41
Temel Radyasyon Temel Radyasyon Güvenliği Güvenliği Standartları Standartları Güngör ARSLAN Güngör ARSLAN TMMOB TMMOB Fizik Mühendisleri Odası Fizik Mühendisleri Odası

Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

  • Upload
    adrina

  • View
    196

  • Download
    1

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Temel Radyasyon Güvenliği Standartları. Güngör ARSLAN TMMOB Fizik Mühendisleri Odası. ICRP. International Commission on Radiation Protection http://www.icrp.org - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Temel Radyasyon Temel Radyasyon Güvenliği StandartlarıGüvenliği Standartları

Güngör ARSLANGüngör ARSLAN

TMMOBTMMOB

Fizik Mühendisleri OdasıFizik Mühendisleri Odası

Page 2: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

ICRPICRP

International Commission on International Commission on

Radiation ProtectionRadiation Protectionhttp://www.icrp.org

• ICRPICRP, radyasyondan korunma ile ilgili temel prensipler ve , radyasyondan korunma ile ilgili temel prensipler ve nicelikleri belirleyerek ülkelerin yetkili otoritelerine tavsiyelerde nicelikleri belirleyerek ülkelerin yetkili otoritelerine tavsiyelerde bulunan uluslararası bir kuruluştur. İlk olarak 1928’de bulunan uluslararası bir kuruluştur. İlk olarak 1928’de International International Society of Radiology Society of Radiology tarafından kurulmuş ve 1950’de tıbbi alanlar tarafından kurulmuş ve 1950’de tıbbi alanlar dışında iyonlaştırıcı radyasyon kullanımını da kapsayacak şekilde dışında iyonlaştırıcı radyasyon kullanımını da kapsayacak şekilde yeniden yapılandırılmıştır.yeniden yapılandırılmıştır.

• Resmi bir yaptırım gücü olmamakla beraber, pek çok ülkede Resmi bir yaptırım gücü olmamakla beraber, pek çok ülkede yürürlükte olan mevzuat, ICRP yayınlarını temel almaktadır.yürürlükte olan mevzuat, ICRP yayınlarını temel almaktadır.

• Özel tavsiyeler, uygulama kılavuzları gibi yardımcı dokümanlar Özel tavsiyeler, uygulama kılavuzları gibi yardımcı dokümanlar hazırlar.hazırlar.

Page 3: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

ICRU, 1925 yılında International Congress of Radiology tarafından kurulmuş olup, radyasyon ve ışınlanmalar ile ilgili nicelikler ve birimleri tavsiye eder, ölçüm teknikleri ve verilerin değerlendirilmesine ilişkin bilgileri sağlar.

http://www.icru.org

Page 4: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

United Nations Scientific Committee for United Nations Scientific Committee for the Effects of the Atomicthe Effects of the Atomic RadiationRadiation

http://www.unscear.org

Birleşmiş Milletler tarafından 1955’te tüm üye ülkelerdeki iyonlaştırıcı radyasyonun seviyelerini ve etkilerini değerlendirmek ve rapor etmek için kurulmuş bir organizasyondur.

UNSCEARUNSCEAR

Page 5: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

International Atomic Energy AgencyInternational Atomic Energy Agencyhttp://www.iaea.org

• 1957 yılında kurulmuş, bağımsız, hükümetler arası bilimsel 1957 yılında kurulmuş, bağımsız, hükümetler arası bilimsel ve teknolojik işbirliklerine dayalı bir organizasyondur. ve teknolojik işbirliklerine dayalı bir organizasyondur. Nükleer işbirliği alanında global bir yer teşkil etmektedir. Nükleer işbirliği alanında global bir yer teşkil etmektedir.

• Barışçıl amaçlar ile nükleer bilim ve teknolojinin Barışçıl amaçlar ile nükleer bilim ve teknolojinin kullanılması ve planlanmasında üye ülkelere destek kullanılması ve planlanmasında üye ülkelere destek sağlamaktadır.sağlamaktadır.

