-
Testu-motak*
Jean-Michel Adam(Lausanne-ko Unibertsitatea,Suitza)
Gure oraingo Janhonek ez dio testuen "gramatikari" heltzen (hitz
honenesanahi hertsian); aitzitik, subjektuaren gaitasun testualaren
plantea-mendu bat izan nahi du (1). Gogoeta hau, berez, ikerketa
linguistiko,pragmatiko, semiotiko, soziolinguistiko eta batez ere
psiko-kognitiboenbidegurutzean daga kokatua. Gaur egun u/erkuntzari
eta gauzak gogo-an hartzeari egiten ari zaizkien ikerketen argitan
esan dezakegu subjek-tuaren gaitasun diskurtsiboa osatzen dutela:
komunikamenak eta gaita-sun testualak. Gaitasun testual zabal honen
(egoera pragmatiko bakoi-tzari sintaktikoki perpausak eta
semantikoki proposizioak lotzeko bideaematen baitu) atal bat
aukeratu dut aztertzeko: subjektuak berez etze-maten duela testu
bat "nerrezioe" dela, beste bat "argudiozkoa" edobeste hura
"deskribatzekoa". Eleberri batean, edozein irakurlek aurkitu-ko
ditu berekasa deskribapenak (askotan gain-gainetik bakarrik
irakurri-ko edota saihestuko dituenak), e/karrizketak edo
narrazioak. Era horre-tan, testua hautazkoa da eta kontaketa bat
"erakargarritzat" edo "moteleta aspergarritzat" hartua izango da
segun eta nagusiki narraziozkoaden edo deskribapenezkoa; horrek
ezinbestean eraman behar gaitu tes-tuen tipologietan pentsatzera.
Begien bistakoa da ez direla era bereanirakurtzen deskribapen bat
edo poema bat edo elkarrizketa bat. Testu--mota edo hurrenkera
testual balwitzak estrategia eta gaitasun desber-dinak eskatzen
ditu.
Didaktikaren ikuspegitik , nire ustez, testuak globalki
planteatu behardira (2), testu-rnotatan eta tipologiatan. Nirekiko
, testu-eskernen teori-zazioak bere-berea du planteamendu hori;
eskema global horiek -narra-zioarenak, deskribapenarenak eta
(batez.ere) argudiozkoak- ematen bai-
62 HIZPIDE 37 (1996), 62-72 orr. •
-
Gaurko tipo/ogiak
tiote testuari artikulatu eta hierarkizatutako zerbait izateko
kohesio etakoherentziaren bermea. Gainegitura-eskemen teoría
orokorra oraindikere bere hastapenetan dago, eta, dirudienez,
testu-mota guztiek ez dutemaila bereko barne egiturarik; hala ere,
esan daiteke frantsesean -baiama-hizkuntza, bai hizkuntza arrotz
bezala- eskema global batzuk eza-gutu eta menderatzeak erraztu
egiten duela adimenaren tratamendua.
Teoriaren marko orokorrean, testuak elkarrekin lotutako hiru
mailatanantolatuta daude:
• Testuaren (edo testu-hurrenkeraren) alderdi pragmatikoa; honi
tes-tuak (edo hurrenkerak) burutzen duen "berbaldiko
makroegintza"deitzen diote.
• Eduki globala edo "makroegitura semantikoa".
• Eskema globala edo "testuaren gainegitura".
Nik hirugarren honi bakarrik helduko diot.
Tipologiagintzan hiru saio edo joera nagusi bereiz
ditzakegu:
1 Lehenengo joera bat, hizkuntzaren funtzioetatik edo
Jakobson-eneskema famatutik datorrena. Expresion-Communication-eti
(A.Colín 1973) eta "Fonction du langage et pédagogie de la
communi-cation"en (Pratiques 40. zenb., ·1983) F. Vanoyen-ek eskema
horre-tatik ateratako sailkapenei egingo diete erreferentzia.
LitaLundquist-ek ere horrela bideratua dauka bere tipología:
ikusL'analyse textuelle, 17-27. orr. (CEDIC 1983).
