TT NHT

Thng Minh

Chc Mng Nm Mi Cung Chc Tn Xun

Kinga Shinnen / Cn H Tn Nin

GING SINH NHT

Trc khi ti Tt l Ging Sinh, nn cng xin ni qua v l ny. Nht Bn ch

c khong non 1% tn Thin Cha Gio v Tin Lnh, li khng ngh l theo tn gio

no, nn Ging Sinh y khng tng bng nh nhiu nc khc. Tuy vy, ngy

23/12 l sinh nht Thin Hong ang ti v l ngy l quc gia v 24/12 vn l dp cho

nhiu ngi i chi v vic ng gi N-en i pht qu tr thnh mt sinh hot khng

th thiu trong cc nh tr v nhiu sinh hot x hi khc.

Cc ca tim bun bn cng trang hong khng kh Ging Sinh, nhn vin

nam n c mt s ngi mc o kiu ca ng gi N-en. Gii tr th khi ni, y

l dp t tp, n nhu hay nhy nht. C mt khu khong vi chc cn nh, khng

phn bit c theo Thin Cha Gio hay khng, ni hng r nhau mi nh b ra khong

500.000 Yen (gn 5.000 la) trang hong n v cc th khc trong ngoi nh mt

s nh u-M, trng tht p. Nhng mt s ngi th thy phin v khin thin h

t m ti xem, lm nght ng ph v mt s ngi li xe ngang, mi ngm khin d

gy tai nn.

Trong lng tn Thin Cha Gio th u cng vy, Ging Sinh l l ln nht,

quan trng nht. gio dn khp ni t tp v cc nh th, nh nguyn lm l v n

tic chiu hay ti, thay v ng na m nh nhiu nc khc. im c bit l gio

dn Nht hu nh khng c trang tr cnh hang vi Cha hi ng, thin thn v

by cu... nh cu ht "m ng lnh lo Cha sinh ra i, Cha sinh ra i nm

trong hang , bn mng la..". Khng kh cng tnh lng, gio dn suy nim, hng

tm hn l n o, ph trng.

Ngi Nht theo Thin Cha Gio khng ng, nn ni chung ch lc c ch

c mt s nh ging n. Tuy nhin nu thch xem n, th ngay ca Nam, tc Marui

No Uchi (Hon Ni) ca ga Tokyo cng c nguyn mt con ng Marui No Uchi

Nakadori (Hon Ni Trung Thng) vi mi c trang tr bng hng triu ngn n rt

p gi l "Tokyo Millenario" (da theo s kin i Li). S kin ny bt u t

nm 1999, mi nm vi mt ch khc nha n c thp t ngy 24 n 31/12,

coi nh n mng Ging Sinh v Tt Ty lun, ngy 24 n 31 th bt n t 5 gi 30

chiu n 9 gi ti, ring ngy 31/12 coi nh n giao tha (, c giao li, mi tip ly, lc nm c bc qua nm mi) th t 0 gi ti 3 gi sng. Ngi Nht sau khi

i l n v coi chng trnh Hng Bch ca NHK s 1 ko n rt ng, nh nm

2002, trong 1 tun l bt n, c ti khong 2,8 triu ngi xem. Di Osaka cng c

trang tr hnh lang n tng t nh vy gi l "Osaka Millenario".

Nm 2005, Nht c khong 4.000 gio dn vi 10 v Linh Mc ngi Vit

(mt na lo cng on Vit, mt na lo cng on Nht), u t tp v cc nh th.

Gio on Cng Gio Vit Nam Nht ng u l Linh Mc Nguyn Hu Hin, l mt

t chc kh cht ch, pht hnh nguyt san Phng V Li Cha u n t hn 20

nm qua.

NGI VIT N HAI CI TT M VN BUN!

Tt Ty th khi ni, ai cng bit l vo ngy 1/1, cn Tt Ta th dn Mt mnh

nm no cng phi hi nhau xem nm nay vo ngy no v tn con gip l g. Thng

phi i n gn cui nm, khi nhn c Lch T Vi hay lch ca cc c s thng mi

gi tng mi bit r ng Nm 2000, Tt Ta mnh l nm Canh Thn (tng ng vi con

rng), nhm ngy Th By.

V cc con gip, rt nhiu ngi thng ngh nm Bnh Tut 2006, th "tut"

l con ch, inh Hi 2007 th hi l con heo, thc ra "tut" v hi l chi v gi

th 11, 12 trong: t, su, dn, mo, thn, t, ng, mi, thn, du, tut, hi, khuyn

v cu mi l ch, tr mi l heo nh tr bt gii. Trong vng trn 12 cung,

12 chi ny cng cung gic vi 12 con gip ch khng phi l 12 con gip. Thng ngi

ta v hnh con gip m khng vit ch nn khng nhng ngi Vit m Nht hay Hoa

cng thng nhm ch Hn hay Hn-Vit bn chi cng ngha vi hnh v bn con gip

nh vy. Cng vy, so vi bng 12 con gip th "thn" tng ng vi con rng ch

long mi thc l "con rng", "t" tng ng vi "con chut" ch th mi thc l

"con chut" hay "dn" tng ng vi "con cp", ch "h" mi thc l "cp". 12 chi

i i vi 10 can: gip, t, bnh, inh, mu, k, canh, tn, nhm, qu to thnh mt

chu k 60 nm, thng gi l mt "hi". Theo li tnh gi ca Trung Hoa v Vit Nam

xa th mt ngy c 12 gi, gi "dn" tng ng vi thi gian 3 n 5 gi sng.

Chng ta thng nghe cu: "Na m gi t canh ba.". Gi t l 11 gi m ti 1 gi

sng, gi su l 1 n 3 gi sng. Cn ng l 11 gi sng n 1 gi chiu, nn chnh

ng l ng 12 gi tra.

n Xun

ni t khch qu

ngi ti mt nc

vng n i tip

gip hn i nh

Nht Bn th

khng c hng

mt t kh thi m

p no nh qu

nh. y, u

thng 1 (Tt Ty),

nhit khong 3

n 10 C, v

qua u thng 2

(Tt Ta), l gia

ng, nhit

khong trn di 0

C, tuyt ri trn

di 10 phn nh

Tokyo, hay c

thc nh

Niigata (Tn Tch),

Hokkaido (Bc Hi

o). Nn d l

gp ngy khng c

gi hay tuyt th ai cng co ro trong nhng lp o d Ma xun ni y ch thc s c

kh hu m p t khong thng 3 hay 4. Khi cy Anh o (Sakura), th cy hoa tiu

biu cho nc Nht c trng khp mi ni, nht l cc cng vin, bt u m n

n hoa sau ma thu rng ht l v tr tri nh vy qua sut ma ng. Nht Bn c

tng mt s cy Anh o cho Vit Nam trng ti Lt v tng cho Hoa K trng ngay

th Hoa Thnh n v nay c trng nhiu ni trn t Hoa K...

