TELEVISIEUlERA EN' N;:Q.R.G.■ „ ^

UITGAVE UITGEVtRS-MAATSCHAPPIJ „C MISSET' NV,. DOETINCIIEM *

!}

ERRES STOFZUIGERS ERRES STOFZUIGERS ERRES STOFZUIGERS 1£ STOFZUIGERS ERRES STOFZUIGERSCt mOt 70LU I73mcocoCt COLU

O

16 SEPTEMBER 1954 7e JAARGANG No 23

!

;R. F. van Heusden, B. J.

van Solingen, J. Weenenk, J. WigerinkREDACTIE-ADRES: Pr. Hendriklaan 32, Amsterdam-Z., Tel. 717643 JOURNALISTIEK VERZORGER: J. J. Lichtenveldt

Orgaan van : „N.V.R.D.", Nederlandse Vereniging van' Radio- Detailhandelaren, waaronder begrepen Televisie-Defailhandelaren en Televisie- en Radioroparateurs Bureau tot Bescherming van de Belangen van de Radiohandel - „N. O. R. G.", Nederlandse Organisatie v. d. Radio-Groothandel

REDACTI ECO M MISSIE: Lankkamp, C. P.

„CEBUBERA", Centraal I

VERSCHIJNT OM DE 14 DAGEN

NIEUWS■Het w©ms&©E,> van 19*54van de drukknopsuper, zowel als het voor een „zuinig” land als het onze toch wel zeer eclatante succes van het kostbare muziekmeubel, is linea recta terug te voeren tot de aan-

ÏI7at zich, en dat zonder een zweem VV van overdrijving, het wonder van 1954 laat noemen, dat is de zelfs voor shockproof-technici verrassende graad van perfectie die toestelfabri- ,kanten aan hun jaarseries 1954/’55 sprekende reclame voor deze modi-hebben weten mee te geven. Nooit euse verschijningen. Onder deze om-te voren — zelfs niet in de tijd van standigheden, nu alles, de komendegratis antennes, hoge contant-kortin- nieuwe loonronde incluis, uitlokt engen en... faillissementen — heeft de er toe bijdraagt om meer diepte teradiohandelaar zijn klanten hogere geven aan het verkoopoffensief, zoutegenwaarde pro radio-gulden kun- het o.i. dan ook zeker overwegingneri bieden, en als nimmer tevoren verdienen om van dit „nieuw geluid -moet het hem gemakkelijk «vallen motief uit aan te sturen op hetoude en nieuwe relaties daarvan te creëren van een dwingende „mode ,doordringen. Steekhoudende ver- die maakt dat iedere radio-luisteraarkoopargumenten hangen' in dit nieu- df® n°g n*et »om is zich zelf gaatwe verkoopjaar als appeltjes aan'de zierL als de antiekeling. Die hij stelligboom. dan ook is'

In luttele jaren heeft zich een me- tamorphose voltrokken, met als allerbelangrijkste gevolg dat het radio- apparfiatieigenschappen herbouwd is tot een fijnbesnaard en veelzijdig muziekinstrument. Het is dan ook zeker niet te veel beweerd als wij constateren aan het begin te staan van een fundamentele ommekeer in het karakter van de omroepontvangst, een as- pectwijzaging die een nog grotere versnelling zal krijgen als straks ook Nederlandse FM-zenders in de lucht komen, door reflexwerking op de tonale kwaliteit van het omroepprogramma eveneens belangrijke gevolgen zal nemen in het culturele peil van de programmering, ■ bovenal: zal leiden tot „versnelde afschrijving” van oudere — en nu zonder meer als verouderd aan te merken toestellen.

In verreweg de meeste gevallen worden de koopgewoonten bepaald door mode en mode-creërende reclame. Br is geen reden om aan te nemen dat dit anders zou liggen voor het radiotoestel. Integendeel, het snelle en bepalende overwicht

q In Moskou worden proeven geno- ' men met kleurentelevisie. Volgens me-

| dedeling van ’t commissariaat voor industrie en techniek zal de jaarpro-

I ductie van tv-ontvangers verhoogd worden tot 700.000 stuks; de huidige productie beloopt 300.000 apparaten.

) Het aantal in de USSR in gebruik zijnde tv-toestellen wordt geraamd op

1 ruim 1 mïllioen q De tv-zender Antwerpen, die de programma’s van 'Brussel VI. zal gaan relayeren, zal begin.November in bedrijf komen. De installatie wordt ondergebracht in de Boerentoren, die daartoe met twee nieuwe verdiepingen wordt vergroot en een hoogte zal krijgen van 100 m; hierbij komt dan nog de ca 10 m hoge antenne q Vólgens de BREMA-index bleven de in Engeland door de kleinhandel aangehouden voorraden van radio-apparaten ook in het eerste kwartaal vrijwel op het peil va7i 1953, d.i. met een gemiddelde van 91; voor TV daarentegen een vermitulering van 112 tot 101. Betrekt men hierbij ook consignatie-goederen, dan zouden de cijfers 119 resp. 152 zijn 9 In Zweden werd een nieuw wand-model vei- ligheidsstopcontact uitgebracht; de in 15 landen geoctrooieerde constructie werkt met verend af sluitklep je, onderling gekoppeld, zodat de contacten alleen vrij komen bij inplaatsen van beide stekerpennen q De Engelse handelarenorganisatie R.T.R.A. heeft een „Code of Practise” ingevoerd, die vergelijkbaar is te achten met het ,^Bindend Besluit” van de NVRD • Ook in Duitsland wordt de sanering van de radiohandel met kracht door- gevoerd. Tal van ondermerken zijn uit de markt genomen en alle grote producenten hebben zich jegens hwn afnemers verplicht tot levering via bonafide kanalen. Hier echter heeft dit alles nog de vorm van een gentle-

(Zie verder blz. 532} \ men-agreement •

Een dergelijke verkooptactiek, berustend op een onbewimpeld tegenover elkaar stellen van nieuwe en antieke radio, is uiteraard onverenigbaar met het coute que coute aan de markt houden van „klassieke” AM-toestellen (overigenss fwie twijfel b er nog aan dat deze pion in ’n verloren stelling staat en kan het — noblesse oblige — nog verdedigbaar of tot verstandig zakelijk beleid worden geacht om technisch finaal en voor 100 % afgeschreven constructies in circulatie te houden?), maar zou het enorme voordeel opleveren van een onnoemelqk veel vastere greep op de vervan- / gingsmarkt. Tevens — en laten we dit ook niet omzeilen — positieverbetering tegen Vadertje Staat en diens kostbare heilstaat-experimen- ten in de sfeer van de draadomroep.

Van allé kanten bekeken en getoetst aan de mening van ervaren verkoopleiders, lijkt het oiis zeker, dat als de volop aanwezige plus-fac- toren met beleid worden uitgespeeld en de detailhandel zich zou willen

van klassieke vorm en

uitstaande

527

T

VERENIGINGSNIEUWS VAN DMg^NmW *

mm *n.jü1% x

N.V. Har af: Merk: E'mud Type:

Record T-S ULM 65 RexRecord 200 Superior I

Bruto- prijs:

ƒ 395 „ 525„ 595

WP 477 r.-gr. comb. „ 975I RP 53 r.-gr. tel.comb. ,, 3400

Reno Handelmü Merk: Tekade Bruto-prgs:

ƒ 187,50 „ 210,—., 259,—„ 285,—„ 358,50 „ 398,50,r 427,50 rad.gram ,, 530, o ,, 675,— „

met wisselaar

N.V. R. D.-Congres Type: 476487

Het Hoofdbestuur belegt op Dinsdag 28 September a.s. opnieuw een Congres voor de afdelingsbesturen. Het vindt plaats in de Int. Cult. Centrum (I.C.C.) Vondelpark 3, Amsterdam.Alleworden dringend verzocht deze dag voor dit doel te reserveren.

488

II99Record Phono Superior PhonoTelevisietoestellen: 99

Merk: Tekade Type: 2 S 43

3 S 53

»•»» I»ƒ 1450

Phono Super1800de Luxe „ 655,— rad.gramafdelingsbestuurders Phono Super iSiemens Mg N. V.: de Luxe „ 785,— ,, M

met wisselaarMerk: Siemensƒ 325Type: Super C 40 L

Super G 41 ..Super 843 ..... Phonosuper K 43 ....Schatulle H 42 ............Schatulle M 47 ........Kammermusik-

schatulle P 48 ,,Musiktruhe W 540 M 3 „Musiktruhe

*425»*Nadere bijzonderheden ontvangen zij t.z.t. van hun af- delingssecretariaat.

490De C.V. Hapé v/h Gebr. Pe

ters deelt ons mede, dat zij een luidspreker onder het merk HAPE type: 02 22 11 in kast in de handel heeft gebracht, tegen de brutoprijs van ƒ 18,50.

625515790Adm. 99

975850

*W 540 M 30 „ 950In de handelHet Bureau van Cebubera deelt

ons mede, dat onderstaande firma’s de volgende radio-ontvangtoestellen in de handel hebben gebracht: Philips Nederland N. V.: Merk: Philips Type: BX 543 A

HX 543 A r.-gr.-comb. „ 698

iMerk: Tungsram

Brutoprijs:N.V. Radium

type:Qualitone Super . ƒ 368,—

PhonoSuper „ 498,—

Vermist

Te Zandvoort werd ontvreemd het G R U N D IG radio-ontvangtoestel Drucktastenboy 54 no 28506345. By eventuele ontdekking hiervan gelieve men de Gemeente-politie te Zandvoort hiervan in kennis te stellen.

o

■Lorenz Radio: Merk: Schaub Goldsuper W 35-3D ƒ 528,—

W 45-3D „ 628,—ƒ 398

*l

!Philips Nederland N.V. Merk:Philips

W. Gunneman:Brutoprijs:

ƒ 595,- ƒ 435,- ƒ 369,-

Type:BX 135 U BX 330 A

Brutoprijs:ƒ 98,- ƒ 210,-

Merk:NORA

Type:Csardas W 1349 Mazurka W 1049 Tarantella W 949

9999

19 Televisietoestellen-:

AEGMerk:Telefunken

AEG:

Merk: Type: Brutoprgs: Brutoprys:Type:FE 10 T tafelmodel FE 10 St (staand model)FE 10 Terzola (staand model) gecomb. met rad.gram.Adria met Telefunken Rondo platen wisselaar, 17", televi- sie-toestel en 4 luidsprekers ƒ 2775,-

Telefunken 654 W654 WK tropen Jubilate met FM

. „ klok

ƒ 198,- ƒ 210,- ƒ 268,- ƒ 325,- ƒ 358,- ƒ 458,- ƒ 525,- ƒ 655,- ƒ 650,- ƒ 198f-

excl. batt. Bajazzo met FM kofferradio ƒ 345,-

excl. batt. ƒ 1295,- ƒ 1950,-

ƒ 1125,- ƒ 1275,-99 I»

9999

99 19 ƒ 1995,-Gavotte Exp. Rondo

99 Kuba/Telefunken99

ConcertinoOpus793 WK tropen Partner kofferradio

i»

Lorenz Radio Import: Merk:Schaub

99

Brutoprijs: Illustra m. 36 cm beeldbuis ƒ 975,-Type:

99

Dominante rad.gram. Lugano rad.gram.Lugano rad.gram. met AEG- magnetophon KL 25 VenetiaVenetia met AEG-magne-. tophon KL 25

Philips Nederland N.V.Type:

99

Kuba/TelèfunkenMerk: Brutoprijs:

ƒ1395,- ƒ1645,-

geschikt voor 4 systemen ƒ 1685,-

19 »»ƒ3275,-

. ƒ 2680,-Philips 21 TX 100 A

21 TX 103 A99 99 lf919»

ƒ 3850,0 17 CX 102 Am528

* !\

OverjarigDe N.V. Grundig Radio deelt

ons mede, dat zjj m. i. v. 1 October 1954 onderstaande radio-ontvangtoe- stellen overjarig verklaart. Dit betekent dus voor de leden der N.V.R. D., dat zij m. i. v. 1 Januari a.s. geheel vrij zijn in het bepalen van de brutaverkoopiprijs van deze apparaten:

Grundig:

Via Cebubera werd bericht ontvangen dat onderstaande firma’s de volgende radio-ontvangtoestellen overjarig hebben verklaard:

De Reno Handelmij heeft de brutoverkoopprflzen van onderstaande radio- en televisie-ontvangtoestel (len) als volgt nader vastgesteld:

Nwe bruto- prfls:

:

C.V. Hapé v/h Gebr. Peters:Merk:Braun

Type:Piccolo Piccolino Commodore

m.i.v. 24 Augustus, deze apparaten zijn dus m.i.v. 24-ll-’54 vrij in prys.

