)يوسفزىاقبال ن يياسپروفېسر( موسم ؤد ريښتيا

په عمر خو رانه ځان ډېر مشر ګڼي ځكه چې په ډېرو خبرو راته زورنه يا ښوونه ښه په احساس طوقي د خپلې جولۍ نه د او خوږې خپلوئ ېتجرباوچې كله هم د كلكه كوي دا خپلوي ئې خو منم ځكه چې چا نو ړوي نو تول او شمار ئې نهء كوي ـ آرته زما جولۍ

دې كهء د څهء كار ورور يقين ئې وركړى دى چې دا پوخ ورته زما پحقله وئيلي دي نو دى او كنه، خو د خرڅ مال نهء دى ـ زما د پاره دا يوه خبره ډېره لويه سرمايه ده او خداى

اتي او خوندي سله تر مرګه رابه چې دا باور نه تمعه لرم خپلو ملګرو د او سوال كوم ته ، ځان دنيا ورانولى شيـ ځكه چې كهء په زور شي نو انسان هنكوي مې مختاجه به چاته

پورې بم بارود تړل خو اوس عامه خبره ده، نو داسې قام ته كهء څوك زورور نهء وئي نو فريادهم څهء په خداى ته ې انسان چې چغه وهي نو خاورې دد څهء به ورته وئي؟ او هم

رورتيا كوي ـ وئي ناشنا زو

او زهء دې په سر باندې قارون اومنم تهء خو دې خپل قارون په زمكه منډې

: وئيلئې به د نن نه شپېتهء كاله وړاندې او

وځاى چې كفن په سر مېدان ته ورش وسبا چې بې كفنه مړهء پراتهء ي

:ئې وئيلبالكل بله نهء منله او هغه بل فلسفي خو او

په ما مهء پليتوۍ د جومات غاړې چې پخپلو وينو نهء يم لمبېدلى

په نډئ ټپوي اوته پدومره مغروره شي چې د وخت بادشاه انسان دا زورور او نن هم : چې وئيجار

هور كښې لوې شوى يم دوزخ باندې مې مهء يروه

د سرو اننګو د پاسه تورو سترګو تل وړى يم

ځان زخمونو نښو ته ګوري نو زړو وجود د خپل پهد زورورو د سزاګانو نه پس چې د زورورو زور وينې او خولې اوڅښي نو د خپلو كله ترې او چې ورته مغروره ښكاري

او نړئ ته حسن دليل ښكاري ې ځوانئ د شهادت دې ورته د خپلدائرسترګو نه چاپېره حريان په دې يم ؟ ء دي كړي خوما دا قربانئ دې له نه چېمخ رآواړوي،

مار چيندخه خوري مرئ كښې ئې نخښليچې

؟زمونږ ښامار ژوندى پښتون تېروي

د مرګ او د دهء ګورې نو هيڅ پكښې نيشته، اوخو چې د دغه زورور انسان كمزورو ته په پنجو ګرځي چې ) چرګ(بانګي پنډور سې لكه د منځ كښې د يو ساه كچ فاصه ده ـ ه

و چې ځان ته ئې فكر شي نو بيا وائياچرته زما د زوره دا كوټه چيته نشي،

د ايك يو ساه د اغستو د پاره

په ژوندو ټول عمر ژوندون تېروي

ما ته ډېر ـ خو دا ورور احساس ئې ډېر بې وسه او كمزورى كړي ې بې وسۍ داد خپلاو دوېمه دا چې خبره ورته زهء هم بې تكلفه كولى شم مشر په دې نهء ښكاري چې هره

نو مشر په څهء شهء؟ډېر خويونه ئې د هلكانو دي

كهء دا اووايم چې د دې باغي نه زهء كله كله بغاوت هم كولى شم نو لوستونكي به او دې جوارئ كښې د يو بل نه د مخكښې كېدو د بېالد پوهه شي چې دا دواړه جوارګر

هم و چې بهر لګېدلي د ساميري بازار ته اوګوري نو په يو بل ئې زړهء خكوشيش كوي دومره موده تهء ما په دې ! چې يا هلكه! سوزي او دا مشر كشر ته زورنه شورو كړي

او بيا چاپېره ناستو ملګرو ته اوګوري چې دا سړى لرګين نهء كړاى شوې؟پوهه كښې دا لرګين خوي دې بدل كړه؟: او وئي او بيا ماته مخاطب شيلرګين پېژنئ؟ لرګين، دى

فطرت وېدهء چېډاكټر وى نو كم از كم په دې به پ كهء د زړهء په ځاى د مازغو ا ورورداو دا كار د ساميري د بازار دا دالالن ؟، په ځان پردى خول اچول دييځان وژل د بدلول

ي نو هاغه هره ورځ كوي كنه؟ ټولو لس لس قميصونه اغوستي دي او چې يو داغدار شدا ـ او چې ټول واړهء او لوې ئې ي كړراښكاره ساك پاسنى قميص اوباسي او بل پاك

اوپېژني او نور ځان نهء شي پټولى نو بيا هم په ډېرو كلكو سترګو وائي چې مدارتوب نن سبا دا كار نهء كوې نو بقا ګرانه ده ـ خو بيا هم زما د لمنې داغونه خو د فالني نه كم

دي ـ

ما تاته ...................زهء درته د زليخې قيصه خالصه كړم او تهء بيا ! دا ورور بيا لګيا شيكله وئيلي دي چې تهء په غلطه ئې؟ زهء خو درته وېم چې ابوجهل ته قرآن مهء وايه ـ

كهء زما په ځاى تهء وې نو تا به څهء كول؟ ! زهء ورته وېم..............................

دي ـ تهء راته ګورې مې كړي اوكنه هم دغه به مې كول !وئيبق بق اوګوري او دى راته ؟ ئنه؟ ځان سره مې څهء چل اوكړو؟ تهء ولې ځان برباد

د ورځې رڼا يقيني شوى يم چې ښكاري راته، زهء ورته ګورم، ! زهء ورته وېم، يا مشره ى دى؟او ما كله ابوجهل ته قرآن وئيل م لوټي، ملك لوټيقا

تهء راته وايې ابوجهل ته قرآن مهء وايه زهء درته وايم ملك ئې اوخوړ قائل شوى يمه

زهء يوسفزى ياسين د حق باطل په راز پوهه يم ذهر هم څكى شم نر ټولي كښې شامل شوى يمه

، المبوزن او نهء ، جادوګر دي، نهء نهء مدارياندا !زهء خو دې وړو ته وايم چې خانېاو تاسو ته ئې ترې ياوبو په منځ كښې ګټه موندې ده او په هغې ناست دد دوي خو

معجزه جوړه كړې ده ـ دا د دې زمانې د سومنات او ساميري چلونه دي او تاسو ئې پرې ، خپلې حريان دريان ورته په تماشه يئ ـ تماشه دې سر اوخري................پرغزي كړي يئ

ئې د ډبۍ نه درته تيلى راوباسي او د بوتل بوجه كښې مسئلې ئې درنه هېرې كړي دي؟ وركي او په تلي ئې درته چورلوي او تاسو ورته كمال وائۍ، په ځان نهء پوهېږۍ او دى

د تاسو ال په بغندي فكرونه كوئ اودرنه په مخه الړ شي او تاسو په بل دالل خرڅ كړي؟ و ژړه غونو مخونو تصويرونه د شلېدلو جامو، سوزېدلو ځوانو اراشي، ورور هء بل د

اخالص او مينه سرونه داؤ ته كېږدئ او هغه دره هاغه درله اوباسي، تاسو د هغهء په تصويرونه په درسته نړئ كښې خرڅ كړي او د ټول جهان نه پرې پېسې راټولې كړي او په ذكات كښې چې تاسو له يو جوړه جامې يا د يو وخت ډوډئ دركړي نو تاسو ئې په

بل دالل ئي چې شورو لوبه ال تصويرونو بغندى درنه هېر كړي، د نهء مړېږئ؟ صفتونوخولې د او بل ترهء ته پرې درله هم د هغهءكېږدي ټېپ رېكارډر درله يو ترهء ته راشي

اړم كړي او چې څو په ځان پوهېږي نو دوه كښې كنځل رېكارډ كړي او هغوي په خپلو و به خو يو ئي ـ او هغه دوو سكه روڼو باباګان ارټه ترې دغې مداري ځان پسې ليكلي

له وو او بيا به ئې په كټ كور ته راوړل، هاغه لي به د جوارو كر لبل دومره اووهلو چې تكر به ورله اكثر ګاونډيانو اوكړوـ او چې تپوس به اوشو چې دا جنګ په څهء و نو يو

ما غوئي له ـ ل اچوې جوار كښوئيل چې ما كلبه نيولې وه او دهء راپسې كيل به بابا ، نو دهء هغه بل غوئي له په *پت شه ګاندهي*چوكه وركړه او اواز مې پرې اوكړو چې

ـ نو بس چوكه مې ورله مذب له *پټ شه جناح*كړه چې ئې الس ټپ وركړو او چغه ه كړه او بيا يو بل ته الندې وتوـ صراخال

بې تنخا سره هم زما او ستا وروڼه ولې نن څهء حال بدل دى؟ نن خو هم ټولو ليډرانو او د ورور ګرېوان ته پرې الس اچئي؟ ياهلكه، يو سړى چې دېرش كاله دي نوكران

جهنډه اوګرځئي او پالر ئې په جېل كښې مړ شي، او د پارټۍ د پاره د يوې قربانۍ نه هم شاته روان ئي؟ دا چې د نو دى به بيا ضبط شي، جائداد ئې نهء كړي وروستوسر

برېتو نه ئې وينې ساسي او د پالر څپلئ پرې برابر شي نو بيا خو خپل پالر ته هم ستاسو څهء ؟، نهء چق لګئي او نهء لتهشيجوړه ګډه ليډرانو مخې ته ترې د ډراكي او

ا تول پرې وشي؟خيال دى يو تله پكار نهء ده چې د

نو د برطانيې په جمهوريت ليد يورپي جمهوريت الپې ودا مونږ ته چې دا ليډران رځيقدرې ونوم ) ه تندر اوولهوزيراعظمي خو پ(كښې چاله د مارګرېټ تهېچر د ځوي

چرچل، د جان مېجر، د ټونې بلېئر يا د ګورډن براؤن د ځوي يا ؟ د يا تاسو ئې پېژنئ پى جمهوريت نيشته او دا دلته څهء بل څهء دي؟ كنه هلته يور درځي؟قدرې نوم ورل

ي اهللا چې ابوبكر صديق رضل ئيوـ هغه بله ورځ راته يو غل ومونږ خو ټول مسلمانان ي؟ نو هغوي مقرر كړوخليفه شو نو تپوس ترې اوشو چې تنخا درله څومره تعاال عنه

يل چې ګوذاره به دې ورته اوفرمائيل چې د مدينې د يو مزدور برابر ـ هغه سړي ورته وئد مدينې د مزدور ورته وئيل چې څنګ پرې ) رض(وابوبكر صديق ن ؟پرې څنګ كېږي

وړومبى كېږي ـ هغه سړي ورته وئيل چې هغه خو ډېره لږه ده؟ نو خليفه ورته وئيل چې ـ نو بيا به ماله زياتوئ هغه مذدور له تنخا زياته كړئ

هم نهء دى نو بيا تاسو اسالمي هم نهء دى او يورپى دا جمهوريت مونږ زنو آيا چې ؟ د قام نه چا تپوس او كهء د يو څو غددارانو قامي ادارې د قام دياووايئ دا څهء دي؟

يا دي او دې له موسم نهء كړى دى؟ ياهلكو دا په څهء اخته ئۍ؟ زهء ورته وايم دا ريښت

خو دروغ كرلي دي او بال خلقو، اوس خو زمكې هم بې موسمه فصلونه كوي دى پكارد ريښتياؤ فصل تهء ريښتياؤ له څله موسم ګورې؟ نواو غټ غټ غوندي ترې راچلوي

خو پخپله زرغونېږي، د سرې، اوبو او ګوډ ضرورت ورته هم نيشته ـ چرته چې زردار هم ساالر كېږي او ساالر زردار كېږي؟ زرداري بهټو كېږي او بهټو زرداري كېږي؟ نو

..................ورځه پرې دا موسم دى كنه؟

د *چغه وهلې ده پخوا پخوا يو لېوني يو لېونئ ريښتيا؟ كهء دې ياد ئي نو ريښتيا؟ او نهء ورته چا ګوټ اوبهء اچولي دي، نهء چا ګوډ كړې ده او نهء ئې چا نوره * غېرت چغه

