tamamı çözümlü öğrenme psikolojsi–ğrenme Psikolojsi BASKI(1).pdf · Patron, aağıda verilen öğrenmeye ilikin özellik lerden hangisinin önemini vurgulamıtır? A) Öğrenme

çöz kazan

öğrenmepsikolojsi

sorularınaen yakın

tek kitap

ÖSYM

tamamıçözümlü

2015kpss

soru bankası

2014 kpss’de68 soruyakaladık

Komisyon

KPSS EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASIÖĞRENME PSİKOLOJİSİ

ISBN 978-605-364-859-8

Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir.

© Pegem Akademi

Bu kitabın basım, yayın ve satış haklarıPegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ne aittir.

Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri,kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıtya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz.

Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır.Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında

yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınlarısatın almamasını diliyoruz.

14. Baskı Kasım 2014, Ankara

Proje-Yayın Yönetmeni: Demet TamerDizgi-Grafik Tasarım: Gülnur Öcalan

Kapak Tasarımı: Gürsel AvcıBaskı: Ayrıntı Basım Yayın ve Matbaacılık Ltd. Şti

İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 770. Sokak No: 105/AYenimahalle/ANKARA

(0312-394 55 90)Yayıncı Sertifika No: 14749Matbaa Sertifika No: 13987

Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARAYayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51

Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08

Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60

İleti: www.pegem.netE-ileti: [email protected]

Ön söz

Sevgili Öğretmen Adayları,

Öğretmenlik mesleğine başlamadan önceki son aşama olan KPSS Eğitim Bilimleri testinde önemli bir yer tutan “Öğrenme Psikolojisi” kapsamındaki sorular tüm yıllara göre analiz edil-miş ve bu analiz sonuçlarına göre kitapta yer alan sorular hazırlanmıştır.

Sınavda başarılı olabilmek için yeterli bilgi düzeyinin yanı sıra çok sayıda soruyu anlayarak ve hızlı bir şekilde cevaplamak gerekmektedir. Bu özellik göz önünde bulundurularak sınav-da karşınıza çıkabilecek soru türlerine konu testleri şeklinde yer verilmiştir.

Büyük bir gayret ile hazırlanan bu kitap, size en üst düzeyde fayda sağlayacak ve KPSS’de sizi başarıya ulaştıracaktır.

Kitapta yer alan sorularla ilgili öğrenmek istediğiniz herhangi bir şey olur ise [email protected] adresine e-posta göndermeniz yeterli olacaktır. Sorunuz en kısa sürede yazarlarımız tarafından mutlaka cevaplandırılacaktır.

Bu ülkenin geleceğinin teminatı olan gençleri yetiştirme gibi kutsal bir meslek olan öğretmen-lik hayatınızda başarılar dileriz…

Pegem Akademi Yayıncılık

v

İÇİNDEKİLERÖn söz .................................................................................................................................................... iii

İçindekiler .............................................................................................................................................. v

Temel KavramlarTest 1 .................................................................................................................................................... 1

Test 1 Çözümler .................................................................................................................................... 5

Test 2 .................................................................................................................................................... 8

Test 2 Çözümler .................................................................................................................................... 12

Test 3 .................................................................................................................................................... 14

Test 3 Çözümler .................................................................................................................................... 18

Test 4 .................................................................................................................................................... 21

Test 4 Çözümler .................................................................................................................................... 25

Test 5 .................................................................................................................................................... 28

Test 5 Çözümler .................................................................................................................................... 32

Test 6 .................................................................................................................................................... 35

Test 6 Çözümler .................................................................................................................................... 39

Davranışçı YaklaşımTest 7 .................................................................................................................................................... 42

Test 7 Çözümler .................................................................................................................................... 47

Test 8 ..................................................................................................................................................... 51

Test 8 Çözümler .................................................................................................................................... 56

Test 9 ..................................................................................................................................................... 59

Test 9 Çözümler .................................................................................................................................... 63

Test 10 ................................................................................................................................................... 66

Test 10 Çözümler .................................................................................................................................. 70

Test 11 .................................................................................................................................................. 73

Test 11 Çözümler ................................................................................................................................... 77

Test 12 .................................................................................................................................................. 80

Test 12 Çözümler .................................................................................................................................. 85

Test 13 .................................................................................................................................................. 88

Test 13 Çözümler .................................................................................................................................. 92

Test 14 ................................................................................................................................................... 95

Test 14 Çözümler .................................................................................................................................. 99

vi

Test 15 ................................................................................................................................................... 102

Test 15 Çözümler .................................................................................................................................. 106

Test 16 .................................................................................................................................................. 109

Test 16 Çözümler .................................................................................................................................. 113

Test 17 .................................................................................................................................................. 115

Test 17 Çözümler .................................................................................................................................. 119

Test 18 .................................................................................................................................................. 122

Test 18 Çözümler .................................................................................................................................. 126

Test 19 .................................................................................................................................................. 129

Test 19 Çözümler .................................................................................................................................. 133

Test 20 ................................................................................................................................................... 136

Test 20 Çözümler .................................................................................................................................. 140

Test 21 ................................................................................................................................................... 143

Test 21 Çözümler .................................................................................................................................. 148

Test 22 ................................................................................................................................................... 151

Test 22 Çözümler .................................................................................................................................. 155

Test 23 .................................................................................................................................................. 157

Test 23 Çözümler .................................................................................................................................. 162

Test 24 ................................................................................................................................................... 165

Test 24 Çözümler .................................................................................................................................. 169

Test 25 ................................................................................................................................................... 171

Test 25 Çözümler .................................................................................................................................. 176

Test 26 ................................................................................................................................................... 179

Test 26 Çözümler .................................................................................................................................. 184

Bilişsel YaklaşımTest 27 .................................................................................................................................................. 187

Test 27 Çözümler .................................................................................................................................. 191

Test 28 .................................................................................................................................................. 194

Test 28 Çözümler .................................................................................................................................. 198

Test 29 ................................................................................................................................................... 200

Test 29 Çözümler .................................................................................................................................. 204

Test 30 ................................................................................................................................................... 207

Test 30 Çözümler .................................................................................................................................. 211

Test 31 ................................................................................................................................................... 214

Test 31 Çözümler .................................................................................................................................. 218

vii

Test 32 .................................................................................................................................................. 221

Test 32 Çözümler .................................................................................................................................. 225

Test 33 ................................................................................................................................................... 227

Test 33 Çözümler .................................................................................................................................. 231

Test 34 ................................................................................................................................................... 234

Test 34 Çözümler .................................................................................................................................. 237

Öğrenme Psikolojisi - Cevap Anahtarı ............................................................................................. 238

Temel Kavramlar - 1

Ö Ğ R E N M EP S İ K O L O J İ S İ

1

1

1. Patronunun verdiği projeyi gece gündüz demeden ça-lışıp bitiren Hakan, tüm şirket elemanlarına projeyi su-nacağı toplantıda çok heyecanlanmış ve çalışmasını katılımcılara yeterince anlatamamıştır. Toplantı sonun-da Hakan patronuna “Efendim, çok iyi hazırlanmıştım ama heyecanımı kontrol edemediğim için her şeyi eli-me yüzüme bulaştırdım.” diyerek kendisini savunmuş-tur. Bunun üzerine patronu sinirlenerek, “Hakan Bey projeye ne kadar çalıştığınızı toplantıda sergilediğiniz performansla değerlendirebilirim.” demiştir.

Patron, aşağıda verilen öğrenmeye ilişkin özellik-lerden hangisinin önemini vurgulamıştır?

