32
1 TBT Temel Bilgi Teknolojileri GR •BLGSAYAR NEDR? •BTLER VE BAYTLAR •KSEL BLGSAYARLAR • BELLEK,DSKLER VE SÜRÜCÜLER •BLGSAYAR VE SA!LI!IMIZ

Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

1

TBTTemel Bilgi Teknolojileri

GİRİŞ

• BİLGİSAYAR NEDİR?• BİTLER VE BAYTLAR• KİŞİSEL BİLGİSAYARLAR• BELLEK,DİSKLER VE SÜRÜCÜLER• BİLGİSAYAR VE SAĞLIĞIMIZ

Page 2: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

2

BİLGİSAYAR NEDİR?

• Bilgisayar,kullanıcıdan aldığı verilerle mantıksal ve aritmetiksel işlemler yapan;yaptığı işlemlerin sonucunu saklayabilen;sakladığı bilgilere istenildiğinde ulaşılabilen elektronik bir makinedir.

veri bilgisayar bilgi

Bilgisayarın özellikleri

� İşlem yaparken hızlıdırlar.� Yorulmazlar.� Sıkılmazlar.� Programlanabilirler.� Kendi başlarına bir iş yapmazlar.

Page 3: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

3

BBİİLGLGİİSAYARIN KULLANILDISAYARIN KULLANILDIĞĞIIALANLARALANLAR

�� Ticari sahadaTicari sahada�� EEğğitimdeitimde�� BankacBankacııllııktakta�� TTııptapta�� Bilimsel araBilimsel araşşttıırmalardarmalarda�� Grafik uygulamalarGrafik uygulamalarıındanda�� Resmi dairelerdeResmi dairelerde

Bilgisayar iki ana unsurdan oluşur

� 1)Bilgisayar Donanımı-Bilgisayarların fiziksel kısımlarına donanım denilmektedir.Bunlar;EkranKlavye Sabit diskFareYazıcıBellekMikro işlemciTarayıcı….

Page 4: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

4

2) Yaz2) Yazııllıımm

�� BilgisayarBilgisayarıın gn göörevini yerine getirebilmesi revini yerine getirebilmesi iiççin ona verilen tin ona verilen tüüm bilgiler ve komut m bilgiler ve komut listeleridir.Farkllisteleridir.Farklıı ttüüm komut listelerine m komut listelerine program denir.program denir.

İÇERDE NELER OLUYOR

Aritmetik birimi

Kontrol birimi

Bellek

İşlenmişveri

Bilgisayar girdiile beslenir.

Page 5: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

5

3 TEMEL 3 TEMEL İŞİŞLEMLEM

İŞİŞLEMELEMEGGİİRRİŞİŞ ÇÇIKTIIKTI

FAREKLAVYESES KARTIMODEMSCANNERCD/DVDMİKROFON

İŞLEMCİCHIPSETVERİYOLLARIGENİŞLETME SLOTLARIBELLEKPİL

MONİTÖRPRİNTERFAXMODEMSES KARTISPEAKER

BİLGİSAYARI TANIYALIM

• MONİTÖRLER-Ekran kartından gelen görüntü bilgisini

ekrandan yansıtmakla görevlidirler.-Sadece ekran kartının emirleri

doğrultusunda görüntüyü oluştururlar.-İşlemciden tamamen bağımsızdırlar. -Günümüzde en yaygın kullanılan monitörler

VGA monitörlerdir.

Page 6: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

6

KLAVYEKLAVYE

Bilgi giriBilgi girişşi yapi yapıılan en yayglan en yaygıın girdi aygn girdi aygııttııddıır.r.Klavye dKlavye düüğğme sme sııralanralanışıışına gna gööre:re:

a)F klavye:Ta)F klavye:Tüürkrkççe doke doküüman yazanlar iman yazanlar iççin in uygundur.Daktilo ile uygundur.Daktilo ile ççok benzerdir.ok benzerdir.

b)Q klavye:En b)Q klavye:En ççok kullanok kullanıılan klavye lan klavye modelidir.modelidir.İİngiliz diline gngiliz diline gööre dizayn edilir.re dizayn edilir.