2 Bigarren joera, azaleko hizkuntz markei (aditzaren aldiak,
deiktiko-ak, konjugazioko izenordeak, etab.) arreta gehiago j~rtzen
diena,enuntziatuari buruz Benveniste-k (3) dituen tesietatik sortua
dazuzen-zuzenean. Alde horretatik , lanik interesgarrienak
JennySimonin-Grumbach-enak dira (irakurri beharrekoa da "Pour
unetypologie des discours" Seuil 1975, 85-121. orr. Langue,
discours,societe, Emile Benveniste-ren omenezko bilduma. Irakur,
hala bere-an , J. S. -G.-ren artikulua in Pratiques 13, zenb.
1977). Artikuluhoriez gain, hor daude Geneven J.-P. Bronckart-en
inguruan eginda-ko ikerketak ere. Honek dioenez ,
enuntziazio-egoera bakoitzakenuntziatu-modu bereziak sortzen ditu,
eta testuaren barrutian baka-rrik dute esanahia atal morfologiko
eta sintaktikoek. Funtseanbereizten ditu: Egoeretako berbaldiak,
Berbaldi teorikoa etaNarrazioa. Bronckart-ek berrantolatu egin du ,
aldez, J. S. -G-en tipo-logía, azken hau Benveniste-k aurkitutako
hiru enuntziazio-moteibegira baitago: Berbaldia, Histo;ia eta
Berbaldi-Kontakizuna (rela-te) (enuntziazio zuzenekoa, zeharkakoa
eta zeharkako librea). Berak ,testu-mota hauei , egoerak
markatutako ezaugarririk ez duten beste bigehitzen dizkie: Testu
teorikoak (berbaldi-motak nahasten dituzte-nak) eta testu
poetikoak.
Testu-motak 63
-
Oinarrizkotipologíabaterantz
Narraziozko testuak
64
3 Hirugarren joera bat, Frantzian hain ezaguna ez dena, eta
gutxiagolandutakoa, baina zenbaitetan aipatzen dena E. Werlich-ena
da (4).Bost egitura-mota bereizten ditu, bakoitza ezagumen-prozesu
berezibatí lotua. Berak dionez, bost mota horiek "ingurunera
bideratutakohizketa-egintzek eta inguruneko zertzelada jakin
batzuek eragindakoerreakzioek martxan jarri eta garatzen
dituzte":
1 Deskribapen-motako egiturak espazioko antolamenduak aurkez-ten
ditu.
2 Narrario-motakoak denboraren barruko bilakaeretan du ardatza.3
Azalpen-motakoa kontzeptuen analisi eta sintesiarekin lotuta
dago.4 Argudiorkoen motakoak jarrera bat hartzean du ardatza.5
Argibideak emate-motakoak ekintzara bultzatzen du.
Ni bat nator Werlich-ekin horrelako sailkapen bat egiteko eta
sailbakoitzean nagusi diren adimen-prozesuen (espazioaren
continuumaIngoan, denborarena 2.ean, kontzeptuen lotura 4.ean)
kontzeptuakzerrendatu eta elkarri lotzeko irizpidean. Enuntziatuak
ulertzeko infe-rentzi eredu baten markoan kokatzen dut bereziki
neure gogoeta: irakur-leak bere ustez egiantzik handiena duen mezua
atzematen du beti.Irakurtzea, besteak beste, testu-motari buruzko
hipotesiak egitea da.Dirudienez , irakurleak azaleko zenbait
aztarna aurkitzen ditu irakur-gaian eta, Werlich-ena bezalako
eskematizazio batean (aldez) oinarritu-ta, testu base koherente bat
eraikitzen du. Narrarioa dela antzemangodu testuan lehenaldi
burutua erabili delako; deskribapena dela burutugabearen
erabileratik; argudiozko testua dela lokailu berezi batzuk
dara-bilzkielako (baina, ondorioz, berar, etab.), aralpenerkoa
beste lokailubatzuen erabileratik eta argibiderkoa agintekera edo
infinitibozko adi-tzak erabiltzeagatik; ondorioz , kasuan kasuko
estrategia batzuk baliatu-ko ditu , gogoan baitu beste egoera
batzuetan balio izan diotela.Aurkikuntza horrek bultzatuko du
aurretik dituen ezagutzak erabiltzera(testu-mota nolakoa, ezagutzak
halakoak) eta batez ere eraginkortasu-nez mugitzera.
