TEZ YAZIM KILAVUZU - Hacettepe Üniversitesi2 H. Ü.Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yönetim Kurulu’nun MSE/999–275 sayılı kararı ile oluşturulan komisyon tarafından yazılan

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ

SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

TEZ YAZIM KILAVUZU

Ankara, 2016

www.saglikbilimleri.hacettepe.edu.tr

11.08.2016 tarih ve 136 sayılı Eğitim Komisyonu Kararı Eki- 2

http://www.saglikbilimleri.hacettepe.edu.tr/

2

H. Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yönetim Kurulu’nun MSE/999–275 sayılı kararı

ile oluşturulan komisyon tarafından yazılan “Tez Yazım Kılavuzu ve Bilim Etiği

Uygulamaları El Kitabı 2006” esas alınarak uygulamada kolaylık sağlayacak bazı

küçük değişiklikler yapılmıştır.

Tez Yazım Kılavuzu komisyonu (1999):

Prof. Dr. A. Ahmet Başaran, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdür Yardımcısı, Eczacılık

Fakültesi

Prof. Dr. F. İlhan Tezcan, Tıp Fakültesi

Prof. Dr. Ergun Karaağaoğlu, Tıp Fakültesi

Doç. Dr. Hakan S. Orer, Tıp Fakültesi

Tez Yazılması ve Değerlendirilmesi Hakkında Yönerge ve El Kitabı (2005, 2006)

hazırlanmasında katkıda bulunanlar:

Prof. Dr. Hakan S. Orer, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürü, Tıp Fakültesi

Prof. Dr. Haviye Nazlıel, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdür Yardımcısı, Diş Hekimliği

Fakültesi

Prof. Dr. Erhan Palaska, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdür Yardımcısı, Eczacılık

Fakültesi

Tez Yazılması ve Değerlendirilmesi Hakkında Yönerge’nin güncellenmesine

katkıda bulunanlar:

(2014-2015)

Prof. Dr. Ersin Fadıllıoğlu (Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürü) – Tıp Fakültesi

Prof. Dr. Ü. Şebnem Harput (Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdür Yardımcısı) – Eczacılık

Fakültesi

Prof. Dr. Birsen Tozkoparan (Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdür Yardımcısı) – Eczacılık

Fakültesi

Prof. Dr. Ümit Yaşar (Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdür Yardımcısı) – Tıp Fakültesi

Prof. Dr. Sevilay Şenol Çelik (Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yönetim Kurulu Üyesi) –

Hemşirelik Fakültesi

Doç. Dr. Özlem Ülger (Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yönetim Kurulu Üyesi) – Sağlık

Bilimleri Fakültesi

Doç. Dr. Erdem Karabulut (Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yönetim Kurulu Üyesi) – Tıp

Fakültesi

Yrd. Doç. Dr.Ceren Sucularlı – Sağlık Bilimleri Enstitüsü

3

(2016)

Prof. Dr. Diclehan Orhan (Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürü) – Tıp Fakültesi

Prof. Dr. Özden Tacal (Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdür Yardımcısı)– Eczacılık

Fakültesi

Doç. Dr. Bilge Pehlivanoğlu (Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdür Yardımcısı)– Tıp

Fakültesi

Yrd. Doç. Dr.Ceren Sucularlı – Sağlık Bilimleri Enstitüsü

ISBN

Gözden geçirilmiş ve genişletilmiş beşinci baskı, web sürümü

Bu Yönerge Sağlık Bilimleri Enstitüsü Kurulu’nun 23.06.2016 tarih ve EKK/2016-16 sayılı

kararı ile kabul edilmiştir.

Bu yönerge Hacettepe Üniversitesi Senato’sunun ............ tarih ve ......... sayılı kararı ile kabul

edilmiştir.

© ....... 2016, Ankara. http://www.saglikbilimleri.hacettepe.edu.tr/tez/tez_yazim_yonergesi.pdf

http://www.saglikbilimleri.hacettepe.edu.tr/tez/tez_yazim_yonergesi.pdf

4

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ 6

TEZ YAZILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ HAKKINDA YÖNERGE 8

Madde 1: Amaç, Kapsam ve Dayanak

Madde 2: Tanımlar

1. Bölüm: TEZ YAZIM YÖNERGESİ 8

Madde 3. Genel Bilgiler 8

3.1. Kağıt Özellikleri 8

3.2. Kapak ve Cilt 8

3.3. Baskı 9

3.4. Kullanılacak Yazı Karakterinin Niteliği 9

3.5. Sayfa Düzeni 9

3.5.1. Sayfaların Numaralandırılması 9

3.5.2. Satır Aralıkları 10

3.5.3. Bölüm ve Alt Bölümler 11

3.6. Anlatım 12

3.7. Simgeler ve Kısaltmalar 12

3.8. Metin İçinde Kaynak Gösterme İlkeleri 12

3.9. Metin İçindeki Göndermeler 14

3.10. Alıntılar 15

3.11. Dipnotlar 15

3.12. Şekil, Tablo ve Formüller/Eşitlikler 16

3.12.1. Şekil, Tablo ve Formüllerin/Eşitliklerin Yerleştirilmesi 16

3.12.2. Tablo ve Şekil Açıklamaları 18

3.12.3. Şekil, Tablo ve Formüllerin/Eşitliklerin

Numaralandırılması

19

Madde 4. Tez İçeriği 19

4.1.Tez Kapağı ve Özel Sayfalar 20

4.1.1. İç Kapak Sayfası 20

4.1.2. Onay Sayfası 20

4.1.3. Beyan Sayfası 21

4.1.4. Teşekkür Sayfası 21

4.1.5. Özet ve İngilizce Özet (Abstract) 21

4.2. Dizinler 22

4.2.1. İçindekiler Dizini 22

4.2.2. Simgeler ve Kısaltmalar Dizini 22

4.2.3. Şekiller Dizini 22

4.2.4. Tablolar Dizini 22

4.3. Tez Metni 23

4.3.1. Giriş 23

4.3.2. Genel Bilgiler 23

4.3.3. Gereç ve Yöntem (Bireyler ve Yöntem) 23

5

4.3.4. Bulgular 23

4.3.5. Tartışma 24

4.3.6. Sonuç ve Öneriler 24

4.3.7. Kaynaklar 24

4.3.8. Ekler 29

4.3.9. Diğer Ekler (CD-ROM, Video kaset vb.) 29

4.3.10. Tez Hazırlama Kontrol Listesi 30

2. Bölüm: TEZLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ 31

Madde 5. Tezlerin yazılması ve savunulması 31

5.1. Tez Değerlendirme Kriterleri 31

5.1.1. Sunum 31

5.1.2. Bütünlük 31

5.1.3. Özgünlük ve Yaratıcılık 31

5.1.4. Araştırmaya Neden Olan Problem 32

5.1.5. Genel Bilgiler (İlgili Literatürün Özetlenmesi) 32

5.1.6. Gereç ve Yöntem (Bireyler ve Yöntem) 32

5.1.7. Bulgular 33

5.1.8. Tartışma 33

3.Bölüm: YÜRÜRLÜLÜK 33

Madde 6. Yürürlülük 33

EKLER 34

ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ İLKELERİ

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİNDE YAPILAN ARAŞTIRMALARIN

VE LABORATUVAR ÇALIŞMALARININ KAYIT SİSTEMLERİNE

İLİŞKİN İLKELER

6

ÖNSÖZ

7

DİKKAT!

TEZİNİZİ HAZIRLARKEN, ANABİLİM DALINIZDA

SİZDEN ÖNCE TAMAMLANAN TEZLERİ ŞEKİL

YÖNÜNDEN ÖRNEK ALMAYINIZ. YAPILAN

YANLIŞLAR BU ŞEKİLDE KALICI HALE

GELMEKTEDİR.

8

TEZ YAZILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ HAKKINDA YÖNERGE

Hacettepe Üniversitesi Senatosu tarafından kabul edilmiştir

Tarih: ................, Karar No.: 2016–........

DİKKAT!

Tez çalışmaları Hacettepe Üniversitesi Senatosu ve Sağlık Bilimleri Enstitüsü

yetkili kurulları tarafından alınan “araştırma ve bilim etiği ilke ve kararları”na

uygun olarak planlanmalı, sürdürülmeli ve tamamlanmalıdır.

Gerektiğinde danışmak için Enstitü Müdürlüğü’ne başvurunuz. Açıklanmasını

istediğiniz hususlar hakkında Enstitü gerekli bilgilendirmeyi yapmakla

yükümlüdür.

Ayrıntılı bilgi için: www.saglikbilimleri.hacettepe.edu.tr/Etik_Konular.php

Madde 1. Amaç, Kapsam ve Dayanak

Bu yönergenin amacı, Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve

Sınav Yönetmeliği uyarınca Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri

Enstitüsü’nde hazırlanan Yüksek Lisans ve Doktora tezlerinin yazımı, basımı ve

tez sınav jürisi üyelerince değerlendirilmesi ile ilgili esasları düzenlemektir.

Madde 2. Tanımlar

Bu yönergede kullanılan tanımlar aşağıdaki anlamları ifade eder.

Enstitü: Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü

Senato: Hacettepe Üniversitesi Senatosu.

Anabilim Dalı: Enstitü’de eğitim programı bulunan Anabilim Dalı.

Tez: Yüksek lisans ve/veya doktora tezi.

1. Bölüm

TEZ YAZIM YÖNERGESİ

Madde 3. Genel Bilgiler

3.1. Kağıt Özellikleri

En az 80, en çok 100 gram birinci hamur beyaz kağıt kullanılmalıdır. Kağıt

standart A4 (20,99 cm x 29,7 cm) boyutlarında olmalıdır.

3.2. Kapak ve Cilt

Kapak, iyi kalite beyaz bristol kartondan yapılmalı; tez metni, özel sayfalar ve

ekleriyle birlikte uygun şekilde yapıştırılarak tek bir cilt haline getirilmelidir.

http://www.saglikbilimleri.hacettepe.edu.tr/Etik_Konular.php

9

Standart büyüklük dışında kalan basılı ve diğer materyal (video, kaset, cd,

kitapçık vb.) ayrı bir ek halinde uygun zarf/kutu(lar) içinde) tezin arka dış

kapağının iç kısmına yapıştırılarak teslim edilmelidir.

3.3. Baskı

Tezler, bilgisayar kullanarak, lazer ya da lazer kalitesinde çıktı veren yazıcı ile

kağıdın iki yüzü kullanılarak basılabilir (Renkli şekil, resim, grafik vb.

durumların olduğu sayfalar, bir önceki sayfanın görüntüsünü bozmaması

amacıyla, kağıdın yalnızca tek yüzüne basılmalıdır). Bu kılavuzda yer alan

terimler ve tanımlamalar (satır aralığı, nk, punto vb.) gelişmiş kelime işlem

programları’nda (Microsoft Office Word®, Word Perfect® vb.) varolan

fonksiyonlar dikkate alınarak seçilmiştir. Bu nedenle tez yazımında paket

programların kullanılması tavsiye edilir.

3.4. Kullanılacak Yazı Karakterinin Niteliği

Kullanılacak yazı karakteri “Times New Roman”, ya da “Calibri” olmalıdır; ana

metnin harf büyüklüğü 12 punto, dipnotlar ve tablo altı açıklamaları (varsa) için

10 punto olmalıdır. Tek sayfaya sığdırılan tablo ve şekillerde daha küçük

karakterler kullanılabilir. Alt ve üst indisler metin harf büyüklüğünden daha

küçük olmalıdır.

Yazımda noktalama işaretlerinden sonra bir boşluk bırakılmalıdır.

Noktalama işaretlerinden önce boşluk bırakılmamalıdır.

3.5. Sayfa Düzeni

Sayfalar A4 boyutunda olmalıdır. Her sayfanın sol kenarında 4 cm, alt ve üst

kenarlarında 3 cm, sağ kenarında ise 2.5 cm boşluk bulunmalıdır. Belirlenen

metin bloğu çerçevesi dışına taşılmamalıdır (Şekil 1; şekildeki ve eklerdeki

kırmızı çerçeve metnin sınırlandırıldığı alana dikkat çekmek için kullanılmıştır, tezlerde

kullanılmamalıdır). Yazım düzenini korumak amacı ile tüm satırlar aynı hizada (iki

yana yaslı formatında) yazılmalıdır.

3.5.1. Sayfaların Numaralandırılması

Sayfa numaraları, bilgisayar programlarının sunduğu olanaklar kullanılarak

konulmalı; dış ve iç kapak dışında tüm sayfalar numaralandırılmalıdır.

Onay sayfası, Beyan, Teşekkür, Özet, İngilizce Özet, İçindekiler, Simgeler ve

Kısaltmalar, Şekiller ve Tablolar dizinleri gibi tez ön sayfaları onay

sayfasından itibaren “iii, iv, v ...” şeklinde küçük harf Romen rakamları ile;

giriş bölümü ile başlayan diğer sayfalar ise “1, 2, 3, 4, 5, ...” şeklinde

numaralandırılmalıdır.

Sayfa numaraları sayfanın yukarı kısmına metin bloğunun sağ kenar hizasında

olacak şekilde yerleştirilmelidir; önünde ve arkasında parantez, çizgi gibi

işaretler kullanılmamalıdır.

Sayfa numaraları 10 punto olmalıdır.

10

Şekil 1. Sayfa düzeni

3.5.2. Satır Aralıkları

Ana metinde satır araları 1,5 satır olmalıdır (Şekil 2).

Kaynaklar dizininin yazımında 1 satır aralığı kullanılmalı ve kaynaklar

arasında 6 nk boşluk bırakılmalıdır.

Şekil altı yazıları ve tabloların açıklamaları ile alıntılar ve dipnot metinlerinde

satır aralığı 1 satır olmalıdır.

