Themalijst Muziek Uit de Portugese kolonies

8/4/2019 Themalijst Muziek Uit de Portugese kolonies

1/17

Themalijst

Muziek uit de Voormalige

Portugese Koloninin Afrika

Openbare bibliotheek Kortrijk

augustus 2011


2/17

Themalijst Afrikaanse Muziek Openbare bibliotheek Kortrijk augustus 2011 p.2

Geschiedenis

De geschiedenis van de staat Portugal gaat terug tot de middeleeuwen: 1139, tijdens deReconquista, wordt gezien als het jaar waarin het land onafhankelijk werd. In devroegmoderne tijd groeide het land uit tot het Portugese Rijk, een wereldmacht dieoverzeese gebieden in Afrika, Azi en Zuid-Amerika omvatte.

In de daaropvolgende eeuwen nam het rijk weer in grootte af; in 1999 kwam met deoverdracht van Macau aan China een eind aan de koloniale bezittingen. In de 20e eeuw wasPortugal gedurende enkele decennia een dictatuur.

De conquistadores

Portugal was samen met Spanje een van de vroege kolonisators en droeg in belangrijkemate bij aan de Europese praktijk van kolonisatie en imperialisme. Met het Verdrag vanTordesillas richtte Portugal zich op Brazili, Afrika en Azi.

De Portugezen waren in de 15e eeuw op zoek naar een manier om rond Afrika te varen, omzo een sterke positie in de Aziatische specerijenhandel te verkrijgen. In 1498 voer Vasco DaGama rond de Kaap de Goede Hoop en stopte op Ilha do Mozambique. De eerste stap opAfrikaans grondgebied was gezet.

In dit kort overzicht werpen we een licht op de muziek uit deze voormalige Afrikaansekolonin als Angola, Mozambique, Guinee Bissau en de Kaap Verdische Eilanden.


3/17


Angola

Het land was voortdurend verwikkeld in oorlogen, eerst was er de strijd van de Portugesekolonialisten tegen drie bevrijdingslegers, en vervolgens, na de onafhankelijkheid in 1975,namen de vrijheidsstrijders de wapens op tegen elkaar, waarbij Cuba en het westen zich aan

alle kanten met de zaak bemoeiden. Het was een tijd van angst en paranoia, maar tochbleek dit een gouden tijdperk voor de Angolese muziek.

De periode tussen 1968 en 1976 wordt door velen als het gouden tijdperk van de Angolesemuziek gezien.

Deze namen komen de leek waarschijnlijk als nieuw voor maar de insiders weten dat devolgende genrebenamingen typisch zijn voor dit soort muziek

SembaInhoudelijk speelt dit genre hoofdzakelijk in op alledaagse gebeurtenissen, socialeevenementen en activiteiten die gewoonlijk in een sprankelende retorische stijl worden

bezongen. Ondanks die zakelijke stijl, weten de Sembazangers toch hun emoties te latendoorsijpelen in hun muziek. Semba is dus d muzikale vorm bij uitstek bij het Angolesesociale gebeuren.Semba is al van voor de kolonisering aanwezig in het straatbeeld en is het gebleven. Iederjaar komen er in Angola nieuwe Semba-artiesten bij.De Angolese Semba was de inspiratiebron voor de meer bekende Samba (Brazili) maarook voor de inlandse

KuduroKuduro combineert de traditionele Semba met de Westerse Techno en House wat resulteertin een electrovorm van deze Afrikaanse muziek. Er zijn al enkele beoefenaars van het genremaar d gekende naam is Buraka Som Sistema De cd Black Diamond (2008 zit bij ons bij

de Popmuziek (78 bura)

KizombaDit is de Angolese popmuziek en stamt voort uit de Zouk. Het genre wordt zowel in hetEngels als in het Portugees gezongen. Eduardo Paim is de enige bekende naam die in zijnthuisland meer dan cds heeft uitgebr acht maar ook overal ter wereld al heeft opgeterden..