Werlich-en sailkapena garatu eta zehaztu beharrekoa da, oso
kontuanedukirik tipología horri heltzeko arrazoi bakarra dagoela:
berbaldi orotestu heterogeneoen hurrenkera dela eta tipologiak
nahaste horren kon-plexutasunari heltzen lagundu behar digula.
Gogoetak gaur gaurkozdauden eran egonda, 8 oinarrizko testu-mota
aurkituko ditugu, hizketa--egintza mota handien araberakoak
(baieztatu , konbentzitu, agindu ,aurresan , galdekatu).
Baieztapena (mundn jakin batean gauza batzukegia direla dioen
hizketa-egintza) ca hiru lehenengo testu-moten iturria:
Gertaeren enuntziatuak baieztatzeak narraziozko testuak emango
ditu,baldin eta gertaera horiek, aldi berean, denbora eta kausazko
garapena(kronologikoa) badute. Narrazioa gauzatzen da batik bat:
erreportaian(kirol eta gazetetan), gertaeretan, eleberrian,
gazetilan, ipuinetan, his-
Jean-Michel Adam
-
torian (historiaren kontaera), parabolan, iragarki
narratiboetan, konta-kizun politikoan, zinean, marrazki
biridunetan; lekukoen deklarazioaketa istripuetako ahozko prozesuak
egongo lirateke mota honen azkenmuturrean. Esan gabe doa, gaur egun
ongien ezagutzen dugun testu--mota kontakizuna dela. M. Fayol-en
zehaztapenen (5) eta nik neukegin berri ditudan sintesien argitan
(6) diot kontakizun bat testu egitendutela, alde batetik, berorren
alderdi kronologikoak eta, bestetik, konfi-gurazioak. Bi alderdi
horiek ziurtatuko dute aldi berean gertaeren segidaeta
kontakizunaren koherentzia. Nik ondorengo eskema
honetanlaburbiltzen dut hori:
. 1Kontakizuna(antolakuntza
globala)
Alderdikonfigurazionala (edozentzumen lana)
Alderdi kronologikoa (edotestuaren eskema)
t t tBerbaldikomakroegintza(elkarreragina)
(1)
Makroegiturasemantikoa (edukiglobala)
(11)
Narrazioaren makroegitura( ma krop ro pos izi ota nantolatua =
P)
(111)
Nik (III) era honetan irudikatzea proposatu dut:.2
Gaia-izenburua
Egoera (kanpokoa) Ezaugarri globalak Atalak
Espazioa Denbora Formak Neurria Etab. A atala B atala Etab.
Egoera ~lak(barrukoa) /
Egoe\?•kTasunak
beste gauza edo pertso-naiak (bigarren mailakoak,kanpokoak,
aldameneko-ak, metonimikoak) bestedeskribapen batzuk sor-tzeko
modukoak
Tasunak
Bigarren mailako gauzak(barrukoak sinekdokeak)
etab. etab. etab.
Testu-motak 65
-
Deskribapena
66
Eranskineko 1. testuan , nabaria da lehenengo hiru
paragrafoetakobakoitza makro-proposizio bati dagokiola (P 1, P 2
eta P 3); laugarrena-ren hasiera, P 4ri, eta handik aurrekoa P
Si.
