ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΡΕΒΕΖΑΣΑ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ2014 - 2015

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦ. 1ο. Ιστορική αναδρομή

1. Αρχαία Ελλάδα2. Βυζάντιο3. Τουρκοκρατία4. 1830 και εξής

ΚΕΦ. 2ο. Κοινωνιολογική προσέγγιση

1. Η έννοια του φύλου2. Προίκα- Προικοσύμφωνα –Νόμος 1329/833. Το κίνημα του φεμινισμού – Σταθμοί του γυναικείου

κινήματος

ΚΕΦ. 3ο. Έρευνα του Κέντρου Ερευνών για Θέματα Ισότητας

ΚΕΦ. 1ο: ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ Αρχαία Ελλάδα Κρήτη – Μητριαρχική κοινωνία

Η μινωική κοινωνία ήταν βασικά μητριαρχική. Η θρησκεία επικεντρωνόταν στη λατρεία της Μεγάλης Θεάς. Από τη Μέση Μινωϊκή περίοδο αρχίζουν να διαφαίνονται πατριαρχικά στοιχεία, όπως ο αρσενικός Μινωϊκός θεός, γιος ή/και εραστής της Θεάς, ενώ από την

Τρίτη Υστερομινωϊκή έρχεται η τοιχογραφία της Αγίας Τριάδας.

ΚλαΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ Tο ενδιαφέρον για τη θέση των γυναικών στην κλασική

αρχαιότητα ξυπνά κατά το 19ο αι., με το έργο του Recht, όταν η «γυναίκα» ως διακριτή κατηγορία ιστορικής και ανθρωπολογικής ανάλυσης γίνεται αντικείμενο σοβαρής επιστημονικής έρευνας. Οι ακαδημαϊκοί μελέτησαν την εικόνα της γυναίκας, έτσι όπως αναδύεται από τα ποιητικά κείμενα, και την κοινωνική της θέση στις διαφορετικές ιστορικές περιόδους της αρχαιότητας.

Ξεκινώντας από την κλασική αρχαιότητα θα λέγαμε ότι όσο εξαίρετη ήταν η θέση της γυναίκας στην τέχνη, στο μύθο και τη λογοτεχνία, τόσο κατώτερη ήταν σε πολλούς τομείς της ζωής.

ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΒΙΟΣ Στο σπίτι ενός αθηναίου πολίτη το κορίτσι μεγάλωνε με

την τροφό και περνούσε το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του στα γυναικεία διαμερίσματα, και ασχολούνταν με την υφαντική. Ο Ησίοδος τόνισε ότι η γυναίκα ασχολούνταν με το νοικοκυριό, ενώ αιώνες αργότερα ο Αριστοτέλης και ο Ξενοφών θεώρησαν το γάμο εμπορική συμφωνία.

Από νομικής άποψης, στην κλασική Αθήνα , η γυναίκα είναι απαραίτητη μόνο για την εξασφάλιση της κληρονομίας. Η γυναίκα δια βίου δεν είχε καμία εξουσία ούτε καν στην ίδια της την ύπαρξη. Ο γάμος της δεν απαιτούσε τη συγκατάθεσή της και τα μόνα της αποκτήματα ήταν τα ενδύματα και τα κοσμήματά της. Πρακτικά, περνούσε από την προστασία του ενός κυρίου -του πατέρα- στον άλλο -το σύζυγο- και αν ο πατέρας της πέθαινε χωρίς αρσενικό απόγονο, τότε ως επίκληρος έπρεπε να χωρίσει και να παντρευτεί τον αδελφό του πατέρα της, προκειμένου να εξασφαλιστεί η διαδοχή.

Η γυναίκα στα κλασικά χρόνια θεωρείτο, βιολογικά και ψυχολογικά, πλάσμα που δεν μπορούσε να ελέγξει τον εαυτό της και να αντισταθεί σε εξωτερικά ερεθίσματα και συναισθήματα. Στον Ιππόλυτο του Ευριπίδη, για παράδειγμα, η γυναίκα παρουσιάζεται λιγότερο ανθεκτική στις επιδράσεις της Αφροδίτης.

Όμως, την πληρέστερη συζήτηση για τη γυναικεία φύση την παρουσίασε ο Αριστοτέλης, ο οποίος πίστευε ότι στη γυναικεία ψυχή είναι «παρούσα η λειτουργία της σκέψης αλλά αδρανής». Στα Νικομάχεια Ήθη μάλιστα πρότεινε ότι εξαιτίας της ηθικής της αδυναμίας έπρεπε να παντρεύεται σε νεαρή ηλικία και να κλείνεται στο σπίτι.

Τα στρατηγικά μέτρα της αρχαίας ελληνικής κοινωνίας, για να αποφευχθεί ο ηθικός κίνδυνος που συνεπαγόταν η γυναικεία φύση, περιελάμβαναν μικρή έως ανύπαρκτη εκπαίδευση και τον πρόωρο εγκλεισμό της στην απομόνωση της οικίας μέσω του γάμου.

Η γυναίκα στον αρχαίο ελληνικό κόσμο έπρεπε να είναι σεμνή, όμορφη και υγιής, για να συμβιβάζεται με τα πρότυπα μιας ανδροκρατικής κοινωνίας. Ακόμα και στην τέχνη, μπορεί να δει κανείς ότι από την αρχαϊκή περίοδο ως και το τέλος περίπου της κλασικής περιόδου όπου το θηλυκό κορμί απελευθερώνεται, η γυναίκα -ιδιαίτερα στη γλυπτική- παρουσιάζεται ευπρεπώς ενδεδυμένη, ενώ αποφεύγεται η έμφαση στα χαρακτηριστικά του φύλου.

ΔημοκρΑΤία και γυναικα Η ουσία της δημοκρατίας δε βρισκόταν στη ρύθμιση των

περιουσιακών στοιχείων των πολιτών, αλλά στη δημιουργία ισότητας μεταξύ των αρρένων πολιτών, βάσει του γεγονότος ότι κάθε άντρας ήταν κύριος ενός οίκου που περιλάμβανε γυναίκες, παιδιά και δούλους, συνεπώς μιας ομάδας ατόμων που υποτάσσονταν στην εξουσία του.

Εφόσον ο άνδρας πρέπει να είναι κύριος του εαυτού του, ώστε να χαρακτηριστεί πολίτης, έτσι και ο πολίτης είναι κύριος μιας ομάδας ατόμων που υποτάσσονται στην εξουσία του. Στην ουσία, λοιπόν, η υποταγή των γυναικών είναι αναπόσπαστο κομμάτι του δημοκρατικού συστήματος.

ΚΑΠΟΙΕΣ ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ Στη Σπάρτη, πιθανώς και στη Χίο και τη Λοκρίδα, η

εκπαίδευση των γυναικών και τα ιδιαίτερα ήθη επέβαλλαν μια διαφορετική πρακτική. Ειδικά σε ό , τι αφορά τη Σπάρτη οι γυναίκες «ξέφυγαν πραγματικά από την πατρική ή συζυγική κηδεμονία», και έπαιξαν μάλιστα ενεργητικό ρόλο στην κοινωνική και πολιτική σκηνή.

Κατά τα άλλα, ο μόνος δρόμος για την απελευθέρωση από την ανδρική κηδεμονία ήταν ο μοναχικός δρόμος της εταίρας, της μόνης ελεύθερης γυναίκας του κλασικού κόσμου που μπορούσε να συμμετέχει σε συμπόσια, να διαχειρίζεται τα οικονομικά της και να μιλά με τους άνδρες ως ίση προς ίσο.

Ο ΟΙΚΟΣ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑΑΘΗΝΑ Στην αρχαιότητα, η πρώτη δυσκολία για ένα νεογέννητο κορίτσι

ήταν να του επιτραπεί να ζήσει. Ο πατέρας αποφάσιζε την πιθανή έκθεση του νεογνού σε μια ερημική περιοχή, καθώς η γέννηση ενός κοριτσιού θεωρείτο ανώφελο επιπρόσθετο έξοδο για τον οίκο, εφόσον μάλιστα σε ένα κατεξοχήν πατριαρχικό σύστημα κληρονομίας δεν μπορούσε να διατηρήσει το οικογενειακό όνομα και συνεπώς τα οικογενειακά περιουσιακά στοιχεία

Εφόσον της επιτρεπόταν να ζήσει και να ανατραφεί, η θέση της Αθηναίας κόρης ήταν μέσα στο σπίτι. Ο κύριος του οίκου είχε το νόμιμο δικαίωμα εφόσον παρίστατο ανάγκη να την εκπροσωπεί σε νομικές υποθέσεις, γιατί η ίδια ήταν δικαιοπρακτικά ανίκανη.

Η εκπαίδευση της γυναίκας στην Αθήνα ήταν θεσμικά ανύπαρκτη, εκτός και αν φρόντιζε διαφορετικά ο κύριός της και η ουσιαστική συμμετοχή της στην κοινότητα αναδεικνυόταν κυρίως σε τελετές θρησκευτικού χαρακτήρα, όπως τα Θεσμοφόρια.

ΣΠΑΡΤΗ Η κοινωνική θέση της γυναίκας στη Σπάρτη δεν ήταν περιορισμένη, όπως

στην Αθήνα. Η Σπαρτιάτισσα διοικούσε η ίδια την περιουσία της ακόμη και όταν δεν ήτο πατρούχος (όπως ονομάζει ο Ηρόδοτος την επίκληρο) και επέλεγε άλλο σύζυγο, αν ο δικός της απουσίαζε επί μακρόν.