Paragraflar arasında satır aralığı 1,5 satır olmalı, ve her yeni paragraf 1,25 cm

içeriden başlamalıdır.

Birinci dereceden bölüm başlıkları, Onay, Beyan, Teşekkür, Özet, İngilizce

Özet, tüm Dizinler ve Kaynaklar için sayfa başı yapılmalı, başlık sayfayı

ortalayacak şekilde yazılmalı ve başlıkla metin arasında bir satır boşluk

bırakılmalıdır.

Başlıklardan sonra ve bir bölümün son satırı ile sonraki alt bölüm başlığı arasında 12

nk boşluk bırakılmalı; ayrıca ikinci ve üçüncü dereceden başlıklar 1,25 cm

içeriden başlatılmalıdır (Şekil 2).

Ana metinle şekil, tablo ve formüller/eşitlikler arasında önce ve sonrasında

olmak üzere 12 nk boşluk bırakılmalıdır.

Şekil ve şekil alt yazısı ile tablo ve tablo üst yazısı arasında da 6 nk boşluk

olmalıdır.

11

Şekil 2. Metin örneği

3.5.3. Bölüm ve Alt Bölümler

Tezin bölüm ve alt bölümlerinin belirlenmesinde, gereksiz ayrıntıya inilmemeli,

mantıksal bir bütünlük izlenmelidir.

Ana bölümler daima yeni bir sayfa ile başlamalıdır.

Bölüm başlıkları metin ile aynı büyüklükte olmalıdır.

Birinci derecede bölüm başlıkları büyük harf, ikinci ve üçüncü derece

başlıklar ise her kelimenin ilk harfi büyük, diğerleri küçük harf olacak şekilde

yazılmalıdır.

İkinci ve üçüncü derecede başlıklarda yer alan “ve, veya, ile” gibi bağlaçlar

küçük harfle yazılmalıdır.

Tüm bölüm başlıkları koyu (bold) olmalıdır. Bölüm ve alt bölüm başlıkları,

Şekil 2’de gösterildiği biçimde numaralandırılmalıdır.

Üçüncü dereceden daha ileri alt bölüm başlığı kullanılmamalıdır. Ancak,

bazı durumlarda daha ileri derecede alt bölüm başlığının kullanılması

gerekirse, bunların ikinci ve üçüncü derece başlık kurallarına uygun

olarak, fakat numaralandırılmadan ve içindekiler dizininde

gösterilmeden yapılması kabul edilebilir.

12

3.6. Anlatım

Tez dili açık, yalın ve bilimsel metne uygun olmalıdır. Anlatım, kısa ve öz

cümlelerle yapılmalı, birinci şahıs ağzından olmamalıdır.

Metinde geçen kimyasal madde isimleri ve terimler Türkçe yazılmalıdır.

Zorunlu olarak yabancı dilde yazılması gerekli kelimeler italik olarak

yazılmalıdır.

Örnek:

• Fenilbutazon, tirozin, oksidasyon, karotis arteri

• ......... bu sonuçlar daha önce Cannon’un öne sürdüğü activation en masse

teorisine uymamaktadır.

• Ginkgo biloba bitkisinin asetilkolinestaraz enzimi üzerine etkileri….

3.7. Simgeler ve Kısaltmalar

Tezde, standart kısaltmalar dışındaki kısaltmalar ancak çok gerekli olduğu

durumlarda yapılmalıdır.

Çok kullanılan, birden fazla sözcükten oluşan terimler için baş harfleri

kullanarak kısaltma yapılabilir. Bu durumda yapılan kısaltma ilk geçtiği yerde

parantez içerisinde, yalnızca bir kez açıklanmalıdır. Metnin sonraki kısımlarında

tam ifade yerine belirlenen simge veya kısaltmanın kullanılması tercih edilmelidir.

Örnek:

......... obstrüktif uyku apnesi sendromu (OUAS)

Uluslararası Birimler Sistemi (Système International d'Unités, SI) kapsamında

kullanılan temel ve türetilmiş birimlere ait simgeler ve kısaltmalar için yukarıdaki

uygulamalar yapılmamalıdır, metin içinde doğrudan kullanıma başlanmalıdır.

Birden fazla sözcüğün baş harfleri kullanılarak yapılan kısaltmalarda araya

nokta konulmamalıdır (TÜBİTAK, OUAS, AKŞ gibi).

Kısaltmalar, terimlerin Türkçe’lerine göre yapılmalıdır ancak, yerleşik

yabancı dilden kısaltmalar oldukları gibi alınabilirler (AIDS, NMR, HPLC,

WHO, NATO gibi). Anatomik terimlerin kısaltmaları referans olarak

alınmalıdır.

Örn., Bkz., vb., gibi terim olmayan kısaltmaların sonuna nokta konulmalıdır.

Ölçü birimleri metrik sistem ve uluslararası birimler sistemine uygun

kısaltmalarla verilmelidir. Birimlere ilişkin kısaltmaların sonuna nokta

konulmamalıdır.

Kısaltmalar ve simgeler (Örn., a, b, t, D, AKŞ) “Simgeler ve Kısaltmalar”

dizininde alfabetik sıra ile ayrıca verilmelidir.

3.8. Metin İçinde Kaynak Gösterme İlkeleri

Tez içinde atıfta bulunulan her kaynak, kaynaklar dizininde mutlaka bulunmalıdır.

Tezlerde kaynakların gösterilmesi ve künye düzeni ile ilgili kurallar “Vancouver”

sistemine uygun olarak verilmelidir. Bu doğrultuda en sık kullanılan bazı kaynaklara

13

ait kaynak gösterme kuralları Madde-4/Bölüm 4.3.6.’da belirtilmiştir. Kaynak

gösterme ve kaynakça hazırlanmasında EndNote ya da Reference Manager gibi

standart yazılım paketlerinin kullanılması önerilmektedir.

Tez metni içerisinde atıfta bulunulan her kaynak, geçtiği sıra ile numaralandırılarak,

yuvarlak parantez içinde ilgili cümlenin sonunda belirtilmelidir.

Aynı anda birden fazla kaynağa atıf yapılıyorsa, kaynak numaraları küçükten büyüğe

(1, 5, 8, 12 gibi) sıralanmalı ve virgül ile ayrılmalıdır.

Ardışık kullanılan kaynaklarda tarih sırası eskiden yeniye doğru olmalıdır. Bir başka

değişle küçük numara tarih sırası eski olana verilmelidir.

İkiden çok ardışık kaynağa değinildiğinde, ilk kaynak ve son kaynak numaralarının

arasına tire konularak gösterilmelidir.

Örnek:

• ......... endotelinlerin çeşitli hipoksi ve/veya iskemi durumlarında salıverildikleri

gösterilmiştir (64–66).

Eğer yazara atıfta bulunuluyorsa, kaynaklar yazar adından hemen sonra verilmelidir:

Örnek:

• ......... Miller ve Seals (47) ve Harvey (24), açıklanamayan bakteriyel enfeksiyonları

olan çocukların % 26’sında ...

Bir başka yayın içindeki kaynağa atıf yapılıyorsa, ve söz konusu kaynağa

ulaşılamıyorsa, sadece atıf yapılan yayın kaynak olarak gösterilir, esas kaynak

ismen belirtilir:

Örnek:

• ........ Barman ve ark. (15)’nin belirttiğine göre Reis ve arkadaşları sempatoinhibitör

nöronların kaudal ventrolateral medullada olduğunu bildirmiştir.

İki yazarlı eserler kaynak gösterildiğinde, yazar soyadları arasına “ve” sözcüğü

konulmalıdır:

Örnek:

• ......... Goodman ve Gilman (6) tarafından önerilen yöntem kullanılmıştır.

İkiden fazla yazarlı eser kaynak gösterildiğinde, ilk yazarın soyadından

sonra “ve arkadaşları” şeklinde yazılmalı ya da aynı anlama gelen “ve ark.”

kısaltması kullanılmalıdır:

14

Örnek:

• ......... Merahi ve ark. (21) benzer sonuçların farklı tip işlemler altında da elde

edildiğini rapor etmişlerdir.

Sözlü görüşme ve kişisel yazışmalar kaynak olarak gösteriliyor ise,

görüşme/yazışma yapılan kişi veya kişilerin isimlerinin baş harfleri ve soyadları

yazılarak görüşme ve/veya yazışma olduğu belirtilir. Sözkonusu kişiye ait diğer

ayrıntılar (adres, ünvan, vb.) eğer gerekiyorsa dipnot olarak verilmelidir. Sözlü

görüşmeler veya kişisel yazışmalar, ayrıca yayınlanmadıkları taktirde, Kaynaklar

dizinine konulmaz.

Örnek:

• ..... (N. Aytan, sözlü görüşme)1

• ..... (Ö. Aran, yazılı görüşme)2

Bir başka yayından alınan şekil ve tablolarda, metin içinde kullanılan kaynak

belirtme usulüne uygun olarak kaynak belirtilmelidir: Kaynak ya şekil veya tablo

açıklamasından sonra, yazarların adları (literatür numarası), “den” ya da “dan”

takıları ve “alınmıştır” ibaresi eklenerek cümle halinde, ya da sadece ilgili kaynağa

ait literatür numarası verilerek belirtilir.

Örnek:

Şekil 4.4. Uyku–uyanıklık dönemlerinin EEG görüntüleri

(Nosjean ve ark. (45)’nden alınmıştır.)

Şekil 4.4. Uyku-uyanıklık dönemlerinin EEG görüntüleri (45)

Tez içinde geçen bilimsel dergi makalesi, kitap, kitap içinde bölüm ya da makale,

yayınlanmış ya da yayınlanmamış bildiriler, poster ya da patentin kaynaklar kısmında

nasıl gösterilmesi gerektiği Madde-4/Bölüm 4.3.6.’da örneklerle belirtilmiştir.

3.9. Metin İçindeki Göndermeler

Şekil ve tablolara yapılacak göndermelerde, gönderilen şekil veya tablolar, aynı

ya da daha sonraki sayfalarda yer alıyorsa, gönderme aşağıdaki örneklerden

birine uygun olarak yapılmalıdır:

Örnek:

• ......... egzersiz öncesinde EMG alınmıştır (Şekil 2.7.).

• ......... temporal kas’a ait EMG sonuçları (Şekil 2.7.), ilaç aldıktan ...

• .......... EMG sonuçları Şekil 2.7.’de gösterilmiştir.

15

Daha önceki sayfalarda yer alan ve daha önce değinilmiş şekil ve tablolara

yeniden gönderme yapılıyorsa, gönderme parantez içinde ve “bakınız” anlamına

gelen “Bkz.” kısaltması kullanılarak yapılmalıdır:

Örnek:

• ......... (Bkz. Şekil 1.3.)

• ......... (Bkz. Tablo 2.2.)

3.10. Alıntılar

Tez içinde, bir başka kaynaktan alınmış birden fazla cümle içeren bir bölüm,

aynen aktarılmak isteniyorsa, ana metnin son satırından itibaren bir satır

atlandıktan sonra, satır başı yapılarak, ayrı bir paragraf halinde, tırnak (“ ”)

içerisinde ve italik harflerle yazılmalıdır. Metin, ana metinden her iki taraftan

1.25 cm içeride olacak şekilde bloklanmalıdır. Alıntıdan sonra ana metine

geçerken yine bir satır atlanmalıdır.

3.11. Dipnotlar

Tezin herhangi bir sayfasında, metin içinde olması halinde konuyu dağıtacak ve

okurken sürekliliği bozacak nitelikteki açıklamalar, kısa ve öz şekilde –birkaç

satırı geçmemek koşulu ile– aynı sayfanın altına dipnot olarak verilebilir.

Dipnotlar soldan sağa sayfanın ortasına kadar çizilen sürekli bir çizgi ile

metinden ayrılmalıdır. Çizgi ile ana metin arasında 1 satır atlanmalıdır. Dipnot

çizgisi ile dipnot metni arasında 6 nk boşluk bırakılmalı, metin 1 satır aralığı

kullanılarak yazılmalı ve harf büyüklüğü 10 punto olmalıdır (Şekil 3). Dipnotlar

aynı sayfada birden çok ise, sayfadaki belirtme sırasına göre ve her sayfada

birden başlanarak numaralandırılmalıdır. Dipnot numaraları kaynak gösterme

sistemi ile karışmayacak şekilde üst indis ya da parantez içinde üst indis olarak

verilebilir. Ardarda yazılan iki dipnot, 6 nk boşluk kullanılarak ayrılmalıdır.

Dipnotları yazarken, sayfanın alt kenarında bırakılması gereken 3 cm’lik boşluğa

taşılmamalıdır.

Şekil 3. Dipnotların yerleştirilmesi

16

3.12. Şekil, Tablo ve Formüller/Eşitlikler

Hazırlanacak şekiller (grafik, diyagram, fotoğraf vb.) yazı ile anlatımda güçlük

çekilen, yapılan işi, anlatılmaya çalışılan düşünceyi veya elde edilen verileri daha

etkili olarak aktarabilecek nitelikte olmalı, gereksiz şekillerden kaçınılmalıdır.

Şekiller üzerinde yer alacak tüm çizgi, işaret, sembol, rakam ve yazılarda,

bilgisayar yazıcısı, daktilo, rapido ya da letraset çıkartma türü bir araç

kullanılmalıdır. Bu tür çizgi, işaret, sembol rakam ve yazılar, çıplak gözle

kolayca seçilebilir ve okunabilir büyüklükte olmalıdır.