4/17


UniekeAfrikaansemuziek

Angolese muziek is uniek vanuit Afrikaans oogpunt en staatbehoorlijk op zichzelf als een geluid dat je alleen maar daar hoort.De invloed van kolonisator Portugal is onmiskenbaar en ritmes als

rebita, kazukuta, semba en merengue zijn daar voorbeelden van.Deze ritmes zijn prachtig melodieus, zeer dansbaar, somshypnotiserend en rauw. De muziek vormt een krachtigesamenvloeiing van traditionele ritmes van de eilanden van Luanda,

psychedelische gitaargeluiden uit buurland Congo, een flinke scheut latin, Caribischemerengue en de harde beat van de Angolese carnaval bands. In die periode werden dezegeluiden vereeuwigd door de platenmaatschappijen Fadiang (Fbrica de Discos Angolano)en Valentim de Carvalho.De ontluikende Angolese muziekscene werd ontvlamd door een kleine groep zangers,daarbij ondersteund door een diversiteit aan bands en strak gestuurd door gitaristen die eenbelangrijke rol speelden in de muzikale en politieke revolutie in de jaren zestig en zeventig.Deze bands waren een goed bewaard geheim tot in de late jaren negentig, toen het Franselabel Buda Musiqueeen korte reeks met Angolese muziek uitbracht. Een van debelangrijkste Angolese zangers is Bonga.

Hese afropop met maatschappijkritisch kantje

De Angolese zanger Bonga werd in 1943 geboren als Jos AdelinhoBarcelo de Carvalho. Hij was in zijn jeugd een topatleet in hetnationale team van de Portugese kolonisator. Onder de schuilnaamBonga was hij actief als verzetsstrijder. Tijdens zijn studie in de

hoofdstad Luanda begon hij met zingen. Zijn maatschappijkritischeteksten werden hem door de overheid niet in dank afgenomen. Bongavond politiek asiel in Nederland en sloot zich aan bij de Kaapverdischegemeenschap.

Zijn vroege werk baseert zich vooral op de semba, een aan de Braziliaanse samba verwantetraditionele liedvorm, en de morna, traditionele ballades uit de Kaapverdische eilanden, dieCesaria Evora beroemd gemaakt hebben. Op het eind van de jaren zeventig verhuisde hijnaar Parijs en ontwikkelde sindsdien een meer kosmopolitische afropop. Typerend is zijnhees en zacht stemgeluid. Bongas stem is nog steeds een van de mooiste van Afrika enspreekt telkens nieuwe generaties aan.

Van deze zanger hebben we vijf cds in ons bezit ze staan allemaal bij 84 bonga

Bairro (2008) - Best of Bonga (2009) - Mulemba Xangola (2000) - Paz em Angola -Swinga swinga

Andere Angolese muziek op cd in onze collectieAngola prison spirituals (2003) 38 A/angolFlores, Paulo: Best of 84 floreKamasasadi, Vumvum Muz Angola (1995) 84 CDM 1605Orquestra Os Jovenes Do Prenda: Berlin fest! live (1993) 84 CDM 2937


5/17


Andere Angolese muziek (op elpee) in onze collectieA vitoria certa: republica popular de Angola 84 DM 17537Racines: de lAgola Brsil 84 VRT 42093

Nog ter info voor wie meer wil weten: enkele websites met muziek van/over AngolaLijst van groepen: http://www.afromix.org/html/musique/pays/angola/index.en.htmlRadio Angola http://www.canalangola.net/Home.html

Mozambique

In 1498 ontdekte Vasco da Gama Mozambique onderweg naar India.In 1505 kwamen de eerste militaire posten. De dekolonisatie in detweede helft van de 20e eeuw verliep gewelddadig. Er werdenverzetsgroepen gevormd. Het bevrijdingsfront FRELIMO voerde tien

jaar oorlog tegen de Portugezen. Na de Anjerrevolutie in 1974verlieten de Portugezen het land vrijwel van de ene op de andere dag.De onafhankelijke Republiek Mozambique werd uitgeroepen op 25juni 1975.

Mozambikanen zijn echte muziekliefhebbers. Jongelui houden van dansen. De bekendstedansmuziek is marrabenta. Het is een mix van Portugese volksmuziek, westerse popmuzieken traditionele Mozambikaanse muziek.

De meest gebruikte muziekinstrumenten zijn de

De tchakare is een muziekinstrument dat klinkt als een viool en eruit zietals een gitaar. Het heeft maar n snaar, waarover een boog wordtgewreven. Het muziekinstrument van de provincie Inhambane is de mbila,een houten xylofoon.

In het gebied van de Ndau is de mbira een veelgebruikt instrument. De mbiraklinkt als een kleine harp. Het is een houten instrumentje met ijzeren toetsendie door de duim en wijsvinger worden aangeraakt.


6/17


MuziekDe hoofdstad Maputo stond in 2010 in het teken van het Festival de Marrabenta.

