinata negova, Alemet so okolinatanegova, i Anatot so okolinata negova;site nivni gradovi vo rodovite nivnibea trinaeset grada.
61 Na drugite sinovi Kaatovi od~eladta na toa pleme im dadoa so`drepka deset grada od delot na polo-vinata od plemeto Manasievo.
62 Na sinovite Ger{omovi, sporedrodovite nivni, od plemeto Isaharovo,od plemeto Asirovo, od plemetoNeftalimovo i od plemeto Manasievovo Ba{an im dadoa trinaeset gradovi.
63 Na sinovite Merarievi, sporedrodovite nivni, od plemeto Ruvimovo,
50-53 5,30-34
32 25,1
Ps 67,24 Ezd 3,10
Neem 12,45 2 Let
29,25-26
33 15,17
39 25,1.9
44 15,17
4823,32
49 2 Mojs27,1-8
30,7 2 Let 26,18
453
PRVA KNIGA LETOPISI
od plemeto Gadovo, i od plemeto Za-vulonovo im dadoa so `drepka dvanae-set gradovi.
64 Taka sinovite Izrailevi im girazdadoa na levitite gradovite sookolinite nivni.
65 Gi dadoa so `drepka od plemeto naJudinite sinovi, od plemeto naSimeonovite sinovi i od plemeto naVenijaminovite sinovi onie gradovi,{to se spomnati po ime.
66 Na nekoi rodovi od Kaatovitesinovi im bea dadeni gradovite odEfremovo pleme.
67 I im gi dadoa pribe`i{nite gra-dovi: Sihem i negovite pasi{ta voEfremovata ridesta zemja, Gezer sonegovite pasi{ta,
68 Jokmeam i okolinata negova, Veto-ron so negovite pasi{ta,
69 Ajalon so negovite pasi{ta i Gat-Rimon so negovite pasi{ta;
70 od polovinata na Manasievotopleme – Aner so negovite pasi{ta iValaam so negovite pasi{ta, toa zasemejstvata na drugite sinovi Kaatovi.
71 Na sinovite Ger{omovi od polov-inata od plemeto Manasievo im go da-doa Golan vo Ba{an so negovite pasi{-ta i A{tarot so negovite pasi{ta;
72 plemeto Isaharovo – Kedes inegovite pasi{ta, Daverat i negovitepasi{ta,
73 Ramot so negovite pasi{ta i Anemso negovite pasi{ta;
74 od plemeto Asirovo – Ma{al iokolinata negova, Avdon i okolinatanegova,
75 Hukok so negovite pasi{ta i Rehovso negovite pasi{ta;
76 od plemeto Neftalimovo – Kedesvo Galileja i negovite pasi{ta, Hamonso negovite pasi{ta i Kirjataim sonegovite pasi{ta.
77 A na drugite sinovi Merarievi –od plemeto Zavulonovo, Rimon sonegovite pasi{ta i Tavor so negovitepasi{ta.
78 Od onaa strana na Jordan, sprotiErihon, na istok od Jordan, od plemetoRuvimovo go dadoa Becer vo pustinata inegovite pasi{ta, Jahca i nejzinitepasi{ta.
79 Kedemot so negovite pasi{ta iMefaat so negovite pasi{ta.
80 od plemeto Gadovo – Ramot voGalaad i negovite pasi{ta, Mahanaimi negovite pasi{ta,
81 Esevon so negovite pasi{ta i Jazerso negovite pasi{ta.
Potomcite na Isahar
7 Sinovi Isaharovi bea: Tola, Pua,Ja{uv i [ivron, ~etvorica.
2 Sinovi Tolovi: Ozij, Refaja, Jeri-el, Jahmaj, Jivsam i Samoil, na~alnicina domovite vo Tolovite pokolenija,ma`i voinstveni vo svoite rodovi;nivniot broj vo vremeto na David be{edvaeset i dve iljadi i {estotini.
3 Oziev sin: Jizrahija; a Jizrahievisinovi: Mihail, Avdija, Joil i Ji{ija– petmina. Site tie bea na~alnici.
4 Tie imaa, spored rodovite svoi ipokolenijata svoi, trieset i {est ilja-di vojska podgotvena za borba, za{toimaa mnogu `eni i sinovi.
5 A bra}ata nivni vo site pokolenijaIsaharovi bea do osumdeset i sedumiljadi, ma`i borbeni, zapi{ani vorodoslovnite spisoci.
Potomci na Venijamin i Dan 6 Venijamin ima{e sinovi: Bela, Be-
her i Jediael – trojca. 7 Sinovi na Bela: Ecbon, Ozij, Uziil,
Jeremot i Iri – petmina, na~alnici,ma`i voinstveni. Vo rodoslovnite spi-soci zapi{ani dvaeset i dve iljaditrieset i ~etiri.
8 Sinovi Beherovi: Zemira, Joas,Eliezer, Elioenaj, Amvrij, Jeremot,Avija, Anatot i Alemet; site tie sesinovi Beherovi.
9 Vo rodoslovnite spisoci od niv sezapi{ani, po rodovite i po stare{in-stvo, ma`i borbeni – dvaeset iljadi idveste.
10 Jediaelov sin: Bilhan; sinovi Bil-hanovi: Jeus, Venijamin, Aod, Kenaana,Zetan, Tarsis, Ahi{ahar.
11 Site tie sinovi Jediaelovi bea na-~alnici na domovi, ma`i voinstveni;koi odea vo vojna, bea sedumnaeset ilja-di i dveste.
7,1-2 4 Mojs26,23-25
1 1 Mojs30,18 46,13
6 1 Mojs46,21 4 Mojs26,38-41
454
PRVA KNIGA LETOPISI
12 [upim i Hupim bea sinovi Irovi;Hu{im be{e sin Aherov.
Potomci na Neftalim 13 A sinovite Neftalimovi bea: Jaha-
ciel, Guni, Jecer i Selum bea deca odBilha.
Potomci na Manasija 14 Sinovi Manasievi: Azriil, kogo go
rodi prile`nicata negova, Aramejka;taa go rodi u{te Mahir, Galaadov tat-ko.
15 Mahir ja zede za `ena sestrata naHupim i [upim, – sestrata nivna sevika{e Maaha; vtoriot sin na Ma-nasija se vika{e Salpaad. Salpaad ima-{e samo }erki.
16 Maaha, `enata Mahirova, rodi sini go nare~e Pere{, a brat mu se vika{e[ere{. Negovi sinovi: Ulam i Rekem.
17 Ulamov sin: Bedan. Toa bea sinovina Galaad, sin na Mahir, sin Manasiev.
18 Sestra mu Moloheta gi rodi I{-hod, Aviezer i Mahla.
19 [emidovi sinovi bea: Ahjan, Si-hem, Likhi i Anijam.
Potomci na Efrem 20 Efremovi sinovi: [utelah; i Be-
red, negov sin, Tahat, negov sin, Elada,negov sin, Tahat, negov sin,
21 Zavad, negov sin, [utelah, negovsin, Ezer i Elad. Niv gi ubija `ite-lite gatski, rodeni vo taa zemja, zatoa{to bea oti{le da gi zagrabat stadatanivni.
22 I tatko im Efrem pla~e{e po nivmnogu denovi, a bra}ata negovi doa|aada go ute{uvaat.
23 Potoa toj vleze pri `ena si; taaza~na i rodi sin, i toj go nare~e so ime-to Berija, zatoa {to zlo go snajde domotnegov.
24 Toj ima{e i }erka [eera. Taa goizgradi Dolni i Gorni Vetoron i Uzen-[eera.
25 Negov sin be{e Refah; negovi si-novi Re{ef i Telah; Tahan, negov sin,
26 Ladan, negov sin, Amihud, negovsin, Eli{ama, negov sin,
27 Nun, negov sin, i Isus, negov sin. 28 Imotot nivni i `iveali{tata
nivni bea: Vetil i selata negovi: konistok Naaran, kon zapad Gezer i selatanivni; Sihem i nemu pot~inetitegradovi s# do Gaza so selata nejzini,
29 Vo racete na sinovite Manasievi:Bet-[an i selata negovi, Tanah so se-lata negovi, Megido so selata negovi,Dor i negovite sela. Vo niv `iveejasinovite na Josif, Izrailev sin.
Potomci na Asir 30 Sinovi Asirovi: Jimna, Ji{va,
Ji{vi, Berija i sestra im Zara. 31 Sinovi Berievi: Hever i Malhiil.
Toj e tatko Birzaitov. 32 Hever gi rodi Jaflet, [omer, Ho-
tam i sestra im [ua. 33 Sinovi Jafletovi: Pasah, Bimhal
i A{vat. Toa bea sinovi Jafletovi. 34 Sinovi [omerovi: Ahi, Rohga, Hu-
ba i Aram. 35 Sinovi na Helem, negov brat:
Cofah, Jimna, [ele{ i Amal. 36 Sinovi Cofahovi: Suah, Harne-
fer, [ual, Beri i Jimra, 37 Becer, Hod, [ama, [il{a, Jitran
i Bera. 38 Sinovi Jeterovi: Jefune, Pispa i
Ara. 39 Sinovi na Ula: Arah, Haniil i
Ricija. 40 Site tie bea potomci Asirovi, na-
~alnici na domovite, odbrani silni ihrabri ma`i, na~alnici na na~alnici-te. Zapi{ani bea vo nivnite rodoslov-ni spisoci, za vojna, na broj dvaeset i{est iljadi du{i.
Potomci Venijaminovi
8 Venijamin go rodi Bela, svojot pr-voroden sin, A{bel – vtor, Ahrav –
tret, 2 Noha – ~etvrti i Rafa – petti. 3 Sinovi na Bela bea: Adar, Gera,
Aod, 4 Avi{ua, Naaman, Ahoah, 5 Gera, [efufan i Huram. 6 Eve gi sinovite Aodovi, koi bea na-
~alnici na rodovite, {to `iveeja voGeva i bea preseleni vo Manahat:
28 Is.N. 10,33
29 Is.N. 11,2 17,11
30-31 1 Mojs46,17 4 Mojs26,44-47
8,1-3 1 Mojs46,21 4 Mojs26,38-41
13 1 Mojs 30,8
46,24 4 Mojs
26,48-50
14-19 4 Mojs
26,29-34
14 5,23
1 Mojs41,51
Is.N. 17,1
15 4 Mojs
26,33
17 4 Mojs
26,30
20-21 4 Mojs
26,35-37
20 1 Mojs
41,52 4 Mojs 1,33
24 Is.N. 10,10
455
PRVA KNIGA LETOPISI
7 Naaman, Ahija i Gera, koj gi pre-seli; toj go rodi Oza i Ahihud,
8 [aharaim rodi deca vo moavskatazemja, otkako gi napu{ti `enite svoiHu{ima i Baara.
9 Toj gi rodi od svojata `ena Hode{a:Jovav, Civija, Me{a, Malkam,
10 Jeuc, Saheja i Mirma; toa se negovisinovi, glavi na semejstva.
11 Od Hu{ima toj gi rodi Avituv iElpaal.
12 Sinovi Elpaalovi: Ever, Mi{am,[emer, – koj gi izgradi Ono, Lod inemu pot~inetite gradovi, –
13 Berija i [ema, tie bea na~alnicina ajalonskite `iteli. Tie gi izgonija`itelite na Get.
14 Ahio, [a{ak, Jeremot, 15 Zevadija, Arad, Eder, 16 Mihail, Ji{pa, Joha, bea Beriini
sinovi. 17 Zevadija, Me{ulam, Hizki, Hever, 18 Ji{meraj, Jizlija i Jovav, bea
sinovi Elpaalovi. 19 Jakim, Zihrij, Zavdij, 20 Elienaj, Ciltaj i Eliil, 21 Adaja, Beraja i [imrat bea sinovi
Semeievi 22 Ji{pan, Ever, Eliil, 23 Avdon, Zihrij, Hanan, 24 Ananija, Elam, Antotija, 25 Jifdea i Penuel bea sinovi [a{a-
kovi. 26 [am{eraj, [eharija, Gotolija, 27 Jaare{ija, Elija i Zihrij bea sino-
vi Jerohamovi. 28 Tie bea na~alnici, glavni vo rodo-
vite svoi. Tie `iveeja vo Erusalim. 29 Vo Gavaon `iveeja: Jeiel, osnova-
~ot na Gavaon – `ena mu se vika{eMaaha, –
30 i prvorodeniot mu sin Avdon, a ponego: Cur, Kis, Vaal, Nadav, (Nir),
31 Gedor, Ahjo i Zeker. 32 Miklot go rodi [ima. I tie
`iveeja do bra}ata svoi vo Erusalim,zaedno so niv.
Semejstvoto na carot Saul 33 Nir, go rodi Kis; Kis go rodi Sa-
ul; Saul go rodi Jonatan, Melhisuj,Avinadav i E{baal.
34 Jonatanov sin be{e Meriv-Vaal;Meriv-Vaal go rodi Miha.
35 Sinovi na Miha: Piton, Meleh,Tahrea i Ahaz.
36 Ahaz go rodi Jehoada: Jehoada gorodi Alemet, Azmavet i Zamvrij; Zam-vrij go rodi Moca;
37 Moca go rodi Bina; Rafa be{e ne-gov sin; Eleasa, negov sin; Acel, negovsin.
38 Acel ima{e {estmina sinovi, ieve gi imiwata nivni: Azrikam, Bohru,Ismail, [earija, Avdija i Hanan; tiesite bea sinovi Acelovi.
39 Sinovi na E{ek, negov brat: Ulamnegov prvoroden, vtor – Jeus, tret –Elifelet.
40 Sinovite Ulamovi bea ma`i voin-stveni, strelci so lak, imaa mnogu si-novi i vnuci: sto i pedeset. Site tiebea od sinovite Venijaminovi.
@itelite na Erusalim i Gavaon
9 Taka bea prebrojani spored rodovi-te svoi site Izrailci, i, ete, tie
se zapi{ani vo knigite na izrailskitecarevi. A Judejcite, zaradi bezzakoni-jata svoi, bea preseleni vo progonstvovo Vavilon.
2 Prvite `iteli, {to `iveeja vo svo-ite vladenija, po izrailskite gradovi,bea Izrailci, sve{tenici, leviti islu`iteli vo hramot.
3 Vo Erusalim `iveeja nekoi od Judi-nite sinovi i od sinovite Venijami-novi, kako i od sinovite Efremovi iManasievi:
4 Utaj, sin Amihudov, sin na Amvrij,sin na Imrij, sin na Vanij, – od sino-vite na Fares, Judiniot sin;
5 od sinovite [ilonovi – Asaja,prvoroden, i sinovite negovi;
6 od sinovite na Zerah – Jeuel i bra-}ata nivni, {estotini i devedeset;
7 od sinovite Venijaminovi – Salu,sin na Me{ulam, sin na Hodavija, sinHasenuin;
8 Ivneja, sin Jerohamov, Ila, sin naOzij, sin Mokriev; Me{ulam, sin naSafatija, sin na Raguil, sin na Ivnija,
9 i bra}ata nivni spored rodovitenivni: devetstotini pedeset i {est, –
40 4 Mojs26,38
9,1 5,25 2 Let 1,2 5,3
2-17 Neem 11,3-19
2 Ezd 2,43.70 Neem 7,60
4 1 Mojs38,29 46,12
12 Ezd 2,33 Neem 6,2
7,37 11,35
13 Is.N. 10,12
11,22
28 9,34
29-32 9,35-38
29 Is.N. 9,3
33-38 9,39-44
33 1 Car 9,1
14,49 2 Car 2,8
456
PRVA KNIGA LETOPISI
site tie ma`i bea na~alnici na ro-dovite vo pokolenijata svoi.
Sve{tenicite vo Erusalim 10 A od sve{tenicite: Jedaja, Jojariv,
Jahin, 11 Azarija, sin na Helkija, sin na Me-
{ulam, sin na Sadok, sin na Merajot,sin Ahituvov, koj be{e na~alnik naBo`jiot dom;
12 Adaja, sin na Jerohama, sin na Pa-{hur, sin Melhiev; Masaj, sin Adie-lov, sin Jehzerov, sin na Me{ulam, sinna Me{ilemit, sin Imerov,
13 i bra}ata nivni, na~alnici narodovite svoi: iljada sedumstotini i{eeset, – ma`i istaknati vo slu`batasvoja vo Bo`jiot dom.
Levitite vo Erusalim 14 A od levitite: [emaj, Ha{uvov
sin, sin na Azrikam, sin Ha{aviev, –od sinovite Merarievi;
15 Bakbakar, Here{, Galal i Matani-ja, sin na Miha, sin na Zihrij, sin Asa-fov;
16 Avdija, sin [emaev, sin na Galal,sin na Jedutun, i Varahija, sin na Asa,sin na Elkana, koj `ivee{e vo Neto-fatskite sela.
^uvarite na erusalimskiot hram 17 A vratari: Selum, Akuv, Talmon,
Ahiman i bra}ata nivni; Selum be{eglaven.
18 Tie se i do denes vratari kaj car-skata porta kon istok i ja odr`uvaatstra`ata na sinovite Levievi.
19 Selum, sin Koreov, sin na Evija-saf, sin na Korej, i bra}ata negovi odnegoviot rod, – Koreovci, po slu`batabea stra`ari kaj pragovite na skinija-ta, a tatkovcite nivni go ~uvaa vlezotvo Gospodoviot dom.
20 Fines, sin Eleazarov, be{e voda~nivni, i Gospod be{e so nego.
21 Zaharija, sin Me{elemov, be{evratar kaj vratata vo skinijata nasobranieto.
22 Site tie, izbrani za vratari kajpragovite, bea dveste i dvanaeset. Tiese zapi{ani vo spisokot spored nivni-
te sela. Niv gi postavija David i Samo-il jasnovidecot zaradi vernosta nivna.
23 Tie i sinovite nivni ~uvaa stra`akaj vratata na domot Gospodov, kajdomot na skinijata.
24 Vratari ima{e na ~etirite strani:na isto~nata, zapadnata, severnata iju`nata.
25 A bra}ata nivni `iveeja vo svoitesela i doa|aa odvreme – navreme kaj nivza sedum dena.
26 Za{to ~etvoricata glavni vratari,leviti, isto taka bea postaveni nadodaite i riznicite na Bo`jiot dom.
27 Tie prestojuvaa i no}e okolu Bo`-jiot dom, bidej}i nim im be{e nalo-`eno da go ~uvaat, i tie bea dol`nisekoe utro da gi otvoraat vratite.
Drugi leviti 28 Nekoi od niv bea postaveni kaj sa-
dovite za bogoslu`ba, koi gi primaa sobroj i davaa so broj.
29 Na drugi od niv im bea doverenidrugite sadovi i site posveteni ne{ta:naj~isto bra{no, vino, maslo, temjan imirisite.
30 A nekoi od sinovite na sve{teni-cite podgotvuvaa miro od razni miriz-livi materii.
31 A na levitot Matitija, prvorodenna Koreovecot Selum, mu be{e dove-reno ona {to se podgotvuva vo tav~e.
32 Na nekoi od bra}ata nivni, od si-novite Kaatovi, im be{e dovereno dagi prigotvuvaat lebovite {to se prine-suvaat sekoja sabota.
33 A peja~ite, glavnite vo levitskitepokolenija, vo sobite na hramot bea os-lobodeni od rabota, bidej}i bea dol`nida se zanimavaat dewe i no}e so svojataslu`ba.
34 Toa se na~alnicite na tatkovitedomovi na levitite, spored nivnitepokolenija. Tie `iveeja vo Erusalim.
Pretcite i potomcite na carot Saul
35 Vo Gavaon `iveeja: Jeiel, tatko naGavaoncite, `ena mu se vika{e Maaha,
36 i prvorodeniot sin negov Avdon;po nego: Cur, Kis, Vaal, Nir, Nadav,
26 26,22
27 4 Mojs 3,38 Is 22,22
29 23,29 4 Mojs 3,28
30 2 Mojs30,25
32 23,29 3 Mojs24,5-8 2 Let 13,11
33 Ps 133,1 2 Let 5,12
34-44 8,28-38
12 Er 21,1
38,1 Ezd 2,38
15 Neem 11,22 2 Let 20,14
16 Neem 12,28
17 26,1
Ezd 2,42 Neem 7,45 2 Let 8,14
18 Ez 43,1
46,1 2 Let 26,14
19 Er 35,4
20 4 Mojs
25,11
21 26,2.14
22 1 Car 9,9
457
PRVA KNIGA LETOPISI
37 Gedor, Ahjo, Zaharija i Miklot. 38 Miklot go rodi [imam. I tie `i-
veeja do bra}ata svoi vo Erusalim, za-edno so niv.
39 Nir go rodi Kis, Kis go rodi Saul,Saul go rodi Jonatan, Melhisuj, Avina-dav i E{baal.
40 Jonatanov sin be{e Meriv-Vaal;Meriv-Vaal go rodi Miha.
41 Sinovi na Miha: Piton, Meleh,Tahrea i Ahaz.
42 Ahaz go rodi Jara; Jara go rodiAlemet, Azmavet i Zamvrij, Zamvrij gorodi Moca.
43 Moca go rodi Bina; Refaja be{enegov sin; Eleasa, negov sin, Acel,negov sin.
44 Acel ima{e {estmina sinovi, ieve gi imiwata nivni: Azrikam, Bohru,Ismail, [earija, Avdija i Hanan. Toase sinovite Acelovi.
Saulovata smrt (2 Car 31,1-13)
10 Filistejcite vojuvaa protivIzrail, i Izrailcite begaa od
Filistejcite i pa|aa porazeni na gora-ta Gelvuja.
2 Filistejcite go gonea Saul i sino-vite negovi i gi ubija Jonatan, Avina-dav i Melhisuj, sinovi Saulovi.
3 Bitkata protiv Saul se zasili, istrelcite se nafrlija vrz nego, taka{to toj be{e iznaranet od strelcite.
4 Saul mu re~e na svojot oru`jenosec:„Izvadi go me~ot svoj i ubij me so nego,za da ne dojdat tie neobrezani i da sepodbivaat so mene.” No oru`jenosecotne se osmeluva{e, za{to mnogu se be{eupla{il. Toga{ Saul go zede me~otsvoj i se frli vrz nego.
5 Oru`jenosecot negov, koga vide dekaSaul umre, i samiot se frli vrz me~otsvoj i umre.
6 Zagina Saul i trojcata sinovi ne-govi, i celiot dom negov zagina zaednoso nego.
7 Koga Izrailcite, {to bea vo doli-nata vidoa deka site begaat i deka Sauli sinovite negovi se ubieni, gi napu{-tija gradovite svoi i se razbegaa; a Fi-listejcite dojdoa i se naselija vo niv.
8 Na drugiot den Filistejcite dojdoada gi soberat ubienite i go najdoa Sauli sinovite negovi, padnati na Gelvuj-skata Gora.
9 Go soblekoa Saul i mu ja zedoa gla-vata i oru`jeto, i ispratija po zemjatafilistejska da razglasat za toa predsvoite idoli i pred narodot.
10 Oru`jeto negovo go stavija vo idol-skoto svetili{te pred svoite bogovi, aglavata negova ja nadenaa vo hramot naDagon.
11 I celiot Jave{ Galaadski ~u s#,{to bea izvr{ile Filistejcite soSaul.
12 Potoa stanaa site hrabri ma`i, gozedoa teloto Saulovo i telata na sino-vite negovi i gi odnesoa vo Jave{; tiegi zakopaa koskite nivni pod dabot voJave{ i postea sedum dena.
13 Taka umre Saul poradi svoeto bez-zakonie, {to go napravi pred Gospod,za{to ne gi zapazi zborovite Gospodovii se dopra{uva{e do vra`a~ite,
14 a ne Go pobara Gospoda. Zatoa Toj igo pogubi i carstvoto negovo go predadena David, Jeseeviot sin.
David ednoglasno izbran i pomazan za car (2 Car 5,1-10)
11 Se sobraa site Izrailci kaj Da-vid vo Hevron i rekoa: „Eve, nie
sme koska tvoja i plot tvoja; 2 i porano, koga Saul be{e u{te car,
ti go izveduva{e i go voveduva{e Izra-il: i Gospod, tvojot Bog, ti re~e: ‚Ti }ego pase{ Mojot narod Izrail i ti }ebide{ voda~ na Izrail, Mojot narod.’”
3 Toga{ site izrailski na~alnicidojdoa kaj carot vo Hevron, i Davidsklu~i so niv zavet vo Hevron predliceto Gospodovo, i tie go pomazaa Da-vid za car nad Izrail, spored slovotoGospodovo preku Samoil.
4 I trgna David i siot Izrail zaErusalim, odnosno za Jevus. A tamu beaJevusijcite, `iteli na taa zemja.
5 @itelite na Jevus mu rekoa naDavid: „Nema da vleze{ tuka.” NoDavid ja prezede tvrdinata Sion: toa egradot Davidov.
10,10 Sud 16,23
11 Sud 21,8
13 5,25 3 Mojs19,31 20,6 5 Mojs18,9-14 1 Car13,13 2 Car 1,1
14 12,23 1 Car13,14
11,1 1 Mojs13,18 23,19
2 2 Car18,5,16 Ps 77,71 Mt 2,6
3 1 Car 16,1-13
4 1 Mojs10,16 15,18-21 Is.N. 3,10 15,8
39 1 Car 9,1
13,22
458
PRVA KNIGA LETOPISI
6 I re~e David: „Koj od site vas naj-napred }e gi pobedi Jevusijcite, }e sta-ne na~alnik i vojvoda.” Najnapred odsite izleze Joav, Sarueviot sin, i stanana~alnik.
7 David `ivee{e vo taa tvrdina, izatoa ja narekuvaa Davidov grad.
8 Toj izgradi yidovi okolu gradot,po~nuvaj}i od Milo pa s# naokolu;Joav, pak, gi obnovi drugite delovi nagradot.
9 David napreduva{e i se vozdiga{es# pove}e i pove}e, i Gospod Savaot be-{e so nego.
Davidovite junaci (2 Car 23,8-39)
10 Eve gi poglavnite Davidovi junaci,koi se borea hrabro so nego vo carstvo-to negovo, zaedno so siot Izrail, za dago zacarat nad Izrail spored slovotoGospodovo.
11 Eve go i brojot na junacite {to beakaj David: Ja{ovam, sin Hahmoniev,prv od triesettemina: toj go izvle~eme~ot svoj protiv trista du{i i naed-na{ gi porazi.
12 Po nego Eleazar, sinot na Ahohie-cot Dodo – eden od trojcata junaci:
13 Toj be{e so David vo Pas-Damim,kade {to Filistejcite se bea sobraleza vojna. Tamu eden del od poleto be{eposeano so ja~men, i narodot izbega odFilistejcite;
14 no tie se zaprea srede poleto, gi za-bele`aa i gi porazija Filistejcite. IGospod im donese golema pobeda i gispasi Svoite lu|e.
15 Tie, trojcata glavni od triesette-mina voda~i, se ka~ija na karpata kajDavid vo pe{terata Adulam, a, pak, fi-listejskiot logor be{e smesten voRefaimskata Dolina.
16 David vo toa vreme be{e vo utvrde-no mesto, a stra`ata filistejska be{evo Vitleem.
17 David o`edne i re~e: „Koj }e midonese da pijam voda od vitleemskiotizvor, {to e kaj portite?”
18 Toga{ tie trojca se provrea nizfilistejskiot logor, zafatija voda odVitleemskiot izvor, {to e kaj portite,
ta mu donesoa na David. No David nesaka{e da pie, tuku ja izlea vo slava naGospod.
19 i re~e: „Da me ~uva Gospod, toa dago napravam! Zar }e ja pijam krvta naonie ma`i, {to gi izlo`ija du{itesvoi! Za{to so opasnost po `ivototsvoj tie ja donesoa vodata.” I ne saka{eda ja pie. Toa go izvr{ija tie trojcajunaci.
20 I Avesa, bratot Joavov, be{eglaven me|u trojcata: toj ubi so me~otsvoj trista du{i i se proslavi me|u tietrojca.
21 Od trojcata toj be{e najviden ibe{e voda~, no onie trojca toj ne gidostigna.
22 Vaneja, sinot na hrabriot ma` Je-hojada, golem po delata, rodum od Kav-ceel, gi ubi dvajcata sinovi na Ariilmoavski; toj istiot sleze i ubi lav voeden rov po sne`no vreme;
23 pak toj ubi eden Egip}anec, koj be-{e pet lakti visok: Egip}anecot ima-{e vo rakata kopje kolku edno tkae~kokrosno, a toj pristapi kon nego so stapi, otkako mu go izbi kopjeto od rakatana Egip}anecot, go ubi so negovotokopje.
24 Toa go izvr{i Jehojadaeviot sinVaneja, i be{e slaven me|u tie trojcajunaci;
25 toj be{e poviden od triesettemina,no na onie trojcata ne im be{e ramen,i David go postavi za najblizok ispol-nitel na svoite zapovedi.
26 A glavni od borcite bea: Asail,brat na Joav; Elhanan, sin na Dodo, odVitleem;
27 [amot Haroranin, Helec Pelonja-nin;
28 Ira, sin na Ike{ Tekoatski; Avie-zer Anatotski;
29 Sivhaj Hu{a}anecot; Ilaj Ahohie-cot;
30 Maharaj Netofatec; Heled, sin naBaana, Netofatecot;
31 Itaj, sin Rivaev, od Giva Venijami-nova; Vaneja Piratonjanecot;
32 Huraj od Gaa{kite potoci, Avielod Bet-Arava;
33 Azmavet Baharumiec; Eljahba[aalboniec.
20 1 Car 26,6
22 Is.N. 15,21 1 Car17,36
23 1 Car 17,7
6 2 Car 2,13
8 2 Let 32,5
11 2 Car17,10
14 2 Mojs
14,30 1 Car11,13
15 Is 17,5
16 2 Car 5,17
18 5 Mojs
12,16
459
PRVA KNIGA LETOPISI
34 Sinovi na Gizonecot Ha{em: Jona-tan sin na [ate, Harariecot;
35 Ahijam, sin Saharov, Harariec:Elifal, sin na Ur;
36 Hefer Meheratiecot; Ahija Pe-lonjaninot;
37 Hecro Karmilanski; Naaraj, sinEzbaev;
38 Joil, brat Natanov; Mivhar, sinHagriev;
39 Celek Amonec; Nahraj Bero}a-ninot, oru`jenosec na Joav, sin Saruev;
40 Ira Jitranecot; Garev Jitranecot; 41 Urija Hitiecot; Zavad, sin Ahla-
ev; 42 Adina, sin na [ica, na~alnik na
Ruvimovcite, i so nego u{te trieset; 43 Hanan, sin na Maaha; Josafat Mit-
niecot; 44 Ozija A{teratiecot; [ama i Jei-
el, sinovi na Hotam od Aroer; 45 Jediael, sin na [imrij, i Joha,
negov brat od Tic; 46 Eliil od Mahavim, i Jerivaj i Jo-
{avija, sinovi Elnaamovi, i JitmaMoavecot;
47 Eliil, Ovid i Jasiel od Mecovaja.
Borcite {to mu pomagaa na David
12 Eve gi onie koi isto taka dojdoakaj David vo Ciklag, koga toj
u{te se krie{e od Kisoviot sin Saul;tie bea od junacite, {to pomagaa voborbata,
2 vooru`eni so lak, frlaa so desnatai so levata raka kamewa i pu{taa stre-li so lak, bea od bra}ata Saulovi, odVenijaminovcite;
3 na~alnik be{e Ahiezer, po negoJoas, sinovi na [emaja od Giva; Jezieli Pelet, sinovi Azmavetovi; Beraha iJuj od Anatot;
4 Ji{maja od Gavaon, junak od trieset-mina i voda~ na triesetminata; Ere-mija, Jahaziel, Johanan i Jozavad odGedera;
5 Eluzaj, Jeremot, Bealija, [emarija,Cafatija od Harufa;
6 Elkana, Ji{ija, Azarel, Joezer, iJa{ovam, od Koreovcite;
7 i Joila i Zevadija, sinovi na Jero-ham od Gedor.
Davidovi sledbenici od plemeto na Gad
8 Kaj David vo tvrdinata, vo pustina-ta dojdoa ma`i junaci, od Gadovcite,voinstveni, vooru`eni so {tit i kopje;licata nivni – lica lavovski, brzikako eleni v gora.
9 Glaven be{e Ezer, vtor Avdija, tret– Elijav,
10 ~etvrti Mi{mana, petti – Eremi-ja,
11 {esti – Ataj, sedmi – Eliil, 12 osmi – Johanan, devetti – Elzavad, 13 desetti – Eremija, edinaesetti –
Mahbanaj. 14 Tie, sinovite Gadovi, bea na~alni-
ci vo vojskata: najmaliot nad sto du{i,a najgolemiot nad iljada.
15 Tie minaa preku Jordan vo prviotmesec, koga toj se izliva od bregovitesvoi, i gi progonija site onie {to `i-veeja vo dolinite kon istok i kon zapad.
Davidovi sledbenici od plemiwatana Venijamin i Juda
16 Isto taka i sinovite Venijaminovii Judini dojdoa vo tvrdinata kaj David.
17 David izleze da gi presretne i imre~e: „Ako ste do{le so mir kaj mene,za da mi pomagate, toga{ jas i vie daimame edno srce; no, ako doa|ate za dame predadete so zagovor na nepri-jatelite moi, koga nema vo racete moinepravda, Bog na tatkovcite na{i nekavidi i neka sudi.”
18 I duhot go pottikna Amasaj, na~al-nikot na triesettemina, i toj re~e:„Mir na tebe, Davide, mir so tebe sineJeseev! Mir na tebe, mir i na tvoitepomo{nici! Za{to tvojot Bog ti poma-ga.” Toga{ David gi primi i gi postavina ~elo na vojskata.
Davidovi sledbenici od plemeto na Manasija
19 I od Manasievoto pleme preminaanekoi kon David, koga vojuva{e so Fi-listejcite protiv Saul. No David neim pomogna na Filistejcite, za{to voj-vodite filistejski, otkako se posove-
8 1 Mojs30,11 2 Car 2,18 17,10
14 3 Mojs 26,8 5 Mojs32,30
15 Is.N. 3,15
16 2 Car 3,19
18 Sud 3,10 1 Car 25,5-6 2 Car17,25 2 Let 15,1 20,14 24,20
19 1 Car 29,2-11
12,1 Is.N. 15,31
2 Sud 3,15
460
PRVA KNIGA LETOPISI
tuvaa, go ispratija, velej}i: „Za na{ezlo toj }e pobegne kaj svojot gospodarSaul.”
20 Koga se vra}a{e David vo Ciklag,pribegnaa kon nego lu|eto Manasievi:Adnah, Jozavad, Mihail, Jozavad, Eli-juj, Ciltaj, iljadnici kaj Manasija.
21 Tie mu pomagaa na David protiv~etite na Gedor, za{to site bea ma`ihrabri i bea na~alnici na vojskata.
22 Taka sekoj den pridoa|aa kaj Davidna pomo{ do tolku, {to negovata vojskastana golema kako vojskata Bo`ja.
Vojskata na David 23 Eve go brojot na vooru`enite za boj
na~alnici, {to dojdoa kaj David voHevron, za da mu go predadat carstvotoSaulovo, spored slovoto Gospodovo.
24 Od Judinite sinovi, kopjenosci i{titonosci, ima{e podgotveni za vojna{est iljadi i osumstotini;
25 od sinovite Simeonovi, ma`i hrab-ri, ima{e vo vojskata sedum iljadi isto;
26 od sinovite Levievi – ~etiri ilja-di i {estotini;
27 dojde i Jehojada, na~alnik od Aro-noviot rod, i so nego tri iljadi i se-dumstotini;
28 i mladiot Sadok, hrabar junak, irodot negov – dvaeset i dvajca na~alni-ci;
29 od sinovite Venijaminovi, bra}ataSaulovi, dojdoa tri iljadi; no u{temnogumina od niv mu bea verni na Sa-uloviot dom;
30 od sinovite Efremovi – dvaesetiljadi i osumstotini hrabri junaci,ma`i pro~ueni vo rodovite svoi;
31 od polovinata od plemeto Manasie-vo – osumnaeset iljadi, koi poimeni~nobea povikani, za da odat da go zacaratDavid;
32 od sinovite Isaharovi dojdoa ma`irazumni, koi gi poznavaa vremiwata iznaeja koga i {to treba da izvr{i Iz-rail; tie bea dveste na~alnici, i sitebra}a nivni bea pod nivno zapoved-ni{tvo.
33 od plemeto Zavulonovo ima{e goto-vi za borba, vooru`eni so sekakvi voe-
ni oru`ja, pedeset iljadi, vo stroj,ednodu{ni;
34 od plemeto Neftalimovo – iljadavojvodi i so niv trieset i sedum iljadiso {titovi i kopja;
35 od plemeto Danovo – dvaeset i osumiljadi i {estotini, spremni za vojna;
36 od Asir – ~etirieset iljadi vojni-ci, podgotveni za borba;
37 od onaa strana na Jordan, od plemi-wata na Ruvim i Gad i od drugata polo-vina od plemeto Manasievo, sto i dvae-set iljadi, so sekakvo voeno oru`je.
38 Site tie borci, naredeni vo stroj,dojdoa so iskreno srce vo Hevron, za dago zacarat David nad celiot Izrail.Pa i site drugi Izrailci bea ednodu{-ni da go zacarat David.
39 I ostanaa tamu kaj David tri dena,jadea i pieja, za{to bra}ata im bea pod-gotvile s# za niv;
40 pa i onie {to bea poblisku do niv,duri do Isaharovoto, Zavulonovoto iNeftalimovoto pleme, im donesuvaa namagariwa, kamili, maski i volovi s# zajadewe: bra{no, smokvi, suvo grozje, vi-no i maslo, kako i mnogu siten i krupendobitok, bidej}i radosta be{e golemaza Izrail.
David go prenesuva kov~egot na zavetot
(2 Car 6,1-11)
13 David se sovetuva{e so iljadni-cite, stotnicite i so sekoj
voda~, 2 i mu ka`a na celoto sobranie iz-
railsko: „Ako vi e ugodno, i ako blago-voli Gospod, Bog na{, da ispratime dodrugite na{i bra}a nasekade po celataizrailska zemja, a isto taka i do sve{-tenicite i levitite vo gradovite iselata nivni, za da se soberat kaj nas,
3 i da go preneseme kov~egot na na-{iot Bog kaj nas, za{to vo vremeto naSaul ne se obra}avme kon nego.”
4 I celoto sobranie re~e: „Taka nekabide!” za{to toa mu se vide pravedno naceliot narod.
5 Taka David gi sobra site Izrailci,od [ihor egipetski do vlezot vo Ha-
38 9,1
39 2 Car 3,20 Is 25,6-8
40 1 Car25,18 2 Car 16,1 17,29
13,3 1 Car 7,1-2 2 Let 1,5
5 4 Mojs13,22Is.N. 13,3 1 Car 7,2
20 1 Car 27,6
23 1 Car 16,1
2 Car 2,3-4
29 2 Car 2,8-9
3,19
461
PRVA KNIGA LETOPISI
mat, za da go prenesat kov~egot Bo`jiod Kirjat-Jarim.
6 I otide David i siot Izrail voKirjat-Jarim, {to e vo Judeja, za da goprenesat ottamu kov~egot na Bog,Gospod, Koj sedi na heruvimi, vrz kogose povikuva Negovoto ime.
7 I go povezoa kov~egot na nova kolaod domot Avinadavov, a Oza i Ahjo javodea kolata.
8 David, pak, i site Izrailci igraaso seta sila pred Boga, vo pridru`ba nagusli, psaltiri, timpani i trubi.
9 Koga stignaa do Kidonovoto gumno,Oza posegna so rakata da go pridr`ikov~egot, bidej}i volovite go bea nas-tranile.
10 No Gospod se razgnevi na Oza i gopogubi poradi toa {to posegna so rakakon kov~egot, i toj umre na samoto mes-to pred Bo`joto lice.
11 David se na`ali zatoa {to Gospodgo pogubi Oza. I go nare~e toa mestoFares-Oza1; taka se narekuva i do dendene{en.
12 I vo toj den David se upla{i odBoga i re~e: „Kako }e go vnesam kaj sebekov~egot Bo`ji?”
13 I ne go donese David kov~egot kajsebe vo Davidoviot grad, tuku go zasol-ni vo ku}ata na Get~anecot Avedar.
14 I ostana kov~egot Bo`ji kaj Ave-dar, vo ku}ata negova, tri meseci, iGospod go blagoslovi domot na Avedari s# {to ima{e.
@ivotot na David vo Erusalim (2 Car 5,11-16)
14 Tirskiot car Hiram ispratikaj David pratenici, kedrovi
drvja, i kamenodelci, za da mu izgradatdom.
2 Otkako razbra David deka Gospod goutvrdil za car nad Izrail deka car-stvoto negovo se vozdignuva visoko, za-radi narodot negov Izrail,
3 toj si zede u{te `eni vo Erusalim,i mu se rodija u{te sinovi i }erki.
4 Eve gi imiwata na onie {to mu serodija vo Erusalim: [amua, [ovav, Na-tan i Solomon,
5 Jivhar, Eli{ua, Elpelet, 6 Nogah, Nefeg, Jafija, 7 Eli{ama, Beeljada, Elifelet.
Pobeda nad Filistejcite (2 Car 5,17-25)
8 I slu{naa Filistejcite deka Davidbil pomazan za car nad celiot Izrail,i site tie se krenaa da go fatat David.A David, otkako razbra, izleze protivniv.
9 Filistejcite dojdoa i se rasporedi-ja vo Refaimskata Dolina.
10 David Go pra{a Boga, velej}i: „Daodam li protiv Filistejcite, i }e gipredade{ li vo racete moi?” Gospod muodgovori: „Odi, Jas }e gi predadam voracete tvoi.”
11 Tie otidoa vo Vaal-Peracim, i ta-mu gi porazi David. I re~e David: „Bogprodre me|u moite neprijateli prekurakata moja kako {to prodira voda.”Zatoa i go narekoa toa mesto Vaal-Pe-racim.
12 I Filistejcite gi ostavija bogovi-te svoi tamu, a David zapoveda, da giizgorat.
13 I pak dojdoa Filistejcite i se ulo-gorija vo dolinata.
14 David pak Go pra{a Boga, i Bog muodgovori: „Ne odi im vo presret, tukuzaobikoli gi i odi kon niv otkajcrnicite;
15 i koga }e ~ue{ {um kako od vrve`po crni~ini vrvovi, toga{ po~ni jaborbata, za{to Bog }e izleze pred tebeza da ja porazi filistejskata vojska.”
16 David napravi taka, kako {to muzapoveda Gospod, i ja porazi filistej-skata vojska, od Gavaon do Gezer.
17 I Davidovoto ime se pro~u po sitezemji, i Gospod napravi da se pla{at odnego site narodi.
Podgotovki za prenesuvawe na kov~egot na zavetot
15 Toga{ si izgradi toj palata voDavidoviot grad, podgotvi mes-
to za kov~egot Bo`ji i napravi skinijaza nego.
9 Is.N. 15,8
11 Is 28,21 Ps 93,16
12 2 Mojs32,20 Is.N. 7,15
16 Is.N. 9,3 10,33
17 2 Mojs15,14-16 5 Mojs 2,25 Is.N. 6,26 Ps 2,1-12
15,1 2 Car 6,17 Ps 131,1-18
6 2 Mojs
25,22 Is.N. 15,9
4 Car19,15
7 1 Car 7,1
8 2 Let 5,12
10 3 Mojs 10,2
14 2 Car 6,11
14,1 Agej 1,8 Ezd 3,7
2 Let 2,3
2 4 Mojs 24,7
5 Mojs26,19
462
PRVA KNIGA LETOPISI
1 13,11. Ozov poraz
2 I re~e David: „Nikoj ne smee da gonosi kov~egot Bo`ji, osven levitite,bidej}i niv gi izbra Gospod, za da go no-sat kov~egot Gospodov i da Mu slu`atzasekoga{.”
3 I gi sobra David site Izrailci voErusalim, za da go vnesat kov~egot Gos-podov na mestoto negovo, {to go be{epostavil za nego.
4 Pa gi svika David sinoviteAronovi i levitite:
5 od sinovite Kaatovi, na~alnikotUriil i bra}ata negovi – sto i dvaesetdu{i;
6 od sinovite Merarievi, na~alnikotAsaja i bra}ata negovi – dveste i dvae-set du{i;
7 od sinovite Ger{omovi, na~alnikotJoil i bra}ata negovi – sto i triesetdu{i;
8 od sinovite Elicafanovi, na~alni-kot [emaja i bra}ata negovi – dveste;
9 od sinovite Hevronovi, na~alnikotEliil i bra}ata negovi – osumdeset;
10 od sinovite Uziilovi, na~alnikotAminadav i bra}ata negovi – sto idvanaeset.
11 I gi povika David sve{tenicite:Sadok i Avijatar, i levitite: Uriil,Asaja, Joil, [emaja, Eliil i Amina-dav,
12 i im re~e: „Vie, na~alnici na lev-itskite rodovi, osvetete se, vie i bra-}ata va{i, i odnesete go kov~egot naGospod, Bog Izrailev, na mestoto, {tosum mu go podgotvil;
13 i poradi toa {to porano ne govr{evte vie toa, Gospod, Bog na{, n#razdeli, zatoa {to ne Go baravme, kako{to treba{e.”