A) Öğrenme yaşantılar sonucu gerçekleşir.

B) Öğrenme kalıcı izli olmalıdır.

C) Öğrenme davranışlarla gözlenebilen bir süreçtir.

D) Öğrenme yeni bir davranış değişikliğini içerir.

E) Öğrenme hazırbulunuşluğun etkisiyle ortaya çı-kar.

2. Aşağıdakilerden hangisi öğrenmeyi kolaylaştıran etkinliklerden biri olamaz?

A) Öğrenilecek materyalin karmaşıktan basite doğ-ru sunulması

B) Öğrenilecek materyali benzer kavramsal katego-rilerde toplama

C) Öğrenilecek materyali çağrıştıracak malzemeler kullanılması

D) Öğrenilecek materyalin anlaşılabilir bir dille su-nulması

E) Öğrenilecek materyalin dikkat çekici şekilde ve-rilmesi

3. Bir öğretim üyesinin, üniversitede tek ders sınavı-na kalan öğrencisine, “Bence sınavdan hemen önce çalışmak yerine yaz tatilinde her gün bir saatini ayı-rıp ders çalışman daha iyi olur. Bu son şansın çünkü.” şeklinde öneride bulunması, aşağıdaki ifadelerden hangisini destekler niteliktedir?

A) Aralıklı çalışma bilgilerin uzun süre kalıcılığını sağlar.

B) Sınavdan hemen önce çalışmak unutmayı aza indirir.

C) Aralıklı çalışma heyecan düzeyini azaltır.

D) Genel uyarılmışlık hali ders çalışırken hangi yön-temi kullanacağını etkiler.

E) Toplu çalışma güdülenme düzeyini artırır.

4. Aşağıdakilerden hangisi dışsal güdülenmeye ör-nek olarak verilebilir?

A) Bireyin kendini dinlendirdiğine inandığı için sa-bahları yürüyüşe çıkması

B) Öğrencinin merak ettiği bilgiler için ansiklopedi okuması

C) Öğretmenin eksik olduğuna inandığı konularda hizmet içi eğitimlere katılması

D) Ergenin ilgi çekmek için saçlarını rengârenk bo-yatması

E) Annenin sağlıklı çocuk sahibi olmak için internet-te sağlık sitelerini incelemesi

5. Dedesinin savaş anılarını dinleyerek büyüyen Mete-han her zaman Tarih derslerinde arkadaşlarına göre daha başarılı olmuş ve Tarih’e merak duyduğu için üniversitede Tarih Öğretmenliği bölümünü okumaya karar vermiştir. Bütün ailesi Metehan’ın üniversite sı-navında gerçekten çok başarılı olacağını düşünürken Metehan üniversite sınavında çok heyecanlandığı için bildiklerinin çoğunu karıştırmış ve kendinden beklenen başarıyı elde edememiştir.

Yukarıda verilen parçada aşağıdakilerden hangisi-ne değinilmemiştir?

A) Yüksek uyarılmışlık hali

B) İçsel güdülenme

C) Performans

D) Duyarsızlaşma

E) Olumlu transfer

6. Aşağıda performansla ilgili olarak verilen ifadeler-den hangisi yanlıştır?

A) İlk kez çıktığı oyunda herkesin büyük beğenisini toplayan Tolga yüksek performans göstermiştir.

B) ÖSS’ye giren Soykan sınavda yüksek bir perfor-mans göstererek sayısal birincisi olmuştur.

C) Şarkı yarışmasında detone olan Aydan düşük bir performans sergilemiştir.

D) Bir önceki karşılaşmada sakatlanan Servet oyna-dığı final maçında performans gösterememiştir.

E) Uyanamadığı için sınava geç kalan ve sınava alınmayan Ufuk performansını sergileyememiş-tir.

Temel Kavramlar - 11

2

7. İlköğretimde görev yapan bir öğretmen, her dersin başında işleyeceği konunun günlük yaşamda ne işe yarayacağını anlatarak konuya başlamakta, ders sü-resince öğrencilerin doğru davranışlarını pekiştirmeye özen göstermekte ve dersin sonunda bir sonraki ders-te hangi konuyu işleyeceğini belirterek dersi sonlandır-maktadır.

Öğretmenin bu davranışı öğrenmeyi etkileyen han-gi faktörle ilişkilendirilebilir?

A) Eski yaşantılar

B) Uyarılmışlık hali

C) Güdülenme

D) Dikkat

E) Hazırbulunuşluk

8. Aşağıdakilerden hangisi öğrenilmiş bir davranış olamaz?

A) Gece yatarken dua etme

B) Türk kahvesi ile birlikte su içme

C) Güneş çarpması nedeniyle bayılma

D) Görgü kurallarına uygun davranma

E) Kokusundan parfümün ismini söyleme

9. Muzaffer’e annesi pek çok kelimenin yazılışını okula başlamadan önce öğretmiştir. Muzaffer okula başladı-ğında, öğretmeni yazı yazmayı el yazısı kullanarak öğ-retmeye çalışmış ancak Muzaffer arkadaşlarına göre yazı yazmayı daha zor öğrenmiştir.

Muzaffer’in bu durumu aşağıdakilerden hangisine örnek oluşturur?

A) Genel uyarılmışlık hali

B) Dışsal güdülenme

C) Olumsuz transfer

D) Yetersiz hazırbulunuşluk

E) Olgunlaşmama

10. Aşağıda verilenlerden hangisinde duyuşsal bir davranışın öğrenilmesi söz konusudur?

A) Öğrencinin Beden Eğitimi dersinde basketbol oy-naması

B) Köpeğin vurulan hayvanı avcıya getirmesi

C) Ütüye değdiğinde eli yanan çocuğun ütüden uzak durması

D) Çocuğun evinin adresini bilmesi

E) Öğrencinin Matematik öğretmenini her gördü-ğünde tedirgin olması

11.

I. Elinde su kabıyla sahibini gören kedinin sahibine doğru koşması

II. Prize elini değen çocuğu elektrik çarpması

III. Bireyin yemeğin kokusundan hangi yemeğin piş-tiğini anlaması

IV. Yayladan gelen ineklerin kendi ahırlarına gitmesi

V. Zabıtayı gören seyyar satıcının kaçması

Yukarıdaki ifadelerden hangileri öğrenilmiş bir davranış olamaz?

A) Yalnız II B) Yalnız IV C) I ve II

D) I, III ve V E) II ve IV

12. ÜDS’ye hazırlanan ve kelime öğrenmede güçlük çeken bir yüksek lisans öğrencisine devam ettiği İngilizce kursunda öğretmeninin, öğrenmesi gere-ken her kelimeyi geçmişte yaşadığı bir olayla ilişki-lendirmesini tavsiye etmesi, sözel bir malzemenin öğrenilmesini kolaylaştıran aşağıdaki özelliklerin hangisiyle ilişkilendirilebilir?

A) Telaffuz edilebilirlik

B) Kavramsal benzerlik

C) Anlamsal çağrışım

D) Algısal ayırt edilebilirlik

E) Çağrışımsal basamaklar

13. Organizma çevresindeki bir uyarıcıya normal olarak beklenilenin üstünde tepki gösteriyorsa, bu uyarıcıya “duyarlı”dır.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bu durum kap-samında ele alınabilir?

