Tel: 02082169527 LONDON …docshare01.docshare.tips/files/2953/29537889.pdf · 2016. 12. 26. · LONDON AUGUST 2008 NR.8/5 Tel: 02082169527 [email protected] Bejme transport mallrash

LONDON AUGUST 2008NR.8/5 www.thealbanian.info Tel: 02082169527

[email protected]

Bejme transport mallrash Londër – Shqipëri

0772703393707817797374 Mirëpret të gjithë Shqiptarët në Mbretërinë e Bashkuar

100%Kompensim

2 1 1 B o u n d a r y R o a d , P l a i s t o w

L o n d o nE 1 3 9 Q F

T : 0 2 0 8 47 2 1 1 1 0 F : 0 2 0 8 47 5 8 8 6 9 M : 0 7 9 51 3 5 0 0 5 0

1st Choice Accident ClaimsNëse keni patur ndonje aksident tre vitet e fundit

mos hezitoni te na kontaktoni ne çdo moment

Had an accident? Not your fault

www.1stchoiceclaims.com

[email protected]

OUR

Services*Free Consultation

*Loss Of Earnings

*Recovery & Storage

*Cost Of Repairs

*Policy Excess

*Hire Charges

*Personal Injury

*Legal Expenses

Albanian Contacts në dorën tuaj. Porositni një kopje falas

Dritë jeshile ilegalëve për t’u martuar në Angli

"House of Lords" rrëzon

apelin e kërkuar nga qeveria

për mos lejimin e martesës

së ilegalëve brenda Anglisë

LAJMËSI I SUKSESIT

Ndryshon mosha për tëaplikuar për vizë në

bazë të martesës >>faqe 2

Shpresë përlegalizimin

e mijëra azilantëve

Mediat britanike raportojnëpër një amisti tëpadeklaruar nga Home Office >>>faqe 3

Porositni një kopjeFALAS

Londër-TiranëShqiptarët paguajnë dy herë më

shumë se bullgarët, rumunët, serbët dhe grekët >>faqe 16

LONDON AUGUST 2008 2

Office 1: 894 Garrat Lane, Tooting Broadway, London SW17 0NB Tel: 020 8682 2332 Fax: 020 8767 8607

E-mail: [email protected]

Office 2: 791a London Road, Thornton Heath, Croyden CR7 6AW Tel: 020 8689 0089 Fax: 020 8684 1840

www.pragashmckenzie.com

JU LUTEM MOS HEZITONI TE KONTAKTONI JURISTIN SHQIPTARO-BRITANIK

Z. KASTRIOT BERBERI LLB (HONOURS) - LEGAL CONSULTANT

Telefono tani: 020 8682 2332

ÇESHTJE EMIGRACIONI-Aplikime per bashkim familjar me bashkeshorten, femijen,prinderit

- Aplikime per viza per te martuarit, fujuarit, bashkejetuesit me

persona qe gezojne shetesi britanike apo leje qendrimi te

perheshme ne Britani

-Aplikime per lejim qendrimi te perhershem dhe te perkohshem ne UK

- Aplikime per lejim qendrimi ne baze punesimit apo si student

- Aplikime per Dokument Udhetimi (Travel Document)

- Aplikime per shetesi Britanike (Naturalisation)

SHITJE DHE BLERJE- Shitje dhe blerje prona private apo bisnese

- Kontrata residenciale dhe komerciale

- E drejta per te blere prone apo biznese

- Mortgage dhe Remorgage (borxh bankar i siguruar me prone)

ÇESHTJE BIZNESI- Fillim bisnesi - Blerje e shitje bisnesi - Licensa alkoli etj

- Kontrata punesimi -Transferime kontraktash, etj

- Falimentime dhe mbyllje bisnesi - Neglizhence profesionale

- Padi gjygjsore per mosmarveshje pronash apo bisnesi

ÇESHTJE KRIMINALE- Perfaqesime, apelime dhe keshilla ligjore ne rast arrestimi

/ ndalimi nga policia

ÇESHTJE FAMILJARE- Divorce, ndarje jo ligjore (Seperation)

- Urdhera gjykate urgjente - Perkujdesje per femije

- Pagesa te detyrueshme te prinderit per femijet pas divorvit

ÇESHTJE PUNESIMI- Perfaqesojme pononjesit ose punedhenesit

-Diskriminime ne pune per arsey racore, fetare, seksi,aftesise fizike

-Shkarkim i padrejte nga puna

ÇESHTJE AKSIDENTESH- Demtim personal - Aksidente ne rruge

- Aksidente ne pune - Neglizhence mjeksore etj.

- IMMIGRATION, NATIONALITY AND ASYLUM - CONVEYANCING - CRIMINAL

- WELFARE AND BENEFITS- HOUSING / LANDLORD AND TENANT

- CIVIL LITIGATION - PERSONAL INJURY - DEBTS - MATRIMONIAL - WILLS, TRUSTS AND PROBATE

- EMPLOYMENT etc…

AVOKATIA PRAGASH & MCKENZIEPRAGASH & MCKENZIE SOLICITORS

NGA KASTRIOT BERBERI

LLB (Honours)JURIST

(‘PRAGASH & MCKENZIESOLICITORS’)

TEL: 020 8682 2332

‘Home Office’ në datë 23 Qershor 2008 ka zyr-tarisht njoftuar se mosha e një personi që do ap-likojë për vizë në bazë të martesës do të rritet nga18 në 21 vjec.

Konkretisht, pesë propozimet që janë njoftuarjanë:1) rritja e moshës së sponzorizuesit për një vizënë bazë të martesës nga 18 në 21 vjec;2) u kërkohet bashkëshortëve të huaj që të hyjnënë një marrëveshje që të mësojnë gjuhën Anglezepara se ata të vijnë në Mbretërinë e Bashkuar;3) u kërkohet sponzorizuesve që të regjistrojnësynimet e tyre për tu martuar jashtë Mbretërisësë Bashkuar para se të largohen nga Mbretëria eBashkuar;4) të sigurojnë me anë te një kodi praktiko ud-hëzues që grupet e specializuara të identifikojnëpersonat e dobët ne rrezik te nje martese meforce; dhe5) te paraqesë një autorizim zyrtarë për të anul-luar lejen e qëndrimit në rastet ku rruga emartesës është abuzuar.

Këto rregulla të forta do të nënkuptojnë që çdonjeri që do të abuzojë me sistemin e vizave nëbazë të martesës do të largohen me forcë ngaMbretëria e Bashkuar nga ‘UKBA’ (Agjensia eKufirit te MB) nën autoritetin e ri për të anulluartë drejtën për lejen e qëndrimit në Mbretërinë eBashkuar.

Qeveria Britanike beson në atë që cdoperson që dëshiron të qëndroj në Mbretërinë eBashkuar duhet të ketë një zotërim të mirë tëgjuhës angleze me qëllim që të integrohen nëjetën e shoqërisë Britanike.Përpara se bashëkshortët e huaj të hyjnë nëMbretërinë e Bashkuar, u duhet të nënshkruajnënjë marveshje për të mësuar gjuhën angleze.Menjëherë sa të arrijnë ne MB, ‘UKBA’ (Agjen-sia e Kufirit te MB) do të kontrollojë nëse e kanëplotësuar këtë kriter. Nqs jo, atëherë, leja e tyre e

qëndrimit do të anulohet.Rritja e moshës së marrjes së vizës së

martesës bëhet për të kontrolluar që ata që mar-tohen, bëjnë kështu me dëshirën e tyre dhegjithashtu për të kërkuar nga ata që duan të vijnënë MB të mësojnë gjuhën angleze.

Cdo qytetar Britanik që aplikon të “sponzorizoje”dikë për të ardhuar në MB si partner i tyre, duhettë deklarojnë synimin e tyre që do të martohenjashtë MB para se të largohen nga vendi dhe tëmartohen jashtë MB. Kjo gjë do të bëjë tëmundur qe i riu apo e reja do ta dijë kohë më parëse do të martohet jashtë MB dhe cili apo cila dote jetë partneri i tyre.

Në lidhje me ndryshimet e lartpërmen-dura është prononcuar Sekretarja e ‘Home Of-fice’, zj. Jacqui Smith si dhe ministri i ‘Emigracionit eKufirit’ z. Liam Byrne.Zonja Jacqui Smith thekson se: “ Martesat e de-tyruara çojnë në vite të tëra vuajtjesh fizike emendore të viktimave; në raste ekstreme dheburgime të paligjshme e përdhunime. Qeveria dobëj të pamundurën ëer të parandaluar këtë gjë dheqë tu japë viktimave ndihmën dhe mbështetjenqë kanë nevoje.”

Gjithashtu, në lidhje me këto propoz-ime z. Liam Byrne thekson se: qytetarët Bri-tanike kanë të drejtën të martojne cilindo që atakanë dëshirë të zgjedhin. Por, n e duam që emi-grantët e rinj të jenë të suksesshëm në shoqërinëtonë dhe të arrijnë standardet tona të përbashkëta.Kjo nënkupton liri, dhe mos martesë me forcë.Gjithashtu, nënkupton që emigrantët e rinj tëzotërojnë një anglishte te mire dhe pasoja për ataqë thyejnë rregullat dhe ligjet e këtij vendi.”

Statistikat e “Divizionit të Qeverise sëMartesave me Force” , tregojnë se 30 përqind emartesave me forcë përfshijnë viktimat e grup-moshës 18 deri 21 vjeç. Pra, të gjithë të intere-suarit në lidhje me ndryshimet e lartëpërmenduratë marrin këshillën ligjore përkatëse para se tëbëjnë një aplikim për vizë në bazë të martesës.

Së fundi, po theksoi se ky artikull nuk është njëkëshillë ligjore dhe ju inkuaroj që këshillatligjore në lidhje me rastet tuaja ti merrni vetëmpranë zyrave të avokatisë ( Solicitor’s offices),‘Law Centre’, ‘Citizen Advice Bureau’ etj.

HOME OFFICE: PO NDRYSHON MOSHA PER TEAPLIKUAR PER VIZE NE BAZE TE MARTESESË!


DREJTOR: PETRIT KUÇANAZv/Drejtor: BASHKIM METALIA

Kreyredaktor: MUHAMED VELIU

REDAKSIAAkil Koci, Bejtullah Destani, Daut Dauti, Emanuel Bajra, Majlind Goge, Naim Hasani,

Ylli Përmeti, Kastriot Berberi,

Edvin Lamçe, Blerim Ciroka, Elda Memiaj, Brunilda Sejati, Pranvera Smith, Flori Slatina,

Kastriot Dervishi, Jeni Miftari,Nertila Qarri,

Naim Trezhnjeva, Anila Hoxha, Agim Shabani, Ilir Thaçi, Nikolin Nilaj, Behar Nela,

Webdesign Marko www.gazetaalbania.co.uk

[email protected]/fax:02082169527

ww

w.a

lbania

nconta

cs.c

om

NGA MUHAMED VELIU

Mediat britanike gjatëmuajit të shkuar kanëraportuar rreth një am-

nistie konkrete ('effectiveamnesty' nga e cila janë duke fi-tuar mijëra azilantë.

Sipas të së përdit-shmesh londineze “Daily Mail”datë 25 Korik 2008, mijërakërkues azili të cilëve Home Of-fice u ka humbur dosjet pa paturnjë përgjigje për shumë vite po ujepet leje qëndrimi përgjithmonënë Britaninë e Madhe.

Kjo gazetë u referohetstatistikave më të fundit nga tëcilat mësohet se Home Office kashqyrtuar 90,000 dosje të pra-pambetura nga të cilat 43 % e ap-likantëve kanë marrë lejeqëndrimi.

Janë disa faktorë qëçojnë ministrinë e brendshmebritanike Home Office drejtdhënies së lejes së qëndrimit nëBritani. Ndër më kryesorja mos-gjetja e dosjeve të kërkuesve tëazilit dhe familjeve të tyre të cilëtjetojnë në Britani për shumë vite.

Përballë kësaj situatekur gjykatat kanë refuzuardëbimin e personave bazuar në tëdrejtat e njeriut Home Officeështë detyruar të ndërmarrë le-

galizimin e tyre.Megjithatë vazhdon me ritmeshumë të ulëta shqyrtimi dosjevetë prapambetura. Dy vjet më parë John Read ish-ministër i brendshëm i deklaroiparlamentin se Home Office ka450,000 doje të pashqyrtuara tëcilat datojnë në që nga viti 1990.Dy vjet më pas nga kjo deklaratëHome Office paçka se thotë se kashtuar numrin e punonjësve(case worker) numri dosjeve tëshqyrtuara është 90,000.Sipas zyrtarëve të emigracionitnë procesin e shqyrtimin popunohet me ato dosje që janë mëtë lehta për tu dhënë njëpërgjigje.

Lin Homer shefeekzekutive e agjensicë “Border

Agency” gjatë një séance dëgji-more me parlamentarë në“Home Affairs Select Commit-tee” deklaroi se nga 90,000çështje të shqyrtuara ngakëta janë dëbuar 20,000 per-sona që nuk kualifikoheshinpër azil.

Po sipas zonjësHomer është mësuar se39,000 persona kanë fituarlejet e qëndrimit në Britanindërsa pjesa e mbetur u janëmbyllur dosjet.

Pavarësisht vitevetë gjata të qëndrimit kjo nukështë një “mburojë” kundradëbimit në vendet eorigjinës për ata azilantë qëndodhen pa leje qëndrimi nëBritani.

Shifrat tregojnë se shumica prej20,000 personave të dëbuarkishin mbi shtatë vjet që jetonin

në këtë vend.Të tilla procedura qe njihen si 'backlog-clearance exercise'

(pastrimi dosjevetë prapambetura)janë aplikuar ngaHome Office edhenë vitin 2003 kur80,000 persona fi-tuan lejeqëndrimipasi çështjet e tyreishin përfshirë nësistemin kaotikpër shumë vitë.

Atyre jugarantua qëndriminë Britani pavarë-sisht meritës së ap-likimit për azil.

Shpresë për legalizimin e mijëra azilantëve

Mediat britanike raportojnë për një amisti të padeklaruar nga Home Office

Nga Petrit Kuçana

Kurrsesi nuk mund të quhet si

diskriminim pozitiv për emi-

grantët, i gjithë debati i fundit i

zhvilluar së në Shqipëri për votën e

tyre.

Më tepër duket si një tendencë për të

patur pronë këtë çështje, sesa një

qasje serioze për të realizuar vërtet

një të drejtë themelore të emi-

grantëve (të ikurve), për t’u përfaqë-

suar dhe për të zgjedhur.

Pohimi i një përfaqësuesi politik

shqiptar këtu në Londër, se çështja e

emigrantëve nuk do të shikohet me

përparësi derisa politika të jetë e in-

teresuar për votën e tyre, duke sikur

u vërtetua nga tentativat e ndryshme,

jo vetëm të forcave të reja politike në

kërkim të elektoratit, por edhe më

gjerë, duket se thjesht vetëm rikujtoi

një çështje që kërkon zgjidhje.

Në të vërtetë shumë forca

politike kanë shtrirë rrjetën e tyre në

emigracion për peshkimin e disa

votave të emigrantëve, kryesisht në

vendet fqinje, Greqi apo Itali dhe po

punojnë në një zgjerim më të madh.

Deri këtu s’ka asgjë të keqe, por

duket se konkretisht për mërgimtarët

nuk është parë të merret ndonjë ini-

ciativë efektive, e cila së paku do t’i

nxirrte emigrantët nga korniza e një

kronike lajmi për të ardhur që sjellin,

% e GDP-së, apo për bëmat e emi-

grantëve.

Eshtë dëgjuar nga kryemi-

nistri një projekt për emigrantët që in-

vestojnë në Shqipëri, do të jenë të

privilegjuar pasi për tre vite nuk do të

paguajnë taksa, por nuk dihet nëse

vërtet kjo funksionon. Ekziston edhe

fondi i ekselencës, por kjo është tepër

e papër-

f i l l shme

n ë

gamën e

gjerë të

p r o b -

lematikës

s ë

mërgim-

tarëve.

Por edhe

me inicia-

tivat e fundit, emigrantët ndjehen të

targetuar si prodhues votash, dhu-

rues votash, si përfitim i një elektorati

të ri.

Emigrantët kanë dëgjuar

edhe udhëzimet e kryeministrit dhe

presidentit për ambasadat por duket

se kjo nuk funksionon, apo të paktën

një pjesë e konsiderueshme e udhëz-

imeve të tyre nuk zbatohen, që nga

mbajtja hapur 24 orë e ambasadave

dhe deri tek udhëzimeve të tjera që

do të ishin mëse të domosdoshme

për t’u zbatuar.

P i k ë r i s h t

këtu duhet

të fillojë

edhe qasja

ndaj emi-

g r a n t ë v e

për të ar-

ritur deri tek

vota e artë

e emi-

grantëve.

Emigrantët

kanë të drejtë të ndjehen thjesht të

targetuar, kur nuk shohin të ndërmer-

ret qoftë edhe një iniciativë sado

modeste, bie fjala një deklaratë për

shtyp kur ata dhunohen në kufinjët

fqinj, kur duhet të presin për orë të

tëra në kufi, e kur “protagonistët e

votës së artë të emigrantëve” nuk u

kujtuan që të përpiqen sadopak për

“riparimin” e kompiuterave të prishur

siç ndodh në mënyrë sistematike në

doganën greke.

A mund të jenë të be-

sueshëm këta protagonistë të votës

së artë të emigrantëve, kur mendon

se një pjesë e këtyre mërgimtarëve

mund të jenë edhe votues të protag-

onistëve ?

Gjithsesi parlamenti shqip-

tar nuk u bë i një mendje për hartimin

e kodi të ri zgjedhor dhe duke përf-

shirë këtu edhe problematikën speci-

fike që ekziston tek mërgimtarët

shqiptarë në Mbretërinë e Bashkuar,

vota mbetet një ëndërr e largët.

Vota e artë e emigrantëve


BURGOSEN SHQIPTARËT QËVODHËN 1140 "PLAY STA-

TION" Dy shqiptarë, të cilët në mënyrë tëpërsosur ekzekutuan një plan që çoinë grabitjen e 1140 lojërave elektron-ike të tipit "Play Station", janëdënuar me nga katër vite e gjysmëburg secili. P. Zekaj, 28 vjeç, së bashku me N.Palokën, 29 vjeç, në mënyrëmjeshtërore mundën të realizoninkëtë grabitje më 15 maj të vitit 2007.Vlera e mallit të vjedhur nga njëmagazinë në qytetin Northampton,në veri të Anglisë, ishte 750 mijësterlina.

Gjatë gjithë procesit gjyqësor, dyshqiptarët nuk i kanë pranuar akuzat.Por pamjet filmike të grabitjes,regjistruar nga kamerat e sigurisë,ishin prova e pakontestueshme qëprokuroria kishte kundër tyre.Paloka, banues në zonën Waltham-stou, në lindje të Londrës, ishtepunësuar nga kompania "NYK Lo-gistics", që merrej me shpërndarjen elojërave elektronike. Ndërsa Zekajkishte punuar më parë si punonjësmagazine.Të dy shqiptarët kanë kryer të gjithaprocedurat, duke organizuar daljennga magazina të 1140 "Play Station",të tipit PS3, prodhuar nga kompania

"Sony". Një person i tretë i përfshirënë grabitje, ende i pa kapur, me njëkamion katër tonësh, ka transportuarpër llogari të shqiptarëve mallin evjedhur, që nuk është gjetur kurrënga policia. Sipas prokurorit, në këtëgrabitje janë përfshirë edhe të tjerëpersona, por shqiptarët janë nëqendër të saj, pasi ata dinin kodet esigurisë për hapjen e dyerve të maga-zinës.Duke lexuar vendimin e dënimit,gjykatësi Charles Wide tha se dyshqiptarët luajtën rol të rëndësishëmnë këtë vjedhje. "Ju të dy luajtët njërol aktiv dhe të rëndësishëm në njëvjedhje të planifikuar në mënyrë pro-

fesionale, me kujdes, ku vlera emallit arrin shumën e afro 1 milionpaund. Kjo ishte një grabitje e brend-shme. Ju shpërdoruat besimin. Zh-dukja e mallit të vjedhur pa lënëasnjë gjurmë vërteton se sa isofistikuar ishte plani i grabitjes", thagjykatësi britanik.

“Toni” oficeri i infiltruar nga

Scotland Yard u bleu1 kg kokainë shqiptarëve

Katër shqiptarë që i shitën 1 kile e250 gram kokainë një oficeri të infil-truar nga Scotland Yard, do ti duhettë vuajnë 24 vite burg në total nëburgjet angleze. Gjykata e krimeve“Snaresbrook Crown Court” dënoidje me 9 vite burg A. Hekurin, B.Lleshin 8 vite burg, S. Mustafën 41/5 dhe B. Limanin 2 1/5 vite burg.A. Hekuri 33 vjeç dhe B. Lleshi 29vjeç i pranuan akuzat që në ditën eparë të procesit gjyqësor ndërsa S.Mustafa 29 vjeç dhe B. Limani 20vjeç do ti pranin akuzat më vonë.

Gjykatës ju tregua seshqiptarët i shitën një oficeri të infil-truar 1 kile e 250 gram kokainë mevlerë 65,000 paund. Oficeri infiltruarnga Skotland Yard i cili ju prezantuaatyre me emrin e rremë “Toni” zhvil-loi 6 takime me shqiptarët .

Hekuri, Lleshi dhe Mustafau arrestuan në momentin kur sapokishin përfunduar shitjen e 1 kgkokainë me vlerë 52 mijëstërlina.Gjykata e ka patur të vështirëtë zbulonte se cili ishte koka e këtijgrupi kriminal paçka në dispozicionkishte incizimet e 6 takimeve mesoficerit të infiltruar dhe shqiptarëve.

Duke lexuar dënimin gjykatësi MrJustice R.D Harrison tha se ka disaprova të mjaftushme që i përfshin atanë tregëtinë e kokainës.“Shitja ekokainës padyshim është një krim indëshkushëm me burg pasi keqësonshëndetin e përdorusve të saj duke içuar drejt vdekjes madje rrit edhenivelin e krimit. Si e tillë ndëshkimipër këtë krim është burgu. Nëse poli-

cia nuk do të infiltrohej në grupintuaj, besoj se aktiviteti do të rritej.Operacioni juaj në shitjen e kokainësishte i gjerë. I panifikuar mire, tejet ikoordiniar mbi të gjitha i ekzekutuartejet profesionlisht”.

A. Hekuri, B. Lleshi dhe S. Mustadado të arrestoheshin mesditën e 16Korrikut 2007. Arrestimi u krye pasiSkënder Mustafa solli 1 kg kokainëme vlerë 52 mijë stërlina.Pasi ështëanalizuar dhe peshuar nga “Toni”oficeri infiltruar ai ka telefonuarshokun e tij që priste në makinë segjithçka ishte OK. Ky ka qënë sinjalipër policët e armatosur që prisninnëpër makina afër lokalit, të cilëtkanë arrestuar shqiptarët.

“Ky nuk ishte një rast i izoluar kurata bënin pazar me “Tonin” dukemos e ditur që bisedat rregjistro-heshin. Fillimisht ata i kanë shituratij 250 gramë kokainë me vlerë13,000 paund nga e cila rezultoi sevetëm 27% ishte e pastër.Toni i kapyetur shqiptarët se sa kile kokainëishin në gjëndje t'i shisnin atij përç’do javë.“Deri në dy kile ka qënëpërgjigja e A. Hekurit sëbashku meB. Lleshin” ka thënë prokuroja TaraMcarthy gjatë gjyqit.

Nga kjo bisedë Scotland Yard kakuptuar se kishin të bënin jo me sh-përndarës të rëndomtë por me djemqë shisnin drogë me shumicë. Më pasToni ka porositur 1 kile e cila ju sollmë 16 Korrik 2007. Sipas analizavevetëm 40% e saj ishte kokainë ndërsapjesa tjetër përzierës.“Oficeri infil-truar ju prezantua fillimisht H. Heku-rit vëllait të A. Hekurit nga dyanglezë të cilëve Hekurani u kishteshitur drogë më parë. Disa ditë mëvonë Hekurani do të arrestohej pasi ukap me një pasaportë lituaneze e fal-sifikuar.

Menjëherë drejtimin e shitjes sëdrogës e mori Andi me të cilin Toninë prezencën e B. Lleshit zhvilluandisa biseda telefonike, ka treguarprokurorja Mcarthy duke zbardhurkështu infiltrimin e oficerit që bëri tëmundër shkatërrimin e këtij grupikriminal.

*Te gjitha llojet e shitje-blerjeve *Mosmarreveshje mes landlordeve dhe tenanteve*Mosmarreveshje kufinjsh*(Garanci pune) Work Premit & Business Immigra-tion*Emigracion*Sponsorizime & licensimin e te punesuarve per te gjitha shkallet*Mosmarreveshje gjyqesore dhe çeshtje te falimen-timit*Mosmarreveshje Civile dhe te gjitha llojet e proble-meve me shtepite*Kredi për blerje si dhe per cdo lloj çeshtje tjetermos hezitoni te kontaktoni ne çdo moment

24 VITE BURG 4 SHQIPTARËVE

TË KOKAINËS

BURGOSEN SHQIPTARËT QËVODHËN 1140 "PLAY STATION"

Për çdo nevojë tuajën në fushën e veprave penalekontaktoni një ndër avokatet më të mirë

në Londër Nick Robnshaw ose

juristin shqiptar Nalton ShtembariKjo firme punon me fonde

nga Ndihma Ligjore (Legal Aid) ose privatisht

Amosu Robinshaw Solicitors

Firmë e specializuar në fushën e krimeve

Stacion PolicieMagistrates Court

Crown Court

Amosu Robinshaw SolicitorsBondway Commercial Centre

71 BondwayVauxhallLondon

SW8 1SQ

Tel: 020 7582 9645Fax: 020 7820 1815

Nalton:

07801 437 460

A Class MotorsAUTO GARAZHEMe eksperiencë

10 VJEÇARE NË ANGLIBëjmë Servisimin,

riparimin e të gjitha LLOJEVE dhe MODELEVE të automjeteve

BEJMËGJITHASHTU EDHE

KONTROLLIN TEKNIK (MOT)Garazhi ynë është i liçensuar për lëshimin e

çertifikatës së emotisë

PRONARI AGIM HALILIJU MIREPRET

TEL: 020 8453 0008MOB: 07932 024 665A CLASS MOTORS

34C Park Royal RoadPark Royal NW10 7LN

Mos harroni! Nese thoni se keni shkuar nga Gazeta“The Albanian” përfitoni;

*10% ZBRITJE*LARJE FALAS te automjetit tuaj


Si dhe shërbime të tjera:

Goma, Balancim,

Rregjistrimin e gomave,

skanimin e problemeve

elektrike,

të gjitha riparimet

mekanike, saldime etj

si dhe larjen

e makinave

NGA BASHKIM METALIA

Ndoshta shumë kush do të men-doj ndryshe në sensin eveprimit dhe angazhimit që

merr një projekt , veprimtari apo indi-vid ...Ndoshta dhe kanë të drejt kur ështëfjala për diçka që nuk kanë njohuritë enevojshme, përvojën dhe dobitë qësjellin këto zhvillime integruesendërkomunitare.Mirëpo të gjykosh mbi një "hallkë ko-munikimi që mungon", për një urë qëlidh brigjet e interesave njerëzore dheshërbimet e vyera që sjell një përpjekjepër ndryshim të qenësishëm , do tëthoja se konceptet avangarde te elitave,e humbasin atë vlere nëse nuk i shkëm-bejmë mes nesh dhe për veten tonë.Marrë shkas nga shumë arsye dherrethana që zhvillohet shoqëria njerë-zore , duke filluar që nga mënyra e tëushqyerit , veshmbathjes e deri tek in-terkonjeksioni , nëse mund të shpre-hem kështu, i moduleve jetësore siçështë shkenca dhe zbulimi i mjeteveqe e bëjnë jetën njerëzore me te rehat-shme dhe me te thjeshtë.As që dua t'i përvidhem subjektit nëvijim dhe as që dua të bëj "Lajmësin"si lajtmotivin e gjykimit tim apo dikujttjetër- apo dhe vet këtij shkrimi.Ajo që dua të komentoj mbi udhërrë-fyesin më të ri në një shumë etni kaqtë larmishme këtu në Britaninë eMadhe , është se gjithmonë dhe kudo

ka vend për një ndërhyrje , për një in-teresim për njerëzit që jeton dhe për-faqëson, dhe çka është kryesorja tëvësh në plan të parë jo idenë e njëkomercialiteti fasade por konkretiz-imin e asaj çka proklamon me të vërtet.Ishte folur jashtëzakonisht shume dheme një ego pozitive për publikimin enjë udhëzuesi informativ mbi ak-tivitetet e bizneseve dhe biznesmenëveshqiptare dhe jo vetëm në Britaninë e

Madhe.Gjithçka ishte bërë gati për si projektdhe pengesa kryesore për daljen nedrite të tij ishte jo se si do pagëzohej ,por se si do te ushqehej vitaliteti i tij...Një torture e vërtet dhe sforcim i ska-jshëm.

E para se mungonte njohja dhekoncepti i të pasurit në duart tona

një "Albanian yellow pages"E dyta ngurrimi apo më mirë hezitimi

i bizneseve për tu përfshirë në të, pasiakoma nuk i kemi mësuar "lek-sionet...komerciale" të të qenit më afërkulturës moderne të ekonomisë sëtregut.Pastaj dhe më esencialja kontestohetdhe duarshtërngohet tej kufirit tëlejueshëm ekonomiko-social;pa evlerësuar faktin e anës pozitive që sjellkjo urë lidhëse apo sic u pagëzua Al-banian contacts.

Tashmë gjithçka u përfundua ,rezultati i kësaj pune u kon-siderua dhe falë punës dhe

përkushtimit të "The Alban-ian" u arrit që të nxjerr nëdritë këtë udhëzues me kaq

potencial dhe shprehi të vërtetëkomerciale.

Udhëzuesi "Albanian Contacts" u

mundësua në saj të kërkesës , dhenevojës integruese të vazhdueshëm tëshqiptarëve në BM."Mungesa e një publikimi të tillë , pranjë përmbledhjeje e shtypur , ka bërëqë të stonojë komunikimi mes nesh simërgimtarë, apo thënë ndryshe messhërbimeve dhe konsumatorit" thandër të tjera dhe iniciatori, njëkohë-sisht ideatori i këtij projekti Drejtori i"The Albanian" z. Petrit Kucana .

Pjesëmarrja në të e mbi njëqind bizne-seve të ndryshme , agjenci ,turistike,avokatore institucione shtetërore ,shqiptare dhe britanike dhe shumë eshume të tjera.Ndërkohë menjëherë pas publikimit ubë një takim promovues i këtij ud-hëzuesi.Të pranishmit u shprehen me superla-tiva , duke e konsideruar si një vlerëkomunitare që i vjen në ndihmë të

jashtëzakonshme po vet komunitetit.Zoti Kuçana theksoj se: ” të mos ngur-roni ta keni këtë udhëzues jo vetëm nëdorën tuaj , por dhe puna , biznesi juajtë jetë në faqet e këtij, pse jo dhe sa mëafër konsumatorit duke krijuar kështunjë lidhje të fortë brëndapërbrenda ko-munitetit tonë.”Përfaqësuesi i ambasadës së Shqipërisënë Londër Z. Myzafer Alushi përgëzoigazetën The Albanian për punën e bërenë këtë drejtim duke bërë të mundurbotimin e një Albanian Yellow Pagesqë në fakt do të thotë shumë.Ai gjithashtu shtoj dhe nevojën që ko-muniteti ynë në Britani ka për projektetë tilla ku dhe shprehu mbështetjen etij dhe të ambasadës së Shqipërisë përçdo nismë me karakter të mirëfilltë .Më pas takimi u shndërrua në një at-mosfere festive me këngë e valleshqiptare.Konceptimi i një ideje të tillë për njëlibër kontaktesh të të gjitha llojeve kanjë domethënie të madhe për një tëardhme të afërt.Urojmë se kjo do jetë nisma e një punëtë vazhdueshme dhe suksesi që do tëparaprijnë të konkretizohet me soli-darizim të qenësishëm. Shpresojmë qëtë gjithë të interesuarit dhe jo vetëm tëjenë sa më afër këtij konceptiekonomik me qëllimin e mirë që të kri-johet një urë me të vërtetë lidhëse.Vitii parë i Albanian Contact që në fillimete saj i ka treguar frytet e veta shpreso-jmë se kjo do të jetë edhe nëvazhdimësi.

LAJMËSI I SUKSESITAlbanian contacts – ura lidhëse mes shqiptarëve dhe Britanisë së Madhe

www.albaniancontacts.com


Emigracioni

NGA MUHAMED VELIU

Institucioni më i lartë i drejtësisë bri-tanike "House of Lords" (Dhoma eLordëve) përmes një vendimi datë 30Korrik 2008, ka hedhur poshtë një apeltë qeverisë britanike me të cilin kërko-hej njohja si e drejtë e ligjit, që ndalonmartesat e personave që jetojnë ilegal-isht në Angli me shtetas britanik apoevropian.

Katër Lordë dhe njëBaroneshë që morën në shqyrtim këtëçështje, e kanë hedhur poshtë kërkesëne përfaqësuesve të qeverisë angleze,kërkohej rikonfirmimi se sekretarishtetit të ketë kontroll mbi aplikimetpër certifikate e martesës, sipas sek-sionit 19 të "Asylum and ImmigrationAct 2004.Lordët kanë marrë në shqyrtimkërkesën nëse kontrolli mbi aplikimetpër çertifikate e martesës, është nëkundërshtim sipas artikullit 12 të Kon-ventës Europiane të Drejtave tëNjeriut.

Ata kanë shqyrtuar tre rastetë ngjashme për të njëjtin problem.Mosdhënien e çertifikatës së martesësnga autoritet përkatëse pasi njëri ngabashkëshortët ishte ilegalisht në Bri-taninë e Madhe por kur ata kanë çuarçështjen në Gjykatën e Lartë u ështëlejuar martesa.Qeveria angleze inicuese e apelit nëDhomën e Lordëve pasi ka humbur treraste në Gjykatën e Lartë "Royal Courtof Justice" ka dashur të demonstrojëpërse kontrolli mbi aplikimet për çerti-fikat e martesës, sipas seksionit 19 të"Asylum and Immigration Act 2004është i drejtë në ato raste kur kemi tëbëjmë me persona që janë ilegalisht nëUK dhe duan të martohen.