14 I se osvetija sve{tenicite i levi-tite, za da go nosat kov~egot na Gospod,Bog Izrailev.
15 I sinovite levitski go ponesoakov~egot Bo`ji, kako {to be{e zapove-dal Mojsej spored slovoto Gospodovo,na ramenici, so lostovi.
16 Toga{ David im zapoveda na levit-skite na~alnici da gi postavat bra}ata
svoi pevci so svirki – harfi, liri ikimvali, da razglasat so visok radosenglas.
17 Levitite go postavija Joiloviotsin Eman, i od bra}ata negovi – Vara-hieviot sin Asaf, a od sinovite Me-rarievi, nivni bra}a – Ku{aieviot sinEtan;
18 i so niv bra}ata nivni, od vtor red:Zaharija, Jaaziel, [emiramot, Jehiil,Unij, Elijav, Vaneja, Maasejahu, Mati-tija, Eliflehu, Mikneja, Avedar iJeiel – vratari.
19Eeman, Asaf i Etan udiraa silno nabakarni kimvali,
20 a Zaharija, Aziel, [emiramot,Jehiil, Unij, Elijav, Maasejahu i Va-neja – na harfi, spored Alamot2.
21 A Matitija, Eliflehu, Mikneja,Avedar, Jeiel i Azazija – na liri, spo-red [eminit3.
22 Kenanija, pak, na~alnik levitski,be{e u~itel po peewe, za{to be{eve{t vo peeweto.
23 Varahija i Elkana bea vratari kajkov~egot.
24 [evanija, Josafat, Natanail, Ama-saj, Zaharija, Vaneja i Eliezer, sve{te-nici, trubea so trubi pred kov~egotBo`ji. Avedar i Jehija bea vratari kajkov~egot.
Prenesuvawe na kov~egot na zavetot vo Erusalim
(2 Car 6,12-22) 25 I taka David i stare{inite izra-
ilski i iljadnicite otidoa da go pre-nesat kov~egot na zavetot Gospodov oddomot na Avedar so veselba.
26 I koga Bog im pomogna na levitite,{to go nosea kov~egot na zavetot Gos-podov, zaklaa kako `rtva sedum teliwai sedum ovni.
27 David be{e ogrnat so nametka odtenko platno, a isto taka i site levitii peja~ite {to go nosea kov~egot, kakoi Kenanija, koj rakovode{e so svira-~ite i so peja~ite. David nose{e i le-nen efod.
18 2 Car 6,10
24 2 Let 5,12 7,6
25 Er 3,16 2 Let 4,1 5,2
26 4 Mojs23,1-4.29
2 4 Mojs 1,50
3,6 4,15
5 Mojs 10,8 31,25
Ps 133,1 135,2
2 Let 5,5
4 4 Mojs3,17-20
11 1 Car22,20
12 2 Mojs 29,1
30,19-21 3 Mojs
11,44
13 3 Mojs 5,10
3 Car 8,4
15 2 Mojs
25,14 4 Mojs 7,9 2 Car 6,7
16 Amos 6,5 Jov 21,12 Ezd 3,10
2 Let 7,6
463
PRVA KNIGA LETOPISI
2 15,20. Odnosno so visoki zvuci. 3 15,21. Odnosno vo osminska pridru`ba.
28 I taka siot Izrail go vnesuva{ekov~egot na zavetot so izvici, prizvuci od rog, trubi i kimvali, svirej}ina harfi i liri.
29 Koga kov~egot na zavetot Gospodovvleguva{e vo Davidoviot grad, Mihala,Saulovata }erka, gleda{e od prozore-cot i, otkako go vide carot David kakoigra i se veseli, go prezre vo srcetosvoe.
Davidov psalm za slava pri prenesuvaweto na kov~egot
16 Go donesoa kov~egot Bo`ji i gopostavija srede skinijata, {to
ja be{e napravil David za nego i Muprinese na Boga `rtvi sepalenici, ipomiritelni `rtvi.
2 Koga David zavr{i so sepalenicitei prinesuvaweto na pomiritelni `rt-vi, go blagoslovi narodot vo imetoGospodovo,
3 i im razdade na site Izrailci, i nama`i i na `eni, po eden leb, po ednopar~e meso i po ~a{a vino.
4 Toga{ postavi toj na slu`ba predkov~egot Gospodov nekoi od levitite,za da slavoslovat, da blagodarat i da Goprevoznesuvaat Gospod, Bog Izrailev:
5 Asaf – za rakovoditel, vtor po nego– Zaharija, Jeiel, [emiramot, Jehiil,Matitija, Elijav, Vaneja, Avedar iJeiel so harfi i liri, i Asaf – daudira na kimvali,
6 a Vaneja i Jahaziel, sve{tenici, –da trubat postojano pred kov~egot nazavetot Bo`ji.
Slavopojni pesni (Ps 105,1-15; 96,1-13; 106,1; 47-48) 7 Vo toj den David za prvpat dade
psalm za slavoslovie na Gospod prekuAsaf i bra}ata negovi:
8 „Slavete Go Gospoda, razglasuvajtego imeto Negovo; ka`uvajte gi delataNegovi me|u narodite;
9 pejte Mu, svirete Mu; raska`uvajteza site Negovi ~udesa;
10 falete se so Negovoto sveto ime;neka se veseli srceto na onie, koi Gobaraa Gospoda;
11 pobarajte Go Gospoda i silata Ne-gova, barajte go postojano liceto Ne-govo,
12 spomnuvajte gi ~udesata, {to giizvr{i, znacite Negovi i sudovite odustata Negova;
13 vie, seme Izrailevo, slugi Negovi,sinovi Jakovovi, izbranici Negovi!
14 Toj e Gospod, Bog na{; Negovite su-dovi se po celata zemja.
15 Pomnete go ve~no zavetot Negov,slovoto, {to go zapoveda za iljadarodovi,
16 ona, {to mu go veti na Avraam i vokoe mu se kolne{e na Isak.
17 Toj mu ja postavi na Jakov za zakoni na Izrail za ve~en zavet,
18 velej}i: ‚Tebe }e ti ja dadam zemja-ta hananska, kako va{ nasleden del.’
19 Tie toga{ bea malubrojni, mo{nemalku i vo nea bea pridojdeni,
20 i talkaa od narod do narod i odedno carstvo do drugo pleme;
21 no ne dozvoli nikomu da gi navre-duva i gi razobli~uva{e zaradi nivcarevite:
22 ‚ne gibajte gi Moite pomazanici ine pravete im zlo na Moite proroci.’
23 Pej Mu na Gospod, cela zemjo,navestuvajte go od den vo den spasenietood Nego.
24 Razglasuvajte ja me|u neznabo{citeslavata Negova, i me|u site lu|e ~ude-sata Negovi,
25 za{to Gospod e golem i dostoen zaslava, postra{en od site bogovi.
26 Za{to site bogovi na narodite seni{to, a Gospod gi sozdade nebesata.
27 Slava i veli~ie pred liceto Nego-vo, sila i radost vo Negovoto Svetomesto.
28 Vozdajte Mu na Gospod, plemiwanarodni, vozdajte Mu na Gospod slava i~est!
29 Vozdajte Mu ja na Gospod slavata naimeto Negovo. Prinesete dar, dojdetepred liceto Negovo, poklonete Mu sena Gospod vo sjajot na svetlinataNegova.
30 Treperi pred Nego, cela zemjo, za-{to Toj ja osnova vselenata, i taa nemada se razni{a.
12 5 Mojs 4,34 Ps 77,43
15 1 Mojs 8,1 Ps 97,3 111,5
16 1 Mojs 12,7 15,18
17 1 Mojs35,9-12
18 1 Mojs13,14-17
19 5 Mojs 7,7
20 1 Mojs20,13
21 1 Mojs12,17 20,3 2 Mojs7,15-18 Ps 9,4
22 1 Mojs 20,7
24 Is 42,12 66,19
25 2 Mojs18,11 5 Mojs32,39 Is 40,25 Ps 17,2 2 Let 2,5
28 Ps 28,1-2
29 Ps 28,1-2 2 Let 20,21
30 Ps 2,11 33,8
28 2 Mojs
19,13 3 Car 1,39
16,2 2 Mojs
39,43 4 Mojs6,23-26
3 Is 16,7
8 4 Car19,19
Ps 106,1 118,1 136,1
9 2 Mojs 15,1
10 Ps 65,2
464
PRVA KNIGA LETOPISI
31 Neka se veselat nebesata, da likuvazemjata, i neka se veli me|u narodite:‚Gospod caruva!’
32 Neka se branuva moreto i s# {to goispolnuva, da se raduva poleto i s# {toe na nego.
33 Da likuvaat zaedno site drvja volagovite pred liceto na Gospod, za{toToj doa|a da ja sudi zemjata.
34 Slavete Go Gospoda, za{to Toj edobar i milosta Mu e ve~na,
35 i re~ete: ‚Spasi n#, Bo`e, Spasi-tele na{! Soberi n# i izbavi n# od nar-odite, za da go slavime Tvoeto svetoime i da se falime so Tvojata slava!’
36 Blagosloven Gospod, Bog Izrailev,otsekoga{ i zasekoga{!” I siot narodre~e: „Amin, aliluja!”
Bogoslu`bi vo Erusalim i vo Gavaon 37 David gi ostavi tamu, pred kov~e-
got na zavetot Gospodov, Asaf i bra}a-ta negovi za da slu`at pred kov~egotpostojano, sekoj den,
38 Avedar i bra}ata negovi, {eeset iosum du{i; Avedar, sin Jedutunov, iHosa – za vratari;
39 a sve{tenikot Sadok i bra}atanegovi, sve{tenici, gi ostavi pred Gos-podoviot dom, {to be{e na visinata naGavaon,
40 za da prinesuvaat `rtvi na Gospodvrz `rtvenikot za sepalenici posto-jano – nautro i nave~er, i za s# {to epi{ano vo zakonot na Gospod, {to Tojmu go dade na Izrail;
41 i so niv Eman i Jedutun i drugiteizbranici, koi bea imenuvani posebno,za da Go slavat Gospoda, za{to milostaNegova e ve~na.
42 So niv Eman i Jedutun da Go slavatBoga, svirej}i so trubi i kimvali i sorazni svirki; a sinovite Jedutunovi gipostavi kaj vratata.
43 Potoa se razotide siot narod, sekojvo domot svoj; si otide i David, za da goblagoslovi svojot dom.
David se nosi so mislata da Muizgradi hram na Gospod
(2 Car 7,1-17)
17 Koga David `ivee{e vo svojotdom, mu re~e na prorokot Natan
„Eve, jas `iveam vo kedrov dom, a kov-~egot na zavetot Gospodov e pod{ator.”
2 A Natan mu odgovori na David:„Pravi s# {to ti e na srce, za{to Gos-pod e so tebe.”
3 No vo istata no} mu dojde slovotoBo`jo na Natan:
4 „Odi i ka`i mu na slugata MojDavid: vaka veli Gospod: Ti nema da miizgradi{ dom, kade {to }e `iveam,
5 za{to Jas ne sum `iveel vo dom oddenot koga gi izvedov sinoviteIzrailevi, i do denes, a odev od {atorvo {ator i od `iveali{te vo `ivea-li{te.
6 Kade i da odev so siot Izrail, murekov li, makar i zbor, na nekogo od su-diite izrailski, na koi im bev zapove-dal da mu bidat pastiri na Mojot na-rod: ‚zo{to ne mi izgradite kedrovdom?’
7 I sega vaka ka`i mu na Mojot slugaDavid: vaka veli Gospod Savaot: Tezedov od ov~oto stado, za da te napravamvoda~ na Mojot narod Izrail;
8 bev so tebe sekoga{, kade i da ode{e,gi poraziv site tvoi neprijateli predliceto tvoe i go napraviv imeto tvoekako imeto na velikanite po zemjata;
9 podgotviv mesto za Mojot narod Iz-rail, go zacvrstiv, i toj }e `ivee spo-kojno na svoeto mesto, i nema pove}e dago voznemiruvaat, ne~estivite nemapove}e da go pritiskaat, kako porano,
10 vo ona vreme koga Jas bev postavilsudii nad Mojot narod Izrail, i Jas gibev pokoril site tvoi neprijateli, i teizvestiv deka Gospod }e ti izgradi dom.
11 Koga }e se ispolnat tvoite dni, iti }e se pribere{ kaj tatkovcite svoi,toga{ }e go podignam tvoeto seme potebe, {to }e bide od sinovite tvoi, i }ego zacvrstam carstvoto negovo.
12 Toj }e Mi izgradi dom, i }e go utvr-dam prestolot negov zasekoga{.
13 Jas }e mu bidam Tatko, i toj }e Mibide sin, i milosta Svoja nema da jakrenam od nego, kako {to ja krenav odonoj {to be{e pred tebe.
14 ]e go utvrdam vo Mojot dom i voMoeto carstvo zasekoga{, prestolotnegov }e bide ve~no cvrst.”
17,2 2 Let 6,7
7 2 Car 6,21
10 Sud 2,16
12 2 Let 7,18
13 Lk 1,32 2 Kor 6,18 Evr 1,5
14 3 Car 2,12 Er 33,17 Ps 131,11 2 Let 9,8
31 Is 44,23
49,13
32 2 Mojs
20,11 Is 42,10
33 Is 2,4
14,8 55,12
34 Is 12,4
Ps 104,1 Ezd 3,11
2 Let 5,13 7,3
36 3 Car 8,15
Ps 71,18-19
37 2 Let 8,14
39 1 Car 2,35
Is.N. 9,3
40 2 Mojs
29,38 4 Mojs28,1-8
42 2 Let 7,6
43 2 Car 6,
19-20
465
PRVA KNIGA LETOPISI
15 Site tie zborovi i celoto videnieNatan to~no mu gi raska`a na David.
Davidovata blagodarstvena molitva
(2 Car 7,18-29) 16 Toga{ carot David dojde, zastana
pred liceto Gospodovo i re~e: „Koj sumjas, Gospodi Bo`e, i {to e mojot dom,ta tolku me podigna?
17 No i toa se poka`a malku vo Tvoi-te o~i, Bo`e; Ti navestuva{ za domotna Tvojot sluga dale~na idnina i gle-da{ na mene kako na golem ~ovek,Gospodi Bo`e!
18 [to u{te mo`e da ka`e pred TebeDavid, za slavata na Tvojot sluga? Ti goznae{ Svojot sluga!
19 Gospodi, za Tvojot sluga, sporedsrceto Svoe, Ti gi pravi{ site tiegolemi dela, objavuvaj}i go seto ova ve-li~ie.
20 Gospodi, po s# ona {to sme go ~uleso u{ite svoi, sli~en na Tebe nema inema Bog osven Tebe!
21 I koj e sli~en na Tvojot narod Iz-rail, edinstven narod na zemjata, kajkoj doa|al Bog, da go otkupi za svoj na-rod, za da se zdobie so ime na golemi istra{ni dela, preku progonuvawe nanarodite pred Tvojot narod, koj gospasi od Egipet, Ti.
22 Ti go napravi Tvojot narod IzrailSvoj sopstven narod zasekoga{ i Ti,Gospodi, stana negov Bog.
23 I taka, sega, o Gospodi, utvrdi gozasekoga{ slovoto, {to si mu go ka`alna Tvojot sluga i za negoviot dom, inapravi, spored ona kako {to si ka`al.
24 Neka se zacvrsti i neka se vozveli-~i Tvoeto ime zasekoga{, za da velat:‚Gospod Savaot, Bog Izrailev, e Bog naIzrail’ i domot na Tvojot sluga Davidda bide cvrst pred Tvoeto lice.
25 Za{to Ti, Bo`e moj, mu javi naTvojot sluga deka }e mu izgradi{ dom,ta zatoa i Tvojot sluga se osmeli da semoli pred Tebe.
26 I sega, Gospodi, Ti si Bog, i Ti goveti za Tvojot sluga toa dobro.
27 Zatoa, spored Tvojata blagonaklo-nost, blagoslovi go domot na Tvojot
sluga, za da bide ve~en pred Tvoeto li-ce; za{to, ako Ti, Gospodi, go blagoslo-vi{, }e bide blagosloven zasekoga{.”
Uspe{ni vojni na David (2 Car 8,1-18)
18 Potoa David gi porazi Filis-tejcite i gi pokori, pa go pre-
zede Get i negovite sela od racete naFilistejcite.
2 Toj gi porazi i Moavcite, i Moav-cite mu stanaa podanici na David i mudavaa danok.
3 David go porazi i covajskiot carAdraazar vo Hamat, koga toj ode{e da jautvrdi vlasta svoja do rekata Eufrat.
4 I zarobi David od nego iljada koli,sedum iljadi kowanici i dvaeset iljadipe{aci; i gi uni{ti David site koli,ostavaj}i od niv samo sto.
5 Aramejcite od Damask sakaa da mudojdat na pomo{ na covajskiot car Ad-raazar, no David porazi dvaeset i dveiljadi Aramejci.
6 David postavi vojska vo Aram kajDamask, i Aramejcite mu stanaa na Da-vid podanici i mu pla}aa danok. Takamu pomaga{e Gospod na David sekoga{,kade i da ode{e.
7 David gi zapleni zlatnite {titovi,{to gi nosea Hadadezerovite slugi, igi donese vo Erusalim.
8 A od Tivhat i Kun, Hadadezerovigradovi, David odnese mo{ne mnogu ba-kar. Od nego Solomon gi napravibakarnoto more i stolbovite, i bakar-nite sadovi.
9 Koga ~u za toa hamatskiot car Toudeka David ja porazil celata vojska nacovajskiot car Adraazar,
10 go isprati sinot svoj Hadoram kajcarot David, da go pozdravi i da mu~estita, poradi toa {to vojuval so Ad-raazar i go porazil – za{to Tou be{evo vojna so Adraazar, – i po nego ispra-ti sekakvi sadovi zlatni, srebreni ibakarni.
11 Carot David Mu gi posveti naGospod, zaedno so srebroto i zlatoto,{to go be{e odzel od site narodi:Edomcite, Moavcite, Amoncite, Fi-listejcite i Amalikijcite.
18,3 1 Mojs 2,14
4 1 Mojs 49,6
8 3 Car 7,23 2 Let 4,2-5
19 4 Car 20,6
Is 37,35
20 Is 44,6
46,9
21 2 Mojs 6,6
22 2 Mojs19,5-6
23 3 Car 8,25
466
PRVA KNIGA LETOPISI
12 I Avesa, sinot na Saruja vo Sole-nata Dolina porazi osumnaeset iljadiEdomci;
13 i postavi vo Edom vojska, i siteEdomci mu stanaa podanici na David.Gospod mu pomaga{e na David sekoga{,kade i da ode{e.
14 I caruva{e David nad siot Izraili dele{e sud i pravda na siot narodsvoj.
15 Joav, Sarueviot sin, be{e vojvodanad vojskata, a Josafat, Ahiludoviotsin – letopisec,
16 Sadok, sinot na Ahituv, i Avime-leh, sinot Avijatarov, bea sve{tenici,a [av{a – pisar,
17 Vaneja, sinot na Jehojada, be{e nadKeretijcite i Peletijcite, dodeka si-novite Davidovi bea prvi do carot.
David gi porazuva Amoncite i Aramejcite
(2 Car 10,1-19)
19 Potoa umre Nahas, car amonski,i mesto nego stana car sinot
negov. 2 Toga{ David re~e: „]e poka`am
milost kon Anon, Nahasoviot sin, za-radi dobroto, {to mi go napravi tatko-to negov.” I David isprati prateniciza da mu izrazat so~uvstvo za tatko mu.Davidovite slugi dojdoa vo zemjata naAmoncite, kaj Anon, za da go ute{at.
3 No amonskite na~alnici mu rekoana Anon: „Zar misli{ deka poradipo~it kon tatko ti, David isprati kajtebe ute{iteli? Zar slugite negovi nedo{le kaj tebe za da razuznaat i da jarazgledaat zemjata, ta da ja zavladeat?”
4 Toga{ Anon gi fati slugite Davi-dovi i gi izbri~i i im ja potse~e ob-lekata do polovina, do krstot, i gi is-prati.
5 I tie si otidoa. Koga mu soop{tijana David za tie lu|e, toj isprati da gipre~ekaat, bidej}i bea neobi~no mnoguobezli~eni, za da im pora~aat od carot:„Ostanete vo Erihon, dodeka da viporasnat bradite, toga{ vratete se!”
6 Koga Amoncite vidoa deka mu stana-le omrazni na David, toga{ Anon iAmoncite ispratija iljada kikari sre-
bro, za da najmat koli i kowanici odAram Naharaim i od Aramejcite odMaaha i od Cova.
7 I najmija trieset i dve iljadi koli,a carot na Maaha so narodot negov,dojde i se ulogori sproti Medeva. Sesobraa i Amoncite od gradovite svoi iizlegoa na vojna.
8 Koga David ~u za toa, go ispratiJoav so seta vojska – junaci.
9 Amoncite izlegoa i se naredija zaborba pred gradskite porti, a carevite,{to bea do{le, – oddelno vo poleto.
10 Joav, otkako vide deka mu pretstoiborba odnapred i odzadi, gi odbra siteizbrani vojnici vo Izrail i gi naredisproti Aramejcite.
11 A drugiot del od narodot mu godoveri na bratot svoj Avesa, za da serasporedi sproti Amoncite.
12 I toga{ re~e: „Ako Aramejcitepo~nat da me nadvivaat, }e mi pomog-ne{ ti; ako, pak, Amoncite po~nat date nadvivaat tebe, jas }e ti pomognam.
13 Bidi hrabar, i da stoime cvrsto zana{iot narod i za gradovite na na{iotBog, a Gospod neka napravi, kako {toMu e ugodno.”
14 I vleze Joav i lu|eto, {to bea sonego, vo borba so Aramejcite, i tieizbegaa od nego.
15 Amoncite, pak, {tom vidoa dekaAramejcite begaat, izbegaa i tie odbratot negov Avesa, i navlegoa vo gra-dot. Toga{ Joav se vrati vo Erusalim.
16 Aramejcite, otkako vidoa deka sepobedeni od Izrailcite, ispratijapratenici i gi izvedoa Aramejcite,{to bea od onaa strana na rekata; gipredvode{e [ofah, voen na~alnikHadadezerov.
17 Koga mu soop{tija za toa na David,toj gi sobra site Izrailci, go premi-naa Jordan i, otkako dojde kaj niv, serasporedi sproti niv. I vleze David voborba so Aramejcite, i tie se sudrija sonego.
18 I Aramejcite izbegaa od Izrail-cite, i David im uni{ti sedum iljadikoli na Aramejcite, i ~etirieset ilja-di pe{aci, a voeniot na~alnik [ofahgo ubi.
7 4 Mojs21,30
11 1 Car 26,6
12 3 Car11,15
19,1 1 Mojs
19,38 2 Let 20,
1-2
3 4 Mojs
21,32
6 1 Mojs
34,30
467
PRVA KNIGA LETOPISI
19 Koga vidoa lu|eto na Adraazar de-ka Izrailcite gi porazija, so Davidsklu~ija mir i mu se pot~inija. IAramejcite ne se osmeluvaa pove}e daim pomagaat na Amoncite.
Osvojuvawe na gradot Rava (2 Car 12,26-31)
20 Po edna godina, vo vremeto, kogacarevite izleguvaa vo vojna,
Joav ja izvede vojskata i po~na da jaopusto{uva amonskata zemja, i otide,pa ja opsedna Rava. A David be{e osta-nal vo Erusalim. Joav ja osvoi Rava i jarazru{i.
2 I go zede David venecot na carotniven od glavata negova; vo nego senajde talant zlato na merka, i skapoc-eni kamewa ima{e na nego; mu go stavi-ja na glavata na David. I prili~nogolem plen iznesoa od gradot.
3 A lu|eto, {to bea vo nego, gi izve-duva{e i gi tera{e da rabotat so tri-oni, so `elezni ~ekani i sekiri. Takapostapi David so amonskite gradovi; pase vrati David i siot narod vo Eru-salim.
Borba protiv filistejskite xinovi (2 Car 21,15-22)
4 Potoa izbi vojna so Filistejcite voGezer. Toga{ Hu{anecot Sivhaj go ubiSipaj, eden od Refaimovite potomci. Itie bea pokoreni.
5 I pak ima{e vojna so Filistejcite.Toga{ Elhanan, sinot Jairov, go ubiLahmij, Golijatoviot brat, od Get, nakogo dr{kata na kopjeto be{e kolkutkae~ko krosno.
6 Ima{e borba i vo Get. Tamu ima{eeden ~ovek so golem rast, na kogo prs-tite mu bea po {est – vkupno dvaeset i~etiri. I toj be{e od Refaimovitepotomci.
7 Toj go navreduva{e Izrail, noJonatan, sin na Davidoviot brat [ima,go ubi.
8 Tie se bea rodile od Refaimovcitevo Get, i padnaa od rakata na David i odracete na slugite negovi.
David pravi popis na vojskata (2 Car 24:1-25)
21 Se krena satanata protiv Izra-il i go pottikna David da gi
prebroi Izrailcite. 2 I David mu re~e na Joav i na
na~alnicite narodni: „Odete, prebro-jte gi Izrailcite od Virsavija do Dan,i soop{tete mi za da go znam nivniotbroj.”
3 Joav re~e: „Da go namno`i Gospodnarodot Svoj stopati pove}e, otkolku{to e! Site tie, gospodare moj, care,neli se slugi na mojot gospodar? Zo{togo bara toa mojot gospodar? Zo{to toada mu stane pri~ina za vina naIzrail?”
4 No carskiot zbor nadvladea nadJoav. I otide Joav, ta go obikoli siotIzrail, i dojde vo Erusalim.
5 I mu dade Joav na David spisok naprebroeniot narod. Site Izrailci beaeden milion i sto iljadi ma`i me~o-nosci, i Judejci ~etiristotini i se-dumdeset iljadi me~onosci.
6 A levitite i Venijaminovite ple-miwa ne gi prebroi so niv, za{to car-skiot zbor mu be{e odvraten na Joav.
7 Toa ne{to Mu be{e mrsko na Boga,i Toj go porazi Izrail.
8 I David Mu re~e na Boga: „Mnoguzgre{iv, {to go napraviv toa. Segaprosti mu ja vinata na Tvojot sluga,za{to postapiv mnogu nerazumno.”
9 I mu re~e Gospod na Gad, jasnovide-cot Davidov:
10 „Odi i ka`i mu na David: vaka veliGospod: tri kazni ti predlagam; izberisi edna od niv, i Jas }e ja ispratam vrztebe.”
11 Dojde Gad kaj David i mu re~e:„Taka veli Gospod, izberi si:
12 ‚ili tri godini glad, ili tri mese-ci da bide{ progonuvan od tvoiteneprijateli, i me~ot na tvoite nepri-jateli da se dopira do tebe; ili tridena me~ot Gospodov i pomor po zemja-ta i angel Gospodov da ubiva po sitepredeli na Izrail.’ I taka, vidi {toda Mu odgovoram na Onoj, Koj me ispra-ti so ovie zborovi.”
21,1 Ps 108,6 2 Let 18,21
3 5 Mojs 1,11
9 1 Car 9,9 22,5
12 5 Mojs32,24
20,1 Amos 1,
13-15
4 1 Mojs 14,5 Is.N. 10,33
5 1 Car 17,7
468
PRVA KNIGA LETOPISI
13 David mu odgovori na Gad: „Mnogumi e te{ko, no podobro da padnam voracete na Gospod, za{to milosrdietoNegovo e mnogu golemo; samo da ne pad-nam vo racete ~ove~ki.”
14 I isprati Gospod pomor na Izrail,i umrea sedumdeset iljadi du{i Izra-ilci.
15 Pa go isprati Gospod angelot voErusalim, za da go istrebuva. I kogapo~na da go istrebuva, Gospod vide i sena`ali poradi toa zlo, i mu re~e na an-gelot istrebitel: „Dosta! Sega spu{tija rakata svoja!” A angelot toga{ stoe-{e nad gumnoto na Jevusiecot Ornan.
16 David gi krena o~ite i go videangelot Gospodov kako stoi me|uneboto i zemjata so gol me~ vo rakatanegova, protegnat nad Erusalim; i pad-na David ni~kum so na~alnicite, pok-rieni so vre}i{ta.
17 I Mu re~e David na Gospod: „Nelijas narediv da go prebrojat narodot? Jaszgre{iv, jas napraviv zlo, a ovie ovci{to napravile? Gospodi, Bo`e moj!Neka bide Tvojata raka vrz mene i vrzmojot tatkov dom, a ne vrz Tvojot narod,za da go pogubi{.”
18 I angelot Gospodov mu re~e na Gad,za da mu ka`e na David: „Neka dojdeDavid i neka postavi `rtvenik na Gos-pod vrz gumnoto na Jevusiecot Ornan.”
19 David otide, spored zborovite naGad, koj mu govore{e od imeto Gospo-dovo.
20 Ornan se svrte, go vide angelot, a~etvoricata sinovi negovi se sokrija.Ornan toga{ vr{e{e p~enica.
21 Dojde David kaj Ornan. Ornan, ot-kako pogleda i go vide David, izleze odgumnoto i mu se pokloni na Davidni~kum do zemja.
22 David mu re~e na Ornan: „Daj mi gomestoto na gumnovo, jas }e Mu izgradamna nego `rtvenik na Gospod; daj mi goza onolku kolku {to ~ini, za da se pre-kine istrebuvaweto na narodot.”
23 Ornan mu odgovori na David: „Zemigo: neka mojot car–gospodar pravi {tomu e volja; eve, gi davam i volovite zasepalenici, i plugovite–za drva, i
p~enicata – za prinos; seto toa go da-vam kako dar.”
24 Carot David mu re~e na Ornan:„Ne, jas sakam da go kupam toa od tebeza onolku kolku {to ~ini, za{to nemada Mu prinesuvam na Gospod tvoj imoti nema da prinesuvam sepalenici odne{to, zemeno kako podarok.”
25 I David mu dade na Ornan za onamesto {estotini {ekeli zlato.
26 Pa Mu izgradi David tamu `rtve-nik na Gospod i Mu prinese sepaleni-ci i pomiritelni `rtvi; i Go prizvaGospoda, i Toj go poslu{a, ispra}aj}iogan od neboto vrz `rtvenikot za sepa-lenici.
27 Toga{ Gospod mu re~e na angelot:„Vrati go me~ot svoj vo no`nicatanegova!”
28 Vo toa vreme David, otkako videdeka Gospod go poslu{a na gumnoto naJevusiecot Ornan, tamu prinese `rtva.
29 A Gospodovata skinija, {to be{e janapravil Mojsej vo pustinata, i `rtve-nikot za sepalenici vo toa vreme senajdoa na Gavaonskoto vozvi{enie.
30 I David ne mo`e{e da odi tamu, zada Go pobara Boga, za{to be{e upla{enod me~ot na angelot Gospodov.
Davidovata podgotovka za gradewe hram na Gospod Bog
22 I re~e David: „Eve go domot naGospod Bog, eve go i `rtvenikot
za sepalenici na Izrail.” 2 Pa zapoveda David da gi soberat
pridojdenite, {to bea vo zemjata izra-ilska i odredi kamenodelci da delkaatkamewa za izgradba na dom Bo`ji.
3 David podgotvi u{te mnogu `elezoza {ajki po krilata na vratite i za ku-ki, i mnogu bakar – bez merka,
4 i kedrovo drvo bez broj, za{toSidoncite i Tircite mu dostavija naDavid mnogu kedrovo drvo.
5 I re~e David: „Sinot moj Solomon emlad i slab, a domot, {to }e se gradi zaGospod, treba da bide mnogu veli~e-stven, za slava i za prikaz po sitezemji; zatoa jas }e mu prigotvam s# {totreba za nego.” I prigotvi David dosmrtta svoja mnogu.
26 2 Mojs19,18 3 Mojs 9,24 Sud 6,21
29 Is.N. 9,3
22,1 1 Mojs28,17
2-5 3 Car 5,14-31
2 5 Mojs20,11 3 Car 5,16-17 Is 56,6 Ezd 3,7 2 Let 8,10
3 3 Car 7,47
5 3 Car 3,7 2 Let 2,6
13 Ps 6,3 86,15
130,4.7
15 1 Mojs 6,6
2 Mojs32,14
16 4 Mojs 14,5
Is.N. 7,6
17 2 Car 7,8
18 2 Let 3,1
20 Sud 6,11
469
PRVA KNIGA LETOPISI
6 I go povika sinot svoj Solomon imu zapoveda da Mu izgradi dom naGospod, Bog Izrailev.
7 I mu re~e David na Solomon: „Sine,imav na srce da izgradam dom na imetona mojot Gospod, Bog,
8 no dojde kon mene slovoto Gospodovoi mi se re~e: ‚Ti si proleal mnogu krvi si vodel golemi vojni; ti ne biva dagradi{ dom na imeto Moe, za{to siproleal mnogu krv na zemjata predliceto Moe.
9 Eve, }e ti se rodi sin: toj }e bidemiren ~ovek; }e mu dadam spokojstvo odsite okolni neprijateli, zatoa imetonegovo }e bide Solomon. Vo negovitedni }e mu dadam na Izrail mir i spo-kojstvo.
10 Toj }e izgradi dom na imeto Moe i}e Mi bide sin, a Jas nemu – Tatko, itaka }e go zacvrsti prestolot nacarstvoto negovo nad Izrail doveka.’
11 A sega, sine, Gospod neka bide sotebe, ta da ima{ blagoslov i da Muizgradi{ dom na Gospod, tvojot Bog,spored toa kako {to Toj re~e za tebe.
12 Da ti dade Gospod mudrost i razumi da te postavi nad Izrail; i zapazi gozakonot na Gospod, tvojot Bog!
13 Taka }e ima{ uspeh, koga }e zeme{da gi izvr{uva{ naredbite i zakonite,{to Gospod mu gi zapoveda na Mojsej zaIzrail. Bidi cvrst i hrabar, ne pla{ise i ne pa|aj so duhot!
14 I eve, jas so maka prigotviv za do-mot Gospodov sto iljadi kikari zlato,iljada kikari srebro, a bakarot i `ele-zoto merka nemaat, za{to se vo golemikoli~ini; drva i kamewa isto taka pod-gotviv, a ti pridodaj u{te kon toa.
15 Ima{ mnogu rabotnici, i kame-nodelci, i rezbari, i drvodelci, ive{ti lu|e za sekakva rabota.
16 Zlato, srebro, bakar i `elezo – bezbroj; prodol`i i raboti; Gospod }e bi-de so tebe.”
17 I im zapoveda David na sitena~alnici izrailski da mu pomagaat nasinot negov Solomon:
18 „Zar ne e so vas Gospod, Bog na{,Koj vi dade spokojstvo od sekade? Za-{to Toj gi predade vo moi race `ite-
lite na ovaa zemja, i zemjata se pokoripred Gospod i pred Negoviot narod.
19 I taka, raspolo`ete go srceto svoei du{ata svoja, za da Go pobarate Gos-pod, va{iot Bog. Stanete i izgradeteMu svetili{te na Gospod Bog, za da goprenesete kov~egot na zavetot Gospodovi sve{tenite sadovi Bo`ji vo domot,{to }e se gradi na imeto Gospodovo!”
Brojot na levitite i nivnata slu`ba
23 Koga ostare i se zasiti od `ivo-tot, David go postavi za car nad
Izrail sinot svoj Solomon. 2 I gi sobra site na~alnici izrail-
ski, sve{tenicite i levitite; 3 a levitite od trieset godini i nago-
re bea prebroeni: brojot nivni, na sitedo eden, be{e trieset i osum iljadidu{i.
4 Od niv bea opredeleni za rabota vodomot Gospodov dvaeset i ~etiri ilja-di, pisari i sudii – {est iljadi,
5 ~etiri iljadi vratari i ~etiri il-jadi, onie {to }e Go slavat Gospoda sosvirki, napraveni od David za prosla-vuvawe na Gospod.
6 I gi razdeli David na smeni sporedLevievite sinovi – Girson, Kaat i Me-rari.
7 Od Girsonovite bea: Ladan i Semej. 8 Sinovi Ladanovi: prv Jehiil, Zetam
i Joil – trojca. 9 Sinovi Semeievi: [elomit, Haziel
i Aran – trojca. Tie bea Ladanovi ro-dovski na~alnici.
10 A i u{te sinovite Semeievi: Ja-hat, Zina, Jeus, Berija. Toa bea sinoviSemeievi – u{te ~etvorica.
11 Jahat be{e glaven, Zina vtor; Jeusi Berija imaa malku deca, zatoa beapribroeni so tatkoviot dom.
12 Sinovite Kaatovi: Amram, Ichar,Hevron i Uziil – ~etvorica.
13 Sinovite Amramovi: Aron i Moj-sej. Aron be{e opredelen da gi posve-tuva najsvetite raboti doveka, toj isinovite negovi, za da kadat pred lice-to na Gospod, da Mu slu`at i da goblagoslovuvaat Negovoto ime doveka.
19 2 Let 7,14
23,1 3 Car1,1.30 2 Let 1,8
3 4 Mojs 4,3 8,24
4 Ez 44,24 Neem 4,11 2 Let 19,8
5 4 Mojs 3,17 Ps 91,2 Neem 12,45 2 Let 8,14
12 2 Mojs 6,18
13 2 Mojs 6,20 30,7-10 4 Mojs 6,23
6 Dela 7,47
7-10 2 Car 7,
1-17
7 5 Mojs12,5.11
3 Car 8,17
9 Is.N. 14,15
2 Car12,24
3 Car 5,3
10 2 Car
7,13.14 3 Car 9,5
11 1 Car16,16
12 3 Car 3,11
13 5 Mojs31,6.23
Is.N. 1,6-9 3 Car 2,3
15 3 Car 5,
26-28 Ezd 3,7
18 2 Car 7,1
470
PRVA KNIGA LETOPISI
14 A Mojsej, ~ovek Bo`ji, i sinovitenegovi bea pridodadeni kon Levievotopleme.
15 Sinovi Mojseevi: Ger{om i Elie-zer.
16 Sinovi Ger{omovi: prv be{e [e-vuel.
17 Sinovi Eliezerovi bea: prv Riha-vija. Drugi sinovi Eliezer nema{e; aRihavija ima{e mnogu sinovi.
18 Sinovi Jicharovi: prv [elomit. 19 Sinovi Hevronovi: prv Jerija, vtor
Amarija, tret Jahaziel i ~etvrtiJekamam.
20 Sinovi Uziilovi: prv Miha i vtorJi{ija.
21 Sinovi Merarievi: Mahli iMu{i. Sinovi Mahlievi: Eleazar iKis.
22 Eleazar umre i nema{e sinovi, tu-ku samo }erki; i se o`enija so niv si-novi Kisovi, nivni bratu~edi.
23 Sinovi Mu{ievi: Mahli, Eder iJeremot – trojca.
24 Toa bea sinovite Levievi sporeddomovite na tatkovcite nivni, glavi nadomovite, {to bea prebroeni site doeden po ime, a koi gi vr{ea slu`bitevo domot Gospodov, od dvaeset godininagore.
25 Za{to David re~e: „Gospod, BogIzrailev, mu dade mir na Svojot narodi go naseli vo Erusalim zasekoga{,
26 ta levitite nema da imaat potrebada ja nosat skinijata i sekakvi nejzinipredmeti za slu`ewe vo nea.”
27 Zatoa, spored poslednite Davidovizapovedi, bea prebroeni levitite oddvaeset godini i nagore,
28 za da bidat pokraj sinovite Arono-vi, da slu`at vo domot Gospodov, vodvorot i vo tremovite, da pazat na ~is-tota vo celoto svetili{te i da jaizvr{uvaat sekoja slu`ba vo Bo`jiotdom;
29 da gi nadgleduvaat prinesenite le-bovi, p~eni~noto bra{no za leben pri-nos, presnite piti, s# pe~eno i pr`enoi nad site merki i te`ini;
30 sekoe utro da stojat za da blago-darat i da Go slavoslovat Gospoda, kakoi nave~er,
31 pri site sepalenici, prinesuvanina Gospod vo sabotni dni, vo novome-se~ijata i vo praznicite spored brojot,kako {to e zapovedano za niv, – posto-jano pred liceto na Gospod, –
32 i da ja pazat skinijata na sobrani-eto, svetili{teto i sinovite Aronovi,nivni bra}a, na slu`bite vo domotGospodov.
Zadol`enijata na sve{tenicite
24 Eve gi i oddelite na sinoviteAronovi: Aronovi sinovi bea:
Nadav, Avihu, Eleazar i Itamar. 2 Nadav i Avihu umrea pred tatkoto
svoj, a sinovi nemaa, zatoa sve{teni~-kata slu`ba ja izvr{uvaa Eleazar iItamar.
3 I David gi rasporedi: Sadok – odsinovite Eleazarovi, i Ahimeleh – odsinovite Itamarovi, spored redot naslu`bite nivni.
4 I se najde deka me|u sinovite Elea-zarovi ima{e pove}e na~alnici, ot-kolku me|u sinovite Itamarovi. I tojgi rasporedi vaka: od sinovite Elea-zarovi – {esnaeset na~alnici, a od si-novite Itamarovi – osum.
5 A gi rasporeduva{e so `drepka,za{to na~alnicite vo svetili{teto ina~alnicite pred Boga bea od sinoviteEleazarovi i od sinovite Itamarovi;
6 i gi zapi{a [emaja, sinot Natanai-lov, pisar od levitite, pred carot ina~alnicite i pred sve{tenicite Sa-dok i Ahimeleh, Avijataroviot sin, ipred na~alnicite na sve{teni~kite ilevitskite domovi: koga se frla{e`drepka, zedoa eden od Eleazaroviotrod, potoa zedoa eden od Itamaroviotrod.
7 Prvata `drepka padna na Jojariv,vtoriot za Jedaja,
8 tretiot – za Harim, ~etvrtiot – zaSeorim,
9 pettiot – za Malkija, {estiot – zaMijamin,
10 sedmiot – za Hakoc, osmiot – zaAvija,
11 devettiot – za Je{ua, desettiot – za[ehanija,
31 4 Car 4,23 Is 1,13-14 Kol 2,16
32 4 Mojs 3,6-8.38 Ez 44,14 2 Let 23,18
24,2 3 Mojs10,1-2
3 2 Car 8,17
7 Ezd 2,36 Neem 12,6
8 Ezd 2,39
14 5 Mojs 33,1
15 2 Mojs 18,4
21 2 Mojs 6,19
22 4 Mojs 36,8
24 23,3
4 Mojs 4,3
26 4 Mojs4,5.15
28-32 4 Mojs1,50-53
3,6-9 4,1-33
28 Neem 13,9
2 Let 29,15
29 2 Mojs
25,30 3 Mojs 2,
4-7
30 Ps 133,1
471
PRVA KNIGA LETOPISI
12 edinaesettiot – za Elija{iv, dva-naesettiot – za Jakim,
13 trinaesettiot – za Hupa, ~etiri-naesettiot – za Je{evav,
14 petnaesettiot – za Bilga, {esnae-settiot – za Imer,
15 sedumnaesettiot – za Hezir, osum-naesettiot – za Hapicec,
16 devetnaesettiot – za Petahija,dvaesettiot – za Ezekil,
17 dvaeset i prviot – za Jahin, dvaeseti vtoriot – za Gamul,
18 dvaeset i tretiot – za Delaja, dvae-set i ~etvrtiot – za Maazjahu.
19 Toa be{e nivniot red za slu`batanivna za doa|awe vo domot Gospodov,spored naredbata za niv, utvrdena odtatkoto nivni Aron, kako {to mu be{ezapovedal Gospod, Bog Izrailev.
Raspored na levitite 20 Kaj drugite Levievi sinovi ras-
poredot be{e: od sinovite Amramovi –[uvael; od [uvaelovite sinovi –Jehdeja;
21 od Rihavija sinot Je{ija be{e prv; 22 od Jichar – [elomot; od [elomo-
tovite sinovi – Jahat; 23 od sinovite Hevronovi, prv be{e
Jerija, vtor – Amarija, tret Jahaziel,~etvrti – Jekamam.
24 Od Uziilovite sinovi – Miha; odMihovite sinovi – [amir.
25 Brat na Miha be{e Ji{aja; odJeseevite sinovi – Zaharija.
26 Od sinovite Merarievi – Mahli iMu{i; od sinovite Jaaziini – Beno.
27 Sinovi Merarievi od Jaazija –[oham, Zakur i Ivri.
28 Od Mahli – Eleazar: toj nema{esinovi.
29 Od Kis i od sinovite Kisovi –Jerahmeel;
30 sinovi Mu{ievi – Mahli, Eder iJeremot. Toa bea sinovite levitskispored pokolenijata nivni.
31 I tie frlija `drepka zaedno sobra}ata svoi, Aronovi sinovi, predliceto na carot David i Sadok iAhimeleh i na~alnicite na sve{teni~-kite i levitskite redovi: na~alnikotna rodot zaedno so najmladiot brat svoj.
Dvaeset i ~etiri reda peja~i na sve{teni~ki pesni
25 Carot David i vojvodite gi iz-braa za slu`ba sinovite Asafo-
vi, Emanovi i Jedutunovi, za da peatproro~ki pesni na liri, harfi i kim-vali; bea odredeni za rabota voslu`bata svoja:
2 od sinovite Asafovi: Zakur, Josif,Netanija i A{arela, sinovi Asafovi,pod rakovodstvo na Asaf, koj pee{eproro~ki pesni spored uredba na carot.