A) Bir çocuğun köpek tarafından ısırılmasından son-ra tüylü hayvanları gördüğünde tedirgin olması

B) Bir gencin televizyonun sesinin çok açık olması-na rağmen okuduğu kitaba kendini kaptırması

C) Bir çocuğun geçirmiş olduğu büyük depremin ar-dından çok düşük derecedeki bir sarsıntıyı bile hissetmesi

D) Bir ev hanımının hipermarkette hemen kıyafetle-rin olduğu reyona yönelmesi

E) Bir kişinin yediği balık nedeniyle zehirlenmesi so-nucu gittiği yerlerde balık kokusunu duyduğunda kendini kötü hissetmesi

Temel Kavramlar - 1 1

3

14. Meslek lisesinde eğitim görmüş bir gencin alanı ile ilgili girdiği bir işte, düz lise mezunu olan işçilere göre daha başarılı olması aşağıdakilerden hangi-siyle açıklanır?

A) Öğrenilen konu anlamlı ise öğrenme daha kolay gerçekleşir.

B) Olgunlaşma bireyi hazır duruma getirmeden, öğ-renme gerçekleşmez.

C) Birey ilgi duyduğu konuları daha çabuk öğrenir.

D) Öğrenme çoğu kere bilinçli bir çaba gerektirme-den gerçekleşir.

E) İki konu arasındaki benzerlik ne kadar fazlaysa öğrenme o kadar kolay gerçekleşir.

15. Bir üniversitede görevli öğretim üyesinin okullarda çalışan öğretmenlerle yaptığı bir toplantıda, “Ço-cuğun sahip olduğu beceriler, yaratıcılığı, ancak ona uygun koşullar sağlanarak geliştirilebilir. Her çocuğun öğrenme hızı, davranışları, becerileri, başarısı birbi-rinden farklılık gösterir. Öncelikle, çocuğu her yönüyle tam anlamıyla tanıma, bireysel farklılıkları esas alarak, uygun öğretim modeli oluşturmak gerekir.” şeklinde açıklama yapması, öğretim üyesinin öğrenmeyi et-kileyen hangi faktörün önemini vurguladığını gös-terir?

A) Öğrenme ortamı

B) Öğrenenin hazırbulunuşluk düzeyi

C) Öğrenenin sağlık durumu

D) Öğretmenin davranışı

E) Öğrenme malzemesi

16. Öğretmeni 23 Nisan töreninde Sezgi’den bir şiir ezber-lemesini istemiştir. Sezgi önce şiirin bütününe bakma-dan, hemen ilk dörtlüğü ezberlemeye başlamış, onun işi bitince, bu kez ikinci dörtlüğü ele alıp onu ezberle-meye çalışmıştır.

Sezgi’nin şiiri bu şekilde ezberlemeye çalışırken aşağıdakilerden hangisini kullandığı söylenebilir?

A) Toplu çalışma

B) Bütün halinde çalışma

C) Aralıklı çalışma

D) Kavram haritası kullanarak çalışma

E) Parçalara bölerek çalışma

17. Bir müzik öğretmeni, okulda oluşturduğu koronun ilk konserinden sonra korodaki öğrencilerle yaptıkları hataları söyleyerek bu hataları düzeltmeleri için neler yapabilecekleri konusunda konuşmuş ve koronun ikin-ci konserinde öğrencilerinin daha başarılı olduklarını gözlemlemiştir.

Öğretmenin bu davranışı aşağıdakilerden hangisi-ne örnek oluşturur?

A) Güdüleme

B) Geribildirim

C) Algısal ayırt edilebilirlik

D) Olumlu transfer

E) İçsel güdülenme

18. Aşağıda verilen örneklerden hangisinde “uyarıcı-tepki-karşılık” ilişkisi bulunmaktadır?

A) İçtiği sigara miktarı arttığı için öksürmeye başla-yan kişinin sigarayı bıraktıktan sonra takdir gör-mesi

B) KPSS’yi kazanmak isteyen öğretmen adayının kursa yazılması

C) Paraya ihtiyacı olan kişinin arkadaşlarından borç para istemesi

D) Anneler Günü’nde çocuğun annesine hediye al-ması

E) Zil çaldığında öğrencilerin dışarı çıkması

19. Bir anne bir yaşındaki oğluna lego alarak parçalarını birleştirmesini öğretmek istemiş ama başarılı olama-mıştır. Anne, oğlu üç yaşına geldiğinde çok kısa bir süre içinde legonun parçalarını nasıl birleştirmesi ge-rektiğini öğretebilmiştir.

Yukarıda verilen örnek durum öğrenmeyi etkileyen hangi faktörle ilişkilendirilebilir?

A) Hazırbulunuşluk

B) Büyüme

C) Olumsuz aktarma

D) Olgunlaşma

E) Biyolojik donanım


4

20. Yılan balıkları dünyanın neresinde yaşarsa yaşasın üremek için Atlas Okyanusu’nun kuzey kısmındaki Sargasso Denizi’ne yönelirler. Yılan balığı yavruları burada doğarlar ve bu denizde bir müddet kaldıktan sonra yavaş yavaş büyüyerek asıl yerlerine geri dö-nerler.

Yılan balıklarının bu davranışları aşağıdakilerden hangisine örnek oluşturur?

A) Refleks

B) Geçici davranış

C) Öğrenilmiş davranış

D) İçgüdü

E) Bitişik davranış

21. Aşağıdakilerden hangisi içsel güdülenmeye örnek olarak verilebilir?

A) Okan’ın ailesinin vadettiği yaz kampına gitmek için sınavlarına iyi hazırlanması

B) Ceylan’ın hoşlandığı erkeğin ilgisini çekmek için yeni kıyafetler alması

C) Utku’nun astronomiye meraklı olduğu için çeşitli bilim dergilerini takip etmesi

D) Sinan’ın öğretmenin gözüne girebilmek için ödev-lerini yapması

E) Ayşe’nin arkadaşları tarafından kabul görmek için sürekli onlara hediyeler alması

22. Bir Tarih öğretmeni, “Osmanlı İmparatorluğu” adlı üni-teyi anlatırken imparatorluğu kuruluş, gelişme, gerile-me ve çöküş dönemleri olmak üzere dört bölümde an-latmış, daha sonra her bir dönemde yer alan savaşları gruplandırarak şematize etmiştir.

Tarih öğretmeninin üniteyi bu şekilde anlatması, aşağıdakilerden hangisini kullandığını gösterir?

A) Anlamsal çağrışım

B) Parçalardan bütüne doğru anlatma

C) Kavramsal gruplama

D) Algısal ayırt edilebilirlik

E) Bütün halinde anlatma

23. Aşağıdakilerden hangisi alışma kavramına örnek olarak verilemez?

A) Çok gergin olan kişinin işine yoğunlaşamaması

B) Fabrika çalışanlarının makinelerin gürültülerini duymaması

C) İstasyon kenarında oturan kişinin tren gürültü-sünden etkilenmemesi

D) Çok sık küçük şiddette deprem olan bölgede ya-şayan kişinin sarsıntıları hissetmemesi

E) Bir odaya girildiğinde duyulan saat sesinin bir süre sonra duyulmaması

24. Aşağıda verilenlerden hangisi öğrenme sonucu kazanılmamıştır?

A) Sahibinin geldiğini gören köpeğin havlaması

B) Şeker hastası olan kişinin hamur işlerinden uzak durması

C) Annenin ateşi çıkan bebeğini ılık suyla yıkaması

D) Uzun süre ayakta çalışan bir tezgahtarın tansiyo-nunun düşmesi

E) Babalar Günü’nde çocuğun babasına hediye al-ması

25. İşi gereği sürekli telsiz kullanan polis memuru Hasan, cep telefonunun ilk çıktığı tarihlerde arkadaşlarına göre çok daha kısa sürede cep telefonu kullanmayı öğrenmiştir.

