T.C. AZİZİYE MÜFTÜLÜĞÜ

DADAŞKENT MERKEZ CAMİİ

İdris YAVUZYİĞİT

Kurban’ın Önemi

Ve Fıkhî YönüDadaşkent Merkez Camii Imam

Hatibi

KURBAN Sözlükte: yaklaşmak, Allâh’a (rahmetine)

yakınlaşmaya vesile olan şey anlamlarına gelir.

Dinî bir terim olarak: Kurban, kurban bayramı günlerinde ibâdet maksadıyla, belirli şartları taşıyan hayvanı usulüne uygun olarak kesmeyi ve bu amaçla kesilen hayvanı ifade eder.

Arapça'da "Udhiyye" denir.

Kur

ban

Kav

ram

ı

ولكل أمة جعلنا منسكا ليذكروا ه على ما رزقهم من بهيمة اسم الل

األنعام “ Her ümmet için, Allah’ın kendilerine

rızık olarak verdiği kurbanlık hayvanların üzerine O’nun adını ansınlar diye kurban kesmeyi meşru kıldık…” (Hac, 34)

Büt

ün D

inle

rde

Kur

ban

İbad

eti

Kurban, Allah Teâlâ'nın ihsan buyurduğu varlığa bir teşekkürdür.

Kurban ibadeti İslâmiyet'ten önce de vardı.

Adem (as)ın iki oğlunun kurbanları (maide 27)

İbrahim (as)ın oğlu İsmail’i kurban etmesi ilahi vahyin tecellisi (saffat 100-111)

Bütün dinlerde Yahudilik ve Hıristiyanlıkta da kurbanın bulunması (hac 34) bu ibadetin her zaman var olduğunu ve önemini ifade eder.

Büt

ün D

inle

rde

Kur

ban

İbad

eti

رناه 100رب هب لي من الصالحين } { فبشعي قال يا 101بغالم حليم } { فلما بلغ معه الس

ي أذبحك فانظر ماذا ي أرى في المنام أن بني إنترى قال

ه من يا أبت افعل ما تؤمر ستجدني إن شاء الل{102الصابرين }

“(İbrahim) “Ey Rabbim, bana iyilerden (bir oğul) ihsan et'' dedi. Biz de kendisine yumuşak huylu bir oğul müjdeledik. Oğlu yanında koşacak çağa gelince, “Ey oğlum, ben seni rüyamda boğazladığımı görüyorum, bir düşün, ne dersin?” dedi. (İsmail) “Babacığım, sana ne emrolunuyorsa yap, inşaallah beni sabredenlerden bulacaksın.” dedi. Her ikisi de Allah'a teslim oldular (Allah'ın emrine boyun eğdiler). (Saffat 100-102)

ه للجبين } { 103فلما أسلما وتل{ قد 104وناديناه أن يا إبراهيم }

ا كذلك نجزي ؤيا إن صدقت الر{ إن هذا لهو البالء 105المحسنين }

{ وفديناه بذبح عظيم 106المبين }{107}

İbrahim, oğlunu şakağı üzerine yatırdı. Biz de ona şöyle seslendik: “Ey İbrahim, rüyana gerçekten sadakat gösterdin, şüphesiz ki bu apaçık bir imtihandı.” dedik ve ona (İsmail'e karşılık) büyük bir kurbanlık fidye verdik. (Saffat 103-107)

Hz.

İbra

him

’in O

ğlu

İsm

ail’i

Kur

ban

Etm

esi

KURBAN MALÎ VE SİMGESEL BİR İBADETTİR

Kurban, insanın Allah'a yaklaşmasına ve O'nun rızasını kazanmasına vesile olan mali bir ibadettir.

İnsan, kurban kesmekle, İbrahim aleyhi's-selâm gibi Allah'a ve O'nun emirlerine bağlılığını, gerekirse O'nun rızasını kazanmak için her fedakarlığa katlanacağını göstermiş olur.

Kurban canı yani İsmail’ini Allah’a sunabilmektir.Kurban İsmail’ce sadakat ve teslimiyetin ifadesidir.

İbrahim aleyhi's-selâm oğlu yerine Cenâb-ı Hakk'ın kendisine gönderdiği koç'u kurban etmiş ve böylece kurban

Hz. İbrahim'den sünnet olarak bize intikal etmiştir.

Kur

ban

Alla

h’a

Bağ

lılık

Ve

Tesl

imiy

ettir

İnsan, Kurban keserken; Şirk, cimrilik ve tüm kötü

alışkanlıkları kurbanla birlikte kurban keser gibi kesip atmalı, En çok sevdiğini Allah yolunda verebilme gücüne ulaşmalıdır.

Kur

ban

Alla

h’a

Bağ

lılık

Ve

Tesl

imiy

ettir

قوى ه لحومها وال دماؤها ولكن يناله الت لن ينال الله على ما روا الل منكم كذلك سخرها لكم لتكب

ر المحسنين } {37هداكم وبش“Onların (kurbanların) ne etleri ne de kanları Allah'a

ulaşır. Fakat O'na sadece sizin takvanız ulaşır.” (Hac 37)

Allah'ın hoşnutluğunu kazanmak için yapılan her

şeyde ve kurban ibadetinde esas olan iyi niyet ve ihlâs’tır.

