50
TÜRKİYE ULUSAL COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ ENTEGRASYON PROJESİ GEOSERVER İLE WEB SERVİSİ YAYINLAMA EĞİTİM DOKÜMANI Nisan, 2021 T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İş bu doküman Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na tabidir ve içeriğine ilişkin her türlü fikri ve sınai haklar ile tüm telif hakları ve diğer fikri ve sınai mülkiyet hakları Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na aittir. İşbu doküman Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve Türk Ceza Kanunu kapsamında korunmaktadır. Dokümanda yer alan bilgilerin çoğaltılması, saklanması veya işleme tutulması da dâhil, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın önceden yazılı iznine tabidir. Bu sebeple işbu dokümanlarda yer alan bilgiler Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yazılı izni olmadan hiçbir şekilde, çoğaltılamaz, yayınlanamaz, kopyalanamaz, sunulamaz ve aktarılamaz.

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

  • Upload
    others

  • View
    15

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TUumlRKİYE ULUSAL COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ

ENTEGRASYON PROJESİ

GEOSERVER İLE WEB SERVİSİ YAYINLAMA

EĞİTİM DOKUumlMANI

Nisan 2021

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ GENEL MUumlDUumlRLUumlĞUuml

İş bu dokuumlman Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa tabidir ve iccedileriğine ilişkin her tuumlrluuml fikri ve sınai haklar ile tuumlm telif hakları ve diğer fikri ve sınai muumllkiyet

hakları Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığırsquona aittir İşbu dokuumlman Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve Tuumlrk Ceza Kanunu kapsamında korunmaktadır Dokuumlmanda yer

alan bilgilerin ccediloğaltılması saklanması veya işleme tutulması da dacirchil Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığırsquonın oumlnceden yazılı iznine tabidir Bu sebeple işbu

dokuumlmanlarda yer alan bilgiler Ccedilevre ve Şehircilik Bakanlığırsquonın yazılı izni olmadan hiccedilbir şekilde ccediloğaltılamaz yayınlanamaz kopyalanamaz sunulamaz ve

aktarılamaz

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No ii

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

İCcedilİNDEKİLER

KISALTMALAR vi

TANIMLAMALAR vii

1 GİRİŞ 1

2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA 4

21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma 6

22 Depo (Store) Oluşturma 10

23 Katman (Layer) Oluşturma 14

24 Stil (Style) Oluşturma 20

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma 25

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) 29

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA 32

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA 40

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR 42

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME 43

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No iii

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

ŞEKİLLER

Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi 1

Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi 1

Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri 3

Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı 4

Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi 4

Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği 5

Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma 6

Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme 7

Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı 7

Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme 8

Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi 9

Şekil 12 Depolar (Stores) 10

Şekil 13 Depo Oluşturma 11

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi 12

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri 13

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma 14

Şekil 17 Katmanlar (Layers) 15

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme 16

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama 17

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma 18

Şekil 21 Sınır Koordinatları 18

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme 19

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma 20

Şekil 24 Stil Ekleme 21

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri 21

Şekil 26 Stil İccedileriği 22

Şekil 27 SLD Dosyası 22

Şekil 28 Hatasız Kod 23

Şekil 29 Hatalı Kod 23

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No iv

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı 23

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama 24

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama 24

Şekil 33 Katman Grupları 25

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme 26

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma 26

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme 27

Şekil 37 Katman Listesi 27

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması 28

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama 28

Şekil 40 Katman Oumln izleme 29

Şekil 41 Katman Oumln izleme 30

Şekil 42 Tuumlm Formatlar 30

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme 31

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları 31

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma 32

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi 33

Şekil 47 Katmanlar 34

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi 34

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama 35

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi 35

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi 36

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması 36

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme 37

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme 38

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi 39

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı 41

Şekil 57 SRS Tanımlaması 41

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No v

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

TABLOLAR

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri 42

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No vi

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

KISALTMALAR

CAD Computer Aided Design

CRS Coğrafi Referans Sistemi

EPSG European Petroleum Survey Group

GIS Coğrafi Bilgi Sistemi

GML Geography Markup Language (Coğrafi İşaretleme Dili)

ISO International Organization for Standardization

KML Keyhole Markup Language (Anahtar Deliği Biccedilimlendirme Dili )

OGC Open Geospatial Consortium

SLD Styled Layer Descriptor

TUCBS Tuumlrkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi

URL Uniform Resource Locator

WMS Web Map Service (Web Harita Servisi)

WFS Web Feature Service (Web Detay Servisi)

WCS Web Coverage Service (Web Raster Servisi)

WFS-T Web Feature Service-Transaction (Web Transactional Detay Servisi)

WMTS Web Map Tile Service (Web Harita Doumlşeme Servisi)

XML Genişletilebilir Biccedilimlendirme Dili

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No vii

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

TANIMLAMALAR

GeoJSON Coğrafi veri değişimi iccedilin kullanılan bir biccedilim olan GeoJSON biccediliminde

oluşturulan JSON dosyası noktaları ccedilizgileri ccedilokgenleri ve diğer benzer ilkelleri destekler

yollar su kuumltleleri binalar ve ilgi noktaları gibi nesneleri tanımlamak iccedilin kullanılır

GeoServer Kullanıcıların coğrafi mekansal verileri paylaşmasına işlemesine ve

duumlzenlemesine izin veren accedilık kaynaklı bir coğrafi veri sunucu uygulamasıdır

GeoTIFF Coğrafi referans bilgilerinin bir TIFF dosyasına goumlmuumllmesine izin veren bir kamu

malı meta veri standardıdır

GML Coğrafi verilerin sistemler arası aktarılması işlemleri iccedilin geliştirilen bir XML

ldquodialectrdquodir

KML KML dosyaları konumları goumlruumlntuuml bindirmelerini video bağlantılarını ve ccedilizgiler

şekiller 3B goumlruumlntuumller ve noktalar gibi modelleme bilgilerini depolayarak coğrafi accedilıklama ve

goumlrselleştirmeyi ifade etmek iccedilin XML kullanır

OpenLayers Sunucu tarafı bağımlılığı bulunmayan en modern web tarayıcılarında harita

verilerini goumlruumlntuumllemek iccedilin fonksiyonel harita uygulamaları geliştirmesini sağlayan accedilık

kaynak kodlu JavaScript kuumltuumlphanesidir

PostGIS Coğrafi bilgi sistemleri nesnelerinin veritabanında depolanmasına izin veren bir

PostgreSQL veritabanı uzantısıdır Tamamen uumlcretsizdir ve accedilık kaynak kodludur PostGIS

GIST tabanlı R-Tree uzamsal dizinleri iccedilin destek ve GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin

işlevler iccedilerir GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin fonksiyonlar iccedilerir

QGIS veri goumlruumlntuumlleme duumlzenleme ve ccediloumlzuumlmleme yetenekleri sağlayan ccediloklu platform

destekli oumlzguumlr ve accedilık kaynaklı bir coğrafi bilgi sistemi (CBS) yazılımıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 1

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 GİRİŞ

Java tabanlı accedilık kaynak kodlu bir yazılım olan GeoServer kullanıcıların farklı ortamlardan

coğrafi verilere ulaşmasını ve bu verilerle ccedilalışmasını sağlar OGC standartlarında web

servislerinin (WCS WMS WFS WMTS WFS-T) oluşturulmasını sağlayan GeoServer veri

kaynağı olarak vektoumlr (Oracle Spatial ArcSDE DB2 MySQL PostGIS Shapefiles ve Web

Servisleri) ve raster (ArcGrid GeoTiff 51 Jpeg2000 ECW MrSID) veriler kullanabilmekle

beraber standart protokollerde uumlretilmiş olan KML GML GeoRSS GeoPDF gibi formatları da

okuyabilmektedir GeoServer iccedilerisindeki OpenLayers entegrasyonu sayesinde servis edilen

veriler internet uumlzerinden sorgulanıp eş zamanlı goumlruumlntuumllenebilmektedir

GeoServer uygulamasını Şekil 1rsquode goumlsterilen adresten guumlncel suumlruumlmuumlne ulaşılabilir

GeoServer uygulaması iccedilin teknik kurulum dokuumlmanına Şekil 2rsquode goumlsterilen adresten

ulaşılabilir

Uygulama İndirme Adresi

httpgeoserverorgdownload

Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi

Kurulum Dokuumlman Adresi

httpsdocsgeoserverorglatestenuserinstallationindexhtmlinstallation

Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 2

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Open Geospatial Consortium (OGC) 500rsquoden fazla şirket uumlniversite devlet kurumu ve kacircr

amacı guumltmeyen araştırma kuruluşlarının bir araya gelerek oluşturduğu uluslararası birliktir OGC

mekacircnsal standartlar uumlretmekte ve birlikte ccedilalışabilirlik amacıyla bu standartları accedilık formatlarla

kullanıcılara sunmaktadır OGC şimdiye kadar 30rsquodan fazla standart yayınlamıştır Coğrafi veriye

youmlnelik en ccedilok kullanılan standartlar Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) Web

Raster Servisi (WCS) Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS) Web İşlem Servisi (WPS) ve Stilli

Katman Tanımlayıcı (SLD) olarak sıralanabilir Bu servisler coğrafi veri setlerini web ara

yuumlzuumlnde goumlruumlntuumllemek youmlnlendirmek yakınlaştırmak uzaklaştırmak kaydırmak lejant bilgisini

ve ilişkili metaveri iccedileriğinin goumlruumlntuumllenmesi iccedilin kullanılan servislerdir

Web Harita Servisi (WMS Web Map Service) GetMap ve GetFeatureInfo gibi URL

isteklerinin standart Web tarayıcılarıyla yapılması ve sunucunun bu isteklere harita veya veri

olarak cevap vermesi şeklinde gerccedilekleşen işlemlerle ilgili yayımlanmış olan servis standardıdır

WMS standardının son suumlruumlmuuml (v13) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da

standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19128)

Web Detay Servisi (WFS Web Feature Service) WMS benzeri URL istekleri ile

sunucularda vektoumlr formatında tutulan verilere erişim goumlruumlntuumlleme ve duumlzenleme imkacircnı sağlayan

standarttır Veri formatı olarak OGC standardı olan Coğrafi İşaretleme Dili (GML) veya GeoJSON

gibi formatlar kullanılmaktadır WFS standardının son suumlruumlmuuml (v22) Uluslararası Standartlar

Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19142)

Web Transactional Detay Servisi (WFS-T Web Feature Service-Transaction) servis ile

WFS ile sunulan verilerin yenisini yaratma silme guumlncellenmesini olanak sağlanır Bu işlemler

yetkiye bağlıdır

Web Raster Servisi (WCS Web Coverage Service) uydu goumlruumlntuumlleri sayısal hava

fotoğrafları sayısal yuumlkseklik verileri ve diğer piksel temelli zamanmekacircn belirten verilere erişim

ve indirme imkacircnı sağlayan standarttır WCS standardının son suumlruumlmuuml (v21) Uluslararası

Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19123)

Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS Web Map Tile Service) her oumllccedilek aralığı iccedilin

karolanan vektoumlr ve raster verilerin sunucuda disklerde imaj olarak saklanması ve kullanıcının

sadece goumlruumlntuumllediği yere ait verinin goumlruumlntuumllediği oumllccedilekteki verisinin goumlruumlntuumllendiği servistir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 3

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler

uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS

standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da

standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr

veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin

kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML

temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını

kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası

Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri

Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web

Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 4

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA

Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına

kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer

anasayfasına ulaşılmaktadır

Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı

GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı

ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş

yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir

Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 5

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm

işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır

Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği

Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı

formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın

yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur

Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının

bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir

Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi

goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup

olmadığını iccedilerir

Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi

goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini

ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir

Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman

gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller

İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 6

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma

Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır

Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır

1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )

seccedililerek ulaşılır

Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 7

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan

eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme

3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve

ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi

httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır

Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 8

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında

sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir

Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme

Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona

httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices

adresinden erişim sağlanabilir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 9

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir

Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 10

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

22 Depo (Store) Oluşturma

Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa

tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile

yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 12 Depolar (Stores)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 11

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı

depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir

Şekil 13 Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10

Sayfa No 12

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote

goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi

verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode

olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 2: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No ii

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

İCcedilİNDEKİLER

KISALTMALAR vi

TANIMLAMALAR vii

1 GİRİŞ 1

2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA 4

21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma 6

22 Depo (Store) Oluşturma 10

23 Katman (Layer) Oluşturma 14

24 Stil (Style) Oluşturma 20

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma 25

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) 29

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA 32

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA 40

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR 42

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME 43

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No iii

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

ŞEKİLLER

Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi 1

Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi 1

Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri 3

Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı 4

Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi 4

Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği 5

Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma 6

Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme 7

Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı 7

Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme 8

Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi 9

Şekil 12 Depolar (Stores) 10

Şekil 13 Depo Oluşturma 11

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi 12

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri 13

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma 14

Şekil 17 Katmanlar (Layers) 15

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme 16

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama 17

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma 18

Şekil 21 Sınır Koordinatları 18

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme 19

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma 20

Şekil 24 Stil Ekleme 21

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri 21

Şekil 26 Stil İccedileriği 22

Şekil 27 SLD Dosyası 22

Şekil 28 Hatasız Kod 23

Şekil 29 Hatalı Kod 23

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No iv

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı 23

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama 24

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama 24

Şekil 33 Katman Grupları 25

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme 26

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma 26

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme 27

Şekil 37 Katman Listesi 27

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması 28

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama 28

Şekil 40 Katman Oumln izleme 29

Şekil 41 Katman Oumln izleme 30

Şekil 42 Tuumlm Formatlar 30

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme 31

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları 31

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma 32

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi 33

Şekil 47 Katmanlar 34

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi 34

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama 35

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi 35

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi 36

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması 36

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme 37

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme 38

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi 39

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı 41

Şekil 57 SRS Tanımlaması 41

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No v

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

TABLOLAR

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri 42

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No vi

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

KISALTMALAR

CAD Computer Aided Design

CRS Coğrafi Referans Sistemi

EPSG European Petroleum Survey Group

GIS Coğrafi Bilgi Sistemi

GML Geography Markup Language (Coğrafi İşaretleme Dili)