Merk: Tekadei»!M Type: WK 165 .......

Harmonie 388ƒ 189,50

475,—Bovenstaand apparaat heeft eerst nu een no gekregen)

Type:1010/1010 GW 'v. FM 2010 GW V. FM 2012/2012 GW

N.V. Electrotechniek:Merk: Type: Brutopifls:Blaupunkt H 1053 Wien ƒ 338,—

H 1153 Roma „ 390,—H 2053 Berlin „ 458,—

„ H 3053 Paris „ 030,—m.i.v. 27-8-’54, deze apparaten zijn dus m.i.v. 27-ll-’54 vrjj in prijs.

I»

I»

RhapsodieTelevisietoestel

ƒ 795,—••3010914010/4010 GW50103012

i»iii FS 1060 „ 1400,—>iii

I»

2012ii Verhuisd i4012ii6010 rjg.c.6012 i\g.c.7010 rjg.c.8010 r.g.c.9010 rjg.c.Boy 216 B 1020 W I tropen 2020 W I tropen 2022 W I tropen 4020 W 4009 W 942 W

5040 W5050 W met TV geluidsd.7040 WAuto^uper 521001 GW I tropen1004 W/E/UBoy Jr. Rood1012 FMBoy Jr. Grijs1010 met FM940 W1040 W en GW 1042 W 2040 W

Groothandel W. Helms:i* Het lid van Cebubera, de firma J. Th. v. Rèflsen te Delft deelt ons mede, dat zy verhuisd is naar de Gasthuislaan 214, aldaar. Belanghebbenden worden beleefd verzocht hiervan goede nota te nemen. Elders in dit nummer vindt IJ over deze verhuizing benevens de viering van het 12% jarig bestaan der zaak, nadere bijzonderheden.

f Merk:Loewe Opta: Gildemeister 53 ƒ 365

„ Gildemeister 54 ƒ 375 ƒ 398

Type: Brutopryta:9»M

IIVI

Magnet 54 Kornet 54 Meteor 54 Venus 54 Ratsherr Luxus 54 Rheinperle Rheinkrone 54 Globus Luxus 54 Rheingold 54 Meteor Phono Rheinkrone Phono

IV »» »»V»!II

VI

I*

IV

II

II

IV

II *II

Superiv Diversen*IIII Het Bureau van Cebubera deelt

ons mede, dat Philips Nederland N.V. onderstaande radio-ontvangtoestellen m.i.v. l-9-’54 overjarig heeft verklaard, hetgeen dus voor de N.V.R.D.leden betekent, dat zy m.i.v. l-12-’54 geheel vry zijn in het bepalen van de brutoverkoopprys van deze apparaten.Merk:Philips

Zoals reeds uit de melding d.d. 19-8-'54 in 'Radiowereld no. 21 bleek, wordt het merk I m p e r i a 1 thans door de Fa Fokkema te Roermond in de handel gebracht. Ten overvloede maken wy u hierop nog even attent.

M

II

II!ii

«i

iiI'iiI»i

Type:BX 200 U BX 320 A BX 534 A BX 516 A tropen BX 516 Z BX 526 A BX 616 A

S 270 U S 271 A

Brutoprijs: *

De N.V. Har af deelt ons thans eerst mede, dat zy sinds enkele ja- ren het merk AREL niet meer in de handel brengt.

i

!ii

r- iiii

SiërraRectificatie

ii

Voor een misverstand werd in het vorig nummer een ongehouden en, zoals echter te laat zou blijken, reeds weer ingetrokken mededeling van GRUNDIG RADIO NEDERLAND op genomen, die hieronder thans door een herziene over jarig verklaring wordt vervangen.

Met nadruk wordt er op gewezen, dat het bericht in Radiowereld no SB als onjuist en zonder geldigheid moet worden beschouwd en ter vermijding van evt. vergissingen zij daarom in overweging gegeven hiervan aantekening te maken op pag. 484.

PrijswijzigingDe C. V. Hapé deelt ons mede,

dat zy de bruto verkoopprijzen m.i.v. l-9-’54 van onderstaande radio-ontvangtoestellen als volgt nader heeft vastgesteld:Merk: Type:Braun Super 222 UKW ƒ 335,—

„ 333 UKW „ 379,—222 UKW „495,—

rad.gram. 222 UKW „ 580,—

rad.gram. in salonk.

333 UKW „ 745,—rad.gram. in salonk.

m. platenw.

;i

I

Brutoprijs:i

iji 11

! ■ 11fv'

11

I 529

I

r --V - ■ '■ . ;

"V ■ ;

Onderlinge bedrijfsvergelijkingResumé van een causerie, gehouden door Dr E. «I* TobI op de jaarlijkse algemene ledenvergadering van de N. O. R. G.

Op 16 Juli JL hield de Weder- •JgMM'OftMlSatl» voor de Bsdto- Oroothandel (W. O. B, O.) In Amsterdam een algemene ledenverga- derlng. Wadat de agenda wae afgewerkt hield Dr B. J. Tohl voor de radlo-groaalera een eauaerle mol als onderwerp „Oadep 11 n ge BedrUf erergellf- hing»».

/ Het gesprokene boeide alle aan- weslgeu dermate. dat het bealuurXa*«de^°£? ?Vnt» dat 00k d®Badlo-Detallhandelaren roor dit onderwerp belangstelling sullen . hebben. Daarom wordt een resumé ran Dr Tobi's causerie aan

beveelt de leslng hiervan ten «eerste aan.

men wil van elkaar de meest geschikt gebleken methodes oveme- men en door van elkanders ervaringen te profiteren door zo min mogelijk schede en schande wijs worden

Dit heeft tot gevolg dat men tot een zelfanalyse in eigen zaak komt, welke zonder vergelijkingsmateriaal stellig achterwege gebleven zou zijn. Bedrijfsvergelijking stimuleert ’t enthousiasme om het zakendoen zo goed en zo efficiënt mogelijk te doen. Het keert zich tegen wat Dr Tobi zou willen noemen bedrijfsblindheid en opent de ogen voor mogelijkheden, die anders over ’t hoofd gezien waren. Het schept bovendien een begrip voor loyaliteit en samenwerking en leidt menigmaal tot het organiseren en reguleren van materies, waarin voordien wanorde en chaos heerste.

Wil men teleurstelling voorkomen, zo eindigt spreker, dan dient men zich wel even vooraf te bezinnen voor te beginnen, waarna Dr Tobi de hoop uitsprak met deze korte causerie enigermate te hebben bijgedragen tot en succesvolle ontwikkeling van de onderlinge bedrijfsvergelijking, ook hier in Nederland. In deze tijd zijn er steeds meer vragen die om beantwoording vragen. Dat deze vragen snel en goed beantwoord worden, hierbij ka-*1 de bedrijfsvergelijking behulpzaam zijn.-----------—---------------------------- J

In moderne zin betekent onderlinge bedrijfsvergelijking echter méér en gaat het ook om wat achter de cijfers zit. Het „waarom” der hoge, normale of lage onkosten, om bij het gegeven voorbeeld te blijven, wordt mede op de voorgrond geschoven.

Zowel in Amerika (critical store- visit) als in Zwitserland heeft dit uitwisselen van ervaringen een aanzienlijke vlucht genomen (het eerst gepropageerd door de grote warenhuizen) en prijst men de bereikte resultaten. Wil onderlinge bedrijfsvergelijking in moderne stijl echter slagen, zo moet, naar is gebleken, aan een aantal voorwaarden worden voldaan. De bedrijven, die van elkanders ervaringen willen profiteren, moeten voldoende cijfermateriaal kunnen produceren. Bovendien is het noodzakelijk dat deze bedrijven naar omzet en karakter gelijksoortig zijn. Essentieel is dat men niet te dicht bijeen zit, waardoor elkanders klantenkringen dooreenlopen, want wel is men inzake de bedrijfsvergelijking collega, doch op de markt concurrent. Het spreekt vanzelf dat ook zonder een zekere mate van enthousiasme men het niet stellen kan, terwijl de deelnemers er bovendien op moeten kunnen vertrouwen dat van uitgewisselde gegevens geen deloyaal gebruik wordt gemaakt. De keuze van de juiste leiding gevende voorzitter, die liefst neu- r traal moet zjjn, speelt ten deze ook een beslissende rol. Tenslotte is het . gezien de vertrouwenssfeer, die ont- ' staan moet, begrijpelijk dat het aan- H beveling verdient geen nieuwe leden toe te laten anders dan met algemene stemmen en de stemming schriftelijk te doen houden.

Op welk gebied nu ligt de uitwisseling van ervaringen? Laten wij er maar een aantal noemen zegt Dr Tobi: gesproken zal worden over voor- raadpolitiek, over waardering en afschrijving, over financiering, over credietverlening, over fiscale ondervindingen, over het verzenden van goederen, de behandeling van klachten der klanten, over seizoenacties, reclame,en personeelsvraagstukken, kortom haast over te veel om in een kort bestek op te noemen.

Het resultaat is dat men als het ware eerst met de neus op de cijfers wordt gedrukt en vervolgens te horen krijgt wat anderen doen om bepaalde goede resultaten te bereiken, want d&Arom juist gaat het:

i

j ïfet is vanzelfsprekend, dat iedere *1 zakenman er naar streeft zijn bedrijf zo goed mogelijk te leiden. Een complex van factoren, zoals omzet en omzetsnelheid, voorraadvor- ming, onkosten, keuze van medewerkers enz. enz. bepaalt tenslotte het resultaat of eenvoudiger gezegd: de winst.

Men kan de overtuiging hebben zijn bedrijf goed te leiden; toch verkeert men steeds in het onzekere of b.v. het onkostencijfer niet te hoog is, of de reclame die men voert wel verantwoord-is, of de credietverlening niet te groot is, kortom of een betere bedrijfsvoering niet mogelijk is.

Dit heeft verschillende bedrijven er toe geleid gegevens uit te wisselen. Dr Tobi noemt als oudste vorm

'va.n onderlinge bedrijfsvergelijking het door een groep van bedrjjfsgeno- ten bijeenbrengen van het individuele cijfermateriaal.

In grote lijnen werkt dit als volgt: Een aantal vergelijkbare bedrijfsge- noten zendt regelmatig naar een centraal punt b.v. een accountant of een bedrijfseconoom cijfers van bedrjjfsonkosten, verkoopsnelheid, voorraadvorming, enz. Iedere deelnemer heeft een nummer, dat de overige deelnemers niet kennen. De gegevens worden tot percentages herleid en daarna worden deze gegevens met vermelding van de nummers aan de deelnemers toegezonden. Iedere deelnemer is hierdoor ln staat zijn eigen cijfers met die van anderen te vergelijken. Steekt men bij de anderen ongunstig af, dan kan men middelen beramen, die tot verbetering moeten leiden.

Deze vorm van bedrijfsvergelijking houdt echter niet meer in dan een soort cijfermatig contact tussen de aangesloten bedrijfsgenoten. *,

f

advertentievraagstukkenI

f.

530 ;

i J

dor-kastwerk — aflevering vangt aan direct na afloop van Jaarbeurs.

Zoals eerder bericht tevens nog twee luxe-combinatles, prijzen ƒ 2250 en ƒ 7500 resp. Type-nummers en bijzonderheden ontbreken nog; van het grootste muziekmeubel kan vermeld worden dat dit ook een TV-deel bevat en bovendien Ingericht is. voor bediening op afstand.

DE BREY introduceert als Chrys- talphone-Merkur drie nieuwe modellen: de AM/FM ontvanger type „Schubert” (ƒ 405), de phonosuper type, „Brahms” met platenwisselaar (ƒ 540) en de wisselaar-combinatie type „Mozart” (ƒ 732) in staande kast van 75 X 44 X 40 cm formaat en vermoedeljjk wel de kleinst bemeten uitvoering in deze klasse.R.S. STOKVIS & ZN — Met de aflevering van de nieuwe topper van de Erres-serie, het type KY 549, zal begin October een aanvang kunnen worden gemaakt; de prijs van dit apparaat bedraagt fl 645. Naar wij vernemen is dit luxe-toestel een bijzonder goede ontvangst te beurt gevallen en wordt het algemeen beschouwd als een sterke troef voor de binnenlandse industrie.C.V. HAPé — In klasse 555-UKW werden nog twee nieuwe Braun-com- binaties in staande kast getoond, men denkt in staat te zijn tot leve- ring aanvang October.AMROH — Brengt naast de „Handy Sound” recorder thans als „Handy Disc” een 3-speed gramofoonchassis met hi-fi kristalpickup.