Kur

ban

Da

İhla

s Ve

Sam

imiy

et

با قربانا واتل عليهم نبأ ابني آدم بالحق إذ قرل من اآلخر قال ل من أحدهما ولم يتقب فتقب

قين } ل الله من المت ما يتقب ك قال إن {27ألقتلن“(Ey Muhammed) onlara Adem'in iki oğlu ile ilgili haberi hakkıyla

oku. Hani her ikisi birer kurban sunmuşlardı, birinden kabul edilmiş, diğerinden kabul edilmemişti.

(Kurbanı kabul edilmeyen (Kabil) ötekine): – Seni öldüreceğim, demişti. Diğeri (Habil) ise: – Allah, yalnız kendisinden korkanlardan kabul eder dedi ve devam etti: "Allah'a yemin ederim ki sen beni öldürmek için bana el uzatsan da ben seni öldürmek için sana el uzatacak değilim. Ben, alemlerin Rabbi olan Allah'tan korkarım.” dedi. (Maide 27-28)

Allah Teâlâ ancak takva sahiplerinin yapmış oldukları

ibadetleri kabul eder.Hz.

Ade

m’in

İki O

ğlun

un S

undu

ğu K

urba

nlar

Kurban Kesmekle;

Allah’ın emrine itaat edilmektedir. Allah için fedakarlık yapma alışkanlığı kazanılmaktadır. Toplumda yardımlaşma ve dayanışma yoluyla kardeşlik ve dostluk

bağları güçlenmektedir. Sosyal adaletin önü açılmış olur ve bir yıl boyu et yeme imkanı

bulamayanlar bu vesileyle et yemiş olurlar. Zengin, malını feda ederek şükretme imkanını elde ederken, fakir de

bayram vesilesi ile bulduğu bir yiyecek için şükretme imkanına kavuşur.

Zenginde cimrilik veya dünya malına düşkünlük varsa bu duyguları zaafa uğramış olur.

Hayvan piyasasında ticari bir canlanma meydana gelir. Hayvancılık teşvik edilmiş olur. Deri sanayinin gelişimine katkıda bulunulur.

Kur

ban

Kes

men

in F

ayda

ları

حر أحب ما عمل آدمي من عمل يوم النه من إهراق الدم إلى الل

“Ademoğlu kurban bayramı gününde Allah için kurban kesmekten daha sevimli bir iş yapmış olmaz. ” (Tirmizi, Edahi,1)

Kur

ban

Bay

ram

ında

Yap

ılaca

k E

n G

üzel

İş

حر أحب إلى الله ما عمل آدمى عمال يوم النها لتأتى يوم تعالى من إهراقه الدماء، إن

القيامة بقرونها وأشعارها وأظافها، وإن الدم ليقع من الله تعالى بمكان قبل أن يقع في

االرض فطيبوا بها نفسا .Hz. Aişe (r. anhâ) anlatıyor: "Rasulullah (a.s) buyurdular ki:

"Hiç bir kul, kurban günü, Allah indinde kan akıtmaktan daha sevimli bir iş yapamaz. Zîra, kesilen hayvan, kıyamet günü boynuzlarıyla, kıllarıyla, tırnaklarıyla gelecektir. Hayvanın kanı yere düşmezden önce Allah indinde yüce bir mevkiye ulaşır. Öyle ise, onu gönül hoşluğu ile ifâ edin." [Tirmizî, Edâhî 1, (1493); İbnu Mâce, Edâhî 3, (3126).]

Kur

ban’

ın A

llah

Kat

ında

ki D

eğer

i

ه عليه ه صلى الل ضحى رسول اللم بكبشين أقرنين أملحين، أحدهما وسلعنه وعن أهل بيته، واآلخر عنه وعن

من لم يضحي من أمته Ebu Hüreyre (ra) rivayet ediyor :“Peygamberimiz (sav) (kurban bayramı günü

mü’minlere bayram namazını kıldırdıktan ve hutbesini okuduktan sonra - Bismillahi Allahu Ekber – diyerek) kendi eliyle biri kendisi için diğeri de ümmetinden kurban kesemeyenler için boynuzlu ve semiz iki tane koç kesti.” (Taberani, Mucem-i Kebir)

Kur

ban

Kes

men

in Ö

nem

i

Zeyd İbnu Erkam radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın ashabı:

ة يا رسول لله! ما هذه ‘االضاحي؟ قال: سنأبيكم إبراهيم قالوا: فما لنا فيها؟ يا رسول

لله! قال: بكل شعرة حسنة قالوا: فالصوف؟ يا رسول لله! قال: بكل شعرة

من الصوف حسنة"Ey Allah'ın Resûlü dediler, bayram günü kesilen şu kurban nedir?""Bu babanız İbrahim aleyhisselâm'ın sünnetidir" buyurdular. Ashab:

"Pekiyi, kurban kesmede bize ne gibi sevap var ey Allah'ın Resûlü!" dediler. "Kurbanın her bir kılı için bir sevap" buyurdular. Ashab tekrar:

"(Kesilen kurban, koyun kuzu gibi) yünlü ise ey Allah'ın Resûlü (sevap nasıl olacak)?" diye sordular. Aleyhissalâtu vesselâm: "Yünün her bir kılı için de bir sevap var!" buyurdular.