Gjykata e apelit "RoyalCourt of Justice" më 23 Maj 2007 equajti të drejtë martesën mes ZotitBaiai shtetas algjerian i cili jetonte ile-galisht në Angli me Zonjushën Trzcin-ska shtetase polake me të drejtëqëndrimi në UK pasi Polonia ështëanëtare BE-së.Ky vendim detyroi autoritetet britaniketë lëshojnë çertifikatën e martesës njo-hur si "CoA" "Certificate of Ap-proval".

Në vendimin e gjykatës sëapelit për këtë çështje në paragrafin 61

të tij thuhet:"Statusi qëndrimit të Zotit Baiai ështëirrelevant me propozimin e ndershëmpër martesë, fakt i vetëm i cili i jep atijliri për të ushtruar të drejtën emartesës".Ky qëndrim i gjykatësit të apelit ështëpërkrahur nga Dhoma e Lordëve dukeu cituar në vendimin e Lordëve përkëtë çështje.Po për qëllim të këtij apeli qeveria kazgjedhur edhe rastin e dy shtetasveshqiptarë Zotit Bigoku dhe ZonjushësAgolli.

Edhe atyre ministriapërkatëse që lëshon "Certificate of Ap-proval" u detyrua ta japë atë pasishqiptarët ju drejtuan gjykatës përrishikm ligjor "Judicial Revie" porçështja nuk shkoi për gjykim pasi

avokatët e qeverisë angleze u tërhoqën nga vazhdimi procesit. Pasi ka shqyrtuar gjashtë argumentet tëpërfaqësueses së qeverisë angleze LordRodger of Earlfery nuk është bindurdhe ka ka hedhur poshtë apelin e qev-erisë bazuar në vendimet e përparshmetë gjykatë së apelit e cila ka dhënë tëdrejtën për tu martuar në rastet kurnjëri prej partnerëve nuk ka patur lejeqëndrimi. Ata shkojnë më tej nëvendim duke e cilësuar këtë praktikë sidiskriminuese si për ata që kryejnëmartesa me ceremoni civile apo të tipitAnglikan (në kishë).

Në fund të vendimit prej 21faqesh kopje e së cilës është siguruarnga "The Albanian", Lordi Binghampropozon që përveç hedhjes poshtë tëkëtij apeli të bëhen ndryshimet eduhuara rreth praktikës së ndjekur derimë tani.

Dritë jeshile ilegalëve për t’u martuar në Angli

"House of Lords" rrëzon apelin e kërkuar

nga qeveria për mos lejimin e martesës,

të ilegalëve brenda Anglisë

EKSKLUSIVE“ THE ALBANIAN”

Bazuar në artikullit 12 të KonventësEuropiane të Drejtave të Njeriut,Lord Bingham of Cornhill, Lord

Rodger of Earlsferry, Baronnes Haleof Richmond, Lord Brown of Eaton-under-Hezwood dhe Lord Neubergerof Abbotsburz nuk e kanë quajtur tëdrejte praktikën e ndjekur për moslejimin e martesave të kësaj natyre.


NGA BASHKIM METALIA

Ashtu siç edhe u bë e ditur ngadrejtuesit e Shoqatës“Ardhmëria” më 6 Korrik

2008, me rastin e mbylljes së vititshkollor 2007-2008 , do të organizohetnjë koncert festiv; demonstruar ma-sivisht me performancen e nxënësve tëshkollave të “Ardhmërisë.Me ç’rast do të zgjidhet dhe bordi i ridrejtues, 2008-2009.

Prania e mbi 570 fëmijëve tëshoqëruar dhe nga prindërit e tyre , tëtjerë pjesëmarrës shqiptarë dhe të huaje shtoj atmosferën festive në një mbasdite me të vërtetë për tu pasur zili!Një pjesëmarrje me të vërtetë e madhe! Po ashtu pati të ftuar nga aktivistë tëkomunitetit shqiptarë këtu në Britaninëe Madhe, përfaqësues të Bashkisë sëLewsham , Southwark etj. Të gjithëpatën nderin dhe respektin që e orien-tuan vëmendjen nga këta fëmijë shqip-tarë, pa patur nevojë të përdoretteknologjia moderne e orientimit “nav-igation sistem” pasi vetë këta fëmijëishin busulla e tyre.Sepse për fëmijët shqiptarë kjo ditëishte jo vetëm një festë të cilët vetë atado ta organizonin , porse nuk do kishtegjë më të bukur se emocionet e tyre tëlargoheshin nga duartrokitjet dhe en-tuziazmi i publikut duke i inkurajuarnë interpretimin e tyre ; ndaj dhes’duhej të kishte mungesa, qoftë dheme arsye.

Intonimi himnit kombëtar tëShqipërisë dhe ai shtetëror i Kosovësishte fillimi i një programi artistik tëdrejtuar dhe moderuar nga Alsi Vata ,nxënës i “Ardhmërisë” dhe Znj, Es-meralda Shehu, mësuese.Programi artistik ishte detajuar dhe or-ganizuar nga të gjitha shkollat shqipeqë veprojnë në Londër nën menax-himin e “Ardhmërisë”.Më konkretisht nga Shkolla e Lew-sham dhe Woolwich, Shkolla Camber-well, Shkolla Queen’s Park dheShkolla shqipe në Hammersmith Sic dhe u theksua, kjo mbas dite shpre-hte sukseset dhe arritjet e fëmijëve , tëcilët me përkushtim dhe dëshirë tëmadhe, kanë ndjekur mësimin e gjuhësshqipe në shkollat e “Ardhmërisë”Shoqata Ardhmëria dhe këto ambientejanë transferuar në një vatër të dytë ,larg mëmëdheut për të gjithëbashkëkombësit tanë.Koreografia nën drejtimin e Z.Shkelzen Mustafës ishte mozaiku i njëinterpretimi me të vërtetë për tulavdëruar, për punën e bërë me grupete valleve të performuara nga nxënësit etë gjitha grupmoshave.Recitimet dhe kënga ishin po ashtu dhenjë tregues tjetër i personelit ,mësuesvetë shkollave të Ardhmërisë ku fëmijëtdhanë para publikut një performancë tëshkëlqyer.U recituan vargje nga rilindësit tanë ,u kënduan këngë dhe potpuri populloreshqiptare.Shkollat e sipërpërmendura kishin për-gatitur veç e veç dhe të gjithë sëbashku një spektakël me të vërtetë tëmrekullueshëm.I gjithi u realizua falë punës së palod-hur të mësueseve dhe gjithë stafit ped-agogjik të Ardhmërisë.“Për çdo komunitet te suksesshëm epër çdo shoqëri te përparuar, edukimi ibrezit te ri është obligim i veçante dheinvestimi me i madh për t’i përgatiturata te dinë te përballojnë sfidat e së

ardhmes te shekullit te 21-te. Dhe rolii shkollës dhe i familjes në ketë mesështë jashtëzakonisht i madh”- u sh-preh Kryetari i Shoqatës ArdhmëriaZ.Lutfi Vata.

“Shoqata Ardhmëria ka njëbashkëpunim të shkëlqyer me qever-inë shqiptare dhe atë të Qeverise seKosovës dhe përkatësisht me MASHdhe te Ministrisë te arsimit te Repub-likës se Kosovës, ku kanë ndihmuarme tekste dhe programe mësimore, porqe kërkojmë akoma më tepër.

Me këtë rast ,falënderojmë gjithashtupërfaqësuesit e Southwark Council,Lewisham Council, WestminsterCouncil, Greenwich Council, Ham-mersmith Council, etj. Për

bashkëpunimin e shkëlqyer dhe ndih-mën e tyre për komunitetin” - shtoiz.Vata..Në fakt Z. Vata nënvizoj gjithashtuedhe një sërë nevojash imediate të cilati përmendi në fjalën e tij, ndër to :

- Harta të ndryshme politike,social-kulturore, ekonomike,gjeografike etj, te cilat ilustrojnë his-torinë e vjetër dhe te re,si dhe pamje tëreja nga realiteti i ditëve tona, materi-ale filmike dhe dokumente historike,njohje me traditën, muzikën, materialegjuhësore dhe letrare,pjese nga folklorietj etj.- të mundësohet njohja (Le-galizimi)nga ministritë e Arsimit ediplomave te lëshuara nga Organizatatqe ushtrojnë aktivitetin e tyre përshkollat shqipe.- Organizatat qe punojnë meprogramin për shkollat shqipe, tu njihete drejta e organizimit te provimeve përmbrojtjen e gjuhës shqipe, nga shtetasite huaj qe duan te mësojnë dhe te mbro-jnë gjuhen, ne vendin ku këto organi-

zata ushtrojnë veprimtarinë e tyre. Kjodiplomë të njihet nga Ministritë e Ar-simit.- Te ofrohen fonde financiarene ndihme të zhvillimit, përparimit dheintegrimit te komunitetit shqiptar, negjuhën, historinë dhe kulturën e venditte tyre ame, veçanërisht fëmijët dheadoleshentet.- Te na ofrohet mundësia ebashkëpunimit me mjete te ndryshmeinformative shqiptare, vizuale dhe teshkruara, për te pasqyruar aktivitetet ekomunitetit shqiptar ne Britani,Në vijimsi fjalën e morën edhe të ftuartë tjerë si përfaqësues të Këshillitbashkiak të Lewsham z.Abdul Sayed ,Znj, Pascale Vassie nga Këshillibashkiak i Southwark-ut etjAta theksuan entuziazmin e tyre , duke

bërë përpjekjet e tyre përtë kontribuar për këtafëmijë kaq energjik dheatdhedashës; për pros-peritetin dhe integrimin etyre në një shoqërishumetnike siç është edheUK.Vallja dhe këngashqiptare u bënë rituali injë atmosfere gazmorepër fëmijët dhe pjesëmar-rësit.Në fund të këtij programiu zgjodh dhe bordi i ridrejtues për vitin 2008-2009.

Ardhmëria dhe puna e organizuar e kashtuar volumin e saj të punës dhepërkushtimit mbi misionin dhe ak-tivitetin e saj integrues.

Një pjese e madhe e stafit te shoqatësArdhmëria do jene ne një seminarposaçërisht për arsimin ne diaspore qe

organizohet ne bashkëpunim me dyMinistritë e dy vendeve tona ne datat22-26 korrik ne Struge te Maqedonisë.Ja vlen të theksohet se 90% e stafit tëArdhmërisë janë me universitet dheeksperiencë punë të gjatë në arsim ngavendet që vijnë dhe me kualifikime tëndryshme të sistemit arsimor britanik.5% e tyre janë me arsim të mesëmpedagogjik dhe një eksperience punenë mësimdhënie.Ne shkollat shqipe nxënësit janë tëndarë sipas grup moshave 4-6 vjeç, 6-8 vjeç, 8-10 vjeç, 10-12 vjeç, dhe mbi12 vjeç . Çdo mësues është i përgatiturme planin mësimor semestral dhe vje-tor. Për ecurinë dhe mbarë vajtjen e një

procesi të rregullt dhe efikas kanëdhënë ndihmesën e tyre mësuesit eshkollave si :Elsa Lleshi, Esmeralda Shehu, AnilaMurseli, Albana Vata, Flutur Berisha,Anjeza Jashari, Florije Krasniqi, Mex-hite Dobra, Hydije Kola, Fikrije Leci,Donika Koci, Edlira Xhelili, AriolaVishnja, Juliana Bici, Dila dhe MirditaDedgjonaj , Ymrie Tota,Valdete Ma-

tranxhi, Adem Hulaj, Ragip Behrami,Kozeta Malo, Mimoza Beqiraj,etjetj.Si dhe Korografi i talentuarShkëlzen Mustafa dhe koleget e tij Se-vime Gashi dhe Besa Visoka dhe tra-jnerin e futbollit Z, Hysni Hysenaj.

Shoqata Ardhmëria sa vjene po rritet jo vetëm ne numër por edheprofesionalisht. Në strategjinë dhe pro-gramin e saj janë objektiva dhe synimete rëndësishme për te ardhmen e ar-simit shqip në UK.Analizat dhe takime t e bëra për ketëqellim gjate këtij viti mësimor e for-cojnë me tepër besimin për të punuarmë shumë, për të bashkëpunuar meshoqatat e tjera në mënyrë që eksper-tiza e saj t’i shërbejë edukimit suple-

mentar.Një pjese e madhe e stafit te

shoqatës Ardhmëria do jenënë një seminar posaçërisht përarsimin në diasporë që orga-nizohet në bashkëpunim medy Ministritë e dy vendevetona në datat 22-26 korrik neStrugë të Maqedonisë.

E pra orientimi nga kahu idrejt nuk është thjesht njëdëshirë vetjake porse edhe njënevojë kolektive.Koha është në anën tonë ,neve ne shqiptarëve .Ndaj lipset një vullnet dhedëshirë dhe është fare lehtë

për të ndërtuar themele të qën-drueshme shoqërore.Shqiptarët e Britanisë në një kohë tëshkurtër kanë fatin të përfaqësohen ngady përfaqësi diplomatike; atë të Re-publikës së Shqipërisë dhe Republikëssë Kosovës .Shpresojmë së busulla e tyre diplo-matike drejtohet në anën e bashkëkom-bësve dhe interesave të tyre!

ARDHMËRIA

FESTON SËRISH Program artistik me rastin e mbylljes

së vitit shkollor dhe zgjedhjes së bordit të ri drejtues


Bar Restorant “Tirana”Kerkon te punesoje nje kuzhinier

Kandidatet duhet te kene eksperience ne pune, te jete profesional/e

Rroga shume e kenaqshmekontaktoni sa me pare

Agronin:07766568236

Një punëdhënës shqiptarë do tiduhet të paguajë 10,000 paundgjobë pasi kishte punësuar dy

emigrantë ilegal.Altin Ceco pronar i lavazhit "LondisHand Car Wash në zonën Derbyshire,pas një kontrolli nga oficerët e "UKBorders Agency" ju kapën punëtorëtpa leje pune.

Të punësuarit në lavazhdin eshqiptari ishin nga Iraku, Shqipëria,Kosova dhe Polonia. Dy prej tyrerezultuan emigrant ilegal në Angli tëcilët sipas ligjit nuk mund të punëso-hen për aq kohë sa nuk kanë leje qën-drimi në këtë vënd.Njëri prej tyre rezultoi se kishte doku-menta qëndrimi në Britani por nuk imungonte numri siguracionit "Na-tional Insurance Number".

Nga ky kontroll njëri prej dypersonave ilegal është dërguar për nënjë qëndër ndalimi sipas ligjit të emi-gracionit. Nuk dihet e ardhmja e tijnëse do të dëbohet apo procedurat eemigracionit do të vijojnë më tej.Punonjësit e tjerë rezultuan të kishin tëgjitha dokumentat e nevojshme tëpunësimit.Pronari lavazhit Altin Ceco kishtembërritur në Angli gjashtë vjet më parësi emigrant.Pasi kishte bërë shumë punë tëndryshme kishte mundur ta blentelavazhin nga një tjetër shqiptarë. I kon-taktuar nga mediat lokale ai kadeklaruar se ka ndërmend të apelojëvendimin për vendosjen e kësaj gjobe.Lavazhet Në të gjithë Anglinë shumë lavazhe,

janë biznese të cilat drejtohen nga em-igrantët shqiptarë. Vlera e një lavazhivarion nga 60 deri 100 mijë stërlina përta blerë si biznes. Çmimi varet shumënga lokaliteti tij dhe frekuentimi.

Pothuajse shumica e

lavazheve në Londër kontrollohet ngashqiptarët të cilët arrijnë të përfitojnëmijëra paund në vit duke derdhur nëarkën e shtetin anglez detyrimet finan-ciare të domosdorshme.Larja e një makine kushton nga 5 derinë 10 stërlina. Një pronar lavazhi nëzonën Acton në Londër thotë se gjatëfundjavave ata mund të lajnë deri në400 makina.

Në to shqiptarët kanë punë-suar kryesisht emigrantë polakë të cilëtjanë me shumicë në Angli në kërkim tënjë pune pasi vendet nga ata vinë jubashkuan Bashkimit Europian.

Biznesi shqiptarnë Britani

Tashmë shumë shqiptarë dikur emi-grant pasi kanë punuar me vite të tëra,tani janë në kërkim të hapjeve të biz-

neseve nga më të ndryshmet, dukepunësuar emigrant polakë, rumunë apobullgarë.

Ky është një tregues i qartë ievulimit të shpejtë të komunitetitshqiptarë në Britani të cilët nuk duantë mbesin në nivelin e emigrantëve qëpunojnë sa për të siguruar bukën egojës.Largpamsia e tyre, vullneti për tëpunuar ka bërë që numri bizneseve mepronarë emigrantët shqiptarë të rritetndjeshëm nga viti në vit.

Pas hapjes së lavazheve njëbiznes masivisht që kontrollohet ngashqiptarët fusha e ndërtimit vjen e dytaku shumë shqiptarë kanë hapur kom-panitë e veta pasi kanë mësuar sekretete këtij biznese ndër vite kur atapunonin thjesht si punëtorë krahu përsipërmarrës grek apo irlandez.

Gjobitet shqiptari që punësoi dy emigrantë ilegal

UK Borders Agency pas kontrollit

10,000 paund gjobë A. Cecos

Signature ClaimsHead Office:5 Park RoadWest HendonLondon NW4 3QBTel: 02082 022 822Mob: 07958 192 192Fax: 05601 167 450Email: [email protected]

For a free consultation call us on:

0800 047 0940Had An Accident Not Your Fault?We Can Provide The Following Services:-

For your vehicle:- free recovery of your damaged vehicle.- free storage of your damaged vehicle.- free estimate on the damage caused.- repair or recover the total loss value.

For you:- assisst you in all your legal documents.- provide you with a free courtsey vehicle.- recover your injury compensation.

and remember you get 100% of all monies recovered from your injury com-pensation.

signatureclaims.co.uk

P E R S O N A L I N J U R Y S P E C I A L I S T

AnHad Accident e CanW ovidePr The

vehicle:yyourFor- free recovery of you- free storage of your - free estimate on the

ourYYoNot Fault?Following Services:-

ur damaged vehicle.damaged vehicle.damage caused.

For a free consultation call

0800 047 09

l us on:

940

- repair or recover the

yyou:For- assisst you in all you- provide you with a f- recover your injury

and remember you ge

e total loss value.

ur legal documents.free courtsey vehicle.compensation.

et 100% of all

and remember you gemonies recovered frompensation.

LANO SREP

et 100% of allm your injury com-

L Y R U J NI

L A I CEPS

TS I

gSignatHead O5 Park

est HWWeLondoTel: Mob:Fax:Email:

e Claimsturfice:Offf

k RoadHendonon NW4 3QB

02082 022 82207958 192 19205601 167 450

: azizi@signatureclaims

A keni patur një AKSIDENT dhe nukka qene FAJI JUAJ?

Ne ju ofrojme keto sherbime:-

PER AUROMJETIN TUAJ-Zevendesim te automjetit tuaj FALAS-Ruajtje e makines se demtuar FALAS-Vlersim te demit te makines FALAS-Riparim ose mbulim te vleres

Per Ju-Ndihme ne te gjitha dokumentet -Ofrojme zevendesimin e mjetit-Mbulojme compensimin e demtimittuaj dhe mos harroni ju do te merrni100% te te gjitha pavare te kompensuara nga demtimi

Palushi’s BerberKerkon te punesoje nje berber

i cili:-Te kete eksperience-Te jete i komunikueshem-Te jete profesional

Te interesuarit te kontaktojne

sa me shpejt me Fatosin

9 SOUTHAMPTON ROADKENTISH TOWN

LONDONNW5 4JS

TEL: 02074822578MOB: 07988543922


Are you confused and uncertain as where to get help withyour accounting issues?

You don’t have to We can sort out the following withbest solutions at a reasonable fee

• Self Assessment Tax Return• New Business set up• Accounts• PAYE• VAT• Management Accounts,

monthly or quarterly• Company Formation• Limited Company Accounts• Inheritance Tax Planning• Capital Gains Tax• Business Plans• Cash-Flow Forecast and Projected

Profit • Tax enquiries by H.M Revenue

and Customs

ORTENZ & CO

Plus, free

Consultation

A po paguani më shume se

sa duhet taksa?

A keni gjoba për të paguar

kundrejt Inland Revenue?Mendoni përpara se të paguani

ORTENZ &

CO

ju ndihmon

Contact: Gentiana Hakia (MAAT) AccountantTel: 020 8220 1872Fax: 020 8594 2233Mob: 07792 610 020

Email: [email protected] North Street

Barking EssexIG11 8AW

Per te gjitha ceshtjet e emigracionit1-Bashkime familjare perfshire bashkeshortet, femijet dheprinderit 2- Aplikime per VISA martesore dhe VISA per te fejuarit e per-sonave me leje te perhershme qendrimi me Birtani apo meshtetesi Britanike. 3- Leje qendrimi apo hyrje si partner I pamartuar I personaveme shtetesi Birtanike apo leje te perhershme qendrimi. Lejeqendrimi si student, leje punesimi apo qendrim per experi-ence pune apo si Migrant me Kualifikim te Larte etj. 4- Processe divorcimi dhe ndarja e pasurise per ciftet qe divorcohen. Perfaqesim ne procedurat per mbrijtjen e femi-jeve. 5- Nse jeni refuzuar nga Home Office si familje per tu perf-shire ne Amnesti per arsye te ndryshme. 6- Nese keni pesuar aksidente ne pune dhe aksidente tetrafikut rrugor dhe nuk ka qene faji juaj dhe kerkoni kompen-sim. 7- Kompania operon skemen e ndihmes ligjore falas per atapersona qe nuk jane ne mardhenje pune ose kane te ardhurate vogla.

Address: 58 Uxbridge Road, Ealing London W5 2ST Tel: 02082310440 e-mail [email protected]

JR JONES SOLICITORSAvokati Naim Hasani

ne sherbim te komunitetit shqiptar ne Angli

Ne mund t’ju ndihmojme


Samuel Thaçi me 24Gusht mbush 4 vjet.

Babi Iliri,Mami Klodiana i

urojnë edhe 100 pranveratë lumtura. Urimit i

bashkohen edhe gjyshiIsmet & gjyshja Suzana,xhaxhai Alberti si dhexhaxhi Astriti me teze

Arbanen, xhaxhi Genti meteze Kloarbën. Samuelin e

urojnë vëllai Ildi dhemotra Selama.

Me rastin e 2 Vjetorit te lindjes së Selmës, 3 gushtbabai Iliri, Mami Klodiana iurojnë edhe 100 pranvera

të lumtura.

Urimit i bashkohen edhegjyshi Ismet & gjyshja

Suzana, xhaxhai Alberti si dhe xhaxhi Astriti

me teze Arbanën, xhaxhiGenti me teze Kloarbën.

Një përshëndetje specialepër Selmën vjen nga

vëllezërit Ildi & Samueli.

Urime të përzemërta përprinceshën tonë

VESNA OMI që mbush 7vjeçe me 19 gusht 2008.

Urimi vjen nga gjyshi Xhaviti, gjyshja Fejzija

Babi Ledi, Mami Jola dhemotra e vogel RebekaI urojne gjithe te mirat

dhe jete te lumtur.

Darius Omi 21Gushtmush 6 vjec

Prinderit Tauland dheNafisa Omi I urojne djalit

te tyre Darius u Befsh

100 vjec


TELEFONONI ZYREN E LLOGARITARIT QE KUJDESET PERPARATE E SHQIPTAREVE TE SUKSESSHEM:

Telefono tani: 0208 696 1263 Office address: 894 Garratt Lane, Tooting Broadway, London SW17 0NB

Tel: 0208 696 1263 Fax: 020 8682 2077 E-mail: [email protected] www.nexes.co.uk

NEXES ACCOUNTANTS & TAX CONSULTANTSWe can help you with: - Tax Refunds, Audit and Accounts, Self assessment, Personal Tax, Financial Advice,

Payroll & VAT, Company Tax, Company Formations, Business Plans & Cash Flow, Wills & Probate, Inheritance Tax

Nexes Accountants & Tax Consultants are a young, vibrant accountancy practice based in South West London. Whether you are looking

to form a new business, or already have an established enterprise, our professional accountancy service can add value to your business.

Get in touch with Nexes today for an informal discussion about how Nexes can be of assistance or read more about services.

- TAKIMI I KONSULTIMIT TE PARE PA PAGESE - FREE INITIAL CONSULTATION - ACCOUNTS: We will prepare Monthly and Year End accounts for all types and sizes of business.

BUSINESS PLANS: We can help you to present professional and realistic business plans as required.

TAXATION: With our expertise in all types of taxation, from corporate and personal to inheritance and capital

gains, we will endeavour to find a solution that is tailored to your specific circumstances.

CONSULTANCY: We provide consultancy services to our clients relating to tax, systems and employment

affairs.

BOOKKEEPING & VAT: We can prepare and maintain your books and deal with VAT returns on a regular

basis. Our service could extend from simple record keeping to complex management accounts.

P.A.Y.E.: We will take care of all your payroll needs using up to date technology, from producing regular

payslips to calculating deductions and end of year returns.

COMPANY FORMATIONS: We set up limited companies and can provide advice on available company

names,share allocation and content of the Memorandum and Articles of Association.

FALEMINDERIT! – THANK YOU!

Transportojme mallra per ne Shqiperi*Çmime speciale per pesha të mëdha*Mbledhje falas neper shtepite tuaja per pesha te renda*Hapur cdo te shtune dhe te diele 10 AM-04 PM ne:

Safe store 105 Mayes Road Wood Green London N22 6UP

NGJITUR ME SHOPING CENTRE

07817797374

07727033937

ALB-UK TRANSPORT

TRANSPORT MALLRASH

LONDER - SHQIPERIwww.alb-uktransport.com

Fundjaven e fundit te cdo

muaji bejme grumbullimin e

mallrave ne Birmingham


NGA MUHAMED VELIU

Megjithëse ka 11 vjet që është ndarënga jeta, emri i Nënë Terezës nuk ështëharruar, përkundrazi britanikët e vlerë-sojnë maksimalisht përmes një votiminë internet.

Pas një sondazhi zhvilluar nga gazeta"Daily Telegraph" me lexuesit e saj on-line rezultoi se Nënë Tereza është nëvendin e parë, si personi më influen-cues dhe inspirues i të gjitha kohërave.

Kjo gazetë britanike e ndërmori këtësondazh duke rreshtuar 90 person-alitete botërore për të gjetur atë të cilinështë më influencues dhe inspirues merastin e 90-vjetorit të lindjes së NelsonMandelës. Lexuesit u ftuan të votojnëpër personalitete që janë gjallë apokanë vdekur, të cilat kanë demonstruargjatë jetës së tyre gjashtë cilësi, të cilati ka Nelson Mandela. Kurajën, din-jitetin, humanitarizmin, qëndresën, fal-jen dhe zemërgjerësinë.

Në fund të sondazhit njëmujor, shenj-torja shqiptare, Nënë Tereza, rezultoise ishte personi më i votuar me të tillacilësi duke lënë pas në vendin e dytëdhe të tretë arkipeshkvin DesmondTutu dhe ish-kryeministrin britanik,Winston Churchill.

Sipas këtij sondazhi, më të votuarit ngabota e muzikës ishin John Lennon,Bob Marley dhe Sir Elton John, ndërsanga sporti Muhammad Ali, Sir SteveRedgrave, Jesse Owens, EllenMacArthur dhe Tiger Woods. Nukkanë munguar të përfshihen në son-dazhe dhe njerëzit e politikës ku sipolitikanët më popullorë të të gjithakohërave janë shpallur MahatmaGandhi, Martin Luther King dheChurchill. Rezultatet e këtij sondazhikanë gjetur jehonë edhe në Indi,vendin për të cilin shenjtorja shqiptarebëri aq shumë duke u vënë totalisht nëshërbim të të varfërve.

Gazeta indiane "The Economic Times"në numrin e djeshëm pasqyronte nëfaqen e parë lajmin e këtij sondazhizhvilluar në Angli ku për surprizën e tëgjithëve Nënë Tereza doli e para."Nënë Tereza ishte një murgeshë ro-mano-katolike, e cila është lindur nëShqipëri dhe ua dedikoi jetën e saj tëvarfërve në Indi", shkruan kjo gazetëduke ripublikuar rezultatin e sondazhittë "Daily Telegraph" të Londrës.

Rezultati sondazhit

1 Mother Teresa.2 Archbishop Desmond Tutu.

3 Sir Winston Churchill 4 Mahatma Gandhi

5 Sir Alexander Fleming

6 Muhammad Ali 7 Martin Luther King

8 John Lennon 9 Albert Einstein 10 Marie Curie

11 Sir Steve Redgrave 12 Jesse Owens

13 Dr Christiaan Barnard 14 Oscar Schindler

15 Bob Marley 16 The

14th Dalai Lama 17 Antonio Gaudi

18 Tim Berners-Lee 19 Aung San Suu Kyi

20 Diana, Princess of Wales 21 Audrey Hepburn 22 Sir Elton John

23 Myriam Makeba 24 Ellen MacArthur

25 Tiger Woods 26 Steve Biko

27 F W de Klerk 28 Maya Angelou

29 Bill & Melinda Gates 30 Pele

31 Oprah Winfrey 32 Bobby Moore

33 Albert Schweitzer 34 Emmeline Pankhurst

35 François Pienaar 36 Mikhail Gorbachev

37 Rosa Parks 38 Francis Crick

39 Sir Donald Bradman 40 Dame Kelly Holmes

41 Jamie Oliver 42 Bernard Kouchner 43 Virginia McKenna

44 Anita Roddick 45 Sigmund Freud 46 James Watson

47 Al Gore 48 Margaret Thatcher

49 Max Planck 50 Bob Geldof

51 John F Kennedy 52 Peter Benenson

53 Florence Nightingale 54 William Wilberforce

55 Bob Dylan 56 Elvis Presley 57 Damien Hirst

58 Pope John Paul II 59 Stephen Hawking 60 Jackie Robinson 61 Roger Federer 62 Jesus Christ

63 Leonardo da Vinci 64 Pablo Picasso

65 Charles Darwin

66 Sir David Attenborough67 Sir Ian Botham

68 Sir Paul Mçartney 69 Barack Obama70 Jane Tomlinson 71 David Beckham

72 Franklin D Roosevelt 73 Gary Player

74 Helen Suzman

75 Lance Armstrong 76 Paul Simon

77 Sir Bobby Charlton 78 Terry Waite

79 Billy Graham 80 Bono

81 George Best82 Isambard Kingdom Brunel

83 Louis Pasteur

84 Morgan Tsvangirai 85 Queen Elizabeth II

86 Ruben Dario 87 Sir Frank Whittle 88 Daniel Barenboim 89 Ian Douglas Smith

90 John Sentamu.

Dashuria britanike përNënë Terezën vazhdon

"Daily Telegraph", në një sondazh të bërëpër 90-vjetorin e Nelson Mandelës, nxjerr si

më të votuarën shenjtoren shqiptare


NGA NDUE UKAJ

Çdo komb i civilizuar, ashtusikurse çdo shoqëri e konsolid-uar, e cila di t'i admiroj, t'i jetoj

dhe mbi të gjitha i çmoj vlerat e mirë-fillta, do të mburrej në një rast të tillë,kur ndonjë personalitet i caktuar ipërkatësisë së tyre, do të arrinte që nganjë gazetë reprezentative në Britani tëMadhe, të shpallej si personi më influ-encues dhe inspirues i të gjitha ko-hërave.

Këtë do ta bënin suedezët,italianët, francezët, gjermanët, fqinjëttanë, etj. Megjithatë kjo nuk ndodh mene shqiptarët, çuditërisht. Dhe kjoështë e krejtësisht e pashpjegueshme.

Britanikët e duan Gonxhentonë, Nënën Terezë. Ata e vlerësojnëatë si personi më influencues dhe in-spirues i të gjitha kohërave. Ajo arrintë triumfoj mbi dhjetëra personalitet emëdha të botës.

Gazeta britanike "DailyTelegraph" realizoi një sondazh me 90personalitete botërore për të gjeturkështu personalitetin i cili është më in-fluencues dhe inspirues me rastin e 90-vjetorit të lindjes së Nelson Mandelës.Dhe këtu triumfon Nënë Tereza.

Janë 90 personalitet qëmbesin prapa madhështisë së person-alitetit të saj, në mesin e të cilëve: Ma-hatma Gandhi, Martin Luther King, SirWinston Churchill, Albert Einstein, etj.Është kjo një listë me personalitet qëngërthejnë vlera të jashtëzakonshmepër njerëzimin mbarë. Gonxhe Bojax-hiu inspiron botën. Pikërisht për këtëdimension vazhdon të admirohet për-jetësisht vepra e saj gjigante.

"*Nëna Terezë ishte njëmurgeshë romano-katolike, e cila ështëe lindur në Shqipëri dhe ua dedikoijetën të varfërve në Indi"-*shkruangazeta në fjalë me ketë rast.

Ky lajm shoqërohet menjë jehonë të madhe nëbotë. Ndërkaq, ndodh ekundërta, pikërisht në

atdheun e saj, aty ku dotë duhej të kishte pub-

licitet të merituar. Lajmikalon në zgrip të jetës

shqiptare. Mediat e hes-htin në mënyrën më ba-nale, pse jo edhe më jo

profesionale. Nëpërgazeta i gjendet një çikëhapësirë, pa analiza dhe

komente të duhura,ndërkaq për mediatelektronike s'ka fare

rëndësi. Ky turpi s'dokoment.

Ngazëllimi pas të këqi-jave mposhtë lajmet

pozitive. Kjo le të kupto-het se prirja ndaj

fenomeneve destruktiveka shkallmuar deri në

ekstrem shpirtin shqiptar. Jetojmë duke përdhosur vlerat dhe

vetveten. Prandajrropatemi në tranziciontë stërlodhshëm, dukenumëruar regjistrin epafundmë të munge-

save, të cilat për botën ecivilizuar janë absurde.Dhe e gjithë kjo ndodhsepse nuk respektojmëvetveten, vlerat tona,

identitetin tonë, në fundtë fundit dinjitetin tonë.

Nëna Terezë tejkaloj gjitha mundësitënjerëzore, duke hyrë pavdekësisht nëpanteonin e vlerave me sublime që kadhënë bota në dymijëvjeçarin tonë. Ajombetet një vlerë sublime për gjithë

njerëzimin, duke flakur dallimet egjithfarshme dhe duke ndërtuar filozo-fojnë e saj, qytetërimin e saj, që është

qytetërim i dashurisë. Dashuria e sajndërtoj një kështjellë të pamposhtur,ngase ajo shpiku filozofinë më të

veçantë, nga e cila vazhdon të mag-jepset njerëzimi përtej dallimeve ide-ologjike, kombëtare e fetare. E madhjaNëna Terezë thoshte: "*Në vend që tëankohesh për errësirën, më mirë ndiznjë qiri*".

