1

2

��

�

3

��

�

SA

YI

25TEMMUZ-AĞUSTOS 2

011

BURS

A’NIN

YERE

L KÜ

LTÜR

DER

GİSİDağ-Der

Yardımlaşma ve Kültür Derneği Adına

İmtiyaz Sahibi ve Yazı İşleri Sorumlusu

Erkan Aydın(Dağ-Der Genel Başkanı)

Yayın DanışmanıSefer GöltekinYayın Kurulu

İsmail Fedai, Hüseyin Koçak, İbrahim Ferik, Fethi Yıldız,

Selami Acar, İhsan Aydınİletişim

İnönü Cad. Güneş İş Hanı No:74 Kat: 5

Osmangazi - BURSA Tel: 0224 272 58 58Reklam Rezervasyon

0535 564 94 25guneybursa@gmail.com

BaskıAKMAT

Akınoğlu Matbaacılık San. Tic. A.Ş.

Organize Sanayi BölgesiAli Osman Sönmez Bulvarı

2. Sokak No: 1 Nilüfer BursaTel: 0.224 243 29 29 (Pbx)

Fax: 0.224 242 51 00

güneybursa dergisinde yer alan yazı ve fotoğraflar

tanıtım amacı dışında izinsiz kllanılamaz. Dergimizde yer

alan ilan, yazı ve fotoğrafların sorumluluğu sahiplerine aittir.

www.guneybursa.orgwww.dagder.org.tr

İçindekiler

Başkan’dan 05

Haberler 06

Kemaliye Bahçelerine Yolculuk - Y. Emre Coşan 08

Milli Hacı Olmak - Orkun Çetin 12

Buhara - Ekrem Hayri Peker 14

Ana Şehir Yar Şehir... - Sefer Göltekin 20

El Emeği Göz Nuru

Şampiyon Dağgücü

24

26

Dağgücü Poster 29

Merhaba değerli Güney Bursa oku-yucuları. Dergimizin 25. sayısıyla karşınızdayız.

Elinizdeki sayımızla birlikte 3. yılımıza da girmiş bulunmaktayız. Bu sayı ve bundan önceki sayımız birleştirilmiş sayılar olara sizlere ulaştı. Dergiciliğin başlı başına bir meslek haline geldiği günümüzde dernek bünyemizdeki çalışmalarla sizlere ulaşan Gü-ney Bursa’nın bugünlere gelmesinde katkısı olan herkese teşekkürlerimi sunuyorum.

Bu sayımızla birlikte sürekliliği sağlamak adına dergimizin hacminde bazı değişiklik-lere gittik. Kültürümüzün ve folklorümüzün yaşatılması ve gelecek nesillere aktarılması noktasındaki çabalarımızın bir yansıması olan dergimizin devamı için bu değişikliği mazur göreceğinizi umuyoruz.

Birlik ve beraberliğimizin güçlendiği, yar-dımlaşma ve kaynaşma duygularımızın öne çıktığı Ramazan ayını gerilerde bıraktık. Bu ramazan ayında, her yıl gerçekleştirdiğimiz geleneksel iftar buluşmamızı bir sonraki se-neye bıraktık. sebebi ise hepimizin malumu, Somali’de yaşanan açlık ve kuraklığa katkıda bulunabilmekti. Çağrılarımız doğrultusunda Somali’ye yardımda bulunan tüm hemşeh-rilerimize duyarlı davranışlarından dolayı teşekkür ediyorum.

Ağustos sonu itibariyle hem Zafer Bayramı hem Ramazan Bayramını aynı anda idrak edeceğiz. Bu vesileyle aziz vatanımızı canları pahasına koruyan bütün şehitlerimizi rahmet ve minnetle anıyor, Ramazan Bayramının da tüm insanlık için hayırlar getirmesini temenni ediyorum. Yeni sayımızda buluşmak üzere..

Elinizdeki sayımızla birlik-te 3. yılımıza da

girmiş bulunmak-tayız. Bu sayı ve

bundan önceki sa-yımız birleştiril-miş sayılar olara

sizlere ulaştı.

Erkan Aydın

Dergimiz 3 yaşında...

05

ERKANAYDIN

06

HABERLER

SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA MODELİ DAĞ YÖRESİNDE BAŞLADI64.HARMANCIK

KÜLTÜR ŞÖLENİ

ONU UNUTMAYACAĞIZ

DAĞ YÖRESİ KALKINMA ÇALIŞTAYI’NI KELES’TE GER-ÇEKLEŞTİRDİ.

64. Harmancık Kültür Şöleni, Kurtu-luş Günü ve Yağlı Pehlivan Güreş-leri, yeni çevre düzenlemeleri ile 6 gün süre ile 06-11 Eylül Tarihleri arasında Kutlanacaktır.

Bursaspor´un efsane futbolcula-rından ve teknik direktörlerinden olan Nejat Biyediç, ülkesi Bosna-Hersek´in Mostar kentinde vefat etti.

Orta saha oyuncusu olmasına rağ-men attığı gollerle her zaman alkış aldı. 18.08.1990 tarihinde Bursaspor forması ile jübile yaparak futbolculu-ğa Bursa’da veda etti.

İntertoto Kupası´nda gösterdiği başa-rılı performansla teknik direktörlük kariyerine ciddi bir başlangıç yapan Biyediç, bu karşılaşmalarda sergile-nen futbol ile Bursaspor´u bir anda Türkiye´nin gündemine taşıdı.

Bursa Kent Konseyi bünyesinde fa-aliyetlerini sürdüren Sürdürülebilir Kalkınma Çalışma Grubu, Türkiye Küçük ve Orta Ölçekli İşletme-ler Serbest Meslek Mensupları ve Yöneticileri Vakfı’nın (TOSYÖV) desteğiyle ‘Dağ Yöresi Kalkınma Çalıştayı’nı düzenledi.Türkiye Kömür İşletmeleri Keles Tesisleri’nde gerçekleştirilen toplan-tıda konuşan Bursa Kent Konseyi Sürdürülebilir Kalkınma Çalışma Grubu Temsilcisi Dr. Müh. Musta-fa Uysal, Kocayayla ve Belenören Köyü´nde saha çalışmalarının

yapıldığı söyledi. Çalıştayda, turizm başta olmak üzere 26 uygulanabilir konunun tespit edildiği vurgulayan Uysal, Yörük Köyü Termik Santrali, seracılık, Bursa´ya teleferik, reçel ve konserve fabrikası gibi konuların da değerlendirildiğini ifade etti.TOSYÖV Bursa Şubesi’nin kat-kılarıyla gerçekleşen çalıştaya ev sahipliği yapan Keles Kaymakamı Abdülkadir Duran ve Belediye Baş-kanı Süleyman Kaynak’a teşekkür eden Uysal, hedeflerinin ‘Dünya Kenti Keles´i oluşturmak olduğunu söyledi.

