194

Temel Ud Eğitimi

Embed Size (px)

DESCRIPTION

İSMEK müzik usta öğreticilerinden İbrahim Kararoğlu ve Ersin Ersavaş’ın çalışması olan “Temel Ud Eğitimi” kitabı, Ud hakkında genel bilgi ve tutuş ve parmak egzersizleri gibi uygulama bilgileri içeriyor. Müzik eğitimine ciddiyetle yaklaşan İSMEK’in müzik dalındaki bu ilk yayınında ayrıca belli bestelerin notalı yazım şekli de bulunuyor. Böylece kitap üzerinden pratik yapılması amaçlanıyor.

Citation preview

Page 1: Temel Ud Eğitimi
Page 2: Temel Ud Eğitimi
Page 3: Temel Ud Eğitimi

����������� ������������������������� ������� ������

����� �������������� ���� ��!�"��#�

����$$%%&'((&)$&*

�+��,�-�./�00"��������

��1!����2!� !3-���� ��1!��+��,� 454��2����6- �/��0������&�" �/���7�

���3-�" �/���7� ��#/�/-�� "38��9����:"7;<���8�

��#3!-�! +!2 �����=��:! !3

��.3�����#���=. �4143�"/���" "+�1"#������>"�"# "3�5���0� .�# ��!����� �?�!�=��34 �4�/�20"��@ .�4:�"�#�2+��A ���=!�0"���9B,�#" 0� 2"0">A=A/"��4� 41�#� #@�.0 . .5.1�2�� ��!��������A�

����������� ������������������������� ������� ������

����� �������������� ���� ��!�"��#�

����$$%%&'((&)$&*

�+��,�-�./�00"��������

��1!����2!� !3-���� ��1!��+��,� 454��2����6- �/��0������&�" �/���7�

���3-�" �/���7� ��#/�/-�� "38��9����:"7;<���8�

��#3!-�! +!2 �����=��:! !3

��.3�����#���=. �4143�"/���" "+�1"#������>"�"# "3�5���0� .�# ��!����� �?�!�=��34 �4�/�20"��@ .�4:�"�#�2+��A ���=!�0"���9B,�#" 0� 2"0">A=A/"��4� 41�#� #@�.0 . .5.1�2�� ��!��������A�

Page 4: Temel Ud Eğitimi

�������������

��#���������&�=��/�0 ����C��

�������������

��#���������&�=��/�0 ����C��

Page 5: Temel Ud Eğitimi

������������

��� �� ��������������������� ����������������� ���� ��

�� �����!���"������������������������#���"���� ������������$

%��! ! ����&' �!������ ��(��)�� ����������������!�� �

������#�����* ��* �� ���� � ��������������!� ���$

+�����!���� ����������!�����������������* � ���� �,"�� �

�����!�� � � � �$�-������!�������#���������"�!! ��� � �* �� ����

� ��������������"�����!���������#��! ������ �� � !������

���!� ������$

����� ��� ! � ��*� ���� �����*����� ���������������������

� * ����� �������!�� � ���������!� � .��.������#��*����������

��� � �! �!��* ��* �� �" �� �$�'�����!� ����* ��*�����/���

���� � ����!���* � !� � ��������#�� ��� � �$���� " ��* ��������� �

*��!���� ���� ���"�����!���!�� � ! � ������!���#������.��

�� ������� !�� ���� ������ *�� "� � ���/��� �����!�����$

����*���0���� �" ��0���� ��� ��������1��+�#����������

����*����������.���� ����������������!���������#��!�����

�� � !��� � ��� � ����!�� ���� � !��� ����!� ��������!�������$

2���������� � !�#�������� ��"� ������������� 3� ������������,��

���������!����� ! ����������������������!������!*�������� �

��!������ , ������ � ����� ��#���� *����!�� � * � *��� ���

*����!�������$���� ���� � !��� ! ������*������������(�����

������ �� ����!����� �$

1�������������� ����������� ��������������*� ����������

��� ����1��+��*��� �� ��,�������* ����� � � ���"������������

&��!�������� � ! )�� ��*�������� ������ ��#�� �� � ��� ��*���� � ��

����!� ���$���3������ "��� ���������� ������� ���� ����!���!

* �� � ���������������� ������������ �* �����,���� � �������

�������� ��,������� � ��* ������ !����������������������� ! ���

���!�������$

0�������� ���,�����* ��������� !����������������� ��,��

�!�� �������"����� ������� ����������� ����!�#��*��*� �����

���� !���������� ������� ���� ��� � � ��*� �� �� ����!4

0���������*���������!�� � � ��� � �������� ���� ��"��� ��

*������* ���� �!�� ������ !��$

0-5+-63�-6$$$

������������

��� �� ��������������������� ����������������� ���� ��

�� �����!���"������������������������#���"���� ������������$

%��! ! ����&' �!������ ��(��)�� ����������������!�� �

������#�����* ��* �� ���� � ��������������!� ���$

+�����!���� ����������!�����������������* � ���� �,"�� �

�����!�� � � � �$�-������!�������#���������"�!! ��� � �* �� ����

� ��������������"�����!���������#��! ������ �� � !������

���!� ������$

����� ��� ! � ��*� ���� �����*����� ���������������������

� * ����� �������!�� � ���������!� � .��.������#��*����������

��� � �! �!��* ��* �� �" �� �$�'�����!� ����* ��*�����/���

���� � ����!���* � !� � ��������#�� ��� � �$���� " ��* ��������� �

*��!���� ���� ���"�����!���!�� � ! � ������!���#������.��

�� ������� !�� ���� ������ *�� "� � ���/��� �����!�����$

����*���0���� �" ��0���� ��� ��������1��+�#����������

����*����������.���� ����������������!���������#��!�����

�� � !��� � ��� � ����!�� ���� � !��� ����!� ��������!�������$

2���������� � !�#�������� ��"� ������������� 3� ������������,��

���������!����� ! ����������������������!������!*�������� �

��!������ , ������ � ����� ��#���� *����!�� � * � *��� ���

*����!�������$���� ���� � !��� ! ������*������������(�����

������ �� ����!����� �$

1�������������� ����������� ��������������*� ����������

��� ����1��+��*��� �� ��,�������* ����� � � ���"������������

&��!�������� � ! )�� ��*�������� ������ ��#�� �� � ��� ��*���� � ��

����!� ���$���3������ "��� ���������� ������� ���� ����!���!

* �� � ���������������� ������������ �* �����,���� � �������

�������� ��,������� � ��* ������ !����������������������� ! ���

���!�������$

0�������� ���,�����* ��������� !����������������� ��,��

�!�� �������"����� ������� ����������� ����!�#��*��*� �����

���� !���������� ������� ���� ��� � � ��*� �� �� ����!4

0���������*���������!�� � � ��� � �������� ���� ��"��� ��

*������* ���� �!�� ������ !��$

0-5+-63�-6$$$

Page 6: Temel Ud Eğitimi

������������

������������ �������������� ���������������������������� ��� ����� ������������� �������������� ���������������������������� ��� ����� �

������������������������������

������������

������������ �������������� ���������������������������� ��� ����� ������������� �������������� ���������������������������� ��� ����� �

������������������������������

Page 7: Temel Ud Eğitimi

76��+��8

������������ �������

���1����'������� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$99

��:������� ��;�,����#��<���� ���� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9=

��:���-�����7� ���� �$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9>

�����,� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9>

������������� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$9?

�� ��� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9?

1���!����0����������� ������� "����� ��� ! �� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$9@

;� ������� "���0������ ��� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�22

������������������������������������

���� �#��A��!��������� ���� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�2=

���� �A�� ������� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�2B

-�������������7��� !���� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�2C

-�����������������!����D6������E�6����7��� !������ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$�2>

-�������������F���!��D�� ���E�7��� !������ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�2?

-����������������D���!�E�7��� !����� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�2@

+��������#��1�����$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�=G

A��!���+�!* �������7��� !�����$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�=9

����!�7��� !�����$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�==

0���� ������!��$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�==

0���� ��A� ��# $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�=@

0���� ��;�����1�!� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�BG

0���� ��5���� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�B9

8��������!�� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�B2

8����A� ��# $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�B>

8����1���1�!� � $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�B?

8����;�����1�!� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�CG

8����5���� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�C9

� �������!�� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�C2

� ���A� ��# $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�CC

� ���5���� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�CH

'����� �����!��$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�C?

'����� �1���1�!� � $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�H9

'����� �;�����1�!� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�H=

'����� �5����$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�HC

��"�������!� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�H>

��"���A� ��#� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�>G

��"���1���1�!� � $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�>2

��"���5���� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�>B

1��/"�����!��$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�>C

1��/"�A� ��# $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�>?

1��/"�;�����1�!� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�?G

1��/"�5����$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�?2

-.�!� ��������!�� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�?B

-.�!� ����A� ��# $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�?>

-.�!� ����1���1�!� � $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�?@

-.�!� ����5����� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�@9

' .���- ��� �����!���� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�@2

' .���'�!/��������!� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�@2

' .�������!�� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�@2

' .������/������!�$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�@=

I ������ �' .�������!�$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�@=

' .���'�!�����A� ��# $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�@>

' .���;�����1�!� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9GG

' .���5����$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9G2

6 "�#��������!�� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9G=

� � �� � �0 ��6 "�#����A� ��# $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9G?

6 "�#����1���1�!� � $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9G@

6 "�#����;�����1�!� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�99=

6 "�#����5���� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�99H

������������

76��+��8

������������

Page 8: Temel Ud Eğitimi

������������

+��� � J' .���/������!��$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�99>

+��� � J' .���/��A� ��# $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�929

+��� � J' .���/��1���1�!� � $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�92B

+��� � J' .���/��A� ��# $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�92H

+��� � J' .���/��5����$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$92?

' .���/������!�� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�92@

' .���/��A� ��#$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9==

' .���/��1���1�!� � $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9=B

' .���/��6��� �0���� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9=H

' .���/��5����$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$9=?

'����!�����!�� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9=@

'����!�A� ��# $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9B2

'����!�1���1�!� � $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$9BC

'����!�5���� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9B?

+��.���������!�� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9B@

+��.���������!��A� ��# $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9C2

+��.�����1�������!� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9C=

+��.�����+������$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9CC

+��.�����5���� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9CH

��"����������!� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9C>

��"������A� ��# $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9H9

��"������1���1�!� � $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9H=

��"������5����� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9HC

��������������������������

1����!������ ���� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9HH

9�7��,!�� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$9H>

9$-$�����6���$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9H>

����$������ � �+��� �����<�.��%�����6�������-�!��5��� $�9H>

������-����1���-��������7��,!�������� � $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9H?

������� . �#��7���.��� �1���-��������7��,!�������� � $$$$$$$$$$$$$�9H?

���*$������ � �+��� �����1�����%�����6�������-�!��5��� �9H@

9$0$�� �6����D7 (��7��,!�E $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9H@

����$������ � �+��� �����<�.��%�����6�������-�!��5��� $�9H@

���*$������ � �+��� �����1�����%�����6�������-�!��5��� �9H@

2$�%��,�����DF��6���E$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9>G

=$��� � $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9>G

B$�������7��� !����� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9>9

���-$�7���.��������$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9>9

������$����6����-����������K����� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9>9

�����*$����6����+�,����������K����� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9>9

��0$�� . �������$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9>2

C$�-L�� ��������� ���� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9>=

���-$�'�����!������ ���� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9>=

���0$�A�� ����������'�����%�� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9>B

H$�A�� �������� ! �7��� !������ $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9>C

���-$�7��,!�����A�� �������� ! $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9>C

���0$�7�,!����A�� �������� !��� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9>H

���M$�� �������=:����H:���#��9G:���A�� �������� !��� $$$$$$$$$$$$$�9>>

����������� �������

'����� �K����'�#��� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9>@

5�"���������$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9?G

6 "�#���������$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9?2

7����"�1 ��� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9?B

1����� J;��/"�1 ���$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9?C

8����1������� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9?>

6 �� �������$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9?@

' .�����������$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9@G

;��������'�������� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9@2

+�������� $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$�9@2

������������

Page 9: Temel Ud Eğitimi

������������

�����

�����!�� � � �������� �������������* � ���������������

"����!�� � ���������������� �������!�� � �����������* �

�� ������������!�������$���3������� � *�� �����������"� ������

* ��������������!����#�������!�� � �,������ ���! � ����� �.�

��������������#���* ���� ���� ����,����*����������������� �

��!� ���$

K�!�����!,���������������! ����* �"���������*��3��

���������� �� � *������!�� ��������#����������#����� �.�

" !������ �!�� �� �����������!���� * ���������"������ � �����

��#� !�����������!� ���$�9@$��������������� ����"���!������ ��

������� � �*������2G$����������A����!*���������������5�� (

��" �� ��������� ���������������!� ���$�%���!���������

�� ��� �� .����� ��� ��� � ��# ��� ��� ��� !� �� �������� �����

������������������������������!�������������,��.�����!� ���$

����*���0���� �" ��0���� ��� �1�����#����������� � !

+��������D1��+E�������!�� � ��� � ! ���. �� ����������� !����

#��������������������!������������ �����.��*�� !���!��

� ��*�����(����/��������������!����� �$�1������������������

��� �� "� ������������� 3����#��* ����������!����� ���

������.�� �����. � ��� ������� �� � ������!����� �$

0 ����� ��� �� � ! ���� "�.�����!������ ������!��

�����! ��* � � ! ������. ��� ! ��������������* �� ! � �* �

� � ,� �� ��� � ����#��!�� �������� � ��� � ���� �$��� � ����

���� !�� *����� ����� !�������� ���� ������ !�(�������

�������!����#��� ���!���������� !� � ��* �������������"�� ��

���! � $

7��� !�!�������������!���� � ��* ��� !�/���������

#����������������� ! �����" ,�������*� ���0���� �" ��0���� ��

0� ����!��� 1�$� +�� �� ��,*� � ��!��� ������ ��!� 1��+

����� . ��� ��� ���������!������������ �$

����������� ����������������

�������������������������

������������

�����

�����!�� � � �������� �������������* � ���������������

"����!�� � ���������������� �������!�� � �����������* �

�� ������������!�������$���3������� � *�� �����������"� ������

* ��������������!����#�������!�� � �,������ ���! � ����� �.�

��������������#���* ���� ���� ����,����*����������������� �

��!� ���$

K�!�����!,���������������! ����* �"���������*��3��

���������� �� � *������!�� ��������#����������#����� �.�

" !������ �!�� �� �����������!���� * ���������"������ � �����

��#� !�����������!� ���$�9@$��������������� ����"���!������ ��

������� � �*������2G$����������A����!*���������������5�� (

��" �� ��������� ���������������!� ���$�%���!���������

�� ��� �� .����� ��� ��� � ��# ��� ��� ��� !� �� �������� �����

������������������������������!�������������,��.�����!� ���$

����*���0���� �" ��0���� ��� �1�����#����������� � !