Dhe ajo e bëri këtë përgjatëgjithë jetës së saj, ndezi nga një qiriçdo kund në botë, ujiti thatësirat eshumta me dashuri, zbutu shpirtratnjerëzor në çdo cep të botës me urtës-inë Hyjnore. Ishte një murgeshë emadhe dhe një shqiptare e madhe. Ajonuk ka nevojë për ne, përkundrazi nekemi aq shumë nevojë për të, përpulsin e saj dhe filozofinë e saj, përmadhështinë e saj që të inspiroj jetëntonë.

Ne vazhdojmë të heshtimkundruall personaliteti të saj të mad-hërishëm, që na bënë të ndihemi kre-nar. Prandaj e kuptoj drojën eshkrimtarit Faruk Myrtaj, kur shkruanse "*kam drojtje se endè nuk bëhemigjithësisht) bashkë për të qenë pasuestë thelbit të Saj*".

Të prirur nga mbrapshtitëdhe idetë e marra, heshtim fenomenetë përmasave botërore dhe në tëkundërtën ngarendim pas lajmeve qëkanë për emërtues të përbashkëtkrimin, degradimet shoqërore, stag-nimet etj.

Është për keqardhje fakti semediat tona të shumta, nuk arrijnë t'ijapin një prezantim më të denjë njëlajmi kaq të rëndësishëm, që me për-masën dhe rëndësinë, tejkalon shumë-fish lajmet dhe kronikat çoroditëse qëngufasin mediat tona, sikundër edhejetën tonë.

Dëgjojmë dhe lexojmë sh-peshherë me aq pompozitet nga mediattona, për krime nga emigrantët shqip-tar nëpër botë, ta zëmë në Britani.Ndërsa tani e heshtin një lajm kaq poz-itiv, kaq të çmuar. "*Nënë Tereza ështëshpallur ikona më inspiruese dhe më edashur e të gjitha kohërave në botë*"-shkruan me mburrje shkrimtari dhegazetari Fatmir Terziu.

Por kjo tumirje kaq ngazël-luese nga Terziu heshtet nga dhjetëramedia tjera. Kjo është për keqardhje,që s'do koment.Nëna Terezë edhe njëherë u harrua ngabashkëkombësit e saj dhe kjo është njëpërdhosje e përtej një turpi të zakon-shëm apo gafi mediatik.

Shoqëria shqiptare e çorodi-tur, nuk ka fuqinë të mposhtë kronikate zaza dhe të priret nga sublimja, ngavlerat e jashtëzakonshme, ato që do tëduhej të na udhëhiqnin në të ardhmen.Kombi ynë i tkurrur, me dvarrjeshekullore ka aq shumë nevojë përdashuri. Dhe pikërisht ky lajm do tëduhej të na motivonim për më shumëdashuri për vetën dhe atdheun tonë tëshkallmuar, drejt një të ardhme më tëndritshme.

Shtiremi e përbehemi seduam Amerikën, Europën, predikojmëçdo ditë për vlerat euro-atlantike,ndërsa përdhosim vlerat dhe figurattona me sublime. Ky është një soj ivetëmashtrimit më absurd.

Heshtja e

dhimbshme


NGA MUHAMED VELIU

Emigrantët shqiptarë në Londërndjekës të rregullt të pro-grameve në Top-Channel kanë

patur rastin të takohen nga afër meRudina Xhungën drejtuesen e emi-sionit Shqip.Përmes një takimi tejet informal paprotokoll e fjalime, shqiptarët e An-glisë kanë falënderuar gazetarenXhunga për punën e saj duke sjellë nëekranet e tyre përmes Digitalb gjithçkashqiptare gjatë këtyre viteve jetë tëemisionit Shqip.

Për ta ishte një kënaqësi eveçantë të uleshin e të diskutonin përtemat që Shqip ka trajtuar, guximindhe mundin e Rudina Xhungës për tëpërcjellë me finesë e profesionalizëm,emisione me karakter historik, politik esocial nga të gjitha trevat shqiptare.Të pranishmit gjatë një bashkëbisedimitë gjatë kanë pyetur gazetaren e Top-Channel për udhëtimet e saja nëUkrainë, Çamëri dhe Kalabri ku jeto-jnë shqiptarët duke sjellë jetën e panjo-hur të këtyre komuniteteve që meshumë kujdes kanë ruajtur ndër shekuj,traditën dhe kulturën e vendit tëorigjinës nga ata vinin.

Xhunga ka rrëfyer anën epadukshme të punës që bëhet nëredaksinë e Shqip për të sjellë tek audi-enca brenda dhe jashtë Shqipërisë,emisionet kushtuar Kosovës, debatet eforta politike në Shqipëri përfshi trag-jedinë e Gërdecit ku në Shqip pamjet efëmive skllevër në fabrikën e Deli-jorgjit përfshi dëshmitë e tyre Live ngaVora, tronditën opinionin publik dhe ifutën ethet politikanëve të Tiranës.

Si e shikonte gazetarjashqiptare Kosovën pas pavarësisë,zhvillimet në Maqedoni apo klimapolitike në Tiranë? Ç'farë janë të rejatqë sjell kryeqyteti shqiptarë? kanëqënë disa nga pyetjet drejtuar asaj gjatëbashkëbisedimit.

"Qëllimi këtij takimi ishte qëdashamirësit e emisionit

Shqip në Londër të kishinrastin të bisedonin nga afër

me drejtuesen e tij zon-jushën Rudina Xhunga. Ajoka lënë gjurmë në gazetarinëshqiptare si një gazetare am-bicioze e cila ka mundur tërealizojë disa programe tëcilat për një kohë të gjatë

nuk do të mund të realizohennga të tjerë kolegë të saj si në

Shëipëri dhe Kosovë"thotë studiuesi arkivave britanike Be-

jtullah Destani.Sipas tij shume persona që kishinmarrë vesh se Xhunga kishte ardhur nëLondër për të intervistuar disa personapër emisionet e saj të ardhshme, julutën ta takonin.Kështu ka lindur ideja i një takimi tëpërbashkët për të pirë një kafe megazetaren njëkohësisht shkrimtarenRundina Xhunga.Lutfi Vata drejtor i shoqatës Ardhmëriathotë se Top-Channel është shtëpia emadhe gjithë shqiptare, për të gjithamoshat ndërkohë ai e cilëson emi-sionin Shqip si qershia mbi tortë e tëgjitha programeve që mbajnë firmën eprodhimit nga Top-Media."Është më shumë se kënaqësi të uleshe të bashkëbisedosh me Rudinëngazetaren e cila nëpërmjet emisioneve

të saj ka sjell tek ne shqiptarët e dias-porës emisione që na kanë emocionuardhe zor se do të fshihen lehtë ngamemorja jonë" pohoi zoti Vata.Vetë gazetarja Xhunga pohon se ishtenjë takim me shumë njerëz të panjohurqë i dha mundësinë të mësoj jo pak përshqiptarët që kanë ditur të ndërtojnëjetën jashtë Prishtinës apo Tiranës, njëjetë prej shqiptarësh në Londër."Është për tu admiruar se si diasporashqiptare në Londër janë fanatikë të ru-ajtjes së gjuhës shqipe, janë shikues tëTop-Channel mbi të gjitha ata janëkureshtarë të dinë për gjithçka ndodhnë Top-Channel" thotë Xhunga tejet ekënaqur që u takua me dashamirësit eemisionit të saj në Londër.Njëri nga të pranishmit e ka pyeturgazetaren se ç'farë do të ndodhë meTop-Median tani që themeluesi i sajpresidenti i ndjerë Dritan Hoxha nukështë më gjallë."E prisja një pyetje të tillë. Përgjigjaime është jo. Asgjë nuk do tëndryshojë. Përkundrazi të gjithë jemitë motivuar për të vazhduar madje përtë vazhduar mire". Rudina Xhunga thotë se ky takim bëriqë ajo edhe njëherë tjetër sikurse nëvendet e tjera ku ka qenë më parë ,tirisillej në vëmendje që Top-Channelështë një shtëpi e madhe e gjuhës,e fil-mave, e kurioziteteve, e fëmijëve tëtyre ku ata gjenin veten në programetdedikuar atyre."Ishte një kënaqësi kur dëgjon kaqshumë njerëz të gatshëm për të foluarpër Top-Channel emisionin tim, rrugë-timet e mija kudo që ka shqiptarë.Mesa duket, paskam bërë gjënë eduhur me vajtjet ku ka shqiptarë,sadolarg ata qofshin.Besoj se do të vazhdoj ta bëj këtë pasika qenë një mënyrë e mirë për tëbashkuar njerëz dhe për ti bërë ata tëmendojnë më shumë për identitetin etyre. Kur unë kam realizuar këto emi-sione ndoshta padashje se kam kuptuarrëndësinë e tyre. Tani kur zhvillojtakime si ky në Londër që janë kurioztë dinë më shumë e kuptoj që ka qenënjë moment i rëndësishëm i identitetit

të emisionit Shqip nëTop-Channel" tregonRudina e cila më tejnë rrëfimin e saj tre-gon se Shqip edhe nësezonin e ri televizivdo të nis vrullshëm.Pa dashur të tregojëtë gjithçka që ajo popërgatit për emi-sionet e ardhshmepohon se në ax-hendën e emisionitdo të jenë shumë per-sonalitete VIP qëjanë pjesë e historisësë Shqipërisë."Shqip nuk do të jetë observues dheanalizues i të gjitha betejave të shqip-tarëve në Kosovë, Maqedoni, në Maltë Zi por edhe në të gjitha vendbanimete hershme të shqiptarëve. Vura re sekjo ngacmonte më shumë shqiptarët qëtakova këtu."E pyesim Rudina Xhungës nëse për-para ardhjes në Londër ajo ta dinte qëShqip dhe emisionet e tjera në Top-Channel të ishin kaq të ndjekura ngashqiptarët e Anglisë, kur beteja për au-diencë nga mediat e tjera audio vizivenë Shqipëri sa vjen dhe ashpërsohet?"Të jem e sinqertë dua të them se mëbie rasti të takoj shumë shqiptarë tëcilët ndjekin Digitalbin. Kjo më bën tëmendoj sa me fat jam unë që jo vetëmpunoj në një televizion si Top-Channelpor që ka mundësi të përhapet nëpër-mjet Digitalbit në të gjithë botën.E kam provuar këtë ndjesi. Por kurvjen në Londër, ti shikon që në këtëqytet të mrekullueshëm ku ti ndjeheshmirë, ndryshe, rrethuar nga njerëz tëpanjohur të ndodhë që kur je nërestorant, rastësisht një njeri të thotëdoja të përshëndesja, se jam meorigjinë nga Kosva dhe të ndjek nëtelevizor. Apo në një vënd tjetër kur tii drejtohesh një kamarieri në anglishttë sjellë një kafe dhe ai të shikon në sy,qesh dhe thotë se edhe unë jam shqip-tarë madje të flet për programin e tijmë të dashur që ka parë në Top-Chan-nel.

Nuk e dija që kishte kaq shumë shqip-tarë në Londër mbi të gjitha të ishinkaq të lidhur me televizionin tonë. Dheky është baromenti më i saktë do tëthoja për punën që bëjmë dhe nivelin eaudiencës që kemi jo vetëm nëShqipëri por edhe jashtë saj. Kjo mëjep më shumë dëshirë për të realizuaremisione që këtyre njerëzve u pëlqejnëduke më bërë krenare që jam pjesë ekësaj media".Edhe në sezonin e ri të Shqip që nis nëShtator, Rudina Xhunga premton seKosovës do ti kushtohet një vëmendjee veçantë paçka se shpallja pavarësisëderi diku ul ritmin e ngjarjeve qëmund të përbëjnë lajm dhe prodhojnëdebat e analiza në studio. "Unë ekam zbuluar Kosovën-në kuptim qënuk e njihja Kosovën. Vonë kam filluarta njoh, ta dua e të bëj shumë emisioneatje. Atë kohë shqiptarët e Kosovëskishin një ëndërr të pavarësoheshin.Unë u bëra pjesë e ëndrrës së tyre,duke zhvilluar shumë emisione.Kosova u pavarësua për shkak të fatittë dëshirës dhe përpjekjeve që ajo bëri.Tani shqiptarët në Kosovë janë nëkërkim të një ëndrre tjetër. Deri sa atata gjejnë unë do të merrem me ëndrratqë kanë shqiptarët në Shqipëri. Atakanë shumë momentalisht. Megjithatëka kohë për t'ju rikthyer Kosovëspërsëri gjatë në emisione dossier nëseri ku padyshim do të analizojmërolin e cilit do sapo i vogël të ketë qenëai që bëri të mundur shkuarjen drejt

pavarësisë" shprehet ajo.Duke përfunduar rrëfimin për atë kafetë gjatë që pati me shqiptarët e Lon-drës, Rudina Xhunga tregon se ndjehete detyruar që një emision të sajin së sh-pejti t'ua kushtojë atyre."E ndjej detyrim për këta njerëz kaq tëmirë e patriot të vi e ti takoj për njëemision të cilin në bashkëpunim meambasadorin e Shqipërisë në Londërzotin Zef Mazi ta realizojmë së shpejti.Londra ka qenë pjesë e emisioneve tëmija gjatë sezonit që u mbyll duke sjel-lur ekskluzivisht në ekranin e Top-Channel, analizën e pavarur dhe tëftohtë për Kosovën nga analistët më tëmirë britanik për çështjet e Ballkanit sigazetari Tim Judah, analisti GabrielPartosh apo historian dhe gazetari NoelMalcolm. Po ashtu në Shqip nga Lon-dra kemi patur një dëshmi të rallë tënjë gruaje që kishte tentuar të vristeveten shtatë herë. Një histori,rrëqethëse mes rëndësisë për të jetuardhe vdekjes si zhgjidhje të problemevenë jetë, e cila prodhoi një reagim tëshikuesve të Shqip në të gjithë botënduke na dërguar emaila.

Dua të shtoj se qëndrimi imnë Londër për dy muaj ka shërbyer përtë parë e njohur nga afër median bri-tanike. Një media me ritëm me pro-grame të ideuara aq bukur.Ritmin e medias angleze dhe shumëdhe shumë gjëra te tjera që unë poshikoj në Londër do të përfshihen nëemisionin Shqip."

Shqiptarët e Londrës njëkafe me Rudina XhungënDrejtuesja eemisionit“Shqip” takohet meemigrantët


Privatët, ata që kanë në dorëçelësin e suksesit së mbarëvajt-jes së turizmit më shumë se sa

cilësia e ofruar për pushuesit, shikojnëtë shlyejnë sa më shpejtë investimet ekryera. Është e njëjta histori qëpërsëritet nga viti në vit, ku fjala cilësiapo shërbim i klientit duken ende tëlargëta për ata që merren me këtë llojbiznesi. Por a është turizmi shqiptar idenjë për t‘u ofruar pushuesve vendasdhe atyre të huaj shërbim me standardetë barabarta, njësoj si fqinjët tanë?Një student shqiptar në universitetin"Metropolitan University" në Londër,për tre vjet me radhë ka analizuar medetaje çdo aspekt të turizmit nëShqipëri. Dori Gjalpi, disa ditë mëparë, ka dorëzuar temën e diplomësmbështetur në industrinë shqiptare tëturizmit. Puna e tij studimore dhekërkimore sjell përfundime intere-sante, duke u përqendruar në analizëne fakteve nëse turizmi në Shqipëriështë një zgjidhje momentale për tëshëruar sëmundjen ekonomike-socialeapo një industri që duhet të ketë prior-itet kombëtar?

DËSHIRA

Duke folur për gazetën "Shqip", DoriGjalpi thotë se ky sezon turistik ështënjë prove e rëndësishme për sektorinprivat, në pritje të bumit turistik nëShqipëri. "Zhvillimet në sektorin tur-istik në Shqipëri përgjithësisht janëpozitive dhe vijnë duke u rritur. Këtoduken qartazi në investimet si nga sek-tori privat, ashtu edhe nga ai publik.Investimet e miliona dollarëve të biz-nesit privat tregojnë qartë interesimindhe investimet e shqiptarëve në këtësektor prioritar dhe kaq shumë tërëndësishme për zhvillimin ekonomik,social e kulturor të vendit", thotë stu-denti i sapodiplomuar.

Duke parë këtë bum të tur-izmit shqiptar, Gjalpi pohon se kjoishte një shtytje për të, e cila e çoi drejtstudimit në degën "InternationalTourism Management", në univer-sitetin "Metropolitan" të Londrës. Airrëfen se dega që zgjodhi për të studi-uar ishte një zgjedhje e duhur aq mëtepër për të. Studimet morën rëndësi tëveçantë, pasi gjatë tri viteve të univer-sitetit, lëndën e parë me shembuj ilus-trues për detyrat apo debatetuniversitare Gjalpi kishte Shqipërinë.

Tashmë, ai është një njohësi mirë i sukseseve të turizmit shqiptar,përfshirë aspektet ku ai çalon dheduhen përmirësuar. "Potenciali imrekullueshëm dhe e ardhmja e tur-izmit shqiptar ishin frymëzimi im përtë investuar sadopak në sektorin turis-tik. Ishte një investim krejt ndryshe. Jonë ndërtimin e ndonjë hoteli apo fshatituristik. Ishte një investim padyshimme shumë vlerë, të studiuarit në thel-lësi të turizmit tonë, i cili reflektohet tepuna ime studimore e përmbledhur përtemën e diplomës", shprehet studentishqiptar në Londër.

STUDIMI

Gjalpi flet me shumë pasion për këtëfushë, saqë të duket sikur ai nuk ka përta ndalur kurrë në rrëfimin e tij të deta-juar e të ilustruar me shembuj pafundrreth turizmit, që me të drejtë ai e cilë-son "një industri, së cilës duhet t‘i jepetprioritet kombëtar". Por cilët janë disanga pikat më të "nxehta" të studimit tëtij? E marrim përgjigjen vetëm atëherë

kur nga çanta nxjerr studimin volumi-noz, të sistemuar me kujdes nën ka-pituj të veçantë për çështjet që trajton.

"Lëndën përmbledhëse përtemën e diplomës ia kushtova tur-

izmit në Shqipëri dhe barrieratqë pengojnë zhvillimin dhe sta-bilitetin ekonomik e social-kul-

turor të sektorit turistik atje. Ngastudimi im për temën e diserta-cionit më rezulton se pengesakryesore që ky sektor ndeshet

është çështja e profesionalizmit",thotë Gjalpi.

Sipas tij, janë një sërë hal-lkash që rezultojnë jo efektive dhe, sipasojë, sjellin shërbim me standarde tëulëta. Problemet nisin që tek gjërat mëelementare, si shërbimi ndaj klientit,për të vijuar më tej me menaxhimin ekëtij sektori apo trajnimin e punësimine njerëzve të kualifikuar në këtë fushë.Në Shqipëri, thotë Gjalpi, duhet tëmarrë fund njëherë e përgjithmonëfenomeni punësimit të familjarëvenëpër hotele apo vende ku zhvillohetturizëm, e ku pronari i ndërtesës bënrolin e menaxherit apo kuzhinierit, eshoqja recepsionisten apo kamerierene kështu me radhë.

Vend të veçantë në studim ikushtohet çështjes nëse turizmi ështënjë zgjidhje për të shëruar sëmundjenekonomike sociale të momentit apo njëindustri me potencial të jashtëzakon-shëm? Për t‘i dhënë përgjigje kësajçështjeje, që në fillim të studimit DoriGjalpi e analizon atë, duke sjellë kra-hasimet e nevojshme me fqinjët tanë,përfshirë një sërë shifrash, për të arriturnë përfundimin sa vërtet po investohetnë turizmin shqiptar.

PËRMIRËSIMI

Krahasimi i shifrave në studim sjell njëpanoramë aspak rozë për turizminshqiptar, nga i cili kanë hedhur sytëkëtë sezon të nxehtë vere jo vetëmpushuesit, por edhe vetë qeveria.Studimi i Dori Gjalpit nuk lë vë aspak

vend për eufori kur vjen puna për tëlavdëruar veten në turizëm. Përfundimii studimit sjell një sërë reko-mandimesh, ku më kryesori është as-pekti i profesionalizmit në këtë sektor."Nga ana akademike, por edhe ngaeksperienca personale, mendoj se pro-fesionalizmi është akoma në faza am-atore.

Punësimi dhe trajnimi i stafitlënë shumë për të dëshiruar, si nërrafsh shërbimi dhe menaxhimi. Nëshumë raste pronaret e këtyre bizne-seve preferojnë të punësojnë familjarëtapo të afërmit, sesa njerëz të kuali-fikuar në fushën e turizmit dhe bizne-

sit. Ky është treguesi i qartë se si sek-tori privat ka mungesë largpamësie nëmbarëvajtjen dhe zhvillim e këtij sek-tori. Është immediate që në biznesinprivat të kuptohet ndryshimi midis tëqenit biznesmen dhe të bërit biznes",sugjeron studenti Gjalpi.

Por radiografia turizmitshqiptar nuk përfundon këtu përGjalpin, i cili i jep rëndësi të veçantëndërthurjes së investimeve të mëdha nëobjektet turistike (hotele, fshatra turis-tikë) me mikpritjen, kulturën, përfshirëedhe vendet arkeologjike që trashëgonShqipëria."Me krenari mund të themi që bukuritë

natyrore, plazhet e mrekullueshme, poashtu dhe investimet e sektorit privatnë hoteleri, krahasohen me fqinjët,tanë por kur bëhet fjalë për profesion-alizëm shërbimet lënë për tëdëshiruar", përfundon ai.

Shifrat,diçka mungon te turizmi...

"Turizmi ka kohë që është bërë prior-itet për të gjithë, si sektori publik, edheai privat, ku shihet një angazhim i tëgjithëve. Por më duket se diçkamungon, kur duam të vlerësohemi memeritë apo të krahasomi me fqinjëttanë, si Kroacia, Maqedonia apo Malii Zi", thotë Dori Gjalpi.

Për këtë, i vijnë në ndihmëstatistikat. Bazuar në shifrat e "WorldTravel and Tourism Council", kon-tributi i turizmit në Prodhimin e Brend-shëm Bruto (PBB) të Shqipërisë është14.7%.

Ndërsa përqindja e të punë-suarve në këtë sektor është 11.9% dheajo bie ndesh me të qenit prioritet ikëtij sektori, që kontribon fuqishëm nëGDP-në e vendit. Në Kroaci p.sh.,turizmi kontribon 25.5% në Prodhimine Brendshëm Bruto të vendit dhe28.7% në punësimin e njerëzve në këtësektor. Po ashtu, edhe Mali i Zi përfi-ton në GDP 24.6% nga turizmi.

Optimizmi Pritet "boom"-i i sektorit

Ky sezon turistik, bazuar në shifrat epublikuara të ministrisë së Turizmit,Kulturës, Rinisë dhe Sporteve, pritet tëketë një "boom" në sektorin e turizmitnë Shqipëri, por në të njëjtën kohëshërben edhe si provë për cilësinë dheshërbimin që ofrohet nga biznesishqiptar.

"Më ka bërë pershtypje njëshprehje e mikut tim anglez, Jack, i cilika vizituar Shqipërinë disa herë. Kur ukthye në Londër disa miq anglezë epyetën se si mund ta përshkruanteShqipërinë me dy fjalë.

Ai tha: "Shqipëria ështëIndia e Evropës". Dori Gjalpi pohon sesikur të ndërthuren mikpritja që karak-terizon shqiptarin dhe profesionalizmido ishte një produkt shumë i fuqishëmnë konkurencën e fortë turistike nërajon. Dhe në fund, thotë se është opti-mist për këtë sezon turistik.

M. VELIU

Mungesa e profesionalizmit, "sëmundja" e turizmit tonë Një student shqiptar mbron në Londër disertacionin për turizmin, por rrëfen problemet dhe çelësin si mund të zgjidhen ato.

Shqipëria ndodhet në pikun e sezonit turistik. Ministriapërkatëse që mbulon këtë sektor shpreson se në fund të sezonit turistik 2008, numri turistëve të jetë dy herë më

shumë se një vit më parë.


NGA MUHAMED VELIU

Emigrantët shqiptarë në Angli që shko-jnë për pushime në Shqipëri, detyrohentë paguajnë për biletat e avionit çmimedy herë më shtrenjta se fqinjët e tyre.Sikurse në sezonet e tjera të verës apopër Krishtlindje, çmimi i biletave përlinjat direkte Londër Tiranë e anasjell-tas edhe këtë vit janë dyfishuar. Nukbëjnë përjashtime nga rritja e çmimeveedhe linjat jo direkte .

Një situatë e tillë ka detyruarme qindra emigrantë të shkojnë nëShqipëri me automjetet e tyre, dukezhvilluar një udhëtim rraskapitësh përdy ditë. E gjitha kjo nga mospasjsamundësi për të paguar biletat e avionittë cilat janë të papërballushme aq mëtepër kur bëhet fjalë për familje me dyose tre fëmijë.

Të tilla çmime kanë njëndikim katastrofal në thithjen e tur-istëve britanikë, të cilët detyrimishtnuk kanë arsye përse të të pushojnë nëvendin tonë.Me ato para që atyre u duhet të pagua-jnë për bileta avioni drejt Shqipërisë,vende si Spanja, Greqia, Italia apoKroacia ofrojnë paketa turistike 10 di-tore ku përfshihet bileta avionit sëbashku me akomodimin dhe mëngjesifalas.

Investigimi

Nga një investigim i “The Albanian”për këtë çështje, rezulton se një emi-grant shqiptar paguajnë vetëm përbiletën e avionit dy herë më shumë sebullgarët, rumunët, serbët dhe grekët.Nëse gjatë muajve të tjerë të vitit njëbiletë Londër Tiranë varion nga 200deri 270 në sezonin e verës çmimetshkojnë deri në 800 paund për person.Por sa reale janë ankesat e emi-grantëve shqiptarë në Angli të cilëtbiletat e udhëtimit për në vëndlindje ekanë temë dite në bisedat e tyre?Falë sistemit të pronetimeve të biletavenëpërmjet internetit për disa ditë meradhë “The Albanian” ka monitoruardisa kompani ajrore duke parë po ashtuedhe biletat e linjave direkte dhe jo di-rekte që fluturojnë nga Londra për nëSofie, Beograd, Bukuresht dhe Athinëduke i krahasuar çmimet e tyre me atëtë biletës për në Tiranë.Zgjodhëm këto vende për afërsinë nëdistancën e tyre me kryeqytetin bri-tanik.Kështu Londra është larg Shqipërisë1174,27 milje, Sofia 1250,67 milje,Beogradi 1049,50 milje, Bukureshti1297,72 milje dhe Athina 1484,63milje.Duket qartë se distanca e largësisë meLondrën është pak a shumë e ngjashmepërjashto Athinën ku largësia është 3mijë milje më shumë.

Linjat direkte

Për të vërtetuar ankesat e emigrantëvese atyre “po u pihet gjaku” nga kom-panitë ajrore ndërmorëm këtë inves-tigim duke kontrolluar nëpër faqenonline të kompanive dhe krahasuar fil-limisht çmimet për linjën direkte qëofron British Airways nga Londra përTiranë, Sofie, Beograd, Bukuresht, dheAthinë.

Fillimisht kërkuam për njëbiletë me datë nisje 27 Korrik dhekthim 27 Gusht me linjën British Air-ways e cila fluturon direkt nga aero-

porti Gatwick drejt Tiranës. Përgjigja që marrim nga kërkimi elek-tronik është se bileta vajtje ardhje medatat e kërkuara do të na kushtojë 821stërlina. Një shifër përafërsisht treherë më shume se gjatë muajve të tjerëtë vitit.Po nëse një Bullgar do të kërkonte tëblinte një biletë me nisje 27 Korrik dhekthim 27 Gusht po me të njëjtën linjëairore sa do të paguante?Çmimi që na ofrohet është 307 stër-lina pavarësisht se distanca Londër-Sofje është 768 milje më shumë se ajo

Londër-Tiranë.Suprizat për çmimet e biletave “tëkripura” ekskluzivisht për shqiptarëtnuk mbarojmë këtu. Fqinjët tanë serbënëse udhëtojnë nga Londra për nëkryeqytetin e tyre Beograd po meBritish Airways në po të njëjtën datëdo të paguanin vetëm 333 stërlina.Çmimeve të lira për në vendlindjen etyre mund ti gëzohen edhe rumunët eshumtë që jetojnë dhe punojnë nëLondër. Një kthim në vendlindje atyreu kushton 343 stërlina.Nuk bëjnë përjashtim edhe Grekët tëcilët për datën e zgjedhur nga ne, biletado t’ju kushtonte 477 stërlina sagjysma e biletës që të çon në Tiranëpavarësisht se distanca Londër Athinëështë 3,100 milje më shumë se ajoLondër Tiranë.Bëjmë edhe një kërkim tjetër dukedashur të prenotojmë një biletë me tëdhëna të tjera.Si datë nisje nga Londra për në Tiranëvendosim datën 10 Gusht që përkonme një numër të madh shqiptarësh që

kthehen në vendlindje gjatë këtij muajidhe kthim 6 Shtator.Faqja online e British Airways për këtëkërkim na ofron biletën me çmim 671stërlina.Me të njëjtën datë kërkojmë edhevendet tona fqinje. Është po e njëjtahistori. Çmime po prapë të lira kraha-suar më Shqipërinë ku për në Sofjebileta kushton 364 stërlina, Beograd375, Bukuresht 290 dhe Athinë 274.Kompania britanike “British Airways”së bashku me “Albanian Airlines” janëtë vetmet që fluturojnë direkt drejt

Tiranës. Kompania shqiptare “Alban-ian Airlines” fluturon vetëm gjatë tremuajve të verës Korrik, Gusht dheShtator po ashtu edhe gjatë muajve tëfundvitit Nëntor Dhjetor.Duke mos patur mundësi të prerjes sëbiletave online për këtë kompani tele-fonuan një prej agjencive të cilat shetbiletat e saj. Bileta për datën e nisjes 10 Gusht dhekthim 6 Shtator me këtë kompanirezultoi të jetë 470 stërlina.

Linjat jo direkte

Duke parë një fluks të madh kërkesashpër bileta drejt Shqipërisë nga Anglianuk bëjnë përjashtim në çmime edhelinjat jo direkte.Diferenca mes tyre dhe atyre direktenuk është e madhe. Edhe këto linjarezulton se ofrojnë çmime dy herë mëtë shtrenjta për shqiptarët që udhëtojnënga Londra për në Tiranë me një transittë vetëm krahasuar me fqinjët tanë.Nga një kërkim në faqen online të

kompanisë italiane Alitalia për datën10 Gusht nisje me kthim 6 Shtatordrejt Tiranës çmimi është 509 stërlina.Ndërsa për të shkuar në Sofie po këtëdatë çmimi që të ofrohet është 340stërlina, për në Beograd 360 stërlina,Bukuresht 328 stërlina dhe Athinë 399stërlina.Sërish biletat për në Shqipëri në vendtë parë si më të shtrenjtat.Të zymta janë edhe çmimet që ofronpër shqiptarët edhe kompania austri-ake “Austrian”.Një biletë Londër-Vjenë-Tiranë të

ofrohet me çmimin 537 stërlinandërkohë që një biletë drejt Sofiesështë 332 paund, 360 stërlina për nëBeogrand, 351 stërlina për nëBukuresht dhe 462 stërlina për nëAthinë.Aspak ndryshe është panoramaçmimeve me kompaninë hungareze“Malev”. Kjo linjë e frekuentuarshumë nga shqiptarët për vetë orarin evolitshëm që ka, u ofron atyre çmiminprej 625 stërlina ndërsa bullgarëveçmimin 382 stërlina, rumunëve 382stërlina, grekëve 377 stërlina . Malevnuk fluturon për në Beograd. Por njëbiletë Londër-Budapest-Shkup kush-ton 446 stërlina nëse do të lini Londrënmë 10 Gusht dhe kthimin ta bëni me 6Shtator.

KOMPANITË

Kompanitë ajrore kanë një sistem tëveçantë për shitjen e biletave. Bëhetfjalë për ndarjen e vendeve në disa kat-egori. Kjo lidhet ngushtë me çmimin ebiletave.

Një punonjëse pranë një zyre shitjebiletash tregon mekanizmin e këtij sis-temi.

Sipas saj në kategorinë eparë që njihet si “Red Tickets” ven-dosen disa vende me çmim të lirë, nëkategorinë e dytë “economy” çmimetnisin të rriten dhe pjesa tejtër që mbetetpërfshihet në kategorinë e biletave“economy flexible” të cilat shiten meçmim maksimal kundrejt kërkesës dheofertës.“Ky është një mekanizëm kundrejt tëgjitha ligjeve të cilin e aplikojnë kom-

panitë airore. Ajo që nuk dihet katë bëjë me numrin e vëndeve qëpërfshihen në “Red Tickets”ngaku edhe nisin çmimet” thotëpunonjësja.Rritjen e çmimeve gjatë sezonit tëverës ajo e shikon si të lidhurngushtë me kërkesën e madhe përbileta nga shqiptarët gjë e cila nëekonominë e tregut përdoret mak-simalisht nga kompanitë airore përtë përfituar.

Reagimet

Përballë kësaj situate ku çmimetjanë shtrenjtuar në maksimum em-igrantët shqiptarë fajësojnë kom-panitë ajrore duke i akuzuar ato sekërkojnë të përfitojnë nga fakti seata gjatë verës tradicionalisht kthe-hen me pushime në vendlindje.Ilir Krasniqi thotë se të tilla çmimenë stratosferë po na detyrojnë që

në vitet e ardhme mos ti bëjmëpushimet në Shqipëri.“Te blesh një bilete 800 paund ështëshumë, pasi me ato 800 paund i kalon10 ditë pushime për bukuri në ndonjëvend tjetër. Kështu është kur nuk kemishtet dhe t’u tërheqë veshin kompaniveajrore duke i detyruar që mos bëjnëç’tju doje qejfi me çmimet e biletave.Po s’ke ç’bën kur ata e kanë mendjentek fondet dhe vjedhjet e radhës”pohon ai.Të njëjtin shqetësim ndan edheBrikena Omari një studente në univer-sitetin “Middlesex” të Londrës nëdegën e menaxhimit të biznesit.Ajo thotë:“Nuk e kuptojë se përse ndodh kjo gjëvetëm për ne shqiptarët. Të gjitha lin-jat ajrore në përgjithësi për ne shqip-tarët ofrojnë biletat me çmime tështrenjta. Unë kontrolloj shpesh biletatpër të vajtur nga Londra në Shqipëridhe gjithmonë çmimi është më ishtrenjtë nga ç’do vend tjetër në rajonnë të njëjtën periudhë”.

“Çmenden” kompanitë ajrore“The Albanian” investigon çmimet e biletave

Londër-Tiranë. Shqiptarët paguajnë dy herë mëshumë se bullgarët, rumunët, serbët dhe grekët.