3 Od Jedutun – sinovite Jedutunovi:Godolija, Cerij, Je{aja, Semej,Ha{avija i Matitija, {estmina, podrakovodstvo na tatko si Jedutun, kojpee{e proro~ki pesni so lira i Goslavoslove{e Gospoda.
4 Od Eman – sinovite Emanovi: Buki-ja, Matanija, Uziil, [evuel, Jeremot,Ananija, Ananija, Elijata, Gidaltij,Romamtij, Ezer, Jo{beka{a, Malotij,Hotir i Mahaziot.
5 Site tie bea sinovi na Eman, car-skiot jasnovidec, opredeleni sporedzborovite Bo`ji, da ja voznesuvaat sla-vata. Bog mu be{e dal na Eman ~etiri-naeset sinovi i tri }erki.
6 Site tie, pod vodstvo na tatko sipeeja vo domot Gospodov na kimvali,harfi i liri za slu`bata vo domotBo`ji spored upatstvoto od carot, iliod Asaf, Jedutun i Eman.
7 Brojot nivni, zaedno so bra}ata niv-ni, obu~eni da peat pred Gospod, na si-te {to ja znaeja taa ve{tina be{e dves-te osumdeset i osum.
8 A frlija i `drepka za smenite naslu`bata, malite zaedno so golemite,u~itelite zaedno so u~enicite.
9 Prvata `drepka padna na Asaf zaJosif; vtoriot – na Godolija sobra}ata negovi i sinovite negovi; tiebea dvanaeset;
10 tretiot – na Zakur so sinovitenegovi i bra}ata negovi; tie beadvanaeset;
11 ~etvrtiot – na Jicrij so sinovitenegovi i bra}ata negovi; i tie bea dva-naeset;
12 pettiot – na Netanija so sinovitenegovi i bra}ata negovi; tie bea dvana-eset;
25,1 1 Car 10,5 4 Car 3,15 Neem 11,17 2 Let 5,12
3 Ps 32,2
19 Lk 1,8-9
472
PRVA KNIGA LETOPISI
13 {estiot – na Bukija so sinovite ne-govi i bra}ata negovi; tie bea dvanae-set;
14 sedmiot – na Je{arela so sinovitenegovi i bra}ata negovi; tie bea dva-naeset;
15 osmiot – na Je{aja so sinovite ne-govi i bra}ata negovi; i tie bea dvanae-set;
16 devettiot – na Matanija so sinovi-te negovi i bra}ata negovi; i tie beadvanaeset;
17 desettiot – na Semej so sinovitenegovi i bra}ata negovi; site zaednodvanaeset;
18 edinaesettiot – na Azarel sosinovite negovi i bra}ata negovi; i tiebea dvanaeset;
19 dvanaesettiot – na Ha{avija sosinovite negovi i bra}ata negovi; tiebea dvanaeset;
20 trinaesettiot – na [uvael sosinovite negovi i bra}ata negovi; sitezaedno dvanaeset;
21 ~etirinaesettiot – na Matitija sosinovite negovi i bra}ata negovi; i tiebea dvanaeset;
22 petnaesettiot – na Jeremot sosinovite svoi i bra}ata svoi; tie beadvanaeset;
23 {esnaesettiot – na Ananija sosinovite negovi i bra}ata negovi; i tiebea dvanaeset;
24 sedumnaesettiot – na Jo{beka{a sosinovite negovi i bra}ata negovi; tiebea dvanaeset;
25 osumnaesettiot – na Ananija sosinovite negovi i bra}ata negovi;vkupno dvanaeset;
26 devetnaesettiot – na Malotij sosinovite negovi i bra}ata negovi; i tiebea dvanaeset;
27 dvaesettiot – Elijata so sinovitenegovi i bra}ata negovi; vkupno dvanae-set;
28 dvaeset i prviot – na Hotir sosinovite negovi i bra}ata negovi; tiebea dvanaeset;
29 dvaeset i vtoriot – na Gidaltij sosinovite negovi i bra}ata negovi; tiebea dvanaeset;
30 dvaeset i tretiot – Mahaziot sosinovite negovi i bra}ata negovi; tiebea dvanaeset;
31 dvaeset i ~etvrtiot – na Romamti-Ezer so sinovite negovi i bra}atanegovi; i tie bea dvanaeset.
^uvarite na hramot
26 Eve go rasporedot na vratarite:od Koreovcite: Me{elemija,
Koreev sin, od sinovite Asafovi. 2 Sinovi na Me{elemija: prvoroden
Zaharija, vtor – Jediael, tret – Zeva-dija, ~etvrti – Jatniel,
3 petti – Elam, {esti – Johanan, sed-mi – Eljehoenaj.
4 Sinovi Avedarovi: prvoroden [e-maja, vtor – Jozavad, tret – Joah, ~etvr-ti – Sahar, petti – Natanail,
5 {esti – Amiel, sedmi – Isahar,osmi – Peuletaj, za{to Bog go be{eblagoslovil.
6 Na sinot negov [emaja mu se rodijaisto taka sinovi, koi imaa vlast vorodot svoj, bidej}i bea ma`i silni.
7 Sinovi [emaevi: Otni, Rafail,Ovid i Elzavad, i negovite bra}a, ma`ihrabri: Elijuj, Semahija (i Jevakom).
8 Site tie bea od sinovite na Avedar;tie i sinovite nivni i bra}ata nivnibea ma`i pogodni i za slu`ba sposob-ni: Avedar gi ima{e {eeset i dvajca.
9 Me{elemija ima{e sinovi i bra}a,ma`i sposobni – osumnaeset.
10 Hosa, od sinovite Merarievi, giima{e sinovite: [imri, stare{ina,iako ne be{e prvoroden, no tatko mu gobe{e postavil za stare{ina;
11 vtor – Helkija, tret, – Tevalija,~etvrti – Zaharija; site sinovi i bra}ana Hosa bea trinaeset.
12 Toa be{e rasporedot na vrataritespored na~alnicite na rodovite, spo-sobni za slu`ba zaedno so bra}ata svoi,za da slu`at vo domot Gospodov.
13 Tie frlija `drepka, kako maliot,taka i golemiot, spored domovite nasvoite tatkovci, za sekoja vrata.
14 @drepkata za isto~nata mu se pad-na na [elemija; frlija `drepka i zasinot negov Zaharija, mudar sovetnik, i`drepkata mu se padna za severnata.
26,4-5 13,14 2 Car 6,11
10 5 Mojs21,16-17
473
PRVA KNIGA LETOPISI
15 Na Avedar – za ju`nata, a na sino-vite negovi – kaj skladovite.
16 Na [upim i na Hosa na zapad pri[alehetskata vrata, kade {to patot seizdiga ugore i kade {to stoi stra`asproti stra`a.
17 Kon istok ima{e po {estmina le-viti, kon sever – po ~etiri, kon jug – po~etiri, a kaj skladovite – po dvajca.
18 Kon zapad na patot kaj tremot – po~etiri, a kaj samiot trem – po dvajca.
19 Toa be{e rasporedot na vratariteod sinovite Koreovi i sinovite Mera-rievi.
Drugi slu`bi vo hramot 20 A bra}ata nivni levitite ja nad-
gleduvaa riznicata na domot Bo`ji iriznicata na posvetenite raboti.
21 Me|u sinovite na Ladan, Girsonovsin, stare{ini na domovite od LadanGirsonski, bea sinovite na Jehiil.
22 I sinovite Jehiilovi: Zetam i bra-tot mu Joil ja nadgleduvaa riznicata naGospodoviot dom,
23 zaedno so potomcite na Amram,Jichar, Hevron i Uziil.
24 [evuel, sin na Ger{om, Mojseevsin, be{e nadzornik na riznicite.
25 Brat mu Eliezer ima{e sin Riha-vija, a toj – sin Je{aija, a toj – sin Jo-ram, a toj – sin Zihrij, a toj – sin[elomit.
26 [elomit i bra}ata negovi gi nad-gleduvaa site riznici na svetite rabo-ti, {to gi be{e posvetil carot Davidi rodona~alnicite i iljadnicite, stot-nicite, i vojskovoda~ite.
27 Od voeniot plen tie posvetuvaa zaodr`uvawe na domot Gospodov.
28 I s#, {to be{e posvetil Samoilprorokot, i Saul, sinot Kisov, i Ave-nir, sinot Nirov, i Joav, sinot na Sa-ruja, seto posveteno be{e pod racete na[elomit, i bra}ata negovi.
Zadol`enijata za ostanatite leviti
29 Od rodot Jicharov: Honanija i si-novite negovi bea odredeni za nad-vore{na slu`ba vo Izrail, za pisari isudii.
30 Od rodot Hevronov: Ha{avija ibra}ata negovi, hrabri ma`i, iljada isedumstotini, imaa nadzor nad Izrail,od ovaa strana na Jordan, kon istok, zasite raboti vo slu`bata Gospodova i vocarskata slu`ba.
31 Vo rodot Hevronov Jerija be{ena~alnik na Hevronovcite, vo nivniterodovi, vo pokolenijata nivni. Tie beaprebroeni vo ~etiriesettata godina odDavidovoto caruvawe, i me|u niv se naj-doa junaci ma`i vo Jazer Galaadski.
32 I bra}ata negovi, ma`i sposobni,dve iljadi i sedumstotini, bea na~alni-ci na domovite. Niv gi postavi carotDavid nad plemeto Ruvimovo i Gadovo ipolovinata od plemeto Manasievo zasite Bo`ji i carski raboti.
Voeno i civilno ureduvawe
27 Eve gi sinovite Izrailevi spo-red nivniot broj, na~alnici na
rodovite, iljadnici, stotnici i ~inov-nici, koi po oddelenija mu slu`ea nacarot vo site raboti, doa|aj}i i zami-nuvaj}i sekoj mesec, vo tekot na sitemeseci vo godinata. Vo sekoe oddelenietie bea po dvaeset i ~etiri iljadi.
2 Nad prvoto oddelenie, za prviotmesec, na~alnik be{e Ja{ovam, sinZavdielov; vo oddelenieto negovo ima-{e dvaeset i ~etiri iljadi;
3 toj be{e od potomcite na Fares ina~alnik nad site voeni na~alnici voprviot mesec.
4 Nad oddeleneto za vtoriot mesecbe{e Dodaj, Ahohiecot; vo oddelenietonegovo be{e i na~alnikot Miklot; i vonegovoto oddelenie ima{e dvaeset i~etiri iljadi.
5 Tretiot glaven voen na~alnik, zatretiot mesec, be{e Vaneja, sin nasve{tenikot Jehojada; i vo negovotooddelenie ima{e dvaeset i ~etiri ilja-di;
6 toj, Vaneja, be{e eden od triesettejunaci i nivni na~alnik, i vo negovotooddelenie se nao|a{e negoviot sinAmizavad.
7 ^etvrtiot, za ~etvrtiot mesec, be-{e Asail, Joavov brat, i po nego sinot
31 2 Car 5,4
27,2 11,11 2 Car 23,8
4 2 Car 23,9
5-6 11,22-25
5 2 Car23,20
7 2 Car 2,18
15 2 Let 35,15
19 Ez 44,11 Neem 7,1
28 2 Car 9,9
29 5 Mojs17,8-13
474
PRVA KNIGA LETOPISI
negov Zevadija; i vo negovoto oddelenieima{e dvaeset i ~etiri iljadi.
8 Pettiot, za pettiot mesec, be{ena~alnikot [amhut, sin na Izrah; i vonegovoto oddelenie ima{e dvaeset i~etiri iljadi.
9 [esti, za {estiot mesec, be{e Ira,sin na Ike{, Tekoecot; i vo negovotooddelenie ima{e dvaeset i ~etiri ilja-di.
10 Sedmi za sedmiot mesec, be{epelonjanecot Helec, od Efremovite si-novi; i vo negovoto oddelenie ima{edvaeset i ~etiri iljadi.
11 Osmi, za osmiot mesec, be{e Siv-haj, hu{an~anecot od rodot na Zerah; ivo negovoto oddelenie ima{e dvaeset i~etiri iljadi.
12 Devetti, za devettiot mesec, be{eAviezer, od Anatot, od sinovite Veni-jaminovi; i vo negovoto oddelenie ima-{e dvaeset i ~etiri iljadi.
13 Desetti, za desettiot mesec, be{eMaharaj, Netofatec, od rodot na Zerah;i vo negovoto oddelenie ima{e dvaeseti ~etiri iljadi.
14 Edinaesetti, za edinaesettiotmesec, be{e Vaneja, od Piraton, odsinovite Efremovi; i vo negovoto od-delenie ima{e dvaeset i ~etiri iljadi.
15 Dvanaesetti, za dvanaesettiot me-sec, be{e netofatecot Heldaj, od po-tomcite na Gotoniil; i vo negovotooddelenie ima{e dvaeset i ~etiri ilja-di.
Knezovi vo Izrail 16 A nad Izrailevite plemiwa na~al-
nici bea: vo Ruvimovoto – knezot Elie-zer, Zihrijeviot sin; vo Simeonovoto –Safatija, Maahoviot sin;
17 vo Levievoto – Ha{avija, sinKemuelov; vo Aronovoto – Sadok;
18 vo Judinoto – Elijuj, od Davidovitebra}a; vo Isaharoviot – Amvrij, Miha-ilov sin;
19 vo Zavulonovoto – Ji{maja, Avdievsin; vo Neftalimovoto Jeremot, Az-riilov sin;
20 vo Efremovoto – Osija, Azazieviotsin; vo ednata polovina od Manasie-voto pleme – Joil, Fedaeviot sin;
21 vo drugata polovina od Manasie-voto pleme vo Galaad – Ido, Zaharie-viot sin; vo Venijaminovoto – Jasiel,Avneroviot sin;
22 vo Danovoto – Azarel, Jerohamo-viot sin. Toa bea voda~ite na Izraile-vite plemiwa.
23 David ne gi prebroi onie {to beaod dvaeset godini i podolu, za{to Gos-pod be{e rekol deka }e go razmno`iIzrail kako yvezdite nebeski.
24 Sarueviot sin Joav go po~na pre-brojuvaweto, no ne go dovr{i, i gnevBo`ji dojde vrz Izrail poradi toa pre-brojuvawe, i toa ne se vpi{a vo leto-pisite na carot David.
Slu`benici nad carskite riznici i imoti
25 Nad carskite riznici be{e Azma-vet, Adieloviot sin, a nad bogatstvatavo poleto, vo gradovite, vo selata i vokulite – Jonatan, Ozieviot sin;
26 a nad onie {to rabotea po poliwa-ta i ja obrabotuvaa zemjata be{e Ezri,Keluvoviot sin;
27 nad lozjata – Semej od Rama, a nadvizbite so vino vo lozjata – Zavdij,[efamiecot.
28 nad maslinite i smokvite vo poli-wata – Gederecot Vaal-Hanan, a nadskladovite za maslo – Joas;
29 nad krupniot dobitok, {to pase{evo Saron – Saronecot [itraj, a nad do-bitokot vo dolinite – [afat, sinot naAdlaj;
30 nad kamilite – Ismailecot Ovil;nad magaricite – Mero}anecot Jehdeja;
31 nad sitniot dobitok – HagriecotJaziz. Site tie bea na~alnici nad carDavidoviot imot;
Davidovi sovetnici 32 Jonatan, Davidoviot ~i~ko, be{e
sovetnik, ~ovek umen i pismen; i Je-hiil, Ahmonieviot sin, be{e so car-skite sinovi;
33 Ahitofel be{e carev sovetnik; aKu{ij Arkiecot – carev prijatel;
34 a po Ahitofel dojdoa Jehojada,Benaeviot sin, i Avijatar; Joav, pak,be{e na~alnik na carskata vojska.
23 1 Mojs 12,2 15,5 2 Car 24,1
24 21 2 Car24,15
33 2 Car15,12.37
34 1 Car22,20
9 2 Car23,26
11 2 Car21,18
15 Is.N. 15,17
2 Car23,29
475
PRVA KNIGA LETOPISI
David dava upatstva za izgradba na hram
28 David gi sobra vo Erusalim si-te izrailski knezovi, na~alni-
ci na plemiwata, na~alnici na od-delite, {to mu slu`ea na carot, iljad-nicite i stotnicite i nadzornicitenad site imoti i stada na carot, i nanegovite sinovi, dvorjanite, junacite isite hrabri voini.
2 I stana car David na noze, pa re~e:„^ujte me, bra}a moi i narode moj! Mibe{e na srce da izgradam dom za po-~ivka na kov~egot na zavetot Gospodov,za podno`jeto na nozete na na{iot Bog,i go podgotviv potrebnoto za gradewe.
3 No Bog mi re~e: ‚Ne gradi dom naimeto Moe, za{to si ~ovek vojnik i krvsi proleval.’
4 Me|utoa, Gospod, Bog Izrailev, meizbra mene od celiot mi tatkov dom, zada bidam ve~no car nad Izrail; za{toToj go izbra Juda za voda~, a od domot naJuda – domot na tatko mi, a od sinovitena tatkoto moj blagovoli da me postavimene za car nad siot Izrail;
5 a od site moi sinovi, – za{toGospod mi dade mnogu sinovi, – Toj goizbra sinot moj Solomon da sedi vrzprestolot na Gospodovoto carstvo nadIzrail,
6 i mi re~e: ‚Sinot tvoj Solomon }ego izgradi Mojot dom i Moite dvorovi,za{to sum si go izbral za sin, i }e mubidam tatko;
7 i }e go zacvrstam carstvoto negovozasekoga{, ako toj postojano gi ispol-nuva Moite zapovedi i Moite naredbi,kako do denes.’
8 I sega pred o~ite na siot Izrail,sobranieto Gospodovo, i vo u{ite nana{iot Bog velam: pazete gi i dr`etegi site zapovedi na Gospod, va{iot Bog,za da vladeete so ovaa ubava zemja i da jaostavite po vas vo nasledstvo na decatasvoi zasekoga{.
9 I ti, sine Solomone, poznaj Go Bogana tvojot tatko, i slu`i Mu od s# srcei so seta du{a svoja, za{to Gospod giispituva site srca i gi znae site mislii nameri. Ako Go bara{, }e Go najde{;
ako Go ostavi{, Toj }e te otfrli zase-koga{.
10 Vnimavaj! [tom Gospod te izbralda Mu izgradi{ dom za svetili{te, bi-di hrabar i raboti.”
11 Toga{ David mu dade na sinot svojSolomon nacrt za tremot od hramot iza zgradite negovi, za riznicite nego-vi, za gornite sobi negovi i vnat-re{nite sobi negovi i za Svetiwatanad svetiwite,
12 i nacrt za s#, {to be{e smislil, zadvorovite na domot Gospodov, za siteoddelenija naokolu, za riznicite naBo`jiot dom i za riznicite na posvete-nite predmeti,
13 za sve{teni~kite i levitskite od-delenija, za sekakva rabota pri slu`-bata vo domot Gospodov, za site sadoviupotrebuvani za slu`ba vo domotGospodov,
14 za zlatnite predmeti, so oznaka nate`inata, za sekoj sad, za site srebrenipredmeti, so oznaka na te`inata nasekoj sad – potreben za slu`ba.
15 I dade zlato za svetilnicite i zazlatnite im kandilca, ozna~uvaj}i jate`inata na sekoj svetilnik i negovotokandilce, isto taka i za srebrenitesvetilnici, ozna~uvaj}i ja te`inata nasekoj svetilnik i negovite kandilca,spored namenata vo slu`eweto na sekojsvetilnik;
16 dade zlato za trpezite na prinos-nite lebovi, za sekoja zlatna trpeza, isrebro za srebrenite trpezi,
17 za viqu{ki, kotli i ~a{i od ~istozlato, za zlatnite ~inii, so ozna~uvawena te`inata na sekoja ~inija, za sre-breni ~inii, so oznaka na te`inata nasekoja ~inija;
18 za kadilniot `rtvenik od leanozlato, so oznaka na te`inata, i za pra-vewe kola so zlatni heruvimi, so ra{i-reni krilja i nadvisnati nad kov~egotna zavetot Gospodov.
19 „Seto toa e pi{ano od Gospod”,vele{e David, „Kako {to mi gi objasnisite raboti na planot.”
20 I mu ka`a David na sinot svoj So-lomon: „Bidi cvrst i hrabar i zafatise za rabota; ne pla{i se i ne strahuvaj,
11-12 3 Car 6
11 2 Mojs 25,9 Dela 7,44 Evr 8,5
13 23-26
14-17 3 Car 7,40-50
15 2 Mojs25,31
16 2 Mojs25,23
17 2 Mojs 27,3
18 2 Mojs25,20.22 3 Car 6,23-28
19 2 Mojs 25,9
20 5 Mojs 31,6 Is.N. 24,20 Agej 2,4
28,2 1 Car 10,7
2 Car 7,1-17
Is 60,13 Ps 98,5
132,7 2 Let 6,41
3 2 Car 7,5
4 1 Mojs
49,10 4 Mojs
24,17-19 2 Let 6,6
5 2 Car12,24
6 2 Car 7,14 3 Car 8,20
8 5 Mojs 4,1
6,1
9 1 Car 2,3
Ps 7,8 2 Let 6,30
476
PRVA KNIGA LETOPISI
za{to Gospod, mojot Bog, e so tebe: Tojnema da otstapi od tebe i nema da teostavi, dodeka ne ja svr{i{ celata po-trebna rabota za domot Gospodov.
21 Eve gi oddelite na sve{tenicite ilevitite za sekoja slu`ba pri Bo`jiotdom. Za sekoja rabota ima{ revnosnima`i, iskusni za sekoja rabota, i na-~alnicite i siot narod se podgotveniza site tvoi zapovedi.”
Prilozi za izgradba na hramot
29 Toga{ carot David mu ka`a naceloto sobranie: „Sinot moj,
Solomon, kogo Sam Bog go izbra, e mladi ne`en, a rabotata e golema, za{to taazgrada nema da bide za ~ovek, tuku zaGospod Bog.
2 So site sili prigotviv za domot namojot Bog zlato za zlatnite predmeti,srebro za srebrenite i bakar za bakar-nite, `elezo za `eleznite i drvo zadrvenite, oniksov kamen i kamewa zaukrasuvawe, kamewa ubavi i {areni,sekakvi skapi kamewa i mnogu mermer;
3 i u{te, od qubov kon domot na mojotBog, {to imam sopstveno zlato i sreb-ro, i nego go davam za domot na mojotBog, pokraj seto ona, {to sum go prig-otvil za svetiot dom:
4 tri iljadi kikari zlato, ofirskozlato, i sedum iljadi kikari ~istosrebro za oblo`uvawe na yidovite nazgradite,
5 za site zlatni predmeti, za sitesrebreni i za site izrabotki od umet-ni~ki race. Nema li u{te nekoj dobro-volno da dade prilog denes za Gospod?”
6 Toga{ rodona~alnicite i na~alni-cite na izrailskite plemiwa, iljad-nicite i stotnicite i nadzornicite nacarskite raboti po~naa da donesuvaatdobrovolni prilozi.
7 I dadoa za ureduvawe na Bo`jiotdom pet iljadi kikari i deset iljadidarijki zlato, deset iljadi kikarisrebro, osumnaeset iljadi kikari bakari sto iljadi kikari `elezo.
8 I onie, {to imaa skapoceni kame-wa, gi davaa i niv vo riznicata na do-mot Gospodov, vo racete na GirsonecotJehiil.
9 I narodot se raduva{e na nivnatasesrdnost, za{to tie od s# srce `rtvu-vaa za Gospod, pa i David mnogu se radu-va{e.
Blagodarnosta na David kon Gospod Bog
10 Toga{ go blagoslovi David Gospodapred celoto sobranie i re~e: „Blago-sloven si, Gospodi Bo`e Izrailev, ot-sekoga{ i zasekoga{!
11 Tvoe e, Gospodi, i veli~ieto, i si-lata, i slavata, i pobedata, i blesokot;i s#, {to e na neboto i na zemjata, Tvoee; Tvoe e, Gospodi, carstvoto, Ti stoi{nad s# odozgora kako Vladetel.
12 Od Tebe se i bogatstvoto i slavata;Ti vladee{ nad s#, vo Tvojata raka e isilata i cvrstinata, i vo Tvoja vlast eda izdigne{ i da zacvrsti{ s#.
13 I sega, Bo`e na{, Te slavime i gofalime Tvoeto veli~estveno ime.
14 Za{to, koj sum jas, i koj e mojotnarod, ta mo`eme da `rtvuvame tolku?No od Tebe e s#, i dobienoto od Tvojataraka Ti go dadovme;
15 za{to nie sme tu|inci pred Tebe ipridojdeni, kako i site na{i tatkovci;na{ite dni se kako senka na zemjata, inema nade`.
16 Gospodi, Bo`e na{! Seto ova bogat-stvo, {to go prigotvivme, za da Tiizgradime dom Tebe, na Tvoeto svetoime, e od Tvoja raka, i s# e Tvoe.
17 Znam, Bo`e moj, deka Ti go ispitu-va{ srceto i ja saka{ iskrenosta; jasso ~isto srce go `rtvuvav seto ova, isega gledam deka i Tvojot narod, koj esobran tuka, so radost `rtvuva za Tebe.
18 Gospodi, Bo`e na Avraam, Isak iIzrail, na{ite predci, zapazi go toazasekoga{, toa raspolo`enie na srde~-nite misli vo Tvojot narod, i naso~i gonegovoto srce kon Tebe.
19 A na sinot moj Solomon daj mu~esno srce, za da gi zapazuva Tvoitezapovedi, Tvoite odredbi i Tvoite po-velbi, da go izvr{uva seto toa i da jaizgradi zgradata na Tvojot dom, za kojasum prigotvil s#.”
20 A na celoto sobranie David mure~e: „Blagoslovete Go Gospoda, na-
11 Ps 23,8 59,17 89,11 Otkr 5,12-13
12 Ezd 7,27 2 Let 1,12
14 Ps 8,3 144,3
15 1 Mojs 17,8 23,4 Ps 38,11 Jov 7,6 8,9
17 Er 11,20 17,10 Ps 10,1-5 139,23
19 Ps 71,1
21 2 Mojs
35,25-36,5
29,1 3 Car 3,7
2 Let 13,7
2 Is 54,11 Agej 2,8 Ezd 1,4
6,5
3 2 Let 24,10
31,3
5 2 Mojs 25,2
6 2 Mojs25,1-8
Ezd 7,15 Neem 7,
70-71 2 Let 24,10
8 2 Mojs
35,27
477
PRVA KNIGA LETOPISI
{iot Bog!” I celoto sobranie Go bla-goslovi Gospoda, Bog na predcite svoi,pa koleni~ea i Mu se poklonija naGospod i na carot.
21 Na drugiot den Mu prinesoa `rtvana Gospod; Mu prinesoa sepalenici naGospod: iljada teliwa, iljada ovni iiljada jagniwa so prelivite nivni, imnogu `rtvi od siot Izrail.
22 Pa jadea i pieja pred Gospod vo tojden so golema radost, i po vtorpat goproglasija Solomon, sinot Davidov, zacar i go pomazaa pred Gospod za vrhovenvladetel, a Sadok – za sve{tenik.
23 I sedna Solomon na prestolotGospodov kako car, mesto tatko siDavid i napreduva{e, i siot Izrail muse pokoruva{e.
24 I site na~alnici i vojvodi, kako isite sinovi na carot David mu se poko-ruvaa na carot Solomon.
25 I Gospod go izdigna Solomon predo~ite na siot Izrail i mu daruva car-ska slava, kakva {to nema{e pred negonieden car izrailski.
Rezime na vladeeweto na carot David
26 David, sinot Jeseev, caruva{e nadsiot Izrail.
27 Toj caruva{e nad Izrail ~etirie-set godini: vo Hevron caruva{e sedumgodini, i vo Erusalim caruva{e trie-set i tri godini.
28 Potoa umre toj vo ~estita i dlabo-ka starost, nasiten od `ivot, bogatstvoi slava; mesto nego stana car negoviotsin Solomon.
29 Delata na car David, prvite iposlednite, se opi{ani vo zapisite najasnovidecot Samoil, vo zapisite naprorokot Natan i vo zapisite na jas-novidecot Gad,
30 kako i celoto negovo caruvawe,juna{tvoto negovo i nastanite, {to seslu~ija so nego, so Izrail i so sitezemni carstva.
27 1 Mojs23,19 2 Car 5,4-5 3 Car 2,11
28 1 Mojs15,15 3 Car 2,12 Dela 13,36
29 1 Car 9,9 22,5 2 Car 7,2
21 3 Car 8,62
22 1 Car 2,35 3 Car 1,40
23 5 Mojs
17,18
24 3 Car 1,9
25 3 Car 3,
12-14 10,7
Is.N. 3,7 2 Let 1,1
478
PRVA KNIGA LETOPISI
Carot Solomon se moli za mudrost
(3 Car 3:1-15)
1 Solomon, sinot Davidov, se zacvrs-ti vo carstvoto svoe, i Gospod,
negoviot Bog, be{e so nego i go izdignavisoko.
2 I mu zapoveda Solomon na siot Iz-rail da se soberat: iljadnicite, stot-nicite, sudiite i site na~alnici vosiot Izrail – stare{inite nadomovite tatkovski.
3 Pa otidoa Solomon i celoto sobra-nie so nego na ridot vo Gavaon, bidej}itamu be{e Bo`jata skinija na sobrani-eto, koja Mojsej, slugata Gospodov, jabe{e podignal vo pustinata.
4 David go be{e prenel Bo`jiotkov~eg od Kirjat-Jarim na ona mesto,{to mu go be{e prigotvil, otkako na-pravi za nego skinija vo Erusalim.
5 A bakarniot `rtvenik, {to go be{enapravil Veseleil, sinot na Urij,Orov sin, si ostana tamu pred skinija-ta Gospodova; nego go pobaraa Solomoni sobranieto.
6 I tamu pred liceto na Gospod, vrzbakarniot `rtvenik, {to be{e predskinijata na sobranieto, Solomon pri-nese iljada `rtvi–palenici.
7 Vo taa no} mu se javi Gospod naSolomon i mu re~e: „Baraj, {to saka{da ti dadam.”
8 Solomon Mu odgovori na Boga: „Timu napravi na tatko mi David golemamilost i me postavi za car mesto nego.
9 Neka se ispolni sega, Gospodi, slo-voto Tvoe kon tatko mi David, bidej}ime napravi car nad narod mnogubroen,kako zemniot prav,
10 daj mi sega mudrost i razum, za daupravuvam so toj narod; za{to, koj mo`eda upravuva so Tvojot golem narod?”
11 I mu re~e Bog na Solomon: „Zatoa{to go ima{ toa vo srceto svoe i ne po-bara bogatstvo, imot i slava, nitu du-{ite na tvoite neprijateli, tuku poba-ra mudrost i razum, za da upravuva{ soMojot narod, nad koj te postaviv za car–
12 mudrost i razum ti se dava, a bogat-stvo, imot i slava }e ti dadam takvi,kakvi {to kaj carevite pred tebe nema-lo, nitu }e ima po tebe.”
Mo}ta i bogatstvoto na Solomon (3 Car 10:26-29)
13 Toga{ Solomon se vrati od ridotvo Gavaon, od skinijata na sobranieto,vo Erusalim, i caruva{e nad Izrail.
14 I sobra Solomon kowanica; ima{eiljada i ~etiristotini koli i dvanae-set iljadi kowanici, koi gi naseli pogradovite kade {to mu bea kolite i kajsebe vo Erusalim.
15 I go napravi carot vo Erusalimsrebroto i zlatoto ednakvo vredno so
8 1 Let 23,1
9 1 Mojs 12,2 2 Car 7,25 3 Car 8,25
10 4 Mojs27,17 2 Car 5,2
11 5 Mojs17,17
12 Neem 13,26 1 Let 29,12
14 1 Car 8,11 3 Car 9,19
15 3 Car 9,28 Is 60,5
1,1 1 Mojs
21,22 39,2
4 Mojs14,43
3 Car2,12.46
1 Let 29,25
3 2 Mojs
40,18 3 Mojs 17,4
Is.N. 9,3
4 2 Car 6,17
1 Let 15,25
5 2 Mojs 31,2
38,2
VTORA KNIGA LETOPISI
Voved
Vtorata kniga Letopisi se sostoi od dva dela: (1) Vladeeweto na carotSolomon (1-9. glava) i (2) Podelbata na zemjata na dve carstva (Juda i Izrail)i vladeeweto na Solomonovite naslednici, pa s# do osvojuvaweto na Erusalimod strana na Navuhodonosor i prisilnoto iseluvawe na narodot vo Vavilon(10-36. glava).
Se prika`uvaat istite nastani od knigite Carstva, no od poinakvogledi{te. Narodot na severnoto carstvo Izrail, vo ovoj period e prika`ankako zabluden vo grev i odmetnat od Gospod. Zatoa, malku ima detali za sev-ernoto carstvo, a mnogu pove}e za ju`noto carstvo – Juda.
kamewata, a kedrite spored nivnotomno`estvo gi napravi ednakvo vredniso smokvite vo poliwata.
16 Kowi mu uvezuvaa na Solomon odEgipet; carski trgovci gi kupuvaa sopari;
17 edna kola se kupuva{e i dovezuva{eod Egipet za {estotini {ekeli srebro,a eden kow – za sto i pedeset. Taka tieim gi prodavaa na site carevi hitiskii carevi aramejski.
Prvite podgotovki za gradba na hramot
(3 Car 5:1-18)
2 Solomon potoa naumi da izgradidom na imeto Gospodovo i carski
dom za sebesi. 2 I sobra Solomon sedumdeset iljadi
nosa~i i osumdeset iljadi kamenodelcivo gorite i nadglednici nad niv – triiljadi i {estotini.
3 Toga{ Solomon isprati glasnicida mu ka`at na tirskiot car Hiram:„Kako {to prave{e so tatko mi Davidi mu ispra}a{e kedar, za da si izgradidom za `iveewe, taka napravi i somene.
4 Eve, jas gradam dom na imeto Gos-podovo, mojot Bog, da go posvetam Nemu,za da se kadi pred Nego mirizlivokadivo, da se postavuvaat postojanoprineseni lebovi i da se prinesuvatamu sepalenici nautro i nave~er, i vosabotite, novomese~ijata i praznicitena Gospod, na{iot Bog, {to mu e zapo-vedano zasekoga{ na Izrail.
5 Domot, {to go gradam, }e bide go-lem, za{to golem e na{iot Bog, pogoree od site bogovi.
6 Ta koj mo`e Nemu da Mu izgradidom, koga neboto i nebesata nad nebesa-ta ne mo`at da ja soberat Negovataslava? I koj sum jas, pa da mo`am da Muizgradam dom, osven za kadewe predliceto Negovo?
7 Pa taka, isprati mi sega ~ovek, {toznae da pravi izrabotki od zlato, odsrebro, od bakar i od `elezo i od pur-purna, crvena i sina pre|a i koj znae dare`e, za da raboti zaedno so umet-
nicite, kakvi {to ima vo Judeja i voErusalim, a koi gi prigotvi tatko miDavid.
8 I isprati mi kedrovi drva i ki-paris i sandalovo drvo od Livan, za{toznam deka tvoite slugi umeat da se~atlevanonski drvja. Ete, moite slugi }eodat so tvoite slugi,
9 za da mi podgotvat mnogu drva, za-{to domot, {to go gradam, }e bidegolem i veli~estven.
10 A na drvodelcite, tvoite slugi,{to }e gi se~at drvjata, }e im dadam zahrana: dvaeset iljadi meri p~enica idvaeset iljadi meri ja~men, dvaesetiljadi meri vino i dvaeset iljadi merimaslo.”
11 I Hiram, carot tirski, odgovoriso pismo, koe mu go isprati na So-lomon: „Zatoa {to go zasaka Svojotnarod, Gospod te postavi za car nadnego.”
12 I u{te re~e Hiram: „BlagoslovenGospod, Bog Izrailev, Koj go sozdalneboto i zemjata i mu dal na Davidmudar sin, u~en i razumen, koj se gotvida Mu gradi dom na Gospod i dom car-ski za sebesi.
13 Pa taka, ti ispra}am ~ovek, nada-ren so znaewa, slugata moj Hiram-Avij,
14 sin na `ena od Danovite }erki, iod tatko Tirec; toj znae da pravi izra-botki od zlato i od srebro, od bakar iod `elezo, od kamen i od drvo, od pur-purna i sina pre|a, od vison i odbagrenica i da re`e sekakva rezba i dapravi s#, {to }e mu bide pora~ano,zaedno so tvoite umetnici i so umet-nicite na mojot gospodar David, tvojottatko.
15 A p~enicata i ja~menot, masloto ivinoto, {to gi vetuva{, isprati gi,gospodare moj, na svoite slugi.
16 Nie, pak, }e nase~eme drva od Li-van kolku {to treba, i }e gi donesemena skeli po moreto vo Jafa, i ti }e giprenese{ gore vo Erusalim.”
Po~etok na gradewe na hramot (3 Car 6:1-38)
17 I gi sobra Solomon site pridoj-deni, {to bea toga{ vo izrailskata
9 Ezd 3,7
10 3 Car 10,9
11 Neem 9,6
12 3 Car 7,13
13 2 Mojs 31,6 35,31.35
14 Ezd 3,7
15 Is.N. 19,46
16 2 Car 24,2 1 Let 22,2
2,1 5 Mojs 12,5
2 2 Car 5,11 1 Let 14,1
3 2 Mojs
25,30 29,42 30,7
4 Mojs28,14
5 Mojs 12,5
4 2 Mojs
12,12 1 Let 16,25
22,5
5 3 Car 8,27
Er 23,24
6 2 Mojs
35,31
480
VTORA KNIGA LETOPISI
zemja, spored popisot {to go be{e na-pravil tatko mu David, – i izlegoa stopedeset i tri iljadi i {estotini.
18 Od niv Solomon opredeli sedumde-set iljadi za nosa~i, osumdeset iljadiza kamenodelci vo gorite i tri iljadii {estotini za nadglednici, za da nas-tojuvaat narodot da raboti.
Izveduvawe na rabotite pri izgradbata na hramot; mestoto,
razmerite i materijalot za izgradbata
3 I po~na Solomon da go gradi domotGospodov vo Erusalim, na gorata
Morija, koja mu ja opredeli Gospod natatko mu David, na ona mesto, {to gobe{e podgotvil David, vrz gumnoto naJevusiecot Ornan.
2 A po~na da go gradi na vtoriot denod vtoriot mesec vo ~etvrtata godinaod svoeto caruvawe.
3 Osnovata, polo`ena od Solomonpri gradeweto na domot Bo`ji, be{esledna: dol`ina {eeset lakti, po sta-rata merka, a {iro~ina – dvaeset lak-ti;
4 a tremot pred domot be{e dolg kol-ku {irinata na domot – dvaeset lakti,visok, pak, – sto i dvaeset.
5 A glavniot dom go oblo`i so kipa-risovo drvo, go opkova so ~isto zlato iizraboti na nego palmi i veri{ki.
6 Go ukrasi domot so skapoceni kame-wa za da bide ubav; a zlatoto be{e odParvaim.
7 Go opkova so zlato domot, gredite,pragovite, yidovite negovi, prozorcitei vratite negovi, a po yidovite izvajaheruvimi;
8 i ja napravi dvoranata na Sveti-wata nad svetiwite: dol`inata nejzinaspored {iro~inata na domot – dvaesetlakti, i {iro~inata nejzina – dvaesetlakti; i ja pokri so {estotini kikari~isto zlato.
9 Te`inata na klinovite be{e: sekojklin pedeset {ekeli zlato. I gorniteodai gi opkova so zlato.
10 A vo Svetiwata nad svetiwite na-pravi dva heruvima od drvo {to negnie, rezbarska rabota, i gi opkova sozlato.
11 Kriljata na heruvimite im bea vodol`ina dvaeset lakti: ednoto krilo,pet lakti, se dopira{e do yidot nadomot, a drugoto krilo, isto taka petlakti, se sre}ava{e so kriloto na dru-giot heruvim;
12 isto taka i ednoto krilo na dru-giot heruvim, pet lakti, se dopira{edo yidot na domot, a drugoto krilo, petlakti, se sre}ava{e so kriloto na dru-giot heruvim.
13 Kriljata na heruvimite bea ra{i-reni na dvaeset lakti; i tie stoeja nanozete svoi so liceto kon hramot.
14 Napravi zavesa od sina, purpurna itemno crvena tkaenina i od vison, a nanea izveze heruvimi.
Dva stolba
(3 Car 7:15-22) 15 Pred hramot napravi dva stolba,
visoki po trieset i pet lakti, i kapi-teli odozgora – sekoj od po pet lakti.
16 Napravi i veri{ki, kako vo sve-tili{teto, i gi polo`i vrz stolbo-vite; napravi i sto narovi, koi gi pos-tavi na veri{kite.
17 Gi postavi stolbovite pred hramot:edniot desno, drugiot levo, i desniotgo nare~e Jahin, a leviot Vooz.
Pravewe sadovi i s# drugo potrebno za hramot
(3 Car 7:23-51)
4 A napravi i bakaren `rtvenik:dvaeset lakti dolg, dvaeset lakti
{irok i deset lakti visok. 2 I napravi izleano more – od edniot
kraj negov do drugiot deset lakti –celiot krug, visok pet lakti, a naokolupri vrvot – trieset lakti;
3 naokolu pod nego od site straniima{e izleano figuri volovski; na de-set lakti naokolu moreto go opkoluvaadva reda volovi, izleani zaedno so nego.
4 Toa stoe{e vrz dvanaeset vola: trigledaa kon sever, tri gledaa kon zapad,tri gledaa kon jug i tri gledaa konistok, a moreto vrz niv odozgora: zad-ninite pak im bea svrteni navnatre.
14 1 Mojs 3,24 2 Mojs26,31
15 3 Car7,15.20 Otkr 3,12
16 3 Car7,17.20
4,1 2 Mojs20,24 3 Car 8,64
2 Otkr 4,6 15,2
2-5 3 Car 7,23-26
3,1 1 Mojs 22,2
28,17 2 Car
24,16-25 1 Let
21,15-30 Dela 7,47
2 Ezd 5,11
3 Ez 41,2
5 Ez 40,16
7 1 Mojs 3,24
Ez 41,18
8 2 Mojs
26,33
9 2 Mojs
26,32
10 2 Mojs
25,18
481
VTORA KNIGA LETOPISI
5 Debelinata mu be{e kolku ednadlanka, a krai{tata negovi, napravenikako krai{ta na ~a{a; prilegaa na ras-cuten krin. Toa sobira{e tri iljadibata.
6 Napravi i deset mijalnici i pos-tavi pet desno i pet levo, za da mijat voniv – go mieja vo niv prigotvenoto zasepalenicite; a moreto – za sve{teni-cite, za da se mijat vo nego.
7 Napravi i deset zlatni svetilnici,kakvi {to treba{e da bidat, i gi pos-tavi vo hramot – pet desno i pet levo.
8 Napravi i deset trpezi i gi postavivo hramot – pet desno i pet levo; na-pravi i sto zlatni ~a{i.
9 Napravi u{te i sve{teni~ki dvor,i golem dvor, i vrati kon dvorot, i vra-tite im gi opkova so bakar.
10 Moreto go postavi na desnata stra-na, kon jugoistok.
11 I napravi Hiram kotli, lopatki,~a{i, kadilnici i site `rtveni sa-dovi. I ja svr{i Hiram rabotata, {toja prave{e za carot Solomon vo Bo`-jiot dom:
12 dva stolba i dva pojasa okoluvrvovite vrz stolbovite i dve mre`i,za da gi pokrivaat dvata pojasa okolukapitelite, {to bea vrz stolbovite,
13 i ~etiristotini narovi na dvetemre`i – dva reda narovi za sekoja mre-`a, za da gi pokrivaat dvata pojasaokolu vrvovite vrz stolbovite.
14 Napravi i podno`ja, napravi imijalnici nad podno`jata;
15 edno more i dvanaeset volovi podnego,
16 i kotli i lopatki, i viqu{ki; ce-liot toj pribor Hiram mu go napravina carot Solomon za domot Gospodov odizmaznet bakar.
17 Carot gi izlea vo glinena zemja odokolinata na Jordan, me|u Sukot i Ce-redata.
18 Solomon gi napravi site tie pred-meti vo golemo mno`estvo, taka {to nese znae{e merkata na bakarot.
19 Toga{ gi napravi Solomon i sitedrugi predmeti za Bo`jiot dom: i zlat-en `rtvenik, i trpezi za prinosnitelebovi,
20 i svetilnici, i kandilata nivni, zada gi palat spored uredbite pred Sve-tiwata nad svetiwite – od ~isto zlato;
21 i cve}enca, i kandilca, i ma{i~kiod zlato, od naj~isto zlato,
22 i no`evi, i kotliwa, i ~a{i, i ka-dilnici od naj~isto zlato; i hramoviteporti – vnatre{nite porti zaSvetiwata nad svetiwite, i hramoviteporti za svetili{teto – od zlato.
Prenesuvawe na kov~egot vo hramot
5 I se zavr{i seta rabota, {to ja iz-vr{i Solomon za domot Gospodov.
I go vnese Solomon posvetenoto odtatko mu David srebro i zlato, i sitesadovi gi predade vo riznicite naBo`jiot dom.