+��������D1��+E�������!�� � ��� � ! ���. �� ����������� !����

#��������������������!������������ �����.��*�� !���!��

� ��*�����(����/��������������!����� �$�1������������������

��� �� "� ������������� 3����#��* ����������!����� ���

������.�� �����. � ��� ������� �� � ������!����� �$

0 ����� ��� �� � ! ���� "�.�����!������ ������!��

�����! ��* � � ! ������. ��� ! ��������������* �� ! � �* �

� � ,� �� ��� � ����#��!�� �������� � ��� � ���� �$��� � ����

���� !�� *����� ����� !�������� ���� ������ !�(�������

�������!����#��� ���!���������� !� � ��* �������������"�� ��

���! � $

7��� !�!�������������!���� � ��* ��� !�/���������

#����������������� ! �����" ,�������*� ���0���� �" ��0���� ��

0� ����!��� 1�$� +�� �� ��,*� � ��!��� ������ ��!� 1��+

����� . ��� ��� ���������!������������ �$

����������� ����������������

�������������������������

Page 10: Temel Ud Eğitimi

0��� ��,��� �����������#�������� ���� ����"�� �

��������,�������������������������� ��* �!�� � � ��* ����

���������*�"���!�! ������� �$

<�.�� ���� ����*�� ��!��� ���� ��� �*��� ��,�* ����

!������� ��*����� �� �$�1���.����!�������� � ! �� �

� ��*����$� +��������� ���� *� ����������� #�� ������ ���� �

�������������! � !�!�����������!���������*�* �*����$

'�.��������� � ! �#��* �� ��� ����������������*��� ��*�

��� ,���!�� � ����� � �$

������ ���� � � � !�!���� ������� ����.�

��*�������������� ����$���!��������� ���� � � �"�����!��

���� !��������$�1���#�������� � � ������!����������������

���������� �#��#��� ������ ������� � �$

.������� ���� � ������������#���#������,��� �!�

����������� ��*�!����������������� ��� �����������������

� ���� �$�6����������!� ����� !��������� � � �.���� �$

+ ��*����������������������� !�������������

��� � ��.�� � � �� !� �������(�L�#������� ������ � ! � � �

�����!���!����*� ��!���������!����� �$�0����� � �����(�L

������� � � � � ���� ,��� �$

0����������� ���� �!������!� �����,!��������#� ��

���� �$�'�.�������*�� ���� � ��������,�� �� ������ !�����

��#�!���#�������� �* �� �� �������������������������!����

������ � �$

������ ���� � � ����� ��������*�������!������������� �$

-.������ ,�* �������.�����!�������� !����$�;������ � �

��.��� ������ � * �� ���� !�� ��� ,�� � ��.�� � � � ����

����!����$

���������"�����!�������������������!��������!���$

������ � � �=� ���H������* ����� � � ������ � �!�� � � �$

������ � � ��������������������!����� � ���"������� �������

������!�"�����������* ��*��������#��� ������ ������ � � �$

1����������� ��.�� ! �������������� � �* �� �� ���

!�"�(������!�� �� �$�6�!� �#�������������������� �"�#�

��� !��� ����������� (���#����*����������������������

��������!��������$

��!��"����

������������

0��� ��,��� �����������#�������� ���� ����"�� �

��������,�������������������������� ��* �!�� � � ��* ����

���������*�"���!�! ������� �$

<�.�� ���� ����*�� ��!��� ���� ��� �*��� ��,�* ����

!������� ��*����� �� �$�1���.����!�������� � ! �� �

� ��*����$� +��������� ���� *� ����������� #�� ������ ���� �

�������������! � !�!�����������!���������*�* �*����$

'�.��������� � ! �#��* �� ��� ����������������*��� ��*�

��� ,���!�� � ����� � �$

������ ���� � � � !�!���� ������� ����.�

��*�������������� ����$���!��������� ���� � � �"�����!��

���� !��������$�1���#�������� � � ������!����������������

���������� �#��#��� ������ ������� � �$

.������� ���� � ������������#���#������,��� �!�

����������� ��*�!����������������� ��� �����������������

� ���� �$�6����������!� ����� !��������� � � �.���� �$

+ ��*����������������������� !�������������

��� � ��.�� � � �� !� �������(�L�#������� ������ � ! � � �

�����!���!����*� ��!���������!����� �$�0����� � �����(�L

������� � � � � ���� ,��� �$

0����������� ���� �!������!� �����,!��������#� ��

���� �$�'�.�������*�� ���� � ��������,�� �� ������ !�����

��#�!���#�������� �* �� �� �������������������������!����

������ � �$

������ ���� � � ����� ��������*�������!������������� �$

-.������ ,�* �������.�����!�������� !����$�;������ � �

��.��� ������ � * �� ���� !�� ��� ,�� � ��.�� � � � ����

����!����$

���������"�����!�������������������!��������!���$

������ � � �=� ���H������* ����� � � ������ � �!�� � � �$

������ � � ��������������������!����� � ���"������� �������

������!�"�����������* ��*��������#��� ������ ������ � � �$

1����������� ��.�� ! �������������� � �* �� �� ���

!�"�(������!�� �� �$�6�!� �#�������������������� �"�#�

��� !��� ����������� (���#����*����������������������

��������!��������$

��!��"����

������������

Page 11: Temel Ud Eğitimi

������������

9$�0<�F���� �������

������������

9$�0<�F���� �������

Page 12: Temel Ud Eğitimi

Duygu ve düþüncelerin seslerle ifade edilmesi

sanatý olan musiki; insanoðluna diðer sanatlara nazaran

daha kolay ve çabuk tesir etmesi sebebiyle önemlidir.

Malzemesi baþta insan sesi olmak üzere çeþitli çalgýlar

olan bu sanat, geçmiþten bugüne toplumlarýn hafýzalarýn-

da yaþattýklarý kültürel zenginliðin de aktarým aracý

olmuþtur.

Müzik, henüz anne karnýndayken dýþ dünyadan

algýladýðýmýz seslerle bize hayat boyu eþlik eder. Öyleki

dilimizdeki “doðumdan ölüme musiki” ifadesi müziðin

ehemmiyetini ifade eder. Kültürümüzde doðduðumuz

anda güzel bir kýraatla okunan Ezan-ý þerif ‘ten vefatýmýz-

da okunan Mevlid-i þerif’e kadar insan hayatý musiki ile

geçer. Anne kucaðýnda bizleri uyutan ninniler, düðünlerde

neþe verip eðlendiren oyun havalarý, kýna gecelerinde

gelinleri aðlatan aðýtlar milli hissiyatýn müzikle ifadesidir.

Hayatýmýzýn her safhasýnda karþýmýza çýkan

musikiyi anlamak ve tarif etmek için ilk çaðlardan beri

filozoflar bu kavram hakkýnda düþünmüþ ve yazmýþlardýr.

Dünyada müziðin geliþimi medeniyet seviyesiyle doðru

orantýlý olmuþtur. Milletler medeniyetler kurdukça sanat

anlayýþlarýnda da tekâmül olmuþtur.

Tarih sahnesine Orta Asya’da giren Türkler, dönem

dönem Gök Tanrý, Þamanizm ve Maniheizm inançlarýný

benimsediler. Dini ayinlerinde kopuz eþliðinde þiirlerin

belirli bir ritmle ve makamla okunduðuna kaynaklarda

rastlamaktayýz. Türklerin milli ölçüsü olan hece ölçüsü de

ritmin ve ahengin saðlanmasýnda en önemli unsur olmuþ-

tur. Çin kaynaklarýndan Hun Türklerinin savaþa giderken

dahi ellerinde davul ve kopuz gibi aletler taþýdýklarýný

öðrenmekteyiz.

Eski Türklerde dini törenleri, “Þaman”, “Kam” ya da

“Baksý” adý verilen ve þair-hekim-büyücü vasýflarý olan

ruhâni kimseler yönetirdi. Bunlar “yada” denilen bir taþla

yaðmur yaðdýrýrlar ve ölüleri anma, Gök Tanrý’ya kurban

verme törenlerini idare ederlerdi. Okuyacaklarý þiir ve

manzumeleri ise “pipa” ve “kopuz” gibi aletlerle makamlý

bir þekilde ve irticâlen terennüm ederlerdi.

Yukarýda bahsettiðimiz ve birçok destanda da yer

alan Kopuz, Türklerin bilinen en eski ve yaygýn sazýdýr. Bu

sazýn parmakla, yayla ve mýzrapla çalýnan çeþitleri vardýr.

Dede Korkut Hikâyelerinde hemen her kahramanýn elin-

den düþmeyen “kolça kopuz”, sapý kol boyunca uzayan

kopuz demektir. Türk kopuzunun daha sonra, Türklerle

ayný coðrafyada yaþayan baþka milletlerin musikisinde de

kullanýldýðý görülmüþtür1.

Yine bazý araþtýrmalarda bugünkü Doðu

Türkistan’a baðlý Turfan bölgesinde yapýlan kazýlarda ele

geçen Uygur minyatürlerinde bir orkestra teþkilatýna rast-

landýðý; bunlarýn içinde de harp-çeng biçiminde bir saz,

ud’a benzeyen bir kopuz ve aðýzla çalýnan sazlarýn

görüldüðü2 anlatýlmaktadýr.

Geçmiþten beri Türk dünyasýnýn her köþesinde

karþýmýza çýkan ve sýrtýnda sazýyla diyar diyar dolaþan

bahþý-ozan-aþýk tipinin, nereden geldiðini görmek

bakýmýndan tarihi veriler bize ýþýk tutmaktadýr. Dede

Korkut’dan Köroðlu’na, Karacoðlan’dan Veysel’e kadar bu

silsile saz ve sözün sihrine, tesir gücüne, arifane bir hik-

meti de katarak milli musikimizi vücuda getirmiþlerdir.

Türkler Osmanlý döneminde henüz Balkanlara

geçmeden kopuz bu coðrafyaya gitmiþti. Macarlar 5.

yy’da Hun Ýmparatoru Atilla’nýn ordusuyla gelen kopuzla

tanýþtý ve kobza adýný verdi 3. Ýranlýlar “barbat” adýný

verirken Araplar “el-‘oud” ve “mizher” dediler. “avvad” ve

“barbat-zen” ise kaynaklarda kopuz çalan kiþi anlamýnda

kullanýlmýþtýr4. Anadolu’ya gelen kopuz ise zamanla ses

taksimatýný yitirmeden bugünkü perdeli baðlama halini

aldý. 18. asra kadar kopuzun Anadolu’da yaygýn olduðunu

öðrenmekteyiz.

Farklý coðrafyalarda farklý isimler alan bu saz

medeniyetin ilerlemesi ile elbette deðiþikliklere uðraya-

cak ve kendini yenileyecekti. Kopuz ailesinden ortaya

çýkan ud 7. y üzyýlda Horasan’dan Baðdat’a çalýþmaya

11

TEMEL UD EÐÝTÝMÝ

UD SAZI HAKKINDA

1. Ahmet Caferoðlu, Türk Kopuzu, Ülkü Mecmuasý, s.45, s.48, Ankara 1936

2. Þinasi Tekin, Uygurlarda Musiki, Hayat Tarih Mecmuasý, s.8, s.75, Ýstanbul1965

3. Cinuçen Tanrýkorur, Biraz da Müzik, s.178, Ýstanbul

4. Ayhan Sarý, Geleneksel Türk Sanat Müziði Çalgýlarý, s.9, 1985

Page 13: Temel Ud Eğitimi

gelen Türklerden Araplara

geçmiþtir5. “Sarýsabýr veya öd

aðacý” (aloexyion agallocum)

manasýna gelen “el-‘oud” ismini

veren Araplar bu sazý benimsedil-

er. Batýlýlar ise 11 ve 13. yüzyýllar-

da Haçlý seferleri sýrasýnda udla

tanýþtýlar. Arapça el (harf-i tarif)

ifadesi Türklerce kullanýlmamýþ

ve ud denilmiþtir. Batý dillerine ise

kýsmen deðiþerek geçmiþtir.

Fransýzlar “luth”, Almanlar “laute”,

Ýtalyanlar “liuto”, Ýspanyollar ise

“alaud” demiþlerdir. Türkçede de

kullanýlan ve saz yapýmcýsý

anlamýndaki “lütiye” kelimesi de

yine ayný kelimeden türemiþtir.

Oryantalist kaynaklarda

ud sazýnýn en eski þeklinin Arap

kaynaklý6 olduðu belirtilse de,

udun kopuz ailesinden geldiði

kanaati birçok araþtýrmacýnýn ortak görüþüdür. Bu yanýl-

gýnýn sebebi muhtemelen sazýn Arapça bir kelimeyle

adlandýrýlmýþ olmasýdýr.

Eski toplumlarda aðacýn iþlenmesi ve baþka tabiat

ürünleriyle birleþtirilmesiyle ilk ilkel sazlar ortaya çýkmýþtý.

Medeniyet ilerledikçe ise sanatta ve sanat araç gereç-

lerinde de incelik ve hassasiyet artmýþtýr. Kopuz ailesi de

geniþleyerek farklý ihtiyaçlarý karþýlayacak enstrümanlar

ortaya koymuþtur. Mýzraplý (tezeneli) sazlar, þekil itibariyle

iki kýsma ayrýlmýþtýr:

Küçük gövdeli ve uzun saplý sazlar: Tanbur vb.

Büyük gövdeli ve kýsa saplý sazlar: Ud vb.

Tanbur ve ud, kopuzun geniþletilmiþ halidir.

Zamanla gerek teknede gerekse diðer parçalarýnda ince-

lik ve zerafet artmýþ, ses kalitesi önem kazanmýþtýr.

Ud’un kim tarafýndan icad edildiði daima kafalarda

soru iþareti býrakmýþtýr. Ud’la ilgili eski bir efsaneyi

Maragalý Abdülkadir (1360-1435) bize naklediyor:

“Allah Hz. Adem’i yarattýktan

sonra ruha onun vücuduna girmeyi

emreder, böylece Adem’in nabzý

harekete geçer. Yaratýlan ilk insanýn

nabzýnýn atýþlarý eþit olduðu için, vücu

dunda ritm ve ses vardýr, yani Adem sese

sahiptir ve bu Allah’ý ululamak için kul-

lanýlýr. Adem’in oðlu Þit’in de sesi

güzeldir. Diðer oðlu Kabil’in oðlu Lâmeþ

de musikiyle ilgilenir ve udu icad eder.

Ancak bu icad, çok acý bir olayýn sonu-

cudur: Lâmeþ çok uzun yýllar yaþar. 50

karýsý ve 100 cariyesi vardýr, fakat

gençliðinde hiç çocuðu olmaz. Ölümüne

yakýn, Sala ve Bem adlý iki kýzýyla bir oðlu

olur, ancak oðlu beþ yaþýna gelince ölür.