British Airways

Alitalia Austrian Malev

Tiranë = £671 £509 £537 £625

Sofje = £364 £340 £332 £382

Beograd = £375 £360 £351 (Shkup) £ 466

Bukuresht = £290 £328 £355 £382

Athinë = £274 £399 £462 £377


Çfarë e shtyu gruan mesytë e ujtë, me flokët ekaftë mbledhur pas

qafës, të udhëtonte drejtShqipërisë në vitin 1901? Tëlinte shtëpinë e saj në Angli,dhomën e madhe ku në mak-inën e shkrimit kishte hedhurrrëfimet e saj të para sishkrimtare dhe të endejsekreteve të historisë?

A ishte ky vend nga larg i ashpër, vendii duhur për gruan që ëndërronte tëshkruante romanca? Edit Durham nukdeshi të rrëfente gjatë për jetën dhe ën-drrat e saj para udhëtimit drejtShqipërisë. Gjithçka për të ndaloi aty,në vitin 1901, kur për herë të parëshkeli në tokën shqiptare. Ajo umundua të harronte sallonet ku flitejpër art në Londër, fustanet prejmëndafshi, çajet e mbrëmjes, dhe nisitë hulumtonte këtë tokë gati të panjo-hur për Evropën.

Kaq vite më pas mund të gjesh shumërrëfime mbi jetën e saj.

Arkivat shqiptare disponojnë informa-cion të mjaftueshëm për zonjën an-gleze që e deshi aq shumë këtë vend.Letra që ajo ua ka dërguar person-aliteteve më të njohur të kohës, që tre-gojnë shqetësimin e saj tëvazhdueshëm për Shqipërinë. Një morilibrash të shkruar nga ajo përShqipërinë kanë mundur të ndriçojnëatë pikë të errët që Evropa, pse jo dheBallkani, kishin për shqiptarët. Ajoshkroi me të njëjtin pasion siç dëshi-ronte dikur të shkruante romane, jetëne shqiptarëve. Tregoi përpjekjet e tyrendër shekuj për të qenë të pavarur dhedëshirën për të qenë një popull i inte-gruar.

Askush si kjo zonjë nuk ka shkruar kaqshumë letra drejtuar personalitetevemë të rëndësishme të kohës, me aqdashuri për Shqipërinë.

Kastriot Frashëri, historian prej vitesh,ka hulumtuar në gjurmët e zonjësDurham. Në Arkivin Qendror tëShtetit, Bibliotekën Kombëtare, ai kagjetur gjithçka ku shënohet dhe emri isaj. Korrespodenca, vlerësime,shkrime në shtypin tonë dhe të huaj, tëcilat nxjerrin në pah një portret të plotëtë kësaj zonje. "Mary Edit Durham, njëzonjë e madhe për Shqipërinë" është evetmja bibliografi për anglezen

Durham.

Përmes atyre fjalive tëshkurtra shihet gjithë pasionin i saj përkëtë vend. Nga Londra, më 25 qershor1943 ajo i shkruante Fan Nolit, ku e in-formonte për aktivitetin e dobët të"Miqve të Shqipërisë" në Angli, përf-shin dhe ata që drejtohen nga Kastrati,mbi gjendjen e refugjatëve në Zvicër,të cilët kërkojnë një qeveri"demokratike" për Shqipërinë.

Në të njëjtin vit, më 14 kor-rik, ajo i shkruan sërish Fan Nolit ku efalënderon për një dhuratë që ai i kadërguar, duke shprehur optimizmin përtë ardhmen e Shqipërisë.

Letrat e saj drejtuar Nolitjanë të pafundme. Më 27 korrik të vitit1943 ajo i shkruan se ka lexuar ngagazetat për luftimet që zhvillohen nëShqipëri si dhe i shpreh simpatinë dhebesimin e saj në luftën nacionalçlir-imtare që zhvillohet në vend dhe përformën e qeverisjes që do të vendosetnë vend nga Këshilli Nacional Çlirim-tar. Ndërsa në tetor të 1943 ajo ishkruan Nolit se ka bindje që forcatanglo-amerikane do t‘i bindin udhëhe-qësit e guerrilasve e partizanëve të kri-jojnë një qeveri provizore të cilënduhet ta zgjedhë lirisht populli dhe ithotë për respektimin e kufijve të vitit1913. Emri i zonjës Durhamshfaqet në çdo iniciativë që ka të bëjëme ndonjë ndryshim të rëndësishëmhistorik për Shqipërinë.

Nga Londra, në vitin 1914,ajo i shkruan Kol Baçit në Shkodërmbi rrezikun që i kanoset Hotit dheGrudës nga Mali i Zi, mbi librin që ajopo përfundon (për të drejtat e shqip-tarëve), si dhe mbi masakrat greke nëterritoret jugore të Shqipërisë.

Më 18 mars 1920, Luigj Gu-rakuqi merr një letër nga Zef Bumçi,ku ndër të tjera i shkruan se në mbled-hjen e organizuar në Parlament ndod-hej dhe miss Durhami.

Më 23 maj të vitit 1920, ajo

i shkruan Mithat Frashërit, dhe i tregonmbi gjendjen e rëndë në Shqipëri, mbirrezikun e copëtimit të saj nga Greqiadhe Serbia dhe propagandën anti-shqiptare që bëjnë këto të fundit, sh-preh keqardhjen e saj se, përderisashqiptarët nuk janë të bashkuar,gjendja do të jetë e vështirë.

Emri i Durhamit është dhenë dokumentet për Konferencën ePaqes.

Aubrey Herbert i shkruanMithat Frashërit se Lord Larington,Miss, E. Durham dhe ai kanë shkruarnjë letër ku theksohet se Shqipëriaduhet t‘i ketë dyert të hapura në Kon-ferencën e Paqes.

Në maj të 1913, ajo ishkruan sërish Mithat Frashërit, ku itregon përpjekjet e saj për Shqipërinëdhe i shpreh keqardhje se vetëmgjysma e letrave që dërgon në gazetabotohen, gjithashtu i shkruan se kamarrë lajme shumë të këqija nga Shko-dra për Gucinë dhe se në Pejë janë dje-gur të gjitha shtëpitë shqiptare ngamalazezët.

Më 30 dhjetor 1919 ajo ishkruan sërish Frashërit, ku i shprehpikëpamjen e saj pro italiane në lidhjeme mbrojtjen e çështjes shqiptare paraFuqive të Mëdha.

Më 7 mars 1913 ajo ishkruan Kristo Dakos, ku i rrëfen përgjendjen e keqe politike dheekonomike të Shqipërisë, për sjelljen ekeqe të malazezëve dhe serbëve ndajShqipërisë.

Më 7 tetor 1917 ajo ishkruan Sevasti Qiriazit, ku i thotë seështë kundër Ismail Qemalit, të cilin ebën përgjegjës për dështimin ekryengritjes së Malësisë më 1911. Ajothotë se plaku Bibë Doda kishte tëdrejtë kur tha: "Po të doni të bashkoninvendin, varni Esad Pashë, Ismail Qe-malin dhe mua". Të gjithë diplomatëtmendojnë se këta të tre blihen nga ataqë paguajnë më shumë. Ajo i thotë seAnglia nuk ka interesa në Ballkan. Evë në dijeni mbi disa artikuj të "Con-temporary Review" mbi Shqipërinë, sidhe i thotë se priftërinjtë dhe hoxhal-

larët duhet të paguhen nga shteti dhenuk duhet të jenë shërbëtorë të Fuqivetë huaja, etj.

Një muaj më vonë ajo ishkruan sërish Sevasti Qiriazit, ku itregon për veriun e Shqipërisë, përvendimin e Komisionit Ndërkombëtarpër Vlorën dhe dorëheqjen e IsmailQemalit. Ajo është e trishtuar nga ar-tikulli i një antishqiptari të tërbuar nëgazetë, i cili i shkruan gazetës angleze"Quartery Review" dhe ribotuar nga

"Ylli i Mëngjesit". Jep mbështetje përFan Nolin.

Bibliografia e hartuar ngaKastriot Frashëri përmban gjithë përp-jekjen e kësaj gruaje që kërkonte tëluftonte nëpërmjet fjalëve dhestrategjive të një anglezeje, në zemërtë Ballkanit. Dhe pse një bibliografinuk të lejon të hysh në detaje, ajo ështëe mjaftueshme për të kuptuar seShqipëria ishte më shumë se një pasionpër zonjën Durham. A. Bardhyli

ZONJA E BALLKANITMary Edith Durham nje zonje e madhe per Shqiperine. Një bibliografi për Edit Durham. Historiani Kas-triot Frashëri sjell një hulumtim në arkiva për të zbuluar gjithçka nga gruaja që kontribuoi aq shumë për

Shqipërinë

Çështjet e pazgjidhura të

imigrantëve kosovarë të

ardhur nga kampet e

Maqedonisë, janë prioriteti

i radhës i shoqatës “Al-

banian Youth Action”.

Sipas zotit Xhevat Ademi,

një nga drejtuesit e kësaj

shoqate mësohet se kjo

shoqatë operon

në këto momente me mar-

jen e informacionit zyrtar

të imigrantëve të ardhur

nga Kosova me ceshtje të

pazgjidhura në periudhën

1990 dhe në fillim të vitit

2000.

“Në qoftëse ju keni ardhur

në Britani nga Kosova

gjatë kësaj periudhe, di-

rekt ose me ndihmën e

shtetit, ose si një pjesë e

programeve humanitare të

evakuimit dhe akoma nuk

keni statusin e imigrantit,

duhet të na kontaktoni me

detajet tuaja” theksoi

z.Ademi.

Kjo shoqatë është në

kërkim të rrugëve të zgjid-

hjes për këto ceshtje. “Ne

jemi në një proces të

mbledhjes së çështjeve

për të paraqitur problemin

në Parlamentin Britanik

dhe t’u japim njerëzve në

këtë situatë një konsider-

atë speciale në mënyrë që

të zgjidhet problemi në

fjalë”, shtoi zoti Ademi. Ne

duhet të mbledhim rreth

50 çështje që të vazhdo-

jmë punën tonë. Kështu

për më tej duhet të kon-

taktoni Caroline ose

Xhevat në numrat e tele-

fonave:

+44-[0]-2079227900 ,+44-[0]-2079227901

ose 07863156577

dhe në emailin : info@albanianyouthac-

tion.org.uk

“ALBANIAN YOUTH ACTION” PËR ÇËSHTJET E HARRUARA TË IMIGRACIONIT


Qëllimi i kësaj letre është drejtesia që duhett'i kthehet një brezi. Brezit që na përketne, të lindurve né fillim të viteve '80 (një

vit më shumë një vit më pak nuk ka rëndësi). Neqë shtëpitë e blera nga prindërit tanë i shohim sottë kushtojnë tridhjetë apo dyzet herë më shumë.Tani që ka hyrë né modë financimi nëpërmjetbankave jemi aq të zgjuar sa ta kuptojmë që kushguxon ta blejë këtë shtëpi do paguaj interesatndaj bankës të paktën deri sa ai vetë të jetë bërëgjysh…

Luftën partizane, ne, nuk e kemi bërë,as zbritjen né Hënë nuk e kemi parë, nuk kemi je-tuar miqesinë me popullin rus ose kinez dhe ku-jtesa jonë historike fillon pak a shumë meBotërorin USA 1994. Duke qenë se nuk kemibërë ndertimin e hekurudhave dhe aksionet ezboret shpesh na thonë që s'dimë se cfarë ështëlodhja…askush nga ne nuk mërzitet se na thonëedhe që nuk kemi ideale sepse lexojmë shumëmë pak libra se prindërit tanë. Gjithësesi e kupto-jmë politikën shumë më mirë se prindërit tanë (tëpaktën ne nuk shkojmë më per të votuar).

Të shumtën e rasteve Plaku i Vitit te Rinuk na sillte cfarë deshironim, por sot e kësaj diteme te mëdhnjte na perserisin se ne i kemi paturtë gjitha, edhe pse janë ata më te vegjëlit se ne qëme të vertete i kanë te gjitha (por atyre asnjerinuk ju thotë gjë). Jemi brezi i fundit që luajtëmme peta, me karroca me kuzhinjeta, e ka kush eka, pas-spres dhe né të njejtën kohë te parët qëmesuam të luajmë me Play-station, Nintendo(kush nga ne nuk i ka urryer te paktën një herëmustaqet e Mario Bross.)dhe né të njëjtën kohëtë parët qe panë kukllat me ngjyra né televizordhe shkëmbyen makinat Turbo.

Kemi veshur pantallona të gjëra, tëngushta, kauboj , të grisura dhe të zhubrosura(sepse moda kështu urdheronte). Tutat e para qëkemi veshur ishin blu me vija te bardha por nérrugë s'para i vishnim edhe pse ishin te rehatshmesepse kjo donte te thoshte se ti ishe fshatar. Ekemi kaluar shkollën fillore duke shkuar atje edhetë shtunën ndërsa për të ndejtur pak vonë darkavené fundjavë u shpiknim prindërve se do flinimtek shokët. Ende nuk e kemi kuptuar se ku néfund të fundit përfundonim pasi edhe shokët etjerë perdornin të njejtin justifikim ndajprindërve të tyre. Nejse, né fund të funditmbetemi ata që per te fundit u conim lule më-suesve për 7 mars dhe të parët që u conim dhu-rata të shtrenjta që t'na kalonin klasen.

Shkonim né shkollë për Shën Valentindhe nuk bënim mësim duke bredhur rrugëve sin-gle. Kemi aplikuar si studenta jashtë shtetit dhekemi pare sesi mund të bëhesh arkitekt, historiandhe mjek me provime të blera. Etiketa që kemipatur pas shpine ka qenë ajo e "Brezit te shthurur"dhe për shumë kohë kemi qenë viktima te telen-ovelave dhe telebingove. Ngushëlloheshim pakduke pare Beverly Hills (atehere, se po ti shoheshtani vë duart né kokë).

Disi më të rritur u ndiem kur filluam tëndiqnim Dawson Creek (edhe pse nuk e kup-tonim pse pikërisht ky personazh ishte kryesoriné film) Kemi qarë per Lady Oscar, jemi zgërd-hier me arushin Tao Tao dhe me aventurat e NilsHolgersonit, kemi ëndërruar te kishim njëskuadër si ajo e Holly dhe Benjit dhe jemi futurné dilemat më të thella rreth cështjes nëse Miladhe Shiro né fund fare shkojnë né krevat apo jo.Jemi gjenerata që kemi parë Ardit Gjebrenë tëparaqitet si këngëtar dhe më vonë ta shohimvecse tek Miss Albania dhe jemi ne qe kemi parëe bërë këngët e para rrep shqiptare (e ka kushguximin ti dëgjojë përsëri?)Jemi të parët që mësuam të punojmë si kamarjernëpër locale dhe jemi po neve që i kthyem këtolokale né shtëpi të dytë (ose më mirë të parë pasiende sot kush rri më shumë se disa orë né shtëpi).Jemi ata që prenotonim ditëlindjet népër diskodhe ata që merrnin parfum me vete pasi kur dil-nim prej andej qelbeshim era duhan. Jemi breziqë i pari shijoi pub-et e hapura që né 10 të mëng-jesit dhe ata që ende nuk e kuptojnë ku ështëndryshimi né Shqipëri mes pub-it dhe diskos.

Filluam ne ti pinim cigaret e parahashash dhe të gjithë na tregonin me ndot simallista, ndersa sot nqs nuk je ekspert bari

askush nuk të perfill më. Gjithmone na kujtojnë se c'ka ndodhur para se netë lindnim, sikur brezi jonë nuk ka asnjë djenipër ngjarjet historike. Jemi të parët që i pamëprindërit tanë të fusnin para nëpër firmat pirami-dale dhe mesa duket jemi po ne që u habitëm (atae moren me qejf) sesi mund të fitohen kaq shumëlekë pa punuar fare.

Për faj të më të medhenjve, ata që napërsërisin se ne nuk lexojmë aq sac duhet, përje-tuam '97, pamë sesi digjej atdheu jonë dhe më-suam që i trembim kaq shumë popujt e tjerë sashpesh herë na lenë të mbytemi né det. Ishimende të vegjël dhe na përsërisnin se paraja cankudo kur na dhanë makinat e para dhe filluam tëfalsifikojmë patentat.

Mësuam se cfarë është terrorizmi porasnjëri nga ne nuk e mban mend rënien e Murittë Berlinit. Pamë sesi Bill Clinton shkëmbentepikpamje gojore me sekretaren e tij dhe sesi njëpopull që aq shumë na ngjante përzihej nga vendii vet. Brezi jonë e ka parë dhe né disa raste nakanë derguar né luftë pasi ushtarët né këto vendethuhet se marrin rroga të mira. Kemi ulëritur edhene se Europa është e mrekullueshme por e kemiparë edhe të vështirë kur nëpër ambasada e kufinjkemi kaluar netë të tëra pasi kompiuterat ishin të

prishur. Jemi brezi i fundit qe shijamkasetat qe kur prisheshin i rregul-lonim me stilolaps dhe brezi pare që uhodhëm me krahëhapur népër Cd einternet. Hanim hamburger dhe nepër të parët mësuam sesi mund tëndryshojë emri edhe pse shija ështëpo ajo (sufllaqe, doner etj.). Kemipirë aq shumë Cola dhe ishim né që

shpikëm poncin me qumësht (kishtenjë ngjyrë portokalli shumë telezetshme). Jemi ne që dilnim nëpërlokale vetëm me lekët për kafe dhepërsëri ne qe ndiheshim të pasur kurkëto lekë na mjaftonin për të marrënje biter.

Përsëri ishin ne të fundit që shijamshëtitjet rreth bulevardit dhe të parët që provuambukosjen nëpër lokale. Brezi jonë u edukua mecigare slims (ato te hapurat) dhe jemi brezi i fun-dit që përdor ende shkrepsen për ta ndezur. Brezijonë që vit pas viti shpreson tek kualifikimet ekombëtares shqipëtare dhe që preferon të ndjekikampionatin italian pasi ai shqipëtar është i gjithii shitur. Të parët që provuam turpin e të qenitshqipëtar por jemi përsëri né që bëhemi si grifshanëse dikush prek nderin e vendit tonë. Të funditqë pushimet e verës i shijonim nga qershori néshtator dhe të parët që e kuptuan se vera e vërtetëështë 15 ditët e para të gushtit. Të parët që paneDurresin e pushtuar nga vëllezerit kosovare gjatëverës dhe të fundit që i mbajnë mend kabinat prejkompesate né plazhërat e Jugut. Të fundit qëmbajtëm përparësen né fillore dhe të parët qe ekuptuam se veshja e bukur dhe sidomos makinatë japin tjetër pamje përpara një vajze.

Po ti kthejmë sytë prapa pyesim vetensi kemi mbijetuar vallë? Nuk kemi patur celularedhe msn. Iknim né shkollë me canta plot me libradhe askush nuk na jepte më shumë se nje byrek200 leksh né drekë. Mjeti jonë i komunikimitishte telefoni i shtëpisë dhe kur e bllokonim përorë të tëra të paktën një herë në muaj kishte sherrnë shtëpi për faturën telefonike. Ndonjëherëmbyteshim me ëmbëlsira por nuk ndiheshim

mbi peshë dhe as që e kishim idenë se c'ishtedieta. Më e shumta që mund të ndodhte ishte qedikush te ishte pak topce, po puna merrte fundatje. Nga e njëjta shishe pinim 15 veta dhe asnjerinuk u infektua ndonjëherë.

E vetmja gjë që ndodhte ishte që tihidhnim morrat njëri tjetrit né shkolla e kopështepor mamate rregullonin gjithshka me ato krehrate tmerrshëm. Kur lidheshim me dikë, pak si meturp, ecnim rrugës dorë për dore,ndonjëherë edheputheshim, edhe pse po t'na shihte ndonje vëllaose baba thuhej se do t'na vriste. Po ja që mbetëmgjallë dhe të dashuruar…dikush sot edhe ështëmartuar. Counter strike e mësuam kur brezat erinj kishin lojrat më të zhvilluara elektronike.Nderkaq ne jemi rritur me kompiterat memarshën e zezë dhe butonin e kuq (më lojë e sh-pifur!). Nuk kishim as 200 kanale televisive, asdolby surround, as dvd e as wireless po gjithsesikënaqeshim dhe bënim me të vërtet pallë. Nukkishim fiksimin e adoleshentëve të sotëm përveshjet firmato por ama kur bënim dashurizhveshur as që na shkonte né mend se moda ështëkaq e rendësishme.

Djemtë ishin gjithmonë si të fortë porkur dashuroheshin bëheshin më të urte e të ëmbëlse qengji. Kurse vajzat na torturonin duke I nd-jekur kudo, vetëm për një qëllim: ti propozonimpak dhe t'ju ofronim një kafe. Kemi patur liri,dështime, suksese dhe përgjegjsira…pak e ngapak edhe ne jemi rritur!

Ti je njëri prej nesh? Urime atëhere!Sot papritur u bëre i madh! Dërgoja bashkëm-moshatarve të tu këtë letër, te gjithë bashkë kë-naqemi më shumë.

Te (pa)humburit e�viteve�‘80


NGA BASHKIM METALIA

“Kam filluar të shkruaj në moshë të re,rreth gjashtë vjeçe.. duke i thururvargjet e çdo poezie me gjithë pasionindhe zemrën time”.Këto janë fjalët e poeteshës 12 vjeçareshqiptare, Marinela Reka ,nëparathënien e librit të dytë të saj mepoezi, me titull ”A Little Whisper”.Marinela e ka vërtetuar vetveten si njëtalent me perspektive dhe plot energji.Në vargjet e saj rrjedhë vazhdimësiae e një jete plot ëndrra , fëminore dhee një vashe të bukur.Ajo nuk loz me fjalët por bisedon meto; i ledhaton , i freskon, i ushqen, kën-don bashkë me to ...pastaj u jep formëduke i mbajtur së bashku si shoqe tëpandara.Poezitë e saj kanë udhëtuar nëpërshumë antologji dhe shtëpi botueskëtu në Angli .Për krijimtarinë e saj janë magjepsurshumë apasionantë të poezisë duke epërgëzuar dhe inkurajuar Marinelën."Poezia është një lloj i ndryshëm ngamuzika. Fjalët dhe vargjet krijojnëimazhe në mendjen tonë duke na izgjuar emocionet. Dhe poezia eMarinelës e bën këtë në mënyrë tëshkëlqyer.Ajo pushton dhe shpreh gjendjen sh-pirtërore, emocionet, ndjenjat rinore.Mund të jesh në refleksionet e saj nënjë pemë apo: "Looking out my win-dow" : apo duke plotësuar "I don'tknow who i am". "A Little Whisper" ka një gamë të gjerëndjenjash dhe gjendjesh shpirtëroreduke qenë në cdo kohë , stinë apo efshehur nën krevatet tona si një jetësekrete e një kafshëe shtëpiake. Si njëautor i vjetër romanesh ua rekomandojkëtë libër me poezi të gjithëve dhe përçdo moshë." Dr Paul C Doherty,B.A.,D.Phil (Oxon) F.R.S.A.

“The Guardian”, gazeta lokale eWaltham Forest e ka përshkruar poet-eshën shqiptare si ndjekëse në hapat eAnne Frank dhe Daisy Ashford.Poezitë e Marinelës janë një përzgjed-hje nga fëmijëria , familja dheshoqëria e saj.Ajo ka dëshirë të shkruaj ,këndoj,kërcej, aktroj, lexoj dhe modeloj.“Poezitë e mija tregojnë çdo gjë që judoni të dini për mua nga majatgishtërinjve deri tek flokët e mija tëgjata. Ato tregojnë sa e madhe dhe plotme dashuri janë familja ime, aventurate mija...”Rreth 150 poezitë të librit ” A LittleWhisper” janë një dedikim dhe një për-shkrim i frymëzuar “All about Me”dhe:Me Myself and I, My Family &Friends,My imagination & stuff, Limericks &Short Poems, Thoughtful & Funny

Poems.

Ky është libri i saj i dyti, me poezi, pasatij me titull “Unknown Child” (2005)dhe është botuar nga Shtëpia botueseRossendale

Menjëherë pas publikimit Marinelëne pyetëm për ecurinë e saj në krijimtaridhe librin e saj në veçanti.

Çfarë është poezia për Marinelën?

Marrinela. Poezia për mua është ditariim; rruga që ndjek unë duke mbajturshënime, vetëm se janë të shkruara nëpoezi.Mënyrat që shpreh ndjenjat e mija, siçe kam theksuar në njërën nga poezitë emija kjo botë ka shumë padrejtësi edheunë ndjehem krejt e pafuqishme që tandryshoj, por të paktën shkruaj,mundohem të shkruaj diçka :“The onlything i can do is write this”

Ku dhe si e gjen forcën për tëshkruar Marinela?

Marinela. Nuk më duhet shumë që tëkërkoj forca apo të shqetësohem për tëshkruar,unë shkruaj vetëm për qejf. Përmua nuk është sforcim që të shkruajpor argëtim.

Cila është poezia juaj më e mirë?

Marinela. Në fakt edhe mund të ketënëpër poezitë e mija që ndonjë prejtyre të jetë më e mirë se të tjerat.Por unë nuk mund të them se cila, edhekur i lexoj ato që kam shkruajtur në

moshën 6 vjeçare përsëri mua mëduken mjaft të mira dhe s’mund tëthem se poezitë që kam shkruar tanijanë më të mirat.

Sa poezi ke shkruar deri tani?

Marinela. S’i kam numëruar ....por atojanë të shumta.

Kush është shoku juaj më i ngushtë?

Marinela.Unë kam shumë shokë eshoqe por po ju tregoj tani se kushështë, shoqja më e ngushtë , që unë iatregoj krejt sekretet: “POEZIJA’. Kjoasnjëherë nuk më hidhërohet, në çdolloj situate më rri pranë .

Ku mendon se do të arrish me kri-jimtarinë tuaj.?

Marinela. Nuk mund të jap njëpërgjigje të saktë. Në rast se poezia dorri shoqe me mua edhe s’do më lërë as-njëherë, mundem edhe me arrit diçka,në rast se poezia do prish shoqërinë memua ose unë me poezinë, do i themi

faleminderit njëra-tjetrës. Përaq kohë sa kemi qëndruarbashke, kemi kaluar vërtetmirë,por shpresoj shumë që unëedhe poezia të mbetemi shoqetë ngushta.

A ka pasur ndonjëherë keqard-hje për ndonjë poezi që e këshkruar por s’të ka pëlqyer?

Marinela. Po edhe ka ndodhur.Ka plot raste që shkruaj shumëshpejt që të mos më humbas imagji-

nata që kam për diçka kështu që del njëpoezi jo e mirë, pastaj mundohem qeta rregulloj, nganjëherë nuk ështëshumë lehtë ,siç e kam theksuar edhenë poezinë "Between the line".

Sa libra deri tani ka botuar?

Marinela. Libra të mijë janë vetëm dypor poezitë e mija janë botuar në rreth10 antologji të ndryshme .

A ke menduar që edhe mund t'i pro-movosh librat tuaja?

Marinela. Sigurisht që kam menduar,

por në një të ardhme jo dhe të largët.

Ke pasur vështirësi në botimin e lib-rit?Marinela. Aspak fare. Shumë shtëpibotuese i kërkojnë poezitë e mija përt’i botuar nëpër antologji të ndryshme

Kush të ka ndihmuar më shumë nëkrijimtarinë tuaj?

Marinela. Me ndihmongjithë familja por Mami më ndihmonmë shumë, kujdeset që të më hum-basin poezitë kur i shkruaj (se ka rasteqë i shkruaj në copa letrash ) edhe siçe kam shkruajtur në njërën nga poezitëe mija për mamin (se për mamin kamshkruajtur shumë rreth 30 poezi)“Mum i know your going to be filledwith joyWhen i read this to you aloud"

"But hey! I would not know my talentexistsIf it wasn’t for you being so proud”.

E sigurisht motra ime Sonila me ndih-mon shumë se edhe ajo shkruan dheështë mikeshë e poezisë, dhe është id-hull për mua.Në fakt e gjithë familja dhe shoqëriaime ka qenë një mbështetje e fort.Ndaj dua që me këtë rast t’i përshën-des. Faleminderit dhe suksese të mëte-jshme!

SHOQJA MË E NGUSHTË QË UNËIA TREGOJ SEKRETET ; POEZIA

MARINELA REKAPËRSËRI NË FRONIN ESAJ TË KRIJIMTARISË



nëse vërtet dëshironi të pini njëkafe të qetë, nëse dëshironi njëambient të këndshëm dhe komodnëse kërkoni cilësi të lartë

shërbimi LUMI Ju mirëpret

Të gjitha kampionatete futbollit LIVE

Vetëm tek Bar Restorant Prizreni do të

gjeni kuzhinën e papërsëritshme

shqiptare, kuzhinën mesdhetare si dhe

atë të kombinuarën shqiptaro-turke.

Nga Prizreni nuk do të mbeteni asnjëherë

të zhgënjyer Ejani dhe binduni për këtë

Lumi ju mirepret

643 Seven Sisters Road London N15 5LE

Tel: 07782559849

2 minuta nga stacioni i trenitSeven Sisters

LUMI

OfertëAdresa

678 Seven Sisters Road

London N15 5LE

Tel: 07782559849

LUMIHAND

CAR WASHFrom

£3.9965-67Stamford Hill

London N16

NDËRRIM GOMASH TË REJA DHE TË VJETRAPREJ £9.99 LARJA E MAKINËS

SUAJ KUSHTON £3.99

Ju

ofrojmë

mikpritjen

shqiptare

Bar Restorant Prizreni

Ofertë

Mish,

sallatë

Oriz

£ 3.50


Transporti falas kudo që të jeni në Londër

E.U. FURNITURE LTD. Unit 2, The Cromwell Centre, 24-30 Minerva Road

London NW10 6HJ Tel: 0208 961 8765 Fax: 0208 965 9651E-Mail: [email protected]

Ne kemi gjithçka çfarë i duhet shtëpisë, zyrësapo lokalit tuaj; karrige, tavolina, dollapë,

krvate etj etj, të gjitha të cilësisë së shkëlqyer.Ju mund të zgjidhni sipas preferencës suaj.

www.eufurniture.co.uk


NGA DAUT DAUTI

Isaih Berlin është filozofi i cili më sëshumti ka kontribuar në vënien dhemirëmbajtjen e themeleve të liberal-izmit të shekullit XX. Në fillim tëshekullit të kaluar ai kishte studiuar ar-syen e dhunës që ushtrohej ndaj qyte-tarëve dhe kishte ardhur në përfundimse e njëjta dhunë duhet të përdoret ngatë shtypurit kundër shtypësve. Kjoishte arsyeja që Berlin e favorizoi Rev-olucionin e Tetorit. Mendimi i tij filloitë ndryshoj me kalimin e kohës dukevrojtuar se tashti klasa e re në Rusinëkomuniste, për të mbajtur pushtetin, popërdorte më shumë dhunë seborgjezia, klasa e mëparshme sun-duese. Dëshpërimi u bë edhe më imadh kur shtetet e Evropës Lindore,gjatë Luftës se Ftoftë, përcillnin shem-bullin sovjetik.

Nga këtu, Isaiah Berlin, fil-loi të themeloj konceptin e lirisë apo tëçlirimit, koncept ky që ngjyrosi mëshumë se gjysmën e botës në të kuqenga gjaku që derdhen popujt për t’uçliruar. Koncepti në esencë thoshte:Lejohet përdorimi i dhunës për t’uçliruar nga dhuna. Më tutje, përdorimii dhunës është i domosdoshëm edhepër të zgjeruar domenin e lirisë. Kykoncept u analizua dhe u përpunua ngashumë dijetarë në tërë rruzullin tokë-sor. Njeriu i fundit që u angazhua nëzbatimin e konceptit të lirisë dheçlirimit ishte Tony Blair. Në letrën qëTony Blair i kishte dërguar IsaiahBerlin-it, për të kërkuar disa sqarime,arsyeja, siç u pa më vonë, ishte ar-syetimi i intervenimit në shoqëritë evendeve të treta. Një intervenim i tillë,që krijoi edhe teorin ë e intervenimithumanitar, u reflektua së pari në rastine Kosovës.

Në mes kohës kur IsaiahBerlin kishte zhvilluar bazat e liberal-izmit e deri te Tony Blair, në botë uzhvilluan shumë revolucione dheluftëra çlirimtare. Teoria e Berlinit, qëzanafillën e kishte në RevolucioninBorgjez Francez, u mor në përkrahjedhe u zhvillua nga mendimtarë dheekzekutues të kësaj ideje.

Në vitet e ’50-ta, zhvillimi iidesë së liberalizmit dhe i çlirimit, ngaLondra kaloi në Paris. Laboratori i kë-tyre ideve udhëhiqej nga Jean PaulSartre, rreth të cilit silleshin një varg joi vogël i studiuesve dhe hulumtuesvenga të katër anët e botës. Frantz Fanondhe Ali Sheriati ishin më të njohurit.Nga ideologjia ekzistencialiste e JeanPaul Sartre-it, Franz Fanon argumentoise “përdorimi i dhunës (terrorit) ështëarmë e tmerrshme, por të shtypurit nukkanë armë tjetër”. Prandaj, përdorimi idhunës nuk është vetëm mënyrë për tëarritur qëllimin, por është edhe shpre-hje e lirisë për t’u çliruar nga fuqitëokupuese të huaja. Kjo ishte baza mbitë cilat u ndërtua e drejta për t’u çliruarnga kolonializmi të cilën e përdorënkryesisht shtetet afrikane. Pikëpamjete Fanonit janë përdorur për skenar nëfilmin “Beteja për Algjerin”. Ky filmlegjendar është cilësuar si doracak përorganizim të luftës guerile urbane.

Derisa këto ide në Afrikëshërbyen si bazë mbi të cilën u ndërtualufta kundër kolonializmit, nëAmerikën Latine shërbyen për luftëkundër regjimeve totalitare. Këtoluftëra nxorën Che Guevara-n, si sim-

bol të lirisë të këtij kontinenti, person-aliteti i të cilit mori përmasa mitike.

Ali Sheriati është mendim-tari të cilin Sartre e cilësonte si mendjebrilante dhe e mbante afër mendjes dhezemrës. Sheriati, i cili ndryshe njihetedhe si babai i revolucioni Iranian,kishte studiuar në Paris dhe i kishtepërkthyer shumicën e veprave tëSartre-it në persisht, në gjuhën e tijamtare. Sartre dhe Sheriati pajtoheshinqë Kurani ofron strukturë tëshkëlqyeshme mbi të cilën mund tëngritët lufta kundër shtypjes dhepadrejtësive sociale. Pastaj u për-punuan detajet tjera të nevojshme përfillimin e revolucionit Iranian. Aty, nëParis, u gjet edhe Homeini, njeriu i ciliishte i gatshëm të udhëhiqte revolu-cionin nën programin e hartuar mëherët. Pjesa tjetër e tregimit na është enjohur.

