24
A. ĐẶT VẤN ĐỀ I. LỜI MỞ ĐẦU Năng lượng không thể thiếu trong sản xuất, sinh hoạt và hầu hết mọi hoạt động của cuộc sống. Sự thiếu hụt năng lượngtrong một thời gian dài sẽ là nhân tố kìm hãm sự phát triển liên tục của nền kinh tế quốc dân, gây hiệu ứng xấu đến tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội. Nguồn năng lượng truyền thống có thể khai thác để cung cấp cho nhu cầu của xã hội không phải là vô tận. Nước ta được thiên nhiên ưu đãi, có sự phong nphú về tài nguyên năng lượng nhưng trên thực tế cho thấy khả năng khai thác, chế biến, sử dụng còn nhiều hạn chế, hiệu quả thấp. Nếu tình trạng này cứ tiếp tục kéo dài thì sẽ hết sức nguy hiểm. Do vậy, việc giáo dục năng lượng tiết kiệm và hiệu quả là một yêu cầu cấp thiết. Hành động và ứng xử của con người đối với các nguồn năng lượng quý giá bị điều chỉnh bởi chính thái độ và nhận thức của họ mà giáo dục có vai trò to lớn. Giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong phạm vi trường THPT là một quá trình tạo dựng cho học sinh những nhận thức và mối quan tâm đối với các nguồn năng lượng như về các loại năng lượng, ý nghĩa to lớn của nó, tình trạng khai thác sử dụng hiện nay và những nguy có làm cạn kiệt các nguồn năng lượng sao cho

Tích hợp sử dụng năng lượng và hiệu quả trong dạy Vật lý cấp THPT

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Tích hợp sử dụng năng lượng và hiệu quả trong dạy Vật lý cấp THPT

A. ĐẶT VẤN ĐỀ

I. LỜI MỞ ĐẦU

Năng lượng không thể thiếu trong sản xuất, sinh hoạt và hầu hết mọi hoạt động của

cuộc sống. Sự thiếu hụt năng lượngtrong một thời gian dài sẽ là nhân tố kìm hãm sự

phát triển liên tục của nền kinh tế quốc dân, gây hiệu ứng xấu đến tăng trưởng kinh

tế và phát triển xã hội. Nguồn năng lượng truyền thống có thể khai thác để cung cấp

cho nhu cầu của xã hội không phải là vô tận. Nước ta được thiên nhiên ưu đãi, có sự

phong nphú về tài nguyên năng lượng nhưng trên thực tế cho thấy khả năng khai

thác, chế biến, sử dụng còn nhiều hạn chế, hiệu quả thấp. Nếu tình trạng này cứ tiếp

tục kéo dài thì sẽ hết sức nguy hiểm. Do vậy, việc giáo dục năng lượng tiết kiệm và

hiệu quả là một yêu cầu cấp thiết. Hành động và ứng xử của con người đối với các

nguồn năng lượng quý giá bị điều chỉnh bởi chính thái độ và nhận thức của họ mà

giáo dục có vai trò to lớn.

Giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong phạm vi trường THPT là

một quá trình tạo dựng cho học sinh những nhận thức và mối quan tâm đối với các

nguồn năng lượng như về các loại năng lượng, ý nghĩa to lớn của nó, tình trạng khai

thác sử dụng hiện nay và những nguy có làm cạn kiệt các nguồn năng lượng sao cho

các em có đủ kiến thức, thái độ, động cơ và kĩ năng để có thể hoạt động một cách

độc lập hoặc phối hợp nhằm tìm ra giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu

quả trong hiện tại và tương lai.

II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

NL có vai trò sống còn đối với cuộc sống con người, nó quyết định sự tồn tại, phát

triển và chất lượng cuộc sống con người. Ngày nay, có thể thấy rõ các vấn đề khủng

hoảng NL thường có tác động rất lớn tới kinh tế và xã hội của các nước trên thế giới.