ئ څوك ئې وژلى شي؟ ځكه چې دغه ريښتيا وو؟ خسمانه كړې ده، خو په ايمان اوواياجمل بابا پخپله هم د هاغه چغې رېكارډ مات هاغه او كهء زهء دا اووايم چې ان چې

دغه د قامي دړد ه؟ ځكه چې دغه د قام ريښتنې چغه و ؟ نكړاى شو نو غلطه به نهء ويې وئيل چې زما سبانى تقرير اوګوره، اجمل بابا راته يو ځل كابل كښ كړيكه وه،

زهء څوك يم چې ! كمزورى شوى يم، هسې نه څهء ګډې وډې اووايم؟ ما ورته وئيله كوم؟ زهء خو شاګردانو كښې هم نهء راځم؟ وئيل ئې نه، د تقرير كره كتنه بستاسو

ه خامخا راشه ـ ما وئيل حكم دې په سر سترګوـ چې الړم نو د جېبه ئې كاغذ راوېستو لالس ورښكته كړو، نو ما ورته وئيل، نه بابا كاغذ به نهء راوباسې ـ خو ماته دا اووايه، چې داسې څهء خبره ده چې تهء ئې ماته ښؤل يا په ما زده كول غواړې ـ دا ځكه ليكم چې

ده كول غواړي نو دا درانهء مشران كشرانو ته څهء ور ذ ځلموته پته اولګي چېپېغلو او باچاخانى انداز اووايم نو يا انه خدائي خدمتګارتعليم ې ته كهء زهء د ئې انداز وي؟ د

خدائي خدمتګاري او يا خدائي خدمتګارچې چا كويبه راسره اتفاق هاغه ملګري پېژندل ـ خبره اوږده ده خو بابا راته وئيل چې زهء سبا ريښتيا وئيل غواړم ـ ما ورته

ولې تاته پته ده ! رورت؟ نو بابا راته وئيلډېره ښه خبره ده خو اوس د هغې ض! وئيلنه بابا، په هپناټزم ستاسو كمانډ دى ځكه خو !چې زهء څهء وئيل غواړم؟ ما ورته وئيل

بابا وئيل دا څهء * ولې تاته پته ده؟*دې زما ذهن اولوستو چې تپوس دې اوكړوو منځ كښې ؟ ما وئيل ولې؟ وئيل ئې د هپناټزم ډولكى خو زما او ستا د سروناوشول

دا سنبال كړه ـ ما ننېستلى؟ډنګېږي ـ زما د سر نه دې وېستهء او خپل سر ته دې نهء دى خو نورې قيصې شورو كړې ـ خو تاسو چې تاسو ورته وئيل، اصلي خبره پاتې شوه،

هم هاغه اووائۍ ـ بابا وئيل څهء؟ ګوره ما نور مهء زوروه، راته نو وئيل غواړئ څهء بابا، په دې قائل يم چې د سرو او شنو تارونو خبرې تاسو په ! وئيلاووايه؟ ما ورته

نهء كوۍ،كښې هسې هم تقريبونو

درته نن زېرى د سبا وايمه اورې كنه؟ درته اشنا وايمه

زهء چې راويښ شمه ريښتيا وايمه څوك چې پركاله شي ريشتيا شورو كړي

وايمهوي زهء به رڼا چې رڼا زما په فكر كښې راګډ كړه فكر

چې څنګه زهء صفا صفا وايمه ځهوايه بس وايه سوچ كښې مهء پرېوو

زهء دغې لوبو ته دنيا وايمه دا چې ترې تاسو باباګان جوړوئ

چې كله دا او كله دا وايمه ايماندارئ كښې څوك چهټيانې نهء كئي

سوچه بابا ته به بابا وايمه ستا يوسفزى ياسين په يو پوهېږي

تاسو هاغه وخت ټول وئيلي دي چې چا اوف نشو كولى، خو ريښتيا ! ما ورته اووئيلد ديريشتو كالو په عمر كښې، هاغه سپين ريښتيا، هو، هغه د تېغونو ساګ، د

د غېرت *د سوما ګل خو پستې غوښه، د پئو كچ، د هندوانې مغز، د ګالب عرق، بابا بيا حېران شوـ وئيل ....... وه؟ نور تاسره څهء پاتې شته؟ هو؟ يو څيز پاتې دى؟ *چغه

كنه څهء پاتې دي؟ اووايه !ئې

دماغو نه ئې، د هو هاغه خامخه اووايه، هاغه حال نن اووايه چې ستا ! ما ورته وئيل ه، ې ود غېرت چغه جوړه كړ ستا د احساس نه ئې،

بابا ريښتيا وئيل غواړم، ما ورته وئيل غهبابا وئيل، تهء څنګ خبر شوې؟ چې زهء هم د اووايئ؟ غهزهء نهء يم خبر، چې تاسو څهء وئيل غواړئ خو كهء وايئ نو هم د

اوس خو بابا نيشته خو د غېرت چغه به تر قيامته وي ـ كله چې هم په پښتونخوا د ګېږي نو د غېرت چغه به ورته خامخا راپاڅي چېاغيارو د حوس اسونه دن

سره وينه به نهء ئي چې وآوري؟ چرته كښې ئي چې واوري؟هء چرته توده وينه به ن

چرته چې هم د پښتونخوا په خاوره باندې پېغورژن حاالت راځي نو د غېرت چغه به راپاڅي او ورته به وائي چې

تنځرو غوبل نشم ليداى نور د پنجؤر شهباز په جاله باندې د

اوآخلي او ر * د غېرت چغه* نن هم دېپښتانهء ځلمي او پېغلې ـ نن هم دغه حاالت ديدغه ريښتيا دي، سوچه ريښتيا ـ شاګرد نهء يم خو نوي لود زړهء په سترګو دې اول

اوستاذ هم نهء يم، د يو سياسي ليډر شاګردي مې نهء ده كړې، نن هم چې ځان ته ګورم نو خودي مې د خپل پالر نه زده كړې ده، د تقرير سټېج ته خداى بخښلي سيد اعجاز

م، طبيعاتو سره راله مينه خداى بخښلي ورسولى ) كوړيا(علي شاه بخاري صېب پوهه او اپريدي پېدا كړې وه، د كوانټم مېكېنكس او نيوكليئر فزكس خان خان علي

اوس هم د خداى په لكچر چل مې د خداى بخښلي غالم محمد صېب نه زده كړى دى ـ د دې چې انسان يم ه فضل آزاد يم، د هرې غالمئ نه ـ صرف د خداى نه ويرېږم او هاغه پ

داسې دى څنګ چې د دهء د پېداكولو په وخت اات خود فطرتاو انساني فطرت بذبال هيڅ ګناه هم نهء كوو نو مېږي خو د ښپو الندې كهء فرښتو خداى پاك ته وئيلي وو ـ

خبره چې د ذي روحو د حاللولو خالف يم خو ) خور سبزى(غه يو وېجېټېريئن ـ د هووژنه ده چې پېزار د څرمنې پښپو كوم ـ نو ګرانه راپېښه ده خداى دې زمونږ مل دا بيله خبر

لنډه دا چې خټك صېب هاغه ؟شي ـ د چرته نه چرته الړو، خبره څهء وه او چرته الړهريښتيا اووئيل او د افغانستان ټولو مشرانو، دانشورانو او پوهانو سره زمونږ د

تصوير د ې الړې ـ د اجمل خټك صېب د ملګرو واورېدل او د ډېرو سترګو نه اوښك* د مرګ نه مخكښې يو څو ټكي*ټوټې ډاكټر صېب پخپل كتاب اړخ بعضې دغه

او يقين مې دى، دروغ نهء وېم او نهء دومره په اسانه وئيلى شم خو د دي ـ ليكلې كښې ډاكټر صېب كتاب كښې د زده كړې ډېر طوقي شته ـ زما پشان بې مواره نهء دى، د

خټك بابا غوندې د نو لكه باچاخان، ولي خان او د اجملويو لويو اوستاذاډېرو لقيصه ئې هم دغه شاګردئ خپلې د ءزمانې د مشرانو او باباګانو شاګرد دى ـ نو كه

او د زړهء خبره دا كوم چې د خپلو اوستاذانو ښهء اوګورئ نو ډېر څهء به ترې زده كړئ ـ خو پام كوئ چې هاغه انصاف په لوستونكي دى خو او بد سېورى به پرې خامخا وي

غز نه د كائناتو تر سوكو د ټولوچې د ازل نه تر ابده، د ذمكې د م*علم كل هغه وي ، د دې ټولو د ماضي، حال نوژوندو او بې ژونده مخلوقاتو، د هغي د خويونو او عملو

السفران وايو، و، فورته عالمان وايچې دا مونږ تاسو او* نه خبر وياو مستقبل

د يو عنصر حكيمان وايو، د دوي ټول علم چې راټول كړې نو په كائناتو كښې ئې الاوهء زره كاله چې كاربن انسان څهء او دا ځكهكاربن خوي بوي هم سم نهء دى زده كړى ـ

دوه نيم زره كاله پخوا پېژندلى دى او د كاربن نه پخوا ليدلى دى او بطور عنصر ئې باندې نوبل پرائيز په كال دوه زره لس كښې وركړى شوى دى ـ نن هم په جوړ ګرېپهين

كاربن بې كچه زيات تحقيق شورو دى ـ نو زما او يا د ډاكټر صېب پوهه به په داسې ي؟ و وي او څږمره بهكېښودو كښې دچابړي كوم په ېتلحال كښې د

دا خبرې اوري نو په زړهء كښې دننه من من غټېږي او خوشالېږي او ډاكټر صېب چې زړهء ئې غواړي چې د دهء دا اواز نور هم تېز شواى او امر شواى، په دې فضا كښې

ټول سياسي مظلومان ټول ځلمي او پېغلې، د اباسين د غاړې تږي، اوګړنګېدى او دا په دې فكر كښې ډاكټر صېب ځلمى دا زمونږ ناروغه او او يتيمان ورته راټول شواى

داسې ورك شي لكه چې هاغه زمانې ته تللى وي چې كله باباګان ځوانان وو او د ډېره سرو جنډو او سرو ،او د سرو ټوپو زوره به د پنجو په سر شول چې نور هم وراوچت شي

خت سور مېدان ځان سره نور هم راسور كړي او داسې ورته ښكاري لكه چې د و جاموبيا زوخ خوړلى وي او ووين وپه لمبو سوې ايرې بيا سور انګار شوي وي او هاغه سړ

، او هم نن هاغه ورځ وي ډا شوي وياو په ګراژوندي شوي ئې بيا واړه قامي ارمانونه خو چې زهء په خبرو ـغل شي به ساز شي او غل به اوشي ـ ساز به چې ټولې ريشتينئ

: خبرو كښې دا اووايم

از ته ساز اونهء وېم، غل ته پكښې غل اونهء وېمچې س

دستور ته به يو رواج كښې خپل اونهء وېمداسې

د مينې د دهء بيا خولهء وچه وچه شي او لكه د خداى بخښلي اجمل خټك صېب ماته نو دا اووائي چېال چې هسې نه ويره ويره اوګوري نه په ډكو سترګو او

انقالب پكار دىسور او شين باندې اوس نېم خو په

چې د دې وخت د فرعونانو نه نشې اوباسي

منافقت، بې ايماني ورله واړهء ټكي دي

ټول خوري موردارې او د موردارو نه توبې اوباسي

اېستل نه پخوا به غال غلطۍ آلم د ښې توښې

اوس ايماندار سړى دا قام د ښې توخې اوباسي

زهء ! و چې زما په مخ مسكا اوويني نو بيا د يو مصنوعي قهره ډك شي او لګيا شيخځه كنه؟ دلته څه كئ؟ هاغه وطن ته ځه، چرته چې د محنت او تا څنګ پوهه كړم؟

!ګوره ورورهماته نهء ګورې؟ او بيا لږ راخوږ شي، شته؟ دلته ولې راتلې؟ديانت قدر تهء خو لرګين زهء خو درته وېم اوتاته څله وېم، ............... ............دي چې ما كله وئيلي

، ځان به خوار كړي، ماته نهء دې ملګرو ته درله وېم چې دا سړى په غلطه دىئې، او بيا خولهء داسې په مكېز مكېز جوړه كړي لكه چې جام كښې ورله چا د جنت ؟ګورئ