• İyonlaştırıcı radyasyona karşı kişilerin ve çevrenin İyonlaştırıcı radyasyona karşı kişilerin ve çevrenin radyasyon güvenliğini temin etmek üzere yayınlar yapar. radyasyon güvenliğini temin etmek üzere yayınlar yapar. (Fundamentals, Requirements, Guides)(Fundamentals, Requirements, Guides)

IAEAIAEA

Page 6: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

1957 yılında AB çerçevesinde nükleer güvenlik ve radyasyondan 1957 yılında AB çerçevesinde nükleer güvenlik ve radyasyondan korunma ile ilgili yasal zemini oluşturmak üzere EURATOM korunma ile ilgili yasal zemini oluşturmak üzere EURATOM kurulmuştur. kurulmuştur.

EURATOM’un kuruluş amaçlarından biri iyonlaştırıcı EURATOM’un kuruluş amaçlarından biri iyonlaştırıcı radyasyondan doğan zararlı etkilere karşı çalışanların, hastaların radyasyondan doğan zararlı etkilere karşı çalışanların, hastaların ve halkın korunmasını sağlamak üzere tüm üye ülkelerin ve halkın korunmasını sağlamak üzere tüm üye ülkelerin uygulayacağı temel güvenlik standartlarını belirlemektir. uygulayacağı temel güvenlik standartlarını belirlemektir.

Bu doğrultuda yayınlanan Bu doğrultuda yayınlanan kararlar,kararlar, yönetmelikleryönetmelikler, , direktiflerdirektifler ve ve tavsiyelertavsiyeler üye ülkeler tarafından ayrıntılandırılır ve uygulanır. üye ülkeler tarafından ayrıntılandırılır ve uygulanır.

Üye ülkeler temel güvenlik standartlarına uymak için gerekli Üye ülkeler temel güvenlik standartlarına uymak için gerekli idari önlemleri almak, mevzuatı çıkarmak ve uygulamak, idari önlemleri almak, mevzuatı çıkarmak ve uygulamak, nükleer güvenlik ve radyasyondan korunma ile ilgili eğitimleri nükleer güvenlik ve radyasyondan korunma ile ilgili eğitimleri sağlamakla yükümlüdür.sağlamakla yükümlüdür.

EURATOM

European Atomic Energy European Atomic Energy CommintyComminty

Page 7: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları
Page 8: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

BSS 115’in AmacıBSS 115’in Amacı

İyonlaştırıcı radyasyona maruz kalmaktan kaynaklanan risklere karşı korunmayı ve radyasyon kaynaklarının güvenliğini sağlamak için gerekli temel önlemleri oluşturmak,

ICRP ve IAEA Güvenlik Serileri gibi yayınlar yaparak radyasyondan korunma ve güvenlik standartlarını geliştirmek.

Page 9: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

BSSBSS 115’in Kapsamı 115’in Kapsamı

Radyasyonla ilgili her türlü faaliyet için gerekli temel şartları belirleyen standartları oluşturmak,

Farklı yaklaşım ve uygulamaları da içeren etkin bir radyasyondan korunma programı oluşturacak prensipleri ortaya koymak,

Aynısıyla olmasa da ülkeler ve bölgelerdeki yerel şartlar, teknik imkanlar ve tesis sayıları gibi faktörlere göre uyarlanabilecek esasları geliştirmek.

Page 10: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Uygulamaların Gerekliliği: Radyasyon ile ışınlanmanın zararlı sonuçları gözönünde bulundurularak, net bir fayda sağlamayan hiçbir radyasyon uygulamasına izin verilemez.

Optimizasyon: Tedavi amaçlı tıbbi ışınlamalar hariç, radyasyon uygulamalarında

bireysel dozların büyüklüğü,

ışınlanacak kişilerin sayısı,

olası tüm ışınlanmalar için,

ekonomik ve sosyal faktörler göz önünde bulundurularak mümkün olan en düşük dozun alınması sağlanmalıdır (ALARA).