(Taberani, Mucem-i Kebir)

Kur

ban

Kes

men

in S

evab

ı

من وجد سعة فلم يضح فال نا يقربن مصال

"Kim imkanı olduğu halde kurban kesmezse bizim mescidimize yaklaşmasın"

(İbn Mace, Edahi, 2; Müsned, 2, 321), Kur

ban

Kes

men

in S

evab

ı

عن مخنف بن سليم رضى الله عنه قال: سمعت :رسول الله يقول

اس إن على كل أهل بيت في ها الن يا أي كل عام أضحية

"Ey insanlar, her sene, her ev halkına

kurban kesmek vaciptir." (Tirmizi, Edahi, 18; İbn Mace, Edahi, 2)

Kur

ban

Kes

men

in S

evab

ı

Kurban bir gelenek değil, İBADET’tir.

İslâm'da, kurban bayramında kurban kesmenin dinî bir hüküm oluşu Kitap, Sünnet ve icmâ ile sabit olup, zekât gibi Hicretin ikinci yılında meşrû kılınmıştır.

Kur

ban’

ın M

eşru

iyet

i

KURBAN KESMENİN DİNİ HÜKMÜKurban kesmek İmam-ı Azam Ebu Hanife'ye

göre vacip, (İmam Malik’in kurban kesmeyi vacip kabul ettiğine dair rivayetler de mevcuttur)

İmam Muhammed, İmam Ebu Yusuf, Şafiî, Malik ve Ahmed b. Hanbel'e göre sünnet-i müekkededir.

Hükmümün vacip veya sünnet-i müekkede olması, uygulamaya bir etki yapmamaktadır.

Her iki görüş sahipleri de gücü yeten kimsenin kurban kesmelerini öngörmektedir. İmkanı

olanların kurban kesmeyi terk etmelerine ruhsat vermemişlerdir.

Kur

ban

Kes

men

in D

ini H

ükm

ü

Kurban Kesmeyi Vacip Görenlerin Delilleri

1. وانحر ك لرب Şimdi sen Rabbine kulluk et ve kurban“ فص�لkes”. (Kevser 2) (İmam Azam: Ayetin hükmünün bütün Müslümanları kapsayıp kapsamadığı açık olmadığı için kurban kesme emri ümmet için farz değil vaciptir.)

2. من� كان� له� س�عة، ولم� يضح�، فال يقربن� مص�النا “Kim imkânı olduğu halde kurban kesmezse bizim mescidimize yaklaşmasın” (İbn Mâce, “Edâhî”, 2 )(Hadisin Ebu Hanife'ye delil oluşu şu yoruma dayanmaktadır: “Hadiste yer alan böylesine güçlü bir uyarı, ancak vacip olan bir ibadetin terki konusunda yapılmış olabilir. Kurban vacip olmasaydı terk eden kimse için Hz. Peygamber böyle bir ifadeyi kullanmazdı.” Bu hadisin Mevkuf olduğunu muhaddisler ifade etmişlerdir))

اس� إن� عل�ى كل� أهل� بيت� ف�ي .3 ه�ا الن ي�ا أي Ey insanlar, her sene, her ev“ كل� عام� أضحيةhalkına kurban kesmek vâciptir” (Tirmizî, “Edâhî”, 18)

4. “Kurban kesiniz, çünkü kurban atanız İbrahim’in sünnetidir” 5. Hz. Peygamber kurban kesmeyi hiç terk etmemiştir.

Kur

ban

Kes

mey

i Vac

ip K

abul

Ede

nler

Kurban Kesmeyi Sünnet-i Müekkede Görenlerin Delilleri

الوتر .1 ثالث�� هن�� علي�� فراإض�� وهن�� لكم�� تطوع��حر وص�الة الضحى Şu üç şey bana farzdır size“ والنise nafiledir: Vitir namazı, Kuşluk namazı, kurban kesmek”. (Ahmet b. Hanbel, müsned, 1946) (Muhaddisler bu hadisin zayıf olduğunu ifade etmişlerdir.)

بي� بكبشين� أملحين� أقرنين� ذبحهم�ا .2 ضح�ى الن���ى ر ووضع��� رجله��� عل مى وكب بيده��� وس��� Peygamber (sav) boynuzlu ve beyaz iki“ صفاحهماkoç kurban etti. Onları eliyle kesti. Besmele çekti, tekbir getirdi ve ayağını da yanlarına koydu.” (Müslim, edahi, 9)

3. “Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer insanların farz olarak algılamalarından korktukları için her yıl kurban kesmezlermiş” (Nevevi , el mecmu’, VIII, 356)

Kur

ban

Kes

mey

i Müe

kked

Sün

net K

abul

Ede

nler

KURBAN KESMEKLE MÜKELLEF OLANLAR

1. Müslüman Olmak2. Akıllı Ve Buluğa Ermiş Olmak3. Yolcu Olmayıp Mukim Olmak4. Belirli Bir Mali Güce (Nisap) Sahip Olmak.

Hanefîler'den Ebû Hanîfe ve Ebû Yûsuf ile Mâliki ve Hanbelî mezheplerine göre kurbanla yükümlü sayılmak için akıl ve bulûğ şart olmayıp gerekli malî güce sahip olan küçük çocuklar ve akıl hastaları adına kanunî temsilcileri tarafından kurban kesilmesi gerekir. Bu fakihler kurbanın malî bir ibadet oluşu ve başta fakirler olmak üzere üçüncü şahısların hakkının gözetilmesi hususunu ön planda tutmuşlardır.