Lameþ, oðlunu kaybettiðinden dolayý çok

üzülür ve Adem’in cennetten kovulduðu

sýradaki aðlamasýna yakýn biçimde

gözyaþý döker. Daha sonra, çok sevdiði

oðlunun cesedini her zaman görebilmek

için bir aðaca asar ve bazen karþýsýna

geçerek acýsýný belli eder, tekrar tekrar aðlar. Aðaçta çok

uzun süre kalan cesedin çürümesi üzerine Lameþ, cesedin

asýlý olduðu dalý keser, ondan oðlunun þeklini andýran bir

çalgý yapar, yani ilk udu meydana getirir, üzerine at kýllarý

gerer ve çaldýðý zamanlarda sürekli aðlar. Bir gün, uddan

çýkan seslere dayanamayarak ölür. Lameþ’ten sonra udun

þekli de deðiþir ve son biçimini alýr 7.”

Kimi kaynaklarda udu Farabi’nin8 icad ettiði belir-

tilmiþtir, ancak Farabi’nin yaþadýðý dönemin çok

öncesinde minyatür ve kabartmalarda ud ve benzeri çal-

gýlarýn bulunmasý bu iddiayý çürütmektedir. Farabi’nin

mucid olarak algýlanmasýnýn esas sebebi uda hakim bir

müzisyen olmasý ve uda getirdiði akord sistemidir9.

Döneminde ud hakkýnda en kapsamlý bilgiyi verenlerden

biri olan Farabi, o döneme kadar 4 telli bir saz olan uda 5.

teli eklemiþtir.

12

TEMEL UD EÐÝTÝMÝ

5. Cinuçen Tanrýkorur, age, s.178

6. Daniel Franke - Eckhard Neubauer, Beschreibung Der Exponate, Frankfurt 2000

7. Murat Bardakçý, Maragalý Abdülkadir, s.116-117, Ýstanbul 1986

8. Süheyl Ünver, Farabi’nin Udu, Musiki Ansiklopedisi, s.10 sy.3 Ýstanbul 1947

9. Ethem Ruhi Ungör, Farabi’nin Musiki Yönü (Uluslararasý Ýbn Türk, Harezmi,

Farabi, Beyruni, Ýbn Sina Sempozyum Bildirileri), s.61-105, Ankara 1990

Farabi’nin Udu

Page 14: Temel Ud Eğitimi

Ud hakkýnda Farabi’den sonra teferruatlý bilgiyi

büyük Ýslam filozofu Ýbn Sînâ (980/1037) da bulmaktayýz.

Ýbn Sînâ, Kitabu'þ-Þifa adlý meþhur eserinin10 bir kýsmýnda

dönemin sazlarýndan bahsederken “Çoðunlukla öteden

beri kullanýlan en meþhur enstrüman uddur.” diyerek

udun akordu ve ses aralýklarý gibi teknik bilgileri þekiller

çizerek izah etmektedir.

10. yüzyýlda Ýhvan-ý Safa risalelerinde musiki alet-

lerinden bahsedilirken bunlarýn en güzel olanýnýn ud

olduðu belirtilir. Ud’un nasýl yapýldýðý, telleri, akordu

hakkýnda bilgi verir. Ud’un 4 telli olduðundan bahsedil-

erek bu tellerin kalýndan inceye (bam, misles, mesna, zir)

adlarý da zikredilir11.

Osmanlý sahasýnda 17. yüzyýla kadar birçok kay-

nakta ve minyatürlerde uda raslanýrken bu asýrdan

itibaren yerini tanbura býraktýðý görülür12. Hatta “18. yüzyýl

Türk Müziði” adlý denemesinde dönemin sazlarýndan da

bahseden Charles Fonton, tanbur, ney, miskal ve rebab

gibi sazlardan bahsederken uddan hiç bahsetmemiþtir13.

Ancak 19. yüzyýlýn ortalarýnda udun Ýstanbul’da tekrar

yaygýnlaþtýðýný biliyoruz14.

Ud'un Teknik Yapýsý ve Özellikleri :

Udun teknik özellikleri ve yapýlýþý hakkýnda

günümüze kadar en kapsamlý bilgiyi rahmetli hocamýz

Cinuçen Tanrýkorur vermektedir:

“Ud'un teknesi; gemi karinasýný andýran, enine ve

boyuna yapýþtýrýlmýþ 4-5 cm kalýnlýðýndaki parçalardan

oluþan bir kalýp üzerine, 70 cm boy, 2 ila 4 cm en ve 3 mm

kalýnlýktaki dilim (yaprak veya çember)lerin, çoðunlukla

aralarýna -hem estetik, hem saðlamlýk amaçlý- kontrast

renkli tek veya çift filetolar konularak iþlenmesiyle mey-

dana getirilir. Günümüzde bazý yapýmcýlarýn, parçalarý

tekne kavisine uygun boþluksuz olarak yapýþtýrýlmýþ veya

yine ayný formda yekpare alüminyum olarak kullandýklarý

kalýplar üzerine, ortada geniþ, uçlarda sivri ve iþlem orta

eksenden baþladýðý için hep tek sayýda çevirdikleri dilim-

ler, genellikle maun, ceviz, paduk, vengi, nadiren de kele-

bek, erik veya zeytin aðacýndandýr. Önceden ýsýtýlarak

kalýbýn eðimli profili kabaca verilen dilimler ütü ve ince

kaðýt yardýmýyla kalýba çekildikten sonra, belirli yerlerde-

ki küçük monte çivileri çýkarýlarak kalýptan alýnýr ve bu

defa dilimlerin içbükey yüzeyi, çember ve filetolarýn uzun

birleþme hattý boyunca kalýn kaðýt veya extrafor

yapýþtýrýlarak kuvvetlendirilir.

Tekne bitip kalýptan çýktýktan sonra, sivri uçtaki

dip takozunun aksi ucunda, teknenin geniþ baþ tarafýna

içten yapýþýk, 12-14 cm geniþlik, 7-9 cm yükseklik ve 8-10

cm kalýnlýðýndaki bir 'baþ takozu' görülür ki, amacý tek-

nenin geniþ alt ucunu, sivrilerek gelen dilim ve filetolarýy-

la birlikte daha iyi koruyabilmektir. Teknenin kalýptan

çýkarýlmasýndan sonraki ilk iþ; baþ taraftaki simetri

ekseninin üzerine 'ayna' adý verilen, tekneye yakýn renk

ve malzemeden 10-15 x 5-6 cm x 3-4 mm ölçüsünde (düz

veya týrtýllý uçlarý 0.5 mm’ye düþürülmüþ) yarým daire bir

parçanýn yapýþtýrýlmasýdýr. Kapak takýldýktan çok sonra

tekne ile birlikte cilalanacak olan bu parçanýn görevi, git-

gide incelerek uçta birleþen az-çok farklý boylardaki dilim

ve filetolarýn birleþme pisliðini kapatmaktýr. Kalýptan çýk-

týðýnda henüz kapaksýz, sapsýz ve burguluksuz olan ud'un

teknesi, eline hiç ud almamýþ insanlarý þaþýrtacak þekilde,

300 ila 600 gram arasýndadýr (dilim aðacýnýn özgül aðýrlýðý

ve dilimlerin sayýsýna göre). Bu arada belirtelim ki udun

dilimleri ne kadar çoksa (23-27), tekne yuvarlaðý o kadar

iyi saðlanýr, dolayýsýyla sazýn kalitesi o nispette artar. Sesin

yansýmasý ýþýk gibi olduðu için, ses dalgalarýnýn çarpýp geri

(kafeslerden dýþarý) döndüðü iç yüzeyin kýrýksýz ve

pürüzsüz olmasý çok önemlidir.

Yaklaþýk 36x47 cm ölçüsündeki armudî formlu

tekneden sonra, sýra sapýn takýlmasýna gelir. 19 veya 19.5

cm boy, ince tarafý 36 ilâ 40, geniþ tarafý 56 ilâ 58 mm

geniþlik, yine ince ucunda 13, geniþ ucunda 26 mm kalýn-

lýkta bir kesik silindirik koni formunda olan gürgen sap,

tekneye, bunun sivri ucuna konmuþ 'dip takozu' denilen

eliptik koni aracýlýðýyla ve dip takozundaki diþi, sapýn

geniþ ucundaki erkek olan bir kýrlangýç kuyruðu detayý ile

tesbît edilir. Bu tür birleþmenin amacý, gerili tellerin çekim

gücüyle sapýn 'öne gelip' telleri yükseltmesinin (dolayýsýyla

icrâyý zorlaþtýrmasýnýn) önlenmesidir. Ud almak niyetinde

olan okuyucularýmýza ikinci önemli tavsiyemiz, sapýn

13

TEMEL UD EÐÝTÝMÝ

10. Ýbn Sina, Musiki, (Çev. Ahmet H. Turabi), s.108-134, Ýstanbul 2004

11. Yalçýn Çetinkaya, Ýhvan-ý Safa’da Müzik Düþüncesi, s.109, Ýstanbul 1995

12. Ayhan Sarý, age, s.20

13. Charles Fonton, 18. Yüzyýlda Türk Müziði (Çev. Cem Behar), Ýstanbul 1987

14. Ayhan Sarý, age, s.23

Page 15: Temel Ud Eğitimi

gövdeyle birleþtiði (teknik adýyla 'tiz nevâ') noktasýnda

telle sap arasýndaki mesafeyi 3 mm’den fazla olan udlara

yaklaþmamalarýdýr. Bu mesafenin 4 ilâ 5 mm arasýnda

olduðu udlara 'sapý atmýþ' denir ve tamiri güç ve mas-

raflýdýr. Yapýcý ve icrâcýlarýn sapa yakýn telden kaçýn-

malarýnýn sebebi, çalýnýrken cýzlama (veya çýrpma)

gerekçesidir ki, aslýnda bu konu yapým deðil, çalma

tekniði ile ilgilidir.

Ud'un sapýnýn parmaklarýn gezineceði üstteki düz

kýsmý, geniþ ön kýsmýndaki kalýnlýðý 2, dar arka ucundaki

kalýnlýðý 4-5 mm olan, abanoz aðacýndan süssüz-desensiz

bir klavye ile (tuþ veya perdelik); avuç içine oturacak

arkadaki basýk yuvarlak kýsmý ise, tekne aðacýndan kapla-

ma ve filetolarla kaplanýr. Sapýn tekneyle birleþtiði yuvar-

lak alt kýsmýna, tekne kuyruðuna doðru incelerek gelen

dilim ve filetolarýn, birleþme yerindeki pisliðini kapatmak

için de, sap yuvarlaðýný sardýðý için 'bilezik' adý verilen,

tekne aðacýndan 3 mm geniþlik - 0.5 mm kalýnlýkta bir

kaplama yapýþtýrýlýr. Bazý yapýcýlarýn at nalý gibi kalýn ve

kaba yaptýðý, oysa ne kadar ince olursa o kadar zarif olan

bileziðin cilâsý en sonda tekne ile birlikte yapýlacaktýr.

Sapýn takýlmasýndan sonra sýra, göðüs (veya

kapaðýn) tekneye kapatýlmasýna gelir. Ud'un en önemli

parçasý olan kapak; kabaca 20 x 50 cm x 3 mm ölçüsün-

deki budaksýz akçam (ladin) aðacýndan kesilip uzunla-

masýna simetrik olarak ve 1-3 mm geniþliðindeki çok

düzgün elyafýnýn geniþ olanlarý ortaya, ince olanlarý

kenarlara gelecek þekilde yapýþtýrýlmýþ bir elemandýr.

Tesviye sonunda 36 x 48 cm'lik armudî formuna ve 1.7-

2.2 mm kalýnlýða getirilen kapaðýn üzerinde, biri büyük

(8.5-9 cm çapýnda), ikisi küçük (4.2-4.4 cm çapýnda), tek-

nenin iç cidarýna çarpan seslerin geldikleri açýyla dýþarýya

çýkmasýný kolaylaþtýracak 'kafes' adlý üç delik bulunur. Bu

deliklerde etrafýndaki 2-3 þeritli sade fileto oyuklarý

çizildikten sonra, önce fileto oyuklarý 0.5 mm olarak kesi-

ci pergelle açýlýr, sonra da kafes delikleri delinir. Kapaðýn

altýnda ise, ustadan ustaya az farkla deðiþen mesafe ve

kalýnlýklarda 7 adet balkon vardýr. Ladin aðacýndan (sularý

uzunlamasýna kesilmiþ) 5-7 mm taban ve 3 ilâ 13 mm

yüksekliðindeki (kare veya dikdörtgen kesitli uçlarýndan

tekneye yapýþacak) yatýk veya gibi, tellerin göðse verdiði

(geriliyken 85 kg/cm’lik) yükü teknenin yan duvarlarýna

aktarmaktýr. Göðüsle teknenin yatýk L profilli birleþmesi

fileto denen süs-fonksiyon elemanýyla kapatýlýr.

Þimdi sýra, lütyelerin (klavye), sertliðiyle ünlü

abanoz aðacýndan yapýlan 36-37 cm boy (iki parçalý) ve 2-

5 mm kalýnlýðýndaki 'tuþ'un (Fran. touche) takýlmasýndadýr.

Ud perdeliði gelenekte sapla göðsün birleþtiði yere kadar

yapýlýr, geniþ olan alt ucu, göðüs oyularak yerleþtirilen

abanoz aðacýndan kalp motifli (ve tabiî filetolu) bir

parçayla bitirilirdi (bugün dahi ucuz olmasý bakýmýndan

udlarýn büyük kýsmý böyle yapýlýyor). Unutulmamalý ki

tek, ikili veya üçlü açýk-koyu renkli filetolar, zarif ve asîl

Türk udunun yegâne süs unsurudur. Teknesi-sapý-burgu-

luðu sedef ve fildiþi kaba kakmalarla doldurulmuþ, aðaç

oyma kafesine yazýlar yazýlmýþ bol süslü udlar Þam ve

Kahire iþi olup bizim ud'larýmýzdan 2-3 misli daha aðýrdýr.

Sazýn sade (bu yüzden de hafif) olmasýný tercîh eden Türk

lütiyelerin yaptýðý ud'larda tekne-sap-mýzraplýk bu sebeple

süssüzdür. Çaðdaþ udlarýn bir de 'uzun klavyeli' olaný

vardýr ki ud virtüozu Þerif Muhiddin Targan'ýn (1892-1967),

piyanodan sonra üçüncü sazý olan viyolonselin tuþundan

mülhem olarak baþlattýðý bir uygulamadýr ve bugün

pahalý ud'larda oldukça yaygýndýr. Kalp motifli bitirme

parçasý yerine paralel geniþlemeyle büyük kafese kadar

uzatýlan klavyenin amacý, kafese kadarki 'ileri' pozisyon-

larda göðsü parmak temasýyla saðýrlaþtýrmadan, daha net

ses almaktýr.