07

KOCAYAYLA’DA ŞENLİK VARDI46.KELES KOCAYAYLA ŞÖLENİ BİNLERCE KİŞİNİN KATILIMIYLA DÜZENLENDİ.ŞÖLENİMİ-ZİN FİNALİNDE SAHNE ALAN BURCU GÜNEŞ ŞÖLENİMİZE KATILANLARI SESİ VE DANS-LARI İLE ÇOŞTURDU...

700 yıllık geçmişe sahip tarihi Keles Kocayayla Şöleni yaklaşık 6 bin kişinin katılımı ile coş-kuyla kutlandı. Murad-ı Hüda-vendigar Han\’ın savaş hazırlığı yaptığı ve Orhangazi\’nin Nilüfer Hatun ile düğününün yapıldığı Kocayayla\’daki şölene katılan vatan

700 yıllık geçmişe sahip tarihi Keles Kocayayla Şöleni yaklaşık 6 bin kişinin katılımı ile coş-kuyla kutlandı. Murad-ı Hüda-vendigar Han\’ın savaş hazırlığı yaptığı ve Orhangazi\’nin Nilüfer Hatun ile düğününün yapıldığı Kocayayla\’daki şölene katılan vatandaşlar asırlık geleneğin de devamına şahit oldu.

Keles Belediyesi tarafından bu yıl 46.’sı düzenlenen şölene, AK Parti

Bursa Milletvekili Önder Matlı, Ak Parti Bursa İl Başkanı Sedat Yalçın, Bursa İl Kültür Müdürü Ahmet Gedik katıldı. Temsil düğünün ardından şölen programı başladı. Folklör ekiplerinin gösterileri şö-lene renk katarken, şölene katılan

Erzurumlu aşıkların atışması va-tandaşlardan yoğun alkış topladı.

Şölenin sonunda sanatçı Burcu Gü-neş sahne aldı. Sevilen şarkılarını seslendiren ünlü sanatçı hayranla-rına unutulmaz bir gün yaşattı.

08

Onu Cuma günleri Keles’e kurulan pazardan tanıyor-dum ama hiç sohbet etmiş-

liğimiz ve hal hatır sormuşluğumuz yoktu.

Kimdir, nedir, ne değildir pek bilmiyorduk. Uzaktan gördüğümüz kadarıyla sakallı bir amca domates, biber, salatalık; bazen de domates çimi, çeşitli sebze fideleri satardı.

Keles’in Kemaliye köyünden oldu-ğunu öğrendiğimizde domateslerin lezzetinin kaynağını da anlamış olduk.

Bir gün onun bahçesine gideceği-miz ve o güzel sebzelerin kayna-ğını göreceğimiz hayallerimize hiç takılmamıştı.

Ramazan ayı dolayısıyla vakit ge-çirmek için köyleri ziyaret ettiği-

YUNUS EMRECOŞAN

KEMALİYE BAHÇELERİNEYOLCULUK

BİR GÜN ONUN BAHÇESİNE

GİDECEĞİMİZ VE O GÜZEL SEBZELERİN KAYNAĞINI

GÖRECEĞİMİZ HAYALLERİMİ-ZE HİÇ TAKIL-

MAMIŞTI.

09

miz günlerden biriydi. Önce Keles Sofular Mahallesi Caminin çevre düzenlemesinde çalışan işçilerle konuştuk.

Kıranışıklar’a yol almadan evvel cami etrafına parke taşı döşeyen Tavşanlılı işçilerle vedalaştık.

Sonra da Kıranışıklar’a uğrayıp DSİ tarafından yaptırılan ‘Dere Islah Çalışması’nı bir süre izledik.

İşçilerin fotoğrafını çekerken bir tanesi: “Beni ‘gaste’ye yazacaksan kendisi Samsunlu ama Bursaspor sevdalısı diye yazarsın” dedi. Aslın-da inanmazdım ama Bursaspor for-masıyla çalıştığını görünce inanmak zorunda hissettim kendimi.

Samsunlu işçilere ‘kolay gelsin’ dileklerimizi iletip ayrıldık yanla-rından.

Henüz bir Kelesliye rastlamamıştık.

Kemaliye Köyü’ne geldiğimizde 7 köylü cami avlusunda oturuyordu. Köy eski günlerini ararken bize sıcak bir “hoş geldin” sesi ilettiler.

Köy Muhtarı Ali Esen’i sorduk. Son-ra bulundu ve geldi yanımıza. Onu beklerken eski köy kahvelerinde bulunan tahta sandalyelerden birine oturdum.

010

Birkaç köy fotoğrafı alırken her köyde olduğu gibi bu köyde de öğrencilerime rast geldim. Görüşüp hasret giderdik.

Muhtarla köyün durumunu ko-nuşurken bayramın 2. günü köy hayrını yapacağını öğrendik. Sonra yazımın asıl konusu olan Mehmet amcayı beklemeye başladık.

Kemaliye sokaklarından küçük bir traktör sesi duyuldu. Cami çevre-sindeki huzuru bastıran bu sese yöneldiğimizde 1976 model sarı Austin – Leyland marka traktörü ile gelen Mehmet amca olduğunu gördük.

Muhtarın uyarısıyla bindik Leyland’ın sağına soluna arkasına… Yanımda Keles Halk Eğitimi Merke-zi Müdürü Gültekin Atar’ın oğlu Ali İzzet, sağımda Muhtar Ali Esen ve Mehmet amca koyulduk yola…

2-3 kilometrelik asfalt yoldan sonra Kocasu’ya dimdik bir yamaca ka-zılmış tarla yoluna girdik. Hoplaya zıplaya, dallara çarpa çarpa, traktöre yapışa-tutuna vardık bahçenin din-gin kenarına…

Mehmet Amca buradaki seralarını, su kuyusunu, biberlerini, domates-

lerini, salatalıklarını ve altın çilekle-rini gösterdi.

Kendimi alamayıp daldım seranın içerisine. O ne müthiş bir sıcaktır zor attım kendimi dışarıya.

Sonra onun çabasını bir kez daha anladım. Kemaliye’nin bu sarp yamacında ürettiklerini Keles’e ve sofralara taşımak kolay bir emeğin ürünü değildi.

Hafızlığı yarılamasına rağmen oku-makta hiç gözü olmamış Mehmet Amca’nın… Ziraatçı olup toprakla hoşbeş olacağını söylemiş hep.

Allah’ın takdiri bu ya o da toprakla hoşbeş olmuş. Yine Allah’ın öteki takdiri bir çocuğu vefat etmiş sonra da hiç çocukları olmamış.

Aşık Veysel gibi toprağı ile baş başa kalmış. Emek verdiği toprağı, bahçesi ve bağı onun dünyadaki tek mirası.

Emekliliğini 4 dönümlük bu bahçe-sinden kazanmış. Leyland traktörü ve evin geçimini buradan sağlamış hep.

Israrla: “Ramazan sonrası gelin de mısır közleyelim” diyordu.

Kısacık zamanda biz de onun sohbetinden nasiplendik. Kirazı

011

kalmamış ağaçların yapraklarını okşayarak, temiz havayı içimize çekerek enerji depoladık.