Do vậy, nhiều nước đã đưa vấn đề năng lượng thành quốc sách, đặt thành vấn đề “an

ninh NL” đối với sự phát triển quốc gia.

Việc gia tăng khai thác và sử dụng các nguồn tài nguyên NL như hiện nay trên TG

cũng như VN đã dẫn đến nguồn tài nguyên năng lượng không tái sinh như than, dầu

lửa, khí đốt đang bị cạn kiệt. Dân số toàn cầu hiện nay đã hơn 6 tỉ người. Muốn duy

Page 2: Tích hợp sử dụng năng lượng và hiệu quả trong dạy Vật lý cấp THPT

trì sự phát triển của xã hội cần khai thác được các nguồn tài nguyên lớn trong đó có

tài nguyên năng lượng.

Việc khai thác và sử dụng các nguồn nguyên liệu hóa thạch có quy mô càng lớn thì

càng ảnh hưởng đến môi trường sinh thái và làm gia tăng hiệu ứng nhà kính là một

trong những nguyên nhân chủ yếu tác động đến môi trường trên TĐ ở qui mô lớn (ô

nhiễm nguồn nước, cạn kiệt nguồn nước; tài nguyên bờ biển bị đe doạ do nước biển

dâng cao; sức khoẻ của con người bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ toàn cầu tăng, bệnh tật

truyền nhiễm phát sinh; cháy rừng thường xuyên xảy ra; tiêu thụ năng lượng tăng do

nhu cầu làm lạnh). Ở Việt nam, các biểu hiện và hậu quả của sự biến đổi khí hậu Trái

đất đã bộc lộ ngày càng rõ: thời tiết bất thường, bão lũ và khô hạn thường xuyên hơn,

chế độ thời tiết gió mùa bị xáo động bất thường. Hiện tượng ngập úng vùng đồng

bằng châu thổ mở rộng vào mùa mưa lũ, các dòng sông tăng cường xâm thực ngang

gây sụt lở lớn các vùng dân cư tập trung ở hai bờ trên nhiều khu vực. Về mùa khô

hiện tượng phổ biến là thuỷ triều tác động ngày càng sâu về phía trung du, hiện

tượng nhiễm mặn ngày càng tiến sâu vào lục địa. Ở vùng biển, đã thấy rõ hiện tượng

úng ngập do thuỷ triều.

Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả ngày nay đang là xu hướng chng cho tất

cả các quốc gia trên thế giới, từ các quốc gia phát triển đến các quốc gia đang phát

triển; các nước có nguồn tài nguyên năng lượng dồi dào cũng như các nước khan

hiếm nguồn năng lượng. Việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cũng là yêu

cầu cấp thiết của mỗi quốc gia và cũng là một trong các biện pháp quan trọng để góp

phần giải quyết các vấn đề toàn cầu hiện nay, trước hết đó là vấn đề môi trường, vấn

đề phát triển bền vững.

Trong thực tế ở các nước phát triển để nâng cao khả năng cạnh tranh của các sản

phẩm công nghiệp, bảo vệ môi trường ... thì vấn đề đặt ra là phải sử dụng nguồn

năng lượng một cách tiết kiệm và hiệu quả. Để thực hiện thành công việc sử dụng

nguồn năng lượng một cách tiết kiệm và hiệu quả, ngoài các giải pháp kĩ thuật như

sử dụng công nghệ mới nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, tìm các nguồn năng

Page 3: Tích hợp sử dụng năng lượng và hiệu quả trong dạy Vật lý cấp THPT

lượng mới thay thế, các quốc gia đều quan tâm tới giải pháp tuyên truyền giáo dục để

nâng cao ý thức người tiêu dùng về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Từ thực trạng trên cùng với đặc thù bộ môn và kết quả của các đợt tập huấn ''Tích

hợp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả vào trong dạy học'' tôi mạnh dạn tìm

tòi và nêu các giải pháp và biện pháp để tổ chức ''Tích hợp sử dụng năng lượng tiết

kiệm và hiệu quả'' trong dạy học vật lí cấp THPT.