ه شونډې جوړوي او بيا لګيا د انارو تازه ټينګ شربت راوړى وي او دى ئې ګوټ ت :، ما خو درته وئيلي دي چې شي

زما په مخ ورته څپېړه دومره ګرانه نهء ده

خو په مړوند ورته د خپلو بنګړو شور جوړېږي

ي، فېصله خو به اوشي كنه ـ خوزهء زړهء زړهء كښې اووايم، پرېږده، دا شور دې جوړ ش ! دى لګيا ئي او وئي

السونه نيسمئې هغه ئې شونډې ښكلوي او زهء

هغهء ته خاندي او ماته وائي چې بنګړي ماتېږي

ملګري هم د دهء په ملګرتيا كښې سرونه ؟ ، زما دا حال نهء وينېنو زهء څهء اوكړميو دغسې وكړو، دهء له هم اوخوزوي او ورته كله كله دا هم اووائي چې دا دې سم كار ا

ـ ، نشو وئيلىو، مونږ خو كشران يهوننداپئ پكار

ما تاته نهء دي وئيلي چې اوس ټول خلق ـودا ريښتيا به كله واي !زهء ورته وېم يا مشره : وئي چې هم خپلو كشرانو تهمشران غلهء لګيا دى، عن چې

اوخېژيهسې نه د خولې نه ئې ريښتيا ه د غلو منځ ته ياسين مهء پرېږدئخلك

؟له موسم ګورېر؟ ريښتيا ترې خېژي كنه؟ او تهء وكنه نو دوي خو هسې نهء وئيچې ،ي ديپوهه شوپخوا لېوني به پرې نهء پوهېږي او زما غوندې كم علمه خو پرې

چې څپېړه د خپلو بنګړو د شور د ويرې نهء دركوي ! ريښتيا څهء دي؟ يا ډاكټر صېبګڼي، او نور ئې ستا مخكښې شونډې ښكلوي او او چې الس ئې نيسې نو هم بد

د خپل ! خفګان ئې څهء كئ چې خاندي ورته نو بخښې ئۍ ولې نه؟ يه د زړونو طبيبهمكه چې اوهء اتهء كاله زاوكړه، د زميدارئ يو ټوټكه درته ښېئم، كومه دې زړهء عالج ګني خوښ ئي خامخا چې كړي نو بيا پرې خلك څهء بل څهء اوكري ـ او د چا ګني پېدا

نو زمكه بدله كړي ـ تا له خو دې خاورې د غني غوندې لعلونه دركړل نو كهء ګني نهء دا ځان به پرې چېي څوګند دې خوړلى ئدا ء كئي نو ډېره ګيله ترې مهء كوه ـ او كه

يا فصل بدل كړه ريخې ريخې كوم نو هغه ستا خوښه ده؟ خو زما خالصه خبره دا ده چې ستا ده ـ اوس او يا زمكه؟ خوښه

او ما تاته ........ هر سړى پېدا دى خپل خپل كار لره كنه......... دا خو اوس ښكاره ده چې سر مهء خوږوه، فطرتونه مهء چهېړه، مرام چې ؟دي دركړيليكلي په چاپ كتاب كښې

شورو كړى هم ، او هغه كار دې ود ټولو نه زيات مقدس دى خو د نوې زمانې په نوو الرخداى د كل خو علمعقل كل او پكښې شته، زهء چې ګورم نو * خو* غټدى خو يو

زمانې د موجوده د پخوا په نسبت كم از كم خو ؟دى او زما ستا به څومره علم ويذات ، شوى دى، ځلمي او پېغلې پوهېږي، ان چې هغه زمونږ ملګرىسېوا علم ډېر د انسان وئي ظفرخان

ئ كښې مېسجونه ماته مهء رالېږهچې انګرېز

زما واړهء په انګرېزئ زما نه ښهء پوهېږي

)بخښنې سره كهء شعر مې صحيح نهء وي ليكلى(

دا ځلمى كول زما او ستا نه ډېر معلومات لري، د څېړنې دې دور څهء لږ ډېر ! نو ورورهښهء بد په تول هم اوس خلق پوهېږي، خو مسئله دا ده د او ي دي څېړنكار هم پېدا كړ

نهء پېژني ـ او ما او تا سره غم دى چې كهء د كور مالك زمونږ چې خپله او پردئ اونه ؟ دوېمه دا چې دا نو دا پېغلې او ځلمي به چرته ځي كور غاړې ته څانګې اورېبلې

څانګې چې كومه ېدلې راوړپوهه كول دي چې دا دوي كره خبره ځلمي او پېغلې په دې

نهء كهء د دوي نهء ده ـ كهء دوي ئۍ خوري نو حرامه ده ورته او هم خو دا مېوه نيسي نو ئې خوري نو د لوږې به مړهء شي؟ دا خبره ده كنه؟ نو ما سره د دې حل شته ـ

دنګه غړئ او باباګانو ته هم لموسكى كېږه مه، ټوقې نهء كوم، تا خپل فرض پوره كړهو ، تا خپل وس كړى دى او ميروس په وس پړ دىګوره ـ اودو برندو سترګو په برناو

په حقله بابا خو منې كنه؟ هغهء چې درته څهء زما په ما دې يقين نهء راځي نو هاغهكهء وئيلي وو هغه راياد كړه او بيا زما په دې خبره سوچ اوكړه ـ هو ريشتيا دا خبره مې

په هېپناټزم ډېر پوهه وـ ېر نهء وه كړې خو هغه داسې په زور زهم ګورې هغهء ته ذهنونونه به ئې لوستل او يو ورځ ورته ما وئيلي وو، چې زما ذهن كښې څهء ګورې؟ نو

ما ورته وئيل، هغه ؟تهء څنګ پوهه شوېئې حق بق اودرېد، وئيل د حېرانتيا نه راته تاسو چې څهء ګورئ هغه ما ډډې ته كړي دي، بابا نور هم حېران شو، ټول سوال سوال

نه ما ټول رنګونه دې دهغه نيشته، دا يو آذاد ذهن دى، !كنهشو؟ ما ورته وئيل هويو رنګ هم نيشته، نو بابا موسكى شو، وئيل ئۍ نو هم دغه كښې وينځلي دي، دې تاسو خو ؟ وينئرنګي نهء ښكاري نو تاسو به ئې څهء او رته وئيل، بېمې كتل، نو ما و

وئيل ئې هو؟ ځكه خو مې لى دى؟ ېد رنګونو او ګلونو او د پاړونو سبق وئيلى او ښئدرباندې باور پېدا شوـ ما ورته وئيل چې څهء دې اونهء ليدل نو باور دې په څهء پېدا

..........شو؟ خالي ذهن خو

خالي نهء دى، ډك دى، ډېر ډك دى، خو د كمال خبره !نه، نه! وئيل ئې بابا رانېغ شو،دې څنګ داسې پاك اك؟ دا دا دومره ډك او پبې داغه دى، دا ده چې پاك دى؟

بابا، نور نهء پوهېږم خو خداى نفس كش پېدا كړى يم، ! ساتلى دى؟ ما ورته وئيلد رنګونو دوشمن يم، د ظلم او جبر يم، دوسته او انساندوسته پېدائشي پښتون

ټول احساسات لرم او د هر احساس نيشتوالى راته مرګ ښكاري، هر ! ء يمنهپښتون د ظلم او جبر دې توپان كښې ويرېږم، چې هسې نه ا احساس مې چې كله پكار شې نو

كله كله مې پاتې كړي، خفه مې كړي خو بيا څهء موده پس راسره مې بائيللى وي، مئن ته مې د مينې چل رانه هېر شوى دى ـ بيا مې راپېدا كړي؟خداى مرسته اوكړي او

ئې پكار شم، ګني ټول جهان مې پردى ګڼي ـ كښې هله د مينې پته لګي چې په سخته دې دوېمه خبره دا ده چې د كمزوري نه ډېر ويرېږم، زورور راته هيڅ نهء ښكاري، په

عبديت حق نهء شم ادا ونانو د دې بې ايمانه فرعرانه مجازي خدايان ټول خفه دي چې د مره پټوم خو د خولې نه مې اوځې، او اوس خو دا خربيشان د وكولى ـ ريښتيا كهء هرڅ

په چې قلم څوكې له هم راځي ـ چې بابا بيا موسكى شو نو ما ورته وئيل، اووېم درته، وئيلې هو، ما ورته باچاخان بابا دې مازغو كښې چكر اولګو؟ ؟څهء موسكى شوې

ا په خندا شو، وئيل ئې، يا هلكه؟ دا څهء كئ؟ ما ورته وئيل هېپناټزم نهء دى، زهء بي انداز، او ستاسو د څهرې هر چې كوم ټكي وايم هغه ستا په ذهن كښې هم پراتهء دي

او بيا دواړه دا ټكى به باچاخان د چا د پاره استعمالوـستاسو د ذهن ترجماني كوي ـ .................په خندا شو

تاسو مې د څهء په طمع كړئ او زهء درنه چرته الړم، ! يا ډاكټر صېب

ه وايه،نه ، واي! ډاكټر صېب

خبرې له راځو ـ هغه خپلې م،اينه نور نهء و

چې ول پكار ديهه كخو د ټولو نه وړومبى، دا پېغلې او ځلمي په دې الندينو كرخو پو يوه ډله خوښه كړي او كهء په موجوده ډلو كښې ورته يوه هم صحيح نهء له دوي دې ځان

ښكاري نو بيا دې ځان له يوه نوې ډله جوړه كړي، خو د نوو تجربو نه مخكښې د تېرو او يا موجوده ډلو پوره علم او تجزيه الزمي ده ـ او دا خپلو كښې، يعنې وړومبى په

ې او بيا ورو ورو په ملي سطح كور كښې، بيا په چم ګاونډ او كلي عالقه كښدا غال پرې بنده پېوستون الزمي دى او دا ځكه چې غل به چرې هم دا نهء غواړي چې

شي او يا ئې دا غال پيازه شي ـ نو ملي پېوستون الزمي دى ـ كهء ورور يا د چم ګاونډ ام او عزيز تربور دې د غل ايجنټ ئي نو بيا به ځان د چا چا نه ساتې؟ بيا خو هډو د ق

يا مو لكه غربوي او پردي خرانسانيت خبره نهء ده پكار او پرېږده چې خلك مو لكه د يو حاللوي ـ تا پام نهء دى كړى؟ دا سپي هم په ډلو ډلو كښې ګرځي او چې د ګډو بيزو

څوك پرې ګوذار كوي نو ټول پرې په شريكه غپ اوكړي نو د چاپېره نه غپار شي؟ چې ځناورو نه هم سبق ناخلو نو بيا خو د هغوي نه هم الندې شو او راځي؟ نو كهء مونږ د

وژل مو پكار دي؟ خو كهء دا احساس لرو چې د انسانانو پشان ژوند اوكړو نو بيا يو په دې خو زهء بل سره جرګه كېدل او د يو بل په ښېګړه راتلل يو الزمي ضرورت دى ـ

:نتيجه رسېدلى يم چې

ـ دا بيله خبره ده كهء وي ي باقوي او دا ساز به هم تر قيامته دا غل به هم تر قيامته . 1غلهء ټول اووژني او ساز پرېږدي ـ خو دا به يو بله مسئله دا داسې هوا راوالوته چې

جوړه كړي او هغه دا چې محشر به بې معنې شي نو نعوذوباهللا خداى پاك خو ګپ نهء خو زمونږ پوخ ايمان دى ـ دا بيله خبره ده چې تر اخري سلګئ لګئي او د حشر په ورځ

او كمزورى كهء قرآن په سر راشي او وئي مو دا يقين نهء راځي چې ګني زهء به هم مرم؟ په زورور د اوسپنې پاله ناړئ راله منږك اوخوړه نونهء ئې منو او كهء ېچې د څرمناو ګوره هاغه الټو غريب وروكووـ ه نو څرمن ترې اوباسواو نوغى ورله كړمنږك تين

نو يو د دې ايمان باندې ئې د رنجو د غال تهمت پورې كړو او په وړو ئې ال تر ننه وژني ـ ريشتيني خپل ځان سره پكار ده ـ خېر دى وار په وار خو د ځان محاسبه پكار ده ـ او

چې د ؟نهء ليدلوـ تاسو اودومره خو خامخا پكار ده چې د يو بل په لوظ باور اوكړى شاوكړي مشران نن وعده ډلومعاشرې ښهء ښهء ذمه وار خلق، د ادارو او خېرښېګړې د