Hasan’ın cep telefonu kullanmayı arkadaşlarına göre daha kolay öğrenmesi aşağıdakilerden han-gisiyle açıklanabilir?


B) Olumlu aktarma

C) Olgunlaşma

D) Alışma

E) Genelleme

Temel Kavramlar - 1 ÇÖZÜMLER

5

1. Öğrenmelerin hepsi (özellikle bilişsel davranışlar) göz-lenebilir düzeyde gerçekleşmez. Fakat bir davranışın öğrenilip öğrenilmediği ancak organizmanın gösterdiği performansa bakılarak anlaşılabilir. Bir başka deyişle öğrenilen bir şey mutlaka gözlenebilir bir davranışa dönüştürülürse o davranış hakkında yorum yapılabilir.

Cevap C

2. Öğrenmeyi kolaylaştıran faktörlerden biri de öğrenile-cek materyalin nasıl sunulduğu ile ilişkilidir. Öğrenile-cek materyal öğrencinin dikkatini çekecek şekilde ve açık, net dilde sunulduğunda, öğrenilecek materyali çağrıştıran olay, durum ya da kavramlardan yararla-nıldığında ve kavram haritaları şeklinde görselleştirildi-ğinde öğrenme süreci kolaylaşacaktır. Ancak öğrenle-cek materyal karmaşıktan basite doğru sunulduğunda öğrenme kolaylaşmaktan öte daha da zorlaşacaktır.

Cevap A

3. Aralıklı çalışma öğrenileceklerin günlük, haftalık ya da aylık programlar içinde öğrenilmesidir. Çoğu dersin öğrenilmesinde düzenli aralıklarla alışmak, yani ça-lışmaların arasına kısa dinlenme süreleri serpiştirerek çalışmak daha iyi sonuçlar verir. Aralıklı çalışmada insan beyni yorulmaz. Dersten sıkılma olasılığı azalır. Zaman geçtikten sonra hatırlama daha iyi olur ve öğ-renme tekrarlarla gerçekleştiği için aralıklı çalışma en iyi yöntemdir.

Cevap A

4. Dışsal güdülenme bireyin yaptığı davranış sonucunda bir ödül ya da olumlu dönüt alacağı beklentisiyle hare-kete geçmesidir. Buna göre “Ergenin ilgi çekmek için saçlarını rengârenk boyatması” dışsal güdülenmeye uygun bir örnektir.

Cevap D

5. Yüksek uyarılmışlık hali: Genel uyarılmışlık hali, or-ganizmanın dışardan gelen uyarıcıları işleyebilme ka-pasitesi ve becerisini gösterir. Kişi bazı nedenlerden dolayı (örneğin; uyku hali, yorgun ya da hasta olma) çevreden çok az uyarıcı alıyorsa uyarılmışlık halinin düşük; bazı nedenlerden dolayı (örneğin; panik ya da kaygılı olma) ise çok fazla uyarıcı alıyorsa uyarıl-mışlık halinin yüksek olduğu söylenebilir. Buna göre “Metehan’ın üniversite sınavında çok heyecanlandığı için bildiklerinin çoğunu karıştırması” yüksek uyarıl-mışlık hali ile açıklanır.

İçsel güdülenme: Bireyin davranış sonunda herhangi bir ödül beklentisi olmadan kendi içinden gelen istekle ve güçle harekete geçmesini ifade eder. “Metehan’ın Tarih’e merak duyduğu için üniversitede Tarih Öğret-menliği bölümünü okumaya karar vermesi” içsel güdü-lenme ile açıklanır.

Performans: Organizmanın yapmış olduğu davranı-şın düzeyini belirtir. Metehan’ın öğrendiklerini kaygı landığı için davranışlarına yansıtamaması nedeniyle sınavda kendinden beklenen başarıyı elde edememe-si, performans ile açıklanır.

Olumlu transfer: Önceden öğrenilenlerin yeni öğre-nilecek olanı kolaylaştırmasıdır. Dedesinin savaş anı-larını dinleyerek büyüyen Metehan’ın her zaman Tarih derslerinde arkadaşlarına göre daha başarılı olması olumlu transfere örnek oluşturur.

Cevap D

6. Performans, organizmanın yapmış olduğu davranışın düzeyini belirtir. Düşük ya da yüksek bir performanstan söz edebilmek için organizmanın mutlaka bir davranış sergilemesi gerekir. Buna göre bir önceki karşılaşma-da sakatlanan Servet, final maçında oynadığına göre iyi veya kötü bir davranış sergilemiştir ve bu nedenle “oynadığı final maçında performans gösterememiştir” ifadesi doğru olmayacaktır.

Cevap D

7. Güdülenme (motivasyon) insanın gereksinmesini (dür-tüsünü, güdüsünü) doyurmak için eyleme geçecek düzeyde isteklenmesidir. Buna göre öğretmenin, her dersin başında işleyeceği konunun günlük yaşamda ne işe yarayacağını anlatarak konuya başlaması, ders süresince pekiştirme uygulamalarına yer vermesi ve bir sonraki derste neler işleyeceğini belirtmesi öğrenci-leri öğrenmeye istekli hale getirme amaçlı olduğu için güdülenme ile açıklanır.

Cevap C

8. Öğrenme genel olarak, çevreyle etkileşimler sonu-cu yaşantılar kazanma yoluyla organizmada oluşan düşünce, duyuş ve davranış değişikliğidir. Refleks, içgüdü ve geçici davranışlar öğrenme olarak nitelen-dirilemez. Bu durumda “Güneş çarpması nedeniyle bayılma” öğrenme değil, geçici bir davranıştır.

Cevap C

Temel Kavramlar - 1ÇÖZÜMLER

6

9. Olumsuz transfer (olumsuz aktarma) önceden öğreni-len bilgi ve becerilerin yeni öğrenilecek olanı zorlaş-tırmasıdır. Buna göre annenin çocuğuna kelimelerin yazılışını okula başlamadan önce öğretmesi çocuğun okula başladığında, el yazısı ile yazı yazmasını etkile-miştir. Çocuğun arkadaşlarına göre daha geç öğren-mesi olumsuz transfer ile açıklanır.

Cevap C

10. Duyuşsal davranış, korku, kaygı, heyecan, mutluluk gibi olumlu/olumsuz duygularla bireyin ilgi, tutum, de-ğer, inanç gibi özelliklerini ifade eder. A, B, ve C se-çeneğinde psikomotor davranışlara, D seçeneğinde bilişsel davranışa yer verilmiştir. Oysa “Öğrencinin ma-tematik öğretmenini her gördüğünde tedirgin olması” duyuşsal bir davranıştır.

Cevap E

11. Öğrenme;

A) Yaşantılar yoluyla gerçekleşir (doğuştan gelmez)

B) Kalıcı ve izli değişiklikler oluşturur.

C) Davranışta olumlu ya da olumsuz bir değişiklik ya-ratır.

D) Davranışta oluşan değişiklik büyüme, olgunlaşma ve hazırbulunuşluğun etkisiyle meydana gelir.

Buna göre “Prize elini değen çocuğu elektrik çarpma-sı” öğrenimli bir davranış değildir.

Cevap A

12. Anlamsal çağrışım, öğrenilecek konunun önceden öğ-renilenlerle ilişkili şekilde sunulmasıdır. Buna göre öğ-retmenin öğrencisine öğrenmesi gereken her kelimeyi geçmişte yaşadığı bir olayla ilişkilendirmesini tavsiye etmesi, anlamsal çağrışım ile açıklanır.