Kur

ban

Kes

mek

le M

ükel

lef O

lanl

ar

KURBAN KESME NİSABI

Kurban nisabı, kişinin temel ihtiyaçları olan Oturacak evi, Evinin yeter derecede eşyası, Binek için olan hayvanı veya arabası, Üç kat elbisesi, Kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu

kimselerin bir yıllık nafakalarından ve borcundan fazla 80,18 gr. Altın veya bunun kıymeti para ve eşyaya malik olan kimse

Kurban kesecek kadar zengin demektir. Bu kimseye yılda bir defa kurban günlerinde

kurban kesmek vacip olur.

Kur

ban

Nis

abı

Kurban: Koyun, Keçi, Sığır, Manda Ve Deve olmak üzere 5 cins hayvandan kesilir.

Bu hayvanlardan devenin 5, sığır ile manda'nın 2 ve koyun ile keçinin 1 yaşını doldurmuş olmaları gerekir.

Ancak koyunlar altı ayı tamamladıkları halde bir yaşını doldurmuş gibi gösterişli olurlarsa bunlar da kurban edilebilir.

Kur

banl

ık H

ayva

nlar

ve

Yaşl

arı

Kurbanın geçerliliği açısından kurban edilecek hayvanların erkek veya dişi olmaları arasında fark yoktur. Bazı alimlerimiz ise peygamber efendimizin: Kurbanlığın en“ خير االضحية���� الكبشhayırlısı koçtur” (Tirmizi, Edahi,18) hadisinden hareketle koyunun erkeğinin kesilmesini daha faziletli görmüşlerdir.

Kur

banl

ık H

ayva

nlar

ve

Yaşl

arı

Kur

banl

ık H

ayva

nlar

ve

Yaşl

arı

Kurbanlık hayvanlardan koyun veya keçi ancak bir kişi tarafından Kurban edilir. Bunun yanında sığır, manda ve deve yedi kişiye kadar ortaklaşa kurban edilebilir. Ortakların tek veya çift olmalarında da bir sakınca yoktur.

Kur

banl

ık H

ayva

nlar

da O

rtak

lık

Kurbanlık hayvanlarda esas olan; kurbanın sağlıklı, düzgün, azaları tastamam ve besili olmasıdır.

Kesilecek kurbanın böyle olması hem ibadetin gaye ve mahiyetine hem de sağlık kurallarına daha uygundur.

Kur

banl

ık H

ayva

n N

asıl

Olm

alı

Kurbanlık Satın Alınırken Dikkat Edilecek Hususlar 1. Veteriner Hekim Sağlık Raporu veya Menşe Şahadetnamesi olmayan,2. Kulak Küpesi ve Pasaportu bulunmayan Büyükbaş Hayvanların,3. Çok zayıf olan, 4. Gebe veya yeni doğum yapmış olan, 5. Yüksek ateşi olan, 6. Çok genç ve etleri olgunlaşmamış olan,7. Kılları karışık ve mat halde olan, 8. Bakışları ve dış görünümü canlı olmayan, 9. Salya akıntısı bulunan, 10. Pis kokulu ishali olan, 11. Pis kokulu burun akıntısı olan, 12. Çevreye karşı aşırı tepkili veya çok duyarsız, hayvanların satın

alınmaması gerekmektedir.

Kur

banl

ık H

ayva

n A

lırke

n

Kur

ban

Alır

ken

Dik

kat E

dilm

esi G

erek

ir

ن ظلعها وال ال يضحى بالعرجاء بين ن عورها وال بالمريضة بي بالعوراء بي

مرضها وال بالعجفاء التي ال تنقى“Topallığı açıkça belli olan, körlüğü

açıkça belli olan, hastalığı açıkça belli olan hasta ve iliği kurumuş derecede zayıf olan hayvanlar kurban edilmez” (Tirmizi, Edahi, 5. IV,86)

Kur

ban

Edi

lem

eyec

ek H

ayva

nlar

HANGİ AYIPLAR HAYVANIN KURBAN OLMASINA MANİ OLUR

1. İki veya bir gözü kör olan, 2. Aşırı derecede zayıf olan, 3. Kesim yerine yürüyerek gidemeyecek derecede aksak/topal olan,4. Doğuştan kulağı ve tenasül organı olmayan, 5. Kulağının, kuyruğunun veya tenasül organının üçte

birinden fazlası kopmuş olan, 6. Dişlerinin yarıdan fazlası düşmüş olan, 7. Koyun ve keçide bir, sığırda iki memesi kurumuş olan, 8. Burnu kesilmiş olan, 9. Memesinin ucu kesilmiş olan,10. Boynuzlarından bir’i veya ikisi kökünden kopmuş/kesilmiş olan,11. Dilinin çoğu kesilmiş olan, 12. İlaçla sütü kesilmiş olan,13. Ölüm derecesinde hasta olan, 14. Pislik yiyip bir süre hapsedilmemiş olan hayvanlarBöyle kusuru olan hayvanları kurban etmek caiz değildir. Bunun için kurbanlık satın alınırken kusurlu olup olmadığına dikkat etmek gerekir.

