Upload
others
View
15
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
TUumlRKİYE ULUSAL COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ
ENTEGRASYON PROJESİ
GEOSERVER İLE WEB SERVİSİ YAYINLAMA
EĞİTİM DOKUumlMANI
Nisan 2021
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ GENEL MUumlDUumlRLUumlĞUuml
İş bu dokuumlman Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa tabidir ve iccedileriğine ilişkin her tuumlrluuml fikri ve sınai haklar ile tuumlm telif hakları ve diğer fikri ve sınai muumllkiyet
hakları Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığırsquona aittir İşbu dokuumlman Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve Tuumlrk Ceza Kanunu kapsamında korunmaktadır Dokuumlmanda yer
alan bilgilerin ccediloğaltılması saklanması veya işleme tutulması da dacirchil Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığırsquonın oumlnceden yazılı iznine tabidir Bu sebeple işbu
dokuumlmanlarda yer alan bilgiler Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığırsquonın yazılı izni olmadan hiccedilbir şekilde ccediloğaltılamaz yayınlanamaz kopyalanamaz sunulamaz ve
aktarılamaz
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No ii
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
İCcedilİNDEKİLER
KISALTMALAR vi
TANIMLAMALAR vii
1 GİRİŞ 1
2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA 4
21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma 6
22 Depo (Store) Oluşturma 10
23 Katman (Layer) Oluşturma 14
24 Stil (Style) Oluşturma 20
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma 25
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) 29
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA 32
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA 40
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR 42
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME 43
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No iii
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
ŞEKİLLER
Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi 1
Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi 1
Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri 3
Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı 4
Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi 4
Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği 5
Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma 6
Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme 7
Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı 7
Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme 8
Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi 9
Şekil 12 Depolar (Stores) 10
Şekil 13 Depo Oluşturma 11
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi 12
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri 13
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma 14
Şekil 17 Katmanlar (Layers) 15
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme 16
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama 17
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma 18
Şekil 21 Sınır Koordinatları 18
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme 19
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma 20
Şekil 24 Stil Ekleme 21
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri 21
Şekil 26 Stil İccedileriği 22
Şekil 27 SLD Dosyası 22
Şekil 28 Hatasız Kod 23
Şekil 29 Hatalı Kod 23
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No iv
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı 23
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama 24
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama 24
Şekil 33 Katman Grupları 25
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme 26
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma 26
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme 27
Şekil 37 Katman Listesi 27
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması 28
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama 28
Şekil 40 Katman Oumln izleme 29
Şekil 41 Katman Oumln izleme 30
Şekil 42 Tuumlm Formatlar 30
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme 31
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları 31
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma 32
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi 33
Şekil 47 Katmanlar 34
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi 34
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama 35
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi 35
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi 36
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması 36
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme 37
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme 38
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi 39
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı 41
Şekil 57 SRS Tanımlaması 41
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No v
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
TABLOLAR
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri 42
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No vi
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
KISALTMALAR
CAD Computer Aided Design
CRS Coğrafi Referans Sistemi
EPSG European Petroleum Survey Group
GIS Coğrafi Bilgi Sistemi
GML Geography Markup Language (Coğrafi İşaretleme Dili)
ISO International Organization for Standardization
KML Keyhole Markup Language (Anahtar Deliği Biccedilimlendirme Dili )
OGC Open Geospatial Consortium
SLD Styled Layer Descriptor
TUCBS Tuumlrkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi
URL Uniform Resource Locator
WMS Web Map Service (Web Harita Servisi)
WFS Web Feature Service (Web Detay Servisi)
WCS Web Coverage Service (Web Raster Servisi)
WFS-T Web Feature Service-Transaction (Web Transactional Detay Servisi)
WMTS Web Map Tile Service (Web Harita Doumlşeme Servisi)
XML Genişletilebilir Biccedilimlendirme Dili
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No vii
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
TANIMLAMALAR
GeoJSON Coğrafi veri değişimi iccedilin kullanılan bir biccedilim olan GeoJSON biccediliminde
oluşturulan JSON dosyası noktaları ccedilizgileri ccedilokgenleri ve diğer benzer ilkelleri destekler
yollar su kuumltleleri binalar ve ilgi noktaları gibi nesneleri tanımlamak iccedilin kullanılır
GeoServer Kullanıcıların coğrafi mekansal verileri paylaşmasına işlemesine ve
duumlzenlemesine izin veren accedilık kaynaklı bir coğrafi veri sunucu uygulamasıdır
GeoTIFF Coğrafi referans bilgilerinin bir TIFF dosyasına goumlmuumllmesine izin veren bir kamu
malı meta veri standardıdır
GML Coğrafi verilerin sistemler arası aktarılması işlemleri iccedilin geliştirilen bir XML
ldquodialectrdquodir
KML KML dosyaları konumları goumlruumlntuuml bindirmelerini video bağlantılarını ve ccedilizgiler
şekiller 3B goumlruumlntuumller ve noktalar gibi modelleme bilgilerini depolayarak coğrafi accedilıklama ve
goumlrselleştirmeyi ifade etmek iccedilin XML kullanır
OpenLayers Sunucu tarafı bağımlılığı bulunmayan en modern web tarayıcılarında harita
verilerini goumlruumlntuumllemek iccedilin fonksiyonel harita uygulamaları geliştirmesini sağlayan accedilık
kaynak kodlu JavaScript kuumltuumlphanesidir
PostGIS Coğrafi bilgi sistemleri nesnelerinin veritabanında depolanmasına izin veren bir
PostgreSQL veritabanı uzantısıdır Tamamen uumlcretsizdir ve accedilık kaynak kodludur PostGIS
GIST tabanlı R-Tree uzamsal dizinleri iccedilin destek ve GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin
işlevler iccedilerir GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin fonksiyonlar iccedilerir
QGIS veri goumlruumlntuumlleme duumlzenleme ve ccediloumlzuumlmleme yetenekleri sağlayan ccediloklu platform
destekli oumlzguumlr ve accedilık kaynaklı bir coğrafi bilgi sistemi (CBS) yazılımıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 1
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 GİRİŞ
Java tabanlı accedilık kaynak kodlu bir yazılım olan GeoServer kullanıcıların farklı ortamlardan
coğrafi verilere ulaşmasını ve bu verilerle ccedilalışmasını sağlar OGC standartlarında web
servislerinin (WCS WMS WFS WMTS WFS-T) oluşturulmasını sağlayan GeoServer veri
kaynağı olarak vektoumlr (Oracle Spatial ArcSDE DB2 MySQL PostGIS Shapefiles ve Web
Servisleri) ve raster (ArcGrid GeoTiff 51 Jpeg2000 ECW MrSID) veriler kullanabilmekle
beraber standart protokollerde uumlretilmiş olan KML GML GeoRSS GeoPDF gibi formatları da
okuyabilmektedir GeoServer iccedilerisindeki OpenLayers entegrasyonu sayesinde servis edilen
veriler internet uumlzerinden sorgulanıp eş zamanlı goumlruumlntuumllenebilmektedir
GeoServer uygulamasını Şekil 1rsquode goumlsterilen adresten guumlncel suumlruumlmuumlne ulaşılabilir
GeoServer uygulaması iccedilin teknik kurulum dokuumlmanına Şekil 2rsquode goumlsterilen adresten
ulaşılabilir
Uygulama İndirme Adresi
httpgeoserverorgdownload
Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi
Kurulum Dokuumlman Adresi
httpsdocsgeoserverorglatestenuserinstallationindexhtmlinstallation
Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 2
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Open Geospatial Consortium (OGC) 500rsquoden fazla şirket uumlniversite devlet kurumu ve kacircr
amacı guumltmeyen araştırma kuruluşlarının bir araya gelerek oluşturduğu uluslararası birliktir OGC
mekacircnsal standartlar uumlretmekte ve birlikte ccedilalışabilirlik amacıyla bu standartları accedilık formatlarla
kullanıcılara sunmaktadır OGC şimdiye kadar 30rsquodan fazla standart yayınlamıştır Coğrafi veriye
youmlnelik en ccedilok kullanılan standartlar Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) Web
Raster Servisi (WCS) Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS) Web İşlem Servisi (WPS) ve Stilli
Katman Tanımlayıcı (SLD) olarak sıralanabilir Bu servisler coğrafi veri setlerini web ara
yuumlzuumlnde goumlruumlntuumllemek youmlnlendirmek yakınlaştırmak uzaklaştırmak kaydırmak lejant bilgisini
ve ilişkili metaveri iccedileriğinin goumlruumlntuumllenmesi iccedilin kullanılan servislerdir
Web Harita Servisi (WMS Web Map Service) GetMap ve GetFeatureInfo gibi URL
isteklerinin standart Web tarayıcılarıyla yapılması ve sunucunun bu isteklere harita veya veri
olarak cevap vermesi şeklinde gerccedilekleşen işlemlerle ilgili yayımlanmış olan servis standardıdır
WMS standardının son suumlruumlmuuml (v13) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da
standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19128)
Web Detay Servisi (WFS Web Feature Service) WMS benzeri URL istekleri ile
sunucularda vektoumlr formatında tutulan verilere erişim goumlruumlntuumlleme ve duumlzenleme imkacircnı sağlayan
standarttır Veri formatı olarak OGC standardı olan Coğrafi İşaretleme Dili (GML) veya GeoJSON
gibi formatlar kullanılmaktadır WFS standardının son suumlruumlmuuml (v22) Uluslararası Standartlar
Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19142)
Web Transactional Detay Servisi (WFS-T Web Feature Service-Transaction) servis ile
WFS ile sunulan verilerin yenisini yaratma silme guumlncellenmesini olanak sağlanır Bu işlemler
yetkiye bağlıdır
Web Raster Servisi (WCS Web Coverage Service) uydu goumlruumlntuumlleri sayısal hava
fotoğrafları sayısal yuumlkseklik verileri ve diğer piksel temelli zamanmekacircn belirten verilere erişim
ve indirme imkacircnı sağlayan standarttır WCS standardının son suumlruumlmuuml (v21) Uluslararası
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19123)
Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS Web Map Tile Service) her oumllccedilek aralığı iccedilin
karolanan vektoumlr ve raster verilerin sunucuda disklerde imaj olarak saklanması ve kullanıcının
sadece goumlruumlntuumllediği yere ait verinin goumlruumlntuumllediği oumllccedilekteki verisinin goumlruumlntuumllendiği servistir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 3
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler
uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS
standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da
standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr
veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin
kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML
temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını
kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri
Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web
Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 4
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA
Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına
kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer
anasayfasına ulaşılmaktadır
Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı
GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı
ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş
yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir
Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 5
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm
işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır
Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği
Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı
formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın
yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur
Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının
bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir
Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi
goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup
olmadığını iccedilerir
Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi
goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini
ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir
Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman
gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller
İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 6
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma
Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır
Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır
1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )
seccedililerek ulaşılır
Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 7
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan
eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme
3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve
ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi
httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır
Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 8
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında
sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir
Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme
Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona
httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices
adresinden erişim sağlanabilir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 9
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir
Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 10
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
22 Depo (Store) Oluşturma
Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa
tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile
yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 12 Depolar (Stores)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 11
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı
depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir
Şekil 13 Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10
Sayfa No 12
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote
goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi
verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode
olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No ii
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
İCcedilİNDEKİLER
KISALTMALAR vi
TANIMLAMALAR vii
1 GİRİŞ 1
2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA 4
21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma 6
22 Depo (Store) Oluşturma 10
23 Katman (Layer) Oluşturma 14
24 Stil (Style) Oluşturma 20
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma 25
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) 29
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA 32
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA 40
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR 42
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME 43
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No iii
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
ŞEKİLLER
Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi 1
Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi 1
Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri 3
Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı 4
Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi 4
Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği 5
Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma 6
Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme 7
Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı 7
Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme 8
Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi 9
Şekil 12 Depolar (Stores) 10
Şekil 13 Depo Oluşturma 11
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi 12
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri 13
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma 14
Şekil 17 Katmanlar (Layers) 15
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme 16
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama 17
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma 18
Şekil 21 Sınır Koordinatları 18
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme 19
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma 20
Şekil 24 Stil Ekleme 21
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri 21
Şekil 26 Stil İccedileriği 22
Şekil 27 SLD Dosyası 22
Şekil 28 Hatasız Kod 23
Şekil 29 Hatalı Kod 23
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No iv
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı 23
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama 24
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama 24
Şekil 33 Katman Grupları 25
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme 26
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma 26
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme 27
Şekil 37 Katman Listesi 27
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması 28
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama 28
Şekil 40 Katman Oumln izleme 29
Şekil 41 Katman Oumln izleme 30
Şekil 42 Tuumlm Formatlar 30
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme 31
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları 31
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma 32
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi 33
Şekil 47 Katmanlar 34
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi 34
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama 35
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi 35
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi 36
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması 36
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme 37
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme 38
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi 39
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı 41
Şekil 57 SRS Tanımlaması 41
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No v
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
TABLOLAR
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri 42
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No vi
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
KISALTMALAR
CAD Computer Aided Design
CRS Coğrafi Referans Sistemi
EPSG European Petroleum Survey Group
GIS Coğrafi Bilgi Sistemi
GML Geography Markup Language (Coğrafi İşaretleme Dili)
ISO International Organization for Standardization
KML Keyhole Markup Language (Anahtar Deliği Biccedilimlendirme Dili )
OGC Open Geospatial Consortium
SLD Styled Layer Descriptor
TUCBS Tuumlrkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi
URL Uniform Resource Locator
WMS Web Map Service (Web Harita Servisi)
WFS Web Feature Service (Web Detay Servisi)
WCS Web Coverage Service (Web Raster Servisi)
WFS-T Web Feature Service-Transaction (Web Transactional Detay Servisi)
WMTS Web Map Tile Service (Web Harita Doumlşeme Servisi)
XML Genişletilebilir Biccedilimlendirme Dili
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No vii
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
TANIMLAMALAR
GeoJSON Coğrafi veri değişimi iccedilin kullanılan bir biccedilim olan GeoJSON biccediliminde
oluşturulan JSON dosyası noktaları ccedilizgileri ccedilokgenleri ve diğer benzer ilkelleri destekler
yollar su kuumltleleri binalar ve ilgi noktaları gibi nesneleri tanımlamak iccedilin kullanılır
GeoServer Kullanıcıların coğrafi mekansal verileri paylaşmasına işlemesine ve
duumlzenlemesine izin veren accedilık kaynaklı bir coğrafi veri sunucu uygulamasıdır
GeoTIFF Coğrafi referans bilgilerinin bir TIFF dosyasına goumlmuumllmesine izin veren bir kamu
malı meta veri standardıdır
GML Coğrafi verilerin sistemler arası aktarılması işlemleri iccedilin geliştirilen bir XML
ldquodialectrdquodir
KML KML dosyaları konumları goumlruumlntuuml bindirmelerini video bağlantılarını ve ccedilizgiler
şekiller 3B goumlruumlntuumller ve noktalar gibi modelleme bilgilerini depolayarak coğrafi accedilıklama ve
goumlrselleştirmeyi ifade etmek iccedilin XML kullanır
OpenLayers Sunucu tarafı bağımlılığı bulunmayan en modern web tarayıcılarında harita
verilerini goumlruumlntuumllemek iccedilin fonksiyonel harita uygulamaları geliştirmesini sağlayan accedilık
kaynak kodlu JavaScript kuumltuumlphanesidir
PostGIS Coğrafi bilgi sistemleri nesnelerinin veritabanında depolanmasına izin veren bir
PostgreSQL veritabanı uzantısıdır Tamamen uumlcretsizdir ve accedilık kaynak kodludur PostGIS
GIST tabanlı R-Tree uzamsal dizinleri iccedilin destek ve GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin
işlevler iccedilerir GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin fonksiyonlar iccedilerir
QGIS veri goumlruumlntuumlleme duumlzenleme ve ccediloumlzuumlmleme yetenekleri sağlayan ccediloklu platform
destekli oumlzguumlr ve accedilık kaynaklı bir coğrafi bilgi sistemi (CBS) yazılımıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 1
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 GİRİŞ
Java tabanlı accedilık kaynak kodlu bir yazılım olan GeoServer kullanıcıların farklı ortamlardan
coğrafi verilere ulaşmasını ve bu verilerle ccedilalışmasını sağlar OGC standartlarında web
servislerinin (WCS WMS WFS WMTS WFS-T) oluşturulmasını sağlayan GeoServer veri
kaynağı olarak vektoumlr (Oracle Spatial ArcSDE DB2 MySQL PostGIS Shapefiles ve Web
Servisleri) ve raster (ArcGrid GeoTiff 51 Jpeg2000 ECW MrSID) veriler kullanabilmekle
beraber standart protokollerde uumlretilmiş olan KML GML GeoRSS GeoPDF gibi formatları da
okuyabilmektedir GeoServer iccedilerisindeki OpenLayers entegrasyonu sayesinde servis edilen
veriler internet uumlzerinden sorgulanıp eş zamanlı goumlruumlntuumllenebilmektedir
GeoServer uygulamasını Şekil 1rsquode goumlsterilen adresten guumlncel suumlruumlmuumlne ulaşılabilir
GeoServer uygulaması iccedilin teknik kurulum dokuumlmanına Şekil 2rsquode goumlsterilen adresten
ulaşılabilir
Uygulama İndirme Adresi
httpgeoserverorgdownload
Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi
Kurulum Dokuumlman Adresi
httpsdocsgeoserverorglatestenuserinstallationindexhtmlinstallation
Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 2
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Open Geospatial Consortium (OGC) 500rsquoden fazla şirket uumlniversite devlet kurumu ve kacircr
amacı guumltmeyen araştırma kuruluşlarının bir araya gelerek oluşturduğu uluslararası birliktir OGC
mekacircnsal standartlar uumlretmekte ve birlikte ccedilalışabilirlik amacıyla bu standartları accedilık formatlarla
kullanıcılara sunmaktadır OGC şimdiye kadar 30rsquodan fazla standart yayınlamıştır Coğrafi veriye
youmlnelik en ccedilok kullanılan standartlar Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) Web
Raster Servisi (WCS) Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS) Web İşlem Servisi (WPS) ve Stilli
Katman Tanımlayıcı (SLD) olarak sıralanabilir Bu servisler coğrafi veri setlerini web ara
yuumlzuumlnde goumlruumlntuumllemek youmlnlendirmek yakınlaştırmak uzaklaştırmak kaydırmak lejant bilgisini
ve ilişkili metaveri iccedileriğinin goumlruumlntuumllenmesi iccedilin kullanılan servislerdir
Web Harita Servisi (WMS Web Map Service) GetMap ve GetFeatureInfo gibi URL
isteklerinin standart Web tarayıcılarıyla yapılması ve sunucunun bu isteklere harita veya veri
olarak cevap vermesi şeklinde gerccedilekleşen işlemlerle ilgili yayımlanmış olan servis standardıdır
WMS standardının son suumlruumlmuuml (v13) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da
standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19128)
Web Detay Servisi (WFS Web Feature Service) WMS benzeri URL istekleri ile
sunucularda vektoumlr formatında tutulan verilere erişim goumlruumlntuumlleme ve duumlzenleme imkacircnı sağlayan
standarttır Veri formatı olarak OGC standardı olan Coğrafi İşaretleme Dili (GML) veya GeoJSON
gibi formatlar kullanılmaktadır WFS standardının son suumlruumlmuuml (v22) Uluslararası Standartlar
Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19142)
Web Transactional Detay Servisi (WFS-T Web Feature Service-Transaction) servis ile
WFS ile sunulan verilerin yenisini yaratma silme guumlncellenmesini olanak sağlanır Bu işlemler
yetkiye bağlıdır
Web Raster Servisi (WCS Web Coverage Service) uydu goumlruumlntuumlleri sayısal hava
fotoğrafları sayısal yuumlkseklik verileri ve diğer piksel temelli zamanmekacircn belirten verilere erişim
ve indirme imkacircnı sağlayan standarttır WCS standardının son suumlruumlmuuml (v21) Uluslararası
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19123)
Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS Web Map Tile Service) her oumllccedilek aralığı iccedilin
karolanan vektoumlr ve raster verilerin sunucuda disklerde imaj olarak saklanması ve kullanıcının
sadece goumlruumlntuumllediği yere ait verinin goumlruumlntuumllediği oumllccedilekteki verisinin goumlruumlntuumllendiği servistir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 3
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler
uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS
standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da
standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr
veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin
kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML
temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını
kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri
Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web
Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 4
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA
Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına
kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer
anasayfasına ulaşılmaktadır
Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı
GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı
ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş
yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir
Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 5
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm
işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır
Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği
Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı
formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın
yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur
Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının
bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir
Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi
goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup
olmadığını iccedilerir
Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi
goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini
ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir
Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman
gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller
İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 6
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma
Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır
Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır
1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )
seccedililerek ulaşılır
Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 7
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan
eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme
3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve
ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi
httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır
Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 8
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında
sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir
Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme
Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona
httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices
adresinden erişim sağlanabilir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 9
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir
Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 10
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
22 Depo (Store) Oluşturma
Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa
tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile
yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 12 Depolar (Stores)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 11
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı
depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir
Şekil 13 Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10
Sayfa No 12
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote
goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi
verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode
olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No iii
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
ŞEKİLLER
Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi 1
Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi 1
Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri 3
Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı 4
Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi 4
Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği 5
Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma 6
Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme 7
Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı 7
Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme 8
Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi 9
Şekil 12 Depolar (Stores) 10
Şekil 13 Depo Oluşturma 11
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi 12
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri 13
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma 14
Şekil 17 Katmanlar (Layers) 15
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme 16
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama 17
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma 18
Şekil 21 Sınır Koordinatları 18
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme 19
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma 20
Şekil 24 Stil Ekleme 21
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri 21
Şekil 26 Stil İccedileriği 22
Şekil 27 SLD Dosyası 22
Şekil 28 Hatasız Kod 23
Şekil 29 Hatalı Kod 23
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No iv
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı 23
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama 24
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama 24
Şekil 33 Katman Grupları 25
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme 26
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma 26
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme 27
Şekil 37 Katman Listesi 27
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması 28
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama 28
Şekil 40 Katman Oumln izleme 29
Şekil 41 Katman Oumln izleme 30
Şekil 42 Tuumlm Formatlar 30
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme 31
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları 31
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma 32
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi 33
Şekil 47 Katmanlar 34
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi 34
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama 35
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi 35
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi 36
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması 36
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme 37
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme 38
