P H A N KHÔI

TÁC PHÀM đăng báo 1929

LẠI NGUYÊN ÂN sưu tâm, biên soạn

ĐẠI HÓC Q u ê C GIA HÀ NỘI TRUNG TÂM THÔNG TIN THƯ VIÊN

NHÀ X U Ấ T B Ả N ĐÀ NÂNG T R U N G TÂM VĂN HÓA N G Ồ N N G Ũ ' ĐÔNG TÂY

M Ụ C L Ụ C

• / ai lời vê việc biên soạn 5 • Tiêu dan xể Sưu tập các lác phàm cùa Phơn Khôi đăng báo mĩm 1929 Ì 0 Một số sách tra cím đê chú thích từ ngừ khó trong văn ban sưu tầm 14

é

- Ong Không Tử ở đâu lưỡi nhà chánh trị 16 - Cảm tưởng của đông nhơn chúng tôi vê cái tin buôn

Lương Khải Siêu tiên sanh tạ thế 21 - Văn học với bình dân 31 ! CÁI ÁNH H Ư Ở N G C Ủ A KHÔNG GIÁO Ở N Ư Ớ C T A 40

ì. Mấy lời nói đầu 40 l i . Cái chon tướng cua Khống giáo 42 UI. Nsười nước ta theo Khống giáo cách nào 49 IV. Cái kết quá sự theo Khống giáo dưới quyền nhà vua 52 V. Cái óc phán đoán cua kẻ học đời nay 55 VI. Cái vấn đề sanh tứ của chúng ta ngày nay. - Âu hóa với Không giáo 58 VII. về cái thuyết Minh đức tân dân 61 VUI. về cái thuyết trung dung 68 IX. Cái chú nghĩa làm quan Ị J f^ 1 74

i X. về cái thuyết khinh nông ^ XI. về sự bao biếm của sách Xuân Thu ị 82

0-7

X U . Sự phân biệt nghĩa và lợi G I

XIU. Không giáo đã cùng Au hóa gặp nhau ị về văn học của phụ nữ Việ t Nam V 1 0 3

ị Văn học với nữ tánh J ị > ỷ 1 0 6

ị Văn học của phụ mì nước Tàu về thời kỳ toàn thạnh 1 1 1

ì Cái tánh ghen cùng dật sự thi văn bởi nổ mà ra V y i Mả . ^ P I

ì Làm đi hơn ngôi mà than

Lai nói về vấn đề văn học với nữ tánh phản đối Thế Phun.! • Phụ lục: Ì

• Bài trá lời cùa ông Phan Khôi

f THEO TỤC NGỮ PHONG DAO, XÉT VẺ Sự SANH HOẠT CỦA PHỤ NU" NƯỚC TA

L Cái quan niệm chung của xã hội đối với phụ nữ

t i . Sự hôn nhon của đàn bà con cái

IU. CÔĨÌ2, khó cua người đàn bà đ ố i với gia đình

IV. Những sự thiệt thòi của người đàn bà đã chịu

V . Các cái biến thái cua phụ nữ

V I . Sự đẹp và cách trang sức cứa phụ nữ

V U . Nghề nghiệp của phụ nữ

Kết luận

t /v iỆT NAM PHỤ N Ữ LIỆT T R U Y Ệ N . Gái anh hùng Trưng N ữ V ư ơ n g

. M ẹ ông Nguyễn Cao

. Bà Hiếu Chiêu hoàng hậu

i Bà Từ Tuyên thái phi

. Bà nghè Sáu tiền

. M ẹ ông Nguyễn Vĩnh

i Bà L ễ sư

. Bà Thượng ghen

• Từ Nhị Khanh

. Hai con gái ông Trần Nguyên Đán

. Nguyễn Bích Châu

$ Một cái gương sáng cho người làm mẹ 1 Tơ hồng nguyệt lão với hôn nhân tự do í Chữ trinh : Cái tiết với cái nết I Luận vê phụ nữ tự sát ị Cảm tưởng trong khi chấm bài luận quốc ngũ'