او هغي بې غمه خپل كارونه كوي او و او سبا ورته زهء او تهء په ګهنټو ګهنټو ناست ي چېنو ځي اي چې كهء خوب راكونهء راتلو خبر قدرې هم رد بخښنه ئې څهء كئ چې

باور كوي؟ نو دا يو قامي رنځ دى او دا څنګه ـ نو داسې قام باندې به څوك واودهء شكهء دوي دغسې زما ستا كار نهء دى بلكه د هر كس خپله د احساس بېداري ده ـ

يو مهذب انسان خو دا كولى خوشاله ئي نو زمونږ څهء كار دى چې ډمامې ورته وهو؟ي، خو دا بې ايمانه به پېژنو څنګه؟ د باور اونهء كړ وشي چې د بې ايمانه كس په خبر

وئيل چې دا خپل نيكهء نه مې اورېدلي وو چې د غټې څرمنې غوئى دله ئي او بل به ئې ـ هن ريشتيا، هغه بله ورځ ملګرو خبره كوله چې يو د شين بخن رنګ غوئى دله ئي

وپئ سړي غوئي اغستهء نو د غوئي مالك سره ئې بيعه خالصه كړه او دوه څلور سوه رسائي ئې هم وركړه خو اخر كښې د غوئي مالك كور ته روان شهء چې لږ صبر اوكړئ،

! زهء كور صالح كوم ـ چې هغه سړى كور ته الړ نو دې اغستونكي خپل ملګري ته اووېهغه ملګري ورته وئيل چې ولې غوئى ناخلې؟ هغهء ورته وئيل چې ـراځه چې ځو

د اجازت نه بغېر غوئى نهء شي خرڅولى نو مالك ئې دومره بې خونده دى چې د ښځې ل ـ خو هغه غوئى به ئې د كومې نر ئي؟ نو د سائي هغه روپئ ئې ورته پرېښودې او الړ

انسان ډېر چاالك دى او كله كله خپل محسن هم داسې دهوكه كړي چې د ښېګړې نه ئې

داسې نااعتباري توبه ګار كړي ـ او دلته يو بله اهمه خبره دا ده چې ښهء باوري بنده به هء كئ؟به څاوكړي چې د هرچا نه به درله زړهء تور كړي نو بيا

دا اختيار دوېمه خبره د ډلې ده چې يو كس غل سره خوشاله دى او كهء ساز سره؟ نو. 2نهء ماسره شته او نهء تاسو سره، نهء باباګانو سره دا اختيار وـ ولې تاسو باچاخان بابا

هم خو بيا پرې چې دا پښتانهء ما پوهه نكړى شول ؟و ليدلى ءهو نسينه ټكولخپله ه پ، ځان پرې چا پوهه لدخو خلقو د تبرك د پاره اورېاو تقريرونه د هغهء خبرې ؟ خفه كېږم

او يا ئې دې له اورېدې چې د ورور عزيز نه پرې بحث اوګټي او لكه د نن سبا د ؟كاوهءجنازو خلقو ته ځان اوښئي چې زما حاضري اولګي ـ چرته يو نيم كس به پرې پوهه

:د شاعر نه بخښنې سره ـ شوى وي او هغه هم لكه ستا سودا كښېپه څوك س ئې نهء قبلوي هېاو ړوسپينې ګيرې زما عشق كهوټه روپئ ك

راغلى و، صېب ناالوفالنى م !ل ئېېئيو سړى راغى و! دلته يو ټوقه راياده شوه صېب څهء اووئيل؟ دې سړي والنازبردست تقرير ئې اوكړوـ چا ترې تپوس اوكړو چې م

يره بس كمالي سړى و، ډېر زبردست تقرير ئې اوكړوـ دې بل ورته بيا اووې نو اخر ! وېڅهء پكښې زبردست وو؟ يره خو چې پوزې له راوست نو وې يره په خبرو خو ئې پوهه

وـ خوږډېر نشوم خو اواز ئې

اكبر، خانبابا، عبداالكبر، عبدالعزيزخان خان بابانو چې دا زمونږ حال وې نو باچا ، ميا باباجرنېل د شوې زواربابا، فردوس خان بابا، محمداكبرخادم، افريدى بابا،

احمدشاه كاكا او داسې نور يو څو تنه چې د خدائي خدمتګارئ په فلسفه يا پوهه لكه ستا حريان دريان ناست وو، ، په اخر كښېيا عقيدوي تړون ئې لرلو شوي وو او

ـ خادم صېب خو وئي اخر كښې لېونى ه ودى شوپښتو پرېښاوليده او نهء ئې رڼانهء ئې شوى وـ خو خټك صېب يو داسې څوګندي و چې تر اخره ساه ئې د خدائي خدمتګارئ تاج په سر و او نور تاسو خبر ئۍ چې مونږ ته ئې څهء وئيل او زما جواب څهء و او

خدمت موقع عملي شواى او د تاسو د هسپتال كار كښې بوخت ؟ستاسو جواب څهء وخداى په الس دركړه او خټك صېب او ما د هاغه شعوري تړون يو څو غونډې اوكړې ـ

نو پاكې د تربيت او شعوري بېدارئ د پاره وې؟ ،خو دا د سياست غونډې نهء وې ... هاغه جرم خو تا اوكړو او خټك صېب هم په چل چل كښې

كوم جرم؟ ! ډاكټر صېب بيا رانېغ شو، وئي

دا خو بيله خبره ده چې پښتنو لكه د يونانيانو د ذهرو پيالئ درنكړه؟ ستا څهء خيال په دې وژلى شوى و چې هغهء سوچ كاوهء؟ د سقراط جرم خو لكه دى چې ګني سقراط

، دا خو دا خلق ښهء دى چې ژوندي ئې پرېښي يئ، ډېر غټ جرم وستا او د خټك صېب دا خو دا خلق بيوقوف دي چې هر څوك پښتانهء لرګين وو؟ګيله كوئ چې تاسو ال

مدرسې يا يونيورسټئ ته ځي راځي او تنخا اخلي نو دوى ورته اوستاذ او پروفېسر وائي، ګوره دا ساده خلق اوستاذ هم نهء پېژني؟ اوستاذ خو هاغه كس ته وائي چې

قو كړى دى ـ ذهنونه جوړولى شي، قامونه جوړوى شي، نو دا كار خو ډېرو كمو خل

كارخانه دار د اقتصاد معمار ئي ځكه چې دوي له د دولت جوړولو هنر ورځي، رائې معمار دى ځكه چې دهء د عوامي رائې جوړولو هنر ورځي او اوستاذ د صحافي د

قوم معمار وائي ځكه چې د دهء هنر په ټولو غلبه دى او د قام د جوړخ او خوشالئ د پاره نګ د هرې پرزې جوړولو هنر ورځي ـ چې ذهن دې جوړ كړو نو بيا ورله ذهنونو او دغه ر

خو خبره خالصه ده ـ ستا خيال نهء دى چې دا خلق په دوبئ او نورو مالدارو ملكونو ورمات دى؟ دا خو د دوي ذهن چا داسې جوړ كړى دى چې دولت ورته قيمتي ښكاري

نږ دا ذهن جوړ كړو چې او عن چې خپل او واړهء زاږهء ئې ترې هېر كړي دي؟ كهء موسائنس او ټېكنالوجي قيمتي شئ دى نو تهء بيا ګوره چې دا قوم شپه او ورځ يو كوي

او كنه؟

سقراط به ځلمو او پېغلو ته د سوچ كولو چل ښودو؟ ............... نه نو سقراط څهء كول؟ دا خو ورته شاګردانو هم وئيلي وو چې ........ يا هلكه نو كومه توره ئې اوكړه؟ .................

زمونږ ستا ژوند پكار دى او د دې ځايه دې اوباسو؟ خو هغهء كله منله؟ ! سقراطهيا هء ئې چې زما نهء منې؟ زهء درته چغې وهم، چې قائل شوى يم، ته خو قائل شوى و او هغ

قائل شوى يم، قائل شوى يم، قائل شوى يم، او تا هغه يوه خبره د مذب نه نيولې ده؟ يا ................ ي، وسرونه خوزهم لږ لږ ملګري نور سر كښې شول او اوس زما په خبره

ولې ستا هېر شول؟ هغهء هغه شاګردانو ته اونهء .............. وكړو؟هلكه، سقراط څهء چل ا..... يل؟ ئواونو كوڅو څهء ......... ې حال اووائي؟ د يونان كوڅدرته چې سبا به ؟وې

او كښې دوه دوه، پېر ګټه كوڅه كښې، په هر په هر كوڅو خو خبرې نهء كولې؟ خو

نو زمونږ ......... هغه افالطونان شو كنه جرګې جرګې كېدل؟ او همدرې يونانيان درې هغه كابل كښې چې راته خداى سقراط ولې نهء و؟ يره، يره، يره؟ ستا ولې هېر شو؟

بخښلي سېف الرحمان سليم صېب قيصه كړې وه، هغه د دوست محمدخان كامل صېب د باالخانې؟ زمونږ سقراط ته شاګردانو نه اوستاذانو وئيلي وو چې مهء كوه،

چې د پښتنو ان مهء وژنه، زهء دې هم اوس كابل ته اړوم خو تا نهء وو اوريدلي؟ ځ سقراط ورته څهء وئيل؟

*زهء نهء تښتم، په خپل مقدس تحريك د مخرورانو د تحريك نوم نهء ږدم*

يره، يره، يره، ټولې خبرې خو په يو وخت نهء كېږي ....... دا ولې؟ دا دهء څهء جرم كړى و؟........ خو هرچاته معلوم وويره زما خو نورې هېرې دي خو هاغه ........ نه، نه، نه، ..... كنه؟

هغهء خو وئيل چې

د ځلمي سندره او زما په خيال ئې په دغه ورځ* خولهء ماته ښه ده خو ګنډلى ئې نشم*خو كتاب كتل ې قيصې له بهټول ېوئيلې وه او د ګرفتارئ وارنټ ورپسې وتى و، هغ

: غواړي ، خو څهء شعرونه ئې دا دي

رابېدار شوى يمه د وخت په چغه باندې

اوس تېر ايستلى نشي د ظلم جوړ تور تم مې

دي په رګ رګ كښې بلې د انقالب لمبې مې

ړولى نشيئې س د زردارانو پوكي

ژوند د عزت جوړ كړم خوار غريب تهدې يا پرې

به خپل جنت جوړ كړم ورته د مړې خاورې نه

د دوزخ هور ښهء دى يا د بې وسه ژونده

د كوره ګور ښهء دى د غېرت ژوند چې نهء وي

نور چلېدى نشمه دې قصابانو سره

ګډه كېداى نشمه اخر زهء هم انسان يم

!ساقي

مهء سروه تارونه دا چنګ و رباب لرې كړه

مهء كړنګوه جامونه زما په خوا كښې

نومې كتاب * دا زهء پاګل وم*هغه ئې د .... نه نو دې سقراط سره بيا څهء چل اوشو؟ ، خو تش هغه ئې ليكلي دي چې د وئيلو قابل وو؟ نور ډېر چلونه كنه كښې ليكلي دي

او چې اخري عمر كښې ئې .كلو قابل نهء وود وئيلو يا د ليهغه ورسره هم شوي وو خو اوليكهء نو هم تا منعې كړو چې دا مهء چاپ كوه، * هو زهء پاګل اوم*هغه بل كتاب

تاؤده وينه شته، اوري، ستا د غېرت چغه نن هم اوري، دا پاتې بڅري مهء وژنه، ! هووژنه، دا مهء چاپ كهء ډېره نهء ده خو څهء نا څهء رڼا ئې خو جوړه كړې ده، دا اسره مهء

كوه ـ

؟ لتونخوا كوڅو كښې خو دوه دوه او درې درې تنه جرګه نشونو د پښ

تا څنګ پوهه كړم؟ دوي خو يونانيان نهء وو كنه چې سوچ ئې كړى واى، دوي خو هر يو پرې تلل، په ئې دوي خو هم په هاغه الر الړل چې پالر نيكهء ؟ هءواد ځانه سقراط جوړ

يو به غوئي ته وې پت شه چې هر كور كښې دوه دوه طالبان درې درې ډلې شول؟ پې مات كړل ښګاندهي نو هغه بل ورور به يئ وې پت شه جناح او يو بل له به ئې الس

و پښتنو كتاب خدهء به ليكل كول .... نه نو دې سقراط ورته څهء عقل نه ښوؤ؟ ............. او هغه بل ورته عدم تشدد، عدم تشدد كول او پښتنو له د عدم ......وېسره ډزې كړې