2 Toga{ Solomon gi svika vo Eru-salim site stare{ini na plemiwata naIzrail i site na~alnici na domovitena Izrailevite sinovi, za da go prene-sat kov~egot na zavetot Gospodov odDavidoviot grad, odnosno od Sion.
3 I se sobraa kaj carot site Izrailcina praznikot, vo sedmiot mesec.
4 I dojdoa site stare{ini izrailski.Levitite go krenaa kov~egot;
5 go ponesoa kov~egot i skinijata nasobranieto i site sveti sadovi, {to beavo skinijata, – go ponesoa sve{tenici ileviti.
6 A carot Solomon i siot narod, {tose be{e sobral kaj nego pred kov~egot,prinesuvaa `rtvi – ovci i volovi, tol-ku mnogu, {to ne be{e mo`no da se iz-brojat i presmetaat.
7 I sve{tenicite go vnesoa kov~egotna zavetot Gospodov na mestoto negovo,vo Svetiwata nad svetiwite, pod kril-jata na heruvimite.
8 Heruvimite bea so ra{ireni kriljanad mestoto na kov~egot i go pokrivaaKov~egot i lostovite negovi odozgora.
9 Lostovite se izdigaa taka, {to dr{-kite im se gledaa pred Svetiwata nadsvetiwite, no ne i nadvor; tie se tamui den denes.
10 Vo kov~egot nema{e ni{to, osvendvete kameni plo~i, {to Mojsej gi be-{e polo`il na Horev, koga Gospodnapravi zavet so Izrailevite sinovi,po izleguvaweto nivno od Egipet.
20 2 Mojs25,31
22 3 Mojs 10,1 4 Mojs 7,14
5,1 2 Car 8,11 3 Car 6,14
2 4 Mojs 3,31 1 Let 15,25
5 1 Let 15,2
7 Otkr 11,19
8 1 Mojs 3,24
10 2 Mojs16,34 5 Mojs 10,2 Evr 9,4
6-8 3 Car 7,
38-39
7 2 Mojs
25,31-40
8 2 Mojs
25,23-30 4 Mojs 4,14
10-22 3 Car 7,
39-51
11 3 Car 7,14
17 1 Mojs
33,17
19 2 Mojs
25,23
482
VTORA KNIGA LETOPISI
Slavata Gospodova 11 Koga sve{tenicite izlegoa od sve-
tili{teto – za{to site sve{tenici,{to bea tamu, se osvetija, bez razlikana nivnite redovi,
12 toga{ site peja~i – leviti: Asaf,Eman, Jedutun i sinovite nivni i bra-}ata nivni, oble~eni vo sve~eni oble-ki, so kimvali, harfi i liri stoeja naisto~nata strana od `rtvenikot, i soniv zaedno sto i dvaeset sve{tenici,trubea so trubi.
13 I dodeka trubea i peeja slo`no voeden glas vospevaj}i i slavopoej}i GoGospoda i koga go podignaa zvukot odtrubi, kimvali i drugi svirki, i siteGo falea Gospoda deka e dobar, dekamilosta Negova e ve~na, – toga{ domotGospodov se ispolni so oblak,
14 taka {to poradi oblakot sve{te-nicite ne mo`ea da prodol`at soslu`ba, za{to slavata Gospodova go is-polni Bo`jiot dom.
Govorot i molitvata na Solomon (3 Car 8:12-21)
6 Toga{ Solomon re~e: „Gospod be{erekol deka }e blagovoli da presto-
juva vo temen oblak, 2 no jas, na Tvoeto sveto ime Mu
izgradiv dom na Tvoeto `iveali{te,mesto za Tvoeto ve~no prestojuvawe.”
3 I go svrte carot liceto svoe, ta goblagoslovi seto sobranie na Izrail-cite – seto sobranie na Izrailcitestoe{e,
4 pa re~e: „Neka e blagosloven Gos-pod, Bog Izrailev, Koj go izvr{i segaso svetata raka Svoja ona, kako {to gobe{e rekol so ustata Svoja na tatko miDavid, velej}i:
5 ‚od onoj den, koga go izvedov Mojotnarod od egipetskata zemja, Jas od nied-no Izrailevo pleme ne izbrav grad zada izgradam dom, kade {to }e pri-sustvuva imeto Moe, nitu izbrav ma`{to }e bide voda~ na Mojot narodIzrail.
6 tuku go izbrav Erusalim, ta imetoMoe tamu da prestojuva, go izbrav Da-
vid, toj da bide nad Mojot narod –Izrail.’
7 Tatko mi David ima{e na srce daizgradi dom za imeto na Gospod, BogIzrailev,
8 no Gospod mu ka`a na tatko miDavid: ti ima{ na srce da izgradi{hram za imeto Moe; dobro e, {to ti etoa na srce.
9 Me|utoa, ti nema da izgradi{ hram,tuku tvojot sin, {to }e proizleze odbedrata tvoi, – toj }e izgradi hram zaimeto Moe.
10 I Gospod go ispolni slovoto {togo be{e izrekol; jas stapiv na mestotona mojot tatko David, sednav na pres-tolot izrailski, kako {to re~e Gospod,i izgradiv dom za imeto Gospodovo,Izraileviot Bog.
11 Go polo`iv tamu kov~egot, vo koj ezavetot na Gospod, {to go be{e sklu~ilso sinovite Izrailevi.”
Molitvata na Solomon (3 Car 8:22-53)
12 Pa zastana Solomon pred `rtveni-kot Gospodov, pred seto sobranie naIzrailcite, gi krena racete –
13 za{to Solomon be{e napravil ba-karno podno`je, dolgo pet lakti, {i-roko pet lakti i visoko tri lakti, i gobe{e postavil srede dvorot; zastana nanego, padna na kolena pred seto sob-ranie na Izrailcite, gi krena racetekon neboto –
14 i re~e: „Gospodi, Bo`e Izrailev!Nema Bog, sli~en na Tebe, nitu na nebo-to, nitu na zemjata. Ti go pazi{ zavetoti milosta kon slugite Svoi, koi odatpred Tebe so seto svoe srce;
15 Ti go ispolni kon Svojot sluga Da-vid, mojot tatko, ona, {to go be{e govo-rel; ona, {to be{e go izrekol so usta-ta Svoja, denes go ispolni so rakataSvoja.
16 I sega, Gospodi, Bo`e Izrailev,ispolni mu go na Svojot sluga David,mojot tatko, ona, {to mu go re~e, velej-}i: nema da snema ma`, {to }e sedipred liceto Moe na prestolot izrail-ski, samo ako tvoite sinovi vnimavaat
7 1 Car 10,7 1 Let 17,2 Dela 7,46
11 5 Mojs 10,2 Ps 24,10
13 Ps 94,6 Neem 8,4
14 2 Mojs15,11 5 Mojs 7,9
15 1 Let 22,10
16 2 Car 7,13 Ps 131,12
11 1 Let 24,
1-19 Lk 1,8
12 Ezd 3,10
1 Let 9,33 13,8
13 2 Mojs
40,34 Er 33,11 Ps 99,5
Ezd 3,11 1 Let 16,34
14 2 Mojs
19,16 40,35
Otkr 15,8
6,1 2 Mojs 19,9
2 Ps 134,21
Ezd 6,12 7,15
6 2 Mojs
20,24 5 Mojs 12,5
Is 14,1
483
VTORA KNIGA LETOPISI
na pati{tata svoi, odej}i po Mojotzakon taka, kako {to ode{e ti predMene.
17 A sega, Gospodi, Bo`e Izrailev,neka se potvrdi slovoto Tvoe, {to mugo ka`a na Svojot sluga David!
18 Navistina, Bog li }e `ivee solu|eto na zemjata? Ako neboto i nebesa-ta Tvoi ne Te sobiraat, dotolku pomal-ku }e Te sobere ovoj hram, {to sum goizgradil.
19 No pogledni milostivo kon molit-vata na Tvojot sluga i kon molbatanegova, Gospodi, Bo`e moj! ^uj go povi-kot i molitvata, so koja Tvojot sluga semoli pred Tebe.
20 Neka bidat o~ite Tvoi otvorenikon ovoj hram dewe i no}e, kon mestoto,vo koe si vetil deka go stava{ imetoSvoe, za da ja slu{a{ molitvata, sokoja slugata Tvoj }e se moli na ovamesto.
21 ^uj gi molbite na Tvojot sluga i naTvojot narod Izrail, so koi }e se mo-lat na ova mesto; ~uj od mestoto naTvoeto `iveali{te, od nebesata, ~uj ismiluvaj se!
22 Koga nekoj }e zgre{i protiv bli`-niot svoj, i }e pobaraat od nego zaklet-va, za da se zakolne, i taa zakletva bideizvr{ena pred Tvojot `rtvenik vo ovojhram,
23 toga{ ~uj od neboto i izvr{i sudnad Svoite slugi, podaj mu na vinov-nikot, i tovarej}i mu ja postapkatanegova vrz glavata negova; a opravdaj gopraviot, davaj}i mu spored pravdatanegova.
24 Koga Tvojot narod Izrail }e bideporazen od neprijatelot, zatoa {tozgre{il pred Tebe i koga toj }e sesvrti kon Tebe, i }e go ispoveda imetoTvoe so molba i molitva pred Tebe voovoj hram,
25 ~uj toga{ od neboto i prosti mu gogrevot na Tvojot narod Izrail i vratigo vo zemjata, {to si mu ja dal nemu i nanegovite predci.
26 Koga }e se zaklu~i neboto i }esnema do`d, zatoa {to zgre{il predTebe, i }e se pomolat na ova mesto, }ego ispovedaat imeto Tvoe i }e se
odvratat od svoite grevovi, zatoa {tosi gi ponizil,
27 ~uj toga{ od neboto i prosti im gogrevot na Svoite slugi i na Svojotnarod Izrail, poka`uvaj}i im go dob-riot pat, po koj treba da odat; i is-prati do`d vrz Tvojata zemja, {to si muja dal na narodot Svoj vo nasledstvo.
28 Ako bide glad vo zemjata ilipomor, ognen vetar ili glamja, skakul-ci ili gasenici, ili ako go pritisnatneprijatelite negovi vo zemjata, {to javladee, nekoe zlo ako se slu~i ilinekakva bolest,
29 sekoja molitva, sekoja molba od koji da bilo ~ovek, ili od siot narod TvojIzrail, koga sekoj }e ja po~uvstvuva ne-volata svoja i tagata svoja i }e gi poda-de racete kon Tvojot hram,
30 ~uj od neboto, od mestoto na Tvoeto`iveali{te, i prosti i podaj mu na se-kogo spored site pati{ta negovi, kako{to go poznava{ srceto negovo, –za{to samo Ti gi poznava{ srcata nasinovite ~ove~ki, –
31 za da imaat strahopo~it kon Tebe ida odat po Tvoite pati{ta vo site dni,dodeka `iveat na zemjata, {to si im jadal na nivnite predci.
32 Duri i tu|inecot, {to ne e odTvojot narod Izrail, koga }e dojde oddale~na zemja poradi Tvoeto golemoime, Tvojata mo}na raka i Tvojata sil-na mi{ka – dojde i se pomoli vo ovojhram,
33 ~uj od neboto, od mestoto na Tvoeto`iveali{te, i napravi s#, za koe tu|i-necot }e Te povika, ta site zemni naro-di da go spoznaat Tvoeto ime i da imaatstrahopo~it kon Tebe, kako i Tvojotnarod Izrail, i da znaat deka Tvoetoime se povikuva nad ovoj dom, {to jas goizgradiv.
34 Koga Tvoite lu|e }e izlezat vo voj-na protiv neprijatelite svoi po patot,po koj }e gi isprati{ Ti, i Ti se pomo-lat, svrtuvaj}i se kon hramot, {to goizgradiv na Tvoeto ime,
35 toga{ poslu{aj ja od neboto molit-vata nivna i molbata nivna i napraviim go ona {to e tamu potrebno.
30 1 Car 2,3 Ps 7,8
31 5 Mojs 6,13 Ps 33,6.8 103,11
33 2 Mojs12,43
34 5 Mojs 28,7 1 Let 5,20
18 Is 40,22 Ps 10,4
Otkr 21,3
20 2 Mojs 3,16
5 Mojs12,11
23 Is 3,11
Mt 16,27
24 3 Mojs
26,17
26 3 Mojs
26,19 5 Mojs
11,17 28,24
2 Car 1,21
484
VTORA KNIGA LETOPISI
36 Koga }e zgre{at pred Tebe, – za{tonema ~ovek {to ne gre{i, – i Ti }e imse razgnevi{ i }e gi predade{ na ne-prijatelite, i onie, {to gi zarobile,gi odvedat vo dale~na ili bliska zemja,
37 koga vo zemjata, vo koja }e bidatzarobeni, }e dojdat na sebesi, }e se svr-tat i }e Ti se pomolat vo zemjata nasvoeto ropstvo, velej}i: ‚zgre{ivme,napravivme bezzakonija i nepravdi’,
38 i se svrtat kon Tebe so seto svoesrce i so seta svoja du{a, vo zemjata nasvoeto ropstvo, kade {to }e bidat odve-deni vo plen, i se pomolat, svrtuvaj}ise kon zemjata svoja, {to si im ja dal nanivnite predci, i kon gradot, {to si goizbral, i kon hramot, {to go izgradivza Tvoeto ime, –
39 toga{ ~uj od neboto, od mestoto naTvoeto `iveali{te, ~uj ja molitvatanivna i molbata nivna, i napravi goona {to im e potrebno, i prosti mu naTvojot narod, za ona {to zgre{il predTebe.
40 Bo`e moj, o~ite Tvoi neka bidatotvoreni i u{ite Tvoi vnimatelni konmolitvata na ova mesto!
41 I sega, Gospodi Bo`e, zastani voTvoeto po~ivali{te, Ti i kov~egot naTvojata sila. Tvoite sve{tenici, Gos-podi Bo`e, neka se oble~at vo spasenie,i Tvoite verni ~eda da se raduvaat vodobrinite.
42 Gospodi Bo`e, ne odvra}aj go lice-to od pomazanikot Svoj, priseti se namilostite veteni kon Svojot slugaDavid!”
Osvetuvawe na hramot (3 Car 8:62-66)
7 Koga Solomon ja zavr{i molitva-ta, sleze ogan od neboto i gi goltna
sepalenicite i `rtvite, i slava Gospo-dova go ispolni domot.
2 I sve{tenicite ne mo`ea da vlezatvo domot Gospodov, za{to slavata Gos-podova go ispolni domot Gospodov.
3 I site sinovi izrailski, koga vi-doa, kako sleze ogan i slava Gospodovavrz domot, padnaa ni~kum na zemja, naplo~nikot, se poklonija i Go falea
Gospoda, za{to e dobar, za{to milostanegova e ve~na.
4 A carot i siot narod po~naa da pri-nesuvaat `rtvi pred liceto na Gospod.
5 I prinese carot Solomon za `rtvadvaeset i dve iljadi volovi i sto idvaeset iljadi ovci: taka go osvetijaBo`jiot dom carot i siot narod.
6 Sve{tenicite stoeja na slu`batasvoja, a levitite so Davidovite pesnivo racete, stoeja so svirki za pesni naGospod, {to gi be{e napravil carotDavid, za{to milosta Negova e ve~na; itrubea sve{tenicite sproti niv, a siotIzrail stoe{e.
7 Solomon go osveti i vnatre{niotdel na tremot, {to e pred domot Gospo-dov: tamu gi prinese sepalenicite ilojot od pomiritelnite `rtvi, za{tobakarniot `rtvenik, napraven od So-lomon, ne mo`e{e da gi sobere sepa-lenicite, lebnite prinosi i lojot.
8 I napravi Solomon vo toa vremesedumdneven praznik i praznuva{e sonego siot Izrail, – mnogu golem sobor,{to se be{e stekol od Emat do egipet-skiot potok;
9 a na osmiot den napravija sve~ensobir, za{to osvetuvaweto na `rtveni-kot go pravea sedum dena i praznikot –sedum dena.
10 I na dvaeset i tretiot den od sed-miot mesec carot go raspu{ti narodotpo {atorite nivni, site radosni i ve-seli vo srceto poradi dobroto, {toGospod mu go napravi na David i Solo-mon i na svojot narod Izrail.
Bog povtorno mu se javuva na Solomon
(3 Car 9:1-9) 11 I go zavr{i Solomon domot Gospo-
dov i domot carski, zavr{i uspe{no s#{to be{e naumil vo srceto svoe da goizvr{i vo Gospodoviot dom i vo svojotdom.
12 I Gospod mu se javi na Solomonno}e i mu ka`a: „Ja ~uv tvojata molit-va i Si go odbrav toa mesto za dom na`rtvoprinesuvawa.
6 1 Let15,16.24
7 2 Mojs29,13
8 1 Mojs15,18 4 Mojs13,22 Neem 8,17 1 Let 9,1
9 3 Mojs23,36
10b 3 Car 8,66
11 1 Let 28,20
12 5 Mojs12,5.11
36 Er 13,23 Ps 142,2 Jov 11,12
15,14
37 Is 58,3 Er 24,7
29,13
40 7,15
3 Car 8,52 Is 37,17 Ps 16,6
130,2 Neem1,6.11
41 Is 33,10
Ps 3,6 132,8.9.16 1 Let 28,2
42 Is 55,3 Ps 2,2 132,10
7,1 2 Mojs
16,10 19,18
3 Mojs 9,24 3 Car18,38
2 3 Car 8,11
3 Ezd 3,11
1 Let 16,34
485
VTORA KNIGA LETOPISI
13 Ako go zaklu~am neboto i da nemado`d, ako im zapovedam na skakulciteda ja ispasat zemjata, ili da ispratampomor vrz Mojot narod,
14 i Mojot narod, koj se imenuva soMoeto ime, se ponizi, po~ne da se moli,da go bara liceto Moe i se odvrati odsvoite lo{i pati{ta, Jas }e ~ujam odneboto i }e mu gi prostam grevovite ne-govi i }e ja izlekuvam zemjata negova.
15 I sega o~ite Moi }e bidat otvo-reni i u{ite Moi vnimatelni kon mo-litvata vo ova mesto.
16 I sega Jas go izbrav i go osvetivovoj dom, ta imeto Moe da bide tamu za-sekoga{; i o~ite Moi, i srceto Moe }ebidat tamu vo site dni.
17 I, ako odi{ pred liceto Moe, kako{to ode{e tatko ti David, i ako vr-{i{ s#, {to sum ti zapovedal, i ako gipazi{ povelbite Moi i zakonite Moi,
18 Jas }e go zacvrstam prestolot nacarstvoto tvoe, kako {to mu bev vetilna tatko ti David, velej}i: ‚nema dasnema ma`, {to }e vladee nad Izrail.’
19 No, ako otstapite i ako gi napu{-tite naredbite Moi i zapovedite Moi,{to sum vi gi dal, i trgnete da slu`itena drugi bogovi i da im se poklonuvate,
20 Jas }e go istrebam Izrail od lice-to na Mojata zemja, {to sum mu ja dal, iovoj hram, {to sum go osvetil na Moeime, }e go otfrlam od liceto Svoe i }ego napravam za prikaz i za potsmev kajsite narodi.
21 A za ovoj hram, tolku slaven, sekoj,{to }e mine pokraj nego, }e se vxa{i i}e re~e: ‚Zo{to li postapil Gospodtaka so ovaa zemja i so ovoj hram?’
22 I }e re~at: ‚Zatoa, {to tie Goostavija Gospod, Bog na nivnite predci,Koj gi izvede od egipetskata zemja, i seprivrzaa za drugi bogovi, i, se pok-lonuvaa i im slu`ea, – zatoa Toj im goisprati sevo ova zlo.’”
Zavr{uvaweto na izgradbata (3 Car 9:10-28)
8 Otkako, izminaa dvaeset godini, vokoe vreme Solomon go grade{e do-
mot Gospodov i svojot dom,
2 Solomon gi izgradi i gradovite,{to mu gi be{e dal Hiram, i gi vselivo niv sinovite izrailski.
3 Potoa otide Solomon protivHamat-Cova i go prezede.
4 Go izgradi Tadmor vo pustinata isite gradovi za `itnici, kakvi {tonapravi vo Hamat.
5 Go izgradi Gorni Vetoron i DolniVetoron, gradovi utvrdeni so yidi{ta,porti i reziwa,
6 i Vaalat i site gradovi za skladovi,vo koi Solomon ima{e `itnici, sitegradovi za koli i gradovi za kowanica,i s# {to saka{e da izgradi Solomon voErusalim i vo Livan i po celata zemjana svoeto carstvo.
7 Site lu|e, ostanati od Hitijcite,Amorejcite, Perizijcite, Evejcite iJevusejcite, {to ne bea od sinoviteIzrailevi –
8 decata nivni, ostanati po niv nazemjata, koi sinovite Izrailevi ne gibea istrebile – Solomon gi pot~ini iprinudi da pla}aat danok s# doden–denes.
9 A sinovite Izrailevi Solomon{to ne gi napravi slugi za svoi raboti,tie bea vojnici i glavni nad negovitevoeni na~alnici i zapovednici nakolite i kowanicata negova.
10 Glavnite nastojnici, {to upravu-vaa so narodot kaj carot Solomon, beadveste i pedeset.
11 Solomon ja prenese }erkata farao-nova od Davidoviot grad vo domot, {togo izgradi za nea, za{to, vele{e toj,`ena ne smee da `ivee kaj mene vo do-mot na izrailskiot car David, bidej}idomot e osveten: vo nego e vlezen kov-~egot Gospodov.
12 Toga{ Solomon po~na da Mu pri-nesuva sepalenici na Gospod na `rt-venikot Gospodov, {to be{e go izgra-dil pred tremot,
13 za prinesuvawe sepalenici, sporednaredbite sekoj den, kako {to be{e za-povedal Mojsej, vo sabotite i vo novo-mese~ijata i vo praznicite tripati vogodinata: na praznikot Beskvasnici, napraznikot Sedmici i na praznikotSenici.
8,4-5 Is.N. 10,10 2 Car 8,9 3 Car 9,15-18
7 Ezd 9,1
12 3 Car 8,64
13 2 Mojs29,38 4 Mojs10,10 28,9-15 Neem 8,17
13-15 6,14-42
13 5 Mojs
11,17 Amos 4,7
14 2 Mojs 10,3
3 Mojs26,41
3 Car17,13
Is 55,7 Er 33,6
Ez 18,32 1 Let 16,11
15 3 Car 8,29
Neem 1,6
16 5 Mojs 12,5
17 3 Mojs
19,37
18 2 Car 7,13
Is 9,7 55,4
Er 33,17.21 1 Let 5,2
19 5 Mojs
28,15 Er 9,14
11,8 1 Let 28,9
20 5 Mojs
28,37 3 Car14,15
Er 12,14 16,13
21 5 Mojs
29,25 Er 19,8
22 Er 16,11
486
VTORA KNIGA LETOPISI
14 I gi ustanovi, spored rasporedotna tatko si David, smenite i sve{te-nicite spored slu`bata nivna, na levi-tite spored smenite nivni, za daslavoslovat i da slu`at pri sve{te-nicite spored potrebite za sekoj den, ina vratarite spored smenite nivni, kajsekoja vrata, bidej}i takva be{e zapo-vedta na David, Bo`jiot ~ovek.
15 I ne otstapuvaa od carevite zapo-vedi za sve{tenicite i za levitite voni{to, nitu pak za riznicata.
16 Taka be{e podgotvena celata rabo-ta na Solomon od denot, koga se osnovadomot Gospodov, do celosnoto zavr{u-vawe negovo.
17 Toga{ otide Solomon vo Ecjon-Ge-ver i vo Elat, {to e na morskiot breg,vo zemjata edomska.
18 I Hiram mu isprati po svoi slugikorabi i slugi, {to go znaeja moreto, itie otidoa so slugite Solomonovi voOfir, od kade {to iznesoa ~etiristo-tini i pedeset kikari zlato, i mu godonesoa na carot Solomon.
Slavata na Solomon isavskata carica
(3 Car 10:1-13)
9 Savskata carica, koga ~u za slavataSolomonova, dojde vo Erusalim da
go ispita Solomon so gatanki; dojde somnogu golemo bogatstvo i kamili, nato-vareni so blagoprijatni mirisi, mnoguzlato i skapoceni kamewa. Dojde kajSolomon i govore{e so nego s# {to $be{e na srce.
2 Solomon $ gi objasni site nejzinizborovi, i ne se najde ni{to nepoznatoza Solomon, {to ne mo`e{e da $ goobjasni.
3 Caricata od Sava, otkako ja videmudrosta na Solomon i domot, {to tojgo be{e izgradil,
4 i jadewata na trpezata negova, i `i-veali{tata na slugite negovi, sostojba-ta na prislu`nicite negovi i oblekatanivna, peharnicite i oblekata nivna, iodot, so koj toj vleguva{e vo domot Gos-podov, – ostana bez zdiv!
5 Toga{ taa mu re~e na carot: „Vis-tina e ona {to go bev slu{ala za tvoitedela i za tvojata mudrost;
6 no jas ne veruvav na nivnite zborovis# dodeka ne dojdov i ne vidov so o~itesvoi. I eve, ni polovinata ne mi e ka-`ano za tvojata golema mudrost: ti janadminuva{ prikaznata, {to sum ja~ula.
7 Bla`eni se tvoite lu|e, bla`eni setie tvoi slugi, koi sekoga{ stojat predtebe i ja slu{aat mudrosta tvoja!
8 Neka e blagosloven Gospod, tvojotBog, Koj blagovoli da te postavi naSvojot prestol za car pred Gospod, tvo-jot Bog. Poradi qubovta na tvojot Bogkon Izrail, za da go zacvrsti zaseko-ga{, Toj te postavi za car nad nego, – dadeli{ sud i pravda.”
9 Potoa taa mu podari na carot sto idvaeset kikari zlato i golemo mno`e-stvo blagoprijatni mirisi i skapocenikamewa: nema{e nigde takvi mirisi,kakvi {to savskata carica mu podarina Solomon.
10 No i slugite Hiramovi i slugiteSolomonovi, koi go donesoa zlatoto odOfir, donesoa i crveno drvo i skapoce-ni kamewa.
11 Carot od toa crveno drvo napraviskali za domot Gospodov i za carskiotdom, i liri i harfi za peja~ite. Takvone{to ne be{e videno pred toa vo zem-jata judejska.
12 A carot Solomon $ dade na carica-ta od Sava, s# {to posaka i pobara, os-ven takvi raboti, kakvi {to taa mu be-{e donela. Potoa taa se vrati vo svoja-ta zemja so slugite svoi.
Bogatstvoto na Solomon
(3 Car 10:14-25) 13 Zlatoto, {to mu doa|a{e na Solo-
mon vo tekot na edna godina, po merkaiznesuva{e {estotini i {eesetkikari.
14 Osven toa, donesuvaa u{te i poda-nici i trgovci, i site carevi arapskii oblasni na~alnici mu donesuvaa zla-to i srebro na Solomon.
8 3 Car 2,12 1 Let 17,14
14 Er 25,24 Ez 27,21
14 Neem 12,45 1 Let 9,17
23-26
9,1 1 Mojs 10,7
Ez 23,42 Mt 12,42 Lk 11,31
3 3 Car 5,11
487
VTORA KNIGA LETOPISI
15 I napravi carot Solomon dvestegolemi {tita od kovano zlato – po {es-totini {ekeli zlato za sekoj {tit, –
16 i trista pomali {tita od kovanozlato – po trista {ekeli zlato za sekoj{tit; i carot gi postavi vo domot odlevanonsko drvo.
17 Carot napravi i golem prestol odslonova koska, i go oblo`i so ~istozlato,
18 i {est skalila do prestolot izlatno podno`je, izgradeno zaedno soprestolot, i potpirki od dvete stranina sedi{teto, i dva lava, {to stojat dopotpirkite.
19 I u{te dvanaeset lava {to stoejatamu od dvete strani na {este skalila.Takov prestol nema{e vo niedno cars-tvo.
20 Site sadovi od koi pie{e carotSolomon bea od zlato, i site sadovi vodomot od levanonsko drvo bea od ~istozlato; od srebro nema{e ni{to, za{tosrebroto vo Solomonovoto vreme ne secene{e mnogu.
21 Carskite korabi odea vo Tarsis soslugite Hiramovi i sekoi tri godinikorabite se vra}aa od Tarsis, pa done-suvaa zlato i srebro, slonova koska,majmuni i pauni.
22 Taka carot Solomon gi nadmina si-te zemni carevi po bogatstvo i po mud-rost.
23 Site zemni carevi sakaa da govidat Solomon, za da ja slu{nat mud-rosta negova, koja Bog ja be{e vnel vosrceto negovo.
24 I sekoj od niv donesuva{e so sebedar: srebreni sadovi i zlatni sadovi,obleka, oru`ja, blagoprijatni mirisi,kowi i maski – sekoja godina.
25 Solomon ima{e ~etiri iljadi staiza kowi i koli i dvanaeset iljadi ko-wanici; gi be{e naselil po gradoviteso bojni koli i kaj sebe – vo Erusalim.
26 Vladee{e nad site carevi – odrekata Eufrat do filistejskata zemjai do egipetskite predeli.
27 Carot napravi i zlatoto i srebro-to vo Erusalim da bidat ednakvo vred-ni so obi~nite kamewa, a kedrite, po-radi nivnoto mno`estvo, gi napravi
ednakvo vredni so smokvite po poliwa-ta.
28 Kowi Solomon uvezuva{e od Egi-pet i od site zemji.
Osvrt na Solomonovoto caruvawe (3 Car 11:41-43)
29 Drugite dela Solomonovi, prvi iposledni, opi{ani se vo zapisite naprorokot Natan i proro{tvoto naSilomecot Ahija i vo videnijata na jas-novidecot Jedo za Jerovoam, Navato-viot sin.
30 Solomon caruva{e vo Erusalimnad siot Izrail ~etirieset godini.
31 Po~ina Solomon kaj svoite predci,i go pogrebaa vo gradot na tatko muDavid. A mesto nego stana car sinotnegov Rovoam.
Bunt na severnite plemiwa (3 Car 12:1-20)
10 Rovoam otide vo Sihem, za{tovo Sihem se bea sobrale site Iz-
railci, za da go izberat za car. 2 Koga ~u za toa Jerovoam, sinot
Navatov, – koj se nao|a{e vo Egipet,kade {to be{e izbegal od carot Solo-mon, – toj se vrati od Egipet.
3 Ispratija da go povikaat. Dojde Je-rovoam i siot Izrail, i mu govorea naRovoam vaka:
4 „Tvojot tatko ni nalo`i te`ok ja-rem; ti pak olesni ni go te{koto rop-stvo od tatko ti i te{kiot jarem, {toni go nalo`i toj, i nie }e ti slu`ime.”
5 Rovoam im odgovori: „Po tri denadojdete pak kaj mene.” I narodot serazotide.
6 Se posovetuva carot Rovoam so sta-re{inite, {to stoeja pred tatko mu So-lomon, dodeka be{e `iv, i im re~e:„[to }e me posovetuvate da mu odgovo-ram na ovoj narod?”
7 Tie mu odgovorija: „Ako bide{dobar kon ovoj narod i mu ugodi{, akomu govori{ blagi zborovi, toj }e tislu`i vo site dni.”
8 No toj go otfrli sovetot, {to mu godadoa stare{inite, pa po~na da se sove-tuva so mladite, {to bea izrasnalezaedno so nego i slu`ea kaj nego;
29 3 Car11,29.41 2 Car 7,2
31 3 Car 2,10
10,2 3 Car11,40
3 1 Let 9,1
6 Jov 8,8-9 12,12
8 2 Car17,14
16 3 Car 7,2
17 3 Car22,39
22 3 Car 3,13
24 Is 18,7
25 1 Car 8,11
26 1 Mojs
15,18-21 Ps 71,8-9
488
VTORA KNIGA LETOPISI
9 pa im re~e: „[to }e mi sovetuvateda im odgovoram na onie lu|e, {to mirekoa vaka: ‚Olesni ni go jaremot, {toni go nalo`i tatko ti?’”
10 Mladite, {to bea izrasnale so ne-go, mu odgovorija i rekoa: „Vaka ka`iim na tie lu|e, {to ti rekle: ‚tvojottatko ni nalo`i te`ok jarem, ti, pakolesni ni go,’ – vaka ka`i im: ‚maliotprst mi e podebel od bedrata na tatkomi.
11 Tatko mi vi nalo`i te`ok jarem,jas, pak, }e go zgolemam va{iot jarem;tatko mi ve kaznuva{e so kam{ici, jas,pak, }e ve bijam so skorpii.’”
12 Dojde Jerovoam i site lu|e kaj Ro-voam na tretiot den, kako {to im be{ezapovedal carot, velej}i: „Dojdete kajmene pak po tri dena.”
13 Toga{ carot im odgovori grubo,bidej}i carot Rovoam go otfrli sove-tot na stare{inite, i im govore{e spo-red sovetot na mladite vaka:
14 „Tatko mi vi nalo`i te`ok jarem,jas pak }e go zgolemam; tatko mi ve kaz-nuva{e so kam{ici, jas, pak, }e ve bi-jam so skorpii.”
15 I carot ne go poslu{a narodot,za{to taka be{e opredeleno od Boga, zada go ispolni Gospod zborot Svoj, {togo be{e izrekol preku SilomnecotAhija za Navatoviot sin Jerovoam.
16 Koga siot Izrail vide deka carotne go slu{a, narodot mu odgovori nacarot, velej}i: „Kakov del imame soDavid? Za nas nema del vo sinot Jeseev;po {atorite svoi, Izrailu! Sega znajgo svojot dom, Davide!” I se razotidoasite Izrailci po {atorite svoi.
17 A Rovoam ostana car samo nasinovite Izrailevi, {to `iveeja voJudinite gradovi.
18 Carot Rovoam go isprati Hadoram,koj be{e nad danocite, no Izrailcitego kamenuvaa, i toj umre. A carot Rovo-am pobrza da sedne v kola, za da izbegavo Erusalim.
19 Taka se odmetnaa Izrailcite oddomot Davidov i do denes.
Proro{tvoto na [emaja
11 Rovoam pristigna vo Erusalim isvika od Judiniot i Venijamino-
viot dom sto i osumdeset iljadi odbra-ni vojnici, za da vojuvaat protiv Izra-il i da mu go vratat carstvoto na Ro-voam.
2 I dojde slovo Gospodovo do [emaja,~ovekot Bo`ji, so koe be{e re~eno:
3 „Ka`i mu na Solomonoviot sin Ro-voam, car judejski, i na siot Izrail voJudinoto i Venijaminovoto pleme:
4 vaka veli Gospod: ‚ne odete i ne po~-nuvajte vojna so bra}ata svoi; vratetese sekoj vo domot svoj, za{to Jas gonapraviv toa.’” Tie gi poslu{aa zboro-vite Gospodovi i se vratija od pohodotprotiv Jerovoam.
Rovoam gi utvrduva gradovite 5 Rovoam `ivee{e vo Erusalim i gi
zagradi gradovite vo Judeja so yidovi. 6 Gi utvrdi Vitleem, Etam, Tekoa, 7 Bet-Cur, Soho, Adulam, 8 Get, Mare{a, Zif, 9 Adoraim, Laki{, Azeka, 10 Cora, Ajalon i Hevron, {to bea na
Judinoto i na Venijaminovoto pleme. 11 Gi zacvrsti tie tvrdini i postavi
vo niv na~alnici i skladi{ta so `ito,maslo i vino.
12 I na sekoj grad mu dade {titovi ikopja i gi zacvrsti prili~no dobro.Pod nego ostanaa Juda i Venijamin.
Sve{tenicite i levitite doa|aat vo Judeja
13 Sve{tenicite i levitite, kolku{to gi ima{e po celata zemja izrail-ska, se sobraa kaj nego od site krai{ta,
14 za{to levitite gi ostavija selatasvoi i imotite svoi i dojdoa vo Judeja ivo Erusalim, bidej}i Jerovoam i sino-vite negovi gi otstranija od sve{ten-stvoto Gospodovo
15 i si postavija paganski sve{tenicivo idolskite svetili{ta na ridovite,za idolite i za teliwata {to toj gi na-pravi.
16 A po niv i od site plemiwa izrail-ski, koi go upravija srceto svoe da Gobaraat Gospod, Bog Izrailev, odea voErusalim, za da Mu prinesat `rtvi naGospod, Bog na nivnite predci.
11,10 Is.N. 10,20
13 4 Mojs 35,2
14 4 Mojs35,2-5
15 3 Mojs 17,7 3 Car12,31 13,33
18 2 Car20,24
489
VTORA KNIGA LETOPISI
17 Tie go zacvrstija carstvoto Judinoi go poddr`uvaa Solomonoviot sinRovoam tri godini, za{to odea po patotna David i Solomon vo tie tri godini.
Semejstvoto na Rovoam 18 Rovoam si ja zede za `ena Mahalata,
}erkata na Jerimot, sin Davidov, i naAvihail, }erka na Elijav, sin na Jesej;
19 I taa mu gi rodi sinovite: Jeus,[emarija i Zaham.
20 Po nea toj ja zede Maaha, }erkaAvesalomova, i taa mu gi rodi Avija,Ataj, Ziza i [elomit.
21 Rovoam ja saka{e Maaha, Avesalo-movata }erka, pove}e od site svoi `enii prile`nici, za{to toj ima{e osum-naeset `eni i {eeset prile`nici, irodi dvaeset i osum sinovi i {eeset}erki.
22 Rovoam go postavi Avija, sinot naMaaha, za na~alnik i knez nad bra}atasvoi, za{to saka{e da go napravi car.
23 Pa mudro rabotej}i, toj gi raspratisite sinovi svoi po site zemji na Juda iVenijamin, po site utvrdeni gradovi,im dade mnogu hrana i za niv dovedemnogu `eni.
Egipetska invazija protiv Judeja (3 Car 14:25-28)
12 Koga carstvoto na Rovoam sezacvrsti, i toj stana silen, go
ostavi zakonot Gospodov, a zaedno sonego i siot Izrail.
2 Na pettata godina od Rovoamovotocaruvawe, bidej}i Mu bea neverni naGospod, [i{ak, egipetskiot car, sekrena protiv Erusalim,
3 so iljada i dveste koli i {eesetiljadi kowanici; so nego od Egipetdojde bezbroen narod: Libijci, Sukim-ci i Etiopjani.
4 I gi prezede utvrdenite gradovi voJudeja i stigna do Erusalim.
5 Toga{ prorokot [emaja dojde kajRovoam i kaj judejskite na~alnici, {tose bea sobrale vo Erusalim, za da sespasat od [i{ak, i im re~e: „Vaka veliGospod: ‚Vie Me ostavivte, zatoa i Jasve ostavam vo racete na [i{ak.’”
6 Izrailskite na~alnici i carot po-nizno rekoa: „Praveden e Gospod!”
7 Koga vide Gospod deka tie se poni-zija, dojde slovoto Gospodovo do [emajai be{e re~eno: „Nema da gi pogubam,tuku naskoro }e gi izbavam; Mojot gnevnema da se izlee vrz Erusalim prekurakata na [i{ak;
8 sepak, tie }e mu stanat slugi, za daznaat {to e toa da Mi slu`at Mene ida im slu`at na zemnite carstva.”
9 Egipetskiot car [i{ak dojde voErusalim i gi odzede riznicite nadomot Gospodov i riznicite na car-skiot dom; odzede s#, gi odzede i zlat-nite {titovi, {to gi be{e napravilSolomon.
10 No carot Rovoam napravi mesto nivbakarni {titovi i gi predade vo ra-cete na stare{inite nad ~uvarite, {togo ~uvaa vlezot vo carskiot dom.
11 Koga ode{e carot vo Gospodoviotdom, doa|aa ~uvarite i gi nosea, a potoapak gi vra}aa vo `iveali{teto na ~u-varite.
12 I bidej}i toj se ponizi, gnevotGospodov se odvrati od nego i ne gouni{ti sosem, za{to i vo Judeja ima{ene{to dobro.
Osvrt na Rovoamovoto vladeewe 13 Se zacvrsti carot Rovoam vo Eru-
salim i caruva{e. Koga se zacari, tojbe{e na ~etirieset i edna godina, a ca-ruva{e sedumnaeset godini vo Erusa-lim, vo gradot, kogo Gospod go izbrame|u site plemiwa Izrailevi, za da gopostavi tamu imeto Negovo. Majka muse vika{e Noema, a be{e Amonka.
14 Toj prave{e zlo, za{to ne go be{enaso~il srceto svoe za da Go bara Gos-poda.
15 A delata na Rovoam, od prvite, doposlednite, se opi{ani vo zapisite naprorokot [emaja i jasnovidecot Ido ivo rodoslovijata. Pome|u Rovoam iJerovoam postojano ima{e vojni.
16 Rovoam po~ina kaj svoite predci ibe{e pogreban vo Davidoviot grad. Ina negovo mesto se zacari negoviot sinAvija.
6 2 Mojs 9,27 3 Mojs26,41 Ps 10,7 Ezd 9,15
7 5 Mojs 9,19 Er 7,20 42,18 Ez 5,13 Ps 77,38
8 5 Mojs28,48
12 3 Car14,13
13 2 Mojs20,24 5 Mojs 21,5
13-14 3 Car14,21-22
15-16 3 Car14,30-31
16 1 Let 3,10
20 3 Car 15,2
21 5 Mojs
17,17
22 5 Mojs
21,15-17
12,1 3 Car
14,22-24 1 Let 9,1
2 3 Car11,40
14,22-24 1 Let 5,25
3 1 Mojs 10,6
Is 18,2 Dan 11,43
5 15,2
24,20.24 5 Mojs
28,15
490
VTORA KNIGA LETOPISI
Avija go pobeduva Jerovoama (3 Car 15:1-8)
13 Vo osumnaesettata godina od ca-ruvaweto na Jerovoam nad Juda
stana car Avija; 2 toj caruva{e tri godini vo
Erusalim; majka mu se vika{e Mihaja,}erka Uriilova, od Giva. I Avija vode-{e vojna so Jerovoam.
3 Avija povede vo vojna vojska od hrab-ri lu|e, ~etiristotini iljadi odbranima`i, a Jerovoam izleze protiv nego voboj so osumstotini iljadi ma`i, istotaka odbrani junaci.
4 I zastana Avija na vrvot od plani-nata Cemaraim, edna od Efremovoitegori, i re~e: „^ujte me, Jerovoame i si-te Izrailci!
5 Ne znaete li deka Gospod, Bog Izra-ilev, mu go dade na David carstvoto nadIzrail zasekoga{, nemu i na sinovitenegovi, spored zavetot ve~en.”
6 No se krena Jerovoam, sinot Nava-tov, sluga na Davidoviot sin Solomon,i se pobuni protiv gospodarot svoj.
7 I se sobraa okolu nego lu|e dolni,razvratnici i stanaa protiv Rovoam,sinot Solomonov; a Rovoam be{e mladi so slabo srce, i ne izdr`a protivniv.
8 A sega vie mislite deka mo`ete dazastanete protiv carstvoto Gospodovo,koe e vo racete na Davidovite sinovi,za{to vas ve ima mnogu i zatoa {toimate zlatni teliwa, {to vi gi napra-vi Jerovoam za bogovi.
9 Neli vie gi izgonivte sve{teni-cite Gospodovi, sinovite Aronovi, ilevitite, i si postavivte sve{tenici,kakvi {to ima kaj narodite vo drugitezemji? Sekoj, {to doa|a za svoe posvetu-vawe so tele i sedum ovni, toj stanuvakaj vas sve{tenik na la`ni bogovi.
10 A kaj nas – Gospod e na{ Bog; niene sme Go ostavile; na Gospod Muslu`at kako sve{tenici sinoviteAronovi, i levitite se na svojataslu`ba.
11 Tie Mu `rtvuvaat na Gospod sepa-lenici, sekoe utro i sekoja ve~er, i mi-rizlivo kadivo, gi postavuvaat lebo-
vite na trpeza od ~isto zlato i gi pa-lat kandilcata na zlatniot svetilnikza da gorat sekoja ve~er, za{to nie japazime naredbata na Gospod, na{iotBog, a vie ste Go ostavile.
12 I, ete, nam na ~elo ni e Bog i Nego-vite sve{tenici i gromoglasnite tru-bi, za da grmat protiv vas. Sinovi Iz-railevi, ne vojuvajte protiv Gospod,Bog na va{ite predci, za{to nema dauspeete!
13 Vo toa vreme Jerovoam napravi za-seda zad nivniot til, taka {to samiottoj be{e pred Judejcite, a zasedata – zadniv.
14 I koga se obyrnaa Judejcite, – tukugledaj borba i otspredi i odzadi; i po-vikaa kon Gospod, a sve{tenicite za-trubija so trubi.
15 I po~naa da vikaat Judejcite. Ikoga Judejcite povtorno izvikaa, Bog goporazi Jerovoam i site Izrailci predAvija i Juda.
16 I sinovite Izrailevi po~naa dabegaat pred Judejcite; i Bog gi predadevo racete nivni.
17 Avija i narodot negov stra{no giporazija; i padnaa od Izrailcite pet-stotini iljadi odbrani junaci.
18 Taka sinovite izrailski bea poni-zeni, a sinovite Judini stanaa silni,za{to se nadevaa na Gospod, Bog na niv-nite predci.
19 Avija, pak, go gone{e Jerovoama imu gi odzede gradovite: Vetil i nemupot~inetite sela, Je{an so selata ne-govi i Efron so pot~inetite mu sela.