Ud'un ‘burguluk’ denen elemaný, 4 cm’den, 1.7

cm’e çok estetik bir sinüsoidle inen, 36-38 mm’den 22-24

mm’ye daralan iki yanaðý 5 mm kalýnlýðýnda ýhlamur

aðacýndan yapýlýp, yanaklarý ve arkasý teknenin aðacýyla

kaplanan (böylece yanak kalýnlýðý 7 mm’ye çýkan) U kesitli

bir parçadýr. Yanaklarýnda ‘burgu’ adý verilen kulaklar için

özel havya ile üstte 6, altta beþ hafifçe konik delik açýlmýþ,

yanak profilleri alt ve üstten ayný veya kontrast renkte

filetolarla süslenmiþtir. Yanaklarýn üst kenarýna konan

filetolar, üstten bakýlýnca yanaðý ince göstersin diye yarým

parabolik pahlý yapýlýr. Burguluðun tepe ucu, kalitesiz

udlarda olduðu gibi küt ve güdük deðil, keman sapýndaki

‘salyangoz’a muâdil ‘gaga’ adý verilen yuvarlak ve oyuklu

(tekne aðacýndan) ufak bir parçayla nihayetlendirilir.

Burguluk ve filetolarý gibi, gaganýn form ve iþçiliðindeki

estetik dahi udun kalitesi hakkýnda fikir veren unsurlardýr.

Burguluk sapa, bir tür kýrlangýç kuyruðu detayý ve

yaklaþ ýk 40-42 derecel ik bir aç ýy la tesbît edilir.

14

TEMEL UD EÐÝTÝMÝ

Page 16: Temel Ud Eğitimi

15

TEMEL UD EÐÝTÝMÝ

Bu iþler yapýlýrken, ince zýmparasý yapýlmýþ olan göðüs,

kirlenmemesi için kâðýtla kaplanmýþtýr. Artýk sýra cilâdadýr.

Önceki safhalarda sistreyle temizlenip muntazam

hâle getirilmiþ olan tekne, sap ve burguluk, son olarak

çeþitli kalýnlýklarda zýmparalarla defalarca iþlem görerek

iyice pürüzsüz hâle getirilir. Çok aþamalý gomalak (veya

selülozik) cilâ-zýmpara-tekrar cilâ iþlemlerinden sonra

tekne kurumaya býrakýlýr. Abanoz klavye üzerine de mat

ve uçucu bir cilâ çekildikten sonra, bir yün kumaþ

parçasýyla ovularak parlatýlýr (prensip olarak klavyeye cila

sürülmez, aðacýn kendi mat parlaklýðýyla yetinilir). Ud'un

göðsü de, en son tel takýlmasýndan önce zýmparalanýp

temizlenir, ancak cilâlanmayýp tabiî renk ve elyâfýyla

býrakýlýr.

Tekne cilâsý kuruduktan sonra sýra, en önemli

parçalardan biri olan, gürgen aðacýndan 2.5 cm en, 14 cm

boy ve 1 cm yükseklikte, uzun siperlikli þapka kesitinde-

ki 11 delikli ‘büyük eþik’in, kapak dibinden 8.5 ilâ 11 cm

içeriye, üzerine aðýrlýklar konarak yapýþtýrýlmasýna gelir.

Pest tellerin kalýnlýðý sebebiyle, kapak üzerinde tel yük-

sekliklerinin farklý olmamasý için, delikler -inceden kalýna

doðru çýktýkça- kapaða biraz daha yakýn þekilde delinir;

yine ayný sebeple, atýlan düðümler tel boylarýný farklý hâle

getirmemesi için, eþik kapak dibine tam paralel deðil, üst

ucu kapak dibine 1 mm daha yakýn olarak yapýþtýrýlýr.

Masif büyük bir eleman olan eþiðin (boncuk tutkalla)

yapýþtýrýlmasýndan doðan tutkal akýntýlarý önce sýcak sulu

temiz bezle, sonra da göðse zarar vermeyecek þekilde

çok ince (mes. 400 no.) zýmparayla temizlenir. ‘Küçük eþik’

(veya kemik) adý verilen, 36-40 mm boy, 3 mm kalýnlýk ve

5-6 mm yükseklikteki, üstü geriye doðru hafifçe yuvar-

latýlmýþ fildiþi parça ise, kýrlangýç uçlu burgulukla

klavyenin birleþtiði L profilli açýklýða oturtulur (tellerin

basýp geçeceði bir köprü niteliðinde olduðu -gerektiðinde

sökülmesi de gerekebileceði- için fazla kuvvetli yapýþtýrýl-

maz). Çok muntazam hazýrlanmýþ bir þablonla tel yerleri

kemiðin üzerinde belirlendikten sonra, beþi çift, biri tek

11 tel için minik oluklar açýlýr. Ýlk takýlmada ve sonraki

akortlamalarda tellerin kopmamasý için, hem ileri-geri

sürtülen kullanýlmýþ tellerle oluklar belirginleþtirilir, hem

de kuru sabun tatbikiyle iyice kaygan hâle getirilir.

Gövde - Tekne

Kapak - Göðüs

Klavye - Sap

Burguluk

Teller

Page 17: Temel Ud Eğitimi

16

TEMEL UD EÐÝTÝMÝ

Ud'un sayýsý 11 olan ‘burgu’larý abanoz, pelesenk,

vengi, paduk veya gürgenden, üstte 7, altta 5 mm çapýn-

da, akort için tutulup döndürülecek yuvarlak baþ kýsýmlarý

parmaklarýn rahatça oturacaðý kulak memesi profilinde

içbükey (2 x 2,4 cm), burguluðun yanaklarýndaki hafifçe

konik yuvalarýna giren konik gövde kýsýmlarý ise -baþtaki

en büyükten uçtaki en küçüðe- 4,5 ilâ 2,5 cm boydadýr 15.”

Ud yapýmý týpký diðer enstrümanlarýn imalatý gibi

gizemli bir meslek olarak kabul edilmiþtir. Eski ustalar bil-

gilerini kolay kolay anlatmaz, sýrlarýný ölünceye dek sak-

larlarmýþ. Genç ustalar ise eski udlarýn kapaklarýný açarak

ölçülerini ve kullanýlan malzemeleri taklit ederek iyi

netice almaya çalýþýrlarmýþ. Günümüzdeyse ud imalatý

mükemmel bir ses kalitesine ulaþmýþtýr. Ülkemizde son

dönemde yetiþmiþ baþarýlý lütyeler, Orta Doðu,

Yunanistan ve ABD gibi ülkelere ihracat yapmaktadýrlar.

Þüphesiz bunda teknik olanaklarýn geliþmesinin etkisi

vardýr. Artýk Türk saz yapýmcýlarý eski kalýplarý taklit

etmek yerine fizik ve matematik kaidelerini kullanarak

ses kalitesini tesadüfe býrakmak istememektedirler.

Baþarýlý lütyelerimizden Faruk Türünz16 “Balkon Akortlama

Yöntemi” sayesinde ud yapýmýný þöyle anlatmakta:

“Ünlü Kemençe yapýmcýsý Baron (1834–1900) müþ-

terilerine ‘nasýl ses istorsun bakalim?’ diye sorarmýþ. Ünlü

Manol (1845–1915) beðenmediði bir ud çýkarsa onu

kýrarmýþ. Onnik Usta – Onnik Garifyan - Küçüküner

(1900–1965) sýrlarýný kimse anlamasýn diye atölyesinde

birileri varken çalýþmazmýþ.

Bir kiþisel aným bu tanýmlamacý yaklaþýmýn ve

rivayetlerle daralan ufkumuzun hiç deðilse bizzat lutiyeler

tarafýndan biraz aþýlmýþ olduðunu anlamama yardýmcý

olmuþtur. 1977 yýlýnda Hadi usta’ya bir ud sipariþi

verdiðim günlerde Cerrahpaþa’daki dükkânýna sýk sýk

gider olmuþtum. Bir gün o zamana kadar kafamý hep kur-

calamýþ olan bir konunun geçtiði bir sohbete tanýk oldum.

Bir amatör ud yapýmcýsý Hadi Usta’nýn aðzýndan laf

almaya çalýþýyordu. Konu, nasýl oluyordu da yapýlan her

udun sesi farklý oluyordu sorusunun etrafýnda dolaþýyor-

du. Hadi Usta, ‘Bu iþ hesap iþidir. Öyle görüldüðü kadar

basit deðil bu. Benim ustamýn ustasý Manol bunlarý ta

ölünceye kadar kimseye öðretmemiþ. Ölüm döþeðinde

çaðýrmýþ kalfalarýný yanýna, balkonlarýn yerini göstermiþ.’

diye muhatabýnýn sorularýný pek bir þey açýklamadan

geçiþtirdiydi. Bu sahne, udun ses özellikleri ile ilgili sayýsýz

denemelerimin sürdüðü yýllar boyunca hiç zihnimden

silinmedi, hâlâ da taptaze ve canlý duruyor. Rahmetli Hadi

Usta’nýn ‘Hesap iþi bu hesap!’ derken ne demek istediðini

sonralarý anladým. Acaba neyi hesaplamak gerekiyordu?

Geçmiþimizin musiki aleti yapýmýnýn incelikleri ile ilgili,

tarihleþememiþ bir katmanýndan iþin özüne dair çok

önemli bir ipucu; belki de pek çok mütecessis

ziyaretçisinin Hadi Usta’dan iþittiði bu birkaç cümlede

gizliydi.

Sesin mahiyetinin ve müzik seslerinin frekans

hesaplamalarýnýn çok eski tarihlerden beri bilinmekte

olduðu kimsenin meçhulü deðildir. ÝÖ 569–475 yýllarý

arasýnda yaþamýþ olan Pythagoras’ýn tam beþli zincirleri,

Pythagoras dizilerini ve kendi adýyla anýlan koma aralýðýný

tespit etmiþ olduðu hepimizce malumdur. Ses fiziði ile

tanýþmam, 1984 yýlýnda ud yapmaya baþladýktan sonra

oldu. Ýlk yaptýðým udlarýn seslerinin istediðim gibi olma-

masý bende düþ kýrýklýðýndan çok, büyük bir merak ve

öðrenme isteði doðmasýna yol açtý. Bir sene boyunca hiç

yeni ud yapmadým. O yýllarda, Türkiye’de konu ile ilgili

kitap bulmak mümkün deðildi. Bugün artýk internet

sayesinde, Batý dillerinde yazýlmýþ ve lütyelerin iþine

yarayacak bilgilerin bulunabileceði yüzlerce kitap ve

makaleye ulaþmak çok kolay.

1985 kýþýnda konu ile iliþkilendirebileceðim bilgiler

içeren, edinebildiðim tek eser olan, ÝTÜ’de okutulan

‘Mekanik Titreþimler’ ders kitabýnda, kiriþlerle ilgili den-

klemlere ve kiriþ zati frekansýný veren formüllere rast-

ladým. Böylece, balkon frekanslarýnýn hangi parametreler-

le iliþkili olduðunu anlamamla baþlayan uzun bir

serüvene daldým. Önümde yepyeni bir ufuk belirmiþti.

Sayýsýz denemeler yaptým. Yaklaþýk on yýl kadar süren

teorik ve deneysel çalýþmalarýmýn beni getirdiði noktada

artýk, denemelerimde deðiþtirdiðim parametreleri hem

sonuçlarý bakýmýndan istatistikî olarak deðerlendirme

imkâný bulacak kadar çok veriye sahip olmuþtum; hem

de artýk kullandýðým yöntemi, onu formüle edebilecek

kadar geliþtirmiþtim. ‘Balkon Akortlama Yöntemi’ olarak

adlandýrdýðým tekniði, özel olarak yazýlmýþ bir program,

15. Cinuçen Tanrýkorur, age, s.179-187

16. http://www.oudmaster.com/php/index.php??newlang=turkish

Page 18: Temel Ud Eğitimi

17

TEMEL UD EÐÝTÝMÝ

bir sonometre, bir elektronik akort cihazý ve birkaç iþleme

aletini gerekli kýldýðý için, yurtdýþýnda verdiðim konfer-

anslarda bir sistem olarak tanýtmak üzere ‘The Brace

Tuning System’ olarak adlandýrdým.

1997 yýlýnda tamir için bana getirilen 1901 yapýmý

bir Manol udunun tamamen harap vaziyetteki ses

tablasýnýn üzerinde bazý denemeler yaptým. Özel bir lastik

çekiççik ile belli noktalarýna ve ‘balkon’ tabir edilen direnç

çýtalarýna vurarak çýkan sesleri (frekans) tespit edip, bun-

larý ‘Balkon Akortlama Yöntemi’nin formüllerine uygu-

layýp tablanýn ve balkonlarýn frekans daðýlým þemasýný

çýkarttým. Gördüm ki, Manol Usta balkonlarý geliþigüzel

biçimde yapmamýþ. Size daha ilginç bir saptamamý da

açýklamak istiyorum: Balkon çýtalarýnýn hiç birinde onlarýn

ses tablasýna yapýþtýrýldýktan sonra iþlenmiþ olduðunu

gösteren bir ize rastlayamadým. Manol Usta, balkonlarýn

ölçülendirilmesini ve onlara belli bir þekil verme iþlemini,

bu çýtalarý daha ses tablasýndaki yerlerine yapýþtýrmadan

önce yapmýþ. Bunu anlayýnca, Manol Usta’nýn frekanslar

ile ilgili bilgilere sahip olduðu ve ses tablasýný yaparken

balkon çýtalarýný belli frekanslara ‘akortladýðý’ sonucuna

vardým. Hâlbuki bugün ud yapan hemen herkes, eþ yük-

seklikte ve ende dikdörtgen kesitli çýtalar hazýrlayýp

tutkallayarak bir baský tablasý yardýmýyla bunlarý ses tah-

tasýna hep birlikte yapýþtýrmaktadýrlar. Bu teknik zaman

kazandýrmakta, ama balkonlarý gereken frekanslara

getirmemize olanak vermemektedir. Manol Usta her-

halde ‘maddenin zaman boyutu’ ile çýtalarýn birim

zamandaki titreþim sayýsý baðlamýnda ilgilenmiþ; çaðdaþ

meslektaþlarý kadar zamandan tasarrufu düþünmemiþ!

Yýllardýr üzerinde çalýþtýðým, sazýn muhtelif

parçalarýnýn zati frekanslarýnýn, sazýn sesindeki gürlük, týný

gibi özellikleri belirleyen temel parametreler olduðuna

dair tespitlerimin, Manol Usta’nýn yönteminin bu yaþlý

tanýðý ile teyit edildiðini görmek beni çok heyecan-

landýrdý.”

Ud’un en önemli tamamlayýcýsý ise tellerdir.