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi 39
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı 41
Şekil 57 SRS Tanımlaması 41
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No v
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
TABLOLAR
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri 42
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No vi
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
KISALTMALAR
CAD Computer Aided Design
CRS Coğrafi Referans Sistemi
EPSG European Petroleum Survey Group
GIS Coğrafi Bilgi Sistemi
GML Geography Markup Language (Coğrafi İşaretleme Dili)
ISO International Organization for Standardization
KML Keyhole Markup Language (Anahtar Deliği Biccedilimlendirme Dili )
OGC Open Geospatial Consortium
SLD Styled Layer Descriptor
TUCBS Tuumlrkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi
URL Uniform Resource Locator
WMS Web Map Service (Web Harita Servisi)
WFS Web Feature Service (Web Detay Servisi)
WCS Web Coverage Service (Web Raster Servisi)
WFS-T Web Feature Service-Transaction (Web Transactional Detay Servisi)
WMTS Web Map Tile Service (Web Harita Doumlşeme Servisi)
XML Genişletilebilir Biccedilimlendirme Dili
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No vii
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
TANIMLAMALAR
GeoJSON Coğrafi veri değişimi iccedilin kullanılan bir biccedilim olan GeoJSON biccediliminde
oluşturulan JSON dosyası noktaları ccedilizgileri ccedilokgenleri ve diğer benzer ilkelleri destekler
yollar su kuumltleleri binalar ve ilgi noktaları gibi nesneleri tanımlamak iccedilin kullanılır
GeoServer Kullanıcıların coğrafi mekansal verileri paylaşmasına işlemesine ve
duumlzenlemesine izin veren accedilık kaynaklı bir coğrafi veri sunucu uygulamasıdır
GeoTIFF Coğrafi referans bilgilerinin bir TIFF dosyasına goumlmuumllmesine izin veren bir kamu
malı meta veri standardıdır
GML Coğrafi verilerin sistemler arası aktarılması işlemleri iccedilin geliştirilen bir XML
ldquodialectrdquodir
KML KML dosyaları konumları goumlruumlntuuml bindirmelerini video bağlantılarını ve ccedilizgiler
şekiller 3B goumlruumlntuumller ve noktalar gibi modelleme bilgilerini depolayarak coğrafi accedilıklama ve
goumlrselleştirmeyi ifade etmek iccedilin XML kullanır
OpenLayers Sunucu tarafı bağımlılığı bulunmayan en modern web tarayıcılarında harita
verilerini goumlruumlntuumllemek iccedilin fonksiyonel harita uygulamaları geliştirmesini sağlayan accedilık
kaynak kodlu JavaScript kuumltuumlphanesidir
PostGIS Coğrafi bilgi sistemleri nesnelerinin veritabanında depolanmasına izin veren bir
PostgreSQL veritabanı uzantısıdır Tamamen uumlcretsizdir ve accedilık kaynak kodludur PostGIS
GIST tabanlı R-Tree uzamsal dizinleri iccedilin destek ve GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin
işlevler iccedilerir GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin fonksiyonlar iccedilerir
QGIS veri goumlruumlntuumlleme duumlzenleme ve ccediloumlzuumlmleme yetenekleri sağlayan ccediloklu platform
destekli oumlzguumlr ve accedilık kaynaklı bir coğrafi bilgi sistemi (CBS) yazılımıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 1
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 GİRİŞ
Java tabanlı accedilık kaynak kodlu bir yazılım olan GeoServer kullanıcıların farklı ortamlardan
coğrafi verilere ulaşmasını ve bu verilerle ccedilalışmasını sağlar OGC standartlarında web
servislerinin (WCS WMS WFS WMTS WFS-T) oluşturulmasını sağlayan GeoServer veri
kaynağı olarak vektoumlr (Oracle Spatial ArcSDE DB2 MySQL PostGIS Shapefiles ve Web
Servisleri) ve raster (ArcGrid GeoTiff 51 Jpeg2000 ECW MrSID) veriler kullanabilmekle
beraber standart protokollerde uumlretilmiş olan KML GML GeoRSS GeoPDF gibi formatları da
okuyabilmektedir GeoServer iccedilerisindeki OpenLayers entegrasyonu sayesinde servis edilen
veriler internet uumlzerinden sorgulanıp eş zamanlı goumlruumlntuumllenebilmektedir
GeoServer uygulamasını Şekil 1rsquode goumlsterilen adresten guumlncel suumlruumlmuumlne ulaşılabilir
GeoServer uygulaması iccedilin teknik kurulum dokuumlmanına Şekil 2rsquode goumlsterilen adresten
ulaşılabilir
Uygulama İndirme Adresi
httpgeoserverorgdownload
Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi
Kurulum Dokuumlman Adresi
httpsdocsgeoserverorglatestenuserinstallationindexhtmlinstallation
Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 2
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Open Geospatial Consortium (OGC) 500rsquoden fazla şirket uumlniversite devlet kurumu ve kacircr
amacı guumltmeyen araştırma kuruluşlarının bir araya gelerek oluşturduğu uluslararası birliktir OGC
mekacircnsal standartlar uumlretmekte ve birlikte ccedilalışabilirlik amacıyla bu standartları accedilık formatlarla
kullanıcılara sunmaktadır OGC şimdiye kadar 30rsquodan fazla standart yayınlamıştır Coğrafi veriye
youmlnelik en ccedilok kullanılan standartlar Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) Web
Raster Servisi (WCS) Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS) Web İşlem Servisi (WPS) ve Stilli
Katman Tanımlayıcı (SLD) olarak sıralanabilir Bu servisler coğrafi veri setlerini web ara
yuumlzuumlnde goumlruumlntuumllemek youmlnlendirmek yakınlaştırmak uzaklaştırmak kaydırmak lejant bilgisini
ve ilişkili metaveri iccedileriğinin goumlruumlntuumllenmesi iccedilin kullanılan servislerdir
Web Harita Servisi (WMS Web Map Service) GetMap ve GetFeatureInfo gibi URL
isteklerinin standart Web tarayıcılarıyla yapılması ve sunucunun bu isteklere harita veya veri
olarak cevap vermesi şeklinde gerccedilekleşen işlemlerle ilgili yayımlanmış olan servis standardıdır
WMS standardının son suumlruumlmuuml (v13) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da
standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19128)
Web Detay Servisi (WFS Web Feature Service) WMS benzeri URL istekleri ile
sunucularda vektoumlr formatında tutulan verilere erişim goumlruumlntuumlleme ve duumlzenleme imkacircnı sağlayan
standarttır Veri formatı olarak OGC standardı olan Coğrafi İşaretleme Dili (GML) veya GeoJSON
gibi formatlar kullanılmaktadır WFS standardının son suumlruumlmuuml (v22) Uluslararası Standartlar
Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19142)
Web Transactional Detay Servisi (WFS-T Web Feature Service-Transaction) servis ile
WFS ile sunulan verilerin yenisini yaratma silme guumlncellenmesini olanak sağlanır Bu işlemler
yetkiye bağlıdır
Web Raster Servisi (WCS Web Coverage Service) uydu goumlruumlntuumlleri sayısal hava
fotoğrafları sayısal yuumlkseklik verileri ve diğer piksel temelli zamanmekacircn belirten verilere erişim
ve indirme imkacircnı sağlayan standarttır WCS standardının son suumlruumlmuuml (v21) Uluslararası
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19123)
Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS Web Map Tile Service) her oumllccedilek aralığı iccedilin
karolanan vektoumlr ve raster verilerin sunucuda disklerde imaj olarak saklanması ve kullanıcının
sadece goumlruumlntuumllediği yere ait verinin goumlruumlntuumllediği oumllccedilekteki verisinin goumlruumlntuumllendiği servistir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 3
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler
uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS
standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da
standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr
veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin
kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML
temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını
kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri
Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web
Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 4
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA
Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına
kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer
anasayfasına ulaşılmaktadır
Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı
GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı
ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş
yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir
Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 5
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm
işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır
Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği
Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı
formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın
yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur
Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının
bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir
Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi
goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup
olmadığını iccedilerir
Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi
goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini
ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir
Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman
gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller
İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 6
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma
Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır
Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır
1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )
seccedililerek ulaşılır
Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 7
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan
eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme
3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve
ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi
httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır
Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 8
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında
sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir
Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme
Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona
httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices
adresinden erişim sağlanabilir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 9
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir
Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 10
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
22 Depo (Store) Oluşturma
Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa
tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile
yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 12 Depolar (Stores)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 11
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı
depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir
Şekil 13 Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10
Sayfa No 12
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote
goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi
verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode
olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No iv
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı 23
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama 24
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama 24
Şekil 33 Katman Grupları 25
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme 26
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma 26
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme 27
Şekil 37 Katman Listesi 27
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması 28
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama 28
Şekil 40 Katman Oumln izleme 29
Şekil 41 Katman Oumln izleme 30
Şekil 42 Tuumlm Formatlar 30
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme 31
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları 31
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma 32
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi 33
Şekil 47 Katmanlar 34
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi 34
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama 35
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi 35
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi 36
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması 36
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme 37
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme 38
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi 39
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı 41
Şekil 57 SRS Tanımlaması 41
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No v
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
TABLOLAR
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri 42
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No vi
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
KISALTMALAR
CAD Computer Aided Design
CRS Coğrafi Referans Sistemi
EPSG European Petroleum Survey Group
GIS Coğrafi Bilgi Sistemi
GML Geography Markup Language (Coğrafi İşaretleme Dili)
ISO International Organization for Standardization
KML Keyhole Markup Language (Anahtar Deliği Biccedilimlendirme Dili )
OGC Open Geospatial Consortium
SLD Styled Layer Descriptor
TUCBS Tuumlrkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi
URL Uniform Resource Locator
WMS Web Map Service (Web Harita Servisi)
WFS Web Feature Service (Web Detay Servisi)
WCS Web Coverage Service (Web Raster Servisi)
WFS-T Web Feature Service-Transaction (Web Transactional Detay Servisi)
WMTS Web Map Tile Service (Web Harita Doumlşeme Servisi)
XML Genişletilebilir Biccedilimlendirme Dili
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No vii
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
TANIMLAMALAR
GeoJSON Coğrafi veri değişimi iccedilin kullanılan bir biccedilim olan GeoJSON biccediliminde
oluşturulan JSON dosyası noktaları ccedilizgileri ccedilokgenleri ve diğer benzer ilkelleri destekler
yollar su kuumltleleri binalar ve ilgi noktaları gibi nesneleri tanımlamak iccedilin kullanılır
GeoServer Kullanıcıların coğrafi mekansal verileri paylaşmasına işlemesine ve
duumlzenlemesine izin veren accedilık kaynaklı bir coğrafi veri sunucu uygulamasıdır
GeoTIFF Coğrafi referans bilgilerinin bir TIFF dosyasına goumlmuumllmesine izin veren bir kamu
malı meta veri standardıdır
GML Coğrafi verilerin sistemler arası aktarılması işlemleri iccedilin geliştirilen bir XML
ldquodialectrdquodir
KML KML dosyaları konumları goumlruumlntuuml bindirmelerini video bağlantılarını ve ccedilizgiler
şekiller 3B goumlruumlntuumller ve noktalar gibi modelleme bilgilerini depolayarak coğrafi accedilıklama ve
goumlrselleştirmeyi ifade etmek iccedilin XML kullanır
OpenLayers Sunucu tarafı bağımlılığı bulunmayan en modern web tarayıcılarında harita
verilerini goumlruumlntuumllemek iccedilin fonksiyonel harita uygulamaları geliştirmesini sağlayan accedilık
kaynak kodlu JavaScript kuumltuumlphanesidir
PostGIS Coğrafi bilgi sistemleri nesnelerinin veritabanında depolanmasına izin veren bir
PostgreSQL veritabanı uzantısıdır Tamamen uumlcretsizdir ve accedilık kaynak kodludur PostGIS
GIST tabanlı R-Tree uzamsal dizinleri iccedilin destek ve GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin
işlevler iccedilerir GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin fonksiyonlar iccedilerir
QGIS veri goumlruumlntuumlleme duumlzenleme ve ccediloumlzuumlmleme yetenekleri sağlayan ccediloklu platform
destekli oumlzguumlr ve accedilık kaynaklı bir coğrafi bilgi sistemi (CBS) yazılımıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 1
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 GİRİŞ
Java tabanlı accedilık kaynak kodlu bir yazılım olan GeoServer kullanıcıların farklı ortamlardan
coğrafi verilere ulaşmasını ve bu verilerle ccedilalışmasını sağlar OGC standartlarında web
servislerinin (WCS WMS WFS WMTS WFS-T) oluşturulmasını sağlayan GeoServer veri
kaynağı olarak vektoumlr (Oracle Spatial ArcSDE DB2 MySQL PostGIS Shapefiles ve Web
Servisleri) ve raster (ArcGrid GeoTiff 51 Jpeg2000 ECW MrSID) veriler kullanabilmekle
beraber standart protokollerde uumlretilmiş olan KML GML GeoRSS GeoPDF gibi formatları da
okuyabilmektedir GeoServer iccedilerisindeki OpenLayers entegrasyonu sayesinde servis edilen
veriler internet uumlzerinden sorgulanıp eş zamanlı goumlruumlntuumllenebilmektedir
GeoServer uygulamasını Şekil 1rsquode goumlsterilen adresten guumlncel suumlruumlmuumlne ulaşılabilir
GeoServer uygulaması iccedilin teknik kurulum dokuumlmanına Şekil 2rsquode goumlsterilen adresten
ulaşılabilir
Uygulama İndirme Adresi
httpgeoserverorgdownload
Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi
Kurulum Dokuumlman Adresi