Cevap C

13. Soruda da tanımlandığı gibi duyarlılaşma organizma-nın çevresindeki bir uyarıcıya normal olarak bekleni-lenin üstünde tepki göstermesidir. Bu durumda “Bir çocuğun geçirmiş olduğu büyük depremin ardından çok düşük derecedeki bir sarsıntıyı bile hissetmesi” depreme duyarlı hale geldiğini gösterir. Öte yandan A seçeneği öğrenilmiş bir davranışın genellenmesi ile B, D ve E seçenekleri ise algıda seçicilik ile açıklanır.

Cevap C

14. Öğrenme sürecinde önceden öğrenilen bilgi ve bece-riler daha sonraki öğrenmeleri kolaylaştırır ve bu du-rum olumlu transfer olarak adlandırılır. Olumlu transfer sürecinde öğrenilecek iki konu arasında benzerlik ne kadar çoksa öğrenme o kadar kolaylaşacaktır. Bu du-rumda meslek lisesinde eğitim görmüş bir gencin alanı ile ilgili girdiği bir işte, düz lise mezunu olan işçilere göre daha başarılı olması olumlu transferin bu özelliği ile açıklanır.

Cevap E

15. Bir çocuğun, okula gelerek, öğrenmeye hazır olması; öncelikle bilişsel, duyuşsal, sosyal ve fiziksel bir hazır-bulunuşluğu gerektirir. Hazırbulunuşluk, bireyin sade-ce olgunlaşma düzeyini değil, aynı zamanda, bireyin önceki öğrenmelerini, ilgilerini, tutumlarını, güdülen-mişlik düzeyini, yeteneklerini, genel sağlık durumunu da kapsar. Bu nedenle öğrenme sürecinde çocuğu her yönüyle tam anlamıyla tanıma, bireysel farklılıkları dik-kate alma önemlidir.

Cevap B

16. Öğrenme sürecini etkileyen faktörlerden biri konunun yapısıdır. Bir konu içeriğine göre parçalara bölünerek ya da bütün halinde çalışılabilir. Ancak en etkili yol öğrenilecek konunun önce bütün halinde, sonra par-çalara bölünerek, sonrasında ise tekrar bütün halinde çalışılmasıdır.

Cevap E

17. Sonuçlar hakkında bilgi verme (Geribildirim), öğrene-nin öğrenmesinin doğru ve yeterli olup olmadığının bil-dirilmesidir. Buna göre öğretmenin ilk konserden sonra korodaki öğrencilere yaptıkları hataları söyleyerek bu hataları düzeltmeleri için neler yapabilecekleri konu-sunda konuşması geribildirim ile açıklanır.

Cevap B

18. Uyarıcı: Organizmanın duyu organlarını etkileyerek onu harekete geçiren etkidir.

Tepki: Organizmanın herhangi bir uyarıcı nedeniyle sergilediği davranıştır.

Karşılık: Organizmanın göstermiş olduğu tepkiye çev-renin “pekiştirme, ceza ve görmezden gelme” şeklinde göstermiş olduğu davranıştır. Buna göre,

İçtiği sigara miktarı arttığı için kişinin öksürmeye başla-ması “uyarıcı”; bunun üzerine kişinin sigarayı bırakma-sı “tepki”; sigarayı bıraktıktan sonra takdir görmesi ise “karşılık”tır.

Cevap A


7

19. Olgunlaşma, organizmanın bir işi yapabilecek beden-sel ve zihinsel yeterliğe ulaşmasıdır. Buna göre çocu-ğun bir yaşında legonun parçalarını birleştiremezken; üç yaşına geldiğinde çok kısa bir süre içinde legonun parçalarını nasıl birleştirmesi gerektiğini öğrenmesi ol-gunlaşma ile açıklanır.

Cevap D

20. İçgüdü, sadece belli bir türde görülen, belli bir uyaranı olmayan, ertelenemeyen karmaşık davranışlardır. Bu anlamda yılan balıklarının anlatılan davranış örüntüleri içgüdü ile açıklanabilir.

Cevap D

21. İçsel güdülenme sürecinde bireyi davranışa iten güç bireyin kendisidir, yani bireyin merak, isteklilik, başar-ma arzusu gibi ihtiyaçları içsel güdülenme kaynakları-dır. Buna göre “Utku’nun astronomiye meraklı olduğu için çeşitli bilim dergilerini takip etmesi” içsel güdülen-meye örnek oluşturur.

Cevap C

22. Öğrenmeyi etkileyen faktörlerden biri olan kavramsal gruplama, bir konunun içinde yer alan alt başlıkların hiyerarşik olarak sıraya dizilmesiyle oluşturulan, bir-birleriyle bağlantılarını içeren şemalardır. Buna göre, öğretmenin bir ünitede yer alan başlıkları ayırarak şe-matize etmesi kavramsal gruplama ile açıklanır.

Cevap C

23. Alışma, duyusal yönden organizmayı etkileyen bir dav-ranışı oluşturan bir durumla tekrar yüz yüze gelinmesi sonunda sözü edilen davranışın zayıflamasına denir. Bu durum, uzun süre aynı uyaranla karşı karşıya kalan organizmada uyaranın ilk etkisini, şiddetini yitirmesi demektir. Başka bir ifadeyle alışma fiziksel uyarıcıla-ra karşı duyumun azalmasıdır. Buna göre “Çok gergin olan kişinin işine yoğunlaşamaması” duyarsızlaşma ile açıklanamaz.

Cevap A

24. Öğrenme genel olarak, çevreyle etkileşimler sonu-cu yaşantılar kazanma yoluyla organizmada oluşan düşünce, duyuş ve davranış değişikliğidir. Refleks, içgüdü ve geçici davranışlar öğrenme olarak nitelen-dirilemez. Bu durumda “Uzun süre ayakta çalışan bir tezgahtarın tansiyonunun düşmesi” öğrenilmiş bir dav-ranış olamaz.

Cevap D

25. Öğrenme sürecinde önceden öğrenilen bilgi ve bece-riler daha sonraki öğrenmeleri kolaylaştırır ve bu du-rum olumlu aktarma (transfer) olarak adlandırılır. Buna göre işi gereği sürekli telsiz kullanan Hasan’ın, cep te-lefonunun ilk çıktığı tarihlerde arkadaşlarına göre çok daha kısa sürede cep telefonu kullanmayı öğrenmesi, her iki öğrenme durumunun benzer nitelikler taşıma-sıyla ilişkilidir.

Cevap B

Ö Ğ R E N M EP S İ K O L O J İ S İ


8

1.

I. Hayranı olunan bir sanatçının konserine gitme

II. Ev satın almak için emlakçıları dolaşma

III. Ceza almamak için eve erkenden gelme

IV. Dinlenmek için tatile çıkma

V. Arkadaşını kırmamak için sokağa çıkma

Yukarıda verilenlerden hangileri dışsal güdülenme kapsamında ele alınır?

A) I, II ve III

B) I, III ve V

C) II, III ve IV

D) II, IV ve V

E) III ve V

2. Aşağıdakilerden hangisi öğrenilmiş davranışlara örnek olarak gösterilebilir?

A) Kişinin sevgisini uygun olan davranışlarla göster-mesi

B) Şekerli su içen kişinin tansiyonun normal seviye-ye gelmesi

C) Saunaya giren kişinin terlemesi

D) Gözüne toz kaçan kişinin gözünün yaşarması

E) İğne vurulan bireyin canının yanması

3. Eğitim Fakültelerinden mezun olan öğrencilerin, Fen-Edebiyat Fakültelerinden mezun olan öğrenci-lere göre KPSS Eğitim Bilimleri dersinde anlatılan konuları daha kolay öğrenmeleri aşağıdakilerden hangisine örnek oluşturur?