B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI

1.1. Vai trò của giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong nhà trường.

1.1.1. Về cơ sở lí luận.

Nhà trường đào tạo, giáo dục, hình thành nhân cách thế hệ trẻ để họ trở thành

những công dân xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Giáo dục ở nhà trường được thực hiện

thông qua hoạt động dạy học. Các hoạt động dạy học dựa trên các chương trình giáo

dục được xây dựng khoa học và chặt chẽ, bao gồm các thành tố: mục tiêu, nội dung,

phương pháp và hình thức tổ chức giáo dục, đánh giá kết quả giáo dục. Trong đó nội

dung dạy học phải phản ánh được những vấn đề đang được cả loài người quan tâm,

trong đó có vấn đề sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Giáo dục nhà trường thông qua các hoạt động phong phú đa dạng và hỗ trợ lẫn

nhau như: vui chơi, lao động, hoạt động xã hội thông qua sinh hoạt tập thể, tự tu

dưỡng. Vì vậy, giáo dục phổ thông hoàn toàn có khả năng, điều kiện thực hiện các

yêu cầu về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, thực hiện việc giáo dục sử

dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Nhà trường đóng vai trò quan trong đối với giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm

và hiệu quả vì ngoài đối tượng học sinh và thông qua học sinh có thể tác động một

cách rộng rãi lên các thành viên khác trong xã hội, trước hết là các thành viên trong

gia đình học sinh. Vì vậy, thực hiện giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu

quả trong nhà trường là một trong các biện pháp hữu hiệu nhất, kinh tế nhất và có

tính bền vững nhất.

1.1.2. Về cơ sở thực tiễn.

Page 4: Tích hợp sử dụng năng lượng và hiệu quả trong dạy Vật lý cấp THPT

Số lượng học sinh, giáo viên các cấp, bậc học của Việt nam hiện nay chiếm gần 1/3

dân số cả nước, trong đó học sinh, giáo viên các cấp THPT, THCS là gần 10 triệu

người. Đó là một lực lượng hùng hậu, là đối tượng quan trọng thực hiện sử dụng

năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Đồng thời đây cũng là lực lượng quan trong thực

hiện tuyên truyền, giáo dục, vận động các đối tượng khác trong xã hội thực hiện mục

tiêu sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Việc đổi mới giáo dục Việt nam hiện nay là cơ sở cho việc đưa các nội dung giáo

dục năng lượng tiết kiệm và hiệu quả vào hệ thống giáo dục quốc dân. Vì một trong

các yêu cầu đối với giáo dục là nội dung phương pháp giáo dục phải đáp ứng được

các yêu cầu của xã hội.

1.1.3. Cơ sở pháp lí.

- Nghị định số 102/2003/NĐ-CP của Chính phủ về ''sử dụng năng lượng tiết kiệm và

hiệu quả''.

- Pháp lệnh số 02/1998/PL-UBTVQH10 về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

- Luật điện lực năm 2005, qui định về tiết kiệm trong phát điện, truyền tải và phân

phối điện...

1.2. Một số nguyên tắc lựa chọn nội dung giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và

hiệu quả trong các môn học ở trường trung học.

Việc lựa chọn các nội dung giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả để

đưa vào môn học cần tuân theo một số nguyên tắc chung sau:

- Nội dung được lựa chọn cần phù hợp với đặc điểm tâm, sinh lí và sự phát triển của

học sinh.

- Nội dung lựa chọn phải gắn với chương trình, sách giáo khoa của cấp học, không

đưa thêm nội dung mới gây quá tải quá trình học tập của học sinh.

- Trên cơ sở các mục tiêu, nội dung cơ bản cần xác định mục tiêu, nội dung cụ thể

cho từng lớp học, cấp học và đảm bảo tính kế thừa giữa các lớp học, cấp học.

