59
Phỏng vấn giáo sư Giá: 14.900 đồng Nhà xuất bản Lao Động Khỏe - heaLth tháNG 6/2012 tầm sớm hơn trị muộn T.24 đặc biệt T.56 quà tặng nội soi Nỗi ám ảNh số 1 - tháng 6/2012 T.26 Trịnh Đình Hỷ

Tạp chí Khỏe số 1

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Tạp chí Khỏe số 1

Citation preview

Page 1: Tạp chí Khỏe số 1

Phỏng vấn giáo sư

Giá: 14.900 đồng

Nhà xuất bản Lao Đ

ộng

Kh

ỏe

- he

aLt

h t

NG

6/2012

tầm sớmhơn trị muộn T.24

đặc biệtT.56

quà tặng

nội soiNỗi ám ảNh

� số�1�-�tháng�6/2012

T.26Trịnh Đình Hỷ

Page 2: Tạp chí Khỏe số 1
Page 3: Tạp chí Khỏe số 1
Page 4: Tạp chí Khỏe số 1

04 khỏe-health⎮tháng 6-2012

Nhà Xuất bản Lao Động175 Giảng Võ, Hà Nội

ĐT: 04.38545380 - Fax: 38515381

Chi nhánh phía Nam

85 Cách Mạng Tháng Tám, Q.1, TP.HCM

ĐT: 08.38390970 - Fax: 08.39257205

Chịu trách nhiệm xuất bản

Lê Huy Hoà

Đơn vị liên kết xuất bảnBáo Điện tử Doanh nhân Việt Nam Toàn cầu

Tổng biên tập: Nguyễn Sĩ Đại

Trưởng cơ quan đại diện

Nhà báo - Bs. Nguyễn Xuân LamBan cố vấn chuyên đề

Ts. Bs. Võ Xuân Quang ThS. Bs. Trần Quốc Vĩnh

ThS. Bs. Hồ Hoàng Phương Bs. CKI. Phan Thị Thu Thủy

Bs. CKI. Vũ Minh Đức Bs. CKI. Nguyễn Thị Song Hà

Bs. Mai Thị Thu Cúc Bs. Trần Văn Huy

Bs. CKI. Nguyễn Thanh LiêmBan biên tập

Đặng Ngọc Minh Hằng Nguyễn Huỳnh Thi Quý

Trần Thị Bích NguyệtThiết kế - Mỹ thuật

Tody NguyễnLiên hệ quảng cáo

Cơ quan đại diện tại TP.HCMSố 10 Trương Định, P.6, Q.3, TP.HCM

- ĐT: 08. 6683 5036Fax: 08. 3930 4664

-----------------In 4.000 bản, khổ 21x27,5cm tại nhà in Lê Quang Lộc

Giấy phép xuất bản số: 559-2012/CXB/07-41/LD, ngày 21/5/2012

In xong và nộp lưu chiểu tháng 6/2012

Thi đậu Nội trú các Bệnh viện Paris năm 1971, ông trở thành giảng viên các trường Đại học Y

khoa Saint-Antoine và Bichat-Beaujon (Paris), chuyên ngành nội khoa tiêu hóa, sau đó làm Phó trưởng khoa

Nội Tiêu hóa tại Bệnh viện Orléans. Từ 1983 tới 2006, ông làm việc tại Bệnh viện tư Archette, Olivet,

và chuyên sâu về nội soi tiêu hóa can thiệp. Từ 20 năm nay, giáo sư Trịnh Đình Hỷ đã trở về nước nhiều lần

để giúp các bệnh viện và trường Đại học Y Dược đào tạo về nội soi tiêu hóa can thiệp. Ông cho rằng, nội soi là một khuynh hướng tất yếu của y khoa hiện đại.

Tốt nghiệp đại học Y dược TP.HCM năm 1987, bác sĩ Võ Xuân Quang đã trải qua các vị trí quan trọng tại nhiều bệnh viện, trung tâm y tế hàng đầu Việt Nam.

Tu nghiệp chuyên về bệnh lý tiêu hóa và nội soi tiêu hóa tại Nhật Bản năm 1996, bác sĩ Quang là một trong những chuyên gia hàng đầu về bệnh lý tiêu hóa gan mật của Việt

Nam và đã góp phần tích cực trong sự phát triển ngành nội soi tiêu hóa nước ta thời gian qua. Hiện nay, ông là

Giám đốc điều hành của Phòng khám Đa khoa Quốc tế Yersin.Góp khá nhiều bài viết chuyên sâu về nội soi trong chuyên đề này, ông

mong muốn đem lại cái nhìn tích cực hơn về phương pháp nội soi.

Tốt nghiệp Đại học Y dược TP.HCM, hiện đang là bác sĩ chuyên ngành Nội soi tiêu hóa. Trong quá trình công tác tại Bệnh viện Chợ Rẫy từ năm 2000- 2012, bác sĩ Vĩnh đã tốt nghiệp thạc sĩ chuyên ngành Chẩn đoán hình ảnh (Đại học Y dược TP.H CM) và tu nghiệp nội soi tiêu hóa tại Nhật Bản.

Ông hiện đang là bác sĩ chuyên khoa Nội soi của Phòng khám Đa khoa Quốc tế Yersin. Cộng tác với “Khoẻ” số này, bác sĩ Vĩnh cho chúng ta biết thêm về bệnh lý ung thư đại trực tràng, một trong những loại ung thư phổ biến nhất ở cả hai giới.

Giáo sư Trịnh Đình Hỷ

Tiến sĩ - Bác sĩ Võ Xuân Quang

Thạc sĩ - Bác sĩ Trần Quốc Vĩnh

Chuyên gia cộng tác

Page 5: Tạp chí Khỏe số 1
Page 6: Tạp chí Khỏe số 1

V

06 khỏe-health⎮tháng 6-2012

ào thế kỷ 14, một đại dịch đã xảy ra ở cả châu Á và châu Âu với tên gọi “Cái chết đen”. Sau thời gian dịch bệnh hoành hành, dân số toàn cầu giảm từ khoảng 450 triệu người xuống còn 350 - 375 triệu người. Nhắc đến dịch bệnh kinh hoàng này, các nhà sử học cũng thường chua xót nói về tình trạng thiếu thông tin của người dân. Đó cũng là một trong những lý do khiến dịch bệnh bùng phát dữ dội.Những dịch bệnh khủng khiếp như ngày xưa không còn nữa cũng nhờ thế giới ngày nay đã biết đến tầm quan trọng của thông tin. “Một quả táo chia đôi chỉ là một quả táo, nhưng một kiến thức chia đôi sẽ là hai kiến thức”. Là một người hoạt động trong ngành y và cũng là một nhà báo, tôi mong muốn đem những thông tin mới nhất, những khuynh hướng hiện đại nhất trong ngành phổ biến đến mọi người. Cùng với các bác sĩ giàu uy tín trong ngành, chúng tôi tạo ra cuốn chuyên đề này như một nơi để chia sẻ những thông tin mà chúng tôi có được, những câu chuyện mà chúng tôi Nguyễn Xuân Lam

Lời giới thiệu

Từ bài học lịch sử...

có dịp trải nghiệm trên bước đường nghề y. Cái tên chuyên đề này, vì thế, ngắn gọn mà chất chứa tất cả những điều chúng tôi muốn mang đến cho mọi người: “Khoẻ”.Đến với “Khoẻ”, bạn có thể tìm hiểu chuyên sâu - với một lăng kính đơn giản tối đa - về những vấn đề nổi cộm của y khoa hiện đại. Như vấn đề “Nội soi” của “Câu chuyện tháng 6” kỳ này. Và cứ thế, mỗi kỳ phát hành, chúng tôi đều nêu ra một “câu chuyện” mà chúng tôi cho là đáng quan tâm. Nếu không thờ ơ với sức khoẻ, bạn sẽ tìm thấy những điều đáng chú ý trong các “câu chuyện” chúng tôi sẽ đưa ra hàng kỳ.Ngoài những nội dung khá chuyên sâu, chúng tôi cũng còn rất nhiều thông tin muốn truyền đạt đến độc giả, như cách “Xử lý bỏng” trong mục “Sơ cấp cứu” kỳ này, hay cách dùng các loại thuốc thông thường trong mục “Tủ thuốc gia đình”. Đó là những thông tin cơ bản tối cần thiết mà bất kỳ ai cũng nên tìm hiểu.Bên cạnh đó, bạn cũng có thể tìm thấy ở “Khoẻ” những kiến thức về nuôi dạy, chăm sóc con trẻ cũng như những thông tin giúp bạn vun vén cho tổ ấm của riêng mình trong các mục “Nuôi con khoẻ”, “Món ngon cho trẻ”, “Môi trường sống”... Những chuyên mục quen thuộc dù đã được nhắc đến nhiều lần ở nhiều nơi cũng không bao giờ thừa.Còn rất nhiều chuyên mục mà chúng tôi xây dựng với tất cả tâm huyết. Mong rằng, qua chuyên đề này, “Khoẻ” luôn nhận được sự đồng cảm của quý vị, những độc giả đầu tiên của chúng tôi.

Page 7: Tạp chí Khỏe số 1
Page 8: Tạp chí Khỏe số 1

08 khỏe-health⎮tháng 6-2012

mục lục

nỗi ám ảnh nội soi

giảm cân trong 12 ngày

kế hoạch tháng 6Một kế hoạch tỉ mỉ trong tháng 6 giúp bạn chăm sóc sức khoẻ và vun đắp tình cảm gia đình.

câu chuyện tháng 6Bạn đã biết gì về nội soi và những khía cạnh xoay quanh thủ thuật này?

sống khoẻUng thư đại tràng phổ biến ở cả hai giới, độ ác và tỷ lệ tử vong rất cao, nhưng lại dễ phát hiện.

giữ dángNếu bạn muốn giảm cân trong 12 ngày, đừng ngần ngại học theo những bí quyết trong bài.

tập luyệnDây treo sẽ giúp bạn tập luyện một cách hiệu quả để có vóc dáng cân đối, khoẻ mạnh.

làm đẹpHanh khô là tiết trời rất “khó chịu” đối với làn da, bạn càng cần dưỡng da hơn lúc nào hết.

phòng mạch tại giaCó nên tắt quạt khi con sốt? Bệnh tay chân miệng có phải là “Trời kêu ai nấy dạ”?...

phỏng vấnGiáo sư Trịnh Đình Hỷ, người góp công xây dựng ngành nội soi nước nhà đã nhận định: Nội soi là một trong những khuynh hướng của y học hiện đại.

sống thông minhNgười xưa có câu “Phòng bệnh hơn chữa bệnh”. Các nhà khoa học ngày nay nói thêm: “Tầm sớm hơn trị muộn”.

10

14

2430

32

34

36

26

28

khỏe-health

28

30

18

18

Page 9: Tạp chí Khỏe số 1

09

nguồn năng lượng mới

lắng nghe

sơ cứuBỏng đem đến nhiều hậu quả đau lòng nếu không được sơ cứu đúng cách và hiệu quả.

tủ thuốc gia đìnhDùng thuốc hạ sốt thế nào là đúng, hiệu quả và tránh nguy cơ quá liều?

môi tRƯỜng sốngNếu bạn đang tìm một nguồn năng lượng mới, hãy bắt đầu bằng việc cải tạo nhà mình...

khéo tayLàm thiệp cho cha chỉ với những vật dụng thủ công thông thường như giấy màu, bìa cứng...

sức khoẻ cộng đồngHội Giáo dục Chăm sóc Sức khoẻ Cộng đồng Việt Nam tổ chức Hội nghị Ban chấp hành Trung ương lần thứ 3, khoá 1.

giá tRị cuộc sốngNgười bác sĩ không chỉ lắng nghe bằng tai mà bằng cả tấm lòng.

nuôi con khoẻMột bản trắc nghiệm ngắn giúp bạn kiểm tra kiến thức của mình trong việc cho con bú bằng sữa mẹ. Bạn có thể sẽ bất ngờ với lời giải đáp đấy!

thực đơn cho tRẻVới sớ thịt mềm và vị ngọt nhẹ nhàng, trái bơ tươi là một khởi đầu hoàn hảo để bé bước vào giai đoạn ăn giặm.

dạy con ngoanSẽ thật tuyệt vời nếu bé của bạn luôn tự tin. May mắn thay, có những chiến lược thông minh để bạn làm điều đó!

38

39

40

50

52

58

42

44

48

26

40

44

khỏe-health⎮tháng 6-2012

Page 10: Tạp chí Khỏe số 1

10 khỏe-health⎮tháng 6-2012

kế hoạch tháng 6khỏe-health

611

15

Nếu mục tiêu của bạn là một cơ thể khoẻ mạnh và những khoảng thời gian ấm áp bên gia đình, bạn đừng quên lên kế hoạch tỉ mỉ cho những ngày trong tháng, từ việc đi kiểm tra sức khoẻ đến việc tập thể dục,

dạy con học, chơi cùng con hoặc đi ăn cùng gia đình...

Thứ 4, 6/6Đây là ngày có những con số thật dễ nhớ. Nếu có người thân trên 50 tuổi, bạn nên khuyến khích họ đi tầm soát ung thư đại tràng. 5 năm nữa, đến ngày 6/6, họ sẽ nhớ đi tầm soát định kỳ một cách dễ dàng. (trang 24 - Sống khoẻ)

Thứ 2, 11/6Khởi đầu một tuần mới, bạn hãy can đảm rời khỏi giường sớm hơn 10 phút để tập vài động tác thể dục. Cố gắng như thế mỗi ngày để tạo thành một thói quen, bạn sẽ thấy dậy sớm cũng không khó lắm, và thật sảng khoái khi khởi đầu ngày mới bằng một bài tập thể dục. (trang 32 - Tập luyện)

Thứ 6, 15/6Chuẩn bị bìa cứng, giấy màu, kéo, bút lông... Nào, mẹ con mình cùng nhau bí mật sáng tạo một tấm thiệp thật đẹp và độc đáo để tặng ba trong ngày Lễ của Cha vào chủ nhật sắp tới, 17/6 nhé! (trang 50 - Khéo tay)

KHOẺ ĐẸP VÀ ẤM ÁP

17 Chủ nhật, 17/6Hãy nấu những món ăn thật đặc biệt mà ông xã bạn thích, lên kế hoạch thật chu đáo cho ngày Lễ của Cha năm nay. Bạn cũng đừng quên báo hiếu cha mình nhé!

Page 11: Tạp chí Khỏe số 1

11khỏe-health⎮tháng 6-2012

2324

30

Chủ nhật, 24/6Có lẽ đây là lúc thích hợp để bạn dạy con

một môn thể thao mới như bơi lội, chơi cầu lông, đá banh…, hoặc chạy xe đạp.

Đó cũng là cách để bạn dạy bé sự tự lập, lòng tự tin, tính can đảm cũng như truyền

cho bé niềm hứng khởi khám phá thế giới. (trang 48 - Dạy con ngoan)

Thứ bảy, 30/6Thỉnh thoảng, bạn nên tân trang nữ trang bằng bạc. Rất đơn giản, lót giấy bạc vào một chiếc chảo không dính, đổ nước nóng, 1 chén bột nổi (baking soda) và 1 thìa cà phê muối vào khuấy cho tan đều. Dung dịch làm sáng bóng nữ trang bằng bạc đã sẵn sàng!

Thứ 7, 23/6Tết Đoan Ngọ năm nay vào cuối tuần. Ngoài việc thưởng thức các loại trái cây đương mùa cùng với cơm rượu, bánh ú nước tro..., bạn có thể tổ chức một chuyến dã ngoại ngắn nơi vườn trái cây gần thành phố. Đó sẽ là thời gian thư giãn thật thú vị cho cả gia đình bạn.

Thứ 2, 25/64 lát thơm, 3 muỗng canh dầu ô-liu, 1 muỗng canh mật ong, tất cả xay nhuyễn đến khi thành dung dịch kem sệt. Đắp đều hỗn hợp lên mặt, nằm thư giãn trong 15 phút rồi rửa sạch bằng nước ấm. Khuôn mặt của bạn sẽ rạng ngời trong suốt tuần đấy!

Thứ 3, 19/6Mùng 1 âm lịch cũng là ngày tốt để thay đổi về phong thuỷ trong nhà. Bạn có thể thay đổi màu sơn tường phòng ngủ, thử sắp xếp lại bộ bàn ăn trong nhà bếp, hay mua về một chậu cây phong thuỷ lá xanh, dáng to tròn cho phòng khách. (trang 40 - Môi trường sống)

19

25

Page 12: Tạp chí Khỏe số 1

giá trị từ sự khác biệt

PHÒNG KHÁM ĐA KHOA QUỐC TẾ YERSIN

Vào tháng 4/2012, người dân thành phố Hồ Chí Minh tiếp nhận thêm một địa chỉ chăm

sóc sức khỏe tại số 10 Trương Định, phường 6, quận 3: Phòng khám Đa khoa Quốc tế YERSIN. Trong bối cảnh cạnh tranh và giảm quy mô hoạt động của các ngành thì việc đầu tư lớn vào lĩnh vực y khoa, chăm sóc sức khỏe có thật sự là bài toán kinh tế hợp lý hiện nay?

Đầu tư từ “tâm huyết”Tại thời điểm khó khăn này, khi các

nhà kinh doanh đang dè dặt tính toán từng bước đi cho những đồng tiền đầu

tư, việc xây dựng một cơ sở y tế hiện đại hoàn chỉnh có vẻ là một bài toán mạo hiểm nếu nhà đầu tư không thật sự tâm huyết. Được trang bị đồng bộ với một khoa chẩn đoán hình ảnh, một khoa nội soi, một phòng xét nghiệm và rất nhiều thiết bị thăm dò chức năng khác, có thể nói Phòng khám Đa khoa Quốc tế YERSIN được đầu tư với chiến lược rất rõ ràng là trở thành một cơ sở y tế toàn diện có thể thoả mãn tất cả các yêu cầu về chẩn đoán và điều trị bên ngoài bệnh viện.

Điểm nhấn ở YERSIN là Trung tâm Nội soi với thiết kế và trang bị hiện đại,

Page 13: Tạp chí Khỏe số 1

được đánh giá là hoàn chỉnh bậc nhất ở Việt Nam thời điểm này. Tuy vậy, nét khác biệt ở đây không phải là trang bị mà chủ yếu là về quan điểm thực hành. Tại Trung tâm nội soi YERSIN, sự an toàn và tiện nghi của bệnh nhân là tiêu chuẩn phục vụ cao nhất với quy trình xử lý máy soi kỹ lưỡng, việc kiểm tra trước soi và theo dõi sau soi được thực hiện nghiêm ngặt.

Với cách làm này, YERSIN mong muốn xây dựng được một quan điểm và nhận thức mới về thủ thuật nội soi, giúp mọi người hiểu được giá trị của khuynh hướng y khoa hiện đại này, đặc biệt là để chứng minh nội soi hoàn toàn không đáng sợ như người ta thường nghĩ.

Đây không đơn thuần là ý tưởng kinh doanh mà chính là tâm huyết của những bác sĩ đã trải qua nhiều năm kinh nghiệm, mong muốn có được một trung tâm nội soi ngang tầm thế giới, nơi họ có thể thực hiện các kỹ thuật “đúng theo cách mà nó nên được thực hiện” - như tiến sĩ, bác sĩ Võ Xuân Quang, Giám đốc điều hành của YERSIN chia sẻ.

thành công từ “con người”Khẩu hiệu “YERSIN - Biểu tượng

của nụ cười” nghe khá lạ vì không dính líu gì đến y tế, vốn quen thuộc với những mỹ từ hoành tráng như cao cấp, hiện đại, tiên tiến, chất lượng phục vụ quốc tế..., nhưng đó chính là quyết tâm của cả tập thể YERSIN và các nhà đầu tư với mong muốn mang lại nụ cười cho tất cả những ai đến với YERSIN. Bác sĩ Nguyễn Xuân Lam - Chủ tịch hội đồng quản trị chia sẻ “Quyết định đầu tư vào y tế, chúng tôi không đặt mục tiêu kinh doanh đơn thuần vì lợi nhuận mà xác định sẽ xây dựng thương hiệu lâu dài. Lấy tên Phòng khám Đa khoa Quốc tế YERSIN, chúng tôi hướng đến việc xây dựng một cơ sở y tế trên tinh thần Alexandre Yersin, nhà khoa học và nhân đạo học người Pháp mà cuộc đời đã gắn bó với đất nước, con người và nền y học Việt Nam...”.