Nhng Vit Nam, v cy Anh o ch trng c vng lnh nh min Bc

v Lt do Nht Bn tng nn vn cn hi xa l vi ngi Vit. Cy ny c th v

nh cy Mai Vng ca Vit Nam v c rt nhiu c im tng t: c hai cng tr tri

(hoa Mai th do ngi tc l) cho n ma Xun mi m n n hoa v ng thi ly

lc. Anh o c khong mi loi, hoa thng mu hng nht hay trng, n r c cy

rt p, v ch tn ti vi ng Nu gp hm ma gi th ch c mt bui l rng

c. Hoa khng c mi thm, thng c nm cnh n v ln tng t nha C hai

cng n r c cy (nu mt bng hoa th chc cng ch nh hoa Mi Gi, khng c g

c bit). Nhng hng thm th c hai u rt km, t c ni t C hai li cng l

loi hoa biu tng cho quc gi Nht c nhng cy Anh o sng lu hng trm

nm, ln hng c th v cao khong mi mt. Nht Bn ch c Mai , Mai Vng n

i ch khng c Mai Vng nhit i nh Vit Nam nn rt qu loi n.

Nm 2005, c khong 11.000 ngi Vit nh c, 7.000 n 8.000 ngi Vit

qua lao ng v khong 1.500 du hc sinh Nht Bn. Mc gia tng chm, ch vi

trm ngi mt nm, nn cc sinh hot khng thay i ng k. Cc hi on ngi

Vit ti Nht thng t chc Hi Xun (Tt Ty) ng thi ti Fujisawa cho vng Kanto

(ng Kinh v ph cn) v Himeji hay Osaka cho vng Kansai (Osaka v ph cn).

Ring vng Kanto cn t chc c Hi Xun Tt T Hi Xun Kanto Tt Ty c k l

dp t hp ng o nht ca ngi Vit ti Nht. S ngi tham d thng t 300 n

500 ngi v vi trn 10 gian hng loi, c ma ln, t pho, l x cc em nh,

c vn ngh (c nm mi c ca s t nc khc ti gip vui, ngoi nhng ca s "cy nh

l vn". Thng l ht "Karaoke" (ht theo a nhc khng li).

Vng Kansai (Quan Ty), pha nam s ngi t hn nn Hi Xun t chc n

s, c khong 200 n 300 ngi d. Nhng nm 1998 ln u tin t chc Osaka

phi hp vi cc on th Nht v ngoi quc quy t ti gn 1.000 ng Cc ni

khc nh tnh Shizuoka, Gunma, Saitama... cng c nm t chc, cn thng th ch

hp mt mi ngi trong nhng cn nh "chung th" cht hp.

V Nht Bn nay ch dng ngy Ty, h ngh Tt Dng Lch nn mnh cng

ngh v t chc Tt Ty cho tin. Ti Tt Ta th h i lm, mnh cng phi i lm nn

ch t chc n s Tuy c n ti hai ci Tt, nhng ni chung l bn c son li t

hn hai mi nm qua, khng c phong ph, nhn nhp, vui ti nh cc cng ng

ng o ngi Vit cc nc khc.

NGI NHT N TT

DNG DNG LCH, NHNG GI TC L C

Ngi Nht dng Dng Lch t nm 1873, sau khi Minh Tr Thin Hong ln

ngi c 5 nm v ch trng u ha, nn gi y khng cn ai thc mc n m

Lch na (tr mt s cc nh nghin cu hay bi ton). Nhng dp Tt hay trn thip

Tt th vn thy xut hin 12 chi vi ch Hn v hnh nh 12 con gip m khng cp

g n 10 can. C l Nht Bn l nc duy nht tng dng m Lch nhng chuyn

hon ton qua dng Dng Li.ch. Tuy i ngy nh vy, nhng h li gi hu nh

nguyn vn cc phong tc Tt m h gi l "Shogatsu" (, Chnh Nguyt) v ngy u nm cng gi l Nguyn n ( = Gantan, n l bui sm mai, Nguyn n l bui sng ngy u nm).

im ng ni l c vi khc bit gia con gip Vit Nam v Trung Hoa, Nht

Bn... ngi Vit thay i mt s con cho gn gi vi mnh hn. Nm su chng ta

n "tru" (ting Hn-Vit gi l "thy ngu" (, suigyu) th Nht Bn cng nh Trung Hoa thuc vng lnh, khng c "thy ngu" nn ch n "ngu" (, gyu), tc l "b". Tm mt bc tranh tru Nht hi kh, nu cn th dng tm tranh "ch b" no

v m m v sng di th trng cng c v "bc tru" lm. Thng th b Nht to lm,

mp , nng hn c tru Vit Nam, ni ting nht l nht b Kobe (Thn H) v trn

na l Matsuzaka (Tng Phn). Cn nm 2003, l Qu Mi, Nht l con cu, khng

bit phi ha trang "ch cu" sao cho ging "ch d" y? c bit ngi Nht xem s

phn qua t vi Ty Phng (12 tinh ta) ch hu nh khng dng ng Phng v

xem tnh ngi qua loi m Nm hi, ngi Vit ly biu tng l l.n/heo nh th h

l l.n/heo rng, nm mo, mnh chn mo th h l th (c l do ch mo c tri ra).

Trn tt c mi k vng, thc t mong i trc mt ca ngi Nht l lnh

tin thng vo khong t ngy 10 n 15/12. Mi ngi u hi hp khi m phong b

m tin hay xem giy bo tin, bit nm nay lnh nhiu hay t hn nm ngo V

vi s tin , nhng d tnh trong u cho nhng ngy xun liu c vui chi

khng? y l ln lnh thng th hai hay ba trong

nm, c khong mt n ba thng lng, tha h sm

Tt. Nu ai mun bit Thn Ti c g ca nh mnh

khng th chu kh xp hng mua v s, loi c

c c cp trng 300 triu Yen (gn 2,5 triu MK).