MOUSE• Klavyeden sonra bilgisayarda

kullanılan en yaygın girdi aygıtıdır.• Klavyeye nazaran daha basittir.• Windows 95 işletim sistemi ile birlikte

yaygınlaşmaya başlamıştır.• Fare;hareket ve algılama metotları

bakımından mekanik ve optik fare olarak ayrılır.

• Diz üstü bilgisayarlarda fare işlevi bilgisayar üzerine yerleştirilmiş ve elle döndürülen "TrackBall" adıverilen küre tarafından yerine getirilmektedir.

Page 7: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

7

YAZICILAR

�Bilgisayardaki bilgilerin basılı bir kopyasını almamızı sağlar.

�Bilgisayardan elde edilen çıktıları kağıtüzerine yazan elektronik baskı birimidir.

�Üç çeşit yazıcı vardır.-nokta vuruşlu yazıcılar-mürekkep püskürtmeli yazıcılar-lazer yazıcılar

PLOTTER [ÇİZİCİ]

• Ekranda olan çizim ve grafikleri basmada kullanılan çıktı aygıtıdır.

• Genellikle mühendislik ve mimarlıkta kullanılır.

Page 8: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

8

SCANNER [TARAYICI]

• Kağıt üzerinde bulunan resimleri, fotoğraflarıyazıları bilgisayarın belleğine gönderir.

HOPARLÖR,KULAKLIK, MİKROFON

• Çok değişik tip ve dizayn edilmiş kulaklıkve mikrofon seçenekleri mevcuttur.

• Ayrı ayrı satın alma imkanı olduğu gibi kulaklık ve mikrofonun birarada olduğumodellerde vardır.

• Makinenin ses kartına takılır.• Aynı şekilde hoparlörde ses dinlemek için

yine ses kartına takılır.

Page 9: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

9

SUNU CİHAZI[PROJEKSİYON CİHAZI]

Bir bilgisayar ile ders anlatırken veya konferans verirken ekrandaki bilgilerin bir zemine yansıtılması.Data Show cihazı ile olmaktadır.Ekran kartı çıkışına takılır.

WEB KAMERAWEB KAMERA

�� Web kameralar doWeb kameralar doğğrudan USB rudan USB aygaygııttıına ya da kendi arabirim kartna ya da kendi arabirim kartıı ile ile bilgisayara takbilgisayara takıılabilen modellerden labilen modellerden oluoluşşan bu aygan bu aygııtlar bilgisayartlar bilgisayarıın dn dışışortamdan gortamdan göörrüüntntüü almasalmasıınnıı sasağğlar ve lar ve yazyazııllıımla desteklenmek mla desteklenmek zorundadzorundadıırlar.rlar.

Page 10: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

10

JOYSTİC

• Joystic, bilgisayarın oyun portuna takılır ve oyun oynamada kolaylık sağlar.

• Bir bilgisayarın içindeki veriler ve komutlar sayı olarak saklanır ve işlenir.Birçok bilgisayar sadece iki sayı kullanır:0 ve 1.Buna ikili kod adı verilir.

• 0 ve 1’e ikili sayı sistemi ya da kısaca bit denir.

BİTLER VE BAYTLAR

Page 11: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

11

BİTLER VE BAYTLAR

• Bilgisayarın içinde 0 ve 1 sayıları çok küçük elektronik devreler üzerinde elektrik vurumu olarak kaydedilir.

• Bir devre bir elektrik vurumu taşıyorsa 1,taşımıyorsa 0’dır.

BİTLER VE BAYTLAR

� Sekiz bitlik seriler halinde saklanan bilgisayar verisi parçalarına bayt denir

BitBayt

B harfi

B Harfi bayta 01000010 olarak çevrilir.

Page 12: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

12

BİTLER VE BAYTLAR

• BYTE = 8 Bit • 1 Bit 0 ya da 1'den (kapalı devre=0, açık

devre=1) oluşur.• 1 BYTE 1 karakterdir.• 1024 BYTE = 1 KiloByte'dır. (KiloByte = KB)• 1024 KB = 1 MegaByte'dır. (MegaByte = MB)• 1024 MB = 1 GigaByte (GigaByte = GB)• 1024 GB = 1 TeraByte (TeraByte = TB

Bilgi depolamaBilgi depolama……

YotaZetaExaPetaTeraGigaMegaKilo

Resim

Kütüphane dolusu kitap

HERŞEY !