Οι Σπαρτιάτισσες επιτρεπόταν ακόμα και να ασκούνται γυμνές και συμμετείχαν σε αγώνες προς τιμήν της Ήρας, φορώντας το χιτώνα τους. Επίσης, μορφώνονταν και υπήρχαν γυναίκες που ασχολούνταν με την ποίηση, όπως η Μεγαλοστράτα και η Κλειταγόρα, ενώ αναφέρονται Σπαρτιάτισσες Πυθαγόρειες.

Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, οι γυναίκες της Σπάρτης διέθεταν σημαντική οικονομική ευρωστία, αφού κατείχαν τα 2/5 περίπου της λακωνικής γης και είχαν δικά τους άλογα ή άρματα που οδηγούσαν σε ορισμένες θρησκευτικές γιορτές.

Ωστόσο, η ελευθερία των γυναικών της Σπάρτης είχε ως κύριο στόχο, την ευγονική.

Πολλοί Έλληνες συγγραφείς την θεωρούν αιτία ανταγωνισμών και διεκδικήσεων ανάμεσα σε οίκους, ενώ παραμένει ενεργή και στο παρασκήνιο της πολιτικής, επηρεάζοντας δημοσίους άρχοντες, για τους οποίους ο Αριστοτέλης χρησιμοποιεί το βαρύ χαρακτηρισμό «γυναικοκρατούμενοι».

Ο ΓΑΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Η μετάβαση στον οίκο του συζύγου ήταν η μοναδική κοινωνικά

αποδεκτή λύση για την Αθηναία. Ο γάμος είναι μια διαδικασία μετάβασης, η οποία συμφωνεἰται μεταξύ του πατέρα της νύφης και του μέλλοντα γαμπρού, μέσω της σύμβασης που καλείται εγγύη.

Ο γάμος στόχευε στην τεκνοποιϊα και τη διατήρηση της

ταυτότητας του οίκου μέσα στο κοινωνικό και οικονομικό πλαίσιο της κοινότητας . Η Αθηναία ήταν απούσα από το δημόσιο βίο. Δεν είχε άμεσο πολιτικό ή κοινωνικό λόγο, ούτε δικαιοπρακτικές δυνατότητες. Ήταν μέλος του οίκου αλλά όχι της πολιτείας.

Οι γυναίκες στον νέο οίκο έφερναν μαζί τους την προίκα τους, διαχειριστής της οποίας ήταν ο σύζυγος, αν και δε γινόταν ποτέ ιδιοκτησία του. Μάλιστα σε περίπτωση διαζυγίου όφειλε να την επιστρέψει. Η προίκα ήταν ο μόνος τρόπος για να αποκτήσει μια γυναίκα περιουσιακά στοιχεία του πατέρα της, αν εκείνος είχε αρσενικούς απογόνους.

Ο ΓΑΜΟΣ ΣΤΗ ΣΠΑΡΤΗ

Η τελετή του γάμου στη Σπάρτη δεν αποτελούσε δημόσιο γεγονός. Όπως αναφέρει ο Πλούταρχος, ένας διαδεδομένος τύπος σύστασης του γάμου είναι δι' αρπαγής: Χωρίς παρουσία οικογενειών ή προσκεκλημένων, τη γυναίκα απήγαγε τελετουργικά κατά τη διάρκεια της νύχτας ο μέλλων σύζυγός της. Με την βοήθεια της νυμφεύτριας, της ξύριζαν το κεφάλι και της φορούσαν ανδρικά ρούχα. Ο σύζυγος στη συνέχεια όφειλε να επιστρέψει στους κοιτώνες του και εξακολουθούσε να ζει εκεί με τους συνηλικιώτες στις αγέλες, έως ότου συμπλήρωνε τα τριάντα έτη του. Έως τότε συγκατοίκηση των συζύγων δεν προβλεπόταν. Αυτή η διαδικασία είχε ως στόχο αποκλειστικά την τεκνοποίηση.

Έτσι λειτούργησε και ο θεσμός της πολυανδρίας, η θέσπιση της οποίας αποδίδεται στον ίδιο το θρυλικό νομοθέτη Λυκούργο και συνιστά σπάνια μορφή πολυγαμίας, όπου η σύζυγος τεκνοποιούσε νομίμως με περισσοτέρους συζύγους ταυτόχρονα.

Ο ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΓΟΡΤΥΝΑΣ Ενδεικτικός μιας διαφορετικής πρακτικής είναι ο Νόμος της

Γόρτυνας, (5ο αι. π . Χ.). Οι γυναίκες μπορούν να κατέχουν περιουσία, να τη διαχειρίζονται και φυσικά να κληρονομούν. Επίσης, ένα συγκεκριμένο ποσοστό της παραγωγικής τους δραστηριότητας ανήκε αποκλειστικά σε εκείνες. Σε περίπτωση διαζυγίου η γυναίκα διατηρούσε το μισό της περιουσίας της. Την ίδια περίοδο έζησαν τουλάχιστον εννέα ποιήτριες, γεγονός που υποδεικνύει υψηλό επίπεδο μόρφωσης, ιδιαίτερα για τις εύπορες γυναίκες.

Αν και λίγες είναι γνωστές με το όνομά τους, όπως η Σαπφώ η οποία μάλιστα εμπλέκεται και σε πολιτικούς αγώνες, και μόνον η παρουσία τους είναι αρκετή για να δείξει ότι το αθηναϊκό παράδειγμα δεν ήταν το μοναδικό στην ελληνική επικράτεια, γιατί καμία από αυτές τις γυναίκες δεν έζησε στην Αθήνα. Πιθανώς η Αθήνα επηρέασε την ηπειρωτική Ελλάδα, αλλά η Κρήτη μαζί με τη Σπάρτη και άλλα ελληνικά νησιά του νότου, παρέμειναν στο χώρο του νομικού πολιτισμού των Δωριέων ακολουθώντας διαφορετικούς θεσμούς.

Η γυνΑΙΚΑ στην επΙΚΗ ποΙηση O Όμηρος, (ηρωικό έπος), όπως και ο Ησίοδος,

(διδακτικό έπος), με το έργο τους μετέφεραν εικόνες για τη θέση της γυναίκας σε ποικίλους ρόλους. Ο Ησίοδος παραθέτει μια άλλη εικόνα, η γυναίκα είναι αγγελιαφόρος της θεϊκής βούλησης και ταυτόχρονα η αιτία των παθών του ανθρώπινου γένους.

Η γυναίκα συχνά είναι το φόβητρο των θεών στον κόσμο των ανθρώπων και τούτο μας οδηγεί σε μια διαφορετική αντίληψη για την εικόνα του παραγκωνισμού της γυναίκας στην αρχαία Ελλάδα, εκείνη του φόβου των ανδρών απέναντι στη φυσική ανωτερότητα της θηλυκής αρχής.

Η γυναΙκα στη λυριΚΗ ποΙηση Η εικόνα της γυναίκας αλλάζει στη λυρική ποίηση. Ο

Μίμνερμος την παρουσιάζει να προκαλεί τον πόθο και την ερωτική ικανοποίηση. Ο Σημωνίδης, στο απόσπασμα από το «Ίαμβος κατά γυναικών» ως άνδρας που απευθύνεται σε ανδροκρατούμενη κοινωνία, σατιρίζει με τρόπο αρκετά δηκτικό τη γυναικεία φύση.

Ο Ανακρέων παρουσιάζει τη γυναίκα ως θήραμα-αντικείμενο του ανδρικού πόθου και την ίδια στιγμή ο άνδρας γίνεται ο κυνηγός-θύτης. Οι γυναίκες της λυρικής ποίησης είναι κυρίως γυναίκες μιας κοινωνίας σε καιρό ειρήνης.

Η λυρική ποίηση από την πλευρά της αποδίδει περιφραστικά μια εικόνα υποκειμενική. Η λυρική μνήμη είναι εξατομικευμένη, στο βαθμό που παρουσιάζει την ατομική άποψη του ποιητή για το κοινωνικό γίγνεσθαι

ΒΥΖΑΝΤΙΟ Στα βυζαντινά χρόνια, η γυναίκα ζούσε κάτω από την εξουσία

επίσης του άντρα, χωρίς κανένα ατομικό ή κοινωνικό δικαίωμα. Οι έξοδοι από το σπίτι γίνονταν μόνο με συνοδεία . Δεν ήταν ευπρεπές να κάθεται στο ίδιο τραπέζι με τους άνδρες, παρά μόνο αν ήταν πολύ στενά συγγενικά της πρόσωπα. Οι γραμματικές της γνώσεις περιορίζονταν συνήθως στη γραφή και την ανάγνωση. Ελάχιστες γυναίκες αποκτούσαν ευρύτερη μόρφωση και αυτές ανήκαν στα ανώτερα κοινωνικά στρώματα (αρχόντισσες και πριγκίπισσες). Η κόρη μπορούσε να παντρευτεί από τα 12 – 13 χρόνια της. Φρόντιζαν γι’ αυτό οι γονείς της, βοηθούσαν και οι προξενήτρες που είχαν ως αμοιβή ποσοστά από την προίκα. Ωστόσο η γυναίκα όριζε τα του οίκου, όπως ακριβώς και στην κλασική αρχαιότητα.

Η αφοσίωση στην οικογένεια και τη θρησκεία, η φιλανθρωπία, η παρθενία, η σιωπή και η ανοχή είναι όχι μόνο τα όρια δράσης αλλά και τα κοσμήματα της τέλειας γυναίκας και συζύγου. Μέσα σε αυτό το κλίμα η βυζαντινή κόρη καταλήγει μυστικοπαθής, δεισιδαίμων και καταλαμβάνεται από άκρατη θρησκοληψία. Τα μοναστήρια γεμίζουν. Υπήρξε εποχή που ήταν περισσότερες οι μοναχές από τις μητέρες.