ự Ỷ Chuyện bà cố tôi - NÍT công ế - Người Chàm ỏ- Bình Thuận ị Chữ quốc ngừ ở Nam Kỳ vói thế lục của phụ nữ - Vân đề viết chữ quốc ngừ

ri

123

123

127

131

Si

138

144

151

162

168

174

180

183

183

185

188

189

190

191

192

193

194

195

196

201

206

213

219

mị

228

235

242

251

257

• Phụ lục Ị Bài phúc biện của Đặng Công Thắn) • Viết chừ quốc ngữ phải viết đúng

Hai dấu hỏi ngã cũng cần phải phân biệt Cùng cô Lệ Thiên nói chuyện thơ Học Lạc Nói chuyện cùng ông L ệ Thiên Cùng sư Thiện Chiêu bàn vê lôi dịch sách hay là phê bình lối dịch của sách Phật học tổng yếu

• Phụ lục Ị Thiện Chiếu : Phật học tổng yếu bị phê bình là pl • Phụ lục ì Thiện Chiếu : Đôi lời cùng Phan Khôi tiên sanh

Mấy lòi thỉnh giáo lại cùng sư Thiện Chiếu • Phụ lục ỉ Thiện Chiếu : Cải chánh những chỗ sai lầm trong bài "Mấy lời thỉnh giáo" của Phan Khôi tiên sanh

CẢU C H U Y Ệ N HẰNG NGÀY • Tiêu dân cua người sim tâm

- Ôi chào chà là Hán học - Cái xứ dở dang - Mười chín điếm - Một điều phát minh về sứ Tàu - Nháp nháy, nhấp nháy í Cái đời ngắn ngủi - Tát bên trái giơ má bên phai í Dã man cũng có khi lọi - Một tin đồn huyễn - Hội kín và hội trổng - Cố động lập tiệm hút - Thôi cỏ làm chi cái chữ nho - Phải chi bày sớm một chút ế Xin chánh phủ đặt thêm một tòa kiêm duyệt ĩ Lại một tin đồn huyễn nữa - Tân Việt làm Mít cua" - Trong năm năm nữa... I Nhận hết một lóp I Thiệt là khó hiêu I Tân Việt làm toán - Đời đáng chán hay không đáng chán ?

Lại Tết rồi đây - An Nam là chồng "tinh thần" cùa nước Pháp

- Ông Táo đi rồi • Lo Tết • Quan Công với Trần Hưng Đạo Khai bút năm mới Tân Việt là ai ? Tội nghiệp cho mấy anh lon-ton Mình ròi quá Cũng câu chuyện nhà Tân Tường hay ách An Nam có thua gì ai ? Cao bay xa chạy Kh ỉ nói chuyện Nhạc làm cho... Rồng Nam... Cũng là hát,bộ Một trăm năm chục bạc, hoo Hình đức chúa Trời Có phải là một cái hạnh phúc chăng Người văn minh đời sau Sống và chết Khí cũng nhiều chuyên như ai Ông thánh mà bị tại ngoại hậu tra Có kém chi nhau

ị Cách tuyến cử mới • Cái thân trâu ngựa • Chạy đi đâu dữ vậy ? ị Một thành ba, một trăm là năm trăm ị Cũng là giấc mộng I Sao bên nay không bắt chước - Ai có tự do nhiều hơn ì I Lăn tròn như vụ ị Bữa tiệc ị M ồ i ngày mỗi....

332 333 335 336 337 338 339 341 342 343 345 346 347 349 350 351 352 HI

JJJ 355 356 357 358 359 360 362 363 364 365 367 368 369 371 372 373 374

- Ký niệm Phan Tây Hồ - Dương lịch phái ị Rồi đây chúng ta sẽ ớ trần ăn lạt - Xài nội hóa - Hai thứ thuốc í A i nói rang vô ích ? Ị Ông Vỗ Liêm Sơn bị bãi - Đàn bà không nên đọc - Danh lưu thiên cổ - Vì nước vì dân - Thiên hạ đồn - Gandhi và Trần Văn Khá - Tiệc mừng ông Trân Văn Khá - Pháp Việt đê huê - Chánh trị và khoa học - Đánh gươm - Nguy cho "Thân chung"

r

- Uống rượu mà trừ - Một cái đảng có đầu mà không đuôi - Đường ngay không phải là đường vẩn ị Cũng còn ông Khá - Lo việc nước ị An Nam mình ị Chương trình của tôi - Nước nào nhiêu thây chùa nhứt ? ị Bảo kê -Ha i cái cây lạ - Rõ khéo cụ nay !