Kitap

Sinema

Resimleriyle birlikte her türlü kitap

Page 13: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

13

KKİŞİİŞİSEL BSEL BİİLGLGİİSAYARLARSAYARLAR• Genellikle PC denir.• Masa üstüne sığan ve

bir kişi tarafından kullanılan bilgisayarlardır.

• Kişisel bilgisayarlar küçük oldukları ve bir anaçatıbilgisayarın(büyük ve pahalı bil.)yüzde birinden daha ucuza mal oldukları için çok popüler oldular.

Kişisel bilgisayarın ana parçalarından bazıları

Monitör

Sistem birimi bilgisayarınİşlemci birimini içeren parçası

KlavyeKlavye

Fare ekrandaki imleci oynatması için MİB’esinyal yollayan bir aygıttır.

Disket sürücü

Sabit disksürücü

İİlk bilgisayardan lk bilgisayardan öönce nce ☺☺

Page 14: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

14

19401940--1955 1.Ku1955 1.Kuşşak (1)ak (1)–Vakum

tüpleri , birbirleri ile baglanankablolar

ENIAC

19401940--1955 1.Ku1955 1.Kuşşak (2)ak (2)• 1943 yılında Pennsylvania Üniversitesinden J.

P.Erkert'ın ilk işlevsel bilgisayar olan 30 tonağırlığındaki ve saniyede 5.000 işlem yapan ENIAC [Electronic Numerical Integrator AndCalculator] (Elektronik Sayısal Doğrulayıcı ve Bilgisayar)'ı yaptı. ENIAC, 30 ton ağırlığında; 9x15=135 metrekarelik bir odayı doldurmakta; hesaplama vurumları 1500 elektromekanik röleden (yolvericiden) geçip 18.000 den çok radyo lambasından akmaktaydı. ENIAC'ıçalıştırmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yalnızca 80 karaktere eş veri saklayabiliyordu. Lambalaların hepsi çalıştığında, mühendis ekibi bir problemi çözmek için 6000 kabloyu elle fişe takarak ENIAC'ı kuruyorlardı.

Page 15: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

15

19551955--1965 2.Ku1965 2.Kuşşak (1)ak (1)• Vakumlu tüplerin yerini transistörler

aldı. Bilgisayarların hacimleri küçüldü, maliyeti düşürüldü ve hızlarıyükseldi. Bu tür bilgisayarlar ilk olarak Burroughs firması tarafından Amerikan Hava Kuvvetleri için üretildi. İşte bu dönemlerde ilk işletim sistemleri ortaya çıkmaya başladı.

19551955--1965 2.Ku1965 2.Kuşşak (2)ak (2)

Programlama Dilleri:Fortran veya assembler (Kartlar).

Kullanım alanları:Bilimsel hesaplamalarVeri İşleme

Page 16: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

16

19651965--1980 3.Ku1980 3.Kuşşak (1)ak (1)• Entegre devrelerin kullanıldığı

dönemdir • Bildiğimiz anlamda ilk işletim

sistemleri bu dönemde geliştirilmeye başlandı Multics (MultiplexedInformation and Computing Service) 1965

• Artık sistemler aynı anda birkaçproblemi çözebiliyordu

19651965--1980 3.Ku1980 3.Kuşşak (2)ak (2)• IBM 360 serisi• Bell

Laboratuvarlarında Thompson ve Ritchietarafından Unix Geliştirildi (1973)

• 1973 yılında C dili geliştirildi

Page 17: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

17

19651965--1980 3.Ku1980 3.Kuşşak (3)ak (3)

Dennis Ritchie (standing) and Ken Thompsonbegin porting UNIX to the PDP-11 via twoTeletype 33 terminals.

19801980-- 4. Ku4. Kuşşakak• Modern Bilgisayarlar

diyecebileceğimiz Bilgisayarlar ortaya çıktı. Bu bilgisayarlarda Mikrochiplerkullanılıyordu.