تشدد معنا نهء ورتلله نو عمل خو لرې خبره ده ــــ

و اوس به څهء كېږي؟ يره زما ئې خو په دې يار شك پېدا شي؟ په كوم يار؟ يره، هاغه ن وئيل به ئې نه؟

مرض د لېونو دىپه اجمل كښې دا چې د يار نوم ئې څوك اخلي ورپسې ځي

كهء وفا نشوه نو ملك خو د پښتو دى كهء ګل نهء وي نو په پاڼه خو مې اووله

ګوره ما تاته نهء دي وئيلي؟ چې خپلو كښې به هرڅهء وايو خو د دې وړو ..... نه نو وئيلي؟ چې په هغهء كښې دغه عادت و او دي يا مشره ما درته نهء .......... مخكښې

مهء كوه كنه؟! ګوره............... چې خولې له مې ريشتيا راشي نوماكښې دا عادت دى

په ګډو وډو دې سر كړم او خبرې ته مې نهء پرېږدې؟ ........... ښه نو اوس به څهء كېږي؟

وئيل چې ستاسو شخصيت اوس د اوخټك صېب ته ما ښه نو چې تاسو الړئ نو هغوي خپل فطرت نهء هم ېنا باوجود رنګونو او ډلو پرو نه مبرا دى خو زما د بيا بيا و

لكه ستا به ئې و انه به شو بدلولى او ما ته به ئې ډېر په عاجزئ اووئيل چې خفه كېږي و خو حوصلې ئۍ ځوانې وې، د اتياكلن بابا ـ ى كړوشخوارسور رنګ شنو پاڼوپه

تېغونه ونوعمر ونو ود نوئې لمحو نه ئې عمر نهء جوړوبلكه په يو يو لمحه كښې به اجمل بابا د او د بس خو ځان ته ګوره كنه، ، لمن ئې ټوله غار غار وه خو بېداغه وه ـكرل

اوښكو ډكې سترګې خو تر اوسه وې، دې ځلمو ته به زما او ستا نه ښې يادې ئي، نو چې ښو سره ځي او كهء بدو سره او زما خو دا تجزيه ده او په برمال ډله به دوي خوښوي

ي دي ، خو چې يو قام درسره نهء ځي نو زهء او تهء څوك يو؟ خو دا خبره مې درته وئيل :ورته اوكړه او بيا ترې فېصله واخله نو بيا به مخكې ځو

ړېه كړبله دنيا جواو ړېورانه ك ءدا دنيا كه

ساز به خوي د ساز كوياو غل به خوي د غل كوي ړېه كړغوغا جو ءوير كه شته دى ګهر ژوندي له مر

نه د چا لحاظ كوي نه قدرت پرواه لري دان لرهېم څوك پېدا لره ېلېدا مېوك پڅ وك ناموس جهان لرهڅ څخر هېټوك په خپله خڅ

بل ورور په ورور سر وركئي ئيڅيو ورور د ورور سر خر دا ايمان لرهېبل پ دا دوكان لرهېيو پ

ه دا اواز كويړدوااو يو ساه لريه دا ړدوا ساز به خوي د ساز كوي غل به خوي د غل كوي

وي لريځپوخ يقين په يو خوي لري خاورهدا سره خپلوي لري ګمر ره د غالم ژونده غو

شه ال نران شته دى ېپو د افغان شته دى ېنوم چ ونه شاهي دوي لريړز اوسي د فقير پشان ژوند لكه د باز كوي ګمري د شهادت په مر

ساز به خوي د ساز كوياو غل به خوي د غل كوي

دا د غلو ډله د وختي او انفرادي مزو ډله ده، سپينې ماڼئ پكښې بال دي، په سيخونو و كروزرې الېنډكښې د ورتو غوښو وېشونه پكښې هم ډېر، پيتې او تمغې هم ډېرې،

ګران نهء دي، څهء دومره ر د زمانې ټيزټپاسونه، اوشرطونه ئې هم د غل د پاره داسې نوغوندې دله توب پكار وي او دا خو اوس عام دى، مخكښې به پرې خلق خفه ږبس ل

الال تا د دله توب مزه نهء ده *كېدل او اوس خو دا بعضې بعضې په جار وئي چې خاندي نو كهء مور دې مړه وي خو ن خاد خان هرې خبرې ته ښه وئيل، چې بس * ليدلې

خان قهرېږي نو ستا كهء مخ زيړ هم وي خو دغه ءتهء به لږ د خان نه زيات خاندې، كهصې نه سور پكار وي، كهء خان سيګرټ راوباسي نو كهء تهء سيګرټ نهء وخت به د غ

هم څكې خو ډبئ به ساتې او تيلى به وهې، چې خان خبره كئي نو قسم به پرې تهء دوه له ا عكهء خان دوخنو خېر دى كهء جنازه دې اونكړه ئي ورې، كهء ستا پالر مړ خ

راځي نو ټول كلى به ورته راټولئ او د ګلونو څادر او درنه ډوډئ به هم پسدرې كاله كئ ـ خو كهء د خان سپى مړ ئي نو د غمه به دوه درې ورځې ډوډئ نهء خامخا ورله

او كهء د دغه كنځلو صفت دې اوكړو نو د وفادارئ خورې، د خان په كنځلو به خاندې،مرتبه به دې نوره هم غوښنه شي ـ غريب ته به د سړي په نظر نهءګورې، د خان چې څوك خوښ ئي هغي له به درناوى وركوې او چې څوك ئې بدي شي نو ستا به هم بدي شي ـ

ى شې، لبره تلنورې مرتبې هم شته خو هغه ستا په ذهانت او محنت ده چې څومره په يو نقص په دې ډله كښې دا دى چې د كور ؟ چې د پاو نه سېر جوړئ او كهء دړئ

دېوالونه به د هرچا نه دنګ ساتې، جېل كښې به قېد نهء ئې خو ځان له به پخپله د خپل كور نه جېل جوړوې، څنګ چې په قېدي پهره والړه وي هم دغسې به تهء په ځان پهره

چې غل غل وي، او د قام غل خو بيا د قام غل وي نو خامخا د دار اودروې او دا ځكه كوې ـ به ځان او د غال د مال حفاظت

د ساز دا ډله د مينې ډله ده، ډېره خوږه او په قربانئ كښې د سيالئ ډله ده، دړدونه دونو ړپكښې ډېر دي خودا ستا په ايمان ده چې مرام او منزل ته ئې ګورې نو د دې د

خوږوالى د ګبين نه خوږ دى او د يو يو زخم نښه ئې د جهاني پيتو او تمغو نه ډېره قيمتي او امر ده ـ دې ډله كښې لوږې تندې، مزلې او ټكرې ډېرې دي خو مرتبې ئې هم

لوې ، د چا پرواه به نهء ساتې، ډېر ثاني نهء لري ـ مزه پكښې دا ده چې ازاد به ګرځې كوي ځكه چې تهء به ريشتيا وئيلې شې ـ لوې خلق به درنه ويره

نو ډاكټر صېب نور دې نهء كړوم خو بې كړاوه پالؤ خلق په ډېران غورځوي او په كړاؤ اوخوړى شي ئې وكړت د بالخت الندې ساتي چې ضائع نشي او په احتمام ګټلى اوچ س

چې د ،ځلمياو ـ نو اوس درته كنجي ښېئم، هاهاهاهاهاهاهاهاغه وينې؟ هغه پېغلې اسره غم دى او باباګان ترې پښېمانه پردي كور د اونې د څانګې الندې ناست دي او ت

نو وځي ېرپزهء يو بل فكر هم اغستى يم چې دوي ته كومه مېوه راخو خفه تللي دي؟ اونهء وي ـ يا به مرغو په ټونګو غار غار كړې وي او يا به سيلئ روغه هغه خو به هم

راچولې وي نو خامخا به د خوړو نهء وي، خو د دوي خو مجبوري ده، دوي خو نهء دا اونه پخپله كرلې ده، نهء ئې ورله ګوډ اوبهء كړي دي، د خېرات مال دى او هغه هم كهء

و چې دوي اوبهء د كوم ځايه مالك ئې ورته بخښي؟ نو د خوراك ئې دغه حال دى خدغه اوبو كښې معجون اچول پكار په څښي؟ دا معلومول پكار دي نو هلته به ورته به

، تاسو خپل ځولهرګپيالئ خو ، تا او اجمل بابا شووي ـ هاغه د سقراط ګناه خو اويا د زمانې د خان ىما ګورډكه واى نو هم كهء د ګبين فرض پوره كړل، خو دا پيالئ

لمنې مې ليدلې وې نو د هغې د بركته مې بې داغه د السه نهء اغسته خو ستاسو نواب يغ سره دى او تبليغي سره خو خو په دې هم پوهېږم چې د تبليغي كار تبلورته الس كړوـ

ه خامخا بدا پيالئ تماچه نهء وي او نهء دا چا ته وائي او نهء وئيلى شي چې ټوپك نو مونږ ته خو اوس د دې وېنا حاجت هم نيشته؟ : شهدوزخ ته تيار نو او ګني ـ څښې

البته بدعمله تبليغي كهء ژبه ټول دوزخ كښې ناست دي؟ پخپله ورته ښكاري ـ خو بې اثره وي نو د خپل دين او فلسفې د پاره نقصاني وي ـ خبره د كړيهرڅومره خوږه

وركړى وي او كهء ذمه وارۍ ده، نو هغه تا او خټك صېب پوره كړه ـ كهء پوره وخت مو؟ ان چې په خپله خپله وسه پوره اخالص كړى دىتر پارټ ټائم خو زما ترعلمه مو

ب نه و ما د خټك صېنباندې قسماقسم ګوتې اوچتېدل شورو شول بعضې مشرانو دي؟ نو وئيل ئې غلط ته څنګه ټهيك اووېم؟ ما ورته وئيل پوښتنه اوكړه چې دا څهء

ما كښې *خاموشئ نه پس ئې راته اووئيل اوږدې يو ډېرې د بيا خاموشه ولې يئ نو * وفا ده

د قدرت دا نظام هم څهء عجيبه دى، د هيچا غوړي، ان چې د لېوني برخه ! ډاكټر صېبهپردي تالي كښې نآړوي ـ فرق د پوهې دى، چاته ښكاري او چا ته نه ـ خو زما پرې ،هم

ره هم د غنم جوار دانه پهء دې نيت پوخ ايمان دى كه چرته د كوټې چهت ته مې په هېو د هغې عوض ئې هم راكړى دى ـ يوې ويشتې ده چې چرته نهره مرغئ به ئې اوخري ن

بلې خبرې ته مې خيال الړ، څهء موده وړاندې د خپل دفتر نه يو ميل دوه لرې ملګرو پس ـ څهء مزل اغللرمخې له سپي ء سره پياده تلى وم، چې واپس راتلم نو څلور پينځه

مو چې شاته اوكتل نو يو سپى راپسې شاته راروان و، ملګرو وئيل چې دى خو مونږ زما نه ؟ چې هغه ملګري څهء مزل پس زهء ئې خو نهء پېژنم !پسې راروان دى ـ ما وئيل

بيل شول او ما شاته اوكتل نو هغه سپى ماپسې بيا هم راروان و، چې عين د دفتر سپي ته مې په غور اوكتل نو راياد شو راته ـ دا خو هغه خواله راغلم نو اودرېدم او هغه

د سړك په غاړه سپى دى چې پينځهء شپږ مياشتې وړاندې په يخ ژمي او باران كښې وړومبى . ناجوړه پروت وـ زهء واپس راغلم او د كمرې نه مې ورله څهء ډوډئ موډئ اوړه

پس ئې زهء بيا موده ومره خو راته لږ اوغرېدهء خو بيا ئې هغه ډوډئ اوخوړه ـ نو دشوم چې دا سپى دومره ياداشت او مندليدلى وم او ماسره تر كوره راغى ـ نو زهء فكر

وفا لري نو دا مونږ ولې داسې بې اتباره شو؟ خو راځه چې بيا د پردئ څانګې د الندې تونولئ نور سترګې ئې هم ښكلې دي، د پښ..... ...ناستو خپلو ځلمو او پېغلو له الړ شو

او شاه بابا ) شېرشاه سوري(ښكاري؟ د مخونو جيومټرئ ئې هم د فريدخان هم پكښې ، تر خپله خپله دي پشان دي، اندازونه ئې هم اېغ نېغ، لكه د سوچه پښتنو) احمدشاه(

دې بعضې بعضې پكښې لنډ .....وسه مېلمه دوستي او دراناوى سپكاوى هم پېژني ه هم اغوستي دي، او تورې چشمې ئې تندي ته رسولې ديقميصونه او تنګ پرتوګون

لكه چې د پېرنګيانو پېخې كوي او دا يو خو راته پكښې راته د مرچكي بابا نمسى مړه يو خو ستا هرڅهء كښې كار ....دغه د جينكو جينز ئې چې اغوستي دي.....ښكاري

و او هلكانو چې د جينك ئي، دا غريب خو لكه ستا په انګلېډونو نهء دى ګرځېدلىولې .... جينز اوپېژني خو بس دغه ورله په الس ورغلى دى او سر ئې پرې برابر كړى دى

كهء پېژندل ! چې تهء برطانئي ته په وړومبي ځل الړې نو تا دا څيزونه پېژدل؟ يا ورورهدا .دوي كښې څهء نيشته؟ مې نه خو اغوستل مې هم نه ـ نورې قيصې پرېږده خو

هاغه تنګ پرتوګ او لنډ كښې به چې مونږ ته ...خو په هر تول پوره ديپېغلې او ځلمي نو په دې خو زما ستا نه لږ وړاندې دي، خو ...ځان بد ښكارېدهء دوي هغه هم اغوندي

كمى پكښې د څهء دى؟

ماته خو يوه خبره ښكاري؟ او هغه د ښكلي ژوند چل دى چې دوي له نهء ورځي؟ منې؟ چل رانغى نو كولو مونږ له خو پخپله هم د خپل ژوند ښائسته دا حقيقت دى چې .......