Altın çileklerin tadına bakamadık. Ama Ramazan ayının o enfes huzu-ruyla tatmış kadar olduk.

Anladık ki özlemek daha güzel kara çaydanlıkta çay içmeyi. Ne bileyim işte kuru ekmek domates yemeği.

Yaratılan sayısız nimete şükürler edip ayrılmak üzereydik ki vakti za-manında dedemde de olan arkasına düven bağladığımızı anımsadığım Leyland traktörle bir hatıra fotoğrafı aldım kendime.

Sonra tekrar koyulduk bahçe yolla-rına. Ama bu sefer yükümüz ağırdı. Bir kucak dolusu domates, salatalık, biberle dönüyorduk eve.

Buluştuğumuz köy meydanında ve-dalaştık Mehmet Amca ve muhtarla.

Dönüşte yine Kıranışıklar’a uğradık. Bu kez daha fazla insan vardı köy meydanında.

Eski Muhtar Niyazi Atak Atatürk Heykeli’ni yıkıyordu. Biz de selam verdik köy meydanındaki ataları-mıza…

Motosiklet üzerinde huzurla yol aldık dar asfaltlı köy yollarında…

MİLLİ HACI OLMAK12

ORKUNÇETİN

ÇANAKKALE SAVAŞLARI’NIN OLDUĞU BÖLGE… BU BÖLGE GENÇLERİNİZİN ŞOK OL-MASI İÇİN YETER DE ARTAR BİLE. BİR METRE KAREYE ALTI BİN MERMİNİN DÜŞTÜĞÜ SAVAŞTA, TÜRK’LER HER ŞEYE RAĞMEN GALİP ÇIKIYOR, OLAMAYACAĞI OLUR HALE

GETİRİYORLAR. EN SON TEKNOLOJİYE MEYDAN OKUYARAK İNANCIN GALİP GELDİĞİ-NİN İSPATINI YAPIYORLAR. ÜSTELİK KARŞILARINDA TEK BİR DÜŞMAN DEĞİL, MÜTTE-

FİK GÜÇLER YANİ SİZİN TABİRİNİZLE YETMİŞ İKİ MİLLET VAR.

13

Ne gelir aklınıza, Çanakkale deyince? Türkiye’nin 41. büyük şehri mi? Hem Ege’ye,

hem Marmara’ya kıyısı olan şehir mi? Türkiye’mizin güzide şehirlerinden biri mi yoksa?

Doğal ve kültürel değerlerinin dı-şında, dünya için, daha da önemlisi bizim için, savaş tarihi açısından bir destanın yazıldığı, mucizelerin yaşandığı, kahramanlıkların sergi-lendiği yerdir Çanakkale… Sadece bizim tarihimizin değil dünya tarihi-nin en önemli ve maneviyat dolu tek savaşıdır.

I. Dünya Savaşını galip bitirmek isteyen düşman devletler, Çanakkale Boğazını aşıp İstanbul’a ulaşmayı hedeflediler. Çünkü İstanbul’u aynı zamanda Anadolu’nun anahtarı ola-rak gören düşman kuvvetleri, önce denizden saldırıp zafer kazanmayı amaçladılar ancak bunu başarama-yınca karadan girmeyi denediler, dü-şünün, tahayyül edin bir kere; metre kareye 6000 mermi… Ama yine hüs-ran… Ruhunda, özünde vatan, millet ve din aşkı olan Mehmetçik büyük bir fedakârlık örneği gösterdi, soluk aldırmadı düşmana ve GEÇİLMEDİ ÇANAKKALE…

Her tarafı ders, her tarafı nasihat, her tarafı ibretliktir Çanakkale’nin…

Buyurun size bir Kıssadan Hisse, rivayet bu ya…

Japonya’dan bir eğitim heyeti gelir ülkemize. Temas ve incelemeler ya-pacak, neticeyi yetkililere aktaracak-lar. Gerektiği kadar da ikili işbirliği gerçekleştirilecek.

İşler buraya kadar çok iyi…

Japon heyeti yurdumuzun bazı böl-gelerinde gerekli incelemeleri yapar. Sonra ilgili Bakanlıkta toplanırlar. Heyetin hakkımızdaki tespiti ilginç-tir; “Sizin çocuklarınızda milli şuur yok.” Bizimkiler şaşırır!

“Bizim çocukların damarlarındaki kan milli duygumuzun kaynağıdır” diye savunmaya geçer bizimkiler ama, yinede fazla ses çıkarmazlar! Ne de olsa misafirdir!

Bizimkiler sorar; “Peki, Sizin gençle-rinizde milli şuur var mıdır?”

Japon uzmanlar anlatmaya başlar:

“Biz gençlerimize ilkokula başlama-dan “şok testler” uygularız. Mesela uçak gibi hızlı giden trenlerimiz ile ülke turu yaptırırız. Çok katlı yollardan da geçen tren onları şöyle bir sarsar. Mini mini çocuklarımız teknolojinin bu baş döndürücü neticesini görerek bir şok yaşarlar. Bu şoktan sonra Hiroşima’ya götürü-rüz onları. Bölgeyi aynen koruyoruz. Bombalanmış bu bölge hakkında bil-gilendirir, değil hayvan, bitkinin bile yaşamadığını gösteririz.” Ve deriz ki; “Eğer sizler çalışmaz, sizden önceki-leri geçmezseniz, vatanınız işte böyle

düşmanlar tarafından bombalanır. Hiç bir canlı yaşayamayacak biçimde size bırakıp giderler. Çalışırsanız, bindiğiniz hızlı trenleri bile geçecek yeni vasıtalar yaparsınız. Gerisi sizin bileceğiniz iş. Çocuklarımız bunun-la ikinci bir şok daha yaşarlar. Bu uygulamamızı Türkiye’de bulunan vatandaşlarımıza sorabilirsiniz.”

Bizimkiler şaşkınlık içinde sorarlar;

“Peki ya Türkiye için tespitiniz var mı? Varsa gözlemleriniz nedir?”

Japonlar;

“Elbette var” derler. “Bizimkin-den çok daha önemli; Çanakkale Savaşları’nın olduğu bölge… Bu böl-ge gençlerinizin şok olması için yeter de artar bile. Bir metre kareye altı bin merminin düştüğü savaşta, Türk’ler her şeye rağmen galip çıkıyor, ola-mayacağı olur hale getiriyorlar. En son teknolojiye meydan okuyarak inancın galip geldiğinin ispatını ya-pıyorlar. Üstelik karşılarında tek bir düşman değil, müttefik güçler yani sizin tabirinizle yetmiş iki millet var.”

Diyeceğim şudur ki, gidin Çanakkale’ye, götürün çocuklarını-zı… Milli olarak Hacı olun…

O ruhu, o yılları yaşayın orada… Allah bir daha böyle bir savaş yaşat-masın bize…

Ey şehid oğlu şehid, isteme benden makber,

Sana ağuşunu açmış duruyor Pey-gamber….