- Các nội dung được lựa chọn phải thiết thực, gần gũi trong đời sống và sản xuất.

- Nội dung được lựa chọn phải phù hợp với đặc điểm kinh tế-xã hội và tập quán văn

hoá của các vùng miền.

Page 5: Tích hợp sử dụng năng lượng và hiệu quả trong dạy Vật lý cấp THPT

1.3. Có thể nêu lên một số lí do của việc dạy học tích hợp (trong đó có tích hợp sử

dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả) như sau:

- Góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện của nhà trường phổ thông.

- Do bản chất của mối liên hệ giữa các tri thức khoa học...

II. CÁC BIỆN PHÁP TỔ CHỨC THỰC HIỆN

2.1. Mức độ tích hợp trong giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

- Tích hợp toàn phần.

Tích hợp toàn phần được thực hiện khi hầu hết các kiến thức của môn học, hoặc

nội dung của một bài học cụ thể cũng chính là các kiến thức về sử dụng năng lượng

và các vấn đề năng lượng.

- Hình thức liên hệ.

Liên hệ là hình thức đơn giản hơn khi chỉ có một số nội dung của môn học liên

quan tới vấn đề năng lượng và sử dụng năng lượng, song không nêu rõ trong nội

dung bài học. Trong trường hợp này giáo viên phải khai thác kiến thức môn học và

liên hệ chúng với các nội dung về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Đây là

trường hợp thường xảy ra.

2.2. Mục tiêu tích hợp giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

2.2.1. Về kiến thức.

- Học sinh nêu được các khái niệm cơ bản như: năng lượng, cơ năng, điện năng, nhiệt

năng, hạt nhân nguyên tử, công, công suất, hiệu suất; các định luật Jun - lenxơ và các

máy phát điện, máy cơ…, vận dụng để sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả có

thể trình bày lại hoặc nhận ra chúng khi được yêu cầu.

- Học sinh hiểu được nguồn gốc sinh ra các dạng năng lượng, các máy và hoạt động

tiêu thụ năng lượng, hiệu suất của quá trình và vận dụng để nâng cao hiệu suất sử dụng

và tiết kiệm năng lượng trong đời sống cũng như khoa học kỹ thuật.

- HS vận dụng giữa các khái niệm cơ bản mà giáo viên đã giới thiệu tích hợp và trình

bày trên lớp với thực tiễn cuộc sống hàng ngày.

- Học sinh sử dụng các kiến thức để giải quyết các vấn đề mới, không chỉ có những

điều đã được học hoặc trình bày trong SGK mà còn có những điều phù hợp hoàn

Page 6: Tích hợp sử dụng năng lượng và hiệu quả trong dạy Vật lý cấp THPT

cảnh cụ thể. Đây là những vấn đề giống với các tình huống học sinh gặp phải trong

đời sống.

2.2.2. Về kĩ năng

- Làm TN, quan sát, nhận xét qua tranh ảnh, hình vẽ, thực tế việc sử dụng năng lượng ở

địa phương.

- Thu thập, xử lí thông tin, viết báo cáo và trình bày các thông tin về sử dụng sử dụng

năng lượng tiết kiệm và hiệu quả qua môn Vật lí: sử dụng các thiết bị điện, vận hành

các động cơ …

- Phân tích mối quan hệ giữa hoạt động của con người với môi trường, tác động của con

người vào môi trường thông qua việc khai thác tài nguyên năng lượng (than, dầu mỏ,

khí đốt ...) và phát triển các ngành công nghiệp.

- Liên kết các môn học với nhau về sử dụng sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu

quả.

Có hành vi sử dụng sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả ở trong lớp học, tại

nhà trường, địa phương nơi các em đang sống; có thái độ phê phán và tuyên truyền về

sử dụng sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong gia đình và cộng đồng.

2.3. Nội dung và địa chỉ tích hợp giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

trong môn vật lí cấp THPT.