Có lẽ chính nhờ tâm huyết này, YERSIN đã thu hút được đội ngũ bác sĩ chuyên môn giỏi, kinh nghiệm lâu năm từ Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và cả một số bác sĩ từ Âu Mỹ với mong

muốn góp phần đưa ngành Y Việt Nam hòa nhập với thế giới. Ngay cả đội ngũ thư ký Y khoa, điều dưỡng và các nhân viên hỗ trợ nghiệp vụ của YERSIN cũng được đào tạo bài bản về dịch vụ khách hàng, thái độ giao tiếp cùng các tiêu chí phục vụ theo chuẩn quốc tế.

“Chúng tôi đang có những con người tốt, những bác sĩ giỏi có cùng một tâm huyết đem đến cho người dân Việt Nam những điều kiện tốt nhất về y tế và chăm sóc sức khỏe. Đó cũng chính là cam kết của mỗi thành viên YERSIN” - bác sĩ Xuân Quang kết thúc cuộc trao đổi ngắn với chúng tôi cùng lời hứa, sẽ dành thời gian trao đổi sâu hơn về chuyên đề Nội soi và tâm huyết ông mang theo khi tiếp nhận vị trí mà theo ông là “một thử thách lớn và ý nghĩa”.

Khi ra về, chậm bước chân để nhìn bức hình với ánh mắt nghiêm khắc của Alexandre Yersin được treo trang trọng trên tiền sảnh của Phòng khám Đa khoa Quốc tế YERSIN, chúng tôi cảm nhận rõ niềm tin và nhiệt huyết của những con người đang đi theo chí hướng của ông.

Điểm nhấn ở Yersin là Trung tâm Nôi soi với thiết kế và trang bị hiện đại, được đánh giá là hoàn chỉnh bậc nhất ở Việt Nam thời điểm này. Tuy

vậy, nét khác biệt ở đây không phải là trang bị mà chủ

yếu là về quan điểm thực hành

Page 14: Tạp chí Khỏe số 1

14 khỏe-health⎮tháng 6-2012

câu chuyện tháng 6khỏe-health

TÍ HONCHIẾC PHI THUYỀN

bài: TS. bS. VÕ XUÂN QUANG

Có thể nói, phi thuyền khám phá vũ trụ thế nào thì chiếc máy nội soi khám phá cơ thể con người như thế. Đó chính là chiếc "phi thuyền tí hon" du hành trong cơ thể con người, quay phim, chụp ảnh, "lấy mẫu", sửa chữa những hỏng hóc trong cơ thể con người...

Chị T. (quận 3) rụng rời chân tay khi cầm kết quả chẩn đoán ung thư đại tràng. Điều đáng đau khổ là cách đây gần 1 năm, trong một lần thăm khám khi có dấu hiệu đi ngoài ra máu, chị được bác sĩ chỉ định làm nội soi nhưng đã “trốn”. Giá như phát hiện từ ngày ấy...

Sợ nội soi như chị T. không phải là hiếm. Chị H. (Hóc Môn) đến bệnh viện trong tình trạng đau quằn quại vì cái dạ dày hành hạ, nhưng vẫn thều thào: “Bác sĩ ơi, đừng nội soi”. Ngay đến các ông “vai năm tấc rộng, thân mười thước cao” cũng thường xanh mặt khi nghe nói đến nội soi. Vậy, nội soi là gì, có cần thiết không và có “khủng khiếp” như người ta thường sợ không?

Từ mơ ước, viễn Tưởng đến hiện Thực

Nội soi dĩ nhiên có nghĩa là... soi vào bên trong. Nhìn thấu ruột rà bệnh nhân để xem nơi đó có gì, “máy móc” trong ấy hư hỏng thế nào..., đây hiển nhiên là mơ ước của thầy thuốc mọi thời đại. Thế nên cách đây hàng ngàn năm, cụ Hippocrate đã táo bạo dùng một dụng cụ quan sát trực tràng bệnh nhân. Có lẽ, đó chính là

Page 15: Tạp chí Khỏe số 1

15khỏe-health⎮tháng 6-2012

“thủy tổ” máy nội soi hiện đại. Ngày nay, nội soi không chỉ là nhìn

vào trong cơ thể mà còn để lấy mẫu mô xét nghiệm hay phẫu thuật điều trị. Nói cách khác, máy nội soi ngày nay không chỉ là “con mắt kéo dài” của các lương y như thời cụ Hippocrate, mà còn là “cánh tay nối dài” và vô cùng đắc lực của các bác sĩ thời hiện đại.

Chiếc máy nội soi thực sự được Philip Bozzini phát minh vào năm 1805 nhờ một hệ thống truyền dẫn ánh sáng. Tuy nhiên, những nhà khoa học thời đó chỉ biết cách truyền ánh sáng theo đường thẳng và chỉ có thể làm được các máy soi thẳng như cái ống cứng đờ, đưa vào cơ thể rất khó chịu. Có giai đoạn không xử lý được vấn đề truyền ánh sáng, các nhà kỹ thuật đành gắn luôn cái bóng đèn trên đầu máy soi khiến bệnh nhân cảm thấy... bụng nóng ran trong khi soi. Nhìn chung, cho đến giữa thế kỷ 20, các máy nội soi và kỹ thuật nội soi vẫn còn rất thô sơ và có rất ít giá trị chẩn đoán.

Thế rồi, sự xuất hiện của sợi quang (optic fiber) giúp truyền dẫn ánh sáng theo đường cong đã khiến máy nội soi có bước cải tiến đáng kể. Đến vài chục năm gần đây, công nghệ vi truyền hình qua các loại chip thu nhận hình ảnh cực nhỏ đã giúp máy nội soi trở thành một công cụ mạnh mẽ trong tay các bác sĩ.

Máy nội soi ngày nay nhỏ xíu và mềm mại, sử dụng các sợi quang để truyền ánh

(như nút phun nước trên xe hơi, nhưng không có que gạt nước). Trong máy còn có một ống rỗng gọi là kênh thủ thuật, qua đó bác sĩ đưa các dụng cụ khác nhau vào để “cấu xé” (sinh thiết), “tiêm chích” (tiêm các loại thuốc trị bệnh) hay “cắt xén” (phẫu thuật cắt khối u).

Nói chung là các vị bác sĩ luôn phấn khởi tuyên bố, cái gì bàn tay làm được thì máy nội soi cũng làm được! Và hình ảnh chiếc máy tí hon du hành trong cơ thể con người để “quay phim”, sửa chữa những hỏng hóc trong cơ thể người không còn là chuyện viễn tưởng chỉ có thể xuất hiện trong những bộ phim đầy kỹ xảo như Innerspace!

Từ chẩn đoán, dự phòng đến điều Trị

Các thủ thuật nội soi, trên một phương diện nào đó, cũng chỉ là một phương tiện chẩn đoán như phim X-quang hay thử máu. Việc chỉ định nội soi do đó cũng có nhiều ý nghĩa khác nhau và phục vụ cho những mục đích khác nhau trong việc chăm sóc sức khỏe người bệnh.

Với góc nhìn này, hiện chúng ta đang có một sự khác biệt rất lớn giữa Việt Nam và thế giới. Ở các nước phát triển, nội soi tiêu hóa rất phổ biến và được thực hiện hàng năm để truy tìm các bệnh ung thư giai đoạn sớm. Nội soi được chỉ định dù cho bệnh nhân hoàn toàn khỏe

sáng và chip điện tử để ghi hình, đem lại hình ảnh rõ nét hơn và giảm thiểu đến mức tối đa sự khó chịu của bệnh nhân. Cấu trúc máy phức tạp hơn vì cần linh động để quan sát khắp nơi, có thêm bộ phận cấp hơi để dễ quan sát (tạo khoảng không như thợ lặn cần kính lặn để thấy rõ dưới nước), cấp nước để rửa mặt kính

cách đÂy hàNG NGàN Năm, cụ hippocrATe đã Táo bạo dùNG

mộT dụNG cụ QUAN SáT Trực TràNG bệNh NhÂN. có lẽ, đó chíNh là “Thủy Tổ” máy Nội

Soi hiệN đại. NGày NAy, Nội Soi khôNG chỉ là NhìN Vào TroNG cơ Thể mà còN để lấy

mẫU mô XéT NGhiệm hAy phẫU ThUậT...

Nội Soi - Soi đếN NhữNG đÂU?Nội soi ban đầu chủ yếu dành cho bao tử và ruột già, nhưng sau này đã mở rộng đến hầu như tất cả các vùng của cơ thể:< Nội soi đường hô hấp: soi tai mũi họng, soi xoang, soi thanh quản, soi khí phế quản< Nội soi đường tiết niệu: soi bàng quang, soi niệu quản, soi bể thận< Nội soi lồng ngực: soi trung thất, soi màng phổi< Nội soi phụ khoa: soi cổ tử cung, soi buồng tử cung< Nội soi ổ bụng< Nội soi đường mật, tụy ngược dòng hay qua da< Nội soi khớp< Nội soi cột sống< Nội soi làm thẩm mỹ

x

Page 16: Tạp chí Khỏe số 1

16 khỏe-health⎮tháng 6-2012

câu chuyện tháng 6khỏe-healthmạnh và không có triệu chứng gì. Trong trường hợp này, các tổn thương nếu được phát hiện thường là ở giai đoạn rất sớm, có thể điều trị khỏi không để lại di chứng với một chi phí tối thiểu. Ở nước ta thì ngược lại, người bệnh thường có cảm giác e dè, thậm chí sợ hãi khi bác sĩ yêu cầu đi nội soi.

Cần biết là những bệnh lý về tiêu hóa thường xuất hiện và phát triển trong một thời gian khá dài trước khi có biểu hiện ra ngoài. Nội soi để chẩn đoán thường được chỉ định khi bệnh nhân đã có triệu chứng và tìm đến bác sĩ (thường nhất là do đau bụng, đôi khi có thể là sụt cân, ói mửa, tiêu chảy v.v..). Tất nhiên nội soi vẫn có thể tìm ra nguyên nhân nhưng đáng tiếc là đôi khi lại quá trễ, có thể không điều trị được nữa hoặc phải trả một cái giá là đau lòng là cắt bỏ một phần cơ thể. Trường hợp chị T. nói trên là một ví dụ điển hình.

Với bệnh lý ung thư dạ dày, chúng ta cũng có thể thấy sự khác biệt khá rõ trong vấn đề nội soi dự phòng giữa Việt Nam và thế giới. Việt Nam và Nhật Bản cùng nằm trong vùng nguy cơ cao bị ung thư dạ dày. Theo số liệu của viện K, mỗi năm, tại Việt Nam có trên 13.000 số

ca mắc mới được chẩn đoán và làm tử vong gần 10.000 người. Chỉ có khoảng 6% được chẩn đoán sớm và được điều trị khỏi không để lại di chứng. Hơn 70% ở giai đoạn trễ khiến bác sĩ phải “bó tay”. Còn Nhật Bản áp dụng tầm soát định kỳ hàng năm bằng nội soi dạ dày cho những đối tượng lớn tuổi, nhờ đó phát hiện ung thư ở giai đoạn rất sớm.

Khi được phát hiện sớm, các khối u có thể được cắt bỏ bằng nội soi mà không cần mổ, và đây lại là một ưu điểm khác nữa của nội soi. Tất cả các chuyên khoa đều có thể ứng dụng nội soi để chẩn đoán hay điều trị một số loại bệnh lý. Việc điều trị bằng nội soi đều có đặc điểm chung là thực hiện nhanh, ít đau, ít

Nội Soi có đAU khôNG?Đa số người từng làm nội soi đều đồng ý, nội soi thường không đau, nhưng dễ có cảm giác khó chịu và cảm giác như hơi ngộp thở. Có thể tránh những cảm giác này bằng phương pháp "nội soi không đau".< Nội soi dạ dày có thể có cảm giác rát họng chút ít sau khi soi. Các tai biến nặng nề như thủng dạ dày, rối loạn tim mạch gần như không gặp. < Nội soi đại tràng có cảm giác trướng bụng, căng tức bụng trong khi soi.

x

xâm lấn, ít để lại sẹo. Vì thế, thời gian hồi phục của người bệnh rất nhanh, thời gian nằm viện rất ngắn hoặc thậm chí không cần nằm viện. Nhờ đó, chi phí điều trị sẽ thấp hơn các biện pháp điều trị cổ điển. Và không có gì đáng ngạc nhiên khi việc điều trị bằng các phẫu thuật nội soi ngày càng được ứng dụng rộng rãi.

Nội soi đang ngày càng phổ biến trong ngành y và đem lại lợi ích to lớn cho cộng đồng, vì nó đi đúng theo khuynh hướng của y học hiện đại: Phát hiện tổn thương càng sớm càng tốt và can thiệp tối thiểu để bảo tồn chức năng cơ thể. Lợi ích của nội soi lớn hơn những bất tiện mà nó đem lại rất nhiều.

Vậy thì, lẽ nào chúng ta e ngại nội soi?

Page 17: Tạp chí Khỏe số 1

N

18 khỏe-health⎮tháng 6-2012

câu chuyện tháng 6

ội soi ngày nay được xem là “không biên giới”, nhưng soi ống tiêu hóa vẫn phổ biến nhất. Ông bà ta thường nói bệnh từ miệng mà vào, nên chuyện xem xét cái miệng cũng như những “vùng chiến lược” đằng sau nó luôn vô cùng quan trọng.

những “vùng chiến lược”Gọi là soi dạ dày, nhưng thực tế thủ

thuật này giúp bác sĩ quan sát khắp từ vùng hầu họng đến thực quản, toàn bộ dạ dày và cả phần đầu ruột non. Nghe thì ghê gớm nhưng việc thực hiện lại khá đơn giản và nhẹ nhàng nên soi dạ dày được chỉ định khá rộng rãi.

Nói chung, soi dạ dày là một thủ thuật rất an toàn và ít biến chứng. Đa số bệnh nhân có thể được soi trong trạng thái tỉnh táo và hợp tác rất tốt. Tuy nhiên, với sự xuất hiện của các loại thuốc gây mê an toàn, tác dụng nhanh, khái niệm “nội soi không đau” dần trở nên quen thuộc với việc cho bệnh nhân ngủ hoàn toàn trong vòng vài phút. Một cách khác để giảm khó chịu là thu nhỏ kích thước ống soi đến mức tối thiểu với các loại máy soi qua đường mũi, kích thước chỉ bằng đầu đũa.

khỏe-health

tiêu hóaNội soi

Thế là ước mơ quay phim, chụp ảnh những nơi xa xôi, hiểm hóc nhất của cơ thể con người đã thành hiện thực. Đóng vai trò "tiên phong", nội soi tiêu hoá vẫn được ứng dụng rộng rãi nhất để chẩn đoán bệnh về tiêu hoá.bài: TS. bS. VÕ XUÂN QUANG

Page 18: Tạp chí Khỏe số 1

19khỏe-health⎮tháng 6-2012

Thủ thuật nội soi tiêu hóa thứ hai thường được nhắc đến là soi đại tràng. Về mặt kỹ thuật, soi đại tràng khó hơn vì ruột già quanh co, xoắn xít đủ chiều. Bệnh nhân phải uống thuốc để làm sạch ruột trước khi soi. Người soi có kỹ năng kém sẽ khiến cuộc soi kéo dài, gây đau đớn nhiều, việc phục hồi sau soi cũng kéo dài hơn, bệnh nhân có thể đầy bụng, sình hơi trong nhiều giờ. Một bác sĩ nội soi giỏi có thể rút ngắn thời gian soi một cách đáng kể, ít gây đau và cũng ít đầy bụng. Cần nhớ là bệnh nhân càng chuẩn bị tốt thì thời gian nội soi càng rút ngắn và kết quả nội soi càng chính xác hơn.

Soi đại tràng thường không đau nếu có kỹ năng tốt và được chuẩn bị chu đáo. Nhưng cảm giác khó chịu về mặt tâm lý và thể chất khi có một “vật lạ” dài cả mét ngọ nguậy trong cơ thể mình là điều khó tránh. Do đó, khuynh hướng soi đại tràng dưới gây mê nhanh ngày càng được ưa chuộng. Việc gây mê này khá an toàn nhưng đi kèm với nó phải là việc nâng cao tiêu chuẩn phục vụ, như thăm khám cẩn thận trước và sau khi nội soi, xây dựng khu hồi sức để bệnh nhân nghỉ ngơi thoải mái đến khi hồi tỉnh hoàn toàn.

Một lĩnh vực cũng khá đặc biệt trong nội soi đường ruột là soi hậu môn và trực tràng, đoạn cuối cùng của đại tràng. Khu vực này thường bị trĩ, rò hậu môn, viêm trực tràng, ung thư... Thủ thuật soi trực tràng được chuẩn bị khá nhẹ nhàng, thực hiện nhanh và có thể giúp làm một số kỹ thuật để điều trị như thắt trĩ, chích xơ búi trĩ, cắt polyp…

lý, đọc dưới kính hiển vi. Qua kính hiển vi, bác sĩ có thể nhìn thấy tế bào ung thư hoặc vi khuẩn gây bệnh. Nếu cần, cũng có thể gửi bệnh phẩm để lấy ý kiến kiểm chứng của một bác sĩ thứ hai. Cấu trúc và sự phân phối của tế bào cùng các thành phần của tế bào là bằng chứng tuyệt đối chứng minh có tổn thương. Đây thường gọi là tiêu chuẩn vàng của chẩn đoán, đặc biệt trong trường hợp nghi ngờ ung thư.

Bản thân máy nội soi khi làm thủ thuật sẽ không gây tổn thương niêm mạc và không chảy máu, do đó nguy cơ lây nhiễm tương đối thấp. Tuy nhiên, kẹp sinh thiết “cắn” niêm mạc gây vết thương và chảy máu nên nguy cơ lây nhiễm tăng lên đáng kể. Bản thân kẹp sinh thiết cũng có thể được coi là một dạng kim chích và được khuyến khích chỉ nên dùng một lần cho mỗi người. Đáng tiếc là chi phí dụng cụ này khá cao nên việc dùng một lần hiện nay chỉ phổ biến ở các nước đã phát triển. Từ đó nảy sinh yêu cầu khử khuẩn gắt gao để tránh lây truyền mầm bệnh (dính trong máu và niêm mạc).

Ngày nay, vấn đề càng phức tạp hơn khi nội soi tiến vào kỷ nguyên điều trị. Tất cả các dụng cụ liên quan đến thủ thuật nội soi đều được khuyến cáo nên dùng một lần và bỏ. Điều này không dễ dàng gì thực hiện ở nước ta khi giá của các loại dụng cụ này tính từ hàng trăm cho đến hàng ngàn Mỹ kim. Đó cũng là lý do tại sao có sự chênh lệch rất lớn về chi phí nội soi giữa các cơ sở y tế. Nó phụ thuộc vào các chính sách khử khuẩn thiết bị và dụng cụ cùng chính sách sử dụng các dụng cụ cần thiết trong nội soi.

Sinh thiết - mối lợi và nguy cơ

Khi đi nội soi, khá nhiều trường hợp bạn được bác sĩ báo cho biết là đã thực hiện thủ thuật sinh thiết. Vậy, sinh thiết là gì?

Cần phải biết là, dù máy nội soi có hiện đại đến đâu chăng nữa thì bản chất của nó vẫn là chẩn đoán bằng mắt thường. Những mô tả bệnh lý như sung huyết (đỏ hơn bình thường), phù nề (sưng), teo (mỏng)… thật ra khá chủ quan và dễ sai lệch.