De grote promotor was de bekende musicus Stewart Sukuma. Hij wilde 2010 tot het Jaar vande Marrabenta maken en op die manier deze traditionele dans in ere herstellen.

Volgens Stewart was het tijd dat de Marrabenta weer het symbool van de Mozambikaansemuziek werd. Jarenlang was dit bijzondere ritme verwaarloosd, ten gunste van Amerikaanse,Europese en Carabische ritmes. Stewart was hard bezig met het mobiliseren van alle lokalezangers en muzikanten die Marrabentamuziek gaan schrijven en zingen. De opnames vanhun composities werden dan gepromoot via de lokale radio- en televisiestations. Het publiekmocht dan de top 10kiezen.

Kortom, een heel apparaat was opgezet om de Marrabenta weer populair te maken. En nietalleen in eigen land. Stewart hoopte dat de Marrabenta ook een verkoopproduct van het landwordt, net zo iets als de Hollandse kaas en de Franse Eifeltoren! (Tinie van Eys)

Mabuluis tot op de dag van vandaag de meest succesvolle groep uit Mozambique. Onlangsbracht ze haar tweede cd uit. Mabulubetekent letterlijk dialooginhet Shangana, een verwijzing naar de communicatie met het publiekmaar ook naar de samenwerking van muzikanten van bejaardeleeftijd (67) met jongeren van 20-25 jaar die aan het begin staan vanhun muzikale carriere. Jonge studenten opgegroeid met rapmuzieken deel uitmakend van een lokale hiphop-band en oude rotten sindsde jaren 50 aktief in de Mozambikaanse marrabenta-muziek kwamenin 2000 bijeen in de studio. Eerste resultaat van hun samenwerkingwas de cd 'Karimbo' die in Europa een groot succes werd. De groep

toerde in Mozambique met gratis concerten op het platteland en werd uitgenodigd om inEuropa te komen spelen op verschillende muziekfestivals. Nog geen twee jaar later ligt hettweede album 'Soul marrabenta' in de winkels waarvoor ze in Europa lovende cd- enconcertrecensies kregen en een enthousiast live-publiek mochten begroeten. De groep werdopgericht op ideele gronden. De Mozambikaanse organisatie Promusic realiseerde zich datmuziek een rol kon spelen in de wederopbouw van de Mozambikaanse samenleving, enbracht een zevental artiesten samen om te zingen over thema's als aids en kinderprostitutie.

'Soul marrabenta' ademt de sfeer van een live-optreden. Mabulu's jeugdige energie gaatgepaard met een indrukwekkende professionaliteit die de spreekwoordelijke brug slaattussen bijna vijf decennia Mozambikaanse pop. Naast het typerende marrabenta-geluidzullen liefhebbers stylistische invloeden uit de hele Zuidelijk Afrikaanse regio horen. Derijkdom aan vocalisten zorgt voor afwisseling.

Dit album uit 2001 hebben we in onze collectie en vind je bij 84 mabul

Neco NovellasEen andere belangrijke Mozambikaanse muziekgroep is Neco Novellas. Singer/songwriterNeco Novellas, geboren als Anselmo Joo Johanhane, heeft een opmerkelijke, diepe,rokerige stem en startte op jonge leeftijd zijn muzikale opleiding als operazanger. Door zijnbrede muzikale interesse en zijn wereldse omzwervingen in zijn eigen Mozambique,Portugal, Engeland en Nederland klinkt zijn muziek als een wereldreis. Chopimuziek uit

Mozambique, Braziliaanse en Afrosamba, jazz, pop, afrobeat, reggae, gospel,... combineerten mengt hij op een bijzondere geslaagde wijze tot een catchy, dansbaar geheel. Neco's


7/17


band bestaat uit zijn eigen broers en zussen, een hedendaagse Von Trapp familie als hetware

Neco: Wij komen uit een Chopi-milieu. Vroeger was dat een aanduiding van een stam, nu isdat meer een familieachtige verwantschap die je een identiteitverschaft. We zijn grootgebracht met timbila (zie foto). Pas later kregen wezicht op andere Mozambikaanse muzieksoorten: de kerktraditie en traditionelemuziek met veel bongos, sticks en horns from animals. Dat had weinig van doen met deerudiete timbila-traditie, maar die gegronde, aardse muzikaliteit maakte juist daarom groteindruk.

