ELEMENTET E MENAXHIMIT TE

TE MESUARIT

MICHELE PRESUTTIPEJE, 15 NENTOR 2016

TE DHENA DHE INFORMACIONE PER PLANIFIKIMIN DHE MONITORIMIN E PROGRAMEVE TE TE MESUARIT

AGJENDA

• Strategjitë dhe instrumentët në rrjedhën e procesit të të mësuarit

• Qënderzimi i kompetencave në sistem

• Strategjitë dhe instrumentët për organizimin e ofertës së të mësuarit

2

Strategjitë në rrjedhën e procesit Të integrosh politika, shërbime dhe instrumenta të formimit profesional me politika të zhvillimit ekonomik, politika të punës, politika sociale duke kërkuar një pikë ekuilibri ndërmjet shtyllave (akterëve) të ndryshëm.

Shtyllat e sistemit të të mësuarit. Dinamikat socio-ekonomike: • Trendet ekonomike • Trendet demografike • Neet Rate – Shkalla Neet (kuota e të rinjve që nuk punojnë dhe nuk studiojnë/

popullsia e re) Dinamikat e Tregut të Punës:Oferta: • Personat në moshë pune (15-64)• Personat që hyjnë në tregun e punës • Personat që dalin nga tregu i punësKërkesa:• Parashikimet e punësimit sipas nivelit arsimor• Parashikimet e punësimit për sektor • Aftësi të reja për punë të reja 3

Infrastrukturat e sistemit

Infrastruktura e sistemit si kërkesë thelbësore për kalimin nga principet e politikave në konkretësinë e rezultateve:

Standartet profesionale:

Analiza dhe leximi i figurave profesionale të artikuluara ne kapitalizimin UC dhe të bazuara në nevojat e tregut të punës dhe prespektivat e tij të avancuara.

Standartet e formimit:

Definicioni homogjen i karakteristikave thelbësore të rrugëtimit të të mësuarit të finalizuara me arritjen e kompetencave që lidhen me standartet profesionale dhe që i referohen sektorëve të ndryshëm të të mësuarit, pra targeteve të ndryshme të popullsisë.

Sistemet e vlerësimit dhe çertifikimi i kompetencave:

Sistemi i krediteve, nivele dhe paisje me çertifikata në të gjithë tipet e të mësuarit (formal, informal, joformal) (Portfolio)

Sistemi i akreditimit të agjensive të formimit dhe të ofruesve të formimit:

Cilësia e procesit dhe e produktit të formimit.

Paisja e një sistemi në të cilin çdo subjekt të mund të ndërtojë rrugëtimin e tij të kualifikimit ndërkohë që lëviz nga një proces të mësuari në një tjetër.

4

Skenari i problemit

(analiza e nevojave)

Politika të ndërhyrjes(strategjitë)

Paisjet e Sistemit (infrastruktura)

Zgjidhje

(oferta e të mësuarit)

5

Gjeometria e kontrollit të punësimit

• GJEOMETRIA E JASHTME: punësimi është funksion i kontekstit (pra: zhvillimi ekonomik-sektorial, teknologjia, kreditimi, stimujt, tatimet, “krijimi i punës”, etj..)

• GJEOMETRIA E BRENDSHME: punësimi është funksion i njerëzve(pra: njohjet, aftësitë, “burimet njerëzore”, inteligjenca, motivimi,

kreativiteti, angazhimi; “krijimi i të kuptuarit dhe kompetencave” (pra: instruksionet dhe formimi etj..)