BUHA

RABUHARA’NIN TARİHİ İSKENDER’DEN ÖNCESİNE UZANIR. BÖLGEDEKİ EFSANEVİ EFRİZYAB KENTİ’YLE BERABER BÜYÜK İSKENDER’İ KARŞILAR. İBN-İ SİNA GİBİ TIP ÂLİMLERİNİN YANI SIRA İMAM BUHARİ, EL-MARGİLANİ, NASRULLAH BAHAUDDİN VE DAHA BİRÇOK ÂLİMİNİN YETİŞTİĞİ TARİHİ BİR KENT BUHARA. YILDIRIM BEYAZIT’IN DAMADI EMİR SULTAN’DA BUHARALI’DIR.

Buhara; Orta Asya’nın en eski kentlerden biri ve İslamiyet’in Mekke ve Kudüs’ten son-

ra gelen üçüncü önemli merkezi, Vambery’nin deyimiyle İslam’ın Roma’sı. Din bilimlerinin öğretildiği en büyük medreselerin yani üniversi-telerin bulunduğu kent.

Buhara’nın tarihi İskender’den öncesine uzanır. Bölgedeki efsanevi Efrizyab kenti’yle beraber Büyük İskender’i karşılar. İbn-i Sina gibi tıp âlimlerinin yanı sıra İmam Buhari, El-Margilani, Nasrullah Bahauddin ve daha birçok âliminin yetiştiği tarihi bir kent Buhara. Yıldırım Beyazıt’ın damadı Emir Sultan’da Buharalı’dır. Oda bu topraklardan gelip Anadolu’ya tasavvuf felsefe-sini yayar. Kazandığı saygınlık onu Yıldırım’a damat yapar, elindeki kale-miyle yıldırım’a damat olmak isteyen nice şanlı beyleri geride bırakır. Araş-tırdıkça Bursa’ya Emir Sultan’dan başka birçok sofinin geldiğini öğren-mek doğrusu hoş oluyor. Pir Emir, dağdaki bir köyde yatan Selehaddin Buhari, Ali Dede El Buhari ve daha

bilmediğimiz niceleri…

Mesafeler yola çıkmak isteyenler için hiç de uzak değilmiş diye düşünü-yorum. Çoğu zaman yayan; bazen at, eşek veya deve üzerinde, yarı aç yarı tok çöller, dağlar aşılıp binlerce kilometre yol kat edilip Anadolu’ya, Mısır’a daha nice yerlere gidilebili-yormuş… İstanbul-Taşkent arasının uçakla yaklaşık 3 bin 300 kilometre olduğunu düşünürsek ne demek istediğim belki daha iyi anlaşılır. Mevlana’nın da tarihi Özbek toprak-larında yer alan (bugün Afganistan’da yer alan) Belh şehrinden geldiğini de hatırlayalım.

İlk gittiğimde Mart sonuydu ve mevsim kıştı. İlk defa YAK modeli uçağa bindim. Arka kapaktaki birkaç basamaklı merdivenle uçağa biniyor-sunuz. Yaklaşık otuz-kırk yolcu alan küçük bir uçak. Yaklaşık bir sat yirmi dakika sürdü bu yolculuk. Daha son-ra bindiğim RJ tipi uçakla yaptığım yolculuk bana yakı arattı. Apronda deve kesen yetkiliye hak verdim. Yak modeli uçakla yaptığım yolculukta EKREM HAYRİPEKER

14

15

plastik bardaklar içinde su, gazlı su ve gazoz ikram edilmişti. Uçaktan inerken hostesimize Rusça şunları söyledim “Siz bu coğrafyada gördü-ğüm en güzel varlıksınız.”

Hava çok soğuk değildi ama gün erken bitiyordu. Dönüş trenimiz 18.30’da kalkıyordu. Programımız yoğundu, doyasıya gezememiştim kenti.

Sadece eski kenti ve şehir dışındaki Nakşibendi Külliyesi’ni acele acele gezebilmiştim. Kendi kendime kentle şimdi tanışmış olduk, sonra gezmeye gelirim dedim. Mayıs sonunda iki günlüğüne tekrar kente geldim. Bu defa hava çok sıcaktı. Bol bol fotoğraf çekecektim. Yolculuğu alçaktan uçarak yaptım ama fotoğraf çekecek bir manzara yoktu. Sadece çölü ve bozkırları gördüm. Binlerce kilometrekarelik çıplak araziyi içinden geçen neh-rin oluşturmakta olduğu Haydar Gölü’ne bakarak yolculuğumuzu bu defa 40 dakikada tamamladık. Nehir kenarlarındaki doğal yeşilliği yok etmişler geçmişte yaşayanlar. Bunu yapan insanoğlunu kutladım. Globalizm diyenlere, global dünya çığırtkanlarına selam gönderdim. Tüketim çılgınlığıyla canlı yaşamı yok ediyoruz.

Önce Karakul şehrine gittim. Kara-kul 100-200 bin nüfuslu, Buhara’ya 80 kilometre uzaklıkta bir kent. Kentin girişi Anadolu kasabalarını andırıyordu. Yapılarda kerpiç kulla-nılmıştı.

Karakul’dan Buhara’ya gelirken Buhara’nın toprak surlarından ka-lanları gördüm, hemen birkaç fotoğ-raf çektim. Sonra Eskişehir’in öbür ucuna Lebi Havuz’a geldim. Havu-zun hemen kenarında eşeğine ters binmiş Nasrettin Hoca’yı gördüm ve şaşırdım. Biraz araştırınca “Nasrettin Hoca” kültürünün burada da yaygın olduğunu öğrendim. Bazı yörelerde de “KÖROĞLU” söylenceleri burada da var.

Buhara’da sayısız medrese, kervan-saray, mescit ve bir-iki de hamam

16

var. Eski kentteki tarihi dükkânlar da Buhara şalları, kilimler, şapka-lar, kalpaklar satılıyor. Önce Leb-i Havuz’un etrafındaki tarihi yapıları gezip bol bol fotoğraf çektim. Dost-larıma hediye etmek için Kazakların giydiği şapkalardan iki tane aldım. Sonra Lebi Havuz’un etrafındaki ka-felerin birine oturup kendime yeşil çay ısmarladım. Mahalli bir şarkıcı kulağa hoş gelen bir Harezm Tür-küsü söylüyordu “Şu benim garip gönlüm…” .Güzel türküyü dinler-ken çayımı yudumlayıp Nasrettin Hoca heykeline el salladım.

Sonra Eskişehir’in öbür ucuna Ark Saraya gittim. Buhara hanlarının yazlık ikametgâhına… Toprak duvarlı büyük bir şato, bir tür iç kale. Gezilmesine müsaade edilen bölümlerini, oluşturulan küçük müzeyi gezdim. Müzede 1920’lerde Kızıl Buhara Cumhuriyeti’ni ilan edip sarayı ve yakınındaki kalan camiyi ateşe tutan Kızıl Ordu’nun yaptığı tahribatın izlerini gösteren

fotoğraflar vardı.