ISO International Organization for Standardization

KML Keyhole Markup Language (Anahtar Deliği Biccedilimlendirme Dili )

OGC Open Geospatial Consortium

SLD Styled Layer Descriptor

TUCBS Tuumlrkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi

URL Uniform Resource Locator

WMS Web Map Service (Web Harita Servisi)

WFS Web Feature Service (Web Detay Servisi)

WCS Web Coverage Service (Web Raster Servisi)

WFS-T Web Feature Service-Transaction (Web Transactional Detay Servisi)

WMTS Web Map Tile Service (Web Harita Doumlşeme Servisi)

XML Genişletilebilir Biccedilimlendirme Dili

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No vii

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

TANIMLAMALAR

GeoJSON Coğrafi veri değişimi iccedilin kullanılan bir biccedilim olan GeoJSON biccediliminde

oluşturulan JSON dosyası noktaları ccedilizgileri ccedilokgenleri ve diğer benzer ilkelleri destekler

yollar su kuumltleleri binalar ve ilgi noktaları gibi nesneleri tanımlamak iccedilin kullanılır

GeoServer Kullanıcıların coğrafi mekansal verileri paylaşmasına işlemesine ve

duumlzenlemesine izin veren accedilık kaynaklı bir coğrafi veri sunucu uygulamasıdır

GeoTIFF Coğrafi referans bilgilerinin bir TIFF dosyasına goumlmuumllmesine izin veren bir kamu

malı meta veri standardıdır

GML Coğrafi verilerin sistemler arası aktarılması işlemleri iccedilin geliştirilen bir XML

ldquodialectrdquodir

KML KML dosyaları konumları goumlruumlntuuml bindirmelerini video bağlantılarını ve ccedilizgiler

şekiller 3B goumlruumlntuumller ve noktalar gibi modelleme bilgilerini depolayarak coğrafi accedilıklama ve

goumlrselleştirmeyi ifade etmek iccedilin XML kullanır

OpenLayers Sunucu tarafı bağımlılığı bulunmayan en modern web tarayıcılarında harita

verilerini goumlruumlntuumllemek iccedilin fonksiyonel harita uygulamaları geliştirmesini sağlayan accedilık

kaynak kodlu JavaScript kuumltuumlphanesidir

PostGIS Coğrafi bilgi sistemleri nesnelerinin veritabanında depolanmasına izin veren bir

PostgreSQL veritabanı uzantısıdır Tamamen uumlcretsizdir ve accedilık kaynak kodludur PostGIS

GIST tabanlı R-Tree uzamsal dizinleri iccedilin destek ve GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin

işlevler iccedilerir GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin fonksiyonlar iccedilerir

QGIS veri goumlruumlntuumlleme duumlzenleme ve ccediloumlzuumlmleme yetenekleri sağlayan ccediloklu platform

destekli oumlzguumlr ve accedilık kaynaklı bir coğrafi bilgi sistemi (CBS) yazılımıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 1

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 GİRİŞ

Java tabanlı accedilık kaynak kodlu bir yazılım olan GeoServer kullanıcıların farklı ortamlardan

coğrafi verilere ulaşmasını ve bu verilerle ccedilalışmasını sağlar OGC standartlarında web

servislerinin (WCS WMS WFS WMTS WFS-T) oluşturulmasını sağlayan GeoServer veri

kaynağı olarak vektoumlr (Oracle Spatial ArcSDE DB2 MySQL PostGIS Shapefiles ve Web

Servisleri) ve raster (ArcGrid GeoTiff 51 Jpeg2000 ECW MrSID) veriler kullanabilmekle

beraber standart protokollerde uumlretilmiş olan KML GML GeoRSS GeoPDF gibi formatları da

okuyabilmektedir GeoServer iccedilerisindeki OpenLayers entegrasyonu sayesinde servis edilen

veriler internet uumlzerinden sorgulanıp eş zamanlı goumlruumlntuumllenebilmektedir

GeoServer uygulamasını Şekil 1rsquode goumlsterilen adresten guumlncel suumlruumlmuumlne ulaşılabilir

GeoServer uygulaması iccedilin teknik kurulum dokuumlmanına Şekil 2rsquode goumlsterilen adresten

ulaşılabilir

Uygulama İndirme Adresi

httpgeoserverorgdownload

Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi

Kurulum Dokuumlman Adresi

httpsdocsgeoserverorglatestenuserinstallationindexhtmlinstallation

Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 2

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Open Geospatial Consortium (OGC) 500rsquoden fazla şirket uumlniversite devlet kurumu ve kacircr

amacı guumltmeyen araştırma kuruluşlarının bir araya gelerek oluşturduğu uluslararası birliktir OGC

mekacircnsal standartlar uumlretmekte ve birlikte ccedilalışabilirlik amacıyla bu standartları accedilık formatlarla

kullanıcılara sunmaktadır OGC şimdiye kadar 30rsquodan fazla standart yayınlamıştır Coğrafi veriye

youmlnelik en ccedilok kullanılan standartlar Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) Web

Raster Servisi (WCS) Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS) Web İşlem Servisi (WPS) ve Stilli

Katman Tanımlayıcı (SLD) olarak sıralanabilir Bu servisler coğrafi veri setlerini web ara

yuumlzuumlnde goumlruumlntuumllemek youmlnlendirmek yakınlaştırmak uzaklaştırmak kaydırmak lejant bilgisini

ve ilişkili metaveri iccedileriğinin goumlruumlntuumllenmesi iccedilin kullanılan servislerdir

Web Harita Servisi (WMS Web Map Service) GetMap ve GetFeatureInfo gibi URL

isteklerinin standart Web tarayıcılarıyla yapılması ve sunucunun bu isteklere harita veya veri

olarak cevap vermesi şeklinde gerccedilekleşen işlemlerle ilgili yayımlanmış olan servis standardıdır

WMS standardının son suumlruumlmuuml (v13) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da

standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19128)

Web Detay Servisi (WFS Web Feature Service) WMS benzeri URL istekleri ile

sunucularda vektoumlr formatında tutulan verilere erişim goumlruumlntuumlleme ve duumlzenleme imkacircnı sağlayan

standarttır Veri formatı olarak OGC standardı olan Coğrafi İşaretleme Dili (GML) veya GeoJSON

gibi formatlar kullanılmaktadır WFS standardının son suumlruumlmuuml (v22) Uluslararası Standartlar

Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19142)

Web Transactional Detay Servisi (WFS-T Web Feature Service-Transaction) servis ile

WFS ile sunulan verilerin yenisini yaratma silme guumlncellenmesini olanak sağlanır Bu işlemler

yetkiye bağlıdır

Web Raster Servisi (WCS Web Coverage Service) uydu goumlruumlntuumlleri sayısal hava

fotoğrafları sayısal yuumlkseklik verileri ve diğer piksel temelli zamanmekacircn belirten verilere erişim

ve indirme imkacircnı sağlayan standarttır WCS standardının son suumlruumlmuuml (v21) Uluslararası

Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19123)

Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS Web Map Tile Service) her oumllccedilek aralığı iccedilin

karolanan vektoumlr ve raster verilerin sunucuda disklerde imaj olarak saklanması ve kullanıcının

sadece goumlruumlntuumllediği yere ait verinin goumlruumlntuumllediği oumllccedilekteki verisinin goumlruumlntuumllendiği servistir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 3

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler

uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS

standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da

standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr

veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin

kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML

temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını

kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası

Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri

Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web

Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 4

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA

Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına

kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer

anasayfasına ulaşılmaktadır

Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı

GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı

ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş

yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir

Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 5

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm

işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır

Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği

Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı

formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın

yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur

Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının

bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir

Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi

goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup

olmadığını iccedilerir

Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi

goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini

ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir

Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman

gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller

İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 6

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma

Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır

Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır

1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )

seccedililerek ulaşılır

Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 7

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan

eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme

3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve

ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi

httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır

Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 8

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında

sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir

Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme

Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona

httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices

adresinden erişim sağlanabilir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 9

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir

Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 10

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

22 Depo (Store) Oluşturma

Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa

tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile

yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 12 Depolar (Stores)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 11

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı

depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir

Şekil 13 Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10

Sayfa No 12

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote

goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi

verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode

olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 3: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No iii

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

ŞEKİLLER

Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi 1

Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi 1

Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri 3

Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı 4

Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi 4

Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği 5

Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma 6

Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme 7

Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı 7

Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme 8

Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi 9

Şekil 12 Depolar (Stores) 10

Şekil 13 Depo Oluşturma 11

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi 12

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri 13

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma 14

Şekil 17 Katmanlar (Layers) 15

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme 16

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama 17

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma 18

Şekil 21 Sınır Koordinatları 18

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme 19

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma 20

Şekil 24 Stil Ekleme 21

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri 21

Şekil 26 Stil İccedileriği 22

Şekil 27 SLD Dosyası 22

Şekil 28 Hatasız Kod 23

Şekil 29 Hatalı Kod 23

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No iv

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı 23

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama 24

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama 24

Şekil 33 Katman Grupları 25

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme 26

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma 26

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme 27

Şekil 37 Katman Listesi 27

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması 28

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama 28

Şekil 40 Katman Oumln izleme 29

Şekil 41 Katman Oumln izleme 30

Şekil 42 Tuumlm Formatlar 30

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme 31

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları 31

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma 32

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi 33

Şekil 47 Katmanlar 34

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi 34

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama 35

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi 35

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi 36

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması 36

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme 37

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme 38

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi 39

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı 41

Şekil 57 SRS Tanımlaması 41

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No v

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

TABLOLAR

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri 42

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No vi

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

KISALTMALAR

CAD Computer Aided Design

CRS Coğrafi Referans Sistemi

EPSG European Petroleum Survey Group

GIS Coğrafi Bilgi Sistemi

GML Geography Markup Language (Coğrafi İşaretleme Dili)

ISO International Organization for Standardization

KML Keyhole Markup Language (Anahtar Deliği Biccedilimlendirme Dili )

OGC Open Geospatial Consortium

SLD Styled Layer Descriptor

TUCBS Tuumlrkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi

URL Uniform Resource Locator

WMS Web Map Service (Web Harita Servisi)

WFS Web Feature Service (Web Detay Servisi)

WCS Web Coverage Service (Web Raster Servisi)

WFS-T Web Feature Service-Transaction (Web Transactional Detay Servisi)

WMTS Web Map Tile Service (Web Harita Doumlşeme Servisi)

XML Genişletilebilir Biccedilimlendirme Dili

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No vii

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

TANIMLAMALAR

GeoJSON Coğrafi veri değişimi iccedilin kullanılan bir biccedilim olan GeoJSON biccediliminde

oluşturulan JSON dosyası noktaları ccedilizgileri ccedilokgenleri ve diğer benzer ilkelleri destekler

yollar su kuumltleleri binalar ve ilgi noktaları gibi nesneleri tanımlamak iccedilin kullanılır

GeoServer Kullanıcıların coğrafi mekansal verileri paylaşmasına işlemesine ve

duumlzenlemesine izin veren accedilık kaynaklı bir coğrafi veri sunucu uygulamasıdır

GeoTIFF Coğrafi referans bilgilerinin bir TIFF dosyasına goumlmuumllmesine izin veren bir kamu

malı meta veri standardıdır

GML Coğrafi verilerin sistemler arası aktarılması işlemleri iccedilin geliştirilen bir XML

ldquodialectrdquodir

KML KML dosyaları konumları goumlruumlntuuml bindirmelerini video bağlantılarını ve ccedilizgiler

şekiller 3B goumlruumlntuumller ve noktalar gibi modelleme bilgilerini depolayarak coğrafi accedilıklama ve

goumlrselleştirmeyi ifade etmek iccedilin XML kullanır

OpenLayers Sunucu tarafı bağımlılığı bulunmayan en modern web tarayıcılarında harita

verilerini goumlruumlntuumllemek iccedilin fonksiyonel harita uygulamaları geliştirmesini sağlayan accedilık

kaynak kodlu JavaScript kuumltuumlphanesidir

PostGIS Coğrafi bilgi sistemleri nesnelerinin veritabanında depolanmasına izin veren bir

PostgreSQL veritabanı uzantısıdır Tamamen uumlcretsizdir ve accedilık kaynak kodludur PostGIS

GIST tabanlı R-Tree uzamsal dizinleri iccedilin destek ve GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin

işlevler iccedilerir GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin fonksiyonlar iccedilerir

QGIS veri goumlruumlntuumlleme duumlzenleme ve ccediloumlzuumlmleme yetenekleri sağlayan ccediloklu platform

destekli oumlzguumlr ve accedilık kaynaklı bir coğrafi bilgi sistemi (CBS) yazılımıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 1

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 GİRİŞ

Java tabanlı accedilık kaynak kodlu bir yazılım olan GeoServer kullanıcıların farklı ortamlardan

coğrafi verilere ulaşmasını ve bu verilerle ccedilalışmasını sağlar OGC standartlarında web

servislerinin (WCS WMS WFS WMTS WFS-T) oluşturulmasını sağlayan GeoServer veri

kaynağı olarak vektoumlr (Oracle Spatial ArcSDE DB2 MySQL PostGIS Shapefiles ve Web