6

Qëndërzimi i kompetencave

SHERBIMET E ORIENTIMIT DHE FILLIMI I PERDORIMIT PESHORJA E KOMPETENCAVE

ANALIZA E KERKESES PER PUNE NE KUSHTET E KERKESES DHE AFTESIVE

EDUKIMI & FORMIMI

KATALOGET E KOMPETENCAVE

PERSONAT KOMPETENT

• EKSPERIENCAT E FORMIMIT (Formal/informal/jo formal)

• EKSPERIENCAT E PUNES

• Aftësitë e të kuptuarit të aktiviteteve të punës

• Aftësitë e përdorimit të kompetencave (Le Boterf)

TREGU I PUNES ANALIZA E PUNES SIPAS KOMPETENCAVE

OFERTA KERKESA

7

Lundrimi profesional: një vizion i ri i kompetencave

• Burimet e subjektit:

– Ajo që është trashëgimi e një personi (njohuritë, aftësitë, eksperiencat, aftësitë konjitive dhe relacionale)

– Ajo që disponohet në ambjentin e tij ( bazat e të dhënave, rrjetet e ekspertëve, dokumente, mundësi zhvillimi )

• Cdo veprim i realizuar me kompetenca është produkt i një kombinimi të këtyre burimeve. Pasuria dhe autonomia e një profesionisti të mirë tregohen në e gjetjen e këtij kombinimi: “... Të diturit e kombinimit është në qëndër të cdo kompetence.” (Le Boterf)

• Për Le Boterf nuk ekziston“... Vetëm një metodë për të qënë kompetent në raport me një problem ose një situatë të caktuar. Gjithmonë është e mundur të kesh sjellje të ndryshme.”

• Pikërisht këtu Le Boterf vendos në fushë vizionin me perspektivë të “... Drejtimit të profesionalitetit në termat e LUNDRIMIT PROFESIONAL”.

8

Peshorja e Kompetencave

• Një metodologji që lind në vitet ‘80 dhe zhvillohet ne Francë në vitet ‘90 si përgjigje e nevojave të rikualifikimit dhe rregullimit të kompetencave të punëtorëve të kërkuara nga ndryshimet e shpejta dhe inovacioni i sistemit produktiv.

• Mund të definohet si:

“ NJE RRUGETIM I RINDERTIMIT DHE ANALIZES SE EKSPERIENCES SOCIAL PROFESIONALE QE PERSONI ARRIN DUKE PATUR SI REFERIM KOMPETENCAT E VENA NE ZBATIM DHE KONTEKSTET E KALUARA ME QELLIM QE TE IDENTIFIKOJE STRATEGJI KONKRETE TE VEPRIMEVE QE LIDHEN ME ZHVILLIMIN DHE/OSE MODIFIKIMIN E KARRIERES SE TIJ PROFESIONALE.”

• Synon ti kthejë personit përgjegjësinë e drejtimit të procesit të tij të rritjes dhe futjes ose rifutjes në punë duke e ndihmuar të diferencojë kompetencat e tij në sinergji me aftësite për të diagnostifikuar kërkesat e ambjentit të jashtëm dhe aftësinë për të vendosur, projektuar dhe monitoruar rrugëtimet e tij.

9

Një model për peshoren e kompetencave

• Evidentimi i nje game të dimensioneve që janë në mënyrë të vecantë të rëndësishme në proceset e analizave të karrierës profesionale, sidomos në rrugetimet e projektimeve ose riprojektimeve socio-punuese si:

Zgjidhja e problemeve, Autonomia , Motivimi në punë dhe orientimi motivacional kulturor, Autoeficensa, Vetevlerësimi, Perspektiva e përkohshme, Manaxhimi i rreziqeve dhe sipërmarrja, Sjellja që lidhet me interesat profesional, Kënaqësia personale dhe profesionale, Atributi shkakor (gjeografia e kontrollit), Vlerat profesionale, Vendimmarrja, Ekuilibri mes fushave të jetës.