Kur

ban

Alır

ken

Dik

kat E

dilm

esi G

erek

en H

usus

lar

KURBANIN KESİM ZAMANI

Kurban, bayram namazı kılınan yerlerde, kurban bayramının ilk üç günü bayram namazının kılınmasından sonra, üçüncü günü akşamına kadar olan süre zarfında kesilebilir. Arefe günü veya bayramın ilk üç gününden sonra kurban kesmek caiz olmaz.

Ancak şafii Mezhebine göre bayramın dördüncü günü güneş batana kadar kesilebilir.

“Bu günümüzde yapacağımız ilk şey bayram namazını kılmak, sonra (evlerimize) dönüp kurban kesmek olacaktır. Her kim böyle yaparsa sünnetimize uygun iş yapmış olur. Kim (namazdan) önce kurban keserse, o ancak ailesine bir et sunmuş olur. Bu kestiği kurban olmaz”. (Buhari, Edahî,1. VI,234.)

Kur

ban

Kes

me

Zam

anı

ى ف�ليشهدوا منافع لهم ويذكروا اسم الله يمة ام معلومات على ما رزقهم من ب ف�اي

ير ف�االنعام فكلوا منها واطعموا البائس الف “Kendilerine ait bir takım yararları yakînen görmeleri, Allah'ın kendilerine rızık olarak verdiği kurbanlık hayvanlar üzerine belli günlerde Allah'ın ismini anmaları ((kurban kesmeleri için) sana (Kâbe'ye) gelsinler.) Artık ondan hem kendiniz yeyin, hem de yoksula, fakire yedirin.” (Hacc 22/28)

Kur

ban

Kes

me

Zam

anı

Hz. Peygamber:

إن أول ما نبدأ به في يو�منا هذا أن نصلي، ثم نرجع فننحر، من فعله فقد تنا، ومن ذبح قبل فإنما هو أصاب سنسك لحم قدمه ألهله، ليس من الن

في شيء“Bu günümüzde yapacağımız ilk şey bayram

namazını kılmak, sonra (evlerimize) dönüp kurban kesmek olacaktır. Her kim böyle yaparsa sünnetimize uygun iş yapmış olur. Kim (namazdan) önce kurban keserse, o ancak ailesine bir et sunmuş olur. Bu kestiği kurban olmaz” (Buhari, Edahî,1. VI,234)

Kur

ban

Kes

me

Zam

anı

من کان ذبح منكم قبل الصالة، ته. ومن ال، فليذبح على فليعد أضحي

.اسم الله“Kim (bayram) namazını kılmadan

önce kurbanını kesmişse, yerine bir diğerini kessin. Kurbanını henüz kesmemiş olan da Bismillah diyerek kessin” (Buhari, Iydeyn, 23. II,11; İbn Mace, Edahi,12. II,1053.)

Kur

ban

Kes

me

Zam

anı

KURBANIN KESİM İŞLEMİ

Hayvan kesim yerine incitilmeden götürülür, kesilecek zaman da kıbleye karşı ve sol tarafı üzerine yatırılır.

Kurbanları mü’min erkek ve kadınlar keser.

Kurbanı kesen kimse hayvana eziyet vermemeye özen göstermeli, bıçağı hayvana göstermemeli ve keskin bıçak kullanmalıdır.

Elinden geldiği sürece her mükellefin kurbanını kendisinin kesmesi menduptur, değilse bir başkasına vekalet verip kestirir. Kurban sahibinin kesim esnasında orada hazır bulunması müstehaptır.

Kur

ban

Kes

erke

n

يا : » أن رسول الله صلى الله عليه وسلم ، قال فاطمة قومي إلى أضحيتك

فاشهديها فإنه يغفر لك عند أول قطرة تقطر من دمها كل ذنب عملتيه

İmran (ra) rivayet ediyor : (Peygamberimiz (sav) kızı Fatıma’ya (ra) :

“ Kızım Fatıma ! Kurbanın kesilirken orada bulun. Zira işlemiş olduğun her günah, kurban kanının ilk damlası yere düştüğünde, bağışlanır.” dedi. (Hakim, Mustedrek)

Kur

ban

Kes

erke

n K

urba

nın

Baş

ında

Bul

unm

ak

Hayvan yere yatırılınca şu ayetleri okur:

ماوات واألرض ذي فطر الس ي وجهت وجهي لل إنحنيفا وما أنا من المشركين

"Doğrusu ben yüzümü, gökleri ve yeri yaratana, doğruya yönelerek cevirdim, ben puta tapanlardan değilim." (Enam, 6/79)

قل إن صالتي ونسكي ومحياي ومماتي لله رب الع�المين ال شريك له وبذلك أمرت وأنا أول المسلمين

"De ki: Şüphesiz benim namazım, kurbanım, hayatım ve ölümüm hepsi âlemlerin Rabbi Allah içindir. O'nun hiçbir ortağı yoktur; böyle emrolundum ve ben müslümanların ilkiyim." (Enam, 6/162-163)Daha sonra, tekbir ve tahlil getirir:

" الله اكبر الله اكبر الاله االالله و الله اكبرالله اكبر ولله الحمد بسم الله الله اكبر"

Diyerek ara vermeden kurbanını keser. Bu ayet-i kerime ile duayı okumadan sadece, "Bismillahi Allahü

Ekber," yahut "Bismillah" deyip keserse yine caiz olur. Usulüne göre bir kesim yapmış olmak için, hayvanın yemek ve nefes borularıyla iki şah damarının kesilmesi gerekir.