ị Bùi Quang Chiêu nghịch với dân A n Nam

ị Tướng tượng mà cũng tức cười

Ị Tưởng là gì !

I Vừa đánh trổng vừa ăn cướp - Chuyến nay Tân Việt cũng ứng cử í Cờ hiệu của đáng Lập hiên ỉ Vàn minh nước Pháp, tiền bạc nước Nam

375 376 377 378 379 381 382 383 384 385 386 388 389 390 391 392 394 395 396 398 399 399 401 402 403 404 405 406 407 408 409 411 412 413 415

1 Tin lành theo ỏng thánh Lu-cu vẽ sự buộc tội 416 - Đáng Lập hiển đôi tên là đảng Độc lập ? 418 - Luật nhân quả 419 - Tú tài chó 420 - Cái mừng ở đời 421 - Đường sanh nhai của hưu quan 422 - Chang thà làm vậy cho xong một đời 424 - Văn học với chánh sự 424 - Dân phớt ngoài môi, vua nhồi trong sọ 426 - Một trăm năm nữa cũng tầm thường 427 - Đ ổ làm thế nào cho hết khạc nhổ 428 - Ông với thằng 430 - Hên làm chi mà tốt lại làm chi 431 - Hai cái vấn đề tối khấn trong thành phố 432

- "Nh ị tội tịnh phát" 433

- Đốt rơm 435

- Ở trong trái ổi 436

- ' -Dĩ hà nhứt thể" 438

- Bao giờ cho tiệt cái thói đào mả ? 439

- Giả i thơ L a Fontaine 440

- Nào ai có ghen 442

- Đạo trung dung với ông Phạm Quỳnh 443

- Cuộc tang thương trong làng báo 445

- Mượn tên khoa học 446

- Chấm văn Tây 447

- Tây nói chuyện A n Nam 449

- Khống Tử kiện chánh phủ Trung K ỳ 450

- Kinh tế với chánh trị l52

- Hồn Nam Việ t ở đâu ? 53

- Người với chó ỉ 55

- Tiếu ăn cắp với đại ăn cắp 456

Ị Hết Thomas rồi đến Ta so re 457

- Bức địa đồ Đông Pháp 459

- Lạy ông đừng "ngôn tự" 460

- Toán học cũng chăng tin 462

- Sự sống của người Tây ớ Sài Gòn - Ải và hòa bình Ì Thấy ông Tagore mà nhớ đến ông Russell - Ký giá với sốp-phơ - Mót thứ vi trùng; mới

ì - N ữ quyền nước Trung Huê - Vụ kiện nực cười - Lạ i cuộc rước Tagore - Hết lễ lạc thành lại lễ khới cons

- A i muốn làm vua thì làm

- Sao mà tham quá vậy

Đt-ghé-eon chồng ơ - Một điều không chịu nối

- M ớ hi hí cũng thấy

- Mấy cái án sang đoạt

- Hãy mở lòn con mắt mà coi, ông Thomas

- Phép lịch sự ở thuộc địa

- Người Tàu dôt chừ nho

- Lại đã có người nói đến hiến pháp nữa

- [Ba điêu kiện mới cho du học Pháp]

- Thê nào mới là dôt ?