• Përdorimi i një mix instrumentash: – Biseda individuale

– Laboratore në grupe

– Pyetësor të validuar dhe të standartizuar

• Objektivat e rrugëtimit: – Të njihemi më mirë(identifikimi dhe vlerësimi i kompetencave vetjake, njohja e fazave

kryesore të rrugetimit vetjak social dhe profesiona, të njohim motivimin dhe interesat, të zbulojmë potencialin)

– Të njohim më mirë ambjentin (evolimi i tregut të punës)

– Ndërtimi i një projekti profesional (identifikimi, elaborimi, verifikimi)

10

Përmbajtje të mundshme të rrugëtimit

• Biseda/punë individuale ose në grup:– Motivimi individual në peshore

– Histori profesionale dhe personale

– Hipotezat projektuese

– Përfaqësimi i vetes (përshkruese dhe vlerësuese ) në linjë me hipotezat projektuese

– Perspektiva e përkohshme e analizës së eksperiencës së punës.

– Kompetencat dhe burimet e zotëruara

– Fushat profesionale dhe rolet e interesit

– Zgjedhje dhe vendime të sigurta

– Projekt profesional dhe plan veprimi për realizimin e projektit

• Përmbajtje të mundshme të Laboratorëve integrues: – Metodologjia e kërkimit të informacioneve

– Metodologjia e analizës së aktiviteteve të punës dhe kompetencave profesionale

– Informacione mbi mundësitë e formimit dhe punësimit të territorit

11

STRATEGJI DHE INSTRUMENTA

PER ORGANIZIMIN E OFERTAVE

TE TE MESUARIT

12

MONITORIMI

PILANIFIKIMI

PROJEKTIMI

FURNIZIMI

VLERESIMI

LOGJIKA E PROCESIT TE FORMIMIT

13

PLANIFIKIMI I OFERTES NE PERSPEKTIVEN E PERFORMNCES

• ANALIZA E TE DHENAVE NE HYRJE (STUDIMET GJURMUESE, OUTPUTI I VLERESIMIT, ANALIZA E TRENDEVE SOCIO -EKONOMIKE DHE TE TREGUT TE PUNES )

• ANALIZA E SHTYLLAVE (AKTEREVE) (Vlera e KPA x Pritshmëritë e SH)

• CESHTJET STRATEGJIKE NE PLANIFIKIM: – INOVACIONI I PRODUKTEVE DHE PROCESEVE

– QENDRUESHMERIA DHE E DUHURA

– IDENTIFIKIMI I PRIORITETEVE STRATEGJIKE

• NDERTIMI I KRUSKOTIT ( TABELA INFORMUESE) TE MONITORIMIT TE PERFORMANCES

• SHEMBULL I NJE ANALIZE TE SHTYLLAVE (AKTEREVE)

• NJE SHEMBULL I NJE KRUSKOTI (TABELE INFORMUESE) MULTIDIMENSIONAL

14

Aaliza e Shtyllave (Aktereve)