Temel Güvenlik StandartlarıTemel Güvenlik Standartları

Page 11: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

GÖREVİ GEREĞİ RADYASYONLA

ÇALIŞANLAR İÇİN

mSv

/yı

l

HALK İÇİN

mSv

/yı

l

Tüm vücut (ardışık beş yıl ortalaması)

20 Tüm vücut (ardışık beş yıl ortalaması)

1

Tüm vücut (tek bir yıl)

50 Tüm vücut (tek bir yıl)

5

Göz 150 Göz 15 El-ayak,cilt 500 El-ayak,cilt 50

Doz SınırlarıDoz Sınırları

16-18 yaş arasındaki stajyer ve öğrenciler için etkin doz bir yılda 6 mSv’i aşamaz. (Gözetimli alan)

Hamileliği belirlenmiş radyasyon görevlileri GA çalıştırılır.

(Batın yüzeyi için eşdeğer doz sınırı 1 mSv’dir)

Page 12: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Optimizasyon Sonrası Kabul Edilebilir Seviye

Riskin Kabul Edilebilir SeviyelerininBelirlenmesi

Kabul Edilemez Seviye

Tolare Edilebilir Seviye

Doz Limitleri

Page 13: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Doz değerlerinin eşikli etki sınırının altında tutulması ve deterministik etkilerin önlenmesi

Stokastik etkilerin ortaya çıkma olasılığının mümkün olduğunca azaltılması

RADYASYONDAN KORUNMANIN AMACI :

Page 14: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Işınlama KaynağıIşınlama Kaynağı Yıllık Etkin Doz (mSv)Yıllık Etkin Doz (mSv)

Kozmik IşınlarKozmik Işınlar 0.390.39

Çevreden gelen Gama IşınlarıÇevreden gelen Gama Işınları 0.460.46

Vücuttaki Radyoaktif İzotoplarVücuttaki Radyoaktif İzotoplar 0.230.23

Radon ve Bozunum ÜrünleriRadon ve Bozunum Ürünleri 1.301.30

TOPLAMTOPLAM 2.382.38

DOĞAL RADYASYON SEVİYELERİ

Page 15: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

ANKARAANKARA 0.68 - 1.00 mSv /yıl0.68 - 1.00 mSv /yıl

İSTANBULİSTANBUL 0.66 mSv /yıl0.66 mSv /yıl

ERZURUMERZURUM 1.4 - 1.70 mSv /yıl1.4 - 1.70 mSv /yıl

AKKUYUAKKUYU 0.40 mSv /yıl0.40 mSv /yıl

ULUDAĞULUDAĞ 1.23 mSv/yıl1.23 mSv/yıl

1 SAAT UÇAK YOL.(15 1 SAAT UÇAK YOL.(15 km.yük)km.yük)

10 10 Sv/saatSv/saat

HİMALİYA TEPESİ(6.7 km.yük)HİMALİYA TEPESİ(6.7 km.yük) 1 1 Sv/saatSv/saat

DENİZ SEVİYESİDENİZ SEVİYESİ 0.03 0.03 Sv/saatSv/saat

DOĞAL RADYASYON SEVİYELERİ

Page 16: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

RRİİSKSK

Aşağıda Aşağıda 1/11/1 000000 000000 ölüm riski ile uyumlu aktiviteler verilmektedir ölüm riski ile uyumlu aktiviteler verilmektedir

•Nükleer tıp biriminde 10 gün çalışmak

• 1.4 sigara içmek

• hava kirliliği olan şehirde 2 gün yaşamak

• Kano ile 6 dakika seyahat etmek

• 1.5 dağ tırmanışı yapmak

• Araba ile 480 km seyahat etmek

• Uçak ile 1600 km seyahat etmek

• Sigara içen ile 2 ay birlikte yaşamak

• 30 kutu gazoz içmek

Page 17: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Sağlık RiskiSağlık Riski Ortalama Yaşam KaybıOrtalama Yaşam Kaybı