IBM 8086

Page 18: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

18

BilgisayarlarBilgisayarlarıınn ÖÖzelliklerizellikleri

1 - PC10s - timesharing1 - batchUsers

< $1000$200,000$2,000,000Price (ave.)

Many - >= 10 Mb BW

noneNoneNetwork

>= 40 GB< 100MB<= 8 MBDisk

>= 256 MB<= 1 MB<=.5 MBMemory

3 Ghz1 Mhz1 – 5 MhzCPU Clock

200319771964

İşİşletim Sistemleriletim Sistemleri• 1970 lerde Unixler • 1984 Apple Macintosh OS• 1990 Windows 3.0• 1991 Linux• 1995 Windows 95• 1998 Windows 98• 2000 Windows 2000• Windows XP… ???

Page 19: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

19

Kasa ve GKasa ve Güçüç KaynaKaynağığı• Bilgisayarda içerisine anakart ve

anakart üzerine doğrudan takılan donanımlar ile disket sürücü, sabitdiskvb sürücülerin yerleştirildiği metal veya metal-plastikden yapılmış kutulardır.

• Güç kaynağı ise kasa içerisinde bulunan ve bilgisayarın diğer donanımlarına gereken elektrik enerjisini gönderen cihazlardır.

Bilgisayar kasasının genel görünüşü

Page 20: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

20

Kasanın arkasında bulunan fare, klavye, yazıcı, tarayıcıgibi bileşenlerin bağlandığı girişlerdir. Bunları seri ve paralel portlar, PS/2 klavye ve fare portları ile USB portuolarak sıralayabiliriz. Seri port, diğer bir deyişle “com portu” harici modemlerin bağlanmasında kullanıldığı gibi fare girişinin yapılmasında da görev alabilir. Bunlarındışında anakart üzerine entegre olan ekran kartı, ses kartıgibi bileşenlerin bağlantıları da birer porttur. Ayrıca CD-ROM sürücüler ve sabit diskler IDE portunu kullanarak anakart üzerine bağlanırlar.

Seri

ParalelUSB

Klavye MausePortlar:

Page 21: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

21

Merkezi Merkezi İşİşlem Birimi (CPU)lem Birimi (CPU)•• Bilgisayara girilen verilerin Bilgisayara girilen verilerin üüzerinde zerinde

iişşlem yaplem yapııldldığıığı ve bilgisayarve bilgisayarıın bn büüttüünnbirimlerinin ybirimlerinin yöönetildinetildiğği, matematiksel i, matematiksel hesaplamalarhesaplamalarıın yapn yapııldldığıığı ve ve koordinasyonun sakoordinasyonun sağğlandlandığıığı birimdir.birimdir.Bilgisayarlar mikro işlemcisinin modeline göre isimlendirilirler.

Merkezi Merkezi İşİşlem Birimi (CPU)(2)lem Birimi (CPU)(2)CPU'nun gCPU'nun göörevlerirevleri

• Bilgisayara girilen veri ve komutlarıyorumlar.

•Monitör, yazıcı vs. çıkış aygıtlarına bilgi gönderir.

• Aritmetik ve mantık birimi olarak adlandırılan bir alanda aritmetik ve mantıksal işlemler yapar.

Page 22: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

22

Merkezi Merkezi İşİşlem Birimi (CPU)(3)lem Birimi (CPU)(3)

BELLEKBELLEK

�� BilgisayarBilgisayarıın bilgilerinin n bilgilerinin saklandsaklandığıığı yere bellek denir.yere bellek denir.

�� Her bilgisayarHer bilgisayarıın iki tip bellen iki tip belleğğiivardvardıır.Bunlar:r.Bunlar:

--SALT OKUNUR BELLEK(SALT OKUNUR BELLEK(ReadRead--OnlyOnlyMemoryMemory, ROM), ROM)

--RASGELE ERRASGELE ERİŞİİŞİMLMLİİ BELLEK(BELLEK(RandomRandomAccess Access MemoryMemory,RAM,RAM

Page 23: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

23

RAM BELLEK

� Bilgisayar açık olduğu sürece veri ve komutları saklar.