Besmele kasden terk edilirse kurban olmaz. Eti yenmez. Besmele unutulursa kurban olmaya zararı yoktur. Kurban olur ve eti de yenir.

Kur

ban

Kes

erke

n

Kur

ban

Kes

erke

n H

ayva

na G

üzel

Dav

ran

Kur

ban

Kes

erke

n H

ayva

na E

ziye

t Etm

e

KURBAN ETİNİN TAKSİMİ

Deve ve sığır gibi hayvanlar ortaklaşa kurban edildiğinde, etleri ortaklar arasında tahmini olarak değil, tartılarak taksim edilir. Ancak, bir ailenin fertlerinin ortaklaşa kestiği kurbanın etinin bu şekilde taksimi gerekmez. Böyle bir kurban tamamen bir hayır kurumuna verilecekse etinin taksim edilmesi gerekmez.

En uygun olanı, kurban etini üçe taksim edip, birini kurban kesmeyen yoksullara sadaka olarak dağıtmak, bir bölümünü de

akraba, tanıdık ve komşulara ikram etmek, birini de kendi çoluk çocuğu ile

yemektir.

Kur

ban

Etin

in T

aksi

mi

İdris YAVUZYİĞİT

Kurban’la Jlgili

SorularDadaşkent Merkez Camii Imam

Hatibi

Kurban kesilirken besmele çekmenin hükmü nedir? Hangi dua okunmalıdır?

İster kurban niyetiyle olsun ister başka bir amaçla olsun hayvan kesilirken besmele çekilmesi gerekir. Hayvanın kesimi esnasında besmele kasten terk edilirse o hayvanın eti yenilmez. Ancak kasıtsız ve unutularak besmele çekilmezse bu hayvanın eti yenilir. Kurban kesilirken üç defa  “Bismillahi Allahü ekber” denilir

ي ومحياي ي ونس ك�قل ان صال ك�ي ي لله رب العال �ومما ن ك� ك� يك ل �� ال ش ه ك�

ين اول المسل ك�وبذلك امرت وان ا�        

ي فطر ي وجهت وجهي لل ك�ا �� ك من يفا وما ان موات واالرض ح ا�الس ك�

ي �المشر ه ك�  

Akika, adak, udhiyye ve nafile kurbanlar için aynı büyükbaş hayvana ortak olunabilir mi?

Ortak kesilen kurbanlarda, hissedarlardan her birinin kurbanlarını aynı maksat için kesmiş olmaları gerekmez. Ortakların her birinin ibadet niyetiyle katılmış olması kaydıyla bir kısmı udhiyye, diğer bir kısmı ise adak, akîka, nafile kurbanı olarak niyet edebilirler.

Kurban keserken abdestli olmak şart mıdır?Kurban kesen kişinin abdestli olması şart

olmamakla birlikte, kurban bir ibadet olduğu için kesenin abdestli olması daha faziletlidir.

Zengin olan karı-kocadan her birinin kurban kesmesi gerekir mi?

İbadetlerde sorumluluk bireyseldir. Bu nedenle, dinen zengin olan karı-kocadan her birinin ayrı ayrı kurban kesmesi gerekir.

Kadın kurban kesebilir mi?

Hayvan kesiminde, gerekli yeterlilik ve şartları taşıyan kişi; kadın olsun, erkek olsun kurban kesebilir.

Kurban eti nasıl değerlendirilmelidir?Hz. Peygamber, kurban etinin üçe taksim edilip, bir

bölümünün kurban kesmeyen yoksullara dağıtılmasını, bir bölümünün akraba, tanıdık ve komşularla paylaşılmasını, bir bölümünün de eve ayrılmasını tavsiye etmiştir (Ebû Dâvûd, “Dahâyâ”, 10). Ailenin ihtiyaç durumuna göre etin tamamı evde bırakılabileceği gibi, toplumda muhtaçların arttığı dönemde kurban etinin çoğunun hatta tamamının dağıtılması uygun olur.

Satın alındığında sağlam olup sonradan kusurlu hale gelen bir hayvan kurban edilebilir mi?Bir kimse sağlam bir hayvan satın alsa

fakat daha kesilmeden hayvanda kurban edilmeye engel bir kusur meydana gelse, eğer satın alan kişi zenginse yenisini alıp kesmelidir. Yoksulsa yenisini almasına gerek yoktur, almış olduğu hayvanı kurban eder.

Kurban etinin bir kısmı kesim ücreti olarak verilebilir mi?

Kurban etinden kesim işini yapan kişinin ücreti verilemez. Hz. Ali'nin şöyle dediği rivayet edilmiştir: "Rasulullah (a.s), develer kesilirken başında durmamı, derilerini ve sırtlarındaki çullarını paylaştırmamı emretti ve onlardan herhangi bir şeyi kasap ücreti olarak vermeyi bana yasakladı ve kasap ücretini biz kendimiz veririz" buyurdu. (Müslim, “Edahî”, 28; Ebû Dâvûd, “Dahâyâ”, 9; Nesâî, “Dahâyâ”, 37)

Doğumdan sonra boynuzların elektrikle kurutulması hayvanın kurban olmasına engel olur mu?