- Đẹp xấu tùy lúc

- Đừng nói luật nữa

- Quyên lịch sư của Huê kiêu ì

Ị Kêu không t rúng tên nên nó chét

Ị Người ta là giống không ưa sự thật

I Có tài mà không được dụng

- Coi tay ô n s Bùi

- Dịp làm giàu cho Huê kiêu

I Duật bạng tương trì, ngư nhân thọ hại

í Sau khi ông Phan Châu Trinh chết

ị Vê câu chuyện gà lên giá

ị Thuế đám g iỗ

- Giai thướng hai van rưới

ì Vua Bao Đạ i ở Pháp

463 465 467 468 469 471 472 474 475 476 478 479 481 482 483 485 486

488

489

490

491

493

494

496 497

498

500

501

503

504

505

507

508

509

510

- Cô bé đi tu - Thang với ông - Nội các đổ lung tung h Thấy đã, rồi hãy tin • Binh mạnh bỏ yếu • Kiêu ngạo nhau chi người với người • A i phàn nàn ? 1 Một người Tây bàng bốn trăm người An Nam impartial là Impartial Chuyện lạ Nam Kỳ Nếu trung thành thì khác kia Các quan chét là đáng Bao giờ pháp luật cũng không băng thê lực Thanh niên hay là con nít $m Cái tài sửa thơ Đoán chữ Cái máy đo e lệ Mẹo tiếng A n Nam mới Ong Trân Trinh Trạch không chịu...

r

Một cách tra vân dị kỳ r

Vị bóc tiên tri " H ổ i " và "mất mọng" Dạ trước mặt... Làm lớn làm láo Trăm năm trăm tuổi... Tam ngu thành hiên hay tam hiên thành ngu ? Danh phó kỳ thiệt Việc trước là thầy việc sau

ỉ Ngọn cờ ba sác đèn đâu văn minh đèn đó ; - Giá cao chép thấp I - Tự tứ kiều mới

ị Thuốc phiện với khí hậu ; Tại ngoại hậu tra là phả i ; I Coi mà bắn kẻo uống đạn

- Cuộc thi bé bé riêng cho An Nam ; - Đồng tánh cũng đồng tình ; - Nhà đứa đau mà...

ì Sấm sét một góc mưa móc một n ơ i ; - Trăm việc trăm hay,

512 513 514 515 517 518 519 520 522 523 525 526 528 529 530 532 533 535 536 537

539 540

542

543 544 545 547 548

550

551

553

một việc dở là dớ ; - Đông con đê I âm gì I Cụ Nguyễn Du phình tụi mình ; - Lần này là một - Người ta lầm, có đâu ! - Hay đi thỉ phải đáp đường l ả đi • -

Thái từ Ảng-Lê sẽ đi nhà thương điên Biên Hòa - Ỷ luật; - Cha một óc, con một óc.

- Đán ngày 10 Octobre đây, trời sập ị ị Tinh thần loạn lạc thì thấy ma - Sự tự do ó nước Pháp - Theo ông nào rồi cũng chết - Vu cáo mà không phán tọa - Cách mạng mà lại không ưa cách mạng hay sao

h Cải thuyết tương đối cua Einstein cùng nên đem dùng trong vãn pháp ụ Bó hai lấy một - Ví dụ hay và dở

- Một đám giặc lớn

ị Thời nào ký cang ây

- Tân Việ t cũng nói chánh trị

- Chang nhũng cây giáo dài, mà lại không có cây giáo nữa ị Tấm lòng háo sanh

ị Poupée người , người poupée

- Tệ chi lắm hớ cụ

Ị Vì sao mà luật câm đánh bạc

Ị Từ Hái thật là đấng quân tứ đại độ !

ị Nhơn và quá

• Cái chánh giùm cho một ông Tông dóc

Tân Việ t và đức chúa Trời

Bà hoàng hậu là một chú đàn ông Ị

Mây không nên làm...

Phú cường với đạo đức

Vãn minh và cái chét f

r y

B ộ hét thời ròi sao ?