AK 754: 4-banden AM/FM, 7 buizen ingeb. kruisraam en dipool, dubbele toonregeling; type AK 854: topsuper met 8 buizen, 5 golfbereiken, 2 luidsprekers, regelb. bandbreedte, draaibare ferrietantenne m. indicator.

FRIDOR — Vier nieuwe tafelmo- dellen, typen 541—FM (ƒ 480), 542— FM (ƒ 575), 543—FM en 544—FM (ƒ 625). De eerste is een 9-bu.izen super van luxe-klasse, dubb. toonregeling, 2-voudig luidsprekersysteem, 7 toetsen, gescheiden AM/FM afstemming en kruisraamantenne met aparte hf-buis. Het type 541—FM is techn. identiek, doch heeft een 4-vou- dig 3—D luidsprekersysteem; model 543—FM onderscheidt zich doordat dit type bovendien is uitgerust met fraai gemodeleerde, op robijntjes gelagerde kwaliteltsklok. Type 544— FM is een radiogramofoon in tafel- model, voorzien van Fridor platenspeler en 541-chassis. Cachetvol geornamenteerd uiterlijk met de karakteristieke „eigen noot” van Fri-

r\e omstandigheid, dat deze editie persklaar zal moeten zijn op een

moment dat onze rondgang langs de stands amper kan zijn begonnen, maakt het onmogelijk reeds in dit nummer het gebruikelijke Jaarbeursoverzicht op te nemen. Wij betreuren dit inconveniënt, maar vertrouwen er op, dat de lezer oog zal hebben voor de technische gronden van deze onoverkomelijke vertraging in de berichtgeving over Jaarbeurs-actua- liteiten. Hopelijk zal het overzicht voor de meesten Uwer eigenlijk niet meer zijn dan een geheugenopfris- sing, want deze Najaarsbeurs is ditmaal wel zó belangrijk dat geen handelaar het zich veroorloofd zal hebben verstek te laten gaan. Mochten hier en daar de bekende bezwaren nog remmend zijn geweest en in het geval dat dit nummer U nog tijdig bereikt om alsnog linea recta naar Utrecht te reizen, neem dan een goedje raad van ons aan: Stap over Uw bezwaren heen (zoals uit een elders in dit nummer voorkomend bericht zal blijken is het de laatste keer dat U die doolhofpenitentie wordt opgelegd) en benut in ieder geval die laatste dag dan nog voor een Jaarbeurs-bezoek. Groot aandeel van radiobranehe in

*Friese „Energie”- tentoonstelling

Hieronder volgen nog enige notities over ter Jaarbeurs gelanceerde nieuwe apparaten. Zouden wij wat dit betreft niet volledig zijn, en die kans is zeker niet gering, dan verzoeken wij daarbij te bedenken dat aan het einde van de eerste dag nauwelijks een derde van het aantal stands was bezocht.

PHILIPS — Nieuw uitgebracht zijn de apparaten BX 543—A en HX 543—A, prijzen resp. ƒ 398 en ƒ 698. Eerstgenoemde is een 8-buizen klas- se-super met alle moderne faciliteiten; extra mf-trap voor FM en 210 mm dubbelconusluidspreker. De phonosuper HX 543—A in tafelmodel ■ is technisch gelijksoortig en uitger.ust met de wisselaar type AG 1004.

VAN DER HEEM — Brengt een uit 4 typen bestaande nieuwe Aether- krulser-reeks (de HERALD-serie), prijzen 220 — 315 — 405 — 545 gulden. Alle modellen in gepolitoerd-no- ten kastwerk. Type AK 454: standaard AM-super met 5 buizen; type AK 554: 3-banden AM/FM super, 7 buizen, ingeb. ferrietantenne; type

M

Bezoekers enthousiast over FM-kwnliteit

lateurs in Friesland en de afdeling Friesland van de Nederlandse Ver-

rve tentoonstelling „Energie”, uit- *-/ gaande van de provinciale vereniging van electrotechnische instal- eniging van Radio-detailhandelaren, 4̂

Tentoonstelling Leeuwarden — Aan de voet van de oude Oldenhove-toren { de opnieuw naar hier over gekomen Graetz-demonstratiewagen.

531\

:onder het overkoepelend orgaan der stichting- ,,Energie”, werd 6 dezer officieel geopend door de Commissaris der Koningin mr H. P. Linthorst Homan.

De openingsplechtigheid werd bij- gewoond door verscheidene Friese collega’s van B. en W., het College van Gedeputeerden, het bestuur van de Kamer van Koophandel, de commandant van de Leeuwarder luchtbasis en het bestuur van het Fries Rundveestamboek.

In zijn openingswoord zeide de Commissaris der Koningin de indruk

(te hebben gekregen, dat het bestuur 'van de stichting kan bcgen op energieke werkers, die het hebben klaargespeeld in korte tijd de expositie uit de grond te stampen.

Het woord energie wilde de heer Homan omschrijven als de krachtbron van het bedrijfsleven, maar ook als de drijfkracht van veel goed en helaas ook veel kwaad bij de mens. Friesland blijft, wat het opbrengen van energie betreft, niet bij andere gewesten achter en met name sinds de bevinding zijn de uitingen van de menselijke energie in geprononceerde mate aan de dag getreden. Zo lang dat hoge tempo kan worden volgehouden, is men op de goede weg. De heer Homan verklaarde hierna de expositie voor geopend.

De tentoonstelling, die na 11 September alweer tot het verleden zal behoren, toont met ruim 100 stands, wat door goede toepassing van technische energie is en kan worden gedaan ter opvoering van de productie en daardoor ter vergroting van de volkswelvaart.

De radiomerken Braun, Graetz. Grundig, Blaupunkt, Fridor, Metz. Nordmende, Siemens, Imperial en Faras zijn oftewel door de importeurs zelf hetzij door locale groothandels vertegenwoordigd, terwijl Philips aanwezig is met de Rijdende Tentoonstelling. De afdeling Friesland van de NVRD heeft er een speciale informatie-stand gevestigd.

Ook vanuit de electrosector is er grote belangstelling voor deze tentoonstelling en wordt door meerdere bekende ondernemingen, zoals de Technische Unie, Holland-Electro, W. J. Stokvis N.V. etc. — laatstgenoemde eveneens met Wisa FM en TV

. antennes — geëxposeerd.Beoordeeld naar de indrukken van

de eerste dag belooft „Energie” ook van zakelijk standpunt uit een groot succes te worden. Voor de demonstraties van FM-ontvangst, mogelijk geworden doordat de Ned. Radio Unie het tentoonstellingsbestuur zo spontaan terwille is geweest met de installatie van een experimentele zender, bestaat een opvallende belangstelling. Naar het zich laat aanzien zal de expositie er in slagen om het hele Noorden in een week tflds enthousiast te maken voor de „new look” in omroeptechniek en dit belooft een rijke oogst als straks het in aanbouw zijnde Noord-Oost FM- net gaat starten.

(!;Indrukwekkende stijging

van „Van der Heem”-Export:

Over eerste halfjaar weer 80 % hoger

| Iet Exportkantoor van Van der Heem N.V., be

stond dezer dagen tien jaar. Hoewel dit feit niet direct reden tot feestviering was, kwam men bij een terugblik tot de conclusie, dat de export enorm was gestegen.

Hoewel voor de oorlog reeds werd geëxporteerd — toen nog hoofdza- keljjk radiotoestellen, terwijl thans tevens televisie-ontvangers, stofzuigers, vloerwrljvers, ventilatoren, handboormachines, bromfietsen, omroepinstallaties, electrische dekens, portofoons en servo-apparatuur worden gefabriceerd — werden door de oorlog alle verbindingen met het buitenland verbroken. Een geregeld contact met de buitenlandse relaties kon pas in 1946 worden hersteld. Thans heeft de onderneming vaste relaties in meer dan 100 landen. Alle werelddelen worden regelmatig bereisd en met voldoening is te constateren, dat het Nederlandse kwaliteitsproduct over het algemeen over de gehele wereld grote appreciatie ondervindt. Dit wordt geboekstaafd door steeds stijgende omzetten en door het feit, dat zelden een buitenlandse afnemer verloren gaat.

Hoezeer die stijging toeneemt, blijkt wel daaruit^ dat over het eerste halfjaar 1954 alweer een 80 % grotere export werd pereikt dan over dezelfde periode in 1953.

Buiten de invloed van de activiteit van de onderneming zelf, aldus de heer G. Cronheim, directeur van het Exportkantoor, is de stijging verkregen door het wegvallen van handelsbarrières, zoals contin- genteringen, waardoor thans kan worden geëxploreerd in plaats van het slechts honoreren van vastgestelde quota. Binnen de invloed van de onderneming is de exportstfl- ging te vinden in de aanpassing aan de behoefte in het buitenland en de uitbreiding van het assortiment. Vroeger immers werd de voor het binnenland bestemde productie tevens voor uitvoer gebruikt, terwijl nu ernstig rekening wordt gehouden met bij voorbeeld tropenuitvoeringen, andere golfbereiken, vormgeving en kleuren.

Voor de onderneming is er dus een vrij vérgaande en ingrijpende aanpassing nodig geweest ten aanzien van de buitenlandse eisen. Het assortiment voor het buitenland moet op het gebied van ventilatoren bij voorbeeld groter zijn dan voor het binnenland.

Cr. Cronheim, directeur Export• kantoor Van der Heem N.V.

Bijzondere waardering heeft men in het buitenland voor de vormgeving van de producten, waartoe de fabriek dan ook een eigen industriële vormgever aan de arbeid heeft.

Slechts door te blijven streven naar de vervaardiging van kwaliteitsproducten, uitgevoerd in aantrekkelijke vorm en tegen redelijke prijzen te koop — zo besloot de heer Cronheim zijn interessante mededelingen — zal Nederland niet alleen de belangrijke plaats als leverancier van zijn producten aan het buiten- land kunnen behouden, doch deze zelfs kunnen uitbrelden.

De exportstijging maakt een voortdurende uitbreiding van de fabriekscomplexen, het machinepark en de personeelsbezetting noodzakelijk.

i

Hei wondër van 1954 j(Vervolg van pag. 627) ' i

laten overtuigen dat ml het moment daar is om weer eens ouderwets van leer te trekken, dathetzeerwel mogelijk moet zijn in dit n ie uwe verkoopjaar tot e.e.n verdubbeling van de o m- zetcijfers te komen. In cash gewaardeerd: een ca 130 % verbeterd batig saldo, want met stijgende omzet neemt de kortingsmarge toe en daalt het vaste lasten-gemiddelde.

532

NIEUW UITGEBRACHTE RADIO- APPARATUUR

A.E.G.

De apparaiten-serie waarmee Te- lefunken het nieuwe verkoopjaar ingaat, bestaat uit 7 tafeltoestel- len, een radio-gramofoon combinatie en de televisie ontvanger FE 10, waarvan drie uitvoeringen.

Type 654 W — populair geprijsde AM-super met 3 golfberei- ken en 5 buizen. Het apparaat is uitgerust met spraak/muziekscha- k el aar en kan onder gebruikmaking van een speciaal voedingsdeel ook op 6 V accu werken, waarvoor spaarschakeling. spreker met 130 mm conus en p.u.- aansluiting.

8/9 Kringen, 4 golfbereiken, 6 (buizen plus seleengelykrichter, 2 luidsprekers, dubbele toonregeling met zichtbare instelling, afstem- oog, micro-afötemming voor KG, ingöbouwde dipool, ratiodetector, ,,uit”-toets extra op drukknopsys- teem, aansluitingen voor gram.,

, magnetofoon en extra luidspreker. Kasta&netingen 590 x 395 x 276 mm.

Buizen: ECC85—ECH81—EF89 —EABC80—'EL84—EM80.

Ne.tspann.: 110/125/150/220/240

gevoerde gevoeligheid van UKG- b er eik — ratiodetector.

Afm. 320 x 220 x 180 mm.Buizen: ECC85—ECH81—EF89

—'EAjBC80—BL41.

Jubilatemet klok — deze in het voorjaar gelanceerde uitvoering blijft in productie.

i

V.

Kwaliteitsluid-

Jubilate met klok

Type Gavotte — 6/9 kringen, 4 golfbereiken en 6 buizen plus seleengelijkridhter. Ovale 260 x 180 mm luidspreker en aparte 'hoogweergever, dubbele toonregeling met aanwijzing op schaal, af- stemoog, micro-afstemming voor KG-bereik, ingebouwde dipool en ratiodetector, aansluitingen voor gramofoon en extra luidspreker.