Nga çerdhja e ekzistencial-izmit ka dalë edhe Paul Pot-i, i cili ngaParisi shkoi në vendin e tij, në Kam-boxhë, për të krijuar fushatë e vdekjes.Thënë në mënyrë ironike, Paul Pot-i ekishte tepruar së besuari dhe së vepru-ari në krijimin e shoqërisë pa klasa.

Dy konceptet e lirisë

Në filozofinë e të drejtave tënjeriut, filozofët dhe shkencëtarët poli-tik kanë bërë dallimin në mes të drej-tave pozitive dhe atyre negative. Sipaskësaj ndarje, e drejta pozitive ndajnjeriut imponon detyrim moral për tëbërë diçka për dikë tjetër. E drejta neg-ative i obligon të tjerët që të mos përz-ihen në tentimet e dikujt për të bërëdiçka që shkon në favor të lirisë.

Sa i përket lirisë, Isaiah

Berlin ndërtoi “dy konceptet e lirisë”(liria pozitive dhe ajo negative). Liriapozitive nënkupton ekzistimin e ka-

pacitetit që nevojitet për të qenë nëkontroll të fatit për të tanishmen dhe tëardhmen. Për të kuptuar lirinë nega-tive, Berlin, thotë se varet ngapërgjegjëja që duhet parashtruar nëkëtë pyetje: “ Cila është fusha, në tëcilën personi apo grupi i personave, qëduhet të jetë i lirë, për të bërë diçka pau përzier të tjerët?”

Më 1997, disa javë pas ard-hjes në pushtet, Tony Blair, i kishteshkruar letër Isaiah Berlin-it, për tëkërkuar disa sqarime në lidhje me kon-ceptet për lirinë. Tony Blair,shkruan:“Pa marrë parasysh sh-pronësimin nga liritë që ua ka im-ponuar njerëzve modeli sovjetik, lirianegative ka qenë ajo që ka motivuargjenerata të njerëzve ... Në një inter-vistë, ju duket se thoni që socializmitradicional nuk ekziston më, prandajmë nuk ekziston e Majta. Por, e Majtaka ekzistuar gjatë 200 viteve të funditdhe ka qenë e bazuar në sistem të vler-ave para kohës së modelit sovjetik dheqë jeton pas këtij modeli. Siç thoni ju,origjina e së Majtës qëndron në opozitëndaj autoritetit arbitrar, jotolerancësdhe hierarkisë”.

Më tutje, Tony Blair shkruanpër mundësitë dhe nevojën që ekzistonpër të ndihmuar shoqëritë të cilat vetënuk janë në gjendje të fitojnë apo zg-jerojnë liritë sikur edhe ato që kanënevojë të çlirohen nga okupimet ehuaja dhe nga dhuna arbitrare. Në lid-hje me këtë çështje, ai shkruan:“ Këto vlera mbesin të fuqishme sigjithmonë, por më nuk e kanë mjetin egatshëm për t’i quar përpara. Mua, kjomë duket së është sfida e sotme.Ekonomia politike është transformuargjatë 25 viteve të fundit, dhe këtu ështëmomenti kur duhet të bëhet një punë emadhe. Por, mbetet të ndërmerren

veprime, gjithashtu, për të zhvilluarfuqi politike dhe për të ndërtuarshoqëri egalitare”.

Tony Blair nuk e mori kurrëpërgjigjen e kësaj letre. Isaiah Berlinvdiq pak ditë pas pranimit të letrës, dheduke qenë në shtratin e vdekjes nuk qenë gjendje të përgjigjej.

Sidoqoftë, Tony Blair evazhdoi implementimin e kësaj ideje.Intervenimi në Kosovë ka qenë in-spirim i Tony Blair-it që lindi mbi këtobaza. Një intervenim i tillë është cilë-suar si i suksesshëm nga shumica e in-telektualëve të botës. Por, nuk janëpajtuar të gjithë me te. Në Britani tëMadhe e djathta dhe e majta ekstremeedhe sot shprehen kundër intervenimitnë Kosovë. Duke i shfrytëzuarvështirësitë që dolën pas intervenimitushtarak në Afganistan dhe në Irak,këto rryma politike e filozofike kanëshfrytëzuar rastin që edhe interveniminnë Kosovë ta etiketojnë si dështim. Nënjë konferencë shkencore që u mbajtsë voni në Chatham House për këtëtemë, ish ministri konservativ britanikMalcolm Rifkind dhe akademikuMark Almond (që të dy djathist) e cilë-suan intervenimin në Kosovë si e keqjamë e madhe që i ka ndodhur Ballkanit,i cili veprim, kinse erdhi si pasojë eidesë politike bleriane.

Është fat i mirë që shumicae akademikëve dhe politikanëve bri-tanik rastin e Kosovës e kualifikojnë sisukses të veçantë të intervenimit hu-manitar, që duke realizuar iniciativëne Tony Blair-it, solli në një fazë të re,më të lartë, konceptin e dy lirive dhe tëdrejtën e popujve për t’u çliruar meforcat e veta, por edhe me ndihmë ngajashtë nëse paraqitet nevoja.

Dy liritë dhe zhvillimi itë drejtës së çlirimit:

Nga Isaih Berlin deri te Tony Blair

Është fat i mirë qëshumica e

akademikëve dhepolitikanëve

britanik rastin eKosovës e

kualifikojnë si sukses të veçantë të

intervenimit hu-manitar, që duke re-alizuar iniciativën eTony Blair-it, sollinë një fazë të re,më të lartë, kon-ceptin e dy lirivedhe të drejtën epopujve për t’u

çliruar me forcat eveta, por edhe mendihmë nga jashtë

nëse paraqitetnevoja.


NGA YLLI PERMETI

Nderkohe, kemi sot nocioninshtet, ne te cilin bejne pjese(pavarsisht tendences homog-

jene) substrate te ndryshme kulturale,gjuhesore, rracore, varietete kulta-cionesh te larmishem dhe qe vete shtetisi ‘Fuqi Supreme’ mundohet t’i njejte-soi ne nje te tere. Menyra me e miredhe me e favorshme per t’u ‘rrafshuar’gjithcka, eshte ligji. Ligji, pervec ‘kon-sensusit shoqeror’ apo ‘rregullatorit so-cial’ kryen edhe nje funksion tjeter icili nenkupton: ‘Sheshimin’ e te drej-tave te qytetareve dhe keshtu ai zhdukc’do lloj pengese qe mund te shfaqetne aplikimin e tij, ne lokalitete tevogla. Keshtu, ne korrelacion meshtetin, lind pushteti legjitim i cili kaper kauze, vendosjen e demokracise.Por c’n’a meson deri me sot nocionishtet apo ‘republikat kostitucionale’ne200 vjecarin e fundit; me zanafillAmeriken? A ka shtypje te te drejtavete qytetareve rreth nesh? Natyrisht qeka. Dhe shtypja fillon te kalbja e famil-jes, individualitetit, dinjitetit,trashegimise kulturale, diskriminimitrracial, kalbjes se institucioneve so-ciale, shtypja e sovranitetit te shteteveartificial, nxitja e luftes midis hogje-moneve kundrejte nenrendeve/plebese,supremacise ⎯e cila konsiderohet si evetmja rruge e shfrytezimit teburimeve natyrale dhe se fundi,shkaterrimi total i globit. Ky shkater-rim, vertetohet sot me shume se kurre.Ate e shohim shume qarte edhe neshoqerite me te shtrenguara ligjerisht,ate e thone edhe shifrate alarmante tegazetave qokare sic jane ato Independ-ent, New York Times, Le Monde, tecilat vazhdojne dhe kryejne detyren eantipushtetit (ate qe [o]pozitatlegjitime nuk arrijne te verejne), natyr-isht, ne baze te mundesive qe pushtetetdogmatike lejojne apo subjektivitetituniversal qe ato percojne.

Por le t’u kthehemi edhe nje here,ithtareve te Aristotelit dhe te Platonit,dhe pak me tutje do te ekzaminojme(sic edhe kushtezohet) ⎯disbalancenshoqerore qe shtrihet ne cdo cep tebotes, ne Amerike apo ne Perendim, neAzi apo Afrike apo ne Ameriken La-tine, dhe pak me tutje do te shohimefektet e kesaj disbalance. Kjo disbal-ance, mbart tensione esenciale dhe tevazhdueshme. Pra jane tensione, midis‘konsesusit social’ dhe ‘konfliktit so-cial‘. Dy substrakte qe perndjekinnjeri-tjetrin dhe dyzojne pushtetet. Perme teper, keta pushtete kthehen dog-matike dhe transgresive, sa here qedeftohet ‘Fuqia Segregacioniste’ e tyre.Ne kete menyre, segregacioni shihetqarte se eshte: adultaritet irracionalis-tik, i cili luhatet midis padrejtesise dheimoralitetit pushtetar. Ketij imoraliteti,Platon i kundervihesh me gjithe forcedhe kembngulte ne maksimen ak-siomatike te tij:‘logon didonai’ e cilado te thote: Te japesh arsyen per aktetose qendrimet qe kryen. Dhe pavar-sisht faktit qe kane kaluar me shume se2000 vjete nga periudha e tij, te gjithemendimtaret e ketyre mijevjecareve tefundit kane qene relative ne qasjet etyre sociale. Kjo per vete faktin, qe tegjitha keto mendesi, deri me sot, flasinper ‘relativizem social’ dhe sedemokracia qe ushtrohet nga lart-poshteshte me e mira qe kemi. Ende, harro-het peshimi i Fuqise/Pushtetit ne

‘peshoren e ekzaminimit’ te institu-cioneve perkatese, sic jane ato gjyqe-sore dhe qe per norme keto peshore,kane vendosjen e c’do subjekti perparatyre dhe peshimin e pushtetit ne gra-mature. Ku [5]Kastoriadis, i per-shkruan ⎯si institucione utopike.Behet fjale per, organizma qe duhet tekryejne rolin e anti-pushtetit, dhe nekete menyre, subjektet te mos abuzo-jne ne fuqine konstitucionale te tyre e

cila u legjitimohet. Ne kete menyre,nje pyetje tjeter duhet te n’a vij nder-mend: a ka rracionalitetetfuqia/pushteti? Dhe ne vazhdim, amund t’a shohim veten tone si njeaktor te posedimit te pushtetit; si do tevepronim nese nje dite do te kishim

pushtet dhe do te gjendeshim ne njekontekst te tille? Ne keto pyetjedomethenese, n’a ndihmojne veprat efilozofeve te shekullit te XX FrancezitMichel Foucault i cili per replikueszgjodhi (jo pa qellim) filozofin Gjer-man Jürgen Habermas.

Mjerisht, ende shihet qarte, se pushtetikerkon pushtet qe te kufizohet, dhe nekete kuptim lind nevoja e krijimit te

ligjit, i cili prezumon: Qe te gjithe paratij, jane subjekte dhe duhet te kalojnene procesin e peshores, sado tau-tologjik ne shikim te pare qe mund teduket ky perkufizim. Pra ky prezumimligjor, nga Habermas shihet si pre-rekuizite Universale , rracionalitet ko-

munikativ dhe pavaresi-kontekstualendersa Foucault vaterzohet ne Demos,qe me fjale te tjera do te thote: Varesikontekstuale dhe analiza strategjikelokale duke u bazuar te ‘lufta kunderfuqise/pushtetit‘ e cila sendertohet nenivel bashkiak. E thene me fjale tetjera: Habermas drejte nje ‘Epis-timizmi Universal’ ndersa Foucaultdrejte nje ‘Fronesizmi Bashkiak’. Perme teper, ata bien ne ujdi per irra-

cionalizmin pushtetar dhe keqper-dorimin e ofiqit ne te gjitha kohrat ehistorise njerezore. Por ata ndryshojnene faktin qe, fuqia pushtetare, qe tevihet nenkontroll duhet te trajtohet per-mes universalizmit politike ⎯(Habar-mas) dhe atij bashkiak ⎯(Foucault).

Pra dy qendrime totalisht te kunderta.Dhe keshtu, perpjekjet e Habermasvis-à-vis me perpjeket e Foucault, janeper nje moralitet universal, dhe rrjed-himsht, ai pershkruhet utopik.

Ne nje veshtrim korolativ apo deliber-ativ, qendrim te tille «utopik», kaadoptuar Amerika. Te pakten duke fil-luar nga mezi i vitit 1970 ne formen etregut neoliberal, i cili ka per normeuniversalizmin ekonomik. Duke rraf-shuar ne kete menyre, gjuhet; familjen,partikularizmin kultural, grupet gjinoredhe duke shkaterruar vatren qe veteshoqerite kane krijuar prej shekujsh, nesaj evolimit fisnor, e cila eshte familja.Menjehere duhet te kujtojme se,ekonomia dhe tregu nuk kane asnje lid-hje me vlerat substanciale sic janefamilja dhe shoqeria. Rrjedhimisht,shteti modern neoliberal (qe nga fillimii viteve 1970), nuk eshte ne asnje de-duksion kundrues mbrojtes apo kul-tivues i ketyre vlerave. Keshtu, shtetika marr formen e krahazimit dialek-tik/afektik ndershteteror dhe rrjedhene krahazimit dialektik neoliberal. Dhemeqense ekonomia vete, eshte domi-nante ne te gjitha fushat e shoqerise,ajo shfaq edhe pushtetin, ku Foucaultthote se: ‘duke kuptuar «pushtetin» sesi funksionon (i cili eshte prerekuizitei aktit) atehere ne mund te kuptojme qevete akti eshte ushtrim i forces‘.Keshtu, pa asnje medyshje, mund teshtojme: Sa here qe ne, me voten tone,zgjedhim nje perfaqsues tonin ne par-lament, automatikisht ate e kemiveshur me pushtet. Menjehere duhet tebejme pyetjen: Sa mundesi ka kjoporte-parole qe te gjeneroi interestat emija te ngushta familjare aposhoqerore? Ne te vertete, kete pyetjeduhet t’ia bejme vetes ndryshe, sic uparashtrua me larte, dmth: Si do t’a tra-jtoja une kete pushtet nese isha ne vendte personit ne fjale? Nese i japimpergjigje kesaj pyetjeje, atehere, dimeedhe rezultatet e personit te veshur mepushtet.

Keshtu, lind nevoja e anti-pushtetit.Por kush mund t’a kryej kete anti-pushtet, ne shoqerite e sotme. Mosndoshta qytetaret apo gazetaret, te ciletpershkruhen si kemba e katert e kalitpushtetar. Sa mundesi kane keto gru-pacione ontologjike, per te krijuar anti-pushtet represiv? A i lejon njohuriaepistimologjike keto grupe shoqeroreqe te barazpeshojne pushtetin dhe nekete menye ai te prodhoj rracionalitet?A ekziston nje detante e tille ne ndonjevend te botes? Kurrsesi jo!Por tradi-cionalisht, rolin e detantes ne shoqeritedemokratike e kryente opozita, e cilame rradhe, kompromentohesh mepoziten. Dhe ne kete menye, impasi so-cial eshte i vazhdueshem. Kjo ndodh,sepse mungon nje disipline politike qete buroj nga vete familja. Disiplinat esotme politike, mbeshteten vetem nenje shtylle, dhe ajo eshte ekonomia. Tegjitha vlerat e tjera s’ekzistojne.

Pushteti, kauza e tijdhe rracionaliteti

“Te pakten duke filluar nga mezi i vitit 1970 ne formen etregut neoliberal, i cili ka per norme universalizmin ekonomik.

Duke rrafshuar ne kete menyre, gjuhet; familjen, partikular-izmin kultural, grupet gjinore dhe duke shkaterruar vatren qevete shoqerite kane krijuar prej shekujsh, ne saj evolimit fis-

nor, e cila eshte familja. Menjehere duhet te kujtojme se,ekonomia dhe tregu nuk kane asnje lidhje me vlerat substan-

ciale sic jane familja dhe shoqeria. Rrjedhimisht, shteti modernneoliberal (qe nga fillimi i viteve 1970), nuk eshte ne asnje de-

duksion kundrues mbrojtes apo kultivues i ketyre vlerave.Keshtu, shteti ka marr formen e krahazimit dialektik/afektikndershteteror dhe rrjedhen e krahazimit dialektik neoliberal”


NiCKS MOTORS Per te gjitha

problemet e

automjetit tuaj

drejtohuni tek ne

*AutoRepairs*Service*Spares

315/332 Cann Hall Rd London

E11 3NN

Tel:07940770150 / 07956368267

MISS SHQIPTARJA MB

2008

ALBA-MEDIA UK dhe MISS ALBANIANS

UK Ltd filluan regjistrimet për spektaklin e

vitit 2008.

Ftohen të gjitha vajzat shqiptare që jetojnë

në Mbretërinë e Bashkuar dhe Irlande t’i

bashkohen listës për përzgjedhjen e

princeshës shqiptare në UK.

ALBA-MEDIA UK garanton pjesëmarrjen në

evenimentet më të bukura në Shqipëri dhe

në botë.

Gjithashtu për të gjitha vajzat pjesëmarrëse

do japim çmime dhe dhurata fantastike të

cilat i mundëson vetëm ALBA-MEDIA UK

Për më shumë informacione kontaktoni me koordinatoren

ARJOLA CENI në tel. 07843619372

ose [email protected], www.missshqiptarja.org.uk

www.albamedia-uk.com

NGA KASTRIOT BERBERI LLB

Çdo komunitet në Britani të Madhe qëndronmbi ‘themele’. Është bekim nga zoti kur këtotë fundit ndërtohen mbi dijen dhe zhvillimine kohës. Siç po vihet re dita ditës, në raste tënjëpasnjëshme, edhe komuniteti shqiptare nëMbretërinë e Bashkuar po ndërtohet mbithemele të forta; atë dijes e zhvillimit. Ështëkënaqësi e nder të krahasosh me një ‘gurthemeli’ të komunitetit tonë, Shqiptaro-Bri-taniken, zonjushën e nderuar Laura Plaku.

Zonjusha Laura s’ka lindur në Bri-tani të Madhe, por në trevat shqiptare në 30Prill 1990. Në moshën 8 vjeçare, saktësishtnë Shtator 1998, ajo arriti në Mbretërinë eBashkuar së bashku me familjen e saj. Rruga e Laurës se vogël 8 vjeçare, ngavendlindja e saj e bukur deri në Britani tëMadhe nuk ka qenë aspak e lehtë. Porpërkundrazi, si shumë e shumë mërgimtarë shqip-tarë, ajo dhe familja e saj kanë kaluar vështirësitë përjetuara e imagjinuara vetëm nga ne shqip-tarët. Nuk është e këndshme dhe e nevojshme qëvështirësitë të shprushen në këtë artikull, por le tëpërmenden vetëm në mënyrë tangente për të nx-jerr në pah, se udhëtimi tepër i vështirë, ka qenëfrymëzues për Lauren që të jetë e suksesshme nëshkollë, familje, shoqëri e gjetkë.

Laura nuk është një vajzë e asimiluar.Tek ajo ka ndodhur e kundërta; integrimin nëjetën shoqërore Britanike e ka të gërshetuarpërkryeshëm me identitetin dhe kulturën e sajshqiptare. Ajo flet dhe shkruan shkëlqyeshëmgjuhën e bukur e të dlirë, atë të shqipes. Ajo jetonnë një familje ku mbizotërojnë kultura e traditat ebukura shqiptare. Edhe pushimet, ajo ka dëshirë tikalojë vetëm në vendin e shqiponjave dhe nëasnjë vënd tjetër. Ajo ndjehet krenare që është njëetnik shqiptare. Në shoqërinë britanike shkolloredhe jashtë saj, ajo është e mirëpritur dhe e respek-tuar nga të gjithë. Fakti që ajo ka kontribuar vull-netarisht në aktivitete bamirëse të ‘Oxfam’, tregonqarte se ajo ka një zemër të madhe dhe se ështënjë ‘Nënë Terezë e vogël’.

Nga viti 1998 deri në 2001, ajo kreushkollën fillore “The Mulberry Primary School”në Londër. Megjithëse, Laura as nuk fliste e asnuk shkruante gjuhën angleze, ajo me ndihmën evullnetit, punës dhe zgjuarsisë së saj natyrore, ar-riti të përfundoj mësimet fillore me sukses.

Më pas, ajo vazhdoj studimet e ‘GCSE-ve’ pranë shkollës “Northumberland Park Com-munity School” po në Londër. Studimet në këtëshkollë filluan nga 2001-shi deri në 2006-ën.Laura përfundoj GCSE-të e saj me rezultateshumë të mira. Ajo është vlerësuar dhe me njëkupë si nxënëse e dalluar në këtë shkollë. Kupa iështë dorëzuar nga vetë drejtori i shkollës. Fo-tografia e ceremonie së marrjes së kësaj kupe,bashkangjitur këtij shkrimi, flet vetë për këtë rast.

Duhet të përfundosh GCSE-të merezultate shumë të mira që të pranohesh sinxënëse në ‘A’-levels, ‘Sith Form Education’.

Dhe pikërisht kështu ndodhi, për shkak se Laurapërfundoj GCSE-të me rezultate shumë të mira,asaj ju ofrua një vend si nxënëse për të vazhduarstudimet pranë ‘Southgate School’ në Londër. Ajofilloj këto studime në 2006-ën dhe i përfundoj në2008-ën.

Por me duket Laurën po e ndiqte ‘fati’.Jo, nuk mund të quhet fat, por si rezultat i punëssë saj të palodhshme ajo përfundoj edhe studimetpër ‘A-Levels’ me rezultate shumë të mira. Sirrjedhoje, asaj përsëri ju bë oferta për bursestudimi nga disa Universitete në Angli, për të nd-jekur studimet universitare. Laura pasi vlerësoj tëgjitha ftesat e marra, ka zgjedhur që sudimet uni-versitare ti kryejë në ‘Kings College’ në Londër.Ajo do të studioi në degën e “Biomedicine sci-ences”. Mësuasja e saj e Bilogjise në ‘A’ levels, nëbashkërendim me drejtorinë e kësaj shkolle,propozuan emrin e Laurës në drejtorinë e ‘KingsCollege’ për mundësinë e ofrimit të një burse përarsye të talentit të saj në fushën e biologjisë. Ajoshprehet; Laura është një studente e shkëlqyer nëlëndën e Biologjisë. Ajo do të jetë shumë e suk-sesshme në këtë fushë.

Gjithashtu, në komentet e tyre në ‘Na-tional Record Achivement’, edhe mësueset ePsikologjise, Letërsisë angleze dhe Kimisë shpre-hen me konsiderate tepër të lartë për sjelljenshembullore, suksesin dhe talentin e Laurës.

Laura nuk është në dijeni që shkruhetky artikull për të. Këmbëngulja e redaksisë sonëbindi dy prindërit e saj të palodhur, mamanëShqiponjën dhe babain Rasimin që të na jipninleje dhe disa informacione për arritjet e Laurës.Ajo e meriton një surprizë të tillë sado të vogëlpër natyrën e saj tepër modeste.

Së fundi, komuniteti ynë i lutet zotit qërasti i Laurës, si dhe rastet e tjera të kësaj natyre,të jenë shembuj model e frymëzimi për të gjithëfëmijët tanë. Një gjë e tillë do të bënte shumë tëmundur që në të ardhmen, Laura dhe shqiptarët etjerë të suksesshëm si ajo, të takoheshin me njëri-tjetrin në nivelet më të larta profesionale dhe

drejtuese të shoqërisë e shtetit Bri-tanik, pse jo dhe si deputetë në ‘Houseof Parliament’. Praktika e komu-niteteve të tjera ka treguar se një gjë etillë është e mundur në një vend tëbekuar si Britania, ku liritë dhe te drej-tat e etniciteteve mbrohen ligjërishtme fanatizëm.

Duke i uruar Laurës fat esuksese të mëtejshme, falënderoj dhedrejtorin e gazetës ‘The Albanian’, përbërjen të mundur publikimin e këtij ar-tikulli, me anë të krijimit të rubrikëstepër edukative e frymëzuese; atë të‘Ambasador’ në këtë gazetë.

Sukses


Nga Elda Memiaj

Populli shqiptar ndër vite ka pasurnjë influencë fetare, qoftë mus-limane apo të krishterë, e cila ka

ndikuar jo pak në formimin e karakteritapo mënyrën e jetesës së tyre. Që nëshekullin e parë pas Krishtit, ka pasurevidenca të besimit të Krishterë nëShqipëri, të përhapur atje nga vetëapostujt e Krishterë. Më pas, me ard-hjen e Perandorisë Osmane, shumëshqiptarë apo arbër si quheshin në atëkohë, për shkak të politikës sundueseOtomane, morën fenë Muslimane.Megjithatë gjithmonë tek populli ynëka ekzistuar një harmoni midis feveapo më mirë të themi besimtarëve, tëcilën nuk e gjen shpesh ndër popujt etjerë. Kjo mbase sepse në radhë të parëkemi vlerësuar traditat tona si kombdhe patriotizmin. Kemi qenë gjith-monë një popull liridashës që nuk kapasur preferenca pushtuese apo uzur-patore. Ndërhyrja e shteteve të tjerandër shekuj për të na zaptuar kandikuar tek ne më shumë për të nabashkuar sesa për të na ndarë. Nëkohën e komunizmit, besimi fetar undalua dhe kjo mbase është një nga ar-syet të cilat ndikuan tek popullsiashqiptare. Roli i fesë u zbeh i ushqyernga politika komuniste mosbesuesedhe shumica e popullsisë nuk i jeptemë rëndësinë e duhur fesë. U rrit njëbrez i ri i cili nuk ushqehej me ndjenjatë forta fetare apo ide teologjike.

Shqiptarët e Britanisë ipërkasin besimeve të ndryshme fetare.Megjithatë këtë si në Shqipëri ka njëharmoni ,ku roli i fesë zakonisht nukka pasoja vendimtare në veprimet etyre. Ka popuj të tjerë te cilët feja indalon te integrohen me njerëz ngabesime të tjera si psh, i ndalon të mar-tohen apo në raste të veçanta krijojnënjë jetë sociale me persona të feve tëtjera. Kjo nuk para ndodh tek ne shqip-tarët. Shumë familje shqiptare janë tëformuara nga një baba i krishterë dhenjë mama myslimane apo anasjelltas. Megjithatë influenca të ndryshme e

kanë forcuar rolin e fesë tek ne. Meardhjen në MB dhe me shoqërimin menjerëz të një feje të caktuar, roli i fesënë individë të veçantë është përforcuar.Ka mjaft të rinj shqiptarë sidomos, tëcilët shoqërohen me persona me pre-jardhje arabike apo myslimane. Shumëprej tyre kanë konvertuar në këtë feapo kanë filluar ta ndjekin me rig-orozitet këtë fe dhe të ndryshojnëmënyrën sesi sillen.

Armiri nga një qytet verior iShqipërisë ishte i krishterë përpara setë vinte në MB para rreth 9 vitesh. Pasipunoi ne një restorant me shumicën estafit me prejardhje Algjeriane dheTunisiane, ai filloi te shoqërohej sh-pesh me ta edhe pas orarit të punës. Emë pas vendosi të marrë fenë mysli-mane e tani siç pohon për gazetën tonëe ndjek atë me rigorozitet dhe kryen tëgjitha praktikat e saj. Ai na thotë se nëfillim e mori këtë fe për tu ndierë ipranuar diku e për tu bërë pjesë ediçkaje pasi i mungonte familja e tij nëatdhe. Këta njerëz iu gjendën pranëdhe e ndihmuan në raste nevoje. Portani ai është mjaft i dedikuar mbaskësaj feje.

Një histori si kjo apo edheshumë të tjera të përngjashme nxjerrinnë pah një dukuri që ka qenë e përha-pur deri diku me shqiptarët. Influencae fesë ka marrë një trajtë tjetër për tandër vite. Ka qenë shpesh një mjet përtë krijuar tek ata një koracë ndihme në

raste nevoje. Probleme sociale si var-fëria apo mungesa e një ndihme ngaqeveria apo shoqëria i kanë shtyrë tëndërmarrin hapa të tilla me fenë. Rastepër tu përmendur janë psh ndryshimiapo ndjekja më rigoroze e fesë në fil-limet e demokracisë tek disa individë,të shtyrë nga misionarët e huaj të cilëtpremtonin ndihma financiare, ushqi-more apo edhe udhëtime jashtë shtetitnë disa raste.

Endri nga Tirana kishteprindër myslimanë por duke u

shoqëruar me disa misionarë protes-tantë të ardhur nga Anglia, ndryshoifenë e tij dhe erdhi të kryente studimete larta në Britani për teologji kristiane.Ai vazhdon të jetë i dedikuar mbaskësaj feje dhe punon si Pastor nëShqipëri ku predikon dhe kërkon tëkonvertojë shqiptarë në të gjithëShqipërinë. Por ka dhe raste në MBkur familje të ndryshme qoftë edhemyslimane kanë filluar të frekuentojnëkishat, për tu siguruar fëmijëve të tyrenjë vend në shkollat fillore që menax-

hohen prej tyre. Kjo për shkak të rep-utacionit të mirë që kanë këto shkolla. Megjithatë ja vlen të përmendet se fat-mirësisht në Britaninë e madhe nuk kapasur një politikë fetare apo sociale qëi ka forcuar shqiptarët të ndryshojnëfenë e tyre por ka qenë kryesisht njëvendim i ndërmarrë nga ata vetë përarsye të ndryshme. Fatkeqësisht s kandodhur e njëjta gjë në vende të tjerasi Greqia ku politika demoralizuesekundrejt emigrantëve si dhe nevoja përtë mbijetuar ka detyruar mjaft prej tyre

të ndryshojnë fenë e tyre duke upagëzuar apo ndryshuar emrat. Përgjithësisht, fakti që feja ndiqetmë me rigorozitet këtu dhe en-titeti social i Britanisë si një shtetme pakica fetare të ndryshme tëcilat ndjekin me devotshmëri fetëe tyre, ka ndikuar edhe tek komu-niteti shqiptar shpesh për të për-forcuar bindjet e tyre fetare.Megjithatë ne nuk kemi qenëkurrë një popull tërësisht i dhënëpas besimit fetar. Sigurisht i kemindjekur rregullat e ritet fetare, porme së tepërmi për të qenë pjesë enjë grupi shoqëror apo social dhepër arsye të ndryshme përfitueseapo mbijetuese. Sigurisht ka paturmjaft nga ne që tek feja kanë gje-tur arsyen e vetme bindëse për tëcilën ekzistojmë, por nëpërgjithësi feja tek shqiptarët kaluajtur rol dytësor si komb dhe ska patur asnjëherë premisa fonda-mentaliste si në disa vende tëtjera. Megjithë jetesën në MB ne

shqiptarët nuk kemi pasur ndryshimerrënjësore në besimin fetar. Është mjafti kënaqshëm fakti se feja dhe doktrinafetare nuk kanë pasur ndonjë influencëtë madhe problematike si tek pakica tëtjera kombëtare në MB në marrëd-hëniet dhe mbarëvajtjen e komunitetitnë përgjithësi.

Shpresojmë për prosperitetine komunitetit tonë se shprehja " Feja eshqiptarit është shqiptaria" të jetë sotmë e vërtetë se kurrë.

Feja e shqiptarit

është shqiptariaCili ka qenëroli i fesë tekpopulli ynëndër vite?

Ndryshimet në besimet fetare

tek shqiptarët e Britanisë.

Roli i ambien-tit rrethues

dhe influencae tij tek

besimi fetar i shqiptarëve

të MB

VËZHGIM


New SWS GarageMechanical

Services

General ServicingEngine repairsBraking Systems, Clutches, Exhaust Electronics, Electrical,Welding Tyres Fitted & Wheels Balanceda

Ofrojme sherbime te garantuara

Çmime konkuruese

Per cdo problem te makines suaj

mund te kontaktoni ne cdo kohe

apo te vini tek servisi yne.

Oferte speciale per shqiptaret

Kenaqesia juaj eshte detyra jone

348 Hermitage RoadLondon N15 5BRTel:0208809 2221 Fax: 0208809 9111

Mobile: 07976 716 175

Car wash&

NGA NASER PAJAZITI

Në shtatorin e vitit 2006 Ali Ah-meti në kabinetin e tij dukehedhur cigare në stilin e bur-

rave pranë meje dhe dy kolegëve tëZërit të Amerikës, po shfaqte një rre-belizëm me fjalët se nuk do të lejojë qënjë çun i vogël në politikë pra dukealuduar në Nikolla Gruevskin tënëpërkëmbë vullnetin e shqiptarëve.Por dy vjet më pas, njeriu që thirreshteshpeshëherë në rolin e “babës” tekelektorati shqiptar dhe “çuni i vogël”si protagonist ironizues tashmë janëbërë bashkë duke ndarë përgjegjësitëpër të bashkëqeverisur me vendin.

Ali Ahmeti dhe NikollaGruevski shtrënguan duart, thyentabutë dhe mërinë që kishin krijuarmes tyre gjatë dhjetëvjeçarit të fundit.Bashkimi i tyre për të qeverisur për-faqëson dy ekstremizma, “UÇK-istët”dhe “Vojvodat”, revolucionarët maqe-donas të VMRO-së historike. Të dyjaformacionet që ndërthuren me himniz-ime lufte dhe historiko-kombëtarekundër njëri tjetërit tashmë koburet ikanë vënë në tavolinën e dialogut menjë marrëveshje “de facto” për koali-cionim dhe bashkëqeverisje. Nëkuadrin e këtij celebrimi të ekstemiz-mave do të pasojnë shumë pyetje dhesurpriza për dy liderët e partive të koa-licionit për të ardhmen e tyre si partnerqeveritar. Janë disa elemente dhe sfidaqë mund të etablojnë ndërkomu-nikimin dhe bashkëveprimin midis Ah-metit dhe Gruevskit për katër vjet, pormund të ndodhë edhe ana tjetër qërezulton me një shpartallim të koali-cionit të tyre. Ka shumë teza që mundtë nxirren si konkluzione në këtë re-

alitet të ri politik in-stitucional në Maqe-doni, ndërsa kyrealitet është tejetsimptomatik sa ipërket linkut të kë-tyre dy protago-nistëve politik qënga shpërndarja eparlamentit të kaluardhe shpallja e zgjed-hjeve tëparakohshme parla-mentare. Derisa poenden zërat se punëtmes VMRO-DPMNE dhe BDInuk do të ecinmbarë, Ahmeti dhebashkëpunëtorët e tijtashmë kanë forma-tizuar resorët dheshtrirjen e kuadrovenëpër institucionet eekzekutivit. Sfidat e lidershipit të par-tisë shqiptare janë të mëdha dhe atolidhen me njohjen e Kosovës si dheçështjet që kanë të bëjnë me Mar-rëveshjen e Ohrit, ndërsa në rast tëkundërt do të pasojë deklasimi politik.Janë dy skenare që pritet të përjetojëkoalicioni i “UÇK-istëve” dhe “Vojvo-dave”, qeverisje me mandat të plotëkatërvjeçar apo qeverisje afatshkurtër,por që për të dyja këto tabore politikeepilogu do të jetë thikë me dy teha.