SHTYLLA (AKTERI) PESHA VLERA E ZONAVE KYCE TE PERFORMANCES (KPA) x PESHA E SHTYLLAVE (AKTEREVE) PESHA x

KPA

SISTEMI I KLIENTEVE TE DREJTUAR KONTRIBUTET

E OFERTES AKSESI I OFERTES

KOSTOT E OFERTES

CILESIA E OFERTES

EFICENCA E PROGRESIT

EFEKTIVITETI

IPRODUKTIT TRANSFERIMI I

NJOHURIVEVLERESIMI I

KOMPETENCAVE

FURNIZIMI I KREDITEVE

ECM

PUNONJESIT E BIZNESIT 3 9 9 3 9 3 9 9 6 9 66

MARREVESHJA PERSONALE 3 9 9 3 9 3 9 9 6 9 66

PJESEMARRES TE JASHTEM 1 3 3 3 3 1 3 3 2 3 24

SISTEMI I TNXENESVE

MESUES TE BRENDSHEM 2 4 2 2 2 6 2 4 6 2 30

MESUES TE JASHTEM 1 2 1 1 1 3 1 2 3 1 15

BASHKEPUNETOR ETE JASHTEM 1 2 1 1 1 3 1 1 3 1 14

BASHKEPUNETORE TE BRENDSHEM 3 6 3 3 3 9 3 3 6 3 39

SPONSOR 2 6 4 4 6 6 2 2 2 6 38

SISTEMI I KOMISIONIT

DREJTIME TE PERGJITHSHME 3 9 3 9 9 6 9 9 6 6 66

DREJTIME TE STRUKTURAVE 3 9 3 6 9 6 9 9 6 6 63

KOMISIONE TE BRENDSHME 2 6 2 4 6 4 6 6 4 4 42

KOMISIONE TE JASHTME 1 3 1 3 1 2 3 3 2 2 20

SISTEMI I QEVERISJES

DEPARTAMENTET 2 2 4 2 4 2 2 2 2 2 22

MINISTRIA 1 1 2 1 2 1 1 1 1 1 11

DREJTIMET E PERGJITHSHME 3 3 6 9 9 6 9 9 9 9 69

DREJTIMET E STRUKTURUARA 3 3 6 9 9 6 9 9 9 9 69

SINDIKATATA 2 2 6 6 6 4 4 4 6 6 44

VLERA KOMPLEKSE E KPA 79 65 69 89 71 82 85 79 79

LEGJENDA: VLERA E KPA

3

2

1

15

INSTRUMENT TABELA Multidimensionale

DIMENSIONI IPERFORMANCES

SHTYLLAT(Akteret) KPA KPI

EFICENCA E BRENDSHME GRUPI I PUNES RACIONALIZIMI I PROCESIT NE NJE PERSPEKTIVE LEAN NUMRI I PROCESEVE TE ANALIZUARA

EFICENCA E JASHTMEKOMISIONET,KLIENTI THJESHTEZIMI I PROCEDURAVE NUMRI I PROCEDURAVE ONLINE

EFIKASITETI I JASHTEM (KREDITI ECM)

KOMISIONET,KLIENTI

VLERESIMI I PRODHIMTARISE (ECM)NUMRI I KREDITEVE PER ORE FORMIMI

EFIKASITETI I JASHTEM (TRANFERIMI)

KOMISIONET,KLIENTI TRANSFERIMI I TE MESUARIT

NUMRI I PYETESOREVE TE ADMINISTRUAR

PERSHTATJA KLIENTI ANALIZA E DUHUR E KERKESAVE PERFSHIRJA E PRANUESVE NE PROJEKTIM (N° I PROJEKTEVE)