Để đảm bảo tính chính xác, bác sĩ dùng kẹp sinh thiết “cắn” lấy một mẩu nhỏ niêm mạc và giao cho bác sĩ giải phẫu bệnh xử

Có CáCh Nào để TráNh Nội Soi?Có một vài cách để “thăm dò” ruột gan mà không cần nội soi. Nhưng ít nhiều, những phương pháp đó đều có các nhược điểm mà chỉ có nội soi mới khắc phục được.< Viên nang nội soi, có kích thước chỉ bằng một viên thuốc to. Bệnh nhân chỉ cần nuốt vào và để cho viên thuốc - camera này tự động trôi trong lòng ống tiêu hóa khoảng 8 giờ trước khi thoát ra ngoài. Các hình ảnh nội soi truyền bằng sóng vô tuyến và được ghi lại để các bác sĩ xem và tìm bệnh lý. Đáng tiếc, cho đến nay, viên nang nội soi chỉ có thể trôi thụ động, cho hình ảnh có độ phân giải thấp và chỉ giúp phát hiện bệnh lý ở ruột non.< Nội soi ảo là hình ảnh tái tạo 3 chiều bằng máy tính từ những ảnh CT đa lát cắt 2 chiều. Nội soi ảo cũng giúp chẩn đoán được các khối u trong lòng ruột nhưng đáng tiếc là sẽ bỏ sót những tổn thương khác như viêm, tổn thương mạch máu ở niêm mạc. Mặt khác, nội soi ảo cũng không thể lấy được mẫu bệnh phẩm để xét nghiệm như nội soi thật.

CấU TrúC Và Sự phÂN phối CủA Tế bào CùNG

CáC ThàNh phầN CủA Tế bào là bằNG

ChứNG TUyệT đối ChứNG miNh Có TổN ThươNG. đÂy ThườNG

Gọi là TiêU ChUẩN VàNG CủA ChẩN đoáN

Page 19: Tạp chí Khỏe số 1

20 khỏe-health⎮tháng 6-2012

câu chuyện tháng 6khỏe-health

NỘI SOInỗi ám ảnh

bài: TS. bS. VÕ XUÂN QUANG

Ngoài nỗi sợ đau đớn, khó chịu trong khi làm nội soi, bệnh nhân còn một nỗi lo lắng ngấm ngầm: Nội soi có nguy hiểm không? Câu trả lời là "không", nếu...

Câu chuyện về một kỳ thủ trẻ gặp tai biến trong khi nội soi được đăng trên khắp mặt báo và trở thành chuyện truyền miệng để “cảnh báo” nhau khi nhắc đến thủ thuật nội soi. Không thể phủ nhận, dù không phải là phẫu thuật nhưng nội soi vẫn có một số nguy cơ. Tuy nhiên, nếu có sự chuẩn bị và kỹ thuật tốt, nội soi sẽ trở về đúng bản chất của nó, an toàn, nhẹ nhàng. Điều này đòi hỏi kiến thức của cả người thực hiện thủ thuật lẫn bệnh nhân.

Bệnh nhân: Chớ quên, đừng ngại!Dạo qua các diễn đàn trên mạng, dễ nhận thấy có nhiều ý kiến

cho rằng nội soi là một cực hình bên cạnh những lời khẳng định nội soi “không có gì ghê gớm”. Trên thực tế, một buổi khám nội soi cần được chuẩn bị chu đáo và cần có sự tham gia của nhiều người, kể cả chính bạn. Nội soi có thể an toàn trong 99% trường hợp, nhưng bạn vẫn có thể rơi vào 1% rủi ro gặp phải tai biến, hay thậm chí tử vong vì những nguyên nhân hết sức... lãng xẹt. Vì vậy, bạn cần chuẩn bị thấu đáo về kiến thức, tinh thần và cả thể chất để trải qua cuộc nội soi một cách nhẹ nhàng, dễ dàng.

Trước hết, bạn phải nhớ làm đúng lời dặn dò của bác sĩ. Phải nhịn ăn uống trước khi thực hiện thủ thuật ít nhất 8 tiếng. Nếu bạn đã ăn, bạn sẽ dễ nôn ói, dễ bị sặc, thức ăn vào đường thở sẽ cực kỳ nguy hiểm. Hơn nữa, thức ăn sẽ che tầm nhìn của bác sĩ và dễ khiến bác sĩ

bỏ sót những tổn thương, như thế thì soi cũng vô ích mất rồi.Bạn cũng đừng quên “khai báo” nếu mình có mang răng

giả. Răng có thể rơi vào phổi bạn trong khi gây mê, hậu quả thế nào thì có lẽ không cần miêu tả, bạn cũng có thể

Page 20: Tạp chí Khỏe số 1

21khỏe-health⎮tháng 6-2012

hình dung được. Và nếu có tiền sử dị ứng thuốc tê, bạn nhớ nhắc bác sĩ kẻo bạn có khả năng bị choáng phản vệ trong khi tiến hành thủ thuật.

Nguy hiểm hơn, nếu có tiền sử dùng thuốc kháng đông mà quên không cho bác sĩ biết, bạn có thể bị chảy máu không cầm được khi làm nội soi. Riêng đối với soi đại tràng, bạn đừng ngại mà không uống đủ lượng thuốc rửa được kê đơn, vì điều này khiến trong ruột bạn còn ứ nhiều dịch, việc soi sẽ rất khó khăn.

Hãy thả lỏng cơ thể và làm theo chính xác những hướng dẫn của bác sĩ, bạn sẽ không cảm thấy quá khó chịu hay đau đớn gì cả.

BáC sĩ: Chu đáo, Cẩn thận Để đảm bảo thực hiện thủ thuật nội

soi không tai biến, ngoài việc người bệnh phải được chuẩn bị thích đáng, dụng cụ và trang thiết bị cũng phải được xử lý đúng cách, quy trình vận hành phải chính xác và kỹ năng cũng như kiến thức của

xem thường như kiểm tra mạch huyết áp trước và sau khi soi, theo dõi độ bão hòa oxy trong khi soi, cung cấp các thông tin cần thiết sau khi soi hay bác sĩ không thăm khám lại sau khi làm thủ thuật.

Một vấn đề mang tính quyết định cho sự an toàn trong quá trình nội soi là chất lượng và độ vệ sinh của máy nội soi cũng như dụng cụ nội soi. Bản thân máy nội soi cần được xử lý khử khuẩn ở mức độ cao. Riêng những dụng cụ đưa vào các vị trí sâu thì cần phải được vô khuẩn một cách tuyệt đối.

Các máy nội soi nên được xử lý bằng máy rửa tự động, giúp đảm bảo khử khuẩn nhờ các chu trình rửa được cài đặt trước, phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế. Việc rửa máy bằng tay có thể chấp nhận được, nhưng thường không đảm bảo vệ sinh do yếu tố chủ quan của người thao tác.

Về dụng cụ, chúng ta cần xem xét vấn đề một cách thực tế. Dụng cụ có thể được dùng lại nếu được xử lý phù hợp.

bác sĩ phải đạt yêu cầu.Kỹ năng của bác sĩ và cách tổ chức của

một đơn vị làm nội soi rất quan trọng. Một quy trình tốt cần xem xét mọi yếu tố trước, trong và sau khi soi để đảm bảo sự an toàn tối đa cho người bệnh. Có khá nhiều chi tiết thường bị bỏ qua hay

MộT VấN đề MANG TíNh QUyếT địNh cho

Sự AN ToàN TroNG QUá TrìNh Nội Soi là chấT lượNG Và độ Vệ SiNh củA Máy Nội Soi cũNG Như dụNG cụ

Nội Soi. bảN ThÂN Máy Nội Soi cầN được khử khUẩN ở Mức độ cAo

x

Page 21: Tạp chí Khỏe số 1

22 khỏe-health⎮tháng 6-2012

câu chuyện tháng 6khỏe-health

Còn nhớ những năm khó khăn, một cây kim tiêm bắp thông thường cũng được nấu tới nấu lui để dùng cho hàng chục bệnh nhân. Khi kim bị tù, cùn thì mài đi mài lại để sử dụng tiếp. Ở thời điểm hiện tại, chúng ta có thể cho rằng điều đó là nguy hiểm nhưng trong những năm kháng chiến thì có ai nói đó là sai? Cũng như vậy, ở các nước phát triển hiện nay sử dụng dụng cụ chỉ dùng một lần rồi bỏ. Nhưng mức thu nhập của người dân Việt Nam còn thấp thì điều này lại là khó chấp nhận. Mấu chốt ở đây là người bệnh có quyền được biết về mức độ an toàn của những thiết bị sắp được đưa vào cơ thể mình.

nội soi Việt nam, Cho đến Bao giờ...

Nếu như ở các nước phát triển, dụng cụ nội soi thường được dùng một lần thì ở Việt Nam, dụng cụ nội soi thường phải khử khuẩn và dùng nhiều lần cho nhiều bệnh nhân như đã nói ở trên. Nhưng đây chưa phải là khác biệt lớn nhất. Thực tế đáng buồn lòng là hiện nay, nhiều cơ sở y tế bị áp lực bởi số lượng bệnh nhân nên buộc lòng phải cắt giảm khá nhiều tiêu chuẩn phục vụ trong quá trình làm nội soi.

Trước hết, nội soi là một thủ thuật khá đặc biệt mang tính “riêng tư”. Bệnh nhân cần được tôn trọng để tránh những sự bực mình không đáng có. Đối với nội soi dạ dày, những sơ suất thường gặp là không che chắn đủ khiến các chất dịch dạ dày, nước bọt vung vẩy khắp nơi trên mặt, cổ, quần áo. Bệnh nhân thường cũng

không dám lên tiếng khi trở nên đầu bù tóc rối, quần áo lôi thôi, mặt mày nhếch nhác. Căn bản, người bệnh không than phiền vì không biết rằng thật ra, việc soi dạ dày nên được tiến hành một cách sạch sẽ và gọn gàng.

Bệnh nhân soi đại tràng lại cần một chỗ thay đồ riêng tư, cần một bộ đồng phục giúp soi dễ dàng nhưng vẫn đảm bảo được “chức năng nguyên thủy” của quần áo. Khi soi xong, bệnh nhân cần có một chỗ nghỉ để có thể hồi phục hoàn toàn và ra về với một nụ cười tươi tắn. Một nơi như thế vẫn là một điều xa xỉ đối với nhiều cơ sở nội soi ở Việt Nam. Không ít bệnh nhân bị buộc phải ra về trong cảnh bụng còn căng trướng như cái trống. Thật khốn khổ nếu sau đó bạn phải đi gặp đối tác làm ăn, hay tệ hơn nữa là đi gặp người yêu và cứ liên tục “xả hơi” một cách không thể kiểm soát.

Bản thân các thủ thuật nội soi là một thành tựu đáng kể của y học hiện đại. Việc chỉ định và thực hiện nội soi một cách đúng đắn sẽ đem lại những lợi ích to lớn cho cá nhân và cộng đồng. Thực tế hiện nay cho thấy các ứng dụng về nội soi còn bị lệch lạc về nhiều mặt và phần lớn bệnh nhân chưa được cung cấp thông tin đầy đủ trong suốt quá trình chỉ định - thực hiện - theo dõi nội soi.

Bài viết này không nhằm mục đích trấn an nỗi sợ nội soi của bạn, chỉ mong rằng bạn có kiến thức thấu đáo để có sự chuẩn bị tốt, nếu chẳng may một lúc nào đó bạn cần “tiếp xúc thân mật” với các bác sĩ nội soi và cái máy nội soi.

MộT bUổi kháM Nội Soi< Khi bác sĩ chỉ định, bạn đặt hẹn và được hướng dẫn cách chuẩn bị.< Vào ngày soi, bạn được hướng dẫn vào nơi chuẩn bị, có thể thay trang phục nếu cần. < Nếu nội soi gây mê, bác sĩ sẽ khám để kiểm tra điều kiện an toàn.< Bác sĩ soi giải thích chi tiết về quá trình soi, các tai biến có thể gặp và cách xử trí. Bạn có thể phải ký giấy để chứng minh đã được giải thích và hiểu rõ thủ thuật sắp làm.< Bạn vào phòng soi với ít nhất một bác sĩ và một điều dưỡng.< Các bước nội soi dạ dày:

1. Nhân viên nội soi hỏi rõ lại tên tuổi bạn để tránh nhầm lẫn.

2. Hỏi thêm một số vấn đề như tình trạng dị ứng, răng giả...

3. Xịt thuốc tê vào miệng để giảm khó chịu cho bạn.

4. Bạn nằm xuống bàn soi theo hướng dẫn của bác sĩ.

5. Bác sĩ đặt một “ngáng miệng” vào miệng bạn nhằm bảo vệ răng bạn và cũng để ngừa việc bạn vô tình “cắn" làm hỏng máy.

6. Máy nội soi được đưa qua họng. Có thể bạn được yêu cầu “nuốt” nhằm tạo phản xạ đóng nắp thanh môn, bảo vệ đường thở của bạn và giúp máy soi đi vào nhẹ nhàng, dễ dàng hơn. Bạn có thể hơi khó chịu nhưng thường thoáng qua. Bạn nên hít vào sâu và thở ra chậm để giảm cảm giác buồn nôn.

7. Thời gian soi: khoảng 10 phút. Bác sĩ sẽ lấy mẫu sinh thiết nếu cần, sẽ lâu hơn một chút, nhưng thường không đau.

8. Rút máy soi và ngáng miệng. Sau khi soi, bạn có thể hơi đau

ở họng hoặc thấy bụng hơi trướng. Sau 1 tiếng, bạn có thể ra về và ăn uống bình thường. Kết quả soi thường có ngay nhưng kết quả sinh thiết thường cần vài ngày sau đó.

x

Page 22: Tạp chí Khỏe số 1

DOANH NHÂN và VIPSỰ LỰA CHỌN TUYỆT VỜI CHO SỨC KHỎE

ối với mọi người và đặc biệt là với các doanh nhân bận rộn, sức khỏe là tài sản quý giá nhất. Với những

người thường xuyên đi công tác hoặc có các chuyến đi du lịch dài ngày tại nước ngoài, sẽ rất tốn kém nếu không may gặp vấn đề về sức khỏe cần đến dịch vụ y tế, đặc biệt là khi chữa bệnh tại các cơ sở y tế chất lượng ở Châu Âu, Châu Á, Châu Mỹ.

Hiểu được vấn đề này của khách hàng, Công ty Bảo hiểm Nhân thọ Prévoir Việt Nam mới đưa ra thị trường sản phẩm Bảo hiểm sức khỏe VIP Healthcare. Sản phẩm được thiết kế phù hợp với nhu cầu của các doanh nhân cao cấp và gia đình, các doanh nhân nước ngoài làm việc ở Việt Nam và các gia đình có thu nhập trung – cao cấp ở Việt Nam thường xuyên có những chuyến du lịch và công tác ở nước ngoài.

Bảo hiểm sức khỏe VIP Healthcare dành cho khách hàng những quyền lợi vượt trội hết sức thiết thực. Ví dụ: khi điều trị nội trú, khách hàng được hưởng quyền lợi cho

chi phí điều trị lên tới 530,000 US$; được chi trả 100% chi phí phẫu thuật; quyền lợi thai sản lên đến tối đa 3,000 US$...

Với quyền lợi đa dạng và vượt trội, sản phẩm Bảo hiểm sức khỏe VIP Healthcare sẽ là sự lựa chọn tuyệt vời cho khách hàng muốn chăm sóc sức khỏe bản thân và gia đình, an tâm khi gặp rủi ro không mong muốn, thoải mái tận hưởng cuộc sống vui khỏe và trọn vẹn.

Đại diện Prevoir Việt Nam trao thẻ VIP Healthcare cho khách hàng đầu tiên của Ngân hàng ACB.

Thông tin chi tiết về sản phẩm:Công ty TNHH Bảo hiểm Nhân thọ Prévoir Việt Nam

Số điện thoại tư vấn bán hàng: (84.8) 3 823 7350Số điện thoại dịch vụ khách hàng: (84.4) 3 944 0055

Page 23: Tạp chí Khỏe số 1

M

24 khỏe-health⎮tháng 6-2012

sống khoẻ

ột trong những loại ung thư phổ biến nhất, gieo rắc kinh hoàng nhất thời nay là ung thư đại trực tràng. Tìm hiểu về căn bệnh này để có ý thức phòng ngừa, không để sự việc trở thành quá “muộn”, âu cũng là điều cần thiết đối với chúng ta, nhất là trong thời đại công nghiệp vốn nhiều ô nhiễm này.

Phổ biến và nguy hiểmUng thư đại trực tràng là sự phát triển

bất thường và ác tính của các tế bào đại trực tràng gây những tổn hại nặng nề về mặt cấu trúc và chức năng của đại trực tràng, có khả năng xâm lấn vào những

khỏe-health

đại trực tràngung thư

bài: ThS. bS. Trần Quốc Vĩnh

Nhắc đến ung thư, giới nữ thường e ngại ung thư vú, cổ tử cung hay buồng trứng, giới nam lại ngán ngẩm ung thư tuyến tiền liệt. Riêng ung thư đại trực

tràng thì ai cũng phải lo sợ, vì chúng rất phổ biến ở cả hai giới, lại có độ ác lớn

và tỷ lệ tử vong cao ngất ngưởng

Giai đoạn 0

Giai đoạn I

Giai đoạn II

Giai đoạn III

Giai đoạn IV

Hạch bạch huyết

Thanh mạc

Dưới niêm

Niêm mạc

Mạch máu

unG ThƯ ĐẠi TrànG

bÌnh ThƯỜnG

Lan ra cơ quan khác

Page 24: Tạp chí Khỏe số 1

25khỏe-health⎮tháng 6-2012

mô khác. Đây là loại ung thư đứng thứ ba trong tất cả các loại ung thư tại các nước Âu Mỹ. Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng cũng đứng hàng thứ hai trong ung thư đường tiêu hóa và “hườm hườm” đứng hàng thứ năm, thứ sáu trong tất cả các loại ung thư.

Phổ biến là thế, và đáng sợ hơn nữa là ung thư đại trực tràng rất nguy hiểm. Đây là một trong những loại ung thư có độ ác rất cao, đồng nghĩa với tỷ lệ tử vong cao.

Rõ Ràng và mơ hồMọi người thường thắc mắc, ung thư

đại - trực tràng xuất phát từ đâu? Đối với các loại ung thư khác, câu hỏi này thường không có câu trả lời rõ ràng. Nhưng với ung thư đại trực tràng, câu trả lời lại khá thuyết phục: phần lớn các ung thư đại trực tràng có nguồn gốc ban đầu là các khối polyp.

Thế polyp là cái gì? Có vẻ như các nhà khoa học lại gây bối rối cho độc giả qua một rừng thuật ngữ. Nhưng quả thực thuật ngữ này rất cần thiết khi giải thích nguồn gốc của ung thư đại trực tràng. Thực chất, đó là một quá trình tiến triển mang tính liên tục từ polyp đến ung thư. Polyp là một tổn thương nhô vào lòng đại trực tràng xuất phát từ niêm mạc trực tràng. Đa phần chúng là những tổn thương lành tính nhưng một số ít trong đó lại có tiềm năng hóa thành ung thư. Sự liên quan này mật thiết đến mức dẫn đến kết luận không có polyp thì không có ung thư đại trực tràng.

Nhưng polyp sinh ra từ đâu? Các nhà khoa học cũng còn rất mơ hồ về vấn đề này. Tuy nhiên, qua các nghiên cứu và thống kê, người ta thấy polyp có liên quan đến lối sống, tuổi tác, di truyền.

May mắn thay, tiến trình polyp - ung thư phát triển cực kỳ chậm chạp. Từ một polyp ban đầu đến ung thư đại trực tràng ít nhất cũng 5-10 năm. Đây cũng là vấn đề mấu chốt đem lại cơ hội vàng để tầm soát hiệu quả bệnh ung thư đại trực tràng, bởi chúng ta chỉ cần tìm ra polyp, tiêu diệt nó. Thế là hết chuyện.

Tìm và diệTĐể truy tìm polyp, có nhiều cách

thăm dò khác nhau như xét nghiệm tìm máu trong phân bằng các phương pháp sinh hóa hay hoá miễn dịch, khảo sát sự thay đổi ADN của các tế bào niêm mạc ruột trong phân, chụp đại tràng đối

tràng ở Việt Nam và thế giới xuất phát từ vấn đề chi phí và tính khả dụng của các hệ thống xét nghiệm/nội soi.