� Geçici bir bellektir.� Bilgisayar kapatıldığında içindeki tüm veriler

kaybolur.� EDO,SDRAM,RDRAM,DDRAM olarak çeşitleri

vardır.

ROM BELLEK

� Bilgisayarın nasılçalışacağını söyleyen programların kaydınıtutar.

� ROM’daki programlar sadece okunabilir.

� Komutlar değiştirilemez.� Bilgisayar kapatıldığında

silinmezler.

Page 24: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

24

DİSKLER VE SÜRÜCÜLER• Diskler:Bilgisayarınız kapandığında RAM’daki bilgiyi

kaybetmemek için onu bir diske kaydetmelisiniz.• Manyetik diskler:Üzeri manyetik bir madde ile

kaplanmış plastik ya da metal,yuvarlak parçalardır.RAM’da vurumların varlığı ya da yokluğuolarak saklanan veri,bu disklerde manyetik ve manyetik olmayan alan olarak saklanır. Disk sürücü adı verilen bir aygıt diski döndürürken, okuma/yazma kafalarıdiskin üzerindeki veriyi okur ve yazar.İki tip manyetik disk vardır :disketler ve sabit diskler.

DİSKETLER

• Disketler bükülebilir plastikten üretilmiştir.• Üzerleri genellikle kalın plastik bir kapla

örtülüdür.• Disketleri disket sürücüye kendiniz takar

ve çıkartırsınız.• Büyüklüklerine göre ikiye ayrılırlar:5,25 inç

(eski teknoloji) ve 3,5 inç.• Bugün kullanılan disketler 3,5 inçlik

olanlardır.

Page 25: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

25

DİSKETLERa)5.25 inçlik disketler:İlk çıkan disketlerdir.Kapasite

olarak küçük, hacim olarak büyüktürler.320 Kbve720 Kb kapasitededirler.Şu an kullanılmamaktadırlar.

b)3.5 inçlik disketler:Bunlar 720 Kb ve 1,44 Mbkapasiteye sahiptirler.

Disketi bilgisayara takmak

• Disket, etiketli yüzü üste, kayar pencereli kısmı öne gelecek şekilde sürücüye takılır.

Page 26: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

26

SABSABİİT DT DİİSKLERSKLER• Sabit diskler metalden yapılmıştır.• Bilgisayarın içine yerleştirilmişlerdir.• Disketlerin yaptıklarının aynısını yaparlar.-Ancak;-Daha fazla veri kaydederler,-Daha hızlı dönerler.

[Disketlerden farklı olarak sabit diskinizi kaybedemezsiniz.]

MANYETİK TEYPLER

� Diskler gibi,bantlarda manyetik demiroksitle kaplıdır.

� Bantlar disketlerden daha ucuzdur.� Kullanımları daha yavaştır.

Page 27: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

27

Flash Bellekler� Flash bellek teknolojisi 1980'lerde Toshiba tarafından icat

edildi. Flash Bellekler, güç kesintisinde dahi içerdiğibilgileri kaybetmeyen ve tekrar tekrar yazılıp silinebilen bir bellek çeşididir. Flash belleklerin yapısı RAM'lere, kullanımı Hard Disk'lere benzer.

� Flash belleklerin yapısı mekanik değildir; elektroniktir. İçerisinde hareket eden bir parça yoktur. Hareket eden parça olmamasından dolayı hassasiyet değerleri yüksek değildir ve özellikle mobil alanda kullanımları çok yaygındır.

� Atyrıca MP3 Player'larda, cep telefonlarında, el bilgisayarlarında, dijital fotoğraf makinalarında ve dijital görüntü aygıtlarında yaygınca kullanılırlar.

BİLGİSAYAR YAZILIMLARI• Kullanımı Serbest Olan Yazılımlar (Public Domain): Kullanımı herkese açık olan

yazılımlardır. İsteyen istediği kadar kullanabilir. İstediği kadar kopyalayıp dağıtabilir.• Paylaşılabilir Yazılımlar (Shareware): Copyright'lı yazılımlardır. Yalnız belirli bir

süre (15 gün, 1 ay, 2 ay gibi) deneme amaçlı olarak kullanılabilir. Sürekli kullanımhakkı için belirli bir miktar parayı (10-40 $) kayıt ücreti olarak ödemek gerekir.