دوي ته به څهء اوښئيو؟ وړومبى خو په ژوند پوېدل ګران دي؟ او بل زمونږ عمر څومره ه شي او دې كښې دى، په شپېتهء اويا كاله كښې خو ايله سړى په حساب كتاب پوه

ي؟ ړى كډو نغاړلو ته هم سم نكړي او الړ شعذرائيل راشي او س

د خپل منزل ته د رسېدو د پاره نه نو راځه كنه؟ چې د دوي نه تپوس اوكړو چې دوي او كنه چې دا څومره دى هم په دې كښې خوشاله دي؟ ؟څومره عمر غواړي

تپوس كښې څهء بداوى ! نه نو ولې دا عمرونه د چا په خوښه مالوېږي؟ يا ډاكټر صېبدى؟ ولې دا مسلمانان نهء دي؟ څهء پته لګي كهء خداى ته په اخالص سوال اوكړي او

ګوره ما تهء پوهه ........ وركړي؟ عمر خداى ورله لكه د نوح علېه سالم زر نههء سوه كاله شپېتهء اوياؤ كالو د ژوند چل نهء ورځي او تهء د ې؟ هغي لهنكړې؟ تهء به كله پوهېږ

نه دا خو بيله خبره ده، د مرګ بهترين وخت خو كهء چاته سوچ كئ؟كالو زرګونو د ورله كراتهېمر ليكي چې ښكلى ..ښكلى مرګ؟ ....معلوم وى نو بيا خو به مسئله خالصه وه

د د زمانې لويه خدمتګاره وه مرګ په قسمت مالوېږي؟ لكه مدر ټېريسه چې زمونږ نو څوك ترې ډېر خبر نشوـ دغسې د روس د مړه شوه پرنسس ډيانه نه شپږ ورځې پس

ومه مړ شو چې په كورځ تاريخ لوې موسيقار سرجي پروكوفيف د بده مرغه هم په هاغه و نو د روس ټول ګلونه او لوې موسيقاران د سټالن د سركاري غم د ورځ سټالن مړ

ختص شوي وو نو د دې بدنصيبه په قسمت كښې د كاغذ ګلونه او د ټېپ پاره موه او خبر ئې هم د اخبار يو ګټ كښې چاپ شوچې ډېرو كمو اتې پركارډر موسيقي

ورستو بال خلق د وخته مخكښې مړهء شي او بال د ښكلي وخته ډېرـ وست خلقو اولد ژوند په مقصديت پورې نېټزشى وئي چې د ښهء مرګ دارومدار د يو كس مړهء شي؟

خو زهء چې فكر كوم نو دا راته د يو ـ غوره ګڼي دا كله هغه په دې چېتړلى دى او مرګ يو بيا وايم چې نه، دا شان ښكاري؟ خو پلوبغاړي يا سياستكار د رېټائرمنټ

مكمل بدل شئى دى؟ او دا څوك خبر دي چې كوم انسان په كوم عمر كښې څومره د چا يوه اخري خبره د زمانو د پاره د .......... قيمتي دى؟ دا نهء په عمر ده او نهء په زور

الرې مشال شي او د چا سل كاله چغې سورې هغه هم اورنځوي او پېروكار ئې هم سمه اط هم ځان له يو وخت خوښ كړى و او ځان ئې امر كړى دى خو ورځ اونهء ويني؟ سقر

خو د دغې نېټې نه پس ژوندى وى نو څوك وئيلى شي چې ګټه ور به و او كهء نه؟ كهء د روح تقدس د مادي وجود نه ډېر پورته دى *كومه ګټه چې هغهء اوكړه هغه دا وه چې

نېټزشى . *رول نهء دي پكاراود يو عارضي مادي وجود د آرام په خاطر دائمي روح ازاغريب پخپله داسې مرضونو په مخه كړو چې د څلورو دېرشو كالو په عمر كښې ئې پروفېسري پرېښوده او آخري لس كاله د خپلې زمانې دې لوې فالسفر د تورين په

او لكه د لېوني په كوڅه كښې مړ شوـ كوڅو كښې لكه د لېوني تېر كړل ـ

ښه دا ننداپئ به كله راوړې؟ د دې كشرانو اومنه ـكومه الړؤ؟ دا بيا په! يا ډاكټر صېبښهء چې خو اول دا فېصله كول دي نو دې پېغلو او ځلمو ته د ښهء ژوند چل ښودل دي؟

اتفاق ښهء ژوندپه كېداى شيخوڅنګه ئي؟ په ښهء مرګ خو اتفاق ګران دى؟ ژوند دومره ګران نهء وي؟

دار غوندې ګاډى؟ نه كنه؟ سړيتوب كور او داسې ګوزارپه خېټه موړ، په جامه پټ، د دې كښې خو هاغه اصلي ټكى نيشته ـ دغه ګاډي ماډي خو د خان نوكرانو سره د هرچا نه ډېر وي او كهء ال بيا د سعودي شېخ سره نوكر شوې نو بيا خو د جهازونو خبرې كوه ـ

ې لنګې پئو شوملو سره پښتنو باباګانو خو به دا خبرې نهء كولې، هغي خو به د خپلډوډئ خوړه، د خامتا يا ماركين جامې به ئې اغوستې، د خاورو كور كښې به اوسېدل

او موټرې به ئې نهء ټسولې ـ

نه نه نه دي؟ پاره نو دا خبره بيا د څهء ده؟ اصلي خبره څهء ده ـ دا ټولې منډې ترړې د څهء راك خو خلق جنګي سپي او كنه، د مطلب خبره خو پكښې يوه اونشوه ـ دا ښهء خو

كټ پوزى هم وركوي او جامه پېزار خو ځناور د پاره چرګ له هم وركوي، د شپې ګړي ورته هم اچوي ـ حمزه بابا نهء خو دغه پېكړې مېكړې او ګينګړي مين ناغوندي

تاته دي ښكاره چې د سړو خبرې نورې دي وئيل؟ چې

شوى و ـ او هاغه اجمل بابا خو ورپسې لږ نو هم ورخوږ

زر نه، د مال نه، نهء د خان جنتو د زور ا

زما جنت په دې دنيا د هر انسان جنت

چې د جنت معنا ئې كوله نو وئيل ئۍاو

دهء په اوترو سترګو بره كتل ما دې خپل زړهء ته سر ورښكته كړلو

ما اورېدل ترې دا يو څو لفظونه دې شين اسمان ته غورېدهء وئيل ئئ

په خپل مكان كښې خپل اختيار جنت دى !المكان خاونده اى د! وئيل ئئ

كهء نار وي نار، كهء دار وي دار جنت دى ګني د دغه لېونتوب په نامه

هم دغه جنت، ! نه نو دغه جنت؟ او كنه

دغه جنت چا ګټلى دى؟

څهء پكښې قامونو ويښو دغه جنت خو ال هيچا هم پوره نهء دى ګټلى، خو بعضې ! نهدغه جنت د ر ئې يو څو قدمونه اغستي دي ـ وپه لد دغه جنت او ګټلې ده برخهنا څهء

د ژوند قامي انصاف جنت دى، دغه جنت د قامي عزت جنت دى، دغه جنت د خودئ جنت دى، دغه جنت د آزادئ جنت دى ـ

نه نو ولې مونږ غالمان يو؟ ولې مونږ آزاد ملك كښې نهء اوسؤ؟

خبره د جسماني آزادئ نهء ده، خبره د فكري آزادئ ده ـ او بيا پوهه نهء شوې؟ ! نه كنهفكري آزادي خو يو ناشنا شئ دى او دا اجمل بابا چې ورپسې و هم دغهء بابا به وئيل چې زهء كهء هرڅومره زنځيرونو كښې بنديوان يم او د جېلخانې دنګ دنګ دېوالونه

زهء آزاد يم په ذهني توګه كه چې ځ ، او دا م نو ويرېږم نهايرانه تاؤ دي خو چې ريشتيا وقېد ئئ خو چې ريشتيا وايئ نو ويرېږئ نو تاسو نهء او تاسو ته نهء زنځيرونه شته او

غالمان يئ ـ دغه فكري ازادي ده ـ

كوم ځاى ته الړه؟ زهء خو دې راغستې وه او د كوم ځايه مې په پته پوې نهء شوم؟ خبره و نهء په دوكان كښې خرڅېږي او نهء د خ نور ګډ وډ كړم؟ دغه ازادي؟ دغه ازادي

ه څنګه لاسمانه راورېږي، دا به د دې پردئ څانګې الندې ناستو پېغلو او ځلمو راوړم؟

تا چرته د غېرت ! ياهلكهپيئسو د اغستو شئ دى؟ په بيعه كېږي او نهء په دا نهء ! هوچرته په دوكان ليدلى دى؟ تا چرته د عزت دوكان ليدلى دى؟ د ناموس بورډ دې

دغسې عقل هم نهء خرڅېږي كنه؟ دوكان ليدلى دى؟

د دې الر راته هم معلومه ده او ډېره اسانه او ارزانه الر ده، نهء زور غواړي او نهء زر، دا الس ښپې خوځول د دې پاره خداى وركوي او بې پيئسو ئې وركوي ـ خو بالكل مفته

الزم دي ـ

ماسټرانو ښودلي دي او دغه ورزش خو مونږ ډېر كړى خو راته ډرل خوځول الس ښپې دى نو مونږ خو نهء جنت اوموند او نهء آزادي؟ او مالن صاحبان خو وئي چې جنت به د حساب كتاب نه پس مالوېږي نو چې په دې ژوند كښې جنت د سره شته نه نو ستا دا

كيسه خو ماته څهء ګډه وډه ښكاري؟

وئيل هغه يو بابا خو! ګوره وروره

ورته زړګوټي د سيپئ پشانتې سپين پكار دي

تور سمندر نهء دى روښانه دردانه ده دنيا

د شېخ تسپې، د برهمن ذنار په هور اوسوزه

تخانه ده دنياكعبه هم بپه دې خپل زړه كښې هم

نهء وركوي ـ دا جنت هرچا له خو دا مې واوره چې خداى پاك هم غېرتي بادشاه دى، ئې خو په قسم نهء وركوي؟ خېرات خور له ئې هم نهء وركوي، رشوت خور حرام خور له

دروغژن ئې خو د بدخنځيره بدي شيله ئې هم نهء وركوي،

خو يو هم په دې شرطونو پوره نهء كښې نه نو دا بيا چا له وركوي؟ په دې مسلمانانو دى؟

لوړې نه په دو نهء نو كوم دى، تهء وينې نه؟ يو مسلمان دغه ازادي موندې ده؟ ټول د دي؟

يره زما په خيال خو تهء چرته د مازغو ډاكټر له الړ شه، ولې تهء دا ټول مسلمانان وينې نه؟ ټول ښهء په سر كښې ګرځي، هغه پېرنګيان به چرته يو وخت نيم ډوډئ خوري او