20 Sigara/gün20 Sigara/gün 6.5 yıl6.5 yıl

%20 Fazla Kilo%20 Fazla Kilo 2.75 yıl2.75 yıl

Alkollü İçkiAlkollü İçki 130 gün130 gün

10 mSv/yıl (30 yıl)10 mSv/yıl (30 yıl) 30 gün30 gün

Risk FaktörüRisk Faktörü

Otomobil KazalarıOtomobil Kazaları 3x103x10-3-3

DüşmeDüşme 1010-4-4

YangınYangın 2.5x102.5x10-4-4

Uçak veya Gemi KazasıUçak veya Gemi Kazası 1010-5-5

Tren KazasıTren Kazası 2.5x102.5x10-5-5

YıldırımYıldırım 2x102x10-6-6

KasırgaKasırga 2.5x102.5x10-6-6

DiğerDiğer 2.5x102.5x10-4-4

ToplamToplam 1.7x101.7x10-3-3

Page 18: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Radyasyon İşçileri İle Diğer Meslek Radyasyon İşçileri İle Diğer Meslek Gruplarında Risk KarşılaştırmasıGruplarında Risk Karşılaştırması

Tüccar Tüccar 4040

İmalatçıİmalatçı 6060

Bakım onarımBakım onarım 4040

Kamu Kamu 9090

Ulaşım hizmatleriUlaşım hizmatleri 240240

İnşaat İnşaat 320320

TarımTarım 400 400 MadenMaden//TaşocağıTaşocağı 430430

Güvenli işler

2 mSv/y (100 mSv yaşam boyu)

(20 mSv/yıl veya 1000 mSv yaşam boyu

Ortalama ölüm oranı (Ortalama ölüm oranı (1010-6-6/y/yıldaılda)) 1989 1989 IAEA IAEA

Page 19: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Normal çalışma koşullarında herhangi bir yüzeyinden 10 cm mesafedeki doz hızı 1 μSv/h değerini aşmayan düzenekler.

Radyoaktiviteleri ve konsantrasyonları yönetmelikte verilen değerleri aşmayan radyoaktif maddeler.

Muafiyetler :

Page 20: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Maruz kalınacak yıllık dozun 1 mSv değerini geçme olasılığı bulunan alanlar radyasyon

alanı olarak nitelendirilir.

Denetimli alanlar

Gözetimli alanlar

Radyasyon AlanlarRadyasyon Alanlarıı

Page 21: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Giriş ve çıkışlarının özel denetime,

Çalışmaların radyasyon korunması bakımından özel kurallara bağlı olduğu,

Görevi gereği radyasyon ile çalışan kişilerin, ardışık beş yılın ortalaması yıllık doz sınırının 3/10’undan fazla radyasyon dozuna maruz kalabilecekleri alanlardır.

Denetimli AlanlarDenetimli Alanlar

Page 22: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Radyasyona maruz kalma tehlikesinin büyüklüğünü ve özelliklerini anlaşılabilir şekilde göstermek üzere gerekli bilgi, simge ve renkleri taşıyan işaretler,

Süre sınırlandırılması ile koruyucu giysi ve araçlar kullanılması gerekliliğini gösteren uyarı işaretleri,

Kişisel dozimetre,

Görev yapanların hematolojik tetkikleri yılda en az bir kere yapılır.

Denetimli AlanlarDenetimli Alanlar

Page 23: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Radyasyon görevlileri için yıllık doz sınırlarının 1/20’sinin aşılma olasılığı olup, 3/10’unun aşılması beklenmeyen, kişisel doz ölçümünü gerektirmeyen fakat çevresel radyasyonun izlenmesi gereken alanlardır.

Gözetimli AlanlarGözetimli Alanlar

Page 24: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Çalışma Koşulu A

> 6 mSv/yıl veya göz ve extremite için eşdeğer doz sınırlarının 3/10’undan fazla doz (kişisel dozimetre)

Çalışma Koşulu B

ÇK-A’da verilen değerleri aşmayacak şekilde doza maruz kalma olasılığı bulunan koşul

Koruyucu giysi,

Tıbbi gözetim (Sağlık raporu; hematolojik,dermatolojik)

GöGörevi gereği Işınlanmalarrevi gereği Işınlanmalar

Page 25: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Tıbbi IşınlanmalarTıbbi Işınlanmalar

Hastanın radyasyon güvenliğiHastanın radyasyon güvenliği

Hekimin yazHekimin yazııllıı karar kararıı olmayan hiçbir olmayan hiçbir ışıışınlama yapnlama yapıılamaz.lamaz.