Tez sayfası üzerine yapıştırılacak fotoğraflar, tez sayfaları arasında olabilecek

kabarıklığı önlemek amacı ile ince fotoğraf kağıdı üzerine basılmalıdır. Bunlar

için yüksek kaliteli bilgisayar çıktısı veya renkli fotokopi tercih edilmelidir.

Tez yazılırken telif hakkı olan bir resim, şekil, tablo vb kullanıldığı taktirde yazılı izin

alınmalı ve bu durum, tezde kullanılan resim, şekil, tablo vb. nin altında dipnot olarak

belirtilmelidir.

3.12.1. Şekil, Tablo ve Formüllerin/Eşitliklerin Yerleştirilmesi

Şekiller, tez metni içerisinde, ilk değinildikleri sayfada ya da hemen sonraki

sayfada yer almalıdır.

Birbirleri ile ilgili çok sayıda tablo veya şekil aynı sayfa üzerinde yer alabilir.

Şekil ve tablolar ile açıklamaları sayfa kenarında bırakılması gereken boşluklara

taşmayacak şekilde yerleştirilmelidir (Şekil 4 ve Şekil 5). Bu boşluğa sığmayan

şekiller ya küçültülmeli ya da “ekte” sunulmalıdır. Tez metni içerisinde katlanmış

şekil veya tablo olmamalıdır.

Bir sayfadan daha büyük olan tablolar, tez metni içinde bulunmak zorunda ise bir

sayfa boyutlarında (uygun bir yerden) bölünmelidir. Tablonun devamı bir sonraki

sayfada aynı tablo numarası ile ve aynı başlıkla verilmeli ancak tablo

numarasından sonra parantez içinde “Devam” ibaresi yazılmalıdır.

Bir şekilde birden fazla öge bulunabilir. Bu durumda, her bir öge sırayla A, B, C,

D, ... şeklinde simgelenerek tümüne tek bir şekil numarası verilir. Açıklamalarda

herbir öge ayrı ayrı tanımlanmalıdır.

Tablo başlığı tablonun üstüne yazılmalı, metin alanı satır başından

başlatılmalıdır. Tablo başlığının yazımında da “blok” sistemi korunmalı;

açıklamaların bir satırdan daha uzun olması halinde, ikinci ve diğer satırlar,

açıklamanın satır başı hizasından başlamalıdır. Tablo ile ilgili açıklayıcı bilgiler

tablonun altında verilmelidir.

Şekil başlığı ve açıklamaları şeklin altında yer almalı ve metin bloğu sol ve sağ

kenarları arasında ortalanmalıdır.

Tablo ve şekil altı açıklamalarının sonuna nokta konulmalıdır.

Örnek:

Tablo 3.1. Kekeleme, işitme kayıplı ve normal kişilerin cinsiyet ve yaşa göre

dağılımı.

Şekil 2.3. Hastalığın tipik seyrini gösteren aşamalar: A) Cilt lezyonları B) Ağız

içi veziküller C) Ağız içindeki ülserasyonlar.

17

Şekil 4. Şekillerin yerleştirilmesi

18

Şekil 5. Tabloların yerleştirilmesi

Fotoğraflar bireylerin kimliğini belli etmeyecek tarzda (Ör: gözler

bantlanarak) konulmalıdır. Özel durumlarda, teze konulacak gözleri bantlı

olmayan fotoğrafların yayınlanması için fotoğrafı çekilen kişiden izin

alındığına ilişkin ibare bulunmalıdır.

3.12.2. Tablo ve Şekil Açıklamaları

Tablo başlığı ve şekil açıklamaları olabildiğince kısa ve öz yazılmalıdır. Tüm

açıklamaların yazımında 12 punto ve tek satır aralığı kullanılmalıdır.

Tablo veya şekil ile (açıklamaları dahil) alt ve üst metin arasında 12 nk boşluk

bırakılmalıdır.

Tablo başlığı, tablonun üstüne yazılmalı ve başlığın son satırı ile tablonun üst

kenarı arasında 6 nk boşluk bırakılmalıdır. Tablo için yapılacak ilave bir

açıklama, tablo altında 10 punto ve tek satır aralığı kullanılarak yapılmalıdır.

19

Şekil açıklamaları ise, şeklin altına yazılmalı ve şekil altı açıklaması ile şeklin

alt kenarı arasında 6 nk boşluk bırakılmalıdır

3.12.3. Şekil, Tablo ve Formüllerin/Eşitliklerin Numaralandırılması

Tüm tablo, şekil ve formüllerin/eşitliklerin numaralandırılmasında sadece

rakamlar kullanılmalıdır. Bunlar, her bölüm içinde kendi aralarında,

birbirlerinden bağımsız olarak ayrı ayrı numaralandırılmalıdır.

Birinci Bölüm’ün tablo ve şekilleri:

Tablo 1.1. ………………………..

Şekil 1.1. ………………………..

İkinci Bölüm’ün tablo ve şekilleri:

Tablo 2.1. ………………………..

Şekil 2.1. …………………………

Formüller/eşitlikler numaralandırılırken, numaranın başında “Formül/eşitlik”

ibaresi yer almamalı, bölüm içindeki sırasına göre numaralandırmalıdır.

Formüllere/eşitliklere ait numaralar, formülün/eşitliğin olduğu satırda,

sayfanın sağ kenarından 2.5 cm içeride kalacak şekilde parantez içerisinde

yazılmalıdır. Ancak, metin içinde değinilirken “Formül/Eşitlik 2.1.” şeklinde

yazılmalıdır (Şekil 6).

Metinde, geçen formüller/eşitlikler ayrı paragraf halinde yazılmalı, önce ve

sonra gelen paragraflarla arasında 12 nk boşluk bırakılmalıdır.

Şekil 6. Formüllerin yerleştirilmesi

Madde 4. Tez İçeriği

Her tez dört ana bölümden oluşur (EK 1).

• Kapak sayfaları/Özel sayfalar

• Tez metni

• Kaynaklar dizini

• Ekler

20

Her bölüme ilişkin sayfa düzeni örnekleri kılavuzun sonunda ayrı ekler şeklinde

verilmiştir.

4.1. Tez Kapağı ve Özel Sayfalar

Kapak düzeni Şekil 7 ve EK 2’de gösterildiği gibidir.

Şekil 7. Tez dış kapağı

4.1.1. İç Kapak Sayfası

İç kapak sayfasının içeriği ve sayfa düzeni, tümüyle dış kapak ile aynı olmalıdır

(EK 3); yalnız, bu sayfada danışman (varsa ikinci danışman; Bkz. EK 3B)

öğretim üyesinin adı da bulunur. Bu sayfa ana metinde kullanılan kağıt üzerine

yazılmalı ve sayfa numarası verilmemelidir.

4.1.2. Onay Sayfası

Tez savunmasından sonra tez danışmanı ve jüri üyelerinin tezi kabul ettiklerini ve

tezin Sağlık Bilimleri Enstitüsü tarafından onaylandığını gösteren sayfadır (EK

4). Bu sayfada tez danışmanı ve jüri üyelerinin ad, ünvan ve üniversiteleri ile

imzaları bulunur. Onay sayfası “iii” olarak numaralandırılmalıdır.

21

4.1.3. Beyan Sayfası

İçeriği ve düzeni EK 5’de gösterildiği şekilde olmalı ve tez yazarı tarafından mutlaka

imzalanmalıdır. Beyan sayfası “iv” olarak numaralandırılmalıdır.

4.1.4. Teşekkür Sayfası

Teşekkür bölümü, olabildiğince kısa ve öz olarak yazılmalı ve bir sayfayı

aşmamalıdır (EK 6).

Bu sayfanın düzeni özet sayfası ile aynı olmalı, “v” olarak numaralandırılmalıdır.

Teşekkür sayfasında, tez çalışmasında ve tezin hazırlanmasında doğrudan katkısı

bulunan kişiler ile doğrudan ilgili olmadığı halde, olağan görevi dışında katkıda

bulunan kişi ve kuruluşlara teşekkür edilmelidir.

Tez çalışması, bir proje kapsamında veya bir kuruluşun desteği ile

gerçekleştirilmiş ise; projenin ve ilgili kuruluşun adı da bu bölümde

belirtilmelidir.

4.1.5. Özet ve İngilizce Özet (Abstract)

Tezin bir sayfayı geçmeyen Türkçe (sayfa vi) ve İngilizce (sayfa vii) özeti

teşekkür sayfasından hemen sonra yer almalı ve Romen rakamları ile

numaralandırılmalıdır. EK 7 ve EK 8’de bu bölümlerin yazımına örnek

verilmiştir.

“ÖZET” başlığı, tümüyle büyük harflerle; sayfanın üst kenarından 3 cm

aşağıda ortalanarak koyu (bold) yazılmalıdır. Başlıktan sonra 1 satır boşluk

bırakılmalıdır. İlk satır, paragraf başı yapılmaksızın, sol kenar boşluğu

hizasından başlamalıdır.

Bu sayfada, önce tez sahibinin adı, tezin başlığı, hangi programda ne tezi

olarak yapıldığı ve Ankara, yılı ibareleri koyu (bold) harflerle yazılmalı,

ardından paragraf başı yapmadan, özet metni başlamalıdır. Özette, tez

çalışmasının amacı, kapsamı, kullanılan yöntem(ler) ve varılan sonuç(lar),

açık ve öz olarak belirtilmeli, ancak, “Amaç”, “Yöntem”, “Sonuç” gibi alt

başlıklar kullanılmamalıdır. Metin içine atıf yapılmamalıdır, kısaltma ve

numaralandırma çok gerekmedikçe kullanılmamalıdır.

Özet ve Abstract sayfasında ayrıca, tez metni ile ilgili en fazla beş anahtar

kelime (keywords) Türkçe ve İngilizce olarak verilmelidir. Anahtar kelimeler

özet (abstract) metninden sonra bir satır atlanarak yazılmalıdır. Anahtar

kelimelerin, çalışmayla ilgili ancak, başlıkta yer almayan kelimelerden

seçilmesi daha uygundur. Anahtar kelimeler “Medical Subject Headings”

(MeSH)’e de uygun olmalıdır.

Anahtar kelimelerden sonra, eğer varsa, tezin yapımında desteği olan

kuruluşların adları ve proje numaraları bulunmalıdır. Destekleyen Kurumlar

Anahtar kelimelerden sonra 6 nk atlanarak yazılmalıdır.

İngilizce özet (Abstract) sayfasının içeriği ve sayfa düzeni tümüyle özet

sayfasının aynı olmalıdır.

22

4.2. Dizinler

4.2.1. İçindekiler Dizini

EK 9’daki örneğe uygun olarak hazırlanmalıdır.

Özet sayfasından başlayarak tüm özel sayfalar, tez metninin içerdiği tüm bölüm

ve ikinci ve üçüncü alt bölüm başlıkları, kaynaklar ve ekler içindekiler dizininde

eksiksiz ve tez sırasına uygun olarak verilmelidir. Tezde kullanılan her bir başlık,

içindekiler dizininde hiç bir değişiklik yapılmaksızın yer almalıdır. Tek satıra

sığmayan başlıklar bir sonraki satırda da ilk satır hizasından devam etmelidir.

“İÇİNDEKİLER” başlığı, tümüyle büyük harflerle, sayfa üst kenarından 3 cm

aşağıda, koyu (bold) olarak ve ortalanarak yazılmalıdır.

İçindekiler dizininde her başlığın hizasına, sadece o başlığın yer aldığı ilk

sayfanın numarası yazılmalıdır.

Tezden ayrı sunulmuş olmasına karşın “EKLER” de, İçindekiler dizininin

sonunda yer almalı, ancak bunlara ait sayfa numaraları dizinde gösterilmemelidir.

4.2.2. Simgeler ve Kısaltmalar Dizini

EK 10’daki örneğe uygun olarak “SİMGELER VE KISALTMALAR” başlığı

büyük harflerle, sayfa üst kenarından 3 cm aşağıda, ortalanarak koyu (bold)

yazılmalıdır. Dizinde simge ve kısatmalar alfabetik sırada verilmelidir.

4.2.3. Şekiller Dizini

Şekiller dizini, EK 11’deki örneğe uygun olarak hazırlanmalıdır. “ŞEKİLLER”

başlığı, büyük harflerle sayfa üst kenarından 3 cm aşağıda, ortalanarak koyu

(bold) yazılmalıdır.

Şekiller dizinindeki şekil altı açıklamaları, tez metni içindeki şekil altı

açıklamasının tümüyle aynı olmalıdır. Ancak, başlıkta yer alan ayrıntıların

yazılması gerekmez (örneğin p değeri).

Tek satıra sığmayan açıklamalar, bir sonraki satırda da ilk satır hizasından devam

etmelidir. Her açıklamanın son satırına karşılık gelecek şekilde sağa dayalı olarak, ilgili

şeklin yer aldığı sayfanın numarası yazılmalıdır.

4.2.4. Tablolar Dizini

EK 12’deki örneğe uygun olmalıdır. “TABLOLAR” başlığı, büyük harflerle

sayfa üst kenarından 3 cm aşağıda, ortalanarak koyu (bold) yazılmalıdır.

Tablolar dizinindeki açıklamalar, tez metni içindeki tablo açıklamalarıyla

tümüyle aynı olmalıdır. Ancak, şekiller dizininde olduğu gibi, p değerleri ve

diğer bilgilerin yazılması gerekmez. Tablo ile ilgili açıklamalar tablo altında 10

punto ve tek satır aralığı ile yazılmalıdır.

Tek satıra sığmayan açıklamalar, bir sonraki satırda da ilk satır hizasından devam

etmelidir. Her açıklamanın son satırına karşılık gelecek şekilde sağa dayalı olarak, ilgili

tablonun yer aldığı sayfanın numarası yazılmalıdır. Bir sayfadan daha uzun yer kaplayan

tablolarda yalnızca ilk sayfanın numarası yazılmalıdır.