Een jaar na mijn geboorte vertrokken de Portugezen uit Mozambique, waarna hetsysteem nog strikter werd: iedereen moest Portugees blijven spreken. Na deonafhankelijkheid werd nog meer de nadruk gelegd op een portugalisering van deMozambikaanse cultuur dan daarvoor.Mijn vader nam ons mee naar zijn moeder, waardoor we het traditionele Mozambiqueleerden kennen. Dat was bijzonder omdat niet veel jongeren die leefwijze konden ervaren.

Dankzij haar kregen we door wat de Mozambikaanse muziek kan betekenen en hoezeer zete maken heeft met de geluiden van de natuur.

Onderstaande CD New dawn ku khata hebben we in onze collectie en vind je bij84 neco n

.

Eyuphuro betekent wervelwind in het Makau en is de naam van de eerste groep uitMozambique die internationaal doorbrak. Eyuphuro werd in 1980 opgericht door o.a. ZenaBakar, die voordien vissersvrouw was op het eiland Madagascar en nadien bekend werd alsde gouden stem van Mozambique.

Beide cds vind je in onze afdeling Beeld & GeluidMama Mosambiki (1990) CDM 3005Yellela (2001) 84 eyuph


8/17


Orchestra Marrabenta Star de Mocambiqueis een andere bekende MozambikaanseMarrabena groep.

Beide cds vind je in onze afdeling Beeld & GeluidIndependance (s.d.) 84 orcheMarrabenta piquenique (1996) 84 CDM 1642

GhorwaneGhorwane is een Mozambikaanse Marrabenta band opgericht in 1983 tijdens deburgeroorlog. De band is vernoemd naar een klein meer met dezelfde naam dat nooitopdroogt, zelfs niet bij extreme droogte. Ghorwane is de Shangaanse term voor Good Boysen staat voor moed en geloof in de toekomst.

Hun stijl is een combinatie van traditionele Mozambikaanse muziek, afropop en fusion.Ghorwanes muziek is gezongen in de locale talen, waaronder het Shangaan, Ronga enChope. De componist en saxophonist Jose Zeca Alage werd vermoord in 1993. In 2005startte Ghorwane een muziek coperatie, de eerste in zijn soort in Mozambique, met als doelde muziek van dit land te promoten en plaatselijke muzikanten goede werkomstandigheden

te verzekeren en hun rechten te beschermen.

Beide cds vind je in onze afdeling Beeld & GeluidKudumba (1997) 84 ghorwMajurugenta (1993) 84 CDM 3003


9/17


Dilon DjindjiDe Mozambikaanse zanger Dilon Djindi wordt the man of duizend stories en the grand oldman of marrabentagenoemd, is gestart met performing op de leeftijd van 12 in 1939, maaris slechts op plaat uitgebracht op de leeftijd van 75.

Dilon is geboren in 1927 en ontdekte zijn liefde voormuziek op heel jonge leeftijd. In 1939 bouwde hij eendrie-snaren gitaar gemaakt van oliekannen. Drie jaarlater werd het een zes-snaren versie en begon zijnopenbaar leven op feestjes en ceremonies samen metzijn oom.

Hij voltooide zijn studies in 1947 en werd pastor maarbleef optreden. Naast populaire genres als zukuta andmagica begon hij na een tijd te experimenteren met

marrabenta muziek, waarmee hij ongelofelijk populair werd. Zijn muziek en charisma wordentot op de dag van vandaag nog herinnerd, evenals zijn legendarische shows. Hij werkte ook

een tijdje in de Zuid Afrikaanse mijnen in de jaren 50, trouwde en kreeg acht kinderen en 32kleinkinderen en richtte in 1960 zijn eerste band Marracuene op.

Vandaag is Dilon nog even enthousiast en energiek over zijn muziek als ooit. Op de leeftijdvan 74 trad hij voor t eerst op als een lid van de band Mabulu. Hij nam zijn eersteinternationale album, Dilon, een collectie van favorieten tussen 1950 en 1964, op in 2002.