Servisleri) ve raster (ArcGrid GeoTiff 51 Jpeg2000 ECW MrSID) veriler kullanabilmekle

beraber standart protokollerde uumlretilmiş olan KML GML GeoRSS GeoPDF gibi formatları da

okuyabilmektedir GeoServer iccedilerisindeki OpenLayers entegrasyonu sayesinde servis edilen

veriler internet uumlzerinden sorgulanıp eş zamanlı goumlruumlntuumllenebilmektedir

GeoServer uygulamasını Şekil 1rsquode goumlsterilen adresten guumlncel suumlruumlmuumlne ulaşılabilir

GeoServer uygulaması iccedilin teknik kurulum dokuumlmanına Şekil 2rsquode goumlsterilen adresten

ulaşılabilir

Uygulama İndirme Adresi

httpgeoserverorgdownload

Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi

Kurulum Dokuumlman Adresi

httpsdocsgeoserverorglatestenuserinstallationindexhtmlinstallation

Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 2

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Open Geospatial Consortium (OGC) 500rsquoden fazla şirket uumlniversite devlet kurumu ve kacircr

amacı guumltmeyen araştırma kuruluşlarının bir araya gelerek oluşturduğu uluslararası birliktir OGC

mekacircnsal standartlar uumlretmekte ve birlikte ccedilalışabilirlik amacıyla bu standartları accedilık formatlarla

kullanıcılara sunmaktadır OGC şimdiye kadar 30rsquodan fazla standart yayınlamıştır Coğrafi veriye

youmlnelik en ccedilok kullanılan standartlar Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) Web

Raster Servisi (WCS) Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS) Web İşlem Servisi (WPS) ve Stilli

Katman Tanımlayıcı (SLD) olarak sıralanabilir Bu servisler coğrafi veri setlerini web ara

yuumlzuumlnde goumlruumlntuumllemek youmlnlendirmek yakınlaştırmak uzaklaştırmak kaydırmak lejant bilgisini

ve ilişkili metaveri iccedileriğinin goumlruumlntuumllenmesi iccedilin kullanılan servislerdir

Web Harita Servisi (WMS Web Map Service) GetMap ve GetFeatureInfo gibi URL

isteklerinin standart Web tarayıcılarıyla yapılması ve sunucunun bu isteklere harita veya veri

olarak cevap vermesi şeklinde gerccedilekleşen işlemlerle ilgili yayımlanmış olan servis standardıdır

WMS standardının son suumlruumlmuuml (v13) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da

standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19128)

Web Detay Servisi (WFS Web Feature Service) WMS benzeri URL istekleri ile

sunucularda vektoumlr formatında tutulan verilere erişim goumlruumlntuumlleme ve duumlzenleme imkacircnı sağlayan

standarttır Veri formatı olarak OGC standardı olan Coğrafi İşaretleme Dili (GML) veya GeoJSON

gibi formatlar kullanılmaktadır WFS standardının son suumlruumlmuuml (v22) Uluslararası Standartlar

Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19142)

Web Transactional Detay Servisi (WFS-T Web Feature Service-Transaction) servis ile

WFS ile sunulan verilerin yenisini yaratma silme guumlncellenmesini olanak sağlanır Bu işlemler

yetkiye bağlıdır

Web Raster Servisi (WCS Web Coverage Service) uydu goumlruumlntuumlleri sayısal hava

fotoğrafları sayısal yuumlkseklik verileri ve diğer piksel temelli zamanmekacircn belirten verilere erişim

ve indirme imkacircnı sağlayan standarttır WCS standardının son suumlruumlmuuml (v21) Uluslararası

Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19123)

Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS Web Map Tile Service) her oumllccedilek aralığı iccedilin

karolanan vektoumlr ve raster verilerin sunucuda disklerde imaj olarak saklanması ve kullanıcının

sadece goumlruumlntuumllediği yere ait verinin goumlruumlntuumllediği oumllccedilekteki verisinin goumlruumlntuumllendiği servistir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 3

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler

uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS

standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da

standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr

veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin

kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML

temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını

kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası

Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri

Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web

Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 4

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA

Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına

kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer

anasayfasına ulaşılmaktadır

Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı

GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı

ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş

yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir

Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 5

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm

işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır

Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği

Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı

formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın

yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur

Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının

bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir

Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi

goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup

olmadığını iccedilerir

Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi

goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini

ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir

Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman

gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller

İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 6

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma

Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır

Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır

1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )

seccedililerek ulaşılır

Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 7

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan

eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme

3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve

ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi

httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır

Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 8

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında

sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir

Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme

Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona

httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices

adresinden erişim sağlanabilir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 9

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir

Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 10

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

22 Depo (Store) Oluşturma

Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa

tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile

yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 12 Depolar (Stores)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 11

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı

depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir

Şekil 13 Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10

Sayfa No 12

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote

goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi

verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode

olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 4: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No iv

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı 23

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama 24

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama 24

Şekil 33 Katman Grupları 25

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme 26

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma 26

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme 27

Şekil 37 Katman Listesi 27

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması 28

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama 28

Şekil 40 Katman Oumln izleme 29

Şekil 41 Katman Oumln izleme 30

Şekil 42 Tuumlm Formatlar 30

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme 31

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları 31

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma 32

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi 33

Şekil 47 Katmanlar 34

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi 34

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama 35

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi 35

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi 36

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması 36

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme 37

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme 38

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi 39

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı 41

Şekil 57 SRS Tanımlaması 41

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No v

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

TABLOLAR

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri 42

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No vi

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

KISALTMALAR

CAD Computer Aided Design

CRS Coğrafi Referans Sistemi

EPSG European Petroleum Survey Group

GIS Coğrafi Bilgi Sistemi

GML Geography Markup Language (Coğrafi İşaretleme Dili)

ISO International Organization for Standardization

KML Keyhole Markup Language (Anahtar Deliği Biccedilimlendirme Dili )

OGC Open Geospatial Consortium

SLD Styled Layer Descriptor

TUCBS Tuumlrkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi

URL Uniform Resource Locator

WMS Web Map Service (Web Harita Servisi)

WFS Web Feature Service (Web Detay Servisi)

WCS Web Coverage Service (Web Raster Servisi)

WFS-T Web Feature Service-Transaction (Web Transactional Detay Servisi)

WMTS Web Map Tile Service (Web Harita Doumlşeme Servisi)

XML Genişletilebilir Biccedilimlendirme Dili

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No vii

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

TANIMLAMALAR

GeoJSON Coğrafi veri değişimi iccedilin kullanılan bir biccedilim olan GeoJSON biccediliminde

oluşturulan JSON dosyası noktaları ccedilizgileri ccedilokgenleri ve diğer benzer ilkelleri destekler

yollar su kuumltleleri binalar ve ilgi noktaları gibi nesneleri tanımlamak iccedilin kullanılır

GeoServer Kullanıcıların coğrafi mekansal verileri paylaşmasına işlemesine ve

duumlzenlemesine izin veren accedilık kaynaklı bir coğrafi veri sunucu uygulamasıdır

GeoTIFF Coğrafi referans bilgilerinin bir TIFF dosyasına goumlmuumllmesine izin veren bir kamu

malı meta veri standardıdır

GML Coğrafi verilerin sistemler arası aktarılması işlemleri iccedilin geliştirilen bir XML

ldquodialectrdquodir

KML KML dosyaları konumları goumlruumlntuuml bindirmelerini video bağlantılarını ve ccedilizgiler

şekiller 3B goumlruumlntuumller ve noktalar gibi modelleme bilgilerini depolayarak coğrafi accedilıklama ve

goumlrselleştirmeyi ifade etmek iccedilin XML kullanır

OpenLayers Sunucu tarafı bağımlılığı bulunmayan en modern web tarayıcılarında harita

verilerini goumlruumlntuumllemek iccedilin fonksiyonel harita uygulamaları geliştirmesini sağlayan accedilık

kaynak kodlu JavaScript kuumltuumlphanesidir

PostGIS Coğrafi bilgi sistemleri nesnelerinin veritabanında depolanmasına izin veren bir

PostgreSQL veritabanı uzantısıdır Tamamen uumlcretsizdir ve accedilık kaynak kodludur PostGIS

GIST tabanlı R-Tree uzamsal dizinleri iccedilin destek ve GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin

işlevler iccedilerir GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin fonksiyonlar iccedilerir

QGIS veri goumlruumlntuumlleme duumlzenleme ve ccediloumlzuumlmleme yetenekleri sağlayan ccediloklu platform

destekli oumlzguumlr ve accedilık kaynaklı bir coğrafi bilgi sistemi (CBS) yazılımıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 1

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 GİRİŞ

Java tabanlı accedilık kaynak kodlu bir yazılım olan GeoServer kullanıcıların farklı ortamlardan

coğrafi verilere ulaşmasını ve bu verilerle ccedilalışmasını sağlar OGC standartlarında web

servislerinin (WCS WMS WFS WMTS WFS-T) oluşturulmasını sağlayan GeoServer veri

kaynağı olarak vektoumlr (Oracle Spatial ArcSDE DB2 MySQL PostGIS Shapefiles ve Web

Servisleri) ve raster (ArcGrid GeoTiff 51 Jpeg2000 ECW MrSID) veriler kullanabilmekle

beraber standart protokollerde uumlretilmiş olan KML GML GeoRSS GeoPDF gibi formatları da

okuyabilmektedir GeoServer iccedilerisindeki OpenLayers entegrasyonu sayesinde servis edilen

veriler internet uumlzerinden sorgulanıp eş zamanlı goumlruumlntuumllenebilmektedir

GeoServer uygulamasını Şekil 1rsquode goumlsterilen adresten guumlncel suumlruumlmuumlne ulaşılabilir

GeoServer uygulaması iccedilin teknik kurulum dokuumlmanına Şekil 2rsquode goumlsterilen adresten

ulaşılabilir

Uygulama İndirme Adresi

httpgeoserverorgdownload

Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi

Kurulum Dokuumlman Adresi

httpsdocsgeoserverorglatestenuserinstallationindexhtmlinstallation

Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 2

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Open Geospatial Consortium (OGC) 500rsquoden fazla şirket uumlniversite devlet kurumu ve kacircr

amacı guumltmeyen araştırma kuruluşlarının bir araya gelerek oluşturduğu uluslararası birliktir OGC

mekacircnsal standartlar uumlretmekte ve birlikte ccedilalışabilirlik amacıyla bu standartları accedilık formatlarla

kullanıcılara sunmaktadır OGC şimdiye kadar 30rsquodan fazla standart yayınlamıştır Coğrafi veriye

youmlnelik en ccedilok kullanılan standartlar Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) Web

Raster Servisi (WCS) Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS) Web İşlem Servisi (WPS) ve Stilli

Katman Tanımlayıcı (SLD) olarak sıralanabilir Bu servisler coğrafi veri setlerini web ara

yuumlzuumlnde goumlruumlntuumllemek youmlnlendirmek yakınlaştırmak uzaklaştırmak kaydırmak lejant bilgisini

ve ilişkili metaveri iccedileriğinin goumlruumlntuumllenmesi iccedilin kullanılan servislerdir

Web Harita Servisi (WMS Web Map Service) GetMap ve GetFeatureInfo gibi URL

isteklerinin standart Web tarayıcılarıyla yapılması ve sunucunun bu isteklere harita veya veri

olarak cevap vermesi şeklinde gerccedilekleşen işlemlerle ilgili yayımlanmış olan servis standardıdır

WMS standardının son suumlruumlmuuml (v13) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da

standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19128)

Web Detay Servisi (WFS Web Feature Service) WMS benzeri URL istekleri ile

sunucularda vektoumlr formatında tutulan verilere erişim goumlruumlntuumlleme ve duumlzenleme imkacircnı sağlayan

standarttır Veri formatı olarak OGC standardı olan Coğrafi İşaretleme Dili (GML) veya GeoJSON

gibi formatlar kullanılmaktadır WFS standardının son suumlruumlmuuml (v22) Uluslararası Standartlar

Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19142)

Web Transactional Detay Servisi (WFS-T Web Feature Service-Transaction) servis ile

WFS ile sunulan verilerin yenisini yaratma silme guumlncellenmesini olanak sağlanır Bu işlemler

yetkiye bağlıdır

Web Raster Servisi (WCS Web Coverage Service) uydu goumlruumlntuumlleri sayısal hava

fotoğrafları sayısal yuumlkseklik verileri ve diğer piksel temelli zamanmekacircn belirten verilere erişim

ve indirme imkacircnı sağlayan standarttır WCS standardının son suumlruumlmuuml (v21) Uluslararası

Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19123)

Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS Web Map Tile Service) her oumllccedilek aralığı iccedilin

karolanan vektoumlr ve raster verilerin sunucuda disklerde imaj olarak saklanması ve kullanıcının

sadece goumlruumlntuumllediği yere ait verinin goumlruumlntuumllediği oumllccedilekteki verisinin goumlruumlntuumllendiği servistir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 3

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler

uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS

standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da

standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr

veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin

kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML

temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını

kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası

Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri

Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web

Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 4

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA

Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına

kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer

anasayfasına ulaşılmaktadır

Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı

GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı

ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş

yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir

Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 5

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm

işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır

Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği

Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı

formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın

yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur

Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının

bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir

Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi

goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup

olmadığını iccedilerir

Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi

goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini

ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir

Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman

gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller

İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 6

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma

Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır

Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır

1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )

seccedililerek ulaşılır

Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 7

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan

eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme

3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve

ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi

httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır

Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 8

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında

sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir

Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme

Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona

httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices

adresinden erişim sağlanabilir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 9