23

4.3. Tez Metni

4.3.1. Giriş

Bu bölümde çalışmanın amacı, varsayımları ve kapsamı gibi okuyucuyu

yönlendirici nitelikte bilgiler bulunur. Giriş bölümünde ikinci ve üçüncü

dereceden altbaşlıklar bulunabilir.

4.3.2. Genel Bilgiler

Burada tez konusunda önceden var olan literatür bilgileri, yapılan çalışma

bağlamında gözden geçirilir. Konuya ilişkin sorunlar saptanır, varolan çözüm

önerileri giriş bölümünde belirtilen amaç, kapsam, varsayım ve hipotezler

doğrultusunda değerlendirilir. Olası varsayımlardan hangilerinin bu tez

kapsamında test edileceği anlatılır. Literatür bilgileri derlenerek amaçlar ve

kullanılacak yöntem arasında neden–sonuç ilişkileri kurulur.

İyi bir genel bilgiler bölümü, kısa ve öz olmalı, bunun yanı sıra okuyucuda ilgi

uyandırmalıdır. Bu yüzden, tez konusu ile doğrudan ilgili çalışmalara mutlaka yer

verilmeli, konu için çok önemli olmayan veya konu dışı çalışmalardan

kaçınılmalıdır. Kullanılacak bilgi orijinal kaynağından edinilmeli, bu amaçla

ikincil kaynaklar kullanılmamalıdır.

4.3.3. Gereç ve Yöntem (Bireyler ve Yöntem)

Giriş ve Genel Bilgiler bölümlerinde oluşturulan varsayımların nasıl test edildiği

bu bölümde ayrıntılı olarak anlatılır. Bu bağlamda, kullanılan araç - gereç, madde -

malzeme, teknik uygulama esasları ve koşullar, dikkat edilecek hususlar, örneklem alma

ve istatistiksel hesaplama yollarına ilişkin esaslar gerektiğinde kaynak gösterilerek

detaylı şekilde verilir.

DİKKAT!

Tez çalışmaları sırasında elde edilen veriler H. Ü. Senatosu’nun 14.01.2006 gün

ve 2006–7 sayılı kararı ile kabul edilen “Hacettepe Üniversitesi’nde yapılan

araştırmaların ve laboratuvar çalışmalarının kayıt sistemlerine ilişkin

ilkeler”e uygun şekilde kaydedilmiş olmalıdır.

İnsan deneklerin yer aldığı tezlerde çalışmanın türüne gore, Klinik Araştırmalar

Etik Kurulu’nun, Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulu’nun ya da

Etik Komisyonu’nun, hayvan deneylerinin yapıldığı tezlerde ise Hayvan Deneyleri

Yerel Etik Kurulu’nun onayının alınması gereklidir. Bu bölümde etik kurul onay

kararının tarih ve numarasının belirtilmesi ve karar metninin kopyasına Ekler

bölümünde yer verilmesi zorunludur.

4.3.4. Bulgular

Bu bölümde bir önceki bölümde tarif edilen yöntemlerle elde edilen veriler belli

bir mantıksal analitik bütünlük ve akış içinde sunulur. Verilerin uygun

istatistiksel yöntemlerle analiz edilmesi gereklidir. Yazarın, verileri daha anlaşılır

24

hale getirmek için tablo, grafik, vb. yapması beklenir. Gerekirse şekil, fotoğraf ve

benzeri görüntüler kullanılır.

4.3.5. Tartışma

Bulgular, Giriş ve Genel Bilgiler bölümlerinde verilen çerçeve içinde tartışılır.

Bu bölümde çalışmanın bilime nasıl bir katkıda bulunduğu mutlaka belirtilmeli,

özgün kısımları vurgulanmalıdır. Test edilen hipotezlerin red edilip edilmedikleri

ve amaçlara ne ölçüde varıldığı yazılmalıdır. Tartışmada, daha çok Giriş ve Genel

Bilgiler kısımlarında söz edilen varsayımların tez çalışması ile elde edilen

bulgularla ne ölçüde desteklendiği hususu üzerinde durulmalıdır. Bu bağlamda,

spekülatif yorumlardan olabildiğince kaçınılmalıdır.

Tartışma kısmının bulgular ile aynı olmaması gerektiği unutulmamalıdır.

4.3.6. Sonuç ve Öneriler

Bu bölümde, tez çalışmasından elde edilen sonuçlar, olabildiğince genel, açık–

seçik ve öz olarak yazılmalıdır. Gerektiğinde, sonuçlar madde madde yazılabilir.

Tez çalışmasını yapan kişinin, uyguladığı yöntemin ve araştırmanın

kısıtlamalarını göz önüne alarak kendinden sonra aynı konuda ya da ilgili

konularda çalışacak kişilere veya başka kurum ve ilgililere iletmek istediği

öneriler varsa, bunlar öneriler başlığı altında yazılabilir. Sonuçlar ve öneriler

birarada da işlenebilir.

Yukarıda ana hatlarıyla verilen tez bölümleri, çalışmanın türüne, yazarın

üslubuna ve bazı özel ölçülere göre ufak tefek değişiklikler gösterebilir.

4.3.7. Kaynaklar

Tezde kullanılan kaynakların sıralı olarak listelendiği bölümdür. Tez yazarı kaynakların

tam olarak verilmesinden ve doğruluğundan sorumludur. Tez içinde verilen her kaynak,

bu bölümde mutlaka sıralanmalıdır. Kaynaklar bölümünde yer alan kaynakların hepsine

tez içinde değinilmelidir.

“KAYNAKLAR” başlığı, büyük harflerle koyu (bold) olarak, sayfa üst

kenarından 3 cm aşağıya ve ortalanarak yazılmalıdır.

Kaynakların gösterilmesi ve Kaynaklar dizini (EK 13) yazım planı kaynaklar

formatına uygun olmalı ve her kaynağın yazar adı, başlığı, kitap ya da dergi adı,

sayfası ve basım yılı belirtilmelidir. Kaynakların tümü kendi içerisinde (kitap,

dergi makalesi, vb.) aynı formatta yazılmalıdır ve mutlaka sıra numarası

verilmelidir.

Her kaynak ayrı bir paragraf olacak şekilde tek satır aralığı ile yazılmalı ve

paragraf aralarında 6 nk boşluk bırakılmalıdır.

25

DİKKAT!

Tez içinde atıfta bulunulan her kaynak, kaynaklar dizininde mutlaka bulunmalıdır.

Tezlerde kaynaklar Vancouver sistemine uygun olarak verilmelidir. Bu doğrultuda en

sık kullanılan bazı kaynaklara ait kaynak gösterme kuralları aşağıda örneklerle

belirtilmiştir. Kaynak gösterme ve kaynakça hazırlanmasında EndNote ya da

Reference Manager gibi standart yazılım paketlerinin kullanılması önerilmektedir.

http://library.vcc.ca/downloads/VCC_VancouverStyleGuide.pdf

Bilimsel Dergi Makalesi

Yazar A (Soy isim İsmin başharfi), Yazar B, Yazar C, Yazar Ç, Yazar D, Yazar E ve ark. (ilk

altı yazarın ismi yazılır, daha fazla isimli makalelerde altı yazardan sonra ve

arkadaşları ifadesi kullanılır) Makale Adı. Dergi adı (varsa kısaltması; dergi isimlerinin

kısaltması ya Medline, CAplus Core Journal Coverage list ya da Pubmed Journals Database’den

bulunabilir). Yayın yılı; cilt(sayı):sayfa numaraları.

Örnek:

- Huth EJ. Guidelines on authorship of medical papers. Ann Intern Med.

1986;104(2):269-74.

- Lee MR, Ho DD, Gurney ME. Functional interaction and partial homology between

human immunodeficiency virus and neuroleukin. Science. 1987;237(4818):1047-51.

- Castell-Auví A, Cedó L, Pallares V, Blay M, Ardévol A, Pinent M. The effects of a

cafeteria diet on insulin production and clearance in rats. Br J Nutr.

2012;108(7):1155-62.

6 ve daha fazla yazar:

- Rose ME, Huerbin MB, Melick J, Marion DW, Palmer AM, Schiding JK, et al.

Regulation of interstitial excitatory amino acid concentrations after cortical contusion

injury. Brain Res. 2002;935(1):40-6.

Baskı aşamasında olan yabancı dilde bir makale

Yazar A, Yazar B, Yazar C, Yazar Ç, Yazar D, Yazar E, ve ark. Makale Adı. Dergi adı.

Baskıda Yayın yılı. doi numarası (varsa).

Örnek:

- Cascio A, Mezzatesta ML, Odierna A, Di Bernardo F, Barberi G, Laria C, et al.

Extended-spectrum beta-lactamase-producing and carbapenemase-producing

Enterobacter cloacae ventriculitis successfully treated with intraventricular colistin.

Int J Infect Dis. (in press). 2014. http://dx.doi.org/10.1016/j.ijid.2013.11.012

http://library.vcc.ca/downloads/VCC_VancouverStyleGuide.pdf

http://dx.doi.org/10.1016/j.ijid.2013.11.012

26

Kitap

Yazar A, Yazar B, Yazar C, Yazar Ç, Yazar D, Yazar E ve ark. Kitap adı. Baskı sayısı (1.’den

sonrakiler için). Yayın yeri: Yayınevi; Yayın Yılı.

Örnek:

- Carlson BM. Human embryology and developmental biology. 3th ed. St. Louis: Mosby;

2004.

- Cheers B, Darracott R, Lonne B. Social care practice in rural communities. Sydney:

Federation Press; 2007.

- Hofmeyr GJ, Neilson JP, Alfirevic Z, Crowther CA, Gulmezoglu AM, Hodnett ED, et

al. A Cochrane pocketbook: Pregnancy and childbirth. Chichester, West Sussex,

England: John Wiley & Sons Ltd; 2008.

Kitap İçinde Yayın (Bölüm ya da Makale)

Editörlü bir kitap içindeki bir bölüm

Yazar A, Yazar B. Bölüm adı. Editör A, Editör(ler). Kitap adı. Baskı sayısı (1.’den sonrakiler

için). Yayın yeri: Yayınevi; Yayın Yılı.

Örnek:

- Blaxter M. Social class and health inequalities. Carter C, Peel J, editors. Equalities and

inequalities in health. London: Academic Press; 1976.

- Şimşek H, ve Öksüzoğlu G. Akut pankreatit. Kadayıfçı A, Karaaslan Y, Köroğlu, E,

editörler. Acil durumlarda tanı ve tedavi. Ankara: Hekimler Yayın Birliği; 1999.

- Rowlands TE, Haine LS. Acute limb ischaemia. Donnelly R, London NJM, editors

ABC of arterial and venous disease. 2th ed. West Sussex: Blackwell Publishing; 2009.

Editörsüz bir kitap içindeki bir bölüm

Yazar A, Yazar B. Kitap adı. Baskı sayısı (1.’den sonrakiler için). Yayın yeri: Yayınevi; Yayın

Yılı. Bölüm numarası, Bölüm adı; s.sayfa numaraları.

Örnek:

- Speroff L, Fritz MA. Clinical gynaecologic endocrinology and infertility. 7th ed.

Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins; 2005. Chapter 29, Endometriosis;

p.1103-33.

27

Bildiri – Yayımlanmış

Yazar A. Bildiri Adı. Editör A, Editör(ler). Toplantı adı; Toplantı Tarihi; Toplantı Yeri.

Yayın Yeri: Yayınevi; Yayın Yılı. s. Sayfa numarası.

Örnek:

- Akca S, Kara TA. Enforcement of data protection, privacy and security in medical

informatics. In: Lun KC, Degoulet P, Piemme TE, Reinhoff O, editors. MEDINFO 92.

Proceedings of the 7th World Congress on Medical Informatics; 1992 Sep 6-10; Geneva,

Switzerland. Amsterdam: North Holland; 1992. p. 1561-65.

- Rice AS, Farquhar-Smith WP, Bridges D, Brooks JW. Canabinoids and pain.

Dostorovsky JO, Carr DB, Koltzenburg M, editors. Proceedings of the 10th World

Congress on Pain; 2002 Aug 17-22 ; San Diego, CA. Seattle (WA): IASP Press; 2003. p.

437-68.

- Uçak N. Sosyal Bilimlerde Bilginin Üretimi, Erişimi ve Kullanımı. Horata O, Editör.

Sosyal Bilimlerde Süreli Yayınlar ve Bilgi Teknolojileri Sempozyumu; 2 Nisan 2005;

Ankara. Ankara; Yeni Avrasya; 2005. s. 92–103.

Bildiri – Yayımlanmamış

Konuşmacı A. Bildiri Adı [Bildiri]. Toplantı Adı; Toplantı tarihi; Toplantı Yeri.

Örnek:

- Tonta Y. Bilgi Yönetiminde Son Gelişmeler, İşbirliği ve Açık Erişim [Bildiri]. Akademik

Bilişim; 06 Şubat 2006; Gaziantep, Türkiye.

- Bowden FJ, Fairley CK. Endemic STDs in the Northern Territory: estimations of

effective rates of partner exchange. Paper presented at: The Scientific Meeting of the

Royal Australian College of Physicians; 1996 June 24-25; Darwin, Australia.

Poster

Yazar A. Posterin Adı [Poster]. Toplantı Adı; Toplantı tarihi; Toplantı Yeri.

Örnek:

Önal İ. Historical perspectives on school librarianship [Poster]. 68th IFLA General

Conference and Council; August 2002; Glasgow, Scotland.

Patent

Buluş Yapan Adı. Buluş Adı, Ülke Patent No. Yayın Yeri; Yayınevi; Yayın Yılı.