BDI ka treguar se është një subjekt qëruan pushtetin pavarësisht sfidave,përçarjeve, pakënaqësive dheminikrizave që përjetohen gjatëbashkëqeverisjes me partnerët e saj.Përvoja e kësaj partie për të çuar njëmandat të plotë të qeverisjes rezultoime koalicionimin me LSDM-në dhemë pas braktisjen e kësaj të funditnëpërmjet akrobacioneve të ndryshmepolitike. Ahmeti me veprimin e tij poli-tik tashmë po tregon se din të bëj lojën

dhe akrobacionetpolitike që përçdo mosmar-rëveshje me part-nerë apo për çdovatër krize qever-itare të përdorëkartën e bashkë-sisë ndërkom-bëtare, dukekërkuar forma tëndryshme të pre-sioneve dhe lob-ingut.

Rregul-lorja që nxiti sh-përthime dhevlime pakënaqë-sish në mesin eBDI-së ishtediçka e tillë “allandërkombëtarçe”dhe një kusuritjeqë Ahmeti arriti ta

bëj me miratimin e ligjit për për-dorimin e gjuhëve, që mundëson për-dorimin e gjërë të gjuhës shqipe, por joedhe zyrtarizimin e gjuhës si gjuhë edytë zyrtare në tërë territorin e venditpas asaj maqedonase. Miratimi i ligjitpër gjuhën shqipe sidoqoftë është njëpazar i bërë jashtë çdo debati politik,por që BDI në stilin e saj do ta shtrojënë zgjedhjet e ardhshme lokale vitin eardhshëm.

Realitetit të ri politik të koa-

licionit qeveritar tashmë i shtohet edheLube Boshkovski, ish ministri i poli-cisë i cili u kthye i pafajshëm nga Tri-bunali i Hagës. Boshkovski nga njëkriminel lufte po shfaqë dashuri dhengrohtësi përballë të gjitha komu-niteteve në Maqedoni, përfshirë edheshqiptarët. Lube po përgaditet dhe poshfaq ambiciet e tij për të qenë një pro-tagonist i sërishëm në skenën politike,ndërsa partia që i takon ai VMRO-DPMNE në kombinatorikat e saj poshfaq sinjale që banorin e deritanishëmtë Sheveningenit ta nxjerrë kandidatpër për president të vendit. Në këtëkonstelacion politik, Nikolla Gruevskisërish do të jetë i predispozuar përmbështetjen e BDI-së, që me anë tëndryshimeve kushtetuese presidenti tëzgjidhet nga Parlamenti dhe këtë fronta sfidojë me kandidaturën eBoshkovskit. Njëqind ditëshi i parë ibashkëqeverisjes do të jetë sprovëvendimtare për Ahmetin dheGruevskin, gjithë kjo e zhvilluar në njëgarë se kush është patrioti më i madhtek taboret e tyre etnike apo sipasavazit “kush kujt do t’ia fus mëshumë”.

Megjithatë, barometri krye-sor për qeverinë “Gruevski 2” do tëjenë ata që morën shumë premtime ngalidershipi i kësaj maxhorance, që nëpërshtypje të parë po shfaqë një fillimtë lumtur me shumë befasi.

UÇK-istët dhe Vojvodat


Akil Koci

Nocionin kompozitor profesion-ist, kompozitor i diplomuardhe të prezantuar në aspektin

social dhe profesional, për të parënherë e kam dëgjuar nga një koleg i imi,i cili viteve të shtatëdhjeta patë diplo-muar në degën e kompozimit në Lub-janë (1967), dhe pa të ardhur neKosovë.

Ai, në biseda mes nesh, nëdiskutimet e tija në shoqatë, i përdortekëto emërtime pa ndërprerë, e qëtingëllonin disi si të veçanta, dhe jo tëpranuara-kompozitor profesionist, qëdonte ta dallonte vetën nga kompozi-torët jo profesionist, të cilët nuk ekishin kryer degën e kompozimit.Pra, nuk mendoja se ishte tragjike,sepse,ajo nuk i pengonte kompozitorëttë tjerë që nuk i kishin këto kuali-fikime, që të kompozojnë,pra të krijo-jnë vepra të reja dhe ta ushtroninprofesionin e kompozitorit.Përsëritja enjëpasnjëshme e këtyre termave fillojtë bëhet ca edhe banale.

Unë për këto terma,nocioneas që kisha dëgjuar ndonjëherë, askundnë çarqet muzikore jo vetëm nëKosovë por edhe në Europë.Për ketë absurditet duhet të i përkujtojëkëta kompozitorë të diplomuar se kri-juesit që nga Bahu,Mocarti,Betovenidhe shumë të tjerë nuk kanë i kryeshkollimet e larta, por në asnjë mo-ment ata nuk i emërtojnë si kompozitorprofesionist ose autodidakt, siç vepro-jnë muzikologët tanë të cilët me aqpompë i përdorin në artikujt e tyre këtoterma, a thua kanë zbuluar diç të re.Botëkuptimet e tyre në lidhje me këtëjanë absurde,sepse,del në pah mos për-cjellja dhe mospërfillja informative nëlidhje me këtë, dhe nuk lexonin aponuk donin të dinin se këto janë brak-tisur që moti, në fakt as që kanë ekzis-tuar ndonjëherë emërtimet kompozitorprofesionist dhe autodidakt,por kom-pozitori ose është ose nuk është.

Kësi raste nuk kemi as nëletërsi,pikturë, dhe profesione tëtjera,sepse ata që më kohë i kanësqaruar kush është dhe mund të jetëshkrimtarë,poet,piktor me vepra e jome grada shkollore.Kur nuk kam dëgjuar që për Shek-spirin apo Gotën, kanë thënë se janëshkrimtar profesionist apo autodidakt,sepse nuk kanë krye shkolla të larta,ose Goja dhe piktoret tjerë që po ashtujanë piktor autodidakt.Kemi shumë raste të tilla,por nuk do taeksplorojmë sepse janë të qarta këtogjëra. Pse e bëra gjithë ketë hyrje vetëm evetëm që të i demantojë thëniet e kuazi muzikologëve tanë që bëjnë ndarjetë pa nevojshme në kompozitor profe-

sionist dhe autodidakt.Edhe kompozitori i mirënjohur koso-var Fahri Beqiri në portretizimin e En-gjëll Berishës me rastin e 70 vjetorit tëlindjes në një artikull në Koha për kul-ture, botuar më 8 prill 2006 emërtohetsi kompozitor profesional,sepse e kakryer degën e kompozimit që ishte rasti rrallë dhe bashkë me të ndjerin EsatRizvanollin ishin edhe të parët.

Ky krijues i spikatur men-jëherë pas kryerjes së Akademisëmuzikore në Beograd (1970) erdhi meca vepra të suksesshmeve që ishinkomplete sa i përket trajtimit muzikore në veçanti të formës muzikoreklasike e që në mënyrë të qartë dheenorme paraqesin vepra të njëkrijuesi,thellësisht të suksesshme,tëbindshme profesionalisht dhe lëvrues ikujdesshëm i gamës së folklorit tonëmuzikor deri në provokim, të pasuruarme elemente të reja, që ka qenë për atëkohë një çështje jo konvesionale porpragmatike, për ta ruajtur supstancës eformës klasike në të gjitha aspektet, nëatë konglomerat stilesh që ishte sadokudo një shpërputhje me trendët e rejanë muzikën evropiane.

Me të dëgjuar të këtyrevepra ,,Poema dramatike –Skënder-beu,,,,Sonatën për Klarinet dhe pianosi dhe ,,Kuintetin frymor,, të ekzekutu-ara nga instrumentistët më të njohurBeogradas, ndjeva një kënaqësi qëedhe një krijues i yni me veprat e tijaqë kishin tingëllimën imagjinare dheinteligjencën emocionale, është i vetmizë autentik që posedonte një talent tëdalluar nga shumë prej nesh.

Pra,Fahri Beqiri parala-jmëronte një dritë në atë errësirënmuzikore që zotonte ato vite nëKosovë, i cili me këto kompozimembante zgjuar kureshtjen tone, dheishim të vetëdijshëm se nëse vazhdonkështu, e nuk kishte arsye që të mosvazhdojë,do të depërtojë më gjerësishtnë artin e të kompozuarit, duke përc-jellë dhe ndjek rrjedhat krijuese nëbotë, dhe kështu mendonim se do të re-alizonte bindjet e tija krijuese në kri-jimet e tija të reja me një muzikëkrejtësisht të re nga paraardhësit e tijnë Kosovë që ishin të paktë.

Prezenca dhe asistenca eprofesorëve të tij Milenko Zhivkoviqdhe Enriko_Josif, fal talentit të Beqiritgjatë studimeve bënë që ky djalosh tëpërparoi, dhe të krijoj vepra dinjitozeqë edhe sot paraqesin alfa dhe omegëne krijimeve të tija.Ky utilitarizëm që e kishte udhëhequrkompozitorin gjatë studimeve nëdegën e kompozimit në realizimin enjë sërë veprash muzikore, pavarësishtse me talentin e tij ia kaloiqëllimit,prape se prape mund të themise me ato vepra, në atë kohë, për tëcilën po flas, na sjellin informata tëshumta,krijuese,stilistike,kulturore dhenjerëzore që ishin risi për atë kohë nërrethin tonë kosovarë.

Ato veprat shumë dimen-sional, që kemi patur rastin të i dëgjo-jmë jo vetëm përmes incizimeve tëkëtyre artisteve, por edhe më vonë prejorkestrave të tjera dhe ansambleve tëndryshme me tinguj famoz përorkestër dhe të veprave solistike esidomos të kuintetit frymor naparaqitët jo vetëm ostenzoriumin es-tetik , por edhe dimensione të llojllo-jshme, kulturën e vërtetë krijuese i cilime një konsekuencë të pa-parashikueshme dhe komplekse në ra-port me kohën megjithatë dilnin sikrijime të respektuara,të pranuara dhetë vlerësuara edhe nga kritika si vepraantologjike që deri më atëherë nuk

kemi pasur rastin të i dëgjojmë në kësilloj përformansa në Kosovë.Mirëpo,assesi nuk mund të pajtohemime përmbajtjen e veprës ,,Poema dra-matike,, sepse në observimin e pare ajokorrespondon qartë me stilin dhegjuhën e autorit. Kurse shumë më vonëështë emërtuar ,,Skënderbeu,, ku thonëse shtjellimi i veprës ka të bëjë mejetën edhe luftërat e popullit shqiptarënë shekullin e XV të prirë nga GjergjKastrioti Skënderbeu. Së pari ajo nukka program të tillë, sepse vepra para setë krijohet parashihet në skicat e parase do të jetë një përshkrim i jetës dheluftërave të kryetrimit tone.Nëse iështë dhënë më vonë si mund të për-shkruhet lufta e kryetrimit tone,nëmuzikën e më pare të krijuar.

Kjo, na përkujton veprat ekrijuara të realizmit socialist ku meemërtime të llojllojshme paraqitninpërmbajtje të ndryshme,të ndikuar ngaideologjia dhe partishmëria,ku ishinpërplot me sekretar partie,komisar,heronj të punës socialiste eemërtime makabre dhe qesharake,kurse muzika as persë afërmi nuk për-shkruante ngjarjet e parapara.Nëse sht-jellimi i temave dhe orkestrimi itakojnë periudhës së romantizmit tovonuar evropian e që moti nuk është,,trend i fundit,,atëherë si mund të kon-statojmë me gjithë begatinë e frakturëstingëllore se është një vepër pro-gramore pos i një perpetum –mobile ecila po ashtu nuk ia ulë vlerën e njëkompozimi të suksesshëm duke mos ia

kufizuar vlerën artistike të veprës,porduke e vendosur në kuadrin kohës sëkaluar në amshim (përjetësi)duke idhënë hijeshi patinës se deri djeshmetë skaduar.Por si dukët autori ketë sht-esë të titullit Skënderbeu e emërton përtu inkuadruar në kremtimin e 500 vje-torit të kremtes së Skënderbeut që umbajt në vitin 1968.E gjithë kjo që është thënën për ketëkrijues, i cili në atë kohë dallohej prejtë gjithë nesh, pas një kohe sikur ushua dhe u zhduk ajo muzë krijuese, qëështë domethënëse për personalitetin etij të më vonshëm, jo vetëm të këtij au-tori, por edhe të shumë autorëvetjerë,edhe pse shikuar në rrafshinteknik, estetik ai ishte i pakapshëm i pakapërcyeshëm, personalitet që krijoinjë emër me ato pak vepra që realizoigjatë studimeve.

Pritnim me muaj, me vite seprapë do të dëgjonim ndonjë vepër siato,s paku për ta ruajtur imazhin e njëkrijuesit të mirëfilltë ,imazh të cilin ekultivoi vite me radhë, për ta ruajturqëndrimin e tij si krijues në piedestaline krijimtarisë muzikore në Kosovë,porjo, kompozitori Beqiri e kthehu digën ekrijimtarisë nga një lëmi tjetër, pra ngaamatorizmi, që ishte në atë kohë nëgjendje të mjerueshme.

Ai, me seriozitetin më tëmadh i u rrekë kësaj veprimtarie, e cilakishte nevojë për një dorë profesion-ale,të fuqishme, me që kishte njëeksperiencë më të madhe në ketë lëmise ne të gjithë të tjerët, sepse kishe

punuar me shoqëritë amatore.Shpejt riorganizoj aktivitetet

e shoqërive amatore si janë ,,Qëndresa,,në Mitrovicë,pastaj ripërtëriu deri nëelitizën SH.K.A ,,Ramiz Sadiku,, tëstudentëve të Universitetit të Prisht-inës,kurse me ansamblin ,,Shota,, bërinjë performance të pa parë deri mëatëherë. Është formues i festivalit,,Kosovarja këndon,, në Ferizaj i cilikremtoj vjet një jubile të rrallë,kursedora e tij profilizohesh dhe profesion-ale krijoi këngëtarë me dekada po aqtë suksesshëm të cilët u bënë konkur-rent këngëtarëve më të njohur koso-varë.

Pra, si dukët ai më së miri setë gjithë ne, e gjeti vetën në mesin eamatorëve, duke lënë zejen e kompoz-itorit të muzikës klasike për të cilënkreu ndër të parët degën e kompozimitme një qendër shumë të njohur siçishte Beogradi për lëmin e kom-pozimit.Kjo nuk ishte dekurajuese e as çvlerë-suese ,sepse këto shoqëri amatore ingriti në nivelin më lartë profesionaldhe veprimtaria e tij prej kompozitorinë mesin e amatorizmit kosovarë u dal-lua dhe u shpërblye.

Kompozoj këngë te reja,stil-izonte,përpunonte dhe e kultivonteketë melos e me të edhe shumë këngë-tarë që dualën nga shkolla e tij profe-sionale, dhe me të drejtë mund taquajmë me epitetin më të çmuar,më tëlartë, më human, babai i amatorizmitmuzikorë në Kosovë

Fahri Beqiri,kompozitor profesionist me afinitet

ndaj amatorizmit


NGA KASTRIOT DERVISHI

TELEGRAMI I PUBLIKUARNGA ALI ASLLANI

Në nëntorin e vitit 1937 në mbarëShqipërinë u zhvilluan festime merastin e 25 vjetorit të vetëqeverimit tëShqipërisë. Kulmi i këtyre aktiviteteveishte në kryeqytetin e vendit, Tiranë,në të cilën një ceremonial dinjitoz i dhafestës një sharm të veçantë, krenar eprestigjioz. Një komision i posaçëmpër çdo krahinë filloi të grumbullojë tëdhëna historike për patriotët. Sot igjithë fondi i krijuar në atë kohë bënpjesë në fondin nr.170 në Arkivin Qen-dror të Shtetit.

Në një hap me këtë komi-sion edhe individë të ndryshëm filluantë kontribuojnë duke sjellë fotografi,dokumente, ngjarje, etj në lidhje metemën në fjalë.

Po atë ditë intelektuali i njo-hur Ali Asllani i dërgonte drejtorit tëgazetës më të madhe në vend “Drita”,Zoi Xoxa, të fotografuar, telegramin qëIsmail Qemaili u dërgonte prefektu-rave me rastin e dorëheqjen e tij ngaposti i kryeministrit dhe delegimin epushtetit Komisionit Ndërkombëtar tëKontrollit. Asllani tregon se atë ditë Is-mail Qemali e ka ftuar të shkojnë nësallën e beledies (bashkisë) ku më paserdhën edhe Petro Poga, Fejzi Alizoti,Luigj Gurakuqi dhe Jorgji Çako. AliAsllani ka dashur ta shkruajë ai, por Is-mail Qemali nuk e ka lejuar dhe kamarrë penën duke e shkruar vetë.Asllani tregon se me porosi të IsmailQemalit kishte bërë nja dy korrigjimedhe se origjinalin e kishte në shtëpi dhesë shpejti do ia dorëzonte MuzeutKombëtar. Në fund, letra e Asllanit përZoi Xoxën mbyllet me këto fjalë:“Kur u gatitëm të ndaheshim dhe iputha dorën, u rrëmbeve. Ai kish njëgaz në buzë, por gazi i tij ish më i hid-hur se loti im. Tani ai është në gaz dhelumturi të plotë mbasi gjithë Shqipëriae Mbretit Zog e këndon e i thotë:-Emri i tij i vërtetë-Është nëntor njëzetetetëMe shumë nderimeAli Asllani”.

FUNDI I NJË QEVERIE

Gjatë vitit 1913 dhe në fillim të vitit1914 në Shqipëri vepronin dy qeveri,njëra në Vlorë e tjera në Durrës. Shkaspër rënien e Ismail Qemalit u bë i ash-tuquajturi “komplot i Beiqr Grebe-nesë”, por nëse shikojmë vijimin engjarjeve, të krijohet bindja se vetë Is-mail Qemali e kishte kuptuar tashmëse me caktimin e mbretit nga fuqitë emëdha atij do t’i propozohej një pozi-cion tjetër. Ngjarja me Grebenenëvetëm sa përshpejtoi dorëheqjen e Is-mail Qemalit e cila mund të kishtendodhur normalisht jo në janar por nëmars 1914.

Komiteti xhonturk i Stam-bollit dërgoi Beqir Grebenenë me de-tyrë të posaçme në Shqipëri, sepse aikishte shërbyer si oficer trim në Bal-lkan dhe kujtohej nga ana tjetër përluftën kundër grekëve, kur këta kishinpushtuar Shqipërinë. Sipas Fejzi Ali-zotit, detyra e Grebenesë ishte po ashtutë propagandonte nevojën e ardhjes sënjë princi osman në fronin eShqipërisë, tezë që nuk gjentembështetjen e duhur në vend.

Në të vërtetë përpjekja eBeqir Grebenesë ishte një veprim qëdo të bënte të mundur një aleancën tëre, e cila do t’i rikthente Shqipërisë

disa nga rajonet e humbura të saj. VetëBeqir Grebeneja ishte xhonturk dhekishte hyrë në bisedime të fshehta meIsmail Qemalin. “Komploti”, veç zhur-mës së tij, pati si efekt më të madh,dorëheqjen e Qeverisë së Vlorës. Kjopër shkak të zbulimit të bisedimeve tëfshehta midis Ismail Qemalit dhe BeqirGrebenesë për të cilat kurrë nuk u bënëtë njohura përmbajtja e tyre. Ismail Qemali iupranua edhekërkesa përunifikimin e ad-ministratës dukemos njohur edheQeverinë e Esatpashë Toptanit.Fejzi Alizoti uemërua nga KNK-ja drejtor i admin-istratës për pjesën eish-Qeverisë sëVlorës dhe Azizpashë Vrionin përpjesën e ish-Qev-erisë së Esat pashëToptanit.Në deklaratën edorëheqjes së Qev-erisë së Vlorës,thuhej se ngaqëngatërresat nëShqipëri po shto-heshin përditë, epasi një gjendje etillë mund të silltepengime të mëdha,kur po afronte kohae ardhjes së mbretitdhe e lirimit të vi-seve të jugut ngaana e ushtrisëgreke, Këshilli iMinistrave, ngaqë nuk gjente zgjidhjetjetër shpëtimi, jepte dorëheqjen eftonte KNK-në të merrte në dorë qev-erisjen e Shqipërisë e të përgatiste prit-jen e mbretit. Pasi KKN mori pushtetine Qeverisë së Vlorës, të 6 anëtarët e sajndanë detyrat vepruese. Administrata epërgjithshme u drejtua nga Petroviç(Austro – Hungari) dhe Nadolny (Gjer-mani); Drejtësia nga Leon (Itali) ePetrojeff (Rusi); Financa nga Kra-jevski (Francë) dhe Lamb (Britani eMadhe). Nën këtë nivel ushtrontepushtetin administrata shqiptare e për-bërë nga drejtorët: Fejzi Alizoti – iPunëve të Brendshme, Petro Poga – iDrejtësisë, Gjergj Çako – i Financës,Luigj Gurakuqi – i Arsimit, Lef Nosi –i Postë Telegrafëve.

Komisioni Ndërkombëtar iKontrolli ishte pushtet ekzekutiv i dër-guar nga fuqitë e mëdha, formimi i tëcilit ishte vendosur në Konferencën eAmbasadorëve, më 29 korrik 1913,duke pasur qëllim kryesor organizimine shtetit shqiptar. KNK-ja do të merrejme kontrollimin e administratës civile,të financave si dhe me hartimin e njëprojekti të hollësishëm për organizimine të gjitha degëve të administratës sëShqipërisë, duke pasur një mandat 10-vjeçar KNK-së, i zgjatshëm në rastnevoje.

“DITËT E FUNDIT TË JETËSSIME, NË SHËRBIM TË

ATDHEUT”

Pushtetin shtetëror që më dorëzoiAsambleja Kombëtare, e cila shpallipavarësinë e Shqipërisë, kam tamam14 muaj që e ushtrova me gjithë tëmetat e mia duke u përpjekur pa hum-bur asnjë çast me qëllim për të përgat-itur sigurimin e elementëve përbashkimin dhe sigurimin e tërësisëtokësore të atdheut.

Do të ushqej sa të jem gjallë,ndjenja miqësore kundrejt të gjithëmiqve dhe shokëve të qendrës dhekrahinave të cilët më ndihmuan mebashkëpunimin e tyre.Mbasi ngjarje të hidhura janë shfaqurnë disa anë, të shtyra nga ambicia dheinteresi vetjak, kanë turbulluar har-moninë qeveritare për të cilën atdheuynë ka gjithnjë nevojë, sidomos sot kurndodhet në një gjendje transformimi,njësia shtetërore është tronditur dhekësisoj çështja kombëtare u rrezikuashumë.

Pra është nevoja e domos-doshme që këtyre ngjarjeve të hidhurat’u jepet fund dhe kjo nevojit formimine një qeverie të njëshme dhe autoritare,realizimi i së cilës si një detyrë patri-otike, më përkiste mua.

Për këtë arsye bëra një de-marsh pranë fuqive të mëdha, të cilaveiu propozova që derisa të vijë Mbreti iShqipërisë, qeverisja e gjithë vendit tëmerret nga Komisioni Ndërkombëtar iKontrollit.

Dëshira ime mbi këtë pikë upranua dhe sot kontrollorët u mblod-hën pranë meje dhe pasi dhe pasi for-muluan dhe nënshkruam një protokollmbi pranimin e propozimit tim,lëshova ushtrimin e pushtetit shtetërornë dorën e fuqive të mëdha dhe kësisojhoqa dorë nga kryesimi i qeverisëkombëtare.

Qash në shpalljen e pavarë-sisë bëra detyrën patriotike si udhëhe-qës ashtu dhe këtë radhë me qëllim tëshpëtimit të atdheut, sakrifica që po bëjduke u larguar nga kryesimi i shtetitpër të lënë fatin e atdheut për një kohë

të shkurtër në duar mbrojtëse dhe tësigurta të qeverive të mëdha, jam i sig-urt se do të çmohem nga kombi mbarëdhe prej të gjithë shokëve qeveritarë.E shoh për detyrë pra të deklaroj sekështu e tutje do t’i konsakroj ditët efundit të jetës sime në shërbim të atd-heut. Me qenë se duke marrë në dorëzimqeverisjen e atdheut tonë, qëllimi ifuqive të mëdha është si e si t’u japinfund invazioneve të huaja e ngatërre-save të brendshme, u porosis me gjithëzemër që të tregoni bindje të plotë nëurdhrat e tyre dhe të funksionarëve tëlartë që kanë zgjedhur prej meje dhe tëpëlqyeshëm për ta.Ju lë pra lamtumirën juve, atdheut dhekombin e ju lë në mbrojtjen ePerëndisë.Ali Asllani

Vlorë, 28 nëntor 1913. Në njëvje-torin e shpalljes së Pavarësisë.Nëntor 1912. Delegatët e Kuvendit tëVlorës me në krye Ismail Qemalin

“Jeta ime, deri në fundnë shërbim të atdheut”

Telegrami i fundit i Ismail Qemalit pas dorëheqjes

nga qeveria

“Mbasi ngjarje të hidhura janë shfaqur në disa anë, të shtyra nga ambicia dheinteresi vetjak, kanë turbulluar harmoninë qeveritare për të cilën atdheu ynë kagjithnjë nevojë, sidomos sot kur ndodhet në një gjendje transformimi, njësiashtetërore është tronditur dhe kësisoj çështja kombëtare u rrezikua shumë.”


Për herë të parë një mediashqiptare lejohet të vizitojë am-bientet e brendshme të pallatit

mbretëror në Londër.“The Albanian” ka patur akses për tëparë nga afër ambientet e pallatit më tëfamshëm në botë "BuckinghamPalace".

Vizita jonë ka nisur pas njëftese nga zyrtarë të pallatit për të parëç'do detaj të " State Banquet" "BanketitShtetëror" që shtrohet në ato raste kurnë Angli mbërrijnë një udhëheqësshteti në vizitë zyrtare.Disa ditë përpara hapjes për publikungjithçka është gati. Pasi jemi kontrol-luar nga skanerët e njëjtë si ato nëaeroporte dhe kemi marrë një pajisjeelektronike me kufje për të dëgjuar his-torinë e kësaj pjese të pallatit nisim ud-hëtimin tonë brenda tij.Asgje nuk pipëtin. Është qetësi ab-solute deri diku e frikshme pavarësishtse dhomat janë mbushur me roje nënga një cep në tjetrin. Nga dritaret ehapura hyn një fllad që zëvendësonnevojën e kondicionerëve.Vizita jonë nis pikërisht nga ajo hyrjeqë përdoret për ambasadorët. Të gjithadhomat janë me tapet të kuq me lule.Nuk ka mur ku mos të gjesh një pik-turë. Orët janë një tjetër pjesë e dekorit.Mermeri i përdorur shndrin njësojsikur të ishte pasqyrë. Nëse ngrinkokën sipër duke hedhur një shikimnga taven, verën dekoracione pafund,ku është përdorur ngjyra e florinjtëndërsa abazhurët krijojnë një pamjemahnitëse që mund ta përjetosh vetëmnë të tilla pallate.

Tek sa ecën në ambientet egjera dhe pafund futesh në botëimagjinare që mund ta kesh parë vetëmnë filma. Ti je duke ecur në ato ambi-ente ku deri dje ishin ekskluzivisht përmonarkistët dhe miqtë e tyre.Të gjitha dhomat e hapura për t’u viz-ituar kanë një funksion të veçantë. Viz-itorët mund të kalojnë vetëm përmestyre pasi majtas dhe djathtas janë ven-dosur shirita duke mos lejuar askushinti afrohet objekteve që ndodhen brendatyre.

Vizita është e planifikuar nëatë lloj mënyrë për të mbërritur de-tyrimisht në dhomën më të madhe dhemë të rëndësishme të pallatit atë tëquajtur "Ballroom".Tavolina e përdorurpër " State Banquet"është e njëjta.Dekoracioani po injëjtë. E vetmja gjëqë i mungon janënjerëzit ulur në të,që do ti jepnin jetëkësaj dhome që përshekuj mban historibrenda saj.

BANKETI

Për të parën herëdhe vetëm gjatë muajit gusht kjo pjesëe pallatit-mbretëror do të hapet përpublikun për të parë dhomat spektako-lare, ku zhvillohen ceremonitë zyrtaretë pritjes së liderëve botëror.Kundrejt një pagese publikut i jepetkjo mundësi e rrallë për tu ndjerë edheata sadopak pjesë e kësaj veprimtariesa aristokratike po aq edhe modern."A State Banquet" "Banketit Shtetëror"është një ceremoni e cila zhvillohetvetëm në ato raste kur president apomonarkë nga e gjitha bota vizitojnëLondrën. Mbretëresha Elisabeta II është ajo ecila e shtron këtë banket ku ftohen të

marrin pjesë 170 persona.Një banket i tillë gjithmonë ka qenëpjesë integrale e ceremonive ngafamilja mbretërore, për të tillaokazione.

Stili i kësaj darke ka pësuarndryshime gjatë dy shekujve të fundit. Kjo veprimtari daton që në kohën embretëreshës Viktoria e cila ishte kri-juesja e një banketi të tillë me përmasakaq të mëdha duke përfshirë brenda tijshumë element të tjerë përveç ushqimitpër nder të udhëheqësve të shtetit.

Ceremonia e pritjes nis me mirëseard-hjen që mbretëresha i rezervonkryetarit të shtetit në atë që quhet"Dhoma muzikës" e cila ndodhet, për-para hyrjes në Ballroom ku organizo-het banketi.

Ky procesion mbretërorvazhdon me Mbretëreshën e cilashoqëron udhëheqësin e shtetin drejtbanketi. Rrugës atyre u bashkohenedhe Lord Chamberlain me LordSteward. Përparja nisjes së darkës Mbretëreshapropozon një dolli për shëndetin emikut i cili e pranon atë duke uruar po

ashtu shëndet përmikpritësen e tij.Gjatë të gjithë darkës nëballkonin e "Ballroom" njëorkestër ushtarake luanpjesë muzikore tëndryshme ndërsa kur tëgjithë kanë mbaruar darkën

mbyllja kryhet nga një grup gajdexhishskocez. Mbretëresha me udhëheqësine shtetit largohen duke përdorur "WestGalery" ndërsa miqtë vazhdojnë dukepirë kafe në State Dining Room apoBlue Drawing Room.

Tavolina

Që nga viti 1914 " State Banquet" në"Buckingham Palace tradicionalishtështë mbajtur në Ballroom. Përmasat esaj janë 36,6 metra e gjatë, 18 metra egjerë dhe 13,5 e lartë. Këto përmasa ebëjnë ata dhomën me hapsirën më të

madhe në pallat të cilën kur jebrenda saj të duket vetja sikur tëjesh në një pallat sporti.. E ndër-tuar nga mbretëresha Viktoria,Ballroom përdoret edhe përdarkën e përvitshme që zhvillohetme ambasadorët e akredituar nëLondër.Në vizita udhëheqësish shteteshpërdoret një tavolinë në formë u-je e cila në pjesën e përparme kuulet mbretëresha ëhstë gjatë 8,5metra ku ulen 15 persona ndërsanë pjesët anësore ulen 78 të ftuar.Tavolina mbulohet me një

mbulesë ngjyrë kremi 67,6 metra.Edhe tek mbulesa tavolinës ka difer-encime. Ajo nuk është e njëjtë tektavolina Mbretëreshës me atë të të ftu-arve. Përpara monarkes britanikendodhet një mbulesë me një materialtë veçantë që daton që nga koha e

mbretit George IV.Në tavolinë në formë zbukurimi krahasluleve vendosen mbi 100 copë qirinj20 centimetra të gjatë ndërsa pjatancatprej porcelani me fruta vendosen pasç'do vazoje me lule.Personeli pallatit mbretëror nis para-përgatitjet për një banket me të tillapërmasa, dy ditë përpara. Ç'do i ftuarka përpara tij 6 gota për verëra, ujë dheshampanjë. Lugët , pirunjtë dhe thikatjanë që të gjitha prej floriri.Personeli shërbimit që server pijet dheushqimin përbëhet nga 100 veta duke ukoordinuar nga ai që njihet si "PalaceSteward".

Lulet ku mbizotërojnëtrëndafilat e kuq janë pjesë e tavolinës.Vetëm për dekorimin e luleve shpen-zohen 36 orë duke vendosur 23 lloje tëndryshme lulesh të përzgjedhura mekujdes.Përgatitja e ushqimit për ""State Banquet" i besohet 20kuzhinierëve të cilët udhëhiqen ngakrye-kuzhinjeri pallatit. Që nga koha emarrjes së fronit monarkia britanikembretëresha Elisabeta II ka shtruar 97bankete të tilla ku ai më i fundit ishtepër nder të presidentit francez NicolaSarkozy.

“THE ALBANIAN”

brenda pallatit

mbretëror Gjatë këtij muaji Buckingham Palace hap dyert

për publikun duke ofruar një tur spektakolar uniknë llojin vet. Kryeredaktori i “The Albanian”, z. Muhamed Veliu sjell detajet e këtij turi disa

ditë përpara hapjes së dyerve të pallatitmbretëror për vitorët.



MODAKëtë verë po përdorenshumë edhe xhinset. Vetëmse gjatë kesaj vere shfaqennë pasarela xhinset me mesmë të lartë si ato të dekadës1970. Ato me mes të

shkurter që ne kishim përdorur për disa vite osendoshta ende perdorim, shihen më pak.

Kjo do të thotë se jumund të vazhdoni të për-

dorni xhinset me mes të uletpor pse jo, t’i mbani pakmënjane dhe t’i zëvendësoni

me një luk pak më të “lirë” siatë që japin xhinset më të gjera dhe me mes të lartë.

Xhinse me mestë lartë

Për një mbrëmje të

ndjeshme këtë vere

prefero të veshësh

fustan, të gjatë ose

super të shkurtër.

Një luk ekstrem është ai

më i pëlqyeri për verën.

N.q.s nuk preferon

fustanet dhe je një

person maniak pas

xhinseve, atëherë provo

pantallona xhinse të

shkurtëra (hot pants)

me taka të larta për të

arritur të njëjtin qëllim

me një mënyrë tjetër.