Gepolitoerd-noten kast met polystirol front, afm. 475 x 327 x 192 mm.

Buizen: ECC85—ECH81—EF89 —EABC80—EL84—EM80.

Netspann.: 110/125/150/220/240 Volt.

Type Rondo

Type 65Jf W

Uitvoering in bruin bakeliet met ivoorkleurig luidsprekerfront, afm. 342 x 250 x 102 mm.

Bereiken: 16.2—50, 185—577en 810—2000 m.

Buizen: ECH42—EF41—EBC41 —-EL41—BZ80.

Netspann.: 110/125/150/220 V — ca, 40 watt.

J u bi1 at e 55 — 6/9 kringen en 5 buizen plus seleengelijkrich- ter. Drie golfbereiken (U-M-L), continue toonregeling met optische controle, ferrietantenne en FM- netantenne, gram.-aansluiting. Op-

\

Type Concertino 55

W Type Concertino 55 — 8/11 kringen en 7 buizen plus se- leengelijkriohter. AM en FM apart afstembaar, continue bandbreedte- regeling gekoppeld met hoog-rege- laar, dubbele toonregeling met lichtvenster voor instelling, vlieg- wielafstemming, draaibare ferriet- antenne met indicator, 210 mm or- kest-luidspreker plus hoog-weer-

. gever, aansluitingen voor p.u., magnetofoon en extra luidspreker.

Gepolitoerd-noten kast met sierstrippen, afm. 620 x 415 x 300 mm.

Buizen: EOC81—EOH81—2 x BF41—'EABC80—EL84—EM35.

Netspann.: 110/125/220/240 V.

s

!

VType Gavotte

Type Rondo — klasse-super met bandibreedteregeling en opgevoerde AM-selectiviteit, vliegwiel- afstemming en draaibare ferrietantenne met instelinddcator.Jubüate 55

533i

Afmetingen van deze typen 518 x 475 en 435 mm, resp. 530 x 915 x 430 mm.

4 germaniumdioden en 1 seleenge- lijkrichter (26 functies). Cascode- ingang met PCC84 en PCF82 als oscillator/mengbuis, trommelscha- kelaar voor 12 (kanalen, intercar- rier-geluid, opgevoerde selectiviteit (ca. 1 : 300 zowel voor beeld als geluid — spiegelselectie ca. 1 : 200) en minimale straatwaarde. Netsehakelaar met contactsleutel

i

Het type „Terzola” is een combinatie van de TV-ontvanger FE 10, het „Jubilate”-chassis en de Telefunken-,, Musicus” platenspeler. Drie luidsprekers (260 x 180 mm en twee 70 mm hoog-weerge- vers — angebouwde band Hl di- pool.

ter verhindering van onbevoegd gebruik, signaallampje voor controle op inschakeling en mogelijkheid tot regeling op afstand van lichtsterkte

Type OpusKastafmetingen: 530 x 960 x

430 mm.Type Opus — topsuper met 3 luidsprekers en balanseindtrap, dubbel gecompenseerde volumere- geling en continue bandbreedtere- geling met speciale druktoets voor snelomschakeling in breed/smal positie. Verdere bijzonderheden als boven.

Luxe kast in formaat 640 x 420 x 276 mm.

B u i z e n i ECC85—ECH81—2 x BF89—EABC80—EC92—2 x EL84— EM80.

Netspann.: 110/125/150/220/240

geluidsvolume, waarvoor een by of na te leveren speciale beddeningsunit.

en

:! |

V.Type Dominante — radio-

gramofooncombinatie uit „Rondo”-chassis met draaibare ferrietantenne en de nieuwe Telefunken platenwisselaar „Musicus”. Deze laatste is bedienbaar met 4

bestaande

Type FE 10T

In het tafeltoestel (type FE 10- drukknoppen: resp. in — uit — T) een 175 mm luidspreker en in ruisfilter — 'herhalen. Kristalpick- het staande apparaat (type FE 10- up met omscliakelibare saffieren.

Totaal 4 luidsprekers, waarvan twee perm. dyn. 210 mm en twee bare dipool voor band III. el.-stat. systemen. Gekast in ge- politoerd-noten luxe meubel, afm.965 x 795 x 420 mm.

St) een 260 x 180 mm systeem; voorts in beide modellen een draai-

Het Telefunken televisietoestel FE 10 wordt geleverd in drie uitvoeringen, n.1. als tafeltoestel, in staande kast en als combinatie. In alle drie modellen een 43 cm beeldbuis en een totaal van 18 buizen,

Type Terzola

W. Gunneman

Een uit 3 modellen bestaande nieuwe Nora-serie, waarover de navolgende bijzonderheden worden gemeld.

Type „Tarantella” —6+1 9 kringen, 4 golfbereiken en 7 buizen in 11 functies. Hoge tonen continu regelbaar, met optische aanwftzing, waaier-type afstem- oog, bas in 2 trappen met druk/ trekschakelaar; ming, raitiodefcèctor, ingebouwde dipool, meervoudige tegenkoppe- ling en 6 watt 250 x 170 mm con- certluidspreker.

Aansluitingen voor gramofoon en extra luidspreker, 6-deliige druk-

»rduplexafstem-

Type Dominante

534 /

staan. Deze apparaten kunnen n.I. ook spelen in gesloten toestand, waarbij knoppen etc. dan door met doek bespannen vouwdeurtjes aan het oog onttrokken zijn.

Voornaamste teclhn. bijzonderheden zijn dat alle typen tenminste 2 luidsprékers bezitten, gescheiden regelbaar hoog- en basregister, thermisch gecompenseerde oscilla- tor, hoge en ruisarme gevoeligheid op het FM-foereik; voorts zyn de toestellen in hoge mate stra'lings- vr\j. Van 'het type G 41 af toepassing van een verbeterde Siferrit- richtantenne met extra groot se- lectievermogen; in de duurdere apparaten mogelijkheid tot aansluiting van bandrecorder en gescheiden ingang voor magn. en kristal-

Type CsardasType Tarantella

knopschakelaar met „uif’-toets. pool — FM-selectiviteit 1 : 3000. Gevoeligheid op UKG-bereik beter Zowel voor AM als FM zeer hoge dan 1 /aV.

Kast van gepolitoerd edelhout met messing sierlijsten, afm. 560 x 350 x 260 mm.

Bereiken: 86—100 MHz, 24—66, 182—588 en 1000—2050 m.

Buizen: ECC85—EQH81—EF85 BABC80—-EL84—-EM85—EZ80.

Netspann.: 110/125/220/240 V — ca. 60 watt.

gevoeligheid.Dubbele toonregeling met opti

sche indicatie, continu instelbaar met drukknoppen; fadingcompen- satie over 4 trappen; draaibare ferrietantenne met positie-indica- tor; KG-fynregeling; duplex-vlieg* pU< wielafstemm.; aansluitingen voor gram., recorder en extra luidspreker ; 3-delig luidsprekersysteem, bestaande uit 320 x 210 mm con- plus seleengelijkrichter in 14 func-cert-type en twee el.-stat. eenhe- ties. Ratiodetector en ingebouwde

dipool — 2-voudige afstemconden- sator voor AM/FM — fadingcom- pensaitie over 2 buizen — 200 mm p.d. luidspreker en el.stat. hoog-

extra druiktoetsen

Type C 40 — 6/10 kringen, 3 golfbereiken (U-M-L) en 7 buizen

den.Kast in 650 x 402 x 300 mm for

maat.Bereiken: 86—100 MHz, 24—

66, 182—588 en 1000—2050 m.Buizen: ECC85—EF41—ECH81

—EF41—EBF80—EABC80—EL84— EM35.

Netspann.: 110/125/150/220/240 V — ca. 60 watt.

weergever voor gramofoon en uitschakeling — netantenne voor alle bereiken— afstemoog.

Notenhouten kast, afm. 520 x 340 x 240 mm.

Type Mazurka

Buizen: 2 x EC92—ECH81— EF89—EABC80—EL84—EM34.

Netspann.: 110/125/220/250 V — 45 watt.

Ned. Siemens MtfT y p e „M a z u r k a” — verfijnde uitvoering van bovenstaand type, met bandbreedteregeling in2 stappen, vliegwielaandrijving, 7 verschillende typen, w.o. een ra- toonregeling continu voor hoog en dio-gramofooncombinatie in taf el- laag, extra gevoelige M/L ferriet- model. Aan drie dezer apparaten antenne en 3-delig luidsprekersys- is een geheel nieuwe modekring teem (6 watt 260 x 180 mm en 2 gegeven, een vorm die „Schatulle” el.-stat. vlakstralers in speciale op- wordt genoemd in teruggrijpen op stelling voor goede spreiding van 'bet kleinodiënlkastje dat eertijds hoogste frequenties). 6011 bijzondere plaats innam dn het

Afmetingen kast: 605 x 375 x salon van de welgestelde burger eh Verdere bijzonderheden waarmee een ontfechnisering van

het toesteluiterlljk wordt voorge-

De nieuwe Siemens-serie omvat

280 mm. als boven.

Type G 41Type „Csardas” — Topsu- per met 9 + 1 AM en 13 FM kringen, 4 golfbereiken en 8 buigen plus seleengelijkrichter. Bandfil- terdngang voor AM (3-woudige condensator) en 3 mf-trappen, bandbreedteregeling in 2 trappen (max. selectiviteit 1 : 8000) en met druktoetsen bedienbaar. Voor (FM 4 mf-•trappen, penthodebegren- zer en ratiodetector, afschakelbare ruissuppressor en ingebouwde di-

i Type G 41 — 6 + 1/9 + 1 kringen, 4 golfbereiken en 7 'buizen plus peleengelykrichter. Gescheiden afstemming voor AM en FM — keuzetoets voor MG-zender — draaibare ferrietantenne met indicator op schaal.Overige bijzonderheden als boven. Kastafmetingen 580 x 400 x 270 mm.

i

535

Buizen: EF80—EC92—EOH81— BP89—EA-B080—-EL84—EM80.

Netspann.: 110/125/220/250 V — 45 watt.

Type: 843 — als iboven, doch met twee 260 x 180 mm perm. dyn. luidsprekers en diode-aansluiting voor recorder.

Grotere kast in 620 x 420 x 290 mm formaat. Schatulle P 1,8Schatulle H 1,2 !)

buizen in 21 functies. Voor AM 3- voudige afstemcondensator en als verdere extra verfijningen: afscha- kelbaar fluitfilter, autozn. FM-af-

Schatulle M 47 — topsuper stemstabi'lisator, 5 toetsen voor met verhoogde gevoeligheid en se- snelinstelling van voorkeurzenders lectievermogen zowel voor AM als (1 MG—1 LG—3 FM), fadingcolm- FM, band'breedteregeling (werk- pensatie over 3 -buizen en vier 200

mm luidsprekers.Afm. 790 x 540 x 330 mm.

Buizen: EC92—ECC81—2 x EF89—EOH81—EBF80—EB91—2 X ECC83—2 x EL84—EM80—2 x EZ80.

Netspann.: 110/125/220/250 V — 100 watt.

Buizen: EF80—EC92—ECH81— EF89—EABC80—EL84—EM80.

Netspann.: 110/125/220/250 V — 45 watt.

i

■■

zaam op 2 mf-trappen en gecombineerd met hoogregelaar), balans- eindtrap en 3-voudig luidspreker- systeem. !

Type K 1,3

!Amlmp

Deze firma -brengt 3 Körting-ap- paraten, alle uitgevoerd met gescheiden AM/FM afstemming en meervoudig luidsprekersysteem.

Type 420 W — 6 + 1/10 .+ 2 kringen en 6 buizen plus seleen- gelijkrichter, dubbele toonregeling m. opt. aanwijzing, 4 golfbereiken, 2 -luidsprekers, vliegwielaandry- ving, antennekiezer, ingelbouwde dipool, ratiodetector met begrenzer, aansluitingen voor gram., recorder en extra luidspreker.

Gepolitoerde kast met sierlijsten afm. 580 x 375 x 275 mm.

Buizen: EOC85—ECH81—EF89 —EABO80—EL41—EM85.

Netspann.: 110/127/220 V —40 watt.

Phono-super K 43 — hierin als radiodeel een chassis type G 41 met draaibare ferrietantenne en ingebouwde dipool, gecombineerd met platenspeler voor 3 snelheden. Kristal p.u. met omschakelbare saffieren — 200 mm perm. dyn. luidspreker en el. stat. systeem.

Afmetingen kast 620 x 430 x 410 mm.

j.

!