Lớp 10 NC

Tên bài

Địa chỉ

(tích hợp

vào nội

dung nào

của bài)

Nội dung giáo dục sử dụng

NLTK&HQ (những kiến

thức, kĩ năng có thể tích

hợp)

Mức

độ

tích

hợp

Ghi chú

Bài 2: Vận tốc

trong chuyển

động thẳng.

Mục 5:

Chuyển

động thẳng

Sử dụng NL tiết kiệm khi

sử dụng xe máy, ôtô trong

giao thông

Liên

hệ

Đi như thế nào thì

khoẻ - tiết kiệm

năng lượng nhất ?

Page 7: Tích hợp sử dụng năng lượng và hiệu quả trong dạy Vật lý cấp THPT

Chuyển động

thẳng đều

đều

Bài 43: Ứng

dụngcủa định luật

Becnuli

- Động tác cúi mình trên xe

của các vận động viên đua

xe đạp, môtô...

Liên

hệ

Giải thích việc làm

của vận động viên

đua xe ?

- Giải thích việc xếp

đội hình của đàn

chim di cư?

Bài 20: Lực ma

sát

Phần 4-

mục b: Vai

trò của ma

sát lăn

- Việc thay những chuyển

động trượt bằng những

chuyển động lăn nhằm làm

tăng hiệu suất của quá trình

chuyển hoá cácdạng năng

lượng khác thành cơ năng

Liên

hệ

Việc thay đổi...thì

hiệu quả chuyển

hoá năng lượng thay

đổi thế nào ?

Bài 56: Sự hoá

hơi và sự ngưng

tụ

Mục 3- sự

sôi

- sử dụng năng

lượng tiết kiệm trong đun

nấu

Liên

hệ

Khi nước đã sôi nếu

nhiệt lượng cung

cấp cho nước tăng

thêm, nhiệt độ cuả

nước có tăng thêm

không ?

Bài 60: nguyên

tắc hoạt động của

động cơ nhiệt và

máy lạnh

Phần 2-

Máy lạnh

- Tiết kiệm năng

lượng khi sử dụng tủ lạnh,

máy lạnh

Liên

hệ

Tại sao máy lạnh

thường phải để nơi

thoáng mát ?

Có nhận xét gì về

sự tiêu thụ điện của

một máy lạnh khi

đặt ở vị trí không

được thoáng mát so

với đặt ở vị trí

Page 8: Tích hợp sử dụng năng lượng và hiệu quả trong dạy Vật lý cấp THPT

thoáng mát ?

Lớp 10 CB

Tên bài

Địa chỉ

(tích hợp

vào nội

dung nào

của bài)

Nội dung giáo dục sử dụng

NLTK&HQ (những kiến

thức, kĩ năng có thể tích

hợp)

Mức

độ

tích

hợp

Ghi chú

Bài 3: Chuyển

động biến đổi dều

- Cách đi xe đạp đỡ tốn

sức,đi xe mô tô tiết kiệm

xăng.

- Biết điều hoà, duy trì tốc

độ đi xe để hạn chế nhất

việc phanh xe có thể

Liên

hệ

Củng cố bài

Bài 13: Lực ma

sát

Phần 1-

mục 2: Độ

lớn của lực

ma sát phụ

thuộc

những yếu

tố nào?

- Sử dụng xe đạp và các loại

xe đúng cách nhằm tiết kiệm

năng lượng

Liên

hệ

Nên hay không nên

để lốp xe quá non?

Lớp 11 NC

Tên bài Địa chỉ

(tích hợp

vào nội

dung nào

Nội dung giáo dục sử dụng

NLTK&HQ (những kiến

thức, kĩ năng có thể tích

Mứ

c độ

tích

Ghi chú

Page 9: Tích hợp sử dụng năng lượng và hiệu quả trong dạy Vật lý cấp THPT

của bài) hợp) hợp

Bài 12: điện năng

và công xuất

điện. Định luật

jun-len xơ

Mục 3:

công xuất

dụng cụ

tiêu thụ

điện

Giảm hao phí điện do toả

nhiệt trênđiện trở

Liên

hệ

Có nguyên nhân

nào khác sinh ra

điện trở trong mạng

điện gia đình

không? Cách khắc

phục?