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir

Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 10

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

22 Depo (Store) Oluşturma

Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa

tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile

yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 12 Depolar (Stores)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 11

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı

depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir

Şekil 13 Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10

Sayfa No 12

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote

goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi

verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode

olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 5: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No v

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

TABLOLAR

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri 42

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No vi

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

KISALTMALAR

CAD Computer Aided Design

CRS Coğrafi Referans Sistemi

EPSG European Petroleum Survey Group

GIS Coğrafi Bilgi Sistemi

GML Geography Markup Language (Coğrafi İşaretleme Dili)

ISO International Organization for Standardization

KML Keyhole Markup Language (Anahtar Deliği Biccedilimlendirme Dili )

OGC Open Geospatial Consortium

SLD Styled Layer Descriptor

TUCBS Tuumlrkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi

URL Uniform Resource Locator

WMS Web Map Service (Web Harita Servisi)

WFS Web Feature Service (Web Detay Servisi)

WCS Web Coverage Service (Web Raster Servisi)

WFS-T Web Feature Service-Transaction (Web Transactional Detay Servisi)

WMTS Web Map Tile Service (Web Harita Doumlşeme Servisi)

XML Genişletilebilir Biccedilimlendirme Dili

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No vii

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

TANIMLAMALAR

GeoJSON Coğrafi veri değişimi iccedilin kullanılan bir biccedilim olan GeoJSON biccediliminde

oluşturulan JSON dosyası noktaları ccedilizgileri ccedilokgenleri ve diğer benzer ilkelleri destekler

yollar su kuumltleleri binalar ve ilgi noktaları gibi nesneleri tanımlamak iccedilin kullanılır

GeoServer Kullanıcıların coğrafi mekansal verileri paylaşmasına işlemesine ve

duumlzenlemesine izin veren accedilık kaynaklı bir coğrafi veri sunucu uygulamasıdır

GeoTIFF Coğrafi referans bilgilerinin bir TIFF dosyasına goumlmuumllmesine izin veren bir kamu

malı meta veri standardıdır

GML Coğrafi verilerin sistemler arası aktarılması işlemleri iccedilin geliştirilen bir XML

ldquodialectrdquodir

KML KML dosyaları konumları goumlruumlntuuml bindirmelerini video bağlantılarını ve ccedilizgiler

şekiller 3B goumlruumlntuumller ve noktalar gibi modelleme bilgilerini depolayarak coğrafi accedilıklama ve

goumlrselleştirmeyi ifade etmek iccedilin XML kullanır

OpenLayers Sunucu tarafı bağımlılığı bulunmayan en modern web tarayıcılarında harita

verilerini goumlruumlntuumllemek iccedilin fonksiyonel harita uygulamaları geliştirmesini sağlayan accedilık

kaynak kodlu JavaScript kuumltuumlphanesidir

PostGIS Coğrafi bilgi sistemleri nesnelerinin veritabanında depolanmasına izin veren bir

PostgreSQL veritabanı uzantısıdır Tamamen uumlcretsizdir ve accedilık kaynak kodludur PostGIS

GIST tabanlı R-Tree uzamsal dizinleri iccedilin destek ve GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin

işlevler iccedilerir GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin fonksiyonlar iccedilerir

QGIS veri goumlruumlntuumlleme duumlzenleme ve ccediloumlzuumlmleme yetenekleri sağlayan ccediloklu platform

destekli oumlzguumlr ve accedilık kaynaklı bir coğrafi bilgi sistemi (CBS) yazılımıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 1

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 GİRİŞ

Java tabanlı accedilık kaynak kodlu bir yazılım olan GeoServer kullanıcıların farklı ortamlardan

coğrafi verilere ulaşmasını ve bu verilerle ccedilalışmasını sağlar OGC standartlarında web

servislerinin (WCS WMS WFS WMTS WFS-T) oluşturulmasını sağlayan GeoServer veri

kaynağı olarak vektoumlr (Oracle Spatial ArcSDE DB2 MySQL PostGIS Shapefiles ve Web

Servisleri) ve raster (ArcGrid GeoTiff 51 Jpeg2000 ECW MrSID) veriler kullanabilmekle

beraber standart protokollerde uumlretilmiş olan KML GML GeoRSS GeoPDF gibi formatları da

okuyabilmektedir GeoServer iccedilerisindeki OpenLayers entegrasyonu sayesinde servis edilen

veriler internet uumlzerinden sorgulanıp eş zamanlı goumlruumlntuumllenebilmektedir

GeoServer uygulamasını Şekil 1rsquode goumlsterilen adresten guumlncel suumlruumlmuumlne ulaşılabilir

GeoServer uygulaması iccedilin teknik kurulum dokuumlmanına Şekil 2rsquode goumlsterilen adresten

ulaşılabilir

Uygulama İndirme Adresi

httpgeoserverorgdownload

Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi

Kurulum Dokuumlman Adresi

httpsdocsgeoserverorglatestenuserinstallationindexhtmlinstallation

Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 2

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Open Geospatial Consortium (OGC) 500rsquoden fazla şirket uumlniversite devlet kurumu ve kacircr

amacı guumltmeyen araştırma kuruluşlarının bir araya gelerek oluşturduğu uluslararası birliktir OGC

mekacircnsal standartlar uumlretmekte ve birlikte ccedilalışabilirlik amacıyla bu standartları accedilık formatlarla

kullanıcılara sunmaktadır OGC şimdiye kadar 30rsquodan fazla standart yayınlamıştır Coğrafi veriye

youmlnelik en ccedilok kullanılan standartlar Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) Web

Raster Servisi (WCS) Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS) Web İşlem Servisi (WPS) ve Stilli

Katman Tanımlayıcı (SLD) olarak sıralanabilir Bu servisler coğrafi veri setlerini web ara

yuumlzuumlnde goumlruumlntuumllemek youmlnlendirmek yakınlaştırmak uzaklaştırmak kaydırmak lejant bilgisini

ve ilişkili metaveri iccedileriğinin goumlruumlntuumllenmesi iccedilin kullanılan servislerdir

Web Harita Servisi (WMS Web Map Service) GetMap ve GetFeatureInfo gibi URL

isteklerinin standart Web tarayıcılarıyla yapılması ve sunucunun bu isteklere harita veya veri

olarak cevap vermesi şeklinde gerccedilekleşen işlemlerle ilgili yayımlanmış olan servis standardıdır

WMS standardının son suumlruumlmuuml (v13) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da

standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19128)

Web Detay Servisi (WFS Web Feature Service) WMS benzeri URL istekleri ile

sunucularda vektoumlr formatında tutulan verilere erişim goumlruumlntuumlleme ve duumlzenleme imkacircnı sağlayan

standarttır Veri formatı olarak OGC standardı olan Coğrafi İşaretleme Dili (GML) veya GeoJSON

gibi formatlar kullanılmaktadır WFS standardının son suumlruumlmuuml (v22) Uluslararası Standartlar

Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19142)

Web Transactional Detay Servisi (WFS-T Web Feature Service-Transaction) servis ile

WFS ile sunulan verilerin yenisini yaratma silme guumlncellenmesini olanak sağlanır Bu işlemler

yetkiye bağlıdır

Web Raster Servisi (WCS Web Coverage Service) uydu goumlruumlntuumlleri sayısal hava

fotoğrafları sayısal yuumlkseklik verileri ve diğer piksel temelli zamanmekacircn belirten verilere erişim

ve indirme imkacircnı sağlayan standarttır WCS standardının son suumlruumlmuuml (v21) Uluslararası

Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19123)

Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS Web Map Tile Service) her oumllccedilek aralığı iccedilin

karolanan vektoumlr ve raster verilerin sunucuda disklerde imaj olarak saklanması ve kullanıcının

sadece goumlruumlntuumllediği yere ait verinin goumlruumlntuumllediği oumllccedilekteki verisinin goumlruumlntuumllendiği servistir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 3

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler

uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS

standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da

standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr

veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin

kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML

temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını

kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası

Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri

Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web

Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 4

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA

Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına

kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer

anasayfasına ulaşılmaktadır

Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı

GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı

ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş

yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir

Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 5

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm

işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır

Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği

Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı

formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın

yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur

Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının

bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir

Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi

goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup

olmadığını iccedilerir

Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi

goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini

ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir

Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman

gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller

İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 6

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma

Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır

Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır

1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )

seccedililerek ulaşılır

Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 7

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan

eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme

3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve

ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi

httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır

Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 8

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında

sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir

Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme

Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona

httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices

adresinden erişim sağlanabilir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 9

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir

Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 10

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

22 Depo (Store) Oluşturma

Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa

tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile

yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 12 Depolar (Stores)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 11

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı

depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir

Şekil 13 Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10

Sayfa No 12

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote

goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi

verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode

olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 6: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No vi

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

KISALTMALAR

CAD Computer Aided Design

CRS Coğrafi Referans Sistemi

EPSG European Petroleum Survey Group

GIS Coğrafi Bilgi Sistemi

GML Geography Markup Language (Coğrafi İşaretleme Dili)

ISO International Organization for Standardization

KML Keyhole Markup Language (Anahtar Deliği Biccedilimlendirme Dili )

OGC Open Geospatial Consortium

SLD Styled Layer Descriptor

TUCBS Tuumlrkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi

URL Uniform Resource Locator

WMS Web Map Service (Web Harita Servisi)

WFS Web Feature Service (Web Detay Servisi)

WCS Web Coverage Service (Web Raster Servisi)

WFS-T Web Feature Service-Transaction (Web Transactional Detay Servisi)

WMTS Web Map Tile Service (Web Harita Doumlşeme Servisi)

XML Genişletilebilir Biccedilimlendirme Dili

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No vii

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

TANIMLAMALAR

GeoJSON Coğrafi veri değişimi iccedilin kullanılan bir biccedilim olan GeoJSON biccediliminde

oluşturulan JSON dosyası noktaları ccedilizgileri ccedilokgenleri ve diğer benzer ilkelleri destekler

yollar su kuumltleleri binalar ve ilgi noktaları gibi nesneleri tanımlamak iccedilin kullanılır

GeoServer Kullanıcıların coğrafi mekansal verileri paylaşmasına işlemesine ve

duumlzenlemesine izin veren accedilık kaynaklı bir coğrafi veri sunucu uygulamasıdır

GeoTIFF Coğrafi referans bilgilerinin bir TIFF dosyasına goumlmuumllmesine izin veren bir kamu

malı meta veri standardıdır

GML Coğrafi verilerin sistemler arası aktarılması işlemleri iccedilin geliştirilen bir XML

ldquodialectrdquodir

KML KML dosyaları konumları goumlruumlntuuml bindirmelerini video bağlantılarını ve ccedilizgiler

şekiller 3B goumlruumlntuumller ve noktalar gibi modelleme bilgilerini depolayarak coğrafi accedilıklama ve

goumlrselleştirmeyi ifade etmek iccedilin XML kullanır

OpenLayers Sunucu tarafı bağımlılığı bulunmayan en modern web tarayıcılarında harita

verilerini goumlruumlntuumllemek iccedilin fonksiyonel harita uygulamaları geliştirmesini sağlayan accedilık

kaynak kodlu JavaScript kuumltuumlphanesidir

PostGIS Coğrafi bilgi sistemleri nesnelerinin veritabanında depolanmasına izin veren bir

PostgreSQL veritabanı uzantısıdır Tamamen uumlcretsizdir ve accedilık kaynak kodludur PostGIS

GIST tabanlı R-Tree uzamsal dizinleri iccedilin destek ve GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin

işlevler iccedilerir GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin fonksiyonlar iccedilerir

QGIS veri goumlruumlntuumlleme duumlzenleme ve ccediloumlzuumlmleme yetenekleri sağlayan ccediloklu platform

destekli oumlzguumlr ve accedilık kaynaklı bir coğrafi bilgi sistemi (CBS) yazılımıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 1

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 GİRİŞ

Java tabanlı accedilık kaynak kodlu bir yazılım olan GeoServer kullanıcıların farklı ortamlardan

coğrafi verilere ulaşmasını ve bu verilerle ccedilalışmasını sağlar OGC standartlarında web

servislerinin (WCS WMS WFS WMTS WFS-T) oluşturulmasını sağlayan GeoServer veri

kaynağı olarak vektoumlr (Oracle Spatial ArcSDE DB2 MySQL PostGIS Shapefiles ve Web

Servisleri) ve raster (ArcGrid GeoTiff 51 Jpeg2000 ECW MrSID) veriler kullanabilmekle

beraber standart protokollerde uumlretilmiş olan KML GML GeoRSS GeoPDF gibi formatları da

okuyabilmektedir GeoServer iccedilerisindeki OpenLayers entegrasyonu sayesinde servis edilen

veriler internet uumlzerinden sorgulanıp eş zamanlı goumlruumlntuumllenebilmektedir

GeoServer uygulamasını Şekil 1rsquode goumlsterilen adresten guumlncel suumlruumlmuumlne ulaşılabilir

GeoServer uygulaması iccedilin teknik kurulum dokuumlmanına Şekil 2rsquode goumlsterilen adresten

ulaşılabilir

Uygulama İndirme Adresi

httpgeoserverorgdownload

Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi

Kurulum Dokuumlman Adresi

httpsdocsgeoserverorglatestenuserinstallationindexhtmlinstallation

Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 2

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Open Geospatial Consortium (OGC) 500rsquoden fazla şirket uumlniversite devlet kurumu ve kacircr

amacı guumltmeyen araştırma kuruluşlarının bir araya gelerek oluşturduğu uluslararası birliktir OGC

mekacircnsal standartlar uumlretmekte ve birlikte ccedilalışabilirlik amacıyla bu standartları accedilık formatlarla

kullanıcılara sunmaktadır OGC şimdiye kadar 30rsquodan fazla standart yayınlamıştır Coğrafi veriye

youmlnelik en ccedilok kullanılan standartlar Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) Web