■*

}

Schatulle M J,7

8/12 kringen en 3 zuigkringen — 4 golfbereiken — 11 buizen plus seleengelijkrichter ferrietantenne en ingebouwde dipool — duplexafstemmdng voor AM en FM d.m.v. koppelingsauto- maat — keuzetoetsen voor 1 MG en 1 FM zender — voorversterker

draaibare;

i

imet aparte aansluiting voor magn. p.u. — aansluitingen voor kristal p.u. en bandrecorder — drie perm. kringen, 5 golfbereiken ( 2 x KG) dyn. 200 mm luidsprekers — 3- en balansuitgang. Bandfilterin-

T y p e 430 W — 9 + 1/12 + 1!

S c -h a t u 11 e H 42 — 6/9 krin- voudige tegenkoppeling.Kastafmetingen 680 x 470 x 330gen en 3 zuigkringen, 4 golfberei

ken en 7 -buizen plus seleengelij-k- richter in 14 functies. Gescheiden afstemming voor AM en FM — keuzetoets voor FM-zender — draaibare ferrietantenne en inge- boüwde dipool — p.u. en diode- aansluiting — ovale 260 x 180 mm luidspreker en 200 mm rond p.d. voering van voorgaand type, met

9/12 kringen plus 2 zuigkringen, 5 golfbereiken ( 2 x KG) en 14

mm.Buizen: 2 x EC92—EOH81—-EF89 —EBF80—EB91—2 x ECC83—2 x EL84—EM80.

Netspann.: 110/125/220/250 V — 70 watt.

Schatulle P 48 — luxe-uit-

systeem voor hoge tonen.Afm. 580 x 395 x 300 mm. Type J,20 W

536

15\'i

) E. H. SCHERKS, econ. drs

Wijziging omzetbelastingPrimaire en secundaire gevolgen voor de detailhandel

I^Tu de Tweede Kamer begin Juli haar goedkeuring heeft gehecht

aan het Wetsontwerp Omzetbelasting, zoals dit tenslotte geworden is nadat in het aanvankelijke Ontwerp van Wet talloze wijzigingen werden aangebracht, mag verwacht worden dat de wijziging van de Omzetbelasting spoedig van kracht zal worden.

Leveringen door detaillisten aan niet-partlculleren

Naast leveringen aan particulieren, welke in de detailhandel doorgaans veruit het hoofdbestanddeel van de omzet vormen, komen ook handels- leveringen aan niet-particulieren, dus aan ondernemingen, voor. Deze leveringen blijven belast en wel met % %.

Thans is 1 % O.B. verschuldigd bij levering aan een detailhandelsonderneming en Vu % bij levering aan een andere onderneming.

ƒ 12.000-grens voor handels- leveringen aan niet-particu- lieren (ondernemers)

Blijven dus de handelsleveringen, ook door detaillisten, aan ondernemers in het algemeen belast en wel met % % (d.i. het nieuwe uniforme groothandelstarief), dit betekent niet dat van deze leveringen in alle gevallen O.B. verschuldigd zal zijn. Met name zal dit niet het geval zijn en zullen dus ook de handelsleveringen aan niet-particulieren van O.B. vrijgesteld zijn, indien deze leverin- g'en een bedrag van ƒ 12.000 per jaar niet te boven gaan. Gaan zij dit bedrag wel te boven, dan zal van het totale bedrag der handelsleveringen aan ondernemers % % O.B. verschuldigd zijn.

Een winkelier die in een bepaald jaar voor bv. ƒ 11.000 aan niet-particulieren levert zal ook van deze leveringen geen O.B. verschuldigd zijn; een andere winkelier die daarentegen voor bv. ƒ 13.000 aan ondernemers levert, zal van ƒ 13.000 % % O.B. verschuldigd zijn. Men doet er goed aan, vooral als men niet zeker weet beneden de ƒ 12.000- grens te zullen blijven, % % O.B. in te calculeren. Anders loopt men kans de O.B. uit eigen portemonnaie te moeten betalen.

Type WO W

gang en continue bandbreedte- regeling voor AM, draaibare fer- rietantenne, •bandspreiding op KG en 'breedlband-luidsprekersysteem m. 210 mm perm. dyn. en 2 el. stat. weergevers.

Afm. 650 x 405 x 290 mm.Buizen: ECC85—2 x ECH81—

EF89—EABC80—2 x EL84--BM85-- AZ11.

Netspann.: 110/127/220/240 V — 35 watt.

\ Detailhandel vrjj van O.B.\ De voornaamste wijziging is wel, / dat de handelsleveringen ) aan particulieren i) dus in ’t ( algemeen de detailhandelsleveringen, / welke thans in de regel met 3 % O.B. \ belast zijn, van O.B. zullen zijn v r y - / gesteld. Dit is stellig een belang- \ rijke verbetering. Het is immers ( waariyk niet van weinig belang, dat ) oen detaillist met een omzet van bv. ( ƒ 50.000 en een bedryfswinst hieruit j van bv. ƒ 4000, de thans verschuilt digde ƒ 1500 O.B. voortaan niet meer j behoeft te betalen.[ Hiermede wil overigens niet wor- j den gezegd, dat de bedryfswinst van f deze detaillist nu automatisch met ) de volle ƒ 1500 zal stygen. Bedacht ( dient nl. te worden, dat de druk der ) O.B. by de fabrikanten en de daar- i uan voorafgaande schakels zal wor

den verzwaard (fabrikanten en invoer van 4 % op 5 %; groothandel van % % op % %), zodat de in- koopspryzen der detaillisten waar- schijniyk hier en daar zullen stygen, welke styging enigszins kan worden afgeremd doordat de grossiers, die thans by levering aan detaillisten 1 % O.B. verschuldigd zyn, voortaan slechts % % O.B. verschuldigd zullen zyn.

Dè styging van de detailhandels- inkoopspryzen zal natuuriyk de financiering van de voorraden wat moeiiyker en kostbaarder maken en voorts zullen dan met verliezen op voorraden enigszins grotere bedragen gemoeid zyn. Ook moet afgewacht worden hoe de winkelierskor- tingen zich zullen ontwikkelen, nu ten laste hiervan geen O.B. meer zal behoeven te worden voldaan.

Hoe het echter ook zy, de vrystel- ling van O.B. voor de detailhandelsomzetten opent de mogeiykheid om tot een verbetering van de bedryfsre- sultaten in de detailhandel te geraken. Dat dit in het algemeen waariyk niet overbodig is, blijkt o.m. uit de Middenstandsnota.

•?r—.

ÈÜMiType Royal Syntektor

Type Royal Syntektor — Topsuper met 11 + 2/15 + 3. kringen, 5 gölfbereiken, 4 'luidsprekers en balanseindtrap. Duplex vliegwielafstemming, autom. ruisonderdrukking by FM, var. AM-selectiviteit (max. 1 : 10.000) en verhoogde gevoeligheid van al'le bereiken. Het luidsprekersyateem bestaat uit 2 perm. dyn. eenheden van 210 en 180 mm resp. en 2 el.- stat. hoogweergevers. Ferriet-an- tenne met insohakeltoets, hogere

r gevoeligheid door ’hf-voorbrap.Afm. 705 x 450 x 340 mm.Buizen: EOC85—EF89—EC92—

EBF80—ECH81—EF89—EABC80-—2 x EL84—EM85—AZ11.

Netspann.: 110/127/220/240 V — 85 watt

.

Dienstentarief ongewijzigdVan de vergoedingen, ontvangen

voor verrichte diensten, biyft in het algemeen onveranderd 4 % O.B. verschuldigd, onverschillig of een dienst verricht wordt voor een ondernemer dan wel voor een particulier.

Fabrikantentarief eensdeels verlaagd, anderdeels verhoogd

Verkoopt men goederen die men zelf heeft vervaardigd, dan wordt men voor de O.B. als fabrikant aangemerkt en krygt men dus te maken met het fabrikantentarief. Dit wordt:

4 % voor leveringen door de fabrikant rechtstreeks aan parti-

1) Dit zUn natuurlijke personen, die de goederen aanschaffen voor zich per- - soonlijk of voor hun gezin - dus niet ten behoeve van hun onderneming.

537

culieren (thans in het algemeen 6 %);

5 % voor leveringen door de fabrikant -aan een andere ondernemer (thans 4 %).

ƒ 2000-grens voor leveringen door fabrikanten en diensten

Bedraagt de omzet uit hoofde van verrichte diensten en verkoop van zelf vervaardigde producten in een jaar niet meer dan ƒ 2.000, dan is ook hiervan voortaan geen O.B. meer verschuldigd. Wordt dus bv. voor ƒ 1000 diensten verricht en voor ƒ 900 zelf vervaardigde producten geleverd, dan is van het totaalbedrag ad ƒ 1900 geen O.B. verschuldigd.

Wordt daarentegen in een ander geval voor bv. ƒ 1500 diensten verricht en voor bv. ƒ 600 zelf vervaardigde producten geleverd, in totaal dus ƒ 2100, dan is van dit totaalbedrag wel O.B. verschuldigd en wel: 4 % van ƒ 1500, 4 % of 5 % van ƒ 600,

Ook hier zal men er goed aan doen de O.B. in te calculeren, want de ƒ 2000-grens wordt al gauw overschreden en zoals gezegd is men dan van het totaal-bedrag der diensten en leveringen van zelf vervaardigde producten O.B. verschuldigd.

Duitse radio-productie in de knel door

stakingenVolgens eigen 'berichten uit Duits

land ondervinden verscheidene appa- ratenfabrieken moeilijkheden als gevolg van de nog steeds voortdurende metaalbewerkersstaking. Bind Augustus zouden sommige fabrieken al niet meer in staat zijn geweest de productie lopend te houden, ook al omdat de aflevering van onderdelen stagneert. Vooral electrolytLsche condensatoren schenen een teer punt te wezen.

Naar verluidt zijn er aan de top besprekingen geweest en zal de Duitse radio-industrie vóór alles de export in stand zien te houden. Niettemin is wel haast zeker, dat bij voortduren van 4e staking de situatie bedenkelijk kan worden voor de importhandel. N

In Beleren is hét werk hervat na een loonsverhoging van 8 %. Komt het ook in de andere Duitse gebieden tot inwilliging van de looneisen, dan zullen prijsverhogingen niet kunnen uitblijven. Men spreekt van 10 è, 15 %. Incidenteel zijn enkele kleinere fabrieken al tot loonsverhoging overgegaan en in een met name genoemd geval ging dit gepaard met onmid- dellijke verhoging van de exportprijzen met 10%.

De achtergrond van de ar.beidson- lusten schijnt meer van politieke dan van economische aard te zijn en wordt in verband gebracht met de E.D.G.-kwestie.

richt), dan moet een genummerde en gedagtekende factuur worden uitgereikt, vermeldende: a datum van levering of dienstverrichting b naam en woonplaats van de ondernemer

die de factuur uitreikt, c naam en woonplaats van de ondernemer

c.q. publiekrechtelijk lichaam waaraan wordt geleverd resp. waarvoor een dienst wordt verricht,

d gewone handelsbenaming van het geleverde goed c.q. omschrijving van de verrichte dienst.

e hoeveelheid geleverde goederen, f verkoopprijs of aannemlngssom c.q.

vergoeding.Betreft het een goed, vermeld in

tabel I (tussentarief) of in tabel II (weeldetarief), dan moet op de factuur dok worden vermeld: „O.B. 10 %”, resp. „O.B. 15 %”. De factuur moet worden uitgereikt binnen 14 dagen na afloop van de maand waarin de levering of dienst is verricht. Van de uitgereikte factuur moet de ondernemer zelf een duplicaat bewaren.

Aangifte en betalingAangifte en betaling van het ver

schuldigde O.B.-bedrag moeten worden gedaan binnen 2 maanden na afloop van elk kalenderkwartaal.

Vrijgesteld van het doen van aangifte en betaling zijn:

a) de handelaren, die uitsluitend aan particulieren leveren;

b) de ondernemers van wie de inspecteur aannemelijk acht, dat hun handelsleveringen aan niet-particu- lieren een bedrag van ƒ 12.000 per jaar en hun jaarlijkse omzet aan leveringen als fabrikant en aan verrichte diensten ƒ 2000 niet te boven gaat. Blijkt na afloop van een kalenderjaar dat wel voor meer dan ƒ 12.000, resp. ƒ 2000 werd omgezet, dan moet binnen twee maanden na afloop van dat kalenderjaar alsnog

Weelde- en tussentarief;O.B. bij Invoer

De lezerskring van dit blad zal in he^ algemeen niet rechtstreeks met ’ deze voor fabrikanten en importeurs geldende tarieven te maken hebben; voor sommige goederen echter wel indirect, nl. via de inkoopsprijs waarop deze tarieven invloed uitoefenen. Volstaan kan dus worden met een korte vermelding van deze tarieven:

weeldetarief (tabel II van de Wet): 15 % (ongewijzigd);

'tussentarief (tabel I van de Wet): 10 % (thans 7 % en 9 %);

O.B. bij invoer: 5 % als ten behoeve van een ondernemer en 4 % als ten behoeve van een particulier wordt ingevoerd (thans 4 %, resp.6 %).

bij de inspecteur aangifte worden gedaan en O.B. worden betaald.