Për njëmbrëmje

të këndshme

Aksesoret janë ato që bëjnë ndryshimin në një luk,

prandaj nuk ka rëndësi të madhe profesioni juaj por

stili; të cilin mund ta bëni të veçantë çdo kohë sipas

unikalitetit tuaj. Këtë verë çantat e mëdha dhe me

lëkurë që shkëlqen përdorini në maksimum

gjithashtu ngjyrat e ndezura do shtojnë një ndriçim

në luk-un tuaj.

Në mbrëmjet që doni të ndriçoni, zëvendësoni çan-

tat e mëdha me ato të voglat, në mënyrë që të tre-

gohet më tepër veshja komplet se aksesoret. Një

çantë e madhe në një dalje të mbrëmjes rrezikon të

mbulojë hollësirat e veshjes juaj.

Lëkurë plot

shëndet

Një nga problemet me më

rëndësi për bukurinë

është natyrisht lëkura e

rrudhur ose lëkura pa elasticitet

dhe freski. Të gjitha këto në

rastet më të shumta janë rezul-

tat i moshës; por sado që

mosha luan rolin e saj në jetë,

ju mund të përmirësoni gjend-

jen e lëkurës tuaj në shumë

nivele dhe ta riktheni atë në plot

shëndet. Këshillat më të vler-

shme që të arrihet ky qëllim do

të ishin disa prej këtyre:

1) mbaje lëkuren gjith-

monë të butë me krem të ditës

dhe të natës dhe kujdes krem-

rat për sytë, përdori çdo herë

sepse sytë janë pjesë që rrud-

hen më shpejt.

2) Mbroje lëkurën nga

dielli sa të mundesh. Përdore

para se të vendosësh kremin

ditor, një krem mbrojtës prej

diellit me SPF grad të paktën

15, ku mund t’i gjeni në far-

maci apo çdo dyqan bukurie.

Rrezet UV A dhe UV B të diellit

dëmtojnë seriozisht qelizat e

lëkurës gjatë gjithë ditës

madje dhe kur dielli nuk është

shumë i fortë ose I nxehtë.

3) Mos pi

duhan apo alkol.

Te dyja dëmto-

jnë lëkuren dhe

qelizat e saj

njëkohësisht e

bëjnë atë shumë

të thatë.

4) Pij të

paktën 8 gota uji

çdo ditë.

Uji dhe lëngjet e

frutave ose çaji,

i japin lëkurës

një gjallëri dhe pastrim nga

toksinet e ushqimeve që kon-

sumon përditë. Frutat ndih-

mojë në të njëjtën mënyrë.

5) Mbaje lëkurën të

pastër, mundohu të mos flesh

pa hequr make up-in apo pa

pastruar mirë lëkurën, sepse

një rutinë e tillë bllokon poret e

lëkurës dhe mund ta dëmtojë

atë me infeksione që zhvillo-

hen poshtë lëkurës.

Pergatiti Rudina S


(Vijon nga numri i kaluar)

VARIÇETKëshilla për personat që vuajnë

nga sëmundja:

268- Përdorni xhel freskues për këm-bët.269- Mos mbani këpucë me taka mëshumë se 4 pond.270- Mos përdorni këpucë të sheshtaplotësisht.271- Përdorni produkte bimësh jeshileme kërcell.272- Mos hiqni nga menyja orizin.273- Përdorni vazhdimisht grurin.274- Mos qëndroni ulur për më shumëse një orë në të njëjtën pozicion.275- Mos i mbani këmbët ekryqëzuara.276- Mos mbani pasha të rënda.277- Përdorni korse najloni nëmbrëmje.

DHËMBËTSi të shmangim kariesin dhe infek-sionet278-Duhet të zgjidhni një pastë dhëm-bësh cilësore. Pasi ajo lehtëson lëviz-jen e pllakëzave bakteriale dhe kasubstanca freskuese dhe kurative.279- Duhet të përdoret çdo ditë fijapastruese e dhëmbëve, duhet të kalohetrreth çdo dhëmbi në mënyrë që të për-shkojë sipërfaqen e tij. 280- Ushqimi duhet të jetë i zgjedhurme kujdes.281-Duhet të konsumoni ushqime qëkanë karbohidrate.282- Molla është një ndër frutat më tëkëshillueshme nga dentisti për dhëm-bët, sipas rekomandimeve duhet tëhahen jo më pak se dy të tilla në ditë.283-Karotat duhet të përdoren çdoditë, sipas specialistëve ato bëjnë mirë

për zmaltin e dhëmbëve.

KUJTESA/ALZAIMER

Dhjetë këshilla për të mbajtur në fortëkujtesës:

284-Lexoni libra. Në këtë mënyrë jovetën që do të vini trurin në lëvizjeduke imagjinuar periudha të ndryshme

kohore dhe kultura, pordo të keni histori intere-sante për të treguar.285-Luani lojëra. Lo-jërat janë mënyra më emirë për të sfiduartrurin. Kështufjalëkryqet. Lojëratelektronike përmirëso-jnë shpejtësinë dhe ku-jtesën e trurit, pasi tëgjitha mbështeten tekmatematika.286-Përdorini dorën ekundërt. Kalojeni ditënduke bërë gjëra medorën që nuk e përdorni,si dhe mbajeni orën nëdorën e kundërt të qëkujtoheni për të.287-Mësoni numrat etelefonit.288-Hani edhe për trurintuaj. Kjo do të thotë seduhet të përqendrohenitek vajrat e peshkut,salmoni, arrat, bajametdhe vaji i ulliri.289-Ndahuni nga rutina.Ndryshoni dyqanin kujeni klient, hani gjëra që

si keni ngrënë më parë, frekuentonilokale që s’keni qenë më parë, pasi kjodo ta bëjë trurin tuaj të zgjohet nga za-koni dhe të jetë përsëri vigjilent.290-Kaloni nga një rrugë e ndryshme.Kaloni apo udhëtoni në rrugë tëndryshme, kjo e ndihmon trurin tëstërvisë kujtesën.291-Mësoni një aftësi të re. Në këtëmënyrë kujtesa hyn më shumë në punëkur mësoni gjëra të reja, që më parë sibënit dot.292-Bëni lista. Bërja e listave ju ndih-mon që t’i lidhni artikujt njëri metjetrin. Në këtë mënyrë ju luani me ku-jtesën tuaj, sa herë që listoni ushqimet,fjalët, veprimtaritë e ditës.293-Zgjidh një mjeshtëri të re. Gjenidiçka që ju pëlqen dhe që nuk kushtonshumë. Fotografitë me aparat dixhital,mësimi i pikturës, mësimi i një instru-menti muzikor, mësimi i stileve tëndryshme të gatimit, të kërcimit, ebëjnë trurin që të jetë në aktivitet gjatëgjithë kohës.

MENOPAUZAUshqimet dhe dieta që duhet të ndiqetgjatë kësaj periudhe:

294- Përdorimi larmi ushqimesh, porqë gjithnjë të jenë sa më të freskëta .295- Përdorni sa më shumë fruta ezarzavate.296- Filloni vaktin me sallatë ose mesupë me zarzavate.297- Pakësoni vaktet me mish (jo mëshumë se 3 herë në javë) dhe zëvendë-sojini ato me ushqime me zarzavate.298- Ulni përdorimin e yndyrnavegjatë përgatitjes së ushqimeve.299- Pakësoni sa më shumë që të jetë emundur përdorimin e ëmbëlsirave.300- Hani fruta, por jo menjëherë pasngrënies së vaktit.

KËSHILLA PËR

SHËNDETIN

Si të shërohemiduke ngrënë?

Perimet, frutat dhe peshku përbëjnëkokteje të papërsëritshëm për një shën-det të mirë!

DHIMBJA E KOKËSDhimbja e kokës mund ta komplikojëdukshëm jetën. Shpesh nuk dihetshkaku i saj. Mirëpo mund të llogaritetse së paku një e katërta e dhimbjeve tëkokës është e lidhur me të ushqyerit.Disa dhimbje të kokës janë pasojë eurisë, por më shpesh ato paraqiten përshkak të marrjes të ushqimit përkatës.Ndërkaq, “shkaktarët” rëndom janëushqimi i njëllojtë, siç janë vera osedjathërat. Substancat që zgjerojnë enët e gjakut Ka artikuj ushqimorë që përmbajnësubstanca, të cilat shkaktojnë zgjerimine enëve të gjakut në tru, e ky ështëshkaku i dhimbjes në tëmtha. Fajtorëtkryesorë janë nitritet, shtesat që i nxir-ren mishit të konservuar dhe disa llo-jeve të sallameve, si dhe disa përbërëstë tjerë që nxirren kryesisht nga artikujte konservuar.

Kujdes të posaçëm i duhetkushtuar kafesë, pasi kafeina ngushtonenët e gjakut, mirëpo personat që janëmësuar të konsumojnë disa kafe nëditë, në rast të mungesës së rastësishmeshkaktohet reaksioni i kundërt,përkatësisht zgjerimi me dhimbje ienëve të gjakut. Është dallim i madh nëreaksionet ndaj kafeinës dhe secili e dimë së miri kufirin e vet. Sido që tëmerret, nuk rekomandohet të pihen më

tepër se dy ose tre filxhanë kafe nëditë. Dhimbja mund të shkaktohetedhe nga artikujt ushqimorë, të cilëtnuk i duron organizmi, ose nga ata ar-tikuj që shkaktojnë alergji. Pra, gjithnjëduhet ta dini atë çfarë hani. Qumështiështë njëri prej artikujve që shpesh nukdurohet, pra që mund të shkaktojëdhimbjen e kokës.

Ushqimi që duhet kufizuar: birra,vera, pijet e forta alkoolike, mishi i ty-mosur, mëlçitë e shpezëve, sallamet,proshuta, peshqit e tymosur, fasulja,lakra, qepa, patatja, ullinjtë, kumbullat,fiku, rrushi, bananet e pjekura, arrat,çokollata, buka e nxehtë etj.

MËLÇIA Mëlçia bën pjesë në funksionin eshumë organeve vitale që janë qenë-sore për shëndetin. Prandaj është merëndësi që ndaj mëlçisë të veprohetmirë dhe të bëhen përpjekje që të ruhet.Meqë luan rol të madh në procesin etretjes, kujdesi për mënyrën dhe zgjed-hjen e ushqimit kërkon syçeltësi tëmadhe. TË LEHTËSOJMË PUNËN Që të mos e ngarkojmë së tepërmi dheqë t’i mundësojmë punë të mirëmëlçisë sonë, duhet t’ia lehtësojmë de-tyrën. Përparësi u duhet dhënë artiku-jve ushqimorë që treten lehtë, duhetshmangur shujtat e ngarkuara, eushqimi duhet shpërndarë në shujta tërregullta gjatë tërë ditës: kafjalli ipasur, dreka dhe darka e lehtë, zemragjatë paradites dhe pasdites (më së miripemë ose jogurt). Ushqim i shumëllojshëm dhe me masë Të sëmurët nga mëlçia duhet t'i kushto-jnë kujdes të madh mënyrës së tëushqyerit. Nuk ka nevojë për viktimiz-

ime të mëdha, por mjafton që tëushqyerit të jetë i llojllojshëm, memasë dhe me kalori që u përgjigjennevojave të trupit dhe punës që krye-jmë. Problemet me tretjen do t’i evito-jmë nëse e pakësojmë marrjen eyndyrave, posaçërisht ato të sallamevedhe djathërave. Këto lloje tëushqimeve duhet konsumuar vetëmkohë pas kohe. Edhe prodhimet ngaqumështi janë burim i rëndësishëm iyndyrave: djathërat, sidomos djathi ivjetër, nuk duhet të jetë pjesë e shujtës.Qumështin me pak yndyrë duhetzëvendësuar me atë të payndyrë. Edhemëlmesat janë burim i yndyrave:gjalpi, margarina dhe vaji duhet kon-sumuar me masë, ndërsa ushqimin efërguar vetëm në raste të rralla. Vezëtlejohen, por jo më tepër se dy në javë.

KolesteroliKolesteroli, yndyra që shpesh fajëso-het nga ushqimi, është armiku kryesori arterieve. Të mbahet kolesterina nënkontroll, do të thotë të pengohen yn-dyrat e tepërta të depërtojnë në gjak, ekjo për të mirën e shëndetit të zemrës,trurit dhe enëve të gjakut. Një pjesë ekolesterolit vjen nga brenda, ndërsa njëpjesë nëpërmjet ushqimit. Me ushqimpërkatës mund të ndikohet në të dyproceset dhe të zvogëlohet sasia e yn-dyrave.

Fajtori kryesor mishi Mishi përmban sasi të mëdha të koles-terolit, mirëpo ai nuk duhet evituarplotësisht. Mjafton që ta kufizojmë nëdy-tri herë në javë dhe të zgjidhenpjesët pa yndyrë, të zvogëlohen por-cionet dhe të shfrytëzohet mënyra epërgatitjes.

Sa më shumë peshk

Peshku përmban shumë më pak yndyradhe kolesterinë, sesa mishi i kafshëve

dhe shpezëve, prandaj mund të hahet3-4 herë në javë.


TONY

Supë peshku me portokalle dhe kunguj jeshil

Përbërsit e recetës

1 kg peshk miks i llojeve të ndryshëm2 qep te mëdha të prera imët

3 thelpinj hudhër të prera imët1 pras i prerë ne rrathë te vegjël

2 kunguj jeshil i prerë në gjysme thela tëimta

2 karrota te prera në gjysme thela të imta1 spec i djeges pa fara i prerë imët

1 lug kafeje saffron500 gr domate pa fara të prera imët

4 gjethe dafineLëkura e një portokalliLëngu i një portokalli

Një tufë e madhe majdanoz I prerë imët

Mënyra e pregadities së recetyësNë fillim gatuajmë qepët pastaj hedhim hudhratprasin,duke I kaverdisur ne zjarr të ngadaltë mevaj ulliri dhe duke I përzier he pas here. Presimpeshkun ne copa të mëdha ashtu siç është mekocka e shpërlajmë mirë dhe e lëmë mënjanë, nëpërzierjen e kaverdisur shtojmë karrotat kun-gullin jeshil pasi janë zier për 15 min shtojmspecin e djegës safronin domatet gjethet e dafinëspasi merr valë për 10 minuta shtojmë lëkuren eportokallit lëngun e portokallit dhe 500 ml ujëapo lëng bujon peshku. Lereni sa të marrë valëpastaj uleni zjarrin në të ngadaltë dhe vazhdojenigatimin për 20 minuta tenxherja e mbuluar mekapak pastaj shtojmë peshkun dhe vazhdojmëzierjen dhe për 15 minuta deri sa peshku të shko-qitet nga kocka dhe në fund shtojmë majdanozine grirë imët dhe është gati për servirje. E servirimnë pjate të thellë supe me bukë nga recetat e më-parshme

Sallat jeshile me fileto pule te pjekur në grill

Përbërësit e recetës

150 ml majonez e cilsisë së mirë2 fileto të mëdha pule të pjekura në grill

Lëngu I një gjysëm limoni6 thelpinj hudhre të shtypura

12 sardele të vogla të kripura mirë(an-chovies) te prera shumë imët

2 lug gjelle krem I trash qumështi50 gr djathë I grirë parmizan + nji lug për

dekorim në fund5 feta bukë e bardh pa kore

4 lug gjelle vaj ulliriNji sallat jeshile (cos lettuce)

Piper

Mënyra e përgatitjes së recetësNe mënyrë graduale përziejmë lëngun e limonitbashkë me majonezën pastaj shtojmë 3 hudhra tështypura duke vazhduar përzierjen bashkë mesardelet(anchovies) e prera imët shtojmë kremine qumështit dhe djathin partizan.E përziejmë prapë deri sa të na përfitohet një lëngpër spërkatje I trash dhe e lemë mënjanë. Fetat ebukës I presim në copa kubike të vogla dhe Ipërziejmë me 3 hudhrat e shtypura dhe vajin e ul-lirit pastaj në nji tigan I kaverdisim mirë deri sa të

marrin ngjyrën e kuqërreme dhe hudhrat ta cliro-jnë shijen dhe aromën e vet në bukë. Gjatë skuqjes por duke I përzier çdo moment qëtë mos digjen pastaj I heqim nga zjarri dhe I lëmëmënjan ta kullojnë vajin dhe të njëjtin procesmund ta bëni ne furrë duke I kontrolluar çdo 5minuta. Pjekim filetot e pulës në grill nga 4 minnë çdo anë duke I rrotulluar ne formë kryq paspjekjes e lëmë mënjanë që të ftohet pak . Copëto-jmë sallatën jeshile me duar në copa të mëdha josimetrike në mënyrë të çrregullt dhe e përziejmëme lëngun e trash për spërkatje dhe e servirim nëpjatë të thellë duke I shtuar edhe pak lëng përspërkatje sipër dhe filetot e pulës të prera neshirita të hollë të vendosura në mënyrë rrethore.Në fund ia shtojmë kubiket e bukës së skuqur dhenë fund fare spërkatim me djath parmizan dhe mekëtë sallat shumë të shijshme dhe të thjesht nëpërgatitje mund te shijoni një gotë verë Chablis

Patë e egër e mbushur me patate dhe e shuarnë verë Marsala


1 pat e egër (ose e but ne pamundësi) 2 kg750 gr patate të cilësisë te qëruara

2 qep mesatare të prera imët50 gr gjalp

1 tufë e vogël rozmari4 gjethe dafine

1 got vere marsalaPak miell

Një garuzhde lëng mishi pule (shiko nr 1 tëgazetës)

Mënyra e përgatitjes së recetës

Shpojmë patën në të gjitha anët më piru mishipastaj patën e vendosim në lavaman të larë mirëdhe ia hedhim 3 l ujë të valuar 2 heër në të dyaanët. Pastaj e vendosim patën mënjan të ftohetpër një orë me qellim qe lëkura të thahet mirë dhesekreti është që kur ta pjekim të marrin ngjyrëndhe konsistencen kore (crisp). Ziejmë patatet dhemenjëherë kaverdisim qepët në gjalp deri sa tëzbuten. Kullojmë patatet dhe I ndajmë në dygjysma njërën e lëmë mënjanë tjetrën e shtypimme piru dhe e bashkojmë me qepët e kaverdisuraduke I shtuar krip dhe piper. Vendosim patën nënjë tavë të thellë pjekje dhe kavitetin e brendshëme mbushim me patatet e shtypura qepët gjethet erosmaris dhe të dafinës ,sipër lëkurën e kriposimdhe e futim në furrë në temperature200 gradC për 30 min pastaj e nx-jerrim dhe në tavë hedhim gjysmëntjetër të patateve duke I përzier dhenjomur mirë në yndyrën e lëshuarnga pata pastaj sipër hedhim gotënmarsala dhe vazhdojmë pjekjen për40 minuta deri ne 1 or deri sa lëkuratë marr ngjyrë të kuqërreme të thek-suar. Pas pjekjes e heqim nga furradhe zhvendosim patatet, patën nedërrasën prerëse te racionimit dhetavën me lëngun e vendosim nëzjarr I shtojmë miellin duke epërzier mirë dhe kur të filloj tëtrashet shtojmë lëngun e mishit tëpulës dhe pak fare marsala. Përzieniprapë dhe korrektoni shijen për kripdhe piper dhe salca është gati .Servirim patën me patate të mbush-jes dhe patate të pjekura duke espërkatur me salcë .

Fileto qengji e marinuar nelimon dhe erëza mikes province


2 fileto qengji 250 gr secila4 thelpinj hudhra të shtypura

2 lug gjelle lëng limoni4 lug gjelle vaj ulliri

2 lug kafeje erëza mikes të zonës tuaj

Mënyra e përgatitjes së recetësPresim në diagonal deri në gjysme çdo njërënfilet disa prerje të imta nga lart me qellim qëmarinimi të bëhet në mënyrë të rregullt dhe futimnë të prerat hudhrën lëngun e limonit vajin e ul-lirit erëzat piper dhe krip I përziem dhe I njomimmirë. I mbulojmë ne enë plastike dhe I futim nefrigorifer deri të nesërmen. Për te pjekur filetatnevojitet grill shumë e nxehte nëse s’keni mundta sajoni ne tigan sipër zjarrit. Nxjerrim filetat ngafrigoriferi dhe I lëmë në temperature të dhomëspër një or pastaj pasi grilla është ngrohur mirëpjekim filetot e marinuara duke iu shtruar shtypjenga lart me qellim qe pas pjekjes filetat te marrinvizat dhe ngjyrën dhe të jenë të pjekura plotësishtbrenda dhe kështu veprojmë dhe pas rrotullimitnë anën tjetër dhe çdo rrotullim bëhet në 4 min.Serviren duke I prerë diagonal në mes dhe mundtë shoqërohen me oriz me patate ose dhe sallatate ndryshme sipas shijes dhe dëshirës suaj.

Pasta me sallam të djegës me basil dhemasted


4 copa sallam ose suxhuk I zhvendosur ngambështjellësja

2 lug gjelle vaj ulliri1 pako pasta (italiane

ose çdo llojmakaronash të

shkurta)1 gotë verë e

bardhNjë maj

geshtrin-jesh specatë djegës të

bluar1 tufë basil

e prerëimët dhepak për

zbukurim nëfund

1 lug gjelle dizhonmasted francez200 ml krem I trash

qumështi

Mënyra e pregaditiesNë fillim vendosim një tenxhere me ujë në zjarrdhe e valojmë pasi merr valë ziejmë pastat shiko-jeni etiketën e përdorimit zakonisht të gjitha pas-tat zihen për 12 minuta por për këte recetë zirjaështë më e shkurtër pasi do zihen prapë më vonëgjatë procesit gatimit., I kullojmë dhe I lemë tëftohen,pastaj sallamin e shtypur e kaverdisim nëvajin e ullirit në një tigan të thellë duke e përzierderi sa të krijohet nji mas si mishi I grirë passkuqjes ia shtojmë 1 ose 2 lug ujë nëse thahetshumë. Pasi është kaverdisur mirë ia hedhim pa-stat e kulluara dhe I përziejmë për 2 minuta pastajmenjiher shtojmë vëren specin e djegës dhebasilin e grirë imët I përziejmë për 2 minuta dhenë fund shtojmë mastedin francez dhe kremin equmështit dhe e ziejmë në zjarr të ngadaltë për 3minuta deri sa pastat të bëhen mas e lidhur mirëme përbërësit e tjerë dhe s’është e lëngshme Iservirim në pjata të thella duke I zbukuruar sipërme gjethet e mbetura jeshile të basilit . Këtë re-cetë po e publikoj për ata persona që janë shumëtë ngarkuar me punë dhe qe të pregaditin ketëgjel ju nevojiten vetëm 20 minuta .

Puding I ngrohte me çokollatë

Përbërësit e recetës150 gr çokollatë e kuqërremë apo e zezë

me përqindje të larta coco25 gr gjalp pa krip

75 gr sheqer4 vezë të mëdha tëndara veç e bardhadhe veçmas e verdha

Mënyra e pregadi-ties së recetës

Copëtojmë çokol-latën në copa tëvogla pastaj e hed-him në enën prej

qelqi të cilën e kemivendosur në banjo-

mari dhe e mbushim meujë të ngrohtë deri në gjy-

sem dhe enën e banjomarise vendosim në zjarr të ngadaltë

dhe e lam deri sa të shkrihet.S’ka nevojë të përzihet fare dhe pasi

çokollata shkrihet enën e zhvendosim nga zjarridhe e lam mënjane. Ne një enë plastike të thellërrahim te verdhat e vezëve me sheqeri mirë derisa të formohet një masë krem I trash pastaj nënjë enë tjetër rrahim të bardhat e vezëve deri satë trashet dhe të formohet një shkumë shumëtransparente dhe e qëndrueshme . Pastaj me xhen-tiles përziejmë në fillim çokollatën me kremin etë verdhave të vezëve pastaj me kujdes epërziejmë tek ena e të bardhës së vezëve dukemos humbur ajrin që kemi tek e bardha e vezëvetë rrahura pasi ajri është shumë I rëndësishëmgjatë pjekjes për rritjen në mas të pudingit Ne njëenë të thellë të rrumbullakët porcelani të lyer megjalpë mirë dhe e spërkatur me pak sheqer pudërhedhim përzierjen përfundimtare të pudingut dhee sheshojmë pastaj e futim në furrë dhe e gatua-jmë për 25 minuta në temperature 200 grad C .Kypudding quhet I pjekur kur masa është në formëne sfungjerit deri në qendër dhe në fund e servirimme krem të trash qumështi dhe me akullore aposipas dëshirës mund ta zbukuroni dhe me fruta tëprerë në forma të ndryshme

Ju bëftë mirë

Kuzhina shqiptare


Edhe unë

dua të

mësoj shqip

Eposi i kreshnikëve PËRGATITI: JENI MYFTARI

(Vijon nga numri i kaluar)

Kur ka shkue te varri i djalit, / Ka pa ahintreqind vjeç; / Ahi ishte rrema-rrema, /Nji ma t'bukurin mbi varr po e shtin. /Mirë po pshtetet për degë t'ahit, / Pikonloti mbi varr të djalit. Kanë lanë kangënzogjtë e malit, / Kanë lanë kangën mevështrue! / - Po a s'e din se kush ka ardhe,/ Që nuk çohesh për m'u fale, / More imiri i nanës - o ? / Amanet, o more bir, /Dil nji herë ksi burgut t'errët, / Fol menanën qe t'ka rritë: / S'më ke lanë kurrëkaq shumë me pritë! . . . / More Omer inanës - o! / A thue Gjogun me ta prue? /Dil nji herë për me lodrue,/ Bjer ndërgurra me u freskue, / Kërko majat bashkëme zana, / Se ty varrin ta ruen nana, /More i miri i nanës - o!.Edhe rrëfimi është gjithashtu epik. Aiështë plastik, monumental, i gjerë,solemn, shpesh mjaft i hollësishëm, za-konisht i shtruar, me një qetësi sublime,pa ekzaltime, eufori e kuje, me një forcë tëbrendshme e të natyrshme. Në të zenëvend të gjerë përsëritjet e formave tëndryshme ("Kqyr ç'ka bani krajli për meba", "Pak u vonue, shumë s'u vonue"),deri në përsëritjet e gjera epike, intona-cioni zakonisht horizontalisht ose me dall-gëzime të lehta. Edhe melodia qëshoqëron poezinë është e qetë, recitative,disi monotone, por e thellë, si jehonëmalesh e kohësh të lashta. Ajo dëgjohetme endje, sepse plotësohet nga dra-maciteti i ngjarjes, nga efekti i fjalës a ifigurës poetike.

Fryma heroikeEposi shqiptar i kreshnikeve, siç del edhenga kuptimi që ka marrë fjala kreshnik,është një epos heroik. Fryma heroike epërshkon atë fund e krye; me brumëheroik është ngjizur çdo strukturë emikrostrukturë e tij. Veçse këtu heroizminuk del si diçka e jashtme, si vetëmburrjea si mjet për të tërhequr simpatinë edikujt. Ai është krejt spontan, genuin, ibrendshëm, buron nga domosdoshmëriae rezistencës dhe e përballimit të rrez-iqeve e të vështirësive. Eposi e paraqetheroizmin si mënyrë mendimi, sjelljeje aveprimi, që ve në qendër të sistemit të tëgjithë vlerave trimërinë, vetmohimin, që iquan ato atribute të pandara të një mje-disi shoqëror të përcaktuar etnikisht, të njmënyre të veçantë organizimi shoqëror. Aie trajton heroizmin si një traditë të lashtë,si një kult të vërtetë, si një model etnokul-turor të kristalizuar, madje të sakralizuar,gjatë shekujve: Zoti të vraft, bre Krajl eKapidani, / Pesë dekika liri me të dhanë./ Tjetër të mirë ne të parët s'na kanë lanë,/ Kurrnja nesh veç mos me dekë ne tëshkrue ma, / Por me shpata më u pre tue

kendue.

LegjendaritetiKëtë veçori ia jep eposit të kreshnikëvetipi i mendimit poetik mbi bazën e të cilitai është ngjizur e që mëshiron. E ky ështëmendimi poetik legjendar, një tipmendimi poetik karakteristik për njëshkallë të caktuar të zhvillimit shoqëror eqë, siç dihet, i paraprin mendimit poetikhistorik.Ky tip mendimi përbën themelin specifiktë eposit të kreshnikëve si zhanër më vete,përcakton mënyrën e përvetësimit të re-alitetit prej këtij eposi, mënyrën e raportit

midis së vërtetës artistike dhe së vërtetëshistorike, natyrën dhe tërë sistemin emjeteve shprehëse. Thelbin e këtijmendimi e përbën fondi i gjerë i elemen-tëve mitike, përrallore, fantastike, që e sh-preh realitetin në mënyrë tëlegjendarizuar, jo sipas parimeve të ng-jasës a të mundësisë, por, në radhë të parëdhe kryesisht, sipas parimeve të sëmrekullishmes.Ky tip mendimi përbën themelin specifiktë eposit të kreshnikëve si zhanër më vete,përcakton mënyrën e përvetësimit të re-alitetit prej këtij eposi, mënyrën e raportitmidis së vërtetës artistike dhe së vërtetëshistorike, natyrën dhe tërë sistemin emjeteve shprehëse. Thelbin e këtijmendimi e përbën fondi i gjerë i elemen-tëve mitike, përrallorë, fantastike, që e sh-preh realitetin në mënyrë tëlegjendarizuar, jo sipas parimeve të gjasësa të mundësisë, por, në radhë të parë dhekryesisht, sipas parimeve të së mrekull-ishmes.Duhet thënë se e gjithë kjo lëndë mi-tologjike në epos e humbet karakterin

sakral, deri diku zhvishet nga bes-imi në të si realitet dhe kthehet nëlëndë estetike, në lëndë që ndih-mon njohjen dhe pikturimin e re-alitetit sipas ligjeve artistike, qëndihmon për të theksuar ide tëcaktuara e për të karakterizuarpersonazhet e situatat. Kuptohetatëherë se eposi nuk mund të iden-tifikohet me mitologjinë. Si shprehje tjetër e mendimit po-etik që përmendëm, i cili përforconkarakterin legjendar të eposit, do të mundtë kuptohej edhe poetika përrallore, ezhveshur nga vetëdija e mirëfilltë his-

torike dhe mbi bazëne së cilës janë krijuarme një bukuri tërrallë figurat e mo-tivet imagjinare fan-tastike.Në fakt edhe pse nëepos historia ndihetqartë e buçet pas çdosituate a personazhi,jepet jo aq me detajekonkrete, reale, pornë mënyrë përgjithë-suese, në trajtë ideali,si lëng historik; edhepse është e pran-ishme, mjegullohet,errësohet nga hija epersonazheve dhesituatave madhësh-tore. Prandaj, edhepse këtu si në baladate përrallat legjen-dare, koordinatevehistorike të kohës etë hapësirës umungon saktësia eplotë, ka diçka tëpërcaktuar. Këtu his-

toria përthyhet nën prizmin e poetikëslegjendare, koha dhe hapësira janë kohëdhe hapësirë epike, jo identike me kohëndhe hapësirën reale.Në eposin e kreshnikëve nuk kemi lëvizjelineare të kohës historike. Këtu zotëronpërfytyrimi i një kohe konvencionale, qënuk i nënshtrohet datimit, që nuk e përfillkronologjinë, që rrjedh ndryshe ngarrjedha reale dhe historike e saj. Në eposkoha mund të ndalet, të kthehet prapa, tëngadalesohet a të përshpejtohet (jo rrallë,p.sh., dielli e ndal vrapin e tij, nata zg-jatet, pranvera vjen më shpejt). Kjo bënqë edhe ngjarjet të mos vijnë gjithmonënjera pas tjetrës, sipas një rendi realkohor, por të mund të ndërrojnë vendetose të ecin paralelisht. Nga ana tjetër,koha është thuajse gjithmonë e shkuar elargët, gjë që duket edhe te shprehjet:"Një herë e një kohë", "Kshtu m'kanthan se a ba moti" etj.Në eposin shqiptar të kreshnikëve karak-terit konvencional, epik të kohës ipërqaset edhe karakteri konvencional ipërfytyrimeve për hapësirën. Edhe këtu

kemi diçka të përcaktuar. Hapësira, si tëthuash, jepet në vija të trasha e ndahet pokështu në botë të heronjve e në botë tëhuaj. Rrjedhimisht koncepti i eposit përhapësirën nuk përkon plotësisht me vend-banimet reale historike, edhe kur aktivi-zohen toponimet e tyre. Në të njejtënkohë, sipas poetikës legjendare, në njëbotë të papërcaktuar, sidomos kur ajoështë e largët, ashtu si në kohën e largët,mund të ndodhin lloj-lloj çudirash, tëhasen të papritura dhe vështiresi që për-ballohen vetem nga guximi dhe forca ekreshnikeve. Kështu që papërcaktuesh-mëria dhe largësia relative kohore dhehapësinore nuk janë vetëm rezultat i leg-jendaritetit, por edhe mjaft për ta rrituratë, për të rritur karakterin e jashtëza-konshem dhe prestigjin epik të ngjarjeve.Diçka e tillë vihet re edhe tek antropono-mia e te vlera e numrave. Për eposin karëndësi jo emri i personazheve, porqenësia, përmbajtja, karakteri, profiliartistik, botëkuptimi dhe psikologjia etyre. Prandaj emrat edhe mund të ndërro-hen. Në fakt në eposin shqiptar të kresh-nikëve një pjesë e mirë e personazhevembajnë emra myslimanë. Ky është rezul-tat i kohës së qëndrimit osman ndërshqiptarët (fundi i shekullit XV-1912) e kandodhur edhe me krijime të tjera tëlashta poetike shqiptare, të cilat tek ar-bëreshët e Italisë10, si dhe në mjaftkrahina të vendit, ruajnë edhe sot e kësajdite personazhe me emra të krishterë. Edhe një varg numrash (përdorim më tëgjerë kanë: 3, 7, 9, 12, 30, 40, 300) nukkanë vlerë reale, matematike, por janëkryesisht konvencionale, numra epikeklishe (përdoren, p.sh. për të dhënë idenëe shumicës e të madhësisë).

Karakteri polistadial

Vetë lënda poetike e eposit shqitar tëkreshnikëve dëshmon se ai nuk është kri-juar njëherësh. Si çdo fenomen tjetërartistik ai ka pasur lindjen, vetërritjen,maturitetin dhe pleqërinë e tij me njështrirje të gjatë në kohë. Gjatë kësaj koheçdo periudhë historike i ka dhënë epositnjë lëndë të caktuar historiko-shoqëroree poetike, ka lënë vulën e saj në të. Pran-daj eposi, ashtu siç na erdhi që kur fil-luam ta njohim, u ngjan dëborave alpineku shtresa zë shtresën, ose një pikture tëvjetër mbi të cilën janë hedhur shtresimetë reja. Kjo i jep atij karakter të spikaturpolistadial. Sigurisht, vetë poetika legjen-dare që zotëron në epos, >>> (Vijon)


Pergatiti: Pranvera Smith

NATYRE TEPER NJEREZORE...