Cui nm, ngi ngi ti cc khu ph ln

mua sm hng Tt. T khong ngy 20/12, ti mi

khu ph nh li c dng ln mt gian hng s si bn

cy tre v thng ( = Kadomatsu, Mn Tng), ba tr t treo trc nh gi l "Shimekazari" (Sc, c rt nhiu loi ty theo vng v

c bit mt s kh ln nay c sn xut ti Vit Nam), ri cng... Cy

"Kadomatsu" ny thng l hai, ba cy tre ti ct cho (mt cy gia cao tri v hai

cy hai bn bng nhau, ch khng phi l mt cy c c ngn cao vt nh Cy Nu

Vit nam), thm my cnh thng gc v qun li bng rm, thng thnh cp

hai bn mt tin nh. i khi h cm thm vi bng hoa ti cho ti thm hn.

Trc ca cc n hay cha thng treo nhng bn rm ln gi l

"shimenawa" ( thng), c ni nh Chion-in (Tri n Vin), t nh ca Tnh Tng

Kyoto, bn rm di ti 13 mt, nng ti 6 tn, phi dng xe cn trc cu ln ri ct

v

a s nh t nhn th n gin hn, ch trang tr bng my cnh thng nh vi

vi cng rm bn th C mt s nh th treo ngang ca mt khc rm bn hai u nh

v phnh to gia, hay n gin l vi si rm, cng vi giy trng ct hnh xon, mt

loi trang tr ca Thn o gi l "Shimenawa" ( Tiu Thng, Ch Lin Thng) ui qu. iu ng ni l nhng trang tr truyn thng ny nay phn ln

c nhp cng t Hn Quc, i Loan v rt nhiu t Vit Nam. Trnh trng hn th

dn giy mng xun. C cn nh cm nguyn c mt cy tre nh km t giy mu,

nhng khng c nhng th ku leng keng nh cy nu Vit Nam. Cc th trang tr ny

thng c tp trung li t trong khong t ngy 14 n 16/1.

Bn th thng hai ci bnh dy ln hnh trn gi l "Kagamimochi" (, Knh Bnh, bnh dy hnh trn), nh chng ln ln, ng knh t 10 n 50cm, v

trn cm qu qut, thm mt con tm (thng l tm gi, tng trng cho tui th),

t l rong ti, cnh l nh nh l me, dy trng v ct xon gi l "Shimezaki"

cu c thu hoch tt. n gin hn th ch c mt qu qut vi hai bnh dy, cnh l

nh nh l m Hu ht cc th ca Nht Bn u mang ngha cu an v nht l

cu Th.

T 7 gi 30 ti ngy 31/12, i truyn hnh NHK bng tn (knh) s 1, gc do

chnh ph thnh lp nhng nay l mt c th php nhn, c truyn thng t chc vn

ngh Hng-Bch (nm 2007 l ln th 58) gi l "Kohaku Uta Gassen" (Hng Bch Ca

Hp Chin), quy t hng trm danh ca v ban nhc ton quc. Chng trnh l mt

cuc thi ht gia hai phe Hng (, Ko, tng trng phi n) v Bch (, Haku, tng trng phi nam), khong 54 "cp" thi ua ca ht rt si ni cho n 11 gi 45 m.

Hu ht cc tit mc u i phng cnh v ca s hng u ht nn rt hp

dn. Nhng nh mt thng l, mi ngi ch i mc tranh ua v n din gia b

Kobayashi (Tiu Lm) v ng (li ci) Mikawa (M Xuyn). Coi nh trong chng trnh

thi ht Hng-Bch cn c s tranh ua qun o ho hng ny na, gi l Kohaku Isho

Taiketsu (Hng Bch Y Thng i Quyt). y khng phi loi thi trang mi

ngi dng hay qung co ca cc nh thit k, m l qun o c bit mc trnh din

trong bui vn ngh ny. Nhng b qun o thng nhiu lp, rt ln, c n nhp

nhy, bin ha khng bit trc c. Thng h mc 2, 3 b chng nhau ri ci dn

hay na chng mc thm vo... thay i v chuyn ng rt nhanh chng trong thi

lng cho php ca bi ht. Trong 10 nm tranh ua qua, Kobayashi thng 9 ln,

Mikawa ch thng 1 ln. S ngi xem mc ny c ghi nhn l cao im nht ca c

bui vn ngh, vi 47,3% khn thnh gi ton nc Nht xem. Ln thi ht Hng-Bch

th 49, Kobayashi ghi k lc khi c 63,7% ngi xem v ln th 48 Mikawa ghi

k lc vi 53,5% ngi xem. B qun o v phn trang tr ca Mikawa ln ny cao 6

mt v di 12 mt, nu k c kim cng... eo trn ngi th tr gi ln n 300 triu

Yen (2,5 triu la), nhng vn thua Kobayashi lun ti mt v rng r hn.

y l chng trnh c sc v tn km nht trong nm, nn thu ht khong

3.000 khn gi ti hi trng chnh ca NHK (a s h phi xp hng t 3 n 4 gi

ng h trc) v hng 50 n 60 triu ngi Nht cng nh hng chc triu ngoi

quc khc v chng trnh c pht ng thi ti 90 quc gia v khu vc trn th gii.

Tan bui ny, thng cc ngh s lo l l chy ti cc t im vn ngh trnh din tip.

Vi pht trc giao tha th i chuyn qua khung cnh mt ngi cha hay n v

cnh ngi ngi n giao tha, ch cu nguyn u nm y.

Khong 11 gi 45, mt nh s s trnh trng nh 108 ting chung (bn

Thn o hu nh khng c chung, m ch c thanh la hay lc lc) bo hiu tin nm

c v n nm mi, ting Nht gi l "yuku toshi kuru toshi" (hnh nin lai nin). Theo

Pht Gio, 108 ting chung tng trng cho 108 iu dc vng phin no (bonno)

ca con ngi, nh ln xua ui i trc khi bc qua nm mi. Nhiu ni khng

ch nh cha nh chung m khch n giao tha cng xp hng nh chung. H

khng t pho n, nhng nhn dp n giao tha ngoi tri, c ni t t pho bng,

ch khng nhiu nh cc hi pho bng ma h.

Ring cc khu ph Tu Yokohama (Honh Tn), Kobe (Thn H), Nagasaki

(Trng K) th n c Tt Ty v Tt Ta (ng ra l Tt Tu) v t pho n tng bng.

Khng kh vui nhn, nn ngi Nht v nhiu ngi ngoi quc cng ko ti cc khu

ny rt ng.

88 TRIU NGI NHT I L GIAO THA V U NM

L u nm gi l "Hatsumode" (S Ngh), trc nhiu cha hay n

y mnh qung co thu ht khch.