• İşletim Sistemi (Operating Sistem): Kullanıcı ile bilgisayar arasında iletişimi sağlayan programlardır. Bilgisayar sisteminin tüm hareketlerini denetler. Sistemde bulunan MİB, ana bellek vb. kaynakları yönetir.

• Windows (3.1, 95, 98)Windows NTMAC OS, UNIX, LINUX …

Page 28: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

28

• Yararlı Programlar: İşletim Sistemi ile verilen format, sıkıştırma, kurtarma vb.

• Aygıt sürücüleri (Device Driver): Çevre birimlerinin çalışması için bilgisayara yüklenen programlar.

• Programlama Dilleri: Bir işi bilgisayara yaptırmak ancak belirli kodların belirli bir sıra doğrultusunda kullanılması ile olanaklıdır. Kullanılan bu koda programlama dili denilir. Yazılan kaynak kod program derleyici veya yorumlayıcı tarafından bilgisayar diline çevrilir. Programlama dillerinden bazıları C, Pascal, Delphi, Java, Visual Basic, Visual C…

• Uygulama Programları : Belli bir amacı gerçekleştirmek üzere üretilmişyazılımlardır. Örneğin, okul yönetim sistemi programları, muhasebe programı,bilgisayar oyunları, programlama dilleri derleyicileri vb.

* Uygulama yazılımları belirli uygulamaları çalıştırırlar. Bilgisayarın çok amaçlıolmasına olanak tanırlar. Kelime işlemci (word processor) yazılımlarımektup, günlük plan, ders notu hazırlamada; tablolama programları öğrenci not ortalaması hesaplama, maaş bordrosu yapmada; veri tabanı yazılımı,öğrenci bilgilerinin saklanması, bulunması, güncellenmesi, düzenlenmesi ve rapor oluşturulmasında kullanılırlar.

Uygulama ProgramlarUygulama Programlarıı� Programlama

dillerinden bir tanesi kullanılarak belli bir uygulama için yazılan programlardır. FF--ROT, NORTON, ROT, NORTON,

WINZIPWINZIPHizmet programları

WORD, WORDSTAR, WORD, WORDSTAR, PWPW

Kelime işlemprogramları

DBASE, MYSQL, DBASE, MYSQL, ORACLEORACLE

Veritabanıprogramları

PHOTOSOP, PHOTOSOP, 3DMAX,3DMAX,Grafik ve animasyon

SPSS, MINITAB, SAS, SPSS, MINITAB, SAS, AutoCADAutoCAD

Bilimsel veMühendislikyazılımları

LOGO, VEGA, ETALOGO, VEGA, ETAMesleki ve ticariyazılımlar

Page 29: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

29

Programlama DilleriProgramlama Dilleri� Uygulama ve sistem programlarını

geliştirmek için kullanılan yazılımlardır. Bütün programlar, programla dilleri ile yazılırlar. Programla dillerini çeşitle özelliklerine göre sınıflandırılabilir. Ancak en çok kullanılan sınıflandırma şekli seviyelerine göre sınıflandırmadır. Seviye programla dilinin insan algılamasına olan yakınlığının bir ölçüsüdür.

Programlama DilleriProgramlama Dilleri� Assembly� Fortran Basic� Visual Basic Pascal� C C ++� Borland Delphi KyLix� PHP Perl� .NET� Java

Page 30: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

30

Ticari yazTicari yazııllıımlarmlar:: Muhasebe, tahmin yapma, proje yMuhasebe, tahmin yapma, proje yöönetmede kullannetmede kullanııllıırlar.rlar.

EEğğlence yazlence yazııllıımlarmlarıı:: Oyun, ekran koruyucuOyun, ekran koruyucu

EEğğitim ve Baitim ve Başşvuru Yazvuru Yazııllıımlarmlarıı:: Bilgisayar Destekli EBilgisayar Destekli Eğğitim yazitim yazııllıımlarmlarıı, benzetim , benzetim ((simulasyonsimulasyon) yaz) yazııllıımlarmlarıı, elektronik ansiklopedi, atlas., elektronik ansiklopedi, atlas.