A) Güdülenme

B) Yüksek uyarılmışlık hali

C) Olgunlaşma

D) Olumlu transfer

E) Türe özgü hazıroluş

4. Leyla Hanım, oğlunun okuduklarını anlamayacağını düşünerek walkman dinleyerek ders çalışmasına izin vermemektedir.

Leyla Hanım’ın bu tutumu öğrenmeyi etkileyen hangi faktörle ilişkilendirilebilir?


B) Olgunlaşma

C) Genel uyarılmışlık hali

D) Güdülenme

E) Eski yaşantılar

5. Aşağıdakilerden hangisi bir annenin çocuğunu drama kursuna gitme konusunda güdülemek için kullanabileceği en etkili yoldur?

A) Drama kursunun yaşamında ne işe yarayacağını açıklama

B) Drama kursuna gittiği takdirde istediği bir şeyi al-masına izin verileceğini söyleme

C) Drama kursunu verecek uzmanla tanıştırma

D) Drama kursuyla ilgili internette araştırma yapma-sını isteme

E) Drama kursuna gitmenin ne kadar entelektüel bir davranış olduğunu açıklama

6. “Ağaç yaş iken eğilir.” atasözü aşağıda öğrenme ile ilgili olarak verilen ifadelerden hangisiyle ilişkilen-dirilebilir?

A) Öğrenme davranışlar aracılığıyla gözlenebilir.

B) Bazı davranışlar belli yaşlarda öğrenilebilir.

C) Öğrenilecek davranış bireyin ihtiyacından doğ-malıdır.

D) Öğrenilecek materyal anlamlı olmalıdır.

E) Yaşantı, öğrenmenin en temel özelliklerinden bi-ridir.


9

7. Öğrenmeyi etkileyen pek çok faktör vardır. Bunlardan biri de organizmanın öğrenme için gerekli olan biyo-lojik donanıma sahip olmasıdır. Örneğin; bir tavşana bisiklete binmeyi öğretemezsiniz. Çünkü bu öğrenme için tavşanın bedeni gerekli donanıma sahip değildir.

Parçada, öğrenmeyi etkileyen hangi faktör üzerin-de durulmaktadır?


B) Olgunlaşma

C) Genel uyarılmışlık hali

D) Türe özgü hazıroluş

E) Güdülenme

8. Aşağıdakilerden hangisi içsel güdülenmeye örnek olarak verilebilir?

A) Bireyin babasından çekindiği için evde sigara iç-memesi

B) Bireyin arkadaşını üzmemek için isteklerine evet demesi

C) Bireyin yağmurlu havaları sevdiği için yağmurlu havalarda gezintiye çıkması

D) Bireyin gelen zamlar nedeniyle ihtiyaçlarını kısıt-laması

E) Bireyin çocuğuna söz verdiği için sıkılacağını bil-diği halde onunla sinemaya gitmesi

9. Ali ÖSS’ye aile baskısından kurtulmak için, Pınar sev-gilisiyle aynı üniversitede okumak için, Aysun ise para kazanmasını sağlayacak bir meslek sahibi olmak için hazırlanmaktadır.

Buna göre, aşağıda verilen ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Aynı uyarıcı her organizmada farklı tepkiler do-ğurur.

B) Her uyarıcı mutlaka bir tepkiye neden olur.

C) Öğrenme için uyarılmış olmak gerekli koşullar-dan biridir.

D) Farklı uyarıcılar organizmalarda aynı tepkilere neden olur.

E) Dışsal uyarıcılar organizma üzerinde daha etki-lidir.

10. Organizmanın gereksiniminden fazla uyarılması aşırı uyarılmaya neden olur.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bu duruma ör-nek oluşturur?

A) Kişinin uzun süre karanlıkta bırakıldıktan sonra aydınlığa çıkarılması

B) Kişinin otobüsle on saat yolculuk yapması

C) Kişinin yetersiz ışıkta ders çalışması

D) Kişinin hasta haliyle işine gitmesi

E) Kişinin yemeğin hemen ardından raporları oku-maya çalışması

11.

I. Masanın üzerinde ip yumağı gören kedinin ma-saya sıçraması

II. Çocuğun hangi takımın hangi renkte forma giy-diğini bilmesi

III. Ev hanımının reklamlarda izlediği X marka temiz-lik ürünlerini kullanmayı tercih etmesi

IV. Ehliyet kursuna devam eden kişinin araba kulla-nabilmesi

V. Görme engelli kişinin seslerine göre insanları ayırt etmesi

Yukarıda verilenlerden hangileri psikomotor dav-ranışlara örnek olarak verilebilir?

A) Yalnız III

B) I ve IV

C) I, III ve IV

D) I, IV ve V

E) II, III ve V

12. Yavrusu olacak ispinoz kuşları doğal yaşamda olma-salar bile yaşadıkları kafesin içinde ot, tüy ve dışkıla-rıyla yavruları için yuva yaparlar.

İspinoz kuşlarının bu davranışı aşağıdakilerden hangisiyle açıklanır?

A) İçgüdü

B) Refleks

C) Öğrenilmiş davranış

D) Güdülenmiş davranış

E) Türe özgü hazıroluş


10

13. Aşağıdakilerden hangisi öğrenilmiş bir davranış-tır?

A) Bireyin baharda polenler nedeniyle hapşırması

B) Ateş düşürücü verilen bebeğin ateşinin düşmesi

C) İşitme engelli bireyin işaret dilini kullanarak ko-nuşması

D) Lunaparkta çarpışan otolara binen bireyin mide-sinin bulanması

E) Karnı doyan bebeğin ağlamayı kesmesi

14. 4 yaşındaki Çınar’a anneannesi geceleri yatarken oku-ması için dua ezberletmeye çalışmakta; ama Çınar bu duaları öğrenememektedir.

Yukarıda öğrenmeyi etkileyen hangi faktörün öne-mi vurgulanmaktadır?

A) Düşük uyarılmışlık hali

B) Türe özgü hazıroluş

C) Olumsuz transfer

D) Güdülenme

E) Olgunlaşma

15. Aşağıdakilerden hangisi öğrenmenin özelliklerin-den biri değildir?

A) Davranışlar birden çok öğrenme biçimi ile kaza-nılabilir.

B) Öğrenme davranışlarla gözlenebilen bir süreçtir.

C) Öğrenme her zaman istendik türdedir.

D) Öğrenme sürecinde deneyimler, bilgiler, yetenek-ler vb. etkilidir.

E) Davranış değişikliği öğrenmenin göstergelerin-den biridir.

16. Mesleğine yeni başlayan öğretmenin müfettişler-den çekindiği için teftiş sırasında müfettişin sor-duğu soruları cevaplayamaması, aşağıdakilerden hangisi ile açıklanır?