20 I Jerovoam ve}e ne se sovzede vodnite na Avija. Gospod go porazi i tojumre.
21 Avija, pak, se zasili; si zede ~eti-rinaeset `eni i rodi dvaeset i dva si-na i {esnaeset }erki.
22 Drugite dela na Avija, delata nego-vi i zborovite negovi se opi{ani vozapisite na prorokot Ido.
Pobo`nosta i vernosta na carot Asa
14 I po~ina Avija kaj svoite pred-ci i go pogrebaa vo Davidoviot
grad. Na negovo mesto se zacari sinot
12 4 Mojs10,8-9 Sud 2,15 2 Mak 7,19 Mudr12,13-14 Dela 5,39
13 Is.N. 8,9
15 1 Let 9,1
18 Ps 21,4
23 3 Car 15,8
13,5 3 Mojs 2,13 2 Car 7,13
1 Let 17,12
6 3 Car11,26
7 Sud 9,4
1 Let 29,1
8 2 Mojs 32,4
2 Car 4,3 3 Car
12,28-30
9 2 Mojs
29,35-36 3 Car12,31
Er 2,11 Gal 4,8
11 2 Mojs
29,39 1 Let 9,32
491
VTORA KNIGA LETOPISI
negov Asa. Vo negovite dni zemjata be-{e spokojna deset godini.
2 Asa go prave{e ona, {to be{e dobroi ugodno pred o~ite na negoviot GospodBog;
3 toj gi otstrani `rtvzenicite na tu-|ite bogovi i idolskite svetili{ta, giskr{i statuite i gi ise~e paganskitestolbovi;
4 im zapoveda na Judejcite da Gobaraat Gospod, Bog na nivnite predci,da go ispolnuvaat zakonot Negov i za-povedite;
5 gi otstrani od site gradovi Judi-nite idolski svetili{ta i statuite nasonceto. I carstvoto negovo be{espokojno.
6 I bidej}i be{e spokojna zemjata, tojizgradi tvrdina vo Judeja; toj ne voju-va{e vo tie godini, za{to Gospod mube{e dal spokojstvo.
7 I im re~e Asa na Judejcite: „Da giizgradime ovie gradovi i da gizagradime so yidi{te i kuli, so portii klu~evi; zemjata e u{te na{a, za{tonie Go pobaravme Gospoda, na{iot Bog;nie Go pobaravme, i Toj ni dade spokoj-stvo od site strani.” I po~naa da gra-dat, i uspevaa.
8 Voenata sila na Asa be{e: odJudinoto koleno trista iljadivooru`eni so {titovi i kopja, odVenijaminovoto koleno dveste iosumdeset iljadi junaci, vooru`eni so{titovi i strelci so lak.
9 I se krena protiv niv Zerah,Etiopjanin, so eden milion vojska itrista koli, i stigna do Mare{a.
10 Mu izleze Asa vo presret, i se ras-poredija za borba vo dolinata Sefata,kaj Mare{a.
11 Povika Asa kon Gospod, negoviotBog, i re~e: „Gospodi, neli e vo Tvojasila da im pomaga{ na silni i slabi?Toga{ pomogni ni nam, Gospodi, Bo`e,na{, za{to nie na Tebe se nadevame ivo Tvoe ime izlegovme protiv ovamno`estvo. Gospodi, Ti si na{ Bog; dane bide ~ovekot posilen od Tebe.”
12 I Gospod gi porazi Etiopjanitepred Asa i pred Juda, i Etiopjaniteizbegaa.
13 Asa, pak, i narodot so nego gigone{e do Gerar; Etiopjanite padnaatolku, {to nieden ne ostana `iv,za{to bea porazeni pred Gospod i predNegovata vojska. I sobraa prili~nogolem plen.
14 Gi razru{ija site gradovi okoluGerar, za{to u`as od Gospod naleta vrzniv; i gi ograbija site gradovi i izne-soa od niv mnogu golem plen.
15 Gi razru{ija i pastirskite koli-bi, ograbija mnogu stada od siten dobi-tok i kamili, i se vratija vo Erusalim.
Asa sproveduva reformi
15 Toga{ Duhot Bo`ji sleze vrzAzarija, sin Odedov.
2 Toj izleze da go presretne Asa i si-te Judejci i Venijaminovci, i im re~e:„Poslu{ajte me, Asa i site Judejci iVenijaminovci: Gospod e so vas, kogaste vie so Nego; i ako Go barate, }e Gonajdete; ako, pak, Go ostavite, i Toj }eve ostavi.
3 Dolgo vreme Izrail be{e bez vis-tinski Bog, bez sve{tenik da pou~uva,i bez zakon;
4 no koga vo pritesnetosta svoja se ob-rati kon Gospod, Bog Izrailev, Go po-bara i Go najde.
5 Vo tie vremiwa nema{e mir ni zaonie {to izleguvaa, ni za onie {to vle-guvaa; za{to ima{e golema zbrka me|usite `iteli zemni;
6 narod se bie{e so narod, i grad sograd, zatoa {to gi potrese Bog sosekakvi nevoli.
7 No vie dr`ete se cvrsto, i raceteva{i da ne oslabuvaat, za{to }e imanagrada za delata va{i.”
8 Koga gi ~u Asa tie zborovi i pro-ro{tvata na Azarija, sin na prorokotOded, toj se ohrabri i gi otstrani nez-nabo`e~kite gnasotii od celata zemjajudejska i Venijaminova, i od gradovitena Efremovata Gora, {to gi be{e pre-zel, go obnovi i `rtvenikot Gospodov,{to be{e pred Gospodoviot trem.
9 Toga{ gi sobra site Judejci i Veni-jaminovci i preseleni od Efrem, Ma-nasija i Simeon, koi `iveeja so niv; za-{to mnogu Izrailci preminaa kon ne-
13 1 Mojs 35,5 5 Mojs 2,25
15,1 4 Mojs11,25-26
2 5 Mojs31,17 Is 45,19 Er 29,13 Os 3,5 Ps 77,34
3 3 Mojs10,11 Amos 8,11
4 5 Mojs4,29-30 Sud 3,9.15 6,7-8 10,10-16 Os 3,4-5
5 Sud 5,6 19,20
6 Is 19,2 Mt 24,7 Lk 21,10
7 Is.N. 1,7.9 Er 31,16 Ps 17,19
8 3 Car 8,64
14,2 2 Mojs
23,24 34,13
Sud 2,2
3 1 Let 16,11
4 3 Car15,14
Is 27,9 Ez 6,4
5 1 Let 22,9
6 1 Let 22,9
8 1 Mojs10,8-9
10 3 Car 8,44
Ps 9,18 60,11-12
12 1 Mojs
10,19 2 Car22,38
Ps 43,1 Neem 9,24
492
VTORA KNIGA LETOPISI
go, otkako vidoa deka Gospod, negoviotBog, e so nego.
10 I se sobraa vo Erusalim vo tretiotmesec na petnaesettata godina od caru-vaweto na Asa.
11 Vo toj den Mu prinesoa `rtva naGospod od plenot, {to go donesoa: odkrupniot dobitok sedumstotini i odsitniot – sedumdeset iljadi.
12 Dadoa zavet deka }e Go baraat Gos-pod, Bog na svoite predci, od s# srce iod seta du{a;
13 a sekoj, {to nema da Go pobara Gos-pod, Bog Izrailev, da umre – bil tojmal ili golem, ma` ili `ena.
14 I se zakolnaa vo Gospod gromoglas-no so vosklici i pri zvukot na trubitei rogovite.
15 I site Judejci se raduva na taa zak-letva, za{to se kolnea od s# srce i soseta volja. Go baraa Gospoda, i Go naj-doa. Toga{ Gospod im dade spokoj odsite strani.
16 A majka si Maaha carot ja li{i odpo~esta da bide carica majka, zatoa {to$ napravila gnasen idol na A{era. Asago sru{i idolot nejzin, go ise~e napar~iwa i go izgori vo Kedronskiotdol.
17 Iako idolskite svetili{ta ne beaotstraneti vo Izrail, no srceto na Asabe{e napolno predadeno na Gospod vosite dni negovi.
18 Toj go vnese posvetenoto od tatkotosvoj vo Bo`jiot dom; srebroto, zlatotoi sadovite.
19 I nema{e vojna do trieset i petta-ta godina od caruvaweto na Asa.
Grevovniot sojuz na Asa so Venadad (3 Car 15:17-22)
16 Vo trieset i {estata godina odcaruvaweto na Asa, izrailskiot
car Ba{a se krena protiv Judeja i po~-na da ja utvrduva Rama, za da ne mu doz-voli nikomu nitu da izleguva od judej-skiot car Asa, nitu da doa|a kaj nego.
2 Toga{ Asa iznese srebro i zlato odriznicite na domot Gospodov i na car-skiot dom i gi isprati do aramejskiot
car Venadad, koj `ivee{e vo Damask,velej}i:
3 „Neka ima sojuz me|u mene i tebe,kako {to be{e me|u tatko mi i tatkototvoj; ti ispra}am srebro i zlato: odi iraskini go sojuzot svoj so izrailskiotcar Ba{a, za da se povle~e od mene.”
4 Venadad go poslu{a Asa i ispratisvoi vojvodi, {to gi ima{e kaj sebesi,protiv izrailskite gradovi, i tie goopusto{ija Ijon, Dan i Avel-Maim isite `itnici vo Neftalimovite gra-dovi.
5 Koga ~u za toa Ba{a, prestana da jautvrduva Rama i ja prekina rabotatasvoja.
6 A carot Asa gi sobra site Judejci, itie gi iznesoa od Rama kamewata i dr-vata, {to gi upotrebuva{e Ba{a za gra-dewe, i gi izgradi so niv Geva i Micpa.
Prorokot Ananij 7 Vo toa vreme dojde jasnovidecot
Ananij kaj judejskiot car Asa i mure~e: „Bidej}i ti se potpre na aramej-skiot car, a ne se potpre na Gospod,tvojot Bog, zatoa se spasi od racetetvoi vojskata na aramejskiot car.
8 Etiopjanite i Libijcite ne bea liso pogolema sila i so mnogu pove}e ko-li i kowanici? No bidej}i ti se pot-pre na Gospod, i Toj gi predade vo raka-ta tvoja,
9 za{to o~ite Gospodovi ja gledaatcelata zemja, za da im pomagaat na onie,~ie srce napolno Mu e predadeno Nemu.Ti sega postapi nerazumno; zatoaotsega }e ima{ vojni.”
10 Toga{ Asa se naluti na jasnovide-cot i go zatvori vo temnica, bidej}i be-{e razjaren protiv nego poradi toa. Votoa vreme Asa ugnetuva{e i nekoi odnarodot.
Kraj na vladeeweto na Asa (3 Car 15:23-24)
11 Vpro~em, delata na Asa, prvi i pos-ledni, se opi{ani vo knigata na care-vite judejski i izrailski.
12 Na trieset i devettata godina odcaruvaweto svoe Asa se razbole vo no-
7 3 Car 16,1
8-10 14,8-12
9 3 Car 15,6 Er 16,17 Zah 3,9 Ps 32,13-15 Jov 24,23
10 3 Car22,27
12 Er 17,5-6
12 1 Let 16,11
13 5 Mojs13,8-15
15 5 Mojs 4,29 1 Let 22,9
16 2 Mojs
34,13 2 Car15,23
3 Car 2,19
16,1 Er 41,9
493
VTORA KNIGA LETOPISI
zete, i bolesta negova se pro{iri dogornite delovi na teloto; no toj ni vobolesta svoja ne Go pobara Gospoda, tu-ku lekari.
13 I po~ina Asa kaj svoite predci iumre vo ~etirieset i prvata godina odcaruvaweto svoe.
14 I go pogrebaa vo grobnicata, kojasam si ja be{e izgradil vo Davidoviotgrad; go polo`ija na odarot, prepoln soblagoprijatni mirisi i so razni ve{-ta~ki masti; i gi izgorea vo golem oganvo negova ~est.
Josafatovoto caruvawe
17 Na negovo mesto se zacari sinotnegov Josafat, koj poka`a sila
protiv Izrailcite. 2 Toj rasporedi vojski po site utvr-
deni gradovi na Judeja i postavi stra-`i po zemjata judejska i po gradoviteEfremovi, {to gi be{e zavladeal tat-ko mu Asa.
3 I Gospod be{e so Josafat, za{toode{e po pravite pati{ta na tatkotosvoj David i ne gi bara{e Vaalovcite,
4 tuku Go bara{e Boga na tatkoto svoji postapuva{e po Negovite zapovedi, ane po delata na Izrailcite.
5 I Gospod go zacvrsti carstvoto voracete negovi; site Judejci mu noseapodaroci na Josafat; toj se zdobi sogolemo bogatstvo i slava.
6 Srceto negovo se hrabre{e na Gos-podovite pati{ta; pritoa toj gi ot-strani obro~i{tata i paganskite sve-tili{ta vo Judeja.
7 A na tretata godina od caruvawetogi isprati na~alnicite svoi Benhail,Avdija, Zaharija, Natanail, i Mihej dago pou~uvaat narodot po Judinitegradovi,
8 i so niv levitite: [emaja, Neta-nija, Zevadija, Asail, [emiramot, Jo-natan, Adonija, Tovijahu i Tov-Ado-nija, a so niv u{te i sve{teniciteEli{ama i Joram.
9 Tie gi podu~uvaa Judejcite, nosej}ija so sebe Knigata na Zakonot Gospodov;gi obikoluvaa site judejski gradovi igo u~ea narodot.
Veli~ieto na Josafat 10 I gi obzede strav Gospodov site
zemni carstva okolu Judeja, i ne vojuvaaso Josafat.
11 A od Filistejcite mu nosea naJosafat darovi i srebro za danok; istotaka i Arapite mu donesuvaa siten do-bitok: sedum iljadi i sedumstotini ov-ni i sedum iljadi i sedumstotini jarci.
12 Se izdiga{e Josafat s# pove}e, iizgradi vo Judeja domovi, gradovi i tvr-dini.
13 Toj ima{e golemo bogatstvo vo ju-dejskite gradovi, a vo Erusalim – hrab-ri borci.
14 Eve go nivniot spisok spored domo-vite na nivnite predci: od Juda iljada-na~alnici: Adna voda~, koj ima{e tri-sta iljadi hrabri vojnici;
15 po nego Joanan na~alnik, koj ima{edveste i osumdeset iljadi;
16 po nego Amasija, Zihrijev sin, kojMu se be{e posvetil na Gospod; tojima{e dveste iljadi silni vojnici.
17 Od Venijamin: hrabriot vojnikElijada, koj ima{e dveste iljadi vooru-`eni so lak i {tit;
18 po nego Jozavad, koj ima{e sto iosumdeset iljadi vooru`eni vojnici.
19 Ete, tie mu slu`ea na carot, pokrajonie, {to gi be{e rasporedil carot voutvrdenite gradovi po cela Judeja.
Mihej prorokuva propast (3 Car 22:1-28)
18 Josafat ima{e golemo bogatst-vo i slava, pa se srodi so Ahav.
2 Po nekolku godini otide kaj Ahavvo Samarija; i zakla Ahav mnogu do-bitok, siten i krupen, za nego i za lu|e-to so nego i go ubeduva{e da se krenatprotiv Ramot Galaadski.
3 I mu re~e Ahav, carot izrailski, naJosafat, carot judejski: „]e dojde{ liso mene protiv Ramot Galaadski?” Tojmu odgovori: „Kako {to }e odi{ ti, ta-ka i jas, kako tvojot narod, taka i mojotnarod; }e dojdam so tebe vo vojna!”
4 U{te mu re~e Josafat na carotizrailski: „Pra{aj u{te denes {to }ere~e Gospod.”
10 1 Mojs 35,5 5 Mojs 2,25
17 4 Mojs 1,36
14 1 Mojs 50,5
17,1-19
3 Car22,41-45
1 3 Car 2,12
15,24
5 1 Car10,27
6 2 Mojs
34,13 3 Car 8,61
15,14
7 3 Mojs
10,11 5 Mojs 6,
4-9 Mal 2,7
8 Os 4,6
Neem 8,7-8
9 5 Mojs
28,61 Ezd 7,25
494
VTORA KNIGA LETOPISI
5 Izrailskiot car sobra ~etiristo-tini du{i proroci i im re~e: „Daodime li vo vojna protiv Ramot Galaad-ski, ili da se otka`eme?” Tie odgovo-rija: „Odi, i Gospod }e go predade vorakata na carot.”
6 Josafat pra{a: „Nema li tuka u{tenekoj prorok Gospodov, da go pra{ame inego?”
7 Mu odgovori carot izrailski naJosafat: „Ima u{te eden ~ovek, prekukogo mo`eme da Go pra{ame Gospoda,no jas nego ne go sakam, za{to toj neprorokuva dobro za mene, tuku sekoga{prorokuva lo{o; toj e Mihej, sin naJimla.” Josafat mu re~e: „Ne zboruvajtaka, care!”
8 Carot izrailski povika eden dvor-janin i mu re~e: „Odi pobrzo da go po-vika{ Mihej, sinot na Jimla!”
9 A carot izrailski Ahav i Josafat,carot judejski, sedea sekoj na prestolotsvoj, oble~eni vo carska obleka, sedeana plo{tadot pred Samariskite porti,i site prorokuvaa pred niv.
10 Sedekija, sinot ]enaanov, si be{enapravil `elezni rogovi i re~e: „Vakaveli Gospod: ,So niv }e gi bode{ Ara-mejcite, dodeka ne gi istrebi{.’”
11 I site proroci go prorokuvaa isto-to, velej}i: „Odi protiv Ramot Galaad-ski, }e ima{ uspeh, i Gospod }e go pre-dade vo rakata na carot.”
12 Isprateniot, {to otide da go povi-ka Mihej, mu re~e: „Ene, prorocite ed-noglasno mu pretska`uvaat dobro nacarot; i tvojot zbor neka bide takov,kako na sekogo od niv: izre~i i tidobro.”
13 Mihej odgovori i re~e: „Se kolnamvo `iviot Gospod! Ona {to }e mi ka`eGospod, toa }e go izre~am.”
14 Koga dojde kaj carot, a carot mure~e: „Mihej, da odime li vo vojna pro-tiv Ramot Galaadski, ili da se voz-dr`ime?” Toj odgovori: „Odete, }e ima-te uspeh; tie }e bidat predadeni vo ra-cete va{i.”
15 Carot mu re~e: „Kolku pati }e tezakolnuvam da ne mi govori{ ni{to,osven vistinata vo imeto Gospodovo?”
16 Toga{ Mihej re~e: „Gi vidov sitesinovi na Izrail, rasprsnati po gori-
te kako ovci bez pastir – i Gospod re~e:‚tie nemaat voda~, sekoj neka se vratiso mir vo domot svoj!’”
17 Carot izrailski mu re~e na Josa-fat: „Neli ti rekov deka toj ne mi pro-rokuva dobro, tuku samo lo{o?”
18 Mihej pak re~e: „Toga{ ~ujte gozborot Gospodov: Go vidov Gospoda, sed-nat na Svojot prestol, a seta vojskanebeska stoe{e desno i levo od Nego.
19 I re~e Gospod: ‚Koj }e go izmamiAhav, izrailskiot car, da odi i dazagine vo Ramot Galaadski?’ I edenvele{e vaka, drug vele{e inaku.
20 Istapi eden duh, zastana pred lice-to na Gospod i re~e: ‚Jas }e go izma-mam.’ A Gospod pra{a: ‚so {to?’
21 Toj odgovori: ‚]e izlezam i }estanam duh na lagata vo ustata na siteproroci negovi.’ I re~e Toj: ‚Ti }e gopodmami{ i }e uspee{; odi i napravitaka.’
22 I sega, ete, Gospod dopu{ti da vle-ze duhot na lagata vo ustata na tie tvoiproroci, no Gospod re~e ne e dobro zatebe.”
23 Toga{ pristapi Sedekija, sin na]enaana, pa go plesna Miheja i re~e:„Po koj pat zamina od mene Duhot Gos-podov, za da govori vo tebe?”
24 A Mihej re~e: „Ete, }e go vidi{toa vo onoj den, koga }e bega{ od soba vosoba, za da se sokrie{.”
25 Toga{ izrailskiot car re~e:„Zemete go Mihej i odvedete go kajgradona~alnikot Amon i kaj knezotJoas, careviot sin,
26 i re~ete, vaka veli carot: ‚zatvo-rete go ovoj vo temnica i hranete goskudno so leb i voda, dodeka da se vra-tam so mir.’”
27 A Mihej re~e: „Ako se vrati{ somir, toga{ ne govorel Gospod prekumene.” I pak re~e: „^ujte go ova sitelu|e!”
Smrtta na Ahav (3 Car 22:29-35)
28 I trgnaa carot izrailski i Josa-fat, carot judejski, kon Ramot Galaad-ski.
18 Dan 7,9
21 Zah 3,1 Jov 1,6 8,44 1 Let 21,1
22 Ez 14,6 Jov 12,16
23 Dela 23,2
26 Evr 11,36
18,13 4 Mojs
22,18.20.35
16 4 Mojs
27,17
495
VTORA KNIGA LETOPISI
29 I carot izrailski mu re~e na Josa-fat: „Jas }e se preoble~am i }e vlezamvo borba, a ti oble~i gi carskiteode`di.” I se preoble~e carot izrail-ski, i vlegoa vo bitka.
30 Toga{ carot siriski od svojatakola im zapoveda na vojvodite: „Ne udi-rajte ni na mal ni na golem, tuku samona carot izrailski!”
31 A koga zapovednicite na kolite govidoa Josafat, si pomislija: toa ecarot izrailski, – i go opkolija, za dase udrat so nego. No Josafat izvika, iGospod mu pomogna, i Bog gi odvrati odnego.
32 [tom zapovednicite na kolitevidoa deka toa ne be{e carot izrail-ski, otstapija od nego.
33 Vo toa vreme eden ~ovek go zategnaslu~ajno lakot svoj i go rani izrail-skiot car niz spojkata me|u pojasot ioklopot negov. I toj mu ka`a na~ovekot: „Vrati se nazad i izvedi me odbitkata, za{to sum ranet.”
34 No borbata vo toj den se zasili; iizrailskiot car sede{e na kolatasproti Aramejcite do ve~erta i umrepo zajdisonce.
Prorokot go ukoruva Josafat
19 Koga Josafat, carot judejski, sevra}a{e so mir vo domot svoj vo
Erusalim, 2 izleze da go presretne jasnovidecot
Juj, sin Ananiev, i mu re~e na carotJosafat: „Treba{e li da mu pomaga{ nabezbo`nikot i da gi saka{ onie, {toGo mrazat Gospoda? Zatoa gnevotGospodov padna vrz tebe.
3 No dobro se najde vo tebe, za{to tigi istrebi idolite vo zemjata judejska igo raspolo`i srceto svoe za da Gopobara{ Boga.”
Reformite na Josafat 4 Josafat `ivee{e vo Erusalim. I
pak po~na da go obikoluva narodot svojod Virsavija do Efremovata Gora, i gipovrati kon Gospod, Bog na nivnitepredci.
5 I postavi sudii vo zemjata po siteutvrdeni gradovi na Judeja, vo sekojgrad,
6 pa im re~e na sudiite: „Vnimavajte{to pravite; vie vr{ite ne sud~ove~ki, tuku sud Gospodov; vo sudskatarabota Bog e so vas.
7 Zatoa stravot Gospodov neka bidenad vas: rabotete vnimatelno, za{to kajGospod, na{iot Bog, nema nepravda, nipristrasnost, nitu potkupuvawe.”
8 Josafat i vo Erusalim postavinekoi leviti i sve{tenici i stare{i-ni na domovite vo Izrail – za sud Gos-podov i za tu`bi. I se vratija vo Eru-salim.
9 Toga{ im zapoveda, velej}i: „Takarabotete so strav Gospodov, so vernosti so ~isto srce:
10 vo sekoja raspravija, kakva {to }edojde kaj vas od bra}ata va{i, {to `i-veat po gradovite svoi, bilo za krvni-na, ili za zakon, zapoved, uredba i obre-di, objasnuvajte im da ne gre{at predGospod, ta da ne dojde gnevot Negov vrzvas i vrz bra}ata va{i: taka rabotete,i nema da zgre{ite.
11 I ete, prvosve{tenikot Amarija enad vas za sekoja Gospodova rabota, aZevadija, sinot I{maelov, na~alnik naJudiniot dom – za sekoja carska rabota,a i levitite }e vi slu`at kako pisari.Bidete crvsti i rabotete, i Gospod }ebide so dobriot.”
Pobeda na Josafat nad Moavcite i Amoncite
20 Potoa Moavcite i Amoncite, aso niv i nekoi od zemjata Moav-
ska, pojdoa vo vojna protiv Josafat. 2 Dojdoa i mu javija na Josafat, ve-
lej}i: „Protiv tebe doa|a golemo mno-`evtvo narod od preku more, od Aram,i ve}e se vo Hacecon-Tamara, odnosnovo En-Gedi.”
3 Josafat se upla{i i go svrte lice-to svoe i Go pobara Gospoda i objavipost vo cela Judeja.
4 Se sobraa Judejci da molat za pomo{od Gospod; dojdoa da Go molat Gospodaod site Judini gradovi.
5 I zastana Josafat vo sobranieto naJudejcite i na erusalimcite vo DomotGospodov, pred noviot trem,
6 i re~e: „Gospodi, Bo`e na predcitena{i! Ne si li Ti Bog na neboto? Ti
6 3 Mojs19,15 5 Mojs18,20
7 1 Mojs18,25 5 Mojs10,17 Jov 8,3 13,10
8 Ez 44,24 1 Let 23,4
10 5 Mojs17,8-9
11 1 Let 28,20
20,1 Ps 82,5 1 Let 4,41
2 1 Mojs 14,7
3 1 Car 7,6 Is 58,6 Er 36,9 Est 4,16 Dan 9,3 Ezd 8,23 Neem 1,4
4 Er 36,6
6 5 Mojs 4,39 Is 14,27 Er 32,27 1 Let29,11-12 Mt 6,9
29 1 Car 28,8
19,1 3 Car 16,1
Ps 7,10 139,21-22
3 3 Car14,13
5-11 2 Mojs
18,13-26 Ezd 7,25
5 1 Mojs 47,6
2 Mojs18,26
496
VTORA KNIGA LETOPISI
vladee{ nad site carstva na narodite;i vo Tvojata raka e silata i cvrstina-ta, i nikoj ne mo`e da zastane protivTebe!
7 Neli Ti, Bo`e na{, gi istera `ite-lite na ovaa zemja, pred liceto na Tvo-jot narod Izrail i mu ja dade zasekoga{na potomstvoto na Avraama, Tvojotprijatel?
8 Tie se naselija vo nea i Ti izgradi-ja vo nea svetili{te za Tvoeto ime,velej}i:
9 ‚ako dojde vrz nas nevola: me~ pogu-ben, ili pomor, ili glad, }e zastanemepred ovoj dom i pred Tvoeto lice,za{to imeto Tvoe e vo toj dom; i vomakite svoi }e povikame kon Tebe, i ti}e n# ~ue{ i }e n# izbavi{.’
10 A gledaj, Amoncite i Moavcite i`itelite na gorata Seir, ~ii zemji nedozvoli da gi napadnat Izrailcite,koga doa|aa od egipetskata zemja, pa za-toa tie gi odminaa i ne gi sotrea,
11 tie pak sega ni vozvra}aat so lo{o,doa|aj}i da n# isteraat od Tvojot posed,{to si ni go dal da go nasledime.
12 Bo`e na{! Sudi im Ti. Za{to nienemame sila protiv toa golemo mno-`estvo, {to n# napadnalo i ne znaeme,{to da pravime; no o~ite ni se konTebe.”
13 Site Judejci stoeja pred licetoGospodovo, i nivnite mali deca,`enite nivni i sinovite nivni.
14 Toga{ Duhot Gospodov sleze sredesobranieto vrz Jahaziel, sinot naZaharija, sin Benaev, sin Jeielov, sinMataniev, levit od Asafovite sinovi.
15 I re~e: „^ujte site Judejci i `ite-li erusalimski, i ti, care Josafate!Vaka vi veli Gospod va{: Ne pla{etese i ne stravuvajte od toa golemo mno-`estvo, za{to vojnata ne e va{a, tukuBo`ja.
16 Izlezete utre protiv niv: ete, tie}e se iska~uvaat po ridot Cic, vie }egi najdete na krajot na dolinata, spre-ma pustinata Jeruel.
17 Ovoj pat nema vie da se borite: zas-tanete, stojte i gledajte go spasenietood Gospod, {to vi se ispra}a. Judo iErusalime, ne pla{ete se i ne stravu-
vajte! Izlezete utre protiv niv, iGospod }e bide so vas!”
18 Josafat se pokloni so liceto dozemja, i site Judejci i `iteli erusa-limski padnaa pred Gospod, za da Mu sepoklonat.
19 A levitite od sinovite Kaatovi iod sinovite Koreevi po~naa da Goslavat Gospod, Bog Izrailev, so mnoguvisok glas.
20 Utredenta stanaa rano i trgnaa konTekojskata pustina, i koga trgnaa, zas-tana Josafat i re~e: „^ujte me, Judejcii `iteli erusalimski! Veruvajte Muna Gospod, va{iot Bog, i bidete cvrsti;veruvajte im na prorocite Negovi i }eimate uspeh.”
21 Potoa se posovetuva so narodot ipostavi peja~i pred Gospod, tie sosve~eni obleki, odej}i pred vojskata, }eja slavat svetosta i }e velat: „FaleteGo Gospoda, za{to milosta Negova ezasekoga{!”
22 I koga po~naa da voskliknuvaat ida Mu peat slavopoi, Gospod predizvi-ka nesoglasnost me|u Amoncite, Moav-cite i `itelite na gorata Seir, {to jabea napadnale Judeja, i tie bea razbi-eni:
23 za{to Amoncite i Moavcite sekrenaa protiv `itelite na gorata Se-ir, i gi bieja i gi istrebuvaa, a kogazavr{ija so `itelite na Seir, po~naada se istrebuvaat edni so drugi.
24 I koga Judejcite dojdoa na ridot kajpustinata i go vidoa ona mno`estvo, atamu – trupovi, ispru`eni po zemjata,i nikoj ne se be{e spasil.
25 Dojde Josafat i narodot negov dasobiraat plen, najdoa kaj niv prili~nomnogu i bogatstvo, i obleka i skapo-ceni raboti, i sobraa tolku, {to ne mo-`ea da nosat. Tri dni sobiraa plen –tolku mnogu golem be{e toj!
26 A na ~etvrtiot den se sobraa voDolinata na blagoslovot, bidej}i tamuGo blagoslovija Gospoda. Zatoa toamesto se vika Emek Beraha – Dolina nablagoslovot i do denes.
27 Toga{ site Judejci i erusalimcite,na ~elo so Josafat, trgnaa da se vratat
18 1 Mojs24,26
20 1 Mojs 39,3 Is 7,9
21 Ps 135,1
23 1 Mojs19,38 Sud 7,22 1 Car14,20 Ez 38,21
7 1 Mojs 12,7
Is 41,8
10 4 Mojs
20,14-21 5 Mojs 2,
4-6
12 Sud 11,27 Is 30,15 Ps 24,15
14 1 Let 9,15
15 1 Car17,47
Ps 90,8
16 1 Car17,47
17 2 Mojs
14,13
497
VTORA KNIGA LETOPISI
vo Erusalim radosno, za{to Gospod imdade pobeda nad neprijatelite nivni.
28 I dojdoa vo Erusalim so harfi, li-ri i trubi pred domot Gospodov.
29 I strav Bo`ji navleze kaj sitecarstva zemni, koga slu{naa deka SamGospod vojuval protiv neprijatelite naIzrail.
30 I carstvoto Josafatovo se uspokoi;Gospod mu dade mir od site strani.
Kraj na vladeeweto na Josafat (3 Car 22:41-50)
31 Taka caruva{e Josafat nad Judeja.Koga stana car, be{e na trieset i petgodini, i caruva{e vo Erusalim dvae-set i pet godini. Majka mu se vika{eAzuva, }erka na [ilhi.
32 Toj ode{e po patot na svojot tatkoAsa i ne se otstrani od nego, vr{ej}igo ona {to e ugodno pred o~ite na Gos-pod.
33 Samo idolskite svetili{ta u{tene bea razru{eni, narodot s# u{te nego be{e svrtel srceto svoe kon Boga nasvoite predci.
34 Drugite dela Josafatovi, prvi iposledni, opi{ani se vo zapisite naJuj, sinot Ananiev, koi se vneseni voknigata na izrailskite carevi.
35 No potoa Josafat, carot judejski,se zdru`i so Ohozija, car izrailski,koj postapuva{e bezzakono;
36 se povrza so nego, za da gradat kora-bi, {to }e gi ispra}aat vo Tarsis; aizgradija i korabi vo Ecjon-Gever.
37 Toga{ Eliezer, sinot na Dodavahod Mare{a, prorokuva za Josafat i re-~e: „Bidej}i si se zdru`il so Ohozija,Gospod }e go razru{i tvoeto delo.” Ikorabite se razbija i ne mo`ea da ot-plovat za Tarsis.
Bezbo`nosta na judejskiot car Joram
( 4 Car 8:17-24)
21 I po~ina Josafat kaj svoitepredci i be{e pogreban so svoi-
te predci vo Davidoviot grad. Na nego-vo mesto se zacari sinot negov Joram.
2 Negovite bra}a, sinovi Josafatovibea: Azarija, Jehiil, Zaharija, Azarija,
Mihail i Safatija; site tie beasinovi na izrailskiot car Josafat.
3 Nivniot tatko im dade golemi poda-roci vo srebro, zlato i skapocenosti,zaedno so utvrdenite gradovi vo Judeja,a carstvoto mu go predade na Joram,bidej}i toj be{e prvoroden.
4 Joram stapi na tatkoviot prestol,se utvrdi i gi ubi so me~ site svoi bra-}a, a isto taka i nekoi izrailski na-~alnici;
5 Joram be{e na trieset i dve godini,koga stana car, i caruva{e vo Erusalimosum godini;
6 toj ode{e po patot na izrailskitecarevi, kako {to postapuva{e domotAhavov, za{to Ahavovata }erka mube{e `ena, – i go prave{e, ona {to be-{e neugodno pred o~ite Gospodovi.
7 No Gospod, pak, ne saka{e da gopogubi domot Davidov poradi zavetot,{to go be{e vospostavil so David, iporadi toa {to be{e vetil da mu dadesvetilnik nemu i na sinovite negovi zasite vremiwa.
8 Vo negovite dni Edomcite se odmet-naa od vlasta Judina i si postavija car.
9 Zatoa Joram trgna so svoite vojvodi,i so site koli svoi; i stanuvaj}i no}e,go porazi Edom, kogo go bea opkolile, ina~alnicite na kolite.
10 Taka Edomcite im stanaa postojaniprotivnici na Judejcite, do denes. Voisto vreme se odmetna i Livna od vlas-ta negova, za{to go be{e ostavil Gos-pod Bog na svoite predci.
11 Isto taka i idolski svetili{tanapravi po gorite judejski, gi vovede vobludstvo erusalimskite `iteli i jazavede Judeja.
12 I mu dojde pismo od prorokotIlija, vo koe se vele{e: „Vaka govoriGospod, Bog na tvojot tatko David: ‚za-toa {to ne trgna po pati{tata na tat-ko si Josafat i po pati{tata na Asa,carot judejski,
13 tuku pojde po patot na izrailskitecarevi i gi vovede vo bludstvo Judeja ierusalimskite `iteli, kako {to govoveduva{e vo bludstvo domot Ahavov,pa u{te i bra}ata svoi, domot na tatkosi, koi bea podobri od tebe, ti gi ubi.
3 Sud 9,5 3 Car 2,12
7 2 Car7,13.15 21,17
10 4 Mojs33,20
12 4 Car 1,16-17
13 3 Car 2,32 16,29-33
29 1 Mojs 35,5
30 1 Let 22,9
34 3 Car 16,1
21,1 1 Let 3,11
498
VTORA KNIGA LETOPISI
14 Zatoa, eve, Gospod }e go porazi sogolem poraz tvojot narod i sinovitetvoi, i `enite tvoi, i celiot imottvoj,
15 a, pak, tebe, so luta bolest, so bo-lest na crevata, taka {to crevata }e tiizleguvaat od utrobata od den na den.’”
16 I go podigna Gospod protiv Joramduhot na Filistejcite i Arapite, sose-di na Etiopjanite;
17 i tie se krenaa protiv Judeja, nav-legoa vo nea i go ograbija siot imot,{to be{e vo domot na carot, a isto ta-ka i sinovite negovi, i `enite negovi,ta ne mu ostana drug sin, osven Ohozija,najmaliot od sinovite negovi.
18 Po seto toa Gospod go udri so nei-zle~iva crevna bolest.
19 Taka ode{e od den na den, a konkrajot na vtorata godina mu izlegoacrevata od bolesta negova i toj umre vostra{ni maki; i narodot ne zapali zanego blagoprijatni mirisi kako {toprave{e za predcite negovi;
20 toj be{e na trieset i dve godini,koga stana car, caruva{e vo Erusalimosum godini, i po~ina neoplakan; gopogrebaa vo Davidoviot grad, no ne vocarskite grobnici.
Vladeeweto na Ohozija
22 @itelite erusalimski mestonego za car go postavija Ohozija,
najmaliot negov sin, bidej}i site po-stari bea ubieni od razbojnici, {to sebea pribli`ile do logorot so Arapite,– i taka stana car Ohozija, sinot najudejskiot car Joram.
2 Ohozija be{e na dvaeset i dve godi-ni, koga stana car, i caruva{e vo Eru-salim edna godina; majka mu se vika{eGotolija, }erka na Amvrij.
3 I toj isto taka ode{e po pati{tatana Ahavoviot dom, za{to majka mu be{enegova sovetni~ka vo nezakonskitedela.
4 Toj go prave{e ona {to be{e neu-godno pred o~ite na Gospod, kako domotAhavov, za{to po smrtta na tatko mutoj dom mu be{e sovetnik, za negovapropast.
5 I, sledej}i go nivniot sovet, Oho-zija otide so izrailskiot car Joram,
sin Ahavov, vo vojna protiv Azailsiriskiot car, vo Ramot Galaadski. IAramejcite go ranija Joram;
6 toj se vrati vo Izrail da se lekuvaod ranite, {to mu gi nanesoa vo Rama,koga vojuva{e so Azail, siriskiot car.I Ohozija, sinot Joramov, car judejski,dojde da go poseti Jorama, sinot Aha-vov, vo Izrail, bidej}i toj be{e bolen.
7 Toa be{e od Boga za propast na Oho-zija, zatoa {to toj dojde kaj Joram; za-{to, otkako dojde, izleze so Joram pro-tiv Juj, sinot Nim{iev, kogo Gospod gobe{e pomazal za istrebuvawe na domotAhavov.
8 Koga Juj izvr{uva{e sud nad domotAhavov, gi najde na~alnicite judejski isinovite na Ahazievite bra}a, koi muslu`ea na Ohozija, i gi ubi.
9 Toga{ zapoveda da go baraat Oho-zija; go fatija, koga se krie{e vo Sama-rija; go dovedoa kaj Juj, go ubija i gopogrebaa, za{to velea: toj e sin na Josa-fat, koj Go bara{e Gospoda so seto srcesvoe! I ne ostana vo domot Ahazievnikoj, koj bi mo`el da caruva.
Zlobnata carica Gotolija (4 Car 11:1-3)
10 A Gotolija, Ahazievata majka, ot-kako vide deka sin $ umrel, stana i gopogubi siot carski rod na Judiniotdom.
11 No carskata }erka Josafat go zedeAhazieviot sin Joas, go grabna me|ucarskite sinovi, koga gi ubivaa, i goskri so doilkata vo spalnata soba. Natoj na~in Josafat, }erkata na carot Jo-ram, `ena na sve{tenikot Jehojada, ses-tra na Ohozija, go sokri Joas od Goto-lija, i taa ne go ubi.
12 I go krieja kaj niv vo domot Bo`ji{est godini; a nad zemjata caruva{eGotolija.
Bunt protiv Gotolija (4 Car 11:4-16)
23 No vo sedmata godina Jehojada seohrabri i gi zede vo sojuz so se-
besi stona~alnicite, Azarija, sinotJerohamov, Ismail, sinot Jehohananov,
22,6 3 Car19,15 4 Car 8,13-15
7 4 Car 9,1-10
8 4 Car10,13
9 Sud 9,5
15 2 Mak 9,5 Dela 1,18
17 4 Car12,17
499
VTORA KNIGA LETOPISI
Azarija, sinot Ovidov, Maasejahu, si-not Adaev, i Eli{afat, sin Zihrijev.
2 Tie ja obikolija zemjata Judina, gisobraa levitite od site strani na Ju-deja i izrailskite stare{ini na tat-kovskite domovi i dojdoa vo Erusalim.
3 I celoto sobranie sklu~i sojuz socarot vo domot Bo`ji. I Jehojada imre~e: „Eve, carskiot sin treba da bidecar, kako {to re~e Gospod za sinoviteDavidovi.
4 Eve, {to }e napravite: ednata tre-tina od vas, sve{tenicite i levitite,{to doa|aa vo sabota, neka bidat vra-tari kaj pragovite,
5 vtorata tretina – kaj carskiot dom,tretata tretina – kaj portite na Jesod,a siot narod neka bide vo tremovite nadomot Gospodov.
6 I nikoj da ne vleguva vo domot Gos-podov, osven sve{tenicite i onie odlevitite, {to slu`at. Tie mo`at davlezat, za{to se osveteni; a siot narodneka se pridr`uva kon naredbite Gos-podovi.
7 I levitite neka go opkolat carotod site strani, sekoj so oru`je v raka, ikoj }e vleze vo domot Gospodov, da bideubien. I bidete so carot, kade i davleze ili izleze.”
8 Levitite i site Judejci napravijataka kako {to zapoveda sve{tenikotJehojada; i sekoj si gi zede svoite lu|e,{to doa|aa vo sabota, zaedno so onie,{to si zaminuvaa vo sabota, za{tosve{tenikot Jehojada ne gi raspu{tismenite.
9 Sve{tenikot Jehojada im gi razdadena stotnicite kopjata i malite igolemite car Davidovi {titovi, {tobea vo Bo`jiot dom;
10 i go postavi siot narod, sekoj sooru`je svoe vo racete, od desnata stra-na na hramot kaj `rtvenikot i kajdomot okolu carot.
11 Toga{ go izvedoa carskiot sin, mustavija kruna i go proglasija za car; gopomaza Jehojada i sinovite negovi i iz-vika: „Da `ivee carot!”
12 Koga go ~u Gotolija glasot na raz-dvi`eniot narod, koj go fale{e carot,izleze kaj narodot vo domot Gospodov
13 i vide: ete carot stoi na svoetovozvi{eno mesto kaj vlezot, a kaj carot– na~alnici i trubi, i siot narod nataa zemja se veseli, trubat so trubi i sosvirki, peja~i ve{ti vo slavoslovewe.Toga{ Gotolija ja raskina svojata oble-ka i po~na da vika: „Predavstvo!Predavstvo!”
14 Toga{ sve{tenikot Jehojada gipovika stona~alnicite koi na~alstvu-vaa nad vojskata, i im re~e: „Izvedete janadvor od hramot, i koj }e trgne po neada bide ubien so me~. Za{to sve{teni-kot re~e: ne ja ubivajte vo domot Gos-podov.”
15 I $ napravija pat; a koga taa dojdedo vlezot na Kowskata Vrata na car-skiot dom, ja ubija tamu.
Reformite na Jehojada (4 Car 11:17-20)
16 Jehojada vospostavi zavet so celiotnarod i so carot, za da bidat narod Gos-podov.
17 I celiot narod otide vo hramot naVaal, ta go razru{i, i `rtvenicite ne-govi i idolite negovi gi razru{ija, aMatan, Vaaloviot sve{tenik, go ubijapred `rtvenicite.
18 I Jehojada gi postavi slu`bite naGospodoviot dom vo racete na levit-skite sve{tenici i gi obnovi dnevnitesve{teni~ki i levitski smeni, kako{to gi be{e rasporedil David vo do-mot Gospodov, da Mu prinesuvaat sepa-lenica na Gospod, kako {to e napi{anovo zakonot Mojseev, so radost i peewe,spored Davidovata uredba.
19 I postavi vratari kaj vratata nadomot Gospodov, za da ne vleguva nikojne~ist od {to i da bilo.
20 I gi zede stona~alnicite i velmo-`ite, na~alnicite narodni i celiotnarod na zemjata i site go pridru`uvaacarot od domot Gospodov; tie minaa nizgornata vrata vo carskiot dom i gostavija carot da sedne na carskiotprestol.
21 I se vesele{e celiot narod na taazemja i gradot se uspokoi, otkako Goto-lija ja ubija so me~.
13 3 Car 1,41 7,15
15 Er 31,40
17 5 Mojs13,5-8
18 1 Let23,6.28-32
19 1 Let 9,22
20 4 Car15,35
23,3 2 Car 7,12 3 Car 2,4
6 Zah 3,7
8 1 Let 24,1
11 5 Mojs
17,18
500
VTORA KNIGA LETOPISI
Verniot car Joas go obnovuva hramot
(4 Car 12:1-16)
24 Joas be{e na sedum godini, kogastana car i caruva{e vo Eru-
salim ~etirieset godini; majka mu sevika{e Civija, od Virsavija.