Bài 22: Dòng

điện trong chất

khí

Mục 5: Sự

phóng điện

trong chất

khí ở áp

suất thấp

Sử dụng đèn ống, compáct

trong chiếu sáng

Liên

hệ

So sánh sự chiếu

của đèn ống, com

pact với đèn sợi đốt

có cùng công suất

Bài 33: Khung

dây có dòng điện

đặt trong từ

trường

Mục 1:

Khung dây

đặt trong từ

trường

Động cơ điện

Liên

hệ

Dựa trên cấu tạo và

hoạt động của động

cơ nhiệt trên xe gắn

máy, có thể đưa ra

phương án kết hợp

động cơ điện vào

đó được không?

Bài 40: Dòng

điện phu -cô

Phần 2:

Ứng dụng

của dòng

điện phu cô

Việc sử dụng bếp từ- một

ứng dụng của dòng phu cô

có hiệu suất chuyển hoá

năng lượng rất cao vì đáy

nồi tự phát nóng

Liên

hệ

Gv thông báo

Lớp 11 CB

Tên bài Địa chỉ

(tích hợp

vào nội

Nội dung giáo dục sử dụng

NLTK&HQ (những kiến

thức, kĩ năng có thể tích

Mứ

c độ

tích

Ghi chú

Page 10: Tích hợp sử dụng năng lượng và hiệu quả trong dạy Vật lý cấp THPT

dung nào

của bài)hợp) hợp

Bài 10: đoạn mạch

chứa nguồn điện.

Ghép các nguồn

điện thành bộ

Phần 2:

ghép các

nguồn điện

thành bộ

- Không ghép nguồn mới với

nguồn cũ

- biết cách bảo quản pin, ắc

qui, biết cách xử lí khi pin

hết điện để không làm ô

nhiễm môi trường

Liên

hệ

Nên hay không nên

ghép pin cũ và pin

mới vì sao?

- Bảo quản pin ntn

là đúng cách? xử lí

pin hết điện ntn?

Bài 13: Dòng điện

trong kim loại

Phần II: Sự

phụ thuộc

của điện

trở suất vào

nhiệt độ

Không nên để các thiết bị

điện hđ ở gần giới hạn trên

của gh nhiệt độ hđ của thiết

bị

Liên

hệ

Không nên để các

thiết bị điện hđ ở

gần gh trên của gh

nhiệt độ hđ của

thiết bị vì lí do gì?

Bài 16: Dòng điện

trong chân không

Phần II.

Mục 4:

Ứng dụng

của tia

catốt

Biết cách điều chỉnh độ sáng

tối, tương phản của màn

hình TV hay máy tính (CRT)

hợp lí mà tiết kiệm điện

năng

Liên

hệ

GV thông báo cho

hs

Bài 17: Dòng điện

trong chất bán dẫn

Phần IV:

Điốt bán

dẫn

Giới thiệu đèn LED siêu

sáng sử dụng tiết kiệm điện

năng

Liên

hệ

GV thông báo

Lớp 12 NC

Page 11: Tích hợp sử dụng năng lượng và hiệu quả trong dạy Vật lý cấp THPT

Tên bài

Địa chỉ

(tích hợp

vào nội

dung nào

của bài)

Nội dung giáo dục sử dụng

NLTK&HQ (những kiến

thức, kĩ năng có thể tích

hợp)

Mứ

c độ

tích

hợp

Ghi chú

Bài 14: Sóng cơ.

Phương trình sóng

Phần 2.