httpsdocsgeoserverorglatestenuserinstallationindexhtmlinstallation
Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 2
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Open Geospatial Consortium (OGC) 500rsquoden fazla şirket uumlniversite devlet kurumu ve kacircr
amacı guumltmeyen araştırma kuruluşlarının bir araya gelerek oluşturduğu uluslararası birliktir OGC
mekacircnsal standartlar uumlretmekte ve birlikte ccedilalışabilirlik amacıyla bu standartları accedilık formatlarla
kullanıcılara sunmaktadır OGC şimdiye kadar 30rsquodan fazla standart yayınlamıştır Coğrafi veriye
youmlnelik en ccedilok kullanılan standartlar Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) Web
Raster Servisi (WCS) Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS) Web İşlem Servisi (WPS) ve Stilli
Katman Tanımlayıcı (SLD) olarak sıralanabilir Bu servisler coğrafi veri setlerini web ara
yuumlzuumlnde goumlruumlntuumllemek youmlnlendirmek yakınlaştırmak uzaklaştırmak kaydırmak lejant bilgisini
ve ilişkili metaveri iccedileriğinin goumlruumlntuumllenmesi iccedilin kullanılan servislerdir
Web Harita Servisi (WMS Web Map Service) GetMap ve GetFeatureInfo gibi URL
isteklerinin standart Web tarayıcılarıyla yapılması ve sunucunun bu isteklere harita veya veri
olarak cevap vermesi şeklinde gerccedilekleşen işlemlerle ilgili yayımlanmış olan servis standardıdır
WMS standardının son suumlruumlmuuml (v13) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da
standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19128)
Web Detay Servisi (WFS Web Feature Service) WMS benzeri URL istekleri ile
sunucularda vektoumlr formatında tutulan verilere erişim goumlruumlntuumlleme ve duumlzenleme imkacircnı sağlayan
standarttır Veri formatı olarak OGC standardı olan Coğrafi İşaretleme Dili (GML) veya GeoJSON
gibi formatlar kullanılmaktadır WFS standardının son suumlruumlmuuml (v22) Uluslararası Standartlar
Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19142)
Web Transactional Detay Servisi (WFS-T Web Feature Service-Transaction) servis ile
WFS ile sunulan verilerin yenisini yaratma silme guumlncellenmesini olanak sağlanır Bu işlemler
yetkiye bağlıdır
Web Raster Servisi (WCS Web Coverage Service) uydu goumlruumlntuumlleri sayısal hava
fotoğrafları sayısal yuumlkseklik verileri ve diğer piksel temelli zamanmekacircn belirten verilere erişim
ve indirme imkacircnı sağlayan standarttır WCS standardının son suumlruumlmuuml (v21) Uluslararası
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19123)
Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS Web Map Tile Service) her oumllccedilek aralığı iccedilin
karolanan vektoumlr ve raster verilerin sunucuda disklerde imaj olarak saklanması ve kullanıcının
sadece goumlruumlntuumllediği yere ait verinin goumlruumlntuumllediği oumllccedilekteki verisinin goumlruumlntuumllendiği servistir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 3
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler
uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS
standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da
standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr
veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin
kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML
temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını
kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri
Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web
Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 4
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA
Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına
kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer
anasayfasına ulaşılmaktadır
Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı
GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı
ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş
yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir
Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 5
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm
işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır
Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği
Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı
formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın
yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur
Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının
bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir
Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi
goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup
olmadığını iccedilerir
Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi
goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini
ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir
Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman
gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller
İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 6
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma
Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır
Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır
1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )
seccedililerek ulaşılır
Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 7
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan
eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme
3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve
ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi
httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır
Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 8
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında
sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir
Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme
Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona
httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices
adresinden erişim sağlanabilir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 9
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir
Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 10
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
22 Depo (Store) Oluşturma
Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa
tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile
yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 12 Depolar (Stores)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 11
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı
depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir
Şekil 13 Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10
Sayfa No 12
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote
goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi
verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode
olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No v
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
TABLOLAR
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri 42
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No vi
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
KISALTMALAR
CAD Computer Aided Design
CRS Coğrafi Referans Sistemi
EPSG European Petroleum Survey Group
GIS Coğrafi Bilgi Sistemi
GML Geography Markup Language (Coğrafi İşaretleme Dili)
ISO International Organization for Standardization
KML Keyhole Markup Language (Anahtar Deliği Biccedilimlendirme Dili )
OGC Open Geospatial Consortium
SLD Styled Layer Descriptor
TUCBS Tuumlrkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi
URL Uniform Resource Locator
WMS Web Map Service (Web Harita Servisi)
WFS Web Feature Service (Web Detay Servisi)
WCS Web Coverage Service (Web Raster Servisi)
WFS-T Web Feature Service-Transaction (Web Transactional Detay Servisi)
WMTS Web Map Tile Service (Web Harita Doumlşeme Servisi)
XML Genişletilebilir Biccedilimlendirme Dili
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No vii
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
TANIMLAMALAR
GeoJSON Coğrafi veri değişimi iccedilin kullanılan bir biccedilim olan GeoJSON biccediliminde
oluşturulan JSON dosyası noktaları ccedilizgileri ccedilokgenleri ve diğer benzer ilkelleri destekler
yollar su kuumltleleri binalar ve ilgi noktaları gibi nesneleri tanımlamak iccedilin kullanılır
GeoServer Kullanıcıların coğrafi mekansal verileri paylaşmasına işlemesine ve
duumlzenlemesine izin veren accedilık kaynaklı bir coğrafi veri sunucu uygulamasıdır
GeoTIFF Coğrafi referans bilgilerinin bir TIFF dosyasına goumlmuumllmesine izin veren bir kamu
malı meta veri standardıdır
GML Coğrafi verilerin sistemler arası aktarılması işlemleri iccedilin geliştirilen bir XML
ldquodialectrdquodir
KML KML dosyaları konumları goumlruumlntuuml bindirmelerini video bağlantılarını ve ccedilizgiler
şekiller 3B goumlruumlntuumller ve noktalar gibi modelleme bilgilerini depolayarak coğrafi accedilıklama ve
goumlrselleştirmeyi ifade etmek iccedilin XML kullanır
OpenLayers Sunucu tarafı bağımlılığı bulunmayan en modern web tarayıcılarında harita
verilerini goumlruumlntuumllemek iccedilin fonksiyonel harita uygulamaları geliştirmesini sağlayan accedilık
kaynak kodlu JavaScript kuumltuumlphanesidir
PostGIS Coğrafi bilgi sistemleri nesnelerinin veritabanında depolanmasına izin veren bir
PostgreSQL veritabanı uzantısıdır Tamamen uumlcretsizdir ve accedilık kaynak kodludur PostGIS
GIST tabanlı R-Tree uzamsal dizinleri iccedilin destek ve GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin
işlevler iccedilerir GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin fonksiyonlar iccedilerir
QGIS veri goumlruumlntuumlleme duumlzenleme ve ccediloumlzuumlmleme yetenekleri sağlayan ccediloklu platform
destekli oumlzguumlr ve accedilık kaynaklı bir coğrafi bilgi sistemi (CBS) yazılımıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 1
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 GİRİŞ
Java tabanlı accedilık kaynak kodlu bir yazılım olan GeoServer kullanıcıların farklı ortamlardan
coğrafi verilere ulaşmasını ve bu verilerle ccedilalışmasını sağlar OGC standartlarında web
servislerinin (WCS WMS WFS WMTS WFS-T) oluşturulmasını sağlayan GeoServer veri
kaynağı olarak vektoumlr (Oracle Spatial ArcSDE DB2 MySQL PostGIS Shapefiles ve Web
Servisleri) ve raster (ArcGrid GeoTiff 51 Jpeg2000 ECW MrSID) veriler kullanabilmekle
beraber standart protokollerde uumlretilmiş olan KML GML GeoRSS GeoPDF gibi formatları da
okuyabilmektedir GeoServer iccedilerisindeki OpenLayers entegrasyonu sayesinde servis edilen
veriler internet uumlzerinden sorgulanıp eş zamanlı goumlruumlntuumllenebilmektedir
GeoServer uygulamasını Şekil 1rsquode goumlsterilen adresten guumlncel suumlruumlmuumlne ulaşılabilir
GeoServer uygulaması iccedilin teknik kurulum dokuumlmanına Şekil 2rsquode goumlsterilen adresten
ulaşılabilir
Uygulama İndirme Adresi
httpgeoserverorgdownload
Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi
Kurulum Dokuumlman Adresi
httpsdocsgeoserverorglatestenuserinstallationindexhtmlinstallation
Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 2
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Open Geospatial Consortium (OGC) 500rsquoden fazla şirket uumlniversite devlet kurumu ve kacircr
amacı guumltmeyen araştırma kuruluşlarının bir araya gelerek oluşturduğu uluslararası birliktir OGC
mekacircnsal standartlar uumlretmekte ve birlikte ccedilalışabilirlik amacıyla bu standartları accedilık formatlarla
kullanıcılara sunmaktadır OGC şimdiye kadar 30rsquodan fazla standart yayınlamıştır Coğrafi veriye
youmlnelik en ccedilok kullanılan standartlar Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) Web
Raster Servisi (WCS) Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS) Web İşlem Servisi (WPS) ve Stilli
Katman Tanımlayıcı (SLD) olarak sıralanabilir Bu servisler coğrafi veri setlerini web ara
yuumlzuumlnde goumlruumlntuumllemek youmlnlendirmek yakınlaştırmak uzaklaştırmak kaydırmak lejant bilgisini
ve ilişkili metaveri iccedileriğinin goumlruumlntuumllenmesi iccedilin kullanılan servislerdir
Web Harita Servisi (WMS Web Map Service) GetMap ve GetFeatureInfo gibi URL
isteklerinin standart Web tarayıcılarıyla yapılması ve sunucunun bu isteklere harita veya veri
olarak cevap vermesi şeklinde gerccedilekleşen işlemlerle ilgili yayımlanmış olan servis standardıdır
WMS standardının son suumlruumlmuuml (v13) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da
standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19128)
Web Detay Servisi (WFS Web Feature Service) WMS benzeri URL istekleri ile
sunucularda vektoumlr formatında tutulan verilere erişim goumlruumlntuumlleme ve duumlzenleme imkacircnı sağlayan
standarttır Veri formatı olarak OGC standardı olan Coğrafi İşaretleme Dili (GML) veya GeoJSON
gibi formatlar kullanılmaktadır WFS standardının son suumlruumlmuuml (v22) Uluslararası Standartlar
Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19142)
Web Transactional Detay Servisi (WFS-T Web Feature Service-Transaction) servis ile
WFS ile sunulan verilerin yenisini yaratma silme guumlncellenmesini olanak sağlanır Bu işlemler
yetkiye bağlıdır
Web Raster Servisi (WCS Web Coverage Service) uydu goumlruumlntuumlleri sayısal hava
fotoğrafları sayısal yuumlkseklik verileri ve diğer piksel temelli zamanmekacircn belirten verilere erişim
ve indirme imkacircnı sağlayan standarttır WCS standardının son suumlruumlmuuml (v21) Uluslararası
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19123)
Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS Web Map Tile Service) her oumllccedilek aralığı iccedilin
karolanan vektoumlr ve raster verilerin sunucuda disklerde imaj olarak saklanması ve kullanıcının
sadece goumlruumlntuumllediği yere ait verinin goumlruumlntuumllediği oumllccedilekteki verisinin goumlruumlntuumllendiği servistir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 3
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler
uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS
standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da
standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr
veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin
kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML
temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını
kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri
Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web
Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 4
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA
Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına
kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer
anasayfasına ulaşılmaktadır
Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı
GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı
ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş
yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir
Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 5
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm
işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır
Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği
Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı
formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın
yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur
Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının
bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir
Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi
goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup
olmadığını iccedilerir
Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi
goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini
ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir
Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman
gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller
İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 6
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma
Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır
Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır
1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )
seccedililerek ulaşılır
Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 7
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan
eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme
3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve
ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi
httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır
Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 8
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında
sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir
Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme
Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona
httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices
adresinden erişim sağlanabilir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 9
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir
Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 10
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
22 Depo (Store) Oluşturma
Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa
tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile
yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 12 Depolar (Stores)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 11
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı
depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir
Şekil 13 Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10
Sayfa No 12
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote
goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi
verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode
olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No vi
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
KISALTMALAR
CAD Computer Aided Design
CRS Coğrafi Referans Sistemi
EPSG European Petroleum Survey Group
GIS Coğrafi Bilgi Sistemi
GML Geography Markup Language (Coğrafi İşaretleme Dili)
ISO International Organization for Standardization
KML Keyhole Markup Language (Anahtar Deliği Biccedilimlendirme Dili )
OGC Open Geospatial Consortium
SLD Styled Layer Descriptor
TUCBS Tuumlrkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi
URL Uniform Resource Locator
WMS Web Map Service (Web Harita Servisi)
WFS Web Feature Service (Web Detay Servisi)
WCS Web Coverage Service (Web Raster Servisi)
WFS-T Web Feature Service-Transaction (Web Transactional Detay Servisi)
WMTS Web Map Tile Service (Web Harita Doumlşeme Servisi)
XML Genişletilebilir Biccedilimlendirme Dili
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No vii
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
TANIMLAMALAR
GeoJSON Coğrafi veri değişimi iccedilin kullanılan bir biccedilim olan GeoJSON biccediliminde
oluşturulan JSON dosyası noktaları ccedilizgileri ccedilokgenleri ve diğer benzer ilkelleri destekler
yollar su kuumltleleri binalar ve ilgi noktaları gibi nesneleri tanımlamak iccedilin kullanılır
GeoServer Kullanıcıların coğrafi mekansal verileri paylaşmasına işlemesine ve
duumlzenlemesine izin veren accedilık kaynaklı bir coğrafi veri sunucu uygulamasıdır
GeoTIFF Coğrafi referans bilgilerinin bir TIFF dosyasına goumlmuumllmesine izin veren bir kamu
malı meta veri standardıdır
GML Coğrafi verilerin sistemler arası aktarılması işlemleri iccedilin geliştirilen bir XML
ldquodialectrdquodir
KML KML dosyaları konumları goumlruumlntuuml bindirmelerini video bağlantılarını ve ccedilizgiler
şekiller 3B goumlruumlntuumller ve noktalar gibi modelleme bilgilerini depolayarak coğrafi accedilıklama ve
goumlrselleştirmeyi ifade etmek iccedilin XML kullanır
OpenLayers Sunucu tarafı bağımlılığı bulunmayan en modern web tarayıcılarında harita
verilerini goumlruumlntuumllemek iccedilin fonksiyonel harita uygulamaları geliştirmesini sağlayan accedilık
kaynak kodlu JavaScript kuumltuumlphanesidir
PostGIS Coğrafi bilgi sistemleri nesnelerinin veritabanında depolanmasına izin veren bir
PostgreSQL veritabanı uzantısıdır Tamamen uumlcretsizdir ve accedilık kaynak kodludur PostGIS
GIST tabanlı R-Tree uzamsal dizinleri iccedilin destek ve GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin
işlevler iccedilerir GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin fonksiyonlar iccedilerir
QGIS veri goumlruumlntuumlleme duumlzenleme ve ccediloumlzuumlmleme yetenekleri sağlayan ccediloklu platform
destekli oumlzguumlr ve accedilık kaynaklı bir coğrafi bilgi sistemi (CBS) yazılımıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 1
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 GİRİŞ
Java tabanlı accedilık kaynak kodlu bir yazılım olan GeoServer kullanıcıların farklı ortamlardan
coğrafi verilere ulaşmasını ve bu verilerle ccedilalışmasını sağlar OGC standartlarında web
servislerinin (WCS WMS WFS WMTS WFS-T) oluşturulmasını sağlayan GeoServer veri
kaynağı olarak vektoumlr (Oracle Spatial ArcSDE DB2 MySQL PostGIS Shapefiles ve Web
Servisleri) ve raster (ArcGrid GeoTiff 51 Jpeg2000 ECW MrSID) veriler kullanabilmekle
beraber standart protokollerde uumlretilmiş olan KML GML GeoRSS GeoPDF gibi formatları da
okuyabilmektedir GeoServer iccedilerisindeki OpenLayers entegrasyonu sayesinde servis edilen
veriler internet uumlzerinden sorgulanıp eş zamanlı goumlruumlntuumllenebilmektedir
GeoServer uygulamasını Şekil 1rsquode goumlsterilen adresten guumlncel suumlruumlmuumlne ulaşılabilir
GeoServer uygulaması iccedilin teknik kurulum dokuumlmanına Şekil 2rsquode goumlsterilen adresten
ulaşılabilir
Uygulama İndirme Adresi
httpgeoserverorgdownload
Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi
Kurulum Dokuumlman Adresi
httpsdocsgeoserverorglatestenuserinstallationindexhtmlinstallation
Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 2
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Open Geospatial Consortium (OGC) 500rsquoden fazla şirket uumlniversite devlet kurumu ve kacircr
amacı guumltmeyen araştırma kuruluşlarının bir araya gelerek oluşturduğu uluslararası birliktir OGC
mekacircnsal standartlar uumlretmekte ve birlikte ccedilalışabilirlik amacıyla bu standartları accedilık formatlarla
kullanıcılara sunmaktadır OGC şimdiye kadar 30rsquodan fazla standart yayınlamıştır Coğrafi veriye
youmlnelik en ccedilok kullanılan standartlar Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) Web
Raster Servisi (WCS) Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS) Web İşlem Servisi (WPS) ve Stilli
Katman Tanımlayıcı (SLD) olarak sıralanabilir Bu servisler coğrafi veri setlerini web ara
yuumlzuumlnde goumlruumlntuumllemek youmlnlendirmek yakınlaştırmak uzaklaştırmak kaydırmak lejant bilgisini
ve ilişkili metaveri iccedileriğinin goumlruumlntuumllenmesi iccedilin kullanılan servislerdir
Web Harita Servisi (WMS Web Map Service) GetMap ve GetFeatureInfo gibi URL
isteklerinin standart Web tarayıcılarıyla yapılması ve sunucunun bu isteklere harita veya veri
olarak cevap vermesi şeklinde gerccedilekleşen işlemlerle ilgili yayımlanmış olan servis standardıdır
WMS standardının son suumlruumlmuuml (v13) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da
standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19128)
Web Detay Servisi (WFS Web Feature Service) WMS benzeri URL istekleri ile
sunucularda vektoumlr formatında tutulan verilere erişim goumlruumlntuumlleme ve duumlzenleme imkacircnı sağlayan
standarttır Veri formatı olarak OGC standardı olan Coğrafi İşaretleme Dili (GML) veya GeoJSON
gibi formatlar kullanılmaktadır WFS standardının son suumlruumlmuuml (v22) Uluslararası Standartlar
Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19142)
Web Transactional Detay Servisi (WFS-T Web Feature Service-Transaction) servis ile
WFS ile sunulan verilerin yenisini yaratma silme guumlncellenmesini olanak sağlanır Bu işlemler
yetkiye bağlıdır
Web Raster Servisi (WCS Web Coverage Service) uydu goumlruumlntuumlleri sayısal hava
fotoğrafları sayısal yuumlkseklik verileri ve diğer piksel temelli zamanmekacircn belirten verilere erişim
ve indirme imkacircnı sağlayan standarttır WCS standardının son suumlruumlmuuml (v21) Uluslararası
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19123)
Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS Web Map Tile Service) her oumllccedilek aralığı iccedilin
karolanan vektoumlr ve raster verilerin sunucuda disklerde imaj olarak saklanması ve kullanıcının
sadece goumlruumlntuumllediği yere ait verinin goumlruumlntuumllediği oumllccedilekteki verisinin goumlruumlntuumllendiği servistir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 3
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler
uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS
standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da
standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr
veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin
kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML
temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını
kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri
Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web
Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 4
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA
Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına
kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer
anasayfasına ulaşılmaktadır
Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı
GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı
ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş
yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir
Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 5
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm
işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır
Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği
Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı
formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın
yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur
Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının
bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir
Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi
goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup
olmadığını iccedilerir
Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi
goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini
ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir
Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman
gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller
İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 6
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma
Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır
Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır
1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )
seccedililerek ulaşılır
Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 7
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan
eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme
3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve
ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi
httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır
Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 8
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında
sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir
Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme
Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona
httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices
adresinden erişim sağlanabilir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 9
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir
Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 10
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
22 Depo (Store) Oluşturma
Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa
tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile
yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 12 Depolar (Stores)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 11
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı
depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir
Şekil 13 Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10
Sayfa No 12
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote
goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi
verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode
olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No vii
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
TANIMLAMALAR
GeoJSON Coğrafi veri değişimi iccedilin kullanılan bir biccedilim olan GeoJSON biccediliminde
oluşturulan JSON dosyası noktaları ccedilizgileri ccedilokgenleri ve diğer benzer ilkelleri destekler
yollar su kuumltleleri binalar ve ilgi noktaları gibi nesneleri tanımlamak iccedilin kullanılır
GeoServer Kullanıcıların coğrafi mekansal verileri paylaşmasına işlemesine ve
duumlzenlemesine izin veren accedilık kaynaklı bir coğrafi veri sunucu uygulamasıdır
GeoTIFF Coğrafi referans bilgilerinin bir TIFF dosyasına goumlmuumllmesine izin veren bir kamu
malı meta veri standardıdır
GML Coğrafi verilerin sistemler arası aktarılması işlemleri iccedilin geliştirilen bir XML
ldquodialectrdquodir
KML KML dosyaları konumları goumlruumlntuuml bindirmelerini video bağlantılarını ve ccedilizgiler
şekiller 3B goumlruumlntuumller ve noktalar gibi modelleme bilgilerini depolayarak coğrafi accedilıklama ve
goumlrselleştirmeyi ifade etmek iccedilin XML kullanır
OpenLayers Sunucu tarafı bağımlılığı bulunmayan en modern web tarayıcılarında harita
verilerini goumlruumlntuumllemek iccedilin fonksiyonel harita uygulamaları geliştirmesini sağlayan accedilık
kaynak kodlu JavaScript kuumltuumlphanesidir
PostGIS Coğrafi bilgi sistemleri nesnelerinin veritabanında depolanmasına izin veren bir
PostgreSQL veritabanı uzantısıdır Tamamen uumlcretsizdir ve accedilık kaynak kodludur PostGIS
GIST tabanlı R-Tree uzamsal dizinleri iccedilin destek ve GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin
işlevler iccedilerir GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin fonksiyonlar iccedilerir
QGIS veri goumlruumlntuumlleme duumlzenleme ve ccediloumlzuumlmleme yetenekleri sağlayan ccediloklu platform
destekli oumlzguumlr ve accedilık kaynaklı bir coğrafi bilgi sistemi (CBS) yazılımıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 1
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 GİRİŞ
Java tabanlı accedilık kaynak kodlu bir yazılım olan GeoServer kullanıcıların farklı ortamlardan
coğrafi verilere ulaşmasını ve bu verilerle ccedilalışmasını sağlar OGC standartlarında web
servislerinin (WCS WMS WFS WMTS WFS-T) oluşturulmasını sağlayan GeoServer veri
kaynağı olarak vektoumlr (Oracle Spatial ArcSDE DB2 MySQL PostGIS Shapefiles ve Web
Servisleri) ve raster (ArcGrid GeoTiff 51 Jpeg2000 ECW MrSID) veriler kullanabilmekle
beraber standart protokollerde uumlretilmiş olan KML GML GeoRSS GeoPDF gibi formatları da
okuyabilmektedir GeoServer iccedilerisindeki OpenLayers entegrasyonu sayesinde servis edilen
veriler internet uumlzerinden sorgulanıp eş zamanlı goumlruumlntuumllenebilmektedir
GeoServer uygulamasını Şekil 1rsquode goumlsterilen adresten guumlncel suumlruumlmuumlne ulaşılabilir
GeoServer uygulaması iccedilin teknik kurulum dokuumlmanına Şekil 2rsquode goumlsterilen adresten
ulaşılabilir
Uygulama İndirme Adresi
httpgeoserverorgdownload
Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi
Kurulum Dokuumlman Adresi
httpsdocsgeoserverorglatestenuserinstallationindexhtmlinstallation
Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 2
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Open Geospatial Consortium (OGC) 500rsquoden fazla şirket uumlniversite devlet kurumu ve kacircr
amacı guumltmeyen araştırma kuruluşlarının bir araya gelerek oluşturduğu uluslararası birliktir OGC
mekacircnsal standartlar uumlretmekte ve birlikte ccedilalışabilirlik amacıyla bu standartları accedilık formatlarla
kullanıcılara sunmaktadır OGC şimdiye kadar 30rsquodan fazla standart yayınlamıştır Coğrafi veriye
youmlnelik en ccedilok kullanılan standartlar Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) Web
Raster Servisi (WCS) Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS) Web İşlem Servisi (WPS) ve Stilli
Katman Tanımlayıcı (SLD) olarak sıralanabilir Bu servisler coğrafi veri setlerini web ara
yuumlzuumlnde goumlruumlntuumllemek youmlnlendirmek yakınlaştırmak uzaklaştırmak kaydırmak lejant bilgisini
ve ilişkili metaveri iccedileriğinin goumlruumlntuumllenmesi iccedilin kullanılan servislerdir
Web Harita Servisi (WMS Web Map Service) GetMap ve GetFeatureInfo gibi URL
isteklerinin standart Web tarayıcılarıyla yapılması ve sunucunun bu isteklere harita veya veri
olarak cevap vermesi şeklinde gerccedilekleşen işlemlerle ilgili yayımlanmış olan servis standardıdır
WMS standardının son suumlruumlmuuml (v13) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da
standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19128)
Web Detay Servisi (WFS Web Feature Service) WMS benzeri URL istekleri ile
sunucularda vektoumlr formatında tutulan verilere erişim goumlruumlntuumlleme ve duumlzenleme imkacircnı sağlayan
standarttır Veri formatı olarak OGC standardı olan Coğrafi İşaretleme Dili (GML) veya GeoJSON
gibi formatlar kullanılmaktadır WFS standardının son suumlruumlmuuml (v22) Uluslararası Standartlar
Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19142)
Web Transactional Detay Servisi (WFS-T Web Feature Service-Transaction) servis ile
WFS ile sunulan verilerin yenisini yaratma silme guumlncellenmesini olanak sağlanır Bu işlemler
yetkiye bağlıdır
Web Raster Servisi (WCS Web Coverage Service) uydu goumlruumlntuumlleri sayısal hava
fotoğrafları sayısal yuumlkseklik verileri ve diğer piksel temelli zamanmekacircn belirten verilere erişim
ve indirme imkacircnı sağlayan standarttır WCS standardının son suumlruumlmuuml (v21) Uluslararası
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19123)
Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS Web Map Tile Service) her oumllccedilek aralığı iccedilin
karolanan vektoumlr ve raster verilerin sunucuda disklerde imaj olarak saklanması ve kullanıcının
sadece goumlruumlntuumllediği yere ait verinin goumlruumlntuumllediği oumllccedilekteki verisinin goumlruumlntuumllendiği servistir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 3
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler
uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS
standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da
standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr
veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin
kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML
temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını
kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri
Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web
Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 4
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA
Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına
kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer
anasayfasına ulaşılmaktadır
Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı
GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı
ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş
yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir
Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 5
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm
işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır
Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği
Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı
formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın
yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur
Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının
bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir
Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi
goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup
olmadığını iccedilerir
Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi
goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini
ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir
Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman
gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller
İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 6
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma
Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır
Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır
1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )
seccedililerek ulaşılır
Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 7
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan
eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme
3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve
ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi
httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır
Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 8
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında
sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir
Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme
Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona
httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices
adresinden erişim sağlanabilir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 9
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir
Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 10
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
22 Depo (Store) Oluşturma
Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa
tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile
yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 12 Depolar (Stores)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 11
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı
depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir
Şekil 13 Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10
Sayfa No 12
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote
goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi
verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode
olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 1
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 GİRİŞ
Java tabanlı accedilık kaynak kodlu bir yazılım olan GeoServer kullanıcıların farklı ortamlardan
coğrafi verilere ulaşmasını ve bu verilerle ccedilalışmasını sağlar OGC standartlarında web
servislerinin (WCS WMS WFS WMTS WFS-T) oluşturulmasını sağlayan GeoServer veri
kaynağı olarak vektoumlr (Oracle Spatial ArcSDE DB2 MySQL PostGIS Shapefiles ve Web
Servisleri) ve raster (ArcGrid GeoTiff 51 Jpeg2000 ECW MrSID) veriler kullanabilmekle
beraber standart protokollerde uumlretilmiş olan KML GML GeoRSS GeoPDF gibi formatları da
okuyabilmektedir GeoServer iccedilerisindeki OpenLayers entegrasyonu sayesinde servis edilen
veriler internet uumlzerinden sorgulanıp eş zamanlı goumlruumlntuumllenebilmektedir
GeoServer uygulamasını Şekil 1rsquode goumlsterilen adresten guumlncel suumlruumlmuumlne ulaşılabilir
GeoServer uygulaması iccedilin teknik kurulum dokuumlmanına Şekil 2rsquode goumlsterilen adresten
ulaşılabilir
Uygulama İndirme Adresi
httpgeoserverorgdownload
Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi
Kurulum Dokuumlman Adresi
httpsdocsgeoserverorglatestenuserinstallationindexhtmlinstallation
Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 2
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Open Geospatial Consortium (OGC) 500rsquoden fazla şirket uumlniversite devlet kurumu ve kacircr
amacı guumltmeyen araştırma kuruluşlarının bir araya gelerek oluşturduğu uluslararası birliktir OGC
mekacircnsal standartlar uumlretmekte ve birlikte ccedilalışabilirlik amacıyla bu standartları accedilık formatlarla
kullanıcılara sunmaktadır OGC şimdiye kadar 30rsquodan fazla standart yayınlamıştır Coğrafi veriye
youmlnelik en ccedilok kullanılan standartlar Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) Web
Raster Servisi (WCS) Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS) Web İşlem Servisi (WPS) ve Stilli
Katman Tanımlayıcı (SLD) olarak sıralanabilir Bu servisler coğrafi veri setlerini web ara
yuumlzuumlnde goumlruumlntuumllemek youmlnlendirmek yakınlaştırmak uzaklaştırmak kaydırmak lejant bilgisini
ve ilişkili metaveri iccedileriğinin goumlruumlntuumllenmesi iccedilin kullanılan servislerdir
Web Harita Servisi (WMS Web Map Service) GetMap ve GetFeatureInfo gibi URL
isteklerinin standart Web tarayıcılarıyla yapılması ve sunucunun bu isteklere harita veya veri
olarak cevap vermesi şeklinde gerccedilekleşen işlemlerle ilgili yayımlanmış olan servis standardıdır
WMS standardının son suumlruumlmuuml (v13) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da
standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19128)
Web Detay Servisi (WFS Web Feature Service) WMS benzeri URL istekleri ile
sunucularda vektoumlr formatında tutulan verilere erişim goumlruumlntuumlleme ve duumlzenleme imkacircnı sağlayan
standarttır Veri formatı olarak OGC standardı olan Coğrafi İşaretleme Dili (GML) veya GeoJSON
gibi formatlar kullanılmaktadır WFS standardının son suumlruumlmuuml (v22) Uluslararası Standartlar
Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19142)
Web Transactional Detay Servisi (WFS-T Web Feature Service-Transaction) servis ile
WFS ile sunulan verilerin yenisini yaratma silme guumlncellenmesini olanak sağlanır Bu işlemler
yetkiye bağlıdır
Web Raster Servisi (WCS Web Coverage Service) uydu goumlruumlntuumlleri sayısal hava
fotoğrafları sayısal yuumlkseklik verileri ve diğer piksel temelli zamanmekacircn belirten verilere erişim
ve indirme imkacircnı sağlayan standarttır WCS standardının son suumlruumlmuuml (v21) Uluslararası
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19123)
Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS Web Map Tile Service) her oumllccedilek aralığı iccedilin
karolanan vektoumlr ve raster verilerin sunucuda disklerde imaj olarak saklanması ve kullanıcının
sadece goumlruumlntuumllediği yere ait verinin goumlruumlntuumllediği oumllccedilekteki verisinin goumlruumlntuumllendiği servistir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 3
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler
uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS
standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da
standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr
veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin
kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML
temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını
kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri
Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web
Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 4
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA
Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına
kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer
anasayfasına ulaşılmaktadır
Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı
GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı
ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş
yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir
Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 5
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm
işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır
Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği
Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı
formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın
yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur
Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının
bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir
Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi
goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup
olmadığını iccedilerir
Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi
goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini
ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir
Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman
gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller
İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 6
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma
Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır
Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır
1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )
seccedililerek ulaşılır
Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 7
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan
eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme
3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve
ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi
httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır
Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 8
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında
sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir
Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme
Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona
httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices
adresinden erişim sağlanabilir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 9
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir
Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 10
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
22 Depo (Store) Oluşturma
Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa
tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile
yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 12 Depolar (Stores)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 11
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı
depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir
Şekil 13 Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10
Sayfa No 12
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote
goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi
verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode
olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 2
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Open Geospatial Consortium (OGC) 500rsquoden fazla şirket uumlniversite devlet kurumu ve kacircr
amacı guumltmeyen araştırma kuruluşlarının bir araya gelerek oluşturduğu uluslararası birliktir OGC
mekacircnsal standartlar uumlretmekte ve birlikte ccedilalışabilirlik amacıyla bu standartları accedilık formatlarla
kullanıcılara sunmaktadır OGC şimdiye kadar 30rsquodan fazla standart yayınlamıştır Coğrafi veriye
youmlnelik en ccedilok kullanılan standartlar Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) Web
Raster Servisi (WCS) Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS) Web İşlem Servisi (WPS) ve Stilli
Katman Tanımlayıcı (SLD) olarak sıralanabilir Bu servisler coğrafi veri setlerini web ara
yuumlzuumlnde goumlruumlntuumllemek youmlnlendirmek yakınlaştırmak uzaklaştırmak kaydırmak lejant bilgisini
ve ilişkili metaveri iccedileriğinin goumlruumlntuumllenmesi iccedilin kullanılan servislerdir
Web Harita Servisi (WMS Web Map Service) GetMap ve GetFeatureInfo gibi URL
isteklerinin standart Web tarayıcılarıyla yapılması ve sunucunun bu isteklere harita veya veri
olarak cevap vermesi şeklinde gerccedilekleşen işlemlerle ilgili yayımlanmış olan servis standardıdır
WMS standardının son suumlruumlmuuml (v13) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da
standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19128)
Web Detay Servisi (WFS Web Feature Service) WMS benzeri URL istekleri ile
sunucularda vektoumlr formatında tutulan verilere erişim goumlruumlntuumlleme ve duumlzenleme imkacircnı sağlayan
standarttır Veri formatı olarak OGC standardı olan Coğrafi İşaretleme Dili (GML) veya GeoJSON
gibi formatlar kullanılmaktadır WFS standardının son suumlruumlmuuml (v22) Uluslararası Standartlar
Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19142)
Web Transactional Detay Servisi (WFS-T Web Feature Service-Transaction) servis ile
WFS ile sunulan verilerin yenisini yaratma silme guumlncellenmesini olanak sağlanır Bu işlemler
yetkiye bağlıdır
Web Raster Servisi (WCS Web Coverage Service) uydu goumlruumlntuumlleri sayısal hava
fotoğrafları sayısal yuumlkseklik verileri ve diğer piksel temelli zamanmekacircn belirten verilere erişim
ve indirme imkacircnı sağlayan standarttır WCS standardının son suumlruumlmuuml (v21) Uluslararası
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19123)
Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS Web Map Tile Service) her oumllccedilek aralığı iccedilin
karolanan vektoumlr ve raster verilerin sunucuda disklerde imaj olarak saklanması ve kullanıcının
sadece goumlruumlntuumllediği yere ait verinin goumlruumlntuumllediği oumllccedilekteki verisinin goumlruumlntuumllendiği servistir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 3
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler
uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS
standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da
standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr
veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin
kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML
temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını
kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri
Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web
Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 4
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA
Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına
kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer
anasayfasına ulaşılmaktadır
Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı
GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı
ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş
yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir
Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 5