T nhn l con chu "Thi Dng Thn N" () nn khng th qun Mt Tri trong ngy u nm mi, do , i truyn hnh NHK... lo vic thng bo gi

mt tri mc ty theo a im v cao , mi ngi c th ngm nhn ng lc mt

tri va nh ln trong ngy u nm gi l "Hatsu Hinode" (, S Nht Xut). V hy cn l ma ng, nn gi mt tri mc thng trong khong 5 gi 30 sng n

6 gi 30 sng. C ngi ra bi bin pha ng (Thi Bnh Dng) hay ln ni cao

ngm mt tri mc ln u tin.

Cc n th Thn o (Shinto) v cha u thy bin ngi. ng nht l ti

giao tha, h n nghe 108 ting chung xua i nhng dc vng phin no (bonno)

v n nm mi ngay ti ni m h n cu nguyn cho c bnh an, sng lu,

giu c, thi u... Nm 2000, tng s i l khong 88.140.000 ngi, chim 70% dn

s. Mi ni ng nht xp theo theo th t sau:

1- n Minh Tr (Meiji ng Kinh), 3.320.000 ngi.

2- Cha Narita Yamashintoji (Thnh in Sn Tn Thng T Chiba, Thin

Dip), 3.020.000 ngi.

3- n Kawasaki Daishi (Xuyn K i S Kanagawa, Thn Na Xuyn),

3.020.000 ngi.

4- n Sumiyoshi Taisha (Tr Ct i X Osaka, i Phn), 2.900.000

ngi.

5- n Fushimi Inari Taisha (Phc Khuyn o H i X Kyoto, Kinh ),

2.500.000 ngi.

6- n Atsuta (Nhit in Aichi, i Tri), 2.270.000 ngi.

7- n Daizai Futen Mankyu (Ph Thin Fukuoka, Phc Cng),

2.040.000 ngi.

8- n Tsuruoka Hachimanmiya (Hc Cng Bt Phin Cung Kanagawa,

Thn Na Xuyn), 1.990.000 ngi.

9- n Omiya Nagakawa (i Cung Vnh Xuyn Saitama, K Ngc),

1.800.000 ngi.

10- Cha Senjo (Thin Tho) v n Asakusa (Thin Tho ng Kinh),

1.650.000 ngi.

C n khong 60 %

ngi Nht v qu n Tt. Nhng

ngi khng v qu th i ving

thm chc tng ln nhau. Ngy

nay, gii tr thch du lch ngoi

quc, mi nm c lung c

600.000 ngi Nht n Tt hi

ngoi. c bit gii ngh s v th

thao, tuy cng rt bn rn trong

dp Tt, nhng thng ko nhau

qua ngh ngi ng thi n chi ti

Hawaii.

Gii tr ko nhau i chi trong m giao tha hay ngy Tt cng ng khng

km, c khong 4.710.000 ngi. Ni v ni gii tr th khng u bng Disneyland

Chiba (pha ng-bc ng Kinh), dp ny thu ht khong 210.000 ngi. Thng l

nhng ngi t xa, i thnh nhm li xe hi t Vo cc ni gii tr ch yu l quy

qun n nhu hn l i chi cc tr chi hay xem cc chng trnh, v c mun xem

phi xp hng l ch yu, hai n ba gi mi coi c mt chng trnh.

Vit Nam, m giao tha cc ni n, cha ln u ng nght, Nht li

cng ng khng khip hn. Ti n Minh Tr Tokyo l gn 3,5 triu ngi v ch

ring m giao tha, c khong 2 triu ngi ti y. Vi s ngi ng nh kin y,

mc d ch c khong mt tiu on cnh st iu ng nhng hu nh khng xy ra

tai nn ng tic n Cnh st iu ng bng cch hai ngi ging dy chn ngang

con ng dn ti n, thm mt ngi ng gia cm bng gi cao v ri hai ngi

ging dy dc theo ng.

Khch i l c tun t xp vo trong phm vi ging dy . Khi khi ngi ln

n hai ba ngn th c thm hai ngi ging dy chn nt pha sau. Khi ngi

ch di chuyn khi no ngi cnh st cm bng bc i v ch i trong phm vi ging

dy. Nh vy ch c su ng cnh st iu ng hng ngn ngi t khong 10 gi

m cho n gn sng. Li iu ng ca cnh st khin khi ng ngi i l trng

c nh on qun din binh, ton ny cch ton kia mt khong nn khng bao gi c

chuyn chen ln cht ngi c. Ngy thng on ng i b ch mt by, tm

pht, th m m giao tha i mt hai gi.

Vo n trc n, mi khi ngi ch c cha ti mt pht qung tin

v cu nguyn. Mt hng cnh st ch sn bn hng s y c khi ngi ny ra

cho khi khc bc vo. Ngy thng mi khi cu, cu bao lu cng c. Nhng m

giao tha th qu ng, mi th tc c gin d, b mc nh kng. Sn n c tri

chiu cho hng ngn ngi qung tin cng mt lc v cu th cng vn tt thi, v ba

nay thn "bn ti bi" khng c th gi nghe nhiu...

Trong s khng bit bao nhiu tin b trong thng phc sng, c rt nhiu

tin giy 1.000 Yen, 2.000 Yen, 5.000 Yen, i khi c 10.000 Yen (120 Yen = 1 M Kim),

xen ln nhng chi phiu. iu ng ni l con s cu phc c bit trn chi phiu ny.

C ngi dng my nh 4 con s nh 2.951 (tng ng 25 K Kim), m

c nhng con s ny mang ch u l fu(tatsu) - ku - ko - i(chi), thnh ra fukukoi,

c ngha l Phc ti i..

C ngi chi sang hn nh 5 con s nh 29.451 (tng ng 250 K Kim),

m c nhng con s ny mang ch u l fu(tatsu) - ku - ko - yon - i(chi), thnh ra

fukuyokoi, c ngha l Phc i! Ti i..

Ch c my ting ng h ch n trc n mt pht, sau h ta ra

mua ba hay ly l s, hoc n qu v tri lnh cm bng i cn. L s tt th em v,

l s xu th xp li v tht vo mt cnh nh hai bn ng nh thn m h. V

vy sng mng mt nhn li hai bn ng, cy mc "hoa giy" (hoa giy theo ngha

en) trng x Khong gia thng mt s c ngi i g thu hi v t cng vi nhng

g ghi li cu hay ba khc. V khi y, thng c cc hi t la vi ngha xua ui

nhng iu khng may.

c bit thy c rt nhiu xe hi cng c eo ba u xe cu an, gi

mt l ba khong 5.000 n 10.000 Yen.