ÇÇokluortamokluortam ((MultimediaMultimedia) Yaz) Yazııllıımlarmlarıı:: Bilgisayar tabanlBilgisayar tabanlıı medya ile bmedya ile büüttüünlenleşşik ik olarak hazolarak hazıırlanrlanıırlar. Ses, video, animasyon, resim irlar. Ses, video, animasyon, resim iççerirler. erirler. ÇÇokluortamokluortam ansiklopedileri ansiklopedileri bunlara bunlara öörnektir.rnektir.

YazYazııllıımlar donanmlar donanııma uyumlu ise ma uyumlu ise ççalalışıışır. r. İşİşletim sistemi ile yazletim sistemi ile yazııllıımlar uyumlu olmalmlar uyumlu olmalııddıır.r.

YazYazııllıımlar disket ya da CD_ROM kullanmlar disket ya da CD_ROM kullanıılarak kurulur. Yazlarak kurulur. Yazııllıımlarmlarıı bilgisayara kurmak bilgisayara kurmak iiççin ilk olarak genellikle SETUP (Windows 95 iin ilk olarak genellikle SETUP (Windows 95 iççin), INSTALL (Windows 3.1 iin), INSTALL (Windows 3.1 iççin), KUR in), KUR (T(Tüürkrkççe yaze yazııllıımlar imlar iççin) in) ççalalışışttıırmak gerekirrmak gerekir

Bilgisayar Dosyaları

• Veri: harfler, sayılar, grafikler• Bilgi: İşlenmiş veridir.• Dosya: Saklanan verilerin veya programların ismi. • Kaynak dosyalar: Çalışmadan önce makine diline çevrilmesi

gerekmektedir. Örneğin pascal programlama dilinde yazılan bir programın çalışması için makine diline çevrilmesi gerekmektedir. Bunun içinde o dosyanın pascal programlama dili kurallarına uygun olarak yazılıp; pascal programlama dili derleyicisi tarafından derlenmesi gerekmektedir.

• Veri Dosyası: Üzerlerinde silme, ekleme, değiştirme yapılabilir. İçeriklerinin çıktısı yazıcıdan alınabilir veya başka birisine elektronik olarak postalanabilir. Yazılı1.doc. bir dökümandır. Bir kelime işlemcide yazılmıştır. O kelime işlemci çalıştırılmadan dökümanın içi görülemez. Kelime işlemci çalıştırıldıktan sonra içine girilip, değiştirme, düzeltme, silme ve ekleme yapılabilir. Yazıcıdan çıkışıalınabilir.

Page 31: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

31

Bilgisayarın karşısında otururken şunlara özen göstermeliyiz.

• Masa yüksekliği 65-70 cm. • Yüksekliği ayarlanabilir, sırtı

bele uygun ve esnek bir ergonomik koltuk

• Omuzlar rahat bırakılmış• Dik oturulmuş ve sırt

desteklenmiş• Kollar yatay veya biraz

yukarıda • Dirsek ve eller düz bir çizgide • Bacakların üst kısmı yatay • Dizler 9 veya 110 derece açıda

olmalı

Page 32: Temel Bilgi Teknolojileri - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/hanifi.van/giris.pdf · çal t rmak için 150.000 watt enerji gerekliydi. ENIAC, yaln zca 80 karaktere e veri saklayabiliyordu

32

Gözlerimizin sağlığı için:• Bilgisayar kullanmadan önce bir

göz muayenesinden geçmeli, görme bozukluğu varsa mutlaka düzeltilmeli

• Ekrandan 45-75 cm. uzakta oturmalı

• Ekranın üst kenarı ile göz hizasının aynı seviyede olmasına dikkat etmeli

• Kağıt tutucu kullanıyorsak bunu ekranla aynı hizada tutmalı

• Oda loş ışıklı, aydınlatma 30-50 mumluk ve indirekt olmalı

• Işık ekrana dik açıyla gelmemeli • Işık yansıma ve parlamaları

önlemeli • 15-20 dakikada bir kısa süre

gözleri uzağa odaklayarak göz kaslarının dinlenmesi sağlanmalı.

SORULAR???