Η συζυγική πίστη ήταν πάντα γένους θηλυκού. Ο άντρας είχε αυτοχαρακτηριστεί πολυγαμικό ον. Οι τιμωρίες της μοιχείας ήταν ηθικές και σωματικές. Κλείσιμο σε μοναστήρι, κόψιμο της μύτης κλπ., ενώ για ηθική αποζημίωση ο σύζυγος μπορούσε να κρατήσει μέρος της προίκας. Οι υποψίες του άντρα αρκούσαν για να αποδειχθεί το αδίκημα της μοιχείας.

Η εικόνα της γυναίκας στη βυζαντινή λογοτεχνίαΗ βυζαντινή λογοτεχνία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ανδρική, αφού έχει γραφτεί κυρίως από άνδρες. Κατά συνέπεια, οι γυναίκες που εμφανίζονται στη βυζαντινή λογοτεχνία είναι προϊόντα μιας ανδρικής φαντασίας που είναι συχνά μισογυνιστική.

ΟΡΔΑΛΙΕΣ Δεν έλειψε και η εφαρμογή των ορδαλιών (η λεγόμενη

«θεοκρισία»). Οι ορδαλίες ήταν τρόπος απονομής δικαιοσύνης και εφαρμοζόταν με την πεποίθηση ότι το Θείον προστατεύει την αγνεία και την αθωότητα και έτσι ο αγνός ή αθώος δε θα βλάπτονταν από τη βασανιστική δοκιμασία. Υπήρχαν διάφορες μορφές. Η συνηθέστερη ήταν να περνάει ο ύποπτος αδικήματος από μια δοκιμασία όπως: καυτό σίδερο πάνω στο σώμα του, ρίξιμο στη φωτιά ήταν το νερό κλπ. Αν κατάφερνε να

επιζήσει, τον θεωρούσαν αθώο.

Δεξιά: [Η δοκιμασία της φωτιάς (Dierick Bouts der Ältere)]

ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ Στην εποχή της τουρκοκρατίας σημειώθηκαν κρούσματα απαγωγής

ωραίων Ελληνίδων από ισχυρούς Τούρκους. Διάταξη του οθωμανικού δικαίου, όριζε ότι κάθε Τούρκος μπορούσε να πάρει ως προσωρινή σύζυγο όποια Ελληνίδα του άρεσε και στη συνέχεια να τη διώξει. Ο θεσμός αυτός καταργήθηκε τυπικά το 1672, χωρίς όμως να καταργηθεί και ουσιαστικά. Έτσι, αν ο καδής (Τούρκος δικαστής) αποφάσιζε θετικά, τότε οποιοσδήποτε ισχυρός Τούρκος μπορούσε να κλείσει μια Ελληνίδα στο χαρέμι του.

Γενικά, οι Ελληνίδες της οθωμανικής επικράτειας αποτελούσαν ένα

πληθυσμό από δυνητικές παλλακίδες ή σκλάβες, αφού στην παραμικρή κίνηση ανυπακοής οι Τούρκοι έσφαζαν όλους τους αρσενικούς και πουλούσαν τις γυναίκες και τις κόρες τους στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής. Επίσης, κανένας Έλληνας δεν είχε το δικαίωμα να παντρευτεί χωρίς την άδεια του αγά της περιοχής. Αν συνέβαινε να βρει ο αγάς τη νύφη του γούστου του, τότε απλώς την κρατούσε για λογαριασμό του, χωρίς κανένας να τολμάει να φέρει αντίρρηση. Ο θαρραλέος που θα τολμούσε να παραπονεθεί σε κάποια ανώτερη αρχή (βεζίρη, πασά, σουλτάνο κλπ.) στην καλύτερη περίπτωση έχανε το βιος του και στη χειρότερη τη ζωή του.

Ύστερα από τα παραπάνω καταλαβαίνουμε γιατί οι Ελληνίδες αυτήν την εποχή προσπαθούσαν να μένουν όσο το δυνατόν περισσότερο κλεισμένες στο σπίτι.

Οι πλούσιοι έφτιαχναν εκκλησάκια στον περίβολο του σπιτιού τους, ώστε να ασκούν εκεί τα θρησκευτικά τους καθήκοντα οι γυναίκες του σπιτιού, ενώ οι φτωχότεροι πήγαιναν με τις γυναίκες και τα κορίτσια τους στην εκκλησία προτού να φέξει, όσο οι Τούρκοι κοιμόντουσαν. Στις σπάνιες περιπτώσεις που χρειαζόταν να βγουν έξω, όχι μόνο συνοδεύονταν από άντρες αλλά τύλιγαν το κεφάλι και μέρος του προσώπου τους με μια λευκή μαντίλα, όταν δεν προτιμούσαν να φορέσουν τον οθωμανικό φερετζέ, ώστε να μη διαφέρουν καθόλου από τις Τουρκάλες. Οι χωρικές που έπρεπε να πάνε στα χωράφια, χρησιμοποιούσαν όλα τα μέσα, για να γίνουν άσχημες και αποκρουστικές, μουτζουρώνοντας το πρόσωπό τους και φορώντας βρώμικα κουρέλια. Συνήθως οι γονείς πάντρευαν τα κορίτσια τους από πολύ μικρή ηλικία, για τους λόγους που προαναφέραμε.

1830 και εξΗΣ Πολλές Σουλιώτισσες αλλά και νησιώτισσες ξεχώρισαν για τη

γενναιότητα και τις προχωρημένες τους αντιλήψεις, π.χ. Μόσχω Τζαβέλλα, Μαντώ Μαυρογένους, Μπουμπουλίνα .

Και μετά το 1830, όμως, όταν η Ελλάδα έγινε ελεύθερο κράτος η ζωή της γυναίκας ήταν πάντα εξαρτημένη από τη θέληση, τις επιθυμίες και τη σκληρότητα του άνδρα. Το σημαντικότερο γεγονός στη ζωή της ήταν ο γάμος. Για μόρφωση ούτε λόγος! Τα ΑΕΙ κρατούσαν κλειστές τις πόρτες τους στις γυναίκες. Μόνο δασκάλες μπορούσαν να γίνουν στο «Αρσάκειο» αλλά και αυτό ήταν ιδιωτικό σχολείο. Ουσιαστική ήταν η προσφορά της Καλλιρρόης Παρρέν που για 30 χρόνια (1887 – 1917) εξέδιδε την εφημερίδα των Κυριών μέσα από την οποία προέβαλλε τα βασικά αιτήματα των γυναικών, όπως: καταπολέμηση του αναλφαβητισμού, ελεύθερη είσοδο των γυναικών στο πανεπιστήμιο και το Πολυτεχνείο,

διορισμό υπαλλήλων γυναικών, ισότιμη αμοιβή εργασίας με τους άνδρες, δικαίωμα ψήφου. Δεξιά: Η Καλλιρρόη Παρρέν

Η Μαρίκα Κοτοπούλη τραγούδησε επί σκηνής το 1931 το επιθεωρησιακό εκείνο τραγούδι «εγώ είμαι η νέα γυναίκα, που θα καπνίζω και θα ψηφίζω, καθεμιά μας αξίζει για δέκα, δεν δίνω για άντρα ένα παρά».

Το 1930 θα δοθεί ένα υποτυπώδες δικαίωμα ψήφου για τις δημοτικές εκλογές, μόνο στις γυναίκες που ήταν εγγράμματες και πάνω από 30 ετών.

Το 1946 ιδρύεται η Πανελλήνια Ομοσπονδία Γυναικών. Μεταξύ 1945 – 1947 οι Ελληνίδες εξακολουθούν να στερούνται βασικά δικαιώματα και δυστυχώς γι’ αυτές ο εμφύλιος θα τις διχάσει. Έτσι καθυστερεί περισσότερο η πολυπόθητη ισότητα.

Το 1952 οι Ελληνίδες αποκτούν το δικαίωμα του «εκλέγειν και εκλέγεσθαι» . Για πρώτη φορά οι γυναίκες παίρνουν μέρος σε βουλευτικές εκλογές το 1956.

Το 1975 διατυπώνεται στο σύνταγμα ότι όλοι οι Έλληνες (άντρες και γυναίκες) είναι ίσοι ενώπιον του νόμου και έχουν ίσια δικαιώματα και υποχρεώσεις.

Το 1983 καταργείται η προίκα και θεωρείται κοινή με τους άντρες η ευθύνη για την ανατροφή των παιδιών.

Το 1993 οι συλλογικές συμβάσεις μεταξύ ΓΣΕΕ και εργοδοτών αναγνωρίζουν και γραπτώς την ισότητα ανδρών και γυναικών στον εργασιακό χώρο. Παράλληλα οι γυναίκες έχουν προχωρήσει με μεγάλα βήματα στην εκπαίδευση και την αγορά εργασίας.

Η νομική αναγνώριση της ισοτιμίας δεν ήταν «κεραυνός εν αιθρία». Ήταν το επιστέγασμα μιας βασανιστικής πορείας που ξεκίνησε παλαιότερα. Η αναγνώριση της γυναίκας και νομικά δεν κάνει τίποτα άλλο από το να αναγνωρίζει μια πραγματικότητα που από μόνη της ασυναίσθητα και συνειδητά είχε συντελεστεί. Οι λόγοι βέβαια ήταν και ηθικοί, γιατί θα ήταν ντροπή για την εποχή μας με τις τόσες κατακτήσεις να κρατά τη γυναίκα στην κατάσταση άλλων εποχών.

Ωστόσο η νομική αναγνώριση δεν αρκεί, αν παραμένει το πατριαρχικό πνεύμα, ο αυταρχισμός, η νοοτροπία που υποβαθμίζει τη γυναίκα. Η ισοτιμία θα γίνει πράξη, όταν εκλείψουν και αυτά τα στοιχεία.