خولهء وهي، په خېټه الس وهي او څهء ساعت نيم پس يو غټ اډركى ورځ دوي خو ټوله نور څهء غواړي د خدايه؟ كوي،

دا ډوډئ دوي له د كومې راځي؟ دا خو دې راته زمونږ د كلي د هغه سړي ! يا ورورهـ ما ترې تپوس كيسه راياده كړه، هغهء راته وئيل چې پخوا پخوا مونږه هم خانان وو

اوكړو چې دا خوار په څهء شواى؟ نو هغهء راته وې چې دا خو به زما پالر او ترهء غوږى تهء ! دا غوږى پكښې ال څهء شئ دى؟ هغهء وئيل! اوهء نو هغې خوار كړؤـ ما ورته ويك

غوږى هم نهء پېژنې؟ بس كله د زمكې يو ګټ خرڅ كړى او كله بل، ډمې به ئې راوستې باندې كړل ئې او ښهء په درز دروز كښې به ئې دوه درې ورځې اوګډولې او دېګونه به

پالر ته سته ـ چې يو څو ورځې به تېرې شوې نو ترهء به مې او د كنال نه به ئې مېرمن واغهلكه زما هم ډېر ياد شوى دى نو ! وې، الال بيا غوږى نهء كوو؟ نو پالر به مې ورته وې

نه نو ستا څهء بيا به ئې دغه چل اوكړو او دا دى مونږ ئې پردئ باغوانئ ته كښېنولوـ خيال دى چې ګڼي دې مسلمانانو هم غوږى شورو كړى دى؟

چې ګټې انه نه او ډوډئ د ورځې پينځهء وخته خورې، جوړئ سائيكل نه او ! يا مشرهګرځې په جاپاني موټر كښې، جوړئ پكى نه او اوسې په ائركنډيشن كمره كښې نو دا

بعضې هلكانو لكه د جينكو او اوس خو پكښې دې بعضېغوږى نهء دى نو څهء دي؟ ګوره، ګوره، سڼړې هم راوږدې كړې ئي او دوه دوه او درې درې موبائيلې ورسره وي،

دا غويى چې دى نو بنيادم ترې څومره چاپېره ګرځي؟ خدمتونه ئې كوي او قسماقسم خوراكونه پرې كوي خو چې زړه ء له ئې راشي نو په مرئ ورله چاړهء راكاږي؟ او هغه

ته نېغ نېغ ګوري خو غږ نهء شي كولى او دا خو پښتنو ډېر پخوا وئيلي او غريب ورچې خپل كور كښې په !نو يه وروره *چې شولې خورې نو مولي به زغمې*منلي دي

كرايه اوسې او د جامو نه دوړه په تينګلئ سنډې او خپل كور په غوږي كښې وركئ او

يوې درباندې كوي او كهء ارټ درباندې ګرځوي كهء نو بيا خو د خان خوښه ده؟ ............ ؟ د غاړې څټد كهء غاړې دې حاللوي او مرئ دد او كهء

، بس، پوهه شوم، الر راته ښايه بس

الرې ډېرې دي، بې شماره دې، خوښه ستا ده چې په كومه ځې؟! وروره

و سخي له دا فطرت هم بېسياره غني دى او هم سخي دى ـ شوم له د شوم برخه وركوي اى برابر او افالطون څهء زبردست كړى دى، مېږي له د مېږ د سخي ـ د عقل وېش ئې هم

او په چا هم د هغهء د وسه سېوا بوج ناچوي ـ دا خو زمونږ د افالطون هومره ـئې لهنو څټ كهء .... ناپوهي ده چې طاقت د دړئ نهء لرو او الندې اووځو دوه مني بوجئ ته

اوړي به خامخا ـماتېږي نه خو

سهاره د دغسې حال د خېټې هم دى، غريب په ساګ او شوملو داسې تكړه ساتي چې خو د ګډانو تيكې خوري تر ماښامه په يوه منډه زغلي او ټركونه ډكوي تشوي او خان

معده وركړي چې په وچه ډوډئ پرې رېړې سېد ځايه نهء شي خوځېدى ـ يو له داهم نهء هضمولى؟ څهء عجيبه غوندې لبه روانه ده خو بې راكاږي او د بل معده حلوه

منطقه پكښې هيڅ شئ هم نيشته، بس لږ فكر او پوهه غواړي ـ دغسې چې څوك هسه كوي هومره مېوه وركوي، او ريښتيا يو بلې لبې ته دې خيال كوشيش او څومره

د سړي غوښه وركوي او حالل خور له حقه حالله،ـ ـ ـ ؟ سړي خور لهدى

څوك چرته په مخه كوي، د هرچا خپله خوښه او ء څوك د څهء نه منعې كوي او نهء نهخپل اختيار دى، حرام خور په حرامه ډوډئ مست ساتي او حالل خور په حالله ـ چې څوك دا جهان ځان له ښائيسته كوي هغوي له دا جهان ښائيسته كوي او چې څوك ځان

ه لجهان ښائيسته كوي او كهء څوك ځان له هاغه جهان ښائيسته كوي هغوي له هاغهغل د ماښامه نه كوي ـدواړه جهانه ښائيسته كوي نو هغوي له دواړه جهانه ښائيسته

تر سهاره په پردو دېوالونو اوړي او د ځانه خوله اوباسي او په غال ډوډئ پېداكوي او واړه يو هومره ساز د سهاره تر ماښامه د ځانه خوله اوباسي او په حالله ډوډئ ګټي ـ د

منډه وهي خو يو حرامه خوښه كړې ده او بل حالله ـ او كهء څوك په پردو دېوالونو بې ناوړي او د رشوت خيانت په الر دولت پېدا كوي نو هغه تر اخري سلګئ پورې

آرامه وي چې هسې هم ورته څوك ور اوډبوي نو غم شي ورسره چې هسې نه هغه غال عمر ئې په دې شش و پنج كښې تېرېږي او اخرت ئې خو وي مې پيازه شوې وي؟ ټول

خوارـ

دا بعضې بعضې خلك خو وئي چې دا جهان په تندر اووله هاغه جهان ښائيسته پكار دى؟ دا خو دوه درې ورځې ژوند دى په دې څله ځان له زړهء چوو؟

څنګه خوښه ئي نو بس هغسې دې كوي چا زما ستا په دې كښې څهء كار دى؟ خو چې د خوكهء مونږ خپلو كشرانو ته نصيحت كوو نو زما په خيال خو دواړه جهانه ښائيسته كول پكار دي، او كهء د طبيعاتو په اصولو ورته ګورې نو كهء جنت ګټې او كهء دوزخ،

او محنتي مزدوردوونه وهي غل د شپې مې اووئيل چې څنګهيو هومره منډه غواړي ـ د ورځې ـ يو ايماندار افسر په دې مازغهء خوري چې غلطي رانه اونهء شي اوبې ايمانه

كار يو هومره دى ښكاره نشي ـ چې چا ته افسر په دې مازغهء خوري چې غال اوكړم خو بس د نيت فرق دى ـ

او زما په خيال خو خداى هم چاته دا نهء وئي چې دلته ځان خوار كړه خو هاغه جهان او غالم ئې خو بدي ، خداى خو وئي چې محنتي سړى مې دوست دى ـكړه ښائيسته

شي، ان چې وئي د خپل حق د پاره دې ځان مړ كړو نو مړ نهء ئې بلكه شهيد ئې ـ

نو دې پېغلو او ځلمو ته اوس څهء اووايو؟ زهء خو وېم پرېږده چې دا غټ خېټي ترې نه بدل واخلي ؟ هر څهء خوري او په هاغه جهان كښې به ترې خداى

په هاغه جهان كښې مونږ بيجلئ څهء كوو؟ په غنمو څهء كوو؟ هغه خو به يو ! يه وروره زهء خو روحاني جهان وي او روح څوك غالمولى شي؟ دا ټوله لبه خو د دې ځاى ده ـ

وايم چې يوه ورځ ژوند دې وي خو چې د ازادئ وي، انصاف وي، برابري وي، د عزت نهء څوك د چا مختاج ـنهء پكښې څوك غالم وي او ،او درناوي ژوند وي

دا خو راته ګرانه ښكاري؟ دې ته څوك څنګه غاړه ږدي؟

ړې ده ـ كدا ګرانه نهء ده، دا خو ډېره اسانه ده، او خداى پاك خو دا ډېره اسانه

دا كائنات ئې داسې عجيبه جوړ كړي دي او هر شئي له ئې داسې فطرت وركړى دى حېران پاتې شي ـ دغه يوه زمكه ده چې چڼې پكښې اوكرې نو چڼې چې بنده ورته حق

آكسيجن ئې پېدا كړى دى چې كئي او كهء زېتون پكښې نعل كړې نو زېتون كئي، يواځې وي نو د هر ذي روح ژوند دى او چې كاربن سره دې برغ كړو نو تا وژني، بيا

په هره ذره كښې خزانې دي كاربن مانواكسائيډ دى ـ كيسې ډېرې نهء كوم خو د كائناتو ـ دا اوس په دې پېغلو او ځلمو ده چې ځان له ترې د ژوند سامان جوړوي او كهء د مرګ؟ كومو قامونو چې ځان پېژندلى دى نو تهء ورته ګورې نه؟ نهء ئې څوك غالمولى شې او نهء پرې څوك سټ سټېنډ كولى شي؟ دغې قامونو خو دا ټول قامونه په بيعه اغستي

وركوي، كهء څوك وئي زړهء ورله څوك وئي سر مې خوږيږي نو پېراسټامول چېدي، تياروي او كهء څوك نېغ نېغ كېږي نو د بره نه پرې هور ورله مې چوي نو مصنوعي زړهء

راغورځوي ـ

دا مونږ په څهء اخته يو او دا دوي كوم خوا روان دي؟ مونږ خو د يو بل د ښپو ! يا هلكههء شو؟ كهء ورور مو د ډوډئ خاوند كېږي نو دړد راباندې راځي؟ او راښكو نه اوزګار ن

بل سره ښېګړه خو دې په تندر اولګي خو خپل كور كښې هم اونه د دې بدنيتئ نه نهء كرو چې هسې نه ګاونډي ئې سېوري ته كېني؟

دا ځكه خو راسره غم دى كنه، چې دا ځلمي او پېغلې دې پردئ اونې ته ناست دي نو ا ګاونډيان ورته بدنيته شول نو بيا به څهء كوي؟ كهء د

نو دا اونه دوي خپل كور كښې ولې نهء كري؟

مړه د هغوي كور نيشته او تهء پكښې د اونو د كرلو خبرې كوې؟ يو د لوږې مري او بل ئې سر ته پراټې ګوري؟

چا دوي كور نهء دى؟ دا دومره ښكلې خاوره خو په درست جهان كښې دد نه نو دا نيشته؟ چې د دوي نهء ده نو دا دچا ده؟

د دې دوي وى او يا دوي خپله ګڼلى نو دا به داسې خواره پرته وه؟ د كهء دا ! يه ورورهشول؟ د دې هسپتالونه به داسې ډېرانونه پراتهء وو؟ د په الرو به خلك لوټلى او وژلى

خاندان ځان له دې تعليمي ادارو كښې به بې ايمانئ وې؟ دوي به د بوګس ډګرو مشران كول؟ دوي به د خپل حق د پاره اواز نهء راپورته كاوهء؟

.............زما په خيال خو دا دوي ته پردئ حجره ښكاري، شپه پكښې تېروي او

نه نو دا تا چې څوك ياد كړل چې چاله مصنوعي زړونه جوړوي او د چا بدمعاشي نهء مني نو هغوي دې مقام ته چا رسولي دي؟

ما درته اونهء وئيل؟ چې د كائناتو په ذره ذره كښې خزانې دي؟ چې چا ځان ! يا مشرهاوپېژند نو هغهء جهان اوپېژند، او چې چا شپه تېره كړه او حجره ئې په تندر اوويشته

دارو اخلي او كهء كهءنو د هغهء په كور به تل تندرونه ورېږي ـ د هر چا خپله خوښه ده، وار اوكړه، وار اوكړه، زمونږ د كلي د رسول بابا يو شعر راپه ياد شوذهر؟

سوداګر دي ډلې ډلې پكښې ناست غوړېدلى د دنيا بازار دى خاص

چاله ور نهء رغى يو دمړى په الس چا سودا پكښې د لعل جوهرو اوكړه

نو بس دغه خبره ده، قدرت دا ټول كائنات لكه د غوړېدلي بازار انسان ته خوارهء پرېښي دي او دا په انسان ده چې ځان ئې پرې پوهه كړو او خپل ئې كړل نو د هغهء شول او كهء سترګې ئې پټې كړې نو بيا ئې خپل قسمت دى كهء د لوږې مري، او كهء سمندر