Nht, xe but thng chy n 10 gi 30 ti, xe in th ti 12 gi 30 m.

Nhng my ngy Tt, xe but v xe in chy sut m phc v nhng ngi i l.

Ngi Nht i chi m rt ng nh vy ri c khi sng mi v nh, nn

khng c v xng nh (ngi u tin bc vo nh trong nm mi) hay king c nh

ngi Vit. Cn ngi Vit th thng c gng v nh trc giao tha v chn ngi c

tui tc hay c hnh xng nh.

H tn trng thin nhin nn cng khng c tc b lc nh Vit Nam, nhng

trc Tt, nu trang tr kiu Thn o th cng c thng, tre, cnh cy "Sakaki" (, Thn, mt loi cy c bit ca Nht, l xanh bn ma, thn cao 50-60 cm) v rong

bin... Thc ra, cng c ni nh n Trng Lang

Bch Sn (Nagataki Hakuzan) thuc tnh Gifu (K Ph)

nam trung b Bn Chu, khng nhng t chc l b lc

m cn ginh lc gi l Hanabai (Hoa ot) cu phc

vo ngy 6/1 theo truyn thng t hn ngn nm qua,

nhng ch l nhng cnh hoa bng giy v nha thi gi

l Hanagasa (Hoa Lp, tc nn hoa) ch khng phi

cnh hoa tht. Cnh hoa gi ny c treo cao trn trn,

nn ngi ta phi cng knh nhau ln ginh.

CC MN N NGY TT...

Mua sm Tt th khu thng mi no cng ng

c, nhng ni ting nht vn l khu Ameyoko Ueno (Thng D), ng Kinh. C

khong 400 tim bn thc phm hai bn mt on ng hp, ch di khong 300

thc, m ni trong ngy 31/12 c ti 350.000 ngi ti mua sm, tht l n o no

nhit v chen ln nh nm. Ngi Vit lc vo khu ny, chc th no cng s lin

tng n ch Tt H Ni hay Si Gn ngy no.

Chng ta c pho v da hu, vi sc lm ti thm ma xun, v pho n

tr t. H cng c ch, nhng li c vo ma h m thi, khng n nhu g ti Tt

c. Mnh c hoa mai hay o hoc i khi l thy tin, cn Nht lc ny ma lnh nn

khng thy ni ti hoa v nu c th lc ny ch yu l hoa cc, cn thy tin th h cho

n t do ch khng ta cho n ng Tt nh Vit Nam. Tt ca Nht ni chung yn lng

nh t, cc ni t chc hi l cng ch b tnh i cu u nm, ch khng c trng

ching n o nh cc hi l khc trong nm, tt c nh lng lng nghe thin nhin

chuyn mnh. Cn mc l x v cc mn n c bit ngy Tt th bn Nht Bn cng c

nh Vit Nam.

Thm im khc nhau na l chng ta

c bnh chng (hnh vung tng trng cho

t) v bnh dy (hnh trn tng trng cho

tri), th h th Thi Dng Thn N nn ch c

bnh d Chuyn tch Vit Nam k Tit Liu

dng vua cha bnh chng v bnh dy cng lc,

khng hiu sao con chu Tin Rng sau ny li

phn chia hai th bnh y r n bnh dy lai rai

c nm, n tt ch cn c mn bnh chng. Ngi Nam ch ra bnh tt hnh tr (ct

n t t rt tin v i khi n quanh nm). cho y b l, c nm chng ti

mua mt cp bnh dy (v h ch bn cp, ci b chng ln ci ln nh khi trn bn

th), ly mt ci bnh dy Nht chng ln bnh chng ca mnh cho tri t, m

dng.

Dp Tt, trong khong thi gian t 24 n 28/12 (k t ngy 29 n 31/12),

h thng tng v sinh nh ca gi l "susuharai" (, mi pht, nguyn ngha l qut b hng, nhng ngha rng l lau chi nh) ty u trong ngoi trc khi n

nm mi. H c thi quen lm tng v sinh vn phng, hng xng vo ngy lm vic

cui. n cha cng tng v sinh, nhng c bit l qut trn nh hay cc tng

Pht, h hay dng cy tre di cn nguyn l u lm chi qut.

Nhn th h t chc gi bnh dy gi l "mochitsuki" (bnh o) ti khp

cc thn xm cho ti thnh th. c bit h khng t chc gi ring tng nh m lun

t chc gi chung tng khu ph, chung c... v y l dp sinh hot chung, gp g nhau

sau c nm bn rn, vui chi. Go np gi l "mochigome" (bnh m) ngm t ti hm

trc, ri sng hm sau trong khong t 20 n 30 pht thnh xi, sau cho qua

ci gi bng tay, mi ci 2, 3 kg. Ci thng lm bng g, l nguyn mt khc thn

cy khot rut, ng knh khong 50 n 60 cm. Ci chy cng bng g, ng knh

10 n 12 cm, c cn ngang nh ba b ci. Ngi gi cm cn gi cao gi, trong khi

mt ngi khc ph o xi cho u v mun cho chy v tay khng b xi dnh th

phi thng xuyn nhng nc. Gi u tay 10 n 15 pht th c, dng tay bo

ngt thnh tng phn nh khng cn theo hnh th no. Sau , b thm cht rong

bin kh thi si v cht x du hay bt u nnh rang gi l "kinoko" (hong phn),

c khi thm cht bt qu, hoc l u nu nh, pht min ph cho mi ngi tham

d.. Dp ny cc ng "Sumo" cng thng gp mt ti mt s ni, gi bnh chung vi

dn chng.

Bnh dy gi n lin tuy n s gin d, nhng l mn truyn thng nn c

lu truyn rng ri. Loi bnh ca cc cng ty sn xut bn by bn th... th hnh

trn ln gi l "mochikagami" (bnh knh). Sau Tt, h mi ng ra n, thng l nu

vi ch u . Khi bnh kh cng, phi dng ba b, ch khng dng dao. H

cng tin mc k kim nn khng dng dao nh chng ta k dng dao ct bnh chng

vy, thc t dng dao kh ct bnh chng hn dng lt hay dy.

Trong nm, ngi Nht cng n bnh dy lai rai, nhng thng l loi bnh

kh hnh ch nht mua ch, kch thc khong 4x6 cm (th cng l Nht = tc mt tri vy), khi em v nng s n v mm do r H c c bnh dy kh ch cn

th vo nc l n ra v n m khng cn nng, bnh dy pha bt tr xanh hay u...