Tiêu chuẩn vàngCó thể nói nội soi đại tràng là tiêu

chuẩn vàng về tầm soát và điều trị ung thư.Ngày nay, các nhà khoa học đã cải tiến

ống soi để cuộc soi ngày càng nhẹ nhàng và không gây khó chịu cho bệnh nhân. Hơn nữa, sự phát triển của các kỹ thuật gây mê mới giúp bạn trải qua một cuộc nội soi đại tràng nhẹ nhàng và an toàn đến mức “như không”. Nếu phát hiện polyp, bạn sẽ được cắt bỏ chúng ngay trong cuộc soi. Bằng không, việc nội soi đại tràng cũng giúp bạn phát hiện nhiều tổn thương khác nữa như viêm loét đại tràng, lao hồi manh tràng, túi thừa đại tràng, trĩ…

Nếu không may phát hiện ung thư đại tràng, bạn vẫn rất may mắn vì điều trị sớm có tiên lượng tốt hơn gấp nhiều lần khi phát hiện muộn. Còn nếu bạn hoàn toàn bình thường, hoặc có polyp đã cắt thì bạn được “bảo hành” cho cuộc soi từ 5 đến 10 năm.

Ở Việt Nam, ung thư đại tràng có tần suất cao và có xu hướng gia tăng. Do đó, người 50 tuổi trở lên nên bắt đầu nội soi tầm soát. Việc tầm soát này nên sớm hơn nếu trong dòng họ của bạn có người bị ung thư đại tràng hoặc bệnh đa polyp gia đình.

Việc áp dụng nội soi tầm soát ở Việt Nam nên được thực hiện thường xuyên hơn trên thế giới. Cơ sở của việc đề nghị này xuất phát từ độ nhạy thấp của xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân và độ kém phổ biến của các phương pháp khác ở Việt Nam, như xét nghiệm hóa miễn dịch, xét nghiệm ADN và cả nội soi ảo.

quang kép hay nội soi đại tràng... Ở Mỹ, trong 7 phương pháp tầm soát,

nội soi đại tràng được xếp cuối cùng do sự quá tải của các trung tâm nội soi và chi phí rất cao. Các phương pháp chẩn đoán hóa miễn dịch hay xét nghiệm thay đổi ADN lại có chi phí thấp hơn nên được chỉ định thường xuyên hơn. Những xét nghiệm này có độ nhạy cao nhưng độ đặc hiệu rất thấp, và mỗi khi dương tính, bệnh nhân lại phải đi nội soi đại tràng để khẳng định có bị polyp hay ung thư đại trực tràng không.

Tình hình thực tế ở Việt Nam rất khác biệt so với thế giới. Trước hết, các xét nghiệm về hóa miễn dịch và ADN không phổ biến, rất ít cơ sở làm được và chi phí cao - nhiều khi cao hơn cả nội soi. Kế đến, bệnh nhân ở Việt Nam sẽ thấy không phù hợp nếu sau khi xét nghiệm tốn kém lại tiếp tục được chỉ định đi soi đại tràng. Sự khác biệt trong tầm soát ung thư đại trực

Từ mộT polyp ban Đầu Đến unG ThƯ ĐẠi Trực TrànG íT nhấT cũnG 5-10 năm. Đây cũnG là Vấn Đề mấu chốT Đem lẠi cơ hội VànG

Để Tầm SoáT hiệu Quả bệnh unG ThƯ ĐẠi Trực TrànG, bởi

chúnG Ta chỉ cần TÌm ra polyp, Tiêu diệT nó

3 phƯơnG pháp Thăm dò unG ThƯ ĐẠi Trực TrànG TẠi ViệT nam< Xét nghiệm tìm máu trong phân: nên được thực hiện mỗi năm < X-quang đại tràng cản quang kép hay nội soi ảo bằng CT: nên làm 3 năm 1 lần < Nội soi đại tràng: nên được thực hiện mỗi năm nếu có yếu tố nguy cơ, mỗi 3-5 năm nếu không có yếu tố nguy cơ.

Page 25: Tạp chí Khỏe số 1

26 khỏe-health⎮tháng 6-2012

phỏng vấn khỏe-health

Y HỌC HIỆN ĐẠIGiáo sư Trịnh Đình Hỷ

NỘI SOI: MỘT KHUYNH HƯỚNG CỦA

Giữa những khoảng thời

gian giảng dạy - hội thảo khít khao, giáo sư

Trịnh Đình Hỷ đã dành cho

Khoẻ một cuộc phỏng vấn

nhỏ về khuynh hướng y khoa

quốc tế và thực trạng y tế

nước nhà.

Nhắc đến ngành nội soi tại Việt Nam không thể không nhắc đến giáo sư Trịnh Đình Hỷ. Thi đậu Nội trú các Bệnh viện Paris năm 1971, ông trở thành giảng viên các trường Đại học Y khoa Saint-Antoine và Bichat-Beaujon (Paris), chuyên ngành Nội khoa Tiêu hóa, sau đó làm Phó trưởng khoa Nội Tiêu hóa tại Bệnh viện Orléans. Từ 1983 tới 2006, ông làm việc tại Bệnh viện tư Archette, Olivet, và chuyên sâu về nội soi tiêu hóa can thiệp.

Từ 20 năm nay, giáo sư Trịnh Đình Hỷ đã trở về nước nhiều lần để giúp các bệnh viện và trường Đại học Y Dược đào tạo về nội soi tiêu hóa can thiệp. Ông di chuyển như con thoi qua các tỉnh thành, từ Hà Nội đến Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Hà Tĩnh, Huế... Tạp chí Khoẻ may mắn sắp xếp được một cuộc gặp với ông giữa bộn bề công việc ấy.

Thưa giáo sư, với một tầm nhìn trên dưới 40 năm về y tế, giáo sư có thể nhận định chiều hướng phát triển của ngành y tế thế giới hiện nay?

Theo tôi, ngành y tế thế giới hiện nay đang phát triển theo hai chiều hướng rõ rệt. Thứ nhất là điều trị ít xâm lấn (mini-invasive). Thứ hai là đặt nặng phòng ngừa bằng cách chẩn đoán sớm và điều trị sớm các bệnh, nội khoa cũng như ngoại khoa.

Cụ thể, những điều đó có ích lợi gì, thưa giáo sư?

Về điều trị ít xâm lấn thì ích lợi cho bệnh nhân thật rõ ràng, không thể chối cãi. Chẳng hạn thay vì mổ hở để cắt túi mật, người ta dùng nội soi qua ổ bụng với hậu phẫu nhẹ nhàng hơn, thời gian nhập viện ngắn hơn và vết sẹo nhỏ hơn rất nhiều. Còn bao nhiêu thí dụ khác: mổ đầu gối, lấy sỏi niệu, cắt tuyến tiền liệt, cắt buồng trứng bằng nội soi... Có thể nói, đa số phẫu thuật

Bài: Phương KhoaẢnh: Bá ngọc

Page 26: Tạp chí Khỏe số 1

27khỏe-health⎮tháng 6-2012

ngày nay được thực hiện bằng nội soi, và mổ hở chỉ còn dành cho một số ít phẫu thuật phức tạp.

Còn chẩn đoán và điều trị sớm?Để tránh phải mổ hở khi một tổn

thương đã tới giai đoạn xâm lấn (ví dụ như ung thư đại tràng, dạ dày…) với nguy cơ biến chứng cao và tiên lượng xấu, thì tốt nhất là phát hiện sớm tổn thương trong giai đoạn đầu để điều trị sớm.

Trong một số bệnh như ung thư đại tràng (là ung thư thường gặp nhất trong cả hai giới tính), tầm soát và cắt đốt polyp bằng nội soi đại tràng hiện nay được xem là phương pháp hữu hiệu nhất để phòng ngừa. Đối với phụ nữ, tầm soát ung thư vú bằng X-quang và ung thư cổ tử cung bằng tế bào học cũng thuộc chương trình phòng ngừa ung thư phổ biến trên thế giới.

Là một chuyên gia nội soi tiêu hóa, giáo sư chắc hẳn muốn nâng cao vai trò của nội soi?

Thực chất là vì nội soi, đặc biệt là nội soi tiêu hóa, đóng một vai trò quan trọng trong hai khuynh hướng chúng ta vừa nói đến.

Nội soi dạ dày, đại tràng cho phép chẩn đoán sớm các bệnh thông thường đã đành, chúng còn cho phép phát hiện sớm các tổn thương ác tính và tiền ác tính.

Và nội soi điều trị - hay nội soi can thiệp - đóng góp mỗi ngày một hữu hiệu hơn trong việc xử lý các bệnh tiêu hóa, như cầm máu bằng nội soi, cột thắt giãn tĩnh mạch thực quản, lấy sỏi đường mật bằng nội soi,

nong và đặt stent đường mật và ống tiêu hóa, cắt đốt polyp và các tổn thương niêm mạc, siêu âm nội soi can thiệp...

Chúng đã giúp một số lớn bệnh nhân tránh được những cuộc phẫu thuật với rủi ro biến chứng hoặc tử vong, và trong một số trường hợp, nội soi giúp cải tiến tiên lượng các bệnh ung thư.

Nhưng về kinh tế, nội soi có tốn kém hơn không, cho bệnh nhân cũng như cho cộng đồng?

Nội soi cần đến công nghệ cao với những trang thiết bị rất tinh vi và đắt tiền. Giá cả qui định bởi bảo hiểm y tế hiện nay còn quá thấp so với phí tổn thực sự.

Tuy nhiên, nếu tính những ích lợi mang tới cho bệnh nhân về lâu dài, thì nội soi cho phép tiết kiệm rất nhiều, về thời gian nhập viện cũng như tất cả các phí tổn gây nên bởi biến chứng và tử vong.

Hiện nay, khuynh hướng trên thế giới là điều trị trong ngày (ambulatory care). Điều đó sở dĩ thực hiện được là nhờ sự phát triển của nội soi và những tiến bộ của gây mê.

Tại Pháp, 75% ca phẫu thuật được thực hiện trong ngày. Tỉ lệ đó còn thấp so với

Canada (90%) và Hoa Kỳ (94%). Tại các nước tiên tiến, số giường bệnh nằm mỗi ngày một giảm đi, trong khi số giường trong ngày mỗi ngày một gia tăng. Đó có thể là một trong những biện pháp để tránh tình trạng quá tải của bệnh viện.

Giáo sư đánh giá thế nào về triển vọng phát triển phương pháp “điều trị trong ngày” tại Việt Nam?

Hiện nay, tỷ lệ điều trị trong ngày tại Việt Nam còn rất thấp, nhưng tôi nghĩ điều

đó sẽ sớm thay đổi theo thời gian. Các bệnh viện sẽ có khu riêng cho các phẫu thuật đơn giản bằng nội soi như phẫu thuật mắt, tai mũi họng, chấn thương chỉnh hình đơn giản... Điều này đòi hỏi bệnh viện cũng phải có sự tổ chức tốt, sự đầu tư đúng mức về chuyên môn cũng như cơ sở vật chất.

Và như giáo sư đã nói, đó là một biện pháp giảm tải cho bệnh viện, vấn đề đang cực kỳ nhức nhối tại Việt Nam hiện nay?

Đó chỉ là một trong những biện pháp giảm tải. Ngoài ra, chúng ta cũng cần phát triển mạng lưới y tế ngoại viện, như nêu cao vai trò bác sĩ gia đình hoặc chọn lựa những phòng khám tư nhân, không nhất thiết mỗi bước mỗi đến bệnh viện.

Nhưng tâm lý bệnh nhân vẫn muốn đến các bệnh viện uy tín, họ cảm thấy an tâm hơn...

Vì thế, các bệnh viện tư phải nâng cao chất lượng chuyên môn cũng như chất lượng dịch vụ. Phải làm sao cho uy tín của mình ngày một tăng lên để bệnh nhân an tâm đến với mình. Điều này không dễ và không phải một sớm một chiều mà làm được. Nhưng việc giảm tải cho các bệnh viện cần sự nỗ lực của toàn xã hội, không của riêng ai.

Vâng, xin cảm ơn giáo sư với những lời chia sẻ chân tình!

nếu tính những ích lợi mang tới cho Bệnh nhân về lâu dài, thì nội soi cho PhéP tiết Kiệm rất nhiều

về thời gian nhậP viện cũng như tất cẢ các Phí tổn gây nên Bởi Biến chứng và tử vong

Page 27: Tạp chí Khỏe số 1

C28 khỏe-health⎮tháng 6-2012

sống thông minh

ái tin cô giáo S.C mất đột ngột khiến sinh viên khoa báo chí trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn bàng hoàng. Các giảng viên và giới báo chí đồng nghiệp thì thương xót vô hạn, bởi cô ra đi khi còn rất trẻ. Nhiều người biết chuyện tiếc nuối, giá như đi tầm soát sức khoẻ định kỳ, biết đâu cô đã phát hiện bệnh sớm!

Từ chuyện cá nhânNhưng “tầm soát sức khoẻ định kỳ” là

khỏe-health

tầm sớmHƠN TRỊ MUỘN

bài: bS. Trần Minh hoàng

Người xưa nói, "phòng bệnh hơn chữa bệnh". Các

nhà nghiên cứu y học ngày nay nói

thêm, "tầm sớm hơn trị muộn". Ngoài việc phòng ngừa

bệnh tật, chúng ta còn cần tìm ra bệnh trước khi chúng tác

oai tác quái.

một từ vẫn còn xa lạ đối với đa số người dân Việt Nam chúng ta. Thậm chí ngay cả khi cơ thể có những dấu hiệu cảnh báo, nhiều người vẫn thường “cho qua” và chỉ đến bệnh viện khám khi “hết chịu nổi”. Lúc đó thường thì đã muộn, việc chữa trị tốn rất nhiều công sức, thời gian và tiền của.

Có rất nhiều lý do để bỏ qua việc tầm soát sức khoẻ định kỳ, nào là không có thời gian, nào ngại ngùng e dè, nhất là đối với chị em phụ nữ khi khám phụ khoa hoặc

Page 28: Tạp chí Khỏe số 1

29khỏe-health⎮tháng 6-2012

hiểm y tế chỉ mới dừng ở việc trị bệnh. Ngay cả công tác y tế dự phòng ở nhiều

địa phương cũng còn sơ sài. Việc quảng bá tuyên truyền phòng ngừa bệnh trong khu dân cư cũng còn rất hạn chế. Đơn giản như việc phân phát thuốc sát khuẩn Cloramin B trong tình trạng dịch tay chân miệng đang bùng phát, bên cạnh một số nơi được phát thuốc tận nhà, vẫn còn nhiều nơi người dân tìm đến tận trạm y tế cũng không có thuốc.

Một mặt khá tích cực là quy định về sử dụng lao động, trong đó bắt buộc người sử dụng lao động phải có chương trình khám

sức khoẻ cho người lao động. Tuy nhiên, đa số doanh nghiệp chỉ làm việc này chiếu lệ để “đối phó” với quy định của nhà nước, việc khám qua loa sơ sài sẽ không thể giúp phát hiện các bệnh tiềm ẩn, đặc biệt là những bệnh hiểm. Đó là chưa kể, một số cá nhân tuy được đãi ngộ khám sức khoẻ định kỳ nhưng lại vẫn quay về những lý do phía trên để “trốn” buổi khám định kỳ!

Ý Thức sức khoẻNhư thế, có thể thấy mấu chốt quan

trọng nhất vẫn là ý thức của mỗi người. Mỗi con người, mỗi gia đình là một tế bào của xã hội, và tế bào đó có sức khoẻ tốt thì cộng đồng mới khoẻ mạnh. Chúng ta cần quan tâm, tôn trọng sức khoẻ bản thân và gia đình nhiều hơn. Phải đưa kế hoạch chăm sóc sức khoẻ định kỳ vào lịch sinh hoạt của gia đình, từ những việc đơn giản và tỉ mỉ như cạo vôi răng, uống thuốc tẩy giun, vệ sinh khử trùng nhà... đến những việc phức tạp và mang tính tổng thể hơn, như tầm soát cholesterol, tiểu đường, ung thư...

Tạo một thói quen không dễ, nhưng đến một lúc nào đó, bạn sẽ thấy “áy náy” với bản thân mình và không khỏi có chút lo lắng khi vì lý do nào đó, bạn không (chưa) thể đi khám sức khoẻ đúng kỳ đã định. Lúc đó, bạn đã thực sự thành công trong việc thay đổi ý thức bản thân!

quý ông khi tầm soát ung thư tuyến tiền liệt. Tiếp theo đó là nỗi sợ, sợ đau, sợ nhìn thấy máu…, thậm chí có những lý do rất chung chung như… sợ bệnh viện, sợ… khám xong “ra” bệnh!

Tuy nhiên, lý do thực sự đằng sau đó là chúng ta còn quá thờ ơ với sức khoẻ bản thân. Người còn trẻ thì cho rằng mình đang sức trẻ, không bệnh tật nào đụng đến được. Người lớn tuổi lại cho rằng chưa có bệnh mà đi khám là tốn tiền, xa xỉ. Thế nhưng, những năm gần đây, số người trẻ mắc bệnh nan y ngày một tăng nhanh, và có những bệnh tiềm ẩn mà chỉ bùng phát khi đã “hết thuốc chữa”. Những triệu chứng như mệt mỏi, nhức đầu, đau ngực, đánh trống ngực… thường bị phớt lờ hoặc chỉ đơn giản đổ lỗi cho trời nắng, nóng, công việc căng thẳng…, cùng lắm ra hiệu thuốc mua vài viên thuốc do… các cô bán thuốc “kê đơn”, thế là xong!

Đến Tầm xã hội

Về mặt xã hội, xét riêng khía cạnh bảo hiểm y tế, chúng ta cũng có thể thấy còn chút bất cập. Bảo hiểm y tế chỉ chi trả cho các trường hợp khám chữa bệnh. Luật bảo hiểm y tế không cho phép thanh toán các trường hợp khám sức khỏe định kỳ hay làm các xét nghiệm chẩn đoán bệnh tật để phòng ngừa. Như thế, có thể thấy, quỹ bảo

9 việc nên làM khi bạn 20 Tuổi Trở lên3 Đo huyết áp: Có thể tự làm

tại nhà và nên làm thường xuyên.3 Đo mức cholesterol: Bạn nên thử cholesterol ít nhất 5 năm một lần hoặc thường xuyên hơn nếu

có các yếu tố nguy cơ.3 Đi nha sĩ: Bạn nên khám và

cạo vôi răng từ 6 tháng đến 1 năm 1 lần.

3 Thử tiểu đường: Ít nhất 1 năm 1 lần, bạn nên thử mức độ

glucose trong máu lúc đói để phát hiện sớm bệnh tiểu đường.

3 Kiểm tra ngực: Các bạn nữ nên tự khám ngực mỗi tháng một

lần và đi siêu âm ngực ít nhất 1 năm 1 lần.

3 Khám phụ khoa và phết tế bào tử cung: Bạn nên khám phụ

khoa ít nhất 1 năm 1 lần, và nên phết tế bào tử cung (pap’s mear)

mỗi lần khám phụ khoa hoặc ít nhất 3 năm 1 lần.

3 Kiểm tra tinh hoàn: Nam giới nên kiểm tra tinh hoàn thường xuyên. Nếu thấy đau, có cục

hoặc thay đổi kích thước, bạn nên thăm khám bác sĩ ngay.

3 Tầm soát ung thư da: Nên khám da liễu 1 năm 1 lần để bác

sĩ kiểm tra loại trừ nguy cơ này.3 Mắt: Nên khám mắt ít nhất 2 năm một lần hoặc thường xuyên

hơn nếu có vấn đề về thị lực.

chúng Ta còn quá Thờ ơ với Sức khoẻ bản Thân. người còn

Trẻ Thì cho rằng Mình đang Sức Trẻ,

không bệnh TậT nào đụng đến được. người lớn Tuổi lại cho rằng chưa có bệnh Mà đi kháM là

Tốn Tiền, xa xỉ

Page 29: Tạp chí Khỏe số 1

N

30 khỏe-health⎮tháng 6-2012

giữ dáng

Với thời gian ngắn như thế, mọi người thường

nghĩ đến các loại thuốc giảm cân. Nhưng thực ra, bạn không cần một loại thuốc nào cả. Đơn

giản là hãy biết lắng nghe cơ thể và ăn

uống theo những bước cơ bản dưới đây.