Raster Servisi (WCS) Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS) Web İşlem Servisi (WPS) ve Stilli

Katman Tanımlayıcı (SLD) olarak sıralanabilir Bu servisler coğrafi veri setlerini web ara

yuumlzuumlnde goumlruumlntuumllemek youmlnlendirmek yakınlaştırmak uzaklaştırmak kaydırmak lejant bilgisini

ve ilişkili metaveri iccedileriğinin goumlruumlntuumllenmesi iccedilin kullanılan servislerdir

Web Harita Servisi (WMS Web Map Service) GetMap ve GetFeatureInfo gibi URL

isteklerinin standart Web tarayıcılarıyla yapılması ve sunucunun bu isteklere harita veya veri

olarak cevap vermesi şeklinde gerccedilekleşen işlemlerle ilgili yayımlanmış olan servis standardıdır

WMS standardının son suumlruumlmuuml (v13) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da

standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19128)

Web Detay Servisi (WFS Web Feature Service) WMS benzeri URL istekleri ile

sunucularda vektoumlr formatında tutulan verilere erişim goumlruumlntuumlleme ve duumlzenleme imkacircnı sağlayan

standarttır Veri formatı olarak OGC standardı olan Coğrafi İşaretleme Dili (GML) veya GeoJSON

gibi formatlar kullanılmaktadır WFS standardının son suumlruumlmuuml (v22) Uluslararası Standartlar

Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19142)

Web Transactional Detay Servisi (WFS-T Web Feature Service-Transaction) servis ile

WFS ile sunulan verilerin yenisini yaratma silme guumlncellenmesini olanak sağlanır Bu işlemler

yetkiye bağlıdır

Web Raster Servisi (WCS Web Coverage Service) uydu goumlruumlntuumlleri sayısal hava

fotoğrafları sayısal yuumlkseklik verileri ve diğer piksel temelli zamanmekacircn belirten verilere erişim

ve indirme imkacircnı sağlayan standarttır WCS standardının son suumlruumlmuuml (v21) Uluslararası

Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19123)

Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS Web Map Tile Service) her oumllccedilek aralığı iccedilin

karolanan vektoumlr ve raster verilerin sunucuda disklerde imaj olarak saklanması ve kullanıcının

sadece goumlruumlntuumllediği yere ait verinin goumlruumlntuumllediği oumllccedilekteki verisinin goumlruumlntuumllendiği servistir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 3

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler

uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS

standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da

standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr

veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin

kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML

temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını

kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası

Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri

Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web

Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 4

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA

Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına

kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer

anasayfasına ulaşılmaktadır

Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı

GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı

ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş

yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir

Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 5

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm

işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır

Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği

Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı

formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın

yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur

Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının

bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir

Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi

goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup

olmadığını iccedilerir

Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi

goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini

ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir

Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman

gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller

İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 6

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma

Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır

Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır

1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )

seccedililerek ulaşılır

Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 7

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan

eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme

3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve

ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi

httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır

Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 8

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında

sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir

Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme

Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona

httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices

adresinden erişim sağlanabilir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 9

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir

Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 10

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

22 Depo (Store) Oluşturma

Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa

tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile

yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 12 Depolar (Stores)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 11

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı

depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir

Şekil 13 Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10

Sayfa No 12

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote

goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi

verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode

olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 7: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No vii

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

TANIMLAMALAR

GeoJSON Coğrafi veri değişimi iccedilin kullanılan bir biccedilim olan GeoJSON biccediliminde

oluşturulan JSON dosyası noktaları ccedilizgileri ccedilokgenleri ve diğer benzer ilkelleri destekler

yollar su kuumltleleri binalar ve ilgi noktaları gibi nesneleri tanımlamak iccedilin kullanılır

GeoServer Kullanıcıların coğrafi mekansal verileri paylaşmasına işlemesine ve

duumlzenlemesine izin veren accedilık kaynaklı bir coğrafi veri sunucu uygulamasıdır

GeoTIFF Coğrafi referans bilgilerinin bir TIFF dosyasına goumlmuumllmesine izin veren bir kamu

malı meta veri standardıdır

GML Coğrafi verilerin sistemler arası aktarılması işlemleri iccedilin geliştirilen bir XML

ldquodialectrdquodir

KML KML dosyaları konumları goumlruumlntuuml bindirmelerini video bağlantılarını ve ccedilizgiler

şekiller 3B goumlruumlntuumller ve noktalar gibi modelleme bilgilerini depolayarak coğrafi accedilıklama ve

goumlrselleştirmeyi ifade etmek iccedilin XML kullanır

OpenLayers Sunucu tarafı bağımlılığı bulunmayan en modern web tarayıcılarında harita

verilerini goumlruumlntuumllemek iccedilin fonksiyonel harita uygulamaları geliştirmesini sağlayan accedilık

kaynak kodlu JavaScript kuumltuumlphanesidir

PostGIS Coğrafi bilgi sistemleri nesnelerinin veritabanında depolanmasına izin veren bir

PostgreSQL veritabanı uzantısıdır Tamamen uumlcretsizdir ve accedilık kaynak kodludur PostGIS

GIST tabanlı R-Tree uzamsal dizinleri iccedilin destek ve GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin

işlevler iccedilerir GIS nesnelerinin analizi ve işlenmesi iccedilin fonksiyonlar iccedilerir

QGIS veri goumlruumlntuumlleme duumlzenleme ve ccediloumlzuumlmleme yetenekleri sağlayan ccediloklu platform

destekli oumlzguumlr ve accedilık kaynaklı bir coğrafi bilgi sistemi (CBS) yazılımıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 1

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 GİRİŞ

Java tabanlı accedilık kaynak kodlu bir yazılım olan GeoServer kullanıcıların farklı ortamlardan

coğrafi verilere ulaşmasını ve bu verilerle ccedilalışmasını sağlar OGC standartlarında web

servislerinin (WCS WMS WFS WMTS WFS-T) oluşturulmasını sağlayan GeoServer veri

kaynağı olarak vektoumlr (Oracle Spatial ArcSDE DB2 MySQL PostGIS Shapefiles ve Web

Servisleri) ve raster (ArcGrid GeoTiff 51 Jpeg2000 ECW MrSID) veriler kullanabilmekle

beraber standart protokollerde uumlretilmiş olan KML GML GeoRSS GeoPDF gibi formatları da

okuyabilmektedir GeoServer iccedilerisindeki OpenLayers entegrasyonu sayesinde servis edilen

veriler internet uumlzerinden sorgulanıp eş zamanlı goumlruumlntuumllenebilmektedir

GeoServer uygulamasını Şekil 1rsquode goumlsterilen adresten guumlncel suumlruumlmuumlne ulaşılabilir

GeoServer uygulaması iccedilin teknik kurulum dokuumlmanına Şekil 2rsquode goumlsterilen adresten

ulaşılabilir

Uygulama İndirme Adresi

httpgeoserverorgdownload

Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi

Kurulum Dokuumlman Adresi

httpsdocsgeoserverorglatestenuserinstallationindexhtmlinstallation

Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 2

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Open Geospatial Consortium (OGC) 500rsquoden fazla şirket uumlniversite devlet kurumu ve kacircr

amacı guumltmeyen araştırma kuruluşlarının bir araya gelerek oluşturduğu uluslararası birliktir OGC

mekacircnsal standartlar uumlretmekte ve birlikte ccedilalışabilirlik amacıyla bu standartları accedilık formatlarla

kullanıcılara sunmaktadır OGC şimdiye kadar 30rsquodan fazla standart yayınlamıştır Coğrafi veriye

youmlnelik en ccedilok kullanılan standartlar Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) Web

Raster Servisi (WCS) Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS) Web İşlem Servisi (WPS) ve Stilli

Katman Tanımlayıcı (SLD) olarak sıralanabilir Bu servisler coğrafi veri setlerini web ara

yuumlzuumlnde goumlruumlntuumllemek youmlnlendirmek yakınlaştırmak uzaklaştırmak kaydırmak lejant bilgisini

ve ilişkili metaveri iccedileriğinin goumlruumlntuumllenmesi iccedilin kullanılan servislerdir

Web Harita Servisi (WMS Web Map Service) GetMap ve GetFeatureInfo gibi URL

isteklerinin standart Web tarayıcılarıyla yapılması ve sunucunun bu isteklere harita veya veri

olarak cevap vermesi şeklinde gerccedilekleşen işlemlerle ilgili yayımlanmış olan servis standardıdır

WMS standardının son suumlruumlmuuml (v13) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da

standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19128)

Web Detay Servisi (WFS Web Feature Service) WMS benzeri URL istekleri ile

sunucularda vektoumlr formatında tutulan verilere erişim goumlruumlntuumlleme ve duumlzenleme imkacircnı sağlayan

standarttır Veri formatı olarak OGC standardı olan Coğrafi İşaretleme Dili (GML) veya GeoJSON

gibi formatlar kullanılmaktadır WFS standardının son suumlruumlmuuml (v22) Uluslararası Standartlar

Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19142)

Web Transactional Detay Servisi (WFS-T Web Feature Service-Transaction) servis ile

WFS ile sunulan verilerin yenisini yaratma silme guumlncellenmesini olanak sağlanır Bu işlemler

yetkiye bağlıdır

Web Raster Servisi (WCS Web Coverage Service) uydu goumlruumlntuumlleri sayısal hava

fotoğrafları sayısal yuumlkseklik verileri ve diğer piksel temelli zamanmekacircn belirten verilere erişim

ve indirme imkacircnı sağlayan standarttır WCS standardının son suumlruumlmuuml (v21) Uluslararası

Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19123)

Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS Web Map Tile Service) her oumllccedilek aralığı iccedilin

karolanan vektoumlr ve raster verilerin sunucuda disklerde imaj olarak saklanması ve kullanıcının

sadece goumlruumlntuumllediği yere ait verinin goumlruumlntuumllediği oumllccedilekteki verisinin goumlruumlntuumllendiği servistir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 3

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler

uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS

standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da

standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr

veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin

kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML

temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını

kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası

Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri

Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web

Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 4

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA

Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına

kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer

anasayfasına ulaşılmaktadır

Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı

GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı

ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş

yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir

Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 5

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm

işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır

Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği

Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı

formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın

yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur

Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının

bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir

Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi

goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup

olmadığını iccedilerir

Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi

goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini

ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir

Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman

gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller

İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 6

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma

Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır

Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır

1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )

seccedililerek ulaşılır

Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 7

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan

eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme

3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve

ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi

httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır

Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 8

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında

sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir

Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme

Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona

httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices

adresinden erişim sağlanabilir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 9

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir

Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 10

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

22 Depo (Store) Oluşturma

Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa

tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile

yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 12 Depolar (Stores)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 11

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı

depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir

Şekil 13 Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10

Sayfa No 12

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote

goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi

verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode

olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 8: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 1

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 GİRİŞ

Java tabanlı accedilık kaynak kodlu bir yazılım olan GeoServer kullanıcıların farklı ortamlardan

coğrafi verilere ulaşmasını ve bu verilerle ccedilalışmasını sağlar OGC standartlarında web

servislerinin (WCS WMS WFS WMTS WFS-T) oluşturulmasını sağlayan GeoServer veri

kaynağı olarak vektoumlr (Oracle Spatial ArcSDE DB2 MySQL PostGIS Shapefiles ve Web

Servisleri) ve raster (ArcGrid GeoTiff 51 Jpeg2000 ECW MrSID) veriler kullanabilmekle

beraber standart protokollerde uumlretilmiş olan KML GML GeoRSS GeoPDF gibi formatları da

okuyabilmektedir GeoServer iccedilerisindeki OpenLayers entegrasyonu sayesinde servis edilen

veriler internet uumlzerinden sorgulanıp eş zamanlı goumlruumlntuumllenebilmektedir

GeoServer uygulamasını Şekil 1rsquode goumlsterilen adresten guumlncel suumlruumlmuumlne ulaşılabilir

GeoServer uygulaması iccedilin teknik kurulum dokuumlmanına Şekil 2rsquode goumlsterilen adresten

ulaşılabilir

Uygulama İndirme Adresi

httpgeoserverorgdownload

Şekil 1 GeoServer İndirme Adresi

Kurulum Dokuumlman Adresi

httpsdocsgeoserverorglatestenuserinstallationindexhtmlinstallation

Şekil 2 GeoServer Kurulum Adresi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 2

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Open Geospatial Consortium (OGC) 500rsquoden fazla şirket uumlniversite devlet kurumu ve kacircr

amacı guumltmeyen araştırma kuruluşlarının bir araya gelerek oluşturduğu uluslararası birliktir OGC

mekacircnsal standartlar uumlretmekte ve birlikte ccedilalışabilirlik amacıyla bu standartları accedilık formatlarla

kullanıcılara sunmaktadır OGC şimdiye kadar 30rsquodan fazla standart yayınlamıştır Coğrafi veriye

youmlnelik en ccedilok kullanılan standartlar Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) Web

Raster Servisi (WCS) Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS) Web İşlem Servisi (WPS) ve Stilli