Tt thng c ni l n xun sang, nhng thc ra Nht vo gia ma ng, rt

lnh, nn c mt loi bnh dy gi l "kanmochi" (hn bnh). Thng l bnh ct lt,

phi kh lnh hay ngm trong nc, c khi thm u hay pha mu , xanh... c

ti hng chc loi khc nha Hc sinh khi mi nhp hc thng c tng bnh dy

mu trng (dng) v bnh dy mu (m), tng trng cho m dng, ha hp

hc tp.

C nhng ni th trnh trng hn, mi ngi r nhau lm mt ba n tp th

qua nm gi l "Toshikoshi Nabe" (Nin Vit Oa) ngoi tri, thng l mt ni lu

thp cm tht to, gm cc th rau, u nu vi tht hay c...

Cui nm, h thng r nhau i d Tt Nin ti cc qun n, khch sn hay

i mua sm chun b n Tt. C mt tit mc v Tt m c l dn tc no cng c,

l biu xn n nhn. Thi i ny th khng phi lo nhiu, h c vic n cc trung

tm thng mi ln chn mua phn qu nh sn, trung bnh gi t 3.000 Yen n

10.000 Yen, tr tin v cho a ch ngi nhn l bo m qu c ni y gi ti

trong vng vi ngy.

Thc n c bit ngy Tt gi l "Osechi ryori"

(Ng Tit Liu L), thc ra hu ht cng l

mn n ngy thng, c khc chng l trong

dp Tt th tp trung nhiu nhng mn c bit

n cng lc. Cc ca tim bn hng chc loi

cm phn khc nhau, thng l tm, c, c,

ch c, rong bin, mng, khoai, u, c rt...

thng l mua sn tim, c v ngt v mn,

c lnh ngui m n khi nu nng chi

cho mt, cn th gi i chi.

Bui ti Giao Tha h hay n mn "Toshikoshi Soba" (Nin Vit Soba, tc n

"Soba" qua nm). "Soba" (Kiu Mch) l mn "m" lm bng la kiu mch, tiu mch

v c mi, dai hn bn Vit Nam mt cht, c mu tro hay xanh l cy... ty theo

nhng cht pha thm vo, chm vi x du hay thm cht rong bin ct si. Ngi

Nht thch mn ny cng ging nh ngi Vit thch bn chm mm tm, tuy tht n

s m ngon tuyt.

ri 12 gi m th lng nghe ting

chung "Joya" (Tr D, Vit Nam gi l m tr

tch) t cha vng ti. Thi nay, c th ngi nh

nghe chung qua my v tuyn truyn hnh cho

lnh. C mt s ni ngi Nht tp hp theo

di chng trnh m ngc, t 10, 9, 8 xung

dn n 0, l bc qua nm mi vi mt t pho

bng cho mng.

Qua sng mng mt, ba u tin thng n mn xp rau mng Xun gi l

"Ozoni" ri mi n cc mn khc.

THIP TT & L X...

Ngi Nht cn c ci th gi v nhn thip Tt gi l "nengajo" (nin h

trng, vi ch h ngha l mng) vo u nm. nc no cng c tc gi thip Tt

mng nhau, nhng bu in Nht Bn c truyn thng tp trung tt c thip ri pht

vo ngy mng mt, thip gi tr mi b pht vo cc ngy sa Thip nhiu khi rt n

s, c rt nhiu thip t ch, nhng nu dng loi thip ca bu in th c km x s,

nu trng c tng nhiu qu gi tri.. Thng th ngi ln cng t ai quan tm vic

trng s, ch c tr em hay ngi gi chu kh ra bu in d lnh thng. Mi dp

tt, ngi Nht dng khong 4 t ci thip, c bit trong s c khong 1,2 t ci

thip dng cho my in ton in thm hnh, ch hay i ch. Phn cng ty dng gi

khch hng cm t v nhc nh khch nh ti mnh chim t l kh cao.

V ni dung thng l nhng cu so ng in sn, nn khng c g c bit. H

thng vit cu "Shinnen Akemashite Omedeto Gozaimasu" (Chc Mng Nm Mi)

hay "Kinga Shinnen" (Cn H Tn Nin = Knh Cn Chc Mng Nm Mi), gn hn th

vit "Shinshun" (Tn Xun) hay "Geishun" (Nghinh Xun)... i km vi cu "Cm n

s gip trong nm ngo Nm nay xin cng vy", hay "C mnh khe khng, lu

nay lm g?". c ti cng thm tc, bi v ngi hi vit c my ch m bt mnh phi

k khai tnh trng sc khe v cng n vic lm di dng c trang cha chc xong...

Nhng m thi, Tt nht nh x xa tt c. Ngi nhn thip v vy thng ch c

lt hng chc tm thip xem tn ngi gi, lm chi qu bn c bit khng? o

lng mc "quan trng" ca mnh, xem trong thin h, ai l ngi nh ti tn mnh vy

th

Vic nhn tin l x, ting Nht l "Otoshidama" (ng nin ngc), chc l tr

em u cng thch nht. Tt 2006, trung bnh mt tr em Nht nhn tin l x t by

ngi, c khong 27.000 Yen (240 M Kim), c l l cao nht th gi Chng cn

thng chi th diu gi l "takoage" (diu thng), nh cu bng vt g gi l

"Hagoita" (v t bn/bng). Trc Tt nhiu ngi cng hay i mua loi vt g c

bit c v hoa vn v nht l hnh ni cc nhn vt ni ting, khng phi nh cu

m chng trong nh, gi mt ci khong t 5.000 Yen n 20.000 Yen.

Cc em cng chi nh bi nhng khng nh n tin. Bi "Karuta" ca Nht

l loi bi v hnh v ghi cc cu th, cc l bi c tri ra sn, mt ngi c th v

cc em lng nghe ri tranh nhau tm bt l bi ("Karuta tori") c ghi cu th , ai bt

c nhiu l thng, tng t nh bi ti ca Vit Nam. Nhng ni chung s tr em

chi cc mn chi c truyn ngy cng t v chng b hp dn bi nhng tr chi in

t hin i...