Mục e:

Năng

lượng sóng

Khai thác NL sóng - nguồn

tài nguyên vô tận để phát

điện

Liên

hệ

GV thông báo

Bài 25: Truyền

thông bằng sóng

điện từ

Phần 2:

Nguyên tắc

truyền

thông bằng

sóng điện

từ

Sử dụng điện thoại không

dây ở chế độ chờ khi không

di chuyển nên chọn chỗ để

máy có sóng ổn định để tiết

kiệm NL điện

Liên

hệ

GV thông báo

Bài 30: Máy phát

điện xoay chiều

Các loại NL để phát điện

Sử dụng máy chạy bộ để

phát điện

Liên

hệ

Thảo luận các

nguồn NL để phát

điện

Bài 32: MBA-

Truyền tải điện

năng

Các loại MBA đang sử dụng

hiện nay. Truyền tải điện

năng từ nơi phát điện tới nơi

tiêu thụ

Liên

hệ

Thảo luận: Những

tổn thất NL trong

BA và quá trình

truyền tải điện năng

đi xa, đưa ra

phương án khắc

phục?

Bài 46: Hiện tượng

quang điện trong.

Quang trở. Pin

quang điện

Sử dụng pin quang điện làm

nguồn NL cho cuộc sống

Sử dụng quang trở Photodiốt

làm cảm biến cho hệ thống

x Thảo luận: Pin

quang điện được sử

dụng ở đâu? Hiệu

quả sử dụng NL

Page 12: Tích hợp sử dụng năng lượng và hiệu quả trong dạy Vật lý cấp THPT

đèn tự động bật khi trời tối ntn?

Thông báo các vd

sd cảm biến quang

điện trong cuộc

sống và kĩ thuật.

Lớp 12 CB

Tên bài

Địa chỉ

(tích hợp

vào nội

dung nào

của bài)

Nội dung giáo dục sử

dụng NLTK&HQ

(những kiến thức, kĩ

năng có thể tích hợp)

Mứ

c độ

tích

hợp

Ghi chú

Bài 30: Sự phản xạ

ánh sáng

Mục 3:

Gương

phẳng

Sư dụng ánh sáng mặt

trời

Liên

hệ

Nêu phương án đưa

ánh sáng tự nhiên vào

trong một phòng

( không thể mở cửa

được)

Bài 18: Máy phát

điện xoay chiều

một pha

Mục 2: Cấu

toạ và hoạt

động

Tạo ra nguồn điện nhỏ Liên

hệ

có thể sử dụng dạng

năng lượng nào để

chạy máy phát điện?

So sánh ưu điểm của

việc sử dụng các dạng

năng lượng đó?

Sử dụng dạng năng

lượng chạy máy phát

điện là tiết kiệm nhất?

Bài 51:Quang trở Mục 2: Hiểu được việc sử dụng Liên Dùng quang trở trong

Page 13: Tích hợp sử dụng năng lượng và hiệu quả trong dạy Vật lý cấp THPT

và pin quang điện Quang trở

Mục 3:Pin

quang điện

các dụng cụ đó trong

tiết kiệm năng lượng

hệ thiết bị điều khiển

C. KẾT LUẬN

1. Kết quả nghiên cứu.

Sau một học kì nghiên cứu và áp dụng tích hợp giáo dục sử dụng năng lượng tiết

kiệm và hiệu quả vào dạy học vật lí tôi nhận thấy học sinh hứng thú hơn đối với giờ

học, khả năng vận dụng kiến thức đã học vào trong các hoạt động của cuộc sống của

học sinh liên quan đến vấn đề tiết kiệm năng lượng được tăng lên đáng kể. Kết quả

thu được ở các lớp tôi dạy cụ thể như sau:

1.1. Khi chưa áp dụng tích hợp giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

- Mức độ hứng thú với môn học: 42%

- Mức độ hiểu biết về năng lượng, vai trò của năng lượng đối với cuộc sống và môi

trường: 37%

- Mức độ vận dụng kiến thức vào vấn đề liên quan đến tiết kiệm năng lượng: 16%.