Sazýmýza uygun tel takmamýz halinde iyi ses neticesi

almamýz mümkündür. Günümüzde yaygýn olarak ithal

edilen lavta telleri yaygýndýr. Tel kalýnlýklarýnda tercih

edilen ise en alt tel 0.55-0.70, ikinci tel (re) 0.65-0.80 mm

çapýnda naylondur. Diðer teller ise bakýr-nikel-gümüþ

alaþýmlý çok ince sargý ile kaplanmýþ ipekten imal

edilmektedir. Cinuçen Tanrýkorur sýrasýyla 0.55, 0.65, 1008,

1014, 1023 ve 1441 numaralý telleri kullanmýþtýr.

Ud'un Akort çeþitleri :

Ud’un farklý akort sistemleri vardýr.:

1) Geleneksel 5 telli udda (inceden kalýna); sol-re-

la-mi-re;

2) Çaðdaþ 6 telli udda (ayný sýrayla): sol-re-la-mi-re-

la (Targan bu kalýn La’yý çalacaðý parçaya göre bazen kalýn

Sol olarak da kullanmýþtýr);

3) Bacanos’un yaptýðý deðiþiklik; sol-re-la-mi-si-fa

diyez;

4) Cinuçen Tanrýkorur'un kendi akort sisteminde

sol-re-la-mi-si-en kalýn mi.

Bu akort çeþitlerini Cinuçen Tanrýkorur yazmýþtýr.

Günümüzde yaygýn olan sistem ise Bacanos’un akor-

dudur. Ancak birçok icracý çalacaðý esere göre bam

telinin akordunda deðiþiklik yapmaktadýr.

Mýzrap:

Eskiden genç ve erkek kartal kanadýndan yapýlan

mýzrap mekanik bir ses verdiði için yerini bugün esnek ve

dayanýklý plastik malzemeler almýþtýr. Geçmiþte baðlama

tezenesi olan kiraz kabuðunun da ud mýzrabý olarak kul-

lanýldýðý bilinmektedir.

Plastikten imal edilen, hafifçe incelen uçlarý

parabolik olarak yuvarlatýlýp keçe ile parlatýlan mýzraplara

maðazalarda ulaþmak mümkündür. Bunun yaný sýra çanta

saplarýndan uygun þekil verilerek sýfýr zýmpara ile kendi-

niz de imal edebilirsiniz. Ýcracýnýn zevkine göre sert ya da

yumuþak mýzrap tercih edilebilir. Þerif Muhiddin Targan’ýn

orta sertlikte esnek mýzrap kullandýðý, Bacanos’un ise sert

mýzrap kullandýðý bilinmektedir. Cinuçen Tanrýkorur ise

mýzrabýn sertliðinden ziyade tutuþ þekli üzerinde durur,

doðru tutuþun sazýn icrasýnda çok önemli olduðunu belir-

tir 17.

17. bkz. s.24 Kitabýmýzda doðru mýzrap ve ud tutuþ þekilleri fotoðraflarla

gösterilmiþtir.

Page 19: Temel Ud Eğitimi

Ud Metodlarý:

Türk musikisi eðitiminde sistemli metodlarýn ve

notanýn kullanýmý çok eski deðildir. Asýrlardan beri

sanatkar, hocasýndan meþk ettiði eseri daha sonra kendi

talebesine aktarýr. Bunun Türk müziðinin kendine özgü

yapýsýndan kaynaklandýðý bir gerçektir. Özellikle

günümüzde kullandýðýmýz bat nota sistemine uymayan

Türk müziðinin bu sýkýntýsý baþlý baþýna bir tartýþma

konusu olmuþtur.

Ancak bilinen ilk matbu saz metodu Ali Salâhi

Bey’in (1878?-1945) “Ud Metodu”dur. 1910 yýlýnda

neþredilen kitap “Hocasýz Ud Öðrenmek Usulü” baþlýðýný

taþýr18.

Ülkemizde Kadri Þençalar, Mutlu Torun, Onur

Akdoðu, Þerif Muhiddin Targan, Cinuçen Tanrýkorur ve

Gülçin Yahya gibi isimler kýymetli birikimlerini metod

halinde neþretmiþlerdir.

Udîler:

Türkçede ud çalan kiþi anlamýna gelen udî

kelimesinin yaný sýra nadir de olsa avvad dendiðine rasla-

maktayýz. Araþtýrmacý Ayhan Sarý birçok kaynak tara-

yarak 15. yüzyýldan 20. yüzyýla kadar bilinen udilerin isim-

lerini tespit etmiþtir. Konuya meraký olanlar bu çalýþmayý

inceleyebilirler.19

Biz burada belli baþlý isimleri zikredeceðiz. Ayrýca

günümüzün çok deðerli icracýlarýndan bahsedeceðiz. Ýyi

bir icracý olmanýn ilk þartý bu virtüözleri dinlemekten

geçer. Fýrsat buldukça eski kayýtlarý dinlemekte fayda

vardýr.

Nevres Bey, Þekerci Cemil bey, Mýsýrlý Ýbrahim

Efendi, Udi Afet, Fahri Kopuz, Udi Neþet Bey, Sedat Özto-

prak, Þerif Muhittin Targan, Cahit Gözkan, Cevdet

Kozanoðlu, Þerif Ýçli, Yorgo Bacanos, Zeki Duygulu, Kadri

Þençalar, Selahaddin Erköse, Þekip Ayhan Özýþýk, Hüsnü

Coþar, Cinuçen Tanrýkorur, Rüþdü Eriç gibi isimler baþlýca

udilerimizdir 20.

Farklý icra teknikleri sebebiyle udiler arasýnda

ekoller oluþmuþtur. Þerif Muhiddin Targan iyi bir Batý

müziði eðitimi almasý sebebiyle mýzrap tekniði bakýmýn-

dan geleneksel icradan farklýlýk göstermektedir. Son

derece hýzlý ve çevik bir mýzrap tekniðine sahip olan

Targan ne yazýk ki ülkemizde öðrenci yetiþtirmemiþtir.

Elimize ulaþan metodu ve cd kayýtlarý ise kaçýrýlmayacak

bir fýrsattýr.

Cinuçen Tanrýkorur, Targan’ýn çalýþ tekniðini ben-

imsememiþtir. Ona göre udun virtiözü Yorgo Bacanos’tur.

Bize göre Bacanos’un bilhassa taksimleri, Türk müziðinin

ve udun zenginliðini göstermesi bakýmýndan çok fay-

dalýdýr. Mýzrap vuruþlarýný eþiðe yakýn atan Bacanos çok

süratli mýzrap kullanýrken falsosuz çalmayý baþara-

bilmiþtir. Bacanos’un taksimlerinin notalarý ve analizi

Gülçin Yahya 21 tarafýndan neþredilmiþtir.

Ud icrasýnda Cinuçen Tanrýkorur üslubu ise hiç

þüphesiz çok önemlidir. Tanbur tekniðini udda uygu-

lamýþtýr. Onun icrasýnda sað elden çok sol elle yaptýðý

vibratolar dikkati çeker. Sürat ve mýzrap çevikliði yerine

sol eliyle klavye üzerinde verdiði nüanslarla birçok udiyi

etkilemiþtir. Ayrýca sazýna öylesine hakimdir ki taksim ve

doðaçlamalarý sazýn farklý perdelerine yaptýðý göçürmeler-

le icra edebilmiþtir. Klasik formlarýn (kâr-ý nâtýk, aðýr

semâi,yürük semâi, þarký, peþrev, saz semâi) hepsinde

besteleri de bulunan Cinuçen Tanrýkorur22 (1938-2000)

ayný zamanda tarih, edebiyat ve dile hakim bir müzik

adamýydý.

Günümüz ud icrasý ise son derece ilerlemiþtir.

Mutlu Torun, Bayram Coþkuner, Osman Nuri Özpekel,

Sedat Oytun, Samim Karaca, Serhan Aytan, Münir Nurettin

Beken, Mehmet Bitmez, Yurdal Tokcan, Necati Çelik gibi

udilerin kayýtlarýnýn mutlaka dinlenmesi gerekir.

Günümüz saz icracýlýðýnda Tanburi Cemil Bey’in

tesirini görmekteyiz. Ýcraya getirdiði mükemmeliyet

hemen bütün sazlarý etkilediði gibi udileri de etkilemiþtir.

Bilhassa taksim ve saz eserlerindeki icra zenginliði asla

göz ardý edilmemeli sýk sýk dinlenmelidir.

Mehmet Yalçýn YILMAZ

Ý. Ü. Dil Merkezi Türkçe Birim Yöneticisi

18

TEMEL UD EÐÝTÝMÝ

18. Cem Behar, Zaman-Mekân-Müzik, s.104, Ýstanbul 1993

19. Ayhan Sarý, age, s.34-35

20. Resimlerini temin edebildiðimiz udilerimiz için bkz. s.19-22

21. Yorgo Bacanos’un Ud Taksimleri, Kültür Bakanlýðý Yay., Ankara 2002

22. bkz. Meraklýsý için Cinuçen Tanrýkorur’un kitaplarý: Biraz da Müzik (2001),

Müzik Kimliðimiz Üzerine Düþünceler (1998), Osmanlý Dönemi Türk Musikisi (2003)

Page 20: Temel Ud Eğitimi

19

TEMEL UD EÐÝTÝMÝ

Nevres Bey (1873 - 1937) Udi Hafýz Þekerci Cemil Bey (1867 - 1928)

Mýsýrlý Ýbrahim (1872 - 1933) Udi Afet (1850 - 1922)

Fahri KOPUZ (1882 - 1968) Udi Neþet Bey (? - 1930)

SAZIMIZI BUGÜNLERE TAÞIYAN MEÞHUR UDÝLERÝMÝZ*

*Fotoðraflar: Mehmet Güntekin arþivi

Page 21: Temel Ud Eğitimi

TEMEL UD EÐÝTÝMÝ

20

Sedat ÖZTOPRAK (1890 - 1947) Þerif Muhiddin TARGAN (1892 - 1962)

Cevdet KOZANOÐLU (1896 - 1986) Þerif ÝÇLÝ (1899 - 1956)

Yogos BACANOS (1900 - 1977) Zeki DUYGULU (1907 - 1973)

Page 22: Temel Ud Eğitimi

21

TEMEL UD EÐÝTÝMÝ

Cahit GÖZKAN (1911 - 1999) Kadir ÞENÇALAR (1912 - 1989)

Selahattin ERKÖSE (1929 - ......) Þekip Ayhan ÖZIÞIK (1932 - 1981)

Hüsnü COÞAR Cinuçen TANRIKORUR (1938 - 2000)

Page 23: Temel Ud Eğitimi

22

TEMEL UD EÐÝTÝMÝ

Serhan AYTAN (1962 - ....... )

Yurdal TOKCAN (1966 - ....... )

YAÞAYAN BAZI MEÞHUR UDÝLER

Page 24: Temel Ud Eğitimi

������������

2$�0<�F���������������

������������

������������

2$�0<�F���������������

������������

Page 25: Temel Ud Eğitimi

������������

�#$#%��&'()*&+,-./

��3������������� ����� ���� � ��(������(�������� ������� �.��������

���� ���� � �$�1������������� � ����������� � !��*� ��������� ��� ��

����( � � !�!���� ��!����� ����������� ��� ��� �* � �� � �$

������������

�#$#%��&'()*&+,-./

��3������������� ����� ���� � ��(������(�������� ������� �.��������

���� ���� � �$�1������������� � ����������� � !��*� ��������� ��� ��

����( � � !�!���� ��!����� ����������� ��� ��� �* � �� � �$

Page 26: Temel Ud Eğitimi

������������

0

1

2

�3/4���,,�.5�� -,/%6-,-.

������������

0

1

2

�3/4���,,�.5�� -,/%6-,-.

Page 27: Temel Ud Eğitimi

������������

7

8

�9

��

��

��

��

�0

������������

Page 28: Temel Ud Eğitimi

������������

�3/4���,,�.5���'-$6-,/�:�&4$-,/;��&$-� -,/%6-,-./

D$E� ���� ������������������������������ �������������$�.�������������!����,��������������������� ����� �������������

��������������� �������������#������$

�1

�2

������������

Page 29: Temel Ud Eğitimi

������������

�3/4���,,�.5���3,�6��:�.(&,�;� -,/%6-,-./

������� ������� �����!������ !������������J���J�����#�����J���J������!���������2�(������#��� ����� � �#�����$�<���� ���� � �.

����#��� ����� ������ ������� �������������.�� �������(����������������� ����*����������������� .������������������$

������������

Page 30: Temel Ud Eğitimi

������������

�3/4���,,�.5���)�:�#.6-;� -,/%6-,-./

���������� ����� ������� ��������������� ���.����������������.��������� �*�� �� . � �������� �$� ���� ����������������������

����� ��������������$���� ���� ���������������������������!����,�#����� ������� ��� � ���� �#��� �������!������*��!����

��#�!�����$

0

������������

�3/4���,,�.5���)�:�#.6-;� -,/%6-,-./

���������� ����� ������� ��������������� ���.����������������.��������� �*�� �� . � �������� �$� ���� ����������������������

����� ��������������$���� ���� ���������������������������!����,�#����� ������� ��� � ���� �#��� �������!������*��!����

��#�!�����$

Page 31: Temel Ud Eğitimi

������������

�&,&+,-.������),�.

- ������ � �!������������� ������!���������� ��� � �,�� �������*���* ��.�� �������������� �! � �$�+��� �����!�!���� � ��

������.����������D*�!���#��� ��������� � � �!�! E������� ������#�� �! ��� ������ � ������.����� � ������� �! � �$

�4(��.-,/4,-.������<(%$(.6���%-.�$,�.(

+��� ��0����!�� � ������ ��������* ����!���� ����������D��� ���J��������E� � �����!��*����!� ���$�+��� �������!�� � � ���

���@�� ��,�������*����!� ���� �$�'���* ��,��������������!������#�� �! � �$

��� � �!�� ������� � ���0�!���#��� ����� ���������������$�<��������������������������# �������0�!���������� ������

� ���� �.��� � �$�0����� ���� ���� � � �! ����������� �"�� ������� �����$

�5/ �&6-���<�.( ��6=&,> �(*�'( ��6&,>

+K�- 9 N

0-+O;;� B 0

+$�FM�66�A C 1

0$�FM�66�A ? +

�-66 @ �

-8�O+�+� 92J9= - JJJJJJJJJJJ JJJJJJJJJJJJJJ

� � � � �

�� ��� �� �-���+�������

���� ������

9$����

2$����

=$����

B$����

C$����

H$����

���� ������

+������ �

;�����������

�?�

��

��

��

@�

�?

�?�

��

��

�� �?

�?�

��

��

��

@�

�?