Biraz araştırınca Buhara’da 47 cami, 39 medrese, 14 kervansaray ve 8 müze olduğunu öğrendim. Buhara’da ki Mir-i Arap Medresesi 1536 da yapılmış Sovyet dönemin-de bile kapanmamış. O günden bu yana faaliyetini sürdürmüş, neredeyse 500 yıllık bir okul. Sonra Meşhur Kalan Cami’sinin ve medresesinin bulunduğu sokağa gittim. Yoldaki hediyelik eşya satan dükkânlardan aldığım Türkmen şapkasıyla bir fotoğraf çektirdim. Şapkayı almayı sonraya başka zama-na bıraktım. Her taşına ayrı motif işlenmiş Kalan minaresini, camiyi, medreseyi fotoğraflarını çektim.

Akşam yemeğinden sonra otelin çevresinde biraz dolaştım. Otele yakın bir parkta küçük bir luna-park vardı. Lunaparkta Ufak ufak barakalar sıralanmıştı. Birinde tüfekle atış yaptım, kutulara top attım. Sonra bizim pamuk helvacıya rastladım. Teknoloji ilerlemiş, ateşi

pedallı körükle yakmıyorlar, onun yerini doğalgaz almış. Atlıkarınca’ya bindim, hoştu doğrusu. Küçük bir nostalji rüzgarı geldi geçti; çocuklu-ğumun panayırlarını anımsadım.

Ertesi gün önce Samaniler’in Kuru-cusu Ahmet El Samani türbesinin olduğu parka gittim. Burada normal parklara bağ, içinde lunapark varsa ona park diyorlar. Lunaparktaki büyük dönme dolabın adı Karusel. Samani türbesini gezdim. O bölge-de Arap istilasından sonra kurulan ilk Türk devletinin kurucusu olan Ahmet Samani tuğladan yapılmış sade ama zarif türbesinde yatıyordu. Uzaktan eski Buhara’nın surları ve tarihi kapılarından ikisi gözükü-yordu. Tarihi kentin on iki kapısı varmış. On iki rakamı Türkler için çok önemli, on iki hayvanlı takvim örneğinde olduğu gibi. Belki de Şiilerdeki on iki imam inancı yakın tarihsel ilişkilerde bulundukları Türklerden geçmiş olabilir. Parkta büyük bir gölet vardı. İçinde tahta

17

kayıklar ve plastik pedallı kayıklar yüzüyordu. Göletin içinde çocuk-lar yüzüp eğleniyordu. Çocuklar her yerde aynı, yazın şehir içinde-ki kimisi süs için yapılmış ufacık havuzlara giren çocuklarımızı anımsadım. Dönme dolaba binip yine fotoğraf çektim. Eski şehir’in giriş kapısını, surları, bana ilginç gelen yerleri. Görebildiğim ne varsa. Sonra Nakşibendi Dergahına doğru yol aldık. Bu defa dergâhı iyice gez-dim. Daha önce gitmediğim köşeleri ve müzesini ziyaret ettim. Şaşır-mayın müze dedim. Dergâh zaten müze değil mi? diyeceksiniz, doğru dergâh müze ama içinde özel bir müze yer alıyor. Dergâhta bulunan Büyük Cami Cuma günleri ibadete açık. Büyük Caminin hemen yanın-da Buhara hanlarının, ailelerinin, devlet ileri gelenlerinin bulunduğu bir mezarlık vardı. Ziyaretçiler gelip dua ediyorlar.

Gelelim müzeye. 1200 1500 yıl-ları arasında yaşamış 12 şeyh için yapılmış kısaca onların yaşamla-rını anlatan ve bazı eski eserlerin bulunduğu küçük bir müze oluştu-rulmuş. İlginç olan müzedeki Türk liderlere ait fotoğraflar. Burayı eski cumhurbaşkanlarından Turgut Özal, Süleyman Demirel ve eski meclis başkanlarından Hikmet Çetin ziya-ret etmiş. Büyük Cami Türkiye’nin yardımıyla restore edilmiş müzedeki resimler de bir teşekkür nişanesi olarak asılmış.

Dergahtan Vaksal’a gidiyorum. Vaksal, yani tren garı şehrin bir hayli dışında ve eski Buhara’ya epey uzakta. Bölgeyi kontrol altında tutan Ruslar 1880’de bölgeye de-miryolunu getirmişler ve garı şehrin kilometrelerce uzağına Rus askeri misyon binasının hemen yanına kurmuşlar. Bir nevi incelik, kontro-lü uzaktan yapmak istemişler.

Kızgın güneş altında beklemiş va-gonumuza bindim. Trenle dönmeyi istememin amacı yüzlerce kilometre uzanan bozkırı görmekdi. Dağlar ancak saatler sonra bize yaklaştı. Büyük küçük yerleşim noktalarında

durduğumuzda başta nan/bizde-ki pide saat satıcılar trene hucum ediyorlardı. Tren yolu kenarında çoğu kapanmış fabrikalar sıralan-mıştı. Tren yoluna parelel servis yolundan faydalanan çiftçiler tren yolu kenarındaki arazileri ekmiş-ler. Ama sadece 40-50 metrelik bir şerit. Tren yolu kenarındaki otlarla hayvanlarını besleyen çocuklara el salladım. Öyle bir şey gördüm ve o kadar şaşırdım ki anlatamam. Su kanalının bir yanı yemyeşildi ama diğer yanını bozdu, hiç el sürülme-miş. Köylerin, kasabaların etrafları

sulama kanalları sayesinde yemye-şildi. İnsanoğlunun neleri yapabile-ceğinin güzel bir örneğini gördüm. Bir su kanalının bir tarafı yemyeşil cennet gibi, diğer tarafında ise çıp-lak bozkır uzanıyordu. Sulama ile pazara pahalı ürün üretmek, para kazanmak çok iyi ama ya arkasın-dan gelen hızlı çölleşme…

Yaklaşık 13 saat süren yolculuğu-muz sabah Taşkent tren garında sona erdi. Güzel bir şehre yolculu-ğu geride bırakmıştık.

20

ANA ŞEHİR YÂR ŞEHİRCANAN ŞEHİR CÂN ŞEHİR

MEDENİYETLER NEŞET ETTİKLERİ YERİ ŞEHİR YAPARMIŞ. BİR ANLAMDA KAYI BOYU’NUN MEDİNE’Sİ OLAN BURSA, BAŞLAMIŞTIR KURULMAYA… TAMAM OLDUĞUN-

DA GÖNÜLLERDEKİ İNŞA, ÇIKILIR YOLA…

Medeniyet, insanca yaşama çabalarının bir ürünüdür. Belirli bir coğrafyayı paylaşan insanların hayat tarzlarının, yerelden evren-sele uzanan yolculuğunun adıdır. Her ne kadar antropologlar

medeniyetlerin doğuş ve yayılmasını gelişme fikrine yaslasalar da, mede-niyetlerin sancılı süreçlerin ardından doğduğu aşikârdır. Birçok medeniyet göç sonrası doğmuştur mesela. Hititler’in, Frigler’in, Lidyalılar’ın, İyonlar’ın öykülerinin göçmekle başladığını biliyoruz.