Doğumun peşinden hayvanların boynuzlarının elektrik ve benzeri yöntemlerle kurutulması suretiyle boynuzsuz olarak büyüyen hayvanların kurban edilmeğe engel başka özürleri yoksa kurban edilmesinde bir sakınca yoktur.

Kurbanlık hayvanın elektrik veya narkoz şoku ile bayıltılarak kesilmesi caiz midir?

İster kurbanlık olsun ister etlik, hayvanın kesimi esnasında; hayvana fazla eziyet vermemek esastır. Bunun için (ölüm acısını azaltmak maksadıyla) kesim sırasında hayvanın elektrik veya narkoz vererek şok ile bayıltılması, bu hayvanın kurban olarak kabul edilmesine engel kusurlardan sayılmaz. Bu itibarla (şok etkisiyle ölmeden önce hemen) canlı olarak kesilmek kaydıyla, kurbanlık hayvanın elektrik veya benzeri bir şeyle şoklanmasında dinen bir sakınca yoktur. Şayet hayvan, henüz kesilmeden, şokun etkisiyle ölürse; o, kurban olamayacağı gibi eti de yenmez.

Kısırlaştırılmış hayvanlar kurban edilebilir mi?

Çeşitli amaçlarla kısırlaştırılmış veya burularak hadım hale getirilmiş hayvanlar kurban olarak kesilebilir. Kurban açısından bu herhangi bir eksiklik oluşturmamaktadır.

Alınan kurbanlığın ölmesi veya başka bir sebeple kesilememesi durumunda ne yapılmalıdır?

Almış olduğu kurbanlık hayvanı ölen kişi, yükümlülük şartlarını taşıması halinde, bayramın ilk üç gününde ise yeni bir kurbanlık alıp kesmesi, bayram günlerinden sonra ise kurban bedelini yoksullara vermesi gerekir. Zengin bir kimsenin aldığı kurbanlık hayvan, kurban günlerinden önce ölürse, bu kimsenin yeniden bir kurbanlık hayvan alması gerekir. Ancak kurbanlık hayvanı ölen kişi fakirse yeniden hayvan alıp kesmesi gerekmez.

Gebe hayvanın kurban edilmesi caiz midir?

Doğacak yavruların telef edilmesi söz konusu olduğu için gebe hayvanın kurban edilmesi doğru değildir. Mekruh

Kurbanlık olarak niyetlenilen bir hayvanın sütünden ve yününden yararlanmak caiz midir?

Kurban etmek üzere satın alınan veya kurban etmek niyeti ile belirlenin hayvanın kesim öncesinde sütünden ve yününden yararlanmak mekruhtur. Çünkü bu durumda hayvan satın alınmasından veya kurban edilmek üzere niyet edilmesinden itibaren kurbanlık olarak belirlenmiş olmaktadır. Şayet böyle bir hayvandan yararlanılmışsa bedeli sadaka olarak verilmelidir.

Taksitle kurban alınabilir mi?

Taksitle satın alınan hayvan kurban olarak kesilebilir.

Ölmüş kimseler için kurban kesilir mi?Son zamanlarda halkımız arasında yaygınlaşma eğilimi gösteren; ölü kurbanı

veya kabir kurbanı diye bir kurban çeşidi yoktur. Ancak, ölmüş birisi adına veya sevabı ölüye bağışlanmak üzere kurban

kesilebilir. Ayrıca, kurban borcu olup, hayatta iken vasiyet eden kişinin bıraktığı miras yeterli ise mirasçıları tarafından vasiyetinin yerine getirilmesi gerekir.

Fakat vasiyeti yoksa ölen kimseler için mirasçılarının kurban kesmeleri gerekmez. Ancak bir kimse, sevabını ölmüş bulunan anne veya babasına yahut diğer yakınlarına bağışlamak üzere, çeşitli hayır kurumlarına, fakir ve muhtaç kişilere bağışta bulunabileceği gibi, kurban da kesebilir.

Vasiyet yoksa kurban etinden kesen yiyebilir.

Satın alınan kurbana, daha sonra başkaları ortak edilebilir mi?

Kişi, mülkiyetinde olan veya kurban etmek amacıyla satın aldığı büyükbaş hayvana yedi kişiyi geçmemek şartıyla başkalarını ortak edebilir. Bu itibarla kurban edilmek üzere satın alınan bir büyük baş bir hayvana yedi kişiyi geçmemek kaydıyla daha sonradan da ortak olunabilir.

Kurban yerine sadaka vermekle bu ibadet yerine getirilmiş olur mu?

Fıkhi hükmü ister vacip, ister sünnet olsun; kurban ibadeti belirli şartları taşıyan hayvanların usulüne uygun olarak kesilmesiyle yerine getirilir.

Kurban bedelini veya kurbanlık hayvanı yoksullara ya da yardım kuruluşlarına vermek suretiyle, kurban ibadeti ifa edilmiş olmaz. Şüphesiz Allah Teâlâ’nın rızasını kazanmak niyetiyle, fakir ve muhtaçlara yardım etmek, iyilik ve ihsanda bulunmak da Müslüman’ın önemli vazifelerinden biridir. Ancak, bu iki ibadetten birini diğerinin alternatifi olarak algılamak dini açıdan doğru değildir.

İhmal sebebiyle kurban kesmeyen kimse ne yapmalıdır?

Şartlarını taşıdığı halde ihmal v.b sebeplerle kurban kesmeyen bir kimsenin, bir kurban bedelini fakirlere vermesi, ayrıca tövbe ve istiğfar etmesi gerekir.