�?�

��

��@�A

������������

Page 32: Temel Ud Eğitimi

������������

��

�-.6-4��&6=(+-)*&+� -,/%6-,-./

0

1

������������

��

Page 33: Temel Ud Eğitimi

������������

2

7

8

�9

��

��

��

�&$B�99�92�9=���3��������� �������#/���� ����� ����������.�����$

� ������������� �*���������������������� ����,���* � �$

Page 34: Temel Ud Eğitimi

-4-6� -,/%6-,-./

�#)�,(4�-4-6/

������� P�����"�A�����

%������� P�'����� �A�����

1��� � P�� . �����.����

;���� � P�6 !�I ������A�����

������!�� P�' �* ����� � �!�� ���� ���������!��

� � � � P�����"���0���� ��C:� � ���'����� ���+��� �B:�������� ��#�� ����!���������� �$

������������

��

%�� ��!�P�0���� ��!���!��� !��� ������������ ���$�;�� ��������� �����"���*���� ��� !��� ���������!�"��������*���� �

���������� �!���������$

1��� �P�%����� ����8����,����� ����� ����7���/"���*� �����$����/"�,����� ���������� �����������������������*�� �� � �$�%����

�����'�����Q�,����� ����� ���� �+���Q�' .���#��� ���B:����� ������� ����������!���������,����$�6�#/���' .���#��7���/"��

6 �� ���� � ��� ������!������ ���������� � �$�0���� ��!���!��� � � �����������#�������� ���!���������,����$

Page 35: Temel Ud Eğitimi

������������

��

0

1

2

Page 36: Temel Ud Eğitimi

������������

��

7

8

�9

��

��

Page 37: Temel Ud Eğitimi

������������

��

��

��

�0

�1

Page 38: Temel Ud Eğitimi

������������

��

�2

�7

�8

�9

Page 39: Temel Ud Eğitimi

������������

��

��

��

Page 40: Temel Ud Eğitimi

������������

��

9$'���

�#)�,(4���%.��(�)C,>B���"�!!�� ��)$�B�6 ����� �&+�!����. )

Page 41: Temel Ud Eğitimi

������������

�#)�,(4�">.>4���6-(�)C,>B�;�����1�!/ ��)$�B�'�!!/! J������!� ��������(���

Page 42: Temel Ud Eğitimi

������������

��

�#)�,(4��-.4/�)C,>B������-����� ��)$��B�5�� ��-��

Page 43: Temel Ud Eğitimi

�-)$�-4-6/

������� P�8����A�����

%������� P�6�#��A�����

1��� � P�7���.����

;���� � P�O����A�����

������!�� P�1���"�#���# ��N��,�������

� � � � P�8����,����� ����8����C:� � ���6�#��,����� ����8����B:�������������!�� ����������$

%�� ��!�� P�8����!���!��� !��� ������������ ��!����� �$�+�������� �;�� ���������C3� � �� !��� ��������������� �����

�����C3� � ������������������$

1��� �P�8����,����� ����*� �������$�8����C:� � � ��#��;��/"��� �8����B:�������������� �������� �������������6�#��,����� ���

����!���������,����$�6�#���� �8����B:�����#����"������������%����� ������� ���� �8����C:� � � �� � . ����!��������# �

,����� ���� ���-.�!�,����� �����������$�0������!���6�#������ ���� �8�������� � �0���� ������ � ������� ��$�8����C:� � ��

6�#����0���� ��B:����������!�� ������� ���� � �-.�!� �8��������������$�1�� ������������8���:���8�����1���"3���1���"������"3��

� ��� ���!������ ������,����$�;�������������������������� � � �$

������������

Page 44: Temel Ud Eğitimi

������������

��

= G 2 = G 2 B G = 2 G = 2 G = 2

0

Page 45: Temel Ud Eğitimi

������������

��

1

2

7

8

Page 46: Temel Ud Eğitimi

�9

��

��

��

������������

��

Page 47: Temel Ud Eğitimi

��

�0

�1

�2

������������

��

Page 48: Temel Ud Eğitimi

������������

��

�-)$���%.��(�)C,>B������ ��)$�B�+�!�� �������

Page 49: Temel Ud Eğitimi

������������

��

�-)$��-'���6-()(�)C,>B�-�����1�!/ ��)$�B�0��� �'�����-��

Page 50: Temel Ud Eğitimi

������������

��

Page 51: Temel Ud Eğitimi

������������

�-)$�">.>4���6-()(�)C,>B�;�����1�!/ ��)$�B�'/(���A���%�����K�5R"���.� ���6/�������/(���������

Page 52: Temel Ud Eğitimi

; ���* ������� "/�������*�������!�1 !J����"��.��(�!�* �*�������������-�� ����"��� �������*�������!�A�����/�,���.�(/�,���������,��������

%��!�� !�� !�����*�����* ��� ��R*/0������� �*���������*��������*��������- �����*���������!�����������������!���,�����!���"�����!�����������

������������

��

�-)$��-.4/�)C,>B�1�!/ ��)$�B�������(��� ; ���0 ��%���6 "/��-����0��%����!�

Page 53: Temel Ud Eğitimi

�%%-4�-4-6/

������� P�����"�A�����

%������� P�6�#��A�����

1��� � P�7���.�

;���� � P�8����A�����

������!�� P�1���"�,����� �D1 �E

� � � � P�����"�,����� ����� ���� �� ���B:������

6�#��,����� ����0���� ��C:� � � �������!�� � ������ ��$

%�� ��!�� P�� ���!���!��� � � ������� ����,����������

����"��������C3� � ����������� ���$

1��� � P�7���.��* ��!���!�����������������

,����� �#����. #��������������*� �������$�%���������� ��!�

*����� ���������;���":���8����C:� � � ������� �$�+�����B:����

������ ������� � �� ������������6�#��,����� ��������!

��������,����$���"��������6�#��,����� ����� ���� �0���� �

�� � � ������� � �$�7����"��������"����1���"���1���"����;�� ���

� ���#��8������8��������!������ ���������� � �$-���� � � �

���� �������;�� ����� ����� � � ����������#�� � �$

0

1

������������

= G 9 = G 2 = G 2

Page 54: Temel Ud Eğitimi

�7

�8

������������

��

�9

Page 55: Temel Ud Eğitimi

������������

��

��

��

Page 56: Temel Ud Eğitimi

������������

��

�%%-4���%.��(�)C,>B���#� �+�* � >'(4B�+�!/� ���������(���

Page 57: Temel Ud Eğitimi

������������

��

�%%-4��-.4/�)C,>B�M��.��� ��)$�B�%� (�����-��!�0��M/�/�8�� * �'���/������� �

Page 58: Temel Ud Eğitimi

M/�/���� * �"���/������� �

0���* J��#/���� ���������� �

0 �/����������� �������!�

0����. "/���� ��/������� �

������������

��

Page 59: Temel Ud Eğitimi

������������

��

����� >)�*+(�-4-6/

������� P�����"�A����� $

%������ P�'����� �A����� $

1��� P�� . �����.����

;���� � P�8����A����� $

������!� P�1���"�#���# ��A������� $

� � � � P�����"���'����� �C:� � ���'����� :���� ���B:�������������!�� ������� ��$

%�� ��!�� P�'����� �!���!��� ������(���2�(������ �� ������� ���$�%�������� �'����� �,����� ���� �� ���B3��������� �

��� ���!�������� �������!�"��������*���� ��C3� � ����������������� ���� �'����� �B3�������� !��� ���������!�"�������

"����� �B3����� ��� ������� ���$

1��� � P�%�����#����. #�������������*� ���$�� � � ���� ������B:���#��C:� ���������� �������'����� :�������!������

��,����$����"��J'����� ��7����"��JM����"����"�������J'����� �#��0���� ���'����� ��J+��� ���,���������������������

� � ���������,���!���������,����$�7������!������������������������������������������������� � *�� �������.�����!���!���

��� ���� � ��,����$� <���� ���� ��� ����"� '����� � #�� '����� � ��"������ ,����� ����!������ ���.�� ����������$

� �

Page 60: Temel Ud Eğitimi

������������

��

G 9 = G 2 B G 2

0

Page 61: Temel Ud Eğitimi

1

������������

Page 62: Temel Ud Eğitimi

������������

��

>)�*+(��-'���6-()(�)C,>B�-�����1�!� ��)$�B���#��.��-����

Page 63: Temel Ud Eğitimi

������������

Page 64: Temel Ud Eğitimi

������������

��

>)�*+(�">.>4���6-(�)C,>B�;�����1�!� ��)$�B����*R� �-� ��(���

�>D$�B������6�#���J �M�� �1������0 � � !�;���0����0 ��N/ ������%��

Page 65: Temel Ud Eğitimi

1������* � � !�����*����* ��(/ ���������

%��������������������������������*��*��

����!�����*��� ��� ��!J �"/�����"�!!��

%��������������������������������*��*��

������������#����� �*������ ����������!

7��� !���������.�#�J��.�(/����� !�������!

������� ���*�����!��� � !� !� � �����!

%��������������������������������*��*��

������������

��

Page 66: Temel Ud Eğitimi

������������

��

>)�*+(��-.4/�)C,>B�-���� ��)$�B�5�� (���

�>D$�B���"!���-� (��������������- �/��!�0�����������'�!JI�*/��!���

Page 67: Temel Ud Eğitimi

��������/ ����!�*�����������"�!���*/��!���

0��/*����"���*����������������!��/�J �./��!���

6�������������� !����* !���"/������,������/���

%������./�����������./�����!�����(���/���� �/���

������������

��

Page 68: Temel Ud Eğitimi

������������

��

-E#.�-4-6/

������ P�8����,�����

%���� P��/"���!���!�� � . �* ��!���!���!������*�* ����9$�����.��������,����� ������� ���,����� ��2$�����.�

������,����� ���#��,����� � �$

1��� P�� . � �$

;���� P�%�#� ��,����� � �$

������! P�C���!��� ���� �(����� �!/"���,����� �����������$

� � � P�-������� �� ���! ��������7/��/"�!���!����� ��� ����������*����� �� � �����8�����������"�B3����������#���

�����"�C3� � � �������!�� ������� ��$

%�� ��!�� P�� . �!���!��������������������/"���!���!��� ������������������� ���$�;�� ������� ������� ���

�����"������������� ��!����,��$

1�� � P�� ��������%����� �����#��� �����*� �������$�0��,�����������!����� ���,���������#��,����� ��� � � ��#�

*����������!����� ���,����$���"��������'����� �,����� ����*���� �� �#�������"�,����� ���������"�������������� ����������

��� �������������"��� � � ������������* � � � �$

Page 69: Temel Ud Eğitimi

������������

��

G B 2 G = 2 G =

Page 70: Temel Ud Eğitimi

0

1

������������

��

Page 71: Temel Ud Eğitimi

������������

-E#.���%.���)C,>B������ ��)$�B�%�� �% ���"��

Page 72: Temel Ud Eğitimi

������������

��

Page 73: Temel Ud Eğitimi

������������

-E#.��-'���6-()(�)C,>B�-�����1�!/ 8�( ��������-�,!��

Page 74: Temel Ud Eğitimi

������������

��

0

Page 75: Temel Ud Eğitimi

5���������* ��*���!�*��� �����������������,�����,�*��������"��� * ��������1����������"�#������ ��� � �����������,�����,�*��������"��� * ��������

��#���������� ���*������� �����* ��,�� 1��������������.�����(��������!� ��� �������������� ������!�������������� 1��������������.�����(��������!� ���

������������

��

-E#.��-.4/�)C,>B�;�����-���� ��)$�B�5�!���� ��I ���0��5��%������0 ��0����

Page 76: Temel Ud Eğitimi

��FGE�-4-6/

������P�1��/"�,����� � �$

%����P�6�#/�,����� � �$

1��� P�7���.����$

;����P� B� ��!�� � ���� � ��� ��� � ���� � ,����� � �$

������!P�+�!��*�!���� � � D���/"E� #��! � D� ��" ���E

,������� ��������$

� � � P���� ���* �������1��/"�!���!��� � � ���� �������/"

C3� � �����# �����" .���B3�������������!�� ������� �!�������$

0���������������� �����/"�C3� � ������������!�������$�'��

*���������.����#/����� ����� �� ����� � � �� � � ��� ���

����������������� ������� ����* ��*���� ��C3� � � ��#���� � �$

1���������������/"�!���!��� � � �;�� �������/"�C3� � ��

�# ����" .���B3�����������#/���� ���!���!��� � � �#�

��������������� ������� �����/"�C3� � � ��* ��� !���� ���

��� !�������$

%�� ��!� P�1��/"�!���!������.��* ��!���!��������������������,��������(����� ����� �����#����� ����������� �� ���

��� ���$

1�� � P�������,����� �#����. #��������*� �������$�� � ������� ������� � �� �����������6�#/�,����� ��������!������

��,��$�%����� ���!������ ������,��������������������� ��������������,����� ���� �����"�,����� ����* � � � �$

������������

��

Page 77: Temel Ud Eğitimi

������������

��

2 = G 2 B G B 2 G = 2 9

Page 78: Temel Ud Eğitimi

������������

��

Page 79: Temel Ud Eğitimi

������������

��

��FGE���%.��(�)C,>B���#�J �+�* � ��)$�B�6������;���(�A� �

Page 80: Temel Ud Eğitimi

������������

��

Page 81: Temel Ud Eğitimi

������������

��FGE�">.>4���6G(�)C,>B�;�����1�!/ ��)$�B��*�J0�� ��-����� �K�%�����-"���S�(/���L������K����

Page 82: Temel Ud Eğitimi

������������

��

Page 83: Temel Ud Eğitimi

������������

��FGE��-.4/�)C,>B�M��.��� ��)$�B�'�.��-� (�0��

�>D$�B�6�!���+�!��K�!�������1 ��J �1��JA/��!�

Page 84: Temel Ud Eğitimi

K�!��� ����� ��J �����,/��!�

7/���*����!���* � � !��/��!�

0�������*Q*/�J��. "����/��!�

7����*����!���* � � !��/��!�

+������ �����Q�J �!�L���./��!�

%����� ��������� ��.�������!�

5��"����!�!�"/� ! �./�/��!�

7/���*����!���* � � !��/��!�

������������

��

Page 85: Temel Ud Eğitimi

������H�6-%(.G+�-4-6/

������ P�-.�!�� �/��,����� � �$

%������ P�� . �* ��!���!������������9$�����.���������.�!�,����� � ���2$�����.�������� �������/"�,����� � �$

1��� P�� . � �$

;���� P�'����� �� �/��,����� � �$

������! P�+��� �,����� ��������$

� � � P�7����"�������/"�B3��������.�!�� �/����* ������/"�C3� � � �� ��#���� �!�� ������� ��$

%�� ��!� P�� ������(���� !��� ���������� ���������.�!�������/"�C3� � ��,��������(��� ���� ���� !��� �����������*������/"��

�����"�C3� � �����������$

1�� � P�-.�!�,����� �#����. #��������������� � � �$�� ���������.�!�������!����� ���,����$���"�������� � �. �����.�

����������������"�,����� �����������!����� ���,����$���"����������#/�,����� ����*���� ��� � � ���!������ ���,����$�%���������

���������*������������!�"��������*/�!���!������������ ������,������������!����� �$

������������

��

=2 G = 9

G = 9 G

Page 86: Temel Ud Eğitimi

������������

��

Page 87: Temel Ud Eğitimi

������������

��

0

Page 88: Temel Ud Eğitimi

������������

��

�H�6-%(.-+���%.���)C,>B���#�J �+�* � ��)$�B�6������1�� "�����

Page 89: Temel Ud Eğitimi

������������

��

Page 90: Temel Ud Eğitimi

������������

��

�H�6-%(.-+��-'���6-()(�)C,>B�-�����1�!� ��)$�B���������*��" !��(���

Page 91: Temel Ud Eğitimi

������������

Page 92: Temel Ud Eğitimi

0 ��'�*���S������1�*/�63�����%�� ��/��!�0�� !