Samenvatting Het vorenstaande in een overzicht

samenvattend, verkrijgt men het in onderstaande tabel getekende beeld:

Handelsleveringen aan particulieren (detailhandel) .......Handelsleveringen aan ondernemers ...................................Idem, indien ƒ 12.000 per jaar niet te boven gaande ...Diensten ...................................................................................Leveringen door fabrikant aan particulier .......................Leveringen door fabrikant aan ondernemer ...................Levering v. weeldegoederen door fabrikant of importeur Levering van semi-weeldegoederen (tabel I) door fabri

kant of importeur ...........................................................Diensten en leveringen, door fabrikant, indien ƒ 2000

per jaar niet te boven gaande ...................................Invoer voor een ondernemer ...............................................Invoer voor een particulier ...................................................Administreren van detailhandelsomzet ...........................Administreren van inkoop, verrichte diensten, leveringen

aan ondernemers ....;........................ .............................Uitreiken factuur bij levering aan of dienst voor een

particulier ........................................................................Uitreiken factuur by levering aan of dienst voor een

ondernemer of publiekrechtelijk lichaam ...................

vrijgesteld 3/4 %

vrijgesteld 4 %4 %5 %15 %

10 %vrijgesteld

5 %4 %

vrijgesteld

verplicht

vrijgesteld

verplicht

Administratieve verplichtingenDe administratieve verplichtingen

zijn vereenvoudigd. De detaillisten behoeven nl. van hun leveringen aan particulieren voor de O.B. geen aantekening meer te houden en ook behoeven zij terzake geen aangifte meer te doen. Wel moeten zij echtër op overzichtelijke wijze aantekening blijven houden van verrichte diensten, leveringen aan niet-particulieren, van anderen betrokken en teruggenomen goederen efl aan hen bewezen diensten. Wordt geleverd aan of een dienst verricht voor een ondernemer of een publiekrechtelijk lichaam (dus niet indien aan eeh particulier wordt geleverd of hiervoor een dienst wordt ver-

!

-\

Als men het vorenstaande doorgeworsteld heeft, dan denke men niet nu wel alles van de O.B. te weten wat men hiervan weten moet. Er werden slechts enkele belangrijke punten aangeroerd. De Wet bevat nog veel meer. Men zal er dus goed aan doen zich verder in deze materie te verdiepen

: ■

538\ cr

i TBR-waterdrukmeter die in tal van landen een uitverkoren positie in- • neemt bij grote waterbouwkundige werken en in de oceanografie.

Aan het ontstaan van TBR zit een historie vast en het is deze, dat eind 1941 op bevel van „Zes en ’n kwart” op de keien geslingerde T.H.-student zich gedwongen zag bezigheid zowel als levensonderhoud te zoeken in het vak, waarin hij had gehoopt eenmaal werkzaam te zullen zijn als gegradueerd ingenieur.

Als importeur vertegenwoordigt dhr Van Reysen 16 buitenlandse huizen en de voornaamste van de door TBR op de markt gebrachte artikelen zijn de Berec batterijen, Bradmsu tic recorder-chassis en onderdelen, Mayer ker. schakelaars en Elac luidsprekers.

Bedrijf ri bedrijvigheiden

, «

Terug op de Meenf Jubileum van TIKII - DelftIn het bestaan van T e c h n. B u r.

J. Th. van Reysen te Delft is de 6e September een belangrijke dag geweest. Het bedrijf vierde op die datum zijn 12%-jarig bestaan, terwijl tevens de openlng plaats vond van het nieuwe bedrijfspand aan de Gasthuislaan no 214. Voor wie de even bescheiden als sympathieke TBR- directeur kent, is het onnodig te zeggen dat beide feiten door zakenvrienden en relaties grif werden aangegrepen om dhr Van Reysen eens in het zonnetje te zetten en bij ons bezoek troffen we de kantoren en showroom dan ook bedolven onder een orgie van bloemstukken.

De uitbreiding is een gevolg van een geleidelijke groei van het bedrijf, dat behalve bekende import- en groothandelszaak, de laatste jaren Gek naam heeft gekregen — en dat to ver buiten de grenzen — door de vervaardiging van speciaal-construc- ties op het gebied van electronische meet- en regelapparaten voor laboratoria en industrie. Een belangrijk artikel, waarvoor men van heinde en verre naar Delft komt, is b.v. de

Bijna 15 jaar na de noodlottige Mjeidagen van 1940, die van Rotterdams binnenstad een ruïne maakten, werd op de herbouwde Meent, op dezelfde plaats waar eens de oorspronkelijke zaak stond, door de firma V o n 'Burg een nieuw en zeer modern ingericht winkelpand in gebruik genomen.

IV.V.T.D. oinlijiide nieuwe verkoop]aar

In Krasnapolsky te Amsterdam werd 24 Aug. j.1. de algemene ledenvergadering gehouden van de Ned. Ver. van Telefunkendealers. Op deze vergadering werden de nieuwe modellen getoond en zijn de richtlijnen voor het verkoop jaar 1954/55 besproken.

ExpanNio Philips-lloermonriHet grondwerk is gereed gekomen

voor een nieuwe Philipsfabriek aan de Bredeweg te Roermond, bestemd voor de fabricage van koolweerstan- den en potentiometers. Het gebouw zal een front krijgen van 75 meter en eind 1955 in gebruik kunnen worden genomen.

De officiële openlng van de nieuwe zaak geschiedde op 27 Augustus j.1. onder grote belangstelling.

I PuntI Opzien is verwekt door een druk

fout in een in het vorig nummer voorkomende waardoor het komische effect ontstond van een sensationele prflzen- verplettering. Voor de goede orde zij gemeld dat de ongehoorde notering voor de nieuwe Novak-combi- natie type 553 te wijten is aan een door de drukkerij gratis bijgeleverde, doch op een wel zeer ongunstige plaats terecht gekomen punt.

Ook zonder deze „toegift” is de prijs voor deze wisselaar-combinatie al attractief genoeg en naar wij hoorden duurde het dan ook geen uur na het verschijnen van ons blad, dat reeds de eerste orders binnenkwamen. Bij de reflectanten op deze annonce was er één firma die de illusie koesterde er een extra slaatje uit te kunnen slaan. Men toonde een ons per expresse ontvangen bestelbrief in de vorm va,n een pro-forma sommatie...

We zouden dit klok-en-klepel geval willen afdoen met de opmerking dat het ons in een „scherp zakenman” als deze nomen nudum tegenvalt, dat niet op kontant-korting werd aangedrongen!

Novak-advertentie,

I

i

I

: Onthulling van een door het gezamenlijk personeel aangeboden gedenksteen tijdens de viering van het 40-jarig bestaan van de N.V. Eerste Twentse Elementenfabriek. In het midden mevrouw en de heer D. Journée, de.stichter van het bedrijf en staande v. I. n. r. dr Drotschmann, hoofdchemicus en de heren ff. J. en Af. R. D. Journée, resp. technisch directeur en verkoopleider.

■

539• ■

6

l;*

i

i

I

i!

:

Steeds meer,:}

Wasmachines !

!vinden hun weg naar tevreden gebruikers. Ook de nieuwe VOLAUTOMATISCHE EASY Wasmachine zal zijn weg naar het Nederlandse publiek vinden. De EASY wasmachine wast, spoelt' en droogt het wasgoed volautomatisch, zelfs het teerste wasgoed blijft onbeschadigd dank zij het Easy Spiralator systeem.

:•I

!j

f ♦Twee millioen tevreden EASY gebruikers over de gehele wereld. :»

1

.■1Vraagt inlichtingen bij de Importeur.

RENO HANDELMIJ N.V. ■\ i\

GEBOUW HIRSCH TEL. 33710-36084-35871 AMSTERDAM* I✓

540i'f,

Radio en electrosector voortaan alleen naar NajaarsbeursIK ij

t

RADIOHANDELAREN

Ter overname aangeboden, een compleet PHILIPS INSTRUMENTARIUM, als nieuw.

1. G.M. 4257 Universeel meetapparaat ƒ 865,—2. G.M. 6004 Diode voltmeter ƒ 550,—3. G.M. 7633 Cartomatic radiolampenm. ƒ 575.—4. G.M. 4140 Philoscoop ƒ 175.—5. G.M. 2881 Frequentie modulator ƒ 200,—6. G.M. 3159 Oscillograaf f 590,—

2882 iMeetzender ƒ 475,—4132 Lamp voltmeter ƒ 450,—2307 Philips toongenerator ƒ 610,—

1037605 Universeelmeter ƒ 210,—Plaatstroomapparaat / 100,—

;;

",7.8.9.

10.11.

ƒ 4800,—Te koop voor ƒ 2250,—■.HeerestraaJt 103 - GRONINGEN - Telefoon 23417 ]

1TELEVISIE-AUTOMAST Gevr. een in goede st. zijnde

uitdraaibaar tot 12 meter, 2e hands Radio-gramofoon, ƒ 150 - Ook ruil. met platen-wisselaar, door:Gebr. Veenstra, Venedie 7, J. B. Bergers, café. Angeren Enkhuizen. Tel. 709. !-1

Vermeldt in Uw correspondentie met adverteerders

de „Radiowereld"

ELECTROTECHNISCHE EN R A D I O G ROOTHANDEL

W. OOSTERBERG - ZUTPHEN ■s. v. p.TEL. 3317 (K 6750)BEUKERSTRAAT 53

1■

!nMaak Uw :.// LORENZ Radio-buizenthans beter dan ooitDo nieuwe serie

zijn wereldberoemd„HiFi" LUIDSPREKERSW/Bvan

stelt U daartoe in staat.Door LORENZ worden, de volgende radiobuizen gefabriceerd:

EABC 80 EBC 91

I!UEL 71

UCH 81 19T8 12 AV6 12 BA6 12 AU6 12 BE6 19 AQ5 Beeldbuizen: BS 42 R-6 BS 42 R-3 MW 53-20

EL 84 EL 90 EM 85 EBL 71 ECH 71 EEL .71 EM 71 EM 72 PABC 80 PCC 85 UBL 71 UCH 71

Sterkere magneten • Geheel nieuwe conus-ophanging iin bil :

MULDER—HARDENBERG • Amsterdam-Z. • Michelangelostr. 10ilogiVraag1 EC 92 IECH 81

ECC 81 ECC 85

I80EF

EF 85 EF 89 EF 93 EF 94 EK 90

I■ i

iDe indicatie-buizen EM 71 en EM 72 zjjn speciaal ontworpen voor band- en draad- recorders.

Levering aan grossiers en .detailhandel.

Aantrekkelijke kortingsregeling.

I

i'!'Lorenz Radio Import

NIJMEGENREGULIERSTRAAT 128

i

Voortgezette behandeling van draadomroep in Eerste Kamer

PTT heeft witte voet bij minister Witte en Senaat wast handen in onschuld Vergeefse strijd tegen „bokspr ij «"-concurrentie van Staatsbedrijf

T n de avondvergadering van 27 Juli, bij de voortzetting in de Eerste A Kamer van de behandeling van het wetsontwerp tot vaststelling van de begroting van het Staatsbedrijf der PTT voor het dienstjaar 1954, is het exploitatiebeleid yan PTT inzake de draadomroep opnieuw aan de orde geweest. Het desbetreffende uit de beraadslagingen, ontleend aan de „Handelingen” van de 50ste Vergadering, wordt hieronder in hoofdzaak weergegeven met cursiveringen onzerzijds.

fers, die gebaseerd zijn op prognoses van PTT. Dit is inhaerent aan de overgangstoestand, waarin wij ten aanzien van de draadomroep hu eenmaal verkeren. De hierbedoelde ramingen, het zij ten overvloede herhaald, hebben niet gediend als uitgangspunt voor de onderhavige begroting, daar deze nog geheel op de oude (beheers)toestand is gebaseerd.

Ik meen te mogen aannemen, dat de geachte afgevaardigde uit deze nadere toelichting de overtuiging heeft verkregen, dat hem werkelijk geen „beschikbare” gegevens zijn of worden onthouden.