Giảm cân 12trong

ngày bài: Thuỳ Trinh

ếu bạn quá gầy và muốn tăng cân hay cải thiện số đo những đường cong gợi cảm, xin đón đọc kỳ sau. Còn nếu bạn thực sự muốn giảm cân nhanh chóng, nhất là cái bụng và vòng đùi ngoại cỡ, hãy đọc ngay những dòng dưới đây.

hạn chế tinh bộtTrước tiên bạn cần phải hiểu vì sao

bạn no. Cơ chế kết hợp giữa tinh bột (gạo, mì) cùng các chất đạm và rau củ quả khiến bạn no lâu hơn là bạn chỉ ăn cơm với rau hoặc ăn thịt cá tôm mà không có chút tinh bột (cơm, mì) nào. Nghĩa là về lý thuyết, cơ thể bạn cần sự tổng hợp các chất để no lâu hơn, có sức lực làm việc và tỉnh táo trong mọi hoạt động.

Nhưng có một cơ chế là cơ thể của chúng ta khi hoạt động (chạy nhảy, suy nghĩ, làm việc,…) đều sẽ tiêu hao đi tinh bột đã nạp vào cơ thể dưới nhiều dạng và đốt bớt mỡ thừa. Điều đáng tiếc là đám mỡ thừa chỉ bị động đến chút xíu, do vậy, theo thời gian nó tạo nên các ngấn mỡ khó ưa và chỉ chịu ra đi khi cơ thể của

khỏe-health

Page 30: Tạp chí Khỏe số 1

31khỏe-health⎮tháng 6-2012

bạn không nạp nhiều tinh bột nữa, buộc phải dùng tới lượng mỡ thừa làm năng lượng chính duy trì các hoạt động của cơ thể. Vì thế, việc đầu tiên là bạn phải hạn chế ăn tinh bột. Điều này còn giúp giảm việc sản sinh ra đường có trong tinh bột, là nguyên nhân gây nên các cơn đói, thèm ăn, dẫn đến tình trạng phát phì.

Việc hạn chế tinh bột hẳn không dễ dàng gì, vì hầu hết chúng ta đều có thói quen ăn tinh bột từ nhỏ. Nhưng hãy nghĩ đến vẻ đẹp, cộng một chút kiên nhẫn, bạn sẽ làm được.

tăng cường đạm và rau xanh

Bạn chỉ nên ăn ½ thìa cơm (loại thìa nhựa xới cơm thường đi kèm trong nồi cơm điện), đây là lượng tối đa bạn được ăn cho bữa trưa hoặc bữa tối. Hãy ăn thật nhiều chất đạm (hải sản, thịt) với các món xào, rán, nấu, luộc, hấp, kho. Mỗi lần ăn kèm thức ăn, bạn chỉ thêm một vài hạt cơm để đưa vị, giúp bạn ăn được nhiều thức ăn mà không thấy ngấy.

Vì bạn không ăn nhiều cơm, nên bạn chỉ làm thức ăn thật nhạt - một chút muối i-ốt hoặc một chút nước mắm. Điều này cũng giúp bạn bỏ thói quen ăn mặn (nếu có), sẽ tốt cho gan, dạ dày và giảm thiểu các bệnh liên quan đến thận.

Mỗi loại thịt và hải sản đều có dưỡng chất riêng tốt cho cơ thể, nhưng hàm lượng trong mỗi loại lại rất khác nhau. Thịt lợn (heo) ngày nay có quá nhiều nguy cơ gây bệnh, đặc biệt là bệnh béo phì và các bệnh liên quan đến tim mạch. Do đó, tốt nhất bạn nên ăn hải sản, thịt gia cầm, một chút thịt đỏ (bò, bê, dê, cừu) mà không nên lạm dụng vì các loại thịt đỏ chứa rất nhiều đạm động vật, nếu lạm dụng sẽ dễ dẫn đến bệnh gút, thận, tim mạch… khi nhiều tuổi hơn.

Rau củ quả là sự kết hợp hoàn hảo cho các thức ăn nói trên. Hơn nữa, nó còn giúp giảm độ mặn của các món xào, nấu, kho và cung cấp một lượng lớn các khoáng chất hữu cơ tự nhiên (mà một

số dạng viên vitamin không thể tổng hợp được) cùng vitamin A, B, C, D, E giúp đẹp da, tăng cường khả năng miễn dịch.

những điều cần lưu ýVới bữa sáng, bạn hoàn toàn có thể ăn

bún, miến như bình thường, chỉ có điều, hãy tập thói quen ăn ít bún hơn và tăng

khi mộT vùng béo được giảm đi đáng kể, bạn sẽ Thấy Tự hào, muốn số đo

hoàn hảo hơn nữa. lúc này, Tự Tin hơn bao giờ hếT, bạn sẽ

muốn đến phòng Tập không phải vì bấT cứ lời quảng cáo nào

chất đạm lên. Chẳng hạn bạn có thể ăn thêm một quả trứng vịt lộn sau khi dùng một bát bún riêu.

Đậu phụ và rau luộc là hai “món vàng” cho việc giảm cân giữ dáng. Tinh bột sản sinh ra mỡ, mà ngực và mông là hai vùng nhờ mô mỡ để tạo nên đường cong, do đó, để giữ cho hai vòng này vẫn giữ được nét mỡ màng khi áp dụng chế độ ăn giảm tinh bột, bạn nên ăn đậu phụ và các loại thức ăn được chế biến từ đậu nành (sữa, bánh, nước tương rang…). Đĩa rau luộc cũng là “vũ khí” giúp bạn no lâu mà không quá lạm dụng đến chất đạm, đồng thời giúp da thêm mịn màng, tươi trẻ.

Không ăn đồ ngọt dạng nhân tạo có trong bơ sữa, kẹo, bánh, kem… Và hạn chế ăn dầu mỡ động vật. Những thực phẩm này luôn không tốt cho cơ thể bạn ở cả việc giữ dáng thon gọn, săn chắc lẫn các nguy cơ khó tiêu trong bộ máy tiêu hoá. Ngoài ra, vùng da mặt cũng dễ nổi mụn và tiết dầu thừa nếu bạn không từ bỏ thói quen ăn những món này.

Cách ăn trên là một phần ứng dụng của các quy tắc trong phương pháp ăn Lowcarb (giảm tinh bột và tăng chất đạm) nhưng linh hoạt hơn, phù hợp với cuộc sống thường nhật bộn bề lo toan hơn. Vì thế, sau 7-12 ngày, các vòng đùi, bụng, mông của bạn sẽ giảm đi đáng kể lượng mỡ thừa. Điều này dễ nhận thấy bằng mắt thường. Và khi một vùng béo được giảm đi đáng kể, bạn sẽ thấy tự hào, muốn số đo hoàn hảo hơn nữa. Lúc này, tự tin hơn bao giờ hết, bạn sẽ muốn đến phòng tập thể dục không phải vì bất cứ lời quảng cáo nào.

Bạn đúng, hãy tập những động tác làm cong hơn vùng mông, làm thon hơn vùng đùi, làm hẹp nữa cái bụng đã bắt đầu quay lại vóc dáng thiếu nữ. Bạn cần thêm 7 ngày nữa? Không, bạn cần một thói quen sống để cơ thể thích ứng với một thực đơn mới hợp thời hơn, cùng những động tác thể dục rộn ràng giúp quên đi mệt mỏi và tìm lại dáng vẻ trong mơ của bạn.

Page 31: Tạp chí Khỏe số 1

B

32

tập luyện

DÁNG ĐẸPdây treoVỚI

ộ môn tập mới kết hợp với dây treo và sử dụng sức nặng cơ thể làm công cụ chính sẽ giúp bạn đốt cháy mỡ thừa, tăng cường trao đổi chất, mang lại cho bạn cơ bắp săn chắc, phát triển sức mạnh, sự cân bằng, linh hoạt và thân hình thon gọn cùng một lúc.

Để đạt hiệu quả cao nhất, bạn nên dùng dụng cụ chuyên biệt - TRX® Suspension Trainer™, một loại dây treo kháng lực đặc biệt phát huy tối đa tác dụng của trọng lượng cơ thể người tập. Với dây treo, các

khỏe-health

Tập luyện với những dây treo đơn giản có

thể giúp bạn phát triển thể lực, tạo sự cân

bằng, linh hoạt cho cơ thể đồng thời săn chắc

phần cơ bụng.

Động tác 1Chuẩn bị: Đứng hướng mặt vào

dây. Hai chân mở rộng bằng vai. Hai tay nắm tay cầm của dây. Lòng bàn tay úp. Khuỷu

tay mở ra hai bên gập một góc 90o với cánh tay và hơi

hạ thấp hơn vai. Giữ cho thân người trên một đường

thẳng và hơi nghiêng về phía sau, kéo căng dây.Thực hiện: Duỗi thẳng

tay đồng thời ngồi xuống. Hạ mông hơi thấp hơn đầu

gối. Bạn sẽ có cảm giác căng ở cơ đùi sau và mông.

Từ từ đứng dậy đồng thời kéo hai tay sao cho khuỷu tay hướng ra hai bên. Trở về tư thế ban

đầu. Cảm giác căng ở vùng cơ đùi trước, lưng trên và

vai sau.Lặp lại động tác khoảng 15 lần.

Lưu ý: Khi ngồi xuống, đẩy nhẹ phần hông ra sau, giữ đầu gối không vượt

quá mũi chân. Nên giữ cơ thể trên một đường thẳng.

Hướng dẫn: HLV Cao cấp Seiko (TT. Thể hình và Yoga California)

Người mẫu: Lê ThuýẢnh: California StudiosThực hiện: Angie Ngo

huấn luyện viên có thể triển khai trên hàng trăm bài tập phù hợp với nhiều mục tiêu luyện tập khác nhau.

Top 3 Việt Nam’s Next Top Model Lê Thuý là một trong những người đầu tiên trải nghiệm bài tập với dây treo nhằm giữ vóc dáng săn gọn, cơ bắp linh hoạt đồng thời phát triển khả năng thăng bằng cho các hoạt động trình diễn thời trang trên sàn diễn.

Nắm bắt trào lưu luyện tập mang tính thời thượng và đột phá này, Khoẻ xin giới thiệu đến bạn 4 động tác cơ bản và hiệu quả do huấn luyện viên cao cấp Seiko hướng dẫn.

khỏe-health⎮tháng 6-2012

Page 32: Tạp chí Khỏe số 1

013khỏe-health⎮tháng 4-2012

t Động tác 2Chuẩn bị: Đứng trên một chân, mặt

hướng vào dây, tay nắm tay cầm, hai khuỷu tay gập hai bên sườn. Nâng đầu gối lên phía trước và ngang hông

Thực hiện: Khuỵ gối chân trụ, bước chéo chân còn lại ra sau, đầu gối hạ xuống sàn nhà.

Đứng dậy và nâng gối trở về tư thế ban đầu. Kéo hai tay để hỗ trợ chân trụ và giữ thăng bằng tốt hơn. Lặp lại 15 lần.

Có thể chạm nhẹ mũi chân sau xuống sàn để giữ thăng bằng tốt hơn. Khi đã thuần thục, giữ mũi chân không chạm để tăng tính thử thách cho động tác.

Lưu ý: Đầu và lưng thẳng, mặt hướng về dây, cơ thể trên một đường thẳng.

x Động tác 4Chuẩn bị: Hai tay nắm chặt dây treo.

Khuỷu tay hơi duỗi. Hai chân dang rộng bằng vai, nhón nhẹ bàn chân. Kéo căng dây đồng thời hơi ngả người về phía trước.

Thực hiện: Gập khuỷu tay một góc 90o. Lưu ý mở rộng khuỷu tay ra hai bên và hơi hạ thấp hơn vai.

Từ từ nâng người lên trở về tư thế ban đầu. Bạn sẽ có cảm giác căng ở cánh tay vai và lưng. Lặp lại 15 lần.

Lưu ý: Nếu bạn có xương sống cong tự nhiên, lưu ý giữ cơ thể thật thẳng khi tập. Lúc đầu, nên luyện tập trước gương. Có thể lựa chọn vị trí ra xa tâm treo dây hơn để có mức độ khó hơn của động tác.

s Động tác 3Chuẩn bị: Đứng trên chân trái,

quay lưng về phía dây. Móc dây vào cổ chân phải, giữ cố định, đầu gối gập 90o, tay và chân đối nhau.

Thực hiện: Khuỵu chân trái đồng thời đưa chân phải ra sau. Trọng tâm dồn vào bàn chân trụ.

Từ từ đứng lên đồng thời kéo gối chân sau trở về tư thế ban đầu. Lặp lại động tác khoảng 15 lần.

Page 33: Tạp chí Khỏe số 1

C34 khỏe-health⎮tháng 6-2012

làm đẹp

Một nghiên cứu cho thấy làn da khó chiều lòng nhất không phải vào mùa đông mà là khi thời tiết giao mùa hanh khô, bởi lúc này, da dầu và da hỗn hợp sẽ bị khô nẻ một vùng nào đó, còn da khô lại rất dễ mẩn ngứa.

Dưỡng da hanh khô

bài: Thụy Ngọc

ó nhiều cách để chăm sóc một làn da khoẻ mạnh ngay cả khi thời tiết hanh khô nhất. Chỉ cần bạn lưu ý phương pháp thích hợp cho đúng loại da của mình.

Da DầuNghe có vẻ nghịch lý nhưng da dầu

là loại da nhanh mất nước nhất. Nếu da khô và da hỗn hợp luôn cần độ dưỡng ẩm thích hợp trong bất kể hoàn cảnh nào thì với da dầu, khi ở nhiệt độ nóng, da có thể ra rất nhiều dầu, nhưng chỉ cần sau một chuyến bay đến nơi có khí hậu lạnh dưới 15 độ C, da bạn lập tức mất nước và có hiện tượng nẻ, bong da, căng da đồng thời tạo nên các đường nứt trên bề mặt da vô cùng khó chịu. Vì thế, ngoài

khỏe-health

mùa

Page 34: Tạp chí Khỏe số 1

35khỏe-health⎮tháng 6-2012

việc dùng kem dưỡng da vào mùa hè để kềm chế lượng dầu đáng ghét luôn tiết ra khiến da bạn nhờn nhẫy, bạn đừng quên dùng kem dưỡng da chuyên dụng cung cấp nước cho da dầu vào mùa lạnh, giúp làn da bạn luôn căng tràn sức sống.

Da hỗn hợpAi yêu thích việc làm đẹp cũng đều

biết da hỗn hợp có hai loại là da hỗn hợp thiên dầu và da hỗn hợp thiên khô. Nếu da hỗn hợp thiên dầu có thể ra dầu cả vùng chữ T, má và trán vào những ngày trời nóng trên 30 độ C thì da hỗn hợp thiên khô lại chỉ có thể ra dầu vào vùng chữ T nhất định, các vùng còn lại sẽ khô, dễ bị nẻ.

Da hỗn hợp và da dầu là hai loại da khó chăm sóc nhất. Để có một làn da trơn mượt quanh năm, bạn không thể chỉ sử dụng một loại kem nhất định cho cả mùa nóng lẫn mùa lạnh. Cũng như da dầu, bạn cần tới hai loại kem cho mùa nóng và mùa lạnh, mùa hanh khô. Điểm khác biệt là kem dưỡng dành cho da hỗn

dù Trời NóNg hay haNh khô, dù da bạN Thuộc loại Nào, chúNg vẫN luôN cầN lượNg Nước NhấT địNh mỗi Ngày để Nuôi dưỡNg làN da Trở NêN mượT mà.

vì Thế, bạN đừNg quêN uốNg Nước ThườNg xuyêN và ăN Nhiều Trái cây, rau xaNh để Nuôi dưỡNg làN da

hợp sẽ có thêm một chút dưỡng chất trị hiện tượng khô da và mất nước ngay cả vào mùa nóng. Nếu chỉ dùng một loại kem, rất dễ xảy ra hiện tượng da đẹp vào mùa lạnh nhưng lại ra dầu vào mùa nóng hoặc ngược lại.

Da khôRất khó chịu khi sở hữu một làn da

khô, nhưng thực ra, điểm lợi thế nhất của bạn là bạn chỉ cần dùng một loại kem dưỡng duy nhất quanh năm để duy trì độ ẩm cho da. Bạn sẽ không phải chịu cảnh nẻ mùa đông mà nhờn dầu mùa hè như da hỗn hợp.

Tuy nhiên trong những ngày cực lạnh, da khô thường dễ bị mẩn ngứa do dị ứng thời tiết. Lúc này, bạn nên đắp thêm các loại mặt nạ tự nhiên (cà chua, mật ong, bơ tươi...) khoảng 2 tuần/lần trong 20 phút để tái tạo làn da mới và làm dịu nhẹ vùng da bị kích ứng bởi thời tiết.

Da nhạy cảmThực chất da nhạy cảm cũng là một

trong số ba loại da kể trên. Tuy nhiên, đúng như tên gọi, da nhạy cảm rất dễ bị kích ứng bởi các yếu tố bên ngoài như thời tiết, mỹ phẩm, sự cọ xát… Vì thế,

ngoài việc chăm sóc da nhạy cảm theo đúng tính chất da (nhờn, hỗn hợp, khô), bạn cần lưu ý một nguyên tắc chung là thoa thật mỏng lớp kem dưỡng da, đắp mặt nạ mỏng và nhanh (khoảng 10 phút nếu không thấy dấu hiệu bị ngứa), tránh tối đa tia nắng mặt trời từ khoảng 11 giờ trưa đến 15 giờ chiều.

Cuối cùng, dù trời nóng hay hanh khô, dù da bạn thuộc loại nào, chúng vẫn luôn cần lượng nước nhất định (tương đương khoảng 2 lít nước) mỗi ngày để nuôi dưỡng làn da trở nên mượt mà. Vì thế, bạn đừng quên uống nước thường xuyên và ăn nhiều trái cây, rau xanh để nuôi dưỡng làn da.

Page 35: Tạp chí Khỏe số 1

36 khỏe-health⎮tháng 6-2012

phòng mạch tại gia khỏe-health

HBệnh tay chân miệng hiện không có vaccin phòng

ngừa sao? Tôi nghe nói nếu mắc bệnh đúng chủng nguy hiểm gì đó thì dù có phát hiện sớm cũng không cứu được? Vậy là trời kêu ai nấy dạ sao?

(La Minh Khoa, Quận Bình Thạnh)

Đ Bác sĩ Mai Thị Thu Cúc - Khoa NhiChào ông La Minh Khoa,

Đúng vậy, bệnh tay chân miệng hiện chưa có thuốc chủng ngừa. Phần lớn bệnh tự khỏi, một tỉ lệ nhỏ có những triệu chứng trở nặng cấp tính gây tử vong. Trong mọi lĩnh vực của cuộc sống, đồng ý với ông Khoa là “Trời kêu ai nấy dạ”. Trong thể bệnh tay chân miệng nguy kịch, đồng ý là bệnh có thể không cứu sống được. Tuy nhiên, nếu phát hiện sớm và tích cực can thiệp ngay khi bệnh trở nặng thì khả năng cứu sống cao hơn. Vì vậy, không phải trường hợp nào nguy kịch cũng đều phải “dạ” đâu. Vấn đề cần thiết là phát hiện bệnh sớm, chăm sóc và theo dõi sát trẻ bệnh dưới sự hướng dẫn của nhân viên y tế để nhận biết kịp thời những triệu chứng cảnh báo bệnh trở nguy.Cám ơn ông đã theo dõi phần trả lời này.

HGần đây, thỉnh thoảng sau bữa cơm trưa em có cảm giác hơi

chóng mặt, bụng hơi đầy và lâu lâu lại thấy mình muốn choáng. Liệu em có bị bệnh gì không?

(Thanh Huyền, Quận 3)

Đ Bác sĩ Trần Quốc Vĩnh - Khoa Nội soiBạn Thanh Huyền thân mến,

Dĩ nhiên, với câu hỏi này, bạn muốn biết bạn đang bị bệnh gì, cách điều trị ra sao… Tuy nhiên, các triệu chứng bạn nêu ra là hơi

H Khi cảm sốt, ông bà ta nói “ủ cho ra mồ hôi”. Y học

hiện đại nói ngược lại. Em để ý khi con em sốt, bé không có tí mồ hôi nào, và khi hết sốt thì mồ hôi ra rất nhiều. Vì thế mỗi khi con sốt, em không ủ nhưng hay tắt quạt để bé ra mồ hôi. Em làm thế có đúng không?