Örnek:

Kavur KH. Heart flowerpot, U.S. Patent No. D518,755. Washington, DC: U.S; Patent

and Trademark Office; 2006.

28

Tez

Yazar A. Tez Adı [Yüksek lisans/Doktora/Sanatta yeterlik tezi]. Yer: Üniversite Adı;

Yayın Yılı.

Örnek:

Özbaş ZY. Acıdophilus’lu Yoğurt Üretim Teknikleri [Doktora tezi]. Ankara: Hacettepe

Üniversitesi; 1991.

Kay JG. Intracellular cytokine trafficking and phagocytosis in macrophages [PhD thesis].

St Lucia, Qld: University of Queensland; 2007.

Sözlük

Sözlük adı. Baskı sayısı (1.’den sonrakiler için). Yayın yeri: Yayınevi; Yayın yılı. İlgili

kelime; s.sayfa no.

Örnek:

- Dorland's illustrated medical dictionary. 29th ed. Philadelphia: W.B. Saunders; 2000.

Filamin; p.675.

- Mosby’s dental dictionary. 2th ed. St. Louis: Mosby Elsevier; 2008. Frenotomy; p. 273

- Stedman’s medical dictionary. 26th ed. Baltimore: Williams & Wilkins; 1995. Apraxia;

p. 119-20.

Web adresi

Yazar, A. (varsa), Konu başlığı [Internet]. Yayın yılı [Erişim Tarihi]. Erişim adresi:

Örnek:

- Atherton, J. Behaviour modification [Internet]. 2008 [Erişim Tarihi 10 Nisan 2010].

Erişim adresi: http://www.learningandteaching.info/learning/behaviour_mod.htm

- Queensland Health. Pandemic (H1N1) 2009 (Human Swine Influenza) [Internet]. 2010

[Erişim Tarihi 7 Nisan 2010]. Erişim adresi: http://www.health.qld.gov.au/swineflu/

İnternetteki adresler zaman içerisinde değişebildiği için, kaynaklar yazılırken erişim

tarihi ve adresinin verilmesi zorunludur.

Rapor

Yazar, A ya da Kuruluş adı (varsa). Rapor Adı, Yayın Yeri: Yayınlayan/Hazırlatan Kuruluş;

Basım yılı. Sayfa Sayısı (varsa). Rapor Numarası (varsa).

Örnek:

- Australia. Parliament. Senate. Select Committee on Climate Policy. Climate policy

report. Canberra: The Senate; 2009.

29

- Page E, Harney JM. Health hazard evaluation report. Cincinnati (OH): National

Institute for Occupational Safety and Health (US); 2001 February 24 p.. Report No.:

HETA2000-0139-2824.

- Devlet Planlama Teşkilatı. Devlet Yardımlarını Değerlendirme Özel İhtisas Komisyonu

Raporu. Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı; 2004, Rapor No: DPT 2681.

El kitabı

Hazırlayan ya da Editör A, Editör/Hazırlayan. Kitap adı, Yayın yeri: Yayınevi; Yayın

Yılı. s. Sayfa numarası.

Örnek:

- Vonk J, Shackelford TK, Editörler. The Oxford handbook of comparative evolutionary

psychology. New York: Oxford University Press; 2012.

Ansiklopedi

Yazar A, Yazar B. Bölüm adı. Editör A, Editör(ler). Kitap adı. Baskı sayısı (1.’den

sonrakiler için). Yayın yeri: Yayınevi; Yayın Yılı. Cilt no, s. Sayfa numarası.

Örnek:

- Brookman F. Hair care products. In: McDonough J, Egolf K, Reid JV, editors, The

Advertising Age encyclopedia of advertising. New York: Fitzroy Dearborn; 2003. vol.

2 p. 703-08.

4.3.8. Ekler

Tezin ana bölümleri içinde yer almaları halinde konuyu dağıtıcı, okumada

sürekliliği engelleyen nitelikte ve dipnot olarak verilemeyecek kadar uzun olan

açıklamalar bu bölümde verilmelidir. “EKLER” başlığı büyük harflerle, sayfa üst

kenarından 3 cm aşağıda, koyu (bold) olarak ve ortalanarak yazılmalıdır. Bu

bölümde yer alacak her bir ek için uygun bir “başlık” seçilmeli ve bunlar,

metindeki sunuluş sırasına göre EK-1: …. , EK-2: …., EK-3: …. şeklinde her

biri ayrı bir sayfada olmak üzere tezin son kısmına eklenmelidir. Bu bölümde

“Etik Kurul İzin Belgesi” (EK 14), tez esnasında kullanılan anketler, tez

çalışması ile ilgili yayın(lar) ve bildiriler vs. verilmelidir.

Tez sahibinin kısa özgeçmişi bu kısmın sonuna ek numarası verilmeden

eklenmelidir (Bkz EK 15).

Metin içinde eklere yapılan göndermeler (Bkz. EK ..) şeklinde olmalıdır. Ekler,

“İÇİNDEKİLER” dizininde sırasıyla ve eksiksiz olarak verilmeli, ancak sayfa

numaraları gösterilmemelidir. Her bir ek bölümü, sayfa başı yapılarak başlamalı

ve sayfa numaraları, bir önceki bölümün sayfa numaralarını izlemelidir.

4.3.9. Diğer Ekler (CD–ROM, Video Kaset vb.)

Araştırma ile ilgili olarak boyutları, nitelikleri ve/veya kapsamları nedeni ile tez

ile birlikte sunulamayacak materyal tezden ayrı olarak “EKLER” başlığı altında

ve ayrı bir kapak veya uygun bir zarf ya da kutu içerisinde verilmelidir. Bunların

üst kapak ve sayfa düzeni tümüyle tez kapağıyla aynı olmalıdır.

30

4.3.10. TEZ HAZIRLAMA KONTROL LİSTESİ

Tez son haline getirilip çoğaltılmadan ve Enstitü Müdürlüğü’ne teslim edilmeden önce

listede sıralanan kontrollerin yapılması gerekmektedir. Tez Hazırlama Kontrol Listesi,

aşağıdaki örneğe göre hazırlanır ve tezin yazarı tarafından imzalanarak Enstitü

Müdürlüğü’ne tez teslimi esnasında teslim edilir. Bu liste yalnızca kontrol amaçlıdır ve

çoğaltma aşamasında teze dahil edilmez.

Tez yazımı tamamlanıp Enstitü Müdürlüğü’ne teslim edilmeden önce listede sıralanan

kontrollerin yapılması gerekmektedir.

Kapak ve iç kapak sayfalarına, kazanılan YÜKSEK LİSANS ya da DOKTORA

ünvanı yazıldı (Kapak sayfasına danışman adı yazılmamalıdır).

Kapak sayfasına mezun olunan programın (Anabilim Dalı değil) adı yazıldı.

Tez kapağının sırt kısmına tez yazım kılavuzunda belirtildiği şekilde (yazının yönüne

dikkat edilerek) öğrenci adı ve soyadı, program adı ve yıl yazıldı.

Onay sayfası tez yazım kılavuzuna uygun olarak hazırlandı ve imzalatıldı (Kazanılan

ünvanlar YÜKSEK LİSANS ya da DOKTORA şeklinde olmalıdır).

Dizinler kılavuzda belirtildiği gibi sıralandı.

Giriş sayfasına kadar ön sayfalar iii, iv, v şeklinde “Romen rakamları” ile

numaralandırıldı.

Sayfa numaraları tez yazım kılavuzuna uygun şekilde yapıldı.

Sayfa düzeni kılavuzda belirtildiği şekilde yapıldı.

Teşekkür bir sayfayı geçmedi.

Özet ve abstract metni bir sayfayı geçmedi.

Yazı tipi, punto, satır araları tez yazım kılavuzuna uygun olarak yapıldı.

Kaynaklar tez yazım kılavuzuna uygun olarak verildi.

Etik kurul onayı gerekli ise teze eklendi.

Anket formları kullanıldı ise, bu formlar teze eklendi.

Resimler, etik kurallara dikkat edilerek kullanıldı.

Ekler kılavuzda belirtildiği şekilde verildi.

Basım öncesi Enstitü yetkililerince tezin son kontrolü yapıldı ve “Onay Sayfası”

imzaya sunuldu.

Beyan sayfası tez yazarı tarafından imzalandı ve tezle birlikte enstitüye teslim edildi.

Tez Sahibinin Adı Soyadı:

İmza:

31

2. Bölüm

TEZLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Madde 5. Tezlerin yazılması ve savunulması

Tezin yazılması ve savunulması süreci Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim

Öğretim ve Sınav Yönetmeliği’nin ilgili maddelerinde belirtilen şekilde yapılır.

Her bir tez savunma sınavı jüri üyesi aşağıda belirtilen “Tez Değerlendirme

Kriterleri”ni dikkate alarak tezi değerlendirir ve “Yüksek Lisans/Doktora Tez

İnceleme ve Değerlendirme Formu”nu doldurarak “Tez Savunma Sınav

Tutanağı”na ekler.

Tezlerin Tez Yazım Yönergesine uygunluğu tez öğrencisinin sorumluluğundadır

ve Enstitü’ye teslim edilmeden önce danışman tarafından kontrol edilir.

5.1. Tez Değerlendirme Kriterleri

Tez savunma sınavı jüri üyeleri tezleri değerlendirirken aşağıdaki kriterleri

gözönünde bulundururlar.

5.1.1. Sunum

Okuyucu tezi hiçbir güçlükle karşılaşmadan okuyabilmelidir. Metin, açık ve

anlaşılabilir olmalıdır. Metin, kelime açısından ekonomik olarak tasarlanmalıdır.

Gereksiz tekrarlardan kaçınılmalıdır. Okuyucu, metin içinde atıf yapılan tablo,

resim ve grafikleri kolaylıkla bulabilmelidir. Kaynaklar dizini eksiksiz ve doğru

olmalıdır. Kaynakların güncel olmasına dikkat edilmelidir.

5.1.2. Bütünlük

Tezin bütünlük göstermesi çok önemlidir. Bu yüzden, tez bölümleri birbirlerine

belirli bir mantıksal ve analitik bütünlük ve akış içinde bağlanmalıdır.

5.1.3. Özgünlük ve Yaratıcılık

Yüksek lisans tez çalışması, öğrenciye bilim veya sanat alanında araştırma

yaparak bilgilere erişme, bilgiyi değerlendirme, yorumlama ve üretme yeteneğini

kazandırmalıdır. Doktora tez çalışması ise bilime yenilik getirme, yeni bir

bilimsel yöntem geliştirme veya bilinen bir yöntemi yeni bir alana uygulama

niteliklerinden en az birini sağlamalıdır. Yüksek lisans ve doktora tezinin esasını

oluşturan araştırma ve bu araştırmanın metin haline getirilmesi aday tarafından

yapılmalıdır.

Ancak, seçilen araştırmaya bağlı olarak araştırıcının bağımsızlık derecesi

etkilenebilir. Örneğin, bazı durumlarda öğrenciler büyük bir grubun bir parçası

olarak çalışabilirler. Buna rağmen aday, bağımsız araştırma yapabilme yeteneğini

göstermelidir.

32

5.1.4. Araştırmaya Neden Olan Problem

Araştırmaya neden olan problem “Giriş” bölümünde kısa ve açık olarak

tanımlanmalıdır. Bu sırada bu problemin çözümüne yönelik olarak test edilecek

varsayımlar ve/veya cevaplanması düşünülen sorular da belirtilmelidir.

5.1.5. Genel Bilgiler (İlgili Literatürün Özetlenmesi)

Burada tez konusunda daha önceden var olan literatür bilgileri, yapılan çalışma

bağlamında gözden geçirilir. Bu bölüm literatür bilgilerini gösteren bir katalog

tarzında olmamalıdır. Mevcut bilgiler analitik ve eleştirel bir yaklaşımla

incelenir. Konu ile ilgili sorunlar saptanır, çözüm önerileri “GİRİŞ” bölümünde

belirtilen çalışmanın amacı, varsayımları ve kapsamı doğrultusunda

değerlendirilir. Olası varsayımlardan hangilerinin bu tez kapsamında test

edileceği anlatılır. Literatür bilgileri derlenerek, amaçlar ve kullanılacak

yöntemler arasında neden–sonuç ilişkisi kurulur. İyi bir genel bilgiler bölümü,

kısa ve öz olmalı, bunun yanısıra okuyucuda ilgi uyandırmalıdır. Bu yüzden, tez

konusu ile doğrudan ilgili çalışmalara mutlaka yer verilmeli, konu için çok

önemli olmayan veya konu dışı çalışmalardan kaçınılmalıdır. Kullanılacak bilgi

orijinal kaynağından edinilmeli, bu amaçla ikincil kaynaklar kullanılmamalıdır.

5.1.6. Gereç ve Yöntem (Bireyler ve Yöntem)

Araştırmanın amacına ulaşmasını sağlayacak veri tipinin ne olduğu ve bu verinin

hangi yöntemlerle toplandığı bir plan dahilinde ve ayrıntılı olarak verilmelidir.

En uygun yöntemlerin kullanımı her zaman mümkün olmadığı için seçilen

yöntemlerin, üstünlükleri ve yetersizlikleri belirtilmeli ve seçilme gerekçesi

tartışılmalıdır.

Yapılan analizler, araştırmaya neden olan problemin çözümü ile ilgili olarak ileri

sürülen varsayımların test edilmesine ve/veya soruların cevaplanmasına yönelik

olmalıdır.

Verilerin değerlendirilmesinde kullanılan analitik yöntemlerin seçilme

gerekçeleri ve yeterlilikleri (varılması istenen amaç açısından) tartışılmalıdır.