Dilon (2002) 84 djind

Andere Muziek uit Mozambique op cd in onze collectieCount Ossie: Tales of Mozambique (1992) 78 CDM 11734

Mozambique One (1994) 84 CDM 15640The Rough Guide to Mozambique (2001) 84 mozamMassukos (2006) 84 massuS.O.S. Mozambique (1987) VRT 17616

Naar aanleiding van de extreme hongersnood in Mozambique in 1985betuigden ook de volgende Nederlandse artiesten hun steun met eenvinylsingle waarvan de opbrengst naar daar ging: Linda de Mol, NancyBoyd, Oscar Harris, Andr Hazes, Gerard Joling, Anita Meyer, Dannyde Munk, Rob de Nijs, Ren Shuman, Lee Towers, Piet Veerman,Frank Boeijen Groep, Centerfold, Dolly Dots en Mai Tai


10/17


Kaap-Verdi

De Kaapverdische eilanden werden in 1456 ontdekt door de Portugezen en liggen voor dekusten van Senegal en Mauretani. Ze hebben hun bekendheid van de laatste jaren mede tedanken aan Cesaria Evora, de wereldberoemde zangeres, afkomstig van het eiland SaoVicente. In een typische herkenbare stijl, zingen de Kaapverdianen over liefde, lijden ennostalgie. De morna, ontstaan uit een mix van de Portugese fado en Afrikaanse ritmes, iseen bijzondere uitdrukking van de Kaapverdiaanse soul. Het is hun levenslied. Men is er nog

niet uit of de Portugese fado, waarmee er overeenkomsten bestaan, deze stijl benvloedheeft of er juist door benvloed werd. Het wordt traditioneel gespeeld op een akoestischegitaar, de cavaquinho (klein gitaar) en een viool. De coladeira daarentegen is met zijn Afro-braziliaanse mix, erg vrolijke muziek.

Cesaria Evora

Deze Kaapverdische diva op blote voeten" werd geboren in 1941 op hetKaapverdische eiland Mindelo en maakte dus pas haar debuut op plaatop 47-jarige leeftijd.In 1988 trok ze naar Parijs. Net twintig, zong ze al

over de romantische teleurstellingen en de afgelegen ligging van deKaapverdische eilanden, eindelijk uitgebracht op CD onder de naamRadio Mindelo. De schitterende stem van Cesaria Evora maakte dat zeniet lang onopgemerkt bleef. Intussen geniet ze wereldwijde bekendheiden trekt ook de wereld rond om het publiek van haar stem te laten

genieten. In oktober 2003 tourde ze bijvoorbeeld door de Verenigde Staten. Ze zingtcoladeras (catchy songs perfect voor de dansvloer) of Mornas (Kaap Verdische blues). In2004 won ze een Grammy Award voor het Beste Contemporary World Music Album.

Haar uitgebreide discografie is bijna volledig in onze afdeling Beeld & Geluid te verkrijgen.La diva aux pieds nus (1994) 84 evoraMss Perfumado (1995) 84 VRT 1546

Cesaria (1985) 84 evoraLive lOlympia (1986) 84 evoraSodade, les plus belles mornas de Cesaria (1995) 84 evoraCabo verde (1997) 84 evoraBest of (1998) 84 evoraCaf Atlantico (1999) 84 evora 84 CDM 5267Sao Vicente di Longe (2001) 84 evora 84 CDM 4399Voz damor (2003) 84 evoraRogamar (2006) 84 evoraRadio Mindelo: early recordings (2008) 84 evoraNha sentimento (2009) 84 evora


11/17


BanaZoals Cesaria vora de koningin van de morna' genoemd wordt, zo is Adriano Gonalves,alias Bana, de ongekroonde koning van morna en coladeira'. De in 1932 in Mindelo (SoVicente) geboren en getogen Bana leerde in de jaren vijftig de kunst van het zingen van demorna van componist Francisco Xavier da Cruz (B. Leza). In 1966 bracht het Rotterdamselabel Morabeza Records de eerste Kaapverdische soloplaat uit: Nha Terra van Bana. Metsaxofonist Louis Morais vormde Bana de band Voz de Cabo Verde, waarmee hij binnen deinternationale Kaapverdische gemeenschappen roem vergaarde.

Beide cds vind je in onze afdeling Beeld & GeluidBana canta a magia de Cabo Verde (1992) 84 bana

Bakitani (1993) 84 CDM 13713

Tito ParisDe Prins van de Kaapverdische eilanden is een multitalent, hij componeert, speelt(bas)gitaar en zingt. En zo probeert hij traditionele muziek samen te laten gaan methedendaagse muziek. Als componist, (bas) gitarist en zanger weet hij een unieke mengvormvan traditionele morna's, coladeiras, funanas en hedendaagse portugese muziek te latenontstaan. (Hij woont sinds zijn 19e in Portugal).