2 Joas prave{e ona {to be{e ugodnopred o~ite na Gospod preku site denovina sve{tenikot Jehojada.
3 Jehojada mu zede dve `eni, i toj ima-{e od niv sinovi i }erki.
4 Potoa Joas namisli da go obnovidomot Gospodov,
5 I gi sobra sve{tenicite i levititei im re~e: „Odete po gradovite naJudeja i sekoja godina sobirajte od siteIzrailci srebro za odr`uvawe na do-mot na na{iot Bog, i pobrzajte vo taarabota.” No levitite ne pobrzaa.
6 I carot go povika Jehojada, nivniotna~alnik, i mu re~e: „Zo{to ne bara{od levitite da go donesuvaat od Judeja iErusalim danokot, ustanoven za skini-jata na sobranieto od Mojsej, slugaGospodov, i od izrailskoto sobranie?”
7 Bidej}i ne~estivata Gotolija isinovite nejzini go bea razurnaledomot Bo`ji, i s# {to be{e posvetenona domot Gospodov, go bea upotrebile zaVaalovci.
8 Carot zapoveda, ta napravija kov~egi go postavija kaj vlezot na domotGospodov, odnadvor,
9 pa razglasija po Judeja i Erusalimda Mu Go prinesuvaat na Gospod dano-kot, nalo`en od Mojsej, slugata Bo`ji,na Izrailcite vo pustinata.
10 Se zaraduvaa site na~alnici i siotnarod, pa prinesuvaa i pu{taa vo kov-~e`eto, dodeka ne se napolni.
11 I koga levitite, pak, go donesuvaakov~e`eto kaj carskite ~inovici, i tiegledaa deka ima mnogu srebro, doa|a{ecarskiot pisar i poverenikot naprvosve{tenikot, go praznea i pak goodnesuvaa i go stavaa na istoto mestonegovo. Taka pravea sekoj den, i sobraamnogu srebro.
12 Carot i Jehojada go predavaa nanadglednicite po domot Gospodov, itie najmuvaa kamenoresci i drvodelci
za obnovuvawe na domot Gospodov, istotaka i kova~i i kazanxii, za da go pop-ravat domot Gospodov.
13 Rasporednicite rabotea, i so niv-nite race se izvr{i popravkata, i godoteraa domot Bo`ji vo porane{na sos-tojba i go popravija.
14 I koga zavr{ija s#, mu go odnesoana carot i na Jehojada ostanatoto sre-bro. I napravija od nego sadovi zadomot Gospodov, sadovi za slu`ba i se-palenici, ~a{i i drugi sadovi, zlatnii srebreni. I prinesuvaa sepalenicivo domot Gospodov postojano preku sitedenovi na Jehojada.
Ukinuvawe na reformite na Jehojada 15 Jehojada otkako ostare i, otkako se
nasiti od `ivotot, umre; toj be{e nasto i trieset godini koga umre.
16 Go pogrebaa vo Davidoviot grad kajcarevite, bidej}i toj prave{e dobro voIzrail – i za Boga i za domot Negov.
17 No po smrtta na Jehojada dojdoa ju-dejskite na~alnici i mu se poklonijana carot; ottoga{ carot po~na da gislu{a.
18 I go ostavija domot Gospodov, Bogna svoite predci, i po~naa da im slu-`at na posvetenite drvja i na idolite;zaradi toj niven prestap se podignagnevot Gospodov i vrz Juda i Erusalim.
19 Toj im isprati proroci za da gipovratat kon Gospod i im svedo~ea, notie ne gi poslu{aa.
20 I Duhot Bo`ji go ispolni Zaha-rija, sinot na sve{tenikot Jehojada, itoj zastana na vozvi{enieto pred naro-dot i im re~e: „Vaka veli Gospod: zo-{to gi prekr{uvate Gospodovite zapo-vedi? Uspeh nema da imate: kako {tovie go ostavivte Gospod, taka i Toj }eve ostavi.”
21 Toga{ se pobunija protiv nego i goubija so kamewa, po zapoved na carotJoas, vo dvorot na Gospodoviot dom.
22 Carot Joas ne se seti na dobroto,{to mu go be{e napravil Jehojada,tatkoto na Zaharija, a go ubi sinot ne-gov. I toj, umiraj}i vele{e: „Neka vidiGospod i neka se odmazdi!”
18 2 Mojs34,13 Is.N. 24,20 Er 17,2
19 4 Mojs11,29 Er 7,25 Zah 1,4
20 12,5 Mt 23,35 Lk 11,51
21 Is.N. 7,25 Er 20,2 Mt 23,35 Lk 11,51
22 1 Mojs 9,5
24,3 5 Mojs
17,17
5 2 Mojs
30,16 Neem
10,31-32
6 2 Mojs
30,11-16 38,21 Neem
10,32-33 Mt 17,24
10 2 Mojs 25,2 1 Let 29,3
501
VTORA KNIGA LETOPISI
Kraj na vladeeweto na Joas 23 Otkako izmina godinata, izleze
protiv nego siriska vojska i vlegoa voJudeja i Erusalim i gi istrebija odnarodot site na~alnici narodni i siotplen, zemen od niv i mu go ispratija nacarot vo Damask.
24 Iako siriskata vojska be{e do{lavo mal broj, Gospod im predade vo ra-cete nivni mo{ne mnogubrojna sila, za-toa {to Go bea ostavile Gospod, Bog nanivnite predci. Tie mu se odmazdija ina Joas.
25 Koga si otidoa od nego, otkako goostavija vo te{ka bolest, slugite ne-govi napravija zagovor protiv nego, za-radi krvta na sinot na sve{tenikot Je-hojada, go ubija vo legloto negovo i tojumre. Go pogrebaa vo Davidoviot grad,no ne go pogrebaa vo carskite grobnici.
26 A zagovornici protiv nego bea: Za-vad, sin na Amonkata [imeata, iJehozavad, sin na Moavkata [imrita.
27 Za sinovite negovi, za mnogute pro-ro{tva protiv nego i za obnovuvawetona Bo`jiot dom e napi{ano vo Knigatana carevite. Namesto nego stana carsinot negov Amasija.
Zacaruvaweto na Amasija (4 Car 14:2-6)
25 Amasija se zacari na dvaeset ipet godini i caruva{e vo Eru-
salim dvaeset i devet godini; majka muse vika{e Jehoadan, od Erusalim.
2 Toj go prave{e ona {to be{e ugodnopred o~ite na Gospod, no ne so polnosrce.
3 Koga se zacvrsti na carstvoto, tojgi ubi slugite svoi, {to go bea ubilecarot, tatkoto negov.
4 No decata nivni ne gi pogubi, bidej-}i e napi{ano vo Zakonot, vo knigataMojseeva, kade {to Gospod zapovedal,velej}i: da ne se ubivaat tatkovcite za-radi decata, i decata da ne bidat ubi-vani zaradi tatkovcite, tuku sekoj tre-ba da umre zaradi svojot prestap.
Vojna protiv Edom (4 Car 14:7)
5 Amasija gi sobra Judejcite, gi nare-di spored plemiwata nivni pod vlasta
na iljadnici i stotnici – site Judejcii Venijaminovci; gi prebroi od dvaesetgodini i nagore, i gi najde trista ilja-di du{i odbrani, koi odat vo vojna idr`at kopje i {tit.
6 Toj najmi od Izrailcite u{te stoiljadi hrabri vojnici za sto kikarisrebro.
7 No dojde kaj nego ~ovek Bo`ji ire~e: „Care, neka ne odi so tebe izrail-ska vojska, za{to Gospod ne e so Izra-ilcite, ne e so nikogo od Efremovitesinovi,
8 tuku odi sam, vr{i rabota, bori sehrabro vo vojnata. Inaku, }e te frliBog pred neprijatelot, za{to vo Bogaima sila i da potkrepi i da sobori.”
9 Amasija mu odgovori na Bo`jiot~ovek: „A {to da se pravi so stote ki-kari, {to $ gi dadov na izrailskatavojska?” Bo`jiot ~ovek re~e: „Gospodmo`e da ti dade pove}e od toa.”
10 Amasija gi oddeli, – vojskata, kojabe{e do{la kaj nego od zemjata Efre-mova, – da si odat vo svoeto mesto. Itie se razgnevija silno protiv Judeja ise vratija vo svoeto mesto mnogu nalu-teni.
11 Amasija pak se ohrabri i go povedenarodot svoj, ta otide vo Solenata Do-lina i ubi deset iljadi sinovi Sei-rovi;
12 i zarobija deset iljadi `ivi sino-vite Judini i gi odvedoa na vrvot odkarpata, i gi turnaa ottamu i tie sitesosema se razbija.
13 A vojskata, {to ja vrati Amasija,za da ne odi so nego vo vojna, se rasturipo judejskite gradovi od Samarija doVetoron, vo koi ubi tri iljadi du{i isobra mnogu plen.
14 Koga si dojde Amasija po porazotna Edomcite, gi prenese bogovite naSeirovite sinovi, gi postavi kaj sebesiza bogovi i pred niv se poklonuva{e iim kade{e.
15 Poradi toa se razgori gnevot Gos-podov protiv Amasija, i Toj mu ispratiprorok, koj mu re~e: „Zo{to pribegnu-va{ kon bogovite na toj narod, koi ne goizbavija svojot narod od rakata tvoja?”
11 4 Car 14,7
12 Ps 140,6 Lk 4,29
14 2 Mojs 20,3 Is 44,15
15 Is 36,20
24 3 Mojs
26,23 5 Mojs
28,25
25,2 3 Car 8,61
4 4 Mojs
26,11
5 2 Mojs
30,14 2 Car 24,2 1 Let 21,1
502
VTORA KNIGA LETOPISI
16 Dodeka toj govore{e, carot odgo-vori: „Zar te postaviv za carski sovet-nik? Prestani, za da ne te ubijat!” Iprorokot prestana, no go re~e u{teova: „Znam deka Gospod re{il da tepogubi, bidej}i ti go napravi toa i nego poslu{a mojot sovet.”
Vojna protiv Izrail (4 Car 14:8-20)
17 Se posovetuva Amasija, carot jude-jski, i isprati da mu ka`at na izrail-skiot car Joas, sin na Joahaz, Jehuovsin: „Izlezi da se vidime lice v lice.”
18 Toga{ izrailskiot car Joas is-prati do judejskiot car Amasija da muka`at: „Trnot levanonski ispratil damu ka`at na kedarot levanonski: daj jasvojata }erka na sinot moj za `ena. Nominale divi yverovi levanonski i goizgazile toj trn.
19 Ti veli{: ete, gi izbiv Edomcite, –i srceto tvoe se vozgordea i stanapremnogu suetno. Sedi podobro vo do-mot svoj. Zo{to da se zafa}a{ so opas-na rabota? ]e padne{ ti, i Judeja sotebe.”
20 No Amasija ne poslu{a, bidej}itoa be{e od Boga, – za da gi predade vorakata na Joas, zaradi toa {to pribeg-na kon edomskite bogovi.
21 Izleze Joas, carot izrailski, i sevidoa lice v lice, toj i Amasija, carjudejski, vo Vetsamis judejski.
22 I bea razbieni Judejcite od Izra-ilcite, i se razbegaa sekoj vo {atorotsvoj.
23 I go ulovi Joas, carot izrailski,Amasija, carot judejski, sin na Joas,sin na Ohozija, go dovede vo Erusalim igo sobori erusalimskiot yid vo dol-`ina od ~etiristotini lakti – od Ef-removite Porti do Agolnite Porti;
24 go zede seto zlato i srebro i sitesadovi, {to bea vo domot Bo`ji, ~uvaniod Avedar, i riznicata na carskiotdom, i zalo`nicite, i se vrati vo Sa-marija.
25 Amasija, sin Joasov, car judejski,`ivee{e po smrtta na izrailskiot carJoas, Joahazov sin, petnaeset godini.
26 Drugite Amasievi dela, od prvoto,pa do poslednoto, se opi{ani vo kniga-ta na carevite judejski i izrailski.
27 Potoa, otkako Amasija otstapi odGospod, napravija zagovor protiv negovo Erusalim, i toj izbega vo Laki{.Ispratija po nego vo Laki{, i go ubijatamu.
28 I go donesoa na kowi, ta go pogre-baa kaj predcite negovi vo Judiniotgrad.
Vladeeweto na Ozija (4 Car 14:21-22; 15:1-7)
26 Siot narod go zede Ozija, kojima{e {esnaeset godini, ta go
postavi za car na mestoto na tatkotonegov Amasija.
2 Toj go izgradi Elat i $ go vrati naJudeja, otkako carot, tatkoto negovpo~ina kaj svoite predci.
3 Ozija ima{e {esnaeset godini, kogastana car, i caruva{e vo Erusalim pe-deset i dve godini; majka mu se vika{eJeholija od Erusalim.
4 Toj go prave{e ona {to be{e ugodnopred o~ite na Gospod, tokmu onaka, ka-ko {to prave{e i tatko mu Amasija;
5 se opredeli za Bog vo dnite na Zaha-rija, koj go u~e{e na strahopo~it konBoga; i vo onie denovi, dodeka se obra-}a{e kon Gospod, Bog mu pomaga{e.
6 Toj izleze i se sudri so Filis-tejcite i gi razru{i yidovite na Get, iyidovite na Javnija, i yidovite na A{-dot; gi izgradi gradovite vo oblastaA{dot i kaj Filistejcite.
7 I Bog mu pomaga{e protiv Filis-tejcite i protiv Arapite, {to `iveejavo Gur-Vaal, i protiv Meuncite.
8 I Amoncite mu pla}aa danok naOzija; i se pro~u imeto negovo s# doegipetskite predeli, za{to be{e mnogusilen.
9 Ozija izgradi kuli vo Erusalim nadagolnite porti, nad portite kon doli-nata i na agolot, i gi zacvrsti.
10 Izgradi kuli i vo pustinata, isko-pa i mnogu kladenci, bidej}i toj ima{emnogu dobitok, kako vo nizinite, taka ivo ramninata, i zemjodelci i gradinari
26,6 Is 2,6 11,14 14,29 Er 25,20 Amos 1,8 3,9
8 1 Mojs19,38
9 4 Car14,13 Neem 2,13 3,13
18 Sud 9,8-15
23 Er 31,38
Neem 8,16
24 2 Car 6,
10-11 1 Let 26,
4-15
503
VTORA KNIGA LETOPISI
po planinite i na Karmil, bidej}i gosaka{e zemjodelstvoto.
11 Ozija ima{e vojska, koja izleguva-{e vo vojna po odredi, spored ona kako{to bea izbroeni vo spisokot, sostavenod rakata na pisarot Jeiel, i nadyi-ratelot Maasejahu, pod vodstvoto naHananjahu, golem carski velikodosto-jnik.
12 Site glavi na semejstva, hrabrivojnici, bea na broj dve iljadi i {esto-tini,
13 i pod komanda na rakata nivnaima{e voena sila trista i sedum ilja-di i petstotini du{i, koi vleguvaa vobitka so voinstvena hrabrost, da mupomagaat na carot protiv neprijatelot.
14 I podgotvi Ozija za niv, za celatavojska, {titovi i kopja, {lemovi i ok-lopi, lakovi i kamewa za pra}ki.
15 Napravi vo Erusalim ve{to izmis-leni ma{ini, da stojat na kulite iaglite, za da se frlaat so niv streli igolemi kamewa. I se pro~u imeto nego-vo daleku, za{to se be{e zacvrstil~udno i be{e stanal mnogu silen.
Kazna za Ozija 16 No koga stana silen, se vozgordea
srceto negovo za negovo zaginuvawe, itoj stana prestapnik pred Gospod, nego-viot Bog, za{to vleze vo hramot Gospo-dov za da zapali temjan na kadilniot`rtvenik.
17 Po nego otide sve{tenikot Azarijai so nego osumdeset Gospodovi sve{-tenici, odli~ni lu|e;
18 tie mu se protivstavija na carotOzija i mu rekoa: „Ne e tvoja rabota,Ozija, da mu kadi{ na Gospod; toa e ra-bota na sve{tenicite, sinovi Aronovi,posveteni za kadewe; izlezi od sve-tili{teto, za{to napravi prestap, itoa nema da ti bide za ~est pred GospodBog!”
19 Se naluti Ozija, – a vo rakata nego-va ima{e kadilnica za kadewe, i kogase naluti na sve{tenicite, se pojavilepra na ~eloto negovo, pred liceto nasve{tenicite vo domot Gospodov, prikadilniot `rtvenik.
20 Go pogledna prvosve{tenikot Aza-rija i site sve{tenici; i ete, ima{elepra na ~eloto negovo. Go prinudija daizleze ottamu, pa i samiot toj brza{eda se oddale~i, za{to go porazi Gospod.
21 I ostana leprozen carot Ozija dodenot na smrtta svoja, i `ivee{e voposebna ku}a i be{e otstranet od do-mot Gospodov. A Jotam, negoviot sin,upravuva{e nad carskiot dom i musude{e na narodot vo zemjata.
22 Drugite dela Ozievi, od prvite ido poslednite, gi opi{al prorokotIsaija, sin Amosov.
23 I po~ina Ozija kaj svoite predci, igo pogrebaa kaj predcite negovi vo po-leto kaj carskite grobnici, za{to ve-lea, toj e leprozen. A namesto nego sta-na car sinot negov Jotam.
Vladeeweto na Jotam vo Judeja (4 Car 15:32-38)
27 Jotam be{e na dvaeset i pet go-dini, koga stana car, i caruva{e
vo Erusalim {esnaeset godini; majkamu se vika{e Jeru{a, Sadokova }erka.
2 Toj go prave{e ona {to Mu be{eugodno na Gospod, tokmu onaka kako{to prave{e Ozija, tatkoto negov, samo{to ne vleguva{e vo Gospodoviot hram,a narodot s# u{te gre{e{e.
3 Toj ja izgradi i gornata vrata nadomot Gospodov i izgradi mnogu ne{tona yidot Ofel;
4 izgradi i gradovi vo judejskata pla-nina, a vo gorite izgradi dvorci ikuli.
5 Toj vojuva{e so carot na Amoncitei go pobedi, i Amoncite mu dadoa votaa godina sto kikari srebro i desetiljadi meri p~enica i deset iljadimeri ja~men. Toa mu go davaa Amoncitei vo vtorata i tretata godina.
6 Zatoa Jotam be{e tolku silen,bidej}i gi upravuva{e pati{tata svoipred Gospod, svojot Bog.
7 Drugite dela na Jotam i site negovivojni i odnesuvawe se opi{ani vo kni-gata na carevite izrailski i judejski.
8 Toj be{e na dvaeset i pet godinikoga stana car, a caruva{e {esnaesetgodini vo Erusalim.
21 2 Mojs 4,6 3 Mojs13,46 4 Mojs 5,2
22 Is 1,1 6,1
27,1 4 Car15,32 1 Let 3,12
3 Neem 3,26
5 1 Mojs19,38
14 Er 46,4
16 5 Mojs
32,15 4 Car14,10 16,12
1 Let 5,25
17 3 Car 4,2
18 2 Mojs 30,7 4 Mojs 3,10
18,1-7
19 4 Mojs
12,10
504
VTORA KNIGA LETOPISI
9 I po~ina Jotam kaj svoite predci, igo pogrebaa vo Davidoviot grad. I nanegovo mesto se zacari sinot negovAhaz.
Vladeeweto na bezbo`niot car Ahaz vo Judeja
(4 Car 16:1-4)
28 Ahaz be{e na dvaeset godini ko-ga stana car, i caruva{e vo Eru-
salim {esnaeset godini; i toj ne goprave{e ugodnoto vo o~ite Gospodovi,kako {to prave{e negoviot predokDavid;
2 toj ode{e po patot na izrailskitecarevi, i duri napravi izleani kipovina Vaalovci;
3 i toj kade{e vo dolinata na Hino-movite sinovi, i gi proteruva{e nizogan sinovite svoi, spored gnasotiitena onie narodi, koi Gospod gi progonipred liceto na izrailskite sinovi;
4 prinesuva{e `rtvi i kade{e poobro~i{tata i po ridovite i pod sekoerazgraneto drvo.
Vojna so Sirija i Izrail (4 Car 16:5)
5 Zatoa Gospod, negoviot Bog, go pre-dade vo racete na siriskiot car, iSirijcite go razbija i mu zedoa mnoguzarobenici, koi gi odvedoa vo Damask.Be{e predaden i vo racete na izrail-skiot car, i toj mu nanese golem poraz.
6 Fakij, sin Ramaliev ubi vo eden densto i dvaeset iljadi Judejci, hrabrivojnici, zatoa {to go bea ostavileGospod, Bog na nivnite predci.
7 A Zihrij, silen junak od Efremov-cite, go ubi Maasejahu, careviot sin, iAzrikam, na~alnik na dvorot, i Elka-na, vtor po carot.
8 I zedoa sinovite izrailski od bra-}ata svoi, Judejcite, dveste iljadi `e-ni, sinovi i }erki; ograbija i mnoguplen od niv, i go odnesoa ograbenoto voSamarija.
Prorokot Oded 9 Tamu ima{e prorok Gospodov, po
ime Oded. Toj izleze pred vojskata, koja
ode{e vo Samarija, i im re~e: „Ete,Gospod, Bog na predcite va{i, vo gne-vot Svoj protiv Judejcite, gi predadevo va{a raka, i vie gi izbivte so takvajarost, koja stigna do nebesata.
10 I sega mislite da gi napravite si-novite na Juda i Erusalim va{i robovii robinki. A zar nemate i vie vinapred Gospod, va{iot Bog?
11 Zatoa poslu{ajte me, i vratete gizarobenicite, {to ste gi zarobile odbra}ata svoi, za{to plamenot na gnevotGospodov e na vas.”
12 I nekoi od na~alnicite na sino-vite Efremovi: Azarija, sin Jehoha-nanov, Varahija, sin Me{ilemotov,Ezekija, sin Salumov, i Amasa, sinHadlaev, zastanaa sproti onie {to doa-|aa od vojna.
13 I im rekoa: „Ne doveduvajte gizarobenicite tuka, za{to bi zgre{ilepred Gospod. Zar mislite da pridoda-dete u{te kon grevovite na{i i konprestapite na{i? Na{ata vina e gole-ma, i plamenot na gnevot Gospodov e vrzIzrail.”
14 I vooru`enite gi ostavija zaro-benicite i plenot kaj voenite na~alni-ci i pred celoto sobranie.
15 I stanaa spomenatite po ime ma`i,gi zedoa zarobenicite, i site {to beagoli gi oblekoa od ograbenoto – gi ob-lekoa i gi obuja, i gi nahranija, i gi na-poija, i gi pomazaa so maslo, i gi ka~ijana magariwa site slabi, i gi ispratijavo Erihon, grad na palmite, kaj bra}atanivni, i se vratija vo Samarija.
Ahaz bara pomo{ od Asirija (4 Car 16:7-9)
16 Vo toa vreme carot Ahaz gi zamoliasirskite carevi da mu pomognat,
17 za{to Edomcite u{te napa|aa imnozina ubija i zarobija vo Judeja.
18 A Filistejcite se ra{irija pogradovite vo nizinata i vo ju`na Judejai go prezedoa Vetsamis i Ajalon, Gede-rot i Soho so pot~inetite mu gradovi.Timna so pot~inetite $ gradovi iGimzo so pot~inetite mu gradovi, i senaselija tamu.
10 3 Mojs25,39-46
15 5 Mojs 34,3 Sud 1,16 4 Car 6,22
17 Is 34,5 63,1 Ez 25,12 Amos 1,11 Ps 136,7
18 Er 25,20 Ez 16,27
28,1 Is 1,1
1 Let 3,13
2 2 Mojs
34,17
3 3 Mojs
18,21 5 Mojs 18,9 Is.N. 15,8 4 Car 3,27
Ez 20,26
5 Is 7,1
6 4 Car15,25
9 Is 10,6
47,6 Ezd 9,6
Otkr 18,5
505
VTORA KNIGA LETOPISI
19 Taka ja poni`i Gospod Judeja pora-di Ahaz, carot judejski, za{to toj jarazvrati Judeja i te{ko gre{e{e predGospod.
20 I dojde kaj nego asirskiot car Til-gat-Pilneser, no mu be{e od {teta,namesto da mu pomogne,
21 za{to Ahaz gi zede riznicite oddomot Gospodov, od carskiot dom i odna~alnicite, i s# mu dade na asirskiotcar, no i toa ne mu pomogna.
Grevovite na Ahaz 22 I vo taa pritesneta polo`ba toj
prodol`uva{e da pravi bezzakonijapred Gospod, takov be{e carot Ahaz;
23 im prinesuva{e `rtvi na damas-kite bogovi, mislej}i deka tie go pora-zija, pa vele{e: „Bogovite na siriskitecarevi im pomagaat; }e im prinesam`rtva, tie i mene }e mi pomognat.” Notie mu bea za propast i nemu i na celi-ot Izrail.
24 Gi sobra Ahaz sadovite na domotBo`ji i gi razbi, ja zatvori vratata nadomot Gospodov i si izgradi `rtveni-ci po site agli na Erusalim,
25 po site gradovi Judini napraviobro~i{ta, za da kadi na tu|i bogovi, iGo drazne{e Gospod, Bog na svoitepredci.
26 Drugite dela i site negovi postap-ki, od prvite pa do poslednite, seopi{ani vo knigata na carevite judejs-ki i izrailski.
27 I po~ina Ahaz kaj svoite predci, igo pogrebaa vo gradot, vo Erusalim, none go vnesoa vo grobnicite na izrail-skite carevi. Namesto nego stana carsinot negov Ezekija.
Vladeeweto na carot Ezekija vo Judeja
(4 Car 18:1-3)
29 Ezekija stana car na dvaeset ipet godini, i caruva{e vo Eru-
salim dvaeset i devet godini; majka muse vika{e Avija, Zaharieva }erka.
2 Toj go prave{e ona {to be{e ugodnopred o~ite Gospodovi, tokmu onakakako i negoviot predok David.
O~istuvawe na hramot 3 U{te vo prvata godina na caruvawe-
to svoe, vo prviot mesec, toj gi otvorivratite na domot Gospodov i gi obnovi;
4 i im zapoveda na sve{tenicite ilevitite da dojdat, gi sobra na isto~-niot plo{tad
5 i im re~e: „Poslu{ajte me, leviti!Sega osvetete se, osvetete go i domot naGospod, Bog na predcite va{i; isfr-lete ja ne~istotijata od svetili{teto.
6 Za{to predcite na{i postapuvaaneugodno pred o~ite na Gospod, na{iotBog, Go ostavija, go odvratija licetosvoe od Gospodovoto `iveali{te, Musvrtea grb,
7 ja zatvorija vratata na pritvorot,gi ugasnaa svetilnicite, ne palea kadi-lo i ne prinesuvaa sepalenici vo sve-tili{teto na izrailskiot Bog.
8 I gnevot Gospodov be{e vrz Judeja ivrz Erusalim, i Toj gi predade na pre-zir, na opusto{uvawe i na potsmev, ka-ko {to gledate so o~ite svoi.
9 Ete, predcite na{i padnaa pod me~,a sinovite na{i, i }erkite na{i, i`enite na{i zatoa se vo plen vo tu|azemja dosega.
10 I sega imam na srce da sklu~am za-vet so Gospod, Bog Izrailev, ta da gootstrani od nas plamenot na gnevotSvoj.
11 Deca moi! Ne bidete nebre`ni,za{to Gospod ve izbra za da stoite predliceto Negovo, da Mu slu`ite i da Mubidete slu`iteli i da kadite.”
12 Toga{ stanaa levitite: Maat, si-not Amasaev, i Joil, sinot Azariev –od sinovite Kaatovi; i od sinoviteMerarievi: Kis, sinot Avdiev, iAzarija, sinot Jehalelelov; i od pleme-to Girsonovo: Joah, sinot na Zima, iEden, sinot Joahov;
13 i od sinovite Elicafanovi: [im-ri i Jeiel; i od sinovite Asafovi: Za-harija i Matanija;
14 i od sinovite Emanovi; Jehiil i[imej; i od sinovite Jedutunovi: [e-maja i Uziil.
15 Tie gi sobraa bra}ata svoi, se os-vetija i otidoa po zapoved na carot da
3 28,24 4 Car18,16
5 3 Mojs11,44 Neem 13,9
6 Er 2,27 18,17 Ez 23,35 Dan 9,5-6 Ezd 9,7 1 Let 5,25
7 2 Mojs 30,7
8 3 Mojs26,32 5 Mojs28,25 3 Car 9,7 Er 18,16
10 4 Mojs 25,4 4 Car11,17 Ezd 10,14
11 4 Mojs 3,10
12 4 Mojs3,17-20
15 Is 1,25 1 Let 23,28 1 Mak 4,36-61 2 Mak 10,1-8 Mt 21,12-13 2 Car15,23
19 1 Let 5,25
20 4 Car15,29
Is 7,17 1 Let 5,6
21 Er 2,36
22 Er 5,3
15,7
23 Is 10,20
Er 44,17-18
24 Mal 1,10
Dela 17,23
29,1 1 Let 3,13
506
VTORA KNIGA LETOPISI
go o~istat domot Gospodov, sporedslovoto Gospodovo.
16 Sve{tenicite vleguvaa vnatre vodomot Gospodov, za da go o~istat, i setone~isto, ona {to go najdoa vo hramotGospodov, go iznesoa vo dvorot na domotGospodov, a levitite go zedoa toa da goiznesat nadvor kon potokot Kedron.
17 I po~naa da osvetuvaat na prviotden od prviot mesec, i na osmiot den naistiot mesec vlegoa vo tremot Gos-podov; go osvetuvaa domot Gospodovosum dena i na {esnaesettiot den odprviot mesec zavr{ija.
Povtorno osvetuvawe na hramot 18 Toga{ dojdoa vo domot kaj carot
Ezekija i rekoa: „Go is~istivme domotGospodov i `rtvenikot za sepalenici,i site negovi sadovi, i trpezata za pri-nesenite lebovi, i site nejzini sadovi;
19 site sadovi {to be{e gi zafrlilcarot Ahaz vo tekot na caruvawetosvoe, vo svoeto bezzakonie, gi prigot-vivme i osvetivme; ete, tie se predGospodoviot `rtvenik.”
20 Utredenta rano carot Ezekijastana, gi sobra gradskite na~alnici iotide vo domot Gospodov.
21 I dotera sedum teliwa, sedum ovni,sedum jagniwa i sedum kozli – da giprinesat kako `rtva za grev, zacarstvoto, za svetili{teto i za Judeja;i im zapoveda na sve{tenicite, sinoviAronovi, da prinesat sepalenici vrzGospodoviot `rtvenik.
22 I gi zaklaa telcite, a sve{teni-cite zedoa krv i go porosija `rtveni-kot; gi zaklaa ovnite i go porosija sokrv `rtvenikot; gi zaklaa jagniwata igo porosija so krv `rtvenikot.
23 Gi doteraa i kozlite, koi bea `rtvaza grev pred carot i sobranieto, i tiegi polo`ija vrz niv racete svoi.
24 Sve{tenicite gi zaklaa i go is-~istija so nivnata krv `rtvenikot, zada se prostat grevovite na celiotIzrail, za{to carot be{e zapovedal dase prinese sepalenica i `rtva za grevza celiot Izrail.
25 I postavi leviti vo domot Gos-podov so kimvali, harfi i liri, spored
naredbite na David i Gad, carskiot jas-novidec, i na prorokot Natan, bidej}itaa zapoved be{e dadena od Gospodpreku prorocite Negovi.
26 I zastanaa levitite so Davidovitesvirki i sve{tenicite so trubi.
27 Toga{ Ezekija zapoveda da prine-sat sepalenica vrz `rtvenikot. I kogapo~naa da ja prinesuvaat sepalenicata,po~na peewe na Gospod so zvuci na tru-bite i svirkite na David, carot iz-railski.
28 I celoto sobranie se mole{e, peja-~ite peeja i trubite trubea, s# dodekane se izvr{i sepalenicata.
29 A koga zavr{i sepalenicata, caroti site, {to bea kaj nego, se navednaa ise poklonija.
30 Carot Ezekija i na~alnicite imrekoa na levitite da Go slavat Gospodaso zborovite na David i jasnovidecotAsaf; tie slavea so radost i se naved-nuvaa i se poklonuvaa.
31 Prodol`i Ezekija i re~e: „Segavie Mu se posvetivte na Gospod:pristapuvajte i prinesuvajte `rtvi iblagodarstveni prinosi vo domot Gos-podov.” I celoto sobranie po~na daprinesuva `rtvi i blagodarstveni pri-nosi, a sekoj koj ima{e srde~na `elbaprinesuva{e i sepalenici.
32 A brojot na sepalenicite, {to sob-ranieto gi donese, iznesuva{e: sedum-deset volovi, sto ovni, dveste jagniwa –seto toa za sepalenica na Gospod.
33 Drugi sve{teni `rtvi ima{e:{estotini glavi krupen dobitok i triiljadi siten dobitok.
34 No sve{tenicite bea malku i nemo`ea da gi oderat ko`ite od site se-palenici, pa im pomagaa bra}ata nivnilevitite, dodeka se svr{i rabotata idodeka se osvetija drugite sve{tenici,za{to levitite bea pousrdni vo `elba-ta da se posvetat, otkolku sve{-tenicite.
35 A pritoa ima{e mnogu sepaleniciso masni mesa od `rtvite za pomiru-vawe i so prelivi vrz sepalenicata.Taka be{e obnoveno slu`eweto vo do-mot Gospodov.
26 Ezd 3,10 1 Let15,16.24
27 1 Car16,16
31 2 Mojs 25,2 Evr 13,15-16
34 Ez 44,11
35 1 Mojs 4,4 35,14 2 Mojs29,13
21 3 Mojs4,13-14
Ezd 6,17
22 3 Mojs 4,18
4 Mojs18,17
23 3 Mojs 4,15
16,5
24 2 Mojs
29,36 3 Mojs 1,
1-17 4,1-35
Ezd 8,35
25 1 Car 22,5 1 Let 25,6
507
VTORA KNIGA LETOPISI
36 I se raduva{e Ezekija i celiotnarod, poradi toa {to Bog taka go ras-polo`i narodot, bidej}i toa stananeo~ekuvano.
Podgotovki za praznikot Pasha
30 Ezekija isprati glasnici pocelata zemja izrailska i Judeja,
a napi{a i pisma do Efrem i plemi-wata na Manasija, da dojdat vo domotGospodov vo Erusalim, za da proslavatPasha na Gospod, Bog Izrailev.
2 A vo sovetot carot i na~alnicite iceloto sobranie vo Erusalim re{ija daproslavat Pasha na vtoriot mesec,
3 bidej}i ne mo`ea da ja proslavatkoga $ be{e vremeto, za{to u{te ne-ma{e dovolen broj osveteni sve{teni-ci, pa i narodot ne se be{e sobral voErusalim.
4 Toa mu se dopadna na carot i naceloto sobranie.
5 I re{ija da razglasat po celIzrail, od Virsavija do Dan, da otidatvo Erusalim da Mu napravat Pasha naGospod, Bog Izrailev, za{to odamna neja bea pravele, kako {to e naredeno.
6 I trgnaa glasnici so pisma od ca-rot i od na~alnicite negovi po celatazemja izrailska i Judeja, i po zapovedna carot velea: „Deca izrailski! Obra-tete se kon Gospod, Bog Avraamov, Isa-kov i Izrailev, i Toj }e se svrti kononie, {to se unesre}eni me|u vas odrakata na asirskite carevi.
7 I ne bidete kako predcite va{i ibra}ata va{i, koi postapuvaa bezzakonopred Gospod, Bog na va{ite predci, iToj gi predade za istrebuvawe, kako{to gledate.
8 Sega ne bidete tvrdoglavi kakova{ite predci, pokorete Mu se naGospod i doa|ajte vo svetili{teto Ne-govo, koe Toj go osveti zasekoga{;slu`ete Mu na Gospod, na{iot Bog, iToj }e go otstrani od vas plamenot naSvojot gnev.
9 Koga }e se obratite kon Gospod, bra-}ata va{i i decata va{i }e najdat mi-lost kaj onie, {to gi zarobile, i }e sevratat vo ovaa zemja; za{to Gospod, Bogna{, e blag i milosrden i nema da go
svrti liceto od vas, ako se obratitekon Nego.”
10 Glasnicite odea od grad vo grad pozemjata Efremova i Manasieva, s# doZavulonovata, no im se smeeja i se pod-bivaa so niv.
11 Samo nekoi od kolenoto Asirovo,Manasievo i Zavulonovo se ponizija idojdoa vo Erusalim.
12 A nad Judeja be{e rakata Bo`ja, taim dade ednodu{nost, za da ja ispolnatzapovedta na carot i na~alnicite, spo-red slovoto Gospodovo.
Praznuvawe na Pashata 13 I se sobra vo Erusalim mnogu na-
rod, za da go praznuvaat praznikot naBeskvasnicite pred vtoriot mesec:sobranieto be{e mnogubrojno.
14 Pa stanaa i gi rasturija `rtveni-cite, {to bea vo Erusalim, i s#, vrz koekadea na idolite, ispokr{ija i gofrlija vo potokot Kedron,
15 go zaklaa pashalnoto jagne na~etirinaesettiot den od vtoriot me-sec. Sve{tenicite i levitite, posra-meni, se osvetija i prinesoa sepaleni-ca vo domot Gospodov,
16 i zastanaa po svoite mesta, sporeduredbata svoja, po zakonot na Mojsej,Bo`jiot ~ovek. Sve{tenicite orosuvaaso krv, zemaj}i ja od racete na levitite.
17 A bidej}i vo sobranieto ima{emnozina koi ne se bea osvetile, toga{,namesto tie ne~istite, go kolea pashal-noto jagne levitite, za da go posvetatna Gospod.
18 Mnozina od narodot, pove}eto odplemeto Efremovo i Manasievo, Isa-harovo i Zavulonovo, ne se o~istija; noi tie jadea pasha, nepropisno.
19 No Ezekija se pomoli za niv i re~e:„Blagiot Gospod da mu prosti na seko-go, koj go raspolo`il srceto svoe da Gobara Gospod Bog, Bog na svoite predci,makar i bez sve{teno o~istuvawe.”
20 I Gospod go poslu{a Ezekija i muprosti na narodot.
21 Taka sinovite Izrailevi, koi beavo Erusalim, go izvr{ija praznikot naBeskvasnicite sedum dena so golema ve-selba; sekoj den levitite i sve{teni-
12 Er 32,39 Ez 11,19
13 4 Mojs28,16
14 28,24 2 Car15,23
18 2 Mojs12,43-49 4 Mojs 9,6-10
21 2 Mojs12,15.17
30,1 1 Mojs
41,52 2 Mojs
12,11 4 Mojs
28,16 1 Let 9,1
3 4 Mojs 9,
6-13
5 Sud 20,1
6 2 Mojs 3,6
7 5 Mojs
28,25 Er 11,10 Ez 20,18 Ps 77,8
1 Let 5,25
8 2 Mojs 23,9 4 Mojs 25,4
9 2 Mojs34,6-7
5 Mojs30,2-5
Is 1,16 Er 25,5
Ez 33,11
508
VTORA KNIGA LETOPISI
cite Go slavea Gospoda so svirki,naglaseni za slavoslovuvawe na Gospod.
22 I govore{e Ezekija spored srcetona site leviti, koi znaeja dobro da Muslu`at na Gospod. I ja jadea prazni~-nata `rtva sedum dena, prinesuvaj}isve~eni `rtvi i slavej}i Go Gospod,Bog na svoite predci.
Praznuvaweto prodol`uva 23 I celoto sobranie re{i da praznu-
va u{te sedum dena, i gi pominaa tiesedum dena vo veselba,
24 za{to Ezekija, car judejski, doteraza sobranite iljada teliwa i desetiljadi siten dobitok, knezovite mupodarija na sobranieto iljada teliwa ideset iljadi siten dobitok; toga{ ve}ese osvetija golem broj sve{tenici.
25 I se veselea site sobrani od Judeja,sve{tenici i leviti, i celoto sobra-nie, nadojdeno od Izrail, i dojdencite{to bea do{le od izrailskata zemja ikoi `iveeja vo Judeja.
26 I stana golema veselba vo Erusa-lim, za{to od dnite na Solomon, sinDavidov, car izrailski, ne se slu~itakvo ne{to vo Erusalim.
27 Toga{ stanaa sve{tenicite i levi-tite i go blagoslovija narodot; i niv-niot glas be{e ~uen od Gospod, i mo-litvata nivna se voznese do nebesata, vosvetoto Negovo `iveali{te.
Ezekija go obnovuva verskiot `ivot
31 Otkako zavr{i seto toa, siteIzrailci {to se najdoa tamu,
otidoa po judejskite gradovi, ta gi is-pokr{ija idolite, gi isekoa posveteni-te drvja, gi razru{ija obro~i{tata i`rtvenicite dokraj po celata Judeja ivo zemjata Venijaminova, Efremova iManasieva. Potoa se vratija site si-novi Izrailevi, sekoj na svojot imot,vo gradovite svoi.
2 I naredi Ezekija sve{teni~ki ilevitski smeni, spored raspredelbatanivna, sekoj kaj svojata rabota, sve{-teni~ka i levitska, kaj sepalenica ikaj pomiritelni `rtvi, za slu`ba, zafalewe i slavoslovie, kaj vratata nadomot Gospodov.
3 I opredeli carot del od imotot svojza sepalenici; za utrinski i ve~ernisepalenici, za sepalenici vo sabotitespored novomese~ijata i praznicite,kako {to e zapi{ano vo zakonot Gos-podov.
4 Mu zapoveda u{te na narodot voErusalim, da im dava odredena izdr{kana sve{tenicite i levitite, za dabidat revnosni vo zakonot Gospodov.
5 Koga se razglasi taa zapoved, sino-vite izrailski izdonesoa mnogu golemikoli~estva: `ito, vino, maslo, med isekakvi polski proizvodi; donesoau{te desetok od s# vo izobilstvo.
6 Izrailcite i Judejcite {to `ivee-ja po judejskite gradovi, isto taka done-soa desetok od krupniot i sitniotdobitok i desetok od `rtvite, posvete-ni na nivniot Gospod Bog; i gi stavijana kupovi.
7 Po~naa vo tretiot mesec da natru-puvaat kupovi, i zavr{ija vo sedmiotmesec.
8 I dojdoa Ezekija i knezovite i vi-doa kupi{ta, Go blagoslovija Gospoda inarodot Negov Izrail.
9 Toga{ gi pra{a Ezekija sve{teni-cite i levitite za tie kupi{ta.
10 Mu odgovori Azarija, prvosve{-tenik od domot Sadokov, i re~e: „Ot-kako po~naa da nosat prinosi vo domotGospodov, jadevme do nasituvawe i pakostana mnogu, za{to Gospod go blago-slovi narodot Svoj. Ova golemo mno-`estvo e ostatok.”
11 Toga{ Ezekija zapoveda da podgot-vat sobi vo domot Gospodov. I tie pod-gotvija.
12 I gi vnesoa tamu prinosite, dese-tocite i `rtvite so golema to~nost.Nastojnik kaj niv be{e levitot Konan-jahu, a bratot negov [imej go dr`e{evtoroto mesto.
13 A Jehiil, Azazija, Nahat, Asail,Jerimot, Jozavad, Eliil, Jismahija,Maat i Vaneja bea nadzornici pod upra-va na Konanjahu i negoviot brat Semej– po naredbata na carot Ezekija iAzarija, na~alnikot na Bo`jiot dom.
14 Korej, sinot na Jimnin, levit, vra-tar na isto~nata strana, be{e kaj dob-
3 Ez 45,17 1 Let 29,3
4 4 Mojs18,8-24 5 Mojs 18,8 Neem 13,10
5 4 Mojs18,12.24 5 Mojs12,17 Ez 44,30 Neem 13,12
6 3 Mojs27,30
7 2 Mojs23,16
8 Ps 143,13-15
10 2 Mojs 36,5 2 Car 8,17 Mal 3,10-12
25 11,16-17
15,9 3 Car 8,5 Ezd 6,17
27 2 Mojs
39,43 3 Mojs9,22-23
31,1 4 Car 18,4
Is 36,7
2 1 Let
23,28-32 24,1
509
VTORA KNIGA LETOPISI
rovolnite prinosi na Boga, za da gorazdeluva prinesenoto na Gospod inajva`nite osveteni predmeti.
15 Pod negova uprava bea: Eden, Mini-jamin, Je{ua, [emaja, Amarija i [eha-nija vo sve{teni~kite gradovi, na koiim be{e nalo`eno da razdavaat delovina bra}ata svoi podednakvo, kako nagolemite, taka i na malite, spored niv-nite redovi –
16 osven na onie koi se vneseni vorodoslovieto, – na site ma{ki od trigodini i nagore, na site, {to odat vodomot Gospodov za sekojdnevniteraboti, – za slu`bata nivna, sporeddol`nostite nivni i spored redovitenivni.
17 Zapi{uvaweto na sve{tenicitebe{e spored nivnite tatkovski domovi,na levitite od dvaeset godini i nagore,spored dol`nostite nivni sporedredovite nivni.