Birçok medeniyetin başşehri önce yüreklerde kurulmuştur. Bunun en güzel örneği Medine’dir. Özgürlükleri kısıtlanan, inançlarının gereklerini yerine getirmeleri engellenen, bilinçli bir şekilde ötekileştirilen, dışlanan, baskı ve işkencelerle, boykot uygulamalarıyla hayatın dışına itilen insanların yü-reğinde kurulmuştur Medine. Öte yandan Medine, müşfik bir anne gibi kucak açmıştır, mazlum ve mağdur insanlara. Dolayısıyla Medine ana şehirdir…

Bursa da ana şehirdir. Önce gönüllerde kurulmuş-tur. Düşü-

SEFERGÖLTEKİN

21

nü Hayme Ana kurmuş, ateşini Ertuğrul Gazi yakmış, istiharesine Oğul Osman yatmıştır. Edebalı’nın evinde... Vakit sabaha yakın. Saat-lerce Kur’an okur Oğul Osman. Bir ara kendinden geçtiğinde görünür rüya… Edebalı yanı başında… Bir ay doğar koynundan. Büyür, büyür ve kendi koynuna girer… Sonra bir ağaç çıkar bağrından. Bir çınar… Büyür, büyür ve dallarının gölgesi bütün dünyayı kaplar… Dağlar ulu çınarların gölgesinde; pınarlar ulu dağların. Dağlar Kafkas’tır, dağlar Atlas; dağlar Toros’tur, dağlar Bal-kan… Bir ağacın köklerinden çıkar Dicle, Fırat, Nil ve Tuna… Sonra nehirde gemileri, tarlada ekinleri, ağaçlarda meyveleri görür… Yem-yeşil ruy-i zemin, masmavi asu-man… Vadilerde şehirler, şehirlerde camiler… Ezan sesleri kuş seslerine karışır… Ve dahi, iki karanın ve iki denizin birleştiği yerdeki şehri görür sonra…

Rüyadır ve görülmüştür. Allah-u âlem. Hayra yormuştur Edebalı; devlete yormuştur…

Aslında rüya ile değil de göçle başlı-

yor bu öykü… Moğollar toplanmış Cengiz Han’ın etrafında. Dünyanın en büyük imparatorluğu onun ol-muş ya, kim durur önünde? Girdiği her yer kana bulanmış. Talan edil-miş şehirler… Yüz yılı aşan bir istila öyküsü onunki… Cengiz Han’dan geriye kalan, yokluk, yoksulluk, yoksunluk…

Aral’dan yola çıkmış Kayı Boyu… Gündüz Alp ışık tutuyor en önde… Niyet, Selçuk diyarı… Değil mi ki onlar da Oğuzlardan… Kucak açar-lar kardeşlerine… Lakin ömrü yet-mez Gündüz Alp’in. Pasin Ovası’nın Sürmeli Çukur’unda kapar gözle-rini… Ertuğrul Bey taşır kafileyi Anadolu içine… Sivas yakınlarında

22

bir yere geldiklerinde iki ordu görürler. Biri zayıf ve güçsüz; belli ki bu topraklarda yaşayanlar, diğeri azgın ve üstün; Moğollar… Zayıf ve güçsüz olana yardım ederler ve değişir savaşın seyri…

Alaaddin Keykubat öğrenince kendilerine yardım edenlerin kim olduğunu, iltifatlar eder, hilat giydirir ve Ankara yakınlarındaki Karadağ’ı “yurdunuz olsun” diye gösterir Ertuğrul Bey’e… Kayı Boyu memnun, kayı boyu mesud; daha ne isterler Mevla’dan…

O sıralar, İznik İmparatorluğu ile sürekli çarpışır Selçuklu. Bin iki yüz otuzlu yıllarda Sultanönü’ne gelir bir orduyla Alaaddin Keyku-bat. Ertuğrul Gazi, öncü kuvvetlerin komutanı. Rumlara yardıma gelen Tatarları üç günde perişan eder… Bu büyük bir başarıdır. Bu başarıdır ki, Söğüt’ü kışlak, Domaniç’i yaylak

yapar Kayı Boyuna…

Hayat, Söğüt ile Domaniç arasında durmuş gibidir. Oysa Kayı Boyu, boy verir gün gün. Sığmaz olur Çarşamba Yaylasına… O vakit Hayme Ana alır oğlunu karşısına ve konuşur bütün yüreğiyle:

Oğul! Yıllar geçti ana yurdumuzdan ayrılalı. Ordan oraya savrulduk deli rüzgarlar önünde… Artık son dura-ğımız, son konağımız olsun; beylik otağını kurduğumuz şu yaylalar. Oğuz’un yurduna diktiğimiz ağaç-ların kökleri yerin derinliklerine, dalları göğün yüceliklerine uzansın. Ak-boz atlara binip yağı üstüne yel gibi vardıkta, Kadir Tanrı gözü pek yiğitlerimizi korusun. Gürbüz evlat-lar versinler; göğsü kaba yerli kara dağlar gibi duran erlerimiz ile kır çiçekleri gibi saf ve temiz, ak yüzlü, ala gözlü kızlarımız; Kutlu Kayı Boyu’muza. Altın başlı otağlarımız

Çarşamba yaylasını bürüsün. Er-tuğrul’umla bir tutarım, Kayı”nın ve diğer bütün bayların oğullarını. On-ların hepsini soyumuz için Hakk’ın Kutsal birer emaneti bilirim.

Oğul! Boyundan-soyundan olsun olmasın, adil davran insanlara. Ada-letten ayrılma ki, birlik ve dirlik ka-zansın insanların. Yurdunda, oban-da herkes gezsin. Ululuk isteyen töreden ayrılmasın. Bu dünya bir oturma yeri değildir. Yapacağın iyi ve doğru işlerle insanların hizmetin-de bulunursan güzel övünçler senin olur. Yüreğinden inancı, ağzından duayı, davranışından erdemi hiç ek-sik etme. Bir de sabırlı ol oğul, ekşi koruk sabırla tatlı üzüm olur.

Oğul! Beylik dermekle, ağalık vermek iledir. Sofranı ve keseni açık tut yoksullara...

Söğüt’ten Bursa’ya uzanan yollar öğütlerle örülüdür. Hayme Ana

23

Ertuğrul Bey’e; Edebalı Osman Gazi’ye, Osman Gazi oğul Orhan’a yön verir böylece. Adalet vardır öğütlerin temelinde, insana hizmet vardır. Kayı’dan olsun olmasın, her-kese yer vardır. İnanç vardır sonra; dua vardır, sabır vardır… İnsanı yaşat ki devlet yaşasın der Edebalı. Osman Bey ise, Halkını düşman istilasından ve zulme uğratılmaktan koru. Haksız yere hiçbir ferde, layık olmayan muamelede bulunma der Oğul Orhan’a…

Medeniyetler neşet ettikleri yeri şehir yaparmış. Bir anlamda Kayı Boyu’nun Medine’si olan Bursa, başlamıştır kurulmaya… Tamam olduğunda gönüllerdeki inşa, çıkılır yola… Yıkılır aradaki engeller bir bir, açılır kapıları Bursa’nın. Şehri imar etmenin; hayatı yeniden inşa etmenin adıdır bu. Hem şehre hem şehirliye, zaferle gelen yardımdır bu…

Oğul Orhan’ı Gazi diye ansa da tarih, bir fatihtir o. Değil mi ki, kapılarını açmıştır ardına kadar, bir medeniyetin...