Mag ik tenslotte deze inleidende opmerkingen besluiten met op te merken, dat niet in discussie is de vraag, of Overheids- dan wel particuliere exploitatie voor de draadomroep de voorkeur verdient. Omtrent deze vraag is — men moge dit toejuichen of betreuren — reeds beslist, en wel ten gunste van de Overheids- exploitatie. Het gaat er derhalve om, dat, nu beslist is, dat de draadomroep door de Overheid wordt geëxploiteerd, de Overheid er zorg voor moet dragen, dat dit op de juiste wijze geschiedt.

Bij de beoordeling vtm de vraag, in hoeverre die exploitatie thema op de juiste wijze plaats vindt, zal men zich echter naar mijn mening niet mogen bakeren op de cijfers uit het jongste verleden. Men mag derhalve de onvolkomenheden uit het verleden niet zien als kenmerkend voor een Overheidsbedrijf ais zodanig, omdat men hier te maken heeft met een geval ,#ui generis”, waarbij de Overheid wel een bepaalde voorziening verzorgde, maar in een bepaalde kwaliteit (n.l. als beheerder) onder bepaalde overgangsomstandigheden, die bijzonder ongunstig waren. Ik meen dam ook, dat gegevens uit het verle- , den niet voldoende basis bieden voor de veronderstelling, dat, nu door de aa/nneming van het wetsontwerp 730 een duidelijke toestand is geschapen, ook in de toekomst de exploitatie van de draadomroep niet bevredigend zal zijn.

Aan het woord is de heer Witte, minister van Wederopbouw en

Volkshuisvesting, plaatsvervangend leidsman van het departement van Verkeer en Waterstaat tijdens de ziekte van minister Algera. '

Mijnheer de Voorzitter! Ik moge beginnen met de kwestie van de ra- diodistributie, die door de geachte afgevaardigde de heer Hellema aan de orde is gesteld. De geachte afgevaardigde heeft over deze aangelegenheid nogal kritische geluiden laten horen, terwijl de geachte afgevaardigde de heer De Vos van Steenwjjk zich in hoofdzaak bij dit betoog heeft aangesloten.

De geachte afgevaardigde de heer Hellema heeft in zijn rede alarmerende klanken laten horen over de financiële situatie bij de draadomroep. Hij heeft daarbij gesproken over een z.g. subsidie aan de aangeslotenen, waardoor een deloyale concurrentie zou worden gevoerd tegen degenen, die radio-ontvangtoestellen fabriceren of verha/ndélen, over het tarievenvraagstuk, over de investeringen, over de afschrijvingspolitiek, kortom over het gehele complex van maatregelen en vraagpunten, die te zamen het beleid ten aanzien van de draadomroep bepalen. Ik zal op alle door de heer Hellema gemaakte opmerkingen en gestelde vragen — zijn betoog op de voet volgend — nader terugkomen. Alvorens daartoe over te gaan, M. d. V„ zou ik nochtans enkele opmerkingen in algemene zin willen maken.

De geachte afgevaardigde heeft in zQn beschouwingen van een zekere geprikkeldheid doen blijken, wijl hem op exacte vragen geen exacte antwoorden zouden zijn gegeven. Hierdoor heeft bij hem blijkbaar de mening post gevat, dat men niet bereid zou zijn hem een reëel inzicht te geven in de werkelijke verhoudingen.

Bestaat hiervoor wel voldoende grond? Ik geloof dat niet, M. d. V., omdat hier naar mijn mening een misverstand bestaat als gevolg van het feit, dat de heer Hellema en de

verantwoordelijke bewindsman niet van hetzelfde punt uitgaan.

Zoals mij uit de tot dusver gewisselde schriftelijke stukken is gebleken, is bij herhaling betoogd, dat de onderwerpelijke begroting en de Nota van 29 Juni 1953 onvergelijkbare grootheden zijn.

De begroting 1954 is namelijk nog gebaseerd op een inmiddels achterhaald verleden, de Nota daarentegen betreft de toekomst. Indien men nu de gegevens, verwerkt in de Nota, interpoleert op de begroting of de, cijfers, voorkomende in deze laatste, toetst aan de inhoud van de Nota, dan kan het welhaast niet anders of verwarring moet ontstaan. Van meetaf is er met name op gewezen, dat deze begroting — voor zover de draadomroep betreft — in feite is achterhaald; dat men né, het indienen van deze begroting en nó, de aanvaarding van wetsontwerp no 730 in een overgangstoestand heeft geleefd en dat eigenlijk pas nd 1 Januari 1954 (nadat PTT enige maanden in de gelegenheid is geweest zich aan te passen aan de nieuwe toestand) van een definitieve vernieuwde exploitatie kan worden gesproken. Indien de geachte afgevaardigde met mij van dit standpunt uitgaat, dan zal het hem duidelijk zijn, dat exacte antwoorden in vele opzichten niet gegeven kunnen worden, omdat voor de •naaste toekomst nog vele gegevens op ramingen zullen moeten worden gebaseerd. Het enige houvast voor deze ramingen zijn gegevens uit een situatie, die in feite slechts enkele maanden bestaat. Eerst indien de gegevens beschikbaar zijn over een volledig exploitatiejaar, kan met meer kennis van zaken op verschillende punten nader worden ingegaan.

In deze omstandigheden zal het begrijpelijk zijn, dat men zich niet al te zeer kan vastleggen op gegevens, die nog niet aan de practijk van de nieuwe exploitatievorm konden worden getoetst

Wij moeten voor het ogenblik dus grotendeels volstaan met ramingscij-

i

!

.

!!

i

t

i

Thans het betoog van de heer Hellema op de voet volgend, komt aan de orde de vraag van de geachte afgevaardigde, hoe het verschil ten bedrage van ƒ 3.000.000 te verklaren is met betrekking tot de beide posten, voorkomende onder artikel 14e Van de toelichtende staat bij de onderwerpelijke begroting (geraamd beloop

\!

j

i

543'}

•!

' NOVAK INOVAKDE „IONOFOON"EEN APERIODIEKE BRON VAN KLANKEN EN ULTRA- SONORE TRILLINGEN DOOR IONISCHE WERKING iRADIO EN TELEVISIE

Presenteert U haar nieuwste creatie, een buiten-radio-gramofoon-combinatie.MAXIMALE OUTPUT BOYEN 150 DB gewone

TYPE 553 NIEUWSTE MODEL GARRARD WISSELAAR.DRUKKNOPPEN STANDAARD VOOR 50' PLATEN STAAND MEUBEL BUITENGEWONE GEVOELIGHEID INGEBOUWDE ANTENNE ONGEKEND ZUIVERE GELUIDSKWALITEIT TYPE 553

TOEPASSINGEN :vervanging ven luidsprekers

onderzoek van materialen van insectenverdelging

microscopisch onderzoek biologie

ƒ 1.645.— ƒ 2.675.—

PRIJS : 50 Watt uitvoering 100 Watt uitvoering

f 595.- ^NU REEDS UIT VOORRAAD LEVERBAAR

HOOGSTE PERFECTIE ONGEHOORD LAGE PRIJSI

' Voor nadere inlichtingen :

AUDIUM IEloctro-Acoustlsche Industrie N.V.

Trade-Divislon

Amsterdam - Singel 160 - Telefoon 42084 INLICHTINGEN EN DEMONSTRATIE :

NOVAK KERKSTRAAT 391 AMSTERDAM ;TELEFOON 63141l

STOFZUIGERt ONDERDELENDE POEL - GRONINGEN Nieuwe Boteringestraat 64 Telefoon 27001 K 5900 Postgiro 168571STOFZUIGERREPARATAS

BESTELDE U REEDS DE EMKA-MAPvoor het bewaren van „RADIOWERELD’» ?

„C. MISSET” -'Doetinchem Afdeling Boekhandel

:;Hebt U onze nieuwe prijslijst al ontvangen ?Vraagt U haar anders ten spoedigste aan. 'BERICï j]

BERECBATTERIJENNIEUW!! Een kwaliteitsproduct

uit Engeland Steeds verso voorraad

van gangbare typen RADIO-, GEHOORA PP.-

RINGDIPOOL geschikt voorontvangst van F.M. en A.M.

enRondgevoefig

Vraagt FM. Antenne brochure 7, alsmede aanvullingsblad v. d. WISA, T.V. en FM. catalogus.

ƒ 13.50 p. st. Bruto ZAKLANTAARN.BATTERIJEN33

TECHNISCH BUREAU

LJ. TH. v. REYSENJDELFT

Gasthuislaan 214 - tal. 226781W. J. STOKVIS' KONINKLIJKE FABRIEK VAN METAALWERKEN N.V. ARNHEM Vljfzinnanstraat 85 - Postbus 20 - Tel. K 8300-23041 Adverteert in dit blad!

544

afschrijvingen voor radiodistributie over 1954 en 1953).

De geraamde afschrijvingen voor1953 komen aldaar voor tot een bedrag van ƒ 2.572.000, inderdaad belangrijk lager dan die, geraamd voor1954 (te weten ƒ 5.555.000).

De vraag is nu: hoe komt men tot dit verschil?

Op dit punt zou ongetwijfeld — ik geef dit de geachte afgevaardigde onmiddéllijk toe — in de Memorie van Toelichting eéü nadere uiteenzetting op zijn plaats geweest zijn.

De verklaring voor het meergenoemde verschil is wederom gelegen in de ongewisheid, welke geruime tijd ten aanzien van de draadomroep heeft bestaan. Bij de raming voor 1953 (opgesteld medio 1952) werd namelijk aangenomen, dat de regeling van de draadomroep vóór dat begrotingsjaar haar beslag zou hebben gekregen, zodat met een bedrijfseconomisch gemotiveerde herziening (zoals bedoeld in de eindnota) rekening kon worden gehouden. Deze verwachting werd — zoals bekend — echter niet verwezenlijkt, zodat een wijziging in de afschrgvingspercen- tages niet kon worden doorgevoerd. In feite zullen de afschrijvingslasten 1953 dan ook naar de in vorige jaren gebruikte percentages tot een bedrag van ƒ 4.132.000 in de rekening van1953 verschijnen instede van het aanvankelijk geraamde bedrag van ruim 2.5 millioen gulden.

Bij het indienen van de begroting1954 werd een voorzichtiger methode gevolgd. Men baseerde zich daarbij op de mogelijkheid, dat de behandeling van de draadomroep nog wel enige tijd zou vergen.

Bij deze begroting werd dus van de tot dusver gebruikelijke hogere percentages uitgegaan, als gevolg waarvan een bedrag van ƒ 5.555.000 voor afschrijvingen werd opgenomen. In dit bedrag is namelgk begrepen de afschrijving over de investering in 1953 ad ƒ 8.480.000. Nu het wetsontwerp 730 is aangenomen, behoeft niet meer van de suppositie te worden uitgegaan, dat voorshands de beheersvorm zou worden gecontinueerd. In de rekening over 1954 zal derhalve met lagere afschrijvingspercentages worden gewerkt, zodat minder dan het genoemde bedrag ad ƒ 5.555.000 zal worden afgeschreven. Over de juiste bedragen, waarop de afschrijvingspercentages zullen worden vastgesteld, is overleg gaande met het Ministerie van Financiën. Op grond hiervan kan ik geen exacte cijfers geven over de juiste afschrijving, die over het jaar 1954 zal worden toegepast.

De geachte afgevaardigde meent voorts een volslagen tegenstelling te moeten vaststellen tussen hetgeen bij dè schriftelijke behandeling van wetsontwerp no 730 werd medegedeeld en wat thans in de Memorie van Toelichting bij deze begroting naar voren wordt gebracht met betrekking

Eurovisie IIpen eind dezer maand te Londen te houden bijeenkomst van de Unie van

Europese Omroepen zal, naar ons vandaag bericht wordt, meer licht brengen in de thans nog openstaande vraag, wat men zal mogen verwachten van de in voorbereiding zijnde nieuwe inter-Europese televisie-uitwisse- ling. In het bijzonder zal hier klaarheid komen over het aandeel van de BBC in de gedurende de maanden October, November en December plaatsvindende internationale beelduitzendingen.

In een, inmiddels van de zijde der BBC aan de pers verstrekte verklaring, wordt bericht, dat het in het voornemen ligt verscheidene continentale programma’s over het Britse zendernet uit te zenden. Voorts vinden we hierin een eerste officiële bevestiging van de komende inter-Europa uitzendingen. „De Westeuropese uitwisseling van TV-programma's, waarmee in Juni/Juli zo’n succesvol begin werd gemaakt, zal dit najaar worden voortgezet”, luidt het in de verklaring — „het ligt in het voornemen verdere gemeenschappelijke programma’s te geven over het gekoppelde Europese netwerk, tevens zijn op zich zelf staande interland-uitzending'en tussen buurlanden in voorbereiding. Een en ander zal in detail worden uitgewerkt op de a.s. bijeenkomst van de EBU”.