Değerlendirmeler sırasında ortaya çıkan problemler belirtilmeli ve onların hangi

yaklaşım(lar)la çözüldüğü açıklanmalıdır.

Aday veri analizi sırasında daha önceden öngörülemeyen özellikleri fark

edebilmelidir. Aday güvenilirlik ve tarafsızlık konusunda hassasiyet

göstermelidir.

İnsan deneklerin yer aldığı tezlerde çalışmanın türüne göre Klinik Araştırmalar

Etik Kurulu’nun, Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulu’nun ya da

Etik Kurul Komisyonu’nun, hayvan deneylerinin yapıldığı tezlerde ise Hayvan

Deneyleri Yerel Etik Kurulu’nun onayının alınması gereklidir. Bu bölümde etik

kurul onay tarihi ve numarasının yazılması zorunludur.

33

5.1.7. Bulgular

Yazar, çalışmasından elde ettiği bulguları belli bir önem hiyerarşisi içinde

vermeli ve analitik bir bütünlük içinde sunmalıdır.

İstatistik yöntemler ve verilerin sunuş biçimi uluslararası yayın standartlarına

uygun olmalıdır.

Tablo, şekil ve diğer görsel malzemeler amacına uygun şekilde ve sayıda,

hazırlanmalıdır.

5.1.8. Tartışma

Tez çalışmasının, o araştırma alanına yaptığı katkılar değerlendirilmelidir.

Aday kendi çalışması ile genel bilgiler bölümünde verilen çalışmalar akılcı bir

bakış açısı ile karşılaştırmalıdır.

Ana bulgular, kuramsal ve uygun olduğu durumlarda uygulama açısından

tartışılmalıdır. Tartışma bölümünde araştırma sürecinin bütününe ait düşünceler

de yer almalıdır. Böylece adayın tez çalışması süresince neler öğrendiği anlaşılır.

Tez çalışmasında araştırma planının ve kullanılan yöntemlerin yetersizliklerinin

elde edilen bulgular ışığında tartışıldığı, diğer seçeneklerin ve/veya

kullanılabilecek ilave yöntemlerin belirtildiği bir kısım, tartışma bölümü içinde

yer almalıdır. Araştırılan konuda hala aydınlatılması gereken noktalar varsa

belirtilmelidir.

3. Bölüm

YÜRÜRLÜLÜK

Madde 6. Yürürlülük

Bu yönerge hükümlerini Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğü yürütür. Bu

amaçla gerekli idari formları tasarlar, ilgilileri bilgilendirir, tezlerin yönergeye

uygun şekilde teslim edilip edilmediğini kontrol eder.

EKLER

EK 1: Tez Planı ve Başlık Numaralandırma Sistemi

BOŞ SAYFA

İÇ KAPAK SAYFASI

ONAY SAYFASI

BEYAN SAYFASI

TEŞEKKÜR

ÖZET

ABSTRACT

İÇİNDEKİLER

SİMGELER VE KISALTMALAR

ŞEKİLLER

TABLOLAR

1. GİRİŞ

1.1. Kuramsal Yaklaşımlar ve Kapsam

1.2. Amaç ve Varsayım

1.3. ………………………………………….

2. GENEL BİLGİLER

2.1. Tarihsel Gelişim

2.2. Çözülmesi Gereken Sorunlar

2.3. ………………………………………….

3. GEREÇ VE YÖNTEM veya BİREYLER VE YÖNTEM

3.1. Kimyasal Çalışmalar

3.2. Biyolojik Etki Çalışmaları

3.3…………………………………………….

4. BULGULAR

4.1. Kimyasal Çalışmalar

4.2. Biyolojik Etki Çalışmaları

4.3…………………………………

5. TARTIŞMA

5.1. Sonuçların Anlamı Var mıdır?

5.2. Hipotezler Kabul Edilmiş midir?

5.3………………………………………………….

6. SONUÇ VE ÖNERİLER

KAYNAKLAR

EKLER

ÖZGEÇMİŞ

BOŞ SAYFA

T.C. HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ


SIÇAN İZOLE MEZENTER ARTERİNDE KALSİYUMSUZ

ORTAMDA ELEKTRİKSEL ALAN UYARISI İLE ELDE EDİLEN

KASILMALARIN MEKANİZMASININ İNCELENMESİ

Uzm. Ecz. Elif İnci SOMUNCUOĞLU

Farmakoloji Programı

DOKTORA TEZİ

ANKARA

2014

4 cm

12 punto Tek satır aralığı ve 0 nk

14 punto 1,5 satır aralığı ve 0 nk

12 punto



4 cm

Yazı Karakteri: Calibri ya da Times New Roman

(Koyu)

Başlık üç satırdan fazla olursa yukarı ve aşağıdaki boşluklardan alınarak sayfa görüntüsü korunmaya çalışılır.

8 satır boşluk 1,5 satır aralığı ve 0 nk

3 satır boşluk

3 satır boşluk

6 satır boşluk

3 cm

3 cm

EK 2: Dış Kapak Sayfası Örneği

Kırmızı çerçeve metnin sınırlandırıldığı alana

dikkat çekmek için kullanılmıştır.

T.C. REPUBLIC OF TURKEY

HACETTEPE UNIVERSITY INSTITUTE OF HEALTH SCIENCES

THE ACUTE FACILITATION EFFECTS OF GENERAL AND

LOCAL, MUSCULAR-ARTICULAR INTERVENTIONS IN

PHYSICAL THERAPY ON SHOULDER PROPRIOCEPTION

MSc. PT. Dmitry CHAN

Program of Physical Therapy and Rehabilitation

PHILOSOPHY OF DOCTORAL (PhD) THESIS

ANKARA

2015

4 cm



12 punto



4 cm


(Koyu)


3 satır boşluk

3 satır boşluk

6 satır boşluk

3 cm

3 cm

EK 2A: İngilizce Dış Kapak Sayfası Örneği



SIÇAN İZOLE MEZENTER ARTERİNDE KALSİYUMSUZ ORTAMDA

ELEKTRİKSEL ALAN UYARISI İLE ELDE EDİLEN KASILMALARIN

MEKANİZMASININ İNCELENMESİ


Farmakoloji Programı

DOKTORA TEZİ

TEZ DANIŞMANI

Prof. Dr. M. Serdar UMA

ANKARA

2014

4 cm 2,5 cm



12 punto





(Koyu)


3 satır boşluk

3 satır boşluk

2 satır boşluk

2 satır boşluk

3 cm

3 cm

EK 3: İç Kapak Sayfası Örneği





T.C. REPUBLIC OF TURKEY

HACETTEPE UNIVERSITY INSTITUTE OF HEALTH SCIENCES

THE ACUTE FACILITATION EFFECTS OF GENERAL AND LOCAL,

MUSCULAR-ARTICULAR INTERVENTIONS IN PHYSICAL THERAPY ON

SHOULDER PROPRIOCEPTION

Dmitry CHAN (PT, MSc.)

Program of PhysicalTherapyandRehabilitation

PHILOSOPHY OF DOCTORAL (PhD) THESIS

ADVISOR OF THE THESIS

Prof. Dr. Filiz CAN

ANKARA

2015

4 cm 2,5 cm



12 punto





(Koyu)


3 satır boşluk

3 satır boşluk

2 satır boşluk

2 satır boşluk

3 cm

3 cm

EK 3A: İngilizce İç Kapak Sayfası Örneği





DENEYSEL AKCİĞER KANSERİ MODELİNDE

CXCL7-ARACILI NÖTROFİL İNFİLTRASYONUNUN

TÜMÖR GELİŞİMİ VE İMMÜNOLOJİSİ ÜZERİNE ETKİSİ

Dr. Neşe ÜNVER

Tümör Biyolojisi ve İmmünolojisi Programı

DOKTORA TEZİ

TEZ DANIŞMANI

Prof. Dr. Dicle GÜÇ

İKİNCİ DANIŞMAN

Doç. Dr. Güneş ESENDAĞLI

ANKARA

2014

4 cm



12 punto





(Koyu) EK 3B: İki Danışmanlı Tezlerde İç Kapak

Sayfası Örneği

2,5 cm



2 satır boşluk

2 satır boşluk

3 cm

3 cm

2 satır boşluk

2 satır boşluk

2 satır boşluk

iii

Sıçan İzole Mezenter Arterinde Kalsiyumsuz Ortamda Elektriksel Alan Uyarısı

ile Elde Edilen Kasılmaların Mekanizmasının İncelenmesi


Bu çalışma ................... tarihinde, jürimiz tarafından

"......................................Programı”'nda yüksek lisans/doktora tezi olarak kabul

edilmiştir.

Jüri Başkanı: Ünvanı. Adı SOYADI (İmza)

(Kurumu)

Tez danışmanı: Ünvanı. Adı SOYADI (İmza)

(Kurumu)

Üye: Ünvanı. Adı SOYAD (İmza)

(Kurumu)

Üye: Ünvanı. Adı SOYADI (İmza)

(Kurumu)

Üye: Ünvanı. Adı SOYAD (İmza)

(Kurumu)

ONAY

Bu tez Hacettepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinin

ilgili maddeleri uyarınca yukarıdaki jüri tarafından uygun bulunmuş ve Sağlık

Bilimleri Enstitüsü Yönetim Kurulu kararıyla onaylanmıştır.

(İmza)

Ünvanı. Adı SOYADI

Enstitü Müdürü

4 cm

3 cm

2,5 cm

3 cm

EK 4: Onay Sayfası Örneği



6 nk boşluk

6 nk boşluk

6 nk boşluk

6 nk boşluk

1 Satır boşluk

1 Satır boşluk

1 Satır boşluk

iii

Dissertation Title

Name of the Student

This study has been approved and accepted as a Master/PhD dissertation in the

program of “………………” by the examining committee, whose members are listed

below, on ……....

Chairman of the Committee: Title. Name SURNAME (Signature)

Institute

Advisor of the Dissertation: Title. Name SURNAME (Signature)

Institute

Member: ER Title. Name SURNAME (Signature)

Institute

Member: Title. Name SURNAME (Signature)

Institute

Member: Title. Name SURNAME (Signature)

Institute

APPROVAL

This dissertation has been approved by the committee above in conformity to

the regulations and by laws of Hacettepe University Graduate Programs and has

been accepted by the Board of Directors of the Institute of Health Sciences.

(Signature)

Title. Name SURNAME

Institute Director

4 cm

3 cm

2,5 cm

3 cm

EK 4A: İngilizce Onay Sayfası Örneği (İngilizce yazılan tezlerde kullanılacaktır)



6 nk boşluk

6 nk boşluk

6 nk boşluk

6 nk boşluk

1 Satır boşluk

1 Satır boşluk

1 Satır boşluk

(date)

1 Satır boşluk

4 cm 2,5 cm

BEYAN

Bu çalışmadaki bütün bilgi ve belgeleri akademik kurallar çerçevesinde elde ettiğimi,

görsel, işitsel ve yazılı tüm bilgi ve sonuçları bilimsel ahlak kurallarına uygun olarak

sunduğumu, kullandığım verilerde herhangi bir tahrifat yapmadığımı, yararlandığım

kaynaklara bilimsel normlara uygun olarak atıfta bulunduğumu, tezimin kaynak

gösterilen durumlar dışında özgün olduğunu, Tez Danışmanının Ünvanı, Adı SOYADI

danışmanlığında tarafımdan üretildiğini ve Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri

Enstitüsü Tez Yazım Yönergesine göre yazıldığını beyan ederim.

(İmza)

Öğrencinin Ünvanı (varsa). Adı SOYADI

EK 5: Beyan Sayfası Örneği

3 cm

3 cm Kırmızı çerçeve metnin sınırlandırıldığı alana


iv

TEŞEKKÜR

“Yapılırken heyecan duyulmayan işler başarılamaz.”

EMERSON

Yüksek lisans ve doktora eğitimim boyunca heyecanıma ortak olan,

değerli bilgileriyle bana yol gösteren, fikirlerimi destekleyerek çalışmalarımda

beni cesaretlendiren sevgili danışman hocam Prof. Dr. Serdar UMA’ya,

Farmakoloji eğitimimin her aşamasında bana katkı sağlayan değerli

hocalarıma,

Bilimsel konulardaki yardımları ve manevi destekleriyle başta Dr. Ecz.

Melike Hacer ÖZKAN olmak üzere tüm arkadaşlarıma,

Her zaman yanımda olan, beni her konuda destekleyen ve yalnız

bırakmayan sevgili aileme,

Çok teşekkür ederim.