Vekâlet yoluyla kurban kesilebilir mi?

Kurbanı, kişi kendisi kesebileceği gibi, vekâlet yoluyla başkasına da kestirebilir. Zira kurban mal ile yapılan bir ibadettir; mal ile yapılan ibadetler ise vekâlet caizdir.

Vekâlet yoluyla kurban kestiren kişi kendi bulunduğu yerde birisine vekâlet verebileceği gibi, başka bir yerdeki kişi veya kuruma da vekâlet verebilir.

Vekâlet, sözlü veya yazılı olarak ya da telefon, internet, faks ve benzeri iletişim araçları ile verilebilir.

DİN İŞLERİ YÜKSEK KURULU BAŞKANLIĞI Tarih: 02.11.2010

İdris YAVUZYİĞİT

Bayramı Geregi Gibi

Degerledirmek

Dadaşkent Merkez Camii Imam Hatibi

BAYRAMDA NELER YAPMALIYIZ ?

BİRBİRİMİZLE BAYRAMLAŞALIM. DARGINLIKLARI BİTİRELİM

، حنة أخيه على منهما واحد صدر في ليس أخاه يصافح مسلم من ماذنوبهما من مضى ما لهما الله يغفر حتى أيديهما تتفرق لم

Peygamberimiz (sav) buyuruyor ki : “Bir mü’min bir mü’min kardeşiyle kalplerinde bir kin bulunmaksızın

musafaha ederlerse elleri birbirinden ayrılmadan önce her ikisinin de geçmiş küçük günahları bağışlanır. “ (Beyhaki , Şuabul-İman)

KABİRLERİ ZİYARET EDELİM.

ركم اآلخرة ها تذك زوروا القبور فإنPeygamberimiz (sav) buyuruyor ki:

“ Kabirleri ziyaret ediniz. Çünkü kabirleri ziyaret size ahireti hatırlatır. “ (İbn Mace)

ANNE-BABA,BÜYÜKLERİMİZİ VE KÜÇÜKLERİMİZİ ZİYARET EDELİM.

ا من لم يوقر كبيرنا ويرحم صغيرنا ليس منPeygamberimiz (sav) buyuruyor ki :

“ Büyüklerine saygı, küçüklerine sevgi göstermeyen bizden değildir.“ (Tirmizi)

HASTALARIMIZI ZİYARET EDELİM.

ى يرجع ة حت عائد المريض في مخرفة الجنPeygamberimiz (sav) buyuruyor ki :

“Hasta ziyaret eden kimse, ziyaretten dönünceye kadar cennet bahçesindedir. “ (Müslim)

ŞEHİT KABİRLERİNİ VE AİLELERİNİ ZİYARET EDELİM.

ه فأقتل ي أقاتل في سبيل الل ذي نفسي بيده وددت أن والثم أحيا

ثم أقتل ثم أحيا ثم أقتلPeygamberimiz (sav) buyuruyor ki :

“ Allah’a yemin ederim ki, Allah yolunda savaşıp şehit olmayı, yine diriltilip şehit olmayı, tekrar diriltilip şehit olmayı çok isterim. “ (Buhari)

YOKSULLARA , FAKİRLERE,YETİMLERE YARDIM EDELİM.

كاة قنطرة اإلسالم الزAkrabalarımız arasında ve çevremizde bulunan yoksullara, yetimlere , yardım edelim. Fakir öğrencilere burs verelim .

Bayramda kestiğimiz kurban etlerinden verelim .Bayramda onları sevindirelim

KUR’AN VE MEALİNİ OKUYALIM.

مه م القرآن وعل خيركم من تعلPeygamberimiz (sav) buyuruyor ki :

“Sizin en hayırlınız Kur’an’ı öğrenen ve öğreteninizdir. “ (Buhari)

CAMİLERİMİZİ İMAR EDELİM.

ة ه له مثله في الجن ه مسجدا بنى الل من بنى للPeygamberimiz (sav) buyuruyor ki :

“Kim bir mescid yaparsa Allah’ da ona cennette benzeri saray yapar. “ (Tirmizi)

BAYRAM GECELERİ VE GÜNLERİNİ İHYA EDELİM.

لم يمت قلبه يوم تموت ي الفطر وليلة األضح من أحياليلة: Peygamberimiz (sav) buyuruyor kiالقلوب

“kim kurban bayramı gecelerini ihya ederse kalplerin öldüğü günde kalbi ölmez“ .

DUA EDELİM

الدعاء مخ العبادةPeygamberimiz (sav) buyuruyor ki :

“Dua ibadetin özüdür. “ (Tirmizi)

BAYRAM GECELERİ VE GÜNLERİNİ İHYA EDELİM.

ان الدعاء يستجاب في -أفضل األيام عند الله يوم النحر :وليلة الفطر وليلة االضحى خمس ليال في ليلة الجمعة

واول ليلة من رجب وليلة النصف من شعبان Peygamberimiz (sav) buyuruyor ki :

“5 gecede yapılan dualar kabul edilir. Bunlardan birisi de kurban bayramı geceleridir. “ (Sünen-i Beyhaki)

HAZIRLAYAN

İdris YAVUZYİĞİT

Dadaşkent Merkez Camii Imam Hatibi