HastanHastanıın alacan alacağığı veya almas veya almasıı gereken doz miktar gereken doz miktarıı tayin tayin edilmelidir.edilmelidir.

Görevli tüm personel, tanGörevli tüm personel, tanıı ve tedavinin gerektirdi ve tedavinin gerektirdiğği i radyasyon güvenliradyasyon güvenliğği konulari konularıında enda eğğitilmiitilmişş olmal olmalııddıır.r.

Kalibrasyon, dozimetri ve cihazlarKalibrasyon, dozimetri ve cihazlarıın kalite kontrolü bu n kalite kontrolü bu konuda yetkili kikonuda yetkili kişşilerin denetimi altilerin denetimi altıında yapnda yapııllıırr..

Page 26: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Tıbbi IşınlanmalarTıbbi Işınlanmalar

Tıbbi amaçlı ışınlamaların gerekliliğiTıbbi amaçlı ışınlamaların gerekliliği Alternatif tekniklerle karAlternatif tekniklerle karşışılalaşşttıırrııldldığıığında, radyasyonla yapnda, radyasyonla yapıılacak lacak

tantanıı ve tedavinin yararlar ve tedavinin yararlarıı radyasyonun hasarlarradyasyonun hasarlarıına göre daha na göre daha aağığırlrlıık kazandk kazandığıığı durumlarda durumlarda tıtıbbi bbi ışıışınlamalar uygulannlamalar uygulanıır.r.

Mesleki, yasal veya saMesleki, yasal veya sağğllıık sigortask sigortasıı amaçl amaçlıı t tııbbi bbi ışıışınlanmalar, nlanmalar, sasağğllııkla ilgili belirgin bir beklentikla ilgili belirgin bir beklenti olmad olmadııkça yapkça yapıılamaz.lamaz.

Toplumun saToplumun sağğllıık taramalark taramalarıında radyolojik yöntemler ekonomik nda radyolojik yöntemler ekonomik ve sosyal bedelin ve sosyal bedelin sasağğllıık riskini kark riskini karşışılamaslamasıı halinde halinde ve ki ve kişşiler iler için net bir yarar saiçin net bir yarar sağğlayacak ise uygulanlayacak ise uygulanıır.r.

Araştırma amaçlı ışınlama Etik Komite onayı ile yapılır.Araştırma amaçlı ışınlama Etik Komite onayı ile yapılır.

Page 27: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Tıbbi IşınlanmalarTıbbi Işınlanmalar

Tıbbi ışınlamalarda optimizasyonTıbbi ışınlamalarda optimizasyon

Cihaz, planlanmamCihaz, planlanmamışış bir bir ışıışınlanma durumunda hasta nlanma durumunda hasta dozunu en düdozunu en düşşük düzeyde tutmak üzere sistemin tek bir ük düzeyde tutmak üzere sistemin tek bir bilebileşşenin hatasenin hatasıınnıı an anıında belirlemelidir.nda belirlemelidir.

Cihaz, insan hatalarCihaz, insan hatalarıı nedeniyle ortaya ç nedeniyle ortaya çııkacak kacak planlanmamplanlanmamışış ışıışınlanmalarnlanmalarıı en dü en düşşük düzeyde tutabilecek ük düzeyde tutabilecek özelliklere sahip olmalözelliklere sahip olmalııddıır.r.

CihazlarCihazlarıın özellikleri TS, ISO, IEC,n özellikleri TS, ISO, IEC, EU standartlarEU standartlarıına na uygun olmaluygun olmalııddıır.r.

Page 28: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Tıbbi IşınlanmalarTıbbi Işınlanmalar

Tıbbi ışınlamalarda rehber düzeylere uyulmalıdır.Tıbbi ışınlamalarda rehber düzeylere uyulmalıdır.