Egoerako enuntziatuak baie rtatr.eak deskribapena emango
du.Deskribapenean maiz egon ohi dira proposizioak espazioan era
jakinbatean antolatuak, eta berbaldi lexikografikoarekin lotura
berezia dutestu-mota honek. Kontuan hartzekoa da Barthes-en
intuizio bat:"Deskribapenaren eredua (urrutikoa) ez da hitzalditako
berbaldia ( ez daezer "pintatzen") makineria lexikografikoa baizik"
(Le plaisir du texte,45. or.). Irakurleak, narraziozko testu baten
aurrean dagoela ohartzendenean, gertaeren bilakaera espero du batik
bat, ordena logiko-semanti-ko baten araberako irtenbide bat gutxi
edo asko aurreikusteko modukoa.Garapen hori eman berri dugun arbola
antzeko eskema horretan dagoirudikatua, eta neurri handi batean ez
du adierazteko moduarekin lotura-rik (kontakizuna erraz aldatuko da
hizkuntza baten kodetik beste bate-nera); aitzitik, deskribapena
arautzen dute, alde batetik, azaleko egiturasemiotikoek eta,
bestetik, lexikoaren egiturek. Badirudi irakurleak isil-peko hitzen
paradigma-jario bat espero duela eta guk Ph. Hamon-enohar
semiotikoei (7) jarrai geniezaieke, azpimarratuz subjektuaren
gai-tasun lexikalari dei egin zaiola. Narrazioa nagusiki lineala
den bezala,deskribapena tabularra da, literaturan bezain ongi
azalduko da publizita-tean. Oro har antolakuntza herbera dute
inberuarioak, turismo-gidak,hirtegiak (dela entziklopedikoa dela
hizkuntzakoa), hit; gurutzatuak:sarrera-hitza -- definizioa,
hedapena. Koherentzia eta kohesioa zaindueta garatu beharko dira
bai sintaxian (testua esaldi-proposizio multzotanantolatzen duten
lokailu bereziak, erreferentziak eta anaforak) bai hizte-gian
(elkarri gainjarritako terminoak eta termino hiponimikoak).
Arretaberezia merezi du orobat testu osoaren
kohesio-koherentziak.Kontakizunaz ariki esan dugun bezala, hiru
maila hauetan azaldu behardute kohesioak eta koherentziak:
.3
Deskribapena(antolakuntzaorokorra)
Konfigurazioa Eskema
t t tBerbaldikomakroegintza(argudiogintza)
Makroegitu•rasemantikoa (lexiko-stockaren batasunaziurtatzen
duen gaia-titulua
Alderdi eskematikoaDeskribapen-egiturak
(111)(1)
(11)
Jean-Michel Adam
-
Testu esplikatzaileak
.4
Kontakizuna
~Historia
->:Nondik-norakoa Gertaerenbilakaera
(P1)
Moralejaedo azkena(P 5)
Gertaerak Egintzaedo ebaluazioa(P3)
Korapiloa(P2)
lrtenbidea(P4)
.5Kontakizuna
Laburpena Nondik-norakoa Korapiloa(P1) (P2)
Ekintzaedo
ebaluazioa(P3)
lrtenbidea Moraleja(P4) (P5)
lrteera
Nik jada beste nonbait proposatua dut (III) J. Ricardou-k
eleberrietakodeskribapenei buruz egindako lanen haritik sortutako
eskema batekinirudikatzea. Izan ere, elkarren segidako testuen
gainegitura honek bata-sun hierarkizatu batean antolatzen ditu
predikatu kalifikatzaileen etafuntzionalen ardatz diren
mikroproposizio deskribatzaileak (testuanbehin betirako lerrokatu
baino lehenago).
Hemen azaltzen diren adibideak Le Récit, 52-57 orr. eta
Pratiques-en(1982, 77-117 orr.) A. Petitjean-ekin batera idatzitako
artikuluetakoakdira.
Baieztatzea, arken finean, (kontzeptuak) Esplikatze-egintza bat
da, nor-baiti zerbait ulertarartea alegia. We¡lich-ek·testu
espositiboa deitzendionari "azalpenezko testu-mota" esan behar
zaio. Nik, gai honetan,Littré-k azalpenari buruz dionari jarraitzen
diot: Azalpena da "gauza batulertzeko moduan eta arrazoia emanez
agertzen duen berbaldia".Kategoria honetan diskurtso zientifikoa
eta diskurtso politikoa sartuzgero, ikusten da diskurtso politikoa
azalpenaren aldaki bat dela: zuritzea
Testu-motak 67
-
Argudiozko testuak
Testu agintzailea
68
aldakia. Asko landu dute testu-mota hau -"zeren" eta
"horregatik" etaantzeko lokailuak dituena- Neuchátel-eko Ikerketa
SemiologikoenZentrukoek J.-B. Grize-ren gidaritzapean. Ikus,
bereziki, M.-J. Borel-enartikulua Langue Francaise-tv (1981). Ikus
eranskinean bere heteroge-neotasunarengatik aukeratu dugun 2.