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm
işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır
Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği
Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı
formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın
yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur
Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının
bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir
Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi
goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup
olmadığını iccedilerir
Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi
goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini
ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir
Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman
gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller
İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 6
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma
Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır
Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır
1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )
seccedililerek ulaşılır
Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 7
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan
eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme
3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve
ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi
httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır
Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 8
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında
sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir
Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme
Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona
httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices
adresinden erişim sağlanabilir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 9
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir
Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 10
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
22 Depo (Store) Oluşturma
Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa
tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile
yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 12 Depolar (Stores)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 11
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı
depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir
Şekil 13 Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10
Sayfa No 12
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote
goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi
verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode
olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 3
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler
uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS
standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da
standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr
veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin
kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML
temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını
kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)
Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri
Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web
Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 4
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA
Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına
kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer
anasayfasına ulaşılmaktadır
Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı
GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı
ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş
yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir
Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 5
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm
işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır
Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği
Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı
formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın
yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur
Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının
bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir
Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi
goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup
olmadığını iccedilerir
Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi
goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini
ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir
Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman
gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller
İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 6
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma
Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır
Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır
1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )
seccedililerek ulaşılır
Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 7
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan
eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme
3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve
ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi
httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır
Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 8
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında
sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir
Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme
Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona
httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices
adresinden erişim sağlanabilir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 9
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir
Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 10
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
22 Depo (Store) Oluşturma
Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa
tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile
yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 12 Depolar (Stores)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 11
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı
depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir
Şekil 13 Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10
Sayfa No 12
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote
goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi
verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode
olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 4
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA
Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına
kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer
anasayfasına ulaşılmaktadır
Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı
GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı
ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş
yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir
Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 5
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm
işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır
Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği
Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı
formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın
yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur
Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının
bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir
Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi
goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup
olmadığını iccedilerir
Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi
goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini
ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir
Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman
gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller
İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 6
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma
Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır
Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır
1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )
seccedililerek ulaşılır
Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 7
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan
eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme
3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve
ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi
httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır
Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 8
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında
sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir
Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme
Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona
httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices
adresinden erişim sağlanabilir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 9
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir
Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 10
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
22 Depo (Store) Oluşturma
Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa
tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile
yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 12 Depolar (Stores)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 11
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı
depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir
Şekil 13 Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10
Sayfa No 12
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote
goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi
verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode
olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 5
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm
işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır
Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği
Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı
formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın
yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur
Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının
bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir
Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi
goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup
olmadığını iccedilerir
Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi
goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini
ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir
Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman
gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller
İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 6
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma
Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır
Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır
1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )
seccedililerek ulaşılır
Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 7
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan
eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme
3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve
ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi
httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır
Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 8
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında
sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir
Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme
Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona
httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices
adresinden erişim sağlanabilir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 9
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir
Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 10
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
22 Depo (Store) Oluşturma
Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa
tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile
yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 12 Depolar (Stores)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 11
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı
depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir
Şekil 13 Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10
Sayfa No 12
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote
goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi
verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode
olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 6
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma
Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır
Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır
1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )
seccedililerek ulaşılır
Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 7
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan
eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme
3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve
ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi
httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır
Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 8
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında
sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir
Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme
Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona
httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices
adresinden erişim sağlanabilir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 9
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir
Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 10
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
22 Depo (Store) Oluşturma
Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa
tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile
yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 12 Depolar (Stores)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 11
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı
depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir
Şekil 13 Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10
Sayfa No 12
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote
goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi
verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode
olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 7
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan
eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme
3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve
ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi
httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır
Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 8
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında
sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir
Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme
Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona
httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices
adresinden erişim sağlanabilir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 9
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir
Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 10
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
22 Depo (Store) Oluşturma
Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa
tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile
yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 12 Depolar (Stores)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 11
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı
depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir
Şekil 13 Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10
Sayfa No 12
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote
goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi
verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode
olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 8
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında
sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir
Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme
Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona
httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices
adresinden erişim sağlanabilir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 9