ΚΕΦ. 2ο. Κοινωνιολογικη προσεγγισηΗ ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΦΥΛΟΥ Η έννοια του φύλου αναφέρεται στις βιολογικές και κοινωνικές διαφορές που

παρατηρούνται μεταξύ ανδρών και γυναικών. Το βιολογικό φύλο [sex] ενός ατόμου είναι γενετικά καθορισμένο, ενώ το κοινωνικό φύλο [gender] είναι πολιτισμικά και κοινωνικά κατασκευασμένο. Υπάρχουν επομένως δύο βιολογικά φύλα (το αρσενικό και το θηλυκό) και δύο κοινωνικά φύλα (το ανδρικό και το γυναικείο).

Όταν αναφερόμαστε στην ταυτότητα του κοινωνικού φύλου [gender identity]

εννοούμε την αυτοαντίληψη που διαμορφώνει ένα άτομο σχετικά με τον γυναικείο ή ανδρικό κοινωνικό ρόλο [gender role] που επιλέγει να ασκεί και ο οποίος μπορεί να είναι διαφορετικός από το βιολογικό φύλο. Ενώ το βιολογικό / κοινωνικό φύλο στην καθημερινή γλώσσα χρησιμοποιείται εναλλακτικά, στις κοινωνικές επιστήμες το κοινωνικό φύλο αναφέρεται ειδικά στις κοινωνικές διαφορές γνωστές ως ανδρικοί ή γυναικείοι κοινωνικοί ρόλοι.

«Κοινωνικό Φύλο (Φύλο και κοινωνιολογία)», συγγραφέας: Μαριαγγέλα Βέικο

ΠΡΟΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΟΙΚΟΣΥΜΦΩΝΑ Στη νεοελληνική οικογένεια τα παιδιά παντρεύονταν κατά σειρά ηλικίας. 0ι

θυγατέρες προηγούνταν κι ακολουθούσαν τα παλικάρια, με τη σειρά τους κι αυτά. Ήταν ατιμωτικό για τον άντρα να παντρευτεί πρώτος και να αφήσει αδελφή μεγαλύτερη ή μικρότερη ανύπαντρη. Πολλά παλικάρια έμεναν ανύπαντρα, γιατί δεν μπόρεσαν ν’ αποκαταστήσουν τις αδελφές τους.

Μέχρι και το 1920 για τον γάμο των παιδιών φρόντιζαν οι γονείς και μάλιστα ο

πατέρας. Αυτός έπρεπε να δώσει την τελική συγκατάθεση, « να γίνει η γνώμη του » ,

« να δώσει την ευχή του » .

Το έθιμο αυτό στηριζόταν στο αίσθημα ευθύνης των γονιών να στεριώσουν κοινωνικά και οικονομικά τα παιδιά τους, που έφτιαχναν καινούργια οικογένεια , και στην υποχρέωση, που εθιμικά αναλάβαιναν, να δώσουν σ’ αυτά ένα μέρος της περιουσίας τους, κινητής ή ακίνητης, με τη μορφή της προίκας.

Ο θεσμός της προικοδότησης των θυγατέρων είναι πανάρχαιος και από τα ομηρικά χρόνια φτάνει μέχρι την εποχή μας.

Για αιώνες αμέτρητους από τα φυσικά και επίκτητα προσόντα της νύφης (ομορφιά, ψυχική και πνευματική καλλιέργεια κτλ.) το πρώτο που εξεταζόταν ήταν η προίκα της. Η απροίκιστη ήταν κοινωνικά κατώτερη και δύσκολα βρισκόταν γαμπρός να τη ζητήσει σε γάμο.

Η γυναίκα δεν εργαζόταν. Τα βάρη του γάμου τα σήκωνε αποκλειστικά και μόνο ο άντρας. Αυτός είχε την υποχρέωση να συντηρεί τη σύζυγό του , ανάλογα με την κοινωνική της θέση , και να μεγαλώνει , με ανάλογο τρόπο και πάλι , τα παιδιά του.

Η προίκα της γυναίκας αποτελούσε τη συνεισφορά της στον οικογενειακό προϋπολογισμό και μια ελάφρυνση του συζύγου από τα οικονομικά βάρη της οικογένειας.

Η προίκα περιελάμβανε βέβαια και όλα τα ακίνητα ( σπίτια, αμπέλια, χωράφια, ελαιώνες κτλ.),που περιγράφονταν με κάθε λεπτομέρεια ( θέση, έκταση , γείτονες κτλ.).

Ο σύζυγος είχε την υποχρέωση να διαχειρίζεται καλά την προίκα της συζύγου και να φροντίζει για τη διατήρηση και την ακεραιότητά της. Δεν είχε το δικαίωμα να εκποιήσει ή με άλλο τρόπο να παραχωρήσει κάποιο από τα προικώα ακίνητα. Η κυριότητα των ακινήτων ανήκε στη σύζυγο και μόνο την επικαρπία είχε ο σύζυγος .

Αν πέθαινε ο σύζυγος ή αν χώριζε το ανδρόγυνο, η προίκα έμενε στη γυναίκα ως ιδιοκτησία της. Αν πέθαινε η σύζυγος, τότε ένα μέρος της προίκας κληρονομούσε ο σύζυγος και το μεγαλύτερο μέρος κληρονομούσαν τα παιδιά. Αν το αντρόγυνο δεν είχε αποχτήσει παιδιά, τότε η προίκα γύριζε στον προικοδότη, αν ζούσε, ή στους νόμιμους κληρονόμους του.

ΔΕΙΓΜΑ ΠΡΟΙΚΟΣΥΜΦΩΝΟΥ ΤΟΥ 1909

Προικοσύμφωνον

Σήμερον την δεκάτην ογδόην του μηνός Νοεμβρίου του έτους 1909 ημέραν της εβδομάδος Τετάρτην προσκληθείς ο υποφαινόμενος εφημέριος … εις την οικίαν της …όπου ήτο και ο …( μέλλων γαμπρός ) ήκουσα παρ’ αυτών εγώ τε και οι μετ’ εμού προσκληθέντες συνυποφαινόμενοι τ’ ακόλουθα.

Ο κύριος …έχων θυγατέρα εις ώραν γάμου ονόματι …θέλει ναμνηστεύσει αυτήν μετά του …και προσφέρει ως προίκα της θυγατρός του

εξής.1ον Οικίαν εις άνω μαχαλάν εντελώς τετελεσμένην πλησίον της οικίας …(περιγράφονται λεπτομερώς οι γειτονικές οικίες ) . 2ον …7ον ( περιγράφονται λεπτομερώς τα προικιζόμενα κτήματα με τασύνορά τους ).8ον Και μετρητά λίρας οθωμανικάς είκοσι αριθμ. 20.Εν σινή, δύο τσεντερέδες, εν ταψή, δύο βυτίνες.-

Ο … ( μέλλων γαμπρός ) παραδέχεται την συμφωνίαν ταύτην καιυπόσχεται μέχρι της εποχής του γάμου θέλει τηρήσει τα καθήκοντα τουκαλού μνηστήρος και ότι όταν λάβη την προίκα θα έχει μεν αυτήν υπό τηνδιαχείρισίν του αλλά θα φυλάτη αυτήν ως ιεράν υπό την αναπαλοτρίωτονκυριότητα της μελούσης συζύγου του εξ αμοιβέας συγκαταθέσεως.

Ο γάμος γεννήσεται μετά τρεις μήνας από σήμερον και αν εν εκ των δύομερών θελήση και αποφασίση να ακυρώσει τον αρραβώνα οφείλει ναπληρώσει τω ετέρω μετζίτια αργυρά εκατον πεντήκοντα. Οι προικίζοντες υποχρεούνται

να μεταβιβάσωσι τα κτήματα προ τηςεποχής του γάμου εις όνομα της μελονύμφου,οι δε μνηστήρες αμφότεροιυπόσχονται ότι δια πάσαν είτε προ του γάμου είτε μετά του γάμου ( ω μηγένητο) αμφισβίτησιν ή διαφοράν αφορώσαν εις την δικαιοδοσίαν τηςμητροπόλεως δικαζούσης κατά τα εκκλησιαστικά νόμιμα και τα επιτόπιαέθημα.διά δε τα κτήματα των ανωτέρω επειδή τυγχάνουσιν της μητρός εάν ενπεριπτώσει ζητήσουν τα ορφανά ανάλογον της μητρός των υπόσχεται οπατήρ κύριος … να δώση εις την θυγατέραν του … ( άλλο κτήμα ).Επί πάσει εγένετο το παρόν ίνα χρησιμεύσει εν καιρώ δέοντι.Εν … τη …( Ακολουθούν υπογραφές του μνηστήρα, του προικίζοντα πατέρα και τωνμαρτύρων. Για τους αγράμματους βεβαιώνουν και υπογράφουν οιγνωρίζοντες γραφή ).Ακριβές αντίγραφο από τον τηρούμενο στην Κοινότητα ΚώδικαΠροικοσυμφώνων.

http://www.vasilika-lesvos.gr/pdf/proikes.pdf

ΠΡΟΙΚΟΣΥΜΦΩΝΟ ΤΟΥ 1938

ΝΟΜΟΣ 1329/83- Η ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΙΚΑΣΟικογενειακό Δίκαιο Νόμος 1329/83 (ΦΕΚ 25/Α/18-2-1983) :

εκσυγχρονίσθηκε το Οικογενειακό Δίκαιο και προσαρμόσθηκε στην αρχής της ισότητας των δύο φύλων.