(Bảo Trân, Hóc Môn)

Đ Bác sĩ Mai Thị Thu Cúc - Khoa NhiMẹ Bảo Trân ơi,

Để nói đến vấn đề hạ sốt, chúng ta cần hiểu rõ, sốt là hậu quả từ phản ứng tự vệ của cơ thể, do nhiều nguyên nhân. Nhưng dù có lợi, sốt cao vẫn có mặt hại cho cơ thể, nhất là đối với trẻ con, như co giật và nhiều rối loạn nguy hiểm khác.Vì vậy, cần phải và chỉ nên hạ nhiệt khi sốt từ 38°5 trở lên.

Mẹ Bảo Trân đã rất kỹ và chính xác khi nhận xét “hết sốt thì mồ hôi ra nhiều”, vì xuất mồ hôi là một trong những yếu tố của cơ chế điều hòa

thân nhiệt. Và mẹ Bảo Trân đã có lý phần nào khi

tắt quạt để tìm cách hạ sốt cho con. Tuy nhiên như thế, khi sốt cao, thay vì phải cấp tốc hạ sốt để không dẫn đến tác

hại nguy hiểm cho em thì mẹ Bảo Trân

đã vô tình tạo điều kiện để thân nhiệt dễ cao hơn (do

phải chịu nóng để xuất mồ hôi, làm chậm lại sự hạ nhiệt)Tóm lại, khi con sốt từ 38°5 trở lên, mẹ Bảo Trân phải tức thời: đắp mát tích cực, cho dùng thuốc hạ nhiệt, cho uống nhiều nước, giảm nhiệt độ phòng hay ở nơi thoáng mát và tuyệt đối không ủ ấm hay ở môi trường nóng nực, nếu được.Cám ơn mẹ Bảo Trân đã dõi theo phần hồi đáp này.

ít, khó chẩn bệnh chính xác, chưa kể chúng tôi không biết tuổi tác, giới tính, nghề nghiệp... của bạn. Những triệu chứng bạn kể cho thấy bạn rõ ràng đã có chút “rắc rối” trong cuộc sống, nhưng xác định chính xác là rất khó.Trong y khoa, ngoài cảm giác chủ quan của người bệnh - triệu chứng cơ năng - mà người thầy thuốc phải hỏi rất kỹ lưỡng, hỏi “cho ra lẽ”, còn có triệu chứng thực thể (nhìn - sờ - gõ - nghe), người thầy thuốc phải thăm khám thật kỹ (khám “cho ra lẽ”), từ đó mới cho một chẩn đoán sơ bộ. Từ chẩn đoán sơ bộ này, người thầy thuốc đề ra các xét nghiệm cần thiết, kết hợp kết quả các xét nghiệm với chẩn đoán sơ bộ mới có thể chẩn đoán bệnh chính xác.Nói dài dòng như vậy để cho thấy rằng vấn đề bạn hỏi là khá rộng, khá thoáng nên khó cho một câu trả lời chính xác. Bạn nên đến một cơ sở y tế tin cậy khám để có một chẩn đoán chính xác.

Phòng khám Đa khoa Quốc tế Yersin (số 10 trương Định, Quận 3, tP. hcm)

Page 36: Tạp chí Khỏe số 1

HGần đây tôi thường hay bị ợ nóng. Tôi có nên tự đi nội soi

hay phải thăm khám và chờ bác sĩ chỉ định? Nên nội soi thường hay nội soi không đau? Tôi rất sợ đau…

(Nguyễn Tuyết Ánh Hồng, Q.12, TP.HCM)

Đ Bác sĩ Võ Xuân Quang - Khoa Nội soiBạn Tuyết thân mến,

Triệu chứng ợ nóng là một triệu chứng không đặc hiệu và khá thường gặp. Ợ nóng (Heartburn) trong đa số trường hợp là biểu

HCháu rất hay bị bầm tím người theo kiểu bị “chó ma

cắn”. Xin cho cháu biết có bệnh “chó ma cắn” không?

Trịnh Tấn Minh (Phước Long, Bình Phước)

Đ Bác sĩ Minh Đức - khoa NộiTấn Minh thân mến,

Bệnh “chó ma cắn” như cháu nêu còn có một tên gọi dân gian khác là “Ma tịt bắn”, nói chung là có “ma” bắn lén cháu trong lúc cháu đang ngủ hoặc vào lúc nào đó cũng không biết, tình cờ cháu nhìn thấy một vài vết bầm nho nhỏ trên người mình. Sự thật về những vết bầm đó như thế nào?Khi tay chân của chúng ta va chạm vào vật cứng, phần mô mềm bị va chạm có thể bị đụng giập, một số mạch máu nhỏ có thể bị vỡ làm máu thoát ra

hiện của tình trạng trào ngược dạ dày thực quản, gọi tắt là GERD (Gastro Esophageal Reflux Disease). Về mặt cơ chế sinh bệnh, triệu chứng ợ nóng của GERD xuất phát từ việc acid trong dịch vị trào ngược lên thực quản dưới và gây kích thích niêm mạc. Ở người bình thường, tình trạng trào ngược này rất ít khi gặp do một cơ chế chống trào ngược mà chủ yếu là cơ vòng thực quản dưới. Trào ngược có thể xảy ra do tình trạng tăng áp trong ổ bụng (mập phì, mặc quần quá chật, có thai vv...) hay do suy giảm

chức năng của cơ vòng thực quản dưới hay có thoát vị hoành kèm theo. Một số yếu tố có thể góp phần gây ra trào ngược như hay ăn quá no, uống nhiều bia rượu, chế độ ăn nhiều mỡ, có thói quen nằm ngay sau ăn.Về chẩn đoán, theo mô tả của bạn thì tôi cho là bạn không cần nội soi. Việc chẩn đoán GERD chủ yếu dựa vào hỏi bệnh và khám. Các bác sĩ cũng có thể dựa vào đáp ứng của bạn với các loại thuốc ức chế tiết acid để xác định chẩn đoán. Nội soi chỉ cần thiết nếu:1. Triệu chứng của bạn không điển hình cho trào ngược.2. Tình trạng ợ nóng của bạn đã kéo dài nhiều năm, cần soi để đánh giá các biến chứng nếu có. 3. Nếu sau khi điều trị thử bằng thuốc kháng tiết acid mà triệu chứng ợ nóng của bạn không đỡ.Nội soi theo cách thông thường cũng không đau nếu làm đúng kỹ thuật, nhưng nếu bạn là người hay lo lắng và sợ sệt, bạn nên chọn phương pháp soi có gây mê thì sẽ dễ chịu hơn.Cũng xin lưu ý bạn là việc điều trị GERD hay chứng ợ nóng có vai trò rất lớn của việc điều chỉnh nếp sống và sinh hoạt. Bạn có thể cần khám bác sĩ chuyên khoa để có thêm những lời khuyên dành riêng cho trường hợp của bạn.

ngoài thành mạch và nằm trong mô mềm. Cơ thể sẽ phản ứng theo cơ chế cầm máu: Thành mạch máu chỗ bị vỡ sẽ co lại để hạn chế máu thoát ra ngoài, đồng thời các tế bào tiểu cầu sẽ kết cụm lại tạo thành nút tiểu cầu bít “lỗ thủng” của thành mạch bị va chạm đó. Nhờ vậy, chỗ mạch máu bị va chạm bị vỡ sẽ ngưng chảy máu. Tuy nhiên, lượng máu thoát ra ngoài mô mềm vẫn còn đó và tạo thành một vết bầm.Đôi khi trong lúc ngủ chúng ta xoay trở, va chạm chân tay vào thành giường nên thức dậy thấy có những vết bầm tưởng do “chó ma cắn” ban đêm là vậy đó. Nếu thỉnh thoảng có hiện tượng này thì không sao, nhưng nếu cháu là người thường có những vết bầm xuất hiện dẫu chỉ sau va chạm nhẹ trong sinh hoạt thì

nên đến cơ sở y tế nào đó để được làm các xét nghiệm đông - chảy máu xem có bất thường gì về mặt huyết học không nhé! Nếu có bất thường, bác sĩ sẽ cho cháu những lời khuyên thích hợp.Thân mến và chúc cháu khỏe!

Page 37: Tạp chí Khỏe số 1

38 khỏe-health⎮tháng 6-2012

sơ cứu

3 Bước 1: Dập tắt lửa bằng nước, cát hoặc những miếng vải rộng như chăn, áo khoác...3 Bước 2: Cởi hoặc cắt bỏ quần áo bị cháy hay thấm nước nóng ngay lập tức. Cởi bỏ tất cả vòng, nhẫn, dây nịt, giày, ủng hoặc những phần quần áo chật trước khi vết bỏng sưng nề.3 Bước 3: Xối nước lạnh hay cho nước chảy qua vết bỏng khoảng 10 đến 15 phút. 3 Bước 4: Ngâm vết bỏng trong nước lạnh hoặc dùng gạc lạnh băng lại để làm nguội da.3 Bước 5: Thoa kem chữa bỏng lên vùng bị bỏng.3 Bước 6: Phủ vết bỏng bằng gạc vô khuẩn hoặc vải sạch, đặt thêm một miếng bông lên trên để thấm dịch có thể chảy ra rồi băng vết bỏng lại bằng loại băng co giãn được.

6 Không dùng đá để chườm trực tiếp lên vết bỏng, sẽ gây nên những hậu quả khó lường.6 Không thoa mỡ, dầu, kem đánh răng, nước mắm... lên vết bỏng vì dễ gây nhiễm trùng vết bỏng hoặc khiến vết bỏng không thoát nhiệt được, gây bỏng nặng hơn.6 Không chọc vỡ vết phỏng để tránh nguy cơ nhiễm trùng. Hãy để chúng tự vỡ. Khi đó, có thể rửa bằng nước và xà phòng diệt khuẩn, sau đó thấm khô bằng khăn sạch rồi thoa thuốc kháng sinh và băng lại với gạc mềm.

khỏe-health

sơ cứu bỏng bài: NguyễN MiNh Nhựt (Phó giám đốc trung tâm Sơ Cấp cứu tP. hCM)

Các vụ cháy gần đây với những hệ quả đau lòng khiến việc sơ cứu bỏng trở nên vô cùng cần thiết. Những kiến thức sau sẽ giúp bạn xử trí nhanh chóng, đúng cách và đem lại hiệu quả khi sơ cứu bỏng.

Sơ cứu và điều trị bỏng nặngBỏng mắt: Bỏng mắt sẽ gây đau rát mắt, đỏ mắt, sưng nề mô quanh mắt, loét mô quanh mắt. Nên xối rửa mắt rồi đến gặp bác sĩ.

Bỏng điện: Khi phát hiện nạn nhân bị điện giật, cần khẩn trương ngắt nguồn điện ra khỏi người nạn nhân. Phải dùng vật cách điện như bao tay, que gậy khô. Bỏng điện rất nguy hiểm, có thể ảnh hưởng đến nhịp tim. Vết bỏng có thể chỉ biểu lộ ra bên ngoài dưới dạng

bỏng nhẹ, nhưng nguy cơ phá huỷ khi bị bỏng điện là rất cao, thậm chí nó sẽ ăn sâu vào bên trong dưới lớp biểu bì. Vì thế sau khi sơ cứu, cần nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất.

Bỏng hoá chất: Dùng nước lạnh để giội sạch các hoá chất dính trên cơ thể nạn nhân. Nếu đó là loại hoá chất quá mạnh như bỏng vôi, có thể

dùng bàn chải mềm chà sạch sau đó mới xả nước. Cởi bỏ quần áo, đồ trang sức bị dính hoá chất. Bọc vùng bị bỏng bằng vải khô hay gạc khô để tránh nhiễm trùng. Nếu vết bỏng xảy ra ở mắt, cần phải nhanh chóng rửa mắt ngay với nước, rửa

nhiều lần để loại bỏ hết hoá chất trong mắt. Ngâm mắt

trong nước ít nhất 20 phút. Sau khi rửa xong, nhắm mắt và băng lại bằng gạc mỏng.

Page 38: Tạp chí Khỏe số 1

T

39khỏe-health⎮tháng 6-2012

tủ thuốc gia đình

huốc hạ sốt là một trong 5 loại thuốc quan trọng bạn cần có trong tủ thuốc gia đình, nhất là khi gia đình bạn có trẻ nhỏ.

Hầu hết thuốc hạ sốt đều rất công hiệu, nhưng cũng có tác dụng phụ và không nên dùng cho mọi trường hợp bị sốt mà phải tùy từng trường hợp, đặc biệt là ở trẻ em. Sốt có thể có vài ích lợi cho người bệnh. Theo nhiều nhà chuyên gia y tế, chỉ điều trị sốt khi nào bệnh nhân cảm thấy khó chịu và để tránh co giật, khô nước, rối loạn tuần hoàn, hô hấp.

Khi nhiệt độ cơ thể trẻ trên 38.5oC, bạn nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt để tránh những điều đáng tiếc xảy ra, gây tổn hại sự phát triển ở trẻ. Theo thống kê, khoảng 5% trẻ em bị co giật do sốt cao.

khỏe-health

Với người lớn, điều quan trọng là quan sát phản ứng của cơ thể đối với sốt. Nếu lúc sốt, bạn thấy quá khó chịu, mệt mỏi thì uống thuốc hạ sốt rồi nghỉ ngơi, uống nhiều nước.

Acetaminophen là thuốc giảm sốt thường dùng nhất vì theo ý kiến chung của giới y khoa, đây là loại thuốc an toàn hơn cả. Các loại thuốc hạ sốt có thành phần acetaminophen trên thị trường là Efferalgan, Panadol, Hapacol, Acemol, Tylenol... Ngoài ra cũng có thể dùng Ibuprofen, Nimesulide nhưng không khuyến khích dùng cho trẻ em.

Liều lượng Acetaminophen

THUỐC HẠ SỐT

BS. Vũ Minh ĐứcPhòng khám Đa khoa Quốc tế Yersin (số 10 Trương Định, Quận 3, TP. HCM)

ĐI GẶP BÁC SĨ NGAY NẾU:< Bé dưới 3 tháng sốt 38°C (100.4°F)

< Bé trên 3 tháng sốt trên 40°C (104°F), đồng thời không chịu ăn uống, bị tiêu chảy, ói mửa, cơ thể có dấu hiệu khô nước, đau họng, tai…

<Sốt kèm nhức đầu, cứng cổ, mệt lả, mất định hướng, co giật

< Sốt trên 40oC (104oF) không thuyên giảm khi chăm sóc tại nhà

< Sốt kéo dài quá 3 ngày

< Sốt vừa phải nhưng kéo dài 2 tuần trở lên.

phải căn cứ vào cân nặng cơ thể chứ không theo tuổi. Liều thay đổi từ 10-15mg/kg/lần. Ngoài việc dùng thuốc đúng liều lượng, cũng cần chú ý đến khoảng cách thời gian giữa các lần uống, nhất là với trẻ con. Thuốc được dùng mỗi 4 – 6 tiếng, nếu trẻ vẫn còn sốt thì mới dùng lại và dùng thuốc không quá 5 lần 1 ngày.

Theo thống kê của các chuyên gia y tế, có khoảng 27% trẻ sơ sinh uống thuốc hạ sốt quá liều. Việc sử dụng thuốc hạ sốt quá liều ở trẻ có thể làm tổn thương gan và thận nghiêm trọng. Các tổn hại này âm thầm nên các mẹ khó đề phòng. Vì vậy, để tránh những điều đáng tiếc trên, các mẹ nên cho con uống thuốc hạ sốt với liều lượng chính xác theo cân nặng. Nên hỏi bác sĩ hoặc đọc kỹ hướng dẫn trên chai thuốc, hộp thuốc. Các thông tin đều có ghi trên vỏ các sản phẩm thuốc hạ sốt.

Page 39: Tạp chí Khỏe số 1

T40 khỏe-health⎮tháng 6-2012

môi trường sống

heo thuật phong thủy, ngôi nhà chính là nguồn cung cấp năng lượng và có ảnh hưởng rất lớn đến người sống bên trong. Sự mất trật tự của những đồ vật trong nhà có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ của gia chủ. Thật vậy, bạn sẽ không thể thoải mái cũng như không thể có một tinh thần và cơ thể tốt nếu phải thường xuyên đối mặt với một không gian lộn xộn, vô trật tự.

Để cải thiện tình hình, bạn không cần thực hiện một cuộc đại tu bổ cho mái ấm thân thương của mình, chỉ cần làm theo những hướng dẫn sau đây và hãy bắt tay

khỏe-health

năng lượng nguồn

MỚI

bài: Thiện Cảnh

Nếu bạn đang tìm kiếm một nguồn năng lượng mới cho cơ thể và tinh thần của bạn, hãy bắt đầu bằng việc cải tạo ngôi nhà của bạn một cách khoa học theo lời khuyên của các nhà phong thủy.

vào chỉnh trang ngay hôm nay nào…

Phòng kháchBạn đã từng nghĩ đến việc thay màu áo

mới cho những bức tường, vậy còn chần chừ gì nữa mà không thực hiện một cuộc thử nghiệm màu sắc bằng cách phối hợp màu sơn tường với màu sắc của những đồ vật trong phòng để nó sẽ mang đến cho bạn nguồn năng mới. Mỗi màu có một năng lượng riêng như màu cam tiếp thêm sinh lực, màu xanh làm dịu mát, màu tím và màu vàng thu hút sự giàu có, màu xanh

lá cây mang đến sức khỏe, màu đỏ kích thích niềm đam mê và sự thịnh vượng…

Những món trang trí ngộ nghĩnh như vật lưu niệm trong các chuyến du lịch sẽ làm cho căn phòng tăng thêm sinh khí. Sắp xếp lại chỗ ngồi. Vị trí lý tưởng nhất đặt sofa là dựa vào tường để người ngồi cảm nhận được sự vững chắc và ổn định. Bàn ghế nên đặt theo hình tròn hoặc hình vuông làm tăng bầu không khí thân thiện cho những cuộc trò chuyện.

Ánh sáng tự nhiên rất cần thiết cho phòng khách, giúp tinh thần sảng khoái,

Page 40: Tạp chí Khỏe số 1

41khỏe-health⎮tháng 6-2012

minh mẫn, ánh sáng nhân tạo cũng có thể nâng cao năng lượng của bạn, miễn là nó hướng về phía trần nhà và không làm chói mắt.

Và đã bao lâu rồi bạn không sắp xếp lại kệ sách của mình? Bây giờ chính là thời điểm bạn cần xem xét lại số sách đang có, vứt bỏ những quyển thừa thãi, chỉ giữ lại những quyển truyền cảm hứng cho bạn, để không gian của kệ sách cũng có thể mở ra cho bạn những ý tưởng mới.

Phòng ngủCăn phòng này là nơi bạn nghỉ ngơi

sau một ngày vất vả nên việc tạo không gian thoải mái là vô cùng quan trọng. Hãy xem lại vị trí đặt giường của bạn. Nếu chiếc giường đang ở bên dưới cửa sổ thì phải đổi chỗ ngay vì vị trí này có thể gây ra giấc ngủ bồn chồn. Chân giường không đặt đối diện cửa ra vào vì mỗi lần mở cửa, không khí va chạm vào giường có thể làm phiền giấc ngủ của bạn.

Kế đến là kiểm tra nệm. Nếu bạn vừa

ngôi nhà Chính là nguồn Cung Cấp

năng lượng và Có ảnh hưởng rấT lớn đến những người

sống bên Trong. sự mấT TrậT Tự Của đồ vậT Trong nhà Có

Thể ảnh hưởng đến sứC khoẻ gia Chủ

trải qua bệnh tật hoặc vừa kết thúc một mối quan hệ, năng lượng xấu đã lưu lại trong tấm nệm, do đó cần phải thanh tẩy nó. Một là thay tấm nệm mới, hai là phơi dưới ánh nắng mặt trời trong 8 tiếng để làm sạch nó. Sau đó, trục xuất năng lượng tiêu cực trong phòng bằng cách xông hương gỗ đàn hương trong vài phút.