A) Kaygı düzeyinin çok yüksek olması

B) Dikkat probleminin olması

C) Uyarılmışlık halinin düşük olması

D) Güdülenme eksikliği

E) Hazırbulunuşluk düzeyinin yeterli olmaması

17. Aşağıda verilenlerden hangisinde dışsal bir güdü-lenme söz konusudur?

A) Hayatında anlam arayışı içinde olan kişinin farklı türde kitaplar okuması

B) Doğayla iç içe olmaktan hoşlanan kişinin bahçe-sinde çiçekler yetiştirmesi

C) Öğretmenin kendini geliştirmek amaçlı seminer-lere katılması

D) Öğrencinin arkadaşları arasında kabul görmek için dış görünüşüne dikkat etmesi

E) Kişinin sağlığına önem verdiği için spor yapması

18 Boş zamanlarda fotoğraf çekmekten çok hoşlanan Zeynep fotoğrafçılık kursuna başlamış ve diğer kursi-yerlere göre profesyonel olarak fotoğraf çekmeyi çok daha çabuk öğrenmiştir.

Zeynep’in bu durumu aşağıdakilerden hangisine örnek oluşturur?

A) Olumlu transfer

B) Güdülenme

C) Yüksek uyarılmışlık hali

D) Ket vurma

E) İçgüdüsel davranış


11

19. Fizyolojik güdüler herkeste aynı olduğu halde sosyal güdüler bireyden bireye değişiklik gösterir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi tüm insanlar-da aynı olan güdülerden biri değildir?

A) Soğuktan korunma

B) Karnını doyurma

C) Susuzluğunu giderme

D) Kendini geliştirme

E) Tehlikelerden korunma

20. KPSS’ye hazırlanan bir öğretmen adayının, vatan-daşlık dersindeki konuları önce hızlı şekilde amabir bütünlük içinde okuması, ardından konularıparçalara bölerek ayrıntılara çalışması ve en so-nunda konuları bütün halinde bir kez daha tekraretmesi, öğrenmeyi etkileyen faktörlerden hangisiile ilişkilidir?

A) Anlamsal çağrışım

B) Konuya ayrılan zaman

C) Algısal ayırt edilebilirlik

D) Konunun yapısı

E) Kavramsal gruplama

21.

a) Daha önceden öğrenilen bilgilerin yeni öğrenilen-leri etkilemesi

b) Bireyin dışarıdan gelen uyarıcıları alma derecesi

c) Çevresiyle belli bir düzeyde etkileşimi sonunda bi-reyde kalan iz

d) Bireyin iyi ya da kötü davranış düzeyi

Yukarıda verilen tanımlar aşağıdaki seçenekler-

le eşleştirilirse hangi seçenek dışarıda kalır?

A) Genel uyarılmışlık hali

B) Transfer

C) Güdülenme

D) Performans

E) Yaşantı

22. Aşağıda verilenlerden hangisi öğrenmeyi olumluetkileyen faktörlerden biri olamaz?

A) Öğrenme malzemesinin anlaşılır olması

B) Önceki bilgilerden yararlanılması

C) Öğrenenin yeterli olgunlaşma düzeyine erişmesi

D) Bireyin aşırı uyarılmış olması

E) Öğrenenin öğreneceği davranış için gerekli biyo-lojik donanıma sahip olması

23. Çocukluğunda, televizyon tamircisi olan babasınındükkanında vakit geçiren Ali meslek lisesi elektrik bö-lümüne başladığında çoğu derste arkadaşlarına oran-la daha başarılı olmuştur.

Ali’nin diğer öğrencilerden daha başarılı olmasıaşağıdakilerden hangisinin etkisiyle açıklanabilir?

A) Zeka düzeyi

B) İlgi

C) Kültürel-çevresel etki

D) Biyolojik donanım

E) Alışma

24. Aşağıda verilenlerden hangisi öğrenilmiş bir dav-ranış olamaz?

A) Davul sesini takip ederek düğün yerini bulma

B) Elimiz yandığında yanan yere merhem sürme

C) Fotoğraf çekilirken flaş patladığında gözümüzünkamaşması

D) Acı biberi tadan çocuğun bir daha biber yeme-mesi

E) Bir öğrencinin sözlüye kaldırıldığında heyecan-lanması

Temel Kavramlar - 2ÇÖZÜMLER

12

1. Dışsal güdülenme bireyin davranış sonucunda bir ödül ya da olumlu dönüt alacağı beklentisiyle harekete geç-mesidir. Buna göre “Ceza almamak için eve erkenden gelme” ve “Arkadaşını kırmamak için sokağa çıkma” dışsal güdülenme ile sergilenen davranışlardır.

Cevap E

2. Öğrenme genel olarak, çevreyle etkileşimler sonu-cu yaşantılar kazanma yoluyla organizmada oluşan düşünce, duyuş ve davranış değişikliğidir. Refleks, içgüdü ve geçici davranışlar öğrenme olarak nitelendi-rilemez. Buna göre “Kişinin sevgisini uygun olan dav-ranışlarla göstermesi” yaşantılar yoluyla kazanılmış bir davranıştır.

Cevap A

3. Öğrenme sürecinde önceden öğrenilen bilgi ve beceri-ler daha sonraki öğrenmeleri kolaylaştırır ve bu durum olumlu transfer olarak adlandırılır. Bu bağlamda Eğitim Fakültelerinden mezun olan öğrencilerin, formasyon derslerini almaları nedeniyle Fen-Edebiyat Fakültele-rinden mezun olan öğrencilere göre KPSS Eğitim Bi-limleri sınavında daha başarılı olmaları olumlu transfer ile açıklanır.

Cevap D

4. Öğrenmeyi etkileyen faktörlerden biri olan genel uya-rılmışlık hali, organizmanın çevreden gelen uyarıcıları alma düzeyi olarak tanımlanır. Eğer kişi var olan uyarı-cıların çok azını alıyorsa (uyku hali, yorgunluk, hasta-lık gibi durumlarda) düşük uyarılmışlık hali ile; olması gerekenden çok fazlasını alıyorsa (aşırı kaygı, stres, ortamda kişiyi etkileyecek uyarıcıların fazla olması gibi durumlarda) yüksek uyarılmışlık hali ile açıklanır. Bu durumda öğrencinin ders çalışırken müzik dinlemek istemesi yüksek uyarılmışlık hali yaratacağı için öğ-renmeyi olumsuz etkileyebilir.

Cevap C

5. Güdülenme uyarıcıların etkisiyle bireyde oluşan hare-kete geçme isteğidir. Çocuğun çevresinde öğrenme engellerini kaldırma, doğru davranışları pekiştirme, çocukların fikirlerinin önemsenmesi gibi pek çok faktör çocukların güdülenmelerini sağlar. Ancak ebeveynin çocuğa öğreneceği şeyin yaşamın içinde nerelerde kullanabileceğini açıklaması çocukları güdüleyen en önemli unsur olduğu unutulmamalıdır.

Cevap A

6. İnsan, en çok çocukken etkilenmeye açıktır. Bu ne-denle eğitime çocukken başlanmalıdır. Geciktikçe eği-timindeki güçlükler artar, beklenen sonuçlar tam alına-maz.

Cevap B

7. Türe özgü hazıroluş, organizmanın öğrenme gerçek-leştirebilmesi için gerekli olan biyolojik donanıma sa-hip olmasını ifade eder. Başka bir ifadeyle bir orga-nizma ancak fizyolojik donanımının el verdiği ölçüde öğrenebilir.

Cevap D

8. İçsel güdülenme herhangi bir dışsal uyaranın etkisi olmadan bireyin yeni bir şey öğrenmek ya da kendini geliştirmek gibi ihtiyaçlarının etkisiyle harekete geçme isteğidir. Buna göre “Bireyin yağmurlu havaları sevdiği için yağmurlu havalarda gezintiye çıkması” içsel güdü-lenme ile açıklanır.