MBESHTETJA E OFERTESKOMISIONET,KLIENTI

RRITJA E INTEGRIMIT MES AKTIVITETEVE TE FORMIMIT ME AKTIVITETET E PUNES

SHTIMI I KURSEVE FAD E FSC , ULJA E MUNGESAVE NE KLASE

CILESIA E PRODUKTIT (EPERGJITHSHME) KLIENTI

PERMIRESIMI I MBESHTETJES SE REALIZIMIT LOGJISTIK

RACIONALIZIMI I SISTEMIT TE PERDORIMIT TE KLASAVE DHE MATERIALEVE

CILESIA E PRODUKTIT(PERMBAJTJA) KLIENTI SELEKTIMI I FURNIZUESVE

VLERA E REZULTATEVE TE VLERESIMIT TE MESUESVE

EKSPERTIZA E SHERBIMIT GRUPI I PUNESFORMIMI I VAZHDUESHEM INDIVIDUAL DHEGRUPOR

NUMRI I KURSEVE FILLESTARE DHE TE FORMIMIT TE PROMOVUARA DHE TE ZHVILLUARA

CMIMIDREJTIMI I PERGJITHSHEM QEVERISJA E SHPENZIMEVE

VLERA E CMIMIT PER ORE, CMIMI I MESUESIT, CMIMI I EDICIONIT

KAPITALI

KLIENTI,KOMISIONI DHE OOSS AKSESI NE OFERTEN E FORMIMIT

N° I AKSESIT VS N° TE PERSONAVE, N°I AKSESIT MBI N° E VARTESVE PER PROFESIONE DHE STRUKTURA

VLERESIMI I KOMPETENCAVE

FURNIZUESIT E BRENDSHEM

SISTEMIMI SCOUTING DHE INSTITUCIONALIZIMII FURNIZUESVE TE BRENDSHEM

NUMRI I MESUESVE TE BRENDSHEM > NUMRI I MESUESVE TE JASHTEM 16

PROJEKTIMI I OFERTES SE FORMIMIT NE PERSPEKTIVEN E CILESISE

• OBIEKTIVAT E FORMIMIT vs OBJEKTIVAT E TE KUPTUARIT

• ANALIZA PER DOBESIMIN – RIKOMPOZIMIN UF

• MODELIMI I RRUGETIMEVE

• KPA I PROJEKTIMIT

– PERMBAJTJA (të drejtuar nga modeli i kompetencave)

– PROCESI I METODOLOGJISE DIDAKTIKE (ekuilibri, angazhimi)

– INSTRUMENTAT (në koerencë me objektivat e të mësuarit)

– AKTERET (mësuesit, pjesëmarrësit, shërbimet para dhe pas aktiviteteve)

– AMBIENTI (konteksti, teknologjia, ritmi, ergonomia didaktike)

– KOERENCA ME NEVOJAT E FORMIMIT (njohja e përdorimit)

• LLOGARISHENIA DHE ETAPAT

17

MODELI ADDIE

MONITORIMIVLERESIMI

ANALIZA

IMPLEMENTIMI

ZHVILLIMI

DIZENJIMI

18

Aktivitetit i ANALIZES është thelbësor për të gjitha ato që ndodhin më pas pasi

në këtë fazë përcaktohen nevojat e formimit (ajo cfarë duhet të mësohet).

Outpute te mundshme të këtij aktiviteti janë profili i studentit, definimi i

kufizimeve të projektit dhe definimi i objektivave të formimit. Të gjitha

informacionet e marra nga faza e analizës bëhen në kohën e tyre inpute per fazën e ardhshme të modelit.

Faza e DIZENJIMIT kupton planifikimin e strategjive për të vënë në praktikë atë

cfarë është mësuar (si duhet të mësohet). Aktivitete të mundshme të kësaj faze

janë identifikimi i objektivave, identifikimi i burimeve, definimi i instruksioneve, ndërkohë që outputet lidhen me psh: definimin e matjeve të objektivave, definimin e strategjise didaktike etj..

Faza e ZHVILLIMIT kupton zhvillimin e implementimit të planit formues dhe

realizimin e materialeve. Gjithçka që bëhet në këtë faze prodhohet mbi bazën e asaj çka është vendosur në dy hapat e mëparshëm.

Faza e IMPLEMENTIMIT kupton vënien në zbatim të ndërhyrjes së formimit. Në

këtë fazë vendosen në zbatim të gjitha strategjitë didaktike për të mësuarin më

të mirë, për të mbështetur studentët, për të asistuar në transferimin e kompetencave të fituara në botën e punës etj.. Outputet e kësaj faze janë të

qëndrueshme nga të gjitha të dhënat cilësore dhe sasiore të lidhura me

përdoruesit. Klasa përbën një observator të rëndësishëm mbi realitetin e formimit.

19

MONITORIMI dhe VLERESIMI i qëndrueshëm kanë si qëllim të

verifikojnë koerencen dhe mjaftueshmërinë e ndërhyrjes së

formimit.

Të dhënat në dispozicion (të dhëna input, të procesit, të outcome)

mund të analizohen në funksion të përmirësimit të vetë procesit dhe

të produktit të formimit që furnizohet.

Rezultati i kësaj analize do jetë një llojshmëri rekomandimesh për

kurset e ardhshme, për rishikimet e prototipeve, për kalibrimin e

kohës ose të përmbajtjeve sipas kërkesave të dëshmuara nga

pjesëmarrësit, etj..

Vlerësimi jo domosdoshmërisht është faza përmbyllëse e një cikli të

projektimit. Sic mund të vihet re nga figura, ajo zhvillohet duke lejuar një rregullim të vazhdueshëm të projektit didaktik.

QENDERZIMI I VLERESIMIT

20