Καταργήθηκαν: η έννοια της πατριαρχικής οικογένειας και

αντικαταστάθηκε με την οικογένεια της ισότητας. ο θεσμός της προίκας και ορίστηκε ότι και οι δύο

σύζυγοι υποχρεώνονται να συμβάλλουν, ανάλογα με τις δυνάμεις τους στην αντιμετώπιση των αναγκών της οικογένειας.

http://www.isotita.gr/index.php/docs/c103/

Ορίστηκε ότι:

η γυναίκα διατηρεί το οικογενειακό της επώνυμο και μετά το γάμο υποχρεωτικά.

οι μελλόνυμφοι επιλέγουν πριν από το γάμο τους το επώνυμο των παιδιών τους που μπορεί να είναι είτε το επώνυμο του ενός των συζύγων είτε και των δύο.

Το 18° έτος είναι ο χρόνος ενηλικίωσης των νέων και κατώτατο όριο για την τέλεση γάμου και για τα δύο φύλα.

Η ανατροφή και εκπαίδευση των παιδιών πρέπει να γίνεται χωρίς διάκριση φύλου.

Η δυνατότητα «αξίωσης συμμετοχής» του καθένα από τους συζύγους στην περιουσία που αποκτήθηκε κατά τη διάρκεια του γάμου.

Η επιλογή συστήματος κοινοκτημοσύνης.

Ο εκσυγχρονισμός των διατάξεων του διαζυγίου και η θεσμοθέτηση του συναινετικού διαζυγίου

Η απόλυτη εξομοίωση των δικαιωμάτων των παιδιών που γεννήθηκαν «χωρίς γάμο» των γονιών τους με τα δικαιώματα των παιδιών που γεννήθηκαν «μέσα στο γάμο» και η νομική ενίσχυση της θέσης της ανύπαντρης μητέρας.

Έχει θεσμοθετηθεί με το άρθρο 1509 ΑΚ η γονική παροχή στο τέκνο (άρρεν ή θήλυ) από οποιονδήποτε γονέα του είτε για την δημιουργία ή τη διατήρηση οικονομικής ή οικογενειακής αυτοτέλειας, ή για την έναρξη ή την εξακολούθηση επαγγέλματος. 

Άρθρο 56

 Οι προίκες που έχουν ήδη συσταθεί κατά την έναρξη της ισχύος αυτού του νόμου αποδίδονται στη γυναίκα. Από το χρονικό αυτό σημείο η γυναίκα αποκτά αυτοδικαίως το πλήρες δικαίωμα στα προικώα. Η απόδοση δεν υπόκεινται σε φορολογία ή τέλος.

Ο άνδρας δεν οφείλει, σ’ αυτή την περίπτωση τους καρπούς που συνέλλεξε πριν από την έναρξη της ισχύος αυτού του νόμου, ακόμη και αν τους συνέλλεξε υπερβαίνοντας την τακτική εκμετάλλευση ή από έκτακτα περιστατικά. Αλλά και δεν δικαιούται να απαιτήσει τις δαπάνες που έκανε στα προικώα κατά την ίδια περίοδο, εφόσον αυτές βαρύνουν τον επικαρπωτή σύμφωνα με τις διατάξεις που ρυθμίζουν την επικαρπία. Δικαιούται, αντίθετα στην περίπτωση που επιχείρησε ουσιώδεις προσθήκες στο προικώο, που δεν το βάρυναν ως επικαρπωτή, να απαιτήσει τη διαφορά ανάμεσα στην αξία του προικώου μαζί με την προσθήκη, κατά τον χρόνο της απόδοσης, και κατά αξία του, κατά τον ίδιο χρόνο, χωρίς την προσθήκη.

Άρθρο 57 Η γυναίκα αποκτά αυτοδικαίως χωρίς την καταβολή οποιοδήποτε

φόρου ή τέλους, την κυριότητα των πραγμάτων που δόθηκαν στον άνδρα για προίκα κατά κυριότητα και σώζονται στην περιουσία του. Δεν θίγονται όμως τα δικαιώματα που απέκτησαν τυχόν τρίτοι σ’ αυτά τα πράγματα πριν από την έναρξη ισχύος αυτού του νόμου. Για τα δικαιώματα αυτά η γυναίκα έχει μόνον ενοχική αξίωση κατά του άνδρα.

Άρθρο 59 Αν, με διάταξη τελευταίας βούλησης, που συντάχθηκε πριν από την

έναρξη ισχύος αυτού του νόμου, καταλείφθηκε κάποιο περιουσιακό στοιχείο στον άνδρα για προίκα, το περιουσιακό αυτό στοιχείο περιέχεται στη γυναίκα, εκτός αν συσταθεί ήδη η προίκα, οπότε εφαρμόζονται τα άρθρα 56 και 57 αυτού του νόμου.

Μετά την κατάργηση της προίκας και για να ενισχυθούν οι ΝΕΟΙ, αγόρια και κορίτσια, στο ξεκίνημα αλλά και στη διατήρηση της οικογενειακής τους ζωής ή της επαγγελματικής και οικονομικής τους δραστηριότητας προβλέπεται μειωμένη φορολογία (το 50% του φόρου δωρεάς) για περιουσιακές παροχές γονιών προς τα παιδιά τους, αγόρια και κορίτσια, μέχρι τα πέντε εκατομμύρια δραχμές (5.000.000) (σ.σ.: Από τότε, το ποσόν αυτό αναπροσαρμόστηκε οκτώ φορές και σήμερα είναι 90.000 ευρώ, αυτοτελώς για κάθε γονέα).

Αυτά ισχύουν με το νόμο 1329 ΦΕΚ 25/18-2-83, άρθρο 1509 του Αστικού Κώδικα.

ΦΕΜΙΝΙΣΜΟΣ Ο Φεμινισμός είναι μια συλλογή κοινωνικών

θεωριών, πολιτικών κινήσεων και ηθικών φιλοσοφιών, σε μεγάλο βαθμό παρακινούμενη από ή αναφερόμενη σε εμπειρίες γυναικών, ιδιαίτερα σε σχέση με την κοινωνική, πολιτική και οικονομική τους κατάσταση.

Ως κοινωνικό κίνημα, ο φεμινισμός εστιάζεται κατά πολύ στον περιορισμό ή εξάλειψη της φυλετικής ανισότητας και στην προώθηση των δικαιωμάτων, των συμφερόντων και των ζητημάτων των γυναικών στην κοινωνία.

ΣΤΑΘΜΟΙ ΤΟΥ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ Α΄.  Ευρώπη – Αμερική

1789: Η Φελισιτέ ντε Κεραλιό παρουσίασε ένα Τετράδιο παραπόνων των γυναικών.

1791.Η Ολέμπ ντε Γκουζ παρουσιάζει τη Διακήρυξη των δικαιωμάτων των γυναικών, στην οποία υποστηριζόταν το αίτημα όλων των αστικών και πολιτικών δικαιωμάτων και προβάλλονταν οι ιδεολογικοί λόγοι που βρίσκονταν στη βάση των διεκδικήσεων αυτών. Τότε εμφανίστηκαν στη Γαλλία πολλές γυναικείες λέσχες, οι οποίες αντιπροσώπευαν τις πρώτες τολμηρές εκδηλώσεις της φεμινιστικής ιδέας, που άρχιζε να επιβάλλεται ως κίνημα.

1792:Η Μαίρη Ούλστονκραφτ έγραψε το βιβλίο «Διεκδίκηση των δικαιωμάτων των γυναικών».

1848Γέννηση του φεμινιστικού κινήματος : στην Ν.Υόρκη μια ομάδα γυναικών, με τη Λουκριτία Μοτ και την Ελίζαμπεθ Στάντον, συγκάλεσαν το 1ο συνέδριο στην ιστορία του φεμινιστικού κινήματος, για να παρουσιάσουν μια Διακήρυξη Αισθημάτων (κατά το πρότυπο της Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας),στην οποία, εκτός από το αίτημα της πολιτικής ψήφου, παρουσιάζονταν οι περιορισμοί που επιβάλλονταν στις γυναίκες στις σπουδές, στην εργασία, στο γάμο κλπ.

1854:Η Φρειδερίκη Μπρέμερ δημοσίευσε στους «Τάιμς» μια έκκληση για διεθνή συνεργασία των γυναικών.

1857:Η 8η του Μάρτη είναι μέρα ορόσημο για το παγκόσμιο φεμινιστικό κίνημα. Οι εργάτριες ιματισμού της Ν. Υόρκης ξεσηκώθηκαν ,έκαναν απεργία και διαδήλωσαν στους δρόμους διαμαρτυρόμενες για τους άθλιους όρους δουλειάς. Η αστυνομία τις χτύπησε.

1869:Η Ελίζαμπεθ Στάντον και η Σούζαν Άντονυ ίδρυσαν την «Εθνική Οργάνωση για τη γυναικεία ψήφο». Συγχρόνως μια άλλη φεμινιστική ομάδα ίδρυσε την «Αμερικανική Οργάνωση για τη γυναικεία ψήφο».

1883:Εκδίδεται στις Η.Π.Α. η 1η εφημερίδα με γυναικεία θέματα, η LADIES HOME JOURNAL.1888:Το πρώτο Διεθνές Συνέδριο Γυναικών στην Ουάσιγκτον.

1903: Σχηματίστηκε μια πραγματική γυναικεία οργάνωση, με πρωτοβουλία της Έμελιν Πάνκχερστ.1918: Οι Αγγλίδες απέκτησαν δικαίωμα ψήφου . Είχαν ήδη κερδίσει δικαίωμα ψήφου οι γυναίκες κάποιων σκανδιναβικών χωρών και της Ρωσίας.1910:Η 8 του Μάρτη κηρύσσεται παγκόσμια αγωνιστική μέρα της γυναίκας και από τότε γιορτάζεται σε όλο τον κόσμο.1920: Πέτυχαν το δικαίωμα της ψήφου και οι Αμερικανίδες .