18 Sve{tenicite bea zapi{ani vospisokot so site nivni maloletni deca,so `enite nivni, sinovite nivni i }er-kite nivni, seto op{testvo, bidej}itie so celosna vernost $ se posvetija nasve{tenata slu`ba.
19 A za sinovite Aronovi, sve{teni-ci vo selata okolu gradovite nivni, vosekoj grad bea postaveni ma`i oprede-leni da gi razdavaat delovite na sekoema{ko kaj sve{tenicite i na site,zapi{ani vo spisokot kaj levitite.
20 Eve {to napravi Ezekija po celaJudeja; toj go prave{e, ona {to e dobroi pravo i vistinito pred Gospod, svojotBog.
21 I vo s# ona, {to go prezema{e za damu slu`i na Bo`jiot dom i da go zapazizakonot i zapovedite, mislej}i na svo-jot Bog, toj se trude{e od s# srce, iima{e uspeh.
Napadot na asirskiot car Senahirim i negovata propast (4 Car 18:13-37; 19:14-19; 35-37;
Is 36:1-22; 37:8-38)
32 Po takvite dela i takvata ver-nost dojde Senahirim, carot
asirski, navleze vo Judeja, gi opsedna
utvrdenite gradovi so namera da gi os-voi.
2 Koga vide Ezekija deka Senahirimdo{ol so cel da vojuva protiv Eru-salim,
3 re{i so na~alnicite i so svoitesilni lu|e da gi zatvori site izvori navoda nadvor od gradot; i tie mu pomog-naa.
4 Se sobra mnogu narod i gi zatrupaasite izvori i potokot, koj te~e{e nizzemjata, velej}i: zo{to koga }e dojdeasirskiot car, da najde mnogu voda?
5 I se utvrdi Ezekija, gi popravi si-te sru{eni yidovi i gi izdigna do kula-ta, a nadvor izgradi drug yid, go utvrdiMilo vo Davidoviot grad i izrabotimnogu oru`je i {titovi.
6 Postavi voeni na~alnici nad naro-dot i gi sobra kaj sebe na plo{tadot kajgradskite porti, pa im govore{e od sr-ce, velej}i:
7 „Bidete tvrdi i hrabri, ne strahu-vajte i ne pla{ete se od asirskiot cari od seto mno`estvo, koe e so nego, za{-to so nas ima pove}e, otkolku so nego;
8 so nego e raka ~ove~ka a so nas eGospod, Bog na{, za da ni pomaga i da sebori vo bitkite na{i.” I narodot seohrabri od zborovite na Ezekija, carotjudejski.
9 Potoa asirskiot car Senahirimisprati svoi slugi vo Erusalim, – kogatoj li~no be{e vo Laki{, i seta negovasila so nego, – do judejskiot car Ezekijai do site Judejci vo Erusalim, daka`at:
10 „Vaka veli Senahirim, carot asir-ski: ‚na {to se nadevate i sedite voErusalim opsednati?’
11 Zar Ezekija ne ve mami, za da vepredade na smrt od glad i `ed, koga viveli: ‚Gospod, Bog na{, }e n# spasi odrakata na asirskiot car?’
12 Zar toj Ezekija ne gi premavna sve-tili{tata Negovi i `rtvenicite Ne-govi i im re~e na Judejcite i na Eru-salim: pred eden `rtvenik poklonuvaj-te se i vrz nego kadete!
13 Zar ne znaete, {to napraviv jas ipredcite moi so site zemni narodi?Mo`ea li bogovite na zemnite narodi
2 Is 22,7 Er 1,15
4 Is 22,9
5 Is 22,10 1 Let 11,8
7 4 Mojs 14,9 5 Mojs 31,6 4 Car 6,16
8 5 Mojs 3,22 1 Car17,45 Is 52,10 Er 17,5 Jov 40,8
9 Is.N. 10,3
10 Ez 29,16
11 Is 37,10
19 4 Mojs35,2-5
20 4 Car 20,3
32,1 Is 36,1
510
VTORA KNIGA LETOPISI
da ja spasat zemjata svoja od rakatamoja?
14 Koj od site bogovi na narodite, {tomoite predci gi istrebija, mo`e{e dago spasi svojot narod od rakata moja?]e mo`e li i va{iot Bog da ve spasivas od rakata moja?
15 A sega, neka ne ve mami Ezekija ida ne ve zaveduva taka; ne veruvajte mu;ako nitu eden bog na nitu eden narod icarstvo ne be{e vo sostojba da go spasinarodot svoj od rakata moja i od rakatana predcite moi, toga{ i va{iot Bognema da ve spasi vas od rakata moja.”
16 I u{te mnogu govorea slugitenegovi protiv Gospod Bog i protivEzekija, Negoviot sluga.
17 Toj napi{a pismo, vo koe Gohule{e Gospod, Bog Izrailev, i go-vore{e protiv Nego vakvi zborovi:„Kako {to bogovite na zemnite narodine gi spasija svoite narodi od rakatamoja, taka i Ezekieviot Bog nema da gospasi Svojot narod od rakata moja.”
18 I vikaa so silen glas na judejskijazik kon narodot vo Erusalim, koj be-{e po yidovite, za da go zapla{at iispla{at, ta da go prezemat gradot.
19 I govorea za Boga na Erusalim,kako za bogovite na zemnite narodi, –delo na ~ove~ki race.
20 Toga{ carot Ezekija i prorokotIsaija, sinot Amosov, se pomolija ikrenaa glas kon neboto.
21 I Gospod isprati Angel, koj gipogubi site junaci, glavniot na~alniki na~alnicite na vojskata na asirskiotcar, i toj se vrati posramen vo zemjatasvoja. I koga dojde vo domot na svojotbog, tamu go ubija so me~ onie koi beaizlezeni od negovite bedra.
22 Taka go spasi Gospod Ezekija i eru-salimskite `iteli od rakata na asir-skiot car Senahirim i od racete nasite, i gi paze{e nasekade.
23 Toga{ mnozina po~naa da Mu done-suvaat darovi na Gospod vo Erusalim iskapi raboti na judejskiot car Ezekija.I toj se izdigna potoa vo o~ite na sitenarodi.
Bolesta na Ezekija (4 Car 20:1-3; 12-19;
Is 38:1-3; Is 39:1-8) 24 Vo tie dni se razbole Ezekija do
smrt. I Mu se pomoli na Gospod, i Tojposlu{a i mu dade znak.
25 No Ezekija ne Mu blagodari zanapravenite mu dobrini, za{to srcetonegovo se vozgordea. Zatoa gnevot Bo`-ji padna vrz nego, vrz Judeja i vrz Eru-salim.
26 No {tom Ezekija se ponizi poradigordelivosta vo srceto negovo, – toj ierusalimskite `iteli, – gnevot Gospo-dov ne padna vrz niv vo Ezekievite de-novi.
27 Ezekija ima{e mnogu golemo bogat-stvo i slava; si napravi riznici zasrebro i zlato i za skapoceni kamewa,kako i za blagoprijatni mirisi,{titovi i sekakvi skapi sadovi;
28 i oddelni prostorii za zemni pro-izvodi: `ito, vino i maslo, i trla zasekakov dobitok i ogradi za stada.
29 Si izgradi i gradovi. A stada odsiten i krupen dobitok ima{e mnogu,za{to Bog mu be{e dal mnogu golemimot.
30 Toj, pak, Ezekija, go zatvori gor-niot protok na Gionskite vodi i go na-so~i udolu, zapadno od Davidoviotgrad. I vo sekoja svoja rabota Ezekijabe{e uspe{en.
31 Samo kaj pratenicite na vavilon-skite carevi, {to bea isprateni do ne-go da pra{aat za edno ~udo, {to se slu-~ilo na zemjata, Gospod go ostavi, za dago ispita i da otkrie s#, {to mu be{evo srceto.
Kraj na vladeeweto na Ezekija (4 Car 20:20-21)
32 Drugite dela na Ezekija i negovitedobri dela se opi{ani vo videnieto naprorokot Isaija, sinot Amosov, i voknigata za carevite judejski i izrail-ski.
33 Po~ina Ezekija kaj svoite predci,i go pogrebaa pogore od grobi{tata naDavidovite potomci, a po negovatasmrt site Judejci i `iteli erusalim-
25 4 Car14,10
26 Is 39,8 Er 26,18-19
27 1 Let 29,12
30 4 Car18,17
31 1 Mojs 22,1 5 Mojs 8,16 Is 38,7
15 2 Mojs 5,2
Dan 3,15
17 Is 37,14 Ps 73,22
19 Is 2,8
17,8 Er 1,16
Ps 114,4-8
20 Is 1,15
37,15
21 1 Mojs
19,13 4 Car 19,7
Er 41,2
23 1 Car10,27
Is 16,1
511
VTORA KNIGA LETOPISI
ski mu uka`aa po~est. I na negovomesto se zacari sinot negov Manasija.
Carot Manasijai negovoto bezzakonie
(4 Car 21:1-9)
33 Manasija be{e na dvanaeset go-dini koga stana car, i caruva{e
vo Erusalim pedeset i pet godini. 2 Toj go prave{e ona {to ne be{e
ugodno pred o~ite Gospodovi, povedu-vaj}i se po gadotiite na narodite, koiGospod gi be{e progonil od liceto nasinovite Izrailevi.
3 Izgradi pak idolski svetili{ta,{to gi be{e urnal tatkoto negov Eze-kija, im izdigna `rtvenici na Vaalov-ci, podigna mladi {umi i se poklonu-va{e na celoto nebesko voinstvo i muslu`e{e;
4 izgradi `rtvenici i vo Gospodo-viot dom, za koj Gospod be{e rekol: „VoErusalim ve~no }e prestojuva imetoMoe.”
5 Izgradi i `rtvenici na celoto ne-besko voinstvo vo dvata trema na Gos-podoviot dom.
6 Toj gi preveduva{e preku ogansinovite svoi vo dolinata na Hinomo-viot sin, gata{e, vra`a{e i ma|epsu-va{e; i povika izvikuva~i na mrtvi ivol{ebnici: toj prave{e mnogu lo{iraboti pred o~ite na Gospod, za da Gorazgnevi.
7 Napravi u{te i izvajan idol i gopostavi vo Gospodoviot dom, za kogoBog mu be{e rekol na David i na sinotnegov Solomon: „Vo toj dom i vo Eru-salim, {to go izbrav me|u site plemi-wa izrailski, }e go polo`am imetoSvoe zasekoga{;
8 i nema da ostavam vo idnina da iz-leze nogata izrailska od taa zemja, {toja utvrdiv za nivnite predci, samo akotie se potrudat da go pravat s# ona, {tosum im go zapovedal vo celiot zakon inaredbite i zapovedite, dadeni prekurakata Mojseeva.”
9 No Manasija ja dovede Judeja i eru-salimskite `iteli dotamu, {to posta-puvaa polo{o i od onie narodi, {to
Gospod gi istrebi od pred liceto naizrailskite sinovi.
Manasija se kae 10 Gospod mu govore{e na Manasija i
na lu|eto negovi, no tie ne poslu{aa. 11 Zatoa Gospod gi isprati protiv niv
voenona~alnicite na asirskiot car,koi go okovaa Manasija vo okovi, govrzaa so verigi i go odvedoa vo Vavi-lon.
12 I vo taa te{ka nevola toj po~na daGo moli Gospoda, svojot Bog, i dlabokose ponizi pred Boga na svoite predci.
13 Mu se pomoli Nemu, i Bog se prik-loni kon nego, ja ~u molbata negova i govrati vo Erusalim vo carstvoto negovo.I razbra Manasija deka Gospod e Bog.
14 Potoa toj izgradi nadvore{en yidna Davidoviot grad, zapadno od Gion,po dolot i do vlezot na Ribnite Porti,i okolu Ofel i go izdigna visoko. Po-toa postavi voeni na~alnici po siteutvrdeni gradovi vo Judeja,
15 gi otstrani tu|ite bogovi, idolotod Gospodoviot dom i site idolski sve-tili{ta, {to gi be{e izgradil vo go-rata na Gospodoviot dom i vo Erusa-lim, gi isfrli nadvor od gradot.
16 Go obnovi `rtvenikot Gospodov iprinese na nego `rtvi, pomiritelni iblagodarstveni, i im pora~a na Judej-cite da Mu slu`at na Gospod, Bog Iz-railev.
Kraj na vladeeweto na Manasija (4 Car 21:17-18)
17 No narodot u{te prinesuva{e`rtvi po idolskite svetili{ta, no ina Gospod, Svojot Bog.
18 Drugite dela Manasievi, molitva-ta negova kon svojot Bog i zborovite najasnovidcite, koi mu govorea od imetona Gospod, Bog Izrailev, se nao|aat voknigata za carevite izrailski.
19 I molitvata negova, i toa, {toGospod se prikloni kon nego, i sitenegovi grevovi i bezzakonija, i mestata,po koi be{e izdignal `rtvenici i pos-tavil likovi na A{era i idoli, pred
11 5 Mojs28,36 4 Car19,28 Is 37,29 Ez 19,4.9 Amos 4,2 Ps 149,8
14 Neem 3,3 12,39
15 2 Mojs23,24 4 Car23,12
16 3 Mojs7,11-18
33,1 1 Let 3,13
2 5 Mojs 18,9
Er 15,4
3 5 Mojs
16,21-22 17,3
6 3 Mojs
18,21 5 Mojs
18,10
8 2 Car 7,10
9 Er 15,4
Ez 5,7
512
VTORA KNIGA LETOPISI
da se ponizi, opi{ani se vo zapisite naHazaj.
20 I po~ina Manasija kaj svoite pred-ci, i go pogrebaa vo domot negov. A nanegovo mesto se zacari sinot negovAmon.
Judejskiot car Amon (4 Car 21:19-26)
21 Amon be{e na dvaeset i dve godini,koga stana car, i caruva{e vo Erusalimdve godini.
22 I toj go prave{e ona {to ne be{eugodno pred o~ite Gospodovi taka, kako{to go prave{e toa tatko mu Manasija:na site idoli, {to gi be{e napraviltatko mu Manasija, Amon im prinesu-va{e `rtva i im slu`e{e.
23 I ne se ponizi pred Gospod, kako{to se ponizi tatkoto negov Manasija;naprotiv, Amon gi nagolemi grevovitesvoi.
24 Slugite negovi se pobunija protivnego i go ubija vo domot negov.
25 No narodot vo zemjata gi izbi siteonie, {to bea vo buntot protiv carotAmon, i mesto nego narodot na taa zem-ja go izbra za car sinot negov Jo{ija.
Obnovata za vladeeweto na carot Jo{ija
(4 Car 22:1-2)
34 Jo{ija ima{e osum godini, kogastana car, i caruva{e vo Eru-
salim trieset i edna godina. 2 Toj go prave{e ona {to be{e ugodno
pred o~ite Gospodovi, ode{e po pati{-tata na tatkoto svoj David i ne skr{-nuva{e ni levo ni desno.
^istka na idolskite svetili{ta 3 Na osmata godina od caruvaweto
svoe, bidej}i u{te be{e mom~e, po~nada Go bara Boga na svojot predok David,a vo dvaesettata godina po~na da ja~isti Judeja i Erusalim od idolskitesvetili{ta, od posvetenite drvja i odizvajanite i izleanite idoli.
4 Za{to pred liceto negovo girazru{ija `rtvenicite na Vaalovci iidolite, {to se izdigaa nad niv; gi ise-
~e posvetenite drvja, a izvajanite i iz-leanite idoli gi skr{i i razbi voprav, rasturaj}i gi po grobovite naonie, {to im bea prinesuvale `rtvi;
5 koskite na `recite gi izgore vrznivnite `rtvenici, ja is~isti Judeja iErusalim.
6 Vo gradovite na Manasija, Efrem iSimeon, duri do kolenoto Neftalimo-vo, i vo nivnite opusto{eni okolini,
7 toj gi sobori `rtvenicite i posve-tenite drvja, gi razbi vo prav likovitei gi skr{i site idoli po celata izra-ilska zemja, i se vrati vo Erusalim.
Pronajdena Knigata na Zakonot Gospodov
(4 Car 22:3-20) 8 Na osumnaesettata godina od caru-
vaweto svoe, otkako be{e is~istenazemjata i Bo`jiot dom, toj go ispratiSafan, sinot Acaliev, Maasejahu, gra-dona~alnikot, i Joah, sin Joahazov, pi-sar, za da go obnovat domot na Gospod,nivniot Bog.
9 Tie otidoa kaj prvosve{tenikotHelkija i go predadoa prinesenoto voBo`jiot dom, {to go bea sobrale levi-tite, stra`ari kaj pragot, od racete naManasija, Efrem, od site drugi Izra-ilci, od sinovite na Juda i na Venija-min i od `itelite erusalimski.
10 Go dadoa toa vo racete na nadgled-nicite, odredeni vo domot Gospodov, dago razdavaat na rabotnicite, {to }erabotat vo Gospodoviot dom na poprav-kata i obnovuvaweto na domot.
11 I tie im razdavaa na drvodelcite iyidarite, za da kupuvaat delkani kame-wa i drvja za vrski i za pokrivawe nazgradite koi judejskite carevi gi bearazru{ile.
12 Tie lu|e ~esno ja vr{ea svojata ra-bota, a za nadzornici nad niv bea pos-taveni Jahat i Avdija, leviti od Mera-rievite sinovi, i Zaharija i Me{ulamod Kaatovite sinovi, i site leviti,{to umeeja da svirat na muzi~ki na-pravi.
13 Tie bea odredeni nad nosa~ite i ginadgleduvaa site rabotnici kaj sekoja
5 3 Car 13,2
7 2 Mojs32,20
13 1 Let 23,4
20 4 Car21,18
21 1 Let 3,14
23 2 Mojs 10,3
Ps 17,26 Ps 147,6
34,1 1 Let 3,14
3 1 Let 16,11
4 2 Mojs
34,13 3 Mojs
36,30
513
VTORA KNIGA LETOPISI
rabota: a drugite leviti bea i pisari, inadglednici, i vratari.
14 Koga go vadea srebroto, {to be{eprineseno vo Gospodoviot dom, sve{-tenikot Helkija ja najde Knigata naZakonot Gospodov, daden preku Mojsee-vata raka.
15 Progovori Helkija, pa mu re~e napisarot Safan: „Ja najdov Knigata naZakonot vo domot Gospodov.” Helkijamu ja dade knigata na Safan.
16 A Safan ja odnese knigata kajcarot i pritoa mu ja donese na carotovaa vest: „Tvoite slugi vr{at s# {toim e tamu naredeno.”
17 Go isturija srebroto, {to senao|a{e vo domot Gospodov, i go preda-doa vo racete na nadglednicite i voracete na rabotnicite.
18 Pisarot Safan mu javi u{te nacarot i re~e: „Ovaa kniga mi ja dadesve{tenikot Helkija.” I Safan japro~ita pred carot.
19 Koga gi ~u carot zborovite nazakonot, ja raskina svojata obleka.
20 I mu zapoveda carot na Helkija ina Ahikam, sin Safanov, na Avdon, sinMiheev, i na pisarot Safan i na car-skiot sluga Asaja, velej}i:
21 „Odete i pra{ajte Go Gospod zamene, za drugite vo Izrail i za Judazaradi zborovite na taa najdena kniga,za{to golem e gnevot Gospodov, kojplamna vrz nas, zatoa {to tatkovcitena{i ne gi zapazija Gospodovite zbo-rovi, za da postapuvaat spored ona {toe napi{ano vo taa kniga.”
22 Toga{ Helkija i onie, {to bea is-prateni od carot, otidoa kaj pro-ro~icata Hulda, `ena na Selum, sin naTokhat, sin na Asra rizni~arot, – a taa`ivee{e vo noviot del na Erusalim, –i govorea so nea za toa.
23 Taa im re~e: „Vaka veli Gospod,Bog Izrailev: ka`ete mu na onoj ~ovek,{to ve ispratil kaj mene.
24 Vaka veli Gospod: ‚ete, }e ispratamzlo vrz ova mesto i vrz `itelitenegovi – site prokletstva, napi{ani voknigata, {to ja ~itaa pred liceto najudejskiot car,
25 poradi toa {to Me ostavija i kadeana drugi bogovi, za da Me razgnevat sosite dela na racete svoi. Zatoa gnevotMoj }e se razgori nad ova mesto i nemada zgasne.’
26 A na carot judejski, koj ve ispratida Go pra{ate Boga, ka`ete mu: ‚vakaveli Gospod, Bog Izrailev, za zborovi-te, {to si gi ~ul:
27 bidej}i srceto ti omekna, i ti seponizi pred Gospod, otkako ~u {to ve-li Toj za ova mesto i za `itelite nego-vi, i ponizuvaj}i se pred Mene i ja ras-kina oblekata svoja i pla~e{e predMene, zatoa i Jas te slu{nav, veliGospod.
28 Ete, Jas }e te priberam kaj pred-cite tvoi, i }e bide{ polo`en so mirvo grobnicata svoja, i o~ite tvoi nemada go vidat seto ona zlo, {to }e goispratam vrz ova mesto i protiv `ite-lite negovi.’” I mu go odnesoa odgov-orot na carot.
Zavetuvawe na poslu{nost kon Boga (4 Car 23:1-20)
29 Toga{ carot zapoveda da se soberatsite stare{ini od Judeja i Erusalim,
30 pa otide carot vo domot Gospodov,i so nego site Judejci i `itelite eru-salimski, i sve{tenicite, i levitite,i siot narod, od golem do mal; i im gipro~ita toj glasno site zborovi od kni-gata na zavetot, najdena vo domotGospodov.
31 Potoa carot se ispravi na mestotosvoe i sklu~i zavet pred liceto naGospod – da Go sledat Gospoda i da gizapazat od s# srce i so seta du{a zapo-vedite Negovi, otkrovenijata negovi izakonite Negovi, ta da gi izvr{at zbo-rovite na zavetot, napi{ani vo taakniga.
32 I carot im zapoveda na site, {tobea vo Erusalim i vo zemjata Venijami-nova, da go potvrdat toa; i po~naa `i-telite erusalimski da postapuvaatspored zavetot na Boga, Bog na nivnitepredci.
33 I gi otstrani Jo{ija site gadotiiod site zemji na izrailskite sinovi, i
25 Er 22,9
27 2 Mojs 10,3
31 4 Car11,17
33 5 Mojs 18,9
15 Ezd 7,6
Neem 8,1
19 5 Mojs28,6-9
Is 36,22
21 Ez 36,18
22 2 Mojs
15,20 Neem 6,14
24 Is 3,9
Er 40,2
514
VTORA KNIGA LETOPISI
im zapoveda na site vo zemjata izrail-ska da Mu slu`at na Gospod, svojot Bog.I vo site denovi na `ivotot negov tiene otstapuvaa od Gospod Bog na nivnitepredci.
Podgotvuvawe za praznikot Pasha i negovoto sve~eno praznuvawe
(4 Car 23:21-23)
35 Jo{ija ja proslavi Pashata Gos-podova vo Erusalim, i go zaklaa
pashalnoto jagne na ~etirinaesettiotden od prviot mesec.
2 I gi naseli sve{tenicite po mesta-ta nivni i gi pottiknuva{e da mu slu-`at na domot Gospodov;
3 i im re~e na levitite, posveteni naGospod i u~iteli na site Izrailci:postavete go svetiot kov~eg vo hramot,{to go izgradi Solomon, sinot Davi-dov, car izrailski; nema potreba da gonosite na ramenici; slu`ete Mu segana Gospod, na{iot Bog i na narodotNegov Izrail;
4 zastanete spored rodovite na svoitepredci i spored rodovite svoi, kako{to e zapovedano od David, carot izra-ilski, i kako {to e zapovedano odsinot negov Solomon,
5 stojte vo svetili{teto, spored onakako {to se rasporedeni rodovite nava{ite bra}a, sinovite narodni, spo-red ona kako {to se razdeleni levit-skite rodovi i redovi;
6 zakolete go pashalnoto jagne, osve-tete se i podgotvete go za bra}ata svoi,postapuvaj}i soglasno so Gospodovotoslovo preku Mojsej.
7 I im podari Jo{ija na sinovitenarodni, na site, {to bea tamu, od sit-niot dobitok jagniwa i jariwa, s# zapashalnata `rtva, na broj trieset ilja-di i tri iljadi vola. Toa be{e od car-skiot imot.
8 I na~alnicite negovi sesrdno davaaprinos za narodot, na sve{tenicite ina levitite: Helkija, Zaharija iJehiil, stare{ini vo Bo`jiot dom, imdadoa na sve{tenicite za `rtvapashalna dve iljadi i {estotini jagni-wa i jariwa i trista vola;
9 Konanjahu, [emaja i Natanail, ne-govi bra}a, A{avija, Jehiil i Jozavad,levitski stare{ini, im podarija nalevitite za pashalna `rtva pet iljadiovci i petstotini volovi.
10 Taka se podgotvi slu`bata, i pocareva zapoved sve{tenicite zastanaana svoite mesta i levitite sporedsmenite svoi;
11 go zaklaa pashalnoto jagne, isve{tenicite rosea so krvta, {to jazemaa od racete na levitite, a levititegi derea ko`ite;
12 i go raspredelija opredelenoto zasepalenici, za da go dadat po redovitena tatkovskite rodovi na sinovite na-rodni, za prinos na Gospod, kako {to enapi{ano vo Mojseevata kniga. Istototoa go napravija i so volovite.
13 I go ispekoa na ogan pashalnotojagne, spored zakonot; a sve{tenite`rtvi gi svarija vo kotli, grniwa itavi, pa go razdadoa brzo po siot narod;
14 potoa prigotvija za sebe i zasve{tenicite, za{to sve{tenicite,sinovite Aronovi, bea zafateni soprinesuvaweto sepalenici i masnimesa do no}ta; zatoa levitite gotvea iza sebe i za sve{tenicite, sinoviteAronovi.
15 A peja~ite, sinovi Asafovi,ostanuvaa po mestata svoi, sporednaredbite na David i Asaf, Eman iJedutun, careviot jasnovidec, avratarite kaj sekoja vrata: nema{eza{to da ja napu{taat slu`bata svoja,bidej}i bra}ata nivni, levitite, gotveaza niv.
16 Taka be{e rasporedena celataslu`ba vo toj den, za da napravat Pashai da prinesat sepalenici naGospodoviot `rtvenik, po zapoved nacarot Jo{ija.
17 Taka ja praznuvaa izrailskitesinovi, {to bea tamu Pashata vo toavreme i praznikot Beskvasnici votekot na sedum dena.
18 Takva Pasha ne be{e proslavuvanavo Izrail od denovite na prorokotSamoil; od izrailskite carevi niedenne be{e prigotvil takva Pasha, kakva{to napravi Jo{ija, sve{tenicite,
13 2 Mojs12,2-11
14 29,13
15 Ps 67,24 Neem 12,46 1 Let 25,1
35,1 2 Mojs12,1-30 4 Mojs
28,16
4 Ezd 6,18
1 Let 24,1
6 3 Mojs
11,44
7 31,3
8 1 Let 29,3
515
VTORA KNIGA LETOPISI
levitite i site Judejci, i Izrailci,koi bea tamu, i `itelite erusalimski.
19 Taa Pasha be{e proslavena vo osu-mnaesettata godina od caruvaweto naJo{ija.
Krajot na Jo{ija (4 Car 23:28-30)
20 Po seto toa, otkako Jo{ija go urediBo`jiot dom, dojde Neho, egipetskiotcar, da se bori na rekata Eufrat kajKarhemi{. Jo{ija mu izleze vo pres-ret.
21 Neho isprati kaj nego pratenici daka`at: „[to ima me|u mene i tebe, carejudejski? Protiv tebe sega ne sumtrgnal, tuku protiv domot so koj imamvojna. Bog mi zapoveda da brzam; nemojda Mu se protivi{ na Boga, Koj e so me-ne, za da ne te pogubi.”
22 No Jo{ija ne go odvrati liceto odnego, tuku se prigotvi da se bie so nego;i ne gi poslu{a zborovite na Neho,{to bea od Boga, tuku izleze vo boj vodolinata Megido.
23 I strelcite go ustrelija carot Jo-{ija, i carot im re~e na slugite svoi:„Odvedete me, za{to sum te{ko ranet.”
24 Slugite negovi go simnaa od kola-ta, go ka~ija vo druga negova kola i goodvedoa vo Erusalim. I toj umre; ibe{e pogreban vo grobnicata na svoitepredci. Cela Judeja i Erusalim go op-lakaa Jo{ija.
25 Jo{ija be{e oplakan i od Eremijavo ta`a~ka pesna; nego go spomenuvaasite pea~i i peja~ki vo ta`a~kite pes-ni svoi, poznati i do denes, koi gi pre-dadoa vo obi~aj vo Izrail; ete, tie senapi{ani vo knigata na ta`a~kitepesni.
26 Drugite dela na Jo{ija i dobri-nite negovi, soglasni so zapovedanotovo zakonot Gospodov,
27 i negovite dela, prvi i posledni, seopi{ani vo knigata za carevite izra-ilski i judejski.
Judejskiot car Joahaz (4 Car 23:30-35)
36 Narodot na taa zemja go zede Joa-haz, sinot Jo{iev, go pomaza i go
postavi za car na mestoto od tatkotonegov vo Erusalim.
2 Joahaz ima{e dvaeset i tri godinikoga stana car, i caruva{e vo Erusalimtri meseca.
3 Egipetskiot car go sobori od pres-tolot vo Erusalim, go odvede vo Egipeti $ nalo`i na zemjata globa od sto ki-kari srebro i eden kikar zlato.
4 Egipetskiot car go postavi bratotnegov Elijakim za car nad Judeja i nadErusalim, i mu go smeni imeto vo Joa-kim, a bratot negov Joahaz, Neho go zedei go odvede vo Egipet.
Judejskiot car Joakim
(4 Car 23:36-24:7) 5 Joakim ima{e dvaeset i pet godini,
koga stana car, i caruva{e vo Erusalimedinaeset godini. Toj go prave{e ona{to ne be{e ugodno pred o~ite na Gos-pod, svojot Bog.
6 Protiv nego izleze Navuhodonosor,carot vavilonski, i go okova vo okovi,za da go odvede vo Vavilon.
7 Del od sadovite na Gospodoviot domprenese Navuhodonosor vo Vavilon i gipostavi vo svoeto idolsko svetili{tevo Vavilon.
8 Drugite dela na Joakim i gadotiite,{to gi izvr{i i kakvi {to se najdoakaj nego, se opi{ani vo knigata za ca-revite izrailski i judejski. Mesto negostana car sinot negov Jehojahin.
Judejskiot car Jehojahin
(4 Car 24:8-17) 9 Jehojahin ima{e osumnaeset godini
koga stana car, i caruva{e vo Erusalimtri meseca i deset dena. Toj go prave-{e, ona {to be{e lo{o pred o~iteGospodovi.
10 Otkako izmina godinata, carotNavuhodonosor isprati i zapoveda dago dovedat vo Vavilon zaedno so skapo-cenite sadovi na Gospodoviot dom, gopostavi za car na Judeja i Erusalimbratot negov Sedekija.
36,4 Ez 19,4
5 Er 22,18 25,1 26,1
6 Er 25,9 Ez 19,9 Dan 1,1
7 Er 27,16 Dan 1,2 Ezd 1,7
9 Er 22,24-28
10 4 Car20,17 Is 52,11 Er 14,18 Ezd 1,7
20 1 Mojs 2,14
Is 10,9 Er 46,2
21 3 Car13,18
4 Car18,25
23 3 Car22,34
25 1 Mojs
50,10 Er
22,10.15-16
516
VTORA KNIGA LETOPISI
Judejskiot car Sedekija (4 Car 24:18-20; Er 52:1-3)
11 Sedekija ima{e dvaeset i edna go-dina koga stana car, i caruva{e vo Eru-salim edinaeset godini;
12 i toj go prave{e ona, {to ne be{eugodno pred o~ite na Gospod, svojotBog. Toj ne se ponizi ni pred prorokotEremija, koj prorokuva{e od Gospodo-vata usta.
Padot na Erusalim (4 Car 25:1-25; Er 52:3-11)
13 I se odmetna od carot Navuhodo-nosor, koj go zakolnal vo imeto Bo`jo,i se poka`a tvrdoglav i go o`esto~isrceto svoe dotamu, {to ne se obratikon Gospod, Bog Izrailev.
14 Pa i site na~alnici nad sve{te-nicite i nad narodot gi zgolemija svoi-te prestapi, sledej}i gi site gadotiina neznabo{cite, i go oskvernuvaadomot na Gospod, {to Toj go be{e osve-til vo Erusalim.
15 Gospod, Bog na nivnite predci, imispra}a{e Svoi glasnici u{te vo ranoutro, za{to Mu be{e `al za Svojotnarod i Svoeto `iveali{te.
16 No tie se podbivaa so isprateniteod Boga i ne se gri`ea za zboroviteNegovi, gi poni`uvaa prorocite Ne-govi, dodeka gnevot na Gospod ne padnavrz narodot Negov, ta nema{e za negospasenie.
17 I Toj go isprati vrz niv haldej-skiot car, i toj gi ubi so me~ mladin-cite nivni vo domot na nivnata sve-tiwa; ne go po{tedi ni Sedekija – ni
devica, ni starec, ni nemo}en. S# pre-dade Bog vo rakata negova.
18 I site sadovi na Bo`jiot dom, go-lemi i mali, i riznicite na domot Gos-podov, i riznicite na carot i na-~alnicite negovi, – s# odnese vo Vavi-lon.
19 Pa go izgorea Bo`jiot dom, girazurnaa yidovite na Erusalim i sitenegovi dvorci so ogan gi izgorea; i sitenegovi skapocenosti gi uni{tija.
20 A izbavenite od me~ Navuhodono-sor gi preseli vo Vavilon, i tie mu bearobovi nemu, do zacaruvaweto na per-siskiot car,
21 za da se ispolni zborot Gospodov,ka`an preku ustata na Eremija: dodekazemjata ne gi otpraznuva svoite saboti,}e po~iva vo pusto{, seto toa vreme, s#dodeka ne se navr{at sedumdeset godi-ni.
Dekret na carot Kir za vra}awe na Judejcite
(1 Ezd 1:1-4) 22 A vo prvata godina na persiskiot
car Kir, za da se ispolni zborot Gos-podov, ka`an preku ustata na Eremija,Gospod go podbudi duhot na Kir, per-siskiot car, i toj zapoveda da proglasatpo celoto negovo carstvo, usno i pis-meno, i da ka`at:
23 „Vaka re~e Kir, carot perskiski:‚Gospod, Bog nebesni, mi gi dade sitezemni carstva i mi zapoveda da Mu iz-gradam dom vo Erusalim, vo Judeja. Koje me|u vas od siot Negov narod, Gospod,negoviot Bog neka bide so nego, i tojneka odi tamu.’”
18 Er 27,20
11 4 Car24,11
Er 27,1 28,1
12 5 Mojs 8,3
Er 37-39 44,10
13 2 Mojs 32,9 5 Mojs 9,27
Ez 17,13
14 1 Let 5,25
15 Is 5,4
Er 7,25 Mal 2,7
16 4 Car 2,23
Jov 8,2 Dan 9,6
Ezd 5,12 Mt 5,12
17 5 Mojs
32,25 Er 6,11
9,21 Ez 9,6
Ezd 5,12
517
VTORA KNIGA LETOPISI
Kir dava odobrenie za vozobnovuvawe na hramot
1 Vo prvata godina na persiskiotcar Kir za da se ispolni slovoto
Gospodovo iska`ano od ustata naEremija, go pottikna Gospod duhot naKir, persiskiot car, i toj zapoveda daproglasat po celoto carstvo, usno ipismeno:
2 vaka veli Kir, carot persiski:„Gospod, Bog na neboto, mi gi dade sitezemni carstva i mi zapoveda da Mu iz-gradam dom vo Erusalim {to e voJudeja.
3 Koj me|u site vas e od Negoviot na-rod, – Bog neka bide so nego, i neka odivo Erusalim, koj e vo Judeja, da gradidom na Gospod, Bog Izrailev, – Toj eBog, Koj e vo Erusalim.
4 A sekoj {to ostanal vo drugite mes-ta, kade i da `ivee toj, neka mu pomog-nat `itelite od tie mesta so srebro, sozlato, so drug imot, so dobitok i sodobrovolni prilozi za Bo`jiot dom{to e vo Erusalim.”
5 Toga{ knezovite na plemiwataJudini i Venijaminovi, sve{tenicitei levitite, sekoj, ~ij duh go pottiknaGospod, se podgotvija da odat da go gra-dat Gospodoviot dom {to e vo Erusa-lim.
6 I site nivni sosedi im pomagaa sosrebreni sadovi, so zlato, so drug imoti so dobitok i so skapi predmeti, po-kraj dobrovolnite prinosi za hramot.
7 A carot Kir gi izvadi sadovite naGospodoviot dom {to Navuhodonosorgi be{e odzel od Erusalim i gi be{epostavil vo domot na svojot bog.
8 Niv Kir, persiskiot car, gi izneseso pomo{ na rizni~arot Mitredat, atoj gi predade pod broj na Sasavasar,upravitel na Judeja.
9 I eve go brojot nivni: zlatni ~inii– trieset, srebreni ~inii – iljada, no-`evi – dvaeset i devet.
10 zlatni ~a{i – trieset, srebreni~a{i, dvojni – ~etiristotini i deset,drugi sadovi – iljada;
5 4,1 10,9 2 Mojs35,21 Neem 11,4 Fil 2,13
6 2 Mojs3,21-22 11,2-3 12,35-36
7 5,14 4 Car24,13 Er 52,17-19 2 Let 36,7
1,1 Er 25,11
29,10 Dan 1,29
2 Let 36,22
2 Is 41,2
45,1 46,11 60,3
Agej 1,2 Ps 71,11
4 3,7 4,3
5,13 2 Mojs 3,22 Is 10,20-22 Otkr 21,24
PRVA KNIGA EZDRA
Voved
Knigite Ezdra i Neemija proizleguvaat od ista sredina kako i dvete knigiLetopisi (vidi vo vovedot na 1 Letopisi) i so~inuvaat nivno prodol`enie.Tie se sostaveni vo ist duh i vo ista perspektiva.
Knigata zapo~nuva so ovlastuvaweto na Judejcite dobieno od Kir, carot naPersija, spored koe tie mo`at da odat da go obnovat hramot vo Erusalim (1).Pogolem broj od progonetite se vra}aat vo tatkovinata (2). Nivnata prvagri`a e da go podignat vo Erusalim `rtvenikot i povtorno da gi vosposta-vat tradicionalnite obredi (3). Me|utoa podgotovkite za povtornataizgradba na hramot predizvikuvaat sprotivstavuvawe na odredeni nepri-jateli. Od toa proizleguva ~estata prepiska so persiskata administracija,koja se zalaga za obnovata na hramot (4-6).
Vo vtoriot del od knigata se opi{uva kako vo naredniot vek, sve{tenikotEzdra, ispraten od imperatorot Artakserks, go obnovuva i go reformirareligiozniot `ivot vo Erusalim (7–10). Porakata na knigata za Ezdra jaistaknuva neophodnosta od verata i pravedniot `ivot. Taa ja poka`uvahrabrosta i predanosta so koja ovoj sve{tenik – reformator se zafatil da jaobnovi verata i pobo`nosta vo Izrail. Imeno vo vremeto na Ezdra zapo~nuvada se formira onoj judaizam, vo ~ija sredina nekolku vekovi podocna, }e se rodiIsus Hristos.
11 vkupno sadovi, zlatni i srebreni,pet iljadi i ~etiristotini. Seto toago zede so sebesi Sasavasar, koga ise-lenicite trgnaa od Vavilon za Erusa-lim.
Spisok na Judejcite koi se vra}aat vo Palestina
2 Ova se lu|eto od zemjata koi beapreseleni vo progonstvo, koga vavi-
lonskiot car Navuhodonosor gi be{eodvel vo Vavilon. Tie se vratija voErusalim i Judeja, sekoj vo svojot grad,
2 a dojdoa so Zorovavel, Je{ua, Nee-mija, Seraja, Reelaja, Mardohej, Bil-{an, Mispar, Bigvaj, Rehum i Baana.Eve go brojot na lu|eto od narodot Iz-railev:
3 potomci na Paro{ – dve iljadi stosedumdeset i dvajca;
4 potomci na Safatija – trista se-dumdeset i dvajca;
5 potomci na Arah – sedumstotinisedumdeset i pet;
6 potomci na Pahat-Moav, odnosno odpotomcite na Je{ua i na Joav – dveiljadi osumstotini i dvanaeset;
7 potomci na Elam – iljada dvestepedeset i ~etiri;
8 potomci na Zatu – devetstotini~etirieset i pet;
9 potomci na Zakaj – sedumstotini i{eeset;
10 potomci na Vanij {estotini~etirieset i dvajca;
11 potomci na Bevaj – {estotini dvae-set i trojca;
12 potomci na Azgad – iljada dvestedvaeset i dvajca;
13 potomci na Adonikam – {estotini{eeset i {est;
14 potomci na Bigvaj– dve iljadipedeset i {est;
15 potomci na Adin – ~etiristotinipedeset i ~etiri;
16 potomci na Ater – od domot naEzekija, – devedeset i osum;
17 potomci na Becaj – trista dvaeset itrojca;
18 potomci na Jora – sto i dvanaeset; 19 potomci na Ha{um – dveste dvaeset
i trojca;
20 potomci na Gibar – devedeset i pet; 21 od Vitleem – sto dvaeset i trojca; 22 lu|e od Netofa – pedeset i {est; 23 lu|e od Anatot – sto dvaeset i
osum; 24 lu|e od Azmavet – ~etirieset i
dvajca; 25 lu|e od Kirjat-Jarim, Kefira i
Beerot – sedumstotini ~etirieset itrojca;
26 od Rama i Geva – {estotini dvaeseti eden;
27 `iteli od Mihmas – sto dvaeset idvajca;
28 `iteli od Vetil i Gaj – dvestedvaeset i trojca;
29 `iteli od Nevo – pedeset i dvajca; 30 `iteli od Magbi{ – sto pedeset i
{est; 31 potomci na drugiot Elam – iljada
dveste pedeset i ~etiri; 32 potomci na Harim – trista i dvae-
set; 33 `iteli od Lod, od Hadid i od Ono
– sedumstotini dvaeset i pet; 34 od Erihon – trista ~etirieset i
pet; 35 od Senaa – tri iljadi {estotini i
trieset. 36 Sve{tenici: potomci na Jedaja od
domot na Je{ua – devetstotinisedumdeset i trojca;
37 potomci na Imer – iljada pedeset idvajca;
38 potomci na Pa{hur – iljada dveste~etirieset i sedum;
39 potomci na Harim – iljada isedumnaeset;
40 leviti: potomci na Je{ua i naKadmiel, od potomcite na Hodavija –sedumdeset i ~etiri.
41 Peja~i: od potomcite na Asaf – stodvaeset i osum;
42 Potomci na ~uvarite na vratite:potomci na Selum, potomci na Ater,potomci na Talmon, potomci na Akuv,potomci na Hatita, potomci na [ovaj –vkupno sto trieset i devet.
43 Hramovi prislu`nici: potomci naCiha, na Hasufa, na Tabaot,
44 na Keros, na Siaha, na Padon, 45 na Levana, na Hagava, na Akuv,
34 3 Car16,34 2 Let 28,15
36 1 Let 24,7
40 1 Mojs29,34 4 Mojs 3,9 5 Mojs16,6-7 1 Let 16,4
41 1 Let 15,16
42 1 Car 3,15 1 Let 9,17
43 Neem 11,21
2,1 4 Car24,16
Neem 7,6-72
2 3,2 5,2
10,18 3 Car 3,19
Mt 1,12
3 8,3
10,15
13 8,13
519
PRVA KNIGA EZDRA
46 potomci na Hagav, na Salmaj, naHanan,
47 potomci na Gidel, na Gahar, naReaja,
48 na Recin, na Nekoda, na Gazam, 49 na Oza, na Paseah, na Besaj, 50 na Asna, na Meunim, na Nefusim, 51 na Bakbuk, na Hakufa, na Harur, 52 na Baclut, na Mehida, na Har{a, 53 na Barkos, na Sisera, na Temah, 54 na Necijah i na Hatifa. 55 Potomcite na Solomonovite slugi:
potomci na Sotaj, na Hasoferet, naPeruda,
56 na Jaala, na Darkon, na Gidel, 57 na Safatija, na Hatil, na Poheret-
Hacevaim i na Amij. 58 vkupno hramovi prislu`nici i po-
tomci na Solomonovite slugi – tristadevedeset i dvajca.
59 A ova se imiwata na onie koi trg-naa od Tel-Melah, Tel-Har{a, Keruv,Adan, Imer, iako tie ne mo`ea dadoka`at, dali nivnoto pokolenie ilisemejstvo poteknuva od Izrail:
60 potomci na Delaja, Tovija i Nekoda– {estotini pedeset i dvajca.
61 U{te i od potomcite na sve{te-nicite: potomci na Havaja, Kakoc,Verzelij, koj se o`eni so edna od }er-kite na Galaad~anecot Verzelij i po~-na da se imenuva so nivnoto ime.
62 Tie go baraa svojot rodosloven za-pis, i ne go najdoa, zatoa bea isklu~eniod sve{tenstvoto.
63 I upravitelot im re~e da ne jadatod najsvetoto od `rtvite, dodeka ne sepostavi sve{tenik so urim i tumim.
64 Site zaedno sobrani s# na s# ~eti-rieset i dve iljadi i trista i {eesetlu|e,
65 osven slugite nivni, koi bea sedumiljadi trista trieset i sedum inivnite dveste peja~i i peja~ki.