testua; 6. urteko Fisikako liburubatetik hartua da. Esplikaziozko
berbaldia ageri da argi eta garbi ebalua-ziozko esaldietatik
(admirazio-ikurrez markatutakoetatik) esaldi objekti-boetara
igarotzen denean. Doktoreak aldi berean dauzka bere
meneansolaskidea eta objektua edo gaia. Diskurtsoarteak (Ross
kapitainarenak)beste berme zientifiko bat ematen dio
berbaldiari.
Konbentritreko berbaldi-egintza (sinestaraztea, buruan sartzea)
argu-diozko testu-motan sartzen da, oso luze eta zabal aztertua hau
ere. Ezdut honetan gehiago jardungo, aski da argudiozko testuaren
hipotesiarieustea. Ikus puntu honetan "Le résumé de te x te ", L.
Sprenger-Charolles, Pratiques 26. zenb., (1980) 75. eta hurr. orr.
eta aldizkaribereko 30. zenb. (1981) nire artikuluko 90-98
orrialdeak. Hortxe daudeikertuak aipatutako eskema eta testua .
.6
Aurreko tesia(inplizitoa)
Gizasemeek esku leuneko emakumeak dituzteatsegin.Hori
badakizue:Saina gauza jakina da, era berean, harrikoaemakumeok
egiten duzuela.Saina ez amore eman, eutsi zeure xarmari.Erabili
GARSIGOXO.Ontziak garbi eta diztirante edukiko dituzu.Eta eskuak,
GARBIGOXOk duen arrosa-hostoenurari esker leunago eta
politagoak.Eskerrak emango dizkizute ontziek.Eta senarrak ere
bai.
PREMISA
1ARGUDIOAK
ONDORIOAETA TESIBERRIA
Kontuan har dezagun gainegiturako makro-proposizioen lekua
aldatuegingo dela segun eta nolakoa den argudioa. Perelman eta
Olbrechts-Tyteca-k ikertu dute gai hau: tesia testuaren hasieran
ala bukaeran egon-go den, aurreko tesiak azalduko dituen ala ez,
argudioen ordena, etab.(Traite de l'argumentation PUF, 1958, 34-39
orr.)
Agintrera bideratutako berbaldi-egintrak, zerbait eragitekoak,
alegia,Werlich-en instrukziozko testuen tipología gehiago
zabaltzeko bideematen du eragiteko testu izen emanez. Era
horretakoak dira sukaldekoerrezetak, muntaketarako argibideak eta
kontsignak oro har. Errezetaketa muntaketarako argibideak
kronologiaren arabera ordenatuta baldinbadaude (eta, beraz,
kontakizunaren antzera: hasieran egoera batean,gordin edo nahasian
zeudenak gero maneatuta edo ordenatuta eran
Jean-Miche/ Adam
-
Testu aurresalea
Elkarrizketakotestuak
Testu erretorikoak
egongo dira, beste egoera batean, alegia), testu horiek ez dute
izangoantolaketa hierarkikorik ezta egintzak sustatzeko xedea beste
izaerarikere.
Orain arteko 5 mota klasiko horiei beste 3 gehitu behar
dizkiegu:
Testu mota honek aurresateko berbaldi-egintra garatzen du
(zerbait(ek)gertatu egingo da/gertatu egin behar du);
iragarpenetan, metereologibuletinetan eta horoskopoetan gauzatuko
dira.