Nht Bn cm c bc cng khai, nn ngay trong dp Tt cng khng u c

nhng tr chi en c. Nm 2002, Trng Tokyo v Th Trng Osaka u ln

ting ng h vic t chc c bc bng tin mt ly thu nh Hoa K.... Dn ghin

c bc cng lm ch c tr chi bn bi (Pachinko), ko my, c nga, ua xe, ua

thuyn hoc nh bi ln. i chng th ch c cu may qua vic mua v s, trng c

c khong 100 n 120 triu Yen. c bit trong dp Tt, l c c khong 150 triu

Yen (1.400.000 MK), sau ny c loi c c vi hai s cp trc sau c 300 triu

Yen. H c thm loi quay s trc con s trn v b sp che i, ngi mua t co xem

s c trng khng. Cn loi x s thng ca Nht cng ging nh Vit Nam. Khng

c loi x s t ghi s, nu khng c ngi trng th tin trng s c bi ln thnh

5, 10 triu M Kim nh Hoa K...

p ng xu hng ca thi i, c c mt s nhu kin (software) ca Nht

Bn c dng thc hin thip Tt v thm c nng truyn thng, tc chuyn thip

qua Lin Mng (Internet). Thip s ti my in ton ca ngi nhn ng vo ngy

mng mt Tt. Ngi gi khi phi mua thip v khi tn tin g Bu in s nhn

c mt cht, v mi cui nm thng phi mn thm hng chc ngn hc sinh v

sinh vin ph phn phi th, thip v qu.

N MC NGY TT...

Dp Tt v k tip l ngy l Thnh Nhn, ting

Nht gi l "Seijinshiki" (Thnh Nhn Thc, ng 20 tui)

ngy 15/1 (t nm 2000 i ra ngy Th Hai tun l th

hai ca thng ging) cng l dp cc c khoe o

"Kimono" (trc vt) tht l mun sc, mun v. Tht vy,

mi o l mt hoa vn khc nhau, khng ci no ging ci

no, cch tht n sau lng gi l "obi" (i) cng ty theo tui, ly chng ri hay cha

m tht cng khc nha Cc c c thn tht hnh bm, cn cc b th mt di vi

trn. Tuy vy, cng khng nn d tin b ngoi, bit u thy n bm m my i

chng ri! Gi mt b "Kimono" bng t tm khong 100.000 n 1.000.000 Yen hay

hn.

o "Kimono" n ng th gin d mu en v bn

m trng tt nhin r hn nhiu, ch 20.000 n

100.000 Yen. Cc c ti tui 20 thng c gng mua bng

c mt b "Kimono" din Tt v c trong ngy L

Thnh Nhn vo Ch Nht tun l th hai ca thng ging.

Nm 2007, c 1,39 triu ngi ti tui thnh nin, trong

s c 720.000 ngi l phi nam v 670.000 ngi l

phi n, l con s thp lin tc t ba nm qua. l du

hiu ngi Nht sinh t i v ang b thiu lao ng n

gin trm trng.

Tuy nhin dp vui ca nhng ngi mi trng

thnh ny li l lc mt s nam thanh nin cht thy mnh

l ngi ln, by t nhng nn lu nay bng cch nghch ngm, quy ph, i

khi ngay trong cc bui hi hp ni chuyn, nn cnh st v cnh b phi tng cng

an ninh hn bnh thng. Mt s ngi khc th nhu bia ru qu mc ri li xe gy

tai nn.

BAO PHC?

Cc ngy 1 n 3 Tt, nhiu c s thng mi ln nh -pa-t, siu th v

mt s c s thng mi nh vn m ca v bn gii hn mt s lng "Bao Phc",

ting Nht gi l "Fukubukuro" (Phc i). Gi thng khong 1.000 n 10.000 Yen.

Bao Phc trong c ng ci g m c khi hng ngn ngi xp hng ch i

mua c my ting ng h trc khi c s thng mi m c Xin tha, Bao Phc l

bao hng c chun b trc v dn kn, bn trong thng ng hng ho tr gi gp

5 cho n 20 ln gi . l qun o, vt dng qua ma hay ht thi hn bn, c

khi c thc n na... c em ra bn r. thu ht khch, i khi cn c c ng h

cao cp, ngc trai, cm thch, kim cng, hay c khi l v du lch vng quanh th gii...

Nu may mn trng ti ng cc th ny th coi nh "trng s" vy.

Chng ti thy ng o khch ch ch mua Bao Phc, mua xong l a s i

ra khi ca hiu lun, khng bun lu tm n cc mn thng nht khc.

TH THAO... NGY TT

c bit ngi Nht c truyn thng thi th thao vo dp Tt, mc d thi tit

vo gia ng rt la.nh. Nhiu tuyn th cc b mn khng thi th cng ra tp, c l

ging nh cc vn thi s khai bt vy.

Nh kt qu tranh ti u nm 2005:

Ngy 1/1, i thuc cng ty Konica-Minolta v ch chy Tip Sc Nm Mi.

Trong 2 ngy 1 v 2, gii v ch Marathon Tip Sc ni ting Tokyo-Hakone

(Xng Cn, cc nam tnh Kanagawa) ln th 81, c t chc vi 20 i hc

tham d.. Cc ton phi chy kh hi ca on ng 109,9 km thnh gn 220 km.

i Hc Komazawa vinh d chim v ch lin tc 4 ln trong tng s 5 ln v ch, vi

thi gian 11 gi 3 pht 48 giy. i hc Tokai thng vng i vi 5 gi 32 pht 11 giy,

nhng vng v yu hn nn chung kt ch chim hng 6.

i chuyn nghip Tokyo Verdy v ch gii tc cu (bng ) J1 cp Thin

Hong ln th 84, cch ln trc 8 nm.

- Thi nh c vy, ting Nht l "Go" cn gi l "Igo" (Vi K) vi cc qun

trng en ca Nht...

- Ngy 2/1, nh mt thng l t xa xa, ca hong cung c m thn dn

ti ving thm v Hong Gia Nht tp hp trn lu hai Trng Ha in (Chowaden)

(trong phng knh an ton) ngay mt tin hong cung ng Kinh ng li chc Tt

dn chng gi l "Odemashi". Mi nm c khong t 70.000 n 75.000 ngi ti vo

dp ny, mi ngi s c pht cho mt l c Nht pht mng mi ln Hong Gia

xut hin cch nhau khong mt gi, tng cng 7 ln. Cc on th cc hu, bo

hong thng c mt y mang cc biu chng i u, trong khi an ninh chm

ng cng khp ngn nga nhng phn t cc t hay bc ng... ph hoi.

Nm 2005, Cng Nng Nh T (Masako) cng xut hin (sau 2 nm vng

bng) cng vi Hong Gi y l ln cht Cng Cha K Cung (Norinomiya) xut hin

chung vi Hong Gia, ri ti ma thu th c i ly chng v tr thnh ngi bnh dn.