او كهء شرمخان ئې خوري ؟ ئې وړي، كهء كوټه پرې راپرېوږي

نه نو دا پېغلې او ځلمي؟

آو كهء دوي هم ځان اونهء پېژند، ځان له ئې كور جوړ نكړو، ځان له د انصاف او ايماندارئ ادارې جوړې نكړې نو يواځې دوي نه، د دوي بچي، د دوي نمسي كړوسي

پل كور مالكان به هم ټول عمر د دغسې پردو اونو الندې ناست وي او نهء به چرې د خكېږي او نهء به چرې د پردئ غالمئ نه خالصېږي ـ پخوا هم دا قانون و او نن هم دغه يو

څهء كرې هغه به رېبې ؟قانون دى؟ چې

، دا كائنات د خالصېدو بو به څهء؟ خو يوه خبره درته كومي نهء دي نو رېلمونږ ال څهء كروالونو كښې راګېره خزانه ده، خو دا نهء دي ، د دې كائناتو هره ذره په دنګو دنګو دې

دېوالونه د ګټو خښتو دېوالونه نهء دي دا د علم او پوهې دېوالونه دي، چې څوك په دې علم او پوهه كښې څومره لوړتيا ته اورسېدل نو خداى ورته د كائناتو نه هاغه

رې برګې تورې كړې او هښياران تئې هومره مېوه وركوي ـ دغه يو كاربن دى مونږ له بيجلئ او ګېسونه جوړوي او هم دغه كاربن دى چې ډائمنډ دى او هم دغه كاربن چې

ګرېفين ترې جوړ شو او داسې ځه ورپسې ـ

نو دا خلق ولې دومره تكړه دى او مونږ داسې خواروزار؟

او د سهاره تر ا شګه نهء ده؟ دا سپينه شګه؟ د دې نه به مونږ بيلورئ جوړولېد! يرهناشنا ناشنا څيزونه جوړ بيلورئ كولې او ګوره دې نورو قامونو ترې ماښامه به مو

كړل، خلقو ترې فائبر آپټكس جوړ كړل او ټولې انټرنټې او پېغامرسانئ پرې كوي؟ نو :دا واړهء كهء زما مني او په ځان مئن ئي نو دا دوه درې خبرې الزمي پكار دي

خپل كور اووائي، ځان دې مالكان اوګڼي او كهء ځان ورته مالك نهء دې ـ خپل كور ته 1ښكاري نو لږ فكر ورله پكار دى چې په څهء سوب ورته ځان مالك نهء ښكاري؟ او كهء څوك ئي ملكيت نهء مني نو هم د هغوي نه دې تپوس اوكړي چې زمونږ خپل كور بيا

ېژني نو بيا ورله پكار دي اومومي يا ئې اوپكور كوم ځائ دى؟ خو چې يو ځل خپل ئې جوړ چې لكه د نورو خلقو دا خپل كور په صحيح معنو كښې جوړ كړي ـ او داسې

لكه چې د دوي پالر نيكهء جوړ كړى وـ چې پردي خلك به ئې پكښې په امن ساتل كړيـ هغه هم ال كور ئي؟ هغه هم ال وطن ئي چې سړى پكښې په امن اوسېدى قدرې نهء

شي؟

دې پاك وي، هر ځاى دې ډېران نهء وي، هاغه څوك دې پكښې اوسېدو ته ـ دا كور2پرېږدي چې د دې كور امن نهء خرابوي، او هغه هم دا كور خپل كور ګڼي ـ دا مونږ چې پردو وطنونو ته الړ شو نو كهء ټشو پېپر هم په الر كوڅه كښې غورځوو نو هغي پرې بد

او هغه بال ورځ چې مونږ ران جوړ كړى دى؟ګڼي نو دا مونږ ولې د خپل كوره پخپله ډې هغه ډاكټرصېب سره خبرې كولې نو څومره قيمتي خبره ئې اوكړه؟

كوم ډاكټر صېب؟ هغه چې وادهء ئې نهء دى كړى؟

ولې د هغهء د پېژندګلو بله نښه نيشته؟ تاسو خو هر سړى په دې پېژنئ چې وادهء ئې ؟ دا ال ناشنا پېمانې دي؟ كړى دى او كنه؟ يوه ښځه ئې ده او كهء دوه

مړه هغه نيورالوجسټ نهء دى؟

خه، خه، يره ډېر قيمتي سړى دى، هو، هغهء خو خبره خالصه كړه ـ

؟نيم ايمان دى *صفائي*تو چې هغهء خو وئيل چې حديث شريف مې اولوس

نه نو هغه چې سكول كښې به مونږ خڅڼي ټولول نو دغه نيم ايمان و؟

يوازې دغه نهء ده، د صفايئ نه مراد د جامو صفائي، د وجود نه يره، صفائي خو صفائي؟ د روح صفائي، د وينې صفائي، د وجود نه وازوه لرې كول او د نيت صفائي

نه نو جامې خو به اووينځې، د وجود صفايئ له به اوالمبې، د روح صفائي به په مانځهء كوې؟اوداسهء راولې خو دا وينه او وازده به په څهء صفا

، بې كچه خوراك مهء كوه، او دا خو هغهء سپينه خبره كړې وه؟ چې د ځانه خوله اوباسهداسې خوراك كوه چې خېټه كښې دې پاتې كېږي نه، مطلب ئې دا وهء چې هاغه څهء خوره چې يا كار سره سوزي او يا د وجود نه په اسانه اووځي نو پاك ساك به كرځې،

الم نه به د مشكو او عنمبرو بوي تلوـ او دا ئې هم وئيل هغه خو وئيل چې د نبي علېه سچې كهء هر انسان د نبي علېه سالم پشان خپل خوراك او ورزش كښې توازن پېداكړي نو د انسان اصلي خوش بوئي به ترې ځي يعنې خپل اصليت ته به اورسي ـ لنډه دا چې

صفائي د ځانه هر قسمه ګندګي لرې كولو ته وائي ـ

دا خو نيم ايمان شو نو هغه نور نيم ايمان بيا څهء ته وائي؟نه نو

ولې دا دې نهء وو اورېدلي؟ چې هغې پسې ډېر اوګرځېدم او هغه مې هم اوموندـ هغهء ـ ده* حيا*وئيل چې هغه پاتې نيم ايمان

حيا خو دا ده كنه چې سړى زنانه ته نهء ګوري؟ د مشرانو مخكښې په تميز خبرې كوي؟

هغهء خو وئيل چې د حيا معنا پړده ده، ځان د ګندګئ نه ساتل دي، د هر هغه !نه صېبهكاره ځان ساتل دي چې انسان پرې پليطيږي، روح ئې پرې خيرنېږي، نيت ئې پرې

خرابېږي؟ وينه ئې پرې ګنده كېږي، اخالق ئې پرې خرابېږي ـ

ځانه هره ګندګي دې ته خو زما هډو خيال نهء و؟ دا خو صفا خبره ده، چې د! يا هلكهحيا شوه نو دغه خو دا مطلب ايستل صفائي شوه او ځان د هرې ګندګئ نه پاك ساتل

ئې شو چې ښهء كوه او د بدو نه ځان ساته ـ نو دغه خو پوره ايمان شو كنه ـ

لكه د پخوا چې پكښې انصاف ويجوړول پكار دي داسې كور بله خبره دا ده چې ـ 3غل وې او ساز ته به ئې ساز وې ـ دا نوي غلهء خو دومره زورور چې غل ته به ټولو خلقو

شوي دي چې وئي ساز ته به ساز وايو خو غل ته به غل نهء وايوـ نو زهء ورته وايم چې بيا خو غل او ساز برابر شول نو دا خو انصاف نهء دى؟ كهء دا حال وي نو بيا خو به د هر چا

ل شا به درته وئي چې يو معاشره كښې غلهء نه غل جوړېږي ـ او دا بعضې بعضې ماكدا ده چې غلى كښېنې؟ هښيارتيا و نډېر شي نو بيا خو دا ساز غل شو او غل ساز شو

او دا ګورى ګپ نهء لګوم، هر ساز به وئي

هر كار مې سم دى، ښهء پوهېږم، څهء پاګل نهء يمه

كلي كښې غل نهء يمه ګنا مې دا دى چې د غلو

خپل حق اوپېژني، ډېرې نمبرې وطن به هله وطن كېږي چې دا پېغلې او ځلمي اـ د4حق دا دى چې دوي ته صحيح سبق اوښولى صلياغستل د دوي حق نهء دى، د دوي ا

شي، داسې سبق چې دوي پرې د نړئ نورو قامونو سره اوګه په اوګه مخ په وړاندې الړ بق ښائي نو سل په سل نمبرې خو ـ كوم اوستاذ چې د لسو سبقو كتاب كښې يو س شي

او زهء خو وايم چې دې پېغلو او ځلمو له پكار دي چې داسې ؟ به هغه خامخا وركويچې ! اوستاذان په ګوته كړي چې د دوي مستقبل سره داسې ناروا لبې كوي ـ ياهلكه

بې ايمانو له بې ايمانئ كوئ، د ناجائزو د پاره سفارشونه او رشوتونه وركوئ نو د قام د روښانه مستقبل د پاره يو ريښتيا ولې نهء وايئ؟ چې راروان نسلونه مو ښاد او اباد

دا سلسله به تر ابده ساتو؟........غل ابن غل ابن غل د شي ـ كنه سوګند مو خوړلى چې

نو دا نور قامونه چې مخ په وړاندې زغل كوي نو د هغې غټ سوب دا دى چې هغي كړى دى، كهء مونږ دا خپل اوستاذ سم كړو نو پوهه شه خپل سبق د بې ايمانو نه پاك

چې ټول قام سم شو او چې قام سم شي نو كور به ئې خامخا سم وي ـ او نران قامونه، غېرتي قامونه، محنتي قامونه د پردو اونو په سېورو نهء كښېني بلكه پخپل همت

طنونو مرغئ هم د خلق نه بلكه د پردو ود پردو ملكونودومره اونې اوكري چې يوازې دغه وطن په ښائيسته كولو كښې شريكې شي او هم دغه اونو كښې ځان له ځالې جوړې كړي ـ د امن او د خندا خوشالئ كورونو ته د درست جهانه خلق راټولېږي او د

يا برطانيه يوازې دغه دغه وطن په څڼه سترګه كښې برخه اخلي، ولې دا امريكه شپه او ورځ ا پېغلې او ځلمي د هغوي په جوړخ كښې ، زمونږ ديد يكړ قامونو جوړ

دي ـ دا فېصله به زهء او تهء نهء پكار محنت نهء كوي؟ نو مونږ له هم دا كور جوړول

كوو، دا فېصله به دا پېغلې او ځلمي كوي چې ځان له هور خوښوي، ګور خوښوي او تينې الر ده، نو دغه ريښتيا دي او دغه ريښ كهء د مينې ډك د ننګ ناموس كور؟

غل خو پخپله غل وي، او مل ئې هم غل وي او مشر يئ د غلو مشر وي ـ غل ته غل نهء دال ځاى وئيل د غل ملګرتيا ده، دې باعلمه بې وسئ دا قام اوخوړـ د غوښې په

لس روپئ اوګټې خو په خپل محنت، د ځاى اوخورئ خو د حاللې ګټې، د سلو په واخلئ خو په خپل قابليت، د پروفېسر په ځاى لكچرر شه شپېتهء نمبرې ځاى اتياؤ په

خو په حقه الر، نو بيا ګوره چې تهء څنګه ريښتيا نهء شې وئيلى، بيا به هر موسم د او بيا به هر موسم د ريښتياؤ موسم وي، او دا ريښتيا به پخپله ريښتياؤ سپرلى وي

به ورته برېښي ـ خداى ېزرغونېږي، دومره لوئې لوئې اونې به شي چې د اغيارو سترګدې مونږ له د ريښتياؤ وئيلو همت راكړي، خداى دې مونږ له مظبوط ايمان راكړي چې

او د دروغو دا خړ پړ څهره د اصلي ګلونو باغيچه كړو نقلي د فريب د كاغذي ګلونو دا اما سعاللېسه لالنسانه ا ، آمين ،موسمونه د ريښتياؤ سپرلي كړو