Solasari buruz berriki egin diren lan guztiek deskribatu
dituzte; baina T.A. van Dijk-ek, esaterako, ez du hor testu-mota
berezirik ikusten, nahizeta aitortzen duen "zenbait lan berrik
bistaratu duenez, elkarrizketakbadituela bere ezaugarri estruktural
berezi batzuk". Egintza erotatiboak(Galdekatzekoak) bakarrik ziren
hasiera batean mota honetakoak, bainabeste batzuek ere badute sail
horretan lekua: satisfaktiboak (desenkusa-tzekoak, eskerrak
ematekoak ...), sustatrekoak (agintzariak, iragarpenak,mehatxuak
...) , retraktiboak eta bokatiboak. Ohar bat egin dezagun:hauxe da
soil-soilik haurrak lehendabizi bereganatzen duena; horixebesterik
ez dira "zergatik ...?" famatuak. lnterbiua eta elkarrizketa
(ele-berrietako nahiz antzerkikoa) dira mota honetako ohikoenak,
eta beneta-ko berbaldirik gehienetan aurkituko dituzu.
Azkenik, bada beste testu-mota bat ere zerrenda honetan sartu
beharre-koa: poema. Jeneralean ez da tipologietan azaltzen, ez
baitie, dirudie-nez, ikertzaileei gozorik ematen. Liegeko Groupe
11-ko zenbait iker-tzailerekin batera (Rhétorique de la poésie,
Complexe, 1977), nik ereuste dut testu erretorikoen mota bat ere
badela. Honen barruan sartzendira: poema, prosa poetikoa, abestia,
seguraski otoitza, sloganak, esae-ra raharrak, zahar-hitrak,
graffitiak eta titulu-mota guztiak. Era horre-tako testuak ziren
Roman Jakobson-ek "funtzio poetikoa" izenpean bil-du nahi izan
zituenak. Gauza bat bakarrik esan nahi dut hemen: testuerretorikoan
adierazpen-planaren eta eduki-planaren (Greimas)
artekokoerlazio-postulatuak era berean ukitzen dituela bertsoa,
slogana etaesaera zaharra. Irudiak eta, zabalago hartuta, baliabide
erretorikoak era-biltzeak eskatzen du testua neurriaren eta
erritmoaren, eta sintaxi, metri-ka, fonetika edo grafiako
paralelismo-multzo baten arabera antolatzea;eta horrek ekar dezake
hitzen ordena sintaktikoa zalantzan jartzea ere.Ezagumenaren
ikuspegitik, tabularitateak eta testuaren barne loturakdenbora
ziklikoa ezartzen dute denbora linealaren lekuan. Testu
erreto-rikoak zabaldu egiten du epe motzeko oroimenaren edukia, eta
idazkiaespazioan banatzeko moduak ere garrantziberezia du maiz
askotan ..Adibide bat bakarrik aipatuko dut, oso motz eta nahastua
delako (8)(argudiozko testuaren (silogismoa) eta testu
erretorikoaren nahasketa)berariaz aukeratua. Le Texte poétique-n
(De Boeck-Duculot, 1985)zabalago aztertua daukat.
Testu-motak 69 -
-
Heterogeneitateaeta eite nagusia
Eranskina
70
Loreetan daude indar gurtiakEztian daude lore gurtiakTrubert
eztian.
Sintaxia, neurria eta kiasrnoa
-
Hatteras kapitaina, doktorea eta horien lagunak bidailagun dira
ipar-burua aztertzeko espedizio batean. Egin berri dute hormazko
txabolabat, baina ez dute zer janik eta horra non datorkien segika
hartzgosetu bat. Zer egin? Ez dute beren fusilentzako balarik
ere.
"Bihar, dio doktoreak, nik hilko dut hartz hori !- Bihar! dio
Johnson-ek, amets gaizto batetik atera bailitzan.-Bihar!- Ez duzu,
ordea, balarik!- Egin egingo dut.- Ez duzu berunik!- Ez, baina
merkuriozkoa egingo dut.
Eta, hori esanda, termometroa hartu du doktoreak eskuan:
barman10º daude. Doktorea kanpora atera da, termometroa jarri du
jela-zatibaten gainean eta berehala berriro txabolan sartu. Kanpoko
hotzazero behetik 47ºkoa da. "Bihar arte, esan dio marine!
zaharrari , ondolo egin eta itxaron dezagun eguzkia atera
arte".