Bursa’da kurulan, yeni bir şehir-den öte yeni bir dünyadır. Ona bakan Edirne’yi görür, İstanbul’u görür. Yedi iklim dört bucağı görür. Yavuz’ları, Süleyman’ları görür. Asya’yı, Avrupa’yı, Afrika’yı görür… Ona bakan kendini görür… Bir ayi-ne gibidir Bursa. Kendine benzetir, kendinden sonra kurulan bütün şehirleri…

Kimi şehirlerin karakteri baştan aya-ğa yenilenirken, kimi şehirlerin de-ğerleri Bursa’da uygulanan şehircilik hassasiyetiyle değişim ve dönüşüme tabi tutulur. Kendi çağının en güzel şehirlerini inşa eder Osmanlı. Cami merkezdir ve bu merkezin etrafı medreseler, kütüphaneler, şifahane-ler, hanlar, hamamlar ve vakıflarla şenlenir…

Mimarlar gerektir, imar ve inşa sürecindeki her şehre… Buyruk alır almaz her şeyi geride bırakıp yeni şehirlere yerleşir birileri. Kimi inanç kotarır, kimi ticaret hayatını

şekillendirir vardığı şehrin.

Her şeyi geride bırakıp yeni bir hayata akan bu insanlar bilirler ki, her şeyi geride bırakıp dönebilecek-leri bir yerleri vardır: ana şehir, yar şehir, canan şehir, can şehir; Bur-sa… Zorda kalınca dönülecek ilk yerdir orası. Zulmün açtığı yaraları saracak ana kucağıdır. Sade kendin-den gidenlere mi? Hayır. Kendine gelen herkese açılan bir kucak… Çaresizliğin çareye, umutsuzluğun umuda dönüştüğü şefkat yurdu… Alexander Von Warsberc’in tespi-tiyle, zamanın ve zorbalığın açtığı yaraların canlı bir yeşillikle örtüldü-ğü şehir…

Belki de bu yüzden göçlerle şe-killenen bir şehirdir Bursa. Nasıl Osmanlı’dan önce Msyia’nın, Tyniler’in umudu olmuşsa; Ya-hudilere ve Ermeniler’e de kucak açmıştır. Bursa’nın mahalle adlarına bakmak bile göçün yüzünü gör-meye yeter. Orta Asya’dan gelen gaziler, abdallar, müritleri ve aşiret-leriyle Tatarlar’a; Ereğli’den gelenler Şekerhoca’ya; Sivastan gelenler Sivasiler’e; İran ve Azerbaycan’dan gelenler Acemler’e; Bozkuş Aşireti ise Nalbantoğlu’na; Türkistan’lılar ve Hintliler ise Pınarbaşı’na yerle-şir. Bursa yıkılışlardan kaçanların sonra yeniden oluş yurdudur.

Celaliler’den kaçanlar da gelmek-tedir, Anadolu bozkırlarından ümidini kesenler de… Osmanlı’nın Ruslar’la yaptığı ve 93 Harbi olarak bilinen savaşlar sonrasında 1883 ile 1903’te yapılan sayımlarda fark iki yüz elli binden fazladır.

Ne ki, göçlerle yenilmez Bursa; yenilenir…

1880’li yıllarda başlayan toplu göç-lerle Bursa genelinde, altmış iki yeni köy, on sekiz mahalle kurulmuştur.

Göç öyküleri bununla bitmez Bursa’nın… Kurtuluş Savaşında Bursa’yı terk eden Ermeni ve Rum-ların yerini Yunanistan’dan getirilen göçmenler alır. Kayıtlara mübadele olarak geçer bu değişim. 1950’den sonra Hürriyet ve Adalet Mahalleleri kurulur; Bulgaristan’dan gelen göç-menlerle. 89’lu yıllara kadar uzar onların göç öyküleri…

Bu arada, 70’li yıllarda kurulan fab-rikaların bacalarından tüten duman-lar, özellikle Anadolu’nun doğusu-na, Güneydoğusuna ve Karadeniz’e bir davetiye gibidir.

Bursa bir umuttur onlar için. Son bulacaktır işsizlikleri, yoksulluk-ları, sahiplenilmemişlikleri, kendi kaderlerine terk edilmişlikleri… Bir sabah yola çıkıp her şeyleriyle, bir gece vakti konuvermişlerdir şehrin kenar mahallelerine…

24

BURSA OSMANLI’NIN İLK ZAMANLARINDA BAŞKENT

OLMASI VE İPEK YOLU ÜZERİNDE BULUNMASI

DOLAYISIYLA EKONOMİK VE KÜLTÜREL OLARAK

TAM ANLAMIYLA BİR MER-KEZ DURUMUNDADIR.

Bursa Osmanlı’nın ilk zamanların-da başkent olması ve ipek yolu üzerinde bulunması dolayısıyla

Ekonomik ve Kültürel olarak tam anla-mıyla bir merkez durumundadır. Bursa’nın bu konumu el sanatlarının da zenginleşmesini sağlamıştır. Geçmişte el tezgahlarında ipek kumaşlar, ipek halı , kilim , çuval ve heybe dokunmaktaydı.

Günümüzde bu dokumalar fabrikalar-da veya büyük atölyelerde yapılıyor.Bursa’da ipekböcekçiliğinin çok yaygın olması ipekçiliği de geliştirmiş, ipekli dokumaların merkezi olmuştur. Bursa’da dokumalardan başka urgan-cılık, saraçlık, bıçakcılık, demircilik, tenekecilik, köfüncülük, çarıkçılık, se-mercilik gibi el sanatları yapılmaktadır.

ELEMEĞİ

GÖZNURU

25

SEMERCİLİK

Bursa’ da semercilik giderek yok olmaktadır. Semerin kullanım alanlarının daralma semere olan ihtiyacı da azaltmaktadır. Bursa’da iki semer ustası bulunmaktadır. Semer hem eşya taşımak hem de binek olarak kullanılıyor. Semer yapılırken kullanılan malzemeler çevre ilçelerden temin ediliyor.Semerin ahşap kısmında kulla-nılan gürgen ağacı dağ köyle-rinden, tabaklanmış keçi derisi Balıkesir’den getiriliyor. Keçi de-risini doldurmak için kullanılan sazlar Bursa’nın merkezine yakın göllerden toplanıyor.Semer yapılmaya başlanırken ; önce kasnak adı verilen gürgen ağacından yapılıyor. Kasnak yay şeklinde iki parçanın bir araya getirilmesiyle oluşturulu-yor. Kasnağın üzerine içi saz ile doldurulmuş keçi derisi monte ediliyor. Keçi derisinin üzeri keçe ile kaplanıyor. Semerin ön ve arka kısmını da belirtiyor. Renkli pon-ponlar sadece binek semerlerine takılıyor, yük taşımak için yapılan semerlere ponpon takılmıyor.