- - - - -

SO SNH 50 CHUYN TT VIT- NHT VIT NAM NHT BN

1- Lch m (17 hay 18/2) Dng (t 1873)

2- Nm Theo can-chi-gip Theo chi-gip (tnh t u nm DL)

3- 2007 inh Hi: heo nh Hi: heo rng) 4- Tnh tui Tui Ty v Ta (Ty+1) Tui Ty (ti sinh nht ln 1 tui)

5- Thi tit Nng Lnh (cui ng)

6- Cng To (2 ng-1 b)C (To Thn) Khng (c Tr Thn, khng lm l)

7- Thip Tt C C

8- Tng Qu C C

9- Ch Tt C C

10- Cy nu C (t) C (t)

11- Tt nin / Tn nin C C

12- V qu Nhiu Rt nhiu

13- Tng v sinh nh C C

14- Hp ngi cng khu Khng C

15- Cng nhau lm bnh C (gia nh) C (c khu cng gi bnh dy)

16- Tng v sinh khu vc Khng C

17- Tng v sinh ni lm Khng C

18- Lp bn th Tt C C

19- t hng/nhan C (di hay vng trn) C (ngn 10 cm)

20- t hng m C Khng

21- To m C C

22- Ba Hu nh khng C (Thn o, nh v xe)

23- Xin xm C (t) C (t)

24- i l Giao Tha C C

25- Cu Phc Th

26- Hi lc C Khng

27- Chung Giao Tha C C (cha nh 108 ting)

28- Xng nh C Khng (c ngi i chi sut m)

29- i l C (kh ng) C (rt ng, khong 70%)

30- L Hi C C (khng rm r nh H)

31- Phng sinh (chim, c) C (cu phc) Khng

32- Hoa o (bc), Mai (nam) Khng r rt, cnh thng, khc tre

33- Pho n C (nay th khng) Khng

34- Pho hoa/bng Khng (nay th c) C (t hn ma h)

35- Chc mng nhau C C

36- Dn chc lnh o Khng C (ngy 2/1 ti Hong Cung) 37- L x C C

38- nh bi n tin C Khng

39- Bu Cua C Cp C Khng

40- Mn n Tt C (khng r rt) C (r rt, gi l Osechi)

41- Ng qu C Khng

42- Bnh C C

43- Mt C Khng

44- Mn Giao Tha Khng C (M, g i l Misoka) 45- Con tm Khng C (ting Nht hi lo : Th) 46- Bnh chng/tt C Khng

47- Bnh dy Khng C

48- Da hu C Khng

49- Bo xun C (c bit, ba mu) Khng (ba thng, tng trang)

50- Quc phc o di (nhiu) Kimono (t, nhiu: l Thnh Nhn)

- - - - -

Ngi Vit Nht thng n hai ci Tt Ty v Ta, n Tt Ty ln hn tt Ta.

S d n Tt Ty ln v c ngh nhiu hn,

thm na n Tt Ty ri th Tt Ta khng cn

ho hc nhiu na.

Ngi Vit hi ngoi nm nay c l

c bit n Tt Nhun, tc 2 Tt Ta. V lch

trong nc Vit Nam th ghi mng 1 Tt Ta l

17/2, hi ngoi nm nay c ti 2 th lch, l lch

t in trong nc v lch in hi ngoi thng

theo lch Tu th Tt Ta (m Lch) vo ngy

18/2.

Ch Tt gc t u? C thuyt cho

l do c tri t ch Tit (), ch Hn ngha l kh hu; ma... nhng khi ni Tit thng l

m ch ma u nm tc ma Xun. Bnh

Tt l do c tri t ch Bnh Tt m ra?

Bnh Chng thng c mt loi nhn tht v

u xanh gi ging nhau, nhng Bnh Tt a dng hn,

c khi thm u en hay cn nguyn ht, u

phng (lc), da, chui, gc My nm qua Vit Nam

c lm nhng Bnh Chng v Bnh Tt khng l, nng

1,5-2 tn. Nm nay khch sn Yasaka Saigon Nha

Trang c lm Bnh Tt di 31 mt, nng 675 kg, nu

trong ci ni tn c ch di hn 31 mt

Ngi Vit c truyn thuyt Tit Liu cn gi l Lang Liu, con th 18 ca vua

Hng Vng th 6, Vua phn: "Con no tm c thc n ngon lnh, by c cho c

ngha nht, th ta s truyn ngi vua cho.". Tit Liu dng vua Hng Vng Bnh

Chng v Bnh Dy nn c vua cha truyn ngi cho. Bnh Chng v Bnh Dy c

th khng ngon bng sn ho hi v m cc ngi anh dng ln, ti sao Tit Liu li

c truyn ngi?

Bnh Chng v da chua, Bnh Tt 3 mu, Bnh Dy kp gi la/b.

Bnh Chng v Bnh Dy lm bng nhng sn phm nng nghip, ph thng

v gn gi vi ngi dn, thm na, Bnh Chng vung tng trng cho t,

m v M, Bnh Dy trn trng trng cho Tri, Dng v Cha, ngi ta

ai cng nh tri che, t ch, nn khi Tit Liu dng bnh hai loi bnh ny l biu hin

trn vn quan h mt thit ca tam ti: Thin - a Nhn ( - - ) v ha hp l sng m Dng ( - ) v nht l nh n Cha-m sinh thnh, dng dc, nh vy l ngi hiu c o Tri, m dn l tri, hiu c dn th

mi l ngi c ci c Ln hay ch lng tri () cai tr mun dn v o lm ngi... Khi ph n sinh son, ngi Vit cng hay chc m trn con vung,

ch thun o tri, c tt p, ch khng phi m th trn quay cn con th vung

vn. Ngi Nht t coi mnh l con chu Thi Dng Thn N (), nn ch c Bnh Dy m khng c Bnh Chng.

C iu, c iu cu chuyn hay v ngha nh vy, nhng khng

hiu sao ngi Vit lu lu n Bnh Dy trong nm hoc lc

Gi T Hng Vng ngy 10/3 Ta, ti Tt ch thy ni ti

Bnh Chng? ng ra trn bn th ngy Tt nn c hai

th bnh chng? Lm nh th, va bo tn truyn thng va

tng nh v thm nhun c ci c Ln ca t tin.

Bnh Dy thng lm nh, ng knh 6-7 cm, nu cn th lm

ln tng xng vi Bnh Chng.

Tt Ta inh Hi nm nay 2007, i RFA phng vn chng ti v Tt Vit-Nht v l Thnh Nhn (ng 20 tui) ca Nht.

Ngy 15/2, i BBC cng phng vn chng ti v vic n Tt Ty v Ta ca ngi

Nht v Vit y.