1925:Εκλέγεται η πρώτη Γυναίκα κυβερνήτης στις Η.Π.Α. η Νέλυ Τέιλορ Ρος.

1975:Η Μάργκαρετ Θάτσερ γίνεται η πρώτη γυναίκα αρχηγός πολιτικού κόμματος στη Βρετανία.

Β΄. Κίνα

Η Κίου Τζιν , τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα, απευθύνεται στις συμπατριώτισσές της δίνοντας εξαιρετική σημασία στην αλληλεγγύη μεταξύ των γυναικών σαν κινητήρια δύναμη της πάλης τους για τη χειραφέτηση.

Από το 1900 ιδρύονται σ’ όλη την Κίνα σύλλογοι ενάντια στο δέσιμο των ποδιών, που στόχο είχε να δημιουργήσει γυναίκες παλλακίδες για τους κινέζους άρχοντες. Το έργο αυτών των συλλόγων προβάλλεται από τον προοδευτικό Τύπο που αφιερώνει όλο και περισσότερο χώρο στην ισότητα των φύλων.

Β΄. Ελλάδα

Αγνοδίκη Η πρώτη γυναίκα γιατρός στην Αρχαία Ελλάδα, η οποία δε δίστασε να ντυθεί άνδρας και να μαθητεύσει στο

διάσημο γιατρό Ηρόφιλο (355-280 π.Χ.) στην Αλεξάνδρεια. Μεταμφιεσμένη σε άνδρα, επέστρεψε στην Αθήνα και άσκησε το ιατρικό επάγγελμα με μεγάλη επιτυχία και γρήγορα έγινε η ευνοούμενη των εύπορων γυναικών.Oι Αθηναίοι γιατροί ζήλεψαν την επιτυχία του νεοφερμένου γιατρού και η Αγνοδίκη καταγγέλθηκε ως άτομο που διαφθείρει τα ήθη των κυριών.Η Αγνοδίκη αποκάλυψε τότε ότι ήταν γυναίκα και παραπέμφθηκε σε δίκη, αλλά όλες οι γυναίκες της συμπαραστάθηκαν με αποτέλεσμα να αθωωθεί. Οι γυναίκες μπορούσαν πλέον να ασκούν το ιατρικό επάγγελμα, αρκεί να εξέταζαν μόνο γυναίκες.

268 π.Χ.Στους 128ους Ολυμπιακούς Αγώνες ,μια γυναίκα από την παραθαλάσσια Μακεδονία, όπως αναφέρει ο Παυσανίας, η Βελεστίχη, κέρδισε στο πωλικόν  τέθριππον και στους  αμέσως επόμενους στην πωλικήν   συνωρίδα.

84π.Χ.Στους  174ους Ολυμπιακούς αγώνες η Τιμαρέτα και η Θεοδότα από την Ηλεία κερδίζουν το αγώνισμα της συνωρίδας η πρώτη και το πωλικόν τέθριππον η δεύτερη.

153 μ.Χ.Στους 233ους Ολυμπιακούς Αγώνες μια άλλη γυναίκα από την Ηλεία, η Κασία, Μ(νασιθέα), κερδίζει στο πωλικόν τέθριππον. Αυτή είναι και η τελευταία γυναίκα που έχει αναφερθεί ότι κέρδισε στην Ολυμπία καταρρίπτοντας τον απαγορευτικό μύθο «όχι γυναίκες στην Ολυμπία».

1817:Αναφέρεται ως η πρώτη Ελληνίδα ηθοποιός η Αικατερίνη Βιαγκίνη στη Ζάκυνθο.

1840:Η πρώτη Ελληνίδα επαγγελματίας ηθοποιός, Αικατερίνη Παναγιώτου.

1848:Ελένη Μπούκουρα. Η πρώτη γυναίκα ζωγράφος της μετεπαναστατικής Ελλάδας.

1884: Η Σεβαστή Καλλισπέρη υπέβαλε αίτηση για να δώσει εξετάσεις στη φιλοσοφική σχολή. Η Σεβαστή επέτυχε στις εξετάσεις, αλλά το υπουργείο Παιδείας αρνήθηκε (λόγω του φύλου της) να επικυρώσει τις υπογραφές των καθηγητών που την εξέτασαν. Η Σεβαστή θα αρχίσει, τελικά, τις σπουδές της στη Σορβόννη.

1887:α) Στις 8 του Μάρτη του 1887 κυκλοφόρησε το πρώτο φύλλο της «Εφημερίδος των Κυριών» από την Καλλιρρόη Παρρέν την πρώτη Ελληνίδα δημοσιογράφο.β) Εκδίδεται από την Αικατερίνη Παπαδοπούλου το «Ημερολόγιον των κυριών».

1890: Η 1η Ελληνίδα φοιτήτρια, η Ιωάννα Στεφανοπούλου, αν και ο πρύτανης θα διαμαρτυρηθεί στο υπουργείο «δια την ανάμειξιν των φύλων».1895:α) Γράφτηκαν πέντε φοιτήτριες στην Ιατρική Σχολή Αθηνών (ανάμεσα τους και οι αδελφές Παναγιωτάτου). Οι συμφοιτητές τους διαμαρτυρήθηκαν «δια την εισβολή του ποδόγυρου εις τον περίγυρο του Ιπποκράτους».β) Η Σεβαστή Καλησπέρη ήταν η 1η γυναίκα επιθεωρήτρια σχολείων θηλέων.

1896:Στους Ολυµπιακούς Αγώνες , η Σταµατία Ρεβύθη προσπάθησε να τρέξει στον Μαραθώνιο µαζί µε τους άνδρες. Οι διοργανωτές τής το απαγόρευσαν. Τελικά διήνυσε τη διαδροµή µόνη της, την εποµένη του αγώνα, αλλά δεν της επέτρεψαν να τερµατίσει µέσα στο Καλλιµάρµαρο.

1908:Η Αγγελική Παναγιωτάτου έχει τελειώσει με Άριστα το πτυχίο της στην Αθήνα και έχει, ήδη, μετεκπαιδευθεί στην Γερμανία. Οι καθηγητές της , της εμπιστεύονται τη θέση της υφηγήτριας στην Ιατρική Σχολή Αθηνών. Οι άρρενες φοιτητές ωρύονταν από τα θρανία και φώναζαν προς την καθηγήτρια τους: «στην κουζίνα!». Τελικά, η Παναγιωτάτου επαύθη, αλλά τελικώς  διορίστηκε καθηγήτρια στο πανεπιστήμιου του Καΐρου.

1911:

Η Παρρέν πρωτοστάτησε στην ίδρυση του «Λυκείου των Ελληνίδων», της 1ης συστηματικής προσπάθειας στην Ελλάδα γυναικείας δράσης και χειραφέτησης.1920:Ιδρύεται ο «Σύνδεσμος για τα δικαιώματα της γυναικός», με σκοπό ν’ αγωνιστεί για την πολιτική, κοινωνική και οικονομική εξύψωση της γυναίκας με τον άντρα. Κάθε Δευτέρα συγκεντρώνονταν και έκαναν ομιλίες και συζητήσεις, στις οποίες έπαιρναν μέρος όχι μόνο γυναίκες αλλά και άντρες φεμινιστές.

1924:Κυκλοφόρησε ο «Αγώνας της Γυναίκας». Στην 1η σελίδα του 1ου φύλλου γράφει: «ΖΗΤΟΥΜΕ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ, ΑΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΙΣΑ ΚΑΙ ΟΛΑ ΓΙΑ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΝΔΡΑ». 1926:Το 1926 ιδρύεται η «Σοσιαλιστική Οργάνωση Γυναικών». Απευθύνεται κυρίως στις εργαζόμενες γυναίκες και εκδίδει το περιοδικό «Σοσιαλιστική Ζωή».1934:Οι Ελληνίδες ψηφίζουν για 1η φορά στις δημοτικές εκλογές που διεξάγονται.

1943:Σοφία-Σόνια Στεφανίδου. Η 1η γυναίκα αλεξιπτωτίστρια

1944!Στον δήμο Αμαλιάδας, η 1η γυναίκα δήμαρχος, η φαρμακοποιός Μαρίκα Μπότση-Τσαπαλίρα.1947:Η 1η Ελληνίδα κινηματογραφίστρια η Μαρία Πλυτά στράφηκε πρώτα στη λογοτεχνία και στη συγγραφή θεατρικών έργων . Ο κινηματογράφος, όμως, γρήγορα την κέρδισε και την απορρόφησε. Γύρισε συνολικά 16 ταινίες.

1952: Νόμος καθιερώνει την ισοπολιτεία των γυναικών τόσο

ως προς το εκλέγειν όσο και ως προς το εκλέγεσθαι.

1953, 1956Για 1η φορά οι Ελληνίδες ψήφισαν το 1953. Πρώτη Ελληνίδα μέλος του Κοινοβουλίου, εκλέχθηκε η Ελένη Σκούρα και πρώτη

Ελληνίδα Υπουργός το 1956, η Λένα Τσαλδάρη.1961:Η 1η Ελληνίδα ασυρματίστρια η Χιώτισσα Τζένη

Λίναρη-Χελιώτη .1964:Άννα Σαρίδου, 20 ετών. Η 1η Ελληνίδα καπετάνισσα

1974: Η Ζωζώ Χριστοδούλου έγινε η 1η γυναίκα στην Ελλάδα που έτρεξε στον Μαραθώνιο.

1975:

Εμφανίζεται το 2ο κύμα του Φεμινισμού στην Ελλάδα.