BIÇAKÇILIK Bursa’ya bıçakçılık “93”savaşın-dan sonra Balkan göçmenleri tarafından getirilmiştir. Bu tarih-ten itibaren göçmen ustalar ve yetiştirdikleri çıraklar aracılığı ile bıçakçılık mesleğini geliştirerek bu günkü düzeyine getirmişlerdir.Bursa el zanaatları arasında geç-mişten günümüze kadar özel bir yeri olan bıçakların ünü günü-müzde de sürmektedir. Gelenek-sel yöntemlerle el işi ile yapılan bıçaklar kullanım alanlarına göre ortalama 150 çeşit bıçak olduğu bilinmektedir. Bel bıçağı, et bıça-ğı, kıyma bıçağı, kaymak bıçağı, pastırma bıçağı, börek bıçağı, bekçi bıçağı , kasap bıçağı gibi çeşitlerini sayabiliriz.Bursa bıçakçılığı içinde Arnavut çakısının da ayrı bir yeri vardır. Bu çakıların sap kısmı boynuz-dan yapılmaktadır. Genelde koç boynuzu kullanılmaktadır. Bu boynuzlara kesteki adı verilen bıçak ile kazınarak şekil veriliyor. Kullanılan koç boynuzları kemik fabrikalarından, bıçak kısmında ise Karabük çeliği kullanılıyor.

ÇARIKÇILIK

Anadolu insanının tarlada, bah-çede giydiği çarık kullanım alanın daralmasıyla günümüzde artık Halk Oyunlarında ve evlerin şark köşele-rinde bir süs eşyası olarak kullanıl-maktadır.Çarık 1960’lı yıllara kadar tarlada çalışan köylülerin yaygın olarak kullanıldığı, günlük yaşamında da giydiği temel bir ihtiyaçtır. Daha son-raki yıllarda tarımda makineleşmeyle birlikte insan gücünün ve karasa-banın yerini tarım makinelerinin al-masıyla birlikte çarığın kullanımı da yok olmaya yüz tutmuştur. Bununu yanında köyden kente göç sonucun-da insanların şehirleşmesi, ayakkabı sanayinin gelişmesi de çarıkçılığın yok olması nedenlerindendir.Bursa’da çarıkçılığın son durumu ise bu mesleğin yok olmak üzere olduğunu göstermektedir. Bur-sa Merkezde çarıkçılık mesleği ile uğraşan bir tane çarık ustası kalmıştır. Çarıkçılık mesleğinin bu duruma düşmesinde kazancının az olması ve buna bağlı olarak da çırak yetiştirilmemesi bu mesleğin bitmesine neden olmuştur.

26

ŞAMPİYON

27

DAĞGÜCÜGEÇTİĞİMİZ YIL ŞAMPİYONLUĞU KILPAYI KAÇIRAN TEMSİLCİMİZ BU SENE İŞİ ŞANSA

BIRAKMADI VE BAŞINDAN BERİ İDDİALI OLDUĞU 2. AMATÖR KÜMEDE ŞAMPİYON OLA-RAK 1. AMATÖR KÜMEYE YÜKSELDİ. 2. AMATÖR LİG SON MAÇINDA ELMASBAHÇELER’İ

HER İKİ YARIDA ATTIĞI 1 ER GOLLE 2-0 GEÇEN TEMSİLCİMİZ TARAFTARINI SEVİNCE BOĞDU. MAÇTAN SONRA TARAFTARI, KULÜP VE DAĞ-DER YÖNETİCİLERİ SEVİNÇ YU-

MAĞI OLUŞTURURKEN ŞAMPİYONLUK HAVAİ FİŞEK GÖSTERİLERİYLE KUTLANDI.

28

Ligin son maçına kadar 29 puanla lider olarak giren ve en yakın ta-kipçisi Dağgücü’nün 28 bir puanla önünde bulunan Elmasbahçeler bu avantajını son maçında koruyama-dı. Karşılaşmaya Beraberliğin bile şampiyonluk ipini göğüslediğini bilen Elmasbahçeler bir puan bana yeter derken,güçlü rakibi Dağgü-cü ise bana mutlak galibiyet gerek paralosu ile sahaya çıktı.Oyunun ilk dakikalarında daha atak olan taraf Beyaz-Yeşilli ekip Dağgü-cü oldu. Sağlı,Sollu atakları ile ilk on dakikada oyunu Elmasbahçeler yarı alanına yıkan Dağgücü aradığı golüne de 10.dakikada kavuştu. Ceza sahası yayının sağ çaprazın-dan serbest atış kullanan Dağgücü 10.dakikada Şener’in akıl dolu golü Elmasbahçe kalecisi Umut’un hatası ile 1-0 öne geçmesini bildi.İzleyenler maç 1-0 bitecek derken, 83.dakikada serbest vuruş kazanan Dağgücü Sol çaprazdan kullandığı serbest vuruşu Murat direk olarak ağlara gönderince yer yerinden oynadı. 2-0 Gol sonrası Dağgücü’lü futbolcular 2-0 ‘lık galibiyeti ele geçirince oyunu da istedikleri gibi yönlendirmeye başladılar.

Karşılaşmanın orta hakemi Cema-lettin Bulut Uzatma dakikası olarak 4 dakika gösterdi. Oyunun sonda-kikaları gelince sinirler gerilmeye başladı. Elmasbahçeler’den Serdar 90+2 .Dakikada ikinci sarı karttan Kırmızı Kart görerek oyundışı kaldı. Karşılaşmada 2-0 Dağgücü’nün üs-tünlüğü ile sona ererken mutlu sona ulaşan taraf Dağgücü oldu. Karşı-laşmanın son düdüğünden sonra futbolcular Dağgücü şampiyonluk sevinci yaşarken,Elmasbahçeler fut-bolcuları ve takım kaptanı rakipleri-ni tebrik ederek başarılar dilediler.Bursa Amatör Spor Kulüple-ri Fedarasyonu Başkanı Cemal Vardar,Futbol İl Temsilcisi Cem Gençoğlu ve Tertip komitesi üyeleri şampiyon olan Dağgücü’ne şam-piyonluk kupasını verdiler. Şam-piyonluk kupasını ASKF Başkanı Cemal Vardar ve Futbol İl Temsilcisi Cem Gençoğlu’nun elinden alan Dağgücü takım kaptanı Osman Nuri takım arkadaşları ve seyir-cileriyle büyük sevinç yaşarken ,Eski Bursa Milletvekili Faruk Ambarcıoğlu’da Dağgücü Spor’u bu şampiyonluk sevincinde yalnız bırakmadı.

ŞAMPİYONLUĞU GETİREN MAÇIN ÖYKÜSÜ

29

ŞAM

PİYO

N DA

ĞGÜC

Ü

‘NIN

HED

İYES

İDİR

�

31

�

32