- Có tuyên truyền cho mọi người sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả: 6%.

2.2 Sau khi áp dụng giáo dục tích hợp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả:

- Mức độ hứng thú với môn học: 57% - tăng 15%

- Mức độ hiểu biết về năng lượng, vai trò của năng lượng đối với cuộc sống và môi

trường: 63% - tăng 31%

- Mức độ vận dụng kiến thức vào vấn đề liên quan đến tiết kiệm năng lượng: 28% -

tăng 12%.

- Có tuyên truyền cho mọi người sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả: 22% -

tăng 16%.

1.3 Kinh nghiệm trong quá trình giáo dục tích sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu

quả.

1.3.1. Đạt được

Page 14: Tích hợp sử dụng năng lượng và hiệu quả trong dạy Vật lý cấp THPT

- Giáo dục tích hợp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả được tiến hành trong

nhiều điều kiện khác nhau, trong hầu hết các phần học, chương học.

- Đa số học sinh có hứng thú với các nội dung học có tích hợp giáo dục sử dụng năng

lượng tiết kiệm và hiệu quả và tích cực đề xuất phương án vận dụng vào thực tế cuộc

sống.

- Vận dụng được các phương pháp dạy học đổi mới như nêu và giải quyết vấn đề,

học và thảo luận theo nhóm, dạy học kiến tạo...

1.3.2. Hạn chế

- Lồng ghép vào nội dung bài học đôi khi làm cho bài học trở nên dài, không đủ thời

gian học sinh tiếp thu hết kiến thức.

- Việc thảo luận của học sinh sôi nổi tạo ra tiếng ồn ảnh hưởng đến lớp học bên cạnh.

- Giáo viên chưa được tham gia tập huấn kĩ nên việc nghiên cứu tích hợp chưa được

nhiều nội dung, chưa được hợp lí về mặt thời gian, kiến thức.

- Chưa lồng ghép được vào bài kiểm tra, đánh giá để tạo điều kiện cho học sinh tích

cực tìm tòi, áp dụng, liên kết sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong cuộc và

kiến thức được học....

2. Đề xuất.

Trong quá trình áp dụng giáo dục tích hợp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu

quả vào dạy học với mong muốn để đạt kết quả cao hơn nữa tôi xin đề xuất một số

vấn đề sau:

Thứ nhất, đối với Sở giáo dục và đào tạo:

Tăng cường tổ chức các đợt tập huấn giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và

hiệu quả cho giáo viên các trương THPT và tổ chức một cách thường xuyên, liên tục,

rộng khắp tới tất cả giáo viên. Nghiên cứu, phát hành các tài liệu liên quan để giáo

viên có tư liệu trong quá trình vận dụng vào giảng dạy. Tổ chức hội thảo trao đổi

kinh nghiệm, phương pháp giáo dục tích hợp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu

quả. Lồng ghép nội dung sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả và các đề kiểm

tra, đánh giá.

Thứ hai, đối với nhà trường:

Page 15: Tích hợp sử dụng năng lượng và hiệu quả trong dạy Vật lý cấp THPT

Tạo điều kiện cho đông đảo giáo viên được tham gia lớp tập huấn giáo dục tích

hợp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Mua các tài liệu liên quan để giáo

viên tham khảo, áp dụng vào giảng dạy. Tổ chức hội thảo để giáo viên trao đổi

phương pháp vận dụng tích hợp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả vào trong

dạy học. Đặc biệt nhà trường là một điển hình về sử dụng năng lượng tiết kiệm và

hiệu quả.

3. Kết thúc vấn đề

Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả hiện nay không chỉ có ý nghĩa sống còn

của quốc gia mà nó đã và đang gắng liền với cuộc sống và các hoạt động của mỗi

con người. Đối tượng học sinh - chủ nhân tương lai của đất nước phải thấu hiểu và

được trang bị