Volgens lopende geruchten zou het hoogtepunt van Eurovisie II komen te liggen in de December-maand en wordt gedacht aan een gemeenschappelijke Kerstfeest-viering.

Engelse handelskringen zijn zeer geporteerd voor voortzetting van de internationale beelduitzendingen, gezien het effect daarvan op de apparatenverkoop. Juni j.1. bracht de omzet op record-hoogte en de aflevering heeft amper gelijke tred kunnen houden met de sterk vergrote vraag.

In Duitsland heeft de Eurovisie geleid tot volkomen liquidatie van groot- en kleinhandelsvoorraden, over de pmvang waarvan men daar aanvankelijk nog al een zwaar hoofd had. De verrassende wending in de marktpositie. dwong de fabrikanten de afgedroaselde productie ijlings te hervatten.

Het toestelbestand in Nederland is naar raming in de Eurovisie-maand gegroeid met ruim 3000, zodat het aantal kijkers thans boven de 10.000 moet liggen.

De afschrijving ineens van dit resterende bedrag ten laste van de exploitatierekening 1953 acht ik gemotiveerd op de bij de behandeling van wetsontwerp no 730 vermelde gronden. Ik ga daarbij van de stelling uit, dat, nu PTT de draadomroep definitief heeft overgenomen, de invloed van de voorafgaande bijzondere omstandigheden en uitzonderlijke verhoudingen voor de toekomst geen rol mogen spelen. De poging om van dit bedrijfsonderdeel, een sluitend geheel te maken, dient niet belemmerd te worden door het verleden.

huiien de geachte afgevaardigde zegt, dat deze versnelde afschrijving een boekhoudkundige manipulatie is, waarmede het verlies de wereld niet uit is, dan lijkt mij dat verdedigbaar in zijn conceptie van continuïteit en vergelijkbaarheid van de vroegere en de huidige situatie. Indien men echter een scheiding maakt en met name de oude toestand, die onder andere voorwaarden bestond, wenst te liquideren, ten einde in zoverre met een schone lei te beginnen, ligt de zaak anders. Het wordt inderdaad gewenst geacht een streep te zetten onder het verleden en ik neem aan, dat dit bij particuliere ondernemingen ook wel- eens gebeurt.

Deze gedachte is overigens niet nieuw. Zij is open en bloot uiteengezet in de Nota van Juni 1953, dus ruim een jaar geleden. Formeel stond dit buiten wetsontwerp no 730, maar materieel niét, omdat dit inzicht on-

tot de afschrijving ineens op de nog resterende investeringen over de periode 1940—1950. Bedoeld wordt hier de afschrijving van 13% millioen, zijnde de boekwaarde per 1 Jan. 1953 van de tot en met 1950 verkregen bedrijfsmiddelen. Inderdaad zqn — zoals in de Memorie van Toelichting van deze begroting wordt gesteld — de bij de behandeling van wetsontwerp no 730 in het vooruitzicht gestelde financiële en technische saneringsmaatregelen nog niet in deze begroting verwerkt. Daartoe kon toch eerst worden overgegaan né, de aanvaarding van wetsontwerp no 730, op welk tijdstip deze begroting reeds lang was ingediend.

Indien ik de geachte afgevaardigde goed heb begrepen, dan meent hij, dat de 13% millioen extra-afschrijving geheel ten laste komt van het dienstjaar 1954, waardoor het tekort niet kleiner (zoals werd gesteld), maar integendeel groter wordt. Ik moet echter opmerken, dat deze extra-afschrijving niet ten laste van 1954 komt. Zij beïnvloedt dus het tekort over 1954 niet in ongunstige zin.

Nu zal de geachte afgevaardigde mij vragen: Waar blijft nu die 13% millioen dan wel?

• Ten laste van de exploitatierekeningen 1952 en 1953 zijn de gebruikelijke afschrijvingen op de hierbedoel- de bedrqfsmiddelen geboekt, waar-

‘door de vorengenoemde boekwaarde van 13% millioen per 31 December 1953 gedaald is tot rond 6 millioen.

I

1.

;

i

i

;

!

545

i

derdeel uitmaakte van de redenen, die geleid hebben tot het in Overheids- exploitatie nemen van de draadomroep. Noch in de Eerste, noch in de Tweede Kamer is hiertegen destijds b\j de schriftelijke of mondelinge discussie bezwaar gemaakt, noch is daartegen gewaarschuwd. Maar bo-

■ vendien, dit is niet een afschrijving van normale verliezen. De gronden van het buitengewone karakter deze verliezen zijn duidelijk aangegeven en daarom is deze afschrijving ook zakelijk aannemelijk. Zij betekent, dat de invloed van de voorgaande bijzondere omstandigheden en uitzonderlijke verhoudingen voor de toekomst geen rol meer zullen spelen.

het rechtsgevoel te bevredigen. Vandaar het voorstel om deze voorgeschiedenis te liquideren, ten einde voor de toekomst wel met zuiver bedrijfseconomische overwegingen rekening te kunnen houden.

Dan nog de vraag van de geachte afgevaardigde de heer Hellema, waarom PTT zich dan niet gehaast heeft de radiodistributiebedrijven aan de vroegere eigenaren terug te geven nd de bevrijding.

M. d. V.,! Ik moet bezwaar maken tegen de veronderstelling, dat het eigenlijk aan een bepaald drijven van PTT te wijten of te danken is, dat het draadomroepbedrijf in handen van PTT is gebleven. Ik behoef slechts te wijzen op het in September 1944 in Londen tót stand gekomen TTR-bè- sluit, dat nu eenmaal bepaalde, dat PTT met het beheer van de draadomroep bleef belast totdat een nieuwe wettelijke regeling tot stand zou zijn gekomen. PTT heeft dus ook nd de bevrijding niets anders gedaan dan te executeren wat de wetgever het PTT-bedrijf oplegde. Ik geloof dan ook, dat de geachte afgevaardigde de invloed van PTT op de gang van zaken na de oorlog een te zwaar accent geeft.

Gezien echter ook hetgeqn op blz. 2 van de desbetreffende Nota werd uiteengezet, is met de betrokken passage bedoeld te zeggen, dat de totaliteit van de naastingsom, zijnde 30 millioen gulden (dus de post in haar geheel) aan PTT is opgelegd zonder dat bedrijfseconomische overwegingen daarbij een rol mochten spelen.

Deze bedrijfseconomische overwegingen hebben wel een rol gespeeld bij een deel van de 30 millioen, maar niet bij de rest. Zelfs zou de vraag kunnen worden gesteld of er niet reeds ook bij de naasting in 1941 een grote soepelheid is betracht bij het vaststellen van de technische kwalificaties. Door de bijzondere omstandigheden, waaronder de overname plaats vond, zou deze soepelheid zeer wel verdedigbaar geweest zijn, zodat uit dezen hoofde de technische kwalificaties niet steeds parallel, liepen met de bedrijfseconomische.

De aanvullende uitkeringen (in totaal circa 10 millioen) zijn tegemoetkomingen geweest, die met bedrijfseconomie niets of weinig te maken hadden. Naar myn mening mag dan o,ok niet het gehele bedrag van de uitkering van 30 millioen als een vanuit bedrijfseconomisch oogpunt verantwoorde investering worden beschouwd. Deze prijs is uiteindelijk tot stand gekomen om zoveel mogelijk

j

:

van

De* geachte afgevaardigde neemt overigens de motivering tot de vorenbedoelde afschrijving zo nadrukkelijk onder de loupe, M. d. V., dat ik mij genoopt voel hierop zo volledig mogelijk in te gaan. De geachte afgevaardigde de heer Hellema vraagt zich in eerste aanleg af „welke verdwaasde instantie” PTT heeft opgelegd een overnamesom te betalen, waarbij bedrijfseconomische overwegingen geen rol mochten spelen.

Deze parafrase wordt afgeleid uit een citaat uit de Nota van 29 Juni 1953. Inderdaad kan de bewuste tekst tot die parafrase aanleiding geven.

j

(Wordt vervólgd)

Uitgave der Uitg.-Mij „C. MISSET” N.V.,

Doetinchem.Redactie-Adres:

Prins Hendriklaan 32 Amsterdam - Tel. 717643 Voor advertenties: Uitg.-Mij „C. Misset”

N.V., Doetinchem Advertentieprijs:25 cent per mm-regel.

Tel. Admin.: No 3941 (5 lijn.). Giro Afd. Abonnementen 50.22.59; Afd. Advertenties: 50.22.60.

Abonnementsprijs ƒ 4.50 per half jaar. - Voor België vanaf 1 Juli 1953: frs 83 per half jaar; Voor het óverige buitenland ƒ 5.- per half jaar.

lü i11aUi

!§ feitNOROTON F.M. Inbouw Super -Wéé :A lijgeschikt voor Ongekende gevoeligheid

■bijna alle bestaande radio-apparaten.en ruisvrijheid, minimum straling.

Prijzen en brochure op aanvraag.

■

I

J. DEN HARTOG GRONINGENNieuwe Ebbingestraat 55 Tolef. K 5900-26069

Te koop: een partijtje INRUIL-APPARATEN.

Alles na-oorlogs. - Moderne type’s, bij Radiohuis Spren- ger, Emmastraat 37, Velp (Gld.) Telefoon 3331.

Te koop gevraagd, door N.V.R.D.-lid:OVERJARIGE en INRUIL

RADIO APPARATEN.Br. onder no 657878 R.W., aan het bur. van dit blad.

!

„Goede wijn behoeft

• %MARKLIN"//

De gehele collectie, inclusief de Nouveauté’s 1954, in elec- trische en opwiifdtreinen, alsmede Metaalbouwdozen uit yoorraad leverbaar door de Importeur :

geen krans”RADIOMONTEURWégens omstandigheden ter

overname: mijn nieuweGM 7635, ƒ 425,00.

Br. onder no 657881 R.W., aan het bur. van dit blad.

':allround vakman, zoekt plaatsing, liefst nabij omgeving Velsen.Briev. no 702 Dagblad Ken- nemqrland, Beverwijk.

REYNE & ZONEN - KROMMENIEJAARBEURS GEBOUW VREDENBURG KAMERS 3001—3008—3010—3012

3e ETAGE

546

HOLLAND-IMPEX UTRECHT TEL K 30-18601

0 0e „MATADOR”wasmachinef

• ' INHOUD 50 LITER y*• DEGELIJKE UITVOERING

;!••• STEVIGE OPSTELLING• GEMAKKELIJK VERPLAATSBAAR• HANDIGE WRINGERSTEUN

&De ,.MATADOR” der snelwasmachines.

V-Prijs (zonder wringer) ƒ 210.— Prijs „Matador" wringer ƒ 51.—MAAKT GEBRUIK VAN DE TU-HUURKOOPBEMIDDELING

TECHNISCHE UNIE Verkoopkantoren te Amsterdam, Amersfoort, Arnhem, Breda, Deventer, Eindhoven, ’s-Gravenhage, Groningen, Haarlem, Hilversum. Leeuwarden, Maastricht, Middelburg, Nijmegen. Rotterdam, Utrecht, Zwolle.Heybroek-Zélander N-V. en Electrocentrum

È

- het nationale product - is ook in wasmachines weer mNo. 1. Tegen de aantrekkelijke publieksprijs van f398.-

Oe kloeke Ruton heeft een kuip voor een inhoud van 35 I. wateren 2'Ij kg. droge was. Dank zij twee voorste wieltjes is de machinegemakkelijk verplaatsbaar. "De ideale wasmachine voor elk gezin, ook voor kleinbehuisden.

In 3 minuten is de was kraakhelder.Machine dubbelwandig door staalplaat-chassis. Het sop blijft warm, *in de zwaar geëmailleerde kuip. Het bovenblad is van licht metaal,wit gemoffeld. Grote roestvrije wringer met stelschroef en dubbeletandwielen, grote rubberrollen, welke zowel links als rechts draaien.

En dan nogf

dit voordeel:Automatische afvoerpomp is

bijzonder handig voor het doorspoelen van de was. De Ruton

wasmachine kan dank zij de electrisch aangedreven pomp geplaatst worden

daar waar afvoer aanwezig is. Door werking van de pomp is het doorspoelen

van de was en ook het ledigen der kuip eenvoudig. Geen gesleep met emmers water.

zeer •HET KWALITEITSMERKA T I O N A L E P R O ' D U C T.

£

V .

.• •