0 ��"�*���#��������*/��3�������� �����!�*�� !+ !���� ��������������#J �"��/!/��!�*�� !0��*��J �!� �/�����������������/�� � ,'/����� ���! ��������#���J �"���/��!�*�� !

������������

��

�H�6-%(.-+��-.4/�)C,>B�-����-���� ��)$�B�0 !���5��

Page 93: Temel Ud Eğitimi

(H-'��(,�)(�-4-6,-./

(H-'�-4-6/

������� P�����"�A�����

%������� P�6�#��A�����

1��� � P�� . �����.����$

;���� � P�8����A�����

������!�� P�� ��+��� ��6 !�' .���#���# ��,������� ��������$

� � � � P�����"���' .���B:��������6�#����8����C:� � � �������!�� ����K�� ��$

%�� ��!�� � P���������������,��������������/"��������C3 � � ������ ��!����� �$�0����� �������/"���* �������!���!��� � �

����������!�������$

1�� �� P�������#����������. #�������������*� ���$�6�#/���8���:�������!���������,��$�� ����' .���� ��� �!���!������

��!������ ���������� ���,����$

8������6 �� ��#��;���"���8������ � ��� ����,���������������������#�� � �$

(H-'� >6-*C+�-4-6/

������� P�����"�A�����

%������ P�6�#��A�����

1��� � P�7���.�JO� . �0�����7���.�

;���� � P�8����A�����

������!�� P�� ��+��� �#��6 !�' .���,������� ��������$

� � � � P�����"�,����� ����� ���� �' .���B:�������6�#��,����� ����0���� ��C:� � � �������!�� � ������ ��$

������������

= G 9 B G B2 G 2

= G 9 B G 2 = G 2

Page 94: Temel Ud Eğitimi

%�� ��!�� � P� � 1 !��� �� ������� � �� ������!�"�����

,����� ���� " .��� B3����� ��� ��� ���$� -���.�� ��#/

,����� ���� �*���� ���� � � ���#/���� "�#����!���!�

� � � � ��� ���������������!�"������������ �B3����� ��� ���

������ ��!�������� � �$

1�� �� P� ������ #���� ������ . #�������� �����

*� �������$�6�#����0���� �� �����!���������,����$�8����,�����

���� ����6 �� �� ���!������ ���,����$�6 !�' .���#��� ��+���

, � � � � � � � � � � � ! � � � � � � � � � , � � � � $

6�#����8�����'����� ���� ��������������' .���� ���

!���!������� ���� � ��� ��,���* � �$� ' .��� '�!����

����!�����6 �*�����+��� �� � ����' .���������������

����� �� �$�%�� ��!��*����� ������� �� ���������������"

,����� � ���� ���� ' .��� B:����� ��� ������� � � � �$

(H-'��''G,�-4-6/

������� P�����"�A�����

%����� P�'����� �A�����

1��� � P�� . J����.����$

;���� � P�8����A����� � �$

������!� P�� ��+��� ��6 !�' .���#���# ��,������� ��������$

� � � � P�����"���' .���C:� � ����'����� ���� ���B:����������� ��$

%�� ��!�� P�1 !��� ���������� ��������!�"�����

,����� ����" .���C3� � � ������ ���$�-������!�����*�

��� ��!�� ���'����� �,����� ����* �����.�����!���!�

� � � �������������$

1��� � P�1�����'����� �. #�������*� ���$�� � �

��� ��������!��� � ��������� �� �����������'����� ��

����!���������,��$�8������6 �� �� ��6 !�' .���#��� ��+���

�����!������ ������,���� ����' .����������� ���,��$�6�#���

8������#��0���� �� ����� ���,��������"���' .�����������#�� �$

�(.F>,�,(� (H-'�-4-6/�B

������ P�����"�A�����

%����� P�'����� �,�����

1��� � P�� . J�����.����$

;���� � P�6 !�I ������A����� � �$

������!� P�� ��+��� ��6 !�' .����6 !�1�"����#��� �

-.�!�,������� ��������$

� � � � P�����"���' .���C:� � ���'����� ���' .��

B:���������� ��!�� ������� ��$

������������

��

= G9 B G 2 B G 2

= G 9 B G 2 B G 2

Page 95: Temel Ud Eğitimi

������������

��

%�� ��!�� � P� 1 !��� �� ������� � �� ������ !�"�����

,����� ����" .���C3� � � ������ ����-���.��'����� ����� ����

" .���B3�������" .���"�!/����� � � � ��� ������������$

0����.��!�"��������*���� �� �* ����� ��!���������������

����$

1��� � P� %����� #���� . #������� ������ *�������$

'����� 3���� ������6�#����8������#��0���� �� ��#��-.�!

- ������' .��������� �$�� ��+��� �#��6 !�' .������� � � �

���� ���������� �$�8������6 �� �� ����� ���,����$�� � � ����!����

���� �����#������"���' .�����������#�� � �$

B GB9 2 = 9 2 =G

Page 96: Temel Ud Eğitimi

������������

��

0

1

2

Page 97: Temel Ud Eğitimi

������������

��

7

8

�9

Page 98: Temel Ud Eğitimi

������������

��

(H-'� >6-*C+���%.��(�)C,>B�7��*�� ��)$�B�S�� �����

Page 99: Temel Ud Eğitimi

������������

��

Page 100: Temel Ud Eğitimi

������������

��

Page 101: Temel Ud Eğitimi

������������

(H-'�">.>4���6G(�)C,>B�;�����1�!/ ��)$�B�'�.��1������"�-��6 ��� !�1�"�J��7�!���1��� � �M�����!�;��

Page 102: Temel Ud Eğitimi

-"�� ��� !���"�J����!������� � �./�/��!����

-"�* ������!.�������������#J �"��/!/��!����

;/�����*��������!��/�������"���/�������!�����

;�������� ��������/��/��/��/

<!��!��������/�� ��������� ���

����/��/��/��/��!��!�����/���

-"�* ������!.�������������#J �"��/!/��!����

������������

��

Page 103: Temel Ud Eğitimi

������������

(H-'��-.4/�)C,>B�1�!/

��)$��B��������(��� �>D$��B�������� �S���(

���0R�J �6�#J����K�!� �!���,����

Page 104: Temel Ud Eğitimi

������������

��

�(E-��+5�-4-6/

������ P�8����,����� � �$

%������ P�6�#/�,����� � �$

1��� P�� . �����.����$

;���� P�O����,����� � �$

������! P�+��� �#��6 !�" ����,������� ��������$

� � � P�0���� ��!���!����������,����� ����� ���� � ��� � �$

;�� ��������*���� ��C3 � ������#�������� �B3��������������!�� ������� ��$

%�� ��!� P�� ����������#������������������� ��!�����������!����� �$�� ���� ���� ��!����#/��� ����� �B3����

!���!�� � � � ��� ����������!��� ���� ���������� �����*���� �� �* ����� ��!���� "� ����#�����$�5������������������� ��

��#/����� ���� �" .����� � � �" .���"�!/����!���!��� � � � ��� ����� ��������������������$�0����.�����/"���� !��� �

* ����� ��!����!� �����$�<������� � ���� ��!�� ������������������!����� �$

1�� � P��%�����#������#��� ������������ � � �$�%��������� ��������!����� ���,����$�7����"���*���� �� �#��" .�����#�

���* �������� ����� ����� �� �� ����� ������,����$�� � � ����� ��! ��������������������� ,����������������*���� �� ����� ��

��!��������� � � �$

�� 9

� � 9 � � 9

Page 105: Temel Ud Eğitimi

������������

��

Page 106: Temel Ud Eğitimi

0

1

2

7

������������

��

Page 107: Temel Ud Eğitimi

������������

��

8

�9

��

Page 108: Temel Ud Eğitimi

������������

��

��

��

��

�0

Page 109: Temel Ud Eğitimi

������������

��

(+(�(+(��(.��(EG��+5���%.��(�)C,>B�'�( ( ��)$�B�'���� ��1������ ��-���

Page 110: Temel Ud Eğitimi

������������

��

�(EG��+5��-'���6G()(�)C,>B�-�����1�!/ ��)$�B�������M�! ��0��

Page 111: Temel Ud Eğitimi

������������

��

Page 112: Temel Ud Eğitimi

������������

���

Page 113: Temel Ud Eğitimi

������������

��

Page 114: Temel Ud Eğitimi

������������

���

�(EG��+5�">.>4���6G(�)C,>B�;�����1�!/ ��)$�B���� ��6����� ��1�����

�>D$�B�N����

Page 115: Temel Ud Eğitimi

������������

���

Page 116: Temel Ud Eğitimi

8�"�/�������"��!��� �/"���� � !

%����� ������,��/���#���"���� � !

���A�� �"J �"���������""�!��������

-((������ �* �! �!�����"���� � !

;�������� ���������� ���������� ��������/

����������� ���������� ���������� ����������

������������������� ���

������������

���

Page 117: Temel Ud Eğitimi

S�.R�� �� ! � ������/������� �

�(��� !����� ! �����!/������� �

0��. �!J ��/J�R#/����./������� �

�(��� !����� ! �����!/������� �

������������

���

�(EG��+5��-.4/�)C,>B�;�����1�!/ ��)$�B�'�.��-� (�0��S�.����� ! � ��1�������1��� �

Page 118: Temel Ud Eğitimi

������������

���

;���� P�-.�!�� �/��,����� � �$

������! P�+��� ��6 !�" ����#��5�"����,������� ��������$

%�� ��!�� P�+$" .������!���!�� � . �!���!���������� ������(������ ������� �����" .�����#����*���� �� �������

��� ��!����� �$

1�� � P�� �������������� ���#����#��� ������������ � � �$�� � � ����*������� �������� ����� ������������������� ��

���� ��������!����� ���,����$���"��������2$�����.����#/����� �����������!����� ���,����$���"��������� ���������������� � �����

��������������� � � ��#������������� � �* � � � �$

�������I �J���K������

����� P�8����,����� � �$

%���� P�9$�����.�������������� ���,����� ��2$�����.����������#/�,����� � �$

1��� P�� . � �$

� � � P�+��� �!���!����������,����� ����� ���� � ��� � �$�;�� �8����,����� ������������� �C3� � ������#/��

���� �B3�������� ��#�� ������� ��$

9 � � 9 � �� ��

Page 119: Temel Ud Eğitimi

������������

���

0

9

B 9

Page 120: Temel Ud Eğitimi

1

2

7

������������

���

Page 121: Temel Ud Eğitimi

������������

Page 122: Temel Ud Eğitimi

������������

��

�>.5L,(�E(H-'4G.���%.��(�)C,>B���"�!!�� ��)$�B����*R� �M�! ��0��

Page 123: Temel Ud Eğitimi

������������

Page 124: Temel Ud Eğitimi

������������

��

Page 125: Temel Ud Eğitimi

������������

��

�>.5L,(�E(H-'4G.��-'���6G()(�)C,>B�-�����1�!/ ��)$�B�+�!�� ���������(���

Page 126: Temel Ud Eğitimi

������������

��

Page 127: Temel Ud Eğitimi

������������

��

�>.5L,(�E(H-'4G.���%.��(�)C,>B�-���� ��)$��B���#��.��'� ���

�>D$��B�;�"���+�!���0������% ��� !�%�������0 ��-��!J �-*�������� !

Page 128: Temel Ud Eğitimi

% ��� !�%����3���* ��/��!J �/*�������� !

K������"�/������� ��/���������,������� !

0 ���*���/� ! ����!�����/���������� !

K������"�/������� �#/���������,������� !

������������

��

Page 129: Temel Ud Eğitimi

������������

��

�>.5L,(IE(H-'4G.��-.4/�)C,>B�-���� ��)$��B�'�.��-� (�0�������������� � ( ���'�����+����

Page 130: Temel Ud Eğitimi

������������

��

(H-'4-.�-4-6/

������ P�8����,����� � �$

%������ P�9$�����.�������������� ���,����� � �$�2$�����.�������� �����#/�,����� � �$

1��� P�� . � �$

;���� P�O����,����� � �$

� � � P�I ������ �" .���!���!����������,����� ����� ���� � ��� � �$�;�� �8������" .���C3� � �����#/���* ��" .��

B3�������� ��#�� ������� !�������$

������! P�+��� ��" .����" ����#�� �"����,������� ��������$

%�� ��!�� P� 1 !��� �� ������� ������ ��� ,����� � ���� ���� � " .��� C3� � � ��� *���� �� ��� ��!����� �$

1�� � P�� ������������������ � � �$�1����� ����� ������������������� ���������!����� ���,����$���"�����������������#/��

����!� ���� � ��,���� $� 0 ��!�!� ��������� ���� ������� ��� � "���� ���� ������� ������ ��� ���� *�������$

9 � � 9 � �� � �

Page 131: Temel Ud Eğitimi

G B G9 9 B G 9 G 9 9 2 9 9 G B

9 G = 2 B = 2 =

������������

��

Page 132: Temel Ud Eğitimi

������������

���

0

1

2

7

Page 133: Temel Ud Eğitimi

������������

��

8

�9

Page 134: Temel Ud Eğitimi

������������

���

(H-'4G.���%.���)C,>B���"�!!�� ��)$�B����*�� �M�! ��0��

Page 135: Temel Ud Eğitimi

������������

���

(H-'4G.��-'���6G()(�)C,>B�-�����1�!/ ��)$�B����*�� �M�! ��0��

Page 136: Temel Ud Eğitimi

������������

���

Page 137: Temel Ud Eğitimi

������������

���

(H-'4G.��-4/%���)$��)C,>B������N�"�� ��)$�B�I��� �����

�>D$�B�;�"���6���!��(��� ' .�J ���* ����;/� ��0 ��� ��K����� �K����6/J"�

Page 138: Temel Ud Eğitimi

' .�J �*�" �����/� ��* ��� ��� �������/J"�

M�!����������������!���./!J��. "/�J��!/�"�

'���������� �*����������./�/��!���"��/�

% �!��� ����(��� !�*�����������"�#��"�

������������

���

Page 139: Temel Ud Eğitimi

������������

���

(H-'4G.��-.4/�)C,>B������ ��)$�B�6�#�����+���� %�����������<����0��*�����K���!