Làm quan làm báo tương tê hội

Vật đôi

Cái n«lìĩa tao khanc, cái lương bôn chục

Cách phan c h í m "

Không uiốim đức Chúa Trời thì giống ai

i Cấm cùng như không

555 556

557 559 561 562 564 565 567 568 569 571 572 574

575 577 578 579 581 582

583 585 586

588 589

590

591

593 594

595

596 597

598

599

601

ho Tân Việt bút chiến với các ông - Vạn vạn tuế ! Vạn vạn tuế ! I Mắc quá - Càng đông càng bớt khó - Người Âu phong tục Á f Cái dấu trên đầu chừ ì - Rối như tơ - Thiếu một chút nữa - Theo đời nay thì nó là vậy đó - Thơ viếng mộ tồ Hùng Vương ỳ Không lẽ mà cũng có lẽ - Học trò hơn thây - Đức tánh dân Sài Gòn qua sang năm như tuồng sẽ

kém hơn năm 1928 chừng lối lo ngàn đồng ị Giáo, mầy dạy giùm nó... !

li

í Đô Tân và Tân Việt • Tao vẫn còn giữ được bao nhiêu đó ị Thương nhau thôi tại bằng mười phụ nhau Ị Sài Gòn : trường học viết báo ị Một cách làm quảng cáo I Phải cọng sán không ? ị Cân gì đèn điện ị Cái tội hót tóc ị Rộng làm kép hẹp làm đơn ị Bói thử ai lây đô châu báu cùa Hoàng thái hậu • Tân Việt làm thày kiện ị Còn viêt tát nưa thôi ? ị Chiên tranh là cái cơ tân hóa cùa nhân loại ị Người câm thuôc phiện trở ghiên thuôc phiện ị Phái bộ điêu tra thuôc phiện sẽ tới xứ ta ị Ông Long với ông Quỳnh - A i có ngờ ị Con áng Di Đà, cháu... ÔI1ÌỊ Lénine I Niíirời ta với tuồi I Cái thuyết chánh danh cùa Khổnií Tứ - Ông Cố Viêm Võ

602 604 605 606 607 608 609 609 610 612 613 614

615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 629 630 631 632 633 635 636 637 639 640

Họ phê bình tuồng "Tứ đố tường" - Tình cờ ta gặp nhau đây ị Cùa Tàu trá Tàu - Binh với thực - Một cuộc diện vấn kỳ khôi - Hoàng đế túng nghề, đâm ra làm báo, rủi lại bị lừa - Cọng sán mà không ngờ - Hai thứ thần - Cũng mỷ nhân kế - Quý mạng sao bằng quý sắc - Muốn mau hơn Le Brix... - Ai bụm được miệng thế gian - Nước ! Nước ! Nước !

- Án mày văn minh

PHẤN TỒN NGHI • Tiêu dân

Trên "Thán chung" - Khoa học và văn hóa - Cách mang giả

ĩ o o

- Tây kỳ giàu hơn Nam kỳ •* -g ị

- Bàn thêm vẻ bút chiên - Trí suy lý - An cáp.... - "Những đô Đông Dương gởi sang các cuôc đâu xảo"

thuộc địa nó tếch đi đường nào T - Cụ Ngô Đức Kê đã từ trân - Cụ Phó bảng Huy tạ thế - Nmrời Tây với phong tục An Nam - Cái chánh sách giáo due ở Trưng kỳ - Trả lời cho một vị độc £Ìả hỏi vê chừ quốc ngữ I Lại trả lời cho một bức thơ hỏi về chữ quốc ngữ

Luận lý học với pháp luật cái án Thanh niên cách mạng...

heo Ý li mi ơi ta I Tuyển cử nẹười đời nay với tuyển cu người đời xưa

641 643 644 646 647 648 650 651 652 654 655 656 657 659

660

661

668

670

676

689

693

697

700

702

704

707

710

713

717

720

723

725

- Cái luận điệu của một nhà báo Tây và của một nhà báo Nam 728

- Hô Thích đôi với bộ giáo dục Nam Kinh 731 - Cái vân đê lớn giữa nước Tàu hôm nay 734

Trên "Phụ nữ tân vein " - Đàn bà cũng nên làm quốc sự 738 - Cái chức vụ của phụ nữ trong các kỳ tuyển cử 742 - Đàn bà với quốc sự 744 - Cái vân đê nữ lưu giáo dục 748 - Y kiên của chúng tôi đôi với thời sự 751

ế

a Phát cờ bác ái 754 t y ý r

- Tông luận vê cuộc trưng câu ý kiên của Phụ nữ tân văn

*

760

Mục lục