66 Kowi imaa sedumstotini trieset i{est, maski – dveste ~etirieset i pet,
67 kamili imaa ~etiristotini trie-set i pet, magariwa – {est iljadi se-dumstotini i dvaeset.
68 Nekoi od stare{inite na domovite,otkako }e dojdea vo domot Gospodov, voErusalim, so drago srce daruvaa za do-
mot Bo`ji za da se obnovi vrz osnovitenegovi.
69 Kolku {to im dostiga{e rakata,tie dadoa vo riznicata za rabota {ee-set i edna iljada zlatni darijki, i petiljadi mini srebro i sto sve{teni~kiode`di.
70 Taka se naselija pak i sve{te-nicite i levitite, i narodot i peja-~ite, i ~uvarite na vratite i slu`i-telite vo hramot, i celiot Izrail vogradovite svoi.
Je{ua i Zorovavel povtorno go vospostavuvaat bogoslu`enieto
3 Koga nastapi sedmiot mesec, isinovite Izrailevi ve}e bea po
gradovite, narodot se sobra zaedno voErusalim.
2 Toga{ Je{ua, sinot na Jocadak, inegovite bra}a po sve{tenstvo, i Zo-rovavel, sinot na Salatiil, i bra}atanegovi, zapo~naa da Mu gradat na BogIzrailev `rtvenik za da prinesuvaatna nego sepalenici, kako {to e zapi-{ano vo zakonot na Mojsej, ~ovekotBo`ji.
3 Go postavija `rtvenikot vrz osno-vite negovi, bidej}i se pla{ea od so-sednite narodi; i po~naa da prinesu-vaat na nego sepalenici na Gospod,nautro i nave~er.
4 I go praznuvaa praznikot Senici,kako {to be{e zapovedano, a prinesu-vaa i sekojdnevni `rtvi sepalenici voopredelen broj kako {to be{e oprede-leno za sekoj den.
5 Potoa redovno prinesuvaa sepa-lenici i vo novomese~ijata, i vo sitepraznici, posveteni na Gospod, kako idobrovolni prinosi na Gospod od sekoj,koj saka{e.
6 A od prviot den na sedmiot mesecpo~naa da Mu prinesuvat sepalenici naGospod. No na Gospodoviot hram u{tene mu bea postaveni temelite.
7 I po~naa da davaat pari na kameno-delci i drvodelci, i jadewe i piewe imaslo na Sidonci i Tirci za da done-sat kedrovo drvo od Livan po moreto voJafa, so dozvola od Kir, persiskiotcar.
70 Neem 11,3-4
3,1 2 Mojs23,24 Neem 7,72 8,1
2 2,2 2 Mojs20,24 5 Mojs12,5-6 Zah 6,11 2 Let 23,18 4,4 Dan 9,25
4 2 Mojs23,14 4 Mojs28,3-8
5 4 Mojs28,14 29,39 Kol 2,16
7 3 Car 5,16-25 1 Let 22,4-5 2 Let2,9.14
61 2 Car17,27
19,32sl. 3 Car 2,7
63 2 Mojs
28,30 3 Mojs 2,3
66 Is 66,20
68 2 Mojs 25,2
520
PRVA KNIGA EZDRA
8 Na vtorata godina po doa|aweto vodomot Gospodov vo Erusalim, na vtori-ot mesec, Zorovavel, sinot na Sala-tiil, i Je{ua, sinot na Jocadak, i dru-gite nivni bra}a, sve{tenicite i levi-tite, i site {to bea do{le od plenstvovo Erusalim, zapo~naa so rabota ipostavija leviti od dvaeset godini inagore za da ja nadgleduvaat rabotataokolu domot Gospodov.
9 I Je{ua, sinovite negovi i bra}atanegovi, Kadmiel i sinovite negovi –potomci Judini – stanaa kako eden ~o-vek i gi nadgleduvaa rabotnicite kajdomot Gospodov, a isto taka i sinovitena Henadad, levitite, nivnite sinovi inivnite bra}a.
10 Koga yidarite gi polo`ija osno-vite na hramot Gospodov, postavija sve-{tenici, so ode`dite nivni i so trubi,i leviti – sinovi Asafovi – so kim-vali, za da Go slavat Gospoda po usta-vot na David, carot Izrailev.
11 I po~naa da Go falat i slavatGospoda, peej}i: „Za{to e blag, za{tomilosta Negova kon Izrail e doveka.”I siot narod voskliknuva{e gromo-glasno, slavej}i Go Gospoda poradi toa{to bea postaveni temelite naGospodoviot dom.
12 Me|utoa, mnozina od sve{tenicitei levitite i stare{inite na rodovite,starci, koi go bea videle porane{niothram, dodeka se grade{e noviot hrampred o~ite nivni, pla~ea glasno, a mno-zina i podvikuvaa silno od radost.
13 I narodot ne mo`e{e da gi raz-likuva radosnite izvici od pla~ot nanarodot, za{to narodot vika{e silno iglasot negov se slu{a{e na daleku.
Protivstavuvawe na neprijatelite na Judejcite
4 Neprijatelite Judini i Venijami-novi slu{naa deka vratenite od
plenstvoto gradat hram na Gospod, BogIzrailev;
2 i dojdoa kaj Zorovavel i kaj pog-lavarite na rodovite i im rekoa: „Dagradime i nie so vas, za{to i nie kakovas Mu se poklonuvame na va{iot Bog,i Nemu Mu prinesuvame `rtvi od dni-
te na Esar-Hadon, asirskiot car, koj n#preseli ovde.”
3 Zorovavel, Je{ua i drugite knezovina rodovite izrailski im odgovorija:„Ne mo`e da gradite zaedno so nas domna na{iot Bog; nie sami }e gradimedom na Gospod, Bog Izrailev, kako {toni zapoveda Kir, carot persiski.”
4 Toga{ narodot na onaa zemja, po~nada mu gi oslabuva racete na judejskiotnarod i da mu pre~i vo gradeweto;
5 i potkupuvaa sovetnici protiv nivza da ja rasipuvaat namerata nivna votekot na seto vreme od vladeeweto naKir, carot persiski, do caruvaweto naDarij, car persiski.
Judejcite obvineti kaj carot Artakserks
6 A koga caruva{e Kserks, na po~e-tokot od negovoto caruvawe, napi{aaobvinenie protiv `itelite na Judeja ina Erusalim.
7 Isto taka vo dnite na Artakserkspi{uvaa i Bi{lam i Mitredat, i Ta-vel i drugi nivni drugari do Artak-serks, carot persiski. Pismoto be{enapi{ano so aramejsko pismo i na ara-mejski jazik.
8 Rehum, carskiot pomo{nik i [im-{aj, sekretarot, napi{aa vakvo pismoprotiv Erusalim do carot Artakserks:
9 Od Rehum, carskiot pomo{nik,[im{aj – pisar i ostanatite nivnisorabotnici; `itelite od Din, Afar-satah, Tarpel, Afares, Ereh, Vavilon,Suza, Deha, Elam,
10 i ostanatite narodi {to gi pre-seli golemiot i slavniot Osnapar i ginaseli vo gradovite na Samarija i vodrugite gradovi na samarjanskata ob-last od onaa strana na Rekata.
11 Eve prepis od pismoto {to mu goispratija nemu: „Do carot Artakserks,tvoite slugi, lu|eto {to `iveat odonaa strana na Rekata ti pra}aat poz-drav.
12 Da znae{, care, deka Judejcite {toizlegoa od tebe i dojdoa kaj nas vo Eru-salim, toj buntoven i lo{ grad, pravatyidovi, ~ii temeli ve}e gi popravija.
3 1,1-4
4 3,3
6 Est 1,1
7 7,1 4 Car18,26 Is 36,11 Dan 1,4 2,4 Neem 2,1
9 1 Mojs10,10 Est 1,2 Dan 8,2 Neem 1,1
10 4 Car17,24
12 5,3.9
8 4 Mojs 4,3 3 Car 6,1
Zah 4,9
10 5,16 6,3
4 Mojs 10,2 2 Car 6,5
Neem 12,35 1 Let 16,6 2 Let 5,13
11 Er 33,11 Ps 99,5 136,1-26
1 Let 16,34 2 Let 5,13 2 Let 7,3
12 Agej 2,3
13 Ps 26,6 Jov 8,21
4,2 4 Car
17,24.41
521
PRVA KNIGA EZDRA
13 No da znae{, care, deka ako toj gradbide izgraden i yidi{tata negovi obno-veni, tie nema da pla}aat ni danok, niletnina, ni carina, i carskata riznica}e ima zaguba.
14 A bidej}i jademe leb od carskiotdvorec, i ne mo`eme da ja gledame taazaguba za carot, zatoa ispra}ame izves-tuvawe do carot.
15 Neka se pobara vo knigata na leto-pisite na tvoite predci, i }e se najdevo taa letopisna kniga i }e se doznaedeka ovoj grad e grad odmetnik i pa-kosen za carevite i oblastite i deka vonego nastanuvale buntovi vo staro vre-me, poradi {to ovoj grad bil opus-to{en.
16 Zatoa mu soop{tuvame na carot de-ka, ako ovoj grad bide izgraden i yi-di{tata negovi popraveni, nema daima{ vlast od onaa strana na Rekata.”
Odgovor od carot Artakserks 17 Carot mu isprati odgovor: „Do Re-
hum, carskiot pomo{nik, i do [im{aj,pisarot, i do drugite nivni sorabotni-ci {to `iveat vo Samarija i vo dru-gite gradovi od onaa strana na Rekata,pozdravi.
18 Pismoto {to mi go isprativte, mibe{e jasno pro~itano.
19 Zatoa jas narediv da se pobara, ipronajdoa deka ovoj grad u{te od starovreme se buntuval protiv carevite, i vonego imalo odmetnuvawa i nemiri.
20 Vo Erusalim imalo silni carevi,koi vladeele vo celata zadre~na oblasti koi zemale danok, letnina i carina.
21 I taka, dajte zapoved, tie lu|e daprestanat da rabotat, i toj grad da ne segradi, dodeka ne zapovedam jas.
22 Bidete vnimatelni za da neispu{tite ne{to od pred o~ite svoi.Zo{to da se dozvoluva da raste zloto na{teta na carevite?”
23 [tom pismoto na carot Artak-serks be{e pro~itano pred Rehum i[im{aj, pisarot, i drugarite nivni,tie bez odlagawe otidoa vo Erusalimkaj Judejcite i nasilno im ja zabranijarabotata.
24 (Toga{ soprea rabotite okolu Bo`-jiot hram vo Erusalim, s# do vtorata
godina od caruvaweto na persiskiotcar Darij.)
Povtorno zapo~nuvawe na rabotiteokolu obnovuvaweto na hramot
5 No prorokot Agej i prorokot Za-harija, sinot na Ido, im proroku-
vaa na Judejcite vo Judeja i vo Eru-salim vo imeto na Bog Izrailev.
2 Toga{ Zorovavel, sinot na Sala-tiil, i Je{ua, sinot na Jocadak, po~naada go gradat Bo`jiot dom vo Erusalim,i so niv Bo`jite proroci, koi gipoddr`uvaa.
3 Vo toa vreme dojdoa kaj niv Tatenaj,upravitel od ovaa strana na Rekata, iSitar-Boznaj, so svoite sorabotnici, iim rekoa vaka: „Koj vi dozvoli da gogradite ovoj dom i da gi popravate ovieyidi{ta?”
4 Potoa gi pra{aa: „Koi se imiwatana lu|eto {to ja gradat taa zgrada?”
5 No okoto na nivniot Bog be{e vrzstare{inite judejski, i tie ne im sezakanija, dodeka rabotata ne otide doDarij, i dodeka ne dojde pismenore{enie za taa rabota.
Judejcite obvineti pred carot Darij
6 Eve ja sodr`inata na pismoto {togo ispratija Tatenaj, upravitel naoblasta zad Rekata, i Sitar-Boznaj sosvoite sorabotnici – Afarsehajci, odonaa strana na Rekata, do carot Darij.
7 Vo soop{tenieto {to go ispratijado nego, eve {to be{e napi{ano: „Docarot Darij – sekakov mir!
8 Da znae{, care, deka nie bevme voerusalimskata oblast vo domot navelikiot Bog; go gradat so golemikamewa, a vo yidi{tata stavaat drva;taa rabota napreduva brzo i uspe{no voracete nivni.
9 Toga{ gi pra{avme nivnite stare-{ini i im rekovme vaka: ‚Koj vi dozvo-li da go gradite ovoj dom i da gi popra-vate ovie yidovi?’
10 Osven toa, gi pra{avme i za imi-wata nivni za da ti javime i da ti gonapi{eme imeto na glavniot me|u niv.
5,1 Agej 1,14-2,9 Zah 4,9
2 2,2 Agej 1,14 Zah 4,6-10 1 Let 3,19
3 6,6
5 Is 66,14 Ps 32,18
8 6,4
9 4,12
13 7,24
Neem 5,4
15 5,17 6,1
Est 8,3
19 4 Car 18,7
24,1.20
21 Neem 1,3
24 Agej 1,1 Zah 1,1
522
PRVA KNIGA EZDRA
11 Tie ni odgovorija so ovie zborovi:‚Nie sme slugi na Boga na neboto i nazemjata i gradime dom {to be{e izgra-den mnogu godini pred toa, – a velikiotcar Izrailev go grade{e i go dovr{i.
12 A koga tatkovcite na{i Go razgne-vija Boga nebesen, Toj gi predade vorakata na Navuhodonosor, carot vavi-lonski, Haldeec; toj go razru{i ovojdom i go preseli narodot vo Vavilon.
13 No vo prvata godina od vladeewetona Kir, carot na Vavilon, Kir dozvolida se izgradi ovoj dom Bo`ji;
14 u{te i sadovite na Bo`jiot dom,zlatni i srebreni, {to Navuhodonosorgi be{e zemal od erusalimskiot hram,pa gi be{e odnel vo vavilonskiot hram,– car Kir gi iznese od vavilonskiothram i gi dade so broj na Sasavasar,upravnikot na riznicata,
15 i mu re~e: – zemi gi tie sadovi, iodnesi gi vo erusalimskiot hram, iBo`jiot dom neka se gradi na svoetomesto.
16 Toga{ onoj Sasavasar dojde i gipostavi temelite na Bo`jiot dom voErusalim; ottoga{ pa dosega se gradi iu{te ne e zavr{en.’
17 I taka, ako mu e ugodno na carot,neka pobara vo domot vo carskite arhi-vi, tamu vo Vavilon, dali navistinacar Kir dozvolil da se gradi ovoj domBo`ji vo Erusalim, i neka ispratatodgovor za voljata na carot okolu toa.”
Odgovor od carot Darij
6 Toga{ carot Darij izdade zapoved,i baraa vo Vavilon, vo arhivot, ka-
de {to gi ~uvaa va`nite dokumenti. 2 I vo Ahmeta, vo dvorecot, koj e vo
oblasta Midija, be{e pronajden edensvitok, i vo nego be{e napi{ano vaka:„Potsetnik.
3 Vo prvata godina od vladeeweto nacarot Kir, carot izdade ukaz za domotGospodov vo Erusalim: Neka bide iz-graden dom na ona mesto, kade {to pri-nesuvaat `rtvi, i neka mu se postavatzdravi temeli; visinata negova – {ee-set lakti, {irinata negova – {eesetlakti;
4 tri reda golemi kamewa, eden reddrva; a tro{ocite neka se pla}aat odcarskiot dom.
5 U{te i sadovite na Bo`jiot dom,zlatni i srebreni {to Navuhodonosorgi iznesol od erusalimskiot hram i giodnel vo Vavilon, neka se vratat i od-nesat vo erusalimskiot hram i da bidatnamesteni vo Bo`jiot dom, sekoj na svoemesto.
6 Zatoa, Tatenaj, koj upravuva{ so zad-re~nata oblast, i ti Sitar-Boznaj i vienivni sorabotnici, isprateni vo oblas-ta zad Rekata, bidete na razumna od-dale~enost ottamu!
7 Ne zapirajte ja rabotata na Bo`jiotdom; judejskiot knez i judejskite sta-re{ini neka go gradat onoj Bo`ji domna mestoto negovo.
8 A jas izdadov ukaz, spored koj trebada im pomagate na tie stare{ini judej-ski vo gradbata na ovoj dom Bo`ji,odnosno: od carskiot imot – od danokotna zadre~nata oblast da im se dava natie lu|e za da ne se zapira rabotata;
9 i kolku {to }e bidat potrebni –teliwa, ovni ili jagniwa za sepaleni-ci na Boga nebesen, isto taka i p~eni-ca, sol, vino i maslo, tolku, kolku {to}e opredelat sve{tenicite erusalims-ki, neka im se dava sekoj den bez prekin,
10 za da prinesuvaat blagoprijatni`rtvi na Boga nebesen, i da se molat za`ivotot na carot i sinovite negovi.
11 Zapovedam u{te – koj }e ja izmeniovaa naredba, da izvadat greda od ku-}ata negova, da go izdignat i prikovaatna nea, a ku}ata negova poradi toa da sepretvori vo urnatini.
12 I Bog, ^ie ime prestojuva tamu, dago sobori sekoj car i narod {to }e pro-tegne raka da go izmeni ova za {teta natoj dom Bo`ji vo Erusalim. Jas, Darij,go izdadov ovoj ukaz, neka bide to~nosproveden!”
13 Toga{ Tatenaj, upravitelot nazadre~nata oblast, Sitar-Boznaj inivnite sorabotnici, postapuvaa to~noonaka, kako {to zapoveda carot Darij.
Osvetuvawe na povtorno izgradeniot hram
14 I judejskite stare{ini gradea inapreduvaa spored proro{tvoto na pro-rokot Agej i Zaharija, sinot na Ido.
5 1,7 1 Let 29,2
6 5,3
10 1 Mak 7,33 Varuh 1,11 1 Tim 2,2
11 7,26 5 Mojs21,22-23 Est 2,23 5,14 9,14 Dan 2,5 3,29
12 2 Mojs20,24 5 Mojs 12,5
14 5,1
11 3 Car 6,1
2 Let 3,1-2
12 4 Car 25,
8-21
13 1,2-4
14 Dan 5,2.23
6,1 4,15
3 3 Car 6,2
4 3 Car 6,36
7,12
523
PRVA KNIGA EZDRA
Izgradija i zavr{ija spored voljata naBog Izrailev i spored voljata na Kir,Darij i Artakserks, carevi persiski.
15 Zavr{en be{e ovoj dom na tretiotden od mesec adar, vo {estata godina odcaruvaweto na carot Darij.
16 I sinovite Izrailevi, sve{teni-cite, levitite i drugite, {to se beavratile od plenstvo, so radost go iz-vr{ija osvetuvaweto na toj Bo`ji dom.
17 I prinesoa pri osvetuvaweto na tojBo`ji dom: sto vola, dveste ovni, ~eti-ristotini jagniwa i dvanaeset jarcikako `rtva za grev za celiot Izrail,spored brojot na plemiwata Izrailevi.
18 I postavija sve{tenici spored ~i-novite nivni i leviti spored rodovitenivni za Bo`ja slu`ba vo Erusalim,kako {to be{e zapovedano vo knigataMojseeva.
Judejcite go proslavuvaatpraznikot Pasha
19 Potoa vratenite od plenstvo pros-lavija Pasha vo ~etirinaesettiot denna prviot mesec,
20 za{to sve{tenicite i levitite sebea o~istile, – tie site do eden bea~isti; i zaklaa pashalni jagniwa zasite vrateni od plenstvo, za svoitebra}a sve{tenici i za sebesi.
21 I jadea sinovite Izrailevi {to sebea vratile od plenstvo, i site {to sebea otka`ale od ne~istotijata na naro-dite na zemjata za da Mu se poklonat naGospod, Bog Izrailev.
22 A go praznuvaa so radost i praz-nikot Beskvasnici sedum dena, za{toGospod gi zaraduva i go svrte kon nivsrceto na asirskiot car za da gi pot-krepi racete nivni pri gradeweto nadomot na Gospod, Bog Izrailev.
Sve{tenikot Ezdra
7 Po tie nastani, vo tekot na caru-vaweto na Artakserks, carot per-
siski, Ezdra, – sinot na Seraja, sin naAzarija, sin na Helkija,
2 sin na Selum, sin na Sadok, sin naAhituv,
3 sin na Amarija, sin na Azarija, sinna Merajot,
4 sin na Zerahija, sin na Ozij, sin naBuki,
5 sin na Avi{ua, sin na Fines, sin naEleazar, sin na prvosve{tenikotAron, –
6 toj Ezdra trgna na pat od Vavilon.Toj be{e kni`nik i go znae{e zakonotMojseev, daden od Gospod, Bog Izrai-lev. Carot mu dade s# po `elbata nego-va, za{to rakata na Gospod, negoviotBog, be{e nad nego.
7 So nego otidoa vo Erusalim i nekoisinovi Izrailevi, i sve{tenici, i le-viti, i peja~i, i ~uvari na vratite, islugi na hramot vo sedmata godina nacarot Artakserks.
8 Toj dojde vo Erusalim vo pettiotmesec, vo sedmata godina od vladeewetona carot.
9 Na prviot den od prviot mesec tojgo zapo~na izleguvaweto od Vavilon, avo prviot den od pettiot mesec toj doj-de vo Erusalim: blagodatnata raka nanegoviot Bog be{e nad nego.
10 Za{to Ezdra go be{e ukrepil srce-to svoe da go izu~uva i da go ispolnuvaZakonot Gospodov, i da go u~i Izrailvo zakonite i uredbite.
Zada~ite na Ezdra dodeleni od Artakserks
11 Eve ja sodr`inata na pismoto, {tocarot Artakserks mu go dade na Ezdra,sve{tenik i kni`nik, koj go u~e{e Iz-rail na zapovedite Gospodovi i na za-konite Negovi:
12 „Artakserks, car nad carevite, doEzdra sve{tenikot, sovr{eniot u~itelvo zakonot na nebesniot Bog denes.
13 Izdadov ukaz, vo carstvoto moe se-koj od narodot Izrailev i od negovitesve{tenici i leviti {to saka da odivo Erusalim, neka pojde so tebe.
14 Bidej}i si ispraten od carot i odsedumte negovi sovetnici, da gi nadgle-duva{ Judeja i Erusalim vo zakonot natvojot Bog, koj e vo rakata tvoja,
15 i da go odnese{ srebroto i zlatoto,{to carot i sovetnicite negovi go`rtvuvaa na Bog Izrailev, ^ie `ivea-li{te e vo Erusalim,
6 7,9.28 8,18.22.31 Neem2,8.18
10 5 Mojs33,10
12 Ez 26,7 Dan 2,37
14 Est 1,14
15 5 Mojs 12,5 3 Car 29,6 2 Let 6,2
16 4 Car 8,
62-66 2 Let 7,
1-10
17 2 Car 6,13 3 Car 8,63
2 Let 29,21
18 4 Mojs 3,
6-9 8,9-11
1 Let 24,1 2 Let 35,4
Lk 1,5
19 2 Mojs12,1-14
20 2 Let 30,17
21 9,1
5 Mojs 18,9 Ez 36,25 Ps 13,2
Neem 9,2
22 1,1
2 Mojs12,17
7,1 4,7
6,14 4 Car 22,4
25,18
524
PRVA KNIGA EZDRA
16 i seto srebro i zlato {to }e go so-bere{ po celata oblast Vavilonska, za-edno so dobrovolnite prinosi od naro-dot i sve{tenicite {to }e `rtvuvaatza domot na svojot Bog, Koj e vo Eru-salim, –
17 zatoa vedna{ kupi za tie pari vo-lovi, ovni, jagniwa i `itni prinosi zaniv, i prelivi za niv, i prinesi gi na`rtvenikot vo domot na va{iot Bog voErusalim.
18 A ona {to ti i bra}ata tvoi }e naj-dete deka e dobro da napravite od osta-natoto srebro i zlato, spored voljatana Va{iot Bog napravete.
19 Sadovite, pak, {to ti bea dadeni zaslu`bi vo domot na tvojot Bog, postavigi pred Bog Erusalimski.
20 I s# drugo {to e potrebno za domotna tvojot Bog, ova za {to go smeta{deka e neophodno, davaj od domot na car-skite riznici.
21 A jas, carot Artakserks, davam za-poved do site rizni~ari, {to se od onaastrana na Rekata – s# {to }e posaka odvas Ezdra, sve{tenik i u~itel pozakonot na Boga nebesen, bez dvoumewe,davajte:
22 srebro do sto kikari, `ito do stokora, vino do sto bata i pak do sto batamaslo, a sol – bez da se opredeluvakoli~estvoto.
23 S#, {to e zapovedano od Boga nebe-sen treba da se vr{i gri`livo zaNegoviot dom, i gledajte, nekoj da neprotegne raka vrz domot na Boga nebe-sen za da ne padne gnevot Negov vrz car-stvoto, carot i sinovite negovi.
24 Go ka`avme da znaete deka na niko-go od sve{tenicite i levitite, peja-~ite, ~uvarite na vratite, slugite nahramot i onie {to slu`at pri toj domBo`ji nema da im se nalo`uva danok,ni desetok, ni carina.
25 A ti, Ezdra, spored mudrosta natvojot Bog, koja e vo rakata tvoja, pos-tavi upraviteli i sudii za da go sudatsiot narod od onaa strana na Rekata, –site {to gi znaat zakonite na tvojotBog, a koi ne znaat, nau~i gi.
26 I koj ne go ispolnuva zakonot natvojot Bog i zakonot carski, toj bez od-
lagawe da se osudi, bilo na smrt, biloso progonstvo, bilo so pari~na globa,ili so zatvor vo temnica.”
Ezdra Mu blagodari na Boga 27 Neka e blagosloven Gospod, Bog na
na{ite predci, Koj vlea vo srceto nacarot takva misla da go proslavi domotGospodov {to e vo Erusalim,
28 i Koj ja upravi kon mene milosta nacarot, na sovetnicite negovi i na sitesilni knezovi carski! I jas se ohrab-riv, bidej}i rakata na Gospod, mojotBog, be{e nad mene, i gi sobrav kne-zovite izrailski, za da odat so mene.
Ezdrinite pridru`nici
8 Eve gi stare{inite na domovite irodoslovijata na onie, koi so mene
trgnaa na pat od Vavilon, vo vremeto nacaruvaweto na carot Artakserks:
2 od potomcite na Fines – Ger{om; odpotomcite na Itamar – Daniil; odpotomcite na David – Hatu{;
3 eden od sinovite na [ekanija; odpotomcite na Paro{ – Zaharija, sokogo bea zapi{ani sto i pedeset ma`i;
4 Od potomcite na Pahat-Moav –Eljehoenaj, sin na Zerahija, i so negodveste ma`i.
5 Od potomcite na Zatu – [ekanija,sin na Jahaziel, i so nego trista ma`i.
6 Od potomcite na Adin – Eved, sinna Jonatan, i so nego pedeset ma`i.
7 Od potomcite na Elam – Isaija,sinot na Gotolija, i so nego sedumdesetma`i.
8 Od potomcite na Safatija –Zevadija, sinot na Mihail, i so negoosumdeset ma`i.
9 Od potomcite na Joav – Avdija, si-not na Jehiil, i so nego dveste i osum-deset ma`i;
10 Od potomcite na Bani – [elomit,sinot na Josifija, i so nego sto i {ee-set ma`i;
11 Od potomcite na Bevaj – Zaharija,sinot na Bevaj, i so nego dvaeset i osumma`i.
12 Od potomcite na Azgad – Johanan,sin na Hakatan, i so nego sto i desetma`i.
28 4 Car25,28
8,3 2,3 1 Let 3,22
4 2,6
6 2,15 Neem 7,20
16 2 Mojs 3,22
Zah 6,10
17 4 Mojs15,5-12
4 Car 3,4
19 8,25-27
20 6,4
22 6,10
25 2 Mojs
18,13-26 3 Mojs
10,11
26 6,11
525
PRVA KNIGA EZDRA
13 Od potomcite na Adonikam, koitrgnaa podocna, ova se nivnite imiwa:Elifelet, Jeiel, i [emaja, i so niv{eeset ma`i.
14 Od potomcite na Bigvaj – Utaj iZahur, i so niv sedumdeset ma`i.
Podgotovki za vra}awe vo Erusalim 15 Gi sobrav kaj rekata, koja te~e niz
Ahava, i tamu prestojuvavme tri dena,i, otkako go pregledav narodot i sve{-tenicite, otkriv deka nema nieden odpotomcite na Levij.
16 Toga{ isprativ da go povikaatEliezer, Ariil, [emaja, Elnatan,Jariv, Elnatan, Natan, Zaharija iMe{ulam – stare{ini, i Jojariv i El-natan – poznava~i na zakonot;
17 i im dadov poraka za Ido, na~al-nikot na mestoto Kasifija, i gi pou~ivkako da mu zboruvaat na Ido i na nego-vite sorabotnici, hramovi prislu`-nici od Kasifija za da ni dovedat slu-`iteli za domot na na{iot Bog.
18 I bidej}i blagodatnata raka na na-{iot Bog be{e nad nas, tie ni dovedoaeden razumen ~ovek, od potomcite naMahlij, sin Leviev, sin Izrailev,[erevija so sinovite negovi i bra}atanegovi – osumnaeset du{i;
19 i Ha{avija i so nego Isaija od po-tomcite Merarievi, negovite bra}a inivnite sinovi – dvaeset;
20 i od slugite na hramot {to gi opre-delija David i negovite na~alnici zaprisluga na levitite, dveste i dvaesetprislu`nici; site tie bea spomnati poime.
21 Toga{ objaviv tamu post pri reka-ta vo Ahava za da se smirime pred lice-to na na{iot Bog i da izmolime od Ne-go uspe{en pat za sebe, za decata svoi iza celiot imot,
22 bidej}i mi be{e sram da baram odcarot vojska i kowanici da n# ~uvaatod neprijatelite po patot, za{to nie,koga zboruvavme so carot, rekovme:„Rakata na na{iot Bog e blagodatna zasite, a silata Negova i Negoviot gnevstoi nad site {to Go ostavaat!”
23 I taka, nie postevme i Go molevmena{iot Bog za toa, i Toj n# poslu{a.
24 Toga{ odvoiv dvanaesetmina odglavnite sve{tenici: [erevija i Ha-{avija, i so niv u{te desetmina;
25 i im go predadov so mera srebroto izlatoto i sadovite, – s# {to be{e `rt-vuvano za domot na na{iot Bog, ona {togo `rtvuvaa carot, sovetnicite negovi,knezovite negovi i Izrailci, {to beatamu.
26 I im predadov vo racete nivni somerka: srebro – {estotini i pedesetkikari, i srebreni sadovi – za sto ki-kari, zlato – sto kikari,
27 zlatni ~a{i – dvaeset, koi ~ineailjada darijki, i dva sada od najdobar,bleskav bakar, cenet kako zlato.
28 I im rekov: „Vie ste Mu sveti naGospod, i sadovite se sveti, i srebrotoi zlatoto – dobrovolen prilog na Gos-pod, Bog na va{ite predci.
29 Bidete budni i ~uvajte go toa, dode-ka da go predadete so merka na na~al-nicite nad sve{tenicite, levitite istare{inite Izrailevi vo Erusalim,vo odaite na domot Gospodov.”
30 Sve{tenicite i levitite go pri-mija izmerenoto srebro, zlato i sadoviza da gi odnesat vo Erusalim, vo domotna na{iot Bog.
Patuvaweto i pristignuvaweto vo Erusalim
31 Toga{ trgnavme od rekata vo Ahavana dvanaesettiot den od prviot mesecza da odime vo Erusalim; i rakata nana{iot Bog be{e nad nas i n# ~uva{eod neprijatelska raka i od onie {to nipravea zasedi po patot.
32 I stignavme vo Erusalim, kade {toprestojuvavme tri dni.
33 Na ~etvrtiot den go predadovme somera srebroto, zlatoto i sadovite vodomot na na{iot Bog vo racete nasve{tenikot Meremot, sinot Uriev, naEleazar, sinot na Fines, so koi bealevitite Jozavad, sinot na Je{ua, iNoadija, sinot na Binuj.
34 S# be{e izbroeno i izmereno, a te-`inata na s# {to be{e izmereno, be{ezabele`ana vo istiot moment.
35 Dojdenite preselenici od plenstvoMu prinesoa na Bog Izrailev dvanae-
28 3 Mojs 21,6
30 5,5
33 Neem3,4.21
35 3 Mojs 1,3 2 Let29,21.24
13 2,13
15 2,40
18 7,6
20 1 Let 9,2
21 Ps 5,7 27,11 107,7
22 5 Mojs
31,17 Neem 2,9
23 2 Let 20,3 Dela 14,23
526
PRVA KNIGA EZDRA
set teliwa za siot Izrail, devedeset i{est ovni i – sedumdeset i sedum jagni-wa kako sepalenici i dvanaeset jarcikako `rtva za grev: seto toa za sepa-lenici na Gospod.
36 I gi predadoa carskite zapovedi nacarskite satrapi i na zadre~nite upra-viteli, i tie go po~ituvaa narodot idomot Bo`ji.
9 Otkako se svr{i toa, na~alnicitese pribli`ija do mene i rekoa:
„Narodot Izrailev i sve{tenicite ilevitite ne se odvoija od narodite nadrugite plemiwa poradi nivnite gnaso-tii, od Hanancite, Hitijcite, Perizij-cite, Jevusijcite, Amoncite, Moavci-te, Egip}anite i Amorejcite,
2 za{to zedoa nivni }erki za sebe i zasinovite svoi, svetoto seme se sme{a sonarodi od tu|i plemiwa, a pritoa raka-ta na knezovite i vojvodite be{e prvavo toa bezzakonie.”
3 Otkako gi ~uv tie zborovi, ja raski-nav dolnata i gornata svoja obleka, gikubev kosite na glavata svoja i na bra-data svoja i sedev na`alen.
4 Toga{ se sobraa kaj mene site {tose upla{ija od zborovite na Bog Izrai-lev poradi prestapite na preselni-cite, i jas sedev vxa{en do prinesu-vaweto na ve~ernata `rtva.
Ezdra se moli za za{tita na gre{nite
5 A vo vreme na ve~ernata `rtva sta-nav od moeto ponizno mesto so raskina-ta dolna i gorna obleka, padnav na ko-lena i gi krenav racete kon Gospod,mojot Bog,
6 i rekov: „Bo`e moj, sram mi e istrav mi e da go poka`am moeto licekon Tebe, Bo`e moj, za{to bezzakonija-ta ni nadvisnaa nad na{ite glavi, ivinata ni narasna do neboto.
7 Od dnite na na{ite predci do denesnie sme vo golema vina, i poradi na-{ite bezzakonija bevme predadeni nie,carevite na{i, sve{tenicite na{i, –vo racete na carevi od tu|i zemji, name~, vo plenstvo, na grabe` i navredi,kako {to e i sega.
8 I ete, po malku vreme, ni se daruvamilost od Gospod, na{iot Bog, Koj os-
tavi kaj nas spasenie i ni dade da se za-krepime vo Negovoto sveto mesto; ni giprosveti o~ite na{iot Bog i ni dade dazdivneme malku od ropstvoto svoe.
9 Nie sme robovi, no i vo ropstvotona{iot Bog ne n# ostavi. Toj ja privedekon nas milosta na persiskite careviza da ni dadat nov `ivot, da go podig-neme domot na na{iot Bog, da go obno-vime od urnatinite negovi, i da ni da-dat sigurno zasolni{te vo Judeja i voErusalim.
10 A sega {to da ka`eme, Bo`e na{,potoa? Za{to nie otstapivme odTvoite zapovedi
11 {to ni gi dade preku Tvoite slugi,prorocite, velej}i: ‚zemjata, vo kojaodite za da ja zavladeete, e zemja ne-~ista; taa e izvalkana od ne~istotiitena narodite od tu|i plemiwa, so nivnignasotii, so koi ja napolnija otkrajdokraj so svoite ne~istotii.
12 Zatoa ne gi davajte }erkite svoi zasinovite nivni, i }erkite nivni ne gizemajte za sinovite svoi, i ne barajte gomirot nivni, nitu blagata nivni dove-ka, za da se zakrepite i hranite so naj-dobrite plodovi na taa zemja i da japredadete vo nasledstvo na sinovitesvoi doveka.’
13 I po s# {to n# snajde poradi lo{i-te dela na{i i poradi golemata vinana{a i, – za{to Ti, Bo`e na{, n#po{tedi ne spored bezzakonieto na{e,tuku ni dade takvo izbavuvawe, –
14 zarem pak }e gi naru{uvame Tvoitezapovedi i }e vleguvame vo rodstvo sotie odvratni narodi? Nema li da serazgnevi{ na nas s# dodeka n# ne pogu-bi{, pa da nema `ivi i da nemaspaseni?
15 Gospodi, Bo`e Izrailev! Ti sipraveden, za{to nie bevme na`aleni dodenes; i eve, nie sme vo bezzakonijatasvoi pred Tvoeto lice, makar {to poseto toa ne bi trebalo da stoime predTvoeto lice.”
Judejcite gi ispra}aat nazad `enite tu|inki
10 Dodeka Ezdra taka se mole{e iispoveda{e, pla~ej}i i le`ej}i
pred Bo`jiot dom, se sobra kaj negomnogubroen narod od Izrail, ma`i,
11 3 Mojs18,24-25 Ez 36,17
12 1 Mojs45,18 2 Mojs34,15 5 Mojs 11,8 Ez 37,25 Ps 102,17
13 2 Mojs32,22 Ps 102,10 Jov 11,6
14 5 Mojs9,8.14 Neem 13,27
15 Er 12,1 Ps 144,17 Pla~ 1,18 Dan 9,14-15 Neem 9,33
10,1 Sud 20,18 Dan 9,20
36 7,21-24 Est 9,3
Neem 2,7
9,1 6,21
1 Mojs19,38
2 Mojs 13,5 23,28
5 Mojs20,17
Sud 3,5 2 Let 8,7
2 2 Mojs
34,16 5 Mojs 7,1
14,2 Mal 2,
10-12 Ruta 1,4
3 2 Mojs
32,19 33,4
4 Mojs 14,6 Sud 20,26
4 Is 66,2-5
Ps 118,120 Neem 1,4
5 Ps 27,2
134,2 Neem 8,6
6 Is 59,12 Er 31,19 Jona 1,2
Otkr 18,5
7 5 Mojs
28,37.64 2 Let 29,6
8 Is 4,3
527
PRVA KNIGA EZDRA
`eni i deca, za{to i narodot pla~e{emnogu.
2 Toga{ se javi [ehanija, sinot naJehiil od potomcite na Elam, i mure~e na Ezdra: „Zgre{ivme pred na{i-ot Bog, za{to zedovme `eni od naro-dite na taa zemja, no u{te ima nade` zaIzrail za taa rabota;
3 da se zavetuvame sega pred na{iotBog deka }e gi otpu{time site `eni oddrugite plemiwa i rodenite od nivdeca, – i neka bide po zakonot na na{i-ot Bog, i spored zakonot neka bide.
4 Stani, za{to ova e tvoja rabota, inie sme so tebe: bidi hrabar i raboti!”
5 Toga{ stana Ezdra i im pora~a nastare{inite nad sve{tenicite, levi-tite i nad siot Izrail da polo`at zak-letva deka }e napravat taka. I tie sezakolnaa.
6 Stana Ezdra od pred Bo`jiot dom itrgna kon sobata na Johanan, sinot naElija{iv, i no}eva{e tamu. Leb ne ja-de{e i voda ne pie{e, za{to be{e nas-krben poradi prestapite na presel-nicite.
7 I im soop{tija po Judeja i voErusalim na site, {to bea vrateni odplenstvo da se soberat vo Erusalim,
8 a na onoj {to ne }e dojde za tri dni,}e mu se odzeme imotot, po re{enie nana~alnicite i stare{inite, celiotimot negov, a samiot toj }e bide isklu-~en od zaednicata na onie koi bea voplenstvo.
9 I vo tie tri dni se sobraa vo Eru-salim site `iteli na Judeja i na zemja-ta Venijaminova. Toa be{e vo devet-tiot mesec na dvaesettiot den od mesec-ot. Sede{e siot narod na plo{tadotpred Bo`jiot dom i trepere{e, kakoporadi taa rabota, taka i od do`dot.
10 Toga{ sve{tenikot Ezdra stana iim re~e: „Vie napravivte prestap, ze-maj}i `eni od drugi plemiwa i so toaja zgolemivte vinata na Izrail;
11 zatoa, pokajte se pred Gospod, Bogna va{ite predci, i ispolnete ja volja-ta Negova, odvojte se od narodite na taazemja i od `enite od drugi plemiwa.”
12 Celoto sobranie odgovori i re~eso silen glas: „Kako {to re~e, taka i}e napravime.
13 No narodot e mnogubroen, i vreme-to e sega studeno, ta ne mo`e da se stoina ulica. Pa i taa rabota ne e ni za den,nitu za dva, za{to nie zgre{ivme mnoguvo taa rabota.
14 Neka se izberat zamenici na na~al-nicite za celoto sobranie, i site vona{ite gradovi {to zele ̀ eni od drugiplemiwa da doa|aat tuka vo opredelenovreme zaedno so stare{inite i sudiitena sekoj grad, dodeka ne se odvrati odnas plamnatiot gnev na na{iot Bogporadi taa rabota.”
15 Samo Jonatan, sinot na Asail iJahzeja, sinot na Tikva, se sprotivs-tavija, a Me{ulam i levitot [abetajgi potkrepuvaa vo toa.
16 Potoa vratenite od plenstvo posta-pija taka. Za toa bea opredeleni: sve{-tenikot Ezdra, na~alnicite od sekoenivno pokolenie, i stare{inite nanivnite domovi site po ime. Tie se sob-raa na zasedanie vo prviot den na deset-tiot mesec za da ja ispitaat taa rabota;
17 Do prviot den od prviot mesec gozavr{ija ispituvaweto za site {to beazele `eni od drugi plemiwa.
Spisok na gre{nite Judejci 18 Me|u potomcite na sve{tenicite
se najdoa i takvi {to bea zele `eni oddrugi plemiwa, – od sinovite na Je{ua,sinot Jocadakov, i bra}ata negovi:Maaseja, Eliezer, Jariv i Godolija;
19 tie ja dadoa rakata svoja kako vetu-vawe deka }e gi napu{tat `enite svoi,i deka, kako vinovni, }e prinesat`rtva po eden oven za vinata svoja;
20 od Imerovite potomci: Ananija iZevadija;
21 od Harimovite potomci: Maasea,Elija, [emaja, Jehiil i Ozija;
22 od Pa{hurovite potomci: Elio-enaj, Maaseja, Ismail, Natanail, Joza-vad i Eleasa;
23 od levitite: Jozavad, Semej i Kela-ja, narekuvan i Kelita, potoa Petahija,Juda i Eliezer.
24 Od peja~ite: Elija{iv. Od ~uvari-te na vratite: Selum, Telem i Urij.
25 A od Izrail – od potomcite na Pa-ro{: Ramija, Izija, Malkija, Mijamin,Eleazar, Malkija i Vaneja.
14 4 Mojs 25,4 5 Mojs16,18 2 Let 29,10
15 Neem 11,16
18 Sud 3,6
19 3 Mojs 5,15
2 9,2
5 Mojs30,8-10
5 Neem 5,12
13,25
6 2 Mojs
34,28 5 Mojs 9,18
9 1,5
10 2 Let 28,13
11 Is.N. 7,19
Er 13,16 Mal 2,2
528
PRVA KNIGA EZDRA
26 Od potomcite na Elam: Matanija,Zaharija, Jehiil, Avdij, Jeremot iElija.
27 Od potomcite na Zatu: Elioenaj,Elija{iv, Matanija, Jeremot, Zavad iAziza.
28 Od potomcite na Bevaj: Jehohanan,Ananija, Zabaj i Atlaj.
29 Od potomcite na Vanij: Me{ulam,Maluh, Adaja, Ja{uv, [eal i Jeremot.
30 Od potomcite na Pahat-Moav:Adna, Kelal, Vaneja, Maaseja, Matani-ja, Veseleil, Binuj i Manasija.
31 Od potomcite na Harim: Eliezer,Ji{ija, Malkija, [emaja, Simon.
32 Venijamin, Maluh, [emarija. 33 Od potomcite na Ha{um: Metenaj,
Matata, Zavad, Elifelet, Jeremaj, Ma-nasija i Semej.
34 Od potomcite na Vanij: Maadaj,Amram i Uel,
35 Vaneja, Bedeja, Keluhij, 36 Vanija, Meremot, Eleja{iv, 37 Matanija, Matenaj, Jaasaj. 38 Vanij, Binuj i Semej, 39 [elemija, Natan i Adaja, 40 Mahnadevaj, [a{aj i [araj, 41 Azarel, [elemija, [emarija, 42 Selum, Amarija i Josif. 43 Od potomcite na Nevo: Jeiel, Ma-
titija, Zavad, Zevina, Jadaj, Joil i Va-neja.
44 Site tie si bea zele `eni od drugiplemiwa, a nekoi od tie `eni im bearodile i deca.
529
PRVA KNIGA EZDRA