Beide cds vind je in onze afdeling Beeld & Geluid

Guilhermina (2002) 84 paris

Acustico (2007) 84 paris

De sfeer van deze muziek is sensueel en melancholiek. Strijkers accentueren de sfeerzonder dat dit een zoetig bijsmaakje genereert. Wel romantisch, wat prima past bij zijn wathese stem. Hiermee weet hij -tijdens concerten- de dames in vervoering te brengen


12/17


Simentera

"What makes this band so endearing is its blend of solidsongwriting, musical competence and sincerity. Ratherthan abandon their roots (they all live and work at differentjobs on Cape Verde), they re-explore and re-define them,coming up with a sound that reflects the love they have fortheir culture and their hope for its future. This is allcaptured here"Rootsworld

Mario Lucio de Sousa, leider van de band, nam voor het eerst een gitaar vast als elfjarigekindsoldaat. Sindsien is het instrument niet meer van zijn zide weggeweest. Simentera houdtzich aan de rotts van de kaapverdische muziek en experimenteert weinig. Acoustischeinstrumenten staan nog altidj central. Hun percussive-intrumenten symboliseren hunAfrikaans cultuur die tijden s de kolonisatie onderdrukt werd. Ook zangpartijen dienen om dieroots te accentueren.

Ze maken nieuwe muziek, gebaseerd op oude tradities.

Beide cds vind je in onze afdeling Beeld & GeluidCabo Verde en serenata (2000) 84 simen

Tradictional Musica de Cabo Verde (2003) 84 simen

Teofilo Chantre

Al sinds 1993 komen de meest zwoele en zomerse Kaapverdische klanken uit de koker vanTeofilo Chantre. Na zijn tekstuele bijdragen aan het album Miss Perfumadovan CsariaEvora, werd zijn schrijftalent door een groter publiek opgemerkt en inmiddels wordt TeofiloChantre gezien als n van de meest getalenteerde singer-songwriters van Kaapverdi.

Zanger, gitarist en liedschrijver Teofilo Chantre werd in 1964 geboren op het eiland SoNicolau. Dertien jaar later emigreerde zijn familie naar Frankrijk. Daar leerde hij zichzelfgitaarspelen en componeren. Vanaf zeventienjarige leeftijd verdiepte hij zich in zijnAfrikaans-Portugese wortels en begon hij op lokale festivals op te treden. Chantre bracht eenaantal eigen veelgeprezen albums uit: Terra & Cretcheu (1996), Di Alma (1998), Rodatempo(2001) en Azulando (2004). Chantre vernieuwt de traditionele genres: zijn bitterzoetemorna's en zijn levendige en satirische coladeira's klinken naast nostalgische walsen enmazurka's. Naar believen vermengt hij de Kaapverdiaanse genres met Franse, Braziliaanseen jazzinvloeden. (SvdP)


13/17


Deze vier cds vind je in onze afdeling Beeld & GeluidTerra and Cretcheu (s.d.) 84 CDM 2886

Rodatempo (2004) 84 chant

Viaja (2007) 84 chant

Mestissage (2011) 84 chant

Sara Tavares

Sara Tavares is een van oorsprong Kaapverdische zangeres en is geliefd over de helewereld. Tijdens de Music Awards 2011 op Kaapverdi won zij de prijs voor 'Beste vrouwelijkestem'. Met haar warme stemgeluid en charismatische aanwezigheid maakt zij ieder concerttot een bijzondere belevenis. Na succesvolle albums als Mi Ma B en Balanc verscheenonlangs Xinti, een album met veel soul, Kaapverdische gitaarklanken en Angolese ritmes.

Geboren uit een tweede generatie immigranten uit Kaap Verdi, groeide Sara op in eenwereld tussen twee culturen. Aanvankelijk stond ze bekend als componist en tekstschrijfstervan Gospel, Soul en Funk. In haar tweede album Mi Ma B geproduceerd door de in Parijswoonachtige Lokua Kanza en bekroond goud in Portugal, was haar Afrikaanse invloedduidelijker hoorbaar door de mix van Afrikaanse ritmes en melodische pop songs.

Sara vertelt: "Ik wil graag deel uitmaken van een beweging zoals de Afrikaanse Amerikanen

en Afrikaanse Brazilianen hebben," aldus Sara. "In plaats van de muziek van hunvoorvaderen na te spelen, hebben zij hun eigen culturele identiteit gecreerd. En dat is nugerespecteerd. Het wordt beschouwd als ongeschonden, authentiek en onvervalst. Het zalnog lang duren voordat de mensen van mijn generatie niet meer hoeven te kiezen tussenAfrikaans of Europees te zijn. Ik denk dat je niet zou hoeven te kiezen. Je zou gewoonmoeten zijn.