Gili i ruan fustanet në sirtarët e një dhome të për-shtatur në shtëpinë e saj të madhe. Janë shumë, tëtë gjitha ngjyrave, copave, apo gjatësive. Veshjeskenike, madhështore dhe tërësisht me shkëlqim.Gjithçka e ka bërë për Ilirin, dhe publikun. 23 vjetnë skenë nuk janë pak dhe për çiftin kosovar Gilidhe Ilir Berani. Me kohën, kanë ndryshuar edheshijet e saj për stilin e të veshurit, dhe shumë gjëratë jetës së para 20 viteve, kur bashkë mebashkëshortin dhe një kolege përbënin “TrioRonën”, një grup që këndonte muzikë pop. Nëxhirimet dhe fotot e asaj kohe, Gili shquhej mengjyra më të ndezura se të tjerat, për kapelet,manshetat dhe aksesorët e shumtë. Në vitet ’90-të, atëherë kur edhe e fillon karrierën si soliste,veshja e saj pëson ndryshim. Shkëlqimi i copavedoli pothuaj në plan të parë, për shkak tëndriçimit të pamjaftueshëm të xhirimeveasokohe. I pëlqente që në skenë të sillte imazhine kukullës, gjë që shprehet sidomos në paraqitjete saj në Festivalet e Këngës në Tiranë. Tani thotëse “ sofistikimet në skena dhe videoklipe të japinmundësinë që të dalësh me veshje më urbane”.Numëron shumë këngë, e shumë veshje. “Mendojshpesh, që një ditë të organizoj një ankand meveshjet e mia skenike për adhuruesit e mi”. Tëhollat do të shkonin në buxhetin e fëmijëve tëbraktisur. “Do të flija më e qetë nëse me garder-obën time do të kontribuoja për humanizëm”,- sh-prehet Gili. “Dikur kisha dëshirë t’ia dorëzojaveshjet e mia teatrit, por më e udhës më duket qët’i materializoj për qëllime humanitare”. Në rrugët e Prishtinës Gili del si gjithë të tjerët.Më se e zakonshme, aspak klasike, aspak rrëzël-litëse. “Nga të gjitha veshjet , në jetën e përdit-shme i pëlqejnë ato sportive, ku dominojnëmaterialet e pambukta. Tani, edhe këto veshje iblen në Shkup si të gjitha të tjerat. Dikur i blintejashtë. Por ç’ka ndodhur?! Asgjë më shumë sesa“ është shëruar nga mania e veshjeve, sepse arrin

t’i kontrollojë dëshirat”. Blej vetëm gjërat e do-mosdoshme për veten, Ilirin, dhe dy djemtë apodhurata që u bëj miqve”.

Rrugëve të Prishtinës, Gili nuk e merr makinën.Dëshiron të ecë në këmbë me këpucë të sheshta,të takojë të afërmit dhe të njohurit. “Dua të ndi-hem e lirë si të gjithë njerëzit me të cilëtjetoj.Madje kaq praktike jam dhe pak minuta paradaljes në skenë. Tani parukierët nuk janë të do-mosdoshëm për mua pasi i kam mësuar shumëtruke që i përshtat me veshjen. Shkurt e di çfarëmë shkon”.

Sekretet e çiftit (a) normal

Pas luftës në Kosovë, ata kanë qenë vetëm njëherë në Tiranë, të cilën për shtatë vjet rresht eshihnin në periudhën e Krishtlindjeve, në ato ditëkur organizohej dhe festivali i fundvitit i Këngësnë RTSH. Shumë turne, shumë udhëtime nëpërdiasporë, dhe një baladë për këtë qytet me titull“Të fala nga Tirana”, pjesë e albumit të tyre tëparafundit. Një shenjë falenderimi kjo për pub-likun e Tiranës që gjithmonë i kishte mirëpriturdhe që i kujton si Gilin, bjonden e bukur e cilakishte një mbështetje të fortë në jetë dhe muzikë,pikërisht të shoqin. E ku kishte më mirë.

D a s h u r o h e nende. Ndoshtaështë sekretvetëm i tyre,ndoshta sekret injë çifti që mar-rin gjithçka iuduhet nga njeri-tjetri, ndoshtanjë jetë e tërëbashkë me muzikën. Ai i bën gjithçka gati për takënduar, ndërsa ajo e këndon.Por edhe pse është njëri nga krijuesit më prod-himtarë të teksteve dhe të muzikës, dhe padyshimndër më të kërkuarit, Ilir Berani, nuk shënon se-cilin frymëzim. Iu beson ngacmimeve që janë mëtë fuqishme. Këngët e Gilit, ai thotë se i krijonmë shumë natën, sepse ato kanë romantikënbrenda, ndaj edhe është e domosdoshme qetësia.I kanë bërë plot 23 vjet bashkë dhe janë prindërite dy djemve, Robertit 15 vjeç dhe Redonit 7vjeçar.I kanë përjetuar dy luftëra: të Bosnjës ku Iliri popërgatitej të diplomohej në mjekësi dhe tëKosovës, kur Gili ishte shtatzënë me Redonin.Por kjo nuk i pengoi të vazhdonin. Iliri thotë seduke përjetuar të gjitha ngjarjet që nga viti 1981,brezi ynë ka pasur tjetër pjekuri. Jemi brez që ia

dijmë vlerën edhe jetës, edhe dashurisë. E shohse tani të rinjtë të cilët nuk e përjetojnë dashurinësi një emocion dhe si dhunti të veçantë, ngaqëështë pasojë e një luksi të tepruar në jetën dhe nukkanë as obligime e as përjetime të mëdha”. Gjith-monë bashkë. “E kam dashur që në ditën e parëkur e kam njohur, dhe dashuria ndaj Ilirit më shto-het çdo ditë”,- tregon Gili.Ndërsa për Ilirin dashuria si nocion dhe si ndjenjënënkuptohet dhe nuk shprehet dot me fjalë.“Mendoj se dashuria duhet të ketë edhe magjinëe vet. Nëse e prek përrallën dhe e ballafaqon merealitetin, ajo e humb përsëri magjinë e vet.Kështu si ne, ka mjaft çifte normale në botë, porte ne amoraliteti aq shumë ka marrë udhë në botë,sa po ju dukemi të tjerëve sikur jeni jonormalëose po aktrojmë. Mendoj se logjikisht çdo çift nëbotë, duhet të jenë besnik, të investojnë nëdashurinë e njëri- tjetrit për fëmijët”.

Gili dhe Sekretet e çiftit (a)normal

Një nga ikonat

bjonde të

muzikës koso-

vare dhe me një garder-

obë që do ta nxjerrë në

ankand. Me kohë i ka

ndryshuar dhe shijet për

veshjen. Nga ngjyrat e

ndezura nën tyl e

mëndafsh 20 vjet më

parë, deri në shkëlqimin

e fustaneve pas vitit ’90-

të në festivale. Tani

mund ta shohësh në

rrugët e Prishtinës me

atlete e bluza pambuku.


NGA SEJDI PEKA

Kaluan plot 20 vjet nga dita e 20Gushtit 1988, kur qyteti i vogël iKukësit u gdhi me një pamje të

trishtuar.Në njërin nga sheshetkryesore,komunistët kishin varur në litarpoetin disident Havzi Nela. Një autor ihuaj ka shkruar se, “është me të vertetëfatkeqësi që njeriu të jetojë në një vendqë është i pamëshirshëm ndaj njerzve tëaftë dhe që dallojnë”. Poeti ishte një njeriqë dallonte dhe kjo ishte arsyeja qëregjimi komunist e kishte vendosur nëgrykën e pushkës. Si demokrat, patriotdhe atdhedashës, ishte i pari që ndjentedëshirën për të qenë i lire në një vend tëlire. Por fatkeqësisht poeti jetoi në njëkohë që ishte e vështirë të jetonin martirëtsi ai. Jetoi dhe vdiq si hero në kohën ediktaturës komuniste. Në atë ditë të nxe-htë gushti u ndodha në Kukës, si sot 20vjet më pare. Po shkoja në drejtim të ax-hencisë së autobusëve. Ecja ashtu i shku-jdesur duke menduar se vështirë do tëkishte vende në të vetmin autobus rran-gallë që udhëtonte në drejtim të Krumës.Kur më del përpara syve një pamje mak-abër; një trekëmbësh dhe një njeri i varurnë litar. Një parullë ku ishte shkruar megërma kapitale “Havzi Nela, armik i par-tisë dhe i popullit”. Trupi i poetit lëkundejmbi trekëmbësh nga një erë e lehtë qëzbriste nga lugina e Drinit. Kalimtarët errallë largoheshin me vrap të tmerruar.Ramiz Alia, me kriminelët e tijë komunistedhe në grahmat e fundit po kafshonin siegërsirë trupin e Atdheut. U afrova pornuk mund të mbaja lotët. Më dukej seedhe mali Gjallica ishte përkulur në atëshesh ogurzi përpara trupit të pajetë tëHavzi Nelës. Dy pika gjaku i zbrisninbuzëve të holla. Disa policë, pis të zinj,lëvrinin si krimbat, të gufosur se diçkakishin bërë.

E kam njohur Havzi Nelën nëKrumë në vitin 1962. Kishte ardhur simësues. Në Krumë, në vendin tim të lind-jes, familja jonë jetonte në gjendje intern-imi dhe ca më keq akoma. Me muanjerëzit e kishin të ndaluar të flisnin.Sipas komunistëve unë isha i biri iarmikut të popullit. Kishim qenë të bur-gosur, të internuar, ishim kulakë dhe muanuk më lejonin të vazhdoja shkollën. Lex-oja shumë libra, ishte i vetmi ngushëllimdhe prehje e imja. Në qendër të fshatit,atëherë ka qenë një bibliotekë e vogël,afër një mulliri, ku përgjegjës ishte ImerMuja, një djalë i ri me shpirt antikomu-nisti, të cilin e kisha shumë mik. Një ditëai më njohu me Havziun. Filluam të bise-dojmë dhe të shkëmbenim libra me njeritjetrin. Trajtonim tema të ndryshme dhe ubëmë miq.

I vinte keq prej meje, përgjendjen e vështirë në të cilën ndodheshadhe më jepte kurajo se ditë të mira do tëvinin për të gjithë shqiptarët. Shpesh mërecitonte poezitë e tij, ku pasqyrohej jetae vështirë dhe falsiteti i propagandës ko-muniste nëpërmjet figurave letrare, menjë mjeshtëri të rrallë, duke iu shmangurspiunëve që përgjonin kudo.

Për një kohë të shkurtër nëKrumë, Havziu kishte bërë shumë miq. Isjellshëm me kolektivin e shkollës, idashur me nxënësit e tij mospërfillës ndajpushtetarëve komunistë, ishte mjaft supe-rior karshi tyre dhe respektohej nga tëgjithë shokët që e rrethonin. Por në të nje-jtën kohë dallonte edhe në mes të miqvetë tij për thjeshtësinë e vlerat intelektuale.I pajisur me cilësi të jashtëzakonshme,shquhej për talentin e tijë politik.

Komunistët shikonin tekHavziu një “njeri të rrezikshëm” dhe metë vertetë atë mundet ta ndalonte vetëmvdekja në rrugën që kishte nisur, te beheji pavdekshem në rrugën e vështirë të lirisëdhe demokracisë. Është i pari që kashkruar poezi për Kartën e Helsinkit e tëdrejtave të njeriut, që në atë kohë njihejshumë pak nga shqiptarët. Më kujtohet seHavziu zbulonte kontradiktat në veprat e

teoricienëve marksistë që aq shumëreklamoheshin në atë kohë. Engelsi - mëthoshte Havziu - në librin e tij “Origjina efamiljes, pronës private dhe shtetit”,shkruan se me lindjen e familjes,pas ko-munitetit primitiv, lindi prona private.Prona private është e lidhur me familjennë atë mënyrë saqë pa prone private nukmundet të ketë familje. Nga ana tjetër ko-munistët i kanë shpallur luftë pronës pri-vate, pra në të njëjtën kohë luftë edhefamiljes. Duan të na zmbrapsin prapa nëdisa mijëra vjeçarë. Nuk ka pë t’u ndër-tuar kurrë socializmi, as komunizmi. Teo-ria marksisteështë një utopi”.Në vitin 1963Havziu u larguanga Kruma. Undamë me lot nësy duke i shtërn-guar dorën njeritjetrit. Më erdhikeq që nuk kishapatur mundësi qëta ftoja nështëpinë time aspër një kafe. Ishtee pamundur tëvinte dikush përvizitë në shtëpinëtone. Më duket see transferuan nëfshatin e tij tëlindjes nëKollovoz. Mëvonë dëgjova se udënua ngagjykata eKukësit, pas ar-ratisjes në Ju-gosllavi në vitin1967. Qendrimi itij burrëror për-para atij gjyqi famëkeq, bëri jehonë dheu end gojë më gojë, në rrethet e Kukësit,Hasit, Tropojës dhe më gjerë. Në vijën ekufirit kur po kalonte për në Jugosllavi sëbashku me nusen e tij të re, Lavdijen,kishte lënë një letër të shkruar me fjalëtlapidare: “Shqipëri e dashur, po të lë mezemër të plasur”. Këtë letër pasi e kishingjetur rojet e kufirit, kriminelët komu-nistë, e kishin arkivuar në dosjen heti-more dhe po e përdornin si armë tëfuqishme kundër poetit. Në fjalën e tijëpërpara gjyqit ai do të deklaronte se ishteantikomunist dhe kundërshtar i vendosuri diktaturës. Prokurori do ta akuzonte sibashkëpunëtor të UDB, por Havziu meguximin që tejkalonte kufinjtë e qën-dresës i përgjigjet se “kjo është një gën-jeshtër. Ju jeni bashkëpunëtorët e UDB-sëjugosllave. Komunistët serbë mëdorëzuan tek ju, se ju jeni bashkëpunë-torët e tyre”, do të deklaronte poeti në atëgjyq që e denoi 25 vjet burg. Sot pas 20vjetëve, fjalët e poetit antikomunist bëjnëapel se dosjet duhen hapur. Këtu verteto-het katërcipërisht veprimtaria kriminale eish-Sigurimit, e bashkëpunimit me UDB-në jugosllave në krime kundër popullit sinë rastin e Havzi Nelës.

Vitet kaluan. Poeti përshkoikalvarin e gjatë të vuajtjeve në burgun ko-munist. Ish-të burgosurit politikë në tëkatër anët e Shqipërisë, ata që kanë ndarënë mes tyre kafshatën e bukës dhe vuajt-jen, e kujtojnë me respekt djaloshin e ven-dosur në idealin e lirisë dhe tëdemokracisë. Ai u vra nga bisha komu-

niste në pragun e lirisë me 10 Gusht 1988,pikërisht atëherë kur ëndrra e poetit pobëhej realitet, kur akujt e diktaturës kishinfilluar të shkrinin në të gjitha vendet elindjes. Këtu në Shqipëri, kasta kriminaleenveriste, “bijt’ e Stalinit”, me RamizAlinë në krye, bënin si gomari në ëndërrdhe nuk donin të pranonin shembjen e ko-munizmit. Krimineli Fehmi Abdiu, që sotbën “drejtësinë” në gjykatën e lartë dhe idekoruar me medaljen “Naim Frashëri tëklasit të pare”, nga Presidenti i Repub-likës, ka deklaruar se “dënimin me vdekjetë Havzi Nelës e ka dhënë me ndërgjegje

të plotë”. Po, xhelati komunist e vrau po-etin me ndërgjegje komuniste. Mendërgjegje vret ujku, gjarpëri, kanibali,me ndërgjegjen e qenies që i takon. Sigur-isht urdhri për të vrarë poetin ishte iRamiz Alisë,por ai që vret është njëllojkriminel si ai që jep urdhërin për të vrarë.Ndërkohë një tjetër firmëtare e atijëvendimit të kobshëm është edhe gjyqtarjae atëhershme Fatmira Laskaj, deri parapak ditësh Kryetare e Inspektoriatit tëLartë për Deklarimin e Pasurive, si përçudi edhe kjo e dekoruar këto ditë ngaPresidenti “për merita të veçanta”. Po avritet poeti o njerëz, a vriten vargjet elirisë? A mundet të ndalohej

Dielli që po lindëte në gjithëEuropën? Ja këta ishin ata, xhelatët ko-munistë mediokër, që nuk besonin tekzoti dhe as demokracia. Paradoksi i re-alitetit të sotëm në Shqipëri është se krim-inelët e djeshëm, bashkëpunëtorët më tëzellshëm të ish-Sigurimit janë konvertuar.Kameleonët kanë ndryshuar ngjyrën.Armiqtë e djeshëm të lirisë marrin deko-rata nga Presidenti i Republikës.

Mesazhet e Amerikës dhe Eu-ropës “për dënimin e krimeve të komu-nizmit” po injorohen në mënyrësistematike duke rrezikuar seriozisht nërrugën e vështirë të demokracisë. A thuatë jetë mungesë informacioni për Presi-dentin të marrin dekorata; Skënder Breca,prokurori që dërgoi përpara pushkatimitnë vitin 1979, Xhelal Koprenckën, FadilKokomanin dhe Vangjel Lezhon, për“fajin” e vetëm se kanë patur guximin t’i

shkruajnë letër diktatorit Hoxha? Po përFatmira Laskajn e dinte Presidenti jonë inderuar se kishte dënuar me varje në litarHavzi Nelën? Rastësi është vallë deko-rimi i Njazi Jahos, Xhevat Hanës e co, ataqë dënuan në mënyrën më barbare njerzitqë aspironin për demokraci? Po FehmiAbdiu që nuk tundet nga karrikja nëGjykatën e Lartë “nga reforma nëdrejtësi”. Po Diana Çuli, deputetja me“zërin si të qyqes” në Parlamentin shqip-tar, bashkëpunëtorja që dërgoi përparapushkatimit poetët Vilson Blloshmi dheGenc Leka, tani na jep ne shqiptarëve “të

urtë” leksione për demokracinë. Si këtakameleonë ka me mijëra që kanë hyrë nëpolitikën shqiptare dhe po i bëjnë gjëmëndemokracisë. Prandaj politika dhe sido-mos e majta ish-komuniste e frikësuardhe e terrorizuar nga “hapja e dosjeve”,ia dolën përsëri të injorojnë dhe të saboto-jnë rezolutat e KE dhe rekomandimet eAmerikës dhe Europës, dhe hapjen e dos-jeve ta fusin edhe njëherë tjetër në “kalen-dat greke”. Dhe kriminelët e djeshëm nathonë se ata “paskan zbatuar ligjet ekohës”. Por ne ish-të përndjekurit politikëu themi këtyre “konstitucionalistëve tëpazëvendësueshëm të shkollës staliniste”,se diktatura ndryshon nga demokraciapikërisht në faktin se diktaturat kanë ligjetë shkruara që nuk zbatohen, por zbato-hen urdhrat. Jo rastësisht Aranit Çela kurdënonte njerëzit nxirrte mbi tavolinë“veprat e diktatorit”. Ndërkohë demokra-cia funksionon në zbatimin absolut tëligjit.

Sot në Shqipëri demokraciaështë seriozisht e rrezikuar nga kriminelëte diktaturës që dje u kanë vënë litarin nëgrykë martirve të lirisë dhe sot japin lek-sione për demokracinë.

Poeti Petrit Palushi,i cili kapërgatitur për botim poezitë e HavziNelës,në parathënjën e librit “Pa një ditëlumnije”, botuar në vitin 1996 shkruan se:“emisarët komunistë nuk kanë shfaqur aspendesën më të vogël për atë që kryen memizori mesjetare. Janë monstra të tilla qëkurrsesi nuk mundet t’i zërë gjaku”.Ndërkohë Kadareja shkruan për këto

monstra se“janë nga raca që flenë mendërgjegje të përgjakur”.Si bleta që mbledh nektarin e vyer në ko-rijet me lule shumëngjyrëshe shpateve tëmalit të Gjallicës, Petrit Palushi kambledhur poezitë e Havzi Nelës, të sh-përndara në fletore dhe në copa letrash tëzverdhura nga koha. Në poezinë “Mëmire me mbyllë sytë”, nga burgu famëkeqi Burrelit në vitin 1977, Havzi Nelashkruan në kulmin e dëshprimit:

“Më mire me mbyllë sytë/Mëmire zemra t’më pushojë/Më mire mosme pa më dritë/Kur harbuti t’mëmundojë. Poeti në birucën e ftoftë dheme lagështi të burgut e kujton Nënën etij me poezinë: “Po o Nanë, po”. “Po, oNanë po, përsëri në emër të ligjit jam ar-restue\E duert m’i kthyen prapa policëte zinj\Në hekur me tutjus m’i kan ngu-jue\.Por poeti e gjen shpëtimin në kura-jon dhe në luftën kundër diktaturës:-Deri kurë durim,deri kurë mashpresë\Jo,jo, këto fjalë mos m’ithoni,këto fjalë nuk i due\Me durim dheshpresë nuk dua të vdes\Se jeta dhevdekja duhën meritue\. Poeti si njeri mezemër të madhe nga qelia skëterrë eburgut,me mendjën dhe ëndrrën e tij flu-turon si zog i lire dhe i këndon me mallëvendlindjes, i këndon lirisë; i këndondashurisë që e kishte lënë të mjerë atjenë Lumën e tij të dashur, gjen kohën dhei këndon jetës që e deshi aq shumë. Po-etit i qan zemra për Kosovën e robëruarnë atë kohë. Në poezinë “Nusja e flamu-rit”, poeti shkruan: \Lavdi çikës koso-vare \Si një shqerrë si një manare\ I deltankut i thot ndal\ Rritet,ngrihet si njëmal \ Për Kosovën Republikë\Lëshohem, ngjitem,nuk kam frikë \Jamshqiponjë me krahë e fletë\ Edhe ngjitemderi tek retë\.Politika shqiptare as nuk e ka vënë ujët

në zjarr për të përkujtuar martirin evargjeve të lirisë në 20 vjetorin e rënjëssë tijë si hero. Instituti i Ish-të përnd-jekurve politikë, me shkresën nr.295prot.dt.07.05.2003, i ka propozuar ish-Presidentit Moisiu, dekorimin e HavziNelës me titullin “Nderi i kombit”.

Por propozimi ka rënë në veshtë shurdhër. Në vesh të shurdhër ka rënëedhe një propozim tjetër po nga ky insti-tut drejtuar Presidentit aktual të Repub-likës. E gjithë jeta e Havzi Nelës ështëpërpjekja titanike e një poeti, e një in-telektuali të pashoq në historinë tonekombëtare, e një njeriu që luftoi gjithëjetën kundër komunizmit si fatkeqësikombëtare, për një Shqipëri të lire dhedemokratike. Nga ana tjetër, varja në litare poetit në pragun e lirisë nga kasta krim-inale e Ramiz Alisë, përbën rastin e vetëmmakabër në të gjithë Europën ish-komu-niste.

Historianët, intelektualët, in-stitucionet shtetërore, Parlamenti iShqipërisë, duhet të vlerësojnë veprën ekëtij heroi. Jeta e tij plot vuajtje dhe sakri-fica në emër të lirisë është një simfoni, njëmesazh për brezat e sotëm dhe ata që dotë vijnë.

Luma që e lindi është krenarepër birin e sajë. Populli shqiptarë duhet tëbëjë atë që të ulin kokën me turp krim-inelët komunistë që e vranë Havzi Nelën.Askush më tepër se ai nuk e meritonngritjen e monumentit te tij në një sheshtë kryeqytetit.

Havzi Nela, martir i vargjeve të lirisë


By Kenneth Carter

The Kreutzer Quartet's recordings ofmusic by Thomas Simaku have receivedfurther critical acclaim in this articlefrom Kenneth Carter:'I believe that the ancient spirit in themusical idioms, in the deepest andwidest sense, not only survives in ourmodern world, but is still capable takingits rightful place in contemporarymusic.'Simaku - a British composer aged 50,born in Albania and now lecturer incomposition at the University of York- sees his work clearly. His music, rest-less, ever-shifting and exploratory,often curt and perfunctory, is contem-porary. Yet, equally, it is imbued with'the ancient spirit'.He is looking for a comprehensive mu-sical language, to incorporate a vastarray of techniques and idioms into agrammar of communicating throughsound. He learned much from the folkmusic of South Albania, experiencedduring his years as Music Director inTirana – where he was alerted to thedrone, quasi-improvisation, inner dy-namics, microtone inflections andmuch else, of primordial times. Has he, however, anything to expressthrough his diverse, assorted gram-mar? Quietly, his ambition reaches tothe primordial sounds of the universe,no less.Radius expresses the ancient territorythat is Simaku's terrestrial ancestry – aland of heat, vegetation and restlessearth. Voci Celesti depicts the voicesof the heavens, showing him his rela-tion to the sky. Due Sotto-Voci intro-duces a human voice, talking to itself,while creating its own accompaniment.(This eloquent venture was speciallywritten for Peter Sheppard Skaerved,assuredly played.)The soliloquies were written as indi-vidual items over a period of 5 years.Simaku tells us that each starts with asingle note – E flat. Each soliloquy('speaking on one's own') constitutes,in effect, a meditation on sonority – en-gaging in a sonic adventure by pro-ceeding from the E flat to elsewhere.Two factors determine the journey andthe 'elsewhere': the 'colour' of the orig-inal note and the individual timbre ofthe particular instrument. Thus the jour-ney by violin differs from that pursuedby either the cello or the viola. In eachsoliloquy, however, the instrument re-turns home to E flat - 'in my beginningis my end'. Taken together, the solilo-quies comprise not a suite but a triptych.These words of analysis are statementsof intention rather than evaluations of

achievement. (A workaday composermay camouflage his humdrum compo-sition by covering it with a drapery ofgleaming word-spin.) In short, themusic may be worth reading about – isit also worth listening to?In Simaku's case, the answer is a defi-nite 'Yes'. There is a keen-eared musi-cian at work here, investigating aninstrument as though it were virtually a

human voice expressing its own spirit,physique and consciousness. This is aman with an agile musical mind – amodern sensibility, fully cognisant andappreciative of his rich musical inheri-tance. Each soliloquy probes the capac-ities of the individual instrument andtests its limits, technically and expres-sively. In this, Simaku resembles theBerio of the Sequenzas – together with

the courage to be more lyrical.Peter Sheppard Skaerved, Neil Heydeand Morgan Goff each gave arrestingdemonstrations of their instruments.They put them through their paces, skil-fully and committedly, with music ofconstant yet ever-changing interest.Altogether, the Kreutzer quartet musi-cians are outstanding. Playing the musicexerts stringent demands on their excep-

tional technique. Performing the music– and being alert to the precise tonalchange of each, often very swift, shift ofmood and technique – demands a levelof understanding and sympathy wayabove the average. Simaku is here tostay. So is the Kreutzer String quartet.

More praise forSimaku's latest CD



BY HON.JOSEPH J. DIOGUARDI

(Note—This article is based on akeynote address delivered by the

author in Washington, DC, on July14 to a conference on the future ofAlbanians in the Balkans, which

was sponsored by the foreign intel-ligence division of the U.S. State

Department and the Central Intel-ligence Agency.)

* * * *

Thank you for this opportunity tospeak about the political and economicchallenges facing the Albanians in theBalkans today and how these chal-lenges, if unaddressed, may affect thepeace and stability of Southeast Eu-rope. My wife and Balkan Affairs ex-pert, Shirley Cloyes, is with us today.We have just returned from a fact-find-ing trip to Kosova, and Shirley will de-liver a report, entitled “Kosova Adrift,”to foreign policy leaders in the Houseand Senate this week.

Unification Is Not the Answer

First, let me say where I stand (andhave always stood) on political unifi-cation of Albanian lands, which wouldrequire changes in existing borders. Itis the question that seems to provokethe most fear among foreign policy ex-perts concerned about lasting peaceand stability in the Balkans. (It is alsoused by traditional adversaries of theAlbanian people and of Muslims, ingeneral, to stoke the fires of racism andethnic hatred.)

In short, I do not support Albanian uni-fication and have never proposed it asa solution for seven million Albaniansliving side by side today in SoutheastEurope. Nor does anyone on the boardof the Albanian American CivicLeague (the independent volunteerlobby that I founded in 1989). In fact,I have not seen any mainstream sup-port for political unification of Alban-ian lands in the Albanian community,not in the last twenty years since I leftCongress. To be sure there are fringegroups and opportunists who talkabout it from time to time, but theyhave little or no support in the Balkansor in the Albanian diaspora.

What about a Merger of Kosovaand Albania?

The most likely marriage, from a logi-cal point of view (because they are twosovereign states) would be Kosova andAlbania, as key links to any process ofAlbanian unification. But I have notseen any meshing of political parties orthinking among the political elites andthe Albanian people there that couldeven start the process. In fact, I believequite the opposite is true because theAlbanians of Kosova and Albania havehad quite a divergent historical and po-litical experience since emerging fromthe ashes of the Ottoman Empire in1912. The terrible impact of Hoxha’sStalinist Communist dictatorship onAlbanians from Albania included com-plete isolation from Albanians inKosova and created a vastly differentcultural, spiritual, and economic envi-ronment.

On the other hand, I believe that the

idea of unification or“Greater Albania” is a toolfor Serbia’s lobby and itsallies in Washington andBrussels to distract us fromthe need of Serbia to fullydemocratize and integrateinto Europe. The late dic-tator Slobodan Milosevicused the concept to scareEurope about “AlbanianMuslims”and further mar-ginalize the Albanian peo-ple of Kosova, while hepursued his plan for“Greater Serbia,” achievedin part with the creation ofSrpska. (Milosevic’s suc-cessors are now continuinghis Serbian empire “dream”by expanding Serbia intoMitrovica in northernKosova, through the defacto partition of Kosovaagainst the will of theUnited Nations and the Eu-ropean Union.) Finally,there is no doubt in mymind that any changes inborders today in Europewould lead to more damag-ing and needless politicalinstability with other gerry-mandered ethnic groupslike the Hungarians, whoare divided into Hungary, Serbia (Vo-jvodina), Romania, and Slovakia, andthe Kurds, who are likewise divided,but live contiguously, in Turkey, Iraq,and Iran.

Majority Control and MinorityRights—The Only Real Solution

So what is the answer for the Albanianpeople? In Kosova, it is majority con-trol and minority rights and integrationinto the European Union. Kosova hasa 92 percent Albanian majority. It de-serves to be independent. Its borderswere not changed since Yugoslaviadisintegrated—they were merely up-graded from Republic/provincial to na-tional. Kosova’s borders should not bechanged now to satisfy Serbia andRussia. (By the way, Russia should beconfronted frequently and loudly bythe EU and the United States for med-dling in European domestic and for-eign policy.) Furthermore, minorityrights for Albanians in Montenegro,Presheva, Greece, and Macedoniamust be held to the highest interna-tional standards to prevent further po-litical and economic instability inthose Albanian lands borderingKosova and Albania. (It is ironic thatthe Ahtisaari plan gives Serbs inKosova the best minority rights of anyin Europe, and yet the Albanians inPresheva and in Montenegro are sub-ject to apartheid-like conditions eventoday.)

Greece and Turkey must acknowledgethe existence of large Albanian minor-ity populations and protect the lan-guage, cultural, and economic rights ofAlbanians living in their countries ascitizens or guest workers. Greece,moreover, must resolve the festeringwound of the Albanian Cham popula-tion driven out of Northern Greeceduring and after World War II.(Chameria has become Europe’s Pales-tinian problem requiring repatriationand/or compensation through negotia-tions for a mutually agreed upon plan.)Finally, Slav-dominated Macedoniamust implement all of the OhridAgreement provisions and stop manip-ulating the Albanian political partiesthere, exacerbating tensions betweenthem—tensions that in recent dayshave degenerated into violence.

European Union Membership forAlbania and Kosova

In Albania, the government remainsweak and ineffective. The nearly twodecades of strife between the Demo-cratic and Socialist parties has left thecountry mired in corruption and desta-bilized by scandals, the most recent in-volving the sale of Chinese arms toU.S. soldiers in Afghanistan, whichhas resulted in allegations of a cover-up by our own embassy. For years, theproblems of Albania were ignored aslong as the government kept quietabout the status of Kosova. The time

has come to insist on a much higherpolitical, judicial, and economic stan-dard there, and to become involved inthe transformation of the society,which, like Kosova, remains robustlypro-American. Until that happens, Al-bania unfortunately will be no closer tojoining the EU than it was ten yearsago, leading to more corruption, eco-nomic stagnation, and political insta-bility.

Whether or not Albania and Kosovaare admitted to the EU (and every ef-fort should be made to accelerate theiradmission), the answer cannot be justlaw enforcement in which Albaniansare locked inside their borders and traf-fickers and smugglers are interceptedand jailed. The real and only answeris for the United States and the Euro-pean Union to insure economic devel-opment, integration, and the protectionof human and civil rights. Albaniansshould be given the visas that Serbs re-cently received to work and travelthroughout Europe. Kosova’s humancapital, for example, is potentially oneof its best exports, with a young, hard-working, and entrepreneurial popula-tion, of which 500,000 areunemployed, and many more areunder-employed. Albanians speakEnglish and many other languages,have broad business dealings with eachother and with other Europeans, andhave a great propensity for democracy.

Conclusion

The answer to preventing a violent re-sponse to conditions in Albanian terri-tories is not unification. The West, ledby the United States, must ensureKosova’s control over its territory bypreventing the partition of the Northand investing in education, infrastruc-ture, economic development, andhuman rights for all Albanian popula-tions in the Balkans. The United Statesspent over a billion dollars leading theNATO war against Serbia in 1999.The United States also spent a hugeamount of political capital in leadingthe way for Kosova to become an in-dependent state in February 2008. Itwould now be foolish to abandon thisgreat investment by “outsourcing” thefuture of Kosova and all Albanians inthe Balkans to the European Union,which has always been divided on the“Albanian question.” If the UnitedStates does not lead now by con-fronting Russia, Serbia, and Greece inthe Balkans, we will be forced to cleanup another Balkan mess in the future,as we have always done in the past.And, in any case, that would be no wayto treat the only real friends that wehave there—the Albanian people.

July 25, 2008

Former Congressman Joe Dio-Guardi is the founding President of

the Albanian American CivicLeague.

THE ALBANIAN QUESTION LINGERS


Documents

Tel: 02082169527 LONDON …docshare01.docshare.tips/files/2953/29537889.pdf · 2016. 12. 26. · LONDON AUGUST 2008 NR.8/5 Tel: 02082169527 [email protected] Bejme transport mallrash