Biharamunean, egunsentian kanpora atera zen doktorea
Johnsonatzetik zuela eta termometroa zegoen lekura joan bizi-bizi:
merkurioguztia termometroaren depositoan zegoen zilindro gogor
baten an-tzean. Doktoreak tresna hura hautsi eta, behatzak zuhurki
eskularru-tan babesturik, metal zati bat jaso zuen malgutasun
gutxikoa etagogortasun handikoa. Benetakolingotea zen.
" Ai, Clawbonny jauna, esan zuen talde-buruak, hauxe da
miraría!Gizon trebea zara ge ro!
- Ez, lagun, ez, erantzun zuen doktoreak. Ni naiz oroimen oneko
etaasko irakurritako gizon bat.
- Zer esan nahi duzu?
- Ross kapitainak bere bidaiako gertakizun bat kontatzen duela
eto-rri zait gogora: behatz baten lodiko xafla zulatu ornen zuela
merku-rio izoztutako bala batekin. Olioa eskura eduki izan banu,
berdintsuizango zatekeen; izan ere, hark dio amanda-oliozko bala
batekin jozuela zutabe bat, pitzatu eta lurrera bota zuela puskatu
gabe.
Hartza termometroko merkurioaz egindako balak jota hil zen.
(Jules Veme, Les aventures du capitaine Hatteras)
3 Lorik eza
Tiroek gauean abisatuko balute, beldurra algara bat izango
litzatekeeta estuasuna barkamen, baina gaueko tiro etengabekoek
nahastuegiten dute lorik ezak eta hotzak urduritutako
zelataria.
(R. Queneau, Les Ziaux)
Itrultrailea: Boni Urkizu
Testu-motak 71 -
-
Oharrak
* Frantsesez "Que] types de textes?". Le francaisdans le Monde
(192: 39-43, 1985eko apirileko alea)aldizkarian argitaratua.
Beraien baimenez itzulia etaberrargi taratua.
1 Hemen testuen teoriaren alderdi bat besteriklantzen ari ez
garenez, T. A. van Dijk-en honakobi artikuluok dauzka irakurleak
ikuspegi osoanahi izanez gero: "Etudes du discours et
enseig-nement" Linguistique et semiologie
aldizkariakHizkuntzalaritzari eta hizkuntzen
irakaskuntzarieskainitako alean, 11-81 orri. (PressesUniversitaires
de Lyon, 1981). - Le texte: struc-tures et fonctions. Introduccion
élémentaire a lascience du texte, 63-93. orr. A. Kibédi
Varga-kzuzendutako Theorie de la litterature (Picard,1981).
2 Ikus H. Portine, L'argumentation écrite, 45. orr.eta hurr.
BELC Hachette/Larousse, 1983.
72 Jean-Michel Adam
3 L'enontiation. De la subjectivite dans le langa-ge - Catherine
Karbart-Oreccioni 156. orr. etahurr. (A. Colin, 1980)
4 Typologie der Texte, Haildebarg, Quelle etaMeyer, 1975. Text
anaiysis and Text production,l. Stories and Reports.
Impressionnistic andTechnical Descriptions, Dortmund, 1975.
5 M. Fayol: Le recit , une approche cognitiv
e(Delachaux-Niestlé, 1985).
6 J. M. Adam: Le récit (PUF, Que sais-je? 2149zenb. 1984): Le
texte narratif (Nathan-Université, 1985).
7 Analyse du descriptif, Hachette, 1981.
8 Ikus orobat eranskinean aipatzen eta aldez (1bezala)
analizatzen den 3. testua Practiques: 43.zenb. (1984): "Des mots au
discours, l'exempledes principaux connecteurs" artikuluan.
-
Page 1TitlesTestu-motak* Jean-Michel Adam Suitza)
ImagesImage 1
Page 2Page 3Page 4Titles. 1 t t t .2 Egoe\?k
ImagesImage 1Image 2Image 3Image 4Image 5
Page 5Titlest t t
ImagesImage 1Image 2
Page 6Titles~ ->:
ImagesImage 1Image 2Image 3
Page 7TitlesArgudiozko testuak Testu agintzailea
Page 8Titles. -
ImagesImage 1
Page 9Titles-
ImagesImage 1
Page 10Titles-
Page 11TitlesOharrak -