Οι γυναίκες ονόμασαν το δικό τους κίνημα «Κίνημα για την Απελευθέρωση των Γυναικών». Οι φεμινίστριες συγκροτούνται σε μικρές αυτόνομες ομάδες χωρίς ιεραρχία, αδέσμευτες από κάθε κομματικό έλεγχο και από πολιτική ή άλλη οργάνωση. Είναι ελεύθερες ομάδες δράσης και θεωρίας που εμφανίζονται σε χώρους δουλειάς, στα Πανεπιστήμια, σε γειτονιές, σε πόλεις, σε σχολές.

Ο ΦΕΜΙΝΙΣΜΟΣ ΣΗΜΕΡΑ Ο φεμινισμός στις μέρες μας, φαντάζει για πολλούς νικητής μιας

αδυσώπητης μάχης. Μέχρι ποιον όμως βαθμό, μπορούμε να πειστούμε για κάτι τέτοιο, σε μια εποχή που παρατηρείται άγριος θάνατος πολλών γυναικών είτε από ξυλοδαρμό, είτε από λιθοβολισμό;

Ακόμα κατατοπιστικότερα τα στοιχεία που καταφθάνουν από τον εργασιακό τομέα. Πιο συγκεκριμένα , οι αμοιβές γυναικών για παροχή εργασίας εξακολουθούν, ως επί το πλείστον, να κυμαίνονται σε χαμηλότερα επίπεδα από αυτές των ανδρών. Ας μην ξεχνάμε, ότι ακόμα οι δουλειές του σπιτιού παραμένουν γυναικεία υπόθεση και πως τόσα χρόνια μετά την πυροδότηση του φεμινιστικού κινήματος, τίθεται ξανά και ξανά το ζήτημα του αν αποτελούν εργασία οι δουλείες του σπιτιού... Αναμφισβήτητα, πολλοί από τους στόχους που έθεσε στις απαρχές του το συγκεκριμένο κίνημα έχουν επιτευχθεί και μάλιστα με μεγάλη επιτυχία. Το πρόβλημα όμως, εντοπίζεται στο κατά πόσο έχουμε την δυνατότητα να χρησιμοποιούμε τον όρο "επιτυχία", όταν μας παρουσιάζονται δεδομένα όπως τα παραπάνω! Όταν σε πολιτισμούς του εικοστού πρώτου αιώνα, γυναίκες κυκλοφορούν με Μπούργκα και μισοκαλυμμένα πρόσωπα και ανησυχούν για τις ενοχλήσεις και τα υβριστικά σχόλια άλλων τα οποία πρέπει να αποφεύγουν, καθώς απαγορεύεται να δεχθούν! Και όλα αυτά στο βωμό μιας θρησκείας!

 

Λιθοβολισμός

μπούργκα

ΚΕΦ. 3ο: ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ (ΚΕΘΙ) Κύριος στόχος της έρευνας ήταν η διερεύνηση σε

πανελλήνια κλίμακα των μηχανισμών μετάβασης των εφήβων από το σχολείο στην αγορά εργασίας και στην ενήλικη ζωή ς στοιχείο της ανδρικής και γυναικείας ταυτότητας.

Αρχικά, έγινε μια έρευνα σε σχολεία όλων των διαμερισμάτων της χώρας σε εφήβους 15-17 ετών.

Στη συνέχεια, επιχειρήθηκε η διαμόρφωση αποτελεσματικών στρατηγικών που θα διευρύνουν τις αντιλήψεις για την ανδρική ή γυναικεία ταυτότητα καθώς και τους ακαδημαϊκούς ορίζοντες και τις επαγγελματικές προοπτικές των αγοριών και των κοριτσιών σε μη παραδοσιακούς τομείς.

Η ΑΝΔΡΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ Σύμφωνα με τα αποτελέσματα: Δομείται με βάση χαρακτηριστικά, όπως η σωματική

δύναμη, η αξία και η προσωπική ελευθερία.

Συνδέεται με τη δημόσια σφαίρα και τις θετικές επιστήμες.

Ταυτίζεται με παραδοσιακές αξίες και αντιλήψεις για τον φυλετικό καταμερισμό της εργασίας και τις σχέσεις των φύλων στην οικογένεια και την αγορά εργασίας.

Διατηρεί το ρόλο του άνδρα-κουβαλητή στην οικογένεια

Στοχεύει στην οικονομική και την επαγγελματική εξασφάλιση, όσον αφορά τη σύλληψη της έννοιας της επιτυχίας.

Η ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ Σύμφωνα με τα αποτελέσματα: Δομείται με βάση χαρακτηριστικά όπως η φροντίδα, η

επιμέλεια, οι καλές επιδόσεις, η πειθαρχία, η ήπια συμπεριφορά.

Συνδέεται με την ιδιωτική σφαίρα και τις θεωρητικές επιστήμες

Ταυτίζεται με ανανεωτικές ιδέες όσον αφορά τις σχέσεις των φύλων στην οικογένεια και τον καταμερισμό της εργασίας, διατηρώντας παράλληλα μια παραδοσιακή αντίληψη για το ρόλο του άνδρα ως κουβαλητή

Διατηρεί το ρόλο της μητέρας- νοικοκυράς στην οικογένεια

Στοχεύει στην προσωπική ολοκλήρωση, όσον αφορά τη σύλληψη της έννοιας της επιτυχίας.

ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ Τα αγόρια: Δεν αρνούνται την τεχνική εκπαίδευση και κατάρτιση που θα τους

φέρει πιο κοντά στην αγορά εργασίας και μεγαλύτερη οικονομική ασφάλεια.

Χρησιμοποιούν περισσότερο το κριτήριο της οικονομικής και επαγγελματικής εξασφάλισης, όταν επιλέγουν ένα επάγγελμα, θεωρώντας την επαγγελματική και την οικονομική πρόοδο ως κριτήρια επιτυχίας.

Διαμορφώνουν, λοιπόν, μια ρεαλιστική άποψη για την εργασία, έχοντας ενσωματώσει την αντίληψη ότι είναι υπεύθυνοι για τη συντήρηση του εαυτού τους και της μελλοντικής τους οικογένειας στο μέλλον.

Κάνουν μια προσπάθεια διείσδυσης σε τυπικά γυναικεία επαγγέλματα στην αγορά εργασίας.

Σχεδιάζουν τη μελλοντική τους οικογένεια στα πλαίσια του παραδοσιακού καταμερισμού ρόλων διατηρώντας για τους εαυτούς τους το ρόλο του πατέρα-κουβαλητή.

Επιχειρούν μια διεύρυνση της ανδρικής ταυτότητας, προσπαθώντας να διεκδικήσουν ένα διαφορετικό πατρικό ρόλο

Τα κορίτσια:

Δίνουν έμφαση στον ακαδημαϊκό ρόλο του σχολείου. Χρησιμοποιούν περισσότερο το κριτήριο της προσωπικής

ολοκλήρωσης στην επιλογή επαγγέλματος. Διαμορφώνουν μια ρομαντική αντίληψη για την εργασία, την οποία θεωρούν λιγότερο από τα αγόρια ως αναγκαία για την επιβίωση, καθώς εξακολουθούν να διατηρούν την προσδοκία ενός συζύγου που θα τους εξασφαλίζει τα προς το ζην. 

Διαμορφώνουν μια εικόνα της αγοράς εργασίας. στην οποία τα τυπικά γυναικεία επαγγέλματα λιγοστεύουν, διεκδικώντας την αυτονόητη πρόσβασή τους σε όλο και μεγαλύτερο αριθμό επαγγελμάτων.

Επιλέγουν το μελλοντικό τους σύντροφο με κριτήρια την ικανότητά του να τους παράσχει φροντίδα, συμπαράσταση και συντροφικότητα.

Σχεδιάζουν τη μελλοντική τους οικογένεια αμφισβητώντας τον τυπικό κατά φύλα καταμερισμό της οικιακής εργασίας και προσβλέποντας σε εναλλακτικές μορφές οικογενειακής οργάνωσης.

ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ Με τον όρο «στερεότυπο» εννοούμε την ταυτότητα

του φύλου όχι μόνον ως στοιχείο της προσωπικότητας,

αλλά κυρίως ως παράγοντα προσωπικότητας, στην κατανομή των ρόλων ανδρών και γυναικών, στις κοινωνικές σχέσεις των φύλων.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΕΣ ΦΥΛΟΥΑνδρική και Γυναικεία Ταυτότητα: Διάσταση απόψεων ανάμεσα σε αγόρια και κορίτσια όσον αφορά τους ρόλους στην ενήλικη ζωή.

Διαφορά στην προσέγγιση των σεξουαλικών σχέσεων

Πολυδιάστατη δόμηση ανδρικής ταυτότητας ταυτότητας: χειραφετημένη και ηγεμονική.

Έλλειψη προβληματισμού εκ μέρους των αγοριών για τη μειονεκτική θέση των γυναικών στην κοινωνία

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΦΥΛΩΝΕνδιαφέροντα.

Εργασιακές αξίες.

Φιλοδοξίες.

Σχέδια για το γάμο και την οικογένεια.

Απόδοση σημασίας στους οικογενειακούς και επαγγελματικούς ρόλους.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΣΦΑΙΡΑ ΤΟΥ ΒΙΟΥ Τα νεαρά άτομα δομούν και ερμηνεύουν:

τη δημόσια σφαίρα του σχολείου, της εργασίας και της δημόσιας ζωής ως ανδρική

την ιδιωτική σφαίρα της οικογένειας και της προσωπικής ζωής ως γυναικεία.

ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΓΟΝΕΩΝΤο πλαίσιο της οικογένειας επηρεάζει:

τη σχολική επίδοση αγοριών και κοριτσιών, τη διαμόρφωση των φιλοδοξιών τους, τις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές τους επιλογές και

αποφάσεις.