Katman Tanımlayıcı (SLD) olarak sıralanabilir Bu servisler coğrafi veri setlerini web ara

yuumlzuumlnde goumlruumlntuumllemek youmlnlendirmek yakınlaştırmak uzaklaştırmak kaydırmak lejant bilgisini

ve ilişkili metaveri iccedileriğinin goumlruumlntuumllenmesi iccedilin kullanılan servislerdir

Web Harita Servisi (WMS Web Map Service) GetMap ve GetFeatureInfo gibi URL

isteklerinin standart Web tarayıcılarıyla yapılması ve sunucunun bu isteklere harita veya veri

olarak cevap vermesi şeklinde gerccedilekleşen işlemlerle ilgili yayımlanmış olan servis standardıdır

WMS standardının son suumlruumlmuuml (v13) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da

standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19128)

Web Detay Servisi (WFS Web Feature Service) WMS benzeri URL istekleri ile

sunucularda vektoumlr formatında tutulan verilere erişim goumlruumlntuumlleme ve duumlzenleme imkacircnı sağlayan

standarttır Veri formatı olarak OGC standardı olan Coğrafi İşaretleme Dili (GML) veya GeoJSON

gibi formatlar kullanılmaktadır WFS standardının son suumlruumlmuuml (v22) Uluslararası Standartlar

Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19142)

Web Transactional Detay Servisi (WFS-T Web Feature Service-Transaction) servis ile

WFS ile sunulan verilerin yenisini yaratma silme guumlncellenmesini olanak sağlanır Bu işlemler

yetkiye bağlıdır

Web Raster Servisi (WCS Web Coverage Service) uydu goumlruumlntuumlleri sayısal hava

fotoğrafları sayısal yuumlkseklik verileri ve diğer piksel temelli zamanmekacircn belirten verilere erişim

ve indirme imkacircnı sağlayan standarttır WCS standardının son suumlruumlmuuml (v21) Uluslararası

Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19123)

Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS Web Map Tile Service) her oumllccedilek aralığı iccedilin

karolanan vektoumlr ve raster verilerin sunucuda disklerde imaj olarak saklanması ve kullanıcının

sadece goumlruumlntuumllediği yere ait verinin goumlruumlntuumllediği oumllccedilekteki verisinin goumlruumlntuumllendiği servistir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 3

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler

uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS

standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da

standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr

veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin

kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML

temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını

kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası

Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri

Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web

Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 4

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA

Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına

kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer

anasayfasına ulaşılmaktadır

Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı

GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı

ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş

yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir

Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 5

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm

işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır

Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği

Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı

formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın

yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur

Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının

bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir

Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi

goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup

olmadığını iccedilerir

Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi

goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini

ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir

Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman

gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller

İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 6

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma

Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır

Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır

1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )

seccedililerek ulaşılır

Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 7

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan

eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme

3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve

ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi

httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır

Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 8

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında

sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir

Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme

Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona

httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices

adresinden erişim sağlanabilir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 9

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir

Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 10

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

22 Depo (Store) Oluşturma

Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa

tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile

yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 12 Depolar (Stores)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 11

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı

depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir

Şekil 13 Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10

Sayfa No 12

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote

goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi

verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode

olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 9: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 2

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Open Geospatial Consortium (OGC) 500rsquoden fazla şirket uumlniversite devlet kurumu ve kacircr

amacı guumltmeyen araştırma kuruluşlarının bir araya gelerek oluşturduğu uluslararası birliktir OGC

mekacircnsal standartlar uumlretmekte ve birlikte ccedilalışabilirlik amacıyla bu standartları accedilık formatlarla

kullanıcılara sunmaktadır OGC şimdiye kadar 30rsquodan fazla standart yayınlamıştır Coğrafi veriye

youmlnelik en ccedilok kullanılan standartlar Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) Web

Raster Servisi (WCS) Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS) Web İşlem Servisi (WPS) ve Stilli

Katman Tanımlayıcı (SLD) olarak sıralanabilir Bu servisler coğrafi veri setlerini web ara

yuumlzuumlnde goumlruumlntuumllemek youmlnlendirmek yakınlaştırmak uzaklaştırmak kaydırmak lejant bilgisini

ve ilişkili metaveri iccedileriğinin goumlruumlntuumllenmesi iccedilin kullanılan servislerdir

Web Harita Servisi (WMS Web Map Service) GetMap ve GetFeatureInfo gibi URL

isteklerinin standart Web tarayıcılarıyla yapılması ve sunucunun bu isteklere harita veya veri

olarak cevap vermesi şeklinde gerccedilekleşen işlemlerle ilgili yayımlanmış olan servis standardıdır

WMS standardının son suumlruumlmuuml (v13) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da

standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19128)

Web Detay Servisi (WFS Web Feature Service) WMS benzeri URL istekleri ile

sunucularda vektoumlr formatında tutulan verilere erişim goumlruumlntuumlleme ve duumlzenleme imkacircnı sağlayan

standarttır Veri formatı olarak OGC standardı olan Coğrafi İşaretleme Dili (GML) veya GeoJSON

gibi formatlar kullanılmaktadır WFS standardının son suumlruumlmuuml (v22) Uluslararası Standartlar

Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19142)

Web Transactional Detay Servisi (WFS-T Web Feature Service-Transaction) servis ile

WFS ile sunulan verilerin yenisini yaratma silme guumlncellenmesini olanak sağlanır Bu işlemler

yetkiye bağlıdır

Web Raster Servisi (WCS Web Coverage Service) uydu goumlruumlntuumlleri sayısal hava

fotoğrafları sayısal yuumlkseklik verileri ve diğer piksel temelli zamanmekacircn belirten verilere erişim

ve indirme imkacircnı sağlayan standarttır WCS standardının son suumlruumlmuuml (v21) Uluslararası

Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19123)

Web Harita Doumlşeme Servisi (WMTS Web Map Tile Service) her oumllccedilek aralığı iccedilin

karolanan vektoumlr ve raster verilerin sunucuda disklerde imaj olarak saklanması ve kullanıcının

sadece goumlruumlntuumllediği yere ait verinin goumlruumlntuumllediği oumllccedilekteki verisinin goumlruumlntuumllendiği servistir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 3

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler

uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS

standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da

standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr

veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin

kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML

temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını

kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası

Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri

Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web

Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 4

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA

Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına

kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer

anasayfasına ulaşılmaktadır

Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı

GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı

ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş

yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir

Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 5

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm

işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır

Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği

Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı

formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın

yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur

Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının

bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir

Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi

goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup

olmadığını iccedilerir

Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi

goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini

ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir

Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman

gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller

İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 6

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma

Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır

Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır

1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )

seccedililerek ulaşılır

Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 7

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan

eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme

3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve

ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi

httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır

Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 8

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında

sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir

Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme

Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona

httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices

adresinden erişim sağlanabilir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 9

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir

Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 10

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

22 Depo (Store) Oluşturma

Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa

tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile

yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 12 Depolar (Stores)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 11

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı

depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir

Şekil 13 Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10

Sayfa No 12

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote

goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi

verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode

olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 10: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 3

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Web İşlem Stili (WPS Web Processing Service) algoritma hesaplama ve mekacircnsal veriler

uumlzerinde ccedilalışan herhangi bir modele ait girdi ve ccedilıktıları kurallara bağlayan standarttır WPS

standardının son suumlruumlmuuml (v20) Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da

standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Stilli Katman Tanımlayıcı (SLD Styled Layer Descriptor) WMS ile yayımlanan vektoumlr

veya raster verilerin yer aldığı katmanlar iccedilin kullanıcı tarafından tanımlanmış işaretlemelerin

kullanılmasını ve soumlz konusu işaretlemelerin goumlrselleştirilmesini sağlayan standarttır XML

temelli olup kartografik goumlsterimleri İşaret Kodlama (SE)rsquoda yer alan belirli kural tanımlarını

kullanarak gerccedilekleştirir SLD standardının son suumlruumlmuuml (v11-OGC 05-078r4) Uluslararası

Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından da standart olarak kabul edilmiştir (ISO 19119)

Şekil 3 OGC Standartlarının Birbiri İle İlişkileri

Bu eğitim dokuumlmanında Web Harita Servisi (WMS) Web Detay Servisi (WFS) ve Web

Raster Servisi (WCS) yayınlama işlem basamakları detaylandırılmıştır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 4

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA

Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına

kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer

anasayfasına ulaşılmaktadır

Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı

GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı

ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş

yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir

Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 5

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm

işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır

Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği

Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı

formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın

yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur

Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının

bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir

Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi

goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup

olmadığını iccedilerir

Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi

goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini

ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir

Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman

gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller

İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 6

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma

Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır

Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır

1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )

seccedililerek ulaşılır

Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 7

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan

eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme

3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve

ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi

httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır

Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 8

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında

sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir

Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme

Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona

httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices

adresinden erişim sağlanabilir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 9

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir

Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 10

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

22 Depo (Store) Oluşturma

Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa

tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile

yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 12 Depolar (Stores)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 11

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı

depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir

Şekil 13 Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10

Sayfa No 12

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote

goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi

verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode

olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 11: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 4

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 WEB HARİTA SERVİSİ (WMS) amp WEB DETAY SERVİSİ (WFS) YAYINLAMA

Servis yayınlama işlemlerine başlanabilmesi iccedilin Şekil 4rsquoteki gibi GeoServer uygulamasına

kullanıcı girişi yapılmalıdır httplocalhost8080geoserverweb adresinden GeoServer

anasayfasına ulaşılmaktadır

Şekil 4 Giriş Yapma Ekranı

GeoServer kurulumu tamamlandıktan sonra Şekil 5rsquoteki gibi varsayılan kullanıcı adı

ldquoadminrdquo parola ise ldquogeoserverrdquo olarak tanımlıdır Bu kullanıcı adı ve şifresi ile ilk giriş

yapıldıktan sonra şifreler boumlluumlmuumlnden kullanıcı adı ve parola bilgisi değiştirilebilir

Şekil 5 Kullanıcı Adı ve Parola Girişi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 5

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm

işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır

Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği

Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı

formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın

yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur

Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının

bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir

Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi

goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup

olmadığını iccedilerir

Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi

goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini

ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir

Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman

gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller

İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 6

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma

Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır

Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır

1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )

seccedililerek ulaşılır

Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 7

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan

eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme

3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve

ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi

httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır

Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 8

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında

sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir

Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme

Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona

httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices

adresinden erişim sağlanabilir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 9

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir

Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 10

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

22 Depo (Store) Oluşturma

Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa

tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile

yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 12 Depolar (Stores)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 11

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı

depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir

Şekil 13 Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10

Sayfa No 12

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote

goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi

verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode

olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 12: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 5

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

GeoServerrsquoda ccedilalışma alanı oluşturma servis hazırlamayayınlama stil hazırlama gibi tuumlm

işlemler sol tarafta bulunan Veri boumlluumlmuuml (Şekil 6) altında bulunan sayfalar uumlzerinden yapılır

Şekil 6 Veri Paneli İccedileriği

Katman Oumlnizleme sayfası OpenLayers ve KML formatları dahil olmak uumlzere ccedileşitli ccedilıktı

formatlarında katman oumlnizlemelerine bağlantılar sağlar Bu sayfa belirli bir katmanın

yapılandırmasını goumlrsel olarak doğrulamaya ve keşfetmeye yardımcı olur

Ccedilalışma Alanı sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip ccedilalışma alanlarının

bir listesini goumlruumlntuumller Ayrıca sunucu iccedilin hangi ccedilalışma alanının varsayılan olduğunu goumlsterir

Depolar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme oumlzellikleriyle birlikte bir depo listesi

goumlruumlntuumller Depo ilişkili ccedilalışma alanını mağaza tuumlruumlnuuml (veri biccedilimi) ve deponun etkin olup

olmadığını iccedilerir

Katmanlar sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir katman listesi

goumlruumlntuumller Katmanla ilişkili ccedilalışma alanı ve depoyu katmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini

ve katmanın coğrafi referans sistemini (SRS) iccedilerir

Katman Grupları sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip katman

gruplarının bir listesini goumlruumlntuumller İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Stiller sayfası ekleme duumlzenleme ve silme becerisine sahip bir stil listesi goumlruumlntuumller

İlişkili ccedilalışma alanını (varsa) iccedilerir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 6

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma

Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır

Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır

1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )

seccedililerek ulaşılır

Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 7

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan

eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme

3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve

ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi

httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır

Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 8

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında

sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir

Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme

Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona

httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices

adresinden erişim sağlanabilir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 9

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir

Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 10

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

22 Depo (Store) Oluşturma

Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa

tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile

yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 12 Depolar (Stores)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 11

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı

depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir

Şekil 13 Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10

Sayfa No 12

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote

goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi

verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode

olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 13: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 6

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

21 Ccedilalışma Alanı (Workspace) Oluşturma

Servis yayınlamak iccedilin oumlncelikle GeoServerrsquoda yeni bir ccedilalışma alanı oluşturulmalıdır

Kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Ccedilalışma Alanı linki ile oluşturulmaya başlanır

1 Şekil 7rsquodeki Veri (Data) boumllmesinin altında bulunan Ccedilalışma Alanı (Workspace) ( )

seccedililerek ulaşılır

Şekil 7 Ccedilalışma Alanı Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 7

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan

eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme

3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve

ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi

httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır

Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 8

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında

sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir

Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme

Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona

httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices

adresinden erişim sağlanabilir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 9

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir

Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 10

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

22 Depo (Store) Oluşturma

Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa

tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile

yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 12 Depolar (Stores)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 11