Deze drie cds vind je in onze afdeling Beeld & GeluidBalanc (2006) 84 tavarAliv! e in Lisboa (2008) 84 tavarXinti (2009) 84 tavar


14/17


Lura

Van de nieuwe generatie Kaapverdische zangeressen zou Lurawel eens de ware opvolgster van Cesria vora kunnen zijn. Zijbrengt morna met de typerende saudade, en snellere coladeira's

met een onweerstaanbare glimlach.

Lura bracht haar kinderjaren niet in Kaapverdi door, maar datdoet er niet toe, zegt ze. Ze voelt zich een rasechteKaapverdische. 'Ik ben geboren en getogen in een creoolse wijkvan Lissabon. Eigenlijk wordt de Kaapverdische cultuur hier

intenser beleefd dan in Kaapverdi, waar ze vooral opkijken naar het Westen', vertelt Lura.'Wij, migranten en kinderen van migranten, vinden het belangrijk een sterke band te bewarenmet ons moederland om de saudade da terra, de nostalgie naar onze aarde, te verzachten.Ons creools is zelfs puurder dan dat van Kaapverdi, waar ze heel wat invloeden uit hetEngels gebruiken

Net als Cesria vora werkt Lura met Kaapverdische componisten en dichters. Zij zijn eenbelangrijke schakel in haar terugkeer naar haar roots. De dichters leven in Kaapverdi enkunnen het dagelijkse leven van het eiland dus veel beter portretteren dan ik. Ze kunnenvanuit hun eigen ervaring verhalen en dromen vertellen die ik nooit heb gekend. Door dezegedichten te zingen, breng ik een beeld van mijn land dat waarheidsgetrouw is, zonder erooit gewoond te hebben.

Deze 3 cds vind je terug in onze muziekafdeling :

Di korpu ku alma (2004) 84 lura

Mbem di fora (2006) 84 lura

Eclipse (2009) 84 lura

Boy G Mendes

Zanger en liedschrijver Gerard Mendes alias Boy G Mendes werd in 1952 geboren inDakar. In de kosmopolitische hoofdstad van Senegal leeft een grote Kaapverdiaansegemeenschap samen met Malinezen, Guinezen en Senegalezen. Als kind zong Mendes algraag in het katholieke koor, tijdens feesten, op markten en op oudere leeftijd ook inpianobars. Met zijn groep The Beryls bouwde hij tijdens tournees door Senegal een reputatieop. Toen hij in 1976 naar Frankrijk emigreerde, werd hij gevraagd de Cabo Verde Show teversterken, een honderd procent Kaapverdiaanse groep die voor Franse en NederlandseKaapverdianen optrad. Deze band opende Mendes' ogen en hart voor zijn Kaapverdiaansewortels en hij begon in het Creools te componeren. Hij ging solo onder de artiestennaam BoyG Mendes. Zijn lied Grito De Bo Fidge werd de eerste internationale Kaapverdiaanse hit.Na uitputtende internationale tournees laste Mendes begin jaren negentig een pauze in en

reisde met zijn gitaar door Brazili, de Verenigde Staten, Senegal en Kaapverdi, waar hij


15/17


zich uiteindelijk vestigde. Op zijn negende album Noite De Morabeza (1999) horen weMendes' lichtgetinte fluweelzachte stem en een sensuele en relaxte mengelmoes van jazzmet reggae en muzikale invloeden uit Afrika, Brazili en Cuba. (SvdP)

Deze cd kan je bij ons ontlenen :

Noite de Morabeza (1999) 84 mende

Mayra Andrade

De stem van de, van oorsprongKaapverdische, Mayra Andrade werd dewereld in geslingerd met haardebuutalbum Navega (2007). Eenverzameling van nummers die perfectpast in de traditie van de KaapverdischeEilanden. Nu zijn we 3 jaar later en veleoptredens verder en heeft Andrade zichlosgeworsteld van haar roots en laatzich leiden door haar muzikale hart. Dit

verschilt van de vrije jazz tot aan traditioneel Braziliaans. Mayra Andrade is opgegroeid opde Kaapverdische Eilanden maar is geboren in Cuba. Sinds de jaren '90 woonde ze inSenegal, Angola en Duitsland. Tegenwoordig woont ze in Parijs waar ze haar weg heeftgevonden tussen de vele culturen, persoonlijk en op muzikaal gebied. Andrade ziet zichzelfmeer dan enkel een Kaapverdische zangeres. Muziek heeft altijd een grote rol in haar levengespeeld. Zij mengt de traditionele Kaapverdische muziek met andere sounds en invloeden,dit zorgt voor een nieuw uniek geluid. Zij heeft zichzelf aangeleerd om muziek te maken, vrijvan alle conservatieve kaders. Een ongelooflijke zangeres, zoals ook blijkt op haar uit 2009daterende Storia.