4 cm

3 cm

v

EK 6: Teşekkür Sayfası Örneği

2,5 cm

3 cm Kırmızı çerçeve metnin sınırlandırıldığı alana


1 Satır boşluk

vi

4 cm

3 cm

ÖZET

Somuncuoğlu, E.İ.,Sıçan İzole Mezenter Arterinde Kalsiyumsuz Ortamda

Elektriksel Alan Uyarısı ile Elde Edilen Kasılmaların Mekanizmasının

İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Farmakoloji

Programı Doktora Tezi, Ankara, 2014. Bu çalışmada, sıçan mezenter arter

halkalarında EAU-aracılı gevşemelere LTKK blokajının ve ekstraselüler kalsiyumun

uzaklaştırılmasının etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Fenilefrin ile ön-kasılma

oluşturulmuş dokularda EAU yanıtları nifedipin ve TEA ile inhibe oldu. LTKK açıcısı

BAYK8644 yanıtları değiştirmedi. Ekstraselüler kalsiyumun uzaklaştırılması ile

aynı uyarı parametrelerinde EAU frekansa-bağlı kasılmalara neden oldu. TTX,

kapsaisin ve endotelin uzaklaştırılmasının kasılmaları değiştirmemesi bu

yanıtlarda nöronal- ve endotel-kaynaklı kasıcı faktörlerin rolünün olmadığını

gösterdi. Ancak, BAYK8644 ile yanıtların anlamlı bir şekilde artması ve nifedipin

ile inhibe olması, LTKK aktivasyonunun esas olduğunu göstermektedir. IP3

reseptör antagonisti 2-APB ile kasılmalar önemli ölçüde azaldı ve yüksek

konsantrasyonda kafein ile de ortadan kalktı. SERCA inhibitörleri TAPS ve CPA

kasılmaları anlamlı olarak azalttı. Keza, PLC inhibitörü U73122 ve Rho kinaz

inhibitörü Y27632 varlığında da yanıtlar anlamlı olarak azaldı. Bu sonuçlar

kalsiyumsuz ortamda EAU’nun membran depolarizasyonu yaparak LTKK

aktivasyonu yoluyla depolardan IP3-aracılı kalsiyum salıverilmesine neden

olduğunu gösterir. Bu olaya “kalsiyum kanalı ile indüklenen kalsiyum

salıverilmesi” denir ve kasılma ile sonuçlanır. Ortamın kalsiyum durumuna bağlı

olarak LTKK aktivasyonunun arteryal kasılma ya da gevşemeye neden olması, bir

hücrede aynı ulağın iki zıt fizyolojik fonksiyonu yerine getirebilmesine ilişkin

çarpıcı bir örnektir.

Anahtar Kelimeler: BKCa, EAU, kalsiyum kanal aracılı kalsiyum salıverilmesi, LTKK,

sıçan mezenter arteri.

Çalışmayı destekleyen kurum/ kuruluşlar –varsa- burada belirtilmelidir.

1 Satır boşluk

2,5 cm

3 cm

EK 7: Özet Sayfası Örneği



1 Satır boşluk

6 nk boşluk

ABSTRACT

Somuncuoglu, E.I., Investigation of Mechanism of the Electrical Field

Stimulation-Induced Contractions in Rat Isolated Mesenteric Arteries in the

Absence of Calcium, Hacettepe University Faculty of Pharmacy Department of

Pharmacology Doctor of Philosophy Thesis, Ankara, 2014. In the present study,

we aimed to examine the effect of blockade of LTCC and in addition the removal

of extracellular calcium, on EFS-induced relaxations in rings of rat mesenteric

artery. EFS applied to the tissues precontracted with phenylephrine caused

relaxations which were markedly inhibited by nifedipine and TEA. Upon removal

of calcium, EFS with the same stimulation parameters produced frequency-

dependent transient contractions. TTX, capsaicin and removal of endothelium

did not alter these contractions suggesting that they were not neural in origin

and endothelium-derived contracting factors were unlikely to be involved.

However, they were markedly increased by BAYK8644 and were inhibited by

nifedipine, indicating that activation of the LTCCs was essential. 2-APB and high

concentration of caffeine significantly reduced the contractions. When tissues

incubated with TAPS and CPA contractions significantly reduced as well. In the

presence of U73122 and Y27632 responses were significantly reduced. These

results suggest that in the absence of extracellular calcium EFS through

membrane depolarization, evokes the opening of the LTCCs which subsequently

leads to the release of calcium from internal stores via IP3 receptors, a

phenomenon known as “calcium channel-induced calcium release”, to trigger

vasoconstriction. That activation of LTCCs causes arterial relaxation or

contraction depending on the calcium status apparently exemplifies how the

same messenger fulfils opposing physiological functions in a given cell.

Key Words: BKCa, calcium channel induced calcium release, EFS, LTCC, rat

mesenteric artery.

Çalışmayı destekleyen kurum/ kuruluşlar –varsa- burada belirtilmelidir.

2,5 cm

4 cm

3 cm

3 cm

vii



EK 8: İngilizce Özet Sayfası Örneği

1 Satır boşluk

6 nk boşluk

1 Satır boşluk

İÇİNDEKİLER

2,5 cm

viii

ONAY SAYFASI iii

BEYAN SAYFASI iv

TEŞEKKÜR v

ÖZET vi

ABSTRACT vii

İÇİNDEKİLER viii

SİMGELER ve KISALTMALAR ix

ŞEKİLLER x

TABLOLAR Xi

1. GİRİŞ 1

2. GENEL BİLGİLER 2

2.1. Vasküler Düz Kas ve Endotelde Kalsiyum Homeostazı 2

2.1.1. Vasküler Düz Kas Hücrelerine Kalsiyum Girişi 2

2.1.2. İntraselüler Kalsiyum Salıverilmesi 4

3. GEREÇ ve YÖNTEM (veya Bireyler ve Yöntem) 9

3.1. Mezenter Arter Halkalarının Hazırlanması 9

3.2. In vitro Deney Protokolü 9

4. BULGULAR 13

4.1. Kalsiyum Varlığında EAU ile Oluşan Gevşeme Yanıtları 13

4.2. Kalsiyumsuz Ortamda EAU ile Oluşan Kasılma Yanıtları 16

5. TARTIŞMA 22

6. SONUÇ ve ÖNERİLER 28

7. KAYNAKLAR 29

8. EKLER

EK-1: Tez Çalışması ile İlgili Etik Kurul İzinleri

EK-2: Tez Çalışması ile İlgili Bildiriler ve Yayınlar

9. ÖZGEÇMİŞ

4 cm

3 cm



EK 9: İçindekiler Sayfası Örneği (Gerektiğinde birden fazla sayfa olabilir)

1 Satır boşluk

3 cm

EK 10: Simgeler ve Kısaltmalar Dizini Örneği

EK 11: Şekiller Dizini Örneği

EK 12:Şekiller Dizini Örneği

EK 12:Tablolar Dizini Örneği

EK 13:Kaynaklar Dizini Örneği

ÖZGEÇMİŞ

I- Bireysel Bilgiler

Adı-Soyadı

Doğum yeri ve tarihi

Uyruğu

İletişim adresi ve telefonu

II- Eğitimi (tarih sırasına göre yeniden-eskiye doğru)

III- Mesleki Deneyimi

IV- Bilimsel Faaliyetleri

Yayınları: (ulusal/uluslararası makale, bildiri, poster, kitap ya da kitap bölümü vb.)

Aldığı burslar/ödüller

Projeleri

Katıldığı kongreler, sempozyum vb.

EK 14:Ekler Dizini Örneği

EK 15: Özgeçmiş formatı

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ

ARAŞTIRMA ve YAYIN ETİĞİ İLKELERİ


Tarih: 04.01.2006, Karar No.: 2006–1

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ SENATOSU’NUN 26.01.2005 TARİH ve 2005–3

SAYILI KARARI İLE KURULAN YAYIN ETİĞİ KOMİSYONU: Prof. Dr. Nuran Özyer

(Başkan), Prof. Dr. Ahmet Göğüş (Önceki Başkan), Prof. Dr. Petek Aşkar, Prof. Dr. Türev

Berki, Prof. Dr. İrfan Çakın, Prof. Dr. Emin Kansu, Prof. Dr. Rahime Nohutçu, Prof. Dr.

Mehtap Tatar, Prof. Dr. Harun Tepe, Prof. Dr. Günsel Terzioğlu, Prof. Dr. İnci Özer, Prof Dr.

Erdem Yazgan tarafından hazırlanmıştır.

Bilimsel ve sanatsal araştırmalar bilimsel gelişmenin, bilimsel gelişme de insanlığın bugün

ulaştığı yaşam düzeyini daha da ileriye götürmesinin ana koşullarından biridir. Bilimsel

araştırmalar bilgi üretmeyi, var olan bilgiyi sınayarak geliştirmeyi ve\veya karşılaşılan

sorunları gidermeyi amaçlarlar. Her bilimsel araştırma sonucunda elde edilen bulguların hiçbir

kuşkuya yer bırakmayacak ifade ve kanıtlarla desteklenerek yayınlanması ve tartışmaya

açılması beklenir. Yayın, bilimsel araştırmanın son ve en önemli aşaması olup bilimsel

araştırmanın ulaştığı sonuçların duyurulup tartışmaya açılmasını sağlar. Başkalarının bilgi ve

değerlendirmelerine sunulmayan bir araştırmanın bilime ve insanlığa katkısından da söz

edilemez. Yayınların bu işlevi yerine getirebilmesi ise herşeyden önce yayının kalitesine

bağlıdır. Bunun tek ölçütü olmasa bile, yayının kalitesi araştırmanın kalitesinin de bir

göstergesidir.

Bilim insanlarının ve sanatçılarının araştırmaları sonunda sundukları kavramsal, kuramsal ve

deneysel sonuçlar veya bilgiler, onların en değerli mesleki varlıklarıdır. Öte yandan, bilim

adamları sunduklarının sorumluğunu da taşırlar; çalışmalarının planlanmasından sunumuna

kadar, yayınlanan çalışmaların her aşamasında yönteme ilişkin etik kurallara uygun

davranıldığına ilişkin güvence vermiş sayılırlar. Bu nedenle, araştırmacıların gözetmeleri

gereken etik ilkeleri tanımaları büyük önem taşır.

Araştırma ve yayın etiği, son yıllarda değişik bilimsel kuruluş ve komisyonların titizlikle

irdeleyerek, karşılaşılan etik sorunları en aza indirmek ve saptanan etik ilkeleri araştırmacılara

kazandırmak için yoğun çaba harcadıkları bir alandır. Yayın etiği konusunda TÜBİTAK

Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu Çalışma Esasları, Committee on Publication Ethics (COPE)

ve International Committee of Medical Journals Editors (ICMJE) ve American Chemical

Society (ACS) tarafından yayınlanmış olan ilkeler de göz önüne alınarak, aşağıdaki ilkeler

önerilmektedir.

ETİK, ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ VE ETİK İLKELER VE

SORUMLULUKLAR

Etik Etik, insanlar arası ilişkilerde yaşanan değer yargıları sorunlarını inceleyen ve bu konulara ilişkin bilgiler

ortaya koyan bir alandır.

Araştırma ve Yayın Etiği Bilimsel yayınların dürüstlük, açıklık, başkalarının fikirlerine ve yaratılarına saygı gibi temel ilkelere

uygun biçimde yapılmasını sağlamayı amaçlayan ve bunun gerçekleşmesi için–kimi etik ilkeler geliştirme

de içinde olmak üzere–çalışmalar yapan uygulamalı etik alanıdır.

Etik İlkeler

Bilim ve sanat insanlarının araştırmanın planlanması, yürütülmesi, sunulması ve

yayınlanmasında aşağıdaki temel etik ilke ve standartlara göre davranmaları beklenir:

1. Araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve bulguların analizi sürecinde dürüstlük ve açıklık

ilkelerine bağlı kalınması,

2. Benzer araştırmaları yapan araştırmacıların ve sanatçıların fikir ve bulgularına saygılı

olunması ve yayın aşamasında gerekli atıflarda bulunulması,

3. Bilimsel araştırmanın ve yayının her aşamasında objektif olunması,

4. Sağlık Bakanlığı’nın insan üzerinde yapılan ilaç araştırmaları ile ilgili yönetmeliğine uygun

davranılması,

5. İyi klinik uygulamaları ilkelerine uygun davranılması.

Bilim insanı, bir araştırmacı olarak, yalnız kendisini değil, içinde bulunduğu veya kendisine

bağlı araştırma grubunun tüm üyelerini de bilimsel araştırma ve yayında etik dışı

davranışlarda bulunmamaları konusunda eğitmeli ve muhtemel girişimleri kesinlikle

önlemelidir.

ETİK DIŞI DAVRANIŞLAR

Bilimsel araştırma, yayın ve sanatsal uygulamalarda karşılaşılan aşağıdaki türden davranışlar

Hacettepe Üniversitesi tarafından etik dışı olarak kabul edilmektedir:

Aşırmacılık (Plagiarism)

Korsanlık (Piracy): Başka birisine ait yapıtı (yazılı, basılı ve elektronik ortamdaki yapıtı)

sanatsal uygulamaları olduğu gibi alarak kendi adıyla sunmak,

Başka birisine ait yapıtın (yazılı, basılı ve elektronik ortamdaki yapıtın) bir bölümünü bilimsel

yayın kurallarına uygun bir biçimde atıfta bulunmadan kendi yapıtı gibi sunmak,

Kaynak yapıta, sanatsal uygulamalara uygun ve kuşkuya yer bırakmayacak biçimde bilimsel

yayın kurallarına uygun olarak göndermeler yapmadan, başkalarına ait düşünce, bulgu ve

sanatsal uygulamaları kendisininmiş gibi sunmak,

Başkalarına ait düşünce, bulgu ve sanatsal uygulamaları bunların alıntı olduğunu apaçık

biçimde gösterecek –örneğin çift tırnak içinde yazarak, metin içinde işaretleyerek, dipnotta ya

da metnin sonunda kaynakçada belirterek––biçimde dile getirmeden sunmak,

Alıntı yapılan kaynağa ilişkin bilgi vermemek veya eksik bilgi vermek,

Yalnızca farklı kelimeler ve ifadeler kullanarak, kısmen değiştirerek başkalarına ait araştırma

sonuçlarını ya da düşünceleri ve uygulamaları kendisininmiş gibi sunmak .