Araştırma amaçlı ışınlamalarAraştırma amaçlı ışınlamalar

(Etik Komite onayı, halk dozu aşılamaz)(Etik Komite onayı, halk dozu aşılamaz)

Gönüllü ve ZiyaretçilerGönüllü ve Ziyaretçiler

(Tanı veya tedavi süresince 5 mSv)(Tanı veya tedavi süresince 5 mSv)

Taburcu dozuTaburcu dozu

I-131, 400 MBq ve özel talimatI-131, 400 MBq ve özel talimat

Page 29: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Tıbbi IşınlanmalarTıbbi Işınlanmalar

Hastanın kaza sonucu ışınlanmasıHastanın kaza sonucu ışınlanması

Yanlış hasta

Yanlış doku

Yanlış farmasötik

Belirlenenden farklı uygulama

Rehber düzey aşımı

Cihaz arızası

Yanlış hasta

Yanlış doku

Yanlış farmasötik

Belirlenenden farklı uygulama

Rehber düzey aşımı

Cihaz arızası

Hasta dozu belirlenir

Kuruma bilgi verilir

Hasta, RKS ve hekime bilgi verilir

Yapılması gerekenler belirlenir

Tekrarlamaması için gerekli önlemler alınır

Hasta dozu belirlenir

Kuruma bilgi verilir

Hasta, RKS ve hekime bilgi verilir

Yapılması gerekenler belirlenir

Tekrarlamaması için gerekli önlemler alınır

Page 30: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Radyoaktif maddenin çevreye verilmesi

“İZİN” Çevreye verilecek radyoaktif maddelerin cinsi, miktarı ve

radyoaktivitesi,

Çevrede ışınlamaya maruz kalabilecek kritik gruplar,

Çevreye verilecek radyoaktif maddelerin kritik gruplara erişme yolları,

Radyasyon güvenliği konusunda alınacak önlemler.

Kuruluşlar denetime tabidir.

Toplumun IToplumun Işışınlanmasnlanmasıı

Page 31: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Radyoaktif atıklar

Kapalı kaynaklar çevreye verilemez, bilgi verilmeden devredilemez. Bakım-onarım-montaj-demontaj lisansı almış kuruluşlar tarafından yapılır.

Doğal radyasyon

Doz sınırlama sistemi uygulanamaz, Radon için solunum yolu ile yıllık konsantrasyon değeri evlerde 400 Bq/m3, işyerlerinde 1000 Bq/m3 değerlerini aşamaz.

Toplumun IToplumun Işışınlanmasnlanmasıı

Page 32: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Radyasyon korunması programlarında kullanılan herhangi bir büyüklük için özel bir uygulamanın başlatılması amacıyla belirlenen düzeylerdir.

“Eşdeğer doz, etkin doz, vücuda alınma miktarı”

Kayıt Düzeyi; Yıllık doz sınırlarının, radyasyon görevlileri için 0.2 mSv/ay, halk için ise 0.01 mSv/ay’i aşması durumlarında kayıtlar tutulmaya başlanır.

İnceleme Düzeyi; Bir ay için yıllık eşdeğer doz sınırının 1/10’udur.

Referans düzeyleriReferans düzeyleri

Page 33: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Yıllık eşdeğer doz sınırının bir defada alınması ve aynı yıl süresince bu değerin aşılması halidir. “TAEK Nükleer ve Radyolojik Tehlike Durumu Uygulama Planı”nda detaylı olarak verilmiştir.

Eylem düzeyi; sürekli ışınlanmalar veya tehlike durumunda, iyileştirici veya koruyucu eylemlerin yapılacağı, eşdeğer doz hızı veya radyoaktivite konsantrasyon düzeyidir. (ani –sürekli)

Rehber düzey; aşılması halinde önlem alınmasını gerektiren doz düzeyidir. (kronik –tıbbi)

MMüdahele Düzeyiüdahele Düzeyi

Page 34: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Tehlike Durumu Planı

Tehlike durumu veya kaza ile ilgili olarak görevlendirilen kişiler, ünvanları, adres ve telefon numaraları,

Tesis içindeki ve dışındaki sorumlu kişilerle haberleşme sistemi,

Uygulanacak radyasyon ölçüm programları,

Muhtemel kaza senaryoları ve alınacak önlemler,

Gerekli ekipman ile araç ve gereçler.