Bovenstaande debuut cd is bij ons te beluisteren :

Navega (2007) 84 andra

Nancy Vieira

Nancy Vieira is exponent van de jongere garde die samen met o.a. Mayra Andrade hetpoortje doorwandelt dat ooit door Cesaria Evora geopend werd. Nancy is een frisseverschijning met een amberkleurige stem en is in haar eigen contreien een megaster. Ze isgeboren in Guinee-Bissau en in Peca Sem Dor (wellicht haar grootste hit tot nu toe) verteltze het droeve verhaal van achtergelaten legervrouwen uit dat land. Dat alles zit echter in eenlichtvoetig sausje dat mijlen verwijderd is van weltschmerz en duisternis. Ook Angolapasseert de revue, met Umbi Umbi. Om daarna even over te waaien naar Cuba. Naasthaar eigen cultuurmix fladdert Nancy Vieira nog vrolijk rond in exotische gebieden. Daarbijondersteund door 4 muzikanten uit eveneens alle windhoeken (Peru, Brazile, Portugal en


16/17


een heerlijke percussionist uit Cabo Verde). De heren flirten met hun eigen traditie, maar ookmet jazz, met onmogelijke West-Afrikaanse ritmes. Opmerkelijk is het nummer Saudade,bekend van radio en televisie, maar vooral van Cesaria. Een hommage, als het ware.

Dit debutalbum is bij ons verkrijgbaar :

Lus (2007) 84 vieira

Mariana Ramos

Mariana Ramos is geboren in Dakar, maar haar ouders komen uit Kaapverdi.Haar jeugd was doordrenkt van Kaapverdiaanse muziek, omdat haar vader, Toy Ramos,gitarist was bij de beroemde groep Voz de Cabo Verde. Vanaf haar 18e stond ze op hetpodium, soms met haar vader en soms zingend en dansend in een rockband. Dit was deperiode dat Mariana de Kaapverdiaanse muziek losliet en zich interesseerde voor anderemuzikale invloeden. Later ontmoette zij o.a. Teofilo Chantre, een belangrijke Kaapverdiaansemuzikant en componist die haar terugbracht naar haar roots. Ze voelde zich herboren ensindsdien ging zij verder onder haar nieuwe artiestennaam Mariana Ramos. Na haar eerstealbum Did dor em or uitgebracht in 2000 verscheen zij op vele podia op verschillendefestivals in Afrika, Frankrijk, Itali en Griekenland. In 2007 verschijnt haar laatste cd"Mornador".

Het laatste album van Mariana Ramos is ter beschikking in onze collectie :

Mornador (2007) 84 ramos


17/17


Onze vorige keuzelijsten

oktober 2009 Vlaamse films op DVD

november 2009 Halloweendecember 2009 Accordeon, le piano des pauvres januari 2010 Belgische jazzpianistenfebruari 2010 Mandoline en banjomaart 2010 Taalcursussenapril 2010 Bedevaarten en religieuze muziekmei 2010 Het Songfestival en Belgi juni 2010 Britse misdaadseries op DVD juli 2010 Vlaamse folkaugustus 2010 Joodse muziekseptember 2010 Luisterboekenoktober 2010 Filmmuziekcomponisten

november 2010 Verfilmde boekendecember 2010 Kongo en muziek januari 2011 DVD-seriesmaart 2011 Cabaret en Stand-up Comedyapril 2011 Paasmuziekmei 2011 Belgische hedendaagse componisten, deel 1 juni 2011 Italiaanse films juli 2011 Oscar- en andere filmfestivalwinnaars

U vindt deze themalijsten samen met onze maandelijkse aanwinsten op

http://www.kortrijk.be/bibliotheek/luistertips

Of vraag een gratis exemplaar aan de balie

Documents

Themalijst Muziek Uit de Portugese kolonies