Cevap C

9. Uyarıcı organizmayı harekete geçiren güç olarak ta-nımlanırken, tepki bu uyarıcılar karşısında organizma-nın gösterdiği davranış olarak ifade edilebilir. Orga-nizmaların tepkileri aynı olabilir ama bu tepkiyi ortaya çıkaran uyarıcı değişkenlik gösterebilir. Çünkü ilgileri, ihtiyaçları, geçmiş yaşantıları gibi pek çok değişken uyarıcı niteliği taşıyabilir.

Cevap D

10. Organizmanın alıştığı düzeyin üzerinde uyarıcı ile kar-şılaşması sonucu fizyolojik ve psikolojik anlamda çev-reye uyum gücünün azalmasıdır. Bu bağlamda “Kişi-nin uzun süre karanlıkta bırakıldıktan sonra aydınlığa çıkarılması” aşırı uyarılmaya neden olacaktır.

Cevap A

11. Psikomotor davranış, organizmanın her an gözlemle-nebilen fiziksel etkinlikleri olarak tanımlanabilir. Buna göre “Masanın üzerinde ip yumağı gören kedinin ma-saya sıçraması” ve “Ehliyet kursuna devam eden kişi-nin araba kullanabilmesi” psikomotor davranışlarken; II ve V bilişsel davranışlara, III duyuşsal davranışa ör-nek oluşturur.

Cevap B

12. İçgüdü, sadece belli bir türde görülen, belli bir uyarını olmayan, ertelenemeyen karmaşık davranışlardır. Bu anlamda Yavrusu olacak ispinoz kuşlarının yaşadıkları kafesin içinde ot, tüy ve dışkılarıyla yuva yapmaları iç-güdü ile açıklanabilir.

Cevap A

13. Öğrenme;

a) Yaşantılar yoluyla gerçekleşir (doğuştan gelmez).

b) Kalıcı ve izli değişiklikler oluşturur.

c) Davranışta olumlu ya da olumsuz bir değişiklik yaratır.

d) Davranışta oluşan değişiklik büyüme, olgunlaşma ve hazırbulunuşluğun etkisiyle meydana gelir.

Buna göre “İşitme engelli bireyin işaret dilini kullanarak konuşması” öğrenilmiş bir davranıştır.

Cevap C


13

14. Olgunlaşma, öğrenme yaşantılarından bağımsız, biyo-lojik olarak katılım tarafından kontrol edilen değişmedir. Bir organizma belli bir davranışı başaracak derecede yeterli olgunluk basamağına ulaşmadıkça, o davranışı öğrenemez ya da gereği gibi öğrenemez. Bu durumda 4 yaşındaki çocuğun uğraşlara rağmen dua ezberleye-memesi olgunlaşmanın gerçekleşmediğini gösterir.

Cevap E

15. Öğrenme;

a) Yaşantılar yoluyla gerçekleşir (doğuştan gelmez).

b) Kalıcı ve izli değişiklikler oluşturur.

c) Davranışta olumlu ya da olumsuz bir değişiklik yaratır.


e) Farklı öğrenme biçimleri ile gerçekleşebilir(tepkisel koşullanma ile, sosyal öğrenme ile, gizil öğrenme şek-linde vb.).

Ancak her zaman istendik davranışlar değil, yalan söy-leme, küfür etme, hırsızlık gibi istenmeyen davranış-larda öğrenilebilir.

Cevap C

16. Kaygı, kişinin bir uyaranla karşı karşıya kaldığında yaşadığı, bedensel, duygusal ve zihinsel değişimlerle kendini gösteren bir uyarılmışlık durumudur. Bu du-rumda mesleğine yeni başlayan öğretmenin müfettiş-lerden çekindiği için teftiş sırasında müfettişin sorduğu soruları cevaplayamaması kaygı düzeyinin yüksek ol-duğunu gösterir.

Cevap A

17. Bireyin çevrenin takdirini kazanmak, pekiştireç elde et-mek ya da cezadan kaçınmak amaçlı harekete geçme-si, dışsal güdülenme ile açıklanır. Buna göre öğrencinin arkadaşları arasında kabul görmek için dış görünüşüne dikkat etmesi dışsal güdülenmeye örnek oluşturur.

Cevap D

18. Öğrenme sürecinde önceden öğrenilen bilgi ve beceri-ler daha sonraki öğrenmeleri kolaylaştırır ve bu durum olumlu transfer olarak adlandırılır. Buna göre daha önceden fotoğraf çeken bireyin fotoğrafçılık kursunda daha başarılı olması olumlu transfer ile açıklanabilir.

Cevap A

19. Sosyal güdüler, bireyin toplum içerisinde yaşaması sonucunda oluşan güdülerdir ve bireyden bireye de-ğişiklik gösterir. Sevme, sevilme, beğenilme, başarı, hırs, kendini gerçekleştirme vb. Fizyolojik güdüler ise bireyin varlığını sürdürebilmesi için gerekli olan gü-dülerdir; açlık, susuzluk, cinsellik, dinlenme, uyku vb. Buna göre “Kendini geliştirme” sosyal bir güdü olduğu için bireyden bireye değişir.

Cevap D

20. Öğrenmeyi etkileyen faktörlerden biri olan konunun yapısı, öğrenilecek metinin, anlamlı parçalara bölün-meye uygun olup olmamasıdır. Bir derse ilişkin konula-rı önce bütün halinde ele almak, sonrasında parçalara ayırarak değerlendirmek ve en sonunda tekrar bütün halinde bir araya getirmek konunun yapısı ile ilgilidir.

Cevap D

21. • Daha önceden öğrenilen bilgilerin yeni öğrenilenleri

etkilemesi: Transfer (aktarma)

• Bireyin dışarıdan gelen uyarıcıları alma derecesi:

Genel uyarılmışlık hali

• Çevresiyle belli bir düzeyde etkileşimi sonunda birey-

de kalan iz: Yaşantı

• Bireyin iyi ya da kötü davranış düzeyi: Performans

Cevap C

22. Bireyin yüksek uyarılmışlık düzeyine sahip olması, stres, aşırı kaygı, çok yüksek beklenti gibi değişken-lerin etkisiyle aynı anda birden fazla uyarıcıya odak-lanmasını ifade eder. Bu durum ise öğrenmeyi belli bir süre sonra olumsuz etkileyecektir.

Cevap D

23. Soru kökünde çocukluğunu televizyon tamircisi olan babasının dükkanında geçirmesi nedeniyle meslek lisesinde öğrenim görmeye başladığında derslerde diğer öğrencilerden daha başarılı olduğu belirtilmiştir. Soru incelendiğinde, öğrencinin derslerde başarılı ol-masının nedeni daha önceki yaşantılarından kaynak-lanmaktadır. Dolayısıyla yanıt kültürel çevresel etki olacaktır.

Cevap C

24. Bir deneyimin sonucunda davranışlarda meydana ge-len sürdürülebilir ve kalıcı değişiklikler olarak tanımla-nan öğrenme şu özelliklere sahiptir:

a) Yaşantılar yoluyla gerçekleşir (doğuştan gelmez)

b) Kalıcı ve izli değişiklikler oluşturur

c) Davranışta olumlu ya da olumsuz bir değişiklik yara-tır


Bu durumda “Fotoğraf çekilirken flaş patladığında gö-zümüzün kamaşması” öğrenme olarak nitelendirile-mez.

Cevap C

Documents

tamamı çözümlü öğrenme psikolojsi–ğrenme Psikolojsi BASKI(1).pdf · Patron, aağıda verilen öğrenmeye ilikin özellik lerden hangisinin önemini vurgulamıtır? A) Öğrenme