Kaza veya Tehlike Durumunda Kaza veya Tehlike Durumunda IIşışınlanmanlanma

Page 35: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Kalite Kalite TeminiTemini

Uygulanacak programlar için politikalar oluşturmak,

Personelin organizasyon ve sorumluluklarını belirlemek,

Personelin periyodik sağlık taramaları, çalışılan ortamın radyasyon güvenliği açısından izlenmesi,

Yönetimsel ( idari ) işlemlerin kalitesi, Kalite kontrol teknikleri, Kayıtların düzenli olarak tutulması ve

dökümantasyon,

Page 36: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Kalite TeminiKalite Temini

Personele çalıştıkları alanla ilgili olarak temel bilgilerin verilmesi ve bu bilgilerin güncelleştirilmesi,

Oluşturulan politika, program ve yapılan işlemlerin günün değişen şartlarına bağlı olarak Kalite Temini Programının güncelleştirilmesi.

Page 37: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

EğitimEğitim

Eğitim hastaların maruz kaldığı dozu azaltmak için anahtar kelime

Tıp fakültesi öğrencileri, teknisyen öğrenciler, uzmanlık öğrencileri eğitimi kadar görev başı eğitim verilmeli

Eğitim kalite temini programlarının bir parçası olmalı, hedefleri net bir şekilde belirlenmeli

Eğitimde anlatılanlar ile merkezde kullanılan cihaz altyapısı uyumluluk göstermeli

Page 38: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

EEğitimğitim

Eğitimde cihazları kullanan kişiler öncelikli olarak hedeflenmeli

Güvenlik standartlarının bulunduğu referans kitaplar hazırlanmalı

Eğitimcilerin eğitimi önemli Uzaktan eğitim olanaklarından faydalanılmalı Gelişmekte olan ülkelerde sürekli eğitime önem

verilmeli

Page 39: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Mevcut diğer Yasa, Tüzük ve Mevcut diğer Yasa, Tüzük ve YönetmeliklerYönetmelikler

Radyoloji, Radyum ve Elektrikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Kanunu28/04/1937 RG Sayısı: 3153

Radyoloji, Radyum ve Elektrikle Tedavi Müesseseleri Hakkında Nizamname 06/05/1938 RG Sayısı: 2/10857

657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu 23/07/1965

Page 40: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

Milletlerarası Çalışma Örgütünün “İşçilerin Milletlerarası Çalışma Örgütünün “İşçilerin İyonizan Radyasyonlara Karşı Korunması İyonizan Radyasyonlara Karşı Korunması Hakkında 115 sayılı Sözleşmesinin Hakkında 115 sayılı Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Kanun” Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Kanun”

23/03/1968 RG Sayısı: 103323/03/1968 RG Sayısı: 1033

5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu’nun 32. 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu’nun 32. maddesine bir fıkra eklenmesine dair Kanun maddesine bir fıkra eklenmesine dair Kanun

28/09/1972 RG Sayısı: 162128/09/1972 RG Sayısı: 1621

Page 41: Temel Radyasyon Güvenliği Standartları

İşçiİşçi Sa Sağğllığıığı ve ve İşİş Güvenli Güvenliğği Tüzüi Tüzüğğü ü 09/04/197309/04/1973 RG Sayısı RG Sayısı: 14502: 14502

YataklYataklıı Tedavi Kurumlar Tedavi Kurumlarıı İşİşletmelerletmeler YönetmeliYönetmeliğği i 13/01/198313/01/1983 RG Sayısı: RG Sayısı: 1798717987

Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel

Sağlık Kuruluşları Hakkında YönetmelikSağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik0909/0/033//2000 RG Sayısı: 239882000 RG Sayısı: 23988