Hãy hạn chế đặt gương trong phòng ngủ vì gương sẽ kích thích và tăng tốc năng lượng, có thể dẫn đến những giấc mơ xấu. Tuy nhiên, không nhất thiết phải loại bỏ tất cả gương, chỉ cần phủ một tấm khăn hoặc vải lụa lên tấm gương đối diện giường ngủ.

Nhiều người có sở thích đặt một số thiết bị điện tử trong phòng như tivi, máy vi tính… mà không biết rằng những vật dụng này có thể ngăn cản việc thư giãn. Nếu bạn cần phải giữ số thiết bị này trong phòng, tốt nhất đặt trong một chiếc tủ có cửa đóng mở để bảo đảm sự yên tĩnh tuyệt đối cho giấc ngủ của bạn.

nhà bếP

Theo các chuyên gia phong thủy, nhà bếp là trung tâm nuôi dưỡng. Vì vậy, cách bài trí phải làm bừng lên sức sống của ngôi nhà như đặt một đĩa trái cây trên bàn, treo một bức tranh liên quan đến thực phẩm hoặc một lễ hội nào đó. Chọn đồ dùng nhà bếp có màu sắc rực rỡ hấp dẫn bạn. Nếu bạn đang muốn cải thiện sức khỏe và dinh dưỡng thì hãy thử chọn màu vàng hay vàng kim.

Bồn rửa và bếp phải cách nhau ít nhất một sải chân. Nếu chúng ở sát cạnh nhau sẽ kích hoạt sự đụng độ giữa nước và lửa. Trong trường hợp không thể di chuyển bếp thì có thể hóa giải bằng cách gắn một gương lồi nhỏ, mặt phản xạ đối diện với bồn rửa để tránh năng lượng nước.

Một số ngôi nhà có thiết kế gian bếp ở trung tâm. Với lối kiến trúc này thì phải giảm năng lượng lửa với những vật dụng như ấm trà, bình hoa, bát thủy tinh đựng đầy nước để gần bếp lò. Luôn giữ nhà bếp sạch sẽ, ngăn nắp, không để lại thức ăn thừa trong bồn rửa vì nó sẽ gây ra năng lượng trì trệ.

Cuối cùng, hãy hoàn thiện gian bếp của bạn với những chậu cây xinh xắn đặt xung quanh để tạo một không gian xanh, vì thực vật là một cách tuyệt vời để làm hài hòa năng lượng trong bất kỳ không gian nào.

Page 41: Tạp chí Khỏe số 1

42 khỏe-health⎮tháng 6-2012

Nuôi con khoẻ

"Sữa mẹ là tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ". Đó không phải là câu khẩu hiệu mà các hãng sữa thường đọc lướt thật nhanh trước mỗi mẩu quảng cáo, đó là sự thực!Trong hành trình nuôi con khoẻ, các bà mẹ cần lắm những kiến thức nuôi con. Có thể có những điều bạn chưa hiểu đúng về việc nuôi con bằng sữa mẹ. Hãy thực hiện bài trắc nghiệm sau để kiểm tra kiến thức của mình nhé!

LÀ TỐT NHẤT...SỮA MẸBÀI: Tuệ NghI

khỏe-health

Bé Bú sữa mẹ ít mắc Bệnh?

Bạn phải ăn nhiều hơn khi cho con Bú?

Đúng! Thời gian đầu, giới khoa học cho rằng vì sữa mẹ sạch hơn sữa bình vốn dễ bị nhiễm khuẩn. Nhưng sau nhiều nghiên cứu, người ta phát hiện trong sữa mẹ có nhiều kháng thể giúp củng cố hệ miễn dịch của bé. Đặc biệt là sữa non chứa nhiều tế bào miễn nhiễm và một số chất có tác dụng kháng khuẩn như interferon (chống siêu vi trùng), fibronectin (tăng cường bạch cầu như đại thực bào (macrophage).

Sai! Nếu bạn ăn uống đủ chất trong thời kỳ mang thai, bạn chỉ cần tiếp tục duy trì điều này và uống nhiều sữa cũng như các loại nước. Cơ thể bạn có khả năng tự tổng hợp những gì tốt nhất cho bé trong sữa mẹ. Tuy nhiên, bạn cũng phải lưu ý cân bằng chế độ dinh dưỡng cho đủ chất và cung cấp đầy đủ các loại vitamin cũng như khoáng chất cho cơ thể.

Bạn có thể mất sữa do căng thẳng?Đúng! Suy nghĩ nhiều hay mất ngủ đều có thể ảnh hưởng đến khả năng tiết sữa của bạn. Vì thế, bạn cần sắp xếp thời gian để nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc và giữ cho đầu óc nhẹ nhàng, thoải mái.

Page 42: Tạp chí Khỏe số 1

43khỏe-health⎮tháng 6-2012

cho con Bú sẽ “hư ngực”?sữa chưa về, chưa thể cho con Bú?

mẹ ăn gì, con ăn nấy?

kích thước Bầu ngực tỷ lệ thuận với lượng sữa?

mẹ khoẻ hơn khi cho con Bú?

Sai! Thường thì ngực bạn sẽ căng lên, lớn hơn trong thời gian cho con bú. Khi bé dứt sữa, ngực bạn trở về kích thước bình thường và bạn có thể chưa quen ngay với hình dáng mới nên cho rằng ngực xấu hơn. Trên thực tế, trong thời gian cho con bú, nếu bạn mặc áo nâng đỡ ngực để dây chằng của ngực chịu đựng được trọng lượng mới của bầu sữa thì sau khi dứt sữa khoảng vài tháng, ngực bạn sẽ trở lại hình dáng thanh xuân như thời con gái.

Sai! Trong đa số trường hợp, khả năng tự nhiên của người phụ nữ là tiết sữa khi mới sanh theo một cơ chế sinh học khá phức tạp. Cơ thể bạn có khả năng tự cảm nhận nhu cầu của bé. Chỉ cần động tác nút vú của bé, sữa bạn sẽ tự động tiết ra dù trước đó còn chưa có. Bé bú càng nhiều, sữa bạn càng tiết ra nhiều. Dĩ nhiên điều này sẽ phụ thuộc việc bạn cung cấp đủ nước cho cơ thể và có tinh thần thoải mái. Nếu bạn lo rằng bạn không có đủ sữa cho con bú, điều đó có thể trở thành sự thực! Vì thế, bạn cần tự tin vào nguồn sữa của mình!

Đúng! Các chất chủ yếu trong thực phẩm cùng hương vị của chúng sẽ phần nào ảnh hưởng đến sữa. Ví dụ, bạn ăn những món dễ tiêu, bé con của bạn cũng nhuận trường hơn. Điều này còn đem lại một mối lợi nữa là bé bú mẹ được làm quen với nhiều mùi vị và sẽ dễ chấp nhận những món ăn mới hơn khi đến tuổi ăn giặm.

Sai! Không có một quy luật nào liên quan giữa kích thước, hình dáng bầu ngực với lượng sữa nó có thể chứa. Với số lượng ống dẫn sữa hầu như không đổi, mỗi bà mẹ đều có thể “sản xuất” một lượng sữa bằng nhau. Lượng sữa bạn có tuỳ thuộc những yếu tố khác, như có uống đủ nước, ăn đủ chất không, có nghỉ ngơi đủ giấc không…

Đúng! Việc cho con bú có tác dụng ngay lập tức đến sức khoẻ của bạn, giúp tử cung bạn co lại nhanh hơn. Cho con bú cũng giúp bạn mau lấy lại vóc dáng hơn, vì thời gian này, bạn đốt cháy đến 500 calo mỗi ngày. Về lâu về dài, việc cho con bú còn giúp ngăn chặn bệnh ung thư vú, ung thư buồng trứng, tử cung và giảm nguy cơ loãng xương.

Page 43: Tạp chí Khỏe số 1

44 khỏe-health⎮tháng 6-2012

món ngon cho trẻ

Bơ tươi là một khởi đầu hoàn hảo để bé

bước vào giai đoạn ăn giặm. Sớ thịt mềm của

bơ cùng vị ngọt nhẹ nhàng của nó giúp bé dễ dàng làm quen với

thức ăn thô. Nhưng có lẽ, bạn còn khá bối rối với những món ăn được chế biến từ bơ?

Có gợi ý cho bạn đây...

MỘT KHỞI ĐẦU

hoàn hảoThực hiện: Trầm hương – Ảnh: hoàng Thụy

khỏe-health

1 tách bơ nghiền chứa

Vitamin: 338IU vitamin A; 20,2mg; 0,2mg vitamin B1

(thiamine); 0,3mg vitamin B2 (riboflavin); 0,6mg vitamin

B6; vitamin C; 3,9mg Niacin; 205mg Folate cùng một số

loại vitamin khác.

Khoáng chất: 3,3mg Pantothenic Acid; 1166mg Kali; 124mg Phốt-pho; 67mg Magiê; 30mg Canxi; 18mg

Sodium; 1,4mg Sắt. Ngoài ra có chứa một lượng nhỏ selen,

đồng, mangan và kẽm.tuổi thích hợp cho bé:

4 tháng tuổi trở lên.

Page 44: Tạp chí Khỏe số 1

45khỏe-health⎮tháng 6-2012

NguyêN Liệu100g tôm sú1 quả bơ30g xà lách2 quả cà bi1 thìa súp dầu ô-liu1 thìa súp giấm vang trắng1 nhánh lá thyme1 đầu đũa muối

Thực hiệN_ Tôm luộc chín trong nước có pha chút muối, lấy ra lột vỏ, xắt hạt lựu_ Bổ đôi quả bơ, gọt vỏ, bỏ hạt, xắt hạt lựu_ Xà lách nhặt rửa sạch, vẩy ráo, cắt khúc ngắn_ Cà chua bỏ hạt, xắt hạt lựu. Lá thyme rửa sạch, tước lấy lá_ Khuấy tan muối với giấm và dầu ô-liu. Trộn đều tôm, bơ, xà lách, cà bi và lá thyme rồi rưới hỗn hợp dầu giấm lên. Cho bé dùng ngay.

NguyêN Liệu1/2 quả bơ

1 củ khoai tây vừa1/4 tách yaourt1 nhánh ngò rí

Thực hiệN_ Bổ đôi quả bơ, bỏ hạt và vỏ lụa, nạo lấy nạc, nghiền nhuyễn rồi trộn

với yaourt, để lạnh_ Khoai tây chà rửa sạch, cho vào

lò nướng ở 190oC trong khoảng 30 phút

_ Ngò rí nhặt rửa sạch, xắt nhuyễn_ Lấy khoai tây ra, để nguội bớt rồi

phủ bơ nghiền lên, rắc ngò rí lên trên cùng.

Salad bơ

Khoai tây nướng phủ bơ

2 tuổi trở lên

6 tháng tuổi trở lên

Page 45: Tạp chí Khỏe số 1

46 khỏe-health⎮tháng 6-2012

món ngon cho trẻkhỏe-health

NguyêN Liệu1/4 quả bơ30ml sữa (sữa mẹ hoặc sữa công thức)Bột hoặc ngũ cốc

Thực hiệN_ Bổ đôi quả bơ, bỏ hạt và vỏ lụa_ Dùng thìa nạo lấy nạc bơ, cắt nhỏ rồi nghiền qua rây hoặc xay nhuyễn_ Thêm sữa vào khuấy đều. Có thể thêm ít bột hoặc ngũ cốc nếu muốn món ăn đặc hơn.

NguyêN Liệu1 quả bơ

1 quả cà chua1 nhánh thì là

Bột thì làRau củ luộc mềm

(củ cải, cà rốt, măng tây...)

Thực hiệN_ Bổ đôi quả bơ, bỏ hạt và vỏ lụa_ Cà chua rửa sạch, ép lấy nước.

Thì là nhặt rửa sạch, xắt nhuyễn_ Dùng thìa nạo lấy nạc bơ,

nghiền hoặc xay nhuyễn rồi trộn với nước ép cà chua và thì là băm

_ Rắc bột thì là lên trên. Cho bé dùng với rau củ luộc như một loại

xốt chấm.

Bơ nghiền

Rau củ chấm xốt bơ

4 tháng tuổi trở lên

8 tháng tuổi trở lên

Page 46: Tạp chí Khỏe số 1

47khỏe-health⎮tháng 6-2012

Page 47: Tạp chí Khỏe số 1

K

48 khỏe-health⎮tháng 6-2012

dạy con ngoan

hi một nhà ảo thuật cần một tình nguyện viên để trợ giúp biểu diễn, một đứa trẻ tự tin và gan dạ sẽ giơ tay. Đứa trẻ ấy cũng không ngại những vòng đu quay cao ngất hay những trò chơi mạo hiểm. Đứa trẻ ấy cũng sẽ có thế giới bạn bè phong phú, bởi bé không ngại ngùng kết bạn. Có những đứa trẻ luôn gan dạ ngay từ khi còn nhỏ. Nhưng cũng có những đứa trẻ thường núp sau cha mẹ khi gặp người lạ. Vậy, làm thế nào để con bạn tự tin, can đảm và tự lập?

Tin tốt lành là tất cả trẻ em đều khao khát khám phá thế giới. Vì thế, điều quan trọng là bạn tìm cách khuyến khích bản năng ham mê phiêu lưu của đứa trẻ cùng sự tự tin của bé. Có những chiến lược thông minh để bạn làm việc đó.

khỏe-health

tự tin nhé!CON ƠIBÀI: yên Phương

Bạn thừa biết người tự tin sẽ dễ thành công trong cuộc sống. Sự tự tin không tự nhiên mà có. Nó được hình thành trong một thời gian rất dài, ngay từ thời thơ bé. Sẽ thật tuyệt vời khi bé của bạn luôn tự lập và tự tin trong cuộc sống.

Một số trẻ thử đồ chơi mới một cách háo hức, trong

khi một số khác lùi lại đầy e ngại, bởi chúng nhút nhát, hay không muốn cố gắng chút nào khi chúng chưa tin chắc 100% là chúng có thể chơi đúng, làm đúng. Nếu con bạn thuộc nhóm thứ 2, bạn đừng cố gắng thúc đẩy con mà hãy thay đổi sự kỳ vọng của bạn để phù hợp với tính cách con bạn.

Thay vì bực bội rằng con cứ bám lấy mẹ trong một môi trường mới rồi đẩy con vào đó, bạn hãy để con ngồi trong lòng mình, cùng quan sát không gian mới đó. Bạn hãy giải thích, diễn

giải về những yếu tố mới mẻ mà con đang nhìn thấy để bé làm quen với chúng. Có thể bạn sẽ phải mất vài buổi, vài ngày, nhưng khi đến đúng thời điểm, bạn sẽ thấy, bé cũng gan dạ lắm chứ không nhút nhát chút nào đâu!

Đó là điều chị Mai, mẹ bé Tâm Như đã làm khi cô bé 4 tuổi này không dám chơi trò cầu tuột trong một khu vui chơi mới mở, vì nó quá cao và ngoằn ngoèo. “Tôi chỉ chờ đợi cho bé cảm thấy sẵn sàng,” chị nói. “Và khi cô em gái 1 tuổi của bé trượt xuống mà không do dự, bé Như theo ngay phía sau.” Lòng can đảm cũng có thể “lây nhiễm”!

Khuyến Khích và chờ đợi

nuôi dưỡng cái tâm

Trẻ em bắt đầu tìm hiểu sự khác biệt giữa đúng và sai, và hiểu những người khác có

thể bị tổn thương thế nào. Và khi bé nhận định được đúng sai, đôi khi bé cũng lại cần cả sự dũng cảm để đứng lên nói ra điều đó khi mọi người xung quanh bỏ qua hoặc không làm điều đúng đắn. Hãy giúp đỡ con bạn bằng cách khen ngợi bé nếu bé làm điều đúng, ví dụ bé biết bảo vệ một đứa trẻ đang bị trêu chọc: “Con của mẹ tốt bụng quá!”, hoặc nếu bé biết trả lại món đồ chơi cho bạn: “Con làm đúng đó, mẹ rất tự hào về con!”...

Page 48: Tạp chí Khỏe số 1

49khỏe-health⎮tháng 6-2012

Vượt lên Phía trước lÀ một công VIệc đòI hỏI lòng tIn tưởng khát khao VÀo Bản thân. đó lÀ Vì sao VÀI ngườI VớI tÀI năng tầm thường nhưng có chí tIến thủ lớn lao lạI đI xa hơn nhIều những ngườI VớI

tÀI năng Vượt trộI hơn hẳn (soPhIa loren)

chơi trốn tìm

thúc đẩy lòng tự tin bên… giường ngủ

hiểu bé

hãy từ tốn

để bé giữ “Khăn ghiền”Chơi trốn tìm (chơi năm - mười) là một cách rất tốt để đứa trẻ của bạn quen dần và

biết cách ứng phó với cảm giác trơ trọi một mình. Bạn sẽ có nhiều bước để bé quen với cảm giác bạn ở đó, rồi bạn biến mất, rồi bạn lại xuất hiện trở lại… Bạn có thể tăng dần khoảng cách giữa bạn với bé, cũng như thời gian bạn trốn bé và ngược lại.

Điều này nghe có vẻ kỳ quặc, nhưng khoa học đã chứng minh, tâm trí một người sẽ tiếp nhận những thông tin tích cực nhất ngay trước khi ngủ. Bạn có thể thúc đẩy sự

tự tin của trẻ bằng những mẩu chuyện thú vị trước khi bé đi ngủ. Và khi bé chuẩn bị chìm vào giấc ngủ, hãy thì thầm với bé: “Mẹ tin ở con!”. Sáng hôm sau, hãy chào đón bé bằng những thông điệp lạc quan như: “Chào con, nhà vô địch!”. Đây là kỹ thuật nhắn tin trực tiếp với con trẻ, vốn cũng là một liệu pháp tâm lý với các vận động viên.

Thay vì hy vọng con bạn lao vào một tình huống, một môi trường mới, hãy để bé thử chúng. Tính cẩn trọng cũng cần thiết không kém gì đức can đảm. Nếu bé lo lắng về

những người bạn mới, hãy giúp bé vẫn liên lạc với bạn bè cũ bên cạnh việc chơi với bạn mới. Cũng như thức ăn vậy, bạn hãy cho bé dùng những món quen thuộc xen lẫn những món mới, bé sẽ dễ chấp nhận hơn. Một cảm giác quen thuộc tạo nên một mạng lưới an toàn tình cảm cho những đứa trẻ thận trọng.

Nếu con bạn khăng khăng giữ chiếc “khăn ghiền” hay chú gấu bông

quen thuộc khi đi ra ngoài, bạn hãy để bé giữ, vì điều đó rất tự nhiên thôi. Bạn có thể lo rằng mình sẽ không thể giải quyết được tình huống khi bé để quên “khăn ghiền” ở đâu đó không thể tìm thấy, rồi làm mình làm mẩy. Nhưng bạn nên biết rằng, nhiều đứa trẻ chỉ cảm thấy an toàn khi có chiếc “khăn ghiền” hoặc con thú bông yêu thích. Bé sẽ có cảm giác quyền lực bên cạnh những vật thân thương đó, thay vì sợ hãi. Đó là cách để bé chuyển đổi sự căng thẳng và lo lắng vào đồ chơi.

Thay vì dỗ dành bé cố gắng chơi một môn thể thao mới hoặc ngồi lên yên

xe đạp, hãy yêu cầu bé mô tả lý do bé không muốn thử trò chơi mới. “Mẹ biết con sợ, nhưng con nghĩ xem chuyện gì sẽ xảy ra?”. Hãy lắng nghe mà không đánh giá hoặc cố gắng thay đổi suy nghĩ của bé. Thay vào đó, bạn đưa ra những giải pháp an toàn và để bé tự quyết định tham gia trò chơi một cách tự tin. Điều này mở đường cho một cuộc sống tự lập cũng như tinh thần tự chịu trách nhiệm của bé. Hơn nữa, bé cũng sẽ quen với việc tự phát biểu ý kiến của mình, dám nói lên những điều mình nghĩ, dù đúng, dù sai.