Πώς;

Με άμεση παρέμβαση (συμβουλή συμβουλή, , υπόδειξη κλπ). Με μετάδοση γονικών αξιών και στάσεων. Μέσω της ανάθεσης δραστηριοτήτων μέσα και έξω από το

σπίτι.

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΟΡΙΣΜΑΤΑΟι γονείς επιθυμούν σπουδές ανωτάτου επιπέδου για

τις κόρες περισσότερο από όσο για τους γιους των και τις ενθαρρύνουν προς αυτήν την κατεύθυνση.

Παρεμβαίνουν όμως, όταν αυτές δεν θεωρούνται κατάλληλες για το φύλο τους (πχ. προσκρούουν στη δημιουργία οικογένειας).

ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΓΟΝΕΩΝΣε οικογένειες με παιδιά ιδίου φύλου:

χαλαρώνουν οι πιέσεις για στερεοτυπική συμπεριφορά, διευρύνονται οι παραδοσιακοί ρόλοι, ενθαρρύνεται η ανάληψη οικιακών καθηκόντων και

ανεξαρτήτως φύλου.

Σε οικογένειες με παιδιά και των δύο φύλων : Για τα κορίτσια: Πανεπιστημιακή εκπαίδευση Απασχόληση στον δημόσιο τομέα Για τα αγόρια : Τεχνική εκπαίδευση Επάγγελμα με οικονομική εξασφάλιση, άνεση και

ανεξαρτησία

Σε θέματα γάμου και δημιουργίας οικογένειας :

- Για τα κορίτσια :

Γάμος σε μικρότερη ηλικία (25 -30 ετών ), αμέσως μετά τις σπουδές.

Για τα αγόρια:

Γάμος σε μεγαλύτερη ηλικία με προϋπόθεση την επαγγελματική αποκατάσταση αρχικά και μετά τη δημιουργία οικογένειας

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΦΥΛΟ Το σχολείο αναπαράγει τον παραδοσιακό καταμερισμό

των ρόλων στους άνδρες και στις γυναίκες.

Οι εκπαιδευτικοί δεν αντιλαμβάνονται την ύπαρξη ανισοτήτων στο σχολικό πλαίσιο ούτε στη συμβολή τους στην αναπαραγωγή αυτών

των ανισοτήτων.

Οι στάσεις και οι αντιλήψεις των εκπαιδευτικών για τους ανθρώπους και τις σχέσεις των φύλων πιθανώς αντανακλώνται στις επαγγελματικές πρακτικές τους.

ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ ΚΟΡΙΤΣΙΩΝ ΚΑΙ ΑΓΟΡΙΩΝΚορίτσια : Γλώσσα , κατεύθυνση σε θεωρητικά πεδία

Αγόρια: Μαθηματικά, κατεύθυνση σε θετικά πεδία

Καλύτερη γενική επίδοση έχουν τα κορίτσια. Αυτό όμως δεν αποδίδεται στις γνώσεις που

αποκτούν, παρά στην προσπάθεια που καταβάλλουν.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ Οι προσδοκίες και οι επιλογές επηρεάζονται από τον τρόπο,

με τον οποίο οι έφηβοι δομούν την ταυτότητα του φύλου τους. Περισσότερα κορίτσια επιθυμούν να σπουδάσουν και

προτιμούν επαγγέλματα παροχής υπηρεσιών. Τα αγόρια προτιμούν τεχνικά επαγγέλματα.

Λόγοι επιλογής επαγγέλματος: Κορίτσια: Διότι τους αρέσει ή αγαπούν το αντικείμενο

ενασχόλησής τους (ρομαντική διάθεση για σπουδές και επαγγέλματα).

Αγόρια : Διότι ενδιαφέρονται για την ασφάλεια και τα κέρδη που θα τους αποφέρει (ρεαλιστική στάση απέναντι στην αγορά εργασίας).

Το επάγγελμα των γονιών και το κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο της οικογένειας επηρεάζουν τις προσδοκίες των αγοριών περισσότερο από όσο των κοριτσιών.

ΑΞΙΟΛΟΓΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣΚορίτσια Κοινωνική καταξίωση Ατομική ευχαρίστηση Σταθερότητα Ασφάλεια Αμοιβή

Αγόρια Αμοιβή Ατομική ευχαρίστηση Ενδιαφέρον Σταθερότητα Ασφάλεια

ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝΚορίτσια: ΑΕΙ – θεωρητικές επιστήμες, κυρίως εκπαιδευτικοί ΤΕΙ – παροχή υπηρεσιών, υγεία, μόδα, καλλωπισμός.Λόγοι επιλογής: κοινωνική προσφορά, ταιριαστό στο

φύλο τους, αγάπη για το αντικείμενο.

Αγόρια: ΑΕΙ- Πολυτεχνεία, Οικονομικά, Στρατιωτικά. ΤΕΙ – τεχνικές ειδικότητες.Λόγοι επιλογής: μισθός και ανάγκες αγοράς εργασίας.

ΣΤΑΣΗ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑΑγόρια: Ρεαλιστική άποψη για την εργασία. Ελεύθερο επάγγελμα. Συνειδητοποίηση από νωρίς της υπευθυνότητας έναντι των

εαυτών τωνκαι των οικογενειών των – Άνδρας κουβαλητής. Το όνειρο του αγοριού : επιτυχημένος επαγγελματίας. Κορίτσια: Ρομαντική αντίληψη για εργασία εργασία, , την θεωρούν

λιγότερο αναγκαία - Προσδοκία συζύγου που θα τους εξασφαλίζει τα προς το ζην.

Μισθωτή εργασία. Γυναικεία εργασία σημαίνει συμπλήρωμα οικογενειακού

εισοδήματος. •Το όνειρο του κοριτσιού : επιτυχημένη σύζυγος, νοικοκυρά,

μητέρα και τέλος επαγγελματίας

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ Μεταφέρουν στην τάξη την ελληνική κοινωνική

αντίληψη ότι η εξυπνάδα είναι στοιχείο της ανδρικής ταυτότητας, ενώ η ικανότητα για πειθαρχική μελέτη στοιχείο της γυναικείας.

Τα αγόρια αποτυγχάνουν λόγω ελλιπούς προσπάθειας και αποδίδουν καλά λόγω των φυσικών αυξημένων ικανοτήτων τους.

Τα κορίτσια αποτυγχάνουν λόγω της μειωμένης τους ικανότητας και αποδίδουν καλά λόγω τύχης , τάξης που τα διακρίνει ή ιδιαίτερης προσπάθειας .

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ:Τα κορίτσια διαβάζουν περισσότερο, διότι:Υφίστανται έντονες τις πιέσεις της οικογένειας για

καλούς βαθμούς.Περιορίζονται στο σπίτι και αδυνατούν να

αντισταθούν στις οικογενειακές πιέσεις. Οι σπουδές αποτελούν μέσο φυγής από ένα

καταπιεστικό οικογενειακό περιβάλλον. Έχουν ανάγκη για προβολή και επίδειξη.Είναι οπλισμένα με περισσότερη υπομονή που

απαιτείται από το διάβασμα.Φοβούνται την απόρριψη από τους γονείς και το

ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. Αισθάνονται την ανάγκη να αποδείξουν την αξία τους

και το δικαίωμά τους στην ισότητα.

Τα αγόρια δε διαβάζουν, διότι:

Η εφηβική ηλικία είναι πιο δύσκολη για αυτά, για αυτό και δεν τους επιτρέπεται να συγκεντρώνονται εύκολα.

Οι γονείς έχουν λιγότερες απαιτήσεις από αυτά.

Τους δίνεται η ελευθερία για περισσότερες ώρες παραμονής έξω από το σπίτι.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Τάση των εκπαιδευτικών για περισσότερη κατανόηση των

αγοριών. Αδυναμία εκπαιδευτικών να συνδέσουν με οποιονδήποτε

τρόπο τις επιδόσεις των παιδιών με τη δική τους παρουσία και τις προσωπικές τους πρακτικές, εφόσον και οι ίδιοι αποτελούν φορείς παραδοσιακών νοοτροπιών.

Λόγω της ερμηνείας των με διαφορετικό τρόπο των καλών και κακών επιδόσεων αγοριών και κοριτσιών συμβάλλουν στο να βγαίνουν τα αγόρια με ενισχυμένη την αυτοεικόνα τους, ενώ τα κορίτσια με τραυματισμένη.

ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ

Αν τα αγόρια διάβαζαν όσο τα κορίτσια , η διαφορά θα ήταν χαώδης !!!

ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ Οι στερεοτυπικές ως προς το φύλο αντιλήψεις

συντηρούνται μέσω της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Ενώ οι γυναίκες αλλάζουν, η ποιότητα της προσωπικής τους ζωής και η κοινωνική τους θέση δε βελτιώνονται ανάλογα.

Απαραίτητη είναι η αλλαγή στάσεων και των ανδρών και αγοριών.

Απαραίτητος είναι ο επαναπροσδιορισμός των σχέσεων των φύλων στο εκπαιδευτικό σύστημα

Η ομάδα που εργάστηκε για την έκδοση του παρόντος ψηφιακού υλικού είναι οι μαθητές της Α΄ Λυκείου του Μουσικού Σχολείου Πρέβεζας:

Απέργη Βασιλική, Γκολάκος Κώστας, Ζάκα Χριστίνα, Νούσια Μαρίνα, Παπασταύρου Μελίνα,

Σαρδελή Κατερίνα, Σισμανίδης Αλέξανδρος, Σύκου ΒασιλικήΤσίμα Ευρύκλεια,

Τσίμας Γιώργος και Τσιόκου Βασιλική.Υπεύθυνη καθηγήτρια:Παπιγκιώτη Κωνσταντίνα 

 ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΡΕΒΕΖΑΣ

2014-2015