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir
Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 10
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
22 Depo (Store) Oluşturma
Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa
tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile
yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 12 Depolar (Stores)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 11
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı
depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir
Şekil 13 Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10
Sayfa No 12
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote
goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi
verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode
olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 9
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir
Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 10
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
22 Depo (Store) Oluşturma
Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa
tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile
yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 12 Depolar (Stores)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 11
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı
depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir
Şekil 13 Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10
Sayfa No 12
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote
goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi
verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode
olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 10
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
22 Depo (Store) Oluşturma
Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa
tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile
yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 12 Depolar (Stores)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 11
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı
depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir
Şekil 13 Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10
Sayfa No 12
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote
goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi
verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode
olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 11
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı
depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir
Şekil 13 Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10
Sayfa No 12
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote
goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi
verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode
olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10
Sayfa No 12
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote
goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi
verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode
olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir
Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 13
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic
Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile
doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel
Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı
alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı
bağlantı bilgileri doldurulmalıdır
Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 14
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
23 Katman (Layer) Oluşturma
Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması
Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 15
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile
isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir
3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir
Şekil 17 Katmanlar (Layers)
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 16
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında
hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan
seccedililmelidir
Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 17
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan
katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan
Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır
Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 18
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi
tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi
tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil
20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan
Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir
Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma
7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat
bilgileri otomatik olarak doldurulur
Şekil 21 Sınır Koordinatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi
Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 19
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi
Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri
de eklenilebilir
Şekil 22 Yeni Katman Ekleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 20
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
24 Stil (Style) Oluşturma
Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı
tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode
yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama
Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)
ulaşılabilir
Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil
oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir
Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir
1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır
Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 21
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi
listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )
ile eklenir
Şekil 24 Stil Ekleme
3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir
Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 22
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan
Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil
oluşturulur
Şekil 26 Stil İccedileriği
5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu
kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi
oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra
ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır
Şekil 27 SLD Dosyası
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 23
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı
alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur
Şekil 28 Hatasız Kod
7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan
SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir
Şekil 29 Hatalı Kod
8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)
linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS
Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (
) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili
Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi
yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek
hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem
yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir
Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere
httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir
Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 24
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama
Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 25
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma
Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin
katman grupları oluşturulur
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 33 Katman Grupları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 26
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni
katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur
Şekil 34 Katman Grubu Ekleme
3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur
Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 27
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki
gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması
istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir
Şekil 36 Yeni Katman Ekleme
Şekil 37 Katman Listesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 28
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi
goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların
ccedilizilme sıralaması belirlenir
6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile
en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır
7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )
buton ile kaldırılır
Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması
8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır
Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun
sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur
Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 29
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)
Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır
1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi
seccedililerek ulaşılır
Şekil 40 Katman Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 30
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu
altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır
Şekil 41 Katman Oumln izleme
3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da
Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar
iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır
Şekil 42 Tuumlm Formatlar
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 31
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme
5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur
Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur
WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms
WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs
Şekil 44 WMS ve WFS Formatları
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 32
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA
GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle
projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı
verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir
depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman
iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)
Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır
1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı
başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır
Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 33
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi
seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı
olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri
iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu
Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir
Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 34
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri
boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine
erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile
işlem tamamlanır
Şekil 47 Katmanlar
4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi
seccedililir
Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 35
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki
eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir
Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama
6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır
Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 36
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır
Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır
koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu
ile işlem tamamlanır
Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi
Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 37
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir
Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki
gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait
detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay
Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer
almaktadır
Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 38
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır
Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 39
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir
Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote
goumlsterilmektedir
Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 40
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)
TANIMLAMA
Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol
uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma
httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan
servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken
2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84
Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir
Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik
esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına
goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır
GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları
takip edilmelidir
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 41
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri
(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin
yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir
Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı
2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan
iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir
Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir
Şekil 57 SRS Tanımlaması
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 42
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR
Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi
iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır
Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri
Boumlluumlm Adı
Bağlantı
Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation
Kullanım Kılavuzu
Ana Sayfası
httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml
WEB Youmlnetici
Arayuumlzuuml (WEB
Administration
Interface)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin
Veri Youmlnetim (Data
Management)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata
Ccedilalışma Alanı
(Workspace)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml
Depo (Store)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml
Katman (Layer)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml
Stil (Style)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml
Katman Grubu
(Layer Group)
Oluşturma
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml
Katman Oumln İzleme
(Layer Preview)
httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml
WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml
CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml
WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices
Sunucu
Konfigurasyonu
(Server
Configuration)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig
Eklentiler
(Extensions)
httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions
Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml
TC
CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Dokuumlman
Kodu
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
Duumlzenlenme
TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10
Sayfa No 43
GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı
copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021
6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME
Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından
kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin
yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır
07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi
Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal
Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama
Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle
birlikte temel prensipler oluşturulmuştur
Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla
oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu
kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum
tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz
etmektedir
Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması
ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması
oumlnerilmektedir
Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri
servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi
Bilgi Platformuna aktarılmalıdır
Coğraf
i Bilg
i Siste
mleri G
enel M
uumlduumlrl
uumlğuuml