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı

depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir

Şekil 13 Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10

Sayfa No 12

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote

goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi

verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode

olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 14: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 7

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Ccedilalışma Alanı linkine tıklandıktan sonra accedilılan sayfada Şekil 8rsquode goumlsterildiği gibi yeni alan

eklemek iccedilin Ccedilalışma Alanı Ekle (Add New Workspace) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 8 Ccedilalışma Alanı Ekleme

3 Yeni Ccedilalışma Alanı (New Workspace) boumlluumlmuumlne Şekil 9rsquodaki gibi ccedilalışma alanı ismi ve

ccedilalışma alanı ile ilişkilendirilmiş URIrsquosi girilmelidir Ccedilalışma alanı URIrsquosi

httplocalhost8080geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms formatında olmalıdır

Şekil 9 Yeni Ccedilalışma Alanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 8

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında

sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir

Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme

Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona

httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices

adresinden erişim sağlanabilir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 9

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir

Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 10

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

22 Depo (Store) Oluşturma

Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa

tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile

yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 12 Depolar (Stores)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 11

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı

depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir

Şekil 13 Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10

Sayfa No 12

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote

goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi

verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode

olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 15: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 8

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Ccedilalışma Alanı Duumlzenle ile oluşturulan ccedilalışma alanı Şekil 10rsquodaki Servisler boumlluumlmuuml altında

sıralanmış olan servisler iccedilerisinden yayınlanacak servis tipleri işaretlenmelidir

Şekil 10 Ccedilalışma Alanı Duumlzenleme

Hazırlanacak servis iccedilerikleri iccedilin detaylı teknik dokuumlmantasyona

httpsdocsgeoserverorglatestenuserservicesindexhtmlservices

adresinden erişim sağlanabilir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 9

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir

Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 10

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

22 Depo (Store) Oluşturma

Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa

tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile

yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 12 Depolar (Stores)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 11

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı

depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir

Şekil 13 Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10

Sayfa No 12

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote

goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi

verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode

olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 16: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 9

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Oluşturduğumuz lsquoentegrasyonrsquo ccedilalışma alanı Şekil 11rsquode goumlsterildiği gibi listelenir

Şekil 11 Ccedilalışma Alanı Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 10

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

22 Depo (Store) Oluşturma

Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa

tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile

yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 12 Depolar (Stores)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 11

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı

depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir

Şekil 13 Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10

Sayfa No 12

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote

goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi

verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode

olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 17: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 10

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

22 Depo (Store) Oluşturma

Ccedilalışma alanı oluşturduktan sonra yayınlanacak olan coğrafi verilerin GeoServerrsquoa

tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir depo eklemesi ile

yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Depolar (Stores) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 12 Depolar (Stores)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 11

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı

depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir

Şekil 13 Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10

Sayfa No 12

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote

goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi

verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode

olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 18: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 11

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 13rsquoteki gibi oumlnceki ccedilalışmalarda oluşturulan depolar listelenir Bu listede her depo iccedilin tip ccedilalışma alanı depo adı

depo tipi ve etkinlik durumu bilgileri goumlruumlntuumllenir Yeni Depo ekle (Add New Store) ( ) seccedililerek veri kaynağı eklenir

Şekil 13 Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10

Sayfa No 12

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote

goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi

verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode

olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 19: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2020Suumlruumlm 10

Sayfa No 12

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Accedilılan listeden veri kaynağı seccedililerek GeoServerrsquoa tanımlama işlemi yapılır Şekil 14rsquote

goumlsterildiği gibi Vektoumlr Raster ve diğer veri kaynakları listelenir Liste iccedilerisinden coğrafi

verimizin bulunduğu kaynak tipi seccedililir Oumlrnek ccedilalışmada coğrafi verimiz PostgreSQLrsquode

olduğu iccedilin PostGIS (PostGIS Database) veri kaynağı olarak seccedililmiştir

Şekil 14 Veri Kaynağı Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 20: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 13

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Veri kaynağı seccedilildikten sonra Şekil 15rsquoteki gibi ccedilıkan sayfada Temel Depo Bilgileri (Basic

Store Info) ve Bağlantı Parametreleri (Connection Parameters) veritabanı bilgileri ile

doldurulmalıdır Yanında () işareti bulunan alanlar doldurulması zorunlu kısımlardır Temel

Depo Bilgileri iccedilerisinde oluşturmuş olduğumuz Ccedilalışma Alanı seccedililerek Veri Kaynağı Adı

alanı doldurulmalı daha sonra Bağlantı Parameteri iccedilerisinde bağlantı yapılacak veritabanı

bağlantı bilgileri doldurulmalıdır

Şekil 15 Veri Kaynağı Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 21: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 14

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

23 Katman (Layer) Oluşturma

Veri kaynağında bulunan coğrafi verilerin katmanlarının oluşturulması ve yayınlanması

Katmanlar iccedilerisinde yapılmaktadır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katmanlar (Layers) ( ) Şekil 16rsquoda goumlsterildiği gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 16 Katman (Layer) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 22: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 15

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Accedilılan sayfada Şekil 17rsquode goumlsterildiği gibi daha oumlnce yayınlanmış ve etkin olan katmanlar listelenmektedir Search( ) seccedileneği ile

isim depo adı title(başlık) gibi anahtar kelimeler ile katman araması yapılabilmektedir

3 Yeni kaynak ekle (Add a New Layer) ( ) Şekil 17rsquodeki gibi seccedililerek yeni katman eklenir

Şekil 17 Katmanlar (Layers)

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 23: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 16

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 18rsquode goumlsterildiği gibi accedilılan Yeni Katman sayfasında lsquoden katman ekle alanında

hacirclihazırda bulunan tuumlm ccedilalışma alanları listelenir Bu liste iccedilerisinden ccedilalışmakta olunan alan

seccedililmelidir

Şekil 18 Ccedilalışma Alanı Seccedilme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 24: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 17

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Ccedilalışma alanı seccedilildikten sonra ccedilalışma alanında tanımlanan coğrafi veri deposunda bulunan

katmanlar listelenir Şekil 19rsquodaki goumlsterildiği gibi her katman ile aynı satırda bulunan

Yayınla (Publish) linki ile yayınlanmak istenen katman seccedililerek yayına başlanır

Şekil 19 Katman Listesi ve Yayınlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 25: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 18

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 İlgili katman iccedilin yayınla butonuna basıldıktan sonra accedilılan sayfada koordinat sistemi

tanımlanır ve sınır koordinatları otomatik olarak hesaplatılır Veride koordinat sistemi bilgisi

tanımlı ise Koordinat referans sistemi alanlarında değişiklik yapılması gerekmez Şekil

20rsquodeki gibi bu işlem Veriden Hesapla (Compute From Data) ve Yerel Koordinatlardan

Hesapla (Compute From Native Bounds) ile gerccedilekleştirilir

Şekil 20 Sınır Koordinatları Hesaplatma

7 Hesaplama işlemlerinden sonra Şekil 21rsquodeki gibi tuumlm minimum ve maksimum koordinat

bilgileri otomatik olarak doldurulur

Şekil 21 Sınır Koordinatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 26: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman Kodu GeoServer ile Web Servisi

Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 19

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlama işlemi katman iccedilin bittikten sonra accedilılan listede katman ismi listelenir Diğer tabloları yayınlamak iccedilin Şekil 22rsquodeki gibi

Yeni Kaynak Ekle ( ) seccedililir ve ilgili ccedilalışma alanı seccedililerek ccedilalışma alanı iccedilerisinde yayınlanmak istenilen diğer katmanlar bilgileri

de eklenilebilir

Şekil 22 Yeni Katman Ekleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 27: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 20

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

24 Stil (Style) Oluşturma

Katman belli bir stil ile yayınlanacak ise katman yayınlanmadan oumlnce uygun stil yapısı

tanımlanmalıdır TUCBS iccedilin OGC standartlarında oluşturulan stil yapılarına Resmi Gazetersquode

yayımlanan 32 adet coğrafi veri teması iccedilin hazırlanan olan Coğrafi Veri Tanımlama

Dokuumlmanlarından (httpstucbs-public-apicsbgovtrtucbstucbs_tanimlama_dokumanlari)

ulaşılabilir

Bu işlem hazır SLD (Styled Layer Descriptor) dosyası ekleyerek yapılabileceği gibi stil

oluşturmak iccedilin verilen alana XML formatında kod parccedilacığı yazarak da oluşturulabilmektedir

Oluşturulan stilin doğru konumlandırılabilmesi iccedilin ilgili ccedilalışma alanı seccedililmelidir

1 Şekil 23rsquoteki gibi Veri boumllmesi altında bulunan Stiller (Styles) ( ) seccedililerek ulaşılır

Şekil 23 Stil (Style) Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 28: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 21

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Hazırlanan ve kurulum ile beraber default olarak eklenen stiller Şekil 24rsquote goumlsterildiği gibi

listelenmektedir Kullanılacak stil tanımlı değil ise Yeni stil ekleyin (Add a New Style) ( )

ile eklenir

Şekil 24 Stil Ekleme

3 İsim ve Ccedilalışma Alanı bilgisi Şekil 25rsquode goumlsterildiği gibi doldurulabilir

Şekil 25 Stil Verisi Bilgileri

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 29: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 22

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Stil bilgileri doldurulduktan sonra Şekil 26rsquoda goumlsterilen Style Content boumllmesinde bulunan

Generate a default style ile verinin geometrisine uygun seccedililerek Generatehellip seccedililerek stil

oluşturulur

Şekil 26 Stil İccedileriği

5 Sayfanın alt kısmında bulunan boumlluumlmde XML formatında kod parccedilacığı goumlruumlntuumllenir Bu

kodun iccedilerisinde Şekil 27rsquode goumlsterildiği gibi ccedilizgi rengi ccedilizgi kalınlığı dolgu rengi gibi

oumlzellikler tanımlıdır Burada ilk olarak ldquoDoğrulardquo butonu ile XML iccedileriği kontrol edilir sonra

ldquoApplyrdquo butonu ile stil dosyası uygulanır

Şekil 27 SLD Dosyası

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 30: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 23

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 Kod parccedilacığını kontrol ettikten sonra Şekil 28rsquode goumlsterilen ldquoNo validation errorsrdquo uyarıyı

alıyorsak kod sorunsuz ccedilalışıyordur

Şekil 28 Hatasız Kod

7 Eğer Şekil 29rsquoda goumlsterildiği gibi bu tuumlr bir uyarı alınıyor ise bir hata vardır ve oluşturulan

SLD dosyası tekrar kontrol edilmelidir

Şekil 29 Hatalı Kod

8 Yayınlanan katmanları oluşturulan stillerle yeniden yayınlamak iccedilin Katmanlar (Layers)

linkinden ilgili katmanın detayları accedilılır ve Yayınlanıyor (Publishing) sekmesinden WMS

Ayarları boumllmesi altında bulunan Layer Settings başlığı altında varsayılan stil seccedililerek ok (

) butonu ile Mevcut Stiller arasından kullanılmak istenen stil Şekil 31rsquode belirtilen Seccedilili

Stiller kutucuğuna aktarılır Şekil 32rsquode seccedilili stil goumlsterilmektedir Aktarılma işlemi

yapıldıktan sonra seccedililen stil objesinin sol taraftan sağ tarafa geccediltiği goumlruumlluumlr Bu yetenek

hazırlanan stillerin farklı zamanda değiştirilmesini sağlamak iccedilin kullanılır Soumlz konusu işlem

yeniden yayınlanmak istenen tuumlm katmanlar iccedilin yapılabilir

Katman stilleri oumlrnekleri ve XML yazılması iccedilin teknik bilgilere

httpsdocsgeoserverorgstableenuserstylingindexhtmlstyling adresinden erişilebilir

Şekil 30 GeoServer Stil Tanımlama Dokuumlmanı

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 31: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 24

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

Şekil 31 Stilleri Katmanlara Tanımlama

Şekil 32 Stiller Katmanında Tanımlama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 32: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 25

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

25 Katman Grubu (Layer Group) Oluşturma

Aynı kategori ya da başlık iccedilerisinde yayınlanması istenen katmanları birleştirmek iccedilin

katman grupları oluşturulur

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Grupları (Layer Groups) ( ) Şekil 33rsquodeki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 33 Katman Grupları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 33: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 26

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Grupları sayfasında oumlnceki ccedilalışmalarda accedilılmış olan katman grupları listelenir Yeni

katman grubu ekle (Add a new layer group) ( ) Şekil 34rsquoteki gibi seccedililerek grup oluşturulur

Şekil 34 Katman Grubu Ekleme

3 Şekil 35rsquoteki gibi accedilılan sayfada grup oumlzelinde İsim ve Başlık bilgileri doldurulur

Şekil 35 Katman Grubu Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 34: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 27

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 Şekil 36rsquodaki katmanlar boumllmesindeki Katman Ekle (Add a layer) ( ) seccedililerek Şekil 37rsquodeki

gibi yayınlanmakta olan katmanlar listelenir Bu liste iccedilerisinden katman grubunda bulunması

istenilen katmanlar uumlzerine basılarak seccedililir

Şekil 36 Yeni Katman Ekleme

Şekil 37 Katman Listesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 35: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 28

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 İstenilen katmanlar eklendikten sonra Katmanlar başlığının altında Şekil 38rsquodeki gibi

goumlruumlntuumllenmelidir Ccedilizme sırası suumltunu altında bulunan oklara ( - ) basarak katmanların

ccedilizilme sıralaması belirlenir

6 Grup iccedilerisinde yayınlanırken en uumlstte bulunması istenilen katman yukarı ok ( ) seccedileneği ile

en uumlst sıraya taşınır en altta olması istenilen katman ise aşağı ok ( ) ile en son sıraya taşınır