Uydurmacılık (Fabrication)

Yapılmayan bir araştırmayı yapılmış gibi göstermek ve/veya yapılmayan bir araştırmaya

dayandırarak sahte bulgular ortaya koymak,

Saptırmacılık veya Çarpıtma (Falsification)

Araştırma ve uygulamaların yöntem veya sonuçlarını kasıtlı olarak saptırmak ve değiştirmek,

Yapılan araştırma ve uygulamaların , araştırmanın ve uygulamanın niteliğini bozacak derecede

farklı bir biçimde sunmak,

Kullanılmayan bir araştırma materyalini ve/veya cihazı kullanılmış gibi göstermek,

Araştırma sürecini, sürecin niteliğini değiştirecek biçimde, olduğundan farklı sunmak,

Araştırma kayıtlarını kasıtlı olarak değiştirmek,

5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve onun değişen 4110 sayılı maddelerine aykırı

davranmak,

Yayın Tekrarı (Duplication)

Aynı araştırmayı veya makaleyi bilgi vermeksizin yeniden diğer yayın organlarına göndermek

ya da yayımlamak,

(Yayın içeriğinin birden fazla uzmanlık alanını ilgilendirdiği, yayının farklı bir dilde

yayınlanmasında yarar görüldüğü vb. durumlarda yayın tekrarı, bazı kurallara uyulması

koşuluyla, kabul edilebilir. Bu tür durumlarda her iki yayın organından onay alınması ve ikinci

yayında ilk yayın yerine ilişkin bibliyografik bilgilere mutlaka yer verilmesi gerekir.)

Dilimleme (Salami Slicing)

Bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü ve niteliğini bozmadan tek bir makale

olarak yayınlamak olanaklı iken parçalara ayırarak iki veya daha çok sayıda yayın yapmak,

Destekleyenleri Belirtmeme

Destek alınarak yürütülen araştırmaların yayınlarında destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar

ile onların araştırmadaki katkılarını açık bir biçimde belirtmemek,

(Bu hem etik bir sorumluluk olan, destekleyen kişi ve kuruluşların adlarının da yayınla birlikte

duyurulması anlamında, hem de araştırmanın yapılmasında ve ulaşılan sonuçlarda destekleyen

kişi ve kuruluşların –istedikleri sonuçların elde edilmesi konusunda–yönlendirici olup

olmadıklarının saptanması bakımından önem taşımaktadır. Bu nedenle destekleyenlerin

belirtilmemesi araştırmada bilimsel yanıltmaca olarak nitelenmektedir.)

Hayali Yazarlık

Araştırmaya ve/veya yayına aktif katkısı olmayan kişi veya kişileri, konumları ya da sıfatları

nedeniyle, yazarlar listesine almak,

Araştırmaya açık ve araştırmanın gidişi açısından önemli bir aktif katkısı olmayan kişilerin

adını yazarlar listesine koymak veya yazarlıkla bağdaşamayacak katkılarına dayanarak yeni

yazar (veya yazarlar) eklemek veya yazar sıralamasını değiştirmek,

Araştırma ve makalede ortak araştırıcı ve yazarlardan araştırmada ve/veya makalede aktif

katkısı bulunanların isimlerini çıkarmak,

Yazar sıralamasını gerekçesiz veya uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, örneğin: 1)

araştırmaya katılanları, yazarlar listesinde araştırmaya aktif katkılarına göre sıralamamak, 2)

araştırmaya katkısı açık bir biçimde diğerlerinden az olan birini yazarlar listesinde daha üst

sıralara koymak,

Yabancı dilden kitap, makale vb. tercüme ederek, kendi yazmış gibi basmak,

Yüksek Lisans ve Doktora çalışmalarından çıkan yayınlarda öğrencinin veya danışmanın

ismini yazmamak.

İnsanlar ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak,

Helsinki Bildirgesi ve iyi hekimlik ilkelerine saygılı davranmamak,

Araştırma ve yayın etiği ilkeleri ile bağdaşmayan diğer davranışlarda bulunmak.

KAYNAKÇA

1. The Danish Medical Research Council (1992). Scientific Dishonesty and Good Scientific Practice. D. Andersen,

L. Attrup, N. Axelsen ve P. Riss (Ed.). Copenhagen.

2. Bilimsel Düşünce ve Araştırmada Etik. (2003). Güven, H. ve Gidener, S. (Ed.). İzmir: D.E.U. Yayınları.

3. National Academy of Sciences. Committee on Science, Engineering, and Public Policy. (1992). Responsible

Science: Ensuring the Integrity of the Research Process. Volume I. Panel on Scientific Responsibility and

Conduct of Research. Washington, D. C.: National Academy Press.

4. Etik ve Meslek Etikleri. (2000). Tepe, H. (Ed). Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.

5. TÜBİTAK. (1998). Yayın Etiği Sempozyumu Kitabı. Ankara.

6. Türkiye Bilimler Akademisi. (2002). Bilimsel Araştırmada Etik ve Sorunları, Ankara: Türkiye Bilimler

Akademisi Yayınları.

7. Turnitin.com. Research Resources for Everyone: What Is Plagiarism. http://www.plagiarism.org/research_site

/e_what_is_plagiarism.html.

http://www.plagiarism.org/research_site%20/e_what_is_plagiarism.html

http://www.plagiarism.org/research_site%20/e_what_is_plagiarism.html

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİNDE YAPILAN ARAŞTIRMALARIN ve

LABORATUVAR ÇALIŞMALARININ KAYIT SİSTEMLERİNE İLİŞKİN

İLKELER


Tarih: 04.01.2006, Karar No.: 2006–7

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ SENATOSU’NUN 09.03.2005 TARİH ve 2005–33

SAYILI KARARI İLE KURULAN KOMİSYON: Prof. Dr. Levent Öner (Başkan), Prof.

Dr. İrfan Çakın, Prof. Dr. Rüştü Onur, Prof. Dr. Hakan S. Orer, Prof. Dr. Ahmet R. Özdural,

Prof. Dr. Nuran Özyer, Prof. Dr. Erdem Yazgan, Prof. Dr. Sevinç Yücecan tarafından

hazırlanmıştır.

GİRİŞ

Araştırma kurumlarında, tam ve doğru bir kayıt sistemi bilimsel araştırmaların “olmazsa

olmaz” kurallarındandır. Hacettepe Üniversitesi’nde bir diploma derecesine yönelik olarak

herhangi bir tez çalışması yapanlarla, bir araştırma projesi çerçevesinde laboratuvar veya saha

çalışmaları yapan öğretim üyeleri ve görevlileri, doktora ve yüksek lisans öğrencileri ya da

diğer araştırıcılar (rotasyonla gelenler dahil) veri toplama, değerlendirme ve sonuca ulaşma

sürecinde araştırma defteri (laboratuvar defteri) tutmak zorundadır. Araştırma defterinin tüm

hakları Hacettepe Üniversitesi’ne aittir.

Laboratuvar çalışması yapılan araştırmalarda; araştırma defteri, laboratuvar defteri olarak

kullanılır.

Hacettepe Üniversitesi’nde yapılan araştırmalarda kayıt sistemi olarak yukarıda da bahsedildiği

gibi “Araştırma Defteri” kullanılmakta, bulguların kaydedilmesi ve saklanmasında ise

“Araştırma Defteri ile İlgili İlkeler” uygulanmaktadır. Bu ilkeler başlangıçta sıkıcı ve gereksiz

görünse de ileride araştırmayı daha zevkli hale getirmekte, araştırmaların planlanan sürede

tamamlanmasını ve daha kolay yayın haline getirilebilmesini sağlamaktadır. Araştırma defteri;

araştırıcının günlüğü, en değerli oyuncağı ve alacağı ünvanın altyapısını oluşturan çok önemli

bir parçasıdır.

ARAŞTIRMA DEFTERİNİN ROLÜ

Hacettepe Üniversitesi’nde kullanılan araştırma defteri özgün araştırmalarımız için yasal

dokümanlardır. Bilimsel yaşantımızda yaptığımız araştırmaların bir bölümünü tekrar etmek

isteyebiliriz veya daha önce yaptığımız araştırmaya gereksinim duyanlar bu araştırmaların bir

bölümünü kendi amaçlarına yönelik olarak tekrar kullanmak isteyebilirler. Bu durumda tam ve

doğru kayıt içeren araştırma defterleri oldukça yardımcıdır. Araştırma defteri bazı ülkelerde

patent ve telif ile ilgili uyuşmazlıklarda kanıt olarak kullanılmaktadır. Bu uygulamanın

ülkemizde de yasal boyut kazanmasında üniversitemiz girişimlerde bulunarak öncü rol

oynamaya çalışacaktır.

ARAŞTIRMA DEFTERLERİNİN ÖZELLİKLERİ

Üniversitemizin araştırma defteri sayfaları ayrılamayacak şekilde sert kapaklı ve ciltli olup,

cilt numarası bulunmaktadır.

Defterin sayfaları numaralıdır.

Defterin ilk üç sayfası “içindekiler” bölümüne bir sayfası da “kısaltmalar” bölümüne

ayrılmıştır.

Defterin her sayfasında araştırıcı ve araştırma yürütücüsünün adı soyadı, imza ve tarih

bölümü bulunmaktadır.

ARAŞTIRMA DEFTERİNE ARAŞTIRMANIN KAYDEDİLMESİ İLE İLGİLİ

KURALLAR

Araştırma defterinin sayfaları kesinlikle koparılmamalı, hasar görmemesi sağlanmalıdır.

Tüm bu olumsuzluklara karşı araştırıcı, defterdeki bulguların fotokopisini saklamalıdır.

Defterde tüm yazılar, formüller, grafik ve şekiller için siyah veya mavi tükenmez kalem

kullanılmalıdır. Deftere tüm girişler araştırma veya deney devam ederken yapılmalıdır,

araştırmayı veya deneyi yapan kişi bu konuda hafızasına güvenmemeli verileri hemen

kaydetmelidir.

Yazım sırasında yapılan hatalar, tarih ve imza atılarak düz bir çizgi ile çizilmeli, hatalı

bölüm okunabilir şekilde kalmalıdır. Yanlış veya hatalı bölümde, bir şeyi gizleme izlenimi

vermekten kesinlikle kaçınılmalı, kapatıcı beyaz mürekkepler kullanılmamalıdır.

Araştırma defterinde her yeni çalışma yeni sayfadan başlamalıdır, farklı araştırma bilgileri

aynı sayfada yer almamalıdır.

Araştırma defterinde tamamlanamayan araştırma bölümü için sayfa atlanmamalıdır. Bu

durumda içindekiler bölümü uygun şekilde düzenlenebilir. Örneğin, “......sayfa 6’dan

devam” gibi.

Her sayfada deneyin başlığı yer almalıdır (eğer uygunsa “...devamı” şekinde yazılmalıdır).

“Sayfa 6’dan devam” şeklinde düzenlenebilir.

Araştırıcı ve araştırma yürütücüsünün (tez çalışmalarında tez danışmanının) adı soyadı ve

imzası ile araştırmanın yapıldığı tarih her sayfada yer almalıdır.

Her araştırma, araştırmanın özelliklerine göre; amaç, yapılış ve sonuç içermelidir.

Araştırma sonuçlarına ilişkin bilgisayar çıktıları, aletli analizlerde yazdırılan veya şekli

çizdirilen analiz sonuçları (spektrum, elektroforez, resim vb.) defterin araştırma ile ilgili

bölümüne yapıştırılmalı, sayfa sayısı fazla ise defter içinde refere edilerek ayrı bir dosyada

saklanmalıdır.

Araştırma defteri temiz, düzenli ve tam olmalıdır. Konuyla ilgili başka bir bilim adamı veya

bilirkişi birkaç ay veya yıllar sonra dahi elde edilen sonuçları okuyabilmeli ve

anlayabilmelidir.

ARAŞTIRMA DEFTERİNİN KORUNMASI, SAKLANMASI ve DENETİMİ İLE

İLGİLİ KURALLAR

Her tez çalışması için ayrı bir araştırma defteri tutulur.

Tez dışındaki araştırma projeleri için, araştırma yürütücüsü aynı araştırma grubu ile

çalışıyorsa, projeler aynı araştırma defterine kaydedilebilir, farklı araştırıcılarla aynı anda

yürütülen projeler için ise her projede ayrı defter kullanılır. Bu konuda araştırma

yürütücüsü, araştırmanın anında, kolay ve doğru kaydedilmesi için gereken uygulamayı

yapmakla yükümlüdür.

Araştırma defterinin sorumlusu araştırma yürütücüsü ile araştırıcıdır.

Araştırıcının üniversite ile ilişkisi sona erdiğinde, özgün araştırma defterini araştırma

yürütücüsüne tutanak karşılığında teslim eder.

Araştırma yürütücüsünün üniversite ile ilişkisi sona erdiğinde ise, sorumluluğundaki tüm

defterleri, Anabilim/Anasanat Dalı Başkanlığına teslim eder. Anabilim/Anasanat Dalı

Başkanlığı sadece bu defterlerin saklanmasından sorumludur.

Yüksek lisans ve doktora öğrencisi tez savunma sınavına girerken araştırma defterini

yanında bulundurmak zorundadır.

Araştırma defteri, araştırma ile ilgili yasal kayıtlar olduğundan herhangi bir nedenle yapılan

başvuruda, rektörlük tarafından belirlenecek bir komisyon araştırma defterlerini

inceleyebilir.

Araştırma defterinin belirli zaman aralıklarında denetimini Rektörlük tarafından kurulan

bir komisyon yürütür, bu komisyon içeriği değil şekli sorgular. Denetim yapan öğretim

elemanı kendi fakülte veya Yüksekokulunda görevlendirilemez.

Defterin kaybolması durumunda araştırma yürütücüsü ve Anabilim/Anasanat Dalı

Başkanlığı’na hemen bilgi verilmelidir.

Documents

TEZ YAZIM KILAVUZU - Hacettepe Üniversitesi2 H. Ü.Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yönetim Kurulu’nun MSE/999–275 sayılı kararı ile oluşturulan komisyon tarafından yazılan