Page 140: Temel Ud Eğitimi

���������

������ P�1��/"�,����� � �$

%������ P�6�#��,����� � �$

1��� P�� . �����.����$

;���� P�+��� �,����� � �$

� � � P�� ������! � � �(������� � ���!���#��� ��������* ��� � �����" ,� �T���� ��������"�C3� � ����# ����" .��

B3�������������!�� ������� ���-����� ���! ��������"����!�!���!��� � � � ���6�#/����������" .���"�!/����� � ��� � �

* ��� !�� ���" � �����������������* ��� � �����" ,� ��"����!�!���!�$

������! P�1��/"��' ����#���# ��,������� ��������$

%�� ��!�� P�'����!�!���!����,��������� �� ������(��������� ��!���� "� �������!�!� ���$�A��������(���������/"�

���������.�����!���!��������������� ���0$��� ����!���!�� ��� ������� ��!��������! � �$

1�� � P�'����!�C3� � ������������ � � �$�� � ������� ����� ���������#/�,����� ����� ����" .���������!����� ���,����$

��"��������� ������������# ����������"��������"�����!������ ������,�����������"�,����� ���������� ��������"����!��

������#�� � �$

������������

���

� � 9 � � 9 � �

� � 9 � � 9 � � :�;:�;

:�;:�;

Page 141: Temel Ud Eğitimi

������������

��

Page 142: Temel Ud Eğitimi

������������

���

Page 143: Temel Ud Eğitimi

������������

��

>''G6���%.��(�)C,>B���#�J �+�* � ��)$�B����*�� �K�!���0��

Page 144: Temel Ud Eğitimi

������������

���

Page 145: Temel Ud Eğitimi

������������

���

Page 146: Temel Ud Eğitimi

������������

���

>''G6��-'���6-()(�)C,>B�-�����1�!� ��)$�B��� �6�#����0��

Page 147: Temel Ud Eğitimi

������������

���

Page 148: Temel Ud Eğitimi

������������

���

Page 149: Temel Ud Eğitimi

������������

���

>''-6��-.4/�)C,>B�-���� ��)$�B�0 !���5��0 � � !���"��1���A���+���.��� �

Page 150: Temel Ud Eğitimi

���J�M�������

������ P����/"�,����� � �$

%������ P�6�#/�,����� � �$

1��� P�� . �����.����$

;���� P�8����,����� � �$

� � � P�;�� ����� ���B3���������#/���" .���C3� � � �������!�� ������� ��$

������!� P�1��/"��' ����#���# ��,������� ��������$

%�� ��!�� P�6�#/������ ���� �" .����� � � ��" .���������!���!�� ��� ������������$�<���� �������� �����/"� � . ����!������

(�������������������#/����� ����������!��* ��" .���� ��� �!���!�� � ��� ����!�������$

1�� � P�6�#/�,����� �#����. #��������������� � � �$�0��,�����������!����� ���,����$�7� �� �,������������!������ ���

������ �� �����������������,����� ������������ � � �$

������������

���

9� � 9 � � 9 �

Page 151: Temel Ud Eğitimi

������������

��

Page 152: Temel Ud Eğitimi

������������

���

0

1

Page 153: Temel Ud Eğitimi

������������

��

�-.H/<-.���%.��(�)C,>B�7 (�������� ��)$�B���������(���

Page 154: Temel Ud Eğitimi

������������

���

�-.H/<-.��-'���6G()(�)C,>B�-�����1�!/ >'(4B�+�!����. �6 �����

Page 155: Temel Ud Eğitimi

������������

���

Page 156: Temel Ud Eğitimi

������������

���

�-.H/<-.��N3�43��)C,>B�-���� ��)$�B��!� ��������(��� 0��� � �-���!�+�������

Page 157: Temel Ud Eğitimi

0���� �"���!�����*��3���� �����

������� !���#������ !����,��������*� ����

%��������#������������������� ����

������� !���#������ !����,��������*� ����

0��*�"����������������� ������

7�!��.�3���+������3���������� !���������

+���" ! ���/"�*� �����/"�����

������� !���#������ !����,��������*� ����

������������

���

�-.H/<-.��-.4/�)C,>B�;�����-���� ��)$�B��!���-��0��+� �'���!�����*��3���� ����

Page 158: Temel Ud Eğitimi

� �""�������

������ P�������"�,����� � �$

%������� P���9$�����.������"������2$����.����'����� �,����� � �

1��� � P����� . � �$

;���� � P���8����,����� � �$

������!�� P���1���"�#���# ��,������� ��������$

� � � � P������/"���'����� �C3� � ���'����� ���� ���B3�������������!�� ������� ��$

%�� ��!�� P�1 !��� ��* ����� ��!������" ,� �$�� ��������!�"��������'����� � ���� ���$�0�������'����� ����� ����

� ��� B3����� � � � ��� ���� ����������� � ��� !�"�������� *�� ��(��� *���� �� � * �� ��� ��!�� ���� ������� ����$

1�� �� P�� . �* ��!���!�������� � ��� ��������!�"���������#����. #�������������*� �������$���"��������*���� ��

#��'����� � ����� ������,����$�%�����'����� �,����� ��������!������������� ���,���������������#������������'����� ��

� ��������� �������/"������� ������,��������/"�����!���������,��$

������������

���

� 9 � � 9 � 9 ��

Page 159: Temel Ud Eğitimi

2 G B 2 G = 9 G = 2 = G

������������

���

Page 160: Temel Ud Eğitimi

������������

���

0

1

Page 161: Temel Ud Eğitimi

������������

��

2

7

Page 162: Temel Ud Eğitimi

������������

���

#E-**�.���%.��(�)C,>B���#�J �+�* � >'(4B���!*�� �M�! ��0��

Page 163: Temel Ud Eğitimi

������������

��

Page 164: Temel Ud Eğitimi

������������

���

#E-**�.��-'���6G()(�)C,>B�-�����1�!/ >'(4B���!*�� �M�! ��0��

Page 165: Temel Ud Eğitimi

������������

���

Page 166: Temel Ud Eğitimi

�� !�����!�����/���#������

+������������!��!�������������

��� ��/�/��*�� ��/�����#������

+������������!��!�������������

������������

���

#E-**�.��-.4/�)C,>B�-���� ��)$��B�'�.��-� (�0���� !�����!����;����S������

Page 167: Temel Ud Eğitimi

������������

���

=$�0<�F�

�����������������

Page 168: Temel Ud Eğitimi

������������

���

�����������������

�� ����

��� �������!���� � �����*� ����������� ����� �$�<���

���� � ������������������������ ��� �����������$�I�!�����

����������� ��*����!�� � �������������!�� � � �������,!�

�������������� � �������.������������������!����������� �

�������,�����(���!������������ ����$�0����!�� � ����*����

���� ��������������$�+��� � ������������������������

��!����������������� � ����##��� ���!������������ �$

0����.��-AKU;-�F8���� ����* ������!�������������$

���;������?��B�+���������������������������$

7������������ !� �� �� � �#��?3� ������.�������������� ���

�������$

-;��<�.(+(�4�+5(+5�+�N+H��F�,�+�+&$-5-+�-,6-�%�4,(

0�����,!���������!����,���#������$�S��!�!���������������.����*���"�������,��!���������!����� �$

Page 169: Temel Ud Eğitimi

�"���������������� ��������������

0�������� ������,� ���� ��������,��!������#����! ��������������!������� ������� �!�� ������!����� �$

���J��!�� ���J������������������� �����������������

0�������� ���� �3�������� �� �������� ��!���������!����� �$

������������

���

0

���J������������������

���J������������������

Page 170: Temel Ud Eğitimi

=;���<�.(+(�4�+5(+5�+�)&+.-�F�,�+�+&$-5-+�-,6-�%�4,(

'�����#����! ����,!��������!����� �$�0�����,!�������������##��� ���!������������� � � � ������!����,���#������$

���;������?���: �@�� ����;

+����������!� �� (������������� *����� �$������,������J���� ��� ����#������$

-;���<�.,�.(+(�4�+5(,�.(+5�+�N+H��F�,�+�+&$-5-+�-,6-�%�4,(

=;���<�.,�.(+(�4�+5(,�.(+5�+�)&+.-�F�,�+�+&$-5-+�-,6-�%�4,(

������������

���

Page 171: Temel Ud Eğitimi

������������

��

����������?�:� ��?��;

F���������������������������������$�+��� �������.������������������!������������$���� � ! �����/#���#�����*��

!����*�� ��� ����* � � �$������,�#����� �����J���J���� ��� ��� �$�0��������J���J����������. "��� ��* � �$

�������

F��� ������������������* �������� �����������������"�����#��� ���������������������!�����!��� �$� ���� � ��!� ��� ���� �$

�����,�#����� � ��� ����J���� ��� ����*��������������#�������#���� ����������#�����,���� �����������!����,����*����

�� ���� .����� � �$

Page 172: Temel Ud Eğitimi

������������

���

��������?� ���������

0�����������������!�������!����� �$�0 ����.�� ���������������,���.��������!����,��������.��,��!���*������� �����,����$

7���.��#�� � . ������������� .��� �� ���� �* ����(��������������� �$

�;� ���J�������?

-;������?���� ���������?�����B�-���������� � ��������!����,���#��������������������������������,��!����

�������*�����������������$����������,�.���,��!�������#������(����������� !�!���������!����� �$

=;������?����������������?�����B������,�#����� � ��� �* ����.�� ������ ����������$

� �

� 0

Page 173: Temel Ud Eğitimi

�2 9 2 9 2 9 2 9 2 9 2 9

��

� � � �

= 9 9= = 99

= ==

99

�� � � � �

B B B B BB 9

99999

= 2 22

2�

��

��

= ==

��

��

==

22

� �

B 2 B 22

22

2B

BB

B

��

��

� �

B = B = = = = =B B

BB

��

0

1

������������

��

�;����J�������?

��������!����,�#�������������������������������,��!�������� �� ������������������������$

���

Page 174: Temel Ud Eğitimi

������������

���

0���O������������������

0������ ��������!��������� �����!�������������������������! ��#������ ����� �� ���������!������$

�;� �����������������

� 0

Page 175: Temel Ud Eğitimi

������������

���

�;��?���"?������� ������� ��

9 B 2 9 B 2 9 2 B 9 2 B 9 2 2 B 2 2 9 B 2 9 B 2

= 9 B 9

= 9 = 9 2 9 = G

Page 176: Temel Ud Eğitimi

������������

���

1��?���"?����M����� ���������

�;� ���������?���"?����M����

Page 177: Temel Ud Eğitimi

������������

���

�;� ��������?���"?����M�������

Page 178: Temel Ud Eğitimi

J;��4(�$�,5���P,>Q�1P,/�����9P,#�R&'()*&+�5�<(%(6,�.(�

� ���������?���"?����M����

�������������?���"?����M����

?����������?���"?����M����

������������

���

Page 179: Temel Ud Eğitimi

������������

���

B$�0<�F�

�� �������

Page 180: Temel Ud Eğitimi

������������

���

>)�*+(�?*#+� -�-)/�)C,>B�6 !�1�(��� ��)$��B����*�� �M�! ��0��7�����+���

Page 181: Temel Ud Eğitimi

������������

��

��E+-'��&+F-�)C,>B�1�(��� ��)$�B�1����� ���"�!��(���

Page 182: Temel Ud Eğitimi

������������

���

Page 183: Temel Ud Eğitimi

������������

��

�(E-��+5��&+F-�)C,>B�6 !�1�(��� >'(4B�+�#����'���!

Page 184: Temel Ud Eğitimi

������������

���

Page 185: Temel Ud Eğitimi

������������

���

-.F-E��(.$&�)C,>B�����!!��

Page 186: Temel Ud Eğitimi

������������

���

�#,$-+(I"�FGE��(.$&�)C,>B�6 !�1�(��� ��)$��B�8�( ��N�����

Page 187: Temel Ud Eğitimi

������������

���

Page 188: Temel Ud Eğitimi

������������

���

�-)$��-'��)�.(�)C,>B�;�����1�!/ ��)$��B�8�( ��N�����DK�������E

Page 189: Temel Ud Eğitimi

������������

���

Page 190: Temel Ud Eğitimi

������������

���

�(4.('��&+F-�)C,>B�6 !�1�(��� ��)$��B����*�� �M�! ��0��

Page 191: Temel Ud Eğitimi

������������

��

(H-'�-+5/.-�)C,>B���#� J ������ ��)$��B����*�� �M�! ��0��

Page 192: Temel Ud Eğitimi

������������

���

Page 193: Temel Ud Eğitimi

�.)(+�����!��

9@>?������ ��������*��:��������$����������"� � �����������9@@G3����F��������� � � ���#����+�����#������3���� �� $

K���������� ���#���� #��� ����� � ! � �*��������!�!��������2GG2������ ����!���������$�<���� ! �����������*� �����

1��"���-�������!��������������1������-�/��� ��;�#� ����7�� ��+�������#��5�"������������ * �* ����������� �"�.�������

�� (������� $�2GG2���������� � *�����1��+����������������������������� . � ������������#�����$��2GGC���������&8���V�� ������ .

W �"� ���� �"� O�����!����)� ��� � ���� ���� ����� ��� ����� ��*�!�� � ��� � ���� � &1�*�")� ��*�!�� �����$

�=.-E(6������?M��

9@?9�������������*��3��������$����,���� � �M�! ��� 3����!�� ���� � ! ���*� ����$�1��+3���9@@>�X�9@@?�����������������

;���������.��3��������. � �����$�1��"���-�����#����"!����! ��0 �!��3�������������$��F��������� � ���#����+�����#������

��!��� * � !���� *���!������ !����� ����$� 1��+3��� � � ������� ��� ����� ����� . � � ������� ����#� ��,����$

������������

��

��"��� �

9$�������������$��9@@=�����������J%���������%���.���J�7������;����������1�-60��

2$�<�������!� ��'����$��2GGH��<�������;��!��$��9@@G��0������������� � � �-�� ���,�� � ��+������0����������-6+-8-

B$���������5�� (���" �� �$��9@@C�����!�������%��"������*������1�-60��

C$�-������1��"��$��+$0���#����+������1�������������������� �6������$

H$�%�� ! "������"!���8���,$��9@HG���R� � �1��������1�-60��

"�������� �������

Page 194: Temel Ud Eğitimi