7 Katman grubu iccedilerisinde bulması istenilmeyen katman Kaldır suumltunu altında bulunan ( )

buton ile kaldırılır

Şekil 38 Katman Grubu Sıralaması

8 Katmanlar eklendikten sonra tuumlm katman grubunun Sınır Koordinatları oluşturulmalıdır

Sınırları Oluştur (Generate Bounds From CRS) butonu ile coğrafi veri katman grubunun

sınırları hesaplanır ve alanlar otomatik olarak Şekil 39rsquodaki gibi doldurulur

Şekil 39 Katman Grubu Sınır Koordinatları Hesaplama

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 36: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 29

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview)

Oluşturulan katmanların ve katman gruplarının oumln izlemesi yapılarak kontrol sağlanır

1 Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme (Layer Preview) ( ) Şekil 40rsquodaki gibi

seccedililerek ulaşılır

Şekil 40 Katman Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 37: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 30

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Katman Oumlnizleme sekmesinde Şekil 41rsquode goumlsterildiği gibi Yaygın Formatlar suumltunu

altında ilgili katman bulunarak OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi yapılır

Şekil 41 Katman Oumln izleme

3 KML ve GML bağlantıları ile KML ve GML formatlarında veri indirilip kullanılır ya da

Tuumlm Formatlar suumltunu altında bulunan kutucuk iccedilerisinde Şekil 42rsquode sıralanan formatlar

iccedilerisinden istenilen format seccedililerek servise erişim sağlanır

Şekil 42 Tuumlm Formatlar

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 38: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 31

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 43rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 43 OpenLayers ile Goumlruumlntuumlleme

5 Boumlylece coğrafi veri servisleri (WMS WFS) yayınlama işlemleri tamamlanmış olur

Yayınlanan servis bilgileri Şekil 44rsquode goumlsterildiği gibi oluşturulmuştur

WMS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wms

WFS http[HostAdı]geoserver[CcedilalışmaAlanıAdı]wfs

Şekil 44 WMS ve WFS Formatları

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 39: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 32

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 WEB RASTER SERVİSİ (WCS) YAYINLAMA

GeoTIFF formatındaki raster verilerin GeoServerrsquoda yayınlanabilmesi iccedilin oumlncelikle

projeksiyon bilgileri tanımlanmalı tanımlı ise doğruluğu kontrol edilmelidir GeoTIFF formatlı

verilerin GeoServerrsquoa tanıtılması aşamasında verilerin hangi kaynaktan ulaşılacağı bilgisi yeni bir

depo eklemesi ile yapılmaktadır Soumlz konusu işleme ait detaylı bilgilendirmeler dokuumlman

iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay Servisi (WFS) Yayınlama 22 Depo (Store)

Oluşturma boumlluumlmuumlnde yer almaktadır

1 GeoTIFF veriler iccedilin Şekil 45rsquodeki gibi depo bilgisi Depolar iccedilerisinden Raster Veri Kaynağı

başlığı altında bulunan GeoTIFF seccedililerek yayınlanma işlemine başlanır

Şekil 45 GeoTIFF İccedilin Depo Oluşturma

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 40: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 33

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

2 Şekil 46rsquoda goumlsterildiği gibi Raster Veri Kaynağı sayfası iccedilerisindeki Ccedilalışma Alanı bilgisi

seccedililir Veri Kaynağı Adı alanına ilgili veriyi tanımlayıcı bilgilerle doldurulur İsteğe bağlı

olarak veri ile ilgili accedilıklama bilgisi Accedilıklama alanına yazılır Bağlantı Parametreleri

iccedilerisinde bulunan URL alanına yayınlanması istenilen verilerin bulunduğu dosya yolu

Goumlzathellip butonu kullanılarak eklenmelidir

Şekil 46 Raster Veri Kaynağı Bilgilerinin Eklenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 41: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 34

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

3 Tuumlm bilgiler doldurulduktan sonra Sakla butonu ile bilgiler kaydedilir Daha sonra Veri

boumllmesi altında bulunan Katmanlar seccedililerek daha oumlnce yayınlanmış olan katmanlar listesine

erişim sağlanır Şekil 47rsquode goumlsterildiği gibi sayfa iccedilerisinde bulunan Yeni Kaynak Ekle ile

işlem tamamlanır

Şekil 47 Katmanlar

4 Yeni Kaynak Ekle butonu ile Şekil 48rsquodeki GeoTIFF formatlı verinin bulunduğu depo bilgisi

seccedililir

Şekil 48 Depo Bilgisi Seccedilimi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 42: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 35

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 Depo bilgisi seccedilildikten sonra depo iccedilerisinde bulunan tuumlm katmanlar listelenir Şekil 49rsquodaki

eylem suumltunu altında bulunan ldquoYayınlardquo seccedililerek ilgili verinin yayınlanma aşamasına geccedililir

Şekil 49 GeoTIFF Katman Yayınlama

6 Yayınla butonu ile Şekil 50rsquodeki Katmanı Duumlzenle ekranı accedilılır

Şekil 50 GeoTIFF Katman Bilgileri Duumlzenlenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 43: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 36

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

7 ldquoKatmanı Duumlzenlerdquo iccedilerisinde Şekil 51rsquodeki gibi Koordinat Referans Sistemi ve Sınır

Koordinat bilgileri Veriden hesapla ve Yerel koordinat hesapla butonları ile sınır

koordinatları Şekil 52rsquode goumlsterildiği gibi otomatik olarak doldurulduğu goumlruumlluumlr Sakla butonu

ile işlem tamamlanır

Şekil 51 Koordinat ve Sınır Bilgisi

Şekil 52 Koordinat ve Sınır Bilgileri Doldurulması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 44: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 37

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

8 Yayınlanan veri Veri boumllmesi altında bulunan Katman Oumlnizleme linki ile goumlruumlntuumllenebilir

Accedilılan liste iccedilerisinden yayınlanan veri istenilen formatta dışa aktarılabilir Şekil 53rsquodeki

gibi OpenLayers linki ile WCS OpenLayers uumlzerinde goumlruumlntuumllenir Soumlz konusu işleme ait

detaylı bilgilendirmeler dokuumlman iccedilerisinde 2Web Harita Servisi (WMS) amp Web Detay

Servisi (WFS) Yayınlama 26 Katman Oumlnizleme (Layer Preview) boumlluumlmuumlnde yer

almaktadır

Şekil 53 OpenLayers Oumlnizleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 45: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 38

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

9 OpenLayers bağlantısı ile oumln izleme işlemi Şekil 54rsquode goumlsterildiği gibi yapılır

Şekil 54 GeoTIFF Oumln izleme

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 46: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 39

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

10 Yayınlanan harita servisi CADGIS yazılımlarında WCS olarak eklenerek goumlruumlntuumllenebilir

Yayınlanan servisin QGIS yazılımı kullanılarak goumlruumlntuumlleme işlemi Şekil 55rsquote

goumlsterilmektedir

Şekil 55 QGIS ile Servisin Goumlruumlntuumllenmesi

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 47: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 40

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

4 YAYINLANAN SERVİSLERE CRS (COĞRAFİ REFERANS SİSTEMİ)

TANIMLAMA

Yayınlanan servislerin Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda yer alan TUCBS Servis Kontrol

uygulaması uumlzerinden kontrol edilmesi gerekir Bu platforma

httpstucbskontrolcsbgovtrtucbskontrol adresinden erişim sağlanmaktadır Yayınlanan

servislerin TUCBS Servis Kontroluumlnden geccedilebilmesi iccedilin servis iccedilerisinde tanımlı olması gereken

2 tane Coğrafi Referans Sistemi (CRS) vardır Bunlar Coğrafi WGS 84 (EPSG4326) ve WGS 84

Pseudo-Mercator (EPSG3857) olarak belirlenmiştir

Soumlz konusu uygulama iccedilerisinde yapılacak servis kontrolleri ile teknik birlikte ccedilalışılabilirlik

esaslarına goumlre goumlruumlntuumlleme servisleri (WMS) kullanılarak coğrafi veri tanımlama dokuumlmanlarına

goumlre iccedilerik kontrolleri iccedilin ise indirme servisleri (WFS WCS) kullanılarak yapılmaktadır

GeoServerrsquoda gerekli tanımlamaların yapılabilmesi iccedilin aşağıda belirtilen işlem adımları

takip edilmelidir

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 48: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 41

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

1 Şekil 56rsquodaki goumlsterildiği gibi ilgili alanda servisler boumllmesinin altında bulunan servis tipleri

(WMS WFS WCS WMTS) iccedilin bu işlemler yapılmalıdır Ccedilalışma alanı iccedilerisinde servisin

yayınlandığı Ccedilalışma Alanı seccedililir

Şekil 56 GeoServerda CRS Ayarlama Alanı

2 Seccedililen ccedilalışma alanında Sınırlı SRS listesi Şekil 57rsquode goumlsterildiği gibi guumlncellenir İlgili alan

iccedileriğindeki Desteklenen her CRS iccedilin ccedilıktı sınırlayıcı kutu seccedileneği işaretlenmelidir

Yapılan işlemler Sakla butonu ile kaydedilir

Şekil 57 SRS Tanımlaması

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 49: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 42

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

5 GEOSERVER UumlZERİNDEN ULAŞILABİLİR BAĞLANTILAR

Aşağıdaki tabloda bu dokuumlman iccedilerisinde accedilıklanmış olan boumlluumlmlerin detaylı olarak incelenmesi

iccedilin GeoServer uumlzerinden erişim sağlanabilecek bağlantı adresleri Tablo 1rsquode yer almaktadır

Tablo 1 GeoServer Uumlzerinden Erişim Sağlanabilecek Bağlantı Adresleri

Boumlluumlm Adı

Bağlantı

Kurulum Sayfası httpsdocsgeoserverorg2132userinstallationindexhtmlinstallation

Kullanım Kılavuzu

Ana Sayfası

httpsdocsgeoserverorgstableenuserindexhtml

WEB Youmlnetici

Arayuumlzuuml (WEB

Administration

Interface)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserwebadminindexhtmlweb-admin

Veri Youmlnetim (Data

Management)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdataindexhtmldata

Ccedilalışma Alanı

(Workspace)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminworkspaceshtml

Depo (Store)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminstoreshtml

Katman (Layer)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorgstableenuserdatawebadminlayershtml

Stil (Style)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserstylingwebadminindexhtml

Katman Grubu

(Layer Group)

Oluşturma

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayergroupshtml

Katman Oumln İzleme

(Layer Preview)

httpsdocsgeoserverorglatestenuserdatawebadminlayerpreviewhtml

WCS httpsdocsgeoserverorgstableenuserserviceswcsindexhtml

CRS Tanımlama httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationcrshandlingindexhtml

WEB Servisler httpsdocsgeoserverorgstableenuserservicesindexhtmlservices

Sunucu

Konfigurasyonu

(Server

Configuration)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserconfigurationindexhtmlconfig

Eklentiler

(Extensions)

httpsdocsgeoserverorgstableenuserextensionsindexhtmlextensions

Guumlvenlik (Security) httpsdocsgeoserverorgstableenusersecurityindexhtmlsecurity

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml

Page 50: T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI COĞRAFİ BİLGİ

TC

CcedilEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml

Dokuumlman

Kodu

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

Duumlzenlenme

TarihiNo Nisan 2021Suumlruumlm 10

Sayfa No 43

GeoServer ile Web Servisi Yayınlama Eğitim Dokuumlmanı

copy Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Muumlduumlrluumlğuuml 2021

6 SONUCcedil VE DEĞERLENDİRME

Bu dokuumlmanda uluslararası standartlara goumlre accedilık kaynak kodlu tuumlm kullanıcılar tarafından

kolay erişilebilen GeoServer uygulaması kullanılarak coğrafi veri servislerinin hazırlanması iccedilin

yapılması gereken işlemler detaylı olarak accedilıklanmıştır

07112019 tarihli ve 30941 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanan 49 sayılı Coğrafi Bilgi

Sistemleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi temel alınarak ldquoTUCBS Genel Kavramsal

Modelrdquo ldquoTUCBS Teknik Birlikte Ccedilalışabilirlik Usul ve Esaslarırdquo ldquoTUCBS Uygulama

Kurallarırdquo ldquoMetaveri Tanımlama Dokuumlmanırdquo ve ldquoMetaveri Rehber Dokuumlmanırdquo gibi belgelerle

birlikte temel prensipler oluşturulmuştur

Bu kapsamda kamu yararı goumlzetilmesi ve muumlkerrer veri uumlretimlerinin engellenmesi amacıyla

oluşturulan coğrafi veri servislerinin kesintisiz yayınlanması bir platform aracılığıyla ilgili kamu

kurum ve kuruluşları yerel youmlnetimler uumlniversiteler ve oumlzel sektoumlr ile veri uumlreticisi kurum

tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda metaverileriyle birlikte paylaşılması oumlnem arz

etmektedir

Coğrafi veri uumlreticilerinin coğrafi verinin uumlretildiği anda coğrafi veri servislerini oluşturması

ve Ulusal Coğrafi Bilgi Platformuna (httpsatlasgovtr) metaverileriyle birlikte aktarması

oumlnerilmektedir

Bu nedenle coğrafi verilerde guumlncelleme yapıldıkccedila soumlz konusu verilere ilişkin coğrafi veri

servisleri ve metaverileri de sorumlu kurumkuruluş tarafından guumlncellenmeli ve Ulusal Coğrafi

Bilgi Platformuna aktarılmalıdır

Coğraf

i Bilg

i Siste

mleri G

enel M

uumlduumlrl

uumlğuuml