Page 49: Tạp chí Khỏe số 1

50

khéo tay

Thực hiện: anh TrâmẢnh: hoàng Thụy

khỏe-health

Chỉ với những vật liệu làm thủ công thông thường, bạn có thể hướng dẫn con làm một tấm thiệp tặng cha vô cùng ý nghĩa trong "Ngày của cha" năm nay

khỏe-health⎮tháng 6-2012

Page 50: Tạp chí Khỏe số 1

51khỏe-health⎮tháng 6-2012

thiệpcho cha

_ Bước 1Chọn một miếng giấy bìa màu hình chữ nhật, kích thước khoảng 22cmx17cm, gấp đôi tờ bìa để làm thiệp, vuốt kỹ gáy thiệp cho sắc nét

_ Bước 2Dùng giấy thủ công có keo đủ các màu vàng, cam, hồng..., kẻ hoặc đánh dấu các hình vuông, hình chữ nhật kích thước to nhỏ khác nhau

_ Bước 3Cắt giấy thủ công màu có keo theo kích thước đã vẽ, khoảng 2 hình vuông, 5 hình chữ nhật (như mẫu trong bài)

_ Bước 4Lột mặt keo của các hình vuông và chữ nhật ra, dán lên mặt trước của miếng bìa màu theo thứ tự tùy thích, đôi chỗ dán chồng lên nhau như mẫu

_ Bước 5Dùng bút lông, viết các chữ : “Bố, Ba, Tía, Thầy, Papa, Daddy, Cha” lên các miếng hình vuông và chữ nhật. Có thể thay đổi nhiều màu bút lông khác nhau sẽ càng đẹp. Có thể dùng các sticker hình trái tim hoặc bông hoa dán thêm vào cho sinh động.

Tip: Có thể dùng kéo răng cưa để cắt các hình vuông, hình chữ nhật để tạo cảm giác “tinh nghịch” hơn cho tấm thiệp. Bạn cũng có thể xé giấy hoặc cắt xéo thay vì cắt vuông vắn, tấm thiệp trông càng “nghệ thuật” hơn.

Giấy bìa màu - Giấy thủ công màu có keo - Kéo - Viết lông - Sticker trang trí

Dụng cụ

Page 51: Tạp chí Khỏe số 1

N

52 khỏe-health⎮tháng 6-2012

sức khoẻ cộng đồng

Hội Giáo dục Chăm sóc Sức khỏe Cộng đồng Việt Nam vừa tổ chức thành công Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Hội lần thứ 3 - khóa I với sự tham gia của các Bộ, các Hội và đoàn thể trong cả nước

HỘI GIÁO DỤC CHĂM SÓC SỨC KHOẺ CỘNG ĐỒNG VIỆT NAM

gày 31/3/2012 vừa qua, Hội Giáo dục Chăm sóc Sức khỏe Cộng đồng Việt Nam đã tổ chức thành công Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Hội lần thứ 3 - khóa I với chủ đề: “Vì sự nghiệp giáo dục chăm sóc sức khỏe, nâng cao chất lượng nòi giống, đào tạo nhân tài cho đất nước”.

Đến dự hội nghị có Nguyên Tổng bí thư Lê Khả Phiêu, GS.VS. Nguyễn Văn Hiệu - Chủ tịch Hội Khoa học và Công nghệ Việt Nam, đồng chí Vũ Oanh - Nguyên Ủy viên Bộ Chính trị - Chủ tịch Hội, đại diện Bộ Công an, Bộ Nội vụ, Bộ Y tế, Bộ Giáo dục, Bộ Tư lệnh Bộ đội biên phòng, đại diện Hội Người cao tuổi, Hội Khuyến học, Hội Cựu chiến binh... và hơn 300 hội viên ban chấp hành và khách mời tham dự hội nghị.

Thay mặt Ban chấp hành Trung ương Hội, đồng chí Vũ Oanh báo cáo tình hình hoạt động của Hội năm 2011 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2012.

Đến tham dự Hội nghị, Nguyên Tổng bí thư Lê Khả Phiêu đã có bài phát biểu đồng tình với báo cáo của Ban chấp hành Trung ương Hội và cho rằng sự nghiệp mà Hội đang thực hiện có ý nghĩa hết sức quan trọng và đồng hành với dân tộc

GS.VS. Nguyễn Văn Hiệu khẳng định ý nghĩa quan trọng của sự nghiệp chăm sóc sức khỏe cộng đồng, nâng cao chất lượng nòi giống, đào tạo nhân tài đối với dân tộc, đất nước. Với tư cách là Chủ tịch Hội Khoa học và Công nghệ Việt Nam, GS. VS. Nguyễn Văn Hiệu nhận nhiệm vụ sẽ là cầu nối giữa Hội và các nhà khoa học đối với việc triển khai ứng dụng khoa học công nghệ phục vụ sự nghiệp giáo dục chăm sóc sức khoẻ cộng đồng.

khỏe-health

Hội ngHị Ban CHấp HànH Trung ương lần THứ 3 kHoá 1

Đoàn chủ tịch Hội nghị

Page 52: Tạp chí Khỏe số 1

53khỏe-health⎮tháng 6-2012

Đồng chí Vũ Oanh - Nguyên Ủy viên Bộ Chính trị - Chủ tịch Hội báo cáo tình hình hoạt động của Hội

Đồng chí Lê Khả Phiêu phát biểu tại hội nghị

Các đơn vị và cá nhân nhận kỷ niệm chương “Vì đại nghĩa dân tộc”

Page 53: Tạp chí Khỏe số 1

54 khỏe-health⎮tháng 6-2012

tin tức

Công ty Dịch vụ Chăm sóc Mẹ sau sinh tại nhà - M&Baby Care đang có

chiến dịch khuyến mại, giảm 45% phí dịch vụ chăm sóc sản phụ tại nhà, áp

dụng cho hình thức phiếu quà tặng (voucher). Theo đó, với phiếu quà

tặng trị giá 180.000đ, khách hàng chỉ phải chi trả 99.000đ.

Gói dịch vụ của M&Baby Care được thiết kế cân đối, bao gồm các khâu chăm sóc quan trọng cho mẹ và bé

sau khi sinh tại nhà, áp dụng các bài thuốc cổ truyền với phương pháp chăm sóc hiện đại, sử dụng 100%

dược liệu thiên nhiên như gừng, nghệ, mật ong, muối, vỏ bưởi, bồ kết, dầu

gội khô và thuốc nam...Địa chỉ: 14 Đường 17 B Khu dân cư

An Lạc P. An Lạc A, Q. Bình TânĐT đặt lịch hẹn: (08) 6260 0584/

0907 371 030

Viện Tim thành phố Copenhagen vừa công bố kết quả nghiên cứu,

theo đó, việc chạy bộ làm tăng đáng kể tuổi thọ con người. Trung bình,

nam giới có thể tăng 6,2 năm tuổi thọ. Con số này ở nữ giới là 5,6 năm.

Nghiên cứu này được trình bày tại hội thảo EuroPRevent2012, tổ chức từ 3/5/2012 tại Dublin Ireland. Cuộc nghiên cứu được bắt

đầu từ năm 1976, áp dụng trên khoảng 20.000 người đàn ông và phụ nữ trong độ

tuổi từ 20 đến 93. Các nhà nghiên cứu nhận thấy, những người thường xuyên chạy bộ ít mắc phải các chứng bệnh như phổi, bệnh mất trí nhớ, di truyền, động kinh, suy tim,

ngưng thở khi ngủ… Cuộc nghiên cứu được xây dựng trên cơ sở so sánh việc chạy bộ với

các hình thức khác nhau của tập thể dục, cùng các yếu tố khác.

M&BaBy Care GIẢM 50% PHÍ DỊCH VỤ

CHĂM SÓC SẢN PHỤNGƯỜI CHẠy BỘ SỐNG

THỌ HƠN

Các nhà nghiên cứu Mỹ cho biết họ đã thành công trong việc thử nghiệm vắc-xin ngừa bệnh AIDS trên khỉ. Điều này làm dấy lên hy vọng về một loại vắc-xin tương tự dành cho con người.Vắc-xin trên giúp giảm đến 80% nguy cơ lây nhiễm virus SIV gây bệnh AIDS ở loài khỉ, cao hơn so với tỷ lệ 31% trong nghiên cứu trước đây tại Thái Lan.Các nhà nghiên cứu dự định thử nghiệm thực tế vắc-xin trên người vào tháng 1/2013. Theo cơ quan Phòng chống AIDS của Liên Hiệp Quốc, đến nay, thế giới có 34 triệu người nhiễm HIV, hơn 25 triệu người đã chết vì AIDS.

THỬ NGHIỆM THÀNH CÔNG VẮC-XIN NGỪa aIDS TrÊN KHỈ

khỏe-health

BÍ MẬT CỦa TIÊU ĐeNMột nghiên cứu mới được công bố trong Tạp chí Hóa học Nông nghiệp và Thực phẩm đã đưa ra câu trả lời cho tác dụng chống béo của tiêu đen. Theo đó, piperine - chất tạo nên vị cay đặc trưng của tiêu đen cũng giúp ngăn chặn sự hình thành của các tế bào mỡ mới.

Suốt nhiều thế kỷ qua, tiêu vốn được sử dụng trong y học cổ truyền phương Đông để điều

trị suy tiêu hóa, đau, viêm và các rối loạn khác. Dù vậy, các nhà khoa học biết rất ít về cách thức piperine hoạt

động, tuy vẫn biết về tác dụng chống béo của piperine.

Nghiên cứu trong phòng thí nghiệm và các mô hình máy tính

phát hiện piperine cản trở hoạt động của các gen kiểm soát sự hình thành của các tế bào mỡ mới. Khi làm như vậy, piperine cũng có thể đặt ra một chuỗi phản ứng trao đổi chất giúp giữ lượng mỡ trong kiểm tra theo những cách khác. Nhóm nghiên cứu cho rằng, phát hiện trên có thể dẫn đến việc sử dụng rộng rãi piperine hoặc chiết xuất của piperine từ tiêu đen trong cuộc chiến chống béo phì và các bệnh liên quan.

Page 54: Tạp chí Khỏe số 1

55khỏe-health⎮tháng 6-2012

địa chỉ cho bạn khỏe-health

< Phòng khám Đa khoa Quốc tế YersinĐược đầu tư mạnh về nội soi với các máy móc, thiết bị hiện đại, bên cạnh đó, Yersin còn có các khoa như Nội - Tim mạch, Sản - Phụ khoa, Nhi khoa, Tai mũi họng...ĐC: 10 Trương Định, Phường 6, Quận 3, TP.HCM.

< Bệnh viện gaYa việt hànChuyên khám chữa bệnh về Sản - Phụ - Nhi khoa, thực hiện phẫu thuật nội soi, phẫu thuật điều trị thai ngoài tử cung, điều trị bệnh đường tiết niệu, tư vấn điều trị vô sinh...ĐC: 23 Trương Công Định, Q. Tân Bình, TP.HCM.

< Bệnh viện việt PháP hà nội Là một bệnh viện quốc tế đa khoa ở Hà Nội, bệnh viện Việt Pháp có dịch vụ khá đa dạng, từ lâm sàng, gây mê hồi sức, tim mạch… đến phẫu thuật thần kinh, mắt, chấn thương chỉnh hình...ĐC: Số 01 Phương Mai, Đống Đa, Hà Nội.

Bệnh Viện - phòng khám

Thư giãn - chăm sóc da

phòng Tập

nhà hàng

^ QsPaMột không gian spa với sự hoà huyện tinh tế giữa lối kiến trúc đương đại kèm theo một chút cổ điển Á - Âu, góp phần tạo nên không gian spa khác biệt nhưng không quá xa lạ với khí hậu nhiệt đới của Sài Gòn.ĐC: 421/10 Sư Vạn Hạnh, Quận 10, TP. Hồ Chí Minh.

^ thÉ sPaThé Spa mang lại cho khách cảm giác thư thái, không gian êm ả, phong cách cổ điển Châu Âu và những liệu pháp chăm sóc Á Đông kỳ diệu.ĐC: 91 Nguyễn Hữu Cảnh, Quận Bình Thạnh, TP.HCM

^ ngọc anh sPaĐiểm khác biệt ở Ngọc Anh Spa so với những spa khác là dịch vụ massage điều trị, chữa nhức mỏi các khớp xương, giảm stress, nhức đầu, mất ngủ, đem lại cảm giác thư thái, sảng khoái.ĐC: 346 Lý Thái Tổ, Quận 3, TP.HCM.

california WoW and fitness centerCalifornia Fitness & Yoga cung cấp các dịch vụ thể hình đẳng cấp quốc tế, với máy móc trang thiết bị hiện đại, đẳng cấp 5 sao dành cho việc luyện tập và giải trí.ĐC: Tầng 5, Hùng Vương Plaza, 126 Hùng Vương, Quận 5, TP.HCM.

curves việt namCurves là mô hình phòng tập đem lại các dịch vụ về thể dục thẩm

atrium cafÉ (Khách sạn Legend)Vào “Ngày của cha” (17/6) năm nay, Atrium Café có tiệc buffet trưa và tối, giá tiệc trưa 798.000đ++ và 882.000đ++ cho tiệc tối. Có quà tặng đặc biệt dành cho các ông bố. Miễn phí rượu vang, bia, cocktail, nước ép trái cây tươi, nước ngọt, cà phê và trà.ĐC: 2A-4A Tôn Đức Thắng, Q.1, TP. Hồ Chí Minh.

the match BoxLà sản phẩm tinh thần của một đầu bếp Việt nổi danh tại Úc, The Match Box ra đời như để gửi gắm những hương vị tinh tuý nhất dành tặng người Hà thành. Thực đơn đa dạng cùng vị bia Match được sáng tạo bởi chuyên gia đồ uống của nhà hàng.ĐC: 40 Cao Bá Quát, Quận Ba Đình, Hà Nội.

mỹ, giúp giảm cân cho phụ nữ với những bài tập thể dục khoa học, thông tin về sức khỏe, dinh dưỡng…ĐC: 81 Phan Đình Phùng, Q. Phú Nhuận, TP.HCM

trung tâm thể hình - thể dục thẩm mỹ olYmPiaTất cả dịch vụ tại đây đều được đầu tư trang thiết bị đạt tiêu chuẩn quốc tế, đảm bảo chất lượng sức khỏe cho người sử dụng. Các chuyên gia huấn luyện nổi tiếng sẽ giúp hội viên có những bài tập thực tế mang lại hiệu quả cao tuỳ theo từng nhu cầu của mỗi người.ĐC: Số 4, Trần Hưng Đạo, Q. Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Page 55: Tạp chí Khỏe số 1

56 khỏe-health⎮tháng 6-2012

quà tặng cho bạnkhỏe-health

Với cơ sở vật chất hoàn hảo và đội ngũ nhân viên giàu kinh nghiệm, Phòng khám Đa khoa Quốc tế Yersin đáp ứng các yêu cầu chẩn đoán và điều trị từ đơn giản đến phức tạp. Trong 7 chuyên khoa của Yersin, khoa Nội soi được xem là mũi nhọn. Một tác dụng tích cực của nội soi tiêu hóa là truy tìm sớm các ung thư dạ dày và đại tràng. Phòng khám Yersin gửi tặng bạn đọc 10 phần quà, mỗi phần trị giá 1.000.000đ, có thời hạn 1 tháng,

Với phiếu quà tặng này, bạn được tập miễn phí 1 tuần tại Trung tâm Thể thao và Dinh dưỡng Nutrifort. Đây không chỉ là một phòng tập thể dục đơn thuần mà còn cung cấp gói dịch vụ huấn luyện cá nhân và hệ thống dịch vụ chăm sóc sức khoẻ toàn diện, cung cấp thực phẩm dinh dưỡng và massage trị liệu đặc biệt.ĐC: 2B1 Chu Mạnh Trinh, Q.1 & 34 Nguyễn Đăng Giai, Q.2, TP.HCM.

Thể lệ nhận quàMỗi bạn đọc chỉ được chọn 1 phần quà và gởi 1 phiếu đăng ký về Ban biên tập. Ban biên tập Khoẻ có quyền từ chối nếu có sự trùng lắp về phần quà hay người nhận quà. Quà tặng được phát theo thứ tự ưu tiên trên dấu bưu điện. Kết quả sẽ được công bố trên Khoẻ, số ra ngày 5/7/2012.

10 phần quà trị giá 1.000.000đ

30 phiếu tập thể dục trong 1 tuần trị giá 2.950.000đ

chỉ áp dụng cho Gói khám tầm soát ung thư qua nội soi. Gói khám bao gồm soi dạ dày có truy tìm vi khuẩn HP, soi đại tràng có gây mê kết hợp với việc tư vấn kết quả sau khi soi.Địa chỉ: Số 10 Trương Định, Phường 6, Quận 3, TP.HCM - ĐT: 08. 3933 6688

20 nhiệt kế điện tử Omron trị giá 70.000đOmron được mệnh danh là thương hiệu hàng đầu

thế giới về nhiệt kế điện tử. Nhiệt kế Omron MC-246 có công nghệ tiên tiến, bạn chỉ mất 2 phút để biết con bạn đang sốt bao nhiêu độ, bạn cũng không phải lo

lắng với nguy cơ độc hại của thủy ngân. Sản phẩm được bảo hành 1 năm tại lầu 1, tòa nhà E-town 2, 364 Cộng Hòa, Q. Tân Bình, TP.HCM.

Phiếu đăng ký nhận quàHọ và tên ............................................................................................................Số CMND ..........................................................................................................Địa chỉ: ...................................................................................................................Điện thoại: ..........................................................................................................Chọn quà tặng: ................................................................................................Mời bạn cắt phiếu, điền đầy đủ thông tin và gởi về:Ban biên tập Chuyên đề KhoẻSố 10 Trương Định, Quận 3, TP.HCMGhi rõ “Đăng ký nhận quà” trên bì thư.

Túi thơm được làm từ thảo dược 100%,

với thành phần gồm nhục quế, quế chi, khuynh diệp, trần bì nam, bạc hà… sẽ giúp không gian quanh bạn luôn thoang thoảng hương thơm nhẹ nhàng, dễ chịu. Thông tin sản phẩm tham khảo tại: www.huongthomvietnam.comCắt phiếu bên cạnh và đến nhận quà trực tiếp tại: 1D Lê Quý Đôn, Quận Phú Nhuận, TP.HCM

200 túi thơm thảo dược trị giá 45.000đ

Page 56: Tạp chí Khỏe số 1

phát hành ngày 5/7/2012Đón Đọc Khoẻ số 2

trái tim Bệnh tim bẩm sinhđột quỵ

Chuyện của

mối nguy tiềm ẩn

Page 57: Tạp chí Khỏe số 1

58 khỏe-health⎮tháng 6-2012

giá trị cuộc sống

lắng ngheNgạn ngữ Nga có câu "Con người mất 3 năm để học nói nhưng phải mất cả cuộc đời để học lắng nghe ". Một bác sĩ lại cần biết lắng nghe hơn bất kỳ ai. Để trở thành một bác sĩ, ta chỉ cần học 6 năm trong trường y. Để trở thành một lương y, ta cần học cả đời trong bước đường nghề nghiệp.

Lắng nghe, với một người thầy thuốc, không chỉ đơn thuần là dùng đôi tai. Một bộ tai nghe giúp ta khuếch đại những âm thanh từ lá phổi, từ trái tim. Bộ tai nghe đó cũng giúp ta tập trung mức chú ý đến tối đa vào vấn đề cần nghe, lược bỏ mọi tạp âm từ cuộc sống bên ngoài. Lắng nghe cơ thể bệnh nhân lên tiếng cùng những lời bệnh nhân nói, hiểu được tâm tư tình cảm của bệnh nhân. Nghe và hiểu, để chẩn bệnh, để xoa dịu những nỗi đau, những nỗi niềm lo lắng của bệnh nhân. Người thầy thuốc lúc đó không chỉ cần một tay nghề cứng cỏi, mà còn cần cả một trái tim mềm dịu.

Bộ tai nghe có thể hỗ trợ người thầy thuốc lắng nghe tốt hơn lời cơ thể; còn tâm tư của bệnh nhân, người thầy thuốc cần phải lắng nghe bằng cả tấm lòng...

khỏe-health

Page 58: Tạp chí Khỏe số 1
Page 59: Tạp chí Khỏe số 1